ဝိနည်းပိဋက
ပရိဝါပါဠိတော်
မြန်မာပြန်
နမော တဿ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ။
ဘိက္ခု ဝိဘင်း
၁-ကတ္ထပညတ္တိဝါရ
၁-ပါရာဇိက လေးပါး
֍ ၁
။ သိတော်မူ မြင်တော်မူ၍ ပူဇော်အထူးကို ခံတော်မူထိုက်သော (အလုံးစုံသောတရားတို့ကို) ကိုယ်တော်တိုင် မှန်စွာ သိတော်မူသော ထိုမြတ်စွာဘုရားသည် ပဌမပါရာဇိက သိက္ခာပုဒ်ကို အဘယ်အရပ်ဒေသ၌ အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူပါသနည်း။ ထိုပဌမပါရာဇိကသိက္ခာပုဒ်၌ (မူလ) ပညတ်သည် ရှိသလော၊ အနုပညတ် ‘နောက်ထပ်ပညတ်’ သည် ရှိသလော၊ အနုပ္ပန္နပညတ် ‘ပြစ်မှုမပေါ်သေးမီ သိစေအပ်သော ပညတ်'သည် ရှိသလော၊ ထိုပဌမ ပါရာဇိကသိက္ခာပုဒ်သည် မဇ္ဈိမဒေသ, ပစ္စန္တိမဇနပုဒ် အရပ်နှစ်ပါးလုံး၌ သိစေအပ်သော ပညတ်လော၊ ပဒေသပညတ် ‘မဇ္ဈိမဒေသအရပ်၌သာ သိစေအပ်သော ပညတ်'လော၊ သာဓာရဏပညတ် ‘ရဟန်းယောက်ျား ရဟန်းမိန်းမနှစ်ဦးတို့အား ဆက်ဆံသော ပညတ်'လော၊ အသာဓာရဏပညတ် ‘ရဟန်းမိန်းမတို့နှင့် မဆက်ဆံဘဲ ရဟန်းယောက်ျားတို့အားသာ, ရဟန်းယောက်ျားတို့နှင့် မဆက်ဆံဘဲ ရဟန်းမိန်းမတို့အားသာ ဆက်ဆံသော ပညတ်'လော၊ ဧကတောပညတ် ‘ရဟန်းယောက်ျားအတွက်သာ သက်သက်သိစေအပ်သော, ရဟန်း မိန်းမအတွက်သာ သက်သက်သိစေအပ်သော ပညတ်'လော၊ ဥဘတောပညတ် ‘ရဟန်းယောက်ျား ရဟန်းမိန်းမ နှစ်ဦးလုံးတို့အား သိစေအပ်သော ပညတ်'လော။ထိုပဌမပါရာဇိကသိက္ခာပုဒ်သည် ငါးပါးသော ပါတိမောက်ပြခြင်းတို့တွင် အဘယ်ပါတိမောက်ပြခြင်း၌ အတွင်းဝင်သနည်း၊ အဘယ်ပါတိမောက်ပြခြင်း၌ အကျုံးဝင်သနည်း၊ အဘယ်အကျဉ်းပြခြင်းဖြင့် အကျဉ်းပြအပ်သည့်အဖြစ်သို့ ရောက်သနည်း၊ လေးပါးသော ဝိပတ္တိ ‘ပျက်စီးခြင်း’ တို့တွင် အဘယ်ဝိပတ္တိ ‘ပျက်စီးခြင်း’ နည်း၊ အာပတ်ခုနစ်ပုံတို့တွင် အဘယ်အာပတ်အပုံနည်း၊ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်ကုန်သော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်သနည်း၊ အဓိကရုဏ်းလေးမျိုးတို့တွင်အဘယ်အဓိကရုဏ်းနည်း၊ ငြိမ်းအေးကြောင်း ‘သမထ’ ခုနစ်မျိုးတို့တွင် အဘယ်ငြိမ်းအေးကြောင်း'သမထ’ တို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးသနည်း။
ထိုပဌမပါရာဇိကသိက္ခာပုဒ်၌ ဝိနယဟူသည် အဘယ်နည်း၊ အဘိဝိနယဟူသည် အဘယ်နည်း၊ ထိုပဌမပါရာဇိကသိက္ခာပုဒ်၌ ပါတိမောက်ဟူသည် အဘယ်နည်း၊ အဓိပါတိမောက်ဟူသည် အဘယ်နည်း၊ ထိုပဌမပါရာဇိကသိက္ခာပုဒ်၌-
ဝိပတ္တိ ‘ပျက်စီးခြင်း'ကား အဘယ်နည်း။
သမ္ပတ္တိ ‘ပြည့်စုံခြင်း'ကား အဘယ်နည်း။
ပဋိပတ္တိ ‘ပြုကျင့်ခြင်း'ကား အဘယ်နည်း။
--အဘယ်မျှလောက်ကုန်သော အကျိုးထူးတို့ကို အကြောင်းပြု၍ မြတ်စွာဘုရားသည် ပဌမပါရာဇိကသိက္ခာပုဒ်ကို ပညတ်တော်မူအပ်သနည်း၊ အဘယ်သူတို့သည် ကျင့်ကုန်သနည်း၊ အဘယ်သူတို့သည်ကျင့်အပ်ပြီးသော သိက္ခာရှိကုန်သနည်း၊ အဘယ်သူတို့၌ တည်သနည်း၊ အဘယ်သူတို့သည် နှုတ်တက်အာဂုံဆောင်ကုန်သနည်း၊ အဘယ်သူ၏ စကားနည်း၊ အဘယ်သူသည် ဆောင်ခဲ့သနည်း၊ (ဤကား အမေးစကားစုတည်း)။
֍ ၂
။ သိတော်မူ မြင်တော်မူ၍ ပူဇော်အထူးကို ခံတော်မူထိုက်သော (အလုံးစုံသောတရားတို့ကို) ကိုယ်တော်တိုင် မှန်စွာ သိတော်မူသော ထိုမြတ်စွာဘုရားသည် ပဌမပါရာဇိကသိက္ခာပုဒ်ကို အဘယ်အရပ်ဒေသ၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။ဝေသာလီပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ကလန္ဒသူဌေးသား သျှင်သုဒိန်ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ကလန္ဒသူဌေးသား သျှင်သုဒိန်၏ မယားဟောင်း၌ မေထုန်မှီဝဲခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
ထိုပဌမပါရာဇိကသိက္ခာပုဒ်၌ (မူလ) ပညတ်ရှိသလော၊ အနုပညတ်ရှိသလော၊ အနုပ္ပန္နပညတ်ရှိသလော။
ထိုပဌမပါရာဇိကသိက္ခာပုဒ်၌ (မူလ) ပညတ်တစ်မျိုး အနုပညတ်နှစ်မျိုးတို့သည် ရှိကုန်၏၊ ထိုပဌမပါရာဇိကသိက္ခာပုဒ်၌ အနုပ္ပန္နပညတ်မရှိ။
ထိုပဌမပါရာဇိကသိက္ခာပုဒ်သည် သဗ္ဗတ္ထပညတ်လော၊ ပဒေသပညတ်လော။
သဗ္ဗတ္ထပညတ်တည်း။
ထိုပဌမပါရာဇိကသိက္ခာပုဒ်သည်-
သာဓာရဏပညတ်လော၊ အသာဓာရဏပညတ်လော။
သာဓာရဏပညတ်တည်း။
ဧကတောပညတ်လော၊ ဥဘတောပညတ်လော။
ဥဘတောပညတ်တည်း။
ပါတိမောက်ပြခြင်းငါးမျိုးတို့တွင် အဘယ်ပါတိမောက်ပြခြင်း၌ အတွင်းဝင်သနည်း၊ အဘယ်ပါတိမောက်ပြခြင်း၌ အကျုံးဝင်သနည်း။
နိဒါန်း၌ အတွင်းဝင်၏၊ နိဒါန်း၌ အကျုံးဝင်၏။
အဘယ် အကျဉ်းပြခြင်းဖြင့် အကျဉ်းပြအပ်သည်၏ အဖြစ်သို့ ရောက်သနည်း။
ဒုတိယအကျဉ်းပြခြင်းဖြင့် အကျဉ်းပြအပ်သည်၏ အဖြစ်သို့ ရောက်၏။
ဝိပတ္တိ ‘ပျက်စီးခြင်း’ လေးမျိုးတို့တွင် အဘယ်ဝိပတ္တိနည်း။
သီလဝိပတ္တိ ‘သီလပျက်စီးခြင်း’ တည်း။
--အဘယ်အာပတ်အစု ဖြစ်သနည်း။
ပါရာဇိကအာပတ်အစု ဖြစ်၏။
အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်ကုန်သော အကြောင်းတို့ကြောင့်ဖြစ်သနည်း။
အကြောင်းတစ်ပါးကြောင့် ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။
အဓိကရုဏ်းလေးမျိုးတို့တွင် အဘယ်အဓိကရုဏ်း ဖြစ်သနည်း။
အာပတ္တာဓိကရုဏ်း ဖြစ်၏။
ငြိမ်းအေးကြောင်း ‘သမထ’ ခုနစ်မျိုးတို့တွင် အဘယ်ငြိမ်းအေးကြောင်း'သမထ’ တို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးသ နည်း။
သမ္မုခါဝိနယ ပဋိညာတကရဏ နှစ်မျိုးတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေး၏။
ပဌမပါရာဇိကသိက္ခာပုဒ်၌ ဝိနယဟူသည် အဘယ်နည်း၊ အဘိဝိနယဟူသည် အဘယ်နည်း။
ပညတ် ‘အကြင်ရဟန်းသည် အစရှိသဖြင့် ဟောအပ်သောမာတိကာ'သည် ဝိနယ မည်၏၊ ဝိဘင်း'ပုဒ်ကို ခွဲခြားဝေဖန်ခြင်း ပဒဘာဇနီ'သည် အဘိဝိနယ မည်၏။
ထိုပဌမပါရာဇိကသိက္ခာပုဒ်၌ ပါတိမောက်ဟူသည် အဘယ်နည်း၊ ထိုပဌမပါရာဇိကသိက္ခာပုဒ်၌အဓိပါတိမောက်ဟူသည် အဘယ်နည်း။
ပညတ်သည် ပါတိမောက် မည်၏၊ ဝိဘင်းသည် အဓိပါတိမောက် မည်၏။
ဝိပတ္တိ ‘ပျက်စီးခြင်း'ကား အဘယ်နည်း။
သိက္ခာပုဒ်ကို မစောင့်စည်းခြင်း ‘လွန်ကျူးခြင်း’ သည် ဝိပတ္တိ ‘ပျက်စီးခြင်း’ မည်၏။
သမ္ပတ္တိ ‘ပြည့်စုံခြင်း'ကား အဘယ်နည်း။
သိက္ခာပုဒ်ကို စောင့်စည်းခြင်း ‘မလွန်ကျူးခြင်း'သည် သမ္ပတ္တိ ‘ပြည့်စုံခြင်း’ မည်၏။
ပဋိပတ္တိ ‘အကျင့်'ကား အဘယ်နည်း။
“ဤသို့သဘောရှိသော မကောင်းသော အကျင့်ကို အသက်ရှည်သရွေ့ ကာလပတ်လုံး အသက်ဆုံးသည့်တိုင်အောင် ငါ မပြုလုပ်တော့အံ့”ဟု ဆောက်တည်၍ သိက္ခာပုဒ်တို့၌ ကျင့်သုံးခြင်းသည် ပဋိပတ္တိ ‘အကျင့်’ မည်၏။
မြတ်စွာဘုရားသည် အဘယ်မျှလောက်ကုန်သော အကျိုးထူးတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပဌမပါရာဇိကသိက္ခာပုဒ်ကို ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
(၁) သံဃာတော်၏ ကောင်းပါပြီဟု ဝန်ခံကျင့်သုံးရန်
(၂) သံဃာတော်များ ချမ်းသာစေရန်
(၃) အကျင့်သီလဖောက်ဖျက်သူတို့ကို နှိမ်နင်းရန်
(၄) အကျင့်သီလကို ချစ်မြတ်နိုးသော ရဟန်းတို့ ချမ်းသာစွာ နေနိုင်ရန်
(၅) မျက်မှောက်၌ ဖြစ်ကုန်သော ဆင်းရဲအထူးတို့ကို စောင့်စည်းရန်
(၆) နောင်ဖြစ်လတ္တံကုန်သော ဆင်းရဲ အထူးတို့ကို ပယ်ရှားရန်
--(၇) မကြည်ညိုသေးသော သူတို့ကို ကြည်ညိုစေရန်
(၈) ကြည်ညိုပြီးသော သူတို့ကို တိုး၍ ကြည်ညိုစေရန်
(၉) သူတော်ကောင်းတရား ‘သာသနာသုံးရပ်’ တည်တံ့ရန်
(၁၀) ဝိနည်း ‘စည်းမျဉ်း ဥပဒေ’ ကိုချီးမြှောက်ရန်ဟူသော အကျိုးထူးဆယ်ပါးကို အကြောင်းပြု၍
ပဌမပါရာဇိကသိက္ခာပုဒ်ကို မြတ်စွာဘုရား ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် ကျင့်ကုန်သနည်း။
သေက္ခပုဂ္ဂိုလ် (ရဟန္တာကို ကြဉ်၍ ကျင့်ဆဲဖြစ်သော အရိယာခုနစ်ယောက်)၊ ကလျာဏပုထုဇဉ်ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် ကျင့်ကုန်၏။
အဘယ်ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် ကျင့်အပ်ပြီးသော အကျင့်ရှိကုန်သနည်း။
ရဟန္တာပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် ကျင့်အပ်ပြီးသော အကျင့်ရှိကုန်၏။
အဘယ်ပုဂ္ဂိုလ်တို့၌ တည်သနည်း။
ကျင့်ခြင်းငှာ အလိုရှိကုန်သော ပုဂ္ဂိုလ် ‘ကျင့်လိုသောပုဂ္ဂိုလ်’ တို့၌ တည်၏။
အဘယ်ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် ပဌမပါရာဇိကသိက္ခာပုဒ်ကို ဆောင်ကုန်သနည်း။
အကြင်ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် ပဌမပါရာဇိကသိက္ခာပုဒ်ကို လေ့လာကုန်၏။ ထိုပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် ဆောင်ကုန်၏။
ပဌမပါရာဇိကသိက္ခာပုဒ်သည် အဘယ်သူ၏ စကားဖြစ်သနည်း။
ပဌမပါရာဇိကသိက္ခာပုဒ်သည် လူ နတ် ဗြဟ္မာ သတ္တဝါတို့၏ ပူဇော်အထူးကို ခံတော်မူထိုက်သော (အလုံးစုံသောတရားတို့ကို) ကိုယ်တော်တိုင် မှန်စွာ သိတော်မူသော မြတ်စွာဘုရား၏ စကားတော် ဖြစ်၏။
အဘယ်သူသည် ဆောင်ခဲ့သနည်း။
ဆရာအဆက်ဆက်သည် ဆောင်ခဲ့၏။
֍ ၃
။ ဥပါလိမထေရ်၊ ဒါသကမထေရ်၊ သောဏကမထေရ်၊ သိဂ္ဂဝမထေရ်၊ ငါးပါးမြောက်မောဂ္ဂလိပုတ္တတိဿမထေရ်နှင့်တကွ ထိုရဟန္တာ အသျှင်မြတ်ငါးပါးတို့သည် ဇမ္ဗူဒိပ်ကျွန်း၌ဝိနည်းပိဋကတ်ကို (ပါဌ်အနက်အာဂုံဆောင်၍) ပို့ချတော်မူကြကုန်၏။ထို့နောက် မဟိန္ဒမထေရ်၊ ဣဋ္ဋိယမထေရ်၊ ဥတ္တိယမထေရ်၊ ထိုမှတစ်ပါး သမ္ဗလ မထေရ်၊ (ပစ္စုပ္ပန် သံသရာ ကျိုးနှစ်ဖြာ၌ သိသော) ပညာရှိသော ဘဒ္ဒနာမမထေရ်။
ကြီးသော ပညာရှိကုန်သော ထိုရဟန္တာအသျှင်တို့သည် ဇမ္ဗူဒိပ်ကျွန်းမှ ဤသီဟိုဠ် ကျွန်းသို့ကြွလာတော်မူကြကုန်၏။
(မဟိန္ဒမထေရ်စသော) ထိုရဟန္တာတို့သည် သီဟိုဠ်ကျွန်း၌ ဝိနည်းပိဋကတ်ကို ပို့ချ တော်မူကုန်၏။ နိကာယ် ငါးရပ်တို့ကိုလည်းကောင်း၊ အဘိဓမ္မာ ခုနစ်ကျမ်းတို့ကို လည်းကောင်း ပို့ချတော်မူကြကုန်၏။
ထို့နောက် ထိုးထွင်းသောပညာရှိသော အရိဋ္ဌမထေရ်၊ (ပစ္စုပ္ပန် သံသရာ ကျိုးနှစ်ဖြာ၌သိသော) ပညာရှိသော တိဿဒတ္တမထေရ်၊ ရွံ့ရှားခြင်းကင်း ရဲတင်းသော ပညာရှိသော ကာဠသုမနမထေရ်၊ ဒီဃအမည်ရှိသော မထေရ်၊ (ပစ္စုပ္ပန် သံသရာ ကျိုးနှစ်ဖြာ၌ သိသော) ပညာရှိသော ဒီဃသုမနမထေရ်။
--တစ်ဖန်တုံ ကာဠသုမနထေရ်၊ နာဂမထေရ်၊ ဗုဒ္ဓရက္ခိတမထေရ်၊ ထိုးထွင်းသော ဉာဏ် ပညာရှိသောတိဿမထေရ်၊ (ပစ္စုပ္ပန်သံသရာ ကျိုးနှစ်ဖြာ၌ သိသော) ပညာရှိသော ဒေဝ မထေရ်။
တစ်ဖန်တုံ ဝိနည်းပိဋကတ်၌ ရွံ့ရှားခြင်းကင်း ရဲတင်းသော ထိုးထွင်း၍ သိသော ဉာဏ်ပညာရှိသောသုမနမထေရ်၊ ဖျက်ဆီးထိုးပစ်နိုင်ခဲသော ဆင်ပြောင်ကြီးကဲ့သို့ များသော အကြားအမြင်ရှိသောစူဠနာဂမထေရ်။
ရောဟဏဇနပုဒ်၌ သူတော်ကောင်းတို့သည် ကိုးကွယ်ပူဇော်အပ်သော ဓမ္မပါလိတ အမည်ရှိသောမထေရ်၊ ထိုဓမ္မပါလိတမထေရ်၏တပည့် ပိဋကတ်သုံးပုံ နှုတ်တက် အာဂုံ ဆောင်ပြီးလျှင် ကြီးသောပညာရှိသည်ဖြစ်၍ နက္ခတ်တာရာ ကြယ်တကာတို့၏ မင်းဖြစ် သော လကဲ့သို့၊ သီဟိုဠ်ကျွန်း၌ပညာရောင်ဖြင့် အလွန်တင့်တယ်သော ခေမမည်သော မထေရ်၊ ထိုးထွင်းသော ဉာဏ်ပညာရှိသောဥပတိဿမထေရ်၊ တရားဟော ပုဂ္ဂိုလ်ကြီး ဖြစ်သော ဖုဿဒေဝမထေရ်။
တစ်ဖန်တုံ ထိုးထွင်းသော ဉာဏ်ပညာရှိသော သုမနမထေရ်၊ များသော အကြား အမြင်ရှိသောမဟာပဒုမမထေရ် (သို့မဟုတ် မဟာသုမနမထေရ်)၊ ပိဋကတ်သုံးပုံ အလုံးစုံ၌ လိမ္မာနိုင်နင်းသောတရားဟော ပုဂ္ဂိုလ်ကြီးဖြစ်သော မဟာသိဝမထေရ်။
တစ်ဖန်တုံ ဝိနည်းပိဋကတ်၌ ရွံ့ရှားခြင်းကင်း ရဲတင်းသော ထိုးထွင်းသော ဉာဏ် ပညာရှိသောဥပါလိမထေရ်၊ သူတော်ကောင်းတရားအနွယ်၌ လိမ္မာသော ကြီးသော ပညာရှိသော မဟာနာဂမထေရ်။
တစ်ဖန်တုံ ပိဋကတ်သုံးပုံ အလုံးစုံ၌ လိမ္မာသော ထိုးထွင်းသော ဉာဏ်ပညာရှိသော အဘယမထေရ်၊ ဝိနည်းပိဋကတ်၌ ရွံ့ရှားခြင်းကင်း ရဲတင်းသော ထိုးထွင်းသော ဉာဏ် ပညာရှိသော တိဿမထေရ်။
ထိုတိဿမထေရ်၏တပည့်ကြီးဖြစ်သော ပညာရှိသော များသော အကြားအမြင်ရှိသော ဇမ္ဗူဒိပ်ကျွန်း၌သာသနာတော်ကို စောင့်ရှောက်လျက် တည်နေတော်မူသော သုမနအမည် ရှိသော မထေရ်။
ထိုးထွင်းသော ဉာဏ်ပညာရှိသော ဝိနည်းပိဋကတ်၌ ရွံ့ရှားခြင်းကင်း ရဲတင်းသော စူဠာဘယမထေရ်၊ သူတော်ကောင်းတရားအနွယ်၌ လိမ္မာသော ထိုးထွင်းသော ဉာဏ် ပညာရှိသော တိဿမထေရ်။
ထိုးထွင်းသော ဉာဏ်ပညာရှိသော ဝိနည်းပိဋကတ်၌ ရွံ့ရှားခြင်း ကင်းရဲတင်းသော စူဠဒေဝမထေရ်၊ ထိုးထွင်းသော ဉာဏ်ပညာရှိသော အလုံးစုံသော ဝိနည်းပိဋကတ်၌ လိမ္မာကျွမ်းကျင်သော သိဝမထေရ်။
ကြီးမားသော ပညာရှိတော်မူကြကုန်သော ဝိနည်း၌ လိမ္မာတော်မူကြကုန်သော နတ်ရွာ နိဗ္ဗာန်လမ်းခရီး၌့ကျွမ်းကျင် လိမ္မာတော်မူကြကုန်သော ထိုရဟန္တာအသျှင်မြတ်တို့သည် သီဟိုဠ်ကျွန်း၌ ဝိနည်းပိဋကတ်ကို (ပါဌ်အနက်အာဂုံဆောင်၍) ပြသတော်မူကြကုန်၏။
֍ ၄
။ သိတော်မူ မြင်တော်မူ၍ ပူဇော်အထူးကို ခံတော်မူထိုက်သော (အလုံးစုံသောတရားတို့ကို) ကိုယ်ဝော်တိုင် မှန်စွာ သိတော်မူသော ထိုမြတ်စွာဘုရားသည် ဒုတိယပါရာဇိကသိက္ခာပုဒ်ကို အဘယ်အရပ်၌ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်ပုဂ္ဂိုလ်ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အိုးထိန်းသည်၏သား အသျှင်ဓနိယကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
--အိုးထိန်းသည်၏သား အသျှင်ဓနိယ၏ ဗိမ္ဗိသာရမင်းကြီး၏ သစ်တို့ကို မပေးလှူဘဲ ခိုးယူခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။ (မူလ) ပညတ်တစ်ပါး၊ အနုပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။
အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်ကုန်သော အကြောင်းတို့ကြောင့်ဖြစ်သနည်း။
သုံးပါးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏၊ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်း ကောင်းဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ ရံခါ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့် မဖြစ်။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၅
။ တတိယပါရာဇိကသိက္ခာပုဒ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။ဝေသာလီပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များပြားလှစွာသော ရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များပြားလှစွာသော ရဟန်းတို့၏ အချင်းချင်း သတ်ဖြတ်မှုအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ် ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး အနုပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။
အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်ကုန်သော အကြောင်းတို့ကြောင့်ဖြစ်သနည်း။
သုံးပါးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏၊ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ ရံခါ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့် မဖြစ်။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၆
။ စတုတ္ထပါရာဇိကသိက္ခာပုဒ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။ဝေသာလီပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဝဂ္ဂုမုဒါမြစ်ကမ်းအနီးအနား၌ နေကုန်သော ရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဝဂ္ဂုမုဒါမြစ်ကမ်း၏ အနီးအနား၌ နေကုန်သော ရဟန်းတို့၏ အချင်းချင်း၏ ဥတ္တရိမနုဿဓမ္မ ဂုဏ်ကျေးဇူးကို လူတို့အား ပြောဆိုကြခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး အနုပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။
အာပတ်သင့်ခြင်း အကြောင်းခြောက်မျိုးတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်ကုန်သော အကြောင်းတို့ကြောင့်ဖြစ်သနည်း။
--သုံးပါးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏၊ ရံခါကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်းဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ ရံခါ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့် မဖြစ်။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏။ပ။
ပါရာဇိကလေးပါး ပြီး၏။
ထိုပါရာဇိကလေးပါး၏ အကျဉ်းချုပ်
မေထုန်မှီဝဲခြင်း ‘မေထုန’ သိက္ခာပုဒ်၊ အရှင်မပေးသော သူတစ်ပါးပစ္စည်းကို ခိုးယူခြင်း'အဒိန္နာဒါန'သိက္ခာပုဒ်၊ လူကို သတ်ဖြတ်ခြင်း ‘မနုဿဝိဂ္ဂဟ’ သိက္ခာပုဒ်၊ ဈာန်မဂ်ဖိုလ်တရား ကို လူတို့အား ပြောကြားခြင်း ‘ဥတ္တရိမနုဿဓမ္မ’ သိက္ခာပုဒ်၊ ဤလေးပါးသော ပါရာဇိက သိက္ခာပုဒ်တို့သည် ရဟန်းအဖြစ်ကို ဖြတ်ခြင်းအကြောင်းတို့တည်း၊ ယုံမှားသံသယ မရှိ အပ်ကုန်။ ဤရွေ့ကား အကျဉ်းချုပ် အပြီးတည်း။
--၂-သံဃာဒိသိသ် တစ်ဆယ့်သုံးပါး
֍ ၇
။ သိတော်မူ မြင်တော်မူ၍ ပူဇော်အထူးကို ခံတော်မူထိုက်သော (အလုံးစုံသောတရားတို့ကို) ကိုယ်တော်တိုင် မှန်စွာ သိတော်မူသော ထိုမြတ်စွာဘုရားသည် လုံ့လပြု၍ သုက်ကို လွှတ်သော (လွတ်စေသော) ရဟန်းအား သံဃာဒိသိသ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍အဘယ် အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။ထိုသိက္ခာပုဒ်၌ (မူလ) ပညတ်ရှိသလော၊ အနုပညတ်ရှိသလော၊ အနုပ္ပန္နပညတ်ရှိသလော။
ထိုသိက္ခာပုဒ်သည် သဗ္ဗတ္ထပညတ်လော၊ ပဒေသပညတ်လော၊ သာဓာရဏပညတ်လော၊ အသာဓာရဏပညတ်လော။
ဧကတောပညတ်လော၊ ဥဘတောပညတ်လော။
ထိုသိက္ခာပုဒ်သည် ငါးပါးသော ပါတိမောက်ပြခြင်းတို့တွင် အဘယ်ပါတိမောက်ပြခြင်း၌ အတွင်းဝင်သနည်း၊ အဘယ်ပါတိမောက်ပြခြင်း၌ အကျုံးဝင်သနည်း၊ အဘယ်အကျဉ်းပြခြင်းဖြင့် အကျဉ်းပြအပ်သည်၏ အဖြစ်သို့ ရောက်သနည်း၊ လေးပါးသော ဝိပတ္တိတို့တွင် အဘယ်ဝိပတ္တိနည်း၊ ခုနစ်ပါးသော အာပတ်အစုတို့တွင် အဘယ်အာပတ် အစုနည်း၊ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင်အဘယ်မျှလောက် ကုန်သော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်သနည်း။
--အဓိကရုဏ်းလေးမျိုးတို့တွင် အဘယ်အဓိကရုဏ်းနည်း၊ ငြိမ်းအေးကြောင်း ‘သမထ’ ခုနစ်မျိုးတို့တွင်အဘယ်ငြိမ်းအေးကြောင်း ‘သမထ’ တို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးသနည်း၊ ထိုသိက္ခာပုဒ်၌ ဝိနယဟူသည် အဘယ်နည်း၊ ထိုသိက္ခာပုဒ်၌ အဘိဝိနယဟူသည် အဘယ်နည်း။
ထိုသိက္ခာပုဒ်၌ ပါတိမောက်ဟူသည် အဘယ်နည်း၊ ထိုသိက္ခာပုဒ်၌ အဓိပါတိမောက်ဟူသည် အဘယ် နည်း။
ထိုသိက္ခာပုဒ်၌ ဝိပတ္တိကား အဘယ်နည်း၊ သမ္ပတ္တိကား အဘယ်နည်း၊ ပဋိပတ္တိကား အဘယ်နည်း။
အဘယ်မျှလောက်ကုန်သော အကျိုးထူးတို့ကို အကြောင်းပြု၍ မြတ်စွာဘုရားသည် လုံ့လပြု၍ သုက်ကိုလွှတ်သော (လွတ်စေသော) ရဟန်းအား သံဃာဒိသိသ်သိက္ခာပုဒ်ကို ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အဘယ်သူတို့သည် ကျင့်ကုန်သနည်း၊ အဘယ်သူတို့သည် ကျင့်အပ်ပြီးသော အကျင့် ‘သိက္ခာ'ရှိကုန့်သနည်း၊ အဘယ်သူတို့၌ တည်သနည်း၊ အဘယ်သူတို့သည် နှုတ်တက်အာဂုံ (ပါဌ်အနက်) ဆောင်ကုန်သနည်း၊ အဘယ်သူ၏ စကားနည်း၊ အဘယ်သူသည် ဆောင်ခဲ့သနည်း။
(ဤကား အမေးစကားစုတည်း)။
֍ ၈
။ သိတော်မူ မြင်တော်မူ၍ ပူဇော်အထူးကို ခံတော်မူထိုက်သော (အလုံးစုံသောတရားတို့ကို) ကိုယ်တော်တိုင် မှန်စွာ သိတော်မူသော ထိုမြတ်စွာဘုရားသည် လုံ့လပြု၍ သုက်ကိုလွှတ်သော (လွတ်စေသော) ရဟန်းအား သံဃာဒိသိသ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အသျှင်သေယျသကကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အသျှင်သေယျသက၏ လုံ့လပြု၍ သုက်ကို လွှတ်ခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
ထိုသိက္ခာပုဒ်၌ မူလပညတ်ရှိသလော၊ အနုပညတ်ရှိသလော၊ အနုပ္ပန္နပညတ်ရှိသလော။
ထိုသိက္ခာပုဒ်၌ (မူလ) ပညတ်တစ်မျိုး အနုပညတ်တစ်မျိုး ရှိ၏၊ အနုပ္ပန္နပညတ် မရှိ။
ထိုသိက္ခာပုဒ်သည် သဗ္ဗတ္ထပညတ်လော၊ ပဒေသပညတ်လော။ သဗ္ဗတ္ထပညတ်တည်း။
သာဓာရဏပညတ်လော၊ အသာဓာရဏပညတ်လော။ အသာဓာရဏပညတ်တည်း။
ဧကတောပညတ်လော၊ ဥဘတောပညတ်လော။ ဧကတောပညတ်တည်း။
ပါတိမောက်ပြခြင်း ငါးမျိုးတို့တွင် အဘယ်ပါတိမောက်ပြခြင်း၌ အတွင်းဝင်သနည်း၊ အဘယ်ပါတိမောက်ပြခြင်း၌ အကျုံးဝင်သနည်း။
နိဒါန်း၌ အတွင်းဝင်၏၊ နိဒါန်း၌ အကျုံးဝင်၏။
အဘယ်အကျဉ်းပြခြင်းဖြင့် အကျဉ်းပြအပ်သည်၏ အဖြစ်သို့ ရောက်သနည်း။
တတိယ အကျဉ်းပြခြင်းဖြင့် အကျဉ်းပြအပ်သည်၏ အဖြစ်သို့ ရောက်၏။
--ဝိပတ္တိလေးမျိုးတို့တွင် အဘယ်ဝိပတ္တိနည်း။
သီလဝိပတ္တိ ‘သီလပျက်စီးခြင်း’ တည်း။
အာပတ်အစု ခုနစ်မျိုးတို့တွင် အဘယ်အာပတ်အစုဖြစ်သနည်း။
အာပတ်အစု ခုနစ်မျိုးတို့တွင် သံဃာဒိသိသ်အာပတ်အစု ဖြစ်၏။
အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်ကုန်သော အကြောင်းတို့ကြောင့်ဖြစ်သနည်း။
အကြောင်းတစ်ပါးကြောင့် ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။
အဓိကရုဏ်းလေးမျိုးတို့တွင် အဘယ်အဓိကရုဏ်းဖြစ်သနည်း။
အဓိကရုဏ်းလေးမျိုးတို့တွင် အာပတ္တာဓိကရုဏ်းဖြစ်၏။
ငြိမ်းအေးကြောင်း ‘သမထ’ ခုနစ်မျိုးတို့တွင် အဘယ်ငြိမ်းအေးကြောင်း ‘သမထ’ တို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးသနည်း။
မျက်မှောက် မေးမြန်းစိစစ်ခြင်းတည်းဟူသော ‘သမ္မုခါဝိနယ’၊ဟုတ်မှန်ပါသည်ဟု ဝန်ခံခြင်း'ပဋိညာတကရဏ’ ဤသမထနှစ်မျိုးတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေး၏။
သိက္ခာပုဒ်၌ ဝိနယဟူသည် အဘယ်နည်း၊ အဘိဝိနယဟူသည် အဘယ်နည်း။
ပညတ်သည် ဝိနယ မည်၏၊ ဝိဘင်းသည် အဘိဝိနယ မည်၏။
ထိုသိက္ခာပုဒ်၌ ပါတိမောက်ဟူသည် အဘယ်နည်း၊ အဓိပါတိမောက်ဟူသည် အဘယ်နည်း။
ပညတ်သည် ပါတိမောက် မည်၏၊ ဝိဘင်းသည် အဓိပါတိမောက် မည်၏။
ဝိပတ္တိကား အဘယ်နည်း။
သိက္ခာပုဒ်ကို မစောင့်စည်းခြင်း ‘ကျူးလွန်ခြင်း'သည် ဝိပတ္တိ မည်၏။
သမ္ပတ္တိကား အဘယ်နည်း။
သိက္ခာပုဒ်ကို စောင့်စည်းခြင်း ‘မလွန်ကျူးခြင်း'သည် သမ္ပတ္တိ မည်၏။
ပဋိပတ္တိကား အဘယ်နည်း။
“ဤသို့ သဘောရှိသော (မကောင်းသော) အကျင့်ကို အသက်ရှည်သရွေ့ ကာလပတ်လုံး အသက်ဆုံးသည့်တိုင်အောင် ငါမပြုလုပ်တော့အံ့”ဟု ဆောက်တည်၍ သိက္ခာပုဒ်တို့၌ ကျင့်သုံးခြင်းသည် ပဋိပတ္တိမည်၏။
မြတ်စွာဘုရားသည် အဘယ်မျှလောက်ကုန်သော အကျိုးထူးတို့ကို အကြောင်းပြု၍ လုံ့လပြုလျက်သုက်ကို လွှတ်သော ရဟန်းအား သံဃာဒိသိသ်သိက္ခာပုဒ်ကို ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
(၁) သံဃာတော်၏ ကောင်းပါပြီဟု ဝန်ခံကျင့်သုံးရန်
(၂) သံဃာတော်များ ချမ်းသာစေရန်
(၃) အကျင့် သီလဖောက်ဖျက်သူတို့ကို နှိမ်နင်းရန်
(၄) အကျင့်သီလကို ချစ်မြတ်နိုးသော ရဟန်းတို့ ချမ်းသာစွာ နေနိုင်ရန်
--(၅) မျက်မှောက်၌ ဖြစ်ကုန်သော ဆင်းရဲအထူးတို့ကို စောင့်စည်းရန်
(၆) နောင်ဖြစ်လတ္တံ့ကုန်သော ဆင်းရဲ အထူးတို့ကို ပယ်ရှားရန်
(၇) မကြည်ညိုသေးသော သူတို့ကို ကြည်ညိုစေရန်
(၈) ကြည်ညိုပြီးသော သူတို့ကို တိုး၍ ကြည်ညိုစေရန်
(၉) သူတော်ကောင်းတရား ‘သာသနာသုံးရပ်’ တည်တံ့ရန် (၁၀) ဝိနည်း ‘စည်းမျဉ်းဥပဒေ’ ကို ချီးမြှောက်ရန်ဟူသော ဤအကျိုးထူးဆယ်ပါးကို အကြောင်းပြု၍ လုံ့လပြုလျက် သုက်ကို လွှတ်သော ရဟန်းအား
(သုက္ကဝိဿဋ္ဌိ) သံဃာဒိသိသ်သိက္ခာပုဒ်ကို မြတ်စွာဘုရား ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် ကျင့်ကုန်သနည်း။
သေက္ခပုဂ္ဂိုလ် ကလျာဏပုထုဇဉ်ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် ကျင့်ကုန်၏။
အဘယ်ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် ကျင့်အပ်ပြီးသော အကျင့်ရှိကုန်သနည်း။
ရဟန္တာပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် ကျင့်အပ်ပြီးသော အကျင့်ရှိကုန်၏။
အဘယ်ပုဂ္ဂိုလ်တို့၌ တည်သနည်း။
ကျင့်ခြင်းငှာ အလိုရှိကုန်သော ပုဂ္ဂိုလ် ‘ကျင့်လိုသောပုဂ္ဂိုလ်’ တို့၌ တည်၏။
အဘယ်သူတို့သည် ဆောင်ကုန်သနည်း။
အကြင်ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် (သုက္ကဝိဿဋ္ဌိ) သံဃာဒိသိသ်သိက္ခာပုဒ်ကို လေ့လာကုန်၏၊ ထိုပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် ဆောင်ကုန်၏။
အဘယ်သူ၏ စကားဖြစ်သနည်း။
လူနတ်ဗြဟ္မာ သတ္တဝါတို့၏ ပူဇော်အထူးကို ခံတော်မူထိုက်သော (အလုံးစုံသော တရားတို့ကို) ကိုယ်တော်တိုင် မှန်စွာ သိတော်မူသော မြတ်စွာဘုရား၏ စကားတော်ဖြစ်၏။
အဘယ်သူသည် ဆောင်ခဲ့သနည်း၊ ဆရာအဆက်ဆက်သည် ဆောင်ခဲ့၏။
ဥပါလိမထေရ်၊ ဒါသကမထေရ်၊ သောဏကမထေရ်၊ သိဂ္ဂဝမထေရ်၊ ငါးပါးမြောက့်မောဂ္ဂလိပုတ္တ တိဿမထေရ်နှင့်တကွ ထိုရဟန္တာအသျှင်မြတ်ငါးပါးတို့သည် ဇမ္ဗူဒိပ်ကျွန်း၌ဝိနည်းပိဋကတ်ကို (ပါဌ်အနက်အာဂုံဆောင်၍) ပို့ချတော်မူကြကုန်၏။
ထို့နောက် မဟိန္ဒမထေရ်၊ ဣဋ္ဋိယမထေရ်၊ ဥတ္တိယမထေရ်၊ ထိုမှတစ်ပါး သမ္ဗလ မထေရ် (ပစ္စုပ္ပန် သံသရာ ကျိုးနှစ်ဖြာ၌ သိသော) ပညာရှိသော ဘဒ္ဒနာမမထေရ်၊ ကြီးသော ပညာရှိကုန်သောထိုရဟန္တာအသျှင်တို့သည် ဇမ္ဗူဒိပ်ကျွန်းမှ ဤသီဟိုဠ် ကျွန်းသို့ ကြွလာတော်မူကြကုန်၏။
(မဟိန္ဒမထေရ်စသော) ထိုရဟန္တာတို့သည် သီဟိုဠ်ကျွန်း၌ ဝိနည်းပိဋကတ်ကို ပို့ချ တော်မူကုန်၏၊ နိကာယ် ငါးရပ်တို့ကိုလည်းကောင်း၊ အဘိဓမ္မာ ခုနစ်ကျမ်းတို့ကို လည်းကောင်း ပို့ချတော်မူကြကုန်၏။
ထို့နောက် ထိုးထွင်းသော ပညာရှိသော အရိဋ္ဌမထေရ်၊ (ပစ္စုပ္ပန် သံသရာ ကျိုး နှစ်ဖြာ၌ သိသော) ပညာရှိသော တိဿဒတ္တမထေရ်၊ ရွံ့ရှားခြင်းကင်း ရဲတင်းသော ပညာရှိသော ကာဠသုမနမထေရ်၊ ဒီဃအမည်ရှိသော မထေရ်၊ (ပစ္စုပ္ပန် သံသရာ ကျိုးနှစ်ဖြာ၌ သိသော) ပညာရှိသော ဒီဃသုမနမထေရ်။
တစ်ဖန်တုံ ကာဠသုမနမထေရ်၊ နာဂမထေရ်၊ ဗုဒ္ဓရက္ခိတမထေရ်၊ ထိုးထွင်းသော ဉာဏ်ပညာရှိသောတိဿမထေရ်၊ (ပစ္စုပ္ပန် သံသရာ ကျိုးနှစ်ဖြာ၌ သိသော) ပညာရှိသော ဒေဝမထေရ်။
--တစ်ဖန်တုံ ဝိနည်းပိဋကတ်၌ ရွံ့ရှားခြင်းကင်း ရဲတင်းသော ထိုးထွင်း၍ သိသော ဉာဏ်ပညာရှိသောသုမနမထေရ်၊ ဖျက်ဆီးထိုးပစ်နိုင်ခဲသော ဆင်ပြောင်ကြီးကဲ့သို့ များသော အကြားအမြင်ရှိသောစူဠနာဂမထေရ်။
ရောဟဏဇနပုဒ်၌ သူတော်ကောင်းတို့သည် ကိုးကွယ်ပူဇော်အပ်ကုန်သော ဓမ္မပါလိတ အမည်ရှိသောမထေရ်၊ ထိုဓမ္မပါလိတမထေရ်၏တပည့် ပိဋကတ်သုံးပုံ နှုတ်တက် အာဂုံ ဆောင်ပြီးလျှင်ကြီးသောပညာရှိသည်ဖြစ်၍ နက္ခတ်တာရာ ကြယ်တကာတို့၏ မင်းဖြစ် သော လကဲ့သို့ သီဟိုဠ်ကျွန်း၌ပညာရောင်ဖြင့် အလွန်တင့်တယ်သော ခေမအမည်ရှိ သော မထေရ်၊ ထိုးထွင်းသော ဉာဏ်ပညာရှိသောဥပတိဿမထေရ်၊ တရားဟော ပုဂ္ဂိုလ်ကြီးဖြစ်သော ဖုဿဒေဝမထေရ်။
တစ်ဖန်တုံ ထိုးထွင်းသော ဉာဏ်ပညာရှိသော သုမနမထေရ်၊ များသော အကြား အမြင်ရှိသောမဟာပဒုမမထေရ် (သို့မဟုတ် မဟာသုမနမထေရ်)၊ ပိဋကတ်သုံးပုံ အလုံးစုံ၌ လိမ္မာနိုင်နင်းသောတရားဟောပုဂ္ဂိုလ်ကြီးဖြစ်သော မဟာသိဝမထေရ်။
တစ်ဖန်တုံ ဝိနည်းပိဋက၌ ရွံ့ရှားခြင်းကင်း ရဲတင်းသော ထိုးထွင်းသော ဉာဏ်ပညာ ရှိသောဥပါလိမထေရ်၊ သူတော်ကောင်းတရားအနွယ်၌ လိမ္မာသော ကြီးသော ပညာ ရှိသော မဟာနာဂမထေရ်။
တစ်ဖန်တုံ ပိဋကတ်သုံးပုံ အလုံးစုံ၌ လိမ္မာသော ထိုးထွင်းသော ဉာဏ်ပညာရှိသော အဘယမထေရ်၊ ဝိနည်းပိဋက၌ ရွံ့ရှားခြင်းကင်း ရဲတင်းသော ထိုးထွင်းသော ဉာဏ် ပညာရှိသော တိဿမထေရ်။
ထိုတိဿမထေရ်၏တပည့် ကြီးသော ပညာရှိသော များသော အကြားအမြင်ရှိသော ဇမ္ဗူဒိပ်ကျွန်း၌သာသနာတော်ကို စောင့်ရှောက်လျက် တည်နေတော်မူသော သုမန အမည်ရှိသော မထေရ်။
ထိုးထွင်းသော ဉာဏ်ပညာရှိသော ဝိနည်းပိဋကတ်၌ ရွံ့ရှားခြင်းကင်း ရဲတင်းသော စူဠာဘယမထေရ်၊ သူတော်ကောင်းတရားအနွယ်၌ လိမ္မာသော ထိုးထွင်းသော ဉာဏ် ပညာရှိသော တိဿမထေရ်။
ထိုးထွင်းသော ဉာဏ်ပညာရှိသော ဝိနည်းပိဋကတ်၌ ရွံ့ရှားခြင်းကင်း ရဲတင်းသော စူဠဒေဝမထေရ်၊ ထိုးထွင်းသော ဉာဏ်ပညာရှိသော အလုံးစုံသော ဝိနည်းပိဋကတ်၌ လိမ္မာကျွမ်းကျင်သော သိဝမထေရ်။
ကြီးမားသော ပညာရှိတော်မူကြကုန်သော ဝိနည်း၌ လိမ္မာတော်မူကြကုန်သော နတ်ရွာ နိဗ္ဗာန်လမ်းခရီး၌ကျွမ်းကျင် လိမ္မာတော်မူကြကုန်သော ထိုရဟန္တာ အသျှင်မြတ်တို့သည် သီဟိုဠ်ကျွန်း၌ ဝိနည်းပိဋကတ်ကို (ပါဌ်အနက်အာဂုံဆောင်၍) ပြတော်မူကြကုန်၏။
֍ ၉
။ (ထိုထို သိက္ခာပုဒ်ပညတ်ခြင်း၏ အခါကို) သိတော်မူသော (ထိုထိုသိက္ခာပုဒ်ပညတ်ခြင်း၏အကျိုးထူးတို့ကို) မြင်တော်မူသော (ကိလေသာရန်သူတို့ကို) ပယ်သတ်တော်မူပြီးသော (အလုံးစုံသောတရားတို့ကို) ကိုယ်တိုင်မှန်စွာ သိတော်မူသော ထိုမြတ်စွာဘုရားသည် မာတုဂါမနှင့် အတူတကွကိုယ်လက်နှီးနှောခြင်းသို့ ရောက်သော ရဟန်းအား သံဃာဒိသိသ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ပညတ်တော် မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူပါအပ်သည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အသျှင်ဥဒါယီကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အသျှင်ဥဒါယီ၏ မာတုဂါမနှင့် အတူတကွ ကိုယ်လက်နှီးနှောခြင်းသို့ ရောက်ခြင်းအကြောင်းကြောင့်ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။ (မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင်တစ်ပါးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
--֍ ၁၀
။ မာတုဂါမကို ရုန့်ရင်းကြမ်းတမ်းသော စကားတို့ဖြင့် ပြောဆိုသော ရဟန်းအား သံဃာဒိသိသ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အသျှင်ဥဒါယီကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အသျှင်ဥဒါယီ၏ မာတုဂါမကို ရုန့်ရင်းကြမ်းတမ်းသော စကားတို့ဖြင့် ပြောဆိုခြင်းအကြောင်းကြောင့်ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။ (မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင်အကြောင်းသုံးမျိုးတို့ကြောင့် ဖြစ်၏၊ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ ရံခါ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့်မဖြစ်။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၁၁
။ မာတုဂါမထံ၌ မိမိအကျိုးငှါ ကာမဂုဏ်ဖြင့် လုပ်ကျွေးခြင်း၏ ဂုဏ်ကျေးဇူးကို ပြောဆိုသောရဟန်းအား သံဃာဒိသိသ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အသျှင်ဥဒါယီကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အသျှင်ဥဒါယီ၏ မာတုဂါမထံ၌ မိမိအကျိုးငှာ ကာမဂုဏ်ဖြင့် လုပ်ကျွေးခြင်း၏ ဂုဏ်ကျေးဇူးကိုပြောဆိုခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။ (မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်းခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးပါးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏၊ ရံခါကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ ရံခါနှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်း ကောင်း ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့် မဖြစ်။ ရံခါကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ် ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၁၂
။ အောင်တမန်သွားလာခြင်း ‘အောင်သွယ်ခြင်း’ သို့ ရောက်သော ရဟန်းအား သံဃာဒိသိသ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အသျှင်ဥဒါယီကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အသျှင်ဥဒါယီ၏ အောင်တမန်သွားလာခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
--(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး အနုပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင်ခြောက်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏၊ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့် ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်၊ စိတ်ကြောင့် မဖြစ်။ ရံခါ နှုတ်ကြောင့် ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့် မဖြစ်၊ စိတ်ကြောင့် မဖြစ်။ ရံခါကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ စိတ်ကြောင့် မဖြစ်။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ ရံခါ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်း ကောင်း ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့် မဖြစ်။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ် ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၁၃
။ ကိုယ်တိုင် တောင်းယူအပ်သော ပဲခွပ်စသော အဆောက်အဦဖြင့် ကျောင်းကို ပြုစေသောရဟန်းအား သံဃာဒိသိသ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။အာဠဝီပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အာဠဝီပြည်သား ရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အာဠဝီပြည်သား ရဟန်းတို့၏ ကိုယ်တိုင် တောင်းယူအပ်သော ပဲခွပ်စသော အဆောက်အဦဖြင့်ကျောင်းတို့ကို ဆောက်လုပ်စေခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် ခြောက်မျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၁၄
။ ကြီးသောကျောင်းကို ပြုစေသော ရဟန်းအား သံဃာဒိသိသ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။ကောသမ္ဗီပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အသျှင်ဆန္နမထေရ်ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အသျှင်ဆန္နမထေရ်၏ ကျောင်းမြေရာကို သုတ်သင်သောအခါ အမှတ်မရှိ ပူဇော်ရာဟူ၍ သမုတ်အပ်သော သစ်ပင်ကို ခုတ်ဖြတ်စေခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် ခြောက်မျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၁၅
။ ရဟန်းတစ်ပါးပါးကို (မြင်ခြင်း ကြားခြင်း ရွံရှာခြင်း) အရင်းမရှိဘဲ ပါရာဇိကအာပတ်ဖြင့်စွပ်စွဲနှိပ်စက် ဖျက်ဆီးသော ရဟန်းအား သံဃာဒိသိသ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
မေတ္တိယ ဘုမ္မဇက ရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
--မေတ္တိယ ဘုမ္မဇက ရဟန်းတို့၏ မလ္လာမင်း၏ သားဖြစ်သော အသျှင်ဒဗ္ဗကို (မြင်ခြင်း ကြားခြင်းရွံရှာခြင်း) အရင်းမရှိဘဲ ပါရာဇိကအာပတ်ဖြင့် စွပ်စွဲနှိပ်စက်ဖျက်ဆီးခြင်း အကြောင်းကြောင့်ပညတ်တော်မူ အပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် အကြောင်းသုံးမျိုးတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၁၆
။ ရဟန်းတစ်ပါးပါးကို မနုဿဇာတ် ရဟန်းအဖြစ်မှ တစ်ပါးသော, တိရစ္ဆာန်ဇာတ်စသော အဖို့ရှိသော, တိရစ္ဆာန်ဇာတ်၏ တည်ရာဖြစ်သော ဆိတ်ဖို၏ တစ်စုံတစ်ခုသော အမြွက်မျှကို စွဲ၍ ပါရာဇိကအာပတ်ဖြင့် စွပ်စွဲ နှိပ်စက်ဖျက်ဆီးသော ရဟန်းအား သံဃာဒိသိသ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
မေတ္တိယ ဘုမ္မဇကရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
မေတ္တိယ ဘုမ္မဇကရဟန်းတို့၏ မလ္လာမင်း၏သား အသျှင်ဒဗ္ဗကို မနုဿဇာတ် ရဟန်းအဖြစ်မှတစ်ပါးသော, တိရစ္ဆာန်ဇာတ်စသော အဖို့ရှိသော, တိရစ္ဆာန်ဇာတ်၏ တည်ရာဖြစ်သော ဆိတ်ဖို၏ တစ်စုံတစ်ခု ညွှန်အပ်သော အမြွက်မျှကို စွဲ၍ ပါရာဇိကအာပတ်ဖြင့် စွပ်စွဲနှိပ်စက်ဖျက်ဆီးခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် အကြောင်းသုံးမျိုးတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၁၇
။ သုံးကြိမ်မြောက်အောင် ဉတ်ကမ္မဝါစာဖြင့် ဆိုဆုံးမပါလျက် အယူကို မစွန့်ဘဲ သံဃာကိုသင်းခွဲသော ရဟန်းအား သံဃာဒိသိသ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဒေဝဒတ်ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဒေဝဒတ်၏ ညီညွတ်သော သံဃာကို ကွဲပြားစိမ့်သောငှာ လုံ့လပြုခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါးရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်း အကြောင်းခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်ပါးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်းဖြစ်၏။ပ။
֍ ၁၈
။ သုံးကြိမ်မြောက်အောင် ဉတ်ကမ္မဝါစာဖြင့် ဆိုဆုံးမပါလျက် အယူကို မစွန့်ဘဲ သံဃာကိုသင်းခွဲသော ရဟန်းသို့ အစဉ်လိုက်ကြကုန်သော ရဟန်းတို့အား သံဃာဒိသိသ်အာပတ်ကို မြတ်စွာဘုရားသည် အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
--များပြားလှစွာသော ရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သံဃာကွဲပြားစိမ့်သောငှာ လုံ့လပြုသော ဒေဝဒတ်၏ နောက်သို့ လိုက်ကြကုန်သော များပြားလှစွာသော ရဟန်းတို့၏ မညီညွတ်သော စကားကို ပြောဆိုခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါးရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်ပါးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်းဖြစ်၏။ပ။
֍ ၁၉
။ သုံးကြိမ်မြောက်အောင် ဉတ်ကမ္မဝါစာဖြင့် ဆိုဆုံးမပါလျက် အယူကို မစွန့်မူ၍ အပြောခက်သောရဟန်းအား သံဃာဒိသိသ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။ကောသမ္ဗီပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အသျှင်ဆန္နရဟန်းကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာဘုရား ပညတ်တော်မူအပ်သော သိက္ခာပုဒ်ဖြင့် ဆိုဆုံးမသောအခါ အသျှင်ဆန္နရဟန်း၏ မိမိကိုယ်ကို မဆိုအပ် မဆုံးမအပ်သည်ကို ပြုခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါးရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်ပါးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်းဖြစ်၏။ပ။
֍ ၂၀
။ သုံးကြိမ်မြောက်အောင် ဉတ်ကမ္မဝါစာဖြင့် ဆိုဆုံးမပါလျက် အယူကို မစွန့်ဘဲ ဒါယကာတို့၏သဒ္ဓါတရားကို ဖျက်ဆီးသော ရဟန်းအား သံဃာဒိသိသ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အဿဇိ ပုနဗ္ဗသုက ရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သံဃာက နှင်ထုတ်ခြင်း ‘ပဗ္ဗာဇနီယ’ ကံပြုထားသော အဿဇိ ပုနဗ္ဗသုက ရဟန်းတို့၏နှင်ထုတ်ခြင်း'ပဗ္ဗာဇနီယ’ ကံပြုသော ရဟန်းတို့ကို ဆန္ဒာဂတိ ဒေါသာဂတိ မောဟာဂတိ ဘယာဂတိလိုက်သည်၏အဖြစ်သို့ ရောက်စေသော အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါးရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်ပါးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်းဖြစ်၏။ပ။
သံဃာဒိသိသ်တစ်ဆယ့်သုံးပါး ပြီး၏။
ထိုသံဃာဒိသိသ် တစ်ဆယ့်သုံးပါး၏ အကျဉ်းချုပ်
သုက်ကိုစွန့်လွှတ်ခြင်း ‘သုက္ကဝိဿဋ္ဌိ’ သိက္ခာပုဒ်၊ ကိုယ်လက်နှီးနှောသော ‘ကာယသံသဂ္ဂ’ သိက္ခာပုဒ်၊ ရုန့်ရင်းကြမ်းတမ်းသော စကားကို ပြောဆိုသော ‘ဒုဋ္ဌုလ္လဝါစာ’ သိက္ခာပုဒ်၊ ကာမဂုဏ်ဖြင့် လုပ်ကျွေးရန်ပြောဆိုသော ‘အတ္တကာမပါရိစရိယ’ သိက္ခာပုဒ်၊ အောင်တမန်သွားလာသော ‘သဉ္စရိတ္တ’ သိက္ခာပုဒ်၊ ကိုယ်တိုင်တောင်းယူအပ်သော ပဲခွပ် စသည်ဖြင့် ကျောင်းကို ပြုသော ‘သညာစိကာယ’ သိက္ခာပုဒ်၊ ကြီးသော ကျောင်းကို ပြုသော ‘မဟလ္လကဝိဟာရ’ သိက္ခာပုဒ်၊ မြင်ခြင်း ကြားခြင်း ရွံရှာခြင်းအရင်းမရှိဘဲ ပါရာဇိကအာပတ်ဖြင့် စွပ်စွဲပြောဆိုသော ‘ပဌမဒုဋ္ဌဒေါသ'သိက္ခာပုဒ်၊
အမြွက်မျှကိုစွဲ၍ ပါရာဇိကအာပတ်ဖြင့် စွပ်စွဲပြောဆိုသော ‘ဒုတိယဒုဋ္ဌဒေါသ’ သိက္ခာပုဒ်၊ သံဃာကို သင်းခွဲသော ‘သံဃဘေဒ’ သိက္ခာပုဒ်၊ သံဃာကိုသင်းခွဲသော ရဟန်းသို့ အစဉ် လိုက်သော'ဘေဒါနုဝတ္တက’ သိက္ခာပုဒ်၊ ဆိုဆုံးမခက်ခဲသော (အပြောမခံသော) ‘ဒုဗ္ဗစ’ သိက္ခာပုဒ်၊ ဒါယကာတို့၏သဒ္ဓါတရားကို ဖျက်ဆီးသော ‘ကုလဒူသက’ သိက္ခာပုဒ်၊ ဤသို့ တစ်ဆယ့်သုံးပါးကုန်သောသံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သည် ဖြစ်ကုန်၏။ ဤကား အကျဉ်းချုပ်တည်း။
၃-အနိယတသိက္ခာပုဒ်နှစ်ပါး
֍ ၂၁
။ (ထိုထိုသိက္ခာပုဒ်ပညတ်ခြင်း၏ အခါကို) သိတော်မူသော (ထိုထိုသိက္ခာပုဒ်ပညတ်ခြင်း၏ အကျိုးထူးတို့ကို) မြင်တော်မူသော (ကိလေသာရန်သူတို့ကို) ပယ်သတ်တော်မူပြီးသော (အလုံးစုံသောတရားတို့ကို) ကိုယ်တိုင်မှန်စွာ သိတော်မူသော ထိုမြတ်စွာဘုရားသည် ပဌမအနိယတ ‘ဤအာပတ်တည်းဟု အမြဲမှတ်အပ်သော အာပတ်မရှိသော’ သိက္ခာပုဒ်ကို အဘယ်အရပ်၌ အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍အဘယ်အကြောင်း ကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။ထိုပဌမအနိယတသိက္ခာပုဒ်၌ (မူလ) ပညတ်ရှိသလော၊ အနုပညတ်ရှိသလော၊ အနုပ္ပန္နပညတ်ရှိ သလော။
(ထိုပဌမအနိယတသိက္ခာပုဒ်သည်) သဗ္ဗတ္ထပညတ်လော၊ ပဒေသပညတ်လော၊ သာဓာရဏပညတ်လော၊ အသာဓာရဏပညတ်လော။
ဧကတောပညတ်လော၊ ဥဘတောပညတ်လော။
ငါးပါးသော ပါတိမောက်ပြခြင်းတို့တွင် အဘယ်ပါတိမောက်ပြခြင်း၌ အတွင်းဝင်သနည်း၊ အဘယ်ပါတိမောက်ပြခြင်း၌ အကျုံးဝင်သနည်း၊ အဘယ်အကျဉ်းပြခြင်းဖြင့် အကျဉ်းပြအပ်သည့်အဖြစ်သို့ ရောက်သနည်း၊ လေးပါးသော ဝိပတ္တိတို့တွင် အဘယ်ဝိပတ္တိနည်း၊ ခုနစ်ပါးသော အာပတ်အစုတို့တွင် အဘယ်အာပတ်အစုနည်း၊ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်ကုန်သောအကြောင်း တို့ကြောင့် ဖြစ်သနည်း၊ အဓိကရုဏ်းလေးမျိုးတို့တွင် အဘယ်အဓိကရုဏ်းနည်း၊ ငြိမ်းအေးကြောင်း ‘သမထ’ ခုနစ်မျိုးတို့တွင် အဘယ်ငြိမ်းအေးကြောင်း ‘သမထ’ တို့ဖြင့်ငြိမ်းအေးသနည်း။
--ထိုပဌမအနိယတသိက္ခာပုဒ်၌ ဝိနယဟူသည် အဘယ်နည်း၊ အဘိဝိနယဟူသည် အဘယ်နည်း၊ ထိုပဌမအနိယတသိက္ခာပုဒ်၌ ပါတိမောက်ဟူသည် အဘယ်နည်း၊ အဓိပါတိမောက်ဟူသည် အဘယ်နည်း၊ ထို ပဌမ အနိယတသိက္ခာပုဒ်၌-
ဝိပတ္တိကား အဘယ်နည်း။
သမ္ပတ္တိကား အဘယ်နည်း။
ပဋိပတ္တိကား အဘယ်နည်း။
အဘယ်မျှလောက်ကုန်သော အကျိုးထူးတို့ကို အကြောင်းပြု၍ မြတ်စွာဘုရားသည် ပဌမအနိယတသိက္ခာပုဒ်ကို ပညတ်တော်မူအပ်သနည်း။
အဘယ်သူတို့သည် ကျင့်ကုန်သနည်း၊ အဘယ်သူတို့သည် ကျင့်အပ်ပြီးသော သိက္ခာရှိကုန်သနည်း၊ အဘယ်သူတို့၌ တည်သနည်း၊ အဘယ်သူတို့သည် နှုတ်တက်အာဂုံ ‘ပါဌ်အနက်’ ဆောင်ကုန်သနည်း၊ အဘယ်သူ၏ စကားနည်း၊ အဘယ်သူသည် ဆောင်ခဲ့သနည်း၊ (ဤကား အမေးစကားစုတည်း)။
֍ ၂၂
။ (ထိုထိုသိက္ခာပုဒ်ပညတ်ခြင်း၏ အခါကို) သိတော်မူသော (ထိုထိုသိက္ခာပုဒ်ပညတ်ခြင်း၏ အကျိုးထူးတို့ကို) မြင်တော်မူသော (ကိလေသာရန်သူတို့ကို) ပယ်သတ်တော်မူပြီးသော (အလုံးစုံသောတရားတို့ကို) ကိုယ်တိုင်မှန်စွာ သိတော်မူသော ထိုမြတ်စွာဘုရားသည် ပဌမအနိယတသိက္ခာပုဒ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အသျှင်ဥဒါယီကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အသျှင်ဥဒါယီ၏ မာတုဂါမနှင့်အတူ တစ်ယောက်အချင်းချင်း မျက်စိ၏ ဆိတ်ကွယ်ရာဖြစ်သော နံရံစသည်တို့ဖြင့် ဖုံးလွှမ်းအပ်သော မေထုန်မှီဝဲခြင်းအမှုကို ပြုခြင်းငှာ သင့်လျော်သော နေရာ၌ ထိုင်နေခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
ထိုပဌမအနိယတသိက္ခာပုဒ်၌ (မူလ) ပညတ်ရှိသလော၊ အနုပညတ်ရှိသလော၊ အနုပ္ပန္နပညတ်ရှိသလော။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ ထိုသိက္ခာပုဒ်၌ အနုပညတ် အနုပ္ပန္နပညတ် နှစ်ပါးမရှိ။
(ထိုပဌမအနိယတသိက္ခာပုဒ်သည်) သဗ္ဗတ္ထပညတ်လော၊ ပဒေသပညတ်လော။ သဗ္ဗတ္ထပညတ်တည်း။
သာဓာရဏပညတ်လော၊ အသာဓာရဏပညတ်လော။ အသာဓရဏပညတ်တည်း။
ဧကတောပညတ်လော၊ ဥဘတောပညတ်လော။ ဧကတောပညတ်တည်း။
ပါတိမောက်ပြခြင်းငါးမျိုးတို့တွင် အဘယ်ပါတိမောက်ပြခြင်း၌ အတွင်းဝင်သနည်း၊ အဘယ်ပါတိမောက်ပြခြင်း၌ အကျုံးဝင်သနည်း။
နိဒါန်း၌ အတွင်းဝင်၏၊ နိဒါန်း၌ အကျုံးဝင်၏။
--အဘယ်အကျဉ်းပြခြင်းဖြင့် အကျဉ်းပြအပ်သည့် အဖြစ်သို့ ရောက်သနည်း။
စတုတ္ထအကျဉ်းပြခြင်းဖြင့် အကျဉ်းပြအပ်သည့် အဖြစ်သို့ ရောက်၏။
ဝိပတ္တိလေးမျိုးတို့တွင် အဘယ်ဝိပတ္တိနည်း။
ရံခါ သီလဝိပတ္တိ၊ ရံခါ အာစာရဝိပတ္တိဖြစ်၏။
ခုနစ်မျိုးသော အာပတ်အစုတို့တွင် အဘယ်အာပတ်အစုနည်း။
ရံခါ ပါရာဇိကအာပတ်အစု၊ ရံခါ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်အစု၊ ရံခါ ပါစိတ်အာပတ်အစု ဖြစ်၏။
အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်ကုန်သော အကြောင်းတို့ကြောင့်ဖြစ်သနည်း။
တစ်ပါးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်းဖြစ်၏။ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။
အဓိကရုဏ်းလေးမျိုးတို့တွင် အဘယ်အဓိကရုဏ်းဖြစ်သနည်း။
အဓိကရုဏ်းလေးမျိုးတို့တွင် အာပတ္တာဓိကရုဏ်းဖြစ်၏။
ငြိမ်းအေးကြောင်း ‘သမထ’ ခုနစ်မျိုးတို့တွင် အဘယ်ငြိမ်းအေးကြောင်း ‘သမထ’ တို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးသနည်း။
ငြိမ်းအေးကြောင်း ‘သမထ’ ခုနစ်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသော ငြိမ်းအေးကြောင်းတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေး၏၊ ရံခါသမ္မုခါဝိနယ ‘မျက်မှောက်မေးမြန်း စိစစ်ခြင်း’ ဖြင့်လည်းကောင်း၊ ပဋိညာတကရဏ ‘ဟုတ်မှန်ပါသည်ဟုဝန်ခံခြင်း'ဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်းအေး၏၊ ရံခါ သမ္မုခါဝိနယ'မျက်မှောက်မေးမြန်း စိစစ်ခြင်း’ ဖြင့်လည်းကောင်း၊ တိဏဝတ္ထာရက ‘မစင်ကို မြက်ဖြင့် ဖုံးလွှမ်းသကဲ့သို့ အဓိကရုဏ်းကို ဖုံးလွှမ်းကြောင်း ဖြစ်သော’ ဝိနည်းကံဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်းအေး၏။
ထိုပဌမအနိယတသိက္ခာပုဒ်၌ ဝိနယဟူသည် အဘယ်နည်း၊ အဘိဝိနယဟူသည် အဘယ်နည်း။
ပညတ်သည် ဝိနယ မည်၏၊ ဝိဘင်းသည် အဘိဝိနယ မည်၏။
ထိုပဌမအနိယတသိက္ခာပုဒ်၌ ပါတိမောက်ဟူသည် အဘယ်နည်း၊ အဓိပါတိမောက်ဟူသည် အဘယ် နည်း။
ပညတ်သည် ပါတိမောက် မည်၏၊ ဝိဘင်းသည် အဓိပါတိမောက် မည်၏။
ဝိပတ္တိကား အဘယ်နည်း။
သိက္ခာပုဒ်ကို မစောင့်စည်းခြင်းသည် ဝိပတ္တိ မည်၏။
သမ္ပတ္တိကား အဘယ်နည်း။
သိက္ခာပုဒ်ကို စောင့်စည်းခြင်းသည် သမ္ပတ္တိ မည်၏။
ပဋိပတ္တိကား အဘယ်နည်း။
“ဤသို့သဘောရှိသော (မကောင်းသော) အကျင့်ကို ငါ မပြုလုပ်တော့အံ့”ဟု အသက်ရှည်သရွေ့ကာလပတ်လုံး အသက်ဆုံးသည်တိုင်အောင် ဆောက်တည်၍ သိက္ခာပုဒ်တို့၌ ကျင့်သုံးခြင်းသည် ပဋိပတ္တိ မည်၏။
--မြတ်စွာဘုရားသည် အဘယ်မျှလောက်ကုန်သော အကျိုးထူးတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပဌမအနိယတသိက္ခာပုဒ်ကို ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
(၁) သံဃာတော်၏ ကောင်းပါပြီဟု ဝန်ခံကျင့်သုံးရန်
(၂) သံဃာတော်များချမ်းသာစေရန်
(၃) အကျင့်သီလ ဖောက်ဖျက်သူတို့ကို နှိမ်နင်းရန်
(၄) အကျင့်သီလကို ချစ်မြတ်နိုးသော ရဟန်းတို့ ချမ်းသာစွာနေထိုင်ရန်
(၅) မျက်မှောက်၌ ဖြစ်ကုန်သော ဆင်းရဲအထူးတို့ကို စောင့်စည်းရန်
(၆) နောင်ဖြစ်လတ္တံ့ကုန်သော ဆင်းရဲအထူးတို့ကို ပယ်ရှားရန်
(၇) မကြည်ညိုသေးသော သူတို့ကို ကြည်ညိုစေရန်
(၈) ကြည်ညိုပြီးသော သူတို့ကို တိုး၍ ကြည်ညိုစေရန်
(၉) သူတော်ကောင်းတရား ‘သာသနာသုံးရပ်’ တည်တံ့ရန် (၁၀) ဝိနည်း ‘စည်းမျဉ်းဥပဒေ’ ကို ချီးမြှောက်ရန်ဟူသော ဤအကျိုးထူး ဆယ်ပါးတို့ကို
အကြောင်း ပြု၍ ဤပဌမအနိယတ သိက္ခာပုဒ်ကို မြတ်စွာဘုရားသည် ပညတ်တော်မူ၏။
အဘယ်ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် ကျင့်ကုန်သနည်း။
သေက္ခပုဂ္ဂိုလ် ကလျာဏပုထုဇဉ်ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် ကျင့်ကုန်၏။
အဘယ်ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် ကျင့်အပ်ပြီးသော အကျင့်ရှိကုန်သနည်း။
ရဟန္တာပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် ကျင့်အပ်ပြီးသော အကျင့်ရှိကုန်၏။
အဘယ်ပုဂ္ဂိုလ်တို့၌ တည်သနည်း။
ကျင့်ခြင်းငှာ အလိုရှိကုန်သော ပုဂ္ဂိုလ်တို့၌ တည်၏။
အဘယ်သူတို့သည် ဆောင်ကုန်သနည်း။
အကြင်ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် (ပဌမအနိယတသိက္ခာပုဒ်ကို) လေ့လာကုန်၏၊ ထိုပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် (ပါဌ် အနက်အာဂုံ) ဆောင်ကုန်၏။
(ပဌမအနိယတသိက္ခာပုဒ်သည်) အဘယ်သူ၏ စကားနည်း။
လူ နတ် ဗြဟ္မာ သတ္တဝါတို့၏ ပူဇော်အထူးကို ခံတော်မူထိုက်သော (အလုံးစုံသောတရားတို့ကို) ကိုယ်တော်တိုင် မှန်စွာသိတော်မူသော မြတ်စွာဘုရား၏ စကားတော်တည်း။
အဘယ်သူသည် ဆောင်ခဲ့သနည်း။
ဆရာအဆက်ဆက်သည် ဆောင်ခဲ့၏။
ဥပါလိမထေရ်၊ ဒါသကမထေရ်၊ သောဏကမထေရ်၊ သိဂ္ဂဝမထေရ်၊ ငါးပါးမြောက်မောဂ္ဂလိပုတ္တတိဿမထေရ်နှင့်တကွ ထိုရဟန္တာအသျှင်မြတ် ငါးပါးတို့သည် ဇမ္ဗူဒိပ်ကျွန်း၌့ဝိနည်းပိဋကတ်ကို (ပါဌ်အနက်အာဂုံဆောင်၍) ပို့ချတော်မူကြကုန်၏။
ထို့နောက် မဟိန္ဒမထေရ်၊ ဣဋ္ဋိယမထေရ်၊ ဥတ္တိယမထေရ်၊ ထိုမှတစ်ပါး သမ္ဗလ မထေရ်၊ (ပစ္စုပ္ပန် သံသရာ ကျိုးနှစ်ဖြာ၌ သိသော) ပညာရှိသော ဘဒ္ဒနာမမထေရ်၊ ကြီးသော ပညာရှိသောထိုရဟန္တာအသျှင်တို့သည် ဇမ္ဗူဒိပ်ကျွန်းမှ ဤသီဟိုဠ်ကျွန်းသို့ ကြွလာတော်မူကြကုန်၏။
--(မဟိန္ဒမထေရ်စသော) ထိုရဟန္တာတို့သည် သီဟိုဠ်ကျွန်း၌ ဝိနည်းပိဋကတ်ကို ပို့ချ တော်မူကြကုန်၏၊ နိကာယ် ငါးရပ်တို့ကိုလည်းကောင်း၊ အဘိဓမ္မာ ခုနစ်ကျမ်းတို့ကို လည်းကောင်း ပို့ချတော်မူကြကုန်၏။
ထို့နောက် ထိုးထွင်းသော ပညာရှိသော အရိဋ္ဌမထေရ်၊ (ပစ္စုပ္ပန် သံသရာ ကျိုး နှစ်ဖြာ၌ သိသော) ပညာရှိသော တိဿဒတ္တမထေရ်၊ ရွံ့ရှားခြင်းကင်း ရဲတင်းသော ပညာ ရှိသော ကာဠသုမနမထေရ်၊ ဒီဃအမည်ရှိသော မထေရ်၊ (ပစ္စုပ္ပန် သံသရာကျိုး နှစ်ဖြာ၌ သိသော) ပညာရှိသော ဒီဃသုမနမထေရ်။
တစ်ဖန်တုံ ကာဠသုမနမထေရ်၊ နာဂမထေရ်၊ ဗုဒ္ဓရက္ခိတမထေရ်၊ ထိုးထွင်းသော ဉာဏ်ပညာရှိသောတိဿမထေရ်၊ (ပစ္စုပ္ပန် သံသရာ ကျိုးနှစ်ဖြာ၌ သိသော) ပညာရှိသော ဒေဝမထေရ်။
တစ်ဖန်တုံ ဝိနည်းပိဋကတ်၌ ရွံ့ရှားခြင်းကင်း ရဲတင်းသော ထိုးထွင်း၍သိသော ဉာဏ်ပညာရှိသောသုမနမထေရ်၊ ဖျက်ဆီးထိုးပစ်နိုင်ခဲသော ဆင်ပြောင်ကြီးကဲ့သို့ များသော အကြားအမြင်ရှိသောစူဠနာဂမထေရ်။
ရောဟဏဇနပုဒ်၌ သူတော်ကောင်းတို့သည် ကိုးကွယ်ပူဇော်အပ်သော ဓမ္မပါလိတ အမည်ရှိသောမထေရ်၊ ထိုဓမ္မပါလိတမထေရ်၏တပည့် ပိဋကတ်သုံးပုံ နှုတ်တက် အာဂုံ ဆောင်ပြီးလျှင် ကြီးသောပညာရှိသည်ဖြစ်၍ နက္ခတ်တာရာ ကြယ်တကာတို့၏ မင်း ဖြစ်သော လကဲ့သို့ သီဟိုဠ်ကျွန်း၌ပညာရောင်ဖြင့် အလွန်တင့်တယ်သော ခေမမည်သော မထေရ်၊ ထိုးထွင်းသော ဉာဏ်ပညာရှိသောဥပတိဿမထေရ်၊ တရားဟော ပုဂ္ဂိုလ်ကြီး ဖြစ်သော ဖုဿဒေဝ မထေရ်။
တစ်ဖန်တုံ ထိုးထွင်းသော ဉာဏ်ပညာရှိသော သုမနမထေရ်၊ များသော အကြား အမြင်ရှိသောမဟာပဒုမမထေရ် (သို့မဟုတ် မဟာသုမနမထေရ်)၊ ပိဋကတ်သုံးပုံ အလုံးစုံ၌ လိမ္မာနိုင်နင်းသောတရားဟောပုဂ္ဂိုလ်ကြီးဖြစ်သော မဟာသိဝမထေရ်။
တစ်ဖန်တုံ ဝိနည်းပိဋကတ်၌ ရွံ့ရှားခြင်းကင်း ရဲတင်းသော ထိုးထွင်းသော ဉာဏ်ပညာ ရှိသောဥပါလိမထေရ်၊ သူတော်ကောင်းတရားအနွယ်၌ လိမ္မာသော ပညာရှိကြီးဖြစ်သော မဟာနာဂမထေရ်။
တစ်ဖန်တုံ ပိဋကတ်သုံးပုံ အလုံးစုံ၌ လိမ္မာသော ထိုးထွင်းသော ဉာဏ်ပညာရှိသော အဘယမထေရ်၊ ဝိနည်းပိဋကတ်၌ ရွံ့ရှားခြင်းကင်း ရဲတင်းသော ထိုးထွင်းသော ဉာဏ် ပညာရှိသော တိဿမထေရ်။
ထိုတိဿမထေရ်၏တပည့် ကြီးသောပညာရှိသော များသော အကြားအမြင်ရှိသော ဇမ္ဗူဒိပ်ကျွန်း၌သာသနာတော်ကို စောင့်ရှောက်လျက် တည်နေတော်မူသော သုမန အမည်ရှိသော မထေရ်။
ထိုးထွင်းသော ဉာဏ်ပညာရှိသော ဝိနည်းပိဋကတ်၌ ရွံ့ရှားခြင်းကင်း ရဲတင်းသော စူဠာဘယမထေရ်၊ သူတော်ကောင်းတရားအနွယ်၌ လိမ္မာသော ထိုးထွင်းသော ဉာဏ် ပညာရှိသော တိဿမထေရ်။
ထိုးထွင်းသော ဉာဏ်ပညာရှိသော ဝိနည်းပိဋကတ်၌ ရွံ့ရှားခြင်းကင်း ရဲတင်းသော စူဠဒေဝမထေရ်၊ ထိုးထွင်းသော ဉာဏ်ပညာရှိသော အလုံးစုံသော ဝိနည်းပိဋကတ်၌ လိမ္မာကျွမ်းကျင်သော သိဝမထေရ်။
ကြီးမားသော ပညာရှိတော်မူကြကုန်သော ဝိနည်း၌ လိမ္မာတော်မူကြကုန်သော နတ်ရွာ နိဗ္ဗာန် လမ်းခရီး၌ကျွမ်းကျင် လိမ္မာတော်မူကြကုန်သော ထိုရဟန္တာအသျှင်မြတ်တို့သည် သီဟိုဠ်ကျွန်း၌ ဝိနည်းပိဋကတ်ကို (ပါဌ်အနက်အာဂုံဆောင်၍) ပြတော်မူကြကုန်၏။
֍ ၂၃
။ (ထိုထိုသိက္ခာပုဒ်ပညတ်ခြင်း၏ အခါကို) သိတော်မူသော (ထိုထိုသိက္ခာပုဒ်ပညတ်ခြင်း၏ အကျိုးထူးတို့ကို) မြင်တော်မူသော (ကိလေသာရန်သူတို့ကို) ပယ်သတ်တော်မူပြီးသော (အလုံးစုံသောတရားတို့ကို) ကိုယ်တိုင် မှန်စွာ သိတော်မူသော ထိုမြတ်စွာဘုရားသည့်ဒုတိယ အနိယတသိက္ခာပုဒ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။ --သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အသျှင်ဥဒါယီကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အသျှင်ဥဒါယီသည် မာတုဂါမနှင့် အတူ တစ်ယောက်အချင်းချင်း ရုန့်ရင်းသော စကားကို ပြောဆိုခြင်းငှာ သင့်လျော်သော နား မျက်စိ ဆိတ်ကွယ်ရာ အရပ်၌ ထိုင်နေခြင်းကို ပြုခြင်းအကြောင်းကြောင့်ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
ထိုဒုတိယအနိယတသိက္ခာပုဒ်၌ (မူလ) ပညတ်ရှိသလော၊ အနုပညတ်ရှိသလော၊ အနုပ္ပန္နပညတ်ရှိသလော။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါးရှိ၏။ အနုပညတ် အနုပ္ပန္နပညတ် နှစ်ပါးမရှိ။
(ထိုဒုတိယအနိယတသိက္ခာပုဒ်သည်) သဗ္ဗတ္ထပညတ်လော၊ ပဒေသပညတ်လော။ သဗ္ဗတ္ထပညတ် တည်း။
သာဓာရဏပညတ်လော၊ အသာဓာရဏပညတ်လော။ အသာဓာရဏပညတ်တည်း။
ဧကတောပညတ်လော၊ ဥဘတောပညတ်လော။ ဧကတောပညတ်တည်း။
ပါတိမောက်ပြခြင်း ငါးပါးတို့တွင် အဘယ်ပါတိမောက်ပြခြင်း၌ အတွင်းဝင်သနည်း၊ အဘယ်ပါတိမောက်ပြခြင်း၌ အကျုံးဝင်သနည်း။
နိဒါန်း၌ အတွင်းဝင်၏၊ နိဒါန်း၌ အကျုံးဝင်၏။
အဘယ်အကျဉ်းပြခြင်းဖြင့် အကျဉ်းပြအပ်သည့်အဖြစ်သို့ ရောက်သနည်း။
စတုတ္ထအကျဉ်းပြခြင်းဖြင့် အကျဉ်းပြအပ်သည့်အဖြစ်သို့ ရောက်၏။
ဝိပတ္တိလေးမျိုးတို့တွင် အဘယ်ဝိပတ္တိနည်း။
ရံခါ သီလဝိပတ္တိ၊ ရံခါ အာစာရဝိပတ္တိ ဖြစ်၏။
ခုနစ်ပါးသော အာပတ်အစုတို့တွင် အဘယ်အာပတ်အစုနည်း။
ရံခါ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်အစု၊ ရံခါ ပါစိတ်အာပတ်အစု ဖြစ်၏။
အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်ကုန်သော အကြောင်းတို့ကြောင့်ဖြစ်သနည်း။
သုံးပါးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏၊ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏။ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ ရံခါ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်းဖြစ်၏။ ကိုယ်ကြောင့် မဖြစ်။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်း ကောင်း ဖြစ်၏။
အဓိကရုဏ်းလေးမျိုးတို့တွင် အဘယ်အဓိကရုဏ်းဖြစ်သနည်း။
အဓိကရုဏ်းလေးမျိုးတို့တွင် အာပတ္တာဓိကရုဏ်း ဖြစ်၏။
ငြိမ်းအေးကြောင်း ‘သမထ’ ခုနစ်မျိုးတို့တွင် အဘယ်ငြိမ်းအေးကြောင်း ‘သမထ’ တို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးသနည်း။
--ငြိမ်းအေးကြောင်း ‘သမထ’ ခုနစ်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသော ငြိမ်းအေးကြောင်း ‘သမထ’ တို့ဖြင့် ငြိမ်းအေး၏၊ ရံခါ သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ ပဋိညာတကရဏဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်းအေး၏။ ရံခါသမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ တိဏဝတ္ထာရကဝိနည်းကံဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်းအေး၏။ပ။
အနိယတသိက္ခာပုဒ်နှစ်ပါး ပြီး၏။
ထိုအနိယတသိက္ခာပုဒ်၏ အကျဉ်းချုပ်
ဆိတ်ကွယ်ရာအရပ်၌ မေထုန်အမှုကိုပြုခြင်းငှာ ခံ့သော အလံကမ္မနိယေဟူသော ပုဒ်ဖြင့် မှတ်အပ်သောပဌမအနိယတသိက္ခာပုဒ်၊ ဆိတ်ကွယ်ရာအပ်၌ မာတုဂါမနှင့်အတူ ထိုင်နေ ခြင်းတည်းဟူသောနဟေဝခေါဟူသောပုဒ်ဖြင့် မှတ်အပ်သော ဒုတိယအနိယတသိက္ခာပုဒ်၊ ဤနှစ်ပါးသောအနိယတသိက္ခာပုဒ်တို့ကို သည်းခံခြင်း ဂုဏ်နှင့်ပြည့်စုံတော်မူသော ဘုရားမြတ်သည် ကောင်းစွာပညတ်တော်မူအပ်ကုန်၏။ ဤကား အကျဉ်းချုပ်တည်း။
--၄-နိဿဂ္ဂိပါစိတ်သုံးဆယ်
၁-ကထိနဝဂ်
֍ ၂၄
။ (ထိုထိုသိက္ခာပုဒ်ပညတ်ခြင်း၏ အခါကို) သိတော်မူသော (ထိုထိုသိက္ခာပုဒ်ပညတ်ခြင်း၏ အကျိုးထူးတို့ကို) မြင်တော်မူသော (ကိလေသာရန်သူတို့ကို) ပယ်သတ်တော်မူပြီးသော (အလုံးစုံသောတရားတို့ကို) ကိုယ်တိုင် မှန်စွာ သိတော်မူသော ထိုမြတ်စွာဘုရားသည် အတိရေက'အဓိဋ္ဌာန်မတင် ဝိကပ္ပနာ မပြုအပ်သေးသော’ သင်္ကန်းကို ဆယ်ရက်ထက် လွန်စေသော ရဟန်းအားနိဿဂ္ဂိယ ‘စွန့်ခြင်း ဝိနည်းကံ ရှေးရှိသော’ ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။ဝေသာလီပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့၏ အဓိဋ္ဌာန်မတင် ဝိကပ္ပနာမပြုအပ်သေးသော (အတိရေက) သင်္ကန်းကိုဆောင်ခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး အနုပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင်နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်းဖြစ်၏။ စိတ်ကြောင့် မဖြစ်။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၂၅
။ တစ်ညဉ့်မျှ တိစီဝရိက် ‘သင်္ကန်းသုံးထည်’ နှင့် ကင်း၍ နေသော ရဟန်းအား နိဿဂ္ဂိပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းတို့၏ ရဟန်းတို့၏ လက်၌ သင်္ကန်းကို ထား၍ သင်းပိုင် ကိုယ်ဝတ်နှင့်တကွဇနပုဒ်သို့ လှည့်လည်သွားလာခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး အနုပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင်နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်းဖြစ်၏။ စိတ်ကြောင့် မဖြစ်။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၂၆
။ အကာလသင်္ကန်းကို ခံယူ၍ တစ်လကို လွန်စေသော ရဟန်းအား နိဿဂ္ဂိပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။ --သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းတို့၏ အကာလသင်္ကန်းကို ခံယူ၍ တစ်လကို လွန်စေခြင်းအကြောင်းကြောင့်ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး အနုပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင်နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်းဖြစ်၏။ စိတ်ကြောင့် မဖြစ်။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၂၇
။ အဆွေအမျိုးမတော်သော ရဟန်းမိန်းမအား သင်္ကန်းဟောင်းကို ဖွပ်လျှော်ခိုင်းသော ရဟန်းအားနိဿဂ္ဂိပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အသျှင်ဥဒါယီကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အသျှင်ဥဒါယီ၏ အဆွေအမျိုးမတော်သော ရဟန်းမိန်းမအား သင်္ကန်းဟောင်းကို ဖွပ်လျှော်စေခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် ခြောက်မျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၂၈
။ အဆွေအမျိုးမတော်သော ရဟန်းမိန်းမ၏ လက်မှ သင်္ကန်းကို ခံယူသော ရဟန်းအားနိဿဂ္ဂိပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အသျှင်ဥဒါယီကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အသျှင်ဥဒါယီ၏ အဆွေအမျိုးမတော်သော ရဟန်းမိန်းမ၏လက်မှ သင်္ကန်းကို ခံယူခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး အနုပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင်ခြောက်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၂၉
။ အဆွေအမျိုးမတော်သော ဒါယကာယောက်ျားကိုလည်းကောင်း၊ ဒါယိကာမိန်းမကိုလည်းကောင်းသင်္ကန်းတောင်းသော ရဟန်းအား နိဿဂ္ဂိပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
--အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာကီဝင်မင်းသား အသျှင်ဥပနန္ဒကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာကီဝင်မင်းသား အသျှင်ဥပနန္ဒ၏ အဆွေအမျိုးမတော်သော သူဌေးသားကို သင်္ကန်းတောင်းခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး အနုပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင်ခြောက်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၃၀
။ အဆွေအမျိုးမတော်သော ဒါယကာယောက်ျားကိုလည်းကောင်း၊ ဒါယိကာမိန်းမကိုလည်းကောင်းထိုသင်းပိုင် ကိုယ်ဝတ်ထက်အလွန် သင်္ကန်းကို တောင်းသော ရဟန်းအား နိဿဂ္ဂိပါစိတ် အာပတ်ကိုအဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့၏ အတိုင်းအရှည်ကို မသိကြကုန်ဘဲ များစွာသော သင်္ကန်းကို တောင်းခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် ခြောက်မျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၃၁
။ ရှေးအခါက မဖိတ်ကြားဖူးဘဲ အဆွေအမျိုးမတော်သော ဒါယကာယောက်ျားသို့ ချဉ်းကပ်၍သင်္ကန်း၌ အထူးစီရင်ခြင်းသို့ ရောက်သော ရဟန်းအား နိဿဂ္ဂိပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာကီဝင်မင်းသား အသျှင်ဥပနန္ဒကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာကီဝင်မင်းသား အသျှင်ဥပနန္ဒ၏ ရှေးအခါက မဖိတ်ကြားဖူးဘဲ အဆွေအမျိုးမတော်သော ဒါယကာယောက်ျားသို့ ချဉ်းကပ်၍ သင်္ကန်း၌ အထူးစီရင်ခြင်းသို့ ရောက်ခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် ခြောက်မျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၃၂
။ ရှေးအခါက မဖိတ်ကြားဖူးဘဲ အဆွေအမျိုးမတော်ကုန်သော ဒါယကာယောက်ျားတို့သို့ ချဉ်းကပ်၍သင်္ကန်း၌ အထူးစီရင်ခြင်းသို့ ရောက်သော ရဟန်းအား နိဿဂ္ဂိပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
--အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာကီဝင်မင်းသား အသျှင်ဥပနန္ဒကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာကီဝင်မင်းသား အသျှင်ဥပနန္ဒ၏ ရှေးအခါက မဖိတ်ကြားဖူးဘဲ အဆွေအမျိုးမတော်ကုန်သောဒါယကာယောက်ျားတို့သို့ ချဉ်းကပ်၍ သင်္ကန်း၌ အထူးစီရင်ခြင်းသို့ ရောက်ခြင်းအကြောင်းကြောင့်ပညတ် တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် ခြောက်မျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၃၃
။ သုံးကြိမ်ထက် အလွန်တောင်းခြင်း ခြောက်ကြိမ်ထက် အလွန်ရပ်ခြင်းဖြင့် သင်္ကန်းကို ပြီးစေသောရဟန်းအား နိဿဂ္ဂိပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာကီဝင်မင်းသား အသျှင်ဥပနန္ဒကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာကီဝင်မင်းသား အသျှင်ဥပနန္ဒ၏ ဒါယကာက “အသျှင်ဘုရား ယနေ့တစ်ရက်မျှ စောင့်ဆိုင်းပါဦး”ဟု လျှောက်ထားသည်ရှိသော် မစောင့်ဆိုင်းခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် ခြောက်မျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
ပဌမ ကထိနဝဂ် ပြီး၏။
--၂-ကောသိယဝဂ်
֍ ၃၄
။ ပိုးချည်နှင့် ရောသော အခင်းကို ပြုစေသော ရဟန်းအား နိဿဂ္ဂိပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။အာဠဝီပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့၏ ပိုးချည်လုပ်သူတို့သို့ ချဉ်းကပ်၍ “ဒါယကာတို့ သင်တို့သည် များစွာကုန်သောအအိမ်လုပ်သော ပိုးတို့ကို ပြုတ်ကြကုန်လော့၊ ငါတို့အား လည်း ပေးလှူကြကုန်၊ ငါတို့သည်လည်းပိုးချည်နှင့် ရောသော အခင်းကို ပြုခြင်းငှာ အလိုရှိကုန်၏”ဟု ပြောဆိုခြင်းအကြောင်းကြောင့်ပညတ်တော် မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် ခြောက်မျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၃၅
။ အမည်းသက်သက်ဖြစ်သော သိုးမွေးအခင်းကို ပြုစေသော ရဟန်းအား နိဿဂ္ဂိပါစိတ် အာပတ်ကိုအဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။ဝေသာလီပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့၏ အမည်းသက်သက်ဖြစ်သော သိုးမွေးအခင်းကို ပြုလုပ်စေကြခြင်းအကြောင်းကြောင့်ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် ခြောက်မျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၃၆
။ သိုးမွေးအဖြူ တစ်ချိန် (လေးပုံတစ်ပုံ)၊ သိုးမွေးအကြောင် တစ်ချိန် (လေးပုံတစ်ပုံ) ကို မယူမူ၍အခင်းသစ်ကို ပြုလုပ်စေသော ရဟန်းအား နိဿဂ္ဂိပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
--ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့၏ သိုးမွေးအဖြူကို အစွန်အဖျား၌ အနည်းငယ်မျှသာ ယူ၍ ထိုရှေးနည်းအတူသာ လျှင်အမည်းသက်သက်ဖြစ်သော သိုးမွေးအခင်းကို ပြုလုပ်စေကြခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် ခြောက်မျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၃၇
။ နှစ်စဉ်နှစ်တိုင်း သိုးမွေးအခင်းကို ပြုလုပ်စေသော ရဟန်းအား နိဿဂ္ဂိပါစိတ်အာပတ်ကိုအဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းတို့၏ နှစ်စဉ် နှစ်တိုင်း သိုးမွေးအခင်းကို ပြုလုပ်စေကြခြင်း အကြောင်းကြောင့်ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး အနုပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။
အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် ခြောက်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၃၈
။ အခင်းဟောင်း၏ ထက်ဝန်းကျင်မှ မြတ်စွာဘုရား၏ တစ်ထွာ အတိုင်းအရှည်ကို မယူမူ၍နိသီဒိုင်အခင်းသစ်ကို ပြုလုပ်စေသော ရဟန်းအား နိဿဂ္ဂိပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းတို့၏ အခင်းတို့ကို စွန့်ပစ်ကုန်၍ အရညကင်ဓူတင် ပိဏ္ဍပါတ်ဓူတင် ပံသုကူ ဓူတင်ဆောက်တည်ကြခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် ခြောက်မျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၃၉
။ သိုးမွေးတို့ကို ခံယူ၍ သုံးယူဇနာခရီးကို လွန်စေသော ရဟန်းအား နိဿဂ္ဂိပါစိတ်အာပတ်ကိုအဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ရဟန်းတစ်ပါးကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
--ရဟန်းတစ်ပါး၏ သိုးမွေးတို့ကို ခံယူ၍ သုံးယူဇနာခရီးကို လွန်စေခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါးရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့် ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း မဖြစ်။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏။ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
֍ ၄၀
။ အဆွေအမျိုးမတော်သော ရဟန်းမိန်းမအား သိုးမွေးတို့ကို ဖွပ်လျှော်ခိုင်းသော ရဟန်းအားနိဿဂ္ဂိပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သက္ကတိုင်းတို့၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့၏ အဆွေအမျိုးမတော်သော ရဟန်းမိန်းမတို့အား သိုးမွေးတို့ကို ဖွပ်လျှော်ခိုင်းကြ ခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါးရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် ခြောက်မျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၄၁
။ ရွှေငွေကို ခံယူသော ရဟန်းအား နိဿဂ္ဂိပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာကီဝင်မင်းသား အသျှင်ဥပနန္ဒကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာကီဝင်မင်းသား အသျှင်ဥပနန္ဒ၏ ရွှေငွေကို ခံယူခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါးရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် ခြောက်မျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၄၂
။ အထူးထူးအပြားပြားသော ရွှေငွေကို ဖလှယ်ခြင်းသို့ ရောက်သော ရဟန်းအား နိဿဂ္ဂိပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့၏ အထူးထူးအပြားပြားသော ရွှေငွေကို ဖလှယ်ခြင်းသို့ ရောက်ခြင်းအကြောင်း ကြောင့်ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
--(မူလ) ပညတ်တစ်ပါးရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် ခြောက်မျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၄၃
။ အထူးထူးအပြားပြား ကုန်ရောင်း ကုန်ဝယ်ပြုသော ရဟန်းအား နိဿဂ္ဂိပါစိတ်အာပတ်ကိုအဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာကီဝင်မင်းသား အသျှင်ဥပနန္ဒကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာကီဝင်မင်းသား အသျှင်ဥပနန္ဒ၏ ပရိဗိုဇ်နှင့်အတူ ကုန်ရောင်း ကုန်ဝယ်ပြုခြင်း အကြောင်းကြောင့်ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါးရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် ခြောက်မျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
ဒုတိယ ကောသိယဝဂ် ပြီး၏။
၃-ပတ္တဝဂ်
֍ ၄၄
။ အတိရေက ‘အဓိဋ္ဌာန်မတင် ဝိကပ္ပနာမပြုအပ်သေးသော’ သပိတ်ကို ဆယ်ရက်ထက် လွန်စေသော ရဟန်းအား နိဿဂ္ဂိပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့၏ အတိရေကသပိတ်ကို သုံးဆောင်ကြခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး၊ အနုပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင်နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်းဖြစ်၏။ စိတ်ကြောင့် မဖြစ်။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၄၅
။ အဖွဲ့ငါးခု မပြည့်သေးသော သပိတ်ရှိလျက် အခြားသပိတ်သစ်ကို တောင်းသော ရဟန်းအားနိဿဂ္ဂိပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။ --သက္ကတိုင်းတို့၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့၏ အနည်းငယ်သော အက်ခြင်းဖြင့် အနည်းငယ်သော ကွဲခြင်းဖြင့် အနည်းငယ်ခြစ်မိကာမျှဖြင့် များစွာသော သပိတ်တို့ကို တောင်းကြခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် ခြောက်မျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၄၆
။ (ထောပတ် ဆီဦး ဆီ ပျား တင်လဲ)ဟူသော ဆေးတို့ကို အကပ်ခံ၍ (သိုမှီး သိမ်းဆည်းလျက်) ခုနစ်ရက်ကို ကျော်လွန်စေသော ရဟန်းအား နိဿဂ္ဂိပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ပညတ်တော်မူအပ်ပါ သနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းတို့၏ ဆေးတို့ကို အကပ်ခံ၍ ခုနစ်ရက်ကို လွန်စေခြင်း အကြောင်းကြောင့်ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ကထိနသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
֍ ၄၇
။ တစ်လထက်အလွန် ကြွင်းကျန်သေးသော နွေလ၌ မိုးရေခံသင်္ကန်းကို ရှာမှီးသော ရဟန်းအားနိဿဂ္ဂိပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့၏ တစ်လထက်အလွန် ကြွင်းကျန်သော နွေလ၌ မိုးရေခံသင်္ကန်းကို ရှာမှီးကြခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် ခြောက်မျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၄၈
။ ရဟန်းတစ်ပါးအား ကိုယ်တိုင် သင်္ကန်းကို ပေးပြီး၍ အမျက်ထွက်ကာ မနှစ်သက်သဖြင့် (ပြန်၍) လုယက်ယူဆောင်သော ရဟန်းအား နိဿဂ္ဂိပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
--အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာကီဝင်မင်းသား အသျှင်ဥပနန္ဒကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာကီဝင်မင်းသား အသျှင်ဥပနန္ဒ၏ ရဟန်းတစ်ပါးအား ကိုယ်တိုင် သင်္ကန်းကို ပေးပြီး၍ အမျက်ထွက်ကာ မနှစ်သက်သဖြင့် (ပြန်၍) လုယက်ယူခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၄၉
။ ချည်ကို ကိုယ်တိုင်တောင်း၍ ရက်ကန်းသည်တို့ကို သင်္ကန်းအရက်ခိုင်းသော ရဟန်းအားနိဿဂ္ဂိပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့၏ ချည်ကို ကိုယ်တိုင်တောင်း၍ ရက်ကန်းသည်တို့ကို သင်္ကန်းရက်ခိုင်းခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်း အကြောင်းခြောက်မျိုးတို့တွင် ခြောက်မျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၅၀
။ ရှေးအခါက မဖိတ်ကြားဖူးဘဲ ဆွေမျိုးမတော်သော ဒါယကာ၏ ရက်ကန်းသည်တို့သို့ ချဉ်း ကပ်၍သင်္ကန်း၌ အထူးစီရင်ခြင်းသို့ ရောက်သော ရဟန်းအား နိဿဂ္ဂိပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာကီဝင်မင်းသား အသျှင်ဥပနန္ဒကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာကီဝင်မင်းသား အသျှင်ဥပနန္ဒ၏ ရှေးအခါက မဖိတ်ကြားဖူးဘဲ ဆွေမျိုးမတော်သော ဒါယကာ၏ရက်ကန်းသည်တို့သို့ ချဉ်းကပ်၍ သင်္ကန်း၌ အထူးစီရင်ခြင်းသို့ ရောက်ခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် ခြောက်မျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၅၁
။ အဆောတလျင်လှူအပ်သော သင်္ကန်းကို အလှူခံ၍ သင်္ကန်းအခါကာလကို လွန်စေသောရဟန်းအား နိဿဂ္ဂိပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
--များစွာသော ရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းတို့၏ အဆောတလျင်လှူအပ်သော သင်္ကန်းကို အလှူခံကြကုန်၍ သင်္ကန်းအခါကာလကို လွန်စေကြခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်းခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ကထိနသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
֍ ၅၂
။ သင်္ကန်းသုံးထည်တို့တွင် တစ်ထည်သော သင်္ကန်းကို ရွာတွင်း၌ ထား၍ ခြောက်ညဉ့်ထက် အလွန်ထိုသင်္ကန်းနှင့် ကင်း၍နေသော ရဟန်းအား နိဿဂ္ဂိပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းတို့၏ သုံးထည်သော သင်္ကန်းတို့တွင် တစ်ထည်သော သင်္ကန်းကို ရွာတွင်း၌ထား၍ ခြောက်ညဉ့်ထက် အလွန် (ထိုသင်္ကန်းနှင့်) ကင်း၍ နေကြခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်းခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ကထိနသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
֍ ၅၃
။ သံဃာအား ညွတ်လေပြီးသော သံဃာပိုင် ‘သံဃိက’ ဖြစ်သော လာဘ်ကို သိပါလျက် မိမိအားညွတ်စေသော ရဟန်းအား နိဿဂ္ဂိပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် သံဃာအား ညွတ်လေပြီးသော သံဃာပိုင် ‘သံဃိက’ ဖြစ်သော လာဘ်ကို မိမိအားညွတ်စေကြခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါးရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်းခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
တတိယပတ္တဝဂ် ပြီး၏။
နိဿဂ္ဂိပါစိတ်အာပတ်သုံးဆယ် ပြီး၏။
--ထိုနိဿဂ္ဂိပါစိတ် သုံးဆယ်၏ အကျဉ်းချုပ်
ဒသသဒ္ဒါဖြင့် မှတ်အပ်သော ပဌမကထိနသိက္ခာပုဒ်၊ ဧကရတ္တသဒ္ဒါဖြင့် မှတ်အပ်သောဒုတိယကထိနသိက္ခာပုဒ်၊ မာသသဒ္ဒါဖြင့် မှတ်အပ်သော တတိယကထိနသိက္ခာပုဒ်၊ သင်္ကန်းဟောင်းကိုဖွပ်လျှော်ခိုင်းသော သိက္ခာပုဒ်၊ သင်္ကန်းကို ခံယူသော သိက္ခာပုဒ်၊ ဆွေမျိုးမတော်သောသူကို တောင်းသောသိက္ခာပုဒ်၊ သင်းပိုင် ကိုယ်ဝတ်ထက်လွန်၍ တောင်းသော သိက္ခာပုဒ်၊ ဥဒ္ဒိဿသဒ္ဒါဖြင့် မှတ်အပ်သောသင်္ကန်း၌ အထူးကြံစည်သော ပဌမဥပက္ခဋသိက္ခာပုဒ်၊ ဥဘိန္နံသဒ္ဒါဖြင့် မှတ်အပ်သောဒုတိယဥပက္ခဋသိက္ခာပုဒ်၊ ဒူတေနဟူသောပုဒ်ဖြင့် မှတ်အပ်သော ရာဇသိက္ခာပုဒ်။
သိုးမွေးဖြင့် မှတ်အပ်သော သိက္ခာပုဒ်၊ အမည်းသက်သက်ဖြစ်သော သိုးမွေးဖြင့် မှတ်အပ်သောသိက္ခာပုဒ်၊ (သိုးမွေးဖြူ သိုးမွေးကြောင်နှစ်ဖို့) ဒွေဘာဂသိက္ခာပုဒ်၊ ဆဗ္ဗဿသိက္ခာပုဒ်၊ နိသီဒိုင်အခင်းသိက္ခာပုဒ်၊ နှစ်ပါးကုန်သော သိုးမွေးသိက္ခာပုဒ်၊ သိုးမွေးဖွပ်ခိုင်းသော သိက္ခာပုဒ်၊ ဥဂ္ဂဏှသဒ္ဒါဖြင့် မှတ်အပ်သော ရွှေငွေကို ခံယူသော သိက္ခာပုဒ်၊ နှစ်ပါးကုန်သော အထူးထူးအပြားပြားရှိသော ရွှေငွေတို့ကို ဖလှယ်သော သိက္ခာပုဒ်၊ အထူးထူးအပြားပြားသော ကုန်ရောင်းကုန်ဝယ်သိက္ခာပုဒ်။
နှစ်ပါးကုန်သော ပဌမသပိတ်သိက္ခာပုဒ်၊ ဒုတိယသပိတ်သိက္ခာပုဒ် (ငါးဖွဲ့အောက် ယုတ်သောသပိတ်သိက္ခာပုဒ်)၊ ဆေးကို ပညတ်သော သိက္ခာပုဒ်၊ မိုးရေခံ သင်္ကန်း သိက္ခာပုဒ်၊ ငါးခုမြောက်လုယူခြင်းဖြင့် မှတ်အပ်သော သိက္ခာပုဒ်၊ ချည်ကို ကိုယ်တိုင် တောင်းသော သိက္ခာပုဒ်၊ သင်္ကန်းကိုရက်စေသော သိက္ခာပုဒ်၊ အဆောတလျင် လှူအပ်သော သင်္ကန်းသိက္ခာပုဒ်၊ သင်္ကန်းကို ရွာတွင်း၌ထားသော သိက္ခာပုဒ်၊ သံဃာ ၏လာဘ်ကို မိမိသို့ ညွတ်စေသော သိက္ခာပုဒ်။ ဤကား အကျဉ်းချုပ်တည်း။
--၅-ပါစိတ်ကိုးဆယ့်နှစ်ပါး
၁-မုသာဝါဒဝဂ်
֍ ၅၄
။ (ထိုထိုသိက္ခာပုဒ်ပညတ်ခြင်း၏ အခါကို) သိတော်မူသော (ထိုထိုသိက္ခာပုဒ်ပညတ်ခြင်း၏ အကျိုးထူးတို့ကို) မြင်တော်မူသော (ကိလေသာရန်သူတို့ကို) ပယ်သတ်တော်မူပြီးသော (အလုံးစုံသော တရားတို့ကို) ကိုယ်တိုင်မှန်စွာ သိတော်မူသော ထိုမြတ်စွာဘုရားသည် သိလျက် မဟုတ်မမှန်သော စကားကိုပြောဆိုခြင်းကြောင့် ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာကီဝင်မင်းသား အသျှင်ဟတ္ထကကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာကီဝင်မင်းသား အသျှင်ဟတ္ထက၏ တိတ္ထိတို့နှင့် စကားပြောဆိုသောအခါ ပယ်ပြီးသော စကားကိုဝန်ခံခြင်း၊ ဝန်ခံပြီးသော စကားကို ပယ်ခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏၊ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ ရံခါ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့်မဖြစ်။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၅၅
။ ဆဲဆို ကဲ့ရဲ့စကားကို ဆိုခြင်းကြောင့် ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့၏ သီလချစ်ခင်သော ရဟန်းတို့နှင့် ခိုက်ရန်ဖြစ်ကုန်သော သီလချစ်ခင်သောရဟန်းတို့ကို ဆဲဆိုကဲ့ရဲ့သောစကားကို ဆိုခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်းခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၅၆
။ ရဟန်းတို့ကို ချောပစ်ကုန်းတိုက်ခြင်းကြောင့် ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
--ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့၏ တိုင်ပင်ခြင်း ခိုက်ရန်ဖြစ်ခြင်း ငြင်းခုံခြင်းသို့ ရောက်ကုန်သော ရဟန်းတို့အား ကုန်းတိုက်သောစကားကို ဆောင်ကြခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်း အကြောင်းခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၅၇
။ လူသာမဏေကို အဖို့အဖို့အားဖြင့် (ပုဒ်ပြိုင်) တရားစာပေကို ပို့ချသော ရဟန်းအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့၏ (ရတနာသုံးပါး၌ ကိုးကွယ်ဆည်းကပ်သူ) ဥပါသကာတို့ကို အဖို့အဖို့အားဖြင့် (ပုဒ်ပြိုင်) တရားစာပေကို ပို့ချခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏၊ ရံခါ နှုတ်ကြောင့် ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း မဖြစ်။ ရံခါ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့်မဖြစ်။ပ။
֍ ၅၈
။ လူသာမဏေနှင့် (တစ်မိုးတစ်ရံတည်းသော ကျောင်း၌) နှစ်ညဉ့် သုံးညဉ့်ထက် အလွန် အတူတကွ အိပ်သော ရဟန်းအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။အာဠဝီပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသောရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းတို့၏ လူသာမဏေနှင့် တစ်မိုးတစ်ရံတည်းသော ကျောင်း၌ အတူတကွ အိပ်ခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး၊ အနုပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏၊ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့် ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း မဖြစ်။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
֍ ၅၉
။ မာတုဂါမနှင့် အတူတကွ (တစ်မိုးတစ်ရံတည်းသော ကျောင်း၌) အိပ်သော ရဟန်းအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
--အရှင်အနုရုဒ္ဓါကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အရှင်အနုရုဒ္ဓါ၏ မာတုဂါမနှင့် အတူတကွ တစ်မိုးတစ်ရံတည်းသောကျောင်း၌ အိပ်ခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်းခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏၊ ဧဠကလောမသမုဋ္ဌာန်တည်း၁။ပ။
֍ ၆၀
။ မာတုဂါမအား ငါးပုဒ် ခြောက်ပုဒ်ထက်အလွန် တရားကို ဟောသော ရဟန်းအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အသျှင်ဥဒါယီကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အသျှင်ဥဒါယီ၏ မာတုဂါမအား ငါးပုဒ် ခြောက်ပုဒ်ထက်အလွန် တရားကို ဟောခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး၊ အနုပညတ်နှစ်ပါး ရှိ၏၊ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏၊ ပဒသောဓမ္မသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
֍ ၆၁
။ လူသာမဏေအား ဧကန်အမှန်ဖြစ်သော ဈာန်မဂ်ဖိုလ်တရား ‘ဥတ္တရိမနုဿဓမ္မ’ ကို ပြောသောရဟန်းအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။ဝေသာလီပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဝဂ္ဂုမုဒါမြစ်ကမ်းအနီး၌ နေကုန်သော ရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဝဂ္ဂုမုဒါမြစ်ကမ်းအနီး၌ နေကုန်သော ရဟန်းတို့၏ အချင်းချင်း ဈာန်မဂ်ဖိုလ်တရား၏ ဂုဏ် ကျေးဇူးကို လူတို့အား ပြောကြခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏၊ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့် ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း မဖြစ်။ ရံခါ နှုတ်ကြောင့် ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်းမဖြစ်။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ စိတ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
֍ ၆၂
။ ရဟန်းယောက်ျား၏ ရုန့်ရင်းကြမ်းတမ်းသော (သံဃာဒိသိသ်) အာပတ်ကို လူသာမဏေကိုပြောကြားသော ရဟန်းအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
--အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့၏ ရဟန်း၏ ရုန့်ရင်းကြမ်းတမ်းသော (သံဃာဒိသိသ်) အာပတ်ကို လူ သာမဏေအားပြောကြားခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါးရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၆၃
။ မြေကိုတူးသော ရဟန်းအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။အာဠဝီပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အာဠဝီပြည်သား ရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အာဠဝီပြည်သားရဟန်းတို့၏ မြေကိုတူးကြခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါးရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
ရှေးဦးစွာသော မုသာဝါဒဝဂ် ပြီး၏။
၁။ ဧဠကလောမသမုဋ္ဌာန်တည်း၊ ကထိနသမုဋ္ဌာန်တည်း - စသော စကား၏ ဆိုလိုရင်းမှာ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်းဟူသမျှ ထုတ်ဖော်လျက် မဟောရာ၌ ညွှန်းပြသော စကားတည်း၊ ဥပမာ ဤဒုတိယ သဟသေယျသိက္ခာပုဒ်သည် အာပတ် သင့်ခြင်းအကြောင်းကို ရှာသော် အကြောင်းနှစ်မျိုး ဖြစ်၏၊ ဧဠကလောမသိက္ခာပုဒ်လည်း အကြောင်းနှစ်မျိုးပင် ဖြစ်၏၊ အကြောင်းနှစ်မျိုးမှာ- (၁) ကိုယ်ကြောင့် ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း မဖြစ်။ (၂) ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ ဤကား သိက္ခာပုဒ်နှစ်ပါး၏ အကြောင်းနှစ်ပါးတည်း၊ ဤသို့ တူမျှ၍ ထုတ်ဖော်လျက် မဟောရာဝယ် ညွှန်းပြသော စကားတည်း။
--၂-ဘူတဂါမဝဂ်
֍ ၆၄
။ ဘူတဂါမ် ဗီဇဂါမ်တို့ကို ဖျက်ဆီးသော ရဟန်းအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။အာဠဝီပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အာဠဝီပြည်သား ရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အာဠဝီပြည်သား ရဟန်းတို့၏ သစ်ပင်ခုတ်ဖြတ်ခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါးရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၆၅
။ တစ်ပါးသော စကားဖြင့် တစ်ပါးသော စကားကို ဖုံးလွှမ်း၍ ပြောဆိုခြင်းကြောင့် (မေးသည်ကိုမပြောဘဲ) ဆိတ်ဆိတ်နေသဖြင့် သံဃာကို ညှဉ်းဆဲခြင်းကြောင့် ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။ကောသမ္ဗီပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အသျှင်ဆန္နကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အရှင်ဆန္န၏ သံဃာ့အလယ်၌ အာပတ်ဖြင့် မေးမြန်း စိစစ်သောအခါ တစ်ပါးသောစကားဖြင့်တစ်ပါးသော စကားကို ဖုံးလွှမ်းကာကွယ်ခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး၊ အနုပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်း အကြောင်းခြောက်မျိုးတို့တွင်သုံးမျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၆၆
။ ကဲ့ရဲ့ရှုတ်ချခြင်းကြောင့် ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
မေတ္တိယ ဘုမ္မဇကရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
မေတ္တိယ ဘုမ္မဇကရဟန်းတို့၏ မလ္လာမင်း၏သား အသျှင်ဒဗ္ဗကို ကဲ့ရဲ့ကြခြင်း အကြောင်းကြောင့်ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
--(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး၊ အနုပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင်သုံးမျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၆၇
။ သံဃာ၏ ပစ္စည်းဖြစ်သော ညောင်စောင်း အင်းပျဉ် ဘုံလျှို ကပ်ကျစ်အခင်း ‘ခတ်အခင်း’ ကိုလွင်တီးခေါင်၌ ခင်းပြီးလျှင် မသိမ်းဆည်း မပန်ကြားမူ၍ ဖဲသွားသော ရဟန်းအား ပါစိတ်အာပတ်ကိုအဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းတို့၏ သံဃာ၏ ဥစ္စာဖြစ်သော အိပ်ရာနေရာကို လွင်တီးခေါင်၌ ခင်းပြီးလျှင်မသိမ်းဆည်း မပန်ကြားမူ၍ ဖဲသွားကြခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး၊ အနုပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင်နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ကထိနသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
֍ ၆၈
။ သံဃိကကျောင်း၌ အိပ်ရာနေရာကို ခင်းပြီးလျှင် မသိမ်းဆည်း မပန်ကြားမူ၍ ဖဲသွားသောရဟန်းအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သတ္တရသဝဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သတ္တရသဝဂ္ဂီရဟန်းတို့၏ သံဃိကကျောင်း၌ အိပ်ရာနေရာကို ခင်းပြီးလျှင် မသိမ်းဆည်း မပန်ကြား မူ၍ဖဲသွားကြခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ကထိနသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
֍ ၆၉
။ သံဃိကကျောင်း၌ သိလျက် ရှေးဦးစွာ ရောက်နေသော ရဟန်းကို တိုးဝှေ့ လုယက်ကာအိပ်ခြင်းကို ပြုသော ရဟန်းအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့၏ ထိုမထေရ်ကြီးရဟန်းတို့ကို တိုးဝှေ့လုယက်၍ အိပ်ကြခြင်း အကြောင်းကြောင့်ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသောအကြောင်းကြောင့်ဖြစ်၏။ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏။ နှုတ်ကြောင့်မဖြစ်။ပ။
--֍ ၇၀
။ အမျက်ထွက်ကာ မနှစ်သက်သဖြင့် တစ်ပါးသော ရဟန်းကို သံဃိကကျောင်းမှ နှင်ထုတ်သောရဟန်းအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့၏ အမျက်ထွက်ကာ မနှစ်သက်သဖြင့် တစ်ပါးသော ရဟန်းကို သံဃိကကျောင်းမှနှင်ထုတ်ခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၇၁
။ သံဃိကကျောင်းဝယ် (အလယ်အလတ်တန်းစား ယောက်ျား၏ ဦးခေါင်းမထိသော) အထက်ဟင်းလင်း ကောင်းကင်ရှိသော ကုဋီ၌ အပေါင်၌ အခြေတပ်သော ညောင်စောင်းကိုလည်းကောင်း၊ အင်းပျဉ် ကိုလည်းကောင်း ဖိ၍ ထိုင်သော ရဟန်းအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ပညတ်တော်မူအပ်ပါ သနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ရဟန်းတစ်ပါးကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ရဟန်းတစ်ပါး၏ သံဃိကကျောင်းဝယ် (အလယ်အလတ်တန်းစားယောက်ျား၏ ဦးခေါင်းမထိသော) အထက်၌ ဟင်းလင်းကောင်းကင်ရှိသော ကုဋီ၌ အပေါင်၌ အခြေတပ်သော ညောင်စောင်းကိုအဆောတလျင် ဖိ၍ ထိုင်ခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့် ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်းမဖြစ်။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
֍ ၇၂
။ နှစ်ထပ် သုံးထပ် (ကျောင်းကို) မိုးပြီး၍ ထိုနှစ်ထပ် သုံးထပ်ထက်အလွန် ထပ်၍ မိုးသောရဟန်းအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။ကောသမ္ဗီပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အသျှင်ဆန္နမထေရ်ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အသျှင်ဆန္နမထေရ်၏ အလွန်လေးသောကြောင့် ကျောင်းသည် ပြိုကျအောင် မိုးပြီးသောကျောင်းကိုအဖန်တလဲလဲ (ထပ်ကာ ထပ်ကာ) မိုးစေခြင်း အဖန်တလဲလဲ (ထပ်ကာ ထပ်ကာ) လိမ်းကျံစေခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
--(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်း အကြောင်းခြောက်မျိုးတို့တွင် ခြောက်မျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၇၃
။ ပိုးရှိသော ရေဟု သိလျက် ပိုးရှိသော ရေကို မြက်၌လည်းကောင်း၊ မြေ၌လည်းကောင်းသွန်းလောင်းသော ရဟန်းအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။အာဠဝီပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အာဠဝီပြည်သား ရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အာဠဝီပြည်သား ရဟန်းတို့၏ ပိုးရှိသော ရေဟု သိပါလျက် ပိုးရှိသော ရေကို မြက်၌လည်းကောင်း၊ မြေ၌လည်းကောင်း၊ သွန်းလောင်းခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
နှစ်ခုမြောက် ဘူတဂါမဝဂ် ပြီး၏။
၃-ဩဝါဒဝဂ်
֍ ၇၄
။ (ဉတ်ကမ္မဝါစာဖြင့်) မသမုတ်အပ်ဘဲ ‘သမ္မုတိမရဘဲ’ ရဟန်းမိန်းမတို့ကို ဆုံးမသော ရဟန်းအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့၏ (ဉတ်ကမ္မဝါစာဖြင့်) မသမုတ်အပ်ဘဲ ‘သမ္မုတိမရဘဲ'ရဟန်းမိန်းမတို့ကို ဆုံးမ ခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
ထိုဩဝါဒသိက္ခာပုဒ်၌ (မူလ) ပညတ်ရှိသလော၊ အနုပညတ်ရှိသလော၊ အနုပ္ပန္နပညတ်ရှိသလော။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး အနုပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ ထိုဩဝါဒသိက္ခာပုဒ်၌ အနုပ္ပန္နပညတ် မရှိ။
အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။
--ရံခါ နှုတ်ကြောင့် ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း မဖြစ်။ ရံခါနှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
֍ ၇၅
။ နေဝင်သည်ရှိသော် ရဟန်းမိန်းမတို့ကို ဆုံးမသော ရဟန်းအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ် အရပ်၌ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အသျှင်စူဠပန္ထကမထေရ်ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အသျှင်စူဠပန္ထကမထေရ်၏ နေဝင်သည်ရှိသော် ရဟန်းမိန်းမတို့ကို ဆုံးမခြင်း အကြောင်းကြောင့်ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ပဒသောဓမ္မသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
֍ ၇၆
။ ရဟန်းမိန်းမကျောင်းသို့ ချဉ်းကပ်၍ ရဟန်းမိန်းမတို့ကို ဆုံးမသော ရဟန်းအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သက္ကတိုင်းတို့၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့၏ ရဟန်းမိန်းမကျောင်းသို့ ချဉ်းကပ်၍ ရဟန်းမိန်းမတို့ကို ဆုံးမခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး အနုပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင်နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ကထိနသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
֍ ၇၇
။ “ (ဆွမ်း သင်္ကန်း စသော) အာမိသဟူသော အကြောင်းကြောင့် ရဟန်းတို့သည် ရဟန်းမိန်းမတို့ကို ဆုံးမကြကုန်၏”ဟု ပြောဆိုသော ရဟန်းအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့၏ “ (ဆွမ်း သင်္ကန်း စသော) အာမိသဟူသော အကြောင်းကြောင့် ရဟန်းတို့သည်ရဟန်းမိန်းမတို့ကို ဆုံးမကြကုန်၏”ဟု ပြောဆိုကြခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
--֍ ၇၈
။ ဆွေမျိုးမတော်သော ရဟန်းမိန်းမကို သင်္ကန်းပေးသော ရဟန်းအား ပါစိတ်အာပတ်ကိုအဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ရဟန်းတစ်ပါးကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ရဟန်းတစ်ပါး၏ ဆွေမျိုးမတော်သော ရဟန်းမိန်းမအား သင်္ကန်းကို ပေးခြင်းအကြောင်းကြောင့်ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး အနုပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင်ခြောက်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၇၉
။ ဆွေမျိုးမတော်သော ရဟန်းမိန်းမ၏ သင်္ကန်းကို ချုပ်သော ရဟန်းအား ပါစိတ်အာပတ်ကိုအဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အသျှင်ဥဒါယီကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အသျှင်ဥဒါယီ၏ ဆွေမျိုးမတော်သော ရဟန်းမိန်းမ၏ သင်္ကန်းကို ချုပ်ခြင်းအကြောင်းကြောင့်ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် ခြောက်မျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၈၀
။ ရဟန်းမိန်းမနှင့် အတူတကွ တိုင်ပင် ‘ချိန်းချက်’ ၍ တစ်ကြောင်းတည်းသော ခရီးသို့ သွားသောရဟန်းအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့၏ ရဟန်းမိန်းမတို့နှင့် အတူတကွ တိုင်ပင် ‘ချိန်းချက်’ ၍ တစ်ကြောင်းတည်းသောခရီးသို့ သွားကြခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး၊ အနုပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင်လေးမျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့် ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း မဖြစ်။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ စိတ်ကြောင့် မဖြစ်။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့်မဖြစ်။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏။ပ။
--֍ ၈၁
။ ရဟန်းမိန်းမတို့နှင့်အတူတကွ တိုင်ပင် ‘ချိန်းချက်’ ၍ လှေတစ်စင်းတည်းစီးသော ရဟန်းအားပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့၏ ရဟန်းမိန်းမတို့နှင့် အတူတကွ တိုင်ပင် ‘ချိန်းချက်’ ၍ လှေတစ်စင်းတည်း စီးကြခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး၊ အနုပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင်လေးမျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၈၂
။ ရဟန်းမိန်းမ စီရင်အပ်သော ဆွမ်းကို သိလျက် ဘုဉ်းပေးသုံးဆောင်သော ရဟန်းအားပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဒေဝဒတ်ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဒေဝဒတ်၏ ရဟန်းမိန်းမ စီရင်အပ်သော ဆွမ်းကို သိလျက် ဘုဉ်းပေးခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး၊ အနုပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင်တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
֍ ၈၃
။ ရဟန်းမိန်းမနှင့်အတူ တစ်ယောက်ချင်းချင်း (မျက်စိ နား နှစ်ပါး၏) ဆိတ်ကွယ်ရာ၌ ထိုင်နေခြင်းကို ပြုသော ရဟန်းအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အသျှင်ဥဒါယီကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အသျှင်ဥဒါယီ၏ ရဟန်းမိန်းမနှင့်အတူ တစ်ယောက်ချင်းချင်း (မျက်စိ နား နှစ်ပါး၏) ဆိတ်ကွယ်ရာ၌ထိုင်နေခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါးရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
သုံးခုမြောက် ဩဝါဒဝဂ် ပြီး၏။
--၄-ဘောဇနဝဂ်
֍ ၈၄
။ ဧည့်သည်တို့ တည်းခိုရာ ဇရပ်စသည်၌ ဝတ်တည်ထားအပ်သော ဆွမ်းကို တစ်နေ့ထက် အလွန်ဘုဉ်းပေးသုံးဆောင်သော ရဟန်းအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ် ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့၏ နေ့စဉ်နေ့တိုင်း နေ၍ ဧည့်သည်တို့ တည်းခိုရာ ဇရပ်စသည်၌ ဝတ်တည်ထားအပ်သော ဆွမ်းကို ဘုဉ်းပေးသုံးဆောင်ကြခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး၊ အနုပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင်နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ဧဠကလောမသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
֍ ၈၅
။ ဂဏဘောဇဉ်ကို စားခြင်းကြောင့် ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါ သနည်း။ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဒေဝဒတ်ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဒေဝဒတ်၏ ပရိသတ်နှင့်တကွ ဒါယကာအိမ်တို့၌ တောင်း၍ တောင်း၍ စားခြင်းအကြောင်းကြောင့်ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး၊ အနုပညတ်ခုနစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင်နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ဧဠကလောမသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
֍ ၈၆
။ ပရမ္ပရဘောဇဉ်ကို စားခြင်းကြောင့် ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။ဝေသာလီ်ပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းတို့၏ အရပ်တစ်ပါး၌ ပင့်ဖိတ်အပ်ပါကုန်လျက် အရပ်တစ်ပါး၌ ‘ပင့်ဖိတ်အပ် သည်မှတစ်ပါးသောအရပ်၌’ စားခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
--(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး၊ အနုပညတ်လေးပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင်နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ကထိနသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
֍ ၈၇
။ နှစ်သပိတ် သုံးသပိတ်အပြည့် မုန့်တို့ကို ခံယူပြီး၍ ထို့ထက် အလွန် ခံယူသော ရဟန်းအားပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းတို့၏ အတိုင်းအရှည်ကို မသိကုန်မူ၍ (မုန့်တို့ကို) ခံယူကြခြင်း အကြောင်း ကြောင့်ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် ခြောက်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၈၈
။ ဆွမ်းစားစဉ် တန်ပြီဟု ‘တော်ပြီဟု’ မြစ်မိပါလျက် အတိရိက်ဝိနည်းကံ မပြုဘဲ ခဲဖွယ်ကိုလည်းကောင်း၊ ဘောဇဉ်ကိုလည်းကောင်း စားသော ရဟန်းအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ပညတ်တော် မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းတို့၏ ဆွမ်းစားစဉ် တော်ပြီဟု မြစ်မိကြပါကုန်လျက် အရပ်တစ်ပါး၌ စားကြ ခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး၊ အနုပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင့်နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ကထိနသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
֍ ၈၉
။ ဆွမ်းစားစဉ် တော်ပြီဟု မြစ်မိသော ရဟန်းကို အတိရိက်ဝိနည်းကံ မပြုအပ်သော ခဲဖွယ်ဖြင့်လည်းကောင်း၊ ဘောဇဉ်ဖြင့်လည်းကောင်း ယူစေခြင်းငှာ ဖိတ်သော ရဟန်းအား ပါစိတ်အာပတ်ကိုအဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ရဟန်းတစ်ပါးကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ရဟန်းတစ်ပါး၏ ဆွမ်းစားစဉ် တော်ပြီဟု မြစ်မိသော ရဟန်းကို အတိရိက်ဝိနည်းကံ မပြုအပ်သောခဲဖွယ်ဖြင့်လည်းကောင်း၊ ဘောဇဉ်ဖြင့်လည်းကောင်း ယူစေခြင်းငှာ ဖိတ်ခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
--(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၉၀
။ နေလွဲသောကာလ၌ ခဲဖွယ်ကိုလည်းကောင်း၊ ဘောဇဉ်ကိုလည်းကောင်း စားသောရဟန်းအားပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သတ္တရသဝဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သတ္တရသဝဂ္ဂီရဟန်းတို့၏ နေလွဲသောကာလ၌ ဘောဇဉ်ကို စားကြခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါးရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ဧဠကလောမ သမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
֍ ၉၁
။ သိုမှီးခြင်းကို ပြု၍ ခဲဖွယ်ကိုလည်းကောင်း၊ ဘောဇဉ်ကိုလည်းကောင်း စားသော ရဟန်းအားပါစိတ် အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အသျှင်ဗေလဋ္ဌသီသကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အသျှင်ဗေလဋ္ဌသီသ၏ သိုမှီးခြင်းကို ပြု၍ ဘောဇဉ်ကိုစားခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ဧဠကလောမသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
֍ ၉၂
။ မွန်မြတ်သော ဘောဇဉ်တို့ကို မိမိ၏အကျိုးငှာ တောင်း၍ စားသော ရဟန်းအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့၏ မွန်မြတ်သော ဘောဇဉ်တို့ကို မိမိ၏ အကျိုးငှာ တောင်း၍ စားကြခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး၊ အနုပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင်လေးမျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
--֍ ၉၃
။ အကပ်မခံရသေးသော အာဟာရကို ခံတွင်းဝသို့ ဆောင်သော ရဟန်းအား ပါစိတ်အာပတ်ကိုအဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။ဝေသာလိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ရဟန်းတစ်ပါးကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ရဟန်းတစ်ပါး၏ အကပ်မခံရသေးသော အာဟာရကို ခံတွင်းဝသို့ ဆောင်ခြင်းအကြောင်းကြောင့်ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး၊ အနုပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင်နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ဧဠကလောမသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
လေးခုမြောက် ဘောဇနဝဂ် ပြီး၏။
၅-အစေလကဝဂ်
֍ ၉၄
။ အဝတ်မဝတ်သော တိတ္ထိ ‘တက္ကတွန်း’ အားလည်းကောင်း၊ ပရိဗိုဇ်ယောက်ျားအားလည်းကောင်း၊ ပရိဗိုဇ်မအားလည်းကောင်း၊ မိမိလက်ဖြင့် ခဲဖွယ်ကိုလည်းကောင်း၊ ဘောဇဉ်ကိုလည်းကောင်း ပေးသောရဟန်းအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။ဝေသာလိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အသျှင်အာနန္ဒာကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အသျှင်အာနန္ဒာ၏ တစ်ယောက်သော ပရိဗိုဇ်မအား မုန့်တစ်ချပ် ‘မုန့်တစ်ရှက်’ သာ ထင်မှတ်၍မုန့်နှစ်ချပ်တို့ကို ပေးခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ဧဠကလောမသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
֍ ၉၅
။ ရဟန်းကို “ငါ့သျှင် လာလော့၊ ရွာသို့လည်းကောင်း၊ နိဂုံးသို့လည်းကောင်း ဆွမ်းအလို့ငှာဝင်ကုန်အံ့”ဟု ခေါ်၍ ထိုရဟန်းအား (တစ်စုံတစ်ခုသော အာမိသကို) ပေးစေ၍လည်းကောင်း၊ မပေးစေ၍လည်းကောင်း (ပြန်) လွှတ်လိုက်သော ရဟန်းအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။ --သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာကီဝင်မင်းသား အသျှင်ဥပနန္ဒကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာကီဝင်မင်းသား အသျှင်ဥပနန္ဒ၏ ရဟန်းကို “ငါ့သျှင် လာလော့၊ ရွာသို့ ဆွမ်းအလို့ငှာ ဝင်ကုန်အံ့”ဟု ခေါ်၍ ထိုရဟန်းအား (တစ်စုံတစ်ခုသော အာမိသကို) မပေးဘဲ (ပြန်) လွှတ်လိုက်ခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၉၆
။ လင်မယားနှစ်ယောက် အတူရှိသော ‘စည်းစိမ်ခံဖော်ရှိသော’ အိမ်၌ တိုးဝှေ့၍ ထိုင်သော ရဟန်းအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာကီဝင်မင်းသား အသျှင်ဥပနန္ဒကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာကီဝင်မင်းသား အသျှင်ဥပနန္ဒ၏ လင်မယားနှစ်ယောက် အတူရှိသော အိမ်၌ တိုးဝှေ့၍ ထိုင်နေ ခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသောအကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏။ နှုတ်ကြောင့်မဖြစ်။ပ။
֍ ၉၇
။ မာတုဂါမနှင့် အတူ ဆိတ်ကွယ်သော (နံရံစသည်ဖြင့်) ဖုံးလွှမ်းသော နေရာ၌ နေခြင်းကို ပြုသောရဟန်းအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာကီဝင်မင်းသား အသျှင်ဥပနန္ဒကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာကီဝင်မင်းသား အသျှင်ဥပနန္ဒ၏ မာတုဂါမနှင့်အတူ ဆိတ်ကွယ်သော (နံရံစသည်ဖြင့်) ဖုံးလွှမ်း သောနေရာ၌ နေခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသောအကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့်မဖြစ်။ပ။
֍ ၉၈
။ မာတုဂါမနှင့်အတူ တစ်ယောက်ချင်းချင်း (မျက်စိနား နှစ်ပါး) ဆိတ်ကွယ်ရာ၌ ထိုင်နေသောရဟန်းအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
--အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာကီဝင်မင်းသား အသျှင်ဥပနန္ဒကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာကီဝင်မင်းသား အသျှင်ဥပနန္ဒ၏ မာတုဂါမနှင့်အတူ တစ်ယောက်ချင်းချင်း (မျက်စိ နား နှစ်ပါး) ဆိတ်ကွယ်ရာ၌ ထိုင်နေခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
֍ ၉၉
။ ပင့်ဖိတ်အပ်သော ဆွမ်းရှိလျက် ထင်ရှားရှိသော ရဟန်းကို မပန်ကြားမူ၍ ဆွမ်းစားရာ ကာလမှရှေး၌လည်းကောင်း၊ ဆွမ်းစားရာကာလမှ နောက်၌လည်းကောင်း အိမ်တို့၌ သွားလာလှည့်လည်သောရဟန်းအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာကီဝင်မင်းသား အသျှင်ဥပနန္ဒကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာကီဝင်မင်းသား အသျှင်ဥပနန္ဒ၏ ပင့်ဖိတ်အပ်သော ဆွမ်းရှိသည်ဖြစ်လျက် ဆွမ်းစားရာကာလမှရှေး၌လည်းကောင်း၊ ဆွမ်းစားရာကာလမှ နောက်၌လည်းကောင်း အိမ်တို့၌ သွားလာလှည့်လည်ခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး၊ အနုပညတ်လေးပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ကထိနသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
֍ ၁၀၀
။ ထိုဖိတ်အပ်သော ဆေးအပိုင်းအခြား ညဉ့်အပိုင်းအခြားထက်အလွန် ဆေးကို တောင်းသောရဟန်းအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သက္ကတိုင်းတို့၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာကီဝင်မင်းသားဖြစ်သော မဟာနာမ်သည် “အသျှင်ဘုရားတို့ ယနေ့တစ်ရက်မျှ ဆိုင်းငံ့တော်မူကြပါကုန်လော့”ဟု ဆိုသည်ရှိသော် ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့၏ မဆိုင်းငံ့ခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် ခြောက်မျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၁၀၁
။ ချီတက်သော စစ်တပ်ကို ကြည့်ရှုခြင်းငှါ သွားသော ရဟန်းအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
--အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့၏ ချီတက်သော စစ်တပ်ကို ကြည့်ရှုခြင်းငှါ သွားကြခြင်း အကြောင်းကြောင့်ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး၊ အနုပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင်နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ဧဠကလောမသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
֍ ၁၀၂
။ သုံးညဉ့်ထက်အလွန် စစ်တပ်၌ နေသော ရဟန်းအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့၏ သုံးညဉ့်ထက်အလွန် စစ်တပ်၌ နေကြခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော့်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ဧဠကလောမသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
֍ ၁၀၃
။ စစ်တိုက်ရာအရပ်သို့ သွားသော ရဟန်းအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့၏ စစ်တိုက်ရာအရပ်သို့ သွားကြခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ဧဠကလောမသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
ငါးခုမြောက် အစေလကဝဂ် ပြီး၏။
--၆-သုရာပါနဝဂ်
֍ ၁၀၄
။ (သုရာငါးပါး၊ မေရယငါးပါး) သေအရက်တို့ကို သောက်ခြင်းကြောင့် ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။ကောသမ္ဗီပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အသျှင်သာဂတကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အသျှင်သာဂတ၏ အရက်ကို သောက်ခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့် ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်းမဖြစ်။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
֍ ၁၀၅
။ ချိုင်းထိုးကစားခြင်းကြောင့် ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့၏ ရဟန်း (တစ်ပါး) ကို ချိုင်းထိုးကစားသဖြင့် ရယ်မြူးစေကြခြင်း အကြောင်းကြောင့်ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏။ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
֍ ၁၀၆
။ ရေ၌ မြူးထူးပျော်ပါးကစားခြင်းကြောင့် ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သတ္တရသဝဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သတ္တရသဝဂ္ဂီရဟန်းတို့၏ အစိရဝတီမြစ်ရေ၌ ကစားကြခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
--(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသောအကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့်မဖြစ်။ပ။
֍ ၁၀၇
။ (ပုဂ္ဂလ ဓမ္မ နှစ်ပါးတို့ကို) မရိုသေခြင်းကြောင့် ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။ကောသမ္ဗီပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အသျှင်ဆန္နကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အသျှင်ဆန္န၏ (ပုဂ္ဂလ ဓမ္မ နှစ်ပါးကို) မရိုမသေပြုခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါ သည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၁၀၈
။ ရဟန်းကို ခြောက်သော (ကြောက်စေသော) ရဟန်းအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့၏ ရဟန်းကို ကြောက်စေခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါးရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၁၀၉
။ မီး (ကို) ညှိ၍ လှုံသော ရဟန်းအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။ဘဂ္ဂတိုင်း၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသောရဟန်းတို့၏ မီးကို ညှိ၍ လှုံကြခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး၊ အနုပညတ်နှစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင်ခြောက်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၁၁၀
။ (ရေချိုးပြီးသည်မှ) လခွဲအတွင်း၌ ရေချိုးသော ရဟန်းအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ် အရပ်၌ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
--အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသောရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းတို့၏ (ရေချိုးလိုသော) မင်းကို မြင်၍သော်လည်း အတိုင်းအရှည်ကို မသိကြကုန်ဘဲ ရေချိုးကြခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး၊ အနုပညတ်ခြောက်ပါး ရှိ၏။
သဗ္ဗတ္ထပညတ်လော၊ ပဒေသပညတ်လော။ ပဒေသပညတ်တည်း။
အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ဧဠကလောမသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
֍ ၁၁၁
။ သုံးပါးသော ကပ္ပဗိန္ဒု ‘အဆင်းပျက်ခြင်းကို ပြုကြောင်း’ တို့တွင် တစ်ပါးပါးသော ကပ္ပဗိန္ဒုကိုမယူမူ၍ သင်္ကန်းသစ်ကို သုံးဆောင် ‘ဝတ်ရုံ’ သော ရဟန်းအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းတို့၏ မိမိ၏သင်္ကန်းကို မသိကြခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါ သည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ဧဠကလောမသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
֍ ၁၁၂
။ ရဟန်းယောက်ျားအားလည်းကောင်း၊ ရဟန်းမိန်းမအားလည်းကောင်း၊ သိက္ခမာန်အားလည်းကောင်း၊ သာမဏေယောက်ျားအားလည်းကောင်း၊ သာမဏေမိန်းမအားလည်းကောင်း ကိုယ်တိုင်သင်္ကန်းကိုဝိကပ္ပနာပြု၍ ပစ္စုဒ္ဓိုရ်မပြုဘဲ သုံးဆောင် ‘ဝတ်ရုံ’ သော ရဟန်းအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာကီဝင်မင်းသား အသျှင်ဥပနန္ဒကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာကီဝင်မင်းသား အသျှင်ဥပနန္ဒ၏ ရဟန်းအား ကိုယ်တိုင် သင်္ကန်းကို ဝိကပ္ပနာပြု၍ ပစ္စုဒ္ဓိုရ် မပြုဘဲသုံးဆောင် ‘ဝတ်ရုံ’ ခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်း အကြောင်းခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ကထိနသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
--֍ ၁၁၃
။ ရဟန်း၏ သပိတ်ကိုလည်းကောင်း၊ သင်္ကန်းကိုလည်းကောင်း၊ နိသီဒိုင်ကိုလည်းကောင်း၊ အပ်ကျည်'အပ်ဘူး’ ကိုလည်းကောင်း၊ ခါးပန်းကြိုးကိုလည်းကောင်း ဝှက်ထားသော ရဟန်းအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ရဟန်းတို့၏ သပိတ်ကိုလည်းကောင်း၊ သင်္ကန်းကိုလည်းကောင်း ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့၏ ဝှက်ထားကြခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
ခြောက်ခုမြောက် သုရာပါနဝဂ် ပြီး၏။
၇-သပ္ပါဏကဝဂ်
֍ ၁၁၄
။ (သတ္တဝါဟူသော အမှတ်နှင့် တကွ သတ်လိုသော စေတနာဖြင့်) စေ့ဆော်၍ (တိရစ္ဆာန်) သတ္တဝါကို ဇီဝိတိန္ဒြေမှ ချသော ရဟန်းအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အသျှင်ဥဒါယီကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အသျှင်ဥဒါယီ၏ (သတ္တဝါဟူသော အမှတ်နှင့်တကွ သတ်လိုသော စေတနာဖြင့်) စေ့ဆော်၍ (တိရစ္ဆာန်) သတ္တဝါကို ဇီဝိတိန္ဒြေမှ ချခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၁၁၅
။ သိလျက် ပိုးရှိသော ရေကို သုံးဆောင်သော ရဟန်းအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
--အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့၏ သိလျက် ပိုးရှိသော ရေကို သုံးဆောင်ခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၁၁၆
။ သိလျက် တရားအားလျော်စွာ ငြိမ်းပြီးသော အဓိကရုဏ်းကို တစ်ဖန် ကံပြုခြင်းငှါ လှုံ့ဆော်သောရဟန်းအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့၏ သိလျက် တရားအားလျော်စွာ ငြိမ်းပြီးသော အဓိကရုဏ်းကို တစ်ဖန် ကံပြုခြင်း ငှါလှုံ့ဆော်ခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၁၁၇
။ သိလျက် ရဟန်း၏ ရုန့်ရင်းကြမ်းတမ်းသော (သံဃာဒိသိသ်) အာပတ်ကို ဖုံးလွှမ်းသောရဟန်းအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ရဟန်းတစ်ပါးကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ရဟန်းတစ်ပါး၏ သိလျက် ရဟန်း၏ ရုန့်ရင်းကြမ်းတမ်းသော (သံဃာဒိသိသ်) အာပတ်ကို ဖုံးလွှမ်း ခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်းဖြစ်၏။ပ။
֍ ၁၁၈
။ သိလျက် (ပဋိသန္ဓေမှ စ၍) အသက်နှစ်ဆယ် မပြည့်သော ပုဂ္ဂိုလ်ကို (ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍) ပဉ္စင်းခံပေးသော ရဟန်းအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
--အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းတို့၏ သိလျက် (ပဋိသန္ဓေမှ စ၍) အသက်နှစ်ဆယ် မပြည့်သော ပုဂ္ဂိုလ်ကို (ဥပဇ္ဈာယ် ပြု၍) ပဉ္စင်းခံပေးခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၁၁၉
။ သိလျက် ခိုးသူကုန်သည်နှင့် အတူတကွ တိုင်ပင်၍ တစ်ကြောင်းတည်းသော ခရီးရှည် သွားသောရဟန်းအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ရဟန်းတစ်ပါးကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ရဟန်းတစ်ပါး၏ သိလျက် ခိုးသူကုန်သည်နှင့် အတူတကွ တိုင်ပင်၍ တစ်ကြောင်းတည်း ခရီးရှည်သွားခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့်မဖြစ်။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်းဖြစ်၏။ပ။
֍ ၁၂၀
။ မာတုဂါမနှင့် အတူတကွ တိုင်ပင်၍ တစ်ကြောင်းတည်း ခရီးရှည်သွားသော ရဟန်းအားပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ရဟန်းတစ်ပါးကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ရဟန်းတစ်ပါး၏ မာတုဂါမနှင့် အတူတကွ တိုင်ပင်၍ တစ်ကြောင်းတည်း ခရီးရှည်သွားခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် လေးမျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။
֍ ၁၂၁
။ သုံးကြိမ်တိုင်တိုင် (ဉတ်ကမ္မဝါစာဖြင့်) ဆုံးမပါလျက် ယုတ်မာသော အယူကို မစွန့်သောရဟန်းအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
လင်းတသတ် အမျိုး၌ ဖြစ်ဖူးသော အရိဋ္ဌရဟန်းကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
--လင်းတသတ် အမျိုး၌ ဖြစ်ဖူးသော အရိဋ္ဌရဟန်း၏ သုံးကြိမ်တိုင်တိုင် (ဉတ်ကမ္မဝါစာဖြင့်) ဆုံးမပါလျက် ယုတ်မာသော အယူကို မစွန့်ခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသောအကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၁၂၂
။ သိလျက် ထိုသို့အယူရှိသော (သံဃာ့ဘောင်သို့) သွင်းခြင်းကို မပြုရသေးသော ထိုမှားသောအယူကို မစွန့်သော ရဟန်းနှင့်အတူ (အာမိသ ဓမ္မ သံဘောဂနှစ်ပါးကို) သုံးဆောင်သော ရဟန်းအားပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့၏ သိလျက် ထိုသို့အယူရှိသော (သံဃာ့ဘောင်သို့) သွင်းခြင်းကို မပြုရသေးသောထိုမှားသော အယူကို မစွန့်သော အရိဋ္ဌရဟန်းနှင့်အတူ သုံးဆောင်ခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၁၂၃
။ သိလျက် ထိုသို့ ဖျက်ဆီးအပ်ပြီးသော သာမဏေကို ဖြားယောင်းသော ရဟန်းအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့၏ သိလျက် ထိုသို့ဖျက်ဆီးအပ်ပြီးသော ကဏ္ဍကသာမဏေကို ဖြားယောင်းကြခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
ခုနစ်ခုမြောက် သပ္ပါဏကဝဂ် ပြီး၏။
--၈-သဟဓမ္မိကဝဂ်
֍ ၁၂၄
။ ရဟန်းတို့က သိက္ခာပုဒ်တော်ဖြင့် ဆိုဆုံးမအပ်သည်ရှိသော် “ငါ့သျှင် ငါသည် ကျွမ်းကျင် လိမ္မာ၍ဝိနည်းကို ဆောင်သော အခြားရဟန်းကို မမေးရသေးသမျှ ကာလပတ်လုံး ထိုသိက္ခာပုဒ်၌ မကျင့်အံ့”ဟုပြောဆိုသော ရဟန်းအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။ကောသမ္ဗီပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အသျှင်ဆန္နကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ရဟန်းတို့က သိက္ခာပုဒ်တော်ဖြင့် ဆိုဆုံးမအပ်သည်ရှိသော် “ငါ့သျှင် ငါသည် ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ဝိနည်းကို ဆောင်သော အခြားရဟန်းကို မမေးရသေးသမျှ ကာလပတ်လုံး ထိုသိက္ခာပုဒ်၌ မကျင့်အံ့”ဟုအသျှင်ဆန္န ပြောဆိုခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၁၂၅
။ ဝိနည်းကို ကဲ့ရဲ့သော ရဟန်းအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် ဝိနည်းကို ကဲ့ရဲ့ကြခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၁၂၆
။ မသိဟန်ဆောင်ခြင်းကြောင့် ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့၏ မသိဟန်ဆောင်ကြခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
--(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၁၂၇
။ ရဟန်းအား စိတ်ဆိုးသဖြင့် မနှစ်သက်သဖြင့် ပုတ်ခတ်သော ရဟန်းအား ပါစိတ်အာပတ်ကိုအဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် စိတ်ဆိုးကြကုန်သည်ဖြစ်၍ မနှစ်သက်ကြကုန်သည်ဖြစ်၍ ရဟန်းတို့အား ပုတ်ခတ်ခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
֍ ၁၂၈
။ ရဟန်းအား စိတ်ဆိုးသဖြင့် မနှစ်သက်သောကြောင့် လက်ဝါးပြင်ကို မိုးသော ရဟန်းအားပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် စိတ်ဆိုးကြကုန်သည်ဖြစ်၍ မနှစ်သက်ကြကုန်သည်ဖြစ်၍ ရဟန်းတို့အား လက်ဝါးပြင်ကို မိုးကြခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသောအကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့်မဖြစ်။ပ။
֍ ၁၂၉
။ ရဟန်းကို (မြင်ခြင်း ကြားခြင်း ရွံရှာခြင်း) အကြောင်းရင်းမရှိသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်ဖြင့်စွပ်စွဲ နှိပ်စက်ဖျက်ဆီးသော ရဟန်းအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့၏ ရဟန်းကို (မြင်ခြင်း ကြားခြင်း ရွံရှာခြင်း) အကြောင်းရင်းမရှိသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်ဖြင့် စွပ်စွဲ နှိပ်စက် ဖျက်ဆီးခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
--(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၁၃၀
။ ရဟန်းကို (မချမ်းသာစေလိုသော) စေတနာရှိသည်ဖြစ်၍ တွေးတောမှု ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ကိုဖြစ်စေသော ရဟန်းအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် ရဟန်းတို့အား (မချမ်းသာစေလိုသော) စေတနာရှိသည်ဖြစ်၍ တွေးတောမှု'သံသယ ကုက္ကုစ္စ’ ကို ဖြစ်စေကြခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၁၃၁
။ မျက်ကွယ် မျက်မှောက် ငြင်းခုံလျက် ဆန့်ကျင်ဘက် ပြောကြားသော ရဟန်းတို့၏ အသံကြားလောက်ရာ အရပ်၌ရပ်တည်သော ရဟန်းအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
မျက်ကွယ် မျက်မှောက် ငြင်းခုံလျက် ဆန့်ကျင်ဘက် ပြောကြားသော ရဟန်းတို့၏ အသံကြားလောက်ရာ အရပ်၌ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ ရပ်တည်ခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၁၃၂
။ တရားနှင့်လျော်သော ကံတို့အား ဆန္ဒပေးပြီးနောက် ရှုတ်ချသော ရဟန်းအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့၏ တရားနှင့်လျော်သော ကံတို့အား ဆန္ဒပေးပြီးနောက် ရှုတ်ချခြင်းအကြောင်းကြောင့်ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
--(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၁၃၃
။ သံဃာ၌ အဆုံးအဖြတ် စကားဖြစ်စဉ် ဆန္ဒမပေးဘဲ နေရာမှ ထ၍ ဖဲသွားသော ရဟန်းအားပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ရဟန်းတစ်ပါးကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ရဟန်းတစ်ပါး၏ သံဃာ၌ အဆုံးအဖြတ်စကားဖြစ်စဉ် ဆန္ဒမပေးဘဲ နေရာမှထ၍ ဖဲသွားခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသောအကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်းဖြစ်၏။ပ။
֍ ၁၃၄
။ ညီညွတ်သောသံဃာနှင့် (အတူတကွ) သင်္ကန်းကို ပေးပြီး၍ နောက်မှ ရှုတ်ချသော ရဟန်း အားပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့၏ ညီညွတ်သောသံဃာနှင့် (အတူတကွ) သင်္ကန်းကို ပေးပြီးနောက် ရှုတ်ချခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်း အကြောင်းခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။
֍ ၁၃၅
။ (သံဃာအား) ညွတ်ပြီးသော သံဃာ၏ ဥစ္စာ ‘သံဃိက’ ဖြစ်သော (သင်္ကန်းစသော) လာဘ် ကို (သံဃာအား ညွတ်ပြီးဟု) သိလျက် ပုဂ္ဂိုလ်အား ညွတ်စေသော ရဟန်းအား ပါစိတ်အာပတ်ကိုအဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့၏ (သံဃာအား) ညွတ်ပြီးသော သံဃာ၏ ဥစ္စာ ‘သံဃိက’ ဖြစ်သော (သင်္ကန်း စသော) လာဘ်ကို (သံဃာအား ညွတ်ပြီးဟု) သိလျက် ပုဂ္ဂိုလ်အား ညွတ်စေခြင်း အကြောင်းကြောင့်ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်း အကြောင်းခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
ရှစ်ခုမြောက် သဟဓမ္မိကဝဂ် ပြီး၏။
--၉-ရာဇဝဂ်
֍ ၁၃၆
။ ရှေးဦးစွာ မိမိလာသည်၏ အဖြစ်ကို မသိစေဘဲ မင်း၏ နန်းတော်တွင်းသို့ ဝင်သော ရဟန်းအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အသျှင်အာနန္ဒာကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အသျှင်အာနန္ဒာ၏ ရှေးဦးစွာ မိမိလာသည်၏ အဖြစ်ကို မသိစေဘဲ မင်း၏ နန်းတော်တွင်းသို့ ဝင်ခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်း အကြောင်းခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ကထိနသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
֍ ၁၃၇
။ ရတနာ (ဆယ်ပါး) ကို ကောက်ယူသော ရဟန်းအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ရဟန်းတစ်ပါးကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ရဟန်းတစ်ပါး၏ ရတနာ (ဆယ်ပါး) ကို ကောက်ယူခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး၊ အနုပညတ်နှစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင်ခြောက်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၁၃၈
။ ထင်ရှားရှိသော ရဟန်းကို မပန်ကြားမူ၍ နေလွဲသော အခါ၌ ရွာတွင်းသို့ ဝင်သော ရဟန်းအားပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။ --သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့၏ နေလွဲသောအခါ၌ ရွာတွင်းသို့ ဝင်ကြခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး၊ အနုပညတ်သုံးပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင်နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ကထိနသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
֍ ၁၃၉
။ အရိုး ဆင်စွယ် သားချိုဖြင့် ပြီးသော အပ်ကျည် ‘အပ်ဘူး'ကို ပြုစေသော ရဟန်းအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သက္ကတိုင်းတို့၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာကုန်သော ရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းတို့၏ အတိုင်းအရှည် မသိကြကုန်ဘဲ များစွာသော အပ်ကျည် ‘အပ်ဘူး’ တို့ကိုတောင်းကြခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်း အကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် ခြောက်မျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၁၄၀
။ ပမာဏကို လွန်သော ညောင်စောင်း အင်းပျဉ်ကို ပြုစေသော ရဟန်းအား ပါစိတ်အာပတ်ကိုအဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာကီဝင်မင်းသား အသျှင်ဥပနန္ဒကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာကီဝင်မင်းသား အသျှင်ဥပနန္ဒ၏ မြင့်သော ညောင်စောင်း၌ အိပ်ခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်း အကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် ခြောက်မျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၁၄၁
။ လဲသွတ်သော ညောင်စောင်း အင်းပျဉ်ကို ပြုစေသော ရဟန်းအား ပါစိတ်အာပတ်ကိုအဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
--အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့၏ လဲသွတ်သော ညောင်စောင်း အင်းပျဉ်ကို ပြုစေခြင်း အကြောင်းတို့ကြောင့်ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါးရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် ခြောက်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၁၄၂
။ ပမာဏကို လွန်သော နိသီဒိုင်အခင်းကို ပြုစေသော ရဟန်းအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့၏ ပမာဏနှင့် မယှဉ်သော နိသီဒိုင်အခင်းတို့ကို ဆောင်ခြင်း အကြောင်းကြောင့်ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး၊ အနုပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်း အကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင်ခြောက်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၁၄၃
။ ပမာဏကို လွန်သော အမာလွှမ်းသင်္ကန်းကို ပြုစေသော ရဟန်းအား ပါစိတ်အာပတ်ကိုအဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့၏ အတိုင်းအထွာ ‘ပမာဏ'နှင့် မယှဉ်သော အမာလွှမ်းသင်္ကန်းတို့ကို ဆောင်ကြခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် ခြောက်မျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၁၄၄
။ ပမာဏကို လွန်သော မိုးရေခံသင်္ကန်းကို ပြုစေသော ရဟန်းအား ပါစိတ်အာပတ်ကိုအဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့၏ အတိုင်းအထွာ ‘ပမာဏ'နှင့် မယှဉ်ကုန်သော မိုးရေခံသင်္ကန်းတို့ကို ဆောင်ခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
--(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် ခြောက်မျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၁၄၅
။ မြတ်စွာဘုရား သင်္ကန်းတော်၏ အတိုင်းအထွာ'ပမာဏ'ရှိသော သင်္ကန်းကို ပြုစေသောရဟန်းအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အသျှင်နန္ဒကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အသျှင်နန္ဒ၏ မြတ်စွာဘုရား သင်္ကန်းတော် အတိုင်းအထွာ ‘ပမာဏ'ရှိသော သင်္ကန်းကို ဆောင်ခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်း အကြောင်းခြောက်မျိုးတို့တွင် ခြောက်မျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
ကိုးခုမြောက် ရာဇဝဂ် ပြီး၏။
ပါစိတ်အာပတ် ကိုးဆယ့်နှစ်ပါး ပြီး၏။
--ထိုသုဒ္ဓပါစိတ် ကိုးဆယ့်နှစ်ပါး၏ အကျဉ်းချုပ်
ချွတ်ယွင်းသော စကားကိုဆိုသော (မုသာဝါဒ) သိက္ခာပုဒ်၊ နှုတ်လှံထိုးသော (ဩမသ ဝါဒ) သိက္ခာပုဒ်၊ လူသာမဏေနှင့် အတူတကွ အိပ်သော (ပဌမသဟသေယျ) သိက္ခာပုဒ်၊ မိန်းမနှင့် အတူတကွ အိပ်သော (ဒုတိယသဟသေယျ) သိက္ခာပုဒ်၊ အညတြ ဝိညုနာဟူသော ပုဒ်ဖြင့် မှတ်အပ်သော တရားဟောသော (ဓမ္မဒေသနာ) သိက္ခာပုဒ်၊ဟုတ်မှန်သော ဈာန်မဂ်ဖိုလ်ကို ပြောကြားသော (ဘူတာရောစန) သိက္ခာပုဒ်၊ ဒုဋ္ဌုလ္လာ ပတ္တိဟူသောပုဒ်ဖြင့် မှတ်အပ်သော ရုန့်ရင်းသော အာပတ်ကို ပြောကြားသော (ဒုဋ္ဌုလ္လာ ရောစန) သိက္ခာပုဒ်၊ မြေကို တူးသော (ပထဝီခဏန) သိက္ခာပုဒ်။ ဤကား မုသာဝါဒဝဂ်၏ အကျဉ်းချုပ်တည်း။
သစ်ပင် မျိုးစေ့ ဖျက်ဆီးသော (ဘူတဂါမ) သိက္ခာပုဒ်၊ တစ်ပါးသော စကားကို ဆိုသော (အညဝါဒက) သိက္ခာပုဒ်၊ ကဲ့ရဲ့ရှုတ်ချသော (ဥဇ္ဈာပနက) သိက္ခာပုဒ်၊ ညောင် စောင်းဖြင့် မှတ်အပ်သော (ပဌမသေနာသန) သိက္ခာပုဒ်ကိုလည်းကောင်း၊ အိပ်ရာဖြင့် မှတ်အပ်သော (ဒုတိယသေနာသန) သိက္ခာပုဒ်ကိုလည်းကောင်း ဆိုအပ်၏၊ ပုဗ္ဗံဟူသော ပုဒ်ဖြင့် မှတ်အပ်သော (အနုပခဇ္ဇ) သိက္ခာပုဒ်၊ နှင်ထုတ်သော (နိက္ကဎ်ဍန) သိက္ခာပုဒ်၊ အာဟစ္စဟူသောပုဒ်ဖြင့် မှတ်အပ်သော ဝေဟာသကုဋိသိက္ခာပုဒ်၊ ဒွါရံဟူသောပုဒ်ဖြင့် မှတ်အပ်သော (မဟလ္လကဝိဟာရ) သိက္ခာပုဒ်၊ ပိုးရှိသော ရေကို သွန်းလောင်းသော (သပ္ပါဏက) သိက္ခာပုဒ်။ ဤကား-ဘူတဂါမဝဂ်၏ အကျဉ်းချုပ်တည်း။
သမ္မုတိမရဘဲ ရဟန်းမိန်းမတို့ကို ဆုံးမသော (ဩဝါဒ) သိက္ခာပုဒ်၊ နေဝင်သော အခါရဟန်းမိန်းမတို့ကို ဆုံးမသော (အတ္ထင်္ဂတ) သိက္ခာပုဒ်၊ ရဟန်းမိန်းမကျောင်းသို့ သွားသော (ဘိက္ခုနုပဿယ) သိက္ခာပုဒ်၊ သင်္ကန်းစသောအာမိသကြောင့်ဟု ဆိုသော (အာမိသ) သိက္ခာပုဒ်၊ သင်္ကန်းပေးသော (စီဝရဒါန) သိက္ခာပုဒ်၊ သင်္ကန်းချုပ်သော (စီဝရ သိဗ္ဗန) သိက္ခာပုဒ်၊ ညီညွတ်တိုင်ပင်၍သွားသော (သံဝိဓာန) သိက္ခာပုဒ်၊ လှေစီးသော (နာဝါဘိရုဟန) သိက္ခာပုဒ်၊ ဘုဉ္ဇေယျဟူသော ပုဒ်ဖြင့်မှတ်အပ်သော (ဘိက္ခုနီပရိ ပါစိတ) သိက္ခာပုဒ်၊ အတူတကွနေသော (ရဟောနိသဇ္ဇ) သိက္ခာပုဒ်။ ဤကား ဘိက္ခုနောဝါဒဝဂ်၏ အကျဉ်းချုပ်တည်း။
ဧည့်သည်တို့အား ရည်၍ထားသော ဆွမ်းစသော (အာဝသထပိဏ္ဍ) သိက္ခာပုဒ်၊ ဂဏဘောဇန သိက္ခာပုဒ်၊ ပရမ္ပရဘောဇနသိက္ခာပုဒ်၊ နှစ်သပိတ် သုံးသပိတ်ပြည့်အောင် မုန့်ကို ခံသော (ကာဏမာဘာ) သိက္ခာပုဒ်၊ ပဌမပဝါရိတ် (ပဌမပဝါရဏာ) သိက္ခာပုဒ်၊ ဒုတိယပဝါရိတ် (ဒုတိယပဝါရဏာ) သိက္ခာပုဒ်၊ နေလွဲညစာစားသော (ဝိကာလဘောဇန) သိက္ခာပုဒ်၊ သိုမှီးသိမ်းဆည်းသော (သန္နိဓိကာရက) သိက္ခာပုဒ်၊ ခီရံဟူသောပုဒ်ဖြင့် မှတ်အပ်သော (ပဏီတဘောဇန) သိက္ခာပုဒ်၊ အကပ်မခံသော အာဟာရကို ခံတွင်းဝသို့ဆောင်သော (ဒန္တပေါဏ) သိက္ခာပုဒ်နှင့်တကွ ထိုဘောဇနဝဂ်၌ သိက္ခာပုဒ်တို့သည် ဆယ်ပါးတို့တည်း။ ဤကား ဘောဇနဝဂ်၏ အကျဉ်းချုပ်တည်း။
အဝတ်မဝတ်သော တက္ကတွန်းတို့အား ခဲဖွယ်ဘောဇဉ်တို့ကို ပေးသော (အစေလက) သိက္ခာပုဒ်၊ ရဟန်းကိုခေါ်၍ ပြန်လွှတ်လိုက်သော (ဥယျောဇန) သိက္ခာပုဒ်၊ အနုပခဇ္ဇဟူသော ပုဒ်ဖြင့် မှတ်အပ်သော လင်မယားနှစ်ယောက် အိမ်တွင်းသို့ ဝင်ထိုင်သော (သဘောဇန) သိက္ခာပုဒ်၊ မိန်းမနှင့်အတူ ဆိတ်ကွယ်ရာဖုံးလွှမ်းရာ အရပ်၌ နေထိုင် သော (ရဟောပဋိ စ္ဆန္န) သိက္ခာပုဒ်၊ မာတုဂါမနှင့်အတူ ဆိတ်ကွယ်ရာအရပ်၌နေထိုင် သော (ရဟောနိသဇ္ဇ) သိက္ခာပုဒ်၊ နိမန္တိတောဟူသော ပုဒ်ဖြင့် မှတ်အပ်သော (စာရိတ္တ) သိက္ခာပုဒ်။ ပစ္စယဟူသော ပုဒ်ဖြင့် မှတ်အပ်သော (မဟာနာမ) သိက္ခာပုဒ်၊ စစ်သည် တို့ကိုကြည့်ရှုခြင်းငှါ သွားသော (ဥယျုတ္တသေန) သိက္ခာပုဒ်၊ စစ်သည်ဘောင်၌ နေသော (သေနာဝသန) သိက္ခာပုဒ်၊ တက်၍ တက်၍ ထိုးပစ်ရာ အရပ်သို့ သွားသော (ဥယျောဓိက) သိက္ခာပုဒ်။ ဤကား အစေလကဝဂ်၏ အကျဉ်းချုပ်တည်း။
--သေကို သောက်သော (သုရာပါန) သိက္ခာပုဒ်၊ လက်ချောင်းတို့ဖြင့် ထိုး၍ကစားသော (အင်္ဂုလိပတောဒက) သိက္ခာပုဒ်၊ ရေ၌ ရွှင်မြူးကစားသော (ဟသဓမ္မ) သိက္ခာပုဒ်၊ မရိုသေသော (အနာဒရိယ) သိက္ခာပုဒ်၊ ရဟန်းတို့ကို ခြောက်သော (ဘိံသာပန) သိက္ခာပုဒ်၊ မီးညှိ၍လှုံသော (ဇောတိသမာဒဟန) သိက္ခာပုဒ်၊ ရေချိုးသော (နှာန) သိက္ခာပုဒ်၊ အဆင်းပျက်ခြင်းကို မယူသော (ဒုဗ္ဗဏ္ဏကရဏ) သိက္ခာပုဒ်၊ သာမံဟူသော ပုဒ်ဖြင့် မှတ်အပ်သော (ဝိကပ္ပန) သိက္ခာပုဒ်၊ သင်္ကန်း စသည်ကိုဝှက်သော (စီဝရ အပနိဓာန) သိက္ခာပုဒ်။ ဤကား သုရာပါနဝဂ်၏ အကျဉ်းချုပ်တည်း။
သေစေလိုသော စေတနာရှိသည်ဖြစ်၍ တိရစ္ဆာန်၏ အသက်ကို သတ်သော (သဉ္စိစ္စပါဏ) သိက္ခာပုဒ်၊ ဥဒကဟူသော ပုဒ်ဖြင့် မှတ်အပ်သော ပိုးရှိသော ရေကို သုံးဆောင်သော (သပ္ပါဏက) သိက္ခာပုဒ်၊ ကမ္မဟူသော ပုဒ်ဖြင့် မှတ်အပ်သော လှုံ့ချောက်ချားသော (ဥက္ကောဋန) သိက္ခာပုဒ်၊ ရုန်းရင်းသောအာပတ်ကို ဖုံးလွှမ်းသော (ဒုဋ္ဌုလ္လ) သိက္ခာပုဒ်၊ အသက်နှစ်ဆယ်မပြည့်သော ပုဂ္ဂိုလ်ကို ရဟန်းခံသော (ဦနဝီသတိဝဿ) သိက္ခာပုဒ်၊ ခိုးသူကုန်သည်နှင့်အတူ တကွ သွားသော (ထေယျသတ္ထ) သိက္ခာပုဒ်၊ မိန်းမနှင့် ချိန်းချက်၍ သွားသော (သံဝိဓာန) သိက္ခာပုဒ်၊ ဒိဋ္ဌိအယူကို ကျင့်သော အရိဋ္ဌသိက္ခာပုဒ်၊ တကွပေါင်းသင်းသော (ဥက္ခိတ္တကသံဘောဂ) သိက္ခာပုဒ်၊ နာသိတဟူသော ပုဒ်ဖြင့် မှတ်အပ်သောဖြားယောင်းသော (ကဏ္ဍက) သိက္ခာပုဒ်။ ဤကား သပ္ပါဏကဝဂ်၏ အကျဉ်းချုပ်တည်း။
တရားအားလျော်စွာ ဆိုသော (သဟဓမ္မိက) သိက္ခာပုဒ်၊ ဝိနည်းကို ကဲ့ရဲ့သော (ဝိလေခန) သိက္ခာပုဒ်၊ မသိဟန်ဆောင်သော (မောဟန) သိက္ခာပုဒ်၊ ရဟန်းကို ပုတ်ခတ်သော (ပဟာရ) သိက္ခာပုဒ်၊ ရဟန်းကိုလက်ဝါးပြင်မိုးသော ဥဂ္ဂိရေဟူသော ပုဒ်ဖြင့် မှတ်အပ်သော (တလသတ္တိက) မသိက္ခာပုဒ်၊ အရင်းမရှိသောသံဃာဒိသိသ် အာပတ်ဖြင့် စွပ်စွဲသော (အမူလက) သိက္ခာပုဒ်၊ စေတနာနှင့်တကွ ကုက္ကုစ္စဖြစ်စေသောသဉ္စိစ္စသိက္ခာပုဒ်၊ သောဿာမိဟူသော ပုဒ်ဖြင့် မှတ်အပ်သော (ဥပဿူတိ) သိက္ခာပုဒ်၊ ခိယျနဟူသောပုဒ်ဖြင့် မှတ်အပ်သော (ကမ္မပဋိဗာဟန) သိက္ခာပုဒ်၊ ပက္ကမေယျဟူသော ပုဒ်ဖြင့် မှတ်အပ်သောဆန္ဒမပေးဘဲ ပြန်သွားသော (ဆန္ဒံအဒတွာဂမန) သိက္ခာပုဒ်၊ သံဃာနှင့် အတူတကွ သင်္ကန်းကို ပေးပြီး၍နောက်ကာလမှ ရှုတ်ချသော (ဒုဗ္ဗလ) သိက္ခာပုဒ်၊ ပုဂ္ဂလဿ ပရိဏာမေယျဟူသော ပုဒ်ဖြင့် မှတ်အပ်သော (ပရိဏာမန) သိက္ခာပုဒ်။ ဤကား သဟဓမ္မိကဝဂ်၏ အကျဉ်းချုပ်တည်း။
ရညောဟူသောပုဒ်ဖြင့် မှတ်အပ်သော (အန္တေပုရ) သိက္ခာပုဒ်၊ ရတနာကို ခံယူသော (ရတန) သိက္ခာပုဒ်၊ သန္တံဟူသောပုဒ်ဖြင့် မှတ်အပ်သော (ဝိကာလဂါမပဝေသန) သိက္ခာပုဒ်၊ အပ်ကျည် ‘အပ်ဘူး'ကိုပြုသောသိက္ခာပုဒ်၊ ညောင်စောင်းကို ပြုသော (မဉ္စ) သိက္ခာပုဒ်၊ လဲဖြင့် စီရင်သော (တုလောနဒ္ဓ) သိက္ခာပုဒ်၊ အမာလွှမ်းသင်္ကန်းကို ပြုသော (ကဏ္ဍုပဋိစ္ဆာဒိ) သိက္ခာပုဒ်၊ မိုးရေခံ သင်္ကန်းကို ပြုသော (ဝဿိကသာဋိက) သိက္ခာပုဒ်၊ သုဂတေနဟူသော ပုဒ်ဖြင့် မှတ်အပ်သော (နန္ဒထေရ) သိက္ခာပုဒ်။
ဤကား ရာဇဝဂ်၏ အကျဉ်းချုပ်တည်း။ သိက္ခာပုဒ် အကျဉ်းချုပ် ဤရွေ့အပြီးတည်း။ ထိုဝဂ်တို့၏ အကျဉ်းချုပ်ကား
မုသာဝါဒဝဂ်၊ ဘူတဂါမဝဂ်၊ ဩဝါဒဝဂ်၊ ဘောဇနဝဂ်၊ အစေလကဝဂ်၊ သုရာပါနဝဂ်၊ သပ္ပါဏကဝဂ်၊ သဟဓမ္မိကဝဂ်၊ ရာဇဝဂ်နှင့်တကွ ထိုဝဂ်တို့သည် ကိုးပါးတို့တည်း။ ဝဂ်အကျဉ်းချုပ် ဤရွေ့အပြီးတည်း။
--၆-ပါဋိဒေသနီလေးပါး
֍ ၁၄၆
။ (ထိုထိုသိက္ခာပုဒ်ပညတ်ခြင်း၏ အခါကို) သိတော်မူသော (ထိုထိုသိက္ခာပုဒ်ပညတ်ခြင်း၏ အကျိုးထူးတို့ကို) မြင်တော်မူသော (ကိလေသာရန်သူတို့ကို) ပယ်သတ်တော်မူပြီးသော (အလုံးစုံသောတရားတို့ကို) ကိုယ်တိုင်မှန်စွာ သိတော်မူသော ထိုမြတ်စွာဘုရားသည် ရွာတွင်းသို့ ဝင်သော ဆွေမျိုးမတော်သော ရဟန်းမိန်းမ၏လက်မှ ခဲဖွယ်ကိုလည်းကောင်း၊ ဘောဇဉ်ကိုလည်းကောင်း မိမိလက်ဖြင့်ခံယူ၍ စားသော ရဟန်းအား ပါဋိဒေသနီအာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ရဟန်းတစ်ပါးကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ရွာတွင်းသို့ ဝင်သော ဆွေမျိုးမတော်သော ရဟန်းမိန်းမလက်မှ (ဆွမ်းစသော) အာမိသကို ရဟန်းတစ်ပါးခံယူခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့် ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်းမဖြစ်။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
֍ ၁၄၇
။ စီရင်သော ရဟန်းမိန်းမအား မတားမြစ်မူ၍ စားသော ရဟန်းအား ပါဋိဒေသနီအာပတ်ကိုအဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
စီရင်သော ရဟန်းမိန်းမတို့ကို ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ မတားမြစ်ခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏။ စိတ်ကြောင့်မဖြစ်။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၁၄၈
။ သေက္ခဟု သမုတ်အပ်သော ‘သဒ္ဓါပွါးများ ဥစ္စာပါးသော’ အမျိုးတို့၌ ခဲဖွယ်ကိုလည်းကောင်း၊ ဘောဇဉ်ကိုလည်းကောင်း မိမိလက်ဖြင့် ခံယူ၍စားသော ရဟန်းအား ပါဋိဒေသနီအာပတ်ကိုအဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
--အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အတိုင်းအရှည်ကို မသိကြကုန်ဘဲ (ခဲဖွယ်ဘောဇဉ်တို့ကို) များစွာသော ရဟန်းတို့ခံယူခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး၊ အနုပညတ်နှစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင်နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့် ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း မဖြစ်။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
֍ ၁၄၉
။ တောကျောင်းတို့၌ ရှေးဦးက ဘေးရှိသည်၏အဖြစ်ကို မသိစေအပ်ဘဲ (ဆောင်လာသော) ခဲဖွယ်ကိုလည်းကောင်း၊ ဘောဇဉ်ကိုလည်းကောင်း အရံတွင်း၌ မိမိလက်ဖြင့် ခံယူ၍ စားသော ရဟန်းအားပါဋိဒေသနီအာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သက္ကတိုင်းတို့၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာကုန်သော ရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းတို့၏ အရံတွင်း၌ ခိုးသူတို့နေသည်ကို (လူတို့အား ) မပြောကြားခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ စိတ်ကြောင့်မဖြစ်။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏။ပ။
ပါဋိဒေသနီလေးပါး ပြီး၏။
ထိုပါဋိဒေသနီအာပတ်လေးမျိုး၏ အကျဉ်းချုပ်
အဆွေမတော်သော (အညာတိက) ပုဒ်ဖြင့် မှတ်အပ်သော ပဌမပါဋိဒေသနီသိက္ခာပုဒ်၊ ရဟန်းမိန်းမသည်စီရင်သော (ဘိက္ခုနိယာဝေါသာသန္တိယာ) ပုဒ်ဖြင့် မှတ်အပ်သော ဒုတိယ ပါဋိဒေသနီသိက္ခာပုဒ်၊ သေက္ခဟုသမုတ်အပ်သော (သေက္ခသမ္မတ) ပုဒ်ဖြင့် မှတ်အပ်သော တတိယပါဋိဒေသနီသိက္ခာပုဒ်၊ တောကျောင်း (အာရညကသေနာသန)ဟူသော ပုဒ်ဖြင့် မှတ်အပ်သော စတုတ္ထပါဋိဒေသနီ သိက္ခာပုဒ်၊ ဤသို့လေးပါးကုန်သော ပါဋိဒေသနီ သိက္ခာပုဒ်တို့ကို မြတ်စွာဘုရားသည် ပြတော်မူအပ်ကုန်၏။ ဤရွေ့အကျဉ်းချုပ် အပြီးတည်း။
--၁-ပရိမဏ္ဍလဝဂ်
֍ ၁၅၀
။ (ထိုထိုသိက္ခာပုဒ်ပညတ်ခြင်း၏ အခါကို) သိတော်မူသော (ထိုထိုသိက္ခာပုဒ်ပညတ်ခြင်း၏အကျိုးထူးတို့ကို) မြင်တော်မူသော (ကိလေသာ ရန်သူတို့ကို) ပယ်သတ်တော်မူပြီးသော (အလုံးစုံသောတရားတို့ကို) ကိုယ်တိုင်မှန်စွာ သိတော်မူသော ထိုမြတ်စွာဘုရားသည် မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ရှေ့မှလည်းကောင်း၊ နောက်မှလည်းကောင်း တွဲရရွဲချသဖြင့် (သင်းပိုင်ကို) ဝတ်သော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို အဘယ့်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် ရှေ့မှလည်းကောင်း၊ နောက်မှလည်းကောင်း တွဲရရွဲချကုန်လျက် (သင်းပိုင်ကို) ဝတ်ခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသောအကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့်မဖြစ်။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ရှေ့မှလည်းကောင်း၊ နောက်မှလည်းကောင်း တွဲရရွဲချသဖြင့် (သင်္ကန်းကို) ရုံသောရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် ရှေ့မှလည်းကောင်း၊ နောက်မှလည်းကောင်း တွဲရရွဲချကုန်လျက် (သင်္ကန်းကို) ရုံကြခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသောအကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့်မဖြစ်။ပ။
--မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ‘ပုဆစ်ဒူး, ရင်’ဟု ဆိုအပ်သော ကိုယ်ကို ဖွင့်၍ ရွာတွင်း ‘ဂေါစရဂါမ်’ ၌ သွားသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို။ပ။ (မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့်ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ‘ပုဆစ်ဒူး, ရင်’ဟု ဆိုအပ်သော ကိုယ်ကို ဖွင့်၍ ရွာတွင်း ‘ဂေါစရဂါမ်’ ၌ နေသောရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို။ပ။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ လက်ကိုလည်းကောင်း၊ ခြေကိုလည်းကောင်း ကစားစေသဖြင့် ရွာတွင်း ‘ဂေါစရဂါမ်’ ၌ သွားသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို။ပ။ (မူလ) ပညတ်တစ်ပါးရှိ၏။ တစ်မျိုးသောအကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့်မဖြစ်။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ လက်ကိုလည်းကောင်း၊ ခြေကိုလည်းကောင်း ကစားစေသဖြင့် ရွာတွင်း'ဂေါစရဂါမ်’၌ နေသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို။ပ။ (မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ တစ်မျိုးသောအကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့်မဖြစ်။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ထိုထိုအရပ်မျက်နှာကို ကြည့်သဖြင့် ရွာတွင်း ‘ဂေါစရဂါမ်’ ၌ သွားသောရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို။ပ။ (မူလ) ပညတ်တစ်ပါးရှိ၏။ တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ထိုထိုအရပ်မျက်နှာကို ကြည့်သဖြင့် ရွာတွင်း ‘ဂေါစရဂါမ်’ ၌ နေသော ရဟန်း အားဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို။ပ။ (မူလ) ပညတ်တစ်ပါးရှိ၏။ တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ သင်္ကန်းကို ပင့်လျက် ရွာတွင်း ‘ဂေါစရဂါမ်’၌ သွားသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို။ပ။ (မူလ) ပညတ်တစ်ပါးရှိ၏။ တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ သင်္ကန်းကို ပင့်လျက် ရွာတွင်း ‘ဂေါစရဂါမ်’ ၌ နေသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို။ပ။ (မူလ) ပညတ်တစ်ပါးရှိ၏။ တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
ရှေးဦးစွာသော ပရိမဏ္ဍလဝဂ် ပြီး၏။
--၂-ဥဇ္ဇ ဂ္ဃိကဝဂ်
֍ ၁၅၁
။ မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ပြင်းစွာရယ်လျက် ရွာတွင်း ‘ဂေါစရဂါမ်’ ၌ သွားသော ရဟန်းအားဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် ပြင်းစွာရယ်ကြလျက် ရွာတွင်း ‘ဂေါစရဂါမ်’ ၌ သွားခြင်းအကြောင်းကြောင့်ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသောအကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ပြင်းစွာရယ်လျက် ရွာတွင်း ‘ဂေါစရဂါမ်’ ၌ နေသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ် အာပတ်ကိုအဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီ ရဟန်းတို့သည် ပြင်းစွာ ရယ်ကြလျက် ရွာတွင်း ‘ဂေါစရဂါမ်’ ၌ နေကြခြင်း အကြောင်း ကြောင့်ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသောအကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ စူးရှကျယ်လောင်သော အသံကို ပြုလျက် ရွာတွင်း ‘ဂေါစရဂါမ်’ ၌ သွားသောရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
--ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် စူးရှကျယ်လောင်သော အသံကို ပြုကြကုန်လျက် ရွာတွင်း ‘ဂေါစရဂါမ်’ ၌သွားခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါးရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသောအကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ စူးရှကျယ်လောင်သော အသံကို ပြုလျက် ရွာတွင်း ‘ဂေါစရဂါမ်’၌ နေသောရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် စူးရှကျယ်လောင်သော အသံကို ပြုကြလျက် ရွာတွင်း ‘ဂေါစရဂါမ်’ ၌ နေကြခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသောအကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ကိုယ်ကို လှုပ်ကာ လှုပ်ကာ ရွာတွင်း ‘ဂေါစရဂါမ်’ ၌ သွားသော ရဟန်းအားဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို။ပ။ (မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ကိုယ်ကို လှုပ်ကာ လှုပ်ကာ ရွာတွင်း ‘ဂေါစရဂါမ်’ ၌ နေသော ရဟန်းအားဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို။ပ။ (မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ လက်မောင်းကို လှုပ်ကာ လှုပ်ကာ ရွာတွင်း ‘ဂေါစရဂါမ်’ ၌ သွားသောရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို။ပ။ (မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ လက်မောင်းကို လှုပ်ကာ လှုပ်ကာ ရွာတွင်း ‘ဂေါစရဂါမ်’ ၌ နေသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို။ပ။ (မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ဦးခေါင်းကို လှုပ်ကာ လှုပ်ကာ ရွာတွင်း ‘ဂေါစရဂါမ်’ ၌ သွားသော ရဟန်းအားဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို။ပ။ (မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ဦးခေါင်းကို လှုပ်ကာ လှုပ်ကာ ရွာတွင်း ‘ဂေါစရဂါမ်’ ၌ နေသော ရဟန်းအားဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို။ပ။ (မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
နှစ်ခုမြောက် ဥဇ္ဇဂ္ဃိကဝဂ် ပြီး၏။
--၃-ခမ္ဘ ကတဝဂ်
֍ ၁၅၂
။ မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ခါးထောက်လျက် ရွာတွင်း ‘ဂေါစရဂါမ်’ ၌ သွားသော ရဟန်းအားဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို ပ။ (မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့် လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ခါးထောက်လျက် ရွာတွင်း ‘ဂေါစရဂါမ်’ ၌ နေသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို။ပ။ (မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ဦးခေါင်းခြုံလျက် ရွာတွင်း ‘ဂေါစရဂါမ်’ ၌ သွားသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် ခေါင်းမြီးခြုံ၍ ရွာတွင်း ‘ဂေါစရဂါမ်’ ၌ သွားကြခြင်း အကြောင်းကြောင့်ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသောအကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့်မဖြစ်။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ဦးခေါင်းခြုံလျက် ရွာတွင်း ‘ဂေါစရဂါမ်’ ၌ နေသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ် အာပတ်ကိုအဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် ခေါင်းမြီးခြုံ၍ ရွာတွင်း၌ နေကြခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသောအကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့်မဖြစ်။ပ။
--မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ဖဝါးစွန်းဖြင့် နင်းလျက် ရွာတွင်း ‘ဂေါစရဂါမ်’ ၌ သွားသော ရဟန်းအားဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို။ပ။ (မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ လက်အာယောဂပတ်၁ ပုဆိုးအာယောဂပတ်၂ ဖွဲ့လျက် ရွာတွင်း ‘ဂေါစရဂါမ်’ ၌နေသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို။ပ။ (မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ သတိကို မဖြစ်စေဘဲ ဆွမ်းကို ခံယူသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို။ပ။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါးရှိ၏။ တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ့်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ထိုထိုအရပ်မျက်နှာကို ကြည့်လျက် ဆွမ်းကို ခံယူသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို။ပ။ (မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ဟင်းကိုသာလျှင် များစွာခံယူသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို။ပ။ (မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ဆွမ်းကို မောက်တက်လာအောင် ခံသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို။ပ။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါးရှိ၏။ တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
သုံးခုမြောက် ခမ္ဘ ကတဝဂ် ပြီး၏။
၁။ လက်နှစ်ဖက်ကို ယှက်၍ ဒူးနှစ်ဖက်ကို ပိုက်ထားခြင်း။
၂။ သင်္ကန်း (အဝတ်) ဖြင့် ဒူးနှစ်ဖက်ကို ရစ်သိုင်းထားခြင်း။
--၄-ပိဏ္ဍပါတဝဂ်
֍ ၁၅၃
။ မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ သတိကို မဖြစ်စေဘဲ ဆွမ်းကို စားသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ် အာပတ်ကို။ပ။(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့် လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ထိုထိုအရပ်မျက်နှာကို ကြည့်လျက် ဆွမ်းကို စားသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို။ပ။ (မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ထိုထိုဝတ္ထုကို သုံးသပ်လျက် ဆွမ်းကို စားသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ် အာပတ်ကို။ပ။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့် လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ဟင်းကိုသာလျှင် များစွာ စားသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို။ပ။ (မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ဆွမ်းကို အလယ်ထိပ်မှ နှိပ်လျက် စားသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို။ပ။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ဟင်းကိုလည်းကောင်း၊ ငါး အမဲဟင်းလျာကိုလည်းကောင်း ဆွမ်းဖြင့် ဖုံးလွှမ်းသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို။ပ။ (မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့်ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ဟင်းကိုလည်းကောင်း၊ ဆွမ်းကိုလည်းကောင်း မနာမဖျားဘဲ မိမိ၏အကျိုးငှါတောင်း၍ စားသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် ဟင်းကိုလည်းကောင်း၊ ဆွမ်းကိုလည်းကောင်း မိမိ၏အကျိုးငှါ တောင်း၍စားကြခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။ (မူလ) ပညတ်တစ်ပါး၊ အနုပညတ်တစ်ပါးရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်း အကြောင်းခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ရံခါကိုယ်ကြောင့် လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ ရံခါကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏။ပ။
--မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ကဲ့ရဲ့လိုသော အမှတ်ရှိသည်ဖြစ်၍ တစ်ပါးသော သူတို့၏ သပိတ်ကို ကြည့်ရှု သောရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို။ပ။ (မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့်ဖြစ်၏။ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ကြီးသော ဆွမ်းလုတ်ကို ပြုသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို။ပ။ (မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ရှည်စွာသော ဆွမ်းလုတ်ကို ပြုသောရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို။ပ။ (မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
လေးခုမြောက် ပိဏ္ဍပါတဝဂ် ပြီး၏။
၅-ကဗဠဝဂ်
֍ ၁၅၄
။ မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ဆွမ်းလုတ်သည် ခံတွင်းဝသို့ မရောက်မီ ခံတွင်းဝကို ဖွင့်သော ရဟန်းအားဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို။ပ။ (မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ဆွမ်းစားစဉ် လက်ငါးချောင်းလုံးကို ခံတွင်း၌ ထည့်သွင်းသော ရဟန်းအားဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို။ပ။ (မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ဆွမ်းလုတ်နှင့် တကွသော ခံတွင်းဖြင့် စကားပြောသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် ဆွမ်းလုတ်နှင့် တကွသော ခံတွင်းဖြင့် စကားပြောကြခြင်း အကြောင်းကြောင့်ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
--(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်း အကြောင်းခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသောအကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ဆွမ်းလုတ်ကို မြှောက်ကာ မြှောက်ကာ စားသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ့်ကို။ပ။ (မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ဆွမ်းလုတ်ကို ဖြတ်ကာ ဖြတ်ကာ စားသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို။ပ။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ မျောက်ကဲ့သို့ ပါးစောင်၌ ထားလျက် စားသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် ကို။ပ။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့်လည်း ကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ လက်ကို ခါလျက် ခါလျက် စားသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို။ပ။ (မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ဆွမ်းလုံးကို ကြဲလျက် ကြဲလျက် စားသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို။ပ။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ လျှာကို ထုတ်ကာ ထုတ်ကာ စားသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို။ပ။ (မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ စပ်စပ် မြည်အောင် ပြုလျက် စားသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို။ပ။ (မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
ငါးခုမြောက် ကဗဠဝဂ် ပြီး၏။
--၆-သုရုသုရုဝဂ်
֍ ၁၅၅
။ မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ရှုတ်ရှုတ်အသံ ပြုလျက် စားသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကိုအဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။ကောသမ္ဗီပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာကုန်သော ရဟန်းတို့၏ ရှုတ်ရှုတ်အသံ ပြုလျက် နို့ရည်ကို သောက်ကြခြင်း အကြောင်း ကြောင့်ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။ (မူလ) ပညတ်တစ်ပါးရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်း အကြောင်း ခြောက်မျိုး တို့တွင်တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ လက်ကို လျက်ကာ လျက်ကာ စားသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို။ပ။ (မူလ) ပညတ်တစ်ပါးရှိ၏။ တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ သပိတ်ကို ခြစ်လျက် ခြစ်လျက် စားသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို။ပ။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ နှုတ်ခမ်းကို လျက်ကာ လျက်ကာ စားသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို။ပ။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ဆွမ်းစသော အာမိသနှင့်တကွသော လက်ဖြင့် ရေသောက်ခွက်ကို ကိုင်သောရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဘဂ္ဂတိုင်းတို့၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာကုန်သော ရဟန်းတို့သည် ဆွမ်းစသော အာမိသနှင့်တကွသော လက်ဖြင့် ရေသောက်ခွက်ကိုကိုင်ကြခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
--(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်း အကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ဆွမ်းလုံးနှင့်တကွသော သပိတ်ဆေးရေကို ရွာတွင်း ‘ဂေါစရဂါမ်’၌ စွန့်သောရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဘဂ္ဂတိုင်းတို့၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာကုန်သော ရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာကုန်သော ရဟန်းတို့၏ ဆွမ်းလုံးနှင့်တကွသော သပိတ်ဆေးရေကို ရွာတွင်း ‘ဂေါစရဂါမ်’၌စွန့်ကြခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်း အကြောင်းခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသောအကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့်မဖြစ်။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ထီးကိုင်ထားသူကို တရားဟောသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် လက်၌ ထီးကိုင်ထားသူကို တရားဟောကြခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။ (မူလ) ပညတ်တစ်ပါး၊ အနုပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်း အကြောင်းခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်း ကောင်း ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ တုတ်ကိုင်ထားသူကို တရားဟောသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို။ပ။ (မူလ) ပညတ်တစ်ပါး၊ အနုပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသောအကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့်မဖြစ်။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ဓားသန်လျက်ကိုင်ထားသူကို တရားဟောသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို။ပ။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး၊ အနုပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင်တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ လေးလက်နက် ကိုင်ထားသူကို တရားဟောသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို။ပ။ (မူလ) ပညတ်တစ်ပါး၊ အနုပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်း အကြောင်းခြောက်မျိုးတို့တွင်တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
ခြောက်ခုမြောက် သုရုသုရုဝဂ် ပြီး၏။
--၇- ပါဒုကဝဂ်
֍ ၁၅၆
။ မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ခြေနင်းစီးသော သူကို တရားဟောသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို။ပ။(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး၊ အနုပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်း အကြောင်းခြောက်မျိုးတို့တွင်တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ဖိနပ်စီးသော သူကို တရားဟောသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို။ပ။ (မူလ) ပညတ်တစ်ပါး၊ အနုပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုး သောအကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့်မဖြစ်။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ယာဉ်စီးသော သူကို တရားဟောသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို။ပ။ (မူလ) ပညတ်တစ်ပါး၊ အနုပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသောအကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့်မဖြစ်။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ အိပ်ရာ၌နေသော သူကို တရားဟောသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို။ပ။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး၊ အနုပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ လက်အာယောဂပတ် ပုဆိုးအာယောဂပတ်ဖွဲ့လျက် နေသော သူကို တရားဟောသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို။ပ။ (မူလ) ပညတ်တစ်ပါး၊ အနုပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်း အကြောင်းခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ (ဆံအဆုံး မထင်အောင်) ဦးရစ်ပေါင်းသော ဦးခေါင်းရှိသော သူကို တရားဟောသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို။ပ။ (မူလ) ပညတ်တစ်ပါး၊ အနုပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်း အကြောင်းခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
--မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ခေါင်းမြီးခြုံသော သူကို တရားဟောသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို။ပ။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး၊ အနုပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ မြေ၌ ထိုင်နေလျက် နေရာ၌ ထိုင်နေသော သူကို တရားဟောသော ရဟန်းအားဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို။ပ။ (မူလ) ပညတ်တစ်ပါး၊ အနုပညတ်တစ်ပါးရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်း အကြောင်းခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ နိမ့်သော နေရာ၌ ထိုင်လျက် မြင့်သော နေရာ၌ ထိုင်သူကို တရားဟောသောရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို။ပ။ (မူလ) ပညတ်တစ်ပါး၊ အနုပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်းခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ် ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ထိုင်သော သူကို ရပ်လျက် တရားဟောသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို။ပ။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး၊ အနုပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင်တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ နောက်မှ သွားလျက် ရှေ့မှ သွားသော သူကို တရားဟောသော ရဟန်းအားဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို။ပ။ (မူလ) ပညတ်တစ်ပါး၊ အနုပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်းခြောက် မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်း ကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ခရီးလမ်းမဟုတ်သဖြင့် သွားလျက် ခရီးလမ်းဟုတ်သဖြင့် သွားသောသူကိုတရားဟောသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို။ပ။ (မူလ) ပညတ်တစ်ပါး၊ အနုပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်း အကြောင်းခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ကျင်ကြီးကိုလည်းကောင်း၊ ကျင်ငယ်ကိုလည်းကောင်း ရပ်လျက် စွန့်သောရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို။ပ။ (မူလ) ပညတ်တစ်ပါး၊ အနုပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်းခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏။ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ စိမ်းသော မြက်သစ်ပင်ရှိရာ၌ ကျင်ကြီးကိုလည်းကောင်း၊ ကျင်ငယ်ကိုလည်းကောင်း၊ တံတွေးကိုလည်းကောင်း စွန့်သော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို။ပ။ (မူလ) ပညတ်တစ်ပါး၊ အနုပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်း အကြောင်းခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသောအကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏။ နှုတ်ကြောင့်မဖြစ်။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ရေ၌ ကျင်ကြီးကိုလည်းကောင်း၊ ကျင်ငယ်ကိုလည်းကောင်း၊ တံတွေးကိုလည်းကောင်း စွန့်သော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
--အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့၏ ရေ၌ ကျင်ကြီးကိုလည်းကောင်း၊ ကျင်ငယ်ကိုလည်းကောင်း၊ တံတွေးကိုလည်းကောင်း စွန့်ခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး၊ အနုပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင်တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်းဖြစ်၏။ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
ခုနစ်ခုမြောက် ပါဒုကဝဂ် ပြီး၏။
သေခိယခုနစ်ဆယ့်ငါးပါး ပြီး၏။
--ထိုသေခိယခုနစ်ဆယ့်ငါးပါး၏အကျဉ်းချုပ်
ပရိမဏ္ဍလသိက္ခာပုဒ် နှစ်ပါး၊ သုပ္ပဋိစ္ဆန္နသိက္ခာပုဒ် နှစ်ပါး၊ သုသံဝုတသိက္ခာပုဒ် နှစ်ပါး၊ ဩက္ခိတ္တစက္ခုသိက္ခာပုဒ် နှစ်ပါး၊ ဥက္ခိတ္တကာယသိက္ခာပုဒ် နှစ်ပါး၊ ဥဇ္ဇဂ္ဃိကသိက္ခာပုဒ် နှစ်ပါး၊ အပ္ပသဒ္ဒသိက္ခာပုဒ် နှစ်ပါး၊ သုံးပါးကုန်သော ကာယပ္ပစာလကသိက္ခာပုဒ် နှစ်ပါး၊ ဗာဟုပ္ပ စာလကသိက္ခာပုဒ်နှစ်ပါး၊ သီသပ္ပစာလကသိက္ခာပုဒ် နှစ်ပါး။
ခမ္ဘ ကတသိက္ခာပုဒ် နှစ်ပါး၊ ဩဂုဏ္ဌိတသိက္ခာပုဒ် နှစ်ပါး၊ ဥက္ကုဋိကသိက္ခာပုဒ်၊ ပလ္လတ္ထိကသိက္ခာပုဒ်၊ သက္ကစ္စပဋိဂ္ဂဟဏသိက္ခာပုဒ်၊ ပတ္တသညီပဋိဂ္ဂဟဏသိက္ခာပုဒ်၊ သမ သူပကပဋိဂ္ဂဟဏသိက္ခာပုဒ်၊ သမတိတ္ထိကသိက္ခာပုဒ်။
သက္ကစ္စဘုဉ္ဇနသိက္ခာပုဒ်၊ ပတ္တသညီဘုဉ္ဇနသိက္ခာပုဒ်၊ သပဒါနသိက္ခာပုဒ်၊ သမသူပက ဘုဉ္ဇနသိက္ခာပုဒ်၊ ထူပကတသိက္ခာပုဒ်၊ ဩဒနပဋိစ္ဆန္နသိက္ခာပုဒ်၊ ဝိညတ္တိသိက္ခာပုဒ်၊ ဥဇ္ဈာန သညီသိက္ခာပုဒ်။
နာတိမဟန္တသိက္ခာပုဒ်၊ ပရိမဏ္ဍလအာလောပသိက္ခာပုဒ်၊ မုခဒွါရသိက္ခာပုဒ်၊ သဗ္ဗဟတ္ထ သိက္ခာပုဒ်၊ နဗျာဟရသိက္ခာပုဒ်၊ ပိဏ္ဍုက္ခေပကသိက္ခာပုဒ်၊ ကဗဠဝစ္ဆေဒကသိက္ခာပုဒ်၊ အဝဂဏ္ဍကာရကသိက္ခာပုဒ်၊ ဟတ္ထနိဒ္ဓုနကသိက္ခာပုဒ်၊ သိတ္ထာဝကာရကသိက္ခာပုဒ်။
ဇိဝှါနိစ္ဆာရကသိက္ခာပုဒ်၊ စပုစပုကာရကသိက္ခာပုဒ်၊ သုရုသုရုကာရကသိက္ခာပုဒ်၊ ဟတ္ထ နိလ္လေဟကသိက္ခာပုဒ်၊ ပတ္တနိလ္လေဟကသိက္ခာပုဒ်၊ ဩဋ္ဌနိလ္လေဟကသိက္ခာပုဒ်၊ သာမိသ သိက္ခာပုဒ်၊ သသိတ္ထကသိက္ခာပုဒ်။
မြတ်စွာဘုရားတို့သည် လက်၌ ထီးရှိသော သူအား သူတော်ကောင်းတို့၏ တရားကို မဟောကုန်၊ (ဆတ္တပါဏိသိက္ခာပုဒ်)၊ ဤအတူပင် လက်၌ တုတ်တောင်ဝှေးရှိသော သူအားလည်းကောင်း၊ လက်၌ဓား သန်လျက်ရှိသောသူ, လက်၌ လက်နက်ရှိသော သူတို့အား လည်းကောင်း (သူတော်ကောင်းတို့၏တရားကို) မဟောကုန်၊ (ဒဏ္ဍပါဏိ သတ္ထပါဏိ အာဝုဓပါဏိသိက္ခာပုဒ်)။
ပါဒုကာရုဠှသိက္ခာပုဒ်၊ ဥပါဟနာရုဠှသိက္ခာပုဒ်၊ ယာနဂတသိက္ခာပုဒ်၊ သယနဂတ သိက္ခာပုဒ်၊ ပလ္လတ္ထိကာနိသိန္နသိက္ခာပုဒ်၊ ဝေဌိတသီသသိက္ခာပုဒ်၊ ဩဂုဏ္ဌိတသီသ သိက္ခာပုဒ်။ ဆမာသိက္ခာပုဒ်၊ နီစာသနသိက္ခာပုဒ်၊ ဌိတနိသိန္နသိက္ခာပုဒ်၊ ပစ္ဆတောဂစ္ဆန္တသိက္ခာပုဒ်၊ ဥပ္ပထသိက္ခာပုဒ်၊ ရပ်သော ရဟန်းသည်လည်းကောင်း၊ စိမ်းသော မြက်သစ်ပင်ရှိရာ၌ လည်းကောင်း၊ ရေ၌လည်းကောင်းမစွန့် မထွေးအပ်။ ဤရွေ့ သိက္ခာပုဒ်အကျဉ်းချုပ် အပြီးတည်း။
ထိုဝဂ်တို့၏ အကျဉ်းချုပ်
ပရိမဏ္ဍလဝဂ်၊ ဥဇ္ဇဂ္ဃိကဝဂ်၊ ခမ္ဘ ကတဝဂ်၊ ထိုမှတစ်ပါးလည်း ပိဏ္ဍပါတဝဂ်၊ ကဗဠဝဂ်၊ သုရုသုရုဝဂ်၊ ခုနစ်ခုမြောက် ပါဒုကဝဂ်။ ဤရွေ့ ဝဂ်အကျဉ်းချုပ် အပြီးတည်း။
မဟာဝိဘင်း၌ ကတ္ထပညတ္တိဝါရ ပြီး၏။
--၂-ကတာပတ္တိဝါရ
၁-ပါရာဇိက လေးပါး
֍ ၁၅၇
။ မေထုန်အကျင့်ကို မှီဝဲသော ရဟန်းသည် အဘယ်မျှလောက်ကုန်သော အာပတ်တို့သို့ရောက်သနည်း။မေထုန်အကျင့်ကို မှီဝဲသော ရဟန်းသည် သုံးပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
သေ၍ ခွေးစသည် မစားအပ်သေးသော အသေကောင်၌ မေထုန်အကျင့်ကို မှီဝဲအံ့၊ ပါရာဇိကအာပတ်သို့ ရောက်၏။
သေ၍ များသောအားဖြင့် ခွေးစသည် စားအပ်ပြီးသော အသေကောင်၌ မေထုန်အကျင့်ကို မှီဝဲအံ့၊ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဟင်းလင်းဖွင့်သော ခံတွင်း၌ မထိစေဘဲ (မိမိ၏) အင်္ဂါဇာတ်ကို သွင်းအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ရောက်၏။
မေထုန်အကျင့်ကို မှီဝဲသော ရဟန်းသည် ဤသုံးပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
֍ ၁၅၈
။ (အရှင်သည် ကိုယ်နှုတ်ဖြင့်) မပေးအပ်သော သူတစ်ပါး၏ ဥစ္စာကို ခိုးယူသော ရဟန်းသည်အဘယ်မျှလောက်ကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်သနည်း။(အရှင်သည် ကိုယ်နှုတ်ဖြင့်) မပေးအပ်သော သူတစ်ပါး၏ ဥစ္စာကို ခိုးယူသော ရဟန်းသည် သုံးပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ငါးပဲထိုက်သော ဥစ္စာကိုလည်းကောင်း၊ ငါးပဲထက် အလွန်ထိုက်သော ဥစ္စာကိုလည်းကောင်း (အရှင်သည်ကိုယ်နှုတ်ဖြင့်) မပေးဘဲ ခိုးလိုသော စိတ်အစုဖြင့် ခိုးယူအံ့၊ ပါရာဇိကအာပတ်သို့ ရောက်၏။
တစ်ပဲထက်အလွန်ထိုက်သော ဥစ္စာကိုလည်းကောင်း၊ ငါးပဲအောက် အယုတ်ထိုက်သော ဥစ္စာကိုလည်းကောင်း (အရှင်သည် ကိုယ်နှုတ်ဖြင့်) မပေးဘဲ ခိုးလိုသော စိတ်အစုဖြင့် ခိုးယူအံ့၊ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏။
တစ်ပဲထိုက်သော ဥစ္စာကိုလည်းကောင်း၊ တစ်ပဲအောက် အယုတ်ထိုက်သော ဥစ္စာကိုလည်းကောင်း (အရှင်သည် ကိုယ်နှုတ်ဖြင့်) မပေးဘဲ ခိုးလိုသော စိတ်အစုဖြင့် ခိုးယူအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
(အရှင်သည် ကိုယ်နှုတ်ဖြင့်) မပေးအပ်သော သူတစ်ပါး၏ ဥစ္စာကို ခိုးယူသော ရဟန်းသည် ဤသုံးပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
֍ ၁၅၉
။ သေစေလိုသော စိတ်ရှိသည်ဖြစ်၍ လူဇာတ်ဖြစ်သော သူ၏ ကိုယ်ကို ဇီဝိတိန္ဒြေမှ ချသောရဟန်းသည် အဘယ်မျှလောက်ကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်သနည်း။သေစေလိုသော စိတ်ရှိသည်ဖြစ်၍ လူဇာတ်ဖြစ်သော သူ၏ ကိုယ်ကို ဇီဝိတိန္ဒြေမှ ချသော ရဟန်း သည်သုံးပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
“ကျ၍ သေလတ္တံ့”ဟု လူကို ရည်၍ တွင်းကို တူးအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
--(လူ) ကျသော အခါ ဆင်းရဲခံစားခြင်း ‘ဒုက္ခဝေဒနာ’ သည် ဖြစ်အံ့၊ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏၊
(လူ) သေအံ့၊ ပါရာဇိကအာပတ်သို့ ရောက်၏။
သေစေလိုသော စိတ်ရှိသည်ဖြစ်၍ လူဇာတ်ဖြစ်သော သူ၏ ကိုယ်ကို ဇီဝိတိန္ဒြေမှ ချသော ရဟန်း သည်ဤသုံးပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
֍ ၁၆၀
။ ထင်ရှားမရှိဘဲ မဟုတ်မမှန်ဘဲ လူတို့၏ ကုသိုလ်ကမ္မပထတရားဆယ်ပါးထက် လွန်မြတ်သောဈာန် မဂ်ဖိုလ်တရားကို ငါရ၏ဟု ဝါကြွား၍ ပြောဆိုသော ရဟန်းသည် အဘယ်မျှလောက်ကုန်သောအာပတ်တို့သို့ ရောက်သနည်း။ထင်ရှားမရှိဘဲ မဟုတ်မမှန်ဘဲ လူတို့၏ ကုသိုလ်ကမ္မပထတရားဆယ်ပါးထက် လွန်မြတ်သောဈာန်မဂ်ဖိုလ် တရားကို ငါရ၏ဟု ဝါကြွား၍ ပြောဆိုသော ရဟန်းသည် သုံးပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ရောက်၏။
ယုတ်မာသော အလိုရှိသည်ဖြစ်၍ ယုတ်မာသော အလိုရမ္မက် နှိပ်စက်သည်ဖြစ်၍ ထင်ရှားမရှိဘဲ မဟုတ်မမှန်ဘဲ လူတို့၏ ကုသိုလ်ကမ္မပထတရားဆယ်ပါးထက် လွန်မြတ်သော ဈာန်မဂ်ဖိုလ်တရားကို ငါရ၏ဟုပြောအံ့၊ ပါရာဇိကအာပတ်သို့ ရောက်၏။
သင့်ကျောင်း၌နေသော ရဟန်းသည် ရဟန္တာတည်းဟု ပြောဆိုအံ့၊ (အပြောခံရသူ) သိသည်ရှိသော်ထုလ္လစ္စ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏။
(အပြောခံရသူ) မသိသည်ရှိသော် ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ထင်ရှားမရှိဘဲ မဟုတ်မမှန်ဘဲ လူတို့၏ ကုသိုလ်ကမ္မပထတရားဆယ်ပါးထက် လွန်မြတ်သော ဈာန်မဂ်ဖိုလ် တရားကို ငါရ၏ဟု ဝါကြွား၍ ပြောဆိုသော ရဟန်းသည် ဤသုံးပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ရောက်၏။
လေးပါးကုန်သော ပါရာဇိကတို့သည် ပြီးကုန်၏။
၂-သံဃာဒိသိသ်တစ်ဆယ့်သုံးပါး
֍ ၁၆၁
။ လုံ့လပြု၍ သုက်ကို လွတ်စေသော ရဟန်းသည် သုံးပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။စေ့ဆော်အံ့ လုံ့လပြုအံ့ သုက်လွတ်အံ့၊ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
စေ့ဆော်အံ့ လုံ့လပြုအံ့ သုက်မလွတ်အံ့၊ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏။
အားထုတ်ခြင်း'ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မာတုဂါမနှင့် အတူတကွ ကိုယ်လက်နှီးနှောခြင်းသို့ ရောက်သော ရဟန်းသည် သုံးပါးကုန်သောအာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
--ကိုယ်ဖြင့် ကိုယ်ကို သုံးသပ်အံ့၊ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ကိုယ်ဖြင့် ကိုယ်နှင့်စပ်သော ဝတ္ထုကို သုံးသပ်အံ့၊ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏။
ကိုယ်နှင့်စပ်သော ဝတ္ထုဖြင့် ကိုယ်နှင့်စပ်သော ဝတ္ထုကို သုံးသပ်အံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မာတုဂါမကို ရုန့်ရင်းကြမ်းတမ်းကုန်သော စကားတို့ဖြင့် ပြောသော ရဟန်းသည် သုံးပါးကုန်သောအာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ဝစ္စမဂ် ပဿာဝမဂ်ကို ရည်ရွယ်၍ ချီးမွမ်းသော စကားကိုလည်း ပြောအံ့၊ ကဲ့ရဲ့သော စကားကို လည်းပြောအံ့၊ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဝစ္စမဂ် ပဿာဝမဂ်ကို ထား၍ ညှပ်ရိုးမှ အောက်, ပုဆစ်ဒူးဝန်းမှ အထက်ကို ရည်ရွယ်၍ ချီးမွမ်း သောစကားကိုလည်း ပြောအံ့၊ ကဲ့ရဲ့သော စကားကိုလည်း ပြောအံ့၊ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏။
ကိုယ်နှင့်စပ်သော ဝတ္ထုကို ရည်ရွယ်၍ ချီးမွမ်းသော စကားကိုလည်း ပြောအံ့၊ ကဲ့ရဲ့သော စကားကိုလည်း ပြောအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မိမိအကျိုးငှါ ကာမဂုဏ်ဖြင့် လုပ်ကျွေးခြင်း၏ ဂုဏ်ကျေးဇူးကို ပြောဆိုသော ရဟန်းသည် သုံးပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
မာတုဂါမထံ၌ မိမိအကျိုးငှါ ကာမဂုဏ်ဖြင့် လုပ်ကျွေးခြင်း၏ ဂုဏ်ကျေးဇူးကို ပြောအံ့၊ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ပဏ္ဍုက်ထံ၌ မိမိအကျိုးငှါ ကာမဂုဏ်ဖြင့် လုပ်ကျွေးခြင်း၏ ဂုဏ်ကျေးဇူးကို ပြောအံ့၊ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏။
တိရ စ္ဆာန်ထံ၌ မိမိအကျိုးငှါ ကာမဂုဏ်ဖြင့် လုပ်ကျွေးခြင်း၏ ဂုဏ်ကျေးဇူးကို ပြောအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
အောင်တမန်သွားလာခြင်း ‘အောင်သွယ်ခြင်း'သို့ ရောက်သော ရဟန်းသည် သုံးပါးကုန်သောအာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ဝန်ခံအံ့ စုံစမ်းအံ့ တစ်ဖန်ဆောင်အံ့၊ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဝန်ခံအံ့ စုံစမ်းအံ့ တစ်ဖန်မဆောင်အံ့၊ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဝန်ခံအံ့ မစုံစမ်းအံ့ တစ်ဖန်မဆောင်အံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ကိုယ်တိုင် တောင်းယူအပ်သော ပဲခွပ်စသော အဆောက်အဦဖြင့် ကျောင်းကို ပြုစေသော ရဟန်းသည်'ကျောင်းဆောက်သော ရဟန်းသည်’ သုံးပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ပြုစေအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း'ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
(နောက်ဆုံး) မြေစိုင်ခဲတစ်ခုသို့ မရောက်မီ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏။
(နောက်ဆုံး) မြေစိုင်ခဲ ရောက်သည်ရှိသော် သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ကြီးသော ကျောင်းကို ပြုစေသော ရဟန်းသည်’ သုံးပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ပြုစေအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း'ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
(နောက်ဆုံး) မြေစိုင်ခဲတစ်ခုသို့ မရောက်မီ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏။
(နောက်ဆုံး) မြေစိုင်ခဲ ရောက်သည်ရှိသော် သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
--ရဟန်းကို (မြင်ခြင်း ကြားခြင်း ရွံရှာခြင်း) အရင်းမရှိသော ပါရာဇိကအာပတ်ဖြင့် စွပ်စွဲ ‘နှိပ်စက်ဖျက်ဆီး'သော ရဟန်းသည် သုံးပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ခွင့်မပြုစေဘဲ ‘ခွင့်မတောင်းဘဲ’ (သာသနာတော်မှ) ရွေ့လျောစေလိုသည်ဖြစ်၍ ဆိုအံ့၊ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်နှင့်တကွ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ခွင့်ပြုစေ၍ ‘ခွင့်တောင်း၍’ ဆဲရေးလိုသည်ဖြစ်၍ ဆိုအံ့၊ ဩမသဝါဒပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
(တစ်ပါးသော) ရဟန်းကို မနုဿဇာတ်ဘိက္ခုသဘောမှ တစ်ပါးသော တိရစ္ဆာန်ဇာတ်၏ တည်ရာ ဖြစ်သောဆိတ်ဖို၏ တစ်စုံတစ်ခုညွှန်းအပ်သော အမြွက်မျှကို စွဲ၍ ပါရာဇိကအာပတ်ဖြင့် စွပ်စွဲ ‘နှိပ်စက်ဖျက်ဆီး'သော ရဟန်းသည် သုံးပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ခွင့်မပြုစေဘဲ ‘ခွင့်မတောင်းဘဲ’ (သာသနာတော်မှ) ရွေ့လျောစေလိုသည်ဖြစ်၍ ဆိုအံ့၊ သံဃာ ဒိသိသ်အာပတ်နှင့်တကွ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ခွင့်ပြုစေ၍ ‘ခွင့်တောင်း၍’ ဆဲရေးလိုသည် ဖြစ်၍ ဆိုအံ့၊ ဩမသဝါဒပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
သုံးကြိမ်တိုင်အောင် (ဉတ်ကမ္မဝါစာဖြင့်) ဆိုဆုံးမပါလျက် (အယူကို) မစွန့်သော သံဃာကို သင်းခွဲသော ရဟန်းသည် သုံးပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ဉတ်၏ အဆုံး၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ကမ္မဝါစာ နှစ်ကြိမ်တို့၏ အဆုံး၌ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏။
ကမ္မဝါစာ၏ အဆုံး၌ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
သုံးကြိမ်တိုင်အောင် (ဉတ်ကမ္မဝါစာဖြင့်) ဆိုဆုံးမပါလျက် (အယူကို) မစွန့်ကြကုန်သော သံဃာကိုသင်းခွဲသော ‘သံဃဘေဒက’ ရဟန်းသို့ လိုက်ကုန်သော ရဟန်းတို့သည် သုံးပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ရောက်ကုန်၏။
ဉတ်၏ အဆုံး၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ကမ္မဝါစာ နှစ်ကြိမ်တို့၏ အဆုံး၌ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏။
ကမ္မဝါစာ၏အဆုံး၌ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
သုံးကြိမ်တိုင်အောင် (ဉတ်ကမ္မဝါစာဖြင့်) ဆိုဆုံးမပါလျက် (အယူကို) မစွန့်သော ဆိုနိုင်ခက်သောရဟန်းသည် သုံးပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ဉတ်၏ အဆုံး၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ကမ္မဝါစာ နှစ်ကြိမ်တို့၏ အဆုံး၌ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏။
ကမ္မဝါစာ၏အဆုံး၌ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
သုံးကြိမ်တိုင်အောင် (ဉတ်ကမ္မဝါစာဖြင့်) ဆိုဆုံးမပါလျက် (အယူကို) မစွန့်သော ဒါယကာတို့၏သဒ္ဓါတရားကို ဖျက်ဆီးသော ရဟန်းသည် သုံးပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ဉတ်၏ အဆုံး၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ကမ္မဝါစာ နှစ်ကြိမ်တို့၏ အဆုံး၌ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏။
ကမ္မဝါစာ၏ အဆုံး၌ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
တစ်ဆယ့်သုံးပါးကုန်သော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သည် ပြီးကုန်၏။
--၄-နိဿဂ္ဂိပါစိတ်သုံးဆယ်
၁-ကထိနဝဂ်
֍ ၁၆၂
။ (အဓိဋ္ဌာန်မတင်, ဝိကပ္ပနာမပြုအပ်သေးသော) အတိရေကသင်္ကန်းကို ဆယ်ရက်လွန်စေသောရဟန်းသည် စွန့်ခြင်းဝိနည်းကံရှိသော ပါစိတ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ရောက်၏။သင်္ကန်းသုံးထည်နှင့် တစ်ညဉ့်ကင်း၍ နေသော ရဟန်းသည် စွန့်ခြင်းဝိနည်းကံရှိသော ပါစိတ် အာပတ်ဟုဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
အကာလသင်္ကန်းကို ခံယူ၍ တစ်လကို လွန်စေသော ရဟန်းသည် စွန့်ခြင်းဝိနည်းကံရှိသော အာပတ်ဟုဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဆွေမျိုးမတော်သော ရဟန်းမိန်းမအား သင်္ကန်းဟောင်းကို ဖွပ်လျှော်ခိုင်းသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ဖွပ်ခိုင်းအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း'ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဖွပ်ပြီးသည်ရှိသော် စွန့်ခြင်းဝိနည်းကံရှိသော ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဆွေမျိုးမတော်သော ရဟန်းမိန်းမ၏ လက်မှ သင်္ကန်းကို ခံယူသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သောအာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ခံယူအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း'ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ယူပြီးသည်ရှိသော် စွန့်ခြင်းဝိနည်းကံရှိသော ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဆွေမျိုးမတော်သော ဒါယကာကိုလည်းကောင်း၊ ဒါယိကာမကိုလည်းကောင်း သင်္ကန်းတောင်းသောရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
တောင်းအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း'ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
တောင်းယူပြီးသည်ရှိသော် စွန့်ခြင်းဝိနည်းကံရှိသော ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဆွေမျိုးမတော်သော ဒါယကာကိုလည်းကောင်း၊ ဒါယိကာမကိုလည်းကောင်း ထိုသင်းပိုင်, ကိုယ်ဝတ်ထက် အလွန်သင်္ကန်းကို တောင်းသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
တောင်းအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း'ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
တောင်းပြီးသည်ရှိသော် စွန့်ခြင်းဝိနည်းကံရှိသော ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရှေးအခါက မဖိတ်ဖူးဘဲ ဆွေမျိုးမတော်သော ဒါယကာသို့ ချဉ်းကပ်၍ သင်္ကန်း၌ အထူးစီရင်ခြင်းသို့ရောက်သော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
အထူးစီရင်ခြင်းသို့ ရောက်အံ့၊ အားထုတ်ခြင်း'ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
အထူးစီရင်ခြင်းသို့ ရောက်ပြီးသည်ရှိသော် စွန့်ခြင်းဝိနည်းကံရှိသော ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
--ရှေးအခါက မဖိတ်ဘဲ ဆွေမျိုးမတော်သော ဒါယကာတို့သို့ ချဉ်းကပ်၍ သင်္ကန်း၌ အထူးစီရင်ခြင်းသို့ရောက်သော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
အထူးစီရင်ခြင်းသို့ ရောက်အံ့၊ အားထုတ်ခြင်း'ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
အထူးစီရင်ခြင်းသို့ ရောက်ပြီးသည်ရှိသော် စွန့်ခြင်းဝိနည်းကံရှိသော ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
သုံးကြိမ်ထက်အလွန် တောင်းခြင်းဖြင့် ခြောက်ကြိမ်ထက်အလွန် ရပ်ခြင်းဖြင့် သင်္ကန်းကို ပြီးစေသောရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ပြီးစေအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း'ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ပြီးစေပြီးသည်ရှိသော် စွန့်ခြင်းဝိနည်းကံရှိသော ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရှေးဦးစွာသော ကထိနဝဂ် ပြီး၏။
၂-ကောသိယဝဂ်
֍ ၁၆၃
။ ပိုးချည်နှင့် ရောသော အခင်းကို ပြုစေသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။ပြုစေအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း'ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ပြုစေပြီးသည်ရှိသော် စွန့်ခြင်းဝိနည်းကံရှိသော ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
အမည်းသက်သက် ဖြစ်သော သိုးမွေးအခင်းကို ပြုစေသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ပြုစေအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း'ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ပြုစေပြီးသည်ရှိသော် စွန့်ခြင်းဝိနည်းကံရှိသော ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
သိုးမွေးအဖြူ တစ်ချိန် ‘တစ်ပုံ’ သိုးမွေးအကြောင် တစ်ချိန်'တစ်ပုံ'ကို မယူမူ၍ အသစ်ဖြစ်သော အခင်းကိုပြုစေသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ပြုစေအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း'ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ပြုစေပြီးသည်ရှိသော် စွန့်ခြင်းဝိနည်းကံရှိသော ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
နှစ်စဉ်နှစ်တိုင်း အခင်းကို ပြုစေသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ပြုစေအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း'ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ပြုစေပြီးသည်ရှိသော် စွန့်ခြင်းဝိနည်းကံရှိသော ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
--အခင်းဟောင်း၏ ထက်ဝန်းကျင်မှ မြတ်စွာဘုရား တစ်ထွာ၁အတိုင်းအရှည်ကို မယူမူ၍ အသစ်ဖြစ်သော နိသီဒိုင်အခင်းကို ပြုစေသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ပြုစေအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း'ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ပြုစေပြီးသည်ရှိသော် စွန့်ခြင်းဝိနည်းကံရှိသော ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
သိုးမွေးတို့ကို ခံယူ၍ သုံးယူဇနာကို လွန်စေသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ရောက်၏။
ပဌမဖဝါးလှမ်း သုံးယူဇနာကို လွန်စေအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဒုတိယဖဝါးလှမ်း သုံးယူဇနာကို လွန်စေအံ့၊ စွန့်ခြင်းဝိနည်းကံရှိသော ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဆွေမျိုးမတော်သော ရဟန်းမိန်းမအား သိုးမွေးတို့ကို ဖွပ်လျှော်ခိုင်းသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါး ကုန်သောအာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ဖွပ်လျှော်စေအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း'ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဖွပ်လျှော်ပြီးသည်ရှိသော် စွန့်ခြင်းဝိနည်းကံရှိသော ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရွှေငွေစသည်ကို ခံယူသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ခံယူအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း'ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ခံယူပြီးသည်ရှိသော် စွန့်ခြင်းဝိနည်းကံရှိသော ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
(အထူးထူး အပြားပြား) များသော အပြားရှိသော ရွှေ, ငွေစသည်တို့ဖြင့် ဖလှယ်ခြင်းသို့ ရောက် သောရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ဖလှယ်ခြင်းသို့ ရောက်အံ့၊ အားထုတ်ခြင်း'ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
(ဖလှယ်ခြင်းသို့) ရောက်ပြီးသည်ရှိသော် စွန့်ခြင်းဝိနည်းကံရှိသော ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
(အထူးထူး အပြားပြား) များသော အပြားရှိသော ရွှေငွေစသည်တို့ဖြင့် ဝယ်ခြင်း ရောင်းခြင်းသို့ ရောက်သော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ဝယ်ခြင်း ရောင်းခြင်းသို့ ရောက်အံ့၊ အားထုတ်ခြင်း'ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရောင်းပြီးသည်ရှိသော် စွန့်ခြင်းဝိနည်းကံရှိသော ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
နှစ်ခုမြောက် ကောသိယဝဂ် ပြီး၏။
၁။ မြတ်စွာဘုရား၏ တစ်ထွာသည် မဇ္ဈိမပုရိသ၏ တတောင့်ထွာနှင့်လည်းကောင်း ယခုလက်ရှိပကတိလူတို့၏ နှစ်တောင့် လက်ခြောက်သစ်နှင့်လည်းကောင်း ညီမျှ၏။
--၃-ပတ္တဝဂ်
֍ ၁၆၄
။ (အဓိဋ္ဌာန်မတင်, ဝိကပ္ပနာမပြုအပ်သေးသော) အတိရေကသပိတ်ကို ဆယ်ရက်လွန်စေသောရဟန်းသည် စွန့်ခြင်းဝိနည်းကံရှိသော ပါစိတ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။ငါးဖွဲ့'အဖွဲ့အစပ်ငါးခု'အောက်ယုတ်သော ‘အဆက်ငါးခု မပြည့်သေးသော'သပိတ်ဖြင့် တစ်ပါးသောအသစ်ဖြစ်သော သပိတ်ကို ‘သပိတ်သစ်ကို’ တောင်းသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ရောက်၏။
တောင်းအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း'ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
တောင်းပြီးသည်ရှိသော် စွန့်ခြင်းဝိနည်းကံရှိသော ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဆေးတို့ကို အကပ်ခံ၍ ခုနစ်ရက်ကို လွန်စေသော ရဟန်းသည် စွန့်ခြင်းဝိနည်းကံရှိသော ပါစိတ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
တစ်လထက် အလွန် ကြွင်းကျန်သေးသော နွေလ၌ မိုးရေခံသင်္ကန်းကို ရှာမှီးသော ရဟန်းသည်နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ရှာမှီးအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း'ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရှာမှီးပြီးသည်ရှိသော် စွန့်ခြင်းဝိနည်းကံရှိသော ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရဟန်းတစ်ပါးအား ကိုယ်တိုင် သင်္ကန်းကို ပေးပြီး၍ အမျက်ထွက်ကာ မနှစ်သက်သဖြင့် (ပြန်၍) လုယက်ယူသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
လုယက်အံ့၊ အားထုတ်ခြင်း'ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
လုယက်ပြီးသည်ရှိသော် စွန့်ခြင်းဝိနည်းကံရှိသော ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ချည်ကို ကိုယ်တိုင် တောင်း၍ ရက်ကန်းသည်တို့ကို သင်္ကန်းရက်ခိုင်းသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
(သင်္ကန်း) ရက်စေအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း'ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
(သင်္ကန်း) ရက်စေပြီးသည်ရှိသော် စွန့်ခြင်းဝိနည်းကံရှိသော ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရှေးအခါက မဖိတ်ကြားဖူးဘဲ ဆွေမျိုးမတော်သော ဒါယကာ၏ ရက်ကန်းသည်တို့သို့ ချဉ်းကပ်၍သင်္ကန်း၌ အထူးစီရင်ခြင်းသို့ ရောက်သော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
အထူးစီရင်ခြင်းသို့ ရောက်အံ့၊ အားထုတ်ခြင်း'ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
အထူးစီရင်ခြင်းသို့ ရောက်ပြီးသည်ရှိသော် စွန့်ခြင်းဝိနည်းကံရှိသော ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
အဆောတလျင် လှူအပ်သော သင်္ကန်းကို အလှူခံ၍ သင်္ကန်းအခါ ‘ကာလ'ကုန်လွန်စေသော ရဟန်းသည် စွန့်ခြင်းဝိနည်းကံရှိသော ပါစိတ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
--သင်္ကန်းသုံးထည်တို့တွင် တစ်ထည်ထည်သော သင်္ကန်းကို ရွာတွင်း၌ ထား၍ ခြောက်ညဉ့်ထက် အလွန် (ထိုသင်္ကန်းနှင့်) ကင်း၍ နေသော ရဟန်းသည် စွန့်ခြင်းဝိနည်းကံရှိသော ပါစိတ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သောတစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
သံဃာအား ညွတ်လေပြီးသော သံဃာပိုင် ‘သံဃိက'ဖြစ်သော လာဘ်ကို သိပါလျက် မိမိအား ညွတ်စေသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ညွတ်စေအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း'ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ညွတ်စေပြီးသည်ရှိသော် စွန့်ခြင်းဝိနည်းကံရှိသော ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
သုံးခုမြောက် ပတ္တဝဂ် ပြီး၏။
စွန့်ခြင်းဝိနည်းကံရှိသော ပါစိတ်သုံးဆယ်တို့သည် ပြီးကုန်၏။
၅-ပါစိတ်ကိုးဆယ့်နှစ်ပါး
၁-မုသာဝါဒဝဂ်
֍ ၁၆၅
။ သိလျက် မဟုတ်မမှန်သော စကားကို ပြောဆိုသော ရဟန်းသည် အဘယ်မျှလောက်ကုန်သောအာပတ်တို့သို့ ရောက်သနည်း။သိလျက် မဟုတ်မမှန်သော စကားကို ပြောဆိုသော ရဟန်းသည် ငါးပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ယုတ်မာသော အလိုရှိသည်ဖြစ်၍ အလိုရမ္မက် နှိပ်စက်သည်ဖြစ်၍ ထင်ရှားမရှိဘဲ မဟုတ်မမှန်ဘဲ လူတို့၏ကုသိုလ်ကမ္မပထတရား ဆယ်ပါးထက် လွန်မြတ်သော ဈာန်မဂ်ဖိုလ်တရားကို ငါရ၏ (ဟု) ပြောဆိုအံ့၊ ပါရာဇိကအာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရဟန်းကို (မြင်ခြင်း ကြားခြင်း ရွံရှာခြင်း) အရင်းမရှိသော ပါရာဇိကအာပတ်ဖြင့် စွပ်စွဲ ‘နှိပ်စက်ဖျက်ဆီး'အံ့၊ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
သင်၏ ကျောင်း၌ နေသော ရဟန်းသည် ရဟန္တာတည်းဟု ပြောအံ့၊ သိသည်ရှိသော် ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏။
မသိသည်ရှိသော် ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
သိလျက် မဟုတ်မမှန်သော စကားကို ပြောဆိုခြင်းကြောင့် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
သိလျက် မဟုတ်မမှန်သောစကားကို ပြောဆိုသော ရဟန်းသည် ဤငါးပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
--ဆဲဆို ‘ကဲ့ရဲ့'သော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ရဟန်းကို ဆဲရေးအံ့၊ ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
လူသာမဏေကို ဆဲရေးအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ချောပစ်ကုန်းတိုက်သော စကားကို ဆောင်သော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ရဟန်းအား ချောပစ်ကုန်းတိုက်သော စကားကို ဆောင်အံ့၊ ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
လူသာမဏေအား ချောပစ်ကုန်းတိုက်သော စကားကို ဆောင်အံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
လူသာမဏေကို အဖို့အဖို့အားဖြင့် (ပုဒ်ပြိုင်) တရားကို ပို့ချသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သောအာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ပို့ချအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း'ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ပုဒ်တိုင်း ပုဒ်တိုင်း ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
လူ သာမဏေနှင့် (တစ်မိုး တစ်ရံတည်းသော ကျောင်း၌) နှစ်ညဉ့် သုံးညဉ့်ထက် အလွန် အတူတကွအိပ်ခြင်းကို ပြုသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
အိပ်အံ့၊ အားထုတ်ခြင်း'ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
အိပ်ပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မာတုဂါမနှင့် (တစ်မိုးတစ်ရံတည်းသော ကျောင်း၌) အတူတကွ အိပ်ခြင်းကို ပြုသော ရဟန်းသည်နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
အိပ်အံ့၊ အားထုတ်ခြင်း'ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
အိပ်ပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မာတုဂါမအား ငါးပုဒ် ခြောက်ပုဒ်ထက် အလွန် တရားဟောသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သောအာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ဟောအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း'ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ပုဒ်တိုင်း ပုဒ်တိုင်း ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
လူ သာမဏေအား အဟုတ်အမှန်ဖြစ်သော လူတို့၏ ကုသိုလ်ကမ္မပထတရားဆယ်ပါးထက် လွန်မြတ်သော ဈာန်မဂ်ဖိုလ်တရားကို ပြောဟောသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ပြောကြားအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း'ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ပြောကြားပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရဟန်းယောက်ျား၏ ရုန့်ရင်းကြမ်းတမ်းသော (သံဃာဒိသိသ်) အာပတ်ကို လူ သာမဏေအား ပြောကြားသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ပြောကြားအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း'ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ပြောကြားပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မြေကို တူးသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
--တူးအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း'ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
အချက်တိုင်း အချက်တိုင်း ‘တူးဆွတိုင်း တူးဆွတိုင်း’ ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရှေးဦးစွာသော မုသာဝါဒဝဂ် ပြီး၏။
၂-ဘူတဂါမဝဂ်
֍ ၁၆၆
။ ဘူတဂါမ်ကို ဖျက်ဆီးသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။ဖျက်ဆီးအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း'ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
အချက်တိုင်း အချက်တိုင်း ‘ဖျက်ဆီးတိုင်း ဖျက်ဆီးတိုင်း’ ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
တစ်ပါးသော စကားဖြင့် တစ်ပါးသော စကားကို ဖုံးလွှမ်း၍ ပြောဆိုသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
အညဝါဒကကံသို့ မတင်မီ တစ်ပါးသော စကားဖြင့် တစ်ပါးသော စကားကို ဖုံးလွှမ်းပြောဆိုအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
အညဝါဒကကံသို့ တင်ပြီးသည်ရှိသော် တစ်ပါးသော စကားဖြင့် တစ်ပါးသော စကားကို ဖုံးလွှမ်းပြောဆိုအံ့၊ ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရဟန်းကို ကဲ့ရဲ့ရှုတ်ချသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ကဲ့ရဲ့ရှုတ်ချအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း'ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ကဲ့ရဲ့ရှုတ်ချပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
သံဃာ၏ ဥစ္စာဖြစ်သော ညောင်စောင်း၊ အင်းပျဉ်၊ ဘုံလျှို၊ ကပ်ကျစ်အခင်း ‘ခတ်အခင်း'ကို လွင်တီးခေါင်၌ ခင်း၍ ပြန်မသိမ်းဘဲ မပန်ကြားမူ၍ ဖဲသွားသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ပဌမဖဝါးလှမ်း ခဲတစ်ကျကို လွန်စေအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဒုတိယဖဝါးလှမ်းကို လွန်စေအံ့၊ ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
သံဃိကကျောင်း၌ အိပ်ရာနေရာကို ခင်း၍ ပြန်မသိမ်းဘဲ မပန်ကြားမူ၍ ဖဲသွားသော ရဟန်းသည်နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ပဌမဖဝါးလှမ်း ကျောင်းအရံကို လွန်စေအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဒုတိယဖဝါးလှမ်းကို လွန်စေအံ့၊ ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
--သံဃိကကျောင်း၌ သိလျက် ရှေးဦးစွာ ရောက်နေသော ရဟန်းကို တိုးဝှေ့ လုယက်ကာ အိပ်ခြင်းကိုပြုသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
အိပ်အံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
အိပ်ပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ် သို့ ရောက်၏။
အမျက်ထွက်ကာ မနှစ်သက်သဖြင့် တစ်ပါးသော ရဟန်းကို သံဃိကကျောင်းမှ နှင်ထုတ်သောရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
နှင်ထုတ်အံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
နှင်ထုတ်ပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
သံဃိကကျောင်းဝယ် (အလယ်အလတ်တန်းစား ယောက်ျား၏ ဦးခေါင်းမထိသော) အထက်၌ဟင်းလင်းပြင်ဖြစ်သော ကုဋီ၌ အပေါင်၌ အခြေတပ်သော ညောင်စောင်းကိုလည်းကောင်း၊ အင်းပျဉ်ကိုလည်းကောင်း ဖိ၍ ထိုင်သော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ဖိ၍ ထိုင်အံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဖိ၍ ထိုင်ပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
နှစ်ထပ် သုံးထပ် (ကျောင်းကို) မိုးပြီး၍ ထိုနှစ်ထပ် သုံးထပ်ထက်အလွန် ထပ်၍ မိုးသော ရဟန်းသည်နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
စီရင်အံ့ ‘မိုးအံ့’၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
စီရင်၍် ပြီးသည်ရှိသော် ‘မိုးပြီးသော်’ ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ပိုးရှိသော ရေဟု သိပါလျက် ပိုးရှိသော ရေကို မြက်၌လည်းကောင်း၊ မြေ၌လည်းကောင်းသွန်းလောင်းသော ရဟန်းသည် နှစ်းပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
သွန်းလောင်းအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
သွန်းလောင်းပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
နှစ်ခုမြောက် ဘူတဂါမဝဂ် ပြီး၏။
--၃-ဩဝါဒဝဂ်
֍ ၁၆၇
။ သမ္မုတိမရဘဲ ရဟန်းမိန်းမတို့ကို ဆုံးမသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ရောက်၏။ဆုံးမအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဆုံးမပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
နေဝင်သည်တိုင်အောင် ရဟန်းမိန်းမတို့ကို ဆုံးမသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ရောက်၏။
ဆုံးမအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဆုံးမပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရဟန်းမိန်းမကျောင်းသို့ ချဉ်းကပ်၍ ရဟန်းမိန်းမတို့ကို ဆုံးမသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သောအာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ဆုံးမအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဆုံးမပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
(ဆွမ်း သင်္ကန်း စသော) အာမိသဟူသော အကြောင်းကြောင့် ရဟန်းတို့သည် ရဟန်းမိန်းမတို့ကိုဆုံးမကြကုန်၏ဟု ပြောသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ပြောဆိုအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ပြောဆိုပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဆွေမျိုးမတော်သော ရဟန်းမိန်းမအား သင်္ကန်းကို ပေးသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သောအာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ပေးအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ပေးပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဆွေမျိုးမတော်သော ရဟန်းမိန်းမ၏ သင်္ကန်းကို ချုပ်ပေးသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သောအာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ချုပ်အံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
အပ်နုတ်တိုင်း အပ်နုတ်တိုင်း ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရဟန်းမိန်းမနှင့်အတူ တိုင်ပင် ‘ချိန်းချက်’ ၍ တစ်ကြောင်းတည်း အဓွန့်ရှည်သော ခရီးသို့ သွားသောရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
သွားအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
သွားပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
--ရဟန်းမိန်းမနှင့် အတူတကွ တိုင်ပင် ‘ချိန်းချက်'၍ လှေတစ်စင်းတည်း စီးသော ရဟန်းသည်နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
စီးအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
စီးပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရဟန်းမိန်းမ စီရင်အပ်သော ဆွမ်းကို (ရဟန်းမိန်းမ စီရင်အပ်သော ဆွမ်းဟု) သိလျက် စားသောရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
စားအံ့ဟု ခံယူအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မျိုတိုင်း မျိုတိုင်း ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရဟန်းမိန်းမနှင့် အတူ တစ်ယောက်ချင်းချင်း (မျက်စိ နား နှစ်ပါး၏) ဆိတ်ကွယ်ရာ၌ နေခြင်းကိုပြုသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ထိုင်အံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ထိုင်ပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
သုံးခုမြောက် ဩဝါဒဝဂ် ပြီး၏။
၄ - ဘောဇနဝဂ်
֍ ၁၆၈
။ ဧည့်သည်တို့ တည်းခိုရာ ဇရပ်စသည်၌ ဝတ်တည်ထားအပ်သော ဆွမ်းကို တစ်ရက်ထက် အလွန်စားသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။စားအံ့ဟု ခံယူအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မျိုတိုင်း မျိုတိုင်း ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဂဏဘောဇဉ်ကို စားသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
စားအံ့ဟု ခံယူအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မျိုတိုင်း မျိုတိုင်း ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ပရမ္ပရဘောဇဉ်ကို စားသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
စားအံ့ဟု ခံယူအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မျိုတိုင်း မျိုတိုင်း ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
နှစ်သပိတ် သုံးသပိတ်အပြည့် မုန့်တို့ကို ခံယူပြီးနောက် ထိုနှစ်သပိတ် သုံးသပိတ်ထက် အလွန်ခံယူသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
--ခံယူအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ခံယူပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဆွမ်းစားစဉ် တန်ပြီဟု ‘တော်ပြီဟု’ မြစ်မိပါလျက် အတိရိတ်ဝိနည်းကံ မပြုဘဲ ခဲဖွယ်ဘောဇဉ်ကိုစားသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
စားအံ့ဟု ခံယူအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မျိုတိုင်း မျိုတိုင်း ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဆွမ်းစားစဉ် တော်ပြီဟု မြစ်မိသော ရဟန်းကို အတိရိတ်ဝိနည်းကံ မပြုအပ်သော ခဲဖွယ် ဘောဇဉ် ဖြင့်ယူစေခြင်းငှါ ရှေးရှုဆောင်၍ ဖိတ်သော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ထိုရဟန်း၏ စကားဖြင့် ခဲအံ့ စားအံ့ဟု ခံယူအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
စားပြီးသည်၏ အဆုံး၌ ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
နေလွဲသော အခါကာလ၌ ခဲဖွယ်ဘောဇဉ်ကို စားသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ရောက်၏။
ခဲအံ့ စားအံ့ဟု ခံယူအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မျိုတိုင်း မျိုတိုင်း ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
သိုမှီခြင်းပြု၍ ခဲဖွယ်ဘောဇဉ်ကို စားသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ခဲအံ့ စားအံ့ဟု ခံယူအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မျိုတိုင်း မျိုတိုင်း ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မွန်မြတ်သော ဘောဇဉ်တို့ကို မိမိ၏ အကျိုးငှါ တောင်း၍ စားသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သောအာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
စားအံ့ဟု ခံယူအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မျိုတိုင်း မျိုတိုင်း ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
အကပ်မခံရသေးသော အာဟာရကို ခံတွင်းဝသို့ ဆောင်သော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သောအာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
စားအံ့ဟု ခံယူအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မျိုတိုင်း မျိုတိုင်း ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
လေးခုမြောက် ဘောဇနဝဂ် ပြီး၏။
--၅-အစေလကဝဂ်
֍ ၁၆၉
။ အဝတ်မရှိသော တိတ္ထိ ‘တက္ကတွန်း’ အားလည်းကောင်း၊ ပရိဗိုဇ်ယောက်ျားအားလည်းကောင်း၊ ပရိဗိုဇ်မအားလည်းကောင်း မိမိလက်ဖြင့် ခဲဖွယ်ဘောဇဉ်ကို ပေးသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သောအာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။ပေးအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ပေးပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရဟန်းကို “ငါ့သျှင် လာလော့၊ ရွာသို့လည်းကောင်း၊ နိဂုံးသို့လည်းကောင်း ဆွမ်းအလို့ငှါ ဝင်ကြကုန်အံ့”ဟု ခေါ်၍ ထိုရဟန်းအား (တစ်စုံတစ်ခုသော အာမိသကို) ပေးစေ၍လည်းကောင်း၊ မပေးစေမူ၍လည်းကောင်း (ပြန်) လွှတ်လိုက်သော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
လွှတ်အံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
လွှတ်ပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
လင်မယားနှစ်ယောက် အတူတကွရှိသော ‘စည်းစိမ်ခံဖော်ရှိသော’ အိမ်၌ အိမ်တွင်းသို့ ဝင်၍ ထိုင်နေခြင်းကို ပြုသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ထိုင်အံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ထိုင်ပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မာတုဂါမနှင့် အတူ ဆိတ်ကွယ်သော (နံရံစသည်ဖြင့်) ဖုံးလွှမ်းသော နေရာ၌ နေခြင်းကို ပြုသောရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
နေထိုင်အံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
နေထိုင်ပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မာတုဂါမနှင့် အတူတကွ တစ်ယောက်ချင်းချင်း (မျက်စိ, နား နှစ်ပါး) ဆိတ်ကွယ်ရာ၌ ထိုင်နေခြင်းကိုပြုသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ထိုင်နေအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ထိုင်နေပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
(ဘောဇဉ်ဖြင့်) ပင့်ဖိတ်အပ်သော ဆွမ်းရှိလျက် (ထင်ရှားရှိသော ရဟန်းကို မပန်ကြားမူ၍) ဆွမ်းစားရာကာလမှ ရှေ့၌လည်းကောင်း၊ ဆွမ်းစားရာကာလမှ နောက်၌လည်းကောင်း အိမ်တို့၌ သွားလာလှည့်လည်ခြင်းသို့ ရောက်သော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ပဌမခြေဖဝါးလှမ်း တံခါးခုံကို လွန်စေအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဒုတိယခြေဖဝါးလှမ်းကို လွန်စေအံ့၊ ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
--ထိုဖိတ်အပ်သော ဆေးအပိုင်းအခြား ညဉ့်အပိုင်းအခြားထက် အလွန် ဆေးကို တောင်းသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
တောင်းအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
တောင်းပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ချီတက်သော စစ်တပ်ကို ကြည့်ရှုခြင်းအလို့ငှါ သွားသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ် တို့သို့ရောက်၏။
သွားအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
အကြင်အရပ်၌ ရပ် (တည်)လျက် မြင်အံ့၊ ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
သုံးညဉ့်ထက် အလွန် စစ်တပ်၌ နေသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
နေအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
နေပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
တက်၍ တက်၍ ထိုးပစ်ရာအရပ်သို့ သွားသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ရောက်၏။
သွားအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
အကြင်အရပ်၌ ရပ် (တည်)လျက် မြင်အံ့၊ ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ငါးခုမြောက် အစေလကဝဂ် ပြီး၏။
၆ - သုရာပါနဝဂ်
֍ ၁၇၀
။ သေအရက်ကို သောက်သော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။သောက်အံ့ဟု ခံယူအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မျိုတိုင်း မျိုတိုင်း ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရဟန်းကို လက်ချောင်းတို့ဖြင့် (လက်ကတီးကြားကို) ထိုးကစားသဖြင့် ရယ်မြူးစေသော ရဟန်း သည်နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ရယ်မြူးစေအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရယ်မြူးပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရေ၌ မြူးထူးပျော်ပါး ကစားသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ဖမျက်မနစ် (မမြုပ်) သော ရေ၌ ကစားအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
--ဖမျက်နစ် (မြုပ်) သော ရေ၌ ကစားအံ့၊ ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ပုဂ္ဂိုလ် တရား ‘ပုဂ္ဂလ ဓမ္မ’ နှစ်ပါးတို့ကို မရိုသေခြင်းကို ပြုသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သောအာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
(မရိုသေခြင်းကို) ပြုအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ပြုပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရဟန်းကို ခြောက်သော ‘ကြောက်စေသော’ ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ခြောက်အံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ခြောက်ပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မီးကို ညှိ၍ လှုံသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
မီးညှိအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မီးညှိပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
(ရေချိုးပြီးသည်မှ) လခွဲအတွင်း၌ ရေချိုးသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ရေချိုးအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရေချိုးပြီးသည်၏ အဆုံး၌ ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
အဆင်းပျက်ခြင်းကို ပြုကြောင်း ‘ကပ္ပဗိန္ဒု’ သုံးပါးတို့တွင် တစ်ပါးပါးသော အဆင်းပျက်ခြင်းကို့ပြုကြောင်း ‘ကပ္ပဗိန္ဒု’ ကို မယူမူ၍ သင်္ကန်းသစ်ကို သုံးဆောင် ‘ဝတ်ရုံ’ သော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
သုံးဆောင် ‘ဝတ်ရုံ’ အံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
သုံးဆောင် ‘ဝတ်ရုံ’ ပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရဟန်းယောက်ျားအားလည်းကောင်း၊ ရဟန်းမိန်းမအားလည်းကောင်း၊ သိက္ခမာန်အားလည်းကောင်း၊ သာမဏေယောက်ျားအားလည်းကောင်း၊ သာမဏေမိန်းမအားလည်းကောင်း ကိုယ်တိုင် သင်္ကန်းကိုဝိကပ္ပနာ ပြု၍ ပစ္စုဒ္ဓိုရ်မပြုဘဲ သုံးဆောင် ‘ဝတ်ရုံ’ သော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ရောက်၏။
သုံးဆောင် ‘ဝတ်ရုံ’ အံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
သုံးဆောင် ‘ဝတ်ရုံ’ ပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရဟန်း၏ သပိတ်ကိုလည်းကောင်း၊ သင်္ကန်းကိုလည်းကောင်း၊ နိသီဒိုင်ကိုလည်းကောင်း၊ အပ်ကျည်'အပ်ဘူး'ကိုလည်းကောင်း၊ ခါးပန်းကြိုးကိုလည်းကောင်း ဝှက်ထားသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သောအာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ဝှက်အံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဝှက်ပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ခြောက်ခုမြောက် သုရာပါနဝဂ် ပြီး၏။
--၇ - သပ္ပါဏကဝဂ်
֍ ၁၇၁
။ (သတ္တဝါဟူသော အမှတ်နှင့်တကွ သတ်လိုသော စေတနာဖြင့်) စေ့ဆော်၍ သတ္တဝါကိုဇီဝိတိန္ဒြေမှ ချသော ရဟန်းသည် အဘယ်မျှလောက်ကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်သနည်း။(သတ္တဝါဟူသော အမှတ်နှင့်တကွ သတ်လိုသော စေတနာဖြင့်) စေ့ဆော်၍ သတ္တဝါကို ဇီဝိတိန္ဒြေမှချသော ရဟန်းသည် လေးပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
“တစ်စုံတစ်ယောက်သော သူသည် ကျ၍ သေလတ္တံ့”ဟု (ကြံ၍) မရည်ရွယ်မူ၍ တွင်းကို တူးအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
လူသည် ထိုတွင်း၌ ကျ၍ သေအံ့၊ ပါရာဇိကအာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဘီလူးသည်လည်းကောင်း၊ ပြိတ္တာသည်လည်းကောင်း၊ လူယောင်ဖန်ဆင်းသော တိရစ္ဆာန်သည်လည်းကောင်း ထိုတွင်း၌ ကျ၍ သေအံ့၊ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏။
တိရစ္ဆာန်သည် ထိုတွင်း၌ ကျ၍ သေအံ့၊ ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
(သတ္တဝါဟူသော အမှတ်နှင့်တကွ သတ်လိုသော စေတနာဖြင့်) စေ့ဆော်၍ သတ္တဝါကို ဇီဝိတိန္ဒြေမှချသော ရဟန်းသည် ဤလေးပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
(ပိုးသေအံ့ဟု) သိလျက် ပိုးရှိသော ရေကို သုံးဆောင်သော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
သုံးဆောင်အံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
သုံးဆောင်ပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
သိလျက် တရားအားလျော်စွာ ငြိမ်းပြီးသော (လေးပါးသော) အဓိကရုဏ်းကို တစ်ဖန် ကံပြုခြင်းငှါလှုံ့ဆော်သော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
လှုံ့ဆော်အံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
လှုံ့ဆော်ပြီးသည် ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
သိလျက် ရဟန်း၏ ရုန့်ရင်းကြမ်းတမ်းသော (သံဃာဒိသိသ်) အာပတ်ကို ဖုံးလွှမ်းသော ရဟန်း သည်ပါစိတ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
သိလျက် (ပဋိသန္ဓေမှစ၍) အသက်နှစ်ဆယ်မပြည့်သော ပုဂ္ဂိုလ်ကို (ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍) ရဟန်းခံ ပေးသောရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ရဟန်းခံပေးအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရဟန်းခံပေးပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
သိလျက် ခိုးသူကုန်သည်နှင့် အတူတကွ တိုင်ပင်၍ တစ်ကြောင်းတည်း ခရီးရှည်သို့ သွားသောရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
သွားအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
--သွားပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မာတုဂါမနှင့် အတူတကွ တိုင်ပင်၍ တစ်ကြောင်းတည်း ခရီးရှည်သို့ သွားသော ရဟန်းသည်နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
သွားအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
သွားပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
သုံးကြိမ်တိုင်တိုင် (ဉတ်ကမ္မဝါစာဖြင့်) ဆုံးမပါလျက် ယုတ်မာသော အယူကို မစွန့်သော ရဟန်း သည်နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ဉတ်၏အဆုံး၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ကမ္မဝါစာ၏အဆုံး၌ ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ထိုသို့သဘောရှိသော စကားကို ဆိုတတ်သော သွင်းခြင်းကို မပြုရသေးသော ထိုမှားသော အယူကိုမစွန့်သော ရဟန်းနှင့် အတူ (အာမိသ ဓမ္မ သံဘောဂနှစ်ပါးကို) သိလျက် သုံးဆောင်သော ရဟန်းသည်နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
သုံးဆောင်အံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
သုံးဆောင်ပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
သိလျက် ထိုသို့သဘောရှိသော ဒဏ်အမှုဖြင့် ဖျက်ဆီးအပ်သော သာမဏေကို ဖြားယောင်းသောရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ဖြားယောင်းအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဖြားယောင်းပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ခုနစ်ခုမြောက် သပ္ပါဏကဝဂ် ပြီး၏။
၈ - သဟဓမ္မိကဝဂ်
֍ ၁၇၂
။ ရဟန်းတို့သည် သိက္ခာပုဒ်တော်ဖြင့် ဆိုအပ်သည်ရှိသော် “ငါ့သျှင် ငါသည် ကျွမ်းကျင် လိမ္မာ၍ဝိနည်းကို ဆောင်သော တစ်ပါးသော ရဟန်းကို မမေးရသေးသမျှ ကာလပတ်လုံး ထိုသိက္ခာပုဒ်၌မကျင့်အံ့”ဟု ပြောဆိုသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။ပြောဆိုအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ပြောဆိုပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဝိနည်းကို ကဲ့ရဲ့သော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
--ကဲ့ရဲ့အံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ကဲ့ရဲ့ပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မသိဟန်ဆောင်သော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
မောဟာရောပနကံသို့ မတင်မီ မသိဟန်ဆောင်အံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မောဟာရောပနကံသို့ တင်ပြီးသည်ရှိသော် မသိဟန်ဆောင်အံ့၊ ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရဟန်းအား စိတ်ဆိုးကာ မနှစ်သက်သည် ဖြစ်၍ ပုတ်ခတ်ခြင်းကို ပေးသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ပုတ်ခတ်အံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ပုတ်ခတ်ပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရဟန်းအား စိတ်ဆိုးကာ မနှစ်သက်သည် ဖြစ်၍ လက်ဝါးပြင်ကို မိုးသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
မိုးအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မိုးပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရဟန်းကို (မြင်ခြင်း ကြားခြင်း ရွံရှာခြင်း) အကြောင်းရင်းမရှိသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်ဖြင့် စွပ်စွဲနှိပ်စက် ဖျက်ဆီးသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
စွပ်စွဲနှိပ်စက်ဖျက်ဆီးအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
စွပ်စွဲနှိပ်စက်ဖျက်ဆီးပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရဟန်းအား (မချမ်းသာစေလိုသော) စေတနာရှိသည် ဖြစ်၍ တွေးတောမှု ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ကိုဖြစ်စေသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
(တွေးတောမှု ‘သံသယကုက္ကုစ္စ'ကို) ဖြစ်စေအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ရောက်၏။
(တွေးတောမှု ‘သံသယကုက္ကုစ္စ'ကို) ဖြစ်စေပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မျက်ကွယ်မျက်မှောက်ငြင်းခုံလျက် ဆန့်ကျင်ဘက်ပြောကြားခြင်းသို့ ရောက်ကုန်သော ရဟန်းတို့၏အသံကို ကြားလောက်ရာအရပ်၌ ရပ်တည်သော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
နားထောင်အံ့ဟု သွားအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
အကြင်အရပ်၌ ရပ်လျက် ကြားအံ့၊ ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဟုတ်မှန်သော သဘောရှိကုန်သော (လေးပါးသော) ကံတို့အား အလို ‘ဆန္ဒ'ကို ပေးပြီး၍ နောက်မှရှုတ်ချခြင်းသဘောသို့ ရောက်သော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ရှုတ်ချအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရှုတ်ချပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
သံဃာ၌ အဆုံးအဖြတ် စကားဖြစ်စဉ် ဆန္ဒမပေးဘဲ နေရာမှ ထ၍ ဖဲသွားသော ရဟန်းသည်နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
--ပရိသတ်၏ နှစ်တောင့်ထွာ ‘ဟတ္ထပါသ်'ကို စွန့်စဉ် ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
(နှစ်တောင့်ထွာ ‘ဟတ္ထပါသ်'ကို) စွန့်ပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ညီညွတ်သော သံဃာနှင့် အတူတကွ သင်္ကန်းကို ပေးပြီး၍ နောက်မှ ရှုတ်ချခြင်းသဘောသို့ရောက်သော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ရှုတ်ချအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရှုတ်ချပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
(သံဃာအား) ညွတ်ပြီးသော သံဃာ၏ ဥစ္စာ ‘သံဃိက’ ဖြစ်သော (သင်္ကန်းစသော) လာဘ်ကိုသိလျက် ပုဂ္ဂိုလ်အား ညွတ်စေသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ညွတ်စေအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ညွတ်စေပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရှစ်ခုမြောက် သဟဓမ္မိကဝဂ် ပြီး၏။
၉ - ရာဇဝဂ်
֍ ၁၇၃
။ ရှေးမဆွက မိမိလာသည်၏ အဖြစ်ကို မသိစေဘဲ မင်း၏ နန်းတော်တွင်းသို့ ဝင်သောရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။ပဌမဖဝါးလှမ်း တံခါးခုံကို လွန်စေအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဒုတိယဖဝါးလှမ်းကို လွန်စေအံ့၊ ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရတနာဆယ်ပါးကို ကောက်ယူသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
(ကောက်) ယူအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
(ကောက်) ယူပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ထင်ရှားရှိသော ရဟန်းကို မပန်ကြားဘဲ နေလွဲသော အခါကာလ၌ ရွာတွင်းသို့ ဝင်သော ရဟန်း သည်နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ပဌမဖဝါးလှမ်း အရံကို လွန်စေအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဒုတိယဖဝါးလှမ်း (အရံ) ကို လွန်စေအံ့၊ ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
အရိုး ဆင်စွယ် ဦးချိုတို့ဖြင့်ပြီးသော အပ်ကျည် ‘အပ်ဗူး'ကို ပြုစေသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန် သောအာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ပြုစေအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
--ပြုပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
အတိုင်းအထွာ (ပမာဏ) ကို လွန်သော ညောင်စောင်း အင်းပျဉ်ကို ပြုစေသော ရဟန်းသည်နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ပြုစေအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ပြုပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
လဲသွတ်သော ညောင်စောင်း အင်းပျဉ်ကို ပြုစေသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ရောက်၏။
ပြုစေအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ပြုစေပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
အတိုင်းအထွာ (ပမာဏ) ကို လွန်သော နိသီဒိုင်ကို ပြုစေသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သောအာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ပြုစေအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ပြုစေပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
အတိုင်းအထွာ (ပမာဏ) ကို လွန်သော အမာလွှမ်းသင်္ကန်းကို ပြုစေသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ပြုစေအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ပြုစေပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
အတိုင်းအထွာ (ပမာဏ) ကို လွန်သော မိုးရေခံသင်္ကန်းကို ပြုစေသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါး ကုန်သောအာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ပြုစေအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ပြုစေပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မြတ်စွာဘုရား သင်္ကန်းတော်၏ အတိုင်းအထွာ (ပမာဏ) ရှိသော သင်္ကန်းကို ပြုစေသော ရဟန်းသည် အဘယ်မျှလောက်ကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်သနည်း။
မြတ်စွာဘုရား သင်္ကန်းတော်၏ အတိုင်းအထွာ (ပမာဏ) ရှိသော သင်္ကန်းကို ပြုစေသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ပြုစေအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ပြုစေပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မြတ်စွာဘုရား သင်္ကန်းတော်၏ အတိုင်းအထွာ (ပမာဏ) ရှိသော သင်္ကန်းကို ပြုစေသော ရဟန်းသည် ဤနှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
-ကိုးခုမြောက် ရာဇဝဂ် ပြီး၏။
သေးငယ်သော ‘ခုဒ္ဒက’ အာပတ်တို့သည် ပြီးကုန်၏။
--၆ - ပါဋိဒေသနီလေးပါး
֍ ၁၇၄
။ ရွာတွင်းသို့ ဝင်သော ဆွေမျိုးမတော်သော ရဟန်းမိန်းမ၏ လက်မှ ခဲဖွယ်ဘောဇဉ်ကို မိမိလက်ဖြင့် ခံယူ၍ စားသော ရဟန်းသည် အဘယ်မျှလောက်ကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်သနည်း။ရွာတွင်းသို့ ဝင်သော ဆွေမျိုးမတော်သော ရဟန်းမိန်းမ၏ လက်မှ ခဲဖွယ်ဘောဇဉ်ကို မိမိလက်ဖြင့်ခံယူ၍ စားသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
စားအံ့ဟု ခံယူအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မျိုတိုင်း မျိုတိုင်း ပါဋိဒေသနီအာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရွာတွင်းသို့ ဝင်သော ဆွေမျိုးမတော်သော ရဟန်းမိန်းမ၏ လက်မှ ခဲဖွယ်ဘောဇဉ်ကို မိမိလက်ဖြင့်ခံယူ၍ စားသော ရဟန်းသည် ဤနှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
စီရင်သော ရဟန်းမိန်းမအား မတားမြစ်မူ၍ စားသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ရောက်၏။
စားအံ့ဟု ခံယူအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မျိုတိုင်း မျိုတိုင်း ပါဋိဒေသနီအာပတ်သို့ ရောက်၏။
သေက္ခဟု သမုတ်အပ်ကုန်သော ‘သဒ္ဓါပွါးများ ဥစ္စာပါးကုန်သော’ အမျိုးတို့၌ ခဲဖွယ်ဘောဇဉ်ကိုမိမိလက်ဖြင့် ခံယူ၍ စားသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
စားအံ့ဟု ခံယူအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မျိုတိုင်း မျိုတိုင်း ပါဋိဒေသနီအာပတ်သို့ ရောက်၏။
တောကျောင်းတို့၌ (ဘေးရှိသည်၏ အဖြစ်ကို) ရှေးဦးစွာ မသိစေအပ်ဘဲ (ဆောင်လာသော) ခဲဖွယ်ဘောဇဉ်ကို အရံတွင်း၌ မိမိလက်ဖြင့် ခံယူ၍ စားသော ရဟန်းသည် အဘယ်မျှလောက်ကုန်သောအာပတ် တို့သို့ ရောက်သနည်း။
တောကျောင်းတို့၌ (ဘေးရှိသည်၏ အဖြစ်ကို) ရှေးဦးစွာ မသိစေအပ်ဘဲ (ဆောင်လာသော) ခဲဖွယ်ဘောဇဉ်ကို အရံတွင်း၌ မိမိလက်ဖြင့် ခံယူ၍ စားသော ရဟန်းသည် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ရောက်၏။
စားအံ့ဟု ခံယူအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မျိုတိုင်း မျိုတိုင်း ပါဋိဒေသနီအာပတ်သို့ ရောက်၏။
တောကျောင်းတို့၌ (ဘေးရှိသည်၏ အဖြစ်ကို) ရှေးဦးစွာ မသိစေအပ်ဘဲ (ဆောင်လာသော) ခဲဖွယ်ဘောဇဉ်ကို အရံတွင်း၌ မိမိလက်ဖြင့် ခံယူ၍ စားသော ရဟန်းသည် ဤနှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ရောက်၏။
ပါဋိဒေသနီအာပတ် လေးပါးတို့သည် ပြီးကုန်၏။
--၇ - သေခိယခုနစ်ဆယ့်ငါးပါး
၁ - ပရိမဏ္ဍလဝဂ်
֍ ၁၇၅
။ မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ရှေ့မှလည်းကောင်း၊ နောက်မှလည်းကောင်း တွဲရရွဲချသည် ဖြစ်၍ (သင်းပိုင်ကို) ဝတ်သော ရဟန်းသည် အဘယ်မျှလောက်ကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်သနည်း။မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ရှေ့မှလည်းကောင်း၊ နောက်မှလည်းကောင်း တွဲရရွဲချသည် ဖြစ်၍ (သင်းပိုင်ကို) ဝတ်သော ရဟန်းသည် ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ရှေ့မှလည်းကောင်း၊ နောက်မှလည်းကောင်း တွဲရရွဲချသည် ဖြစ်၍ (သင်းပိုင်ကို) ဝတ်သော ရဟန်းသည် ဤဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ရှေ့မှလည်းကောင်း၊ နောက်မှလည်းကောင်း တွဲရရွဲချသည် ဖြစ်၍ (သင်္ကန်းကို) ရုံသော ရဟန်းသည် ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ (ပုဆစ်ဒူး, ရင်ဟု ဆိုအပ်သော) ကိုယ်ကို ဖွင့်၍ ရွာတွင်း ‘ဂေါစရဂါမ်’ ၌ သွားသောရဟန်းသည် ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ (ပုဆစ်ဒူး, ရင်ဟု ဆိုအပ်သော) ကိုယ်ကို ဖွင့်၍ ရွာတွင်း ‘ဂေါစရဂါမ်’၌နေထိုင်သော ရဟန်းသည် ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ လက်ကိုလည်းကောင်း၊ ခြေကိုလည်းကောင်း ကစားစေသည် ဖြစ်၍ ရွာတွင်း'ဂေါစရဂါမ်’ ၌ သွားသော ရဟန်းသည် ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ရောက်၏။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ လက်ကိုလည်းကောင်း၊ ခြေကိုလည်းကောင်း ကစားစေသည် ဖြစ်၍ ရွာတွင်း'ဂေါစရဂါမ်’ ၌ နေထိုင်သော ရဟန်းသည် ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ရောက်၏။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ထိုထိုအရပ်မျက်နှာကို ကြည့်သည် ဖြစ်၍ ရွာတွင်း ‘ဂေါစရဂါမ်’ ၌ သွားသောရဟန်းသည် ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ထိုထိုအရပ်မျက်နှာကို ကြည့်သည် ဖြစ်၍ ရွာတွင်း ‘ဂေါစရဂါမ်’၌ နေထိုင်သောရဟန်းသည် ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ သင်္ကန်းကို ပင့်လျက် ရွာတွင်း ‘ဂေါစရဂါမ်’ ၌ သွားသော ရဟန်းသည်ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ သင်္ကန်းကို ပင့်လျက် ရွာတွင်း ‘ဂေါစရဂါမ်’ ၌ နေထိုင်သော ရဟန်းသည်ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရှေးဦးစွာသော ပရိမဏ္ဍလဝဂ် ပြီး၏။
--၂ - ဥဇ္ဇ ဂ္ဃိကဝဂ်
֍ ၁၇၆
။ မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ပြင်းစွာရယ်လျက် ရွာတွင်း ‘ဂေါစရဂါမ်’ ၌ သွားသော ရဟန်းသည်ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ပြင်းစွာရယ်လျက် ရွာတွင်း ‘ဂေါစရဂါမ်’ ၌ နေထိုင်သော ရဟန်းသည် ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ စူးရှကျယ်လောင်သော အသံကို ပြု၍ ရွာတွင်း ‘ဂေါစရဂါမ်’ ၌ သွားသောရဟန်းသည် ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ စူးရှကျယ်လောင်သော အသံကို ပြု၍ ရွာတွင်း ‘ဂေါစရဂါမ်’ ၌ နေထိုင်သောရဟန်းသည် ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ကိုယ်ကို လှုပ်ကာ လှုပ်ကာ ရွာတွင်း ‘ဂေါစရဂါမ်’ ၌ သွားသော ရဟန်းသည်ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ကိုယ်ကို လှုပ်ကာ လှုပ်ကာ ရွာတွင်း ‘ဂေါစရဂါမ်’ ၌ နေထိုင်သော ရဟန်းသည်ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ လက်မောင်းကို လှုပ်ကာ လှုပ်ကာ ရွာတွင်း ‘ဂေါစရဂါမ်’ ၌ သွားသောရဟန်းသည် ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ လက်မောင်းကို လှုပ်ကာ လှုပ်ကာ ရွာတွင်း ‘ဂေါစရဂါမ်’ ၌ နေထိုင်သောရဟန်းသည် ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ဦးခေါင်းကို လှုပ်ကာ လှုပ်ကာ ရွာတွင်း ‘ဂေါစရဂါမ်’ ၌ သွားသော ရဟန်း သည်ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ဦးခေါင်းကို လှုပ်ကာ လှုပ်ကာ ရွာတွင်း ‘ဂေါစရဂါမ်’၌နေထိုင်သော ရဟန်းသည်ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
နှစ်ခုမြောက် ဥဇ္ဇဂ္ဃိကဝဂ် ပြီး၏။
--၃ - ခမ္ဘ ကတဝဂ်
֍ ၁၇၇
။ မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ခါးထောက်လျက် ရွာတွင်း ‘ဂေါစရဂါမ်’ ၌ သွားသော ရဟန်းသည်ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ခါးထောက်လျက် ရွာတွင်း ‘ဂေါစရဂါမ်’ ၌ နေထိုင်သော ရဟန်းသည် ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ဦးခေါင်းခြုံလျက် ရွာတွင်း ‘ဂေါစရဂါမ်’၌ သွားသော ရဟန်းသည် ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ဦးခေါင်းခြုံလျက် ရွာတွင်း ‘ဂေါစရဂါမ်’၌ နေထိုင်သော ရဟန်းသည် ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ဖဝါးစွန်းနင်းလျက် ရွာတွင်း ‘ဂေါစရဂါမ်’ ၌ သွားသော ရဟန်းသည် ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ လက်အာယောဂပတ်၁ ပုဆိုးအာယောဂပတ်၂ ဖွဲ့လျက် ရွာတွင်း ‘ဂေါစရဂါမ်’ ၌နေထိုင်သော ရဟန်းသည် ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ သတိကို မဖြစ်စေဘဲ ဆွမ်းကို ခံယူသော ရဟန်းသည် ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟုဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ထိုထိုအရပ်မျက်နှာကို ကြည့်လျက် ဆွမ်းကို ခံယူသော ရဟန်းသည် ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ဟင်းကိုသာလျှင် များစွာ ခံယူသော ရဟန်းသည် ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ မောက်တက်လာအောင် ဆွမ်းကို ခံယူသော ရဟန်းသည် ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟုဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
သုံးခုမြောက် ခမ္ဘ ကတဝဂ် ပြီး၏။
၁။ လက်နှစ်ဖက်ကို ယှက်၍ ဒူးနှစ်ဖက်ကို ပိုက်ထားခြင်း။
၂။ သင်္ကန်း “အဝတ်” ဖြင့် ဒူးနှစ်ဖက်ကို ရစ်သိုင်းထားခြင်း။
၄ - ပိဏ္ဍပါတဝဂ်
֍ ၁၇၈
။ မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ သတိကို မဖြစ်စေဘဲ ဆွမ်းကို စားသော ရဟန်းသည် ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟုဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ထိုထိုအရပ်မျက်နှာကို ကြည့်လျက် ဆွမ်းကို စားသော ရဟန်းသည် ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ထိုထိုဝတ္ထုကို သုံးသပ်၍ ဆွမ်းကို စားသော ရဟန်းသည် ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟုဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ဟင်းကိုသာလျှင် များစွာ စားသော ရဟန်းသည် ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သောတစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ဆွမ်းကို အလယ်ထိပ်မှ နှိပ်လျက် စားသော ရဟန်းသည် ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟုဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ဟင်းကိုလည်းကောင်း၊ စမဲဟင်းလျာကိုလည်းကောင်း ဆွမ်းဖြင့် ဖုံးလွှမ်းသောရဟန်းသည် ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ဟင်းကိုလည်းကောင်း၊ ဆွမ်းကိုလည်းကောင်း မနာမဖျားဘဲ မိမိ၏ အကျိုးငှါ တောင်း၍ စားသော ရဟန်းသည် ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ကဲ့ရဲ့လိုသည် ဖြစ်၍ တစ်ပါးသော သူတို့၏ သပိတ်ကို ကြည့်ရှုသော ရဟန်း သည်ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ကြီးသော ဆွမ်းလုတ်ကို ပြုသော ရဟန်းသည် ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သောတစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ရှည်စွာသော ဆွမ်းလုတ်ကို ပြုသော ရဟန်းသည် ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ် သောတစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
လေးခုမြောက် ပိဏ္ဍပါတဝဂ် ပြီး၏။
--၅ - ကဗဠဝဂ်
֍ ၁၇၉
။ မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ဆွမ်းလုတ်သည် ခံတွင်းဝသို့ မရောက်မီ (ခံတွင်းဝကို) ဖွင့်သောရဟန်းသည် ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ဆွမ်းစားသောအခါ လက်ငါးချောင်းလုံးကို ခံတွင်း၌ ထည့်သွင်းသော ရဟန်း သည်ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ဆွမ်းလုတ်နှင့်တကွသော ခံတွင်းဖြင့် စကားပြောသော ရဟန်းသည် ဒုက္ကဋ့်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ဆွမ်းလုတ်ကို မြှောက်ကာ မြှောက်ကာ စားသော ရဟန်းသည် ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟုဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ဆွမ်းလုတ်ကို ဖြတ်ကာ ဖြတ်ကာ စားသော ရဟန်းသည် ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟုဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ မျောက်ကဲ့သို့ ပါးစောင်၌ ထားလျက် စားသော ရဟန်းသည် ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟုဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ လက်ကို ခါလျက် ခါလျက် စားသော ရဟန်းသည် ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သောတစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ဆွမ်းလုံးကို ကြဲလျက် ကြဲလျက် စားသော ရဟန်းသည် ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟုဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ လျှာကို ထုတ်ကာ ထုတ်ကာ စားသော ရဟန်းသည် ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သောတစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ စပ်စပ်မြည်အောင် ပြု၍ စားသော ရဟန်းသည် ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သောတစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ငါးခုမြောက် ကဗဠဝဂ် ပြီး၏။
--၆ - သုရုသုရုဝဂ်
֍ ၁၈၀
။ မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ရှရုရှရုမြည်အောင် ပြုလျက် စားသော ရဟန်းသည် ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟုဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ လက်ကို လျက်ကာ လျက်ကာ စားသော ရဟန်းသည် ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟုဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ သပိတ်ကို ခြစ်လျက် ခြစ်လျက် စားသော ရဟန်းသည် ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟုဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ နှုတ်ခမ်းကို လျက်ကာ လျက်ကာ စားသော ရဟန်းသည် ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟုဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ (ဆွမ်းစသော) အာမိသနှင့် တကွသော လက်ဖြင့် သောက်ရေခွက်ကို ကိုင်သောရဟန်းသည် ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ဆွမ်းလုံးနှင့်တကွသော သပိတ်ဆေးရေကို ရွာတွင်း ‘ဂေါစရဂါမ်’ ၌ စွန့်သောရဟန်းသည် ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ထီးကိုင်သူအား တရားဟောသော ရဟန်းသည် ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သောတစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ တုတ်ကိုင်သူအား တရားဟောသော ရဟန်းသည် ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟုဆိုအပ်သောတစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ဓား သန်လျက်ကိုင်သူအား တရားဟောသော ရဟန်းသည် ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟုဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ လေးလက်နက်ကိုင်သူအား တရားဟောသော ရဟန်းသည် ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟုဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ခြောက်ခုမြောက် သုရုသုရုဝဂ် ပြီး၏။
--၇ - ပါဒုကဝဂ်
֍ ၁၈၁
။ မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ခြေနင်းစီးသော သူအား တရားဟောသော ရဟန်းသည် ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟုဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ဖိနပ်စီးသော သူအား တရားဟောသော ရဟန်းသည် ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟုဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ယာဉ်ထက်မှ နေသော သူအား တရားဟောသော ရဟန်းသည် ဒုက္ကဋ် အာပတ်ဟုဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ အိပ်ရာ၌ နေသော သူအား တရားဟောသော ရဟန်းသည် ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟုဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ လက်အာယောဂပတ် ပုဆိုးအာယောဂပတ် ဖွဲ့လျက် နေထိုင်သောသူအားတရားဟောသော ရဟန်းသည် ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ဦးရစ်ပေါင်းသော ဦးခေါင်းရှိသောသူအား တရားဟောသော ရဟန်းသည်ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ခေါင်းမြီးခြုံသောသူအား တရားဟောသော ရဟန်းသည် ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟုဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ မြေ၌ နေလျက် နေရာ၌ နေထိုင်သောသူအား တရားဟောသော ရဟန်းသည်ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ နိမ့်သော နေရာ၌ နေလျက် မြင့်သော နေရာ၌ နေထိုင်သောသူအား တရားဟောသော ရဟန်းသည် ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ထိုင်နေသောသူအား ရပ်လျက် တရားဟောသော ရဟန်းသည် ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟုဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ နောက်မှ သွားလျက် ရှေ့မှ သွားသောသူအား တရားဟောသော ရဟန်းသည်ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ခရီးလမ်းမဟုတ်သဖြင့် သွားလျက် ခရီးလမ်းဟုတ်သဖြင့် သွားသော သူအားတရားဟောသော ရဟန်းသည် ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ရပ်လျက် ကျင်ကြီး, ကျင်ငယ်ကို စွန့်သော ရဟန်းသည် ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟုဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ စိမ်းသော မြက်သစ်ပင် (စသည်) ၌ ကျင်ကြီး, ကျင်ငယ်ကိုလည်းကောင်း၊ တံတွေးကိုလည်းကောင်း စွန့်သော ရဟန်းသည် ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ရောက်၏။
--မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ရေ၌ ကျင်ကြီး, ကျင်ငယ်ကိုလည်းကောင်း၊ တံတွေးကိုလည်းကောင်း စွန့်သောရဟန်းသည် အဘယ်မျှလောက်ကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်သနည်း။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ရေ၌ ကျင်ကြီး, ကျင်ငယ်ကိုလည်းကောင်း၊ တံတွေးကိုလည်းကောင်း စွန့်သောရဟန်းသည် ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ရေ၌ ကျင်ကြီး, ကျင်ငယ်ကိုလည်းကောင်း၊ တံတွေးကိုလည်းကောင်း စွန့်သောရဟန်းသည် ဤဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ခုနစ်ခုမြောက် ပါဒုကဝဂ် ပြီး၏။
သေခိယတို့ ပြီးကုန်၏။
နှစ်ခုမြောက် ကတာပတ္တိဝါရ ပြီး၏။
--၃ - ဝိပတ္တိဝါရ
֍ ၁၈၂
။ မေထုန်အကျင့်ကို မှီဝဲသော ရဟန်း၏ အာပတ်တို့သည် လေးပါးသော ဝိပတ္တိတို့တွင်အဘယ်မျှလောက်သော ဝိပတ္တိတို့သို့ သက်ဝင်ကုန်သနည်း။မေထုန်အကျင့်ကို မှီဝဲသော ရဟန်း၏ အာပတ်တို့သည် လေးပါးသော ဝိပတ္တိတို့တွင် နှစ်ပါးသောဝိပတ္တိတို့သို့ သက်ဝင်ကုန်၏။
ရံခါ သီလဝိပတ္တိသို့ ရံခါ အာစာရဝိပတ္တိသို့ သက်ဝင်၏။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ရေ၌ ကျင်ကြီးကိုလည်းကောင်း၊ ကျင်ငယ်ကိုလည်းကောင်း၊ တံတွေးကိုလည်းကောင်း စွန့်သော ရဟန်း၏ အာပတ်သည် လေးပါးသော ဝိပတ္တိတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော ဝိပတ္တိတို့သို့ သက်ဝင်ကုန်သနည်း။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ရေ၌ ကျင်ကြီးကိုလည်းကောင်း၊ ကျင်ငယ်ကိုလည်းကောင်း၊ တံတွေးကိုလည်းကောင်း စွန့်သော ရဟန်း၏ အာပတ်သည် လေးပါးသော ဝိပတ္တိတို့တွင် အာစာရဝိပတ္တိဟု ဆိုအပ်သောတစ်ပါးသော ဝိပတ္တိသို့ သက်ဝင်၏။
သုံးခုမြောက် ဝိပတ္တိဝါရ ပြီး၏။
--၄ - သင်္ဂဟိတဝါရ
֍ ၁၈၃
။ မေထုန်အကျင့်ကို မှီဝဲသော ရဟန်း၏ အာပတ်တို့ကို ခုနစ်ပါးကုန်သော အာပတ်အစုတို့တွင်အဘယ်မျှလောက်ကုန်သော အာပတ်အစုတို့ဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်သနည်း။မေထုန်အကျင့်ကို မှီဝဲသော ရဟန်း၏ အာပတ်တို့ကို ခုနစ်ပါးကုန်သော အာပတ်အစုတို့တွင်သုံးပါးကုန်သော အာပတ်အစုတို့ဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏။
ရံခါ ပါရာဇိကအာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်၏၊ ရံခါ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်၏၊ ရံခါဒုက္ကဋ်အာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်၏။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ရေ၌ ကျင်ကြီးကိုလည်းကောင်း၊ ကျင်ငယ်ကိုလည်းကောင်း၊ တံတွေးကိုလည်းကောင်း စွန့်သော ရဟန်း၏ အာပတ်ကို ခုနစ်ပါးကုန်သော အာပတ်အစုတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သောအာပတ်အစုတို့ဖြင့် ရေတွက်အပ်သနည်း။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ရေ၌ ကျင်ကြီးကိုလည်းကောင်း၊ ကျင်ငယ်ကိုလည်းကောင်း၊ တံတွေးကိုလည်းကောင်း စွန့်သော ရဟန်း၏ အာပတ်ကို ခုနစ်ပါးကုန်သော အာပတ်အစုတို့တွင် ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်၏။
လေးခုမြောက် သင်္ဂဟိတဝါရ ပြီး၏။
၅ - သမုဋ္ဌာနဝါရ
֍ ၁၈၄
။ မေထုန်အကျင့်ကို မှီဝဲသော ရဟန်း၏ အာပတ်တို့သည် အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်းခြောက်မျိုးတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်ကုန်သော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်ကုန်သနည်း။မေထုန်အကျင့်ကို မှီဝဲသော ရဟန်း၏ အာပတ်တို့သည် အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်ကုန်၏။ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ကုန်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ရေ၌ ကျင်ကြီးကိုလည်းကောင်း၊ ကျင်ငယ်ကိုလည်းကောင်း၊ တံတွေးကိုလည်းကောင်း စွန့်သော ရဟန်း၏ အာပတ်သည် အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်ကုန်သော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်သနည်း။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ရေ၌ ကျင်ကြီးကိုလည်းကောင်း၊ ကျင်ငယ်ကိုလည်းကောင်း၊ တံတွေးကိုလည်းကောင်း စွန့်သော ရဟန်း၏ အာပတ်သည် အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသောအကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့်မဖြစ်။ပ။
ငါးခုမြောက် သမုဋ္ဌာနဝါရ ပြီး၏။
--၆ - အဓိကရဏဝါရ
֍ ၁၈၅
။ မေထုန်အကျင့်ကို မှီဝဲသော ရဟန်း၏ အာပတ်တို့သည် အဓိကရုဏ်းလေးမျိုးတို့တွင်အဘယ်အဓိကရုဏ်းနည်း။မေထုန်အကျင့်ကို မှီဝဲသော ရဟန်း၏ အာပတ်တို့သည် အဓိကရုဏ်းလေးမျိုးတို့တွင် အာပတ္တာဓိကရုဏ်းတည်း။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ရေ၌ ကျင်ကြီးကိုလည်းကောင်း၊ ကျင်ငယ်ကိုလည်းကောင်း၊ တံတွေးကိုလည်းကောင်း စွန့်သော ရဟန်း၏ အာပတ်သည် အဓိကရုဏ်းလေးမျိုးတို့တွင် အဘယ်အဓိကရုဏ်းနည်း။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ရေ၌ ကျင်ကြီးကိုလည်းကောင်း၊ ကျင်ငယ်ကိုလည်းကောင်း၊ တံတွေးကိုလည်းကောင်း စွန့်သော ရဟန်း၏ အာပတ်သည် အဓိကရုဏ်းလေးမျိုးတို့တွင် အာပတ္တာဓိကရုဏ်းတည်း။
ခြောက်ခုမြောက် အဓိကရဏဝါရ ပြီး၏။
--၇ - သမထဝါရ
֍ ၁၈၆
။ မေထုန်အကျင့်ကို မှီဝဲသော ရဟန်း၏ အာပတ်တို့သည် သမထခုနစ်ပါးတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်သနည်း။မေထုန်အကျင့်ကို မှီဝဲသော ရဟန်း၏ အာပတ်တို့သည် သမထခုနစ်ပါးတို့တွင် သုံးပါးကုန်သောသမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်၏။
ရံခါ သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ ပဋိညာတကရဏဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်းအေး၏။
ရံခါ သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ တိဏဝတ္ထာရကဝိနည်းကံဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်းအေး၏။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ရေ၌ ကျင်ကြီးကိုလည်းကောင်း၊ ကျင်ငယ်ကိုလည်းကောင်း၊ တံတွေးကိုလည်းကောင်း စွန့်သော ရဟန်း၏ အာပတ်သည် သမထခုနစ်ပါးတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးသနည်း။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ရေ၌ ကျင်ကြီးကိုလည်းကောင်း၊ ကျင်ငယ်ကိုလည်းကောင်း၊ တံတွေးကိုလည်းကောင်း စွန့်သော ရဟန်း၏ အာပတ်သည် သမထခုနစ်ပါးတို့တွင် သုံးပါးကုန်သော သမထတို့ဖြင့်ငြိမ်းအေး၏။
ရံခါ သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ ပဋိညာတကရဏဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်းအေး၏။
ရံခါ သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ တိဏဝတ္ထာရကဝိနည်းကံဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်းအေး၏။
ခုနစ်ခုမြောက် သမထဝါရ ပြီး၏။
--၈ - သမုစ္စယဝါရ
֍ ၁၈၇
။ မေထုန်အကျင့်ကို မှီဝဲသော ရဟန်းသည် အဘယ်မျှလောက်ကုန်သော အာပတ်တို့သို့ရောက်သနည်း။မေထုန်အကျင့်ကို မှီဝဲသော ရဟန်းသည် သုံးပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
သေ၍ ခွေးစသည်မစားအပ်သေးသော အသေကောင်၌ မေထုန်အကျင့်ကို မှီဝဲအံ့၊ ပါရာဇိက အာပတ်သို့ရောက်၏။
သေ၍ များသောအားဖြင့် ခွေးစသည်စားအပ်ပြီးသော အသေကောင်၌ မေထုန်အကျင့်ကို မှီဝဲအံ့၊ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဟင်းလင်းပွင့်သော ခံတွင်း၌ မထိစေဘဲ (မိမိ၏) အင်္ဂါဇာတ်ကို သွင်းအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မေထုန်အကျင့်ကို မှီဝဲသော ရဟန်းသည် ဤသုံးပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ထိုအာပတ်တို့သည် လေးပါးကုန်သော ဝိပတ္တိတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော ဝိပတ္တိတို့သို့သက်ဝင်ကုန်သနည်း။
ခုနစ်ပါးကုန်သော အာပတ်အစုတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော အာပတ်အစုတို့ဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်သနည်း။
အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်ကုန်သော အကြောင်းတို့ကြောင့်ဖြစ်ကုန်သနည်း။
အဓိကရုဏ်းလေးမျိုးတို့တွင် အဘယ်အဓိကရုဏ်းနည်း။
သမထခုနစ်ပါးတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်သနည်း။
ထို (သုံးပါးကုန်သော) အာပတ်တို့သည် လေးပါးကုန်သော ဝိပတ္တိတို့တွင် နှစ်ပါးသော ဝိပတ္တိတို့သို့သက်ဝင်ကုန်၏။
ရံခါ သီလဝိပတ္တိသို့ သက်ဝင်၏၊ ရံခါ အာစာရဝိပတ္တိသို့ သက်ဝင်၏။
ခုနစ်ပါးကုန်သော အာပတ်အစုတို့တွင် သုံးပါးသော အာပတ်အစုတို့ဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏။
ရံခါ ပါရာဇိကအာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်၏၊ ရံခါ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်၏၊ ရံခါဒုက္ကဋ်အာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်၏။
အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်ကုန်၏၊ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။
အဓိကရုဏ်းလေးပါးတို့တွင် အာပတ္တာဓိကရုဏ်းဖြစ်၏။
သမထခုနစ်ပါးတို့တွင် သုံးမျိုးသော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်၏။
ရံခါ ‘မျက်မှောက်'သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ ပဋိညာတကရဏဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်းအေး၏။
--ရံခါ သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ တိဏဝတ္ထာရကဝိနည်းကံဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်းအေး၏။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ရေ၌ ကျင်ကြီးကိုလည်းကောင်း၊ ကျင်ငယ်ကိုလည်းကောင်း၊ တံတွေးကိုလည်းကောင်း စွန့်သော ရဟန်းသည် အဘယ်မျှလောက်ကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်သနည်း။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ရေ၌ ကျင်ကြီးကိုလည်းကောင်း၊ ကျင်ငယ်ကိုလည်းကောင်း၊ တံတွေးကိုလည်းကောင်း စွန့်သော ရဟန်းသည် တစ်ပါးသော ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ရေ၌ ကျင်ကြီး ကျင်ငယ်ကိုလည်းကောင်း၊ တံတွေးကိုလည်းကောင်း စွန့်သောရဟန်းသည် ဤတစ်ပါးသော (ဒုက္ကဋ်) အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ထိုအာပတ်သည် လေးပါးသော ဝိပတ္တိတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော ဝိပတ္တိတို့သို့ သက်ဝင်သ နည်း။
ခုနစ်ပါးကုန်သော အာပတ်အစုတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော အာပတ်အစုတို့ဖြင့် ရေတွက်အပ့်သနည်း။
အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်သနည်း။
အဓိကရုဏ်းလေးပါးတို့တွင် အဘယ်အဓိကရုဏ်းနည်း။
သမထခုနစ်ပါးတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးသနည်း။
ထိုအာပတ်သည် လေးပါးသော ဝိပတ္တိတို့တွင် အာစာရဝိပတ္တိဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော ဝိပတ္တိသို့သက်ဝင်၏။
ခုနစ်ပါးကုန်သော အာပတ်အစုတို့တွင် တစ်ပါးသော ဒုက္ကဋ်အာပတ်အစုဟု ဆိုအပ်သော အာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်၏။
အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။
အဓိကရုဏ်းလေးမျိုးတို့တွင် အာပတ္တာဓိကရုဏ်းတည်း။
သမထခုနစ်ပါးတို့တွင် သုံးပါးသော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေး၏။
ရံခါ သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ ပဋိညာတကရဏဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်းအေး၏။ ရံခါ သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ တိဏဝတ္ထာရကဝိနည်းကံဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်းအေး၏။
ရှစ်ခုမြောက် သမုစ္စယဝါရ ပြီး၏။
ရှစ်ပါးကုန်သော ဤဝါရတို့ကို (သံဂါယနာတင်ဆရာတို့) ရွတ်ဖတ် ‘သရဇ္ဈာယ်’ သော အစဉ်ဖြင့် ရေးအပ်ကုန်၏။
ထိုဝါရရှစ်ပါး၏ အကျဉ်းချုပ်
ကတ္ထပညတ္တိဝါရ ကတာပတ္တိဝါရ ဝိပတ္တိဝါရ သင်္ဂဟဝါရ သမုဋ္ဌာနဝါရ အဓိကရဏဝါရ သမထဝါရ သမုစ္စယဝါရ။ ဤကား အကျဉ်းချုပ်တည်း။
--၁ - ကတ္ထပညတ္တိဝါရ
၁ - ပါရာဇိကလေးပါး
"֍ ၁၈၈
။ သိတော်မူ မြင်တော်မူ၍ ပူဇော်အထူးကို ခံတော်မူထိုက်သော (အလုံးစုံသောတရားတို့ကို) ကိုယ်တိုင်မှန်စွာ သိတော်မူသော ထိုမြတ်စွာဘုရားသည် မေထုန်အကျင့်ကို မှီဝဲခြင်းတည်းဟူသောအကြောင်းကြောင့် ပါရာဇိကသိက္ခာပုဒ်ကို အဘယ်အရပ်၌ အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။ပ။ အဘယ်သူသည် ဆောင်ခဲ့သနည်း။သိတော်မူ မြင်တော်မူ၍ ပူဇော်အထူးကို ခံတော်မူထိုက်သော (အလုံးစုံသောတရားတို့ကို) ကိုယ်တိုင်မှန်စွာ သိတော်မူသော ထိုမြတ်စွာဘုရားသည် မေထုန်အကျင့်ကို မှီဝဲခြင်းတည်းဟူသောအကြောင်းကြောင့် ထိုပါရာဇိကသိက္ခာပုဒ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဝေသာလီပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ကလန္ဒသူဌေးသား အသျှင်သုဒိန်ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ကလန္ဒသူဌေးသား အသျှင်သုဒိန်၏ မယားဟောင်း၌ မေထုန်အကျင့်ကို မှီဝဲခြင်းအကြောင်းကြောင့်ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်ရှိသလော၊ အနုပညတ်ရှိသလော၊ အနုပ္ပန္နပညတ်ရှိသလော။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး၊ အနုပညတ်နှစ်ပါး ရှိ၏။ အနုပ္ပန္နပညတ် မရှိ။
(ထိုပဌမပါရာဇိကသိက္ခာပုဒ်သည်) သဗ္ဗတ္ထပညတ်လော၊ ပဒေသပညတ်လော။
သဗ္ဗတ္ထပညတ်တည်း။
သာဓာရဏပညတ်လော၊ အသာဓာရဏပညတ်လော။
သာဓာရဏပညတ်တည်း။
ဧကတောပညတ်လော၊ ဥဘတောပညတ်လော။
ဥဘတောပညတ်တည်း။
ပါတိမောက်ပြခြင်း ငါးမျိုးတို့တွင် အဘယ်ပါတိမောက်ပြခြင်း၌ အတွင်းဝင်သနည်း၊ အဘယ်ပါတိမောက်ပြခြင်း၌ အကျုံးဝင်သနည်း။
ပါတိမောက်ပြခြင်းငါးမျိုးတို့တွင် နိဒါန်း၌ အတွင်းဝင်၏၊ နိဒါန်း၌ အကျုံးဝင်၏။
အဘယ်အကျဉ်းပြခြင်းဖြင့် အကျဉ်းပြအပ်သည့် အဖြစ်သို့ ရောက်သနည်း။
ဒုတိယအကျဉ်းပြခြင်းဖြင့် အကျဉ်းပြအပ်သည့် အဖြစ်သို့ ရောက်၏။
ဝိပတ္တိလေးပါးတို့တွင် အဘယ်ဝိပတ္တိနည်း။
--သီလဝိပတ္တိတည်း။
အာပတ်အစု ခုနစ်ပါးတို့တွင် အဘယ်အာပတ်အစုနည်း။
ပါရာဇိကအာပတ်အစုတည်း။
အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်သနည်း။
အကြောင်းတစ်ပါးကြောင့် ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏။ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
အဘယ်သူသည် (ပါဌ်အနက်အာဂုံ) ဆောင်ခဲ့သနည်း။
ဆရာအဆက်ဆက်သည် (ပါဌ်အနက်အာဂုံ) ဆောင်ခဲ့၏။
ဥပါလိမထေရ်၊ ဒါသကမထေရ်၊ သောဏကမထေရ်၊ သိဂ္ဂဝမထေရ်ငါးပါးမြောက်မောဂ္ဂလိပုတ္တတိဿမထေရ်နှင့်တကွ ထိုရဟန္တာအသျှင်မြတ်ငါးပါးတို့သည် ဇမ္ဗူဒိပ်ကျွန်း၌ဝိနည်းပိဋကတ်ကို (ပါဌ်အနက်အာဂုံ) ဆောင်၍ ပို့ချတော်မူကြကုန်၏။ပ။
ကြီးမားသော ပညာရှိတော်မူကြကုန်သော ဝိနည်း၌လိမ္မာတော်မူကြကုန်သော နတ်ရွာ နိဗ္ဗာန် လမ်းခရီး၌ကျွမ်းကျင်လိမ္မာတော်မူကြကုန်သော ထိုရဟန္တာအသျှင်မြတ်တို့သည် သီဟိုဠ်ကျွန်း၌ ဝိနည်းပိဋကတ်ကို (ပါဌ်အနက်အာဂုံ) ဆောင်၍ ပြတော်မူကြကုန်၏။ ဤရွေ့ကား အဖြေအပြီးတည်း။
֍ ၁၈၉
။ သိတော်မူ မြင်တော်မူ၍ ပူဇော်အထူးကို ခံတော်မူထိုက်သော (အလုံးစုံသောတရားတို့ကို) ကိုယ်တိုင်မှန်စွာ သိတော်မူသော ထိုမြတ်စွာဘုရားသည် မပေးသည်ကို ယူခြင်းဟူသောအကြောင်းကြောင့် (ဒုတိယ) ပါရာဇိကသိက္ခာပုဒ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အိုးထိန်းသည်၏သား အသျှင်ဓနိယကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အိုးထိန်းသည်၏သား အသျှင်ဓနိယ၏ (ဗိမ္ဗိသာရ) မင်းကြီး၏ သစ်တို့ကို မပေးဘဲ ခိုးယူသောအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး၊ အနုပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင်သုံးမျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်းဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ ရံခါ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့် မဖြစ်။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်းဖြစ်၏။ပ။
֍ ၁၉၀
။ စေတနာနှင့်တကွ စေ့ဆော်၍ လူကို သတ်ခြင်းကြောင့် (တတိယ) ပါရာဇိကသိက္ခာပုဒ်ကိုအဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။ဝေသာလီပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
--များစွာသော ရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းတို့၏ အချင်းချင်း သတ်ခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး၊ အနုပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင်သုံးမျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏၊ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်းဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ ရံခါ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့် မဖြစ်။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်းဖြစ်၏။ပ။
֍ ၁၉၁
။ ထင်ရှားမရှိဘဲ မဟုတ်မမှန်ဘဲ လူတို့၏ကုသိုလ်ကမ္မပထတရား ဆယ်ပါးထက် လွန်မြတ် သောဈာန်မဂ်ဖိုလ်တရားကို ငါရ၏ဟု ဝါကြွား၍ ပြောခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် (စတုတ္ထ) ပါရာဇိကသိက္ခာပုဒ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။ဝေသာလီပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဝဂ္ဂုမုဒါမြစ်ကမ်းအနီးအနား၌ နေကြကုန်သော ရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်သနည်း။
အချင်းချင်း၏ ဥတ္တရိမနုဿဓမ္မ၏ ဂုဏ်ကျေးဇူးကို လူတို့အား ဝဂ္ဂုမုဒါမြစ်ကမ်းအနီးအနား၌ နေကြကုန်သော ရဟန်းတို့၏ ပြောကြားကြခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
မူလပညတ်တစ်ပါး၊ အနုပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင်သုံးမျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်ကုန်၏၊ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ ရံခါ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ ကိုယ် ကြောင့် မဖြစ်။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏။ပ။
ပါရာဇိကလေးပါး ပြီး၏။
--၂ - သံဃာဒိသိသ်စသည်
֍ ၁၉၂
။ သိတော်မူ မြင်တော်မူ၍ ပူဇော်အထူးကို ခံတော်မူထိုက်သော (အလုံးစုံသောတရားတို့ကို) ကိုယ်တိုင်မှန်စွာ သိတော်မူသော ထိုမြတ်စွာဘုရားသည် လုံ့လပြု၍ သုက်ကို လွှတ်ခြင်း ‘လွတ်စေခြင်း'တည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် သံဃာဒိသိသ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ အဘယ်သူကိုအကြောင်းပြု၍ အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။ပ။ အဘယ်သူသည်ဆောင်ခဲ့ပါသနည်း။သိတော်မူ မြင်တော်မူ၍ ပူဇော်အထူးကို ခံတော်မူထိုက်သော (အလုံးစုံသောတရားတို့ကို) ကိုယ်တိုင်မှန်စွာ သိတော်မူသော ထိုမြတ်စွာဘုရားသည် လုံ့လပြု၍ သုက်ကို လွှတ်ခြင်း ‘လွတ်စေခြင်း'တည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် သံဃာဒိသိသ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အသျှင်သေယျသကကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အသျှင်သေယျသက၏ လုံ့လပြု၍ သုက်ကို လွတ်စေခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါ သည်။
ထိုသိက္ခာပုဒ်၌ (မူလ) ပညတ်ရှိသလော၊ အနုပညတ်ရှိသလော၊ အနုပ္ပန္နပညတ်ရှိသလော။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး၊ အနုပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏၊ အနုပ္ပန္နပညတ် မရှိ။
(ထိုသိက္ခာပုဒ်သည်) သဗ္ဗတ္ထပညတ်လော၊ ပဒေသပညတ်လော။ သဗ္ဗတ္ထပညတ်တည်း။
သာဓာရဏပညတ်လော၊ အသာဓာရဏပညတ်လော။ အသာဓာရဏပညတ်တည်း။
ဧကတောပညတ်လော၊ ဥဘတောပညတ်လော။ ဧကတောပညတ်တည်း။
ပါတိမောက်ပြခြင်း ငါးမျိုးတို့တွင် အဘယ်ပါတိမောက်ပြခြင်း၌ အတွင်းဝင်သနည်း၊ အဘယ်ပါတိမောက်ပြခြင်း၌ အကျုံးဝင်သနည်း။
နိဒါန်း၌ အတွင်းဝင်၏၊ နိဒါန်း၌ အကျုံးဝင်၏။
အဘယ်အကျဉ်းပြခြင်းဖြင့် အကျဉ်းပြအပ်သည်အဖြစ်သို့ ရောက်သနည်း။
တတိယအကျဉ်းပြခြင်းဖြင့် အကျဉ်းပြအပ်သည်အဖြစ်သို့ ရောက်၏။
ဝိပတ္တိလေးမျိုးတို့တွင် အဘယ်ဝိပတ္တိနည်း။ သီလဝိပတ္တိတည်း။
အာပတ်အစု ခုနစ်ပါးတို့တွင် အဘယ်အာပတ်အစုဖြစ်သနည်း။
သံဃာဒိသိသ်အာပတ်အစုဖြစ်၏။
အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်ကုန်သော အကြောင်းတို့ကြောင့်ဖြစ်သနည်း။
--အကြောင်းတစ်ပါးကြောင့် ဖြစ်၏။ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
အဘယ်သူသည် (ပါဌ်အနက်အာဂုံ) ဆောင်ခဲ့သနည်း။
ဆရာအဆက်ဆက်သည် (ပါဌ်အနက်အာဂုံ) ဆောင်ခဲ့၏။
ဥပါလိမထေရ်၊ ဒါသကမထေရ်၊ သောဏကမထေရ်၊ သိဂ္ဂဝမထေရ်၊ ငါးပါးမြောက်မောဂ္ဂလိပုတ္တတိဿမထေရ်နှင့်တကွ ထိုရဟန္တာအသျှင်မြတ်ငါးပါးတို့သည် ဇမ္ဗူဒိပ်ကျွန်း၌ဝိနည်းပိဋကတ်ကို (ပါဌ်နက်အာဂုံ) ဆောင်၍ ပို့ချတော်မူကြကုန်၏။ပ။
ကြီးမားသော ပညာရှိတော်မူကြကုန်သော ဝိနည်း၌ လိမ္မာတော်မူကြကုန်သော နတ်ရွာ နိဗ္ဗာန်လမ်းခရီး၌ ကျွမ်းကျင်လိမ္မာတော်မူကြကုန်သော ထိုရဟန္တာအသျှင်မြတ် တို့သည် သီဟိုဠ်ကျွန်း၌့ဝိနည်းပိဋကတ်ကို (ပါဌ်အနက်အာဂုံ) ဆောင်၍ ပြတော်မူကြကုန်၏။
မာတုဂါမနှင့်အတူ ကိုယ်လက်နှီးနှောခြင်းသို့ ရောက်ခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် သံဃာဒိသိသ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အသျှင်ဥဒါယီကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အသျှင်ဥဒါယီ၏ မာတုဂါမနှင့်အတူ ကိုယ်လက်နှီးနှောခြင်းသို့ ရောက်ခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသောအကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့်မဖြစ်။ပ။
မာတုဂါမကို ရုန့်ရင်းကြမ်းတမ်းသော စကားတို့ဖြင့် ပြောဆိုခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့်သံဃာဒိသိသ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အသျှင်ဥဒါယီကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အသျှင်ဥဒါယီ၏ မာတုဂါမကို ရုန့်ရင်းကြမ်းတမ်းသော စကားတို့ဖြင့် ပြောဆိုခြင်းအကြောင်းကြောင့်ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်ကုန်၏၊ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ ရံခါ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့်မဖြစ်။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏။ပ။
--မာတုဂါမထံ၌ မိမိအကျိုးငှါ ကာမဂုဏ်ဖြင့် လုပ်ကျွေးခြင်း၏ ဂုဏ်ကျေးဇူးကို ပြောဆိုခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် သံဃာဒိသိသ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အသျှင်ဥဒါယီကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အသျှင်ဥဒါယီ၏ မာတုဂါမထံ၌ မိမိအကျိုးငှါ ကာမဂုဏ်ဖြင့် လုပ်ကျွေးခြင်း၏ ဂုဏ်ကျေးဇူးကို ပြောဆိုခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်း အကြောင်းခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
အောင်တမန်သွားလာခြင်း ‘အောင်သွယ်ခြင်း’ သို့ ရောက်ခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့်သံဃာဒိသိသ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အသျှင်ဥဒါယီကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အသျှင်ဥဒါယီ၏ အောင်တမန်သွားလာခြင်းသို့ ရောက်ခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါ သည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး၊ အနုပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင်ခြောက်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏၊ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့် ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ် ကြောင့်လည်းကောင်း မဖြစ်။ ရံခါ နှုတ်ကြောင့် ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်း ကောင်း မဖြစ်။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ စိတ်ကြောင့် မဖြစ်။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့်မဖြစ်။ ရံခါ နှုတ် ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့် မဖြစ်။ ရံခါကိုယ်ကြောင့်လည်း ကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏။ပ။
ကိုယ်တိုင် တောင်းယူအပ်သော (ပဲခွပ်စသော) အဆောက်အဦဖြင့် ကျောင်းကို ပြုစေခြင်း ‘ကျောင်းဆောက်ခြင်းတည်း’ဟူသော အကြောင်းကြောင့် သံဃာဒိသိသ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အာဠဝီပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အာဠဝီပြည်သား ရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အာဠဝီပြည်သား ရဟန်းတို့၏ ကိုယ်တိုင်တောင်းယူအပ်သော (ပဲခွပ်စသော) အဆောက်အဦဖြင့်ကျောင်းတို့ကို ဆောက်လုပ်စေကြခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
--(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် ခြောက်မျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
ကြီးသောကျောင်းကို ပြုစေခြင်း ‘ဆောက်လုပ်စေခြင်း’ တည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် သံဃာဒိသိသ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ကောသမ္ဗီပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အသျှင်ဆန္နမထေရ်ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အသျှင်ဆန္နမထေရ်၏ ကျောင်းမြေရာကို သုတ်သင်သောအခါ အမှတ်မရှိ ပူဇော်ရာဟူ၍ သမုတ်အပ်သော သစ်ပင်ကို ခုတ်ဖြတ်စေခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် ခြောက်မျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
တစ်ပါးသောရဟန်းကို (မြင်ခြင်း ကြားခြင်း ရွံရှာခြင်း) အရင်းမရှိသော ပါရာဇိကအာပတ်ဖြင့်စွပ်စွဲ ‘နှိပ်စက်ဖျက်ဆီး’ ခြင်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် သံဃာဒိသိသ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
မေတ္တိယ ဘုမ္မဇကရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
မေတ္တိယဘုမ္မဇကရဟန်းတို့၏ မလ္လမင်း၏ သားဖြစ်သော အသျှင်ဒဗ္ဗကို (မြင်ခြင်း ကြားခြင်း ရွံရှာခြင်း) အရင်းမရှိသော ပါရာဇိကအာပတ်ဖြင့် စွပ်စွဲ ‘နှိပ်စက်ဖျက်ဆီး’ ကြခြင်းဟူသော အကြောင်း ကြောင့်ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် အကြောင်းသုံးမျိုးတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
တစ်ပါးသော ရဟန်းကို မနုဿဇာတ် (ရဟန်းအဖြစ်) မှ တစ်ပါးသော အဖို့ရှိသော, တိရစ္ဆာန်ဇာတ် ၏တည်ရာဖြစ်သော ဆိတ်ဖို၏ တစ်စုံတစ်ခုညွှန်းအပ်သော အမြွက်မျှကိုစွဲ၍ ပါရာဇိကအာပတ်ဖြင့် စွပ်စွဲ'နှိပ်စက်ဖျက်ဆီး'ခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် သံဃာဒိသိသ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
မေတ္တိယဘုမ္မဇကရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
မေတ္တိယ ဘုမ္မဇက ရဟန်းတို့၏ မလ္လမင်း၏ သားဖြစ်သော အသျှင်ဒဗ္ဗကို မနုဿဇာတ် (ရဟန်းအဖြစ်) မှ တစ်ပါးသော အဖို့ရှိသော တိရစ္ဆာန်ဇာတ်၏ တည်ရာဖြစ်သော ဆိတ်ဖို၏ တစ်စုံတစ်ခု ညွှန်းအပ်သော အမြွက်မျှကို စွဲ၍ ပါရာဇိကအာပတ်ဖြင့် စွပ်စွဲ ‘နှိပ်စက်ဖျက်ဆီး’ ကြခြင်း အကြောင်းကြောင့်ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
--(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် အကြောင်းသုံးမျိုးတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
သံဃာကို သင်းခွဲသော ရဟန်း၏ သုံးကြိမ်မြောက်အောင် (ဉတ်ကမ္မဝါစာဖြင့်) ဆိုဆုံးမပါလျက် (အယူကို) မစွန့်ခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် သံဃဘေဒက သံဃာဒိသိသ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဒေဝဒတ်ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဒေဝဒတ်၏ ညီညွတ်သော သံဃာကို ကွဲပြားစိမ့်သောငှါ လုံ့လပြုခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသောအကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏။ပ။
သံဃာကို သင်းခွဲသော ရဟန်းသို့ အစဉ်လိုက်ကြကုန်သော ရဟန်းတို့၏ သုံးကြိမ်မြောက်အောင် (ဉတ်ကမ္မဝါစာဖြင့်) ဆိုဆုံးမပါလျက် (အယူကို) မစွန့်ခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် သံဃာဒိသိသ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းတို့၏ သံဃာကွဲပြားစိမ့်သောငှါ လုံ့လပြုသော ဒေဝဒတ်သို့ အစဉ်လိုက်ခြင်းမညီညွတ်သော စကားကို ပြောဆိုခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသောအကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏။ပ။
အပြောခက်သော ရဟန်း၏ သုံးကြိမ်မြောက်အောင် (ဉတ်ကမ္မဝါစာဖြင့်) ဆိုဆုံးမပါလျက် (အယူကို) မစွန့်ခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် သံဃာဒိသိသ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ကောသမ္ဗီပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အသျှင်ဆန္နမထေရ်ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
--အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ရဟန်းတို့က မြတ်စွာဘုရား ပညတ်တော်မူအပ်သော သိက္ခာပုဒ်တော်ဖြင့် ဆိုဆုံးမအပ်သည်ရှိသော်အသျှင်ဆန္နမထေရ်၏ မိမိကိုယ်ကို (မိမိအား) မဆိုအပ် မဆုံးမအပ်သည်ကို ပြုခြင်း အကြောင်းကြောင့်ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်းဖြစ်၏။ပ။
ဒါယကာတို့၏ သဒ္ဓါ ‘ကံ ကံ၏ အကျိုးကို ယုံကြည်မှု'တရားကို ဖျက်ဆီးသော ရဟန်း၏ သုံးကြိမ်မြောက်အောင် (ဉတ်ကမ္မဝါစာဖြင့်) ဆိုဆုံးမအပ်ပါလျက် (အယူကို) မစွန့်ခြင်းတည်းဟူသောအကြောင်း ကြောင့် သံဃာဒိသိသ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
အဿဇိပုနဗ္ဗသုကရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သံဃာက နှင်ထုတ်ခြင်း ‘ပဗ္ဗာဇနီယ’ ကံပြုထားသော အဿဇိ ပုနဗ္ဗသုကရဟန်းတို့၏ နှင်ထုတ်ခြင်း'ပဗ္ဗာဇနီယ’ ကံပြုသော ရဟန်းတို့ကို ဆန္ဒာဂတိ ဒေါသာဂတိ မောဟာဂတိ ဘယာဂတိ လိုက်သည်၏အဖြစ်သို့ ရောက်စေကြခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသောအကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ရေ၌ ကျင်ကြီးကိုလည်းကောင်း၊ ကျင်ငယ်ကိုလည်းကောင်း၊ တံတွေးကိုလည်းကောင်း စွန့်ခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့၏ ရေ၌ ကျင်ကြီးကိုလည်းကောင်း၊ ကျင်ငယ်ကိုလည်းကောင်း၊ တံတွေးကိုလည်းကောင်း စွန့်ခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး၊ အနုပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင်တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်းဖြစ်၏။ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။
ရှေးဦးစွာသော ကတ္ထပညတ္တိဝါရ ပြီး၏။
--၂ - ကတာပတ္တိဝါရ
၁ - ပါရာဇိကလေးပါး
֍ ၁၉၃
။ မေထုန်အကျင့်ကို မှီဝဲခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် အဘယ်မျှလောက်သောအာပတ်တို့သို့ ရောက်သနည်း။မေထုန်အကျင့်ကို မှီဝဲခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် လေးပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ခွေးစသည် မစားအပ်သေးသော အသေကောင်၌ မေထုန်အကျင့်ကို မှီဝဲအံ့၊ ပါရာဇိကအာပတ်သို့ရောက်၏။
များသောအားဖြင့် ခွေးစသည် စားအပ်ပြီးသော အသေကောင်၌ မေထုန်အကျင့်ကို မှီဝဲအံ့၊ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဟင်းလင်းပွင့်သော ခံတွင်း၌ မထိစေဘဲ (မိမိ၏) အင်္ဂါဇာတ်ကို သွင်းအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ချိပ်တောင့်ဖြင့် ထိုးခြင်းကြောင့် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မေထုန်အကျင့်ကို မှီဝဲခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် ဤလေးပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
မပေးသည်ကို ယူခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် အဘယ်မျှလောက်သော အာပတ်တို့သို့ရောက်သနည်း။
မပေးသည်ကို ယူခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် သုံးပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ငါးပဲ ငါးပဲထက်အလွန်ထိုက်သော ဥစ္စာကို မပေးဘဲ ခိုးလိုသောစိတ်အစုဖြင့် ခိုးယူအံ့၊ ပါရာဇိကအာပတ်သို့ ရောက်၏။
တစ်ပဲထက်အလွန် ငါးပဲအောက် အယုတ်ထိုက်သော ဥစ္စာကို မပေးဘဲ ခိုးလိုသော စိတ်အစုဖြင့် ခိုးယူအံ့၊ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏။
တစ်ပဲ တစ်ပဲအောက် အယုတ်ထိုက်သော ဥစ္စာကို မပေးဘဲ ခိုးလိုသော စိတ်အစုဖြင့် ခိုးယူအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မပေးသည်ကို ခိုးယူခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် ဤသုံးပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
သေစေလိုသော စိတ်ရှိသည် ဖြစ်၍ လူကို သတ်ခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် အဘယ်မျှလောက်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်သနည်း။
သေစေလိုသော စိတ်ရှိသည် ဖြစ်၍ လူကို သတ်ခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် သုံးပါးသောအာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
--ကျ၍ သေလတ္တံ့ဟု လူကို ရည်၍ တွင်းကို တူးအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
(လူ) ကျသောအခါ ဆင်းရဲခံစားခြင်း ‘ဒုက္ခဝေဒနာ'သည် ဖြစ်အံ့၊ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏။
(လူ) သေအံ့၊ ပါရာဇိကအာပတ်သို့ ရောက်၏။
သေစေလိုသော စိတ်ရှိသည်ဖြစ်၍ လူကို သတ်ခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် ဤသုံးပါး သောအာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ထင်ရှားမရှိဘဲ မဟုတ်မမှန်ဘဲ လူတို့၏ ကုသိုလ်ကမ္မပထတရား ဆယ်ပါးထက် လွန်မြတ်သော ဈာန်မဂ်ဖိုလ်တရားကို ငါရ၏ဟု ဝါကြွား၍ ပြောခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် အဘယ်မျှလောက်ကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်သနည်း။
ထင်ရှားမရှိဘဲ မဟုတ်မမှန်ဘဲ လူတို့၏ ကုသိုလ်ကမ္မပထတရားဆယ်ပါးထက် လွန်မြတ်သောဈာန်မဂ်ဖိုလ်တရားကို ငါရ၏ဟု ဝါကြွား၍ ပြောခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် သုံးပါးကုန်သောအာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ယုတ်မာသော အလိုရှိသည်ဖြစ်၍ ယုတ်မာသော အလိုရမ္မက် နှိပ်စက်သည်ဖြစ်၍ ထင်ရှားမရှိဘဲမဟုတ်မမှန်ဘဲ လူတို့၏ ကုသိုလ်ကမ္မပထတရားဆယ်ပါးထက် လွန်မြတ်သော ဈာန်မဂ်ဖိုလ်တရား ကိုငါရ၏ဟု ပြောအံ့၊ ပါရာဇိကအာပတ်သို့ ရောက်၏။
သင့်ကျောင်း၌နေသော ရဟန်းသည် ရဟန္တာတည်းဟု ပြောဆိုအံ့၊ (အပြောခံရသူ) သိသည်ရှိသော်ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏။
(အပြောခံရသူ) မသိသည်ရှိသော် ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ထင်ရှားမရှိဘဲ မဟုတ်မမှန်ဘဲ လူတို့၏ ကုသိုလ်ကမ္မပထတရား ဆယ်ပါးထက် လွန်မြတ်သော ဈာန်မဂ်ဖိုလ် တရားကို ငါရ၏ဟု ဝါကြွား၍ ပြောခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် ဤသုံးပါးကုန်သောအာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ပါရာဇိကလေးပါး ပြီး၏။
--၂-သံဃာဒိသိသ်အခန်းစသည်
֍ ၁၉၄
။ လုံ့လပြု၍ သုက်ကို လွတ်စေခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် အဘယ်မျှလောက်သောအာပတ်တို့သို့ ရောက်သနည်း။လုံ့လပြု၍ သုက်ကို လွတ်စေခြင်းတည်းဟူသောအကြောင်းကြောင့် သုံးပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
စေ့ဆော်အံ့၊ လုံ့လပြုအံ့၊ လွတ်အံ့၊ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
စေ့ဆော်အံ့၊ လုံ့လပြုအံ့၊ (သုက်) မလွတ်အံ့၊ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏။
အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
လုံ့လပြု၍ သုက်ကို လွတ်စေခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် ဤသုံးပါးသော အာပတ်တို့သို့ရောက်၏။
ကိုယ်လက်နှီးနှောခြင်းသို့ ရောက်ခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် အဘယ်မျှလောက်သောအာပတ်တို့သို့ ရောက်သနည်း။
ကိုယ်လက်နှီးနှောခြင်းသို့ ရောက်ခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် ငါးပါးသော အာပတ်တို့သို့ရောက်၏။
(ကိလေသာ) စိုစွတ်သော ရဟန်းမိန်းမသည် (ကိလေသာ) စိုစွတ်သော ယောက်ျားဖြစ်သော ပုဂ္ဂိုလ်၏ညှပ်ရိုးနှစ်ဖက်၏ အောက်၊ ပုဆစ်ဒူးဝန်းနှစ်ဖက်၏ အထက်၌ ကိုင်ခြင်းကို သာယာအံ့၊ ပါရာဇိကအာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရဟန်းယောက်ျားသည် (ရဟန်း၏) ကိုယ်ဖြင့် (မိန်းမ၏) ကိုယ်ကို သုံးသပ်အံ့၊ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
(ရဟန်း၏) ကိုယ်ဖြင့် (မိန်းမ၏) ကိုယ်နှင့်စပ်သော အရာဝတ္ထု ‘အကျÐလုံချည်စသည်'ကို သုံးသပ်အံ့ ‘ပွတ်တိုက်အံ့’၊ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏။
(ရဟန်း၏) ကိုယ်နှင့်စပ်သော (သင်္ကန်းစသော) အရာဝတ္ထုဖြင့် (မိန်းမ၏) ကိုယ်နှင့်စပ်သော (အကျÐ လုံချည်စသော) အရာဝတ္ထုကို သုံးသပ်အံ့ ‘ပွတ်တိုက်အံ့’၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ကလိထိုး၍ ကစားခြင်းကြောင့် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ကိုယ်လက်နှီးနှောခြင်းသို့ ရောက်ခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် ဤငါးပါးသော အာပတ်တို့ သို့ရောက်၏။
မာတုဂါမကို ရုန့်ရင်းကြမ်းတမ်းသော စကားတို့ဖြင့် ပြောခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့်သုံးပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ဝစ္စမဂ်ပဿာဝမဂ်ကို ရည်၍ ကောင်းသော အခြင်းအရာကိုလည်း ပြောအံ့၊ မကောင်းသော အခြင်းအရာကိုလည်း ပြောအံ့၊ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
--ဝစ္စမဂ် ပဿာဝမဂ်ကို ချန်ထား၍ ညှပ်ရိုးနှစ်ဖက်၏ အောက်, ပုဆစ်ဒူးဝန်းနှစ်ဖက်၏ အထက်ကို ရည်၍ကောင်းသော အခြင်းအရာကိုလည်း ပြောအံ့၊ မကောင်းသော အခြင်းအရာကိုလည်း ပြောအံ့၊ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏။
မိန်းမ၏) ကိုယ်နှင့် စပ်သော အရာဝတ္ထုကို ရည်ရွယ်၍ ကောင်းသော အခြင်းအရာကိုလည်း ပြောအံ့၊ မကောင်းသော အခြင်းအရာကိုလည်း ပြောအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မိမိအကျိုးငှါ ကာမဂုဏ်ဖြင့် လုပ်ကျွေးခြင်း၏ ဂုဏ်ကျေးဇူးကို ပြောဆိုခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် သုံးပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
မာတုဂါမထံ၌ မိမိအကျိုးငှါ ကာမဂုဏ်ဖြင့် လုပ်ကျွေးခြင်း၏ ဂုဏ်ကျေးဇူးကို ပြောဆိုအံ့၊ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ပဏ္ဍုက်ထံ၌ မိမိအကျိုးငှါ ကာမဂုဏ်ဖြင့် လုပ်ကျွေးခြင်း၏ ဂုဏ်ကျေးဇူးကို ပြောဆိုအံ့၊ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏။
တိရစ္ဆာန်ထံ၌ မိမိအကျိုးငှါ ကာမဂုဏ်ဖြင့် လုပ်ကျွေးခြင်း၏ ဂုဏ်ကျေးဇူးကို ပြောဆိုအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
အောင်တမန်သွားလာခြင်း ‘အောင်သွယ်ခြင်း'သို့ ရောက်ခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် သုံးပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ဝန်ခံအံ့၊ စုံစမ်းအံ့၊ တစ်ဖန်ဆောင်အံ့၊ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဝန်ခံအံ့၊ စုံစမ်းအံ့၊ တစ်ဖန်မဆောင်အံ့၊ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဝန်ခံအံ့၊ မစုံစမ်းအံ့၊ တစ်ဖန်မဆောင်အံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ကိုယ်တိုင် တောင်းယူအပ်သော (ပဲခွပ်စသော) အဆောက်အဦဖြင့် ကျောင်းကို ပြုစေခြင်း ‘ကျောင်းကိုဆောက်လုပ်ခြင်း’ တည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် သုံးပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ပြုစေအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
နောက်ဆုံး မြေစိုင်ခဲတစ်ခုသို့ မရောက်မီ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏။
နောက်ဆုံး မြေစိုင်ခဲသို့ ရောက်သည်ရှိသော် သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ကြီးသောကျောင်းကို ပြုစေခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် သုံးပါးသော အာပတ်တို့သို့ရောက်၏။
ပြုစေအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
နောက်ဆုံး မြေစိုင်ခဲတစ်ခုသို့ မရောက်မီ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏။
နောက်ဆုံး မြေစိုင်ခဲသို့ ရောက်သည်ရှိသော် သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရဟန်းကို (မြင်ခြင်း ကြားခြင်း ရွံရှာခြင်း) အရင်းမရှိသော ပါရာဇိကအာပတ်ဖြင့် စွပ်စွဲနှိပ်စက့်ဖျက်ဆီးခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် သုံးမျိုးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ခွင့်မပြုစေဘဲ ‘ခွင့်မတောင်းဘဲ’ (သာသနာတော်မှ) ရွေ့လျောစေလိုသည် ဖြစ်၍ ဆိုအံ့၊ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်နှင့်တကွ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ခွင့်ပြုစေ၍ ‘ခွင့်တောင်း၍’ ဆဲရေးလိုသည်ဖြစ်၍ ဆိုအံ့၊ ဩမသဝါဒပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
--တစ်ပါးသော ရဟန်းကို မနုဿဇာတ် (ရဟန်းအဖြစ်) မှ တစ်ပါးသော အဖို့ရှိသော, တိရစ္ဆာန်ဇာတ် ၏တည်ရာဖြစ်သော ဆိတ်ဖို၏ တစ်စုံတစ်ခုညွှန်းအပ်သော အမြွက်မျှကို စွဲ၍ ပါရာဇိကအာပတ်ဖြင့် စွပ်စွဲနှိပ်စက် ဖျက်ဆီးခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် သုံးပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ခွင့်မပြုစေဘဲ ‘ခွင့်မတောင်းဘဲ’ (သာသနာတော်မှ) ရွေ့လျောစေလိုသည် ဖြစ်၍ ဆိုအံ့၊ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်နှင့်တကွ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ခွင့်ပြုစေ၍ ‘ခွင့်တောင်း၍’ ဆဲရေးလိုသည် ဖြစ်၍ ဆိုအံ့၊ ဩမသဝါဒပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
သံဃာကို သင်းခွဲသော ရဟန်းသည် သုံးကြိမ်တိုင်အောင် (ဉတ်ကမ္မဝါစာဖြင့်) ဆိုဆုံးမပါလျက် (အယူကို) မစွန့်ခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် သုံးပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ဉတ်၏ အဆုံး၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
နှစ်ကြိမ်မြောက်သော ကမ္မဝါစာတို့၏ အဆုံး၌ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏။
ကမ္မဝါစာ၏ အဆုံး၌ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
သံဃာကို သင်းခွဲသော ရဟန်းသို့ လိုက်ကုန်သော ရဟန်းတို့သည် သုံးကြိမ်တိုင်အောင် (ဉတ်ကမ္မဝါစာဖြင့်) ဆိုဆုံးမပါလျက် (အယူကို) မစွန့်ခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် သုံးပါးသောအာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ဉတ်၏ အဆုံး၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
နှစ်ကြိမ်မြောက်သော ကမ္မဝါစာတို့၏ အဆုံး၌ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏။
ကမ္မဝါစာ၏ အဆုံး၌ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဆိုနိုင်ခက်သော ရဟန်းသည် သုံးကြိမ်တိုင်အောင် (ဉတ်ကမ္မဝါစာဖြင့်) ဆိုဆုံးမပါလျက် (အယူကို) မစွန့်ခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် သုံးပါးသောအာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ဉတ်၏ အဆုံး၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
နှစ်ကြိမ်မြောက်သော ကမ္မဝါစာတို့၏ အဆုံး၌ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏။
ကမ္မဝါစာ၏ အဆုံး၌ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဒါယကာတို့၏ သဒ္ဓါတရားကို ဖျက်ဆီးသော ရဟန်းသည် သုံးကြိမ်တိုင်အောင် (ဉတ်ကမ္မဝါစာဖြင့်) ဆိုဆုံးမပါလျက် အယူကို မစွန့်ခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် သုံးပါးသောအာပတ်တို့သို့ရောက်၏။
ဉတ်၏ အဆုံး၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
နှစ်ကြိမ်မြောက်သော ကမ္မဝါစာတို့၏ အဆုံး၌ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏။
ကမ္မဝါစာ၏ အဆုံး၌ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ရေ၌ ကျင်ကြီးကိုလည်းကောင်း၊ ကျင်ငယ်ကိုလည်းကောင်း၊ တံတွေးကိုလည်းကောင်း စွန့်ခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် အဘယ်မျှလောက်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်သနည်း။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ရေ၌ ကျင်ကြီးကိုလည်းကောင်း၊ ကျင်ငယ်ကိုလည်းကောင်း၊ တံတွေးကိုလည်းကောင်း စွန့်ခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် တစ်ပါးသော ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
--မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ရေ၌ ကျင်ကြီးကိုလည်းကောင်း၊ ကျင်ငယ်ကိုလည်းကောင်း၊ တံတွေးကိုလည်းကောင်း စွန့်ခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် ဤတစ်ပါးသော (ဒုက္ကဋ်) အာပတ်သို့ ရောက်၏။
နှစ်ခုမြောက် ကတာပတ္တိဝါရ ပြီး၏။
၃ - ဝိပတ္တိဝါရ
֍ ၁၉၅
။ မေထုန်အကျင့်ကို မှီဝဲခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် (သင့်သော) အာပတ်တို့သည်လေးပါးသော ဝိပတ္တိတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော ဝိပတ္တိတို့သို့ သက်ဝင်ကုန်သနည်း။မေထုန်အကျင့်ကို မှီဝဲခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် (သင့်သော) အာပတ်တို့သည် လေးပါးကုန်သော ဝိပတ္တိတို့တွင် နှစ်ပါးသော ဝိပတ္တိတို့သို့ သက်ဝင်ကုန်၏။
ရံခါ သီလဝိပတ္တိသို့ သက်ဝင်၏။
ရံခါ အာစာရဝိပတ္တိသို့ သက်ဝင်၏။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ရေ၌ ကျင်ကြီးကိုလည်းကောင်း၊ ကျင်ငယ်ကိုလည်းကောင်း၊ တံတွေးကိုလည်းကောင်း စွန့်ခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် (သင့်သော) အာပတ်သည် လေးပါးသောဝိပတ္တိတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော ဝိပတ္တိတို့သို့ သက်ဝင်သနည်း။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ရေ၌ ကျင်ကြီးကိုလည်းကောင်း၊ ကျင်ငယ်ကိုလည်းကောင်း၊ တံတွေးကိုလည်းကောင်း စွန့်ခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် (သင့်သော) အာပတ်သည် လေးပါးသောဝိပတ္တိတို့တွင် အာစာရဝိပတ္တိဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော ဝိပတ္တိသို့ သက်ဝင်၏။
သုံးခုမြောက် ဝိပတ္တိဝါရ ပြီး၏။
--၄-သင်္ဂဟိတဝါရ
֍ ၁၉၆
။ မေထုန်အကျင့်ကို မှီဝဲခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် (သင့်သော) အာပတ်တို့ကိုခုနစ်ပါးကုန်သော အာပတ်အစုတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော အာပတ်အစုတို့ဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်သနည်း။မေထုန်အကျင့်ကို မှီဝဲခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် (သင့်သော) အာပတ်တို့ကို ခုနစ်ပါးကုန်သော အာပတ်အစုတို့တွင် လေးပါးသော အာပတ်အစုတို့ဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏။
ရံခါ ပါရာဇိကအာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်၏၊ ရံခါ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်၏၊ ရံခါပါစိတ်အာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်၏၊ ရံခါ ဒုက္ကဋ်အာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်၏။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ရေ၌ ကျင်ကြီးကိုလည်းကောင်း၊ ကျင်ငယ်ကိုလည်းကောင်း၊ တံတွေးကိုလည်းကောင်း စွန့်ခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် (သင့်သော) အာပတ်ကို ခုနစ်ပါးသော အာပတ်အစုတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော အာပတ်အစုတို့ဖြင့် ရေတွက်အပ်သနည်း။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ရေ၌ ကျင်ကြီးကိုလည်းကောင်း၊ ကျင်ငယ်ကိုလည်းကောင်း၊ တံတွေးကိုလည်းကောင်း စွန့်ခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် (သင့်သော) အာပတ်ကို ခုနစ်ပါးကုန်သောအာပတ်အစု တို့တွင် ဒုက္ကဋ်အာပတ်အစုဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်၏။
လေးခုမြောက် သင်္ဂဟိတဝါရ ပြီး၏။
၅-သမုဋ္ဌာနဝါရ
֍ ၁၉၇
။ မေထုန်အကျင့်ကို မှီဝဲခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် (သင့်သော) အာပတ်တို့သည်အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်ကုန်သနည်း။မေထုန်အကျင့်ကို မှီဝဲခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် (သင့်သော) အာပတ်တို့သည် အာပတ်သင့်ခြင်း အကြောင်းခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်ကုန်၏။ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ကုန်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။ပ။
--မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ရေ၌ ကျင်ကြီးကိုလည်းကောင်း၊ ကျင်ငယ်ကိုလည်းကောင်း၊ တံတွေးကိုလည်းကောင်း စွန့်ခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် (သင့်သော) အာပတ်သည်အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော အကြောင်းတို့ကြောင့်ဖြစ်သနည်း။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ရေ၌ ကျင်ကြီးကိုလည်းကောင်း၊ ကျင်ငယ်ကိုလည်းကောင်း၊ တံတွေးကိုလည်းကောင်း စွန့်ခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် (သင့်သော) အာပတ်သည်အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့် လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
ငါးခုမြောက် သမုဋ္ဌာနဝါရ ပြီး၏။
၆-အဓိကရဏဝါရ
֍ ၁၉၈
။ မေထုန်အကျင့်ကို မှီဝဲခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် (သင့်သော) အာပတ်တို့သည်အဓိကရုဏ်းလေးမျိုးတို့တွင် အဘယ်အဓိကရုဏ်းနည်း။မေထုန်အကျင့်ကို မှီဝဲခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် (သင့်သော) အာပတ်တို့သည်အဓိကရုဏ်းလေးမျိုးတို့တွင် အာပတ္တာဓိကရုဏ်းတည်း။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ရေ၌ ကျင်ကြီးကိုလည်းကောင်း၊ ကျင်ငယ်ကိုလည်းကောင်း၊ တံတွေးကိုလည်းကောင်း စွန့်ခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် (သင့်သော) အာပတ်သည်အဓိကရုဏ်းလေးမျိုးတို့တွင် အဘယ်အဓိကရုဏ်းနည်း။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ရေ၌ ကျင်ကြီးကိုလည်းကောင်း၊ ကျင်ငယ်ကိုလည်းကောင်း၊ တံတွေးကိုလည်းကောင်း စွန့်ခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် (သင့်သော) အာပတ်သည် လေးမျိုးသောအဓိကရုဏ်း တို့တွင် အာပတ္တာဓိကရုဏ်းတည်း။
ခြောက်ခုမြောက် အဓိကရဏဝါရ ပြီး၏။
--၇-သမထဝါရ
֍ ၁၉၉
။ မေထုန်အကျင့်ကို မှီဝဲခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် (သင့်သော) အာပတ်တို့သည်ခုနစ်ပါးကုန်သော သမထတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်သနည်း။မေထုန်အကျင့်ကို မှီဝဲခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် (သင့်သော) အာပတ်တို့သည် ခုနစ်ပါးကုန်သော သမထတို့တွင် သုံးပါးသော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်၏။
ရံခါ သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ ပဋိညာတကရဏဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်းအေး၏၊ ရံခါ သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ တိဏဝတ္ထ္ထာရကဝိနည်းကံဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်းအေး၏။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ရေ၌ ကျင်ကြီးကိုလည်းကောင်း၊ ကျင်ငယ်ကိုလည်းကောင်း၊ တံတွေးကိုလည်းကောင်း စွန့်ခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် (သင့်သော) အာပတ်သည် ခုနစ်ပါးသော သမထတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးသနည်း။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ရေ၌ ကျင်ကြီးကိုလည်းကောင်း၊ ကျင်ငယ်ကိုလည်းကောင်း၊ တံတွေးကိုလည်းကောင်း စွန့်ခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် (သင့်သော) အာပတ်သည် ခုနစ်ပါးကုန်သော သမထ့တို့တွင် သုံးပါးသော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေး၏။
ရံခါ သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ ပဋိညာတကရဏဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်းအေး၏၊ ရံခါ သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ တိဏဝတ္ထ္ထာရကဝိနည်းကံဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်းအေး၏။
ခုနစ်ခုမြောက် သမထဝါရ ပြီး၏။
၈-သမုစ္စယဝါရ
֍ ၂၀၀
။ မေထုန်အကျင့်ကို မှီဝဲခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် အဘယ်မျှလောက်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်သနည်း။မေထုန်အကျင့်ကို မှီဝဲခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် လေးပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ခွေးစသည် မစားအပ်သေးသော အသေကောင်၌ မေထုန်အကျင့်ကို မှီဝဲအံ့၊ ပါရာဇိကအာပတ်သို့ရောက်၏။
--များသောအားဖြင့် ခွေးစသည် စားအပ်ပြီးသော အသေကောင်၌ မေထုန်အကျင့်ကို မှီဝဲအံ့၊ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဟင်းလင်းပွင့်သော ခံတွင်း၌ မထိစေဘဲ (မိမိ၏) အင်္ဂါဇာတ်ကို သွင်းအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ချိပ်တောင့်ဖြင့် ထိုးခြင်းကြောင့် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မေထုန်အကျင့်ကို မှီဝဲခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် ဤလေးပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ထို (လေးပါးသော) အာပတ်တို့သည် လေးပါးသော ဝိပတ္တိတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော ဝိပတ္တိတို့သို့ သက်ဝင်ကုန်သနည်း။
(ထိုလေးပါးသောအာပတ်တို့ကို) ခုနစ်ပါးသော အာပတ်အစုတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော အာပတ်အစုတို့ဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်သနည်း။
အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်ကုန်သနည်း။
အဓိကရုဏ်းလေးပါးတို့တွင် အဘယ်အဓိကရုဏ်းနည်း။
ခုနစ်ပါးသော သမထတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်သနည်း။
ထို (လေးပါးကုန်သော) အာပတ်တို့သည် ဝိပတ္တိလေးပါးတို့တွင် နှစ်ပါးသော ဝိပတ္တိတို့သို့ သက်ဝင်ကုန်၏။
ရံခါ သီလဝိပတ္တိသို့ သက်ဝင်၏။
ရံခါ အာစာရဝိပတ္တိသို့ သက်ဝင်၏။
ခုနစ်ပါးသော အာပတ်အစုတို့တွင် လေးပါးသော အာပတ်အစုတို့ဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏။
ရံခါ ပါရာဇိကအာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏၊ ရံခါ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏၊ ရံခါ ပါစိတ်အာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏၊ ရံခါ ဒုက္ကဋ်အာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏။
အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်ကုန်၏။ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ကုန်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။
အဓိကရုဏ်းလေးမျိုးတို့တွင် အာပတ္တာဓိကရုဏ်းတည်း။
ခုနစ်ပါးသော သမထတို့တွင် သုံးပါးသော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်၏။
ရံခါ သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ ပဋိညာတကရဏဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်းအေးကုန်၏၊ ရံခါသမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ တိဏဝတ္ထာရကဝိနည်းကံဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်းအေးကုန်၏။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ရေ၌ ကျင်ကြီးကိုလည်းကောင်း၊ ကျင်ငယ်ကိုလည်းကောင်း၊ တံတွေးကိုလည်းကောင်း စွန့်ခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် အဘယ်မျှလောက်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်သနည်း။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ရေ၌ ကျင်ကြီးကိုလည်းကောင်း၊ ကျင်ငယ်ကိုလည်းကောင်း၊ တံတွေးကိုလည်းကောင်း စွန့်ခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် ဒုက္ကဋ်ဟူသော အာပတ်တစ်ပါးသို့ ရောက်၏။
--မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ရေ၌ ကျင်ကြီးကိုလည်းကောင်း၊ ကျင်ငယ်ကိုလည်းကောင်း၊ တံတွေးကိုလည်းကောင်း စွန့်ခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် ဤတစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ထို (ဒုက္ကဋ်) အာပတ်သည် လေးပါးသော ဝိပတ္တိတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော ဝိပတ္တိတို့သို့ သက်ဝင်သနည်း။
ခုနစ်ပါးသော အာပတ်အစုတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော အာပတ်အစုတို့ဖြင့် ရေတွက်အပ်သနည်း။
အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်သနည်း။
အဓိကရုဏ်းလေးပါးတို့တွင် အဘယ်အဓိကရုဏ်းနည်း။
ခုနစ်ပါးသော သမထတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးသနည်း။
ထို (ဒုက္ကဋ်) အာပတ်သည် လေးပါးသော ဝိပတ္တိတို့တွင် အာစာရဝိပတ္တိဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသောဝိပတ္တိသို့ သက်ဝင်၏။
ခုနစ်ပါးသော အာပတ်အစုတို့တွင် ဒုက္ကဋ်အာပတ်အစုဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်အစုဖြင့်ရေတွက်အပ်၏။
အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။
အဓိကရုဏ်းလေးပါးတို့တွင် အာပတ္တာဓိကရုဏ်းတည်း။
ခုနစ်ပါးသော သမထတို့တွင် သုံးပါးသော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေး၏။
ရံခါ သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ ပဋိညာတကရဏဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်းအေး၏၊ ရံခါ သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ တိဏဝတ္ထာရကဝိနည်းကံဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်းအေး၏။
ရှစ်ခုမြောက် သမုစ္စယဝါရ ပြီး၏။
ရှစ်ပါးသော ပစ္စယဝါရတို့သည် ပြီးကုန်၏။
မဟာဝိဘင်း၌ ဝါရကြီး တစ်ဆယ့်ခြောက်ပါးတို့သည် ပြီးကုန်၏။
ဘိက္ခုဝိဘင်း မဟာဝါရ ပြီး၏။
--ဘိက္ခုနီဝိဘင်းပါဠိတော်
၁-ကတ္ထပညတ္တိဝါရ
၁-ပါရာဇိက ရှစ်ပါး
֍ ၂၀၁
။ သိတော်မူ မြင်တော်မူ၍ ပူဇော်အထူးကို ခံတော်မူထိုက်သော (အလုံးစုံသောတရားတို့ကို) ကိုယ်တိုင်မှန်စွာ သိတော်မူသော ထိုမြတ်စွာဘုရားသည် ရဟန်းမိန်းမတို့အား ငါးခုမြောက်ပါရာဇိကသိက္ခာပုဒ်၁ကို အဘယ်အရပ်ဒေသ၌ အဘယ် ရဟန်းမိန်းမကို အကြောင်းပြု၍ အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။ထိုပဉ္စမပါရာဇိက၌ (မူလ) ပညတ်ရှိသလော၊ အနုပညတ်ရှိသလော၊ အနုပ္ပန္နပညတ်ရှိသလော။
ထို (ပဉ္စမပါရာဇိကသိက္ခာပုဒ်) သည် သဗ္ဗတ္ထပညတ်လော၊ ပဒေသပညတ်လော၊ သာဓာရဏပညတ်လော၊ အသာဓာရဏပညတ်လော၊ ဧကတောပညတ်လော၊ ဥဘတောပညတ်လော။
လေးပါးသော ပါတိမောက်ပြခြင်း၂ တို့တွင် အဘယ်ပါတိမောက်ပြခြင်း၌ အတွင်းဝင်သနည်း၊ အဘယ်ပါတိမောက်ပြခြင်း၌ အကျုံးဝင်သနည်း၊ အဘယ်အကျဉ်းပြခြင်းဖြင့် အကျဉ်းပြအပ်သည်အဖြစ်သို့ရောက်သနည်း၊ လေးပါးသော ဝိပတ္တိတို့တွင် အဘယ်ဝိပတ္တိနည်း၊ ခုနစ်ပါးသော အာပတ်အစုတို့တွင်အဘယ်အာပတ်အစုနည်း၊ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်ကုန်သောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်သနည်း။
အဓိကရုဏ်းလေးမျိုးတို့တွင် အဘယ်အဓိကရုဏ်းနည်း၊ သမထခုနစ်ပါးတို့တွင် အဘယ်သမထ တို့ဖြင့်ငြိမ်းအေးသနည်း။
ထိုပဉ္စမပါရာဇိကသိက္ခာပုဒ်၌ ဝိနယဟူသည် အဘယ်နည်း၊ အဘိဝိနယဟူသည် အဘယ်နည်း။
ထိုပဉ္စမပါရာဇိကသိက္ခာပုဒ်၌ ပါတိမောက်ဟူသည် အဘယ်နည်း၊ အဓိပါတိမောက်ဟူသည် အဘယ် နည်း။
ဝိပတ္တိကား အဘယ်နည်း။
သမ္ပတ္တိကား အဘယ်နည်း။
ပဋိပတ္တိကား အဘယ်နည်း။
အဘယ်မျှလောက်သော အကျိုးထူးတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ရဟန်းမိန်းမတို့အား ပဉ္စမပါရာဇိကကိုပညတ်တော်မူအပ်သနည်း။
အဘယ်ရဟန်းမိန်းမတို့သည် ကျင့်ကုန်သနည်း။
အဘယ်ရဟန်းမိန်းမတို့သည် ကျင့်အပ်ပြီးသော အကျင့် ‘သိက္ခာ’ ရှိကုန်သနည်း။
အဘယ်ရဟန်းမိန်းမတို့၌ တည်သနည်း၊ အဘယ်ရဟန်းမိန်းမတို့သည် နှုတ်တက်အာဂုံ (ပါဌ်အနက်) ဆောင်ကုန်သနည်း၊ အဘယ်သူ၏ စကားနည်း၊ အဘယ်သူသည် ဆရာစဉ်ဆက် ဆောင်ခဲ့သနည်း။
֍ ၂၀၂
။ သိတော်မူ မြင်တော်မူ၍ ပူဇော်အထူးကို ခံတော်မူထိုက်သော (အလုံးစုံသောတရားတို့ကို) ကိုယ်တိုင် မှန်စွာ သိတော်မူသော ထိုမြတ်စွာဘုရားသည် ရဟန်းမိန်းမတို့အား ငါးခုမြောက် ပါရာဇိကသိက္ခာပုဒ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။ --သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သုန္ဒရီနန္ဒာမည်သော ရဟန်းမိန်းမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သုန္ဒရီနန္ဒာမည်သော ရဟန်းမိန်းမ၏ (ကိလေသာ) စိုစွတ်သည်ဖြစ်၍ (ကိလေသာ) စိုစွတ်သောယောက်ျားဖြစ်သော ပုဂ္ဂိုလ်၏ ကိုယ်လက်နှီးနှောခြင်းကို သာယာခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
ထိုပဉ္စမပါရာဇိကသိက္ခာပုဒ်၌ (မူလ) ပညတ်ရှိသလော၊ အနုပညတ်ရှိသလော၊ အနုပ္ပန္နပညတ်ရှိသလော။
ထိုပဉ္စမပါရာဇိကသိက္ခာပုဒ်၌ (မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏၊ အနုပညတ်, အနုပ္ပန္နပညတ်သည် မရှိ။
ထို (ပဉ္စမပါရာဇိကသိက္ခာပုဒ်) သည် သဗ္ဗတ္ထပညတ်လော၊ ပဒေသပညတ်လော။
သဗ္ဗတ္ထပညတ်တည်း။
သာဓာရဏပညတ်လော၊ အသာဓာရဏပညတ်လော။
အသာဓာရဏပညတ်တည်း။
ဧကတောပညတ်လော၊ ဥဘတောပညတ်လော။
ဧကတောပညတ်တည်း။
ပါတိမောက်ပြခြင်း လေးပါးတို့တွင် အဘယ်ပါတိမောက်ပြခြင်း၌ အတွင်းဝင်သနည်း၊ အဘယ်ပါတိမောက်ပြခြင်း၌ အကျုံးဝင်သနည်း။
ပါတိမောက်ပြခြင်း လေးပါးတို့တွင် နိဒါန်း၌ အတွင်းဝင်၏၊ နိဒါန်း၌ အကျုံးဝင်၏။
အဘယ်အကျဉ်းပြခြင်းဖြင့် အကျဉ်းပြအပ်သည် အဖြစ်သို့ ရောက်သနည်း။
ဒုတိယအကျဉ်းပြခြင်းဖြင့် အကျဉ်းပြအပ်သည် အဖြစ်သို့ ရောက်၏။
ဝိပတ္တိလေးပါးတို့တွင် အဘယ်ဝိပတ္တိနည်း။
ဝိပတ္တိလေးပါးတို့တွင် သီလဝိပတ္တိတည်း။
အာပတ်အစု ခုနစ်ပါးတို့တွင် အဘယ်အာပတ်အစုဖြစ်သနည်း။
ပါရာဇိကအာပတ်အစု ဖြစ်၏။
အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်သနည်း။ အကြောင်းတစ်မျိုးကြောင့် ဖြစ်၏။ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်းဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။
အဓိကရုဏ်းလေးပါးတို့တွင် အဘယ်အဓိကရုဏ်းနည်း။
အဓိကရုဏ်းလေးပါးတို့တွင် အာပတ္တာဓိကရုဏ်းတည်း။
သမထခုနစ်ပါးတို့တွင် အဘယ်သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးသနည်း။
သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း ပဋိညာတကရဏဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်းအေး၏။
--ထိုပဉ္စမပါရာဇိကသိက္ခာပုဒ်၌ ဝိနယဟူသည် အဘယ်နည်း၊ အဘိဝိနယဟူသည် အဘယ်နည်း။
(မာတိကာ) ပညတ်သည် ဝိနယ မည်၏၊ ဝိဘင်းသည် အဘိဝိနယ မည်၏။
ထိုပဉ္စမပါရာဇိကသိက္ခာပုဒ်၌ ပါတိမောက်ဟူသည် အဘယ်နည်း၊ အဓိပါတိမောက်ဟူသည် အဘယ် နည်း။
(မာတိကာ) ပညတ်သည် ပါတိမောက် မည်၏၊ ဝိဘင်းသည် အဓိပါတိမောက် မည်၏။
ဝိပတ္တိကား အဘယ်နည်း။
သိက္ခာပုဒ်ကို မစောင့်စည်းခြင်း ‘လွန်ကျူးခြင်း’ သည် ဝိပတ္တိ မည်၏။
သမ္ပတ္တိကား အဘယ်နည်း။
သိက္ခာပုဒ်ကို စောင့်စည်းခြင်း ‘မလွန်ကျူးခြင်း’ သည် သမ္ပတ္တိ မည်၏။
ပဋိပတ္တိကား အဘယ်နည်း။
“ငါသည် ဤသို့သဘောရှိသော မကောင်းသော အကျင့်ကို မပြုလုပ်တော့အံ့”ဟု အသက်ရှည် သရွေ့ကာလပတ်လုံး အသက်ဆုံးသည့်တိုင်အောင် ဆောက်တည်၍ သိက္ခာပုဒ်တို့၌ ကျင့်သုံးခြင်းသည်ပဋိပတ္တိမည်၏။
မြတ်စွာဘုရားသည် အဘယ်မျှလောက်သော အကျိုးထူးတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ရဟန်းမိန်းမတို့အား ပဉ္စမပါရာဇိကသိက္ခာပုဒ်ကို ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သံဃာတော်၏ ကောင်းပါပြီဟု ဝန်ခံကျင့်သုံးရန်၊ သံဃာတော်များ ချမ်းသာစေရန်၊ အကျင့်သီလဖောက်ဖျက်သော ရဟန်းမိန်းမတို့ကို နှိမ်နင်းရန်၊ အကျင့်သီလကို ချစ်မြတ်နိုးသော ရဟန်းမိန်းမတို့ချမ်းသာစွာ နေနိုင်ရန်၊ မျက်မှောက်၌ ဖြစ်ကုန်သော ဆင်းရဲအထူးတို့ကို စောင့်စည်းရန်၊ နောင်ဖြစ်လတ္တံ့ကုန်သော ဆင်းရဲအထူးတို့ကို ပယ်ရှားရန်၊ မကြည်ညိုသေးသော သူတို့ကို ကြည်ညိုစေရန်၊ ကြည်ညိုပြီးသော သူတို့ကို တိုး၍ ကြည်ညိုစေရန်၊ သူတော်ကောင်းတရား ‘သာသနာသုံးရပ်’ တည်တံ့ရန်၊ ဝိနည်း ‘စည်းမျဉ်းဥပဒေ’ ကို ချီးမြှောက်ရန်ဟူသော ဤအကျိုးထူး ဆယ်ပါးကို အကြောင်းပြု၍ ပဉ္စမပါရာဇိကသိက္ခာပုဒ်ကို မြတ်စွာဘုရားသည် ရဟန်းမိန်းမတို့အား ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်ရဟန်းမိန်းမတို့သည် ကျင့်ကုန်သနည်း။
သေက္ခရဟန်းမိန်းမနှင့် ကလျာဏပုထုဇဉ် ရဟန်းမိန်းမတို့သည် ကျင့်ကုန်၏။
အဘယ်ရဟန်းမိန်းမတို့သည် ကျင့်အပ်ပြီးသော အကျင့်ရှိကုန်သနည်း။
ရဟန္တာမတို့သည် ကျင့်အပ်ပြီးသော အကျင့်ရှိကုန်၏။
အဘယ်ရဟန်းမိန်းမတို့၌ တည်သနည်း။
ကျင့်ခြင်းငှါ အလိုရှိကုန်သော ရဟန်းမိန်းမတို့၌ တည်၏။
အဘယ်ရဟန်းမိန်းမတို့သည် (ပါဌ်အနက်အာဂုံ) ဆောင်ကုန်သနည်း။
အကြင် ရဟန်းမိန်းမတို့သည် ပဉ္စမပါရာဇိကသိက္ခာပုဒ်ကို လေ့လာကုန်၏၊ ထိုရဟန်းမိန်းမတို့သည် (ပါဌ်အနက်အာဂုံ) ဆောင်ကုန်၏။
(ပဉ္စမပါရာဇိကသိက္ခာပုဒ်သည်) အဘယ်သူ၏ စကားနည်း။
(ပဉ္စမပါရာဇိကသိက္ခာပုဒ်သည်) လူ နတ် ဗြဟ္မာ သတ္တဝါတို့၏ ပူဇော်အထူးကို ခံတော်မူထိုက်သော (အလုံးစုံသော တရားတို့ကို) ကိုယ်တိုင်မှန်စွာ သိတော်မူသော မြတ်စွာဘုရား၏ စကားတော်တည်း။
--အဘယ်သူသည် ဆောင်ခဲ့သနည်း။
ဆရာအဆက်ဆက်သည် ဆောင်ခဲ့၏။
ဥပါလိမထေရ်၊ ဒါသကမထေရ်၊ သောဏကမထေရ်၊ သိဂ္ဂဝမထေရ်၊ ငါးပါးမြောက် မောဂ္ဂလိပုတ္တတိဿမထေရ်နှင့်တကွ ထိုရဟန္တာအသျှင်မြတ်ငါးပါးတို့သည် ဇမ္ဗူဒိပ်ကျွန်း၌ဝိနည်းပိဋကတ်ကို (ပါဌ်အနက်အာဂုံဆောင်၍) ပို့ချတော်မူကြကုန်၏။
ထို့နောက် မဟိန္ဒမထေရ်၊ ဣဋ္ဋိယမထေရ်၊ ဥတ္တိယမထေရ်၊ ထိုမှတစ်ပါး သမ္ဗလ မထေရ် (ပစ္စုပ္ပန် သံသရာကျိုးနှစ်ဖြာ၌ သိသော) ပညာရှိသော ဘဒ္ဒနာမမထေရ်၊ ကြီးသော ပညာရှိကုန်သောထိုရဟန္တာအသျှင်မြတ်တို့သည် ဇမ္ဗူဒိပ်ကျွန်းမှ ဤသီဟိုဠ် ကျွန်းသို့ ကြွလာတော်မူကြကုန်၏။
(မဟိန္ဒမထေရ်စသော) ထိုရဟန္တာတို့သည် သီဟိုဠ်ကျွန်း၌ ဝိနည်းပိဋကတ်ကို ပို့ချ တော်မူကြကုန်၏။ နိကာယ်ငါးရပ်တို့ကိုလည်းကောင်း၊ အဘိဓမ္မာခုနစ်ကျမ်းတို့ကိုလည်း ကောင်း ပို့ချတော်မူကြကုန်၏။
ထို့နောက် ထိုးထွင်းသော ပညာရှိသော အရိဋ္ဌမထေရ်၊ (ပစ္စုပ္ပန် သံသရာ ကျိုးနှစ်ဖြာ၌ သိသော) ပညာရှိသော တိဿဒတ္တမထေရ်၊ ရွံ့ရှားခြင်းကင်း ရဲတင်းသော ပညာရှိသော ကာဠသုမနမထေရ်၊ ဒီဃအမည်ရှိသောမထေရ်၊ (ပစ္စုပ္ပန် သံသရာ ကျိုးနှစ်ဖြာ၌ သိသော) ပညာရှိသော ဒီဃသုမနမထေရ်။
တစ်ဖန်တုံ ကာဠသုမနမထေရ်၊ နာဂမထေရ်၊ ဗုဒ္ဓရက္ခိတမထေရ်၊ ထိုးထွင်းသော ဉာဏ်ပညာရှိသောတိဿမထေရ်၊ (ပစ္စုပ္ပန် သံသရာ ကျိုးနှစ်ဖြာ၌ သိသော) ပညာရှိသော ဒေဝမထေရ်။
တစ်ဖန်တုံ ဝိနည်းပိဋကတ်၌ ရွံ့ရှားခြင်းကင်း ရဲတင်းသော ထိုးထွင်း၍ သိသော ဉာဏ်ပညာရှိသောသုမနမထေရ်၊ ဖျက်ဆီးထိုးပစ်နိုင်ခဲသော ဆင်ပြောင်ကြီးကဲ့သို့ များ သော အကြားအမြင်ရှိသောစူဠနာဂမထေရ်။
ရောဟဏဇနပုဒ်၌ သူတော်ကောင်းတို့သည် ကိုးကွယ်ပူဇော်အပ်သော ဓမ္မပါလိတ အမည်ရှိသောမထေရ်၊ ထိုဓမ္မပါလိတမထေရ်၏တပည့် ပိဋကတ်သုံးပုံ နှုတ်တက်အာဂုံ ဆောင်ပြီးလျှင် ကြီးသောပညာရှိသည် ဖြစ်၍ နက္ခတ်တာရာကြယ်တကာတို့၏ မင်းဖြစ် သော လကဲ့သို့ သီဟိုဠ်ကျွန်း၌ပညာရောင်ဖြင့် အလွန်တင့်တယ်သော ခေမအမည် ရှိသော မထေရ်၊ ထိုးထွင်းသော ဉာဏ်ပညာရှိသောဥပတိဿမထေရ်၊ တရားဟော ပုဂ္ဂိုလ်ကြီးဖြစ်သော ဖုဿဒေဝမထေရ်။
တစ်ဖန်တုံ ထိုးထွင်းသော ဉာဏ်ပညာရှိသော သုမနမထေရ်၊ များသော အကြား အမြင်ရှိသောမဟာပဒုမမထေရ်၊ (သို့မဟုတ် မဟာသုမနမထေရ်)၊ ပိဋကတ်သုံးပုံ အလုံးစုံ၌ လိမ္မာနိုင်နင်းသောတရားဟောပုဂ္ဂိုလ်ကြီးဖြစ်သော မဟာသိဝမထေရ်။
တစ်ဖန်တုံ ဝိနည်းပိဋကတ်၌ ရွံ့ရှားခြင်းကင်း ရဲတင်းသော ထိုးထွင်းသော ဉာဏ်ပညာရှိသောဥပါလိမထေရ်၊ သူတော်ကောင်းတရားအနွယ်၌ လိမ္မာသော ကြီးသော ပညာရှိသော မဟာနာဂမထေရ်။
တစ်ဖန်တုံ ပိဋကတ်သုံးပုံ အလုံးစုံ၌ လိမ္မာသော ထိုးထွင်းသော ဉာဏ်ပညာရှိသော အဘယမထေရ်၊ ဝိနည်းပိဋကတ်၌ ရွံ့ရှားခြင်းကင်း ရဲတင်းသော ထိုးထွင်းသော ဉာဏ် ပညာရှိသော တိဿမထေရ်။
ထိုတိဿမထေရ်၏တပည့် ကြီးသောပညာရှိသော များသော အကြားအမြင်ရှိသော ဇမ္ဗူဒိပ်ကျွန်း၌သာသနာတော်ကို စောင့်ရှောက်လျက် တည်နေတော်မူသော ပုပ္ဖအမည်ရှိသော မထေရ်။
ထိုးထွင်းသောဉာဏ်ပညာရှိသော ဝိနည်းပိဋကတ်၌ ရွံ့ရှားခြင်းကင်း ရဲတင်းသော စူဠာဘယမထေရ်၊ သူတော်ကောင်းတရားအနွယ်၌ လိမ္မာသော ထိုးထွင်းသော ဉာဏ်ပညာ ရှိသော တိဿမထေရ်။
--ထိုးထွင်းသော ဉာဏ်ပညာရှိသော ဝိနည်းပိဋက၌ ရွံ့ရှားခြင်းကင်း ရဲတင်းသော စူဠဒေဝမထေရ်၊ ထိုးထွင်းသော ဉာဏ်ပညာရှိသော အလုံးစုံသော ဝိနည်းပိဋကတ်၌ လိမ္မာကျွမ်းကျင်သော သိဝမထေရ်။
ကြီးမားသော ပညာရှိတော်မူကြကုန်သော ဝိနည်း၌ လိမ္မာတော်မူကြကုန်သော နတ်ရွာနိဗ္ဗာန် လမ်းခရီး၌ကျွမ်းကျင်လိမ္မာတော်မူကြကုန်သော ထိုရဟန္တာအသျှင်မြတ် တို့သည် သီဟိုဠ်ကျွန်း၌ ဝိနည်းပိဋကတ်ကို (ပါဌ်အနက်အာဂုံဆောင်၍) ပြတော်မူကြကုန်၏။
֍ ၂၀၃
။ သိတော်မူ မြင်တော်မူ၍ ပူဇော်အထူးကို ခံတော်မူထိုက်သော (အလုံးစုံသောတရားတို့ကို) ကိုယ်တိုင်မှန်စွာ သိတော်မူသော ထိုမြတ်စွာဘုရားသည် ရဟန်းမိန်းမတို့အား ဆဋ္ဌပါရာဇိကသိက္ခာပုဒ်ကိုအဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်ရဟန်းမိန်းမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမ၏ သိလျက် ပါရာဇိကကျသော ရဟန်းမိန်းမကို မိမိကိုယ်တိုင်လည်း မမေးမစိစစ်ခြင်း၊ ရဟန်းမိန်းမဂိုဏ်းအားလည်း မပြောကြားခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါ သည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်းဖြစ်၏။ပ။
֍ ၂၀၄
။ ရဟန်းမိန်းမတို့အား သတ္တမပါရာဇိကသိက္ခာပုဒ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါ သနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်ရဟန်းမိန်းမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမ၏ ညီညွတ်သော သံဃာက နှင်ထုတ်ထားသော လင်းတသတ်အမျိုး၌ ဖြစ်ဖူးသောအရိဋ္ဌမည်သော ရဟန်းသို့ (အယူကိုယူသောအားဖြင့်) အတုလိုက်ခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသောအကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ဓုရနိက္ခေပသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
֍ ၂၀၅
။ ရဟန်းမိန်းမတို့အား အဋ္ဌမပါရာဇိကသိက္ခာပုဒ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါ သနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်ရဟန်းမိန်းမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
--ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းမိန်းမတို့၏ ရှစ်ခုမြောက်သော ဝတ္ထု ‘အဋ္ဌမဝတ္ထု’ ကို ပြည့်စေကြခြင်း အကြောင်း ကြောင့်ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ဓုရနိက္ခေပသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
ပါရာဇိကရှစ်ပါး ပြီး၏။
ထိုပါရာဇိက ရှစ်ပါး၏ အကျဉ်းချုပ်
မေထုန်သိက္ခာပုဒ်၊ အဒိန္နာဒါန်သိက္ခာပုဒ်၊ မနုဿဝိဂ္ဂဟသိက္ခာပုဒ်၊ ဥတ္တရိမနုဿဓမ္မ သိက္ခာပုဒ်၊ ကိုယ်လက်နှီးနှောခြင်းကို သာယာခြင်းကြောင့် ပညတ်အပ်သော ဥဗ္ဘ ဇာဏု မဏ္ဍလိကသိက္ခာပုဒ်၊ ဝဇ္ဇပဋိစ္ဆာဒိကသိက္ခာပုဒ်၊ ဥက္ခိတ္တာနုဝတ္တိကသိက္ခာပုဒ်၊ အဋ္ဌဝတ္ထုက သိက္ခာပုဒ်၊ ယုံမှားသံသယမရှိအပ်ကုန်သော (သာသနာတော်မှ) ဖြတ်ခြင်းအကြောင်း ဖြစ်ကုန်သော ပါရာဇိကရှစ်ပါးတို့ကိုကြီးမားသော လုံ့လရှိတော်မူသော မြတ်စွာဘုရား သည် ပညတ်တော်မူ၏။ ဤကား အကျဉ်းချုပ်တည်း။
၁။ ရဟန်းယောက်ျား၏ ပါရာဇိကလေးပါးသည် ရဟန်းမိန်းမတို့အား သက်ဆိုင်ခဲ့၍ ထိုရဟန်းယောက်ျား၏ ပါရာဇိကလေးပါးကို ထောက်က ယခုဘိက္ခုနီဝိဘင်းအစ ပါရာဇိကသိက္ခာပုဒ်သည် ငါးခုမြောက် (ပဉ္စမပါရာဇိကသိက္ခာပုဒ်) မည်၏။
၂။ ရဟန်းမိန်းမတို့အား အနိယတုဒ္ဒေသသည် မရှိ၊ ထို့ကြောင့် လေးပါးသော ပါတိမောက်ပြခြင်းတို့တွင်ဟု စတုသင်္ချာတပ် ထား၏။
--၂-သံဃာဒိသိသ်ဆယ်ပါး
֍ ၂၀၆
။ သိတော်မူ မြင်တော်မူ၍ ပူဇော်အထူးကို ခံတော်မူထိုက်သော (အလုံးစုံသောတရားတို့ကို) ကိုယ်တိုင်မှန်စွာ သိတော်မူသော ထိုမြတ်စွာဘုရားသည် မာန်အမျက်ပွားသဖြင့် ငြင်းခုံသော တရားတွေ့သော ရဟန်းမိန်းမအား သံဃာဒိသိသ်သိက္ခာပုဒ်ကို အဘယ်အရပ်၌ အဘယ်ရဟန်းမိန်းမကို အကြောင်းပြု၍ အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။ပ။ အဘယ်သူသည် ဆောင်ခဲ့သနည်း။֍ ၂၀၇
။ သိတော်မူ မြင်တော်မူ၍ ပူဇော်အထူးကို ခံတော်မူထိုက်သော (အလုံးစုံသောတရားတို့ကို) ကိုယ်တိုင်မှန်စွာ သိတော်မူသော ထိုမြတ်စွာဘုရားသည် မာန်အမျက်ပွားသဖြင့် ငြင်းခုံသော တရားတွေ့သော ရဟန်းမိန်းမအား ဥဿယဝါဒိကသံဃာဒိသိသ်သိက္ခာပုဒ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်ရဟန်းမိန်းမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမသည် မာန်အမျက်ပွါးသဖြင့် ငြင်းခုံသည် ဖြစ်၍ နေခြင်းအကြောင်းကြောင့်ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
ထို (ဥဿယဝါဒိကသံဃာဒိသိသ်သိက္ခာပုဒ်) ၌ (မူလ) ပညတ်ရှိသလော၊ အနုပညတ်ရှိသလော၊ အနုပ္ပန္နပညတ်ရှိသလော။
ထို (ဥဿယဝါဒိကသံဃာဒိသိသ်သိက္ခာပုဒ်) ၌ (မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏၊ အနုပညတ်နှင့် အနုပ္ပန္နပညတ်နှစ်ပါး မရှိ။
ထို (ဥဿယဝါဒိကသံဃာဒိသိသ်သိက္ခာပုဒ်သည်) သဗ္ဗတ္ထပညတ်လော၊ ပဒေသပညတ်လော။
သဗ္ဗတ္ထပညတ်တည်း။
သာဓာရဏပညတ်လော၊ အသာဓာရဏပညတ်လော။
အသာဓာရဏပညတ်တည်း။
ဧကတောပညတ်လော၊ ဥဘတောပညတ်လော။
ဧကတောပညတ်တည်း။
ပါတိမောက်ပြခြင်း လေးမျိုးတို့တွင် အဘယ်ပါတိမောက်ပြခြင်း၌ အတွင်းဝင်သနည်း၊ အဘယ်ပါတိမောက်ပြခြင်း၌ အကျုံးဝင်သနည်း။
ပါတိမောက်ပြခြင်း လေးမျိုးတို့တွင် နိဒါန်း၌ အတွင်းဝင်၏၊ နိဒါန်း၌ အကျုံးဝင်၏။
အဘယ်အကျဉ်းပြခြင်းဖြင့် အကျဉ်းပြအပ်သည်၏ အဖြစ်သို့ ရောက်သနည်း။
--တတိယအကျဉ်းပြခြင်းဖြင့် အကျဉ်းပြအပ်သည်၏ အဖြစ်သို့ ရောက်၏။
ဝိပတ္တိလေးပါးတို့တွင် အဘယ်ဝိပတ္တိနည်း။
သီလဝိပတ္တိတည်း။
အာပတ်အစု ခုနစ်ပါးတို့တွင် အဘယ်အာပတ်အစု ဖြစ်သနည်း။
သံဃာဒိသိသ်အာပတ်အစု ဖြစ်၏။
အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်ကုန်သော အကြောင်းတို့ကြောင့်ဖြစ်သနည်း။
နှစ်ပါးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ စိတ်ကြောင့် မဖြစ်။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏။ပ။
အဘယ်သူသည် (ပါဌ်အနက်အာဂုံ) ဆောင်ခဲ့သနည်း။
ဆရာအဆက်ဆက်သည် (ပါဌ်အနက်အာဂုံ) ဆောင်ခဲ့၏။
ဥပါလိမထေရ်၊ ဒါသကမထေရ်၊ သောဏကမထေရ်၊ သိဂ္ဂဝမထေရ်၊ ငါးပါးမြောက် မောဂ္ဂလိပုတ္တတိဿမထေရ်နှင့်တကွ ထိုရဟန္တာအသျှင်မြတ်ငါးပါးတို့သည် ဇမ္ဗူဒိပ်ကျွန်း၌ဝိနည်းပိဋကတ်ကို (ပါဌ်အနက်အာဂုံဆောင်၍) ပို့ချတော်မူကြကုန်၏။ပ။
ကြီးမားသော ပညာရှိတော်မူကြကုန်သော ဝိနည်း၌ လိမ္မာတော်မူကြကုန်သော နတ်ရွာ နိဗ္ဗာန်လမ်းခရီး၌ကျွမ်းကျင်လိမ္မာတော်မူကြကုန်သော ထိုရဟန္တာအသျှင်မြတ်တို့သည် သီဟိုဠ်ကျွန်း၌ ဝိနည်းပိဋကတ်ကို (ပါဌ်အနက်အာဂုံဆောင်၍) ပြသတော်မူကြကုန်၏။
֍ ၂၀၈
။ ခိုးသူမကို ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေသော ရဟန်းမိန်းမအား (စောရီဝုဋ္ဌာပန) သံဃာဒိသိသ်သိက္ခာပုဒ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်ရဟန်းမိန်းမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမ၏ ခိုးသူမကို ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ရံခါ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့်မဖြစ်။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၂၀၉
။ (အဖော်မပါ) တစ်ယောက်ထီးတည်း ရွာတစ်ပါးကို သွားသော ရဟန်းမိန်းမအား ဂါမန္တရသံဃာဒိသိသ်သိက္ခာပုဒ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်ရဟန်းမိန်းမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
--တစ်ပါးသော ရဟန်းမိန်းမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
တစ်ပါးသော ရဟန်းမိန်းမ၏ (အဖော်မပါ) တစ်ယောက်ထီးတည်း ရွာတစ်ပါးသို့ သွားခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး၊ အနုပညတ်သုံးပါး ရှိ၏။
အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ပဌမပါရာဇိကသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
֍ ၂၁၀
။ ညီညွတ်သော သံဃာက ဓမ္မဝိနယ မြတ်စွာဘုရား၏ အဆုံးအမဖြင့် နှင်ထုတ်ထားသောရဟန်းမိန်းမအား ကံပြုသော သံဃာကို မပန်ကြားဘဲ ဂိုဏ်း၏ အလို (ဆန္ဒ) ကို မသိဘဲ (သံဃာ့ဘောင်သို့) သွင်းသော ရဟန်းမိန်းမအား (ဥက္ခိတ္တဩသာရဏ) သံဃာဒိသိသ်သိက္ခာပုဒ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်ရဟန်းမိန်းမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမ၏ ညီညွတ်သော သံဃာက ဓမ္မဝိနယ မြတ်စွာဘုရား၏ အဆုံးအမဖြင့် နှင်ထုတ်ထားသော ရဟန်းမိန်းမအား ကံပြုသော သံဃာကို မပန်ကြားဘဲ ဂိုဏ်း၏ အလို (ဆန္ဒ) ကို မသိဘဲ (သံဃာ့ဘောင်သို့) သွင်းခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသောအကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ဓုရနိက္ခေပသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
֍ ၂၁၁
။ (ကိလေသာ) စိုစွတ်သည် ဖြစ်၍ (ကိလေသာ) စိုစွတ်သော ယောက်ျားဖြစ်သော ပုဂ္ဂိုလ်၏လက်မှ ခဲဖွယ်ကိုလည်းကောင်း၊ ဘောဇဉ်ကိုလည်းကောင်း မိမိလက်ဖြင့် ခံယူ၍စားသော ရဟန်းမိန်းမအား (ပဌမ အဝဿုတ) သံဃာဒိသိသ်သိက္ခာပုဒ်ကို အဘယ်အရပ်၌ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်ရဟန်းမိန်းမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သုန္ဒရီနန္ဒာဘိက္ခုနီမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သုန္ဒရီနန္ဒာဘိက္ခုနီမ၏ (ကိလေသာ) စိုစွတ်သည် ဖြစ်၍ (ကိလေသာ) စိုစွတ်သော ယောက်ျား ဖြစ်သောပုဂ္ဂိုလ်၏ လက်မှ (ဆွမ်းစသော) အာမိသကို ခံယူခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ် ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ပဌမပါရာဇိကသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
--֍ ၂၁၂
။ သျှင်မ အကြင့်ကြောင့် သင်သည် (ကိလေသာ) မစိုစွတ်၊ ထို့ကြောင့် သင့်အား ဤယောက်ျားဖြစ်သော ပုဂ္ဂိုလ်သည် (ကိလေသာ) စိုစွတ်သည်လည်းဖြစ်စေ (ကိလေသာ) မစိုစွတ်သည်လည်းဖြစ်စေ အသို့ပြုနိုင်လတ္တံ့နည်း။သျှင်မ တိုက်တွန်း၏၊ ဤယောက်ျားဖြစ်သော ပုဂ္ဂိုလ်သည် ခဲဖွယ်ကိုလည်းကောင်း၊ ဘောဇဉ်ကိုလည်းကောင်း သင့်အား ပေးအံ့၊ ထိုခဲဖွယ်ဘောဇဉ်ကို သင်သည် မိမိလက်ဖြင့် ခံယူ၍ ခဲမူလည်း ခဲလော့၊ စားမူလည်း စားလော့ဟု တိုက်တွန်းသော ရဟန်းမိန်းမအား (ဒုတိယအဝဿုတ) သံဃာဒိသိသ်သိက္ခာပုဒ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူ အပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
တစ်ပါးသော ရဟန်းမိန်းမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သျှင်မ အကြင့်ကြောင့် သင်သည် (ကိလေသာ) မစိုစွတ်၊ ထို့ကြောင့် သင့်အား ဤယောက်ျား ဖြစ်သောပုဂ္ဂိုလ်သည် (ကိလေသာ) စိုစွတ်သည်လည်း ဖြစ်စေ (ကိလေသာ) မစိုစွတ်သည်လည်း ဖြစ်စေအသို့ပြုနိုင်လတ္တံ့နည်း။ သျှင်မ တိုက်တွန်း၏၊ ဤယောက်ျားဖြစ်သော ပုဂ္ဂိုလ်သည် ခဲဖွယ်ကိုလည်းကောင်း၊ ဘောဇဉ်ကိုလည်းကောင်း သင့်အား ပေးအံ့၊ ထိုခဲဖွယ်ဘောဇဉ်ကို သင်သည် မိမိလက်ဖြင့်ခံယူ၍ ခဲမူလည်း ခဲလော့၊ စားမူလည်း စားလော့ဟု တစ်ပါးသော ရဟန်းမိန်းမ၏ တိုက်တွန်းခြင်းအကြောင်း ကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
֍ ၂၁၃
။ သုံးကြိမ်တိုင်အောင် (ဉတ်ကမ္မဝါစာဖြင့်) ဆုံးမပါလျက် (အယူကို) မစွန့်သော အမျက်ထွက်သော ရဟန်းမိန်းမအား (ပဌမကုပိတ) သံဃာဒိသိသ်သိက္ခာပုဒ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
စဏ္ဍကာဠီဘိက္ခုနီမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
စိတ်ဆိုးသည် မနှစ်သက်သည် ဖြစ်၍ “ငါသည် မြတ်စွာဘုရားကို စွန့်၏၊ တရားတော်ကို စွန့်၏၊ သံဃာတော်ကို စွန့်၏၊ သိက္ခာကို စွန့်၏”ဟု စဏ္ဍကာဠီ ဘိက္ခုနီမ၏ ဆိုခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
မူလပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ဓုရနိက္ခေပသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
֍ ၂၁၄
။ သုံးကြိမ်တိုင်အောင် (ဉတ်ကမ္မဝါစာဖြင့်) ဆုံးမပါလျက် (အယူကို) မစွန့်သော တစ်စုံတစ်ခုသာလျှင် ဖြစ်သော အဓိကရုဏ်း၌ ရှုံးသော ရဟန်းမိန်းမအား (ဒုတိယကုပိတ) သံဃာဒိသိသ်သိက္ခာပုဒ်ကိုအဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
--အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
စဏ္ဍကာဠီဘိက္ခုနီမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
တစ်စုံတစ်ခုသာလျှင် ဖြစ်သော အဓိကရုဏ်း၌ ရှုံးသည် ဖြစ်၍ စိတ်ဆိုးကာ မနှစ်သက်သည် ဖြစ်၍"ရဟန်းမိန်းမတို့သည် ဆန္ဒာဂတိသို့လည်း လိုက်ကုန်၏၊ ရဟန်းမိန်းမတို့သည် ဒေါသာဂတိသို့ လည်းလိုက်ကုန်၏၊ ရဟန်းမိန်းမတို့သည် မောဟာဂတိသို့လည်း လိုက်ကုန်၏၊ ရဟန်းမိန်းမတို့သည် ဘယာဂတိသို့လည်း လိုက်ကုန်၏”ဟု စဏ္ဍကာဠီဘိက္ခုနီမ၏ ဆိုခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသောအကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ဓုရနိက္ခေပသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
֍ ၂၁၅
။ သုံးကြိမ်တိုင်အောင် (ဉတ်ကမ္မဝါစာဖြင့်) ဆုံးမပါလျက် (အယူကို) မစွန့်ဘဲ လူတို့နှင့်ရောနှောသော ရဟန်းမိန်းမတို့အား (သံသဋ္ဌ) သံဃာဒိသိသ်သိက္ခာပုဒ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့၏ လူတို့နှင့် ရောနှော၍ နေကြခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသောအကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ဓုရနိက္ခေပသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
֍ ၂၁၆
။ သုံးကြိမ်တိုင်အောင် (ဉတ်ကမ္မဝါစာဖြင့်) ဆုံးမပါလျက် (အယူကို) မစွန့်ဘဲ “သျှင်မတို့သင်တို့သည် လူတို့နှင့် ရောနှော၍သာလျှင် နေကြကုန်လော့၊ သင်တို့သည် အသီးအခြား မနေကြကုန်လင့်”ဟု တိုက်တွန်းသော ရဟန်းမိန်းမအား (ဒုတိယသံသဋ္ဌ) သံဃာဒိသိသ်သိက္ခာပုဒ်ကိုအဘယ် အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
“သျှင်မတို့ သင်တို့သည် လူတို့နှင့် ရောနှော၍သာလျှင် နေကြကုန်လော့၊ သင်တို့သည် အသီး အခြားမနေကြကုန်လင့်”ဟု ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမ၏ တိုက်တွန်းခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်း အကြောင်းခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ဓုရနိက္ခေပသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
သံဃာဒိသိသ်ဆယ်ပါး ပြီး၏။
--ထိုသံဃာဒိသိသ်၏ အကျဉ်းချုပ်
ဥဿယဝါဒိကသိက္ခာပုဒ်၊ စောရီဝုဋ္ဌာပနသိက္ခာပုဒ်၊ ဂါမန္တရဂမနသိက္ခာပုဒ်၊ ဥက္ခိတ္တ ဩသာရဏသိက္ခာပုဒ်၊ ဘုဉ္ဇနကြိယာဖြင့် မှတ်အပ်သော ပဌမအဝဿုတ သိက္ခာပုဒ်၊ ကိံတေဟူသော သဒ္ဒါဖြင့် မှတ်အပ်သောဒုတိယအဝဿုတသိက္ခာပုဒ်၊ ပဌမကုပိတ သိက္ခာပုဒ်၊ ကိသ္မိဥ္စိဟူသော သဒ္ဒါဖြင့်မှတ်အပ်သော ဒုတိယ ကုပိတသိက္ခာပုဒ်၊ ပဌမသံသဋ္ဌ သိက္ခာပုဒ်၊ ဒုတိယသံသဋ္ဌသိက္ခာပုဒ်နှင့်တကွ ထိုသံဃာဒိသိသ်တို့သည်ဆယ်ပါးတို့ တည်း။ ဤကား အကျဉ်းချုပ်တည်း။
၃-နိဿဂ္ဂိပါစိတ်တစ်ဆယ့်နှစ်ပါး
֍ ၂၁၇
။ သိတော်မူ မြင်တော်မူ၍ ပူဇော်အထူးကို ခံတော်မူထိုက်သော (အလုံးစုံသောတရားတို့ကို) ကိုယ်တိုင် မှန်စွာ သိတော်မူသော ထိုမြတ်စွာဘုရားသည် သပိတ်ကို သိုမှီးသိမ်းဆည်းခြင်းကို ပြုသောရဟန်းမိန်းမအား နိဿဂ္ဂိပါစိတ်သိက္ခာပုဒ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းမိန်းမတို့၏ သပိတ်ကို သိုမှီးသိမ်းဆည်းခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ် ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ကထိနသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
“အကာလသင်္ကန်းကို ကာလသင်္ကန်း”ဟူ၍ ဆောက်တည်ကာ ဝေဖန်ခွဲဝေစေသော ရဟန်း မိန်းမအားနိဿဂ္ဂိပါစိတ်သိက္ခာပုဒ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
--အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမ၏ “အကာလသင်္ကန်းကို ကာလသင်္ကန်း”ဟူ၍ ဆောက်တည်ကာ ဝေဖန်ခွဲဝေ စေခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
ရဟန်းမိန်းမ (တစ်ယောက်) နှင့်အတူ သင်္ကန်းကို (သဘောတူ) လဲလှယ်ပြီးနောက် (မိမိသင်္ကန်းကိုပြန်၍) လုယူသော ရဟန်းမိန်းမအား နိဿဂ္ဂိပါစိတ်သိက္ခာပုဒ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမ၏ ရဟန်းမိန်းမ (တစ်ယောက်) နှင့်အတူ သင်္ကန်းကို (သဘောတူ) လဲလှယ်ပြီးနောက် (မိမိသင်္ကန်းကို ပြန်၍) လုယူခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
တစ်ပါးသော ထောပတ်စသည်ကို တောင်းပြီး၍ တစ်ပါးသော ဆီစသည်ကို တောင်းသော ရဟန်းမိန်းမအား နိဿဂ္ဂိပါစိတ်သိက္ခာပုဒ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမ၏ တစ်ပါးသော ထောပတ် စသည်ကို တောင်းပြီး၍ တစ်ပါးသော ဆီ စသည်ကိုတောင်ခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏၊ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် ခြောက်မျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
တစ်ပါးသော ထောပတ် စသည်ကို ဝယ်စေပြီး၍ တစ်ပါးသော ဆီ စသည်ကို ဝယ်စေသော ရဟန်းမိန်းမအား နိဿဂ္ဂိပါစိတ်သိက္ခာပုဒ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
--ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမ၏ တစ်ပါးသော ထောပတ် စသည်ကို ဝယ်စေပြီး၍ တစ်ပါးသော ဆီစသည်ကိုဝယ်စေခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် ခြောက်မျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
တစ်ပါးသော သင်္ကန်းစသည်အကျိုးငှါ လှူအပ်သော တစ်ပါးသော သင်္ကန်းစသည်ကို ရည်ညွှန်း၍လှူအပ်သော သံဃိကဖြစ်သော (အပ်သော သင်္ကန်းစသော) ပရိက္ခရာဖြင့် တစ်ပါးသော (ဆေးစသော) ပရိက္ခရာကို လဲလှယ် (ဝယ်) စေသော ရဟန်းမိန်းမအား နိဿဂ္ဂိပါစိတ်သိက္ခာပုဒ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့၏ တစ်ပါးသော သင်္ကန်းစသည်အကျိုးငှါ လှူအပ်သော တစ်ပါးသောသင်္ကန်းစသည်ကို ရည်ညွှန်း၍ လှူအပ်သော သံဃိကဖြစ်သော (အပ်သော သင်္ကန်းစသော) ပရိက္ခရာဖြင့်တစ်ပါးသော (ဆေးစသော) ပရိက္ခရာကို လဲလှယ် (ဝယ်) စေကြခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် ခြောက်မျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
တစ်ပါးသော သင်္ကန်းစသည်အကျိုးငှါ လှူအပ်သော တစ်ပါးသော သင်္ကန်းစသည်ကို ရည်ညွှန်း၍လှူအပ်သော သံဃိကဖြစ်သော ကိုယ်တိုင်တောင်းအပ်သော (အပ်သော သင်္ကန်းစသော) ပရိက္ခရာဖြင့်တစ်ပါးသော (ဆေးစသော) ပရိက္ခရာကို လဲလှယ် (ဝယ်) စေသော ရဟန်းမိန်းမအား နိဿဂ္ဂိပါစိတ်သိက္ခာပုဒ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့၏ တစ်ပါးသော သင်္ကန်းစသည်အကျိုးငှါ လှူအပ်သော တစ်ပါးသောသင်္ကန်းစသည်ကို ရည်ညွှန်း၍ လှူအပ်သော သံဃိကဖြစ်သော ကိုယ်တိုင်တောင်းအပ်သော (အပ်သောသင်္ကန်းစသော) ပရိက္ခရာဖြင့် တစ်ပါးသော (ဆေးစသော) ပရိက္ခရာကို လဲလှယ် (ဝယ်) စေကြခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် ခြောက်မျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
တစ်ပါးသော သင်္ကန်းစသည်အကျိုးငှါ လှူအပ်သော တစ်ပါးသော သင်္ကန်းစသည်ကို ရည်ညွှန်း၍လှူအပ်သော ဂိုဏ်းအား စွန့် (လွှတ်၍ လှူ) အပ်သော (အပ်သော သင်္ကန်းစသော) ပရိက္ခရာဖြင့် တစ်ပါးသော (ဆေး စသော) ပရိက္ခရာကို လဲလှယ် (ဝယ်) စေသော ရဟန်းမိန်းမအား နိဿဂ္ဂိပါစိတ်သိက္ခာပုဒ်ကိုအဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့၏ တစ်ပါးသော သင်္ကန်းစသည်အကျိုးငှါ လှူအပ်သော တစ်ပါးသောသင်္ကန်းစသည်ကို ရည်ညွှန်း၍ လှူအပ်သော ဂိုဏ်းအား စွန့် (လွှတ်၍လှူ) အပ်သော (အပ်သောသင်္ကန်းစသော) ပရိက္ခရာဖြင့် တစ်ပါးသော (ဆေး စသော) ပရိက္ခရာကို လဲလှယ် (ဝယ်) စေကြခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် ခြောက်မျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
တစ်ပါးသော သင်္ကန်းစသည်အကျိုးငှါ လှူအပ်သော တစ်ပါးသော သင်္ကန်းစသည်ကို ရည်ညွှန်း၍လှူအပ်သော ဂိုဏ်းအား စွန့် (လွှတ်၍လှူ) အပ်သော ကိုယ်တိုင်တောင်းအပ်သော (အပ်သော သင်္ကန်းစသော) ပရိက္ခရာဖြင့် တစ်ပါးသော (ဆေးစသော) ပရိက္ခရာကို လဲလှယ် (ဝယ်) စေသော ရဟန်းမိန်းမအား နိဿဂ္ဂိပါစိတ်သိက္ခာပုဒ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
--သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့၏ တစ်ပါးသော သင်္ကန်းစသည်အကျိုးငှါ လှူအပ်သော တစ်ပါးသောသင်္ကန်း စသည်ကို ရည်ညွှန်း၍ လှူအပ်သော ကိုယ်တိုင်တောင်းအပ်သော (အပ်သော သင်္ကန်းစသော) ပရိက္ခရာဖြင့် တစ်ပါးသော (ဆေးစသော) ပရိက္ခရာကို လဲလှယ် (ဝယ်) စေကြခြင်း အကြောင်းကြောင့်ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် ခြောက်မျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ပ
တစ်ပါးသော သင်္ကန်းစသည်အကျိုးငှါ လှူအပ်သော တစ်ပါးသော သင်္ကန်းစသည်ကို ရည်ညွှန်း၍လှူအပ်သော ပုဂ္ဂလိကဖြစ်သော ကိုယ်တိုင်တောင်းအပ်သော (အပ်သော သင်္ကန်းစသော) ပရိက္ခရာဖြင့်တစ်ပါးသော (အပ်သော ဆေးစသော) ပရိက္ခရာကို လဲလှယ် (ဝယ်) စေသော ရဟန်းမိန်းမအား နိဿဂ္ဂိပါစိတ်သိက္ခာပုဒ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
--ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမ၏ တစ်ပါးသော သင်္ကန်းစသည်အကျိုးငှါ လှူအပ်သော တစ်ပါးသော သင်္ကန်းစသည်ကို ရည်ညွှန်း၍ လှူအပ်သော ပုဂ္ဂလိကဖြစ်သော ကိုယ်တိုင်တောင်းအပ်သော (အပ်သော သင်္ကန်းစသော) ပရိက္ခရာဖြင့် တစ်ပါးသော (အပ်သော ဆေးစသော) ပရိက္ခရာကို လဲလှယ် (ဝယ်) စေခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် ခြောက်မျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
လေးကံသထက်လွန်၍ အဖိုးထိုက်သော (ချမ်းသောအခါ ခြုံစရာ) လေးသော အရုံကို တောင်းသောရဟန်းမိန်းမအား နိဿဂ္ဂိပါစိတ်သိက္ခာပုဒ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမ၏ကောသလမင်းကြီးအား ကမ္ဗလာ (အပေါ်ရုံ) ကို တောင်းခြင်း အကြောင်းကြောင့်ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် ခြောက်မျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
အခွဲနှင့်တကွ သုံးကံသထက်လွန်၍ (နှစ်ကံသခွဲ=ငွေတစ်ဆယ့်နှစ်ကျပ်ထက် လွန်၍) အဖိုးထိုက်သော (ပူအိုက်သောအခါ ခြုံစရာ) ပေါ့သော အရုံကို တောင်းသော ရဟန်းမိန်းမအား နိဿဂ္ဂိပါစိတ်သိက္ခာပုဒ်ကိုအဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမ၏ ကောသလမင်းကြီးအား (ခေါမတိုင်းမှဖြစ်သော) ခေါမပုဆိုးကို တောင်းခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် ခြောက်မျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
နိဿဂ္ဂိပါစိတ် တစ်ဆယ့်နှစ်ပါး ပြီး၏။
ထိုနိဿဂ္ဂိပါစိတ်၏ အကျဉ်းချုပ်
ပတ္တသန္နိစယသိက္ခာပုဒ်၊ အကာလစီဝရသိက္ခာပုဒ်၊ ကာလသင်္ကန်းကို လဲလှယ်ဖလှယ် သောစီဝရပရိဝတ္တနသိက္ခာပုဒ်၊ အညဝိညာပနသိက္ခာပုဒ်၊ စေတာပေတွာဟူသော သဒ္ဒါဖြင့် မှတ်အပ်သော အညစေတာပနသိက္ခာပုဒ်၊ အညဒတ္ထိကသံဃိကသိက္ခာပုဒ်၊ သံဃိကသညာ စိကသိက္ခာပုဒ်၊ မဟာဇနိကသိက္ခာပုဒ်၊ မဟာဇနိကသညာစိကသိက္ခာပုဒ်၊ ပုဂ္ဂလသညာစိက သိက္ခာပုဒ်၊ စတုက္ကံသဟူသောသဒ္ဒါဖြင့် မှတ်အပ်သော ဂရုပါဝုရဏသိက္ခာပုဒ်၊ အဎ်ဍတေယျဟူသော သဒ္ဒါဖြင့် မှတ်အပ်သောလဟုပါဝုရဏသိက္ခာပုဒ်။ ဤကား အကျဉ်းချုပ်တည်း။
၄-ပါစိတ်အာပတ်များ
၁-လသုဏဝဂ်
֍ ၂၁၈
။ သိတော်မူ မြင်တော်မူ၍ ပူဇော်အထူးကို ခံတော်မူထိုက်သော (အလုံးစုံသောတရားတို့ကို) ကိုယ်တိုင် မှန်စွာ သိတော်မူသော ထိုမြတ်စွာဘုရားသည် ကြက်သွန်၁ ကို စားသော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမ၏ အတိုင်းအရှည်ကို မသိမူ၍ ကြက်သွန်ကို ဆောင်စေခြင်းအကြောင်းကြောင့်ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ဧဠကလောမသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
ကျဉ်းမြောင်းသော ‘ပဿာဝမဂ်အနီး ပေါင်ကြား လက်ကတီးကြား’ အရပ်၌ အမွေးကို ရိတ်နုတ်သောရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
--ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းမိန်းမတို့၏ ကျည်းမြောင်းသော ‘ပဿာဝမဂ်အနီး ပေါင်ကြား လက်ကတီးကြား’ အရပ်၌အမွေးကို ရိတ်နုတ်ကြခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် လေးမျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
(ပဿာဝမဂ်) အပြင်ကို ပုတ်ခတ်ခြင်းကြောင့် ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ရဟန်းမိန်းမနှစ်ယောက်တို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ရဟန်းမိန်းမ နှစ်ယောက်တို့၏ (ပဿာဝမဂ်) အပြင်ကို ပုတ်ခတ်ခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ပဌမပါရာဇိကသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
ချိပ်တောင့်ဖြင့် ထိုးခြင်းကြောင့် ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
တစ်ပါးသော ရဟန်းမိန်းမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
တစ်ပါးသော ရဟန်းမိန်းမ၏ ချိပ်တောင့်ကို ယူသော ‘ထိုးသော’ အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသောအကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ပဌမပါရာဇိကသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
လက်နှစ်သစ် အတိုင်းအရှည်ထက်အလွန် (ပဿာဝမဂ်ကို) ရေဆေးသော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သက္ကတိုင်းတို့၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
တစ်ပါးသော ရဟန်းမိန်းမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
တစ်ပါးသော ရဟန်းမိန်းမ၏ အလွန်နက်စွာ (ပဿာဝမဂ်ကို) ရေဆေးခြင်းအကြောင်းကြောင့်ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
--(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသောအကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ပဌမပါရာဇိကသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
ဆွမ်းစားသော ရဟန်းယောက်ျားအား သောက်ရေဖြင့်လည်းကောင်း၊ ယပ်လေခတ်သဖြင့်လည်း ကောင်း (နှစ်တောင့်ထွာဟတ္ထပါသ်၌) တည်သော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
တစ်ပါးသော ရဟန်းမိန်းမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
တစ်ပါးသော ရဟန်းမိန်းမ၏ ဆွမ်းစားသော ရဟန်းအား သောက်ရေဖြင့်လည်းကောင်း၊ ယပ်လေခတ်သဖြင့်လည်းကောင်း (နှစ်တောင့်ထွာဟတ္ထပါသ်၌) တည်ခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ဧဠကလောမသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
စပါးစိမ်းကို တောင်း၍ စားသော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာကုန်သော ရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့၏ စပါးစိမ်းကို တောင်း၍ စားကြခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် လေးမျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
ကျင်ကြီးကိုလည်းကောင်း၊ ကျင်ငယ်ကိုလည်းကောင်း၊ အမှိုက်ကိုလည်းကောင်း၊ စားကြွင်းကိုလည်းကောင်း နံရံ၏ တစ်ဖက်၌ စွန့်သော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
တစ်ပါးသော ရဟန်းမိန်းမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
တစ်ပါးသော ရဟန်းမိန်းမ၏ ကျင်ကြီးကို နံရံ၏ တစ်ဖက်၌ စွန့်ခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
--(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် ခြောက်မျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
ကျင်ကြီးကိုလည်းကောင်း၊ ကျင်ငယ်ကိုလည်းကောင်း၊ အမှိုက်ကိုလည်းကောင်း၊ စားကြွင်းကိုလည်းကောင်း စိမ်းသော ကောက်ပဲရှိရာအရပ်၌ စွန့်သော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာကုန်သော ရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာကုန်သော ရဟန်းမိန်းမတို့၏ ကျင်ကြီးကိုလည်းကောင်း၊ ကျင်ငယ်ကိုလည်းကောင်း၊ အမှိုက်ကိုလည်းကောင်း၊ စားကြွင်းကိုလည်းကောင်း စိမ်းသော ကောက်ပဲရှိရာအရပ်၌ စွန့်ကြခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် ခြောက်မျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
ကခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ သီဆိုခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ တီးမှုတ်ခြင်းကိုလည်းကောင်း ကြည့်ရှုနားထောင်ခြင်းငှါ သွားသော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းမိန်းမတို့၏ ကခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ သီဆိုခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ တီးမှုတ်ခြင်းကိုလည်းကောင်း ကြည့်ရှုခြင်းငှါ သွားကြခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်း အကြောင်းခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ဧဠကလောမသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
ရှေးဦးစွာသော လသုဏဝဂ် ပြီး၏။
၁။ ကြက်သွန်ဟူသည် မဂဓတိုင်း၌ဖြစ်သော အမြှောင်းများသော ကြက်သွန်စိမ်း၊ ဝါ-ကြက်သွန်ဖြူတည်း။
--၂-ရတ္တန္ဓကာရဝဂ်
֍ ၂၁၉
။ (ဆီမီးရောင်စသော) အရောင်အလင်းမရှိသော ညဉ့်မိုက်သောအခါ၌ ယောက်ျားတစ်ယောက်နှင့်အတူတကွ တစ်ယောက်ချင်းချင်း (နှစ်တောင့်ထွာဟတ္ထပါသ်၌) ရပ်တည်သော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
တစ်ပါးသော ရဟန်းမိန်းမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
တစ်ပါးသော ရဟန်းမိန်းမ၏ ဆီမီးစသော အရောင်အလင်းမရှိသော ညဉ့်မိုက်သောအခါ၌ယောက်ျားတစ်ယောက်နှင့် အတူတကွ တစ်ယောက်ချင်းချင်း (နှစ်တောင့်ထွာဟတ္ထပါသ်၌) ရပ်တည်ခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ထေယျသတ္ထကသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
(နံရံစသည်ဖြင့်) ဖုံးလွှမ်းသော အရပ်၌ ယောက်ျားတစ်ယောက်နှင့် အတူတကွ တစ်ယောက်ချင်းချင်း (နှစ်တောင့်ထွာဟတ္ထပါသ်၌) ရပ်တည်သော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
တစ်ပါးသော ရဟန်းမိန်းမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
တစ်ပါးသော ရဟန်းမိန်းမ၏ (နံရံစသည်ဖြင့်) ဖုံးလွှမ်းသောအရပ်၌ ယောက်ျားနှင့်အတူ တစ်ယောက်ချင်းချင်း (နှစ်တောင့်ထွာဟတ္ထပါသ်၌) ရပ်တည်ခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ထေယျသတ္ထကသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
ဟင်းလင်းအပြင် ‘လွင်တီးခေါင်’ အရပ်၌ ယောက်ျားတစ်ယောက်နှင့် တစ်ယောက်ချင်းချင်း (နှစ်တောင့်ထွာ ဟတ္ထပါသ်၌) ရပ်တည်သော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
တစ်ပါးသော ရဟန်းမိန်းမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
--အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
တစ်ပါးသော ရဟန်းမိန်းမ၏ ဟင်းလင်းအပြင် ‘လွင်တီးခေါင်’ အရပ်၌ ယောက်ျားတစ်ယောက်နှင့် အတူတစ်ယောက်ချင်းချင်း (နှစ်တောင့်ထွာဟတ္ထပါသ်၌) ရပ်တည်ခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ထေယျသတ္ထကသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
ခရီးလမ်းမ၌လည်းကောင်း၊ ထုတ်ချင်းမထွင်းသော လမ်းခရီး၌လည်းကောင်း၊ ခရီးလမ်းဆုံ၌လည်းကောင်း ယောက်ျားတစ်ယောက်နှင့်အတူ တစ်ယောက်ချင်းချင်း (နှစ်တောင့်ထွာဟတ္ထပါသ်၌) ရပ်တည်သောရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမ၏ ခရီးလမ်းမ၌လည်းကောင်း၊ ထုတ်ချင်းမထွင်းသော လမ်းခရီး၌လည်းကောင်း၊ ခရီးလမ်းဆုံ၌လည်းကောင်း ယောက်ျားတစ်ယောက်နှင့်အတူ တစ်ယောက်ချင်းချင်း (နှစ်တောင့်ထွာဟတ္ထပါသ်၌) ရပ်တည်ခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ထေယျသတ္ထကသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
နံနက်အခါ၌ ဒါယကာတို့ အိမ်တို့သို့ ချဉ်းကပ်ကာ နေရာ၌ ထိုင်၍ အိမ်ရှင်တို့ကိုမပန်ကြားဘဲပြန်သွားသော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
တစ်ပါးသော ရဟန်းမိန်းမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
တစ်ပါးသော ရဟန်းမိန်းမ၏ နံနက်အခါ၌ ဒါယကာတို့ အိမ်တို့သို့ ချဉ်းကပ်ကာ နေရာ၌ ထိုင်၍အိမ်ရှင်တို့ကို မပန်ကြားဘဲ ပြန်သွားခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ကထိနသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
နေလွဲသောအခါ၌ ဒါယကာတို့ အိမ်တို့သို့ ချဉ်းကပ်ကာ အိမ်ရှင်တို့ကို မပန်ကြားမူ၍ နေရာ၌ထိုင်သော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
--ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမ၏ နေလွဲသောအခါ၌ ဒါယကာတို့ အိမ်တို့သို့ ချဉ်းကပ်ကာ အိမ်ရှင်တို့ကိုမပန်ကြားမူ၍ နေရာ၌ ထိုင်နေခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ကထိနသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
နေဝင်သောအခါ၌ ဒါယကာတို့ အိမ်တို့သို့ ချဉ်းကပ်ကာ အိမ်ရှင်တို့ကို မပန်ကြားမူ၍ အိပ်ရာ နေရာကိုမိမိခင်း၍လည်းကောင်း၊ သူတစ်ပါးကို ခင်းစေ၍လည်းကောင်း ထိုင်သော ရဟန်းမိန်းမအားပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့၏ နေဝင်သောအခါ ဒါယကာတို့ အိမ်တို့သို့ ချဉ်းကပ်ကာ အိမ်ရှင် တို့ကိုမပန်ကြားမူ၍ အိပ်ရာနေရာကို ခင်း၍ ထိုင်နေကြခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါ သည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ကထိနသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
အယူအဆလွဲသဖြင့်လည်းကောင်း၊ အထင်မှားခြင်းဖြင့်လည်းကောင်း (ပဉ္စင်းဖြစ်သော) သူတစ်ပါးကိုကဲရဲ့သော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
တစ်ပါးသော ရဟန်းမိန်းမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
တစ်ပါးသော ရဟန်းမိန်းမ၏ အယူအဆလွဲသဖြင့်လည်းကောင်း၊ အထင်မှားခြင်းဖြင့်လည်းကောင်း (ပဉ္စင်းဖြစ်သော) သူတစ်ပါးကို ကဲ့ရဲ့ခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
မိမိကိုလည်းကောင်း၊ သူတစ်ပါးကိုလည်းကောင်း ငရဲဖြင့်လည်းကောင်း၊ မြတ်သော အကျင့်ဖြင့်လည်းကောင်း ကျိန်ဆဲသော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
စဏ္ဍကာဠီဘိက္ခုနီမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
--စဏ္ဍကာဠီဘိက္ခုနီမ၏ မိမိကိုလည်းကောင်း၊ သူတစ်ပါးကိုလည်းကောင်း ငရဲဖြင့်လည်းကောင်း၊ မြတ်သောအကျင့်ဖြင့်လည်းကောင်း ကျိန်ဆဲခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
မိမိကိုယ်ကို ထု၍ ထု၍ ငိုသော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
စဏ္ဍကာဠီဘိက္ခုနီမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
စဏ္ဍကာဠီဘိက္ခုနီမ၏ မိမိကိုယ်ကို ထု၍ ထု၍ ငိုခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ဓုရနိက္ခေပသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
နှစ်ခုမြောက် ရတ္တန္ဓကာရဝဂ် ပြီး၏။
၃-နဟာနဝဂ်
֍ ၂၂၀
။ (အဝတ်မပါ) အချည်းနှီး ရေချိုးသော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့၏ (အဝတ်မပါ) အချည်းနှီး ရေချိုးကြခြင်း အကြောင်းကြောင့်ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ဧဠကလောမသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
--ပမာဏကိုလွန်သော ရေသနုပ် ‘ရေလဲ'ကို ပြုစေသော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းမိန်းမတို့၏ ပမာဏကိုလွန်သော ရေသနုပ် ‘ရေလဲ’ တို့ကို ဆောင်ကြခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် ခြောက်မျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
ရဟန်းမိန်းမ၏ သင်္ကန်းကို မိမိဖြေ၍လည်းကောင်း၊ သူတစ်ပါးကို ဖြေစေ၍လည်းကောင်း မိမိလည်းမချုပ်၊ သူတစ်ပါးကိုလည်း ချုပ်စိမ့်သောငှာ လုံ့လမပြုသော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကိုအဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမ၏ ရဟန်းမိန်းမ၏ သင်္ကန်းကို မိမိဖြေ၍လည်းကောင်း၊ သူတစ်ပါးကို ဖြေစေ၍လည်းကောင်း မိမိလည်း မချုပ်၊ သူတစ်ပါးကိုလည်း ချုပ်စိမ့်သောငှါ လုံ့လမပြုခြင်း အကြောင်းကြောင့်ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ဓုရနိက္ခေပသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
သင်္ကန်းငါးထည် လှည့်လည်၍ ဝတ်ခြင်း၌ ငါးရက်ကို လွန်စေသော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ရဟန်းမိန်းမတို့၏ လက်၌ သင်္ကန်းကို ထား၍ သင်းပိုင်ကိုယ်ဝတ်နှင့် တကွ ဇနပုဒ်၌ များစွာသောရဟန်းမိန်းမတို့ ဖဲသွားကြခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ကထိနသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
(ငါးရက်ကိုမလွန်စေဘဲ) ပြောင်းရွှေ့၍ ဝတ်အပ်သော သင်္ကန်းကို ဆောင်သော ရဟန်းမိန်းမအားပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
--သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
တစ်ပါးသော ရဟန်းမိန်းမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
တစ်ပါးသော ရဟန်းမိန်းမ၏ သင်္ကန်းကို မပန်ကြားဘဲ တစ်ပါးသော ရဟန်းမိန်းမ၏ ရုံခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ကထိနသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
ဂိုဏ်း၏ သင်္ကန်းလာဘ်ကို အန္တရာယ်ပြုသော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမ၏ ဂိုဏ်း၏ သင်္ကန်းလာဘ်ကို အန္တရာယ်ပြုခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
တရားနှင့်လျော်သော သင်္ကန်းဝေဖန်ခြင်းကို တားမြစ်သော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကိုအဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမ၏ တရားနှင့်လျော်သော သင်္ကန်းဝေဖန်ခြင်းကို တားမြစ်ခြင်းအကြောင်းကြောင့်ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
လူအားလည်းကောင်း၊ ပရိဗိုဇ်ယောက်ျားအားလည်းကောင်း၊ ပရိဗိုဇ်မအားလည်းကောင်း ရဟန်း၏သင်္ကန်းကို ပေးစေသော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါ့သနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
--ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမ၏ လူအား ရဟန်း၏သင်္ကန်းကို ပေးခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် ခြောက်မျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
အားနည်းသော သင်္ကန်းရနိုးခြင်းဖြင့် သင်္ကန်းကာလကို လွန်စေသော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမ၏ အားနည်းသော သင်္ကန်းရနိုးခြင်းဖြင့် သင်္ကန်းကာလကို လွန်စေခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
တရားနှင့်လျော်သော ကထိန်နုတ်ခြင်းကို တားမြစ်သော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကိုအဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမ၏ တရားနှင့်လျော်သော ကထိန်နုတ်ခြင်းကို တားမြစ်ခြင်း အကြောင်းကြောင့်ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
သုံးခုမြောက် နဟာနဝဂ် ပြီး၏။
--၄-တုဝဋ္ဋဝဂ်
֍ ၂၂၁
။ ညောင်စောင်းတစ်ခုတည်း၌ အိပ်ကြကုန်သော ရဟန်းမိန်းမနှစ်ဦးတို့အား ပါစိတ်အာပတ်ကိုအဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့၏ ညောင်စောင်းတစ်ခုတည်း၌ ရဟန်းမိန်းမနှစ်ဦးတို့ အိပ်ကြခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ဧဠကလောမသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
တစ်ခင်း တစ်ရုံတည်း အိပ်ကြကုန်သော ရဟန်းမိန်းမနှစ်ဦးတို့အား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာကုန်သော ရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့၏ တစ်ခင်း တစ်ရုံတည်း နှစ်ဦးတို့ အိပ်ကြခြင်း အကြောင်းကြောင့်ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ဧဠကလောမသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
(မချမ်းသာစေလိုသော) စေတနာရှိသည်ဖြစ်၍ မချမ်းသာခြင်းကို ပြုသော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမ၏ ရဟန်းမိန်းမအား (မချမ်းသာစေလိုသော) စေတနာရှိသည်ဖြစ်၍ မချမ်းသာခြင်းကို ပြုခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
--(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
ဖျားနာသော အတူနေတပည့်မကို မိမိလည်း မလုပ်ကျွေး၊ သူတစ်ပါးကိုလည်း လုပ်ကျွေးစေခြင်းငှါလုံ့လ မပြုသော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမ၏ ဖျားနာသော အတူနေတပည့်မကို မိမိလည်း မလုပ်ကျွေးခြင်း၊ သူတစ်ပါးကိုလည်း လုပ်ကျွေးစေခြင်းငှါ လုံ့လမပြုခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ဓုရနိက္ခေပသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
ရဟန်းမိန်းမအား (မိမိပိုင်) ကျောင်းကို ပေးပြီး၍ စိတ်ဆိုးကာ နှလုံးမသာယာသည်ဖြစ်၍ နှင်ထုတ်သော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမ၏ ရဟန်းမိန်းမအား (မိမိပိုင်) ကျောင်းကို ပေးပြီး၍ စိတ်ဆိုးကာ နှလုံးမသာယာသည် ဖြစ်၍ နှင်ထုတ်ခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
သုံးကြိမ်တိုင်အောင် (ဉတ်ကမ္မဝါစာဖြင့်) ဆိုဆုံးမပါလျက် (အယူကို) မစွန့်သော (လူတို့နှင့်) ရောနှောသော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
စဏ္ဍကာဠီဘိက္ခုနီမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
စဏ္ဍကာဠီဘိက္ခုနီမ၏ (လူတို့နှင့်) ရောနှော၍ နေခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါ သည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသောအကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ဓုရနိက္ခေပသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
--ရွံရှာဖွယ်ရှိ၏ဟု သမုတ်အပ်သော ဘေးရှိသော တိုင်းပြည်အတွင်း၌၁ အဖော်ကုန်သည် မပါဘဲ ဒေသစာရီလှည့်လည်သွားလာသော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာကုန်သော ရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာကုန်သော ရဟန်းမိန်းမတို၏ ရွံရှာဖွယ်ရှိ၏ဟု သမုတ်အပ်သော ဘေးရှိသော တိုင်းပြည် အတွင်း၌အဖော်ကုန်သည်မပါဘဲ ဒေသစာရီလှည့်လည်သွားလာကြခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ဧဠကလောမသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
ရွံရှာဖွယ်ရှိ၏ဟု သမုတ်အပ်သော ဘေးရှိသော တိုင်းတစ်ပါး၌၂ အဖော်ကုန်သည်မပါဘဲ ဒေသစာရီလှည့်လည်သွားလာသော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့၏ ရွံရှာဖွယ်ရှိ၏ဟု သမုတ်အပ်သော ဘေးရှိသော တိုင်းတစ်ပါး၌အဖော်ကုန်သည်မပါဘဲ ဒေသစာရီလှည့်လည်သွားလာကြခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ဧဠကလောမသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
ဝါတွင်း၌ ဒေသစာရီလှည့်လည်သွားလာသော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့၏ ဝါတွင်း၌ ဒေသစာရီ လှည့်လည်သွားလာကြခြင်း အကြောင်းကြောင့်ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ဧဠကလောမသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
--ဝါကျွတ်သောအခါ ဒေသစာရီ လှည့်လည်မသွားသော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကိုအဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာကုန်သော ရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာကုန်သော ရဟန်းမိန်းမတို့၏ ဝါကျွတ်သောအခါ ဒေသစာရီ လှည့်လည်မသွားကြခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ပဌမပါရာဇိကသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
လေးခုမြောက် တုဝဋ္ဋဝဂ် ပြီး၏။
၁။ မိမိနေရာ တိုင်းနိုင်ငံအတွင်းကို အန္တောရဋ္ဌဟု ခေါ်သည်။
၂။ မိမိနေရာ တိုင်းနိုင်ငံမှ တစ်ပါးသော တိုင်းနိုင်ငံကို တိရောရဋ္ဌဟု ခေါ်သည်။
--၅-စိတ္တာဂါရဝဂ်
֍ ၂၂၂
။ မင်း၏ (ကစားရာ) အိမ်ကိုလည်းကောင်း၊၁ (ပန်းချီဆေးရေးစသည်ဖြင့်) ဆန်းကြယ်သော (ကစားရာ) ဇရပ်ကိုလည်းကောင်း၊၂ (ကစားရာ) အရံကိုလည်းကောင်း၊၃ (ကစားရာ) ဥယျာဉ်ကိုလည်းကောင်း၊၄ (ကစားရာ) ရေကန်ကိုလည်းကောင်း ကြည့်ရှုခြင်းငှါ သွားသော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းမိန်းမတို့၏ မင်း၏ (ကစားရာ) အိမ်ကိုလည်းကောင်း၊ (ပန်းချီဆေးရေးစသည်ဖြင့်) ဆန်းကြယ်သော (ကစားရာ) ဇရပ်ကိုလည်းကောင်း ကြည့်ရှုခြင်းငှါ သွားကြခြင်းအကြောင်းကြောင့်ပညတ် တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ဧဠကလောမသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
အခြေရှည်သော ညောင်စောင်း အင်းပျဉ်ကိုလည်းကောင်း၊ သားရဲရုပ်အခြေရှိသော ပလ္လင်ကိုလည်းကောင်း သုံးဆောင်သော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့၏ အခြေရှည်သော ညောင်စောင်း အင်းပျဉ်ကိုလည်းကောင်း၊ သားရဲရုပ်အခြေရှိသော ပလ္လင်ကိုလည်းကောင်း သုံးဆောင်ကြခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ဧဠကလောမသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
ချည်ကိုငင်သော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
--အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းမိန်းမတို့၏ ချည်ကို ငင်ကြခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ဧဠကလောမသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
လူတို့၏ အမှုကြီးငယ်ကို ပြုသော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့၏ လူတို့၏ အမှုကြီးငယ်ကို ပြုကြခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ဧဠကလောမသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
ရဟန်းမိန်းမက ‘သျှင်မ လာလော့၊ ဤအဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေပါလော့’ဟု ဆိုအပ်သောအခါကောင်းပါပြီဟု ဝန်ခံ၍ မိမိကိုယ်တိုင်လည်း မငြိမ်းစေ၊ ငြိမ်းစေခြင်းငှါလည်း လုံ့လမပြုသော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမ၏ ရဟန်းမိန်းမက ‘သျှင်မ လာလော့၊ ဤအဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေပါလော့’ဟုဆိုအပ်သောအခါ ကောင်းပါပြီဟု ဝန်ခံ၍ မိမိကိုယ်တိုင်လည်း မငြိမ်းစေ၊ သူတစ်ပါးကိုလည်းငြိမ်းစေခြင်းငှါ လုံ့လမပြုခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ဓုရနိက္ခေပသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
လူအားလည်းကောင်း၊ ပရိဗိုဇ်ယောက်ျားအားလည်းကောင်း၊ ပရိဗိုဇ်မအားလည်းကောင်း၊ မိမိလက်ဖြင့်ခဲဖွယ်ကိုလည်းကောင်း၊ ဘောဇဉ်ကိုလည်းကောင်း ပေးသော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကိုအဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
--ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမ၏ လူအား မိမိလက်ဖြင့် ခဲဖွယ်ကိုလည်းကောင်း၊ ဘောဇဉ်ကိုလည်းကောင်း ပေးခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ဧဠကလောမသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
ဥတုနှီးသင်္ကန်းကို မစွန့်မူ၍ သုံးဆောင်သော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမ၏ ဥတုနှီးသင်္ကန်းကို မစွန့်မူ၍ သုံးဆောင်ခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့်ဖြစ်၏။ ကထိနသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
တံခါးဖွဲ့ရှိသော ကျောင်းကို မစွန့်မူ၍ (ဒေသစာရီ) လှည့်လည်သွားလာသော ရဟန်းမိန်းမအားပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမ၏ တံခါးဖွဲ့ရှိသော ကျောင်းကို မစွန့်မူ၍ (ဒေသစာရီ) လှည့်လည်သွားလာခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ကထိနသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
မဂ်ဖိုလ်မှဖီလာဖြစ်သော အတတ်ကို သင်သော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌့ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းမိန်းမတို့၏ မဂ်ဖိုလ်မှဖီလာဖြစ်သော အတတ်ကို သင်ကြခြင်း အကြောင်းကြောင့်ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
--(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ပဒသောဓမ္မသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
မဂ်ဖိုလ်မှဖီလာဖြစ်သော အတတ်ကို ပို့ချသော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းမိန်းမတို့၏ မဂ်ဖိုလ်မှဖီလာဖြစ်သော အတတ်ကို ပို့ချခြင်းအကြောင်းတို့ကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ပဒသောဓမ္မသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
ငါးခုမြောက် စိတ္တာဂါရဝဂ် ပြီး၏။
၁။ ရှင်ဘုရင်များ ပျော်ပါးကစားရန်အတွက် သီးခြားဆောက်လုပ်ထားအပ်သော အိမ်တော်ကို (ရာဇာဂါရ) မင်း၏ ကစားရာ အိမ်ဟု ခေါ်၏။
၂။ တိုင်းပြည်လူထု ပျော်ပါးကစားရန် ထိုထိုအရပ်၌ ဆောက်လုပ်ထားအပ်သော ဇရပ်ကို (စိတ္တာဂါရ)ဟု ခေါ်၏။
၃။ တိုင်းပြည်လူထု ပျော်ပါးကစားရန် မြို့တွင်း၌ ထားအပ်သော အရံခြံကြီးကို (အာရာမ)ဟု ခေါ်၏။
၄။ တိုင်းပြည်လူထုအတွက် ပျော်ပါးကစားရန် ထားအပ်သော ဥယျာဉ်ကို (ဥယျာန)ဟု ခေါ်၏။
--၆-အာရာမဝဂ်
֍ ၂၂၃
။ သိပါလျက် ရဟန်းယောက်ျားရှိသော အရံသို့ မပန်ကြားဘဲ ဝင်သော ရဟန်းမိန်းမအားပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာကုန်သော ရဟန်းမိန်းမတို့၏ အရံသို့ မပန်ကြားဘဲ ဝင်ကြခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
--(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး၊ အနုပညတ်နှစ်ပါး ရှိကုန်၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင်တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ဓုရနိက္ခေပသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
ရဟန်းယောက်ျားကို ဆဲရေးတိုင်းထွာသော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဝေသာလီပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းမိန်းမတို့၏ အသျှင်ဥပါလိကို ဆဲရေးကြခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါ သည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်း အကြောင်းခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
ကြမ်းတမ်းယုတ်မာသဖြင့် ရဟန်းမိန်းမသံဃာကို ရေရွတ်သော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကိုအဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမ၏ ကြမ်းတမ်းယုတ်မာသဖြင့် ရဟန်းမိန်းမသံဃာကို ရေရွတ်ခြင်း အကြောင်း ကြောင့်ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်း အကြောင်းခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
ပင့်ဖိတ်အပ်သည်ဖြစ်လျက်လည်းကောင်း၊ ပဝါရိတ်သင့်သည်ဖြစ်လျက်လည်းကောင်း၊ ခဲဖွယ်ကိုလည်းကောင်း၊ ဘောဇဉ်ကိုလည်းကောင်း အရပ်တစ်ပါး၌ စားသော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကိုအဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့၏ ဆွမ်းစားကြစဉ် ပဝါရိတ်သင့်ကြကုန်လျက် အရပ်တစ်ပါး၌ (ခဲဖွယ်ဘောဇဉ်ကို) စားကြခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် လေးမျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
--အမျိုးဒါယကာကို ဝန်တိုသော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
တစ်ပါးသော ရဟန်းမိန်းမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
တစ်ပါးသော ရဟန်းမိန်းမ၏ အမျိုးဒါယကာကို ဝန်တိုခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါ သည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
ရဟန်းယောက်ျားမရှိသော ကျောင်း၌ မိုးလေးလပတ်လုံးနေသော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ် ကိုအဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့၏ ရဟန်းယောက်ျားမရှိသော ကျောင်း၌ မိုးလေးလပတ်လုံး နေကြခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ဧဠကလောမသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
ဝါကျွတ်ပြီးလျက် ဥဘတောသံဃာ၌ (မြင်ခြင်း ကြားခြင်း ရွံရှာခြင်းတည်းဟူသော) သုံးပါးသောအကြောင်းတို့ဖြင့် မဖိတ်သော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့၏ ဝါကျွတ်ပြီးလျက် ရဟန်းယောက်ျားသံဃာကို (မြင်ခြင်း ကြားခြင်း ရွံရှာခြင်းတည်းဟူသော) သုံးပါးသော အကြောင်းတို့ဖြင့် မဖိတ်ခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ဓုရနိက္ခေပသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
ဂရုဓံတရား ရှစ်ပါးကို နာကြားခြင်းငှါလည်းကောင်း၊ ဥပုသ်ပဝါရဏာမေးခြင်းငှါလည်းကောင်း မသွားသော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
--သက္ကတိုင်းတို့၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းမိန်းမတို့၏ ဩဝါဒကို ခံယူရန် မသွားကြခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ပဌမပါရာဇိကသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
ဥပုသ်ကိုလည်း မမေး၊ ဩဝါဒကိုလည်း မတောင်းသော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကိုအဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့၏ ဥပုသ်ကိုလည်း မမေးကြခြင်း၊ ဩဝါဒကိုလည်း မတောင်းကြခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ဓုရနိက္ခေပသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
ခက်မ၌ ပေါက်ရောက်သော အိုင်းအနာကိုလည်းကောင်း၊ အမာကိုလည်းကောင်း၊ သံဃာကိုလည်းကောင်း၊ ဂိုဏ်းကိုလည်းကောင်း မပြောကြားမူ၍ ယောက်ျားနှင့်အတူ တစ်ယောက်ချင်းချင်း ခွဲစေဖောက်စေသော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
တစ်ပါးသော ရဟန်းမိန်းမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
တစ်ပါးသော ရဟန်းမိန်းမ၏ ခက်မ၌ ပေါက်ရောက်သော အိုင်းအနာကို ယောက်ျားနှင့်အတူတစ်ယောက်ချင်းချင်း ခွဲစေ ဖောက်စေခြင်း အကြောင်းတို့ကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ကထိနသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
ခြောက်ခုမြောက် အာရာမဝဂ် ပြီး၏။
--၇-ဂဗ္ဘိနီဝဂ်
֍ ၂၂၄
။ ကိုယ်ဝန်ဆောင် မိန်းမကို ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးသော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ် အာပတ်ကိုအဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာကုန်သော ရဟန်းမိန်းမတို့၏ ကိုယ်ဝန်ဆောင် မိန်းမကို ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးကြခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
နို့တိုက်သော မိန်းမကို ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးသော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကိုအဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာကုန်သော ရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာကုန်သော ရဟန်းမိန်းမတို့၏ နို့တိုက်သော မိန်းမကို ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
နှစ်နှစ်တို့ကာလပတ်လုံး ခြောက်ပါးသော တရားတို့၌ အကျင့်သိက္ခာကို မကျင့်ရသေးသောသိက္ခမာန်မအား ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးသော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
--များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့၏ နှစ်နှစ်တို့ကာလပတ်လုံး ခြောက်ပါးသော တရားတို့၌ အကျင့်သိက္ခာကို မကျင့်ရသေးသော သိက္ခမာန်မအား ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးကြခြင်း အကြောင်းကြောင့်ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
နှစ်နှစ်တို့ကာလပတ်လုံး ခြောက်ပါးသော တရားတို့၌ ကျင့်ပြီးသော သံဃာက မသမုတ်ရသေးသောသိက္ခမာန်မကို ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးသော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့၏ နှစ်နှစ်တို့ကာလပတ်လုံး ခြောက်ပါးသော တရားတို့၌ အကျင့်သိက္ခာကို ကျင့်ပြီးသော သံဃာက မသမုတ်ရသေးသော သိက္ခမာန်မကို ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးကြခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
အသက်တစ်ဆယ့်နှစ်နှစ်မပြည့်သေးသော ယောက်ျားသွားလာဖူးသော သိက္ခမာန်မကို ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ပဉ္စင်းခံပေးသော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့၏ အသက်တစ်ဆယ့်နှစ်နှစ်မပြည့်သေးသော ယောက်ျားသွားလာဖူး သောသိက္ခမာန်မကို ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးကြခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
အသက်တစ်ဆယ့်နှစ်နှစ်ပြည့်ပြီးသော ယောက်ျားသွားလာဖူးသော နှစ်နှစ်တို့ ကာလပတ်လုံးခြောက်ပါးသော တရားတို့၌ အကျင့်သိက္ခာကို မကျင့်ရသေးသော သိက္ခမာန်မကို ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးသော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
--အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့၏ အသက်တစ်ဆယ့်နှစ်နှစ်ပြည့်ပြီးသော ယောက်ျားသွားလာဖူးသောနှစ်နှစ်တို့ကာလပတ်လုံး ခြောက်ပါးသော တရားတို့၌ အကျင့်သိက္ခာကို မကျင့်ရသေးသော သိက္ခမာန်မကိုဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးကြခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
အသက်တစ်ဆယ့်နှစ်နှစ်ပြည့်ပြီးသော ယောက်ျားသွားလာဖူးသော နှစ်နှစ်တို့ကာလပတ်လုံး ခြောက်ပါးသော တရားတို့၌ အကျင့်သိက္ခာကို ကျင့်ပြီးသော သံဃာက မသမုတ်ရသေးသော သိက္ခမာန်မကိုဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးသော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့၏ အသက်တစ်ဆယ့်နှစ်နှစ်ပြည့်ပြီးသော ယောက်ျားသွားလာဖူးသောနှစ်နှစ်တို့ ကာလပတ်လုံး ခြောက်ပါးသော တရားတို့၌ အကျင့်သိက္ခာကို ကျင့်ပြီးသော သံဃာကမသမုတ်ရသေးသော သိက္ခမာန်မကို ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးကြခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
အတူနေတပည့်မကို ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးပြီးလျှင် နှစ်နှစ်တို့ကာလပတ်လုံး မိမိလည်း မချီးမြှောက်သူတစ်ပါးကိုလည်း မချီးမြှောက်စေသော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမ၏ အတူနေတပည့်မကို ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးပြီးလျှင် နှစ်နှစ်တို့ကာလ ပတ်လုံးမိမိလည်း မချီးမြှောက်ခြင်း၊ သူတစ်ပါးကိုလည်း မချီးမြှောက်စေခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသောအကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ဓုရနိက္ခေပသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
ပဉ္စင်းပေးခံသော ဥပဇ္ဈာယ်မကို နှစ်နှစ်တို့ကာလပတ်လုံး လိုက်၍ မလုပ်ကျွေးသော ရဟန်းမိန်းမ အားပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
--အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့၏ ပဉ္စင်းပေးခံသော ဥပဇ္ဈာယ်မကို နှစ်နှစ်တို့ကာလပတ်လုံး လိုက်၍မလုပ် ကျွေးကြခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသောအကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ပဌမပါရာဇိကသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
အတူနေတပည့်မကို ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးပြီးလျှင် မိမိလည်း ခေါ်၍မသွား၊ သူတစ်ပါးကိုလည်းခေါ်၍ မသွားစေသော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမ၏ အတူနေတပည့်မကို ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးပြီးလျှင် မိမိလည်း ခေါ်၍ မသွား၊ သူတစ်ပါးကိုလည်း ခေါ်၍ မသွားစေခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ဓုရနိက္ခေပသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
ခုနစ်ခုမြောက် ဂဗ္ဘိနီဝဂ် ပြီး၏။
--၈-ကုမာရီဘူတဝဂ်
֍ ၂၂၅
။ အသက်နှစ်ဆယ်မပြည့်သေးသော သတို့သမီး (အပျိုစင်) ဖြစ်သော သာမဏေမကို ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ပဉ္စင်းခံပေးသော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့၏ အသက်နှစ်ဆယ်မပြည့်သေးသော သတို့သမီး (အပျိုစင်) ဖြစ်သောသာမဏေမကို ဥပဇ္ဈာယ်၍ ပဉ္စင်းခံပေးကြခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
အသက်နှစ်ဆယ်ပြည့်သော နှစ်နှစ်တို့ကာလပတ်လုံး ခြောက်ပါးသော တရားတို့၌ အကျင့်သိက္ခာကိုမကျင့်ရသေးသော သတို့သမီး (အပျိုစင်) ဖြစ်သော သိက္ခမာန်မကို ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးသောရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာကုန်သော ရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့၏ အသက်နှစ်ဆယ်ပြည့်သော နှစ်နှစ်တို့ကာလပတ်လုံး ခြောက်ပါး သောတရားတို့၌ အကျင့်သိက္ခာကို မကျင့်ရသေးသော သတို့သမီး (အပျိုစင်) ဖြစ်သော သိက္ခမာန်မကိုဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးကြခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
အသက်နှစ်ဆယ်ပြည့်သော နှစ်နှစ်တို့ကာလပတ်လုံး ခြောက်ပါးသောတရားတို့၌ အကျင့်သိက္ခာကိုကျင့်ပြီးသော သံဃာက မသမုတ်ရသေးသော သတို့သမီး (အပျိုစင်) ဖြစ်သော သိက္ခမာန်မကို ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးသော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါ သနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
--အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့၏ အသက်နှစ်ဆယ်ပြည့်သော နှစ်နှစ်တို့ကာလပတ်လုံး ခြောက်ပါး သောတရားတို့၌ အကျင့်သိက္ခာကို ကျင့်ပြီးသော သံဃာက မသမုတ်ရသေးသော သတို့သမီး (အပျိုစင်) ဖြစ်သော သိက္ခမာန်မကို ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးကြခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
တစ်ဆယ့်နှစ်ဝါမပြည့်ဘဲ ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးသော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကိုအဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့၏ တစ်ဆယ့်နှစ်ဝါမပြည့်ဘဲ ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးကြခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
တစ်ဆယ့်နှစ်ဝါပြည့်သည် ဖြစ်၍ သံဃာက မသမုတ်အပ်ဘဲ ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးသောရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့၏ တစ်ဆယ့်နှစ်ဝါပြည့်သည်ဖြစ်၍ သံဃာက မသမုတ်အပ်ဘဲဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးကြခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ဒုတိယပါရာဇိကသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
“သျှင်မ ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးသဖြင့် သင့်အား မတော်သေးပါ”ဟု ဆိုအပ်သည်ရှိသော်"ကောင်းပါပြီ”ဟူ၍ ဝန်ခံပြီးလျှင် နောက်မှ ရှုတ်ချခြင်းသဘောသို့ ရောက်သော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
စဏ္ဍကာဠီဘိက္ခုနီမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
--စဏ္ဍကာဠီဘိက္ခုနီမ၏ “သျှင်မ သင့်အား ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးသဖြင့် မတော်သေး"၊ ဤသို့ဆိုအပ်သည်ရှိသော် “ကောင်းပါပြီ”ဟူ၍ ဝန်ခံပြီးလျှင် နောက်မှ ရှုတ်ချခြင်းသဘောသို့ ရောက်ခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
သိက္ခမာန်မကို “သျှင်မ သင်သည် ငါ့အား သင်္ကန်းပေးလျှင် သင့်ကို ငါဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးအံ့”ဟု ဆို၍ မိမိလည်း ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံမပေး၊ သူတစ်ပါးကိုလည်း ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ပဉ္စင်းခံပေး စေခြင်းငှါ လုံ့လမပြုသော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ပညတ်တော်မူအပ်ပါ သနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမ၏ သိက္ခမာန်မကို “သျှင်မ သင်သည် ငါ့အား သင်္ကန်းပေးလျှင် သင့်ကိုငါဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးအံ့”ဟု ဆို၍ မိမိလည်း ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံမပေးခြင်း၊ သူတစ်ပါးကိုလည်း ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးစေခြင်းငှါ လုံ့လမပြုခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသောအကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ဓုရနိက္ခေပသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
သိက္ခမာန်မကို “သျှင်မ သင်သည် ငါ့ကို နှစ်နှစ်တို့ကာလပတ်လုံး လိုက်၍ လုပ်ကျွေးလျှင် သင့်ကို ငါဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးအံ့”ဟု ဆို၍ မိမိလည်း ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံမပေး၊ သူတစ်ပါးကိုလည်းဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးစေခြင်းငှါ လုံ့လမပြုသော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမ၏ သိက္ခမာန်မကို “သျှင်မ သင်သည် ငါ့ကို နှစ်နှစ်တို့ကာလပတ်လုံး လိုက်၍လုပ်ကျွေးလျှင် သင့်ကို ငါဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးအံ့”ဟု ဆို၍ မိမိလည်း ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံမပေးခြင်း၊ သူတစ်ပါးကိုလည်း ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးစေခြင်းငှါ လုံ့လမပြုခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ့်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါးရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ဓုရနိက္ခေပသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
(အသက်နှစ်ဆယ်ပြည့်ပြီး) ယောက်ျားကြီး, (အသက်နှစ်ဆယ်မပြည့်ကြွယ်) ယောက်ျားငယ်တို့နှင့်ရောနှောသည့်ပြင် (ယောက်ျားတို့၏အတွက်) သောကဝင်လျက်ရှိသော ကြမ်းတမ်းသော သိက္ခမာန်မကိုဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးသော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
--သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမ၏ ယောက်ျားကြီး ယောက်ျားငယ်တို့နှင့် ရောနှောသည့်ပြင် (ယောက်ျားတို့၏အတွက်) သောကဝင်လျက်ရှိသော ကြမ်းတမ်းသော သိက္ခမာန်မကို ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
အမိအဖတို့ကလည်းကောင်း၊ လင်ယောက်ျားကလည်းကောင်း ခွင့်မပြုအပ်သော သိက္ခမာန်မကိုဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးသော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမ၏ အမိအဖတို့ကလည်းကောင်း၊ လင်ယောက်ျားကလည်းကောင်း ခွင့်မပြုအပ်သောသိက္ခမာန်မကို ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် လေးမျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။
ရံခါ နှုတ်ကြောင့် ဖြစ်၏။ ကိုယ်ကြောင့် မဖြစ်၊ စိတ်ကြောင့် မဖြစ်။
ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ စိတ်ကြောင့် မဖြစ်။
ရံခါ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့် မဖြစ်။
ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏။ပ။
သိုးလေပြီးသော ဆန္ဒပေးခြင်းဖြင့် သိက္ခမာန်မကို ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးသော ရဟန်းမိန်းမအားပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
--ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမ၏ သိုးလေပြီးသော ဆန္ဒပေးခြင်းဖြင့် သိက္ခမာန်မကို ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံ့ပေးခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
နှစ်စဉ်နှစ်တိုင်း ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးသော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ် အရပ်၌ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့၏ နှစ်စဉ်နှစ်တိုင်း ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးကြခြင်း အကြောင်း ကြောင့်ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
တစ်နှစ်တည်း၌ နှစ်ယောက်သော သိက္ခမာန်မတို့ကို ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးသော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့၏ တစ်နှစ်တည်း၌ နှစ်ယောက်သော သိက္ခမာန်မတို့ကို ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ပဉ္စင်းခံပေးကြခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
ရှစ်ခုမြောက် ကုမာရိဘူတဝဂ် ပြီး၏။
--၉-ဆတ္တုပါဟနဝဂ်
֍ ၂၂၆
။ ထီး ဖိနပ် (အစုံ) ကို ဆောင်သော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းမိန်းမတို့၏ ထီး ဖိနပ် (အစုံ) ကို ဆောင်ကြခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး အနုပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင်နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ဧဠကလောမသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
ယာဉ်ဖြင့် သွားသော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါ သနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းမိန်းမတို့၏ ယာဉ်ဖြင့် သွားလာကြခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး အနုပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင်နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ဧဠကလောမသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
ခါးဝတ်တန်ဆာကို ဆောင်သော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
တစ်ပါးသော ရဟန်းမိန်းမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
တစ်ပါးသော ရဟန်းမိန်းမ၏ ခါးဝတ်တန်ဆာကို ဆောင်ခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ဧဠကလောမသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
--မိန်းမတို့၏ အဆင်တန်ဆာကို ဆောင်သော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းမိန်းမတို့၏ မိန်းမ (ဦးခေါင်းတန်ဆာစသော) အဆင်တန်ဆာကို ဆောင်ကြခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ဧဠကလောမသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
နံ့သာ နံ့သာပျောင်းဖြင့် ရေချိုးသော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းမိန်းမတို့၏ နံ့သာ နံ့သာပျောင်းဖြင့် ရေချိုးကြခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ဧဠကလောမသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
နံ့သာဖြင့် ထုံအပ်သော နှမ်းမှုန့်ညက်ဖြင့် ရေချိုးသော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကိုအဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းမိန်းမတို့၏ နံ့သာဖြင့် ထုံအပ်သော နှမ်းမှုန့်ညက်ဖြင့် ရေချိုးကြခြင်း အကြောင်း ကြောင့်ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ဧဠကလောမသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
ရဟန်းမိန်းမကို ပွတ်သပ်ဆုပ်နယ်စေသော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
--အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့၏ ရဟန်းမိန်းမကို ပွတ်သပ်ဆုပ်နယ်စေကြခြင်း အကြောင်းကြောင့်ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသော အကြောင်း့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ဧဠကလောမသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
သိက္ခမာန်မကို ပွတ်သပ်ဆုပ်နယ်စေသော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့၏ သိက္ခမာန်မကို ပွတ်သပ်ဆုပ်နယ်စေခြင်း အကြောင်းကြောင့်ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ဧဠကလောမသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
သာမဏေမကို ပွတ်သပ်ဆုပ်နယ်စေသော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့၏ သာမဏေမကို ပွတ်သပ်ဆုပ်နယ်စေကြခြင်း အကြောင်းကြောင့်ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ဧဠကလောမသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
လူမိန်းမကို ပွတ်သပ်ဆုပ်နယ်စေသော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
--များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့၏ လူမိန်းမကို ပွတ်သပ်ဆုပ်နယ်စေကြခြင်း အကြောင်းကြောင့်ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ဧဠကလောမသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
မပန်ကြားဘဲ ရဟန်းယောက်ျား၏ ရှေ့မှ နေရာ၌ ထိုင်နေသော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ် အာပတ်ကိုအဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့၏ မပန်ကြားဘဲ ရဟန်းယောက်ျား၏ ရှေ့မှ ထိုင်နေခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ကထိနသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
ခွင့်မတောင်းဘဲ ရဟန်းယောက်ျားကို အမေးပုစ္ဆာ (ပြဿနာ) ကို မေးသော ရဟန်းမိန်းမအားပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာသော ရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာကုန်သော ရဟန်းမိန်းမတို့၏ ခွင့်မတောင်းဘဲ ရဟန်းယောက်ျားကို အမေးပုစ္ဆာ (ပြဿနာ) မေးကြခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ပဒသောဓမ္မသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
ရင်လွှမ်းတဘက်မပါဘဲ ရွာသို့ ဝင်သော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
တစ်ပါးသော ရဟန်းမိန်းမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
တစ်ပါးသော ရဟန်းမိန်းမ၏ ရင်လွှမ်းတဘက်မပါဘဲ ရွာသို့ ဝင်ခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
--(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။
ရံခါ ကိုယ်ကြောင့် ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်၊ စိတ်ကြောင့် မဖြစ်။
ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
ကိုးခုမြောက် ဆတ္တုပါဟနဝဂ် ပြီး၏။
ဝဂ်ငယ်ကိုးခု ပြီး၏။
ထိုဝဂ်ငယ်ကိုးခု၏ အကျဉ်းချုပ်
လသုဏသိက္ခာပုဒ်၊လောမသံဟရသိက္ခာပုဒ်၊ တလဃာတကသိက္ခာပုဒ်၊ ဇတုမဋ္ဌက သိက္ခာပုဒ်၊ ဥဒကသုဒ္ဓိကာဒိယနသိက္ခာပုဒ်၊ ဘုဉ္ဇ န္တသိက္ခာပုဒ်၊ အာမကဓညသိက္ခာပုဒ်၊ နှစ်ပါး ကုန်သောပဌမဝိဃာသသိက္ခာပုဒ်၊ ဒုတိယဝိဃာသသိက္ခာပုဒ်၊ ဒဿနာဟူသောပုဒ်ဖြင့် မှတ်အပ်သောဂိရဂ္ဂသမဇ္ဇသိက္ခာပုဒ်။
ရတ္တန္ဓကာရသိက္ခာပုဒ်၊ ပဋိစ္ဆန္နသိက္ခာပုဒ်၊ အဇ္ဈောကာသသိက္ခာပုဒ်၊ ရထိကသိက္ခာပုဒ်၊ ပုရေဘတ္တသိက္ခာပုဒ်၊ ပစ္ဆာဘတ္တသိက္ခာပုဒ်၊ ဝိကာလသိက္ခာပုဒ်၊ ဒုဂ္ဂဟိတဟူသော သဒ္ဒါဖြင့် မှတ်အပ်သော ပရံဥဇ္ဈာပနသိက္ခာပုဒ်၊ နိရယေနသဒ္ဒါဖြင့် မှတ်အပ်သော အဘိသ ပနသိက္ခာပုဒ်၊ ဝဓိတွာ ရောဒနသိက္ခာပုဒ်။
နဂ္ဂသိက္ခာပုဒ်၊ ဥဒကသာဋိကသိက္ခာပုဒ်၊ ဝိသိဗ္ဗေတွာဟူသော သဒ္ဒါဖြင့် မှတ်အပ်သောစီဝရသိဗ္ဗနသိက္ခာပုဒ်၊ ပဉ္စာဟိကသိက္ခာပုဒ်၊ စီဝရသင်္ကမနီယသိက္ခာပုဒ်၊ ဂဏစီဝရ လာဘသိက္ခာပုဒ်၊ စီဝရဝိဘင်္ဂသိက္ခာပုဒ်၊ သမဏစီဝရဒါနသိက္ခာပုဒ်၊ ဒုဗ္ဗလစီဝရပစ္စာသာ သိက္ခာပုဒ်၊ ကထိနုဒ္ဓါရသိက္ခာပုဒ်။
ဧကမဉ္စဟူသောပုဒ်ဖြင့် မှတ်အပ်သော ပဌမတုဝဋ္ဋသိက္ခာပုဒ်၊ အတ္ထရဏဟူသော သဒ္ဒါဖြင့် မှတ်အပ်သောဒုတိယတုဝဋ္ဋသိက္ခာပုဒ်၊ သဉ္စိစ္စဟူသောသဒ္ဒါဖြင့် မှတ်အပ်သော အဖာသုကရဏသိက္ခာပုဒ်၊ ဒုက္ခိတသဟဇီဝိနီသိက္ခာပုဒ်၊ ဒတွာဟူသော သဒ္ဒါဖြင့် မှတ်အပ် သော ဥပဿယဒါနသိက္ခာပုဒ်၊ သံသဋ္ဌသိက္ခာပုဒ်၊ အန္တောရဋ္ဌသိက္ခာပုဒ်၊ တိရောရဋ္ဌ သိက္ခာပုဒ်၊ အန္တောဝဿသိက္ခာပုဒ်၊ နပက္ကမနသိက္ခာပုဒ်။
ရာဇဟူသော သဒ္ဒါဖြင့် မှတ်အပ်သော စိတ္တာဂါရသိက္ခာပုဒ်၊ အာသန္ဒိသိက္ခာပုဒ်၊ သုတ္တကန္တနသိက္ခာပုဒ်၊ ဂိဟိဝေယျာဝစ္စသိက္ခာပုဒ်၊ ဝူပသမနသိက္ခာပုဒ်၊ ဒါနကြိယာဖြင့် မှတ်အပ်သော အာဂါရိကသိက္ခာပုဒ်၊ ပဌမအာဝသထသိက္ခာပုဒ်၊ ဒုတိယအာဝသထ သိက္ခာပုဒ်၊ ပရိယာပုဏနသိက္ခာပုဒ်၊ ဝါစနသိက္ခာပုဒ်။
--အာရာမသိက္ခာပုဒ်၊ အက္ကောသနသိက္ခာပုဒ်၊ စဏ္ဍိကတာသိက္ခာပုဒ်၊ အညတြဘုဉ္ဇန သိက္ခာပုဒ်၊ ကုလမစ္ဆရိသိက္ခာပုဒ်၊ အဘိက္ခုကာဝါသသိက္ခာပုဒ်၊ နပ္ပဝါရဏသိက္ခာပုဒ်၊ ဩဝါဒသိက္ခာပုဒ်၊ ဒွေဓမ္မသိက္ခာပုဒ်၊ ပသာခသိက္ခာပုဒ်။
ဂဗ္ဘိနီသိက္ခာပုဒ်၊ ပါယန္တိသိက္ခာပုဒ်၊ ဆသုဓမ္မေသုဟူသော သဒ္ဒါဖြင့် မှတ်အပ်သော ဒွေဝဿသိက္ခာပုဒ်၊ သံဃေနအသမ္မတသိက္ခာပုဒ်၊ ဦနဒွါဒသဟူသော သဒ္ဒါဖြင့် မှတ်အပ် သော ပဌမဂိဟိဂတသိက္ခာပုဒ်၊ ပရိပုဏ္ဏသဒ္ဒါဖြင့် မှတ်အပ်သော ဒုတိယဂိဟိဂတ သိက္ခာပုဒ်၊ သံဃေနဟူသော သဒ္ဒါဖြင့် မှတ်အပ်သောတတိယဂိဟိဂတသိက္ခာပုဒ်၊ ပဌမ သဟဇီဝိနီသိက္ခာပုဒ်၊ ဝုဋ္ဌာပိတသိက္ခာပုဒ်၊ ဆပဉ္စဟူသော သဒ္ဒါဖြင့်မှတ်အပ်သော ဒုတိယ သဟဇီဝိနီသိက္ခာပုဒ်။
နှစ်ပါးကုန်သော ပဌမကုမာရိဘူတသိက္ခာပုဒ်၊ ဒုတိယကုမာရိဘူတသိက္ခာပုဒ်၊ သံဃေနဟူသော သဒ္ဒါဖြင့်မှတ်အပ်သော တတိယကုမာရိဘူတသိက္ခာပုဒ်၊ ဦနဒွါဒသဝဿဝု ဋ္ဌာပနသိက္ခာပုဒ်၊ အသမ္မတဟူသောသဒ္ဒါဖြင့် မှတ်အပ်သော ပရိပုဏ္ဏဝဿဝုဋ္ဌာပန သိက္ခာပုဒ်၊ အလံတာဝသိက္ခာပုဒ်၊ သစေဟူသော သဒ္ဒါဖြင့်မှတ်အပ်သော စီဝရ သိက္ခာပုဒ်၊ ဒွေဝဿသိက္ခာပုဒ်၊ ပုရိသသံသဋ္ဌ သိက္ခာပုဒ်၊ သာမိကေနဟူသော သဒ္ဒါဖြင့်မှတ်အပ်သော အနနုညာတသိက္ခာပုဒ်၊ ပါရိဝါသိက ဆန္ဒဒါနသိက္ခာပုဒ်၊ အနုဝဿဝုဋ္ဌာပန သိက္ခာပုဒ်၊ ဒွေဝုဋ္ဌာပနသိက္ခာပုဒ်။
ဆတ္တုပါဟနသိက္ခာပုဒ်၊ ယာနသိက္ခာပုဒ်၊ သင်္ဃာဏိသိက္ခာပုဒ်၊ ဣတ္ထာလင်္ကာရ သိက္ခာပုဒ်၊ ဂန္ဓဝဏ္ဏကသိက္ခာပုဒ်၊ ဝါသိတပိညာကသိက္ခာပုဒ်၊ ဘိက္ခုနီဥမ္မဒ္ဒနသိက္ခာပုဒ်၊ သိက္ခမာနဥမ္မဒ္ဒန သိက္ခာပုဒ်၊ သာမဏေရီဥမ္မဒ္ဒနသိက္ခာပုဒ်၊ ဂိဟိနီဥမ္မဒ္ဒနသိက္ခာပုဒ်၊ ဘိက္ခု ဿပုရတောသိက္ခာပုဒ်၊ အနောကာသကတပ္ပဥှသိက္ခာပုဒ်၊ အသံကစ္စိကသိက္ခာပုဒ်။ ဤကား အကျဉ်းချုပ်တည်း။
ထိုဝဂ်တို့၏ အကျဉ်းချုပ်
လသုဏဝဂ်၊ အန္ဓကာရဝဂ်၊ နှာနဝဂ်၊၁ တုဝဋ္ဋဝဂ်၊ စိတ္တာဂါရဝဂ်၊ အာရာမဝဂ်၊ ဂဗ္ဘိနီဝဂ်၊ ကုမာရိဘူတဝဂ်၊ ဆတ္တုပါဟနဝဂ်၊၂ ဤကား အကျဉ်းချုပ်တည်း။
၁။ နဂ္ဂဝဂ်ဟုလည်း အမည်ပေး၏။
၂။ ဆတ္တဝဂ်ဟုလည်းအမည်ပေး၏ (ကင်္ခါအဋ္ဌကထာ)
--၅-ပါဋိဒေသနီအာပတ်များ
֍ ၂၂၇
။ ထောပတ်ကို တောင်း၍ စားသော ရဟန်းမိန်းမအား ပါဋိဒေသနီအာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းမိန်းမတို့၏ ထောပတ်ကို တောင်း၍ စားကြခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး၊ အနုပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင်လေးမျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
ဆီကို တောင်း၍ စားသော ရဟန်းမိန်းမအား ပါဋိဒေသနီအာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းမိန်းမတို့၏ ဆီကို တောင်း၍ စားကြခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါ သည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး၊ အနုပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင်လေးမျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
ပျားရည်ကို တောင်း၍ စားသော ရဟန်းမိန်းမအား ပါဋိဒေသနီအာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းမိန်းမတို့၏ ပျားရည်ကို တောင်း၍ စားကြခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
--(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး၊ အနုပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင်လေးမျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
တင်လဲကို တောင်း၍ စားသော ရဟန်းမိန်းမအား ပါဋိဒေသနီအာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းမိန်းမတို့၏ တင်လဲကို တောင်း၍ စားကြခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး၊ အနုပညတ်တစ်ပါးရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင်လေးမျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
ငါးကို တောင်း၍ စားသော ရဟန်းမိန်းမအား ပါဋိဒေသနီအာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းမိန်းမတို့၏ ငါးကိုတောင်း၍ စားကြခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး၊ အနုပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင်လေးမျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
အမဲသားကို တောင်း၍ စားသော ရဟန်းမိန်းမအား ပါဋိဒေသနီအာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းမိန်းမတို့၏ အမဲသားကို တောင်း၍ စားကြခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး၊ အနုပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင်လေးမျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
--နို့ရည်ကို တောင်း၍ သုံးဆောင်သော ရဟန်းမိန်းမအား ပါဋိဒေသနီအာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းမိန်းမတို့၏ နို့ရည်ကို တောင်း၍ သုံးဆောင်ခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး၊ အနုပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင်လေးမျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
နို့ဓမ်းကို တောင်း၍ စားသော ရဟန်းမိန်းမအား ပါဋိဒေသနီအာပတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းမိန်းမတို့၏ နို့ဓမ်းကိုတောင်း၍ စားခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး၊ အနုပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏၊ အာပတ်သင့်ခြင်း အကြောင်းခြောက်မျိုးတို့တွင်လေးမျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။
ရံခါ ကိုယ်ကြောင့် ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်၊ စိတ်ကြောင့် မဖြစ်။
ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ စိတ်ကြောင့် မဖြစ်။
ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။
ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏။ပ။
ပါဋိဒေသနီအာပတ်ရှစ်ပါး ပြီး၏။
ထိုပါဋိဒေသနီအာပတ်၏ အကျဉ်းချုပ်
ထောပတ်ကိုလည်းကောင်း၊ ဆီကိုလည်းကောင်း၊ ပျားရည်ကိုလည်းကောင်း၊ တင်လဲ ကိုလည်းကောင်း၊ ငါးကိုလည်းကောင်း၊ အသားကိုလည်းကောင်း၊ နို့ရည်ကိုလည်း ကောင်း၊ နို့ဓမ်းကိုလည်းကောင်းတောင်း၍ (စားသော) ရဟန်းမိန်းမအား ရှစ်ပါး ကုန်သော ပါဋိဒေသနီအာပတ်တို့ကိုမြတ်စွာဘုရားသည် ကိုယ်တော်တိုင် ဟောတော် မူအပ်ကုန်၏။ ဤကား အကျဉ်းချုပ် အပြီးတည်း။
အကြင်သိက္ခာပုဒ်တို့ကို ဘိက္ခုဝိဘင်း၌ (မြတ်စွာဘုရားသည်) အကျယ်ချဲ့အပ်ကုန်၏၊ ထိုသိက္ခာပုဒ်တို့ကို ဘိက္ခုနီဝိဘင်းပါဠိတော်၌ အကျဉ်းချုံး၍ (မြတ်စွာဘုရားသည် ဟောအပ်ကုန်၏)။
ရှေးဦးစွာသော ကတ္ထပညတ္တိဝါရသည် ပြီး၏။
--၂-ကတာပတ္တိဝါရ
၁-ပါရာဇိကအာပတ်
֍ ၂၂၈
။ (ကိလေသာ) စိုစွတ်သည်ဖြစ်၍ (ကိလေသာ) စိုစွတ်သော ယောက်ျားဖြစ်သော ပုဂ္ဂိုလ်၏ကိုယ်လက်နှီးနှောခြင်းကို သာယာသော ရဟန်းမိန်းမသည် အဘယ်မျှလောက်ကုန်သော အာပတ်တို့သို့ရောက်သနည်း။(ကိလေသာ) စိုစွတ်သည်ဖြစ်၍ (ကိလေသာ) စိုစွတ်သော ယောက်ျားဖြစ်သော ပုဂ္ဂိုလ်၏ ကိုယ်လက်နှီးနှောခြင်းကို သာယာသော ရဟန်းမိန်းမသည် သုံးပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ညှပ်ရိုးနှစ်ဖက်၏အောက် ပုဆစ်ဒူးဝန်းနှစ်ဖက်၏ အထက်၌ ကိုင်ခြင်းကို သာယာအံ့၊ ပါရာဇိကအာပတ်သို့ ရောက်၏။
ညှပ်ရိုးနှစ်ဖက်၏အထက် ပုဆစ်ဒူးဝန်းနှစ်ဖက်၏ အောက်၌ ကိုင်ခြင်းကို သာယာအံ့၊ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏။
ကိုယ်နှင့်စပ်သော အရာဝတ္ထု၌ ကိုင်ခြင်းကို သာယာအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
(ကိလေသာ) စိုစွတ်သည်ဖြစ်၍ (ကိလေသာ) စိုစွတ်သော ယောက်ျားဖြစ်သော ပုဂ္ဂိုလ်၏ ကိုယ်လက်နှီးနှောခြင်းကို သာယာသော ရဟန်းမိန်းမသည် ဤသုံးပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
အပြစ် ‘အာပတ်’ ကို ဖုံးလွှမ်းသော ဝဇ္ဇပဋိစ္ဆာဒိကာမည်သော ရဟန်းမိန်းမသည် အဘယ်မျှလောက် သောအာပတ်တို့သို့ ရောက်သနည်း။
အပြစ် ‘အာပတ်’ ကို ဖုံးလွှမ်းသော ဝဇ္ဇပဋိစ္ဆာဒိကာမည်သော ရဟန်းမိန်းမသည် သုံးပါးသောအာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
သိလျက် ပါရာဇိကအာပတ်ကို ဖုံးလွှမ်းအံ့၊ ပါရာဇိကအာပတ်သို့ ရောက်၏။
ယုံမှားရှိသည်ဖြစ်၍ (ပါရာဇိကအာပတ်ကို) ဖုံးလွှမ်းအံ့၊ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏။
အကျင့်ပျက်စီးခြင်း ‘အာစာရဝိပတ္တိ’ ကို ဖုံးလွှမ်းအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
အပြစ် ‘အာပတ်'ကို ဖုံးလွှမ်းသော ဝဇ္ဇပဋိစ္ဆာဒိကာမည်သော ရဟန်းမိန်းမသည် ဤသုံးပါးသောအာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
သုံးကြိမ်တိုင်အောင် (ဉတ်ကမ္မဝါစာဖြင့်) ဆုံးမပါလျက် (အယူကို) မစွန့်သော ဥက္ခိတ္တာနုဝတ္တိကာမည်သော ရဟန်းမိန်းမသည် အဘယ်မျှလောက်ကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်သနည်း။
သုံးကြိမ်တိုင်အောင် (ဉတ်ကမ္မဝါစာဖြင့်) ဆုံးမပါလျက် (အယူကို) မစွန့်သော ဥက္ခိတ္တာနုဝတ္တိကာမည်သော ရဟန်းမိန်းမသည် သုံးပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ဉတ်၏ အဆုံး၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ကမ္မဝါစာ နှစ်ကြိမ်တို့၏ အဆုံး၌ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏။
--ကမ္မဝါစာ၏ အဆုံး၌ ပါရာဇိကအာပတ်သို့ ရောက်၏။
သုံးကြိမ်တိုင်အောင် (ဉတ်ကမ္မဝါစာဖြင့်) ဆုံးမပါလျက် (အယူကို) မစွန့်သော ဥက္ခိတ္တာနုဝတ္တိကာမည်သော ရဟန်းမိန်းမသည် ဤသုံးပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ရှစ်ခုမြောက်သော ဝတ္ထု ‘အဋ္ဌမဝတ္ထု'ကို ပြည့်စေသော ရဟန်းမိန်းမသည် အဘယ်မျှလောက်ကုန် သောအာပတ်တို့သို့ ရောက်သနည်း။
ရှစ်ခုမြောက်သော ဝတ္ထုကို ပြည့်စေသော ရဟန်းမိန်းမသည် သုံးပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ယောက်ျားက “ဤမည်သော အရပ်သို့ လာခဲ့လော့”ဟု ဆိုအပ်သည် ဖြစ်၍ သွားအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
(မှာထားသော) ယောက်ျား၏ နှစ်တောင့်ထွာ ‘ဟတ္ထပါသ်’ အတွင်းသို့ သက်ဝင်ကာမျှ ‘ရောက်ကာမျှ’ ၌ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရှစ်ခုမြောက်သောဝတ္ထုကို ပြည့်စေအံ့၊ ပါရာဇိကအာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရှစ်ခုမြောက်သောဝတ္ထုကို ပြည့်စေသော ရဟန်းမိန်းမသည် ဤသုံးပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ပါရာဇိကအာပတ် ပြီး၏။
၂-သံဃာဒိသိသ် အာပတ်များ
֍ ၂၂၉
။ တရားတွေ့သော ဥဿယဝါဒိကမည်သော ရဟန်းမိန်းမသည် သုံးပါးသော အာပတ်တို့သို့ရောက်၏။တစ်ယောက်သော သူအား ပြောကြားအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
နှစ်ယောက်မြောက်သော သူအား ပြောကြားအံ့၊ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏။
တရားတွေ့သည်၏ အဆုံး၌ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ခိုးသူမကို ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးသော ရဟန်းမိန်းမသည် သုံးပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ဉတ်၏ အဆုံး၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ကမ္မဝါစာ နှစ်ကြိမ်တို့၏ အဆုံး၌ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏။
ကမ္မဝါစာ၏ အဆုံး၌ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
--အဖော်မပါ တစ်ယောက်တည်း ရွာတစ်ပါးသို့ သွားသော ရဟန်းမိန်းမသည် သုံးပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
သွားအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ပဌမဖဝါးလှမ်းကို (ရွာအပိုင်းအခြား) အရံအတားကို လွန်စေအံ့၊ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဒုတိယဖဝါးလှမ်းကို လွန်စေအံ့၊ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဟုတ်မှန်သော (မြတ်စွာဘုရား၏) ဝိနည်းဖြင့် မြတ်စွာဘုရား၏ (ဉတ္တိစတုတ္ထကမ္မဝါစာ) အဆုံးအမတော်ဖြင့် ညီညွတ်သော သံဃာက နှင်ထုတ်ထားသော ရဟန်းမိန်းမကို အမှုဆောင်သံဃာ'ကာရကသံဃာ’ ကို မပြောကြားဘဲ ဂိုဏ်း၏ အလိုကို မသိဘဲ (သံဃာ့ဘောင်သို့) သွင်းသော ရဟန်းမိန်းမသည် သုံးပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ဉတ်၏အဆုံး၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ကမ္မဝါစာ နှစ်ကြိမ်တို့၏ အဆုံး၌ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏။
ကမ္မဝါစာ၏ အဆုံး၌ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
(ကိလေသာ) စိုစွတ်သည်ဖြစ်၍ (ကိလေသာ) စိုစွတ်သော ယောက်ျားဖြစ်သော ပုဂ္ဂိုလ်၏ လက်မှခဲဖွယ်ကိုလည်းကောင်း၊ ဘောဇဉ်ကိုလည်းကောင်း မိမိလက်ဖြင့် ခံယူ၍ စားသော ရဟန်းမိန်းမသည်သုံးပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ခဲအံ့ စားအံ့ဟု ခံယူအံ့၊ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏။
မျိုတိုင်း မျိုတိုင်း သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရေဒန်ပူကို ခံယူအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
“သျှင်မ အကြင့်ကြောင့် သင်သည် (ကိလေသာ) မစိုစွတ်၊ ထို့ကြောင့် ကိလေသာစိုစွတ်သည် ဖြစ်စေ (ကိလေသာ) မစိုစွတ်သည် ဖြစ်စေ၊ ဤယောက်ျားဖြစ်သော ပုဂ္ဂိုလ်သည် သင့်အား အသို့ပြု လတ္တံ့နည်း၊ သျှင်မ တိုက်တွန်းပါ၏၊ ဤယောက်ျားဖြစ်သော ပုဂ္ဂိုလ်သည် သင့်အား အကြင်ခဲဖွယ်ကိုလည်းကောင်း၊ အကြင်ဘောဇဉ်ကိုလည်းကောင်း ပေးအံ့၊ သင်သည် ထိုခဲဖွယ်ကိုလည်းကောင်း၊ ထိုဘောဇဉ်ကိုလည်းကောင်း မိမိလက်ဖြင့် ခံယူ၍ ခဲမူလည်း ခဲလော့၊ စားမူလည်း စားလော့”ဟု တိုက်တွန်းသောရဟန်းမိန်းမသည် သုံးပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ထို (တိုက်တွန်းသော) ရဟန်းမိန်းမ၏ ပြောဆိုခြင်းဖြင့် “ခဲအံ့ စားအံ့”ဟု ခံယူအံ့၊ ဒုက္ကဋ် အာပတ်သို့ရောက်၏၊
မျိုတိုင်း မျိုတိုင်း ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏။
စားသည်၏ အဆုံး၌ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
သုံးကြိမ်တိုင်အောင် (ဉတ်ကမ္မဝါစာဖြင့်) ဆုံးမပါလျက် (အယူကို) မစွန့်သော အမျက်ထွက်သောရဟန်းမိန်းမသည် သုံးပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ဉတ်၏ အဆုံး၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ကမ္မဝါစာနှစ်ကြိမ်တို့၏ အဆုံး၌ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏။
ကမ္မဝါစာ၏ အဆုံး၌ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
--တစ်စုံတစ်ခုသာလျှင်ဖြစ်သော အဓိကရုဏ်း၌ ရှုံးသည်ဖြစ်၍ သုံးကြိမ်တိုင်အောင် (ဉတ်ကမ္မဝါ စာဖြင့်) ဆုံးမပါလျက် (အယူကို) မစွန့်သော ရဟန်းမိန်းမသည် သုံးပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ဉတ်၏ အဆုံး၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ကမ္မဝါစာနှစ်ကြိမ်တို့၏ အဆုံး၌ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏။
ကမ္မဝါစာ၏ အဆုံး၌ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
သုံးကြိမ်တိုင်အောင် (ဉတ်ကမ္မဝါစာဖြင့်) ဆုံးမပါလျက် (အယူကို) မစွန့်ကြသော လူတို့နှင့်ရောနှောသော ရဟန်းမိန်းမတို့သည် သုံးပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်ကုန်၏။
ဉတ်၏ အဆုံး၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ကမ္မဝါစာနှစ်ကြိမ်တို့၏ အဆုံး၌ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏။
ကမ္မဝါစာ၏ အဆုံး၌ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
“သျှင်မတို့ သင်တို့သည် လူတို့နှင့် ရောနှောကုန်သည်ဖြစ်၍သာ နေကြကုန်လော့၊ သင်တို့သည်အသီးအခြား မနေကြကုန်လင့်”ဟု တိုက်တွန်းသည် ဖြစ်၍ သုံးကြိမ်တိုင်အောင် (ဉတ်ကမ္မဝါစာဖြင့်) ဆုံးမပါလျက် (အယူကို) မစွန့်သော ရဟန်းမိန်းမသည် သုံးပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ဉတ်၏ အဆုံး၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ကမ္မဝါစာနှစ်ကြိမ်တို့၏ အဆုံး၌ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏။
ကမ္မဝါစာ၏ အဆုံး၌ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
သံဃာဒိသိသ် ပြီး၏။
--၃-နိဿဂ္ဂိပါစိတ်အာပတ်များ
֍ ၂၃၀
။ သပိတ်သိုမှီး ‘သိမ်းဆည်း’ ခြင်းကို ပြုသော ရဟန်းမိန်းမသည် တစ်ပါးသော စွန့်ခြင်းဝိနည်းကံရှိသော ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။အကာလသင်္ကန်းကို ကာလသင်္ကန်းဟု ဆောက်တည်၍ ခွဲခြား ‘ဝေဖန်'သော ရဟန်းမိန်းမသည်နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ခွဲခြား ‘ဝေဖန်’ အံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ခွဲခြား ‘ဝေဖန်’ ပြီးသည်ရှိသော် စွန့်ခြင်း ဝိနည်းကံရှိသော ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဘိက္ခုနီမ (တစ်ဦး) နှင့်အတူ သင်္ကန်းကို လဲလှယ်၍ (မိမိသင်္ကန်းကို ပြန်၍) လုယူသော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
လုယူအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း'ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
လုယူပြီးသည်ရှိသော် စွန့်ခြင်း ဝိနည်းကံရှိသော ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
တစ်ပါးသော ထောပတ်စသည်ကို တောင်းပြီး၍ တစ်ပါးသော ဆီစသည်ကို တောင်းသော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
တောင်းအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း'ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
တောင်း၍ ရပြီးသည်ရှိသော် စွန့်ခြင်း ဝိနည်းကံရှိသော ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
တစ်ပါးသော ထောပတ်စသည်ကို ဝယ်စေ၍ တစ်ပါးသော ဆီစသည်ကို ဝယ်စေသော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ဝယ်စေအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း'ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဝယ်၍ ရပြီးသည် ရှိသော် စွန့်ခြင်း ဝိနည်းကံရှိသော ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
တစ်ပါးသော သင်္ကန်းစသည်အကျိုးငှါ လှူအပ်သော တစ်ပါးသော သင်္ကန်းစသည်ကို ညွှန်း၍လှူအပ်သော သံဃာအား စွန့်အပ်သော အပ်သောဘဏ္ဍာဖြင့် တစ်ပါးသော ဆေးစသည်ကို ဝယ်စေသောရဟန်း မိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ဝယ်စေအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း'ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဝယ်၍ ရပြီးသည်ရှိသော် စွန့်ခြင်း ဝိနည်းကံရှိသော ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
တစ်ပါးသော သင်္ကန်းစသည်အကျိုးငှါ လှူအပ်သော တစ်ပါးသော သင်္ကန်းစသည်ကို ညွှန်း၍လှူအပ်သော သံဃာအားစွန့်အပ်သော ကိုယ်တိုင်တောင်းအပ်သော အပ်သော (ကပ္ပိယ) ဘဏ္ဍာဖြင့်တစ်ပါးသော ဆေးစသည်ကို ဝယ်စေသော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ဝယ်စေအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း'ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဝယ်၍ ရပြီးသည်ရှိသော် စွန့်ခြင်း ဝိနည်းကံရှိသော ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
--တစ်ပါးသော သင်္ကန်းစသည် အကျိုးငှါ လှူအပ်သော တစ်ပါးသော သင်္ကန်းစသည်ကို ညွှန်း၍လှူအပ်သော ဂိုဏ်းအား စွန့်အပ်သော အပ်သောဘဏ္ဍာဖြင့် တစ်ပါးသော ဆေးစသည်ကို ဝယ်စေသောရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ဝယ်စေအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း'ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဝယ်၍ ရပြီးသည်ရှိသော် စွန့်ခြင်း ဝိနည်းကံရှိသော ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
တစ်ပါးသော သင်္ကန်းစသည် အကျိုးငှါ လှူအပ်သော တစ်ပါးသော သင်္ကန်းစသည်ကို ညွှန်း၍လှူအပ်သော ဂိုဏ်းအား စွန့်အပ်သော ကိုယ်တိုင်တောင်းအပ်သော အပ်သော ဘဏ္ဍာဖြင့် တစ်ပါးသောဆေး စသည်ကို ဝယ်စေသော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ဝယ်စေအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏၊
ဝယ်၍ ရပြီးသည်ရှိသော် စွန့်ခြင်း ဝိနည်းကံရှိသော ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
တစ်ပါးသော သင်္ကန်းစသည် အကျိုးငှါ လှူအပ်သော တစ်ပါးသော သင်္ကန်းစသည်ကို ညွှန်း၍လှူအပ်သော ပုဂ္ဂိုလ်အား စွန့်အပ်သော ကိုယ်တိုင်တောင်းအပ်သော အပ်သောဘဏ္ဍာဖြင့် တစ်ပါးသောဆေးစသည်ကို ဝယ်စေသော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ဝယ်စေအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း'ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဝယ်၍ ရပြီးသည်ရှိသော် စွန့်ခြင်းဝိနည်းကံရှိသော ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
လေးကံသ ‘တစ်ဆယ့်ခြောက်ကျပ်’ ထက် လွန်၍ အဖိုးထိုက်သော (ချမ်းသောအခါခြုံစရာ) လေးသောအရုံကို တောင်းသော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
တောင်းအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း'ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
တောင်း၍ ရပြီးသည် ရှိသော် စွန့်ခြင်း ဝိနည်းကံရှိသော ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
အခွဲနှင့်တကွသုံးကံသ ‘နှစ်ကံသခွဲ=ငွေကျပ်တစ်ဆယ်’ ထက် လွန်၍ အဖိုးထိုက်သော (ပူအိုက်သောအခါခြုံစရာ) ပေါ့သော အရုံကို တောင်းသော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
တောင်းအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း'ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
တောင်း၍ ရပြီးသည်ရှိသော် စွန့်ခြင်း ဝိနည်းကံရှိသော ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
နိဿဂ္ဂိပါစိတ်အာပတ် ပြီး၏။
--၄-ပါစိတ်အာပတ်များ
၁-လသုဏဝဂ်
֍ ၂၃၁
။ ကြက်သွန်ကို စားသော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။ခဲအံ့၊ စားအံ့ဟု ခံယူအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မျိုတိုင်း မျိုတိုင်း ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ကျဉ်းမြောင်းသော ‘ပဿာဝမဂ်အနီးပေါင်ကြား လက်ကတီးကြား ချိုင်းကြား’ အရပ်၌ အမွေးကိုရိတ်နုတ်သော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ရိတ်နုတ်အံ့၊ အားထုတ်ခြင်း'ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရိတ်နုတ်ပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ပဿာဝမဂ်အပြင်ကို ပုတ်ခတ်သော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ပုတ်ခတ်ခြင်းကို ပြုအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း'ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ပုတ်ခတ်ပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ပြေပြစ်ချောမောသော ချိပ်တောင့်ဖြင့် (ပဿာဝမဂ်သို့) ထိုးသော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသောအာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
(ချိပ်တောင့်ဖြင့်) ထိုးအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း'ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ထိုးပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
လက်နှစ်သစ်အတိုင်းအရှည်ထက် အလွန် (ပဿာဝမဂ်ကို) ရေဆေးသော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ဆေးအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း'ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဆေးပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဆွမ်းစားသော ရဟန်းယောက်ျားအား သောက်ရေဖြင့်လည်းကောင်း၊ ယပ်လေခတ်သဖြင့်လည်းကောင်းအနီး၌ တည်သော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
နှစ်တောင့်ထွာ ‘ဟတ္ထပါသ်’ အတွင်း၌ တည်အံ့၊ ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
နှစ်တောင့်ထွာ ‘ဟတ္ထပါသ်’ ကို စွန့်၍ တည်အံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏၊
စပါးစိမ်းကို တောင်း၍ စားသော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
စားအံ့ဟု ခံယူအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မျိုတိုင်း မျိုတိုင်း ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
--ကျင်ကြီးကိုလည်းကောင်း၊ ကျင်ငယ်ကိုလည်းကောင်း၊ အမှိုက်ကိုလည်းကောင်း၊ စားကြွင်းကိုလည်းကောင်း နံရံတစ်ဖက်၌ စွန့်သော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
စွန့်အံ့၊ အားထုတ်ခြင်း'ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
စွန့်ပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ကျင်ကြီးကိုလည်းကောင်း၊ ကျင်ငယ်ကိုလည်းကောင်း၊ အမှိုက်ကိုလည်းကောင်း၊ စားကြွင်းကိုလည်းကောင်း စိမ်းစိုသော ကောက်ပဲ စသည် ရှိရာအရပ်၌ စွန့်သော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသောအာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
စွန့်အံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
စွန့်ပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ကခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ သီဆိုခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ တီးမှုတ်ခြင်းကိုလည်းကောင်း ကြည့်ရှု့ (နားထောင်) ခြင်းငှါ သွားသော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
သွားအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း'ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
အကြင်အရပ်၌ တည်လျက် ကြည့်မူလည်း ကြည့်အံ့၊ နားထောင်မူလည်း နားထောင်အံ့၊ ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရှေးဦးစွာသော လသုဏဝဂ် ပြီး၏။
၂-ရတ္တန္ဓကာရဝဂ်
֍ ၂၃၂
။ (ဆီမီးရောင်စသော) အရောင်အလင်းမရှိသော ညဉ့်မိုက်သောအခါ၌ ယောက်ျားတစ်ယောက်နှင့်အတူ တစ်ယောက်တည်း တည်နေသော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။နှစ်တောင့်ထွာ ‘ဟတ္ထပါသ်’ အတွင်း၌ တည်နေအံ့၊ ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
နှစ်တောင့်ထွာ ‘ဟ္ထပါသ်’ ကို စွန့်၍ တည်နေအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
(နံရံစသည်ဖြင့်) ဖုံးလွှမ်းသော အရပ်၌ ယောက်ျားတစ်ယောက်နှင့်အတူ တစ်ယောက်တည်း တည်နေသော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
နှစ်တောင့်ထွာ ‘ဟတ္ထပါသ်'အတွင်း၌ တည်နေအံ့၊ ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
နှစ်တောင့်ထွာ ‘ဟတ္ထပါသ်'ကို စွန့်၍ တည်နေအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဟင်းလင်းအပြင် ‘လွင်တီးခေါင်’ ၌ ယောက်ျားတစ်ယောက်နှင့်အတူ တစ်ယောက်တည်း တည်နေသောရဟန်းမိန်းမအား နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
နှစ်တောင့်ထွာ ‘ဟတ္ထပါသ်'အတွင်း၌ တည်နေအံ့၊ ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
--နှစ်တောင့်ထွာ ‘ဟတ္ထပါသ်'ကို စွန့်၍ တည်နေအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ခရီးလမ်းမ၌လည်းကောင်း၊ ထုတ်ချင်းမထွင်းသော လမ်းခရီး၌လည်းကောင်း၊ ခရီးလမ်းဆုံ၌လည်းကောင်း ယောက်ျားတစ်ယောက်နှင့်အတူ တစ်ယောက်တည်း တည်နေသော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
နှစ်တောင့်ထွာ ‘ဟတ္ထပါသ်'အတွင်း၌ တည်နေအံ့၊ ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
နှစ်တောင့်ထွာ ‘ဟတ္ထပါသ်'ကို စွန့်၍ တည်နေအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
နံနက်အခါ၌ ဒါယကာတို့ အိမ်တို့သို့ ချဉ်းကပ်ပြီးသော် နေရာ၌ ထိုင်၍ အိမ်ရှင်တို့ကို မပန်ကြားဘဲဖဲသွားသော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ပဌမဖဝါးလှမ်း တံစက်ကြောင်းကို လွန်စေအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဒုတိယဖဝါးလှမ်းကို လွန်စေအံ့၊ ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
နေလွဲသောအခါ၌ ဒါယကာတို့ အိမ်တို့သို့ ချဉ်းကပ်ပြီးနောက် အိမ်ရှင်တို့ကို မပန်ကြားဘဲ နေရာ၌ထိုင်သော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ထိုင်အံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ထိုင်ပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
နေဝင်သောအခါ၌ ဒါယကာတို့ အိမ်တို့သို့ ချဉ်းကပ်၍ အိမ်ရှင်တို့ကို မပန်ကြားဘဲ အိပ်ရာနေရာကို မိမိကိုယ်တိုင်ခင်း၍လည်းကောင်း၊ သူတစ်ပါးကို ခင်းစေ၍လည်းကောင်း ထိုင်သော ရဟန်းမိန်းမသည်နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ထိုင်အံ့၊ အားထုတ်ခြင်း'ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ထိုင်ပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
အယူအဆလွဲခြင်း အထင်မှားခြင်းဖြင့် (ပဉ္စင်းဖြစ်သော) သူတစ်ပါးကို ကဲ့ရဲ့သော ရဟန်းမိန်းမသည့်နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ကဲ့ရဲ့အံ့၊ အားထုတ်ခြင်း'ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ကဲ့ရဲ့ပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မိမိကိုယ်ကိုလည်းကောင်း၊ (ပဉ္စင်းဖြစ်သော) သူတစ်ပါးကိုလည်းကောင်း၊ ငရဲဖြင့်လည်းကောင်း၊ မြတ်သော အကျင့်ဖြင့်လည်းကောင်း ကျိန်ဆဲသော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ရောက်၏။
ကျိန်ဆဲအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ကျိန်ဆဲပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မိမိကိုယ်ကို ထု၍ ထု၍ ငိုသော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ထုအံ့၊ ငိုအံ့၊ ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ထုသာ ထု၍ မငိုအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
နှစ်ခုမြောက် ရတ္တန္ဓကာရဝဂ် ပြီး၏။
--၃-နဟာနဝဂ်
-֍ ၂၃၃
။ (အဝတ်မပါ) အချည်းနှီး ရေချိုးသော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။ရေချိုးအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း'ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရေချိုးပြီးသည်၏ အဆုံး၌ ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ပမာဏကို လွန်သော ရေသနုပ် ‘ရေလဲ'ကို ပြုစေသော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့ သို့ရောက်၏။
ပြုစေအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ပြုစေပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရဟန်းမိန်းမ၏ သင်္ကန်းကို မိမိဖြေ၍လည်းကောင်း၊ သူတစ်ပါးကို ဖြေစေ၍လည်းကောင်း (ပြန်၍) မိမိလည်း မချုပ်၊ သူတစ်ပါးကိုလည်း ချုပ်စေခြင်းငှါ လုံ့လမပြုသော ရဟန်းမိန်းမသည် ပါစိတ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
သင်္ကန်းငါးထည် လှည့်လည်၍ ဝတ်ခြင်းကို ငါးရက်လွန်စေသော ရဟန်းမိန်းမသည် ပါစိတ် အာပတ်ဟုဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ရောက်၏။
ပြောင်းရွှေ့၍ဝတ်အပ်သော သင်္ကန်းကို ဆောင်သော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ရောက်၏။
ဆောင်အံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဆောင်ပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
(ရဟန်းမိန်းမ) သံဃာ၏ သင်္ကန်းလာဘ်ကို အန္တရာယ်ပြုသော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသောအာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ပြုအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း'ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ပြုပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
တရားနှင့်လျော်သော သင်္ကန်းခွဲဝေခြင်းကို တားမြစ်သော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
တားမြစ်အံ့၊ အားထုတ်ခြင်း'ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
တားမြစ်ပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
လူအားလည်းကောင်း၊ ပရိဗိုဇ်ယောက်ျားအားလည်းကောင်း၊ ပရိဗိုဇ်မအားလည်းကောင်း ရဟန်း၏သင်္ကန်းကို ပေးသော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ပေးအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း'ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ပေးပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
--အားနည်းသော သင်္ကန်းရနိုးခြင်းဖြင့် သင်္ကန်းကာလအခါကို လွန်စေသော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသောအာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
(သင်္ကန်းအခါကို) လွန်စေအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း'ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
လွန်ပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
တရားနှင့်လျော်သော ကထိန်နုတ်ခြင်းကို တားမြစ်သော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ် တို့သို့ရောက်၏။
တားမြစ်အံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
တားမြစ်ပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
သုံးခုမြောက် နဟာနဝဂ် ပြီး၏။
၄-တုဝဋ္ဋဝဂ်
֍ ၂၃၄
။ ညောင်စောင်းတစ်ခုတည်း၌ အိပ်ကြသော ရဟန်းမိန်းမ နှစ်ဦးတို့သည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်ကုန်၏။အိပ်ကုန်အံ့၊ အားထုတ်ခြင်း'ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
အိပ်ပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
အခင်းအရုံတစ်ခုတည်း ရှိကုန်သည်ဖြစ်၍ အိပ်ကြသော ရဟန်းမိန်းမနှစ်ဦးတို့သည် နှစ်ပါးသောအာပတ်တို့သို့ ရောက်ကုန်၏။
အိပ်ကုန်အံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
အိပ်ပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရဟန်းမိန်းမအား မချမ်းသာစေလိုသော စေတနာရှိသည်ဖြစ်၍ မချမ်းသာခြင်းကို ပြုသော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ပြုအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ပြုပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
နာဖျားနေသော အတူနေတပည့်မကို မိမိလည်း မလုပ်ကျွေး၊ သူတစ်ပါးကိုလည်း လုပ်ကျွေးစေခြင်းငှါလုံ့လမပြုသော ရဟန်းမိန်းမသည် ပါစိတ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရဟန်းမိန်းမအား (မိမိပိုင်) ကျောင်းကို ပေးပြီးနောက် စိတ်ဆိုးသည်ဖြစ်၍ နှလုံးမသာယာသည် ဖြစ်၍နှင်ထုတ်သော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
--နှင်ထုတ်အံ့၊ အားထုတ်ခြင်း'ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
နှင်ထုတ်ပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
သုံးကြိမ်တိုင်အောင် (ဉတ်ကမ္မဝါစာဖြင့်) ဆုံးမပါလျက် (အယူကို) မစွန့်သော (လူတို့နှင့်) ရောနှောသော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ဉတ်၏ အဆုံး၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ကမ္မဝါစာ၏ အဆုံး၌ ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရွံရှာဖွယ်ရှိ၏ဟု သမုတ်အပ်သော ဘေးရှိသော တိုင်းပြည်အတွင်း၌ အဖော်ကုန်သည်မပါဘဲ့ဒေသစာရီလှည့်လည်သော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
သွားအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
သွားပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရွံ့ရှာဖွယ်ရှိ၏ဟု သမုတ်အပ်သော ဘေးရှိသော တိုင်းတစ်ပါး၌ အဖော်ကုန်သည်မပါဘဲ ဒေသစာရီလှည့်လည်သွားသော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
သွားအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
သွားပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဝါတွင်း၌ ဒေသစာရီ လှည့်လည်သော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
သွားအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း'ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
သွားပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဝါကျွတ်သောအခါ ဒေသစာရီမလှည့်လည်သော ရဟန်းမိန်းမသည် ပါစိတ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သောတစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
လေးခုမြောက် တုဝဋ္ဋဝဂ် ပြီး၏။
--၅-စိတ္တာဂါရဝဂ်
֍ ၂၃၅
။ မင်း၏ (ကစားရာ) အိမ်ကိုလည်းကောင်း၊ (ပန်းချီဆေးရေးစသည်ဖြင့်) ဆန်းကြယ်သော (ကစားရာ) ဇရပ်ကိုလည်းကောင်း၊ (ကစားရာ) အရံကိုလည်းကောင်း၊ (ကစားရာ) ဥယျာဉ်ကိုလည်းကောင်း၊ (ကစားရာ) ရေကန်ကိုလည်းကောင်း ကြည့်ရှုခြင်းငှါ သွားသောရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ် တို့သို့ ရောက်၏။သွားအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
အကြင်အရပ်၌ တည်လျက် ကြည့်အံ့၊ ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
အခြေရှည်သော ညောင်စောင်း အင်းပျဉ်ကိုလည်းကောင်း၊ သားရဲရုပ်အခြေရှိသော ပလ္လင်ကိုလည်းကောင်း (အိပ်၍ နေထိုင်) သုံးဆောင်သော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
သုံးဆောင်အံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
သုံးဆောင်ပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ချည်ကိုငင်သော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
(ချည်ကို) ငင်အံ့၊ အားထုတ်ခြင်း'ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဝင်ရိုး၌ ရစ်တိုင်း ရစ်တိုင်း ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
လူတို့၏ အမှုကြီးငယ်ကို ပြုသော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ပြုအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ပြုပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
“သျှင်မ လာလော့၊ ဤအဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေပါလော့”ဟု ဆိုအပ်သည်ရှိသော် “ကောင်းပါပြီ”ဟုဝန်ခံ၍ မိမိကိုယ်တိုင်းလည်း မငြိမ်းစေ၊ သူတစ်ပါးကိုလည်း ငြိမ်းစေခြင်းငှါ လုံ့လမပြုသော ရဟန်းမိန်းမသည် ပါစိတ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
လူအားလည်းကောင်း၊ ပရိဗိုဇ်ယောက်ျားအားလည်းကောင်း၊ ပရိဗိုဇ်မအားလည်းကောင်း၊ မိမိလက်ဖြင့်ခဲဖွယ်ကိုလည်းကောင်း၊ ဘောဇဉ်ကိုလည်းကောင်း ပေးသော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ပေးအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း'ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ပေးပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဥတုနှီးသင်္ကန်းကို မစွန့်မူ၍ သုံးဆောင်သော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
သုံးဆောင်အံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
သုံးဆောင်ပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
--တံခါးဖွဲ့ရှိသော ကျောင်းကို မစွန့်မူ၍ ဒေသစာရီ လှည့်လည်သော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသောအာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ပဌမခြေဖဝါးလှမ်း အရံကို လွန်စေအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဒုတိယခြေဖဝါးလှမ်းကို လွန်စေအံ့၊ ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မဂ်ဖိုလ်မှဖီလာဖြစ်သော အတတ်ကို သင်သော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
သင်အံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ပုဒ်တိုင်း ပုဒ်တိုင်း ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မဂ်ဖိုလ်မှဖီလာဖြစ်သော အတတ်ကို ပို့ချသော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ပို့ချအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ပုဒ်တိုင်း ပုဒ်တိုင်း ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ငါးခုမြောက် စိတ္တာဂါရဝဂ် ပြီး၏။
၆-အာရာမဝဂ်
֍ ၂၃၆
။ သိလျက် ရဟန်းယောက်ျားရှိသော အရံသို့ မပန်ကြားဘဲ ဝင်သော ရဟန်းမိန်းမသည်နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။ပဌမခြေဖဝါးလှမ်း အရံကို လွန်စေအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဒုတိယဖဝါးလှမ်းကို လွန်စေအံ့၊ ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရဟန်းယောက်ျားကို ဆဲရေးရေရွတ်သော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ရောက်၏။
ဆဲရေးအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း'ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဆဲရေးပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ကြမ်းတမ်းယုတ်မာသည်ဖြစ်၍ ရဟန်းမိန်းမဂိုဏ်းကို ရေရွတ်သော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသောအာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ရေရွတ်အံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရေရွတ်ပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
--ပင့်ဖိတ်သည်ဖြစ်လျက်လည်းကောင်း၊ ပဝါရိတ်သင့်သည်ဖြစ်လျက်လည်းကောင်း၊ ခဲဖွယ်ကိုလည်းကောင်း၊ ဘောဇဉ်ကိုလည်းကောင်း (အရပ်တစ်ပါး၌) စားသော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ရောက်၏။
ခဲအံ့ စားအံ့ဟု ခံယူအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မျိုတိုင်းမျိုတိုင်း ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
အမျိုး (ဒါယကာ) ကို ဝန်တိုသော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ဝန်တိုအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဝန်တိုပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရဟန်းယောက်ျား (အနီးအနား) မရှိသော ကျောင်း၌ မိုးလေးလပတ်လုံး နေသော ‘ဝါဆို၍နေသော'ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
မိုးလေးလပတ်လုံးနေအံ့ ‘ဝါဆိုအံ့’ဟု အိပ်ရာနေရာကို ခင်းအံ့၊ သောက်ရေ သုံးဆောင်ရေကို တည်ထားအံ့၊ ပရိဝုဏ် (ကျောင်းဝိုင်းဥပစာ) ကို တံမြက်စီးလှည်းအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
အရုဏ်တက်သည်နှင့် တစ်ပြိုင်နက် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဝါကျွတ်ပြီးလျက် ဥဘတောသံဃာ၌ (မြင်ခြင်း ကြားခြင်း ရွံ့ရှာခြင်းတည်းဟူသော) သုံးပါးသောအကြောင်းတို့ဖြင့် မဖိတ်သော ရဟန်းမိန်းမသည် ပါစိတ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဂရုံဓံတရား ရှစ်ပါးကို နာခြင်းငှါလည်းကောင်း၊ ဥပုသ်ပဝါရဏာမေးခြင်းငှါလည်းကောင်း မသွားသောရဟန်းမိန်းမသည် ပါစိတ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဥပုသ်ကိုလည်း မမေး၊ ဩဝါဒကိုလည်း မတောင်းသော ရဟန်းမိန်းမသည် ပါစိတ်အာပတ်ဟုဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ခက်မ၌ ပေါက်ရောက်သော အိုင်းအနာကိုလည်းကောင်း၊ အမာကိုလည်းကောင်း၊ သံဃာကိုလည်းကောင်း၊ ဂိုဏ်းကိုလည်းကောင်း မပန်ကြားမူ၍ ယောက်ျားနှင့်အတူ တစ်ယောက်ချင်းချင်း ခွဲဖောက်စေသော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ခွဲဖောက်စေအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ခွဲဖောက်ပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏
ခြောက်ခုမြောက် အာရာမဝဂ် ပြီး၏။
--၇-ဂဗ္ဘိ နီဝဂ်
֍ ၂၃၇
။ ကိုယ်ဝန်ဆောင်မိန်းမကို ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးသော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသောအာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
နို့တိုက်သော မိန်းမကို ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးသော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ် တို့သို့ရောက်၏။
ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
နှစ်နှစ်တို့ကာလပတ်လုံး ခြောက်ပါးသော တရားတို့၌ အကျင့်သိက္ခာကို မကျင့်ရသေးသောသိက္ခမာန်မကို ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးသော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ရောက်၏။
ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
နှစ်နှစ်တို့ကာလပတ်လုံး ခြောက်ပါးသောတရားတို့၌ အကျင့်သိက္ခာကို ကျင့်ပြီးသော သံဃာကမသမုတ်ရသေးသော သိက္ခမာန်မကို ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးသော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသောအာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
အသက်တစ်ဆယ့်နှစ်နှစ် မပြည့်သော ယောက်ျားသွားလာဖူးသော သိက္ခမာန်မကို ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ပဉ္စင်းခံပေးသော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
အသက်တစ်ဆယ့်နှစ်နှစ်ပြည့်ပြီးသော ယောက်ျားသွားလာဖူးသော နှစ်နှစ်တို့ကာလပတ်လုံး ခြောက်ပါးသော တရားတို့၌ အကျင့်သိက္ခာကို မကျင့်ရသေးသော သိက္ခမာန်မကို ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးသောရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
အသက်တစ်ဆယ့်နှစ်နှစ်ပြည့်ပြီးသော ယောက်ျားသွားလာဖူးသော နှစ်နှစ်တို့ကာလပတ်လုံး ခြောက်ပါးသော တရားတို့၌ အကျင့်သိက္ခာကို ကျင့်ပြီးသော သံဃာက မသမုတ်ရသေးသော သိက္ခမာန်မကိုဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးသော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
--ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
အတူနေတပည့်မကို ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးပြီးလျှင် နှစ်နှစ်တို့ကာလပတ်လုံး မိမိလည်း မချီးမြှောက် (သူတစ်ပါးကိုလည်း) မချီးမြှောက်စေသော ရဟန်းမိန်းမသည် ပါစိတ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ် သောတစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ပဉ္စင်းခံပေးသော ဥပဇ္ဈာယ်မကို နှစ်နှစ်တို့ကာလပတ်လုံး လိုက်၍ မလုပ်ကျွေးသော ရဟန်းမိန်းမ သည်ပါစိတ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
အတူနေတပည့်မကို ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးပြီးလျှင် မိမိလည်း ခေါ်၍ မသွား၊ (သူတစ်ပါးကိုလည်း) ခေါ်မသွားစေသော ရဟန်းမိန်းမသည် ပါစိတ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ခုနုစ်ခုမြောက် ဂဗ္ဘိနီဝဂ် ပြီး၏။
၈-ကုမာရီဘူတဝဂ်
֍ ၂၃၈
။ အသက်နှစ်ဆယ်မပြည့်သော သတို့သမီး (အပျိုစင်) ဖြစ်သော သာမဏေမကို ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ပဉ္စင်းခံပေးသော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
အသက်နှစ်ဆယ်ပြည့်သော နှစ်နှစ်တို့ကာလပတ်လုံး ခြောက်ပါးသောတရားတို့၌ အကျင့်သိက္ခာကိုမကျင့်ရသေးသော သတို့သမီး (အပျိုစင်) ဖြစ်သော သိက္ခမာန်မကို ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးသောရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
--အသက်နှစ်ဆယ်ပြည့်ပြီးသော နှစ်နှစ်တို့ကာလပတ်လုံး ခြောက်ပါးသော တရားတို့၌ အကျင့်သိက္ခာ ကိုကျင့်ပြီးသော သံဃာက မသမုတ်ရသေးသော သတို့သမီး (အပျိုစင်) ဖြစ်သော သိက္ခမာန်မကိုဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးသော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
တစ်ဆယ့်နှစ်ဝါမပြည့်ဘဲ ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးသော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
တစ်ဆယ့်နှစ်ဝါပြည့်သည်ဖြစ်၍ သံဃာက မသမုတ်အပ်ဘဲ ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးသော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
“သျှင်မ ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးသဖြင့် သင့်အား မတော်သေးပါ”ဟု ဆိုအပ်သည်ရှိသော်ကောင်းပြီဟူ၍ ဝန်ခံပြီးလျှင် နောက်မှ ရှုတ်ချခြင်းသဘောသို့ ရောက်သော ရဟန်းမိန်းမသည်နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ရှုတ်ချအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရှုတ်ချပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
သိက္ခမာန်မကို “သျှင်မ သင်သည် ငါ့အား သင်္ကန်းကို ပေးလျှင် သင့်ကို ငါဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးမည်”ဟုဆို၍ု မိမိလည်း ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံမပေး၊ သူတစ်ပါးကိုလည်း ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးစေခြင်းငှါ လုံ့လမပြုသော ရဟန်းမိန်းမသည် ပါစိတ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
သိက္ခမာန်မကို “သျှင်မ သင်သည် ငါ့ကို နှစ်နှစ်တို့ကာလပတ်လုံး လိုက်၍ လုပ်ကျွေးလျှင် သင့်ကို ငါဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးမည်”ဟု ဆို၍ မိမိလည်း ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံမပေး၊ သူတစ်ပါးကိုလည်းဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးစေခြင်းငှါ လုံ့လမပြုသော ရဟန်းမိန်းမသည် ပါစိတ်အာပတ်ဟု ဆိုအပ်သောတစ်ပါးသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ယောက်ျားကြီး ယောက်ျားငယ်တို့နှင့် ရောနှောသည့်အပြင် (ယောက်ျားတို့အတွက်) သောကဝင်လျက်ရှိသော ကြမ်းတမ်းသော သိက္ခမာန်မကို ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးသော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသောအာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ဥပဇ္ဈာယ်ပြု ၍ ပဉ္စင်းခံပေးအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဥပဇ္ဈာယ် ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
အမိအဖတို့ကလည်းကောင်း၊ လင်ယောက်ျားကလည်းကောင်း ခွင့်မပြုအပ်သော သိက္ခမာန်မကိုဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးသော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
သိုးလေပြီးသော ဆန္ဒပေးခြင်းဖြင့် သိက္ခမာန်မကို ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးသော ရဟန်းမိန်းမ သည်နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
--နှစ်စဉ် နှစ်တိုင်း ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးသော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
တစ်နှစ်တည်း၌ နှစ်ဦးသော သိက္ခမာန်မတို့ကို ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးသော ရဟန်းမိန်းမသည်နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရှစ်ခုမြောက် ကုမာရိဘူတဝဂ် ပြီး၏။
၉-ဆတ္တုပါဟနဝဂ်
֍ ၂၃၉
။ ထီးဖိနပ် (အစုံ) ကို ဆောင်သော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။ဆောင်အံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဆောင်ပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ယာဉ်ဖြင့် သွားသော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
သွားအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
သွားပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ခါးဝတ်တန်ဆာကို ဆောင်သော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ဆောင်အံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဆောင်ပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မိန်းမတို့၏ အဆင်တန်ဆာကို ဆောင်သော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ရောက်၏။
ဆောင်အံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဆောင်ပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
နံ့သာ နံ့သာပျောင်းဖြင့် ရေချိုးသော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ရေချိုးအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
--ရေချိုးပြီးသည်၏ အဆုံး၌ ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
နံ့သာဖြင့် ထုံအပ်သော နှမ်းမှုန့်ညက်ဖြင့် ရေချိုးသော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့ သို့ရောက်၏။
ရေချိုးအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရေချိုးပြီးသည်၏ အဆုံး၌ ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရဟန်းမိန်းမကို ပွတ်သပ်ဆုပ်နယ်စေသော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ပွတ်သပ်ဆုပ်နယ်စေအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ပွတ်သပ်ဆုပ်နယ်စေပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
သိက္ခမာန်မကို ပွတ်သပ်ဆုပ်နယ်စေသော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ရောက်၏။
ပွတ်သပ်ဆုပ်နယ်စေအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ပွတ်သပ်ဆုပ်နယ်စေပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
သာမဏေမကို ပွတ်သပ်ဆုပ်နယ်စေသော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ရောက်၏။
ပွတ်သပ်ဆုပ်နယ်စေအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ပွတ်သပ်ဆုပ်နယ်စေပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
လူမိန်းမကို ပွတ်သပ်ဆုပ်နယ်စေသော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ပွတ်သပ်ဆုပ်နယ်စေအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ပွတ်သပ်ဆုပ်နယ်စေပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရဟန်းယောက်ျား၏ ရှေ့မှ မပန်ကြားဘဲ နေရာ၌ ထိုင်နေသော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသောအာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ထိုင်နေအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ထိုင်နေပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ခွင့်မတောင်းဘဲ ရဟန်းယောက်ျားကို ပြဿနာမေးသော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
မေးအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မေးပြီးသည်ရှိသော် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရင်လွှမ်းတဘက် မပါဘဲ ရွာသို့ ဝင်သော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ရောက်၏။
ပဌမ ခြေဖဝါးလှမ်း အရံကို လွန်စေအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဒုတိယ ခြေဖဝါးလှမ်းကို လွန်စေအံ့၊ ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ကိုးခုမြောက် ဆတ္တုပါဟနဝဂ် ပြီး၏။
ခုဒ္ဒကဝဂ် ပြီး၏။
--၅-ပါဋိဒေသနီအာပတ်
֍ ၂၄၀
။ ထောပတ်ကို တောင်း၍ စားသော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ရောက်၏။စားအံ့ဟု ခံယူအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မျိုတိုင်း မျိုတိုင်း ပါဋိဒေသနီအာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဆီကို တောင်း၍ စားသော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
စားအံ့ဟု ခံယူအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မျိုတိုင်း မျိုတိုင်း ပါဋိဒေသနီအာပတ်သို့ ရောက်၏။
ပျားရည်ကို တောင်း၍ စားသော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
စားအံ့ဟု ခံယူအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မျိုတိုင်း မျိုတိုင်း ပါဋိဒေသနီအာပတ်သို့ ရောက်၏။
တင်လဲကို တောင်း၍ စားသော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
စားအံ့ဟု ခံယူအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မျိုတိုင်း မျိုတိုင်း ပါဋိဒေသနီအာပတ်သို့ ရောက်၏။
ငါးကို တောင်း၍ စားသော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
စားအံ့ဟု ခံယူအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မျိုတိုင်း မျိုတိုင်း ပါဋိဒေသနီအာပတ်သို့ ရောက်၏။
အသားကို တောင်း၍ စားသော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
စားအံ့ဟု ခံယူအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မျိုတိုင်း မျိုတိုင်း ပါဋိဒေသနီအာပတ်သို့ ရောက်၏။
နို့ရည်ကို တောင်း၍ သုံးဆောင်သော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
သုံးဆောင်အံ့ဟု ခံယူအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မျိုတိုင်း မျိုတိုင်း ပါဋိဒေသနီအာပတ်သို့ ရောက်၏။
နို့ဓမ်းကို တောင်း၍ စားသော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
စားအံ့ဟု ခံယူအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မျိုတိုင်း မျိုတိုင်း ပါဋိဒေသနီအာပတ်သို့ ရောက်၏။
ပါဋိဒေသနီရှစ်ပါး ပြီး၏။
နှစ်ခုမြောက် ကတာပတ္တိဝါရ ပြီး၏။
--၃-ဝိပတ္တိဝါရ
֍ ၂၄၁
။ (ကိလေသာ) စိုစွတ်သည်ဖြစ်၍ (ကိလေသာ) စိုစွတ်သော ယောက်ျားဖြစ်သောပုဂ္ဂိုလ်၏ကိုယ်လက်နှီးနှောခြင်းကို သာယာသော ရဟန်းမိန်းမ၏ အာပတ်တို့သည် လေးပါးသော ဝိပတ္တိတို့တွင်အဘယ်မျှလောက်သော ဝိပတ္တိတို့သို့ သက်ဝင်ကုန်သနည်း။(ကိလေသာ) စိုစွတ်သည်ဖြစ်၍ (ကိလေသာ) စိုစွတ်သော ယောက်ျားဖြစ်သော ပုဂ္ဂိုလ်၏ ကိုယ်လက်နှီးနှောခြင်းကို သာယာသော ရဟန်းမိန်းမ၏ အာပတ်တို့သည် လေးပါးသော ဝိပတ္တိတို့တွင် နှစ်ပါးသော ဝိပတ္တိတို့သို့ သက်ဝင်ကုန်၏။
ရံခါ သီလဝိပတ္တိသို့ သက်ဝင်၏၊ ရံခါ အာစာရဝိပတ္တိသို့ သက်ဝင်၏။ပ။
နို့ဓမ်းကို တောင်း၍ စားသော ရဟန်းမိန်းမ၏ အာပတ်တို့သည် လေးပါးသော ဝိပတ္တိတို့တွင်အဘယ်မျှလောက်သော ဝိပတ္တိတို့သို့ သက်ဝင်ကုန်သနည်း။
နို့ဓမ်းကို တောင်း၍ စားသော ရဟန်းမိန်းမ၏ အာပတ်တို့သည် လေးပါးသောဝိပတ္တိတို့တွင်အာစာရဝိပတ္တိဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော ဝိပတ္တိသို့ သက်ဝင်ကုန်၏။
သုံးခုမြောက် ဝိပတ္တိဝါရ ပြီး၏။
၄-သင်္ဂဟဝါရ
֍ ၂၄၂
။ (ကိလေသာ) စိုစွတ်သည်ဖြစ်၍ (ကိလေသာ) စိုစွတ်သော ယောက်ျားဖြစ်သော ပုဂ္ဂိုလ်၏ကိုယ်လက်နှီးနှောခြင်းကို သာယာသော ရဟန်းမိန်းမ၏ အာပတ်တို့ကို ခုနစ်ပါးသော အာပတ်အစုတို့တွင်အဘယ်မျှလောက်သော အာပတ်အစုတို့ဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်သနည်း။(ကိလေသာ) စိုစွတ်သည်ဖြစ်၍ (ကိလေသာ) စိုစွတ်သော ယောက်ျားဖြစ်သော ပုဂ္ဂိုလ်၏ ကိုယ်လက်နှီးနှောခြင်းကို သာယာသော ရဟန်းမိန်းမ၏ အာပတ်တို့ကို ခုနစ်ပါးသော အာပတ်အစုတို့တွင်သုံးပါးသော အာပတ်အစုတို့ဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏။
ရံခါ ပါရာဇိကအာပတ် အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်၏၊ ရံခါ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်၏၊ ရံခါဒုက္ကဋ်အာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်၏။ပ။
နို့ဓမ်းကို တောင်း၍ စားသော ရဟန်းမိန်းမ၏ အာပတ်တို့ကို ခုနစ်ပါးသော အာပတ်အစုတို့တွင်အဘယ်မျှလောက်သော အာပတ်အစုတို့ဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်သနည်း။
--နို့ဓမ်းကို တောင်း၍ စားသော ရဟန်းမိန်းမ၏ အာပတ်တို့ကို ခုနစ်ပါးသော အာပတ်အစုတို့တွင်နှစ်ပါးသော အာပတ်အစုတို့ဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏။
ရံခါ ပါဋိဒေသနီအာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်၏၊ ရံခါ ဒုက္ကဋ်အာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်၏။
လေးခုမြောက် သင်္ဂဟဝါရ ပြီး၏။
၅-သမုဋ္ဌာနဝါရ
֍ ၂၄၃
။ (ကိလေသာ) စိုစွတ်သည်ဖြစ်၍ (ကိလေသာ) စိုစွတ်သော ယောက်ျားဖြစ်သော ပုဂ္ဂိုလ်၏ကိုယ်လက်နှီးနှောခြင်းကို သာယာသော ရဟန်းမိန်းမ၏ အာပတ်တို့သည် အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်းခြောက်မျိုးတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်ကုန်သနည်း။(ကိလေသာ) စိုစွတ်သည်ဖြစ်၍ (ကိလေသာ) စိုစွတ်သော ယောက်ျားဖြစ်သော ပုဂ္ဂိုလ်၏ ကိုယ်လက်နှီးနှောခြင်းကို သာယာသော ရဟန်းမိန်းမ၏ အာပတ်တို့သည် အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်းခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်ကုန်၏။
ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ကုန်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။ပ။
နို့ဓမ်းကို တောင်း၍ စားသော ရဟန်းမိန်းမ၏ အာပတ်တို့သည် အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်းခြောက်မျိုးတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်ကုန်သနည်း။
နို့ဓမ်းကို တောင်း၍ စားသော ရဟန်းမိန်းမ၏ အာပတ်တို့သည် အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်းခြောက်မျိုးတို့တွင် လေးမျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်ကုန်၏။
ရံခါ ကိုယ်ကြောင့် ဖြစ်ကုန်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်၊ စိတ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ကုန်၏၊ စိတ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ကုန်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။ ရံခါကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ကုန်၏။
ငါးခုမြောက် သမုဋ္ဌာနဝါရ ပြီး၏။
--၆-အဓိကရဏဝါရ
֍ ၂၄၄
။ (ကိလေသာ) စိုစွတ်သည်ဖြစ်၍ (ကိလေသာ) စိုစွတ်သော ယောက်ျားဖြစ်သော ပုဂ္ဂိုလ်၏ကိုယ်လက်နှီးနှောခြင်းကို သာယာသော ရဟန်းမိန်းမ၏ အာပတ်တို့သည် အဓိကရုဏ်းလေးပါးတို့တွင်အဘယ်အဓိကရုဏ်းနည်း။(ကိလေသာ) စိုစွတ်သည်ဖြစ်၍ (ကိလေသာ) စိုစွတ်သော ယောက်ျားဖြစ်သော ပုဂ္ဂိုလ်၏ ကိုယ်လက်နှီးနှောခြင်းကို သာယာသော ရဟန်းမိန်းမ၏ အာပတ်တို့သည် အဓိကရုဏ်း လေးပါးတို့တွင် အာပတ္တာဓိကရုဏ်းတည်း။ပ။
နို့ဓမ်းကို တောင်း၍ စားသော ရဟန်းမိန်းမ၏ အာပတ်တို့သည် အဓိကရုဏ်းလေးပါးတို့တွင်အဘယ်အဓိကရုဏ်းနည်း။
နို့ဓမ်းကို တောင်း၍ စားသော ရဟန်းမိန်းမ၏ အာပတ်တို့သည် အဓိကရုဏ်း လေးပါးတို့တွင်အာပတ္တာဓိကရုဏ်းတည်း။
ခြောက်ခုမြောက် အဓိကရဏဝါရ ပြီး၏။
၇-သမထဝါရ
֍ ၂၄၅
။ (ကိလေသာ) စိုစွတ်သည်ဖြစ်၍ (ကိလေသာ) စိုစွတ်သော ယောက်ျားဖြစ်သော ပုဂ္ဂိုလ်၏ ကိုယ်လက် နှီးနှောခြင်းကို သာယာသော ရဟန်းမိန်းမ၏ အာပတ်တို့သည် ခုနစ်ပါးသော သမထတို့တွင်အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်သနည်း။(ကိလေသာ) စိုစွတ်သည်ဖြစ်၍ (ကိလေသာ) စိုစွတ်သော ယောက်ျားဖြစ်သော ပုဂ္ဂိုလ်၏ ကိုယ်လက့်နှီးနှောခြင်းကို သာယာသော ရဟန်းမိန်းမ၏ အာပတ်တို့သည် ခုနစ်ပါးသော သမထတို့တွင် သုံးပါးသောသမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်၏။
ရံခါ သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ ပဋိညာတကရဏဖြင့်လည်းကောင်း၊
ရံခါ သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ တိဏဝတ္ထာရကဝိနည်းကံဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်းအေးကုန်၏။ပ။
နို့ဓမ်းကို တောင်း၍ စားသော ရဟန်းမိန်းမ၏ အာပတ်တို့သည် ခုနစ်ပါးကုန်သော သမထတို့တွင်အဘယ်မျှလောက်ကုန်သော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်သနည်း။
နို့ဓမ်းကို တောင်း၍ စားသော ရဟန်းမိန်းမ၏ အာပတ်တို့သည် ခုနစ်ပါးကုန်သော သမထတို့တွင်သုံးပါးသော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်၏။
ရံခါ သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ ပဋိညာတကရဏဖြင့်လည်းကောင်း၊
ရံခါ သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ တိဏဝတ္ထာရက ဝိနည်းကံဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်းအေးကုန်၏။
ခုနစ်ခုမြောက် သမထဝါရ ပြီး၏။
--၈-သမုစ္စယဝါရ
֍ ၂၄၆
။ (ကိလေသာ) စိုစွတ်သည်ဖြစ်၍ (ကိလေသာ) စိုစွတ်သော ယောက်ျားဖြစ်သော ပုဂ္ဂိုလ်၏ကိုယ်လက်နှီးနှောခြင်းကို သာယာသော ရဟန်းမိန်းမသည် အဘယ်မျှလောက်သော အာပတ်တို့သို့ရောက် သနည်း။(ကိလေသာ) စိုစွတ်သည်ဖြစ်၍ (ကိလေသာ) စိုစွတ်သော ယောက်ျားဖြစ်သော ပုဂ္ဂိုလ်၏ ကိုယ်လက်နှီးနှောခြင်းကို သာယာသော ရဟန်းမိန်းမသည် သုံးပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ညှပ်ရိုးနှစ်ဖက်၏ အောက်၊ ပုဆစ်ဒူးဝန်းနှစ်ဖက်၏ အထက်၌ကိုင်ခြင်းကို သာယာအံ့၊ ပါရာဇိကအာပတ်သို့ ရောက်၏၊
ညှပ်ရိုးနှစ်ဖက်၏ အထက်၊ ပုဆစ်ဒူးဝန်းနှစ်ဖက်၏ အောက်၌ ကိုင်ခြင်းကို သာယာအံ့၊ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏၊
ကိုယ်နှင့်စပ်သော အရာဝတ္ထု၌ ကိုင်ခြင်းကို သာယာအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
(ကိလေသာ) စိုစွတ်သည်ဖြစ်၍ (ကိလေသာ) စိုစွတ်သော ယောက်ျားဖြစ်သော ပုဂ္ဂိုလ်၏ ကိုယ်လက်နှီးနှောခြင်းကို သာယာသော ရဟန်းမိန်းမသည် ဤသုံးပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ထို (သုံးပါးသော) အာပတ်တို့သည် လေးပါးသော ဝိပတ္တိတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော ဝိပတ္တိတို့ သို့သက်ဝင်ကုန်သနည်း။
ခုနစ်ပါးကုန်သော အာပတ်အစုတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော အာပတ်အစုတို့ဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်သနည်း။
အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်ကုန်သနည်း။
အဓိကရုဏ်းလေးပါးတို့တွင် အဘယ်အဓိကရုဏ်းနည်း။
ခုနစ်ပါးကုန်သော သမထတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်သနည်း။
ထို (သုံးပါးသော) အာပတ်တို့သည် လေးပါးသော ဝိပတ္တိတို့တွင် နှစ်ပါးသော ဝိပတ္တိတို့သို့သက်ဝင်ကုန်၏။
ရံခါ သီလဝိပတ္တိသို့ သက်ဝင်၏။
ရံခါ အာစာရဝိပတ္တိသို့ သက်ဝင်၏။
ခုနစ်ပါးသော အာပတ်အစုတို့တွင် သုံးပါးသော အာပတ်အစုတို့ဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏။
ရံခါ ပါရာဇိကအာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏။
ရံခါ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏။
ရံခါ ဒုက္ကဋ်အာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏။
အာပတ်သင့်ခြင်း အကြောင်းခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်ကုန်၏။
--ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ကုန်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။
အဓိကရုဏ်းလေးပါးတို့တွင် အာပတ္တာဓိကရုဏ်းတည်း။
ခုနစ်ပါးကုန်သော သမထတို့တွင် သုံးပါးသော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်၏။
ရံခါ သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ ပဋိညာတကရဏဖြင့်လည်းကောင်း၊
ရံခါ သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ တိဏဝတ္ထာရကဝိနည်းကံဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်းအေးကုန်၏။ပ။
နို့ဓမ်းကို တောင်း၍ စားသော ရဟန်းမိန်းမသည် အဘယ်မျှလောက်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်သနည်း။
နို့ဓမ်းကို တောင်း၍ စားသော ရဟန်းမိန်းမသည် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
စားမည်ဟု ခံယူအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မျိုတိုင်း မျိုတိုင်း ပါဋိဒေသနီအာပတ်သို့ ရောက်၏။
နို့ဓမ်းကို တောင်း၍ စားသော ရဟန်းမိန်းမသည် ဤနှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ထိုအာပတ်တို့သည် လေးပါးသော ဝိပတ္တိတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော ဝိပတ္တိတို့သို့ သက်ဝင်ကုန်သနည်း။
ခုနစ်ပါးကုန်သော အာပတ်အစုတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော အာပတ်အစုတို့ဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်သနည်း။
အာပတ်သင့်ခြင်း အကြောင်းခြောက်မျိုးတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်ကုန်သနည်း။
အဓိကရုဏ်းလေးပါးတို့တွင် အဘယ်အဓိကရုဏ်းနည်း။
ခုနစ်ပါးသော သမထတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်သနည်း။
ထိုအာပတ်တို့သည် လေးပါးသော ဝိပတ္တိတို့တွင် အာစာရဝိပတ္တိဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော ဝိပတ္တိသို့သက်ဝင်ကုန်၏။
ခုနစ်ပါးသော အာပတ်အစုတို့တွင် နှစ်ပါးသော အာပတ်အစုတို့ဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏။
ရံခါ ပါဋိဒေသနီအာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်၏၊
ရံခါ ဒုက္ကဋ်အာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်၏။
အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် လေးမျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်ကုန်၏။
ရံခါ ကိုယ်ကြောင့် ဖြစ်ကုန်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်၊ စိတ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။
ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ကုန်၏၊ စိတ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။
ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ကုန်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။
ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ကုန်၏။
အဓိကရုဏ်းလေးပါးတို့တွင် အာပတ္တာဓိကရုဏ်းတည်း။
ခုနစ်ပါးသော သမထတို့တွင် သုံးပါးသော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်၏။
--ရံခါ သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ ပဋိညာတကရဏဖြင့်လည်းကောင်း၊
ရံခါ သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ တိဏဝတ္ထာရကဝိနည်းကံဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်းအေးကုန်၏။
ရှစ်ခုမြောက် သမုစ္စယဝါရ ပြီး၏။
၁-ကတ္ထပညတ္တိဝါရ
၁-ပါရာဇိက
֍ ၂၄၇
။ သိတော်မူ မြင်တော်မူ၍ ပူဇော်အထူးကို ခံတော်မူထိုက်သော (အလုံးစုံသောတရားတို့ကို) ကိုယ်တိုင်မှန်စွာ သိတော်မူသော ထိုမြတ်စွာဘုရားသည် ကိုယ်လက်နှီးနှောခြင်းကို သာယာခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် ပါရာဇိကသိက္ခာပုဒ်ကို အဘယ်အရပ်၌ အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍အဘယ် အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။ပ။ အဘယ်သူသည် (ပါဌ်အနက်အာဂုံ) ဆောင်ခဲ့ပါ သနည်း။သိတော်မူ မြင်တော်မူ၍ ပူဇော်အထူးကို ခံတော်မူထိုက်သော (အလုံးစုံသောတရားတို့ကို) ကိုယ်တိုင်မှန်စွာ သိတော်မူသော ထိုမြတ်စွာဘုရားသည် ကိုယ်လက်နှီးနှောခြင်းကို သာယာခြင်းတည်းဟူသောအကြောင်းကြောင့် ပါရာဇိကသိက္ခာပုဒ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သုန္ဒရီနန္ဒာဘိက္ခုနီမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သုန္ဒရီနန္ဒာဘိက္ခုနီမ၏ (ကိလေသာ) စိုစွတ်သည်ဖြစ်၍ (ကိလေသာ) စိုစွတ်သော ယောက်ျားဖြစ်သောပုဂ္ဂိုလ်၏ ကိုယ်လက်နှီးနှောခြင်းကို သာယာခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
ထိုပဉ္စမပါရာဇိကသိက္ခာပုဒ်၌ (မူလ) ပညတ်ရှိသလော၊ အနုပညတ်ရှိသလော၊ အနုပ္ပန္နပညတ်ရှိ သလော။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ ထိုပဉ္စမပါရာဇိကသိက္ခာပုဒ်၌ အနုပညတ်နှင့် အနုပ္ပန္နပညတ် နှစ်ပါး မရှိ။
(ထိုပဉ္စမပါရာဇိကသိက္ခာပုဒ်သည်) သဗ္ဗတ္ထပညတ်လော၊ ပဒေသပညတ်လော။
သဗ္ဗတ္ထပညတ်တည်း။
--သာဓာရဏပညတ်လော၊ အသာဓာရဏပညတ်လော။
အသာဓာရဏပညတ်တည်း။
ဧကတောပညတ်လော၊ ဥဘတောပညတ်လော။
ဧကတောပညတ်တည်း။
ပါတိမောက်ပြခြင်း လေးမျိုးတို့တွင် အဘယ်ပါတိမောက်ပြခြင်း၌ အတွင်းဝင်သနည်း။ အဘယ်ပါတိမောက်ပြခြင်း၌ အကျုံးဝင်သနည်း။
ပါတိမောက်ပြခြင်း လေးမျိုးတို့တွင် နိဒါန်း၌ အတွင်းဝင်၏၊ နိဒါန်း၌ အကျုံးဝင်၏။
အဘယ် အကျဉ်းပြခြင်းဖြင့် အကျဉ်းပြအပ်သည့် အဖြစ်သို့ ရောက်သနည်း။
ဒုတိယအကျဉ်းပြခြင်းဖြင့် အကျဉ်းပြအပ်သည့် အဖြစ်သို့ ရောက်၏။
ဝိပတ္တိလေးပါးတို့တွင် အဘယ်ဝိပတ္တိနည်း။
ဝိပတ္တိလေးပါးတို့တွင် သီလဝိပတ္တိတည်း။
အာပတ်အစု ခုနစ်ပါးတို့တွင် အဘယ်အာပတ်အစု ဖြစ်သနည်း။
အာပတ်အစု ခုနစ်ပါးတို့တွင် ပါရာဇိကအာပတ်အစု ဖြစ်၏။
အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်သနည်း။
အကြောင်းတစ်မျိုးကြောင့် ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ပ။
အဘယ်သူသည် (ပါဌ်အနက်အာဂုံ) ဆောင်ခဲ့သနည်း။
ဆရာအဆက်ဆက်သည် (ပါဌ်အနက်အာဂုံ) ဆောင်ခဲ့၏။
ဥပါလိမထေရ်၊ ဒါသကမထေရ်၊ သောဏကမထေရ်၊ သိဂ္ဂဝမထေရ်၊ ငါးပါးမြောက်မောဂ္ဂလိပုတ္တတိဿမထေရ်နှင့်တကွ ထိုရဟန္တာအသျှင်မြတ်ငါးပါးတို့သည် ဇမ္ဗူဒိပ်ကျွန်း၌ဝိနည်းပိဋကတ်ကို (ပါဌ်အနက်အာဂုံ) ဆောင်၍ ပို့ချတော်မူကြကုန်၏။ပ။
ကြီးမားသောပညာရှိတော်မူကြကုန်သော ဝိနည်း၌ လိမ္မာတော်မူကြကုန်သော နတ်ရွာ နိဗ္ဗာန်လမ်းခရီး၌ကျွမ်းကျင်လိမ္မာတော်မူကြကုန်သော ထိုရဟန္တာအသျှင်မြတ်တို့သည် သီဟိုဠ်ကျွန်း၌ ဝိနည်းပိဋကတ်ကို (ပါဌ်အနက်အာဂုံဆောင်၍) ပြတော်မူကြကုန်၏။ ဤရွေ့အဖြေ အပြီးတည်း။
အပြစ်ကို ဖုံးလွှမ်းခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် ခြောက်ခုမြောက် ‘ဆဋ္ဌ’ ပါရာဇိကသိက္ခာပုဒ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝထ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
--ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမ၏ ပါရာဇိကကျသော ရဟန်းမိန်မကို (ပါရာဇိကကျပြီးသော ရဟန်းမိန်းမဟု) သိလျက် မိမိကိုယ်တိုင် မမေးမစိစစ် ‘မစောဒနာ’ ခြင်း၊ ရဟန်းမိန်းမဂိုဏ်းအား (လည်း) မပြောကြားခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်း အကြောင်းခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏၊ ဓုရနိက္ခေပသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
သုံးကြိမ်တိုင်အောင် (ဉတ်ကမ္မဝါစာဖြင့်) ဆုံးမပါလျက် (အယူကို) မစွန့်ခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် ခုနစ်ခုမြောက် ‘သတ္တမ’ ပါရာဇိကသိက္ခာပုဒ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝထ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမ၏ ညီညွတ်သောသံဃာက နှင်ထုတ်ထားသော လင်းတသတ်အမျိုး၌ ဖြစ်ဖူးသောအရိဋ္ဌရဟန်းသို့ (အယူကို ယူသောအားဖြင့်) အတုလိုက်ခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏၊ ဓုရနိက္ခေပသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
ရှစ်ခုမြောက်သော ဝတ္ထုကို ပြည့်စေခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် ရှစ်ခုမြောက် ‘အဋ္ဌမ’ ပါရာဇိကသိက္ခာပုဒ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝထ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းမိန်းမတို့၏ ရှစ်ခုမြောက်သော ဝတ္ထုကို ပြည့်စေကြခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါးရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏၊ ဓုရနိက္ခေပသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
ပါရာဇိက ပြီး၏။
--၂-သံဃာဒိသိသ်စသည်
֍ ၂၄၈
။ သိတော်မူ မြင်တော်မူ၍ ပူဇော်အထူးကို ခံတော်မူထိုက်သော (အလုံးစုံသောတရားတို့ကို) ကိုယ်တိုင်မှန်စွာ သိတော်မူသော ထိုမြတ်စွာဘုရားသည် မာန်အမျက်ပွားသဖြင့် ငြင်းခုံသော ရဟန်းမိန်းမအား တရားတွေ့ခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် သံဃာဒိသိသ်သိက္ခာပုဒ်ကို အဘယ်အရပ်၌အဘယ် သူကို အကြောင်းပြု၍ အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။ပ။အဘယ်သူသည် (ပါဌ်အနက်အာဂုံ) ဆောင်ခဲ့သနည်း။
သိတော်မူ မြင်တော်မူ၍ ပူဇော်အထူးကို ခံတော်မူထိုက်သော (အလုံးစုံသောတရားတို့ကို) ကိုယ်တိုင်မှန်စွာ သိတော်မူသော ထိုမြတ်စွာဘုရားသည် မာန်အမျက်ပွားသဖြင့် ငြင်းခုံသော ရဟန်းမိန်းမအားတရားတွေ့ခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် သံဃာဒိသိသ်သိက္ခာပုဒ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝထ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမ၏ မာန်အမျက်ပွားသဖြင့် ငြင်းခုံသည်ဖြစ်၍ တရားတွေ့ခြင်း အကြောင်းကြောင့်ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
ထို (ဥဿယဝါဒိက) သံဃာဒိသိသ်သိက္ခာပုဒ်၌ (မူလ) ပညတ်ရှိသလော၊ အနုပညတ်ရှိသလော၊ အနုပ္ပန္နပညတ်ရှိသလော။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ ထို (ဥဿယဝါဒိက) သံဃာဒိသိသ်သိက္ခာပုဒ်၌ အနုပညတ်နှင့် အနုပ္ပန္နပညတ် နှစ်ပါးမရှိ။
(ထိုသိက္ခာပုဒ်သည်) သဗ္ဗတ္ထပညတ်လော၊ ပဒေသပညတ်လော။ သဗ္ဗတ္ထပညတ်တည်း။
သာဓာရဏပညတ်လော၊ အသာဓာရဏပညတ်လော။ အသာဓာရဏပညတ်တည်း။
ဧကတောပညတ်လော၊ ဥဘတောပညတ်လော။ ဧကတောပညတ်တည်း။
ပါတိမောက်ပြခြင်း လေးပါးတို့တွင် အဘယ်ပါတိမောက်ပြခြင်း၌ အတွင်းဝင်သနည်း၊ အဘယ်ပါတိမောက်ပြခြင်း၌ အကျုံးဝင်သနည်း။
ပါတိမောက်ပြခြင်း လေးပါးတို့တွင် နိဒါန်း၌ အတွင်းဝင်၏၊ နိဒါန်း၌ အကျုံးဝင်၏။
အဘယ်အကျဉ်းပြခြင်းဖြင့် အကျဉ်းပြအပ်သည့် အဖြစ်သို့ ရောက်သနည်း။
တတိယအကျဉ်းပြခြင်းဖြင့် အကျဉ်းပြအပ်သည့် အဖြစ်သို့ ရောက်၏။
ဝိပတ္တိလေးပါးတို့တွင် အဘယ်ဝိပတ္တိနည်း။
သီလဝိပတ္တိတည်း။
--အာပတ်အစု ခုနစ်ပါးတို့တွင် အဘယ်အာပတ်အစု ဖြစ်သနည်း။
အာပတ်အစု ခုနစ်ပါးတို့တွင် သံဃာဒိသိသ်အာပတ်အစု ဖြစ်၏။
အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်သနည်း။
နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။
ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ စိတ်ကြောင့် မဖြစ်။ ရံခါကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏။ပ။
အဘယ်သူသည် (ပါဌ်နက်အာဂုံ) ဆောင်ခဲ့သနည်း။
ဆရာအဆက်ဆက်သည် (ပါဌ်အနက်အာဂုံ) ဆောင်ခဲ့၏။
ဥပါလိမထေရ်၊ ဒါသကမထေရ်၊ သောဏကမထေရ်၊ သိဂ္ဂဝမထေရ်၊ ငါးပါးမြောက်မောဂ္ဂလိပုတ္တတိဿမထေရ်နှင့်တကွ ထိုရဟန္တာအသျှင်မြတ်ငါးပါးတို့သည် ဇမ္ဗူဒိပ်ကျွန်း၌ဝိနည်းပိဋကတ်ကို (ပါဌ်အနက်အာဂုံဆောင်၍) ပို့ချတော်မူကြကုန်၏။ပ။
ကြီးမားသော ပညာရှိတော်မူကြကုန်သော ဝိနည်း၌ လိမ္မာတော်မူကြကုန်သော နတ်ရွာနိဗ္ဗာန် လမ်းခရီး၌ကျွမ်းကျင်လိမ္မာတော်မူကြကုန်သော ထိုရဟန္တာအသျှင်မြတ်တို့ သည် သီဟိုဠ်ကျွန်း၌ ဝိနည်းပိဋကတ်ကို (ပါဌ်အနက်အာဂုံဆောင်၍) ပြတော်မူကြကုန်၏။
ခိုးသူမကို ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် သံဃာဒိသိသ်သိက္ခာပုဒ်ကိုအဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝထ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမ၏ ခိုးသူမကို ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် နှစ်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏၊
ရံခါ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့် မဖြစ်။
ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏။ပ။
(အဖော်မပါ) တစ်ယောက်တည်း ရွာတစ်ပါးသို့သွားခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် သံဃာဒိသိသ်သိက္ခာပုဒ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝထ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
တစ်ပါးသော ရဟန်းမိန်းမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
--တစ်ပါးသော ရဟန်းမိန်းမ၏ အဖော်မပါ တစ်ယောက်တည်း ရွာတစ်ပါးသို့ သွားခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး၊ အနုပညတ်သုံးပါး ရှိ၏။
အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏၊ ပဌမပါရာဇိကသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
ဟုတ်မှန်သော (မြတ်စွာဘုရား၏) ဝိနည်းကံဖြင့် မြတ်စွာဘုရား၏ အဆုံးအမဖြင့် ညီညွတ်သောသံဃာက နှင်ထုတ်ထားသော ရဟန်းမိန်းမကို အမှုဆောင် ‘ကာရက’ သံဃာကို မပန်ကြားဘဲ (ရဟန်းမိန်းမ) ဂိုဏ်း၏ အလို ‘ဆန္ဒ’ ကို မသိဘဲ (ရဟန်းမိန်းမသံဃာ့ဘောင်သို့) သွင်းခြင်းတည်းဟူသောအကြောင်းကြောင့် သံဃာဒိသိသ်သိက္ခာပုဒ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝထ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမ၏ဟုတ်မှန်သော ဝိနည်းကံဖြင့် မြတ်စွာဘုရား၏ အဆုံးအမဖြင့် ညီညွတ်သောသံဃာက နှင်ထုတ်ထားသော ရဟန်းမိန်းမကို အမှုဆောင် ‘ကာရက'သံဃာကို မပန်ကြားဘဲ (ရဟန်းမိန်းမ) ဂိုဏ်း၏ အလို ‘ဆန္ဒ'ကို မသိဘဲ (ရဟန်းမိန်းမသံဃာ့ဘောင်သို့) သွင်းစေခြင်း အကြောင်းကြောင့်ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါးရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏၊ ဓုရနိက္ခေပသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
(ကိလေသာ) စိုစွတ်သော ရဟန်းမိန်းမ၏ (ကိလေသာ) စိုစွတ်သော ယောက်ျားဖြစ်သော ပုဂ္ဂိုလ်၏လက်မှ ခဲဖွယ်ကိုလည်းကောင်း၊ ဘောဇဉ်ကိုလည်းကောင်း မိမိလက်ဖြင့် ခံယူ၍ စားခြင်းတည်းဟူသောအကြောင်းကြောင့် သံဃာဒိသိသ်သိက္ခာပုဒ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝထ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သုန္ဒရီနန္ဒာဘိက္ခုနီမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သုန္ဒရီနန္ဒာဘိက္ခုနီမ၏ (ကိလေသာ) စိုစွတ်သည်ဖြစ်၍ (ကိလေသာ) စိုစွတ်သော ယောက်ျားဖြစ်သောပုဂ္ဂိုလ်၏ လက်မှ (ဆွမ်းစသော) အာမိသကို ခံယူခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသောအကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏၊ ပဌမပါရာဇိကသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
“သျှင်မ အကြင့်ကြောင့် သင်သည် (ကိလေသာ) မစိုစွတ်၊ ထို့ကြောင့် သင့်အား ဤယောက်ျားဖြစ်သော ပုဂ္ဂိုလ်သည် (ကိလေသာ) စိုစွတ်သည်လည်း ဖြစ်စေ (ကိလေသာ) မစိုစွတ်သည်လည်း ဖြစ်စေ၊ အသို့ပြုနိုင်လတ္တံ့နည်း၊ သျှင်မ တိုက်တွန်းပါ၏၊ ဤယောက်ျားဖြစ်သော ပုဂ္ဂိုလ်သည် ခဲဖွယ်ကိုလည်းကောင်း၊ ဘောဇဉ်ကိုလည်းကောင်း သင့်အား ပေးလှူ၏၊ ထိုခဲဖွယ်ဘောဇဉ်ကို သင်သည် မိမိလက်ဖြင့်ခံယူ၍ ခဲမူလည်း ခဲလော့၊ စားမူလည်း စားလော့”ဟု တိုက်တွန်းခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့်သံဃာဒိသိသ်သိက္ခာပုဒ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
--သာဝထ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
တစ်ပါးသော ရဟန်းမိန်းမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
တစ်ပါးသောရဟန်းမိန်းမ၏ “သျှင်မ အကြင့်ကြောင့် သင်သည် (ကိလေသာ) မစိုစွတ်၊ ထို့ကြောင့်သင့်အား ဤယောက်ျားဖြစ်သော ပုဂ္ဂိုလ်သည် (ကိလေသာ) စိုစွတ်သည်လည်း ဖြစ်စေ၊ (ကိလေသာ) မစိုစွတ်သည်လည်း ဖြစ်စေ၊ အသို့ ပြုနိုင်လတ္တံ့နည်း၊ သျှင်မ တိုက်တွန်းပါ၏၊ ဤယောက်ျားဖြစ်သောပုဂ္ဂိုလ်သည် ခဲဖွယ်ကိုလည်းကောင်း၊ ဘောဇဉ်ကိုလည်းကောင်း သင့်အား ပေးလှူ၏၊ ထိုခဲဖွယ်ဘောဇဉ်ကိုသင်သည် မိမိလက်ဖြင့် ခံယူ၍ ခဲမူလည်း ခဲလော့၊ စားမူလည်း စားလော့”ဟု တိုက်တွန်းသော အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသောအကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
သုံးကြိမ်တိုင်အောင် (ဉတ်ကမ္မဝါစာဖြင့်) ဆုံးမပါလျက် အမျက်ထွက်သော ရဟန်းမိန်းမ၏ (အယူကို) မစွန့်ခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် သံဃာဒိသိသ်သိက္ခာပုဒ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝထ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
စဏ္ဍကာဠီဘိက္ခုနီမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
စဏ္ဍကာဠီဘိက္ခုနီမ၏ စိတ်ဆိုးသည် မနှစ်သက်သည် ဖြစ်၍ “မြတ်စွာဘုရားကို စွန့်၏၊ တရား တော်ကိုစွန့်၏၊ သံဃာတော်ကို စွန့်၏၊ သိက္ခာကို စွန့်၏”ဟု ပြောဆိုခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏၊ ဓုရနိက္ခေပသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
တစ်စုံတစ်ခုသာလျှင် ဖြစ်သော အဓိကရုဏ်း၌ ရှုံးသော ရဟန်းမိန်းမ၏ သုံးကြိမ်တိုင်အောင် (ဉတ်ကမ္မဝါစာဖြင့်) ဆုံးမပါလျက် (အယူကို) မစွန့်ခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့်သံဃာဒိသိသ် သိက္ခာပုဒ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝထ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
စဏ္ဍကာဠီဘိက္ခုနီမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
--စဏ္ဍကာဠီဘိက္ခုနီမ၏ တစ်စုံတစ်ခုသာလျှင် ဖြစ်သော အဓိကရုဏ်း၌ ရှုံးသည်ဖြစ်၍ စိတ်ဆိုး သည်ဖြစ်၍မနှစ်သက်သည်ဖြစ်၍ “ရဟန်းမိန်းမတို့သည် ဆန္ဒာဂတိသို့လည်း လိုက်ကုန်၏၊ ရဟန်းမိန်းမ တို့သည်ဒေါသာဂတိသို့လည်း လိုက်ကုန်၏။ ရဟန်းမိန်းမတို့သည် မောဟာဂတိသို့လည်း လိုက်ကုန်၏၊ ရဟန်းမိန်းမတို့သည် ဘယာဂတိသို့လည်း လိုက်ကုန်၏”ဟု ဆိုခြင်းအကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသောအကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏၊ ဓုရနိက္ခေပသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
(လူတို့နှင့်) ရောနှောသော ရဟန်းမိန်းမတို့၏ သုံးကြိမ်တိုင်အောင် (ဉတ်ကမ္မဝါစာဖြင့်) ဆုံးမပါလျက် (အယူကို) မစွန့်ခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် သံဃာဒိသိသ်သိက္ခာပုဒ်ကို အဘယ်အရပ်၌ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝထ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာကုန်သော ရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
များစွာကုန်သော ရဟန်းမိန်းမတို့၏ (လူတို့နှင့်) ရောနှောသည် ဖြစ်၍ နေကြကုန်ခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသောအကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏၊ ဓုရနိက္ခေပသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
“သျှင်မတို့ သင်တို့သည် (လူတို့နှင့်) ရောနှောသည်ဖြစ်၍သာလျှင် နေကြကုန်လော့၊ သင်တို့သည်အသီးအခြား မနေကြကုန်လင့်”ဟု တိုက်တွန်းသော ရဟန်းမိန်းမ၏ သုံးကြိမ်တိုင်အောင် (ဉတ် ကမ္မဝါစာဖြင့်) ဆုံးမပါလျက် (အယူကို) မစွန့်ခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် သံဃာဒိသိသ်သိက္ခာပုဒ်ကိုအဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝထ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ထုလ္လနန္ဒာဘိက္ခုနီမ၏ “သျှင်မတို့ သင်တို့သည် (လူတို့နှင့်) ရောနှောကုန်သည်ဖြစ်၍သာလျှင်နေကြကုန်လော့၊ သင်တို့သည် အသီးအခြား မနေကြကုန်လင့်”ဟု တိုက်တွန်းခြင်းအကြောင်းကြောင့်ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသောအကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။ ဓုရနိက္ခေပသမုဋ္ဌာန်တည်း။ပ။
နို့ဓမ်းကို တောင်း၍ စားခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် ပါဋိဒေသနီသိက္ခာပုဒ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်သူကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
--ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းမိန်းမတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသနည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းမိန်းမတို့၏ နို့ဓမ်းကို တောင်း၍ စားကြခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူအပ်ပါသည်။
(မူလ) ပညတ်တစ်ပါး၊ အနုပညတ်တစ်ပါး ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင်လေးမျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
ရှေးဦးစွာသော ကတ္ထပညတ္တိဝါရ ပြီး၏။
၂-ကတာပတ္တိဝါရ
၁-ပါရာဇိကအာပတ်
֍ ၂၄၉
။ ကိုယ်လက်နှီးနှောခြင်းကို သာယာခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် အဘယ်မျှလောက်ကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်သနည်း။ကိုယ်လက်နှီးနှောခြင်းကို သာယာခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် ငါးပါးသော အာပတ်တို့သို့ရောက်၏။
(ကိလေသာ) စိုစွတ်သော ရဟန်းမိန်းမသည် (ကိလေသာ) စိုစွတ်သော ယောက်ျားဖြစ်သော ပုဂ္ဂိုလ်၏ညှပ်ရိုးနှစ်ဖက်၏ အောက်၊ ပုဆစ်ဒူးဝန်းနှစ်ဖက်၏ အထက်၌ ကိုင်ခြင်းကို သာယာအံ့၊ ပါရာဇိကအာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရဟန်းယောက်ျားသည် (မိမိ၏) ကိုယ်ဖြင့် (မိန်းမ၏) ကိုယ်ကို သုံးသပ်အံ့၊ သံဃာဒိသိသ် အာပတ်သို့ရောက်၏။
(မိမိ၏) ကိုယ်ဖြင့် (မိန်းမ၏) ကိုယ်နှင့်စပ်သော အရာဝတ္ထုကို သုံးသပ်အံ့၊ ထုလ္လစ္စဉ်း အာပတ်သို့ရောက်၏။
(မိမိ၏) ကိုယ်နှင့်စပ်သောအရာဝတ္ထုဖြင့် (မိန်းမ၏) ကိုယ်နှင့်စပ်သော အရာဝတ္ထုကို သုံးသပ်အံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ချိုင်းထိုး၍ ကစားခြင်းကြောင့် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ကိုယ်လက်နှီးနှောခြင်းကို သာယာခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် ဤငါးပါးသော အာပတ်တို့ သို့ရောက်၏။
အပြစ်ကို ဖုံးလွှမ်းခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် အဘယ်မျှလောက်သော အာပတ်တို့သို့ရောက်သနည်း။
--အပြစ်ကို ဖုံးလွှမ်းခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် လေးပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ရဟန်းမိန်းမသည် သိလျက် ပါရာဇိကအာပတ်ကို ဖုံးလွှမ်းအံ့၊ ပါရာဇိကအာပတ်သို့ ရောက်၏။
ယုံမှားသည်ဖြစ်၍ (ပါရာဇိကအာပတ်ကို) ဖုံးလွှမ်းအံ့၊ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရဟန်းယောက်ျားသည် သံဃာဒိသိသ်အာပတ်ကို ဖုံးလွှမ်းအံ့၊ ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
အာစာရဝိပတ္တိကို ဖုံးလွှမ်းအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏
အပြစ်ကိုဖုံးလွှမ်းခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် ဤလေးပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
သုံးကြိမ်တိုင်အောင် (ဉတ်ကမ္မဝါစာဖြင့်) ဆုံးမပါလျက် (အယူကို) မစွန့်ခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် အဘယ်မျှလောက်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်သနည်း။
သုံးကြိမ်တိုင်အောင် (ဉတ်ကမ္မဝါစာဖြင့်) ဆုံးမပါလျက် (အယူကို) မစွန့်ခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် ငါးပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
နှင်ထုတ်ထားသော ရဟန်းသို့ အတုလိုက်သော ရဟန်းမိန်းမသည် သုံးကြိမ်တိုင်အောင် (ဉတ်ကမ္မဝါစာဖြင့်) ဆုံးမပါလျက် (အယူကို) မစွန့်အံ့၊ ဉတ်၏အဆုံး၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏၊ ကမ္မဝါစာနှစ်ကြိမ်တို့၏ အဆုံး၌ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏။ ကမ္မဝါစာ၏ အဆုံး၌ပါရာဇိကအာပတ်သို့ ရောက်၏။
သံဃာသင်းခွဲသော ရဟန်းသို့ အတုလိုက်သော ရဟန်းမိန်းမသည် သုံးကြိမ်တိုင်အောင် (ဉတ်ကမ္မဝါစာဖြင့်) ဆုံးမပါလျက် (အယူကို) မစွန့်အံ့၊ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
သုံးကြိမ်တိုင်အောင် (ဉတ် ကမ္မဝါစာဖြင့်) ဆုံးမပါလျက် ယုတ်မာသောအယူကို မစွန့်အံ့၊ ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
သုံးကြိမ်တိုင်အောင် (ဉတ်ကမ္မဝါစာဖြင့်) ဆုံးမပါလျက် (အယူကို) မစွန့်ခြင်းတည်းဟူသောအကြောင်းကြောင့် ဤငါးပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ရှစ်ခုမြောက်သော ဝတ္ထုကို ပြည့်စေခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် အဘယ်မျှလောက်သောအာပတ်တို့သို့ ရောက်သနည်း။
ရှစ်ခုမြောက်သော ဝတ္ထုကို ပြည့်စေခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် သုံးပါးသော အာပတ်တို့ သို့ရောက်၏။
ယောက်ျားက “ဤမည်သော အရပ်သို့ လာလော့”ဟု ဆိုအပ်သည်ဖြစ်၍ သွားအံ့၊ ဒုက္ကဋ် အာပတ်သို့ရောက်၏။
ယောက်ျား၏ နှစ်တောင့်ထွာ ‘ဟတ္ထပါသ်’ သို့ သက်ဝင်ကာမျှ၌ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရှစ်ခုမြောက်သော ဝတ္ထုကို ပြည့်စေအံ့၊ ပါရာဇိကအာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရှစ်ခုမြောက်သော ဝတ္ထုကို ပြည့်စေခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် ဤသုံးပါးသော အာပတ့်တို့သို့ ရောက်၏။
ပါရာဇိက ပြီး၏။
--၂-သံဃာဒိသိသ်စသည်
֍ ၂၅၀
။ မာန်အမျက်ပွါးသဖြင့် ငြင်းခုံသော ရဟန်းမိန်းမ၏ တရားတွေ့ခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် သုံးပါးကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။တစ်ယောက်သောသူအား ပြောကြားအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
နှစ်ယောက်မြောက်သောသူအား ပြောကြားအံ့၊ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏။
တရားတွေ့သည်၏အဆုံး၌ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ခိုးသူမကို ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ပဉ္စင်းခံပေးခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် သုံးပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ဉတ်၏ အဆုံး၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏၊
ကမ္မဝါစာနှစ်ကြိမ်တို့၏ အဆုံး၌ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏၊
ကမ္မဝါစာ၏ အဆုံး၌ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
အဖော်မပါ တစ်ယောက်ထီးတည်း ရွာတစ်ပါးသို့ သွားခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် သုံးပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
သွားအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ပဌမဖဝါးလှမ်းအရံအတားကို လွန်စေအံ့၊ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဒုတိယဖဝါးလှမ်းကို လွန်စေအံ့၊ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဟုတ်မှန်သော (မြတ်စွာဘုရား၏) ဝိနည်းကံဖြင့် မြတ်စွာဘုရား၏ (ဉတ္တိစတုတ္ထကမ္မဝါစာ) အဆုံးအမတော်ဖြင့် ညီညွတ်သော သံဃာက နှင်ထုတ်ထားသော ရဟန်းမိန်းမကို အမှုဆောင် ‘ကာရက'သံဃာကို မပြောကြားဘဲ ဂိုဏ်း၏ အလိုကို မသိဘဲ (သံဃာ့ဘောင်သို့) သွင်းခြင်းတည်းဟူသောအကြောင်းကြောင့် သုံးပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ဉတ်၏ အဆုံး၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ကမ္မဝါစာနှစ်ကြိမ်တို့၏ အဆုံး၌ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏။
ကမ္မဝါစာ၏ အဆုံး၌ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
(ကိလေသာ) စိုစွတ်သော ရဟန်းမိန်းမသည် (ကိလေသာ) စိုစွတ်သော ယောက်ျားဖြစ်သောပုဂ္ဂိုလ်၏လက်မှ ခဲဖွယ်ကိုလည်းကောင်း၊ ဘောဇဉ်ကိုလည်းကောင်း မိမိလက်ဖြင့် ယူ၍ စားခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် သုံးပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
“ခဲမည် စားမည်”ဟု ခံယူအံ့၊ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏။
မျိုတိုင်း မျိုတိုင်း သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရေ ဒန်ပူကို ခံယူအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
--“သျှင်မ အကြင့်ကြောင့် သင်သည် (ကိလေသာ) မစိုစွတ်၊ ထို့ကြောင့် ဤယောက်ျားဖြစ်သောပုဂ္ဂိုလ်သည် (ကိလေသာ) စိုစွတ်သည်လည်း ဖြစ်စေ၊ (ကိလေသာ) မစိုစွတ်သည်လည်း ဖြစ်စေ သင့်အားအသို့ပြုလတ္တံ့နည်း၊ သျှင်မ တိုက်တွန်းပါ၏၊ ဤယောက်ျားဖြစ်သောပုဂ္ဂိုလ်သည် သင့်အား အကြင် ခဲဖွယ်ကိုလည်းကောင်း၊ ဘောဇဉ်ကိုလည်းကောင်း ပေးလှူအံ့၊ ထိုခဲဖွယ်ဘောဇဉ်ကို မိမိလက်ဖြင့် ခံယူ၍ခဲမူလည်း ခဲလော့၊ စားမူလည်း စားလော့”ဟု တိုက်တွန်းခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် သုံးပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ထို (တိုက်တွန်းသော) ရဟန်းမိန်းမ၏ ပြောဆိုခြင်းဖြင့် ခဲမည် စားမည်ဟု ခံယူအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ရောက်၏။
မျိုတိုင်း မျိုတိုင်း ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏။
စားပြီးသည် အဆုံး၌ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
အမျက်ထွက်သော ရဟန်းမိန်းမသည် သုံးကြိမ်တိုင်အောင် (ဉတ်ကမ္မဝါစာဖြင့်) ဆုံးမပါလျက် (အယူကို) မစွန့်ခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် သုံးပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ဉတ်၏ အဆုံး၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏၊
ကမ္မဝါစာနှစ်ကြိမ်တို့၏ အဆုံး၌ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏၊
ကမ္မဝါစာ၏ အဆုံး၌ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
တစ်စုံတစ်ခုသာလျှင် ဖြစ်သော အဓိကရုဏ်း၌ ရှုံးသော ရဟန်းမိန်းမသည် သုံးကြိမ်တိုင်အောင် (ဉတ် ကမ္မဝါစာဖြင့်) ဆုံးမပါလျက် (အယူကို) မစွန့်ခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့်သုံးပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ဉတ်၏ အဆုံး၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏၊
ကမ္မဝါစာနှစ်ကြိမ်တို့၏ အဆုံး၌ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏။
ကမ္မဝါစာ၏ အဆုံး၌ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
လူတို့နှင့် ရောနှောသော ရဟန်းမိန်းမသည် သုံးကြိမ်တိုင်အောင် (ဉတ်ကမ္မဝါစာဖြင့်) ဆုံးမပါလျက် (အယူကို) မစွန့်ခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် သုံးပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ဉတ်၏ အဆုံး၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ကမ္မဝါစာနှစ်ကြိမ်တို့၏ အဆုံး၌ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏။
ကမ္မဝါစာ၏ အဆုံး၌ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
“သျှင်မတို့ သင်တို့သည် လူတို့နှင့် ရောနှောကုန်သည် ဖြစ်၍သာလျှင် နေကြကုန်လော့၊ သင်တို့ သည်အသီးအခြား မနေကြကုန်လင့်”ဟု တိုက်တွန်းသော ရဟန်းမိန်းမသည် သုံးကြိမ်တိုင်အောင် (ဉတ်ကမ္မဝါစာဖြင့်) ဆုံးမပါလျက် (အယူကို) မစွန့်ခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် သုံးပါးသောအာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ဉတ်၏ အဆုံး၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ကမ္မဝါစာနှစ်ကြိမ်တို့၏ အဆုံး၌ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏။
ကမ္မဝါစာ၏ အဆုံး၌ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
သံဃာဒိသိသ် ဆယ်ပါးပြီး၏။ပ။
--(အောက်၌ကဲ့သို့ပင် ချဲ့ရမည်၊ “အကြောင်းကြောင့်”ဟူသည်သာလျှင် ထူး၏)။
နို့ဓမ်းကို တောင်း၍ စားခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် အဘယ်မျှလောက်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်သနည်း။
နို့ဓမ်းကို တောင်း၍ စားခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ခဲမည် စားမည်ဟု ခံယူအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မျိုတိုင်း မျိုတိုင်း ပါဋိဒေသနီ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
နို့ဓမ်းကို တောင်း၍ စားခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် ဤနှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ရောက်၏။
နှစ်ခုမြောက် ကတာပတ္တိဝါရ ပြီး၏။
၃-ဝိပတ္တိဝါရ
֍ ၂၅၁
။ ကိုယ်လက်နှီးနှောခြင်းသို့ ရောက်ခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် (သင့်သော) အာပတ်တို့သည် လေးပါးသော ဝိပတ္တိတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော ဝိပတ္တိတို့သို့ သက်ဝင်ကုန်သနည်း။ကိုယ်လက်နှီးနှောခြင်းသို့ ရောက်ခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် (သင့်သော) အာပတ်တို့ သည်လေးပါးသော ဝိပတ္တိတို့တွင် နှစ်ပါးသော ဝိပတ္တိတို့သို့ သက်ဝင်ကုန်၏။
ရံခါ သီလဝိပတ္တိသို့ သက်ဝင်ကုန်၏၊
ရံခါ အာစာရဝိပတ္တိသို့ သက်ဝင်ကုန်၏။ပ။
နို့ဓမ်းကို တောင်း၍ စားခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် (သင့်သော) အာပတ်တို့သည်လေးပါးသော ဝိပတ္တိတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော ဝိပတ္တိတို့သို့ သက်ဝင်ကုန်သနည်း။
နို့ဓမ်းကို တောင်း၍ စားခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် (သင့်သော) အာပတ်တို့သည်လေးပါးသော ဝိပတ္တိတို့တွင် အာစာရဝိပတ္တိဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော ဝိပတ္တိသို့ သက်ဝင်ကုန်၏။
သုံးခုမြောက် ဝိပတ္တိဝါရ ပြီး၏။
--၄-သင်္ဂဟဝါရ
֍ ၂၅၂
။ ကိုယ်လက်နှီးနှောခြင်းကို သာယာခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် (သင့်သော) အာပတ်တို့ကို ခုနစ်ပါးကုန်သော အာပတ်အစုတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော အာပတ်အစုတို့ဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်သနည်း။ကိုယ်လက်နှီးနှောခြင်းကို သာယာခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် (သင့်သော) အာပတ်တို့ကိုခုနစ်ပါးသော အာပတ်အစုတို့တွင် ငါးပါးသော အာပတ်အစုတို့ဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏။
ရံခါ ပါရာဇိကအာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏၊ ရံခါ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏၊ ရံခါ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏၊ ရံခါ ပါစိတ်အာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏၊ ရံခါ ဒုက္ကဋ်အာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏။ပ။
နို့ဓမ်းကို တောင်း၍ စားခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် (သင့်သော) အာပတ်တို့ကို ခုနစ်ပါးသော အာပတ်အစုတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော အာပတ်အစုတို့ဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်သနည်း။
နို့ဓမ်းကို တောင်း၍ စားခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် (သင့်သော) အာပတ်တို့ကို ခုနစ်ပါးသော အာပတ်အစုတို့တွင် နှစ်ပါးသော အာပတ်အစုတို့ဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏။
ရံခါ ပါဋိဒေသနီအာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏၊ ရံခါ ဒုက္ကဋ်အာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏။
လေးခုမြောက် သင်္ဂဟဝါရ ပြီး၏။
၅-သမုဋ္ဌာနဝါရ
֍ ၂၅၃
။ ကိုယ်လက်နှီးနှောခြင်းကို သာယာခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် (သင့်သော) အာပတ်တို့သည် အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော အကြောင်းတို့ကြောင့်ဖြစ်ကုန်သနည်း။ကိုယ်လက်နှီးနှောခြင်းကို သာယာခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် (သင့်သော) အာပတ်တို့ သည်အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်ကုန်၏။
ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ကုန်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။ပ။
--နို့ဓမ်းကို တောင်း၍ စားခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် (သင့်သော) အာပတ်တို့သည်အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်ကုန့်သနည်း။
နို့ဓမ်းကို တောင်း၍ စားခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် (သင့်သော) အာပတ်တို့သည် အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် လေးမျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်ကုန်၏။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့် ဖြစ်ကုန်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်၊ စိတ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ကုန်၏၊ စိတ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ကုန်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ကုန်၏။
ငါးခုမြောက် သမုဋ္ဌာနဝါရ ပြီး၏။
၆-အဓိကရဏဝါရ
֍ ၂၅၄
။ ကိုယ်လက်နှီးနှောခြင်းကို သာယာခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် (သင့်သော) အာပတ်တို့သည် အဓိကရုဏ်းလေးပါးတို့တွင် အဘယ်အဓိကရုဏ်းနည်း။ကိုယ်လက်နှီးနှောခြင်းကို သာယာခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် (သင့်သော) အာပတ်တို့သည်အဓိကရုဏ်းလေးပါးတို့တွင် အာပတ္တာဓိကရုဏ်းတည်း။ပ။
နို့ဓမ်းကို တောင်း၍ စားခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် (သင့်သော) အာပတ်တို့သည်အဓိကရုဏ်းလေးပါးတို့တွင် အဘယ်အဓိကရုဏ်းနည်း။
နို့ဓမ်းကို တောင်း၍ စားခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် (သင့်သော) အာပတ်တို့သည်အဓိကရုဏ်းလေးပါးတို့တွင် အာပတ္တာဓိကရုဏ်းတည်း။
ခြောက်ခုမြောက် အဓိကရဏဝါရ ပြီး၏။
--၇-သမထဝါရ
֍ ၂၅၅
။ ကိုယ်လက်နှီးနှောခြင်းကို သာယာခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် (သင့်သော) အာပတ်တို့သည် ခုနစ်ပါးသော သမထတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်သနည်း။ကိုယ်လက်နှီးနှောခြင်းကို သာယာခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် (သင့်သော) အာပတ်တို့သည်ခုနစ်ပါးသော သမထတို့တွင် သုံးပါးသော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်၏။
ရံခါ သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ ပဋိညာတကရဏဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်းအေးကုန်၏။
ရံခါ သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ တိဏဝတ္ထာရကဝိနည်းကံဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်းအေးကုန်၏။ပ။
နို့ဓမ်းကို တောင်း၍ စားခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် (သင့်သော) အာပတ်တို့သည် ခုနစ်ပါးသော သမထတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်သနည်း။
နို့ဓမ်းကို တောင်း၍ စားခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် (သင့်သော) အာပတ်တို့သည်ခုနစ်ပါးသော သမထတို့တွင်သုံးပါးကုန်သော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်၏။
ရံခါ သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ ပဋိညာတကရဏဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်းအေးကုန်၏။
ရံခါ သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ တိဏဝတ္ထာရကဝိနည်းကံဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်းအေးကုန်၏။
ခုနစ်ခုမြောက် သမထဝါရသည် ပြီး၏။
၈-သမုစ္စယဝါရ
֍ ၂၅၆
။ ကိုယ်လက်နှီးနှောခြင်းကို သာယာခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် အဘယ်မျှလောက်ကုန်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်သနည်း။ကိုယ်လက်နှီးနှောခြင်းကို သာယာခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် ငါးပါးသော အာပတ်တို့သို့ရောက်၏။
(ကိလေသာ) စိုစွတ်သော ရဟန်းမိန်းမသည် (ကိလေသာစိုစွတ်သော ယောက်ျားဖြစ်သော ပုဂ္ဂိုလ်၏ညှပ်ရိုးနှစ်ဖက်၏ အောက်၊ ပုဆစ်ဒူးဝန်းနှစ်ဖက်၏ အထက်၌ ကိုင်ခြင်းကို သာယာအံ့၊ ပါရာဇိကအာပတ်သို့ ရောက်၏။
--ရဟန်းယောက်ျားသည် (မိမိ၏) ကိုယ်ဖြင့် (မိန်းမ၏) ကိုယ်ကို သုံးသပ်အံ့၊ သံဃာဒိသိသ်အာပတ် သို့ရောက်၏။
ရဟန်းယောက်ျားသည် (မိမိ၏) ကိုယ်ဖြင့် (မိန်းမ၏) ကိုယ်နှင့်စပ်သော အရာဝတ္ထုကို သုံးသပ်အံ့၊ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏။
ကိုယ်နှင့်စပ်သော အရာဝတ္ထုဖြင့် ကိုယ်နှင့်စပ်သော အရာဝတ္ထုကို သုံးသပ်အံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ချိုင်းထိုး၍ ကစားခြင်းကြောင့် ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ကိုယ်လက်နှီးနှောခြင်းကို သာယာခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် ဤငါးပါးသော အာပတ်တို့ သို့ရောက်၏။
ထို (ငါးပါးကုန်သော) အာပတ်တို့သည် လေးပါးသော ဝိပတ္တိတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော ဝိပတ္တိတို့သို့ သက်ဝင်ကုန်သနည်း။
ခုနစ်ပါးသော အာပတ်အစုတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော အာပတ်အစုတို့ဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်သနည်း။
အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်ကုန်သနည်း။
အဓိကရုဏ်းလေးပါးတို့တွင် အဘယ်အဓိကရုဏ်းနည်း။
ခုနစ်ပါးသော သမထတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်သနည်း။
ထို (ငါးပါးကုန်သော) အာပတ်တို့သည် လေးပါးသော ဝိပတ္တိတို့တွင် နှစ်ပါးသော ဝိပတ္တိတို့သို့ သက်ဝင်ကုန်၏။
ရံခါ သီလဝိပတ္တိသို့ သက်ဝင်ကုန်၏၊ ရံခါ အာစာရဝိပတ္တိသို့ သက်ဝင်ကုန်၏။ ခုနစ်ပါးသော အာပတ်အစုတို့တွင် ငါးပါးသော အာပတ်အစုတို့ဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏။
ရံခါ ပါရာဇိကအာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏၊ ရံခါ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏၊ ရံခါ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏၊ ရံခါ ပါစိတ်အာပတ်အစုဖြင့်ရေတွက်အပ်ကုန်၏၊ ရံခါ ဒုက္ကဋ်အာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏။
အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်ကုန်၏၊ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ကုန်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။
အဓိကရုဏ်းလေးပါးတို့တွင် အာပတ္တာဓိကရုဏ်းတည်း။
ခုနစ်ပါးကုန်သော သမထတို့တွင် သုံးပါးသော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်၏။
ရံခါသမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ ပဋိညာတကရဏဖြင့်လည်းကောင်း၊ ရံခါ သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ တိဏဝတ္ထာရကဝိနည်းကံဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်းအေးကုန်၏။ပ။
နို့ဓမ်းကို တောင်း၍ စားခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် အဘယ်မျှလောက်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်သနည်း။
နို့ဓမ်းကို တောင်း၍ စားခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ရောက်၏။
--စားမည်ဟု ခံယူအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မျိုတိုင်း မျိုတိုင်း ပါဋိဒေသနီအာပတ်သို့ ရောက်၏။
နို့ဓမ်းကို တောင်း၍ စားခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် ဤနှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ရောက်၏။
ထို (နှစ်ပါးကုန်သော) အာပတ်တို့သည် လေးပါးသော ဝိပတ္တိတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သောဝိပတ္တိတို့သို့ သက်ဝင်ကုန်သနည်း။
ခုနစ်ပါးသော အာပတ်အစုတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော အာပတ်အစုတို့ဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်သနည်း။
အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်ကုန်သော အကြောင်းတို့ကြောင့်ဖြစ်ကုန်သနည်း။
အဓိကရုဏ်းလေးပါးတို့တွင် အဘယ်အဓိကရုဏ်းနည်း။
ခုနစ်ပါးသော သမထတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်သနည်း။
ထို (နှစ်ပါးကုန်သော) အာပတ်တို့သည် လေးပါးသော ဝိပတ္တိတို့တွင် အာစာရဝိပတ္တိဟုဆိုအပ်သောတစ်ပါးသော ဝိပတ္တိသို့ သက်ဝင်ကုန်၏။
ခုနစ်ပါးကုန်သော အာပတ်အစုတို့တွင် နှစ်ပါးသော အာပတ်အစုတို့ဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏။
ရံခါ ပါဋိဒေသနီအာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏၊ ရံခါ ဒုက္ကဋ်အာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏။
အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် လေးမျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်ကုန်၏။
ရံခါ ကိုယ်ကြောင့် ဖြစ်ကုန်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်၊ စိတ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ကုန်၏၊ စိတ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ကုန်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ကုန်၏။
အဓိကရုဏ်းလေးပါးတို့တွင် အာပတ္တာဓိကရုဏ်းတည်း။
ခုနစ်ပါးသော သမထတို့တွင် သုံးပါးသော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်၏။ ရံခါ သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ ပဋိညာတကရဏဖြင့်လည်းကောင်း၊ ရံခါ သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ တိဏဝတ္ထာရကဝိနည်းကံဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်းအေးကုန်၏။
ရှစ်ခုမြောက် သမုစ္စယဝါရ ပြီး၏။
ပစ္စယဝါရရှစ်ပါး ပြီး၏။
ဘိက္ခုနီဝိဘင်း၌ ဝါရကြီး (၁၆) ပါး ပြီး၏။
--သမုဋ္ဌာန် ခေါင်းစဉ် အကျဉ်း
အာပတ္တိသမုဋ္ဌာန်၏ အကျဉ်းချုပ်
֍ ၂၅၇
။ သင်္ခါရတရားအားလုံးတို့သည် မမြဲကြကုန်၊ သင်္ခတတရားအားလုံးတို့သည် ဆင်းလည်းဆင်းရဲကုန်၏၊ အတ္တလည်း မဟုတ်ကုန်၊ နိဗ္ဗာန်နှင့် ပညတ်ကို အတ္တမဟုတ် ‘အနတ္တ’ဟူ၍ ဆုံးဖြတ်အပ်၏။ဘုရားတည်းဟူသော လမင်းသည် မပေါ်ထွန်းမပွင့်သည်ရှိသော် ဘုရားတည်းဟူသော နေမင်းသည် (မပေါ်မထွက်) မတက်သည်ရှိသော် ထိုအနိစ္စစသော သဘောတရားတို့၏ အမည်မျှသည်လည်းမထင်ရှား (မသိနိုင်)။
အထူးထူးအပြားပြား များစွာသော ပြုနိုင်ခဲသော စွန့်ကြဲခြင်းစသောအမှုကို ပြုတော် မူကုန်၍သူမြတ်တို့၏ဥစ္စာ (ပါရမီဆယ်ပါး အပြားသုံးဆယ်) တို့ကို ဖြည့်ကျင့်တော်မူ ကုန်ပြီးလျှင်ဗြဟ္မာနှင့်တကွသောလောက၌ မျက်စိသဖွယ်ဖြစ်တော်မူကုန်သော ကြီးမြတ် သောလုံ့လရှိတော်မူကုန်သော မြတ်စွာဘုရားတို့သည် ပွင့်တော်မူကြကုန်၏။
ထိုမြတ်စွာဘုရားတို့သည် ဆင်းရဲခပ်သိမ်းကို ပယ်ဖျောက်ကြောင်းဖြစ်သော ချမ်းသာ ကိုရွက်ဆောင်တတ်သော သူတော်ကောင်းတို့၏ တရားကို ဟောတော်မူကုန်၏။
ကိုယ်တော်မှပြိုးပြိုးပြက်ပြက်ထွက်သော အရောင်ရှိတော်မူသော သတ္တဝါခပ်သိမ်းကိုသနားတော်မူတတ်သော-
သတ္တဝါခပ်သိမ်းတို့ထက် မြတ်တော်မူသော ခြင်္သေ့မင်းနှင့်တူသော သာကီနွယ်ဖွား (ငါတို့) ဘုရားသည်လည်း များသော အာနိသင် ‘အကျိုး’ ရှိသော သုတ္တန် အဘိဓမ္မာ ဝိနည်းဟူသောပိဋကတ်သုံးပုံတို့ကို ဟောတော်မူ၏။
ဝိနည်းပရိယတ်သည် မကွယ်မပျောက် တည်သည်ရှိသော် သူတော်ကောင်းတို့၏ (ပဋိပတ်, ပဋိဝေဓ) တရားသည်လည်း တည်၏။ ဥဘတောဝိဘင်း ခန္ဓက မာတိကာတို့ သည်-
ပန်းသည် ပန်းသီတံချည်ဖြင့် သီကုံးဖွဲ့ ခြင်းဖြင့် တည်သကဲ့သို့ ပရိဝါပါဠိတော်ဖြင့် သီကုံးဖွဲ့ပါကုန်မူကားတည်ကုန်၏။ ထိုပရိဝါပါဠိတော်၌ပင်လျှင် အမြဲပြအပ်သော နိယတသမုဋ္ဌာန်သည်လည်းကောင်း။
(နိယတသမုဋ္ဌာန်မှ) တစ်ပါးသော သမ္ဘိန္နသမုဋ္ဌာန်သည်လည်းကောင်း၊ နိဒါန်းသည် လည်းကောင်းအထက်ဖြစ်သော ပရိဝါပါဠိတော်၌ပင် ထင်ကုန်၏။ ထို့ကြောင့် တရား တော်ကို အလိုရှိသော ကောင်းစွာသီလကို ချစ်သော သူတော်ကောင်းသည် ပရိဝါ ပါဠိတော်ကို သင်ရာ၏။
ဤတွင်ရွေ့တိုက်တွန်းချက်ပြီး၏။
--သမုဋ္ဌာန်တစ်ဆယ့်သုံးပါး
ဝိဘင်းနှစ်ပါးတို့၌ ပညတ်တော်မူအပ်သည့်ပြင် ဥပုသ်နေ့၌ ပြအပ်သော (သိက္ခာပုဒ်၏) သမုဋ္ဌာန်ကိုသိထိုက်သော သမုဋ္ဌာန်နည်းအားလျော်စွာ ဆိုပေအံ့၊ ငါ၏ (အထံမှ) နာကြကုန်လော့။
ပဌမပါရာဇိကသမုဋ္ဌာန်လည်းကောင်း၊ နှစ်ခုမြောက် အဒိန္နာဒါနသမုဋ္ဌာန်လည်းကောင်း၊ ထိုမှတစ်ပါးသဉ္စရိတ္တသမုဋ္ဌာန်လည်းကောင်း၊ သမနုဘာသနသမုဋ္ဌာန်လည်းကောင်း၊ အတိရေကစီဝရသမုဋ္ဌာန်လည်းကောင်း၊ (ကထိနသမုဋ္ဌာန်လည်းကောင်း) ဧဠကလောမသမုဋ္ဌာန်လည်းကောင်း၊ ပဒသောဓမ္မသမုဋ္ဌာန်လည်းကောင်း၊ ဘူတာရောစနသမုဋ္ဌာန် လည်းကောင်း၊ အဒ္ဓါနသမုဋ္ဌာန်လည်းကောင်း၊ ထေယျသတ္ထသမုဋ္ဌာန် ဓမ္မဒေသနာသမုဋ္ဌာန်စောရီဝုဋ္ဌာပနသမုဋ္ဌာန်လည်းကောင်း အနနုညာတသမုဋ္ဌာန်နှင့်တကွ တစ်ဆယ့်သုံးပါး သောသမုဋ္ဌာန်တို့သည် ဖြစ်ကုန်၏။
ထိုတစ်ဆယ့်သုံးပါးသော သမုဋ္ဌာန်နည်းတို့ကို ပညာရှိတို့သည် ကြံစည်အပ်ကုန်၏၊ ဤဥဘတောဝိဘင်း၌ (တစ်ဆယ့်သုံးပါးသောသမုဋ္ဌာန်တို့တွင်) တစ်ခုတစ်ခုသော သမုဋ္ဌာန်၌ တူသောသမုဋ္ဌာန်တို့သည် ဝင်ကုန်၏။
၁-ပဌမပါရာဇိကသမုဋ္ဌာန်
֍ ၂၅၈
။ မေထုနသိက္ခာပုဒ် သုက္ကဝိဿဋ္ဌိသိက္ခာပုဒ် ကာယသံသဂ္ဂသိက္ခာပုဒ် ပဌမ အနိယတသိက္ခာပုဒ်ပုဗ္ဗုပဂတသိက္ခာပုဒ် ဘိက္ခုနီပရိပါစိတပိဏ္ဍပါတသိက္ခာပုဒ် ဘိက္ခုနီမ နှင့် တကွ ဆိတ်ကွယ်ရာနေသောဘိက္ခုနီရဟောနိသဇ္ဇသိက္ခာပုဒ်။သဘောဇနကုလအနုပခဇ္ဇသိက္ခာပုဒ် နှစ်ပါးသော မာတုဂါမရဟောနိသဇ္ဇသိက္ခာပုဒ်အင်္ဂုလိပတောဒကသိက္ခာပုဒ် ဥဒကဟသဓမ္မသိက္ခာပုဒ် ပဟာရဒါနသိက္ခာပုဒ် တလသတ္တိကဥဂ္ဂိရဏသိက္ခာပုဒ် ငါးဆယ့်သုံးပါးသော သေခိယသိက္ခာပုဒ်များ။
အဓက္ခကသိက္ခာပုဒ် ဂါမန္တရဂမနသိက္ခာပုဒ် အဝဿုတခါဒနီယဂဟဏသိက္ခာပုဒ် တလဃာတကသိက္ခာပုဒ်ဇတုမဋ္ဌကသိက္ခာပုဒ် ဥဒကသုဒ္ဓိကာဒိယနသိက္ခာပုဒ် ဝဿံဝုဋ္ဌ ဆပဉ္စယောဇနသိက္ခာပုဒ်ဩဝါဒါဂမနသိက္ခာပုဒ် ပဝတ္တိနီနာနုဗန္ဓနသိက္ခာပုဒ်။
ခုနစ်ဆယ့်ခြောက်ပါးသော ဤသိက္ခာပုဒ်တို့ကို ကိုယ်စိတ်ကြောင့် ဖြစ်ကုန်၏ဟူ၍ ဆိုအပ်ကုန်၏။ ပဌမပါရာဇိက သိက္ခာပုဒ်သည် တစ်ခုသော အကြောင်းကြောင့်သာ ဖြစ်သ ကဲ့သို့ အလုံးစုံသောသိက္ခာပုဒ်တို့သည် တစ်ခုသော အကြောင်းကြောင့်သာ ဖြစ်ကုန်၏။
ပဌမပါရာဇိကသမုဋ္ဌာန် ပြီး၏။
--၂-ဒုတိယပါရာဇိကသမုဋ္ဌာန်
֍ ၂၅၉
။ အဒိန္နာဒါနသိက္ခာပုဒ် မနုဿဝိဂ္ဂဟသိက္ခာပုဒ် ဥတ္တရိမနုဿဓမ္မသိက္ခာပုဒ် ဒုဋ္ဌုလ္လ ဝါစာသိက္ခာပုဒ်အတ္တကာမပါရိစရိယသိက္ခာပုဒ် အမူလကသိက္ခာပုဒ် အညဘာဂိယသိက္ခာပုဒ် ဒုတိယအနိယတသိက္ခာပုဒ်။စီဝရဒါနအစ္ဆိန္ဒနသိက္ခာပုဒ် အတ္တပရိဏာမနသိက္ခာပုဒ် မုသာဝါဒသိက္ခာပုဒ် ဩမသဝါဒ သိက္ခာပုဒ်ဘိက္ခုပေသုညသိက္ခာပုဒ် ဒုဋ္ဌုလ္လာပတ္တိအာရောစနသိက္ခာပုဒ် ပထဝီခဏန သိက္ခာပုဒ် ဘူတဂါမသိက္ခာပုဒ်အညဝါဒကသိက္ခာပုဒ် ဥဇ္ဈာပနကသိက္ခာပုဒ်။
ဝိဟာရနိက္ကဎ်ဍနသိက္ခာပုဒ် ဥဒကသိဉ္စနသိက္ခာပုဒ် အာမိသဟေတုသိက္ခာပုဒ် ဒုတိယ ပဝါရဏာသိက္ခာပုဒ်ဥယျောဇနသိက္ခာပုဒ် အနာဒရိယသိက္ခာပုဒ် ဘိက္ခုဘိံသာပနက သိက္ခာပုဒ် အပနိဓာပနသိက္ခာပုဒ်ဇီဝိတာဝေါရောပနသိက္ခာပုဒ် (သဉ္စိစ္စပါဏသိက္ခာပုဒ်)။
ဇာနသပ္ပါဏကဥဒကသိက္ခာပုဒ် ဥက္ကောဋနသိက္ခာပုဒ် ဦနဝီသတိဝဿသိက္ခာပုဒ် ဥက္ခိတ္တကသံဝါသသိက္ခာပုဒ်နာသိတကသာမဏေရသမ္ဘောဂသိက္ခာပုဒ် သဟဓမ္မိကဝုစ္စမာန သိက္ခာပုဒ် ဝိလေခနသိက္ခာပုဒ်မောဟနကပါစိတ္တိယသိက္ခာပုဒ် အမူလကအနုဒ္ဓံသန သိက္ခာပုဒ်။
ကုက္ကုစ္စုပ္ပါဒနသိက္ခာပုဒ် ဆန္ဒံဒတွာခိယနသိက္ခာပုဒ် စီဝရံဒတွာခိယနသိက္ခာပုဒ် ပုဂ္ဂလ ပရိဏာမနသိက္ခာပုဒ်ဒုတိယအဝဿုတသိက္ခာပုဒ် အကာလစီဝရဘာဇနသိက္ခာပုဒ် စီဝရ ပရိဝတ္တနအစ္ဆိန္ဒနသိက္ခာပုဒ်ပရံဥဇ္ဈာပနသိက္ခာပုဒ် အဘိသပနသိက္ခာပုဒ်။
ဂဏစီဝရလာဘသိက္ခာပုဒ် စီဝရဝိဘင်္ဂသိက္ခာပုဒ် ဒုဗ္ဗလစီဝရပစ္စာသာသိက္ခာပုဒ် ကထိနုဒ္ဓါရသိက္ခာပုဒ်အဖာသုကရဏသိက္ခာပုဒ် ဥပဿယသိက္ခာပုဒ် အက္ကောသန သိက္ခာပုဒ် စဏ္ဍိကသိက္ခာပုဒ်ကုလမစ္ဆရသိက္ခာပုဒ် ဂဗ္ဘိနီသိက္ခာပုဒ် ပါယန္တိသိက္ခာပုဒ်။
ဒွေဝဿသိက္ခာပုဒ် သံဃေနအသမ္မတသိက္ခာပုဒ် သုံးပါးသော ပဌမဂိဟိဂတသိက္ခာပုဒ် ဒုတိယဂိဟိဂတသိက္ခာပုဒ် တတိယဂိဟိဂတသိက္ခာပုဒ်များ၊ သုံးပါးသော ပဌမကုမာရိ ဘူတသိက္ခာပုဒ့်ဒုတိယကုမာရိဘူတသိက္ခာပုဒ် တတိယကုမာရိဘူတသိက္ခာပုဒ်များ ဦနဒွါဒသဝဿဝုဋ္ဌာပနသိက္ခာပုဒ်အသမ္မတာသဒ္ဒါဖြင့် မှတ်အပ်သော ပရိပုဏ္ဏဒွါဒသဝဿ ဝုဋ္ဌာပနသိက္ခာပုဒ်။
ခိယျဓမ္မသိက္ခာပုဒ် ပုရိသသံသဋ္ဌသိက္ခာပုဒ် ပါရိဝါသိကဆန္ဒဒါနသိက္ခာပုဒ် အနုဝဿ ဝုဋ္ဌာပနသိက္ခာပုဒ်ဒွေဝုဋ္ဌာပနသိက္ခာပုဒ်၊ ခုနစ်ဆယ်ကုန်သော ဤသိက္ခာပုဒ်တို့ကို ဒုတိယ ပါရာဇိကသိက္ခာပုဒ်ကဲ့သို့တိကသမုဋ္ဌာန်တို့ဟူ၍ ဆိုအပ်ကုန်၏။
ကိုယ် စိတ်ကြောင့် ဖြစ်ကုန်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။ နှုတ် စိတ်ကြောင့် ဖြစ်ကုန်၏၊ ကိုယ်ကြောင့်မဖြစ်ကုန်။ သုံးပါးသော ကိုယ် နှုတ် စိတ်တို့ကြောင့် ဖြစ်ကုန်၏။
ဒုတိယပါရာဇိကသမုဋ္ဌာန် ပြီး၏။
--၃-သဉ္စရိတ္တသမုဋ္ဌာန်
֍ ၂၆၀
။ သဉ္စရိတ္တသိက္ခာပုဒ် ကုဋိကာရသိက္ခာပုဒ် ဝိဟာရသိက္ခာပုဒ် ပုရာဏစီဝရ ဓောဝနသိက္ခာပုဒ်စီဝရပဋိဂ္ဂဟဏသိက္ခာပုဒ် အညာတကဝိညတ္တိသိက္ခာပုဒ် တတုတ္တရိ သာဒိယနသိက္ခာပုဒ် နှစ်ပါးသောပဌမဥပက္ခဋသိက္ခာပုဒ် ဒုတိယဥပက္ခဋသိက္ခာပုဒ် ရာဇသိက္ခာပုဒ်။ကောသိယသိက္ခာပုဒ် သုဒ္ဓကာဠကသိက္ခာပုဒ် ဒွေဘာဂသိက္ခာပုဒ် ဆဗ္ဗဿသိက္ခာပုဒ်နိသီဒနသန္ထတသိက္ခာပုဒ် ဧဠကလောမဓောဝါပနသိက္ခာပုဒ် ရူပိယပဋိဂ္ဂဟဏသိက္ခာပုဒ် နှစ်ပါးသောရူပိယသံဝေါဟာရသိက္ခာပုဒ် ကယဝိက္ကယသိက္ခာပုဒ်များ။
ဦနပဉ္စဗန္ဓနသိက္ခာပုဒ် ဝဿိကသာဋိကသိက္ခာပုဒ် သုတ္တဝိညတ္တိသိက္ခာပုဒ် ပေသကာရ သိက္ခာပုဒ်မဟလ္လကဝိဟာရသိက္ခာပုဒ် စီဝရဒါနသိက္ခာပုဒ် စီဝရသိဗ္ဗနသိက္ခာပုဒ် ကာဏ မာတာသိက္ခာပုဒ်မဟာနာမသိက္ခာပုဒ် ဇောတိသမာဒဟနသိက္ခာပုဒ်။
ရတနသိက္ခာပုဒ် သူစိဃရသိက္ခာပုဒ် မဉ္စသိက္ခာပုဒ် တူလောနဒ္ဓသိက္ခာပုဒ် နိသီဒန သိက္ခာပုဒ်ကဏ္ဍုပဋိ စ္ဆာဒိသိက္ခာပုဒ် ဝဿိကသာဋိကသိက္ခာပုဒ် နန္ဒထေရသိက္ခာပုဒ် အည ဝိညာပနသိက္ခာပုဒ်အညစေတာပနသိက္ခာပုဒ်။
နှစ်ပါးသော အညဒတ္တိသံဃိကသိက္ခာပုဒ် သံဃိကသညာစိကသိက္ခာပုဒ်များ နှစ်ပါး သောမဟာဇနိကသိက္ခာပုဒ် မဟာဇနိကသညာစိကသိက္ခာပုဒ်များ ပုဂ္ဂလိကသညာစိက သိက္ခာပုဒ်ဂရုပါဝုရဏသိက္ခာပုဒ် လဟုပါဝုရဏသိက္ခာပုဒ် နှစ်ပါးသော ပဌမဝိဃာသ သိက္ခာပုဒ်ဒုတိယဝိဃာသသိက္ခာပုဒ်များ ဥဒကသာဋိကသိက္ခာပုဒ် သမဏစီဝရဒါန သိက္ခာပုဒ်။
အမျှငါးဆယ်သော ဤသိက္ခာပုဒ်တို့သည် ခြောက်ပါးသော သမုဋ္ဌာန်တို့ကြောင့် ဖြစ်ကုန်၏။
ကိုယ်ကြောင့် ဖြစ်ကုန်၏၊ နှုတ်စိတ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။ နှုတ်ကြောင့် ဖြစ်ကုန်၏၊ ကိုယ် စိတ်တို့ကြောင့်မဖြစ်ကုန်။ ကိုယ် နှုတ်တို့ကြောင့် ဖြစ်ကုန်၏၊ စိတ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။ ကိုယ် စိတ်တို့ကြောင့်ဖြစ်ကုန်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။ နှုတ် စိတ်တို့ ကြောင့် ဖြစ်ကုန်၏၊ ကိုယ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။ သုံးပါးကုန်သော ကိုယ် နှုတ် စိတ်တို့ ကြောင့်ဖြစ်ကုန်၏။ ထိုသိက္ခာပုဒ်ငါးဆယ်တို့သည်သမုဋ္ဌာန်ခြောက်ပါးတို့ကြောင့် ဖြစ်ကုန် ၏၊ သဉ္စရိတ္တသိက္ခာပုဒ် နှင့် တူကုန်၏။
သဉ္စရိတ္တသမုဋ္ဌာန် ပြီး၏။
--၄-သမနုဘာသနသမုဋ္ဌာန်
֍ ၂၆၁
။ သံဃဘေဒါနုဝတ္တကသိက္ခာပုဒ် ဒုဗ္ဗစသိက္ခာပုဒ် ကုလဒူသကသိက္ခာပုဒ် ဒုဋ္ဌုလ္လ ပဋိစ္ဆာဒနသိက္ခာပုဒ်အရိဋ္ဌသိက္ခာပုဒ် ဆန္ဒံအဒတွာဂမနသိက္ခာပုဒ် နှစ်ပါးသော ဥဇ္ဈဂ္ဃိက ဂမနသိက္ခာပုဒ်ဥဇ္ဈဂ္ဃိကနိသီဒနသိက္ခာပုဒ် နှစ်ပါးသော အပ္ပသဒ္ဒဂမနသိက္ခာပုဒ် အပ္ပသဒ္ဒနိသီဒနသိက္ခာပုဒ့်နဗျာဟရဏသိက္ခာပုဒ်။ဆမာနိသီဒနသိက္ခာပုဒ် နီစာသနနိသီဒနသိက္ခာပုဒ် ဌိတနိသီဒနသိက္ခာပုဒ် ပစ္ဆတော ဂမနသိက္ခာပုဒ်ဥပ္ပထဂမနသိက္ခာပုဒ် ဝဇ္ဇပဋိ စ္ဆာဒနသိက္ခာပုဒ် ဥက္ခိတ္တာနုဝတ္တက သိက္ခာပုဒ် အဋ္ဌဝတ္ထုကသိက္ခာပုဒ်ဥက္ခိတ္တဩသာရဏသိက္ခာပုဒ် ပဌမကုပိတသိက္ခာပုဒ်။
ဒုတိယကုပိတသိက္ခာပုဒ် နှစ်ပါးသောပဌမသံသဋ္ဌသိက္ခာပုဒ် ဒုတိယသံသဋ္ဌသိက္ခာပုဒ်ဝဓိတွာရောဒနသိက္ခာပုဒ် စီဝရဝိသိဗ္ဗနသိက္ခာပုဒ် ဒုက္ခိတသဟဇီဝိနီသိက္ခာပုဒ် တစ်ဖန် သံသဋ္ဌသိက္ခာပုဒ်နဝူပသမနသိက္ခာပုဒ် အာရာမသိက္ခာပုဒ် နပ္ပဝါရဏာသိက္ခာပုဒ်။
ဒွေဓမ္မသိက္ခာပုဒ် နှစ်ပါးသော ပဌမသဟဇီဝိနီသိက္ခာပုဒ် ဒုတိယသဟဇီဝိနီသိက္ခာပုဒ် စီဝရသိက္ခာပုဒ်ဒွေဝဿသိက္ခာပုဒ်။
ဤသမနုဘာသနသိက္ခာပုဒ် သည် ကိုယ်နှုတ်စိတ်အားဖြင့် ဧကသမုဋ္ဌာန်ဖြစ်သကဲ့သို့ အလုံးစုံသောဤသုံးဆယ့်ခုနစ်ပါးသော သိက္ခာပုဒ်တို့သည် ကိုယ်နှုတ်စိတ်အားဖြင့် ဧကသမုဋ္ဌာန်တို့ ဖြစ်ကုန်၏။
သမနုဘာသနသမုဋ္ဌာန် ပြီး၏။
--၅-ကထိနသမုဋ္ဌာန်
֍ ၂၆၂
။ သုံးပါးသော ပဌမကထိနသိက္ခာပုဒ် ဒုတိယကထိနသိက္ခာပုဒ် တတိယကထိန သိက္ခာပုဒ်ပဌမပတ္တသိက္ခာပုဒ် ဘေသဇ္ဇသိက္ခာပုဒ် အစ္စေကစီဝရသိက္ခာပုဒ် သာသင်္က သိက္ခာပုဒ် နှစ်ပါးသောပဌမသေနာသနသိက္ခာပုဒ် ဒုတိယသေနာသနသိက္ခာပုဒ်များ။ဘိက္ခုနုပဿယသိက္ခာပုဒ် ပရမ္ပရဘောဇနသိက္ခာပုဒ် ပဌမပဝါရဏာသိက္ခာပုဒ် စာရိတ္တသိက္ခာပုဒ်ဝိကပ္ပနသိက္ခာပုဒ် အန္တေပုရသိက္ခာပုဒ် ဝိကာလဂါမပ္ပဝေသနသိက္ခာပုဒ် ဒုတိယပါဋိဒေသနီ သိက္ခာပုဒ်စတုတ္ထပါဋိဒေသနီသိက္ခာပုဒ်။
ဥဿယဝါဒိကသိက္ခာပုဒ် ပတ္တသန္နိစယသိက္ခာပုဒ် ပုရေဘတ္တသိက္ခာပုဒ် ပစ္ဆာဘတ္တ သိက္ခာပုဒ်ဝိကာလသိက္ခာပုဒ် ပဉ္စာဟိကသိက္ခာပုဒ် စီဝရသင်္ကမနီယသိက္ခာပုဒ် နှစ်ပါး လည်းဖြစ်သောပဌမအာဝသထသိက္ခာပုဒ် ဒုတိယအာဝသထသိက္ခာပုဒ်များ။
ပသာခသိက္ခာပုဒ် ဘိက္ခုဿပုရတောသိက္ခာပုဒ်။ တစ်ခုယုတ် သုံးဆယ်သော ဤ သိက္ခာပုဒ်တို့သည်ကိုယ် နှုတ်တို့ကြောင့် ဖြစ်ကုန်၏၊ စိတ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။ သုံးပါးသော ကိုယ် နှုတ် စိတ်တို့ကြောင့်ဖြစ်ကုန်၏။ အလုံးစုံသော သိက္ခာပုဒ် နှစ်ဆယ့် ကိုးပါးတို့သည် ဒွိသမုဋ္ဌာန်တို့တည်း၊ ကထိနသိက္ခာပုဒ်နှင့်တူကုန်၏။
ကထိနသမုဋ္ဌာန် ပြီး၏။
--၆-ဧဠကလောမသမုဋ္ဌာန်
֍ ၂၆၃
။ ဧဠကလောမသိက္ခာပုဒ် နှစ်ပါးသော ပဌမသဟသေယျသိက္ခာပုဒ် ဒုတိယသဟသေယျသိက္ခာပုဒ်များ ဝေဟာသကုဋိသိက္ခာပုဒ် အာဝသထပိဏ္ဍဘောဇနသိက္ခာပုဒ် ဂဏ ဘောဇနသိက္ခာပုဒ်ဝိကာလဘောဇနသိက္ခာပုဒ် သန္နိဓိကာရကသိက္ခာပုဒ် ဒန္တပေါန သိက္ခာပုဒ် အစေလကသိက္ခာပုဒ်။ဥယျုတ္တသေနသိက္ခာပုဒ် သေနာဝသနသိက္ခာပုဒ် ဥယျောဓိကသိက္ခာပုဒ် သုရာပါန သိက္ခာပုဒ်ဩရေနဒ္ဓမာသနှာနသိက္ခာပုဒ် ဒုဗ္ဗဏ္ဏကရဏသိက္ခာပုဒ် နှစ်ပါးသော ပဌမ ပါဋိဒေသနီသိက္ခာပုဒ်တတိယပါဋိဒေသနီသိက္ခာပုဒ် လသုဏသိက္ခာပုဒ် ဘုဉ္ဇန္တသိက္ခာပုဒ် ဂိရိဂ္ဂသမဇ္ဇသိက္ခာပုဒ်။
နဂ္ဂသိက္ခာပုဒ် ဒုတိယတုဝဋ္ဋသိက္ခာပုဒ် ညောင်စောင်းတစ်ခုတည်း၌ အိပ်သော ပဌမ တုဝဋ္ဋသိက္ခာပုဒ်အန္တောရဋ္ဌသိက္ခာပုဒ် ထိုမှတစ်ပါး တိရောရဋ္ဌသိက္ခာပုဒ် အန္တောဝဿ သိက္ခာပုဒ် စိတ္တာဂါရသိက္ခာပုဒ့်အာသန္ဒိသိက္ခာပုဒ် သုတ္တကန္တနသိက္ခာပုဒ်။
ဂိဟိဝေယျာဝစ္စသိက္ခာပုဒ် အာဂါရိကသိက္ခာပုဒ် ဆတ္တုပါဟနသိက္ခာပုဒ် ယာနသိက္ခာပုဒ် သင်္ဃာဏိသိက္ခာပုဒ်ဣတ္ထာလင်္ကာရသိက္ခာပုဒ် ဂန္ဓဝဏ္ဏကသိက္ခာပုဒ် ဝါသိတပိညာက သိက္ခာပုဒ်။
ဘိက္ခုနီဥမ္မဒ္ဒနသိက္ခာပုဒ် သိက္ခမာနဥမ္မဒ္ဒနသိက္ခာပုဒ် သာမဏေရီဥမ္မဒ္ဒနသိက္ခာပုဒ် ဂိဟိနီဥမ္မဒ္ဒနသိက္ခာပုဒ်အသံကစ္စိကသိက္ခာပုဒ် လေးပါး။
လေးဆယ့်လေးပါးသော သိက္ခာပုဒ်တို့သည် ကိုယ်ကြောင့် ဖြစ်ကုန်၏၊ နှုတ်စိတ် ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။ ကိုယ်စိတ်ကြောင့် ဖြစ်ကုန်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။
အလုံးစုံသော လေးဆယ့်လေးပါးသော သိက္ခာပုဒ်တို့သည် ဒွိသမုဋ္ဌာန်တို့တည်း၊ ဧဠကလောမသိက္ခာပုဒ်နှင့် တူကုန်၏။
ဧဠကလောမသမုဋ္ဌာန် ပြီး၏။
--၇-ပဒသောဓမ္မသမုဋ္ဌာန်
֍ ၂၆၄
။ ပဒသောဓမ္မသိက္ခာပုဒ် ဓမ္မဒေသနာသိက္ခာပုဒ် ဩဝါဒသိက္ခာပုဒ် ထိုမှတစ်ပါး အတ္ထင်္ဂတသိက္ခာပုဒ်ဟောတော်မူအပ်သော နှစ်ပါးသော ပဌမတိရစ္ဆာနဝိဇ္ဇသိက္ခာပုဒ် ဒုတိယတိရစ္ဆာနဝိဇ္ဇ သိက္ခာပုဒ်များအနောကာသကတပဥှာသိက္ခာပုဒ်။ခုနစ်ပါးသော ထိုသိက္ခာပုဒ်တို့သည် နှုတ်ကြောင့် ဖြစ်ကုန်၏၊ ကိုယ်စိတ်တို့ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။ နှုတ်စိတ်ကြောင့် ဖြစ်ကုန်၏၊ ကိုယ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။
အလုံးစုံသော (ခုနစ်ပါးသော) သိက္ခာပုဒ်တို့သည် ဒွိသမုဋ္ဌာန်တို့တည်း၊ ပဒသောဓမ္မ သိက္ခာပုဒ်နှင့်တူကုန်၏။
ပဒသောဓမ္မသမုဋ္ဌာန် ပြီး၏။
၈-အဒ္ဓါနသမုဋ္ဌာန်
֍ ၂၆၅
။ အဒ္ဓါနသိက္ခာပုဒ် နာဝါဘိရူဟနသိက္ခာပုဒ် ပဏီတဘောဇနသိက္ခာပုဒ် မာတုဂါမသံဝိဓာနသိက္ခာပုဒ်လောမသံဟရသိက္ခာပုဒ် အာမကဓညသိက္ခာပုဒ် အညတြ ဘုဉ္ဇနသိက္ခာပုဒ် ရှစ်ပါးသောဘိက္ခုနီပါဋိဒေသနီသိက္ခာပုဒ်များ။တစ်ဆယ့်ငါးပါးသော ထိုသိက္ခာပုဒ်တို့သည် ကိုယ်ကြောင့် ဖြစ်ကုန်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။ စိတ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။ ကိုယ်နှုတ်တို့ကြောင့် ဖြစ်ကုန်၏၊ စိတ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။ ကိုယ်စိတ်တို့ကြောင့်ဖြစ်ကုန်၏၊ ထိုသိက္ခာပုဒ် (တစ်ဆယ့်ငါးပါး) တို့သည် နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။ ကိုယ် နှုတ်တို့ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ကုန်၏။
အဒ္ဓါနသိက္ခာပုဒ်နှင့်တူသော လေးပါးအပြားရှိသော (ကာယစသော) သမုဋ္ဌာန်တို့ကို ထိုးထွင်း၍ သိသောမြတ်စွာဘုရားသည် သဗ္ဗညုတဉာဏ်တော်ဖြင့် ပညတ်တော်မူ၏။
အဒ္ဓါနသမုဋ္ဌာန် ပြီး၏။
--၉-ထေယျသတ္ထသမုဋ္ဌာန်
֍ ၂၆၆
။ ထေယျသတ္ထသိက္ခာပုဒ် ဥပဿုတိသိက္ခာပုဒ် သူပေါဒနဝိညတ္တိသိက္ခာပုဒ် ရတ္တန္ဓကာရသိက္ခာပုဒ်ပဋိ စ္ဆန္နသိက္ခာပုဒ် အဇ္ဈောကာသသိက္ခာပုဒ် ခုနစ်ခုမြောက်သော ရထိကသိက္ခာပုဒ်။ထိုသိက္ခာပုဒ်တို့သည် ကိုယ်စိတ်ကြောင့် ဖြစ်ကုန်၏၊ ထိုသိက္ခာပုဒ်တို့သည် နှုတ် ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။ သုံးပါးသောကိုယ်နှုတ်စိတ်တို့ကြောင့် ဖြစ်ကုန်၏၊ ဒွိသမုဋ္ဌာန်ဖြစ် သော ဤသိက္ခာပုဒ်တို့ကို့ထေယျသတ္ထသမုဋ္ဌာန်တို့ဟူ၍ နေမင်း၏ အဆွေဖြစ်တော်မူ သော မြတ်စွာဘုရားသည် ဟောတော်မူ၏။
ထေယျသတ္ထသမုဋ္ဌာန် ပြီး၏။
၁၀-ဓမ္မဒေသနာသမုဋ္ဌာန်
֍ ၂၆၇
။ ထီးကိုင်ထားသူအား မြတ်စွာဘုရားတို့သည် သူတော်ကောင်းတရားကို မဟောကုန်၊ ဤအတူပင် တုတ် တောင်ဝှေးကိုင်ထားသူအားလည်းကောင်း၊ ဓား သန်လျက် ကိုင်ထားသူလေးကိုင်ထားသူတို့အား လည်းကောင်း။ခြေနင်းစီးသူ ဖိနပ်စီးသူ ယာဉ်စီးသူ အိပ်ရာနေရာ၌နေသူ လက်အာယောဂပတ် ပုဆိုးအာယောဂပတ်ဖွဲ့သူအားလည်းကောင်း၊ (ဆံအဆုံး မထင်သော) ဦးရစ်ပေါင်းသော ဦးခေါင်းရှိသူ၊ ဦးခေါင်းနှင့်တကွ ခြုံသူအားလည်းကောင်း၊ သူတော်ကောင်းတရားကိုမြတ်စွာဘုရားတို့သည် မဟောကုန်၊ မယုတ်လျော့သော တစ်ဆယ့်တစ်ပါးသော သိက္ခာပုဒ် တို့သည်-
နှုတ်စိတ်ကြောင့် ဖြစ်ကုန်၏၊ ထိုသိက္ခာပုဒ်တို့သည် ကိုယ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။ အလုံးစုံသောသိက္ခာပုဒ်တို့သည် ဧကမုဋ္ဌာန်တို့တည်း၊ ဓမ္မဒေသနာသိက္ခာပုဒ်နှင့် တူကုန်၏။
ဓမ္မဒေသနာသမုဋ္ဌာန် ပြီး၏။
--၁၁ - ဘူတာရောစနသမုဋ္ဌာန်
֍ ၂၆၈
။ ဘူတာရောစနသိက္ခာပုဒ်သည် ကိုယ်ကြောင့် ဖြစ်၏။ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်၊ စိတ်ကြောင့်လည်းမဖြစ်။ နှုတ်ကြောင့် ဖြစ်၏။ ကိုယ်ကြောင့် မဖြစ်၊ စိတ်ကြောင့်လည်း မဖြစ်။ကိုယ် နှုတ်ကြောင့် ဖြစ်၏၊ စိတ်ကြောင့်ကား မဖြစ်၊ ဘူတာရောစနသိက္ခာပုဒ် မည်သည်သုံးပါးသော (ကိုယ် နှုတ် စိတ်) တို့ကြောင့် ဖြစ်၏။
ဘူတာရောစနသမုဋ္ဌာန် ပြီး၏။
၁၂ - စောရီဝုဋ္ဌာပနသမုဋ္ဌာန်
֍ ၂၆၉
။ စောရီဝုဋ္ဌာပနသိက္ခာပုဒ်သည် နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်း ကောင်း ဖြစ်၏၊ (ထိုစောရီဝုဋ္ဌာပန) သိက္ခာပုဒ်သည် ကိုယ်ကြောင့် မဖြစ်၊ သုံးပါးသော ကိုယ် နှုတ် စိတ်တို့ ကြောင့် ဖြစ်၏။ဤစောရီဝုဋ္ဌာပနသိက္ခာပုဒ်ကို အသစ်ဖြစ်သော (တစ်ပါးသော သိက္ခာပုဒ်တို့နှင့် မရော ယှက်သက်သက်ပြုအပ်သော) ဒွိသမုဋ္ဌာန်ဟူ၍ တရားမင်းဘုရားသည် ဟောတော်မူ၏။
စောရီဝုဋ္ဌာပနသမုဋ္ဌာန် ပြီး၏။
--၁၃ - အနနုညာတသမုဋ္ဌာန်
֍ ၂၇၀
။ အနနုညာတသိက္ခာပုဒ်သည် နှုတ်ကြောင့် ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့် မဖြစ်၊ စိတ်ကြောင့်လည်း မဖြစ်။ ကိုယ် နှုတ်ကြောင့် ဖြစ်၏၊ ထိုအနနုညာတသိက္ခာပုဒ်သည် စိတ်ကြောင့် မဖြစ်။နှုတ်စိတ်ကြောင့် ဖြစ်၏၊ ထိုအနနုညာတသိက္ခာပုဒ်သည် ကိုယ်ကြောင့် မဖြစ်၊ သုံးပါး သောကိုယ်နှုတ်စိတ်တို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ အသစ်ဖြစ်သော (တစ်ပါးသော သိက္ခာပုဒ် တို့နှင့် မရောယှက်သက်သက် ပြုအပ်သော) စတုသမုဋ္ဌာန်တည်း။
အနနုညာတသမုဋ္ဌာန် ပြီး၏။
အကျဉ်းအားဖြင့် ကောင်းစွာ ဟောတော်မူအပ်သော မတွေဝေခြင်းကို ပြုတတ်သော မတွေဝေခြင်း၏့အကြောင်းဖြစ်သော ဝိနည်းတရားတော်အား လျောက်ပတ်သော ဤ တစ်ဆယ့်သုံးပါးသော သမုဋ္ဌာန်ကို (နှုတ်တက်အာဂုံ) ဆောင်သော ပညာရှိသည် သမုဋ္ဌာန်၌ မတွေဝေနိုင်။ ဤတွင်ရွေ့ သမုဋ္ဌာန်အပြီးတည်း။
သမုဋ္ဌာန်ခေါင်းစဉ် အကျဉ်းပြီး၏။
--အန္တရပေယျာလ
ကတိပု စ္ဆာဝါရ
֍ ၂၇၁
။ အာပတ်တို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း။အာပတ်အစုတို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း။
ဝိနီတဝတ္ထုတို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း။
မရိုသေခြင်းတို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း။
ရိုသေခြင်းတို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း။
ဝိနီတဝတ္ထုတို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း။
ဝိပတ္တိတို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း။
အာပတ်သင့်ခြင်း အကြောင်းတို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း။
ဝိဝါဒမူလ ‘ငြင်းခုံခြင်းအကြောင်းရင်း’ တို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း။
အနုဝါဒမူလ ‘စွပ်စွဲခြင်းအကြောင်းရင်း’ တို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း။
သာရဏီယတရားတို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း။
ဘေဒကရဝတ္ထု ‘ကွဲပြားခြင်းကို ပြုတတ်သော အကြောင်း’ တို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း။
အဓိကရုဏ်းတို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း။
သမထတို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း။
အာပတ်၁တို့သည် ငါးပါးတို့တည်း။
အာပတ်အစု၂တို့သည် ငါးပါးတို့တည်း။
ဝိနီတဝတ္ထုတို့သည် ငါးပါးတို့တည်း။
အာပတ်၃တို့သည် ခုနစ်ပါးတို့တည်း။
အာပတ်အစု၄တို့သည် ခုနစ်ပါးတို့တည်း။
ဝိနီတဝတ္ထုတို့သည် ခုနစ်ပါးတို့တည်း။
မရိုသေခြင်းတို့သည် ခြောက်ပါးတို့တည်း။
ရိုသေခြင်းတို့သည် ခြောက်ပါးတို့တည်း။
ဝိနီတဝတ္ထုတို့သည် ခြောက်ပါးတို့တည်း။
ဝိပတ္တိတို့သည် လေးပါးတို့တည်း။
အာပတ်သင့်ခြင်း အကြောင်းတို့သည် ခြောက်ပါးတို့တည်း။
ဝိဝါဒမူလတို့သည် ခြောက်ပါးတို့တည်း။
အနုဝါဒမူလတို့သည် ခြောက်ပါးတို့တည်း။
သာရဏီယတရားတို့သည် ခြောက်ပါးတို့တည်း။
ဘေဒကရဝတ္ထုတို့သည် တစ်ဆယ့်ရှစ်ပါးတို့တည်း။
--အဓိကရုဏ်းတို့သည် လေးပါးတို့တည်း။
သမထတို့သည် ခုနစ်ပါးတို့တည်း။
ထိုအဖြေ၌ အာပတ်ငါးပါးတို့ဟူသည် အဘယ်တို့နည်း။
ပါရာဇိကအာပတ်၊ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်၊ ပါစိတ်အာပတ်၊ ပါဋိဒေသနီအာပတ်၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်။ အာပတ်ငါးပါးတို့ဟူသည် ဤသည်တို့ပင်တည်း။
ထိုအဖြေ၌ အာပတ်အစုငါးပါးတို့ဟူသည် အဘယ်တို့နည်း။
ပါရာဇိကအာပတ်အစု၊ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်အစု၊ ပါစိတ်အာပတ်အစု၊ ပါဋိဒေသနီအာပတ်အစု၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်အစု။ အာပတ်ငါးပါးအစုတို့ဟူသည် ဤသည်တို့ပင်တည်း။
ထိုအဖြေ၌ ဝိနီတဝတ္ထု ငါးပါးတို့ဟူသည် အဘယ်တို့နည်း။
ငါးပါးသော အာပတ်အစုတို့မှ ဝေးစွာ ကြဉ်ရှောင်ခြင်း ကင်း၍ ကြဉ်ရှောင်ခြင်း အသီးအသီးကင်း၍ကြဉ်ရှောင်ခြင်း၊ (ရာဂ အစရှိသော) ရန်ကို ဖျက်ဆီးခြင်း မကျင့်ခြင်း မပြုခြင်း၊၅ (အာပတ်အစုသို့လွန်ကျူး၍) မရောက်ခြင်း၊၆ (ပညတ်တည်းဟူသော) ကမ်းကို မလွန်ခြင်း၊ အာပတ်အစုကို ပယ်ဖျောက်ဖျက်ဆီးခြင်း၊ ဝိနီတဝတ္ထုငါးပါးတို့ဟူသည် ဤသည်တို့ပင်တည်း။
ထိုအဖြေ၌ အာပတ်ခုနစ်ပါးတို့ဟူသည် အဘယ်တို့နည်း။
ပါရာဇိကအာပတ်၊ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်၊ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်၊ ပါစိတ်အာပတ်၊ ပါဋိဒေသနီအာပတ်၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်၊ ဒုဗ္ဘာသိတအာပတ်။ အာပတ်ခုနစ်ပါးတို့ဟူသည် ဤသည်တို့ပင်တည်း။
ထိုအဖြေ၌ အာပတ်အစုခုနစ်ပါးတို့ဟူသည် အဘယ်တို့နည်း။
ပါရာဇိကအာပတ်အစု၊ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်အစု၊ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်အစု၊ ပါစိတ်အာပတ်အစု၊ ပါဋိဒေသနီအာပတ်အစု၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်အစု၊ ဒုဗ္ဘာသိတအာပတ်အစု။ အာပတ်အစုခုနစ်ပါးတို့ဟူသည်ဤသည်တို့ပင်တည်း။
ထိုအဖြေ၌ ဝိနီတဝတ္ထုခုနစ်ပါးတို့ဟူသည် အဘယ်တို့နည်း။
ခုနစ်ပါးကုန်သော အာပတ်အစုတို့မှ ဝေးစွာ ကြဉ်ရှောင်ခြင်း ကင်း၍ ကြဉ်ရှောင်ခြင်း အသီးအသီးကင်း၍ ကြဉ်ရှောင်ခြင်း၊ (ရာဂ အစရှိသော) ရန်ကို ဖျက်ဆီးခြင်း မကျင့်ခြင်း မပြုခြင်း၊ (အာပတ်အစုသို့) လွန်ကျူး၍ မရောက်ခြင်း၊ (ပညတ်တည်းဟူသော) ကမ်းကို မလွန်ခြင်း၊ အာပတ်အစုကို ပယ်ဖျောက်ဖျက်ဆီးခြင်း။ ဝိနီတဝတ္ထု ခုနစ်ပါးတို့ဟူသည် ဤသည်တို့ပင်တည်း။
ထိုအဖြေ၌ မရိုသေခြင်းခြောက်ပါးတို့ဟူသည် အဘယ်တို့နည်း။
မြတ်စွာဘုရား၌ မရိုသေခြင်း၊ တရားတော်၌ မရိုသေခြင်း၊ သံဃာတော်၌ မရိုသေခြင်း၊ သိက္ခာ (သုံးပါး) ၌ မရိုသေခြင်း၊ မမေ့လျော့ခြင်း ‘အပ္ပမာဒလက္ခဏာ’ ၌ မရိုသေခြင်း၊ အစေ့အစပ်ပြုခြင်း ‘အာမိသပဋိသန္ဓာရ ဓမ္မပဋိသန္ဓာရ’ ၌ မရိုသေခြင်း။ မရိုသေခြင်း ခြောက်ပါးတို့ဟူသည် ဤသည်တို့ပင်တည်း။
ထိုအဖြေ၌ ရိုသေခြင်းခြောက်ပါးတို့ဟူသည် အဘယ်တို့နည်း။
ဘုရား၌ ရိုသေခြင်း၊ တရား၌ ရိုသေခြင်း၊ သံဃာ၌ ရိုသေခြင်း၊ သိက္ခာ (သုံးပါး) ၌ ရိုသေခြင်း၊ မမေ့လျော့ခြင်း၌ ရိုသေခြင်း၊ အစေ့အစပ်ပြုခြင်း ‘အာမိသပဋိသန္ဓာရ ဓမ္မပဋိသန္ဓာရ’ ၌ ရိုသေခြင်း။ ရိုသေခြင်းခြောက်ပါးတို့ဟူသည် ဤသည်တို့ပင်တည်း။
ထိုအဖြေ၌ ဝိနီတဝတ္ထု ခြောက်ပါးတို့ဟူသည် အဘယ်တို့နည်း။
မရိုသေခြင်းခြောက်ပါးတို့မှ ဝေးစွာ ကြဉ်ရှောင်ခြင်း ကင်း၍ ကြဉ်ရှောင်ခြင်း အသီးအသီးကင်း၍ကြဉ်ရှောင်ခြင်း၊ (ရာဂအစရှိသော) ရန်ကို ဖျက်ဆီးခြင်း မကျင့်ခြင်း မပြုခြင်း (အာပတ်အစုသို့) လွန်ကျူး၍မရောက်ခြင်း၊ (ပညတ်ဟူသော) ကမ်းကို မလွန်ခြင်း၊ အာပတ်အစုကို ပယ်ဖျောက်ဖျက်ဆီးခြင်း။ ဝိနီတဝတ္ထုခြောက်ပါးတို့ဟူသည် ဤသည်တို့ပင်တည်း။
--ထိုအဖြေ၌ ဝိပတ္တိလေးပါးတို့ဟူသည် အဘယ်တို့နည်း။
သီလဝိပတ္တိ ‘သီလပျက်စီးခြင်း’၊ အာစာရဝိပတ္တိ ‘အကျင့်ပျက်စီးခြင်း’၊ ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိ ‘အယူ ပျက်စီးခြင်း’၊ အာဇီဝဝိပတ္တိ ‘အသက်မွေးမှု ပျက်စီးခြင်း’။ ဝိပတ္တိလေးပါးတို့ဟူသည် ဤသည်တို့ပင် တည်း။
ထိုအဖြေ၌ အာပတ်သင့်ခြင်း အကြောင်း ခြောက်ပါးတို့ဟူသည် အဘယ်တို့နည်း။
ကိုယ်ကြောင့်သာ ဖြစ်၍ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်၊ စိတ်ကြောင့် မဖြစ်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
နှုတ်ကြောင့်သာ ဖြစ်၍ ကိုယ်ကြောင့် မဖြစ်၊ စိတ်ကြောင့် မဖြစ်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၍ စိတ်ကြောင့် မဖြစ်သော အာပတ် သည်ရှိ၏။
ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၍ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်သော အာပတ် သည်ရှိ၏။
နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၍ ကိုယ်ကြောင့် မဖြစ်သော အာပတ် သည်ရှိ၏။
ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်သောအာပတ်သည် ရှိ၏။ အာပတ်သင့်ခြင်း အကြောင်းခြောက်ပါးတို့ဟူသည် ဤသည်တို့ပင်တည်း။
֍ ၂၇၂
။ ထိုအဖြေ၌ ဝိဝါဒမူလ ခြောက်ပါးတို့ဟူသည် အဘယ်တို့နည်း။ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် အမျက်ထွက်လေ့ရှိ၏၊ ရန်ငြိုးဖွဲ့လေ့ရှိ၏။
အမျက်ထွက်လေ့ ရန်ငြိုးဖွဲ့လေ့ရှိသော ရဟန်းသည် မြတ်စွာဘုရား၌လည်း မရိုသေ မတုပ်ဝပ်ဘဲ နေ၏။
တရားတော်၌လည်း မရိုသေ မတုပ်ဝပ်ဘဲ နေ၏။
သံဃာတော်၌လည်း မရိုသေ မတုပ်ဝပ်ဘဲ နေ၏။
သိက္ခာသုံးပါး၌လည်း ဖြည့်ကျင့်ခြင်းကို ပြုလေ့ မရှိ။
မြတ်စွာဘုရား၌ မရိုသေမတုပ်ဝပ်ဘဲ နေသော တရားတော်၌။ပ။ သံဃာတော်၌။ပ။ သိက္ခာ သုံးပါး၌ဖြည့်ကျင့်ခြင်းကို ပြုလေ့ မရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာတော်၌ ငြင်းခုံခြင်းကို ဖြစ်စေ၏။
ယင်းငြင်းခုံခြင်းသည် လူအများ၏ အစီးအပွါးမဲ့ခြင်းငှါ လူအများ မချမ်းသာခြင်းငှါ လူအများအကျိုးမဲ့ခြင်းငှါ နတ်လူတို့၏ အစီးအပွါးမဲ့ကို ပြုခြင်းငှါ ဆင်းရဲကို ပြုခြင်းငှါ ဖြစ်၏။
သင်တို့သည် ဤသို့သဘောရှိသော ဝိဝါဒမူလ ‘ငြင်းခုံခြင်းအကြောင်းရင်း’ ကို မိမိသန္တာန် မိမိအသင်းအပင်း၌လည်းကောင်း၊ သူတစ်ပါးသန္တာန် သူတစ်ပါးအသင်းအပင်း၌လည်းကောင်း၊ မြင်ကြကုန်သည်ရှိသော် သင်တို့သည် ထိုမိမိသန္တာန် မိမိအသင်းအပင်း သူတစ်ပါးသန္တာန် သူတစ်ပါးအသင်းအပင်း၌ယုတ်ညံ့သော ထိုဝိဝါဒမူလကိုပင် ပယ်ဖျောက်ခြင်းငှါ အားထုတ်ကြကုန်လော့။
သင်တို့သည် ဤသို့သဘောရှိသော ဝိဝါဒမူလကို မိမိသန္တာန် မိမိအသင်းအပင်း၌လည်းကောင်း၊ သူတစ်ပါးသန္တာန် သူတစ်ပါးအသင်းအပင်း၌လည်းကောင်း မမြင်ကြကုန်သည်ရှိသော် သင်တို့သည် ထိုမိမိသန္တာန် မိမိအသင်းအပင်း သူတစ်ပါးသန္တာန် သူတစ်ပါးအသင်းအပင်း၌ ယုတ်ညံ့သော ထိုဝိဝါဒမူလကိုပင်နောင်အခါ၌ မဖြစ်စိမ့်သောငှါ ကျင့်ကြကုန်လော့၊ ဤသို့ကျင့်သည်ရှိသော် ယုတ်ညံ့သော ထိုဝိဝါဒမူလကိုပယ်ဖျောက်ခြင်း ဖြစ်၏။ ဤသို့ ပယ်သည်ရှိသော် ယုတ်ညံ့သော ထိုဝိဝါဒမူလသည် နောင်အခါ၌ မဖြစ်တော့ပေ။
--တစ်ဖန် ထို့ပြင်လည်း ရဟန်းသည် သူ့ကျေးဇူးကို ချေဖျက်လေ့ရှိ၏၊ အဖျင်းမူ (ဂုဏ်တုဂုဏ်ပြိုင်ပြု) လေ့ရှိ၏။ပ။ ငြူစူလေ့ရှိ၏၊ ဝန်တိုလေ့ရှိ၏။ စဉ်းလဲကောက်ကျစ်၏၊ လှည့်ပတ်တတ်၏။ ယုတ်ညံ့သောအလိုရှိ၏၊ မှားသော အယူရှိ၏။ မိမိအယူကို မှားသောအားဖြင့် သုံးသပ်၏၊ မြဲမြံစွာ ယူ၏၊ (အယူကို) စွန့်နိုင်ခဲ၏။
မိမိအယူကို မှားသောအားဖြင့် သုံးသပ်၍ မြဲမြံစွာ ယူသည့်ပြင် (အယူကို) စွန့်နိုင်ခဲသော ထိုရဟန်းသည့်မြတ်စွာဘုရား၌လည်း မရိုသေ မတုပ်ဝပ်ဘဲ နေ၏၊ တရားတော်၌လည်း မရိုသေ မတုပ်ဝပ်ဘဲ နေ၏၊ သံဃာတော်၌လည်း မရိုသေ မတုပ်ဝပ်ဘဲ နေ၏၊ သိက္ခာ (သုံးပါး) ၌လည်း ဖြည့်ကျင့် ခြင်းကို ပြုလေ့မရှိ။
မြတ်စွာဘုရား၌ မရိုသေ မတုပ်ဝပ်ဘဲ နေသော တရားတော်၌။ပ။ သံဃာတော်၌။ပ။ သိက္ခာ (သုံးပါး) ၌ဖြည့်ကျင့်ခြင်းကို ပြုလေ့မရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာ၌ ငြင်းခုံခြင်းကို ဖြစ်စေ၏။
ယင်းငြင်းခုံခြင်းသည် လူအများ၏ အစီးအပွါးမဲ့ခြင်းငှါ လူအများ မချမ်းသာခြင်းငှါ လူအများ၏အကျိုးမဲ့ခြင်းငှါ နတ်လူတို့၏ အစီးအပွါးမဲ့ကို ပြုခြင်းငှါ ဆင်းရဲကို ပြု ခြင်းငှါ ဖြစ်၏။
သင်တို့သည် ဤသို့သဘောရှိသော ဝိဝါဒမူလကို မိမိသန္တာန် မိမိအသင်းအပင်း၌လည်းကောင်း၊ သူတစ်ပါးသန္တာန် သူတစ်ပါးအသင်းအပင်း၌လည်းကောင်း မြင်ကြကုန်သည်ရှိသော် ထိုမိမိသန္တာန် မိမိအသင်းအပင်း သူတစ်ပါးသန္တာန် သူတစ်ပါးအသင်းအပင်း၌ ယုတ်ညံ့သော ထိုဝိဝါဒမူလကို ပယ်ဖျောက်ခြင်းငှါ အားထုတ်ကြကုန်လော့။
သင်တို့သည် ဤသို့သဘောရှိသော ဝိဝါဒမူလကို မိမိသန္တာန် မိမိအသင်းအပင်း၌လည်းကောင်း၊ သူတစ်ပါးသန္တာန် သူတစ်ပါးအသင်းအပင်း၌လည်းကောင်း မမြင်ကြကုန်သည်ရှိသော် သင်တို့သည် ထိုမိမိသန္တာန် မိမိအသင်းအပင်း သူတစ်ပါးသန္တာန် သူတစ်ပါးအသင်းအပင်း၌ ယုတ်ညံ့သော ထိုဝိဝါဒမူလကိုပင်နောင်အခါ၌မဖြစ်စိမ့်သောငှါ ကျင့်ကြကုန်လော့။ ဤသို့ ကျင့်သည်ရှိသော် ယုတ်ညံ့သော ထိုဝိဝါဒမူလကိုပယ်ဖျောက်ခြင်း ဖြစ်၏။ ဤသို့ ပယ်ဖျောက်သော် ယုတ်ညံ့သော ထိုဝိဝါဒမူလသည် နောင်အခါ မဖြစ်တော့ပေ။ ဝိဝါဒမူလခြောက်ပါးတို့ဟူသည် ဤသည်တို့ပင်တည်း။
֍ ၂၇၃
။ ထိုအဖြေ၌ အနုဝါဒမူလခြောက်ပါးတို့ဟူသည် အဘယ်တို့နည်း။ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် အမျက်ထွက်လေ့ရှိ၏၊ ရန်ငြိုးဖွဲ့လေ့ရှိ၏။
အမျက်ထွက်လေ့ ရန်ငြိုးဖွဲ့လေ့ရှိသော ထိုရဟန်းသည် မြတ်စွာဘုရား၌လည်း မရိုသေ မတုပ်ဝပ်ဘဲ နေ၏။
တရားတော်၌လည်း မရိုသေ မတုပ်ဝပ်ဘဲ နေ၏။
သံဃာတော်၌လည်း မရိုသေ မတုပ်ဝပ်ဘဲ နေ၏။
သိက္ခာ (သုံးပါး) ၌လည်း ဖြည့်ကျင့်ခြင်းကို ပြုလေ့မရှိ။
မြတ်စွာဘုရား၌ မရိုသေ မတုပ်ဝပ်ဘဲ နေသော တရားတော်၌။ပ။ သံဃာတော်၌။ပ။ သိက္ခာ (သုံးပါး) ၌ ဖြည့်ကျင့်ခြင်းကို ပြုလေ့မရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာ၌ စွပ်စွဲခြင်းကို ဖြစ်စေ၏။
ယင်းစွပ်စွဲခြင်းသည် လူအများ၏ အစီးအပွါးမဲ့ခြင်းငှါ လူအများ မချမ်းသာခြင်းငှါ လူအများ၏အကျိုးမဲ့ခြင်းငှါ နတ်လူတို့၏ အစီးအပွါးမဲ့ကို ပြုခြင်းငှါ ဆင်းရဲကို ပြုခြင်းငှါ ဖြစ်၏။
သင်တို့သည် ဤသို့သဘောရှိသော အနုဝါဒမူလကို မိမိသန္တာန် မိမိအသင်းအပင်း၌လည်းကောင်း၊ သူတစ်ပါးသန္တာန် သူတစ်ပါးအသင်းအပင်း၌လည်းကောင်း မြင်ကြကုန်သည်ရှိသော် သင်တို့သည် ထိုမိမိသန္တာန် မိမိအသင်းအပင်း သူတစ်ပါးသန္တာန် သူတစ်ပါးအသင်းအပင်း၌ ယုတ်ညံ့သော ထိုအနုဝါဒမူလကိုပင် ပယ်ဖျောက်ခြင်းငှါအား ထုတ်ကြကုန်လော့။
--သင်ရဟန်းတို့သည် ဤသို့သဘောရှိသော အနုဝါဒမူလကို မိမိသန္တာန် မိမိအသင်းအပင်း၌လည်းကောင်း၊ သူတစ်ပါးသန္တာန် သူတစ်ပါးအသင်းအပင်း၌လည်းကောင်း မမြင်ကြကုန်သည်ရှိသော် သင်တို့သည် ထိုမိမိသန္တာန် မိမိအသင်းအပင်း သူတစ်ပါးသန္တာန် သူတစ်ပါးအသင်းအပင်း၌ ယုတ်ညံ့သောထိုအနုဝါဒမူလကိုပင် နောင်အခါ၌ မဖြစ်စိမ့်သောငှါ ကျင့်ကြကုန်လော့။ ဤသို့ ကျင့်လတ်သော် ယုတ်ညံ့သော ထိုအနုဝါဒမူလကို ပယ်ဖျောက်ခြင်း ဖြစ်၏။ ဤသို့ပယ်ဖျောက်လတ်သော် ယုတ်ညံ့သော ထိုအနုဝါဒမူလသည် နောင်အခါ မဖြစ်တော့ပေ။
တစ်ဖန် ထို့ပြင်လည်း ရဟန်းသည် သူ့ကျေးဇူးကို ချေဖျက်လေ့ရှိ၏၊ အဖျင်းပြု (ဂုဏ်တုဂုဏ်ပြိုင်ပြု) မူလေ့ရှိ၏။ပ။ ငြူစူလေ့ရှိ၏၊ ဝန်တိုလေ့ရှိ၏။ စဉ်းလဲကောက်ကျစ်၏၊ လှည့်ပတ် တတ်၏။
ယုတ်ညံ့သော အလိုရှိ၏၊ မှားသော အယူရှိ၏။ မိမိအယူကို မှားသောအားဖြင့် သုံးသပ်၏၊ မြဲမြံစွာယူ၏၊ (အယူကို) စွန့်နိုင်ခဲ၏။
မိမိအယူကို မှားသောအားဖြင့် သုံးသပ်၍ မြဲမြံစွာယူသည့်ပြင် (အယူကို) စွန့်နိုင်ခဲသော ရဟန်းသည်မြတ်စွာဘုရား၌လည်း မရိုသေ မတုပ်ဝပ်ဘဲ နေ၏၊ တရားတော်၌လည်း မရိုသေ မတုပ်ဝပ်ဘဲ နေ၏၊ သံဃာတော်၌လည်း မရိုသေ မတုပ်ဝပ်ဘဲ နေ၏၊ သိက္ခာ (သုံးပါး) ၌လည်း ဖြည့်ကျင့်ခြင်းကို ပြုလေ့မရှိ။
မြတ်စွာဘုရား၌ မရိုသေ မတုပ်ဝပ်ဘဲနေသော တရားတော်၌။ပ။ သံဃာတော်၌။ပ။ သိက္ခာ (သုံးပါး) ၌ ဖြည့်ကျင့်ခြင်းကို ပြုလေ့မရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာ၌ စွပ်စွဲခြင်းကို ဖြစ်စေ၏။
ယင်းစွပ်စွဲခြင်းသည် လူအများ၏ အစီးအပွါးမဲ့ခြင်းငှါ လူအများ မချမ်းသာခြင်းငှါ လူအများ၏အကျိုးမဲ့ခြင်းငှါ နတ်လူတို့၏ အစီးအပွါးမဲ့ခြင်းကို ပြုခြင်းငှါ ဆင်းရဲကို ပြုခြင်းငှါ ဖြစ်၏။
သင်တို့သည် ဤသို့သဘောရှိသော အနုဝါဒမူလကို မိမိသန္တာန် မိမိအသင်းအပင်း၌လည်းကောင်း၊ သူတစ်ပါးသန္တာန် သူတစ်ပါးအသင်းအပင်း၌လည်းကောင်း မြင်ကြကုန်သည်ရှိသော် သင်တို့သည် ထိုမိမိသန္တာန် မိမိ အသင်းအပင်း သူတစ်ပါးသန္တာန် သူတစ်ပါးအသင်းအပင်း၌ ယုတ်ညံ့သော ထိုအနုဝါဒမူလကိုပင် ပယ်ဖျောက်ခြင်းငှါ အားထုတ်ကြကုန်လော့။
သင်ရဟန်းတို့သည် ဤသို့သဘောရှိသော အနုဝါဒမူလကို မိမိသန္တာန် မိမိအသင်းအပင်း၌လည်းကောင်း၊ သူတစ်ပါးသန္တာန် သူတစ်ပါးအသင်းအပင်း၌လည်းကောင်း ဤသို့ မမြင်ကြကုန်သည်ရှိသော်ထိုမိမိသန္တာန် မိမိအသင်းအပင်း သူတစ်ပါးသန္တာန် သူတစ်ပါးအသင်းအပင်း၌ ယုတ်ညံ့သော ထိုအနုဝါဒမူလ၏ အကြောင်းကိုပင် နောင်အခါ၌ မဖြစ်စိမ့်သောငှါ ကျင့်ကြကုန်လော့။ ဤသို့ ကျင့်လတ်သော်ယုတ်ညံ့သော ထိုအနုဝါဒမူလကို ပယ်ခြင်း ဖြစ်၏။ ဤသို့ပယ်လတ်သော် ယုတ်ညံ့သော ထိုအနုဝါဒမူလသည် နောင်အခါ မဖြစ်တော့ပေ။ အနုဝါဒမူလခြောက်ပါးဟူသည် ဤသည်တို့ပင်တည်း။
֍ ၂၇၄
။ ထိုအဖြေ၌ သာရဏီယတရား ခြောက်ပါးတို့ဟူသည် အဘယ်တို့နည်း။ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် သီတင်းသုံးဖော်တို့အပေါ်ဝယ် မျက်မှောက်ဖြစ်စေ မျက်ကွယ် ဖြစ်စေမေတ္တာကာယကံကို ရှေးရှုဆောက်တည်၏။ ဤမေတ္တာကာယကံ တရားသည်လည်း အောက်မေ့ထိုက်သော တရားတည်း၊ ချစ်အပ်သည်ကို ပြုတတ်သော တရားတည်း၊ လေးစားအပ်ရာကို ပြုတတ်သောတရားတည်း၊ (သီတင်းသုံးဖော်တို့၏) ထောက်ပံ့ခြင်း (သီတင်းသုံးဖော်တို့နှင့်) မငြင်းခုံခြင်း ညီညွတ်စွာဖြစ်ခြင်း တစ်ပေါင်းတည်း ဖြစ်ခြင်းငှါ ဖြစ်၏။
တစ်ဖန် ထို့ပြင်လည်း ရဟန်းသည် သီတင်းသုံးဖော်တို့အပေါ်ဝယ် မျက်မှောက်ဖြစ်စေ မျက်ကွယ် ဖြစ်စေမေတ္တာဝစီကံကို ရှေးရှုဆောက်တည်၏။ ဤမေတ္တာဝစီကံတရားသည်လည်း အောက်မေ့ထိုက်သောတရားတည်း၊ ချစ်အပ်သည်ကို ပြုတတ်သော တရားတည်း၊ လေးစားအပ်ရာကို ပြုတတ်သော တရားတည်း။ (သီတင်းသုံးဖော်တို့၏) ထောက်ပံ့ခြင်း (သီတင်းသုံးဖော်တို့နှင့်) မငြင်းခုံခြင်း ညီညွတ်စွာဖြစ်ခြင်း တစ်ပေါင်းတည်းဖြစ်ခြင်းငှါ ဖြစ်၏။
--တစ်ဖန် ထို့ပြင်လည်း ရဟန်းသည် သီတင်းသုံးဖော်တို့အပေါ်ဝယ် မျက်မှောက်ဖြစ်စေ မျက်ကွယ် ဖြစ်စေမေတ္တာမနောကံကို ရှေးရှုဆောက်တည်၏။ ဤမေတ္တာမနောကံတရားသည်လည်း အောက်မေ့ ထိုက်သောတရားတည်း၊ ချစ်အပ်သည်ကို ပြုတတ်သော တရားတည်း၊ လေးစားအပ်ရာကို ပြုတတ် သောတရားတည်း။ (သီတင်းသုံးဖော်တို့၏) ထောက်ပံ့ခြင်း (သီတင်းသုံးဖော်တို့နှင့်) မငြင်းခုံခြင်းညီညွတ်စွာဖြစ်ခြင်း တစ်ပေါင်းတည်း ဖြစ်ခြင်းငှါ ဖြစ်၏။
တစ်ဖန် ထို့ပြင်လည်း ရဟန်းသည် တရားနှင့် ညီစွာဖြစ်၍ တရားသဖြင့် ရအပ်ကုန်သော လာဘ်'ပစ္စည်း'တို့ကို အယုတ်သဖြင့် သပိတ်အတွင်း၌ ဝင်သော တစ်ယောက်မ နှစ်ယောက်မသော ဆွမ်းမျှကိုသော်လည်း သီလရှိသော သီတင်းသုံးဖော်တို့နှင့် မခွဲခြားမူ၍ သုံးဆောင်၏၊ ဆက်ဆံသဖြင့်သုံးဆောင်၏။ ဤတရားသည်လည်း အောက်မေ့ထိုက်သော တရားတည်း၊ ချစ်အပ်သည်ကို ပြုတတ်သောတရားတည်း၊ လေးစားအပ်ရာကို ပြုတတ်သော တရားတည်း။ (သီတင်းသုံးဖော်တို့၏) ထောက်ပံ့ခြင်း (သီတင်းသုံး ဖော်တို့နှင့်) မငြင်းခုံခြင်း ညီညွတ်စွာဖြစ်ခြင်း တစ်ပေါင်းတည်း ဖြစ်ခြင်းငှါ ဖြစ်၏။
တစ်ဖန် ထို့ပြင်လည်း ရဟန်းသည် မကျိုး မပေါက် မကျား မပြောက်သည့်ပြင် တော်လှန်ခြင်းကိုပြုတတ်သည်ဖြစ်၍ ပညာရှိတို့ ချီးမွမ်းအပ် အမှားမသုံးသပ်အပ် (ဥပစာ အပ္ပနာ) သမာဓိကို ဖြစ်စေတတ်ကုန်သော သီလတို့၌ သီးတင်းသုံးဖော်တို့နှင့် မျက်မှောက်ဖြစ်စေ မျက်ကွယ်ဖြစ်စေ တူမျှသော သီလရှိသည်ဖြစ်၍ နေ၏။ ဤသီလတရားသည်လည်း အောက်မေ့ထိုက်သော တရားတည်း၊ ချစ်အပ်သည်ကိုပြုတတ်သော တရားတည်း၊ လေးစားအပ်ရာကို ပြုတတ်သော တရားတည်း။ (သီတင်းသုံးဖော်တို့၏) ထောက်ပံ့ခြင်း (သီတင်းသုံးဖော်တို့နှင့်) မငြင်းခုံခြင်း ညီညွတ်စွာဖြစ်ခြင်း တစ်ပေါင်းတည်း ဖြစ်ခြင်းငှါဖြစ်၏။
တစ်ဖန် ထို့ပြင်လည်း ရဟန်းသည် အပြစ်မရှိသည့်ပြင် ဝဋ်ဆင်းရဲမှ လွတ်မြောက်တတ်သည်ဖြစ်၍ထိုမြတ်စွာဘုရား ဆုံးမတော်မူတိုင်း ကျင့်သောသူအား ကောင်းစွာ ဆင်းရဲကုန်ခြင်းငှါ (ဝဋ်ဆင်းရဲမှ) ထွက် မြောက်စေတတ်သော မဂ်နှင့်ယှဉ်သော သမ္မာဒိဋ္ဌိဖြင့် သီတင်းသုံးဖော်တို့နှင့် မျက်မှောက်ဖြစ်စေမျက်ကွယ် ဖြစ်စေတူသော အယူရှိသည်ဖြစ်၍ နေ၏။ ဤ (မဂ်နှင့်ယှဉ်သော သမ္မာဒိဋ္ဌိ) တရားသည်လည်းအောက်မေ့ ထိုက်သော တရားတည်း၊ ချစ်အပ်သည်ကို ပြုတတ်သော တရားတည်း၊ လေးစားအပ်ရာကိုပြုတတ်သော တရားတည်း။ (သီတင်းသုံးဖော်တို့၏) ထောက်ပံ့ခြင်း (သီတင်းသုံးဖော်တို့နှင့်) မငြင်းခုံခြင်း ညီညွတ်စွာ ဖြစ်ခြင်း တစ်ပေါင်းတည်းဖြစ်ခြင်းငှါ ဖြစ်၏။ သာရဏီယတရားခြောက်ပါးတို့ဟူသည် ဤသည်တို့ပင် တည်း။
֍ ၂၇၅
။ ထိုအဖြေ၌ ဘေဒကရဝတ္ထု ‘ကွဲပြားခြင်းကို ပြုတတ်သော အကြောင်းတရား’ တစ်ဆယ့်ရှစ်ပါးတို့ဟူသည် အဘယ်တို့နည်း။ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းတို့သည် တရားမဟုတ်သည်ကို ‘တရား’ဟူ၍ ပြ၏။
တရားကို ‘တရားမဟုတ်’ဟူ၍ ပြ၏။
ဝိနည်းမဟုတ်သည်ကို ‘ဝိနည်း’ဟူ၍ ပြ၏။
ဝိနည်းကို ‘ဝိနည်းမဟုတ်’ဟူ၍ ပြ၏။
ဘုရားဟောမဟုတ်သည်ကို ‘ဘုရားဟော’ဟူ၍ ပြ၏။
ဘုရားဟောကို ‘ဘုရားဟောမဟုတ်’ဟူ၍ ပြ၏။
မြတ်စွာဘုရား အလေ့အကျက်မဟုတ်သည်ကို ‘မြတ်စွာဘုရား အလေ့အကျက်’ဟူ၍ ပြ၏။
မြတ်စွာဘုရား အလေ့အကျက်ကို ‘မြတ်စွာဘုရား အလေ့အကျက်မဟုတ်’ဟူ၍ ပြ၏။
--မြတ်စွာဘုရား မပညတ်သည်ကို ‘မြတ်စွာဘုရား ပညတ်၏’ဟူ၍ ပြ၏။
မြတ်စွာဘုရား ပညတ်သည်ကို ‘မြတ်စွာဘုရား မပညတ်’ဟူ၍ ပြ၏။
အာပတ်ကို ‘အာပတ်မဟုတ်’ဟူ၍ ပြ၏။
အာပတ်မဟုတ်သည်ကို ‘အာပတ်’ဟူ၍ ပြ၏။
ပေါ့သော အာပတ်ကို ‘လေးသော အာပတ်’ဟူ၍ ပြ၏။
လေးသော အာပတ်ကို ‘ပေါ့သော အာပတ်’ဟူ၍ ပြ၏။
အကြွင်းရှိသော အာပတ်ကို ‘အကြွင်းမရှိသော အာပတ်’ဟူ၍ ပြ၏။
အကြွင်းမရှိသော အာပတ်ကို ‘အကြွင်းရှိသော အာပတ်’ဟူ၍ ပြ၏။
ရုန့်ရင်းသော အာပတ်ကို ‘မရုန့်ရင်းသော အာပတ်’ဟူ၍ ပြ၏။
မရုန့်ရင်းသော အာပတ်ကို ‘ရုန့်ရင်းသော အာပတ်’ဟူ၍ ပြ၏။ ဘေဒကရဝတ္ထုတစ်ဆယ့်ရှစ်ပါးတို့ဟူသည် ဤသည်တို့ပင်တည်း။
ထိုအဖြေ၌ အဓိကရုဏ်းလေးပါးတို့ဟူသည် အဘယ်တို့နည်း။
ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်း၊ အနုဝါဒါဓိကရုဏ်း၊ အာပတ္တာဓိကရုဏ်း၊ ကိစ္စာဓိကရုဏ်းတို့တည်း။
အဓိကရုဏ်းလေးပါးတို့ဟူသည် ဤသည်တို့ပင်တည်း။
ထိုအဖြေ၌ သမထခုနစ်ပါးတို့ဟူသည် အဘယ်တို့နည်း။
သမ္မုခါဝိနယသမထ၊ သတိဝိနယသမထ၊ အမူဠှဝိနယသမထ၊ ပဋိညာတကရဏသမထ၊ ယေဘုယျသိကာသမထ၊ တဿပါပိယသိကာသမထ၊ တိဏဝတ္ထာရကသမထတို့တည်း။ သမထခုနစ်ပါးတို့ဟူသည်ဤသည်တို့ပင်တည်း။
ကတိပုစ္ဆာဝါရ ပြီး၏။
ထိုကတိပုစ္ဆာဝါရ၏ အကျဉ်းချုပ်
အာပတ်၊ အာပတ်အစု၊ ဝိနီတဝတ္ထု၊ တစ်ဖန် အာပတ်ခုနစ်ပါး၊ အာပတ်အစု ခုနစ်ပါး၊ ဝိနီတဝတ္ထု၊ အဂါရဝ၊ ဂါရဝ၊ (မူလ ဝိဝါဒမူလ)၇
တစ်ဖန် ဝိနီတဝတ္ထု၊ ဝိပတ္တိ၊ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာန်၊ ဝိဝါဒမူလ၊ အနုဝါဒမူလ၊ သာရဏီ ယဓမ္မ၊ ဘေဒကရဝတ္ထု၊ အဓိကရဏနှင့်တကွ ခုနစ်ပါးသာ ဖြစ်ကုန်သော ငြိမ်းအေးကြောင်း ‘သမထ'တို့ကို ဟောတော်မူအပ်ကုန်၏။ ဤ (ကတိပုစ္ဆာဝါရ၌လာသော) ပုဒ်တို့သည် တစ်ဆယ့်ခုနစ်ပါးတို့တည်း။ ဤသည်ကား အကျဉ်းချုပ်တည်း။
၁။ မာတိကာ၌ပါသောအာပတ်
၂။ မာတိကာ၌ပါသောအာပတ်အစု
၃။ ဝိဘင်း၌ပါသောအာပတ်။
၄။ ဝိဘင်း၌ပါသောအာပတ်အစု။
၅။ ရှောင်ကြဉ်ထားသဖြင့် မပြုခြင်း။
၆။ အထူးရှောင်ကြဉ်မထားပဲ မပြုခြင်း။
၇။ အချို့ နိဿယဆရာတို့က အနက်ပြန်ကြသော်လည်း သစ်ဆိမ့် ဆရာတော်ကမူ ပါဌ်ပျက်စကားဖြစ်သည်ဟု မိန့်ပြီးလျှင် “ဂါရဝါပိ တထေဝ စ” ရှိသော် ကောင်း၏ဟု မိန့်၏။ ဆဋ္ဌစာမူနှင့် ရှေးစာမူများ၌ “ဂါရဝါမူလမေဝ စ”ဟု ရှိကြ၏။
--အာပတ်သင့်ခြင်း အကြောင်းခြောက်မျိုးကို ပြဆိုရာ
֍ ၂၇၆
။ ပဌမအာပတ္တိသမုဋ္ဌာန်ကြောင့် ပါရာဇိကအာပတ်သို့ ရောက်ရာအံ့လောဟု အမေးရှိပါမူမရောက်ရာဟု ဖြေဆိုအပ်၏။သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သို့ ရောက်ရာအံ့လောဟု အမေးရှိပါမူ ရောက်ရာ၏ဟု ဖြေဆိုအပ်၏။
ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်ရာအံ့လောဟု အမေးရှိပါမူ ရောက်ရာ၏ဟု ဖြေဆိုအပ်၏။
ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်ရာအံ့လောဟု အမေးရှိပါမူ ရောက်ရာ၏ဟု ဖြေဆိုအပ်၏။
ပါဋိဒေသနီအာပတ်သို့ ရောက်ရာအံ့လောဟု အမေးရှိပါမူ ရောက်ရာ၏ဟု ဖြေဆိုအပ်၏။
ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်ရာအံ့လောဟု အမေးရှိပါမူ ရောက်ရာ၏ဟု ဖြေဆိုအပ်၏။
ဒုဗ္ဘာသီအာပတ်သို့ ရောက်ရာအံ့လောဟု အမေးရှိပါမူ မရောက်ရာဟု ဖြေဆိုအပ်၏။
ဒုတိယအာပတ္တိသမုဋ္ဌာန်ကြောင့် ပါရာဇိကအာပတ်သို့ ရောက်ရာအံ့လောဟု အမေးရှိပါမူ မရောက် ရာဟုဖြေဆိုအပ်၏။
သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သို့ ရောက်ရာအံ့လောဟု အမေးရှိပါမူ ရောက်ရာ၏ဟု ဖြေဆိုအပ်၏။
ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်ရာအံ့လောဟု အမေးရှိပါမူ ရောက်ရာ၏ဟု ဖြေဆိုအပ်၏။
ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်ရာအံ့လောဟု အမေးရှိပါမူ ရောက်ရာ၏ဟု ဖြေဆိုအပ်၏။
ပါဋိဒေသနီအာပတ်သို့ ရောက်ရာအံ့လောဟု အမေးရှိပါမူ မရောက်ရာဟု ဖြေဆိုအပ်၏။
ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်ရာအံ့လောဟု အမေးရှိပါမူ ရောက်ရာ၏ဟု ဖြေဆိုအပ်၏။
ဒုဗ္ဘာသီအာပတ်သို့ ရောက်ရာအံ့လောဟု အမေးရှိပါမူ မရောက်ရာဟု ဖြေဆိုအပ်၏။
တတိယအာပတ္တိသမုဋ္ဌာန်ကြောင့် ပါရာဇိကအာပတ်သို့ ရောက်ရာအံ့လောဟု အမေးရှိပါမူ မရောက်ရာဟု ဖြေဆိုအပ်၏။
သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သို့ ရောက်ရာအံ့လောဟု အမေးရှိပါမူ ရောက်ရာ၏ဟု ဖြေဆိုအပ်၏။
ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်ရာအံ့လောဟု အမေးရှိပါမူ ရောက်ရာ၏ဟု ဖြေဆိုအပ်၏။
ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်ရာအံ့လောဟု အမေးရှိပါမူ ရောက်ရာ၏ဟု ဖြေဆိုအပ်၏။
ပါဋိဒေသနီအာပတ်သို့ ရောက်ရာအံ့လောဟု အမေးရှိပါမူ ရောက်ရာ၏ဟု ဖြေဆိုအပ်၏။
ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်ရာအံ့လောဟု အမေးရှိပါမူ ရောက်ရာ၏ဟု ဖြေဆိုအပ်၏။
ဒုဗ္ဘာသီအာပတ်သို့ ရောက်ရာအံ့လောဟု အမေးရှိပါမူ မရောက်ရာဟု ဖြေဆိုအပ်၏။
စတုတ္ထအာပတ္တိသမုဋ္ဌာန်ကြောင့် ပါရာဇိက အာပတ်သို့ ရောက်ရာအံ့လောဟု အမေးရှိပါမူ ရောက်ရာ၏ဟု ဖြေဆိုအပ်၏။
သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သို့ ရောက်ရာအံ့လောဟု အမေးရှိပါမူ ရောက်ရာ၏ဟု ဖြေဆိုအပ်၏။
ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်ရာအံ့လောဟု အမေးရှိပါမူ ရောက်ရာ၏ဟု ဖြေဆိုအပ်၏။
--ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်ရာအံ့လောဟု အမေးရှိပါမူ ရောက်ရာ၏ဟု ဖြေဆိုအပ်၏
ပါဋိဒေသနီအာပတ်သို့ ရောက်ရာအံ့လောဟု အမေးရှိပါမူ ရောက်ရာ၏ဟု ဖြေဆိုအပ်၏။
ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်ရာအံ့လောဟု အမေးရှိပါမူ ရောက်ရာ၏ဟု ဖြေဆိုအပ်၏။
ဒုဗ္ဘာသီအာပတ်သို့ ရောက်ရာအံ့လောဟု အမေးရှိပါမူ မရောက်ရာဟု ဖြေဆိုအပ်၏။
ပဉ္စမအာပတ္တိသမုဋ္ဌာန်ကြောင့် ပါရာဇိကအာပတ်သို့ ရောက်ရာအံ့လောဟု အမေးရှိပါမူ ရောက်ရာ၏ဟုဖြေဆိုအပ်၏။
သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သို့ ရောက်ရာအံ့လောဟု အမေးရှိပါမူ ရောက်ရာ၏ဟု ဖြေဆိုအပ်၏။
ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်ရာအံ့လောဟု အမေးရှိပါမူ ရောက်ရာ၏ဟု ဖြေဆိုအပ်၏။
ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်ရာအံ့လောဟု အမေးရှိပါမူ ရောက်ရာ၏ဟု ဖြေဆိုအပ်၏။
ပါဋိဒေသနီအာပတ်သို့ ရောက်ရာအံ့လောဟု အမေးရှိပါမူ မရောက်ရာဟု ဖြေဆိုအပ်၏။
ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်ရာအံ့လောဟု အမေးရှိပါမူ ရောက်ရာ၏ဟု ဖြေဆိုအပ်၏။
ဒုဗ္ဘာသီအာပတ်သို့ ရောက်ရာအံ့လောဟု အမေးရှိပါမူ ရောက်ရာ၏ဟု ဖြေဆိုအပ်၏။
ဆဋ္ဌအာပတ္တိသမုဋ္ဌာန်ကြောင့် ပါရာဇိကအာပတ်သို့ ရောက်ရာအံ့လောဟု အမေးရှိပါမူ ရောက်ရာ၏ဟုဖြေဆိုအပ်၏။
သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သို့ ရောက်ရာအံ့လောဟု အမေးရှိပါမူ ရောက်ရာ၏ဟု ဖြေဆိုအပ်၏။
ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်ရာအံ့လောဟု အမေးရှိပါမူ ရောက်ရာ၏ဟု ဖြေဆိုအပ်၏။
ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်ရာအံ့လောဟု အမေးရှိပါမူ ရောက်ရာ၏ဟု ဖြေဆိုအပ်၏။
ပါဋိဒေသနီအာပတ်သို့ ရောက်ရာအံ့လောဟု အမေးရှိပါမူ ရောက်ရာ၏ဟု ဖြေဆိုအပ်၏။
ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်ရာအံ့လောဟု အမေးရှိပါမူ ရောက်ရာ၏ဟု ဖြေဆိုအပ်၏။
ဒုဗ္ဘာသီအာပတ်သို့ ရောက်ရာအံ့လောဟု အမေးရှိပါမူ မရောက်ရာဟု ဖြေဆိုအပ်၏။
ရှေးဦးစွာသော အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးကို ပြဆိုရာ ပြီး၏။
--၂ - ကတာပတ္တိဝါရ
֍ ၂၇၇
။ ပဌမအာပတ္တိသမုဋ္ဌာန်ကြောင့် အဘယ်မျှလောက်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်သနည်း။ပဌမအာပတ္တိသမုဋ္ဌာန်ကြောင့် ငါးပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ရဟန်းသည် အပ်၏ဟု အမှတ်ရှိသည်ဖြစ်၍ ကိုယ်တိုင် တောင်းအပ်သော (တံစဉ်း ပုဆိန်စသော) အရာဝတ္ထုဖြင့် မကြားအပ်သော နေရာရှိသော (အလျားတစ်ဆယ့်နှစ်ထွာ) အတိုင်းအရှည်ကို လွန်သော (ပိုးရွ ခြပုန်း စသော တစ်ဆယ့်ခြောက်ပါးသော) ဘေးရန်ရှိသော (နွားနှစ်ကောင်တပ်သော လှည်းဖြင့်) လှည့်လည်လောက်သော ဥပစာမရှိသော ကုဋီ ‘ကျောင်းငယ်’ ကို ပြုအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ဒုက္ကဋ် အာပတ်သို့ ရောက်၏။ (နောက်ဆုံး) မြေစိုင်တစ်ခုသည် မရောက်မီ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ရောက်၏။ ထိုမြေစိုင်သည် ရောက်သောအခါ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သို့ ရောက်၏၊
ရဟန်းသည် အပ်၏ဟု အမှတ်ရှိသည်ဖြစ်၍ နေလွဲသော အခါ၌ စားဖွယ်ကို စားအံ့၊ ပါစိတ် အာပတ်သို့ရောက်၏။
ရဟန်းသည် အပ်၏ဟု အမှတ်ရှိသည်ဖြစ်၍ ရွာတွင်းသို့ ဝင်သော ဆွေမျိုးမတော်သော ရဟန်း မိန်းမ၏လက်မှ ခဲဖွယ်ကိုလည်းကောင်း၊ စားဖွယ်ကိုလည်းကောင်း မိမိလက်ဖြင့် ခံယူ၍ စားအံ့၊ ပါဋိဒေသနီအာပတ်သို့ ရောက်၏။
ပဌမအာပတ္တိသမုဋ္ဌာန်ကြောင့် ဤငါးပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ထိုငါးပါးသော အာပတ်တို့သည် လေးပါးသော ဝိပတ္တိတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော ဝိပတ္တိတို့သို့သက်ဝင်သနည်း။
ခုနစ်ပါးသော အာပတ်အစုတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော အာပတ်အစုတို့ဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်သနည်း။
အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်ကုန်သနည်း။
လေးပါးကုန်သော အဓိကရုဏ်းတို့တွင် အဘယ်အဓိကရုဏ်းနည်း။
ခုနစ်ပါးသော သမထတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်သနည်း။
ထိုငါးပါးသော အာပတ်တို့သည် လေးပါးသော ဝိပတ္တိတို့တွင် နှစ်ပါးသော ဝိပတ္တိတို့သို့ သက်ဝင်ကုန်၏။
ရံခါ သီလဝိပတ္တိသို့ သက်ဝင်ကုန်၏၊ ရံခါ အာစာရဝိပတ္တိသို့ သက်ဝင်ကုန်၏။
ခုနစ်ပါးသော အာပတ်အစုတို့တွင် ငါးပါးကုန်သော အာပတ်အစုတို့ဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏။
ရံခါ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏၊ ရံခါ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏၊ ရံခါ ပါစိတ်အာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏၊ ရံခါ ပါဋိဒေသနီအာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏၊ ရံခါ ဒုက္ကဋ်အာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏။
အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်ကုန်၏။
--ကိုယ်ကြောင့် ဖြစ်ကုန်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်၊ စိတ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။
အဓိကရုဏ်း လေးပါးတို့တွင် အာပတ္တာဓိကရုဏ်းတည်း။
ခုနစ်ပါးသော သမထတို့တွင် သုံးပါးသော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်၏။
ရံခါ သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ ပဋိညာတကရဏဖြင့်လည်းကောင်း၊ ရံခါ သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ တိဏဝတ္ထာရကဝိနည်းကံဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်းအေးကုန်၏။
֍ ၂၇၈
။ ဒုတိယအာပတ္တိသမုဋ္ဌာန်ကြောင့် အဘယ်မျှလောက်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်သနည်း။ဒုတိယအာပတ္တိသမုဋ္ဌာန်ကြောင့် လေးပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ရဟန်းသည် အပ်၏ဟု အမှတ်ရှိသည်ဖြစ်၍ ‘ငါ့အတွက် ကုဋီကို ပြုကုန်လော့’ဟု ညွှန်းအံ့၊ ထိုရဟန်း၏ အကျိုးငှါ မကြားအပ်သော နေရာရှိသော (အလျားတစ်ဆယ့်နှစ်ထွာ) အတိုင်းအရှည်ကိုလွန်သော (ပိုးရွခြပုန်းစသော တစ်ဆယ့်ခြောက်ပါးသော) ဘေးရန်ရှိသော (နွားနှစ်ကောင် တပ်သောလှည်းဖြင့်) လှည့်လည်လောက်သော ဥပစာမရှိသော ကုဋီ ‘ကျောင်းငယ်'ကို ပြုကုန်အံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။ (နောက်ဆုံး) မြေစိုင်တစ်ခုသည် မရောက်မီ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏။ ထိုမြေစိုင်သည် ရောက်သောအခါ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရဟန်းသည် အပ်၏ဟု အမှတ်ရှိသည်ဖြစ်၍ လူသာမဏေကို ပုဒ်ပြိုင် တရားကို ပို့ချအံ့၊ ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဒုတိယအာပတ္တိသမုဋ္ဌာန်ကြောင့် ဤလေးပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ထိုအာပတ်တို့သည် လေးပါးသော ဝိပတ္တိတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော ဝိပတ္တိတို့သို့ သက်ဝင်ကုန်သနည်း။ပ။ ခုနစ်ပါးသော သမထတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်သနည်း။
ထိုအာပတ်တို့သည် လေးပါးသော ဝိပတ္တိတို့တွင် နှစ်ပါးသော ဝိပတ္တိတို့သို့ သက်ဝင်ကုန်၏။
ရံခါ သီလဝိပတ္တိသို့ သက်ဝင်ကုန်၏၊ ရံခါ အာစာရဝိပတ္တိသို့ သက်ဝင်ကုန်၏။
ခုနစ်ပါးသော အာပတ်အစုတို့တွင် လေးပါးကုန်သော အာပတ်အစုတို့ဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏။
ရံခါ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏၊ ရံခါ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏၊ ရံခါ ပါစိတ်အာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏၊ ရံခါ ဒုက္ကဋ်အာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏။
အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်ကုန်၏။
နှုတ်ကြောင့် ဖြစ်ကုန်၏၊ ကိုယ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်၊ စိတ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။
အဓိကရုဏ်း လေးပါးတို့တွင် အာပတ္တာဓိကရုဏ်းတည်း။
ခုနစ်ပါးသော သမထတို့တွင် သုံးပါးသော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်၏။
ရံခါ မျက်မှောက်သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း ပဋိညာတကရဏဖြင့်လည်းကောင်း၊ ရံခါ သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ တိဏဝတ္ထာရက ဝိနည်းကံဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်းအေးကုန်၏။
֍ ၂၇၉
။ တတိယအာပတ္တိသမုဋ္ဌာန်ကြောင့် အဘယ်မျှလောက်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်သနည်း။တတိယအာပတ္တိသမုဋ္ဌာန်ကြောင့် ငါးပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ရဟန်းသည် အပ်၏ဟု အမှတ်ရှိသည်ဖြစ်၍ တိုင်ပင်စီစဉ်၍ မကြားအပ်သော နေရာရှိသော (အလျားတစ်ဆယ့်နှစ်ထွာ) အတိုင်းအရှည်ကို လွန်သော (ပိုးရွခြပုန်းစသော တစ်ဆယ့်ခြောက်ပါးသော) ဘေးရန်ရှိသော (နွားနှစ်ကောင်တပ်သော လှည်းဖြင့်) လှည့်လည်လောက်သော ဥပစာမရှိသော ကုဋီ'ကျောင်းငယ်’ ကို ပြုအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။ (နောက်ဆုံး) မြေစိုင်တစ်ခုသည် မရောက်မီ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏။ ထိုမြေစိုင်သည် ရောက်သောအခါ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သို့ ရောက်၏၊
--ရဟန်းသည် အပ်၏ဟု အမှတ်ရှိသည်ဖြစ်၍ မွန်မြတ်သော စားဖွယ်တို့ကို မိမိအကျိုးငှါ တောင်း၍စားအံ့၊ ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရဟန်းသည် အပ်၏ဟု အမှတ်ရှိသည်ဖြစ်၍ စီရင်သော ရဟန်းမိန်းမအား မတားမြစ်မူ၍ စားအံ့၊ ပါဋိဒေသနီအာပတ်သို့ ရောက်၏။
တတိယအာပတ္တိသမုဋ္ဌာန်ကြောင့် ဤငါးပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ထိုငါးပါးသော အာပတ်တို့သည် လေးပါးသော ဝိပတ္တိတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော ဝိပတ္တိတို့သို့သက်ဝင်ကုန်သနည်း။ပ။ ခုနစ်ပါးသော သမထတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်သနည်း။
ထိုငါးပါးသော အာပတ်တို့သည် လေးပါးကုန်သော ဝိပတ္တိတို့တွင် နှစ်ပါးသော ဝိပတ္တိတို့သို့သက်ဝင်ကုန်၏။
ရံခါ သီလဝိပတ္တိသို့ သက်ဝင်ကုန်၏၊ ရံခါ အာစာရဝိပတ္တိသို့ သက်ဝင်ကုန်၏၊
ခုနစ်ပါးသော အာပတ်အစုတို့တွင် ငါးပါးသော အာပတ်အစုတို့ဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏၊
ရံခါ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏၊ ရံခါ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏၊ ရံခါ ပါစိတ်အာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏၊ ရံခါ ပါဋိဒေသနီအာပတ်အစုဖြင့်ရေတွက်အပ်ကုန်၏၊ ရံခါ ဒုက္ကဋ်အာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏၊
အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်ကုန်၏။
ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ကုန်၏၊ စိတ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။
အဓိကရုဏ်းလေးပါးတို့တွင် အာပတ္တာဓိကရုဏ်းတည်း။
ခုနစ်ပါးသော သမထတို့တွင် သုံးပါးသော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်၏။
ရံခါ သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ ပဋိညာတကရဏဖြင့်လည်းကောင်း၊ ရံခါ သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ တိဏဝတ္ထာရကဝိနည်းကံဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်းအေးကုန်၏။
֍ ၂၈၀
။ စတုတ္ထအာပတ္တိသမုဋ္ဌာန်ကြောင့် အဘယ်မျှလောက်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်သနည်း။စတုတ္ထအာပတ္တိသမုဋ္ဌာန်ကြောင့် ခြောက်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ရဟန်းသည် မေထုန်အကျင့်ကို မှီဝဲအံ့၊ ပါရာဇိကအာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရဟန်းသည် မအပ်ဟု အမှတ်ရှိသည်ဖြစ်လျက် ကိုယ်တိုင်တောင်းအပ်သော (တံစဉ်း ပုဆိန် စသော) အရာဝတ္ထုဖြင့် မကြားအပ်သော (ကုဋီ) နေရာရှိသော (အလျားတစ်ဆယ့်နှစ်ထွာ) အတိုင်း အရှည်ကိုလွန်သော (ပိုးရွခြပုန်း စသော တစ်ဆယ့်ခြောက်ပါးသော) ဘေးရန်ရှိသော (နွားနှစ်ကောင် တပ်သောလှည်းဖြင့်) လှည့်လည်လောက်သော ဥပစာမရှိသော ကုဋီ ‘ကျောင်းငယ်’ ကို ပြုအံ့၊ အားထုတ်ခြင်း'ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
(နောက်ဆုံး) မြေစိုင်တစ်ခုသည် မရောက်မီ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏။
--ထိုမြေစိုင်သည် ရောက်သည်ရှိသော် သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ထိုရဟန်းသည် မအပ်ဟု အမှတ်ရှိသည်ဖြစ်လျက် နေလွဲသောအခါ၌ စားဖွယ်ကို စားအံ့၊ ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရဟန်းသည် အပ်၏ဟု အမှတ်ရှိသည်ဖြစ်၍ ရွာတွင်းသို့ ဝင်သော ဆွေမျိုးမတော်သော ရဟန်း မိန်းမ၏လက်မှ ခဲဖွယ်ကိုလည်းကောင်း၊ စားဖွယ်ကိုလည်းကောင်း မိမိလက်ဖြင့် ခံယူ၍ စားအံ့၊ ပါဋိဒေသနီ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
စတုတ္ထအာပတ္တိသမုဋ္ဌာန်ကြောင့် ဤခြောက်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ထိုခြောက်ပါးကုန်သော အာပတ်တို့သည် လေးပါးသော ဝိပတ္တိတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သောဝိပတ္တိတို့သို့ သက်ဝင်ကုန်သနည်း။ပ။ ခုနစ်ပါးသော သမထတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်သနည်း။
ထိုခြောက်ပါးသော အာပတ်တို့သည် လေးပါးကုန်သော ဝိပတ္တိတို့တွင် နှစ်ပါးသော ဝိပတ္တိတို့သို့သက်ဝင်ကုန်၏။
ရံခါ သီလဝိပတ္တိသို့ သက်ဝင်ကုန်၏၊ ရံခါ အာစာရဝိပတ္တိသို့ သက်ဝင်ကုန်၏၊
ခုနစ်ပါးသော အာပတ်အစုတို့တွင် ခြောက်ပါးသော အာပတ်အစုတို့ဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏၊
ရံခါ ပါရာဇိကအာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏၊ ရံခါ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏၊ ရံခါ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏၊ ရံခါ ပါစိတ်အာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏၊ ရံခါ ပါဋိဒေသနီအာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏၊ ရံခါ ဒုက္ကဋ်အာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏၊
အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်ပါးတို့တွင် တစ်ပါးသောအကြောင်းကြောင့် ဖြစ်ကုန်၏
ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ကုန်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။
အဓိကရုဏ်းလေးပါးတို့တွင် အာပတ္တာဓိကရုဏ်းတည်း။
ခုနစ်ပါးသော သမထတို့တွင် သုံးပါးသော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်၏။
ရံခါ သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ ပဋိညာတကရဏဖြင့်လည်းကောင်း၊ ရံခါ သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ တိဏဝတ္ထာရကဝိနည်းကံဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်းအေးကုန်၏။
֍ ၂၈၁
။ ပဉ္စမအာပတ္တိသမုဋ္ဌာန်ကြောင့် အဘယ်မျှလောက်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်သနည်း။ပဉ္စမအာပတ္တိသမုဋ္ဌာန်ကြောင့် ခြောက်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ရဟန်းသည် ယုတ်မာသော အလိုဆိုးရှိသည်ဖြစ်၍ အလိုဆိုးနှိပ်စက်အပ်သည်ဖြစ်၍ ထင်ရှားမရှိသောမဟုတ် မမှန်သော လူတို့၏ ကုသိုလ်ကမ္မပထတရား ဆယ်ပါးထက် လွန်မြတ်သော (ဈာန်မဂ်ဖိုလ်) တရားကို ဝါကြွား၍ ပြောဆိုအံ့၊ ပါရာဇိကအာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရဟန်းသည်မအပ်ဟု အမှတ်ရှိသည်ဖြစ်၍ “ငါ့အတွက် ကုဋီ ‘ကျောင်းငယ်'ကို ပြုကြလော့”ဟု ညွှန်းအံ့၊ ထိုရဟန်း၏ အကျိုးငှါ မကြားအပ်သော (ကုဋီ) နေရာရှိသော (အလျားတစ်ဆယ့်နှစ်ထွာ) အတိုင်းအရှည်ကို လွန်သော (ပိုးရွခြပုန်းစသော တစ်ဆယ့်ခြောက်ပါးသော) ဘေးရန်ရှိသော (နွားနှစ်ကောင်တပ်သော လှည်းဖြင့်) လှည့်လည်လောက်သော ဥပစာမရှိသော ကုဋီ ‘ကျောင်းငယ်’ ကို ပြုကြကုန်အံ့၊ အားထုတ်ခြင်း ‘ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။ (နောက်ဆုံး) မြေစိုင်တစ်ခုသည်မရောက်မီ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏။ ထိုမြေစိုင်တစ်ခုသည် ရောက်သည်ရှိသော် သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
--ရဟန်းသည် မအပ်ဟု အမှတ်ရှိသည်ဖြစ်၍ လူသာမဏေကို ပုဒ်ပြိုင်တရားကို ပို့ချအံ့၊ ပါစိတ် အာပတ်သို့ရောက်၏။
ဆဲရေးခြင်းငှါ အလိုမရှိဘဲ ချုပ်ချယ်ခြင်းငှါ အလိုမရှိဘဲ မျက်နှာမသာခြင်းကို ပြုခြင်းငှါ အလိုမရှိဘဲရယ်မြူးလိုသည်ဖြစ်၍ ယုတ်သော ဆဲရေးခြင်းဖြင့် ယုတ်သော သူကို ဆိုအံ့၊ ဒုဗ္ဘာသီအာပတ်သို့ ရောက်၏။
ပဉ္စမအာပတ္တိသမုဋ္ဌာန်ကြောင့် ဤခြောက်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ထိုခြောက်ပါးသော အာပတ်တို့သည် လေးပါးသော ဝိပတ္တိတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော ဝိပတ္တိတို့သို့ သက်ဝင်ကုန်သနည်း။ပ။ ခုနစ်ပါးသော သမထတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့ဖြင့်ငြိမ်းအေးကုန်သနည်း။
ထိုအာပတ်တို့သည် လေးပါးသော ဝိပတ္တိတို့တွင် နှစ်ပါးသော ဝိပတ္တိတို့သို့ သက်ဝင်ကုန်၏၊
ရံခါ သီလဝိပတ္တိသို့ သက်ဝင်ကုန်၏၊ ရံခါ အာစာရဝိပတ္တိသို့ သက်ဝင်ကုန်၏၊
ခုနစ်ပါးသော အာပတ်အစုတို့တွင် ခြောက်ပါးသော အာပတ်အစုတို့ဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏၊
ရံခါ ပါရာဇိကအာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏၊ ရံခါ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏၊ ရံခါ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏၊ ရံခါ ပါစိတ်အာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ့်ကုန်၏၊ ရံခါ ဒုက္ကဋ်အာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏၊ ရံခါ ဒုဗ္ဘာသီအာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏။
အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်းခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်ကုန်၏။
နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ကုန်၏၊ ကိုယ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။
အဓိကရုဏ်းလေးပါးတို့တွင် အာပတ္တာဓိကရုဏ်းတည်း။
ခုနစ်ပါးသော သမထတို့တွင် သုံးပါးသော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်၏။
ရံခါ သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ ပဋိညာတကရဏဖြင့်လည်းကောင်း၊ ရံခါသမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ တိဏဝတ္ထာရကဝိနည်းကံဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်းအေးကုန်၏။
֍ ၂၈၂
။ ဆဋ္ဌအာပတ္တိသမုဋ္ဌာန်ကြောင့် အဘယ်မျှလောက်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်သနည်း။ဆဋ္ဌအာပတ္တိသမုဋ္ဌာန်ကြောင့် ခြောက်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ရဟန်းသည် တိုင်ပင်၍ ဘဏ္ဍာကို ခိုးအံ့၊ ပါရာဇိကအာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရဟန်းသည် မအပ်ဟု အမှတ်ရှိသည်ဖြစ်လျက် တိုင်ပင်၍ မကြားအပ်သော (ကုဋီ) နေရာရှိသော (အလျားတစ်ဆယ့်နှစ်ထွာ) အတိုင်းအရှည်ကိုလွန်သော (ပိုးရွခြပုန်း စသော တစ်ဆယ့်ခြောက်ပါးသော) ဘေးရန်ရှိသော (နွားနှစ်ကောင်တပ်သော လှည်းဖြင့်) လှည့်လည်လောက်သော ဥပစာမရှိသော ကုဋီ ‘ကျောင်းငယ်'ကို ပြုအံ့။ အားထုတ်ခြင်း'ပယောဂ’ ၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။ (နောက်ဆုံး) မြေစိုင် တစ်ခုသည် မရောက်မီ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏။ ထိုမြေစိုင်သည် ရောက်သည်ရှိသော်သံဃာ ဒိသိသ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရဟန်းသည် မအပ်ဟု အမှတ်ရှိသည်ဖြစ်၍ မွန်မြတ်သော ဘောဇဉ်တို့ကို မိမိ၏ အကျိုးငှါ တောင်း၍စားအံ့၊ ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
--ရဟန်းသည် မအပ်ဟု အမှတ်ရှိသည်ဖြစ်လျက် စီရင်သော ရဟန်းမိန်းမအား မတားမြစ်မူ၍ စားအံ့၊ ပါဋိဒေသနီ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဆဋ္ဌအာပတ္တိသမုဋ္ဌာန်ကြောင့် ဤခြောက်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ထို (ခြောက်ပါးသော) အာပတ်တို့သည် လေးပါးသော ဝိပတ္တိတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော ဝိပတ္တိတို့သို့ သက်ဝင်ကုန်သနည်း။
ခုနစ်ပါးသော အာပတ်အစုတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော အာပတ်အစုတို့ဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်သနည်း။
အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော အကြောင်းတို့ကြောင့်ဖြစ်ကုန်သနည်း။
အဓိကရုဏ်းလေးပါးတို့တွင် အဘယ်အဓိကရုဏ်းနည်း။
ခုနစ်ပါးသော သမထတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်သနည်း။
ထို (ခြောက်ပါးသော) အာပတ်တို့သည် လေးပါးသော ဝိပတ္တိတို့တွင် နှစ်ပါးသော ဝိပတ္တိတို့သို့သက်ဝင်ကုန်၏။
ရံခါ သီလဝိပတ္တိသို့ သက်ဝင်ကုန်၏။ ရံခါ အာစာရဝိပတ္တိသို့ သက်ဝင်ကုန်၏။
ခုနစ်ပါးသော အာပတ်အစုတို့တွင် ခြောက်ပါးသော အာပတ်အစုတို့ဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏။
ရံခါ ပါရာဇိကအာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏၊ ရံခါ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏၊ ရံခါ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏၊ ရံခါ ပါစိတ်အာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏၊ ရံခါ ပါဋိဒေသနီအာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏၊ ရံခါ ဒုက္ကဋ်အာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏။
အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်ကုန်၏။
ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ကုန်၏။
အဓိကရုဏ်းလေးပါးတို့တွင် အာပတ္တာဓိကရုဏ်းတည်း။
ခုနစ်ပါးကုန်သော သမထတို့တွင် သုံးပါးသော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်၏။
ရံခါ သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ ပဋိညာတကရဏဖြင့်လည်းကောင်း၊ ရံခါ သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ တိဏဝတ္ထာရက ဝိနည်းကံဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်းအေးကုန်၏။ (ဤကား အဖြေတည်း)။
အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့၏ နှစ်ခုမြောက် ကတာပတ္တိဝါရ ပြီး၏။
--၃-အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ဂါထာများ
֍ ၂၈၃
။ အဆုံးမရှိသော ဉေယျဓံတရားငါးပါးကို မြင်လေ့ရှိတော်မူသော ဆိတ်ငြိမ်ခြင်း (ငါးပါး) ကိုမြင်လေ့ရှိတော်မူသော လူအပေါင်း၏ အကျိုးစီးပွားကို ဆောင်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည်ဟောတော်မူအပ်သော ကာယသမုဋ္ဌာန်ကြောင့် အဘယ်မျှသော အာပတ်တို့သည် ဖြစ်ကုန်သနည်း၊ ဝိဘင်းနှစ်ပါး၌ လိမ္မာသူ သင့်ကို ငါ မေးပါ၏၊ ဖြေဆိုပါလော့။အဆုံးမရှိသော ဉေယျဓံတရားငါးပါးကို မြင်လေ့ရှိတော်မူသော ဆိတ်ငြိမ်ခြင်း (ငါးပါး) ကိုမြင်လေ့ရှိတော်မူသော လူအပေါင်း၏ အကျိုးစီးပွားကို ဆောင်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည်ဟောတော်မူအပ်သော ကာယသမုဋ္ဌာန်ကြောင့် ငါးပါးသော အာပတ် တို့သည် ဖြစ်ကုန်၏၊ ဝိဘင်းနှစ်ပါး၌လိမ္မာသူသင့်အား ထိုအဖြေကို (ငါသည်) ဖြေကြား၏။
အဆုံးမရှိသော ဉေယျဓံတရားငါးပါးကို မြင်လေ့ရှိတော်မူသော ဆိတ်ငြိမ်ခြင်း (ငါးပါး) ကိုမြင်လေ့ရှိတော်မူသော လူအပေါင်း၏ အကျိုးစီးပွားကို ဆောင်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည်ဟောတော်မူအပ်သော ဝါစသိကသမုဋ္ဌာန်ကြောင့် အဘယ်မျှလောက် သော အာပတ်တို့သည်ဖြစ်ကုန်သနည်း၊ ဝိဘင်းနှစ်ပါး၌ လိမ္မာသူ သင့်ကို ငါမေး၏၊ ဖြေဆိုပါလော့။
အဆုံးမရှိသော ဉေယျဓံတရားငါးပါးကို မြင်လေ့ရှိတော်မူသော ဆိတ်ငြိမ်ခြင်း (ငါးပါး) ကိုမြင်လေ့ရှိတော်မူသော လူအပေါင်း၏ အကျိုးစီးပွားကို ဆောင်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည်ဟောတော်မူအပ်သော ဝါစသိကသမုဋ္ဌာန်ကြောင့် လေးပါးသော အာပတ်တို့သည် ဖြစ်ကုန်၏၊ ဝိဘင်းနှစ်ပါး၌ လိမ္မာသူ သင့်အား ထိုအဖြေကို (ငါသည်) ဖြေကြား၏။
အဆုံးမရှိသော ဉေယျဓံတရားငါးပါးကို မြင်လေ့ရှိတော်မူသော ဆိတ်ငြိမ်ခြင်း (ငါးပါး) ကိုမြင်လေ့ရှိတော်မူသော လူအပေါင်း၏ အကျိုးစီးပွားကို ဆောင်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည်ဟောတော်မူအပ်သော ကာယဝါစာသမုဋ္ဌာန်ကြောင့် အဘယ်မျှလောက်သော အာပတ်တို့သည်ဖြစ်ကုန်သနည်း၊ ဝိဘင်းနှစ်ပါး၌ လိမ္မာသူ သင့်ကို ငါ မေး၏၊ ဖြေဆိုပါလော့။
အဆုံးမရှိသော ဉေယျဓံတရားငါးပါးကို မြင်လေ့ရှိတော်မူသော ဆိတ်ငြိမ်ခြင်း (ငါးပါး) ကိုမြင်လေ့ရှိတော်မူသော လူအပေါင်း၏ အကျိုးစီးပွားကို ဆောင်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည်ဟောတော်မူအပ်သော ကာယဝါစာသမုဋ္ဌာန်ကြောင့် ငါးပါးသော အာပတ်တို့သည် ဖြစ်ကုန်၏၊ ဝိဘင်းနှစ်ပါး၌ လိမ္မာသူ သင့်အား ထိုအဖြေကို (ငါသည်) ဖြေကြား၏။
အဆုံးမရှိသော ဉေယျဓံတရားငါးပါးကို မြင်လေ့ရှိတော်မူသော ဆိတ်ငြိမ်ခြင်း (ငါးပါး) ကိုမြင်လေ့ရှိတော်မူသော လူအပေါင်း၏ အကျိုးစီးပွားကို ဆောင်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည်ဟောတော်မူအပ်သော ကာယစိတ္တသမုဋ္ဌာန်ကြောင့် အဘယ်မျှလောက်ကုန်သော အာပတ်တို့သည်ဖြစ်ကုန်သနည်း၊ ဝိဘင်းနှစ်ပါး၌ လိမ္မာသူ သင့်ကို ငါမေး၏၊ ဖြေဆိုပါလော့။
အဆုံးမရှိသော ဉေယျဓံတရားငါးပါးကို မြင်လေ့ရှိတော်မူသော ဆိတ်ငြိမ်ခြင်း (ငါးပါး) ကိုမြင်လေ့ရှိတော်မူသော လူအပေါင်း၏ အကျိုးစီးပွားကို ဆောင်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည့်ဟောတော်မူအပ်သော ကာယစိတ္တသမုဋ္ဌာန်ကြောင့် ခြောက်ပါးသော အာပတ်တို့သည် ဖြစ်ကုန်၏၊ ဝိဘင်းနှစ်ပါး၌ လိမ္မာသူသင့်အား ထိုအဖြေကို (ငါသည်) ဖြေကြား၏။
--အဆုံးမရှိသော ဉေယျဓံတရားငါးပါးကို မြင်လေ့ရှိတော်မူသော ဆိတ်ငြိမ်ခြင်း (ငါးပါး) ကိုမြင်လေ့ရှိတော်မူသော လူအပေါင်း၏ အကျိုးစီးပွားကို ဆောင်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည်ဟောတော်မူအပ်သော ဝါစာစိတ္တသမုဋ္ဌာန်ကြောင့် အဘယ်မျှလောက်သော အာပတ်တို့သည်ဖြစ်ကုန်သနည်း၊ ဝိဘင်းနှစ်ပါး၌ လိမ္မာသူ သင့်ကို ငါ မေး၏၊ ဖြေဆိုပါလော့။
အဆုံးမရှိသော ဉေယျဓံတရားငါးပါးကို မြင်လေ့ရှိတော်မူသော ဆိတ်ငြိမ်ခြင်း (ငါးပါး) ကိုမြင်လေ့ရှိတော်မူသော လူအပေါင်း၏ အကျိုးစီးပွားကို ဆောင်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည်ဟောတော်မူအပ်သော ဝါစာစိတ္တသမုဋ္ဌာန်ကြောင့် ခြောက်ပါးသော အာပတ်တို့သည် ဖြစ်ကုန်၏၊ ဝိဘင်းနှစ်ပါး၌ လိမ္မာသူ သင့်အား ထိုအဖြေကို (ငါသည်) ဖြေကြား၏။
အဆုံးမရှိသော ဉေယျဓံတရားငါးပါးကို မြင်လေ့ရှိတော်မူသော ဆိတ်ငြိမ်ခြင်း (ငါးပါး) ကိုမြင်လေ့ရှိတော်မူသော လူအပေါင်း၏ အကျိုးစီးပွားကို ဆောင်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည်ဟောတော်မူအပ်သော ကာယဝါစာစိတ္တသမုဋ္ဌာန်ကြောင့် အဘယ်မျှလောက်သော အာပတ်တို့သည်ဖြစ်ကုန်သနည်း၊ ဝိဘင်းနှစ်ပါး၌ လိမ္မာသူ သင့်ကို ငါမေး၏၊ ဖြေဆိုပါလော့။
အဆုံးမရှိသော ဉေယျဓံတရားငါးပါးကို မြင်လေ့ရှိတော်မူသော ဆိတ်ငြိမ်ခြင်း (ငါးပါး) ကိုမြင်လေ့ရှိတော်မူသော လူအပေါင်း၏ အကျိုးစီးပွားကို ဆောင်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည်ဟောတော်မူအပ်သော ကာယဝါစာစိတ္တသမုဋ္ဌာန်ကြောင့် ခြောက်ပါး သော အာပတ်တို့သည် ဖြစ်ကုန်၏၊ ဝိဘင်းနှစ်ပါး၌ လိမ္မာသူ သင့်အား ထိုအဖြေကို (ငါသည်) ဖြေကြား၏။ (ဤကား ဂါထာအပြီးတည်း)။
သုံးခုမြောက် အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ဂါထာများ ပြီး၏။
--၄-ဝိပတ္တိပစ္စယဝါရ
֍ ၂၈၄
။ သီလဝိပတ္တိဟူသော အကြောင်းကြောင့် အဘယ်မျှလောက်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက် သနည်း။သီလဝိပတ္တိဟူသော အကြောင်းကြောင့် လေးပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ရဟန်းမိန်းမသည် သိလျက် ပါရာဇိကအာပတ်ကို ဖုံးလွှမ်းအံ့၊ ပါရာဇိကအာပတ်သို့ ရောက်၏၊ ယုံမှားရှိသည်ဖြစ်၍ ဖုံးလွှမ်းအံ့၊ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရဟန်းယောက်ျားသည် သံဃာဒိသိသ်အာပတ်ကို ဖုံးလွှမ်းအံ့၊ ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
မိမိ၏ ရုန့်ရင်းသော အာပတ်ကို ဖုံးလွှမ်းအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
သီလဝိပတ္တိဟူသော အကြောင်းကြောင့် ဤလေးပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ထို (လေးပါးသော) အာပတ်တို့သည် လေးပါးသော ဝိပတ္တိတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော ဝိပတ္တိတို့သို့ သက်ဝင်ကုန်သနည်း။ပ။ ခုနစ်ပါးသော သမထတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့ဖြင့်ငြိမ်းအေးကုန်သနည်း။
ထို (လေးပါးသော) အာပတ်တို့သည် လေးပါးသော ဝိပတ္တိတို့တွင် နှစ်ပါးသော ဝိပတ္တိတို့သို့ သက်ဝင်ကုန်၏။
ရံခါ သီလဝိပတ္တိသို့ သက်ဝင်ကုန်၏၊ ရံခါ အာစာရဝိပတ္တိသို့ သက်ဝင်ကုန်၏။
ခုနစ်ပါးသော အာပတ်အစုတို့တွင် လေးပါးသော အာပတ်အစုတို့ဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏။
ရံခါ ပါရာဇိကအာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏၊ ရံခါ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏၊ ရံခါ ပါစိတ်အာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏၊ ရံခါ ဒုက္ကဋ်အာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏။
အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့်ဖြစ်ကုန်၏၊ ကိုယ့်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ကုန်၏။
အဓိကရုဏ်းလေးပါးတို့တွင် အာပတ္တာဓိကရုဏ်းတည်း။
ခုနစ်ပါးသော သမထတို့တွင် သုံးပါးသော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်၏။
ရံခါ သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ ပဋိညာတကရဏဖြင့်လည်းကောင်း၊ ရံခါ သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ တိဏဝတ္ထာရကဝိနည်းကံဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်းအေးကုန်၏။
֍ ၂၈၅
။ အာစာရဝိပတ္တိဟူသော အကြောင်းကြောင့် အဘယ်မျှလောက်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်သနည်း။အာစာရဝိပတ္တိဟူသော အကြောင်းကြောင့် တစ်ခုသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
အကျင့်ပျက်စီးခြင်းကို ဖုံးလွှမ်းအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
အာစာရဝိပတ္တိဟူသော အကြောင်းကြောင့် ဤတစ်ခုသော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
--ထိုအာပတ်သည် လေးပါးသော ဝိပတ္တိတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော ဝိပတ္တိတို့သို့ သက်ဝင်ကုန်သနည်း။ပ။ ခုနစ်ပါးသော သမထတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်သနည်း။
ထိုအာပတ်သည် လေးပါးသော ဝိပတ္တိတို့တွင် အာစာရဝိပတ္တိဟုဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော ဝိပတ္တိသို့သက်ဝင်၏။
ခုနစ်ပါးသော အာပတ်အစုတို့တွင် ဒုက္ကဋ်အာပတ်အစုဟုဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အာပတ်အစုဖြင့်ရေတွက်အပ်၏။
အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏။
ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏။
အဓိကရုဏ်းလေးပါးတို့တွင် အာပတ္တာဓိကရုဏ်းတည်း။
ခုနစ်ပါးသော သမထတို့တွင် သုံးပါးသော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်၏။
ရံခါ သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ ပဋိညာတကရဏဖြင့်လည်းကောင်း၊ ရံခါ သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ တိဏဝတ္ထာရကဝိနည်းကံဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်းအေး၏။
֍ ၂၈၆
။ ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိဟူသော အကြောင်းကြောင့် အဘယ်မျှလောက်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်သနည်း။ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိဟူသော အကြောင်းကြောင့် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
သုံးကြိမ်တိုင်အောင် (ဉတ်ကမ္မဝါစာဖြင့်) ဆုံးမပါလျက် ယုတ်ညံ့သော (အယူကို) မစွန့်အံ့၊ ဉတ်၏အဆုံး၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏၊ ကမ္မဝါစာ၏ အဆုံး၌ ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိဟူသော အကြောင်းကြောင့် ဤနှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ထိုအာပတ်တို့သည် လေးပါးသော ဝိပတ္တိတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော ဝိပတ္တိတို့သို့ သက်ဝင်ကုန်သနည်း။ပ။ ခုနစ်ပါးသော သမထတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်သနည်း။
ထိုအာပတ်တို့သည် လေးပါးကုန်သော ဝိပတ္တိတို့တွင် အာစာရဝိပတ္တိဟုဆိုအပ်သော တစ်ပါးသောဝိပတ္တိသို့ သက်ဝင်ကုန်၏။
ခုနစ်ပါးကုန်သော အာပတ်အစုတို့တွင် နှစ်ပါးကုန်သော အာပတ်အစုတို့ဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏။
ရံခါ ပါစိတ်အာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏၊ ရံခါ ဒုက္ကဋ်အာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏။
အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်ကုန်၏။
ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ကုန်၏။
အဓိကရုဏ်းလေးပါးတို့တွင် အာပတ္တာဓိကရုဏ်းတည်း။
ခုနစ်ပါးသော သမထတို့တွင် သုံးပါးသော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်၏၊
ရံခါ သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ ပဋိညာတကရဏဖြင့်လည်းကောင်း၊ ရံခါ သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ တိဏဝတ္ထာရကဝိနည်းကံဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်းအေးကုန်၏။
֍ ၂၈၇
။ အာဇီဝဝိပတ္တိဟူသော အကြောင်းကြောင့် အဘယ်မျှလောက်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက်သနည်း။ --အာဇီဝဝိပတ္တိဟူသော အကြောင်းကြောင့် ခြောက်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
အသက်မွေးမှုဟူသော အကြောင်းရင်းကြောင့် အသက်မွေးမှုဟူသော အထောက်အပံ့အကြောင်းကြောင့်အလိုဆိုးရှိသည်ဖြစ်၍ အလိုဆိုးသည် နှိပ်စက်အပ်သည်ဖြစ်၍ ထင်ရှားမရှိသော မဟုတ်မမှန်သော လူတို့၏ကုသိုလ်ကမ္မပထတရားဆယ်ပါးထက် လွန်မြတ်သော ဈာန်မဂ်ဖိုလ်တရားကို ဝါကြွား၍ ပြော ဆိုအံ့၊ ပါရာဇိကအာပတ်သို့ ရောက်၏။
အသက်မွေးမှုဟူသော အကြောင်းရင်းကြောင့် အသက်မွေးမှုဟူသော အထောက်အပံ့အကြောင်းကြောင့်အောင်သွယ်ခြင်းသို့ ရောက်အံ့၊ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
အသက်မွေးမှုဟူသော အကြောင်းရင်းကြောင့် အသက်မွေးမှုဟူသော အထောက်အပံ့အကြောင်းကြောင့်"အကြင်ရဟန်းသည် သင်၏ ကျောင်း၌နေ၏၊ ထိုရဟန်းသည် ရဟန္တာတည်း”ဟု ပြောဆိုအံ့၊ (အပြောခံရသူ) သိမူ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏။
အသက်မွေးမှုဟူသော အကြောင်းရင်းကြောင့် အသက်မွေးမှုဟူသော အထောက်အပံ့အကြောင်းကြောင့်ရဟန်းယောက်ျားသည် မွန်မြတ်သော ဘောဇဉ်တို့ကို မိမိ၏အကျိုးငှါ တောင်း၍ စားအံ့၊ ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
အသက်မွေးမှုဟူသော အကြောင်းရင်းကြောင့် အသက်မွေးမှုဟူသော အထောက်အပံ့အကြောင်းကြောင့် ရဟန်းမိန်းမသည် မွန်မြတ်သော ဘောဇဉ်တို့ကို မိမိ၏အကျိုးငှါ တောင်း၍ စားအံ့၊ ပါဋိဒေသနီအာပတ်သို့ ရောက်၏။
အသက်မွေးမှုဟူသော အကြောင်းရင်းကြောင့် အသက်မွေးမှုဟူသော အထောက်အပံ့အကြောင်းကြောင့်ဟင်းကိုလည်းကောင်း၊ ထမင်းကိုလည်းကောင်း မနာမဖျားဘဲ မိမိ၏အကျိုးငှါ တောင်း၍ စားအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
အာဇီဝဝိပတ္တိဟူသော အကြောင်းကြောင့် ဤခြောက်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ထိုအာပတ်တို့သည် လေးပါးသော ဝိပတ္တိတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော ဝိပတ္တိတို့သို့ သက်ဝင်ကုန်သနည်း။ပ။ ခုနစ်ပါးသော သမထတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်သနည်း။
ထိုအာပတ်တို့သည် လေးပါးသော ဝိပတ္တိတို့တွင် နှစ်ပါးသော ဝိပတ္တိတို့သို့ သက်ဝင်ကုန်၏။
ရံခါ သီလဝိပတ္တိသို့ သက်ဝင်ကုန်၏၊ ရံခါ အာစာရဝိပတ္တိသို့ သက်ဝင်ကုန်၏။
ခုနစ်ပါးသော အာပတ်အစုတို့တွင် ခြောက်ပါးသော အာပတ်အစုတို့ဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏။
ရံခါ ပါရာဇိကအာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏၊ ရံခါ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏၊ ရံခါ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏၊ ရံခါ ပါစိတ်အာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏၊ ရံခါ ပါဋိဒေသနီအာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏၊ ရံခါ ဒုက္ကဋ်အာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏။
အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် ခြောက်မျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်ကုန်၏၊
ရံခါ ကိုယ်ကြောင့် ဖြစ်ကုန်၏၊ နှုတ်ကြောင့်မဖြစ်ကုန်၊ စိတ်ကြောင့်မဖြစ်ကုန်။ ရံခါ နှုတ်ကြောင့်ဖြစ်ကုန်၏၊ ကိုယ်ကြောင့်မဖြစ်ကုန်၊ စိတ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့် လည်းကောင်း ဖြစ်ကုန်၏၊ စိတ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်း ကောင်း ဖြစ်ကုန်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။ ရံခါ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ကုန်၏၊ ကိုယ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ကုန်၏၊
--အဓိကရုဏ်းလေးပါးတို့တွင် အာပတ္တာဓိကရုဏ်းတည်း။
ခုနစ်ပါးသော သမထတို့တွင် သုံးပါးသော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်၏၊
ရံခါ သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ ပဋိညာတကရဏဖြင့်လည်းကောင်း၊ ရံခါ သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ တိဏဝတ္ထာရကဝိနည်းကံဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်းအေးကုန်၏။
လေးခုမြောက် ဝိပတ္တိပစ္စယဝါရ ပြီး၏။
၅-အဓိကရဏပစ္စယဝါရ
֍ ၂၈၈
။ ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် အဘယ်မျှလောက်သော အာပတ်တို့သို့ရောက်သနည်း။ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ရဟန်းကို ဆဲရေးအံ့၊ ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
လူသာမဏေကို ဆဲရေးအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် ဤနှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ထိုအာပတ်တို့သည် လေးပါးသော ဝိပတ္တိတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော ဝိပတ္တိတို့သို့ သက်ဝင်ကုန်သနည်း။ပ။ ခုနစ်ပါးသော သမထတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်သနည်း။
ထိုအာပတ်တို့သည် လေးပါးသော ဝိပတ္တိတို့တွင် အာစာရဝိပတ္တိဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော ဝိပတ္တိသို့သက်ဝင်ကုန်၏။
ခုနစ်ပါးသော အာပတ်အစုတို့တွင် နှစ်ပါးသော အာပတ်အစုတို့ဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏။
ရံခါ ပါစိတ်အာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏၊ ရံခါ ဒုက္ကဋ်အာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏။
အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်ကုန်၏။
ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ကုန်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။ ရံခါနှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ကုန်၏၊ ကိုယ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။ ရံခါကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ကုန်၏၊
အဓိကရုဏ်းလေးပါးတို့တွင် အာပတ္တာဓိကရုဏ်းတည်း။
ခုနစ်ပါးသော သမထတို့တွင် သုံးပါးသော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်၏။
ရံခါ သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ ပဋိညာတကရဏဖြင့်လည်းကောင်း၊ ရံခါ သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ တိဏဝတ္ထာရကဝိနည်းကံဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်းအေးကုန်၏။
--֍ ၂၈၉
။ အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် အဘယ်မျှလောက်သော အာပတ်တို့သို့ရောက်သနည်း။အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် သုံးပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ရဟန်းကို (မြင်ခြင်း ကြားခြင်း ရွံရှာခြင်း) အရင်းမရှိသော ပါရာဇိကအာပတ်ဖြင့် စွပ်စွဲနှိပ်စက်ဖျက်ဆီးအံ့၊ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
(မြင်ခြင်း ကြားခြင်း ရွံရှာခြင်း) အရင်းမရှိသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်ဖြင့် စွပ်စွဲ နှိပ်စက် ဖျက်ဆီးအံ့၊ ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
(မြင်ခြင်း ကြားခြင်း ရွံရှာခြင်း) အရင်းမရှိသော အာစာရဝိပတ္တိဖြင့် စွပ်စွဲ နှိပ်စက် ဖျက်ဆီးအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် ဤသုံးပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ထိုအာပတ်တို့သည် လေးပါးသော ဝိပတ္တိတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော ဝိပတ္တိတို့သို့ သက်ဝင်ကုန်သနည်း။ပ။ ခုနစ်ပါးသော သမထတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်သနည်း။
ထိုအာပတ်တို့သည် လေးပါးသော ဝိပတ္တိတို့တွင် နှစ်ပါးသော ဝိပတ္တိတို့သို့ သက်ဝင်ကုန်၏။
ရံခါ သီလဝိပတ္တိသို့ သက်ဝင်ကုန်၏၊ ရံခါ အာစာရဝိပတ္တိသို့ သက်ဝင်ကုန်၏။
ခုနစ်ပါးသော အာပတ်အစုတို့တွင် သုံးပါးသော အာပတ်အစုတို့ဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏။
ရံခါ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏၊ ရံခါ ပါစိတ်အာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏၊ ရံခါ ဒုက္ကဋ်အာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏။
အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်ကုန်၏။
ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ကုန်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။ ရံခါနှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ကုန်၏၊ ကိုယ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။ ရံခါကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ကုန်၏။
အဓိကရုဏ်းလေးပါးတို့တွင် အာပတ္တာဓိကရုဏ်းတည်း။
ခုနစ်ပါးသော သမထတို့တွင် သုံးပါးသော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်၏။
ရံခါ သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ ပဋိညာတကရဏဖြင့်လည်းကောင်း၊ ရံခါ သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ တိဏဝတ္ထာရကဝိနည်းကံဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်းအေးကုန်၏။
֍ ၂၉၀
။ အာပတ္တာဓိကရုဏ်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် အဘယ်မျှလောက်သော အာပတ်တို့သို့ရောက်သနည်း။အာပတ္တာဓိကရုဏ်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် လေးပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ရဟန်းမိန်းမသည် သိလျက် ပါရာဇိကအာပတ်ကို ဖုံးလွှမ်းအံ့၊ ပါရာဇိကအာပတ်သို့ ရောက်၏။
ယုံမှားရှိသည်ဖြစ်၍ ဖုံးလွှမ်းအံ့၊ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရဟန်းယောက်ျားသည် သံဃာဒိသိသ်အာပတ်ကို ဖုံးလွှမ်းအံ့၊ ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
အကျင့်ပျက်စီးခြင်း ‘အာစာရဝိပတ္တိ’ ကို ဖုံးလွှမ်းအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
အာပတ္တာဓိကရုဏ်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် ဤလေးပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
--ထိုအာပတ်တို့သည် လေးပါးသော ဝိပတ္တိတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော ဝိပတ္တိတို့သို့ သက်ဝင်ကုန်သနည်း။ပ။ ခုနစ်ပါးသော သမထတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်သနည်း။
ထိုအာပတ်တို့သည် လေးပါးသော ဝိပတ္တိတို့တွင် နှစ်ပါးသော ဝိပတ္တိတို့သို့ သက်ဝင်ကုန်၏။
ရံခါ သီလဝိပတ္တိသို့ သက်ဝင်ကုန်၏၊ ရံခါ အာစာရဝိပတ္တိသို့ သက်ဝင်ကုန်၏။
ခုနစ်ပါးသော အာပတ်အစုတို့တွင် လေးပါးသော အာပတ်အစုတို့ဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏။
ရံခါ ပါရာဇိကအာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏၊ ရံခါ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏၊ ရံခါ ပါစိတ်အာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏၊ ရံခါ ဒုက္ကဋ်အာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏။
အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်ကုန်၏။
ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ကုန်၏။
အဓိကရုဏ်းလေးပါးတို့တွင် အာပတ္တာဓိကရုဏ်းတည်း။
ခုနစ်ပါးသော သမထတို့တွင် သုံးပါးသော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်၏။
ရံခါ သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ ပဋိညာတကရဏဖြင့်လည်းကောင်း၊ ရံခါ သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ တိဏဝတ္ထာရကဝိနည်းကံဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်းအေးကုန်၏။
֍ ၂၉၁
။ ကိစ္စာဓိကရုဏ်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် အဘယ်မျှလောက်သော အာပတ်တို့သို့ရောက်သနည်း။ကိစ္စာဓိကရုဏ်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် ငါးပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
နှင်ထုတ်အပ်သော ရဟန်းသို့ အတုလိုက်သော ရဟန်းမိန်းမသည် သုံးကြိမ်တိုင်အောင် (ဉတ်ကမ္မဝါစာဖြင့်) ဆုံးမပါလျက် (အယူကို) မစွန့်အံ့၊ ဉတ်၏ အဆုံး၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ကမ္မဝါစာနှစ်ကြိမ်တို့၏ အဆုံး၌ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏။ ကမ္မဝါစာ၏ အဆုံး၌ ပါရာဇိကအာပတ်သို့ ရောက်၏။
သုံးကြိမ်တိုင်အောင် (ဉတ်ကမ္မဝါစာဖြင့်) ဆုံးမပါလျက် (သံဃာကို) သင်းခွဲသော ရဟန်းသို့ အစဉ်လိုက်သော ရဟန်းတို့သည် (အယူကို) မစွန့်ကုန်အံ့၊ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သို့ ရောက်ကုန်၏။
သုံးကြိမ်တိုင်အောင် (ဉတ်ကမ္မဝါစာဖြင့်) ဆုံးမပါလျက် ယုတ်ညံ့သော အယူကို မစွန့်အံ့၊ ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်ကုန်၏။
ကိစ္စာဓိကရုဏ်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် ဤငါးပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ထိုအာပတ်တို့သည် လေးပါးသော ဝိပတ္တိတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော ဝိပတ္တိတို့သို့ သက်ဝင်ကုန်သနည်း။ပ။ ခုနစ်ပါးသော သမထတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်သနည်း။
ထိုအာပတ်တို့သည် လေးပါးသော ဝိပတ္တိတို့တွင် နှစ်ပါးသော ဝိပတ္တိတို့သို့ သက်ဝင်ကုန်၏။
ရံခါ သီလဝိပတ္တိသို့ သက်ဝင်ကုန်၏၊ ရံခါ အာစာရဝိပတ္တိသို့ သက်ဝင်ကုန်၏။
ခုနစ်ပါးသော အာပတ်အစုတို့တွင် ငါးပါးသော အာပတ်အစုတို့ဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏။
ရံခါ ပါရာဇိကအာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏၊ ရံခါ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏၊ ရံခါ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏၊ ရံခါ ပါစိတ်အာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏၊ ရံခါ ဒုက္ကဋ်အာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏။
--အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်ကုန်၏။
ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ကုန်၏၊
အဓိကရုဏ်းလေးပါးတို့တွင် အာပတ္တာဓိကရုဏ်းတည်း။
ခုနစ်ပါးသော သမထတို့တွင် သုံးပါးသော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်၏။
ရံခါ သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ ပဋိညာတကရဏဖြင့်လည်းကောင်း၊ ရံခါ သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ တိဏဝတ္ထာရကဝိနည်းကံဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်းအေးကုန်၏။
ခုနစ်ပါးသော အာပတ်၊ ခုနစ်ပါးသော အာပတ်အစုတို့ကို ချန်ထား၍ ကြွင်းကျန်သော (သောတာပတ္တိစသော) အာပတ်တို့သည် လေးပါးသော ဝိပတ္တိတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော ဝိပတ္တိတို့သို့သက်ဝင်ကုန်သနည်း။
ခုနစ်ပါးသော အာပတ်အစုတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော အာပတ်အစုတို့ဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်သနည်း။
အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်ကုန်သနည်း။
အဓိကရုဏ်းလေးပါးတို့တွင် အဘယ်အဓိကရုဏ်းနည်း။
ခုနစ်ပါးသော သမထတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်သနည်း။
ခုနစ်ပါးသော အာပတ်၊ ခုနစ်ပါးသော အာပတ်အစုတို့ကို ချန်ထား၍ ကြွင်းကျန်သော (သောတာပတ္တိစသော) အာပတ်တို့သည် လေးပါးသော ဝိပတ္တိတို့တွင် အဘယ်ဝိပတ္တိတို့သို့မျှ မသက်ဝင်ကုန်။
ခုနစ်ပါးသော အာပတ်အစုတို့တွင် အဘယ်အာပတ်အစုဖြင့်မျှ မရေတွက်အပ်ကုန်။
အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် အဘယ်အာပတ်သင့်ခြင်း အကြောင်းကြောင့်မျှ မဖြစ်ကုန်။
အဓိကရုဏ်းလေးပါးတို့တွင် အဘယ်အဓိကရုဏ်းမျှ မဟုတ်။
ခုနစ်ပါးသော သမထတို့တွင် အဘယ်မည်သော သမထဖြင့်မျှ မငြိမ်းအေးကုန်။
ထို (အဖြစ်) သည် အဘယ်အကြောင်းကြောင့်နည်း။
ခုနစ်ပါးသော အာပတ်၊ ခုနစ်ပါးသော အာပတ်အစုမှ တစ်ပါး အခြား (သာဝဇ္ဇ) အာပတ်တို့သည်မရှိကုန်သောကြောင့်တည်း။
ငါးခုမြောက် အဓိကရဏပစ္စယဝါရ ပြီး၏။
အန္တရပေယျာလ ပြီး၏။
ထိုအန္တရပေယျာလ၏ အကျဉ်းချုပ်
ကတိပုစ္ဆာဝါရ၊ ဆအာပတ္တိသမုဋ္ဌာနဝါရ၊ ထိုမှတစ်ပါး ကတာပတ္တိဝါရ၊ အာပတ္တိ သမုဋ္ဌာနဂါထာ၊ ဝိပတ္တိပစ္စယဝါရ၊ ထိုမှတစ်ပါး အဓိကရဏပစ္စယဝါရ။ ဤကား အကျဉ်းချုပ်တည်း။
--သမထဘေဒ
၆-အဓိကရဏပရိယာယဝါရ
֍ ၂၉၂
။ ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်း၏ ရှေ့သွားကား အဘယ်နည်း၊ တည်ရာ ‘ဌာန’ တို့ကား အဘယ်တို့နည်း၊ အကြောင်း ‘ဝတ္ထု’ တို့ကား အဘယ်တို့နည်း၊ ဘုံတို့ကား အဘယ်တို့နည်း၊ ဟိတ်တို့ကားအဘယ်တို့ နည်း၊ အရင်း ‘မူလ’ တို့ကား အဘယ်တို့နည်း၊ အဘယ်မျှလောက်သော အခြင်းအရာတို့ဖြင့်ငြင်းခုံ သနည်း၊ ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးသနည်း။အနုဝါဒါဓိကရုဏ်း၏ ရှေ့သွားကား အဘယ်နည်း၊ တည်ရာ ‘ဌာန’ တို့ကား အဘယ်တို့နည်း၊ အကြောင်း ‘ဝတ္ထု’ တို့ကား အဘယ်တို့နည်း၊ ဘုံတို့ကား အဘယ်တို့နည်း၊ ဟိတ်တို့ကား အဘယ်တို့နည်း၊ အရင်း ‘မူလ'တို့ကား အဘယ်တို့နည်း၊ အဘယ်မျှလောက်သော အခြင်းအရာတို့ဖြင့် စွပ်စွဲသနည်း၊ အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးသနည်း။
အာပတ္တာဓိကရုဏ်း၏ ရှေ့သွားကား အဘယ်နည်း၊ တည်ရာ ‘ဌာန’ တို့ကား အဘယ်တို့နည်း၊ အကြောင်း ‘ဝတ္ထု'တို့ကား အဘယ်တို့နည်း၊ ဘုံတို့ကား အဘယ်တို့နည်း၊ ဟိတ်တို့ကား အဘယ်တို့နည်း၊ အရင်း ‘မူလ’ တို့ကား အဘယ်တို့နည်း၊ အဘယ်မျှလောက်သော အခြင်းအရာတို့ဖြင့်အာပတ်သို့ ရောက်သနည်း၊ အာပတ္တာဓိကရုဏ်းသည် အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့ဖြင့်ငြိမ်းအေးသနည်း။
ကိစ္စာဓိကရုဏ်း၏ ရှေ့သွားကား အဘယ်နည်း၊ တည်ရာ ‘ဌာန’ တို့ကား အဘယ်တို့နည်း၊ အကြောင်း'ဝတ္ထု’ တို့ကား အဘယ်တို့နည်း၊ ဘုံတို့ကား အဘယ်တို့နည်း၊ ဟိတ်တို့ကား အဘယ်တို့ နည်း၊ အရင်း'မူလ'တို့ကား အဘယ်တို့နည်း၊ အဘယ်မျှလောက်သော အခြင်းအရာတို့ဖြင့် အမှု ‘ကိစ္စ’ သည်ဖြစ်သနည်း၊ ကိစ္စာဓိကရုဏ်းသည် အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးသနည်း။
֍ ၂၉၃
။ ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်း၏ ရှေ့သွားကား အဘယ်နည်းဟူသော အမေး၌ လိုချင်ခြင်း ‘လောဘ’ သည်ရှေ့သွားတည်း၊ ပြစ်မှားခြင်း ‘ဒေါသ’ သည် ရှေ့သွားတည်း၊ တွေဝေခြင်း ‘မောဟ’ သည် ရှေ့သွားတည်း၊ မလိုချင်ခြင်း ‘အလောဘ’ သည် ရှေ့သွားတည်း၊ မပြစ်မှားခြင်း ‘အဒေါသ’ သည် ရှေ့သွားတည်း၊ မတွေဝေခြင်း ‘အမောဟ’ သည် ရှေ့သွားတည်း။တည်ရာ ‘ဌာန’ တို့ကား အဘယ်တို့နည်းဟူသော အမေး၌ တည်ရာ ‘ဌာန’ တို့ကား တစ်ဆယ့်ရှစ်ပါးသော ကွဲပြားခြင်းကို ပြုတတ်သော အကြောင်း ‘ဝတ္ထု’ တို့တည်း။
အကြောင်း ‘ဝတ္ထု’ တို့ကား အဘယ်နည်းဟူသော အမေး၌ ဝတ္ထုတို့ကား တစ်ဆယ့်ရှစ်ပါးသောကွဲပြားခြင်းကို ပြုတတ်သော အကြောင်း ‘ဝတ္ထု’ တို့တည်း။
ဘုံတို့ကား အဘယ်တို့နည်းဟူသော အမေး၌ ဘုံတို့ကား တစ်ဆယ့်ရှစ်ပါးသော ကွဲပြားခြင်းကိုပြုတတ်သော အကြောင်း ‘ဝတ္ထု’ တို့တည်း။
ဟိတ်တို့ကား အဘယ်တို့နည်းဟူသော အမေး၌ ဟိတ်တို့ကား ကိုးပါးတို့တည်း၊ ကုသိုလ်ဟိတ်သုံးပါး၊ အကုသိုလ်ဟိတ်သုံးပါး၊ အဗျာကတဟိတ်သုံးပါးတို့တည်း။
အရင်း ‘မူလ’ တို့ကား အဘယ်တို့နည်းဟူသော အမေး၌ အရင်း ‘မူလ’ တို့ကား တစ်ဆယ့်နှစ်ပါးတို့တည်း။
--အဘယ်မျှလောက်သော အခြင်းအရာတို့ဖြင့် ငြင်းခုံသနည်းဟူသော အမေး၌ ဓမ္မအယူရှိသည်ဖြစ်၍လည်းကောင်း၊ အဓမ္မအယူရှိသည်ဖြစ်၍လည်းကောင်း ဤသို့ နှစ်ပါးသော အခြင်းအရာတို့ဖြင့် ငြင်းခုံ၏။
ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးသနည်းဟူသော အမေး၌ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် သမ္မုခါဝိနည်း ယေဘုယျသိကာဝိနည်းကံဟူသော နှစ်ပါးသော သမထတို့ဖြင့်ငြိမ်းအေး၏။
֍ ၂၉၄
။ အနုဝါဒါဓိကရုဏ်း၏ ရှေ့သွားကား အဘယ်နည်းဟူသော အမေး၌ လိုချင်ခြင်း ‘လောဘ’ သည်ရှေ့သွားတည်း၊ ပြစ်မှားခြင်း ‘ဒေါသ’ သည် ရှေ့သွားတည်း၊ တွေဝေခြင်း ‘မောဟ’ သည် ရှေ့သွားတည်း၊ မလိုချင်ခြင်း ‘အလောဘ’ သည် ရှေ့သွားတည်း၊ မပြစ်မှားခြင်း ‘အဒေါသ’ သည် ရှေ့သွားတည်း၊ မတွေဝေခြင်း ‘အမောဟ’ သည် ရှေ့သွားတည်း။တည်ရာ ‘ဌာန’ တို့ကား အဘယ်တို့နည်းဟူသော အမေး၌ တည်ရာ ‘ဌာန’ တို့ကား လေးပါးသောဝိပတ္တိတို့တည်း။
အကြောင်း ‘ဝတ္ထု’ တို့ကား အဘယ်နည်းဟူသော အမေး၌ အကြောင်း ‘ဝတ္ထု’ တို့ကား လေးပါးသောဝိပတ္တိတို့ပင်တည်း။
ဘုံတို့ကား အဘယ်တို့နည်းဟူသော အမေး၌ ဘုံတို့ကား လေးပါးသော ဝိပတ္တိတို့ပင်တည်း။
ဟိတ်တို့ကား အဘယ်တို့နည်းဟူသော အမေး၌ ဟိတ်တို့ကား ကိုးပါးတို့တည်း၊ ကုသိုလ်ဟိတ်သုံးပါး၊ အကုသိုလ်ဟိတ်သုံးပါး၊ အဗျာကတဟိတ်သုံးပါးတို့တည်း။
အရင်း ‘မူလ’ တို့ကား အဘယ်တို့နည်းဟူသော အမေး၌ အရင်း ‘မူလ’ တို့ကား တစ်ဆယ့်လေးပါးတို့တည်း။
အဘယ်မျှလောက်သော အခြင်းအရာတို့ဖြင့် စွပ်စွဲသနည်းဟူသော အမေး၌ အကြောင်း ‘ဝတ္ထု’ အားဖြင့်လည်းကောင်း၊ အာပတ်အားဖြင့်လည်းကောင်း ဤနှစ်ပါးသော အခြင်းအရာအားဖြင့် စွပ်စွဲ၏။
အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးသနည်းဟူသော အမေး၌အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် သမ္မုခါဝိနည်း သတိဝိနည်း အမူဠှဝိနည်း တဿပါပိယသိကာ ဝိနည်းကံဟူသောလေးပါးသော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေး၏။
֍ ၂၉၅
။ အာပတ္တာဓိကရုဏ်း၏ ရှေ့သွားကား အဘယ်နည်းဟူသော အမေး၌ လိုချင်ခြင်း ‘လောဘ’ သည့်ရှေ့သွားတည်း၊ ပြစ်မှားခြင်း ‘ဒေါသ’ သည် ရှေ့သွားတည်း၊ တွေဝေခြင်း ‘မောဟ’ သည် ရှေ့သွား တည်း၊ မလိုချင်ခြင်း ‘အလောဘ’ သည် ရှေ့သွားတည်း၊ မပြစ်မှားခြင်း ‘အဒေါသ’ သည် ရှေ့သွားတည်း၊ မတွေဝေခြင်း ‘အမောဟ’ သည် ရှေ့သွားတည်း။တည်ရာ ‘ဌာန’ တို့ကား အဘယ်တို့နည်းဟူသော အမေး၌ တည်ရာ ‘ဌာန’ တို့ကား ခုနစ်ပါးသောအာပတ်အစုတို့တည်း။
အကြောင်း ‘ဝတ္ထု’ တို့ကား အဘယ်တို့နည်းဟူသော အမေး၌ အကြောင်း ‘ဝတ္ထု’ တို့ကား ခုနစ်ပါးသော အာပတ်အစုပင်တည်း။
ဘုံတို့ကား အဘယ်တို့နည်းဟူသော အမေး၌ ဘုံတို့ကား ခုနစ်ပါးသော အာပတ်အစုတို့ပင်တည်း။
ဟိတ်တို့ကား အဘယ်တို့နည်းဟူသော အမေး၌ ဟိတ်တို့ကား ခြောက်ပါးတို့တည်း၊ အကုသိုလ်ဟိတ်သုံးပါး၊ အဗျာကတဟိတ်သုံးပါးတို့တည်း။
--အရင်း ‘မူလ'တို့ကား အဘယ်တို့နည်းဟူသော အမေး၌ အရင်း ‘မူလ’ တို့ကား အာပတ်သင့်ခြင်း အကြောင်းခြောက်မျိုးတို့တည်း။
အဘယ်မျှလောက်သော အခြင်းအရာတို့ဖြင့် အာပတ်သို့ ရောက်သနည်းဟူသော အမေး၌ အရှက်မရှိခြင်း၊ မသိခြင်း၊ တွေးတောမှု ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ နှိပ်စက်ခြင်း၊ မအပ်သည်၌ အပ်၏ဟူသော အမှတ်၊ အပ်သည်၌ မအပ်ဟူသော အမှတ်၊ သတိမေ့လျော့ခြင်းဟူသော ခြောက်ပါးသော အခြင်းအရာတို့ဖြင့်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
အာပတ္တာဓိကရုဏ်းသည် အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးသနည်းဟူသော အမေး၌အာပတ္တာဓိကရုဏ်းသည် သုံးပါးသော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေး၏။
(ရံခါ) သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ ပဋိညာတကရဏဖြင့်လည်းကောင်း၊ (ရံခါ) သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ တိဏဝတ္ထာရကဝိနည်းကံဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်းအေး၏။
֍ ၂၉၆
။ ကိစ္စာဓိကရုဏ်း၏ ရှေ့သွားကား အဘယ်နည်းဟူသော အမေး၌ လိုချင်ခြင်း ‘လောဘ’ သည်ရှေ့သွားတည်း၊ ပြစ်မှားခြင်း ‘ဒေါသ’ သည် ရှေ့သွားတည်း၊ တွေဝေခြင်း ‘မောဟ’ သည် ရှေ့သွားတည်း၊ မလိုချင်ခြင်း ‘အလောဘ'သည် ရှေ့သွားတည်း၊ မပြစ်မှားခြင်း ‘အဒေါသ’ သည် ရှေ့သွားတည်း၊ မတွေဝေခြင်း'အမောဟ’ သည် ရှေ့သွားတည်း။တည်ရာ ‘ဌာန’ တို့ကား အဘယ်တို့နည်းဟူသော အမေး၌ တည်ရာ ‘ဌာန’ တို့ကား ကံလေးပါးတို့တည်း။
အကြောင်း ‘ဝတ္ထု’ တို့ကား အဘယ်တို့နည်းဟူသော အမေး၌ အကြောင်း ‘ဝတ္ထု’ တို့ကား ကံလေးပါးတို့တည်း။
ဘုံတို့ကား အဘယ်တို့နည်းဟူသော အမေး၌ ဘုံတို့ကား ကံလေးပါးတို့တည်း။
ဟိတ်တို့ကား အဘယ်တို့နည်းဟူသော အမေး၌ ဟိတ်တို့ကား ကိုးပါးတို့တည်း၊ ကုသိုလ်ဟိတ် သုံးပါး၊ အကုသိုလ်ဟိတ်သုံးပါး၊ အဗျာကတဟိတ်သုံးပါးတို့တည်း။
အရင်း ‘မူလ’ တို့ကား အဘယ်တို့နည်းဟူသော အမေး၌ အရင်း ‘မူလ'ကား သံဃာတစ်မျိုးသာတည်း။ အဘယ်မျှလောက်သော အခြင်းအရာတို့ဖြင့် အမှု ‘ကိစ္စ’ သည် ဖြစ်သနည်းဟူသော အမေး၌ဉတ်ဖြင့်လည်းကောင်း၊ ပန်ကြားခြင်း ‘အပလောကနကံ’ ဖြင့်လည်းကောင်း၊ ဤနှစ်ပါးသော အခြင်းအရာတို့ဖြင့် အမှု ‘ကိစ္စ'သည် ဖြစ်၏။
ကိစ္စာဓိကရုဏ်းသည် အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးသနည်းဟူသော အမေး၌ကိစ္စာဓိကရုဏ်းသည် သမ္မုခါဝိနည်းဟူသော တစ်ခုသော သမထဖြင့် ငြိမ်းအေး၏။
သမထတို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်းဟူသော အမေး၌ သမထတို့သည် ခုနစ်ပါးတို့တည်း၊ သမ္မုခါ့ဝိနယသမထ၊ သတိဝိနယသမထ၊ အမူဠှဝိနယသမထ၊ ပဋိညာတကရဏသမထ၊ ယေဘုယျသိကာ သမထ၊ တဿပါပိယသိကာသမထ၊ တိဏဝတ္ထာရကသမထအားဖြင့် ဤခုနစ်ပါးတို့ပင်တည်း။
ဝတ္ထုအစွမ်းအားဖြင့်လည်းကောင်း၊ ပရိယာယ်အစွမ်းအားဖြင့်လည်းကောင်း၊ ခုနစ်ပါးသော ဤသမထတို့သည် ဆယ်ပါးသော သမထတို့ ဖြစ်ကုန်သလော၊ ဆယ်ပါးသော သမထတို့သည် ခုနစ်ပါးသောသမထတို့ ဖြစ်ကုန်သလော။ ဖြစ်ကုန်၏။
အဘယ်သို့ ဖြစ်ကုန်သနည်း၊ ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်း၏ သမထတို့သည် နှစ်ပါးတို့တည်း၊ အနုဝါဒါ ဓိကရုဏ်း၏သမထတို့သည် လေးပါးတို့တည်း၊ အာပတ္တာဓိကရုဏ်း၏ သမထတို့သည် သုံးပါးတို့တည်း၊ ကိစ္စာဓိကရုဏ်း၏ သမထသည် တစ်ပါးတည်း။ ဤသို့ ဝတ္ထုအစွမ်းအားဖြင့်လည်းကောင်း၊ ပရိယာယ်အစွမ်းအားဖြင့်လည်းကောင်း၊ ခုနစ်ပါးသော ဤသမထတို့သည် ဆယ်ပါးသော သမထတို့ ဖြစ်ကုန်၏၊ ဆယ်ပါးသော သမထတို့သည် ခုနစ်ပါးသော သမထတို့ ဖြစ်ကုန်၏။
ခြောက်ခုမြောက် ပရိယာယဝါရသည် ပြီး၏။
--၇-သာဓာရဏဝါရ
֍ ၂၉၇
။ အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့သည် ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းနှင့် ဆက်ဆံကုန်သနည်း။အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့သည် ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းနှင့် မဆက်ဆံကုန်သနည်း။
အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့သည် အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းနှင့် ဆက်ဆံကုန်သနည်း။ အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့သည် အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းနှင့် မဆက်ဆံကုန်သနည်း။
အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့သည် အာပတ္တာဓိကရုဏ်းနှင့် ဆက်ဆံကုန်သနည်း။ အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့သည် အာပတ္တာဓိကရုဏ်းနှင့် မဆက်ဆံကုန်သနည်း။
အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့သည် ကိစ္စာဓိကရုဏ်းနှင့် ဆက်ဆံကုန်သနည်း။ အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့သည် ကိစ္စာဓိကရုဏ်းနှင့် မဆက်ဆံကုန်သနည်း။
သမ္မုခါဝိနယသမထ၊ ယေဘုယျသိကာသမထ ဤနှစ်ပါးသော သမထတို့သည် ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းနှင့် ဆက်ဆံကုန်၏။
သတိဝိနယသမထ၊ အမူဠှဝိနယသမထ၊ ပဋိညာတကရဏသမထ၊ တဿပါပိယသိကာသမထ၊ တိဏဝတ္ထာရကသမထ ဤငါးပါးသော သမထတို့သည် ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းနှင့် မဆက်ဆံကုန်။
သမ္မုခါဝိနယသမထ၊ သတိဝိနယသမထ၊ အမူဠှဝိနယသမထ၊ တဿပါပိယသိကာသမထ ဤလေးပါးသော သမထတို့သည် အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းနှင့် ဆက်ဆံကုန်၏။
ယေဘုယျသိကာသမထ၊ ပဋိညာတကရဏသမထ၊ တိဏဝတ္ထာရကသမထ ဤသုံးပါးသော သမထတို့သည် အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းနှင့် မဆက်ဆံကုန်။
သမ္မုခါဝိနယသမထ၊ ပဋိညာတကရဏသမထ၊ တိဏဝတ္ထာရကသမထ ဤသုံးပါးသော သမထ တို့သည်အာပတ္တာဓိကရုဏ်းနှင့် ဆက်ဆံကုန်၏။
ယေဘုယျသိကာသမထ၊ သတိဝိနယသမထ၊ အမူဠှဝိနယသမထ၊ တဿပါပိယသိကာသမထ၊ ဤလေးပါးသော သမထတို့သည် အာပတ္တာဓိကရုဏ်းနှင့် မဆက်ဆံကုန်။
သမ္မုခါဝိနယဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော သမထသည် ကိစ္စာဓိကရုဏ်းနှင့် ဆက်ဆံ၏။
ယေဘုယျသိကာသမထ၊ သတိဝိနယသမထ၊ အမူဠှဝိနယသမထ၊ ပဋိညာတကရဏသမထ၊ တဿပါပိယသိကာသမထ၊ တိဏဝတ္ထာရကသမထ၊ ဤခြောက်ပါးသော သမထတို့သည် ကိစ္စာဓိကရုဏ်းနှင့်မဆက်ဆံကုန်။
ခုနစ်ခုမြောက် သာဓာရဏဝါရ ပြီး၏။
--၈-တဗ္ဘာဂိယဝါရ
֍ ၂၉၈
။ အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့သည် ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းနှင့် တူသော အဖို့ရှိကုန်သနည်း။အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့သည် ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းမှ တစ်ပါးသော အဖို့ရှိကုန်သနည်း။
အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့သည် အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းနှင့် တူသော အဖို့ရှိကုန်သနည်း။
အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့သည် အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းမှ တစ်ပါးသော အဖို့ရှိကုန်သနည်း။
အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့သည် အာပတ္တာဓိကရုဏ်းနှင့် တူသော အဖို့ရှိကုန်သနည်း။
အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့သည် အာပတ္တာဓိကရုဏ်းမှ တစ်ပါးသော အဖို့ရှိကုန်သနည်း။
အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့သည် ကိစ္စာဓိကရုဏ်းနှင့် တူသော အဖို့ရှိကုန်သနည်း။
အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့သည် ကိစ္စာဓိကရုဏ်းမှ တစ်ပါးသော အဖို့ရှိကုန်သနည်း။
သမ္မုခါဝိနယသမထ၊ ယေဘုယျသိကာသမထ၊ ဤနှစ်ပါးသော သမထတို့သည် ဝိဝါဒါ ဓိကရုဏ်းနှင့်တူသော အဖို့ရှိကုန်၏။
သတိဝိနယသမထ၊ အမူဠှဝိနယသမထ၊ ပဋိညာတကရဏသမထ၊ တဿပါပိယသိကာသမထ၊ တိဏဝတ္ထာရကသမထ၊ ဤငါးပါးသော သမထတို့သည် ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းမှ တစ်ပါးသော အဖို့ရှိကုန်၏။
သမ္မုခါဝိနယသမထ၊ သတိဝိနယသမထ၊ အမူဠှဝိနယသမထ၊ တဿပါပိယသိကာသမထ၊ ဤလေးပါးသောသမထတို့သည် အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းနှင့် တူသော အဖို့ရှိကုန်၏။
ယေဘုယျသိကာသမထ၊ ပဋိညာတကရဏသမထ၊ တိဏဝတ္ထာရကသမထ၊ ဤသုံးပါးသောသမထတို့သည် အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းမှ တစ်ပါးသော အဖို့ရှိကုန်၏။
သမ္မုခါဝိနယသမထ၊ ပဋိညာတကရဏသမထ၊ တိဏဝတ္ထာရကသမထ၊ ဤသုံးပါးသော သမထတို့ သည်အာပတ္တာဓိကရုဏ်းနှင့် တူသော အဖို့ရှိကုန်၏။
ယေဘုယျသိကာသမထ၊ သတိဝိနယသမထ၊ အမူဠှဝိနယသမထ၊ တဿပါပိယသိကာသမထ၊ ဤလေးပါးသော သမထတို့သည် အာပတ္တာဓိကရုဏ်းမှ တစ်ပါးသော အဖို့ရှိကုန်၏။
သမ္မုခါဝိနယဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော သမထသည် ကိစ္စာဓိကရုဏ်းနှင့် တူသော အဖို့ရှိ၏။
ယေဘုယျသိကာသမထ၊ သတိဝိနယသမထ၊ အမူဠှဝိနယသမထ၊ ပဋိညာတကရဏသမထ၊ တဿပါပိယသိကာသမထ၊ တိဏဝတ္ထာရကသမထ၊ ဤခြောက်ပါးသော သမထတို့သည် ကိစ္စာဓိကရုဏ်းမှတစ်ပါးသောအဖို့ ရှိကုန်၏။
ရှစ်ခုမြောက် တဗ္ဘာဂိယဝါရ ပြီး၏။
--၉-သမထာသမထဿ သာဓာရဏဝါရ
֍ ၂၉၉
။ သမထတို့သည် သမထနှင့် ဆက်ဆံကုန်သလော။သမထတို့သည် သမထနှင့် မဆက်ဆံကုန်သလော။
အချို့သမထတို့သည် သမထနှင့် ဆက်ဆံကုန်၏။
အချို့သမထတို့သည် သမထနှင့် မဆက်ဆံကုန်။
အဘယ်သို့ သမထတို့သည် သမထနှင့် ဆက်ဆံကုန်သနည်း။
အဘယ်သို့ အချို့သမထတို့သည် သမထနှင့် မဆက်ဆံကုန်သနည်း။
ယေဘုယျသိကာသမထသည် သမ္မုခါဝိနယသမထနှင့် ဆက်ဆံ၏၊ သတိဝိနယသမထ၊ အမူဠှဝိနယသမထ၊ ပဋိညာတကရဏသမထ၊ တဿပါပိယသိကာသမထ၊ တိဏဝတ္ထာရကသမထတို့နှင့် မဆက်ဆံ။
သတိဝိနယသမထသည် သမ္မုခါဝိနယသမထနှင့် ဆက်ဆံ၏၊ အမူဠှဝိနယသမထ၊ ပဋိညာတကရဏ့သမထ၊ တဿပါပိယသိကာသမထ၊ တိဏဝတ္ထာရကသမထ၊ ယေဘုယျသိကာသမထတို့နှင့် မဆက်ဆံ။
အမူဠှဝိနယသမထသည် သမ္မုခါဝိနယသမထနှင့် ဆက်ဆံ၏၊ ပဋိညာတကရဏသမထ၊ တဿပါပိယသိကာသမထ၊ တိဏဝတ္ထာရကသမထ၊ ယေဘုယျသိကာသမထ၊ သတိဝိနယသမထတို့နှင့် မဆက်ဆံ။
ပဋိညာတကရဏသမထသည် သမ္မုခါဝိနယသမထနှင့် ဆက်ဆံ၏၊ တဿပါပိယသိကာသမထ၊ တိဏဝတ္ထာရကသမထ၊ ယေဘုယျသိကာသမထ၊ သတိဝိနယသမထ၊ အမူဠှဝိနယသမထတို့နှင့် မဆက်ဆံ။
တဿပါပိယသိကာသမထသည် သမ္မုခါဝိနယသမထနှင့် ဆက်ဆံ၏၊ တိဏဝတ္ထာရကသမထ၊ ယေဘုယျသိကာသမထ၊ သတိဝိနယသမထ၊ အမူဠှဝိနယသမထ၊ ပဋိညာတကရဏသမထတို့နှင့် မဆက်ဆံ။
တိဏဝတ္ထာရကသမထသည် သမ္မုခါဝိနယသမထနှင့် ဆက်ဆံ၏၊ ယေဘုယျသိကာသမထ၊ သတိဝိနယသမထ၊ အမူဠှဝိနယသမထ၊ ပဋိညာတကရဏသမထ၊ တဿပါပိယသိကာသမထတို့နှင့် မဆက်ဆံ။
ဤသို့ အချို့သမထတို့သည် သမထနှင့် ဆက်ဆံကုန်၏။ ဤသို့ အချို့သမထတို့သည် သမထနှင့်မဆက်ဆံကုန်။
ကိုးခုမြောက် သမထာသမထဿ သာဓာရဏဝါရ ပြီး၏။
--၁၀-သမထာသမထဿ တဗ္ဘာဂိယဝါရ
֍ ၃၀၀
။ သမထတို့သည် သမထနှင့် တူသော အဖို့ရှိကုန်သလော။သမထတို့သည် သမထမှ တစ်ပါးသော အဖို့ရှိကုန်သလော။
အချို့သမထတို့သည် သမထနှင့် တူသော အဖို့ရှိကုန်၏၊ အချို့သမထတို့သည် သမထမှ တစ်ပါး သောအဖို့ရှိကုန်၏။
အဘယ်သို့ အချို့သမထတို့သည် သမထနှင့် တူသော အဖို့ရှိကုန်သနည်း။
အဘယ်သို့ အချို့သမထတို့သည် သမထမှ တစ်ပါးသော အဖို့ရှိကုန်သနည်း။
ယေဘုယျသိကာသမထသည် သမ္မုခါဝိနယသမထနှင့် တူသော အဖို့ရှိ၏၊ သတိဝိနယသမထ အမူဠှဝိနယသမထ ပဋိညာတကရဏသမထ တဿပါပိယသိကာသမထ တိဏဝတ္ထာရကသမထမှ တစ်ပါးသော အဖို့ရှိ၏။
သတိဝိနယသမထသည် သမ္မုခါဝိနယသမထနှင့် တူသော အဖို့ရှိ၏၊ အမူဠှဝိနယသမထ ပဋိညာတကရဏသမထ တဿပါပိယသိကာသမထ တိဏဝတ္ထာရကသမထ ယေဘုယျသိကာသမထမှ တစ်ပါးသောအဖို့ ရှိ၏။
အမူဠှဝိနယသမထသည် သမ္မုခါဝိနယသမထနှင့် တူသော အဖို့ရှိ၏၊ ပဋိညာတကရဏသမထတဿပါပိယသိကာသမထ တိဏဝတ္ထာရကသမထ ယေဘုယျသိကာသမထ သတိဝိနယသမထမှ တစ်ပါးသော အဖို့ရှိ၏။
ပဋိညာတကရဏသမထသည် သမ္မုခါဝိနယသမထနှင့် တူသော အဖို့ရှိ၏။ တဿပါပိယသိကာ သမထတိဏဝတ္ထာရကသမထ ယေဘုယျသိကာသမထ သတိဝိနယသမထ အမူဠှဝိနယသမထမှ တစ်ပါးသော အဖို့ရှိ၏။
တဿပါပိယသိကာသမထသည် သမ္မုခါဝိနယသမထနှင့် တူသော အဖို့ရှိ၏။ တိဏဝတ္ထာရက သမထယေဘုယျသိကာသမထ သတိဝိနယသမထ အမူဠှဝိနယသမထ ပဋိညာတကရဏသမထမှ တစ်ပါးသောအဖို့ရှိ၏။
တိဏဝတ္ထာရကသမထသည် သမ္မုခါဝိနယသမထနှင့် တူသော အဖို့ရှိ၏၊ ယေဘုယျသိကာသမထသတိဝိနယသမထ အမူဠှဝိနယသမထ ပဋိညာတကရဏသမထ တဿပါပိယသိကာသမထမှ တစ်ပါးသောအဖို့ရှိ၏။
ဤသို့ အချို့သမထတို့သည် သမထနှင့်တူသော အဖို့ရှိကုန်၏၊ ဤသို့ အချို့သမထတို့သည် သမထမှတစ်ပါးသော အဖို့ရှိကုန်၏။
ဆယ်ခုမြောက် သမထာသမထဿ တဗ္ဘာဂိယဝါရ ပြီး၏။
--၁၁-သမထသမ္မုခါဝိနယဝါရ
֍ ၃၀၁
။ သမထ မည်၏၊ သမ္မုခါဝိနယ မည်သလော၊ သမ္မုခါဝိနယ မည်၏၊ သမထ မည်သလော။သမထ မည်၏၊ ယေဘုယျသိကာ မည်သလော၊ ယေဘုယျသိကာ မည်၏၊ သမထ မည်သလော။
သမထ မည်၏၊ သတိဝိနယ မည်သလော၊ သတိဝိနယ မည်၏၊ သမထ မည်သလော။
သမထ မည်၏၊ အမူဠှဝိနယ မည်သလော၊ အမူဠှဝိနယ မည်၏၊ သမထ မည်သလော။
သမထ မည်၏၊ ပဋိညာတကရဏ မည်သလော၊ ပဋိညာတကရဏ မည်၏၊ သမထ မည်သလော။
သမထ မည်၏၊ တဿပါပိယသိကာ မည်သလော၊ တဿပါပိယသိကာမည်၏၊ သမထ မည်သလော။
သမထ မည်၏၊ တိဏဝတ္ထာရက မည်သလော၊ တိဏဝတ္ထာရက မည်၏၊ သမထ မည်သလော။
ယေဘုယျသိကာ၊ သတိဝိနည်း၊ အမူဠှဝိနည်း၊ ပဋိညာတကရဏ၊ တဿပါပိယသိကာ၊ တိဏဝတ္တာရကဟူသော ဤသမထတို့သည် သမထမည်ကုန်၏၊ သမ္မုခါဝိနယကား မမည်ကုန်၊ သမ္မုခါဝိနယသည် သမထလည်း မည်၏၊ သမ္မုခါဝိနယလည်း မည်၏။
သတိဝိနည်း၊ အမူဠှဝိနည်း၊ ပဋိညာတကရဏ၊ တဿပါပိယသိကာ၊ တိဏဝတ္ထာရက၊ သမ္မုခါဝိနည်းဟူသော သမထတို့သည် သမထတို့ မည်ကုန်၏၊ ယေဘုယျသိကာ မမည်ကုန်။ ယေဘုယျသိကာသည် သမထလည်း မည်၏၊ ယေဘုယျသိကာလည်း မည်၏။
အမူဠှဝိနည်း၊ ပဋိညာတကရဏ၊ တဿပါပိယသိကာ၊ တိဏဝတ္ထာရက၊ သမ္မုခါဝိနယ၊ ယေဘုယျသိကာဟူသော ဤသမထတို့သည် သမထတို့ မည်ကုန်၏၊ သတိဝိနည်း မမည်ကုန်။ သတိဝိနည်းသည်သမထလည်း မည်၏၊ သတိဝိနည်းလည်း မည်၏။
ပဋိညာတကရဏ၊ တဿပါပိယသိကာ၊ တိဏဝတ္ထာရက၊ သမ္မုခါဝိနည်း၊ ယေဘုယျသိကာ၊ သတိဝိနည်းဟူသော ဤသမထတို့သည် သမထတို့ မည်ကုန်၏၊ အမူဠှဝိနည်း မမည်ကုန်။ အမူဠှဝိနည်းသည်သမထလည်း မည်၏၊ အမူဠှဝိနည်းလည်း မည်၏။
တဿပါပိယသိကာ၊ တိဏဝတ္ထာရက၊ သမ္မုခါဝိနည်း၊ ယေဘုယျသိကာ၊ သတိဝိနည်း၊ အမူဠှဝိနည်းဟူသော သမထတို့သည် သမထတို့ မည်ကုန်၏၊ ပဋိညာတကရဏ မမည်ကုန်၊ ပဋိညာတကရဏသည် သမထလည်း မည်၏၊ ပဋိညာတကရဏလည်း မည်၏။
တိဏဝတ္ထာရက၊ သမ္မုခါဝိနည်း၊ ယေဘုယျသိကာ၊ သတိဝိနည်း၊ အမူဠှဝိနည်း၊ ပဋိညာတကရဏဟူသော ဤသမထတို့သည် သမထတို့ မည်ကုန်၏၊ တဿပါပိယသိကာ မမည်ကုန်။ တဿပါပိယသိကာသည် သမထလည်း မည်၏၊ တဿပါပိယသိကာလည်း မည်၏။
သမ္မုခါဝိနည်း၊ ယေဘုယျသိကာ၊ သတိဝိနည်း၊ အမူဠှဝိနည်း၊ ပဋိညာတကရဏ၊ တဿ ပါပိယသိကာဟူသော ဤသမထတို့သည် သမထတို့ မည်ကုန်၏၊ တိဏဝတ္ထာရက မမည်ကုန်။ တိဏဝတ္ထာရကသည် သမထလည်း မည်၏၊ တိဏဝတ္ထာရကလည်း မည်၏။
တစ်ဆယ့်တစ်ခုမြောက် သမထသမ္မုခါဝိနယဝါရ ပြီး၏။
--၁၂-ဝိနယဝါရ
֍ ၃၀၂
။ ဝိနယ မည်၏၊ သမ္မုခါဝိနယ မည်သလော၊ သမ္မုခါဝိနယ မည်၏၊ ဝိနယ မည်သလော။ဝိနယ မည်၏၊ ယေဘုယျသိကာ မည်သလော၊ ယေဘုယျသိကာ မည်၏၊ ဝိနယ မည်သလော။
ဝိနယ မည်၏၊ သတိဝိနည်း မည်သလော၊ သတိဝိနည်း မည်၏၊ ဝိနယ မည်သလော။
ဝိနယ မည်၏၊ အမူဠှဝိနည်း မည်သလော၊ အမူဠှဝိနည်း မည်၏၊ ဝိနယ မည်သလော။
ဝိနယ မည်၏၊ ပဋိညာတကရဏ မည်သလော၊ ပဋိညာတကရဏ မည်၏၊ ဝိနယ မည်သလော။
ဝိနယ မည်၏၊ တဿပါပိယသိကာ မည်သလော၊ တဿပါပိယသိကာ မည်၏၊ ဝိနယ မည် သလော။
ဝိနယ မည်၏၊ တိဏဝတ္ထာရက မည်သလော၊ တိဏဝတ္ထာရက မည်၏၊ ဝိနယ မည်သလော။
ဝိနယသည် ရံခါ သမ္မုခါဝိနည်း မည်၏၊ ရံခါ သမ္မုခါဝိနည်း မမည်။ သမ္မုခါဝိနည်းသည် ဝိနယ လည်းမည်၏၊ သမ္မုခါဝိနည်းလည်း မည်၏။
ဝိနယသည် ရံခါ ယေဘုယျသိကာ မည်၏၊ ရံခါ ယေဘုယျသိကာ မမည်။ ယေဘုယျသိကာသည်ဝိနယလည်း မည်၏၊ ယေဘုယျသိကာလည်း မည်၏။
ဝိနယသည် ရံခါ သတိဝိနည်း မည်၏၊ ရံခါ သတိဝိနည်း မမည်၊ သတိဝိနည်းသည် ဝိနယလည်းမည်၏၊ သတိဝိနည်းလည်း မည်၏။
ဝိနယသည် ရံခါ အမူဠှဝိနည်း မည်၏၊ ရံခါ အမူဠှဝိနည်း မမည်၊ အမူဠှဝိနည်းသည် ဝိနယလည်းမည်၏၊ အမူဠှဝိနည်းလည်း မည်၏။
ဝိနယသည် ရံခါ ပဋိညာတကရဏ မည်၏၊ ရံခါ ပဋိညာတကရဏ မမည်၊ ပဋိညာတကရဏသည်ဝိနယလည်း မည်၏၊ ပဋိညာတကရဏလည်း မည်၏။
ဝိနယသည် ရံခါ တဿပါပိယသိကာ မည်၏၊ ရံခါ တဿပါပိယသိကာ မမည်၊ တဿပါပိယသိကာသည် ဝိနယလည်း မည်၏၊ တဿပါပိယသိကာလည်း မည်၏။
ဝိနယသည် ရံခါ တိဏဝတ္ထာရက မည်၏၊ ရံခါ တိဏဝတ္ထာရက မမည်၊ တိဏဝတ္ထာရကသည်ဝိနယလည်း မည်၏၊ တိဏဝတ္ထာရကလည်း မည်၏။
တစ်ဆယ့်နှစ်ခုမြောက် ဝိနယဝါရ ပြီး၏။
--၁၃-ကုသလဝါရ
֍ ၃၀၃
။ သမ္မုခါဝိနည်းသည် ကုသိုလ်လော အကုသိုလ်လော အဗျာကတလော။ယေဘုယျသိကာ (ဝိနည်း) သည် ကုသိုလ်လော အကုသိုလ်လော အဗျာကတလော။
သတိဝိနည်းသည် ကုသိုလ်လော အကုသိုလ်လော အဗျာကတလော။
အမူဠှဝိနည်းသည် ကုသိုလ်လော အကုသိုလ်လော အဗျာကတလော။
ပဋိညာတကရဏ (ဝိနည်း) သည် ကုသိုလ်လော အကုသိုလ်လော အဗျာကတလော။
တဿပါပိယသိကာ (ဝိနည်း) သည် ကုသိုလ်လော အကုသိုလ်လော အဗျာကတလော။
တိဏဝတ္ထာရက (ဝိနည်း) သည် ကုသိုလ်လော အကုသိုလ်လော အဗျာကတလော။
သမ္မုခါဝိနည်းသည် ရံခါ ကုသိုလ် ရံခါ အဗျာကတတည်း။ အကုသိုလ်ဖြစ်သော သမ္မုခါဝိနည်း မရှိ။
ယေဘုယျသိကာဝိနည်းသည် ရံခါ ကုသိုလ် ရံခါ အကုသိုလ် ရံခါ အဗျာကတတည်း။
သတိဝိနည်းသည် ရံခါ ကုသိုလ် ရံခါ အကုသိုလ် ရံခါ အဗျာကတတည်း။
အမူဠှဝိနည်းသည် ရံခါ ကုသိုလ် ရံခါ အကုသိုလ် ရံခါ အဗျာကတတည်း။
ပဋိညာတကရဏ (ဝိနည်း) သည် ရံခါ ကုသိုလ် ရံခါ အကုသိုလ် ရံခါ အဗျာကတတည်း။
တဿပါပိယသိကာ (ဝိနည်း) သည် ရံခါ ကုသိုလ် ရံခါ အကုသိုလ် ရံခါ အဗျာကတတည်း။
တိဏဝတ္ထာရက (ဝိနည်း) သည် ရံခါ ကုသိုလ် ရံခါ အကုသိုလ် ရံခါ အဗျာကတတည်း။
ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် ကုသိုလ်လော အကုသိုလ်လော အဗျာကတလော။
အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် ကုသိုလ်လော အကုသိုလ်လော အဗျာကတလော။
အာပတ္တာဓိကရုဏ်းသည် ကုသိုလ်လော အကုသိုလ်လော အဗျာကတလော။
ကိစ္စာဓိကရုဏ်းသည် ကုသိုလ်လော အကုသိုလ်လော အဗျာကတလော။
ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် ရံခါ ကုသိုလ် ရံခါ အကုသိုလ် ရံခါ အဗျာကတတည်း။
အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် ရံခါ ကုသိုလ် ရံခါ အကုသိုလ် ရံခါ အဗျာကတတည်း။
အာပတ္တာဓိကရုဏ်းသည် ရံခါ အကုသိုလ် ရံခါ အဗျာကတတည်း၊ ကုသိုလ်ဖြစ်သော အာပတ္တာဓိကရုဏ်းမရှိ။
ကိစ္စာဓိကရုဏ်းသည် ရံခါ ကုသိုလ် ရံခါ အကုသိုလ် ရံခါ အဗျာကတတည်း။
တစ်ဆယ့်သုံးခုမြောက် ကုသလဝါရ ပြီး၏။
--၁၄-ယတ္ထဝါရ ပု စ္ဆာဝါရ
֍ ၃၀၄
။ အကြင်အဓိကရုဏ်း၌ ယေဘုယျသိကာသမထကို ရအပ်၏၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ သမ္မုခါဝိနယသမထကို ရအပ်သလော။အကြင်အဓိကရုဏ်း၌ သမ္မုခါဝိနယ (သမထ) ကို ရအပ်၏၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ ယေဘုယျ သိကာ သမထကို ရအပ်သလော။ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ သတိဝိနယသမထကို မရအပ်သလော၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌အမူဠှဝိနယသမထကို မရအပ်သလော၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ ပဋိညာတကရဏသမထကို မရအပ်သလော၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ တဿပါပိယသိကာသမထကို မရအပ်သလော၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ တိဏဝတ္ထာရကသမထကို မရအပ်သလော။
အကြင်အဓိကရုဏ်း၌ သတိဝိနယသမထကို ရအပ်၏၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ သမ္မုခါဝိနယသမထကိုရအပ်သလော၊ အကြင်အဓိကရုဏ်း၌ သမ္မုခါဝိနယသမထကို ရအပ်၏၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ သတိဝိနယသမထကို ရအပ်သလော၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ အမူဠှဝိနယသမထကို မရအပ်သလော၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ပဋိညာတကရဏသမထကို မရအပ်သလော၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ တဿပါပိယသိကာ သမထကို မရအပ်သလော၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ တိဏဝတ္ထာရကသမထကို မရအပ်သလော၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ ယေဘုယျသိကာသမထကို မရအပ်သလော။
အကြင်အဓိကရုဏ်း၌ အမူဠှဝိနယသမထကို ရအပ်၏၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ သမ္မုခါဝိနယသမထကိုရအပ်သလော၊ အကြင်အဓိကရုဏ်း၌ သမ္မုခါဝိနယသမထကို ရအပ်၏၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ အမူဠှဝိနယသမထကို ရအပ်သလော၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ ပဋိညာတကရဏသမထကို မရအပ်သလော၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌တဿပါပိယသိကာသမထကို မရအပ်သလော၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ တိဏတ္ထာရကသမထကို မရအပ်သလော၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ ယေဘုယျသိကာသမထကို မရအပ်သလော၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ သတိဝိနယသမထကိုမရအပ်သလော။
အကြင်အဓိကရုဏ်း၌ ပဋိညာတကရဏသမထကို ရအပ်၏၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ သမ္မုခါဝိနယ သမထကိုရအပ်သလော၊ အကြင်အဓိကရုဏ်း၌ သမ္မုခါဝိနယသမထကို ရအပ်၏၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ပဋိညာတကရဏသမထကို ရအပ်သလော၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ တဿပါပိယသိကာသမထကို မရအပ်သလော၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ တိဏဝတ္ထာရကသမထကို မရအပ်သလော၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ ယေဘုယျသိကာသမထကို မရအပ်သလော၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ သတိဝိနယသမထကို မရအပ်သလော၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌အမူဠှဝိနယသမထကို မရအပ်သလော။
အကြင်အဓိကရုဏ်း၌ တဿပါပိယသိကာသမထကို ရအပ်၏၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ သမ္မုခါဝိနယ သမထကိုရအပ်သလော၊ အကြင်အဓိကရုဏ်း၌ သမ္မုခါဝိနယသမထကို ရအပ်၏၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌့တဿပါပိယသိကာသမထကို ရအပ်သလော၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ တိဏဝတ္ထာရကသမထကို မရအပ်သလော၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ ယေဘုယျသိကာသမထကို မရအပ်သလော၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ သတိဝိနယသမထကိုမရအပ်သလော၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ အမူဠှဝိနယသမထကို မရအပ်သလော၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ ပဋိညာတကရဏသမထကို မရအပ်သလော။
အကြင်အဓိကရုဏ်း၌ တိဏဝတ္ထာရကသမထကို ရအပ်၏၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ သမ္မုခါဝိနယသမထကိုရအပ်သလော၊ အကြင်အဓိကရုဏ်း၌ သမ္မုခါဝိနယသမထကို ရအပ်၏၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ တိဏဝတ္ထာရကသမထကို ရအပ်သလော၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ ယေဘုယျသိကာသမထကို မရအပ်သလော၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌သတိဝိနယသမထကို မရအပ်သလော၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ အမူဠှဝိနယသမထကို မရအပ်သလော၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ ပဋိညာတကရဏသမထကို မရအပ်သလော၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ တဿပါပိယသိကာသမထကို မရအပ်သလော။
--အကြင်အဓိကရုဏ်း၌ ယေဘုယျသိကာသမထကို ရအပ်၏၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ သမ္မုခါဝိနယသမထကိုရအပ်သလော၊ အကြင်အဓိကရုဏ်း၌ သမ္မုခါဝိနယသမထကို ရအပ်၏။ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ယေဘုယျသိကာ သမထကို ရအပ်သလော၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ သတိဝိနယသမထကို မရအပ်သလော၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ အမူဠှဝိနယသမထကို မရအပ်သလော၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ ပဋိညာတကရဏသမထကိုမရအပ်သလော၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ တဿပါပိယသိကာသမထကို မရအပ်သလော၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌တိဏဝတ္ထာရက သမထကို မရအပ်သလော။
အကြင်အဓိကရုဏ်း၌ သတိဝိနယသမထကို ရအပ်၏၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ သမ္မုခါဝိနယသမထကိုရအပ်သလော၊ အကြင်အဓိကရုဏ်း၌ သမ္မုခါဝိနယသမထကို ရအပ်၏၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ သတိဝိနယသမထကို ရအပ်သလော၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ အမူဠှဝိနယသမထကို မရအပ်သလော၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ပဋိညာတကရဏသမထကို မရအပ်သလော၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ တဿပါပိယသိကာသမထကို မရအပ်သလော၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ တိဏဝတ္ထာရကသမထကို မရအပ်သလော၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ ယေဘုယျသိကာသမထကို မရအပ်သလော။
သမ္မုခါဝိနယသမထကို မူလပြု၍ ‘မူအရင်းပြု၍’။ပ။ အကြင်အဓိကရုဏ်း၌ တိဏဝတ္ထာရကသမထ ကိုရအပ်၏၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ သမ္မုခါဝိနယသမထကို ရအပ်သလော၊ အကြင်အဓိကရုဏ်း၌ သမ္မုခါဝိနယသမထကို ရအပ်၏၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ တိဏဝတ္ထာရကသမထကို ရအပ်သလော၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ယေဘုယျသိကသမထကို မရအပ်သလော၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ သတိဝိနယသမထကို မရအပ်သလော၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ အမူဠှဝိနယသမထကို မရအပ်သလော၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ ပဋိညာတကရဏသမထကိုမရအပ်သလော၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ တဿပါပိယသိကာသမထကို မရအပ်သလော။
စက္ကပေယျာလသည် ပြီး၏။
တစ်ဆယ့်လေးခုမြောက် ယတ္ထဝါရ ပြီး၏။
--၁၅-သမထဝါရ ဝိဿဇ္ဇနာဝါရ
֍ ၃၀၅
။ အကြင်အခါ၌ သမ္မုခါဝိနယသမထဖြင့်လည်းကောင်း၊ ယေဘုယျသိကာသမထဖြင့်လည်းကောင်းအဓိကရုဏ်းသည် ငြိမ်းအေး၏၊ ထိုအခါ အကြင်အဓိကရုဏ်း၌ ယေဘုယျသိကာသမထကို ရအပ်၏၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ သမ္မုခါဝိနယသမထကို ရအပ်၏၊ အကြင်အဓိကရုဏ်း၌ သမ္မုခါဝိနယ သမထကိုရအပ်၏၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ ယေဘုယျသိကာသမထကို ရအပ်၏၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ သတိဝိနယ သမထကိုမရအပ်၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ အမူဠှဝိနယသမထကို မရအပ်၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ ပဋိညာတကရဏ သမထကိုမရအပ်၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ တဿပါပိယသိကာသမထကို မရအပ်၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ တိဏဝတ္ထာရက့သမထကို မရအပ်။အကြင်အခါ၌ သမ္မုခါဝိနယသမထဖြင့်လည်းကောင်း၊ သတိဝိနယသမထဖြင့်လည်းကောင်း အဓိကရုဏ်းသည် ငြိမ်းအေး၏၊ (ထိုအခါ) အကြင်အဓိကရုဏ်း၌ သတိဝိနယသမထကို ရအပ်၏၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ သမ္မုခါဝိနယသမထကို ရအပ်၏၊ အကြင်အဓိကရုဏ်း၌ သမ္မုခါဝိနယသမထကို ရအပ်၏၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ သတိဝိနယသမထကို ရအပ်၏၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ အမူဠှဝိနယသမထကို မရအပ်၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ ပဋိညာတကရဏသမထကို မရအပ်၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ တဿပါပိယသိကာ သမထကိုမရအပ်၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ တိဏဝတ္ထာရကသမထကို မရအပ်။ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ ယေဘုယျသိကာသမထကို မရအပ်။
အကြင်အခါ၌ သမ္မုခါဝိနယ သမထဖြင့်လည်းကောင်း၊ အမူဠှဝိနယ သမထဖြင့်လည်းကောင်း အဓိကရုဏ်းသည် ငြိမ်းအေး၏၊ (ထိုအခါ) အကြင်အဓိကရုဏ်း၌ အမူဠှဝိနယသမထကို ရအပ်၏၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ သမ္မုခါဝိနယသမထကို ရအပ်၏၊ အကြင်အဓိကရုဏ်း၌ သမ္မုခါဝိနယသမထကို ရအပ်၏၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ အမူဠှဝိနယသမထကို ရအပ်၏၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ ပဋိညာတကရဏသမထကို မရအပ်၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ တဿပါပိယသိကာသမထကို မရအပ်၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ တိဏဝတ္ထာရကသမထကိုမရအပ်၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ ယေဘုယျသိကာသမထကို မရအပ်၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ သတိဝိနယသမထကိုမရအပ်။
အကြင်အခါ၌ သမ္မုခါဝိနယသမထဖြင့်လည်းကောင်း၊ ပဋိညာတကရဏသမထဖြင့်လည်းကောင်းအဓိကရုဏ်းသည် ငြိမ်းအေး၏။ (ထိုအခါ) အကြင်အဓိကရုဏ်း၌ ပဋိညာတကရဏသမထကို ရအပ်၏၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ သမ္မုခါဝိနယသမထကို ရအပ်၏၊ အကြင်အဓိကရုဏ်း၌ သမ္မုခါဝိနယသမထကို ရအပ်၏၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ ပဋိညာတကရဏသမထကို ရအပ်၏၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ တဿပါပိယသိကာသမထကိုမရအပ်၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ တိဏဝတ္တာရကသမထကို မရအပ်၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ ယေဘုယျသိကသမထကိုမရအပ်၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ သတိဝိနယသမထကို မရအပ်၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ အမူဠှဝိနယသမထကို မရအပ်။
အကြင်အခါ၌ သမ္မုခါဝိနယသမထဖြင့်လည်းကောင်း၊ တဿပါပိယသိကာသမထဖြင့်လည်းကောင်းအဓိကရုဏ်းသည် ငြိမ်းအေး၏၊ (ထိုအခါ) အကြင်အဓိကရုဏ်း၌ တဿပါပိယသိကာသမထကို ရအပ်၏၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ သမ္မုခါဝိနယသမထကို ရအပ်၏၊ အကြင်အဓိကရုဏ်း၌ သမ္မုခါဝိနယသမထကို ရအပ်၏၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ တဿပါပိယသိကာသမထကို ရအပ်၏၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ တိဏဝတ္ထာရကသမထကိုမရအပ်၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ ယေဘုယျသိကာသမထကို မရအပ်၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ သတိဝိနယသမထကိုမရအပ်၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ အမူဠှဝိနယသမထကို မရအပ်၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ ပဋိညာတကရဏသမထကိုမရအပ်။
--အကြင်အခါ၌ သမ္မုခါဝိနယသမထဖြင့်လည်းကောင်း၊ တိဏဝတ္ထာရကသမထဖြင့်လည်းကောင်း အဓိကရုဏ်းသည် ငြိမ်းအေး၏၊ (ထိုအခါ) အကြင်အဓိကရုဏ်း၌ တိဏဝတ္ထာရကသမထကို ရအပ်၏၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ သမ္မုခါဝိနယသမထကို ရအပ်၏၊ အကြင်အဓိကရုဏ်း၌ သမ္မုခါဝိနယသမထကို ရအပ်၏၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ တိဏဝတ္ထာရကသမထကို ရအပ်၏၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ ယေဘုယျသိကာသမထကိုမရအပ်၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ သတိဝိနယသမထကို မရအပ်၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ အမူဠှဝိနယသမထကို မရအပ်၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ ပဋိညာတကရဏသမထကို မရအပ်၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ တဿပါပိယသိကာသမထကိုမရအပ်။
တစ်ဆယ့်ငါးခုမြောက် သမထဝါရ ပြီး၏။
၁၆-သံသဋ္ဌဝါရ
֍ ၃၀၆
။ အဓိကရုဏ်းဟူ၍လည်းကောင်း၊ သမထဟူ၍လည်းကောင်း ဤတရား (နှစ်ပါး) တို့သည်ရောနှောကုန်သလော၊ သို့မဟုတ် မရောနှောကုန်သလော၊ ဤတရား (နှစ်ပါး) တို့ကို ခွဲ၍ ခွဲ၍ ထူးအောင်ပညတ်ခြင်းငှါ ရကောင်းပါသလော၊ ဤကား (အမေးတည်း)။အဓိကရုဏ်းဟူ၍လည်းကောင်း၊ သမထဟူ၍လည်းကောင်း ဤတရား (နှစ်ပါး) တို့သည် မရောနှော ကုန်၊ ရောနှောသည် မဟုတ်ကုန်၊ ဤတရား (နှစ်ပါး) တို့ကို ခွဲ၍ ခွဲ၍ ထူးအောင် ပညတ်ခြင်းငှါ ရကောင်းပါ၏၊ ဤကား (အဖြေတည်း)။
ထိုသူကို ဤသို့ မဆိုပါလင့်ဟု ဆိုအပ်သည် ဖြစ်ရာ၏၊ အဓိကရုဏ်းဟူ၍လည်းကောင်း၊ သမထဟူ၍လည်းကောင်း ဤတရား (နှစ်ပါး) တို့သည် ရောနှောကုန်၏၊ မရောနှောသည် မဟုတ်ကုန်၊ ဤတရား (နှစ်ပါး) တို့ကို ခွဲ၍ ခွဲ၍ ထူးအောင် ပညတ်ခြင်းငှါ ရကောင်းသည်လည်းမဟုတ်။ ထိုသို့မရခြင်းသည်အဘယ်ကြောင့်နည်းဆိုသော် မြတ်စွာဘုရားသည် “ရဟန်းတို့ အဓိကရုဏ်းတို့သည် ဤလေးပါးတို့တည်း၊ သမထတို့သည် ခုနစ်ပါးတို့တည်း၊ အဓိကရုဏ်းတို့သည် သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်၏၊ သမထတို့သည်အဓိကရုဏ်းတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်၏”ဟု ဟောအပ်သည် မဟုတ်ပါလော၊ ဤသို့ဆိုခဲ့ပြီး အကြောင်းကြောင့် ဤတရား (နှစ်ပါး) တို့သည် ရောနှောကုန်၏၊ မရောနှောကုန်သည် မဟုတ်ကုန်၊ ဤတရား (နှစ်ပါး) တို့ကို ခွဲ၍ ခွဲ၍ ထူးအောင် ပညတ်ခြင်းငှါ ရကောင်းသည်လည်း မဟုတ်ကုန်၊ (ဤသို့ ဆိုအပ်သည် ဖြစ်ရာ၏)။
တစ်ဆယ့်ခြောက်ခုမြောက် သံသဋ္ဌဝါရ ပြီး၏။
--၁၇-သမ္မတိဝါရ
֍ ၃၀၇
။ ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးသနည်း။အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးသနည်း။
အာပတ္တာဓိကရုဏ်းသည် အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးသနည်း။
ကိစ္စာဓိကရုဏ်းသည် အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးသနည်း။
ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် နှစ်ပါးသော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေး၏၊ သမ္မုခါဝိနယသမထဖြင့်လည်းကောင်း၊ ယေဘုယျသိကာသမထဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်းအေး၏။
အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် လေးပါးသော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေး၏၊ သမ္မုခါဝိနယသမထဖြင့်လည်းကောင်း၊ သတိဝိနယသမထဖြင့်လည်းကောင်း၊ အမူဠှဝိနယသမထဖြင့်လည်းကောင်း၊ တဿပါပိယသိကာသမထဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်းအေး၏။
အာပတ္တာဓိကရုဏ်းသည် သုံးပါးသော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေး၏၊ သမ္မုခါဝိနယသမထဖြင့်လည်းကောင်း၊ သတိဝိနယသမထဖြင့်လည်းကောင်း၊ တိဏဝတ္ထာရကသမထဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်းအေး၏။
ကိစ္စာဓိကရုဏ်းသည် သမ္မုခါဝိနယသမထဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော သမထဖြင့် ငြိမ်းအေး၏။
ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်သနည်း။
ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ ငါးပါးသောသမထတို့ဖြင့်ငြိမ်းအေးကုန်၏၊ သမ္မုခါဝိနယသမထဖြင့်လည်းကောင်း၊ ယေဘုယျသိကာသမထဖြင့်လည်းကောင်း၊ သတိဝိနယသမထဖြင့်လည်းကောင်း၊ အမူဠှဝိနယသမထဖြင့်လည်းကောင်း၊ တဿပါပိယသိကာသမထဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်းအေးကုန်၏။
ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ အာပတ္တာဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း အဘယ်မျှလောက်သောသမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်သနည်း။
ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ အာပတ္တာဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း လေးပါးသော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်၏၊ သမ္မုခါဝိနယသမထဖြင့်လည်းကောင်း၊ ယေဘုယျသိကာသမထဖြင့်လည်းကောင်း၊ ပဋိညာတကရဏသမထဖြင့်လည်းကောင်း၊ တိဏဝတ္ထာရကသမထဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်းအေးကုန်၏။
ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း ကိစ္စာဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း အဘယ်မျှလောက်သောသမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်သနည်း။
ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ ကိစ္စာဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း နှစ်ပါးသောသမထတို့ဖြင့်ငြိမ်းအေးကုန်၏၊ သမ္မုခါဝိနယသမထဖြင့်လည်းကောင်း၊ ယေဘုယျသိကာသမထဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်းအေးကုန်၏။
အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ အာပတ္တာဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ အဘယ်မျှလောက်သောသမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်သနည်း။
--အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ အာပတ္တာဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း ခြောက်ပါးသောသမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်၏၊ သမ္မုခါဝိနယသမထဖြင့်လည်းကောင်း၊ သတိဝိနယသမထဖြင့်လည်းကောင်း၊ အမူဠှဝိနယသမထဖြင့်လည်းကောင်း၊ ပဋိညာတကရဏသမထဖြင့်လည်းကောင်း၊ တဿပါပိယသိကာသမထဖြင့်လည်းကောင်း၊ တိဏဝတ္ထာရကသမထဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်းအေးကုန်၏။
အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ ကိစ္စာဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း အဘယ်မျှလောက်သောသမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်သနည်း။
အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ ကိစ္စာဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း လေးပါးသော သမထ တို့ဖြင့်ငြိမ်းအေးကုန်၏၊ သမ္မုခါဝိနယသမထဖြင့်လည်းကောင်း၊ သတိဝိနယသမထဖြင့်လည်းကောင်း၊ အမူဠှဝိနယသမထဖြင့်လည်းကောင်း၊ တဿပါပိယသိကာသမထဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်းအေးကုန်၏။
အာပတ္တာဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ ကိစ္စာဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း အဘယ်မျှလောက်သောသမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်သနည်း။
အာပတ္တာဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ ကိစ္စာဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း သုံးပါးသော သမထ တို့ဖြင့်ငြိမ်းအေးကုန်၏၊ သမ္မုခါဝိနယသမထဖြင့်လည်းကောင်း၊ ပဋိညာတကရဏသမထဖြင့်လည်းကောင်း၊ တိဏဝတ္ထာရကသမထဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်းအေးကုန်၏။
ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ အာပတ္တာဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်သနည်း။
ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ အာပတ္တာဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း ခုနစ်ပါးသော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်၏၊ သမ္မုခါဝိနယသမထဖြင့်လည်းကောင်း၊ ယေဘုယျသိကာသမထဖြင့်လည်းကောင်း၊ သတိဝိနယသမထဖြင့်လည်းကောင်း၊ အမူဠှဝိနယသမထဖြင့်လည်းကောင်း၊ ပဋိညာတကရဏသမထဖြင့်လည်းကောင်း၊ တဿပါပိယသိကာသမထဖြင့်လည်းကောင်း၊ တိဏဝတ္ထာရကသမထဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်းအေးကုန်၏။
ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ ကိစ္စာဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်သနည်း။
ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ ကိစ္စာဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း ငါးပါးသော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်၏၊ သမ္မုခါဝိနယသမထဖြင့်လည်းကောင်း၊ ယေဘုယျသိကာသမထဖြင့်လည်းကောင်း၊ သတိဝိနယသမထဖြင့်လည်းကောင်း၊ အမူဠှဝိနယသမထဖြင့်လည်း ကောင်း၊ တဿပါပိယသိကာသမထဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်းအေးကုန်၏။
အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ အာပတ္တာဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ ကိစ္စာဓိကရုဏ်းသည့်လည်းကောင်း အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်သနည်း။
အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ အာပတ္တာဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ ကိစ္စာဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း ခြောက်ပါးသော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်၏၊ သမ္မုခါဝိနယသမထဖြင့်လည်းကောင်း၊ သတိဝိနယသမထဖြင့်လည်းကောင်း၊ အမူဠှဝိနယသမထဖြင့်လည်းကောင်း၊ ပဋိညာတကရဏသမထဖြင့်လည်းကောင်း၊ တဿပါပိယသိကာသမထဖြင့်လည်းကောင်း၊ တိဏဝတ္ထာရကသမထဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်းအေးကုန်၏။
ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ အာပတ္တာဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ ကိစ္စာဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်သနည်း။
--ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ အာပတ္တာဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ ကိစ္စာဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း ခုနစ်ပါးသော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်၏၊ သမ္မုခါဝိနယသမထဖြင့်လည်းကောင်း၊ ယေဘုယျသိကာသမထဖြင့်လည်းကောင်း၊ သတိဝိနယသမထဖြင့်လည်းကောင်း၊ အမူဠှဝိနယသမထဖြင့်လည်းကောင်း၊ ပဋိညာတကရဏသမထဖြင့်လည်းကောင်း၊ တဿပါပိယသိကာသမထဖြင့်လည်းကောင်း၊ တိဏဝတ္ထာရကသမထဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်းအေးကုန်၏။
တစ်ဆယ့်ခုနစ်ခုမြောက် သမ္မတိဝါရ ပြီး၏။
၁၈-သမ္မန္တိ န သမ္မန္တိဝါရ
֍ ၃၀၈
။ ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးသနည်း၊ အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့ဖြင့် မငြိမ်းအေးသနည်း။အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးသနည်း၊ အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့ဖြင့် မငြိမ်းအေးသနည်း။
အာပတ္တာဓိကရုဏ်းသည် အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးသနည်း၊ အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့ဖြင့် မငြိမ်းအေးသနည်း။
ကိစ္စာဓိကရုဏ်းသည် အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးသနည်း၊ အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့ဖြင့် မငြိမ်းအေးသနည်း။
ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် သမ္မုခါဝိနယသမထ ယေဘုယျသိကာသမထဟု ဆိုအပ်သော နှစ်ပါးသောသမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေး၏၊ သတိဝိနယသမထ အမူဠှဝိနယသမထ ပဋိညာတကရဏသမထ တဿပါပိယသိကာသမထ တိဏဝတ္ထာရကသမထဟု ဆိုအပ်သော ငါးပါးသော သမထတို့ဖြင့် မငြိမ်းအေး။
အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် သမ္မုခါဝိနယသမထ သတိဝိနယသမထ အမူဠှဝိနယသမထ တဿပါပိယ သိကာသမထဟု ဆိုအပ်သော လေးပါးသော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေး၏၊ ယေဘုယျသိကာသမထပဋိညာတကရဏသမထ တိဏဝတ္ထာရကသမထဟု ဆိုအပ်သော သုံးပါးသော သမထတို့ဖြင့် မငြိမ်းအေး။
အာပတ္တာဓိကရုဏ်းသည် သမ္မုခါဝိနယသမထ ပဋိညာတကရဏသမထ တိဏဝတ္ထာရကသမထဟုဆိုအပ်သော သုံးပါးသော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေး၏၊ ယေဘုယျသိကာသမထ သတိဝိနယသမထ အမူဠှဝိနယသမထ တဿပါပိယသိကာသမထဟု ဆိုအပ်သော လေးပါးသော သမထတို့ဖြင့် မငြိမ်းအေး။
ကိစ္စာဓိကရုဏ်းသည် သမ္မုခါဝိနယသမထဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော သမထဖြင့် ငြိမ်းအေး၏၊ ယေဘုယျသိကာသမထ သတိဝိနယသမထ အမူဠှဝိနယသမထ ပဋိညာတကရဏသမထတဿပါပိယသိကာ သမထ တိဏဝတ္ထာရကသမထဟု ဆိုအပ်သော ခြောက်ပါးသော သမထတို့ဖြင့်မငြိမ်းအေး။
--ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း အဘယ်မျှလောက်သောသမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်သနည်း၊ အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့ဖြင့် မငြိမ်းအေးကုန်သနည်း။
ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း သမ္မုခါဝိနယသမထယေဘုယျသိကာသမထ သတိဝိနယသမထ အမူဠှဝိနယသမထ တဿပါပိယသိကာသမထဟူသောငါးပါးသောသမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်၏၊ ပဋိညာတကရဏသမထ တိဏဝတ္ထာရကသမထဟူသောနှစ်ပါးသော သမထတို့ဖြင့် မငြိမ်းအေးကုန်။
ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ အာပတ္တာဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း အဘယ်မျှလောက်သောသမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်သနည်း၊ အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့ဖြင့် မငြိမ်းအေးကုန်သနည်း။
ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ အာပတ္တာဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း သမ္မုခါဝိနယသမထယေဘုယျသိကာသမထ ပဋိညာတကရဏသမထ တိဏဝတ္ထာရကသမထဟူသော လေးပါးသော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်၏၊ သတိဝိနယသမထ အမူဠှဝိနယသမထ တဿပါပိယသိကာသမထဟူသောသုံးပါးသော သမထတို့ဖြင့် မငြိမ်းအေးကုန်။
ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ ကိစ္စာဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း အဘယ်မျှလောက်သောသမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်သနည်း၊ အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့ဖြင့် မငြိမ်းအေးကုန်သနည်း။
ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ ကိစ္စာဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း သမ္မုခါဝိနယသမထယေဘုယျသိကာသမထဟူသော နှစ်ပါးသော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်၏၊ သတိဝိနယသမထ အမူဠှဝိနယသမထ ပဋိညာတကရဏသမထ တဿပါပိယသိကာသမထ တိဏဝတ္ထာရကသမထဟူသောငါးပါးသော သမထတို့ဖြင့် မငြိမ်းအေးကုန်။
အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ အာပတ္တာဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း အဘယ်မျှလောက်သောသမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်သနည်း၊ အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့ဖြင့် မငြိမ်းအေးကုန် သနည်း။
အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ အာပတ္တာဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း သမ္မုခါဝိနယသမထသတိဝိနယသမထ အမူဠှဝိနယသမထ ပဋိညာတကရဏသမထ တဿပါပိယသိကာသမထ တိဏဝတ္ထာရကသမထဟူသော ခြောက်ပါးသော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်၏၊ ယေဘုယျသိကာသမထဟု ဆိုအပ်သောတစ်ပါးသော သမထဖြင့် မငြိမ်းအေးကုန်။
အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ ကိစ္စာဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း အဘယ်မျှလောက်သောသမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်သနည်း၊ အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့ဖြင့် မငြိမ်းအေးကုန်သနည်း။
အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ ကိစ္စာဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း သမ္မုခါဝိနယသမထသတိဝိနယသမထ အမူဠှဝိနယသမထ တဿပါပိယသိကာသမထဟူသော လေးပါးသော သမထတို့ဖြင့်ငြိမ်းအေးကုန်၏၊ ယေဘုယျသိကာသမထ ပဋိညာတကရဏသမထ တိဏဝတ္ထာရကသမထဟူသော သုံးပါးသော သမထတို့ဖြင့် မငြိမ်းအေးကုန်။
--အာပတ္တာဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ ကိစ္စာဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း အဘယ်မျှလောက်သောသမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်သနည်း၊ အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့ဖြင့် မငြိမ်းအေးကုန်သနည်း။
အာပတ္တာဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ ကိစ္စာဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း သမ္မုခါဝိနယသမထပဋိညာတကရဏသမထ တိဏဝတ္ထာရကသမထဟူသော သုံးပါးသော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်၏။ ယေဘုယျသိကာသမထ သတိဝိနယသမထ အမူဠှဝိနယသမထ တဿပါပိယသိကာသမထဟူသောလေးပါးသော သမထတို့ဖြင့် မငြိမ်းအေးကုန်။
ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ အာပတ္တာဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်သနည်း၊ အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့ဖြင့် မငြိမ်းအေးကုန်သနည်း။
ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ အာပတ္တာဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း သမ္မုခါဝိနယသမထ ယေဘုယျသိကာသမထ သတိဝိနယသမထ အမူဠှဝိနယသမထပဋိညာတကရဏသမထ တဿပါပိယသိကာသမထ တိဏဝတ္ထာရကသမထဟူသော ခုနစ်ပါးသော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်၏။
ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ ကိစ္စာဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်သနည်း၊ အဘယ်မျှလောက်သောသမထတို့ဖြင့် မငြိမ်းအေးကုန်သနည်း။
ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ ကိစ္စာဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း သမ္မုခါဝိနယသမထ ယေဘုယျသိကာသမထ သတိဝိနယသမထ အမူဠှဝိနယသမထ တဿပါပိယသိကာသမထဟူသော ငါးပါးသော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်၏၊ ပဋိညာတကရဏသမထ တိဏဝတ္ထာရကသမထဟူသော နှစ်ပါးသော သမထတို့ဖြင့် မငြိမ်းအေးကုန်။
အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ အာပတ္တာဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ ကိစ္စာဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်သနည်း၊ အဘယ်မျှလောက်သောသမထတို့ဖြင့် မငြိမ်းအေးကုန်သနည်း။
အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ အာပတ္တာဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ ကိစ္စာဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း သမ္မုခါဝိနယသမထ သတိဝိနယသမထ အမူဠှဝိနယသမထ ပဋိညာတကရဏသမထ တဿပါပိယသိကာသမထ တိရဏဝတ္ထာရကသမထဟူသော ခြောက်ပါးသော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်၏။ ယေဘုယျသိကာသမထဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော သမထဖြင့် မငြိမ်းအေးကုန်။
ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ အာပတ္တာဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ ကိစ္စာဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်သနည်း၊ အဘယ်မျှလောက်သော သမထတို့ဖြင့် မငြိမ်းအေးကုန်သနည်း။
ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ အာပတ္တာဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ ကိစ္စာဓိကရုဏ်းသည်လည်းကောင်း သမ္မုခါဝိနယသမထ ယေဘုယျသိကာသမထ သတိဝိနယသမထ အမူဠှဝိနယသမထ ပဋိညာတကရဏသမထ တဿပါပိယသိကာသမထ တိဏဝတ္ထာရကသမထဟူသော ခုနစ်ပါးသော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်၏။
တစ်ဆယ့်ရှစ်ခုမြောက် သမ္မန္တိ န သမ္မန္တိဝါရ ပြီး၏။
--၁၉-သမထာဓိကရဏဝါရ
֍ ၃၀၉
။ သမထတို့သည် သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်သလော၊ သမထတို့သည် အဓိကရုဏ်းတို့ဖြင့်ငြိမ်းအေးကုန်သလော၊ အဓိကရုဏ်းတို့သည် သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်သလော၊ အဓိကရုဏ်းတို့သည်အဓိကရုဏ်းတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်သလော။အချို့သော သမထတို့သည် သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်၏၊ အချို့သော သမထတို့သည် သမထတို့ဖြင့် မငြိမ်းအေးကုန်။ အချို့သော သမထတို့သည် အဓိကရုဏ်းတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်၏၊ အချို့သောသမထတို့သည် အဓိကရုဏ်းတို့ဖြင့် မငြိမ်းအေးကုန်။ အချို့သော အဓိကရုဏ်းတို့သည် သမထတို့ဖြင့်ငြိမ်းအေးကုန်၏၊ အချို့သော အဓိကရုဏ်းတို့သည် သမထတို့ဖြင့် မငြိမ်းအေးကုန်။ အချို့သော အဓိကရုဏ်းတို့သည် အဓိကရုဏ်းတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်၏။ အချို့သော အဓိကရုဏ်းတို့သည် အဓိကရုဏ်းတို့ဖြင့် မငြိမ်းအေးကုန်။
֍ ၃၁၀
။ အဘယ်သို့လျှင် အချို့သော သမထတို့သည် သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်သနည်း၊ အဘယ်သို့လျှင် အချို့သော သမထတို့သည် သမထတို့ဖြင့် မငြိမ်းအေးကုန်သနည်း။ယေဘုယျသိကာသမထသည် သမ္မုခါဝိနယသမထဖြင့် ငြိမ်းအေး၏၊ သတိဝိနယသမထဖြင့် မငြိမ်း အေး၊ အမူဠှဝိနယသမထဖြင့် မငြိမ်းအေး၊ ပဋိညာတကရဏသမထဖြင့် မငြိမ်းအေး၊ တဿပါပိယသိကာသမထဖြင့် မငြိမ်းအေး၊ တိဏဝတ္ထာရကသမထဖြင့် မငြိမ်းအေး။
သတိဝိနယသမထသည် သမ္မုခါဝိနယသမထဖြင့် ငြိမ်းအေး၏၊ အမူဠှဝိနယသမထဖြင့် မငြိမ်းအေး၊ ပဋိညာတကရဏသမထဖြင့် မငြိမ်းအေး၊ တဿပါပိယသိကာသမထဖြင့် မငြိမ်းအေး၊ တိဏဝတ္ထာရက သမထဖြင့် မငြိမ်းအေး၊ ယေဘုယျသိကာသမထဖြင့် မငြိမ်းအေး။
အမူဠှဝိနယသမထသည် သမ္မုခါဝိနယသမထဖြင့် ငြိမ်းအေး၏၊ ပဋိညာတကရဏသမထဖြင့် မငြိမ်းအေး၊ တဿပါပိယသိကာသမထဖြင့် မငြိမ်းအေး၊ တိဏဝတ္ထာရကသမထဖြင့် မငြိမ်းအေး၊ ယေဘုယျသိကာသမထဖြင့် မငြိမ်းအေး၊ သတိဝိနယသမထဖြင့် မငြိမ်းအေး။
ပဋိညာတကရဏသမထသည် သမ္မုခါဝိနယသမထဖြင့် ငြိမ်းအေး၏၊ တဿပါပိယသိကာသမထဖြင့်မငြိမ်းအေး၊ တိဏဝတ္ထာရကသမထဖြင့် မငြိမ်းအေး၊ ယေဘုယျသိကာသမထဖြင့် မငြိမ်းအေး၊ သတိဝိနယသမထဖြင့် မငြိမ်းအေး၊ အမူဠှဝိနယသမထဖြင့် မငြိမ်းအေး။
တဿပါပိယသိကာသမထသည် သမ္မုခါဝိနယသမထဖြင့် ငြိမ်းအေး၏၊ တိဏဝတ္ထာရကသမထဖြင့်မငြိမ်းအေး၊ ယေဘုယျသိကာသမထဖြင့် မငြိမ်းအေး၊ သတိဝိနယသမထဖြင့် မငြိမ်းအေး၊ အမူဠှဝိနယသမထဖြင့် မငြိမ်းအေး၊ ပဋိညာတကရဏသမထဖြင့် မငြိမ်းအေး။
တိဏဝတ္ထာရကသမထသည် သမ္မုခါဝိနယသမထဖြင့် ငြိမ်းအေး၏၊ ယေဘုယျသိကာသမထဖြင့်မငြိမ်းအေး၊ သတိဝိနယသမထဖြင့် မငြိမ်းအေး၊ အမူဠှဝိနယသမထဖြင့် မငြိမ်းအေး၊ ပဋိညာတကရဏသမထဖြင့် မငြိမ်းအေး၊ တဿပါပိယသိကာသမထဖြင့် မငြိမ်းအေး။
ဤသို့လျှင် အချို့သော သမထတို့သည် သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်၏။
ဤသို့လျှင် အချို့သော သမထတို့သည် သမထတို့ဖြင့် မငြိမ်းအေးကုန်။
--֍ ၃၁၁
။ အဘယ်သို့လျှင် အချို့သော သမထတို့သည် အဓိကရုဏ်းတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်သနည်း၊ အဘယ်သို့လျှင် အချို့သော သမထတို့သည် အဓိကရုဏ်းတို့ဖြင့် မငြိမ်းအေးကုန်သနည်း။သမ္မုခါဝိနယသမထသည် ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းဖြင့် မငြိမ်းအေး၊ အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းဖြင့် မငြိမ်းအေး၊ အာပတ္တာဓိကရုဏ်းဖြင့် မငြိမ်းအေး၊ ကိစ္စာဓိကရုဏ်းဖြင့် မငြိမ်းအေး၁။
ယေဘုယျသိကာသမထသည် ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းဖြင့် မငြိမ်းအေး၊ အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းဖြင့် မငြိမ်းအေး၊ အာပတ္တာဓိကရုဏ်းဖြင့် မငြိမ်းအေး၊ ကိစ္စာဓိကရုဏ်းဖြင့် ငြိမ်းအေး၏။
သတိဝိနယသမထသည် ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းဖြင့် မငြိမ်းအေး၊ အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းဖြင့် မငြိမ်းအေး၊ အာပတ္တာဓိကရုဏ်းဖြင့် မငြိမ်းအေး၊ ကိစ္စာဓိကရုဏ်းဖြင့် ငြိမ်းအေး၏။
အမူဠှဝိနယသမထသည် ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းဖြင့် မငြိမ်းအေး၊ အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းဖြင့် မငြိမ်းအေး၊ အာပတ္တာဓိကရုဏ်းဖြင့် မငြိမ်းအေး၊ ကိစ္စာဓိကရုဏ်းဖြင့် ငြိမ်းအေး၏။
ပဋိညာတကရဏသမထသည် ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းဖြင့် မငြိမ်းအေး၊ အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းဖြင့် မငြိမ်းအေး၊ အာပတ္တာဓိကရုဏ်းဖြင့် မငြိမ်းအေး၊ ကိစ္စာဓိကရုဏ်းဖြင့် ငြိမ်းအေး၏။
တဿပါပိယသိကာသမထသည် ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းဖြင့် မငြိမ်းအေး၊ အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းဖြင့် မငြိမ်းအေး၊ အာပတ္တာဓိကရုဏ်းဖြင့် မငြိမ်းအေး၊ ကိစ္စာဓိကရုဏ်းဖြင့် ငြိမ်းအေး၏။
တိဏဝတ္ထာရကသမထသည် ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းဖြင့် မငြိမ်းအေး၊ အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းဖြင့် မငြိမ်းအေး၊ အာပတ္တာဓိကရုဏ်းဖြင့် မငြိမ်းအေး၊ ကိစ္စာဓိကရုဏ်းဖြင့် ငြိမ်းအေး၏။
ဤသို့လျှင် အချို့သော သမထတို့သည် အဓိကရုဏ်းတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်၏။
ဤသို့လျှင် အချို့သော သမထတို့သည် အဓိကရုဏ်းတို့ဖြင့် မငြိမ်းအေးကုန်။
֍ ၃၁၂
။ အဘယ်သို့လျှင် အချို့သော အဓိကရုဏ်းတို့သည် သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်သနည်း။အဘယ်သို့လျှင် အချို့သော အဓိကရုဏ်းတို့သည် သမထတို့ဖြင့် မငြိမ်းအေးကုန်သနည်း။
ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် သမ္မုခါဝိနယသမထ ယေဘုယျသိကာသမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေး၏၊ သတိဝိနယသမထ အမူဠှဝိနယသမထ ပဋိညာတကရဏသမထ တဿပါပိယသိကာသမထ တိဏဝတ္ထာရကသမထတို့ဖြင့် မငြိမ်းအေး။
အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် သမ္မုခါဝိနယသမထ သတိဝိနယသမထ အမူဠှဝိနယသမထ တဿပါပိယ သိကာသမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေး၏၊ ယေဘုယျသိကာသမထ ပဋိညာတကရဏသမထ တိဏဝတ္ထာရကသမထတို့ဖြင့် မငြိမ်းအေး။
အာပတ္တာဓိကရုဏ်းသည် သမ္မုခါဝိနယသမထ ပဋိညာတကရဏသမထ တိဏဝတ္ထာရကသမထ တို့ဖြင့်ငြိမ်းအေး၏၊ ယေဘုယျသိကာသမထ သတိဝိနယသမထ အမူဠှဝိနယသမထ တဿပါပိယသိကာသမထတို့ဖြင့် မငြိမ်းအေး။
ကိစ္စာဓိကရုဏ်းသည် သမ္မုခါဝိနယသမထဖြင့် ငြိမ်းအေး၏၊ ယေဘုယျသိကာသမထ သတိဝိနယ သမထအမူဠှဝိနယသမထ ပဋိညာတကရဏသမထ တဿပါပိယသိကာသမထ တိဏဝတ္ထာရကသမထတို့ ဖြင့်မငြိမ်းအေး။
ဤသို့လျှင် အချို့သော အဓိကရုဏ်းတို့သည် သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်၏။
ဤသို့လျှင် အချို့သော အဓိကရုဏ်းတို့သည် သမထတို့ဖြင့် မငြိမ်းအေးကုန်။
--֍ ၃၁၃
။ အဘယ်သို့လျှင် အချို့သော အဓိကရုဏ်းတို့သည် အဓိကရုဏ်းတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန် သနည်း။အဘယ်သို့လျှင် အချို့သော အဓိကရုဏ်းတို့သည် အဓိကရုဏ်းတို့ဖြင့် မငြိမ်းအေးကုန်သနည်း။
ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်း အနုဝါဒါဓိကရုဏ်း အာပတ္တာဓိကရုဏ်းတို့ဖြင့် မငြိမ်းအေး၊ ကိစ္စာဓိကရုဏ်းဖြင့် ငြိမ်းအေး၏။
အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်း အနုဝါဒါဓိကရုဏ်း အာပတ္တာဓိကရုဏ်းတို့ဖြင့် မငြိမ်းအေး၊ ကိစ္စာဓိကရုဏ်းဖြင့် ငြိမ်းအေး၏။
အာပတ္တာဓိကရုဏ်းသည် ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်း အနုဝါဒါဓိကရုဏ်း အာပတ္တာဓိကရုဏ်းတို့ဖြင့် မငြိမ်း အေး၊ ကိစ္စာဓိကရုဏ်းဖြင့် ငြိမ်းအေး၏။
ကိစ္စာဓိကရုဏ်းသည် ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်း အနုဝါဒါဓိကရုဏ်း အာပတ္တာဓိကရုဏ်းတို့ဖြင့် မငြိမ်းအေး၊ ကိစ္စာဓိကရုဏ်းဖြင့် ငြိမ်းအေး၏။
ဤသို့လျှင် အချို့သော အဓိကရုဏ်းတို့သည် အဓိကရုဏ်းတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်၏။
ဤသို့လျှင် အချို့သော အဓိကရုဏ်းတို့သည် အဓိကရုဏ်းတို့ဖြင့် မငြိမ်းအေးကုန်။
ခြောက်ပါးသော သမထတို့သည်လည်းကောင်း၊ လေးပါးသော အဓိကရုဏ်းတို့သည်လည်းကောင်းသမ္မုခါဝိနယသမထဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်၏၊ သမ္မုခါဝိနယသမထသည် တစ်စုံတစ်ခုသော အဓိကရုဏ်း, တစ်စုံတစ်ခုသော သမထဖြင့် မငြိမ်းအေး။
တစ်ဆယ့်ကိုးခုမြောက် သမထာဓိကရဏဝါရ ပြီး၏။
၁။ “သမ္မုခါဝိနယော န ကေနစိ သမ္မတိ” ပါဠိ နိဂုံးကို ထောက်၍ “န သမ္မတိ”ဟု ပါဠိ၌ ရှိသင့်၏။
--၂၀-သမုဋ္ဌာပနဝါရ
֍ ၃၁၄
။ ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် အဓိကရုဏ်းလေးမျိုးတို့တွင် အဘယ်အဓိကရုဏ်းကို ဖြစ်စေသနည်း။ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် အဓိကရုဏ်းလေးမျိုးတို့တွင် အဘယ်အဓိကရုဏ်းကိုမျှ မဖြစ်စေ၊ စင်စစ်သော်ကားဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် လေးပါးသော အဓိကရုဏ်းတို့သည် ဖြစ်ကုန်၏။ အဘယ်သို့ ဖြစ်ကုန်သနည်း၊ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းတို့သည် တရား ‘ဓမ္မ’ဟူ၍လည်းကောင်း၊ တရားမဟုတ် ‘အဓမ္မ’ဟူ၍လည်းကောင်း၊ ဝိနည်းဟူ၍လည်းကောင်း၊ ဝိနည်းမဟုတ်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ မြတ်စွာဘုရားသည် မဟောအပ် မမိန့်အပ်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ မြတ်စွာဘုရားသည် ဟောအပ်၏ မိန့်အပ်၏ဟူ၍လည်းကောင်း၊ မြတ်စွာဘုရားသည် မလေ့ကျင့်အပ်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ ‘မြတ်စွာဘုရားသည်လေ့ကျင့် အပ်၏ဟူ၍လည်းကောင်း၊ မြတ်စွာဘုရားသည် မပညတ်အပ်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ မြတ်စွာဘုရားသည် ပညတ်အပ်၏ဟူ၍လည်းကောင်း၊ အာပတ်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ အာပတ်မဟုတ်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ ပေါ့သော အာပတ်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ လေးသောအာပတ်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ အကြွင်းရှိသော အာပတ်ဟူ၍လည်း ကောင်း၊ အကြွင်းမရှိသောအာပတ်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ ရုန့်ရင်း ‘ကြမ်းတမ်း’ သော အာပတ်ဟူ၍လည်း ကောင်း၊ မရုန့်ရင်း'မကြမ်းတမ်း'သော အာပတ်ဟူ၍လည်းကောင်း ငြင်းခုံကြကုန်၏။
ထို (ငြင်းခုန်ခြင်းအကြောင်း) တို့၌ မျက်ကွယ်ငြင်းခုံခြင်း မျက်မှောက်ငြင်းခုံခြင်း ဆန့်ကျင်ဘက်အယူကိုယူခြင်း ဆန့်ကျင်ဘက်စကားကို ဆိုခြင်း အမျိုးမျိုးသော စကားကို ဆိုခြင်း တစ်မျိုးတခြား ဖောက်ပြန်သော စကားကို ဆိုခြင်း ဖောက်ဖောက်ပြန်ပြန်ဖြစ်သော စိတ်ပင်ပန်းဆင်းရဲခြင်းအကျိုးငှါ ကြမ်းကြုတ်စွာခေါ်ဝေါ်ပြောဆိုခြင်း ကျယ်ပွားခြင်းသို့ ရောက်သော ငြင်းခုံခြင်းဟူသမျှကို ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းဟူ၍ ဆိုအပ်၏။
ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်း၌ သံဃာသည် ငြင်းခုံအံ့၊ ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းဖြစ်၏။ ငြင်းခုံသည် ဖြစ်၍ စွပ်စွဲအံ့၊ အနုဝါဒါဓိကရုဏ်း ဖြစ်၏။ စွပ်စွဲသည် ဖြစ်၍ အာပတ်သို့ ရောက်အံ့၊ အာပတ္တာဓိကရုဏ်း ဖြစ်၏။ ထိုအာပတ်ဖြင့် သံဃာသည် ကံကို ပြုအံ့၊ ကိစ္စာဓိကရုဏ်း ဖြစ်၏။ ဤသို့လျှင် ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် အဓိကရုဏ်းလေးမျိုးတို့သည် ဖြစ်ကုန်၏။
֍ ၃၁၅
။ အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် အဓိကရုဏ်းလေးပါးတို့တွင် အဘယ်အဓိကရုဏ်းကို ဖြစ်စေသနည်း။အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် အဓိကရုဏ်းလေးပါးတို့တွင် အဘယ်အဓိကရုဏ်းကိုမျှ မဖြစ်စေ၊ စင်စစ်သော်ကားအနုဝါဒါဓိကရုဏ်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် လေးပါးသော အဓိကရုဏ်းတို့သည် ဖြစ်ကုန်၏။ အဘယ်သို့ ဖြစ်ကုန်သနည်း၊ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းတို့သည် ရဟန်းကို သီလပျက်စီးခြင်းဖြင့်လည်းကောင်း၊ အကျင့်ပျက်စီးခြင်းဖြင့်လည်းကောင်း၊ အယူပျက်စီးခြင်းဖြင့်လည်းကောင်း၊ အသက်မွေး (ဝမ်းကျောင်း) မှု ပျက်စီးခြင်းဖြင့်လည်းကောင်း စွပ်စွဲကြကုန်၏။ ထိုစွပ်စွဲခြင်းအကြောင်းတို့၌ စွပ်စွဲခြင်းစွပ်စွဲသောအခြင်းအရာ နှိပ်၍ ဆိုခြင်း ပြောဆို ကဲ့ရဲ့ခြင်း အထပ်ထပ်ပြောဆိုခြင်း အတိုင်းထက် အလွန်အားထုတ်၍ ဆိုခြင်း အားပေးခြင်းဟူသမျှကို အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းဟူ၍ ဆိုအပ်၏။
အနုဝါဒါဓိကရုဏ်း၌ သံဃာသည် ငြင်းခုံအံ့၊ ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းဖြစ်၏၊ ငြင်းခုံသည် ဖြစ်၍ စွပ်စွဲအံ့၊ အနုဝါဒါဓိကရုဏ်း ဖြစ်၏။ စွပ်စွဲသည် ဖြစ်၍ အာပတ်သို့ ရောက်အံ့၊ အာပတ္တာဓိကရုဏ်း ဖြစ်၏။ ထိုအာပတ်ဖြင့် သံဃာသည် ကံပြုအံ့၊ ကိစ္စာဓိကရုဏ်း ဖြစ်၏။ ဤသို့လျှင် အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းတည်းဟူသောအကြောင်းကြောင့် အဓိကရုဏ်းလေးပါးတို့သည် ဖြစ်ကုန်၏။
--֍ ၃၁၆
။ အာပတ္တာဓိကရုဏ်းသည် အဓိကရုဏ်းလေးပါးတို့တွင် အဘယ်အဓိကရုဏ်းကို ဖြစ်စေသ နည်း။ အာပတ္တာဓိကရုဏ်းသည် အဓိကရုဏ်းလေးပါးတို့တွင် အဘယ်အဓိကရုဏ်းကိုမျှ မဖြစ်စေ၊ စင်စစ်သော်ကား အာပတ္တာဓိကရုဏ်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် လေးပါးသော အဓိကရုဏ်းတို့သည် ဖြစ်ကုန်၏။ အဘယ်သို့ ဖြစ်ကုန်သနည်း၊ ငါးပါးသော အာပတ်အစုတို့သည်လည်း အာပတ္တာဓိကရုဏ်းမည့်၏၊ ခုနစ်ပါးသော အာပတ်အစုတို့သည်လည်း အာပတ္တာဓိကရုဏ်း မည်၏၊ ဤအလုံးစုံကို အာပတ္တာဓိကရုဏ်းဟူ၍ ဆိုအပ်၏။အာပတ္တာဓိကရုဏ်း၌ သံဃာသည် ငြင်းခုံအံ့၊ ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်း ဖြစ်၏။ ငြင်းခုံသည် ဖြစ်၍ စွပ်စွဲအံ့၊ အနုဝါဒါဓိကရုဏ်း ဖြစ်၏၊ စွပ်စွဲသည် ဖြစ်၍ အာပတ်သို့ ရောက်အံ့၊ အာပတ္တာဓိကရုဏ်းသည် ဖြစ်၏။ ထိုအာပတ်ဖြင့် သံဃာသည် ကံပြုအံ့၊ ကိစ္စာဓိကရုဏ်း ဖြစ်၏။ ဤသို့လျှင် အာပတ္တာဓိကရုဏ်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် အဓိကရုဏ်းလေးပါးတို့သည် ဖြစ်ကုန်၏။
֍ ၃၁၇
။ ကိစ္စာဓိကရုဏ်းသည် အဓိကရုဏ်းလေးပါးတို့တွင် အဘယ်အဓိကရုဏ်းကို ဖြစ်စေသနည်း။ကိစ္စာဓိကရုဏ်းသည် အဓိကရုဏ်းလေးပါးတို့တွင် အဘယ်အဓိကရုဏ်းကိုမျှ မဖြစ်စေ၊ စင်စစ်သော်ကားကိစ္စာဓိကရုဏ်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် လေးပါးသော အဓိကရုဏ်းတို့သည် ဖြစ်ကုန်၏။ အဘယ်သို့ ဖြစ်ကုန်သနည်း၊ သံဃာ၏ကိစ္စ၏အဖြစ် ပြုဖွယ်၏အဖြစ် အပလောကနကံ ဉတ္တိကံ ဉတ္တိဒုတိယကံ ဉတ္တိစတုတ္ထကံတို့ကို ကိစ္စာဓိကရုဏ်းဟူ၍ ဆိုအပ်၏။
ကိစ္စာဓိကရုဏ်း၌ သံဃာသည် ငြင်းခုံအံ့၊ ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်း ဖြစ်၏။ ငြင်းခုံသည် ဖြစ်၍ စွပ်စွဲအံ့၊ အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းဖြစ်၏။ စွပ်စွဲသည် ဖြစ်၍ အာပတ်သို့ ရောက်အံ့၊ အာပတ္တာဓိကရုဏ်း ဖြစ်၏။ ထိုအာပတ်ဖြင့် သံဃာသည် ကံပြုအံ့၊ ကိစ္စာဓိကရုဏ်း ဖြစ်၏။ ဤသို့လျှင် ကိစ္စာဓိကရုဏ်းတည်းဟူသောအကြောင်းကြောင့် အဓိကရုဏ်းလေးပါးတို့သည် ဖြစ်ကုန်၏။
နှစ်ဆယ်မြောက် သမုဋ္ဌာပနဝါရ ပြီး၏။
--၂၁-ဘဇတိဝါရ
֍ ၃၁၈
။ ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် အဓိကရုဏ်းလေးပါးတို့တွင် အဘယ်အဓိကရုဏ်းသို့ သက်ဝင်သနည်း။ အဘယ်အဓိကရုဏ်းကို မှီသနည်း၊ အဘယ်အဓိကရုဏ်း၌ အကျုံးဝင်သနည်း၊ အဘယ် အဓိကရုဏ်းဖြင့်ရေတွက်အပ်သနည်း။အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် အဓိကရုဏ်းလေးပါးတို့တွင် အဘယ်အဓိကရုဏ်းသို့ သက်ဝင်သနည်း၊ အဘယ်အဓိကရုဏ်းကို မှီသနည်း၊ အဘယ်အဓိကရုဏ်း၌ အကျုံးဝင်သနည်း၊ အဘယ်အဓိကရုဏ်းဖြင့်ရေတွက်အပ်သနည်း။
အာပတ္တာဓိကရုဏ်းသည် အဓိကရုဏ်းလေးပါးတို့တွင် အဘယ်အဓိကရုဏ်းသို့ သက်ဝင်သနည်း၊ အဘယ်အဓိကရုဏ်းကို မှီသနည်း၊ အဘယ်အဓိကရုဏ်း၌ အကျုံးဝင်သနည်း၊ အဘယ်အဓိကရုဏ်းဖြင့်ရေတွက်အပ်သနည်း။
ကိစ္စာဓိကရုဏ်းသည် အဓိကရုဏ်းလေးပါးတို့တွင် အဘယ်အဓိကရုဏ်းသို့ သက်ဝင်သနည်း၊ အဘယ်အဓိကရုဏ်းကို မှီသနည်း၊ အဘယ်အဓိကရုဏ်း၌ အကျုံးဝင်သနည်း၊ အဘယ်အဓိကရုဏ်းဖြင့်ရေတွက်အပ်သနည်း။
ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် အဓိကရုဏ်းလေးပါးတို့တွင် ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းသို့ သက်ဝင်၏၊ ဝိဝါဒါ ဓိကရုဏ်းကိုမှီ၏၊ ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်း၌ အကျုံးဝင်၏၊ ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းဖြင့် ရေတွက်အပ်၏။
အနုဝါဒါမိကရုဏ်းသည် အဓိကရုဏ်းလေးပါးတို့တွင် အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသို့ သက်ဝင်၏၊ အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းကို မှီ၏၊ အနုဝါဒါဓိကရုဏ်း၌ အကျုံးဝင်၏၊ အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းဖြင့် ရေတွက်အပ်၏။
အာပတ္တာဓိကရုဏ်းသည် အဓိကရုဏ်းလေးပါးတို့တွင် အာပတ္တာဓိကရုဏ်းသို့ သက်ဝင်၏၊ အာပတ္တာဓိကရုဏ်းကို မှီ၏၊ အာပတ္တာဓိကရုဏ်း၌ အကျုံးဝင်၏၊ အာပတ္တာဓိကရုဏ်းဖြင့် ရေတွက်အပ်၏။
ကိစ္စာဓိကရုဏ်းသည် အဓိကရုဏ်းလေးပါးတို့တွင် ကိစ္စာဓိကရုဏ်းသို့ သက်ဝင်၏၊ ကိစ္စာ ဓိကရုဏ်းကိုမှီ၏၊ ကိစ္စာဓိကရုဏ်း၌ အကျုံးဝင်၏၊ ကိစ္စာဓိကရုဏ်းဖြင့် ရေတွက်အပ်၏။
֍ ၃၁၉
။ ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် ခုနစ်ပါးသော သမထတို့တွင် အဘယ်သမထတို့သို့ သက်ဝင်သနည်း၊ အဘယ်သမထတို့ကို မှီသနည်း၊ အဘယ်သမထတို့၌ အကျုံးဝင်သနည်း၊ အဘယ်သမထတို့ဖြင့် ရေတွက်အပ်သနည်း၊ အဘယ်သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးသနည်း။အနုဝါဒါမိကရုဏ်းသည် ခုနစ်ပါးသော သမထတို့တွင် အဘယ်သမထတို့သို့ သက်ဝင်သနည်း၊ အဘယ်သမထတို့ကို မှီသနည်း၊ အဘယ်သမထတို့၌ အကျုံးဝင်သနည်း၊ အဘယ်သမထတို့ဖြင့် ရေတွက်အပ်သနည်း၊ အဘယ်သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးသနည်း။
အာပတ္တာဓိကရုဏ်းသည် ခုနစ်ပါးသော သမထတို့တွင် အဘယ်သမထတို့သို့ သက်ဝင်သနည်း၊ အဘယ်သမထတို့ကို မှီသနည်း၊ အဘယ်သမထတို့၌ အကျုံးဝင်သနည်း၊ အဘယ်သမထတို့ဖြင့် ရေတွက်အပ်သနည်း၊ အဘယ်သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးသနည်း။
--ကိစ္စာဓိကရုဏ်းသည် ခုနစ်ပါးသော သမထတို့တွင် အဘယ်သမထတို့သို့ သက်ဝင်သနည်း၊ အဘယ်သမထတို့ကို မှီသနည်း၊ အဘယ်သမထတို့၌ အကျုံးဝင်သနည်း၊ အဘယ်သမထတို့ဖြင့် ရေတွက်အပ်သနည်း၊ အဘယ်သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးသနည်း။
ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် ခုနစ်ပါးသော သမထတို့တွင် နှစ်ပါးသော သမထတို့သို့ သက်ဝင်၏၊ နှစ်ပါးသော သမထတို့ကို မှီ၏၊ နှစ်ပါးသော သမထတို့၌ အကျုံးဝင်၏၊ နှစ်ပါးသော သမထတို့ဖြင့် ရေတွက်အပ်၏။ သမ္မုခါဝိနယသမထ ယေဘုယျသိကာသမထဟူသော နှစ်ပါးသော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေး၏။
အနုဝါဒါမိကရုဏ်းသည် ခုနစ်ပါးသော သမထတို့တွင် လေးပါးသော သမထတို့သို့ သက်ဝင်၏၊ လေးပါးသော သမထတို့ကို မှီ၏၊ လေးပါးသော သမထတို့၌ အကျုံးဝင်၏၊ လေးပါးသော သမထတို့ဖြင့်ရေတွက်အပ်၏။ သမ္မုခါဝိနယသမထ သတိဝိနယသမထ အမူဠှဝိနယသမထ တဿပါပိယသိကာသမထဟူသော လေးပါးသော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေး၏။
အာပတ္တာဓိကရုဏ်းသည် ခုနစ်ပါးသော သမထတို့တွင် သုံးပါးသော သမထတို့သို့ သက်ဝင်၏၊ သုံးပါးသော သမထတို့ကို မှီ၏၊ သုံးပါးသော သမထတို့၌ အကျုံးဝင်၏၊ သုံးပါးသော သမထတို့ဖြင့်ရေတွက်အပ်၏။ သမ္မုခါဝိနယသမထ ပဋိညာတကရဏသမထ တိဏဝတ္ထာရကသမထဟူသော သုံးပါးသောသမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေး၏။
ကိစ္စာဓိကရုဏ်းသည် ခုနစ်ပါးသော သမထတို့တွင် တစ်ပါးသော သမထသို့ သက်ဝင်၏၊ တစ်ပါး သောသမထကို မှီ၏၊ တစ်ပါးသော သမထ၌ အကျုံးဝင်၏၊ တစ်ပါးသော သမထဖြင့် ရေတွက်အပ်၏။ သမ္မုခါဝိနယသမထဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော သမထဖြင့် ငြိမ်းအေး၏။
နှစ်ဆယ့်တစ်ခုမြောက် ဘဇတိဝါရ ပြီး၏။
သမထဘေဒ ပြီး၏။
ထိုသမထဘေဒ၏ အကျဉ်းချုပ်
အဓိကရဏပရိယာယဝါရ၊ သာဓာရဏဝါရ၊ တဗ္ဘာဂိယဝါရ၊ သမထာသမထ သာဓာရဏဝါရ၊ သမထာသမထဿ တဗ္ဘာဂိယဝါရ၊ သမထသမ္မုခါဝိနယဝါရ၊ ဝိနယဝါရ၊ ကုသလဝါရ၊ ယတ္ထဝါရ၊ သမထဝါရ၊ သံသဋ္ဌဝါရ၊ သမ္မတိဝါရ၊ သမ္မန္တိ န သမ္မ န္တိဝါရ၊ သမထာဓိကရဏဝါရ၊ သမုဋ္ဌာနဝါရ၊ ဘဇတိဝါရ။ ဤကား အကျဉ်းချုပ်တည်း။
--ခန္ဓကပုစ္ဆာဝါရ
֍ ၃၂၀
။ အကြောင်းရင်း ‘နိဒါန်း’ နှင့်တကွ အကျယ်ညွှန်းပြခြင်း ‘နိဒ္ဒေသ’ နှင့် တကွ ဥပသမ္ပဒက္ခန္ဓက ကို (ငါသည်) မေးအံ့၊ (ဥပသမ္ပဒက္ခန္ဓက၌ ဟောအပ်ကုန်သော) မြင့်မြတ်သော ပုဒ်တို့၏ အဘယ်မျှ့လောက်သော အာပတ်တို့သည် ဖြစ်ကုန်သနည်း။အကြောင်းရင်း ‘နိဒါန်း’ နှင့် တကွ အကျယ်ညွှန်းပြခြင်း ‘နိဒ္ဒေသ'နှင့် တကွ ဥပသမ္ပဒက္ခန္ဓကကို (ငါသည်) ဖြေအံ့၊ (ဥပသမ္ပဒက္ခန္ဓက၌ ဟောအပ်ကုန်သော) မြင့်မြတ်သော ပုဒ်တို့၏ နှစ်ပါးသော အာပတ် တို့သည်ဖြစ်ကုန်၏။
အကြောင်းရင်းနှင့် တကွ အကျယ်ညွှန်းပြခြင်းနှင့် တကွ ဥပေါသထက္ခန္ဓကကို (ငါသည်) မေးအံ့၊ (ဥပေါသထက္ခန္ဓက၌ ဟောအပ်ကုန်သော) မြင့်မြတ်သော ပုဒ်တို့၏ အဘယ်မျှလောက်သော အာပတ်တို့သည် ဖြစ်ကုန်သနည်း။
အကြောင်းရင်းနှင့် တကွ အကျယ်ညွှန်းပြခြင်းနှင့် တကွ ဥပေါသထက္ခန္ဓကကို (ငါသည်) ဖြေအံ့၊ (ဥပေါသထက္ခန္ဓက၌ ဟောအပ်ကုန်သော) မြင့်မြတ်သော ပုဒ်တို့၏ သုံးပါးသော အာပတ်တို့သည်ဖြစ်ကုန်၏။
အကြောင်းရင်းနှင့် တကွ အကျယ်ညွှန်းပြခြင်းနှင့် တကွ ဝဿူပနာယိကက္ခန္ဓကကို (ငါသည်) မေးအံ့၊ (ဝဿူပနာယိကက္ခန္ဓက၌ ဟောအပ်ကုန်သော) မြင့်မြတ်သော ပုဒ်တို့၏ အဘယ်မျှလောက်သော အာပတ်တို့သည် ဖြစ်ကုန်သနည်း။
အကြောင်းရင်းနှင့် တကွ အကျယ်ညွှန်းပြခြင်းနှင့် တကွ ဝဿူပနာယိကက္ခန္ဓကကို (ငါသည်) ဖြေအံ့၊ (ဝဿူပနာယိကက္ခန္ဓက၌ ဟောအပ်ကုန်သော) မြင့်မြတ်သော ပုဒ်တို့၏ တစ်ပါးသော အာပတ်သည်ဖြစ်၏။
အကြောင်းရင်းနှင့် တကွ အကျယ်ညွှန်းပြခြင်းနှင့် တကွ ပဝါရဏက္ခန္ဓကကို (ငါသည်) မေးအံ့၊ (ပဝါရဏက္ခန္ဓက၌ ဟောအပ်ကုန်သော) မြင့်မြတ်သော ပုဒ်တို့၏ အဘယ်မျှလောက်သော အာပတ်တို့သည်ဖြစ်ကုန်သနည်း။
အကြောင်းရင်းနှင့် တကွ အကျယ်ညွှန်းပြခြင်းနှင့် တကွ ပဝါရဏက္ခန္ဓကကို (ငါသည်) ဖြေအံ့၊ (ပဝါရဏက္ခန္ဓက၌ ဟောအပ်ကုန်သော) မြင့်မြတ်သော ပုဒ်တို့၏ သုံးပါးကုန်သော အာပတ်တို့သည် ဖြစ်ကုန်၏။
အကြောင်းရင်းနှင့် တကွ အကျယ်ညွှန်းပြခြင်းနှင့် တကွ စမ္မက္ခန္ဓကကို (ငါသည်) မေးအံ့၊ (စမ္မက္ခန္ဓက၌ဟောအပ်ကုန်သော) မြင့်မြတ်သော ပုဒ်တို့၏ အဘယ်မျှလောက်သော အာပတ်တို့သည် ဖြစ် ကုန်သနည်း။
အကြောင်းရင်းနှင့် တကွ အကျယ်ညွှန်းပြခြင်းနှင့် တကွ စမ္မက္ခန္ဓကကို (ငါသည်) ဖြေအံ့၊ (စမ္မက္ခန္ဓက၌ဟောအပ်ကုန်သော) မြင့်မြတ်သော ပုဒ်တို့၏ သုံးပါးသော အာပတ်တို့သည် ဖြစ်ကုန်၏။
အကြောင်းရင်းနှင့်တကွ အကျယ်ညွှန်းပြခြင်းနှင့်တကွ ဘေသဇ္ဇက္ခန္ဓကကို (ငါသည်) မေးအံ့၊ (ဘေသဇ္ဇက္ခန္ဓက၌ ဟောအပ်ကုန်သော) မြင့်မြတ်သော ပုဒ်တို့၏ အဘယ်မျှလောက်သောအာပတ်တို့သည် ဖြစ်ကုန်သနည်း။
--အကြောင်းရင်းနှင့်တကွ အကျယ်ညွှန်းပြခြင်းနှင့်တကွ ဘေသဇ္ဇက္ခန္ဓကကို (ငါသည်) ဖြေအံ့၊ (ဘေသဇ္ဇက္ခန္ဓက၌ ဟောအပ်ကုန်သော) မြင့်မြတ်သော ပုဒ်တို့၏ သုံးပါးသော အာပတ်တို့သည် ဖြစ်ကုန်၏။
အကြောင်းရင်းနှင့် တကွ အကျယ်ညွှန်းပြခြင်းနှင့်တကွ ကထိနက္ခန္ဓကကို (ငါသည်) မေးအံ့၊ (ကထိနက္ခန္ဓက၌ ဟောအပ်ကုန်သော) မြင့်မြတ်သော ပုဒ်တို့၏ အဘယ်မျှလောက်သော အာပတ်တို့သည်ဖြစ်ကုန်သနည်း။
အကြောင်းရင်းနှင့် တကွ အကျယ်ညွှန်းပြခြင်းနှင့်တကွ ကထိနက္ခန္ဓကကို (ငါသည်) ဖြေအံ့၊ (ကထိနက္ခန္ဓက၌ ဟောအပ်ကုန်သော) မြင့်မြတ်သော ပုဒ်တို့၏ အဘယ်မည်သော အာပတ်တို့မျှမဖြစ်ကုန်။
အကြောင်းရင်းနှင့်တကွ အကျယ်ညွှန်းပြခြင်းနှင့်တကွ စီဝရက္ခန္ဓကကို (ငါသည်) မေးအံ့၊ (စီဝရက္ခန္ဓက၌ဟောအပ်ကုန်သော) မြင့်မြတ်သော ပုဒ်တို့၏ အဘယ်မျှလောက်သော အာပတ်တို့သည် ဖြစ်ကုန်သနည်း။
အကြောင်းရင်းနှင့်တကွ အကျယ်ညွှန်းပြခြင်းနှင့်တကွ စီဝရက္ခန္ဓကကို (ငါသည်) ဖြေအံ့၊ (စီဝရက္ခန္ဓက၌ဟောအပ်ကုန်သော) မြင့်မြတ်သော ပုဒ်တို့၏ သုံးပါးသော အာပတ်တို့သည် ဖြစ်ကုန်၏။
အကြောင်းရင်းနှင့်တကွ အကျယ်ညွှန်းပြခြင်းနှင့်တကွ စမ္ပေယျက္ခန္ဓကကို (ငါသည်) မေးအံ့၊ (စမ္ပေယျက္ခန္ဓက၌ ဟောအပ်ကုန်သော) မြင့်မြတ်သော ပုဒ်တို့၏ အဘယ်မျှလောက်သော အာပတ်တို့သည်ဖြစ်ကုန်သနည်း။
အကြောင်းရင်းနှင့်တကွ အကျယ်ညွှန်းပြခြင်းနှင့်တကွ စမ္ပေယျက္ခန္ဓကကို (ငါသည်) ဖြေအံ့၊ (စမ္ပေယျက္ခန္ဓက၌ ဟောအပ်ကုန်သော) မြင့်မြတ်သော ပုဒ်တို့၏ တစ်ပါးသော အာပတ်သည် ဖြစ်၏။
အကြောင်းရင်းနှင့် တကွ အကျယ်ညွှန်းပြခြင်းနှင့် တကွ ကောသမ္ဗကက္ခန္ဓကကို (ငါသည်) မေးအံ့၊ (ကောသမ္ဗကက္ခန္ဓက၌ ဟောအပ်ကုန်သော) မြင့်မြတ်သော ပုဒ်တို့၏ အဘယ်မျှလောက်သော အာပတ်တို့သည် ဖြစ်ကုန်သနည်း။
အကြောင်းရင်းနှင့် တကွ အကျယ်ညွှန်းပြခြင်းနှင့် တကွ ကောသမ္ဗကက္ခန္ဓကကို (ငါသည်) ဖြေအံ့၊ (ကောသမ္ဗကက္ခန္ဓက၌ ဟောအပ်ကုန်သော) မြင့်မြတ်သော ပုဒ်တို့၏ တစ်ပါးသော အာပတ်သည် ဖြစ်၏။
အကြောင်းရင်းနှင့် တကွ အကျယ်ညွှန်းပြခြင်းနှင့် တကွ ကမ္မက္ခန္ဓကကို (ငါသည်) မေးအံ့၊ (ကမ္မက္ခန္ဓက၌ ဟောအပ်ကုန်သော) မြင့်မြတ်သော ပုဒ်တို့၏ အဘယ်မျှလောက်သော အာပတ်တို့သည်ဖြစ်ကုန်သနည်း။
အကြောင်းရင်းနှင့် တကွ အကျယ်ညွှန်းပြခြင်းနှင့် တကွ ကမ္မက္ခန္ဓကကို (ငါသည်) ဖြေအံ့၊ (ကမ္မက္ခန္ဓက၌ ဟောအပ်ကုန်သော) မြင့်မြတ်သော ပုဒ်တို့၏ တစ်ပါးသော အာပတ်သည် ဖြစ်၏။
အကြောင်းရင်းနှင့် တကွ အကျယ်ညွှန်းပြခြင်းနှင့် တကွ ပါရိဝါသိကက္ခန္ဓကကို (ငါသည်) မေးအံ့၊ (ပါရိဝါသိကက္ခန္ဓက၌ ဟောအပ်ကုန်သော) မြင့်မြတ်သော ပုဒ်တို့၏ အဘယ်မျှလောက်သော အာပတ်တို့သည် ဖြစ်ကုန်သနည်း။
အကြောင်းရင်းနှင့် တကွ အကျယ်ညွှန်းပြခြင်းနှင့် တကွ ပါရိဝါသိကက္ခန္ဓကကို (ငါသည်) ဖြေအံ့၊ (ပါရိဝါသိကက္ခန္ဓက၌ ဟောအပ်ကုန်သော) မြင့်မြတ်သော ပုဒ်တို့၏ တစ်ပါးသော အာပတ်သည် ဖြစ်၏။
--အကြောင်းရင်းနှင့်တကွ အကျယ်ညွှန်းပြခြင်းနှင့်တကွ သမုစ္စယက္ခန္ဓကကို (ငါသည်) မေးအံ့၊ (သမုစ္စယက္ခန္ဓက၌ ဟောအပ်ကုန်သော) မြင့်မြတ်သော ပုဒ်တို့၏ အဘယ်မျှလောက်သောအာပတ်တို့သည် ဖြစ်ကုန်သနည်း။
အကြောင်းရင်းနှင့်တကွ အကျယ်ညွှန်းပြခြင်းနှင့်တကွ သမုစ္စယက္ခန္ဓကကို (ငါသည်) ဖြေအံ့၊ (သမုစ္စယက္ခန္ဓက၌ ဟောအပ်ကုန်သော) မြင့်မြတ်သော ပုဒ်တို့၏ တစ်ပါးသော အာပတ်သည် ဖြစ်၏။
အကြောင်းရင်းနှင့်တကွ အကျယ်ညွှန်းပြခြင်းနှင့်တကွ သမထက္ခန္ဓကကို (ငါသည်) မေးအံ့၊ (သမထက္ခန္ဓက၌ ဟောအပ်ကုန်သော) မြင့်မြတ်သော ပုဒ်တို့၏ အဘယ်မျှလောက်သော အာပတ်တို့သည်ဖြစ်ကုန်သနည်း။
အကြောင်းရင်းနှင့်တကွ အကျယ်ညွှန်းပြခြင်းနှင့်တကွ သမထက္ခန္ဓကကို (ငါသည်) ဖြေအံ့၊ (သမထက္ခန္ဓက၌ ဟောအပ်ကုန်သော) မြင့်မြတ်သော ပုဒ်တို့၏ နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သည် ဖြစ်ကုန်၏။
အကြောင်းရင်းနှင့်တကွ အကျယ်ညွှန်းပြခြင်းနှင့်တကွ ခုဒ္ဒကဝတ္ထုကက္ခန္ဓကကို (ငါသည်) မေးအံ့၊ (ခုဒ္ဒကဝတ္ထုကက္ခန္ဓက၌ဟောအပ်ကုန်သော) မြင့်မြတ်သော ပုဒ်တို့၏ အဘယ်မျှလောက်သော အာပတ်တို့သည် ဖြစ်ကုန်သနည်း။
အကြောင်းရင်းနှင့်တကွ အကျယ်ညွှန်းပြခြင်းနှင့်တကွ ခုဒ္ဒကဝတ္ထုကက္ခန္ဓကကို (ငါသည်) ဖြေအံ့၊ (ခုဒ္ဒကဝတ္ထုကက္ခန္ဓက၌ ဟောအပ်ကုန်သော) မြင့်မြတ်သော ပုဒ်တို့၏ သုံးပါးသော အာပတ်တို့သည် ဖြစ်ကုန်၏။
အကြောင်းရင်းနှင့်တကွ အကျယ်ညွှန်းပြခြင်းနှင့်တကွ သေနာသနက္ခန္ဓကကို (ငါသည်) မေးအံ့၊ (သေနာသနက္ခန္ဓက၌ ဟောအပ်ကုန်သော) မြင့်မြတ်သော ပုဒ်တို့၏ အဘယ်မျှလောက်သော အာပတ်တို့သည် ဖြစ်ကုန်သနည်း။
အကြောင်းရင်းနှင့်တကွ အကျယ်ညွှန်းပြခြင်းနှင့်တကွ သေနာသနက္ခန္ဓကကို (ငါသည်) ဖြေအံ့၊ (သေနာသနက္ခန္ဓက၌ ဟောအပ်ကုန်သော) မြင့်မြတ်သော ပုဒ်တို့၏ သုံးပါးသော အာပတ်တို့သည် ဖြစ်ကုန်၏။
အကြောင်းရင်းနှင့်တကွ အကျယ်ညွှန်းပြခြင်းနှင့်တကွ သံဃဘေဒကက္ခန္ဓကကို (ငါသည်) မေးအံ့၊ (သံဃဘေဒကက္ခန္ဓက၌ ဟောအပ်ကုန်သော) မြင့်မြတ်သော ပုဒ်တို့၏ အဘယ်မျှလောက်သော အာပတ်တို့သည် ဖြစ်ကုန်သနည်း။
အကြောင်းရင်းနှင့်တကွ အကျယ်ညွှန်းပြခြင်းနှင့်တကွ သံဃဘေဒကက္ခန္ဓကကို (ငါသည်) ဖြေအံ့၊ (သံဃဘေဒကက္ခန္ဓက၌ ဟောအပ်ကုန်သော) မြင့်မြတ်သော ပုဒ်တို့၏ နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သည် ဖြစ်ကုန်၏။
အကြောင်းရင်းနှင့်တကွ အကျယ်ညွှန်းပြခြင်းနှင့်တကွ သမာစာရဝတ္တက္ခန္ဓကကို (ငါသည်) မေးအံ့၊ (သမာစာရဝတ္တက္ခန္ဓက၌ ဟောအပ်ကုန်သော) မြင့်မြတ်သော ပုဒ်တို့၏ အဘယ်မျှလောက်သောအာပတ်တို့ သည် ဖြစ်ကုန်သနည်း။
အကြောင်းရင်းနှင့်တကွ အကျယ်ညွှန်းပြခြင်းနှင့်တကွ သမာစာရဝတ္တက္ခန္ဓကကို (ငါသည်) ဖြေအံ့၊ (သမာစာရဝတ္တက္ခန္ဓက၌ ဟောအပ်ကုန်သော) မြင့်မြတ်သော ပုဒ်တို့၏ တစ်ပါးသော အာပတ်သည်ဖြစ်၏။
--အကြောင်းရင်းနှင့်တကွ အကျယ်ညွှန်းပြခြင်းနှင့်တကွ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနက္ခန္ဓကကို (ငါသည်) မေးအံ့၊ (ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနက္ခန္ဓက၌ ဟောအပ်ကုန်သော) မြင့်မြတ်သော ပုဒ်တို့၏ အဘယ်မျှလောက်သောအာပတ်တို့သည် ဖြစ်ကုန်သနည်း။
အကြောင်းရင်းနှင့်တကွ အကျယ်ညွှန်းပြခြင်းနှင့်တကွ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနက္ခန္ဓကကို (ငါသည်) ဖြေအံ့၊ (ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနက္ခန္ဓက၌ ဟောအပ်ကုန်သော) မြင့်မြတ်သော ပုဒ်တို့၏ တစ်ပါးသော အာပတ်သည်ဖြစ်၏။
အကြောင်းရင်းနှင့်တကွ အကျယ်ညွှန်းပြခြင်းနှင့်တကွ ဘိက္ခုနိက္ခန္ဓကကို (ငါသည်) မေးအံ့၊ (ဘိက္ခုနိက္ခန္ဓက၌ ဟောအပ်ကုန်သော) မြင့်မြတ်သော ပုဒ်တို့၏ အဘယ်မျှလောက်သော အာပတ်တို့သည်ဖြစ်ကုန်သနည်း။
အကြောင်းရင်းနှင့်တကွ အကျယ်ညွှန်းပြခြင်းနှင့်တကွ ဘိက္ခုနိက္ခန္ဓကကို (ငါသည်) ဖြေအံ့၊ (ဘိက္ခုနိက္ခန္ဓက၌ ဟောအပ်ကုန်သော) မြင့်မြတ်သော ပုဒ်တို့၏ နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သည် ဖြစ်ကုန်၏။
အကြောင်းရင်းနှင့်တကွ အကျယ်ညွှန်းပြခြင်းနှင့်တကွ ပဉ္စသတိကက္ခန္ဓကကို (ငါသည်) မေးအံ့၊ (ပဉ္စသတိကက္ခန္ဓက၌ ဟောအပ်ကုန်သော) မြင့်မြတ်သော ပုဒ်တို့၏ အဘယ်မျှလောက်သော အာပတ်တို့သည် ဖြစ်ကုန်သနည်း။
အကြောင်းရင်းနှင့်တကွ အကျယ်ညွှန်းပြခြင်းနှင့်တကွ ပဉ္စသတိကက္ခန္ဓကကို (ငါသည်) ဖြေအံ့၊ (ပဉ္စသတိကက္ခန္ဓက၌ ဟောအပ်ကုန်သော) မြင့်မြတ်သော ပုဒ်တို့၏ အဘယ်မည်သော အာပတ်မျှ မဖြစ်။
အကြောင်းရင်းနှင့်တကွ အကျယ်ညွှန်းပြခြင်းနှင့်တကွ သတ္တသတိကက္ခန္ဓကကို (ငါသည်) မေးအံ့၊ (သတ္တသတိကက္ခန္ဓက၌ ဟောအပ်ကုန်သော) မြင့်မြတ်သော ပုဒ်တို့၏ အဘယ်မျှလောက်သော အာပတ်တို့သည် ဖြစ်ကုန်သနည်း။
အကြောင်းရင်းနှင့်တကွ အကျယ်ညွှန်းပြခြင်းနှင့်တကွ သတ္တသတိကက္ခန္ဓကကို (ငါသည်) ဖြေအံ့၊ (သတ္တသတိကက္ခန္ဓက၌ ဟောအပ်ကုန်သော) မြင့်မြတ်သော ပုဒ်တို့၏ အဘယ်မည်သော အာပတ်မျှမဖြစ်။ ခန္ဓကပုစ္ဆာ ဤရွေ့အပြီးတည်း။
ရှေးဦးစွာသော ခန္ဓကပုစ္ဆာဝါရ ပြီး၏။
--ထိုခန္ဓကပုစ္ဆာဝါရ၏ အကျဉ်းချုပ်
ဥပသမ္ပဒက္ခန္ဓက၊ ဥပေါသထက္ခန္ဓက၊ ဝဿူပနာယိကက္ခန္ဓက၊ ပဝါရဏက္ခန္ဓက၊ စမ္မက္ခန္ဓက၊ ဘေသဇ္ဇက္ခန္ဓက၊ ကထိနက္ခန္ဓက၊ စီဝရက္ခန္ဓက၊ စမ္ပေယျက္ခန္ဓက။
ကောသမ္ဗကက္ခန္ဓက၊ ကမ္မက္ခန္ဓက၊ ပါရိဝါသိကက္ခန္ဓက၊ သမုစ္စယက္ခန္ဓက၊ သမထ က္ခန္ဓက၊ ခုဒ္ဒကဝတ္ထုကက္ခန္ဓက၊ သေနာသနက္ခန္ဓက၊ သံဃဘေဒကက္ခန္ဓက၊ ဝတ္တက္ခန္ဓက၊ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနက္ခန္ဓက၊ ဘိက္ခုနိက္ခန္ဓက၊ ပဉ္စသတိကက္ခန္ဓက၊ သတ္တသတိကက္ခန္ဓက။ ဤကား အကျဉ်းချုပ်တည်း။
--ဧကုတ္တရိကနယ
၁-ဧကကဝါရ
֍ ၃၂၁
။ အာပတ်သင့်ခြင်းကို ပြုတတ်သော တရားတို့ကို သိအပ်ကုန်၏၊ အာပတ်မသင့်ခြင်းကိုပြုတတ်သော တရားတို့ကို သိအပ်ကုန်၏၊ အာပတ်ကို သိအပ်၏၊ အာပတ်မဟုတ့်သည်ကို သိအပ်၏၊ ပေါ့သော အာပတ်ကို သိအပ်၏၊ လေးသော အာပတ်ကို သိအပ်၏၊ အကြွင်းရှိသော အာပတ်ကိုသိအပ်၏၊ အကြွင်း မရှိသော အာပတ်ကို သိအပ်၏၊ ရုန့်ရင်း ‘ကြမ်းတမ်း’ သော အာပတ်ကို သိအပ်၏၊ မရုန့်ရင်း ‘မကြမ်းတမ်း’ သော အာပတ်ကို သိအပ်၏၊ ကုစားခြင်းရှိသော အာပတ်ကို သိအပ်၏၊ ကုစားခြင်းမရှိသော အာပတ်ကို သိအပ်၏၊ ဒေသနာဂါမ်ဖြစ်သော အာပတ်ကို သိအပ်၏၊ ဒေသနာဂါမ် မဖြစ်သော အာပတ်ကို သိအပ်၏၊ အန္တရာယ်ကို ပြုတတ်သော အာပတ်ကို သိအပ်၏၊ အန္တရာယ်ကိုမပြုတတ်သော အာပတ်ကို သိအပ်၏၊ အပြစ်ရှိသော ပညတ်ဖြစ်သော အာပတ်ကို သိအပ်၏၊ အပြစ်မရှိသော ပညတ်ဖြစ်သော အာပတ်ကို သိအပ်၏၊ ပြုခြင်းကြောင့်ဖြစ်သော အာပတ်ကို သိအပ်၏၊ မပြုခြင်း ကြောင့်ဖြစ်သော အာပတ်ကို သိအပ်၏၊ ပြုခြင်း မပြုခြင်းကြောင့်ဖြစ်သော အာပတ်ကိုသိအပ်၏၊ ရှေးဦး သင့်သော အာပတ်ကို သိအပ်၏၊ နောက်သင့်သော အာပတ်ကို သိအပ်၏၊ ရှေးဦးသင့်သော အာပတ်တို့ ၏ အကြား၌သင့်သော အာပတ်ကို သိအပ်၏၊ နောက်သင့်သောအာပတ်တို့၏ အကြား၌သင့်သော အာပတ်ကို သိအပ်၏၊ ဒေသနာကြားအပ်၏ဟူသော အရေအတွက်သို့ရောက်သော အာပတ်ကို သိအပ်၏၊ ဒေသနာကြားအပ်၏ဟူသော အရေအတွက်သို့ မရောက်သောအာပတ်ကို သိအပ်၏၊ (မူလ) ပညတ်ကို သိအပ်၏၊ အနုပညတ်ကို သိအပ်၏၊ အနုပ္ပန္နပညတ်ကိုသိအပ်၏၊ သဗ္ဗတ္ထပညတ်ကို သိအပ်၏၊ ပဒေသ ပညတ်ကို သိအပ်၏၊ သာဓာရဏပညတ်ကို သိအပ်၏၊ အသာဓာရဏပညတ်ကို သိအပ်၏၊ ဧကတော ပညတ်ကို သိအပ်၏၊ ဥဘတောပညတ်ကို သိအပ်၏။ရုန့်ရင်းသော အပြစ်ရှိသော အာပတ်ကို သိအပ်၏၊ ရုန့်ရင်းသော အပြစ်မရှိသော အာပတ်ကို သိအပ်၏၊ လူတို့နှင့် စပ်သော အာပတ်ကို သိအပ်၏၊ လူတို့နှင့် မစပ်သော အာပတ်ကို သိအပ်၏၊ နိယတဖြစ်သောအာပတ်ကို သိအပ်၏၊ အနိယတဖြစ်သော အာပတ်ကို သိအပ်၏၊ လက်ဦးလွန်ကျူးသော ပုဂ္ဂိုလ်ကိုသိအပ်၏၊ လက်ဦးလွန်ကျူးသူ မဟုတ်သော (အနုပညတ်ကို ပြုတတ်သော) ပုဂ္ဂိုလ်ကို သိအပ်၏၊ တစ်ခါတစ်ရံ အာပတ်သင့်သော ပုဂ္ဂိုလ်ကို သိအပ်၏၊ အမြဲ အာပတ်သင့်သော ပုဂ္ဂိုလ်ကို သိအပ်၏၊ စောဒကပုဂ္ဂိုလ်ကို သိအပ်၏၊ စုဒိတက ‘စောဒနာခံရသော’ ပုဂ္ဂိုလ်ကို သိအပ်၏၊ အဓမ္မစောဒက ပုဂ္ဂိုလ်ကိုသိအပ်၏၊ အဓမ္မစုဒိတကပုဂ္ဂိုလ်ကို သိအပ်၏၊ ဓမ္မစောဒကပုဂ္ဂိုလ်ကို သိအပ်၏၊ ဓမ္မစုဒိတက ပုဂ္ဂိုလ်ကိုသိအပ်၏၊ နိယတပုဂ္ဂိုလ်ကို သိအပ်၏၊ အနိယတပုဂ္ဂိုလ်ကို သိအပ်၏၊ အာပတ်မသင့်ထိုက်သော ပုဂ္ဂိုလ်ကိုသိအပ်၏၊ အာပတ်သင့်ထိုက်သော ပုဂ္ဂိုလ်ကို သိအပ်၏၊ နှင်ထုတ်အပ်သော ပုဂ္ဂိုလ်ကို သိအပ် ၏၊ မနှင်ထုတ်အပ်သော ပုဂ္ဂိုလ်ကို သိအပ်၏၊ ဖျက်ဆီးအပ်သော ပုဂ္ဂိုလ်ကို သိအပ်၏၊ မဖျက်ဆီးအပ် သောပုဂ္ဂိုလ်ကို သိအပ်၏၊ (ဥပုသ်စသော) တူသော သံဝါသရှိသော ပုဂ္ဂိုလ်ကို သိအပ်၏၊ (ဥပုသ်စသော) တူသော သံဝါသမရှိသော ပုဂ္ဂိုလ်ကို သိအပ်၏၊ ပါတိမောက် ထားခြင်းကို သိအပ်၏။
ဧကကပြီး၏။
--ထိုဧကက၏ အကျဉ်းချုပ်
အာပတ္တိကရ၊ အနာပတ္တိကရ၊ အာပတ်၊ အနာပတ်၊ လဟုကအာပတ်၊ ဂရုက အာပတ်၊ သာဝသေသအာပတ်၊ အနဝသေသအာပတ်၊ ဒုဋ္ဌုလ္လအာပတ်၊ အဒုဋ္ဌုလ္လ အာပတ်၊ သပ္ပဋိကမ္မအာပတ်၊ အပ္ပဋိကမ္မအာပတ်၊ ဒေသနာဂါမ်အာပတ်၊ အဒေသနာဂါမ် အာပတ်၊ အန္တရာယိကအာပတ်၊ အနန္တရာယိကအာပတ်၊ သာဝဇ္ဇပညတ္တိအာပတ်၊ အနဝဇ္ဇပညတ္တိအာပတ်၊ ကိရိယသမုဋ္ဌိတအာပတ်၁၊ အကိရိယသမုဋ္ဌိတအာပတ်၂။
ကိရိယာကိရိယသမုဋ္ဌိတအာပတ်၊ ပုဗ္ဗအာပတ်၊ အပရအာပတ်၊ အန္တရာအာပတ်နှစ်ပါး၊ ဒေသိတဂဏနူပဂအာပတ်၊ ဒေသိတနဂဏနူပဂအာပတ်၊ မူလပညတ်၊ အနုပညတ်၊ အနုပ္ပန္နပညတ်၊ သဗ္ဗတ္ထပညတ်၊ ပဒေသပညတ်၊ သာဓာရဏပညတ်၊ အသာဓာရဏ ပညတ်၊ ဧကတောပညတ်၊ ဥဘတောပညတ်။
ထုလ္လဝဇ္ဇအာပတ်၊ အထုလ္လဝဇ္ဇအာပတ်၊ ဂိဟိပဋိသံယုတ္တအာပတ်၊ န ဂိဟိပဋိသံယုတ္တ အာပတ်၊ နိယတအာပတ်၊ အနိယတအာပတ်၊ အာဒိကရပုဂ္ဂိုလ်၊ အနာဒိကရပုဂ္ဂိုလ်၊ အဓိစ္စပုဂ္ဂိုလ်၊ အဘိဏှပုဂ္ဂိုလ်၊ စောဒကပုဂ္ဂိုလ်၊ စုဒိတကပုဂ္ဂိုလ်၊ အဓမ္မစောဒကပုဂ္ဂိုလ်၊ အဓမ္မစုဒိတကပုဂ္ဂိုလ်၊ ဓမ္မစောဒကပုဂ္ဂိုလ်၊ ဓမ္မစုဒိတကပုဂ္ဂိုလ်၊ နိယတပုဂ္ဂိုလ်၊ အနိယတ ပုဂ္ဂိုလ်၊ အဘဗ္ဗာပတ္တိကပုဂ္ဂိုလ်၊ ဘဗ္ဗာပတ္တိကပုဂ္ဂိုလ်၊ ဥက္ခိတ္တကပုဂ္ဂိုလ်၊ အနုက္ခိတ္တက ပုဂ္ဂိုလ်၊ နာသိတကပုဂ္ဂိုလ်၊ အနာသိတကပုဂ္ဂိုလ်၊ သမာနသံဝါသကပုဂ္ဂိုလ်၊ အသမာန သံဝါသကပုဂ္ဂိုလ်၊ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပန။ ဤသည်ကား ဧကက၌ အကျဉ်းချုပ်တည်း။
၁။ ဝိညတ်နှင့်တကွ ကိုယ်နှုတ်တို့ကြောင့် ဖြစ်သော အာပတ်သည် ကိရိယသမုဋ္ဌိတအာပတ်။
၂။ ဝိညတ်ကင်းသော ကိုယ်နှုတ်တို့ကြောင့် ဖြစ်သော အာပတ်သည် အကိရိယသမုဋ္ဌိတအာပတ်။
--၂-ဒုကဝါရ
֍ ၃၂၂
။ သညာဝိမောက္ခအာပတ်သည်၁၇ှိ၏၊ နောသညာဝိမောက္ခအာပတ်သည်၂ ရှိ၏။ သမာပတ်ရသော သူ၏ အာပတ်သည် ရှိ၏၊ သမာပတ်မရသော သူ၏ အာပတ်သည် ရှိ၏၊ သူတော်ကောင်းတရားနှင့် စပ်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။ မသူတော်တရားနှင့် စပ်သော အာပတ်သည်ရှိ၏။ မိမိ အသုံးအဆောင်နှင့် စပ်သော အာပတ်သည် ရှိ၏၊ သူတစ်ပါးအသုံးအဆောင်နှင့် စပ်သောအာပတ်သည် ရှိ၏။ မိမိတည်းဟူသော ပုဂ္ဂိုလ်နှင့် စပ်သော အာပတ်သည် ရှိ၏၊ တစ်ပါးပုဂ္ဂိုလ်နှင့်စပ်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။အမှန်ကို ဆိုသော် လေးသော အာပတ်သင့်၍ အမှားကို ဆိုသော် ပေါ့သော အာပတ်သင့်ခြင်းသည် ရှိ၏၊ အမှားကို ဆိုသော် လေးသော အာပတ်သင့်၍ အမှန်ကို ဆိုသော် ပေါ့သော အာပတ်သင့်ခြင်းသည် ရှိ၏။ မြေ၌ နေသော် သင့်၍ ကောင်းကင်၌ နေသော် မသင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏၊ ကောင်းကင်၌ နေသော်သင့်၍ မြေ၌ နေသော် မသင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။ ထွက်သော် သင့်၍ ဝင်သော် မသင့်သောအာပတ်သည် ရှိ၏၊ ဝင်သော် သင့်၍ ထွက်သော် မသင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။ ယူသော် သင့်သောအာပတ်သည် ရှိ၏၊ မယူသော် သင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။ ဆောက်တည်သော် သင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏၊ မဆောက်တည်သော် သင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။ ပြုသော် သင့်သော အာပတ်သည်ရှိ၏၊ မပြုသော် သင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။ ပေးသော် သင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏၊ မပေးသော်သင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။ (ဒေသနာကြားသော် သင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏၊ ဒေသနာမကြားသော် သင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏)။ ခံယူသော် သင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏၊ မခံယူသော် သင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။ သုံးဆောင်သဖြင့် သင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏၊ မသုံးဆောင်သဖြင့် သင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။ ညအခါ၌ သင့်၍ နေ့အခါ၌ မသင့်သော အာပတ်သည်ရှိ၏၊ နေ့အခါ၌ သင့်၍ ည အခါ၌ မသင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။ အရုဏ်တက်သော် သင့်သောအာပတ်သည် ရှိ၏၊ အရုဏ် မတက်မီ သင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။ ဖြတ်သော် သင့်သောအာပတ်သည် ရှိ၏၊ မဖြတ်သော် သင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။ ဖုံးလွှမ်းသော် သင့်သော အာပတ်သည်ရှိ၏၊ မဖုံးလွှမ်းသော် သင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။ ဆောင်သော် သင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏၊ မဆောင်သော် သင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
ဥပုသ်တို့သည် စာတုဒ္ဒသီ ပန္နရသီအားဖြင့် နှစ်ပါးတို့တည်း။ ပဝါရဏာတို့သည် စာတုဒ္ဒသီ ပဝါရဏာပန္နရသီပဝါရဏာအားဖြင့် နှစ်ပါးတို့တည်း။ ကံတို့သည် အပလောကနကံ ဉတ္တိကံအားဖြင့်နှစ်ပါးတို့တည်း။ အခြားသော ကံတို့သည်လည်း ဉတ္တိဒုတိယကံ ဉတ္တိစတုတ္ထကံအားဖြင့် နှစ်ပါးတို့တည်း။ ကမ္မဝတ္ထုတို့သည် အပလောကနကံ၏ ဝတ္ထု ဉတ္တိကံ၏ ဝတ္ထုအားဖြင့် နှစ်ပါးတို့တည်း။ အခြားသော ကမ္မဝတ္ထုတို့သည်လည်း ဉတ္တိဒုတိယကံ၏ဝတ္ထု ဉတ္တိစတုတ္ထကံ၏ဝတ္ထုအားဖြင့် နှစ်ပါးတို့တည်း။ ကမ္မဒေါသတို့သည် အပလောကနကံ၏ အပြစ် ‘ဒေါသ’ ဉတ္တိကံ၏ အပြစ် ‘ဒေါသ’ အားဖြင့် နှစ်ပါးတို့တည်း။ အခြားသော ကမ္မဒေါသ ‘ကံ၏အပြစ်’ တို့သည်လည်း ဉတ္တိဒုတိယကံ၏ အပြစ် ‘ဒေါသ’ ဉတ္တိစတုတ္ထကံ၏ အပြစ် ‘ဒေါသ’ အားဖြင့် နှစ်ပါးတို့ပင်တည်း။ ကံ၏ ပြည့်စုံခြင်း ကမ္မသမ္ပတ္တိတို့သည် အပလောကနကံ၏ ပြည့်စုံခြင်း ဉတ္တိကံ၏ ပြည့်စုံခြင်းအားဖြင့် နှစ်ပါးတို့တည်း။
--အခြားသောကံ၏ ပြည့်စုံခြင်းတို့သည်လည်း ဉတ္တိဒုတိယကံ၏ ပြည့်စုံခြင်း ဉတ္တိစတုတ္ထကံ၏ပြည့်စုံခြင်းအားဖြင့် နှစ်ပါးတို့ပင်တည်း။ နာနာသံဝါသကဘုံတို့သည် မိမိသည်ပင်လျှင် မိမိကိုယ်ကို အထူးထူးသော ပေါင်းဖော်ခြင်းရှိသည်ကို ပြုခြင်း၊ ညီညွတ်သော သံဃာက ထိုရဟန်းကို (အာပတ်ကို) မရှု (အာပတ်ကို) မကု (အယူကို) မစွန့်ခြင်းတို့ကြောင့် နှင်ထုတ်ခြင်းအားဖြင့် နှစ်ပါးတို့တည်း။ သမာနသံဝါသကဘုံတို့သည် မိမိသည်ပင်လျှင် မိမိကိုယ်ကို တူသော ပေါင်းဖော်ခြင်းရှိသည်ကို ပြုခြင်း၊ ညီညွတ်သော သံဃာက နှင်ထုတ်ထားသော ထိုရဟန်းကို (အာပတ်ကို) ရှုခြင်း (အာပတ်ကို) ကုစားခြင်း (အယူကို) စွန့်ခြင်းတို့ကြောင့် သွင်းခြင်းအားဖြင့် နှစ်ပါးတို့တည်း။ ပါရာဇိကတို့သည် ရဟန်းယောက်ျားတို့၏ပါရာဇိက၊ ရဟန်းမိန်းမတို့၏ ပါရာဇိကအားဖြင့် နှစ်ပါးတို့တည်း။ သံဃာဒိသိသ်တို့သည် နှစ်ပါးတို့တည်း။ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်တို့သည် နှစ်ပါးတို့တည်း။ ပါစိတ်အာပတ်တို့သည် နှစ်ပါးတို့တည်း။ ပါဋိဒေသနီအာပတ်တို့သည် နှစ်ပါးတို့တည်း။ ဒုက္ကဋ်အာပတ်တို့သည် နှစ်ပါးတို့တည်း။ ဒုဗ္ဘာသီအာပတ်တို့သည် ရဟန်းယောက်ျားတို့၏ ဒုဗ္ဘာသီအာပတ် ရဟန်းမိန်းမတို့၏ ဒုဗ္ဘာသီအာပတ်အားဖြင့် နှစ်ပါးတို့တည်း။ အာပတ်တို့သည် ခုနစ်ပါးတို့တည်း။ အာပတ်အစုတို့သည် ခုနစ်ပါးတို့တည်း။
ဥပုသ်ကံ အသီးသီးပြုခြင်း၊ စာရေးတံမဲယူခြင်းဟူသော နှစ်ပါးသော အခြင်းအရာတို့ဖြင့် သံဃာ သည်ကွဲပြား၏။
အသက်နှစ်ဆယ် မပြည့်သောသူ၊ ကိုယ်လက်အင်္ဂါယုတ်သောသူဟူသော ပုဂ္ဂိုလ်နှစ်ယောက်တို့ကို ပဉ္စင်းမခံအပ်ကုန်။
(ပဏ္ဍုက်စသော) ဝတ္ထုချို့သောသူ၊ (မာတုဃာတကစသော) မကောင်းမှုရှိသောသူဟူသော အခြားပုဂ္ဂိုလ်နှစ်ယောက်တို့ကို ပဉ္စင်းမခံအပ်ကုန်။
(ပဉ္စင်းခံရန် သပိတ်သင်္ကန်း) မပြည့်စုံသောသူ၊ ပြည့်စုံသူ ဖြစ်ပါမူလည်း (ပဉ္စင်းအဖြစ်ကို) မတောင်းပန်သူဟူသော ပုဂ္ဂိုလ်နှစ်ယောက်တို့ကို ပဉ္စင်းမခံအပ်ကုန်။
အလဇ္ဇီ၊ (ဝိနည်း၌) မလိမ္မာသူဟူသော ပုဂ္ဂိုလ်နှစ်ယောက်တို့ကို မှီ၍ မနေရာ။
အလဇ္ဇီပုဂ္ဂိုလ်၊ လဇ္ဇီပုဂ္ဂိုလ်ဖြစ်သော်လည်း မတောင်းပန်သော ပုဂ္ဂိုလ်ဟူသော ပုဂ္ဂိုလ်နှစ်ယောက်တို့အား မှီရာ ‘နိဿရည်း’ ကို မပေးအပ်။
(ဝိနည်း၌) မလိမ္မာသူ၊ တောင်းပန်သော လဇ္ဇီပုဂ္ဂိုလ်ဟူသော ပုဂ္ဂိုလ်နှစ်ယောက်တို့အား မှီရာ ‘နိဿရည်း’ ကို ပေးအပ်၏။
မြတ်စွာဘုရား၊ ရှင်ပစ္စေကဗုဒ္ဓါဟူသော ပုဂ္ဂိုလ်နှစ်ပါးတို့သည် အာပတ်သို့ ရောက်ခြင်းငှါ မထိုက်ကုန်။
ရဟန်းယောက်ျား၊ ရဟန်းမိန်းမဟူသော ပုဂ္ဂိုလ်နှစ်ယောက်တို့သည် အာပတ်သို့ ရောက်ခြင်းငှါထိုက်ကုန်၏။
အရိယာပုဂ္ဂိုလ်ဖြစ်သော ရဟန်းယောက်ျား၊ ရဟန်းမိန်းမဟူသော ပုဂ္ဂိုလ်နှစ်ယောက်တို့သည်စေတနာရှိသည် ဖြစ်၍ အာပတ်သို့ ရောက်ခြင်းငှါ မထိုက်ကုန်။
ပုထုဇဉ်ဖြစ်သော ရဟန်းယောက်ျား၊ ရဟန်းမိန်းမဟူသော ပုဂ္ဂိုလ်နှစ်ယောက်တို့သည် စေတနာ ရှိသည်ဖြစ်၍ အာပတ်သို့ ရောက်ခြင်းငှါ ထိုက်ကုန်၏။
အရိယာပုဂ္ဂိုလ်ဖြစ်သော ရဟန်းယောက်ျား၊ ရဟန်းမိန်းမဟူသော ပုဂ္ဂိုလ်နှစ်ယောက်တို့သည်စေတနာရှိသည်ဖြစ်၍ အပြစ်ရှိသော ဝတ္ထုကို လွန်ကျူး၍ ကျင့်ခြင်းငှါ မထိုက်ကုန်။
ပုထုဇဉ်ပုဂ္ဂိုလ်ဖြစ်ကုန်သော ရဟန်းယောက်ျား၊ ရဟန်းမိန်းမဟူသော ပုဂ္ဂိုလ်နှစ်ယောက်တို့သည်စေတနာရှိသည်ဖြစ်၍ အပြစ်ရှိသော ဝတ္ထုကို လွန်ကျူး၍ ကျင့်ခြင်းငှါ ထိုက်ကုန်၏။
တားမြစ်ခြင်းတို့သည် နှစ်ပါးတို့တည်း၊ ကိုယ်ဖြင့်လည်း တားမြစ်၏၊ နှုတ်ဖြင့်လည်း တားမြစ်၏။
--နှင်ထုတ်ခြင်းတို့သည် နှစ်ပါးတို့တည်း၊ နှင်ထုတ်ခြင်းသို့ မရောက်သော ပုဂ္ဂိုလ်ကို သံဃာက နှင်ထုတ်အံ့၊ အချို့သော ပုဂ္ဂိုလ်သည် ကောင်းစွာ နှင်ထုတ်အပ်သော ပုဂ္ဂိုလ်ဖြစ်၏၊ အချို့သော ပုဂ္ဂိုလ်သည်မကောင်းသဖြင့် နှင်ထုတ်အပ်သော ပုဂ္ဂိုလ်ဖြစ်၏။
သွင်းခြင်းတို့သည် နှစ်ပါးတို့တည်း၊ သွင်းခြင်းသို့ မရောက်သော ပုဂ္ဂိုလ်ကို သံဃာသည် သွင်းအံ့၊ အချို့သော ပုဂ္ဂိုလ်သည် ကောင်းစွာ သွင်းအပ်သော ပုဂ္ဂိုလ်ဖြစ်၏၊ အချို့သော ပုဂ္ဂိုလ်သည် မကောင်းသဖြင့် သွင်းအပ်သော ပုဂ္ဂိုလ်ဖြစ်၏။
ဝန်ခံခြင်းတို့သည် နှစ်ပါးတို့တည်း၊ ကိုယ်ဖြင့်လည်း ဝန်ခံ၏၊ နှုတ်ဖြင့်လည်း ဝန်ခံ၏။
အကပ်ခံခြင်းတို့သည် နှစ်ပါးတို့တည်း၊ ကိုယ်ဖြင့်လည်း အကပ်ခံ၏၊ ကိုယ်နှင့်စပ်သော ဝတ္ထုဖြင့် လည်းအကပ်ခံ၏။
ပယ်ခြင်းတို့သည် နှစ်ပါးတို့တည်း၊ ကိုယ်ဖြင့်လည်း ပယ်၏၊ နှုတ်ဖြင့်လည်း ပယ်၏။
ဖျက်ခြင်းတို့သည် ရဟန်းတို့ကို ဖျက်ခြင်း၊ ပစ္စည်းတို့ကို ဖျက်ခြင်းအားဖြင့် နှစ်ပါးတို့တည်း။
စောဒနာခြင်းတို့သည် ကိုယ်ဖြင့် စောဒနာခြင်း၊ နှုတ်ဖြင့် စောဒနာခြင်းအားဖြင့် နှစ်ပါးတို့တည်း။
ကထိန်၏ ပလိဗောဓတို့သည် အာဝါသပလိဗောဓ၊ စီဝရပလိဗောဓအားဖြင့် နှစ်ပါးတို့တည်း။
ကထိန်၏ အပလိဗောဓတို့သည် အာဝါသအပလိဗောဓ၊ စီဝရအပလိဗောဓအားဖြင့် နှစ်ပါး တို့တည်း။
သင်္ကန်းတို့သည် ဒါယကာတို့လှူသောသင်္ကန်း၊ ပံ့သကူသင်္ကန်းအားဖြင့် နှစ်ပါးတို့တည်း။
သပိတ်တို့သည် သံသပိတ်၊ မြေသပိတ်အားဖြင့် နှစ်မျိုးတို့တည်း။
သပိတ်နှီးဝန်းတို့သည် သလွဲစင်ဖြင့် ပြီးသော သပိတ်နှီးဝန်း၊ သလွဲမည်းဖြင့် ပြီးသော သပိတ်နှီးဝန်းအားဖြင့် နှစ်ပါးတို့တည်း။
သပိတ်ကို အဓိဋ္ဌာန်တင်ခြင်းတို့သည် ကိုယ်ဖြင့် အဓိဋ္ဌာန်တင်ခြင်း၊ နှုတ်ဖြင့် အဓိဋ္ဌာန်တင်ခြင်း အားဖြင့်နှစ်ပါးတို့တည်း။
သင်္ကန်းကို အဓိဋ္ဌာန်တင်ခြင်းတို့သည် ကိုယ်ဖြင့် အဓိဋ္ဌာန်တင်ခြင်း၊ နှုတ်ဖြင့် အဓိဋ္ဌာန်တင်ခြင်းအား ဖြင့်နှစ်ပါးတို့တည်း။
ဝိကပ္ပနာပြုခြင်းတို့သည် မျက်မှောက်ဝိကပ္ပနာပြုခြင်း၊ မျက်ကွယ်ဝိကပ္ပနာပြုခြင်းအားဖြင့် နှစ်ပါးတို့တည်း။
ဝိနည်းတို့သည် ရဟန်းယောက်ျားတို့၏ ဝိနည်း၊ ရဟန်းမိန်းမတို့၏ ဝိနည်းအားဖြင့် နှစ်ပါးတို့ တည်း။
ဝိနည်း၌ လာသော အနက်တို့သည် ပညတ်၊ ပညတ်အားလျော်သော မဟာပဒေသလေးပါးအားဖြင့်နှစ်ပါးတို့တည်း။
ဝိနည်း၏ ခေါင်းပါးခြင်းတို့သည် မအပ်သည်၌ အကြောင်းကို ပယ်သတ်ခြင်း၊ အပ်သည်၌ အတိုင်းအရှည်ဖြင့် ပြုခြင်းအားဖြင့် နှစ်ပါးတို့တည်း။
နှစ်ပါးသော အခြင်းအရာတို့ဖြင့် အာပတ်သို့ ရောက်၏၊ ကိုယ်ဖြင့်လည်း ရောက်၏၊ နှုတ်ဖြင့်လည်းရောက်၏။
နှစ်ပါးသော အခြင်းအရာတို့ဖြင့် အာပတ်မှ ထ၏၊ ကိုယ်ဖြင့်လည်း ထ၏၊ နှုတ်ဖြင့်လည်း ထ၏။
--ပရိဝါသ်တို့သည် ဖုံးလွှမ်းသော ပဋိ စ္ဆန္နပရိဝါသ်၊ မဖုံးလွှမ်းသော အပ္ပဋိ စ္ဆန္နပရိဝါသ်အားဖြင့် နှစ်ပါးတို့တည်း။
အခြားသော ပရိဝါသ်တို့သည်လည်း သုဒ္ဓ န္တပရိဝါသ်၊ သမောဓာနပရိဝါသ်အားဖြင့် နှစ်ပါးတို့ပင် တည်း။
မာနတ်တို့သည် ပဋိ စ္ဆန္နမာနတ်၊ အပ္ပဋိ စ္ဆန္နမာနတ်အားဖြင့် နှစ်ပါးတို့တည်း။
အခြားသော မာနတ်တို့သည်လည်း ပက္ခမာနတ်၊ သမောဓာနမာနတ်အားဖြင့် နှစ်ပါးတို့ပင်တည်း။
ပရိဝါသ်နေသော ပုဂ္ဂိုလ်၊ မာနတ်ကျင့်သော ပုဂ္ဂိုလ်အားဖြင့် နှစ်ပါး သော ပုဂ္ဂိုလ်တို့အား ညဉ့်ပြတ်ခြင်းသည် ဖြစ်၏။
မရိုသေခြင်းတို့သည် ပုဂ္ဂိုလ်ကို မရိုသေခြင်း၊ တရားကို မရိုသေခြင်းအားဖြင့် နှစ်ပါးတို့တည်း။
ဆားတို့သည် ပေါက်ဆား၊ ချက်ဆားအားဖြင့် နှစ်ပါးတို့တည်း။
အခြားသော ဆားတို့သည်လည်း သမုဒ္ဒရာမှ ဖြစ်သောဆား၊ ဆားနက် ‘ဖုတ်ဆား’ အားဖြင့် နှစ်ပါးတို့ပင်တည်း။
အခြားသော ဆားတို့သည်လည်း သိန္ဓောဆား၊ သရဝဇာမည်သော တွင်းထွက်ဆားအားဖြင့် နှစ်ပါးတို့ပင်တည်း။
အခြားသော ဆားတို့သည်လည်း ရောမဇနပုဒ်၌ ဖြစ်သောဆား၊ မုယောပြာဖြင့် ပြုသောဆား အားဖြင့်နှစ်ပါးတို့ပင်တည်း။
သုံးဆောင်ခြင်းတို့သည် အတွင်းသုံးဆောင်ခြင်း၊ အပြင်သုံးဆောင်ခြင်းအားဖြင့် နှစ်ပါးတို့တည်း။
ဆဲရေးခြင်းတို့သည် ယုတ်သောဆဲရေးခြင်း၊ မြတ်သောဆဲရေးခြင်းအားဖြင့် နှစ်ပါးတို့တည်း။
မိမိကို ချစ်စေလို၍လည်းကောင်း၊ (သူတစ်ပါးကို) ဖျက်ဆီးလို၍လည်းကောင်း နှစ်ပါးသော အခြင်းအရာတို့ဖြင့် ကုန်းတိုက် ‘ချောပစ်’ ခြင်းသည် ဖြစ်၏။
ပင့်ဖိတ်သောအားဖြင့်လည်းကောင်း၊ တောင်းသောအားဖြင့်လည်းကောင်း နှစ်ပါးသော အခြင်းအရာတို့ဖြင့် ဂဏဘောဇဉ်သည် ပွား၏။
ဝါကပ်ခြင်းတို့သည် ပုရိမဝါကပ်ခြင်း၊ ပစ္ဆိမဝါကပ်ခြင်းအားဖြင့် နှစ်ပါးတို့တည်း။
အဓမ္မိကဖြစ်သော ပါတိမောက် တန့်ထားခြင်းတို့သည် နှစ်ပါးတို့တည်း။
ဓမ္မိကဖြစ်သော ပါတိမောက် တန့်ထားခြင်းတို့သည် နှစ်ပါးတို့တည်း။
(မိမိအား) မရောက်သော ဝန်ကို ရွက်ဆောင်သော ပုဂ္ဂိုလ်၊ (မိမိအား) ရောက်သော ဝန်ကို မရွက်ဆောင်သော ပုဂ္ဂိုလ်အားဖြင့် မိုက်သော ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် နှစ်ယောက်တို့တည်း။
(မိမိအား) မရောက်သော ဝန်ကို မရွက်ဆောင်သော ပုဂ္ဂိုလ်၊ (မိမိအား) ရောက်သော ဝန်ကို ရွက်ဆောင်သော ပုဂ္ဂိုလ်အားဖြင့် ပညာရှိသော ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် နှစ်ယောက်တို့တည်း။
အခြားတစ်ပါးလည်းဖြစ်သော မအပ်သည်၌ အပ်၏ဟု အမှတ်ရှိသော ပုဂ္ဂိုလ်၊ အပ်သည်၌ မအပ်ဟုအမှတ်ရှိသော ပုဂ္ဂိုလ်အားဖြင့် မိုက်သော ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် နှစ်ယောက်တို့တည်း။
မအပ်သည်၌ မအပ်ဟု အမှတ်ရှိသော ပုဂ္ဂိုလ်၊ အပ်သည်၌ အပ်၏ဟု အမှတ်ရှိသော ပုဂ္ဂိုလ်အားဖြင့်ပညာရှိသော ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် နှစ်ယောက်တို့တည်း။
--အခြားတစ်ပါးလည်းဖြစ်သော အာပတ်မသင့်သည်၌ အာပတ်သင့်၏ဟု အမှတ်ရှိသော ပုဂ္ဂိုလ်၊ အာပတ်သင့်သည်၌ အာပတ်မသင့်ဟု အမှတ်ရှိသော ပုဂ္ဂိုလ်အားဖြင့် မိုက်သော ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည်နှစ်ယောက်တို့တည်း။
အာပတ်သင့်သည်၌ အာပတ်သင့်၏ဟု အမှတ်ရှိသော ပုဂ္ဂိုလ်၊ အာပတ်မသင့်သည်၌ အာပတ် မသင့်ဟုအမှတ်ရှိသော ပုဂ္ဂိုလ်အားဖြင့် ပညာရှိသော ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် နှစ်ယောက်တို့တည်း။
အခြားတစ်ပါးလည်းဖြစ်သော တရားမဟုတ်သည်၌ တရားဟု အမှတ်ရှိသော ပုဂ္ဂိုလ်၊ တရားဟုတ်သည်၌ တရားမဟုတ်ဟု အမှတ်ရှိသော ပုဂ္ဂိုလ်အားဖြင့် မိုက်သော ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် နှစ်ယောက်တို့တည်း။
တရားမဟုတ်သည်၌ တရားမဟုတ်ဟု အမှတ်ရှိသော ပုဂ္ဂိုလ်၊ တရားဟုတ်သည်၌ တရားဟုတ်၏ဟုအမှတ်ရှိသော ပုဂ္ဂိုလ်အားဖြင့် ပညာရှိသော ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် နှစ်ယောက်တို့တည်း။
အခြားတစ်ပါးလည်းဖြစ်သော ဝိနည်းမဟုတ်သည်၌ ဝိနည်းဟု အမှတ်ရှိသော ပုဂ္ဂိုလ်၊ ဝိနည်းဟုတ်သည်၌ ဝိနည်းမဟုတ်ဟု အမှတ်ရှိသော ပုဂ္ဂိုလ်အားဖြင့် မိုက်သော ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် နှစ်ယောက်တို့တည်း။
ဝိနည်းမဟုတ်သည်၌ ဝိနည်းမဟုတ်ဟု အမှတ်ရှိသော ပုဂ္ဂိုလ်၊ ဝိနည်းဟုတ်သည်၌ ဝိနည်းဟုတ်၏ဟုအမှတ်ရှိသော ပုဂ္ဂိုလ်အားဖြင့် ပညာရှိသော ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် နှစ်ယောက်တို့တည်း။
တွေးတောမှု ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ မပြုအပ်သည်ကို တွေးတောမှု ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပြုသော ပုဂ္ဂိုလ်၊ တွေးတောမှု ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပြုအပ်သည်ကို တွေးတောမှု ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ မပြုသော ပုဂ္ဂိုလ်အားဖြင့်နှစ်ယောက်သော ပုဂ္ဂိုလ်တို့အား အာသဝေါတရားတို့သည် တိုးပွါးကုန်၏။
တွေးတောမှု ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ မပြုအပ်သည်ကို တွေးတောမှု ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ မပြုသော ပုဂ္ဂိုလ်၊ တွေးတောမှု ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပြုအပ်သည်ကို တွေးတောမှု ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပြုသော ပုဂ္ဂိုလ်အားဖြင့်နှစ်ယောက်သော ပုဂ္ဂိုလ်တို့အား အာသဝေါတရားတို့သည် မတိုးပွါးကုန်။
အခြားတစ်ပါးလည်းဖြစ်သော မအပ်သည်၌ အပ်၏ဟု အမှတ်ရှိသော ပုဂ္ဂိုလ်၊ အပ်သည်၌ မအပ်ဟုအမှတ်ရှိသော ပုဂ္ဂိုလ်အားဖြင့် နှစ်ယောက်သော ပုဂ္ဂိုလ်တို့အား အာသဝေါတရားတို့သည် တိုးပွါးကုန်၏။
မအပ်သည်၌ မအပ်ဟု အမှတ်ရှိသော ပုဂ္ဂိုလ်၊ အပ်သည်၌ အပ်၏ဟု အမှတ်ရှိသော ပုဂ္ဂိုလ်အားဖြင့်နှစ်ယောက်သော ပုဂ္ဂိုလ်တို့အား အာသဝေါတရားတို့သည် မတိုးပွါးကုန်။
အခြားတစ်ပါးလည်းဖြစ်သော အာပတ်မသင့်သည်၌ အာပတ်သင့်၏ဟု အမှတ်ရှိသော ပုဂ္ဂိုလ်၊ အာပတ်သင့်သည်၌ အာပတ်မသင့်ဟု အမှတ်ရှိသော ပုဂ္ဂိုလ်အားဖြင့် နှစ်ယောက်သော ပုဂ္ဂိုလ်တို့အား အာသဝေါတရားတို့သည် တိုးပွါးကုန်၏။
အာပတ်မသင့်သည်၌ အာပတ်မသင့်ဟု အမှတ်ရှိသော ပုဂ္ဂိုလ်၊ အာပတ်သင့်သည်၌ အာပတ်သင့်သည်ဟု အမှတ်ရှိသော ပုဂ္ဂိုလ်အားဖြင့် နှစ်ယောက်သော ပုဂ္ဂိုလ်တို့အား အာသဝေါတရားတို့သည် မတိုးပွါးကုန်။
အခြားတစ်ပါးလည်းဖြစ်သော တရားမဟုတ်သည်၌ တရားဟုတ်၏ဟု အမှတ်ရှိသော ပုဂ္ဂိုလ်၊ တရားဟုတ်သည်၌ တရားမဟုတ်ဟု အမှတ်ရှိသော ပုဂ္ဂိုလ်အားဖြင့် နှစ်ယောက်သော ပုဂ္ဂိုလ်တို့အား အာသဝေါတရားတို့သည် တိုးပွါးကုန်၏။
--တရားမဟုတ်သည်၌ တရားမဟုတ်ဟု အမှတ်ရှိသော ပုဂ္ဂိုလ်၊ တရားဟုတ်သည်၌ တရားဟုတ်၏ဟုအမှတ်ရှိသော ပုဂ္ဂိုလ်အားဖြင့် နှစ်ယောက်သော ပုဂ္ဂိုလ်တို့အား အာသဝေါတရားတို့သည် မတိုးပွါးကုန်။
အခြားတစ်ပါးလည်းဖြစ်သော ဝိနည်းမဟုတ်သည်၌ ဝိနည်းဟုတ်၏ဟု အမှတ်ရှိသော ပုဂ္ဂိုလ်၊ ဝိနည်းဟုတ်သည်၌ ဝိနည်းမဟုတ်ဟု အမှတ်ရှိသော ပုဂ္ဂိုလ်အားဖြင့် နှစ်ယောက်သော ပုဂ္ဂိုလ်တို့အား အာသဝေါတရားတို့သည် တိုးပွါးကုန်၏။
ဝိနည်းမဟုတ်သည်၌ ဝိနည်းမဟုတ်ဟု အမှတ်ရှိသော ပုဂ္ဂိုလ်၊ ဝိနည်းဟုတ်သည်၌ ဝိနည်းဟုတ်၏ဟုအမှတ်ရှိသော ပုဂ္ဂိုလ်အားဖြင့် နှစ်ယောက်သော ပုဂ္ဂိုလ်တို့အား အာသဝေါတရားတို့သည် မတိုးပွါးကုန်။
ဒုကဝါရ ပြီး၏။
ထိုဒုက၏အကျဉ်းချုပ်
သညာဝိမောက္ခဒုက်၊ လဒ္ဓသမာပတ္တိကဒုက်၊ သဒ္ဓမ္မပဋိသညုတ္တဒုက်၊ ပရိက္ခာရ ပဋိသညုတ္တဒုက်၊ ပုဂ္ဂလပဋိသညုတ္တဒုက်၊ သစ္စဘဏန္တဒုက်၊ ဘူမိဂတဒုက်၊ နိက္ခမန္တ ဒုက်၊ အာဒိယန္တဒုက်၊ သမာဒိယန္တဒုက်။
ကရောန္တဒုက်၊ ဒေန္တဒုက်၊ ပဋိဂ္ဂဏှန္တဒုက်၊ ပရိဘောဂဒုက်၊ ရတ္တိဒုက်၊ အရုဏုဂ္ဂဒုက်၊ ဆိန္ဒ န္တဒုက်၊ ဆာဒေန္တဒုက်၊ ဓာရေန္တဒုက်၊ ဥပေါသထဒုက်။
ပဝါရဏာဒုက်၊ ကမ္မဒုက်၊ အပရကမ္မဒုက်၊ ကမ္မဝတ္ထုဒုက်၊ အပရကမ္မဝတ္ထုဒုက်၊ ကမ္မဒေါသဒုက်၊ အပရကမ္မဒေါသဒုက်၊ နှစ်ပါးကုန်သော ကမ္မသမ္ပတ္တိဒုက်၊ အပရကမ္မ သမ္ပတ္တိဒုက်၊ နာနာသံဝါသကဘူမိဒုက်၊ သမာနသံဝါသကဘူမိဒုက်။
ပါရာဇိကဒုက်၊ သံဃာဒိသိသ်ဒုက်၊ ထုလ္လစ္စယဒုက်၊ ပါစိတ္တိယဒုက်၊ ပါဋိဒေသနီယ ဒုက်၊ ဒုက္ကဋဒုက်၊ ဒုဗ္ဘာသိတဒုက်၊ သတ္တအာပတ္တိက္ခန္ဓဒုက်။
သံဃဘိဇ္ဇနဒုက်၊ ဥပသမ္ပဒဒုက်၊ ထို့အတူပင် အပရဥပသမ္ပဒဒုက် နှစ်ပါး၊ နဝတ္ထဗ္ဗ ဒုက်၊ နဒါတဗ္ဗဒုက်၊ အဘဗ္ဗဒုက်၊ ဘဗ္ဗဒုက်။
သဉ္စိစ္စအဘဗ္ဗဒုက်၊ သဉ္စိစ္စဘဗ္ဗဒုက်၊ သာတိသာရအဘဗ္ဗဒုက်၊ သာတိသာရဘဗ္ဗဒုက်၊ ပဋိက္ကောသဒုက်၊ နိဿရဏဒုက်၊ ဩသာရဏဒုက်၊ ပဋိညာဒုက်၊ ပဋိဂ္ဂဟဒုက်၊ ပဋိက္ခေပ ဒုက်။
ဥပဃာတိဒုက်၊ စောဒနာဒုက်၊ ကထိနပလိဗောဓဒုက်၊ ကထိနအပလိဗောဓ ဒုက် နှစ်ပါး၊ ထိုမှတစ်ပါးစီဝရဒုက်၊ ပတ္တဒုက်၊ မဏ္ဍလဒုက်၊ ထိုမှတစ်ပါး ပတ္တအဓိဋ္ဌာန ဒုက်၊ စီဝရအဓိဋ္ဌာနဒုက် နှစ်ပါး။
--ဝိကပ္ပနဒုက်၊ ဝိနယဒုက်၊ ဝေနယိကဒုက်၊ ဝိနယသလ္လေခဒုက်၊ အာပတ္တိအာပဇ္ဇန ဒုက်၊ အာပတ္တိဝုဋ္ဌာနဒုက်၊ ပရိဝါသဒုက်၊ အပရပရိဝါသဒုက် နှစ်ပါး။
မာနတ္တဒုက် နှစ်ပါး၊ အပရမာနတ္တဒုက်၊ ရတ္တိစ္ဆေဒဒုက်၊ အနာဒရိယဒုက်၊လောဏ ဒုက်၊ အပရလောဏဒုက် သုံးပါး၊ ပရိဘောဂဒုက်၊ အက္ကောသဒုက်။
ပေသုညဒုက်၊ ဂဏဘောဇနဒုက်၊ ဝဿူပနာယိကဒုက်၊ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနဒုက်၊ ဘာရဒုက်၊ အကပ္ပိယဒုက်၊ အနာပတ္တိဒုက်၊ အဓမ္မဓမ္မဒုက်၊ ဝိနယဒုက်၊ အာသဝဒုက်၊ ထို့အတူ အကပ္ပိယဒုက်၊ အနာပတ္တိဒုက်၊ အဓမ္မဓမ္မဒုက်၊ ဝိနယဒုက်။ ဤကား အကျဉ်းချုပ်တည်း။
၁။ ဝတ္ထုကို လွန်ကျူးလိုသော သညာမရှိလတ်သော် မသင့်နိုင်သော သစိတ္တကအာပတ်မျိုးသည် သညာဝိမောက္ခအာပတ် မည်၏။
၂။ ဝတ္ထုကို လွန်ကျူးလိုသော သညာမရှိသော်လည်း သင့်နိုင်သော အစိတ္တကအာပတ်မျိုးသည် နောသညာဝိမောက္ခ အာပတ်မည်၏။ ဝတ္ထုကို လွန်ကျူးခြင်းကို သိသော စိတ်ကို သညာဟု ခေါ်သည်။
--၃-တိကဝါရ
֍ ၃၂၃
။ မြတ်စွာဘုရား ထင်ရှားရှိတော်မူစဉ် သင့်၍ ပရိနိဗ္ဗာန်စံလွန်ပြီးသော် မသင့်သော အာပတ် သည်ရှိ၏။မြတ်စွာဘုရား ပရိနိဗ္ဗာန်စံလွန်ပြီးသော် သင့်၍ ထင်ရှားရှိတော်မူစဉ် မသင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
မြတ်စွာဘုရား ထင်ရှားရှိတော်မူစဉ်လည်းကောင်း၊ ပရိနိဗ္ဗာန်စံလွန်ပြီးသော်လည်းကောင်း သင့်သောအာပတ်သည် ရှိ၏။
နံနက်အခါ သင့်၍ နေလွဲသောအခါ မသင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
နေလွဲသော အခါ သင့်၍ နံနက်အခါ မသင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
နံနက်အခါ၌လည်းကောင်း၊ နေလွဲသောအခါ၌လည်းကောင်း သင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
ညဉ့် ‘ည’၌ သင့်၍ နေ့၌ မသင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
နေ့၌ သင့်၍ ညဉ့်၌ မသင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
ညဉ့်၌လည်းကောင်း၊ နေ့၌လည်းကောင်း သင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
ဆယ်ဝါပြည့်သော် သင့်၍ ဆယ်ဝါအောက် ယုတ်သော် မသင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
ဆယ်ဝါအောက်ယုတ်သော် သင့်၍ ဆယ်ဝါပြည့်သော် မသင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
ဆယ်ဝါပြည့်သော်လည်းကောင်း၊ ဆယ်ဝါအောက်ယုတ်သော်လည်းကောင်း သင့်သော အာပတ်သည်ရှိ၏။
ငါးဝါပြည့်သော် သင့်၍ ငါးဝါအောက် ယုတ်သော် မသင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
ငါးဝါအောက်ယုတ်သော် သင့်၍ ငါးဝါပြည့်သော် မသင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
ငါးဝါပြည့်သော်လည်းကောင်း၊ ငါးဝါအောက်ယုတ်သော်လည်းကောင်း သင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
ကုသိုလ်စိတ်ရှိသည် ဖြစ်၍ သင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
အကုသိုလ်စိတ်ရှိသည် ဖြစ်၍ သင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
အဗျာကတစိတ်ရှိသည် ဖြစ်၍ သင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
ချမ်းသာခံစားမှုနှင့် ပြည့်စုံသည် ဖြစ်၍ သင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
ဆင်းရဲခံစားမှုနှင့် ပြည့်စုံသည် ဖြစ်၍ သင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
ဆင်းရဲမဟုတ် ချမ်းသာမဟုတ် (လျစ်လျူရှုခြင်း) ခံစားမှုနှင့် ပြည့်စုံသည်ဖြစ်၍ သင့်သော အာပတ်သည်ရှိ၏။
--စောဒနာဝတ္ထုတို့သည် မြင်သဖြင့် စောဒနာခြင်း၊ ကြားသဖြင့် စောဒနာခြင်း၊ ရွံရှာသဖြင့် စောဒနာခြင်းအားဖြင့် သုံးပါးတို့တည်း။
စာရေးတံယူခြင်းတို့သည် လျှို့ဝှက်၍ ယူခြင်း၊ ပွင့်ပွင့်လင်းလင်းယူခြင်း၊ နားရင်းကပ်ကာ တိုးတိုးပြော၍ ယူခြင်းအားဖြင့် သုံးပါးတို့တည်း။
ပယ်ခြင်းတို့သည် အလိုကြီးခြင်း၊ မရောင့်ရဲခြင်း၊ ကိလေသာ မခေါင်းပါးခြင်းအားဖြင့် သုံးပါးတို့ တည်း။
ခွင့်ပြုခြင်းတို့သည် အလိုနည်းခြင်း၊ ရောင့်ရဲခြင်း၊ ခေါင်းပါးခြင်းအားဖြင့် သုံးပါးတို့တည်း။
အခြားတစ်ပါးလည်းဖြစ်သော ပယ်ခြင်းတို့သည် အလိုကြီးခြင်း၊ မရောင့်ရဲခြင်း၊ အတိုင်းအရှည်မသိခြင်းအားဖြင့် သုံးပါးတို့တည်း။
ခွင့်ပြုခြင်းတို့သည် အလိုနည်းခြင်း၊ ရောင့်ရဲခြင်း၊ အတိုင်းအရှည်သိခြင်းအားဖြင့် သုံးပါးတို့တည်း။
ပညတ်တို့သည် (မူလ) ပညတ်၊ အနုပညတ်၊ အနုပ္ပန္နုပညတ်အားဖြင့် သုံးပါးတို့တည်း။
အခြားသော ပညတ်တို့သည်လည်း သဗ္ဗတ္ထပညတ်၊ ပဒေသပညတ်၊ သာဓာရဏပညတ်အားဖြင့်သုံးပါးတို့ပင်တည်း။
အခြားသော ပညတ်တို့သည်လည်း အသာဓာရဏပညတ်၊ ဧကတောပညတ်၊ ဥဘတောပညတ် အားဖြင့်သုံးပါးတို့ပင်တည်း။
မိုက်သောရဟန်းသာ သင့်၍ ပညာရှိသောရဟန်း မသင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
ပညာရှိသော ရဟန်းသာ သင့်၍ မိုက်သောရဟန်း မသင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
မိုက်သောရဟန်းလည်း သင့်၊ ပညာရှိသောရဟန်းလည်း သင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
လဆုတ်ပက္ခ၌ သင့်၍ လဆန်းပက္ခ၌ မသင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
လဆန်းပက္ခ၌ သင့်၍ လဆုတ်ပက္ခ၌ မသင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
လဆုတ်ပက္ခ၌လည်း သင့်၊ လဆန်းပက္ခ၌လည်း သင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
လဆုတ်ပက္ခ၌ အပ်၍ လဆန်းပက္ခ၌ မအပ်သော အမှုသည် ရှိ၏။
လဆန်းပက္ခ၌ အပ်၍ လဆုတ်ပက္ခ၌ မအပ်သော အမှုသည် ရှိ၏။
လဆုတ်ပက္ခ၌လည်း အပ်၊ လဆန်းပက္ခ၌လည်း အပ်သော အမှုသည် ရှိ၏။
ဆောင်းဥတု၌ သင့်၍ နွေဥတု မိုးဥတု၌ မသင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
နွေဥတု၌ သင့်၍ ဆောင်းဥတု မိုးဥတု၌ မသင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
မိုးဥတု၌ သင့်၍ ဆောင်းဥတု နွေဥတု၌ မသင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
သံဃာသာ သင့်၍ ဂိုဏ်း ပုဂ္ဂိုလ် မသင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
ဂိုဏ်းသာ သင့်၍ သံဃာ ပုဂ္ဂိုလ် မသင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
ပုဂ္ဂိုလ်သာ သင့်၍ သံဃာ ဂိုဏ်း မသင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
သံဃာအား အပ်၍ ဂိုဏ်း ပုဂ္ဂိုလ်အား မအပ်သော အမှုသည် ရှိ၏။
ဂိုဏ်းအား အပ်၍ သံဃာ ပုဂ္ဂိုလ်အား မအပ်သော အမှုသည် ရှိ၏။
--ပုဂ္ဂိုလ်အား အပ်၍ သံဃာ ဂိုဏ်းအား မအပ်သော အမှုသည် ရှိ၏။
ဖုံးလွှမ်းခြင်းတို့သည် ဝတ္ထုကိုသာ ဖုံးလွှမ်း၍ အာပတ်ကို မဖုံးလွှမ်းခြင်း၊ အာပတ်ကိုသာ ဖုံးလွှမ်း၍ဝတ္ထုကို မဖုံးလွှမ်းခြင်း၊ ဝတ္ထုကိုလည်း ဖုံးလွှမ်း အာပတ်ကိုလည်း ဖုံးလွှမ်ခြင်းအားဖြင့် သုံးပါးတို့တည်း။
အဖုံးအလွှမ်းတို့သည် ဇရုံးအိမ်အဖုံးအလွှမ်း၊ ရေအဖုံးအလွှမ်း၊ ရေသနုပ်အဖုံးအလွှမ်းအားဖြင့်သုံးပါးတို့တည်း။
သုံးမျိုးတို့သည် ဖုံးလွှမ်းပါမူ (ချီးမွမ်းဖွယ်ကို) ဆောင်ကုန်၏၊ ဟင်းလင်းဖွင့်ပြကုန်ပါမူ (ချီးမွမ်း ဖွယ်ကို) မဆောင်ကုန်။
မိန်းမသည် ဖုံးလွှမ်းပါမူ (ချီးမွမ်းဖွယ်ကို) ဆောင်၏၊ ဟင်းလင်းဖွင့်ပြပါမူ (ချီးမွမ်းဖွယ်ကို) မဆောင်။
ပုဏ္ဏားတို့၏ မန္တရားဗေဒင်တို့သည် ဖုံးလွှမ်းကုန်ပါမူ (ချီးမွမ်းဖွယ်ကို) ဆောင်ကုန်၏၊ ဟင်းလင်းဖွင့်ပြကုန်ပါမူ (ချီးမွမ်းဖွယ်ကို) မဆောင်ကုန်။
မှားသော အယူသည် ဖုံးလွှမ်းပါမူ (ချီးမွမ်းဖွယ်ကို) ဆောင်၏၊ ဟင်းလင်းဖွင့်ပြပါမူ (ချီးမွမ်းဖွယ်ကို) မဆောင်။
သုံးမျိုးတို့သည် ဟင်းလင်းပွင့်ကုန်မူ တင့်တယ်ကုန်၏၊ ဖုံးလွှမ်းကုန်ပါမူ မတင့်တယ်ကုန်။
လဝန်းသည် ဟင်းလင်းပွင့်မူ တင့်တယ်၏၊ ဖုံးလွှမ်းမူ မတင့်တယ်။
နေဝန်းသည် ဟင်းလင်းပွင့်မူ တင့်တယ်၏၊ ဖုံးလွှမ်းမူ မတင့်တယ်။
မြတ်စွာဘုရား (ဟောကြား) သိစေတော်မူအပ်သော သုတ် အဘိဓမ္မာ ဝိနည်းသည် ဟင်းလင်းပွင့်မူတင့်တယ်၏၊ ဖုံးလွှမ်းမူ မတင့်တယ်။
ကျောင်းခံခြင်းတို့သည် ပုရိမဝါဆို ကျောင်းခံခြင်း၊ ပစ္ဆိမဝါဆို ကျောင်းခံခြင်း၊ ဝါမဆိုမီ ဝါပ ရှေ့ရှစ်လက'နောင် ဝါဆိုအံ့’ဟု ကျောင်းခံခြင်းအားဖြင့် သုံးပါးတို့တည်း။
နာဖျားသော ရဟန်းသာ သင့်၍ မနာဖျားသော ရဟန်း မသင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
မနာဖျားသော ရဟန်းသာ သင့်၍ နာဖျားသော ရဟန်း မသင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
နာဖျားသော ရဟန်းလည်းသင့် မနာဖျားသော ရဟန်းလည်း သင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
တရားနှင့်မလျော်သော ပါတိမောက်ထားခြင်းတို့သည် သုံးပါးတို့တည်း၊ တရားနှင့်လျော်သောပါတိမောက်ထားခြင်းတို့သည် သုံးပါးတို့တည်း။
ပရိဝါသ်တို့သည် ပဋိ စ္ဆန္နပရိဝါသ်၊ အပ္ပဋိ စ္ဆန္နပရိဝါသ်၊ သုဒ္ဓန္တပရိဝါသ် အားဖြင့် သုံးပါးတို့တည်း။
မာနတ်တို့သည် ပဋိ စ္ဆန္နမာနတ်၊ အပ္ပဋိ စ္ဆန္နမာနတ်၊ ပက္ခမာနတ်အားဖြင့် သုံးပါးတို့တည်း။
ပရိဝါသ်နေသော ရဟန်း၏ ညဉ့်ပြတ်ခြင်းတို့သည် ပကတတ်ရဟန်းနှင့်အတူနေခြင်း၊ ပကတတ်ရဟန်းနှင့် ကင်း၍ နေခြင်း၊ (ဝတ်ကို) မကြားခြင်းအားဖြင့် သုံးပါးတို့တည်း။
(ကျောင်း) အတွင်း၌သာ သင့်၍ (ကျောင်း) အပ၌ မသင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
(ကျောင်း) အပ၌သာ သင့်၍ ကျောင်းအတွင်း၌ မသင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
ကျောင်းအတွင်း၌လည်း သင့်၊ ကျောင်းအပ၌လည်း သင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
သိမ်အတွင်း၌သာ သင့်၍ သိမ်အပ၌ မသင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
သိမ်အပ၌သာ သင့်၍ သိမ်အတွင်း၌ မသင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
--သိမ်အတွင်း၌လည်း သင့်၊ သိမ်အပ၌လည်း သင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
သုံးပါးသော အခြင်းအရာတို့ဖြင့် အာပတ်သို့ ရောက်၏။ ကိုယ်ဖြင့် ရောက်၏၊ နှုတ်ဖြင့် ရောက်၏၊ ကိုယ်နှုတ်ဖြင့် ရောက်၏။
အခြား သုံးပါးသော အခြင်းအရာတို့ဖြင့်လည်း အာပတ်သို့ ရောက်၏။ သံဃာ့အလယ်၌ ရောက်၏၊ ဂိုဏ်း၏ အလယ်၌ ရောက်၏၊ ပုဂ္ဂိုလ်၏ အထံ၌ ရောက်၏။
သုံးပါးသော အခြင်းအရာတို့ဖြင့် အာပတ်မှ ထ၏။ ကိုယ်ဖြင့် ထ၏၊ နှုတ်ဖြင့် ထ၏၊ ကိုယ် နှုတ်ဖြင့်ထ၏။
အခြား သုံးပါးသော အခြင်းအရာတို့ဖြင့်လည်း အာပတ်မှ ထ၏။ သံဃာ့အလယ်၌ ထ၏၊ ဂိုဏ်း၏အလယ်၌ ထ၏၊ ပုဂ္ဂိုလ်၏ အထံ၌ ထ၏။
တရားနှင့် မလျော်သော အမူဠှဝိနည်းကို ပေးခြင်းတို့သည် သုံးပါးတို့တည်း။
တရားနှင့် လျော်သော အမူဠှဝိနည်းကို ပေးခြင်းတို့သည် သုံးပါးတို့တည်း။
မျက်ကွယ် မျက်မှောက် ငြင်းခုံလျက် ဆန့်ကျင်ဘက် ပြောကြား စကားများ၍ သံဃာ၌ အဓိကရုဏ်းကိုပြုတတ်၏၊ မိုက်မဲမလိမ္မာ အာပတ်များပြား အပိုင်းအခြားမရှိ၊ မလျော်သော လူသူ ဆက်ဆံရေးတို့ဖြင့်လူတို့နှင့် ရောနှော၍ နေ၏။ ဤသုံးပါးသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား သံဃာသည့်တဇ္ဇနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။
မျက်ကွယ်။ပ။ သံဃာ၌ အဓိကရုဏ်းကို ပြုတတ်၏။ မိုက်မဲ မလိမ္မာ အာပတ်များပြား အပိုင်းအခြားမရှိ။ မလျော်သော လူသူဆက်ဆံရေးတို့ဖြင့် လူတို့နှင့် ရောနှော၍ နေ၏။ ဤသုံးပါးသော အင်္ဂါနှင့်ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား သံဃာသည် နိယဿကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။
မျက်ကွယ်။ပ။ သံဃာ၌ အဓိကရုဏ်းကို ပြုတတ်၏။ မိုက်မဲ မလိမ္မာ အာပတ်များပြား အပိုင်းအခြားမရှိ။ ဒါယကာတို့၏ သဒ္ဓါတရားကို ဖျက်ဆီးတတ်၏၊ ယုတ်ညံ့သော အကျင့်ရှိ၏၊ ယုတ်ညံ့သောအကျင့်တို့သည် ထင်လည်း ထင်ရှားကုန်၏၊ ကြားလည်း ကြားရကုန်၏။ ဤသုံးပါးသော အင်္ဂါနှင့်ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား သံဃာသည် ပဗ္ဗာဇနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။
မျက်ကွယ်။ပ။ သံဃာ၌ အဓိကရုဏ်းကို ပြုတတ်၏။ မိုက်မဲ မလိမ္မာ အာပတ်များပြား အပိုင်းအခြားမရှိ။ လူတို့ကို ဆဲရေး၏၊ ရေရွတ်၏။ ဤသုံးပါးသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား သံဃာသည် ပဋိသာရဏီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။
မျက်ကွယ်။ပ။ သံဃာ၌ အဓိကရုဏ်းကို ပြုတတ်၏၊ မိုက်မဲ မလိမ္မာ အာပတ်များပြား အပိုင်းအခြားမရှိ၊ အာပတ်သို့ ရောက်၍ အာပတ်ကို ရှုခြင်းငှါ အလိုမရှိ။ ဤသုံးပါးသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသောရဟန်းအား သံဃာသည် အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် ဥက္ခေပနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။
မျက်ကွယ်။ပ။ သံဃာ၌ အဓိကရုဏ်းကို ပြုတတ်၏၊ မိုက်မဲ မလိမ္မာ အာပတ်များပြား အပိုင်းအခြားမရှိ၊ အာပတ်သို့ ရောက်၍ အာပတ်ကို ကုစားခြင်းငှါ အလိုမရှိ။ ဤသုံးပါးသော အင်္ဂါနှင့်ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား သံဃာသည် အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် ဥက္ခေပနီယကံကို ပြုလိုကပြုရာ၏။
မျက်ကွယ်။ပ။ သံဃာ၌ အဓိကရုဏ်းကို ပြုတတ်၏၊ မိုက်မဲ မလိမ္မာ အာပတ်များပြား အပိုင်းအခြားမရှိ၊ ယုတ်ညံ့သော အယူကို စွန့်ခြင်းငှါ အလိုမရှိ။ ဤသုံးပါးသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား သံဃာသည် ယုတ်ညံ့သော အယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် ဥက္ခေပနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။
မျက်ကွယ် မျက်မှောက် ငြင်းခုံလျက် ဆန့်ကျင့်ဘက် ပြောကြား စကားများ၍ သံဃာ၌ အဓိကရုဏ်းကိုပြုတတ်၏၊ မိုက်မဲ မလိမ္မာ အာပတ်များပြား အပိုင်းအခြားမရှိ၊ မလျော်သော လူသူဆက်ဆံရေးတို့ဖြင့်လူတို့နှင့် ရောနှော၍ နေ၏။ ဤသုံးပါးသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား သံဃာသည် မြဲမြံစွာဖြစ်စိမ့်သောငှါ စေ့ဆော်ရာ၏။
--အရှက်လည်း မရှိ၊ မိုက်လည်း မိုက်၏၊ ပကတတ်ရဟန်း၁လည်း မဟုတ်၊ ဤသုံးပါးသော အင်္ဂါနှင့်ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား ကံကို ပြုအပ်၏။
လွန်ကဲသောသီလ၌ သီလ၂ပျက်စီး၏၊ လွန်ကဲသောအကျင့်၃၌ အကျင့်ပျက်စီး၏၊ လွန်ကဲသောအယူ၄၌ အယူ ပျက်စီး၏၊ ဤအခြားသုံးပါးသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအားလည်း ကံကို ပြုအပ်၏။
ကိုယ်၌ ဖြစ်သော မြူးထူးခြင်းနှင့် ပြည့်စုံ၏၊ နှုတ်၌ ဖြစ်သော မြူးထူးခြင်းနှင့် ပြည့်စုံ၏၊ ကိုယ် နှုတ်၌ဖြစ်သော မြူးထူးခြင်းနှင့် ပြည့်စုံ၏။ ဤအခြား အင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအားလည်း ကံကိုပြုအပ်၏။
ကိုယ်၌ ဖြစ်သော (သိက္ခာပုဒ်ကို) လွန်ကျူးသော အကျင့်နှင့် ပြည့်စုံ၏၊ နှုတ်၌ ဖြစ်သော (သိက္ခာပုဒ်ကို) လွန်ကျူးသော အကျင့်နှင့် ပြည့်စုံ၏၊ ကိုယ်နှုတ်၌ ဖြစ်သော (သိက္ခာပုဒ်ကို) လွန်ကျူးသော အကျင့်နှင့် ပြည့်စုံ၏။ ဤအခြား အင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအားလည်း ကံကို ပြုအပ်၏။
ကိုယ်၌ ဖြစ်သော (သိက္ခာပုဒ်ကို) ဖျက်ဆီးခြင်းနှင့် ပြည့်စုံ၏၊ နှုတ်၌ ဖြစ်သော (သိက္ခာပုဒ်ကို) ဖျက်ဆီးခြင်းနှင့် ပြည့်စုံ၏၊ ကိုယ်နှုတ်၌ ဖြစ်သော (သိက္ခာပုဒ်ကို) ဖျက်ဆီးခြင်းနှင့် ပြည့်စုံ၏။ ဤအခြားအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအားလည်း ကံကို ပြုအပ်၏။
ကိုယ်၌ ဖြစ်သော မှားသော အသက်မွေးခြင်းနှင့် ပြည့်စုံ၏၊ နှုတ်၌ဖြစ်သော မှားသော အသက်မွေးခြင်းနှင့် ပြည့်စုံ၏၊ ကိုယ် နှုတ်၌ ဖြစ်သော မှားသော အသက်မွေးခြင်းနှင့် ပြည့်စုံ၏။ ဤအခြား အင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအားလည်း ကံကို ပြုအပ်၏။
အာပတ်သို့ ရောက်သည် ဖြစ်၍ ကံပြုအပ်သည် ဖြစ်လျက် (ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍) ပဉ္စင်းခံပေး၏၊ မှီရာ'နိဿရည်း’ ကို ပေး၏၊ သာမဏေကို လုပ်ကျွေးစေ၏။ ဤအခြား အင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအားလည်း ကံကို ပြုအပ်၏။
သံဃာက ကံပြုကြောင်းဖြစ်သော အာပတ်သို့ ရောက်၏၊ အခြား ထိုအာပတ်နှင့် တူသောအာပတ်သို့လည်း ရောက်၏၊ ထိုအာပတ်အောက် အထူးသဖြင့် ယုတ်ညံ့သော အာပတ်သို့လည်း ရောက်၏။ ဤအခြား အင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအားလည်း ကံကို ပြုအပ်၏။
မြတ်စွာဘုရား၏ ကျေးဇူးမဲ့ကို ပြောဆို၏၊ တရားတော်၏ ကျေးဇူးမဲ့ကို ပြောဆို၏၊ သံဃာတော်၏ကျေးဇူးမဲ့ကို ပြောဆို၏။ ဤအခြား အင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအားလည်း ကံကို ပြုအပ်၏။
အရှက်လည်း မရှိ၊ မိုက်လည်း မိုက်၏၊ ပကတတ်ရဟန်းလည်း မဟုတ်။ ဤသုံးပါးသော အင်္ဂါနှင့်ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား သံဃာ့အလယ်၌ ဥပုသ်တန့်ထားသည်ကို “ရဟန်း မသင့် (သင်သည်) မျက်ကွယ် ငြင်းခုံခြင်းကို မပြုလင့်၊ မျက်မှောက်ငြင်းခုံခြင်းကို မပြုလင့်၊ ဝါဒကွဲခြင်းကို မပြုလင့်၊ ဆန့်ကျင်ဘက် စကားကို မဆိုလင့်”ဟု နှိမ်နင်း၍ သံဃာသည် ဥပုသ်ကို ပြုအပ်၏။
အရှက်လည်း မရှိ၊ မိုက်လည်း မိုက်၏၊ ပကတတ်ရဟန်းလည်း မဟုတ်။ ဤသုံးပါးသော အင်္ဂါနှင့်ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား သံဃာ့အလယ်၌ ပဝါရဏာတန့်ထားသည်ကို “ရဟန်း မသင့် (သင်သည်) မျက်ကွယ် ငြင်းခုံခြင်းကို မပြုလင့်၊ မျက်မှောက်ငြင်းခုံခြင်းကို မပြုလင့်၊ ဝါဒကွဲခြင်းကို မပြုလင့်၊ ဆန့်ကျင်ဘက်စကားကို မဆိုလင့်”ဟု နှိမ်နင်း၍ သံဃာသည် ပဝါရဏာကို ပြုအပ်၏။
အရှက်လည်း မရှိ၊ မိုက်လည်း မိုက်၏၊ ပကတတ်ရဟန်းလည်း မဟုတ်။ ဤသုံးပါးသော အင်္ဂါနှင့်ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား တစ်စုံတစ်ခုသော သံဃသမ္မုတိကို မပေးအပ်။
--အရှက်လည်း မရှိ၊ မိုက်လည်း မိုက်၏၊ ပကတတ်ရဟန်းလည်း မဟုတ်။ ဤသုံးပါးသော အင်္ဂါနှင့်ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် သံဃာ၌ (တစ်စုံတစ်ခုကိုမျှ) မဆိုအပ်။
အရှက်လည်း မရှိ၊ မိုက်လည်း မိုက်၏၊ ပကတတ်ရဟန်းလည်း မဟုတ်။ ဤသုံးပါးသော အင်္ဂါနှင့်ပြည့်စုံသော ရဟန်းကို တစ်စုံတစ်ခုသော သီးခြား (အကြီးအကဲ) နေရာ၌ မထားအပ်။
အရှက်လည်း မရှိ၊ မိုက်လည်း မိုက်၏၊ ပကတတ်ရဟန်းလည်း မဟုတ်။ ဤသုံးပါးသော အင်္ဂါနှင့်ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား မှီ၍ မနေအပ်။
အရှက်လည်း မရှိ၊ မိုက်လည်း မိုက်၏၊ ပကတတ်ရဟန်းလည်း မဟုတ်။ ဤသုံးပါးသော အင်္ဂါနှင့်ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား မှီရာ'နိဿရည်း'ကို မပေးအပ်။
အရှက်လည်း မရှိ၊ မိုက်လည်း မိုက်၏၊ ပကတတ်ရဟန်းလည်း မဟုတ်။ ဤသုံးပါးသော အင်္ဂါနှင့်ပြည့်စုံသော အခွင့်တောင်းသော ရဟန်းအား အခွင့်ပေးခြင်းငှါ မထိုက်။
အရှက်လည်း မရှိ၊ မိုက်လည်း မိုက်၏၊ ပကတတ်ရဟန်းလည်း မဟုတ်။ ဤသုံးပါးသော အင်္ဂါနှင့်ပြည့်စုံသော ရဟန်း၏ ဆုံးမသော စကားကို မနာယူအပ်။
အရှက်လည်း မရှိ၊ မိုက်လည်း မိုက်၏၊ ပကတတ်ရဟန်းလည်း မဟုတ်။ ဤသုံးပါးသော အင်္ဂါနှင့်ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား ဝိနည်းကို မမေးအပ်။
အရှက်လည်း မရှိ၊ မိုက်လည်း မိုက်၏၊ ပကတတ်ရဟန်းလည်း မဟုတ်။ ဤသုံးပါးသော အင်္ဂါနှင့်ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် ဝိနည်းကို မမေးအပ်။
အရှက်လည်း မရှိ၊ မိုက်လည်း မိုက်၏၊ ပကတတ်ရဟန်းလည်း မဟုတ်။ ဤသုံးပါးသော အင်္ဂါနှင့်ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား ဝိနည်းကို မဖြေဆိုအပ်။
အရှက်လည်း မရှိ၊ မိုက်လည်း မိုက်၏၊ ပကတတ်ရဟန်းလည်း မဟုတ်။ ဤသုံးပါးသော အင်္ဂါနှင့်ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် ဝိနည်းကို မဖြေဆိုအပ်။
အရှက်လည်း မရှိ၊ မိုက်လည်း မိုက်၏၊ ပကတတ်ရဟန်းလည်း မဟုတ်။ ဤသုံးပါးသော အင်္ဂါနှင့်ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား စိစစ်ခြင်းကို မပေးအပ်။
အရှက်လည်း မရှိ၊ မိုက်လည်း မိုက်၏၊ ပကတတ်ရဟန်းလည်း မဟုတ်။ ဤသုံးပါးသော အင်္ဂါနှင့်ပြည့်စုံသော ရဟန်းနှင့်အတူ ဝိနည်းကို မဆွေးနွေးအပ်။
အရှက်လည်း မရှိ၊ မိုက်လည်း မိုက်၏၊ ပကတတ်ရဟန်းလည်း မဟုတ်။ ဤသုံးပါးသော အင်္ဂါနှင့်ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် (ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍) ပဉ္စင်းမခံစေအပ်။ မှီရာ'နိဿရည်း'ကို မပေးအပ်။ပ။
သာမဏေကို မလုပ်ကျွေးစေအပ်။
ဥပုသ်တို့သည် စာတုဒ္ဒသီဥပုသ်၊ ပန္နရသီဥပုသ်၊ သာမဂ္ဂီဥပုသ်အားဖြင့် သုံးပါးတို့တည်း။
အခြားဥပုသ်တို့သည်လည်း သံဃဥပုသ်၊ ဂဏဥပုသ်၊ ပုဂ္ဂလဥပုသ်အားဖြင့် သုံးပါးတို့တည်း။
အခြားဥပုသ်တို့သည်လည်း သုတ္တုဒ္ဒေသဥပုသ်၊ ပါရိသုဒ္ဓိဥပုသ်၊ အဓိဋ္ဌာန်ဥပုသ်အားဖြင့် သုံးပါးတို့ တည်း။
ပဝါရဏာတို့သည် စာတုဒ္ဒသီပဝါရဏာ၊ ပန္နရသီပဝါရဏာ၊ သာမဂ္ဂီပဝါရဏာအားဖြင့် သုံးပါးတို့ တည်း။
အခြားပဝါရဏာတို့သည်လည်း သံဃပဝါရဏာ၊ ဂဏပဝါရဏာ၊ ပုဂ္ဂလပဝါရဏာအားဖြင့် သုံးပါးတို့တည်း။
--အခြားပဝါရဏာတို့သည်လည်း တေဝါစိကပဝါရဏာ၊ ဒွေဝါစိကပဝါရဏာ၊ သမာနဝဿိကပဝါရဏာအားဖြင့် သုံးပါးတို့တည်း။
မြတ်သော အကျင့်ကို မကျင့်ဘဲလျက် မြတ်သော အကျင့်ကို ကျင့်၏ဟု ဝန်ခံသောသူ၊ စင်ကြယ်သောမြတ်သောအကျင့်ကို ကျင့်သော ရဟန္တာကို အရင်းမရှိသော မမြတ်သော အကျင့်ဖြင့် စွပ်စွဲသောသူ၊ ‘ကာမဂုဏ်တို့၌ အပြစ်မရှိ’ဟု ဆိုလေ့ရှိသည် ဖြစ်၍ ကာမဂုဏ်တို့၌ မှီဝဲခြင်းသို့ ရောက်သောသူအားဖြင့်လည်း အယူကို မစွန့်မူ၍ အပါယ်ငရဲ၌ ဖြစ်လတ္တံ့သော သူတို့သည် သုံးယောက်တို့တည်း။
အကုသိုလ်မူလတို့သည်လောဘအကုသိုလ်မူ၊ ဒေါသအကုသိုလ်မူ၊ မောဟအကုသိုလ်မူအားဖြင့်သုံးပါးတို့တည်း။
ကုသိုလ်မူလတို့သည် အလောဘကုသိုလ်မူ၊ အဒေါသကုသိုလ်မူ၊ အမောဟကုသိုလ်မူအားဖြင့် သုံးပါးတို့တည်း။
ဒုစရိုက်တို့သည် ကာယဒုစရိုက်၊ ဝစီဒုစရိုက်၊ မနောဒုစရိုက်အားဖြင့် သုံးပါးတို့တည်း။
သုစရိုက်တို့သည် ကာယသုစရိုက်၊ ဝစီသုစရိုက်၊ မနောသုစရိုက်အားဖြင့် သုံးပါးတို့တည်း။
သီလမရှိသော (အရှိန်အစော်မဲ့သော) ပုဂ္ဂိုလ်တို့ကို နှိပ်ခြင်းငှါလည်းကောင်း၊ ‘ယုတ်ညံ့သော အလိုရှိသော ရဟန်းတို့သည် အပင်းအသင်းကို အမှီပြု၍ သံဃာကို မခွဲစေကုန်လင့်’ဟု သီလကို ချစ်သောရဟန်းတို့၏ ချမ်းသာစွာ နေခြင်းငှါလည်းကောင်း၊ ဒါယကာတို့၏ ကြည်ညိုခြင်းကို စောင့်ရှောက်ခြင်းငှါလည်းကောင်း ဤသုံးပါးသော အကျိုးထူးတို့ကို အကြောင်းပြု၍ မြတ်စွာဘုရားသည် ဒါယကာတို့၌သုံးပါးသော ရဟန်းတို့ သုံးဆောင်အပ်သော ဘောဇဉ် ‘တိကဘောဇဉ်'ကို ပညတ်တော်မူအပ်၏။
ယုတ်ညံ့သော အလိုရှိသောသူ၏အဖြစ်၊ ယုတ်ညံ့သော အဆွေခင်ပွန်းရှိသောသူ၏အဖြစ်၊ အနည်းငယ်သော တရားထူးကို ရခြင်းဖြင့် အလယ်၌ (ရဟန်းတရားမှ) ကင်းခြင်းသို့ ရောက်၏။ ဤသုံးပါးသောမသူတော်တရားတို့သည် အလွန်နှိပ်စက်အပ်သည်ဖြစ်၍ ကုသိုလ်စိတ်ကုန်ခန်းသော် ဒေဝဒတ်သည်အပါယ်၌ ဖြစ်လတ္တံ့၊ (အဝီစိ) ငရဲ၌ ဖြစ်လတ္တံ့၊ (အာယု) ကပ်ပတ်လုံး တည်လတ္တံ့၊ ကုစား၍မရနိုင်တော့ချေ။
သမုတ်ခြင်းတို့သည် တောင်ဝှေးဆောင်စိမ့်သောငှါ သမုတ်ခြင်း၊ ဆိုင်းဖြင့် သပိတ်ကို ဆောင်စိမ့်သောငှါသမုတ်ခြင်း၊ တောင်ဝှေးဆိုင်း ဆောင်စိမ့်သောငှါ သမုတ်ခြင်းအားဖြင့် သုံးပါးတို့တည်း။
အမြဲတည်သော မပြောင်းမရွှေ့အပ်သော ခြေနင်းတို့သည် ကျင်ကြီးစွန့်သောအခါ နင်းစရာခြေနင်း၊ ကျင်ငယ်စွန့်သောအခါ နင်းစရာခြေနင်း၊ သန့်သက်ရေသုံးသောအခါ နင်းစရာ ခြေနင်းအားဖြင့် သုံးပါးတို့တည်း။
ခြေပွတ်တို့သည် ကျောက်ပြုတ်၊ အိုးခြမ်း၊ ပင်လယ်ရေမြှုပ်အားဖြင့် သုံးပါးတို့တည်း။
ဤရွေ့ တိကဝါရ ပြီး၏။
--ထိုတိက၏ အကျဉ်းချုပ်
တိဋ္ဌန္တတိက်၊ ကာလတိက်၊ ရတ္တိတိက်၊ ဒသဝဿတိက်၊ ပဉ္စဝဿတိက်၊ ကုသလ စိတ္တတိက်၊ ဝေဒနာသာမဂ္ဂီတိက်၊ စောဒနာဝတ္ထုတိက်၊ သလာကဂါဟတိက်၊ ပဋိက္ခေပ တိက် နှစ်ပါး။
ပညတ္တိတိက်၊ အပရပညတ္တိတိက်နှစ်ပါး၊ ဗာလတိက်၊ ကာဠတိက်၊ ကပ္ပတိကြိယာဖြင့် မှတ်အပ်သောကာဠတိက်၊ ဟေမန္တတိက်၊ သံဃတိက်၊ ကပ္ပတိကြိယာဖြင့် မှတ်အပ်သော သံဃတိက်၊ ဆာဒနတိက်၊ ပဋိ စ္ဆာဒိတိက်။
ပဋိ စ္ဆန္နတိက်၊ ဝိဝဋတိက်၊ သေနာသနတိက်၊ ဂိလာနတိက်၊ အဓမ္မိကပါတိမောက္ခ ဋ္ဌပနတိက်၊ ဓမ္မိကပါတိမောက္ခဋ္ဌပနတိက်၊ ပရိဝါသတိက်၊ မာနတ္တတိက်၊ ပါရိဝါသိက ရတ္တိစ္ဆေဒတိက်။
အန္တတိက်၊ အန္တောသီမတိက်၊ အာပတ္တိအာပဇ္ဇနတိက်၊ တစ်ဖန် အပရအာပတ္တိ အာပဇ္ဇနတိက်၊ အာပတ္တိဝုဋ္ဌာနတိတ်၊ အပရအာပတ္တိဝုဋ္ဌာနတိတ်၊ အဓမ္မိကအမူဠှဝိနယ တိက်၊ ဓမ္မိကအမူဠှဝိနယ တိက်နှစ်ပါး။
တဇ္ဇနီယကမ္မတိက်၊ နိယဿကမ္မတိက်၊ ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မတိက်၊ ပဋိသာရဏီယကမ္မတိက်၊ အဒဿနဥက္ခေပနီယကမ္မတိက်၊ အပ္ပဋိကမ္မဥက္ခေပနီယကမ္မတိက်၊ ဒိဋ္ဌိအပ္ပဋိနိဿဂ္ဂဥက္ခေ ပနီယကမ္မတိက်။
အာဂါဠှတိက်၊ ကမ္မတိက်၊ အဓိသီလကမ္မတိက်၊ ဒဝကမ္မတိက်၊ အနာစာရကမ္မတိက်၊ ဥပဃာတိကကမ္မတိက်၊ မိစ္ဆာဇီဝကမ္မတိက်၊ အာပတ္တိအာပန္နကမ္မတိက်၊ တာဒိသိက ကမ္မတိက်၊ အဝဏ္ဏတိက်၊ ဥပေါသထတိက်။
ပဝါရဏာတိက်၊ သံဃသမ္မုတိတိက်၊ န ဝေါဟရိတဗ္ဗတိက်၊ ပစ္စေကဋ္ဌာနတိက်၊ န ဝတ္ထဗ္ဗ တိက်၊ န ဒါတဗ္ဗတိက်၊ ထိုမှတစ်ပါး ဩကာသကမ္မ နကရဏတိက်။
သဝစနီယ န ဒါတဗ္ဗတိက်၊ န ပုစ္ဆိတဗ္ဗတိက် နှစ်ပါး၊ န ဝိဿဇ္ဇေတဗ္ဗတိက်နှစ်ပါး၊ အနုယောဂ န ဒါတဗ္ဗတိက်။
န သာကစ္ဆာတဗ္ဗတိက်၊ န ဥပသမ္ပာဒေတဗ္ဗတိက်၊ နိဿယ န ဒါတဗ္ဗတိက်၊ န သာမဏေရဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗတိက်၊ ဥပေါသထတိက်သုံးပါး၊ ပဝါရဏာတိက်သုံးပါး။
အာပါယိကတိက်၊ အကုသလမူလတိက်၊ ကုသလမူလတိက်၊ ဒုစ္စရိတတိက်၊ သုစရိတတိက် နှစ်ပါး၊ တိကဘောဇနတိက်၊ အသဒ္ဓမ္မတိက်၊ သမ္မုတိတိက်၊ ပါဒုကတိက်၊ ပါဒဃံသနိကတိက်၊ ဤကား တိက်၌အကျဉ်းချုပ်တည်း။ ဤကား အကျဉ်းချုပ်တည်း။
၁။ ပကတိသီလရှိသောရဟန်းကို ပကတတ်ရဟန်းဟု ခေါ်၏။
၂။ ပါရာဇိကအာပတ်၊ သံဃာဒိသိသ်အာပတ် ဤနှစ်ပါးကို လွန်ကဲသော သီလဟု ခေါ်၏။
၃။ ထုလ္လစ္စဉ်းစသော အာပတ်ငါးပါးကို လွန်ကဲသော အကျင့်ဟု ခေါ်၏။
၄။ အန္တဂ္ဂါဟိကဒိဋ္ဌိ (သဿတအဖို့ ဥစ္ဆေဒအဖို့ကို ယူတတ်သော ဒိဋ္ဌိ) ကို လွန်ကဲသော အယူဟု ခေါ်၏။
--၄-စတုက္ကဝါရ
֍ ၃၂၄
။ မိမိနှုတ်ဖြင့် သင့်၍ သူတစ်ပါးနှုတ်ဖြင့် ထသော အာပတ်သည် ရှိ၏။၁သူတစ်ပါးနှုတ်ဖြင့် သင့်၍ မိမိနှုတ်ဖြင့် ထသော အာပတ်သည် ရှိ၏။
မိမိနှုတ်ဖြင့် သင့်၍ မိမိနှုတ်ဖြင့် ထသော အာပတ်သည် ရှိ၏။
သူတစ်ပါးနှုတ်ဖြင့် သင့်၍ သူတစ်ပါးနှုတ်ဖြင့် ထသော အာပတ်သည် ရှိ၏။
ကိုယ်ဖြင့်သင့်၍ နှုတ်ဖြင့်ထသော အာပတ်သည် ရှိ၏။
နှုတ်ဖြင့်သင့်၍ ကိုယ်ဖြင့်ထသော အာပတ်သည် ရှိ၏။
ကိုယ်ဖြင့်သင့်၍ ကိုယ်ဖြင့်ထသော အာပတ်သည် ရှိ၏။
နှုတ်ဖြင့်သင့်၍ နှုတ်ဖြင့်ထသော အာပတ်သည် ရှိ၏။
အိပ်သော် သင့်၍ နိုးသော် ထသော အာပတ်သည် ရှိ၏။
နိုးသော် သင့်၍ အိပ်သော် ထသော အာပတ်သည် ရှိ၏။
အိပ်သော် သင့်၍ အိပ်သော် ထသော အာပတ်သည် ရှိ၏။
နိုးသော် သင့်၍ နိုးသော် ထသော အာပတ်သည် ရှိ၏။
စိတ်မရှိသော် သင့်၍ စိတ်ရှိသော် ထသော အာပတ်သည် ရှိ၏။
စိတ်ရှိသော် သင့်၍ စိတ်မရှိသော် ထသော အာပတ်သည် ရှိ၏။
စိတ်မရှိသော် သင့်၍ စိတ်မရှိသော် ထသော အာပတ်သည် ရှိ၏။
စိတ်ရှိသော် သင့်၍ စိတ်ရှိသော် ထသော အာပတ်သည် ရှိ၏။
အာပတ်သင့်သော် ဒေသနာကြား၍၊ ဒေသနာကြားသော် သင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
အာပတ်သင့်သော် အာပတ်မှ ထ၍၊ အာပတ်မှ ထသော် သင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
ကံဖြင့် သင့်၍ ကံနှင့် ကင်းသဖြင့် ထသော အာပတ်သည် ရှိ၏။
ကံနှင့် ကင်းသဖြင့် သင့်၍ ကံဖြင့် ထသော အာပတ်သည် ရှိ၏။
ကံဖြင့် သင့်၍ ကံဖြင့် ထသော အာပတ်သည် ရှိ၏။
ကံနှင့် ကင်းသဖြင့် သင့်၍ ကံနှင့် ကင်းသဖြင့် ထသော အာပတ်သည် ရှိ၏။
အရိယာမဟုတ် သူယုတ်တို့၏ ဆိုခြင်းတို့သည် မမြင်သည်၌ မြင်၏ဟု ဆိုခြင်း၊ မကြားသည်၌ကြား၏ဟု ဆိုခြင်း၊ မတွေ့သည်၌ တွေ့၏ဟု ဆိုခြင်း၊ မသိသည်၌ သိ၏ဟု ဆိုခြင်းအားဖြင့် လေးပါးတို့တည်း။
အရိယာသူတော်ကောင်းတို့၏ ဆိုခြင်းတို့သည် မမြင်သည်၌ မမြင်ဟု ဆိုခြင်း၊ မကြားသည်၌ မကြားဟုဆိုခြင်း၊ မတွေ့သည်၌ မတွေ့ဟု ဆိုခြင်း၊ မသိသည်၌ မသိဟု ဆိုခြင်းအားဖြင့် လေးပါးတို့ တည်း။
--အခြားတစ်ပါးလည်းဖြစ်သော အရိယာမဟုတ် သူယုတ်တို့၏ ဆိုခြင်းတို့သည် မြင်သည်၌ မမြင်ဟုဆိုခြင်း၊ ကြားသည်၌ မကြားဟု ဆိုခြင်း၊ တွေ့သည်၌ မတွေ့ဟု ဆိုခြင်း၊ သိသည်၌ မသိဟု ဆိုခြင်းအားဖြင့် လေးပါးတို့တည်း။
အရိယာသူတော်ကောင်းတို့၏ ဆိုခြင်းတို့သည် မြင်သည်၌ မြင်သည်ဟု ဆိုခြင်း၊ ကြားသည်၌ကြားသည်ဟု ဆိုခြင်း၊ တွေ့သည်၌ တွေ့သည်ဟု ဆိုခြင်း၊ သိသည်၌ သိသည်ဟု ဆိုခြင်းအားဖြင့်လေးပါး တို့တည်း။
ရဟန်းယောက်ျားတို့၏ ရဟန်းမိန်းမတို့နှင့် ဆက်ဆံသော ပါရာဇိကတို့သည် လေးပါးတို့တည်း။
ရဟန်းမိန်းမတို့၏ ရဟန်းယောက်ျားတို့နှင့် မဆက်ဆံသော ပါရာဇိကတို့သည် လေးပါးတို့တည်း။
ပရိက္ခရာတို့သည် လေးပါးတို့တည်း၊ စောင့်ရှောက်အပ်သော လုံခြုံစေအပ်သော မြတ်နိုးအပ်သောသုံးဆောင်အပ်သော ပရိက္ခရာသည် ရှိ၏။
စောင့်ရှောက်အပ်သော လုံခြုံစေအပ်သော မြတ်နိုးအပ်သော မသုံးဆောင်အပ်သော ပရိက္ခရာသည် ရှိ၏။
စောင့်ရှောက်အပ်သော လုံခြုံစေအပ်သော မမြတ်နိုးအပ်သော မသုံးဆောင်အပ်သော ပရိက္ခရာသည်ရှိ၏။
မစောင့်ရှောက်အပ်သော မလုံခြုံစေအပ်သော မမြတ်နိုးအပ်သော မသုံးဆောင်အပ်သော ပရိက္ခရာ သည်ရှိ၏။
သံဃာ့မျက်မှောက်၌ သင့်၍ သံဃာ့မျက်ကွယ်၌ ထသော အာပတ်သည် ရှိ၏။
သံဃာ့မျက်ကွယ်၌ သင့်၍ သံဃာ့မျက်မှောက်၌ ထသော အာပတ်သည် ရှိ၏။
သံဃာ့မျက်မှောက်၌ သင့်၍ သံဃာ့မျက်မှောက်၌ ထသော အာပတ်သည် ရှိ၏။
သံဃာ့မျက်ကွယ်၌ သင့်၍ သံဃာ့မျက်ကွယ်၌ ထသော အာပတ်သည် ရှိ၏။
မသိသော် သင့်၍ သိသော် ထသော အာပတ်သည် ရှိ၏။
သိသော် သင့်၍ မသိသော် ထသော အာပတ်သည် ရှိ၏။
မသိသော် သင့်၍ မသိသော် ထသော အာပတ်သည် ရှိ၏။
သိသော် သင့်၍ သိသော် ထသော အာပတ်သည် ရှိ၏။
လေးပါးသော အခြင်းအရာတို့ဖြင့် အာပတ်သို့ ရောက်၏၊ ကိုယ်ဖြင့် ရောက်၏၊ နှုတ်ဖြင့် ရောက်၏၊ ကိုယ်နှုတ်ဖြင့် ရောက်၏၊ ကမ္မဝါစာဖြင့် ရောက်၏။
အခြား လေးပါးသော အခြင်းအရာတို့ဖြင့်လည်း အာပတ်သို့ ရောက်၏၊ သံဃာ့အလယ်၌ ရောက်၏၊ ဂိုဏ်းအလယ်၌ ရောက်၏၊ ပုဂ္ဂိုလ်၏အထံ၌ ရောက်၏၊ လိင်ထင်ရှားဖြစ်ခြင်းဖြင့် ရောက်၏။
လေးပါးသော အခြင်းအရာတို့ဖြင့် အာပတ်မှ ထ၏၊ ကိုယ်ဖြင့် ထ၏၊ နှုတ်ဖြင့် ထ၏၊ ကိုယ် နှုတ်ဖြင့်ထ၏၊ ကမ္မဝါစာဖြင့် ထ၏။
အခြား လေးပါးသော အခြင်းအရာတို့ဖြင့်လည်း အာပတ်မှ ထ၏၊ သံဃာ့အလယ်၌ ထ၏၊ ဂိုဏ်းအလယ်၌ ထ၏၊ ပုဂ္ဂိုလ်၏အထံ၌ ထ၏၊ လိင်ထင်ရှားဖြစ်ခြင်းဖြင့် ထ၏။
--လိင်ပြန်သော ရဟန်းသည် မိန်းမလိင်ကို ရသည်နှင့် တကွ ရှေး (ယောက်ျားလိင်) ကို စွန့်၏၊ နောက် (မိန်းမလိင်) ၌ တည်၏၊ (ယောက်ျား၏) ကာယဝိညတ် ဝစီဝိညတ်တို့သည် ငြိမ်းကုန်၏၊ (ရဟန်းယောက်ျားဟူသော ရှေးအခေါ်) ပညတ်တို့သည် ချုပ်ပျောက်ကုန်၏။
လိင်ပြန်သော ရဟန်းမိန်းမသည် ယောက်ျားလိင်ကို ရသည်နှင့် တကွ နောက် (မိန်းမလိင်) ကို စွန့်၏၊ ရှေး (ယောက်ျားလိင်) ၌ တည်၏၊ (မိန်းမ၏) ကာယဝိညတ် ဝစီဝိညတ်တို့သည် ငြိမ်းကုန်၏၊ (ရဟန်းမိန်းမဟူသော ရှေးအခေါ်) ပညတ်တို့သည် ချုပ်ပျောက်ကုန်၏။
စောဒနာခြင်းတို့သည် လေးပါးတို့တည်း၊ သီလပျက်စီးခြင်းဖြင့် စောဒနာ၏၊ အကျင့်ပျက်စီးခြင်းဖြင့်စောဒနာ၏၊ အယူပျက်စီးခြင်းဖြင့် စောဒနာ၏၊ အသက်မွေး (ဝမ်းကျောင်း) ပျက်စီးခြင်းဖြင့် စောဒနာ၏။
ပရိဝါသ်တို့သည် ပဋိ စ္ဆန္နပရိဝါသ်၊ အပ္ပဋိ စ္ဆန္နပရိဝါသ်၊ သုဒ္ဓန္တပရိဝါသ်၊ သမောဓာနပရိဝါသ်အားဖြင့်လေးပါးတို့တည်း။
မာနတ်တို့သည် ပဋိ စ္ဆန္နမာနတ်၊ အပ္ပဋိ စ္ဆန္နမာနတ်၊ ပက္ခမာနတ်၊ သမောဓာနမာနတ်အားဖြင့်လေးပါးတို့တည်း။
မာနတ်ကျင့်သောရဟန်း၏ ညဉ့်ပြတ်ခြင်းတို့သည် ပကတတ်ရဟန်းနှင့် အတူနေခြင်း၊ ပကတတ်ရဟန်းနှင့် ကင်း၍ နေခြင်း၊ (ဝတ်ကို) မကြားခြင်း၊ ယုတ်သော (လေးပါး မပြည့်သော) ဂိုဏ်း၌ကျင့်ခြင်း အားဖြင့် လေးပါးတို့တည်း။
ကိုယ်တော်တိုင် ချီးမြှင့်၍ ထားအပ်သော မဟာပဒေသတို့သည် လေးပါးတို့တည်း။ အကပ်ခံ၍ စားမျိုအပ်သော အသုံးအဆောင်တို့သည် နံနက်အချိန်၌သာ သုံးဆောင်ထိုက်သော အသုံးအဆောင် ‘ယာဝကာလိက’၊ တစ်နေ့တစ်ညဉ့်သာ သုံးဆောင်ထိုက်သော အသုံးအဆောင် ‘ယာမကာလိက’၊ ခုနစ်ရက်အတွင်း သုံးဆောင်ထိုက်သော အသုံးအဆောင် ‘သတ္တာဟကာလိက’၊ တစ်သက်ပတ်လုံး သုံးဆောင်ထိုက်သော အသုံးအဆောင် ‘ယာဝဇီဝက’ အားဖြင့် လေးပါးတို့တည်း။
ဆေးကြီး (မဟာဝိကဋဆေး) တို့သည် ကျင်ကြီး၊ ကျင်ငယ်၊ သစ်ရွက်စိမ်းပြာ၊ မြေညက်အားဖြင့်လေးပါးတို့တည်း။
ကံတို့သည် လေးပါးတို့တည်း၊ အပလောကနကံ၊ ဉတ္တိကံ၊ ဉတ္တိဒုတိယကံ၊ ဉတ္တိစတုတ္ထကံအားဖြင့်လေးပါးတို့တည်း။
အခြားကံတို့သည်လည်း အဓမ္မဖြင့် ဝဂ်ဖြစ်သော ကံ၊ အဓမ္မဖြင့် ညီညွတ်သော ကံ၊ ဓမ္မဖြင့် ဝဂ်ဖြစ်သောကံ၊ ဓမ္မဖြင့် ညီညွတ်သော ကံအားဖြင့် လေးပါးတို့တည်း။
ဝိပတ္တိတို့သည် သီလဝိပတ္တိ၊ အာစာရဝိပတ္တိ၊ ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိ၊ အာဇီဝဝိပတ္တိအားဖြင့် လေးပါးတို့တည်း။
အဓိကရုဏ်းတို့သည် ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်း၊ အနုဝါဒါဓိကရုဏ်း၊ အာပတ္တာဓိကရုဏ်း၊ ကိစ္စာဓိကရုဏ်း အားဖြင့်လေးပါးတို့တည်း။
ပရိသတ်ကို ဖျက်ဆီးတတ်သော ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် လေးယောက်တို့တည်း၊ သီလမရှိသော ယုတ်မာ သောအကျင့်ရှိသော ရဟန်းသည် ပရိသတ်ကို ဖျက်ဆီးတတ်၏၊ သီလမရှိသော ယုတ်မာသော အကျင့် ရှိသောရဟန်းမိန်းမသည် ပရိသတ်ကို ဖျက်ဆီးတတ်၏၊ သီလမရှိသော ယုတ်မာသော အကျင့်ရှိသောဥပါသကာသည် ပရိသတ်ကို ဖျက်ဆီးတတ်၏၊ သီလမရှိသော ယုတ်မာသော အကျင့်ရှိသော ဥပါသိကာမိန်းမသည် ပရိသတ်ကို ဖျက်ဆီးတတ်၏။
ပရိသတ်၌ တင့်တယ်သော ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် လေးယောက်တို့တည်း၊ သီလရှိသော ကောင်းသောအကျင့်ရှိသော ရဟန်းယောက်ျားသည် ပရိသတ်၌ တင့်တယ်၏၊ သီလရှိသော ကောင်းသောအကျင့်ရှိသော ရဟန်းမိန်းမသည် ပရိသတ်၌ တင့်တယ်၏၊ သီလရှိသော ကောင်းသော အကျင့်ရှိသောဥပါသကာ ယောက်ျားသည် ပရိသတ်၌ တင့်တယ်၏၊ သီလရှိသော ကောင်းသော အကျင့်ရှိသောဥပါသိကာမိန်းမ သည် ပရိသတ်၌ တင့်တယ်၏၊
--ဧည့်သည် ‘အာဂန္တု'ရဟန်းသာ သင့်၍ ကျောင်းနေရဟန်း မသင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
ကျောင်းနေရဟန်းသာ သင့်၍ ဧည့်သည်ရဟန်း မသင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
ဧည့်သည်ရဟန်းလည်း သင့်၊ ကျောင်းနေရဟန်းလည်း သင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
ဧည့်သည်ရဟန်းလည်း မသင့်၊ ကျောင်းနေရဟန်းလည်း မသင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
ခရီးသွားသော ရဟန်းသာ သင့်၍ ကျောင်းနေရဟန်း မသင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
ကျောင်းနေရဟန်းသာ သင့်၍ ခရီးသွားသော ရဟန်း မသင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
ခရီးသွားသော ရဟန်းလည်း သင့်၍ ကျောင်းနေရဟန်းလည်း သင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
ခရီးသွားသော ရဟန်းလည်း မသင့်၊ ကျောင်းနေရဟန်းလည်း မသင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
အမှု (ဝတ္ထု) သာ ထူး၍ အာပတ် မထူးခြင်းသည် ရှိ၏။
အာပတ်သာ ထူး၍ အမှု မထူးခြင်းသည် ရှိ၏။
အမှုလည်း ထူး၊ အာပတ်လည်း ထူးခြင်းသည် ရှိ၏။
အမှုလည်း မထူး၊ အာပတ်လည်း မထူးခြင်းသည် ရှိ၏။
အမှု (ဝတ္ထု) သဘောတူ၍ အာပတ်သဘောမတူခြင်းသည် ရှိ၏။
အာပတ်သဘောတူ၍ အမှုသဘောမတူခြင်းသည် ရှိ၏။
အမှုလည်း သဘောတူ၊ အာပတ်လည်း သဘောတူခြင်းသည် ရှိ၏။
အမှုလည်း သဘောမတူ၊ အာပတ်လည်း သဘောမတူခြင်းသည် ရှိ၏။
ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာသာ သင့်၍ အတူနေတပည့် မသင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
အတူနေတပည့်သာ သင့်၍ ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာ မသင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာလည်း သင့်၊ အတူနေတပည့်လည်း သင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာလည်း မသင့်၊ အတူနေတပည့်လည်း မသင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
ဆရာသာ သင့်၍ အနီးနေတပည့် မသင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
အနီးနေတပည့်သာ သင့်၍ ဆရာ မသင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
ဆရာလည်း သင့်၊ အနီးနေတပည့်လည်း သင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
ဆရာလည်း မသင့်၊ အနီးနေတပည့်လည်း မသင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
အာပတ်မသင့်သော ဝါပြတ် (ဝါကျိုး) ခြင်း၏ အကြောင်းတို့သည် လေးပါးတို့တည်း၊ သံဃာသည်ကွဲပြားသည်လည်း ဖြစ်၏၊ သံဃာကို ကွဲပြားစေလိုသည်လည်း ဖြစ်၏၊ အသက်၏ အန္တရာယ်သည်လည်းဖြစ်၏၊ သာသနာတော်၏ အန္တရာယ်သည်လည်း ဖြစ်၏။
ဝစီဒုစရိုက်တို့သည် မဟုတ်မမှန်ပြောဆိုခြင်း၊ ကုန်းတိုက်သော စကားကို ဆိုခြင်း၊ ကြမ်းတမ်းသောစကားကို ဆိုခြင်း၊ သိမ်ဖျင်းသော စကားကို ဆိုခြင်းအားဖြင့် လေးပါးတို့တည်း။
--ဝစီသုစရိုက်တို့သည် အမှန်ကို ဆိုခြင်း၊ ကုန်းမတိုက်သော စကားကို ဆိုခြင်း၊ နူးညံ့သိမ်မွေ့သောစကားကို ဆိုခြင်း၊ ပညာဖြင့် ဆိုခြင်းအားဖြင့် လေးပါးတို့တည်း။
ယူသော ရဟန်းအား လေးသော အာပတ်သင့်၍ တိုက်တွန်းသော ရဟန်းအား ပေါ့သော အာပတ်သင့်ခြင်းသည် ရှိ၏။
ယူသော ရဟန်းအား ပေါ့သော အာပတ်သင့်၍ တိုက်တွန်းသော ရဟန်းအား လေးသော အာပတ်သင့်ခြင်းသည် ရှိ၏။
ယူသော ရဟန်းအားလည်းကောင်း၊ တိုက်တွန်းသော ရဟန်းအားလည်းကောင်း လေးသော အာပတ်သင့်ခြင်းသည် ရှိ၏။
ယူသော ရဟန်းအားလည်းကောင်း၊ တိုက်တွန်းသော ရဟန်းအားလည်းကောင်း ပေါ့သော အာပတ်သင့်ခြင်းသည် ရှိ၏။
ရှိခိုးခြင်းငှါသာ ထိုက်၍ ခရီးဦးကြိုဆိုခြင်းငှါ မထိုက်သော ပုဂ္ဂိုလ်သည် ရှိ၏။
ခရီးဦးကြိုဆိုခြင်းငှါသာ ထိုက်၍ ရှိခိုးခြင်းငှါ မထိုက်သော ပုဂ္ဂိုလ်သည် ရှိ၏။
ရှိခိုးခြင်းငှါလည်း ထိုက် ခရီးဦးကြိုဆိုခြင်းငှါလည်း ထိုက်သော ပုဂ္ဂိုလ်သည် ရှိ၏။
ရှိခိုးခြင်းငှါလည်း မထိုက် ခရီးဦးကြိုဆိုခြင်းငှါလည်း မထိုက်သော ပုဂ္ဂိုလ်သည် ရှိ၏။
နေရာပေးခြင်းငှါသာ ထိုက်၍ ရှိခိုးခြင်းငှါ မထိုက်သော ပုဂ္ဂိုလ်သည် ရှိ၏။
ရှိခိုးခြင်းငှါသာ ထိုက်၍ နေရာပေးခြင်းငှါ မထိုက်သော ပုဂ္ဂိုလ်သည် ရှိ၏။
နေရာပေးခြင်းငှါလည်း ထိုက် ရှိခိုးခြင်းငှါလည်း ထိုက်သော ပုဂ္ဂိုလ်သည် ရှိ၏။
နေရာပေးခြင်းငှါလည်း မထိုက် ရှိခိုးခြင်းငှါလည်း မထိုက်သော ပုဂ္ဂိုလ်သည် ရှိ၏။
နံနက်အခါ၌ သင့်၍ နေလွဲသောအခါ၌ မသင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
နေလွဲသောအခါ၌ သင့်၍ နံနက်အခါ၌ မသင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
နံနက်အခါ၌လည်း သင့် နေလွဲသောအခါ၌လည်း သင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
နံနက်အခါ၌လည်း မသင့် နေလွဲသောအခါ၌လည်း မသင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
နံနက်အခါ၌သာ အပ်၍ နေလွဲသောအခါ၌ မအပ်သော အကပ်ခံပြီးသော ဝတ္ထုသည် ရှိ၏။
နေလွဲသော အခါ၌သာ အပ်၍ နံနက်အခါ၌ မအပ်သော အကပ်ခံပြီးသော ဝတ္ထုသည် ရှိ၏။
နံနက်အခါ၌လည်း အပ် နေလွဲသောအခါ၌လည်း အပ်သော အကပ်ခံပြီးသော ဝတ္ထုသည် ရှိ၏။
နံနက်အခါ၌လည်း မအပ် နေလွဲသော အခါ၌လည်း မအပ်သော အကပ်ခံပြီးသော ဝတ္ထုသည် ရှိ၏။
ပစ္စန္တရစ် ဇနပုဒ်တို့၌ သင့်၍ မဇ္ဈိမတိုက် ဇနပုဒ်တို့၌ မသင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
မဇ္ဈိမတိုက် ဇနပုဒ်တို့၌ သင့်၍ ပစ္စန္တရစ် ဇနပုဒ်တို့၌ မသင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
ပစ္စန္တရစ် ဇနပုဒ်တို့၌လည်း သင့် မဇ္ဈိမတိုက် ဇနပုဒ်တို့၌လည်း သင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
ပစ္စ န္တရစ် ဇနပုဒ်တို့၌လည်း မသင့် မဇ္ဈိမတိုက် ဇနပုဒ်တို့၌လည်း မသင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
ပစ္စန္တရစ် ဇနပုဒ်တို့၌ အပ်၍ မဇ္ဈိမတိုက် ဇနပုဒ်တို့၌ မအပ်သော အမှုသည် ရှိ၏။
--မဇ္ဈိမတိုက် ဇနပုဒ်တို့၌ အပ်၍ ပစ္စန္တရစ် ဇနပုဒ်တို့၌ မအပ်သော အမှုသည် ရှိ၏။
ပစ္စန္တရပ် ဇနပုဒ်တို့၌လည်းအပ် မဇ္ဈိမတိုက် ဇနပုဒ်တို့၌လည်း အပ်သော အမှုသည် ရှိ၏။
ပစ္စ န္တရစ် ဇနပုဒ်တို့၌လည်း မအပ် မဇ္ဈိမတိုက် ဇနပုဒ်တို့၌လည်း မအပ်သော အမှုသည် ရှိ၏။
အတွင်း၌ သင့်၍ အပ၌ မသင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
အပ၌ သင့်၍ အတွင်း၌ မသင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
အတွင်း၌လည်း သင့် အပ၌လည်း သင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
အတွင်း၌လည်း မသင့် အပ၌လည်း မသင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
(ဥပစာရ) သိမ်အတွင်း၌ သင့်၍ သိမ်အပ၌ မသင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
သိမ်အပ၌ သင့်၍ သိမ် အတွင်း၌ မသင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
သိမ်အတွင်း၌လည်း သင့် သိမ်အပ၌လည်း သင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
သိမ်အတွင်း၌လည်း မသင့် သိမ်အပ၌လည်း မသင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
ရွာ၌ သင့်၍ တော၌ မသင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
တော၌ သင့်၍ ရွာ၌ မသင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
ရွာ၌လည်း သင့် တော၌လည်း သင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
ရွာ၌လည်း မသင့် တော၌လည်း မသင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
စောဒနာခြင်းတို့သည် ဝတ္ထုကို ပြ၍ စောဒနာခြင်း၊ အာပတ်ကို ပြ၍ စောဒနာခြင်း၊ ပေါင်းဖော်ခြင်းကိုပယ်၍ စောဒနာခြင်း၊ အရိုအသေပြုသည်ကို ပယ်၍ စောဒနာခြင်းအားဖြင့် လေးမျိုးတို့တည်း။
ပုဗ္ဗကိစ္စတို့သည် လေးပါးတို့တည်း။ ပတ္တကလ္လတို့သည် လေးပါးတို့တည်း။ အနညပါစိတ်တို့သည်လေးပါးတို့တည်း။ ရဟန်းအား သမုတ်ခြင်းတို့သည် လေးပါးတို့တည်း။
အဂတိလိုက်ခြင်းတို့သည် လေးပါးတို့တည်း။ ချစ်သဖြင့် မလားအပ်သည်သို့ လား၏ ‘အဂတိလိုက်၏’၊ မုန်းသဖြင့် မလားအပ်သည်သို့ လား၏၊ တွေဝေသဖြင့် မလားအပ်သည်သို့ လား၏၊ ကြောက်သဖြင့် မလားအပ်သည်သို့ လား၏။
အဂတိမလိုက်ခြင်းတို့သည် လေးပါးတို့တည်း။ ချစ်သဖြင့် မလားအပ်သည်သို့ မလား ‘အဂတိမလိုက်’၊ မုန်းသဖြင့် မလားအပ်သည်သို့ မလား၊ တွေဝေသဖြင့် မလားအပ်သည်သို့ မလား၊ ကြောက်သဖြင့် မလားအပ်သည်သို့ မလား။
လေးပါးသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော အရှက်မရှိသော ‘အလဇ္ဇီ'ရဟန်းသည် သံဃာကို ခွဲ၏။ ချစ်သဖြင့်မလားအပ်သည်သို့ လား၏၊ မုန်းသဖြင့် မလားအပ်သည်သို့ လား၏၊ တွေဝေသဖြင့် မလား အပ်သည်သို့လား၏၊ ကြောက်သဖြင့် မလားအပ်သည်သို့ လား၏။
လေးပါးသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော သီလကို ချစ်ခင်သော ရဟန်းသည် ကွဲပြီးသော သံဃာကိုညီညွတ်ခြင်းကို ပြု၏။ ချစ်သဖြင့် မလားအပ်သည်သို့ မလား၊ မုန်းသဖြင့် မလားအပ်သည်သို့ မလား၊ တွေဝေသဖြင့် မလားအပ်သည်သို့ မလား၊ ကြောက်သဖြင့် မလားအပ်သည်သို့ မလား။
လေးပါးသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား ဝိနည်းကို မမေးအပ်။ ချစ်သဖြင့် မလားအပ် သည်သို့လား၏ ‘ရောက်၏’၊ မုန်းသဖြင့် မလားအပ်သည်သို့ လား၏၊ တွေဝေသဖြင့် မလားအပ်သည် သို့လား၏၊ ကြောက်သဖြင့် မလားအပ်သည်သို့ လား၏။
--လေးပါးသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် ဝိနည်းကို မမေးအပ်။ ချစ်သဖြင့် မလားအပ်သည်သို့ လား၏၊ မုန်းသဖြင့် မလားအပ်သည်သို့ လား၏၊ တွေဝေသဖြင့် မလားအပ်သည်သို့ လား၏၊ ကြောက်သဖြင့် မလားအပ်သည်သို့ လား၏။
လေးပါးသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား ဝိနည်းကို မဖြေဆိုအပ်။ ချစ်သဖြင့် မလားအပ်သည်သို့ လား၏၊ မုန်းသဖြင့် မလားအပ်သည်သို့ လား၏၊ တွေဝေသဖြင့် မလားအပ်သည်သို့ လား၏၊ ကြောက်သဖြင့် မလားအပ်သည်သို့ လား၏။
လေးပါးသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် ဝိနည်းကို မဖြေဆိုအပ်။ ချစ်သဖြင့် မလားအပ်သည်သို့ လား၏၊ မုန်းသဖြင့် မလားအပ်သည်သို့ လား၏၊ တွေဝေသဖြင့် မလားအပ်သည်သို့ လား၏၊ ကြောက်သဖြင့် မလားအပ်သည်သို့ လား၏။
လေးပါးသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား မေးစိစစ်ခြင်းကို မပေးအပ်။ ချစ်သဖြင့် မလားအပ်သည်သို့ လား၏၊ မုန်းသဖြင့် မလားအပ်သည်သို့ လား၏၊ တွေဝေသဖြင့် မလားအပ်သည်သို့ လား၏၊ ကြောက်သဖြင့် မလားအပ်သည်သို့ လား၏။
လေးပါးသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းနှင့် အတူ ဝိနည်းကို မဆွေးနွေးအပ်။ ချစ်သဖြင့်မလားအပ်သည်သို့ လား၏၊ မုန်းသဖြင့် မလားအပ်သည်သို့ လား၏၊ တွေဝေသဖြင့် မလားအပ်သည်သို့လား၏၊ ကြောက်သဖြင့် မလားအပ်သည်သို့ လား၏။
နာဖျားသော ရဟန်းသာ သင့်၍ မနာဖျားသော ရဟန်း မသင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
မနာဖျားသော ရဟန်းသာ သင့်၍ နာဖျားသော ရဟန်း မသင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
နာဖျားသော ရဟန်းလည်း သင့် မနာဖျားသော ရဟန်းလည်း သင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
နာဖျားသော ရဟန်းလည်း မသင့် မနာဖျားသော ရဟန်းလည်း မသင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
တရားနှင့် မလျော်ကုန်သော ပါတိမောက်ထားခြင်းတို့သည် လေးပါးတို့တည်း၊ တရားနှင့် လျော်ကုန်သော ပါတိမောက်ထားခြင်းတို့သည် လေးပါးတို့တည်း၊
စတုက္ကပြီး၏။
--ထိုစတုက္က၏ အကျဉ်းချုပ်
သကဝါစာစတုက္က၊ ကာယစတုက္က၊ ပသုတ္တစတုက္က၊ အစိတ္တကစတုက္က၊ အာပဇ္ဇန္တ စတုက္က၊ ကမ္မစတုက္က၊ ထိုမှတစ်ပါး လေးပါးကုန်သော အနရိယဝေါဟာရစတုက္က၊ အရိယဝေါဟာရ စတုက္က၊ အပရအနရိယဝေါဟာရစတုက္က၊ အရိယဝေါဟာရစတုက္က။
ဘိက္ခုပါရာဇိကစတုက္က၊ ဘိက္ခုနီပါရာဇိကစတုက္က၊ ပရိက္ခာရစတုက္က၊ သမ္မုခါစတုက္က၊ အဇာနန္တစတုက္က၊ ကာယေနစတုက္က၊ သံဃမဇ္ဈေစတုက္က၊ ထိုမှတစ်ပါး ဝုဋ္ဌာတိစတုက္က၊ အပရဝုဋ္ဌာတိစတုက္က နှစ်ပါး။
ပဋိလာဘစတုက္ကနှစ်ပါး၊ စောဒနာစတုက္က၊ ပရိဝါသစတုက္က၊ မာနတ္တစတုက္က၊ မာနတ္တ စာရိကစတုက္က၊ သာမုက္ကံသစတုက္က၊ ပဋိဂ္ဂဟိတပရိဘောဂစတုက္က။
မဟာဝိကဋစတုက္က၊ ကမ္မစတုက္က၊ အပရကမ္မစတုက္က၊ ဝိပတ္တိစတုက္က၊ အဓိကရဏစတုက္က၊ ဒုဿီလစတုက္က (ပရိသဒူသနစတုက္ကလည်းဟူ)၊ ပရိသသောဘဏစတုက္က၊ အာဂန္တုက စတုက္က။
ဂမိကစတုက္က၊ ဝတ္ထုနာနတ္တတာစတုက္က၊ ဝတ္ထုသဘာဂတာစတုက္က၊ ဥပဇ္ဈာယစတုက္က၊ အာစရိယစတုက္က၊ ပစ္စယစတုက္က၊ ဝစီဒုစ္စရိတစတုက္က၊ ဝစီသုစရိတစတုက္က။
အာဒိယန္တစတုက္က၊ အဘိဝါဒနာရဟပုဂ္ဂလစတုက္က၊ အာသနာရဟပုဂ္ဂလစတုက္က၊ ကာလ စတုက္က၊ ကပ္ပတိဟူသော သဒ္ဒါဖြင့် မှတ်အပ်သော ပဋိဂ္ဂဟိတကာလစတုက္က၊ ပဌမပစ္စန္တိမ စတုက္က၊ ကပ္ပတိဟူသောသဒ္ဒါဖြင့် မှတ်အပ်သော ဒုတိယပစ္စန္တိမစတုက္က။
အန္တစတုက္က၊ အန္တောသီမစတုက္က၊ ဂါမစတုက္က၊ စောဒနာစတုက္က၊ ပုဗ္ဗကိစ္စစတုက္က၊ ပတ္တ ကလ္လစတုက္က၊ အနညပါစိတ္တိယစတုက္က၊ ဘိက္ခုသမ္မုတိစတုက္က။
အဂတိဂမနစတုက္က၊ နာဂတိဂမနစတုက္က၊ အလဇ္ဇီစတုက္က၊ ပေသလစတုက္က၊ နပုစ္ဆိတဗ္ဗ စတုက္ကနှစ်ပါး၊ ထိုမှတစ်ပါး နှစ်ပါးကုန်သော နဝိဿဇ္ဇေတဗ္ဗစတုက္က၊ အနုယောဂ နဒါတဗ္ဗ စတုက္က၊ နသာကစ္ဆာတဗ္ဗစတုက္က၊ ဂိလာနစတုက္က၊ အဓမ္မိကပါတိမောက္ခဋ္ဌပနစတုက္က၊ ဓမ္မိကပါတိမောက္ခဋ္ဌပနစတုက္က၊ ဤကား အကျဉ်းချုပ်တည်း။
၁။ ပဒသောဓမ္မစသော အာပတ်သို့ မိမိနှုတ်ဖြင့် ရောက်၏၊ တိဏဝတ္ထာရကသမထအရာသို့ ရောက်သည်ဖြစ်၍ သူတစ်ပါး၏ နှုတ် ကမ္မဝါစာဖြင့် အာပတ်မှ ထ၏။
--၅-ပဉ္စကဝါရ
֍ ၃၂၅
။ အာပတ်တို့သည် ငါးပါးတို့တည်း။ အာပတ်အစုတို့သည် ငါးပါးတို့တည်း။ ဝိနီတဝတ္ထုတို့ သည်ငါးပါးတို့တည်း။ အာနန္တရိကဖြစ်ကုန်သော ကံတို့သည် ငါးပါးတို့တည်း။ (စုတိ၏အခြားမဲ့၌ အကျိုးပေး) မြဲသော ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် ငါးပါးတို့တည်း။ ဆေဒနကအာပတ်တို့သည် ငါးပါးတို့တည်း။ငါးပါးသော အခြင်းအရာ အကြောင်းတို့ဖြင့် အာပတ်သို့ ရောက်၏။ မဟုတ်မမှန်စကားကို ဆိုခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် ငါးပါးသော အာပတ်တို့သည် ဖြစ်ကုန်၏။
ငါးပါးသော အခြင်းအရာ အကြောင်းတို့ဖြင့် ကံသို့ မကပ်ရောက်၊ မိမိကိုယ်တိုင်လည်း ကံကို မပြု၊ သူတစ်ပါးကိုလည်း မတိုက်တွန်း၊ ဆန္ဒကိုလည်းကောင်း၊ ပါရိသုဒ္ဓိကိုလည်းကောင်း မပေး၊ ကံကို ပြုအပ်သည်ရှိသော် တားမြစ်၏၊ ကံကို ပြုပြီးသည်ရှိသော် အဓမ္မအယူရှိ၏။
ငါးပါးသော အခြင်းအရာ အကြောင်းတို့ဖြင့် ကံသို့ ကပ်ရောက်၏။ မိမိကိုယ်တိုင်လည်း ကံကို ပြု၏၊ သူတစ်ပါးကိုလည်း တိုက်တွန်း၏၊ ဆန္ဒကိုလည်းကောင်း၊ ပါရိသုဒ္ဓိကိုလည်းကောင်း ပေး၏၊ ကံကိုပြုအပ်သည်ရှိသော် မတားမြစ်၊ ကံကို ပြုပြီးသည်ရှိသော် ဓမ္မအယူရှိ၏။
ထင်ရှားရှိသော ရဟန်းကို မပန်ကြားဘဲ သွားရခြင်း။ ဂဏဘောဇဉ်၊ ပရမ္ပရဘောဇဉ်၊ (သမယ) ကိုမဆောက်တည်ရခြင်း၊ (ရနိုးသောဆွမ်းကို) ဝိကပ္ပနာမပြုရခြင်းအားဖြင့် ငါးပါးသော အာနိသင်တို့သည်ပိဏ္ဍပါတ်ဓူတင်ဆောင်သော ရဟန်းအား အပ်ကုန်၏။
ငါးပါးသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းကို မကောင်းသော ရဟန်းမူလည်း ဖြစ်စေ မပျက်စီး နိုင်သောသဘောရှိသော ရဟန္တာမူလည်း ဖြစ်စေ ကြားမြင်သဖြင့် ရွံရှာအပ်၏။ ပြည့်တန်ဆာမတည်းဟူသောကျက်စားရာလည်း ရှိ၏၊ မုဆိုးမတည်းဟူသော ကျက်စားရာလည်း ရှိ၏၊ အပျိုဟိုင်းတည်းဟူသောကျက်စားရာလည်း ရှိ၏၊ နပုံးပဏ္ဍုက်တည်းဟူသော ကျက်စားရာလည်း ရှိ၏၊ ရဟန်းမိန်းမတည်းဟူသော ကျက်စားရာလည်း ရှိ၏။
ဆီတို့သည် နှမ်းဆီ၊ မုန်ညင်းဆီ၊ သစ်မည်စည်ဆီ၊ ကြက်ဆူဆီ၊ ဆီကြည်ဆီ အားဖြင့် ငါးပါးတို့ တည်း။
ဆီကြည်တို့သည် ဝံဆီကြည်၊ ငါးဆီကြည်၊ မိကျောင်းဆီကြည် (လပိုင်ဆီကြည်)၊ ဝက်ဆီကြည်၊ မြည်းဆီကြည်အားဖြင့် ငါးပါးတို့တည်း။
ပျက်စီးခြင်းတို့သည် ဆွေမျိုးတို့၏ ပျက်စီးခြင်း၊ စည်းစိမ်ဥစ္စာတို့၏ ပျက်စီးခြင်း၊ အနာသည်ပင်ပျက်စီးခြင်း၊ သီလ၏ ပျက်စီးခြင်း၊ အယူ ပျက်စီးခြင်း အားဖြင့် ငါးပါးတို့တည်း။
ပြည့်စုံခြင်းတို့သည် ဆွေမျိုးတို့၏ ပြည့်စုံခြင်း၊ စည်းစိမ်ဥစ္စာတို့၏ ပြည့်စုံခြင်း၊ အနာမဲ့ခြင်းနှင့်ပြည့်စုံခြင်း၊ သီလ၏ ပြည့်စုံခြင်း၊ အယူ၏ ပြည့်စုံခြင်းအားဖြင့် ငါးပါးတို့တည်း။
ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာမှ နိဿရည်း ငြိမ်းခြင်းတို့သည် ငါးပါးတို့တည်း။ ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာသည် (အရပ်တစ်ပါး) ဖဲသွားသည်လည်း ဖြစ်၏၊ လူထွက်သည်လည်း ဖြစ်၏၊ သေလွန်သည်လည်း ဖြစ်၏၊ တိတ္ထိဘောင်သို့ပြေးဝင်သည်လည်း ဖြစ်၏၊ စေခိုင်း (နှင်ထုတ်) ခြင်းသည်ပင်လျှင် ငါးခုမြောက် ဖြစ်၏။
--အသက်နှစ်ဆယ် မပြည့်သောသူ၊ ကိုယ်လက်အင်္ဂါယုတ်သောသူ၊ ဝတ္ထုချို့သောသူ၊ (မာတုဃာတကစသော) မကောင်းမှုကို ပြုသောသူ၊ (သပိတ်သင်္ကန်း) မပြည့်စုံသောသူအားဖြင့် ပုဂ္ဂိုလ်ငါးပါးတို့ကို ပဉ္စင်းမခံအပ်ကုန်။
ပံ့သကူတို့သည် သုသာန်၌ ကျသော အဝတ်ပုဆိုး၊ အိမ်ဈေးဝ၌ ကျသော အဝတ်ပုဆိုး၊ ကြွက်ခဲသောအဝတ်ပုဆိုး၊ ခြခဲသော အဝတ်ပုဆိုး၊ မီးလောင်သော အဝတ်ပုဆိုးအားဖြင့် ငါးပါးတို့တည်း။
အခြားပံ့သကူတို့သည်လည်း နွားစားပုဆိုး၊ ဆိတ်စားပုဆိုး၊ တောင်ပို့ကို ရစ်ပတ်၍ နတ်ပူဇော်သောပုဆိုး၊ ရေချိုးရာအရပ် အဘိသိက်ခံရာအရပ်၌ စွန့်အပ်သောပုဆိုး၊ သုသာန်သို့ ဆောင်၍ တစ်ဖန် ပြန်ယူသော ပုဆိုးအားဖြင့် ငါးမျိုးတို့တည်း။
ခိုးခြင်းတို့သည် စဉ်းလဲ၍ ခိုးခြင်း၊ နှိပ်စက်၍ ခိုးခြင်း၊ ကြံဆ၍ ခိုးခြင်း၊ ဖုံးလွှမ်း၍ ခိုးခြင်း၊ ကမ္ပည်းပြောင်း၍ ခိုးခြင်းအားဖြင့် ငါးပါးတို့တည်း။
လောက၌ ထင်ရှားရှိသော ခိုးသူကြီးတို့သည် ငါးဦးတို့တည်း။
မစွန့်အပ်သော ဥစ္စာတို့သည် ငါးပါးတို့တည်း။
မဝေဖန်အပ်သော ဥစ္စာတို့သည် ငါးပါးတို့တည်း။
ငါးပါးကုန်သော အာပတ်တို့သည် ကိုယ်ကြောင့် ဖြစ်ကုန်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်၊ စိတ်ကြောင့်မဖြစ်ကုန်။
ငါးပါးကုန်သော အာပတ်တို့သည် ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ကုန်၏၊ စိတ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။
ငါးပါးကုန်သော အာပတ်တို့သည် ဒေသနာဂါမ်တို့တည်း။
သံဃာတို့သည် ငါးပါးတို့တည်း။
ပါတိမောက်ပြခြင်းတို့သည် ငါးပါးတို့တည်း။
အလုံးစုံကုန်သော ပစ္စန္တရစ် ဇနပုဒ်တို့၌ ဝိနည်းဓိုရ်ပုဂ္ဂိုလ်လျှင် ငါးယောက်မြောက်သော ဂိုဏ်းဖြင့်ပဉ္စင်းခံအပ်၏။
ကထိန်ခင်းခြင်း၌ အကျိုးအာနိသင်တို့သည် ငါးပါးတို့တည်း။
ကံတို့သည် ငါးပါးတို့တည်း။
ယာဝတတိယက၌ အာပတ်သည် ငါးပါးတို့တည်း။
ငါးပါးသော ခိုးခြင်းအင်္ဂါတို့ဖြင့် အရှင်မပေးသော ဥစ္စာကို ခိုးယူသော ရဟန်းအား ပါရာဇိက အာပတ်သင့်၏။
ငါးပါးသော ခိုးခြင်းအင်္ဂါတို့ဖြင့် မပေးသည်ကို ခိုးယူသော ရဟန်းအား ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ် သင့်၏။
ငါးပါးသော ခိုးခြင်းအင်္ဂါတို့ဖြင့် မပေးသည်ကို ခိုးယူသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏။
ငါးပါးသော မအပ်သည်တို့ကို မသုံးဆောင်အပ်ကုန်။ မပေး'မကပ်'အပ်သည်လည်း ဖြစ်၏၊ (ကပ်မှန်း) မသိ မထင်ရှားသည်လည်း ဖြစ်၏၊ (သမဏကပ္ပငါးပါးတို့ဖြင့်) မကပ္ပိသည်လည်း ဖြစ်၏၊ အကပ်မခံအပ်သည်လည်း ဖြစ်၏၊ အတိရိတ်ဝိနည်းကံ မပြုအပ်သည်လည်း ဖြစ်၏။
--ငါးပါးသော အပ်သည်တို့ကို သုံးဆောင်အပ်ကုန်၏။ ပေးအပ် (ကပ်အပ်) သည်လည်း ဖြစ်၏၊ (ကပ်မှန်း)့သိသာ ထင်ရှားသည်လည်း ဖြစ်၏။ (သမဏကပ္ပငါးပါးတို့ဖြင့်) ကပ္ပိသည်လည်း ဖြစ်၏၊ အကပ်ခံအပ်သည်လည်း ဖြစ်၏၊ အတိရိတ်ဝိနည်းကံ ပြုအပ်သည်လည်း ဖြစ်၏။
လောက၌ (ကုသိုလ်) ကောင်းမှုဟုသမုတ်အပ်ကုန်သော်လည်း (ကုသိုလ်) ကောင်းမှုမဟုတ်ကုန်သောအလှူတို့သည် သေရည်သေရက်အလှူ၊ ကခြေသဘင်အလှူ၊ မိန်းမအလှူ၊ နွားမအပေါင်းအလယ်၌နွားလား ‘ဥသဘ'ကို လွှတ်သောအလှူ၊ ပန်းချီဆေးရေးအလှူအားဖြင့် ငါးပါးတို့တည်း။
ဖြစ်လာလျှင် ပယ်ဖျောက်နိုင်ခဲသော တရားတို့သည် ငါးပါးတို့တည်း။ ဖြစ်လာသော ရာဂကိုပယ်ဖျောက်နိုင်ခဲ၏၊ ဖြစ်လာသော ဒေါသကို ပယ်ဖျောက်နိုင်ခဲ၏၊ ဖြစ်လာသော မောဟကို ပယ်ဖျောက်နိုင်ခဲ၏၊ ဖြစ်လာသော ပြောလိုသော ဆန္ဒကို ပယ်ဖျောက်နိုင်ခဲ၏၊ ဖြစ်လာသော ခရီးသွားလိုသောစိတ်ကို ပယ်ဖျောက်နိုင်ခဲ၏။
တံမြက်လှည်းခြင်း၏ အကျိုး (အာနိသင်) တို့သည် ငါးပါးတို့တည်း။ မိမိစိတ်သည် ကြည်လင်၏၊ သူတစ်ပါးစိတ်သည် ကြည်လင်၏၊ နတ်တို့သည် နှစ်သက်သော စိတ်ရှိကုန်၏၊ ကြည်ညိုဖွယ် (အဆင်းလှခြင်း) ကို ဖြစ်စေတတ်သော (ကောင်းမှုကုသိုလ်) ကံကို ဆည်းပူး၏။ (ခန္ဓာ) ကိုယ်ပျက်စီ်း၍သေသည်မှ နောက်၌ ကောင်းသော လားရာဂတိဖြစ်သော နတ်ပြည်သို့ ရောက်၏။
အခြား တံမြက်လှည်းခြင်း၏ အကျိုး (အာနိသင်) တို့သည်လည်း ငါးပါးတို့တည်း။ မိမိစိတ်သည်ကြည်လင်၏၊ သူတစ်ပါးစိတ်သည် ကြည်လင်၏၊ နတ်တို့သည် နှစ်သက်သော စိတ်ရှိကုန်၏၊ မြတ်စွာဘုရား၏ သာသနာတော်ကို ပြုအပ်သည် ဖြစ်၏၊ နောင်လာနောက်သား လူအပေါင်းသည် ဒိဋ္ဌာနုဂတိသို့အတုလိုက်၏။
ငါးပါးသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ဝိနည်းဓိုရ်သည် ‘သူမိုက်’ဟူသော အရေအတွက်သို့ ရောက်၏။
မိမိ၏ ဆိုအပ်သော စကားအပိုင်းအခြားကို မယူဆနိုင်၊ သူတစ်ပါးဆိုအပ်သော စကားအပိုင်းအခြားကိုမယူဆနိုင်၊ မိမိ၏ ဆိုအပ်သော စကားအပိုင်းအခြားကို မယူဆမူ၍ သူတစ်ပါးဆိုအပ်သော စကားအပိုင်းအခြားကို မယူဆမူ၍ တရားမဟုတ်သဖြင့် ဝန်မခံသဖြင့် (အဆုံးအဖြတ်ကို) ပြု၏။
ငါးပါးသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ဝိနည်းဓိုရ်သည် ‘ပညာရှိ’ဟူသော အရေအတွက်သို့ ရောက်၏။
မိမိ၏ ဆိုအပ်သော စကားအပိုင်းအခြားကို ယူဆနိုင်၏၊ သူတစ်ပါး၏ ဆိုအပ်သော စကားအပိုင်းအခြားကို ယူဆနိုင်၏၊ မိမိ၏ ဆိုအပ်သော စကားအပိုင်းအခြားကို ယူဆ၍ သူတစ်ပါး၏ဆိုအပ်သော စကားအပိုင်းအခြားကို ယူဆ၍ တရားသဖြင့် ဝန်ခံသဖြင့် (အဆုံးအဖြတ်ကို) ပြု၏။
အခြားတစ်ပါးလည်းဖြစ်သော ငါးပါးသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ဝိနည်းဓိုရ်သည် ‘သူမိုက်’ဟူသောအရေအတွက်သို့ ရောက်၏။ အာပတ်ကို မသိ၊ အာပတ်၏ အရင်းမူလကို မသိ၊ အာပတ်ဖြစ် ကြောင်းသမုဋ္ဌာန်ကို မသိ၊ အာပတ်ချုပ်ခြင်းကို မသိ၊ အာပတ်ချုပ်ခြင်းသို့ ရောက်သော အကျင့်ကို မသိ။
ငါးပါးသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ဝိနည်းဓိုရ်သည် ‘ပညာရှိ’ဟူသော အရေအတွက်သို့ ရောက်၏၊ အာပတ်ကို သိ၏၊ အာပတ်၏ အရင်းမူလကို သိ၏၊ အာပတ်ဖြစ်ကြောင်း သမုဋ္ဌာန်ကို သိ၏၊ အာပတ်ချုပ် ခြင်းကို သိ၏၊ အာပတ်ချုပ်ခြင်းသို့ ရောက်သော အကျင့်ကို သိ၏။
အခြားတစ်ပါးလည်းဖြစ်သော ငါးပါးသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ဝိနည်းဓိုရ်သည် ‘သူမိုက်’ဟူသောအရေအတွက်သို့ ရောက်၏။ အဓိကရုဏ်းကို မသိ၊ အဓိကရုဏ်း၏ အရင်းမူလကို မသိ၊ အဓိကရုဏ်းဖြစ်ကြောင်း သမုဋ္ဌာန်ကို မသိ၊ အဓိကရုဏ်း၏ ချုပ်ခြင်းကို မသိ၊ အဓိကရုဏ်း ချုပ်ခြင်းသို့ရောက်သော အကျင့်ကို မသိ။
--ငါးပါးသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ဝိနည်းဓိုရ်သည် ‘ပညာရှိ’ဟူသော အရေအတွက်သို့ ရောက်၏။
အဓိကရုဏ်းကို သိ၏၊ အဓိကရုဏ်း၏ အရင်းမူလကို သိ၏၊ အဓိကရုဏ်း ဖြစ်ကြောင်း သမုဋ္ဌာန်ကိုသိ၏၊ အဓိကရုဏ်း၏ ချုပ်ခြင်းကို သိ၏၊ အဓိကရုဏ်း ချုပ်ခြင်းသို့ ရောက်သော အကျင့်ကို သိ၏။
အခြားတစ်ပါးလည်းဖြစ်သော ငါးပါးသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ဝိနည်းဓိုရ်သည် ‘သူမိုက်’ဟူသောအရေအတွက်သို့ ရောက်၏။ ဝတ္ထု ‘အမှု’ ကို မသိ၊ အကြောင်း ‘နိဒါန်း’ ကို မသိ၊ (မူလ) ပညတ်ကိုမသိ၊ အနုပညတ်ကို မသိ၊ ဆိုအပ်သော စကားအစဉ် အဆုံးအဖြတ်အစဉ်၏ အစွမ်းအားဖြင့် ဝတ္ထုကိုမသိ။
ငါးပါးသော အင်္ဂါနှင့်ပြည့်စုံသော ဝိနည်းဓိုရ်သည် ‘ပညာရှိ’ဟူသော အရေအတွက်သို့ ရောက်၏။
ဝတ္ထုကို သိ၏၊ နိဒါန်းကို သိ၏၊ (မူလ) ပညတ်ကို သိ၏၊ အနုပညတ်ကို သိ၏၊ ဆိုအပ်သော စကားအစဉ် အဆုံးအဖြတ်အစဉ်၏ အစွမ်းအားဖြင့် ဝတ္ထုကို သိ၏။
အခြားတစ်ပါးလည်းဖြစ်သော ငါးပါးသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ဝိနည်းဓိုရ်သည် ‘သူမိုက်’ဟူသောအရေအတွက်သို့ ရောက်၏။ ဉတ်ကို မသိ၊ ဉတ်၏ ပြုဖွယ်ကိစ္စကို မသိ၊ ရှေ့ (ဆိုအပ်သော) စကား၌ မလိမ္မာ၊ နောက် (ဆိုအပ်သော) စကား၌ မလိမ္မာ၊ အခါကိုလည်း မသိ။
ငါးပါးသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ဝိနည်းဓိုရ်သည် ‘ပညာရှိ’ဟူသော အရေအတွက်သို့ ရောက်၏၊ ဉတ်ကို သိ၏၊ ဉတ်၏ ပြုဖွယ်ကိစ္စကို သိ၏၊ ရှေ့ (ဆိုအပ်သော) စကား၌ လိမ္မာ၏၊ နောက် (ဆိုအပ်သော) စကား၌ လိမ္မာ၏၊ အခါကိုလည်း သိ၏။
အခြားတစ်ပါးလည်းဖြစ်သော ငါးပါးသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ဝိနည်းဓိုရ်သည် ‘သူမိုက်’ဟူသောအရေအတွက်သို့ ရောက်၏။ အာပတ်ဟုတ်သည် အာပတ်မဟုတ်သည်ကို မသိ၊ ပေါ့သော အာပတ်, လေးသော အာပတ်ကို မသိ၊ အကြွင်းရှိသော အာပတ် အကြွင်းမရှိသော အာပတ်ကို မသိ၊ ရုန့်ရင်းသောအာပတ် မရုန့်ရင်းသော အာပတ်ကို မသိ။ စင်စစ် ထိုဝိနည်းဓိုရ် (ပုဂ္ဂိုလ်) သည် ဆရာအဆက်ဆက် (ဝါဒ) ကို ကောင်းစွာ မသင်ယူခဲ့ရ၊ ကောင်းစွာ နှလုံးမသွင်းခဲ့ရ၊ ကောင်းစွာ မဆောင်ခဲ့ရ။
ငါးပါးသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ဝိနည်းဓိုရ်သည် ‘ပညာရှိ’ဟူသော အရေအတွက်သို့ ရောက်၏။
အာပတ်ဟုတ်သည် အာပတ်မဟုတ်သည်ကို သိ၏၊ ပေါ့သော အာပတ် လေးသော အာပတ်ကို သိ၏၊ အကြွင်းရှိသော အာပတ် အကြွင်းမရှိသော အာပတ်ကို သိ၏၊ ရုန့်ရင်းသော အာပတ် မရုန့်ရင်းသောအာပတ်ကို သိ၏၊ စင်စစ် ထိုဝိနည်းဓိုရ် (ပုဂ္ဂိုလ်) သည် ဆရာအဆက်ဆက် (ဝါဒ) ကို ကောင်းစွာသင်ယူခဲ့ရ၏၊ ကောင်းစွာ နှလုံးသွင်းခဲ့ရ၏၊ ကောင်းစွာ ဆောင်ယူခဲ့ရ၏။
အခြားတစ်ပါးလည်းဖြစ်သော ငါးပါးသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ဝိနည်းဓိုရ်သည် ‘သူမိုက်’ဟူသောအရေအတွက်သို့ ရောက်၏။ အာပတ်ဟုတ်သည် အာပတ်မဟုတ်သည်ကို မသိ၊ ပေါ့သော အာပတ်လေးသော အာပတ်ကို မသိ၊ အကြွင်းရှိသော အာပတ် အကြွင်းမရှိသော အာပတ်ကို မသိ၊ ရုန့်ရင်းသောအာပတ် မရုန့်ရင်းသော အာပတ်ကို မသိ၊ စင်စစ် ထိုဝိနည်းဓိုရ် (ပုဂ္ဂိုလ်) သည် ပါတိမောက်နှစ်ပါးတို့ကိုအကျယ်အားဖြင့် ကောင်းစွာ မဝေဖန်နိုင်၊ ကောင်းစွာ မရွတ်ဆိုနိုင်၊ ပါဠိတော် အားဖြင့်လည်းကောင်း၊ အဋ္ဌကထာအားဖြင့်လည်းကောင်း ကောင်းစွာ မဆုံးဖြတ်နိုင်။
ငါးပါးသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ဝိနည်းဓိုရ်သည်'ပညာရှိ’ဟူသော အရေအတွက်သို့ ရောက်၏။
အာပတ်ဟုတ်သည် အာပတ်မဟုတ်သည်ကို သိ၏၊ ပေါ့သော အာပတ် လေးသော အာပတ်ကို သိ၏၊ အကြွင်းရှိသော အာပတ် အကြွင်းမရှိသော အာပတ်ကို သိ၏၊ ရုန့်ရင်းသော အာပတ် မရုန့်ရင်းသောအာပတ်ကို သိ၏၊ စင်စစ် ထိုဝိနည်းဓိုရ် (ပုဂ္ဂိုလ်) သည် ပါတိမောက်နှစ်ပါးတို့ကို အကျယ်အားဖြင့်နှုတ်တက်ရ၏၊ ကောင်းစွာ ဝေဖန်နိုင်၏၊ ကောင်းစွာ ရွတ်ဆိုနိုင်၏၊ ပါဠိတော်အားဖြင့်လည်းကောင်း၊ အဋ္ဌကထာအားဖြင့်လည်းကောင်း ကောင်းစွာ ဆုံးဖြတ်နိုင်၏။
--အခြားတစ်ပါးလည်းဖြစ်သော ငါးပါးသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ဝိနည်းဓိုရ်သည် ‘သူမိုက်’ဟူသောအရေအတွက်သို့ ရောက်၏။ အာပတ်ဟုတ်သည် အာပတ်မဟုတ်သည်ကို မသိ၊ ပေါ့သော အာပတ်လေးသော အာပတ်ကို မသိ၊ အကြွင်းရှိသော အာပတ် အကြွင်းမရှိသော အာပတ်ကို မသိ၊ ရုန့်ရင်းသော အာပတ် မရုန့်ရင်းသော အာပတ်ကို မသိ၊ အဓိကရုဏ်း၌လည်း အဆုံးအဖြတ် မလိမ္မာ။
ငါးပါးသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ဝိနည်းဓိုရ်သည် ‘ပညာရှိ’ဟူသော အရေအတွက်သို့ ရောက်၏။
အာပတ်ဟုတ်သည် အာပတ်မဟုတ်သည်ကို သိ၏၊ ပေါ့သော အာပတ် လေးသော အာပတ်ကို သိ၏၊ အကြွင်းရှိသော အာပတ် အကြွင်းမရှိသော အာပတ်ကို သိ၏၊ ရုန့်ရင်းသော အာပတ် မရုန့်ရင်းသောအာပတ်ကို သိ၏၊ အဓိကရုဏ်း၌လည်း အဆုံးအဖြတ် လိမ္မာ၏။
အရညကင်ဓူတင် ဆောက်တည်သော ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် ငါးပါးတို့တည်း။ (ပညာ) နုံ့သည်၏ အဖြစ်ကြောင့် မိုက်မဲ (တွေဝေ) သည်၏ အဖြစ်ကြောင့် အရညကင်ဓူတင် ဆောက်တည်၏၊ ယုတ်မာသောအလိုရှိ သည် ဖြစ်၍ အလိုဆိုးနှိပ်စက်အပ်သည် ဖြစ်၍ အရညကင်ဓူတင် ဆောက်တည်၏၊ ရူးသောကြောင့် စိတ် နှလုံးပျံ့လွင့်သောကြောင့် အရညကင်ဓူတင် ဆောက်တည်၏၊ “မြတ်စွာဘုရားတို့သည်လည်းကောင်း၊ မြတ်စွာဘုရားတပည့်သားတို့သည်လည်းကောင်း ချီးမွမ်းအပ်၏”ဟု နှလုံးသွင်း၍ အရညကင်ဓူတင် ဆောက်တည်၏၊ စင်စစ်အားဖြင့်အလိုနည်းသည်ကိုသာ မှီ၍ ရောင့်ရဲသည်ကိုသာ မှီ၍ ခေါင်းပါးသည် ကိုသာ မှီ၍ (ကာယစိတ္တဥပဓိတို့၏) ဆိတ်ငြိမ်ခြင်းကိုသာ မှီ၍ ဤကောင်းသော အကျင့်ဖြင့် အလိုရှိသော တောနေပုဂ္ဂိုလ်၏ အဖြစ်ကိုသာ မှီ၍အရညကင်ဓူတင် ဆောက်တည်၏။
ပိဏ္ဍပါတ်ဓူတင် ဆောက်တည်သော ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် ငါးပါးတို့တည်း။ပ။ ပံသကူဓူတင် ဆောက်တည်သော ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် ငါးပါးတို့တည်း။ပ။ ရုက္ခမူဓူတင် ဆောက်တည်သော ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် ငါးပါးတို့တည်း။ပ။ သုသာန်ဓူတင် ဆောက်တည်သော ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် ငါးပါးတို့တည်း။ပ။ အဗ္ဘောကာသိကဓူတင် ဆောက်တည်သော ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် ငါးပါးတို့တည်း။ပ။ တိစီဝရိက်ဓူတင် ဆောက်တည်သောပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် ငါးပါးတို့တည်း။ပ။ သပဒါနစာရိကဓူတင် ဆောက်တည်သော ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် ငါးပါးတို့တည်း။ပ။ နေသဇ္ဇိကဓူတင် ဆောက်တည်သော ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် ငါးပါးတို့တည်း။ပ။ ယထာသန္ထတိဓူတင် ဆောက်တည်သော ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် ငါးပါးတို့တည်း။ပ။ ဧကာသနိက်ဓူတင် ဆောက်တည်သောပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် ငါးပါးတို့တည်း။ပ။ ခလုပစ္ဆာဘတ္တိကဓူတင် ဆောက်တည်သော ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် ငါးပါးတို့တည်း။ပ။
ပတ္တပိုဏ်ဓူတင် ဆောက်တည်သော ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် ငါးပါးတို့တည်း၊ (ပညာ) နုံ့သည်၏ အဖြစ်ကြောင့် မိုက်မဲ (တွေဝေ) သည်၏ အဖြစ်ကြောင့် ပတ္တပိုဏ်ဓူတင် ဆောက်တည်၏၊ ယုတ်မာသောအလိုရှိ သည် ဖြစ်၍ အလိုဆိုး နှိပ်စက်အပ်သည် ဖြစ်၍ ပတ္တပိုဏ်ဓူတင် ဆောက်တည်၏၊ ရူးသောကြောင့် စိတ် နှလုံးပျံ့လွင့်သောကြောင့် ပတ္တပိုဏ်ဓူတင် ဆောက်တည်၏၊ “မြတ်စွာဘုရားတို့သည်လည်းကောင်း၊ မြတ်စွာဘုရားတပည့်သားတို့သည်လည်းကောင်းချီးမွမ်းအပ်၏”ဟု (နှလုံးသွင်း၍) ပတ္တပိုဏ်ဓူတင် ဆောက် တည်၏၊ စင်စစ်အားဖြင့်အလိုနည်းသည်ကိုသာ မှီ၍ ရောင့်ရဲသည်ကိုသာ မှီ၍ ခေါင်းပါးသည် ကိုသာ မှီ၍ (ကာယ စိတ္တ ဥပဓိတို့၏) ဆိတ်ငြိမ်ခြင်းကိုသာ မှီ၍ ဤကောင်းသော အကျင့်ဖြင့် အလိုရှိသော ပတ္တပိုဏ်ဓူတင်ဆောင် ပုဂ္ဂိုလ်၏ အဖြစ်ကိုသာ မှီ၍ ပတ္တပိုဏ်ဓူတင် ဆောက်တည်၏။
ငါးပါးသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် အမှီမရှိဘဲ မနေရာ။ ဥပုသ်ကို မသိ၊ ဥပုသ်ကံကို မသိ၊ ပါတိမောက်ကို မသိ၊ ပါတိမောက်ပြခြင်းကို မသိ၊ ငါးဝါ မပြည့်သူ ဖြစ်၏။
ငါးပါးသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် အမှီမရှိဘဲ နေရာ၏။ ဥပုသ်ကို သိ၏၊ ဥပုသ်ကံကိုသိ၏၊ ပါတိမောက်ကို သိ၏၊ ပါတိမောက်ပြခြင်းကို သိ၏၊ ငါးဝါရှိသူလည်းကောင်း၊ ငါးဝါထက်အလွန်ရှိသူလည်းကောင်း ဖြစ်၏။
--အခြားတစ်ပါးလည်းဖြစ်သော ငါးပါးသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် အမှီမရှိဘဲ မနေရာ။
ပဝါရဏာကို မသိ၊ ပဝါရဏာကံကို မသိ၊ ပါတိမောက်ကို မသိ၊ ပါတိမောက်ပြခြင်းကို မသိ၊ ငါးဝါမပြည့်သူ ဖြစ်၏။
ငါးပါးသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် အမှီမရှိဘဲ နေရာ၏။ ပဝါရဏာကို သိ၏၊ ပဝါရဏာကံကို သိ၏၊ ပါတိမောက်ကို သိ၏၊ ပါတိမောက်ပြခြင်းကို သိ၏၊ ငါးဝါရှိသူလည်းကောင်း၊ ငါးဝါထက်အလွန်ရှိသူလည်းကောင်း ဖြစ်၏။
အခြားတစ်ပါးလည်းဖြစ်သော ငါးပါးသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် အမှီမရှိဘဲ မနေရာ။ အာပတ်ဟုတ်သည် အာပတ်မဟုတ်သည်ကို မသိ၊ ပေါ့သော အာပတ် လေးသော အာပတ်ကို မသိ၊ အကြွင်းရှိသော အာပတ် အကြွင်းမရှိသော အာပတ်ကို မသိ၊ ရုန့်ရင်းသော အာပတ် မရုန့်ရင်းသောအာပတ်ကို မသိ၊ ငါးဝါမပြည့်သူ ဖြစ်၏။
ငါးပါးသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် အမှီမရှိဘဲ နေရာ၏။ အာပတ်ဟုတ်သည် အာပတ်မဟုတ်သည်ကို သိ၏၊ ပေါ့သော အာပတ် လေးသော အာပတ်ကို သိ၏၊ အကြွင်းရှိသော အာပတ်အကြွင်းမရှိသော အာပတ်ကို သိ၏၊ ရုန့်ရင်းသော အာပတ် မရုန့်ရင်းသော အာပတ်ကို သိ၏၊ ငါးဝါရှိသူလည်းကောင်း၊ ငါးဝါထက်အလွန်ရှိသူလည်းကောင်း ဖြစ်၏။
ငါးပါးသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းမိန်းမသည် အမှီမရှိဘဲ မနေရာ။ ဥပုသ်ကို မသိ၊ ဥပုသ်ကံကိုမသိ၊ ပါတိမောက်ကို မသိ၊ ပါတိမောက်ပြခြင်းကို မသိ၊ ငါးဝါမပြည့်သူ ဖြစ်၏။
ငါးပါးသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းမိန်းမသည် အမှီမရှိဘဲ နေရာ၏။ ဥပုသ်ကို သိ၏၊ ဥပုသ်ကံကိုသိ၏၊ ပါတိမောက်ကို သိ၏၊ ပါတိမောက်ပြခြင်းကို သိ၏၊ ငါးဝါရှိသူလည်းကောင်း၊ ငါးဝါထက်အလွန်ရှိသူလည်းကောင်း ဖြစ်၏။
အခြားတစ်ပါးလည်း ဖြစ်သော ငါးပါးသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းမိန်းမသည် အမှီမရှိဘဲမနေရာ။ ပဝါရဏာကို မသိ၊ ပဝါရဏာကံကို မသိ၊ ပါတိမောက်ကို မသိ၊ ပါတိမောက်ပြခြင်းကို မသိ၊ ငါးဝါမပြည့်သူ ဖြစ်၏။
ငါးပါးသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းမိန်းမသည် အမှီမရှိဘဲ နေရာ၏၊ ပဝါရဏာကို သိ၏။ ပဝါရဏာကံကို သိ၏၊ ပါတိမောက်ကို သိ၏၊ ပါတိမောက်ပြခြင်းကို သိ၏၊ ငါးဝါရှိသူလည်းကောင်း၊ ငါးဝါထက် အလွန်ရှိသူလည်းကောင်း ဖြစ်၏။
အခြားတစ်ပါးလည်းဖြစ်သော ငါးပါးသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းမိန်းမသည် အမှီမရှိဘဲ မနေရာ။ အာပတ်ဟုတ်သည် အာပတ်မဟုတ်သည်ကို မသိ၊ ပေါ့သော အာပတ် လေးသော အာပတ်ကို မသိ၊ အကြွင်းရှိသော အာပတ် အကြွင်းမရှိသော အာပတ်ကို မသိ၊ ရုန့်ရင်းသော အာပတ် မရုန့်ရင်းသောအာပတ်ကို မသိ၊ ငါးဝါ မပြည့်သူ ဖြစ်၏။
ငါးပါးသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းမိန်းသည် အမှီမရှိဘဲ နေရာ၏။ အာပတ်ဟုတ်သည်အာပတ်မဟုတ်သည်ကို သိ၏၊ ပေါ့သော အာပတ် လေးသော အာပတ်ကို သိ၏၊ အကြွင်းရှိသောအာပတ် အကြွင်းမရှိသော အာပတ်ကို သိ၏၊ ရုန့်ရင်းသော အာပတ် မရုန့်ရင်းသော အာပတ်ကို သိ၏၊ ငါးဝါရှိသူ လည်းကောင်း၊ ငါးဝါထက် အလွန်ရှိသူလည်းကောင်း ဖြစ်၏။
--ကြည်ညိုဖွယ်မဲ့သော ကာယဒုစရိုက် စသော အကုသိုလ်ကံ၌ အပြစ်တို့သည် ငါးပါးတို့တည်း။ မိမိသည်လည်း မိမိကိုယ်ကို စွပ်စွဲ၏၊ ပညာရှိတို့က စိစစ်၍လည်း ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ မကောင်းသောကျော်စောသံသည် ပျံ့နှံ့၍ တက်၏၊ တွေတွေဝေဝေ သေရ၏၊ (ခန္ဓာ) ကိုယ်ပျက်စီး၍ သေပြီးသည်မှနောက်၌ ချမ်းသာကင်းသော မကောင်းသော လားရာဂတိ ဖြစ်သော အင်္ဂါကြီးငယ်ပျက်စီးလျက် ကျရာဖြစ်သော ငရဲသို့ ရောက်၏။
ကြည်ညိုဖွယ်ရှိသော ကာယသုစရိုက် စသော ကုသိုလ်ကံ၌ အကျိုး ‘အာနိသင်'တို့သည် ငါးပါးတို့တည်း။ မိမိသည်လည်း မိမိကိုယ်ကို မစွပ်စွဲ၊ စိစစ်၍လည်း ပညာရှိတို့က ချီးမွမ်းကုန်၏၊ ကောင်းသောကျော်စောသံသည် ပျံ့နှံ့၍ တက်၏၊ မတွေမဝေ သေရ၏၊ (ခန္ဓာ) ကိုယ်ပျက်စီး၍ သေပြီးသည်မှနောက်၌ ကောင်းသော လားရာဂတိဖြစ်သော နတ်ပြည်သို့ ရောက်၏။
အခြားတစ်ပါးလည်းဖြစ်သော ကြည်ညိုဖွယ်မဲ့သော ကာယဒုစရိုက်စသော အကုသိုလ်ကံ၌ အပြစ်တို့သည် ငါးပါးတို့တည်း။ မကြည်ညိုကုန်သော သူတို့သည် မကြည်ညိုကုန်၊ ကြည်ညိုကုန်ပြီးသော အချို့သူတို့အား အကြည်ညိုပျက်ခြင်း ဖြစ်၏၊ မြတ်စွာဘုရား၏ သာသနာတော်ကို မပြုအပ်သည် ဖြစ်၏၊ နောင်လာ နောက်သားသည် ဒိဋ္ဌာနုဂတိသို့ မလိုက်၊ ထိုသူ၏ စိတ်သည် မကြည်လင်။
ကြည်ညိုဖွယ်ရှိသော ကာယသုစရိုက် စသော ကုသိုလ်ကံ၌ အကျိုး ‘အာနိသင်'တို့သည် ငါးပါးတို့တည်း။ မကြည်ညိုသော သူတို့သည် ကြည်ညိုကုန်၏၊ ကြည်ညိုပြီးသော သူတို့အား အလွန်ပွားများခြင်းငှါ ဖြစ်၏၊ မြတ်စွာဘုရား၏ သာသနာတော်ကို ပြုအပ်သည် ဖြစ်၏၊ နောင်လာ နောက်သားသည် ဒိဋ္ဌာနုဂတိသို့ လိုက်၏၊ ထိုသူ၏ စိတ်သည် ကြည်လင်၏။
အိမ်သို့ကပ်သော ရဟန်း၌ အပြစ်တို့သည် ငါးပါးတို့တည်း။ အနာမန္တစာရသိက္ခာပုဒ်၌ (ဟောအပ်သော အာပတ်သို့) ရောက်၏၊ ရဟောနိသဇ္ဇသိက္ခာပုဒ်၌ (ဟောအပ်သော အာပတ်သို့) ရောက်၏၊ ပဋိစ္ဆန္နာသနသိက္ခာပုဒ်၌ (ဟောအပ်သော အာပတ်သို့) ရောက်၏၊ မိန်းမအား ခြောက်ပုဒ် ငါးပုဒ်ထက်အလွန် တရားကို ဟောသည် ဖြစ်၍ (အာပတ်သို့) ရောက်၏၊ များသော ကာမဂုဏ်နှင့် စပ်သောအကြံအစည်ရှိသည် ဖြစ်၍လည်း နေ၏။
အချိန်အခါကို လွန်၍ အိမ်တို့၌ ရောနှောသည် ဖြစ်၍ နေသော အိမ်သို့ ကပ်သော ရဟန်း၏အပြစ်တို့သည် ငါးပါးတို့တည်း။ မာတုဂါမကို မပြတ်မြင်နေ၏၊ မပြတ်မြင်သည်ရှိသော် (ကိုယ်လက်စသည်) နှီးနှောခြင်း ဖြစ်၏၊ နှီးနှောသည်ရှိသော် အကျွမ်းဝင်ခြင်း ဖြစ်၏၊ အကျွမ်းဝင်သည်ရှိသော် (ကိလေသာဘက်သို့) သက်ဝင်ခြင်း ဖြစ်၏၊ (ကိလေသာဘက်သို့) သက်ဝင်သော စိတ်ရှိသော ရဟန်းသည် ဤဆိုလတ္တံ့သော အပြစ်ကို အလိုရှိအပ်၏၊ မမွေ့လျော်သည် ဖြစ်၍သော်လည်း မြတ်သော အကျင့်ကို ကျင့်လတ္တံ့၊ တစ်ပါးသော ညစ်ညူးသော အာပတ်သို့သော်လည်း ရောက်ရလတ္တံ့၊ သိက္ခာကို ချ၍ယုတ်သော လူ့ဘောင်သို့သော်လည်း လည်လတ္တံ့ ‘သိက္ခာချ၍ လူသော်လည်း ထွက်လတ္တံ့’။
မျိုးစေ့တို့သည် ငါးပါးတို့တည်း။ အမြစ်မျိုးစေ့၊ ပင်စည်မျိုးစေ့၊ အဆစ်မျိုးစေ့၊ အညွန့်မျိုးစေ့၊ အစေ့မျိုးစေ့သည်ပင် ငါးခုမြောက်တည်း။
ငါးပါးကုန်သော ရဟန်း၏ ကပ္ပိခြင်းတို့ဖြင့် သစ်သီးကို သုံးဆောင် (စား) အပ်၏၊ မီးဖြင့် ကပ္ပိခြင်း၊ ဓားငယ်ဖြင့် ကပ္ပိခြင်း၊ လက်သည်းဖြင့် ကပ္ပိခြင်း၊ အစေ့နုသော သစ်သီး၊ အစေ့ထုတ်အပ်သောသစ်သီးသည်ပင် ငါးခုမြောက်တည်း။
စင်ကြယ်ခြင်း ‘ဝိသုဒ္ဓိ’ တို့သည် (အာပတ်မှ စင်ကြယ်ကြောင်း ဝိသုဒ္ဓိမည်သော ပါတိမောက်ပြခြင်းတို့သည်) ငါးပါးတို့တည်း။ နိဒါန်းကို ပြပြီး၍ အကြွင်းကို သုတသဒ္ဒါဖြင့် ကြားအပ်၏၊ ဤသည်ကားရှေးဦးစွာသော ဝိသုဒ္ဓိ (ပါတိမောက်ပြခြင်း) တည်း။
--နိဒါန်းကို ပြပြီး၍ ပါရာဇိကလေးပါးတို့ကို ပြပြီး၍ အကြွင်းကို သုတသဒ္ဒါဖြင့် ကြားအပ်၏၊ ဤသည်ကား နှစ်ခုမြောက် ဝိသုဒ္ဓိတည်း။
နိဒါန်းကို ပြပြီး၍ ပါရာဇိကလေးပါးတို့ကို ပြပြီး၍ သံဃာဒိသိသ်တစ်ဆယ့်သုံးပါးတို့ကို ပြပြီး၍အကြွင်းကို သုတသဒ္ဒါဖြင့် ကြားအပ်၏၊ ဤသည်ကား သုံးခုမြောက် ဝိသုဒ္ဓိတည်း။
နိဒါန်းကို ပြပြီး၍ ပါရာဇိကလေးပါးတို့ကို ပြပြီး၍ သံဃာဒိသိသ်တစ်ဆယ့်သုံးပါးတို့ကို ပြပြီး၍အနိယတ နှစ်ပါးတို့ကို ပြပြီး၍ အကြွင်းကို သုတသဒ္ဒါဖြင့် ကြားအပ်၏၊ ဤသည်ကား လေးခုမြောက်ဝိသုဒ္ဓိတည်း။ အကျယ်ပြခြင်းသည်ပင်လျှင် ငါးခုမြောက် ဝိသုဒ္ဓိတည်း။
အခြားဝိသုဒ္ဓိတို့သည် ငါးပါးတို့တည်း။ သုတ္တုဒ္ဒေသဥပုသ်၊ ပါရိသုဒ္ဓိဥပုသ်၊ ၊ အဓိဋ္ဌာန်ဥပုသ်၊ ပဝါရဏာ (ကိုးပါး)၊ သာမဂ္ဂီဥပုသ်သည်ပင်လျှင် ငါးခုမြောက်တည်း။
ဝိနည်းဓိုရ်ပုဂ္ဂိုလ်၌ အကျိုး ‘အာနိသင်’ တို့သည် ငါးပါးတို့တည်း။ မိမိ၏ သီလဂုဏ်သည် ကောင်းစွာလုံခြုံစေအပ်သည် ကောင်းစွာ စောင့်ရှောက်အပ်သည် ဖြစ်၏၊ ကုက္ကုစ္စနှိပ်စက်သော ရဟန်း တို့၏ကိုးကွယ်ရာ ဖြစ်၏၊ ရဲရင့်သည် ဖြစ်၍ သံဃာ့အလယ်၌ ပြောဆို ဆုံးဖြတ်နိုင်၏၊ ရန်သူတို့ကိုအကြောင်းနှင့်တကွ ကောင်းစွာ နှိမ်နင်းနိုင်၏၊ သူတော်ကောင်းတရား၏ တည်တံ့ခြင်းငှါ ကျင့်၏။
တရားနှင့်မလျော်သော ပါတိမောက်ထားခြင်းတို့သည် ငါးပါးတို့တည်း။ တရားနှင့်လျော်သောပါတိမောက်ထားခြင်းတို့သည် ငါးပါးတို့တည်း။
ပဉ္စက ပြီး၏။
--ထိုပဉ္စက၏ အကျဉ်းချုပ်
အာပတ္တိပဉ္စက၊ အာပတ္တိက္ခန္ဓပဉ္စက၊ ဝိနီတဝတ္ထုပဉ္စက၊ အာနန္တရိကကမ္မပဉ္စက၊ နိယတ ပုဂ္ဂလပဉ္စက၊ ဆေဒနကာပတ္တိပဉ္စက၊ အာပဇ္ဇတိပဉ္စက၊ မုသာဝါဒပစ္စယာပဉ္စက၊ န ဥပေတိ ပဉ္စက၊ ဥပေတိပဉ္စက၊ ကပ္ပ န္တိပဉ္စက၊ ဥသင်္ကိတပဉ္စက၊ တေလပဉ္စက၊ ဝသပဉ္စက၊ ဗျသနပဉ္စက၊ သမ္ပဒါပဉ္စက၊ နိဿယပဋိပဿဒ္ဓိပဉ္စက၊ နုပသမ္ပာဒေတဗ္ဗပုဂ္ဂလပဉ္စက။
သောသာနိကပဉ္စက၊ ဂေါခါယိတပဉ္စက၊ ထေယျာဝဟာရပဉ္စက၊ မဟာစောရပဉ္စကကို လည်း ဆိုအပ်၏၊ အဝိဿဇ္ဇိကပဉ္စက၊ အဝေဘင်္ဂိယပဉ္စက၊ ကာယတော သမုဋ္ဌန္တိပဉ္စက၊ ကာယဝါစတော သမုဋ္ဌန္တိပဉ္စက။
ဒေသနာဂါမိနီပဉ္စက၊ သံဃပဉ္စက၊ ပါတိမောက္ခုဒ္ဒေသပဉ္စက၊ ပစ္စန္တိမပဉ္စက၊ ကထိနတ္ထာရာ နိသံသပဉ္စက၊ ကမ္မပဉ္စက၊ ယာဝတတိယကပဉ္စက၊ ပါရာဇိကပဉ္စက၊ ထုလ္လစ္စယပဉ္စက၊ ဒုက္ကဋပဉ္စက။
အကပ္ပိယပဉ္စက၊ ကပ္ပိယပဉ္စက၊ အပုညပဉ္စက၊ ဒုပ္ပဋိဝိနောဒယပဉ္စက၊ သမ္မဇ္ဇနာနိသံသ ပဉ္စက၊ အပရသမ္မဇ္ဇနာနိသံသပဉ္စက၊ ဘာသပရိယန္တပဉ္စက၊ အာပတ္တိပဉ္စက။
အဓိကရဏပဉ္စက၊ ဝတ္ထုပဉ္စက၊ ဉတ္တိပဉ္စက၊ နာပတ္တိပဉ္စက၊ ဥဘယပဉ္စက၊ ရှစ်ခုမြောက်သောလဟုကပဉ္စက၊ ဤပဉ္စကရှစ်ပါးတို့ကို ကဏှပက္ခ သုက္ကပက္ခတို့ဟူ၍ သိကုန်ရာ၏။
အရညကင်ဓူတင်၊ ပိဏ္ဍပါတ်ဓူတင်၊ ပံသုကူဓူတင်၊ ရုက္ခမူဓူတင်၊ သုသာန်ဓူတင်၊ အဗ္ဘော ကာသိကဓူတင်၊ တိစီဝရိက်ဓူတင်၊ သပဒါနစာရိကဓူတင်၊ နေသဇ္ဇိကဓူတင်။
ယထာသန္ထတိဓူတင်၊ ခလုပစ္ဆာဘတ္တိဓူတင်၊ ပတ္တပိုဏ်ဓူတင်၁၊ ဥပေါသထပဉ္စက၊ ပဝါရဏာပဉ္စက၊ အာပတ္တာနာပတ္တိပဉ္စက၊ ဤပဉ္စကသုံးပါးတို့သည်ကား ကဏှပက္ခ သုက္ကပက္ခပုဒ်တို့တည်း၊ ရဟန်းမိန်းမတို့၏လည်း ထိုပဉ္စကသုံးပါးတို့သည် ထို့အတူပင် တည်း။
အပါသာဒိကပဉ္စက၊ ပါသာဒိကပဉ္စက၊ ထိုမှတစ်ပါး အပရအပါသာဒိကပဉ္စက၊ အပရ ပါသာဒိကပဉ္စကနှစ်ပါး၊ ကုလူပကပဉ္စက၊ အတိဝေလပဉ္စက၊ ဗီဇဇာတပဉ္စက၊ သမဏ ကပ္ပပဉ္စက။
ဝိသုဒ္ဓိပဉ္စက၊ အပရဝိသုဒ္ဓိပဉ္စက၊ ဝိနယဓရပဉ္စက၊ အဓမ္မိကပါတိမောက္ခဋ္ဌပနပဉ္စက၊ ဓမ္မိကပါတိမောက္ခဋ္ဌပနပဉ္စက၊ ထိုသို့သော အခြင်းအရာအားဖြင့် ဟောအပ်ကုန်သော သုဒ္ဓိပဉ္စကတို့သည်ပြီးကုန်၏။ ဤကား အကျဉ်းချုပ်တည်း။
၁။ ဓူတင်အကျဉ်းချုပ်ဂါထာ၌ ဧကာသနိက်ဓူတင်မပါ။
--၆-ဆက္ကဝါရ
֍ ၃၂၆
။ အဂါရဝတို့သည် ခြောက်ပါးတို့တည်း။ ဂါရဝတို့သည် ခြောက်ပါးတို့တည်း။ ဝိနီတဝတ္ထုတို့သည် ခြောက်ပါးတို့တည်း။ သာမီစိတို့သည် ခြောက်ပါးတို့တည်း။ အာပတ်သင့်ခြင်း အကြောင်းသမုဋ္ဌာန်တို့သည် ခြောက်ပါးတို့တည်း။ ဆေဒနကအာပတ်တို့သည် ခြောက်ပါးတို့တည်း။ ခြောက်ပါးသော အကြောင်းတို့ဖြင့် အာပတ်သို့ ရောက်၏။ ဝိနည်းဓိုရ်၌ အကျိုး ‘အာနိသင်’ တို့သည်ခြောက်ပါး တို့တည်း။ ပရမတို့သည် ခြောက်ပါးတို့တည်း။ ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံးသင်္ကန်းသုံးထည် ‘တိစီဝရိက်’ နှင့် ကင်း၍ နေအပ်၏။ သင်္ကန်းတို့သည် ခြောက်ပါးတို့တည်း။ ဆိုးရည်တို့သည် ခြောက်ပါးတို့တည်း။ ခြောက်ပါးသော အာပတ်တို့သည် ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ကုန်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။ ခြောက်ပါးသော အာပတ်တို့သည်နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်း ကောင်း ဖြစ်ကုန်၏၊ ကိုယ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။ ခြောက်ပါးသော အာပတ်တို့သည် ကိုယ်ကြောင့်လည်း ကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ကုန်၏။ ကံတို့သည် ခြောက်ပါး တို့တည်း။ ငြင်းခုံခြင်း ‘ဝိဝါဒ'၏အကြောင်းတို့သည် ခြောက်ပါးတို့တည်း။ စွပ်စွဲခြင်း ‘အနုဝါဒ'၏ အကြောင်းတို့သည်ခြောက်ပါးတို့တည်း။ အသက်ထက်ဆုံး မမေ့စေအပ်သော တရားတို့သည် ခြောက်ပါး တို့တည်း။ မြတ်စွာဘုရား အထွာတော်ဖြင့် အလျားခြောက်ထွာ၊ အနံခြောက်ထွာ။ (နိဿရည်း) ဆရာမှနိဿရည်းငြိမ်းခြင်းတို့သည် ခြောက်ပါးတို့တည်း။ (လခွဲအတွင်း) ရေချိုးရာ၌ နောက်ထပ်ပညတ်'အနုပညတ်’ တို့သည် ခြောက်ပါးတို့တည်း။ ချုပ်၍မပြီးသေးသော သင်္ကန်းကို ယူ၍ ဖဲသွား၏။ ချုပ်၍မပြီးသေးသော သင်္ကန်းကို ကောင်းစွာယူ၍ ဖဲသွား၏။ခြောက်ပါးသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် (ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍) ပဉ္စင်းခံပေးအပ်၏၊ မှီရာ'နိဿရည်း’ ကို ပေးအပ်၏၊ သာမဏေကို လုပ်ကျွေးစေအပ်၏။ ရဟန္တာပုဂ္ဂိုလ်တို့၏ ဥစ္စာဖြစ်သောသီလဂုဏ်နှင့် ပြည့်စုံ၏၊ ရဟန္တာပုဂ္ဂိုလ်တို့၏ ဥစ္စာဖြစ်သော သမာဓိဂုဏ်နှင့် ပြည့်စုံ၏၊ ရဟန္တာပုဂ္ဂိုလ်တို့၏ ဥစ္စာဖြစ်သော ပညာဂုဏ်နှင့် ပြည့်စုံ၏၊ ရဟန္တာပုဂ္ဂိုလ်တို့၏ ဥစ္စာဖြစ်သော လွတ်မြောက်ခြင်း'ဝိမုတ္တိ’ ဂုဏ်နှင့် ပြည့်စုံ၏၊ ရဟန္တာပုဂ္ဂိုလ်တို့၏ ဥစ္စာဖြစ်သော လွတ်မြောက်သော ဉာဏ်အမြင် ‘ဝိမုတ္တိဉာဏဒဿန’ ဂုဏ်နှင့် ပြည့်စုံ၏၊ ဆယ်ဝါ ဆယ်ဝါထက် အလွန်ရှိသည်လည်း ဖြစ်၏။
အခြား အင်္ဂါခြောက်ပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည်လည်း (ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍) ပဉ္စင်းခံပေးအပ်၏၊ မှီရာ'နိဿရည်း’ ကို ပေးအပ်၏၊ သာမဏေကို လုပ်ကျွေးစေအပ်၏။ မိမိကိုယ်တိုင် ရဟန္တာပုဂ္ဂိုလ်တို့၏ဥစ္စာဖြစ်သော သီလဂုဏ်နှင့် ပြည့်စုံ၏၊ သူတစ်ပါးကိုလည်း ရဟန္တာပုဂ္ဂိုလ်တို့၏ ဥစ္စာဖြစ်သော သီလဂုဏ်၌ ဆောက်တည်စေတတ်၏၊ မိမိကိုယ်တိုင် ရဟန္တာပုဂ္ဂိုလ်တို့၏ ဥစ္စာဖြစ်သော သမာဓိဂုဏ်နှင့် ပြည့်စုံ၏၊ သူတစ်ပါးကိုလည်း ရဟန္တာပုဂ္ဂိုလ်တို့၏ ဥစ္စာဖြစ်သော သမာဓိဂုဏ်၌ ဆောက်တည်စေတတ်၏၊ မိမိကိုယ်တိုင် ရဟန္တာပုဂ္ဂိုလ်တို့၏ ဥစ္စာဖြစ်သော ပညာဂုဏ်နှင့် ပြည့်စုံ၏၊ သူတစ်ပါးကိုလည်း ရဟန္တာပုဂ္ဂိုလ်တို့၏ ဥစ္စာဖြစ်သော ပညာဂုဏ်၌ ဆောက်တည်စေတတ်၏၊ မိမိကိုယ်တိုင် ရဟန္တာပုဂ္ဂိုလ်တို့၏ ဥစ္စာဖြစ်သော လွတ်မြောက်ခြင်း ‘ဝိမုတ္တိ'ဂုဏ်နှင့် ပြည့်စုံ၏၊ သူတစ်ပါးကိုလည်း ရဟန္တာပုဂ္ဂိုလ်တို့၏ဥစ္စာဖြစ်သော လွတ်မြောက်ခြင်း'ဝိမုတ္တိ'ဂုဏ်၌ ဆောက်တည်စေတတ်၏၊ မိမိကိုယ်တိုင် ရဟန္တာပုဂ္ဂိုလ်တို့၏ဥစ္စာဖြစ်သော လွတ်မြောက်သော ဉာဏ်အမြင် ‘ဝိမုတ္တိဉာဏဒဿန'ဂုဏ်နှင့် ပြည့်စုံ၏၊ သူတစ်ပါးကိုလည်းရဟန္တာပုဂ္ဂိုလ်တို့၏ ဥစ္စာဖြစ်သော လွတ်မြောက်သော ဉာဏ်အမြင် ‘ဝိမုတ္တိဉာဏဒဿန'ဂုဏ်၌ ဆောက့်တည်စေတတ်၏၊ ဆယ်ဝါ ဆယ်ဝါထက် အလွန်ရှိသည်လည်း ဖြစ်၏။
--အခြား အင်္ဂါခြောက်ပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည်လည်း (ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍) ပဉ္စင်းခံပေးအပ်၏၊ မှီရာ'နိဿရည်း’ ကို ပေးအပ်၏၊ သာမဏေကို လုပ်ကျွေးစေအပ်၏။ ယုံကြည်ခြင်း'သဒ္ဓါတရား’ ရှိ၏၊ အရှက်'ဟိရီ’ ရှိ၏၊ ဒုစရိုက်မှ ကြောက်လန့်ခြင်း ‘ဩတ္တပ္ပ’ ရှိ၏၊ လုံ့လဝီရိယ ရှိ၏၊ သတိ တည်မြဲ၏၊ ဆယ်ဝါဆယ်ဝါထက် အလွန်ရှိသည်လည်း ဖြစ်၏။
အခြား အင်္ဂါခြောက်ပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည်လည်း (ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍) ပဉ္စင်းခံပေးအပ်၏၊ မှီရာ'နိဿရည်း’ ကို ပေးအပ်၏၊ သာမဏေကို လုပ်ကျွေးစေအပ်၏။ လွန်မြတ်သော သီလပျက်စီးခြင်း မရှိ၊ လွန်မြတ်သော အကျင့်ပျက်စီးခြင်း မရှိ၊ လွန်မြတ်သော အယူပျက်စီးခြင်း မရှိ၊ အကြားအမြင်များ၏၊ ပညာရှိ၏၊ ဆယ်ဝါ ဆယ်ဝါထက် အလွန်ရှိသည်လည်း ဖြစ်၏။
အခြား အင်္ဂါခြောက်ပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည်လည်း (ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍) ပဉ္စင်းခံပေးအပ်၏၊ မှီရာ'နိဿရည်း’ ကို ပေးအပ်၏၊ သာမဏေကို လုပ်ကျွေးစေအပ်၏။ နာဖျားသော အနီးနေတပည့်အတူနေတပည့်တို့ကို လုပ်ကျွေးခြင်းငှါသော်လည်းကောင်း၊ လုပ်ကျွေးစေခြင်းငှါသော်လည်းကောင်း စွမ်းနိုင်၏၊ မမွေ့လျော်သော တပည့်ကို အရပ်တစ်ပါးသို့ ခေါ်ဆောင်ခြင်းငှါသော်လည်းကောင်း၊ ခေါ်ဆောင်စေခြင်းငှါသော်လည်းကောင်း စွမ်းနိုင်၏၊ ဖြစ်ပေါ်လာသော တွေးတောမှု ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ကို တရားသဖြင့်ပယ်ဖျောက်ခြင်းငှါ စွမ်းနိုင်၏၊ အာပတ်ကို သိ၏၊ အာပတ်မှ ထမြောက်ခြင်းကိုလည်း သိ၏၊ ဆယ်ဝါဆယ်ဝါထက် အလွန်ရှိသည်လည်း ဖြစ်၏။
အခြား အင်္ဂါခြောက်ပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည်လည်း (ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍) ပဉ္စင်းခံပေးအပ်၏၊ မှီရာ'နိဿရည်း’ ကို ပေးအပ်၏၊ သာမဏေကို လုပ်ကျွေးစေအပ်၏။ အနီးနေတပည့် အတူနေတပည့်တို့ကိုမြင့်မြတ်သော ကျင့်ဝတ်သိက္ခာ၌ ကျင့်စေခြင်းငှါ စွမ်းနိုင်၏၊ အကျင့်မြတ်၏ အစဖြစ်သော သိက္ခာ၌ဆုံးမခြင်းငှါ စွမ်းနိုင်၏၊ အဘိဓမ္မာ၌ ဆုံးမခြင်းငှာ စွမ်းနိုင်၏၊ အလုံးစုံသော ဝိနည်းပိဋကတ် ‘အဘိဝိနယ’ ၌ ဆုံးမခြင်းငှာ စွမ်းနိုင်၏၊ ဖြစ်ပေါ်လာသော အယူမှားကို တရားသဖြင့်ဖြေချွတ်စိမ့်သောငှာ စွမ်းနိုင်၏၊ ဆယ်ဝါ ဆယ်ဝါထက် အလွန်ရှိသည်လည်း ဖြစ်၏။
အခြား အင်္ဂါခြောက်ပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည်လည်း (ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍) ပဉ္စင်းခံပေးအပ်၏၊ မှီရာ'နိဿရည်း’ ကို ပေးအပ်၏၊ သာမဏေကို လုပ်ကျွေးစေအပ်၏။ အာပတ်သင့်သည်ကို သိ၏၊ အာပတ်မသင့်သည်ကို သိ၏၊ ပေါ့သော အာပတ် လေးသော အာပတ်ကို သိ၏၊ ထိုရဟန်းသည်ပါတိမောက်နှစ်ပါးတို့ကို အကျယ်ရ၏၊ ကောင်းစွာ ဝေဖန်နိုင်၏၊ ကောင်းစွာ ဖြစ်ခြင်းရှိ၏ ‘ကျေကျေပွန်ပွန်ရ၏’၊ သုတ် ‘မာတိကာ’ အားဖြင့် ဖြစ်စေ သဒ္ဒါပုဒ်ဗျည်း ‘ဝိဘင်းအကျယ်'အားဖြင့် ဖြစ်စေကောင်းစွာ ဆုံးဖြတ်နိုင်၏၊ ဆယ်ဝါ ဆယ်ဝါထက် အလွန်ရှိသည်လည်း ဖြစ်၏။
အဓမ္မိကဖြစ်သော ပါတိမောက်ထားခြင်းတို့သည် ခြောက်ပါးတို့တည်း။ ဓမ္မိကဖြစ်သော ပါတိမောက်ထားခြင်းတို့သည် ခြောက်ပါးတို့တည်း။
ဆက္က ပြီး၏။
--ထိုဆက္က၏ အကျဉ်းချုပ်
အဂါရဝဆက္က၊ ဂါရဝဆက္က၊ ဝိနီတဝတ္ထုဆက္က၊ သာမီစိဆက္က၊ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနဆက္က၊ ဆေဒနကဆက္က၊ အာကာရဆက္က၊ အာနိသံသဆက္က။
ပရမဆက္က၊ ဆာရတ္တဆက္က၊ စီဝရဆက္က၊ ရဇနဆက္က၊ ကာယစိတ္တဆက္က၊ ဝါစာစိတ္တဆက္က၊ ကာယဝါစာစိတ္တဆက္က၊ ကမ္မဆက္က၊ ဝိဝါဒမူလဆက္က၊ အနုဝါဒမူလဆက္က၊ ဒီဃသောဆက္က၊ တိရိယဆက္က၊ နိဿယပဋိပဿဒ္ဓိဆက္က။
အနုပညတ္တိဆက္က၊ အာဒါယဆက္က၊ သမာဒါယဆက္က၊ ထိုမှ တစ်ပါးလည်း အသေခဆက္က၊ သမာဒပေတာဆက္က၊ သဒ္ဓါဆက္က၊ အဓိသီလဆက္က၊ ဂိလာနဆက္က၊ အာဘိသမာစာရိကဆက္က၊ အာပတ္တိဆက္က၊ အဓမ္မိက ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနဆက္က၊ ဓမ္မိကပါတိမောက္ခဋ္ဌပနဆက္က။ ဤကား အကျဉ်းချုပ်တည်း။
--၇-သတ္တကဝါရ
֍ ၃၂၇
။ အာပတ်တို့သည် ခုနစ်ပါးတို့တည်း။ အာပတ်အစုတို့သည် ခုနစ်ပါးတို့တည်း။ ဝိနီတဝတ္ထုတို့သည် ခုနစ်ပါးတို့တည်း။ သာမီစိတို့သည် ခုနစ်ပါးတို့တည်း။ မတရားသဖြင့် ဝန်ခံခြင်းတို့သည်ခုနစ်ပါးတို့တည်း။ တရားသဖြင့် ဝန်ခံခြင်းတို့သည် ခုနစ်ပါးတို့တည်း။ ခုနစ်ယောက်သောသူတို့၏ခုနစ်ရက်အတွင်း ပြုဖွယ်ကိစ္စဖြင့် သွားခြင်းငှါ (အပ်၏) အာပတ် မသင့်။ ဝိနည်းဓိုရ်ပုဂ္ဂိုလ်၌ အကျိုး'အာနိသင်’ တို့သည် ခုနစ်ပါးတို့တည်း။ (ဒသာဟပရမစသော) ပရမတို့သည် ခုနစ်ပါးတို့တည်း။ ခုနစ်ရက်မြောက်သော အရုဏ်တက်ခြင်း၌ စွန့်အပ်၏၊ သမထတို့သည် ခုနစ်ပါးတို့တည်း။ ကံတို့သည်ခုနစ်ပါးတို့တည်း။ စပါးစိမ်းတို့သည် ခုနစ်ပါးတို့တည်း။ အနံဖီလာမှ ခုနစ်တောင်။ ဂဏဘောဇဉ်၌အနုပညတ်တို့သည် ခုနစ်ပါးတို့တည်း။ ဆေးတို့ကို အကပ်ခံ၍ ခုနစ်ရက်ပတ်လုံး သိုမှီး ‘သိမ်းဆည်း’ ခြင်းကို ပြု၍ သုံးဆောင်အပ်ကုန်၏။ပြုပြီးသော သင်္ကန်းကို ယူ၍ ဖဲသွား၏။ ပြုပြီးသော သင်္ကန်းကို ကောင်းစွာယူ၍ ဖဲသွား၏။ ရဟန်းအား ရှုအပ်သော အာပတ်သည် မရှိ။ ရဟန်းအား ရှုအပ်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။ ရဟန်းအားကုစားအပ်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။ အဓမ္မိကဖြစ်သော ပါတိမောက်ထားခြင်းတို့သည်ခုနစ်ပါးတို့တည်း။ ဓမ္မိကဖြစ်သော ပါတိမောက်ထားခြင်းတို့သည် ခုနစ်ပါးတို့တည်း။
ခုနစ်ပါးသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် ဝိနည်းဓိုရ် ဖြစ်၏။ အာပတ်ကို သိ၏၊ အာပတ်မဟုတ်သည်ကို သိ၏၊ ပေါ့သော အာပတ်ကို သိ၏၊ လေးသော အာပတ်ကို သိ၏၊ သီလရှိ၏၊ ပါတိမောက္ခ သံဝရသီလနှင့် ပြည့်စုံသည် ဖြစ်၍ အကျင့်အာစာရ ကျက်စားရာဂေါစရနှင့် ပြည့်စုံသည် ဖြစ်၍ နေ၏၊ အဏုမြူမျှလောက်သော အပြစ်တို့၌ ဘေးဟု ရှုလေ့ရှိသည် ဖြစ်၍ သိက္ခာပုဒ်တို့၌ဆောက်တည်၍ ကျင့်၏၊ အလွန် စင်ကြယ်သောစိတ် ‘ဥပစာရဈာန်စိတ်’၌ ဖြစ်သော မျက်မှောက်သောကိုယ်အဖြစ်၌ ချမ်းသာစွာ နေခြင်းဖြစ်သော လေးပါးသော ဈာန်တို့ကို အလိုရှိတိုင်း ရ၏၊ မဆင်းရဲသဖြင့် ရ၏၊ မငြိုငြင်သဖြင့် ရ၏၊ အာသဝေါတရားတို့သည်လည်း ကုန်ခြင်းကြောင့် အာသဝေါမှ ကင်းသောအရဟတ္တဖိုလ်နှင့်ယှဉ်သောသမာဓိ အရဟတ္တဖိုလ်နှင့်ယှဉ်သော ပညာကို မျက်မှောက်သော ကိုယ်၏အဖြစ်၌ပင် မိမိကိုယ်တိုင် ထူးသော ဉာဏ်ဖြင့် မျက်မှောက်ပြုကာ ရောက်၍ နေ၏။
အခြား အင်္ဂါခုနစ်ပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည်လည်း ဝိနည်းဓိုရ် ဖြစ်၏။ အာပတ်ကို သိ၏၊ အာပတ် မဟုတ်သည်ကို သိ၏၊ ပေါ့သော အာပတ်ကို သိ၏၊ လေးသော အာပတ်ကို သိ၏၊ များသောအကြားအမြင် ရှိ၏၊ အကြားအမြင်ကို ဆောင်၏၊ အကြားအမြင်ကို ဆည်းပူး၏။
အကြင်တရားတို့သည် အစ၌ ကောင်းကုန်၏၊ အလယ်၌ ကောင်းကုန်၏၊ အဆုံး၌ ကောင်းကုန်၏၊ အနက်နှင့် ပြည့်စုံကုန်၏၊ သဒ္ဒါနှင့် ပြည့်စုံကုန်၏၊ အလုံးစုံ ပြည့်စုံသော စင်ကြယ်သော မြတ်သောအကျင့်ကို ဟောတတ်ကုန်၏၊ ထိုသို့သဘောရှိကုန်သော တရားတို့သည် ထိုရဟန်းအား များသောအကြားအမြင် ရှိကုန်၏၊ ဆောင်အပ်ကုန်၏၊ နှုတ်ဖြင့် လေ့လာအပ်ကုန်၏၊ စိတ်ဖြင့် အဖန်တလဲလဲဆင်ခြင်အပ်ကုန်၏၊ ဉာဏ်ပညာဖြင့် ကောင်းစွာ ထိုးထွင်း၍ သိအပ်ကုန်၏။
အလွန်စင်ကြယ်သောစိတ် ‘ဥပစာရဈာန်စိတ်’ ၌ ဖြစ်သော မျက်မှောက်သော ကိုယ်အဖြစ်၌ ချမ်းသာစွာနေခြင်းဖြစ်သော လေးပါးသော ဈာန်တို့ကို အလိုရှိတိုင်း ရ၏။ မဆင်းရဲသဖြင့် ရ၏။ မငြိုငြင်သဖြင့်ရ၏။
--အာသဝေါတရားတို့၏လည်း ကုန်ခြင်းကြောင့် အာသဝေါမှ ကင်းသော အရဟတ္တဖိုလ်နှင့်ယှဉ်သောသမာဓိ၊ အရဟတ္တဖိုလ်နှင့်ယှဉ်သော ပညာကို မျက်မှောက်သော ကိုယ်၏ အဖြစ်၌ပင် မိမိကိုယ်တိုင်ထူးသော ဉာဏ်ဖြင့် မျက်မှောက်ပြုကာ ရောက်၍ နေ၏။
အခြား အင်္ဂါခုနစ်ပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည်လည်း ဝိနည်းဓိုရ် ဖြစ်၏။ အာပတ်ကို သိ၏၊ အာပတ် မဟုတ်သည်ကို သိ၏၊ ပေါ့သော အာပတ်ကို သိ၏၊ လေးသော အာပတ်ကို သိ၏၊ ထိုရဟန်းသည် ပါတိမောက်နှစ်ပါးတို့ကို အကျယ်ရ၏၊ ကောင်းစွာ ဝေဖန်နိုင်၏၊ ကောင်းစွာ ဖြစ်ခြင်းရှိ၏ ‘ကျေကျေပွန်ပွန်ရ၏’၊ သုတ် ‘မာတိကာ’ အားဖြင့်ဖြစ်စေ သဒ္ဒါပုဒ်ဗျည်း ‘ဝိဘင်းအကျယ်’ အားဖြင့်ဖြစ်စေကောင်းစွာ ဆုံးဖြတ်နိုင်၏။
အလွန် စင်ကြယ်သောစိတ် ‘ဥပစာရဈာန်စိတ်’ ၌ ဖြစ်သော မျက်မှောက်သော ကိုယ်အဖြစ်၌ ချမ်းသာစွာနေခြင်းဖြစ်သော လေးပါးသော ဈာန်တို့ကို အလိုရှိတိုင်း ရ၏၊ မဆင်းရဲသဖြင့် ရ၏၊ မငြိုငြင်သဖြင့်ရ၏။ အာသဝေါတရားတို့၏လည်း ကုန်ခြင်းကြောင့် အာသဝေါမှ ကင်းသော အရဟတ္တဖိုလ်နှင့်ယှဉ်သောသမာဓိ၊ အရဟတ္တဖိုလ်နှင့်ယှဉ်သော ပညာကို မျက်မှောက်သော ကိုယ်၏ အဖြစ်၌ပင် မိမိကိုယ်တိုင်ထူးသော ဉာဏ်ဖြင့် သိ၍ မျက်မှောက်ပြုကာ ရောက်၍ နေ၏။
အခြား အင်္ဂါခုနစ်ပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည်လည်း ဝိနည်းဓိုရ် ဖြစ်၏။ အာပတ်ကို သိ၏၊ အာပတ် မဟုတ်သည်ကို သိ၏၊ ပေါ့သော အာပတ်ကို သိ၏၊ လေးသော အာပတ်ကို သိ၏၊ တစ်ပါးမကများသော အပြားရှိသော ရှေး၌ဖြစ်ဖူးသော ဘဝကို အစဉ်လျှောက်၍ အောက်မေ့နိုင်၏၊ ဤရှေး၌ဖြစ်ဖူးသော ဘဝဟူသည် အဘယ်နည်း၊ တစ်ဘဝကိုလည်ကောင်း၊ နှစ်ဘဝတို့ကိုလည်းကောင်း၊ သုံးဘဝတို့ကိုလည်းကောင်း၊ လေးဘဝတို့ကိုလည်းကောင်း၊ ငါးဘဝတို့ကိုလည်းကောင်း ဆယ်ဘဝတို့ကိုလည်းကောင်း၊ ဘဝနှစ်ဆယ်တို့ကိုလည်းကောင်း၊ ဘဝသုံးဆယ်တို့ကိုလည်းကောင်း၊ ဘဝလေးဆယ်တို့ကိုလည်းကောင်း၊ ဘဝငါးဆယ်တို့ကိုလည်းကောင်း၊ ဘဝတစ်ရာကိုလည်းကောင်း ဘဝတစ်ထောင်ကိုလည်းကောင်း၊ ဘဝတစ်သိန်းကိုလည်းကောင်း၊ များပြားသော ပျက်ဆဲ ‘သံဝဋ္ဋ'ကပ်တို့ကိုလည်းကောင်း များပြားသောဖြစ်ဆဲ ‘ဝိဝဋ္ဋ’ ကပ်တို့ကိုလည်းကောင်း၊ များပြားသော ပျက်ဆဲ ဖြစ်ဆဲ ‘သံဝဋ္ဋ ဝိဝဋ္ဋ'ကပ်တို့ကိုလည်းကောင်း (အစဉ်လျှောက်၍ အောက်မေ့နိုင်၏)။ “ဤမည်သောဘဝ၌ (ငါသည်) ဤသို့သော အမည်ရှိခဲ့၏၊ ဤသို့သော အနွယ် ‘အမျိုး’ ရှိခဲ့၏၊ ဤသို့သော အဆင်းရှိခဲ့၏၊ ဤသို့သော အစာရှိခဲ့၏၊ ဤသို့သောချမ်းသာ ဆင်းရဲကို ခံစားခဲ့၏၊ ဤသို့သော အသက်အပိုင်းအခြား ရှိခဲ့၏၊ ထိုငါသည် (တတိယ) ဘဝမှသေခဲ့၍ ဤ (ဒုတိယ) ဘဝ၌ ထင်ရှားဖြစ်ပြန်၏၊ ထို (ဒုတိယ) ဘဝ၌လည်း (ငါသည်) ဤသို့သောအမည်ရှိ ခဲ့၏၊ ဤသို့သော အနွယ် ‘အမျိုး’ ရှိခဲ့၏၊ ဤသို့သော အဆင်းရှိခဲ့၏၊ ဤသို့သော အစာရှိခဲ့၏၊ ဤသို့သော ချမ်းသာဆင်းရဲကို ခံစားခဲ့၏၊ ဤသို့သော အသက်အပိုင်းအခြားရှိခဲ့၏၊ ထိုငါသည် ထို (ဒုတိယ) ဘဝမှ သေခဲ့၍ ဤယခု (ပစ္စုပ္ပန်) ဘဝ၌ ဖြစ်ပြန်၏”ဟု ဤသို့ (အစဉ်လျှောက်၍အောက်မေ့နိုင်၏)။ ဤသို့ အခြင်းအရာနှင့် တကွ ညွှန်းပြဖွယ် (အမည်အနွယ်) နှင့်တကွ တစ်ပါးမကများပြားသော ရှေး၌ဖြစ်ဖူးသော ဘဝကို အစဉ်လျှောက် ၍ အောက်မေ့နိုင်၏၊
အထူးသဖြင့် သန့်ရှင်းစင်ကြယ်သော လူတို့၏ မျက်စိထက်သာလွန်သော နတ်မျက်စိနှင့်တူသော'ဒိဗ္ဗစက္ခု’ ဉာဏ်ဖြင့် သေဆဲသတ္တဝါ ဖြစ်ပေါ်ဆဲသတ္တဝါ ယုတ်သော သတ္တဝါ မြတ်သော သတ္တဝါ အဆင်းလှသော သတ္တဝါ အဆင်းမလှသော သတ္တဝါ ကောင်းသော လားရာရှိသော သတ္တဝါ မကောင်းသောလားရာရှိသော သတ္တဝါတို့ကို မြင်၏၊ ကံအားလျော်စွာဖြစ်သော သတ္တဝါတို့ကို သိ၏။
“အချင်းတို့ ဤသတ္တဝါတို့သည် ကိုယ်ဖြင့် ပြုသော မကောင်းသော အကျင့် ‘ကာယဒုစရိုက်’ နှင့်ပြည့်စုံကုန်၏၊ နှုတ်ဖြင့် ပြုသော မကောင်းသော အကျင့် ‘ဝစီဒုစရိုက်’ နှင့် ပြည့်စုံကုန်၏၊ စိတ်ဖြင့်ပြုသော မကောင်းသော အကျင့် ‘မနောဒုစရိုက်’ နှင့် ပြည့်စုံကုန်၏၊ အရိယာတို့ကို စွပ်စွဲကုန်၏၊ မှားသော အယူရှိကုန်၏၊ မှားသော အယူဖြင့် ပြုသော ကံရှိကုန်၏၊ ထိုသတ္တဝါတို့သည်ခန္ဓာကိုယ်ပျက်စီး၍ သေပြီး သည်မှ နောက်၌ ချမ်းသာကင်းရာ မကောင်းသောလားရာဖရိုဖရဲကျရောက်ရာ ငရဲ၌ ဖြစ်ပေါ်ကုန်၏။
--အချင်းတို့ ဤသတ္တဝါတို့သည်ကား ကိုယ်ဖြင့် ပြုသော ကောင်းသော အကျင့် ‘ကာယသုစရိုက်’ နှင့်ပြည့်စုံကုန်၏၊ နှုတ်ဖြင့် ပြုသော ကောင်းသော အကျင့် ‘ဝစီသုစရိုက်’ နှင့် ပြည့်စုံကုန်၏၊ စိတ်ဖြင့်ပြုသော ကောင်းသော အကျင့် ‘မနောသုစရိုက်’ နှင့် ပြည့်စုံကုန်၏၊ အရိယာတို့ကို စွပ်စွဲခြင်းမှကင်းကုန်၏၊ မှန်သော အယူရှိကုန်၏၊ မှန်သော အယူဖြင့် ပြုသော ကံရှိကုန်၏၊ ထိုသတ္တဝါတို့သည်ခန္ဓာကိုယ်ပျက်စီး၍ သေပြီးသည်မှ နောက်၌ ကောင်းသောလားရာ လူ့ပြည် နတ်ပြည် ‘သုဂတိ’ ၌ ဖြစ်ပေါ်ကုန်၏”ဟု (ဤသို့ သိ၏)။
ဤသို့လျှင် အထူးသဖြင့် သန့်ရှင်းစင်ကြယ်သော လူတို့၏မျက်စိထက်သာလွန်သော နတ်မျက်စိနှင့်တူသော ‘ဒိဗ္ဗစက္ခု’ ဉာဏ်ဖြင့် သေဆဲသတ္တဝါ ဖြစ်ပေါ်နေဆဲသတ္တဝါ ယုတ်သော သတ္တဝါ မြတ်သော သတ္တဝါအဆင်းလှသော သတ္တဝါ အဆင်းမလှသော သတ္တဝါ ကောင်းသော လားရာရှိသော သတ္တဝါမကောင်းသော လားရာရှိသော သတ္တဝါတို့ကို မြင်၏၊ ကံအားလျော်စွာ ဖြစ်သော သတ္တဝါတို့ကို သိ၏။
အာသဝေါတရားတို့၏လည်း ကုန်ခြင်းကြောင့် အာသဝေါမှကင်းသော အရဟတ္တဖိုလ်နှင့် ယှဉ်သောသမာဓိ, အရဟတ္တဖိုလ်နှင့်ယှဉ်သော ပညာကို မျက်မှောက်သော ကိုယ်၏ အဖြစ်၌ပင် မိမိကိုယ်တိုင်ထူးသော ဉာဏ်ဖြင့် မျက်မှောက်ပြုကာ ရောက်၍ နေ၏။
အခြား အင်္ဂါခုနစ်ပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ဝိနည်းဓိုရ်သည်လည်း တင့်တယ်၏။ အာပတ်ကို သိ၏၊ အာပတ်မဟုတ်သည်ကို သိ၏၊ ပေါ့သော အာပတ်ကို သိ၏၊ လေးသော အာပတ်ကို သိ၏၊ သီလရှိ၏။ပ။
သိက္ခာပုဒ်တို့၌ ဆောက်တည်၍ ကျင့်၏၊ အလွန်စင်ကြယ်သောစိတ် ‘ဥပစာရဈာန်စိတ်’ ၌ ဖြစ်သောမျက်မှောက်သော ကိုယ်၌ ချမ်းသာစွာ နေခြင်းဖြစ်သော လေးပါးသော ဈာန်တို့ကို အလိုရှိတိုင်း ရ၏၊ မဆင်းရဲသဖြင့် ရ၏၊ မငြိုငြင်သဖြင့် ရ၏။ အာသဝေါတရားတို့၏လည်း ကုန်ခြင်းကြောင့် အာသဝေါမှကင်းသော ရာဂမှ လွတ်သော အရဟတ္တဖိုလ်နှင့်ယှဉ်သော သမာဓိ ‘စေတောဝိမုတ္တိ'ကို အဝိဇ္ဇာမှလွတ်သော အရဟတ္တဖိုလ်နှင့် ယှဉ်သော ပညာ ‘ပညာဝိမုတ္တိ'ကို မျက်မှောက်သော ကိုယ်၏ အဖြစ်၌ပင်မိမိကိုယ်တိုင် ထူးသော ဉာဏ်ဖြင့် သိ၍ မျက်မှောက်ပြုကာ ရောက်၍ နေ၏။
အခြား အင်္ဂါခုနစ်ပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ဝိနည်းဓိုရ်သည်လည်း တင့်တယ်၏။ အာပတ်ကို သိ၏၊ အာပတ်မဟုတ်သည်ကို သိ၏၊ ပေါ့သော အာပတ်ကို သိ၏၊ လေးသော အာပတ်ကို သိ၏၊ များသောအကြားအမြင် ရှိ၏။ပ။ ဉာဏ်ပညာဖြင့် ကောင်းစွာ ထိုးထွင်း၍ သိ၏၊ အလွန်စင်ကြယ်သော စိတ်'ဥပစာရဈာန်စိတ်’ ၌ ဖြစ်သော မျက်မှောက်သောကိုယ်၏ အဖြစ်၌ ချမ်းသာစွာ နေခြင်းဖြစ်သောလေးပါးသော ဈာန်တို့ကို အလိုရှိတိုင်း ရ၏၊ မဆင်းရဲသဖြင့် ရ၏၊ မငြိုငြင်သဖြင့် ရ၏။ အာသဝေါတရားတို့၏လည်း ကုန်ခြင်းကြောင့် အာသဝေါမှ ကင်းသော အရဟတ္တဖိုလ်နှင့်ယှဉ်သော သမာဓိ, အရဟတ္တဖိုလ်နှင့်ယှဉ်သော ပညာကို မျက်မှောက်သော ကိုယ်၏ အဖြစ်၌ပင် မိမိကိုယ်တိုင် ထူးသောဉာဏ်ဖြင့် သိ၍မျက်မှောက်ပြုကာ ရောက်၍ နေ၏။
အခြား အင်္ဂါခုနစ်ပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ဝိနည်းဓိုရ်သည်လည်း တင့်တယ်၏။ အာပတ်ကို သိ၏၊ အာပတ်မဟုတ်သည်ကို သိ၏၊ ပေါ့သော အာပတ်ကို သိ၏၊ လေးသော အာပတ်ကို သိ၏၊ ထိုဝိနည်းဓိုရ်ပုဂ္ဂိုလ်အား ပါတိမောက်နှစ်ပါးတို့ကို အကျယ်ရ၏၊ ကောင်းစွာ ဝေဖန်နိုင်၏၊ ကောင်းစွာ ဖြစ်ခြင်းရှိ၏ ‘ကျေကျေပွန်ပွန် ရ၏’၊ သုတ် ‘မာတိကာ’ အားဖြင့်ဖြစ်စေ သဒ္ဒါပုဒ်ဗျည်း ‘ဝိဘင်းအကျယ်’ အားဖြင့်ဖြစ်စေကောင်းစွာ ဆုံးဖြတ်နိုင်၏၊ အလွန် စင်ကြယ်သောစိတ် ‘ဥပစာရဈာန်စိတ်’ ၌ ဖြစ်သော မျက်မှောက်သောကိုယ်၏ အဖြစ်၌ ချမ်းသာစွာ နေခြင်းဖြစ်သော လေးပါးသော ဈာန်တို့ကို အလိုရှိတိုင်း ရ၏၊ မဆင်းရဲသဖြင့် ရ၏၊ မငြိုငြင်သဖြင့် ရ၏။ အာသဝေါတရားတို့၏လည်း ကုန်ခြင်းကြောင့် အာသဝေါတရားမှကင်းသော အရဟတ္တဖိုလ်နှင့် ယှဉ်သော သမာဓိ, အရဟတ္တဖိုလ်နှင့် ယှဉ်သော ပညာကိုမျက်မှောက်သော ကိုယ်၏ အဖြစ်၌ပင် မိမိကိုယ်တိုင် ထူးသော ဉာဏ်ဖြင့် သိ၍ မျက်မှောက်ပြုကာရောက်၍ နေ၏။
--အခြား အင်္ဂါခုနစ်ပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ဝိနည်းဓိုရ်သည်လည်း တင့်တယ်၏။ အာပတ်ကို သိ၏၊ အာပတ်မဟုတ်သည်ကို သိ၏၊ ပေါ့သော အာပတ်ကို သိ၏၊ လေးသော အာပတ်ကို သိ၏၊ များလှစွာသောရှေး၌ နေဖူးသော ဘဝကို အစဉ်လျှောက်၍ အောက်မေ့နိုင်၏၊ ဤရှေး၌နေဖူးသော ဘဝဟူသည်ကားအဘယ်နည်း၊ တစ်ဘဝကိုလည်းကောင်း၊ နှစ်ဘဝတို့ကိုလည်းကောင်း။ပ။ ဤသို့ အခြင်းအရာနှင့် တကွဖြစ်သော ညွှန်းပြဖွယ် အမည်အနွယ်နှင့်တကွ ဖြစ်သော များလှစွာသော ရှေး၌နေဖူးသော ဘဝကိုအစဉ်လျှောက်၍ အောက်မေ့နိုင်၏။
အထူးသဖြင့် သန့်ရှင်းစင်ကြယ်သော လူတို့၏မျက်စိထက် သာလွန်သော နတ်မျက်စိနှင့်တူသော'ဒိဗ္ဗစက္ခု’ ဉာဏ်ဖြင့် သေဆဲသတ္တဝါ ဖြစ်ပေါ်ဆဲသတ္တဝါ ယုတ်သော သတ္တဝါ မြတ်သော သတ္တဝါအဆင်းလှ သော သတ္တဝါ အဆင်းမလှသော သတ္တဝါ ကောင်းသော လားရာရှိသော သတ္တဝါမကောင်းသော လားရာ ရှိသော သတ္တဝါတို့ကို မြင်၏၊ ကံအားလျော်စွာ ဖြစ်သော သတ္တဝါတို့ကိုသိ၏။ပ။ ဤသို့ အထူးသဖြင့် စင်ကြယ်သော လူတို့၏မျက်စိထက် သာလွန်သော နတ်မျက်စိနှင့်တူသော'ဒိဗ္ဗစက္ခုဉာဏ်'ဖြင့် သေဆဲ သတ္တဝါ ဖြစ်ပေါ်ဆဲသတ္တဝါ ယုတ်သော သတ္တဝါ မြတ်သော သတ္တဝါအဆင်းလှသော သတ္တဝါ အဆင်းမလှ သော သတ္တဝါ ကောင်းသော လားရာရှိသော သတ္တဝါမကောင်းသော လားရာရှိသော သတ္တဝါတို့ကို မြင်၏၊ ကံအားလျော်စွာ ဖြစ်သော သတ္တဝါတို့ကို သိ၏။ အာသဝေါတရားတို့၏လည်း ကုန်ခြင်းကြောင့် အာသဝေါတရားမှ ကင်းသော အရဟတ္တဖိုလ်နှင့်ယှဉ်သောသမာဓိ, အရဟတ္တဖိုလ်နှင့် ယှဉ်သော ပညာကို မျက်မှောက်သော ကိုယ်၏ အဖြစ်၌ပင် မိမိကိုယ်တိုင်ထူးသော ဉာဏ်ဖြင့် သိ၍ မျက်မှောက်ပြုကာ ရောက်၍ နေ၏။
မသူတော်တရားတို့သည် ခုနစ်ပါးတို့တည်း။ ယုံကြည်မှု ‘သဒ္ဓါ'မရှိသူ ဖြစ်၏၊ အရှက် ‘ဟိရီ'မရှိသူဖြစ်၏၊ ကြောက်လန့်ခြင်း ‘ဩတ္တပ္ပ'မရှိသူ ဖြစ်၏၊ အကြားအမြင်မရှိသူ ဖြစ်၏၊ ပျင်းရိသူ ဖြစ်၏၊ လွတ်သော သတိရှိသူ ဖြစ်၏၊ ပညာမရှိသူ ဖြစ်၏။
သူတော်ကောင်းတရားတို့သည် ခုနစ်ပါးတို့တည်း။ ယုံကြည်မှု ‘သဒ္ဓါ’ ရှိ၏၊ အရှက်'ဟိရီ’ ရှိ၏၊ ကြောက်လန့်ခြင်း ‘ဩတ္တပ္ပ’ ရှိ၏၊ များသော အကြားအမြင်ရှိ၏၊ အားထုတ်အပ်သော လုံ့လရှိ၏၊ ထင်သော သတိရှိ၏၊ ပညာရှိ၏။
သတ္တက ပြီး၏။
--ထိုသတ္တက၏ အကျဉ်းချုပ်
အာပတ္တိသတ္တက၊ အာပတ္တိက္ခန္ဓသတ္တက၊ ဝိနီတဝတ္ထုသတ္တက၊ သာမီစိသတ္တက၊ အဓမ္မိကပဋိညာတကရဏသတ္တက၊ ဓမ္မိကပဋိညာတကရဏသတ္တက၊ အနာပတ္တိသတ္တာဟ သတ္တက။
အာနိသံသသတ္တက၊ ပရမသတ္တက၊ အရုဏုဂ္ဂမနသတ္တက၊ သမထသတ္တက၊ ကမ္မသတ္တက၊ အာမကဓညသတ္တက၊ တိရိယသတ္တက၊ ဂဏဘောဇနသတ္တက။
သတ္တာဟပရမသတ္တက၊ အာဒါယသတ္တက၊ သမာဒါယသတ္တက၊ ထိုမှ တစ်ပါးလည်းန ဟောတိဒဋ္ဌဗ္ဗသတ္တက၊ ဟောတိဒဋ္ဌဗ္ဗသတ္တက၊ ဟောတိပဋိကာတဗ္ဗသတ္တက၊ အဓမ္မိကပါတိမောက္ခဋ္ဌပနသတ္တက၊ ဓမ္မိကပါတိမောက္ခဋ္ဌပနသတ္တက။
လေးပါးကုန်သော ဝိနည်းဓိုရ်ရဟန်းတို့ကိုလည်းကောင်း၊ တင့်တယ်ကုန်သော လေးပါးသောရဟန်းတို့ကိုလည်းကောင်း၊ ခုနစ်ပါးကုန်သော မသူတော်တရားတို့ကို လည်းကောင်း၊ ဤအတူခုနစ်ပါးကုန်သော သူတော်ကောင်းတရားတို့ကိုလည်းကောင်း မြတ်စွာဘုရားတို့သည် ကောင်းစွာဟောအပ်ကုန်၏။ ဤကား အကျဉ်းချုပ်တည်း။
--၈-အဋ္ဌကဝါရ
֍ ၃၂၈
။ ရှစ်ပါးသော အကျိုး ‘အာနိသင်'တို့ကို ကောင်းစွာမြင်သော သံဃာသည် ထိုရဟန်းအားအာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် မနှင်ထုတ်အပ်။ရှစ်ပါးကုန်သော အကျိုး ‘အာနိသင်'တို့ကို ကောင်းစွာ မြင်သဖြင့်လည်းကောင်း၊ တစ်ပါးသောရဟန်းတို့ကို ယုံကြည်သဖြင့်လည်းကောင်း ထိုအာပတ်ကို ဒေသနာကြားစေအပ်၏။
ယာဝတတိယကအာပတ်တို့သည် ရှစ်ပါးတို့တည်း။ ရှစ်ပါးသော အခြင်းအရာတို့ဖြင့် ဒါယကာ တို့ကိုဖျက်ဆီး၏။ သင်္ကန်း၏ ဖြစ်ပေါ်စေခြင်းငှါ မာတိကာတို့သည် ရှစ်ပါးတို့တည်း။ ကထိန်နုတ်ခြင်း၏မာတိကာတို့သည် ရှစ်ပါးတို့တည်း။ အဖျော်တို့သည် ရှစ်ပါးတို့တည်း။ ရှစ်ပါးသော မသူတော်တရားတို့သည် အလွန် နှိပ်စက်အပ်သည်ဖြစ်၍ ကုသိုလ်စိတ်ကုန်ခန်းသော ဒေဝဒတ်သည် အပါယ်၌ ဖြစ်လတ္တံ့၊ (အဝီစိ) ငရဲ၌ ဖြစ်လတ္တံ့၊ (အာယု) ကပ်ပတ်လုံး တည်လတ္တံ့၊ ကုစား၍ မရနိုင်တော့ချေ။
လောကဓံတရားတို့သည် ရှစ်ပါးတို့တည်း။ ဂရုဓံတရားတို့သည် ရှစ်ပါးတို့တည်း။ ပါဋိဒေသနီအာပတ်တို့သည် ရှစ်ပါးတို့တည်း။ မုသာဝါဒ ‘မဟုတ်မမှန်ဆိုခြင်း’ သည် အင်္ဂါရှစ်ပါးရှိ၏။ ဥပုသ်အင်္ဂါတို့သည် ရှစ်ပါးတို့တည်း။ စေတမန်အင်္ဂါတို့သည် ရှစ်ပါးတို့တည်း။ တိတ္ထိဝတ်အကျင့်တို့သည် ရှစ်ပါးတို့တည်း။ မဟာသမုဒ္ဒရာ၌ မဖြစ်ဖူးမြဲ သဘောဖြစ်သော အံ့ဖွယ်တို့သည် ရှစ်ပါးတို့တည်း။ ဤသာသနာတော် ‘ဓမ္မဝိနယ’ ၌ မဖြစ်ဖူးမြဲ သဘောဖြစ်သော အံ့ဖွယ်တို့သည် ရှစ်ပါးတို့တည်း။ အနတိရိတ်တို့သည်ရှစ်ပါးတို့တည်း။ အတိရိတ်တို့သည် ရှစ်ပါးတို့တည်း။ ရှစ်ရက်မြောက်သော အရုဏ်တက်သောအခါစွန့်အပ်၏။ ပါရာဇိကတို့သည် ရှစ်ပါးတို့တည်း။ ရှစ်ခုမြောက်သော ဝတ္ထုကို ပြည့်စေသော ရဟန်းမိန်းမကို ဖျက်ဆီးအပ်၏။
ရှစ်ခုမြောက်သော ဝတ္ထုကို ပြည့်စေသော ရဟန်းမိန်းမသည် ဒေသနာကြားအပ်သော်လည်းဒေသနာမကြားအပ်သည် မည်၏။ အဋ္ဌဝါစိကရဟန်းမိန်းမ။ ရှစ်ယောက်သော ရဟန်းမိန်းမတို့အား ခရီးဦးကြိုဆိုအပ်၏။ ရှစ်ယောက်သော ရဟန်းမိန်းတို့အား နေရာကို ပေးအပ်၏။ ရတနာသုံးပါးဆည်းကပ်သူ ဝိသာခါသည် ရှစ်ပါးသော ဆုတို့ကို တောင်း၏။ ရှစ်ပါးသောအင်္ဂါနှင့်ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား ရဟန်းမိန်းမတို့ကို ဆုံးမတတ်သော ‘ဘိက္ခုနောဝါဒက’ ရဟန်းဟု သမုတ်အပ်၏။ ဝိနည်းဓိုရ်ပုဂ္ဂိုလ်၌ အကျိုး'အာနိသင်'တို့သည် ရှစ်ပါးတို့တည်း။ ပရမတို့သည် ရှစ်ပါးတို့တည်း။ တဿပါပိယသိကကံ ပြုအပ်သောရဟန်းသည် ရှစ်ပါးသော တရားတို့၌ ကောင်းစွာ ကျင့်အပ်၏။ တရားနှင့် မလျော်သော ‘အဓမ္မိက’ ပါတိမောက်ထားခြင်းတို့သည် ရှစ်ပါးတို့တည်း။ တရားနှင့်လျော်သော'ဓမ္မိက’ ပါတိမောက်ထားခြင်းတို့သည် ရှစ်ပါးတို့တည်း။
အဋ္ဌက ပြီး၏။
--ထိုအဋ္ဌက၏ အကျဉ်းချုပ်
နသောဘိက္ခုအဋ္ဌက၊ ပရေသံပိအဋ္ဌက၊ ယာဝတတိယကအဋ္ဌက၊ ကုလဒူသနအဋ္ဌက၊ စီဝရုပ္ပါဒမာတိကာအဋ္ဌက၊ ကထိနုဗ္ဘာရမာတိကာ အဋ္ဌက၊ ပါနအဋ္ဌက၊ အသဒ္ဓမ္မအဘိဘူတ အဋ္ဌက။
လောကဓမ္မအဋ္ဌက၊ ဂရုဓမ္မအဋ္ဌက၊ ပါဋိဒေသနီယအဋ္ဌက၊ မုသာဝါဒအဋ္ဌက၊ ဥပေါသထင်္ဂ အဋ္ဌက၊ ဒူတေယျင်္ဂအဋ္ဌက၊ တိတ္ထိယဝတ္တအဋ္ဌက၊ မဟာသမုဒ္ဒ အဗ္ဘုတဓမ္မအဋ္ဌက။
ဓမ္မဝိနယ အဗ္ဘုတဓမ္မအဋ္ဌက၊ အနတိရိတ္တအဋ္ဌက၊ အတိရိတ္တအဋ္ဌက၊ နိဿဂ္ဂိယအဋ္ဌက၊ ပါရာ ဇိကအဋ္ဌက၊ ပဌမဝတ္ထုအဋ္ဌက၊ အဒေသိတအဋ္ဌက၊ ဥပသမ္ပဒအဋ္ဌက။
ပစ္စုဋ္ဌာတဗ္ဗအဋ္ဌက၊ အာသနအဋ္ဌက၊ ဝရအဋ္ဌက၊ ဘိက္ခုနောဝါဒကအဋ္ဌက၊ အာနိသံသ အဋ္ဌက၊ ပရမအဋ္ဌက၊ အဋ္ဌဓမ္မဝတ္တနအဋ္ဌက၊ အဓမ္မိကပါတိမောက္ခဋ္ဌပနအဋ္ဌက၊ ဓမ္မိက ပါတိမောက္ခ ဋ္ဌပနအဋ္ဌက၊ ဤသို့အဋ္ဌကတို့ကို ကောင်းစွာ ပြအပ်ကုန်၏။ ဤကား အကျဉ်းချုပ်တည်း။
--၉-နဝကဝါရ
֍ ၃၂၉
။ ရန်ငြိုးဖွဲ့ခြင်း၏ အကြောင်းတို့သည် ကိုးပါးတို့တည်း။ ရန်ငြိုးဖွဲ့ခြင်းကို ပယ်ဖျောက်ခြင်းတို့သည် ကိုးပါးတို့တည်း။ ဝိနီတဝတ္ထုတို့သည် ကိုးပါးတို့တည်း။ ရှေးဦးစွာ လွန်ကျူးဆဲခဏ၌ ရောက်သော ‘ပဌမာပတ္တိက’ အာပတ်တို့သည် ကိုးပါးတို့တည်း။ ပုဂ္ဂိုလ်ကိုးယောက်တို့ဖြင့် သံဃာသည် ကွဲပြား၏၊ မွန်မြတ်သော ‘ပဏီတ’ ဘောဇဉ်တို့သည် ကိုးပါးတို့တည်း။ ကိုးပါးသော အသားတို့ဖြင့် ဒုက္ကဋ်အာပတ်သင့်၏။ ပါတိမောက်ပြခြင်းတို့သည် ကိုးပါးတို့တည်း။ ပရမတို့သည် ကိုးပါးတို့တည်း။ တဏှာအရင်းရှိကုန်သော တရားတို့သည် ကိုးပါးတို့တည်း။ ဝိဓမာန်တို့သည် ကိုးပါးတို့တည်း။ သင်္ကန်းကိုးထည်တို့ကို အဓိဋ္ဌာန်တင်အပ်ကုန်၏။ သင်္ကန်းကိုးထည်တို့ကို ဝိကပ္ပနာ မပြုအပ်ကုန်။ အလျားမှ မြတ်စွာဘုရား၏ အထွာတော်ဖြင့် ကိုးထွာတို့တည်း။ အဓမ္မိကဖြစ်သော ပေးလှူခြင်းတို့သည် ကိုးပါးတို့တည်း။ အဓမ္မိကဖြစ်သော ခံယူခြင်းတို့သည် ကိုးပါးတို့တည်း။ အဓမ္မိကဖြစ်သော သုံးဆောင်ခြင်းတို့သည်ကိုးပါးတို့တည်း။ ဓမ္မိကဖြစ်သော ပေးလှူခြင်းတို့သည် သုံးပါးတို့တည်း။ ဓမ္မိကဖြစ်သော ခံယူခြင်းတို့သည် သုံးပါးတို့တည်း။ ဓမ္မိကဖြစ်သော သုံးဆောင်ခြင်းတို့သည် သုံးပါးတို့တည်း။ အဓမ္မိကဖြစ်သော သညတ္တိတို့သည် ကိုးပါးတို့တည်း။ ဓမ္မိကဖြစ်သော သညတ္တိတို့သည် ကိုးပါးတို့တည်း။ အဓမ္မကံ၌ နဝကတို့သည် နှစ်ပါးတို့တည်း။ ဓမ္မကံ၌ နဝကတို့သည် နှစ်ပါးတို့တည်း။ အဓမ္မိကဖြစ်သောပါတိမောက် ထားခြင်းတို့သည် ကိုးပါးတို့တည်း။ ဓမ္မိကဖြစ်သော ပါတိမောက်ထားခြင်းတို့သည်ကိုးပါးတို့တည်း။နဝက ပြီး၏။
ထိုနဝက၏ အကျဉ်းချုပ်
အာဃာတဝတ္ထုနဝက၊ အာဃာတပဋိဝိနယနဝက၊ ဝိနီတဝတ္ထုနဝက၊ ပဌမာပတ္တိက နဝက၊ ဘိဇ္ဇတိနဝက၊ ပဏီတဘောဇနနဝက၊ မံသနဝက၊ ပါတိမောက္ခုဒ္ဒေသနဝက၊ ပရမနဝက။
တဏှာမူလကနဝက၊ ဝိဓမာနနဝက၊ အဓိဋ္ဌာတဗ္ဗနဝက၊ ဝိကပ္ပေတဗ္ဗနဝက၊ ဝိဒတ္ထိ နဝက၊ အဓမ္မိကဒါနနဝက၊ အဓမ္မိကပဋိဂ္ဂဟနဝက၊ အဓမ္မိကပရိဘောဂနဝက၊ တစ်ဖန် ဓမ္မိကဖြစ်ကုန်သောဒါနသုံးပါး၊ ပဋိဂ္ဂဟသုံးပါး ပရိဘောဂသုံးပါး။
အဓမ္မသညတ္တိနဝက၊ ဓမ္မသညတ္တိနဝက၊ ဒွေနဝကနှစ်ပါး၊ အဓမ္မိကပါတိမောက္ခဋ္ဌပန နဝက၊ ဓမ္မိကပါတိမောက္ခဋ္ဌပနနဝက။ ဤကား အကျဉ်းချုပ်တည်း။
--၁၀-ဒသကဝါရ
֍ ၃၃၀
။ ရန်ငြိုးဖွဲ့ခြင်း၏ အကြောင်းတို့သည် ဆယ်ပါးတို့တည်း။ ရန်ငြိုးဖွဲ့ခြင်းကို ပယ်ဖျောက်ခြင်းတို့သည် ဆယ်ပါးတို့တည်း။ ဝိနီတဝတ္ထုတို့သည် ဆယ်ပါးတို့တည်း။ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိသည် ဆယ်ပါးသောအကြောင်း ‘ဝတ္ထု’ ရှိ၏။ သမ္မာဒိဋ္ဌိသည် ဆယ်ပါးသော အကြောင်း ‘ဝတ္ထု’ ရှိ၏။ အန္တဂ္ဂါဟိက ‘လောကသည် မြဲ၏၊ ဤသို့ စသည့်ယူခြင်း’ ဒိဋ္ဌိတို့သည် ဆယ်ပါးတို့တည်း။ မိစ္ဆတ္တတို့သည် ဆယ်ပါးတို့တည်း။ သမ္မတ္တတို့သည် ဆယ်ပါးတို့တည်း။ အကုသလကမ္မပထတို့သည် ဆယ်ပါးတို့တည်း။ ကုသလကမ္မပထတို့သည် ဆယ်ပါးတို့တည်း။ အဓမ္မိကဖြစ်သော စာရေးတံယူခြင်းတို့သည် ဆယ်ပါးတို့တည်း။ ဓမ္မိကဖြစ်သော စာရေးတံယူခြင်းတို့သည် ဆယ်ပါးတို့တည်း။ သာမဏေတို့၏ သိက္ခာပုဒ်တို့သည် ဆယ်ပါးတို့တည်း။ ဆယ်ပါးသော အင်္ဂါနှင့်ပြည့်စုံသော သာမဏေကို ဖျက်ဆီးအပ်၏ ‘အသွင်ကို ဖျက်အပ်၏’။ဆယ်ပါးသော အင်္ဂါနှင့်ပြည့်စုံသော ဝိနည်းဓိုရ်သည် ‘သူမိုက်’ဟူသော အရေအတွက်သို့ ရောက်၏။
မိမိဆိုအပ်သော စကားအပိုင်းအခြားကို မယူနိုင်၊ သူတစ်ပါးဆိုအပ်သော စကားအပိုင်းအခြားကို မယူနိုင်၊ မိမိဆိုအပ်သော စကားအပိုင်းအခြားကို မယူမူ၍ သူတစ်ပါးဆိုအပ်သော စကားအပိုင်းအခြားကို မယူမူ၍တရားနှင့် မလျော်သော ‘အဓမ္မ’ အားဖြင့် ဝန်မခံဘဲ (ဆုံးဖြတ်ခြင်းကို) ပြု၏၊ အာပတ်ကို မသိ၊ အာပတ်၏ အရင်း'မူလ’ ကို မသိ၊ အာပတ်ဖြစ်ခြင်းအကြောင်းကို မသိ၊ အာပတ်ချုပ်ခြင်းကို မသိ၊ အာပတ်ချုပ်ခြင်းသို့ ရောက်ကြောင်း အကျင့်ကို မသိ။
ဆယ်ပါးသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ဝိနည်းဓိုရ်သည် ‘ပညာရှိ’ဟူသော အရေအတွက်သို့ ရောက် ၏။ မိမိဆိုအပ်သော စကားအပိုင်းအခြားကို ယူနိုင်၏၊ သူတစ်ပါးဆိုအပ်သော စကားအပိုင်းအခြားကို ယူနိုင်၏၊ မိမိဆိုအပ်သော စကားအပိုင်းအခြားကို ယူ၍ သူတစ်ပါးဆိုအပ်သော စကားအပိုင်းအခြားကို ယူ၍တရားနှင့်လျော်သော ‘ဓမ္မ'အားဖြင့် ဝန်ခံခြင်းဖြင့် (ဆုံးဖြတ်ခြင်းကို) ပြု၏၊ အာပတ်ကို သိ၏၊ အာပတ်၏အရင်း ‘မူလ’ ကို သိ၏၊ အာပတ်၏ ဖြစ်ခြင်းအကြောင်းကို သိ၏၊ အာပတ်၏ ချုပ်ခြင်းကိုသိ၏၊ အာပတ်ချုပ်ခြင်းသို့ ရောက်ကြောင်းအကျင့်ကို သိ၏။
အခြားဆယ်ပါးသော အင်္ဂါနှင့်ပြည့်စုံသော ဝိနည်းဓိုရ်သည်လည်း ‘သူမိုက်’ဟူသော အရေအတွက်သို့ရောက်၏။ အဓိကရုဏ်းကို မသိ၊ အဓိကရုဏ်း၏ အရင်း ‘မူလ’ ကို မသိ၊ အဓိကရုဏ်းဖြစ်ခြင်းအကြောင်း ကို မသိ၊ အဓိကရုဏ်းချုပ်ခြင်းကို မသိ၊ အဓိကရုဏ်းချုပ်ခြင်းသို့ ရောက်ကြောင်းအကျင့်ကိုမသိ၊ အမှု အကြောင်း'ဝတ္ထု'ကို မသိ၊ နိဒါန်းကို မသိ၊ (ဥဒ္ဒါန်းကို မသိ)၊ (မူလ) ပညတ်ကို မသိ၊ အနုပညတ်ကို မသိ၊ ဆိုအပ်သော စကားအစဉ် အဆုံးအဖြတ်အစဉ်၏ အစွမ်းအားဖြင့် ဝတ္ထုကို မသိ။
ဆယ်ပါးသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ဝိနည်းဓိုရ်သည် ‘ပညာရှိ’ဟူသော အရေအတွက်သို့ ရောက်၏။
အဓိကရုဏ်းကို သိ၏၊ အဓိကရုဏ်း၏ အရင်း ‘မူလ’ ကို သိ၏၊ အဓိကရုဏ်းဖြစ်ခြင်းအကြောင်းကိုသိ၏၊ အဓိကရုဏ်းချုပ်ခြင်းကို သိ၏၊ အဓိကရုဏ်းချုပ်ခြင်းသို့ ရောက်ကြောင်းအကျင့်ကို သိ၏၊ အမှုအကြောင်း ‘ဝတ္ထု'ကို သိ၏၊ နိဒါန်းကို သိ၏၊ (မူလ) ပညတ်ကို သိ၏၊ အနုပညတ်ကို သိ၏၊ ဆိုအပ်သော စကားအစဉ် အဆုံးအဖြတ်အစဉ်၏ အစွမ်းအားဖြင့် ဝတ္ထုကို သိ၏။
--အခြား ဆယ်ပါးသော အင်္ဂါနှင့်ပြည့်စုံသော ဝိနည်းဓိုရ်သည်လည်း ‘သူမိုက်’ဟူသော အရေအတွက်သို့ရောက်၏။ ဉတ်ကို မသိ၊ ဉတ်၏ ပြုဖွယ်ကိစ္စကို မသိ၊ ရှေးဆိုအပ်သော စကား၌ မလိမ္မာ၊ နောက်ဆိုအပ်သော စကား၌ မလိမ္မာ၊ အခါကိုလည်း မသိ၊ အာပတ်ဟုတ်သည် အာပတ်မဟုတ်သည်ကို မသိ၊ ပေါ့သော အာပတ် လေးသော အာပတ်ကို မသိ၊ အကြွင်းရှိသော အာပတ် အကြွင်းမရှိသော အာပတ်ကိုမသိ၊ ရုန့်ရင်း ‘ကြမ်းတမ်း'သော အာပတ် မရုန့်ရင်း ‘မကြမ်းတမ်း’ သော အာပတ်ကို မသိ၊ စင်စစ်ထိုဝိနည်းဓိုရ် (ပုဂ္ဂိုလ်) သည် ဆရာအဆက်ဆက် (ဝါဒ) ကို ကောင်းစွာ မသင်ယူခဲ့ရ၊ ကောင်းစွာနှလုံးမသွင်းခဲ့ရ၊ ကောင်းစွာ မဆောင်ခဲ့ရ။
ဆယ်ပါးသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ဝိနည်းဓိုရ်သည် ‘ပညာရှိ’ဟူသော အရေအတွက်သို့ ရောက်၏။
ဉတ်ကို သိ၏၊ ဉတ်၏ ပြုဖွယ်ကိစ္စကို သိ၏၊ ရှေးဆိုအပ်သော စကား၌ လိမ္မာ၏၊ နောက်ဆိုအပ်သောစကား၌ လိမ္မာ၏၊ အခါကိုလည်း သိ၏၊ အာပတ်ဟုတ်သည် အာပတ်မဟုတ်သည်ကို သိ၏၊ ပေါ့သောအာပတ် လေးသော အာပတ်ကို သိ၏၊ အကြွင်းရှိသော အာပတ် အကြွင်းမရှိသော အာပတ်ကို သိ၏၊ ရုန့်ရင်း ‘ကြမ်းတမ်း'သော အာပတ် မရုန့်ရင်း ‘မကြမ်းတမ်း’ သော အာပတ်ကို သိ၏၊ စင်စစ်ထိုဝိနည်းဓိုရ် (ပုဂ္ဂိုလ်) သည် ဆရာအဆက်ဆက် (ဝါဒ) ကို ကောင်းစွာ သင်ယူခဲ့ရ၏၊ ကောင်းစွာ နှလုံးသွင်း ခဲ့ရ၏၊ ကောင်းစွာ ဆောင်ခဲ့ရ၏။
အခြားဆယ်ပါးသော အင်္ဂါနှင့်ပြည့်စုံသော ဝိနည်းဓိုရ်သည်လည်း ‘သူမိုက်’ဟူသော အရေအတွက်သို့ရောက်၏။ အာပတ်ဟုတ်သည် အာပတ်မဟုတ်သည်ကို မသိ၊ ပေါ့သော အာပတ် လေးသော အာပတ်ကိုမသိ၊ အကြွင်းရှိသော အာပတ် အကြွင်းမရှိသော အာပတ်ကို မသိ၊ ရုန့်ရင်း ‘ကြမ်းတမ်း’ သော အာပတ်မရုန့်ရင်း ‘မကြမ်းတမ်း’ သော အာပတ်ကို မသိ၊ ထိုဝိနည်းဓိုရ်သည် ပါတိမောက် နှစ်ပါးတို့ကို မရ၊ ကောင်းစွာ မဝေဖန်နိုင်၊ ကောင်းစွာ ဖြစ်ခြင်းမရှိ ‘ကျေကျေပွန်ပွန်မရ’၊ သုတ် ‘မာတိကာ’ အားဖြင့်ဖြစ်စေ သဒ္ဒါပုဒ်ဗျည်း ‘ဝိဘင်းအကျယ်'အားဖြင့် ဖြစ်စေ ကောင်းစွာ မဆုံးဖြတ်နိုင်၊ အာပတ်ဟုတ်သည်အာပတ်မဟုတ်သည်ကို မသိ၊ ပေါ့သော အာပတ် လေးသော အာပတ်ကို မသိ၊ အကြွင်းရှိသော အာပတ်အကြွင်းမရှိသော အာပတ်ကို မသိ၊ ရုန့်ရင်း ‘ကြမ်းတမ်း’ သော အာပတ် မရုန့်ရင်း ‘မကြမ်းတမ်း’ သောအာပတ်ကို မသိ၊ အဓိကရုဏ်းကို ဆုံးဖြတ်ရာ၌လည်း မလိမ္မာ။
ဆယ်ပါးသော အင်္ဂါနှင့်ပြည့်စုံသော ဝိနည်းဓိုရ်သည် ‘ပညာရှိ’ဟူသော အရေအတွက်သို့ ရောက်၏။
အာပတ်ဟုတ်သည် အာပတ်မဟုတ်သည်ကို သိ၏၊ ပေါ့သော အာပတ် လေးသော အာပတ်ကို သိ၏၊ အကြွင်းရှိသော အာပတ် အကြွင်းမရှိသော အာပတ်ကို သိ၏၊ ရုန့်ရင်း ‘ကြမ်းတမ်း’ သော အာပတ်မရုန့်ရင်း ‘မကြမ်းတမ်း’ သော အာပတ်ကို သိ၏၊ ထိုဝိနည်းဓိုရ်သည် ပါတိမောက် နှစ်ပါးတို့ကို အကျယ်ရ၏၊ ကောင်းစွာ ဝေဖန်နိုင်၏၊ ကောင်းစွာ ဖြစ်ခြင်းရှိ၏ ‘ကျေကျေပွန်ပွန်ရ၏’၊ သုတ် ‘မာတိကာ'အားဖြင့် ဖြစ်စေ သဒ္ဒါ ပုဒ် ဗျည်း ‘ဝိဘင်းအကျယ်’ အားဖြင့် ဖြစ်စေ ကောင်းစွာ ဆုံးဖြတ်နိုင်၏၊ အာပတ်ဟုတ်သည် အာပတ်မဟုတ်သည် ကို သိ၏၊ ပေါ့သော အာပတ် လေးသော အာပတ်ကို သိ၏၊ အကြွင်းရှိသော အာပတ် အကြွင်း မရှိသော အာပတ်ကို သိ၏၊ ရုန့်ရင်း ‘ကြမ်းတမ်း'သော အာပတ်မရုန့်ရင်း ‘မကြမ်းတမ်း’ သော အာပတ်ကို သိ၏၊ အဓိကရုဏ်းကို ဆုံးဖြတ်ရာ၌လည်း လိမ္မာ၏။
ဆယ်ပါးသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းကို ဥဗ္ဗာဟိက ကမ္မဝါစာဖြင့် သမုတ်အပ်၏။ ဆယ်ပါး သောအကျိုးထူးတို့ကို အကြောင်းပြု၍ မြတ်စွာဘုရားသည် တပည့်သား ‘သာဝက’ တို့အား သိက္ခာပုဒ်ကို ပညတ်တော်မူအပ်၏။ နန်းတော်သို့ ဝင်ခြင်း၌ အပြစ် ‘အာဒီနဝ’ တို့သည် ဆယ်ပါးတို့တည်း။ ဒါနဝတ္ထုတို့သည် ဆယ်ပါးတို့တည်း။ ရတနာတို့သည် ဆယ်ပါးတို့တည်း။ ဒသဝဂ် ‘ဆယ်ယောက်အစု’ ဖြစ်သော ရဟန်းအပေါင်း။ ဒသဝဂ် ‘ဆယ်ယောက်အစု’ ဖြစ်သော ဂိုဏ်းဖြင့် ပဉ္စင်းခံအပ်၏။ ပံ့သကူတို့ သည် ဆယ်ပါးတို့တည်း။ သင်္ကန်းကို ဆောင်ခြင်းတို့သည် ဆယ်ပါးတို့တည်း။
--ဆယ်ရက်အတိုင်းအရှည် ကာလပတ်လုံး အဓိဋ္ဌာန်ဝိကပ္ပနာ မပြုအပ်သော (အတိရေက) သင်္ကန်းကိုဆောင်အပ်၏။ သုက်တို့သည် ဆယ်ပါးတို့တည်း။ မိန်းမတို့သည် ဆယ်မျိုးတို့တည်း။ မယားတို့သည်ဆယ်မျိုးတို့တည်း။ ဝေသာလီ ပြည်၌ ဆယ်ပါးသော ဝတ္ထုတို့ကို ပြကုန်၏။ ရှိမခိုးထိုက်ကုန်သောပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် ဆယ်ဦးတို့တည်း။ အက္ကောသဝတ္ထုတို့သည် ဆယ်ပါးတို့တည်း။ ဆယ်ပါးသောအခြင်းအရာတို့ဖြင့် ကုန်းတိုက်စကားကို ဆောင်၏။ ကျောင်းအိပ်ရာ နေရာတို့သည် ဆယ်ပါးတို့တည်း။ ဆယ်ပါးသော ဆုတို့ကို တောင်းကုန်၏။ အဓမ္မိကဖြစ်သော ပါတိမောက်ထားခြင်းတို့သည်ဆယ်ပါးတို့တည်း။ ဓမ္မိကဖြစ်သော ပါတိမောက် ထားခြင်းတို့သည် ဆယ်ပါးတို့တည်း။ ယာဂု၏ အကျိုး'အာနိသင်’ တို့သည် ဆယ်ပါးတို့တည်း။ မအပ်သော အသားတို့သည် ဆယ်ပါးတို့တည်း။ ပရမတို့သည့်ဆယ်ပါးတို့တည်း။ ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ဆယ်ဝါရ ရဟန်းသည် ရှင်သာမဏေပြုပေးနိုင်၏၊ ပဉ္စင်းခံပေးနိုင်၏၊ မှီရာ ‘နိဿရည်း’ ကို ပေးနိုင်၏။ သာမဏေကို လုပ်ကျွေးစေနိုင်၏၊ ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ဆယ်ဝါရပြီး ရဟန်းမိန်းမသည် ရှင်သာမဏေ ပြုပေးနိုင်၏၊ ပဉ္စင်းခံပေးနိုင်၏၊ မှီရာ ‘နိဿရည်း’ ကို ပေးနိုင်၏ သာမဏေကို လုပ်ကျွေးစေနိုင်၏။ ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍စွမ်းရည်ရှိသော ဆယ်ဝါရပြီးရဟန်းမိန်းမသည် ပဉ္စင်းခံသမုတ်ခြင်း ‘ဝုဋ္ဌာပနသမ္မုတိ’ ကို သာယာအပ်၏။ ဆယ်နှစ်ရှိသော ယောက်ျားသွားလာဖူးသော မိန်းမအား သိက္ခာကို ပေးအပ်၏။
ဒသက ပြီး၏။
ထိုဒသက၏ အကျဉ်းချုပ်
အာဃာတဝတ္ထုဒသက၊ အာဃာတပဋိဝိနယဒသက၊ ဝိနီတဝတ္ထုဒသက၊ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိဒသက၊ သမ္မာဒိဋ္ဌိဒသက၊ အန္တဂ္ဂါဟိကဒသက၊ မိစ္ဆတ္တဒသက၊ သမ္မတ္တဒသက၊ အကုသလကမ္မပထ ဒသက၊ ကုသလကမ္မပထဒသက။
အဓမ္မိကသလာကဂါဟဒသက၊ ဓမ္မိကသလာကဂါဟဒသက၊ သာမဏေရဒသက၊ နာသေ တဗ္ဗဒသက၊ ဘာသပရိယန္တဒသက၊ အဓိကရဏဒသက၊ ဉတ္တိဒသက၊ လဟုကဒသက။
ဗာလပဏ္ဍိတအဖြစ်ဖြင့် အပေါ့အလေးဖြစ်ကုန်သော ထို (ဘာသပရိယ န္တစသော) ဒသကတို့ကို ကဏှပက္ခသုက္ကပက္ခတို့ဟူ၍ သိကုန်ရာ၏၊ ဥဗ္ဗာဟိကဒသက၊ သိက္ခာပဒ ဒသက၊ ရာဇန္တေပုရ ပဝေသနဒသက၊ ဒါနဝတ္ထုဒသက၊
ရတနဒသက၊ ဒသဝဂ္ဂဒသက၊ ထိုမှတစ်ပါး ဥပသမ္ပာဒေတဗ္ဗဒသက၊ ပံသုကူလဒသက၊ စီဝရဓာရဏဒသက၊ ဒသာဟပရမဒသက၊ သုက္ကဒသက၊ ဣတ္ထိဒသက။
ဘရိယာဒသက၊ ဒသဝတ္ထုဒသက၊ အဝန္ဒိယဒသက၊ အက္ကောသဝတ္ထုဒသက၊ ပေသုည ဒသက၊ သေနာသနဒသက၊ ဝရဒသက၊ အဓမ္မိကပါတိမောက္ခဋ္ဌပနဒသက။
ဓမ္မိကပါတိမောက္ခဋ္ဌပနဒသက၊ ယာဂုဒသက၊ မံသဒသက၊ ပရမဒသက၊ ဒသဝဿ ဘိက္ခုဒသက၊ ဒသဝဿဘိက္ခုနီဒသက၊ ဝုဋ္ဌာပနသမ္မုတိဒသက၊ ဂိဟိဂတဒသက၊ ဤသို့ ဒသကတို့ကိုမြတ်စွာဘုရားသည် ကောင်းစွာ ပြအပ်ကုန်၏။ ဤကား အကျဉ်းချုပ်တည်း။
--၁၁ - ဧကာဒသကဝါရ
֍ ၃၃၁
။ တစ်ဆယ့်တစ်ယောက်သော (ပဏ္ဍုက်စသော) ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် ပဉ္စင်းမခံအပ်ကုန်၊ ပဉ္စင်းခံပါမူဖျက်ဆီးအပ်ကုန်၏။ တစ်ဆယ့်တစ်ပါးသော ခြေနင်းတို့သည် မအပ်ကုန်၊ တစ်ဆယ့်တစ်ပါးသောသပိတ်တို့သည် မအပ်ကုန်၊ တစ်ဆယ့်တစ်ပါးသော သင်္ကန်းတို့သည် မအပ်ကုန်၊ ယာဝတတိယကတို့သည်တစ်ဆယ့်တစ်ပါးတို့တည်း။ ရဟန်းမိန်းမတို့အား တစ်ဆယ့်တစ်ပါးသော အန္တရာယ်ပြုတတ်သော တရားတို့ကို မေးအပ်ကုန်၏။ တစ်ဆယ့်တစ်ပါးသော သင်္ကန်းတို့ကို အဓိဋ္ဌာန်တင်အပ်ကုန်၏။ တစ်ဆယ့်တစ်ပါးသော သင်္ကန်းတို့ကို ဝိကပ္ပနာ မပြုအပ်ကုန်။ တစ်ဆယ့်တစ်ပါးသော အရုဏ်တက်သည်ရှိသော်စွန့်အပ်၏။ တစ်ဆယ့်တစ်ပါးသော ကမ္ပတ်သီးတို့သည် အပ်ကုန်၏။ တစ်ဆယ့်တစ်ပါးသော ခါးပန်းသီးကွင်းတို့သည် အပ်ကုန်၏။ တစ်ဆယ့်တစ်ပါးသော မြေ ‘ပထဝီ’ တို့သည် မအပ်ကုန်။ တစ်ဆယ့်တစ်ပါးကုန်သော မြေ ‘ပထဝီ’ တို့သည် အပ်ကုန်၏။ မှီရာ ‘နိဿရည်း’ ငြိမ်းခြင်းတို့သည် တစ်ဆယ့်တစ်ပါးတို့တည်း။ ရှိမခိုးထိုက်သော ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် တစ်ဆယ့်တစ်ယောက်တို့တည်း။ ပရမတို့သည် တစ်ဆယ့်တစ်ပါးတို့တည်း။ တစ်ဆယ့်တစ်ပါးသော ဆုတို့ကို တောင်းကုန်၏။ သိမ်၏ အပြစ်တို့သည် တစ်ဆယ့်တစ်ပါးတို့တည်း။ ဆဲတတ်ရေရွတ်တတ်သော ပုဂ္ဂိုလ်၌ တစ်ဆယ့်တစ်ပါးသော အပြစ်တို့ကို အလိုရှိအပ့်ကုန်၏။မှီဝဲအပ်သော ပွါးများအပ်သော အဖန်တလဲလဲပြုအပ်သော ကောင်းစွာကသော ယာဉ်ကဲ့သို့ ပြုအပ်သော တည်ရာကဲ့သို့ ပြုအပ်သော အမြဲဆောက်တည်အပ်သော ထက်ဝန်းကျင်မှ ပွါးများအပ်သောကောင်းစွာ အားထုတ်အပ်သော မေတ္တာစေတောဝိမုတ္တိ၏ တစ်ဆယ့်တစ်ပါးသော အကျိုး ‘အာနိသင်'တို့ကို အလိုရှိအပ်ကုန်၏။ ချမ်းသာစွာ အိပ်ရ၏၊ ချမ်းသာစွာ နိုး၏၊ မကောင်းသော အိပ်မက်ကို မမြင်မက်၊ လူတို့၏ ချစ်ခင်ခြင်းဖြစ်၏၊ နတ်တို့၏ ချစ်ခင်ခြင်းဖြစ်၏၊ နတ်တို့သည် စောင့်ရှောက်ကုန်၏၊ ထိုမေတ္တာဖြင့် နေလေ့ရှိသူ၏ ကိုယ်၌ မီးသည်လည်းကောင်း၊ အဆိပ်သည်လည်းကောင်း၊ လက်နက်သည်လည်းကောင်း မဝင်နိုင်၊ စိတ်သည် လျင်မြန်စွာ တည်ကြည်၏၊ မျက်နှာအဆင်းကြည်လင်၏၊ မတွေမဝေ သေရ၏၊ (မေတ္တာဈာန်ထက်) လွန်သော အရဟတ္တဖိုလ်ကို ထိုးထွင်း၍ မသိပါက ဗြဟ္မာ့ဘုံသို့ရောက်ရ၏။
မှီဝဲအပ်သော ပွါးစေအပ်သော အဖန်တလဲလဲပြုအပ်သော ကောင်းစွာကသော ယာဉ်ကဲ့သို့ ပြုအပ် သောတည်ရာကဲ့သို့ ပြုအပ်သော အမြဲဆောက်တည်အပ်သော ထက်ဝန်းကျင်မှ ပွါးများအပ်သော ကောင်းစွာအားထုတ်အပ်သော မေတ္တာစေတောဝိမုတ္တိ၏ ဤတစ်ဆယ့်တစ်ပါးကုန်သော အကျိုး ‘အာနိသင်’ တို့ကိုအလိုရှိအပ်ကုန်၏။
ဧကာဒသက ပြီး၏။
--ထိုဧကာဒသက၏ အကျဉ်းချုပ်
နာသေတဗ္ဗဧကာဒသက၊ ပါဒုကဧကာဒသက၊ ပတ္တဧကာဒသက၊ စီဝရဧကာဒသက၊ ယာဝတတိယကဧကာဒသက၊ ပုစ္ဆိတဗ္ဗဧကာဒသက၊ အဓိဋ္ဌာတဗ္ဗဧကာဒသက၊ န ဝိကပ္ပေတဗ္ဗ ဧကာဒသက။
အရုဏုဂ္ဂမနဧကာဒသက၊ ဂဏ္ဌိကဧကာဒသက၊ ဝိဓဧကာဒသက၊ အကပ္ပိယ ဧကာဒသက၊ ကပ္ပိယဧကာဒသက၊ နိဿယပဋိပဿဒ္ဓိဧကာဒသက၊ အဝန္ဒိယဧကာဒသက၊ ပရမဧကာဒသက၊ ဝရဧကာဒသက၊ သီမဒေါသဧကာဒသက၊ အက္ကောသကဧကာဒသက၊ မေတ္တာဧကာဒသက၊ ဤသို့ဧကာဒသကတို့ကို ပြအပ်ကုန်၏။ ဤကား အကျဉ်းချုပ်တည်း။ ဧကုတ္တရိကတည်း။
ထိုဧကုတ္တရိက၏ အကျဉ်းချုပ်
ဧကက ဒုက တိက စတုက္က ပဉ္စက ဆက္က သတ္တက အဋ္ဌက နဝက ဒသက ဧကာ ဒသက။
သိအပ်ပြီးသော (ဉေယျဓံ) တရားရှိတော်မူသော တာဒိဂုဏ်နှင့် ပြည့်စုံတော်မူသော ကြီးသောလုံ့လ ‘ဝီရိယ’ ရှိတော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် အလုံးစုံသော သတ္တဝါတို့၏ အကျိုးစီးပွါးကို ပြုခြင်းငှါကင်းသောအညစ်အကြေးရှိသော အင်္ဂါတစ်ပါးစီအလွန်ရှိသော ‘ဧကုက္တရိက’ နည်းကို ဟောတော်မူအပ်၏။ ဤကား အကျဉ်းချုပ်တည်း။
ဧကုတ္တရိက ပြီး၏။
--ဥပုသ်စသည်ကိုမေးဖြေခြင်း
အစ အလယ် အဆုံး အမေး
֍ ၃၃၂
။ ဥပုသ်ကံ၏ အစကား အဘယ်နည်း၊ အလယ်ကား အဘယ်နည်း၊ အဆုံးကား အဘယ်နည်း။ ပဝါရဏာကံ၏ အစကား အဘယ်နည်း၊ အလယ်ကား အဘယ်နည်း၊ အဆုံးကား အဘယ်နည်း။တဇ္ဇနီယကံ၏ အစကား အဘယ်နည်း၊ အလယ်ကား အဘယ်နည်း၊ အဆုံးကား အဘယ်နည်း။ နိယဿကံ၏။ပ။ ပဗ္ဗာဇနီယ ကံ၏။ပ။ ပဋိသာရဏီယကံ၏။ပ။ ဥက္ခေပနီယကံ၏။ပ။ ပရိဝါသ်ပေးခြင်း၏။ပ။
အရင်းသို့ငင်ခြင်း၏။ပ။ မာနတ်ပေးခြင်း၏။ပ။ အဗ္ဘာန်သွင်းခြင်း၏။ပ။ ဥပသမ္ပဒကံ၏ အစကား အဘယ်နည်း၊ အလယ်ကား အဘယ်နည်း၊ အဆုံးကား အဘယ်နည်း။
တဇ္ဇနီယကံငြိမ်းအေးခြင်း၏ အစကား အဘယ်နည်း၊ အလယ်ကား အဘယ်နည်း၊ အဆုံးကားအဘယ်နည်း။ နိယဿကံ ငြိမ်းအေးခြင်း၏ အစကား အဘယ်နည်း၊ အလယ်ကား အဘယ်နည်း၊ အဆုံးကား အဘယ်နည်း။ ပဗ္ဗာဇနီယကံ ငြိမ်းအေးခြင်း၏ အစကား အဘယ်နည်း၊ အလယ်ကား အဘယ်နည်း၊ အဆုံးကား အဘယ်နည်း။ ပဋိသာရဏီယကံ ငြိမ်းအေးခြင်း၏ အစကား အဘယ်နည်း၊ အလယ်ကားအဘယ်နည်း၊ အဆုံးကား အဘယ်နည်း။ ဥက္ခေပနီယကံ ငြိမ်းအေးခြင်း၏ အစကား အဘယ်နည်း၊ အလယ်ကား အဘယ်နည်း၊ အဆုံးကား အဘယ်နည်း။ သတိဝိနယ (သမထ) ၏ အစကား အဘယ်နည်း၊ အလယ်ကား အဘယ်နည်း၊ အဆုံးကား အဘယ်နည်း။ အမူဠှဝိနယ (သမထ) ၏ အစကားအဘယ်နည်း၊ အလယ်ကား အဘယ်နည်း၊ အဆုံးကား အဘယ်နည်း။ တဿပါပိယသိကာ (သမထ) ၏အစကား အဘယ်နည်း၊ အလယ်ကား အဘယ်နည်း၊ အဆုံးကား အဘယ်နည်း။ တိဏဝတ္ထာရက (သမထ) ၏ အစကား အဘယ်နည်း၊ အလယ်ကား အဘယ်နည်း၊ အဆုံးကား အဘယ်နည်း။
ရဟန်းမိန်းမတို့ကို ဆုံးမခြင်းငှါ သမုတ်ခြင်း၏ အစကား အဘယ်နည်း၊ အလယ်ကား အဘယ်နည်း၊ အဆုံးကား အဘယ်နည်း။ သင်္ကန်းသုံးထည်နှင့် ကင်း၍ နေစိမ့်သောငှါ သမ္မုတိပေးခြင်း'အဝိပ္ပဝါသသမ္မုတိ'၏ အစကား အဘယ်နည်း၊ အလယ်ကား အဘယ်နည်း၊ အဆုံးကား အဘယ်နည်း။ သန္ထတသမ္မုတိ၏ အစကား အဘယ်နည်း၊ အလယ်ကား အဘယ်နည်း၊ အဆုံးကား အဘယ်နည်း။ ရွှေ ငွေ စွန့်သူဟု သမ္မုတိပေးခြင်း ‘ရူပိယဆဋ္ဋကသမ္မုတိ’ ၏ အစကား အဘယ်နည်း၊ အလယ်ကားအဘယ်နည်း၊ အဆုံးကား အဘယ်နည်း။ မိုးရေခံသင်္ကန်း အမာလွမ်းသင်္ကန်းပုဆိုးကို ခံယူစိမ့်သောငှါသမ္မုတိပေးခြင်း ‘သာဋိကဂ္ဂါဟာပကသမ္မုတိ'၏ အစကား အဘယ်နည်း၊ အလယ်ကား အဘယ်နည်း၊ အဆုံးကား အဘယ်နည်း။ သပိတ်ကို ခံယူစေသူဟု သမ္မုတိပေးခြင်း ‘ပတ္တဂ္ဂါဟာပကသမ္မုတိ'၏ အစကား အဘယ်နည်း၊ အလယ်ကား အဘယ်နည်း၊ အဆုံးကား အဘယ်နည်း။ တောင်ဝှေးကိုင်ဆောင်စိမ့်သောငှါ သမ္မုတိပေးခြင်း ‘ဒဏ္ဍသမ္မုတိ’ ၏ အစကား အဘယ်နည်း၊ အလယ်ကား အဘယ်နည်း၊ အဆုံးကား အဘယ်နည်း။ ဆိုင်းကို ကိုင်ဆောင်စိမ့်သောငှါ သမ္မုတိပေးခြင်း ‘သိက္ကာသမ္မုတိ’ ၏ အစကားအဘယ်နည်း၊ အလယ်ကား အဘယ်နည်း၊ အဆုံးကား အဘယ်နည်း။ တောင်ဝှေးဆိုင်းနှစ်ပါးစုံကိုင်ဆောင်စိမ့်သောငှါ သမ္မုတိပေးခြင်း ‘ဒဏ္ဍသိက္ကာသမ္မုတိ'၏ အစကား အဘယ်နည်း၊ အလယ်ကားအဘယ်နည်း၊ အဆုံးကား အဘယ်နည်း။
--အစ အလယ် အဆုံး အဖြေ
֍ ၃၃၃
။ ဥပုသ်ကံ၏ အစကား အဘယ်နည်း၊ အလယ်ကား အဘယ်နည်း၊ အဆုံးကား အဘယ်နည်းဟူသော အမေး၌ ဥပုသ်ကံ၏ ညီညွတ်ခြင်း ‘ကာယသာမဂ္ဂီ’ သည် အစတည်း၊ ပါတိမောက်ပြခြင်း ‘ကိရိယာ'သည် အလယ်တည်း၊ ပါတိမောက်ပြီးဆုံးခြင်းသည် အဆုံးတည်း။ပဝါရဏာကံ၏ အစကား အဘယ်နည်း၊ အလယ်ကား အဘယ်နည်း၊ အဆုံးကား အဘယ်နည်းဟူသောအမေး၌ ပဝါရဏာကံ၏ ညီညွတ်ခြင်းသည် အစတည်း၊ ပဝါရဏာရွတ်ခြင်း ‘ကိရိယာ’ သည်အလယ်တည်း၊ ပဝါရဏာပြီးဆုံးခြင်းသည် အဆုံးတည်း။
တဇ္ဇနီယကံ၏ အစကား အဘယ်နည်း၊ အလယ်ကား အဘယ်နည်း၊ အဆုံးကား အဘယ်နည်းဟူသောအမေး၌ တဇ္ဇနီယကံ၏ အကြောင်းဝတ္ထုသည်လည်းကောင်း၊ ပုဂ္ဂိုလ်သည်လည်းကောင်း အစ တည်း၊ ဉတ်သည် အလယ်တည်း၊ ကမ္မဝါစာသည် အဆုံးတည်း။
နိယဿကံ၏။ပ။ ပဗ္ဗာဇနီယကံ၏။ပ။ ပဋိသာရဏီယကံ၏။ပ။ ဥက္ခေပနီယကံ၏။ပ။ ပရိဝါသ်ပေးခြင်း၏။ပ။ အရင်းသို့ငင်ခြင်း၏။ပ။ မာနတ်ပေးခြင်း၏။ပ။ အဗ္ဘာန်သွင်းခြင်း၏ အစကား အဘယ်နည်း၊ အလယ်ကား အဘယ်နည်း၊ အဆုံးကား အဘယ်နည်းဟူသော အမေး၌ အဗ္ဘာန်သွင်းခြင်း၏ဝတ္ထုသည်လည်းကောင်း၊ ပုဂ္ဂိုလ်သည်လည်းကောင်း အစတည်း၊ ဉတ်သည် အလယ်တည်း၊ ကမ္မဝါစာသည် အဆုံးတည်း။
ပဉ္စင်းခံသော ‘ဥပသမ္ပဒ’ ကံ၏ အစကား အဘယ်နည်း၊ အလယ်ကား အဘယ်နည်း၊ အဆုံးကားအဘယ်နည်းဟူသော အမေး၌ ပဉ္စင်းခံသော ‘ဥပသမ္ပဒ'ကံ၏ ပုဂ္ဂိုလ်သည် အစတည်း၊ ဉတ်သည်အလယ်တည်း၊ ကမ္မဝါစာသည် အဆုံးတည်း။
တဇ္ဇနီယကံ ငြိမ်းအေးခြင်း၏ အစကား အဘယ်နည်း၊ အလယ်ကား အဘယ်နည်း၊ အဆုံးကားအဘယ်နည်းဟူသော အမေး၌ တဇ္ဇနီယကံငြိမ်းအေးခြင်း၏ ကောင်းစွာကျင့်ခြင်းသည် အစတည်း၊ ဉတ်သည် အလယ်တည်း၊ ကမ္မဝါစာသည် အဆုံးတည်း။
နိယဿကံ။ပ။ ပဗ္ဗာဇနီယကံ။ပ။ ပဋိသာရဏီယကံ။ပ။ ဥက္ခေပနီယကံ ငြိမ်းအေးခြင်း၏ အစကားအဘယ်နည်း၊ အလယ်ကား အဘယ်နည်း၊ အဆုံးကား အဘယ်နည်းဟူသော အမေး၌ ဥက္ခေပနီယကံငြိမ်းအေးခြင်း၏ ကောင်းစွာကျင့်ခြင်းသည် အစတည်း၊ ဉတ်သည် အလယ်တည်း၊ ကမ္မဝါစာသည် အဆုံးတည်း။ သတိဝိနယ (သမထ) ၏ အစကား အဘယ်နည်း၊ အလယ်ကား အဘယ်နည်း၊ အဆုံးကားအဘယ်နည်းဟူသော အမေး၌ သတိဝိနယ (သမထ) ၏ ဝတ္ထုသည်လည်းကောင်း၊ ပုဂ္ဂိုလ်သည်လည်းကောင်း အစတည်း၊ ဉတ်သည် အလယ်တည်း၊ ကမ္မဝါစာသည် အဆုံးတည်း။
အမူဠှဝိနယ (သမထ) ၏။ပ။ တဿပါပိယသိကာ (သမထ) ၏။ပ။ တိဏဝတ္ထာရက (သမထ) ၏။ပ။
ဘိက္ခုနောဝါဒကသမ္မုတိ၏။ပ။ သင်္ကန်းသုံးထည်နှင့် ကင်း၍ နေစိမ့်သောငှါ သမ္မုတိပေးခြင်း ‘အဝိပ္ပဝါသသမ္မုတိ'၏။ပ။ သန္ထတသမ္မုတိ၏။ပ။ ရွှေ ငွေစွန့်သူဟု သမ္မုတိပေခြင်း ‘ရူပိယဆဋ္ဋက သမ္မုတိ'၏။ပ။
--မိုးရေခံသင်္ကန်း အမာလွှမ်းသင်္ကန်းပုဆိုးကို ခံယူစိမ့်သောငှါ သမ္မုတိပေးခြင်း ‘သာဋိကဂ္ဂါဟာပက သမ္မုတိ’။ပ။ သပိတ်ကို ခံယူစေသူဟုသမ္မုတိပေးခြင်း ‘ပတ္တဂ္ဂါဟာပကသမ္မုတိ’ ၏။ပ။ တောင်ဝှေးကို ကိုင်ဆောင်စိမ့်သောငှါ သမ္မုတိပေးခြင်း ‘ဒဏ္ဍသမ္မုတိ’ ၏။ပ။ ဆိုင်းကိုကိုင်ဆောင်စိမ့်သောငှါ သမ္မုတိပေးခြင်း'သိက္ကာသမ္မုတိ'၏။ပ။ တောင်ဝှေးဆိုင်းနှစ်ပါးကို ကိုင်ဆောင်စိမ့်သောငှါ သမ္မုတိပေးခြင်း ‘ဒဏ္ဍသိက္ကာသမ္မုတိ'၏ အစကား အဘယ်နည်း၊ အလယ်ကား အဘယ်နည်း၊ အဆုံးကား အဘယ်နည်းဟူသောအမေး၌ တောင်ဝှေးဆိုင်းနှစ်ပါးကို ကိုင်ဆောင်စိမ့်သောငှါ သမ္မုတိပေးခြင်း ‘ဒဏ္ဍသိက္ကာသမ္မုတိ’ ၏ ဝတ္ထုသည်လည်းကောင်း၊ ပုဂ္ဂိုလ်သည်လည်းကောင်း အစတည်း၊ ဉတ်သည် အလယ်တည်း၊ ကမ္မဝါစာသည်အဆုံးတည်း။
ဥပုသ်စသည်ကို မေးဖြေခြင်း ပြီး၏။
အတ္ထဝသပကရဏ
֍ ၃၃၄
။ အကျိုးထူးဆယ်ပါးတို့ကို အကြောင်းပြု၍ မြတ်စွာဘုရားသည် တပည့်သား ‘သာဝက’ တို့အား သိက္ခာပုဒ်ကို ပညတ်တော်မူအပ်၏။သံဃာတော်၏ ကောင်းပါပြီဟု ဝန်ခံကျင့်သုံးရန်၊ သံဃာတော်များ ချမ်းသာစေရန်၊ အကျင့်သီလ ဖောက်ဖျက်သူတို့ကို နှိပ်နင်းရန်၊ အကျင့်သီလကို ချစ်မြတ်နိုးသော ရဟန်းတို့ ချမ်းသာစွာ နေနိုင်ရန်၊ မျက်မှောက်၌ ဖြစ်ကုန်သော ဆင်းရဲအထူးတို့ကို စောင့်စည်းရန်၊ နောင်ဖြစ်လတ္တံ့ကုန်သော ဆင်းရဲအထူးတို့ကို ပယ်ရှားရန်၊ မကြည်ညိုသေးသော သူတို့ကို ကြည်ညိုစေရန်၊ ကြည်ညိုပြီးသော သူတို့ကို တိုး၍့ကြည်ညိုစေရန်၊ သူတော်ကောင်းတရား ‘သာသနာသုံးရပ်’ တည်တံ့ရန်၊ ဝိနည်း ‘စည်းမျဉ်းဥပဒေ'ကိုချီးမြှောက်ရန်၊ ဤအကျိုးထူးဆယ်ပါးတို့ကို။ပ။ ပညတ်တော်မူအပ်၏။
သံဃာတော်၏ ကောင်းပါပြီဟု ဝန်ခံကျင့်သုံးခြင်းသည် သံဃာတော်များ ချမ်းသာစေရန် ဖြစ်၏။ သံဃာတော်များ ချမ်းသာခြင်းသည် အကျင့်သီလ ဖောက်ဖျက်သူတို့ကို နှိမ်နင်းရန် ဖြစ်၏။ အကျင့်သီလဖောက်ဖျက်သူတို့ကို နှိမ်နင်းခြင်းသည် အကျင့်သီလကို ချစ်မြတ်နိုးသော ရဟန်းတို့ ချမ်းသာစွာနေနိုင်ရန်ဖြစ်၏။ အကျင့်သီလကို ချစ်မြတ်နိုးသော ရဟန်းတို့ ချမ်းသာစွာနေနိုင်ခြင်းသည် မျက်မှောက်၌ ဖြစ်ကုန်သော ဆင်းရဲအထူးတို့ကို စောင့်စည်းရန် ဖြစ်၏။ မျက်မှောက်၌ ဖြစ်ကုန်သော ဆင်းရဲအထူးတို့ကိုစောင့်စည်းခြင်းသည် နောင်ဖြစ်လတ္တံ့ကုန်သော ဆင်းရဲအထူးတို့ကို ပယ်ရှားရန် ဖြစ်၏။ နောင်ဖြစ်လတ္တံ့ကုန်သော ဆင်းရဲအထူးတို့ကို ပယ်ရှားခြင်းသည် မကြည်ညိုသေးသော သူတို့ကို ကြည်ညိုစေရန် ဖြစ်၏။ မကြည်ညိုသေးသော သူတို့ကို ကြည်ညိုစေခြင်းသည် ကြည်ညိုပြီးသော သူတို့ကို တိုး၍ကြည်ညိုစေရန်ဖြစ်၏၊ ကြည်ညိုပြီးသော သူတို့ကို တိုး၍ ကြည်ညိုစေခြင်းသည် သူတော်ကောင်းတရား ‘သာသနာသုံးရပ်’ တည်တံ့ရန် ဖြစ်၏။ သူတော်ကောင်းတရား ‘သာသနာသုံးရပ်'တည်တံ့ခြင်းသည် ဝိနည်း'စည်းမျဉ်း ဥပဒေ'ကို ချီးမြှောက်ရန် ဖြစ်၏။
သံဃာတော်၏ ကောင်းပါပြီဟု ဝန်ခံကျင့်သုံးခြင်းသည် သံဃာတော်များ ချမ်းသာစေရန် ဖြစ်၏။ သံဃာတော်၏ ကောင်းပါပြီဟု ဝန်ခံကျင့်သုံးခြင်းသည် အကျင့်သီလဖောက်ဖျက်သူတို့ကို နှိပ်နင်းရန်ဖြစ်၏။ သံဃာတော်၏ ကောင်းပါပြီဟု ဝန်ခံကျင့်သုံးခြင်းသည် အကျင့်သီလကို ချစ်မြတ်နိုးသော ရဟန်းတို့ချမ်းသာစွာ နေနိုင်ရန်ဖြစ်၏။ သံဃာတော်၏ ကောင်းပါပြီဟု ဝန်ခံကျင့်သုံးခြင်းသည် မျက်မှောက်၌ဖြစ်ကုန်သော ဆင်းရဲအထူးတို့ကို စောင့်စည်းရန် ဖြစ်၏။ သံဃာတော်၏ ကောင်းပါပြီဟု ဝန်ခံကျင့်သုံးခြင်းသည် နောင်ဖြစ်လတ္တံ့ကုန်သော ဆင်းရဲအထူးတို့ကို ပယ်ရှားရန် ဖြစ်၏။ သံဃာတော်၏ ကောင်းပါပြီဟု ဝန်ခံကျင့်သုံးခြင်းသည် မကြည်ညိုသေးသော သူတို့ကို ကြည်ညိုစေရန် ဖြစ်၏။ သံဃာတော်၏ကောင်းပါပြီဟု ဝန်ခံကျင့်သုံးခြင်းသည် ကြည်ညိုပြီးသော သူတို့ကို တိုး၍ ကြည်ညိုစေရန် ဖြစ်၏။ သံဃာတော်၏ ကောင်းပါပြီဟု ဝန်ခံကျင့်သုံးခြင်းသည် သူတော်ကောင်းတရား ‘သာသနာသုံးရပ်'တည်တံ့ရန် ဖြစ်၏။ သံဃာတော်၏ ကောင်းပါပြီဟု ဝန်ခံကျင့်သုံးခြင်းသည် ဝိနည်း ‘စည်းမျဉ်းဥပဒေ’ ကိုချီးမြှောက်ရန် ဖြစ်၏။
--သံဃာတော်များ ချမ်းသာခြင်းသည် အကျင့်သီလဖောက်ဖျက်သူတို့ကို နှိမ်နင်းရန် ဖြစ်၏။ သံဃာတော်များ ချမ်းသာခြင်းသည် အကျင့်သီလကို ချစ်မြတ်နိုးသော ရဟန်းတို့ ချမ်းသာစွာ နေနိုင်ရန် ဖြစ်၏။ သံဃာတော်များ ချမ်းသာခြင်းသည် မျက်မှောက်၌ ဖြစ်ကုန်သော ဆင်းရဲအထူးတို့ကိုစောင့်စည်းရန် ဖြစ်၏။ သံဃာတော်များ ချမ်းသာခြင်းသည် နောင်ဖြစ်လတ္တံ့ကုန်သော ဆင်းရဲအထူးတို့ကိုပယ်ရှားရန် ဖြစ်၏။ သံဃာတော်များ ချမ်းသာခြင်းသည် မကြည်ညိုသေးသော သူတို့ကို ကြည်ညိုစေရန်ဖြစ်၏။ သံဃာတော်များ ချမ်းသာခြင်းသည် ကြည်ညိုပြီးသော သူတို့ကို တိုး၍ ကြည်ညိုစေရန် ဖြစ်၏။ သံဃာ တော်များ ချမ်းသာခြင်းသည် သူတော်ကောင်းတရား ‘သာသနာသုံးရပ်’ တည်တံ့ရန် ဖြစ်၏။ သံဃာ တော်များ ချမ်းသာခြင်းသည် ဝိနည်း ‘စည်းမျဉ်းဥပဒေ'ကို ချီးမြှောက်ရန် ဖြစ်၏။ သံဃာတော်များ ချမ်းသာခြင်းသည် သံဃာတော်၏ ကောင်းပါပြီဟု ဝန်ခံကျင့်သုံးရန် ဖြစ်၏။
အကျင့်သီလဖောက်ဖျက်သူတို့ကို နှိပ်နင်းခြင်းသည်။ပ။ အကျင့်သီလကို ချစ်မြတ်နိုးသော ရဟန်းတို့ချမ်းသာစွာ နေနိုင်ခြင်းသည်။ မျက်မှောက်၌ ဖြစ်ကုန်သော ဆင်းရဲအထူးတို့ကို စောင့်စည်းခြင်းသည်။ နောင်ဖြစ်လတ္တံ့ကုန်သော ဆင်းရဲအထူးတို့ကို ပယ်ရှားခြင်းသည်။ မကြည်ညိုသေးသော သူတို့ကိုကြည်ညို စေခြင်းသည်။ ကြည်ညိုပြီးသော သူတို့ကို တိုး၍ ကြည်ညိုစေခြင်းသည်။ သူတော်ကောင်းတရား ‘သာသနာသုံးရပ်’ တည်တံ့ခြင်းသည်။
ဝိနည်း ‘စည်းမျဉ်းဥပဒေ'ကို ချီးမြှောက်ခြင်းသည် သံဃာတော်၏ ကောင်းပါပြီဟု ဝန်ခံကျင့်သုံးရန်ဖြစ်၏။ ဝိနည်း ‘စည်းမျဉ်းဥပဒေ'ကို ချီးမြှောက်ခြင်းသည် သံဃာတော်များ ချမ်းသာစေရန် ဖြစ်၏။ ဝိနည်း ‘စည်းမျဉ်းဥပဒေ'ကို ချီးမြှောက်ခြင်းသည် အကျင့်သီလဖောက်ဖျက်သူတို့ကို နှိပ်နင်းရန် ဖြစ်၏။ ဝိနည်း ‘စည်းမျဉ်းဥပဒေ'ကို ချီးမြှောက်ခြင်းသည် အကျင့်သီလကို ချစ်မြတ်နိုးသော ရဟန်းတို့ချမ်းသာစွာ နေနိုင်ရန် ဖြစ်၏။ ဝိနည်း ‘စည်းမျဉ်းဥပဒေ’ ကို ချီးမြှောက်ခြင်းသည် မျက်မှောက်၌ ဖြစ်ကုန်သော ဆင်းရဲအထူးတို့ကို စောင့်စည်းရန် ဖြစ်၏။ ဝိနည်း'စည်းမျဉ်းဥပဒေ'ကို ချီးမြှောက်ခြင်းသည်နောင်ဖြစ် လတ္တံ့ကုန်သော ဆင်းရဲအထူးတို့ကို ပယ်ရှားရန် ဖြစ်၏။ ဝိနည်း ‘စည်းမျဉ်းဥပဒေ'ကိုချီးမြှောက်ခြင်းသည် မကြည်ညိုသေးသော သူတို့ကို ကြည်ညိုစေရန် ဖြစ်၏။ ဝိနည်း'စည်းမျဉ်းဥပဒေ'ကို ချီးမြှောက်ခြင်းသည် ကြည်ညိုပြီးသော သူတို့ကို တိုး၍ ကြည်ညိုစေရန်ဖြစ်၏။ ဝိနည်း ‘စည်းမျဉ်း ဥပဒေ'ကို ချီးမြှောက်ခြင်းသည် သူတော်ကောင်းတရား ‘သာသနာသုံးရပ်'တည်တံ့ရန် ဖြစ်၏။
အကျိုးထူး ‘အတ္ထဝသ’ အရာ၌ အကျိုးတစ်ရာကိုလည်းကောင်း၊ အကြောင်းတစ်ရာကိုလည်းကောင်း၊ သဒ္ဒါ ‘နိရုတ္တိ’ နှစ်ရာတို့ကိုလည်းကောင်း၊ ဉာဏ်လေးရာတို့ကိုလည်းကောင်း (သိအပ်ကုန်၏)။
အတ္ထဝသပကရဏ ပြီး၏။
မဟာဝဂ် ပြီး၏။
--ထိုမဟာဝဂ်၏ အကျဉ်းချုပ်
ရှေးဦးစွာသော ပုစ္ဆာ၌ (ဝါရ) ရှစ်ပါးတို့လည်းကောင်း တစ်ဖန် ပစ္စယမူလပုစ္ဆာတို့၌ (ဝါရ) ရှစ်ပါးတို့လည်းကောင်း ဤသို့ ရဟန်းယောက်ျားတို့၏ ဝိဘင်း၌ ဤတစ်ဆယ့် ခြောက်ဝါရတို့သည်ဖြစ်ကုန်၏။ ရဟန်းမိန်းမတို့၏ ဝိဘင်း၌လည်း တစ်ဆယ့်ခြောက် ဝါရတို့သည် ဖြစ်ကုန်၏။
အန္တရပေယျာလအပြားတို့လည်းကောင်း၊ ဧကုတ္တရိကလည်းကောင်း၊ ပဝါရဏာစသည်တို့၏ အစ အလယ် အဆုံး သုံးပါးကို မေးခြင်း ဖြေခြင်း အကျိုးထူးအရာတို့လည်းကောင်း ဤသည်တို့ကားမဟာဝဂ်၏ အကျဉ်းချုပ်တည်း။ ဤကား အကျဉ်းချုပ်အပြီးတည်း။
--ဂါထာသင်္ဂဏိက
၁ - ခုနစ်ပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်သော သိက္ခာပုဒ်
֍ ၃၃၅
။ (ဥပါလိ) သင်သည် လက်ဝဲတစ်ဖက် ပခုံးထက်၌ ဧကသီကို စံပယ်တင်၍ လက်အုပ်ကို ချီကာတောင့်တနိုး၏သို့ အဘယ့်ကြောင့် ဤအရပ်သို့ လာသနည်း။မြတ်စွာဘုရား နှစ်ပါးသော (ရဟန်းယောက်ျား, ရဟန်းမိန်းမ) ဝိနည်းတို့၌ ပညတ်အပ်ကုန်သောဥပုသ်နေ့တို့၌ အကျဉ်းပြအပ်သည့်အဖြစ်သို့ ရောက်ကုန်သော သိက္ခာပုဒ်တို့သည် အဘယ်မျှဖြစ်ပါကုန်သနည်း၊ အဘယ်မျှလောက်သော မြို့တို့၌ ပညတ်တော်မူအပ်ပါကုန်သနည်း။
(ဥပါလိ) သင်၏ အမေးပြဿနာသည် ကောင်း၏။ အသင့်အားဖြင့် (ငါ့ကို) မေးလျှောက်၏၊ ကောင်းပြီ၊ လိမ္မာလောက်သော အခြင်းအရာအားဖြင့် သင့်အား ငါဖြေကြားအံ့။
(ဥပါလိ) နှစ်ပါးသော ဝိနည်းတို့၌ ပညတ်အပ်ကုန်သော ဥပုသ်နေ့တို့၌ အကျဉ်းပြအပ်သည့် အဖြစ်သို့ရောက်ကုန်သော သိက္ခာပုဒ်တို့သည် သုံးရာငါးဆယ်တို့ ဖြစ်ကုန်၏။ ခုနစ်ပြည်တို့၌ ပညတ် အပ်ကုန်၏။
(မြတ်စွာဘုရား) အဘယ်ခုနစ်ပြည်တို့၌ ပညတ်အပ်ပါကုန်သနည်း၊ တောင်းပန်ပါ၏၊ အသျှင်ဘုရားသည် ထိုပြဿနာကို အကျွန်ုပ်အား ဖြေကြားတော်မူပါလော့၊ ထိုဖြေကြားသော စကားစဉ်ကို ဝမ်းထဲ၌့သိုမှီး၍ ကျင့်ပါကုန်အံ့၊ တပည့်တော်တို့အား စီးပွါးခြင်းငှါ ဖြစ်ရာပါ၏။
(ဥပါလိ) ဝေသာလီ, ရာဇဂြိုဟ်, သာဝတ္ထိ, အာဠဝီ, ကောသမ္ဗီ, သက္ကတိုင်း, ဘဂ္ဂတိုင်းတို့၌ ပညတ်တော်မူအပ်ကုန်၏။
(မြတ်စွာဘုရား) အဘယ်မျှလောက်သော သိက္ခာပုဒ်တို့ကို ဝေသာလီပြည်၌ ပညတ်အပ်ပါကုန် သနည်း၊ အဘယ်မျှလောက်သော သိက္ခာပုဒ်တို့ကို ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ ပညတ်ခြင်းကို ပြုအပ်ပါကုန်သနည်း၊ သာဝတ္ထိပြည်၌ အဘယ်မျှလောက်သော သိက္ခာပုဒ်တို့ကို ပညတ်အပ်ကုန်သည် ဖြစ်ပါကုန်သနည်း၊ အဘယ်မျှလောက်သော သိက္ခာပုဒ်တို့ကို အာဠဝီပြည်၌ (ပညတ်ခြင်းကို) ပြုအပ်ပါကုန်သနည်း။
အဘယ်မျှလောက်သော သိက္ခာပုဒ်တို့ကို ကောသမ္ဗီပြည်၌ ပညတ်အပ်ပါကုန်သနည်း။ အဘယ်မျှလောက်သော သိက္ခာပုဒ်တို့ကို သက္ကတိုင်းတို့၌ ဟောအပ်ပါကုန်သနည်း၊ အဘယ်မျှလောက်သောသိက္ခာပုဒ် တို့ကို ဘဂ္ဂတိုင်းတို့၌ ပညတ်အပ်ပါကုန်သနည်း၊ ထိုအမေးပြဿနာကို မေးလျှောက်အပ်သောအသျှင် ဘုရားသည် တပည့်တော်အား ဖြေကြားတော်မူပါလော့။
(ဥပါလိ) သိက္ခာပုဒ်ဆယ်ပါးတို့ကို ဝေသာလီပြည်၌ ပညတ်အပ်ကုန်၏၊ သိက္ခာပုဒ်နှစ်ဆယ့်တစ်ပါး တို့ကိုရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ (ပညတ်ခြင်းကို) ပြုအပ်ကုန်၏၊ ခြောက်ပါးယုတ်သုံးရာ (နှစ်ရာကိုးဆယ့်လေးပါး) သော အလုံးစုံသော သိက္ခာပုဒ်တို့ကို သာဝတ္ထိပြည်၌ (ပညတ်ခြင်းကို) ပြုအပ်ကုန်၏။
သိက္ခာပုဒ်ခြောက်ပါးတို့ကို အာဠဝီပြည်၌ ပညတ်တော်မူအပ်ကုန်၏၊ သိက္ခာပုဒ်ရှစ်ပါးတို့ကိုကောသမ္ဗီပြည်၌ (ပညတ်ခြင်းကို) ပြုအပ်ကုန်၏၊ သိက္ခာပုဒ်ရှစ်ပါးတို့ကို သက္ကတိုင်းတို့၌ ဟောအပ်ကုန်၏၊ သိက္ခာပုဒ်သုံးပါးတို့ကို ဘဂ္ဂတိုင်းတို့၌ ပညတ်အပ်ကုန်၏။
ဝေသာလီပြည်၌ ပညတ်အပ်ကုန်သော သိက္ခာပုဒ်ဆယ်ပါးတို့ကိုဟုတ်မှန်သော အလျောက် နာလော့။
--မေထုနသိက္ခာပုဒ်၊ မနုဿဝိဂ္ဂဟသိက္ခာပုဒ်၊ ဥတ္တရိမနုဿဓမ္မသိက္ခာပုဒ်၊ အတိရေကစီဝရသိက္ခာပုဒ်၊ သုဒ္ဓကာဠကသိက္ခာပုဒ်၊ ဘူတာရောစနသိက္ခာပုဒ်၊ ပရမ္ပရဘောဇနသိက္ခာပုဒ်၊ ဒ န္တပေါနသိက္ခာပုဒ်နှင့် တကွအစေလကသိက္ခာပုဒ်၊ ရဟန်းမိန်းမတို့၌လည်း ဟောအပ်သော အက္ကောသသိက္ခာပုဒ်၊ ဤသိက္ခာပုဒ်ဆယ်ပါးတို့ကို ဝေသာလီပြည်၌ (ပညတ်ခြင်းကို) ပြုအပ်ကုန်၏။
ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ ပညတ်အပ်ကုန်သော သိက္ခာပုဒ်နှစ်ဆယ့်တစ်ပါးတို့ကိုဟုတ်မှန်သောအလျောက်နာလော့။
အဒိန္နာဒါနသိက္ခာပုဒ်၊ ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ (ပညတ်အပ်သော) နှစ်ပါးသော ပဌမဒုဋ္ဌဒေါသသိက္ခာပုဒ်, ဒုတိယဒုဋ္ဌဒေါသသိက္ခာပုဒ်၊ နှစ်ပါးလည်းဖြစ်သော သံဃဘေဒသိက္ခာပုဒ်၊ ဘေဒါနုဝတ္တကသိက္ခာပုဒ်။
အညာတိကစီဝရပဋိဂ္ဂဟဏသိက္ခာပုဒ်၊ ရူပိယသံဝေါဟာရသိက္ခာပုဒ်၊ သုတ္တဝိညာပနသိက္ခာပုဒ်၊ ဥဇ္ဈာပနကသိက္ခာပုဒ်နှင့်တကွ ဘိက္ခုနီပရိပါစိတပိဏ္ဍပါတသိက္ခာပုဒ်၊ ဂဏဘောဇနသိက္ခာပုဒ်၊ ဝိကာလဘောဇနသိက္ခာပုဒ်၊ စာရိတ္တသိက္ခာပုဒ်၊ ဩရေနဒ္ဓမာသနှာနသိက္ခာပုဒ်၊ ဦနဝီသတိဝဿသိက္ခာပုဒ်။
စီဝရံ ဒတွာ ခီယနသိက္ခာပုဒ်၊ ဝေါသာသသိက္ခာပုဒ်၊ ဂိရဂ္ဂသမဇ္ဇသိက္ခာပုဒ်၊ အန္တောဝဿစာရိကစရဏသိက္ခာပုဒ်၊ ဝဿစာရိကပက္ကမနသိက္ခာပုဒ်၊ ပါရိဝါသိကဆန္ဒဒါနသိက္ခာပုဒ်နှင့်တကွ နှစ်ဆယ့်တစ်ပါးသော ထိုသိက္ခာပုဒ်တို့ကို ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ (ပညတ်ခြင်းကို) ပြုအပ်ကုန်၏။
သာဝတ္ထိပြည်၌ ပညတ်အပ်ကုန်သော သိက္ခာပုဒ်တို့ကိုဟုတ်မှန်သော အလျောက် နာလော့။
ဘိက္ခုနီ ပါရာဇိကသိက္ခာပုဒ်လေးပါး၊ သံဃာဒိသိသ်တစ်ဆယ့်ခြောက်ပါး။
အနိယတနှစ်ပါး၊ နိဿဂ္ဂိပါစိတ်နှစ်ဆယ့်လေးပါး၊ ခုဒ္ဒကသိက္ခာပုဒ် တစ်ရာ့ငါးဆယ့်ခြောက်ပါး။
ပါဋိဒေသနီသိက္ခာပုဒ် ဆယ်ပါး၊ သေခိယ ခုနစ်ဆယ့်နှစ်ပါးအားဖြင့် ခြောက်ပါးယုတ် သုံးရာ (၂၉၄ ပါး) သော အလုံးစုံသော သိက္ခာပုဒ်တို့ကို သာဝတ္ထိပြည်၌ (ပညတ်ခြင်းကို) ပြုအပ်ကုန်၏။
အာဠဝီပြည်၌ ပညတ်အပ်ကုန်သော သိက္ခာပုဒ်တို့ကိုဟုတ်မှန်သော အလျောက် နာလော့။
ကုဋိကာရသိက္ခာပုဒ်၊ ကောသိယမိဿကသန္ထတသိက္ခာပုဒ်၊ အနုပသမ္ပန္နသဟသေယျသိက္ခာပုဒ်၊ ပထဝီခဏနသိက္ခာပုဒ်၊ ဘူတဂါမသိက္ခာပုဒ်၊ သပါဏောဒကသိဉ္စနသိက္ခာပုဒ်၊ ဤသိက္ခာပုဒ် ခြောက်ပါးတို့ကိုအာဠဝီပြည်၌ (ပညတ်ခြင်းကို) ပြုအပ်ကုန်၏။
ကောသမ္ဗီပြည်၌ ပညတ်အပ်ကုန်သော သိက္ခာပုဒ်တို့ကိုဟုတ်မှန်သော အလျောက် နာလော့။
မဟလ္လကဝိဟာရသိက္ခာပုဒ်၊ ဒုဗ္ဗစသိက္ခာပုဒ်၊ အညဝါဒကသိက္ခာပုဒ်၊ ယာဝဒွါရကောသသိက္ခာပုဒ်၊ သုရာပါနသိက္ခာပုဒ်၊ အနာဒရိယသိက္ခာပုဒ်၊ သဟဓမ္မိကသိက္ခာပုဒ်၊ သုရုသုရုကာရကသိက္ခာပုဒ်နှင့် တကွရှစ်ပါးတို့တည်း။
သက္ကတိုင်းတို့၌ ပညတ်အပ်ကုန်သော သိက္ခာပုဒ်တို့ကိုဟုတ်မှန်သော အလျောက် နာလော့။
ဧဠကလောမဓောဝါပနသိက္ခာပုဒ်၊ ဦနပဉ္စဗန္ဓနပတ္တသိက္ခာပုဒ်၊ ဘိက္ခုနုပဿယဩဝါဒသိက္ခာပုဒ်၊ တတုတ္တရိဘေသဇ္ဇဝိညာပနသိက္ခာပုဒ်၊ သူစိဃရသိက္ခာပုဒ်၊ စတုတ္ထပါဋိဒေသနီသိက္ခာပုဒ်၊ ရဟန်းမိန်းမတို့၌ ဟောအပ်သော ဥဒကသုဒ္ဓိသိက္ခာပုဒ်နှင့်တကွ ဩဝါဒုပဂမနသိက္ခာပုဒ်၊ ဤသိက္ခာပုဒ်ရှစ်ပါးတို့ကို ကပိလဝတ်ပြည်၌ဟောဆိုအပ်ကုန်၏။
ဘဂ္ဂတိုင်းတို့၌ ပညတ်အပ်ကုန်သော သိက္ခာပုဒ်တို့ကိုဟုတ်မှန်သော အလျောက် နာလော့။
ကောင်းစွာ ဆောက်တည်၍ ချုပ်သော ဝိသိဗ္ဗနသိက္ခာပုဒ်၊ သာမိသဟတ္ထသိက္ခာပုဒ်၊ သသိတ္ထကသိက္ခာပုဒ်တို့ကို (ဘဂ္ဂတိုင်းတို့၌ ပညတ်အပ်ကုန်၏)။
--ပါရာဇိကလေးပါး၊ သံဃာဒိသိသ်ခုနစ်ပါး၊ နိဿဂ္ဂိရှစ်ပါး၊ ခုဒ္ဒကသိက္ခာပုဒ် သုံးဆယ့်နှစ်ပါး။
ပါဋိဒေသနီသိက္ခာပုဒ်နှစ်ပါး၊ သေခိယသိက္ခာပုဒ်သုံးပါး၊ ဤငါးဆယ့်ခြောက်ပါးသော သိက္ခာပုဒ်တို့ကိုနေမင်း၏ အဆွေဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် မြို့ခြောက်မြို့၌ ပညတ်တော်မူအပ်ကုန်၏။
ခြောက်ပါးယုတ်သုံးရာသော အလုံးစုံသော သိက္ခာပုဒ်တို့ကို မဟာကရုဏာရှိတော်မူသော များစွာသောအခြံအရံရှိတော်မူသော ဂေါတမမြတ်စွာဘုရားသည် သာဝတ္ထိပြည်၌ (ပညတ်ခြင်းကို) ပြုအပ်ကုန်၏။
၂ - ဝိပတ္တိ လေးပါး
֍ ၃၃၆
။ မြတ်စွာဘုရား အသျှင်ဘုရားအား အကြင်အမေးပြဿနာကို မေးလျှောက်ပါ၏၊ ထိုထိုအမေးပြဿနာကို တပည့်တော်တို့အား ဟောကြားတော်မူ၏၊ မဖောက်မပြန်သော အခြင်းအရာအားဖြင့်ဖြေကြားတော်မူ၏၊ တစ်ပါးသော အမေးပြဿနာကို အသျှင်ဘုရားကို မေးလျှောက်ပါအံ့၊ တိုက်တွန်းပါ၏၊ ထိုအမေးပြဿနာကို ဟောကြားတော်မူပါ။လေးသော အာပတ် ပေါ့သော အာပတ်ကိုလည်းကောင်း၊ အကြွင်းရှိသော အာပတ် အကြွင်းမရှိသော အာပတ်ကိုလည်းကောင်း၊ ရုန့်ရင်းသောအာပတ် မရုန့်ရင်းသော အာပတ်ကိုလည်းကောင်း ယာဝတတိယကအာပတ်တို့ကိုလည်းကောင်း။
ဆက်ဆံသော အာပတ်ကိုလည်းကောင်း၊ မဆက်ဆံသော အာပတ်ကိုလည်းကောင်း၊ ဝေဖန်ခြင်းတို့ကိုလည်းကောင်း ငြိမ်းအေးကြောင်း (သမထ) တို့ကိုလည်းကောင်း ထိုအလုံးစုံတို့ကို ထင်ရှားပြုတော်မူပါလော့၊ ယခု အသျှင်ဘုရား၏ စကားတော်ကို (အကျွန်ုပ်တို့သည်) နာပါကုန်အံ့။
လေးသော အာပတ်သုံးဆယ့်တစ်ပါးတို့တွင် (ပါရာဇိကအာပတ်) ရှစ်ပါးတို့သည် အကြွင်းမရှိသောအာပတ်တို့ မည်ကုန်၏၊ လေးသော အာပတ်တို့သည် ရုန့်ရင်းသော အာပတ်တို့ မည်ကုန်၏၊ အာပတ်သည် သီလဝိပတ္တိ မည်၏။
ပါရာဇိကကိုလည်းကောင်း၊ သံဃာဒိသိသ်ကိုလည်းကောင်း ‘သီလဝိပတ္တိ’ဟူ၍ ဆိုအပ်၏။
ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်လည်းကောင်း၊ ပါစိတ်အာပတ်လည်းကောင်း၊ ပါဋိဒေသနီအာပတ်လည်းကောင်း၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်လည်းကောင်း၊ ရယ်မြူးလိုသည် ဖြစ်၍ ဆဲရေးသော ရဟန်း၏ ဒုဗ္ဘာသီအာပတ်လည်းကောင်း ဤအာပတ်ငါးမျိုးကို ‘အာစာရဝိပတ္တိ’ဟူ၍ သမုတ်အပ်၏။
မသူတော်တရားတို့သည် ထက်ဝန်းကျင်ခြံရံအပ်ကုန်သည် ဖြစ်၍ ပညာမဲ့သည့် မောဟဖုံးလွှမ်းခံရသူတို့သည် ချွတ်ယွင်းဖောက်ပြန်သော မမှန်သော အယူကို ယူကုန်၏၊ မြတ်စွာဘုရားကို စွပ်စွဲကုန်၏၊ ဤသို့ အယူဖောက်ပြန်၍ ယူခြင်း စွပ်စွဲခြင်းကို ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိဟူ၍ ဆိုအပ်၏။
--အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် ယုတ်ညံ့သော အလိုရှိသည်ဖြစ်၍ အလိုရမ္မက် နှိပ်စက်အပ်သည်ဖြစ်၍ ထင်ရှားမရှိဘဲ မဟုတ်မမှန်ဘဲ ဥတ္တရိမနုဿဓမ္မ (လူတို့၏ ကုသိုလ်ကမ္မပထတရားဆယ်ပါးထက် လွန်မြတ်သော ဈာန်မဂ်ဖိုလ်တရား) ကို ပြောဆို၏၊
အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် အောင်သွယ်ခြင်းသို့ ရောက်၏။
အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် ‘သင့်ကျောင်း၌ နေသော ရဟန်းသည်ရဟန္တာတည်း’ဟု ပြောဆို၏။
အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် ရဟန်းသည် ပဏီတဘောဇဉ်တို့ကို မိမိအကျိုးငှါ တောင်း၍ စား၏။
အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် ရဟန်းမိန်းမသည် ပဏီတဘောဇဉ်တို့ကိုမိမိအကျိုးငှါ တောင်း၍ စား၏။
အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် ဟင်းကိုလည်းကောင်း၊ ဆွမ်း'ထမင်း'ကိုလည်းကောင်း မနာမဖျားပဲ မိမိအကျိုးငှါ တောင်း၍ စား၏။
ဤအာပတ်ခြောက်ပါးတို့ကို အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းပျက်စီးခြင်း ‘အာဇီဝဝိပတ္တိ’ဟူ၍ သမုတ်အပ်၏။
(ဥပါလိ) တစ်ဆယ့်တစ်ပါးသော ယာဝတတိယကတို့ကိုဟုတ်မှန်သော အလျောက် နာလော့။
ဥက္ခိတ္တာနုဝတ္တကသိက္ခာပုဒ်၊ ယာဝတတိယက သံဃာဒိသိသ်ရှစ်ပါး၊ အရိဋ္ဌသိက္ခာပုဒ်၊ စဏ္ဍကာဠီသိက္ခာပုဒ်၊ ဤသိက္ခာပုဒ် တစ်ဆယ့်တစ်ပါးတို့သည် ယာဝတတိယက မည်ကုန်၏၊
၃ - ဆေဒနက အာပတ်စသည်
֍ ၃၃၇
။ နေမင်း၏ အဆွေဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် ပညတ်တော်မူအပ်သော ဆေဒနကသိက္ခာပုဒ်တို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း။ ဘေဒနကသိက္ခာပုဒ်တို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း။ ဥဒ္ဒါလကသိက္ခာပုဒ်တို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း။ အနညပါစိတ်တို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း။ ဘိက္ခုသမ္မုတိတို့သည်အဘယ်မျှတို့နည်း။ သာမီစိတို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း။ ပရမတို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း။ ဇာနံဟူ၍ပညတ်အပ်သော သိက္ခာပုဒ်တို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း။နေမင်း၏ အဆွေဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် ပညတ်တော်မူအပ်သော ဆေဒနကအာပတ်တို့သည် ခြောက်ပါးတို့တည်း။ ဘေဒနကအာပတ်သည် တစ်ပါးသာတည်း။ ဥဒ္ဒါလကအာပတ်သည်တစ်ပါးသာတည်း။ အနညပါစိတ်တို့သည် လေးပါးတို့တည်း။ ဘိက္ခုသမ္မုတိတို့သည် လေးပါးတို့တည်း။ သာမီစိတို့သည် ခုနစ်ပါးတို့တည်း။ ပရမတို့သည် တစ်ဆယ့်လေးပါးတို့တည်း။ ဇာနံဟူ၍ ပညတ်အပ်သော သိက္ခာပုဒ်တို့သည် တစ်ဆယ့်ခြောက်ပါးတို့တည်း။
--၄ - အသာဓာရဏ အာပတ်စသည်
֍ ၃၃၈
။ နှစ်ရာနှစ်ဆယ်သော သိက္ခာပုဒ်တို့သည် ရဟန်းယောက်ျားတို့အား ဥပုသ်နေ့တို့၌ အကျဉ်းပြအပ်သည့်အဖြစ်သို့ ရောက်ကုန်၏။သုံးရာလေးပါးသော သိက္ခာပုဒ်တို့သည် ရဟန်းမိန်းမတို့အား ဥပုသ်နေ့တို့၌ အကျဉ်းပြအပ်သည့်အဖြစ်သို့ ရောက်ကုန်၏။
ရဟန်းယောက်ျားတို့၏ လေးဆယ့်ခြောက်ပါးသော သိက္ခာပုဒ်တို့သည် ရဟန်းမိန်းမတို့နှင့် မဆက်ဆံကုန်၊ ရဟန်းမိန်းမတို့၏ တစ်ရာ့သုံးဆယ်သော သိက္ခာပုဒ်တို့သည် ရဟန်းယောက်ျားတို့နှင့် မဆက်ဆံကုန်။
ရဟန်းယောက်ျား ရဟန်းမိန်းမနှစ်ဦးတို့၏ အသာဓာရဏသိက္ခာပုဒ်တို့သည် တစ်ရာ့ခုနစ်ဆယ့်ခြောက်ပါးတို့တည်း၊ တစ်ရာ့ ခုနစ်ဆယ့်လေးပါးသော သိက္ခာပုဒ်တို့သည် ရဟန်းယောက်ျား ရဟန်းမိန်းမနှစ်ဦးတို့အား တူသော အကျင့်သိက္ခာပုဒ် ရှိကုန်၏။
(ဥပါလိ) ရဟန်းယောက်ျားတို့အား ဥပုသ်နေ့တို့၌ အကျဉ်းပြအပ်သည့်အဖြစ်သို့ ရောက်ကုန်သောသိက္ခာပုဒ် နှစ်ရာ့နှစ်ဆယ်တို့ကိုဟုတ်မှန်သော အလျောက် နာလော့။
ပါရာဇိကလေးပါး၊ သံဃာဒိသိသ်တစ်ဆယ့်သုံးပါး၊ အနိယတနှစ်ပါး၊ နိဿဂ္ဂိပါစိတ်သုံးဆယ်။
ခုဒ္ဒကသိက္ခာပုဒ်ကိုးဆယ့်နှစ်ပါး၊ ပါဋိဒေသနီ လေးပါး၊ သေခိယခုနစ်ဆယ့်ငါးပါး၊ ဤနှစ်ရာ့နှစ်ဆယ်သော ရဟန်းယောက်ျားတို့၏ သိက္ခာပုဒ်တို့သည် ဥပုသ်နေ့တို့၌ အကျဉ်းပြအပ်သည့် အဖြစ်သို့ ရောက်ကုန်၏။
(ဥပါလိ) ရဟန်းမိန်းမတို့အား ဥပုသ်နေ့တို့၌ အကျဉ်းပြအပ်သည့်အဖြစ်သို့ ရောက်သော သိက္ခာပုဒ်သုံးရာလေးပါးတို့ကိုဟုတ်မှန်သောအလျောက် နာလော့။
--ပါရာဇိကရှစ်ပါး၊ သံဃာဒိသိသ်တစ်ဆယ့်ခုနစ်ပါး၊ နိဿဂ္ဂိပါစိတ်သုံးဆယ်၊ ခုဒ္ဒကသိက္ခာပုဒ် တစ်ရာ့ခြောက်ဆယ့်ခြောက်ပါး။
ပါဋိဒေသနီသိက္ခာပုဒ်ရှစ်ပါး၊ သေခိယသိက္ခာပုဒ်ခုနစ်ဆယ့်ငါးပါး၊ ဤသုံးရာ့လေးပါးသော ရဟန်းမိန်းမတို့၏ သိက္ခာပုဒ်တို့သည် ဥပုသ်နေ့တို့၌ အကျဉ်းပြအပ်သည့် အဖြစ်သို့ ရောက်ကုန်၏။
(ဥပါလိ) ရဟန်းမိန်းမတို့နှင့် မဆက်ဆံသော ရဟန်းယောက်ျားတို့၏ သိက္ခာပုဒ် လေးဆယ့်ခြောက်ပါးတို့ကိုဟုတ်မှန်သောအလျောက် နာလော့။
သံဃာဒိသိသ်ခြောက်ပါး၊ အနိယတနှစ်ပါးတို့နှင့်တကွရှစ်ပါး၊ နိဿဂ္ဂိတစ်ဆယ့်နှစ်ပါးတို့နှင့် တကွ နှစ်ဆယ်။
ခုဒ္ဒကသိက္ခာပုဒ် နှစ်ဆယ့်နှစ်ပါး၊ ပါဋိဒေသနီသိက္ခာပုဒ် လေးပါး၊ ရဟန်းယောက်ျားတို့၏ ဤလေးဆယ့်ခြောက်ပါးသော သိက္ခာပုဒ်တို့သည် ရဟန်းမိန်းမတို့နှင့် မဆက်ဆံကုန်။
(ဥပါလိ) ရဟန်းယောက်ျားတို့နှင့် မဆက်ဆံသော ရဟန်းမိန်းမတို့၏ တစ်ရာ့သုံးဆယ်သောသိက္ခာပုဒ်တို့ကိုဟုတ်မှန်သောအလျောက် နာလော့။
ပါရာဇိကလေးပါး၊ သံဃာဒိသိသ်ဆယ်ပါး၊ နိဿဂ္ဂိပါစိတ်တစ်ဆယ့်နှစ်ပါ၊ ခုဒ္ဒကအာပတ်ကိုးဆယ့်ခြောက်ပါး။
ပါဋိဒေသနီရှစ်ပါး၊ ရဟန်းမိန်းမတို့၏ ဤတစ်ရာ့သုံးဆယ်သော အာပတ်တို့သည် ရဟန်းယောက်ျားတို့နှင့် မဆက်ဆံကုန်။
(ဥပါလိ) ရဟန်းမိန်းမ ရဟန်းယောက်ျားနှစ်ဦးတို့၏ အသာဓာရဏဖြစ်ကုန်သော တစ်ရာ့ခုနစ်ဆယ့်ခြောက်ပါးသော သိက္ခာပုဒ်တို့ကိုဟုတ်မှန်သောအလျောက် နာလော့။
ပါရာဇိကလေးပါး၊ သံဃာဒိသိသ်တစ်ဆယ့်ခြောက်ပါး၊ အနိယတနှစ်ပါး၊ နိဿဂ္ဂိပါစိတ်နှစ်ဆယ့် လေးပါး။
ခုဒ္ဒကအာပတ်တစ်ရာ့တစ်ဆယ့်ရှစ်ပါး၊ ပါဋိဒေသနီအာပတ်တစ်ဆယ့်နှစ်ပါး၊ ဤတစ်ရာ့ခုနစ်ဆယ့်ခြောက်ပါးသော သိက္ခာပုဒ်တို့သည် ရဟန်းမိန်းမ ရဟန်းယောက်ျားနှစ်ဦးတို့နှင့် မဆက်ဆံကုန်။
(ဥပါလိ) ရဟန်းမိန်းမ ရဟန်းယောက်ျားနှစ်ဦးတို့အား တူမျှသော အကျင့်သိက္ခာရှိသော တစ်ရာ့ခုနစ်ဆယ့်လေးပါးသော ထိုသိက္ခာပုဒ်တို့ကိုဟုတ်မှန်သောအလျောက် နာလော့။
ပါရာဇိကလေးပါး၊ သံဃာဒိသိသ်ခုနစ်ပါး၊ နိဿဂ္ဂိပါစိတ် တစ်ဆယ့်ရှစ်ပါး၊ ခုဒ္ဒကအာပတ်ခုနစ်ဆယ်တိတိ၊ သေခိယခုနစ်ဆယ့်ငါးပါး၊ ဤတစ်ရာ့ခုနစ်ဆယ့်လေးပါးတို့သည် နှစ်ဦးသားတို့အား တူမျှသောအကျင့်သိက္ခာရှိကုန်၏။
ပါရာဇိကရှစ်ပါးတို့သည် ဝေးစွာ စွန့်အပ်သော တရားတို့ ဖြစ်ကုန်၏၊ နုတ်အပ်ပြီးသော ထန်းပင်ရာနှင့်တူသော ဥပမာရှိကုန်၏၊ ဖက်ရွက်ရော်ကဲ့သို့လည်းကောင်း၊ (ကွဲသော) ကျောက်ဖျာကြီးကဲ့သို့လည်းကောင်း၊ ဦးခေါင်းပြတ်ပြီးသော လူ (ယောက်ျား) ကဲ့သို့လည်းကောင်း၊ လည်ဆစ်ပြတ်ပြီးသောထန်းပင်ကဲ့သို့လည်းကောင်း ထို (ပါရာဇိက) သို့ ရောက်သော ရဟန်းတို့သည် (ပကတိသီလမရှိသဖြင့်) စည်ပင် ပြန့်ပွားခြင်း မရှိကြတော့ကုန်။
သံဃာဒိသိသ်နှစ်ဆယ့်သုံးပါး၊ အနိယတနှစ်ပါး၊ နိဿဂ္ဂိပါစိတ်လေးဆယ့်နှစ်ပါး၊ ပါစိတ်တစ်ရာ့ရှစ်ဆယ့်ရှစ်ပါး၊ ပါဋိဒေသနီတစ်ဆယ့်နှစ်ပါး၊ သေခိယခုနစ်ဆယ့်ငါးပါးတို့သည် သမ္မုခါဝိနယ၊ ပဋိညာတကရဏ၊ တိဏဝတ္ထာရကဝိနည်းကံဟူသော သုံးပါးသော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်၏။
ဥပုသ်နှစ်ပါး၊ ပဝါရဏာနှစ်ပါး၊ ကံလေးပါးတို့ကို မြတ်စွာဘုရားသည် ဟောတော်မူအပ်ကုန်၏။
ပါတိမောက်ပြခြင်းတို့သည် (ရဟန်းယောက်ျားတို့အား ) ငါးပါးတို့သာ, (ရဟန်းမိန်းမတို့အား ) လေးပါးတို့သာ ဖြစ်ကုန်၏၊ တစ်ပါးသော အပြားအားဖြင့် မဖြစ်ကုန်။ အာပတ်အစုတို့သည်လည်း ခုနစ်ပါးတို့သည် ဖြစ်ကုန်၏။ အဓိကရုဏ်းလေးပါးတို့သည် ခုနစ်ပါးသောသမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်၏။ (သမထ) နှစ်ပါးတို့ဖြင့် (ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းသည်၊ (သမထ) လေးပါးတို့ဖြင့် (အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည်)၊ (သမထ) သုံးပါးတို့ဖြင့် (အာပတ္တာဓိကရုဏ်းသည်)၊ (သမထ) တစ်ပါးဖြင့် ကိစ္စာဓိကရုဏ်းသည် ငြိမ်းအေး၏။
--၅-ပါရာဇိကအာပတ်စသည်
֍ ၃၃၉
။ (ဥပါလိ) ပါရာဇိကဟူ၍ ဟောအပ်သော အာပတ်ကိုဟုတ်မှန်သောအလျောက် နာလော့။ပါရာဇိကကျသော ပုဂ္ဂိုလ်သည် (အကြင့်ကြောင့်) သာသနာတော်မှ ရွေ့လျော၏၊ ချွတ်ယွင်း၏၊ ပျက်စီး၏၊ (သံဃာမှ) နှင်ထုတ်အပ်၏၊ ထိုပုဂ္ဂိုလ်၌ (ဥပုသ် ပဝါရဏာစသော) ပေါင်းဖော်ခြင်းသည် မရှိ၊ ထို့ကြောင့် ဤအာပတ်ကို ပါရာဇိကဟူ၍ ဆိုအပ်၏။
(ဥပါလိ) သံဃာဒိသိသ်ဟူ၍ ဟောအပ်သော အာပတ်ကိုဟုတ်မှန်သောအလျောက် နာလော့။
(အကြင့်ကြောင့်) သံဃာသည်သာ ပရိဝါသ်ကို ပေးရ၏၊ အရင်းသို့ ငင်ရ၏၊ မာနတ်ကို ပေးရ၏၊ အဗ္ဘာန် (သံဃာ့ဘောင်သို့) သွင်းရ၏၊ ထို့ကြောင့် ဤအာပတ်ကို သံဃာဒိသိသ်ဟူ၍ ဆိုအပ်၏။
(ဥပါလိ) အနိယတဟူ၍ ဟောအပ်သော ထိုအာပတ်ကိုဟုတ်မှန်သောအလျောက် နာလော့။
(အကြင့်ကြောင့်) မမြဲ၊ မြဲသည်မဟုတ်၊ သိက္ခာပုဒ်ကို အမြဲမရှိသောအားဖြင့် ပြုအပ်၏၊ အာပတ်သုံးပါးတို့တွင် တစ်ပါးပါးသော အာပတ်တို့ကို ပြုအပ်၏၊ (ထို့ကြောင့်) အနိယတ ‘မမြဲသောအာပတ်’ဟူ၍ ဆိုအပ်၏။
(ဥပါလိ) ထုလ္လစ္စဉ်းဟူ၍ ဆိုအပ်သော အာပတ်ကိုဟုတ်မှန်သောအလျောက် နာလော့။ အကြင် ရဟန်းသည်လည်း ရဟန်းတစ်ပါး၏ အထံ၌ (ဒေသနာ) ကြား၏၊ အကြင်ရဟန်းသည်လည်း ထိုအာပတ်ကို ခံ၏၊ ထိုအာပတ်နှင့်တူသော (ကြီးသော ဒေသနာခံ) အပြစ်သည် မရှိ၊ ထို့ကြောင့် ထိုအာပတ်ကို ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်ဟူ၍ ဆိုအပ်၏။
(ဥပါလိ) နိဿဂ္ဂိဟူ၍ ဆိုအပ်သော အာပတ်ကိုဟုတ်မှန်သော အလျောက် နာလော့။ (အကြင့် ကြောင့်) သံဃာ၏ အလယ်၌သော်လည်းကောင်း၊ ဂိုဏ်း၏ အလယ်၌သော်လည်းကောင်း၊ ရဟန်းတစ်ပါး၏ အထံ၌သော်လည်းကောင်း တစ်ပြိုင်နက် (ဝတ္ထုကို) စွန့်၍ (ဒေသနာ) ကြားရ၏၊ ထို့ကြောင့် ထိုအာပတ်ကို နိဿဂ္ဂိအာပတ်ဟူ၍ ဆိုအပ်၏။
(ဥပါလိ) ပါစိတ်ဟူ၍ ဆိုအပ်သော အာပတ်ကိုဟုတ်မှန်သောအလျောက် နာလော့။ (အကြင့်ကြောင့်) ကုသိုလ်တရားကို ကျစေတတ်၏၊ အရိယာမဂ်ကို ချွတ်ယွင်းစေတတ်၏၊ စိတ်တွေဝေခြင်း၏ အကြောင်းဖြစ်၏၊ ထို့ကြောင့် ထိုအာပတ်ကို ပါစိတ်အာပတ်ဟူ၍ ဆိုအပ်၏။
(ဥပါလိ) ပါဋိဒေသနီဟူ၍ ဆိုအပ်သော အာပတ်ကိုဟုတ်မှန်သော အလျောက် နာလော့။ ရဟန်းသည် ဆွေမျိုးမတော်သူဖြစ်လျက် ငြိုငြင်ပင်ပန်းစွာ ရသော ရဟန်းမိန်းမ၏ ဘောဇဉ်ကို ကိုယ်တိုင် (မိမိလက်ဖြင့်) ခံယူ၍ စားအံ့၊ ကဲ့ရဲ့အပ်သော (ပါဋိဒေသနီ) အာပတ်ဟူ၍ ဆိုအပ်၏။
ဆွမ်းဖိတ်သော ဒါယကာအိမ်တို့၌ ဆွမ်းစားကုန်လတ်သော် ရဟန်းမိန်းမသည် အလိုဆန္ဒအားဖြင့် စီရင်အံ့၊ ထိုစီရင်ရာ၌ ရဟန်းမိန်းမကို မတားမြစ်ဘဲ ထိုအိမ်၌ စားအံ့၊ ကဲ့ရဲ့အပ်သော (ပါဋိဒေသနီ) အာပတ်ဟူ၍ ဆိုအပ်၏။
ယုံကြည်မှု ‘သဒ္ဓါ’ စိတ်ရှိသော ဥစ္စာနည်းပါး ဆင်းရဲသော ဒါယကာအိမ်သို့ သွား၍ မဖျားမနာဘဲ ထိုဒါယကာအိမ်၌ စားအံ့၊ ကဲ့ရဲ့အပ်သော (ပါဋိဒေသနီ) အာပတ်ဟူ၍ ဆိုအပ်၏။
--ရွံရှာဖွယ်နှင့်တကွ ဘေးဘျမ်းနှင့် တကွ ဖြစ်သော တောကျောင်း၌ နေသော အကြင်ရဟန်းသည် ကြိုတင်၍ မသိစေအပ် မပန်ကြားအပ်သော ခဲဖွယ်ဘောဇဉ်ကို ထိုအရံတွင်း၌ စားအံ့၊ (ထိုရဟန်းသည်) ကဲ့ရဲ့အပ်သော (ပါဋိဒေသနီ) အာပတ်သင့်၏ဟူ၍ ဆိုအပ်၏။
(အကြင်) ရဟန်းမိန်းမသည် ဆွေမျိုးမတော်သည် ဖြစ်လျက် သူတစ်ပါးတို့ မြတ်နိုးအပ်သော ထောပတ် ဆီ ပျား တင်လဲ ငါး အမဲကိုလည်းကောင်း၊ ထိုမှတစ်ပါး နို့ရည် နို့ဓမ်းကိုလည်းကောင်း ကိုယ်တိုင်တောင်းငြားအံ့၊ ထိုရဟန်းမိန်းမသည် မြတ်စွာဘုရား၏ သာသနာတော်၌ ကဲ့ရဲ့အပ်သော (ပါဋိဒေသနီ) အာပတ်သို့ ရောက်၏။
(ဥပါလိ) ဒုက္ကဋ်ဟူ၍ ဆိုအပ်သော အာပတ်ကိုဟုတ်မှန်သော အလျောက် နာလော့။ အကြင် အမှုသည်< ဟောတော်မူတိုင်း မကျင့်သည် ဖြစ်၍ ချွတ်လည်း ချွတ်ယွင်း၏၊ ဆန့်လည်း ဆန့်ကျင်၏၊ ချော်လည်း ချော်ချွတ်၏၊ ထိုအမှုသည် ဒုက္ကဋ်အာပတ် မည်၏။
(ဥပမာ) လူသည် မျက်မှောက်၌လည်းကောင်း၊ သို့မဟုတ် မျက်ကွယ်၌လည်းကောင်း အကြင် ယုတ်မာသော အမှုကို ပြု၏၊ ထိုယုတ်မာသော အမှုကို မကောင်းသဖြင့် ပြုအပ်သော အမှု ‘ဒုက္ကဋ’ဟူ၍ ပြောကြားကုန်သကဲ့သို့တည်း၊ ထိုကြောင့် ထိုအာပတ်ကို ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟူ၍ ဆိုအပ်၏။
(ဥပါလိ) ဒုဗ္ဘာသီဟူ၍ ဆိုအပ်သော အာပတ်ကိုဟုတ်မှန်သောအလျောက် နာလော့။ မကောင်း သဖြင့် ဆိုအပ်သော စကားသည် ဒုဗ္ဘာသိတ မည်၏။ အကြင်စကားအဖို့အစုသည် ညစ်ညမ်း၏၊ ထိုစကား အဖို့အစုသည်လည်း ဒုဗ္ဘာသိတ မည်၏။ အကြင့်ကြောင့် စင်စစ် ပညာရှိတို့သည် ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ထို့ကြောင့် ထိုအာပတ်ကို ဒုဗ္ဘာသီဟူ၍ ဆိုအပ်၏။
(ဥပါလိ) သေခိယဟူ၍ ဆိုအပ်သော သိက္ခာပုဒ်ကိုဟုတ်မှန်သောအလျောက် နာလော့။ ထိုသိက္ခာပုဒ်သည် ကျင့်ဆဲဖြစ်သော၊ ဖြောင့်မတ်သော နိဗ္ဗာန်လမ်းခရီးကို မှီသော သေက္ခပုဂ္ဂိုလ်၏ (မဂ်ဉာဏ်ရရေး အတွက်) အစလည်း ဖြစ်၏၊ အကျင့်လည်း ဖြစ်၏၊ အဦးလည်း ဖြစ်၏၊ ဣန္ဒြေကို စောင့်စည်းကြောင်း တရားလည်းဟုတ်၏၊ ကာယ, ဝစီနှစ်လီသော ဒွါရတို့ကို ပိတ်ဆို့ကြောင်းတရားလည်းဟုတ်၏၊ ဤသို့ သဘောရှိသော (အလားတူ) အကျင့်သိက္ခာသည် မရှိ၊ ထို့ကြောင့် ထိုသိက္ခာပုဒ်ကို သေခိယဟူ၍ ဆိုအပ်၏။
(အာပတ်ကို) ဖုံးလွှမ်းမူကား (အာပတ်အသစ် ထပ်၍ သင့်သဖြင့်) အလွန်စိုစွတ်၏၊
(ကုစားသောအားဖြင့်) ဖွင့်ပါမူကား (အဟောင်းအသစ်ဖြစ်သော အာပတ်တို့ဖြင့်) မစိုစွတ်၊ ထို့ကြောင့် (အာပတ်) ဖုံးလွှမ်းခြင်းကို (ကုစားသောအားဖြင့်) ဖွင့်ကုန်ရာ၏၊ ဤသို့ ဖွင့်ပါမူ ထိုအာပတ်သည် မစိုစွတ်။
တောအုပ်သည် သားသမင်တို့၏ မှီခိုရာ (လားရာ) ဖြစ်၏၊ ကောင်းကင်သည် အတောင်ရှိသော ငှက်တို့၏ မှီခိုရာ (လားရာ) ဖြစ်၏၊ ပျက်စီးခြင်းသည် သင်္ခတ တရားတို့၏ လားရာ ဖြစ်၏၊ နိဗ္ဗာန်သည် ရဟန္တာပုဂ္ဂိုလ်၏ လားရာ ဖြစ်၏။ ဤရွေ့ ဂါထာသင်္ဂဏိက ပြီး၏။
--ထိုဂါထာသင်္ဂဏိက၏ အကျဉ်းချုပ်
ခုနစ်ပါးသော ပြည်တို့၌ ပညတ်တော်မူအပ်သော သိက္ခာပုဒ်ကိုလည်းကောင်း၊
ပျက်စီးခြင်းလေးပါးတို့ကိုလည်းကောင်း၊ ရဟန်းယောက်ျား ရဟန်းမိန်းမတို့အား လည်း ကောင်း၊
ဆက်ဆံသော အာပတ် မဆက်ဆံသော အာပတ်တို့ကိုလည်းကောင်း၊ သာသနာတော်ကို ချီးမြှောက်ခြင်းငှါ ဤဂါထာတို့ဖြင့် အကျဉ်းပေါင်း၍ ဆိုခြင်း ‘ဂါထာ သင်္ဂဏိက'ကို ဆိုအပ်၏။
ဤကား အကျဉ်းချုပ်အပြီးတည်း။
ဂါထာသင်္ဂဏိက ပြီး၏။
--၅-ပါရာဇိကအာပတ်စသည်အဓိကရဏဘေဒ
၁-ဥက္ကောဋနဘေဒစသည်
֍ ၃၄၀
။ အဓိကရုဏ်းတို့သည် လေးပါးတို့တည်း။ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်း၊ အနုဝါဒါဓိကရုဏ်း၊ အာပတ္တာဓိကရုဏ်း၊ ကိစ္စာဓိကရုဏ်းအားဖြင့် အဓိကရုဏ်းတို့သည် ဤလေးပါးတို့တည်း။
ဤလေးပါးသော အဓိကရုဏ်းတို့ကို တားမြစ်ခြင်းတို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း။ ဤလေးပါးသောအဓိကရုဏ်းတို့ကို တားမြစ်ခြင်းတို့သည် ဆယ်ပါးတို့တည်း။
ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းကို တားမြစ်ခြင်း နှစ်ပါး၊
အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းကို တားမြစ်ခြင်း လေးပါး၊
အာပတ္တာဓိကရုဏ်းကို တားမြစ်ခြင်း သုံးပါး၊
ကိစ္စာဓိကရုဏ်းကို တားမြစ်ခြင်း တစ်ပါး၊
ဤလေးပါးသော အဓိကရုဏ်းတို့ကို တားမြစ်ခြင်းတို့သည် ဤဆယ်ပါးတို့တည်း။
ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းကို တားမြစ်သောသူသည် အဘယ်မျှသော သမထတို့ကို တားမြစ်သနည်း။
အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းကို တားမြစ်သောသူသည် အဘယ်မျှသော သမထတို့ကို တားမြစ်သနည်း။
အာပတ္တာဓိကရုဏ်းကို တားမြစ်သောသူသည် အဘယ်မျှသော သမထတို့ကို တားမြစ်သနည်း။
ကိစ္စာဓိကရုဏ်းကို တားမြစ်သောသူသည် အဘယ်မျှသော သမထတို့ကို တားမြစ်သနည်း။
ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းကို တားမြစ်သောသူသည် နှစ်ပါးသော သမထတို့ကို တားမြစ်၏။
အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းကို တားမြစ်သောသူသည် လေးပါးသော သမထတို့ကို တားမြစ်၏။
အာပတ္တာဓိကရုဏ်းကို တားမြစ်သောသူသည် သုံးပါးသော သမထတို့ကို တားမြစ်၏။
ကိစ္စာဓိကရုဏ်းကို တားမြစ်သောသူသည် တစ်ပါးသော သမထကို တားမြစ်၏။
֍ ၃၄၁
။ တားမြစ်ခြင်းတို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း၊ အဘယ်မျှသော အခြင်းအရာတို့ဖြင့် တားမြစ်ခြင်းသည် ဖြစ်သနည်း။ အဘယ်မျှလောက် အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ပုဂ္ဂိုလ်သည် အဓိကရုဏ်းကို တားမြစ့်သနည်း၊ အဘယ်မျှသော ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် အဓိကရုဏ်းကို တားမြစ်သည်ရှိသော် အာပတ်သို့ ရောက်ကုန်သနည်း။တားမြစ်ခြင်းတို့သည် တစ်ဆယ့်နှစ်ပါးတို့တည်း။ ဆယ်ပါးသော အခြင်းအရာတို့ဖြင့် တားမြစ်ခြင်းသည် ဖြစ်၏။ လေးပါးသော အင်္ဂါနှင့်ပြည့်စုံသော ပုဂ္ဂိုလ်သည် အဓိကရုဏ်းကို တားမြစ်၏။ လေးပါးသော ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် အဓိကရုဏ်းကို တားမြစ်သည်ရှိသော် အာပတ်သို့ ရောက်ကုန်၏။
တားမြစ်ခြင်း တစ်ဆယ့်နှစ်ပါးတို့သည် အဘယ်တို့နည်း။
ကံသည် ပြု၍ မပြီးသေး၊ ကံသည် မကောင်းသဖြင့် ပြုအပ်သော ကံတည်း၊ တစ်ဖန်ပြုထိုက်သောကံတည်း၊ (ပါဠိတော်စသည်ဖြင့်) မဆောင်အပ်သေး၊ (ပါဠိတော်စသည်ဖြင့်) မကောင်းသဖြင့်ဆောင်အပ်၏၊ တစ်ဖန် ပါဠိတော်စသည်ဖြင့် ဆောင်ထိုက်၏၊ မဆုံးဖြတ်အပ်သေး၊ မကောင်းသဖြင့်ဆုံးဖြတ်အပ်၏၊ တစ်ဖန် ဆုံးဖြတ်ထိုက်၏၊ မငြိမ်း (စဲ) သေး၊ မကောင်းသဖြင့် ငြိမ်း (စဲ) ၏၊ တစ်ဖန်ငြိမ်း (စဲ) ထိုက်၏၊ (ဤသို့) တားမြစ်ခြင်းတို့သည် ဤတစ်ဆယ့်နှစ်ပါးတို့တည်း။
--အဘယ်မျှလောက်သော ဆယ်ပါးသော အခြင်းအရာတို့ဖြင့် တားမြစ်ခြင်းသည် ဖြစ်ပွါးသနည်း။
ထိုကျောင်း၌ ဖြစ်သော အဓိကရုဏ်းကို တားမြစ်၏၊ ထိုကျောင်း၌ ဖြစ်သော ငြိမ်းသော အဓိကရုဏ်းကိုတားမြစ်၏၊ လမ်းခရီးအကြား၌ အဓိကရုဏ်းကို တားမြစ်၏၊ လမ်းခရီးအကြား၌ ငြိမ်း သောအဓိကရုဏ်းကို တားမြစ်၏၊ ထိုဝိနည်းဓိုရ်ရှိရာသို့ ရောက်ပြီးသော အဓိကရုဏ်းကို တားမြစ်၏၊ ထိုဝိနည်းဓိုရ် ရှိရာသို့ ရောက်ပြီးသော ငြိမ်းသော အဓိကရုဏ်းကို တားမြစ်၏၊ သတိဝိနည်းကို တားမြစ်၏၊ အမူဠှဝိနည်းကို တားမြစ်၏၊ တဿ ပါပိယသိကာသမထကို တားမြစ်၏၊ တိဏဝတ္ထာရကသမထကိုတားမြစ်၏။ ဤဆယ်ပါးသော အခြင်းအရာတို့ဖြင့် တားမြစ်ခြင်းသည် ဖြစ်ပွါး၏။
အဘယ်မျှသော လေးပါးသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ပုဂ္ဂိုလ်သည် အဓိကရုဏ်းကို တားမြစ် သနည်း။
ဆန္ဒာဂတိသို့ လိုက်သည်ဖြစ်၍ အဓိကရုဏ်းကို တားမြစ်၏၊ ဒေါသာဂတိသို့ လိုက်သည်ဖြစ်၍အဓိကရုဏ်းကို တားမြစ်၏၊ မောဟာဂတိသို့ လိုက်သည်ဖြစ်၍ အဓိကရုဏ်းကို တားမြစ်၏၊ ဘယာဂတိသို့ လိုက်သည်ဖြစ်၍ အဓိကရုဏ်းကို တားမြစ်၏၊ ဤလေးပါးသော အင်္ဂါနှင့်ပြည့်စုံသော ပုဂ္ဂိုလ်သည်အဓိကရုဏ်းကို တားမြစ်၏။
အဘယ်လေးယောက်သော ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် အဓိကရုဏ်းကို တားမြစ်သည်ရှိသော် အာပတ်သို့ရောက်ကုန်သနည်း။
ထိုနေ့ ပဉ္စင်းခံသော ရဟန်းသည် တားမြစ်အံ့၊ တားမြစ်ခြင်းကြောင့်ဖြစ်သော ပါစိတ်အာပတ်သို့ (ရောက်၏)။
ဧည့်သည် ‘အာဂန္တု’ ရဟန်းသည် တားမြစ်အံ့၊ တားမြစ်ခြင်းကြောင့်ဖြစ်သော ပါစိတ်အာပတ်သို့ (ရောက်၏)။
ဆုံးဖြတ်သော ဝိနည်းဓိုရ် ‘ကာရက’ သည် တားမြစ်အံ့၊ တားမြစ်ခြင်းကြောင့်ဖြစ်သော ပါစိတ်အာပတ်သို့ (ရောက်၏)။
ဆန္ဒပေးသော ရဟန်းသည် တားမြစ်အံ့၊ တားမြစ်ခြင်းကြောင့်ဖြစ်သော ပါစိတ်အာပတ်သို့ (ရောက်၏)။
ဤလေးယောက်သော ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် အဓိကရုဏ်းကို တားမြစ်သည်ရှိသော် အာပတ်သို့ ရောက်ကုန်၏။
--၂-အဓိကရုဏ်း၏ အကြောင်းစသည်
֍ ၃၄၂
။ ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် အဘယ်အကြောင်း ရှိသနည်း၊ အဘယ်ဖြစ်ကြောင်းရှိသနည်း၊ အဘယ်ဇာတ် ရှိသနည်း၊ အဘယ်အမွန်ရှိသနည်း၊ အဘယ်အဆောက်အဦရှိသနည်း၊ အဘယ်လျှင် ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်’ ရှိသနည်း။အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် အဘယ်အကြောင်း ရှိသနည်း၊ အဘယ်ဖြစ်ကြောင်း ရှိသနည်း၊ အဘယ်ဇာတ်ရှိသနည်း၊ အဘယ်အမွန်ရှိသနည်း၊ အဘယ်အဆောက်အဦရှိသနည်း၊ အဘယ်လျှင်ဖြစ်ကြောင်း'သမုဋ္ဌာန်'ရှိသနည်း။
အာပတ္တာဓိကရုဏ်းသည် အဘယ်အကြောင်း ရှိသနည်း၊ အဘယ်ဖြစ်ကြောင်းရှိသနည်း၊ အဘယ်ဇာတ်ရှိသနည်း၊ အဘယ်အမွန်ရှိသနည်း၊ အဘယ်အဆောက်အဦရှိသနည်း၊ အဘယ်လျှင်ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်'ရှိသနည်း။
ကိစ္စာဓိကရုဏ်းသည် အဘယ်အကြောင်း ရှိသနည်း၊ အဘယ်ဖြစ်ကြောင်း ရှိသနည်း၊ အဘယ်ဇာတ်ရှိသနည်း၊ အဘယ်အမွန်ရှိသနည်း၊ အဘယ်အဆောက်အဦရှိသနည်း၊ အဘယ်လျှင်ဖြစ်ကြောင်း'သမုဋ္ဌာန်’ ရှိသနည်း။
ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် ငြင်းခုံခြင်းဝိဝါဒလျှင် အကြောင်းရှိ၏၊ ငြင်းခုံခြင်းဝိဝါဒလျှင် ဖြစ်ကြောင်းရှိ၏၊ ငြင်းခုံခြင်းဝိဝါဒလျှင် ဇာတ်ရှိ၏၊ ငြင်းခုံခြင်းဝိဝါဒလျှင် အမွန်ရှိ၏၊ ငြင်းခုံခြင်းဝိဝါဒလျှင်အဆောက်အဦရှိ၏၊ ငြင်းခုံခြင်း ဝိဝါဒလျှင် ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်’ ရှိ၏။
အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် စွပ်စွဲခြင်းအနုဝါဒလျှင် အကြောင်းရှိ၏၊ စွပ်စွဲခြင်းအနုဝါဒလျှင် ဖြစ်ကြောင်းရှိ၏၊ စွပ်စွဲခြင်း အနုဝါဒလျှင် ဇာတ်ရှိ၏၊ စွပ်စွဲခြင်းအနုဝါဒလျှင် အမွန်ရှိ၏၊ စွပ်စွဲခြင်းအနုဝါဒလျှင်အဆောက်အဦရှိ၏၊ စွပ်စွဲခြင်းအနုဝါဒလျှင် ဖြစ်ကြောင်း'သမုဋ္ဌာန်’ ရှိ၏။
အာပတ္တာဓိကရုဏ်းသည် အာပတ်လျှင် အကြောင်းရှိ၏၊ အာပတ်လျှင် ဖြစ်ကြောင်းရှိ၏၊ အာပတ် လျှင်ဇာတ်ရှိ၏၊ အာပတ်လျှင် အမွန်ရှိ၏၊ အာပတ်လျှင် အဆောက်အဦရှိ၏၊ အာပတ်လျှင် ဖြစ်ကြောင်း'သမုဋ္ဌာန်’ ရှိ၏။
ကိစ္စာဓိကရုဏ်းသည် ပြုအပ်သော သံဃာ့ကံ ‘ကိစ္စ’ လျှင် အကြောင်းရှိ၏၊ ပြုအပ်သော သံဃာ့ကံ'ကိစ္စ'လျှင် ဖြစ်ကြောင်းရှိ၏၊ ပြုအပ်သော သံဃာ့ကံ ‘ကိစ္စ'လျှင် ဇာတ်ရှိ၏၊ ပြုအပ်သော သံဃာ့ကံ'ကိစ္စ’ လျှင် အမွန် ရှိ၏၊ ပြုအပ်သော သံဃာ့ကံ ‘ကိစ္စ'လျှင် အဆောက်အဦရှိ၏၊ ပြုအပ်သော သံဃာ့ကံ'ကိစ္စ'လျှင် ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်’ ရှိ၏။
ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် အဘယ်အကြောင်း ရှိသနည်း၊ အဘယ်ဖြစ်ကြောင်း ရှိသနည်း၊ အဘယ် ဇာတ်ရှိသနည်း၊ အဘယ်အမွန်ရှိသနည်း၊ အဘယ်အဆောက်အဦရှိသနည်း၊ အဘယ်လျှင် ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်’ ရှိသနည်း။
အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည်။ပ။ အာပတ္တာဓိကရုဏ်းသည်။ပ။ ကိစ္စာဓိကရုဏ်းသည် အဘယ်အကြောင်းရှိသနည်း၊ အဘယ်ဖြစ်ကြောင်း ရှိသနည်း၊ အဘယ်ဇာတ် ရှိသနည်း၊ အဘယ်အမွန် ရှိသနည်း၊ အဘယ်အဆောက်အဦ ရှိသနည်း၊ အဘယ်လျှင် ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်’ ရှိသနည်း။
--ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် ဟိတ်လျှင် အကြောင်း ရှိ၏၊ ဟိတ်လျှင် ဖြစ်ကြောင်း ရှိ၏၊ ဟိတ်လျှင် ဇာတ် ရှိ၏၊ ဟိတ်လျှင် အမွန်ရှိ၏၊ ဟိတ်လျှင် အဆောက်အဦရှိ၏၊ ဟိတ်လျှင် ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်’ ရှိ၏။
အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည်။ပ။ အာပတ္တာဓိကရုဏ်းသည်။ပ။ ကိစ္စာဓိကရုဏ်းသည် ဟိတ်လျှင် အကြောင်းရှိ၏၊ ဟိတ်လျှင် ဖြစ်ကြောင်းရှိ၏၊ ဟိတ်လျှင် ဇာတ်ရှိ၏၊ ဟိတ်လျှင် အမွန်ရှိ၏၊ ဟိတ်လျှင်အဆောက်အဦရှိ၏၊ ဟိတ်လျှင် ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်’ ရှိ၏။
ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် အဘယ်အကြောင်း ရှိသနည်း၊ အဘယ်ဖြစ်ကြောင်း ရှိသနည်း၊ အဘယ်ဇာတ်ရှိသနည်း၊ အဘယ်အမွန်ရှိသနည်း၊ အဘယ်အဆောက်အဦရှိသနည်း၊ အဘယ်ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်'ရှိသနည်း။
အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည်။ပ။ အာပတ္တာဓိကရုဏ်းသည်။ပ။ ကိစ္စာဓိကရုဏ်းသည် အဘယ်အကြောင်း ရှိသနည်း၊ အဘယ်ဖြစ်ကြောင်းရှိသနည်း၊ အဘယ်ဇာတ်ရှိသနည်း၊ အဘယ်အမွန်ရှိသနည်း၊ အဘယ်အဆောက်အဦရှိသနည်း၊ အဘယ်လျှင် ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်’ ရှိသနည်း။
ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် ပစ္စည်းလျှင် အကြောင်းရှိ၏၊ ပစ္စည်းလျှင် ဖြစ်ကြောင်းရှိ၏၊ ပစ္စည်းလျှင်ဇာတ်ရှိ၏၊ ပစ္စည်းလျှင် အမွန်ရှိ၏၊ ပစ္စည်းလျှင် အဆောက်အဦရှိ၏၊ ပစ္စည်းလျှင် ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်'ရှိ၏။
အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည်။ပ။ အာပတ္တာဓိကရုဏ်းသည်။ပ။ ကိစ္စာဓိကရုဏ်းသည် ပစ္စည်းလျှင်အကြောင်းရှိသနည်း၊ ပစ္စည်းလျှင် ဖြစ်ကြောင်းရှိ၏၊ ပစ္စည်းလျှင် ဇာတ်ရှိ၏၊ ပစ္စည်းလျှင် အမွန်ရှိ၏၊ ပစ္စည်းလျှင် အဆောက်အဦရှိ၏၊ ပစ္စည်းလျှင် ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်’ ရှိ၏။
--၃-အဓိကရုဏ်း၏ မူလစသည်
֍ ၃၄၃
။ လေးပါးသော အဓိကရုဏ်းတို့၏ မူလတို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း။ ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်'တို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း။လေးပါးသော အဓိကရုဏ်းတို့၏ မူလတို့သည် သုံးဆယ့်သုံးပါးတို့တည်း။ ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်'တို့သည် သုံးဆယ့်သုံးပါးတို့တည်း။
လေးပါးသော အဓိကရုဏ်းတို့၏ မူလတို့သည် အဘယ်သုံးဆယ့်သုံးပါးတို့နည်း။
ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်း၏ မူလတို့သည် တစ်ဆယ့်နှစ်ပါးတို့တည်း၊ အနုဝါဒါဓိကရုဏ်း၏ မူလတို့သည်တစ်ဆယ့်လေးပါးတို့တည်း၊ အာပတ္တာဓိကရုဏ်း၏ မူလတို့သည် ခြောက်ပါးတို့တည်း၊ ကိစ္စာဓိကရုဏ်း၏မူလသည် သံဃာဟူသော တစ်ပါးသာတည်း။ လေးပါးသော အဓိကရုဏ်းတို့၏ မူလတို့သည် ဤသုံးဆယ့်သုံးပါးတို့တည်း။
လေးပါးသော အဓိကရုဏ်းတို့၏ ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်’ တို့သည် အဘယ်သုံးဆယ့်သုံးပါး တို့နည်း။
ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်း၏ ဖြစ်ကြောင်းသမုဋ္ဌာန်တို့သည် တစ်ဆယ့်ရှစ်ပါးသော ဘေဒကရဝတ္ထုတို့တည်း။
အနုဝါဒါဓိကရုဏ်း၏ ဖြစ်ကြောင်း'သမုဋ္ဌာန်'တို့သည် လေးပါးသော ဝိပတ္တိတို့တည်း။
အာပတ္တာဓိကရုဏ်း၏ ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်’ တို့သည် ခုနစ်ပါးသော အာပတ်အစုတို့တည်း။
ကိစ္စာဓိကရုဏ်း၏ ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်’ တို့သည် လေးပါးသော ကံတို့တည်း။ လေးပါးသောအဓိကရုဏ်းတို့၏ ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်’ တို့သည် ဤသုံးဆယ့်သုံးပါးတို့တည်း။
--၄-အဓိကရုဏ်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် သင့်သောအာပတ်
֍ ၃၄၄
။ ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် အာပတ်လော၊ အာပတ် မဟုတ်သလော။ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် အာပတ် မဟုတ်။
အသို့နည်း၊ ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် အာပတ်သို့ ရောက်ရာသလော။
အိမ်း-ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် အာပတ်သို့ ရောက်ရာ၏။
ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် အဘယ်မျှသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်သနည်း။
ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ရဟန်းပဉ္စင်းကို နှုတ်လှံထိုးအံ့၊ ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏၊ လူသာမဏေကို နှုတ်လှံထိုးအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။ ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် ဤနှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ရောက်၏။
ထိုနှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သည် လေးပါးသော ဝိပတ္တိတို့တွင် အဘယ်မျှသော ဝိပတ္တိတို့သို့သက်ဝင်ကုန်သနည်း၊ လေးပါးသော အဓိကရုဏ်းတို့တွင် အဘယ်အဓိကရုဏ်းနည်း၊ ခုနစ်ပါးသောအာပတ်အစုတို့တွင် အဘယ်မျှသော အာပတ်အစုတို့ဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်သနည်း၊ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်းခြောက်မျိုးတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော အကြောင်းတို့ဖြင့် ဖြစ်ကုန်သနည်း၊ အဘယ်မျှသော အဓိကရုဏ်းတို့ဖြင့် အဘယ်မျှသော အရာတို့၌ အဘယ်မျှသော သမထတို့ဖြင့်ငြိမ်းအေးကုန်သနည်း။
ထိုအာပတ်တို့သည် လေးပါးသော ဝိပတ္တိတို့တွင် အာစာရဝိပတ္တိဟုဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော ဝိပတ္တိသို့သက်ဝင်ကုန်၏။
လေးပါးသော အဓိကရုဏ်းတို့တွင် အာပတ္တာဓိကရုဏ်းတည်း။
ခုနစ်ပါးသော အာပတ်အစုတို့တွင် နှစ်ပါးသော အာပတ်အစုတို့ဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏၊
ရံခါ ပါစိတ်အာပတ်အစုဖြင့်၊ ရံခါ ဒုက္ကဋ်အာပတ် အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်၏။
အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်ကုန်၏။
ကိစ္စာဓိကရုဏ်းဟူသော တစ်ပါးသော အဓိကရုဏ်းဖြင့် သံဃာ့အလယ် ဂိုဏ်းအလယ် ပုဂ္ဂိုလ်၏အထံဟူသော သုံးပါးသော အရာတို့၌ သုံးပါးသော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်၏၊
ရံခါ သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ ပဋိညာတကရဏဖြင့်လည်းကောင်း၊ ရံခါ သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ တိဏဝတ္ထာရကဝိနည်းကံဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်းအေးကုန်၏။
֍ ၃၄၅
။ အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် အာပတ်လော၊ အာပတ် မဟုတ်သလော။အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် အာပတ် မဟုတ်။
အသို့နည်း၊ အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် အာပတ်သို့ ရောက်ရာသလော။
အိမ်း-အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် အာပတ်သို့ ရောက်ရာ၏။
--အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် အဘယ်မျှလောက်သော အာပတ်တို့သို့ ရောက် သနည်း။
အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် သုံးပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ရဟန်းယောက်ျားကို အရင်းမရှိသော ပါရာဇိကအာပတ်ဖြင့် စွပ်စွဲအံ့၊ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
အရင်းမရှိသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်ဖြင့် စွပ်စွဲအံ့၊ ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
အရင်းမရှိသော အာစာရဝိပတ္တိဖြင့် စွပ်စွဲအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ရောက်၏။
အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းဟူသော အကြောင်းကြောင်း ဤသုံးပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ထိုအာပတ်တို့သည် လေးပါးသောဝိပတ္တိတို့တွင် အဘယ်ဝိပတ္တိတို့သို့ သက်ဝင်ကုန်သနည်း၊ လေးပါးသော အဓိကရုဏ်းတို့တွင် အဘယ်အဓိကရုဏ်းနည်း၊ ခုနစ်ပါးသော အာပတ်အစုတို့တွင် အဘယ်အာပတ်အစုတို့ဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်သနည်း၊ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် အဘယ်မျှလောက်သော အကြောင်းတို့ဖြင့် ဖြစ်ကုန်သနည်း၊ အဘယ်မျှလောက်သော အဓိကရုဏ်းတို့ဖြင့်အဘယ်မျှ သော အရာတို့၌ အဘယ်မျှသော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်သနည်း။
ထိုအာပတ်တို့သည် လေးပါးသော ဝိပတ္တိတို့တွင် နှစ်ပါးသော ဝိပတ္တိတို့သို့ သက်ဝင်ကုန်၏။
ရံခါ သီလဝိပတ္တိသို့ ရံခါ အာစာရဝိပတ္တိသို့ သက်ဝင်၏။
လေးပါးသော အဓိကရုဏ်းတို့တွင် အာပတ္တာဓိကရုဏ်းတည်း။
ခုနစ်ပါးသော အာပတ်အစုတို့တွင် သုံးပါးသော အာပတ်အစုတို့ဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏။
ရံခါ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်အစုဖြင့်၊ ရံခါ ပါစိတ်အာပတ်အစုဖြင့်၊ ရံခါ ဒုက္ကဋ်အာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်၏။
အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် သုံးမျိုးသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်ကုန်၏။
လေးသော အာပတ်တို့သည် ကိစ္စာဓိကရုဏ်းဟုဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အဓိကရုဏ်းဖြင့် သံဃာ့အလယ်ဟုဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အရာ၌ နှစ်ပါးသော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်၏။
သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ ပဋိညာတကရဏဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်းအေးကုန်၏။
ပေါ့သော အာပတ်တို့သည် ကိစ္စာဓိကရုဏ်းဟုဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော အဓိကရုဏ်းဖြင့် သံဃာ့အလယ် ဂိုဏ်းအလယ် ပုဂ္ဂိုလ်၏ အထံဟူသော သုံးပါးသော အရာတို့၌ သုံးပါးသော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်၏။
ရံခါ သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ ပဋိညာတကရဏဖြင့်လည်းကောင်း၊ ရံခါ သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ တိဏဝတ္ထာရကဝိနည်းကံဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်းအေးကုန်၏။
֍ ၃၄၆
။ အာပတ္တာဓိကရုဏ်းသည် အာပတ်လော၊ အာပတ် မဟုတ်သလော။အာပတ္တာဓိကရုဏ်းသည် အာပတ်ဟုတ်၏။
အသို့နည်း၊ အာပတ္တာဓိကရုဏ်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် အာပတ်သို့ ရောက်ရာသလော။
အိမ်း-အာပတ္တာဓိကရုဏ်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် အာပတ်သို့ ရောက်ရာ၏။
အာပတ္တာဓိကရုဏ်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် အဘယ်မျှသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်သနည်း။
--အာပတ္တာဓိကရုဏ်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် လေးပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ရဟန်းမိန်းမသည် သိလျက် ပါရာဇိကအာပတ်ကို ဖုံးလွှမ်းအံ့၊ ပါရာဇိကအာပတ်သို့ ရောက်၏။
ယုံမှားသည်ဖြစ်၍ ဖုံးလွှမ်းအံ့၊ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့ ရောက်၏။
ရဟန်းယောက်ျားသည် သံဃာဒိသိသ်အာပတ်ကို ဖုံးလွှမ်းအံ့၊ ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
အာစာရဝိပတ္တိကို ဖုံးလွှမ်းအံ့၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
အာပတ္တာဓိကရုဏ်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် ဤလေးပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ထိုအာပတ်တို့သည် လေးပါးသော ဝိပတ္တိတို့တွင် အဘယ်ဝိပတ္တိတို့သို့ သက်ဝင်ကုန်သနည်း။
လေးပါးသော အဓိကရုဏ်းတို့တွင် အဘယ်အဓိကရုဏ်းနည်း၊ ခုနစ်ပါးသော အာပတ်အစုတို့တွင်အဘယ်မျှသော အာပတ်အစုတို့ဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်သနည်း၊ အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် အဘယ်မျှသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်သနည်း၊ အဘယ်မျှသော အဓိကရုဏ်းတို့ဖြင့်အဘယ်မျှသော အရာတို့၌ အဘယ်မျှသော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်သနည်း။
ထိုအာပတ်တို့သည် လေးပါးသော ဝိပတ္တိတို့တွင် နှစ်ပါးသော ဝိပတ္တိတို့သို့ သက်ဝင်ကုန်၏။
ရံခါ သီလဝိပတ္တိသို့ ရံခါ အာစာရဝိပတ္တိသို့ သက်ဝင်ကုန်၏။
လေးပါးသော အဓိကရုဏ်းတို့တွင် အာပတ္တာဓိကရုဏ်းတည်း။
ခုနစ်ပါးသော အာပတ်အစုတို့တွင် လေးပါးသော အာပတ်အစုတို့ဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏။
ရံခါ ပါရာဇိကအာပတ်အစုဖြင့်၊ ရံခါ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်အစုဖြင့်၊ ရံခါ ပါစိတ်အာပတ်အစုဖြင့်၊ ရံခါဒုက္ကဋ်အာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏။
အာပတ်သင့်ခြင်း အကြောင်းခြောက်မျိုးတို့တွင်၁ တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်ကုန်၏၊ ကိုယ်ကြောင့် လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ကုန်၏။
အကြွင်းမရှိသော အာပတ်သည် အဘယ်အဓိကရုဏ်းမျှဖြင့် အဘယ်မည်သော ဌာန၌မျှ အဘယ်မည်သော သမထမျှဖြင့် မငြိမ်းသည်သာတည်း။
ပေါ့သော အာပတ်တို့သည် ကိစ္စာဓိကရုဏ်းဟူသော တစ်ပါးသော အဓိကရုဏ်းဖြင့် သံဃာ့အလယ်ဂိုဏ်းအလယ် ပုဂ္ဂိုလ်၏အထံဟူသော သုံးပါးသော အရာတို့၌ သုံးပါးသော သမထတိုဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်၏။
ရံခါ သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ ပဋိညာတကရဏဖြင့်လည်းကောင်း၊ ရံခါ သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ တိဏဝတ္ထာရကဝိနည်းကံဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်းအေးကုန်၏။
֍ ၃၄၇
။ ကိစ္စာဓိကရုဏ်းသည် အာပတ်လော၊ အာပတ် မဟုတ်သလော။ကိစ္စာဓိကရုဏ်းသည် အာပတ် မဟုတ်။
အသို့နည်း၊ ကိစ္စာဓိကရုဏ်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် အာပတ်သို့ ရောက်ရာသလော၊
အိမ်း-ကိစ္စာဓိကရုဏ်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် အာပတ်သို့ ရောက်ရာ၏။
ကိစ္စာဓိကရုဏ်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် အဘယ်မျှသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်သနည်း။
ကိစ္စာဓိကရုဏ်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် ငါးပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
--နှင်ထုတ်အပ်သော ရဟန်းသို့ အတုလိုက်သော ရဟန်းမိန်းမသည် သုံးကြိမ်တိုင်အောင် (ဉတ်ကမ္မဝါစာဖြင့်) ဆုံးမပါလျက် (အယူကို) မစွန့်အံ့၊ ဉတ်၏ အဆုံး၌ ဒုက္ကဋ်၊ ကမ္မဝါစာနှစ်ကြိမ်တို့၏ အဆုံး၌ထုလ္လစ္စဉ်း၊ ကမ္မဝါစာ၏ အဆုံး၌ ပါရာဇိကအာပတ်သို့ ရောက်၏။
(သံဃာကို) သင်းခွဲသော ရဟန်းသို့ အတုလိုက်သော ရဟန်းတို့သည် သုံးကြိမ်တိုင်အောင် (ဉတ်ကမ္မဝါစာဖြင့်) ဆုံးမပါလျက် (အယူကို) မစွန့်ကုန်အံ့၊ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ယုတ်ညံ့သော အယူကို သုံးကြိမ်တိုင်အောင် (ဉတ်ကမ္မဝါစာဖြင့်) ဆုံးမပါလျက် မစွန့်ကုန်အံ့၊ ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ကိစ္စာဓိကရုဏ်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် ဤငါးပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက် ၏။
ထိုအာပတ်တို့သည် လေးပါးသောဝိပတ္တိတို့တွင် အဘယ်မျှသော ဝိပတ္တိတို့သို့ သက်ဝင်ကုန်သနည်း။
လေးပါးသော အဓိကရုဏ်းတို့တွင် အဘယ်အဓိကရုဏ်းနည်း၊ ခုနစ်ပါးသော အာပတ်အစုတို့တွင်အဘယ်မျှလောက်သော အာပတ်အစုတို့ဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်သနည်း၊ အာပတ်သင့်ခြင်း အကြောင်းခြောက်မျိုးတို့တွင် အဘယ်မျှသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်ကုန်သနည်း၊ အဘယ်မျှသော အဓိကရုဏ်းတို့ဖြင့် အဘယ်မျှသော အရာတို့၌ အဘယ်မျှသော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေးကုန်သနည်း။
ထိုအာပတ်တို့သည် လေးပါးသော ဝိပတ္တိတို့တွင် နှစ်ပါးသော ဝိပတ္တိတို့သို့ သက်ဝင်ကုန်၏။
ရံခါ သီလဝိပတ္တိသို့ ရံခါ အာစာရဝိပတ္တိသို့ သက်ဝင်ကုန်၏။
လေးပါးသော အဓိကရုဏ်းတို့တွင် အာပတ္တာဓိကရုဏ်းတည်း။
ခုနစ်ပါးသော အာပတ်အစုတို့တွင် ငါးပါးသော အာပတ်အစုတို့ဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏။
ရံခါ ပါရာဇိကအာပတ်အစုဖြင့်၊ ရံခါ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်အစုဖြင့်၊ ရံခါ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်အစုဖြင့်၊ ရံခါပါစိတ်အာပတ်အစုဖြင့်၊ ရံခါ ဒုက္ကဋ်အာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်အပ်ကုန်၏။
အာပတ်သင့်ခြင်းအကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်ကုန်၏၊ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ကုန်၏။
အကြွင်းမရှိသော အာပတ်သည် အဘယ်အဓိကရုဏ်းမျှဖြင့် အဘယ်မည်သော ဌာန၌မျှ အဘယ်မည်သော သမထမျှဖြင့် မငြိမ်းသည်သာတည်း။
လေးသော အာပတ်သည် ကိစ္စာဓိကရုဏ်းဟူသော တစ်ပါးသော အဓိကရုဏ်းဖြင့် သံဃာ့အလယ်ဟူသော တစ်ပါးသော အရာ၌ နှစ်ပါးသော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းအေး၏။
သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ ပဋိညာတကရဏဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်းအေး၏။
ပေါ့သော အာပတ်တို့သည် ကိစ္စာဓိကရုဏ်းဟူသော တစ်ပါးသော အဓိကရုဏ်းဖြင့် သံဃာ့အလယ်ဂိုဏ်းအလယ် ပုဂ္ဂိုလ်၏အထံဟူသော သုံးပါးသော အရာတို့၌ သုံးပါးသော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းကုန်၏။
ရံခါ သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ ပဋိညာတကရဏဖြင့်လည်းကောင်း၊ ရံခါ သမ္မုခါဝိနယဖြင့်လည်းကောင်း၊ တိဏဝတ္ထာရကဝိနည်းကံဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်းအေးကုန်၏။
၁။ သမုဋ္ဌာန်ခြောက်ပါးတို့တွင် ကိုယ် နှုတ် စိတ်ဟူသော အင်္ဂါသုံးပါး ရှိသည့် ဆဋ္ဌသမုဋ္ဌာန်ကို ဆိုလိုသည်၊ သမုဋ္ဌာန်ဆိုင်ရာ ရှေ့နောက် အလားတူစကားတို့၌ ဤနည်းပင် မှတ်ယူပါ။
--၅-အဓိကရုဏ်း၏ အဓိပ္ပါယ်
֍ ၃၄၈
။ ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းဖြစ်အံ့လော၊ အာပတ္တာဓိကရုဏ်းဖြစ်အံ့လော၊ ကိစ္စာဓိကရုဏ်း ဖြစ်အံ့လော။ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် အနုဝါဒါဓိကရုဏ်း မဖြစ်၊ အာပတ္တာဓိကရုဏ်း မဖြစ်၊ ကိစ္စာဓိကရုဏ်း မဖြစ်။
စင်စစ်သော်ကား ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် ဖြစ်၏၊ အာပတ္တာဓိကရုဏ်းသည် ဖြစ်၏၊ ကိစ္စာဓိကရုဏ်းသည် ဖြစ်၏။
အဘယ်ကဲ့သို့နည်း၊ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းတို့သည် တရားဟုတ်၏ဟူ၍လည်းကောင်း၊ တရားမဟုတ်ဟူ၍လည်းကောင်း။ပ။ ရုန့်ရင်းကြမ်းတမ်းသော အာပတ်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ မရုန့်ရင်း မကြမ်းတမ်းသော အာပတ်ဟူ၍လည်းကောင်း ငြင်းခုံကြကုန်၏။
ထိုသို့ဖြစ်ရာ၌ မျက်ကွယ် မျက်မှောက်ငြင်းခုံလျက် ဆန့်ကျင်ဘက်ပြောကြား စကားများခြင်း၊ အသီးအသီး ငြင်းခုံခြင်း၊ ဆန့်ကျင်ဘက်ပြောခြင်း၊ ခိုက်ရန်ငြင်းခုံခြင်းဟူသမျှကို ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းဟု ဆိုအပ်၏။
ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်း၌ သံဃာသည် ငြင်းခုံအံ့၊ ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းဖြစ်၏။ ငြင်းခုံသည်ရှိသော် စွပ်စွဲအံ့၊ အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းဖြစ်၏။ စွပ်စွဲသည်ရှိသော် အာပတ်သို့ ရောက်အံ့၊ အာပတ္တာဓိကရုဏ်းဖြစ်၏။ ထိုအာပတ်ဖြင့် သံဃာသည် ကံကို ပြုအံ့၊ ကိစ္စာဓိကရုဏ်းဖြစ်၏။ ဤသို့ ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းဟူသောအကြောင်းကြောင့် အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် ဖြစ်၏၊ အာပတ္တာဓိကရုဏ်းသည် ဖြစ်၏၊ ကိစ္စာဓိကရုဏ်းသည်ဖြစ်၏။
အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် အာပတ္တာဓိကရုဏ်းဖြစ်အံ့လော၊ ကိစ္စာဓိကရုဏ်းဖြစ်အံ့လော၊ ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းဖြစ်အံ့လော။
အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် အာပတ္တာဓိကရုဏ်း မဖြစ်၊ ကိစ္စာဓိကရုဏ်း မဖြစ်၊ ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်း မဖြစ်။
စင်စစ်သော်ကား အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် အာပတ္တာဓိကရုဏ်းသည် ဖြစ်၏၊ ကိစ္စာဓိကရုဏ်းသည် ဖြစ်၏၊ ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် ဖြစ်၏။
အဘယ်ကဲ့သို့နည်း၊ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းတို့သည် ရဟန်းကို သီလဝိပတ္တိဖြင့်လည်းကောင်း၊ အာစာရဝိပတ္တိဖြင့်လည်းကောင်း၊ ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိဖြင့်လည်းကောင်း၊ အာဇီဝဝိပတ္တိဖြင့်လည်းကောင်း စွပ်စွဲကုန်၏။
ထိုသို့ဖြစ်ရာ၌ စွပ်စွဲခြင်း စွပ်စွဲသော အခြင်းအရာ အဖန်ဖန်ပြောဆိုခြင်း အဖန်ဖန်ပြောဆိုသောအခြင်းအရာ အဖန်ဖန်ကောက်ကျစ်ခြင်း သည်းမခံနိုင်ခြင်း အားအဆင့်ပေးခြင်းဟူသမျှကိုအနုဝါဒါဓိကရုဏ်းဟု ဆိုအပ်၏။
အနုဝါဒါဓိကရုဏ်း၌ သံဃာသည် ငြင်းခုံအံ့၊ ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းဖြစ်၏။ ငြင်းခုံသည်ရှိသော် စွပ်စွဲအံ့၊ အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းဖြစ်၏။ စွပ်စွဲသည်ရှိသော် အာပတ်သို့ ရောက်အံ့၊ အာပတ္တာဓိကရုဏ်းဖြစ်၏။ ထိုအာပတ်ဖြင့် သံဃာသည် ကံကို ပြုအံ့၊ ကိစ္စာဓိကရုဏ်းဖြစ်၏။ ဤသို့ အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းဟူသောအကြောင်းကြောင့် အာပတ္တာဓိကရုဏ်းသည် ဖြစ်၏၊ ကိစ္စာဓိကရုဏ်းသည် ဖြစ်၏၊ ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းသည်ဖြစ်၏။
--အာပတ္တာဓိကရုဏ်းသည် ကိစ္စာဓိကရုဏ်းဖြစ်အံ့လော၊ ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းဖြစ်အံ့လော၊ အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းဖြစ်အံ့လော။
အာပတ္တာဓိကရုဏ်းသည် ကိစ္စာဓိကရုဏ်း မဖြစ်၊ ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်း မဖြစ်၊ အနုဝါဒါဓိကရုဏ်း မဖြစ်။
စင်စစ်သော်ကား အာပတ္တာဓိကရုဏ်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် ကိစ္စာဓိကရုဏ်းသည် ဖြစ်၏၊ ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် ဖြစ်၏၊ အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် ဖြစ်၏။
အဘယ်ကဲ့သို့နည်း၊ ငါးပါးသော အာပတ်အစုတို့သည်လည်း အာပတ္တာဓိကရုဏ်း မည်၏၊ ခုနစ်ပါးသော အာပတ်အစုတို့သည်လည်း အာပတ္တာဓိကရုဏ်း မည်၏၊ ဤအလုံးစုံကို အာပတ္တာဓိကရုဏ်းဟူ၍ဆိုအပ်၏။
အာပတ္တာဓိကရုဏ်း၌ သံဃာသည် ငြင်းခုံအံ့၊ ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းဖြစ်၏။ ငြင်းခုံသည်ရှိသော် စွပ်စွဲအံ့၊ အနုဝါဒါဓိကရုဏ်း ဖြစ်၏။ စွပ်စွဲသည်ရှိသော် အာပတ်သို့ ရောက်အံ့၊ အာပတ္တာဓိကရုဏ်းဖြစ်၏။ ထိုအာပတ်ဖြင့် သံဃာသည် ကံကို ပြုအံ့၊ ကိစ္စာဓိကရုဏ်း ဖြစ်၏။ ဤသို့ အာပတ္တာဓိကရုဏ်းဟူသောအကြောင်းကြောင့် ကိစ္စာဓိကရုဏ်းသည် ဖြစ်၏။ ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် ဖြစ်၏။ အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည်ဖြစ်၏။
ကိစ္စာဓိကရုဏ်းသည် ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းဖြစ်အံ့လော၊ အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းဖြစ်အံ့လော၊ အာပတ္တာဓိကရုဏ်းဖြစ်အံ့လော။
ကိစ္စာဓိကရုဏ်းသည် ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်း မဖြစ်၊ အနုဝါဒါဓိကရုဏ်း မဖြစ်၊ အာပတ္တာဓိကရုဏ်း မဖြစ်။
စင်စစ်သော်ကား ကိစ္စာဓိကရုဏ်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် ဖြစ်၏၊ အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် ဖြစ်၏၊ အာပတ္တာဓိကရုဏ်းသည် ဖြစ်၏။
အဘယ်ကဲ့သို့နည်း၊ သံဃာ၏ အမှု ‘ကိစ္စ’ ၏အဖြစ် ပြုဖွယ် ‘ကရဏီယ'၏ အဖြစ် အပလောကနကံ ဉတ္တိကံ ဉတ္တိဒုတိယကံ ဉတ္တိစတုတ္ထကံဟူသမျှကို ကိစ္စာဓိကရုဏ်းဟူ၍ ဆိုအပ်၏။
ကိစ္စာဓိကရုဏ်း၌ သံဃာသည် ငြင်းခုံအံ့၊ ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းဖြစ်၏။ ငြင်းခုံသည်ရှိသော် စွပ်စွဲအံ့၊ အနုဝါဒါဓိကရုဏ်း ဖြစ်၏။ စွပ်စွဲသည်ရှိသော် အာပတ်သို့ ရောက်အံ့၊ အာပတ္တာဓိကရုဏ်းဖြစ်၏။ ထိုအာပတ်ဖြင့် သံဃာသည် ကံကို ပြုအံ့၊ ကိစ္စာဓိကရုဏ်းဖြစ်၏။ ဤသို့ ကိစ္စာဓိကရုဏ်းဟူသောအကြောင်းကြောင့် ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် ဖြစ်၏၊ အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် ဖြစ်၏၊ အာပတ္တာဓိကရုဏ်းသည်ဖြစ်၏။
--၆-ပုစ္ဆာဝါရ
֍ ၃၄၉
။ အကြင်အဓိကရုဏ်း၌ သတိဝိနည်းကို ရအပ်၏၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ သမ္မုခါဝိနည်းကို ရအပ်သလော။ အကြင်အဓိကရုဏ်း၌ သမ္မုခါဝိနည်းကို ရအပ်၏၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ သတိဝိနည်းကို ရအပ်သလော။အကြင်အဓိကရုဏ်း၌ အမူဠှဝိနည်းကို ရအပ်၏၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ သမ္မုခါဝိနည်းကို ရအပ်သလော။ အကြင်အဓိကရုဏ်း၌ သမ္မုခါဝိနည်းကို ရအပ်၏၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ အမူဠှဝိနည်းကို ရအပ်သလော။
အကြင်အဓိကရုဏ်း၌ ပဋိညာတကရဏသမထကို ရအပ်၏၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ သမ္မုခါဝိနည်းကိုရအပ်သလော။ အကြင်အဓိကရုဏ်း၌ သမ္မုခါဝိနည်းကို ရအပ်၏၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ ပဋိညာတကရဏသမထကို ရအပ်သလော။
အကြင်အဓိကရုဏ်း၌ ယေဘုယျသိကာသမထကို ရအပ်၏၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ သမ္မုခါဝိနည်းကိုရအပ်သလော။ အကြင်အဓိကရုဏ်း၌ သမ္မုခါဝိနည်းကို ရအပ်၏၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ ယေဘုယျသိကာသမထကို ရအပ်သလော။
အကြင်အဓိကရုဏ်း၌ တဿပါပိယသိကာသမထကို ရအပ်၏၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ သမ္မုခါဝိနည်းကိုရအပ်သလော။ အကြင်အဓိကရုဏ်း၌ သမ္မုခါဝိနည်းကို ရအပ်၏၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ တဿပါပိယသိကာသမထကို ရအပ်သလော။
အကြင်အဓိကရုဏ်း၌ တိဏဝတ္ထာရကသမထကို ရအပ်၏၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ သမ္မုခါဝိနည်းကိုရအပ်သလော။ အကြင်အဓိကရုဏ်း၌ သမ္မုခါဝိနည်းကို ရအပ်၏၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ တိဏဝတ္ထာရက့သမထကို ရအပ်သလော။
--၇-ဝိဿဇ္ဇနာဝါရ
֍ ၃၅၀
။ အကြင်အခါ၌ သမ္မုခါဝိနည်းဖြင့်လည်းကောင်း၊ သတိဝိနည်းဖြင့်လည်းကောင်း အဓိကရုဏ်းသည်ငြိမ်းအေး၏။ အကြင်အဓိကရုဏ်း၌ သတိဝိနည်းကို ရအပ်၏၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ သမ္မုခါဝိနည်းကိုရအပ်၏၊ အကြင်အဓိကရုဏ်း၌ သမ္မုခါဝိနည်းကို ရအပ်၏၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ သတိဝိနည်းကို ရအပ်၏၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ အမူဠှဝိနည်းကို မရအပ်၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ ပဋိညာတကရဏသမထကို မရအပ်၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ ယေဘုယျသိကာသမထကို မရအပ်၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ တဿပါပိယသိကာ သမထကိုမရအပ်၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ တိဏဝတ္ထာရကသမထကို မရအပ်။အကြင်အခါ၌ သမ္မုခါဝိနည်းဖြင့်လည်းကောင်း၊ အမူဠှဝိနည်းဖြင့်လည်းကောင်း။ပ။ သမ္မုခါဝိနည်းဖြင့်လည်းကောင်း၊ ပဋိညာတကရဏသမထဖြင့်လည်းကောင်း။ပ။ သမ္မုခါဝိနည်းဖြင့်လည်းကောင်း၊ ယေဘုယျသိကာသမထဖြင့်လည်းကောင်း။ပ။ သမ္မုခါဝိနည်းဖြင့်လည်းကောင်း၊ တဿပါပိယသိကာသမထဖြင့်လည်းကောင်း။ပ။ သမ္မုခါဝိနည်းဖြင့်လည်းကောင်း၊ တိဏဝတ္ထာရကသမထဖြင့်လည်းကောင်း အဓိကရုဏ်းသည်ငြိမ်းအေး၏၊ အကြင်အဓိကရုဏ်း၌ တိဏဝတ္ထာရကသမထကို ရအပ်၏၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌သမ္မုခါဝိနည်းကို ရအပ်၏၊ အကြင်အဓိကရုဏ်း၌ သမ္မုခါဝိနည်းကို ရအပ်၏၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌တိဏဝတ္ထာရကသမထကို ရအပ်၏၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ သတိဝိနည်းကို မရအပ်၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌အမူဠှဝိနည်းကို မရအပ်၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ ပဋိညာတကရဏသမထကို မရအပ်၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ယေဘုယျသိကာသမထကို မရအပ်၊ ထိုအဓိကရုဏ်း၌ တဿပါပိယသိကာသမထကို မရအပ်။
--၈-သံသဋ္ဌဝါရ
֍ ၃၅၁
။ သမ္မုခါဝိနည်းဟူ၍လည်းကောင်း၊ သတိဝိနည်းဟူ၍လည်းကောင်း ဤတရားနှစ်ပါးတို့သည်ရောနှောကုန်အံ့လော၊ သို့မဟုတ် မရောနှောကုန်အံ့လော၊ ဤတရားနှစ်ပါးတို့၏ အထူးကို ခွဲခြမ်းဝေဖန်၍ခွဲခြမ်းဝေဖန်၍ ပညတ်ခြင်းငှါ ရကောင်းပါအံ့လော။သမ္မုခါဝိနည်းဟူ၍လည်းကောင်း၊ အမူဠှဝိနည်းဟူ၍လည်းကောင်း။ပ။ သမ္မုခါဝိနည်းဟူ၍လည်း ကောင်း၊ ပဋိညာတကရဏသမထဟူ၍လည်းကောင်း။ သမ္မုခါဝိနည်းဟူ၍လည်းကောင်း၊ ယေဘုယျသိကာသမထဟူ၍လည်းကောင်း။ သမ္မုခါဝိနည်းဟူ၍လည်းကောင်း၊ တဿပါပိယသိကာသမထဟူ၍လည်းကောင်း။ သမ္မုခါဝိနည်းဟူ၍လည်းကောင်း၊ တိဏဝတ္ထာရကသမထဟူ၍လည်းကောင်း ဤတရားတို့သည် ရောနှော ကုန်အံ့လော၊ သို့မဟုတ်မရောနှောကုန်အံ့လော၊ ဤတရားတို့၏ အထူးကို ခွဲခြမ်းဝေဖန်၍ ခွဲခြမ်းဝေဖန်၍ ပညတ်ခြင်းငှါရကောင်းပါအံ့လော။
သမ္မုခါဝိနည်းဟူ၍လည်းကောင်း၊ သတိဝိနည်းဟူ၍လည်းကောင်း ဤတရားနှစ်ပါးတို့သည် ရောနှောကုန်၏၊ မရောနှောသည် မဟုတ်ကုန်။
ဤတရားတို့၏ အထူးကို ခွဲခြမ်းဝေဖန်၍ ခွဲခြမ်းဝေဖန်၍ ပညတ်ခြင်းငှါ ရကောင်းသည်လည်း မဟုတ်။
သမ္မုခါဝိနည်းဟူ၍လည်းကောင်း၊ အမူဠှဝိနည်းဟူ၍လည်းကောင်း။ပ။ သမ္မုခါဝိနည်းဟူ၍လည်း ကောင်း၊ ပဋိညာတကရဏသမထဟူ၍လည်းကောင်း။ သမ္မုခါဝိနည်းဟူ၍လည်းကောင်း ယေဘုယျသိကာသမထဟူ၍လည်းကောင်း။ သမ္မုခါဝိနည်းဟူ၍လည်းကောင်း၊ တဿပါပိယသိကာသမထဟူ၍လည်းကောင်း။ သမ္မုခါဝိနည်းဟူ၍လည်းကောင်း၊ တိဏဝတ္ထာရကသမထဟူ၍လည်းကောင်း။ ဤတရားတို့သည် ရောနှောကုန်၏၊ မရောနှောသည့်မဟုတ်ကုန်၊ ဤတရားတို့၏ အထူးကို ခွဲခြမ်းဝေဖန်၍ ခွဲခြမ်းဝေဖန်၍ ပညတ်ခြင်းငှါ ရကောင်းသည်လည်းမဟုတ်။
--၉-သမထခုနစ်ပါး၏ နိဒါန်း
֍ ၃၅၂
။ သမ္မုခါဝိနည်းသည် အဘယ်အကြောင်း ‘နိဒါန်း’ ရှိသနည်း၊ အဘယ်ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဒယ'ရှိသနည်း၊ အဘယ်ဇာတ်ရှိသနည်း၊ အဘယ်အမွန်ရှိသနည်း၊ အဘယ်အဆောက်အဦရှိသနည်း၊ အဘယ်ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်’ ရှိသနည်း။သတိဝိနည်းသည် အဘယ်အကြောင်း ‘နိဒါန်း’ ရှိသနည်း၊ အဘယ်ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဒယ’ ရှိသနည်း၊ အဘယ်ဇာတ်ရှိသနည်း၊ အဘယ်အမွန်ရှိသနည်း၊ အဘယ်အဆောက်အဦရှိသနည်း၊ အဘယ်ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်’ ရှိသနည်း။
အမူဠှဝိနည်းသည် အဘယ်အကြောင်း ‘နိဒါန်း'ရှိသနည်း၊ အဘယ်ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဒယ’ ရှိသနည်း၊ အဘယ်ဇာတ်ရှိသနည်း၊ အဘယ်အမွန်ရှိသနည်း၊ အဘယ်အဆောက်အဦရှိသနည်း၊ အဘယ်ဖြစ်ကြောင်း'သမုဋ္ဌာန်’ ရှိသနည်း။
ပဋိညာတကရဏသမထသည် အဘယ်အကြောင်း ‘နိဒါန်း’ ရှိသနည်း၊ အဘယ်ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဒယ'ရှိသနည်း၊ အဘယ်ဇာတ်ရှိသနည်း၊ အဘယ်အမွန်ရှိသနည်း၊ အဘယ်အဆောက်အဦရှိသနည်း၊ အဘယ်ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်’ ရှိသနည်း။
ယေဘုယျသိကာသမထသည် အဘယ်အကြောင်း ‘နိဒါန်း’ ရှိသနည်း၊ အဘယ်ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဒယ'ရှိသနည်း၊ အဘယ်ဇာတ်ရှိသနည်း၊ အဘယ်အမွန်ရှိသနည်း၊ အဘယ်အဆောက်အဦရှိသနည်း၊ အဘယ်ဖြစ် ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်'ရှိသနည်း။
တဿပါပိယသိကာသမထသည် အဘယ်အကြောင်း ‘နိဒါန်း’ ရှိသနည်း၊ အဘယ်ဖြစ်ကြောင်း'သမုဒယ’ ရှိသနည်း၊ အဘယ်ဇာတ်ရှိသနည်း၊ အဘယ်အမွန်ရှိသနည်း၊ အဘယ်အဆောက်အဦရှိသနည်း၊ အဘယ်ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်'ရှိသနည်း။
တိဏဝတ္ထာရကသမထသည် အဘယ်အကြောင်း ‘နိဒါန်း’ ရှိသနည်း၊ အဘယ်ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဒယ'ရှိသနည်း၊ အဘယ်ဇာတ်ရှိသနည်း၊ အဘယ်အမွန်ရှိသနည်း၊ အဘယ်အဆောက်အဦရှိသနည်း၊ အဘယ်ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်’ ရှိသနည်း။
သမ္မုခါဝိနယသည် နိဒါန်းလျှင် အကြောင်း ရှိ၏၊ နိဒါန်းလျှင် ဖြစ်ကြောင်း ရှိ၏၊ နိဒါန်းလျှင် ဇာတ်ရှိ၏၊ နိဒါန်းလျှင် အမွန်ရှိ၏၊ နိဒါန်းလျှင် အဆောက်အဦရှိ၏၊ နိဒါန်းလျှင် ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်’ ရှိ၏။
သတိဝိနည်းသည်။ပ။ အမူဠှဝိနည်းသည်။ပ။ ပဋိညာတကရဏသည် နိဒါန်းလျှင် အကြောင်းရှိ၏၊ နိဒါန်းလျှင် ဖြစ်ကြောင်းရှိ၏၊ နိဒါန်းလျှင် ဇာတ်ရှိ၏၊ နိဒါန်းလျှင် အမွန်ရှိ၏၊ နိဒါန်းလျှင် အဆောက်အဦရှိ၏၊ နိဒါန်းလျှင် ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်’ ရှိ၏။
ယေဘုယျသိကာသည်။ပ။ တဿပါပိယသိကာသည် နိဒါန်းလျှင် အကြောင်းရှိ၏၊ နိဒါန်းလျှင် ဖြစ်ကြောင်း ရှိ၏၊ နိဒါန်းလျှင် ဇာတ်ရှိ၏၊ နိဒါန်းလျှင် အမွန်ရှိ၏၊ နိဒါန်းလျှင် အဆောက်အဦရှိ၏၊ နိဒါန်းလျှင် ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်’ ရှိ၏။
--တိဏဝတ္ထာရကသည် နိဒါန်းလျှင် အကြောင်းရှိ၏၊ နိဒါန်းလျှင် ဖြစ်ကြောင်းရှိ၏၊ နိဒါန်းလျှင် ဇာတ်ရှိ၏၊ နိဒါန်းလျှင် အမွန်ရှိ၏၊ နိဒါန်းလျှင် အဆောက်အဦ ရှိ၏၊ နိဒါန်းလျှင် ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်’ ရှိ၏။
သမ္မုခါဝိနည်းသည် အဘယ်အကြောင်း ‘နိဒါန်း’ ရှိသနည်း၊ အဘယ်ဖြစ်ကြောင်း'သမုဒယ’ ရှိသနည်း၊ အဘယ်ဇာတ်ရှိသနည်း၊ အဘယ်အမွန်ရှိသနည်း၊ အဘယ်အဆောက်အဦ ရှိသနည်း၊ အဘယ်ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်’ ရှိသနည်း။
သတိဝိနည်းသည်။ပ။ အမူဠှဝိနည်းသည်။ပ။ ပဋိညာတကရဏသည်။ပ။ ယေဘုယျသိကာသည်။ပ။
တဿပါပိယသိကာသည်။ပ။ တိဏဝတ္ထာရကသည် အဘယ်အကြောင်း ‘နိဒါန်း’ ရှိသနည်း၊ အဘယ်ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဒယ’ ရှိသနည်း၊ အဘယ်ဇာတ်ရှိသနည်း၊ အဘယ်အမွန်ရှိသနည်း၊ အဘယ်အဆောက်အဦရှိသနည်း၊ အဘယ်ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်'ရှိသနည်း။
သမ္မုခါဝိနည်းသည် ဟိတ်လျှင် အကြောင်းရှိ၏၊ ဟိတ်လျှင် ဖြစ်ကြောင်းရှိ၏၊ ဟိတ်လျှင် ဇာတ်ရှိ၏၊ ဟိတ်လျှင် အမွန်ရှိ၏၊ ဟိတ်လျှင် အဆောက်အဦရှိ၏၊ ဟိတ်လျှင် ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်’ ရှိ၏။
သတိဝိနည်းသည်။ပ။ အမူဠှဝိနည်းသည်။ပ။ ပဋိညာတကရဏသည် ဟိတ်လျှင် အကြောင်းရှိ၏၊ ဟိတ်လျှင် ဖြစ်ကြောင်း ရှိ၏၊ ဟိတ်လျှင် ဇာတ်ရှိ၏၊ ဟိတ်လျှင် အမွန်ရှိ၏၊ ဟိတ်လျှင် အဆောက်အဦရှိ၏၊ ဟိတ်လျှင် ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်’ ရှိ၏။
ယေဘုယျသိကာသည်။ပ။ တဿပါပိယသိကာသည် ဟိတ်လျှင် အကြောင်းရှိ၏၊ ဟိတ်လျှင် ဖြစ်ကြောင်း ရှိ၏၊ ဟိတ်လျှင် ဇာတ်ရှိ၏၊ ဟိတ်လျှင် အမွန် ရှိ၏၊ ဟိတ်လျှင် အဆောက်အဦ ရှိ၏၊ ဟိတ်လျှင် ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်’ ရှိ၏။
တိဏဝတ္ထာရကသည် ဟိတ်လျှင် အကြောင်း ရှိ၏၊ ဟိတ်လျှင် ဖြစ်ကြောင်း ရှိ၏၊ ဟိတ်လျှင် ဇာတ်ရှိ၏၊ ဟိတ်လျှင် အမွန်ရှိ၏၊ ဟိတ်လျှင် အဆောက်အဦရှိ၏၊ ဟိတ်လျှင် ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်’ ရှိ၏။
သမ္မုခါဝိနည်းသည် အဘယ်အကြောင်း ‘နိဒါန်း’ ရှိသနည်း၊ အဘယ်ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဒယ'ရှိသနည်း၊ အဘယ်ဇာတ်ရှိသနည်း၊ အဘယ်အမွန်ရှိသနည်း၊ အဘယ်အဆောက်အဦရှိသနည်း၊ အဘယ်ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်’ ရှိသနည်း။
သတိဝိနည်းသည်။ပ။ အမူဠှဝိနည်းသည်။ပ။ ပဋိညာတကရဏသည်။ပ။ ယေဘုယျသိကာသည်။ပ။
တဿပါပိယသိကာသည်။ပ။ တိဏဝတ္ထာရကသည် အဘယ်အကြောင်း ‘နိဒါန်း’ ရှိသနည်း၊ အဘယ်ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဒယ'ရှိသနည်း၊ အဘယ်ဇာတ်ရှိသနည်း၊ အဘယ်အမွန်ရှိသနည်း၊ အဘယ်အဆောက်အဦရှိသနည်း၊ အဘယ်ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်'ရှိသနည်း။
သမ္မုခါဝိနည်းသည် ပစ္စည်းလျှင် အကြောင်းရှိ၏၊ ပစ္စည်းလျှင် ဖြစ်ကြောင်းရှိ၏၊ ပစ္စည်းလျှင် ဇာတ်ရှိ၏၊ ပစ္စည်းလျှင် အမွန်ရှိ၏၊ ပစ္စည်းလျှင် အဆောက်အဦရှိ၏၊ ပစ္စည်းလျှင် ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်’ ရှိ၏။
သတိဝိနည်းသည်။ပ။ အမူဠှဝိနည်းသည်။ပ။ ပဋိညာတကရဏသည် ပစ္စည်းလျှင် အကြောင်းရှိ၏၊ ပစ္စည်းလျှင် ဖြစ်ကြောင်းရှိ၏၊ ပစ္စည်းလျှင် ဇာတ်ရှိ၏၊ ပစ္စည်းလျှင် အမွန်ရှိ၏၊ ပစ္စည်းလျှင်အဆောက်အဦ ရှိ၏၊ ပစ္စည်းလျှင် ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်’ ရှိ၏။
--ယေဘုယျသိကာသည်။ပ။ တဿပါပိယသိကာသည် ပစ္စည်းလျှင် အကြောင်းရှိ၏၊ ပစ္စည်းလျှင်ဖြစ်ကြောင်း ရှိ၏၊ ပစ္စည်းလျှင် ဇာတ်ရှိ၏၊ ပစ္စည်းလျှင် အမွန်ရှိ၏၊ ပစ္စည်းလျှင် အဆောက်အဦ ရှိ၏၊ ပစ္စည်းလျှင် ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်’ ရှိ၏။
တိဏဝတ္ထာရကသည် ပစ္စည်းလျှင် အကြောင်းရှိ၏၊ ပစ္စည်းလျှင် ဖြစ်ကြောင်းရှိ၏၊ ပစ္စည်းလျှင်ဇာတ်ရှိ၏၊ ပစ္စည်းလျှင် အမွန်ရှိ၏၊ ပစ္စည်းလျှင် အဆောက်အဦရှိ၏၊ ပစ္စည်းလျှင် ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်’ ရှိ၏။
֍ ၃၅၃
။ ခုနစ်ပါးသော သမထတို့၏ အရင်း ‘မူလ’ တို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း၊ ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်'တို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း။ခုနစ်ပါးသော သမထတို့၏ အရင်း ‘မူလ’ တို့သည် နှစ်ဆယ့်ခြောက်ပါးတို့တည်း၊ ဖြစ်ကြောင်း'သမုဋ္ဌာန်'တို့သည် သုံးဆယ့်ခြောက်ပါးတို့တည်း။
ခုနစ်ပါးသော သမထတို့၏ နှစ်ဆယ့်ခြောက်ပါးသော အရင်း ‘မူလ’ တို့သည် အဘယ်နည်း။
သမ္မုခါဝိနည်း၏ အရင်း ‘မူလ’ တို့သည် လေးပါးတို့တည်း။
သံဃာ၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း၊ ဓမ္မ၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း၊ ဝိနည်း၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း၊ ပုဂ္ဂိုလ်၏မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်းတို့တည်း။
သတိဝိနည်း၏ အရင်း ‘မူလ’ တို့သည် လေးပါးတို့တည်း၊ အမူဠှဝိနည်း၏ အရင်း ‘မူလ’ တို့သည်လေးပါးတို့တည်း၊
ပဋိညာတကရဏသမထ၏ အရင်း ‘မူလ’ တို့သည် နှစ်ပါးတို့တည်း။
ဒေသနာကြားသော ရဟန်းနှင့် ဒေသနာခံသောရဟန်း နှစ်ပါးတို့တည်း။
ယေဘုယျသိကာသမထ၏ အရင်း ‘မူလ’ တို့သည် လေးပါးတို့တည်း၊ တဿပါပိယသိကာသမထ၏အရင်း ‘မူလ’ တို့သည် လေးပါးတို့တည်း၊ တိဏဝတ္ထာရကသမထ၏ အရင်း ‘မူလ’ တို့သည် လေးပါးတို့တည်း။
သံဃာ၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း၊ ဓမ္မ၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း၊ ဝိနည်း၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း၊ ပုဂ္ဂိုလ်၏မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်းတို့တည်း။
ခုနစ်ပါးသော သမထတို့၏ အရင်း ‘မူလ’ တို့သည် ဤနှစ်ဆယ့်ခြောက်ပါးတို့တည်း။
ခုနစ်ပါးသော သမထတို့၏ သုံးဆယ့်ခြောက်ပါးသော ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်’ တို့သည် အဘယ်တို့ နည်း။
သတိဝိနည်း၏ ကံကို ပြုခြင်း (ဉတ်ရွတ်ခြင်း)၊ ဉတ်တန့်သင့်သော ကာလ၌ တန့်ခြင်း၊ မိမိပင်ကံပြုခြင်း၊ တိုက်တွန်းခြင်းသို့ ရောက်ခြင်း၊ လက်ခံခြင်း၊ မတားမြစ်ခြင်း။
အမူဠှဝိနည်း၏ ကံကို။ပ။ ပဋိညာတကရဏသမထ၏ ကံကို။ ယေဘုယျသိကာသမထ၏ ကံကို။ တဿပါပိယသိကာသမထ၏ ကံကို။ တိဏဝတ္ထာရကသမထ၏ ကံကို ပြုခြင်း (ဉတ်ရွတ်ခြင်း)၊ ဉတ်တန့်သင့်သော ကာလ၌ တန့်ခြင်း၊ မိမိပင် ကံပြုခြင်း၊ တိုက်တွန်းခြင်းသို့ ရောက်ခြင်း၊ လက်ခံခြင်း၊ မတားမြစ်ခြင်း။
ခုနစ်ပါးသော သမထတို့၏ ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်’ တို့သည် ဤသုံးဆယ့်ခြောက်ပါးတို့တည်း။
--၁၀-သမထခုနစ်ပါး၏ အထူးအပြားစသည်
֍ ၃၅၄
။ သမ္မုခါဝိနယဟူ၍လည်းကောင်း၊ သတိဝိနယဟူ၍လည်းကောင်း ဤတရား (နှစ်ပါး) တို့သည်အနက်လည်း ထူးကုန်သည်ဖြစ်၍ သဒ္ဒါလည်း ထူးကုန်သလော၊ ထိုသို့မဟုတ် အနက်တူသည်ဖြစ်၍သဒ္ဒါသာ ထူးကုန်သလော။သမ္မုခါဝိနယဟူ၍လည်းကောင်း၊ အမူဠှဝိနယဟူ၍လည်းကောင်း။ပ။ သမ္မုခါဝိနယဟူ၍လည်းကောင်း၊ ပဋိညာတကရဏဟူ၍လည်းကောင်း၊ သမ္မုခါဝိနယဟူ၍လည်းကောင်း၊ ယေဘုယျသိကာဟူ၍လည်းကောင်း၊ သမ္မုခါဝိနယဟူ၍လည်းကောင်း၊ တဿပါပိယသိကာဟူ၍လည်းကောင်း၊ သမ္မုခါဝိနယဟူ၍လည်းကောင်း၊ တိဏဝတ္ထာရကဟူ၍လည်းကောင်း၊ ဤတရားတို့သည် အနက်လည်း ထူးကုန်သည်ဖြစ်၍ သဒ္ဒါလည်း ထူးကုန်သလော၊ ထိုသို့မဟုတ် အနက်တူကုန်သည်ဖြစ်၍ သဒ္ဒါသာ ထူးကုန်သလော။
သမ္မုခါဝိနယဟူ၍ လည်းကောင်း၊ သတိဝိနယဟူ၍လည်းကောင်း ဤတရား (နှစ်ပါး) တို့သည် အနက်လည်း ထူးကုန်၏၊ သဒ္ဒါလည်း ထူးကုန်၏။
သမ္မုခါဝိနယဟူ၍လည်းကောင်း၊ အမူဠှဝိနယဟူ၍လည်းကောင်း။ပ။ သမ္မုခါဝိနယဟူ၍လည်းကောင်း၊ ပဋိညာတကရဏဟူ၍လည်းကောင်း။ သမ္မုခါဝိနယဟူ၍လည်းကောင်း၊ ယေဘုယျသိကာဟူ၍လည်းကောင်း။ သမ္မုခါဝိနယဟူ၍လည်းကောင်း၊ တဿပါပိယသိကာဟူ၍လည်းကောင်း။ သမ္မုခါဝိနယဟူ၍လည်းကောင်း၊ တိဏဝတ္ထာရကဟူ၍လည်းကောင်း။ ဤတရားတို့သည် ထူးသောအနက်လည်း ရှိကုန်၏၊ ထူးသောသဒ္ဒါလည်း ရှိကုန်၏။
֍ ၃၅၅
။ ဝိဝါဒလည်းမည် ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းလည်း မည်သလော၊ ဝိဝါဒသာမည်၍ အဓိကရုဏ်း မမည့်သလော၊ အဓိကရုဏ်းသာမည်၍ ဝိဝါဒမမည်သလော၊ အဓိကရုဏ်းလည်းမည် ဝိဝါဒလည်းမည်သလော။အချို့သည် ဝိဝါဒလည်းမည် ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းလည်း မည်၏၊ အချို့ကား ဝိဝါဒသာမည်၍ အဓိ ကရုဏ်းမမည်၊ အချို့ကား အဓိကရုဏ်းသာမည်၍ ဝိဝါဒ မမည်၊ အချို့ကား အဓိကရုဏ်းလည်း မည်၏၊ ဝိဝါဒလည်း မည်၏။
ထိုအမေးလေးပါးတို့တွင် အဘယ်သည် ဝိဝါဒလည်း မည်၊ ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းလည်း မည်သနည်း။
ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းတို့သည် တရားဟုတ်၏ဟူ၍လည်းကောင်း၊ တရားမဟုတ်ဟူ၍လည်းကောင်း။ပ။ ရုန့်ရင်းကြမ်းတမ်းသော အာပတ်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ မရုန့်ရင်းမကြမ်းတမ်းသော အာပတ်ဟူ၍လည်းကောင်း ငြင်းခုံကုန်၏၊ ထိုသို့ငြင်းခုံရာ၌ အကြင် မျက်ကွယ်ငြင်းခုံခြင်း ‘ဘဏ္ဍန’ သည် ရှိ၏၊ အကြင်မျက်မှောက်ငြင်းခုံခြင်း ‘ကလဟ’ သည် ရှိ၏၊ အကြင်ဆန့်ကျင်ဘက်အယူကို ယူလျက် ငြင်းခုံခြင်း ‘ဝိဂ္ဂဟ'သည် ရှိ၏၊ အကြင်ဆန့်ကျင်ဘက်ပြောဆိုငြင်းခုံခြင်း ‘ဝိဝါဒ’ သည် ရှိ၏၊ အကြင်အမျိုးမျိုး အဖုံဖုံ ပြောဆိုငြင်းခုံခြင်း ‘နာနာဝါဒ’ သည် ရှိ၏၊ အကြင် တစ်မျိုးတစ်ဖုံပြောဆိုငြင်းခုံခြင်း ‘အညထာဘာဝ'သည် ရှိ၏၊ ဖောက်ဖောက်ပြန်ပြန်ဖြစ်သော စိတ်ပင်ပန်းဆင်းရဲခြင်း အကျိုးငှါ အကြင်ခေါ်ဝေါ်ပြောဆိုခြင်း ‘ဝေါဟာရ'သည် ရှိ၏၊ အကြင်ခိုက်ရန်ငြင်းခုံခြင်း ‘မေဓက'သည် ရှိ၏၊ ဤအလုံးစုံသည် ဝိဝါဒလည်း မည်၊ ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းလည်း မည်၏။
ထိုအမေးလေးပါးတို့တွင် အဘယ်သည် ဝိဝါဒသာမည်၍ အဓိကရုဏ်း မမည်သနည်း၊
--သားအမိအချင်းချင်း ငြင်းခုံခြင်း သားအဖအချင်းချင်း ငြင်းခုံခြင်း ညီအစ်ကိုအချင်းချင်း ငြင်းခုံခြင်းမောင်နှမအချင်းချင်း ငြင်းခုံခြင်း အဆွေခင်ပွန်း ‘မိတ်ဆွေ’ အချင်းချင်း ငြင်းခုံခြင်းဟူသမျှသည် ဝိဝါဒသာမည်၍ အဓိကရုဏ်း မမည်။
ထိုအမေးလေးပါးတို့တွင် အဘယ်သည် အဓိကရုဏ်းသာမည်၍ ဝိဝါဒ မမည်သနည်း။
အနုဝါဒါဓိကရုဏ်း အာပတ္တာဓိကရုဏ်း ကိစ္စာဓိကရုဏ်းတို့သည် အဓိကရုဏ်းသာမည်၍ ဝိဝါဒ မမည်ကုန်။
ထိုအမေးလေးပါးတို့တွင် အဘယ်သည် အဓိကရုဏ်းလည်း မည်၊ ဝိဝါဒလည်း မည်သနည်း။
ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် အဓိကရုဏ်းလည်း မည်၏၊ ဝိဝါဒလည်း မည်၏။
֍ ၃၅၆
။ အနုဝါဒလည်းမည် အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းလည်း မည်သလော၊ အနုဝါဒသာမည်၍ အဓိကရုဏ်းမမည်သလော၊ အဓိကရုဏ်းသာမည်၍ အနုဝါဒ မမည်သလော၊ အဓိကရုဏ်းလည်းမည် အနုဝါဒလည်းမည်သလော။အ ချို့သည် အနုဝါဒလည်းမည် အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းလည်း မည်၏၊ အချို့ကား အနုဝါဒသာမည်၍အဓိကရုဏ်း မမည်၊ အချို့ကား အဓိကရုဏ်းသာမည်၍ အနုဝါဒ မမည်၊ အချို့ကား အဓိကရုဏ်းလည်းမည် အနုဝါဒလည်း မည်၏။
ထိုလေးပါးသောအမေးတို့တွင် အဘယ်သည် အနုဝါဒလည်း မည်၊ အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းလည်း မည်သနည်း။
ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းတို့သည် ရဟန်းကို သီလပျက်စီးခြင်းဖြင့်လည်းကောင်း အကျင့်ပျက်စီးခြင်းဖြင့်လည်းကောင်း၊ အယူပျက်စီးခြင်းဖြင့်လည်းကောင်း၊ အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းပျက်စီးခြင်းဖြင့်လည်းကောင်း စွပ်စွဲကုန်၏။ ထိုသို့စွပ်စွဲရာ၌ စွပ်စွဲခြင်း စွပ်စွဲသော အခြင်းအရာ အဖန်ဖန်ပြောဆိုခြင်း အဖန်ဖန်ပြောဆိုသော အခြင်းအရာ အဖန်ဖန်ကောက်ကျစ်ခြင်း သည်းမခံနိုင်ခြင်း အားအဆင့်ပေးခြင်းဟူသမျှသည်အနုဝါဒလည်း မည်၊ အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းလည်း မည်၏။
ထိုလေးပါးသော အမေးတို့တွင် အဘယ်သည် အနုဝါဒသာမည်၍ အဓိကရုဏ်း မမည်သနည်း။
အမိသည်လည်း သားကို စွပ်စွဲ၏၊ သားသည်လည်း အမိကို စွပ်စွဲ၏၊ အဖသည်လည်း သားကို စွပ်စွဲ၏၊ သားသည်လည်း အဖကို စွပ်စွဲ၏၊ အစ်ကိုသည်လည်း ညီကို စွပ်စွဲ၏၊ ညီသည်လည်း အစ်ကိုကို စွပ်စွဲ၏၊ မောင်သည်လည်း နှမကို စွပ်စွဲ၏၊ နှမသည်လည်း မောင်ကို စွပ်စွဲ၏၊ အဆွေခင်ပွန်း ‘မိတ်ဆွေ'သည်လည်း အဆွေခင်ပွန်း ‘မိတ်ဆွေ’ ကို စွပ်စွဲ၏၊ ဤအလုံးစုံသည် စွပ်စွဲခြင်း ‘အနုဝါဒ'သာ မည်၍အဓိကရုဏ်းကား မမည်။
ထိုလေးပါးသော အမေးတို့တွင် အဘယ်သည် အဓိကရုဏ်းသာမည်၍ အနုဝါဒ မမည်သနည်း။
အာပတ္တာဓိကရုဏ်း ကိစ္စာဓိကရုဏ်း ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းတို့သည် အဓိကရုဏ်းသာမည်၍ အနုဝါဒ မမည်ကုန်။
ထိုလေးပါးသော အမေးတို့တွင် အဘယ်သည် အဓိကရုဏ်းလည်း မည်၊ အနုဝါဒလည်း မည် သနည်း။
အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် အဓိကရုဏ်းလည်း မည်၏၊ အနုဝါဒလည်း မည်၏။
֍ ၃၅၇
။ အာပတ်လည်းမည် အာပတ္တာဓိကရုဏ်းလည်းမည်သလော၊ အာပတ်သာမည်၍ အဓိကရုဏ်းမမည်သလော၊ အဓိကရုဏ်းသာမည်၍ အာပတ်မမည်သလော၊ အဓိကရုဏ်းလည်းမည် အာပတ်လည်းမည်သလော။ --အချို့သည် အာပတ်လည်းမည် အာပတ္တာဓိကရုဏ်းလည်း မည်၏၊ အချို့ကား အာပတ်သာ မည်၍အဓိကရုဏ်းမမည်၊ အချို့ကား အဓိကရုဏ်းသာမည်၍ အာပတ် မမည်၊ အချို့ကား အဓိကရုဏ်းလည်းမည် အာပတ်လည်း မည်၏။
ထိုအမေးလေးပါးတို့တွင် အဘယ်သည် အာပတ်လည်း မည်၊ အာပတ္တာဓိကရုဏ်းလည်း မည်သနည်း။
ငါးပါးလည်းဖြစ်သော အာပတ်အစုတို့သည် အာပတ္တာဓိကရုဏ်း မည်၏၊ ခုနစ်ပါးလည်းဖြစ်သောအာပတ်အစုတို့သည် အာပတ္တာဓိကရုဏ်း မည်၏၊ ဤအလုံးစုံသည် အာပတ်လည်းမည်၊ အာပတ္တာဓိကရုဏ်းလည်းမည်၏။
ထိုအမေးလေးပါးတို့တွင် အဘယ်သည် အာပတ်သာမည်၍ အဓိကရုဏ်း မမည်သနည်း။
သောတာပတ္တိ သမာပတ်သည် အာပတ်သာမည်၍ အဓိကရုဏ်း မမည်။
ထိုလေးပါးသော အမေးတို့တွင် အဘယ်သည် အဓိကရုဏ်းသာမည်၍ အာပတ် မမည်သနည်း။
ကိစ္စာဓိကရုဏ်း ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်း အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းတို့သည် အဓိကရုဏ်းသာမည်၍ အာပတ်ကားမမည်ကုန်။
ထိုလေးပါးသော အမေးတို့တွင် အဘယ်သည် အဓိကရုဏ်းလည်း မည်၊ အာပတ်လည်းမည်သနည်း။
အာပတ္တာဓိကရုဏ်းသည် အဓိကရုဏ်းလည်း မည်၊ အာပတ်လည်း မည်၏။
֍ ၃၅၈
။ ကိစ္စလည်းမည် ကိစ္စာဓိကရုဏ်းလည်းမည်သလော၊ ကိစ္စသာ မည်၍ အဓိကရုဏ်း မမည်သလော၊ အဓိကရုဏ်းသာ မည်၍ ကိစ္စမမည်သလော၊ အဓိကရုဏ်းလည်းမည် ကိစ္စလည်းမည်သလော။အချို့သည် ကိစ္စလည်းမည် ကိစ္စာဓိကရုဏ်းလည်းမည်၏၊ အချို့ကား ကိစ္စသာမည်၍ အဓိကရုဏ်းမမည်၊ အချို့ကား အဓိကရုဏ်းသာ မည်၍ ကိစ္စမမည်၊ အချို့ကား အဓိကရုဏ်းလည်းမည်၊ ကိစ္စလည်းမည်၏။
ထိုလေးပါးသော အမေးတို့တွင် အဘယ်သည် ကိစ္စလည်း မည်၊ ကိစ္စာဓိကရုဏ်းလည်း မည် သနည်း။
သံဃာ၏ အမှုကိစ္စ၏အဖြစ် ပြုဖွယ်၏အဖြစ် အပလောကနကံ ဉတ္တိကံ ဉတ္တိဒုတိယကံ ဉတ္တိစတုတ္ထကံတို့သည် ကိစ္စလည်း မည်၊ ကိစ္စာဓိကရုဏ်းလည်း မည်ကုန်၏။
ထိုလေးပါးသော အမေးတို့တွင် အဘယ်သည် ကိစ္စသာမည်၍ အဓိကရုဏ်း မမည်သနည်း။
ဆရာ့ကိစ္စ ဥပဇ္ဈာယ့်ကိစ္စ ဥပဇ္ဈာယ်တူ့ကိစ္စ ဆရာတူ့ကိစ္စတို့သည် ကိစ္စသာမည်၍ အဓိကရုဏ်းမမည်ကုန်။
ထိုလေးပါးသော အမေးတို့တွင် အဘယ်သည် အဓိကရုဏ်းသာမည်၍ ကိစ္စ မမည်သနည်း။
ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်း အနုဝါဒါဓိကရုဏ်း အာပတ္တာဓိကရုဏ်းတို့သည် အဓိကရုဏ်းသာမည်၍ ကိစ္စ မမည်ကုန်။
ထိုလေးပါးသော အမေးတို့တွင် အဘယ်သည် အဓိကရုဏ်းလည်း မည်၊ ကိစ္စလည်း မည်သနည်း။
ကိစ္စာဓိကရုဏ်းသည် အဓိကရုဏ်းလည်း မည်၏၊ ကိစ္စလည်း မည်၏။ အဓိကရုဏ်း အထူးအပြား ပြီး၏။
--ထိုအဓိကရုဏ်း အထူးအပြား အကျဉ်းချုပ်
အဓိကရုဏ်း၊ တားမြစ်ခြင်း၊ အခြင်းအရာ၊ ပုဂ္ဂိုလ်၊ (အဓိကရဏဘေဒ၏) နိဒါန်း၊ ဟိတ်၊ ပစ္စည်း၊ မူလ၊ သမုဋ္ဌာန်။
အာပတ်လော အာပတ်မဟုတ်သလော၊ (အဓိကရုဏ်း) ဖြစ်သလော မဖြစ်သလော၊ အကြင်အဓိကရုဏ်း၌ ရအပ် မရအပ်၊ ရောနှောသည် မရောနှောသည်၊ (သမထ) ၏ နိဒါန်း၊ ဟိတ်၊ ပစ္စည်း၊ မူလ၊ သမုဋ္ဌာန်၊ သဒ္ဒါအထူး၊ ဝိဝါဒသည် အဓိကရုဏ်းမည် သလော၊ ဤသည်ကား အဓိကရုဏ်း၌အထူးအပြားတည်း။ ဤကား အကျဉ်းချုပ် အပြီးတည်း။
--တစ်ပါးသော ဂါထာသင်္ဂဏိက
၁-စောဒနာခြင်းစသည့် အမေး အဖြေ
֍ ၃၅၉
။ စောဒနာခြင်းသည် အဘယ်အကျိုးငှာ ဖြစ်သနည်း၊ (အပြစ်ကို) အောက်မေ့ စေခြင်းသည်အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်သနည်း၊၁ သံဃာစည်းဝေးခြင်းသည် အဘယ်အကျိုးငှါ ဖြစ်သနည်း၊ နှီးနှော တိုင်ပင် ဆွေးနွေးခြင်းသည်ကား အဘယ် အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်သနည်း။စောဒနာခြင်းသည် (အပြစ်ကို) အောက်မေ့စေခြင်းငှါ ဖြစ်၏၊ (အပြစ်ကို) အောက်မေ့ စေခြင်းသည် (စုဒိတကကို) နှိပ်ခြင်းငှါ ဖြစ်၏၊ သံဃာစည်းဝေးခြင်းသည် (အဆုံး အဖြတ်ကို) သိမ်းဆည်းခြင်းငှါဖြစ်၏၊ နှီးနှောတိုင်ပင် ဆွေးနွေးခြင်းသည်ကား အသီး အသီး အဆုံးအဖြတ်ကို နှလုံး၌ ထားခြင်းငှါဖြစ်၏။
သင်သည် ဝိနည်းဓိုရ်ပုဂ္ဂိုလ်ဖြစ်ခဲ့လျှင် အဆောတလျင် စကားမဆိုလင့်၊ ကြမ်းကြမ်း တမ်းတမ်းစကားမဆိုလင့်၊ အမျက်ဒေါသကို မဖြစ်စေလင့်၊ အဆောတလျင် ငြင်းခုံခြင်း ကို ပြုတတ်သောအကျိုးမဲ့ကို ဖြစ်စေတတ်သော စကားကို မဆိုလင့်။
ဥဘတောဝိဘင်း ‘သုတ္တ’ ၌လည်းကောင်း၊ မဟာဝဂ် စူဠဝဂ် အပိုင်းအစု ‘ဝိနယ’ ၌ လည်း ကောင်း၊ ပရိဝါ ‘အနုလောမ’၌လည်းကောင်း၊ အလုံးစုံဝိနည်းပိဋကတ် ‘ပညတ်’၌ လည်း ကောင်း၊ မဟာပဒေသလေးပါး ‘အနုလောမိက’ ၌လည်းကောင်း ကောင်းသော ပညာ ရှိတော်မူသောမြတ်စွာဘုရားသည် ပြုတော်မူအပ် ကောင်းစွာ ဟောအပ်သော သိက္ခာပုဒ် တို့အား လျော်သောစိစစ်ခြင်းအစဉ်ကို တမလွန်ဂတိ မဖျက်ဆီးဘဲ မှတ်လော့၊ (နှလုံးသွင်းလော့)။
အစီးအပွားကို ရှာလျက် သင့်တင့်လျောက်ပတ်သော အခါ၌ အကျိုးစီးပွားနှင့် စပ်သော စိစစ်ခြင်းကို (မေး) စိစစ်လော့၊ စုဒိတကပုဂ္ဂိုလ်၏လည်းကောင်း၊ စောဒကပုဂ္ဂိုလ်၏လည်း ကောင်း အဆောတလျင်ပြောဆိုမိသော စကားကို မတားမြစ်လင့်။
စောဒကပုဂ္ဂိုလ်က (သင်သည်) အာပတ်သင့်၏ဟု ဆိုအံ့၊ စုဒိတကပုဂ္ဂိုလ်က (ငါသည်) အာပတ်မသင့်ဟုဆိုအံ့၊ စောဒက စုဒိတကပုဂ္ဂိုလ်နှစ်ပါးတို့ကို မချီးမြှောက် မူ၍ ဝန်ခံခြင်းနှင့်ရှေ့နောက်စပ်သောစကားအစဉ်ဖြင့် (အဆုံးအဖြတ်) ပြုရာ၏။
လဇ္ဇီပုဂ္ဂိုလ်တို့၌ ဝန်ခံခြင်းဖြင့် (အဆုံးအဖြတ်) ပြုအပ်၏၊ အလဇ္ဇီပုဂ္ဂိုလ်တို့၌ ဤသို့ ဝန်ခံခြင်းဖြင့်ဆုံးဖြတ်ခြင်းသည် မရှိ၊ အလဇ္ဇီပုဂ္ဂိုလ်သည် စကားများစွာကိုလည်း ပြော ရာ၏၊ ထို့ကြောင့်ကျင့်ဝတ်နှင့်စပ်သော ဝန်ခံခြင်းဖြင့် (ဆုံးဖြတ်မှု) ပြုရာ၏။
ဝန်ခံချက်အရာမရောက်သော အလဇ္ဇီပုဂ္ဂိုလ်သည် အဘယ်သို့ သဘောရှိပါသနည်း၊ ဤစကားကိုလည်းအသျှင်ဘုရားကို တပည့်တော် မေးလျှောက်ပါ၏၊ အဘယ်သို့ သဘောရှိသော ပုဂ္ဂိုလ်ကို အလဇ္ဇီပုဂ္ဂိုလ်ဟုဆိုအပ်ပါသနည်း။
သိလျက် အာပတ်သို့ ရောက်၏၊ အာပတ်ကို လျှို့ဝှက်၏၊ အဂတိလိုက်ခြင်းသို့လည်း ရောက်၏၊ ဤသို့သဘောရှိသော ပုဂ္ဂိုလ်ကို အလဇ္ဇီပုဂ္ဂိုလ်ဟု ဆိုအပ်၏။
မှန်ပါသည်၊ ဤသို့သဘောရှိသော ပုဂ္ဂိုလ်ကို အလဇ္ဇီပုဂ္ဂိုလ်ဟူ၍ ဆိုအပ်ပါ၏။ တပည့်တော်လည်းသိပါ၏၊ အခြားစကားကိုလည်း အသျှင်ဘုရားကို တပည့်တော် မေးလျောက်ပါအံ့၊ အဘယ်သို့သဘောရှိသော ပုဂ္ဂိုလ်ကို လဇ္ဇီပုဂ္ဂိုလ်ဟူ၍ ဆိုအပ်ပါ သနည်း။
--သိလျက် အာပတ်သို့ မရောက်၊ အာပတ်ကို မလျှို့ဝှက်၊ အဂတိလိုက်ခြင်းသို့လည်း မရောက်၊ ဤသို့သဘောရှိသော ပုဂ္ဂိုလ်ကို လဇ္ဇီပုဂ္ဂိုလ်ဟု ဆိုအပ်၏။
မှန်ပါသည်၊ ဤသို့သဘောရှိသော ပုဂ္ဂိုလ်ကို လဇ္ဇီပုဂ္ဂိုလ်ဟူ၍ ဆိုအပ်ပါ၏။ တပည့်တော်လည်း သိပါ၏၊ အခြားစကားကိုလည်း အသျှင်ဘုရားကို တပည့်တော်သည် မေးလျှောက်ပါအံ့၊ အဘယ်သို့သဘောရှိသောပုဂ္ဂိုလ်ကို အဓမ္မစောဒကဟု ဆိုအပ်ပါ သနည်း။
(သံဃာ့အလယ်စသော) မလျောက်ပတ်သောအခါ၌ စောဒနာ၏၊ မဟုတ်မမှန်သဖြင့် စောဒနာ၏၊ ကြမ်းတမ်းသဖြင့် စောဒနာ၏၊ အကျိုးစီးပွါးနှင့် မစပ်သဖြင့် စောဒနာ၏၊ ဒေါသစိတ်ရှိသည် ဖြစ်၍စောဒနာ၏၊ မေတ္တာစိတ်ရှိသည် ဖြစ်၍ မစောဒနာ၊ ဤသို့ သဘောရှိသော ပုဂ္ဂိုလ်ကို အဓမ္မစောဒကဟုဆိုအပ်၏။
မှန်ပါသည်၊ ဤသို့သဘောရှိသော ပုဂ္ဂိုလ်ကို အဓမ္မစောဒကဟူ၍ ဆိုအပ်ပါ၏။ တပည့်တော်လည်းသိပါ၏၊ အခြားစကားကိုလည်း အသျှင်ဘုရားကို တပည့်တော် မေးလျှောက်ပါအံ့၊ အဘယ်သို့သဘောရှိသော ပုဂ္ဂိုလ်ကို ဓမ္မစောဒကဟု ဆိုအပ်ပါ သနည်း။
လျောက်ပတ်သောအခါ၌ စောဒနာ၏၊ဟုတ်မှန်သဖြင့် စောဒနာ၏၊ နူးညံ့သိမ်မွေ့ သဖြင့် စောဒနာ၏၊ အကျိုးစီးပွါးနှင့် စပ်သဖြင့် စောဒနာ၏၊ မေတ္တာစိတ်ရှိသည်ဖြစ်၍ စောဒနာ၏၊ ဒေါသစိတ်ရှိသည်ဖြစ်၍မစောဒနာ၊ ဤသို့သဘောရှိသော ပုဂ္ဂိုလ်ကို ဓမ္မ စောဒကဟု ဆိုအပ်၏။
မှန်ပါသည်၊ ဤသို့သဘောရှိသော ပုဂ္ဂိုလ်ကို ဓမ္မစောဒကဟူ၍ ဆိုအပ်ပါ၏။ တပည့်တော်လည်း သိပါ၏၊ အခြားစကားကိုလည်း အသျှင်ဘုရားကို တပည့်တော်သည် မေးလျှောက်ပါအံ့၊ အဘယ်သို့သဘောရှိသောပုဂ္ဂိုလ်ကို ဗာလစောဒကဟု ဆိုအပ်ပါ သနည်း။
ရှေ့နောက်စကားကို မသိ၊ ရှေ့နောက်စကား၌ မလိမ္မာ၊ စေ့စပ်သော စကား အကြောင်းကို မသိ၊ စေ့စပ်သော စကားအကြောင်း၌လည်း မလိမ္မာ၊ ဤသို့သဘော ရှိသော ပုဂ္ဂိုလ်ကို ဗာလစောဒကဟုဆိုအပ်၏။
မှန်ပါသည်၊ ဤသို့သဘောရှိသော ပုဂ္ဂိုလ်ကို ဗာလစောဒကဟု ဆိုအပ်ပါ၏၊ တပည့် တော်လည်းသိပါ၏၊ အခြားစကားကိုလည်း အသျှင်ဘုရားကို တပည့်တော်သည် မေး လျှောက်ပါအံ့၊ အဘယ်သို့သဘောရှိသောပုဂ္ဂိုလ်ကို ပဏ္ဍိတစောဒကဟု ဆိုအပ်ပါ သနည်း။
ရှေ့နောက်စကားကို သိ၏၊ ရှေ့နောက်စကား၌ လိမ္မာ၏၊ စေ့စပ်သော စကား အကြောင်းကို သိ၏၊ စေ့စပ်သော စကားအကြောင်း၌ လိမ္မာ၏၊ ဤသို့သဘောရှိသော ပုဂ္ဂိုလ်ကို ပဏ္ဍိတစောဒကဟု ဆိုအပ်၏။
မှန်ပါသည်၊ ဤသို့သဘောရှိသော ပုဂ္ဂိုလ်ကို ပဏ္ဍိတစောဒကဟု ဆိုအပ်ပါ၏။ တပည့်တော်လည်းသိပါ၏၊ အခြားစကားကိုလည်း အသျှင်ဘုရားကို တပည့်တော်သည် မေးလျှောက်ပါအံ့၊ အဘယ်ကြောင့်စောဒနာဟု ဆိုအပ်ပါသနည်း။
သီလပျက်စီးခြင်းဖြင့် စောဒနာ၏၊ ထိုမှတစ်ပါး အကျင့်ပျက်စီးခြင်း အယူပျက်စီး ခြင်းဖြင့် စောဒနာ၏၊ အာဇီဝဖြင့်လည်း စောဒနာ၏၊ ထို့ကြောင့် စောဒနာဟု ဆိုအပ် ၏။
တစ်ပါးသော ဂါထာသင်္ဂဏိက ပြီး၏။
၁။ အဘယ်အကြောင်းကြောင့်ဖြစ်သနည်းဟူသည် အဘယ်အကျိုးငှါ ဖြစ်သနည်းဟူသည်နှင့် အတူပင်တည်း။
--စောဒနာအခန်း
၁-ဝိနည်းဓိုရ်၏ မေးစိစစ်ခြင်း
֍ ၃၆၀
။ ဝိနည်းဓိုရ်သည် စောဒကပုဂ္ဂိုလ်ကို “ငါ့သျှင် စောဒက သင်သည် ဤရဟန်းကို ယင်းသို့စောဒနာ၏၊ အဘယ်အပြစ်ကြောင့် ထိုရဟန်းကို စောဒနာသနည်း၊ သီလပျက်စီးခြင်းကြောင့် စောဒနာသလော၊ အကျင့်ပျက်စီးခြင်းကြောင့် စောဒနာသလော၊ အယူပျက်စီးခြင်းကြောင့် စောဒနာသလော”ဟုမေးအပ်၏။ထိုစောဒကပုဂ္ဂိုလ်သည် သီလပျက်စီးခြင်းကြောင့်လည်း စောဒနာ၏၊ အကျင့်ပျက်စီးခြင်းကြောင့် လည်းစောဒနာ၏၊ အယူပျက်စီးခြင်းကြောင့်လည်း စောဒနာ၏ဟု အကယ်၍ ဆိုအံ့၊ ထိုစောဒကပုဂ္ဂိုလ်ကို"အသျှင် (စောဒက) သည် သီလပျက်စီးခြင်းကို သိပါသလော၊ အကျင့်ပျက်စီးခြင်းကို သိပါသလော၊ အယူပျက်စီးခြင်းကို သိပါသလော”ဟု မေးအပ်၏။
ထိုစောဒကပုဂ္ဂိုလ်သည် “ငါ့သျှင် ဝိနည်းဓိုရ် ငါသည် သီလပျက်စီးခြင်းကို သိ၏၊ အကျင့် ပျက်စီးခြင်းကိုသိ၏၊ အယူပျက်စီးခြင်းကို သိ၏”ဟု အကယ်၍ ဆိုအံ့။
ထိုစောဒကပုဂ္ဂိုလ်ကို “ငါ့သျှင်စောဒက သီလပျက်စီးခြင်းသည် အဘယ်ပါနည်း၊ အကျင့်ပျက်စီးခြင်း သည်အဘယ်ပါနည်း၊ အယူပျက်စီးခြင်းသည် အဘယ်ပါနည်း”ဟု မေးအပ်၏။
ထိုစောဒကပုဂ္ဂိုလ်သည် “ (ငါ့သျှင်ဝိနည်းဓိုရ်) ပါရာဇိကလေးပါးတို့သည်လည်းကောင်း၊ သံဃာဒိသိသ်တစ်ဆယ့်သုံးပါးတို့သည်လည်းကောင်း ရှိကုန်၏၊ ဤအလုံးစုံသည် သီလဝိပတ္တိမည်၏။ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သည်လည်းကောင်း၊ ပါစိတ်အာပတ်သည်လည်းကောင်း၊ ပါဋိဒေသနီအာပတ်သည်လည်းကောင်း၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သည်လည်းကောင်း၊ ဒုဗ္ဘာသီအာပတ်သည်လည်းကောင်း ရှိ၏၊ ဤအလုံးစုံသည် အာစာရဝိပတ္တိမည်၏။
မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိသည်လည်းကောင်း၊ အန္တဂ္ဂါဟိကဒိဋ္ဌိသည်လည်းကောင်း ရှိ၏၊ ဤအလုံးစုံသည် ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိမည်၏”ဟု အကယ်၍ ဆိုအံ့။
ထိုစောဒကပုဂ္ဂိုလ်ကို “ငါ့သျှင် သင်သည် ရဟန်းကို ယင်းသို့ စောဒနာ၏၊ မြင်ခြင်းဖြင့် စောဒနာသလော၊ ကြားခြင်းဖြင့် စောဒနာသလော၊ ရွံရှာခြင်းဖြင့် စောဒနာသလော”ဟု မေးအပ်၏။
ထိုစောဒကပုဂ္ဂိုလ်သည် “မြင်ခြင်းဖြင့်လည်း စောဒနာ၏၊ ကြားခြင်းဖြင့်လည်း စောဒနာ၏၊ ရွံရှာခြင်းဖြင့်လည်း စောဒနာ၏”ဟု အကယ်၍ ဆိုအံ့။
ထိုစောဒကပုဂ္ဂိုလ်ကို “ငါ့သျှင်စောဒက သင်သည် ဤရဟန်းကို ယင်းသို့ မြင်ခြင်းဖြင့် စောဒနာအံ့၊ သင်သည် အဘယ်ကို မြင်သနည်း၊ သင်သည် အဘယ်သို့လျှင် မြင်သနည်း၊ သင်သည် အဘယ်အခါ၌ မြင်သနည်း၊ သင်သည် အဘယ်အရပ်၌ မြင်သနည်း၊ ပါရာဇိကသို့ ရောက်သည်ကို မြင်သလော၊ သံဃာဒိသိသ်သို့ ရောက်သည်ကို မြင်သလော၊ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့။ ပါစိတ်အာပတ်သို့။ ပါဋိဒေသနီအာပတ်သို့။ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့။ ဒုဗ္ဘာသီအာပတ်သို့ ရောက်သည်ကို မြင်သလော၊ သင်သည်ကား အဘယ်အရပ်၌ဖြစ်သနည်း၊ ဤရဟန်းသည်ကား အဘယ်အရပ်၌ ဖြစ်သနည်း၊ သင်သည်ကား အဘယ်ကို ပြုသနည်း၊ ဤရဟန်းသည်ကား အဘယ်ကို ပြုသနည်း”ဟု မေးအပ်၏။
ထို စောဒကပုဂ္ဂိုလ်သည် “ငါ့သျှင် ဤရဟန်းကို မြင်ခြင်းဖြင့် မစောဒနာ၊ စင်စစ်မှာမူ ကြားခြင်းဖြင့်စောဒနာ၏”ဟု အကယ်၍ ဆိုအံ့။
--ထိုစောဒကပုဂ္ဂိုလ်ကို “ငါ့သျှင် သင်သည် ဤရဟန်းကို ယင်းသို့ ကြားခြင်းဖြင့် စောဒနာအံ့၊ သင်သည်အဘယ်ကို ကြားသနည်း၊ သင်သည် အဘယ်သို့လျှင် ကြားသနည်း၊ သင်သည် အဘယ်အခါ၌ကြားသနည်း၊ သင်သည် အဘယ်အရပ်၌ ကြားသနည်း၊ ‘ပါရာဇိကသို့ ရောက်သည်’ဟု ကြားသလော။ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သို့။ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့။ ပါစိတ်အာပတ်သို့။ ပါဋိဒေသနီအာပတ်သို့။ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့။ ‘ဒုဗ္ဘာသီအာပတ်သို့ ရောက်သည်’ဟု ကြားသလော၊ ရဟန်းယောက်ျား၏ အထံမှ ကြားသလော၊ ရဟန်းမိန်းမ၏ အထံမှ ကြားသလော၊ သိက္ခမာန်မ၏ အထံမှ ကြားသလော၊ သာမဏေယောက်ျား၏ အထံမှ ကြားသလော၊ သာမဏေမိန်းမ၏ အထံမှ ကြားသလော၊ ဥပါသကာယောက်ျား၏အထံမှ ကြားသလော၊ ဥပါသိကာမိန်းမ၏ အထံမှ ကြားသလော၊ မင်းတို့၏ အထံမှ ကြားသလော၊ မင်းအမတ်ကြီးတို့၏ အထံမှ ကြားသလော၊ တိတ္ထိတို့၏ အထံမှ ကြားသလော၊ တိတ္ထိတပည့်တို့၏အထံမှ ကြားသလော”ဟု မေးအပ်၏။
ထိုစောဒကသည် “ငါ့သျှင် ဝိနည်းဓိုရ် ငါသည် ဤရဟန်းကို ကြားသဖြင့် မစောဒနာ၊ စင်စစ်မှာမူရွံရှာသဖြင့် စောဒနာ၏”ဟု အကယ်၍ ဆိုအံ့၊ ထိုစောဒကပုဂ္ဂိုလ်ကို “ငါ့သျှင် သင်သည် ဤရဟန်းကိုယင်းသို့ ရွံရှာသဖြင့် စောဒနာအံ့၊ အဘယ်ကို ရွံရှာသနည်း၊ အဘယ်သို့လျှင် ရွံရှာသနည်း၊ အဘယ်အခါ၌ရွံရှာသနည်း၊ အဘယ်အရပ်၌ ရွံရှာသနည်း၊ ‘ပါရာဇိကသို့ ရောက်သည်’ဟု ရွံရှာသလော၊ ‘သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သို့ ရောက်သည်’ဟု ရွံရှာသလော၊ ထုလ္လစ္စဉ်း အာပတ်သို့။ ပါစိတ်အာပတ်သို့။ ပါဋိဒေသနီအာပတ်သို့။ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့။ ‘ဒုဗ္ဘာသီအာပတ်သို့ ရောက်သည်’ဟု ရွံရှာသလော၊ ရဟန်းယောက်ျား၏အထံမှ ကြား၍ ရွံရှာသလော၊ ရဟန်းမိန်းမ၏ အထံမှ ကြား၍ ရွံရှာသလော၊ သိက္ခမာန်မ၏ အထံမှကြား၍ ရွံရှာသလော၊ သာမဏေယောက်ျား၏ အထံမှ ကြား၍ ရွံရှာသလော၊ သာမဏေမိန်းမ၏ အထံမှကြား၍ ရွံရှာသလော၊ ဥပါသကာယောက်ျား၏ အထံမှ ကြား၍ ရွံရှာသလော၊ ဥပါသိကာမိန်းမ၏ အထံမှကြား၍ ရွံရှာသလော၊ မင်းတို့၏ အထံမှ ကြား၍ ရွံရှာသလော၊ မင်းအမတ်ကြီးတို့၏ အထံမှ ကြား၍ရွံရှာသလော၊ တိတ္ထိတို့၏ အထံမှ ကြား၍ ရွံရှာသလော၊ တိတ္ထိတပည့်တို့၏ အထံမှ ကြား၍ ရွံရှာသလော”ဟု မေးအပ်၏။
֍ ၃၆၁
။ မြင်အပ်သော ဝတ္ထုသည် (စောဒက၏) မြင်သည်ဟူသော စကားနှင့် ညီညွတ် ၏၊ မြင်အပ်သောဝတ္ထုသည် (စောဒက၏) မြင်သည်ဟူသော စကားနှင့် နှီးနှော၏၊ မြင်သည်ကို စွဲ၍ (ပါရာဇိကစသည်သို့) မရောက်၊ (ထို့ကြောင့်) ထိုပုဂ္ဂိုလ်သည် အရင်း မရှိ ရွံရှာအပ်သူ ဖြစ်၏၊ ထိုပုဂ္ဂိုလ်၏ ဝန်ခံခြင်းဖြင့် ထိုပုဂ္ဂိုလ်နှင့်အတူ ဥပုသ်ပြု အပ်၏။ကြားအပ်သော ဝတ္ထုသည် (စောဒက၏) ကြားသည်ဟူသော စကားနှင့် ညီညွတ်၏၊ ကြားအပ်သောဝတ္ထုသည် (စောဒက၏) ကြားသည်ဟူသော စကားနှင့် နှီးနှော၏၊ ကြားသည်ကိုစွဲ၍ (ပါရာဇိကစသည်သို့) မရောက်၊ (ထို့ကြောင့်) ထိုပုဂ္ဂိုလ်သည် အရင်း မရှိ ရွံရှာအပ်သူ ဖြစ်၏၊ ထိုပုဂ္ဂိုလ်၏ ဝန်ခံခြင်းဖြင့် ထိုပုဂ္ဂိုလ်နှင့်အတူ ဥပုသ်ပြု အပ်၏။
တွေ့အပ်သော ဝတ္ထုသည် (စောဒက၏) တွေ့သည်ဟူသော စကားနှင့် ညီညွတ်၏၊ တွေ့အပ်သောဝတ္ထုသည် (စောဒက၏) တွေ့သည်ဟူသော စကားနှင့် နှီးနှော၏၊ တွေ့သည်ကို စွဲ၍ (ပါရာဇိကစသည်သို့) မရောက်၊ (ထို့ကြောင့်) ထိုပုဂ္ဂိုလ်သည် အရင်းမရှိ ရွံရှာအပ်သူ ဖြစ်၏၊ ထိုပုဂ္ဂိုလ်၏ဝန်ခံခြင်းဖြင့် ထိုပုဂ္ဂိုလ်နှင့်အတူ ဥပုသ် ပြုအပ်၏။
֍ ၃၆၂
။ စောဒနာခြင်း၏ အစကား အဘယ်နည်း၊ အလယ်ကား အဘယ်နည်း၊ အဆုံးကား အဘယ့်နည်း။အခွင့်တောင်းခြင်းအမှုသည် စောဒနာခြင်း၏ အစတည်း၊ ပြုခြင်းသည် အလယ်တည်း၊ ငြိမ်းကြောင်း (သမထ) သည် အဆုံးတည်း။
--စောဒနာခြင်း၏ အရင်းမူလတို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း၊ ဝတ္ထုတို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း၊ ဘုံတို့ သည်အဘယ်မျှတို့နည်း၊ အဘယ်မျှလောက်သော အခြင်းအရာတို့ဖြင့် စောဒနာသနည်း။
စောဒနာခြင်း၏ အရင်းမူလတို့သည် နှစ်ပါးတို့တည်း၊ ဝတ္ထုတို့သည် သုံးပါးတို့တည်း၊ ဘုံတို့သည်ငါးပါးတို့တည်း၊ နှစ်ပါးသော အခြင်းအရာတို့ဖြင့် စောဒနာ၏။
စောဒနာခြင်း၏ နှစ်ပါးသော မူလတို့သည် အဘယ်တို့နည်း။
အရင်း (အခြေအမြစ်) ရှိသော စောဒနာခြင်းလည်းကောင်း၊ အရင်း (အခြေအမြစ်) မရှိသော စောဒနာခြင်းလည်းကောင်း ဤသည်တို့ကား စောဒနာခြင်း၏ အရင်း မူလနှစ်ပါးတို့တည်း။
စောဒနာခြင်း၏ သုံးပါးသော ဝတ္ထုတို့သည် အဘယ်တို့နည်း။
မြင်ခြင်း၊ ကြားခြင်း၊ ရွံရှာ (ယုံမှား) ခြင်း။ ဤသည်တို့ကား စောဒနာခြင်း၏ သုံးပါးသော ဝတ္ထုတို့တည်း။
စောဒနာခြင်း၏ ငါးပါးသော ဘုံတို့သည် အဘယ်တို့နည်း။
သင့်လျော်သောအခါ၌ ဆို၏၊ မသင့်သောအခါ၌ မဆို၊ဟုတ်မှန်သည်ကို ဆို၏၊ မဟုတ်မမှန်သည်ကိုမဆို၊ သိမ်မွေ့နူးညံ့သဖြင့် ဆို၏၊ ကြမ်းတမ်းသဖြင့် မဆို၊ အကျိုးစီးပွါးနှင့် စပ်သဖြင့် ဆို၏၊ အကျိုးစီးပွါးနှင့် မစပ်သဖြင့် မဆို၊ မေတ္တာစိတ်ရှိသည် ဖြစ်၍ ဆို၏၊ ဒေါသစိတ်ရှိသည် ဖြစ်၍ မဆို။ ဤသည်တို့ကား စောဒနာခြင်း၏ ငါးပါးသော ဘုံတို့တည်း။
အဘယ်အခြင်းအရာ နှစ်ပါးတို့ဖြင့် စောဒနာသနည်း။
ကိုယ်ဖြင့်လည်း စောဒနာ၏၊ နှုတ်ဖြင့်လည်း စောဒနာ၏၊ ဤအခြင်းအရာ နှစ်ပါးတို့ဖြင့် စောဒနာ၏။
၂-စောဒကစသည်တို့၏ ကျင့်ဝတ်
֍ ၃၆၃
။ စောဒကပုဂ္ဂိုလ်သည် အဘယ်သို့ ကျင့်အပ်သနည်း။ စုဒိတကပုဂ္ဂိုလ်သည် အဘယ်သို့ကျင့်အပ်သနည်း။ သံဃာသည် အဘယ်သို့ ကျင့်အပ်သနည်း။ ဝိနည်းဓိုရ်သည် အဘယ်သို့ ကျင့်အပ်သနည်း။စောဒကပုဂ္ဂိုလ်သည် အဘယ်သို့ ကျင့်အပ်သနည်းဟူသော အမေး၌ စောဒကပုဂ္ဂိုလ်သည်-
သင့်လျော်သော အခါ၌ ဆိုအံ့၊ မသင့်လျော်သော အခါ၌ မဆိုအံ့။
ဟုတ်မှန်သည်ကို ဆိုအံ့၊ မဟုတ်မမှန်သည်ကို မဆိုအံ့။
သိမ်မွေ့နူးညံ့သဖြင့် ဆိုအံ့၊ ကြမ်းတမ်းသဖြင့် မဆိုအံ့။
အကျိုးစီးပွါးနှင့် စပ်သဖြင့် ဆိုအံ့၊ အကျိုးစီးပွါးနှင့် မစပ်သဖြင့် မဆိုအံ့။
--မေတ္တာစိတ်ရှိသည် ဖြစ်၍ ဆိုအံ့၊ ဒေါသစိတ်ရှိသည် ဖြစ်၍ မဆိုအံ့ဟု ငါးပါးသော တရားတို့၌ တည်၍သူတစ်ပါးကို စောဒနာအပ်၏၊ စောဒကပုဂ္ဂိုလ်သည် ဤသို့ ကျင့်အပ်၏။
စုဒိတကပုဂ္ဂိုလ်သည် အဘယ်သို့လျှင် ကျင့်အပ်သနည်းဟူသော အမေး၌ စုဒိတကပုဂ္ဂိုလ်သည်မှန်သောစကား၌လည်းကောင်း၊ အမျက်မထွက်ခြင်း၌လည်းကောင်း နှစ်ပါးသော တရားတို့၌ (တည်သောအားဖြင့်) ကျင့်အပ်၏။ စုဒိတကပုဂ္ဂိုလ်သည် ဤသို့ ကျင့်အပ်၏။
သံဃာသည် အဘယ်သို့ ကျင့်အပ်သနည်းဟူသော အမေး၌ သံဃာသည် သက်သောစကား၊ မသက်သော စကားကို သိအပ်၏။ သံဃာသည် ဤသို့ ကျင့်အပ်၏။
ဝိနည်းဓိုရ်ပုဂ္ဂိုလ်သည် အဘယ်သို့ ကျင့်အပ်သနည်းဟူသော အမေး၌ ဝိနည်းဓိုရ်ပုဂ္ဂိုလ်သည့်အကြင်ဟုတ်မှန်သောဝတ္ထုဖြင့်, အကြင်စောဒနာ သာရဏာဝိနည်းဖြင့်, အကြင် မြတ်စွာဘုရား၏ အဆုံးအမတော်ဖြင့် ထိုအဓိကရုဏ်းသည် ငြိမ်း၏၊ ထိုအခြင်းအရာဖြင့် ထိုအဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းအေးစေအပ်၏။ ဝိနည်းဓိုရ်ပုဂ္ဂိုလ်သည် ဤသို့ ကျင့်အပ်၏။
֍ ၃၆၄
။ ဥပုသ်သည် အဘယ်အကျိုးငှါ ဖြစ်သနည်း၊ ပဝါရဏာသည် အဘယ် အကြောင်းကြောင့်ဖြစ်သနည်း၊ ပရိဝါသ်သည် အဘယ်အကျိုးငှါ ဖြစ်သနည်း၊ အရင်းသို့ ငင်ခြင်းသည်အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်သနည်း၊ မာနတ်သည် အဘယ်အကျိုးငှါ ဖြစ်သနည်း၊ အဗ္ဘာန်သွင်းခြင်းသည် အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်သနည်း။ဥပုသ်သည် ညီညွတ်ခြင်းအကျိုးငှါ ဖြစ်၏၊ ပဝါရဏာသည် စင်ကြယ်ခြင်းအကျိုးငှါ ဖြစ်၏၊ ပရိဝါသ်သည်မာနတ်အကျိုးငှါ ဖြစ်၏၊ အရင်းသို့ငင်ခြင်းသည် နှိပ်ခြင်း အကျိုးငှါ ဖြစ်၏၊ မာနတ်သည်အဗ္ဘာန် (သွင်းခြင်း) အကျိုးငှါ ဖြစ်၏၊ အဗ္ဘာန် (သွင်းခြင်း) သည် စင်ကြယ်ခြင်း အကျိုးငှါ ဖြစ်၏။
ချစ်သဖြင့်လည်းကောင်း၊ မုန်းသဖြင့်လည်းကောင်း၊ ကြောက်သဖြင့်လည်းကောင်း၊ တွေဝေသဖြင့်လည်းကောင်း မထေရ်ကြီးတို့ကိုလည်း ဆဲရေးသော ပဋိသန္ဓေပညာမဲ့သော (မိမိသည်ပင်လျှင်မိမိကိုယ်ကို) တူးဖြိုသော (သဒ္ဓါစသော) ဣန္ဒြေကို ဖျက်ဆီးသော ပဝတ္တိပညာမရှိသော သိက္ခာသုံးပါး၌မရိုသေသော ရဟန်းသည် ခန္ဓာကိုယ်၏ပျက်စီးခြင်း ကြောင့် ငရဲသို့ လားရာ၏။
(တံစိုးလက်ဆောင်) အာမိသကို မှီ၍ မဆုံးဖြတ်ရာ၊ (ဥပဇ္ဈာယ်စသော) ပုဂ္ဂိုလ်ကို မှီ၍ မဆုံးဖြတ်ရာ၊ ထို (အာမိသ ပုဂ္ဂလ) နှစ်ပါးတို့ကို ကြဉ်၍ဟုတ်မှန်သောသဘော တည်နိုင်လောက်သော အခြင်းအရာဖြင့်ဆုံးဖြတ်ရာ၏။
--၃-စောဒက၏ မိမိကိုယ်ကို ရှို့မြှိုက်ခြင်း (လောင်စေခြင်း)
(အကြင်စောဒကပုဂ္ဂိုလ်သည်) အမျက်လည်း ကြီး၏၊ ရန်ငြိုးလည်း ဖွဲ့တတ်၏၊ ခက်လည်း ခက်ထန်၏၊ ဆဲလည်း ဆဲရေးတတ်၏၊ အာပတ် မသင့်ဘဲလျက် အာပတ် သင့်၏ဟူ၍ တင်တတ်၏၊ ထိုသို့သဘောရှိသော စောဒကပုဂ္ဂိုလ်သည် မိမိကိုယ်ကိုလောင်စေ၏။
နားရင်း၌ တိုင်ပင်၏၊ အပြစ်ကိုသာ ရှာ၏၊ အဆုံးအဖြတ်ကို ယုတ်စေ၏၊ ကောက် သော ခရီးကိုမှီဝဲ၏၊ အာပတ်မသင့်ဘဲလျက် အာပတ်သင့်၏ဟူ၍ တင်တတ်၏၊ ထိုသို့ သဘောရှိသောစောဒကပုဂ္ဂိုလ်သည် မိမိကိုယ်ကိုလောင်စေ၏။
အခါမဟုတ်သဖြင့် စောဒနာ၏၊ မဟုတ်မမှန်သဖြင့် စောဒနာ၏၊ ကြမ်းတမ်းသဖြင့် စောဒနာ၏၊ အကျိုးစီးပွါးနှင့် မစပ်သဖြင့် စောဒနာ၏၊ ဒေါသစိတ်ရှိသည် ဖြစ်၍ စောဒနာ၏၊ မေတ္တာစိတ်ရှိသည် ဖြစ်၍မစောဒနာ၊ အာပတ်မသင့်ဘဲလျက် အာပတ် သင့်၏ဟူ၍ တင်တတ်၏၊ ထိုသို့သဘောရှိသောစောဒကပုဂ္ဂိုလ်သည် မိမိကိုယ်ကိုလောင်စေ၏။
ဓမ္မ အဓမ္မကို မသိ၊ ဓမ္မ အဓမ္မ၌ မလိမ္မာ၊ အာပတ်မသင့်ဘဲလျက် အာပတ်သင့်၏ဟူ၍ တင်တတ်၏၊ ထိုသို့သဘောရှိသော စောဒကပုဂ္ဂိုလ်သည် မိမိကိုယ်ကိုလောင်စေ၏။
ဝိနည်းဟုတ်သည် မဟုတ်သည်ကို မသိ၊ ဝိနည်းဟုတ်သည် ဝိနည်းမဟုတ်သည်၌ မလိမ္မာ၊ အာပတ်မသင့်ဘဲလျက် အာပတ်သင့်၏ဟူ၍ တင်တတ်၏၊ ထိုသို့ သဘောရှိ သော စောဒကပုဂ္ဂိုလ်သည်မိမိကိုယ်ကိုလောင်စေ၏။
ဆိုအပ်သည် မဆိုအပ်သည်ကို မသိ၊ ဆိုအပ်သည် မဆိုအပ်သည်၌ မလိမ္မာ၊ အာပတ် မသင့်ဘဲလျက်အာပတ်သင့်၏ဟု တင်တတ်၏၊ ထိုသို့ သဘောရှိသော စောဒကပုဂ္ဂိုလ် သည် မိမိကိုယ်ကိုလောင်စေ၏။
လေ့ကျက်အပ်သည် မလေ့ကျက်အပ်သည်ကို မသိ၊ လေ့ကျက်အပ်သည် မလေ့ကျက် အပ်သည်၌မလိမ္မာ၊ အာပတ်မသင့်ဘဲလျက် အာပတ်သင့်၏ဟူ၍ တင်တတ်၏၊ ထိုသို့ သဘောရှိသောစောဒကပုဂ္ဂိုလ်သည် မိမိကိုယ်ကိုလောင်စေ၏။
ပညတ်ဟုတ်သည် ပညတ်မဟုတ်သည်ကို မသိ၊ ပညတ်ဟုတ်သည် ပညတ်မဟုတ် သည်၌ မလိမ္မာ၊ အာပတ်မသင့်ဘဲလျက် အာပတ်သင့်၏ဟူ၍ တင်တတ်၏၊ ထိုသို့ သဘောရှိသော စောဒကပုဂ္ဂိုလ်သည်မိမိကိုယ်ကိုလောင်စေ၏။
အာပတ်သင့်သည် အာပတ်မသင့်သည်ကို မသိ၊ အာပတ်သင့်သည် အာပတ်မသင့် သည်၌ မလိမ္မာ၊ အာပတ်မသင့်ဘဲလျက် အာပတ်သင့်၏ဟူ၍ တင်တတ်၏၊ ထိုသို့ သဘောရှိသော စောဒကပုဂ္ဂိုလ်သည်မိမိကိုယ်ကိုလောင်စေ၏။
ပေါ့သောအာပတ် လေးသောအာပတ်ကို မသိ၊ ပေါ့သောအာပတ် လေးသောအာပတ်၌ မလိမ္မာ၊ အာပတ်မသင့်ဘဲလျက် အာပတ်သင့်၏ဟူ၍ တင်တတ်၏၊ ထိုသို့ သဘောရှိ သော စောဒကပုဂ္ဂိုလ်သည်မိမိကိုယ်ကိုလောင်စေ၏။
--အကြွင်းရှိသောအာပတ် အကြွင်းမရှိသောအာပတ်ကို မသိ၊ အကြွင်းရှိသောအာပတ် အကြွင်းမရှိသောအာပတ်၌ မလိမ္မာ၊ အာပတ်မသင့်ဘဲလျက် အာပတ်သင့်၏ဟူ၍ တင်တတ်၏၊ ထိုသို့ သဘောရှိသောစောဒကပုဂ္ဂိုလ်သည် မိမိကိုယ်ကိုလောင်စေ၏။
ကြမ်းတမ်းသောအာပတ် မကြမ်းတမ်းသော အာပတ်ကိုမသိ၊ ကြမ်းတမ်းသော အာပတ်မကြမ်းတမ်းသော အာပတ်၌ မလိမ္မာ၊ အာပတ်မသင့်ဘဲလျက် အာပတ်သင့်၏ဟူ၍ တင်တတ်၏၊ ထိုသို့သဘောရှိသော စောဒကပုဂ္ဂိုလ်သည် မိမိကိုယ်ကိုလောင် စေ၏။
ရှေ့နောက်စကားကို မသိ၊ ရှေ့နောက်စကား၌ မလိမ္မာ၊ အာပတ်မသင့်ဘဲလျက် အာပတ်သင့်၏ဟူ၍တင်တတ်၏၊ ထိုသို့သဘောရှိသော စောဒကပုဂ္ဂိုလ်သည် မိမိကိုယ် ကိုလောင်စေ၏။
ရှေ့နောက်စပ်သော စကားအစဉ်ကို မသိ၊ ရှေ့နောက်စပ်သော စကားအစဉ်၌ မလိမ္မာ၊ အာပတ်မသင့်ဘဲလျက် အာပတ်သင့်၏ဟူ၍ တင်တတ်၏၊ ထိုသို့သဘောရှိသော စောဒကပုဂ္ဂိုလ်သည်မိမိကိုယ်ကိုလောင်စေ၏။
စောဒနာအခန်း ပြီး၏။
ထိုစောဒနာအခန်း၏ အကျဉ်းချုပ်
စောဒနာအပ်သော၊ ဝိနည်းဓိုရ်ပြုအပ်သော ကိစ္စ၊ စောဒနာ၏အစ၊ စောဒနာ၏မူလ၊ ဥပုသ်၊ စောဒက၏လားရာဂတိ၊ ဤသည်ကား စောဒနာ ကဏ္ဍ၌ သာသနာကို တည်စေ တတ်သော အကျဉ်းချုပ်တည်း။ ဤကား အကျဉ်းချုပ် အပြီးတည်း။
--စူဠသင်္ဂါမ
၁-ဝိနည်းဓိုရ် ပုဂ္ဂိုလ်၏ ကျင့်ဝတ်
֍ ၃၆၅
။ စစ်မြေပြင် (အဓိကရုဏ်းကို ဆုံးဖြတ်အံ့သောငှါ သံဃာစည်းဝေးရာ) သို့ သက်ဝင်သော သံဃာသို့ချဉ်းကပ်သော ရဟန်းသည် နှိမ့်ချသော စိတ်ဖြင့် ခြေသုတ်ပုဆိုး ခြေသုတ်ကြိုးဝန်းနှင့်တူသော စိတ်ဖြင့်သံဃာသို့ ချဉ်းကပ်အပ်၏၊ နေရာ၌ လိမ္မာသူ ထိုင်ခြင်း၌ လိမ္မာသူ ဖြစ်ရာ၏၊ မထေရ်ကြီး ရဟန်းတို့ကိုမတိုးဝှေ့ဘဲ သီတင်းငယ်ရဟန်းတို့ကို နေရာဖြင့် မတားမြစ်ဘဲ မိမိအား သင့်လျော် လျောက်ပတ်သောနေရာ၌ နေရာ၏၊ အထူးအထူး အပြားပြား အကျိုးမရှိသော စကားကို မဆိုသူ၊ (ရာဇကထာစသော) မဂ်ဖိုလ်မှ ဖီလာဖြစ်သော စကားကို မဆိုသူ ဖြစ်ရာ၏၊ ကိုယ်တိုင်လည်း တရားကို ပြောဟောရာ၏၊ သူတစ်ပါးကိုလည်း တိုက်တွန်းရာ၏၊ မြတ်သော ဆိတ်ဆိတ်နေခြင်းကို မထီမဲ့မြင် မပြုရာ၊ သံဃာခွင့်ပြုသဖြင့် မေးစိစစ်ခြင်းငှါ အလိုရှိသော ဝိနည်းဓိုရ်ပုဂ္ဂိုလ်သည် ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာကို မမေးအပ်၊ ဆရာကို မမေးအပ်၊ အတူနေတပည့်ကို မမေးအပ်၊ အနီးနေတပည့်ကို မမေးအပ်၊ ဥပဇ္ဈာယ်တူ တပည့်ကိုမမေးအပ်၊ ဆရာတူတပည့်ကို မမေးအပ်၊ အမျိုးကို မမေးအပ်၊ အမည်ကို မမေးအပ်၊ အနွယ်ကိုမမေးအပ်၊ (ဒီဃဘာဏကစသော) အာဂမကို မမေးအပ်၊ အမျိုးအထူးကို မမေးအပ်၊ ဇာတိ ချက်ကြွေအရပ်မြေကို မမေးအပ်၊ ထိုမမေးရခြင်းသည် အဘယ်အကြောင်းကြောင့်နည်း၊ ထိုဝိနည်းဓိုရ်ပုဂ္ဂိုလ်၌ချစ်ခြင်းသည်လည်းကောင်း၊ မုန်းခြင်းသည်လည်းကောင်း ဖြစ်ရာ၏၊ ချစ်ခြင်းသည်လည်းကောင်း၊ မုန်းခြင်းသည်လည်းကောင်းရှိပါက ချစ်သဖြင့်လည်း (အဂတိသို့) လိုက်ရာ၏၊ မုန်းသဖြင့်လည်း (အဂတိသို့) လိုက်ရာ၏၊ တွေဝေသဖြင့်လည်း (အဂတိသို့) လိုက်ရာ၏၊ ကြောက်သဖြင့်လည်း (အဂတိသို့) လိုက်ရာ၏။သံဃာခွင့်ပြုသဖြင့် မေးစိစစ်ခြင်းငှါ အလိုရှိသော ဝိနည်းဓိုရ်ပုဂ္ဂိုလ်သည် သံဃာကို အလေးပြုသူဖြစ်ရာ၏၊ ပုဂ္ဂိုလ်ကို အလေးပြုသူ မဖြစ်ရာ၊ သူတော်ကောင်းတရားကို အလေးပြုသူ ဖြစ်ရာ၏၊ အာမိသကို အလေးပြုသူ မဖြစ်ရာ၊ အနက်အားဖြင့် ဆုံးဖြတ်သူ ဖြစ်ရာ၏၊ ပရိသတ်တို့ လိုအပ်သောအကြောင်းနှင့်အတူ လိုက်၍ စီရင်သူ မဖြစ်ရာ၊ လျောက်ပတ်သော အခါ၌ မေးစိစစ်ရာ၏၊ မလျောက်ပတ်သော အခါ၌ မမေးမစိစစ်ရာ၊ဟုတ်မှန်သဖြင့် မေးစိစစ်ရာ၏၊ မဟုတ်မှန်သဖြင့် မမေးမစိစစ်ရာ၊ နူးညံ့သိမ်မွေ့သဖြင့် မေးစိစစ်ရာ၏၊ ကြမ်းတမ်းသဖြင့် မမေး မစိစစ်ရာ၊ အကျိုးစီးပွါးနှင့် စပ်သဖြင့်မေးစိစစ်ရာ၏၊ အကျိုးစီးပွါးနှင့် မစပ်သဖြင့် မမေးမစိစစ်ရာ၊ မေတ္တာစိတ်ဖြင့် မေးစိစစ်ရာ၏၊ ဒေါသစိတ်ဖြင့် မမေးမစိစစ်ရာ၊ နားရင်း၌ တိုင်ပင်သူ မဖြစ်ရာ၊ အကောက် မကြံအပ်၊ မျက်စိကို မမှိတ်အပ်၊ မျက်မှောင် မကြုတ်အပ်၊ ဦးခေါင်းကို မချီအပ်၊ လက်ဖောက်ပြန်ခြင်းကို မပြုအပ်၊ လက်ဆုပ်ကို မပြအပ်၊ နေရာ၌ လိမ္မာသူ ထိုင်ခြင်း၌ လိမ္မာသူ ဖြစ်ရာ၏၊ ထမ်းပိုးတစ်ပြန်မျှကို ကြည့်သဖြင့် (ဆုံးဖြတ်အပ်သော) အနက်ကို မှတ်သဖြင့် မိမိအား ရောက်သောနေရာ၌ နေရာ၏၊ နေရာမှ မထရာ၊ အဆုံးအဖြတ်ကိုမယုတ်စေအပ်၊ ကောက်သောခရီးကို မမှီဝဲအပ်၊ လက်ရုံးကို ခါလျက် မပြောဆိုအပ်၊ အဆောတလျင်မဆုံးဖြတ်အပ်၊ ရှောင်တခင်ပြုလေ့မရှိသူ ဖြစ်ရာ၏၊ မကြမ်းတမ်းသူ ဖြစ်ရာ၏၊ မကောင်းသဖြင့်ဆိုအပ်သော စကားကို သည်းခံလေ့ရှိသူ ဖြစ်ရာ၏၊ မေတ္တာစိတ်ရှိသူ အစီးအပွါးကို စောင့်ရှောက်သူဖြစ်ရာ၏၊ သနားခြင်းရှိသူ အစီးအပွါးကို ရှာလေ့ရှိသူ ဖြစ်ရာ၏၊ ပြိန်ဖျင်းသော စကားကို မဆိုသူ အဆုံးအပိုင်းအခြားရှိသော စကားကို ဆိုသူ ဖြစ်ရာ၏၊ မုန်းသူတို့၏ အလိုသို့ မလိုက်သူ မငြင်းခုံသော စကားရှိသူ ဖြစ်ရာ၏၊ မိမိကိုယ်ကို စုံစမ်းဆင်ခြင်အပ်၏၊ သူတစ်ပါးကို စုံစမ်းဆင်ခြင်အပ်၏၊ စောဒကပုဂ္ဂိုလ်ကိုစုံစမ်းဆင်ခြင်အပ်၏၊
--စုဒိတကပုဂ္ဂိုလ်ကို စုံစမ်းဆင်ခြင်အပ်၏၊ မတရားသဖြင့် စောဒနာသော ပုဂ္ဂိုလ်ကိုစုံစမ်းဆင်ခြင်အပ်၏၊ မတရားသော စုဒိတကပုဂ္ဂိုလ်ကို စုံစမ်း ဆင်ခြင်အပ်၏၊ တရားသဖြင့်စောဒနာသော ပုဂ္ဂိုလ်ကို စုံစမ်းဆင်ခြင်အပ်၏၊ တရားသော စုဒိတကပုဂ္ဂိုလ်ကို စုံစမ်းဆင်ခြင်အပ်၏၊ (စောဒက စုဒိတက တို့ ဆိုသော) စကားကို မယုတ်စေသဖြင့် မဆိုသော စကားကို မပြသဖြင့် (သံဃာ့ဘောင်သို့) သက်ကုန်သော ပုဒ်ဝါကျတို့ကို ကောင်းစွာ (မှတ်သား) ကောက်ယူ၍ သူတစ်ပါးကိုမေးမြန်း၍ ဝန်ခံသည့် အလျောက် ဆုံးဖြတ်ရာ၏၊ တွေဝေမိန်းမောသော သူကို ရွှင်စေရာ၏၊ ကြောက်ရွံ့တတ်သောသူကို သက်သာစေရာ၏၊ ကြမ်းသော သူကို တားမြစ်အပ်၏၊ မစင်ကြယ်သောအလဇ္ဇီကို ထင်စွာ ပြအပ်၏၊ ဖြောင့်မတ်သူကို နူးညံ့စွာ ပြောဆိုအပ်၏၊ ဆန္ဒာဂတိသို့ မလိုက်အပ်၊ ဒေါသာဂတိသို့ မလိုက်အပ်၊ မောဟာ ဂတိသို့ မလိုက်အပ်၊ ဘယာဂတိသို့ မလိုက်အပ်၊ တရားတို့၌လည်းကောင်း၊ ပုဂ္ဂိုလ်တို့၌လည်းကောင်း အလယ်အလတ်၌ တည့်မတ်သော သဘောရှိသူဖြစ်ရာ၏၊ ဤသို့ မေးစိစစ်သော ဝိနည်းဓိုရ်သည် မြတ်စွာဘုရား၏ သာသနာတော်ကို ပြုသူလည်းဖြစ်၏၊ ပညာရှိသီတင်းသုံးဖော်တို့ကလည်း ချစ်အပ် နှစ်သက်အပ် အလေးပြုအပ် (မေတ္တာဖြင့်) ပွားစေအပ်သူလည်း ဖြစ်၏။
֍ ၃၆၆
။ (ဝိနည်းဓိုရ်ဆောင်သော) ပါဠိတော်သည် နှီးနှောခြင်း အကျိုးငှါ ဖြစ်၏၊ ဥပမာ ဥပမေယျသည့်ထင်ရှားစွာ ပြခြင်းအကျိုးငှါ ဖြစ်၏၊ အနက်သည် သိစေခြင်းအကျိုးငှါ ဖြစ်၏၊ မေးမြန်းခြင်းသည် (အာပတ်သင့် မသင့်၌) ထားခြင်းအကျိုးငှါ ဖြစ်၏၊ အခွင့်တောင်းခြင်းအမှုသည် စောဒနာခြင်းအကျိုးငှါဖြစ်၏၊ စောဒနာခြင်းသည် အောက်မေ့စေခြင်း အကျိုးငှါ ဖြစ်၏၊ အောက်မေ့စေခြင်းသည် ဆိုဖွယ်စကားရှိသည်ကို ပြုခြင်းအကျိုးငှါ ဖြစ်၏၊ ဆိုဖွယ်စကားရှိသည်ကို ပြုခြင်းသည် တားမြစ်လွယ်ခြင်းအကျိုးငှါဖြစ်၏၊ တားမြစ်ခြင်းသည် အဆုံးအဖြတ်သို့ ရောက်စေခြင်းအကျိုးငှါ ဖြစ်၏၊ အဆုံးအဖြတ်သို့ ရောက်စေခြင်းသည် အပြစ်ရှိသည် မရှိသည်ကို စုံစမ်းနှိုင်းချိန်ခြင်း အကျိုးငှါ ဖြစ်၏၊ စုံစမ်းနှိုင်းချိန်ခြင်းသည်အရာဟုတ်သည် မဟုတ်သည်ကို သိစေခြင်းအကျိုးငှါ ဖြစ်၏၊ အရာဟုတ်သည် မဟုတ်သည်ကို သိစေခြင်းသည် သီလမရှိသော ပုဂ္ဂိုလ်တို့ကို နှိပ်ခြင်း သီလချစ်ခင် သူတော်စင်ရဟန်းတို့ကို ချီးမြှောက်ခြင်းငှါဖြစ်၏။သံဃာသည် (အဆုံးအဖြတ်) ကို ဝန်ခံခြင်း (ကောင်းစွာဆုံးဖြတ်အပ်သည် မကောင်းသဖြင့် ဆုံးဖြတ်အပ်သည်ကို) သိစေခြင်းအကျိုးငှါ ဖြစ်၏၊ သံဃာခွင့်ပြုအပ်သော ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် အသီးအခြား (အကြီးအကဲအရာ၌) တည်ကုန်၏၊ မချွတ်မယွင်းသော စကားရှိသော အရာ၌ တည်ကုန်၏။
ဝိနည်းပညတ်သည် စောင့်စည်းခြင်းအကျိုးငှါ ဖြစ်၏၊ စောင့်စည်းခြင်းသည် စိတ်မကြည်မသာ မရှိခြင်းအကျိုးငှါ ဖြစ်၏၊ စိတ်မကြည်မသာမရှိခြင်းသည် ဝမ်းမြောက်ခြင်းအကျိုးငှါ ဖြစ်၏၊ ဝမ်းမြောက်ခြင်းသည် နှစ်သက်ခြင်း အကျိုးငှါ ဖြစ်၏၊ နှစ်သက်ခြင်းသည် (ပူပန်မှု) ငြိမ်းအေးခြင်း အကျိုးငှါ ဖြစ်၏၊ ငြိမ်းအေးခြင်းသည် (ကိုယ် စိတ်) ချမ်းသာခြင်းအကျိုးငှါ ဖြစ်၏၊ ချမ်းသာခြင်းသည် (စိတ်၏) တည်ကြည်ခြင်းအကျိုးငှါ ဖြစ်၏၊ (စိတ်၏) တည်ကြည်ခြင်းသည် ယထာဘူတဉာဏ်အမြင် အကျိုးငှါ ဖြစ်၏၊ ယထာဘူတဉာဏ်အမြင်သည် နိဗ္ဗိဒါ ဉာဏ်အကျိုးငှါ ဖြစ်၏၊ နိဗ္ဗိဒါ ဉာဏ်သည် အရိယာမဂ် အကျိုးငှါဖြစ်၏၊ အရိယာမဂ်သည် အရဟတ္တဖိုလ်အကျိုးငှါ ဖြစ်၏၊ အရဟတ္တဖိုလ်သည် ပစ္စဝေက္ခဏာဉာဏ်အကျိုးငှါ ဖြစ်၏၊ ပစ္စဝေက္ခဏာဉာဏ်သည် အနုပါဒါပရိနိဗ္ဗာန်အကျိုးငှါ ဖြစ်၏၊
ဝိနယကထာသည် ထိုပရိနိဗ္ဗာန်အကျိုးရှိ၏၊ (ဝိနည်းကို) တိုင်ပင်ခြင်းသည် ထိုပရိနိဗ္ဗာန်အကျိုး ရှိ၏။ အဆင့်ဆင့်သော အကြောင်း၏ အဖြစ်သည် ထိုပရိနိဗ္ဗာန်အကျိုးရှိ၏၊ နားထောင်ခြင်းသည် ထိုပရိနိဗ္ဗာန်အကျိုးရှိ၏၊ ဥပါဒါန်လေးပါးတို့ဖြင့် မစွဲလမ်းမူ၍ စိတ်၏ (အရဟတ္တဖိုလ်ဟုဆိုအပ်သော) လွတ်ခြင်းသည် ထိုပရိနိဗ္ဗာန်အကျိုးငှါ ဖြစ်၏။ ဤရွေ့အပြီးတည်း။
--֍ ၃၆၇
။ ကောင်းသော ပညာရှိတော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် ပြုတော်မူအပ် ကောင်းစွာဟောတော်မူအပ်သော သိက္ခာပုဒ်တို့အား လျော်သော စိစစ်ခြင်းအစဉ်ကို တမလွန်ဂတိ မဖျက်ဆီးဘဲမှတ်သားနာယူလော့။ဝတ္ထု ဝိပတ္တိ အာပတ် နိဒါန်း ရှေ့နောက်စကားကို မသိသည့်ပြင် ပြုအပ်သည် မပြုအပ်သည်ကိုလည်းအညီအညွတ် မသိ၊ အခြင်းအရာ၌လည်း မလိမ္မာ။
ကံကိုလည်း မသိ၊ အဓိကရုဏ်းကိုလည်း မသိ၊ သမထတို့၌လည်း မလိမ္မာ၊ (ရာဂစသည်တို့ဖြင့်) တပ်မက်တတ်၏၊ ဖျက်ဆီးတတ်၏၊ တွေဝေတတ်၏၊ ဘယာဂတိ, မောဟာဂတိသို့ လိုက်၏။
သိစေအပ်သော အရာ၌လည်း မလိမ္မာ၊ ဆုံးဖြတ်ခြင်း၌လည်း မလိမ္မာ၊ (မိမိနှင့် တူသော) ပရိသတ်အသင်းအပင်းကို ရ၏၊ မရှက်တတ်၊ မည်းညစ်သော အမှုရှိ၏၊ (ပုဂ္ဂလ ဓမ္မတို့၌) ရိုသေခြင်းမရှိ၊ စင်စစ်ထိုသို့သဘောရှိသော ရဟန်းကို မကြည့်ရှုအပ် သော ပုဂ္ဂိုလ် (သမုတ်၍ အကြီးအကဲအရာ၌မထားထိုက်သော ပုဂ္ဂိုလ်)ဟူ၍ ဆိုအပ်၏။
ဝတ္ထု ဝိပတ္တိ အာပတ် နိဒါန်း ရှေ့နောက်စကားကို သိသည့်ပြင် ပြုအပ်သည် မပြုအပ်သည်ကိုလည်း အညီအညွတ် သိ၏၊ အခြင်းအရာ၌လည်း လိမ္မာ၏။
ကံကိုလည်း သိ၏၊ အဓိကရုဏ်းကိုလည်း သိ၏၊ သမထ၌လည်း လိမ္မာ၏၊ (ရာဂ စသည်တို့ဖြင့်) မတပ်မက်တတ်၊ မဖျက်ဆီးတတ်၊ မတွေဝေတတ်၊ ဘယာဂတိ, မောဟာ ဂတိသို့ မလိုက်။
သိစေအပ်သော အရာ၌လည်း လိမ္မာ၏၊ ဆုံးဖြတ်ခြင်း၌လည်း လိမ္မာ၏၊ (မိမိနှင့် တူသော) ပရိသတ်အသင်းအပင်းကို ရ၏၊ ရှက်တတ်သော စိတ်ရှိ၏၊ ဖြူစင်သော အမှုရှိ၏၊ (ပုဂ္ဂလ ဓမ္မတို့၌) ရိုသေခြင်းရှိ၏၊ စင်စစ် ထိုသို့သဘောရှိသော ရဟန်းကို ကြည့်ရှုအပ်သော ပုဂ္ဂိုလ် (သမုတ်၍ အကြီးအကဲအရာ၌ထားထိုက်သော ပုဂ္ဂိုလ်)ဟူ၍ ဆိုအပ်၏။
စူဠသင်္ဂါမ ပြီး၏။
ထိုစူဠသင်္ဂါမ၏ အကျဉ်းချုပ်ကား
နှိမ့်ချသောစိတ်ဖြင့် သံဃာသို့ ချဉ်းကပ်အပ်၏၊ ဥပဇ္ဈာယ်စသည်ကို မမေးရာ၊ သံဃာ၌ အလေးပြုသည်ဖြစ်ရာ၏၊ ပုဂ္ဂိုလ်၌ အလေးမပြုရာ၊ ပါဠိကို နှီးနှောခြင်း အကျိုးငှါ (ဆိုအပ်၏)၊ ဝိနည်းကိုချီးမြှောက်ခြင်း ပရိနိဗ္ဗာန်အကျိုးတစ်ပါးကို ညွှန်းပြ ခြင်း စူဠသင်္ဂါမ၌ ဤဥဒ္ဒါန်းကို ပြုအပ်၏။ ဤရွေ့ အကျဉ်းချုပ် အပြီးတည်း။
--မဟာသင်္ဂါမ
၁-ဆုံးဖြတ်သော ရဟန်း သိအပ်သော အရာ စသည်
֍ ၃၆၈
။ စစ်မြေပြင် (အဓိကရုဏ်းကို ဆုံးဖြတ်အံ့သောငှါ သံဃာစည်းဝေးရာ) သို့ သက်ဝင်သော၊ သံဃာ၌တရားဆုံးဖြတ်သော ရဟန်းသည် ဝတ္ထုကို သိထိုက်၏၊ ဝိပတ္တိကို သိထိုက်၏၊ အာပတ်ကို သိထိုက်၏၊ နိဒါန်းကို သိထိုက်၏၊ အခြင်းအရာကို သိထိုက်၏၊ ရှေ့နောက်စကားကို သိထိုက်၏၊ ပြုအပ် သည်မပြုအပ်သည်ကို သိထိုက်၏၊ ကံကို သိထိုက်၏၊ အဓိကရုဏ်းကို သိထိုက်၏၊ ငြိမ်းအေးကြောင်းသမထကို သိထိုက်၏၊ ဆန္ဒာဂတိသို့ မလိုက်အပ်၊ ဒေါသာဂတိသို့ မလိုက်အပ်၊ မောဟာဂတိသို့ မလိုက်အပ်၊ ဘယာဂတိသို့ မလိုက်အပ်၊ သိစေအပ်သော အရာ၌ သိစေအပ်၏၊ ရှုစေအပ်သော အရာ၌ ရှုစေအပ်၏၊ ငဲ့အပ်သော အရာ၌ ငဲ့အပ်၏၊ ကြည်လင်စေအပ်သော အရာ၌ ကြည်လင်စေအပ်၏၊ “အသင်းအပင်းကို ငါရသည်”ဟု သူတစ်ပါး အသင်းအပင်းကို မထီမဲ့မြင် မပြုအပ်၊ “ငါ များသောအကြားအမြင် ရှိသည်”ဟု နည်းသော အကြားအမြင်ရှိသူကို မထီမဲ့မြင် မပြုအပ်၊ “ငါ မထေရ်ကြီးဖြစ်သည်”ဟု သီတင်းငယ်ကို မထီမဲ့မြင် မပြုအပ်၊ မရောက်သေးသော အဓိကရုဏ်းကို မဆိုအပ်၊ ရောက်သော အဓိကရုဏ်းကို ဓမ္မမှ ဝိနည်းမှ မယုတ်စေအပ်၊ အကြင်တရားဖြင့် အကြင်ဝိနည်းဖြင့်အကြင်မြတ်စွာ ဘုရား အဆုံးအမတော်ဖြင့် ထိုအဓိကရုဏ်းသည် ငြိမ်း၏၊ ထိုအခြင်းအရာအားဖြင့်ထိုအဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေအပ်၏။֍ ၃၆၉
။ ဝထ္ထုကို သိထိုက်၏ဟူသည်ကား ရှစ်ပါးသော ပါရာဇိကတို့၏ ဝတ္ထုကို သိထိုက်၏၊ နှစ်ဆယ့်သုံးပါးသော သံဃာဒိသိသ်တို့၏ ဝတ္ထုကို သိထိုက်၏၊ နှစ်ပါးသော အနိယတတို့၏ ဝတ္ထုကိုသိထိုက်၏၊ လေးဆယ့်နှစ်ပါးသော နိဿဂ္ဂိပါစိတ်တို့၏ ဝတ္ထုကို သိထိုက်၏၊ တစ်ရာ့ရှစ်ဆယ့်ရှစ်ပါးသောပါစိတ်တို့၏ ဝတ္ထုကို သိထိုက်၏၊ တစ်ဆယ့်နှစ်ပါးသော ပါဋိဒေသနီတို့၏ ဝတ္ထုကို သိထိုက်၏၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်တို့၏ ဝတ္ထုကို သိထိုက်၏၊ ဒုဗ္ဘာသီအာပတ်တို့၏ ဝတ္ထုကို သိထိုက်၏။֍ ၃၇၀
။ ဝိပတ္တိကို သိထိုက်၏ဟူသည်ကား သီလပျက်စီးခြင်းကို သိထိုက်၏၊ အကျင့်ပျက်စီးခြင်းကိုသိထိုက်၏၊ အယူပျက်စီးခြင်းကို သိထိုက်၏၊ အသက်မွေးဝမ်းကြောင်းပျက်စီးခြင်းကို သိထိုက်၏။֍ ၃၇၁
။ အာပတ်ကို သိထိုက်၏ဟူသည်ကား ပါရာဇိကအာပတ်ကို သိထိုက်၏၊ သံဃာဒိသိသ် အာပတ်ကို သိထိုက်၏၊ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်ကို သိထိုက်၏၊ ပါစိတ်အာပတ်ကို သိထိုက်၏၊ ပါဋိဒေသနီ အာပတ်ကိုသိထိုက်၏၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို သိထိုက်၏၊ ဒုဗ္ဘာသီအာပတ်ကို သိထိုက်၏။֍ ၃၇၂
။ နိဒါန်းကို သိထိုက်၏ဟူသည်ကား ရှစ်ပါးသော ပါရာဇိကတို့၏ နိဒါန်းကို သိထိုက်၏၊ နှစ်ဆယ့်သုံးပါးသော သံဃာဒိသိသ်တို့၏ နိဒါန်းကို သိထိုက်၏၊ နှစ်ပါးသော အနိယတတို့၏ နိဒါန်းကိုသိထိုက်၏၊ လေးဆယ့်နှစ်ပါးသော နိဿဂ္ဂိပါစိတ်တို့၏ နိဒါန်းကို သိထိုက်၏၊ တစ်ရာ့ရှစ်ဆယ့်ရှစ်ပါးသောပါစိတ်တို့၏ နိဒါန်းကို သိထိုက်၏၊ တစ်ဆယ့်နှစ်ပါးသော ပါဋိဒေသနီတို့၏ နိဒါန်းကို သိထိုက်၏၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်တို့၏ နိဒါန်းကို သိထိုက်၏၊ ဒုဗ္ဘာသီအာပတ်တို့၏ နိဒါန်းကို သိထိုက်၏။֍ ၃၇၃
။ အခြင်းအရာကို သိထိုက်၏ဟူသည်ကား သံဃာကို အခြင်းအရာအားဖြင့် သိထိုက်၏၊ ဂိုဏ်းကိုအခြင်းအရာအားဖြင့် သိထိုက်၏၊ ပုဂ္ဂိုလ်ကို အခြင်းအရာအားဖြင့် သိထိုက်၏၊ စောဒကပုဂ္ဂိုလ်ကိုအခြင်းအရာအားဖြင့် သိထိုက်၏၊ စုဒိတကပုဂ္ဂိုလ်ကို အခြင်းအရာအားဖြင့် သိထိုက်၏။သံဃာကို အခြင်းအရာအားဖြင့် သိထိုက်၏ဟူသည်ကား ဤသံဃာသည် ဤအဓိကရုဏ်းကိုတရားတော်ဖြင့် ဝိနည်းဖြင့် မြတ်စွာဘုရား၏ အဆုံးအမတော်ဖြင့် ငြိမ်းစေခြင်းငှါ စွမ်းနိုင်အံ့လော၊ သို့မဟုတ် မစွမ်းနိုင်အံ့လောဟု သံဃာကို အခြင်းအရာအားဖြင့် သိထိုက်၏။
--ဂိုဏ်းကို အခြင်းအရာအားဖြင့် သိထိုက်၏ဟူသည်ကား ဤဂိုဏ်းသည် ဤအဓိကရုဏ်းကိုတရားတော်ဖြင့် ဝိနည်းဖြင့် မြတ်စွာဘုရား၏ အဆုံးအမတော်ဖြင့် ငြိမ်းစေခြင်းငှါ စွမ်းနိုင်အံ့လော၊ သို့မဟုတ် မစွမ်းနိုင်အံ့လောဟု ဂိုဏ်းကို အခြင်းအရာအားဖြင့် သိထိုက်၏။
ပုဂ္ဂိုလ်ကို အခြင်းအရာအားဖြင့် သိထိုက်၏ဟူသည်ကား ဤပုဂ္ဂိုလ်သည် ဤအဓိကရုဏ်းကိုတရားတော်ဖြင့် ဝိနည်းဖြင့် မြတ်စွာဘုရား၏ အဆုံးအမတော်ဖြင့် ငြိမ်းစေခြင်းငှါ စွမ်းနိုင်အံ့လော၊ သို့မဟုတ် မစွမ်းနိုင်အံ့လောဟု ပုဂ္ဂိုလ်ကို အခြင်းအရာအားဖြင့် သိထိုက်၏။
စောဒကပုဂ္ဂိုလ်ကို အခြင်းအရာအားဖြင့် သိထိုက်၏ဟူသည်ကား အသို့နည်း၊ ဤအသျှင်သည်ငါးပါးသော တရားတို့၌ တည်၍ သူတစ်ပါးကို စောဒနာသလော၊ သို့မဟုတ် မစောဒနာသလောဟုစောဒကပုဂ္ဂိုလ်ကို အခြင်းအရာအားဖြင့် သိထိုက်၏။
စုဒိတကပုဂ္ဂိုလ်ကို အခြင်းအရာအားဖြင့် သိထိုက်၏ဟူသည်ကား အသို့နည်း၊ ဤအသျှင် သည်မှန်ကန်သော တရား၌လည်းကောင်း၊ အမျက်မထွက်ခြင်း၌လည်းကောင်း ဤနှစ်ပါးသော တရားတို့၌တည် လေသလော၊ သို့မဟုတ် မတည်လေသလောဟု စုဒိတကပုဂ္ဂိုလ်ကို အခြင်းအရာအားဖြင့်သိထိုက်၏။
֍ ၃၇၄
။ ရှေ့နောက်စကားကို သိထိုက်၏ဟူသည်ကား အသို့နည်း၊ ဤအသျှင်သည် ဝတ္ထု တစ်ခုမှလည်း ဝတ္ထုတစ်ခုသို့ ပြောင်းရွှေ့လေသလော၊ သို့မဟုတ် မပြောင်းရွှေ့လေသလော။ ပျက်စီးခြင်းတစ်ခုမှလည်း ပျက်စီးခြင်းတစ်ခုသို့ ပြောင်းရွှေ့လေသလော၊ သို့မဟုတ် မပြောင်းရွှေ့လေသလော။ အာပတ် တစ်ခုမှလည်း အာပတ်တစ်ခုသို့ ပြောင်းရွှေ့လေသလော၊ သို့မဟုတ် မပြောင်းရွှေ့လေသလော။ ပယ်ပြီး၍ ဝန်ခံလေသလော၊ သို့မဟုတ် ဝန်မခံလေသလော။ ဝန်ခံပြီး၍ ပယ်လေသလော၊ သို့မဟုတ်မပယ်လေသလော။ တစ်ပါးသော စကားဖြင့်မူလည်း တစ်ပါးသော စကားကို ဖုံးလွှမ်းလေသလော၊ သို့မဟုတ် မဖုံးလွှမ်းလေသလောဟု ရှေ့နောက်စကားကို သိထိုက်၏။֍ ၃၇၅
။ ပြုအပ်သည် မပြုအပ်သည်ကို သိထိုက်၏ဟူသည်ကား မေထုန်အကျင့်ကို သိထိုက်၏၊ မေထုန်အကျင့်အားလျော်သည်ကို သိထိုက်၏၊ မေထုန်အကျင့်၏ ရှေ့အဖို့ကို သိထိုက်၏။မေထုန်အကျင့်ကို သိထိုက်၏ဟူသည်ကား နှစ်ယောက် နှစ်ယောက်သော သူတို့၏ ရောက်အပ် သောအကျင့်ကို သိထိုက်၏။
မေထုန်အားလျော်သည်ကို သိထိုက်၏ဟူသည်ကား ရဟန်းသည် မိမိ၏ ခံတွင်းဖြင့် သူတစ်ပါး ၏့အင်္ဂါဇာတ်ကို (စုပ်) ယူ၏။
မေထုန်၏ ရှေ့အဖို့ကို သိထိုက်၏ဟူသည်ကား အဆင်းရှိသော သုက်လွတ်ခြင်း အဆင်းမရှိသောသုက်လွတ်ခြင်းကို၊ ကိုယ်လက်နှီးနှောခြင်းကို၊ ရုန့်ရင်းသောစကားဆိုခြင်းကို၊ မိမိအကျိုးငှါ ကာမဂုဏ်ဖြင့် လုပ်ကျွေးခြင်းကို၊ စကားတစ်ဆင့်ပြောပေးခြင်းကို သိထိုက်၏။
֍ ၃၇၆
။ ကံကို သိထိုက်၏ဟူသည်ကား တစ်ဆယ့်ခြောက်ပါးသော ကံတို့ကို သိထိုက်ကုန်၏၊ လေးပါးသော အပလောကနကံတို့ကို သိထိုက်ကုန်၏၊ လေးပါးသော ဉတ္တိကံတို့ကို သိထိုက်ကုန်၏၊ လေးပါးသော ဉတ္တိဒုတိယကံတို့ကို သိထိုက်ကုန်၏၊ လေးပါးသော ဉတ္တိစတုတ္ထကံတို့ကို သိထိုက်ကုန်၏။֍ ၃၇၇
။ အဓိကရုဏ်းကို သိထိုက်၏ဟူသည်ကား လေးပါးသော အဓိကရုဏ်းတို့ကို သိထိုက်ကုန်၏၊ ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းကို သိထိုက်၏၊ အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းကို သိထိုက်၏၊ အာပတ္တာဓိကရုဏ်းကို သိထိုက်၏၊ ကိစ္စာဓိကရုဏ်းကို သိထိုက်၏။ --֍ ၃၇၈
။ ငြိမ်းအေးကြောင်းသမထကို သိထိုက်၏ဟူသည်ကား ခုနစ်ပါးသော ငြိမ်းအေးကြောင်း ‘သမထ'တို့ကို သိထိုက်ကုန်၏၊ သမ္မုခါဝိနယသမထကို သိထိုက်၏၊ သတိဝိနယသမထကို သိထိုက်၏၊ အမူဠှဝိနယသမထကို သိထိုက်၏၊ ပဋိညာတကရဏသမထကို သိထိုက်၏၊ ယေဘုယျသိကာသမထကိုသိထိုက်၏၊ တဿပါပိယသိကာသမထကို သိထိုက်၏၊ တိဏဝတ္ထာရကသမထကို သိထိုက်၏။၂-အဂတိသို့ မလိုက်သင့်ပုံ
֍ ၃၇၉
။ ဆန္ဒာဂတိသို့ မလိုက်အပ်ဟူသည်၌ ဆန္ဒာဂတိသို့ လိုက်သော သူသည် အဘယ်သို့ ဆန္ဒာဂတိသို့ လိုက်သနည်း။ဤသာသနာတော်၌ အချို့သောသူသည် ဤသူသည် ငါ၏ ဥပဇ္ဈာယ်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ ဆရာဟူ၍လည်းကောင်း၊ အတူနေတပည့်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ အနီးနေတပည့်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ ဥပဇ္ဈာယ်တူသူဟူ၍လည်းကောင်း၊ ဆရာတူသူဟူ၍လည်းကောင်း၊ မြင်ဖူးသူ (အဆွေခင်ပွန်း)ဟူ၍လည်းကောင်း၊ အတူတကွစားသောက်ဖူးသူ (အဆွေခင်ပွန်း)ဟူ၍လည်းကောင်း၊ ဆွေမျိုးသားချင်းတော်သူဟူ၍လည်းကောင်း ထိုသူကိုအစဉ်သနားခြင်းငှါ ထိုသူကို စောင့်ရှောက်ခြင်းငှါ တရားမဟုတ်သည်ကို တရားဟုတ်သည်ဟု ပြ၏၊ တရားဟုတ်သည်ကို တရားမဟုတ်ဟု ပြ၏၊ ဝိနည်းမဟုတ်သည်ကို ဝိနည်းဟုတ်သည်ဟု ပြ၏၊ ဝိနည်းဟုတ်သည်ကို ဝိနည်းမဟုတ်ဟု ပြ၏၊ မြတ်စွာဘုရား မဟောအပ် မမိန့်အပ်သည်ကို မြတ်စွာဘုရားဟောအပ် မိန့်အပ်၏ဟု ပြ၏၊ မြတ်စွာဘုရား ဟောအပ်မိန့်အပ်သည်ကို မြတ်စွာဘုရား မဟောအပ်မမိန့်အပ်ဟု ပြ၏၊ မြတ်စွာဘုရား မလေ့ကျက်အပ်သည်ကို မြတ်စွာဘုရား လေ့ကျက်အပ်၏ဟု ပြ၏၊ မြတ်စွာဘုရား လေ့ကျက်အပ်သည်ကို မြတ်စွာဘုရား မလေ့ကျက်အပ်ဟု ပြ၏၊ မြတ်စွာဘုရား မပညတ်အပ်သည်ကို မြတ်စွာဘုရား ပညတ်အပ်၏ဟု ပြ၏၊ မြတ်စွာဘုရား ပညတ်အပ်သည်ကို မြတ်စွာဘုရားမပညတ်အပ်ဟု ပြ၏၊ အာပတ်မသင့်သည်ကို အာပတ်သင့်၏ဟု ပြ၏၊ အာပတ်သင့်သည်ကို အာပတ်မသင့်ဟု ပြ၏၊ ပေါ့သော အာပတ်ကို လေးသော အာပတ်ဟု ပြ၏၊ လေးသော အာပတ်ကို ပေါ့သောအာပတ်ဟု ပြ၏၊ အကြွင်းရှိသော အာပတ်ကို အကြွင်းမရှိသော အာပတ်ဟု ပြ၏၊ အကြွင်းမရှိသောအာပတ်ကို အကြွင်းရှိသော အာပတ်ဟု ပြ၏၊ ရုန့်ရင်းကြမ်းတမ်းသော အာပတ်ကို မရုန့်ရင်း မကြမ်းတမ်းသော အာပတ်ဟု ပြ၏၊ မရုန့်ရင်းမကြမ်းတမ်းသော အာပတ်ကို ရုန့်ရင်းကြမ်းတမ်းသော အာပတ်ဟုပြ၏၊ ဤတစ်ဆယ့်ရှစ်ပါးသော ဝတ္ထုတို့ဖြင့် ဆန္ဒာဂတိသို့ လိုက်သော သူသည် များစွာသော လူတို့၏စီးပွါးမဲ့ကို ပြုခြင်းငှါ များစွာသော လူတို့၏ မချမ်းသာခြင်းကို ပြုခြင်းငှါ များစွာသော လူတို့၏အကျိုးမဲ့ကို ပြုခြင်းငှါ နတ်လူတို့၏ စီးပွားမဲ့ကို ပြုခြင်းငှါ ဆင်းရဲခြင်းကို ပြုခြင်းငှါ ကျင့်၏။
ဤတစ်ဆယ့်ရှစ်ပါးသော ဝတ္ထုတို့ဖြင့် ဆန္ဒာဂတိသို့ လိုက်သော သူသည် (မိမိကိုယ်ကို) တူးဖြိုသည့်ဖြစ်၍ (သဒ္ဓါစသော) ဣန္ဒြေကို ဖျက်ဆီးသည်ဖြစ်၍ မိမိကိုယ်ကို ဆောင်၏၊ အပြစ်နှင့်တကွလည်း ဖြစ်၏၊ ပညာရှိတို့၏ ကဲ့ရဲ့ခြင်းနှင့်တကွလည်း ဖြစ်၏၊ များစွာသော မကောင်းမှုသည်လည်း ပွါး၏။ ဆန္ဒာဂတိသို့လိုက်သော သူသည် ဤသို့ ဆန္ဒာဂတိသို့ လိုက်၏။
--֍ ၃၈၀
။ ဒေါသာဂတိသို့ မလိုက်အပ်ဟူသည်၌ ဒေါသာဂတိသို့ လိုက်သောသူသည် အဘယ်သို့ဒေါသာဂတိသို့ လိုက်သနည်း။ဤသာသနာတော်၌ အချို့သော သူသည် “ငါ၏ အကျိုးမဲ့ကို ကျင့်ဖူး၏”ဟု ရန်ငြိုးဖွဲ့၏၊ “ငါ၏အကျိုးမဲ့ကို ကျင့်၏”ဟု ရန်ငြိုးဖွဲ့၏၊ “ငါ၏ အကျိုးမဲ့ကို ကျင့်လိမ့်မည်”ဟု ရန်ငြိုးဖွဲ့၏၊ “ငါ၏ ချစ်သူငါ၏ နှလုံးကို ပွါးစေတတ်သူ၏ အကျိုးမဲ့ကို ကျင့်ဖူး၏၊ ငါ၏ ချစ်သူ ငါ၏ နှလုံးကို ပွါးစေတတ်သူ၏အကျိုးမဲ့ကို ကျင့်၏၊ ငါ၏ ချစ်သူ ငါ၏ နှလုံးကို ပွါးစေတတ်သူ၏ အကျိုးမဲ့ကို ကျင့်လိမ့်မည်”ဟု ရန်ငြိုးဖွဲ့၏၊ “ငါ၏ မချစ်သူ ငါ၏ နှလုံးကို မပွါးစေတတ်သူ၏ အကျိုးကို ကျင့်ဖူး၏၊ အကျိုးကို ကျင့်၏၊ အကျိုးကို ကျင့်လိမ့်မည်”ဟု ရန်ငြိုးဖွဲ့၏။
ဤကိုးပါးသော အာဃာတဝတ္ထုတို့ဖြင့် ရန်ငြိုးဖွဲ့သည် ဖြစ်၍ အဖန်တလဲလဲ ရန်ငြိုးဖွဲ့သည် ဖြစ်၍အမျက်ထွက်သည် ဖြစ်၍် အမျက်နှိပ်စက်သည် ဖြစ်၍် တရားမဟုတ်သည်ကို တရားဟုတ်သည်ဟု ပြ၏၊ တရားဟုတ်သည်ကို တရားမဟုတ်ဟု ပြ၏။ပ။ ရုန့်ရင်းကြမ်းတမ်းသော အာပတ်ကို မရုန့်ရင်း မကြမ်းတမ်းသော အာပတ်ဟု ပြ၏၊ မရုန့်ရင်းမကြမ်းတမ်းသော အာပတ်ကို ရုန့်ရင်းကြမ်းတမ်းသောအာပတ်ဟု ပြ၏၊ ဤတစ်ဆယ့်ရှစ်ပါးသော ဝတ္ထုတို့ဖြင့် ဒေါသာဂတိသို့ လိုက်သောသူသည် များစွာသောလူတို့၏ စီးပွားမဲ့ကို ပြုခြင်းငှါ များစွာသော လူတို့၏ မချမ်းသာခြင်းကို ပြုခြင်းငှါ များစွာသော လူတို့၏အကျိုးမဲ့ကို ပြုခြင်းငှါ နတ်လူတို့၏ စီးပွါးမဲ့ကို ပြုခြင်းငှါ ဆင်းရဲကို ပြုခြင်းငှါ ကျင့်၏။
ဤတစ်ဆယ့်ရှစ်ပါးသော ဝတ္ထုတို့ဖြင့် ဒေါသာဂတိသို့ လိုက်သော သူသည် (မိမိကိုယ်ကို) တူးဖြို သည်ဖြစ်၍ (သဒ္ဓါစသော) ဣန္ဒြေကို ဖျက်ဆီးသည်ဖြစ်၍ မိမိကိုယ်ကို ဆောင်၏၊ အပြစ်နှင့် တကွလည်းဖြစ်၏၊ ပညာရှိတို့၏ ကဲ့ရဲ့ခြင်းနှင့် တကွလည်း ဖြစ်၏၊ များစွာသော မကောင်းမှုသည်လည်း ပွါး၏။ ဒေါသာဂတိသို့ လိုက်သော သူသည် ဤသို့ ဒေါသာဂတိသို့ လိုက်၏။
֍ ၃၈၁
။ မောဟာဂတိသို့ မလိုက်အပ်ဟူသည်၌ မောဟာဂတိသို့ လိုက်သောသူသည် အဘယ်သို့မောဟာဂတိသို့ လိုက်သနည်း။တပ်မက်သောသူသည် ရာဂ၏ အစွမ်းအားဖြင့် လိုက်၏၊ ဖျက်ဆီးပြစ်မှားသူသည် ဒေါသ၏ အစွမ်းအားဖြင့် လိုက်၏၊ တွေဝေသောသူသည် မောဟ၏ အစွမ်းအားဖြင့် လိုက်၏၊ မှားသောအားဖြင့် သုံးသပ်သူသည် အယူ ‘ဒိဋ္ဌိ’ ၏ အစွမ်းအားဖြင့် လိုက်၏။
တွေဝေသည် ဖြစ်၍ ပြင်းစွာတွေဝေသည် ဖြစ်၍ မောဟနှိပ်စက်အပ်သည် ဖြစ်၍ တရားမဟုတ်သည် ကိုတရားဟုတ်သည်ဟု ပြ၏။ တရားဟုတ်သည်ကို တရားမဟုတ်ဟု ပြ၏။ပ။ ရုန့်ရင်းကြမ်းတမ်းသောအာပတ်ကို မရုန့်ရင်းမကြမ်းတမ်းသော အာပတ်ဟု ပြ၏၊ မရုန့်ရင်းမကြမ်းတမ်းသော အာပတ်ကိုရုန့်ရင်းကြမ်းတမ်းသော အာပတ်ဟု ပြ၏၊ ဤတစ်ဆယ့်ရှစ်ပါးသော ဝတ္ထုတို့ဖြင့် မောဟာဂတိသို့ လိုက်သောသူသည် များစွာသော လူတို့၏ စီးပွါးမဲ့ကို ပြုခြင်းငှါ များစွာသော လူတို့၏ မချမ်းသာခြင်းကိုပြုခြင်းငှါ များစွာသော လူတို့၏ အကျိုးမဲ့ကို ပြုခြင်းငှါ နတ်လူတို့၏ စီးပွါးမဲ့ကို ပြုခြင်းငှါ ဆင်းရဲခြင်းကိုပြုခြင်းငှါ ကျင့်၏။
ဤတစ်ဆယ့်ရှစ်ပါးသော ဝတ္ထုတို့ဖြင့် မောဟာဂတိသို့ လိုက်သောသူသည် (မိမိကိုယ်ကို) တူးဖြို သည်ဖြစ်၍ (သဒ္ဓါစသော) ဣန္ဒြေကို ဖျက်ဆီးသည် ဖြစ်၍ မိမိကိုယ်ကို ဆောင်၏၊ အပြစ်နှင့် တကွ လည်းဖြစ်၏၊ ပညာရှိတို့၏ ကဲ့ရဲ့ခြင်းနှင့် တကွလည်း ဖြစ်၏၊ များစွာသော မကောင်းမှုသည်လည်း ပွါး၏။ မောဟာဂတိသို့ လိုက်သောသူသည် ဤသို့ မောဟာဂတိသို့ လိုက်၏။
֍ ၃၈၂
။ ဘယာဂတိသို့ မလိုက်အပ်ဟူသည်၌ ဘယာဂတိသို့ လိုက်သောသူသည် အဘယ်သို့ဘယာဂတိသို့ လိုက်သနည်း။ --ဤသာသနာတော်၌ အချို့သော သူသည် “ဤသူသည် ‘မညီမညွတ်သော ကာယကံစသည်ကိုမှီ၏’ဟူ၍သော်လည်းကောင်း၊ ‘(မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိ အန္တဂ္ဂါဟိကဒိဋ္ဌိ) အယူကို မှီ၏’ဟူ၍သော်လည်းကောင်း၊ ‘အားရှိသူ ရဟန်းများကို မှီ၏’ဟူ၍သော်လည်းကောင်း၊ ‘ခက်ထန်ကြမ်းတမ်း၏၊ အသက်အန္တရာယ်ကိုလည်းကောင်း၊ သာသနာတော်၏ အန္တရာယ်ကိုလည်းကောင်း၊ ပြုလိမ့်မည်’ဟူ၍သော်လည်းကောင်း” တွေး၍ ထိုသူမှ ကြောက်သဖြင့် ကြောက်သည်ဖြစ်၍ တရားမဟုတ်သည်ကို တရားဟုတ်သည်ဟု ပြ၏၊ တရားဟုတ် သည်ကို တရားမဟုတ်ဟု ပြ၏၊ ဝိနည်းမဟုတ်သည်ကို ဝိနည်းဟုတ်သည်ဟု ပြ၏၊ ဝိနည်းဟုတ်သည်ကို ဝိနည်းမဟုတ်ဟု ပြ၏၊ မြတ်စွာဘုရားမဟောအပ် မမိန့်အပ်သည်ကို မြတ်စွာဘုရား ဟောအပ် မိန့်အပ်၏ဟု ပြ၏၊ မြတ်စွာဘုရားဟောအပ် မိန့်အပ်သည်ကို မြတ်စွာဘုရား မဟောအပ် မမိန့်အပ်ဟု ပြ၏၊ မြတ်စွာဘုရားမလေ့ကျက်အပ်သည်ကို မြတ်စွာဘုရား လေ့ကျက်အပ်သည်ဟု ပြ၏၊ မြတ်စွာဘုရားလေ့ကျက်အပ်သည်ကို မြတ်စွာဘုရား မလေ့ကျက်အပ်ဟု ပြ၏၊ မြတ်စွာဘုရား မပညတ်အပ်သည်ကိုမြတ်စွာဘုရား ပညတ်အပ်သည်ဟု ပြ၏၊ မြတ်စွာဘုရား ပညတ်အပ်သည်ကို မြတ်စွာဘုရား မပညတ်အပ်ဟု ပြ၏၊ အာပတ်မသင့်သည်ကို အာပတ်သင့်၏ဟု ပြ၏၊ အာပတ်သင့်သည်ကို အာပတ်မသင့်ဟုပြ၏၊ ပေါ့သော အာပတ်ကို လေးသော အာပတ်ဟု ပြ၏၊ လေးသော အာပတ်ကို ပေါ့သော အာပတ်ဟုပြ၏၊ အကြွင်းရှိသော အာပတ်ကို အကြွင်းမရှိသော အာပတ်ဟု ပြ၏၊ အကြွင်းမရှိသော အာပတ်ကိုအကြွင်းရှိသော အာပတ်ဟု ပြ၏၊ ရုန့်ရင်းကြမ်းတမ်းသော အာပတ်ကို မရုန့်ရင်းမကြမ်းတမ်းသောအာပတ်ဟု ပြ၏၊ မရုန့်ရင်းမကြမ်းတမ်းသော အာပတ်ကို ရုန့်ရင်းကြမ်းတမ်းသော အာပတ်ဟု ပြ၏၊ ဤတစ်ဆယ့်ရှစ်ပါးသော ဝထ္ထုတို့ဖြင့် ဘယာဂတိသို့ လိုက်သော သူသည် များစွာသော လူတို့၏စီးပွားမဲ့ကို ပြုခြင်းငှါ များစွာသော လူတို့၏ မချမ်းသာခြင်းကို ပြုခြင်းငှါ များစွာသော လူတို့၏အကျိုးမဲ့ကို ပြုခြင်းငှါ နတ်လူတို့၏ စီးပွါးမဲ့ကိုပြုခြင်းငှါ ဆင်းရဲခြင်းကို ပြုခြင်းငှါ ကျင့်၏။
ဤတစ်ဆယ့်ရှစ်ပါးသော ဝတ္ထုတို့ဖြင့် ဘယာဂတိကို လိုက်သော သူသည် (မိမိကိုယ်ကို) တူးဖြိုသည်ဖြစ်၍ (သဒ္ဓါ စသော) ဣန္ဒြေကို ဖျက်ဆီးသည် ဖြစ်၍ မိမိကိုယ်ကို ဆောင်၏၊ အပြစ်နှင့် တကွလည်းဖြစ်၏၊ ပညာရှိတို့၏ ကဲ့ရဲ့ခြင်းနှင့် တကွလည်း ဖြစ်၏၊ များစွာသော မကောင်းမှုသည်လည်း ပွါး၏၊ ဘယာဂတိသို့ လိုက်သော သူသည် ဤသို့ ဘယာဂတိသို့ လိုက်၏။
အကြင်သူသည် ချစ်သဖြင့်လည်းကောင်း၊ မုန်းသဖြင့်လည်းကောင်း၊ ကြောက်သဖြင့် လည်းကောင်း၊ တွေဝေမိုက်မဲသဖြင့်လည်းကောင်း တရားကို လွန်၍ ကျင့်၏၊ ထိုသူ၏ အခြံအရံဂုဏ်သတင်းကျော်စောခြင်းစသည်သည် လသည် လဆုတ်ပက္ခ၌ (တစ်နေ့ တခြား) ဆုတ်ယုတ်သကဲ့သို့ဆုတ်ယုတ်၏။
--၃-အဂတိသို့ မလိုက်ခြင်း
֍ ၃၈၃
။ အဘယ်သို့ ဆန္ဒာဂတိသို့ မလိုက်သနည်း။တရားမဟုတ်သည်ကို တရားမဟုတ်ဟု ပြသော သူသည် ဆန္ဒာဂတိသို့ မလိုက်၊ တရားဟုတ်သည် ကိုတရားဟုတ်သည်ဟု ပြသော သူသည် ဆန္ဒာဂတိသို့ မလိုက်၊ ဝိနည်းမဟုတ်သည်ကို ဝိနည်းမဟုတ်ဟုပြသော သူသည် ဆန္ဒာဂတိသို့ မလိုက်၊ ဝိနည်းဟုတ်သည်ကို ဝိနည်းဟုတ်သည်ဟု ပြသော သူသည်ဆန္ဒာဂတိသို့ မလိုက်၊ မြတ်စွာဘုရား မဟောအပ် မမိန့်အပ်သည်ကို မြတ်စွာဘုရား မဟောအပ် မမိန့်အပ်ဟု ပြသော သူသည် ဆန္ဒာဂတိသို့ မလိုက်၊ မြတ်စွာဘုရား ဟောအပ် မိန့်အပ်သည်ကို မြတ်စွာဘုရား ဟောအပ် မိန့်အပ်သည်ဟု ပြသော သူသည် ဆန္ဒာဂတိသို့ မလိုက်၊ မြတ်စွာဘုရား မလေ့ကျက်အပ်သည်ကို မြတ်စွာဘုရား မလေ့ကျက်အပ်ဟု ပြသော သူသည် ဆန္ဒာဂတိသို့ မလိုက်၊ မြတ်စွာဘုရား လေ့ကျက်အပ်သည်ကို မြတ်စွာဘုရား လေ့ကျက်အပ်၏ဟု ပြသော သူသည် ဆန္ဒာဂတိသို့ မလိုက်၊ မြတ်စွာဘုရားမပညတ်အပ်သည်ကို မြတ်စွာဘုရား မပညတ်အပ်ဟု ပြသော သူသည် ဆန္ဒာဂတိသို့ မလိုက်၊ မြတ်စွာဘုရား ပညတ်အပ်သည်ကို မြတ်စွာဘုရား ပညတ်အပ်၏ဟု ပြသော သူသည် ဆန္ဒာဂတိသို့ မလိုက်၊ အာပတ်မသင့်သည်ကို အာပတ်မသင့်ဟု ပြသော သူသည် ဆန္ဒာဂတိသို့ မလိုက်၊ အာပတ်သင့်သည်ကိုအာပတ်သင့်သည်ဟု ပြသော သူသည် ဆန္ဒာဂတိသို့ မလိုက်၊ ပေါ့သော အာပတ်ကို ပေါ့သောအာပတ်ဟု ပြသော သူသည် ဆန္ဒာဂတိသို့ မလိုက်၊ လေးသော အာပတ်ကို လေးသော အာပတ်ဟုပြသော သူသည် ဆန္ဒာဂတိသို့ မလိုက်၊ အကြွင်းရှိသော အာပတ်ကို အကြွင်းရှိသော အာပတ်ဟုပြသောသူသည် ဆန္ဒာ ဂတိသို့ မလိုက်၊ အကြွင်းမရှိသော အာပတ်ကို အကြွင်းမရှိသော အာပတ်ဟုပြသော သူသည် ဆန္ဒာ ဂတိသို့ မလိုက်၊ ရုန့်ရင်းကြမ်းတမ်းသော အာပတ်ကို ရုန့်ရင်းကြမ်းတမ်းသောအာပတ်ဟု ပြသော သူသည် ဆန္ဒာဂတိသို့ မလိုက်၊ မရုန့်ရင်းမကြမ်းတမ်းသော အာပတ်ကိုမရုန့်ရင်းမကြမ်းတမ်းသော အာပတ်ဟု ပြသော သူသည် ဆန္ဒာဂတိသို့ မလိုက်။ ဤသို့ ဆန္ဒာဂတိသို့မလိုက်။
֍ ၃၈၄
။ အဘယ်သို့ ဒေါသာဂတိသို့ မလိုက်သနည်း။တရားမဟုတ်သည်ကို တရားမဟုတ်ဟု ပြသော သူသည် ဒေါသာဂတိသို့ မလိုက်၊ တရားဟုတ် သည်ကိုတရားဟုတ်သည်ဟု ပြသော သူသည် ဒေါသာဂတိသို့ မလိုက်။ပ။ ရုန့်ရင်းကြမ်းတမ်းသော အာပတ်ကိုရုန့်ရင်း ကြမ်းတမ်းသော အာပတ်ဟု ပြသော သူသည် ဒေါသာဂတိသို့ မလိုက်၊ မရုန့်ရင်းမကြမ်းတမ်းသော အာပတ်ကို မရုန့်ရင်းမကြမ်းတမ်းသော အာပတ်ဟု ပြသော သူသည် ဒေါသာဂတိသို့မလိုက်။ ဤသို့ ဒေါသာဂတိသို့ မလိုက်။
֍ ၃၈၅
။ အဘယ်သို့ မောဟာဂတိသို့ မလိုက်သနည်း။တရားမဟုတ်သည်ကို တရားမဟုတ်ဟု ပြသော သူသည် မောဟာဂတိသို့ မလိုက်၊ တရားဟုတ်သည်ကို တရားဟုတ်သည်ဟု ပြသော သူသည် မောဟာဂတိသို့ မလိုက်။ပ။ ရုန့်ရင်းကြမ်းတမ်းသောအာပတ်ကို ရုန့်ရင်းကြမ်းတမ်းသောအာပတ်ဟု ပြသော သူသည် မောဟာဂတိသို့ မလိုက်၊ မရုန့်ရင်းမကြမ်းတမ်းသော အာပတ်ကို မရုန့်ရင်းမကြမ်းတမ်းသော အာပတ်ဟု ပြသော သူသည် မောဟာဂတိသို့မလိုက်၊ ဤသို့ မောဟာဂတိသို့ မလိုက်။
֍ ၃၈၆
။ အဘယ်သို့ ဘယာဂတိသို့ မလိုက်သနည်း။ --တရားမဟုတ်သည်ကို တရားမဟုတ်ဟု ပြသော သူသည် ဘယာဂတိသို့ မလိုက်၊ တရားဟုတ် သည်ကိုတရားဟုတ်သည်ဟု ပြသော သူသည် ဘယာဂတိသို့ မလိုက်၊ ဝိနည်းမဟုတ်သည်ကို ဝိနည်း မဟုတ်ဟုပြသော သူသည် ဘယာဂတိသို့ မလိုက်၊ ဝိနည်းဟုတ်သည်ကို ဝိနည်းဟုတ်သည်ဟု ပြသော သူသည်ဘယာဂတိသို့ မလိုက်၊ မြတ်စွာဘုရား မဟောအပ် မမိန့်အပ်သည်ကို မြတ်စွာဘုရား မဟောအပ်မမိန့်အပ်ဟု ပြသော သူသည် ဘယာဂတိသို့ မလိုက်၊ မြတ်စွာဘုရား ဟောအပ် မိန့်အပ်သည်ကိုမြတ်စွာဘုရား ဟောအပ် မိန့်အပ်သည်ဟု ပြသော သူသည် ဘယာဂတိသို့ မလိုက်၊ မြတ်စွာဘုရားမလေ့ကျက်အပ်သည်ကို မြတ်စွာဘုရား မလေ့ကျက်အပ်ဟု ပြသော သူသည် ဘယာဂတိသို့ မလိုက်၊ မြတ်စွာဘုရား လေ့ကျက်အပ်သည်ကို မြတ်စွာဘုရား လေ့ကျက်အပ်၏ဟု ပြသော သူသည် ဘယာဂတိသို့မလိုက်၊ မြတ်စွာဘုရား မပညတ်အပ်သည်ကို မြတ်စွာဘုရား မပညတ်အပ်ဟု ပြသော သူသည်ဘယာဂတိသို့ မလိုက်၊ မြတ်စွာဘုရားပညတ်အပ်သည်ကို မြတ်စွာဘုရားပညတ်အပ်၏ဟု ပြသော သူသည်ဘယာဂတိသို့ မလိုက်၊ အာပတ် မသင့်သည်ကို အာပတ်မသင့်ဟု ပြသော သူသည် ဘယာဂတိသို့မလိုက်၊ အာပတ်သင့်သည်ကို အာပတ်သင့်သည်ဟု ပြသော သူသည် ဘယာဂတိသို့ မလိုက်၊ ပေါ့သောအာပတ်ကို ပေါ့သော အာပတ်ဟု ပြသော သူသည် ဘယာဂတိသို့ မလိုက်၊ လေးသော အာပတ်ကိုလေးသော အာပတ်ဟု ပြသော သူသည် ဘယာဂတိသို့ မလိုက်၊ အကြွင်းရှိသော အာပတ်ကို အကြွင်းရှိသော အာပတ်ဟု ပြသော သူသည် ဘယာဂတိသို့ မလိုက်၊ အကြွင်းမရှိသော အာပတ်ကို အကြွင်းမရှိသော အာပတ်ဟု ပြသော သူသည် ဘယာဂတိသို့ မလိုက်၊ ရုန့်ရင်းကြမ်းတမ်းသော အာပတ်ကိုရုန့်ရင်းကြမ်းတမ်းသော အာပတ်ဟု ပြသောသူသည် ဘယာဂတိသို့ မလိုက်၊ မရုန့်ရင်းမကြမ်းတမ်းသောအာပတ်ကို မရုန့်ရင်းမကြမ်းတမ်းသော အာပတ်ဟု ပြသော သူသည် ဘယာဂတိသို့ မလိုက်။ ဤသို့ဘယာဂတိသို့ မလိုက်။
အကြင်သူသည် ချစ်သဖြင့်လည်းကောင်း၊ မုန်းသဖြင့်လည်းကောင်း၊ ကြောက်သဖြင့် လည်းကောင်း၊ တွေဝေမိုက်မဲသဖြင့်လည်းကောင်း တရားကို လွန်၍ မကျင့်၊ ထိုသူ၏ အခြံအရံဂုဏ်သတင်းကျော်စောခြင်းစသည်သည် လသည် လဆန်းပက္ခ၌ (တစ်နေ့ တခြား) တိုးပွါးပြည့်သကဲ့သို့ပြည့်၏။
--၄-သိစေအပ်သော အရာ စသည်
֍ ၃၈၇
။ အဘယ်သို့ သိစေအပ်သော အရာ၌ သိစေသနည်း။တရားမဟုတ်သည်ကို တရားမဟုတ်ဟု ပြသော သူသည် သိစေအပ်သော အရာ၌ သိစေ၏၊ တရားဟုတ်သည်ကို တရားဟုတ်သည်ဟု ပြသော သူသည် သိစေအပ်သော အရာ၌ သိစေ၏။ပ။ ရုန့်ရင်းကြမ်းတမ်းသော အာပတ်ကို ရုန့်ရင်းကြမ်းတမ်းသော အာပတ်ဟု ပြသော သူသည် သိစေအပ်သောအရာ၌ သိစေ၏၊ မရုန့်ရင်းမကြမ်းတမ်းသော အာပတ်ကို မရုန့်ရင်းမကြမ်းတမ်းသော အာပတ်ဟုပြသော သူသည် သိစေအပ်သော အရာ၌ သိစေ၏။ ဤသို့ သိစေအပ်သော အရာ၌ သိစေ၏။
֍ ၃၈၈
။ အဘယ်သို့ ရှုစေအပ်သော အရာ၌ ရှုစေသနည်း။တရားမဟုတ်သည်ကို တရားမဟုတ်ဟု ပြသော သူသည် ရှုစေအပ်သော အရာ၌ ရှုစေ၏၊ တရားဟုတ်သည်ကို တရားဟုတ်သည်ဟု ပြသော သူသည် ရှုစေအပ်သော အရာ၌ ရှုစေ၏။ပ။ ရုန့်ရင်းကြမ်းတမ်းသော အာပတ်ကို ရုန့်ရင်းကြမ်းတမ်းသော အာပတ်ဟု ပြသော သူသည် ရှုစေအပ်သောအရာ၌ ရှုစေ၏၊ မရုန့်ရင်း မကြမ်းတမ်းသော အာပတ်ကို မရုန့်ရင်းမကြမ်းတမ်းသော အာပတ်ဟုပြသော သူသည် ရှုစေအပ်သော အရာ၌ ရှုစေ၏။ ဤသို့ ရှုစေအပ်သော အရာ၌ ရှုစေ၏။
֍ ၃၈၉
။ အဘယ်သို့ ငဲ့အပ်သော အရာ၌ ငဲ့သနည်း။တရားမဟုတ်သည်ကို တရားမဟုတ်ဟု ပြသော သူသည် ငဲ့အပ်သော အရာ၌ ငဲ့၏၊ တရားဟုတ်သည်ကို တရားဟုတ်သည်ဟု ပြသော သူသည် ငဲ့အပ်သော အရာ၌ ငဲ့၏။ပ။ ရုန့်ရင်းကြမ်းတမ်းသောအာပတ်ကို ရုန့်ရင်းကြမ်းတမ်းသော အာပတ်ဟု ပြသော သူသည် ငဲ့အပ်သော အရာ၌ ငဲ့၏၊ မရုန့်ရင်းမကြမ်းတမ်းသော အာပတ်ကို မရုန့်ရင်းမကြမ်းတမ်းသော အာပတ်ဟု ပြသော သူသည် ငဲ့အပ်သောအရာ၌ ငဲ့၏။ ဤသို့ ငဲ့အပ်သော အရာ၌ ငဲ့၏။
֍ ၃၉၀
။ အဘယ်သို့ ကြည်လင်စေအပ်သော အရာ၌ ကြည်လင်စေသနည်း။တရားမဟုတ်သည်ကို တရားမဟုတ်ဟု ပြသော သူသည် ကြည်လင်စေအပ်သော အရာ၌ ကြည်လင်စေ၏၊ တရားဟုတ်သည်ကို တရားဟုတ်သည်ဟု ပြသော သူသည် ကြည်လင်စေအပ်သော အရာ၌ကြည်လင်စေ၏။ပ။ ရုန့်ရင်းကြမ်းတမ်းသော အာပတ်ကို ရုန့်ရင်းကြမ်းတမ်းသော အာပတ်ဟု ပြသောသူသည် ကြည်လင်စေအပ်သော အရာ၌ ကြည်လင်စေ၏၊ မရုန့်ရင်းမကြမ်းတမ်းသော အာပတ်ကိုမရုန့်ရင်းမကြမ်းတမ်းသော အာပတ်ဟု ပြသော သူသည် ကြည်လင်စေအပ်သော အရာ၌ ကြည်လင့်စေ၏။ ဤသို့ ကြည်လင်စေအပ်သော အရာ၌ ကြည်လင်စေ၏။
--၅-သူတစ်ပါး အသင်းအပင်းစသည်ကို မထီမဲ့မြင်ပြုခြင်း
֍ ၃၉၁
။ “အသင်းအပင်းကို ငါရ၏”ဟု သူတစ်ပါး အသင်းအပင်းကို အဘယ်သို့ မထီမဲ့မြင် ပြုသနည်း။ဤသာသနာတော်၌ အချို့သောသူသည် အသင်းအပင်းကို ရ၏၊ အခြံအရံကို ရ၏၊ အသင်း အပင်းရှိ၏၊ ဆွေမျိုးရှိ၏။
“ဤသူသည်ကား အသင်းအပင်းကို မရ၊ အခြံအရံကို မရ၊ အသင်းအပင်း မရှိ၊ ဆွေမျိုးလည်းမရှိ”ဟု ထိုသူကို မထီမဲ့မြင်ပြု၍ တရားမဟုတ်သည်ကို တရားဟုတ်သည်ဟု ပြ၏၊ တရားဟုတ်သည်ကိုတရားမဟုတ်ဟု ပြ၏။ပ။ ရုန့်ရင်းကြမ်းတမ်းသော အာပတ်ကို မရုန့်ရင်းမကြမ်းတမ်းသော အာပတ်ဟုပြ၏၊ မရုန့်ရင်းမကြမ်းတမ်းသော အာပတ်ကို ရုန့်ရင်းကြမ်းတမ်းသော အာပတ်ဟု ပြ၏။ ဤသို့အသင်းအပင်းကို ငါရ၏ဟု သူတစ်ပါး အသင်းအပင်းကို မထီမဲ့မြင်ပြု၏။
֍ ၃၉၂
။ “ငါသည် များသော အကြားအမြင်ရှိသူဖြစ်၏”ဟု အကြားအမြင်နည်းသူကို အဘယ်သို့မထီမဲ့မြင်ပြုသနည်း။ဤသာသနာတော်၌ အချို့သောသူသည် များသော အကြားအမြင် ရှိ၏၊ အကြားအမြင်ကို ဆောင်၏၊ အကြားအမြင်ကို ဆည်းပူး (သိုမှီး) ၏။ “ဤသူသည်ကား အကြားအမြင် နည်း၏၊ အာဂုံနည်း၏၊ အရအဆောင် နည်း၏”ဟု ထိုသူကို မထီမဲ့မြင်ပြု၍ တရားမဟုတ်သည်ကို တရားဟုတ်သည်ဟု ပြ၏၊ တရားဟုတ်သည်ကို တရားမဟုတ်ဟု ပြ၏။ပ။ ရုန့်ရင်းကြမ်းတမ်းသော အာပတ်ကို မရုန့်ရင်းမကြမ်းတမ်းသော အာပတ်ဟု ပြ၏၊ မရုန့်ရင်းမကြမ်းတမ်းသော အာပတ်ကို ရုန့်ရင်းကြမ်းတမ်းသောအာပတ်ဟု ပြ၏။ ဤသို့ ငါသည် များသော အကြားအမြင်ရှိသည် (အကြားအမြင်များသည်)ဟု အကြားအမြင်နည်းသူကို မထီမဲ့မြင် ပြု၏။
֍ ၃၉၃
။ “ငါသည် မထေရ်ကြီးဖြစ်၏”ဟု သီတင်းငယ်ကို အဘယ်သို့ မထီမဲ့မြင် ပြုသနည်း။ဤသာသနာတော်၌ အချို့သောသူသည် မထေရ်ကြီးဖြစ်၏၊ ညဉ့်အပိုင်းအခြားကို သိ၏၊ ရဟန်းပြု၍ကြာမြင့်သူ ဖြစ်၏။ “ဤသူသည် သီတင်းငယ်တည်း၊ မထင်ရှားသူတည်း၊ မလိမ္မာသူတည်း၊ ဤသူ၏စကားကို မလိုက်နာအပ်သည် ဖြစ်လတ္တံ့”ဟု ထိုသူကို မထီမဲ့မြင်ပြု၍ တရားမဟုတ်သည်ကို တရားဟုတ်သည်ဟု ပ၏၊ တရားဟုတ်သည်ကို တရားမဟုတ်ဟု ပြ၏။ပ။ ရုန့်ရင်းကြမ်းတမ်းသော အာပတ်ကိုမရုန့်ရင်းမကြမ်းတမ်းသော အာပတ်ဟု ပြ၏၊ မရုန့်ရင်း မကြမ်းတမ်းသော အာပတ်ကို ရုန့်ရင်းကြမ်းတမ်းသော အာပတ်ဟု ပြ၏။ ဤသို့ ငါသည် မထေရ်ကြီးဖြစ်၏ဟု သီတင်းငယ်ကို မထီမဲ့မြင် ပြု၏။
֍ ၃၉၄
။ မရောက်သေးသော အဓိကရုဏ်းကို မဆိုအပ်ဟူသည်ကား (သံဃာ့ဘောင်သို့) မသက်ရောက်သေးသော တာဝန်ကို မ (သွင်း) ချအပ်။ရောက်ပြီးသောအဓိကရုဏ်းကို ဓမ္မမှ ဝိနည်းမှ မယုတ်စေအပ်ဟူသည်ကား အကြင် (အဓိကရုဏ်းကိုငြိမ်းစေခြင်း) အကျိုးငှါ သံဃာစည်းဝေး၏၊ ထို (အဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေခြင်း) အကျိုးကို ဓမ္မမှ ဝိနည်းမှမယုတ်စေအပ်။
--֍ ၃၉၅
။ အကြင်တရားဖြင့်ဟူသည်ကားဟုတ်မှန်သော ဝတ္ထုဖြင့်။ အကြင်ဝိနည်းဖြင့်ဟူသည်ကားစောဒနာ၍ အောက်မေ့စေ၍။ အကြင်မြတ်စွာဘုရား၏ အဆုံးအမတော်ဖြင့်ဟူသည်ကား ဉတ်၏ပြည့်စုံခြင်းဖြင့် ကမ္မဝါစာ၏ ပြည့်စုံခြင်းဖြင့်။အကြင်တရားဖြင့် အကြင်ဝိနည်းဖြင့် အကြင်မြတ်စွာဘုရား၏ အဆုံးအမတော်ဖြင့် ထိုအဓိကရုဏ်း သည်ငြိမ်း၏၊ ထိုအခြင်းအရာဖြင့် ထိုအဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေအပ်၏။
၆-ဝိနည်းဓိုရ် မေးစိစစ်ခြင်း
֍ ၃၉၆
။ ဝိနည်းဓိုရ်သည် စောဒကကို “ငါ့သျှင် သင်သည် ဤရဟန်းအား ပဝါရဏာကို တန့်ထား၏၊ အဘယ့်ကြောင့် ထိုရဟန်းကို တန့်ထားသနည်း၊ သီလပျက်စီးခြင်းကြောင့် တန့်ထားသလော၊ အကျင့်ပျက်စီးခြင်းကြောင့် တန့်ထားသလော၊ အယူပျက်စီးခြင်းကြောင့် တန့်ထားသလော”ဟု မေးအပ်၏၊ ထိုရဟန်းသည် “သီလပျက်စီးခြင်းကြောင့်လည်း တန့်ထား၏၊ အကျင့်ပျက်စီးခြင်းကြောင့်လည်း တန့်ထား၏၊ အယူပျက်စီးခြင်းကြောင့်လည်း တန့်ထား၏”ဟု အကယ်၍ ဆိုအံ့။ထိုစောဒကကို “အသျှင်သည် သီလပျက်စီးခြင်းကို သိသလော၊ အကျင့်ပျက်စီးခြင်းကို သိသလော၊ အယူပျက်စီးခြင်းကို သိသလော”ဟု မေးအပ်၏။
ထိုစောဒက ရဟန်းသည် “ငါ့သျှင် ငါသည် သီလပျက်စီးခြင်းကို သိ၏၊ အကျင့်ပျက်စီးခြင်းကို သိ၏၊ အယူပျက်စီးခြင်းကို သိ၏”ဟု အကယ်၍ ဆိုအံ့။
ထိုစောဒကကို “ငါ့သျှင် သီလပျက်စီးခြင်းသည် အဘယ်နည်း၊ အကျင့်ပျက်စီးခြင်းသည် အဘယ် နည်း၊ အယူပျက်စီးခြင်းသည် အဘယ်နည်း”ဟု မေးအပ်၏။
ထိုစောဒကသည် “လေးပါးသော ပါရာဇိကနှင့် တစ်ဆယ့်သုံးပါးသော သံဃာဒိသိသ်တို့သည် သီလပျက်စီးခြင်း မည်ကုန်၏။ ထုလ္လစ္စဉ်း ပါစိတ် ပါဋိဒေသနီ ဒုက္ကဋ် ဒုဗ္ဘာသီ အာပတ်တို့သည် အကျင့်ပျက်စီးခြင်း မည်ကုန်၏၊ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိနှင့် အန္တဂ္ဂါဟိကဒိဋ္ဌိတို့သည် အယူပျက်စီးခြင်း မည်ကုန်၏”ဟုအကယ်၍ ဆိုအံ့။
ထိုစောဒကရဟန်းကို “ငါ့သျှင် သင်သည် ဤရဟန်းအား ပဝါရဏာကို တန့်ထား၏၊ မြင်သဖြင့်တန့်ထားသလော၊ ကြားသဖြင့် တန့်ထားသလော၊ ရွံရှာသဖြင့် တန့်ထားသလော”ဟု မေးအပ်၏။
ထိုစောဒကသည် “မြင်သဖြင့်လည်း တန့်ထား၏၊ ကြားသဖြင့်လည်း တန့်ထား၏၊ ရွံရှာခြင်းဖြင့် လည်းတန့်ထား၏”ဟု အကယ်၍ ဆိုအံ့။
ထိုစောဒကကို “ငါ့သျှင် သင်သည် ဤရဟန်းအား မြင်သဖြင့် ပဝါရဏာကို တန့်ထားအံ့၊ သင်သည်အဘယ်ကို မြင်သနည်း၊ အဘယ်သို့ မြင်သနည်း၊ အဘယ်အခါ၌ မြင်သနည်း၊ အဘယ်အရပ်၌ မြင်သနည်း၊ ပါရာဇိကသို့ ရောက်သည်ကို မြင်သလော။ သံဃာဒိသိသ်သို့။ ထုလ္လစ္စဉ်းသို့။ ပါစိတ်သို့။ ပါဋိဒေသနီသို့။ ဒုက္ကဋ်သို့။ ဒုဗ္ဘာသီသို့ ရောက်သည်ကို မြင်သလော၊ သင်စောဒကသည် အဘယ်အရပ်၌ဖြစ်သနည်း၊ ဤရဟန်းသည် အဘယ်အရပ်၌ ဖြစ်သနည်း၊ သင် (စောဒက) သည် အဘယ်အမှုကို ပြုသနည်း၊ ဤရဟန်းသည် အဘယ်အမှုကို ပြုသနည်း”ဟု မေးရာ၏။
--ထိုစောဒကသည် “ငါ့သျှင် ဤရဟန်းအား မြင်သဖြင့် ပဝါရဏာကို မတန့်ထား၊ စင်စစ်မှာမူ ကြားသဖြင့်ပဝါရဏာကို တန့်ထား၏”ဟု ဆိုအံ့။
ထိုစောဒကကို “ငါ့သျှင် သင်သည် ဤရဟန်းအား ကြားသဖြင့် ပဝါရဏာကို တန့်ထားအံ့၊ သင်သည်အဘယ်ကို ကြားသနည်း၊ သင်သည် အဘယ်သို့ ကြားသနည်း၊ သင်သည် အဘယ်အခါ၌ ကြားသနည်း၊ သင်သည် အဘယ်အရပ်၌ ကြားသနည်း၊ ‘ပါရာဇိကသို့ ရောက်သည်’ဟု ကြားသလော၊ ‘သံဃာဒိသိသ်သို့ ရောက်သည်’ဟု ကြားသလော။ ထုလ္လစ္စဉ်းသို့။ ပါစိတ်သို့။ ပါဋိဒေသနီသို့။ ဒုက္ကဋ်သို့။ ‘ဒုဗ္ဘာသီသို့ ရောက်သည်’ဟု ကြားသလော။
ရဟန်းယောက်ျား၏ အထံမှ ကြားသလော၊ ရဟန်းမိန်းမ၏ အထံမှ ကြားသလော၊ သိက္ခမာန်၏အထံမှ ကြားသလော၊ သာမဏေယောက်ျား၏ အထံမှ ကြားသလော၊ သာမဏေမိန်းမ၏ အထံမှ ကြားသလော၊ ဥပါသကာယောက်ျား၏ အထံမှ ကြားသလော၊ ဥပါသိကာမိန်းမ၏ အထံမှ ကြားသလော၊ မင်းတို့၏ အထံမှ ကြားသလော၊ မင်းအမတ်ကြီးတို့၏ အထံမှ ကြားသလော၊ တိတ္ထိတို့၏ အထံမှကြား သလော၊ တိတ္ထိတပည့်တို့၏ အထံမှ ကြားသလော”ဟု မေးရာ၏။
ထိုစောဒကသည် “ငါ့သျှင် ငါသည် ဤရဟန်းအား ကြားသဖြင့် ပဝါရဏာကို မတန့်ထား၊ စင်စစ်မှာမူရွံရှာသဖြင့် ပဝါရဏာကို တန့်ထား၏”ဟု အကယ်၍ ဆိုအံ့။
ထိုစောဒကကို “ငါ့သျှင် သင်သည် ဤရဟန်းအား ရွံရှာသဖြင့် ပဝါရဏာကို တန့်ထားအံ့၊ အဘယ် ကိုရွံရှာသနည်း၊ အဘယ်သို့ ရွံရှာသနည်း၊ အဘယ်အခါ၌ ရွံရှာသနည်း၊ အဘယ်အရပ်၌ ရွံရှာသနည်း၊ ‘ပါရာဇိကသို့ ရောက်သည်’ဟု ရွံရှာသလော။ သံဃာဒိသိသ်သို့။ ထုလ္လစ္စဉ်းသို့။ ပါစိတ်သို့။ ပါဋိဒေသနီသို့။ ဒုက္ကဋ်သို့။ ‘ဒုဗ္ဘာသီသို့ ရောက်သည်’ဟု ရွံရှာသလော၊ ရဟန်းယောက်ျားအထံမှကြား၍ ရွံရှာသလော၊ ရဟန်းမိန်းမအထံမှ ကြား၍ ရွံရှာသလော၊ သိက္ခမာန် အထံမှ ကြား၍ရွံရှာသလော၊ သာမဏေယောက်ျားအထံမှ ကြား၍ ရွံရှာသလော၊ သာမဏေမိန်းမ အထံမှ ကြား၍ရွံရှာသလော၊ ဥပါသကာယောက်ျားအထံမှ ကြား၍ ရွံရှာသလော၊ ဥပါသိကာမိန်းမ အထံမှ ကြား၍ရွံရှာသလော၊ မင်းတို့အထံမှ ကြား၍ ရွံရှာသလော၊ မင်းအမတ်ကြီးတို့ အထံမှ ကြား၍ ရွံရှာသလော၊ တိတ္ထိတို့အထံမှ ကြား၍ ရွံရှာသလော၊ တိတ္ထိတပည့်တို့ အထံမှ ကြား၍ ရွံရှာသလော”ဟု မေးရာ၏။
֍ ၃၉၇
။ မြင်အပ်သော ဝတ္ထုသည် (စောဒက၏) မြင်သည်ဟူသော စကားနှင့်ညီညွတ်၏၊ မြင်အပ်သောဝတ္ထုသည် (စောဒက၏) မြင်သည်ဟူသော စကားနှင့် နှီးနှော၏၊ မြင်သည်ကို စွဲ၍ (ပါရာဇိကစသည်သို့) မရောက်၊ (ထို့ကြောင့်) ထိုပုဂ္ဂိုလ်သည် အရင်း မရှိ ရွံရှာအပ်သူ ဖြစ်၏၊ ထိုပုဂ္ဂိုလ်၏ ဝန်ခံခြင်းဖြင့်ထိုပုဂ္ဂိုလ်နှင့် အတူ ပဝါရဏာကို ပြုအပ်၏။ကြားအပ်သော ဝတ္ထုသည် (စောဒက၏) ကြားသည်ဟူသော စကားနှင့် ညီညွတ်၏၊ ကြားအပ်သောဝတ္ထုသည် (စောဒက၏) ကြားသည်ဟူသော စကားနှင့် နှီးနှော၏၊ ကြားသည်ကို စွဲ၍ (ပါရာဇိကစသည်သို့) မရောက်၊ (ထို့ကြောင့်) ထိုပုဂ္ဂိုလ်သည် အရင်းမရှိ ရွံရှာအပ်သူ ဖြစ်၏၊ ထိုပုဂ္ဂိုလ်၏ဝန်ခံခြင်းဖြင့် ထိုပုဂ္ဂိုလ်နှင့် အတူ ပဝါရဏာကို ပြုအပ်၏။
တွေ့အပ်သော ဝတ္ထုသည် (စောဒက၏) တွေ့သည်ဟူသော စကားနှင့် ညီညွတ်၏၊ တွေ့အပ်သောဝတ္ထုသည် (စောဒက၏) တွေ့သည်ဟူသော စကားနှင့် နှီးနှော၏၊ တွေ့သည်ကို စွဲ၍ (ပါရာဇိကစသည်သို့) မရောက်၊ (ထို့ကြောင့်) ထိုပုဂ္ဂိုလ်သည် အရင်းမရှိ ရွံရှာအပ်သူ ဖြစ်၏၊ ထိုပုဂ္ဂိုလ်၏ဝန်ခံခြင်းဖြင့် ထိုပုဂ္ဂိုလ်နှင့် အတူ ပဝါရဏာကို ပြုအပ်၏။
--၇-အမေးပု စ္ဆာကို ဝေဖန်ခြင်း
֍ ၃၉၈
။ သင်သည် အဘယ်ကို မြင်သနည်းဟူသော အမေးသည် အဘယ်အမေးနည်း၊ သင်သည်အဘယ်သို့ မြင်သနည်းဟူသော အမေးသည် အဘယ်အမေးနည်း၊ သင်သည် အဘယ်အခါ၌ မြင်သနည်းဟူသော အမေးသည် အဘယ်အမေးနည်း၊ သင်သည် အဘယ်အရပ်၌ မြင်သနည်းဟူသော အမေးသည်အဘယ်အမေးနည်း။֍ ၃၉၉
။ သင်သည် အဘယ်ကို မြင်သနည်းဟူသော အမေးသည် ဝတ္ထုကို မေးသော အမေးတည်း၊ ပျက်စီးခြင်းကို မေးသော အမေးတည်း၊ အာပတ်ကို မေးသော အမေးတည်း၊ လွန်ကျူး၍ ကျင့်ခြင်းကိုမေးသော အမေးတည်း။ဝတ္ထုကို မေးသော အမေးဟူသည်ကား ရှစ်ပါးသော ပါရာဇိကတို့၏ ဝတ္ထုကို မေးသော အမေး တည်း၊ နှစ်ဆယ့်သုံးပါးသော သံဃာဒိသိသ်တို့၏ ဝတ္ထုကို မေးသော အမေးတည်း၊ နှစ်ပါးသော အနိယတတို့၏ဝတ္ထုကို မေးသော အမေးတည်း၊ လေးဆယ့်နှစ်ပါးသော နိဿဂ္ဂိတို့၏ ဝတ္ထုကို မေးသော အမေးတည်း၊ တစ်ရာ့ရှစ်ဆယ့်ရှစ်ပါးသော ပါစိတ်တို့၏ ဝတ္ထုကို မေးသော အမေးတည်း၊ တစ်ဆယ့်နှစ်ပါး သောပါဋိဒေသနီတို့၏ ဝတ္ထုကို မေးသော အမေးတည်း၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်တို့၏ ဝတ္ထုကို မေးသော အမေးတည်း၊ ဒုဗ္ဘာသီအာပတ်တို့၏ ဝတ္ထုကို မေးသော အမေးတည်း။
ပျက်စီးခြင်းကို မေးသော အမေးဟူသည်ကား သီလပျက်စီးခြင်းကို မေးသော အမေးတည်း၊ အကျင့်ပျက်စီးခြင်းကို မေးသော အမေးတည်း၊ အယူပျက်စီးခြင်းကို မေးသော အမေးတည်း၊ အသက်မွေးဝမ်းကျောင်း ပျက်စီးခြင်းကို မေးသော အမေးတည်း။
အာပတ်ကို မေးသော အမေးဟူသည်ကား ပါရာဇိကအာပတ်ကို မေးသော အမေးတည်း၊ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်ကို မေးသော အမေးတည်း၊ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်ကို မေးသော အမေးတည်း၊ ပါစိတ်အာပတ်ကို မေးသော အမေးတည်း၊ ပါဋိဒေသနီ်အာပတ်ကို မေးသော အမေးတည်း၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကိုမေးသော အမေးတည်း၊ ဒုဗ္ဘာသီအာပတ်ကို မေးသော အမေးတည်း။
လွန်ကျူး၍ ကျင့်ခြင်းကို မေးသော အမေးဟူသည်ကား နှစ်ယောက် နှစ်ယောက်သော သူတို့ရောက်အပ် (ကျင့်အပ်) သည်ကို မေးသော အမေးတည်း။
֍ ၄၀၀
။ သင်သည် အဘယ်ကို မြင်သနည်းဟူသော အမေးသည် အသွင်ကို မေးသော အမေးတည်း၊ ဣရိယာပုထ်ကို မေးသော အမေးတည်း၊ အခြင်းအရာကို မေးသော အမေးတည်း၊ ဖောက်လွဲဖောက်ပြန်ခြင်းကို မေးသော အမေးတည်း။အသွင်ကို မေးသော အမေးဟူသည်ကား အရှည်ကိုသော်လည်းကောင်း၊ အတိုကိုသော်လည်းကောင်း၊ အမည်းကိုသော်လည်းကောင်း၊ အဖြူကိုသော်လည်းကောင်း (မြင်သလော)။
ဣရိယာပုထ်ကို မေးသော အမေးဟူသည်ကား သွားသည်ကိုသော်လည်းကောင်း၊ ရပ်သည်ကိုသော်လည်းကောင်း၊ ထိုင်သည်ကိုသော်လည်းကောင်း၊ လျောင်းသည်ကိုသော်လည်းကောင်း (မြင်သလော)။
အခြင်းအရာကို မေးသော အမေးဟူသည်ကား လူအသွင်၌သော်လည်းကောင်း၊ တိတ္ထိအသွင်၌သော်လည်းကောင်း၊ ရဟန်းအသွင်၌သော်လည်းကောင်း (မြင်သလော)။
--ဖောက်လွဲဖောက်ပြန်ခြင်းကို မေးသော အမေးဟူသည်ကား သွားသည်ကိုသော်လည်းကောင်း၊ ရပ်သည်ကိုသော်လည်းကောင်း၊ ထိုင်သည်ကိုသော်လည်းကောင်း၊ လျောင်းသည်ကိုသော်လည်းကောင်း (မြင်သလော)။
֍ ၄၀၁
။ သင်သည် အဘယ်အခါ၌ မြင်သနည်းဟူသည်ကား ကာလကို မေးသော အမေးတည်း၊ အခါကိုမေးသော အမေးတည်း၊ နေ့ကို မေးသော အမေးတည်း၊ ဥတုကို မေးသော အမေးတည်း။ကာလကို မေးသောအမေးဟူသည်ကား နံနက်ကာလ၌သော်လည်းကောင်း၊ မွန်းတည့်ကာလ၌သော်လည်းကောင်း၊ ညချမ်းကာလ၌သော်လည်းကောင်း (မြင်သလော)။
အခါကို မေးသော အမေးဟူသည်ကား နံနက်အခါ၌သော်လည်းကောင်း၊ မွန်းတည့်အခါ၌သော်လည်းကောင်း၊ ညချမ်းအခါ၌သော်လည်းကောင်း (မြင်သလော)။
နေ့ကို မေးသော အမေးဟူသည်ကား နံနက်၌သော်လည်းကောင်း နေလွဲ၌သော်လည်းကောင်း၊ ည၌သော်လည်းကောင်း၊ နေ့၌သော်လည်းကောင်း၊ လဆုတ်၌သော်လည်းကောင်း၊ လဆန်း၌သော်လည်းကောင်း (မြင်သလော)။
ဥတုကို မေးသော အမေးဟူသည်ကား ဆောင်းဥတု၌သော်လည်းကောင်း၊ နွေဥတု၌သော်လည်း ကောင်း၊ မိုးဥတု၌သော်လည်းကောင်း (မြင်သလော)။
֍ ၄၀၂
။ သင်သည် အဘယ်အရပ်၌ မြင်သနည်းဟူသော အမေးသည် တည်ရာကို မေးသော အမေးတည်း၊ ဘုံကို မေးသော အမေးတည်း၊ နေရာကို မေးသော အမေးတည်း၊ အရပ်ကို မေးသော အမေးတည်း။တည်ရာကို မေးသော အမေးဟူသည်ကား ဘူမိ ‘မြေ’ ၌သော်လည်းကောင်း၊ ပထဝီ ‘မြေ’ ၌သော်လည်းကောင်း၊ ဓရဏီ ‘မြေ’၌သော်လည်းကောင်း၊ ဇဂတိ ‘မြေ’ ၌သော်လည်းကောင်း (မြင်သလော)။
ဘုံကို မေးသော အမေးဟူသည်ကား ဘုံ၌သော်လည်းကောင်း၊ မြေ၌သော်လည်းကောင်း၊ တောင်၌့သော်လည်းကောင်း၊ ကျောက်၌သော်လည်းကောင်း၊ ပြာသာဒ်၌သော်လည်းကောင်း (မြင်သလော)။
နေရာကို မေးသော အမေးဟူသည်ကား အရှေ့နေရာ၌သော်လည်းကောင်း၊ အနောက်နေရာ၌သော်လည်းကောင်း၊ မြောက်နေရာ၌သော်လည်းကောင်း၊ တောင်နေရာ၌သော်လည်းကောင်း (မြင်သလော)။
အရပ်ကို မေးသော အမေးဟူသည်ကား အရှေ့အရပ်၌သော်လည်းကောင်း၊ အနောက်အရပ်၌သော်လည်းကောင်း၊ မြောက်အရပ်၌သော်လည်းကောင်း၊ တောင်အရပ်၌သော်လည်းကောင်း (မြင်သလော)။
မဟာသင်္ဂါမ ပြီး၏။
--ထိုမဟာသင်္ဂါမ၏ အကျဉ်းချုပ်
ဝတ္ထုကို (သိအပ်၏)၊ နိဒါန်းကို (သိအပ်၏)၊ အာကာရကို (သိအပ်၏)၊ ရှေ့နောက် စကားကို (သိအပ်၏)၊ ပြုအပ်သည် မပြုအပ်သည်ကို (သိအပ်၏)၊ ကံကို (သိအပ်၏)၊ အဓိကရုဏ်းကို (သိအပ်၏)၊ ငြိမ်းအေးကြောင်းကို (သိအပ်၏)၊ ဆန္ဒာဂတိသို့ လိုက်ခြင်း ကို (သိအပ်၏)၊
ဒေါသာဂတိသို့ လိုက်ခြင်းကို (သိအပ်၏)၊ မောဟာဂတိသို့ လိုက်ခြင်းကို (သိအပ်၏)၊ ဘယာဂတိသို့လိုက်ခြင်းကို (သိအပ်၏)၊ သိအပ်သည်ကို သိစေခြင်း ရှုအပ်သည်ကို ရှုစေခြင်း ငဲ့အပ်သည်ကို ငဲ့စေခြင်းကြည်အပ်သည်ကို ကြည်စေခြင်း ရအပ်သော ပရိသတ်ရှိ၏၊ အကြား အမြင်များခြင်း မထေရ်ကြီးသည်ဖြစ်၏။
မရောက်သော အဓိကရုဏ်းကို မဆိုခြင်း၊ ရောက်သော အဓိကရုဏ်းကို တရား သဖြင့် မယုတ်စေခြင်း၊ တရားသဖြင့်လည်းကောင်း၊ ဝိနည်းဖြင့်လည်းကောင်း၊ မြတ်စွာ ဘုရား အဆုံး (အဆုံးအမ) သာသနာတော်ဖြင့်လည်းကောင်း မယုတ်စေခြင်း။ ဤသည်ကား မဟာသင်္ဂါမကိုသိစေတတ်သော ဂါထာတည်း။ ဤကား အကျဉ်းချုပ် အပြီးတည်း။
--ကထိနဘေဒ
၁-ကထိန်ခင်းခြင်း စသည်
֍ ၄၀၃
။ အဘယ်ပုဂ္ဂိုလ်အား ကထိန်မခင်းအပ်သနည်း၊ အဘယ်ပုဂ္ဂိုလ်အား ကထိန်ခင်းအပ်သနည်း၊ အဘယ်သို့ ကထိန်မခင်းအပ်သနည်း၊ အဘယ်သို့ ကထိန်ခင်းအပ်သနည်း။အဘယ်ပုဂ္ဂိုလ်အား ကထိန်မခင်းအပ်သနည်းဟူသည်၌ နှစ်ပါးသော ပုဂ္ဂိုလ်တို့အား ကထိန် မခင်းအပ်။
(ကထိန်) မခင်းသော ပုဂ္ဂိုလ်အားလည်းကောင်း၊ အနုမောဒနာမပြုသော ပုဂ္ဂိုလ်အားလည်းကောင်း၊ ဤနှစ်ပါးသော ပုဂ္ဂိုလ်တို့အား ကထိန်မခင်းအပ်။
အဘယ်ပုဂ္ဂိုလ်အား ကထိန်ခင်းအပ်သနည်းဟူသည်၌ နှစ်ပါးသော ပုဂ္ဂိုလ်တို့အား ကထိန်ခင်း အပ်၏။
(ကထိန်) ခင်းသော ပုဂ္ဂိုလ်အားလည်းကောင်း၊ အနုမောဒနာပြုသော ပုဂ္ဂိုလ်အားလည်းကောင်း၊ ဤနှစ်ပါးသော ပုဂ္ဂိုလ်တို့အား ကထိန်ခင်းအပ်၏။
အဘယ်သို့ ကထိန်မခင်းအပ်သနည်းဟူသည်၌ နှစ်ဆယ့်လေးပါးသော အခြင်းအရာတို့ဖြင့် ကထိန်ကိုမခင်းအပ်။ (ရေးခြစ်ကာမျှ) အလျားအနံ ယူကာမျှဖြင့် ကထိန်မခင်းအပ်၊ ဖွပ်လျှော်ကာမျှဖြင့် ကထိန် မခင်းအပ်၊ သင်္ကန်းကို စိစစ်ကာမျှဖြင့် ကထိန်မခင်းအပ်၊ ဖြတ် (တိုင်း) ကာမျှဖြင့် ကထိန် မခင်းအပ်၊ ဖွဲ့ကာမျှ'အပ်တည်းကာမျှ’ ဖြင့် ကထိန်မခင်းအပ်၊ တည်းစပ်ကြောင်းကို အစဉ်လိုက် သဖြင့် အလျားချုပ်ကာမျှဖြင့်ကထိန် မခင်းအပ်၊ (မြောင်းငယ်) တစ်လုပ်အုပ်ကာမျှဖြင့် ကထိန် မခင်းအပ်၊ အလွှာနှစ်လွှာကိုစပ်ကာမျှဖြင့် ကထိန် မခင်းအပ်၊ အလျားအနားပတ် တင်ကာမျှဖြင့် ကထိန်မခင်းအပ်၊ အနံအနားပတ့်တင်ကာမျှဖြင့် ကထိန် မခင်းအပ်၊ အပေါ်လွှာကို တင်ကာမျှဖြင့် ကထိန်မခင်းအပ်၊ ဖျော့တော့သောအဆင်းဖြင့် ကထိန်မခင်းအပ်၊ နိမိတ်ပြုသော သင်္ကန်းဖြင့် ကထိန်မခင်းအပ်၊ ပရိယာယ်ဆို၍ဖြစ်စေအပ်သော သင်္ကန်းဖြင့် ကထိန်မခင်းအပ်၊ အခိုက်အတန့်မျှ ငှါးသော သင်္ကန်းဖြင့် ကထိန်မခင်းအပ်၊ ရောက်သော နေ့ပင်မချုပ်, မပေးသော သင်္ကန်းဖြင့် (သိုမှီးခြင်းပြုသောသင်္ကန်းဖြင့်) ကထိန်မခင်းအပ်၊ ညဉ့်ကို စွန့်သဖြင့် ကထိန်မခင်းအပ် ကပ္ပဗိန္ဒု မထိုးသော သင်္ကန်းဖြင့် ကထိန်မခင်းအပ်၊ ဒုကုဋ်ကိုထား၍ ကထိန်မခင်းအပ်၊ ကိုယ်ဝတ်ကို ထား၍ ကထိန်မခင်းအပ်၊ သင်းပိုင်ကို ထား၍ ကထိန်မခင်းအပ်၊ ထိုနေ့ပင် ကောင်းစွာ ဖြတ်အပ် သော အိမ်ရှည်အိမ်တိုနှင့် တကွဖြစ်သော ငါးခန်း ငါးခန်းထက်အလွန်ကိုထား၍ ကထိန်မခင်းအပ်၊ ပုဂ္ဂိုလ်၏ ကထိန်ခင်းခြင်းကို ကြဉ်၍ ကထိန်မခင်းအပ်၊ ကထိန် ကောင်းစွာခင်းအပ်သည် ဖြစ်၍ သိမ်ပ၌ တည်သော ရဟန်းသည် ဝမ်းမြောက်စေကာမူ (ထိုရဟန်းအတွက်) ကထိန်ခင်းခြင်း မဖြစ်။ နိမိတ်ပြုခြင်း မည်သည်ကား “ဤသင်္ကန်းဖြင့် ကထိန်ခင်းအံ့”ဟု နိမိတ်ပြု၏။
ပရိယာယ်စကား မည်သည်ကား “ဤပရိယာယ်စကားဖြင့် ကထိန်သင်္ကန်းကို ဖြစ်စေအံ့”ဟုပရိယာယ်စကားကို ပြု၏။
ငှါးသည် မည်သည်ကား မတော်မလျော် ပေးခြင်းကို ဆိုအပ်၏။
သိုမှီးခြင်း မည်သည်ကား ထိုနေ့မချုပ်ဘဲ ထား၍ သိုမှီးခြင်း (ကရဏသန္နိဓိ)၁ လည်းကောင်း၊ ယနေ့ကထိန်သင်္ကန်းရ၍ နောက်နေ့၌ သံဃာပေးသော သိုမှီးခြင်း (နိစယသန္နိဓိ)၂လည်းကောင်း၊ ဤသို့သိုမှီးခြင်းတို့သည် နှစ်ပါးတို့တည်း။
--စွန့်ခြင်း မည်သည်ကား (ချုပ်ဆိုးခြင်းကို) ပြုစဉ် အရုဏ်တက်၏။
ဤနှစ်ဆယ့်လေးပါးသော အခြင်းအရာတို့ဖြင့် ကထိန်ကို မခင်းအပ်။
အဘယ်သို့ ကထိန်ခင်းအပ်သနည်းဟူသည်၌ တစ်ဆယ့်ခုနစ်ပါးသော အခြင်းအရာတို့ဖြင့် ကထိန်ခင်းအပ်၏။
သင်္ကန်းသစ်ဖြင့် ကထိန်ခင်းအပ်၏၊ အသစ်နှင့်တူသော မသုံးဆောင်ရသေးသော သင်္ကန်းဖြင့်ကထိန်ခင်းအပ်၏၊ သင်္ကန်းနွမ်းဖြင့် ကထိန်ခင်းအပ်၏၊ ပံ့သကူသင်္ကန်းဖြင့် ကထိန်ခင်းအပ်၏၊ အိမ်ဈေးတံခါး၌ ကျသော သင်္ကန်းဖြင့် ကထိန်ခင်းအပ်၏၊ နိမိတ်မပြုသော သင်္ကန်းဖြင့် ကထိန်ခင်းအပ်၏၊ ပရိယာယ်ဆို၍ မဖြစ်စေအပ်သော သင်္ကန်းဖြင့် ကထိန်ခင်းအပ်၏၊ မငှါးသော သင်္ကန်း ဖြင့်ကထိန်ခင်းအပ်၏၊ မသိုမှီးသော သင်္ကန်းဖြင့် ကထိန်ခင်းအပ်၏၊ (ချုပ်ဆိုးစဉ်ညဉ့်ကို) မစွန့် သဖြင့်ကထိန်ခင်းအပ်၏၊ ကပ္ပဗိန္ဒုထိုးသော သင်္ကန်းဖြင့် ကထိန်ခင်းအပ်၏၊ ဒုကုဋ်သင်္ကန်းဖြင့် ကထိန်ခင်းအပ်၏၊ ကိုယ်ဝတ်သင်္ကန်းဖြင့် ကထိန်ခင်းအပ်၏၊ သင်းပိုင်ဖြင့် ကထိန်ခင်းအပ်၏၊ ထိုနေ့ပင် ကောင်းစွာဖြတ်အပ်သော အိမ်ရှည် အိမ်တိုနှင့် တကွ ဖြစ်သော ငါးခန်းသင်္ကန်းဖြင့် လည်းကောင်း၊ ငါးခန်းထက်လွန်သော သင်္ကန်းဖြင့်လည်းကောင်း ကထိန်ခင်းအပ်၏၊ ပုဂ္ဂိုလ်၏ ခင်းခြင်းဖြင့်ကထိန်ခင်းအပ်၏၊ ကထိန်ကောင်းစွာ ခင်းအပ်သည် ဖြစ်၍ သိမ်တွင်း၌ တည်သော ရဟန်းကအနုမောဒနာပြုအံ့၊ ဤသို့လည်း ကထိန်ခင်းခြင်း ဖြစ်၏။
ဤတစ်ဆယ့်ခုနစ်ပါးသော အခြင်းအရာတို့ဖြင့် ကထိန်ကို ခင်းအပ်၏။
ကထိန်ခင်းသည်နှင့် တစ်ပြိုင်နက် အဘယ်မျှသော တရားတို့သည် ဖြစ်ကုန်သနည်း။
ကထိန်ခင်းသည်နှင့် တစ်ပြိုင်နက် တစ်ဆယ့်ငါးပါးသော တရားတို့သည် ဖြစ်ကုန်၏။
မာတိကာ ရှစ်ပါးတို့သည်လည်းကောင်း၊ ပလိဗောဓ နှစ်ပါးတို့သည်လည်းကောင်း၊ အကျိုးအာနိသင်ငါးပါးတို့သည်လည်းကောင်း ကထိန်ခင်းသည်နှင့် တစ်ပြိုင်နက် ဤတစ်ဆယ့်ငါးပါးသောတရားတို့သည် ဖြစ်ကုန်၏။
၁။ (ကရဏသန္နိဓိ) = ထိုကထိန်လျာအဝတ်ကို ရရာနေ့၌ ချုပ်ဆိုးမှုမပြုဘဲ နောက်နောက်နေ့မှ ချုပ်ဆိုးမှုကို ပြုခြင်းအားဖြင့် သိုမှီးခြင်း။
၂။ (နိစယသန္နိဓိ) = ကထိန်လျာသင်္ကန်းကို ရရာနေ့၌ပင် ကထိန်ခင်းမည့် ရဟန်းအား မပေးသေးဘဲ သိမ်းထားသောအားဖြင့် သိုမှီးခြင်း။
--၂-ကထိန်၏ အနန္တရပစ္စည်း စသည်
֍ ၄၀၄
။ လုံ့လပြုခြင်း ‘ပယောဂ’ အား အဘယ်တရားတို့သည် အနန္တရပစ္စည်းဖြင့် ကျေးဇူးပြုကုန်သနည်း၊ သမနန္တရပစ္စည်းဖြင့် ကျေးဇူးပြုကုန်သနည်း၊ နိဿယပစ္စည်းဖြင့် ကျေးဇူးပြုကုန်သနည်း၊ ဥပနိဿယပစ္စည်းဖြင့် ကျေးဇူးပြုကုန်သနည်း၊ ပုရေဇာတပစ္စည်းဖြင့် ကျေးဇူးပြုကုန်သနည်း၊ ပစ္ဆာဇာတပစ္စည်းဖြင့် ကျေးဇူးပြုကုန်သနည်း၊ သဟဇာတပစ္စည်းဖြင့် ကျေးဇူးပြုကုန်သနည်း။(သင်္ကန်းဖွပ်လျှော်ခြင်းစသော) ပုဗ္ဗကရဏအား အဘယ်တရားတို့သည် အနန္တရပစ္စည်းဖြင့် ကျေးဇူးပြုကုန်သနည်း။ပ။
ပစ္စုဒ္ဓိုရ်ပြုခြင်းအား အဘယ်တရားတို့သည်။ အဓိဋ္ဌာန်တင်ခြင်းအား အဘယ်တရားတို့သည်။ ကထိန်ခင်းခြင်းအား အဘယ်တရားတို့သည်။ မာတိကာတို့အား လည်းကောင်း ပလိဗောဓတို့အား လည်းကောင်း အဘယ်တရားတို့သည်။ ဝတ္ထု ‘သင်္ကန်းလျာပုဆိုး'အား အဘယ်တရားတို့သည် အနန္တရပစ္စည်းဖြင့် ကျေးဇူးပြုကုန်သနည်း၊ သမနန္တရပစ္စည်းဖြင့် ကျေးဇူးပြုကုန်သနည်း၊ နိဿယပစ္စည်းဖြင့် ကျေးဇူးပြုကုန်သနည်း၊ ဥပနိဿယပစ္စည်းဖြင့် ကျေးဇူးပြုကုန်သနည်း၊ ပုရေဇာတပစ္စည်းဖြင့် ကျေးဇူးပြုကုန်သနည်း၊ ပစ္ဆာဇာတပစ္စည်းဖြင့် ကျေးဇူးပြုကုန်သနည်း၊ သဟဇာတပစ္စည်းဖြင့် ကျေးဇူးပြုကုန်သနည်း။
ပုဗ္ဗကရဏသည် လုံ့လပြုခြင်း ‘ပယောဂ’ အား အနန္တရပစ္စည်းဖြင့် ကျေးဇူးပြု၏၊ သမနန္တရပစ္စည်း ဖြင့်ကျေးဇူးပြု၏၊ နိဿယပစ္စည်းဖြင့် ကျေးဇူးပြု၏၊ ဥပနိဿယပစ္စည်းဖြင့် ကျေးဇူးပြု၏။
လုံ့လပြုခြင်း'ပယောဂ'သည် ပုဗ္ဗကရဏအား ပုရေဇာတပစ္စည်းဖြင့် ကျေးဇူးပြု၏။
ပုဗ္ဗကရဏသည် ပယောဂအား ပစ္ဆာဇာတပစ္စည်းဖြင့် ကျေးဇူးပြု၏၊
တစ်ဆယ့်ငါးပါးသော တရားတို့သည် သဟဇာတပစ္စည်းဖြင့် ကျေးဇူးပြုကုန်၏။
ပစ္စုဒ္ဓိုရ်သည် ပုဗ္ဗကရဏအား အနန္တရပစ္စည်းဖြင့် ကျေးဇူးပြု၏၊ သမနန္တရပစ္စည်းဖြင့် ကျေးဇူး ပြု၏၊ နိဿယပစ္စည်းဖြင့် ကျေးဇူးပြု၏၊ ဥပနိဿယပစ္စည်းဖြင့် ကျေးဇူးပြု၏။
ပုဗ္ဗကရဏသည် ပစ္စုဒ္ဓိုရ်အား ပုရေဇာတပစ္စည်းဖြင့် ကျေးဇူးပြု၏။
ပစ္စုဒ္ဓိုရ်သည် ပုဗ္ဗကရဏအား ပစ္ဆာဇာတပစ္စည်းဖြင့် ကျေးဇူးပြု၏။
တစ်ဆယ့်ငါးပါးသော တရားတို့သည် သဟဇာတပစ္စည်းဖြင့် ကျေးဇူးပြုကုန်၏။
အဓိဋ္ဌာန်သည် ပစ္စုဒ္ဓိုရ်အား အနန္တရပစ္စည်းဖြင့် ကျေးဇူးပြု၏၊ သမနန္တရပစ္စည်းဖြင့် ကျေးဇူးပြု၏၊ နိဿယပစ္စည်းဖြင့် ကျေးဇူးပြု၏၊ ဥပနိဿယပစ္စည်းဖြင့် ကျေးဇူးပြု၏။
ပစ္စုဒ္ဓိုရ်သည် အဓိဋ္ဌာန်အား ပုရေဇာတပစ္စည်းဖြင့် ကျေးဇူးပြု၏။
အဓိဋ္ဌာန်သည် ပစ္စုဒ္ဓိုရ်အား ပစ္ဆာဇာတပစ္စည်းဖြင့် ကျေးဇူးပြု၏။
တစ်ဆယ့်ငါးပါးသောတရားတို့သည် သဟဇာတပစ္စည်းဖြင့် ကျေးဇူးပြုကုန်၏။
ကထိန်ခင်းခြင်းသည် အဓိဋ္ဌာန်အား အနန္တရပစ္စည်းဖြင့် ကျေးဇူးပြု၏၊ သမနန္တရပစ္စည်းဖြင့်ကျေးဇူးပြု၏၊ နိဿယပစ္စည်းဖြင့် ကျေးဇူးပြု၏၊ ဥပနိဿယပစ္စည်းဖြင့် ကျေးဇူးပြု၏။
အဓိဋ္ဌာန်သည် ကထိန်ခင်းခြင်းအား ပုရေဇာတပစ္စည်းဖြင့် ကျေးဇူးပြု၏။
--ကထိန်ခင်းခြင်းသည် အဓိဋ္ဌာန်အား ပစ္ဆာဇာတပစ္စည်းဖြင့် ကျေးဇူးပြု၏။
တစ်ဆယ့်ငါးပါးသောတရားတို့သည် သဟဇာတပစ္စည်းဖြင့် ကျေးဇူးပြုကုန်၏။
မာတိကာတို့သည်လည်းကောင်း၊ ပလိဗောဓတို့သည်လည်းကောင်း ကထိန်ခင်းခြင်းအား အနန္တရပစ္စည်းဖြင့် ကျေးဇူးပြုကုန်၏၊ သမနန္တရပစ္စည်းဖြင့် ကျေးဇူးပြုကုန်၏၊ နိဿယပစ္စည်းဖြင့် ကျေးဇူးပြုကုန်၏၊ ဥပနိဿယပစ္စည်းဖြင့် ကျေးဇူးပြုကုန်၏။
ကထိန်ခင်းခြင်းသည် မာတိကာတို့အား လည်းကောင်း၊ ပလိဗောဓတို့အား လည်းကောင်း ပုရေဇာတပစ္စည်းဖြင့် ကျေးဇူးပြု၏။
မာတိကာတို့သည်လည်းကောင်း၊ ပလိဗောဓတို့သည်လည်းကောင်း ကထိန်ခင်းခြင်းအား ပစ္ဆာဇာတပစ္စည်းဖြင့် ကျေးဇူးပြုကုန်၏။
တစ်ဆယ့်ငါးပါးသော တရားတို့သည် သဟဇာတပစ္စည်းဖြင့် ကျေးဇူးပြုကုန်၏။
သင်္ကန်းရနိုးခြင်းသည်လည်းကောင်း၊ သင်္ကန်းမရနိုးခြင်းသည်လည်းကောင်း ဝတ္ထုအား အနန္တရပစ္စည်းဖြင့် ကျေးဇူးပြု၏၊ သမနန္တရပစ္စည်းဖြင့် ကျေးဇူးပြု၏၊ နိဿယပစ္စည်းဖြင့် ကျေးဇူးပြု၏၊ ဥပနိဿယပစ္စည်းဖြင့် ကျေးဇူးပြု၏။
ဝတ္ထုသည် သင်္ကန်းရနိုးခြင်းတို့အား လည်းကောင်း၊ သင်္ကန်းမရနိုးခြင်းတို့အား လည်းကောင်း ပုရေဇာတပစ္စည်းဖြင့် ကျေးဇူးပြု၏။
သင်္ကန်းရနိုးခြင်းသည်လည်းကောင်း၊ သင်္ကန်းမရနိုးခြင်းသည်လည်းကောင်း ဝတ္ထုအား ပစ္ဆာဇာတပစ္စည်းဖြင့် ကျေးဇူးပြု၏။
တစ်ဆယ့်ငါးပါးသော တရားတို့သည် သဟဇာတပစ္စည်းဖြင့် ကျေးဇူးပြုကုန်၏။
၃-ပုဗ္ဗကရဏနိဒါန်းစသည် ဝေဖန်ခြင်း
֍ ၄၀၅
။ ပုဗ္ဗကရဏသည် အဘယ်အကြောင်း ‘နိဒါန်း’ ရှိသနည်း၊ အဘယ်ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဒယ’ ရှိသနည်း၊ အဘယ်ဇာတ်ရှိသနည်း၊ အဘယ်အမွန်ရှိသနည်း၊ အဘယ်အဆောက်အဦရှိသနည်း၊ အဘယ် လျှင်ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်'ရှိသနည်း။ပစ္စုဒ္ဓိုရ်သည် အဘယ်အကြောင်း ‘နိဒါန်း’ ရှိသနည်း၊ အဘယ်ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဒယ'ရှိသနည်း၊ အဘယ်ဇာတ်ရှိသနည်း၊ အဘယ်အမွန်ရှိသနည်း၊ အဘယ်အဆောက်အဦရှိသနည်း၊ အဘယ်လျှင်ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်’ ရှိသနည်း။
အဓိဋ္ဌာန်သည် အဘယ်အကြောင်း ‘နိဒါန်း’ ရှိသနည်း၊ အဘယ်ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဒယ’ ရှိသနည်း၊ အဘယ်ဇာတ်ရှိသနည်း၊ အဘယ်အမွန်ရှိသနည်း၊ အဘယ်အဆောက်အဦရှိသနည်း၊ အဘယ်လျှင်ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်’ ရှိသနည်း။
--ကထိန်ခင်းခြင်းသည် အဘယ်အကြောင်း ‘နိဒါန်း’ ရှိသနည်း၊ အဘယ်ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဒယ'ရှိသ နည်း၊ အဘယ်ဇာတ်ရှိသနည်း၊ အဘယ်အမွန်ရှိသနည်း၊ အဘယ်အဆောက်အဦ ရှိသနည်း၊ အဘယ်လျှင်ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်’ ရှိသနည်း။
မာတိကာသည်လည်းကောင်း၊ ပလိဗောဓသည်လည်းကောင်း အဘယ်အကြောင်း ‘နိဒါန်း’ ရှိသနည်း၊ အဘယ်ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဒယ’ ရှိသနည်း၊ အဘယ်ဇာတ်ရှိသနည်း၊ အဘယ်အမွန်ရှိသနည်း၊ အဘယ်အဆောက်အဦ ရှိသနည်း၊ အဘယ်လျှင် ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်’ ရှိသနည်း။
သင်္ကန်းရနိုးခြင်းသည်လည်းကောင်း၊ သင်္ကန်းမရနိုးခြင်းသည်လည်းကောင်း အဘယ်အကြောင်း'နိဒါန်း’ ရှိသနည်း၊ အဘယ်ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဒယ’ ရှိသနည်း၊ အဘယ်ဇာတ်ရှိသနည်း၊ အဘယ်အမွန်ရှိသနည်း၊ အဘယ်အဆောက်အဦရှိသနည်း၊ အဘယ်လျှင် ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်’ ရှိသနည်း။
ပုဗ္ဗကရဏသည် လုံ့လပြုခြင်း ‘ပယောဂလျှင်’ အကြောင်း ‘နိဒါန်း’ ရှိ၏၊ လုံ့လပြုခြင်း ‘ပယောဂလျှင်'ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဒယ’ ရှိ၏၊ လုံ့လပြုခြင်း ‘ပယောဂလျှင်’ ဇာတ်ရှိ၏၊ လုံ့လပြုခြင်း'ပယောဂလျှင်’ အမွန်ရှိ၏၊ လုံ့လပြုခြင်း ‘ပယောဂလျှင်’ အဆောက်အဦရှိ၏၊ လုံ့လပြုခြင်း ‘ပယောဂလျှင်'ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်’ ရှိ၏။
ပစ္စုဒ္ဓိုရ်သည် ပုဗ္ဗကရဏလျှင် အကြောင်း ‘နိဒါန်း’ ရှိ၏၊ ပုဗ္ဗကရဏလျှင် ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဒယ’ ရှိ၏၊ ပုဗ္ဗကရဏလျှင် ဇာတ်ရှိ၏၊ ပုဗ္ဗကရဏလျှင် အမွန်ရှိ၏၊ ပုဗ္ဗကရဏလျှင် အဆောက်အဦရှိ၏၊ ပုဗ္ဗကရဏလျှင် ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်’ ရှိ၏။
အဓိဋ္ဌာန်သည် ပစ္စုဒ္ဓိုရ်လျှင် အကြောင်း ‘နိဒါန်း’ ရှိ၏၊ ပစ္စုဒ္ဓိုရ်လျှင် ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဒယ’ ရှိ၏၊ ပစ္စုဒ္ဓိုရ်လျှင် ဇာတ်ရှိ၏၊ ပစ္စုဒ္ဓိုရ်လျှင် အမွန်ရှိ၏၊ ပစ္စုဒ္ဓိုရ်လျှင် အဆောက်အဦရှိ၏၊ ပစ္စုဒ္ဓိုရ်လျှင် ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်’ ရှိ၏။
ကထိန်ခင်းခြင်းသည် အဓိဋ္ဌာန်လျှင် အကြောင်း ‘နိဒါန်း’ ရှိ၏၊ အဓိဋ္ဌာန်လျှင် ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဒယ'ရှိ၏၊ အဓိဋ္ဌာန်လျှင် ဇာတ်ရှိ၏၊ အဓိဋ္ဌာန်လျှင် အမွန်ရှိ၏၊ အဓိဋ္ဌာန်လျှင် အဆောက်အဦရှိ၏၊ အဓိဋ္ဌာန်လျှင် ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်’ ရှိ၏။
မာတိကာတို့သည်လည်းကောင်း၊ ပလိဗောဓတို့သည်လည်းကောင်း၊ ကထိန်ခင်းခြင်းလျှင် အကြောင်း'နိဒါန်း'ရှိကုန်၏၊ ကထိန်ခင်းခြင်းလျှင် ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဒယ’ ရှိကုန်၏၊ ကထိန်ခင်းခြင်းလျှင် ဇာတ်ရှိကုန်၏၊ ကထိန်ခင်းခြင်းလျှင် အမွန် ရှိကုန်၏၊ ကထိန်ခင်းခြင်းလျှင် အဆောက်အဦ ရှိကုန်၏၊ ကထိန်ခင်းခြင်းလျှင် ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်’ ရှိကုန်၏။
သင်္ကန်းရနိုးခြင်းသည်လည်းကောင်း၊ သင်္ကန်းမရနိုးခြင်းသည်လည်းကောင်း ဝတ္ထုလျှင် အကြောင်း'နိဒါန်း’ ရှိ၏၊ ဝတ္ထုလျှင် ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဒယ’ ရှိ၏၊ ဝတ္ထုလျှင် ဇာတ်ရှိ၏၊ ဝတ္ထုလျှင် အမွန်ရှိ၏၊ ဝတ္ထု လျှင် အဆောက်အဦရှိ၏၊ ဝတ္ထုလျှင် ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်’ ရှိ၏။
֍ ၄၀၆
။ လုံ့လပြုခြင်း'ပယောဂ'သည် အဘယ်အကြောင်း ‘နိဒါန်း’ ရှိသနည်း၊ အဘယ်ဖြစ်ကြောင်း'သမုဒယ’ ရှိသနည်း၊ အဘယ်ဇာတ်ရှိသနည်း၊ အဘယ်အမွန်ရှိသနည်း၊ အဘယ်အဆောက်အဦရှိသနည်း၊ အဘယ်လျှင် ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်’ ရှိသနည်း။ပုဗ္ဗကရဏသည်။ပ။
ပစ္စုဒ္ဓိုရ်သည်။
အဓိဋ္ဌာန်သည်။
ကထိန်ခင်းခြင်းသည်။
--မာတိကာတို့သည်လည်းကောင်း၊ ပလိဗောဓတို့သည်လည်းကောင်း။
ဝတ္ထုသည်။
သင်္ကန်းရနိုးခြင်းသည်လည်းကောင်း၊ သင်္ကန်းမရနိုးခြင်းသည်လည်းကောင်း အဘယ်အကြောင်း ‘နိဒါန်း'ရှိသနည်း၊ အဘယ်ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဒယ’ ရှိသနည်း၊ အဘယ်ဇာတ်ရှိသနည်း၊ အဘယ်အမွန်ရှိ သနည်း၊ အဘယ်အဆောက်အဦရှိသနည်း၊ အဘယ်လျှင် ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်’ ရှိသနည်း။
လုံ့လပြုခြင်း ‘ပယောဂ’ သည် သင်္ကန်းခြောက်ထည်ဟူသော ဟိတ်လျှင် အကြောင်း ‘နိဒါန်း’ ရှိ၏၊ ဟိတ်လျှင် ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဒယ’ ရှိ၏၊ ဟိတ်လျှင် ဇာတ်ရှိ၏၊ ဟိတ်လျှင် အမွန်ရှိ၏၊ ဟိတ်လျှင်အဆောက်အဦ ရှိ၏၊ ဟိတ်လျှင် ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်’ ရှိ၏။
ပုဗ္ဗကရဏသည်။ပ။
ပစ္စုဒ္ဓိုရ်သည်။
အဓိဋ္ဌာန်သည်။
ကထိန်ခင်းခြင်းသည်။
မာတိကာတို့သည်လည်းကောင်း၊ ပလိဗောဓတို့သည်လည်းကောင်း။
ဝတ္ထုသည်။
သင်္ကန်းရနိုးခြင်းသည်လည်းကောင်း၊ သင်္ကန်းမရနိုးခြင်းသည်လည်းကောင်း ဟိတ်လျှင်အကြောင်း'နိဒါန်း’ ရှိ၏၊ ဟိတ်လျှင်ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဒယ’ ရှိ၏၊ ဟိတ်လျှင် ဇာတ်ရှိ၏၊ ဟိတ်လျှင် အမွန်ရှိ၏၊ ဟိတ်လျှင် အဆောက်အဦရှိ၏၊ ဟိတ်လျှင် ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်’ ရှိ၏။
֍ ၄၀၇
။ လုံ့လပြုခြင်း ‘ပယောဂ’ သည် အဘယ်အကြောင်း ‘နိဒါန်း’ ရှိသနည်း၊ အဘယ်ဖြစ်ကြောင်း'သမုဒယ'ရှိသနည်း၊ အဘယ်ဇာတ်ရှိသနည်း၊ အဘယ်အမွန်ရှိသနည်း၊ အဘယ်အဆောက်အဦရှိသနည်း၊ အဘယ်လျှင် ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်’ ရှိသနည်း။ပုဗ္ဗကရဏသည်။ပ။
ပစ္စုဒ္ဓိုရ်သည်။
အဓိဋ္ဌာန်သည်။
ကထိန်ခင်းခြင်းသည်။
မာတိကာတို့သည်လည်းကောင်း၊ ပလိဗောဓတို့သည်လည်းကောင်း။
ဝတ္ထုသည်။
သင်္ကန်းရနိုးခြင်းသည်လည်းကောင်း၊ သင်္ကန်းမရနိုးခြင်းသည်လည်းကောင်း အဘယ်အကြောင်း ‘နိဒါန်း'ရှိသနည်း၊ အဘယ်ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဒယ’ ရှိသနည်း၊ အဘယ် ဇာတ်ရှိသနည်း၊ အဘယ်အမွန်ရှိသနည်း၊ အဘယ်အဆောက်အဦရှိသနည်း၊ အဘယ်လျှင် ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်’ ရှိသနည်း။
လုံ့လပြုခြင်း ‘ပယောဂ’ သည် သင်္ကန်း ခြောက်ထည်ဟူသော ပစ္စည်းလျှင် အကြောင်း ‘နိဒါန်း’ ရှိ၏၊ ပစ္စည်းလျှင် ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဒယ’ ရှိ၏၊ ပစ္စည်းလျှင် ဇာတ်ရှိ၏၊ ပစ္စည်းလျှင် အမွန်ရှိ၏၊ ပစ္စည်းလျှင်အဆောက်အဦ ရှိ၏၊ ပစ္စည်းလျှင် ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်’ ရှိ၏။
ပုဗ္ဗကရဏသည်။ပ။
ပစ္စုဒ္ဓိုရ်သည်။
--အဓိဋ္ဌာန်သည်။
ကထိန်ခင်းခြင်းသည်။
မာတိကာတို့သည်လည်းကောင်း၊ ပလိဗောဓတို့သည်လည်းကောင်း။
ဝတ္ထုသည်။
သင်္ကန်းရနိုးခြင်းသည်လည်းကောင်း၊ သင်္ကန်းမရနိုးခြင်းသည်လည်းကောင်း ပစ္စည်းလျှင် အကြောင်း'နိဒါန်း’ ရှိ၏၊ ပစ္စည်းလျှင် ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဒယ’ ရှိ၏၊ ပစ္စည်းလျှင် ဇာတ်ရှိ၏၊ ပစ္စည်းလျှင်အမွန်ရှိ၏၊ ပစ္စည်းလျှင် အဆောက်အဦ ရှိ၏၊ ပစ္စည်းလျှင် ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်’ ရှိ၏။
֍ ၄၀၈
။ ပုဗ္ဗကရဏကို အဘယ်မျှသော တရားတို့ဖြင့် ရေတွက်အပ်သနည်း၊ ပုဗ္ဗကရဏကို ခုနစ်ပါး သောတရားတို့ဖြင့် ရေတွက်အပ်၏။ဖွပ်လျှော်ခြင်းဖြင့်၊ စီရင်ခြင်းဖြင့်၊ ဖြတ်ခြင်းဖြင့်၊ ဖွဲ့ခြင်းဖြင့်၊ ချုပ်ခြင်းဖြင့်၊ ဆိုးခြင်းဖြင့်၊ ကပ္ပဗိန္ဒုထိုးခြင်းဖြင့် ပုဗ္ဗကရဏကို ဤခုနစ်ပါးသော တရားတို့ဖြင့် ရေတွက်အပ်၏။
ပစ္စုဒ္ဓိုရ်ကို အဘယ်မျှသော တရားတို့ဖြင့် ရေတွက်အပ်သနည်း။
ပစ္စုဒ္ဓိုရ်ကို ဒုကုဋ်သင်္ကန်း၊ ကိုယ်ဝတ်သင်္ကန်း၊ သင်းပိုင်ဟူသော သုံးပါးသော တရားတို့ဖြင့်ရေတွက်အပ်၏။
အဓိဋ္ဌာန်ကို အဘယ်မျှသော တရားတို့ဖြင့် ရေတွက်အပ်သနည်း။
အဓိဋ္ဌာန်ကို ဒုကုဋ်သင်္ကန်း၊ ကိုယ်ဝတ်သင်္ကန်း၊ သင်းပိုင်ဟူသော သုံးပါးသောတရားတို့ဖြင့် ရေတွက်အပ်၏။
ကထိန်ခင်းခြင်းကို အဘယ်မျှသော တရားတို့ဖြင့် ရေတွက်အပ်သနည်း။
ကထိန်ခင်းခြင်းကို နှုတ်မြွက်ခြင်းဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော တရားဖြင့် ရေတွက်အပ်၏။
ကထိန်၏ အရင်း ‘မူလ’ တို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း၊ ဝတ္ထုတို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း၊ ဘုံတို့သည်အဘယ်မျှတို့နည်း။
ကထိန်၏ အရင်း ‘မူလ’ သည် သံဃာဟူသော တစ်ပါးသာတည်း။
ဝတု္ထတို့သည် သုံးပါးတို့တည်း။ ဒုကုဋ်သင်္ကန်း၊ ကိုယ်ဝတ်သင်္ကန်း၊ သင်းပိုင်သင်္ကန်းတို့တည်း။
ဘုံတို့သည် ခြောက်ပါးတို့တည်း။ ခေါမသင်္ကန်း၊ ဝါချည်သင်္ကန်း၊ ပိုးချည်သင်္ကန်း၊ သိုးမွေး စသည်ဖြင့်ရက်သောသင်္ကန်း ‘သားမွေးသင်္ကန်း’၊ ပိုက်ဆံလျှော်သင်္ကန်း၊ ဘန်ချည်သင်္ကန်းတို့တည်း။
ကထိန်၏ အစကား အဘယ်နည်း၊ အလယ်ကား အဘယ်နည်း၊ အဆုံးကား အဘယ်နည်း။
ကထိန်၏ အစသည် ရှေးဦးစွာပြုခြင်း ‘ပုဗ္ဗကရဏ’ တည်း၊ အလယ်သည် ပစ္စုဒ္ဓိုရ် အဓိဋ္ဌာန်ပြုခြင်းတည်း၊ အဆုံးသည် ကထိန်ခင်းခြင်းတည်း။
֍ ၄၀၉
။ အဘယ်မျှလောက်သော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ပုဂ္ဂိုလ်သည် ကထိန်ခင်းခြင်းငှါ မထိုက် သနည်း။အဘယ်မျှလောက်သော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ပုဂ္ဂိုလ်သည် ကထိန်ခင်းခြင်းငှါ ထိုက်သနည်း။
ရှစ်ပါးသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ပုဂ္ဂိုလ်သည် ကထိန်ခင်းခြင်းငှါ မထိုက်၊ ရှစ်ပါးသော အင်္ဂါနှင့်ပြည့်စုံသော ပုဂ္ဂိုလ်သည် ကထိန်ခင်းခြင်းငှါ ထိုက်၏။
--အဘယ်အင်္ဂါ ရှစ်ပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ပုဂ္ဂိုလ်သည် ကထိန်ခင်းခြင်းငှါ မထိုက်သနည်း။
ရှေးဦးစွာပြုခြင်း ‘ပုဗ္ဗကရဏ’ ကို မသိ၊ ပစ္စုဒ္ဓိုရ်ကို မသိ၊ အဓိဋ္ဌာန်ကို မသိ၊ ကထိန် ခင်းခြင်းကို မသိ၊ မာတိကာကို မသိ၊ ပလိဗောဓကို မသိ၊ ကထိန်နုတ်ခြင်းကို မသိ၊ အကျိုး အာနိသင်ကို မသိ။ ဤရှစ်ပါးသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ပုဂ္ဂိုလ်သည် ကထိန်ခင်းခြင်းငှါ မထိုက်။ အဘယ်ရှစ်ပါးသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ပုဂ္ဂိုလ်သည် ကထိန်ခင်းခြင်းငှါ ထိုက်သနည်း။
ရှေးဦးစွာပြုခြင်း ‘ပုဗ္ဗကရဏ’ ကို သိ၏၊ ပစ္စုဒ္ဓိုရ်ကို သိ၏၊ အဓိဋ္ဌာန်ကို သိ၏၊ ကထိန်ခင်း ခြင်းကိုသိ၏၊ မာတိကာကို သိ၏၊ ပလိဗောဓကို သိ၏၊ ကထိန်နုတ်ခြင်းကို သိ၏၊ အကျိုး အာနိသင်ကို သိ၏။ ဤရှစ်ပါးသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ပုဂ္ဂိုလ်သည် ကထိန်ခင်းခြင်းငှါ ထိုက်၏။
֍ ၄၁၀
။ အဘယ်မျှသော ပုဂ္ဂိုလ်တို့အား ကထိန်ခင်းခြင်းတို့သည် မရောက်ကုန်သနည်း၊ အဘယ်မျှ သောပုဂ္ဂိုလ်တို့အား ကထိန်ခင်းခြင်းတို့သည် ရောက်ကုန်သနည်း။သုံးပါးသော ပုဂ္ဂိုလ်တို့အား ကထိန်ခင်းခြင်းတို့သည် မရောက်ကုန်၊ သုံးပါးသော ပုဂ္ဂိုလ်တို့အား ကထိန်ခင်းခြင်းတို့သည် ရောက်ကုန်၏။
အဘယ်သုံးပါးသော ပုဂ္ဂိုလ်တို့အား ကထိန်ခင်းခြင်းတို့သည် မရောက်ကုန်သနည်း။
သိမ်ပ၌ တည်လျက် အနုမောဒနာပြု၏၊ အနုမောဒနာပြုသည်ရှိသော် နှုတ်မမြွက်၊ နှုတ်မြွက် သည်ရှိသော် သူတစ်ပါးကို မကြားမသိစေ။ ဤသုံးပါးသော ပုဂ္ဂိုလ်တို့အား ကထိန်ခင်းခြင်း တို့သည်မရောက်ကုန်။
အဘယ်သုံးပါးသော ပုဂ္ဂိုလ်တို့အား ကထိန်ခင်းခြင်းတို့သည် ရောက်ကုန်သနည်း။
သိမ်အတွင်း၌၁တည်လျက် အနုမောဒနာပြု၏၊ အနုမောဒနာပြုသည်ရှိသော် နှုတ်မြွက်၏၊ နှုတ်မြွက်သည်ရှိသော် သူတစ်ပါးကို ကြားသိစေ၏။ ဤ်သုံးပါးသော ပုဂ္ဂိုလ်တို့အား ကထိန်ခင်းခြင်းတို့သည် ရောက်ကုန်၏။
֍ ၄၁၁
။ အဘယ်မျှသော ကထိန်ခင်းခြင်းတို့သည် မရောက်ကုန်သနည်း၊ အဘယ်မျှသော ကထိန်ခင်းခြင်းတို့သည် ရောက်ကုန်သနည်း။သုံးပါးသော ကထိန်ခင်းခြင်းတို့သည် မရောက်ကုန်၊ သုံးပါးသော ကထိန်ခင်းခြင်းတို့သည် ရောက်ကုန်၏။
အဘယ်သုံးပါးသော ကထိန်ခင်းခြင်းတို့သည် မရောက်ကုန်သနည်း။
ကထိန်သင်္ကန်းလည်း ပျက်၏၊ ကာလလည်း ပျက်၏၊ အပြုလည်း ပျက်၏။
ဤသုံးပါးသော ကထိန်ခင်းခြင်းတို့သည် မရောက်ကုန်။
အဘယ်သုံးပါးသော ကထိန်ခင်းခြင်းတို့သည် ရောက်ကုန်သနည်း။
ကထိန်သင်္ကန်းလည်း ပြည့်စုံ၏၊ ကာလလည်း ပြည့်စုံ၏၊ အပြုလည်း ပြည့်စုံ၏။
ဤသုံးပါးသော ကထိန်ခင်းခြင်းတို့သည် ရောက်ကုန်၏။
၁။ ဤ၌ သိမ်အတွင်းဟူသည် ဥပစာရသိမ်ခေါ် မိမိဝါဆိုရာ ကျောင်းတိုက်အတွင်းကို ဆိုလိုသည်။
--၄-ကထိန် စသည် သိအပ်ပုံကို ဝေဖန်ခြင်း
֍ ၄၁၂
။ ကထိန်ကို သိအပ်၏၊ ကထိန်ခင်းခြင်းကို သိအပ်၏၊ ကထိန်၏ ခင်းရာသော လကို သိအပ်၏၊ ကထိန်ခင်း ပျက်ခြင်းကို သိအပ်၏၊ ကထိန်ခင်း ပြည့်စုံခြင်းကို သိအပ်၏၊ နိမိတ်ပြုခြင်းကို သိအပ်၏၊ ပရိယာယ်ဆိုခြင်းကို သိအပ်၏၊ ငှါးသည်ကို သိအပ်၏၊ သိုမှီးခြင်းကို သိအပ်၏၊ စွန့်ခြင်းကို သိအပ်၏။ကထိန်ကို သိအပ်၏ဟူသည်ကား ထို (အဆင်းစသော) တရားတို့ကိုသာ ပေါင်းခြင်းတည်း၊ ရောနှောခြင်းတည်း၊ ကထိန်ဟူသော အမည်သည် ထို (အဆင်းစသော) တရားတို့၏သာလျှင် အမည်တည်း၊ အမည်မှည့်ခြင်းတည်း၊ အမည်ထားခြင်းတည်း၊ မာဂဓဘာသာတည်း၊ အနက်ကို ပြတတ်သော သဒ္ဒါတည်း၊ ဝေါဟာရပညတ် စကားတည်း။
ကထိန်၏ ခင်းရာသော လကို သိအပ်၏ဟူသည်ကား မိုးလ၏ နောက်ဆုံးဖြစ်သော လကို သိအပ်၏။
ကထိန်ခင်း ပျက်ခြင်းကို သိအပ်၏ဟူသည်ကား နှစ်ဆယ့်လေးပါးသော အခြင်းအရာတို့ဖြင့် ကထိန်ခင်းပျက်ခြင်းကို သိအပ်၏။
ကထိန်ခင်း ပြည့်စုံခြင်းကို သိအပ်၏ဟူသည်ကား တစ်ဆယ့်ခုနစ်ပါးသော အခြင်းအရာတို့ဖြင့်ကထိန်ခင်း ပြည့်စုံခြင်းကို သိအပ်၏။
နိမိတ်ပြုခြင်းကို သိအပ်၏ဟူသည်ကား “ဤသင်္ကန်းဖြင့် ကထိန်ခင်းအံ့”ဟု နိမိတ်ကို ပြု၏။
ပရိယာယ်ဆိုခြင်းကို သိအပ်၏ဟူသည်ကား “ပရိယာယ်ဆိုခြင်းဖြင့် ကထိန်သင်္ကန်းကို ဖြစ်စေအံ့”ဟုပရိယာယ်စကားကို ပြု၏။
ငှါးသည်ကို သိအပ်၏ဟူသည်ကား မတော်မလျော်ပေးခြင်းကို သိအပ်၏။
သိုမှီးခြင်းကို သိအပ်၏ဟူသည်ကား ထိုနေ့ မချုပ်ဘဲ ထား၍ သိုမှီးခြင်း (ကရဏသန္နိဓိ) လည်း ကောင်း၊ ယနေ့ ကထိန်သင်္ကန်းရ၍ နောက်နေ့၌ သံဃာပေးသော သိုမှီးခြင်း (နိစယသန္နိဓိ) လည်းကောင်း ဤသို့နှစ်ပါးသော သိုမှီးခြင်းတို့ကို သိအပ်ကုန်၏။
စွန့်ခြင်းကို သိအပ်၏ဟူသည်ကား ချုပ်ဆိုးခြင်းကို ပြုစဉ် အရုဏ်တက်၏။
ကထိန်ခင်းခြင်းကို သိအပ်၏ဟူသည်ကား သံဃာအား ကထိန်သင်္ကန်းဖြစ်မူ သံဃာသည် အဘယ်သို့ကျင့်အပ်သနည်း၊ ကထိန်ခင်းသော ပုဂ္ဂိုလ်သည် အဘယ်သို့ ကျင့်အပ်သနည်း၊ အနုမောဒနာ ပြုသောပုဂ္ဂိုလ်သည် အဘယ်သို့ ကျင့်အပ်သနည်း။
֍ ၄၁၃
။ သံဃာသည် ဉတ္တိဒုတိယကံဖြင့် ကထိန်ခင်းသော ရဟန်းအား ပေးအပ်၏၊ ထိုကထိန်ခင်းတတ်သော ရဟန်းသည် ထို (သင်္ကန်း) ရသောနေ့၌ပင် ဖွပ်လျှော်၍ ပွတ်တိုက်၍ (ငါးခန်း ခုနစ်ခန်းစသည်) စီရင်၍ ဖြတ်၍ ချုပ်၍ ဆိုး၍ ကပ္ပဗိန္ဒုထိုး၍ ကထိန်ကို ခင်းအပ်၏။ဒုကုဋ်သင်္ကန်းဖြင့် ကထိန်ကို ခင်းခြင်းငှါ အလိုရှိမူ ဒုကုဋ်သင်္ကန်းဟောင်းကို ပစ္စုဒ္ဓိုရ်ပြုအပ်၏၊ ဒုကုဋ်သင်္ကန်းအသစ်ကို အဓိဋ္ဌာန်တင်အပ်၏၊ “ဤဒုကုဋ်သင်္ကန်းဖြင့် ကထိန်ကို ခင်းပါ၏”ဟု နှုတ်မြွက်အပ်၏။
--ကိုယ်ဝတ်သင်္ကန်းဖြင့် ကထိန်ကို ခင်းခြင်းငှါ အလိုရှိမူ ကိုယ်ဝတ်သင်္ကန်း ‘ဧကသီ’ ဟောင်းကို ပစ္စုဒ္ဓိုရ်ပြုအပ်၏။ ကိုယ်ဝတ်သင်္ကန်း ‘ဧကသီ’ သစ်ကို အဓိဋ္ဌာန်တင်အပ်၏၊ “ဤကိုယ်ဝတ်သင်္ကန်း ‘ဧကသီ’ ဖြင့်ကထိန်ကို ခင်းပါ၏”ဟု နှုတ်မြွက်ဆိုအပ်၏။
သင်းပိုင်ဖြင့် ကထိန်ခင်းခြင်းငှါ အလိုရှိမူ သင်းပိုင်ဟောင်းကို ပစ္စုဒ္ဓိုရ်ပြုအပ်၏၊ သင်းပိုင်သစ်ကိုအဓိဋ္ဌာန်တင်အပ်၏၊ “ဤသင်းပိုင်ဖြင့် ကထိန်ကို ခင်းပါ၏”ဟု နှုတ်မြွက်အပ်၏။
ထိုကထိန်ခင်းသော ရဟန်းသည် သံဃာသို့ ချဉ်းကပ်၍ လက်ဝဲတစ်ဖက် ပခုံးထက်၌ ဧကသီကိုစံပယ်တင်လျက် အရိုအသေပြုကာ-
“အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် ကထိန်ကို ခင်းအပ်ပါ၏၊ ကထိန်ခင်းခြင်းသည် တရားနှင့် လျော်ပါ၏၊ အနုမောဒနာပြုပါကုန်လော့”ဟု ဆိုရာ၏။
အနုမောဒနာပြုသော ထိုရဟန်းသည် လက်ဝဲတစ်ဖက် ပခုံးထက်၌ ဧကသီကို စံပယ်တင်လျက် အရိုအသေပြုကာ-
“ငါ့သျှင်တို့ သံဃာသည် ကထိန်ကို ခင်းအပ်ပြီ၊ ကထိန်ခင်းခြင်းသည် တရားနှင့် လျော်၏၊ (ငါတို့သည်) အနုမောဒနာပြုပါကုန်၏ (ဝမ်းမြောက်ပါကုန်၏) ”ဟု ဆိုရာ၏။
ထိုကထိန်ခင်းသော ရဟန်းသည် များစွာသော ရဟန်းတို့သို့ ချဉ်းကပ်၍ လက်ဝဲတစ်ဖက် ပခုံးထက်၌ဧကသီကို စံပယ်တင်လျက် အရိုအသေပြုကာ-
“အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် ကထိန်ကို ခင်းအပ်ပါ၏၊ ကထိန်ခင်းခြင်းသည် တရားနှင့် လျော်ပါ၏၊ အသျှင်ဘုရားတို့သည် အနုမောဒနာပြုကြပါကုန်လော့”ဟု ဆိုရာ၏။
အနုမောဒနာပြုသော ထိုရဟန်းတို့သည် လက်ဝဲတစ်ဖက် ပခုံးထက်၌ ဧကသီကို စံပယ်တင်လျက်အရိုအသေပြုကာ-
“ငါ့သျှင်တို့ သံဃာသည် ကထိန်ကို ခင်းအပ်ပြီ၊ ကထိန်ခင်းခြင်းသည် တရားနှင့် လျော်၏၊ (ငါတို့သည်) ဝမ်းမြောက်ပါကုန်၏”ဟု ဆိုရာ၏။
ထိုကထိန်ခင်းသော ရဟန်းသည် တစ်ပါးသော ရဟန်းသို့ ချဉ်းကပ်၍ လက်ဝဲတစ်ဖက် ပခုံးထက်၌ဧကသီကို စံပယ်တင်လျက် အရိုအသေပြုကာ-
“ငါ့သျှင် သံဃာသည် ကထိန်ကို ခင်းအပ်ပြီ၊ ကထိန်ခင်းခြင်းသည် တရားနှင့် လျော်၏၊ (သင်သည်) အနုမောဒနာပြုလော့”ဟု ဆိုရာ၏။
ထိုအနုမောဒနာပြုသော ရဟန်းသည် လက်ဝဲတစ်ဖက် ပခုံးထက်၌ ဧကသီကို စံပယ်တင်လျက် အရိုအသေပြုကာ-
“ငါ့သျှင် သံဃာသည် ကထိန်ကို ခင်းအပ်ပြီ၊ ကထိန်ခင်းခြင်းသည် တရားနှင့် လျော်၏၊ (ငါသည်) ဝမ်းမြောက်ပါ၏”ဟု ဆိုရာ၏။
--၅-ပုဂ္ဂိုလ်၏သာလျှင် ကထိန်ခင်းခြင်း
֍ ၄၁၄
။ သံဃာသည် ကထိန်ကို ခင်းသလော၊ ဂိုဏ်းသည် ကထိန်ကို ခင်းသလော၊ ပုဂ္ဂိုလ်သည်ကထိန်ကို ခင်းသလော။သံဃာသည် ကထိန်ကို မခင်း၊ ဂိုဏ်းသည် ကထိန်ကို မခင်း၊ ပုဂ္ဂိုလ်သည် ကထိန်ကို ခင်း၏။
သံဃာနှင့် ဂိုဏ်းက ကထိန်ကို မခင်းဘဲ ပုဂ္ဂိုလ်ကသာ ကထိန်ကိုခင်းမူ ကထိန်သည် သံဃာနှင့်ဂိုဏ်းက ခင်းအပ်သည် မဟုတ်ဘဲ ပုဂ္ဂိုလ်ကသာ ခင်းအပ်သည် ဖြစ်ခဲ့၏။
သံဃာသည် ပါတိမောက်ကို ပြသလော၊ ဂိုဏ်းသည် ပါတိမောက်ကို ပြသလော၊ ပုဂ္ဂိုလ်သည် ပါတိမောက်ကို ပြသလော။
သံဃာသည် ပါတိမောက်ကို မပြ၊ ဂိုဏ်းသည် ပါတိမောက်ကို မပြ၊ ပုဂ္ဂိုလ်သည် ပါတိမောက်ကို ပြ၏။
သံဃာနှင့်ဂိုဏ်းက ပါတိမောက်ကို မပြဘဲ ပုဂ္ဂိုလ်ကသာ ပါတိမောက်ကို ပြမူ ပါတိမောက်သည်သံဃာနှင့် ဂိုဏ်းက ပြအပ်သည် မဟုတ်ဘဲ ပုဂ္ဂိုလ်ကသာ ပြအပ်သည် ဖြစ်ခဲ့၏၊ သံဃာ၏ ညီညွတ်ခြင်းဖြင့် ဂိုဏ်း၏ ညီညွတ်ခြင်းဖြင့် ပုဂ္ဂိုလ်၏ ပြခြင်းကြောင့် ပါတိမောက်သည် သံဃာက ပြအပ်သည်ဖြစ်၏၊ ဂိုဏ်းက ပြအပ်သည် ဖြစ်၏၊ ပုဂ္ဂိုလ်က ပြအပ်သည် ဖြစ်၏။ ဤအတူသာလျှင် သံဃာသည်ကထိန်ကို မခင်း၊ ဂိုဏ်းသည် ကထိန်ကို မခင်း၊ ပုဂ္ဂိုလ်သည် ကထိန်ကို ခင်း၏၊ သံဃာ၏ ဝမ်းမြောက်ခြင်းဖြင့် ဂိုဏ်း၏ ဝမ်းမြောက်ခြင်းဖြင့် ပုဂ္ဂိုလ်၏ ခင်းခြင်းကြောင့် ကထိန်ကို သံဃာက ခင်းအပ်သည်ဖြစ်၏၊ ဂိုဏ်းက ခင်းအပ်သည် ဖြစ်၏၊ ပုဂ္ဂိုလ်က ခင်းအပ်သည် ဖြစ်၏။
--၆-ပလိဗောဓ အမေးအဖြေ
֍ ၄၁၅
။ ဖဲသွားခြင်းလျှင် အဆုံးရှိသော ကထိန်နုတ်ခြင်းကို နေမင်း၏ အဆွေဖြစ်တော် မူသောမြတ်စွာဘုရားသည် ဟောအပ်၏၊ ဤအမေးကိုလည်း ငါသည် သင့်အား မေးအံ့၊ အဘယ်ပလိဗောဓသည် ရှေးဦးစွာ ပြတ်သနည်း။ဖဲသွားခြင်းလျှင် အဆုံးရှိသော ကထိန်နုတ်ခြင်းကို နေမင်း၏ အဆွေဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည်ဟောအပ်၏၊ ဤအမေးကို ငါသည် သင့်အား ဖြေအံ့၊ စီဝရပလိ ဗောဓသည် ရှေးဦးစွာ ပြတ်၏၊ ထိုဖဲသွားခြင်းလျှင် အဆုံးရှိသော ကထိန်နုတ်ခြင်း၏ (ဥပစာရ) သိမ်ပသို့ ရောက်သည်နှင့် တစ်ပြိုင်နက်အာဝါသပလိဗောဓသည် ပြတ်၏။ (၁)
ပြီးခြင်းလျှင် အဆုံးရှိသော ကထိန်နုတ်ခြင်းကို နေမင်း၏ အဆွေဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည်ဟောအပ်၏၊ ဤအမေးကိုလည်း ငါသည် သင့်အား မေးအံ့၊ အဘယ်ပလိဗောဓသည် ရှေးဦးစွာပြတ်သနည်း။
ပြီးခြင်းလျှင် အဆုံးရှိသော ကထိန်နုတ်ခြင်းကို နေမင်း၏ အဆွေဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည်ဟောအပ်၏၊ ဤအမေးကိုလည်း ငါသည် သင့်အား ဖြေအံ့၊ အာဝါသပလိဗောဓသည် ရှေးဦးစွာ ပြတ်၏၊ သင်္ကန်းသည် ပြီးသည်ရှိသော် စီဝရပလိ ဗောဓသည် ပြတ်၏။ (၂)
ဆုံးဖြတ်ခြင်းအဆုံးရှိသော ကထိန်နုတ်ခြင်းကို နေမင်း၏ အဆွေဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည်ဟောအပ်၏၊ ဤအမေးကိုလည်း ငါသည် သင့်အား မေးအံ့၊ အဘယ်ပလိဗောဓသည် ရှေးဦးစွာပြတ်သနည်း။
ဆုံးဖြတ်ခြင်းအဆုံးရှိသော ကထိန်နုတ်ခြင်းကို နေမင်း၏ အဆွေဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည်ဟောအပ်၏၊ ဤအမေးကိုလည်း ငါသည် သင့်အား ဖြေအံ့၊ နှစ်ပါး သော ပလိဗောဓတို့သည်မရှေးမနှောင်း ပြတ်ကုန်၏။ (၃)
ပျောက်ပျက်ခြင်းအဆုံးရှိသော ကထိန်နုတ်ခြင်းကို နေမင်း၏အဆွေဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည်ဟောအပ်၏၊ ဤအမေးကိုလည်း ငါသည် သင့်အား မေးအံ့၊ အဘယ်ပလိဗောဓသည် ရှေးဦးစွာပြတ်သနည်း။
ပျောက်ပျက်ခြင်းအဆုံးရှိသော ကထိန်နုတ်ခြင်းကို နေမင်း၏အဆွေဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည့်ဟောအပ်၏၊ ဤအမေးကိုလည်း ငါသည် သင့်အား ဖြေအံ့၊ အာဝါသပလိဗောဓသည် ရှေးဦးစွာ ပြတ်၏၊ သင်္ကန်းပျောက်ပျက်သည်ရှိသော် စီဝရပလိ ဗောဓသည် ပြတ်၏။ (၄)
ကြားခြင်းအဆုံးရှိသော ကထိန်နုတ်ခြင်းကို နေမင်း၏အဆွေဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာ ဘုရားသည်ဟောအပ်၏၊ ဤအမေးကိုလည်း ငါသည် သင့်အား မေးအံ့၊ အဘယ် ပလိဗောဓသည် ရှေးဦးစွာပြတ်သနည်း။
ကြားခြင်းအဆုံးရှိသော ကထိန်နုတ်ခြင်းကို နေမင်း၏အဆွေဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာ ဘုရားသည်ဟောအပ်၏၊ ဤအမေးကိုလည်း ငါသည် သင့်အား ဖြေအံ့၊ စီဝရပလိ ဗောဓသည် ရှေးဦးစွာ ပြတ်၏၊ ထိုကြားခြင်းအဆုံးရှိသော ကထိန်နုတ်ခြင်း၏ ကြားခြင်း နှင့် တကွ အာဝါသပလိဗောဓသည် ပြတ်၏။ (၅)
--အာသာပြတ်ခြင်းအဆုံးရှိသော ကထိန်နုတ်ခြင်းကို နေမင်း၏အဆွေဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည်ဟောအပ်၏၊ ဤအမေးကိုလည်း ငါသည် သင့်အား မေးအံ့၊ အဘယ်ပလိဗောဓသည် ရှေးဦးစွာပြတ်သနည်း။
အာသာပြတ်ခြင်းအဆုံးရှိသော ကထိန်နုတ်ခြင်းကို နေမင်း၏အဆွေဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည်ဟောအပ်၏၊ ဤအမေးကိုလည်း ငါသည် သင့်အား ဖြေအံ့၊ အာဝါသပလိဗောဓသည် ရှေးဦးစွာ ပြတ်၏၊ သင်္ကန်းရနိုးခြင်းသည် ပြတ်သည်ရှိသော် စီဝရပလိဗောဓသည် ပြတ်၏။ (၆)
အပိုင်းအခြားကို လွန်ခြင်းအဆုံးရှိသော ကထိန်နုတ်ခြင်းကို နေမင်း၏ အဆွေဖြစ် တော်မူသောမြတ်စွာဘုရားသည် ဟောအပ်၏၊ ဤအမေးကိုလည်း ငါသည် သင့်အား မေးအံ့၊ အဘယ်ပလိဗောဓသည်ရှေးဦးစွာ ပြတ်သနည်း။
အပိုင်းအခြားကို လွန်ခြင်းအဆုံးရှိသော ကထိန်နုတ်ခြင်းကို နေမင်း၏ အဆွေဖြစ် တော်မူသောမြတ်စွာဘုရားသည် ဟောအပ်၏၊ ဤအမေးကိုလည်း ငါသည် သင့်အား ဖြေအံ့၊ စီဝရပလိဗောဓသည်ရှေးဦးစွာ ပြတ်၏၊ ထိုအပိုင်းအခြားကို လွန်ခြင်းရှိသော ကထိန်နုတ်ခြင်း၏ အပိုင်းအခြား၌အာဝါသပလိဗောဓသည် ပြတ်၏။ (၇)
ရဟန်းတို့နှင့်အတူ နုတ်ခြင်းရှိသော (သဟုဗ္ဘာရ) ကထိန်နုတ်ခြင်းကို နေမင်း၏ အဆွေဖြစ်တော်မူသောမြတ်စွာဘုရားသည် ဟောအပ်၏၊ ဤအမေးကိုလည်း ငါသည် သင့်အား မေးအံ့၊ အဘယ်ကြောင့်ကြခြင်း ‘ပလိဗောဓ’ သည် ရှေးဦးစွာ ပြတ်သနည်း။
ရဟန်းတို့နှင့်အတူ နုတ်ခြင်းရှိသော (သဟုဗ္ဘာရ) ကထိန်နုတ်ခြင်းကို နေမင်း၏ အဆွေဖြစ်တော်မူသောမြတ်စွာဘုရားသည် ဟောအပ်၏၊ ဤအမေးကိုလည်း ငါသည် သင့်အား ဖြေအံ့၊ နှစ်ပါးသောကြောင့်ကြခြင်း ‘ပလိဗောဓ’ တို့သည် မရှေးမနှောင်း ပြတ်ကုန်၏။ (၈)
֍ ၄၁၆
။ အဘယ်မျှလောက်သော ကထိန်နုတ်ခြင်းတို့သည် သံဃာနှင့် စပ်ကုန်သနည်း။ အဘယ်မျှလောက်သော ကထိန်နုတ်ခြင်းတို့သည် ပုဂ္ဂိုလ်နှင့် စပ်ကုန်သနည်း။ အဘယ်မျှလောက်သော ကထိန်နုတ်ခြင်းတို့သည် သံဃာနှင့် မစပ်ကုန်သနည်း၊ ပုဂ္ဂိုလ်နှင့် မစပ်ကုန်သနည်း။အန္တရု ဗ္ဘာရဟု ဆိုအပ်သော တစ်ပါးသော ကထိန်နုတ်ခြင်းသည် သံဃာနှင့် စပ်၏။
ဖဲသွားခြင်းအဆုံးရှိသော ကထိန်နုတ်ခြင်း၊ ပြီးဆုံးခြင်းအဆုံးရှိသော ကထိန်နုတ်ခြင်း၊ ဆုံးဖြတ်ခြင်းအဆုံးရှိသော ကထိန်နုတ်ခြင်း၊ အပိုင်းအခြားကို လွန်ခြင်းအဆုံးရှိသော ကထိန် နုတ်ခြင်းဟူသောလေးပါးသော ကထိန်နုတ်ခြင်းတို့သည် ပုဂ္ဂိုလ်နှင့် စပ်ကုန်၏။
ပျောက်ပျက်ခြင်းအဆုံးရှိသော ကထိန်နုတ်ခြင်း၊ ကြားခြင်းအဆုံးရှိသော ကထိန်နုတ်ခြင်း၊ အာသာပြတ်ခြင်းအဆုံးရှိသော ကထိန်နုတ်ခြင်း၊ ရဟန်းတို့နှင့် အတူ နုတ်ခြင်းရှိသော ကထိန်နုတ်ခြင်းဟူသော လေးပါးသော ကထိန်နုတ်ခြင်းတို့သည် သံဃာနှင့် မစပ်ကုန်၊ ပုဂ္ဂိုလ်နှင့် မစပ် ကုန်။
အဘယ်မျှလောက်သော ကထိန်နုတ်ခြင်းတို့ကို သိမ်အတွင်း၌ နုတ်အပ်ကုန်သနည်း၊ အဘယ်မျှ့လောက်သော ကထိန်နုတ်ခြင်းတို့ကို သိမ်ပ၌ နုတ်အပ်ကုန်သနည်း၊ အဘယ်မျှလောက်သော ကထိန်နုတ်ခြင်းတို့ကို ရံခါ သိမ်အတွင်း၌ နုတ်အပ်ကုန်သနည်း၊ အဘယ်မျှလောက်သော ကထိန်နုတ်ခြင်းတို့ကိုရံခါ သိမ်ပ၌ နုတ်အပ်ကုန်သနည်း။
(တပေါင်းလမပြည့်မီ) အကြား၌ အားထုတ်၍ ကထိန်နုတ်ခြင်း ‘အန္တရု ဗ္ဘာရ’၊ ရဟန်းတို့နှင့်အတူနုတ်ခြင်းရှိသော ကထိန်နုတ်ခြင်း ‘သဟုဗ္ဘာရ’ဟူသော နှစ်ပါးသော ကထိန်နုတ်ခြင်းတို့ကို သိမ်အတွင်း၌နုတ်အပ်ကုန်၏။
--ဖဲသွားခြင်းအဆုံးရှိသော ကထိန်နုတ်ခြင်း၊ ကြားခြင်းအဆုံးရှိသော ကထိန်နုတ်ခြင်း၊ သိမ်ကိုလွန်ခြင်းအဆုံးရှိသော ကထိန်နုတ်ခြင်းဟူသော သုံးပါးသော ကထိန်နုတ်ခြင်းတို့ကို သိမ်ပ၌ နုတ်အပ်ကုန်၏။
ပြီးဆုံးခြင်းအဆုံးရှိသော ကထိန်နုတ်ခြင်း၊ ဆုံးဖြတ်ခြင်းအဆုံးရှိသော ကထိန်နုတ်ခြင်း၊ ပျောက်ပျက် ခြင်းအဆုံးရှိသော ကထိန်နုတ်ခြင်း၊ အာသာပြတ်ခြင်းအဆုံးရှိသော ကထိန်နုတ်ခြင်းဟူသော လေးပါးသောကထိန်နုတ်ခြင်းတို့ကို ရံခါ သိမ်အတွင်း၌ နုတ်အပ်ကုန်၏၊ ရံခါ သိမ်ပ၌ နုတ်အပ်ကုန်၏။
အဘယ်မျှလောက်သော ကထိန်နုတ်ခြင်းတို့သည် (ကထိန်ခင်းသည်နှင့်) တကွနက် ဖြစ်ကုန်သနည်း၊ တကွနက် ချုပ်ကုန်သနည်း။ အဘယ်မျှလောက်သော ကထိန်နုတ်ခြင်းတို့သည် တကွနက် ဖြစ်ကုန်သနည်း၊ အထူးထူး ချုပ်ကုန်သနည်း။
အကြား၌ အားထုတ်၍ ကထိန်နုတ်ခြင်း ‘အန္တရု ဗ္ဘာရ’၊ ရဟန်းတို့နှင့်အတူ နုတ်ခြင်းရှိသော ကထိန်နုတ်ခြင်း ‘သဟုဗ္ဘာရ’ဟူသော နှစ်ပါးသော ကထိန်နုတ်ခြင်းတို့သည် တကွနက် ဖြစ်ကုန်၏၊ တကွနက်ချုပ်ကုန်၏၊ ကြွင်းကျန်သော ကထိန်နုတ်ခြင်းတို့သည် တကွနက် ဖြစ်ကုန်၏၊ အထူးထူး ချုပ်ကုန်၏။
ကထိနဘေဒ ပြီး၏။
ထိုကထိနဘေဒ၏ အကျဉ်းချုပ်
အဘယ်ပုဂ္ဂိုလ်အားဟူသော အမေး၊ အဘယ်သို့ဟူသော အမေး၊ တစ်ဆယ့်ငါးပါး တရားအမေး၊ နိဒါန်းအမေး၊ ဟိတ်အမေး၊ ပစ္စည်းအမေး၊ ရေတွက်ခြင်းအမေး၊ အရင်း မူလအမေး၊ အစအမေး၊ ခင်းထိုက်မခင်းထိုက်သော ပုဂ္ဂိုလ်။
အပြားအားဖြင့် ပုဂ္ဂိုလ်သုံးယောက် သုံးယောက်တို့ကို သိအပ်၏၊ ကထိန်ခင်းခြင်း၊ ပါတိမောက်ပြခြင်း၊ ကြောင့်ကြခြင်း၊ သံဃာဓီန ‘သံဃာနှင့်စပ် မစပ်’၊ သိမ်တွင်း သိမ်ပ ဖြစ်ခြင်း ချုပ်ခြင်း။ ဤကား အကျဉ်းချုပ် အပြီးတည်း။
--ဥပါလိ ပဉ္စက
၁-အနိဿိတဝဂ်
֍ ၄၁၇
။ ဘုန်းတော်ကြီးသော မြတ်စွာဘုရားသည် သာဝတ္ထိပြည် အနာထပိဏ်သူဌေး၏ အရံဖြစ်သောဇေတဝန်ကျောင်း၌ သီတင်းသုံးနေတော်မူသောအခါ အသျှင်ဥပါလိသည် မြတ်စွာဘုရားထံသို့ ချဉ်းကပ်၍မြတ်စွာဘုရားကို ရှိခိုးလျက် တစ်ခုသော နေရာ၌ ထိုင်ကာ-“အသျှင်ဘုရား အဘယ်အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် အသက်ထက်ဆုံး အမှီဆရာမရှိဘဲမနေအပ်ပါသနည်း”ဟု လျှောက်၏။
ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် အသက်ထက်ဆုံး အမှီဆရာမရှိဘဲ မနေအပ်။
အဘယ်အင်္ဂါ ငါးပါးတို့နှင့်နည်း။
ဥပုသ်ကို မသိ၊ ဥပုသ်ကံကို မသိ၊ ပါတိမောက်ကို မသိ၊ ပါတိမောက်ပြခြင်းကို မသိ၊ ငါးဝါမပြည့်။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် အသက်ထက်ဆုံး အမှီဆရာမရှိဘဲ မနေအပ်။
ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် အသက်ထက်ဆုံး အမှီဆရာမရှိဘဲ နေအပ်၏။
အဘယ်အင်္ဂါ ငါးပါးတို့နှင့်နည်း။
ဥပုသ်ကို သိ၏၊ ဥပုသ်ကံကို သိ၏၊ ပါတိမောက်ကို သိ၏၊ ပါတိမောက်ပြခြင်းကို သိ၏၊ ငါးဝါငါးဝါထက် အလွန်ရှိ၏။ ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် အသက်ထက်ဆုံး အမှီဆရာမရှိဘဲ နေအပ်၏။
ဥပါလိ အခြားအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည်လည်း အသက်ထက်ဆုံး အမှီဆရာမရှိဘဲ မနေအပ်။
အဘယ်အင်္ဂါ ငါးပါးတို့နှင့်နည်း။
ပဝါရဏာကို မသိ၊ ပဝါရဏာကံကို မသိ၊ ပါတိမောက်ကို မသိ၊ ပါတိမောက်ပြခြင်းကို မသိ၊ ငါးဝါမပြည့်။ ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် အသက်ထက်ဆုံး အမှီဆရာမရှိဘဲ မနေအပ်။
ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် အသက်ထက်ဆုံး အမှီဆရာမရှိဘဲ နေအပ်၏။
အဘယ်အင်္ဂါ ငါးပါးတို့နှင့်နည်း။
ပဝါရဏာကို သိ၏၊ ပဝါရဏာကံကို သိ၏၊ ပါတိမောက်ကို သိ၏၊ ပါတိမောက်ပြခြင်းကို သိ၏၊ ငါးဝါငါးဝါထက် အလွန်ရှိ၏။ ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် အသက်ထက်ဆုံးအမှီဆရာမရှိဘဲ နေအပ်၏။
ဥပါလိ အခြားအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည်လည်း အသက်ထက်ဆုံး အမှီဆရာမရှိဘဲ မနေအပ်။
အဘယ်အင်္ဂါ ငါးပါးတို့နှင့်နည်း။
အာပတ်ဟုတ်သည် အာပတ်မဟုတ်သည်ကို မသိ၊ ပေါ့သော အာပတ် လေးသော အာပတ်ကို မသိ၊ အကြွင်းရှိသော အာပတ် အကြွင်းမရှိသော အာပတ်ကို မသိ၊ ရုန့်ရင်းကြမ်းတမ်းသော အာပတ် မရုန့်ရင်းမကြမ်းတမ်းသော အာပတ်ကို မသိ၊ ငါးဝါမပြည့်။ ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည်အသက်ထက်ဆုံး အမှီဆရာမရှိဘဲ မနေအပ်။
--ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် အသက်ထက်ဆုံး အမှီဆရာမရှိဘဲ နေအပ်၏။
အဘယ်အင်္ဂါ ငါးပါးတို့နှင့်နည်း။
အာပတ်ဟုတ်သည် မဟုတ်သည်ကို သိ၏၊ ပေါ့သော အာပတ် လေးသော အာပတ်ကို သိ၏၊ အကြွင်းရှိသော အာပတ် အကြွင်းမရှိသော အာပတ်ကို သိ၏၊ ရုန့်ရင်းကြမ်းတမ်းသော အာပတ် မရုန့်ရင်းမကြမ်းတမ်းသော အာပတ်ကို သိ၏၊ ငါးဝါ ငါးဝါထက် အလွန်ရှိ၏။ ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် အသက်ထက်ဆုံး အမှီဆရာမရှိဘဲ နေအပ်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၄၁၈
။ အသျှင်ဘုရား အဘယ်အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် (ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍) ပဉ္စင်းခံ မပေးအပ်ပါသနည်း၊ နိဿရည်းကို မပေးအပ်ပါသနည်း၊ သာမဏေကို မလုပ်ကျွေးစေအပ်ပါသနည်းဟု (လျှောက်၏)။ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် (ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍) ပဉ္စင်းခံမပေးအပ်၊ နိဿရည်းမပေးအပ်၊ သာမဏေကို မလုပ်ကျွေးစေအပ်။
အဘယ်အင်္ဂါ ငါးပါးတို့နှင့်နည်း။
အနီးနေတပည့်ကိုလည်းကောင်း၊ အတူနေတပည့်ကိုလည်းကောင်း၊ ဖျားနာသည်ကို မိမိလုပ်ကျွေးခြင်းငှါလည်းကောင်း၊ သူတစ်ပါးကို လုပ်ကျွေးစေခြင်းငှါလည်းကောင်း မစွမ်းနိုင်။
မမွေ့လျော်ခြင်းကို ငြိမ်းခြင်းငှါလည်းကောင်း၊ ငြိမ်းစေခြင်းငှါလည်းကောင်း မစွမ်းနိုင်။
ဖြစ်ပေါ်လာသော တွေးတောမှု ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ကို တရားတော်ဖြင့် ပယ်ဖျောက်ခြင်းငှါလည်းကောင်း၊ ပယ်ဖျောက်စေခြင်းငှါလည်းကောင်း မစွမ်းနိုင်။
အဘိဓမ္မာ၌ ဆုံးမခြင်းငှါ မစွမ်းနိုင်၊ ဝိနည်း ‘အဘိဝိနယ’ ၌ ဆုံးမခြင်းငှါ မစွမ်းနိုင်။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် (ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍) ပဉ္စင်းခံမပေးအပ်၊ နိဿရည်းမပေးအပ်၊ သာမဏေကို မလုပ်ကျွေးစေအပ်။
ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် (ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍) ပဉ္စင်းခံပေးအပ်၏၊ နိဿရည်းပေးအပ်၏၊ သာမဏေကို လုပ်ကျွေးစေအပ်၏။
အဘယ်အင်္ဂါ ငါးပါးတို့နှင့်နည်း။
ဖျားနာသော အနီးနေတပည့်ကိုလည်းကောင်း၊ အတူနေတပည့်ကိုလည်းကောင်း၊ လုပ်ကျွေးခြင်းငှါလည်းကောင်း၊ လုပ်ကျွေးစေခြင်းငှါလည်းကောင်း စွမ်းနိုင်၏။
မမွေ့လျော်ခြင်းကို ငြိမ်းခြင်းငှါလည်းကောင်း၊ ငြိမ်းစေခြင်းငှါလည်းကောင်း စွမ်းနိုင်၏။
ဖြစ်ပေါ်လာသော တွေးတောမှု ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ကို တရားတော်ဖြင့် ပယ်ဖျောက်ခြင်းငှါလည်းကောင်း၊ ပယ်ဖျောက်စေခြင်းငှါလည်းကောင်း စွမ်းနိုင်၏။
အဘိဓမ္မာ၌ ဆုံးမခြင်းငှါ စွမ်းနိုင်၏၊ ဝိနည်း ‘အဘိဝိနယ’ ၌ ဆုံးမခြင်းငှါ စွမ်းနိုင်၏။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် (ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍) ပဉ္စင်းခံပေးအပ်၏၊ နိဿရည်းပေးအပ်၏၊ သာမဏေကို လုပ်ကျွေးစေအပ်၏။
--ဥပါလိ အခြား အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည်လည်း (ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍) ပဉ္စင်းခံမပေးအပ်၊ မှီရာနိဿရည်းကို မပေးအပ်၊ သာမဏေကို မလုပ်ကျွေးစေအပ်။
အဘယ်အင်္ဂါ ငါးပါးတို့နှင့်နည်း။
အနီးနေတပည့်ကိုလည်းကောင်း၊ အတူနေတပည့်ကိုလည်းကောင်း ထူးကဲမြင့်မြတ် ဖြည့်ကျင့်အပ်သောခန္ဓကလာကျင့်ဝတ် ‘သိက္ခာ’ ၌ သင်စေခြင်းငှါ မစွမ်းနိုင်။
မဂ်ဟူသော အကျင့်၏အစ ‘အာဒိဗြဟ္မစရိယက’ ဖြစ်သော ဥဘတောဝိဘင်းလာ အကျင့် ‘သိက္ခာ’ ၌ဆုံးမခြင်းငှါ မစွမ်းနိုင်။
လွန်ကဲသောသီလ ‘အဓိသီလ’ ၌ ဆုံးမခြင်းငှါ မစွမ်းနိုင်။
လွန်ကဲသောစိတ် ‘အဓိစိတ္တ’ ၌ ဆုံးမခြင်းငှါ မစွမ်းနိုင်။
လွန်ကဲသောပညာ ‘အဓိပညာ’ ၌ ဆုံးမခြင်းငှါ မစွမ်းနိုင်။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် (ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍) ပဉ္စင်းခံ မပေးအပ်၊ မှီရာနိဿရည်းကို မပေးအပ်၊ သာမဏေကို မလုပ်ကျွေးစေအပ်။
ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် (ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍) ပဉ္စင်းခံ ပေးအပ်၏၊ မှီရာနိဿရည်းကို ပေးအပ်၏၊ သာမဏေကို လုပ်ကျွေးစေအပ်၏။
အဘယ်အင်္ဂါ ငါးပါးတို့နှင့်နည်း။
အနီးနေတပည့်ကိုလည်းကောင်း၊ အတူနေတပည့်ကိုလည်းကောင်း ထူးကဲမြင့်မြတ် ဖြည့်ကျင့်အပ်သောခန္ဓကလာ ကျင့်ဝတ် ‘သိက္ခာ’ ၌ သင်စေခြင်းငှါ စွမ်းနိုင်၏။
မဂ်ဟူသော အကျင့်၏ အစ ‘အာဒိဗြဟ္မစရိယက’ ဖြစ်သော ဥဘတောဝိဘင်းလာ အကျင့် ‘သိက္ခာ’ ၌ဆုံးမခြင်းငှါ စွမ်းနိုင်၏။
လွန်ကဲသောသီလ ‘အဓိသီလ’ ၌ ဆုံးမခြင်းငှါ စွမ်းနိုင်၏။
လွန်ကဲသောစိတ် ‘အဓိစိတ္တ’ ၌ ဆုံးမခြင်းငှါ စွမ်းနိုင်၏။
လွန်ကဲသောပညာ ‘အဓိပညာ’ ၌ ဆုံးမခြင်းငှါ စွမ်းနိုင်၏။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် (ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍) ပဉ္စင်းခံပေးအပ်၏၊ မှီရာနိဿရည်းကို ပေးအပ်၏၊ သာမဏေကို လုပ်ကျွေးစေအပ်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၄၁၉
။ အသျှင်ဘုရား အဘယ်အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား ကံကို ပြုအပ်ပါသနည်းဟု (လျှောက်၏)။ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား ကံကို ပြုအပ်၏။
အဘယ်အင်္ဂါ ငါးပါးတို့နှင့်နည်း။
အရှက်မရှိသူ ‘အလဇ္ဇီ’ လည်း ဖြစ်၏၊ မိုက်သူလည်း ဖြစ်၏၊ ပကတိသီလမရှိသူလည်း ဖြစ်၏၊ မှားသောအယူရှိသူလည်း ဖြစ်၏။ အသက်မွေးဝမ်းကျောင်း ပျက်စီးသူလည်း ဖြစ်၏။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား ကံကို ပြုအပ်၏။
ဥပါလိ အခြား အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအားလည်း ကံကို ပြုအပ်၏။
အဘယ်အင်္ဂါ ငါးပါးတို့နှင့်နည်း။
--လွန်ကဲသော သီလ၌ သီလပျက်စီး၏၊ လွန်ကဲသော အကျင့်၌ အကျင့်ပျက်စီး၏၊ လွန်ကဲသော အယူ၌အယူပျက်စီး၏၊ မှားသော အယူရှိသူ ဖြစ်၏၊ အသက်မွေးဝမ်းကျောင်း ပျက်စီးသူ ဖြစ်၏။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား ကံကို ပြုအပ်၏။
ဥပါလိ အခြား အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအားလည်း ကံကို ပြုအပ်၏။
အဘယ်အင်္ဂါ ငါးပါးတို့နှင့်နည်း။
ကိုယ်၌ ဖြစ်သော မြူးထူးခြင်းနှင့် ပြည့်စုံ၏။
နှုတ်၌ ဖြစ်သော မြူးထူးခြင်းနှင့် ပြည့်စုံ၏။
ကိုယ်နှုတ်၌ ဖြစ်သော မြူးထူးခြင်းနှင့် ပြည့်စုံ၏။
မှားသော အယူရှိသူ ဖြစ်၏။
အသက်မွေးဝမ်းကျောင်း ပျက်စီးသူလည်း ဖြစ်၏။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား ကံကို ပြုအပ်၏။
ဥပါလိ အခြား အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအားလည်း ကံကို ပြုအပ်၏။
အဘယ်အင်္ဂါ ငါးပါးတို့နှင့်နည်း။
ကိုယ်၌ ဖြစ်သော မကောင်းသော အကျင့်နှင့် ပြည့်စုံ၏။
နှုတ်၌ ဖြစ်သော မကောင်းသော အကျင့်နှင့် ပြည့်စုံ၏။
ကိုယ်နှုတ်၌ ဖြစ်သော မကောင်းသော အကျင့်နှင့် ပြည့်စုံ၏။
မှားသော အယူရှိသူလည်း ဖြစ်၏။
အသက်မွေးဝမ်းကျောင်း ပျက်စီးသူလည်း ဖြစ်၏။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား ကံကို ပြုအပ်၏။
ဥပါလိ အခြား အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအားလည်း ကံကို ပြုအပ်၏။
အဘယ်အင်္ဂါ ငါးပါးတို့နှင့်နည်း။
ကိုယ်၌ ဖြစ်သော ကပ်၍ သတ်တတ်သော ‘ဥပဃာတက’ ကံနှင့် ပြည့်စုံ၏။
နှုတ်၌ ဖြစ်သော ကပ်၍ သတ်တတ်သော ‘ဥပဃာတက’ ကံနှင့် ပြည့်စုံ၏။
ကိုယ်နှုတ်၌ ဖြစ်သော ကပ်၍ သတ်တတ်သော ‘ဥပဃာတက’ ကံနှင့် ပြည့်စုံ၏။
မှားသော အယူရှိသူလည်း ဖြစ်၏။
အသက်မွေးဝမ်းကျောင်း ပျက်စီးသူလည်း ဖြစ်၏။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား ကံကို ပြုအပ်၏။
ဥပါလိ အခြား အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအားလည်း ကံကို ပြုအပ်၏။
အဘယ်အင်္ဂါ ငါးပါးတို့နှင့်နည်း။
ကိုယ်၌ ဖြစ်သော မှားသော အသက်မွေးခြင်းနှင့် ပြည့်စုံ၏။
နှုတ်၌ ဖြစ်သော မှားသော အသက်မွေးခြင်းနှင့် ပြည့်စုံ၏။
ကိုယ်နှုတ်၌ ဖြစ်သော မှားသော အသက်မွေးခြင်းနှင့် ပြည့်စုံ၏။
--မှားသော အယူရှိသူလည်း ဖြစ်၏။
အသက်မွေးဝမ်းကျောင်း ပျက်စီးသူလည်း ဖြစ်၏။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား ကံကို ပြုအပ်၏။
ဥပါလိ အခြား အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအားလည်း ကံကို ပြုအပ်၏။
အဘယ်အင်္ဂါ ငါးပါးတို့နှင့်နည်း။
အာပတ်သို့ ရောက်သောကြောင့် ကံပြုအပ်လျက် (ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍) ပဉ္စင်းခံပေး၏၊ မှီရာ နိဿရည်း ကိုပေး၏၊ သာမဏေကို လုပ်ကျွေးစေ၏၊ ရဟန်းမိန်းမတို့အား ဆုံးမခြင်း သမ္မုတိကို သာယာ၏၊ သမ္မုတိရ၍လည်း ရဟန်းမိန်းမတို့ကို ဆုံးမ၏။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား ကံကို ပြုအပ်၏။
ဥပါလိ အခြား အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအားလည်း ကံကို ပြုအပ်၏။
အဘယ်အင်္ဂါ ငါးပါးတို့နှင့်နည်း။
သံဃာက ကံပြုကြောင်းဖြစ်သော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
အခြား ထိုသို့သဘောရှိသော အာပတ်သို့လည်း ရောက်၏။
ထိုအာပတ်အောက် အလွန်ယုတ်ညံ့သော အာပတ်သို့လည်း ရောက်၏။
ကံကို ကဲ့ရဲ့၏၊ ကံပြုသော ပုဂ္ဂိုလ်တို့ကို ကဲ့ရဲ့၏။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား ကံကို ပြုအပ်၏။
ဥပါလိ အခြား အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအားလည်း ကံကို ပြုအပ်၏။
အဘယ်အင်္ဂါ ငါးပါးတို့နှင့်နည်း။
မြတ်စွာဘုရား၏ ကျေးဇူးမဲ့ကို ပြောဆို၏၊ တရားတော်၏ ကျေးဇူးမဲ့ကို ပြောဆို၏၊ သံဃာတော်၏ကျေးဇူးမဲ့ကို ပြောဆို၏၊ မှားသော အယူရှိသူလည်း ဖြစ်၏၊ အသက်မွေးဝမ်းကျောင်း ပျက်စီးသူလည်းဖြစ်၏။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား ကံကို ပြုအပ်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ပဌမအနိဿိတဝဂ် ပြီး၏။
ထိုပဌမအနိဿိတဝဂ်၏ အကျဉ်းချုပ်
ဥပုသ် ပဝါရဏာ အာပတ်သင့်ခြင်း မသင့်ခြင်း နာဖျားခြင်း ကောင်းစွာကျင့်ခြင်း မရှက်ခြင်းလွန်မြတ်သောသီလ မြူးထူးခြင်းပဉ္စက။
မကျင့်အပ်သည်ကို ကျင့်ခြင်း ကပ်၍ သတ်ခြင်း မှားသော အသက်မွေးခြင်း အာပတ်သို့ ရောက်ခြင်းအကြင်သို့သော အာပတ် မြတ်စွာဘုရား၏ ကျေးဇူးမဲ့ကို ပြောခြင်း၊ ဤကား ရှေးဦးစွာသောအနိဿိတဝဂ် အရေအတွက်တည်း။ ဤကား အကျဉ်းချုပ် အပြီးတည်း။
--၂-နပ္ပဋ္ဋိပ္ပဿမ္ဘ နဝဂ်
֍ ၄၂၀
။ အသျှင်ဘုရား အဘယ်မျှသောအင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား ကံကို မငြိမ်းစေအပ်ပါ သနည်းဟု (လျှောက်၏)။ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား ကံကို မငြိမ်းစေအပ်။
အဘယ်အင်္ဂါ ငါးပါးတို့နှင့်နည်း။
အာပတ်သို့ ရောက်သောကြောင့် ကံပြုအပ်လျက် (ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍) ပဉ္စင်းခံပေး၏။
မှီရာနိဿရည်းကို ပေး၏။
သာမဏေကို လုပ်ကျွေးစေ၏။
ရဟန်းမိန်းမတို့အား ဆုံးမခြင်းသမ္မုတိကို သာယာ၏။
သမ္မုတိရ၍လည်း ရဟန်းမိန်းမတို့ကို ဆုံးမ၏။
ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား ကံကို မငြိမ်းစေအပ်။
ဥပါလိ အခြား အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအားလည်း ကံကို မငြိမ်းစေအပ်။
အဘယ်အင်္ဂါ ငါးပါးတို့နှင့်နည်း။
သံဃာက ကံပြုကြောင်းဖြစ်သော အာပတ်သို့ ရောက်၏။
အခြား ထိုသို့သဘောရှိသော အာပတ်သို့လည်း ရောက်၏။
ထိုအာပတ်အောက် အလွန်ယုတ်ညံ့သော အာပတ်သို့လည်း ရောက်၏။
ကံကို ကဲ့ရဲ့၏၊ ကံပြုသော ပုဂ္ဂိုလ်တို့ကို ကဲ့ရဲ့၏။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးတို့နှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအားလည်း ကံကို မငြိမ်းစေအပ်။
ဥပါလိ အခြား အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအားလည်း ကံကို မငြိမ်းစေအပ်။
အဘယ်အင်္ဂါ ငါးပါးတို့နှင့်နည်း။
မြတ်စွာဘုရား၏ ကျေးဇူးမဲ့ကို ပြောဆို၏၊
တရားတော်၏ ကျေးဇူးမဲ့ကို ပြောဆို၏၊
သံဃာတော်၏ ကျေးဇူးမဲ့ကို ပြောဆို၏၊
မှားသော အယူရှိသူလည်း ဖြစ်၏၊
အသက်မွေးဝမ်းကျောင်း ပျက်စီးသူလည်း ဖြစ်၏။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးတို့နှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအားလည်း ကံကို မငြိမ်းစေအပ်။
ဥပါလိ အခြား အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအားလည်း ကံကို မငြိမ်းစေအပ်။
အဘယ်အင်္ဂါ ငါးပါးတို့နှင့်နည်း။
--အရှက်မရှိသူလည်း ဖြစ်၏၊ မိုက်သူလည်း ဖြစ်၏၊ ပကတိသီလမရှိသူလည်း ဖြစ်၏၊ နှိပ်စက်၍ပြုတတ်သူလည်း ဖြစ်၏၊ ကျင့်ဝတ်တို့၌လည်းကောင်း၊ အကျင့် ‘သိက္ခာ’ ၌လည်းကောင်း ဖြည့်ကျင့်ခြင်းကိုပြုလေ့မရှိ။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးတို့နှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအားလည်း ကံကို မငြိမ်းစေအပ်ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၄၂၁
။ အသျှင်ဘုရား စစ်မြေပြင် (အဓိကရုဏ်းကို ဆုံးဖြတ်အံ့သောငှါ သံဃာစည်းဝေးရာ) သို့သက်ဝင်သော ရဟန်းသည် အဘယ်မျှလောက်သော တရားတို့ကို မိမိသန္တာန်၌ ထား၍ သံဃာသို့ချဉ်းကပ်အပ်ပါသနည်းဟု (လျှောက်၏)။ဥပါလိ စစ်မြေပြင် (အဓိကရုဏ်းကို ဆုံးဖြတ်အံ့သောငှါ သံဃာစည်းဝေးရာ) သို့ သက်ဝင်သောရဟန်းသည် ငါးပါးသောတရားတို့ကို မိမိသန္တာန်၌ ထား၍ သံဃာသို့ ချဉ်းကပ်အပ်၏။
အဘယ်ငါးပါးတို့နည်း။
ဥပါလိ စစ်မြေပြင် (သံဃာအစည်းအဝေး) သို့ သက်ဝင်သော ရဟန်းသည် နှိမ့်ချသော စိတ်ဖြင့်ခြေသုတ် ကြိုးဝန်းနှင့် တူသော စိတ်ရှိသည် ဖြစ်၍ သံဃာသို့ ချဉ်းကပ်အပ်၏၊ နေရာ၌ လိမ္မာသူထိုင်ခြင်း၌ လိမ္မာသူ ဖြစ်ရာ၏၊ မထေရ်ကြီးရဟန်းတို့ကို မတိုးဝှေ့မူ၍ သီတင်းငယ် ရဟန်းတို့ကို နေရာဖြင့် မတားမြစ်မူ၍ သင့်တင့်လျောက်ပတ်သော နေရာ၌ နေရာ၏၊ အထူးထူးသော စကားကို ဆိုသူ့မဂ်ဖိုလ်မှ ဖီလာဖြစ်သော စကားကို ဆိုသူ မဖြစ်ရာ၊ ကိုယ်တိုင်လည်း တရားကို ဟောရာ၏၊ သူတစ်ပါးကိုလည်း တိုက်တွန်းရာ၏၊ မြတ်သော ဆိတ်ဆိတ် နေခြင်းကိုလည်း မထီမဲ့မြင် မပြုရာ။
ဥပါလိ သံဃာသည် အညီအညွတ်ပြုအပ်သော ကံကို ပြုရာ၌ မနှစ်သက်စေကာမူ (မိမိ) အယူကိုထင်စွာ ပြ၍ ညီညွတ်ခြင်းသို့ ကပ်အပ်၏။
ထိုသို့ ကပ်ခြင်းသည် အဘယ်အကြောင်းကြောင့်နည်း၊ ငါသည် သံဃာနှင့် ကွဲပြားသော သဘော ရှိသူမဖြစ်ပါစေလင့်ဟု နှလုံးသွင်းထိုက်သောကြောင့်တည်း။
ဥပါလိ စစ်မြေပြင် (သံဃာအစည်းအဝေး) သို့ သက်ဝင်သော ရဟန်းသည် ဤငါးပါးသော တရား တို့ကိုမိမိသန္တာန်၌ ထား၍ သံဃာသို့ ချဉ်းကပ်အပ်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၄၂၂
။ အသျှင်ဘုရား အဘယ်အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် သံဃာ၌ တရား ဆုံးဖြတ်သည် ရှိသော်လူအများ မနှစ်သက်အပ်၊ လူအများ မနှစ်မြို့အပ်၊ လူအများ မကြိုက်အပ်သူ ဖြစ်ပါသနည်းဟု (လျှောက်၏)။ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် သံဃာ၌ တရားဆုံးဖြတ်သည်ရှိသော် လူအများမနှစ်သက်အပ်၊ လူအများ မနှစ်မြို့အပ်၊ လူအများ မကြိုက်အပ်သူ ဖြစ်၏။
အဘယ်အင်္ဂါငါးပါးတို့နည်း။
ထောင်လွှားသော စကားကို ဆိုတတ်သူလည်း ဖြစ်၏။
(ထင်ပေါ်ကျော်စောသူကို) မှီ၍ ဆိုတတ်သူလည်း ဖြစ်၏။
စကားစပ် ‘အနုသန္ဓေ’ ၌ လိမ္မာသူလည်း မဖြစ်။
ဟုတ်မှန်သော ဝတ္ထုအတိုင်းဟုတ်မှန်သော ဝိနည်းအတိုင်းဟုတ်မှန်သော အာပတ်အတိုင်းစောဒနာတတ်သူ မဖြစ်။
ဟုတ်မှန်သော ဝတ္ထုအတိုင်းဟုတ်မှန်သော ဝိနည်းအတိုင်းဟုတ်မှန်သော အာပတ်အတိုင်းဆုံးဖြတ်တတ်သူ မဖြစ်။
--ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် သံဃာ၌ တရားဆုံးဖြတ်သည်ရှိသော် လူအများမနှစ်သက်အပ်၊ လူအများ မနှစ်မြို့အပ်၊ လူအများ မကြိုက်အပ်သူ ဖြစ်၏။
ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် သံဃာ၌ တရားဆုံးဖြတ်သည်ရှိသော် လူအများနှစ်သက်အပ်၊ လူအများ နှစ်မြို့အပ်၊ လူအများ ကြိုက်အပ်သူ ဖြစ်၏။
အဘယ်အင်္ဂါငါးပါးတို့နည်း။
ထောင်လွှားသော စကားကို ဆိုတတ်သူလည်း မဖြစ်။
(ထင်ပေါ်ကျော်စောသူကို) မှီ၍ ဆိုတတ်သူလည်း မဖြစ်။
စကားစပ် ‘အနုသန္ဓေ’ ၌ လိမ္မာသူလည်း ဖြစ်၏။
ဟုတ်မှန်သော ဝတ္ထုအတိုင်းဟုတ်မှန်သော ဝိနည်းအတိုင်းဟုတ်မှန်သော အာပတ်အတိုင်းစောဒနာတတ်သူ ဖြစ်၏။
ဟုတ်မှန်သော ဝတ္ထုအတိုင်းဟုတ်မှန်သော ဝိနည်းအတိုင်းဟုတ်မှန်သော အာပတ်အတိုင်းဆုံးဖြတ်တတ်သူ ဖြစ်၏။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့်ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် သံဃာ၌ တရားဆုံးဖြတ်သည်ရှိသော် လူအများနှစ်သက်အပ်၏၊ လူအများ နှစ်မြို့အပ်၏၊ လူအများကြိုက်အပ်သူ ဖြစ်၏။
ဥပါလိ အခြား အင်္ဂါငါးပါးနှင့်ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည်လည်း သံဃာ၌ တရားဆုံးဖြတ်သည်ရှိသော်လူအများ မနှစ်သက်အပ်၊ လူအများ မနှစ်မြို့အပ်၊ လူအများ မကြိုက်အပ်သူ ဖြစ်၏။
အဘယ်အင်္ဂါငါးပါးတို့နှင့်နည်း။
(သူအချို့ကို) ချီးမြှောက်တတ်သူလည်း ဖြစ်၏။
(သူအချို့ကို) မောင်းမဲတတ်သူလည်း ဖြစ်၏။
တရားမဟုတ်သည်ကို ယူတတ်၏။
တရားဟုတ်သည်ကို တားမြစ်တတ်၏။
ပြိန်ဖျင်းသော စကားကိုလည်း များစွာ ပြောဆိုတတ်၏။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့်ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် သံဃာ၌ တရားဆုံးဖြတ်သည်ရှိသော် လူအများမနှစ်သက်အပ်၊ လူအများ မနှစ်မြို့အပ်၊ လူအများ မကြိုက်အပ်သူ ဖြစ်၏။
ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် သံဃာ၌ တရားဆုံးဖြတ်သည်ရှိသော် လူအများနှစ်သက်အပ်၊ လူအများ နှစ်မြို့အပ်၊ လူအများ ကြိုက်အပ်သူ ဖြစ်၏။
အဘယ်အင်္ဂါငါးပါးတို့နှင့်နည်း။
(သူအချို့ကို) ချီးမြှောက်တတ်သူလည်း မဖြစ်၊ (သူအချို့ကို) မောင်းမဲ ‘ကြိမ်းမောင်း’ တတ်သူ လည်းမဖြစ်၊ တရားမဟုတ်သည်ကို မယူတတ်၊ တရားဟုတ်သည်ကို မတားမြစ်တတ်၊ ပြိန်ဖျင်းသောစကားကိုလည်း များစွာ မဆိုတတ်။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် သံဃာ၌ တရားဆုံးဖြတ်သည်ရှိသော် လူအများနှစ်သက်အပ်၊ လူအများ နှစ်မြို့အပ်၊ လူအများ ကြိုက်အပ်သူ ဖြစ်၏။
ဥပါလိ အခြား အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည်လည်း သံဃာ၌ တရားဆုံးဖြတ်သည်ရှိသော်လူအများ မနှစ်သက်အပ်၊ လူအများ မနှစ်မြို့အပ်၊ လူအများ မကြိုက်အပ်သူ ဖြစ်၏။
--အဘယ်အင်္ဂါငါးပါးတို့နှင့်နည်း။
လွှမ်းမိုး၍ ဆိုတတ်သူ ဖြစ်၏၊ ခွင့်ပေးမှု မပြုစေမူ၍ ဆိုတတ်သူ ဖြစ်၏၊ဟုတ်မှန်သော ဝတ္ထု အတိုင်းဟုတ်မှန်သော ဝိနည်းအတိုင်းဟုတ်မှန်သော အာပတ်အတိုင်း စောဒနာတတ်သူ မဖြစ်၊ဟုတ်မှန် သောဝတ္ထုအတိုင်းဟုတ်မှန်သော ဝိနည်းအတိုင်းဟုတ်မှန်သော အာပတ်အတိုင်း ဆုံးဖြတ်တတ်သူ မဖြစ်၊ မိမိအယူအတိုင်း ဆိုတတ်သူ မဖြစ်။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် သံဃာ၌ တရားဆုံးဖြတ်သည်ရှိသော် လူအများမနှစ်သက်အပ်၊ လူအများ မနှစ်မြို့အပ်၊ လူအများ မကြိုက်အပ်သူ ဖြစ်၏။
ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် သံဃာ၌ တရားဆုံးဖြတ်သည်ရှိသော် လူအများနှစ်သက်အပ်၊ လူအများ နှစ်မြို့အပ်၊ လူအများ ကြိုက်အပ်သူ ဖြစ်၏။
အဘယ်အင်္ဂါငါးပါးတို့နှင့်နည်း။
လွှမ်းမိုး၍ ဆိုတတ်သူ မဖြစ်၊ ခွင့်ပေးမှု ပြုစေ၍ ဆိုတတ်သူ ဖြစ်၏၊ဟုတ်မှန်သော ဝတ္ထုအတိုင်းဟုတ်မှန်သော ဝိနည်းအတိုင်းဟုတ်မှန်သော အာပတ်အတိုင်း စောဒနာတတ်သူ ဖြစ်၏၊ဟုတ်မှန်သောဝတ္ထုအတိုင်းဟုတ်မှန်သော ဝိနည်းအတိုင်းဟုတ်မှန်သော အာပတ်အတိုင်း ဆုံးဖြတ်တတ်သူ ဖြစ်၏၊ မိမိအယူအတိုင်း ဆိုတတ်သူ ဖြစ်၏။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် သံဃာ၌ တရားဆုံးဖြတ်သည်ရှိသော် လူအများနှစ်သက်အပ်၊ လူအများ နှစ်မြို့အပ်၊ လူအများ ကြိုက်အပ်သူ ဖြစ်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၄၂၃
။ အသျှင်ဘုရား ဝိနည်းကို သင်ခြင်း၏ အကျိုး ‘အာနိသင်’ တို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်းဟု (လျှောက်၏)။ဥပါလိ ဝိနည်းကို သင်ခြင်း၏ အကျိုးတို့သည် ဤငါးပါးတို့တည်း။
အဘယ်ငါးပါးတို့နည်း။
မိမိ၏ သီလဂုဏ်ကို ကောင်းစွာ လုံခြုံစေအပ် ကောင်းစွာ စောင့်ရှောက်အပ်၏။
ကုက္ကုစ္စနှိပ်စက်သော ရဟန်းတို့၏ ကိုးကွယ်ရာ ဖြစ်၏။
ရဲရဲရင့်ရင့် သံဃာ့အလယ်၌ ပြောဆိုဆုံးဖြတ်နိုင်၏။
ရန်သူတို့ကို အကြောင်းနှင့်တကွ ကောင်းစွာ နှိမ်နင်းနိုင်၏။
သူတော်ကောင်းတရား တည်တံ့ခြင်းငှါ ကျင့် (ရာရောက်) ၏။
ဥပါလိ ဝိနည်းကို သင်ခြင်း၏ အကျိုးတို့သည် ဤငါးပါးတို့တည်းဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
နှစ်ခုမြောက် နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘ နဝဂ် ပြီး၏။
ထိုနပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘ နဝဂ်၏ အကျဉ်းချုပ်
အာပတ်သို့ ရောက်ခြင်းပဉ္စက၊ အကြင်အာပတ်ပဉ္စက၊ မြတ်စွာဘုရား၏ ကျေးဇူးမဲ့ကို ကဲ့ရဲ့ခြင်း ပဉ္စက၊ (မကောင်းမှုမှ) မရှက်ခြင်း ပဉ္စက၊ သံဃာအစည်းအဝေးသို့ သက်ဝင်သော ရဟန်းပဉ္စက၊ (အလိုကြီးခြင်းစသော) စကားများခြင်းပဉ္စက၊ (သူအချို့ကို) မောင်းမဲခြင်း ပဉ္စက၊ အနိုင်အထက်ပြုခြင်းပဉ္စက၊ ဝိနည်းကို သင်ခြင်း အကျိုးပဉ္စက။ ဤကား အကျဉ်းချုပ် အပြီးတည်း။ ရှေးဦးအစုံ ပညတ်တည်း။
--၃-ဝေါဟာရဝဂ်
֍ ၄၂၄
။ အသျှင်ဘုရား အဘယ်အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် သံဃာ၌ တရားမဆုံးဖြတ်အပ်ပါသနည်းဟု (လျှောက်၏)။ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် သံဃာ၌ တရားမဆုံးဖြတ်အပ်။
အဘယ်အင်္ဂါငါးပါးတို့နှင့်နည်း။
အာပတ်ကို မသိ၊ အာပတ်ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်’ ကို မသိ၊ အာပတ်၏ ပယောဂကို မသိ၊ အာပတ်၏ငြိမ်းခြင်းကို မသိ၊ အာပတ်အဆုံးအဖြတ်၌ မလိမ္မာ။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် သံဃာ၌ တရားမဆုံးဖြတ်အပ်။
ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် သံဃာ၌ တရားဆုံးဖြတ်အပ်၏။
အဘယ်အင်္ဂါငါးပါးတို့နှင့်နည်း။
အာပတ်ကို သိ၏၊ အာပတ်ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်’ ကို သိ၏၊ အာပတ်၏ ပယောဂကို သိ၏၊ အာပတ်၏ငြိမ်းခြင်းကို သိ၏၊ အာပတ်အဆုံးအဖြတ်၌ လိမ္မာ၏။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် သံဃာ၌ တရားဆုံးဖြတ်အပ်၏။
ဥပါလိ အခြား အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည်လည်း သံဃာ၌ တရားမဆုံးဖြတ်အပ်။
အဘယ်အင်္ဂါငါးပါးတို့နှင့်နည်း။
အဓိကရုဏ်းကို မသိ၊ အဓိကရုဏ်းဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်’ ကို မသိ၊ အဓိကရုဏ်း၏ ပယောဂကို မသိ၊ အဓိကရုဏ်း၏ ငြိမ်းခြင်းကို မသိ၊ အဓိကရုဏ်း၏ အဆုံးအဖြတ်၌ မလိမ္မာ။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် သံဃာ၌ တရားမဆုံးဖြတ်အပ်။
ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် သံဃာ၌ တရားဆုံးဖြတ်အပ်၏။
အဘယ်အင်္ဂါငါးပါးတို့နှင့်နည်း။
အဓိကရုဏ်းကို သိ၏၊ အဓိကရုဏ်းဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်’ ကို သိ၏၊ အဓိကရုဏ်း၏ ပယောဂကိုသိ၏၊ အဓိကရုဏ်း၏ ငြိမ်းခြင်းကို သိ၏၊ အဓိကရုဏ်း၏ အဆုံးအဖြတ်၌ လိမ္မာ၏။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် သံဃာ၌ တရားဆုံးဖြတ်အပ်၏။
ဥပါလိ အခြား အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည်လည်း သံဃာ၌ တရားမဆုံးဖြတ်အပ်။
အဘယ်အင်္ဂါငါးပါးတို့နှင့်နည်း။
လွှမ်းမိုး၍ ဆိုတတ်သူ ဖြစ်၏၊ ခွင့်ပေးမှု မပြုစေမူ၍ ဆိုတတ်သူ ဖြစ်၏၊ဟုတ်မှန်သော ဝတ္ထု အတိုင်းဟုတ်မှန်သော ဝိနည်းအတိုင်းဟုတ်မှန်သော အာပတ်အတိုင်း မစောဒနာတတ်၊ဟုတ်မှန်သောဝတ္ထုအတိုင်းဟုတ်မှန်သော ဝိနည်းအတိုင်းဟုတ်မှန်သော အာပတ်အတိုင်း မဆုံးဖြတ်တတ်၊ မိမိအယူအတိုင်း မဆိုတတ်။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် သံဃာ၌ တရားမဆုံးဖြတ်အပ်။
ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် သံဃာ၌ တရားဆုံးဖြတ်အပ်၏။
--အဘယ်အင်္ဂါငါးပါးတို့နှင့်နည်း။
လွှမ်းမိုး၍ မဆိုတတ်၊ ခွင့်ပေးမှု ပြုစေ၍ ဆိုတတ်၏၊ဟုတ်မှန်သော ဝတ္ထုအတိုင်းဟုတ်မှန်သောဝိနည်းအတိုင်းဟုတ်မှန်သော အာပတ်အတိုင်း စောဒနာတတ်၏၊ဟုတ်မှန်သော ဝတ္ထုအတိုင်းဟုတ်မှန်သော ဝိနည်းအတိုင်းဟုတ်မှန်သော အာပတ်အတိုင်း ဆုံးဖြတ်တတ်၏၊ မိမိအယူအတိုင်း ဆိုတတ်၏။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် သံဃာ၌ တရားဆုံးဖြတ်အပ်၏။
ဥပါလိ အခြား အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည်လည်း သံဃာ၌ တရားမဆုံးဖြတ်အပ်။
အဘယ်အင်္ဂါငါးပါးတို့နှင့်နည်း။
အာပတ်ဟုတ်သည် အာပတ်မဟုတ်သည်ကို မသိ၊ ပေါ့သော အာပတ် လေးသော အာပတ်ကို မသိ၊ အကြွင်းရှိသော အာပတ် အကြွင်းမရှိသော အာပတ်ကို မသိ၊ ရုန့်ရင်းကြမ်းတမ်းသော အာပတ် မရုန့်ရင်းမကြမ်းတမ်းသော အာပတ်ကို မသိ၊ ကုစားကောင်း မကုစားကောင်းသော အာပတ်ကို မသိ။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် သံဃာ၌ တရားမဆုံးဖြတ်အပ်။
ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် သံဃာ၌ တရားဆုံးဖြတ်အပ်၏။
အဘယ်အင်္ဂါငါးပါးတို့နှင့်နည်း။
အာပတ်ဟုတ်သည် အာပတ်မဟုတ်သည်ကို သိ၏၊ ပေါ့သော အာပတ် လေးသော အာပတ်ကို သိ၏၊ အကြွင်းရှိသော အာပတ် အကြွင်းမရှိသော အာပတ်ကို သိ၏၊ ရုန့်ရင်းကြမ်းတမ်းသော အာပတ် မရုန့်ရင်းမကြမ်းတမ်းသော အာပတ်ကို သိ၏၊ ကုစားကောင်း မကုစားကောင်းသော အာပတ်ကို သိ၏။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် သံဃာ၌ တရားဆုံးဖြတ်အပ်၏။
ဥပါလိ အခြားအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည်လည်း သံဃာ၌ တရားမဆုံးဖြတ်အပ်။
အဘယ်အင်္ဂါငါးပါးတို့နှင့်နည်း။
ကံကို မသိ၊ ကံပြုခြင်းကို မသိ၊ ကံ၏ ဝတ္ထုကို မသိ၊ ကံ၏ ကျင့်ဝတ်ကို မသိ၊ ကံ၏ ငြိမ်းခြင်းကိုမသိ။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် သံဃာ၌ တရားမဆုံးဖြတ်အပ်။
ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် သံဃာ၌ တရားဆုံးဖြတ်အပ်၏။
အဘယ်အင်္ဂါငါးပါးတို့နှင့်နည်း။
ကံကို သိ၏၊ ကံပြုခြင်းကို သိ၏၊ ကံ၏ ဝတ္ထုကို သိ၏၊ ကံ၏ ကျင့်ဝတ်ကို သိ၏၊ ကံ၏ ငြိမ်းခြင်းကိုသိ၏။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် သံဃာ၌ တရားဆုံးဖြတ်အပ်၏။
ဥပါလိ အခြား အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည်လည်း သံဃာ၌ တရားမဆုံးဖြတ်အပ်။
အဘယ်အင်္ဂါငါးပါးတို့နှင့်နည်း။
ဝတ္ထုကို မသိ၊ နိဒါန်းကို မသိ၊ ပညတ်ကို မသိ၊ မျက်မှောက်ပြုအပ်သော ပုဒ်ကို မသိ၊ ရှေ့နောက့်စကားအစပ်ကို မသိ။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် သံဃာ၌ တရားမဆုံးဖြတ်အပ်။
ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် သံဃာ၌ တရားဆုံးဖြတ်အပ်၏။
အဘယ်အင်္ဂါငါးပါးတို့နှင့်နည်း။
--ဝတ္ထုကို သိ၏၊ နိဒါန်းကို သိ၏၊ ပညတ်ကို သိ၏၊ မျက်မှောက်ပြုအပ်သော ပုဒ်ကို သိ၏၊ ရှေ့နောက်စကားအစပ်ကို သိ၏။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် သံဃာ၌ တရားဆုံးဖြတ်အပ်၏။
ဥပါလိ အခြား အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည်လည်း သံဃာ၌ တရားမဆုံးဖြတ်အပ်။
အဘယ်အင်္ဂါငါးပါးတို့နှင့်နည်း။
ချစ်သဖြင့် အဂတိသို့ လိုက်၏၊ မုန်းသဖြင့် အဂတိသို့ လိုက်၏၊ တွေဝေသဖြင့် အဂတိသို့ လိုက်၏၊ ကြောက်သဖြင့် အဂတိသို့ လိုက်၏၊ အရှက်မရှိသူလည်း ဖြစ်၏။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် သံဃာ၌ တရားမဆုံးဖြတ်အပ်။
ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် သံဃာ၌ တရားဆုံးဖြတ်အပ်၏။
အဘယ်အင်္ဂါငါးပါးတို့နှင့်နည်း။
ချစ်သဖြင့် အဂတိသို့ မလိုက်၊ မုန်းသဖြင့် အဂတိသို့ မလိုက်၊ တွေဝေသဖြင့် အဂတိသို့ မလိုက်၊ ကြောက်သဖြင့် အဂတိသို့ မလိုက်၊ ရှက်တတ်သူလည်း ဖြစ်၏။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် သံဃာ၌ တရားဆုံးဖြတ်အပ်၏။
ဥပါလိ အခြား အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည်လည်း သံဃာ၌ တရားမဆုံးဖြတ်အပ်။
အဘယ်အင်္ဂါငါးပါးတို့နှင့်နည်း။
ချစ်သဖြင့် အဂတိသို့ လိုက်၏၊ မုန်းသဖြင့် အဂတိသို့ လိုက်၏၊ တွေဝေသဖြင့် အဂတိသို့ လိုက်၏၊ ကြောက်သဖြင့် အဂတိသို့ လိုက်၏၊ ဝိနည်း၌လည်း မလိမ္မာ။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် သံဃာ၌ တရားမဆုံးဖြတ်အပ်။
ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် သံဃာ၌ တရားဆုံးဖြတ်အပ်၏။
အဘယ်အင်္ဂါငါးပါးတို့နှင့်နည်း။
ချစ်သဖြင့် အဂတိသို့ မလိုက်၊ မုန်းသဖြင့် အဂတိသို့ မလိုက်၊ တွေဝေသဖြင့် အဂတိသို့ မလိုက်၊ ကြောက်သဖြင့် အဂတိသို့ မလိုက်၊ ဝိနည်း၌လည်း လိမ္မာ၏။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် သံဃာ၌ တရားဆုံးဖြတ်အပ်၏။
ဥပါလိ အခြား အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည်လည်း သံဃာ၌ တရားမဆုံးဖြတ်အပ်။
အဘယ်အင်္ဂါငါးပါးတို့နှင့်နည်း။
ဉတ်ကို မသိ၊ ဉတ်ဖြင့် ပြုခြင်းကို မသိ၊ ဉတ်နှင့် ကမ္မဝါစာကို မသိ၊ ဉတ်ဖြင့် ငြိမ်းကြောင်း'သမထ’ ကို မသိ၊ ဉတ်ဖြင့် (အဓိကရုဏ်း) ငြိမ်းခြင်းကို မသိ။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် သံဃာ၌ တရားမဆုံးဖြတ်အပ်။
ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် သံဃာ၌ တရားဆုံးဖြတ်အပ်၏။
အဘယ်အင်္ဂါငါးပါးတို့နှင့်နည်း။
ဉတ်ကို သိ၏၊ ဉတ်ဖြင့် ပြုခြင်းကို သိ၏၊ ဉတ်နှင့် ကမ္မဝါစာကို သိ၏၊ ဉတ်ဖြင့် ငြိမ်းကြောင်း'သမထ’ ကို သိ၏၊ ဉတ်ဖြင့် (အဓိကရုဏ်း) ငြိမ်းခြင်းကို သိ၏။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် သံဃာ၌ တရားဆုံးဖြတ်အပ်၏။
ဥပါလိ အခြား အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည်လည်း သံဃာ၌ တရားမဆုံးဖြတ်အပ်။
အဘယ်အင်္ဂါငါးပါးတို့နှင့်နည်း။
--သုတ် ‘ဥဘတောဝိဘင်း’ ကို မသိ၊ သုတ်အားအလျော် ‘မဟာပဒေသလေးပါး’ ကို မသိ၊ ဝိနည်း'ခန္ဓကပရိဝါ’ ကို မသိ၊ ဝိနည်းအားအလျော် ‘မဟာပဒေသလေးပါး’ ကို မသိ၊ အကြောင်းဟုတ်သည်မဟုတ်သည်၌ မလိမ္မာ။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် သံဃာ၌ တရား မဆုံးဖြတ်အပ်။
ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် သံဃာ၌ တရား ဆုံးဖြတ်အပ်၏။
အဘယ်အင်္ဂါငါးပါးတို့နှင့်နည်း။
သုတ် ‘ဥဘတောဝိဘင်း’ ကို သိ၏၊ သုတ်အားအလျော် ‘မဟာပဒေသလေးပါး’ ကို သိ၏၊ ဝိနည်း'ခန္ဓကပရိဝါ’ ကို သိ၏၊ ဝိနည်းအားအလျော် ‘မဟာပဒေသလေးပါး’ ကို သိ၏၊ အကြောင်းဟုတ်သည်မဟုတ်သည်၌ လိမ္မာ၏။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် သံဃာ၌ တရားဆုံးဖြတ်အပ်၏။
ဥပါလိ အခြား အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည်လည်း သံဃာ၌ တရားမဆုံးဖြတ်အပ်။
အဘယ်အင်္ဂါငါးပါးတို့နှင့်နည်း။
တရား ‘သုတ် အဘိဓမ္မာ’ ကို မသိ၊ တရားအားအလျော် ‘သုတ္တန်လာမဟာပဒေသလေးပါး'ကို မသိ၊ ဝိနည်း ‘ခန္ဓက ပရိဝါ'ကို မသိ၊ ဝိနည်းအားအလျော် ‘မဟာပဒေသလေးပါး'ကို မသိ၊ ရှေ့နောက် စကား၌လည်း မလိမ္မာ။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် သံဃာ၌ တရား မဆုံးဖြတ်အပ်။
ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် သံဃာ၌ တရား ဆုံးဖြတ်အပ်၏။
အဘယ်အင်္ဂါငါးပါးတို့နှင့်နည်း။
တရား ‘သုတ် အဘိဓမ္မာ’ ကို သိ၏၊ တရားအားအလျော် ‘သုတ္တန်လာမဟာပဒေသလေးပါး'ကို သိ၏၊ ဝိနည်း ‘ခန္ဓကပရိဝါ'ကို သိ၏၊ ဝိနည်းအားအလျော် ‘မဟာပဒေသလေးပါး'ကို သိ၏၊ ရှေ့နောက် စကား၌လည်း လိမ္မာ၏။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် သံဃာ၌ တရားဆုံးဖြတ်အပ်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
သုံးခုမြောက် ဝေါဟာရဝဂ် ပြီး၏။
ထိုဝေါဟာရဝဂ်၏ အကျဉ်းချုပ်
အာပတ်သို့ ရောက်ခြင်း ပဉ္စက၊ အဓိကရုဏ်း ပဉ္စက၊ လွှမ်းမိုးနှိပ်စက်၍ ဆိုခြင်း ပဉ္စက၊ အာပတ်သင့်သည် မသင့်သည်ကို သိခြင်း ပဉ္စက၊ ပြုအပ်သော ကမ္မပဉ္စက၊ ဝတ္ထုပဉ္စက၊ မရှက်ခြင်း ပဉ္စက၊ မလိမ္မာခြင်း ပဉ္စက၊ ဉတ်ထားခြင်း ပဉ္စက၊ သုတ်ကို မသိခြင်း ပဉ္စက၊ ဓမ္မကို မသိခြင်း ပဉ္စက၊ ဤသည်ကား သုံးခုမြောက် ဝေါဟာရဝဂ် အရေအတွက်တည်း။ ဤကား အကျဉ်းချုပ် အပြီးတည်း။
--၄-ဒိဋ္ဌာဝိကမ္မဝဂ်
֍ ၄၂၅
။ မြတ်စွာဘုရား တရားနှင့် မလျော်သော (အာပတ်သင့်၏ဟူသော) အယူကို ထင်စွာပြုခြင်းတို့သည် အဘယ်မျှတို့ပါနည်းဟု (လျှောက်၏)။ဥပါလိ တရားနှင့် မလျော်သော အယူကို ထင်စွာ ပြုခြင်းတို့သည် ဤငါးပါးတို့တည်း။
အဘယ်ငါးပါးတို့နည်း။
အာပတ် မသင့်သည်၌ (အာပတ်သင့်သည်ဟူသော) အယူကို ထင်စွာ ပြု၏၊ ဒေသနာဂါမ် မဟုတ်သောအာပတ်ဖြင့် အယူကို ထင်စွာ ပြု၏၊ ဒေသနာကြားအပ်ပြီးသော အာပတ်ဖြင့် အယူကို ထင်စွာ ပြု၏၊ ရဟန်း လေးပါး ငါးပါးတို့ဖြင့် အယူကို ထင်စွာ ပြု၏၊ မနဟုဆိုအပ်သော စိတ်ဖြင့် အယူကို ထင်စွာပြု၏။
ဥပါလိ တရားနှင့် မလျော်သော အယူကို ထင်စွာ ပြုခြင်းတို့သည် ဤငါးပါးတို့တည်း။
ဥပါလိ တရားနှင့် လျော်သော အယူကို ထင်စွာ ပြုခြင်းတို့သည် ဤငါးပါးတို့တည်း။
အဘယ်ငါးပါးတို့နည်း။
အာပတ်သင့်သည်၌ အယူကို ထင်စွာ ပြု၏၊ ဒေသနာဂါမ်ဟုတ်သော အာပတ်ဖြင့် အယူကို ထင်စွာပြု၏၊ ဒေသနာ မကြားအပ်သေးသော အာပတ်ဖြင့် အယူကို ထင်စွာ ပြု၏၊ ရဟန်းလေးပါး ငါးပါးတို့ဖြင့် အယူကို ထင်စွာ မပြု၊ မနဟုဆိုအပ်သော စိတ်ဖြင့် အယူကို ထင်စွာ မပြု။
ဥပါလိ တရားနှင့် လျော်သော အယူကို ထင်စွာ ပြုခြင်းတို့သည် ဤငါးပါးတို့တည်း။
ဥပါလိ အခြားတရားနှင့် မလျော်သော အယူကို ထင်စွာ ပြုခြင်းတို့သည်လည်း ဤငါးပါး တို့တည်း။
အဘယ်ငါးပါးတို့နည်း။
အသီးအသီး ပေါင်းသင်းခြင်းရှိသူ ‘နာနာသံဝါသက’ ၏ အထံ၌ အယူကို ထင်စွာ ပြု၏၊ အသီးအသီးသော သိမ်၌ တည်သူ၏ အထံ၌ အယူကို ထင်စွာ ပြု၏၊ ပကတိသီလမရှိသူ၏ အထံ၌ အယူကိုထင်စွာ ပြု၏၊ ရဟန်းလေးပါး ငါးပါးတို့ဖြင့် အယူကို ထင်စွာ ပြု၏၊ မနဟု ဆိုအပ်သော စိတ်ဖြင့်အယူ ကို ထင်စွာ ပြု၏။
ဥပါလိ တရားနှင့် မလျော်သော အယူကို ထင်စွာ ပြုခြင်းတို့သည် ဤငါးပါးတို့တည်း။
ဥပါလိ တရားနှင့်လျော်သော အယူကို ထင်စွာ ပြုခြင်းတို့သည် ငါးပါးတို့တည်း။
အဘယ်ငါးပါးတို့နည်း။
တူသော ပေါင်းသင်းခြင်းရှိသူ၏ အထံ၌ အယူကို ထင်စွာ ပြု၏၊ တူသော သိမ်၌ တည်သော သူ၏အထံ၌ အယူကို ထင်စွာ ပြု၏၊ ပကတိသီလရှိသူ၏ အထံ၌ အယူကို ထင်စွာ ပြု၏၊ ရဟန်းလေးပါးငါးပါးတို့ဖြင့် အယူကို ထင်စွာ မပြု၊ မနဟု ဆိုအပ်သော စိတ်ဖြင့် အယူကို ထင်စွာ မပြု။
ဥပါလိ တရားနှင့်လျော်သော အယူကို ထင်စွာ ပြုခြင်းတို့သည် ဤငါးပါးတို့တည်းဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၄၂၆
။ အသျှင်ဘုရား တရားနှင့် မလျော်သော အကပ်ခံခြင်းတို့သည် အဘယ်မျှတို့ပါနည်းဟု (လျှောက်၏)။ --ဥပါလိ တရားနှင့် မလျော်သော အကပ်ခံခြင်းတို့သည် ဤငါးပါးတို့တည်း။
အဘယ်ငါးပါးတို့နည်း။
ကိုယ်ဖြင့် ပေးအပ်သည်ကို ကိုယ်ဖြင့် မခံယူ၊ ကိုယ်ဖြင့် ပေးအပ်သည်ကို ကိုယ်နှင့်စပ်သော ဝတ္ထုဖြင့်မခံယူ၊ ကိုယ်နှင့်စပ်သော ဝတ္ထုဖြင့် ပေးအပ်သည်ကို ကိုယ်ဖြင့် မခံယူ၊ ကိုယ်နှင့် စပ်သော ဝတ္ထုဖြင့်ပေးအပ်သည်ကို ကိုယ်နှင့်စပ်သော ဝတ္ထုဖြင့် မခံယူ၊ စွန့်လွှတ်၍ ပေးအပ်သည်ကို ကိုယ်ဖြင့်လည်းကောင်း၊ ကိုယ်နှင့်စပ်သော ဝတ္ထုဖြင့်လည်းကောင်း မခံယူ။
ဥပါလိ တရားနှင့် မလျော်သော အကပ်ခံခြင်းတို့သည် ဤငါးပါးတို့တည်း။
ဥပါလိ တရားနှင့် လျော်သော အကပ်ခံခြင်းတို့သည် ဤငါးပါးတို့တည်း။
အဘယ်ငါးပါးတို့နည်း။
ကိုယ်ဖြင့် ပေးအပ်သည်ကို ကိုယ်ဖြင့် ခံယူ၏၊ ကိုယ်ဖြင့် ပေးအပ်သည်ကို ကိုယ်နှင့်စပ်သော ဝတ္ထုဖြင့်ခံယူ၏၊ ကိုယ်နှင့်စပ်သော ဝတ္ထုဖြင့် ပေးအပ်သည်ကို ကိုယ်ဖြင့် ခံယူ၏၊ ကိုယ်နှင့်စပ်သော ဝတ္ထုဖြင့်ပေးအပ်သည်ကို ကိုယ်နှင့်စပ်သော ဝတ္ထုဖြင့် ခံယူ၏၊ စွန့်လွှတ်၍ ပေးအပ်သည်ကို ကိုယ်ဖြင့်လည်းကောင်း၊ ကိုယ်နှင့်စပ်သော အရာဝတ္ထုဖြင့်လည်းကောင်း ခံယူ၏။
ဥပါလိ တရားနှင့် လျော်သော အကပ်ခံခြင်းတို့သည် ဤငါးပါးတို့တည်းဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၄၂၇
။ အသျှင်ဘုရား အနတိရိတ်တို့သည် အဘယ်မျှတို့ပါနည်းဟု (လျှောက်၏)။ဥပါလိ အနတိရိတ်တို့သည် ဤငါးပါးတို့တည်း။
အဘယ်ငါးပါးတို့နည်း။
(ကပ္ပိမှုမပြု) အပ်သော သစ်သီးစသည်ကို အတိရိတ်ပြု၏၊ အကပ်မခံအပ်သော ဝတ္ထုကို အတိရိတ်ပြု၏၊ မချီ မကြွ မ, မနိုင်သော ဝတ္ထုကို အတိရိတ်ပြု၏၊ ဟတ္ထပါသ်အတွင်း မဟုတ်သည်၌အတိရိတ်ပြု၏၊ “ဤအလုံးစုံကို တော်ပြီ”ဟု မဆို။
ဥပါလိ အနတိရိတ်တို့သည် ဤငါးပါးတို့တည်း။
ဥပါလိ အတိရိတ်တို့သည် ဤငါးပါးတို့တည်း။
အဘယ်ငါးပါးတို့နည်း။
(ကပ္ပိမှုပြု) အပ်ပြီးသော သစ်သီးစသည်ကို အတိရိတ်ပြု၏၊ အကပ်ခံအပ်သော ဝတ္ထုကို အတိရိတ် ပြု၏၊ ချီနိုင် မ, နိုင်သော ဝတ္ထုကို အတိရိတ်ပြု၏၊ ဟတ္ထပါသ်အတွင်း၌ အတိရိတ်ပြု၏၊ “ဤအလုံးစုံကိုတော်ပြီ”ဟု ဆို၏။
ဥပါလိ အတိရိတ်တို့သည် ဤငါးပါးတို့တည်းဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၄၂၈
။ အသျှင်ဘုရား အဘယ်မျှသော အခြင်းအရာတို့ဖြင့် ပဝါရိတ်သင့်ခြင်းသည် ထင်ရှားပါ သနည်းဟု (လျှောက်၏)။ဥပါလိ ငါးပါးသော အခြင်းအရာတို့ဖြင့် ပဝါရိတ်သင့်ခြင်းသည် ထင်ရှား၏။
အဘယ်ငါးပါးတို့နည်း။
စားဆဲသည် ထင်ရှား၏၊ ဘောဇဉ်သည် ထင်ရှား၏၊ ဟတ္ထပါသ် အတွင်း၌ တည်၏၊ ရှေးရှု ဆောင်၏၊ မြစ်ပယ်ခြင်းသည် ထင်ရှား၏။
ဥပါလိ ဤငါးပါးသော အခြင်းအရာတို့ဖြင့် ပဝါရိတ်သင့်ခြင်းသည် ထင်ရှား၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၄၂၉
။ မြတ်စွာဘုရား တရားနှင့် မလျော်သော ဝန်ခံသဖြင့် ပြုခြင်းတို့သည် အဘယ်မျှတို့ပါနည်းဟု (လျှောက်၏)။ --ဥပါလိ တရားနှင့် မလျော်သော ဝန်ခံသဖြင့် ပြုခြင်းတို့သည် ဤငါးပါးတို့တည်း။
အဘယ်ငါးပါးတို့နည်း။
ရဟန်းသည် ပါရာဇိကသို့ ရောက်၏၊ ပါရာဇိကဖြင့် စောဒနာအပ်သည်ရှိသော် သံဃာဒိသိသ်သို့ရောက်၏ဟု ဝန်ခံ၏၊ ထိုရဟန်းကို သံဃာသည် သံဃာဒိသိသ်အာပတ်ဖြင့် ဆုံးဖြတ်အံ့၊ တရားနှင့်မလျော် သော ဝန်ခံသဖြင့် ပြုခြင်းမည်၏။
ရဟန်းသည် ပါရာဇိကအာပတ်သို့ ရောက်၏၊ ပါရာဇိကအာပတ်ဖြင့် စောဒနာအပ်သည်ရှိသော်ပါစိတ်သို့။ပ။ ပါဋိဒေသနီသို့။ ဒုက္ကဋ်သို့ ရောက်၏ဟု ဝန်ခံ၏၊ ထိုရဟန်းကို သံဃာသည် ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဖြင့် ဆုံးဖြတ်အံ့၊ တရားနှင့် မလျော်သော ဝန်ခံသဖြင့် ပြုခြင်းမည်၏။
ရဟန်းသည် သံဃာဒိသိသ်သို့။ပ။ ပါစိတ်သို့။ ပါဋိဒေသနီသို့။ ဒုက္ကဋ်သို့ ရောက်၏၊ ဒုက္ကဋ်ဖြင့်စောဒနာအပ်သော် ပါရာဇိကသို့ ရောက်၏ဟု ဝန်ခံ၏၊ ထိုရဟန်းကို သံဃာသည် ပါရာဇိကအာပတ်ဖြင့်ဆုံးဖြတ်အံ့၊ တရားနှင့် မလျော်သော ဝန်ခံသဖြင့် ပြုခြင်းမည်၏။
ရဟန်းသည် ဒုက္ကဋ်သို့ ရောက်၏၊ ဒုက္ကဋ်ဖြင့် စောဒနာအပ်သော် သံဃာဒိသိသ်သို့။ပ။ ပါစိတ်သို့။ ပါဋိဒေသနီသို့ ရောက်၏ဟု ဝန်ခံ၏၊ ထိုရဟန်းကို သံဃာသည် ပါဋိဒေသနီအာပတ်ဖြင့် ဆုံးဖြတ်အံ့၊ တရားနှင့် မလျော်သော ဝန်ခံသဖြင့် ပြုခြင်းမည်၏။
ဥပါလိ တရားနှင့် မလျော်သော ဝန်ခံသဖြင့် ပြုခြင်းတို့သည် ဤငါးပါးတို့တည်း။
ဥပါလိ တရားနှင့် လျော်သော ဝန်ခံသဖြင့် ပြုခြင်းတို့သည် ဤငါးပါးတို့တည်း။
အဘယ်ငါးပါးတို့နည်း။
ရဟန်းသည် ပါရာဇိကသို့ ရောက်၏၊ ပါရာဇိကဖြင့် စောဒနာအပ်သော် ပါရာဇိကသို့ ရောက်၏ဟုဝန်ခံ၏၊ ထိုရဟန်းကို သံဃာသည် ပါရာဇိကအာပတ်ဖြင့် ဆုံးဖြတ်အံ့၊ တရားနှင့် လျော်သော ဝန်ခံသဖြင့်ပြုခြင်းမည်၏။
ရဟန်းသည် သံဃာဒိသိသ်သို့။ပ။ ပါစိတ်သို့။ ပါဋိဒေသနီသို့။ ဒုက္ကဋ်သို့ ရောက်၏၊ ဒုက္ကဋ်ဖြင့်စောဒနာအပ်သည်ရှိသော် ဒုက္ကဋ်သို့ ရောက်၏ဟု ဝန်ခံ၏၊ ထိုရဟန်းကို သံဃာသည် ဒုက္ကဋ်ဖြင့် ဆုံးဖြတ်အံ့၊ တရားနှင့် လျော်သော ဝန်ခံသဖြင့် ပြုခြင်းမည်၏။
ဥပါလိ တရားနှင့် လျော်သော ဝန်ခံသဖြင့် ပြုခြင်းတို့သည် ဤငါးပါးတို့တည်းဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၄၃၀
။ မြတ်စွာဘုရား အဘယ်အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား အခွင့်ပေးခြင်းအမှုကို ပြုစေသည်ရှိသော် အခွင့်ပေးခြင်းအမှုကို ပြုခြင်းငှါ မထိုက်ပါသနည်းဟု (လျှောက်၏)။ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား အခွင့်ပေးခြင်း အမှုကို ပြုစေသည် ရှိသော် အခွင့်ပေးခြင်းအမှုကို ပြုခြင်းငှါ မထိုက်။
အဘယ်အင်္ဂါငါးပါးတို့နှင့်နည်း။
အရှက်လည်း မရှိ၊ မိုက်လည်း မိုက်၏၊ ပကတိသော သီလလည်း မရှိ၊ သာသနာတော်မှရွေ့လျောစေလိုသည်ဖြစ်၍လည်း ဆိုတတ်၏၊ အာပတ်မှ ထစေလိုသည်ဖြစ်၍လည်း မဆိုတတ်။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား အခွင့်ပေးခြင်းအမှုကို ပြုစေသည်ရှိသော်အခွင့်ပေးခြင်းအမှုကို ပြုခြင်းငှါ မထိုက်။
ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား အခွင့်ပေးခြင်းအမှုကို ပြုစေသည်ရှိသော် အခွင့်ပေးခြင်းအမှုကို ပြုခြင်းငှါ ထိုက်၏။
အဘယ်အင်္ဂါငါးပါးတို့နှင့်နည်း။
--ရှက်လည်း ရှက်တတ်၏၊ ပညာလည်း ရှိ၏၊ ပကတိသီလလည်း ရှိ၏၊ အာပတ်မှ ထစေလိုသည်ဖြစ်၍လည်း ဆိုတတ်၏၊ သာသနာတော်မှ ရွေ့လျောစေလိုသည်ဖြစ်၍လည်း မဆိုတတ်။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား အခွင့်ပေးခြင်းအမှုကို ပြုစေသည်ရှိသော်အခွင့်ပေးခြင်းအမှုကို ပြုခြင်းငှါ ထိုက်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၄၃၁
။ မြတ်စွာဘုရား အဘယ်မျှသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းနှင့်အတူ ဝိနည်းကို မဆွေးနွေးမမေးမြန်းအပ်ပါသနည်းဟု (လျှောက်၏)။ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းနှင့်အတူ ဝိနည်းကို မဆွေးနွေး မမေးမြန်းအပ်။
အဘယ်ငါးပါးတို့နှင့်နည်း။
ဝတ္ထုကို မသိ၊ နိဒါန်းကို မသိ၊ ပညတ်ကို မသိ၊ မျက်မှောက်ပြုအပ်သော ပုဒ်ကို မသိ၊ ရှေ့နောက်စကားစပ်ကို မသိ။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းနှင့်အတူ ဝိနည်းကို မဆွေးနွေး မမေးမြန်းအပ်။
ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့်ပြည့်စုံသော ရဟန်းနှင့်အတူ ဝိနည်းကို ဆွေးနွေး မေးမြန်းအပ်၏။
အဘယ်ငါးပါးတို့နှင့်နည်း။
ဝတ္ထုကို သိ၏၊ နိဒါန်းကို သိ၏၊ ပညတ်ကို သိ၏၊ မျက်မှောက်ပြုအပ်သော ပုဒ်ကို သိ၏၊ ရှေ့နောက်စကားစပ်ကို သိ၏။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့်ပြည့်စုံသော ရဟန်းနှင့်အတူ ဝိနည်းကို ဆွေးနွေးမေးမြန်းအပ်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၄၃၂
။ မြတ်စွာဘုရား အမေးပြဿနာ မေးခြင်းတို့သည် အဘယ်မျှတို့ပါနည်းဟု (လျှောက်၏)။ဥပါလိ အမေးပြဿနာ မေးခြင်းတို့သည် ဤငါးပါးတို့တည်း။
အဘယ်ငါးပါးတို့နည်း။
နုံ့သည့်အဖြစ်ကြောင့် တွေဝေသည့်အဖြစ်ကြောင့် အမေးပြဿနာကို မေး၏။
ယုတ်ညံ့သော အလိုဆိုးရှိသည်ဖြစ်၍ အလိုဆိုးနှိပ်စက်အပ်သည်ဖြစ်၍ အမေးပြဿနာကို မေး၏။
နှိပ်စက်လိုသည်ဖြစ်၍ အမေးပြဿနာကို မေး၏။
သိလိုသည် ဖြစ်၍ အမေးပြဿနာကို မေး၏။
“ငါ၏ ပြဿနာ အမေးခံရသူသည် ကောင်းစွာ ဖြေဆိုမည်ဖြစ်မူ ကောင်း၏၊ ပြဿနာ အမေးခံရသူသည် ကောင်းစွာ ဖြေဆိုမည်မဟုတ်မူ ငါသည် ထိုသူအား ကောင်းစွာပင် ဖြေဆိုအံ့”ဟု နှလုံးသွင်းကာအမေးပြဿနာကို မေး၏။
ဥပါလိ အမေးပြဿနာ မေးခြင်းတို့သည် ဤငါးပါးတို့တည်းဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၄၃၃
။ မြတ်စွာဘုရား အရဟတ္တဖိုလ်ကို ပြောကြားခြင်းတို့သည် အဘယ်မျှတို့ပါနည်းဟု (လျှောက်၏)။ဥပါလိ အရဟတ္တဖိုလ်ကို ပြောကြားခြင်းတို့သည် ဤငါးပါးတို့တည်း။
အဘယ်ငါးပါးတို့နည်း။
နုံ့သည့်အဖြစ်ကြောင့် တွေဝေသည့်အဖြစ်ကြောင့် အရဟတ္တဖိုလ်ကို ပြောကြား၏။
ယုတ်ညံ့သော အလိုဆိုးရှိသည်ဖြစ်၍ အလိုဆိုးသည် နှိပ်စက်အပ်သည်ဖြစ်၍ အရဟတ္တဖိုလ်ကိုပြောကြား၏။
--ရူးသောကြောင့် စိတ်ပျံ့လွင့်သောကြောင့် အရဟတ္တဖိုလ်ကို ပြောကြား၏။
အထင်ကြီးခြင်းဖြင့် အရဟတ္တဖိုလ်ကို ပြောကြား၏။
ဟုတ်မှန်သော အရဟတ္တဖိုလ်ကို ပြောကြား၏။
ဥပါလိ အရဟတ္တဖိုလ်ကို ပြောကြားခြင်းတို့သည် ဤငါးပါးတို့တည်းဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၄၃၄
။ မြတ်စွာဘုရား စင်ကြယ်ခြင်း ‘ဝိသုဒ္ဓိ’ တို့သည် အဘယ်မျှတို့ပါနည်းဟု (လျှောက်၏)။ဥပါလိ စင်ကြယ်ခြင်း ‘ဝိသုဒ္ဓိ’ တို့သည် ဤငါးပါးတို့တည်း။
အဘယ်ငါးပါးတို့ပါနည်း။
နိဒါန်းကို ပြပြီး၍ အကြွင်းကို သုတသဒ္ဒါဖြင့် ကြား၏၊ ဤသည်ကား ပဌမဖြစ်သော စင်ကြယ်ခြင်းတည်း။
နိဒါန်းနှင့် ပါရာဇိကလေးပါးတို့ကို ပြပြီး၍ အကြွင်းကို သုတသဒ္ဒါဖြင့် ကြား၏၊ ဤသည်ကား နှစ်ခုမြောက် စင်ကြယ်ခြင်းတည်း။
နိဒါန်းပါရာဇိကလေးပါးနှင့် သံဃာဒိသိသ်တစ်ဆယ့်သုံးပါးတို့ကို ပြပြီး၍ အကြွင်းကို သုတသဒ္ဒါဖြင့်ကြား၏၊ ဤသည်ကား သုံးခုမြောက် စင်ကြယ်ခြင်းတည်း။
နိဒါန်း ပါရာဇိကလေးပါး သံဃာဒိသိသ်တစ်ဆယ့်သုံးပါးနှင့် အနိယတနှစ်ပါးတို့ကို ပြပြီး၍ အကြွင်း ကိုသုတသဒ္ဒါဖြင့် ကြား၏၊ ဤသည်ကား လေးခုမြောက် စင်ကြယ်ခြင်းတည်း။
အကျယ်အားဖြင့် ပြခြင်းသည်ပင်လျှင် ငါးခုမြောက် စင်ကြယ်ခြင်းတည်း။
ဥပါလိ စင်ကြယ်ခြင်း ‘ဝိသုဒ္ဓိ’ တို့သည် ဤငါးပါးတို့တည်းဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၄၃၅
။ မြတ်စွာဘုရား စားဖွယ် ‘ဘောဇဉ်’ တို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်းဟု (လျှောက်၏)။ဥပါလိ စားဖွယ် ‘ဘောဇဉ်’ တို့သည် ဤငါးပါးတို့တည်း။
အဘယ်ငါးပါးတို့နည်း။
ထမင်း၊ မုယောမုန့်၊ မုန့်လုံး၊ ငါး၊ အမဲ။
ဥပါလိ စားဖွယ် ‘ဘောဇဉ်’ တို့သည် ဤငါးပါးတို့တည်းဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
လေးခုမြောက် ဒိဋ္ဌာဝိကမ္မဝဂ် ပြီး၏။
ထိုဒိဋ္ဌာဝိကမ္မဝဂ်၏ အကျဉ်းချုပ်
ထင်စွာပြုခြင်း ပဉ္စက၊ တစ်ပါးသောအာပတ်ကို ဒေသနာကြားခြင်း ပဉ္စက၊ အကပ်ခံ ခြင်း ပဉ္စက၊ အနတိရိတ် ပဉ္စက၊ ပဝါရိတ်သင့်ခြင်း ပဉ္စက၊ ဝန်ခံသဖြင့်ပြုခြင်း ပဉ္စက၊ အခွင့်ပြုခြင်း ပဉ္စက၊ ဝိနည်းကိုဆွေးနွေးမေးမြန်းခြင်း ပဉ္စက။
အမေးပြဿနာကို မေးခြင်း ပဉ္စက၊ အရဟတ္တဖိုလ်ကို ဖြေကြားခြင်း ပဉ္စက၊ စင်ကြယ်ခြင်း ပဉ္စက၊ စားဖွယ်ဘောဇဉ် ပဉ္စက။ ဤကား အကျဉ်းချုပ် အပြီးတည်း။
--၅-အတ္တာဒါနဝဂ်
֍ ၄၃၆
။ မြတ်စွာဘုရား သူတစ်ပါးကို စောဒနာလိုသော စောဒကရဟန်းသည် မိမိသန္တာန်၌ အဘယ်မျှသော တရားတို့ကို ဆင်ခြင်၍ သူတစ်ပါးကို စောဒနာအပ်ပါသနည်းဟု (လျှောက်၏)။ဥပါလိ သူတစ်ပါးကို စောဒနာလိုသော စောဒကရဟန်းသည် မိမိသန္တာန်၌ ငါးပါးသော တရားတို့ကိုဆင်ခြင်၍ သူတစ်ပါးကို စောဒနာအပ်၏။
အဘယ်ငါးပါးတို့နည်း။
ဥပါလိ သူတစ်ပါးကို စောဒနာလိုသော စောဒကရဟန်းသည် “ (ငါသည်) စင်ကြယ်သော ကိုယ်အကျင့်ရှိသူ ဖြစ်၏လော၊ စင်ကြယ်သော အပေါက်အကြားမရှိသော (သူတစ်ပါးတို့ ပုတ်ခတ်သောအားဖြင့်) မသုံးသပ်အပ်သော ကိုယ်အကျင့်နှင့် ပြည့်စုံသူဖြစ်၏လော၊ ငါ့အား ဤတရားသည် ရှိသလော၊ သို့မဟုတ် မရှိသလော”ဟု ဆင်ခြင်အပ်၏။
ဥပါလိ ရဟန်းသည် စင်ကြယ်သော ကိုယ်အကျင့်ရှိသူ မဖြစ်အံ့၊ စင်ကြယ်သော အပေါက်အကြားမရှိသော (သူတစ်ပါးတို့ ပုတ်ခတ်သောအားဖြင့်) မသုံးသပ်အပ်သော ကိုယ်အကျင့်နှင့်ပြည့်စုံသူ မဖြစ်အံ့၊ ထိုရဟန်းအား “တိုက်တွန်းပါ၏၊ အသျှင်သည် ကိုယ်ကျင့် (တရား) ကို ကျင့်ပါဦး”ဟု ကဲ့ရဲ့ပြောဆိုတတ်သူတို့သည် ရှိတတ်ကုန်၏။
ဥပါလိ နောက်တစ်မျိုးကား သူတစ်ပါးကို စောဒနာလိုသော စောဒကရဟန်းသည် “ငါသည်စင်ကြယ်သော နှုတ်အကျင့်ရှိသူ ဖြစ်၏လော၊ စင်ကြယ်သော အပေါက်အကြားမရှိသော (သူတစ်ပါးတို့ပုတ်ခတ်သောအားဖြင့်) မသုံးသပ်အပ်သော နှုတ်အကျင့်နှင့် ပြည့်စုံသူ ဖြစ်၏လော၊ ငါ့အားဤတရားသည် ရှိသလော၊ သို့မဟုတ် မရှိသလော”ဟု ဆင်ခြင်အပ်၏။
ဥပါလိ ရဟန်းသည် စင်ကြယ်သော နှုတ်အကျင့်ရှိသူ မဖြစ်အံ့၊ စင်ကြယ်သော အပေါက်အကြားမရှိသော (သူတစ်ပါးတို့ ပုတ်ခတ်သောအားဖြင့်) မသုံးသပ်အပ်သော နှုတ်အကျင့်နှင့်ပြည့်စုံသူ မဖြစ်အံ့၊ ထိုရဟန်းအား “တိုက်တွန်းပါ၏၊ အသျှင်သည် နှုတ်အကျင့် (တရား) ကို ကျင့်ပါဦး”ဟု ကဲ့ရဲ့ပြောဆိုတတ်သူတို့သည် ရှိတတ်ကုန်၏။
ဥပါလိ နောက်တစ်မျိုးကား သူတစ်ပါးကို စောဒနာလိုသော စောဒကရဟန်းသည် “ငါ့အား သီတင်းသုံးဖော်တို့၌ ရန်ငြိုးကင်းသော မေတ္တာစိတ်သည် ရှေးရှုတည်၏လော၊ ငါ့အား ဤတရားသည်ရှိသလော၊ သို့မဟုတ် မရှိသလော”ဟု ဆင်ခြင်အပ်၏။
ဥပါလိ ရဟန်းအား သီတင်းသုံးဖော်တို့၌ ရန်ငြိုးကင်းသော မေတ္တာစိတ်သည် ရှေးရှုမတည်သည်ဖြစ်အံ့၊ ထိုရဟန်းအား “တိုက်တွန်းပါ၏၊ အသျှင်သည် သီတင်းသုံးဖော်တို့၌ မေတ္တာစိတ်ကို့ဖြစ်စေပါဦး”ဟု ကဲ့ရဲ့ပြောဆိုတတ်သူတို့သည် ရှိတတ်ကုန်၏။
ဥပါလိ နောက်တစ်မျိုးကား သူတစ်ပါးကို စောဒနာလိုသော စောဒကရဟန်းသည် “ငါသည် များသောအကြားအမြင် ရှိပါ၏လော၊ အကြားအမြင်ကို ဆောင်ပါ၏လော၊ အကြားအမြင်ကို စုဆောင်း ပါ၏လော၊ အစ၌ ကောင်းခြင်း အလယ်၌ကောင်းခြင်း အဆုံး၌ကောင်းခြင်းရှိသော အနက်, သဒ္ဒါနှင့် ပြည့်စုံသည်ဖြစ်၍ အလုံးစုံပြည့်စုံသော စင်ကြယ်သော မြတ်သောအကျင့်ကို ဟောဖော်ပြတတ်သော တရားတို့ကို များစွာ ကြားနာဖူးပါ၏လော၊ နှုတ်ဖြင့် ဆောင်ဖူးပါ၏လော၊ လေ့ကျက်ဖူးပါ၏လော၊ စိတ်ဖြင့်ဆင်ခြင်ဖူးပါ၏လော၊ ပညာဖြင့် ထိုးထွင်း၍ သိဖူးပါ၏လော၊ ငါ့အား ဤတရားသည် ရှိသလော၊ သို့မဟုတ် မရှိသလော”ဟု ဆင်ခြင်အပ်၏။
--ဥပါလိ ရဟန်းသည် များသော အကြားအမြင်ရှိသည်၊ အကြားအမြင်ကို ဆောင်သည်၊ အကြားအမြင်ကို ဆည်းပူးသည် အကယ်၍ မဖြစ်အံ့။ အကြင်တရားတို့သည် အစ၌ကောင်းခြင်း အလယ်၌ကောင်းခြင်း အဆုံး၌ ကောင်းခြင်း ရှိကုန်၏၊ အနက်, သဒ္ဒါနှင့် ပြည့်စုံကုန်၏၊ အလုံးစုံ ပြည့်စုံသောစင်ကြယ်သော မြတ်သောအကျင့်ကို ဟောဖော်ပြတတ်ကုန်၏၊ ထိုရဟန်းအား ထိုသို့သဘောရှိသောဤတရားတို့ကို များသော အကြားအမြင်ရှိကုန်သည် မဖြစ်အံ့၊ နှုတ်ဖြင့် ဆောင်အပ်ကုန်သည် လေ့ကျက်အပ်ကုန်သည် မဖြစ်ကုန်အံ့၊ စိတ်ဖြင့် ရှုဆင်ခြင်အပ် ကုန်သည် ပညာဖြင့် ထိုးထွင်း၍ သိအပ်ကုန်သည်မဖြစ်ကုန်အံ့၊ ထိုရဟန်းအား “တိုက်တွန်းပါ၏၊ အသျှင်သည် အာဂုံ (ပိဋကတ်) ကို သင်ပါဦး”ဟု ကဲ့ရဲ့ပြောဆိုသူတို့သည် ရှိတတ်ကုန်၏။
ဥပါလိ နောက်တစ်မျိုးကား သူတစ်ပါးကို စောဒနာလိုသော စောဒက ရဟန်းသည် “ငါ့အား ကောင်းစွာဝေဖန်အပ်, ကောင်းစွာ နှုတ်တက်ရ, ပါဠိ အဋ္ဌကထာအားဖြင့် ကောင်းစွာ ဆုံးဖြတ်အပ်ကုန် သည် ဖြစ်၍နှစ်ပါးသော ပါတိမောက်တို့သည် အကျယ်အားဖြင့် ကောင်းစွာ (နှုတ်၌) လာကုန်၏လော၊ ငါ့အားဤတရားသည် ရှိသလော၊ သို့မဟုတ် မရှိသလော”ဟု ဆင်ခြင်အပ်၏။
ဥပါလိ ရဟန်းအား ကောင်းစွာ ဝေဖန်အပ်, ကောင်းစွာ နှုတ်တက်ရ, ပါဠိ အဋ္ဌကထာအားဖြင့်ကောင်းစွာ ဆုံးဖြတ်အပ်ကုန်သည်ဖြစ်၍ နှစ်ပါးသော ပါတိမောက်တို့သည် အကျယ်အားဖြင့် ကောင်းစွာ (နှုတ်၌) မလာကုန်မူ၊ ငါ့သျှင် ဤသိက္ခာပုဒ်ကို မြတ်စွာဘုရားသည် အဘယ်ပြည်၌ ဟောအပ်သနည်းဟုမေးအပ်သော် ပြည့်ပြည့်စုံစုံ မဖြေနိုင်အံ့၊ ထိုရဟန်းအား “တိုက်တွန်းပါ၏၊ အသျှင်သည် ဝိနည်းကိုသင်ပါ ဦးလော”ဟု ကဲ့ရဲ့ပြောဆိုတတ်သူတို့သည် ရှိတတ်ကုန်၏။
ဥပါလိ သူတစ်ပါးကို စောဒနာလိုသော စောဒကရဟန်းသည် ဤငါးပါးသော တရားတို့ကို မိမိ သန္တာန်၌ဆင်ခြင်၍ စောဒနာအပ်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၄၃၇
။ မြတ်စွာဘုရား သူတစ်ပါးကို စောဒနာလိုသော စောဒကရဟန်းသည် အဘယ်တရားတို့ကိုမိမိသန္တာန်၌ ဖြစ်စေ၍ သူတစ်ပါးကို စောဒနာအပ်ပါသနည်းဟု (လျှောက်၏)။ဥပါလိ သူတစ်ပါးကို စောဒနာလိုသော စောဒကရဟန်းသည် ငါးပါးသော တရားတို့ကို မိမိ သန္တာန်၌ဖြစ်စေ၍ သူတစ်ပါးကို စောဒနာအပ်၏။
အဘယ်ငါးပါးတို့နည်း။
လျောက်ပတ်သော အခါ၌ ဆိုအံ့၊ မလျောက်ပတ်သော အခါ၌ မဆိုအံ့။
ဟုတ်မှန်သဖြင့် ဆိုအံ့၊ မဟုတ်မမှန်သဖြင့် မဆိုအံ့။
နူးညံ့သိမ်မွေ့သဖြင့် ဆိုအံ့၊ ကြမ်းတမ်းသဖြင့် မဆိုအံ့။
အကျိုးစီးပွါးနှင့် စပ်သဖြင့် ဆိုအံ့၊ အကျိုးစီးပွါးနှင့် မစပ်သဖြင့် မဆိုအံ့။
မေတ္တာစိတ်ရှိသည်ဖြစ်၍ ဆိုအံ့၊ ဒေါသစိတ်ရှိသည်ဖြစ်၍ မဆိုအံ့။
ဥပါလိ သူတစ်ပါးကို စောဒနာသော စောဒကရဟန်းသည် ဤငါးပါးသော တရားတို့ကို မိမိ သန္တာန်၌့ဖြစ်စေ၍ သူတစ်ပါးကို စောဒနာအပ်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၄၃၈
။ မြတ်စွာဘုရား သူတစ်ပါးကို စောဒနာလိုသော စောဒကရဟန်းသည် အဘယ်တရားတို့ကိုမိမိသန္တာန်၌ နှလုံးသွင်း၍ သူတစ်ပါးကို စောဒနာအပ်ပါသနည်းဟု (လျှောက်၏)။ --ဥပါလိ သူတစ်ပါးကို စောဒနာလိုသော စောဒကရဟန်းသည် ငါးပါးသော တရားတို့ကို မိမိ သန္တာန်၌နှလုံးသွင်း၍ သူတစ်ပါးကို စောဒနာအပ်၏။
အဘယ်ငါးပါးတို့နည်း။
သနားခြင်း၊ အစီးအပွါးကို ရှာခြင်း၊ အစီးအပွါးနှင့် ယှဉ်ခြင်း၊ အာပတ်မှ ထစေလိုခြင်း၊ ဝိနည်းကိုရှေးရှုခြင်း။
ဥပါလိ သူတစ်ပါးကို စောဒနာလိုသော စောဒကရဟန်းသည် ဤငါးပါးသော တရားတို့ကို မိမိ သန္တာန်၌နှလုံးသွင်း၍ သူတစ်ပါးကို စောဒနာအပ်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၄၃၉
။ မြတ်စွာဘုရား အဘယ်မျှသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား ခွင့်ပေးခြင်းအမှုကို ပြုစေသည်ရှိသော် ခွင့်ပေးခြင်းအမှုကို ပြုခြင်းငှါ မထိုက်ပါသနည်းဟု (လျှောက်၏)။ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား ခွင့်ပေးခြင်းအမှုကို ပြုစေသည်ရှိသော် ခွင့်ပေးခြင်းအမှုကို ပြုခြင်းငှါ မထိုက်။
အဘယ်ငါးပါးတို့နှင့်နည်း။
မစင်ကြယ်သော ကိုယ်အကျင့် ရှိ၏၊ မစင်ကြယ်သော နှုတ်အကျင့် ရှိ၏၊ မစင်ကြယ်သော အသက်မွေးခြင်း ရှိ၏၊ မိုက်၏ မလိမ္မာ၊ မေးစိစစ်အပ်သည်ရှိသော် မေးစိစစ်ခြင်းကို ပေးခြင်းငှါ မစွမ်းနိုင်။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား ခွင့်ပေးခြင်း အမှုကို ပြုစေသည်ရှိသော် ခွင့်ပေးခြင်းအမှုကို ပြုခြင်းငှါ မထိုက်။
ဥပါလိ ငါးပါးသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား ခွင့်ပေးခြင်း အမှုကို ပြုစေသည်ရှိသော်ခွင့်ပေးခြင်းအမှုကို ပြုခြင်းငှါ ထိုက်၏။
အဘယ်ငါးပါးတို့နည်း။
စင်ကြယ်သော ကိုယ်အကျင့် ရှိ၏၊ စင်ကြယ်သော နှုတ်အကျင့် ရှိ၏၊ စင်ကြယ်သော အသက် မွေးခြင်းရှိ၏၊ ပညာရှိ၏ လိမ္မာ၏၊ မေးစိစစ်အပ်သည်ရှိသော် မေးစိစစ်ခြင်းကို ပေးခြင်းငှါ စွမ်းနိုင်၏။
ဥပါလိ ဤငါးပါးသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား ခွင့်ပေးခြင်းအမှုကို ပြုစေသည်ရှိသော်ခွင့်ပေးခြင်းအမှုကို ပြုခြင်းငှါ ထိုက်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၄၄၀
။ မြတ်စွာဘုရား မိမိယူအပ်သော အဓိကရုဏ်းကို ယူခြင်းငှါ အလိုရှိသော ရဟန်းသည်အဘယ်အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော မိမိယူအပ်သော အဓိကရုဏ်းကို ယူအပ်ပါသနည်း။ဥပါလိ မိမိယူအပ်သော အဓိကရုဏ်းကို ယူခြင်းငှါ အလိုရှိသော ရဟန်းသည် ငါးပါးသော အင်္ဂါနှင့်ပြည့်စုံသော မိမိယူအပ်သော အဓိကရုဏ်းကို ယူအပ်၏။
အဘယ်ငါးပါးတို့နည်း။
ဥပါလိ မိမိယူအပ်သော အဓိကရုဏ်းကို ယူခြင်းငှါ အလိုရှိသော ရဟန်းသည် ‘ငါသည် အကြင် မိမိယူအပ်သော အဓိကရုဏ်းကို ယူခြင်းငှါ အလိုရှိ၏၊ ဤမိမိယူအပ်သော အဓိကရုဏ်းကို ယူခြင်းငှါအခါလော၊ သို့မဟုတ် အခါမဟုတ်သလော’ဟု ဆင်ခြင်အပ်၏။
ဥပါလိ ရဟန်းသည် ဆင်ခြင်သည်ရှိသော် ‘ဤမိမိယူအပ်သော အဓိကရုဏ်းကို ယူခြင်းငှါ အခါ မဟုတ်၊ အခါသည် မဖြစ်’ဟု အကယ်၍ ဤသို့ သိအံ့၊ ဥပါလိ ထိုမိမိယူအပ်သော အဓိကရုဏ်းကို မယူအပ်။
--ဥပါလိ ရဟန်းသည် ဆင်ခြင်သည်ရှိသော် ‘ဤမိမိယူအပ်သော အဓိကရုဏ်းကို ယူခြင်းငှါ အခါတည်း၊ အခါမဟုတ်သည် မဖြစ်’ဟု အကယ်၍ သိအံ့၊ ဥပါလိ ထိုရဟန်းသည် ‘ငါသည် အကြင် မိမိ ယူအပ်သောအဓိကရုဏ်းကို ယူခြင်းငှါ အလိုရှိ၏၊ ဤမိမိယူအပ်သော အဓိကရုဏ်းသည် ထင်ရှားဟုတ်မှန်လေသလော၊ သို့မဟုတ် မထင်ရှား မဟုတ်မမှန်လေသလော’ဟု အလွန် ဆင်ခြင်အပ်၏။
ဥပါလိ ရဟန်းသည် ဆင်ခြင်သည်ရှိသော် ‘ဤမိမိယူအပ်သော အဓိကရုဏ်းသည် မထင်ရှား မဟုတ်မမှန်၊ ထင်ရှားဟုတ်မှန်သည် မဖြစ်’ဟု အကယ်၍ သိအံ့၊ ဥပါလိ ထိုမိမိယူအပ်သော အဓိ ကရုဏ်းကိုမယူအပ်။
ဥပါလိ ရဟန်းသည် ဆင်ခြင်သည်ရှိသော် ‘ဤမိမိယူအပ်သော အဓိကရုဏ်းသည် ထင်ရှားဟုတ်မှန်၏၊ မထင်ရှား မဟုတ်မမှန်သည် မဖြစ်’ဟု အကယ်၍ သိအံ့၊ ဥပါလိ ထိုရဟန်းသည် ‘ငါသည်အကြင် မိမိယူအပ်သော အဓိကရုဏ်းကို ယူခြင်းငှါ အလိုရှိ၏၊ ဤမိမိယူအပ်သော အဓိကရုဏ်းသည်အကျိုးစီးပွားနှင့် စပ်လေသလော၊ သို့မဟုတ် မစပ်လေသလော’ဟု အလွန် ဆင်ခြင်အပ်၏။
ဥပါလိ ရဟန်းသည် ဆင်ခြင်သည်ရှိသော် ‘ဤမိမိယူအပ်သော အဓိကရုဏ်းသည် အကျိုးစီးပွားနှင့် မစပ်၊ အကျိုးစီးပွားနှင့် စပ်သည် မဖြစ်’ဟု အကယ်၍ သိအံ့၊ ဥပါလိ ထိုမိမိယူအပ်သော အဓိကရုဏ်းကိုမယူအပ်။
ဥပါလိ ရဟန်းသည် ဆင်ခြင်သည်ရှိသော် ‘ဤမိမိယူအပ်သော အဓိကရုဏ်းသည် အကျိုးစီးပွားနှင့်စပ်၏၊ အကျိုးစီးပွားနှင့် မစပ်သည် မဖြစ်’ဟု အကယ်၍ သိအံ့၊ ဥပါလိ ထိုရဟန်းသည် ‘ငါသည်ဤမိမိယူအပ်သော အဓိကရုဏ်းကို ယူသည်ရှိသော် တရားအားဖြင့် ဝိနည်းအားဖြင့် မြင်ဖူးကာမျှအဆွေခင်ပွန်း စားသောက်ဖက်အဆွေ ခင်ပွန်းဖြစ်ကုန်သော အပင်းအသင်း ရဟန်းတို့ကို ရအံ့လော၊ သို့မဟုတ် မရအံ့လော’ဟု အလွန်ဆင်ခြင်အပ်၏။
ဥပါလိ ရဟန်းသည် ဆင်ခြင်သည်ရှိသော် ‘ငါသည် ဤမိမိယူအပ်သော အဓိကရုဏ်းကို ယူသည် ရှိသော်တရားအားဖြင့် ဝိနည်းအားဖြင့် မြင်ဖူးကာမျှအဆွေခင်ပွန်း စားသောက်ဖက်အဆွေခင်ပွန်း ဖြစ်ကုန် သောအပင်းအသင်း ရဟန်းတို့ကို မရအံ့’ဟု အကယ်၍ သိအံ့၊ ဥပါလိ ထိုမိမိယူအပ်သော အဓိကရုဏ်း ကိုမယူအပ်။
ဥပါလိ ရဟန်းသည် ဆင်ခြင်သည်ရှိသော် ‘ငါသည် ဤမိမိယူအပ်သော အဓိကရုဏ်းကို ယူသည် ရှိသော်တရားအားဖြင့် ဝိနည်းအားဖြင့် မြင်ဖူးကာမျှအဆွေခင်ပွန်း စားသောက်ဖက်အဆွေခင်ပွန်း ဖြစ်ကုန် သောအပင်းအသင်း ရဟန်းတို့ကို ရအံ့’ဟု အကယ်၍ သိအံ့၊ ဥပါလိ ထိုရဟန်းသည် ‘ဤမိမိယူအပ်သောအဓိကရုဏ်းကို ယူသော ငါ၏ (ယူခြင်း) အကြောင်းကြောင့် သံဃာ၏ ငြင်းခုံခြင်းသည် ခိုက်ရန်ဖြစ်ခြင်းသည် ဆန့်ကျင်ခြင်းသည် အထူးထူးကို ပြောဆိုခြင်းသည် သံဃာကွဲပြားခြင်းသည် သံဃာ၏အရေးအကြောင်းသည် သံဃာ၏ပိုင်းခြားခြင်းသည် သံဃာ၏ အသီးသီးဥပုသ်စသည်ပြုခြင်းသည်ဖြစ်လတ္တံ့လော၊ သို့မဟုတ် မဖြစ်လတ္တံ့လော’ဟု အလွန် ဆင်ခြင်အပ်၏။
ဥပါလိ ရဟန်းသည် ဆင်ခြင်သည်ရှိသော် ‘ဤမိမိယူအပ်သော အဓိကရုဏ်းကို ယူသော ငါ၏ ထိုယူခြင်းအကြောင်းကြောင့် သံဃာ၏ ငြင်းခုံခြင်းသည် ခိုက်ရန်ဖြစ်ခြင်းသည် ဆန့်ကျင်ခြင်းသည် အထူး ထူးကိုပြောဆိုခြင်းသည် သံဃာကွဲပြားခြင်းသည် သံဃာ၏အရေးအကြောင်းသည် သံဃာ၏ ပိုင်းခြားခြင်း သည်သံဃာ၏ အသီးသီး ဥပုသ်စသည်ပြုခြင်းသည် ဖြစ်လတ္တံ့’ဟု အကယ်၍ သိအံ့၊ ဥပါလိ ထိုမိမိယူအပ်သော အဓိကရုဏ်းကို မယူအပ်။
ဥပါလိ ရဟန်းသည် ဆင်ခြင်သည်ရှိသော် ‘ဤမိမိယူအပ်သော အဓိကရုဏ်းကို ယူသော ငါ၏ ထိုယူခြင်းအကြောင်းကြောင့် သံဃာ၏ ငြင်းခုံခြင်းသည် ခိုက်ရန်ဖြစ်ခြင်းသည် ဆန့်ကျင်ခြင်းသည် အထူးထူးကိုပြောဆိုခြင်းသည် သံဃာကွဲပြားခြင်းသည် သံဃာ၏အရေးအကြောင်းသည် သံဃာ၏ ပိုင်းခြား ခြင်းသည်သံဃာ၏ အသီးသီး ဥပုသ်စသည်ပြုခြင်းသည် မဖြစ်လတ္တံ့’ဟု အကယ်၍ သိအံ့၊ ဥပါလိ ထိုမိမိယူအပ်သော အဓိကရုဏ်းကို ယူအပ်၏၊ ဥပါလိ ဤသို့ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော မိမိယူအပ်သောအဓိကရုဏ်းကို ယူခြင်းသည် နောင်အခါ၌လည်း နှစ်လိုဝမ်းမြောက်ခြင်းကို ပြုလတ္တံ့ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--֍ ၄၄၁
။ မြတ်စွာဘုရား အဘယ်အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် အဓိကရုဏ်းဖြစ်ကြသောရဟန်းတို့အား ကျေးဇူးများပါသနည်းဟု (လျှောက်၏)။ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် အဓိကရုဏ်းဖြစ်ကြသော ရဟန်းတို့အား ကျေးဇူးများ၏။
အဘယ်အင်္ဂါငါးပါးတို့နှင့်နည်း။
သီလရှိ၏၊ ပါတိမောက္ခသံဝရသီလကို စောင့်ရှောက်၍ နေ၏၊ အကျင့် ကျက်စားရာ အရပ်နှင့် ပြည့်စုံ၏၊ အဏုမြူမျှသော အပြစ်တို့၌ ဘေးဟု ရှုလေ့ရှိ၏၊ သိက္ခာပုဒ်တို့၌ ကောင်းစွာ ဆောက်တည်၍ကျင့်၏၊ များသော အကြားအမြင်ရှိသည် အကြားအမြင်ကို ဆောင်သည် အကြားအမြင်ကိုဆည်းပူးသည် ဖြစ်၏။ အကြင်တရားတို့သည် အစ၌ကောင်းခြင်း အလယ်၌ကောင်းခြင်းအဆုံး၌ကောင်းခြင်း ရှိကုန်၏၊ အနက်, သဒ္ဒါနှင့် ပြည့်စုံကုန်၏၊ အလုံးစုံပြည့်စုံသော စင်ကြယ်သောမြတ်သော အကျင့်ကို ဟောဖော်ပြ တတ်ကုန်၏၊ ထိုရဟန်းအား ထိုသို့သဘောရှိသော တရားတို့ကိုများသော အကြားအမြင်ရှိကုန်သည် နှုတ်ဖြင့် ဆောင်အပ်ကုန်သည် လေ့ကျင့်အပ်ကုန်သည် စိတ်ဖြင့်ရှုဆင်ခြင်အပ်ကုန်သည် ပညာဖြင့် ထိုးထွင်း၍ သိအပ်ကုန်သည် ဖြစ်ကုန်၏။
ထိုရဟန်းအား နှစ်ပါးကုန်သော ပါတိမောက်တို့သည် အကျယ်အားဖြင့် ကောင်းစွာ နှုတ်၌ လာကုန်သည် ပါဠိတော်အားဖြင့် အဋ္ဌကထာအားဖြင့် ကောင်းစွာ ဝေဖန်အပ်ကုန်သည် ကောင်းစွာ လေ့ကျက်အပ်ကုန်သည် ကောင်းစွာ ဆုံးဖြတ်နိုင်ကုန်သည် ဖြစ်ကုန်၏၊
စင်စစ် ဝိနည်း၌ တည်၏၊ တွန့်တိုခြင်း (ညည်းတွားခြင်း) မရှိ၊
(သပိတ်သင်္ကန်း စသော) အကြောင်းကြောင့် ဆန့်ကျင်ဘက်ဖြစ်သူ နှစ်ဦးတို့ကို သက်သာစေခြင်းငှါသိစေခြင်းငှါ ကြည့်စေခြင်းငှါ ရှုစေခြင်းငှါ ကြည်လင်စေခြင်းငှါ စွမ်းနိုင်၏။
ဥပါလိ ဤငါးပါးသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် အဓိကရုဏ်းဖြစ်ကြသော ရဟန်းတို့အား ကျေးဇူးများ၏။
ဥပါလိ အခြား အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည်လည်း အဓိကရုဏ်းဖြစ်ကြသော ရဟန်းတို့အား ကျေးဇူးများ၏။
အဘယ်ငါးပါးတို့နှင့်နည်း။
စင်ကြယ်သော ကိုယ်အကျင့် ရှိ၏၊ စင်ကြယ်သော နှုတ်အကျင့် ရှိ၏၊ စင်ကြယ်သော အသက်မွေး ခြင်းရှိ၏၊ ပညာရှိ၏ လိမ္မာ၏၊ မေးစိစစ်အပ်သည်ရှိသော် မေးစိစစ်ခြင်းကို ပေးခြင်းငှါ စွမ်းနိုင်၏၊
ဥပါလိ ဤငါးပါးသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် အဓိကရုဏ်းဖြစ်ကြသော ရဟန်းတို့အား ကျေးဇူးများ၏။
ဥပါလိ အခြား အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည်လည်း အဓိကရုဏ်းဖြစ်ကြသော ရဟန်းတို့အား ကျေးဇူးများ၏။
အဘယ်ငါးပါးတို့နှင့်နည်း။
--ဝတ္ထုကို သိ၏၊ နိဒါန်းကို သိ၏၊ ပညတ်ကို သိ၏၊ မျက်မှောက်ဖြစ်သော ပုဒ်ကို သိ၏၊ ရှေ့နောက်စကားအစပ်ကို သိ၏။
ဥပါလိ ဤငါးပါးသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် အဓိကရုဏ်းဖြစ်ကြသော ရဟန်းတို့အား ကျေးဇူးများ၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၄၄၂
။ မြတ်စွာဘုရား အဘယ်အင်္ဂါနှင့်ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် မမေးမစိစစ်အပ်ပါသနည်းဟု (လျှောက်၏)။ဥပါလိ ငါးပါးသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် မမေးမစိစစ်အပ်။
အဘယ်အင်္ဂါငါးပါးတို့နှင့်နည်း။
သုတ်ကို မသိ၊ သုတ်အား အလျော်ကို မသိ၊ ဝိနည်းကို မသိ၊ ဝိနည်းအား အလျော်ကို မသိ၊ အကြောင်းဟုတ်သည် မဟုတ်သည်၌ မလိမ္မာ။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် မမေးမစိစစ်အပ်။
ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် မေးစိစစ်အပ်၏။
အဘယ်အင်္ဂါငါးပါးတို့နှင့်နည်း။
သုတ်ကို သိ၏၊ သုတ်အားအလျော်ကို သိ၏၊ ဝိနည်းကို သိ၏၊ ဝိနည်းအားအလျော်ကို သိ၏၊ အကြောင်းဟုတ်သည် မဟုတ်သည်၌လည်း လိမ္မာ၏။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် မေးစိစစ်အပ်၏။
ဥပါလိ အခြား အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည်လည်း မမေးမစိစစ်အပ်။
အဘယ်အင်္ဂါငါးပါးတို့နှင့်နည်း။
တရားကို မသိ၊ တရားအားအလျော်ကို မသိ၊ ဝိနည်းကို မသိ၊ ဝိနည်းအားအလျော်ကို မသိ၊ ရှေ့နောက်စကား၌လည်း မလိမ္မာ။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် မမေးမစိစစ်အပ်။
ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် မေးစိစစ်အပ်၏။
အဘယ်အင်္ဂါငါးပါးတို့နှင့်နည်း။
တရားကို သိ၏၊ တရားအားအလျော်ကို သိ၏၊ ဝိနည်းကို သိ၏၊ ဝိနည်းအားအလျော်ကို သိ၏၊ ရှေ့နောက် စကား၌လည်း လိမ္မာ၏။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် မေးစိစစ်အပ်၏။
ဥပါလိ အခြား အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည်လည်း မမေးမစိစစ်အပ်။
အဘယ်အင်္ဂါငါးပါးတို့နှင့်နည်း။
ဝတ္ထုကို မသိ၊ နိဒါန်းကို မသိ၊ ပညတ်ကို မသိ၊ မျက်မှောက်ပြုအပ်သော ပုဒ်ကို မသိ၊ ရှေ့နောက်စကားစပ်ကို မသိ။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် မမေးမစိစစ်အပ်။
ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် မေးစိစစ်အပ်၏။
အဘယ်အင်္ဂါငါးပါးတို့နှင့်နည်း။
--ဝတ္ထုကို သိ၏၊ နိဒါန်းကို သိ၏၊ ပညတ်ကို သိ၏၊ မျက်မှောက်ပြုအပ်သော ပုဒ်ကို သိ၏၊ ရှေ့နောက်စကားစပ်ကို သိ၏။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် မေးစိစစ်အပ်၏။
ဥပါလိ အခြား အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည်လည်း မမေးမစိစစ်အပ်။
အဘယ်အင်္ဂါငါးပါးတို့နှင့်နည်း။
အာပတ်ကို မသိ၊ အာပတ်၏ ဖြစ်ကြောင်း'သမုဋ္ဌာန်'ကို မသိ၊ အာပတ်၏ ပယောဂကို မသိ၊ အာပတ်၏ငြိမ်းခြင်းကို မသိ၊ အာပတ်အဆုံးအဖြတ်၌ မလိမ္မာ။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် မမေးမစိစစ်အပ်။
ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် မေးစိစစ်အပ်၏။
အဘယ်အင်္ဂါငါးပါးတို့နှင့်နည်း။
အာပတ်ကို သိ၏၊ အာပတ်၏ ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်’ ကို သိ၏၊ အာပတ်၏ ပယောဂကို သိ၏၊ အာပတ်၏ ငြိမ်းခြင်းကို သိ၏၊ အာပတ်အဆုံးအဖြတ်၌ လိမ္မာ၏။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် မေးစိစစ်အပ်၏။
ဥပါလိ အခြားအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည်လည်း မမေးမစိစစ်အပ်။
အဘယ်အင်္ဂါငါးပါးတို့နှင့်နည်း။
အဓိကရုဏ်းကို မသိ၊ အဓိကရုဏ်း၏ ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်’ ကို မသိ၊ အဓိကရုဏ်း၏ ပယောဂကို မသိ၊ အဓိကရုဏ်း၏ ငြိမ်းခြင်းကို မသိ၊ အဓိကရုဏ်း၏ အဆုံးအဖြတ်၌ မလိမ္မာ။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် မမေးမစိစစ်အပ်။
ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် မေးစိစစ်အပ်၏။
အဘယ်အင်္ဂါငါးပါးတို့နှင့်နည်း။
အဓိကရုဏ်းကို သိ၏၊ အဓိကရုဏ်း၏ ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်’ ကို သိ၏၊ အဓိကရုဏ်း၏ ပယောဂကိုသိ၏၊ အဓိကရုဏ်း၏ ငြိမ်းခြင်းကို သိ၏၊ အဓိကရုဏ်း၏ အဆုံးအဖြတ်၌ လိမ္မာ ၏။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် မေးစိစစ်အပ်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ငါးခုမြောက် အတ္တာဒါနဝဂ် ပြီး၏။
ထိုအတ္တာဒါနဝဂ်၏ အကျဉ်းချုပ်
စင်ကြယ်ခြင်း ပဉ္စက၊ ကာလ ပဉ္စက၊ သနားခြင်း ပဉ္စက၊ ခွင့်ပေးမှုပြုခြင်း ပဉ္စက၊ မိမိယူအပ်သောအဓိကရုဏ်း ပဉ္စက၊ အဓိကရုဏ်းဖြစ်သော ပဉ္စက၊ တစ်ပါးလည်း ဖြစ်သော အဓိကရုဏ်းဖြစ်သော ပဉ္စက၊ ဝတ္ထုကို မသိပဉ္စက၊ သုတ်ကို မသိပဉ္စက၊ တရားကို မသိပဉ္စက၊ တစ်ဖန် ဝတ္ထုကို မသိပဉ္စက၊ အာပတ်ကိုမသိပဉ္စက၊ အဓိကရုဏ်းကို မသိပဉ္စက။ ဤကား အကျဉ်းချုပ် အပြီးတည်း။
--၆-ဓုတင်္ဂဝဂ်
֍ ၄၄၃
။ မြတ်စွာဘုရား အရညကင်ဓူတင်ဆောင် ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် အဘယ်မျှတို့ပါနည်းဟု (လျှောက်၏)။ဥပါလိ အရညကင်ဓူတင်ဆောင် ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် ဤငါးပါးတို့တည်း။
အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ- ပညာနုံ့သည်၏ အဖြစ်ကြောင့် မိုက်မဲတွေဝေသည်၏ အဖြစ်ကြောင့် တော၌ နေ၏။
ယုတ်မာသော အလိုရှိသည်ဖြစ်၍ အလိုဆိုး နှိပ်စက်အပ်သည်ဖြစ်၍ တော၌ နေ၏။
ရူးသောကြောင့် စိတ်ပျံ့လွင့်သောကြောင့် တော၌ နေ၏။
“မြတ်စွာဘုရားတို့သည်လည်းကောင်း၊ မြတ်စွာဘုရား တပည့်သားတို့သည်လည်းကောင်း ချီးမွမ်းအပ်၏”ဟု (နှလုံးသွင်း၍) တော၌ နေ၏။
စင်စစ်မှာမူ အလိုနည်းသည်ကိုသာ မှီ၍ ရောင့်ရဲသည်ကိုသာ မှီ၍ ခေါင်းပါးသည်ကိုသာ မှီ၍ (ကာယစိတ္တ ဥပဓိတို့၏) ဆိတ်ငြိမ်ခြင်းကိုသာ မှီ၍ ဤကောင်းသော အကျင့်ဖြင့် အလိုရှိသော တောနေ ပုဂ္ဂိုလ်၏အဖြစ်ကိုသာ မှီ၍ တော၌ နေ၏။
ဥပါလိ အရညကင်ဓူတင်ဆောင် ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် ဤငါးပါးတို့တည်းဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
မြတ်စွာဘုရား ပိဏ္ဍပါတ်ဓူတင်ဆောင် ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း။ပ။
မြတ်စွာဘုရား ပံသုကူဓူတင်ဆောင် ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း။ပ။
မြတ်စွာဘုရား ရုက္ခမူဓူတင်ဆောင် ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း။ပ။
မြတ်စွာဘုရား သုသာန်ဓူတင်ဆောင် ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း။ပ။
မြတ်စွာဘုရား အဗ္ဘောကာသိကဓူတင်ဆောင် ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း။ပ။
မြတ်စွာဘုရား တိစီဝရိက်ဓူတင်ဆောင် ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း။ပ။
မြတ်စွာဘုရား သပဒါနစာရိကဓူတင်ဆောင် ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း။ပ။
မြတ်စွာဘုရား နေသဇ္ဇိကဓူတင်ဆောင် ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း။ပ။
မြတ်စွာဘုရား ယထာသန္ထတိဓူတင်ဆောင် ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း။ပ။
မြတ်စွာဘုရား ဧကာသနိက်ဓူတင်ဆောင် ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း။ပ။
မြတ်စွာဘုရား ခလုပစ္ဆာဘတ္တိကဓူတင်ဆောင် ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း။ပ။
မြတ်စွာဘုရား ပတ္တပိုဏ်ဓူတင်ဆောင် ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်းဟု (လျှောက်၏)။
ဥပါလိ ပတ္တပိုဏ်ဓူတင်ဆောင် ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် ဤငါးပါးတို့တည်း။
အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ- ပညာနုံ့သည်၏ အဖြစ်ကြောင့် မိုက်မဲတွေဝေသည်၏ အဖြစ်ကြောင့် ပတ္တပိုဏ်ဓူတင်ဆောက်တည်၏။
--ယုတ်မာသော အလိုရှိသည်ဖြစ်၍ အလိုဆိုးနှိပ်စက်အပ်သည်ဖြစ်၍ ပတ္တပိုဏ်ဓူတင်ဆောက်တည်၏။
ရူးသောကြောင့် စိတ်ပျံ့လွင့်သောကြောင့် ပတ္တပိုဏ်ဓူတင်ဆောက်တည်၏။
“မြတ်စွာဘုရားတို့သည်လည်းကောင်း၊ မြတ်စွာဘုရား တပည့်သားတို့သည်လည်းကောင်း ချီးမွမ်းအပ်၏”ဟု (နှလုံးသွင်း၍) ပတ္တပိုဏ်ဓူတင်ဆောက်တည်၏။
စင်စစ်မှာမူ အလိုနည်းသည်ကိုသာ မှီ၍ ရောင့်ရဲသည်ကိုသာ မှီ၍ ခေါင်းပါးသည်ကိုသာ မှီ၍ (ကာယ စိတ္တ ဥပဓိတို့၏) ဆိတ်ငြိမ်ခြင်းကိုသာ မှီ၍ ဤကောင်းသော အကျင့်ဖြင့် အလိုရှိသော ပတ္တပိုဏ်ဓူတင်ဆောင် ပုဂ္ဂိုလ်၏ အဖြစ်ကိုသာ မှီ၍ ပတ္တပိုဏ်ဓူတင်ဆောက်တည်၏။
ဥပါလိ ပတ္တပိုဏ်ဓူတင်ဆောင် ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် ဤငါးပါးတို့တည်းဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ခြောက်ခုမြောက် ဓုတင်္ဂဝဂ် ပြီး၏။
ထိုဓုတင်္ဂဝဂ်၏ အကျဉ်းချုပ်
အရညကင်ဓူတင်၊ ပိဏ္ဍပါတ်ဓူတင်၊ ပံသုကူဓူတင်၊ ရုက္ခမူဓူတင်၊ ငါးခုမြောက် သုသာန် ဓူတင်၊ လွင်တီးခေါင်၌ ဆောက်တည်သော (အဗ္ဘောကာသိက) ဓူတင်၊ တိစီဝရိက်ဓူတင်၊ အိမ်စဉ်ဆွမ်းခံသော (သပဒါနစာရိက) ဓူတင်၊ ထိုင်နေခြင်းကို ဆောက်တည်သော (နိသဇ်) ဓူတင်၊ ယထာသန္ထတိဓူတင်၊ တစ်နေရာတည်းသာ စားသောက်သော (ဧကာသနိက်) ဓူတင်၊ ခလုပစ္ဆာဘတ္တိကဓူတင်၊ ပတ္တပိုဏ်ဓူတင်။ ဤကား အကျဉ်းချုပ်အပြီးတည်း။
--၇-မုသာဝါဒဝဂ်
֍ ၄၄၄
။ မြတ်စွာဘုရား မဟုတ်မမှန်ပြောခြင်း ‘မုသာဝါဒ’ တို့သည် အဘယ်မျှတို့ပါနည်းဟု (လျှောက်၏)။ဥပါလိ မဟုတ်မမှန်ပြောခြင်း ‘မုသာဝါဒ’ တို့သည် ဤငါးပါးတို့တည်း။
အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ-
ပါရာဇိကသို့ ရောက်ကြောင်း မုသာဝါဒသည် ရှိ၏။
သံဃာဒိသိသ်သို့ ရောက်ကြောင်း မုသာဝါဒသည် ရှိ၏။
ထုလ္လစ္စဉ်းသို့ ရောက်ကြောင်း မုသာဝါဒသည် ရှိ၏။
ပါစိတ်သို့ ရောက်ကြောင်း မုသာဝါဒသည် ရှိ၏။
ဒုက္ကဋ်သို့ ရောက်ကြောင်း မုသာဝါဒသည် ရှိ၏။
ဥပါလိ မဟုတ်မမှန်ပြောခြင်း ‘မုသာဝါဒ’ တို့သည် ဤငါးပါးတို့တည်းဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၄၄၅
။ မြတ်စွာဘုရား သံဃာ့အလယ်၌ ဥပုသ်ကိုလည်းကောင်း၊ ပဝါရဏာကိုလည်းကောင်းတန့်ထားသော အဘယ်မျှသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား “ရဟန်း မသင့်၊ မျက်ကွယ်မျက်မှောက် ငြင်းခုံလျက် ဆန့်ကျင်ဘက်ပြောကြား စကားမများလင့်”ဟု နှိမ်နင်း၍ သံဃာသည်ဥပုသ်ကို လည်းကောင်း၊ ပဝါရဏာကိုလည်းကောင်း ပြုအပ်ပါသနည်းဟု (လျှောက်၏)။ဥပါလိ သံဃာ့အလယ်၌ ဥပုသ်ကိုလည်းကောင်း၊ ပဝါရဏာကိုလည်းကောင်း တန့်ထားသော ငါးပါးသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား “ရဟန်း မသင့်၊ မျက်ကွယ် မျက်မှောက် ငြင်းခုံလျက် ဆန့်ကျင်ဘက် ပြောကြား စကားမများလင့်”ဟု နှိမ်နင်း၍ သံဃာသည် ဥပုသ်ကိုလည်းကောင်း၊ ပဝါရဏာကိုလည်းကောင်း ပြုအပ်၏။
အဘယ်ငါးပါးတို့နှင့်နည်းဟူမူ-
အရှက်လည်း မရှိ၊ မိုက်လည်း မိုက်၏၊ ပကတိသော သီလလည်း မရှိ၊ (သာသနာမှ) ရွေ့လျောစေလိုသည် ဖြစ်၍ ဆိုတတ်၏၊ (အာပတ်မှ) ထစေလိုသည် ဖြစ်၍ မဆိုတတ်။
ဥပါလိ သံဃာ့အလယ်၌ ဥပုသ်ကိုလည်းကောင်း၊ ပဝါရဏာကိုလည်းကောင်း တန့်ထားသောဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား “ရဟန်း မသင့်၊ မျက်ကွယ် မျက်မှောက် ငြင်းခုံလျက်ဆန့်ကျင်ဘက် ပြောကြား စကားမများလင့်”ဟု နှိမ်နင်း၍ သံဃာသည် ဥပုသ်ကိုလည်းကောင်း၊ ပဝါရဏာ ကိုလည်းကောင်း ပြုအပ်၏။
ဥပါလိ သံဃာ့အလယ်၌ ဥပုသ်ကိုလည်းကောင်း၊ ပဝါရဏာကိုလည်းကောင်း တန့်ထားသော အခြားအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအားလည်း “ရဟန်း မသင့်၊ မျက်ကွယ် မျက်မှောက် ငြင်းခုံလျက်ဆန့်ကျင်ဘက် ပြောကြား စကားမများလင့်”ဟု နှိမ်နင်း၍ သံဃာသည် ဥပုသ်ကိုလည်းကောင်း၊ ပဝါရဏာကိုလည်းကောင်း ပြုအပ်၏။
--အဘယ်ငါးပါးတို့နှင့်နည်းဟူမူ- မစင်ကြယ်သော ကိုယ်အကျင့်ရှိ၏၊ မစင်ကြယ်သော နှုတ်အကျင့်ရှိ၏၊ မစင်ကြယ်သော အသက်မွေးခြင်း ရှိ၏၊ မိုက်၏ မလိမ္မာ၊ ငြင်းခုံခြင်းကို ပြုတတ်, ခိုက်ရန်ကို ပြုတတ်၏။
ဥပါလိ သံဃာ့အလယ်၌ ဥပုသ်ကိုလည်းကောင်း၊ ပဝါရဏာကိုလည်းကောင်း တန့်ထားသောဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား “ရဟန်း မသင့်၊ မျက်ကွယ် မျက်မှောက် ငြင်းခုံလျက်ဆန့်ကျင်ဘက် ပြောကြား စကားမများလင့်”ဟု နှိမ်နင်း၍ သံဃာသည် ဥပုသ်ကိုလည်းကောင်း၊ ပဝါရဏာကိုလည်းကောင်း ပြုအပ်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၄၄၆
။ မြတ်စွာဘုရား အဘယ်မျှသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား မေးစိစစ်ခြင်းကိုမပေးအပ်ပါသနည်းဟု (လျှောက်၏)။ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား မေးစိစစ်ခြင်းကို မပေးအပ်။
အဘယ်ငါးပါးတို့နှင့်နည်းဟူမူ-
အာပတ်ဟုတ်သည် မဟုတ်သည်ကို မသိ၊ ပေါ့သော အာပတ် လေးသော အာပတ်ကို မသိ၊ အကြွင်းရှိသော အာပတ် အကြွင်းမရှိသော အာပတ်ကို မသိ၊ ရုန့်ရင်းကြမ်းတမ်းသော အာပတ် မရုန့်ရင်းမကြမ်းတမ်းသော အာပတ်ကို မသိ၊ ကုစား၍ ရသော အာပတ် ကုစား၍ မရသော အာပတ်ကို မသိ။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား မေးစိစစ်ခြင်းကို မပေးအပ်။
ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား မေးစိစစ်ခြင်းကို ပေးအပ်၏။
အဘယ်အင်္ဂါငါးပါးတို့နှင့်နည်းဟူမူ-
အာပတ်ဟုတ်သည် မဟုတ်သည်ကို သိ၏၊ ပေါ့သော အာပတ် လေးသော အာပတ်ကို သိ၏၊ အကြွင်းရှိသော အာပတ် အကြွင်းမရှိသော အာပတ်ကို သိ၏၊ ရုန့်ရင်းကြမ်းတမ်းသော အာပတ်မရုန့်ရင်း မကြမ်းတမ်းသော အာပတ်ကို သိ၏၊ ကုစား၍ ရသော အာပတ် ကုစား၍ မရသောအာပတ်ကို သိ၏။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား မေးစိစစ်ခြင်းကို ပေးအပ်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၄၄၇
။ မြတ်စွာဘုရား အဘယ်မျှသော အခြင်းအရာတို့ဖြင့် ရဟန်းသည် အာပတ်သို့ ရောက်ပါသနည်းဟု (လျှောက်၏)။ဥပါလိ ငါးပါးသော အခြင်းအရာတို့ဖြင့် ရဟန်းသည် အာပတ်သို့ ရောက်၏။
အဘယ်ငါးပါးတို့နှင့်နည်းဟူမူ-
အရှက်မရှိခြင်း၊ မသိခြင်း၊ တွေးတောမှု ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ နှိပ်စက်ခြင်း၊ မအပ်သည်၌ အပ်၏ဟုအမှတ်ရှိခြင်း၊ အပ်သည်၌ မအပ်ဟု အမှတ်ရှိခြင်း။
ဥပါလိ ဤငါးပါးသော အခြင်းအရာတို့ဖြင့် ရဟန်းသည် အာပတ်သို့ ရောက်၏။
ဥပါလိ အခြား ငါးပါးသော အခြင်းအရာတို့ဖြင့်လည်း ရဟန်းသည် အာပတ်သို့ ရောက်၏။
အဘယ်ငါးပါးတို့နှင့်နည်းဟူမူ-
(ဝိနည်းဓိုရ်ကို) မတွေ့ (မမြင်) သဖြင့်၊ (အပ် မအပ်ကို) မကြားဖူးသဖြင့်၊ အိပ်ပျော်သည်၏ အဖြစ်ဖြင့်ထိုသို့ မအပ်သည်၌ အပ်၏ဟု အမှတ်ရှိသဖြင့်၊ သတိမေ့လျော့ခြင်းဖြင့်။
ဥပါလိ ဤငါးပါးသော အခြင်းအရာတို့ဖြင့် ရဟန်းသည် အာပတ်သို့ ရောက်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၄၄၈
။ မြတ်စွာဘုရား ရန်တို့သည် အဘယ်မျှတို့ပါနည်းဟု (လျှောက်၏)။ --ဥပါလိ ရန်တို့သည် ဤငါးပါးတို့တည်း။
အဘယ်ငါးပါးတို့နှင့်နည်းဟူမူ- သူ့အသက်သတ်ခြင်း၊ မပေးသည်ကို ယူခြင်း၊ ကာမတို့၌ အမှားကျင့်ခြင်း၊ မဟုတ်မမှန်ပြောခြင်း၊ ယစ်မူးကြောင်းဖြစ်သော သေအရက်သောက်ခြင်း။
ဥပါလိ ရန်တို့သည် ဤငါးပါးတို့တည်းဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
မြတ်စွာဘုရား ကြဉ်ရှောင်ခြင်းတို့သည် အဘယ်မျှတို့ပါနည်းဟု (လျှောက်၏)။
ဥပါလိ ကြဉ်ရှောင်ခြင်းတို့သည် ဤငါးပါးတို့တည်း။
အဘယ်ငါးပါးတို့နှင့်နည်းဟူမူ- သူ့အသက်သတ်ခြင်းမှ ကြဉ်ရှောင်ခြင်း၊ မပေးသည်ကို ယူခြင်းမှ ကြဉ်ရှောင်ခြင်း၊ ကာမတို့၌အမှားကျင့်ခြင်းမှ ကြဉ်ရှောင်ခြင်း၊ မဟုတ်မမှန်ပြောခြင်းမှ ကြဉ်ရှောင်ခြင်း၊ ယစ်မူးကြောင်းဖြစ်သောသေအရက်သောက်ခြင်းမှ ကြဉ်ရှောင်ခြင်း။
ဥပါလိ ကြဉ်ရှောင်ခြင်းတို့သည် ဤငါးပါးတို့တည်းဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၄၄၉
။ မြတ်စွာဘုရား ပျက်စီးခြင်းတို့သည် အဘယ်မျှတို့ပါနည်းဟု (လျှောက်၏)။ဥပါလိ ပျက်စီးခြင်းတို့သည် ဤငါးပါးတို့တည်း။
အဘယ်ငါးပါးတို့နှင့်နည်းဟူမူ- ဆွေမျိုးပျက်စီးခြင်း၊ စည်းစိမ်ပျက်စီးခြင်း၊ အနာရောဂါ (နှိပ်စက်၍) ပျက်စီးခြင်း၊ သီလပျက်စီးခြင်း၊ အယူပျက်စီးခြင်း။
ဥပါလိ ပျက်စီးခြင်းတို့သည် ဤငါးပါးတို့တည်းဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
မြတ်စွာဘုရား ပြည့်စုံခြင်းတို့သည် အဘယ်မျှတို့ပါနည်းဟု (လျှောက်၏)။
ဥပါလိ ပြည့်စုံခြင်းတို့သည် ဤငါးပါးတို့တည်း။
အဘယ်ငါးပါးတို့နှင့်နည်းဟူမူ-
ဆွေမျိုးပြည့်စုံခြင်း၊ စည်းစိမ်ပြည့်စုံခြင်း၊ ရောဂါကင်းခြင်း၏ ပြည့်စုံခြင်း၊ သီလပြည့်စုံခြင်း၊ အယူပြည့်စုံခြင်း။
ဥပါလိ ပြည့်စုံခြင်းတို့သည် ဤငါးပါးတို့တည်းဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ခုနစ်ခုမြောက် မုသာဝါဒဝဂ် ပြီး၏။
ထိုမုသာဝါဒဝဂ်၏ အကျဉ်းချုပ်
မုသားပြောခြင်း ပဉ္စက၊ နှိမ်နင်း၍ ဥပုသ်ပြုခြင်း ပဉ္စက၊ တစ်ပါးလည်းဖြစ်သော နှိမ်နင်း၍ ဥပုသ်ပြုခြင်းပဉ္စက၊ မေးစိစစ်ခြင်း ပဉ္စက၊ အာပတ်သို့ရောက်ခြင်း ပဉ္စက၊ တစ်ပါးလည်းဖြစ်သော အာပတ်သို့ရောက်ခြင်း ပဉ္စက၊ ရန်ငါးပါး ပဉ္စက၊ ကြဉ်ရှောင် ခြင်း ပဉ္စက၊ ပျက်စီးခြင်း ပဉ္စက၊ ပြည့်စုံခြင်း ပဉ္စက။ ခုနစ်ခုမြောက် မုသာဝါဒဝဂ် အရေအတွက်တည်း။ ဤကား အကျဉ်းချုပ် အပြီးတည်း။
--၈-ဘိက္ခုနောဝါဒဝဂ်
֍ ၄၅၀
။ မြတ်စွာဘုရား အဘယ်အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား ဘိက္ခုနီသံဃာသည်သာ ကံပြုအပ်ပါသနည်းဟု (လျှောက်၏)။ဥပါလိ ငါးပါးသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား ဘိက္ခုနီသံဃာသည်သာ ကံပြုအပ်၏၊ ထိုရဟန်းကို ဘိက္ခုနီမသံဃာသည် ရှိမခိုးအပ်။
အဘယ်ငါးပါးတို့နှင့်နည်းဟူမူ- ရဟန်းမိန်းမတို့အား ကိုယ်ကို ဖွင့်လှစ်၍ ပြ၏၊ ပေါင်ကို ပြ၏၊ အင်္ဂါဇာတ်ကို ပြ၏၊ ပခုံးစွန်းနှစ်ဖက်တို့ကို ပြ၏၊ ယုတ်ယုတ်မာမာ ပြက်ရယ်ပြောဆို၏ လူတို့ကို (မေထုန်မှီဝဲစိမ့်သောငှါ) ယှဉ်စေ၏။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား ဘိက္ခုနီသံဃာသည်သာ ကံပြုအပ်၏၊ ထိုရဟန်း ကိုဘိက္ခုနီသံဃာသည် ရှိမခိုးအပ်။
ဥပါလိ အခြားငါးပါးသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအားလည်း ဘိက္ခုနီသံဃာသည်သာ ကံပြုအပ်၏၊ ထိုရဟန်းကို ဘိက္ခုနီသံဃာသည် ရှိမခိုးအပ်။
အဘယ်ငါးပါးတို့နှင့်နည်းဟူမူ- ရဟန်းမိန်းမတို့အား လာဘ်မရစေခြင်းငှါ လုံ့လပြု၏၊ ရဟန်းမိန်းမတို့အား အကျိုးမဲ့စေခြင်းငှါလုံ့လပြု၏၊ ရဟန်းမိန်းမတို့အား နေရာမရစေခြင်းငှါ လုံ့လပြု၏၊ ရဟန်းမိန်းမတို့ကို ဆဲရေးတတ်ရေရွတ်တတ်၏၊ ရဟန်းယောက်ျားတို့ကို ရဟန်းမိန်းမတို့နှင့် ကွဲပြားစေ၏။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား ဘိက္ခုနီသံဃာသည်သာ ကံပြုအပ်၏၊ ထိုရဟန်း ကိုဘိက္ခုနီသံဃာသည် ရှိမခိုးအပ်။
ဥပါလိ အခြားငါးပါးသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအားလည်း ဘိက္ခုနီသံဃာသည်သာ ကံပြုအပ်၏၊ ထိုရဟန်းကို ဘိက္ခုနီသံဃာသည် ရှိမခိုးအပ်။
အဘယ်ငါးပါးတို့နှင့်နည်းဟူမူ- ရဟန်းမိန်းမတို့အား လာဘ်မရစေခြင်းငှါ လုံ့လပြု၏၊ ရဟန်းမိန်းမတို့အား အကျိုးမဲ့စေခြင်းငှါလုံ့လပြု၏၊ ရဟန်းမိန်းမတို့အား နေရာမရစေခြင်းငှါ လုံ့လပြု၏၊ ရဟန်းမိန်းမတို့ကို ဆဲရေးတတ်ရေရွတ်တတ်၏၊ ရဟန်းယောက်ျားတို့ကို ရဟန်းမိန်းမတို့နှင့် ယှဉ်စေ၏။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား ဘိက္ခုနီသံဃာသည်သာ ကံပြုအပ်၏၊ ထိုရဟန်း ကိုဘိက္ခုနီသံဃာသည် ရှိမခိုးအပ်ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၄၅၁
။ မြတ်စွာဘုရား အဘယ်အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းမိန်းမအား ကံပြုအပ်ပါသနည်းဟု (လျှောက်၏)။ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းမိန်းမအား ကံပြုအပ်၏၊
အဘယ်ငါးပါးတို့နှင့်နည်းဟူမူ- ရဟန်းယောက်ျားတို့အား ကိုယ်ကို ဖွင့်လှစ်၍ ပြ၏၊ ပေါင်ကို ပြ၏၊ အင်္ဂါဇာတ်ကို ပြ၏၊ ပခုံးစွန်းနှစ်ဖက်တို့ကို ပြ၏၊ ယုတ်ယုတ်မာမာ ပြက်ရယ်ပြောဆို၏ လူတို့ကို (မေထုန်မှီဝဲစိမ့်သောငှါ) ယှဉ်စေ၏။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းမိန်းမအား ကံပြုအပ်၏။
ဥပါလိ အခြားအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းမိန်းမအားလည်း ကံပြုအပ်၏။
--အဘယ်ငါးပါးတို့နှင့်နည်းဟူမူ- ရဟန်းယောက်ျားတို့အား လာဘ်မရစေခြင်းငှါ လုံ့လပြု၏၊ ရဟန်းယောက်ျားတို့အား အကျိုးမဲ့စေခြင်းငှါ လုံ့လပြု၏၊ ရဟန်းယောက်ျားတို့အား နေရာမရစေခြင်းငှါ လုံ့လပြု၏၊ ရဟန်းယောက်ျားတို့ကို ဆဲရေးတတ် ရေရွတ်တတ်၏၊ ရဟန်းမိန်းမတို့ကို ရဟန်းယောက်ျားတို့နှင့်ကွဲပြားစေ၏။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းမိန်းမအား ကံပြုအပ်၏။
ဥပါလိ အခြား ငါးပါးသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းမိန်းမအားလည်း ကံပြုအပ်၏။
အဘယ်ငါးပါးတို့နှင့်နည်းဟူမူ- ရဟန်းယောက်ျားတို့အား လာဘ်မရစေခြင်းငှါ လုံ့လပြု၏၊ ရဟန်းယောက်ျားတို့အား အကျိုးမဲ့စေခြင်းငှါ လုံ့လပြု၏၊ ရဟန်းယောက်ျားတို့အား နေရာမရစေခြင်းငှါ လုံ့လပြု၏၊ ရဟန်းယောက်ျားတို့ကို ဆဲရေးတတ် ရေရွတ်တတ်၏၊ ရဟန်းမိန်းမတို့ကို ရဟန်းယောက်ျားတို့နှင့်ယှဉ်စေ၏။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းမိန်းမအား ကံပြုအပ်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၄၅၂
။ မြတ်စွာဘုရား အဘယ်အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် ရဟန်းမိန်းမတို့အား ဆုံးမခြင်းကို မတန့်ထားအပ်ပါသနည်းဟု (လျှောက်၏)။ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် ရဟန်းမိန်းမတို့အား ဆုံးမခြင်းကို မတန့်ထား အပ်။
အဘယ်အင်္ဂါငါးပါးနှင့်တို့နည်းဟူမူ-
အရှက်လည်း မရှိ၊ မိုက်လည်း မိုက်၏၊ ပကတိသီလလည်း မရှိ၊ (သာသနာမှ) ရွေ့လျောစေလိုသည်ဖြစ်၍ ဆိုတတ်၏၊ (အာပတ်မှ) ထစေလိုသည်ဖြစ်၍ မဆိုတတ်။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် ရဟန်းမိန်းမတို့အား ဆုံးမခြင်းကို မတန့်ထားအပ်။
ဥပါလိ အခြား ငါးပါးသော အဂ ၤါနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည်လည်း ရဟန်းမိန်းမတို့အား ဆုံးမခြင်းကို မတန့်ထားအပ်။
အဘယ်ငါးပါးတို့နှင့်နည်းဟူမူ- မစင်ကြယ်သော ကိုယ်အကျင့် ရှိ၏၊ မစင်ကြယ်သော နှုတ်အကျင့် ရှိ၏၊ မစင်ကြယ်သော အသက်မွေးခြင်း ရှိ၏၊ မိုက်၏ မလိမ္မာ၊ မေးစိစစ်အပ်သည်ရှိသော် မေးစိစစ်ခြင်းကို ပေးခြင်းငှါ မစွမ်းနိုင်။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် ရဟန်းမိန်းမတို့အား ဆုံးမခြင်းကို မတန့်ထားအပ်။
ဥပါလိ အခြားငါးပါးသော အဂ ၤါနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည်လည်း ရဟန်းမိန်းမတို့အား ဆုံးမခြင်း ကိုမတန့်ထားအပ်။
အဘယ်ငါးပါးတို့နှင့်နည်းဟူမူ- ကိုယ်၌ ဖြစ်သော မကျင့်အပ်သော အကျင့်နှင့် ပြည့်စုံ၏၊ နှုတ်၌ ဖြစ်သော မကျင့်အပ်သော အကျင့်နှင့်ပြည့်စုံ၏၊ ကိုယ်နှုတ်၌ ဖြစ်သော မကျင့်အပ်သော အကျင့်နှင့် ပြည့်စုံ၏၊ ရဟန်းမိန်းမတို့အား ဆဲရေးတတ်ရေရွတ်တတ်၏။ ရဟန်းမိန်းမတို့နှင့်အတူ မလျော်သော ရောနှောခြင်းဖြင့် ရောနှော၍ နေ၏။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် ရဟန်းမိန်းမတို့အား ဆုံးမခြင်းကို မတန့် ထားအပ်။
--ဥပါလိ အခြားငါးပါးသော အဂ ၤါနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည်လည်း ရဟန်းမိန်းမတို့အား ဆုံးမ ခြင်းကိုမတန်ထားအပ်။
အဘယ်ငါးပါးတို့နှင့်နည်းဟူမူ- အရှက်လည်း မရှိ၊ မိုက်လည်း မိုက်၏၊ ပကတိသီလလည်း မရှိ၊ ငြင်းခုံခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ ခိုက်ရန်ကိုလည်းကောင်း ပြုတတ်၏၊ သိက္ခာသုံးပါး၌လည်း ဖြည့်ကျင့်လေ့ မရှိ။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့်ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် ရဟန်းမိန်းမတို့အား ဆုံးမခြင်းကို မတန့်ထားအပ်ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၄၅၃
။ မြတ်စွာဘုရား အဘယ်မျှသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် ရဟန်းမိန်းမတို့အား ဆုံးမခြင်းကို မယူအပ်ပါသနည်းဟု (လျှောက်၏)။ဥပါလိ ငါးပါးသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် ရဟန်းမိန်းမတို့အား ဆုံးမခြင်းကို မယူ အပ်။
အဘယ်ငါးပါးတို့နှင့်နည်းဟူမူ-
ကိုယ်၌ ဖြစ်သော မကျင့်အပ်သော အကျင့်နှင့် ပြည့်စုံ ၏၊ နှုတ်၌ ဖြစ်သော မကျင့်အပ်သော အကျင့်နှင့်ပြည့်စုံ၏၊ ကိုယ်နှုတ်၌ ဖြစ်သော မကျင့်အပ်သော အကျင့်နှင့် ပြည့်စုံ၏၊ ရဟန်းမိန်းမတို့အား ဆဲရေးတတ် ရေရွတ်တတ်၏၊ ရဟန်းမိန်းမတို့နှင့်အတူ မလျော်သော ရောနှောခြင်းဖြင့် ရောနှော၍ နေ၏။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် ရဟန်းမိန်းမတို့အား ဆုံးမခြင်းကို မယူအပ်။
ဥပါလိ အခြားငါးပါးသော အဂ ၤါနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည်လည်း ရဟန်းမိန်းမတို့အား ဆုံးမ ခြင်းကိုမယူအပ်။
အဘယ်ငါးပါးတို့နှင့်နည်းဟူမူ- အရှက်လည်း မရှိ၊ မိုက်လည်း မိုက်၏၊ ပကတိသီလလည်း မရှိ၊ ခရီးသွားလည်း ဖြစ်၏၊ နာဖျားသူလည်း ဖြစ်၏။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် ရဟန်းမိန်းမတို့အား ဆုံးမခြင်းကို မယူအပ်ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၄၅၄
။ မြတ်စွာဘုရား အဘယ်အင်္ဂါနှင့်ပြည့်စုံသော ရဟန်းနှင့်အတူ မဆွေးနွေးအပ်ပါသနည်းဟု (လျှောက်၏)။ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းနှင့် အတူ မဆွေးနွေးအပ်။
အဘယ်ငါးပါးတို့နှင့်နည်းဟူမူ- အသေက္ခဖြစ်သော သီလဂုဏ်ကျေးဇူးနှင့် မပြည့်စုံ၊ အသေက္ခဖြစ်သော သမာဓိဂုဏ်ကျေးဇူးနှင့် မပြည့်စုံ၊ အသေက္ခဖြစ်သော ပညာဂုဏ်ကျေးဇူးနှင့် မပြည့်စုံ၊ အသေက္ခဖြစ်သော အရဟတ္တဖိုလ် ‘ဝိမုတ္တိ'ဂုဏ်ကျေးဇူးနှင့် မပြည့်စုံ၊ အသေက္ခဖြစ်သော အရဟတ္တဖိုလ်ပစ္စဝေက္ခဏာဉာဏ် ‘ဝိမုတ္တိဉာဏဒဿန’ ဂုဏ်ကျေးဇူးနှင့် မပြည့်စုံ။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းနှင့်အတူ မဆွေးနွေးအပ်။
ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းနှင့်အတူ ဆွေးနွေးအပ်၏။
အဘယ်ငါးပါးတို့နှင့်နည်းဟူမူ-
အသေက္ခဖြစ်သော သီလဂုဏ်ကျေးဇူးနှင့် ပြည့်စုံ၏၊ အသေက္ခဖြစ်သော သမာဓိဂုဏ်ကျေးဇူးနှင့်ပြည့်စုံ၏၊ အသေက္ခဖြစ်သော ပညာဂုဏ်ကျေးဇူးနှင့် ပြည့်စုံ၏၊ အသေက္ခဖြစ်သော အရဟတ္တဖိုလ်'ဝိမုတ္တိ'ဂုဏ်ကျေးဇူးနှင့် ပြည့်စုံ၏၊ အသေက္ခဖြစ်သော အရဟတ္တဖိုလ်ပစ္စဝေက္ခဏာဉာဏ် ‘ဝိမုတ္တိဉာဏဒဿန’ ဂုဏ်ကျေးဇူးနှင့် ပြည့်စုံ၏။
--ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းနှင့် အတူ ဆွေးနွေးအပ်၏။
ဥပါလိ အခြားငါးပါးသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းနှင့်လည်း အတူ မဆွေးနွေးအပ်။
အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ- အဋ္ဌကထာ ‘အတ္ထ’ ၌ အထူးအပြားကို သိသော ဉာဏ် ‘အတ္ထပဋိသမ္ဘိဒါ’ သို့ မရောက်။
ပါဠိတော် ‘ဓမ္မ’ ၌ အထူးအပြားကို သိသော ဉာဏ် ‘ဓမ္မပဋိသမ္ဘိဒါ’ သို့ မရောက်။
ဝေါဟာရသဒ္ဒါ အထူးအပြားကို သိသော ဉာဏ် ‘နိရုတ္တိ ပဋိသမ္ဘိဒါ’ သို့ မရောက်။
အောက်ဉာဏ်သုံးပါး ‘ပဋိဘာန’၌ အထူးအပြားကို သိသောဉာဏ် ‘ပဋိဘာနပဋိသမ္ဘိဒါ’ သို့ မရောက်။
လွတ်မြောက်တိုင်းသော စိတ်ကို မဆင်ခြင်တတ်။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းနှင့် အတူ မဆွေးနွေးအပ်။
ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းနှင့် အတူ ဆွေးနွေးအပ်၏။
အဘယ်ငါးပါးတို့နှင့်နည်းဟူမူ- အဋ္ဌကထာ ‘အတ္ထ’ ၌ အထူးအပြားကို သိသော ဉာဏ် ‘အတ္ထပဋိသမ္ဘိဒါ’ သို့ ရောက်၏။
ပါဠိတော် ‘ဓမ္မ’ ၌ အထူးအပြားကို သိသော ဉာဏ် ‘ဓမ္မပဋိသမ္ဘိဒါ’ သို့ ရောက်၏။
ဝေါဟာရသဒ္ဒါ အထူးအပြားကို သိသော ဉာဏ် ‘နိရုတ္တိ ပဋိသမ္ဘိဒါ’ သို့ ရောက်၏။
အောက်ဉာဏ်သုံးပါး ‘ပဋိဘာန’ ၌ အထူးအပြားကို သိသောဉာဏ် ‘ပဋိဘာနပဋိသမ္ဘိဒါ’ သို့ ရောက်၏။
လွတ်မြောက်တိုင်းသော စိတ်ကို ဆင်ခြင်တတ်၏။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းနှင့် အတူ ဆွေးနွေးအပ်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ရှစ်ခုမြောက် ဘိက္ခုနောဝါဒဝဂ် ပြီး၏။
ထိုဘိက္ခုနောဝါဒဝဂ်၏ အကျဉ်းချုပ်
ရဟန်းမိန်းမသံဃာသည်သာ ကံပြုအပ်သော ပဉ္စက၊ ထိုမှ တစ်ပါးလည်းဖြစ်သောရဟန်းမိန်းမသံဃာသည်သာ ကံပြုအပ်သော ပဉ္စကနှစ်ပါး၊ ရဟန်းမိန်းမတို့အား ကံပြု ခြင်း ပဉ္စကသုံးပါး၊ မတန့်ထားအပ်ဟူသော ဒုက်နှစ်ပါး၊ မယူအပ်ဟူသော ပဉ္စက နှစ်ပါးတို့ကို ဟောတော်မူအပ်ကုန်၏၊ ဆွေးနွေးခြင်း ပဉ္စကတို့၌ကား နှစ်ပါးသော ဒုက် တို့ကို ဟောတော်မူအပ်ကုန်၏။ ဤကား အကျဉ်းချုပ် အပြီးတည်း။
--၉-ဥဗ္ဗာဟိကဝဂ်
֍ ၄၅၅
။ မြတ်စွာဘုရား အဘယ်အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းကို ဥဗ္ဗာဟိက (ကမ္မဝါစာ) ဖြင့် မသမုတ်အပ်ပါသနည်းဟု (လျှောက်၏)။ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းကို ဥဗ္ဗာဟိက (ကမ္မဝါစာ) ဖြင့် မသမုတ်အပ်။ အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ- အဋ္ဌကထာ၌ မလိမ္မာ၊ ပါဠိတော်၌ မလိမ္မာ၊ သဒ္ဒါ၌ မလိမ္မာ၊ အက္ခရာ၌ မလိမ္မာ၊ ရှေ့နောက်စကား၌ မလိမ္မာ။ ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းကို ဥဗ္ဗာဟိက (ကမ္မဝါစာ) ဖြင့်မသမုတ်အပ်။
ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းကို ဥဗ္ဗာဟိက (ကမ္မဝါစာ) ဖြင့် သမုတ်အပ်၏။ အဘယ့်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ- အဋ္ဌကထာ၌ လိမ္မာ၏၊ ပါဠိတော်၌ လိမ္မာ၏၊ သဒ္ဒါ၌ လိမ္မာ၏၊ အက္ခရာ၌ လိမ္မာ၏၊ ရှေ့နောက်စကား၌ လိမ္မာ ၏။ ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းကို ဥဗ္ဗာဟိက (ကမ္မဝါစာ) ဖြင့် သမုတ်အပ်၏။
ဥပါလိ အခြား အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းကိုလည်း ဥဗ္ဗာဟိက (ကမ္မဝါစာ) ဖြင့် မသမုတ်အပ်။ အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ-အမျက်ထွက်တတ်၏၊ အမျက်ဒေါသသည် နှိပ်စက်အပ်၏။ သူ့ကျေးဇူးကိုချေဖျက်တတ်၏၊ သူ့ကျေးဇူးကို ချေဖျက်မှုသည် နှိပ်စက်အပ်၏။ ဂုဏ်ပြိုင်တတ်၏၊ ဂုဏ်ပြိုင်မှုသည်နှိပ်စက်အပ်၏။ မနာလိုတတ်၊ မနာလိုမှုသည် နှိပ်စက်အပ်၏။ မိမိအယူကို အမှား သုံးသပ်လေ့ရှိ၍စွဲမြဲစွာ ယူလေ့ရှိသည့်ပြင် ပြန်လည်၍လည်း စွန့်လွှတ်နိုင်ခဲ၏။ ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသောရဟန်းကို ဥဗ္ဗာဟိက (ကမ္မဝါစာ) ဖြင့် မသမုတ်အပ်။
ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့်ပြည့်စုံသော ရဟန်းကို ဥဗ္ဗာဟိက (ကမ္မဝါစာ) ဖြင့် သမုတ်အပ်၏။ အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ-အမျက်မထွက်တတ်၊ အမျက်ဒေါသသည် မနှိပ်စက်အပ်။ သူ့ကျေးဇူးကို မချေဖျက်တတ်၊ သူ့ကျေးဇူးကို ချေဖျက်မှုသည် မနှိပ်စက်အပ်။ ဂုဏ်မပြိုင်တတ်၊ ဂုဏ်ပြိုင်မှုသည် မနှိပ်စက်အပ်။ မနာလိုခြင်းမရှိ၊ မနာလိုမှုသည် မနှိပ်စက်အပ်၊ ၊ မိမိအယူကို အမှားသုံးသပ်လေ့မရှိ, စွဲမြဲစွာယူလေ့မရှိသည့်ပြင် ပြန်လည်၍လည်း စွန့်လွှတ်နိုင်လွယ်၏။ ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းကိုဥဗ္ဗာဟိက (ကမ္မဝါစာ) ဖြင့် သမုတ်အပ်၏။
ဥပါလိ အခြားအင်္ဂါငါးပါးနှင့်ပြည့်စုံသော ရဟန်းကိုလည်း ဥဗ္ဗာဟိက (ကမ္မဝါစာ) ဖြင့် မသမုတ်အပ်။ အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ- အမျက်ထွက်တတ်၏၊ စောင်းမြောင်းတတ်၏၊ ဆန့်ကျင်တတ်၏၊ အမျက်ကိုဖြစ်စေတတ်၏၊ ဆုံးမစကားကို သည်းမခံသည် ဖြစ်၍ ကောင်းမြတ်သောအားဖြင့် မနာယူတတ်။ ဥပါလိဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းကို ဥဗ္ဗာဟိက (ကမ္မဝါစာ) ဖြင့် မသမုတ်အပ်။
ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းကို ဥဗ္ဗာဟိက (ကမ္မဝါစာ) ဖြင့် သမုတ်အပ်၏။ အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ- အမျက်မထွက်တတ်၊ မစောင်းမြောင်းတတ်၊ မဆန့်ကျင်တတ်၊ အမျက်ကို မဖြစ်စေတတ်၊ ဆုံးမစကားကို သည်းခံသည် ဖြစ်၍ ကောင်းမြတ်သောအားဖြင့် နာယူတတ်၏။ ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းကို ဥဗ္ဗာဟိက (ကမ္မဝါစာ) ဖြင့် သမုတ်အပ်၏။
ဥပါလိ အခြားအင်္ဂါငါးပါးနှင့်ပြည့်စုံသော ရဟန်းကိုလည်း ဥဗ္ဗာဟိက (ကမ္မဝါစာ) ဖြင့် မသမုတ်အပ်။ အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ- တွေဝေစေတတ်၏၊ မအောက်မေ့စေတတ်၊ ခွင့်မပေးစေဘဲ ဆိုတတ်၏၊ တရားအတိုင်း ဝိနည်းအတိုင်း အာပတ်အတိုင်း မစောဒနာတတ်၊ တရားအတိုင်း ဝိနည်းအတိုင်း အာပတ်အတိုင်း မဆုံးဖြတ်တတ်၊ အယူအတိုင်း မဆိုတတ်။ ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသောရဟန်းကိုဥဗ္ဗာဟိက (ကမ္မဝါစာ) ဖြင့် မသမုတ်အပ်။
ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းကို ဥဗ္ဗာဟိက (ကမ္မဝါစာ) ဖြင့် သမုတ်အပ်၏။ အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ-အောက်မေ့စေတတ်၏၊ မတွေဝေစေတတ်၊ ခွင့်ပေးစေ၍ ဆိုတတ်၏၊ တရားအတိုင်းဝိနည်းအတိုင်း အာပတ်အတိုင်း စောဒနာတတ်၏၊ တရားအတိုင်း ဝိနည်းအတိုင်း အာပတ်အတိုင်းဆုံးဖြတ်တတ်၏၊ အယူအတိုင်း ဆိုတတ်၏။ ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းကို ဥဗ္ဗာဟိက (ကမ္မဝါစာ) ဖြင့် သမုတ်အပ်၏။
ဥပါလိ အခြားအင်္ဂါငါးပါးနှင့်ပြည့်စုံသော ရဟန်းကိုလည်း ဥဗ္ဗာဟိက (ကမ္မဝါစာ) ဖြင့် မသမုတ်အပ်။ အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ- ဆန္ဒာဂတိသို့ လိုက်၏၊ ဒေါသာဂတိသို့ လိုက်၏၊ မောဟာဂတိသို့ လိုက်၏၊ ဘယာဂတိသို့ လိုက်၏၊ အရှက်လည်း မရှိ။ ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းကိုဥဗ္ဗာဟိက (ကမ္မဝါစာ) ဖြင့် မသမုတ်အပ်။
ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းကို ဥဗ္ဗာဟိက (ကမ္မဝါစာ) ဖြင့် သမုတ်အပ်၏။ အဘယ့်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ-ဆန္ဒာဂတိသို့ မလိုက်၊ ဒေါသာဂတိသို့ မလိုက်၊ မောဟာဂတိသို့ မလိုက်၊ ဘယာဂတိသို့ မလိုက်၊ ရှက်လည်း ရှက်တတ်၏။ ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းကို ဥဗ္ဗာဟိက (ကမ္မဝါစာ) ဖြင့် သမုတ်အပ်၏။
--ဥပါလိ အခြားအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းကိုလည်း ဥဗ္ဗာဟိက (ကမ္မဝါစာ) ဖြင့် မသမုတ်အပ်။ အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ-ဆန္ဒာဂတိသို့ လိုက်၏၊ ဒေါသာဂတိသို့ လိုက် ၏၊ မောဟာဂတိသို့ လိုက်၏၊ ဘယာဂတိသို့ လိုက်၏၊ ဝိနည်း၌လည်း မလိမ္မာ။ ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းကိုဥဗ္ဗာဟိက (ကမ္မဝါစာ) ဖြင့် မသမုတ်အပ်။
ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းကို ဥဗ္ဗာဟိက (ကမ္မဝါစာ) ဖြင့် သမုတ်အပ်၏။ အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ-ဆန္ဒာဂတိသို့ မလိုက်၊ ဒေါသာဂတိသို့ မလိုက်၊ မောဟာဂတိသို့ မလိုက်၊ ဘယာဂတိသို့ မလိုက်၊ ဝိနည်း၌လည်း လိမ္မာ၏။ ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းကို ဥဗ္ဗာဟိက (ကမ္မဝါစာ) ဖြင့် သမုတ်အပ်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၄၅၆
။ မြတ်စွာဘုရား အဘယ်အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် ‘သူမိုက်’ဟူ၍သာ ရေတွက်ခြင်းသို့ရောက်ပါသနည်းဟု (လျှောက်၏)။ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့်ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် ‘သူမိုက်’ဟူသော ရေတွက်ခြင်းသို့ ရောက်၏။
အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ-သုတ်ကို မသိ၊ သုတ်အားအလျော်ကို မသိ၊ ဝိနည်းကို မသိ၊ ဝိနည်းအားအလျော်ကို မသိ၊ အကြောင်းဟုတ်သည် အကြောင်းမဟုတ်သည်၌လည်း မလိမ္မာ။ ဥပါလိဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် ‘သူမိုက်’ဟူ၍သာ ရေတွက်ခြင်းသို့ ရောက်၏။
ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့်ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် ‘ပညာရှိ’ဟူ၍သာ ရေတွက်ခြင်းသို့ ရောက်၏။
အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ-သုတ်ကို သိ၏၊ သုတ်အားအလျော်ကို သိ၏၊ ဝိနည်းကို သိ၏၊ ဝိနည်းအားအလျော်ကို သိ၏၊ အကြောင်းဟုတ်သည် အကြောင်းမဟုတ်သည်၌လည်း လိမ္မာ၏။ ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် ‘ပညာရှိ’ဟူ၍သာ ရေတွက်ခြင်းသို့ ရောက်၏။
--ဥပါလိ အခြားအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည်လည်း ‘သူမိုက်’ဟူ၍သာ ရေတွက်ခြင်းသို့ရောက်၏။ အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ-တရားကို မသိ၊ တရားအားအလျော်ကို မသိ၊ ဝိနည်းကို မသိ၊ ဝိနည်းအားအလျော်ကို မသိ၊ ရှေ့နောက်စကား၌လည်း မလိမ္မာ။ ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့်ပြည့်စုံသောရဟန်းသည် ‘သူမိုက်’ဟူ၍သာ ရေတွက်ခြင်းသို့ ရောက်၏။
ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့်ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် ‘ပညာရှိ’ဟူ၍သာ ရေတွက်ခြင်းသို့ ရောက်၏။
အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ-တရားကို သိ၏၊ တရားအားအလျော်ကို သိ၏၊ ဝိနည်းကို သိ၏၊ ဝိနည်းအားအလျော်ကို သိ၏၊ ရှေ့နောက်စကား၌လည်း လိမ္မာ၏။ ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည်'ပညာရှိ’ဟူ၍သာ ရေတွက်ခြင်းသို့ ရောက်၏။
ဥပါလိ အခြားအင်္ဂါငါးပါးနှင့်ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည်လည်း ‘သူမိုက်’ဟူ၍သာ ရေတွက်ခြင်းသို့ ရောက်၏။ အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ-ဝတ္ထုကို မသိ၊ နိဒါန်းကို မသိ၊ ပညတ်ကို မသိ၊ မျက်မှောက်ပြုအပ်သော ပုဒ်ကို မသိ၊ ရှေ့နောက်စကားစပ်ကို မသိ။ ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည်'သူမိုက်’ဟူ၍သာ ရေတွက်ခြင်းသို့ ရောက်၏။
ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် ‘ပညာရှိ’ဟူ၍သာ ရေတွက်ခြင်းသို့ ရောက်၏။ အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ -ဝတ္ထုကို သိ၏၊ နိဒါန်းကို သိ၏၊ ပညတ်ကို သိ၏၊ မျက်မှောက်ပြုအပ်သောပုဒ်ကို သိ၏၊ ရှေ့နောက်စကားစပ်ကို သိ၏။ ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည်'ပညာရှိ’ဟူ၍သာ ရေတွက်ခြင်းသို့ ရောက်၏။
ဥပါလိ အခြားအင်္ဂါငါးပါးနှင့်ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည်လည်း ‘သူမိုက်’ဟူ၍သာ ရေတွက်ခြင်းသို့ရောက်၏။ အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ-အာပတ်ကို မသိ၊ အာပတ်ဖြစ်ခြင်း အကြောင်းကို မသိ၊ အာပတ်၏ ပယောဂကို မသိ၊ အာပတ်၏ ငြိမ်းခြင်းကို မသိ၊ အာပတ်အဆုံးအဖြတ်၌ မလိမ္မာ၊ ဥပါလိဤအင်္ဂါ ငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် ‘သူမိုက်’ဟူ၍သာ ရေတွက်ခြင်းသို့ ရောက်၏။
ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် ‘ပညာရှိ’ဟူ၍သာ ရေတွက်ခြင်းသို့ ရောက်၏။
အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ-အာပတ်ကို သိ၏၊ အာပတ်ဖြစ်ခြင်း အကြောင်းကို သိ၏၊ အာပတ်၏ပယောဂ ကို သိ၏၊ အာပတ်၏ ငြိမ်းခြင်းကို သိ၏၊ အာပတ်အဆုံးအဖြတ်၌ လိမ္မာ၏။ ဥပါလိဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် ‘ပညာရှိ’ဟူ၍သာ ရေတွက်ခြင်းသို့ ရောက်၏။
ဥပါလိ အခြားအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည်လည်း ‘သူမိုက်’ဟူ၍သာ ရေတွက်ခြင်းသို့ရောက်၏။ အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ- အဓိကရုဏ်းကို မသိ၊ အဓိကရုဏ်း၏ ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်’ ကိုမသိ၊ အဓိကရုဏ်း၏ ပယောဂကို မသိ၊ အဓိကရုဏ်း၏ ငြိမ်းခြင်းကို မသိ၊ အဓိကရုဏ်း၏ အဆုံးအဖြတ်၌မလိမ္မာ။ ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့်ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် ‘သူမိုက်’ဟူ၍သာ ရေတွက်ခြင်းသို့ ရောက်၏။
ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် ‘ပညာရှိ’ဟူ၍သာ ရေတွက်ခြင်းသို့ ရောက်၏။
အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ- အဓိကရုဏ်းကို သိ၏၊ အဓိကရုဏ်း၏ ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်’ ကို သိ၏၊ အဓိကရုဏ်း၏ ပယောဂကို သိ၏၊ အဓိကရုဏ်း၏ ငြိမ်းခြင်းကို သိ၏၊ အဓိကရုဏ်း၏ အဆုံးအဖြတ်၌လိမ္မာ၏။ ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် ‘ပညာရှိ’ဟူ၍သာ ရေတွက်ခြင်းသို့ရောက်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ကိုးခုမြောက် ဥဗ္ဗာဟိကဝဂ် ပြီး၏။
--ထိုဥဗ္ဗာဟိကဝဂ်၏ အကျဉ်းချုပ်
အဋ္ဌကထာ၌ မလိမ္မာခြင်း ပဉ္စက၊ အမျက်ထွက်ခြင်း ပဉ္စက၊ စိတ်ဆိုးခြင်း ပဉ္စက၊ အကြင်ရဟန်းသည်မိုက်စေတတ်၏၊ ထိုသို့သဘောရှိသော ပဉ္စက၊ ဆန္ဒာဂတိသို့ လိုက်ခြင်း ပဉ္စက၊ ဝိနည်း၌ မလိမ္မာခြင်းပဉ္စက၊ ထိုမှ တစ်ပါးလည်း- သုတ်ကို သိခြင်း ပဉ္စက၊ ဓမ္မကို သိခြင်း ပဉ္စက၊ ဝတ္ထုကို သိခြင်း ပဉ္စက၊ အာပတ်ကို သိခြင်း ပဉ္စက၊ အဓိကရုဏ်းကို သိခြင်း ပဉ္စက၊ အလုံးစုံတို့ကို နှစ်ပါး နှစ်ပါးဟူ၍ ပြအပ်ကုန်၏၊ ကဏှပက္ခသုက္ကပက္ခကို သိကုန်ရာ၏။ ဤကား အကျဉ်းချုပ် အပြီးတည်း။
၁၀ - အဓိကရဏဝူပသမဝဂ်
֍ ၄၅၇
။ မြတ်စွာဘုရား အဘယ်အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် အဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေခြင်းငှါမသင့်ပါသနည်းဟု (လျှောက်၏)။ ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့်ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် အဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေခြင်းငှါ မသင့်၊ အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ-အာပတ်ကို မသိ၊ အာပတ်ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်'ကို မသိ၊ အာပတ်၏ ပယောဂကို မသိ၊ အာပတ်၏ ငြိမ်းခြင်းကို မသိ၊ အာပတ်အဆုံးအဖြတ်၌ မလိမ္မာ။ ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် အဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေခြင်းငှါ မသင့်။ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် အဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေခြင်းငှါ သင့်၏၊ အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ-အာပတ်ကို သိ၏၊ အာပတ်ဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဋ္ဌာန်'ကို သိ၏၊ အာပတ်၏ ပယောဂကိုသိ၏၊ အာပတ်၏ ငြိမ်းခြင်းကို သိ၏၊ အာပတ်အဆုံးအဖြတ်၌ လိမ္မာ၏။ ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့်ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် အဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေခြင်းငှါ သင့်၏။
ဥပါလိ အခြားအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည်လည်း အဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေခြင်းငှါ မသင့်၊ အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ- အဓိကရုဏ်းကို မသိ၊ အဓိကရုဏ်းဖြစ်ကြောင်း'သမုဋ္ဌာန်'ကို မသိ၊ အဓိကရုဏ်း၏ ပယောဂကို မသိ၊ အဓိကရုဏ်း၏ ငြိမ်းခြင်းကို မသိ၊ အဓိကရုဏ်း အဆုံးအဖြတ်၌မလိမ္မာ။ ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် အဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေခြင်းငှါ မသင့်။
ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် အဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေခြင်းငှါ သင့်၏၊ အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ-အဓိကရုဏ်းကို သိ၏၊ အဓိကရုဏ်းဖြစ်ကြောင်း'သမုဋ္ဌာန်'ကို သိ၏၊ အဓိကရုဏ်း၏ပယောဂကို သိ၏၊ အဓိကရုဏ်း၏ ငြိမ်းခြင်းကို သိ၏၊ အဓိကရုဏ်းအဆုံးအဖြတ်၌ လိမ္မာ၏။ ဥပါလိဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် အဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေခြင်းငှါ သင့်၏။
ဥပါလိ အခြားအင်္ဂါငါးပါးနှင့်ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည်လည်း အဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေခြင်းငှါ မသင့်၊ အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ-ဆန္ဒာဂတိသို့ လိုက်၏၊ ဒေါသာဂတိသို့ လိုက်၏၊ မောဟာဂတိသို့ လိုက်၏၊ ဘယာဂတိသို့ လိုက်၏၊ အရှက်လည်း မရှိ။ ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် အဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေခြင်းငှါ မသင့်။
ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် အဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေခြင်းငှါ သင့်၏၊ အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ-ဆန္ဒာဂတိသို့ မလိုက်၊ ဒေါသာဂတိသို့ မလိုက်၊ မောဟာဂတိသို့ မလိုက်၊ ဘယာဂတိသို့ မလိုက်၊ ရှက်လည်း ရှက်တတ်၏။ ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည်အဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေခြင်းငှါ သင့်၏။
--ဥပါလိ အခြားအင်္ဂါငါးပါးနှင့်ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည်လည်း အဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေခြင်းငှါ မသင့်၊ အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ-ဆန္ဒာဂတိသို့ လိုက်၏၊ ဒေါသာဂတိသို့ လိုက်၏၊ မောဟာဂတိသို့ လိုက်၏၊ ဘယာဂတိသို့ လိုက်၏၊ အကြားအမြင်လည်း နည်းပါး၏။ ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် အဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေခြင်းငှါ မသင့်။
ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် အဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေခြင်းငှါ သင့်၏၊ အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ-ဆန္ဒာဂတိသို့ မလိုက်၊ ဒေါသာဂတိသို့ မလိုက်၊ မောဟာဂတိသို့ မလိုက်၊ ဘယာဂတိသို့ မလိုက်၊ အကြားအမြင်လည်း များ၏။ ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့်ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည်အဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေခြင်းငှါ သင့်၏။
ဥပါလိ အခြားအင်္ဂါငါးပါးနှင့်ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည်လည်း အဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေခြင်းငှါ မသင့်၊ အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ- ဝထ္ထုကို မသိ၊ နိဒါန်းကို မသိ၊ ပညတ်ကို မသိ၊ မျက်မှောက်ပြုအပ်သောပုဒ်ကို မသိ၊ ရှေ့နောက်စကားစပ်ကို မသိ။ ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည်အဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေခြင်းငှါ မသင့်။
ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် အဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေခြင်းငှါ သင့်၏၊ အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ-ဝတ္ထုကို သိ၏၊ နိဒါန်းကို သိ၏၊ ပညတ်ကို သိ၏၊ မျက်မှောက်ပြုအပ်သော ပုဒ်ကိုသိ၏၊ ရှေ့နောက် စကားစပ်ကို သိ၏။ ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် အဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေခြင်းငှါ သင့်၏။
ဥပါလိ အခြားအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည်လည်းအဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေခြင်းငှါ မသင့်၊ အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ-ဆန္ဒာဂတိသို့ လိုက်၏၊ ဒေါသာဂတိသို့ လိုက်၏၊ မောဟာဂတိသို့ လိုက်၏၊ ဘယာဂတိသို့ လိုက်၏၊ ဝိနည်း၌လည်း မလိမ္မာ။ ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည်အဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေခြင်းငှါ မသင့်။
ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် အဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေခြင်းငှါ သင့်၏၊ အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ-ဆန္ဒာဂတိသို့ မလိုက်၊ ဒေါသာဂတိသို့ မလိုက်၊ မောဟာဂတိသို့ မလိုက်၊ ဘယာဂတိသို့ မလိုက်၊ ဝိနည်း၌လည်း လိမ္မာ၏။ ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် အဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေခြင်းငှါ သင့်၏။
ဥပါလိ အခြားအင်္ဂါငါးပါးနှင့်ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည်လည်း အဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေခြင်းငှါ မသင့်၊ အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ-ဆန္ဒာဂတိသို့ လိုက်၏၊ ဒေါသာဂတိသို့ လိုက်၏၊ မောဟာဂတိသို့ လိုက်၏၊ ဘယာဂတိသို့ လိုက်၏၊ ပုဂ္ဂိုလ်ကိုသာ အလေးပြု၍ သံဃာကို အလေးမပြု။ ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့်ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် အဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေခြင်းငှါ မသင့်။
ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် အဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေခြင်းငှါ သင့်၏၊ အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ- ဆန္ဒာဂတိသို့ မလိုက်၊ ဒေါသာဂတိသို့ မလိုက်၊ မောဟာဂတိသို့ မလိုက်၊ ဘယာဂတိသို့ မလိုက်၊ သံဃာကိုသာ အလေးပြု၍ ပုဂ္ဂိုလ်ကို အလေးမပြု။ ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသောရဟန်းသည် အဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေခြင်းငှါ သင့်၏။
ဥပါလိ အခြားအင်္ဂါငါးပါးနှင့်ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည်လည်း အဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေခြင်းငှါ မသင့်၊ အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ- ဆန္ဒာဂတိသို့ လိုက်၏၊ ဒေါသာဂတိသို့ လိုက်၏၊ မောဟာဂတိသို့ လိုက်၏၊ ဘယာဂတိသို့ လိုက်၏၊ အာမိသကိုသာ အလေးပြု၍ သူတော်ကောင်းတရားကို အလေးမပြု။ ဥပါလိဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် အဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေခြင်းငှါ မသင့်။
ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် အဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေခြင်းငှါ သင့်၏၊ အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ- ဆန္ဒာဂတိသို့ မလိုက်၊ ဒေါသာဂတိသို့ မလိုက်၊ မောဟာဂတိသို့ မလိုက်၊ ဘယာဂတိသို့ မလိုက်၊ သူတော်ကောင်းတရားကိုသာ အလေးပြု၍ အာမိသကို အလေးမပြု။ ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့်ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် အဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေခြင်းငှါ သင့်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--֍ ၄၅၈
။ မြတ်စွာဘုရား အဘယ်အခြင်းအရာတို့ဖြင့် သံဃာသည် ကွဲပြားပါသနည်းဟု (လျှောက်၏)။ ဥပါလိ ငါးပါးသော အခြင်းအရာတို့ဖြင့် သံဃာသည် ကွဲပြား၏။ အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ-ကံဖြင့်ကွဲ၏၊ (ပါတိမောက်) ပြခြင်းဖြင့် ကွဲ၏၊ (ဘေဒကရဝတ္ထုကို) ပြောကြားသည်ဖြစ်၍ ကွဲ၏၊ ထပ်ကာထပ်ကာ ကြားသဖြင့် ကွဲ၏၊ စာရေးတံမဲ ယူစေသဖြင့် ကွဲ၏။ ဥပါလိ ဤငါးပါးသော အခြင်းအရာတို့ဖြင့်သံဃာသည် ကွဲပြား၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။မြတ်စွာဘုရား သံဃာ့အရေး သံဃာ့အရေး၁ဟူ၍ ဆိုအပ်ပါ၏၊ မြတ်စွာဘုရား အဘယ်မျှဖြင့်သံဃာ့အရေးသာ ဖြစ်၍ သံဃာကွဲပြားခြင်း မဖြစ်ပါသနည်း၊ အဘယ်မျှဖြင့်ကား သံဃာ့အရေးလည်းဖြစ်သံဃာကွဲပြားခြင်းလည်း ဖြစ်ပါသနည်းဟု (လျှောက်၏)။
ဥပါလိ ငါသည် အာဂန္တု ‘ဧည့်သည်’ ရဟန်းတို့အား အာဂန္တုကဝတ်ကို ပညတ်ခဲ့၏၊ ဥပါလိ ငါသည်ဤသို့ သိက္ခာပုဒ်ကို ကောင်းစွာ ပညတ်ပါလျက် အာဂန္တုရဟန်းတို့သည် အာဂန္တုကဝတ်၌ မကျင့်ကုန်။ ဥပါလိ ဤသို့ မကျင့်ခြင်းသည်လည်း သံဃာ့အရေးသာ ဖြစ်၍ သံဃာကွဲပြားခြင်း မဖြစ်။ ဥပါလိ ငါသည်အာဝါသိက ‘ကျောင်းနေ’ ရဟန်းတို့အား အာဝါသိကဝတ်ကို ပညတ်ခဲ့၏၊ ဥပါလိ ငါသည် ဤသို့သိက္ခာပုဒ်ကို ကောင်းစွာ ပညတ်ပါလျက် ကျောင်းနေရဟန်းတို့သည် အာဝါသိကဝတ်၌ မကျင့်ကုန်။ ဥပါလိ ဤသို့ မကျင့်ခြင်းသည်လည်း သံဃာ့အရေးသာ ဖြစ်၍ သံဃာကွဲပြားခြင်း မဖြစ်။
ဥပါလိ ငါသည် ရဟန်းတို့အား ဆွမ်းစားဇရပ်၌ သီတင်းကြီးစဉ်အားလျော်စွာ ညဉ့်အတိုင်းအရှည်အားလျော်စွာ တင့်အပ်လျောက်ပတ်သည် အားလျော်စွာ နေရာဦး ရေဦး ဆွမ်းဦး (ခံယူရမည့်) ဆွမ်းစားဇရပ်ကျင့်ဝတ်ကို ပညတ်ခဲ့၏၊ ဥပါလိ ငါသည် ဤသို့ သိက္ခာပုဒ်ကို ကောင်းစွာ ပညတ်ပါလျက်ရဟန်းငယ်တို့သည် ဆွမ်းစားဇရပ်၌ မထေရ်ကြီးရဟန်းတို့၏ နေရာကို တားမြစ်ကုန်၏။ ဥပါလိ ဤသို့တားမြစ်ခြင်းသည်လည်း သံဃာ့အရေးသာ ဖြစ်၍ သံဃာကွဲပြားခြင်း မဖြစ်။
ဥပါလိ ငါသည် ရဟန်းတို့အား ကျောင်း (အိပ်ရာနေရာ) ၌ သီတင်းကြီးစဉ်အားလျော်စွာ ညဉ့်အတိုင်းအရှည် အားလျော်စွာ တင့်အပ်လျောက်ပတ်သည်အားလျော်စွာ သေနာသနဝတ်ကို ပညတ်ခဲ့၏၊ ဥပါလိ ငါသည် ဤသို့ သိက္ခာပုဒ်ကို ကောင်းစွာ ပညတ်ပါလျက် ရဟန်းငယ်တို့သည် မထေရ်ကြီး ရဟန်းတို့၏ ကျောင်း (အိပ်ရာနေရာ) ကို တားမြစ်ကြကုန်၏။ ဥပါလိ ဤသို့ တားမြစ်ခြင်းသည်လည်း သံဃာ့အရေးသာ ဖြစ်၍ သံဃာကွဲပြားခြင်း မဖြစ်။
ဥပါလိ ငါသည် ရဟန်းတို့အား သိမ်အတွင်း၌ ဥပုသ်အတူ ပဝါရဏာအတူ သံဃာ့ကံအတူ ကံကြီးကံငယ် အတူပြုခြင်းကို ပညတ်ခဲ့၏၊ ဥပါလိ ငါသည် ဤသို့ သိက္ခာပုဒ်ကို ကောင်းစွာ ပညတ်ပါလျက်ထိုသိမ်အတွင်း၌ပင် အသီးအခြားပြု၍ ဂိုဏ်းဖွဲ့၍ အသီးအခြား ဥပုသ်ကို ပြုကုန်၏၊ အသီးအခြားပဝါရဏာကို ပြုကုန်၏၊ အသီးအခြား သံဃာ့ကံကို ပြုကုန်၏၊ အသီးအခြား ကံကြီးကံငယ်တို့ကိုပြုကုန်၏။ ဥပါလိ ဤသို့ အသီးအခြား ပြုခြင်းသည်သာလျှင် သံဃာ့အရေးလည်း ဖြစ်၍ သံဃာ ကွဲပြားခြင်းလည်း ဖြစ်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ဆယ်ခုမြောက် အဓိကရဏဝူပသမဝဂ် ပြီး၏။
--ထိုအဓိကရဏဝူပသမဝဂ်၏ အကျဉ်းချုပ်
အာပတ်ကို သိခြင်း ပဉ္စက၊ အဓိကရုဏ်းကို သိခြင်း ပဉ္စက၊ ဆန္ဒာဂတိသို့ လိုက်ခြင်း ပဉ္စက၊ နည်းသောအကြားအမြင်ရှိခြင်း ပဉ္စက၊ ဝတ္ထုကို သိခြင်း ပဉ္စက၊ ဝိနည်း ပိဋကတ်၌ မလိမ္မာခြင်း ပဉ္စက၊ ပုဂ္ဂိုလ်ကိုအလေးပြုခြင်း ပဉ္စက၊ အာမိသကို အလေး ပြုခြင်း ပဉ္စက၊ သံဃာကွဲပြားခြင်း ပဉ္စက၊ သံဃာ့အရေးထိုမှတစ်ပါး သံဃာ ကွဲပြားခြင်း။ ဤကား အကျဉ်းချုပ် အပြီးတည်း။
၁။ ရာဇိ= အရေးဟူသည် အက်ကြောင်း၊ ကွဲပြားမည့် အရိပ်အရောင်ကို ဆိုလိုသည်။
၁၁-သံဃဘေဒကဝဂ်
֍ ၄၅၉
။ မြတ်စွာဘုရား အဘယ်အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော သံဃာသင်းခွဲသော သူသည် အပါယ်၌ ဖြစ်လတ္တံ့ပါနည်း၊ ငရဲ၌ ဖြစ်လတ္တံ့ပါနည်း၊ အာယုကပ်ပတ်လုံး တည်လတ္တံ့ပါနည်း၊ ကုစားခြင်းငှါ မတတ်ကောင်းပါသနည်းဟု (လျှောက်၏)။ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော သံဃာသင်းခွဲသော သူသည် အပါယ်၌ ဖြစ်လတ္တံ့၊ ငရဲ၌ ဖြစ်လတ္တံ့၊ အာယုကပ်ပတ်လုံး တည်လတ္တံ့၊ ကုစားခြင်းငှါ မတတ်ကောင်း။ အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ- ဥပါလိဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် တရားမဟုတ်သည်ကို တရားဟု ပြ၏၊ တရားဟုတ်သည်ကိုတရားမဟုတ်ဟု ပြ၏၊ ဝိနည်းမဟုတ်သည်ကို ဝိနည်းဟု ပြ၏၊ ဝိနည်းဟုတ်သည်ကို ဝိနည်းမဟုတ်ဟုပြ၏၊ (အဓမ္မစသော) အယူကို ဆောက်တည်၍ (အသီးအခြား) ကံပြု၏။ ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့်ပြည့်စုံသော သံဃာသင်းခွဲသော သူသည် အပါယ်၌ ဖြစ်လတ္တံ့၊ ငရဲ၌ ဖြစ်လတ္တံ့၊ အာယုကပ်ပတ်လုံးတည်လတ္တံ့၊ ကုစားခြင်းငှါ မတတ်ကောင်း။
ဥပါလိ အခြား အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော သံဃာသင်းခွဲသော သူသည်လည်း အပါယ်၌ ဖြစ်လတ္တံ့၊ ငရဲ၌ဖြစ်လတ္တံ့၊ အာယုကပ်ပတ်လုံး တည်လတ္တံ့၊ ကုစားခြင်းငှါ မတတ်ကောင်း။ အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ- ဥပါလိ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် တရားမဟုတ်သည်ကို တရားဟု ပြ၏၊ တရားဟုတ်သည် ကို တရားမဟုတ်ဟု ပြ၏၊ ဝိနည်းမဟုတ်သည်ကို ဝိနည်းဟု ပြ၏၊ ဝိနည်းဟုတ်သည်ကို ဝိနည်းမဟုတ်ဟု ပြ၏၊ (အဓမ္မစသော) အယူကို ဆောက်တည်၍ (အသီးအခြား) ပါတိမောက်ပြ၏။ ဥပါလိ ဤအင်္ဂါ ငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော သံဃာသင်းခွဲသော သူသည် အပါယ်၌့ဖြစ်လတ္တံ့၊ ငရဲ၌ ဖြစ်လတ္တံ့၊ အာယုကပ် ပတ်လုံး တည်လတ္တံ့၊ ကုစားခြင်းငှါ မတတ်ကောင်း။
ဥပါလိ အခြား အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော သံဃာသင်းခွဲသော သူသည်လည်း အပါယ်၌ ဖြစ်လတ္တံ့၊ ငရဲ၌ဖြစ်လတ္တံ့၊ အာယုကပ်ပတ်လုံး တည်လတ္တံ့၊ ကုစားခြင်းငှါ မတတ်ကောင်း။ အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ- ဥပါလိ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် တရားမဟုတ်သည်ကို တရားဟု ပြ၏၊ တရားဟုတ်သည်ကို တရားမဟုတ်ဟု ပြ၏၊ ဝိနည်းမဟုတ်သည်ကို ဝိနည်းဟု ပြ၏၊ ဝိနည်းဟုတ်သည်ကို ဝိနည်းမဟုတ်ဟု ပြ၏၊ (အဓမ္မစသော) အယူကို ဆောက်တည်၍ ပြောဆို၏။ ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော သံဃာသင်းခွဲသောသူသည် အပါယ်၌ ဖြစ်လတ္တံ့၊ ငရဲ၌ ဖြစ်လတ္တံ့၊ အာယုကပ်ပတ်လုံး တည်လတ္တံ့၊ ကုစားခြင်းငှါ မတတ်ကောင်း။
--ဥပါလိ အခြား အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော သံဃာသင်းခွဲသော သူသည်လည်း အပါယ်၌ ဖြစ်လတ္တံ့၊ ငရဲ၌ဖြစ်လတ္တံ့၊ အာယုကပ်ပတ်လုံး တည်လတ္တံ့၊ ကုစားခြင်းငှါ မတတ်ကောင်း။ အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ- ဥပါလိ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် တရားမဟုတ်သည်ကို တရားဟု ပြ၏၊ တရားဟုတ်သည် ကို တရားမဟုတ်ဟု ပြ၏၊ ဝိနည်းမဟုတ်သည်ကို ဝိနည်းဟု ပြ၏၊ ဝိနည်းဟုတ်သည်ကိုဝိနည်းမဟုတ်ဟု ပြ၏၊ (အဓမ္မစသော) အယူကို ဆောက်တည်၍ ထပ်ကာထပ်ကာ ကြား (သိစေ) ၏။ ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါး နှင့်ပြည့်စုံသော သံဃာသင်းခွဲသော သူသည် အပါယ်၌ ဖြစ်လတ္တံ့၊ ငရဲ၌ ဖြစ်လတ္တံ့၊ အာယုကပ်ပတ်လုံး တည်လတ္တံ့၊ ကုစားခြင်းငှါ မတတ်ကောင်း။
ဥပါလိ အခြား အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော သံဃာသင်းခွဲသော သူသည်လည်း အပါယ်၌ ဖြစ်လတ္တံ့၊ ငရဲ၌ဖြစ်လတ္တံ့၊ အာယုကပ်ပတ်လုံး တည်လတ္တံ့၊ ကုစားခြင်းငှါ မတတ်ကောင်း။ အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ- ဥပါလိ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် တရားမဟုတ်သည်ကို တရားဟု ပြ၏၊ တရားဟုတ်သည် ကို တရားမဟုတ်ဟု ပြ၏၊ ဝိနည်းမဟုတ်သည်ကို ဝိနည်းဟု ပြ၏၊ ဝိနည်းဟုတ်သည်ကို ဝိနည်း မဟုတ်ဟု ပြ၏၊ (အဓမ္မစသော) အယူကို ဆောက်တည်၍ စာရေးတံမဲယူစေ၏။ ဥပါလိ ဤအင်္ဂါ ငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော သံဃာသင်းခွဲသော သူသည် အပါယ်၌ ဖြစ်လတ္တံ့၊ ငရဲ၌ ဖြစ်လတ္တံ့၊ အာယုကပ် ပတ်လုံး တည်လတ္တံ့၊ ကုစားခြင်းငှါ မတတ်ကောင်း။
ဥပါလိ အခြား အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော သံဃာသင်းခွဲသော သူသည်လည်း အပါယ်၌ ဖြစ်လတ္တံ့၊ ငရဲ၌ဖြစ်လတ္တံ့၊ အာယုကပ်ပတ်လုံး တည်လတ္တံ့၊ ကုစားခြင်းငှါ မတတ်ကောင်း။ အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ- ဥပါလိ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် တရားမဟုတ်သည်ကို တရားဟု ပြ၏၊ တရားဟုတ်သည် ကို တရားမဟုတ်ဟု ပြ၏၊ ဝိနည်းမဟုတ်သည်ကို ဝိနည်းဟု ပြ၏၊ ဝိနည်းဟုတ်သည်ကို ဝိနည်း မဟုတ်ဟု ပြ၏၊ နှစ်သက်ခြင်းကို ဆောက်တည်၍ ကံပြု၏။ပ။
နှစ်သက်ခြင်းကို ဆောက်တည်၍ အသီးအခြား ပါတိမောက်ပြ၏။ပ။ နှစ်သက်ခြင်းကို ဆောက်တည်၍ပြောဆို၏။ပ။ နှစ်သက်ခြင်းကို ဆောက်တည်၍ ထပ်ကာထပ်ကာ ကြား (သိစေ) ၏။ပ။ နှစ်သက်ခြင်းကိုဆောက်တည်၍ စာရေးတံမဲ ယူစေ၏။ ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော သံဃာသင်းခွဲသောသူသည် အပါယ်၌ ဖြစ်လတ္တံ့၊ ငရဲ၌ ဖြစ်လတ္တံ့၊ အာယုကပ်ပတ်လုံး တည်လတ္တံ့၊ ကုစားခြင်းငှါမတတ်ကောင်း။
ဥပါလိ အခြား အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော သံဃာသင်းခွဲသော သူသည်လည်း အပါယ်၌ ဖြစ်လတ္တံ့၊ ငရဲ၌ဖြစ်လတ္တံ့၊ အာယုကပ်ပတ်လုံး တည်လတ္တံ့၊ ကုစားခြင်းငှါ မတတ်ကောင်း။ အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ- ဥပါလိ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် တရားမဟုတ်သည်ကို တရားဟု ပြ၏၊ တရားဟုတ်သည် ကို တရားမဟုတ်ဟု ပြ၏၊ ဝိနည်းမဟုတ်သည်ကို ဝိနည်းဟု ပြ၏၊ ဝိနည်းဟုတ်သည်ကို ဝိနည်း မဟုတ်ဟု ပြ၏၊ အားရှိသော နှစ်သက်ခြင်းကို ဆောက်တည်၍ ကံပြု၏။ပ။
အားရှိသော နှစ်သက်ခြင်းကို ဆောက် တည်၍ အသီးအခြား ပါတိမောက် ပြ၏။ပ။ အားရှိသော နှစ်သက်ခြင်းကို ဆောက်တည်၍ ပြောဆို၏။ပ။ အားရှိသော နှစ်သက်ခြင်းကို ဆောက်တည်၍ထပ်ကာထပ်ကာ ကြား (သိစေ) ၏။ပ။ အားရှိသော နှစ်သက်ခြင်းကို ဆောက်တည်၍ စာရေးတံမဲယူစေ၏။ပ။ ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော သံဃာ သင်းခွဲသောသူသည် အပါယ်၌ ဖြစ်လတ္တံ့၊ ငရဲ၌ ဖြစ်လတ္တံ့၊ အာယုကပ်ပတ်လုံး တည်လတ္တံ့၊ ကုစားခြင်းငှါ မတတ်ကောင်း။
--ဥပါလိ အခြားအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော သံဃာသင်းခွဲသော သူသည်လည်း အပါယ်၌ ဖြစ်လတ္တံ့၊ ငရဲ၌ဖြစ်လတ္တံ့၊ အာယုကပ်ပတ်လုံး တည်လတ္တံ့၊ ကုစားခြင်းငှါ မတတ်ကောင်း။ အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ-ဥပါလိ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် တရားမဟုတ်သည်ကို တရားဟု ပြ၏၊ တရားဟုတ်သည် ကိုတရားမဟုတ်ဟု ပြ၏၊ ဝိနည်းမဟုတ်သည်ကို ဝိနည်းဟု ပြ၏၊ ဝိနည်းဟုတ်သည်ကို ဝိနည်း မဟုတ်ဟုပြ၏၊ အမှတ်သညာကို ဆောက်တည်၍ ကံပြု၏။ပ။ အမှတ်သညာကို ဆောက်တည်၍ အသီး အခြားပါတိမောက်ပြ၏။ပ။ အမှတ်သညာကို ဆောက်တည်၍ ပြောဆို၏။ပ။ အမှတ်သညာကို ဆောက် တည်၍ထပ်ကာထပ်ကာ ကြား (သိစေ) ၏။ပ။ အမှတ်သညာကို ဆောက်တည်၍ စာရေးတံမဲ ယူစေ၏။ ဥပါလိဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော သံဃာသင်းခွဲသောသူသည် အပါယ်၌ ဖြစ်လတ္တံ့၊ ငရဲ၌ ဖြစ်လတ္တံ့၊ အာယုကပ် ပတ်လုံး တည်လတ္တံ့၊ ကုစားခြင်းငှါ မတတ်ကောင်းဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
တစ်ဆယ့်တစ်ခုမြောက် သံဃဘေဒကဝဂ် ပြီး၏။
ထိုသံဃဘေဒကဝဂ်၏ အကျဉ်းချုပ်
အယူကို ဆောက်တည်၍ ကံပြုခြင်း ပဉ္စက၊ အသီးအခြားပါတိမောက်ပြခြင်း ပဉ္စက၊ ဆိုခြင်း ပဉ္စက၊ ထပ်ကာထပ်ကာ ကြားသိစေခြင်း ပဉ္စက၊ စာရေးတံမဲယူစေခြင်း ပဉ္စက၊ ဤငါးပါးသောပဉ္စကနည်းတို့သည် အယူကို မှီကုန်၏၊ နှစ်သက်ခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ အားရှိသောနှစ်သက်ခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ အမှတ်ကိုလည်းကောင်း (မှီကုန်သော) သုံးပါးသော ထိုနည်းတို့သည်ငါးပါးစီ အပြားရှိကုန်၏။ ဤကား အကျဉ်းချုပ် အပြီးတည်း။
၁၂-ဒုတိယသံဃဘေဒကဝဂ်
֍ ၄၆၀
။ မြတ်စွာဘုရား အဘယ်အင်္ဂါနှင့်ပြည့်စုံသော သံဃာသင်းခွဲသော သူသည် အပါယ်၌ မဖြစ်လတ္တံ့ပါနည်း၊ ငရဲ၌ မဖြစ်လတ္တံ့ပါနည်း၊ အာယုကပ်ပတ်လုံး မတည်လတ္တံ့ပါနည်း၊ ကုစားကောင်းပါသနည်းဟု (လျှောက်၏)။ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော သံဃာသင်းခွဲသော သူသည် အပါယ်၌ မဖြစ်လတ္တံ့၊ ငရဲ၌ မဖြစ်လတ္တံ့၊ အာယုကပ်ပတ်လုံး မတည်လတ္တံ့၊ ကုစားကောင်း၏။ အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ- ဥပါလိ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် တရားမဟုတ်သည်ကို တရားဟု ပြ၏၊ တရားဟုတ်သည်ကို တရားမဟုတ်ဟု ပြ၏၊ ဝိနည်းမဟုတ်သည်ကို ဝိနည်းဟု ပြ၏၊ ဝိနည်းဟုတ်သည်ကို ဝိနည်းမဟုတ်ဟု ပြ၏၊ (အဓမ္မစသော) အယူကို မဆောက်တည်မူ၍ ကံပြု၏။ ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော သံဃာသင်းခွဲသော သူသည် အပါယ်၌ မဖြစ်လတ္တံ့၊ ငရဲ၌ မဖြစ်လတ္တံ့၊ အာယုကပ်ပတ်လုံး မတည်လတ္တံ့၊ ကုစားကောင်း၏။
ဥပါလိ အခြား အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော သံဃာသင်းခွဲသော သူသည်လည်း အပါယ်၌ မဖြစ်လတ္တံ့၊ ငရဲ၌ မဖြစ်လတ္တံ့၊ အာယုကပ်ပတ်လုံး မတည်လတ္တံ့၊ ကုစားကောင်း၏၊ အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ-ဥပါလိ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် တရားမဟုတ်သည်ကို တရားဟု ပြ၏၊ တရားဟုတ်သည်ကိုတရားမဟုတ်ဟု ပြ၏၊ ဝိနည်းမဟုတ်သည်ကို ဝိနည်းဟု ပြ၏၊ ဝိနည်းဟုတ်သည်ကို ဝိနည်း မဟုတ်ဟုပြ၏၊ အယူကို မဆောက်တည်မူ၍ အသီးအခြား ပါတိမောက်ပြ၏။ ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော သံဃာသင်းခွဲသောသူသည် အပါယ်၌ မဖြစ်လတ္တံ့၊ ငရဲ၌ မဖြစ်လတ္တံ့၊ အာယုကပ်ပတ်လုံး မတည်လတ္တံ့၊ ကုစားကောင်း၏။
--ဥပါလိ အခြား အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော သံဃာသင်းခွဲသော သူသည်လည်း အပါယ်၌ မဖြစ်လတ္တံ့၊ ငရဲ၌ မဖြစ်လတ္တံ့၊ အာယုကပ်ပတ်လုံး မတည်လတ္တံ့၊ ကုစားကောင်း၏၊ အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ-ဥပါလိ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် တရားမဟုတ်သည်ကို တရားဟု ပြ၏၊ တရားဟုတ်သည်ကိုတရားမဟုတ်ဟု ပြ၏၊ ဝိနည်းမဟုတ်သည်ကို ဝိနည်းဟု ပြ၏၊ ဝိနည်းဟုတ်သည်ကို ဝိနည်းမဟုတ်ဟုပြ၏၊ အယူကို မဆောက်တည်မူ၍ ဆို၏။ ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော သံဃာသင်းခွဲသောသူသည် အပါယ်၌ မဖြစ်လတ္တံ့၊ ငရဲ၌ မဖြစ်လတ္တံ့၊ အာယုကပ်ပတ်လုံး မတည်လတ္တံ့၊ ကုစားကောင်း၏။
ဥပါလိ အခြား အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော သံဃာသင်းခွဲသော သူသည်လည်း အပါယ်၌ မဖြစ်လတ္တံ့၊ ငရဲ၌ မဖြစ်လတ္တံ့၊ အာယုကပ်ပတ်လုံး မတည်လတ္တံ့၊ ကုစားကောင်း၏၊ အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ-ဥပါလိ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် တရားမဟုတ်သည်ကို တရားဟု ပြ၏၊ တရားဟုတ်သည်ကိုတရားမဟုတ်ဟု ပြ၏၊ ဝိနည်းမဟုတ်သည်ကို ဝိနည်းဟု ပြ၏၊ ဝိနည်းဟုတ်သည်ကို ဝိနည်းမဟုတ်ဟုပြ၏၊ အယူကို မဆောက်တည်မူ၍ ထပ်ကာ ထပ်ကာ ကြား (သိစေ) ၏။ ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော သံဃာသင်းခွဲသော သူသည် အပါယ်၌ မဖြစ်လတ္တံ့၊ ငရဲ၌ မဖြစ်လတ္တံ့၊ အာယုကပ်ပတ်လုံး မတည်လတ္တံ့၊ ကုစားကောင်း၏။
ဥပါလိ အခြားအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော သံဃာသင်းခွဲသော သူသည်လည်း အပါယ်၌ မဖြစ်လတ္တံ့၊ ငရဲ၌ မဖြစ်လတ္တံ့၊ အာယုကပ်ပတ်လုံး မတည်လတ္တံ့၊ ကုစားကောင်း၏။ အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ-ဥပါလိ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် တရားမဟုတ်သည်ကို တရားဟု ပြ၏၊ တရားဟုတ်သည်ကိုတရားမဟုတ်ဟု ပြ၏၊ ဝိနည်းမဟုတ်သည်ကို ဝိနည်းဟု ပြ၏၊ ဝိနည်းဟုတ်သည်ကို ဝိနည်းမဟုတ်ဟုပြ၏၊ အယူကို မဆောက်တည်မူ၍ စာရေးတံမဲ ယူစေ၏။ ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသောသံဃာသင်းခွဲသော သူသည် အပါယ်၌ မဖြစ်လတ္တံ့၊ ငရဲ၌ မဖြစ်လတ္တံ့၊ အာယုကပ်ပတ်လုံး မတည်လတ္တံ့၊ ကုစားကောင်း၏။
ဥပါလိ အခြားအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော သံဃာသင်းခွဲသော သူသည်လည်း အပါယ်၌ မဖြစ်လတ္တံ့၊ ငရဲ၌ မဖြစ်လတ္တံ့၊ အာယုကပ်ပတ်လုံး မတည်လတ္တံ့၊ ကုစားကောင်း၏။ အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ-ဥပါလိ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် တရားမဟုတ်သည်ကို တရားဟု ပြ၏၊ တရားဟုတ်သည်ကိုတရားမဟုတ်ဟု ပြ၏၊ ဝိနည်းမဟုတ်သည်ကို ဝိနည်းဟု ပြ၏၊ ဝိနည်းဟုတ်သည်ကို ဝိနည်းမဟုတ်ဟုပြ၏၊ နှစ်သက်ခြင်းကို မဆောက်တည်မူ၍ ကံပြု၏။ပ။ နှစ်သက်ခြင်းကို မဆောက်တည်မူ၍ အသီးအခြားပါတိမောက်ပြ၏။ပ။ နှစ်သက်ခြင်းကို မဆောက်တည်မူ၍ ဆို၏။ပ။ နှစ်သက်ခြင်းကို မဆောက်တည်မူ၍ထပ်ကာ ထပ်ကာ ကြား (သိစေ) ၏။ပ။ နှစ်သက်ခြင်းကို မဆောက်တည်မူ၍ စာရေးတံမဲ ယူစေ၏။ပ။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော သံဃာသင်းခွဲသော သူသည် အပါယ်၌ မဖြစ်လတ္တံ့၊ ငရဲ၌ မဖြစ်လတ္တံ့၊ အာယုကပ်ပတ်လုံး မတည်လတ္တံ့၊ ကုစားကောင်း၏။
ဥပါလိ အခြား အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော သံဃာသင်းခွဲသော သူသည်လည်း အပါယ်၌ မဖြစ်လတ္တံ့၊ ငရဲ၌ မဖြစ်လတ္တံ့၊ အာယုကပ်ပတ်လုံး မတည်လတ္တံ့၊ ကုစားကောင်း၏။ အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ-ဥပါလိ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် တရားမဟုတ်သည်ကို တရားဟု ပြ၏၊ တရားဟုတ်သည်ကိုတရားမဟုတ်ဟု ပြ၏၊ ဝိနည်းမဟုတ်သည်ကို ဝိနည်းဟု ပြ၏၊ ဝိနည်းဟုတ်သည်ကို ဝိနည်းမဟုတ်ဟုပြ၏၊ အားရှိသော နှစ်သက်ခြင်းကို မဆောက်တည်မူ၍ ကံပြု၏။ပ။ အားရှိသော နှစ်သက်ခြင်းကိုမဆောက်တည်မူ၍ အသီးအခြား ပါတိမောက်ပြ၏။ပ။ အားရှိသော နှစ်သက်ခြင်းကို မဆောက်တည်မူ၍ဆို၏။ပ။ အားရှိသော နှစ်သက်ခြင်းကို မဆောက်တည်မူ၍ ထပ်ကာ ထပ်ကာ ကြား (သိစေ) ၏။ပ။
--အားရှိသော နှစ်သက်ခြင်းကို မဆောက်တည်မူ၍ စာရေးတံမဲ ယူစေ၏။ပ။ ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့်ပြည့်စုံသော သံဃာသင်းခွဲသော သူသည် အပါယ်၌ မဖြစ်လတ္တံ့၊ ငရဲ၌ မဖြစ်လတ္တံ့၊ အာယုကပ်ပတ်လုံးမတည်လတ္တံ့၊ ကုစားကောင်း၏။
ဥပါလိ အခြား အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော သံဃာသင်းခွဲသော သူသည်လည်း အပါယ်၌ မဖြစ်လတ္တံ့၊ ငရဲ၌ မဖြစ်လတ္တံ့၊ အာယုကပ်ပတ်လုံး မတည်လတ္တံ့၊ ကုစားကောင်း၏။ အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ-ဥပါလိ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် တရားမဟုတ်သည်ကို တရားဟု ပြ၏၊ တရားဟုတ်သည်ကိုတရား မဟုတ်ဟု ပြ၏၊ ဝိနည်းမဟုတ်သည်ကို ဝိနည်းဟု ပြ၏၊ ဝိနည်းဟုတ်သည်ကို ဝိနည်း မဟုတ်ဟု ပြ၏၊ အမှတ်သညာကို မဆောက်တည်မူ၍ ကံပြု၏။ပ။ အမှတ်သညာကို မဆောက်တည်မူ၍ အသီးအခြားပါတိမောက်ပြ၏။ပ။ အမှတ်သညာကို မဆောက်တည်မူ၍ ဆို၏။ပ။ အမှတ်သညာကို မဆောက်တည်မူ၍ထပ်ကာ ထပ်ကာ ကြား (သိစေ) ၏။ပ။ အမှတ်သညာကို မဆောက်တည်မူ၍ စာရေးတံမဲ ယူစေ၏။ပ။
ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော သံဃာသင်းခွဲသော သူသည် အပါယ်၌ မဖြစ်လတ္တံ့၊ ငရဲ၌ မဖြစ်လတ္တံ့၊ အာယုကပ်ပတ်လုံး မတည်လတ္တံ့၊ ကုစားကောင်း၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
တစ်ဆယ့်နှစ်ခုမြောက် ဒုတိယသံဃဘေဒကဝဂ် ပြီး၏။
ထိုဒုတိယသံဃဘေဒကဝဂ်၏ အကျဉ်းချုပ်
(အဓမ္မစသော) အယူကို မဆောက်တည်မူ၍ ကံပြုခြင်း ပဉ္စက၊ အသီးအခြား ပါတိမောက် ပြခြင်းပဉ္စက၊ ပြောဆိုခြင်း ပဉ္စက၊ ထပ်ကာထပ်ကာ ကြားစေခြင်း ပဉ္စက၊ စာရေးတံမဲယူစေခြင်း ပဉ္စက၊ ထိုငါးပါးတို့သည် အယူကို မှီကုန်၏၊ နှစ်သက်ခြင်းကို လည်းကောင်း၊ အားရှိသောနှစ်သက်ခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ အမှတ်ကိုလည်းကောင်း သုံးပါးသော ထိုနည်းတို့သည်ငါးပါးအပြားရှိကုန်၏။
အောက် ကဏှပက္ခ၌ အမျှနှစ်ဆယ်သော အစီအရင်တို့သည် ဖြစ်ကုန်သကဲ့သို့ ထို့အတူပင် သုက္ကပက္ခ၌အမျှနှစ်ဆယ်သော အစီအရင်တို့ကို သိလင့်ကုန်။ ဤကား အကျဉ်းချုပ် အပြီးတည်း။
--၁၃-အာဝါသိကဝဂ်
֍ ၄၆၁
။ မြတ်စွာဘုရား အဘယ်အင်္ဂါနှင့်ပြည့်စုံသော ကျောင်းနေရဟန်းကို (တစ်စုံတစ်ယောက်က) ဆောင်ယူပစ်ချအပ်သကဲ့သို့ ငရဲ၌ ချထားအပ်ပါသနည်းဟု (လျှောက်၏)။ ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ကျောင်းနေရဟန်းကို (တစ်စုံတစ်ယောက်က) ဆောင်ယူပစ်ချအပ်သကဲ့သို့ ငရဲ၌ ချထားအပ်၏။ အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ- ဆန္ဒာဂတိသို့ လိုက်၏။ ဒေါသာဂတိသို့ လိုက်၏၊ မောဟာဂတိသို့ လိုက်၏၊ ဘယာဂတိသို့ လိုက်၏၊ သံဃိကပစ္စည်းကို ပုဂ္ဂလိကသုံးဆောင်ခြင်းဖြင့် သုံးဆောင်၏။ ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ကျောင်းနေရဟန်းကို (တစ်စုံတစ်ယောက်က) ဆောင်ယူပစ်ချအပ်သကဲ့သို့ ငရဲ၌ချထားအပ်၏။ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့်ပြည့်စုံသော ကျောင်းနေရဟန်းကို (တစ်စုံတစ်ယောက်က) ဆောင်ယူထားအပ်သကဲ့သို့ ဤအတူ နတ်ပြည်၌ ထားအပ်၏။ အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ- ဆန္ဒာဂတိသို့ မလိုက်။ ဒေါသာဂတိသို့ မလိုက်၊ မောဟာဂတိသို့ မလိုက်၊ ဘယာဂတိသို့ မလိုက်၊ သံဃိကပစ္စည်းကို ပုဂ္ဂလိကသုံးဆောင်ခြင်းဖြင့် မသုံးဆောင်။ ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ကျောင်းနေရဟန်းကို (တစ်စုံတစ်ယောက်က) ဆောင်ယူထားအပ်သကဲ့သို့ နတ်ပြည်၌ ထားအပ်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၄၆၂
။ မြတ်စွာဘုရား တရားနှင့် မလျော်သော ဝိနည်းကို ဖြေဆိုခြင်းတို့သည် အဘယ်မျှတို့ ပါနည်းဟု (လျှောက်၏)။ ဥပါလိ တရားနှင့် မလျော်သော ဝိနည်းကို ဖြေဆိုခြင်းတို့သည် ဤငါးပါးတို့ တည်း။ အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ- ဥပါလိ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် တရားမဟုတ်သည်ကို တရားဟုမှတ်စေ၏ (ဆို၏)၊ တရားဟုတ်သည်ကို တရားမဟုတ်ဟု မှတ်စေ၏၊ ဝိနည်းမဟုတ်သည်ကို ဝိနည်းဟုမှတ်စေ၏၊ ဝိနည်းဟုတ်သည်ကို ဝိနည်းမဟုတ်ဟု မှတ်စေ၏၊ မပညတ်ရသေးသည်ကို ပညတ်၏၊ ပညတ်ထားပြီးကို ဖြတ်၏ (နုတ်ပယ်၏)။ ဥပါလိ တရားနှင့် မလျော်သော ဝိနည်းကို ဖြေဆိုခြင်းတို့သည်ဤငါးပါးတို့တည်း။ဥပါလိ တရားနှင့် လျော်သော ဝိနည်းကို ဖြေဆိုခြင်းတို့သည် ဤငါးပါးတို့တည်း။ အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ- ဥပါလိ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် တရားမဟုတ်သည်ကို တရားမဟုတ်ဟုမှတ်စေ၏ (ဆို၏)၊ တရားဟုတ်သည်ကို တရားဟုတ်သည်ဟု မှတ်စေ၏၊ ဝိနည်းမဟုတ်သည်ကို ဝိနည်းမဟုတ်ဟု မှတ်စေ၏၊ ဝိနည်းဟုတ်သည်ကို ဝိနည်းဟုတ်သည်ဟု မှတ်စေ၏၊ မပညတ်ရသေးသည်ကိုမပညတ်၊ ပညတ်ထားပြီးသည်ကို မဖြတ် (မနုတ်ပယ်)။ ဥပါလိ တရားနှင့် လျော်သော ဝိနည်းကိုဖြေဆိုခြင်းတို့သည် ဤငါးပါးတို့တည်းဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၄၆၃
။ မြတ်စွာဘုရား အဘယ်အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ဆွမ်းညွှန်းရဟန်းကို (တစ်စုံတစ်ယောက်က) ဆောင်ယူ ပစ်ချအပ်သကဲ့သို့ ဤအတူ ငရဲ၌ ချထားအပ်ပါသနည်းဟု (လျှောက်၏)။ ဥပါလိအင်္ဂါငါးပါးနှင့်ပြည့်စုံသော ဆွမ်းညွှန်းရဟန်းကို (တစ်စုံတစ်ယောက်က) ဆောင်ယူပစ်ချအပ်သကဲ့သို့ဤအတူ ငရဲ၌ ချထားအပ်၏။ အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ-ဆန္ဒာဂတိသို့ လိုက်၏၊ ဒေါသာဂတိသို့လိုက်၏၊ မောဟာ ဂတိသို့ လိုက်၏၊ ဘယာဂတိသို့ လိုက်၏၊ ညွှန်းအပ်သည် မညွှန်းအပ်သည်ကို မသိ။ ဥပါလိ ဤအင်္ဂါ ငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ဆွမ်းညွှန်းရဟန်းကို (တစ်စုံတစ်ယောက်က) ဆောင်ယူပစ်ချအပ်သကဲ့သို့ ငရဲ၌ ချထားအပ်၏။ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ဆွမ်းညွှန်းရဟန်းကို (တစ်စုံတစ်ယောက်က) ဆောင်၍ ထားအပ်သကဲ့သို့ နတ်ပြည်၌ ထားအပ်၏။ အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ-ဆန္ဒာဂတိသို့ မလိုက်၊ ဒေါသာဂတိသို့မလိုက်၊ မောဟာဂတိသို့ မလိုက်၊ ဘယာဂတိသို့ မလိုက်၊ ညွှန်းအပ်သည် မညွှန်းအပ်သည်ကို သိ၏။ ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ဆွမ်းညွှန်းရဟန်းကို (တစ်စုံတစ်ယောက်က) ဆောင်၍ ထားအပ်သကဲ့သို့ နတ်ပြည်၌ ထားအပ်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--֍ ၄၆၄
။ မြတ်စွာဘုရား အဘယ်မျှသော အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော အိပ်ရာနေရာခင်းသော ရဟန်းကို။ပ။ဘဏ္ဍာစိုးရဟန်းကို။ပ။ သင်္ကန်းခံယူသော ရဟန်းကို။ပ။ သင်္ကန်းဝေဖန်သော ရဟန်းကို။ပ။ ယာဂုဝေဖန်သော ရဟန်းကို။ပ။ သစ်သီးဝေဖန်သော ရဟန်းကို။ပ။ ခဲဖွယ်ဝေဖန်သော ရဟန်းကို။ပ။ အသေးအဖွဲစွန့်သော ရဟန်းကို။ပ။ ပုဆိုးကို ယူစေသော ရဟန်းကို။ပ။ နိဿဂ္ဂိယသပိတ်ကို ယူစေသော ရဟန်းကို။ပ။ အရံစောင့်အား စေခိုင်းသော ရဟန်းကို။ပ။ သာမဏေအား စေခိုင်းသော ရဟန်းကို (တစ်စုံတစ်ယောက်က) ဆောင်ယူပစ်ချအပ်သကဲ့သို့ ဤအတူ ငရဲ၌ ချထားအပ်ပါသနည်းဟု (လျှောက်၏)။
ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့်ပြည့်စုံသော သာမဏေအား စေခိုင်းသော ရဟန်းကို (တစ်စုံတစ်ယောက်က) ဆောင်ယူပစ်ချအပ်သကဲ့သို့ ဤအတူ ငရဲ၌ ချထားအပ်၏။ အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ- ဆန္ဒာဂတိသို့လိုက်၏၊ ဒေါသာဂတိသို့ လိုက်၏၊ မောဟာဂတိသို့ လိုက်၏၊ ဘယာဂတိသို့ လိုက်၏၊ စေခိုင်းအပ်သည်မစေခိုင်းအပ်သည်ကို မသိ။ ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော သာမဏေအား စေခိုင်းသော ရဟန်းကို (တစ်စုံတစ်ယောက်က) ဆောင်ယူပစ်ချအပ်သကဲ့သို့ ဤအတူ ငရဲ၌ ချထားအပ်၏။
ဥပါလိ အင်္ဂါငါးပါးနှင့်ပြည့်စုံသော သာမဏေအား စေခိုင်းသော ရဟန်းကို (တစ်စုံတစ်ယောက်က) ဆောင်၍ ထားအပ်သကဲ့သို့ ဤအတူ နတ်ပြည်၌ ထားအပ်၏။ အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ- ဆန္ဒာဂတိသို့ မလိုက်၊ ဒေါသာဂတိသို့ မလိုက်၊ မောဟာဂတိသို့ မလိုက်၊ ဘယာဂတိသို့ မလိုက်၊ စေခိုင်းအပ်သည့်မစေခိုင်းအပ်သည်ကို သိ၏။ ဥပါလိ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့်ပြည့်စုံသော သာမဏေကို စေခိုင်းသော ရဟန်းကို (တစ်စုံတစ်ယောက်က) ဆောင်၍ ထားအပ်သကဲ့သို့ ဤအတူ နတ်ပြည်၌ ထားအပ်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
တစ်ဆယ့်သုံးခုမြောက် အာဝါသိကဝဂ် ပြီး၏။
ထိုအာဝါသိကဝဂ်၏ အကျဉ်းချုပ်
ကျောင်းနေရဟန်း ပဉ္စက၊ ဝိနည်း၌ အမေးကို ဖြေဆိုခြင်း ပဉ္စက၊ ဆွမ်းညွှန်း ရဟန်း ပဉ္စက၊ ကျောင်းအိပ်ရာနေရာခင်းသော ရဟန်း ပဉ္စက၊ ဘဏ္ဍာစိုးရဟန်း ပဉ္စက၊ သင်္ကန်းကို ခံယူသော ရဟန်းပဉ္စက၊ သင်္ကန်းကို ဝေဖန်သော ရဟန်း ပဉ္စက။
ယာဂုကို ဝေဖန်သော ရဟန်း ပဉ္စက၊ သစ်သီးကို ဝေဖန်သော ရဟန်း ပဉ္စက၊ ခဲဖွယ်ကို ဝေဖန်သောရဟန်း ပဉ္စက၊ အသေးအဖွဲပရိက္ခရာကို စွန့်သော ရဟန်း ပဉ္စက၊ သာယာ၍ ခံယူသော ရွှေငွေကိုယူစေခိုင်းသော ရဟန်း ပဉ္စက၊ သပိတ်ကို ခံယူစေသော ရဟန်း ပဉ္စက၊ အရံစောင့် စေခိုင်းသော ရဟန်းပဉ္စက၊ သာမဏေကို စေခိုင်းသော ရဟန်း ပဉ္စက။ ဤကား အကျဉ်းချုပ် အပြီးတည်း။
--၁၄-ကထိနတ္ထာရဝဂ်
֍ ၄၆၅
။ မြတ်စွာဘုရား ကထိန်ခင်းခြင်း၌ အကျိုးတို့သည် အဘယ်မျှတို့ပါနည်းဟု (လျှောက်၏)။ ဥပါလိကထိန်ခင်းခြင်း၌ အကျိုးတို့သည် ဤငါးပါးတို့တည်း။ အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ- ထင်ရှားရှိ သောရဟန်းကို မပန်ကြားဘဲ သွားနိုင်ခြင်း၊ သင်္ကန်းကို မယူဘဲ သွားနိုင်ခြင်း၊ ဂဏဘောဇဉ်ကို စားနိုင် ခြင်း၊ အဓိဋ္ဌာန် ဝိကပ္ပနာမပြုဘဲ အလိုရှိတိုင်း သင်္ကန်းကို ထားနိုင်ခြင်း၊ ထိုကထိန်ခင်းသော ကျောင်း၌ ဖြစ်ပေါ်လာသော သံဃိကသင်္ကန်းသည် ထိုကထိန်ခင်းသော ရဟန်းတို့အား ဖြစ်လတ္တံ့။ ဥပါလိကထိန်ခင်းခြင်း၌ အကျိုးတို့သည် ဤငါးပါးတို့တည်းဟု (မိန့်တော်မူ၏)။֍ ၄၆၆
။ မြတ်စွာဘုရား သတိလွတ်ကင်း ဆင်ခြင်ခြင်း မရှိသည်ဖြစ်၍ အိပ်ပျော်သော သူ၏ အပြစ်တို့သည် အဘယ်မျှတို့ပါနည်းဟု (လျှောက်၏)။ ဥပါလိ သတိလွတ်ကင်း ဆင်ခြင်ခြင်း မရှိသည်ဖြစ်၍ အိပ်ပျော်သောသူ၏ အပြစ်တို့သည် ဤငါးပါးတို့တည်း။ အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ- ဆင်းဆင်းရဲရဲ အိပ်ရ၏၊ ဆင်းဆင်းရဲရဲ နိုးရ၏၊ မကောင်းသော အိပ်မက်ကို မြင်မက်၏၊ နတ်တို့သည် မစောင့်ရှောက်ကုန်၊ သုက်လွတ်၏။ ဥပါလိ သတိလွတ်ကင်းဆင်ခြင်ခြင်းမရှိသည် ဖြစ်၍ အိပ်ပျော်သော သူ၏ အပြစ်တို့သည်ဤငါးပါးတို့တည်း။ဥပါလိ သတိထင်လင်း ဆင်ခြင်ခြင်း ရှိသည်ဖြစ်၍ အိပ်ပျော်သော သူ၏ အကျိုးတို့သည် ဤငါးပါးတို့တည်း။ အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ-ချမ်းသာစွာ အိပ်ရ၏၊ ချမ်းသာစွာ နိုးရ၏၊ မကောင်းသောအိပ်မက်ကို မမြင်မက်၊ နတ်တို့သည် စောင့်ရှောက်ကုန်၏၊ သုက်မလွတ်။ ဥပါလိ သတိထင်လင်း ဆင်ခြင်ခြင်းရှိသည် ဖြစ်၍ အိပ်ပျော်သော သူ၏ အကျိုးတို့သည် ဤငါးပါးတို့တည်းဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၄၆၇
။ မြတ်စွာဘုရား ရှိမခိုးအပ်သော ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် အဘယ်မျှတို့ပါနည်းဟု (လျှောက်၏)။ ဥပါလိရှိမခိုးအပ်သော ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် ဤငါးပါးတို့တည်း။ အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ- ရွာတွင်းဝင်သော သူကိုရှိမခိုးအပ်၊ လမ်းခရီးသွားသူကို ရှိမခိုးအပ်၊ အမိုက်မှောင်၌ နေသော သူကို ရှိမခိုးအပ်၊ အမှုပြုဆဲဖြစ်၍နှလုံးမသွင်းသော သူကို ရှိမခိုးအပ်၊ အိပ်သော သူကို ရှိမခိုးအပ်။ ဥပါလိ ရှိမခိုးအပ်သော ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည်ဤငါးပါးတို့တည်း။ဥပါလိ အခြား ရှိမခိုးအပ်သော ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည်လည်း ငါးပါးတို့တည်း။ အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ-ယာဂုသောက်ရာ၌ ရှိမခိုးအပ်၊ ဆွမ်းစားဇရပ်၌ ရှိမခိုးအပ်၊ တစ်ဖက်သော ရန်သူအဖို့၌ တည်သော သူကိုရှိမခိုးအပ်၊ တခြားတစ်ပါးကို ကြံအောက်မေ့နေသူကို ရှိမခိုးအပ်၊ အဝတ်မဆီး အချည်းနှီးနေသော သူကို ရှိမခိုးအပ်။ ဥပါလိ ရှိမခိုးအပ်သော ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် ဤငါးပါးတို့တည်း။
ဥပါလိ အခြား ရှိမခိုးအပ်သော ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည်လည်း ငါးပါးတို့တည်း။ အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ-ခဲဝါးဆဲသော သူကို ရှိမခိုးအပ်၊ စားဆဲသော သူကို ရှိမခိုးအပ်၊ ကျင်ကြီးစွန့်ဆဲသော သူကို ရှိမခိုးအပ်၊ ကျင်ငယ်စွန့်ဆဲသော သူကို ရှိမခိုးအပ်၊ ဥက္ခိတ္တကရဟန်းကို ရှိမခိုးအပ်။ ဥပါလိ ရှိမခိုးအပ် သောပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် ဤငါးပါးတို့တည်း။
ဥပါလိ အခြား ရှိမခိုးအပ်သော ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည်လည်း ငါးပါးတို့တည်း။ အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ-ရှေးဦး ပဉ္စင်းခံသော သူသည် နောက်မှ ပဉ္စင်းခံသော သူကို ရှိမခိုးအပ်၊ သာမဏေကို ရှိမခိုးအပ်၊ အဓမ္မကို ဆိုလေ့ရှိသော သီတင်းကြီးဖြစ်သော နာနာသံဝါသကရဟန်းကို ရှိမခိုးအပ်၊ မိန်းမကို ရှိမခိုးအပ်၊ ပဏ္ဍုက်ကို ရှိမခိုးအပ်။ ဥပါလိ ရှိမခိုးအပ်သော ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် ဤငါးပါးတို့တည်း။
--ဥပါလိ အခြား ရှိမခိုးအပ်သော ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည်လည်း ငါးပါးတို့တည်း။ အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ-ပရိဝါသ်နေသော သူကို ရှိမခိုးအပ်၊ အရင်းသို့ငင်ထိုက်သော သူကို ရှိမခိုးအပ်၊ မာနတ်ထိုက်သော သူကိုရှိမခိုးအပ်၊ မာနတ်ကျင့်သော သူကို ရှိမခိုးအပ်၊ အဗ္ဘာန်ထိုက်သော သူကို ရှိမခိုးအပ်။ ဥပါလိရှိမခိုးအပ်သော ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် ဤငါးပါးတို့တည်းဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၄၆၈
။ မြတ်စွာဘုရား ရှိခိုးအပ်သော ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် အဘယ်မျှတို့ပါနည်းဟု (လျှောက်၏)။ ဥပါလိရှိခိုးအပ်သော ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် ဤငါးပါးတို့တည်း။ အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ- နောက်မှ ရဟန်းခံသူသည် ရှေးဦး ရဟန်းခံသူကို ရှိခိုးအပ်၏၊ ဓမ္မကို ဆိုလေ့ရှိသော သီတင်းကြီးဖြစ်သော နာနာသံဝါသကရဟန်းကို ရှိခိုးအပ်၏၊ ဆရာကို ရှိခိုးအပ်၏၊ ဥပဇ္ဈာယ်ကို ရှိခိုးအပ်၏၊ နတ် မာရ်နတ် ဗြဟ္မာနှင့် တကွသော ဤဩကာသလောက၌လည်းကောင်း၊ သမဏဗြာဟ္မဏ မင်းများ လူများနှင့်တကွသော ဤသတ္တလောက၌လည်းကောင်း ပူဇော်အထူးကို ခံတော်မူထိုက်သော အလုံးစုံသော တရားတို့ကို ကိုယ်တိုင်မှန်စွာ သိတော်မူသော မြတ်စွာဘုရားကို ရှိခိုးအပ်၏။ ဥပါလိ ရှိခိုးအပ်သော ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည်ဤငါးပါးတို့တည်းဟု (မိန့်တော်မူ၏)။֍ ၄၆၉
။ မြတ်စွာဘုရား သီတင်းကြီးရဟန်း၏ ခြေတို့ကို ရှိခိုးသော သီတင်းငယ်ရဟန်းသည်အဘယ်မျှသော တရားတို့ကို မိမိသန္တာန်၌ ဖြစ်စေ၍ ခြေတို့ကို ရှိခိုးအပ်ကုန်သနည်းဟု (လျှောက်၏)။ ဥပါလိ သီတင်းကြီးရဟန်း၏ ခြေတို့ကို ရှိခိုးသော သီတင်းငယ်ရဟန်းသည် ငါးပါးသော တရားတို့ကို မိမိသန္တာန်၌ ဖြစ်စေ၍ ခြေတို့ကို ရှိခိုးအပ်ကုန်၏။ အဘယ်ငါးပါးတို့နည်းဟူမူ- ဥပါလိ သီတင်းကြီးရဟန်း၏ ခြေတို့ကို ရှိခိုးသော သီတင်းငယ်ရဟန်းသည် (၁) လက်ဝဲတစ်ဖက် ပခုံးထက်၌ ကိုယ်ဝတ်ကိုစံပယ်တင်၍ (၂) လက်အုပ်ကို ချီလျက် (၃) လက်ဝါးပြင် နှစ်ဖက်တို့ဖြင့် ခြေတို့ကို ဆုပ်နယ်ကာ (၄) ချစ်ခြင်းကိုလည်းကောင်း (၅) ရိုသေခြင်းကိုလည်းကောင်း ဖြစ်စေ၍ ခြေတို့ကို ရှိခိုးအပ်ကုန်၏။ ဥပါလိ သီတင်းကြီး ရဟန်း၏ ခြေတို့ကို ရှိခိုးသော သီတင်းငယ်ရဟန်းသည် ဤငါးပါးသော တရားတို့ကိုမိမိ သန္တာန်၌ ဖြစ်စေ၍ ခြေတို့ကို ရှိခိုးအပ်ကုန်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။တစ်ဆယ့်လေးခုမြောက် ကထိနတ္ထာရဝဂ် ပြီး၏။
ထိုကထိနတ္ထာရဝဂ်၏ အကျဉ်းချုပ်
ကထိန်ခင်းခြင်းပဉ္စက၊ အိပ်ခြင်းပဉ္စက၊ ရွာတွင်းသို့ဝင်ခြင်းပဉ္စက၊ ယာဂုသောက်ခြင်း ပဉ္စက၊ ခဲဖွယ်ကိုခဲခြင်း ပဉ္စက၊ ရှေး၌ ပဉ္စင်းခံသော ရဟန်း ပဉ္စက၊ ပရိဝါသ်နေသော ရဟန်း ပဉ္စက၊ ရှိမခိုးအပ်သောပုဂ္ဂိုလ် ပဉ္စက၊ ရှိခိုးအပ်သော ပုဂ္ဂိုလ် ပဉ္စက၊ ရှိခိုးအပ် သူအပေါ်၌ ကျင့်ရမည့် ပဉ္စက။ ဤကား အကျဉ်းချုပ် အပြီးတည်း။
ဥပါလိပဉ္စက ပြီး၏။
--ထိုဝဂ်တို့၏ အကျဉ်းချုပ်
အနိဿိတဝဂ်၊ ကမ္မဝဂ်၊ ဝေါဟာရဝဂ်၊ ဒိဋ္ဌာဝိကမ္မဝဂ်၊ စောဒနာဝဂ်၊ ဓုတင်္ဂဝဂ်၊ မုသာဝါဒဝဂ်၊ ဘိက္ခုနီဩဝါဒဝဂ်၊ ဥဗ္ဗာဟိကဝဂ်၊ အဓိကရဏဝူပသမဝဂ်၊ ထိုမှတစ်ပါး သံဃဘေဒကဝဂ် နှစ်ပါး၊ အာဝါသိကဝဂ်၊ ကထိနတ္ထာရဝဂ်၊ ဤတစ်ဆယ့်လေးပါးသော ပဉ္စကဝဂ်တို့ကို ကောင်းစွာ ပြအပ်ကုန်၏။ ဤကား အကျဉ်းချုပ် အပြီးတည်း။
--အတ္ထာပတ္တိသမုဋ္ဌာန်
၁-ပါရာဇိက
֍ ၄၇၀
။ စိတ်မရှိဘဲ သင့်၍ စိတ်ရှိသည် ဖြစ်၍ လွတ်သော အာပတ်သည် ရှိ၏၊ စိတ်ရှိသည် ဖြစ်၍သင့်ပြီးလျှင် စိတ်မရှိသည် ဖြစ်၍ လွတ်သော အာပတ်သည် ရှိ၏၊ စိတ်မရှိဘဲ သင့်၍ စိတ်မရှိဘဲ လွတ်သော အာပတ်သည် ရှိ၏၊ စိတ်ရှိသည် ဖြစ်၍ သင့်ပြီးလျှင် စိတ်ရှိသည် ဖြစ်၍ လွတ်သော အာပတ်သည်ရှိ၏။ကုသိုလ်စိတ်ရှိ၍ သင့်ပြီးလျှင် ကုသိုလ်စိတ်ရှိသည် ဖြစ်၍ လွတ်သော အာပတ်သည် ရှိ၏၊ ကုသိုလ်စိတ်ရှိသည် ဖြစ်၍ သင့်ပြီးလျှင် အကုသိုလ်စိတ်ရှိသည်ဖြစ်၍ လွတ်သော အာပတ်သည် ရှိ၏၊ ကုသိုလ်စိတ်ရှိသည် ဖြစ်၍ သင့်ပြီးလျှင် အဗျာကတစိတ်ရှိသည် ဖြစ်၍ လွတ်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
အကုသိုလ်စိတ်ရှိသည် ဖြစ်၍ သင့်ပြီးလျှင် ကုသိုလ်စိတ်ရှိသည် ဖြစ်၍ လွတ်သော အာပတ်သည် ရှိ၏၊ အကုသိုလ်စိတ်ရှိသည် ဖြစ်၍ သင့်ပြီးလျှင် အကုသိုလ်စိတ်ရှိသည် ဖြစ်၍ လွတ်သော အာပတ်သည် ရှိ၏၊ အကုသိုလ်စိတ်ရှိသည် ဖြစ်၍ သင့်ပြီးလျှင် အဗျာကတစိတ်ရှိသည် ဖြစ်၍ လွတ်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
အဗျာကတစိတ်ရှိသည် ဖြစ်၍ သင့်ပြီးလျှင် ကုသိုလ်စိတ်ရှိသည် ဖြစ်၍ လွတ်သော အာပတ်သည် ရှိ၏၊ အဗျာကတစိတ်ရှိသည် ဖြစ်၍ သင့်ပြီးလျှင် အကုသိုလ်စိတ်ရှိသည် ဖြစ်၍ လွတ်သော အာပတ်သည် ရှိ၏၊ အဗျာကတစိတ်ရှိသည် ဖြစ်၍ သင့်ပြီးလျှင် အဗျာကတစိတ်ရှိသည် ဖြစ်၍ လွတ်သော အာပတ်သည် ရှိ၏။
ပဌမပါရာဇိကသည် အဘယ်မျှသော သမုဋ္ဌာန်တို့ကြောင့် ဖြစ်သနည်း။ ပဌမပါရာဇိကသည် တစ်ပါးသော သမုဋ္ဌာန်ကြောင့် ဖြစ်၏။ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။
ဒုတိယပါရာဇိကသည် အဘယ်မျှသော သမုဋ္ဌာန်တို့ကြောင့် ဖြစ်သနည်း။ ဒုတိယပါရာဇိကသည်သုံးပါးသော သမုဋ္ဌာန်တို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်းဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ ရံခါ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့် မဖြစ်။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်းဖြစ်၏။
တတိယပါရာဇိကသည် အဘယ်မျှသော သမုဋ္ဌာန်တို့ကြောင့် ဖြစ်သနည်း။ တတိယပါရာဇိကသည်သုံးပါးသော သမုဋ္ဌာန်တို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်းဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ ရံခါ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့် မဖြစ်။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်းဖြစ်၏။
စတုတ္ထပါရာဇိကသည် အဘယ်မျှသော သမုဋ္ဌာန်တို့ကြောင့် ဖြစ်သနည်း။ စတုတ္ထပါရာဇိကသည်သုံးပါးသော သမုဋ္ဌာန်တို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်းဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ ရံခါ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏။ ကိုယ်ကြောင့် မဖြစ်။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်းဖြစ်၏။
ပါရာဇိကလေးပါး ပြီး၏။
--၂-သံဃာဒိသိသ်
֍ ၄၇၁
။ လုံ့လပြု၍ သုက်ကို လွှတ်သော ရဟန်း၏ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သည် အဘယ်မျှသောသမုဋ္ဌာန်တို့ကြောင့် ဖြစ်သနည်း။လုံ့လပြု၍ သုက်ကို လွှတ်သော ရဟန်း၏ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သည် တစ်ပါးသော သမုဋ္ဌာန် ကြောင့်ဖြစ်၏။ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။
မာတုဂါမနှင့် အတူတကွ ကိုယ်လက်နှီးနှောခြင်းသို့ ရောက်သော ရဟန်း၏ သံဃာဒိသိသ်အာပတ် သည်အဘယ်မျှသော သမုဋ္ဌာန်တို့ကြောင့် ဖြစ်သနည်း။
မာတုဂါမနှင့် အတူတကွ ကိုယ်လက်နှီးနှောခြင်းသို့ ရောက်သော ရဟန်း၏ သံဃာဒိသိသ်အာပတ် သည်တစ်ပါးသော သမုဋ္ဌာန်ကြောင့် ဖြစ်၏။ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။
မာတုဂါမကို ရုန့်ရင်းကြမ်းတမ်းသော စကားတို့ဖြင့် ပြက်ရယ်ပြောဆိုသော ရဟန်း၏ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သည် အဘယ်မျှသော သမုဋ္ဌာန်တို့ကြောင့် ဖြစ်သနည်း။
မာတုဂါမကို ရုန့်ရင်းကြမ်းတမ်းသော စကားတို့ဖြင့် ပြက်ရယ်ပြောဆိုသော ရဟန်း၏ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သည် သုံးပါးသော သမုဋ္ဌာန်တို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ ရံခါ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့် မဖြစ်။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏။
မာတုဂါမ၏ အထံ၌ မိမိသည် အလိုရှိအပ်သော ကာမဂုဏ်ဖြင့် လုပ်ကျွေးခြင်း၏ ကျေးဇူးကိုပြောဆိုသော ရဟန်း၏ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သည် အဘယ်မျှသော သမုဋ္ဌာန်တို့ကြောင့် ဖြစ်သနည်း။
မာတုဂါမ၏ အထံ၌ မိမိသည် အလိုရှိအပ်သော ကာမဂုဏ်ဖြင့် လုပ်ကျွေးခြင်း၏ ကျေးဇူးကိုပြောဆိုသော ရဟန်း၏ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သည် သုံးပါးသော သမုဋ္ဌာန်တို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
အောင်သွယ်ခြင်းသို့ ရောက်သော ရဟန်း၏ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သည် အဘယ်မျှသော သမုဋ္ဌာန်တို့ကြောင့် ဖြစ်သနည်း။
အောင်သွယ်ခြင်းသို့ ရောက်သော ရဟန်း၏ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သည် ခြောက်ပါးသော သမုဋ္ဌာန်တို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့် ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်၊ စိတ်ကြောင့် မဖြစ်။ ရံခါနှုတ်ကြောင့် ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့် မဖြစ်၊ စိတ်ကြောင့် မဖြစ်။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်း ကောင်း ဖြစ်၏၊ စိတ်ကြောင့် မဖြစ်။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။ ရံခါ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ ကိုယ်ကြောင့် မဖြစ်။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏။
ကိုယ်တိုင် တောင်းအပ်သော (တံစဉ်းပဲခွပ်စသော) အဆောက်အဦဖြင့် ကုဋီကို ပြုစေသော ရဟန်း၏သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သည် အဘယ်မျှသော သမုဋ္ဌာန်တို့ကြောင့် ဖြစ်သနည်း။
--ကိုယ်တိုင် တောင်းအပ်သော (တံစဉ်းပဲခွပ်စသော) အဆောက်အဦဖြင့် ကုဋီကို ပြုစေသော ရဟန်း၏သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သည် ခြောက်ပါးသော သမုဋ္ဌာန်တို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
ကြီးသော ကျောင်းကို ပြုစေသော ရဟန်း၏ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သည် အဘယ်မျှသော သမုဋ္ဌာန့်တို့ကြောင့် ဖြစ်သနည်း။
ကြီးသော ကျောင်းကို ပြုစေသော ရဟန်း၏ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သည် ခြောက်ပါးသော သမုဋ္ဌာန်တို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
ရဟန်းကို (မြင်ခြင်း ကြားခြင်း ရွံရှာခြင်း) အရင်းမရှိသော ပါရာဇိကအာပတ်ဖြင့် စွပ်စွဲသော ရဟန်း၏သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သည် အဘယ်မျှသော သမုဋ္ဌာန်တို့ကြောင့် ဖြစ်သနည်း။
ရဟန်းကို (မြင်ခြင်း ကြားခြင်း ရွံရှာခြင်း) အရင်းမရှိသော ပါရာဇိကအာပတ်ဖြင့် စွပ်စွဲသော ရဟန်း၏သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သည် သုံးပါးသော သမုဋ္ဌာန်တို့ကြောင့် ဖြစ်၏။ပ။
ရဟန်းကို တစ်ပါးသော အဖို့ရှိသော အဓိကရုဏ်း၏ တစ်ခုခု ညွှန်းပြအပ်သော အမြွက်မျှကို စွဲ၍ပါရာဇိကအာပတ်ဖြင့် စွပ်စွဲသော ရဟန်း၏ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သည် အဘယ်မျှသောသမုဋ္ဌာန်တို့ကြောင့် ဖြစ်သနည်း။
ရဟန်းကို တစ်ပါးသော အဖို့ရှိသော အဓိကရုဏ်း၏ တစ်ခုခု ညွှန်းပြအပ်သော အမြွက်မျှကို စွဲ၍ပါရာဇိကအာပတ်ဖြင့် စွပ်စွဲသော ရဟန်း၏ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သည် သုံးပါးသော သမုဋ္ဌာန်တို့ကြောင့်ဖြစ်၏။ပ။
သုံးကြိမ်တိုင်အောင် (ဉတ်ကမ္မဝါစာဖြင့်) ဆုံးမပါလျက် (အယူကို) မစွန့်သော သံဃာသင်းခွဲသောရဟန်း၏ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သည် အဘယ်မျှသော သမုဋ္ဌာန်တို့ကြောင့် ဖြစ်သနည်း။
သုံးကြိမ်တိုင်အောင် (ဉတ်ကမ္မဝါစာဖြင့်) ဆုံးမပါလျက် (အယူကို) မစွန့်သော သံဃာသင်းခွဲသောရဟန်း၏ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သည် တစ်ပါးသော သမုဋ္ဌာန်ကြောင့် ဖြစ်၏။ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏။
သုံးကြိမ်တိုင်အောင် (ဉတ်ကမ္မဝါစာဖြင့်) ဆုံးမပါလျက် (အယူကို) မစွန့်သော သံဃာသင်းခွဲသောရဟန်းသို့ အတုလိုက်သော ရဟန်းတို့၏ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သည် အဘယ်မျှသော သမုဋ္ဌာန်တို့ကြောင့်ဖြစ်သနည်း။
သုံးကြိမ်တိုင်အောင် (ဉတ်ကမ္မဝါစာဖြင့်) ဆုံးမပါလျက် (အယူကို) မစွန့်သော သံဃာသင်းခွဲသောရဟန်းသို့ အတုလိုက်သော ရဟန်းတို့၏ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သည် တစ်ပါးသော သမုဋ္ဌာန်ကြောင့်ဖြစ်၏။ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏။
သုံးကြိမ်တိုင်အောင် (ဉတ်ကမ္မဝါစာဖြင့်) ဆုံးမပါလျက် (အယူကို) မစွန့်သော ဆုံးမခက်သောရဟန်း၏ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သည် အဘယ်မျှသော သမုဋ္ဌာန်တို့ကြောင့် ဖြစ်သနည်း။
သုံးကြိမ်တိုင်အောင် (ဉတ်ကမ္မဝါစာဖြင့်) ဆုံးမပါလျက် (အယူကို) မစွန့်သော ဆုံးမခက်သောရဟန်း၏ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သည် တစ်ပါးသော သမုဋ္ဌာန်ကြောင့် ဖြစ်၏။ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏။
သုံးကြိမ်တိုင်အောင် (ဉတ်ကမ္မဝါစာဖြင့်) ဆုံးမပါလျက် (အယူကို) မစွန့်သော ဒါယကာ ဒါယိကာမတို့၏ သဒ္ဓါတရားကို ဖျက်ဆီးသော ရဟန်း၏ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သည် အဘယ်မျှသော သမုဋ္ဌာန်တို့ကြောင့် ဖြစ်သနည်း။
--သုံးကြိမ်တိုင်အောင် (ဉတ်ကမ္မဝါစာဖြင့်) ဆုံးမပါလျက် (အယူကို) မစွန့်သော ဒါယကာ ဒါယိကာမတို့၏ သဒ္ဓါတရားကို ဖျက်ဆီးသော ရဟန်း၏ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သည် တစ်ပါးသော သမုဋ္ဌာန်ကြောင့်ဖြစ်၏။ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏။
သံဃာဒိသိသ် တစ်ဆယ့်သုံးပါး ပြီး၏။
֍ ၄၇၂
။ ပ။ မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ရေ၌ ကျင်ကြီးကိုလည်းကောင်း၊ ကျင်ငယ်ကိုလည်းကောင်း၊ တံတွေးကိုလည်းကောင်း (စွန့်မှု) ပြုသော ရဟန်း၏ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သည် အဘယ်မျှသော သမုဋ္ဌာန်တို့ကြောင့်ဖြစ်သနည်း။မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ရေ၌ ကျင်ကြီးကိုလည်းကောင်း၊ ကျင်ငယ်ကိုလည်းကောင်း၊ တံတွေးကိုလည်းကောင်း (စွန့်မှု) ပြုသော ရဟန်း၏ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သည် တစ်ပါးသော သမုဋ္ဌာန်ကြောင့် ဖြစ်၏။ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်။
သေခိယ ပြီး၏။
--၃ - ပါရာဇိက စသည်
֍ ၄၇၃
။ လေးပါးသော ပါရာဇိကတို့သည် အဘယ်မျှသော သမုဋ္ဌာန်တို့ကြောင့် ဖြစ်ကုန်သနည်း။လေးပါးသော ပါရာဇိကတို့သည် သုံးပါးသော သမုဋ္ဌာန်တို့ကြောင့် ဖြစ်ကုန်၏။
ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ကုန်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။ ရံခါနှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ကုန်၏၊ ကိုယ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။ ရံခါကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ကုန်၏။
တစ်ဆယ့်သုံးပါးသော သံဃာဒိသိသ်တို့သည် အဘယ်မျှသော သမုဋ္ဌာန်တို့ကြောင့် ဖြစ်ကုန်သနည်း။
တစ်ဆယ့်သုံးပါးသော သံဃာဒိသိသ်တို့သည် ခြောက်ပါးသော သမုဋ္ဌာန်တို့ကြောင့် ဖြစ်ကုန်၏။
ရံခါ ကိုယ်ကြောင့် ဖြစ်ကုန်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်၊ စိတ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။ ရံခါ နှုတ်ကြောင့်ဖြစ်ကုန်၏၊ ကိုယ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်၊ စိတ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ကုန်၏၊ စိတ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ကုန်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။ ရံခါ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ကုန်၏၊ ကိုယ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ကုန်၏။
နှစ်ပါးသော အနိယတတို့သည် အဘယ်မျှသော သမုဋ္ဌာန်တို့ကြောင့် ဖြစ်ကုန်သနည်း။
နှစ်ပါးသော အနိယတတို့သည် သုံးပါးသော သမုဋ္ဌာန်တို့ကြောင့် ဖြစ်ကုန်၏။
ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ကုန်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။ ရံခါနှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ကုန်၏၊ ကိုယ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။ ရံခါကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ကုန်၏။
သုံးဆယ်သော စွန့်ခြင်းဝိနည်းကံရှိသော ပါစိတ်တို့သည် အဘယ်မျှသော သမုဋ္ဌာန်တို့ကြောင့် ဖြစ်ကုန်သနည်း။
သုံးဆယ်သော စွန့်ခြင်းဝိနည်းကံရှိသော ပါစိတ်တို့သည် ခြောက်ပါးသော သမုဋ္ဌာန်တို့ကြောင့် ဖြစ်ကုန်၏။
ရံခါ ကိုယ်ကြောင့် ဖြစ်ကုန်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်၊ စိတ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။ ရံခါ နှုတ်ကြောင့်ဖြစ်ကုန်၏၊ ကိုယ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်၊ စိတ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ကုန်၏၊ စိတ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ကုန်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။ ရံခါ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ကုန်၏၊ ကိုယ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ကုန်၏။
ကိုးဆယ့်နှစ်ပါးသော ပါစိတ်အာပတ်တို့သည် အဘယ်မျှသော သမုဋ္ဌာန်တို့ကြောင့် ဖြစ်ကုန်သနည်း။
ကိုးဆယ့်နှစ်ပါးသော ပါစိတ်အာပတ်တို့သည် ခြောက်ပါးသော သမုဋ္ဌာန်တို့ကြောင့် ဖြစ်ကုန်၏။
--ရံခါ ကိုယ်ကြောင့် ဖြစ်ကုန်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်၊ စိတ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။ ရံခါ နှုတ်ကြောင့်ဖြစ်ကုန်၏၊ ကိုယ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်၊ စိတ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ့်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ကုန်၏၊ စိတ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ကုန်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။ ရံခါ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ကုန်၏၊ ကိုယ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ကုန်၏။
လေးပါးသော ပါဋိဒေသနီအာပတ်တို့သည် အဘယ်မျှသော သမုဋ္ဌာန်တို့ကြောင့် ဖြစ်ကုန်သနည်း။
လေးပါးသော ပါဋိဒေသနီအာပတ်တို့သည် လေးပါးသော သမုဋ္ဌာန်တို့ကြောင့် ဖြစ်ကုန်၏။
ရံခါ ကိုယ်ကြောင့် ဖြစ်ကုန်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်၊ စိတ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ကုန်၏၊ စိတ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။ ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ကုန်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။ ရံခါကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ကုန်၏။
ခုနစ်ဆယ့်ငါးပါးသော သေခိယတို့သည် ဘယ်မျှသော သမုဋ္ဌာန်တို့ကြောင့် ဖြစ်ကုန်သနည်း။
ခုနစ်ဆယ့်ငါးပါးသော သေခိယတို့သည် သုံးပါးသော သမုဋ္ဌာန်တို့ကြောင့် ဖြစ်ကုန်၏။
ရံခါ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ကုန်၏၊ နှုတ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။ ရံခါနှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ကုန်၏၊ ကိုယ်ကြောင့် မဖြစ်ကုန်။ ရံခါကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဖြစ်ကုန်၏။
သမုဋ္ဌာန်ပြီး၏။
ထိုသမုဋ္ဌာန်၏ အကျဉ်းချုပ်
စိတ်မရှိသည်ဖြစ်၍ အာပတ်သို့ ရောက်ခြင်း၊ ကုသိုလ်စိတ်ရှိသည် ဖြစ်၍ အာပတ်သို့ ရောက်ခြင်း၊ အာပတ်သင့်ကြောင်း သမုဋ္ဌာန်၊ ခပ်သိမ်းသော အခြင်းအရာအားဖြင့် အာပတ်အားလျော်သောနည်းအားဖြင့် သမုဋ္ဌာန်ကို သိကုန်ရာ၏။ ဤကား အကျဉ်းချုပ် အပြီးတည်း။
--ဒုတိယဂါထာသင်္ဂဏိက
၁ - ကာယဒွါရစသည်၌ ဖြစ်သောအာပတ်
֍ ၄၇၄
။ ကာယဒွါရ၌ ဖြစ်သော အာပတ်တို့ကို အဘယ်မျှတို့ဟူ၍ ဝစီဒွါရ၌ ဖြစ်သော အာပတ်တို့ကိုအဘယ်မျှတို့ဟူ၍ ဟောအပ်ကုန်သနည်း။ ဖုံးလွှမ်းသော ရဟန်းအား အဘယ်မျှသော အာပတ်တို့ကို နှီးနှောခြင်း (ကာယသံသဂ္ဂ) အကြောင်းကြောင့် အဘယ်မျှသော အာပတ်တို့ကို ဟောအပ်ကုန်သနည်း။ကာယဒွါရ၌ ဖြစ်သော အာပတ်တို့ကို ခြောက်ပါးတို့ဟူ၍ ဝစီဒွါရ၌ ဖြစ်သော အာပတ်တို့ကိုခြောက်ပါးတို့ဟူ၍ ဟောအပ်ကုန်၏။ ဖုံးလွှမ်းသော ရဟန်းအား သုံးပါးသော အာပတ်တို့ကို နှီးနှောခြင်း (ကာယသံသဂ္ဂ) အကြောင်းကြောင့် ငါးပါးသော အာပတ်တို့ကို ဟောအပ်ကုန်၏။
အရုဏ်တက်သည်၌ အဘယ်မျှသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်သနည်း၊ ယာဝတတိယကအာပတ်တို့သည်အဘယ်မျှတို့နည်း၊ ဤသာသနာတော်၌ အဋ္ဌဝတ္ထုကအာပတ်တို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း၊ အဘယ်မျှတို့ဖြင့် အလုံးစုံတို့ကို အကျဉ်းရေတွက်ခြင်း ဖြစ်သနည်း။
အရုဏ်တက်သည်၌ သုံးပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ ယာဝတတိယကအာပတ်တို့သည်နှစ်ပါးတို့တည်း၊ ဤသာသနာတော်၌ အဋ္ဌဝတ္ထုကအာပတ်သည် တစ်ပါးသာတည်း၊ (နိဒါနုဒ္ဒေသ) တစ်ပါးဖြင့် (သိက္ခာပုဒ်ပါတိမောက္ခုဒ္ဒေသ) အလုံးစုံတို့ကို အကျဉ်းရေတွက်ခြင်းသည် ဖြစ်၏။
မြတ်စွာဘုရားသည် ပညတ်အပ်သော ဝိနည်း၏ အရင်း'မူလ’ တို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း။ အဘယ့်မျှသော ဝိနည်း၌ ဂရုကအာပတ်တို့ကို ဟောအပ်ကုန်သနည်း၊ ရုန့်ရင်းကြမ်းတမ်းသော အာပတ်ကိုဖုံးလွှမ်းခြင်းတို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း။
မြတ်စွာဘုရားသည် ပညတ်အပ်သော ဝိနည်း၏ အရင်း ‘မူလ’ တို့သည် နှစ်ပါးတို့တည်း၊ နှစ်ပါးသော ဝိနည်း၌ ဂရုကအာပတ်တို့ကို ဟောအပ်ကုန်၏၊ ရုန့်ရင်းကြမ်းတမ်းသော အာပတ်ကို ဖုံးလွှမ်းခြင်းတို့သည် နှစ်ပါးတို့တည်း။
ရွာတစ်ပါးသွားခြင်း၌ အာပတ်တို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း၊ မြစ်တစ်ဖက်သို့ ကူးခြင်းတည်းဟူသောအကြောင်းကြောင့် အာပတ်တို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း၊ အဘယ်မျှသော အသားတို့၌ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်ကို ဟောအပ်သနည်း၊ အဘယ်မျှသော အသားတို့၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို ဟောအပ်သနည်း။
ရွာတစ်ပါးသွားခြင်း၌ အာပတ်တို့ သည် လေးပါးတို့တည်း၊ မြစ်တစ်ဖက်သို့ ကူးခြင်းတည်းဟူသောအကြောင်းကြောင့် အာပတ်တို့သည် လေးပါးတို့တည်း၊ လူအသားတစ်မျိုး၌ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်ကို ဟောအပ်၏။ ကိုးပါးသော အသားတို့၌ ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို ဟောအပ်၏။
ညဉ့်အခါ နှုတ်၌ဖြစ်သော အာပတ်တို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း၊ နေ့အခါ နှုတ်၌ဖြစ်သော အာပတ်တို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း၊ ပေးသော သူအား အာပတ်တို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း၊ ခံယူသော သူအားအဘယ်မျှသော အာပတ်တို့သည် ဖြစ်ကုန်သနည်း။
ညဉ့်အခါ နှုတ်၌ ဖြစ်သော အာပတ်တို့သည် နှစ်ပါးတို့တည်း၊ နေ့အခါ နှုတ်၌ ဖြစ်သော အာပတ်တို့သည် နှစ်ပါးတို့တည်း၊ ပေးသောသူအား အာပတ်တို့သည် သုံးပါးတို့တည်း၊ ခံယူခြင်းကြောင့် (အာပတ်တို့သည်) လေးပါးတို့တည်း။
--၂ - ဒေသနာဂါမ် စသော အာပတ်
֍ ၄၇၅
။ ဒေသနာဂါမ်အာပတ်တို့ကို အဘယ်မျှတို့ဟူ၍ ဟောအပ်ကုန်သနည်း၊ ကုစားကောင်းသောသပ္ပဋိကမ္မအာပတ်တို့ကို အဘယ်မျှတို့ဟူ၍ ဟောအပ်ကုန်သနည်း၊ ဤအာပတ်တို့တွင် မကုစားကောင်းသော အပ္ပဋိကမ္မအာပတ်တို့ကို အဘယ်မျှတို့ဟူ၍ နေမင်း၏ အဆွေဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည်ဟောအပ်ကုန်သနည်း။ဒေသနာဂါမ်အာပတ်တို့ကို ငါးပါးတို့ဟူ၍ ဟောအပ်ကုန်၏၊ ကုစားကောင်းသော သပ္ပဋိကမ္မအာပတ်တို့ကို ခြောက်ပါးတို့ဟူ၍ ဟောအပ်ကုန်၏၊ ဤအာပတ်တို့တွင် မကုစားကောင်းသော အပ္ပဋိကမ္မအာပတ်ကို နေမင်း၏ အဆွေဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် (ပါရာဇိကအာပတ်) တစ်ပါးဟူ၍ ဟောအပ်၏။
အဘယ်မျှသော ဝိနယဂရုကအာပတ်တို့ကို ဟောအပ်ကုန်သနည်း၊ ကာယဒွါရ ဝစီဒွါရ၌ ဖြစ်သောသိက္ခာပုဒ်တို့ကား အဘယ်မျှတို့နည်း၊ အဘယ်မျှသော စပါး ‘ကောက်’ ၏ အရည်သည် နေလွဲသောအခါ၌ အပ်သနည်း၊ ဉတ္တိစတုတ္ထကံဖြင့် သမုတ်ခြင်းတို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း။
နှစ်ပါးသော ဝိနယဂရုကအာပတ်တို့ကို ဟောအပ်ကုန်၏၊ ကာယဒွါရဝစီဒွါရ၌ ဖြစ်သော သိက္ခာပုဒ်တို့သည် (အလုံးစုံသော သိက္ခာပုဒ်တို့ပင်တည်း)၊ နေလွဲသော အခါ၌ အပ်သော စပါး ‘ကောက်'၏ အရည်သည် (လောဏသောဝိရကဆေး) တစ်ပါးသာတည်း၊ ဉတ္တိစတုတ္ထကံဖြင့် သမုတ်ခြင်းသည် (ဘိက္ခုနောဝါဒကသမ္မုတိ) တစ်ပါးသာတည်း။
ကာယဒွါရ၌ဖြစ်သော ပါရာဇိကတို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း၊ သံဝါသဘူမိတို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း၊ အဘယ်ပုဂ္ဂိုလ်တို့အား ညဉ့်ပြတ်သနည်း၊ ဒွင်္ဂုလပညတ်တို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း။
ကာယဒွါရ၌ဖြစ်သော ပါရာဇိကတို့သည် နှစ်ပါးတို့တည်း၊ သံဝါသဘူမိတို့သည် နှစ်ပါးတို့တည်း၊ နှစ်ပါးသော ပုဂ္ဂိုလ်တို့အား ညဉ့်ပြတ်၏၊ ဒွင်္ဂုလပညတ်တို့သည် နှစ်ပါးတို့တည်း။
မိမိကိုယ်ကို ညှဉ်းဆဲခြင်းကြောင့် အဘယ်မျှသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်သနည်း၊ အဘယ်မျှသော အကြောင်းတို့ဖြင့် သံဃာသည် ကွဲပြားသနည်း၊ ဤဝိနည်းပိဋကတ်၌ အဘယ်မျှကုန်သော ပဌမာပတ္တိကအာပတ်တို့သည် ဖြစ်ကုန်သနည်း၊ ဉတ်ကိစ္စတို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း။
မိမိကိုယ်ကို ညှဉ်းဆဲခြင်းကြောင့် နှစ်ပါးသော အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ နှစ်ပါးသော အကြောင်းတို့ဖြင့် သံဃာသည် ကွဲပြား၏၊ ဤဝိနည်းပိဋကတ်၌ ပဌမာပတ္တိကအာပတ်တို့သည် နှစ်ပါးတို့တည်း၊ ဉတ်ကိစ္စတို့သည် နှစ်ပါးတို့တည်း။
သူ့အသက်ကို သတ်ခြင်းကြောင့် အာပတ်တို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း၊ ဝစီဒွါရ၌ ဖြစ်သောပါရာဇိကတို့သည် အဘယ်မျှတို့ဟူ၍ ဟောအပ်ကုန်သနည်း၊ ပြယ်ဆိုခြင်းကြောင့် အဘယ်မျှသော အာပတ်တို့ကို ဟောအပ်ကုန်သနည်း၊ အောင်သွယ်ခြင်းကြောင့် အဘယ်မျှသော အာပတ်တို့ကို ဟောအပ်ကုန်သနည်း။
သူ့အသက်ကို သတ်ခြင်းကြောင့် အာပတ်တို့သည် သုံးပါးတို့တည်း၊ ဝစီဒွါရ၌ဖြစ်သော ပါရာဇိကအာပတ်တို့သည် သုံးပါးတို့တည်း၊ ပြယ်ဆိုခြင်းကြောင့် သုံးပါးသော အာပတ်တို့ကို ဟောအပ်ကုန်၏၊ အောင်သွယ်ခြင်းကြောင့် (အာပတ်တို့သည်) သုံးပါးတို့တည်း။
--အဘယ်မျှသော ပုဂ္ဂိုလ်တို့ကို ပဉ္စင်းမခံအပ်ကုန်သနည်း၊ ကံတို့၏ ရေတွက်ခြင်းတို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း၊ အဘယ်မျှသော ဖျက်ဆီးခြင်းတို့ကို ဟောအပ်ကုန်သနည်း၊ အဘယ်မျှသော ပုဂ္ဂိုလ်တို့အား တစ်ပြိုင်နက် (ကမ္မဝါ) ရွတ်ခြင်းသည် အပ်သနည်း။
သုံးပါးသော ပုဂ္ဂိုလ်တို့ကို ပဉ္စင်းမခံအပ်ကုန်၊ ကံတို့၏ ရေတွက်ခြင်းတို့သည် သုံးပါးတို့တည်း၊ ဖျက်ဆီးခြင်းတို့ကို သုံးပါးတို့ဟူ၍ ဟောအပ်ကုန်၏၊ သုံးပါးသော ပုဂ္ဂိုလ်တို့အား တစ်ပြိုင်နက် (ကမ္မဝါ) ရွတ်ခြင်းသည် အပ်၏။
မပေးအပ်သည်ကို ယူခြင်းကြောင့် အာပတ်တို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း၊ မေထုန်တည်းဟူသောအကြောင်းကြောင့် အာပတ်တို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း၊ ဖြတ်သောသူအား အာပတ်တို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း၊ စွန့်ခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် အာပတ်တို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း။
မပေးအပ်သည်ကို ယူခြင်းကြောင့် အာပတ်တို့သည် သုံးပါးတို့တည်း၊ မေထုန်တည်းဟူသောအကြောင်းကြောင့် အာပတ်တို့သည် လေးပါးတို့တည်း၊ ဖြတ်သောသူအား အာပတ်တို့သည် သုံးပါးတို့တည်း၊ စွန့်ခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် အာပတ်တို့သည် ငါးပါးတို့တည်း။
ဘိက္ခုနောဝါဒကဝဂ်၌ ပါစိတ်အာပတ်နှင့် တကွ ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို ပညတ်အပ်သလော၊ ဤဘိက္ခုနောဝါဒကဝဂ်၌ အဘယ်မျှသော နဝကတို့ကို ဟောအပ်ကုန်သနည်း၊ အဘယ်မျှသော ရဟန်းမိန်းမတို့အား သင်္ကန်းပေးခြင်းဖြင့် အာပတ်တို့ကို ဟောအပ်ကုန်သနည်း။
ဘိက္ခုနောဝါဒကဝဂ်၌ ပါစိတ်အာပတ်နှင့် တကွ ဒုက္ကဋ်အာပတ်တို့ကို ပညတ်အပ်သည်သာတည်း၊ ဤဘိက္ခုနောဝါဒကဝဂ်၌ လေးပါးသော နဝကတို့ကို ဟောအပ်ကုန်၏၊ နှစ်ပါးသော ရဟန်းမိန်းမတို့အား သင်္ကန်းပေးခြင်းကြောင့် (ပါစိတ်အာပတ် ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို ဟောအပ်၏)။
ရဟန်းမိန်းမတို့အား အဘယ်မျှလောက်သော ပါဋိဒေသနီအာပတ်တို့ကို ဟောအပ်ကုန်သနည်း၊ ကောက် ‘စပါး’ စိမ်းကို (တောင်း၍) စားသော ရဟန်းမိန်းမအား အဘယ်မျှသော ပါစိတ်အာပတ်နှင့်တကွဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို ဟောအပ်သနည်း။
ရဟန်းမိန်းမတို့အား ရှစ်ပါးသော ပါဋိဒေသနီအာပတ်တို့ကို ဟောအပ်ကုန်၏၊ ကောက် ‘စပါး’ စိမ်းကို (တောင်း၍) စားသော ရဟန်းမိန်းမအား ပါစိတ်အာပတ်နှင့်တကွ ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို ဟောအပ်၏။
သွားသော ရဟန်းအား အဘယ်မျှသော အာပတ်တို့သည် ဖြစ်ကုန်သနည်း၊ ရပ်သော ရဟန်းအားလည်း အဘယ်မျှသော အာပတ်တို့သည် ဖြစ်ကုန်သနည်း၊ ထိုင်သော ရဟန်းအားလည်း အဘယ်မျှသောအာပတ်တို့သည် ဖြစ်ကုန်သနည်း၊ အိပ်လျောင်းသော ရဟန်းအားလည်း အဘယ်မျှသော အာပတ်တို့သည့်ဖြစ်ကုန်သနည်း။
သွားသော ရဟန်းအား လေးပါးသော အာပတ်တို့သည် ဖြစ်ကုန်၏၊ ရပ်သော ရဟန်းအားလည်းထိုမျှလောက် လေးပါးသော အာပတ်တို့သည် ဖြစ်ကုန်၏၊ ထိုင်သော ရဟန်းအားလည်း လေးပါးသောအာပတ်တို့သည် ဖြစ်ကုန်၏၊ အိပ်လျောင်းသော ရဟန်းအားလည်း ထိုမျှလောက် လေးပါးသော အာပတ်တို့သည် ဖြစ်ကုန်၏။
--၃ - ပါစိတ်
֍ ၄၇၆
။ အလုံးစုံသော အထူးထူးသော ဝတ္ထုရှိသော အဘယ်မျှသော ပါစိတ်အာပတ်တို့သို့ မရှေးမနှောင်း တစ်ပြိုင်နက် ရောက်ရာသနည်း။အလုံးစုံသော အထူးထူးသော ဝတ္ထုရှိသော ငါးပါးသော ပါစိတ်အာပတ်တို့သို့ မရှေးမနှောင်းတစ်ပြိုင်နက် ရောက်ရာ၏။
အလုံးစုံသော အထူးထူးသော ဝတ္ထုရှိသော အဘယ်မျှသော ပါစိတ်အာပတ်တို့သို့ မရှေးမနှောင်းတစ်ပြိုင်နက် ရောက်ရာသနည်း။
အလုံးစုံသော အထူးထူးသော ဝတ္ထုရှိသော ကိုးပါးသော ပါစိတ်အာပတ်တို့သို့ မရှေးမနှောင်းတစ်ပြိုင်နက် ရောက်ရာ၏။
အလုံးစုံသော အထူးထူးသော ဝတ္ထုရှိသော အဘယ်မျှသော ပါစိတ်အာပတ်တို့ကို အဘယ်မျှသောစကားခွန်းဖြင့် ဒေသနာကြားရာ၏ဟု နေမင်း၏ အဆွေဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် ဟောအပ်သနည်း။
အလုံးစုံသော အထူးထူးသော ဝတ္ထုရှိသော ငါးပါးသော ပါစိတ်အာပတ်တို့ကို စကားတစ်ခွန်း တည်းဖြင့်ဒေသနာကြားရာ၏ဟု နေမင်း၏ အဆွေဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် ဟောအပ်၏။
အလုံးစုံသော အထူးထူးသော ဝတ္ထုရှိသော အဘယ်မျှသော ပါစိတ်အာပတ်တို့ကို အဘယ်မျှသောစကားခွန်းဖြင့် ဒေသနာကြားရာ၏ဟု နေမင်း၏ အဆွေဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် ဟောအပ်သနည်း။
အလုံးစုံသော အထူးထူးသော ဝတ္ထုရှိကုန်သော ကိုးပါးသော ပါစိတ်အာပတ်တို့ကို စကားတစ်ခွန်းတည်းဖြင့် ဒေသနာကြားရာ၏ဟု နေမင်း၏ အဆွေဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် ဟောအပ်၏။
အလုံးစုံသော အထူးထူးသော ဝတ္ထုရှိကုန်သော အဘယ်မျှသော ပါစိတ်အာပတ်တို့ကို အဘယ်ကို (ထုတ်ဖော်ပြော) ကြား၍ု ဒေသနာကြားရာ၏ဟု နေမင်း၏ အဆွေဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည်ဟောအပ်သနည်း။
အလုံးစုံသော အထူးထူးသော ဝတ္ထုရှိကုန်သော ငါးပါးသော ပါစိတ်အာပတ်တို့ကို ဝတ္ထုကို (ထုတ်ဖော်ပြော) ကြား၍့် ဒေသနာကြားရာ၏ဟု နေမင်း၏ အဆွေဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည်ဟောအပ်၏။
အလုံးစုံသော အထူးထူးသော ဝတ္ထုရှိကုန်သော အဘယ်မျှသော ပါစိတ်အာပတ်တို့ကို အဘယ်ကို (ထုတ်ဖော်ပြော) ကြား၍ု ဒေသနာကြားရာ၏ဟု နေမင်း၏ အဆွေဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည်ဟောအပ်သနည်း။
အလုံးစုံသော အထူးထူးသော ဝတ္ထုရှိကုန်သော ကိုးပါးသော ပါစိတ်အာပတ်တို့ကို ဝတ္ထုကို (ထုတ်ဖော်ပြော) ကြား၍့် ဒေသနာကြားရာ၏ဟု နေမင်း၏ အဆွေဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည်ဟောအပ်၏။
--ယာဝတတိယက၌ အာပတ်တို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း၊ (ဝိညတ်နှင့် စပ်သော) စကားဟူသော အကြောင်းကြောင့် အာပတ်တို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း၊ ခဲသော သူအား အာပတ်တို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း၊ ဘောဇဉ်ဟူသော အကြောင်းကြောင့် အာပတ်တို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း။
ယာဝတတိယက၌ အာပတ်တို့သည် သုံးပါးတို့တည်း၊ (ဝိညတ်နှင့် စပ်သော) စကားဟူသောအကြောင်းကြောင့် (အာပတ်တို့သည်) ခြောက်ပါးတို့တည်း၊ ခဲသော သူအား အာပတ်တို့သည် သုံးပါးတို့တည်း၊ ဘောဇဉ်ဟူသော အကြောင်းကြောင့် (အာပတ်တို့သည်) ငါးပါးတို့တည်း။
အလုံးစုံသော ယာဝတတိယကတို့သည် အဘယ်မျှသော အရာတို့သို့ ရောက်ကုန်သနည်း၊ အဘယ်ပုဂ္ဂိုလ်တို့အား လည်း အာပတ်တို့သည် ဖြစ်ကုန်သနည်း၊ အဘယ်ပုဂ္ဂိုလ်တို့အား အဓိကရုဏ်းသည်ဖြစ်သနည်း။
အလုံးစုံသော ယာဝတတိယကတို့သည် ငါးပါးသော ဌာနတို့သို့ ရောက်ကုန်၏၊ ငါးပါးသောသီတင်းသုံးဖော်ပုဂ္ဂိုလ်တို့အားသာလျှင် အာပတ်သည် ဖြစ်၏၊ ငါးပါးသော သီတင်းသုံးဖော်ပုဂ္ဂိုလ်တို့အား အဓိကရုဏ်းသည် ဖြစ်၏။
အဘယ်မျှသော ပုဂ္ဂိုလ်တို့အား အဆုံးအဖြတ်သည် ဖြစ်သနည်း၊ အဘယ်မျှသော ပုဂ္ဂိုလ်တို့အား ငြိမ်းခြင်းသည် ဖြစ်သနည်း၊ အဘယ်မျှသော ပုဂ္ဂိုလ်တို့အားသာလျှင် အာပတ်မသင့်သနည်း၊ အဘယ်မျှသော အကြောင်းတို့ဖြင့် တင့်တယ်သနည်း။
ငါးပါးသော သီတင်းသုံးဖော်ပုဂ္ဂိုလ်တို့အား အဆုံးအဖြတ်သည် ဖြစ်၏၊ ငါးပါးသော ပုဂ္ဂိုလ်တို့အား ငြိမ်းခြင်းသည် ဖြစ်၏၊ ငါးပါးသော ပုဂ္ဂိုလ်တို့အားသာလျှင် အာပတ်မသင့်၊ သုံးပါးသောအကြောင်းတို့ဖြင့် တင့်တယ်၏။
အဘယ်မျှသော ကာယဒွါရ၌ ဖြစ်သော အာပတ်တို့သို့ ညဉ့်အခါ၌ ရောက်သနည်း၊ အဘယ်မျှသောကာယဒွါရ၌ ဖြစ်သော အာပတ်တို့သို့ နေ့အခါ၌ ရောက်သနည်း၊ တစိမ့်စိမ့်ကြည့်သော ရဟန်းအားအဘယ်မျှသော အာပတ်သည် ဖြစ်သနည်း၊ ဆွမ်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် အဘယ်မျှသောအာပတ်သည် ဖြစ်သနည်း။
နှစ်ပါးသော ကာယဒွါရ၌ ဖြစ်သော အာပတ်တို့သို့ ညဉ့်အခါ၌ ရောက်၏၊ နှစ်ပါးသော ကာယဒွါရ၌ဖြစ်သော အာပတ်တို့သို့ နေ့အခါ၌ ရောက်၏၊ တစိမ့်စိမ့်ကြည့်သော ရဟန်းအား တစ်ပါးသော အာပတ်သည် ဖြစ်၏၊ ဆွမ်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် တစ်ပါးသော အာပတ်သည် ဖြစ်၏။
အဘယ်မျှသော အကျိုးတို့ကို ကောင်းစွာ မြင်သော ရဟန်းသည် သူတစ်ပါးတို့ကို ယုံကြည်၍ဒေသနာကြားသနည်း၊ နှင်ထုတ်အပ်သော ပုပ္ဂိုလ်တို့ကို အဘယ်မျှတို့ဟူ၍ ဟောအပ်သနည်း၊ ကောင်းစွာကျင့်အပ်သော ဝတ်တို့ကို အဘယ်မျှတို့ဟူ၍ ဟောအပ်သနည်း။
ရှစ်ပါးသော အကျိုးအာနိသင်တို့ကို ကောင်းစွာ မြင်သော ရဟန်းသည် သူတစ်ပါးတို့ကို ယုံကြည်၍ဒေသနာကြားရာ၏၊ နှင်ထုတ်အပ်သော ပုဂ္ဂိုလ်တို့ကို သုံးပါးတို့ဟူ၍ ဟောတော်မူအပ်၏၊ ကောင်းစွာကျင့်အပ်သော ဝတ်တို့ကို လေးဆယ့်သုံးပါးတို့ဟူ၍ ဟောတော်မူအပ်၏။
အဘယ်မျှသော အရာ၌ မုသားပြောခြင်းသည် ဖြစ်သနည်း၊ အတိုင်းအရှည် ‘ပရမ'ကို အဘယ်မျှတို့ဟူ၍ ဆိုအပ်သနည်း၊ ပါဋိဒေသနီအာပတ်တို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း၊ အဘယ်မျှသော ပုဂ္ဂိုလ်တို့အား အပြစ်ကို (ဒေသနာ) ကြားခြင်းငှါ ဖြစ်သနည်း။
ငါးပါးသော အရာ၌ မုသားပြောခြင်းသည် ဖြစ်၏၊ အတိုင်းအရှည် ‘ပရမ'ကို တစ်ဆယ့်လေးပါးတို့ဟူ၍ဆိုအပ်၏၊ ပါဋိဒေသနီအာပတ်တို့သည် တစ်ဆယ့်နှစ်ပါးတို့တည်း၊ လေးပါးသော ပုဂ္ဂိုလ်အားအပြစ်ကို (ဒေသနာ) ကြားခြင်းငှါ ဖြစ်၏။
မုသားပြောခြင်းသည် အင်္ဂါမည်မျှရှိသနည်း၊ ဥပုသ်၏ အင်္ဂါတို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း၊ တမန်၏အင်္ဂါတို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း၊ (သာသနာတော်သို့ ဝင်လိုသော) တိတ္ထိကျင့်ဝတ်တို့သည် အဘယ်မျှ့တို့နည်း။
--မုသားပြောခြင်းသည် အင်္ဂါရှစ်ပါးရှိ၏၊ ဥပုသ်၏ အင်္ဂါတို့သည် ရှစ်ပါးတို့တည်း၊ တမန်၏ အင်္ဂါတို့ သည်ရှစ်ပါးတို့တည်း၊ (သာသနာတော်သို့ ဝင်လိုသော) တိတ္ထိကျင့်ဝတ်တို့သည် ရှစ်ပါးတို့တည်း။
ရဟန်းမိန်းမ ဥပသမ္ပဒကံသည် အကြိမ်မည်မျှ ကမ္မဝါစာ ရွတ်ခြင်းရှိသနည်း၊ အဘယ်မျှသောရဟန်းမိန်းမတို့အား ခရီးဦးကြိုဆိုအပ်သနည်း၊ အဘယ်မျှသော ရဟန်းမိန်းမတို့အား နေရာပေးအပ်သနည်း၊ အဘယ်အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းကို ရဟန်းမိန်းမတို့အား ဆုံးမသော ရဟန်းဟူ၍ သမုတ်အပ်သနည်း။
ရဟန်းမိန်းမ ဥပသမ္ပဒကံသည် ရှစ်ကြိမ်ကမ္မဝါစာ ရွတ်ခြင်းရှိ၏၊ (ဆွမ်းစားဇရပ်၌) ရှစ်ယောက်သောရဟန်းမိန်းမတို့အား ခရီးဦးကြိုဆိုအပ်၏၊ ရှစ်ယောက်သော ရဟန်းမိန်းမတို့အား နေရာ ပေးအပ်၏၊ အင်္ဂါရှစ်ပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းကို ရဟန်းမိန်းမတို့အား ဆုံးမသော ရဟန်းဟူ၍ သမုတ် အပ်၏။
အဘယ်မျှသော ပုဂ္ဂိုလ်တို့အား ပါရာဇိကအာပတ်သည် ဖြစ်သနည်း၊ အဘယ်မျှသော ပုဂ္ဂိုလ်တို့အား ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သည် ဖြစ်သနည်း၊ အဘယ်မျှသော ပုဂ္ဂိုလ်တို့အားသာလျှင် အာပတ်မသင့်သနည်း၊ အလုံးစုံသော သူတို့အား တစ်ခုတည်းသော ဝတ္ထုရှိကုန်သလော။
(ပုဂ္ဂိုလ်) တစ်ယောက်အား ပါရာဇိကအာပတ်သည် ဖြစ်၏၊ (ပုဂ္ဂိုလ်) လေးယောက်တို့အား ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သည် ဖြစ်၏၊ (ပုဂ္ဂိုလ်) လေးယောက်တို့အားသာလျှင် အာပတ် မသင့်၊ အလုံးစုံသော ပုဂ္ဂိုလ်တို့အား (သံဃဘေဒကဟူသော) တစ်ခုတည်းသော ဝတ္ထုရှိကုန်၏။
ရန်ငြိုးဖွဲ့ခြင်း အကြောင်းဝတ္ထုတို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း၊ အဘယ်မျှသော ရဟန်းတို့ဖြင့် သံဃာ သည်ကွဲပြားသနည်း၊ ဤအာပတ်တို့တွင် ပဌမာပတ္တိကအာပတ်တို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း၊ ဉတ်ဖြင့်ပြုအပ်သော ကံတို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း။
ရန်ငြိုးဖွဲ့ခြင်း အကြောင်းဝတ္ထုတို့သည် ကိုးပါးတို့တည်း၊ ကိုးယောက်သော ရဟန်းတို့ဖြင့် သံဃာ သည်ကွဲပြား၏၊ ဤအာပတ်တို့တွင် ပဌမာပတ္တိကအာပတ်တို့သည် ကိုးပါးတို့တည်း၊ ဉတ်ဖြင့် ပြုအပ် သောကံတို့သည် ကိုးပါးတို့တည်း။
--၄ - ရှိမခိုးအပ်သော ပုဂ္ဂိုလ်စသည်
֍ ၄၇၇
။ အဘယ်မျှသော ပုဂ္ဂိုလ်တို့ကို ရှိမခိုးအပ်သနည်း၊ အရိုအသေပြုခြင်းနှင့် တကွ လက်အုပ်ချီခြင်းကို မပြုအပ်သနည်း၊ အဘယ်မျှသော ပုဂ္ဂိုလ်တို့အား ဒုက္ကဋ်အာပတ်သည် ဖြစ်သနည်း၊ အဘယ်မျှသော ရက်တို့ပတ်လုံး (အတိရေက) သင်္ကန်းဆောင်ခြင်းကို ခွင့်ပြုအပ်သနည်း။ဆယ်ပါးသော ပုဂ္ဂိုလ်တို့ကို ရှိမခိုးအပ်ကုန်၊ အရိုအသေပြုခြင်းနှင့်တကွ လက်အုပ်ချီခြင်းကို မပြုအပ်ကုန်၊ ဆယ်ပါးသော ပုဂ္ဂိုလ်တို့အား ဒုက္ကဋ်အာပတ်သည် ဖြစ်၏၊ ဆယ်ရက်တို့ပတ်လုံး (အတိရေက) သင်္ကန်းဆောင်ခြင်းကို ခွင့်ပြုအပ်၏။
ဤကျောင်း၌ ဝါကျွတ်ကုန်သော အဘယ်မျှသော ပုဂ္ဂိုလ်တို့အား သင်္ကန်းကို ပေးအပ်သနည်း၊ အဘယ်ပုဂ္ဂိုလ်တို့အား ခံယူသူရှိသော် ပေးအပ်သနည်း၊ အဘယ်မျှသော ပုဂ္ဂိုလ်တို့အားသာလျှင် မပေးအပ်သနည်း။
ဤကျောင်း၌ ဝါကျွတ်သော သီတင်းသုံးဖော် ငါးယောက်တို့အား သင်္ကန်းကို ပေးအပ်၏၊ ခုနစ်ယောက်သော ပုဂ္ဂိုလ်တို့အား ခံယူသူရှိသော် ပေးအပ်၏၊ တစ်ဆယ့်ခြောက်ယောက်သော ပုဂ္ဂိုလ်တို့အား မပေးအပ်။
ပရိဝါသ်နေသော ရဟန်းသည် အဘယ်မျှ အရာသော အာပတ်တို့ကို ညဉ့်တစ်ရာ ဖုံးလွှမ်း၍ အဘယ်မျှညဉ့်တို့ပတ်လုံး ပရိဝါသ်နေ၍ (ယင်းအာပတ်မှ) လွတ်ရသနည်း။
ပရိဝါသ်နေသော ရဟန်းသည် တစ်ထောင်သော အာပတ်တို့ကို ညဉ့်တစ်ရာ ဖုံးလွှမ်း၍ ဆယ်ညဉ့်ပတ်လုံး ပရိဝါသ်နေ၍ (ယင်းအာပတ်မှ) လွတ်ရာ၏။
နေမင်း၏ အဆွေဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် စမ္ပေယျက္ခန္ဓက၌ အဘယ်မျှသော ကံအပြစ်တို့ကို ဟောအပ်ကုန်သနည်း၊ အလုံးစုံသော ကံတို့ကိုပင် အဓမ္မိကကံတို့ဟူ၍ ဟောတော်မူအပ်ကုန်သလော။
နေမင်း၏ အဆွေဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် စမ္ပေယျက္ခန္ဓက၌ တစ်ဆယ့်နှစ်ပါးသော ကံအပြစ်တို့ကို ဟောအပ်ကုန်၏၊ အလုံးစုံသော ကံတို့ကိုပင် အဓမ္မိကကံတို့ဟူ၍ ဟောအပ်ကုန်၏။
နေမင်း၏ အဆွေဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် စမ္ပေယျက္ခန္ဓက၌ အဘယ်မျှသော ကံပြည့်စုံခြင်းတို့ကို ဟောအပ်ကုန်သနည်း၊ အလုံးစုံသော ဓမ္မိကကံတို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း။
နေမင်း၏ အဆွေဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် စမ္ပေယျက္ခန္ဓက၌ လေးပါးသော ကံပြည့်စုံခြင်းတို့ကို ဟောအပ်ကုန်၏၊ အလုံးစုံသော ကံတို့ကိုပင် ဓမ္မိကကံတို့ဟူ၍ ဟောအပ်ကုန်၏။
နေမင်း၏ အဆွေဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် စမ္ပေယျက္ခန္ဓက၌ အဘယ်မျှသော ကံတို့ကိုဟောအပ်ကုန်သနည်း၊ ဓမ္မိကကံ အဓမ္မိကကံတို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း။
နေမင်း၏ အဆွေဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် စမ္ပေယျက္ခန္ဓက၌ ခြောက်ပါးသော ကံတို့ကိုဟောအပ်ကုန်၏၊ နေမင်း၏ အဆွေဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် ဤကံခြောက်ပါးတို့တွင် ကံတစ်ပါးကိုသာ တရားနှင့် လျော်၏ဟူ၍ ဟောအပ်၏၊ ကံငါးပါးတို့ကို တရားနှင့် မလျော်ဟူ၍ ဟောအပ်ကုန်၏။
--နေမင်း၏ အဆွေဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် စမ္ပေယျက္ခန္ဓက၌ အဘယ်မျှသော ကံတို့ကိုဟောအပ်ကုန်သနည်း၊ ဓမ္မိကကံ အဓမ္မိကကံတို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း။
နေမင်း၏ အဆွေဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် စမ္ပေယျက္ခန္ဓက၌ လေးပါးသော ကံတို့ကိုဟောအပ်ကုန်၏၊ နေမင်း၏ အဆွေဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် ဤကံလေးပါးတို့တွင် ကံတစ်ပါးကိုသာ တရားနှင့် လျော်၏ဟူ၍ ဟောအပ်၏၊ ကံသုံးပါးတို့ကို တရားနှင့် မလျော်ဟူ၍ ဟောအပ်ကုန်၏။
အနန္တမည်သော နိဗ္ဗာန်ကို အောင်တော်မူသော တာဒိဂုဏ်နှင့် ပြည့်စုံတော်မူသော ဝိဝေကကိုမြင်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် အကြင်ခုနစ်ပါးသော အာပတ်အစုတို့ကို ဟောတော်မူအပ်ကုန်၏၊ ဤ ခုနစ်ပါးသော အာပတ်အစုတို့တွင် အဘယ်မျှသော အာပတ်တို့သည် ငြိမ်းအေးကြောင်း ‘သမထ’ တို့နှင့် ကင်း၍ ငြိမ်းအေးကုန်သနည်း၊ ဝိဘင်းနှစ်ဖြာ၌ လိမ္မာသောသူ သင့်ကို ငါမေး၏၊ ဖြေကြားပါလော့။
အနန္တမည်သော နိဗ္ဗာန်ကို အောင်တော်မူသော တာဒိဂုဏ်နှင့် ပြည့်စုံတော်မူသော ဝိဝေကကိုမြင်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် အကြင်အာပတ်အစု (ခုနစ်ပါး) တို့ကို ဟောတော်မူအပ်ကုန်၏။ ဤအာပတ်အစု (ခုနစ်ပါး) တို့တွင် တစ်ပါးသော အာပတ်မျှလည်း ငြိမ်းအေးကြောင်းတို့နှင့် ကင်း၍ မငြိမ်း၊ ဝိဘင်းနှစ်ဖြာ၌ လိမ္မာသောသူ သင့်အား ထိုအမေးကို ငါသည် ဖြေဆိုပါ၏။
နေမင်း၏ အဆွေဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် အပါယ်၌ ဖြစ်လတ္တံ့ကုန်သော ပုဂ္ဂိုလ်တို့ကိုအဘယ်မျှတို့ဟူ၍ ဟောအပ်ကုန်သနည်း၊ ဝိနည်းကို ငါ သိ၏ဟူ၍ ဝန်ခံသော သင်ဝိနည်းဓိုရ်၏ (အထံမှ) ဝိနည်းတို့ကို ငါတို့ နာပါကုန်အံ့။
နေမင်း၏ အဆွေဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် အပါယ်၌ ဖြစ်လတ္တံ့ကုန်သော ငရဲ၌ ဖြစ်လတ္တံ့ကုန်သော အာယုကပ်ပတ်လုံး တည်လတ္တံ့ကုန်သော သံဃာကို သင်းခွဲတတ်သော ပုဂ္ဂိုလ်တို့ကိုခြောက်ယောက်ယုတ် တစ်ရာ့ငါးကျိပ် (၁၄၄ -ယောက်) တို့ဟူ၍ ဟောအပ်ကုန်၏၊ ဝိနည်းကို ငါ သိ၏ဟူ၍ဝန်ခံသော ငါ၏ (အထံမှ) ဝိနည်းတို့ကို နာလော့။
နေမင်း၏ အဆွေဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် အပါယ်၌ မဖြစ်လတ္တံ့ကုန်သော ပုဂ္ဂိုလ်တို့ကို့အဘယ်မျှတို့ဟူ၍ ဟောအပ်ကုန်သနည်း၊ ဝိနည်းကို ငါ သိ၏ဟူ၍ ဝန်ခံသော သင်ဝိနည်းဓိုရ်၏ (အထံမှ) ဝိနည်းတို့ကို နာပါကုန်အံ့။
နေမင်း၏ အဆွေဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် အပါယ်၌ မဖြစ်လတ္တံ့ကုန်သော ပုဂ္ဂိုလ်တို့ကိုတစ်ဆယ့်ရှစ်ယောက်တို့ဟူ၍ ဟောအပ်ကုန်၏၊ ဝိနည်းကို ငါ သိ၏ဟူ၍ ဝန်ခံသော ငါ၏ (အထံမှ) ဝိနည်း တို့ကို နာလော့။
နေမင်း၏ အဆွေဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် အဋ္ဌကတို့ကို အဘယ်မျှတို့ဟူ၍ု ဟောအပ်ကုန်သနည်း၊ ဝိနည်းကို ငါ သိ၏ဟူ၍ ဝန်ခံသော သင်ဝိနည်းဓိုရ်၏ (အထံမှ) ဝိနည်းကို နာပါကုန်အံ့။
နေမင်း၏ အဆွေဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် အဋ္ဌကတို့ကို တစ်ဆယ့်ရှစ်ပါးတို့ဟူ၍ဟောအပ်ကုန်၏၊ ဝိနည်းကို ငါ သိ၏ဟူ၍ ဝန်ခံသော ငါ၏ (အထံမှ) ဝိနည်းတို့ကို နာလော့။
--၅ - သောဠသကံစသည်
֍ ၄၇၈
။ နေမင်း၏ အဆွေဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် အဘယ်မျှလောက်သော ကံတို့ကိုဟောအပ်ကုန်သနည်း၊ ဝိနည်းကို ငါ သိ၏ဟူ၍ ဝန်ခံသော သင်ဝိနည်းဓိုရ်၏ (အထံမှ) ဝိနည်းတို့ကို နာပါကုန်အံ့။နေမင်း၏ အဆွေဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် တစ်ဆယ့်ခြောက်ပါးသော ကံတို့ကိုဟောအပ်ကုန်၏၊ ဝိနည်းကို ငါ သိ၏ဟူ၍ ဝန်ခံသော ငါ၏ (အထံမှ) ဝိနည်းတို့ကို နာလော့။
နေမင်း၏ အဆွေဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် အဘယ်မျှလောက်သော ကံအပြစ်တို့ကိုဟောအပ်ကုန်သနည်း၊ ဝိနည်းကို ငါ သိ၏ဟူ၍ ဝန်ခံသော သင်ဝိနည်းဓိုရ်၏ (အထံမှ) ဝိနည်းတို့ကိုနာပါကုန်အံ့။
နေမင်း၏ အဆွေဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် တစ်ဆယ့်နှစ်ပါးသော ကံအပြစ်တို့ကိုဟောအပ်ကုန်၏၊ ဝိနည်းကို ငါ သိ၏ဟူ၍ ဝန်ခံသော ငါ၏ (အထံမှ) ဝိနည်းတို့ကို နာလော့။
နေမင်း၏ အဆွေဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် အဘယ်မျှလောက်သော ကံပြည့်စုံခြင်းတို့ကိုဟောအပ်ကုန်သနည်း၊ ဝိနည်းကို ငါ သိ၏ဟူ၍ ဝန်ခံသော သင်ဝိနည်းဓိုရ်၏ (အထံမှ) ဝိနည်းတို့ကို နာပါကုန်အံ့။
နေမင်း၏ အဆွေဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် လေးပါးသော ကံပြည့်စုံခြင်းတို့ကို ဟောအပ်ကုန်၏၊ ဝိနည်းကို ငါ သိ၏ဟူ၍ ဝန်ခံသော ငါ၏ (အထံမှ) ဝိနည်းတို့ကို နာလော့။
နေမင်း၏ အဆွေဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် အဘယ်မျှသော ကံတို့ကို ဟောအပ်ကုန်သနည်း၊ ဝိနည်းကို ငါသိ၏ဟူ၍ ဝန်ခံသော သင်ဝိနည်းဓိုရ်၏ (အထံမှ) ဝိနည်းတို့ကို နာပါကုန်အံ့။
နေမင်း၏ အဆွေဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် ခြောက်ပါးသော ကံတို့ကို ဟောအပ်ကုန်၏၊ ဝိနည်းကို ငါ သိ၏ဟူ၍ ဝန်ခံသော ငါ၏ (အထံမှ) ဝိနည်းတို့ကို နာလော့။
နေမင်း၏ အဆွေဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် အဘယ်မျှသော ကံတို့ကို ဟောအပ်ကုန်သနည်း၊ ဝိနည်းကို ငါ သိ၏ဟူ၍ ဝန်ခံသော သင်ဝိနည်းဓိုရ်၏ (အထံမှ) ဝိနည်းတို့ကို နာပါကုန်အံ့။
နေမင်း၏ အဆွေဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် လေးပါးသော ကံတို့ကို ဟောအပ်ကုန်၏၊ ဝိနည်းကို ငါ သိ၏ဟူ၍ ဝန်ခံသော ငါ၏ (အထံမှ) ဝိနည်းတို့ကို နာလော့။
နေမင်း၏ အဆွေဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် အဘယ်မျှသော ပါရာဇိကတို့ကို ဟောအပ်ကုန်သနည်း၊ ဝိနည်းကို ငါ သိ၏ဟူ၍ ဝန်ခံသော သင်ဝိနည်းဓိုရ်၏ (အထံမှ) ဝိနည်းတို့ကို နာပါကုန်အံ့။
နေမင်း၏ အဆွေဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် ရှစ်ပါးသော ပါရာဇိကတို့ကို ဟောအပ်ကုန်၏၊ ဝိနည်းကို ငါ သိ၏ဟူ၍ ဝန်ခံသော ငါ၏ (အထံမှ) ဝိနည်းတို့ကို နာလော့။
နေမင်း၏ အဆွေဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် အဘယ်မျှသော သံဃာဒိသိသ်တို့ကို ဟောအပ်ကုန်သနည်း၊ ဝိနည်းကို ငါ သိ၏ဟူ၍ ဝန်ခံသော သင်ဝိနည်းဓိုရ်၏ (အထံမှ) ဝိနည်းတို့ကို နာပါကုန်အံ့။
နေမင်း၏ အဆွေဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် နှစ်ဆယ့်သုံးပါးသော သံဃာဒိသိသ်တို့ကိုဟောအပ်ကုန်၏၊ ဝိနည်းကို ငါ သိ၏ဟူ၍ ဝန်ခံသော ငါ၏ (အထံမှ) ဝိနည်းတို့ကို နာလော့။
--နေမင်း၏ အဆွေဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် အဘယ်မျှသော အနိယတတို့ကို ဟောအပ်ကုန်သနည်း၊ ဝိနည်းကို ငါ သိ၏ဟူ၍ ဝန်ခံသော သင်ဝိနည်းဓိုရ်၏ (အထံမှ) ဝိနည်းတို့ကို နာပါကုန်အံ့။
နေမင်း၏ အဆွေဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် နှစ်ပါးသော အနိယတတို့ကို ဟောအပ်ကုန်၏၊ ဝိနည်းကို ငါ သိ၏ဟူ၍ ဝန်ခံသော ငါ၏ (အထံမှ) ဝိနည်းတို့ကို နာလော့။
နေမင်း၏ အဆွေဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် အဘယ်မျှသော နိဿဂ္ဂိပါစိတ်တို့ကို ဟောအပ်ကုန်သနည်း၊ ဝိနည်းကို ငါသိ၏ဟူ၍ ဝန်ခံသော သင်ဝိနည်းဓိုရ်၏ (အထံမှ) ဝိနည်းတို့ကို နာပါကုန်အံ့။
နေမင်း၏ အဆွေဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် လေးဆယ့်နှစ်ပါးသော နိဿဂ္ဂိပါစိတ်တို့ကိုဟောအပ်ကုန်၏၊ ဝိနည်းကို ငါ သိ၏ဟူ၍ ဝန်ခံသော ငါ၏ (အထံမှ) ဝိနည်းတို့ကို နာလော့။
နေမင်း၏ အဆွေဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် အဘယ်မျှသော ပါစိတ်အာပတ်တို့ကို ဟောအပ်ကုန်သနည်း၊ ဝိနည်းကို ငါ သိ၏ဟူ၍ ဝန်ခံသော သင်ဝိနည်းဓိုရ်၏ (အထံမှ) ဝိနည်းတို့ကို နာပါကုန်အံ့။
နေမင်း၏ အဆွေဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် တစ်ရာ့ရှစ်ဆယ့်ရှစ်ပါးသော ပါစိတ်အာပတ်တို့ကို ဟောအပ်ကုန်၏၊ ဝိနည်းကို ငါ သိ၏ဟူ၍ ဝန်ခံသော ငါ၏ (အထံမှ) ဝိနည်းတို့ကို နာလော့။
နေမင်း၏ အဆွေဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် အဘယ်မျှသော ပါဋိဒေသနီအာပတ်တို့ကိုဟောအပ်ကုန်သနည်း၊ ဝိနည်းကို ငါ သိ၏ဟူ၍ ဝန်ခံသော သင်ဝိနည်းဓိုရ်၏ (အထံမှ) ဝိနည်းတို့ကို နာပါကုန်အံ့။
နေမင်း၏ အဆွေဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် တစ်ဆယ့်နှစ်ပါးသော ပါဋိဒေသနီအာပတ် တို့ကိုဟောအပ်ကုန်၏၊ ဝိနည်းကို ငါ သိ၏ဟူ၍ ဝန်ခံသော ငါ၏ (အထံမှ) ဝိနည်းတို့ကို နာလော့။
နေမင်း၏ အဆွေဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် အဘယ်မျှသော သေခိယတို့ကို ဟောအပ်ကုန်သနည်း၊ ဝိနည်းကို ငါ သိ၏ဟူ၍ ဝန်ခံသော သင်ဝိနည်းဓိုရ်၏ (အထံမှ) ဝိနည်းတို့ကို နာပါကုန်အံ့။
နေမင်း၏ အဆွေဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် ခုနစ်ဆယ့်ငါးပါးသော သေခိယတို့ကို ဟောအပ်ကုန်၏၊ ဝိနည်းကို ငါ သိ၏ဟူ၍ ဝန်ခံသော ငါ၏ (အထံမှ) ဝိနည်းတို့ကို နာလော့။
သင်သည် အကြင်ရွေ့လောက် ကောင်းစွာ မေးအပ်၏၊ ငါသည် အကြင်ရွေ့လောက် ကောင်းစွာဖြေအပ်၏၊ ထိုရွေ့လောက် အမေးတွင်လည်းကောင်း၊ အဖြေတွင်လည်းကောင်း ပါဠိတော်မှကင်းလွတ်သော တစ်စုံတစ်ရာသော အမေးအဖြေသည် မရှိ။ ဤကား ဒုတိယဂါထာသင်္ဂဏိက အပြီးသတ်တည်း။
ဒုတိယဂါထာသင်္ဂဏိက ပြီး၏။
--သေဒမောစနဂါထာ
၁ - အဝိပ္ပဝါသပဥှာ
֍ ၄၇၉
။ ရဟန်းယောက်ျား ရဟန်းမိန်းမတို့နှင့် (ဥပုသ် ပဝါရဏာစသော) ပေါင်း ဖော်ခြင်း မရှိသည့်ပြင်အချို့သော (အကပ္ပိယ) အသုံးအဆောင်ကို မရအပ်သည့် ပုဂ္ဂိုလ်နှင့် (တစ်မိုးတစ်ရံတည်းသော ကျောင်း၌) အတူတကွ အိပ်ခြင်းကြောင့် အာပတ် မသင့်၊ ဤအမေးကို ပညာရှိတို့သည် ကြံအပ်၏။ (သားငယ်ရှိသော ရဟန်းမိန်းမဟု ကြံ)။မစွန့်အပ် မဝေဖန်အပ်ဟူ၍ မြတ်စွာဘုရား ဟောအပ်သော ဂရုဘဏ်ငါးပါးကို စွန့်သော သုံးဆောင်သောရဟန်းအား အာပတ်မသင့်၊ ဤအမေးကို ပညာရှိတို့သည် ကြံအပ်၏။ (ကာလဝိပတ္တိအခါကျောင်းစောင့်ရဟန်းဟု ကြံ)။
ရှိမခိုးအပ်သော ပုဂ္ဂိုလ်ဆယ်ပါးတို့ဟူ၍လည်း မဆိုအပ်၊ (ပဏ္ဍုက်စသော) အဘဗ္ဗ ဝဇ္ဇနီယပုဂ္ဂိုလ်တစ်ဆယ့်တစ်ယောက်တို့ဟူ၍လည်း မဆိုအပ်သော သီတင်းကြီးကို ရှိခိုး သော သူအား အာပတ်သင့်၏၊ ဤအမေးကို ပညာရှိတို့သည် ကြံအပ်၏။ (အဝတ်မရှိ ရဟန်းကြီးဟု ကြံ)။
နှင်ထုတ်ထားသော ရဟန်းလည်း မဟုတ်၊ ပရိဝါသ်နေသော ရဟန်းလည်း မဟုတ်၊ သံဃာသင်းခွဲသောရဟန်းလည်း မဟုတ်၊ တိတ္ထိဘောင်သို့ ပြောင်းသော ရဟန်း လည်း မဟုတ်၊ တူသောသံဝါသကအရာ၌လည်း တည်သော ရဟန်းသည် အဘယ်သို့ လျှင် သိက္ခာပုဒ်ဖြင့် အခြားရဟန်းတို့နှင့်မဆက်ဆံသူ ဖြစ်ရအံ့နည်း၊ ဤအမေးကို ပညာရှိတို့သည် ကြံအပ်၏။ (ဆတ္တာသည် ဖြစ်ဖူးသောရဟန်းဟု ကြံ)
အကျိုးစီးပွါးနှင့်စပ်သော ကုသိုလ်ဖြစ်သော တရားကို မေးမြန်းလျက် (ပရိသတ်သို့) ကပ်သည့်အပြင်အသက်ရှင်သည်လည်း မဟုတ်၊ သေသည်လည်း မဟုတ်၊ ပရိနိဗ္ဗာန်ပြု သည်လည်း မဟုတ်သောပုဂ္ဂိုလ်ကို အဘယ်ပုဂ္ဂိုလ်ဟူ၍ ဘုရားသျှင်တို့သည် ဟောကုန် သနည်း၊ ဤအမေးကို ပညာရှိတို့သည်ကြံအပ်၏။ (နိမ္မိတဘုရားဟု ကြံ)
ညှပ်ရိုးမှအထက် ဦးခေါင်း၌တည်သော မုခမဂ်၌လည်း ပါရာဇိကကို ရည်၍ မဆို၊ ချက်မှ အောက်၌တည်သော ဝစ္စမဂ်ပဿာဝမဂ်ကိုလည်း ကြဉ်၍ (ယင်းမှ တစ်ပါးသော ကိုယ်အရပ်၌) မေထုန်မှီဝဲခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် အဘယ်သို့လျှင် ပါရာဇိကအာပတ်သည် ဖြစ်ရာအံ့နည်း၊ ဤအမေးကို ပညာရှိတို့သည် ကြံအပ်၏။ (ဦးခေါင်းမရှိသော ကဗန္ဓပြိတ္တာဟု ကြံ)။
အကြင်ရဟန်းသည် ကိုယ်တိုင်တောင်းအပ်သော အဆောက်အဦဖြင့် မကြားအပ်သော ကုဋီရာရှိသောပမာဏကို လွန်သော ဘေးရန်ရှိသော နွားနှစ်ကောင်တပ်သော လှည်းဘီးလှည့်လည်လောက်ရာဥပစာမရှိသော ကုဋီကို ပြု၏၊ ထိုရဟန်းအား အာပတ်မသင့်၊ ဤအမေးကို ပညာရှိတို့သည် ကြံအပ်၏။ (မြက်မိုးကုဋီဟု ကြံ)။
အကြင်ရဟန်းသည် ကိုယ်တိုင်တောင်းအပ်သော အဆောက်အဦဖြင့် ကြားအပ်သော ကုဋီရာရှိသောပမာဏရှိသော ဘေးရန်မရှိသော နွားနှစ်ကောင်တပ်သော လှည်းဘီး လှည့်လည်လောက်ရာ ဥပစာရှိသောကုဋီကို ပြု၏၊ ထိုရဟန်းအား အာပတ်သင့်၏၊ ဤအမေးကို ပညာရှိတို့သည် ကြံအပ်၏။ (မြေကုဋီဟုကြံ)။
(အကြင်ရဟန်းသည်) ကာယဒွါရ၌ဖြစ်သော တစ်စုံတစ်ရာသော လွန်ကျူးခြင်း (ပယောဂ) ကို မကျင့်၊ နှုတ်ဖြင့်လည်း သူတစ်ပါးတို့ကို မဆို၊ ထိုရဟန်းသည် ဂရုက ဖြစ်သော ပါရာဇိကသို့ ရောက်ရာ၏။ ဤအမေးကို ပညာရှိတို့သည် ကြံအပ်၏။ (ပါရာဇိကကျသော ရဟန်းမိန်းမ၏ အပြစ်ကို ဖုံးလွှမ်းသောရဟန်းမိန်းမဟု ကြံ)။
--ကာယဒွါရ၌ဖြစ်သော မကောင်းမှု တစ်စုံတစ်ခုကိုမျှ မပြု၊ ဝစီဒွါရ၌ ဖြစ်သော မကောင်းမှုတစ်စုံတစ်ခုကိုမျှ မပြု၊ စိတ်ဖြင့်လည်း မကောင်းမှု တစ်စုံတစ်ခုကိုမျှ မပြု သော ပုဂ္ဂိုလ်ကိုဖျက်ဆီးအပ်သည်ရှိသော် အဘယ်သို့လျှင် ကောင်းစွာ ဖျက်ဆီးအပ် သည် ဖြစ်ရာသနည်း၊ ဤအမေးကိုပညာရှိတို့သည် ကြံအပ်၏။ (အဘဗ္ဗပုဂ္ဂိုလ် တစ်ဆယ့်တစ်ယောက်ဟု ကြံ)။
(အကြင်ရဟန်းသည်) တစ်စုံတစ်ယောက်သော သူနှင့် နှုတ်ဖြင့် မပြောမဆို၊ ပုဂ္ဂိုလ် တစ်ပါးတို့ကို ရည်၍့အသံကိုလည်း မမြွက်ဆို၊ ထိုရဟန်းသည် နှုတ်ကြောင့် ဖြစ်သော အာပတ်သို့ ရောက်ရာ၏၊ ကိုယ်ကြောင့်ဖြစ်သော အာပတ်သို့ မရောက်ရာ၊ ဤအမေး ကို ပညာရှိတို့သည် ကြံအပ်၏။ (ဥပုသ်ကံအရာဝယ် ဝစီဒွါရ၌ ပြုသင့်သည်ကို မပြုခြင်းကြောင့် သင့်သော မုသာဝါဒဒုက္ကဋ်အာပတ်ဟု ကြံ)။
ဘုရားမြတ်သည် ဟောအပ်သော အလုံးစုံသော လေးပါးသော သံဃာဒိသိသ်တို့သို့ တစ်ခုတည်းသောပယောဂဖြင့် ရောက်ရာအံ့လော၊ ဤအမေးကို ပညာရှိတို့သည် ကြံအပ်၏။ (အရုဏ်တက်သောအခါရွာတစ်ပါး၌ အကျုံးဝင်သော မြစ်၏ ထိုမှာ ဘက်ကမ်းသို့ သက်ဝင်သော ရဟန်းမိန်းမဟု ကြံ)။
တစ်ဖက်ဘက်မှ ပဉ္စင်းဖြစ်သော ရဟန်းမိန်းမနှစ်ဦးတို့၏ လက်မှ သင်္ကန်းကို ခံယူ သော ရဟန်းအားအထူးထူးသော အာပတ်တို့သည် ဖြစ်ကုန်ရာအံ့လော၊ ဤအမေးကို ပညာရှိတို့သည် ကြံအပ်၏။ (ဘိက္ခုဧကတောဥပသမ္ပန္န ဘိက္ခုနီဧကတောဥပသမ္ပန္န ရဟန်းမိန်းမနှစ်ယောက်ဟု ကြံ)။
လေးယောက်သော ရဟန်းတို့သည် ညီညွတ်တိုင်ပင်၍ ဂရုဘဏ်ကို ခိုးယူကုန်၏၊ ရဟန်းသုံးယောက်တို့သည် ပါရာဇိကသို့ ရောက်ကုန်၏၊ ရဟန်းတစ်ယောက်သည် ပါရာဇိကသို့ မရောက်၊ ဤအမေးကို ပညာရှိတို့သည် ကြံအပ်၏။ (အသပြာခြောက်ပဲကို ခိုးသောဆရာတပည့်လေးယောက်တို့တွင် သာဟတ္ထိကသုံးပဲ အာဏတ္တိကသုံးပဲကို ခိုး၍ ထုလ္လစ္စဉ်းသင့်သော ဆရာ၊ သာဟတ္ထိကတစ်ပဲ အာဏတ္တိကငါးပဲကို ခိုး၍ ပါရာဇိက ကျသော တပည့်သုံးဦးဟု ကြံ)။
--၂ - ပါရာဇိကာဒိပဥှာ
֍ ၄၈၀
။ မိန်းမသည် အတွင်း၌ ရှိပြီးလျှင် ရဟန်းက အပြင်၌ရှိလျက် အပေါက်မရှိသောမေထုန်တည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် အဘယ်သို့လျှင် ပါရာဇိက ကျရာအံ့နည်း၊ ဤအမေးကိုပညာရှိတို့သည် ကြံအပ်၏။ (ဒုဿကုဋီစသည်ဟု ကြံ)။ဆီကိုလည်းကောင်၊ ပျားကိုလည်းကောင်း၊ တင်လဲကိုလည်းကောင်း၊ ထောပတ်ကို လည်းကောင်းကိုယ်တိုင် အကပ်ခံ၍ ထားရာ၏၊ ခုနစ်ရက် မလွန်မီ အကြောင်းရှိသော် သုံးဆောင်သော ရဟန်းအားအာပတ်သင့်၏၊ ဤအမေးကို ပညာရှိတို့သည် ကြံအပ်၏။ (လိင်ပြန်၍ သုံးဆောင်သောရဟန်းယောက်ျား ရဟန်းမိန်းမဟု ကြံ)။
နိဿဂ္ဂိပါစိတ်အာပတ်နှင့်တကွ သုဒ္ဓပါစိတ်ဟုဆိုအပ်သော အာပတ်သို့ တစ်ပြိုင်နက် ရောက်ရာ၏၊ ဤအမေးကို ပညာရှိတို့သည် ကြံအပ်၏။ (သံဃာအား ရည်စူးပြီး လာဘ်မှ အချို့ကို မိမိသို့၊ အချို့ကိုသူတစ်ပါးသို့ ညွတ်စေခြင်းဟု ကြံ)။
နှစ်ဆယ်သော ရဟန်းတို့သည် အညီအညွတ် စည်းဝေးကုန်ရာ၏၊ ညီညွတ်၏ဟု အမှတ်ရှိသည်ဖြစ်၍ကံကို ပြုကုန်ရာ၏၊ ရဟန်းတစ်ယောက်သည် တစ်ဆယ့် နှစ်ယူဇနာရှိသော အရပ်၌ တည်ရာ၏၊ ထိုကံသည်ကား ဝဂ်ဖြစ်ခြင်းတည်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် ပျက်ရာအံ့လော၊ ဤအမေးကိုပညာရှိတို့သည် ကြံအပ်၏။ (ဗာရာဏသီပြည် စသည်၌ တည်ရှိသော တစ်ဆယ့်နှစ်ယူဇနာကျယ်သောဂါမသိမ်ဟု ကြံ)။
ဖဝါးဖြန့်၍ သွားကာမျှဖြင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်မြွက်၍ ဆိုသဖြင့်လည်းကောင်း အလုံးစုံဂရုကချည်းဖြစ်သော ကုစားကောင်းသည်ချည်းဖြစ်သော ခြောက်ဆယ့်လေးပါးသော (သံဃာဒိသိသ်) အာပတ်တို့သို့ တစ်ပြိုင်နက် ရောက်ရာအံ့လော၊ ဤအမေးကို ပညာရှိတို့သည် ကြံအပ်၏။ (ခြောက်ဆယ့်လေးယောက်သောမိန်းမတို့အား အောင်သွယ် သူဟု ကြံ)။
ဝတ်သော သင်းပိုင် ကိုယ်ဝတ်နှင့် နှစ်ထပ်ပြု၍ရုံသော ဒုကုဋ်အားဖြင့် အလုံးစုံသောသင်္ကန်းသုံးထည်တို့သည် နိဿဂ္ဂိ ဖြစ်ကုန်၏၊ ဤအမေးကို ပညာရှိတို့သည် ကြံအပ်၏။ (အဆွေမတော်သော ရဟန်းမိန်းမကို ဖွပ်လျှော်စေခြင်းဟု ကြံ)။
ဉတ်လည်း မထား၊ ကမ္မဝါစာလည်း မရွတ်၊ မြတ်စွာဘုရားကလည်း ‘ဧဟိဘိက္ခု’ မခေါ်၊ သရဏဂုံဆောက်တည်ခြင်းလည်း မရှိ၊ သူ၏ ပဉ္စင်းအဖြစ်သည်လည်း မပျက်စီး၊ ဤအမေးကိုပညာရှိတို့သည် ကြံအပ်၏။ (မဟာပဇာပတိဂေါတမီ၏ အဋ္ဌဂရုဓံဖြင့် ပဉ္စင်းအဖြစ်ဟူ၍ ကြံ)။
အမိမဟုတ်သော မိန်းမကို ဖြစ်စေ၊ အဖမဟုတ်သော ယောက်ျားကို ဖြစ်စေ၊ အရိယာမဟုတ်သောမိန်းမ ယောက်ျားတို့ကို ဖြစ်စေ သတ်ခြင်းကြောင့် မိုက်သော သူသည် အာနန္တရိယကံသို့ ရောက်၏၊ ဤအမေးကို ပညာရှိတို့သည် ကြံအပ်၏။ (လိင်ပြန်သော အမိအဖဟု ကြံ)။
အမိရင်းဖြစ်သော မိန်းမကို ဖြစ်စေ၊ အဖရင်းဖြစ်သော ယောက်ျားကို ဖြစ်စေ၊ အမိရင်းအဖရင်းတို့ကိုဖြစ်စေ သတ်ခြင်းကြောင့် အာန န္တရိယကံသို့ မရောက်၊ ဤ အမေးကို ပညာရှိတို့သည် ကြံအပ်၏။ (တိရစ္ဆာန် အမိအဖဟု ကြံ)။
--မစောဒနာဘဲ မအောက်မေ့စေဘဲ မျက်မှောက် မရောက်သူအား ကံကို ပြုရာ၏၊ ပြုအပ်သောကံသည် လည်း ကောင်းစွာ ပြုအပ်ပြီး ဖြစ်ရာ၏၊ ကံပြုသော သံဃာသည် လည်း အာပတ် မသင့်ရာ၊ ဤအမေးကို ပညာရှိတို့သည် ကြံအပ်၏။ (ဒူတေနုပသမ္ပဒ ကံဟု ကြံ)။
စောဒနာ၍ အောက်မေ့စေ၍ မျက်မှောက် ရောက်သူအား ကံကို ပြုရာ၏၊ ပြုအပ်သော ကံသည် လည်းပြုသည် မမည်ရာ၊ ကံပြုသော သံဃာသည်လည်း အာပတ်သင့်ရာ၏၊ ဤအမေးကို ပညာရှိတို့သည်ကြံအပ်၏။ (ပဏ္ဍုက်စသော သူကို ပဉ္စင်းခံခြင်းဟု ကြံ)။
ဖြတ်သော ရဟန်းအား အာပတ် သင့်၏၊ ဖြတ်သော ရဟန်းအား အာပတ် မသင့်၊ ဖုံးလွှမ်းသောရဟန်းအား အာပတ် သင့်၏၊ ဖုံးလွှမ်းသော ရဟန်းအား အာပတ် မသင့်၊ ဤအမေးကို ပညာရှိတို့သည်ကြံအပ်၏။ (သစ်ပင်, အင်္ဂါဇာတ်ကို ဖြတ်သော ရဟန်းစသည်၊ ခေါင်းရိတ်သော ရဟန်းစသည်၊ အာပတ်ကို ဖုံးလွှမ်းသော ရဟန်း၊ ကျောင်းမိုးသော ရဟန်းစသည်ဟု ကြံ)။
အမှန်ကို ဆိုသော ရဟန်းသည် ဂရုကအာပတ်သို့ ရောက်၏၊ မုသားဆိုသော ရဟန်း သည်ကားလဟုကအာပတ်သို့ ရောက်၏။ မုသားဆိုသော ရဟန်းသည် ဂရုက အာပတ်သို့ ရောက်၏၊ အမှန်ကိုဆိုသော ရဟန်းသည် လဟုကအာပတ်သို့ ရောက်၏၊ ဤအမေးကို ပညာရှိတို့သည် ကြံအပ်၏။ (ဒုဋ္ဌုလ္လဝါစာ ‘သိခရဏီသိစသည်ဖြင့် အမှန်’ ကို ပြောသော ရဟန်းနှင့် သမ္ပဇာနမုသာဝါဒကို ပြောဆိုသောရဟန်း၊ မဟုတ်မမှန် သော ဥတ္တရိမနုဿဓမ္မကို ပြောသော ရဟန်းနှင့်ဟုတ်မှန်သော ဥတ္တရိမနုဿဓမ္မကိုပြောသော ရဟန်းတို့ဟု ကြံ)။
၃-ပါစိတ္တိယာဒိပဥှာ
֍ ၄၈၁
။ အဓိဋ္ဌာန်တင်ပြီးသော ဆိုးရည်ဆိုးပြီးသော ကပ္ပဗိန္ဒုထိုးပြီးသော သင်္ကန်းကို ဝတ်ရုံသုံးဆောင်သော ရဟန်းအား အာပတ် သင့်၏၊ ဤအမေးကို ပညာရှိတို့သည် ကြံအပ်၏။ (နိဿဂ္ဂိသင်္ကန်းကို မစွန့်ဘဲ သုံးဆောင်သူ ရဟန်းဟု ကြံ)။(အကြင်) ရဟန်းသည် နေဝင်သည်ရှိသော် အသားတို့ကို စား၏၊ ထိုရဟန်းသည် အရူးလည်း မဟုတ်၊ စိတ်ပျံ့လွင့်သူလည်း မဟုတ်၊ ဝေဒနာနှိပ်စက်သည်လည်း မဟုတ် ရာ၊ ထိုရဟန်းအား အာပတ်လည်းမသင့်၊ ထိုတရားကို မြတ်စွာဘုရားသည် ဟော အပ်၏၊ ဤအမေးကို ပညာရှိတို့သည် ကြံအပ်၏။ (စမြုံ့ပြန်သော ရဟန်းဟု ကြံ)။
(အကြင်ရဟန်းသည်) တပ်မက်သော စိတ်မရှိ၊ ခိုးလိုသော စိတ်မရှိ၊ ထိုရဟန်းသည် သူတစ်ပါးကိုသေစိမ့်သောငှါ စေ့ဆော်တိုက်တွန်းသည်လည်း မဟုတ်၊ စာရေးတံမဲကို ပေးသော ရဟန်းအားပါရာဇိကအာပတ် သင့်၏၊ ခံယူသော ရဟန်းအား ထုလ္လစ္စဉ်း အာပတ် သင့်၏၊ ဤအမေးကိုပညာရှိတို့သည် ကြံအပ်၏။ (သံဃာသင်းခွဲသော ရဟန်းနှင့် ယင်းရဟန်းသို့ အတုလိုက်သော ရဟန်းဟုကြံ)။
ရွံရှာဖွယ်ရှိ၏ဟု သမုတ်အပ်သော တောကျောင်းလည်း မဟုတ်၊ သံဃာသည်လည်း (စီဝရအဝိပ္ပဝါသ) သမ္မုတိကို မပေးအပ်၊ ထိုရဟန်းအား ကထိန်ခင်းအပ်သည်လည်း မဟုတ်၊ ထိုအရပ်၌ပင်လျှင် သင်္ကန်းကိုထား၍ ယူဇနာခွဲအရပ်သို့ သွားရာ၏၊ ထို အရပ်၌ပင် အရုဏ်တက်စေသော ရဟန်းအား အာပတ် မသင့်၊ ဤအမေးကို ပညာရှိတို့ သည် ကြံအပ်၏။ (သုပ္ပတိဋ္ဌိတပညောင်ပင်နှင့်တူသော ယူဇနာတစ်ရာစသည်ကျယ်ပြန့် သည့် တစ်ဦးသော အမျိုး၏ သစ်ပင်ရင်း၌ သင်္ကန်းထားသော ရဟန်းဟု ကြံ)။
--ကာယဒွါရ၌ ဖြစ်၍ ဝစီဒွါရ၌ မဖြစ်ကုန်သော ဝတ္ထုအထူးထူးရှိသော အာပတ်အားလုံး တို့သို့မရှေးမနှောင်း တစ်ပြိုင်နက် ရောက်ရာ၏၊ ဤအမေးကို ပညာရှိတို့သည် ကြံအပ်၏။ (မိန်းမအများတို့၏ဆံပင် လက်ချောင်းစသည်ကို တစ်ပေါင်းတည်း ကိုင်ဆွဲသော ရဟန်းဟု ကြံ)။
ဝစီဒွါရ၌ ဖြစ်၍ ကာယဒွါရ၌ မဖြစ်ကုန်သော ဝတ္ထုအထူးထူးရှိသော အာပတ်အားလုံး တို့သို့မရှေးမနှောင်း တစ်ပြိုင်နက် ရောက်ရာ၏၊ ဤအမေးကို ပညာရှိတို့သည် ကြံအပ်၏။ (မိန်းမများတို့အား ကြမ်းတမ်းသော စကားကို ဆိုသော ရဟန်းဟု ကြံ)။
(လူ နတ် တိရစ္ဆာန်အားဖြင့်) သုံးဦးစီဖြစ်ကုန်သော မိန်းမ ယောက်ျား ဥဘတော ဗျည်းပဏ္ဍုက်တို့ကိုလည်း မေထုန်မမှီဝဲ၊ မိမိမဂ်၌လည်း မေထုန်ကို မမှီဝဲ မကျင့်၊ မေထုန်မှီဝဲခြင်းတည်းဟူသောအကြောင်းကြောင့်ပင် ပါရာဇိကအာပတ် သင့်ရာ၏၊ ဤ အမေးကို ပညာရှိတို့သည် ကြံအပ်၏။ (အဋ္ဌဝတ္ထုကပါရာဇိကဟု ကြံ)။
သံဃာအား မညွတ်ရသေးသော သင်္ကန်းကို အမိအား တောင်းသော ရဟန်းအား အဘယ်သိက္ခာပုဒ်ဖြင့်အဘယ်အာပတ်သည် သင့်သနည်း၊ အမျိုးတော်သူ၌ (တောင်း သော ထိုရဟန်းအား) အဘယ်သိက္ခာပုဒ်ဖြင့် အဘယ်အာပတ် မသင့်သနည်း၊ ဤ အမေးကို ပညာရှိတို့သည် ကြံအပ်၏။ (မိုးရေခံသင်္ကန်းကို အခါမဟုတ်ရာ၌ တောင်း သော် ဝဿိကသာဋိကာသိက္ခာပုဒ်ဖြင့် နိဿဂ္ဂိပါစိတ်အာပတ်သင့်၏၊ အညာတကဝိညတ္တိ သိက္ခာပုဒ်ဖြင့် နိဿဂ္ဂိပါစိတ်အာပတ်မသင့်)။
အမျက်ထွက်သော သူသည် သံဃာကို နှစ်သက်စေတတ်၏၊ အမျက်ထွက်သော သူကို သံဃာကကဲ့ရဲ့၏၊ ထိုသို့ဖြစ်သော် အမျက်ထွက်သူကို ချီးမွမ်းကြောင်းဖြစ်သော သဘောကားအဘယ်အမည်ရှိသနည်း၊ ဤအမေးကို ပညာရှိတို့သည် ကြံအပ်၏။ (တိတ္ထိယကျင့်ဝတ်ဟူ၍ ကြံ)။
ဝမ်းမြောက်သောသူသည် သံဃာကို နှစ်သက်စေတတ်၏၊ ဝမ်းမြောက်သောသူကို သံဃာက ကဲ့ရဲ့အပ်၏၊ ထိုသို့ဖြစ်သော် ဝမ်းမြောက်သူကို ကဲ့ရဲ့ကြောင်းဖြစ်သော ထို သဘောသည် အဘယ်အမည်ရှိသနည်း၊ ဤအမေးကို ပညာရှိတို့သည် ကြံအပ်၏။ (တိတ္ထိယကျင့်ဝတ်ဟူ၍ ကြံ)။
သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ ပါစိတ်အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ ပါဋိဒေသနီအာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ လည်းကောင်းတစ်ပြိုင်နက် ရောက်ရာ၏၊ ဤအမေးကို ပညာရှိတို့သည် ကြံအပ်၏။ (ကိလေသာစိုစွတ်သောယောက်ျားလက်မှ ဆွမ်းကို ခံယူ၍ လူသား, ကြက်သွန်, ပဏီတဘောဇဉ်, ကြွင်းသောအကပ္ပိယအသားတို့နှင့် ရော၍ စားသော ရဟန်းမိန်းမဟု ကြံ)။
နှစ်ယောက်သော သာမဏေတို့သည် အနှစ်နှစ်ဆယ် ပြည့်ကြသည့်ပြင် နှစ်ယောက် သောသာမဏေတို့၏ ဥပဇ္ဈာယ်လည်း တစ်ယောက်တည်း၊ ကမ္မဝါဆရာလည်း တစ်ယောက်တည်း၊ ကမ္မဝါစာလည်း တစ်ပြိုင်တည်း ဖြစ်ကြလျက် သာမဏေ တစ်ယောက်သည် ပဉ္စင်းဖြစ်၏၊ သာမဏေတစ်ယောက်သည် ပဉ္စင်းမဖြစ်၊ ဤအမေးကို ပညာရှိတို့သည် ကြံအပ်၏။ (မြေ၌ တည်သောသာမဏေ၊ ကောင်းကင်၌ တည်သော သာမဏေဟု ကြံ)။
--အကြင် ရဟန်းသည် ကပ္ပဗိန္ဒုလည်း မထိုး၊ ဆိုးရည်လည်း မဆိုးသော အဝတ်ကို ဝတ်၍ သွားလိုရာ့အရပ်သို့ သွားရာ၏၊ ထိုရဟန်းအား အာပတ် မသင့်၊ ထိုအာပတ် မသင့်သော သဘောကိုလည်းမြတ်စွာဘုရားသည် ဟောအပ်၏၊ ဤအမေးကို ပညာရှိ တို့သည် ကြံအပ်၏။ (သင်္ကန်းလုယက်ခံရသောရဟန်းဟု ကြံ)။
မပေး မခံယူ၊ ထို့ကြောင့် အကပ်ခံခြင်းသည် မရှိ၊ သို့သော် ဂရုကအာပတ်သို့ ရောက်၏၊ လဟုကအာပတ်သို့ မရောက်၊ ထိုဂရုကအာပတ်သို့လည်း သုံးဆောင် စားသောက်ခြင်းဟူသောအကြောင်းကြောင့် ရောက်၏၊ ဤအမေးကို ပညာရှိတို့သည် ကြံအပ်၏။ (ပိဏ္ဍပါတဂဟဏဥယျောဇနဘိက္ခုနီဟု ကြံ)။
မပေး မခံယူ၊ ထို့ကြောင့် အကပ်ခံခြင်းသည် မရှိ၊ (သို့သော်လည်း) လဟုက အာပတ်သို့ ရောက်၏၊ ဂရုကအာပတ်သို့ မရောက်၊ ထိုလဟုကအာပတ်သို့လည်း သုံးဆောင်စားသောက်ခြင်းဟူသောအကြောင်းကြောင့် ရောက်၏၊ ဤအမေးကို ပညာရှိ တို့သည် ကြံအပ်၏။ (ကိလေသာစိုစွတ်သောယောက်ျားလက်မှ ရေဒန်ပူကို ခံယူရန် တိုက်တွန်းသော ဘိက္ခုနီမဟု ကြံ)။
အကြင်သူသည် အကြွင်းရှိသော ဂရုကအာပတ်သို့ ရောက်၏၊ မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ဖုံးလွှမ်း၏၊ ထိုသူသည် ရဟန်းမိန်းမလည်း မဟုတ်ရာ၊ (ဖုံးလွှမ်းခြင်းကြောင့်) အာပတ် သို့ မရောက်ရာ၊ ဤအမေးကို ပညာရှိတို့သည် ကြံအပ်၏။ (ဥက္ခိတ္တကရဟန်းဟု ကြံ)။
သေဒမောစနဂါထာ ပြီး၏။
ထိုသေဒမောစနဂါထာ၏ အကျဉ်းချုပ်
အသံဝါသဂါထာ၊ မဝေဖန်အပ်သော ဂါထာ၊ ဆယ်ယောက်သော ပုဂ္ဂိုလ်ဂါထာ၊ မနှင် ထုတ်အပ်သောပုဂ္ဂိုလ်ဂါထာ၊ တရားကို မေးမြန်း၍ ပရိသတ်သို့ ကပ်သောဂါထာ၊ ညှပ်ရိုးမှ အထက်ဆိုသောဂါထာ၊ ထို့နောက် ကိုယ်တိုင် တောင်းအပ်သော အဆောက် အဦ နှစ်ဂါထာ။
နကာယိကံ ဂရုကံဂါထာ၊ ဝါစသိကံဟူသော သဒ္ဒါဖြင့် မှတ်အပ်သော နကာယိကံ ဂါထာ၊ စကားမဆိုသောဂါထာ၊ သိက္ခာပုဒ်ဂါထာ၊ ဥဘောဧကတောဂါထာ၊ ရဟန်း လေးပါးဂါထာ။
မိန်းမကို ဆိုသော ဂါထာ၊ ဆီကို ဆိုသော ဂါထာ၊ စွန့်အပ်သော ဂါထာ၊ ရဟန်းယောက်ျားကိုဆိုသောဂါထာ၊ ဖဝါးလှမ်းကာမျှဖြင့် ဆိုသော ဂါထာ၊ သင်းပိုင်ဝတ်သော ဂါထာ၊ ဉတ်မထားသောဂါထာ၊ အမိမဟုတ်သည်ကို သတ်သော ဂါထာ၊ အဖကို သတ်သော ဂါထာ။
မစောဒနာသော ဂါထာ၊ စောဒနာသော ဂါထာ၊ ဖြတ်သော ရဟန်းဂါထာ၊ဟုတ်မှန်သော စကားကိုဆိုသော ဂါထာ၊ အဓိဋ္ဌာန်တင်သော ဂါထာ၊ နေဝင်သော ဂါထာ၊ တပ်မက်သော စိတ်မရှိသော ဂါထာ၊ တောကျောင်းမဟုတ်သော ဂါထာ။
ကာယဒွါရ၌ ဖြစ်သော ဂါထာ၊ ဝစီဒွါရ၌ ဖြစ်သော ဂါထာ၊ မိန်းမသုံးယောက် ဂါထာ၊ အမိကို ဆိုသောဂါထာ၊ အမျက်ထွက်သော နှစ်သက်သော ဂါထာ၊ ဝမ်းမြောက် သော ဂါထာ၊ သံဃာဒိသိသ်ကို ဆိုသောဂါထာ၊ နှစ်ပါးကို ဆိုသော ဂါထာ၊ ကပ္ပဗိန္ဒု မထိုးသော ဂါထာ၊ မပေးသော ဂါထာ၊ (လဟုကသိက္ခာပုဒ်ဖြင့်မှတ်သော) မပေးသော ဂါထာ၊ ဂရုကအာပတ်သို့ ရောက်သော ဂါထာ၊ ချွေးထွက်အောင် ကြံရသောကြောင့် ‘သေဒမောစန’ အမည်ရှိသော (လေးဆယ့်သုံး) ဂါထာ၊ အမေးပြဿနာကို ပညာရှိတို့ သည် ထင်စွာ ပြအပ်၏။ ဤကား အကျဉ်းချုပ် အပြီးတည်း။
--ပဉ္စဝဂ်
၁-ကမ္မဝဂ်
֍ ၄၈၂
။ ကံတို့သည် အပလောကနကံ၊ ဉတ္တိကံ၊ ဉတ္တိဒုတိယကံ၊ ဉတ္တိစတုတ္ထကံအားဖြင့် လေးပါးတို့တည်း။ ဤလေးပါးသော ကံတို့သည် အဘယ်မျှသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ပျက်ကုန်သနည်း။ဤလေးပါးသောကံတို့သည် ဝတ္ထုကြောင့်လည်းကောင်း၊ ဉတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ ကမ္မဝါစာကြောင့်လည်းကောင်း၊ သိမ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ ပရိသတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဤငါးပါးသောအကြောင်း တို့ကြောင့် ပျက်ကုန်၏။
֍ ၄၈၃
။ အဘယ်သို့လျှင် ဝတ္ထုကြောင့် ကံတို့သည် ပျက်ကုန်သနည်း။မျက်မှောက်ပြုအပ်သော ကံကို မျက်ကွယ်၌ ပြုအံ့၊ ဝတ္ထုပျက်သော အဓမ္မကံတည်း။
မေးမြန်း၍ ပြုအပ်သော ကံကို မမေးမြန်းဘဲ ပြုအံ့၊ ဝတ္ထုပျက်သော အဓမ္မကံတည်း။
ဝန်ခံခြင်းဖြင့် ပြုအပ်သော ကံကို ဝန်မခံဘဲ ပြုအံ့၊ ဝတ္ထုပျက်သော အဓမ္မကံတည်း။
သတိဝိနည်းထိုက်သူအား အမူဠှဝိနည်းကို ပေးအံ့၊ ဝတ္ထုပျက်သော အဓမ္မကံတည်း။
အမူဠှဝိနည်းထိုက်သူအား တဿပါပိယသိကာကံကို ပြုအံ့၊ ဝတ္ထုပျက်သော အဓမ္မကံတည်း။
တဿပါပိယသိကာကံထိုက်သူအား တဇ္ဇနီယကံကို ပြုအံ့၊ ဝတ္ထုပျက်သော အဓမ္မကံတည်း။
တဇ္ဇနီယကံထိုက်သူအား နိယဿကံကို ပြုအံ့၊ ဝတ္ထုပျက်သော အဓမ္မကံတည်း။
နိယဿကံထိုက်သူအား ပဗ္ဗာဇနီယကံကို ပြုအံ့၊ ဝတ္ထုပျက်သော အဓမ္မကံတည်း။
ပဗ္ဗာဇနီယကံထိုက်သူအား ပဋိသာရဏီယကံကို ပြုအံ့၊ ဝတ္ထုပျက်သော အဓမ္မကံတည်း။
ပဋိသာရဏီယကံထိုက်သူအား ဥက္ခေပနီယကံကို ပြုအံ့၊ ဝတ္ထုပျက်သော အဓမ္မကံတည်း။
ဥက္ခေပနီယကံထိုက်သူအား ပရိဝါသ်ကို ပေးအံ့၊ ဝတ္ထုပျက်သော အဓမ္မကံတည်း။
ပရိဝါသ်ထိုက်သူအား အရင်းသို့ငင်ခြင်းကို ပေးအံ့၊ ဝတ္ထုပျက်သော အဓမ္မကံတည်း။
အရင်းသို့ငင်ထိုက်သူအား မာနတ်ကို ပေးအံ့၊ ဝတ္ထုပျက်သော အဓမ္မကံတည်း။
မာနတ်ထိုက်သူကို အဗ္ဘာန်သွင်းအံ့၊ ဝတ္ထုပျက်သော အဓမ္မကံတည်း။
အဗ္ဘာန်ထိုက်သူကို ပဉ္စင်းခံအံ့၊ ဝတ္ထုပျက်သော အဓမ္မကံတည်း။
ဥပုသ်နေ့မဟုတ်သော နေ့၌ ဥပုသ်ကို ပြုအံ့၊ ဝတ္ထုပျက်သော အဓမ္မကံတည်း။
ပရဝါဏာ မဟုတ်သော နေ့၌ ပရဝါဏာပြုအံ့၊ ဝတ္ထုပျက်သော အဓမ္မကံတည်း။ ဤသို့လျှင် ဝတ္ထုကြောင့် ကံတို့သည် ပျက်ကုန်၏။
֍ ၄၈၄
။ အဘယ်သို့လျှင် ဉတ်ကြောင့် ကံတို့သည် ပျက်ကုန်သနည်း။ငါးပါးသော အခြင်းအရာတို့ဖြင့် ဉတ်ကြောင့် ကံတို့သည် ပျက်ကုန်၏။
ဝတ္ထုကို မသုံးသပ်၊ သံဃာကို မသုံးသပ်၊ ပုဂ္ဂိုလ်ကို မသုံးသပ်၊ ဉတ်ကို မသုံးသပ်၊ နောက်မှလည်းဉတ်ကို ထား၏။ ဤငါးပါးသော အခြင်းအရာတို့ဖြင့် ဉတ်ကြောင့် ကံတို့သည် ပျက်ကုန်၏။
--֍ ၄၈၅
။ အဘယ်သို့လျှင် ကမ္မဝါစာကြောင့် ကံတို့သည် ပျက်ကုန်သနည်း။ငါးပါးသော အခြင်းအရာတို့ဖြင့် ကမ္မဝါစာကြောင့် ကံတို့သည် ပျက်ကုန်၏။
ဝတ္ထုကို မသုံးသပ်၊ သံဃာကို မသုံးသပ်၊ ပုဂ္ဂိုလ်ကို မသုံးသပ်၊ ကမ္မဝါစာကို ယုတ်စေ၏၊ အခါမဟုတ်သည်၌လည်း ကြား (သိစေ) ၏။ ဤငါးပါးသော အခြင်းအရာတို့ဖြင့် ကမ္မဝါစာကြောင့် ကံတို့သည်ပျက်ကုန်၏။
֍ ၄၈၆
။ အဘယ်သို့လျှင် သိမ်ကြောင့် ကံတို့သည် ပျက်ကုန်သနည်း။တစ်ဆယ့်တစ်ပါးသော အခြင်းအရာတို့ဖြင့် သိမ်ကြောင့် ကံတို့သည် ပျက်ကုန်၏။
အလွန်ငယ်သော သိမ်ကို သမုတ်၏၊ အလွန်ကြီးသော သိမ်ကို သမုတ်၏၊ နိမိတ်ပြတ်သော သိမ်ကိုသမုတ်၏၊ အရိပ်လျှင် နိမိတ်ရှိသော သိမ်ကို သမုတ်၏၊ နိမိတ်မရှိသော သိမ်ကို သမုတ်၏၊ သိမ်ပ၌တည်လျက် သိမ်ကို သမုတ်၏၊ မြစ်၌ သိမ်ကို သမုတ်၏၊ သမုဒ္ဒရာ၌ သိမ်ကို သမုတ်၏၊ ထုံးအိုင့်'ဇာတဿရအိုင်’ ၌ သိမ်ကို သမုတ်၏၊ သိမ်တစ်ပါးနှင့် သိမ်တစ်ပါးကို စပ်၏၊ သိမ်တစ်ပါးဖြင့် သိမ်တစ်ပါးကို လွှမ်းမိုး၏၊ ဤတစ်ဆယ့်တစ်ပါးသော အခြင်းအရာတို့ဖြင့် သိမ်ကြောင့် ကံတို့သည် ပျက်ကုန်၏။
֍ ၄၈၇
။ အဘယ်သို့လျှင် ပရိသတ်ကြာင့် ကံတို့သည် ပျက်ကုန်သနည်း။တစ်ဆယ့်နှစ်ပါးသော အခြင်းအရာတို့ဖြင့် ပရိသတ်ကြောင့် ကံတို့သည် ပျက်ကုန်၏။
စတုဝဂ်သံဃာသည် ပြုအပ်သော ကံ၌ ကံအားလျောက်ပတ်လောက်သော ရဟန်းတို့သည် မလာကုန်၊ ဆန္ဒထိုက်သော ရဟန်းတို့၏ ဆန္ဒကို မဆောင်အပ်၊ မျက်မှောက်ဖြစ်သော ရဟန်းတို့သည် တားမြစ်ကုန်၏။
စတုဝဂ်သံဃာသည် ပြုအပ်သော ကံ၌ ကံအားလျောက်ပတ်လောက်သော ရဟန်းတို့သည် လာကုန်၏၊ ဆန္ဒထိုက်သော ရဟန်းတို့၏ ဆန္ဒကို မဆောင်အပ်၊ မျက်မှောက်ဖြစ်သော ရဟန်းတို့သည် တားမြစ်ကုန်၏။
စတုဝဂ်သံဃာသည် ပြုအပ်သော ကံ၌ ကံအားလျောက်ပတ်လောက်သော ရဟန်းတို့သည် လာကုန်၏၊ ဆန္ဒထိုက်သော ရဟန်းတို့၏ ဆန္ဒကို ဆောင်အပ်၏၊ မျက်မှောက်ဖြစ်သော ရဟန်းတို့သည်တားမြစ်ကုန်၏။
ပဉ္စဝဂ်သံဃာသည် ပြုအပ်သော ကံ၌။ပ။ ဒသဝဂ်သံဃာသည် ပြုအပ်သော ကံ၌။ပ။ ဝီသတိဝဂ်သံဃာသည် ပြုအပ်သော ကံ၌ ကံအားလျောက်ပတ်လောက်သော ရဟန်းတို့သည် မလာကုန်။ ဆန္ဒထိုက်သော ရဟန်းတို့၏ ဆန္ဒကို မဆောင်အပ်၊ မျက်မှောက်ဖြစ်သော ရဟန်းတို့သည် တားမြစ်ကုန်၏။
ဝီသတိဝဂ်သံဃာသည် ပြုအပ်သော ကံ၌ ကံအားလျောက်ပတ်လောက်သော ရဟန်းတို့သည် လာကုန်၏၊ ဆန္ဒထိုက်သော ရဟန်းတို့၏ ဆန္ဒကို မဆောင်အပ်၊ မျက်မှောက်ဖြစ်သော ရဟန်းတို့သည်တားမြစ်ကုန်၏။
ဝီသတိဝဂ်သံဃာသည် ပြုအပ်သော ကံ၌ ကံအားလျောက်ပတ်လောက်သော ရဟန်းတို့သည် လာကုန်၏၊ ဆန္ဒထိုက်သော ရဟန်းတို့၏ ဆန္ဒကို ဆောင်အပ်၏၊ မျက်မှောက်ဖြစ်သော ရဟန်းတို့သည်တားမြစ်ကုန်၏။
ဤတစ်ဆယ့်နှစ်ပါးသော အခြင်းအရာတို့ဖြင့် ပရိသတ်ကြောင့် ကံတို့သည် ပျက်ကုန်၏။
֍ ၄၈၈
။ စတုဝဂ်သံဃာသည် ပြုအပ်သော ကံ၌ ပကတိ သီလရှိကုန်သော လေးပါးသော ရဟန်းတို့ သည်ကံအား လျောက်ပတ်ကုန်၏၊ ကြွင်းသော ပကတိ သီလရှိသော ရဟန်းတို့သည် ဆန္ဒထိုက်ကုန်၏၊ သံဃာက ကံပြုခံရသည့် ရဟန်းသည် ကံအား မလျောက်ပတ် (ကံသို့မရောက်)၊ ဆန္ဒလည်း မထိုက်၊ စင်စစ်မှာမူ ကံထိုက်၏။ --ပဉ္စဝဂ်သံဃာသည် ပြုအပ်သော ကံ၌ ပကတိ သီလရှိကုန်သော ငါးပါးသော ရဟန်းတို့သည် ကံ အားလျောက်ပတ်ကုန်၏၊ ကြွင်းသော ပကတိသီလရှိသော ရဟန်းတို့သည် ဆန္ဒထိုက်ကုန်၏၊ သံဃာကကံပြုခံရသည့် ရဟန်းသည် ကံအား မလျောက်ပတ်၊ ဆန္ဒလည်း မထိုက်၊ စင်စစ်မှာမူ ကံထိုက်၏။
ဒသဝဂ်သံဃာသည် ပြုအပ်သော ကံ၌ ပကတိ သီလရှိကုန်သော ဆယ်ပါးသော ရဟန်းတို့သည် ကံအားလျောက်ပတ်ကုန်၏၊ ကြွင်းသော ပကတိ သီလရှိသော ရဟန်းတို့သည် ဆန္ဒထိုက်ကုန်၏၊ သံဃာ ကကံပြုခံရသည့် ရဟန်းသည် ကံအား မလျောက်ပတ်၊ ဆန္ဒလည်း မထိုက်၊ စင်စစ်မှာမူ ကံထိုက်၏။
ဝီသတိဝဂ်သံဃာသည် ပြုအပ်သောကံ၌ ပကတိ သီလရှိကုန်သော နှစ်ဆယ်သော ရဟန်းတို့သည်ကံအား လျောက်ပတ်ကုန်၏၊ ကြွင်းသော ပကတိ သီလရှိသော ရဟန်းတို့သည် ဆန္ဒထိုက်ကုန်၏၊ သံဃာက ကံပြုခံရသည့် ရဟန်းသည် ကံအား မလျောက်ပတ်၊ ဆန္ဒလည်း မထိုက်၊ စင်စစ်မှာမူ ကံထိုက်၏။
֍ ၄၈၉
။ ကံတို့သည် အပလောကနကံ၊ ဉတ္တိကံ၊ ဉတ္တိဒုတိယကံ၊ ဉတ္တိစတုတ္ထကံအားဖြင့် လေးပါးတို့တည်း။ ဤလေးပါးသော ကံတို့သည် အဘယ်မျှသော အခြင်းအရာတို့ကြောင့် ပျက်ကုန်သနည်း။ဤလေးပါးသော ကံတို့သည် ဝတ္ထုကြောင့်လည်းကောင်း၊ ဉတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ ကမ္မဝါစာကြောင့်လည်းကောင်း၊ သိမ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ ပရိသတ်ကြောင့်လည်းကောင်း ဤငါးပါးသော အခြင်းအရာတို့ကြောင့် ပျက်ကုန်၏။
֍ ၄၉၀
။ အဘယ်သို့လျှင် ဝတ္ထုကြောင့် ကံတို့သည် ပျက်ကုန်သနည်း။ပဏ္ဍုက်ကို ပဉ္စင်းခံအံ့၊ ဝတ္ထုပျက်သော အဓမ္မကံတည်း၊ ခိုး၍ ပေါင်းသောသူ ‘ထေယျသံဝါသက’ ကိုပဉ္စင်းခံအံ့၊ ဝတ္ထုပျက်သော အဓမ္မကံတည်း၊ တိတ္ထိဘောင်သို့ ပြောင်းသူကို ပဉ္စင်းခံအံ့၊ ဝတ္ထုပျက်သောအဓမ္မကံတည်း၊ တိရစ္ဆာန်ကို ပဉ္စင်းခံအံ့၊ ဝတ္ထုပျက်သော အဓမ္မကံတည်း၊ အမိသတ်သူကို ပဉ္စင်းခံအံ့၊ ဝတ္ထုပျက်သော အဓမ္မကံတည်း၊ အဖသတ်သူကို ပဉ္စင်းခံအံ့၊ ဝတ္ထုပျက်သော အဓမ္မကံတည်း၊ ရဟန္တာသတ်သူကို ပဉ္စင်းခံအံ့၊ ဝတ္ထုပျက်သော အဓမ္မကံတည်း၊ ရဟန်းမိန်းမ ဖျက်ဆီးသူကို ပဉ္စင်းခံအံ့၊ ဝတ္ထုပျက်သော အဓမ္မကံတည်း၊ သံဃာသင်းခွဲသူကို ပဉ္စင်းခံအံ့၊ ဝတ္ထုပျက်သော အဓမ္မကံတည်း၊ မြတ်စွာဘုရားကို သွေးစိမ်းတည်အောင် ပြုသူကို ပဉ္စင်းခံအံ့၊ ဝတ္ထုပျက်သော အဓမ္မကံတည်း၊ ဥဘတောဗျည်းကို ပဉ္စင်းခံအံ့၊ ဝတ္ထုပျက်သော အဓမ္မကံတည်း၊ အသက်နှစ်ဆယ် မပြည့်သူကို ပဉ္စင်းခံအံ့၊ ဝတ္ထုပျက်သော အဓမ္မကံတည်း၊ ဤသို့လျှင် ဝတ္ထုကြောင့် ကံတို့သည် ပျက်ကုန်၏။
֍ ၄၉၁
။ အဘယ်သို့လျှင် ဉတ်ကြောင့် ကံတို့သည် ပျက်ကုန်သနည်း။ငါးပါးသော အခြင်းအရာတို့ဖြင့် ဉတ်ကြောင့် ကံတို့သည် ပျက်ကုန်၏။
ဝတ္ထုကို မသုံးသပ်၊ သံဃာကို မသုံးသပ်၊ ပုဂ္ဂိုလ်ကို မသုံးသပ်၊ ဉတ်ကို မသုံးသပ်၊ နောက်မှလည်းဉတ်ကို ထား၏။ ဤငါးပါးသော အခြင်းအရာတို့ဖြင့် ဉတ်ကြောင့် ကံတို့သည် ပျက်ကုန်၏။
֍ ၄၉၂
။ အဘယ်သို့လျှင် ကမ္မဝါစာကြောင့် ကံတို့သည် ပျက်ကုန်သနည်း။ငါးပါးသော အခြင်းအရာတို့ဖြင့် ကမ္မဝါစာကြောင့် ကံတို့သည် ပျက်ကုန်၏။
ဝတ္ထုကို မသုံးသပ်၊ သံဃာကို မသုံးသပ်၊ ပုဂ္ဂိုလ်ကို မသုံးသပ်၊ ကမ္မဝါစာကို ယုတ်စေ၏၊ အခါမဟုတ်သည်၌လည်း ကြား (သိစေ) ၏။ ဤငါးပါးသော အခြင်းအရာတို့ဖြင့် ကမ္မဝါစာကြောင့် ကံတို့သည် ပျက်ကုန်၏။
֍ ၄၉၃
။ အဘယ်သို့လျှင် သိမ်ကြောင့် ကံတို့သည် ပျက်ကုန်သနည်း။ --တစ်ဆယ့်တစ်ပါးသော အခြင်းအရာတို့ဖြင့် သိမ်ကြောင့် ကံတို့သည် ပျက်ကုန်၏။
အလွန်ငယ်သော သိမ်ကို သမုတ်၏၊ အလွန်ကြီးသော သိမ်ကို သမုတ်၏၊ နိမိတ်ပြတ်သော သိမ်ကိုသမုတ်၏၊ အရိပ်လျှင် နိမိတ်ရှိသော သိမ်ကို သမုတ်၏၊ နိမိတ်မရှိသော သိမ်ကို သမုတ်၏၊ သိမ်ပ၌တည်လျက် သိမ်ကို သမုတ်၏၊ မြစ်၌ သိမ်ကို သမုတ်၏၊ သမုဒ္ဒရာ၌ သိမ်ကို သမုတ်၏၊ ထုံးအိုင် ‘ဇာတဿရအိုင်’ ၌ သိမ်ကို သမုတ်၏၊ သိမ်တစ်ပါးနှင့် သိမ်တစ်ပါးကို စပ်၏၊ သိမ်တစ်ပါးဖြင့် သိမ်တစ်ပါးကို ဖုံးလွှမ်း၏။ ဤတစ်ဆယ့်တစ်ပါးသော အခြင်းအရာတို့ဖြင့် သိမ်ကြောင့် ကံတို့သည် ပျက်ကုန်၏။
֍ ၄၉၄
။ အဘယ်သို့လျှင် ပရိသတ်ကြောင့် ကံတို့သည် ပျက်ကုန်သနည်း။တစ်ဆယ့်နှစ်ပါးသော အခြင်းအရာတို့ဖြင့် ပရိသတ်ကြောင့် ကံတို့သည် ပျက်ကုန်၏။
စတုဝဂ်သံဃာသည် ပြုအပ်သော ကံ၌ ကံအားလျောက်ပတ်လောက်သော ရဟန်းတို့သည် မလာကုန်၊ ဆန္ဒထိုက်သော ရဟန်းတို့၏ ဆန္ဒကို မဆောင်အပ်၊ မျက်မှောက်ဖြစ်သော ရဟန်းတို့သည် တားမြစ်ကုန်၏။
စတုဝဂ်သံဃာသည် ပြုအပ်သော ကံ၌ ကံအားလျောက်ပတ်လောက်သော ရဟန်းတို့သည် လာကုန်၏၊ ဆန္ဒထိုက်သော ရဟန်းတို့၏ ဆန္ဒကို မဆောင်အပ်၊ မျက်မှောက်ဖြစ်သော ရဟန်းတို့သည် တားမြစ်ကုန်၏။
စတုဝဂ်သံဃာသည် ပြုအပ်သော ကံ၌ ကံအားလျောက်ပတ်လောက်သော ရဟန်းတို့သည် လာကုန်၏၊ ဆန္ဒထိုက်သော ရဟန်းတို့၏ ဆန္ဒကို ဆောင်အပ်၏၊ မျက်မှောက်ဖြစ်သော ရဟန်းတို့သည်တားမြစ်ကုန်၏။
ပဉ္စဝဂ်သံဃာသည် ပြုအပ်သော ကံ၌။ပ။ ဒသဝဂ်သံဃာသည် ပြုအပ်သော ကံ၌။ပ။ ဝီသတိဝဂ်သံဃာသည် ပြုအပ်သော ကံ၌ ကံအားလျောက်ပတ်လောက်သော ရဟန်းတို့သည် မလာကုန်၊ ဆန္ဒထိုက်သော ရဟန်းတို့၏ ဆန္ဒကို မဆောင်အပ်၊ မျက်မှောက်ဖြစ်သော ရဟန်းတို့သည် တားမြစ်ကုန်၏။
ဝီသတိဝဂ်သံဃာသည် ပြုအပ်သော ကံ၌ ကံအားလျောက်ပတ်လောက်သော ရဟန်းတို့သည် လာကုန်၏၊ ဆန္ဒထိုက်ကုန်သော ရဟန်းတို့၏ ဆန္ဒကို မဆောင်အပ်၊ မျက်မှောက်ဖြစ်သော ရဟန်းတို့သည်တားမြစ်ကုန်၏။
ဝီသတိဝဂ်သံဃာသည် ပြုအပ်သော ကံ၌ ကံအားလျောက်ပတ်လောက်သော ရဟန်းတို့သည် လာကုန်၏၊ ဆန္ဒထိုက်ကုန်သော ရဟန်းတို့၏ ဆန္ဒကို ဆောင်အပ်၏၊ မျက်မှောက်ဖြစ်သော ရဟန်းတို့သည်တားမြစ်ကုန်၏။
ဤတစ်ဆယ့်နှစ်ပါးသော အခြင်းအရာတို့ဖြင့် ပရိသတ်ကြောင့် ကံတို့သည် ပျက်ကုန်၏။
֍ ၄၉၅
။ အပလောကနကံသည် အဘယ်မျှသော အရာတို့သို့ ရောက်သနည်း။ ဉတ္တိကံသည် အဘယ်မျှသော အရာတို့သို့ ရောက်သနည်း။ ဉတ္တိဒုတိယကံသည် အဘယ်မျှသော အရာတို့သို့ ရောက်သနည်း။ ဉတ္တိ စတုတ္ထကံသည် အဘယ်မျှသော အရာတို့သို့ ရောက်သနည်း။အပလောကနကံသည် ငါးပါးသော အရာတို့သို့ ရောက်၏။ ဉတ္တိကံသည် ကိုးပါးသော အရာတို့သို့ရောက်၏။ ဉတ္တိဒုတိယကံသည် ခုနစ်ပါးသော အရာတို့သို့ ရောက်၏။ ဉတ္တိစတုတ္ထကံသည် ခုနစ်ပါးသော အရာတို့သို့ ရောက်၏။
֍ ၄၉၆
။ အပလောကနကံသည် အဘယ်ငါးပါးသော အရာတို့သို့ ရောက်သနည်း။ထုတ်သောသူကို သွင်းခြင်းကံ၊ ထုတ်ခြင်းကံ၊ ဆံရိတ်ခြင်းကံ၊ ဗြဟ္မဒဏ်ပေးခြင်းကံ၊ ငါးခုမြောက်သောကံသည်သာ လက္ခဏာဖြစ်သော (အဝန္ဒိယစသော) ကံ။
--အပလောကနကံသည် ဤငါးပါးသော အရာတို့သို့ ရောက်၏။
ဉတ္တိကံသည် အဘယ်ကိုးပါးသော အရာတို့သို့ ရောက်သနည်း။
သွင်းခြင်းကံ၊ ထုတ်ခြင်းကံ၊ ဥပုသ်ကံ၊ ပဝါရဏာကံ၊ သမုတ်ခြင်းကံ၊ (သင်္ကန်းစသည်ကို) ပေးခြင်းကံ၊ (အာပတ်ကို) ခံခြင်း၊ (ပဝါရဏာကို) ငင်ခြင်း၊ ကိုးခုမြောက်သော ကံသည် သာ လက္ခဏာဖြစ်သော ကံ။
ဉတ္တိကံသည် ဤကိုးပါးသော အရာတို့သို့ ရောက်၏။
ဉတ္တိဒုတိယကံသည် အဘယ်ခုနစ်ပါးသော အရာတို့သို့ ရောက်သနည်း။
သွင်းခြင်းကံ၊ ထုတ်ခြင်းကံ၊ သမုတ်ခြင်းကံ၊ (သင်္ကန်းစသည်ကို) ပေးခြင်းကံ၊ ကထိန်နုတ်ခြင်းကံ၊ (ကုဋီကျောင်းရာကို) ကြားခြင်းကံ၊ ခုနစ်ခုမြောက်သော ကံသည် သာ လက္ခဏာဖြစ်သောကံ။
ဉတ္တိဒုတိယကံသည် ဤခုနစ်ပါးသော အရာတို့သို့ ရောက်၏။
ဉတ္တိစတုတ္ထကံသည် အဘယ်ခုနစ်ပါးသော အရာတို့သို့ ရောက်သနည်း။
သွင်းခြင်းကံ၊ ထုတ်ခြင်းကံ၊ သမုတ်ခြင်းကံ၊ (သင်္ကန်းစသည်ကို) ပေးခြင်းကံ၊ နှိပ်ခြင်းကံ၊ ဆုံးမခြင်းကံ၊ ခုနစ်ခုမြောက်သော ကံသည် သာ လက္ခဏာဖြစ်သောကံ။
ဉတ္တိစတုတ္ထကံသည် ဤခုနစ်ပါးသော အရာတို့သို့ ရောက်၏။
֍ ၄၉၇
။ စတုဝဂ်သံဃာသည် ပြုအပ်သော ကံ၌ ပကတိသီလရှိကုန်သော လေးပါးသော ရဟန်းတို့ သည်ကံအား လျောက်ပတ်ကုန်၏၊ ပကတိသီလရှိကုန်သော ကြွင်းကျန်သော ရဟန်းတို့သည် ဆန္ဒထိုက်ကုန်၏၊ သံဃာက ကံပြုခံရသည့် ရဟန်းသည် ကံအား မလျောက်ပတ်၊ ဆန္ဒလည်း မထိုက်၊ စင်စစ်မှာမူကံထိုက်၏။ပဉ္စဝဂ်သံဃာသည် ပြုအပ်သော ကံ၌ ပကတိ သီလရှိကုန်သော ငါးပါးသော ရဟန်းတို့သည် ကံအားလျောက်ပတ်ကုန်၏၊ ပကတိသီလရှိကုန်သော ကြွင်းကျန်သော ရဟန်းတို့သည် ဆန္ဒထိုက်ကုန်၏၊ သံဃာက ကံပြုခံရသည့် ရဟန်းသည် ကံအား မလျောက်ပတ်၊ ဆန္ဒလည်း မထိုက်၊ စင်စစ်မှာမူကံထိုက်၏။
ဒသဝဂ်သံဃာသည် ပြုအပ်သော ကံ၌ ပကတိ သီလရှိကုန်သော ဆယ်ပါးသော ရဟန်းတို့သည် ကံအားလျောက်ပတ်ကုန်၏၊ ပကတိ သီလရှိကုန်သော ကြွင်းကျန်သော ရဟန်းတို့သည် ဆန္ဒထိုက်ကုန်၏၊ သံဃာက ကံပြုခံရသည့် ရဟန်းသည် ကံအား မလျောက်ပတ်၊ ဆန္ဒလည်း မထိုက်၊ စင်စစ်မှာမူကံထိုက်၏။
ဝီသတိဝဂ်သံဃာသည် ပြုအပ်သော ကံ၌ ပကတိသီလရှိကုန်သော နှစ်ဆယ်သော ရဟန်းတို့သည် ကံအား လျောက်ပတ်ကုန်၏၊ ပကတိသီလရှိကုန်သော ကြွင်းကျန်သော ရဟန်းတို့သည် ဆန္ဒထိုက်ကုန်၏၊ သံဃာက ကံပြုခံရသည့် ရဟန်းသည် ကံအား မလျောက်ပတ်၊ ဆန္ဒလည်း မထိုက်၊ စင်စစ်မှာမူကံထိုက်၏။
ပဌမ ကမ္မဝဂ် ပြီး၏။
--၂-အတ္ထဝသဝဂ်
֍ ၄၉၈
။ နှစ်ပါးသော အကျိုးထူးတို့ကို အကြောင်းပြု၍ မြတ်စွာဘုရားသည် တပည့်သားတို့အား သိက္ခာပုဒ်ကို ပညတ်တော်မူ၏။သံဃာတော်၏ ကောင်းပါပြီဟု ဝန်ခံကျင့်သုံးရန်၊
သံဃာတော်များ ချမ်းသာစေရန်။
ဤနှစ်ပါးသော အကျိုးထူးတို့ကို အကြောင်းပြု၍ မြတ်စွာဘုရားသည် တပည့်သားတို့အား သိက္ခာပုဒ်ကို ပညတ်တော်မူ၏။
နှစ်ပါးသော အကျိုးထူးတို့ကို အကြောင်းပြု၍ မြတ်စွာဘုရားသည် တပည့်သားတို့အား သိက္ခာပုဒ်ကို ပညတ်တော်မူ၏။
အကျင့်သီလဖောက်ဖျက်သူတို့ကို နှိမ်နင်းရန်၊
အကျင့်သီလကို ချစ်မြတ်နိုးသော ရဟန်းတို့ ချမ်းသာစွာ နေနိုင်ရန်။
ဤနှစ်ပါးသော အကျိုးထူးတို့ကို အကြောင်းပြု၍ မြတ်စွာဘုရားသည် တပည့်သားတို့အား သိက္ခာပုဒ်ကို ပညတ်တော်မူ၏။
နှစ်ပါးသော အကျိုးထူးတို့ကို အကြောင်းပြု၍ မြတ်စွာဘုရားသည် တပည့်သားတို့အား သိက္ခာပုဒ်ကို ပညတ်တော်မူ၏။
မျက်မှောက်၌ ဖြစ်ကုန်သော ဆင်းရဲအထူးတို့ကို စောင့်စည်းရန်၊
နောင်ဖြစ်လတ္တံ့ကုန်သော ဆင်းရဲအထူးတို့ကို ပယ်ရှားရန်။
ဤနှစ်ပါးသော အကျိုးထူးတို့ကို အကြောင်းပြု၍ မြတ်စွာဘုရားသည် တပည့်သားတို့အား သိက္ခာပုဒ်ကို ပညတ်တော်မူ၏။
နှစ်ပါးသော အကျိုးထူးတို့ကို အကြောင်းပြု၍ မြတ်စွာဘုရားသည် တပည့်သားတို့အား သိက္ခာပုဒ်ကို ပညတ်တော်မူ၏။
မျက်မှောက်ဘေးရန်တို့ကို ပိတ်ပင်တားမြစ်ရန်၊
အပါယ်ငရဲစသည်၌ ကျရောက်စေတတ်သော ဘေးရန်တို့ကို (တမလွန်ဘေးရန်တို့ကို) ပယ်ဖျောက်ရန်။
ဤနှစ်ပါးသော အကျိုးထူးတို့ကို အကြောင်းပြု၍ မြတ်စွာဘုရားသည် တပည့်သားတို့အား သိက္ခာ့ပုဒ်ကို ပညတ်တော်မူ၏။
နှစ်ပါးသော အကျိုးထူးတို့ကို အကြောင်းပြု၍ မြတ်စွာဘုရားသည် တပည့်သားတို့အား သိက္ခာပုဒ်ကို ပညတ်တော်မူ၏။
မျက်မှောက်အပြစ်တို့ကို ပိတ်ပင်တားမြစ်ရန်၊
အပါယ်ငရဲစသည်၌ ကျရောက်စေတတ်သော အပြစ်တို့ကို (တမလွန်အပြစ်တို့ကို) ပယ်ဖျောက်ရန်။
--ဤနှစ်ပါးသော အကျိုးထူးတို့ကို အကြောင်းပြု၍ မြတ်စွာဘုရားသည် တပည့်သားတို့အား သိက္ခာပုဒ်ကို ပညတ်တော်မူ၏။
နှစ်ပါးသော အကျိုးထူးတို့ကို အကြောင်းပြု၍ မြတ်စွာဘုရားသည် တပည့်သားတို့အား သိက္ခာပုဒ်ကို ပညတ်တော်မူ၏။
မျက်မှောက်ဘေးတို့ကို ပိတ်ပင်တားမြစ်ရန်၊
တမလွန်ဘေးတို့ကို ပယ်ဖျောက်ရန်။
ဤနှစ်ပါးသော အကျိုးထူးတို့ကို စွဲ၍ မြတ်စွာဘုရားသည် တပည့်သားတို့အား သိက္ခာပုဒ်ကို ပညတ်တော်မူ၏။
နှစ်ပါးသော အကျိုးထူးတို့ကို အကြောင်းပြု၍ မြတ်စွာဘုရားသည် တပည့်သားတို့အား သိက္ခာပုဒ်ကို ပညတ်တော်မူ၏။
မျက်မှောက် အကုသိုလ်တရားတို့ကို ပိတ်ပင်တားမြစ်ရန်၊
တမလွန် အကုသိုလ်တရားတို့ကို ပယ်ဖျောက်ရန်။
ဤနှစ်ပါးသော အကျိုးထူးတို့ကို အကြောင်းပြု၍ မြတ်စွာဘုရားသည် တပည့်သားတို့အား သိက္ခာပုဒ်ကို ပညတ်တော်မူ၏။
နှစ်ပါးသော အကျိုးထူးတို့ကို အကြောင်းပြု၍ မြတ်စွာဘုရားသည် တပည့်သားတို့အား သိက္ခာပုဒ်ကို ပညတ်တော်မူ၏။
လူတို့ကို စောင့်ရှောက်ရန်၊
ယုတ်မာသော အလိုဆိုးရှိကုန်သော ရဟန်းတို့၏ အသင်းအပင်းကို ဖြတ်တောက်ရန်။
ဤနှစ်ပါးသော အကျိုးထူးတို့ကို အကြောင်းပြု၍ မြတ်စွာဘုရားသည် တပည့်သားတို့အား သိက္ခာပုဒ်ကို ပညတ်တော်မူ၏။
နှစ်ပါးသော အကျိုးထူးတို့ကို အကြောင်းပြု၍ မြတ်စွာဘုရားသည် တပည့်သားတို့အား သိက္ခာပုဒ်ကို ပညတ်တော်မူ၏။
မကြည်ညိုသေးသော သူတို့ကို ကြည်ညိုစေရန်၊
ကြည်ညိုပြီးသော သူတို့ကို တိုး၍ ကြည်ညိုစေရန်။
ဤနှစ်ပါးသော အကျိုးထူးတို့ကို အကြောင်းပြု၍ မြတ်စွာဘုရားသည် တပည့်သားတို့အား သိက္ခာပုဒ်ကို ပညတ်တော်မူ၏။
နှစ်ပါးသော အကျိုးထူးတို့ကို အကြောင်းပြု၍ မြတ်စွာဘုရားသည် တပည့်သားတို့အား သိက္ခာပုဒ်ကို ပညတ်တော်မူ၏။
သူတော်ကောင်းတရား ‘သာသနာသုံးရပ်’ တည်တံ့စေရန်၊
ဝိနည်း ‘စည်းမျဉ်းဥပဒေ'ကို ချီးမြှောက်ရန်။
ဤနှစ်ပါးသော အကျိုးထူးတို့ကို အကြောင်းပြု၍ မြတ်စွာဘုရားသည် တပည့်သားတို့အား သိက္ခာပုဒ်ကို ပညတ်တော်မူ၏။
နှစ်ခုမြောက် အတ္ထဝသဝဂ် ပြီး၏။
--၃-ပညတ္တဝဂ်
֍ ၄၉၉
။ နှစ်ပါးသော အကျိုးထူးတို့ကို အကြောင်းပြု၍ မြတ်စွာဘုရားသည် တပည့်သားတို့အား ပါတိမောက်ကို ပညတ်တော်မူ၏။ပ။ ပါတိမောက်ပြခြင်းကို ပညတ်တော်မူ၏။ ပါတိမောက်ထားခြင်းကို ပညတ်တော်မူ၏။ ပဝါရဏာကို ပညတ်တော်မူ၏။ ပဝါရဏာထားခြင်းကို ပညတ်တော်မူ၏။ တဇ္ဇနီယကံကို ပညတ်တော်မူ၏။ နိယဿကံကို ပညတ်တော်မူ၏။ ပဗ္ဗာဇနီယကံကို ပညတ်တော်မူ၏။ ပဋိသာရဏီယကံကို ပညတ်တော်မူ၏။ ဥက္ခေပနီယကံကို ပညတ်တော်မူ၏။ ပရိဝါသ်ပေးခြင်းကို ပညတ်တော်မူ၏။ အရင်းသို့ငင်ခြင်းကို ပညတ်တော်မူ၏။ မာနတ်ပေးခြင်းကို ပညတ်တော်မူ၏။ အဗ္ဘာန်သွင်းခြင်း ကို ပညတ်တော်မူ၏။ ဩသာရဏီယကံကို ပညတ်တော်မူ၏။ နိဿာရဏီယကံကို ပညတ်တော်မူ၏။ ဥပသမ္ပဒကံကို ပညတ်တော်မူ၏။ အပလောကနကံကို ပညတ်တော်မူ၏။ ဉတ္တိကံကို ပညတ်တော်မူ၏။ ဉတ္တိဒုတိယကံကို ပညတ်တော်မူ၏။ ဉတ္တိစတုတ္ထကံကို ပညတ်တော်မူ၏။ပ။သုံးခုမြောက် ပညတ္တဝဂ် ပြီး၏။
--၄-အပညတ္တေ ပညတ္တဝဂ်
֍ ၅၀၀
။ ။ပ။ မပညတ်အပ်သည်၌ ပညတ်တော်မူ၏၊ ပညတ်အပ်ပြီးသည်၌ နောက်ထပ် ပညတ်တော်မူ၏။ပ။ သမ္မုခါဝိနည်းကို ပညတ်တော်မူ၏။ပ။ သတိဝိနည်းကို ပညတ်တော်မူ၏။ပ။ အမူဠှဝိနည်းကို ပညတ်တော်မူ၏။ပ။ ပဋိညာတကရဏသမထကို ပညတ်တော်မူ၏။ပ။ ယေဘုယျသိကာသမထကို ပညတ်တော်မူ၏။ပ။ တဿပါပိယသိကာသမထကို ပညတ်တော်မူ၏။ပ။ တိဏဝတ္ထာရကသမထကို ပညတ်တော်မူ၏။သံဃာတော်၏ ကောင်းပါပြီဟု ဝန်ခံကျင့်သုံးရန်၊
သံဃာတော်များ ချမ်းသာစေရန်။
ဤအကျိုးထူးတို့ကို အကြောင်းပြု၍ မြတ်စွာဘုရားသည် တပည့်သားတို့အား တိဏဝတ္ထာရကသမထကို ပညတ်တော်မူ၏။
နှစ်ပါးသော အကျိုးထူးတို့ကို အကြောင်းပြု၍ မြတ်စွာဘုရားသည် တပည့်သားတို့အား တိဏဝတ္ထာရကသမထကို ပညတ်တော်မူ၏။
အကျင့်သီလ ဖောက်ဖျက်သူတို့ကို နှိမ်နင်းရန်၊
အကျင့်သီလကို ချစ်မြတ်နိုးသော ရဟန်းတို့ ချမ်းသာစွာ နေနိုင်ရန်။
ဤအကျိုးထူးတို့ကို အကြောင်းပြု၍ မြတ်စွာဘုရားသည် တပည့်သားတို့အား တိဏဝတ္ထာရကသမထကို ပညတ်တော်မူ၏။
နှစ်ပါးသော အကျိုးထူးတို့ကို အကြောင်းပြု၍ မြတ်စွာဘုရားသည် တပည့်သားတို့အား တိဏဝတ္ထာရကသမထကို ပညတ်တော်မူ၏။
မျက်မှောက်၌ ဖြစ်ကုန်သော ဆင်းရဲအထူးတို့ကို စောင့်စည်းရန်၊
နောင် ဖြစ်လတ္တံ့ကုန်သော ဆင်းရဲအထူးတို့ကို ပယ်ရှားရန်။
ဤနှစ်ပါးသော အကျိုးထူးတို့ကို အကြောင်းပြု၍ မြတ်စွာဘုရားသည် တပည့်သားတို့အား တိဏဝတ္ထာရကသမထကို ပညတ်တော်မူ၏။
နှစ်ပါးသော အကျိုးထူးတို့ကို အကြောင်းပြု၍ မြတ်စွာဘုရားသည် တပည့်သားတို့အား တိဏဝတ္ထာရကသမထကို ပညတ်တော်မူ၏။
မျက်မှောက်ဘေးရန်တို့ကို ပိတ်ပင်ရန်၊
တမလွန်ဘေးရန်တို့ကို ပယ်ဖျောက်ရန်။
ဤနှစ်ပါးသော အကျိုးထူးတို့ကို အကြောင်းပြု၍ မြတ်စွာဘုရားသည် တပည့်သားတို့အား တိဏဝတ္ထာရကသမထကို ပညတ်တော်မူ၏။
နှစ်ပါးသော အကျိုးထူးတို့ကို အကြောင်းပြု၍ မြတ်စွာဘုရားသည် တပည့်သားတို့အား တိဏဝတ္ထာရကသမထကို ပညတ်တော်မူ၏။
မျက်မှောက်အပြစ်တို့ကို ပိတ်ပင်တားမြစ်ရန်၊
တမလွန်အပြစ်တို့ကို ပယ်ဖျောက်ရန်။
ဤနှစ်ပါးသော အကျိုးထူးတို့ကို အကြောင်းပြု၍ မြတ်စွာဘုရားသည် တပည့်သားတို့အား တိဏဝတ္ထာရကသမထကို ပညတ်တော်မူ၏။
နှစ်ပါးသော အကျိုးထူးတို့ကို အကြောင်းပြု၍ မြတ်စွာဘုရားသည် တပည့်သားတို့အား တိဏဝတ္ထာရကသမထကို ပညတ်တော်မူ၏။
မျက်မှောက်ဘေးတို့ကို ပိတ်ပင်တားမြစ်ရန်၊
တမလွန်ဘေးတို့ကို ပယ်ဖျောက်ရန်။
--ဤနှစ်ပါးသော အကျိုးထူးတို့ကို အကြောင်းပြု၍ မြတ်စွာဘုရားသည် တပည့်သားတို့အား တိဏဝတ္ထာရကသမထကို ပညတ်တော်မူ၏။
နှစ်ပါးသော အကျိုးထူးတို့ကို အကြောင်းပြု၍ မြတ်စွာဘုရားသည် တပည့်သားတို့အား တိဏဝတ္ထာရကသမထကို ပညတ်တော်မူ၏။
မျက်မှောက်အကုသိုလ်တရားတို့ကို ပိတ်ပင်တားမြစ်ရန်၊
တမလွန်အကုသိုလ်တရားတို့ကို ပယ်ဖျောက်ရန်။
ဤနှစ်ပါးသော အကျိုးထူးတို့ကို အကြောင်းပြု၍ မြတ်စွာဘုရားသည် တပည့်သားတို့အား တိဏဝတ္ထာရကသမထကို ပညတ်တော်မူ၏။
နှစ်ပါးသော အကျိုးထူးတို့ကို အကြောင်းပြု၍ မြတ်စွာဘုရားသည် တပည့်သားတို့အား တိဏဝတ္ထာရကသမထကို ပညတ်တော်မူ၏။
လူတို့ကို စောင့်ရှောက်ရန်၊
ယုတ်မာသော အလိုဆိုးရှိကုန်သော ရဟန်းတို့၏ အသင်းအပင်းကို ဖြတ်တောက်ရန်။
ဤနှစ်ပါးသော အကျိုးထူးတို့ကို အကြောင်းပြု၍ မြတ်စွာဘုရားသည် တပည့်သားတို့အား တိဏဝတ္ထာရကသမထကို ပညတ်တော်မူ၏။
နှစ်ပါးသော အကျိုးထူးတို့ကို အကြောင်းပြု၍ မြတ်စွာဘုရားသည် တပည့်သားတို့အား တိဏဝတ္ထာရကသမထကို ပညတ်တော်မူ၏။
မကြည်ညိုသေးသော သူတို့ကို ကြည်ညိုစေရန်၊
ကြည်ညိုပြီးသော သူတို့ကို တိုး၍ ကြည်ညိုစေရန်။
ဤနှစ်ပါးသော အကျိုးထူးတို့ကို အကြောင်းပြု၍ မြတ်စွာဘုရားသည် တပည့်သားတို့အား တိဏဝတ္ထာရကသမထကို ပညတ်တော်မူ၏။
နှစ်ပါးသော အကျိုးထူးတို့ကို အကြောင်းပြု၍ မြတ်စွာဘုရားသည် တပည့်သားတို့အား တိဏဝတ္ထာရကသမထကို ပညတ်တော်မူ၏။
သူတော်ကောင်းတရား ‘သာသနာသုံးရပ်’ တည်တံ့စေရန်၊
ဝိနည်း ‘စည်းမျဉ်းဥပဒေ’ ကို ချီးမြှောက်ရန်။
ဤနှစ်ပါးသော အကျိုးထူးတို့ကို အကြောင်းပြု၍ မြတ်စွာဘုရားသည် တပည့်သားတို့အား တိဏ့ဝတ္ထာရကသမထကို ပညတ်တော်မူ၏။
လေးခုမြောက် အပညတ္တေ ပညတ္တဝဂ် ပြီး၏။
--၅-နဝသင်္ဂဟဝဂ်
֍ ၅၀၁
။ ရေတွက်ခြင်းတို့သည် ကိုးပါးတို့တည်း။ဝတ္ထုဖြင့် ရေတွက်ခြင်း၊ ပျက်စီးခြင်းဖြင့် ရေတွက်ခြင်း၊ အာပတ်ဖြင့် ရေတွက်ခြင်း၊ နိဒါန်းဖြင့်ရေတွက်ခြင်း၊ ပုဂ္ဂိုလ်ဖြင့် ရေတွက်ခြင်း၊ အာပတ်အစုဖြင့် ရေတွက်ခြင်း၊ သမုဋ္ဌာန်ဖြင့် ရေတွက်ခြင်း၊ အဓိကရုဏ်းဖြင့် ရေတွက်ခြင်း၊ သမထဖြင့် ရေတွက်ခြင်း။ ဤကိုးပါးတို့တည်း။
အဓိကရုဏ်းဖြစ်သည်ရှိသော် ပစ္စည်းဥစ္စာကြောင့် ရန်သူဖြစ်သော နှစ်ပါးသော ရဟန်းတို့သည် အကယ်၍လာကုန်အံ့၊ နှစ်ပါးသော ရဟန်းတို့အား လည်း ဝတ္ထုကို ကြားစေအပ်၏၊ နှစ်ပါးသောရဟန်းတို့အား လည်း ဝတ္ထုကို ကြားစေပြီး၍ နှစ်ပါးသော ရဟန်းတို့အား လည်း ဝန်ခံစေအပ်၏။
နှစ်ပါးသော ရဟန်းတို့၏လည်း ဝန်ခံခြင်းကို ကြား၍ နှစ်ပါးသော ရဟန်းတို့ကိုလည်း “ငါတို့၏ဤအဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းရာ၌ သင်ရဟန်းနှစ်ပါးတို့သည်လည်း နှစ်သက်ကုန်သည် ဖြစ်ကြကုန်အံ့လော”ဟုဆိုအပ်ကုန်၏။
ရဟန်းနှစ်ပါးတို့သည်လည်း “နှစ်သက်ကုန်သည် ဖြစ်ပါကုန်အံ့”ဟု အကယ်၍ ဆိုကုန်အံ့၊ သံဃာ သည်ထိုအဓိကရုဏ်းကို လက်ခံအပ်၏၊ အလဇ္ဇီများသော ပရိသတ်သည် အကယ်၍ ဖြစ်အံ့၊ (ဤသို့ ဖြစ်သော်) ဥဗ္ဗာဟိကကမ္မဝါစာဖြင့် ငြိမ်းစေအပ်၏။
လူမိုက်များသော ပရိသတ်သည် အကယ်၍ ဖြစ်အံ့၊ (ဤသို့ဖြစ်သော်) ဝိနည်းဓိုရ်ကို ရှာမှီးအပ်၏၊ အကြင်တရားသဘောဖြင့် အကြင်ဝိနည်းဖြင့် အကြင်မြတ်စွာဘုရား အဆုံးအမဖြင့် ထိုအဓိကရုဏ်းသည်ငြိမ်း၏၊ ထို (တရားသဘောဝိနည်း မြတ်စွာဘုရားအဆုံးအမ) ဖြင့် ထိုအဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေအပ်၏။
ဝတ္ထုကို သိအပ်၏၊ အနွယ်ကို သိအပ်၏၊ အမည်ကို သိအပ်၏၊ အာပတ်ကို သိအပ်၏။
မေထုန်အကျင့်ဟူသည်ကား ဝတ္ထုလည်း ဖြစ်၏၊ အနွယ်လည်း ဖြစ်၏။ ပါရာဇိကဟူသည် အမည်လည်း ဖြစ်၏၊ အာပတ်လည်း ဖြစ်၏။
မပေးသည်ကို ယူခြင်းဟူသည် ဝတ္ထုလည်း ဖြစ်၏၊ အနွယ်လည်း ဖြစ်၏။ ပါရာဇိကဟူသည်အမည်လည်း ဖြစ်၏၊ အာပတ်လည်း ဖြစ်၏။
လူကိုယ်ဟူသည် ဝတ္ထုလည်း ဖြစ်၏၊ အနွယ်လည်း ဖြစ်၏။ ပါရာဇိကဟူသည် အမည်လည်း ဖြစ်၏၊ အာပတ်လည်း ဖြစ်၏။
လူတို့၏ ကုသိုလ်ကမ္မပထတရားထက် မြတ်သော တရားဟူသည် ဝတ္ထုလည်း ဖြစ်၏၊ အနွယ်လည်းဖြစ်၏။ ပါရာဇိကဟူသည် အမည်လည်း ဖြစ်၏၊ အာပတ်လည်း ဖြစ်၏။
သုက်လွတ်ခြင်းဟူသည် ဝတ္ထုလည်း ဖြစ်၏၊ အနွယ်လည်း ဖြစ်၏။ သံဃာဒိသိသ်ဟူသည် အမည်လည်း ဖြစ်၏၊ အာပတ်လည်း ဖြစ်၏။
ကိုယ်လက်နှီးနှောခြင်းဟူသည် ဝတ္ထုလည်း ဖြစ်၏၊ အနွယ်လည်း ဖြစ်၏။ သံဃာဒိသိသ်ဟူသည်အမည်လည်း ဖြစ်၏၊ အာပတ်လည်း ဖြစ်၏။
ကြမ်းတမ်းသောစကားဟူသည် ဝတ္ထုလည်း ဖြစ်၏၊ အနွယ်လည်း ဖြစ်၏။ သံဃာဒိသိသ်ဟူသည်အမည်လည်း ဖြစ်၏၊ အာပတ်လည်း ဖြစ်၏။
--မိမိအလိုရှိအပ်သော ကာမဂုဏ်ဟူသည် ဝတ္ထုလည်း ဖြစ်၏၊ အနွယ်လည်း ဖြစ်၏။ သံဃာဒိသိသ်ဟူသည် အမည်လည်း ဖြစ်၏၊ အာပတ်လည်း ဖြစ်၏။
အောင်သွယ်ခြင်းဟူသည် ဝတ္ထုလည်း ဖြစ်၏၊ အနွယ်လည်း ဖြစ်၏။ သံဃာဒိသိသ်ဟူသည် အမည့်လည်း ဖြစ်၏၊ အာပတ်လည်း ဖြစ်၏။
ကိုယ်တိုင် တောင်းအပ်သော အဆောက်အဦဖြင့် ကုဋီ (ကျောင်းငယ်) ကို ပြုစေခြင်းဟူသည် ဝတ္ထုလည်း ဖြစ်၏၊ အနွယ်လည်း ဖြစ်၏။ သံဃာဒိသိသ်ဟူသည် အမည်လည်း ဖြစ်၏၊ အာပတ်လည်း ဖြစ်၏။
ကြီးသော ကျောင်းကို ပြုစေခြင်းဟူသည် ဝတ္ထုလည်း ဖြစ်၏၊ အနွယ်လည်း ဖြစ်၏။ သံဃာဒိသိသ်ဟူသည် အမည်လည်း ဖြစ်၏၊ အာပတ်လည်း ဖြစ်၏။
ရဟန်းကို အရင်းမရှိသော ပါရာဇိကအာပတ်ဖြင့် စွပ်စွဲခြင်းဟူသည် ဝတ္ထုလည်း ဖြစ်၏၊ အနွယ် လည်းဖြစ်၏။ သံဃာဒိသိသ်ဟူသည် အမည်လည်း ဖြစ်၏၊ အာပတ်လည်း ဖြစ်၏။
ရဟန်းကို တစ်ပါးသော အဖို့ရှိသော အဓိကရုဏ်း၏ တစ်စုံတစ်ရာ ညွှန်းအပ်သော အမြွက်မျှကို စွဲ၍ပါရာဇိကအာပတ်ဖြင့် စွပ်စွဲခြင်းဟူသည် ဝတ္ထုလည်း ဖြစ်၏၊ အနွယ်လည်း ဖြစ်၏။ သံဃာဒိသိသ်ဟူသည် အမည်လည်း ဖြစ်၏၊ အာပတ်လည်း ဖြစ်၏။
သံဃာသင်းခွဲသော ရဟန်းအား သုံးကြိမ်တိုင်အောင် (ဉတ်ကမ္မဝါစာဖြင့်) ဆုံးမပါလျက် (အယူကို) မစွန့်ခြင်းဟူသည် ဝတ္ထုလည်း ဖြစ်၏၊ အနွယ်လည်း ဖြစ်၏။ သံဃာဒိသိသ်ဟူသည် အမည်လည်းဖြစ်၏၊ အာပတ်လည်း ဖြစ်၏။
သင်းခွဲသော ရဟန်းသို့ အတုလိုက်သော ရဟန်းတို့အား သုံးကြိမ်တိုင်အောင် (ဉတ်ကမ္မဝါစာဖြင့်) ဆုံးမပါလျက် (အယူကို) မစွန့်ခြင်းဟူသည် ဝတ္ထုလည်း ဖြစ်၏၊ အနွယ်လည်း ဖြစ်၏။ သံဃာဒိသိသ်ဟူသည် အမည်လည်း ဖြစ်၏၊ အာပတ်လည်း ဖြစ်၏။
ဆုံးမခက်သော ရဟန်းအား သုံးကြိမ်တိုင်အောင် (ဉတ်ကမ္မဝါစာဖြင့်) ဆုံးမပါလျက် (အယူကို) မစွန့်ခြင်းဟူသည် ဝတ္ထုလည်း ဖြစ်၏၊ အနွယ်လည်း ဖြစ်၏။ သံဃာဒိသိသ်ဟူသည် အမည်လည်း ဖြစ်၏၊ အာပတ်လည်း ဖြစ်၏။
အမျိုး (ဒါယကာ ဒါယိကာမတို့၏ သဒ္ဓါတရား) ကို ဖျက်ဆီးသော ရဟန်းအား သုံးကြိမ်တိုင်အောင် (ဉတ်ကမ္မဝါစာဖြင့်) ဆုံးမပါလျက် (အယူကို) မစွန့်ခြင်းဟူသည် ဝတ္ထုလည်း ဖြစ်၏၊ အနွယ်လည်းဖြစ်၏။ သံဃာဒိသိသ်ဟူသည် အမည်လည်း ဖြစ်၏၊ အာပတ်လည်း ဖြစ်၏။ပ။
မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ရေ၌ ကျင်ကြီးကိုလည်းကောင်း၊ ကျင်ငယ်ကိုလည်းကောင်း၊ တံတွေးကိုလည်းကောင်း စွန့်မူပြုခြင်းဟူသည် ဝတ္ထုလည်း ဖြစ်၏၊ အနွယ်လည်း ဖြစ်၏၊ ဒုက္ကဋ်ဟူသည် အမည်လည်းဖြစ်၏၊ အာပတ်လည်း ဖြစ်၏။
ငါးခုမြောက် နဝသင်္ဂဟဝဂ် ပြီး၏။
--ထိုကမ္မဝဂ်အစရှိသောဝဂ်၏ အကျဉ်းချုပ်
အပလောကနကံ၊ ဉတ္တိကံ၊ ဉတ်လျှင် နှစ်ခုမြောက်သော ကံ၊ ဉတ်လျှင် လေးကြိမ်မြောက်သော ကံ၊ ဝတ္ထု၊ ဉတ်၊ ကမ္မဝါစာ၊ သိမ်၊ ပရိသတ်၊ မျက်မှောက် ပြုအပ်သော ကံ၊ မေး၍ ပြုအပ်သော ကံ၊ ဝန်ခံသဖြင့် ပြုအပ်သော ကံ၊ သတိ ဝိနည်းထိုက်သော ပုဂ္ဂိုလ်၊ ဝတ္ထု, သံဃာ, ပုဂ္ဂိုလ်, ဉတ်ကိုမသုံးသပ်ခြင်း, နောက်မှ ဉတ်ထားခြင်း၊ ဝတ္ထု, သံဃာ, ပုဂ္ဂိုလ်, ကမ္မဝါစာကို ယုတ်စေခြင်း, အခါမဟုတ်သည်၌ ကြားသိစေခြင်း၊ အလွန်ငယ်သော သိမ်၊ အလွန်ကြီးသော သိမ်၊ နိမိတ်ပြတ်သောသိမ်၊ အရိပ်လျှင် နိမိတ်ရှိသော သိမ်၊ သိမ်ပ၌ တည်လျက် သမုတ်သော သိမ်၊ မြစ်သိမ်၊ သမုဒ္ဒရာ သိမ်၊ ထုံးအိုင်သိမ်၊ သိမ်ချင်းချင်းစပ်သော သိမ်၊ မိမိသိမ်ဖြင့် သူတစ်ပါးသိမ်ကို လွှမ်းမိုးသော သိမ်၊ လေးပါး ငါးပါးဝဂ်သံဃာသည် ပြုအပ်သော ကံ။
ဆယ်ပါးသော ဝဂ်သံဃာ နှစ်ဆယ်သော ဝဂ်သံဃာသည် ပြုအပ်သောကံ၊ ဆန္ဒကို မဆောင်ခြင်း ဆန္ဒကိုဆောင်ခြင်းကံအားလျောက်ပတ်ခြင်း (ကံထိုက်ရဟန်း) ဆန္ဒ ထိုက်သော ရဟန်း ကံထိုက်သော ပုဂ္ဂိုလ်၊ အပလောကနကံသည် ငါးပါးသော အရာ သို့ ရောက်၏။ ဉတ္တိကံသည် ကိုးပါးသော အရာသို့ရောက်၏၊ ဉတ်လျှင် နှစ်ကြိမ် မြောက်သော ကံသည် ခုနစ်ပါးသော အရာသို့ ရောက်၏၊ ဉတ်လျှင်လေးကြိမ် မြောက်သော ကံသည် ခုနစ်ပါးသော အရာသို့ ရောက်၏။ (သံဃာ) ကောင်းသည်၏ အဖြစ်၊ ချမ်းသာသည်၏ အဖြစ်၊ သီလမရှိသည်၏ အဖြစ်၊ သီလချစ်ခင်သည်၏ အဖြစ်၊ အာသဝေါတရားတို့ကိုစောင့်ရှောက်ခြင်း၊ ရန် အပြစ် ဘေးကိုလည်းကောင်း၊ အကုသိုလ်၊ လူတို့အား စောင့်ရှောက်ခြင်း၊ ယုတ်မာသော အလိုဆိုးရှိသော ရဟန်း၊ မကြည်ညိုသူ တို့ကို ကြည်ညိုစေခြင်း၊ ကြည်ညိုပြီးသူတို့ကိုတိုး၍ ကြည်ညိုစေခြင်း၊ သူတော် ကောင်းတရားကို ရှည်စွာ တည်စေခြင်း၊ ဝိနည်းလေးပါးကိုချီးမြှောက်ခြင်း၊ ပါတိမောက်ကို ပြခြင်း၊ ပါတိမောက်ကို ထားခြင်း၊ ပဝါရဏာကို ထားခြင်း၊ တဇ္ဇနီယကံ၊ နိယဿကံ၊ ပဗ္ဗာဇနီယကံ၊ ပဋိသာရဏီယကံ၊ ဥက္ခေပနီယကံ၊ ပရိဝါသ်ပေးခြင်း၊ အရင်းသို့ငင်ခြင်း၊ မာနတ်ကို ပေးခြင်း၊ အဗ္ဘာန်သွင်းခြင်း၊ သွင်းခြင်း ဩသာရဏီယ၊ ထုတ်ခြင်း နိဿာရဏီယ၊ ထိုမှ တစ်ပါး ပဉ္စင်းခံခြင်း၊ အပလောကနကံ၊ ဉတ္တိကံ၊ ဉတ်လျှင် နှစ်ကြိမ်မြောက်ကံ၊ ဉတ်လျှင် လေးကြိမ်မြောက်ကံ၊ မပညတ်သည်၌ တစ်ဖန် ပညတ်ခြင်း၊ သမ္မုခါဝိနည်း၊ သတိဝိနည်း၊ အမူဠှဝိနည်း၊ ယေဘုယျသိကာ ဝိနည်းကံ၊ တဿပါပိယသိကာ ဝိနည်းကံ၊ တိဏဝတ္ထာရက ဝိနည်းကံ၊ ဝတ္ထု ပျက်စီးခြင်း၊ အာပတ်၊ နိဒါန်း၊ ပုဂ္ဂိုလ်၊ အစု၊ ဖြစ်ကြောင်း၊ အဓိကရုဏ်း၊ ငြိမ်းခြင်းတို့ကိုရေတွက်ခြင်း၊ အမည်၊ ထိုမှ တစ်ပါး အာပတ်။ ဤကား အကျဉ်းချုပ်အပြီးတည်း။
ပရိဝါပြီး၏။
ပရိဝါပါဠိတော် မြန်မာပြန် ပြီးပြီ။
ဝိနယပိဋကေ
ပရိဝါရပါဠိ
နမော တဿ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ
သောဠသမဟာဝါရော
၁။ ဘိက္ခုဝိဘင်္ဂေါ
၁။ ကတ္ထပညတ္တိဝါရော
၁။ ပါရာဇိကကဏ္ဍံ
၁။ ယံ တေန ဘဂဝတာ ဇာနတာ ပဿတာ အရဟတာ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေန ပဌမံ ပါရာဇိကံ ကတ္ထ ပညတ္တံ, ကံ အာရဗ္ဘ, ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ? အတ္ထိ တတ္ထ ပညတ္တိ, အနုပညတ္တိ, အနုပ္ပန္နပညတ္တိ? သဗ္ဗတ္ထပညတ္တိ, ပဒေသပညတ္တိ? သာဓာရဏပညတ္တိ, အသာဓာရဏပညတ္တိ? ဧကတောပညတ္တိ, ဥဘတောပညတ္တိ? ပဉ္စန္နံ ပါတိမောက္ခုဒ္ဒေသာနံ ကတ္ထောဂဓံ ကတ္ထ ပရိယာပန္နံ? ကတမေန ဥဒ္ဒေသေန ဥဒ္ဒေသံ အာဂစ္ဆတိ? စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ကတမာ ဝိပတ္တိ? သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ ကတမော အာပတ္တိက္ခန္ဓော? ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ကတိဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ? စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ ကတမံ အဓိကရဏံ? သတ္တန္နံ သမထာနံ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မတိ? ကော တတ္ထ ဝိနယော, ကော တတ္ထ အဘိဝိနယော? ကိံ တတ္ထ ပါတိမောက္ခံ, ကိံ တတ္ထ အဓိပါတိမောက္ခံ? ကာ ဝိပတ္တိ? ကာ သမ္ပတ္တိ? ကာ ပဋိပတ္တိ? ကတိ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ ဘဂဝတာ ပဌမံ ပါရာဇိကံ ပညတ္တံ? ကေ သိက္ခန္တိ? ကေ သိက္ခိတသိက္ခာ? ကတ္ထ ဌိတံ? ကေ ဓာရေန္တိ? ကဿ ဝစနံ? ကေနာဘတန္တိ?မြန်֍ ၂။ ယံ တေန ဘဂဝတာ ဇာနတာ ပဿတာ အရဟတာ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေန ပဌမံ ပါရာဇိကံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? ဝေသာလိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သုဒိန္နံ ကလန္ဒပုတ္တံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သုဒိန္နော ကလန္ဒပုတ္တော ပုရာဏဒုတိယိကာယ မေထုနံ ဓမ္မံ ပဋိသေဝိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ အတ္ထိ တတ္ထ ပညတ္တိ, အနုပညတ္တိ, အနုပ္ပန္နပညတ္တီတိ? ဧကာ ပညတ္တိ, ဒွေ အနုပညတ္တိယော။
(ဝိ၊၅၊၂။)
အနုပ္ပန္နပညတ္တိ တသ္မိံ နတ္ထိ။ သဗ္ဗတ္ထပညတ္တိ, ပဒေသပညတ္တီတိ? သဗ္ဗတ္ထပညတ္တိ။ သာဓာရဏပညတ္တိ, အသာဓာရဏပညတ္တီတိ? သာဓာရဏပညတ္တိ။ ဧကတောပညတ္တိ, ဥဘတောပညတ္တီတိ? ဥဘတောပညတ္တိ။ ပဉ္စန္နံ ပါတိမောက္ခုဒ္ဒေသာနံ ကတ္ထောဂဓံ ကတ္ထ ပရိယာပန္နန္တိ? နိဒါနောဂဓံ, နိဒါနပရိယာပန္နံ။ ကတမေန ဥဒ္ဒေသေန ဥဒ္ဒေသံ အာဂစ္ဆတီတိ? ဒုတိယေန ဥဒ္ဒေသေန ဥဒ္ဒေသံ အာဂစ္ဆတိ။ စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ကတမာ ဝိပတ္တီတိ? သီလဝိပတ္တိ။ သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ ကတမော အာပတ္တိက္ခန္ဓောတိ? ပါရာဇိကာပတ္တိက္ခန္ဓော။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ကတိဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတီတိ? ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော။ စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ ကတမံ အဓိကရဏန္တိ? အာပတ္တာဓိကရဏံ။ သတ္တန္နံ သမထာနံ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မတီတိ? ဒွီဟိ သမထေဟိ သမ္မတိ – သမ္မုခါဝိနယေန စ ပဋိညာတကရဏေန စ။ ကော တတ္ထ ဝိနယော, ကော တတ္ထ အဘိဝိနယောတိ? ပညတ္တိ ဝိနယော, ဝိဘတ္တိ အဘိဝိနယော။ ကိံ တတ္ထ ပါတိမောက္ခံ, ကိံ တတ္ထ အဓိပါတိမောက္ခန္တိ? ပညတ္တိ ပါတိမောက္ခံ, ဝိဘတ္တိ အဓိပါတိမောက္ခံ။ ကာ ဝိပတ္တီတိ? အသံဝရော ဝိပတ္တိ။ ကာ သမ္ပတ္တီတိ? သံဝရော သမ္ပတ္တိ။ ကာ ပဋိပတ္တီတိ? န ဧဝရူပံ ကရိဿာမီတိ ယာဝဇီဝံ အာပါဏကောဋိကံ သမာဒါယ သိက္ခတိ သိက္ခာပဒေသု။ [အ။ နိ။ ၁၀။၃၁] ကတိ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ ဘဂဝတာ ပဌမံ ပါရာဇိကံ ပညတ္တန္တိ? ဒသ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ ဘဂဝတာ ပဌမံ ပါရာဇိကံ ပညတ္တံ – သံဃသုဋ္ဌုတာယ, သံဃဖာသုတာယ, ဒုမ္မင်္ကူနံ ပုဂ္ဂလာနံ နိဂ္ဂဟာယ, ပေသလာနံ ဘိက္ခူနံ ဖာသုဝိဟာရာယ, ဒိဋ္ဌဓမ္မိကာနံ အာသဝါနံ သံဝရာယ, သမ္ပရာယိကာနံ အာသဝါနံ ပဋိဃာတာယ, အပ္ပသန္နာနံ ပသာဒါယ, ပသန္နာနံ ဘိယျောဘာဝါယ, သဒ္ဓမ္မဋ္ဌိတိယာ, ဝိနယာနုဂ္ဂဟာယ။ ကေ သိက္ခန္တီတိ? သေက္ခာ စ ပုထုဇ္ဇနကလျာဏကာ စ သိက္ခန္တိ။ ကေ သိက္ခိတသိက္ခာတိ? အရဟန္တော သိက္ခိတသိက္ခာ။ ကတ္ထ ဌိတန္တိ? သိက္ခာကာမေသု ဌိတံ။ ကေ ဓာရေန္တီတိ? ယေသံ ဝတ္တတိ တေ ဓာရေန္တိ။ ကဿ ဝစနန္တိ? ဘဂဝတော ဝစနံ အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ။ ကေနာဘတန္တိ? ပရမ္ပရာဘတံ –
မြန်֍ ၃။
ဥပါလိ ဒါသကော စေဝ, သောဏကော သိဂ္ဂဝေါ တထာ၊
မောဂ္ဂလိပုတ္တေန [မောဂ္ဂလီပုတ္တေန (သျာ။)] ပဉ္စမာ, ဧတေ ဇမ္ဗုသိရိဝှယေ [ဇမ္ဗုသရိဝှယေ (သာရတ္ထ)]။
တတော မဟိန္ဒော ဣဋ္ဋိယော [ဣဋ္ဌိယော (သီ။)], ဥတ္တိယော သမ္ဗလော [ဥဋ္ဋိယော သမ္ပလော (ဣတိပိ)] တထာ၊
ဘဒ္ဒနာမော စ ပဏ္ဍိတော။
(ဝိ၊၅၊၃။)
ဧတေ နာဂါ မဟာပညာ, ဇမ္ဗုဒီပါ ဣဓာဂတာ၊
ဝိနယံ တေ ဝါစယိံသု, ပိဋကံ တမ္ဗပဏ္ဏိယာ။
နိကာယေ ပဉ္စ ဝါစေသုံ, သတ္တ စေဝ ပကရဏေ၊
တတော အရိဋ္ဌော မေဓာဝီ, တိဿဒတ္တော စ ပဏ္ဍိတော။
ဝိသာရဒေါ ကာဠသုမနော, ထေရော စ ဒီဃနာမကော၊
ဒီဃသုမနော စ ပဏ္ဍိတော။
ပုနဒေဝ [ပုနရေဝ (သျာ။)] ကာဠသုမနော, နာဂတ္ထေရော စ ဗုဒ္ဓရက္ခိတော၊
တိဿတ္ထေရော စ မေဓာဝီ, ဒေဝတ္ထေရော [ရေဝတ္ထေရော (ဣတိပိ)] စ ပဏ္ဍိတော။
ပုနဒေဝ သုမနော မေဓာဝီ, ဝိနယေ စ ဝိသာရဒေါ၊
ဗဟုဿုတော စူဠနာဂေါ, ဂဇောဝ ဒုပ္ပဓံသိယော။
ဓမ္မပါလိတနာမော စ, ရောဟဏေ [ရောဟဏော (သီ။)] သာဓုပူဇိတော၊
တဿ သိဿော မဟာပညော ခေမနာမော တိပေဋကော။
ဒီပေ တာရကရာဇာဝ ပညာယ အတိရောစထ၊
ဥပတိဿော စ မေဓာဝီ, ဖုဿဒေဝေါ မဟာကထီ။
ပုနဒေဝ သုမနော မေဓာဝီ, ပုပ္ဖနာမော ဗဟုဿုတော၊
မဟာကထီ မဟာသိဝေါ, ပိဋကေ သဗ္ဗတ္ထ ကောဝိဒေါ။
ပုနဒေဝ ဥပါလိ မေဓာဝီ, ဝိနယေ စ ဝိသာရဒေါ၊
မဟာနာဂေါ မဟာပညော, သဒ္ဓမ္မဝံသကောဝိဒေါ။
ပုနဒေဝ အဘယော မေဓာဝီ, ပိဋကေ သဗ္ဗတ္ထ ကောဝိဒေါ၊
တိဿတ္ထေရော စ မေဓာဝီ, ဝိနယေ စ ဝိသာရဒေါ။
တဿ သိဿော မဟာပညော, ပုပ္ဖနာမော ဗဟုဿုတော၊
သာသနံ အနုရက္ခန္တော, ဇမ္ဗုဒီပေ ပတိဋ္ဌိတော။
စူဠာဘယော စ မေဓာဝီ, ဝိနယေ စ ဝိသာရဒေါ၊
တိဿတ္ထေရော စ မေဓာဝီ, သဒ္ဓမ္မဝံသကောဝိဒေါ။
စူဠဒေဝေါ [ဖုဿဒေဝေါ (သီ။)] စ မေဓာဝီ, ဝိနယေ စ ဝိသာရဒေါ၊
သိဝတ္ထေရော စ မေဓာဝီ, ဝိနယေ သဗ္ဗတ္ထ ကောဝိဒေါ။
(ဝိ၊၅၊၄။)
ဧတေ နာဂါ မဟာပညာ, ဝိနယညူ မဂ္ဂကောဝိဒါ၊
ဝိနယံ ဒီပေ ပကာသေသုံ, ပိဋကံ တမ္ဗပဏ္ဏိယာတိ။
မြန်֍ ၄။ ယံ တေန ဘဂဝတာ ဇာနတာ ပဿတာ အရဟတာ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေန ဒုတိယံ ပါရာဇိကံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? ရာဇဂဟေ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဓနိယံ ကုမ္ဘကာရပုတ္တံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဓနိယော ကုမ္ဘကာရပုတ္တော ရညော ဒါရူနိ အဒိန္နံ အာဒိယိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ, ဧကာ အနုပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ကတိဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတီတိ? တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – သိယာ ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော၊ သိယာ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ကာယတော၊ သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၅။ တတိယံ ပါရာဇိကံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? ဝေသာလိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခူ အညမညံ ဇီဝိတာ ဝေါရောပေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ, ဧကာ အနုပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ကတိဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတီတိ? တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – သိယာ ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော၊ သိယာ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ကာယတော၊ သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၆။ စတုတ္ထံ ပါရာဇိကံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? ဝေသာလိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဝဂ္ဂုမုဒါတီရိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဝဂ္ဂုမုဒါတီရိယာ ဘိက္ခူ ဂိဟီနံ အညမညဿ ဥတ္တရိမနုဿဓမ္မဿ ဝဏ္ဏံ ဘာသိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ, ဧကာ အနုပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ကတိဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတီတိ? တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – သိယာ ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော၊ သိယာ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ကာယတော၊ သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
စတ္တာရော ပါရာဇိကာ နိဋ္ဌိတာ။
(ဝိ၊၅၊၅။)
တဿုဒ္ဒါနံ –
မေထုနာဒိန္နာဒါနဉ္စ, မနုဿဝိဂ္ဂဟုတ္တရိ၊
ပါရာဇိကာနိ စတ္တာရိ, ဆေဇ္ဇဝတ္ထူ အသံသယာတိ။
၂။ သံဃာဒိသေသကဏ္ဍံ
မြန်֍ ၇။ ယံ တေန ဘဂဝတာ ဇာနတာ ပဿတာ အရဟတာ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေန ဥပက္ကမိတွာ အသုစိံ မောစေန္တဿ သံဃာဒိသေသော ကတ္ထ ပညတ္တော? ကံ အာရဗ္ဘ? ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ? အတ္ထိ တတ္ထ ပညတ္တိ, အနုပညတ္တိ, အနုပ္ပန္နပညတ္တိ? သဗ္ဗတ္ထပညတ္တိ, ပဒေသပညတ္တိ? သာဓာရဏပညတ္တိ, အသာဓာရဏပညတ္တိ? ဧကတောပညတ္တိ, ဥဘတောပညတ္တိ? ပဉ္စန္နံ ပါတိမောက္ခုဒ္ဒေသာနံ ကတ္ထောဂဓံ ကတ္ထ ပရိယာပန္နံ? ကတမေန ဥဒ္ဒေသေန ဥဒ္ဒေသံ အာဂစ္ဆတိ? စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ကတမာ ဝိပတ္တိ? သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ ကတမော အာပတ္တိက္ခန္ဓော? ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ကတိဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ? စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ ကတမံ အဓိကရဏံ? သတ္တန္နံ သမထာနံ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မတိ? ကော တတ္ထ ဝိနယော, ကော တတ္ထ အဘိဝိနယော? ကိံ တတ္ထ ပါတိမောက္ခံ, ကိံ တတ္ထ အဓိပါတိမောက္ခံ? ကာ ဝိပတ္တိ, ကာ သမ္ပတ္တိ, ကာ ပဋိပတ္တိ? ကတိ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ ဘဂဝတာ ဥပက္ကမိတွာ အသုစိံ မောစေန္တဿ သံဃာဒိသေသော ပညတ္တော? ကေ သိက္ခန္တိ, ကေ သိက္ခိတသိက္ခာ? ကတ္ထ ဌိတံ? ကေ ဓာရေန္တိ? ကဿ ဝစနံ? ကေနာဘတန္တိ?
မြန်֍ ၈။ ယံ တေန ဘဂဝတာ ဇာနတာ ပဿတာ အရဟတာ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေန ဥပက္ကမိတွာ အသုစိံ မောစေန္တဿ သံဃာဒိသေသော ကတ္ထ ပညတ္တောတိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တော။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အာယသ္မန္တံ သေယျသကံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အာယသ္မာ သေယျသကော ဟတ္ထေန ဥပက္ကမိတွာ အသုစိံ မောစေသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ အတ္ထိ တတ္ထ ပညတ္တိ, အနုပညတ္တိ, အနုပ္ပန္နပညတ္တီတိ? ဧကာ ပညတ္တိ, ဧကာ အနုပညတ္တိ။ အနုပ္ပန္နပညတ္တိ တသ္မိံ နတ္ထိ။ သဗ္ဗတ္ထ ပညတ္တိ, ပဒေသပညတ္တီတိ? သဗ္ဗတ္ထပညတ္တိ။ သာဓာရဏပညတ္တိ, အသာဓာရဏပညတ္တီတိ? အသာဓာရဏပညတ္တိ။ ဧကတောပညတ္တိ, ဥဘတောပညတ္တီတိ? ဧကတောပညတ္တိ။ ပဉ္စန္နံ ပါတိမောက္ခုဒ္ဒေသာနံ ကတ္ထောဂဓံ ကတ္ထ ပရိယာပန္နန္တိ? နိဒါနောဂဓံ နိဒါနပရိယာပန္နံ။ ကတမေန ဥဒ္ဒေသေန ဥဒ္ဒေသံ အာဂစ္ဆတီတိ?
(ဝိ၊၅၊၆။)
တတိယေ ဥဒ္ဒေသေန ဥဒ္ဒေသံ အာဂစ္ဆတိ။ စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ကတမာ ဝိပတ္တီတိ? သီလဝိပတ္တိ။ သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ ကတမော အာပတ္တိက္ခန္ဓောတိ? သံဃာဒိသေသော အာပတ္တိက္ခန္ဓော။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ကတိဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတီတိ? ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော။ စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ ကတမံ အဓိကရဏန္တိ? အာပတ္တာဓိကရဏံ။ သတ္တန္နံ သမထာနံ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မတီတိ? ဒွီဟိ သမထေဟိ သမ္မတိ – သမ္မုခါဝိနယေန စ ပဋိညာတကရဏေန စ။ ကော တတ္ထ ဝိနယော, ကော တတ္ထ အဘိဝိနယောတိ? ပညတ္တိ ဝိနယော, ဝိဘတ္တိ အဘိဝိနယော။ ကိံ တတ္ထ ပါတိမောက္ခံ, ကိံ တတ္ထ အဓိပါတိမောက္ခန္တိ? ပညတ္တိ ပါတိမောက္ခံ, ဝိဘတ္တိ အဓိပါတိမောက္ခံ။ ကာ ဝိပတ္တီတိ? အသံဝရော ဝိပတ္တိ။ ကာ သမ္ပတ္တီတိ? သံဝရော သမ္ပတ္တိ။ ကာ ပဋိပတ္တီတိ? န ဧဝရူပံ ကရိဿာမီတိ ယာဝဇီဝံ အာပါဏကောဋိကံ သမာဒါယ သိက္ခတိ သိက္ခာပဒေသု။ [အ။ နိ။ ၁၀။၃၁] ကတိ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ ဘဂဝတာ ဥပက္ကမိတွာ အသုစိံ မောစေန္တဿ သံဃာဒိသေသော ပညတ္တောတိ? ဒသ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ ဘဂဝတာ ဥပက္ကမိတွာ အသုစိံ မောစေန္တဿ သံဃာဒိသေသော ပညတ္တော – သံဃသုဋ္ဌုတာယ, သံဃဖာသုတာယ, ဒုမ္မင်္ကူနံ ပုဂ္ဂလာနံ နိဂ္ဂဟာယ, ပေသလာနံ ဘိက္ခူနံ ဖာသုဝိဟာရာယ, ဒိဋ္ဌဓမ္မိကာနံ အာသဝါနံ သံဝရာယ, သမ္ပရာယိကာနံ အာသဝါနံ ပဋိဃာတာယ, အပ္ပသန္နာနံ ပသာဒါယ, ပသန္နာနံ ဘိယျောဘာဝါယ, သဒ္ဓမ္မဋ္ဌိတိယာ, ဝိနယာနုဂ္ဂဟာယ။ ကေ သိက္ခန္တီတိ? သေက္ခာ စ ပုထုဇ္ဇနကလျာဏကာ စ သိက္ခန္တိ။ ကေ သိက္ခိတသိက္ခာတိ? အရဟန္တော သိက္ခိတသိက္ခာ။ ကတ္ထ ဌိတန္တိ? သိက္ခာကာမေသု ဌိတံ။ ကေ ဓာရေန္တီတိ? ယေသံ ဝတ္တတိ, တေ ဓာရေန္တိ။ ကဿ ဝစနန္တိ? ဘဂဝတော ဝစနံ အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ။ ကေနာဘတန္တိ? ပရမ္ပရာဘတံ –
ဥပါလိ ဒါသကော စေဝ, သောဏကော သိဂ္ဂဝေါ တထာ၊
မောဂ္ဂလိပုတ္တေန ပဉ္စမာ, ဧတေ ဇမ္ဗုသိရိဝှယေ။
တတော မဟိန္ဒော ဣဋ္ဋိယော, ဥတ္တိယော သမ္ဗလော တထာ၊
ဘဒ္ဒနာမော စ ပဏ္ဍိတော။
ဧတေ နာဂါ မဟာပညာ, ဇမ္ဗုဒီပါ ဣဓာဂတာ၊
ဝိနယံ တေ ဝါစယိံသု, ပိဋကံ တမ္ဗပဏ္ဏိယာ။
နိကာယေ ပဉ္စ ဝါစေသုံ, သတ္တ စေဝ ပကရဏေ၊
တတော အရိဋ္ဌော မေဓာဝီ, တိဿဒတ္တော စ ပဏ္ဍိတော။
(ဝိ၊၅၊၇။)
ဝိသာရဒေါ ကာဠသုမနော, ထေရော စ ဒီဃနာမကော၊
ဒီဃသုမနော စ ပဏ္ဍိတော။
ပုနဒေဝ ကာဠသုမနော, နာဂတ္ထေရော စ ဗုဒ္ဓရက္ခိတော၊
တိဿတ္ထေရော စ မေဓာဝီ, ဒေဝတ္ထေရော စ ပဏ္ဍိတော။
ပုနဒေဝ သုမနော မေဓာဝီ, ဝိနယေ စ ဝိသာရဒေါ၊
ဗဟုဿုတော စူဠနာဂေါ, ဂဇောဝ ဒုပ္ပဓံသိယော။
ဓမ္မပါလိတနာမော စ, ရောဟဏေ သာဓုပူဇိတော၊
တဿ သိဿော မဟာပညော, ခေမနာမော တိပေဋကော။
ဒီပေ တာရကရာဇာဝ, ပညာယ အတိရောစထ၊
ဥပတိဿော စ မေဓာဝီ, ဖုဿဒေဝေါ မဟာကထီ။
ပုနဒေဝ သုမနော မေဓာဝီ, ပုပ္ဖနာမော ဗဟုဿုတော၊
မဟာကထီ မဟာသိဝေါ, ပိဋကေ သဗ္ဗတ္ထ ကောဝိဒေါ။
ပုနဒေဝ ဥပါလိ မေဓာဝီ, ဝိနယေ စ ဝိသာရဒေါ၊
မဟာနာဂေါ မဟာပညော, သဒ္ဓမ္မဝံသကောဝိဒေါ။
ပုနဒေဝ အဘယော မေဓာဝီ, ပိဋကေ သဗ္ဗတ္ထ ကောဝိဒေါ၊
တိဿတ္ထေရော စ မေဓာဝီ, ဝိနယေ စ ဝိသာရဒေါ။
တဿ သိဿော မဟာပညော, ပုပ္ဖနာမော ဗဟုဿုတော၊
သာသနံ အနုရက္ခန္တော, ဇမ္ဗုဒီပေ ပတိဋ္ဌိတော။
စူဠာဘယော စ မေဓာဝီ, ဝိနယေ စ ဝိသာရဒေါ၊
တိဿတ္ထေရော စ မေဓာဝီ, သဒ္ဓမ္မဝံသကောဝိဒေါ။
စူဠဒေဝေါ စ မေဓာဝီ, ဝိနယေ စ ဝိသာရဒေါ၊
သိဝတ္ထေရော စ မေဓာဝီ, ဝိနယေ သဗ္ဗတ္ထ ကောဝိဒေါ။
ဧတေ နာဂါ မဟာပညာ, ဝိနယညူ မဂ္ဂကောဝိဒေါ၊
ဝိနယံ ဒီပေ ပကာသေသုံ, ပိဋကံ တမ္ဗပဏ္ဏိယာတိ။
မြန်֍ ၉။ ယံ တေန ဘဂဝတာ ဇာနတာ ပဿတာ အရဟတာ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေန မာတုဂါမေန သဒ္ဓိံ ကာယသံသဂ္ဂံ သမာပဇ္ဇန္တဿ သံင်္ဃာဒိသေသော ကတ္ထ ပညတ္တောတိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တော။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အာယသ္မန္တံ ဥဒါယိံ
(ဝိ၊၅၊၈။)
အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အာယသ္မာ ဥဒါယီ မာတုဂါမေန သဒ္ဓိံ ကာယသံသဂ္ဂံ သမာပဇ္ဇိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
မြန်֍ ၁၀။ မာတုဂါမံ ဒုဋ္ဌုလ္လာဟိ ဝါစာဟိ ဩဘာသန္တဿ သံဃာဒိသေသော ကတ္ထ ပညတ္တောတိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တော။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အာယသ္မန္တံ ဥဒါယိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အာယသ္မာ ဥဒါယီ မာတုဂါမံ ဒုဋ္ဌုလ္လာဟိ ဝါစာဟိ ဩဘာသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – သိယာ ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော၊ သိယာ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ကာယတော၊ သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၁၁။ မာတုဂါမဿ သန္တိကေ အတ္တကာမပါရိစရိယာယ ဝဏ္ဏံ ဘာသန္တဿ သံဃာဒိသေသော ကတ္ထ ပညတ္တောတိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တော။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အာယသ္မန္တံ ဥဒါယိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အာယသ္မာ ဥဒါယီ မာတုဂါမဿ သန္တိကေ အတ္တကာမပါရိစရိယာယ ဝဏ္ဏံ အဘာသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – သိယာ ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော၊ သိယာ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ကာယတော၊ သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၁၂။ သဉ္စရိတ္တံ သမာပဇ္ဇန္တဿ သံဃာဒိသေသော ကတ္ထ ပညတ္တောတိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တော။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အာယသ္မန္တံ ဥဒါယိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အာယသ္မာ ဥဒါယီ သဉ္စရိတ္တံ သမာပဇ္ဇိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ, ဧကာ အနုပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဆဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – သိယာ ကာယတော သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော န စိတ္တတော၊ သိယာ ဝါစတော သမုဋ္ဌာတိ, န ကာယတော န စိတ္တတော၊ သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န စိတ္တတော၊ သိယာ ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော၊ သိယာ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ကာယတော၊ သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
(ဝိ၊၅၊၉။)
မြန်֍ ၁၃။ သညာစိကာ ကုဋိံ ကာရာပေန္တဿ သံဃာဒိသေသော ကတ္ထ ပညတ္တောတိ? အာဠဝိယံ ပညတ္တော။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အာဠဝကေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အာဠဝကာ ဘိက္ခူ သညာစိကာယ ကုဋိယော ကာရာပေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဆဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၁၄။ မဟလ္လကံ ဝိဟာရံ ကာရာပေန္တဿ သံဃာဒိသေသော ကတ္ထ ပညတ္တောတိ? ကောသမ္ဗိယံ ပညတ္တော။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အာယသ္မန္တံ ဆန္နံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အာယသ္မာ ဆန္နော ဝိဟာရဝတ္ထုံ သောဓေန္တော အညတရံ စေတိယရုက္ခံ ဆေဒါပေသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဆဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၁၅။ ဘိက္ခုံ အမူလကေန ပါရာဇိကေန ဓမ္မေန အနုဒ္ဓံသေန္တဿ သံဃာဒိသေသော ကတ္ထ ပညတ္တောတိ? ရာဇဂဟေ ပညတ္တော။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? မေတ္တိယဘူမဇကေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? မေတ္တိယဘူမဇကာ ဘိက္ခူ အာယသ္မန္တံ ဒဗ္ဗံ မလ္လပုတ္တံ အမူလကေန ပါရာဇိကေန ဓမ္မေန အနုဒ္ဓံသေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၁၆။ ဘိက္ခုံ အညဘာဂိယဿ အဓိကရဏဿ ကိဉ္စိ ဒေသံ လေသမတ္တံ ဥပါဒါယ ပါရာဇိကေန ဓမ္မေန အနုဒ္ဓံသေန္တဿ သံဃာဒိသေသော ကတ္ထ ပညတ္တောတိ? ရာဇဂဟေ ပညတ္တော။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? မေတ္တိယဘူမဇကေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? မေတ္တိယဘူမဇကာ ဘိက္ခူ အာယသ္မန္တံ ဒဗ္ဗံ မလ္လပုတ္တံ အညဘာဂိယဿ အဓိကရဏဿ ကိဉ္စိ ဒေသံ လေသမတ္တံ ဥပါဒါယ ပါရာဇိကေန ဓမ္မေန အနုဒ္ဓံသေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၁၇။ သံဃဘေဒကဿ ဘိက္ခုနော ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိဿဇ္ဇန္တဿ သံဃာဒိသေသော ကတ္ထ ပညတ္တောတိ? ရာဇဂဟေ ပညတ္တော။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဒေဝဒတ္တံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဒေဝဒတ္တော သမဂ္ဂဿ သံဃဿ ဘေဒါယ ပရက္ကမိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
(ဝိ၊၅၊၁၀။)
မြန်֍ ၁၈။ ဘေဒါနုဝတ္တကာနံ ဘိက္ခူနံ ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိဿဇ္ဇန္တာနံ သံဃာဒိသေသော ကတ္ထ ပညတ္တောတိ? ရာဇဂဟေ ပညတ္တော။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခူ ဒေဝဒတ္တဿ သံဃဘေဒါယ ပရက္ကမန္တဿ အနုဝတ္တကာ အဟေသုံ ဝဂ္ဂဝါဒကာ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၁၉။ ဒုဗ္ဗစဿ ဘိက္ခုနော ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာ န ပဋိနိဿဇ္ဇန္တဿ သံဃာဒိသေသော ကတ္ထ ပညတ္တောတိ? ကောသမ္ဗိယံ ပညတ္တော။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အာယသ္မန္တံ ဆန္နံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အာယသ္မာ ဆန္နော ဘိက္ခူဟိ သဟဓမ္မိကံ ဝုစ္စမာနော အတ္တာနံ အဝစနီယံ အကာသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၂၀။ ကုလဒူသကဿ ဘိက္ခုနော ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိဿဇ္ဇန္တဿ သံဃာဒိသေသော ကတ္ထ ပညတ္တောတိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တော။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အဿဇိပုနဗ္ဗသုကေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အဿဇိပုနဗ္ဗသုကာ ဘိက္ခူ သံဃေန ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မကတာ ဘိက္ခူ ဆန္ဒဂါမိတာ ဒေါသဂါမိတာ မောဟဂါမိတာ ဘယဂါမိတာ ပါပေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
တေရသ သံဃာဒိသေသာ နိဋ္ဌိတာ။
တဿုဒ္ဒါနံ –
ဝိဿဋ္ဌိ ကာယသံသဂ္ဂံ, ဒုဋ္ဌုလ္လံ အတ္တကာမဉ္စ၊
သဉ္စရိတ္တံ ကုဋီ စေဝ, ဝိဟာရော စ အမူလကံ။
ကိဉ္စိဒေသဉ္စ ဘေဒေါ စ, တဿေဝ [တထေဝ (က။)] အနုဝတ္တကာ၊
ဒုဗ္ဗစံ ကုလဒူသဉ္စ, သံဃာဒိသေသာ တေရသာတိ။
(ဝိ၊၅၊၁၁။)
၃။ အနိယတကဏ္ဍံ
မြန်֍ ၂၁။ ယံ တေန ဘဂဝတာ ဇာနတာ ပဿတာ အရဟတာ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေန ပဌမော အနိံယတော ကတ္ထ ပညတ္တော? ကံ အာရဗ္ဘ? ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ? အတ္ထိ တတ္ထ ပညတ္တိ, အနုပညတ္တိ, အနုပ္ပန္နပညတ္တိ, သဗ္ဗတ္ထပညတ္တိ ပဒေသပညတ္တိ, သာဓာရဏပညတ္တိ အသာဓာရဏပညတ္တိ, ဧကတောပညတ္တိ ဥဘတောပညတ္တိ, ပဉ္စန္နံ ပါတိမောက္ခုဒ္ဒေသာနံ ကတ္ထောဂဓံ ကတ္ထ ပရိယာပန္နံ, ကတမေန ဥဒ္ဒေသေန ဥဒ္ဒေသံ အာဂစ္ဆတိ, စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ကတမာ ဝိပတ္တိ, သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ ကတမော အာပတ္တိက္ခန္ဓော, ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ကတိဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ, စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ ကတမံ အဓိကရဏံ, သတ္တန္နံ သမထာနံ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မတိ, ကော တတ္ထ ဝိနယော, ကော တတ္ထ အဘိဝိနယော, ကိံ တတ္ထ ပါတိမောက္ခံ, ကိံ တတ္ထ အဓိပါတိမောက္ခံ, ကာ ဝိပတ္တိ, ကာ သမ္ပတ္တိ, ကာ ပဋိပတ္တိ, ကတိ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ ဘဂဝတာ ပဌမော အနိယတော ပညတ္တော, ကေ သိက္ခန္တိ, ကေ သိက္ခိတသိက္ခာ, ကတ္ထ ဌိတံ, ကေ ဓာရေန္တိ, ကဿ ဝစနံ ကေနာဘတန္တိ။
မြန်֍ ၂၂။ ယံ တေန ဘဂဝတာ ဇာနတာ ပဿတာ အရဟတာ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေန ပဌမော အနိယတော ကတ္ထ ပညတ္တောတိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တော။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အာယသ္မန္တံ ဥဒါယိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အာယသ္မာ ဥဒါယီ မာတုဂါမေန သဒ္ဓိံ ဧကော ဧကာယ ရဟော ပဋိစ္ဆန္နေ အာသနေ အလင်္ကမ္မနိယေ နိသဇ္ဇံ ကပ္ပေသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ အတ္ထိ တတ္ထ ပညတ္တိ, အနုပညတ္တိ, အနုပ္ပန္နပညတ္တီတိ? ဧကာ ပညတ္တိ။ အနုပညတ္တိ အနုပ္ပန္နပညတ္တိ တသ္မိံ နတ္ထိ။ သဗ္ဗတ္ထပညတ္တိ, ပဒေသပညတ္တီတိ? သဗ္ဗတ္ထပညတ္တိ။ သာဓာရဏပညတ္တိ, အသာဓာရဏပညတ္တီတိ? အသာဓာရဏပညတ္တိ။ ဧကတောပညတ္တိ, ဥဘတောပညတ္တီတိ? ဧကတောပညတ္တိ။ ပဉ္စန္နံ ပါတိမောက္ခုဒ္ဒေသာနံ ကတ္ထောဂဓံ ကတ္ထ ပရိယာပန္နန္တိ? နိဒါနောဂဓံ နိဒါနပရိယာပန္နံ။ ကတမေန ဥဒ္ဒေသေန ဥဒ္ဒေသံ အာဂစ္ဆတီတိ? စတုတ္ထေန ဥဒ္ဒေသေန ဥဒ္ဒေသံ အာဂစ္ဆတိ။ စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ကတမာ ဝိပတ္တီတိ? သိယာ သီလဝိပတ္တိ သိယာ အာစာရဝိပတ္တိ။ သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ ကတမော အာပတ္တိက္ခန္ဓောတိ? သိယာ ပါရာဇိကာပတ္တိက္ခန္ဓော သိယာ သံဃာဒိသေသာပတ္တိက္ခန္ဓော သိယာ ပါစိတ္တိယာပတ္တိက္ခန္ဓော။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ကတိဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတီတိ?
(ဝိ၊၅၊၁၂။)
ဧကေ သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော။ စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ ကတမံ အဓိကရဏန္တိ? အာပတ္တာဓိကရဏံ။ သတ္တန္နံ သမထာနံ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မတီတိ? တီဟိ သမထေဟိ သမ္မတိ – သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ ပဋိညာတကရဏေန စ, သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ တိဏဝတ္ထာရကေန စ။ ကော တတ္ထ ဝိနယော, ကော တတ္ထ အဘိဝိနယောတိ? ပညတ္တိ ဝိနယော, ဝိဘတ္တိ အဘိဝိနယော။ ကိံ တတ္ထ ပါတိမောက္ခံ, ကိံ တတ္ထ အဓိပါတိမောက္ခန္တိ? ပညတ္တိ ပါတိမောက္ခံ, ဝိဘတ္တိ အဓိပါတိမောက္ခံ။ ကာ ဝိပတ္တီတိ? အသံဝရော ဝိပတ္တိ။ ကာ သမ္ပတ္တီတိ? သံဝရော သမ္ပတ္တိ။ ကာ ပဋိပတ္တီတိ? န ဧဝရူပံ ကရိဿာမီတိ ယာဝဇီဝံ အာပါဏကောဋိကံ သမာဒါယ သိက္ခတိ သိက္ခာပဒေသု။ [အ။ နိ။ ၁၀။၃၁] ကတိ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ ဘဂဝတာ ပဌမော အနိယတော ပညတ္တောတိ? ဒသ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ ဘဂဝတာ ပဌမော အနိယတော ပညတ္တော – သံဃသုဋ္ဌုတာယ, သံဃဖာသုတာယ, ဒုမ္မင်္ကူနံ ပုဂ္ဂလာနံ နိဂ္ဂဟာယ, ပေသလာနံ ဘိက္ခူနံ ဖာသုဝိဟာရာယ, ဒိဋ္ဌဓမ္မိကာနံ အာသဝါနံ သံဝရာယ, သမ္ပရာယိကာနံ အာသဝါနံ ပဋိဃာတာယ, အပ္ပသန္နာနံ ပသာဒါယ, ပသန္နာနံ ဘိယျောဘာဝါယ, သဒ္ဓမ္မဋ္ဌိတိယာ, ဝိနယာနုဂ္ဂဟာယ။ ကေ သိက္ခန္တီတိ? သေက္ခာ စ ပုထုဇ္ဇနကလျာဏကာ စ သိက္ခန္တိ။ ကေ သိက္ခိတသိက္ခာတိ? အရဟန္တော သိက္ခိတသိက္ခာ။ ကတ္ထ ဌိတန္တိ? သိက္ခာကာမေသု ဌိတံ။ ကေ ဓာရေန္တီတိ? ယေသံ ဝတ္တတိ တေ ဓာရေန္တိ။ ကဿ ဝစနန္တိ? ဘဂဝတော ဝစနံ အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ။ ကေနာဘတန္တိ? ပရမ္ပရာဘတံ –
ဥပါလိ ဒါသကော စေဝ, သောဏကော သိဂ္ဂဝေါ တထာ၊
မောဂ္ဂလိပုတ္တေန ပဉ္စမာ, ဧတေ ဇမ္ဗုသိရိဝှယေ။
တတော မဟိန္ဒော ဣဋ္ဋိယော, ဥတ္တိယော သမ္ဗလော တထာ၊
ဘဒ္ဒနာမော စ ပဏ္ဍိတော။
ဧတေ နာဂါ မဟာပညာ, ဇမ္ဗုဒီပါ ဣဓာဂတာ၊
ဝိနယံ တေ ဝါစယိံသု, ပိဋကံ တမ္ဗပဏ္ဏိယာ။
နိကာယေ ပဉ္စ ဝါစေသုံ, သတ္တ စေဝ ပကရဏေ၊
တတော အရိဋ္ဌော မေဓာဝီ, တိဿဒတ္တော စ ပဏ္ဍိတော။
ဝိသာရဒေါ ကာဠသုမနော, ထေရော စ ဒီဃနာမကော၊
ဒီဃသုမနော စ ပဏ္ဍိတော။
(ဝိ၊၅၊၁၃။)
ပုနဒေဝ ကာဠသုမနော, နာဂတ္ထေရော စ ဗုဒ္ဓရက္ခိတော၊
တိဿတ္ထေရော စ မေဓာဝီ, ဒေဝတ္ထေရော စ ပဏ္ဍိတော။
ပုနဒေဝ သုမနော မေဓာဝီ, ဝိနယေ စ ဝိသာရဒေါ၊
ဗဟုဿုတော စူဠနာဂေါ, ဂဇောဝ ဒုပ္ပဓံသိယော။
ဓမ္မပါလိတနာမော စ, ရောဟဏေ သာဓုပူဇိတော၊
တဿ သိဿော မဟာပညော, ခေမနာမော တိပေဋကော။
ဒီပေ တာရကရာဇာဝ ပညာယ အတိရောစထ၊
ဥပတိဿော စ မေဓာဝီ, ဖုဿဒေဝေါ မဟာကထီ။
ပုနဒေဝ သုမနော မေဓာဝီ, ပုပ္ဖနာမော ဗဟုဿုတော၊
မဟာကထီ မဟာသိဝေါ, ပိဋကေ သဗ္ဗတ္ထ ကောဝိဒေါ။
ပုနဒေဝ ဥပါလိ မေဓာဝီ, ဝိနယေ စ ဝိသာရဒေါ၊
မဟာနာဂေါ မဟာပညော, သဒ္ဓမ္မဝံသကောဝိဒေါ။
ပုနဒေဝ အဘယော မေဓာဝီ, ပိဋကေ သဗ္ဗတ္ထ ကောဝိဒေါ၊
တိဿတ္ထေရော စ မေဓာဝီ, ဝိနယေ စ ဝိသာရဒေါ။
တဿ သိဿော မဟာပညော, ပုပ္ဖနာမော ဗဟုဿုတော၊
သာသနံ အနုရက္ခန္တော, ဇမ္ဗုဒီပေ ပတိဋ္ဌိတော။
စူဠာဘယော စ မေဓာဝီ, ဝိနယေ စ ဝိသာရဒေါ၊
တိဿတ္ထေရော စ မေဓာဝီ, သဒ္ဓမ္မဝံသကောဝိဒေါ။
စူဠဒေဝေါ စ မေဓာဝီ, ဝိနယေ စ ဝိသာရဒေါ၊
သိဝတ္ထေရော စ မေဓာဝီ, ဝိနယေ သဗ္ဗတ္ထ ကောဝိဒေါ။
ဧတေ နာဂါ မဟာပညာ, ဝိနယညူ မဂ္ဂကောဝိဒါ၊
ဝိနယံ ဒီပေ ပကာသေသုံ, ပိဋကံ တမ္ဗပဏ္ဏိယာတိ။
မြန်֍ ၂၃။ ယံ တေန ဘဂဝတာ ဇာနတာ ပဿတာ အရဟတာ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေန ဒုတိယော အနိယတော ကတ္ထ ပညတ္တောတိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တော။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အာယသ္မန္တံ ဥဒါယိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အာယသ္မာ ဥဒါယီ မာတုဂါမေန သဒ္ဓိံ ဧကော ဧကာယ ရဟော နိသဇ္ဇံ ကပ္ပေသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ အတ္ထိ တတ္ထ ပညတ္တိ, အနုပညတ္တိ အနုပ္ပန္နပညတ္တီတိ? ဧကာ ပညတ္တိ။
(ဝိ၊၅၊၁၄။)
အနုပညတ္တိ အနုပ္ပန္နပညတ္တိ တသ္မိံ နတ္ထိ။ သဗ္ဗတ္ထပညတ္တိ, ပဒေသပညတ္တီတိ? သဗ္ဗတ္ထပညတ္တိ။ သာဓာရဏပညတ္တိ အသာဓာရဏပညတ္တီတိ? အသာဓာရဏပညတ္တိ။ ဧကတောပညတ္တိ ဥဘတောပညတ္တီတိ? ဧကတောပညတ္တိ။ ပဉ္စန္နံ ပါတိမောက္ခုဒ္ဒေသာနံ ကတ္ထောဂဓံ ကတ္ထ ပရိယာပန္နန္တိ? နိဒါနောဂဓံ နိဒါနပရိယာပန္နံ။ ကတမေန ဥဒ္ဒေသေန ဥဒ္ဒေသံ အာဂစ္ဆတီတိ? စတုတ္ထေန ဥဒ္ဒေသေန ဥဒ္ဒေသံ အာဂစ္ဆတိ။ စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ကတမာ ဝိပတ္တီတိ? သိယာ သီလဝိပတ္တိ, သိယာ အာစာရဝိပတ္တိ။ သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ ကတမော အာပတ္တိက္ခန္ဓောတိ? သိယာ သံဃာဒိသေသာပတ္တိက္ခန္ဓော, သိယာ ပါစိတ္တိယာပတ္တိက္ခန္ဓော။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ကတိဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတီတိ? တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – သိယာ ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော၊ သိယာ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ကာယတော၊ သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ။ စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ ကတမံ အဓိကရဏန္တိ? အာပတ္တာဓိကရဏံ။ သတ္တန္နံ သမထာနံ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မတီတိ? တီဟိ သမထေဟိ သမ္မတိ – သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ ပဋိညာတကရဏေန စ, သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ တိဏဝတ္ထာရကေန စ…ပေ…။
ဒွေ အနိယတာ နိဋ္ဌိတာ။
တဿုဒ္ဒါနံ –
အလင်္ကမ္မနိယဉ္စေဝ, တထေဝ စ န ဟေဝ ခေါ၊
အနိယတာ သုပညတ္တာ, ဗုဒ္ဓသေဋ္ဌေန တာဒိနာတိ။
၄။ နိဿဂ္ဂိယကဏ္ဍံ
၁။ ကထိနဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၂၄။ ယံ တေန ဘဂဝတာ ဇာနတာ ပဿတာ အရဟတာ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေန အတိရေကစီဝရံ ဒသာဟံ အတိက္ကာမေန္တဿ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? ဝေသာလိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ အတိရေကစီဝရံ ဓာရေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ, ဧကာ အနုပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ
(ဝိ၊၅၊၁၅။)
သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န စိတ္တတော၊ သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၂၅။ ဧကရတ္တံ တိစီဝရေန ဝိပ္ပဝသန္တဿ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခူ ဘိက္ခူနံ ဟတ္ထေ စီဝရံ နိက္ခိပိတွာ သန္တရုတ္တရေန ဇနပဒစာရိကံ ပက္ကမိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ, ဧကာ အနုပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န စိတ္တတော၊ သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၂၆။ အကာလစီဝရံ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ မာသံ အတိက္ကာမေန္တဿ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခူ အကာလစီဝရံ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ မာသံ အတိက္ကာမေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ, ဧကာ အနုပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န စိတ္တတော၊ သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၂၇။ အညာတိကာယ ဘိက္ခုနိယာ ပုရာဏစီဝရံ ဓောဝါပေန္တဿ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အာယသ္မန္တံ ဥဒါယိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အာယသ္မာ ဥဒါယီ အညာတိကာယ ဘိက္ခုနိယာ ပုရာဏစီဝရံ ဓောဝါပေသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဆဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၂၈။ အညာတိကာယ ဘိက္ခုနိယာ ဟတ္ထတော စီဝရံ ပဋိဂ္ဂဏှန္တဿ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? ရာဇဂဟေ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အာယသ္မန္တံ ဥဒါယိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အာယသ္မာ ဥဒါယီ အညာတိကာယ ဘိက္ခုနိယာ ဟတ္ထတော စီဝရံ ပဋိဂ္ဂဟေသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ ဧကာ အနုပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဆဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
(ဝိ၊၅၊၁၆။)
မြန်֍ ၂၉။ အညာတကံ ဂဟပတိံ ဝါ ဂဟပတာနိံ ဝါ စီဝရံ ဝိညာပေန္တဿ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အာယသ္မန္တံ ဥပနန္ဒံ သကျပုတ္တံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အာယသ္မာ ဥပနန္ဒော သကျပုတ္တော အညာတကံ သေဋ္ဌိပုတ္တံ စီဝရံ ဝိညာပေသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ ဧကာ အနုပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဆဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၃၀။ အညာတကံ ဂဟပတိံ ဝါ ဂဟပတာနိံ ဝါ တတုတ္တရိ စီဝရံ ဝိညာပေန္တဿ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ န မတ္တံ ဇာနိတွာ ဗဟုံ စီဝရံ ဝိညာပေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဆဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၃၁။ ပုဗ္ဗေ အပ္ပဝါရိတဿ အညာတကံ ဂဟပတိကံ ဥပသင်္ကမိတွာ စီဝရေ ဝိကပ္ပံ အာပဇ္ဇန္တဿ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အာယသ္မန္တံ ဥပနန္ဒံ သကျပုတ္တံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အာယသ္မာ ဥပနန္ဒော သကျပုတ္တော ပုဗ္ဗေ အပ္ပဝါရိတော အညာတကံ ဂဟပတိကံ ဥပသင်္ကမိတွာ စီဝရေ ဝိကပ္ပံ အာပဇ္ဇိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဆဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၃၂။ ပုဗ္ဗေ အပ္ပဝါရိတဿ အညာတကေ ဂဟပတိကေ ဥပသင်္ကမိတွာ စီဝရေ ဝိကပ္ပံ အာပဇ္ဇန္တဿ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အာယသ္မန္တံ ဥပနန္ဒံ သကျပုတ္တံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အာယသ္မာ ဥပနန္ဒော သကျပုတ္တော ပုဗ္ဗေ အပ္ပဝါရိတော အညာတကေ ဂဟပတိကေ ဥပသင်္ကမိတွာ စီဝရေ ဝိကပ္ပံ အာပဇ္ဇိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဆဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၃၃။ အတိရေကတိက္ခတ္တုံ စောဒနာယ အတိရေကဆက္ခတ္တုံ ဌာနေန စီဝရံ အဘိနိပ္ဖါဒေန္တဿ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အာယသ္မန္တံ ဥပနန္ဒံ သကျပုတ္တံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အာယသ္မာ ဥပနန္ဒော သကျပုတ္တော ဥပါသကေန – ‘‘အဇ္ဇဏှော, ဘန္တေ,
(ဝိ၊၅၊၁၇။)
အာဂမေဟီ’’တိ ဝုစ္စမာနော နာဂမေသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဆဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
ကထိနဝဂ္ဂေါ ပဌမော။
၂။ ကောသိယဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၃၄။ ကောသိယမိဿကံ သန္ထတံ ကာရာပေန္တဿ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? အာဠဝိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ကောသိယကာရကေ ဥပသင်္ကမိတွာ ဧဝမာဟံသု ‘‘ဗဟူ, အာဝုသော, ကောသကာရကေ ပစထ။ အမှာကမ္ပိ ဒဿထ။ မယမ္ပိ ဣစ္ဆာမ ကောသိယမိဿကံ သန္ထတံ ကာတု’’န္တိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဆဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၃၅။ သုဒ္ဓကာဠကာနံ ဧဠကလောမာနံ သန္ထတံ ကာရာပေန္တဿ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? ဝေသာလိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ သုဒ္ဓကာဠကာနံ ဧဠကလောမာနံ သန္ထတံ ကာရာပေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဆဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၃၆။ အနာဒိယိတွာ တုလံ ဩဒါတာနံ တုလံ ဂေါစရိယာနံ နဝံ သန္ထတံ ကာရာပေန္တဿ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ထောကညေဝ ဩဒါတံ အန္တေ [ဩဒါတာနံ အန္တေ အန္တေ (သီ။), ဩဒါတာနံ အန္တေ (သျာ။)] အာဒိယိတွာ တထေဝ သုဒ္ဓကာဠကာနံ ဧဠကလောမာနံ သန္ထတံ ကာရာပေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဆဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၃၇။ အနုဝဿံ သန္ထတံ ကာရာပေန္တဿ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခူ အနုဝဿံ သန္ထတံ ကာရာပေသုံ, တသ္မိံ
(ဝိ၊၅၊၁၈။)
ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ, ဧကာ အနုပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဆဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၃၈။ အနာဒိယိတွာ ပုရာဏသန္ထတဿ သာမန္တာ သုဂတဝိဒတ္ထိံ နဝံ နိသီဒနသန္ထတံ ကာရာပေန္တဿ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခူ သန္ထတာနိ ဥဇ္ဈိတွာ အာရညိကင်္ဂံ ပိဏ္ဍပါတိကင်္ဂံ ပံသုကူလိကင်္ဂံ သမာဒိယိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဆဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၃၉။ ဧဠကလောမာနိ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ တိယောဇနံ အတိက္ကာမေန္တဿ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အညတရံ ဘိက္ခုံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အညတရော ဘိက္ခု ဧဠကလောမာနိ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ တိယောဇနံ အတိက္ကာမေသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – သိယာ ကာယတော သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော န စိတ္တတော၊ သိယာ ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
မြန်֍ ၄၀။ အညာတိကာယ ဘိက္ခုနိယာ ဧဠကလောမာနိ ဓောဝါပေန္တဿ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သက္ကေသု ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ အညာတိကာဟိ ဘိက္ခုနီဟိ ဧဠကလောမာနိ ဓောဝါပေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဆဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၄၁။ ရူပိယံ ပဋိဂ္ဂဏှန္တဿ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? ရာဇဂဟေ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အာယသ္မန္တံ ဥပနန္ဒံ သကျပုတ္တံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အာယသ္မာ ဥပနန္ဒော သကျပုတ္တော ရူပိယံ ပဋိဂ္ဂဟေသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဆဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၄၂။ နာနပ္ပကာရကံ ရူပိယသံဝေါဟာရံ သမာပဇ္ဇန္တဿ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယေ
(ဝိ၊၅၊၁၉။)
ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ နာနပ္ပကာရကံ ရူပိယသံဝေါဟာရံ သမာပဇ္ဇိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဆဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၄၃။ နာနပ္ပကာရကံ ကယဝိက္ကယံ သမာပဇ္ဇန္တဿ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အာယသ္မန္တံ ဥပနန္ဒံ သကျပုတ္တံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အာယသ္မာ ဥပနန္ဒော သကျပုတ္တော ပရိဗ္ဗာဇကေန သဒ္ဓိံ ကယဝိက္ကယံ သမာပဇ္ဇိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဆဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
ကောသိယဝဂ္ဂေါ ဒုတိယော။
၃။ ပတ္တဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၄၄။ အတိရေကပတ္တံ ဒသာဟံ အတိက္ကာမေန္တဿ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ အတိရေကပတ္တံ ဓာရေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ, ဧကာ အနုပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န စိတ္တတော၊ သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၄၅။ ဦနပဉ္စဗန္ဓနေန ပတ္တေန အညံ နဝံ ပတ္တံ စေတာပေန္တဿ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သက္ကေသု ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ အပ္ပမတ္တကေနပိ ဘိန္နေန အပ္ပမတ္တကေနပိ ခဏ္ဍေန ဝိလိခိတမတ္တေနပိ ဗဟူ ပတ္တေ ဝိညာပေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဆဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၄၆။ ဘေသဇ္ဇာနိ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ သတ္တာဟံ အတိက္ကာမေန္တဿ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခူ ဘေသဇ္ဇာနိ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ သတ္တာဟံ အတိက္ကာမေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ ကထိနကေ…ပေ…။
(ဝိ၊၅၊၂၀။)
မြန်֍ ၄၇။ အတိရေကမာသေ သေသေ ဂိမှာနေ ဝဿိကသာဋိကစီဝရံ ပရိယေသန္တဿ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ အတိရေကမာသေ သေသေ ဂိမှာနေ ဝဿိကသာဋိကစီဝရံ ပရိယေသိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဆဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၄၈။ ဘိက္ခုဿ သာမံ စီဝရံ ဒတွာ ကုပိတေန အနတ္တမနေန အစ္ဆိန္ဒန္တဿ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အာယသ္မန္တံ ဥပနန္ဒံ သကျပုတ္တံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အာယသ္မာ ဥပနန္ဒော သကျပုတ္တော ဘိက္ခုဿ သာမံ စီဝရံ ဒတွာ ကုပိတော အနတ္တမနော အစ္ဆိန္ဒိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၄၉။ သာမံ သုတ္တံ ဝိညာပေတွာ တန္တဝါယေဟိ စီဝရံ ဝါယာပေန္တဿ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? ရာဇဂဟေ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ သာမံ သုတ္တံ ဝိညာပေတွာ တန္တဝါယေဟိ စီဝရံ ဝါယာပေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဆဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၅၀။ ပုဗ္ဗေ အပ္ပဝါရိတဿ အညာတကဿ ဂဟပတိကဿ တန္တဝါယေ ဥပသင်္ကမိတွာ စီဝရေ ဝိကပ္ပံ အာပဇ္ဇန္တဿ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အာယသ္မန္တံ ဥပနန္ဒံ သကျပုတ္တံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အာယသ္မာ ဥပနန္ဒော သကျပုတ္တော ပုဗ္ဗေ အပ္ပဝါရိတော အညာတကဿ ဂဟပတိကဿ တန္တဝါယေ ဥပသင်္ကမိတွာ စီဝရေ ဝိကပ္ပံ အာပဇ္ဇိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဆဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၅၁။ အစ္စေကစီဝရံ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ စီဝရကာလသမယံ အတိက္ကာမေန္တဿ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခူ အစ္စေကစီဝရံ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ စီဝရကာလသမယံ အတိက္ကာမေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ ကထိနကေ…ပေ…။
(ဝိ၊၅၊၂၁။)
မြန်֍ ၅၂။ တိဏ္ဏံ စီဝရာနံ အညတရံ စီဝရံ အန္တရဃရေ နိက္ခိပိတွာ အတိရေကဆာရတ္တံ ဝိပ္ပဝသန္တဿ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခူ တိဏ္ဏံ စီဝရာနံ အညတရံ စီဝရံ အန္တရဃရေ နိက္ခိပိတွာ အတိရေကဆာရတ္တံ ဝိပ္ပဝသိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ ကထိနကေ…ပေ…။
မြန်֍ ၅၃။ ဇာနံ သံဃိကံ လာဘံ ပရိဏတံ အတ္တနော ပရိဏာမေန္တဿ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဇာနံ သံဃိကံ လာဘံ ပရိဏတံ အတ္တနော ပရိဏာမေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
ပတ္တဝဂ္ဂေါ တတိယော။
တိံသ နိဿဂ္ဂိယာ ပါစိတ္တိယာ နိဋ္ဌိတာ။
တဿုဒ္ဒါနံ –
ဒသေကရတ္တိမာသော စ, ဓောဝနဉ္စ ပဋိဂ္ဂဟော၊
အညာတံ တဉ္စ [အညာတကဉ္စ (က။)] ဥဒ္ဒိဿ, ဥဘိန္နံ ဒူတကေန စ။
ကောသိယာ သုဒ္ဓဒွေဘာဂါ, ဆဗ္ဗဿာနိ နိသီဒနံ၊
ဒွေ စ လောမာနိ ဥဂ္ဂဏှေ, ဥဘော နာနပ္ပကာရကာ။
ဒွေ စ ပတ္တာနိ ဘေသဇ္ဇံ, ဝဿိကာ ဒါနပဉ္စမံ၊
သာမံ ဝါယာပနစ္စေကော, သာသင်္ကံ သံဃိကေန စာတိ။
၅။ ပါစိတ္တိယကဏ္ဍံ
၁။ မုသာဝါဒဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၅၄။ ယံ တေန ဘဂဝတာ ဇာနတာ ပဿတာ အရဟတာ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေန သမ္ပဇာနမုသာဝါဒေ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ
(ဝိ၊၅၊၂၂။)
အာရဗ္ဘာတိ? ဟတ္ထကံ သကျပုတ္တံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အာယသ္မာ ဟတ္ထကော သကျပုတ္တော တိတ္ထိယေဟိ သဒ္ဓိံ သလ္လပန္တော အဝဇာနိတွာ ပဋိဇာနိ, ပဋိဇာနိတွာ အဝဇာနိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – သိယာ ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော၊ သိယာ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ကာယတော၊ သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၅၅။ ဩမသဝါဒေ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ပေသလေဟိ ဘိက္ခူဟိ သဒ္ဓိံ ဘဏ္ဍန္တာ [ဘဏ္ဍေန္တာ (က။)] ပေသလေ ဘိက္ခူ ဩမသိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၅၆။ ဘိက္ခုပေသုညေ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဘိက္ခူနံ ဘဏ္ဍနဇာတာနံ ကလဟဇာတာနံ ဝိဝါဒါပန္နာနံ ပေသုညံ ဥပသံဟရိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၅၇။ အနုပသမ္ပန္နံ ပဒသော ဓမ္မံ ဝါစေန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဥပါသကေ ပဒသော ဓမ္မံ ဝါစေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – သိယာ ဝါစတော သမုဋ္ဌာတိ, န ကာယတော န စိတ္တတော၊ သိယာ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ကာယတော…ပေ…။
မြန်֍ ၅၈။ အနုပသမ္ပန္နေန ဥတ္တရိဒိရတ္တတိရတ္တံ သဟသေယျံ ကပ္ပေန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? အာဠဝိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခူ အနုပသမ္ပန္နေန သဟသေယျံ ကပ္ပေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ, ဧကာ အနုပညတ္တိ။
(ဝိ၊၅၊၂၃။)
ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – သိယာ ကာယတော သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော န စိတ္တတော၊ သိယာ ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
မြန်֍ ၅၉။ မာတုဂါမေန သဟသေယျံ ကပ္ပေန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အာယသ္မန္တံ အနုရုဒ္ဓံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အာယသ္မာ အနုရုဒ္ဓေါ မာတုဂါမေန သဟသေယျံ ကပ္ပေသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ ဧဠကလောမကေ…ပေ…။
မြန်֍ ၆၀။ မာတုဂါမဿ ဥတ္တရိဆပ္ပဉ္စဝါစာဟိ ဓမ္မံ ဒေသေန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အာယသ္မန္တံ ဥဒါယိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အာယသ္မာ ဥဒါယီ မာတုဂါမဿ ဓမ္မံ ဒေသေသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ, ဒွေ အနုပညတ္တိယော။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ ပဒသောဓမ္မေ…ပေ…။
မြန်֍ ၆၁။ အနုပသမ္ပန္နဿ ဥတ္တရိမနုဿဓမ္မံ ဘူတံ အာရောစေန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? ဝေသာလိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဝဂ္ဂုမုဒါတီရိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဝဂ္ဂုမုဒါတီရိယာ ဘိက္ခူ ဂိဟီနံ အညမညဿ ဥတ္တရိမနုဿဓမ္မဿ ဝဏ္ဏံ ဘာသိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – သိယာ ကာယတော သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော န စိတ္တတော၊ သိယာ ဝါစတော သမုဋ္ဌာတိ, န ကာယတော န စိတ္တတော၊ သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န စိတ္တတော…ပေ…။
မြန်֍ ၆၂။ ဘိက္ခုဿ ဒုဋ္ဌုလ္လာပတ္တိံ အနုပသမ္ပန္နဿ အာရောစေန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဘိက္ခုဿ ဒုဋ္ဌုလ္လာပတ္တိံ အနုပသမ္ပန္နဿ အာရောစေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၆၃။ ပထဝိံ ခဏန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? အာဠဝိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အာဠဝကေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ?
(ဝိ၊၅၊၂၄။)
အာဠဝကာ ဘိက္ခူ ပထဝိံ ခဏိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မုသာဝါဒဝဂ္ဂေါ ပဌမော။
၂။ ဘူတဂါမဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၆၄။ ဘူတဂါမပါတဗျတာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? အာဠဝိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အာဠဝကေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အာဠဝကာ ဘိက္ခူ ရုက္ခံ ဆိန္ဒိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၆၅။ အညဝါဒကေ ဝိဟေသကေ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? ကောသမ္ဗိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အာယသ္မန္တံ ဆန္နံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အာယသ္မာ ဆန္နော သံဃမဇ္ဈေ အာပတ္တိယာ အနုယုဉ္ဇိယမာနော အညေနညံ ပဋိစရိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ, ဧကာ အနုပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၆၆။ ဥဇ္ဈာပနကေ ခိယျနကေ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? ရာဇဂဟေ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? မေတ္တိယဘူမဇကေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? မေတ္တိယဘူမဇကာ ဘိက္ခူ အာယသ္မန္တံ ဒဗ္ဗံ မလ္လပုတ္တံ ဘိက္ခူ ဥဇ္ဈာပေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ, ဧကာ အနုပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၆၇။ သံဃိကံ မဉ္စံ ဝါ ပီဌံ ဝါ ဘိသိံ ဝါ ကောစ္ဆံ ဝါ အဇ္ဈောကာသေ သန္ထရိတွာ အနုဒ္ဓရိတွာ အနာပုစ္ဆာ ပက္ကမန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခူ သံဃိကံ သေနာသနံ အဇ္ဈောကာသေ သန္ထရိတွာ အနုဒ္ဓရိတွာ အနာပုစ္ဆာ ပက္ကမိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ, ဧကာ အနုပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ ကထိနကေ…ပေ…။
(ဝိ၊၅၊၂၅။)
မြန်֍ ၆၈။ သံဃိကေ ဝိဟာရေ သေယျံ သန္ထရိတွာ အနုဒ္ဓရိတွာ အနာပုစ္ဆာ ပက္ကမန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သတ္တရသဝဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သတ္တရသဝဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ သံဃိကေ ဝိဟာရေ သေယျံ သန္ထရိတွာ အနုဒ္ဓရိတွာ အနာပုစ္ဆာ ပက္ကမိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ ကထိနကေ…ပေ…။
မြန်֍ ၆၉။ သံဃိကေ ဝိဟာရေ ဇာနံ ပုဗ္ဗုပဂတံ ဘိက္ခုံ အနုပခဇ္ဇ သေယျံ ကပ္ပေန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ထေရေ ဘိက္ခူ အနုပခဇ္ဇ သေယျံ ကပ္ပေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
မြန်֍ ၇၀။ ဘိက္ခုံ ကုပိတေန အနတ္တမနေန သံဃိကာ ဝိဟာရာ နိက္ကဍ္ဎန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ကုပိတာ အနတ္တမနာ ဘိက္ခူ သံဃိကာ ဝိဟာရာ နိက္ကဍ္ဎိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၇၁။ သံဃိကေ ဝိဟာရေ ဥပရိဝေဟာသကုဋိယာ အာဟစ္စပါဒကံ မဉ္စံ ဝါ ပီဌံ ဝါ အဘိနိသီဒန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အညတရံ ဘိက္ခုံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အညတရော ဘိက္ခု သံဃိကေ ဝိဟာရေ ဥပရိဝေဟာသကုဋိယာ အာဟစ္စပါဒကံ မဉ္စံ သဟသာ အဘိနိသီဒိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – သိယာ ကာယတော သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော န စိတ္တတော၊ သိယာ ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
မြန်֍ ၇၂။ ဒွတ္တိပရိယာယေ အဓိဋ္ဌဟိတွာ တတုတ္တရိ အဓိဋ္ဌဟန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? ကောသမ္ဗိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အာယသ္မန္တံ ဆန္နံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အာယသ္မာ ဆန္နော ကတပရိယောသိတံ ဝိဟာရံ ပုနပ္ပုနံ ဆာဒါပေသိ, ပုနပ္ပုနံ လိမ္ပာပေသိ, အတိဘာရိကော ဝိဟာရော
(ဝိ၊၅၊၂၆။)
ပရိပတိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဆဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၇၃။ ဇာနံ သပ္ပါဏကံ ဥဒကံ တိဏံ ဝါ မတ္တိကံ ဝါ သိဉ္စန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? အာဠဝိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အာဠဝကေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အာဠဝကာ ဘိက္ခူ ဇာနံ သပ္ပါဏကံ ဥဒကံ တိဏမ္ပိ မတ္တိကမ္ပိ သိဉ္စိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
ဘူတဂါမဝဂ္ဂေါ ဒုတိယော။
၃။ ဩဝါဒဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၇၄။ အသမ္မတေန ဘိက္ခုနိယော ဩဝဒန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ အသမ္မတာ ဘိက္ခုနိယော ဩဝဒိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ အတ္ထိ တတ္ထ ပညတ္တိ, အနုပညတ္တိ, အနုပ္ပန္နပညတ္တီတိ? ဧကာ ပညတ္တိ, ဧကာ အနုပညတ္တိ။ အနုပ္ပန္နပညတ္တိ တသ္မိံ နတ္ထိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – သိယာ ဝါစတော သမုဋ္ဌာတိ, န ကာယတော န စိတ္တတော၊ သိယာ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ကာယတော…ပေ…။
မြန်֍ ၇၅။ အတ္ထင်္ဂတေ သူရိယေ ဘိက္ခုနိယော ဩဝဒန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အာယသ္မန္တံ စူဠပန္ထကံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အာယသ္မာ စူဠပန္ထကော အတ္ထင်္ဂတေ သူရိယေ ဘိက္ခုနိယော ဩဝဒိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ ပဒသောဓမ္မေ…ပေ…။
မြန်֍ ၇၆။ ဘိက္ခုနုပဿယံ ဥပသင်္ကမိတွာ ဘိက္ခုနိယော ဩဝဒန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သက္ကေသု ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဘိက္ခုနုပဿယံ ဥပသင်္ကမိတွာ ဘိက္ခုနိယော ဩဝဒိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ, ဧကာ အနုပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ ကထိနကေ…ပေ…။
(ဝိ၊၅၊၂၇။)
မြန်֍ ၇၇။ ‘‘အာမိသဟေတု ဘိက္ခူ ဘိက္ခုနိယော ဩဝဒန္တီ’’တိ ဘဏန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ‘‘အာမိသဟေတု ဘိက္ခူ ဘိက္ခုနိယော ဩဝဒန္တီ’’တိ ဘဏိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၇၈။ အညာတိကာယ ဘိက္ခုနိယာ စီဝရံ ဒေန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အညတရံ ဘိက္ခုံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အညတရော ဘိက္ခု အညာတိကာယ ဘိက္ခုနိယာ စီဝရံ အဒါသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ, ဧကာ အနုပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဆဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၇၉။ အညာတိကာယ ဘိက္ခုနိယာ စီဝရံ သိဗ္ဗေန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အာယသ္မန္တံ ဥဒါယိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အာယသ္မာ ဥဒါယီ အညာတိကာယ ဘိက္ခုနိယာ စီဝရံ သိဗ္ဗေသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဆဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ …ပေ…။
မြန်֍ ၈၀။ ဘိက္ခုနိယာ သဒ္ဓိံ သံဝိဓာယ ဧကဒ္ဓါနမဂ္ဂံ ပဋိပဇ္ဇန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဘိက္ခုနီဟိ သဒ္ဓိံ သံဝိဓာယ ဧကဒ္ဓါနမဂ္ဂံ ပဋိပဇ္ဇိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ, ဧကာ အနုပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ စတူဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – သိယာ ကာယတော သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော န စိတ္တတော၊ သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န စိတ္တတော၊ သိယာ ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော၊ သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၈၁။ ဘိက္ခုနိယာ သဒ္ဓိံ သံဝိဓာယ ဧကံ နာဝံ အဘိရုဟန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဘိက္ခုနီဟိ သဒ္ဓိံ သံဝိဓာယ ဧကံ နာဝံ အဘိရုဟိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ, ဧကာ အနုပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ စတူဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
(ဝိ၊၅၊၂၈။)
မြန်֍ ၈၂။ ဇာနံ ဘိက္ခုနိပရိပါစိတံ ပိဏ္ဍပါတံ ဘုဉ္ဇန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? ရာဇဂဟေ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဒေဝဒတ္တံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဒေဝဒတ္တော ဇာနံ ဘိက္ခုနိပရိပါစိတံ ပိဏ္ဍပါတံ ဘုဉ္ဇိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ, ဧကာ အနုပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
မြန်֍ ၈၃။ ဘိက္ခုနိယာ သဒ္ဓိံ ဧကော ဧကာယ ရဟော နိသဇ္ဇံ ကပ္ပေန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အာယသ္မန္တံ ဥဒါယိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အာယသ္မာ ဥဒါယီ ဘိက္ခုနိယာ သဒ္ဓိံ ဧကော ဧကာယ ရဟော နိသဇ္ဇံ ကပ္ပေသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
ဩဝါဒဝဂ္ဂေါ တတိယော။
၄။ ဘောဇနဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၈၄။ တတုတ္တရိ အာဝသထပိဏ္ဍံ ဘုဉ္ဇန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ အနုဝသိတွာ အနုဝသိတွာ အာဝသထပိဏ္ဍံ ဘုဉ္ဇိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ, ဧကာ အနုပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ ဧဠကလောမကေ…ပေ…။
မြန်֍ ၈၅။ ဂဏဘောဇနေ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? ရာဇဂဟေ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဒေဝဒတ္တံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဒေဝဒတ္တော သပရိသော ကုလေသု ဝိညာပေတွာ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ, သတ္တ အနုပညတ္တိယော။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ ဧဠကလောမကေ…ပေ…။
မြန်֍ ၈၆။ ပရမ္ပရဘောဇနေ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? ဝေသာလိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ
(ဝိ၊၅၊၂၉။)
ဘိက္ခူ အညတြ နိမန္တိတာ အညတြ ဘုဉ္ဇိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ, စတဿော အနုပညတ္တိယော။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ ကထိနကေ…ပေ…။
မြန်֍ ၈၇။ ဒွတ္တိပတ္တပူရေ ပူဝေ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ တတုတ္တရိ ပဋိဂ္ဂဏှန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခူ န မတ္တံ ဇာနိတွာ ပဋိဂ္ဂဟေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဆဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၈၈။ ဘုတ္တာဝိနာ ပဝါရိတေန အနတိရိတ္တံ ခါဒနီယံ ဝါ ဘောဇနီယံ ဝါ ဘုဉ္ဇန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခူ ဘုတ္တာဝီ ပဝါရိတာ အညတြ ဘုဉ္ဇိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ, ဧကာ အနုပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ ကထိနကေ…ပေ…။
မြန်֍ ၈၉။ ဘိက္ခုံ ဘုတ္တာဝိံ ပဝါရိတံ အနတိရိတ္တေန ခါဒနီယေန ဝါ ဘောဇနီယေန ဝါ အဘိဟဋ္ဌုံ ပဝါရေန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အညတရံ ဘိက္ခုံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အညတရော ဘိက္ခု ဘိက္ခုံ ဘုတ္တာဝိံ ပဝါရိတံ အနတိရိတ္တေန ဘောဇနီယေန အဘိဟဋ္ဌုံ ပဝါရေသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၉၀။ ဝိကာလေ ခါဒနီယံ ဝါ ဘောဇနီယံ ဝါ ဘုဉ္ဇန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? ရာဇဂဟေ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သတ္တရသဝဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သတ္တရသဝဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဝိကာလေ ဘောဇနံ ဘုဉ္ဇိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ ဧဠကလောမကေ…ပေ…။
မြန်֍ ၉၁။ သန္နိဓိကာရကံ ခါဒနီယံ ဝါ ဘောဇနီယံ ဝါ ဘုဉ္ဇန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အာယသ္မန္တံ ဗေလဋ္ဌသီသံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အာယသ္မာ ဗေလဋ္ဌသီသော သန္နိဓိကာရကံ
(ဝိ၊၅၊၃၀။)
ဘောဇနံ ဘုဉ္ဇိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ ဧဠကလောမကေ…ပေ…။
မြန်֍ ၉၂။ ပဏီတဘောဇနာနိ အတ္တနော အတ္ထာယ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ပဏီတဘောဇနာနိ အတ္တနော အတ္ထာယ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ, ဧကာ အနုပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ စတူဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၉၃။ အဒိန္နံ မုခဒွါရံ အာဟာရံ အာဟရန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? ဝေသာလိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အညတရံ ဘိက္ခုံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အညတရော ဘိက္ခု အဒိန္နံ မုခဒွါရံ အာဟာရံ အာဟရိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ, ဧကာ အနုပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ ဧဠကလောမကေ…ပေ…။
ဘောဇနဝဂ္ဂေါ စတုတ္ထော။
၅။ အစေလကဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၉၄။ အစေလကဿ ဝါ ပရိဗ္ဗာဇကဿ ဝါ ပရိဗ္ဗာဇိကာယ ဝါ သဟတ္ထာ ခါဒနီယံ ဝါ ဘောဇနီယံ ဝါ ဒေန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? ဝေသာလိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အာယသ္မန္တံ အာနန္ဒံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အာယသ္မာ အာနန္ဒော အညတရိဿာ ပရိဗ္ဗာဇိကာယ ဧကံ မညမာနော ဒွေ ပူဝေ အဒါသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ ဧဠကလောမကေ…ပေ…။
မြန်֍ ၉၅။ ဘိက္ခုံ ‘‘ဧဟာဝုသော, ဂါမံ ဝါ နိဂမံ ဝါ ပိဏ္ဍာယ ပဝိသိဿာမာ’’တိ တဿ ဒါပေတွာ ဝါ အဒါပေတွာ ဝါ ဥယျောဇေန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အာယသ္မန္တံ ဥပနန္ဒံ သကျပုတ္တံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အာယသ္မာ ဥပနန္ဒော သကျပုတ္တော ဘိက္ခုံ ‘‘ဧဟာဝုသော, ဂါမံ ပိဏ္ဍာယ ပဝိသိဿာမာ’’တိ, တဿ အဒါပေတွာ ဥယျောဇေသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
(ဝိ၊၅၊၃၁။)
မြန်֍ ၉၆။ သဘောဇနေ ကုလေ အနုပခဇ္ဇ နိသဇ္ဇံ ကပ္ပေန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အာယသ္မန္တံ ဥပနန္ဒံ သကျပုတ္တံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အာယသ္မာ ဥပနန္ဒော သကျပုတ္တော သဘောဇနေ ကုလေ အနုပခဇ္ဇ နိသဇ္ဇံ ကပ္ပေသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
မြန်֍ ၉၇။ မာတုဂါမေန သဒ္ဓိံ ရဟော ပဋိစ္ဆန္နေ အာသနေ နိသဇ္ဇံ ကပ္ပေန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အာယသ္မန္တံ ဥပနန္ဒံ သကျပုတ္တံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အာယသ္မာ ဥပနန္ဒော သကျပုတ္တော မာတုဂါမေန သဒ္ဓိံ ရဟော ပဋိစ္ဆန္နေ အာသနေ နိသဇ္ဇံ ကပ္ပေသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
မြန်֍ ၉၈။ မာတုဂါမေန သဒ္ဓိံ ဧကော ဧကာယ ရဟော နိသဇ္ဇံ ကပ္ပေန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အာယသ္မန္တံ ဥပနန္ဒံ သကျပုတ္တံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အာယသ္မာ ဥပနန္ဒော သကျပုတ္တော မာတုဂါမေန သဒ္ဓိံ ဧကော ဧကာယ ရဟော နိသဇ္ဇံ ကပ္ပေသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
မြန်֍ ၉၉။ နိမန္တိတေန သဘတ္တေန သန္တံ ဘိက္ခုံ အနာပုစ္ဆာ ပုရေဘတ္တံ ပစ္ဆာဘတ္တံ ကုလေသု စာရိတ္တံ အာပဇ္ဇန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? ရာဇဂဟေ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အာယသ္မန္တံ ဥပနန္ဒံ သကျပုတ္တံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အာယသ္မာ ဥပနန္ဒော သကျပုတ္တော နိမန္တိတော သဘတ္တော သမာနော ပုရေဘတ္တံ ပစ္ဆာဘတ္တံ ကုလေသု စာရိတ္တံ အာပဇ္ဇိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ, စတဿော အနုပညတ္တိယော။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ ကထိနကေ…ပေ…။
မြန်֍ ၁၀၀။ တတုတ္တရိ ဘေသဇ္ဇံ ဝိညာပေန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သက္ကေသု ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ မဟာနာမေန သက္ကေန ‘‘အဇ္ဇဏှော, ဘန္တေ,
(ဝိ၊၅၊၃၂။)
အာဂမေထာ’’တိ ဝုစ္စမာနာ နာဂမေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဆဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၁၀၁။ ဥယျုတ္တံ သေနံ ဒဿနာယ ဂစ္ဆန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဥယျုတ္တံ သေနံ ဒဿနာယ အဂမံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ, ဧကာ အနုပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ ဧဠကလောမကေ…ပေ…။
မြန်֍ ၁၀၂။ အတိရေကတိရတ္တံ သေနာယ ဝသန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ အတိရေကတိရတ္တံ သေနာယ ဝသိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ ဧဠကလောမကေ…ပေ…။
မြန်֍ ၁၀၃။ ဥယျောဓိကံ ဂစ္ဆန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဥယျောဓိကံ အဂမံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ ဧဠကလောမကေ…ပေ…။
အစေလကဝဂ္ဂေါ ပဉ္စမော။
၆။ သုရာပါနဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၁၀၄။ သုရာမေရယပါနေ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? ကောသမ္ဗိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အာယသ္မန္တံ သာဂတံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အာယသ္မာ သာဂတော မဇ္ဇံ ပိဝိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – သိယာ ကာယတော သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော န စိတ္တတော၊ သိယာ ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
မြန်֍ ၁၀၅။ အင်္ဂုလိပတောဒကေ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ?
(ဝိ၊၅၊၃၃။)
ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဘိက္ခုံ အင်္ဂုလိပတောဒကေန ဟာသေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
မြန်֍ ၁၀၆။ ဥဒကေ ဟသဓမ္မေ [ဟဿဓမ္မေ (သီ။ သျာ။)] ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သတ္တရသဝဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သတ္တရသဝဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ အစိရဝတိယာ နဒိယာ ဥဒကေ ကီဠိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
မြန်֍ ၁၀၇။ အနာဒရိယေ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? ကောသမ္ဗိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အာယသ္မန္တံ ဆန္နံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အာယသ္မာ ဆန္နော အနာဒရိယံ အကာသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၁၀၈။ ဘိက္ခုံ ဘိံသာပေန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဘိက္ခုံ ဘိံသာပေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၁၀၉။ ဇောတိံ သမာဒဟိတွာ ဝိသိဗ္ဗေန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? ဘဂ္ဂေသု ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခူ ဇောတိံ သမာဒဟိတွာ ဝိသိဗ္ဗေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ, ဒွေ အနုပညတ္တိယော။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဆဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၁၁၀။ ဩရေနဒ္ဓမာသံ နဟာယန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? ရာဇဂဟေ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခူ ရာဇာနမ္ပိ ပဿိတွာ န မတ္တံ ဇာနိတွာ နဟာယိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ, ဆ အနုပညတ္တိယော။ သဗ္ဗတ္ထပညတ္တိ, ပဒေသပညတ္တီတိ? ပဒေသပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ ဧဠကလောမကေ…ပေ…။
(ဝိ၊၅၊၃၄။)
မြန်֍ ၁၁၁။ အနာဒိယိတွာ တိဏ္ဏံ ဒုဗ္ဗဏ္ဏကရဏာနံ အညတရံ ဒုဗ္ဗဏ္ဏကရဏံ နဝံ စီဝရံ ပရိဘုဉ္ဇန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခူ အတ္တနော စီဝရံ န သဉ္ဇာနိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ ဧဠကလောမကေ…ပေ…။
မြန်֍ ၁၁၂။ ဘိက္ခုဿ ဝါ ဘိက္ခုနိယာ ဝါ သိက္ခမာနာယ ဝါ သာမဏေရဿ ဝါ သာမဏေရိယာ ဝါ သာမံ စီဝရံ ဝိကပ္ပေတွာ အပ္ပစ္စုဒ္ဓါရဏံ ပရိဘုဉ္ဇန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အာယသ္မန္တံ ဥပနန္ဒံ သကျပုတ္တံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အာယသ္မာ ဥပနန္ဒော သကျပုတ္တော ဘိက္ခုဿ သာမံ စီဝရံ ဝိကပ္ပေတွာ အပ္ပစ္စုဒ္ဓါရဏံ ပရိဘုဉ္ဇိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ ကထိနကေ…ပေ…။
မြန်֍ ၁၁၃။ ဘိက္ခုဿ ပတ္တံ ဝါ စီဝရံ ဝါ နိသီဒနံ ဝါ သူစိဃရံ ဝါ ကာယဗန္ဓနံ ဝါ အပနိဓေန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဘိက္ခူနံ ပတ္တမ္ပိ စီဝရမ္ပိ အပနိဓေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
သုရာမေရယဝဂ္ဂေါ ဆဋ္ဌော။
၇။ သပ္ပါဏကဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၁၁၄။ သဉ္စိစ္စ ပါဏံ ဇီဝိတာ ဝေါရောပေန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အာယသ္မန္တံ ဥဒါယိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အာယသ္မာ ဥဒါယီ သဉ္စိစ္စ ပါဏံ ဇီဝိတာ ဝေါရောပေသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၁၁၅။ ဇာနံ သပ္ပါဏကံ ဥဒကံ ပရိဘုဉ္ဇန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ
(ဝိ၊၅၊၃၅။)
ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဇာနံ သပ္ပါဏကံ ဥဒကံ ပရိဘုဉ္ဇိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၁၁၆။ ဇာနံ ယထာဓမ္မံ နိဟတာဓိကရဏံ ပုန ကမ္မာယ ဥက္ကောဋေန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဇာနံ ယထာဓမ္မံ နိဟတာဓိကရဏံ ပုန ကမ္မာယ ဥက္ကောဋေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၁၁၇။ ဘိက္ခုဿ ဇာနံ ဒုဋ္ဌုလ္လံ အာပတ္တိံ ပဋိစ္ဆာဒေန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အညတရံ ဘိက္ခုံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အညတရော ဘိက္ခု ဘိက္ခုဿ ဇာနံ ဒုဋ္ဌုလ္လံ အာပတ္တိံ ပဋိစ္ဆာဒေသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၁၁၈။ ဇာနံ ဦနဝီသတိဝဿံ ပုဂ္ဂလံ ဥပသမ္ပာဒေန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? ရာဇဂဟေ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခူ ဇာနံ ဦနဝီသတိဝဿံ ပုဂ္ဂလံ ဥပသမ္ပာဒေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၁၁၉။ ဇာနံ ထေယျသတ္ထေန သဒ္ဓိံ သံဝိဓာယ ဧကဒ္ဓါနမဂ္ဂံ ပဋိပဇ္ဇန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အညတရံ ဘိက္ခုံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အညတရော ဘိက္ခု ဇာနံ ထေယျသတ္ထေန သဒ္ဓိံ သံဝိဓာယ ဧကဒ္ဓါနမဂ္ဂံ ပဋိပဇ္ဇိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – သိယာ ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော၊ သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၁၂၀။ မာတုဂါမေန သဒ္ဓိံ သံဝိဓာယ ဧကဒ္ဓါနမဂ္ဂံ ပဋိပဇ္ဇန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အညတရံ ဘိက္ခုံ အာရဗ္ဘ။
(ဝိ၊၅၊၃၆။)
ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အညတရော ဘိက္ခု မာတုဂါမေန သဒ္ဓိံ သံဝိဓာယ ဧကဒ္ဓါနမဂ္ဂံ ပဋိပဇ္ဇိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ စတူဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၁၂၁။ ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိဿဇ္ဇန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အရိဋ္ဌံ ဘိက္ခုံ ဂဒ္ဓဗာဓိပုဗ္ဗံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အရိဋ္ဌော ဘိက္ခု ဂဒ္ဓဗာဓိပုဗ္ဗော ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိဿဇ္ဇိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ။ ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၁၂၂။ ဇာနံ တထာဝါဒိနာ ဘိက္ခုနာ [အရိဋ္ဌေန ဘိက္ခုနာ (က။)] အကဋာနုဓမ္မေန တံ ဒိဋ္ဌိံ အပ္ပဋိနိဿဋ္ဌေန သဒ္ဓိံ သမ္ဘုဉ္ဇန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဇာနံ တထာဝါဒိနာ အရိဋ္ဌေန ဘိက္ခုနာ အကဋာနုဓမ္မေန တံ ဒိဋ္ဌိံ အပ္ပဋိနိဿဋ္ဌေန သဒ္ဓိံ သမ္ဘုဉ္ဇိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၁၂၃။ ဇာနံ တထာနာသိတံ သမဏုဒ္ဒေသံ ဥပလာပေန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဇာနံ တထာနာသိတံ ကဏ္ဋကံ သမဏုဒ္ဒေသံ ဥပလာပေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
သပ္ပါဏကဝဂ္ဂေါ သတ္တမော။
၈။ သဟဓမ္မိကဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၁၂၄။ ဘိက္ခူဟိ သဟဓမ္မိကံ ဝုစ္စမာနေန ‘‘န တာဝါဟံ, အာဝုသော, ဧတသ္မိံ သိက္ခာပဒေ သိက္ခိဿာမိ ယာဝ န အညံ ဘိက္ခုံ ဗျတ္တံ ဝိနယဓရံ
(ဝိ၊၅၊၃၇။)
ပရိပုစ္ဆိဿာမီ’’တိ ဘဏန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? ကောသမ္ဗိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အာယသ္မန္တံ ဆန္နံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အာယသ္မာ ဆန္နော ဘိက္ခူဟိ သဟဓမ္မိကံ ဝုစ္စမာနော ‘‘န တာဝါဟံ, အာဝုသော, ဧတသ္မိံ သိက္ခာပဒေ သိက္ခိဿာမိ ယာဝ န အညံ ဘိက္ခုံ ဗျတ္တံ ဝိနယဓရံ ပရိပုစ္ဆိဿာမီ’’တိ ဘဏိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၁၂၅။ ဝိနယံ ဝိဝဏ္ဏေန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဝိနယံ ဝိဝဏ္ဏေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၁၂၆။ မောဟနကေ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ မောဟေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၁၂၇။ ဘိက္ခုဿ ကုပိတေန အနတ္တမနေန ပဟာရံ ဒေန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ကုပိတာ အနတ္တမနာ ဘိက္ခူနံ ပဟာရံ အဒံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
မြန်֍ ၁၂၈။ ဘိက္ခုဿ ကုပိတေန အနတ္တမနေန တလသတ္တိကံ ဥဂ္ဂိရန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ကုပိတာ အနတ္တမနာ ဘိက္ခူနံ တလသတ္တိကံ ဥဂ္ဂိရိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
မြန်֍ ၁၂၉။ ဘိက္ခုံ အမူလကေန သံဃာဒိသေသေန အနုဒ္ဓံသေန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ
(ဝိ၊၅၊၃၈။)
အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဘိက္ခုံ အမူလကေန သံဃာဒိသေသေန အနုဒ္ဓံသေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၁၃၀။ ဘိက္ခုဿ သဉ္စိစ္စ ကုက္ကုစ္စံ ဥပဒဟန္တဿ [ဥပ္ပါဒေန္တဿ (သျာ။)] ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဘိက္ခူနံ သဉ္စိစ္စ ကုက္ကုစ္စံ ဥပဒဟိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၁၃၁။ ဘိက္ခူနံ ဘဏ္ဍနဇာတာနံ ကလဟဇာတာနံ ဝိဝါဒါပန္နာနံ ဥပဿုတိံ [ဥပဿုတိ (?)] တိဋ္ဌန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဘိက္ခူနံ ဘဏ္ဍနဇာတာနံ ကလဟဇာတာနံ ဝိဝါဒါပန္နာနံ ဥပဿုတိံ တိဋ္ဌဟိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – သိယာ ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော၊ သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၁၃၂။ ဓမ္မိကာနံ ကမ္မာနံ ဆန္ဒံ ဒတွာ ပစ္ဆာ ခီယနဓမ္မံ [ခိယျဓမ္မံ (က။)] အာပဇ္ဇန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဓမ္မိကာနံ ကမ္မာနံ ဆန္ဒံ ဒတွာ ပစ္ဆာ ခီယနဓမ္မံ အာပဇ္ဇိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၁၃၃။ သံဃေ ဝိနိစ္ဆယကထာယ ဝတ္တမာနာယ ဆန္ဒံ အဒတွာ ဥဋ္ဌာယာသနာ ပက္ကမန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အညတရံ ဘိက္ခုံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အညတရော ဘိက္ခု သံဃေ ဝိနိစ္ဆယကထာယ ဝတ္တမာနာယ ဆန္ဒံ အဒတွာ ဥဋ္ဌာယာသနာ ပက္ကာမိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
(ဝိ၊၅၊၃၉။)
မြန်֍ ၁၃၄။ သမဂ္ဂေ သံဃေန စီဝရံ ဒတွာ ပစ္ဆာ ခီယနဓမ္မံ အာပဇ္ဇန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? ရာဇဂဟေ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ သမဂ္ဂေန သံဃေန စီဝရံ ဒတွာ ပစ္ဆာ ခီယနဓမ္မံ အာပဇ္ဇိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၁၃၅။ ဇာနံ သံဃိကံ လာဘံ ပရိဏတံ ပုဂ္ဂလဿ ပရိဏာမေန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဇာနံ သံဃိကံ လာဘံ ပရိဏတံ ပုဂ္ဂလဿ ပရိဏာမေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
သဟဓမ္မိကဝဂ္ဂေါ အဋ္ဌမော။
၉။ ရာဇဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၁၃၆။ ပုဗ္ဗေ အပ္ပဋိသံဝိဒိတေန ရညော အန္တေပုရံ ပဝိသန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အာယသ္မန္တံ အာနန္ဒံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အာယသ္မာ အာနန္ဒော ပုဗ္ဗေ အပ္ပဋိသံဝိဒိတော ရညော အန္တေပုရံ ပါဝိသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ ကထိနကေ…ပေ…။
မြန်֍ ၁၃၇။ ရတနံ ဥဂ္ဂဏှန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အညတရံ ဘိက္ခုံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အညတရော ဘိက္ခု ရတနံ ဥဂ္ဂဟေသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ, ဒွေ အနုပညတ္တိယော။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဆဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၁၃၈။ သန္တံ ဘိက္ခုံ အနာပုစ္ဆာ ဝိကာလေ ဂါမံ ပဝိသန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဝိကာလေ ဂါမံ ပဝိသိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ, တိဿော အနုပညတ္တိယော။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ ကထိနကေ…ပေ…။
(ဝိ၊၅၊၄၀။)
မြန်֍ ၁၃၉။ အဋ္ဌိမယံ ဝါ ဒန္တမယံ ဝါ ဝိသာဏမယံ ဝါ သူစိဃရံ ကာရာပေန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သက္ကေသု ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခူ န မတ္တံ ဇာနိတွာ ဗဟူ သူစိဃရေ ဝိညာပေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဆဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၁၄၀။ ပမာဏာတိက္ကန္တံ မဉ္စံ ဝါ ပီဌံ ဝါ ကာရာပေန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အာယသ္မန္တံ ဥပနန္ဒံ သကျပုတ္တံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အာယသ္မာ ဥပနန္ဒော သကျပုတ္တော ဥစ္စေ မဉ္စေ သယိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဆဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၁၄၁။ မဉ္စံ ဝါ ပီဌံ ဝါ တူလောနဒ္ဓံ ကာရာပေန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ မဉ္စံ ဝါ ပီဌံ ဝါ တူလောနဒ္ဓံ ကာရာပေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဆဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၁၄၂။ ပမာဏာတိက္ကန္တံ နိသီဒနံ ကာရာပေန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ အပ္ပမာဏိကာနိ နိသီဒနာနိ ဓာရေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ, ဧကာ အနုပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဆဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၁၄၃။ ပမာဏာတိက္ကန္တံ ကဏ္ဍုပ္ပဋိစ္ဆာဒိံ ကာရာပေန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ အပ္ပမာဏိကာယော ကဏ္ဍုပ္ပဋိစ္ဆာဒိယော ဓာရေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဆဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၁၄၄။ ပမာဏာတိက္ကန္တံ ဝဿိကသာဋိကံ ကာရာပေန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ
(ဝိ၊၅၊၄၁။)
အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ အပ္ပမာဏိကာယော ဝဿိကသာဋိကာယော ဓာရေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဆဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၁၄၅။ သုဂတစီဝရပ္ပမာဏံ စီဝရံ ကာရာပေန္တဿ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အာယသ္မန္တံ နန္ဒံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အာယသ္မာ နန္ဒော သုဂတစီဝရပ္ပမာဏံ စီဝရံ ဓာရေသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဆဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
ရာဇဝဂ္ဂေါ နဝမော။
ဒွေနဝုတိ ပါစိတ္တိယာ နိဋ္ဌိတာ။
ခုဒ္ဒကံ သမတ္တံ။
တဿုဒ္ဒါနံ –
မုသာ ဩမသပေသုညံ, ပဒသေယျာ စ ဣတ္ထိယာ၊
အညတြ ဝိညုနာ ဘူတာ [ဒေသနာရောစနာ စေဝ (သီ။ သျာ။)], ဒုဋ္ဌုလ္လာပတ္တိ ခဏနာ။
ဘူတံ အညာယ ဥဇ္ဈာယိ [ဘူတညဝါဒဥဇ္ဈာယိ (သီ။)], မဉ္စော သေယျော စ ဝုစ္စတိ၊
ပုဗ္ဗေ နိက္ကဍ္ဎနာဟစ္စ, ဒွါရံ သပ္ပါဏကေန စ။
အသမ္မတာ အတ္ထင်္ဂတေ, ဥပဿယာမိသေန စ၊
ဒဒေ သိဗ္ဗေ ဝိဓာနေန, နာဝါ ဘုဉ္ဇေယျ ဧကတော။
ပိဏ္ဍံ ဂဏံ ပရံ ပူဝံ, ပဝါရိတော ပဝါရိတံ၊
ဝိကာလံ သန္နိဓိ ခီရံ, ဒန္တပေါနေန တေ ဒသ။
အစေလကံ ဥယျောခဇ္ဇ [အစေလကာနုပခဇ္ဇ (က။)], ပဋိစ္ဆန္နံ ရဟေန စ၊
နိမန္တိတော ပစ္စယေဟိ, သေနာဝသနုယျောဓိကံ။
သုရာ အင်္ဂုလိ ဟာသော စ, အနာဒရိယဉ္စ ဘိံသနံ၊
ဇောတိ နဟာန ဒုဗ္ဗဏ္ဏံ, သာမံ အပနိဓေန စ။
(ဝိ၊၅၊၄၂။)
သဉ္စိစ္စုဒကကမ္မာ စ, ဒုဋ္ဌုလ္လံ ဦနဝီသတိ၊
ထေယျဣတ္ထိအဝဒေသံ [အရိဋ္ဌကံ (ဝိဘင်္ဂေ)], သံဝါသေ နာသိတေန စ။
သဟဓမ္မိကဝိလေခါ, မောဟော ပဟာရေနုဂ္ဂိရေ၊
အမူလကဉ္စ သဉ္စိစ္စ, သောဿာမိ ခိယျပက္ကမေ။
သံဃေန စီဝရံ ဒတွာ, ပရိဏာမေယျ ပုဂ္ဂလေ၊
ရညဉ္စ ရတနံ သန္တံ, သူစိ မဉ္စော စ တူလိကာ၊
နိသီဒနံ ကဏ္ဍုစ္ဆာဒိ, ဝဿိကာ သုဂတေန စာတိ။
တေသံ ဝဂ္ဂါနံ ဥဒ္ဒါနံ –
မုသာ ဘူတာ စ ဩဝါဒေါ, ဘောဇနာစေလကေန စ၊
သုရာ သပ္ပါဏကာ ဓမ္မော, ရာဇဝဂ္ဂေန တေ နဝါတိ။
၆။ ပါဋိဒေသနီယကဏ္ဍံ
မြန်֍ ၁၄၆။ ယံ တေန ဘဂဝတာ ဇာနတာ ပဿတာ အရဟတာ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေန အညာတိကာယ ဘိက္ခုနိယာ အန္တရဃရံ ပဝိဋ္ဌာယ ဟတ္ထတော ခါဒနီယံ ဝါ ဘောဇနီယံ ဝါ သဟတ္ထာ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ ဘုဉ္ဇန္တဿ ပါဋိဒေသနီယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အညတရံ ဘိက္ခုံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အညတရော ဘိက္ခု အညာတိကာယ ဘိက္ခုနိယာ အန္တရဃရံ ပဝိဋ္ဌာယ ဟတ္ထတော အာမိသံ ပဋိဂ္ဂဟေသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – သိယာ ကာယတော သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော န စိတ္တတော၊ သိယာ ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
မြန်֍ ၁၄၇။ ဘိက္ခုနိယာ ဝေါသာသန္တိယာ န နိဝါရေတွာ ဘုဉ္ဇန္တဿ ပါဋိဒေသနီယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? ရာဇဂဟေ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဘိက္ခုနိယော ဝေါသာသန္တိယော န နိဝါရေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န စိတ္တတော၊ သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
(ဝိ၊၅၊၄၃။)
မြန်֍ ၁၄၈။ သေက္ခသမ္မတေသု ကုလေသု ခါဒနီယံ ဝါ ဘောဇနီယံ ဝါ သဟတ္ထာ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ ဘုဉ္ဇန္တဿ ပါဋိဒေသနီယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခူ န မတ္တံ ဇာနိတွာ ပဋိဂ္ဂဟေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ, ဒွေ အနုပညတ္တိယော။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – သိယာ ကာယတော သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော န စိတ္တတော၊ သိယာ ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
မြန်֍ ၁၄၉။ အာရညကေသု သေနာသနေသု ပုဗ္ဗေ အပ္ပဋိသံဝိဒိတံ ခါဒနီယံ ဝါ ဘောဇနီယံ ဝါ အဇ္ဈာရာမေ သဟတ္ထာ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ ဘုဉ္ဇန္တဿ ပါဋိဒေသနီယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သက္ကေသု ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ။ သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခူ အာရာမေ စောရေ ပဋိဝသန္တေ နာရောစေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ, ဧကာ အနုပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န စိတ္တတော၊ သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
စတ္တာရော ပါဋိဒေသနီယာ နိဋ္ဌိတာ။
တဿုဒ္ဒါနံ –
အညာတိကာယ ဝေါသာသံ, သေက္ခအာရညကေန စ၊
ပါဋိဒေသနီယာ စတ္တာရော, သမ္ဗုဒ္ဓေန ပကာသိတာတိ။
၇။ သေခိယကဏ္ဍံ
၁။ ပရိမဏ္ဍလဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၁၅၀။ ယံ တေန ဘဂဝတာ ဇာနတာ ပဿတာ အရဟတာ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေန အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ပုရတော ဝါ ပစ္ဆတော ဝါ ဩလမ္ဗေန္တေန နိဝါသေန္တဿ ဒုက္ကဋံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ပုရတောပိ ပစ္ဆတောပိ ဩလမ္ဗေန္တာ နိဝါသေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ
(ဝိ၊၅၊၄၄။)
အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ပုရတော ဝါ ပစ္ဆတော ဝါ ဩလမ္ဗေန္တေန ပါရုပန္တဿ ဒုက္ကဋံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ပုရတောပိ ပစ္ဆတောပိ ဩလမ္ဗေန္တာ ပါရုပိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ကာယံ ဝိဝရိတွာ အန္တရဃရေ ဂစ္ဆန္တဿ ဒုက္ကဋံ…ပေ… ဧကာ ပညတ္တိ။ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ကာယံ ဝိဝရိတွာ အန္တရဃရေ နိသီဒန္တဿ ဒုက္ကဋံ…ပေ… ဧကာ ပညတ္တိ။ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဟတ္ထံ ဝါ ပါဒံ ဝါ ကီဠာပေန္တေန အန္တရဃရေ ဂစ္ဆန္တဿ ဒုက္ကဋံ…ပေ… ဧကာ ပညတ္တိ။ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဟတ္ထံ ဝါ ပါဒံ ဝါ ကီဠာပေန္တေန အန္တရဃရေ နိသီဒန္တဿ ဒုက္ကဋံ …ပေ… ဧကာ ပညတ္တိ။ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ တဟံ တဟံ ဩလောကေန္တေန အန္တရဃရေ ဂစ္ဆန္တဿ ဒုက္ကဋံ…ပေ… ဧကာ ပညတ္တိ။ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ တဟံ တဟံ ဩလောကေန္တေန အန္တရဃရေ နိသီဒန္တဿ ဒုက္ကဋံ…ပေ… ဧကာ ပညတ္တိ။ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဥက္ခိတ္တကာယ အန္တရဃရေ ဂစ္ဆန္တဿ ဒုက္ကဋံ…ပေ… ဧကာ ပညတ္တိ။ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
(ဝိ၊၅၊၄၅။)
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဥက္ခိတ္တကာယ အန္တရဃရေ နိသီဒန္တဿ ဒုက္ကဋံ…ပေ… ဧကာ ပညတ္တိ။ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
ပရိမဏ္ဍလဝဂ္ဂေါ ပဌမော။
၂။ ဥဇ္ဇဂ္ဃိကဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၁၅၁။ အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဥဇ္ဇဂ္ဃိကာယ အန္တရဃရေ ဂစ္ဆန္တဿ ဒုက္ကဋံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ မဟာဟသိတံ ဟသန္တာ အန္တရဃရေ ဂစ္ဆိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဥဇ္ဇဂ္ဃိကာယ အန္တရဃရေ နိသီဒန္တဿ ဒုက္ကဋံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ မဟာဟသိတံ ဟသန္တာ အန္တရဃရေ နိသီဒိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဥစ္စာသဒ္ဒံ မဟာသဒ္ဒံ ကရောန္တေန အန္တရဃရေ ဂစ္ဆန္တဿ ဒုက္ကဋံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဥစ္စာသဒ္ဒံ မဟာသဒ္ဒံ ကရောန္တာ အန္တရဃရေ ဂစ္ဆိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဥစ္စာသဒ္ဒံ မဟာသဒ္ဒံ ကရောန္တေန အန္တရဃရေ နိသီဒန္တဿ ဒုက္ကဋံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဥစ္စာသဒ္ဒံ မဟာသဒ္ဒံ ကရောန္တာ အန္တရဃရေ နိသီဒိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ
(ဝိ၊၅၊၄၆။)
ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ကာယပ္ပစာလကံ အန္တရဃရေ ဂစ္ဆန္တဿ ဒုက္ကဋံ…ပေ… ဧကာ ပညတ္တိ။ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ကာယပ္ပစာလကံ အန္တရဃရေ နိသီဒန္တဿ ဒုက္ကဋံ…ပေ… ဧကာ ပညတ္တိ။ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဗာဟုပ္ပစာလကံ အန္တရဃရေ ဂစ္ဆန္တဿ ဒုက္ကဋံ…ပေ… ဧကာ ပညတ္တိ။ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဗာဟုပ္ပစာလကံ အန္တရဃရေ နိသီဒန္တဿ ဒုက္ကဋံ…ပေ… ဧကာ ပညတ္တိ။ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ သီသပ္ပစာလကံ အန္တရဃရေ ဂစ္ဆန္တဿ ဒုက္ကဋံ…ပေ… ဧကာ ပညတ္တိ။ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ သီသပ္ပစာလကံ အန္တရဃရေ နိသီဒန္တဿ ဒုက္ကဋံ…ပေ… ဧကာ ပညတ္တိ။ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
ဥဇ္ဇဂ္ဃိကဝဂ္ဂေါ ဒုတိယော။
၃။ ခမ္ဘကတဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၁၅၂။ အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ခမ္ဘကတေန အန္တရဃရေ ဂစ္ဆန္တဿ ဒုက္ကဋံ…ပေ… ဧကာ ပညတ္တိ။ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ။ ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
(ဝိ၊၅၊၄၇။)
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ခမ္ဘကတေန အန္တရဃရေ နိသီဒန္တဿ ဒုက္ကဋံ…ပေ… ဧကာ ပညတ္တိ။ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဩဂုဏ္ဌိတေန အန္တရဃရေ ဂစ္ဆန္တဿ ဒုက္ကဋံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ သသီသံ ပါရုပိတွာ အန္တရဃရေ ဂစ္ဆိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဩဂုဏ္ဌိတေန အန္တရဃရေ နိသီဒန္တဿ ဒုက္ကဋံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ သသီသံ ပါရုပိတွာ အန္တရဃရေ နိသီဒိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဥက္ကုဋိကာယ အန္တရဃရေ ဂစ္ဆန္တဿ ဒုက္ကဋံ…ပေ… ဧကာ ပညတ္တိ။ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ပလ္လတ္ထိကာယ [ပလ္လတ္တိကာယ (က။)] အန္တရဃရေ နိသီဒန္တဿ ဒုက္ကဋံ…ပေ… ဧကာ ပညတ္တိ။ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ အသက္ကစ္စံ ပိဏ္ဍပါတံ ပဋိဂ္ဂဏှန္တဿ ဒုက္ကဋံ…ပေ… ဧကာ ပညတ္တိ။ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ တဟံ တဟံ ဩလောကေန္တေန ပိဏ္ဍပါတံ ပဋိဂ္ဂဏှန္တဿ ဒုက္ကဋံ…ပေ… ဧကာ ပညတ္တိ။ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ သူပညေဝ ဗဟုံ ပဋိဂ္ဂဏှန္တဿ ဒုက္ကဋံ…ပေ… ဧကာ ပညတ္တိ။ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
(ဝိ၊၅၊၄၈။)
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ထူပီကတံ ပိဏ္ဍပါတံ ပဋိဂ္ဂဏှန္တဿ ဒုက္ကဋံ…ပေ… ဧကာ ပညတ္တိ။ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
ခမ္ဘကတဝဂ္ဂေါ တတိယော။
၄။ ပိဏ္ဍပါတဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၁၅၃။ အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ အသက္ကစ္စံ ပိဏ္ဍပါတံ ဘုဉ္ဇန္တဿ ဒုက္ကဋံ…ပေ… ဧကာ ပညတ္တိ။ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ တဟံ တဟံ ဩလောကေန္တေန ပိဏ္ဍပါတံ ဘုဉ္ဇန္တဿ ဒုက္ကဋံ…ပေ… ဧကာ ပညတ္တိ။ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ တဟံ တဟံ ဩမသိတွာ ပိဏ္ဍပါတံ ဘုဉ္ဇန္တဿ ဒုက္ကဋံ…ပေ… ဧကာ ပညတ္တိ။ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ သူပညေဝ ဗဟုံ ဘုဉ္ဇန္တဿ ဒုက္ကဋံ…ပေ… ဧကာ ပညတ္တိ။ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ထူပကတော ဩမဒ္ဒိတွာ ပိဏ္ဍပါတံ ဘုဉ္ဇန္တဿ ဒုက္ကဋံ…ပေ… ဧကာ ပညတ္တိ။ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ သူပံ ဝါ ဗျဉ္ဇနံ ဝါ ဩဒနေန ပဋိစ္ဆာဒေန္တဿ ဒုက္ကဋံ…ပေ… ဧကာ ပညတ္တိ။ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ သူပံ ဝါ ဩဒနံ ဝါ အဂိလာနော အတ္တနော အတ္ထာယ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇန္တဿ ဒုက္ကဋံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ သူပမ္ပိ ဩဒနမ္ပိ အတ္တနော အတ္ထာယ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။
(ဝိ၊၅၊၄၉။)
ဧကာ ပညတ္တိ, ဧကာ အနုပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – သိယာ ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော၊ သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဥဇ္ဈာနသညိနာ ပရေသံ ပတ္တံ ဩလောကေန္တဿ ဒုက္ကဋံ…ပေ… ဧကာ ပညတ္တိ။ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ မဟန္တံ ကဗဠံ ကရောန္တဿ ဒုက္ကဋံ…ပေ… ဧကာ ပညတ္တိ။ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဒီဃံ အာလောပံ ကရောန္တဿ ဒုက္ကဋံ…ပေ… ဧကာ ပညတ္တိ။ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
ပိဏ္ဍပါတဝဂ္ဂေါ စတုတ္ထော။
၅။ ကဗဠဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၁၅၄။ အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ အနာဟဋေ ကဗဠေ မုခဒွါရံ ဝိဝရန္တဿ ဒုက္ကဋံ…ပေ… ဧကာ ပညတ္တိ။ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဘုဉ္ဇမာနေန သဗ္ဗံ ဟတ္ထံ မုခေ ပက္ခိပန္တဿ ဒုက္ကဋံ…ပေ… ဧကာ ပညတ္တိ။ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ သကဗဠေန မုခေန ဗျာဟရန္တဿ ဒုက္ကဋံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ သကဗဠေန မုခေန ဗျာဟရိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
(ဝိ၊၅၊၅၀။)
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ပိဏ္ဍုက္ခေပကံ ဘုဉ္ဇန္တဿ ဒုက္ကဋံ…ပေ… ဧကာ ပညတ္တိ။ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ကဗဠာဝစ္ဆေဒကံ ဘုဉ္ဇန္တဿ ဒုက္ကဋံ…ပေ… ဧကာ ပညတ္တိ။ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ အဝဂဏ္ဍကာရကံ ဘုဉ္ဇန္တဿ ဒုက္ကဋံ…ပေ… ဧကာ ပညတ္တိ။ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဟတ္ထနိဒ္ဓုနကံ ဘုဉ္ဇန္တဿ ဒုက္ကဋံ…ပေ… ဧကာ ပညတ္တိ။ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ သိတ္ထာဝကာရကံ ဘုဉ္ဇန္တဿ ဒုက္ကဋံ…ပေ… ဧကာ ပညတ္တိ။ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဇိဝှါနိစ္ဆာရကံ ဘုဉ္ဇန္တဿ ဒုက္ကဋံ…ပေ… ဧကာ ပညတ္တိ။ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ စပုစပုကာရကံ ဘုဉ္ဇန္တဿ ဒုက္ကဋံ…ပေ… ဧကာ ပညတ္တိ။ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
ကဗဠဝဂ္ဂေါ ပဉ္စမော။
၆။ သုရုသုရုဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၁၅၅။ အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ သုရုသုရုကာရကံ ဘုဉ္ဇန္တဿ ဒုက္ကဋံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? ကောသမ္ဗိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခူ သုရုသုရုကာရကံ ခီရံ ပိဝိံသု, တသ္မိံ
(ဝိ၊၅၊၅၁။)
ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဟတ္ထနိလ္လေဟကံ ဘုဉ္ဇန္တဿ ဒုက္ကဋံ…ပေ… ဧကာ ပညတ္တိ။ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ပတ္တနိလ္လေဟကံ ဘုဉ္ဇန္တဿ ဒုက္ကဋံ…ပေ… ဧကာ ပညတ္တိ။ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဩဋ္ဌနိလ္လေဟကံ ဘုဉ္ဇန္တဿ ဒုက္ကဋံ…ပေ… ဧကာ ပညတ္တိ။ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ သာမိသေန ဟတ္ထေန ပါနီယထာလကံ ပဋိဂ္ဂဏှန္တဿ ဒုက္ကဋံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? ဘဂ္ဂေသု ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခူ သာမိသေန ဟတ္ထေန ပါနီယထာလကံ ပဋိဂ္ဂဟေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ သသိတ္ထကံ ပတ္တဓောဝနံ အန္တရဃရေ ဆဍ္ဍေန္တဿ ဒုက္ကဋံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? ဘဂ္ဂေသု ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခူ သသိတ္ထကံ ပတ္တဓောဝနံ အန္တရဃရေ ဆဍ္ဍေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဆတ္တပါဏိဿ ဓမ္မံ ဒေသေန္တဿ ဒုက္ကဋံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဆတ္တပါဏိဿ ဓမ္မံ ဒေသေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ, ဧကာ အနုပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ကာယတော…ပေ…။
(ဝိ၊၅၊၅၂။)
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဒဏ္ဍပါဏိဿ ဓမ္မံ ဒေသေန္တဿ ဒုက္ကဋံ…ပေ… ဧကာ ပညတ္တိ, ဧကာ အနုပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ကာယတော…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ သတ္ထပါဏိဿ ဓမ္မံ ဒေသေန္တဿ ဒုက္ကဋံ…ပေ… ဧကာ ပညတ္တိ, ဧကာ အနုပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ကာယတော…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ အာဝုဓပါဏိဿ ဓမ္မံ ဒေသေန္တဿ ဒုက္ကဋံ…ပေ… ဧကာ ပညတ္တိ, ဧကာ အနုပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ကာယတော…ပေ…။
သုရုသုရုဝဂ္ဂေါ ဆဋ္ဌော။
၇။ ပါဒုကဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၁၅၆။ အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ပါဒုကာရုဠှဿ ဓမ္မံ ဒေသေန္တဿ ဒုက္ကဋံ…ပေ… ဧကာ ပညတ္တိ, ဧကာ အနုပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ကာယတော…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဥပါဟနာရုဠှဿ ဓမ္မံ ဒေသေန္တဿ ဒုက္ကဋံ…ပေ… ဧကာ ပညတ္တိ, ဧကာ အနုပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ကာယတော…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ယာနဂတဿ ဓမ္မံ ဒေသေန္တဿ ဒုက္ကဋံ…ပေ… ဧကာ ပညတ္တိ, ဧကာ အနုပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ကာယတော…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ သယနဂတဿ ဓမ္မံ ဒေသေန္တဿ ဒုက္ကဋံ…ပေ… ဧကာ ပညတ္တိ, ဧကာ အနုပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ကာယတော…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ပလ္လတ္ထိကာယ နိသိန္နဿ ဓမ္မံ ဒေသေန္တဿ ဒုက္ကဋံ…ပေ… ဧကာ ပညတ္တိ, ဧကာ အနုပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန
(ဝိ၊၅၊၅၃။)
သမုဋ္ဌာနေ သမုဋ္ဌာတိ – ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ကာယတော…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဝေဌိတသီသဿ ဓမ္မံ ဒေသေန္တဿ ဒုက္ကဋံ…ပေ… ဧကာ ပညတ္တိ, ဧကာ အနုပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ကာယတော…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဩဂုဏ္ဌိတသီသဿ ဓမ္မံ ဒေသေန္တဿ ဒုက္ကဋံ…ပေ… ဧကာ ပညတ္တိ, ဧကာ အနုပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ကာယတော…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဆမာယံ နိသီဒိတွာ အာသနေ နိသိန္နဿ ဓမ္မံ ဒေသေန္တဿ ဒုက္ကဋံ…ပေ… ဧကာ ပညတ္တိ, ဧကာ အနုပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ နီစေ အာသနေ နိသီဒိတွာ ဥစ္စေ အာသနေ နိသိန္နဿ ဓမ္မံ ဒေသေန္တဿ ဒုက္ကဋံ…ပေ… ဧကာ ပညတ္တိ, ဧကာ အနုပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဌိတေန နိသိန္နဿ ဓမ္မံ ဒေသေန္တဿ ဒုက္ကဋံ…ပေ… ဧကာ ပညတ္တိ, ဧကာ အနုပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ပစ္ဆတော ဂစ္ဆန္တေန ပုရတော ဂစ္ဆန္တဿ ဓမ္မံ ဒေသေန္တဿ ဒုက္ကဋံ…ပေ… ဧကာ ပညတ္တိ, ဧကာ အနုပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပထေန ဂစ္ဆန္တေန ပထေန ဂစ္ဆန္တဿ ဓမ္မံ ဒေသေန္တဿ ဒုက္ကဋံ…ပေ… ဧကာ ပညတ္တိ, ဧကာ အနုပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဌိတေန ဥစ္စာရံ ဝါ ပဿာဝံ ဝါ ကရောန္တဿ ဒုက္ကဋံ…ပေ… ဧကာ ပညတ္တိ, ဧကာ အနုပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန
(ဝိ၊၅၊၅၄။)
သမုဋ္ဌာနေ သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဟရိတေ ဥစ္စာရံ ဝါ ပဿာဝံ ဝါ ခေဠံ ဝါ ကရောန္တဿ ဒုက္ကဋံ…ပေ… ဧကာ ပညတ္တိ, ဧကာ အနုပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဥဒကေ ဥစ္စာရံ ဝါ ပဿာဝံ ဝါ ခေဠံ ဝါ ကရောန္တဿ ဒုက္ကဋံ…ပေ… ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဥဒကေ ဥစ္စာရမ္ပိ ပဿာဝမ္ပိ ခေဠမ္ပိ အကံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ, ဧကာ အနုပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
ပါဒုကဝဂ္ဂေါ သတ္တမော။
ပဉ္စသတ္တတိ သေခိယာ နိဋ္ဌိတာ။
တဿုဒ္ဒါနံ –
ပရိမဏ္ဍလံ ပဋိစ္ဆန္နံ, သုသံဝုတောက္ခိတ္တစက္ခု၊
ဥက္ခိတ္တောဇ္ဇဂ္ဃိကာ သဒ္ဒေါ, တယော စေဝ ပစာလနာ။
ခမ္ဘံ ဩဂုဏ္ဌိတော စေဝုက္ကုဋိပလ္လတ္ထိကာယ စ၊
သက္ကစ္စံ ပတ္တသညီ စ, သမသူပံ သမတိတ္တိကံ [သမတိတ္ထိကံ (က။)]။
သက္ကစ္စံ ပတ္တသညီ စ, သပဒါနံ သမသူပကံ၊
ထူပကတော ပဋိစ္ဆန္နံ, ဝိညတ္တုဇ္ဈာနသညိနာ။
န မဟန္တံ မဏ္ဍလံ ဒွါရံ, သဗ္ဗံ ဟတ္ထံ န ဗျာဟရေ၊
ဥက္ခေပေါ ဆေဒနာ ဂဏ္ဍော, ဓုနံ သိတ္ထာဝကာရကံ။
ဇိဝှါနိစ္ဆာရကဉ္စေဝ, စပုစပု သုရုသုရု၊
ဟတ္ထော ပတ္တော စ ဩဋ္ဌော စ, သာမိသံ သိတ္ထကေန စ။
(ဝိ၊၅၊၅၅။)
ဆတ္တပါဏိဿ သဒ္ဓမ္မံ, န ဒေသေန္တိ တထာဂတာ၊
ဧဝမေဝ ဒဏ္ဍပါဏိဿ, သတ္ထအာဝုဓပါဏိနံ။
ပါဒုကာ ဥပါဟနာ စေဝ, ယာနသေယျာဂတဿ စ၊
ပလ္လတ္ထိကာ နိသိန္နဿ, ဝေဌိတောဂုဏ္ဌိတဿ စ။
ဆမာ နီစာသနေ ဌာနေ, ပစ္ဆတော ဥပ္ပထေန စ၊
ဌိတကေန န ကာတဗ္ဗံ, ဟရိတေ ဥဒကမှိ စာတိ။
တေသံ ဝဂ္ဂါနမုဒ္ဒါနံ –
ပရိမဏ္ဍလဥဇ္ဇဂ္ဃိ, ခမ္ဘံ ပိဏ္ဍံ တထေဝ စ၊
ကဗဠာ သုရုသုရု စ, ပါဒုကေန စ သတ္တမာတိ။
မဟာဝိဘင်္ဂေ ကတ္ထပညတ္တိဝါရော နိဋ္ဌိတော။
၂။ ကတာပတ္တိဝါရော
၁။ ပါရာဇိကကဏ္ဍံ
မြန်֍ ၁၅၇။ မေထုနံ ဓမ္မံ ပဋိသေဝန္တော ကတိ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ? မေထုနံ ဓမ္မံ ပဋိသေဝန္တော တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ အက္ခာယိတေ သရီရေ မေထုနံ ဓမ္မံ ပဋိသေဝတိ, အာပတ္တိ ပါရာဇိကဿ၊ ယေဘုယျေန ခါယိတေ သရီရေ မေထုနံ ဓမ္မံ ပဋိသေဝတိ, အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ၊ ဝဋ္ဋကတေ [ဝိဝဋကတေ (သျာ။)] မုခေ အစ္ဆုပန္တံ အင်္ဂဇာတံ ပဝေသေတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ – မေထုနံ ဓမ္မံ ပဋိသေဝန္တော ဣမာ တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။
မြန်֍ ၁၅၈။ အဒိန္နံ အာဒိယန္တော ကတိ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ? အဒိန္နံ အာဒိယန္တော တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ပဉ္စမာသကံ ဝါ အတိရေကပဉ္စမာသကံ ဝါ အဂ္ဃနကံ အဒိန္နံ ထေယျသင်္ခါတံ အာဒိယတိ, အာပတ္တိ ပါရာဇိကဿ၊ အတိရေကမာသကံ ဝါ ဦနပဉ္စမာသကံ ဝါ အဂ္ဃနကံ အဒိန္နံ ထေယျသင်္ခါတံ အာဒိယတိ, အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ၊ မာသကံ ဝါ ဦနမာသကံ ဝါ အဂ္ဃနကံ အဒိန္နံ ထေယျသင်္ခါတံ အာဒိယတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ – အဒိန္နံ အာဒိယန္တော ဣမာ တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။
(ဝိ၊၅၊၅၆။)
မြန်֍ ၁၅၉။ သဉ္စိစ္စ မနုဿဝိဂ္ဂဟံ ဇီဝိတာ ဝေါရောပေန္တော ကတိ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ? သဉ္စိစ္စ မနုဿဝိဂ္ဂဟံ ဇီဝိတာ ဝေါရောပေန္တော တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ မနုဿံ ဩဒိဿ ဩပါတံ ခဏတိ ‘‘ပပတိတွာ မရိဿတီ’’တိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ၊ ပပတိတေ ဒုက္ခာ ဝေဒနာ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ၊ မရတိ, အာပတ္တိ ပါရာဇိကဿ – သဉ္စိစ္စ မနုဿဝိဂ္ဂဟံ ဇီဝိတာ ဝေါရောပေန္တော ဣမာ တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။
မြန်֍ ၁၆၀။ အသန္တံ အဘူတံ ဥတ္တရိမနုဿဓမ္မံ ဥလ္လပန္တော ကတိ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ? အသန္တံ အဘူတံ ဥတ္တရိမနုဿဓမ္မံ ဥလ္လပန္တော တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ပါပိစ္ဆော ဣစ္ဆာပကတော အသန္တံ အဘူတံ ဥတ္တရိမနုဿဓမ္မံ ဥလ္လပတိ, အာပတ္တိ ပါရာဇိကဿ၊ ‘‘ယော တေ ဝိဟာရေ ဝသတိ, သော ဘိက္ခု အရဟာ’’တိ ဘဏတိ, ပဋိဝိဇာနန္တဿ အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ၊ န ပဋိဝိဇာနန္တဿ အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ – အသန္တံ အဘူတံ ဥတ္တရိမနုဿဓမ္မံ ဥလ္လပန္တော ဣမာ တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။
စတ္တာရော ပါရာဇိကာ နိဋ္ဌိတာ။
၂။ သံဃာဒိသေသကဏ္ဍံ
မြန်֍ ၁၆၁။ ဥပက္ကမိတွာ အသုစိံ မောစေန္တော တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ စေတေတိ ဥပက္ကမတိ မုစ္စတိ, အာပတ္တိ သံဃာဒိသေသဿ၊ စေတေတိ ဥပက္ကမတိ န မုစ္စတိ, အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ၊ ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ။
မာတုဂါမေန သဒ္ဓိံ ကာယသံသဂ္ဂံ သမာပဇ္ဇန္တော တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ကာယေန ကာယံ အာမသတိ, အာပတ္တိ သံဃာဒိသေသဿ၊ ကာယေန ကာယပဋိဗဒ္ဓံ အာမသတိ, အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ၊ ကာယပဋိဗဒ္ဓေန ကာယပဋိဗဒ္ဓံ အာမသတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။
မာတုဂါမံ ဒုဋ္ဌုလ္လာဟိ ဝါစာဟိ ဩဘာသေန္တော တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဝစ္စမဂ္ဂံ ပဿာဝမဂ္ဂံ အာဒိဿ ဝဏ္ဏမ္ပိ ဘဏတိ, အဝဏ္ဏမ္ပိ ဘဏတိ, အာပတ္တိ သံဃာဒိသေသဿ၊ ဝစ္စမဂ္ဂံ ပဿာဝမဂ္ဂံ ဌပေတွာ အဓက္ခကံ ဥဗ္ဘဇာဏုမဏ္ဍလံ အာဒိဿ ဝဏ္ဏမ္ပိ ဘဏတိ အဝဏ္ဏမ္ပိ ဘဏတိ, အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ၊ ကာယပဋိဗဒ္ဓံ အာဒိဿ ဝဏ္ဏမ္ပိ ဘဏတိ အဝဏ္ဏမ္ပိ ဘဏတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။
(ဝိ၊၅၊၅၇။)
အတ္တကာမပါရိစရိယာ ဝဏ္ဏံ ဘာသန္တော တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ မာတုဂါမဿ သန္တိကေ အတ္တကာမပါရိစရိယာယ ဝဏ္ဏံ ဘာသတိ, အာပတ္တိ သံဃာဒိသေသဿ၊ ပဏ္ဍကဿ သန္တိကေ အတ္တကာမပါရိစရိယာယ ဝဏ္ဏံ ဘာသတိ, အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ၊ တိရစ္ဆာနဂတဿ သန္တိကေ အတ္တကာမပါရိစရိယာယ ဝဏ္ဏံ ဘာသတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။
သဉ္စရိတ္တံ သမာပဇ္ဇန္တော တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ပဋိဂ္ဂဏှာတိ ဝီမံသတိ ပစ္စာဟရတိ, အာပတ္တိ သံဃာဒိသေသဿ၊ ပဋိဂ္ဂဏှာတိ ဝီမံသတိ န ပစ္စာဟရတိ, အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ၊ ပဋိဂ္ဂဏှာတိ န ဝီမံသတိ န ပစ္စာဟရတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။
သညာစိကာယ ကုဋိံ ကာရာပေန္တော တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ကာရာပေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဧကံ ပိဏ္ဍံ အနာဂတေ, အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ၊ တသ္မိံ ပိဏ္ဍေ အာဂတေ, အာပတ္တိ သံဃာဒိသေသဿ။
မဟလ္လကံ ဝိဟာရံ ကာရာပေန္တော တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ကာရာပေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဧကံ ပိဏ္ဍံ အနာဂတေ, အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ၊ တသ္မိံ ပိဏ္ဍေ အာဂတေ, အာပတ္တိ သံဃာဒိသေသဿ။
ဘိက္ခုံ အမူလကေန ပါရာဇိကေန ဓမ္မေန အနုဒ္ဓံသေန္တော တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ အနောကာသံ ကာရာပေတွာ စာဝနာဓိပ္ပါယော ဝဒေတိ, အာပတ္တိ သံဃာဒိသေသေန ဒုက္ကဋဿ၊ ဩကာသံ ကာရာပေတွာ အက္ကောသာဓိပ္ပါယော ဝဒေတိ, အာပတ္တိ ဩမသဝါဒဿ။
ဘိက္ခုံ အညဘာဂိယဿ အဓိကရဏဿ ကိဉ္စိ ဒေသံ လေသမတ္တံ ဥပါဒါယ ပါရာဇိကေန ဓမ္မေန အနုဒ္ဓံသေန္တော တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ အနောကာသံ ကာရာပေတွာ စာဝနာဓိပ္ပါယော ဝဒေတိ, အာပတ္တိ သံဃာဒိသေသေန ဒုက္ကဋဿ၊ ဩကာသံ ကာရာပေတွာ အက္ကောသာဓိပ္ပါယော ဝဒေတိ, အာပတ္တိ ဩမသဝါဒဿ။
သံဃဘေဒကော ဘိက္ခု ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိဿဇ္ဇန္တော တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဉတ္တိယာ ဒုက္ကဋံ၊ ဒွီဟိ ကမ္မဝါစာဟိ ထုလ္လစ္စယာ၊ ကမ္မဝါစာပရိယောသာနေ အာပတ္တိ သံဃာဒိသေသဿ။
ဘေဒကာနုဝတ္တကာ ဘိက္ခူ ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ [သမနုဘာသိယမာနာ (သျာ။)] န ပဋိနိဿဇ္ဇန္တာ တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇန္တိ။ ဉတ္တိယာ ဒုက္ကဋံ၊ ဒွီဟိ
(ဝိ၊၅၊၅၈။)
ကမ္မဝါစာဟိ ထုလ္လစ္စယာ၊ ကမ္မဝါစာပရိယောသာနေ အာပတ္တိ သံဃာဒိသေသဿ။
ဒုဗ္ဗစော ဘိက္ခု ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ [သမနုဘာသိယမာနော (သျာ။)] န ပဋိနိဿဇ္ဇန္တော တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဉတ္တိယာ ဒုက္ကဋံ၊ ဒွီဟိ ကမ္မဝါစာဟိ ထုလ္လစ္စယာ၊ ကမ္မဝါစာပရိယောသာနေ အာပတ္တိ သံဃာဒိသေသဿ။
ကုလဒူသကော ဘိက္ခု ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိဿဇ္ဇန္တော တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဉတ္တိယာ ဒုက္ကဋံ၊ ဒွီဟိ ကမ္မဝါစာဟိ ထုလ္လစ္စယာ၊ ကမ္မဝါစာပရိယောသာနေ အာပတ္တိ သံဃာဒိသေသဿ။
တေရသ သံဃာဒိသေသာ နိဋ္ဌိတာ။
၃။ နိဿဂ္ဂိယကဏ္ဍံ
၁။ ကထိနဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၁၆၂။ အတိရေကစီဝရံ ဒသာဟံ အတိက္ကာမေန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ။
ဧကရတ္တံ တိစီဝရေန ဝိပ္ပဝသန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ။
အကာလစီဝရံ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ မာသံ အတိက္ကာမေန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ။
အညာတိကာယ ဘိက္ခုနိယာ ပုရာဏစီဝရံ ဓောဝါပေန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဓောဝါပေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဓောဝါပိတေ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ။
အညာတိကာယ ဘိက္ခုနိယာ ဟတ္ထတော စီဝရံ ပဋိဂ္ဂဏှန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဂဏှာတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဂဟိတေ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ။
အညာတကံ ဂဟပတိံ ဝါ ဂဟပတာနိံ ဝါ စီဝရံ ဝိညာပေန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဝိညာပေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဝိညာပိတေ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ။
(ဝိ၊၅၊၅၉။)
အညာတကံ ဂဟပတိံ ဝါ ဂဟပတာနိံ ဝါ တတုတ္တရိ စီဝရံ ဝိညာပေန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဝိညာပေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဝိညာပိတေ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ။
ပုဗ္ဗေ အပ္ပဝါရိတော အညာတကံ ဂဟပတိကံ ဥပသင်္ကမိတွာ စီဝရေ ဝိကပ္ပံ အာပဇ္ဇန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဝိကပ္ပံ အာပဇ္ဇတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဝိကပ္ပံ အာပန္နေ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ။
ပုဗ္ဗေ အပ္ပဝါရိတော အညာတကေ ဂဟပတိကေ ဥပသင်္ကမိတွာ စီဝရေ ဝိကပ္ပံ အာပဇ္ဇန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဝိကပ္ပံ အာပဇ္ဇတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဝိကပ္ပံ အာပန္နေ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ။
အတိရေကတိက္ခတ္တုံ စောဒနာယ အတိရေကဆက္ခတ္တုံ ဌာနေန စီဝရံ အဘိနိပ္ဖါဒေန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ အဘိနိပ္ဖါဒေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ အဘိနိပ္ဖါဒိတေ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ။
ကထိနဝဂ္ဂေါ ပဌမော။
၂။ ကောသိယဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၁၆၃။ ကောသိယမိဿကံ သန္ထတံ ကာရာပေန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ကာရာပေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ကာရာပိတေ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ။
သုဒ္ဓကာဠကာနံ ဧဠကလောမာနံ သန္ထတံ ကာရာပေန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ကာရာပေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ကာရာပိတေ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ။
အနာဒိယိတွာ တုလံ ဩဒါတာနံ တုလံ ဂေါစရိယာနံ နဝံ သန္ထတံ ကာရာပေန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ကာရာပေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ကာရာပိတေ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ။
အနုဝဿံ သန္ထတံ ကာရာပေန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ကာရာပေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ကာရာပိတေ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ။
အနာဒိယိတွာ ပုရာဏသန္ထတဿ သာမန္တာ သုဂတဝိဒတ္ထိံ နဝံ နိသီဒနသန္ထတံ ကာရာပေန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ကာရာပေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ကာရာပိတေ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ။
(ဝိ၊၅၊၆၀။)
ဧဠကလောမာနိ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ တိယောဇနံ အတိက္ကာမေန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ပဌမံ ပါဒံ တိယောဇနံ အတိက္ကာမေတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ၊ ဒုတိယံ ပါဒံ အတိက္ကာမေတိ, နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ။
အညာတိကာယ ဘိက္ခုနိယာ ဧဠကလောမာနိ ဓောဝါပေန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဓောဝါပေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဓောဝါပိတေ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ။
ရူပိယံ ပဋိဂ္ဂဏှန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဂဏှာတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဂဟိတေ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ။
နာနပ္ပကာရကံ ရူပိယသံဝေါဟာရံ သမာပဇ္ဇန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ သမာပဇ္ဇတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ သမာပန္နေ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ။
နာနပ္ပကာရကံ ကယဝိက္ကယံ သမာပဇ္ဇန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ သမာပဇ္ဇတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ သမာပန္နေ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ။
ကောသိယဝဂ္ဂေါ ဒုတိယော။
၃။ ပတ္တဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၁၆၄။ အတိရေကပတ္တံ ဒသာဟံ အတိက္ကာမေန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ။
ဦနပဉ္စဗန္ဓနေန ပတ္တေန အညံ နဝံ ပတ္တံ စေတာပေန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ စေတာပေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ စေတာပိတေ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ။
ဘေသဇ္ဇာနိ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ သတ္တာဟံ အတိက္ကာမေန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ။
အတိရေကမာသေ သေသေ ဂိမှာနေ ဝဿိကသာဋိကစီဝရံ ပရိယေသန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ပရိယေသတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ပရိယိဋ္ဌေ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ။
ဘိက္ခုဿ သာမံ စီဝရံ ဒတွာ ကုပိတော အနတ္တမနော အစ္ဆိန္ဒန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ အစ္ဆိန္ဒတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ အစ္ဆိန္နေ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ။
(ဝိ၊၅၊၆၁။)
သာမံ သုတ္တံ ဝိညာပေတွာ တန္တဝါယေဟိ စီဝရံ ဝါယာပေန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဝါယာပေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဝါယာပိတေ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ။
ပုဗ္ဗေ အပ္ပဝါရိတော အညာတကဿ ဂဟပတိကဿ တန္တဝါယေ ဥပသင်္ကမိတွာ စီဝရေ ဝိကပ္ပံ အာပဇ္ဇန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဝိကပ္ပံ အာပဇ္ဇတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဝိကပ္ပံ အာပန္နေ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ။
အစ္စေကစီဝရံ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ စီဝရကာလသမယံ အတိက္ကာမေန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ။
တိဏ္ဏံ စီဝရာနံ အညတရံ စီဝရံ အန္တရဃရေ နိက္ခိပိတွာ အတိရေကဆာရတ္တံ ဝိပ္ပဝသန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ။
ဇာနံ သံဃိကံ လာဘံ ပရိဏတံ အတ္တနော ပရိဏာမေန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ပရိဏာမေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ပရိဏာမိတေ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ။
ပတ္တဝဂ္ဂေါ တတိယော။
တိံသ နိဿဂ္ဂိယာ ပါစိတ္တိယာ နိဋ္ဌိတာ။
၄။ ပါစိတ္တိယကဏ္ဍံ
၁။ မုသာဝါဒဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၁၆၅။ သမ္ပဇာနမုသာဝါဒံ ဘာသန္တော ကတိ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ? သမ္ပဇာနမုသာဝါဒံ ဘာသန္တော ပဉ္စ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ပါပိစ္ဆော ဣစ္ဆာပကတော အသန္တံ အဘူတံ ဥတ္တရိမနုဿဓမ္မံ ဥလ္လပတိ, အာပတ္တိ ပါရာဇိကဿ၊ ဘိက္ခုံ အမူလကေန ပါရာဇိကေန ဓမ္မေန အနုဒ္ဓံသေတိ, အာပတ္တိ သံဃာဒိသေသဿ၊ ‘‘ယော တေ ဝိဟာရေ ဝသတိ, သော ဘိက္ခု အရဟာ’’တိ ဘဏတိ, ပဋိဝိဇာနန္တဿ အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ၊ န ပဋိဝိဇာနန္တဿ အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ၊ သမ္ပဇာနမုသာဝါဒေ ပါစိတ္တိယံ – သမ္ပဇာနမုသာဝါဒံ ဘာသန္တော ဣမာ ပဉ္စ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။
(ဝိ၊၅၊၆၂။)
ဩမသန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဥပသမ္ပန္နံ ဩမသတိ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ၊ အနုပသမ္ပန္နံ ဩမသတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။
ပေသုညံ ဥပသံဟရန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဥပသမ္ပန္နဿ ပေသုညံ ဥပသံဟရတိ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ၊ အနုပသမ္ပန္နဿ ပေသုညံ ဥပသံဟရတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။
အနုပသမ္ပန္နံ ပဒသော ဓမ္မံ ဝါစေန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဝါစေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ပဒေ ပဒေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
အနုပသမ္ပန္နေန ဥတ္တရိဒိရတ္တတိရတ္တံ သဟသေယျံ ကပ္ပေန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ နိပဇ္ဇတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ နိပန္နေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
မာတုဂါမေန သဟသေယျံ ကပ္ပေန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ နိပဇ္ဇတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ နိပန္နေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
မာတုဂါမဿ ဥတ္တရိဆပ္ပဉ္စဝါစာဟိ ဓမ္မံ ဒေသေန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဒေသေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ပဒေ ပဒေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
အနုပသမ္ပန္နဿ ဥတ္တရိမနုဿဓမ္မံ ဘူတံ အာရောစေန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ အာရောစေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ အာရောစိတေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ဘိက္ခုဿ ဒုဋ္ဌုလ္လံ အာပတ္တိံ အနုပသမ္ပန္နဿ အာရောစေန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ အာရောစေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ အာရောစိတေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ပထဝိံ ခဏန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ခဏတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ပဟာရေ ပဟာရေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
မုသာဝါဒဝဂ္ဂေါ ပဌမော။
၂။ ဘူတဂါမဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၁၆၆။ ဘူတဂါမံ ပါတေန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ပါတေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ပဟာရေ ပဟာရေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
(ဝိ၊၅၊၆၃။)
အညေနညံ ပဋိစရန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ အနာရောပိတေ အညဝါဒကေ အညေနညံ ပဋိစရတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ၊ အာရောပိတေ အညဝါဒကေ အညေနညံ ပဋိစရတိ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ဘိက္ခုံ ဥဇ္ဈာပေန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဥဇ္ဈာပေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဥဇ္ဈာပိတေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
သံဃိကံ မဉ္စံ ဝါ ပီဌံ ဝါ ဘိသိံ ဝါ ကောစ္ဆံ ဝါ အဇ္ဈောကာသေ သန္ထရိတွာ အနုဒ္ဓရိတွာ အနာပုစ္ဆာ ပက္ကမန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ပဌမံ ပါဒံ လေဍ္ဍုပါတံ အတိက္ကာမေတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ၊ ဒုတိယံ ပါဒံ အတိက္ကာမေတိ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
သံဃိကေ ဝိဟာရေ သေယျံ သန္ထရိတွာ အနုဒ္ဓရိတွာ အနာပုစ္ဆာ ပက္ကမန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ပဌမံ ပါဒံ ပရိက္ခေပံ အတိက္ကာမေတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ၊ ဒုတိယံ ပါဒံ အတိက္ကာမေတိ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
သံဃိကေ ဝိဟာရေ ဇာနံ ပုဗ္ဗုပဂတံ ဘိက္ခုံ အနုပခဇ္ဇ သေယျံ ကပ္ပေန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ နိပဇ္ဇတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ နိပန္နေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ဘိက္ခုံ ကုပိတော အနတ္တမနော သံဃိကာ ဝိဟာရာ နိက္ကဍ္ဎေန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ နိက္ကဍ္ဎတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ နိက္ကဍ္ဎိတေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
သံဃိကေ ဝိဟာရေ ဥပရိဝေဟာသကုဋိယာ အာဟစ္စပါဒကံ မဉ္စံ ဝါ ပီဌံ ဝါ အဘိနိသီဒန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ အဘိနိသီဒတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ အဘိနိသိန္နေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ဒွတ္တိပရိယာယေ အဓိဋ္ဌဟိတွာ တတုတ္တရိ အဓိဋ္ဌဟန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ အဓိဋ္ဌေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ အဓိဋ္ဌိတေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ဇာနံ သပ္ပါဏကံ ဥဒကံ တိဏံ ဝါ မတ္တိကံ ဝါ သိဉ္စန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ သိဉ္စတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ သိဉ္စိတေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ဘူတဂါမဝဂ္ဂေါ ဒုတိယော။
(ဝိ၊၅၊၆၄။)
၃။ ဩဝါဒဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၁၆၇။ အသမ္မတော ဘိက္ခုနိယော ဩဝဒန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဩဝဒတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဩဝဒိတေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
အတ္ထင်္ဂတေ သူရိယေ ဘိက္ခုနိယော ဩဝဒန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဩဝဒတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဩဝဒိတေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ဘိက္ခုနုပဿယံ ဥပသင်္ကမိတွာ ဘိက္ခုနိယော ဩဝဒန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဩဝဒတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဩဝဒိတေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
‘‘အာမိသဟေတု ဘိက္ခူ ဘိက္ခုနိယော ဩဝဒန္တီ’’တိ ဘဏန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဘဏတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဘဏိတေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
အညာတိကာယ ဘိက္ခုနိယာ စီဝရံ ဒေန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဒေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဒိန္နေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
အညာတိကာ ဘိက္ခုနိယာ စီဝရံ သိဗ္ဗေန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ သိဗ္ဗေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ အာရာပထေ အာရာပထေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ဘိက္ခုနိယာ သဒ္ဓိံ သံဝိဓာယ ဧကဒ္ဓါနမဂ္ဂံ ပဋိပဇ္ဇန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ပဋိပဇ္ဇတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ပဋိပန္နေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ဘိက္ခုနိယာ သဒ္ဓိံ သံဝိဓာယ ဧကံ နာဝံ အဘိရုဟန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ အဘိရုဟတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ အဘိရုဠှေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ဇာနံ ဘိက္ခုနိပရိပါစိတံ ပိဏ္ဍပါတံ ဘုဉ္ဇန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ‘‘ဘုဉ္ဇိဿာမီ’’တိ ပဋိဂ္ဂဏှာတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ၊ အဇ္ဈောဟာရေ အဇ္ဈောဟာရေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ဘိက္ခုနိယာ သဒ္ဓိံ ဧကော ဧကာယ ရဟော နိသဇ္ဇံ ကပ္ပေန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ နိသီဒတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ နိသိန္နေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ဩဝါဒဝဂ္ဂေါ တတိယော။
(ဝိ၊၅၊၆၅။)
၄။ ဘောဇနဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၁၆၈။ တတုတ္တရိ အာဝသထပိဏ္ဍံ ဘုဉ္ဇန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဘုဉ္ဇိဿာမီတိ ပဋိဂ္ဂဏှာတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ၊ အဇ္ဈောဟာရေ အဇ္ဈောဟာရေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ဂဏဘောဇနံ ဘုဉ္ဇန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဘုဉ္ဇိဿာမီတိ ပဋိဂ္ဂဏှာတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ၊ အဇ္ဈောဟာရေ အဇ္ဈောဟာရေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ပရမ္ပရဘောဇနံ ဘုဉ္ဇန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဘုဉ္ဇိဿာမီတိ ပဋိဂ္ဂဏှာတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ၊ အဇ္ဈောဟာရေ အဇ္ဈောဟာရေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ဒွတ္တိပတ္တပူရေ ပူဝေ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ တတုတ္တရိ ပဋိဂ္ဂဏှန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဂဏှာတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဂဟိတေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ဘုတ္တာဝီ ပဝါရိတော အနတိရိတ္တံ ခါဒနီယံ ဝါ ဘောဇနီယံ ဝါ ဘုဉ္ဇန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဘုဉ္ဇိဿာမီတိ ပဋိဂ္ဂဏှာတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ၊ အဇ္ဈောဟာရေ အဇ္ဈောဟာရေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ဘိက္ခုံ ဘုတ္တာဝိံ ပဝါရိတံ အနတိရိတ္တေန ခါဒနီယေန ဝါ ဘောဇနီယေန ဝါ အဘိဟဋ္ဌုံ ပဝါရေန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ တဿ ဝစနေန ခါဒိဿာမိ ဘုဉ္ဇိဿာမီတိ ပဋိဂ္ဂဏှာတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ၊ ဘောဇနပရိယောသာနေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ဝိကာလေ ခါဒနီယံ ဝါ ဘောဇနီယံ ဝါ ဘုဉ္ဇန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ခါဒိဿာမိ ဘုဉ္ဇိဿာမီတိ ပဋိဂ္ဂဏှာတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ၊ အဇ္ဈောဟာရေ အဇ္ဈောဟာရေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
သန္နိဓိကာရကံ ခါဒနီယံ ဝါ ဘောဇနီယံ ဝါ ဘုဉ္ဇန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ခါဒိဿာမိ ဘုဉ္ဇိဿာမီတိ ပဋိဂ္ဂဏှာတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ၊ အဇ္ဈောဟာရေ အဇ္ဈောဟာရေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ပဏီတဘောဇနာနိ အတ္တနော အတ္ထာယ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဘုဉ္ဇိဿာမီတိ ပဋိဂ္ဂဏှာတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ၊ အဇ္ဈောဟာရေ အဇ္ဈောဟာရေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
(ဝိ၊၅၊၆၆။)
အဒိန္နံ မုခဒွါရံ အာဟာရံ အာဟရန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဘုဉ္ဇိဿာမီတိ ပဋိဂ္ဂဏှာတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ၊ အဇ္ဈောဟာရေ အဇ္ဈောဟာရေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ဘောဇနဝဂ္ဂေါ စတုတ္ထော။
၅။ အစေလကဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၁၆၉။ အစေလကဿ, ဝါ ပရိဗ္ဗာဇကဿ ဝါ ပရိဗ္ဗာဇိကာယ ဝါ သဟတ္ထာ ခါဒနီယံ ဝါ ဘောဇနီယံ ဝါ ဒေန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဒေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဒိန္နေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ဘိက္ခုံ – ‘‘ဧဟာဝုသော, ဂါမံ ဝါ နိဂမံ ဝါ ပိဏ္ဍာယ ပဝိသိဿာမာ’’တိ တဿ ဒါပေတွာ ဝါ အဒါပေတွာ ဝါ ဥယျောဇေန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဥယျောဇေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဥယျောဇိတေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
သဘောဇနေ ကုလေ အနုပခဇ္ဇ နိသဇ္ဇံ ကပ္ပေန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ နိသီဒတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ နိသိန္နေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
မာတုဂါမေန သဒ္ဓိံ ရဟော ပဋိစ္ဆန္နေ အာသနေ နိသဇ္ဇံ ကပ္ပေန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ နိသီဒတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ နိသိန္နေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
မာတုဂါမေန သဒ္ဓိံ ဧကော ဧကာယ ရဟော နိသဇ္ဇံ ကပ္ပေန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ နိသီဒတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ နိသိန္နေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
နိမန္တိတော သဘတ္တော သမာနော ပုရေဘတ္တံ ပစ္ဆာဘတ္တံ ကုလေသု စာရိတ္တံ အာပဇ္ဇန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ပဌမံ ပါဒံ ဥမ္မာရံ အတိက္ကာမေတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ၊ ဒုတိယံ ပါဒံ အတိက္ကာမေတိ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
တတုတ္တရိ ဘေသဇ္ဇံ ဝိညာပေန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဝိညာပေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဝိညာပိတေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
(ဝိ၊၅၊၆၇။)
ဥယျုတ္တံ သေနံ ဒဿနာယ ဂစ္ဆန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဂစ္ဆတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ၊ ယတ္ထ ဌိတော ပဿတိ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
အတိရေကတိရတ္တံ သေနာယ ဝသန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဝသတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဝသိတေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ဥယျောဓိကံ ဂစ္ဆန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဂစ္ဆတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ၊ ယတ္ထ ဌိတော ပဿတိ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
အစေလကဝဂ္ဂေါ ပဉ္စမော။
၆။ သုရာမေရယဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၁၇၀။ မဇ္ဇံ ပိဝန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ‘‘ပိဝိဿာမီ’’တိ ပဋိဂ္ဂဏှာတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ၊ အဇ္ဈောဟာရေ အဇ္ဈောဟာရေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ဘိက္ခုံ အင်္ဂုလိပတောဒကေန ဟာသေန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဟာသေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဟသိတေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ဥဒကေ ကီဠန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဟေဋ္ဌာဂေါပ္ဖကေ ဥဒကေ ကီဠတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ၊ ဥပရိဂေါပ္ဖကေ ကီဠတိ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
အနာဒရိယံ ကရောန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ကရောတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ကတေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ဘိက္ခုံ ဘိံသာပေန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဘိံသာပေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဘိံသာပိတေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ဇောတိံ သမာဒဟိတွာ ဝိသိဗ္ဗေန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ သမာဒဟတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ သမာဒဟိတေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ဩရေနဒ္ဓမာသံ နဟာယန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ နဟာယတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ နဟာနပရိယောသာနေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
အနာဒိယိတွာ တိဏ္ဏံ ဒုဗ္ဗဏ္ဏကရဏာနံ အညတရံ ဒုဗ္ဗဏ္ဏကရဏံ နဝံ စီဝရံ ပရိဘုဉ္ဇန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ပရိဘုဉ္ဇတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ပရိဘုတ္တေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
(ဝိ၊၅၊၆၈။)
ဘိက္ခုဿ ဝါ ဘိက္ခုနိယာ ဝါ သိက္ခမာနာယ ဝါ သာမဏေရဿ ဝါ သာမဏေရိယာ ဝါ သာမံ စီဝရံ ဝိကပ္ပေတွာ အပ္ပစ္စုဒ္ဓါရဏံ ပရိဘုဉ္ဇန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ပရိဘုဉ္ဇတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ပရိဘုတ္တေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ဘိက္ခုဿ ပတ္တံ ဝါ စီဝရံ ဝါ နိသီဒနံ ဝါ သူစိဃရံ ဝါ ကာယဗန္ဓနံ ဝါ အပနိဓေန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ အပနိဓေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ အပနိဓိတေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
သုရာမေရယဝဂ္ဂေါ ဆဋ္ဌော။
၇။ သပ္ပါဏကဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၁၇၁။ သဉ္စိစ္စ ပါဏံ ဇီဝိတာ ဝေါရောပေန္တော ကတိ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ? သဉ္စိစ္စ ပါဏံ ဇီဝိတာ ဝေါရောပေန္တော စတဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ အနောဒိဿ ဩပါတံ ခဏတိ – ‘‘ယော ကောစိ ပပတိတွာ မရိဿတီ’’တိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ၊ မနုဿော တသ္မိံ ပပတိတွာ မရတိ, အာပတ္တိ ပါရာဇိကဿ၊ ယက္ခော ဝါ ပေတော ဝါ တိရစ္ဆာနဂတမနုဿဝိဂ္ဂဟော ဝါ တသ္မိံ ပပတိတွာ မရတိ, အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ၊ တိရစ္ဆာနဂတော တသ္မိံ ပပတိတွာ မရတိ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ – သဉ္စိစ္စ ပါဏံ ဇီဝိတာ ဝေါရောပေန္တော ဣမာ စတဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။
ဇာနံ သပ္ပါဏကံ ဥဒကံ ပရိဘုဉ္ဇန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ပရိဘုဉ္ဇတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ပရိဘုတ္တေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ဇာနံ ယထာဓမ္မံ နိဟတာဓိကရဏံ ပုနကမ္မာယ ဥက္ကောဋေန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဥက္ကောဋေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဥက္ကောဋိတေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ဘိက္ခုဿ ဇာနံ ဒုဋ္ဌုလ္လံ အာပတ္တိံ ပဋိစ္ဆာဒေန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ပါစိတ္တိယံ။
ဇာနံ ဦနဝီသတိဝဿံ ပုဂ္ဂလံ ဥပသမ္ပာဒေန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဥပသမ္ပာဒေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဥပသမ္ပာဒိတေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
(ဝိ၊၅၊၆၉။)
ဇာနံ ထေယျသတ္ထေန သဒ္ဓိံ သံဝိဓာယ ဧကဒ္ဓါနမဂ္ဂံ ပဋိပဇ္ဇန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ပဋိပဇ္ဇတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ပဋိပန္နေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
မာတုဂါမေန သဒ္ဓိံ သံဝိဓာယ ဧကဒ္ဓါနမဂ္ဂံ ပဋိပဇ္ဇန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ပဋိပဇ္ဇတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ပဋိပန္နေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိဿဇ္ဇန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဉတ္တိယာ ဒုက္ကဋံ၊ ကမ္မဝါစာပရိယောသာနေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ဇာနံ တထာဝါဒိနာ ဘိက္ခုနာ အကဋာနုဓမ္မေန တံ ဒိဋ္ဌိံ အပ္ပဋိနိဿဋ္ဌေန သဒ္ဓိံ သမ္ဘုဉ္ဇန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ သမ္ဘုဉ္ဇတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ သမ္ဘုတ္တေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ဇာနံ တထာနာသိတံ သမဏုဒ္ဒေသံ ဥပလာပေန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဥပလာပေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဥပလာပိတေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
သပ္ပါဏကဝဂ္ဂေါ သတ္တမော။
၈။ သဟဓမ္မိကဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၁၇၂။ ဘိက္ခူဟိ သဟဓမ္မိကံ ဝုစ္စမာနော – ‘‘န တာဝါဟံ, အာဝုသော, ဧတသ္မိံ သိက္ခာပဒေ သိက္ခိဿာမိ ယာဝ န အညံ ဘိက္ခုံ ဗျတ္တံ ဝိနယဓရံ ပရိပုစ္ဆိဿာမီ’’တိ ဘဏန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဘဏတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဘဏိတေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ဝိနယံ ဝိဝဏ္ဏေန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဝိဝဏ္ဏေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဝိဝဏ္ဏိတေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
မောဟေန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ အနာရောပိတေ မောဟေ မောဟေတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ၊ အာရောပိတေ မောဟေ မောဟေတိ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
(ဝိ၊၅၊၇၀။)
ဘိက္ခုဿ ကုပိတော အနတ္တမနော ပဟာရံ ဒေန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ပဟရတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ပဟတေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ဘိက္ခုဿ ကုပိတော အနတ္တမနော တလသတ္တိကံ ဥဂ္ဂိရန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဥဂ္ဂိရတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဥဂ္ဂိရိတေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ဘိက္ခုံ အမူလကေန သံဃာဒိသေသေန အနုဒ္ဓံသေန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ အနုဒ္ဓံသေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ အနုဒ္ဓံသိတေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ဘိက္ခုဿ သဉ္စိစ္စ ကုက္ကုစ္စံ ဥပဒဟန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဥပဒဟတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဥပဒဟိတေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ဘိက္ခူနံ ဘဏ္ဍနဇာတာနံ ကလဟဇာတာနံ ဝိဝါဒါပန္နာနံ ဥပဿုတိံ တိဋ္ဌန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ‘‘သောဿာမီ’’တိ ဂစ္ဆတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ၊ ယတ္ထ ဌိတော သုဏာတိ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ဓမ္မိကာနံ ကမ္မာနံ ဆန္ဒံ ဒတွာ ပစ္ဆာ ခီယနဓမ္မံ အာပဇ္ဇန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ခိယျတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ခိယျိတေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
သံဃေ ဝိနိစ္ဆယကထာယ ဝတ္တမာနာယ ဆန္ဒံ အဒတွာ ဥဋ္ဌာယာသနာ ပက္ကမန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ပရိသာယ ဟတ္ထပါသံ ဝိဇဟန္တဿ အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ၊ ဝိဇဟိတေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
သမဂ္ဂေန သံဃေန စီဝရံ ဒတွာ ပစ္ဆာ ခီယနဓမ္မံ အာပဇ္ဇန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ခိယျတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ခိယျိတေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ဇာနံ သံဃိကံ လာဘံ ပရိဏတံ ပုဂ္ဂလဿ ပရိဏာမေန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ပရိဏာမေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ပရိဏာမိတေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
သဟဓမ္မိကဝဂ္ဂေါ အဋ္ဌမော။
(ဝိ၊၅၊၇၁။)
၉။ ရာဇဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၁၇၃။ ပုဗ္ဗေ အပ္ပဋိသံဝိဒိတော ရညော အန္တေပုရံ ပဝိသန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ပဌမံ ပါဒံ ဥမ္မာရံ အတိက္ကာမေတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ၊ ဒုတိယံ ပါဒံ အတိက္ကာမေတိ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ရတနံ ဥဂ္ဂဏှန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဂဏှာတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဂဟိတေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
သန္တံ ဘိက္ခုံ အနာပုစ္ဆာ ဝိကာလေ ဂါမံ ပဝိသန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ပဌမံ ပါဒံ ပရိက္ခေပံ အတိက္ကာမေတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ၊ ဒုတိယံ ပါဒံ အတိက္ကာမေတိ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
အဋ္ဌိမယံ ဝါ ဒန္တမယံ ဝါ ဝိသာဏမယံ ဝါ သူစိဃရံ ကာရာပေန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ကာရာပေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ကာရာပိတေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ပမာဏာတိက္ကန္တံ မဉ္စံ ဝါ ပီဌံ ဝါ ကာရာပေန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ကာရာပေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ကာရာပိတေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
မဉ္စံ ဝါ ပီဌံ ဝါ တူလောနဒ္ဓံ ကာရာပေန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ကာရာပေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ကာရာပိတေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ပမာဏာတိက္ကန္တံ နိသီဒနံ ကာရာပေန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ကာရာပေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ကာရာပိတေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ပမာဏာတိက္ကန္တံ ကဏ္ဍုပ္ပဋိစ္ဆာဒိံ ကာရာပေန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ကာရာပေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ကာရာပိတေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ပမာဏာတိက္ကန္တံ ဝဿိကသာဋိကံ ကာရာပေန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ကာရာပေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ကာရာပိတေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
စီဝရံ ကာရာပေန္တော ကတိ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ? သုဂတစီဝရပ္ပမာဏံ စီဝရံ ကာရာပေန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။
(ဝိ၊၅၊၇၂။)
ကာရာပေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ကာရာပိတေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ – သုဂတစီဝရပ္ပမာဏံ စီဝရံ ကာရာပေန္တော ဣမာ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။
ရာဇဝဂ္ဂေါ နဝမော။ ခုဒ္ဒကာ နိဋ္ဌိတာ။
၅။ ပါဋိဒေသနီယကဏ္ဍံ
မြန်֍ ၁၇၄။ အညာတိကာယ ဘိက္ခုနိယာ အန္တရဃရံ ပဝိဋ္ဌာယ ဟတ္ထတော ခါဒနီယံ ဝါ ဘောဇနီယံ ဝါ သဟတ္ထာ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ ဘုဉ္ဇန္တော ကတိ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ? အညာတိကာယ ဘိက္ခုနိယာ အန္တရဃရံ ပဝိဋ္ဌာယ ဟတ္ထတော ခါဒနီယံ ဝါ ဘောဇနီယံ ဝါ သဟတ္ထာ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ ဘုဉ္ဇန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဘုဉ္ဇိဿာမီတိ ပဋိဂ္ဂဏှာတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ၊ အဇ္ဈောဟာရေ အဇ္ဈောဟာရေ အာပတ္တိ ပါဋိဒေသနီယဿ – အညာတိကာယ ဘိက္ခုနိယာ အန္တရဃရံ ပဝိဋ္ဌာယ ဟတ္ထတော ခါဒနီယံ ဝါ ဘောဇနီယံ ဝါ သဟတ္ထာ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ ဘုဉ္ဇန္တော ဣမာ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။
ဘိက္ခုနိယာ ဝေါသာသန္တိယာ န နိဝါရေတွာ ဘုဉ္ဇန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဘုဉ္ဇိဿာမီတိ ပဋိဂ္ဂဏှာတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ၊ အဇ္ဈောဟာရေ အဇ္ဈောဟာရေ အာပတ္တိ ပါဋိဒေသနီယဿ။
သေက္ခသမ္မတေသု ကုလေသု ခါဒနီယံ ဝါ ဘောဇနီယံ ဝါ သဟတ္ထာ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ ဘုဉ္ဇန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဘုဉ္ဇိဿာမီတိ ပဋိဂ္ဂဏှာတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ၊ အဇ္ဈောဟာရေ အဇ္ဈောဟာရေ အာပတ္တိ ပါဋိဒေသနီယဿ။
အာရညကေသု သေနာသနေသု ပုဗ္ဗေ အပ္ပဋိသံဝိဒိတံ ခါဒနီယံ ဝါ ဘောဇနီယံ ဝါ အဇ္ဈာရာမေ သဟတ္ထာ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ ဘုဉ္ဇန္တော ကတိ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ? အာရညကေသု သေနာသနေသု ပုဗ္ဗေ အပ္ပဋိသံဝိဒိတံ ခါဒနီယံ ဝါ ဘောဇနီယံ ဝါ အဇ္ဈာရာမေ သဟတ္ထာ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ ဘုဉ္ဇန္တော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဘုဉ္ဇိဿာမီတိ ပဋိဂ္ဂဏှာတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ၊
(ဝိ၊၅၊၇၃။)
အဇ္ဈောဟာရေ အဇ္ဈောဟာရေ အာပတ္တိ ပါဋိဒေသနီယဿ – အာရညကေသု သေနာသနေသု ပုဗ္ဗေ အပ္ပဋိသံဝိဒိတံ ခါဒနီယံ ဝါ ဘောဇနီယံ ဝါ အဇ္ဈာရာမေ သဟတ္ထာ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ ဘုဉ္ဇန္တော ဣမာ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။
စတ္တာရော ပါဋိဒေသနီယာ နိဋ္ဌိတာ။
၆။ သေခိယကဏ္ဍံ
၁။ ပရိမဏ္ဍလဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၁၇၅။ အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ပုရတော ဝါ ပစ္ဆတော ဝါ ဩလမ္ဗေန္တော နိဝါသေန္တော ကတိ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ? အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ပုရတော ဝါ ပစ္ဆတော ဝါ ဩလမ္ဗေန္တော နိဝါသေန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ – အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ပုရတော ဝါ ပစ္ဆတော ဝါ ဩလမ္ဗေန္တော နိဝါသေန္တော ဣမံ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။
…အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ပုရတော ဝါ ပစ္ဆတော ဝါ ဩလမ္ဗေန္တော ပါရုပန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
…အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ကာယံ ဝိဝရိတွာ အန္တရဃရေ ဂစ္ဆန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
…အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ကာယံ ဝိဝရိတွာ အန္တရဃရေ နိသီဒန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
…အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဟတ္ထံ ဝါ ပါဒံ ဝါ ကီဠာပေန္တော အန္တရဃရေ ဂစ္ဆန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
…အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဟတ္ထံ ဝါ ပါဒံ ဝါ ကီဠာပေန္တော အန္တရဃရေ နိသီဒန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
…အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ တဟံ တဟံ ဩလောကေန္တော အန္တရဃရေ ဂစ္ဆန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
…အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ တဟံ တဟံ ဩလောကေန္တော အန္တရဃရေ နိသီဒန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
(ဝိ၊၅၊၇၄။)
…အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဥက္ခိတ္တကာယ အန္တရဃရေ ဂစ္ဆန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
…အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဥက္ခိတ္တကာယ အန္တရဃရေ နိသီဒန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
ပရိမဏ္ဍလဝဂ္ဂေါ ပဌမော။
၂။ ဥဇ္ဇဂ္ဃိကဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၁၇၆။ …အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဥဇ္ဇဂ္ဃိကာယ အန္တရဃရေ ဂစ္ဆန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
…အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဥဇ္ဇဂ္ဃိကာယ အန္တရဃရေ နိသီဒန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
…အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဥစ္စာသဒ္ဒံ မဟာသဒ္ဒံ ကရောန္တော အန္တရဃရေ ဂစ္ဆန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
…အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဥစ္စာသဒ္ဒံ မဟာသဒ္ဒံ ကရောန္တော အန္တရဃရေ နိသီဒန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
…အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ကာယပ္ပစာလကံ အန္တရဃရေ ဂစ္ဆန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
…အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ကာယပ္ပစာလကံ အန္တရဃရေ နိသီဒန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
…အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဗာဟုပ္ပစာလကံ အန္တရဃရေ ဂစ္ဆန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
…အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဗာဟုပ္ပစာလကံ အန္တရဃရေ နိသီဒန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
…အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ သီသပ္ပစာလကံ အန္တရဃရေ ဂစ္ဆန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
…အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ သီသပ္ပစာလကံ အန္တရဃရေ နိသီဒန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
ဥဇ္ဇဂ္ဃိကဝဂ္ဂေါ ဒုတိယော။
(ဝိ၊၅၊၇၅။)
၃။ ခမ္ဘကတဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၁၇၇။ …အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ခမ္ဘကတော အန္တရဃရေ ဂစ္ဆန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
…အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ခမ္ဘကတော အန္တရဃရေ နိသီဒန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
…အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဩဂုဏ္ဌိတော အန္တရဃရေ ဂစ္ဆန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
…အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဩဂုဏ္ဌိတော အန္တရဃရေ နိသီဒန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
…အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဥက္ကုဋိကာယ အန္တရဃရေ ဂစ္ဆန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
…အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ပလ္လတ္ထိကာယ အန္တရဃရေ နိသီဒန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
…အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ အသက္ကစ္စံ ပိဏ္ဍပါတံ ပဋိဂ္ဂဏှန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
…အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ တဟံ တဟံ ဩလောကေန္တော ပိဏ္ဍပါတံ ပဋိဂ္ဂဏှန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
…အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ သူပညေဝ ဗဟုံ ပဋိဂ္ဂဏှန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
…အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ထူပီကတံ ပိဏ္ဍပါတံ ပဋိဂ္ဂဏှန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
ခမ္ဘကတဝဂ္ဂေါ တတိယော။
၄။ ပိဏ္ဍပါတဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၁၇၈။ …အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ အသက္ကစ္စံ ပိဏ္ဍပါတံ ဘုဉ္ဇန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
(ဝိ၊၅၊၇၆။)
…အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ တဟံ တဟံ ဩလောကေန္တော ပိဏ္ဍပါတံ ဘုဉ္ဇန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
…အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ တဟံ တဟံ ဩမသိတွာ ပိဏ္ဍပါတံ ဘုဉ္ဇန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
…အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ သူပညေဝ ဗဟုံ ဘုဉ္ဇန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
…အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ထူပကတော ဩမဒ္ဒိတွာ ပိဏ္ဍပါတံ ဘုဉ္ဇန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
…အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ သူပံ ဝါ ဗျဉ္ဇနံ ဝါ ဩဒနေန ပဋိစ္ဆာဒေန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
…အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ သူပံ ဝါ ဩဒနံ ဝါ အဂိလာနော အတ္တနော အတ္ထာယ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
…အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဥဇ္ဈာနသညီ ပရေသံ ပတ္တံ ဩလောကေန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
…အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ မဟန္တံ ကဗဠံ ကရောန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
…အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဒီဃံ အာလောပံ ကရောန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
ပိဏ္ဍပါတဝဂ္ဂေါ စတုတ္ထော။
၅။ ကဗဠဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၁၇၉။ …အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ အနာဟဋေ ကဗဠေ မုခဒွါရံ ဝိဝရန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
…အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဘုဉ္ဇမာနော သဗ္ဗံ ဟတ္ထံ မုခေ ပက္ခိပန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
…အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ သကဗဠေန မုခေန ဗျာဟရန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
(ဝိ၊၅၊၇၇။)
…အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ပိဏ္ဍုက္ခေပကံ ဘုဉ္ဇန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
…အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ကဗဠာဝစ္ဆေဒကံ ဘုဉ္ဇန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
…အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ အဝဂဏ္ဍကာရကံ ဘုဉ္ဇန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
…အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဟတ္ထနိဒ္ဓုနကံ ဘုဉ္ဇန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
…အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ သိတ္ထာဝကာရကံ ဘုဉ္ဇန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
…အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဇိဝှါနိစ္ဆာရကံ ဘုဉ္ဇန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
…အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ စပုစပုကာရကံ ဘုဉ္ဇန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
ကဗဠဝဂ္ဂေါ ပဉ္စမော။
၆။ သုရုသုရုဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၁၈၀။ …အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ သုရုသုရုကာရကံ ဘုဉ္ဇန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
…အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဟတ္ထနိလ္လေဟကံ ဘုဉ္ဇန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
…အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ပတ္တနိလ္လေဟကံ ဘုဉ္ဇန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
…အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဩဋ္ဌနိလ္လေဟကံ ဘုဉ္ဇန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
…အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ သာမိသေန ဟတ္ထေန ပါနီယထာလကံ ပဋိဂ္ဂဏှန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
(ဝိ၊၅၊၇၈။)
…အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ သသိတ္ထကံ ပတ္တဓောဝနံ အန္တရဃရေ ဆဍ္ဍေန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
…အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဆတ္တပါဏိဿ ဓမ္မံ ဒေသေန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
…အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဒဏ္ဍပါဏိဿ ဓမ္မံ ဒေသေန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
…အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ သတ္ထပါဏိဿ ဓမ္မံ ဒေသေန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
…အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ အာဝုဓပါဏိဿ ဓမ္မံ ဒေသေန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
သုရုသုရုဝဂ္ဂေါ ဆဋ္ဌော။
၇။ ပါဒုကဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၁၈၁။ …အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ပါဒုကာရုဠှဿ ဓမ္မံ ဒေသေန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
…အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဥပါဟနာရုဠှဿ ဓမ္မံ ဒေသေန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
…အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ယာနဂတဿ ဓမ္မံ ဒေသေန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
…အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ သယနဂတဿ ဓမ္မံ ဒေသေန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
…အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ပလ္လတ္ထိကာယ နိသိန္နဿ ဓမ္မံ ဒေသေန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
…အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဝေဌိတသီသဿ ဓမ္မံ ဒေသေန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
…အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဩဂုဏ္ဌိတသီသဿ ဓမ္မံ ဒေသေန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
(ဝိ၊၅၊၇၉။)
…အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဆမာယံ နိသီဒိတွာ အာသနေ နိသိန္နဿ ဓမ္မံ ဒေသေန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
…အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ နီစေ အာသနေ နိသီဒိတွာ ဥစ္စေ အာသနေ နိသိန္နဿ ဓမ္မံ ဒေသေန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
…အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဌိတော နိသိန္နဿ ဓမ္မံ ဒေသေန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
…အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ပစ္ဆတော ဂစ္ဆန္တော ပုရတော ဂစ္ဆန္တဿ ဓမ္မံ ဒေသေန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
…အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပထေန ဂစ္ဆန္တော ပထေန ဂစ္ဆန္တဿ ဓမ္မံ ဒေသေန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
…အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဌိတော ဥစ္စာရံ ဝါ ပဿာဝံ ဝါ ကရောန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
…အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဟရိတေ ဥစ္စာရံ ဝါ ပဿာဝံ ဝါ ခေဠံ ဝါ ကရောန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဥဒကေ ဥစ္စာရံ ဝါ ပဿာဝံ ဝါ ခေဠံ ဝါ ကရောန္တော ကတိ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ? အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဥဒကေ ဥစ္စာရံ ဝါ ပဿာဝံ ဝါ ခေဠံ ဝါ ကရောန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ – အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဥဒကေ ဥစ္စာရံ ဝါ ပဿာဝံ ဝါ ခေဠံ ဝါ ကရောန္တော ဣမံ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။
ပါဒုကဝဂ္ဂေါ သတ္တမော။
သေခိယာ နိဋ္ဌိတာ။
ကတာပတ္တိဝါရော နိဋ္ဌိတော ဒုတိယော။
၃။ ဝိပတ္တိဝါရော
မြန်֍ ၁၈၂။ မေထုနံ ဓမ္မံ ပဋိသေဝန္တဿ အာပတ္တိယော စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ကတိ ဝိပတ္တိယော ဘဇန္တိ? မေထုနံ ဓမ္မံ ပဋိသေဝန္တဿ အာပတ္တိယော စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ဒွေ ဝိပတ္တိယော ဘဇန္တိ – သိယာ သီလဝိပတ္တိံ, သိယာ အာစာရဝိပတ္တိံ…ပေ…။
(ဝိ၊၅၊၈၀။)
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဥဒကေ ဥစ္စာရံ ဝါ ပဿာဝံ ဝါ ခေဠံ ဝါ ကရောန္တဿ အာပတ္တိ စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ကတိ ဝိပတ္တိယော ဘဇတိ? အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဥဒကေ ဥစ္စာရံ ဝါ ပဿာဝံ ဝါ ခေဠံ ဝါ ကရောန္တဿ အာပတ္တိ စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ဧကံ ဝိပတ္တိံ ဘဇတိ – အာစာရဝိပတ္တိံ။
ဝိပတ္တိဝါရော နိဋ္ဌိတော တတိယော။
၄။ သင်္ဂဟိတဝါရော
မြန်֍ ၁၈၃။ မေထုနံ ဓမ္မံ ပဋိသေဝန္တဿ အာပတ္တိယော သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ ကတိဟိ အာပတ္တိက္ခန္ဓေဟိ သင်္ဂဟိတာ? မေထုနံ ဓမ္မံ ပဋိသေဝန္တဿ အာပတ္တိယော သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ တီဟိ အာပတ္တိက္ခန္ဓေဟိ သင်္ဂဟိတာ – သိယာ ပါရာဇိကာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ထုလ္လစ္စယာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ဒုက္ကဋာပတ္တိက္ခန္ဓေန…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဥဒကေ ဥစ္စာရံ ဝါ ပဿာဝံ ဝါ ခေဠံ ဝါ ကရောန္တဿ အာပတ္တိ သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ ကတိဟိ အာပတ္တိက္ခန္ဓေဟိ သင်္ဂဟိတာ? အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဥဒကေ ဥစ္စာရံ ဝါ ပဿာဝံ ဝါ ခေဠံ ဝါ ကရောန္တဿ အာပတ္တိ သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ ဧကေန အာပတ္တိက္ခန္ဓေန သင်္ဂဟိတာ – ဒုက္ကဋာပတ္တိက္ခန္ဓေန။
သင်္ဂဟိတဝါရော နိဋ္ဌိတော စတုတ္ထော။
၅။ သမုဋ္ဌာနဝါရော
မြန်֍ ၁၈၄။ မေထုနံ ဓမ္မံ ပဋိသေဝန္တဿ အာပတ္တိယော ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ကတိဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌန္တိ [သမုဋ္ဌဟန္တိ (သီ။ သျာ။)]? မေထုနံ ဓမ္မံ ပဋိသေဝန္တဿ အာပတ္တိယော ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌန္တိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌန္တိ, န ဝါစတော…ပေ…။
(ဝိ၊၅၊၈၁။)
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဥဒကေ ဥစ္စာရံ ဝါ ပဿာဝံ ဝါ ခေဠံ ဝါ ကရောန္တဿ အာပတ္တိ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ကတိဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ? အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဥဒကေ ဥစ္စာရံ ဝါ ပဿာဝံ ဝါ ခေဠံ ဝါ ကရောန္တဿ အာပတ္တိ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော။
သမုဋ္ဌာနဝါရော နိဋ္ဌိတော ပဉ္စမော။
၆။ အဓိကရဏဝါရော
မြန်֍ ၁၈၅။ မေထုနံ ဓမ္မံ ပဋိသေဝန္တဿ အာပတ္တိယော စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ ကတမံ အဓိကရဏံ? မေထုနံ ဓမ္မံ ပဋိသေဝန္တဿ အာပတ္တိယော စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ အာပတ္တာဓိကရဏံ…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဥဒကေ ဥစ္စာရံ ဝါ ပဿာဝံ ဝါ ခေဠံ ဝါ ကရောန္တဿ အာပတ္တိ စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ ကတမံ အဓိကရဏံ? အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဥဒကေ ဥစ္စာရံ ဝါ ပဿာဝံ ဝါ ခေဠံ ဝါ ကရောန္တဿ အာပတ္တိ စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ အာပတ္တာဓိကရဏံ။
အဓိကရဏဝါရော နိဋ္ဌိတော ဆဋ္ဌော။
၇။ သမထဝါရော
မြန်֍ ၁၈၆။ မေထုနံ ဓမ္မံ ပဋိသေဝန္တဿ အာပတ္တိယော သတ္တန္နံ သမထာနံ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ? မေထုနံ ဓမ္မံ ပဋိသေဝန္တဿ အာပတ္တိယော သတ္တန္နံ သမထာနံ တီဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ – သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ ပဋိညာတကရဏေန စ, သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ တိဏဝတ္ထာရကေန စ…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဥဒကေ ဥစ္စာရံ ဝါ ပဿာဝံ ဝါ ခေဠံ ဝါ ကရောန္တဿ အာပတ္တိ သတ္တန္နံ သမထာနံ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မတိ? အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဥဒကေ ဥစ္စာရံ ဝါ ပဿာဝံ ဝါ ခေဠံ ဝါ ကရောန္တဿ အာပတ္တိ သတ္တန္နံ သမထာနံ တီဟိ သမထေဟိ သမ္မတိ – သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ ပဋိညာတကရဏေန စ, သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ တိဏဝတ္ထာရကေန စ။
သမထဝါရော နိဋ္ဌိတော သတ္တမော။
(ဝိ၊၅၊၈၂။)
၈။ သမုစ္စယဝါရော
မြန်֍ ၁၈၇။ မေထုနံ ဓမ္မံ ပဋိသေဝန္တော ကတိ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ? မေထုနံ ဓမ္မံ ပဋိသေဝန္တော တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ အက္ခာယိတေ သရီရေ မေထုနံ ဓမ္မံ ပဋိသေဝတိ, အာပတ္တိ ပါရာဇိကဿ၊ ယေဘုယျေန ခါယိတေ သရီရေ မေထုနံ ဓမ္မံ ပဋိသေဝတိ, အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ၊ ဝဋ္ဋကတေ မုခေ အစ္ဆုပန္တံ အင်္ဂဇာတံ ပဝေသေတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ – မေထုနံ ဓမ္မံ ပဋိသေဝန္တော ဣမာ တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။
တာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ကတိ ဝိပတ္တိယော ဘဇန္တိ, သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ ကတိဟိ အာပတ္တိက္ခန္ဓေဟိ သင်္ဂဟိတာ, ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ကတိဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌန္တိ, စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ ကတမံ အဓိကရဏံ, သတ္တန္နံ သမထာနံ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ? တာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ဒွေ ဝိပတ္တိယော ဘဇန္တိ – သိယာ သီလဝိပတ္တိံ, သိယာ အာစာရဝိပတ္တိံ။ သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ တီဟိ အာပတ္တိက္ခန္ဓေဟိ သင်္ဂဟိတာ – သိယာ ပါရာဇိကာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ထုလ္လစ္စယာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ဒုက္ကဋာပတ္တိက္ခန္ဓေန။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌန္တိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌန္တိ, န ဝါစတော။ စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ, အာပတ္တာဓိကရဏံ။ သတ္တန္နံ သမထာနံ တီဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ – သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ ပဋိညာတကရဏေန စ, သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ တိဏဝတ္ထာရကေန စ…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဥဒကေ ဥစ္စာရံ ဝါ ပဿာဝံ ဝါ ခေဠံ ဝါ ကရောန္တော ကတိ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ? အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဥဒကေ ဥစ္စာရံ ဝါ ပဿာဝံ ဝါ ခေဠံ ဝါ ကရောန္တော ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ – အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဥဒကေ ဥစ္စာရံ ဝါ ပဿာဝံ ဝါ ခေဠံ ဝါ ကရောန္တော ဣမံ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။
သာ အာပတ္တိ စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ကတိ ဝိပတ္တိယော ဘဇတိ, သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ ကတိဟိ အာပတ္တိက္ခန္ဓေဟိ သင်္ဂဟိတာ, ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ကတိဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ, စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ ကတမံ အဓိကရဏံ, သတ္တန္နံ, သမထာနံ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မတိ? သာ အာပတ္တိ စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ဧကံ ဝိပတ္တိံ ဘဇတိ – အာစာရဝိပတ္တိံ။ သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ ဧကေန အာပတ္တိက္ခန္ဓေန သင်္ဂဟိတာ – ဒုက္ကဋာပတ္တိက္ခန္ဓေန။
(ဝိ၊၅၊၈၃။)
ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော။ စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ, အာပတ္တာဓိကရဏံ။ သတ္တန္နံ သမထာနံ တီဟိ သမထေဟိ သမ္မတိ – သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ ပဋိညာတကရဏေန စ, သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ တိဏဝတ္ထာရကေန စ။
သမုစ္စယဝါရော နိဋ္ဌိတော အဋ္ဌမော။
ဣမေ အဋ္ဌ ဝါရာ သဇ္ဈာယမဂ္ဂေန လိခိတာ။
တဿုဒ္ဒါနံ –
ကတ္ထပညတ္တိ ကတိ စ, ဝိပတ္တိသင်္ဂဟေန စ၊
သမုဋ္ဌာနာဓိကရဏာ သမထော, သမုစ္စယေန စာတိ။
၁။ ကတ္ထပညတ္တိဝါရော
၁။ ပါရာဇိကကဏ္ဍံ
မြန်֍ ၁၈၈။ ယံ တေန ဘဂဝတာ ဇာနတာ ပဿတာ အရဟတာ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေန မေထုနံ ဓမ္မံ ပဋိသေဝနပစ္စယာ ပါရာဇိကံ ကတ္ထ ပညတ္တံ, ကံ အာရဗ္ဘ, ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ…ပေ… ကေနာဘတန္တိ?
ယံ တေန ဘဂဝတာ ဇာနတာ ပဿတာ အရဟတာ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေန မေထုနံ ဓမ္မံ ပဋိသေဝနပစ္စယာ ပါရာဇိကံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? ဝေသာလိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သုဒိန္နံ ကလန္ဒပုတ္တံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သုဒိန္နော ကလန္ဒပုတ္တော ပုရာဏဒုတိယိကာယ မေထုနံ ဓမ္မံ ပဋိသေဝိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ အတ္ထိ တတ္ထ ပညတ္တိ, အနုပညတ္တိ, အနုပ္ပန္နပညတ္တီတိ? ဧကာ ပညတ္တိ, ဒွေ အနုပညတ္တိယော။ အနုပ္ပန္နပညတ္တိ တသ္မိံ နတ္ထိ။ သဗ္ဗတ္ထ ပညတ္တိ, ပဒေသပညတ္တီတိ? သဗ္ဗတ္ထပညတ္တိ။ သာဓာရဏပညတ္တိ, အသာဓာရဏပညတ္တီတိ? သာဓာရဏပညတ္တိ။ ဧကတောပညတ္တိ, ဥဘတောပညတ္တီတိ? ဥဘတောပညတ္တိ။ ပဉ္စန္နံ ပါတိမောက္ခုဒ္ဒေသာနံ ကတ္ထောဂဓံ ကတ္ထ ပရိယာပန္နန္တိ? နိဒါနောဂဓံ နိဒါနပရိယာပန္နံ။ ကတမေန ဥဒ္ဒေသေန ဥဒ္ဒေသံ အာဂစ္ဆတီတိ? ဒုတိယေန ဥဒ္ဒေသေန ဥဒ္ဒေသံ အာဂစ္ဆတိ။ စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ကတမာ ဝိပတ္တီတိ? သီလဝိပတ္တိ။ သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ ကတမော အာပတ္တိက္ခန္ဓောတိ? ပါရာဇိကာပတ္တိက္ခန္ဓော။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ကတိဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတီတိ? ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ –
(ဝိ၊၅၊၈၄။)
ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ… ကေနာဘတန္တိ? ပရမ္ပရာဘတံ –
ဥပါလိ ဒါသကော စေဝ, သောဏကော သိဂ္ဂဝေါ တထာ၊
မောဂ္ဂလိပုတ္တေန ပဉ္စမာ, ဧတေ ဇမ္ဗုသိရိဝှယေ။ …ပေ…၊
ဧတေ နာဂါ မဟာပညာ, ဝိနယညူ မဂ္ဂကောဝိဒါ၊
ဝိနယံ ဒီပေ ပကာသေသုံ, ပိဋကံ တမ္ဗပဏ္ဏိယာတိ။
မြန်֍ ၁၈၉။ ယံ တေန ဘဂဝတာ ဇာနတာ ပဿတာ အရဟတာ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေန အဒိန္နံ အာဒိယနပစ္စယာ ပါရာဇိကံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? ရာဇဂဟေ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဓနိယံ ကုမ္ဘကာရပုတ္တံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဓနိယော ကုမ္ဘကာရပုတ္တော ရညော ဒါရူနိ အဒိန္နံ အာဒိယိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ, ဧကာ အနုပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – သိယာ ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော၊ သိယာ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ကာယတော၊ သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၁၉၀။ သဉ္စိစ္စ မနုဿဝိဂ္ဂဟံ ဇီဝိတာ ဝေါရောပနပစ္စယာ ပါရာဇိကံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? ဝေသာလိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခူ အညမညံ ဇီဝိတာ ဝေါရောပေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ, ဧကာ အနုပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – သိယာ ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော၊ သိယာ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ကာယတော၊ သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၁၉၁။ အသန္တံ အဘူတံ ဥတ္တရိမနုဿဓမ္မံ ဥလ္လပနပစ္စယာ ပါရာဇိကံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? ဝေသာလိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဝဂ္ဂုမုဒါတီရိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဝဂ္ဂုမုဒါတီရိယာ ဘိက္ခူ ဂိဟီနံ အညမညဿ ဥတ္တရိမနုဿဓမ္မဿ ဝဏ္ဏံ ဘာသိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ, ဧကာ အနုပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – သိယာ ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော၊ သိယာ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ကာယတော၊ သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
စတ္တာရော ပါရာဇိကာ နိဋ္ဌိတာ။
(ဝိ၊၅၊၈၅။)
၂။ သံဃာဒိသေသကဏ္ဍာဒိ
မြန်֍ ၁၉၂။ ယံ တေန ဘဂဝတာ ဇာနတာ ပဿတာ အရဟတာ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေန ဥပက္ကမိတွာအသုစိံ မောစနပစ္စယာ သံဃာဒိသေသော ကတ္ထ ပညတ္တော, ကံ အာရဗ္ဘ, ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ…ပေ… ကေနာဘတန္တိ?
ယံ တေန ဘဂဝတာ ဇာနတာ ပဿတာ အရဟတာ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေန ဥပက္ကမိတွာ အသုစိံ မောစနပစ္စယာ သံဃာဒိသေသော ကတ္ထ ပညတ္တောတိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တော။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အာယသ္မန္တံ သေယျသကံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အာယသ္မာ သေယျသကော ဥပက္ကမိတွာ အသုစိံ မောစေသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ အတ္ထိ တတ္ထ ပညတ္တိ, အနုပညတ္တိ, အနုပ္ပန္နပညတ္တီတိ? ဧကာ ပညတ္တိ, ဧကာ အနုပညတ္တိ။ အနုပ္ပန္နပညတ္တိ တသ္မိံ နတ္ထိ။ သဗ္ဗတ္ထပညတ္တိ, ပဒေသပညတ္တီတိ? သဗ္ဗတ္ထပညတ္တိ။ သာဓာရဏပညတ္တိ, အသာဓာရဏပညတ္တီတိ? အသာဓာရဏပညတ္တိ။ ဧကတောပညတ္တိ, ဥဘတောပညတ္တီတိ? ဧကတောပညတ္တိ။ ပဉ္စန္နံ ပါတိမောက္ခုဒ္ဒေသာနံ ကတ္ထောဂဓံ ကတ္ထ ပရိယာပန္နန္တိ? နိဒါနောဂဓံ နိဒါနပရိယာပန္နံ။ ကတမေန ဥဒ္ဒေသေန ဥဒ္ဒေသံ အာဂစ္ဆတီတိ? တတိယေန ဥဒ္ဒေသေန ဥဒ္ဒေသံ အာဂစ္ဆတိ။ စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ကတမာ ဝိပတ္တီတိ? သီလဝိပတ္တိ။ သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ ကတမော အာပတ္တိက္ခန္ဓောတိ? သံဃာဒိသေသာပတ္တိက္ခန္ဓော။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ကတိဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတီတိ? ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ… ကေနာဘတန္တိ? ပရမ္ပရာဘတံ –
ဥပါလိ ဒါသကော စေဝ, သောဏကော သိဂ္ဂဝေါ တထာ၊
မောဂ္ဂလိပုတ္တေန ပဉ္စမာ, ဧတေ ဇမ္ဗုသိရိဝှယေ။ …ပေ…၊
ဧတေ နာဂါ မဟာပညာ, ဝိနယညူ မဂ္ဂကောဝိဒါ၊
ဝိနယံ ဒီပေ ပကာသေသုံ, ပိဋကံ တမ္ဗပဏ္ဏိယာတိ။
မာတုဂါမေန သဒ္ဓိံ ကာယသံသဂ္ဂံ သမာပဇ္ဇနပစ္စယာ သံဃာဒိသေသော ကတ္ထ ပညတ္တောတိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တော။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အာယသ္မန္တံ ဥဒါယိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အာယသ္မာ ဥဒါယီ မာတုဂါမေန သဒ္ဓိံ ကာယသံသဂ္ဂံ သမာပဇ္ဇိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
(ဝိ၊၅၊၈၆။)
မာတုဂါမံ ဒုဋ္ဌုလ္လာဟိ ဝါစာဟိ ဩဘာသနပစ္စယာ သံဃာဒိသေသော ကတ္ထ ပညတ္တောတိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တော။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အာယသ္မန္တံ ဥဒါယိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အာယသ္မာ ဥဒါယီ မာတုဂါမံ ဒုဋ္ဌုလ္လာဟိ ဝါစာဟိ ဩဘာသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – သိယာ ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော၊ သိယာ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ကာယတော၊ သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မာတုဂါမဿ သန္တိကေ အတ္တကာမပါရိစရိယာယ ဝဏ္ဏံ ဘာသနပစ္စယာ သံဃာဒိသေသော ကတ္ထ ပညတ္တောတိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တော။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အာယသ္မန္တံ ဥဒါယိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အာယသ္မာ ဥဒါယီ မာတုဂါမဿ သန္တိကေ အတ္တကာမပါရိစရိယာယ ဝဏ္ဏံ ဘာသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
သဉ္စရိတ္တံ သမာပဇ္ဇနပစ္စယာ သံဃာဒိသေသော ကတ္ထ ပညတ္တောတိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တော။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အာယသ္မန္တံ ဥဒါယိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အာယသ္မာ ဥဒါယီ သဉ္စရိတ္တံ သမာပဇ္ဇိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ, ဧကာ အနုပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဆဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – သိယာ ကာယတော သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော န စိတ္တတော၊ သိယာ ဝါစတော သမုဋ္ဌာတိ, န ကာယတော န စိတ္တတော၊ သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န စိတ္တတော၊ သိယာ ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော၊ သိယာ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ကာယတော၊ သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
သညာစိကာယ ကုဋိံ ကာရာပနပစ္စယာ သံဃာဒိသေသော ကတ္ထ ပညတ္တောတိ? အာဠဝိယံ ပညတ္တော။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အာဠဝကေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အာဠဝကာ ဘိက္ခူ သညာစိကာယ ကုဋိယော ကာရာပေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဆဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
(ဝိ၊၅၊၈၇။)
မဟလ္လကံ ဝိဟာရံ ကာရာပနပစ္စယာ သံဃာဒိသေသော ကတ္ထ ပညတ္တောတိ? ကောသမ္ဗိယံ ပညတ္တော။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အာယသ္မန္တံ ဆန္နံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အာယသ္မာ ဆန္နော ဝိဟာရဝတ္ထုံ သောဓေန္တော အညတရံ စေတိယရုက္ခံ ဆေဒါပေသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဆဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
ဘိက္ခုံ အမူလကေန ပါရာဇိကေန ဓမ္မေန အနုဒ္ဓံသနပစ္စယာ သံဃာဒိသေသော ကတ္ထ ပညတ္တောတိ? ရာဇဂဟေ ပညတ္တော။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? မေတ္တိယဘူမဇကေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? မေတ္တိယဘူမဇကာ ဘိက္ခူ အာယသ္မန္တံ ဒဗ္ဗံ မလ္လပုတ္တံ အမူလကေန ပါရာဇိကေန ဓမ္မေန အနုဒ္ဓံသေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
ဘိက္ခုံ အညဘာဂိယဿ အဓိကရဏဿ ကိဉ္စိဒေသံ လေသမတ္တံ ဥပါဒါယ ပါရာဇိကေန ဓမ္မေန အနုဒ္ဓံသနပစ္စယာ သံဃာဒိသေသော ကတ္ထ ပညတ္တောတိ? ရာဇဂဟေ ပညတ္တော။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? မေတ္တိယဘူမဇကေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? မေတ္တိယဘူမဇကာ ဘိက္ခူ အာယသ္မန္တံ ဒဗ္ဗံ မလ္လပုတ္တံ အညဘာဂိယဿ အဓိကရဏဿ ကိဉ္စိ ဒေသံ လေသမတ္တံ ဥပါဒါယ ပါရာဇိကေန ဓမ္မေန အနုဒ္ဓံသေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
သံဃဘေဒကဿ ဘိက္ခုနော ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိဿဇ္ဇနပစ္စယာ သံဃာဒိသေသော ကတ္ထ ပညတ္တောတိ? ရာဇဂဟေ ပညတ္တော။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဒေဝဒတ္တံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဒေဝဒတ္တော သမဂ္ဂဿ သံဃဿ ဘေဒါယ ပရက္ကမိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
ဘေဒကာနုဝတ္တကာနံ ဘိက္ခူနံ ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိဿဇ္ဇနပစ္စယာ သံဃာဒိသေသော ကတ္ထ ပညတ္တောတိ? ရာဇဂဟေ ပညတ္တော။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခူ ဒေဝဒတ္တဿ သံဃဘေဒါယ ပရက္ကမန္တဿ အနုဝတ္တကာ အဟေသုံ ဝဂ္ဂဝါဒကာ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ
(ဝိ၊၅၊၈၈။)
ဧကေ သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
ဒုဗ္ဗစဿ ဘိက္ခုနော ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိဿဇ္ဇနပစ္စယာ သံဃာဒိသေသော ကတ္ထ ပညတ္တောတိ? ကောသမ္ဗိယံ ပညတ္တော။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အာယသ္မန္တံ ဆန္နံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အာယသ္မာ ဆန္နော ဘိက္ခူဟိ သဟဓမ္မိကံ ဝုစ္စမာနော အတ္တာနံ အဝစနီယံ အကာသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
ကုလဒူသကဿ ဘိက္ခုနော ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိဿဇ္ဇနပစ္စယာ သံဃာဒိသေသော ကတ္ထ ပညတ္တောတိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တော။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အဿဇိပုနဗ္ဗသုကေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အဿဇိပုနဗ္ဗသုကာ ဘိက္ခူ သံဃေန ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မကတာ ဘိက္ခူ ဆန္ဒဂါမိတာ ဒေါသဂါမိတာ မောဟဂါမိတာ ဘယဂါမိတာ ပါပေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဥဒကေ ဥစ္စာရံ ဝါ ပဿာဝံ ဝါ ခေဠံ ဝါ ကရဏပစ္စယာ ဒုက္ကဋံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဥဒကေ ဥစ္စာရမ္ပိ ပဿာဝမ္ပိ ခေဠမ္ပိ အကံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ, ဧကာ အနုပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
ကတ္ထပညတ္တိဝါရော နိဋ္ဌိတော ပဌမော။
၂။ ကတာပတ္တိဝါရော
၁။ ပါရာဇိကကဏ္ဍံ
မြန်֍ ၁၉၃။ မေထုနံ ဓမ္မံ ပဋိသေဝနပစ္စယာ ကတိ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ? မေထုနံ ဓမ္မံ ပဋိသေဝနပစ္စယာ စတဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ – အက္ခာယိတေ သရီရေ မေထုနံ ဓမ္မံ ပဋိသေဝတိ, အာပတ္တိ ပါရာဇိကဿ၊ ယေဘုယျေန ခါယိတေ သရီရေ မေထုနံ ဓမ္မံ ပဋိသေဝတိ, အာပတ္တိ
(ဝိ၊၅၊၈၉။)
ထုလ္လစ္စယဿ၊ ဝဋ္ဋကတေ မုခေ အစ္ဆုပန္တံ အင်္ဂဇာတံ ပဝေသေတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ၊ ဇတုမဋ္ဌကေ ပါစိတ္တိယံ – မေထုနံ ဓမ္မံ ပဋိသေဝနပစ္စယာ ဣမာ စတဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။
အဒိန္နံ အာဒိယနပစ္စယာ ကတိ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ? အဒိန္နံ အာဒိယနပစ္စယာ တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ပဉ္စမာသကံ ဝါ အတိရေကပဉ္စမာသကံ ဝါ အဂ္ဃနကံ အဒိန္နံ ထေယျသင်္ခါတံ အာဒိယတိ, အာပတ္တိ ပါရာဇိကဿ၊ အတိရေကမာသကံ ဝါ ဦနပဉ္စမာသကံ ဝါ အဂ္ဃနကံ အဒိန္နံ ထေယျသင်္ခါတံ အာဒိယတိ, အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ၊ မာသကံ ဝါ ဦနမာသကံ ဝါ အဂ္ဃနကံ အဒိန္နံ ထေယျသင်္ခါတံ အာဒိယတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ – အဒိန္နံ အာဒိယနပစ္စယာ ဣမာ တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။
သဉ္စိစ္စ မနုဿဝိဂ္ဂဟံ ဇီဝိတာ ဝေါရောပနပစ္စယာ ကတိ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ? သဉ္စိစ္စ မနုဿဝိဂ္ဂဟံ ဇီဝိတာ ဝေါရောပနပစ္စယာ တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ မနုဿံ ဩဒိဿ ဩပါတံ ခဏတိ ‘‘ပပတိတွာ မရိဿတီ’’တိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ၊ ပပတိတေ ဒုက္ခာ ဝေဒနာ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ၊ မရတိ, အာပတ္တိ ပါရာဇိကဿ – သဉ္စိစ္စ မနုဿဝိဂ္ဂဟံ ဇီဝိတာ ဝေါရောပနပစ္စယာ ဣမာ တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။
အသန္တံ အဘူတံ ဥတ္တရိမနုဿဓမ္မံ ဥလ္လပနပစ္စယာ ကတိ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ? အသန္တံ အဘူတံ ဥတ္တရိမနုဿဓမ္မံ ဥလ္လပနပစ္စယာ တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ – ပါပိစ္ဆော ဣစ္ဆာပကတော အသန္တံ အဘူတံ ဥတ္တရိမနုဿဓမ္မံ ဥလ္လပတိ, အာပတ္တိ ပါရာဇိကဿ, ‘‘ယော တေ ဝိဟာရေ ဝသတိ သော ဘိက္ခု အရဟာ’’တိ ဘဏတိ, ပဋိဝိဇာနန္တဿ အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ၊ န ပဋိဝိဇာနန္တဿ အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ – အသန္တံ အဘူတံ ဥတ္တရိမနုဿဓမ္မံ ဥလ္လပနပစ္စယာ ဣမာ တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။
စတ္တာရော ပါရာဇိကာ နိဋ္ဌိတာ။
၂။ သံဃာဒိသေသကဏ္ဍာဒိ
မြန်֍ ၁၉၄။ ဥပက္ကမိတွာ အသုစိံ မောစနပစ္စယာ ကတိ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ? ဥပက္ကမိတွာ အသုစိမောစနပစ္စယာ တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ – စေတေတိ ဥပက္ကမတိ မုစ္စတိ, အာပတ္တိ သံဃာဒိသေသဿ၊
(ဝိ၊၅၊၉၀။)
စေတေတိ ဥပက္ကမတိ န မုစ္စတိ, အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ၊ ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ – ဥပက္ကမိတွာ အသုစိမောစနပစ္စယာ ဣမာ တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။
ကာယသံသဂ္ဂံ သမာပဇ္ဇနပစ္စယာ ကတိ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ? ကာယသံသဂ္ဂံ သမာပဇ္ဇနပစ္စယာ ပဉ္စ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ – အဝဿုတာ ဘိက္ခုနီ အဝဿုတဿ ပုရိသပုဂ္ဂလဿ အဓက္ခကံ ဥဗ္ဘဇာဏုမဏ္ဍလံ ဂဟဏံ သာဒိယတိ, အာပတ္တိ ပါရာဇိကဿ၊ ဘိက္ခု ကာယေန ကာယံ အာမသတိ, အာပတ္တိ သံဃာဒိသေသဿ၊ ကာယေန ကာယပဋိဗဒ္ဓံ အာမသတိ, အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ၊ ကာယပဋိဗဒ္ဓေန ကာယပဋိဗဒ္ဓံ အာမသတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ၊ အင်္ဂုလိပတောဒကေ ပါစိတ္တိယံ – ကာယသံသဂ္ဂံ သမာပဇ္ဇနပစ္စယာ ဣမာ ပဉ္စ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။
မာတုဂါမံ ဒုဋ္ဌုလ္လာဟိ ဝါစာဟိ ဩဘာသနပစ္စယာ တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ – ဝစ္စမဂ္ဂံ ပဿာဝမဂ္ဂံ အာဒိဿ ဝဏ္ဏမ္ပိ ဘဏတိ အဝဏ္ဏမ္ပိ ဘဏတိ, အာပတ္တိ သံဃာဒိသေသဿ၊ ဝစ္စမဂ္ဂံ ပဿာဝမဂ္ဂံ ဌပေတွာ အဓက္ခကံ ဥဗ္ဘဇာဏုမဏ္ဍလံ အာဒိဿ ဝဏ္ဏမ္ပိ ဘဏတိ အဝဏ္ဏမ္ပိ ဘဏတိ, အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ၊ ကာယပဋိဗဒ္ဓံ အာဒိဿ ဝဏ္ဏမ္ပိ ဘဏတိ အဝဏ္ဏမ္ပိ ဘဏတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။
အတ္တကာမပါရိစရိယာယ ဝဏ္ဏံ ဘာသနပစ္စယာ တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ – မာတုဂါမဿ သန္တိကေ အတ္တကာမပါရိစရိယာယ ဝဏ္ဏံ ဘာသတိ, အာပတ္တိ သံဃာဒိသေသဿ၊ ပဏ္ဍကဿ သန္တိကေ အတ္တကာမပါရိစရိယာယ ဝဏ္ဏံ ဘာသတိ, အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ၊ တိရစ္ဆာနဂတဿ သန္တိကေ အတ္တကာမပါရိစရိယာယ ဝဏ္ဏံ ဘာသတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။
သဉ္စရိတ္တံ သမာပဇ္ဇနပစ္စယာ တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ – ပဋိဂ္ဂဏှာတိ ဝီမံသတိ ပစ္စာဟရတိ, အာပတ္တိ သံဃာဒိသေသဿ၊ ပဋိဂ္ဂဏှာတိ ဝီမံသတိ န ပစ္စာဟရတိ, အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ၊ ပဋိဂ္ဂဏှာတိ န ဝီမံသတိ န ပစ္စာဟရတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။
သညာစိကာယ ကုဋိံ ကာရာပနပစ္စယာ တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ – ကာရာပေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဧကံ ပိဏ္ဍံ [ဧကပိဏ္ဍေ (သျာ။)] အနာဂတေ အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ၊ တသ္မိံ ပိဏ္ဍေ အာဂတေ အာပတ္တိ သံဃာဒိသေသဿ။
(ဝိ၊၅၊၉၁။)
မဟလ္လကံ ဝိဟာရံ ကာရာပနပစ္စယာ တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ – ကာရာပေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဧကံ ပိဏ္ဍံ အနာဂတေ, အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ၊ တသ္မိံ ပိဏ္ဍေ အာဂတေ အာပတ္တိ သံဃာဒိသေသဿ။
ဘိက္ခုံ အမူလကေန ပါရာဇိကေန ဓမ္မေန အနုဒ္ဓံသနပစ္စယာ တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ – အနောကာသံ ကာရာပေတွာ စာဝနာဓိပ္ပါယော ဝဒေတိ, အာပတ္တိ သံဃာဒိသေသေန ဒုက္ကဋဿ၊ ဩကာသံ ကာရာပေတွာ အက္ကောသာဓိပ္ပါယော ဝဒေတိ, အာပတ္တိ ဩမသဝါဒဿ။
ဘိက္ခုံ အညဘာဂိယဿ အဓိကရဏဿ ကိဉ္စိ ဒေသံ လေသမတ္တံ ဥပါဒါယ ပါရာဇိကေန ဓမ္မေန အနုဒ္ဓံသနပစ္စယာ တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ – အနောကာသံ ကာရာပေတွာ စာဝနာဓိပ္ပါယော ဝဒေတိ, အာပတ္တိ သံဃာဒိသေသေန ဒုက္ကဋဿ၊ ဩကာသံ ကာရာပေတွာ အက္ကောသာဓိပ္ပါယော ဝဒေတိ, အာပတ္တိ ဩမသဝါဒဿ။
သံဃဘေဒကော ဘိက္ခု ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိဿဇ္ဇနပစ္စယာ တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ – ဉတ္တိယာ ဒုက္ကဋံ၊ ဒွီဟိ ကမ္မဝါစာဟိ ထုလ္လစ္စယာ၊ ကမ္မဝါစာပရိယောသာနေ အာပတ္တိ သံဃာဒိသေသဿ။
ဘေဒကာနုဝတ္တကာ ဘိက္ခူ ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိဿဇ္ဇနပစ္စယာ တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ – ဉတ္တိယာ ဒုက္ကဋံ၊ ဒွီဟိ ကမ္မဝါစာဟိ ထုလ္လစ္စယာ၊ ကမ္မဝါစာပရိယောသာနေ အာပတ္တိ သံဃာဒိသေသဿ။
ဒုဗ္ဗစော ဘိက္ခု ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိဿဇ္ဇနပစ္စယာ တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ – ဉတ္တိယာ ဒုက္ကဋံ၊ ဒွီဟိ ကမ္မဝါစာဟိ ထုလ္လစ္စယာ၊ ကမ္မဝါစာပရိယောသာနေ အာပတ္တိ သံဃာဒိသေသဿ။
ကုလဒူသကော ဘိက္ခု ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိဿဇ္ဇနပစ္စယာ တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ – ဉတ္တိယာ ဒုက္ကဋံ၊ ဒွီဟိ ကမ္မဝါစာဟိ ထုလ္လစ္စယာ၊ ကမ္မဝါစာပရိယောသာနေ အာပတ္တိ သံဃာဒိသေသဿ…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဥဒကေ ဥစ္စာရံ ဝါ ပဿာဝံ ဝါ ခေဠံ ဝါ ကရဏပစ္စယာ ကတိ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ? အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဥဒကေ ဥစ္စာရံ ဝါ
(ဝိ၊၅၊၉၂။)
ပဿာဝံ ဝါ ခေဠံ ဝါ ကရဏပစ္စယာ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ – အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဥဒကေ ဥစ္စာရံ ဝါ ပဿာဝံ ဝါ ခေဠံ ဝါ ကရဏပစ္စယာ ဣမံ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။
ကတာပတ္တိဝါရော နိဋ္ဌိတော ဒုတိယော။
၃။ ဝိပတ္တိဝါရော
မြန်֍ ၁၉၅။ မေထုနံ ဓမ္မံ ပဋိသေဝနပစ္စယာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ကတိ ဝိပတ္တိယော ဘဇန္တိ? မေထုနံ ဓမ္မံ ပဋိသေဝနပစ္စယာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ဒွေ ဝိပတ္တိယော ဘဇန္တိ – သိယာ သီလဝိပတ္တိံ သိယာ အာစာရဝိပတ္တိံ…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဥဒကေ ဥစ္စာရံ ဝါ ပဿာဝံ ဝါ ခေဠံ ဝါ ကရဏပစ္စယာ အာပတ္တိ စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ကတိ ဝိပတ္တိယော ဘဇတိ? အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဥဒကေ ဥစ္စာရံ ဝါ ပဿာဝံ ဝါ ခေဠံ ဝါ ကရဏပစ္စယာ အာပတ္တိ စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ဧကံ ဝိပတ္တိံ ဘဇတိ – အာစာရဝိပတ္တိံ။
ဝိပတ္တိဝါရော နိဋ္ဌိတော တတိယော။
၄။ သင်္ဂဟိတဝါရော
မြန်֍ ၁၉၆။ မေထုနံ ဓမ္မံ ပဋိသေဝနပစ္စယာ အာပတ္တိယော သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ ကတိဟိ အာပတ္တိက္ခန္ဓေဟိ သင်္ဂဟိတာ? မေထုနံ ဓမ္မံ ပဋိသေဝနပစ္စယာ အာပတ္တိယော သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ စတူဟိ အာပတ္တိက္ခန္ဓေဟိ သင်္ဂဟိတာ – သိယာ ပါရာဇိကာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ထုလ္လစ္စယာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ပါစိတ္တိယာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ဒုက္ကဋာပတ္တိက္ခန္ဓေန…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဥဒကေ ဥစ္စာရံ ဝါ ပဿာဝံ ဝါ ခေဠံ ဝါ ကရဏပစ္စယာ အာပတ္တိ သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ ကတိဟိ အာပတ္တိက္ခန္ဓေဟိ သင်္ဂဟိတာ? အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဥဒကေ ဥစ္စာရံ ဝါ ပဿာဝံ ဝါ ခေဠံ ဝါ ကရဏပစ္စယာ အာပတ္တိ သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ ဧကေန အာပတ္တိက္ခန္ဓေန သင်္ဂဟိတာ – ဒုက္ကဋာပတ္တိက္ခန္ဓေန။
သင်္ဂဟိတဝါရော နိဋ္ဌိတော စတုတ္ထော။
(ဝိ၊၅၊၉၃။)
၅။ သမုဋ္ဌာနဝါရော
မြန်֍ ၁၉၇။ မေထုနံ ဓမ္မံ ပဋိသေဝနပစ္စယာ အာပတ္တိယော ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ကတိဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌန္တိ? မေထုနံ ဓမ္မံ ပဋိသေဝနပစ္စယာ အာပတ္တိယော ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌန္တိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌန္တိ, န ဝါစတော…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဥဒကေ ဥစ္စာရံ ဝါ ပဿာဝံ ဝါ ခေဠံ ဝါ ကရဏပစ္စယာ အာပတ္တိ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ကတိဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ? အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဥဒကေ ဥစ္စာရံ ဝါ ပဿာဝံ ဝါ ခေဠံ ဝါ ကရဏပစ္စယာ အာပတ္တိ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
သမုဋ္ဌာနဝါရော နိဋ္ဌိတော ပဉ္စမော။
၆။ အဓိကရဏဝါရော
မြန်֍ ၁၉၈။ မေထုနံ ဓမ္မံ ပဋိသေဝနပစ္စယာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ ကတမံ အဓိကရဏံ? မေထုနံ ဓမ္မံ ပဋိသေဝနပစ္စယာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ အာပတ္တာဓိကရဏံ…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဥဒကေ ဥစ္စာရံ ဝါ ပဿာဝံ ဝါ ခေဠံ ဝါ ကရဏပစ္စယာ အာပတ္တိ စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ ကတမံ အဓိကရဏံ? အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဥဒကေ ဥစ္စာရံ ဝါ ပဿာဝံ ဝါ ခေဠံ ဝါ ကရဏပစ္စယာ အာပတ္တိ စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ အာပတ္တာဓိကရဏံ။
အဓိကရဏဝါရော နိဋ္ဌိတော ဆဋ္ဌော။
၇။ သမထဝါရော
မြန်֍ ၁၉၉။ မေထုနံ ဓမ္မံ ပဋိသေဝနပစ္စယာ အာပတ္တိယော သတ္တန္နံ သမထာနံ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ? မေထုနံ ဓမ္မံ ပဋိသေဝနပစ္စယာ အာပတ္တိယော သတ္တန္နံ သမထာနံ တီဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ – သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ ပဋိညာတကရဏေန စ၊ သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန တိဏဝတ္ထာရကေန စ…ပေ…။
(ဝိ၊၅၊၉၄။)
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဥဒကေ ဥစ္စာရံ ဝါ ပဿာဝံ ဝါ ခေဠံ ဝါ ကရဏပစ္စယာ အာပတ္တိ သတ္တန္နံ သမထာနံ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မတိ? အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဥဒကေ ဥစ္စာရံ ဝါ ပဿာဝံ ဝါ ခေဠံ ဝါ ကရဏပစ္စယာ အာပတ္တိ သတ္တန္နံ သမထာနံ တီဟိ သမထေဟိ သမ္မတိ – သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ ပဋိညာတကရဏေန စ, သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ တိဏဝတ္ထာရကေန စာတိ။
သမထဝါရော နိဋ္ဌိတော သတ္တမော။
၈။ သမုစ္စယဝါရော
မြန်֍ ၂၀၀။ မေထုနံ ဓမ္မံ ပဋိသေဝနပစ္စယာ ကတိ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ? မေထုနံ ဓမ္မံ ပဋိသေဝနပစ္စယာ စတဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ အက္ခာယိတေ သရီရေ မေထုနံ ဓမ္မံ ပဋိသေဝတိ, အာပတ္တိ ပါရာဇိကဿ၊ ယေဘုယျေန ခါယိတေ သရီရေ မေထုနံ ဓမ္မံ ပဋိသေဝတိ, အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ၊ ဝဋ္ဋကတေ မုခေ အစ္ဆုပန္တံ အင်္ဂဇာတံ ပဝေသေတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ၊ ဇတုမဋ္ဌကေ ပါစိတ္တိယံ – မေထုနံ ဓမ္မံ ပဋိသေဝနပစ္စယာ ဣမာ စတဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ တာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ကတိ ဝိပတ္တိယော ဘဇန္တိ? သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ ကတိဟိ အာပတ္တိက္ခန္ဓေဟိ သင်္ဂဟိတာ? ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ကတိဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌန္တိ? စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ ကတမံ အဓိကရဏံ? သတ္တန္နံ သမထာနံ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ? တာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ဒွေ ဝိပတ္တိယော ဘဇန္တိ – သိယာ သီလဝိပတ္တိံ သိယာ အာစာရဝိပတ္တိံ။ သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ စတူဟိ အာပတ္တိက္ခန္ဓေဟိ သင်္ဂဟိတာ – သိယာ ပါရာဇိကာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ထုလ္လစ္စယာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ပါစိတ္တိယာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ဒုက္ကဋာပတ္တိက္ခန္ဓေန။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌန္တိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌန္တိ, န ဝါစတော။ စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ, အာပတ္တာဓိကရဏံ။ သတ္တန္နံ သမထာနံ, တီဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ – သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ, ပဋိညာတကရဏေန စ, သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ တိဏဝတ္ထာရကေန စ…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဥဒကေ ဥစ္စာရံ ဝါ ပဿာဝံ ဝါ ခေဠံ ဝါ ကရဏပစ္စယာ ကတိ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ? အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဥဒကေ ဥစ္စာရံ ဝါ ပဿာဝံ ဝါ ခေဠံ ဝါ ကရဏပစ္စယာ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဒုက္ကဋံ – အနာဒရိယံ
(ဝိ၊၅၊၉၅။)
ပဋိစ္စ ဥဒကေ ဥစ္စာရံ ဝါ ပဿာဝံ ဝါ ခေဠံ ဝါ ကရဏပစ္စယာ ဣမံ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ သာ အာပတ္တိ စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ကတိ ဝိပတ္တိယော ဘဇတိ? သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ ကတိဟိ အာပတ္တိက္ခန္ဓေဟိ သင်္ဂဟိတာ? ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ကတိဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ? စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ ကတမံ အဓိကရဏံ? သတ္တန္နံ သမထာနံ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မတိ? သာ အာပတ္တိ စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ဧကံ ဝိပတ္တိံ ဘဇတိ – အာစာရဝိပတ္တိံ။ သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ ဧကေန အာပတ္တိက္ခန္ဓေန သင်္ဂဟိတာ – ဒုက္ကဋာပတ္တိက္ခန္ဓေန။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော။ စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ, အာပတ္တာဓိကရဏံ။ သတ္တန္နံ သမထာနံ တီဟိ သမထေဟိ သမ္မတိ – သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ ပဋိညာတကရဏေန စ, သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ တိဏဝတ္ထာရကေန စာတိ။
သမုစ္စယဝါရော နိဋ္ဌိတော အဋ္ဌမော။
အဋ္ဌပစ္စယဝါရာ နိဋ္ဌိတာ။
မဟာဝိဘင်္ဂေ သောဠသမဟာဝါရာ နိဋ္ဌိတာ။
ဘိက္ခုဝိဘင်္ဂမဟာဝါရော နိဋ္ဌိတော။
(ဝိ၊၅၊၉၆။)
ဘိက္ခုနီဝိဘင်္ဂေါ
၁။ ကတ္ထပညတ္တိဝါရော
၁။ ပါရာဇိကကဏ္ဍံ
မြန်֍ ၂၀၁။ ယံ တေန ဘဂဝတာ ဇာနတာ ပဿတာ အရဟတာ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေန ဘိက္ခုနီနံ ပဉ္စမံ ပါရာဇိကံ ကတ္ထ ပညတ္တံ? ကံ အာရဗ္ဘ? ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ? အတ္ထိ တတ္ထ ပညတ္တိ, အနုပညတ္တိ, အနုပ္ပန္နပညတ္တိ? သဗ္ဗတ္ထပညတ္တိ, ပဒေသပညတ္တိ? သာဓာရဏပညတ္တိ, အသာဓာရဏပညတ္တိ? ဧကတောပညတ္တိ, ဥဘတောပညတ္တိ? စတုန္နံ ပါတိမောက္ခုဒ္ဒေသာနံ ကတ္ထောဂဓံ ကတ္ထ ပရိယာပန္နံ? ကတမေန ဥဒ္ဒေသေန ဥဒ္ဒေသံ အာဂစ္ဆတိ? စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ကတမာ ဝိပတ္တိ? သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ ကတမော အာပတ္တိက္ခန္ဓော? ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ကတိဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ? စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ ကတမံ အဓိကရဏံ? သတ္တန္နံ သမထာနံ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မတိ? ကော တတ္ထ ဝိနယော? ကော တတ္ထ အဘိဝိနယော? ကိံ တတ္ထ ပါတိမောက္ခံ? ကိံ တတ္ထ အဓိပါတိမောက္ခံ? ကာ ဝိပတ္တိ? ကာ သမ္ပတ္တိ? ကာ ပဋိပတ္တိ? ကတိ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ ဘဂဝတာ ဘိက္ခုနီနံ ပဉ္စမံ ပါရာဇိကံ ပညတ္တံ? ကာ သိက္ခန္တိ? ကာ သိက္ခိတသိက္ခာ? ကတ္ထ ဌိတံ? ကာ ဓာရေန္တိ? ကဿ ဝစနံ? ကေနာဘတန္တိ?
မြန်֍ ၂၀၂။ ယံ တေန ဘဂဝတာ ဇာနတာ ပဿတာ အရဟတာ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေန ဘိက္ခုနီနံ ပဉ္စမံ ပါရာဇိကံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သုန္ဒရီနန္ဒံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သုန္ဒရီနန္ဒာ ဘိက္ခုနီ အဝဿုတာ အဝဿုတဿ ပုရိသပုဂ္ဂလဿ ကာယသံသဂ္ဂံ သာဒိယိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ အတ္ထိ တတ္ထ ပညတ္တိ အနုပညတ္တိ အနုပ္ပန္နပညတ္တီတိ? ဧကာ ပညတ္တိ။ အနုပညတ္တိ အနုပ္ပန္နပညတ္တိ တသ္မိံ နတ္ထိ။ သဗ္ဗတ္ထပညတ္တိ, ပဒေသပညတ္တီတိ? သဗ္ဗတ္ထပညတ္တိ။ သာဓာရဏပညတ္တိ, အသာဓာရဏပညတ္တီတိ? အသာဓာရဏပညတ္တိ။ ဧကတောပညတ္တိ, ဥဘတောပညတ္တီတိ? ဧကတောပညတ္တိ။ စတုန္နံ ပါတိမောက္ခုဒ္ဒေသာနံ ကတ္ထောဂဓံ ကတ္ထ ပရိယာပန္နန္တိ? နိဒါနောဂဓံ နိဒါနပရိယာပန္နံ။ ကတမေန ဥဒ္ဒေသေန ဥဒ္ဒေသံ အာဂစ္ဆတီတိ? ဒုတိယေန ဥဒ္ဒေသေန ဥဒ္ဒေသံ အာဂစ္ဆတိ။ စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ကတမာ ဝိပတ္တီတိ? သီလဝိပတ္တိ။ သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ ကတမော အာပတ္တိက္ခန္ဓောတိ? ပါရာဇိကာပတ္တိက္ခန္ဓော။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ကတိဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတီတိ? ဧကေန
(ဝိ၊၅၊၉၇။)
သမုဋ္ဌာနေ သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော။ စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ ကတမံ အဓိကရဏန္တိ? အာပတ္တာဓိကရဏံ? သတ္တန္နံ သမထာနံ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မတီတိ? ဒွီဟိ သမထေဟိ သမ္မတိ – သမ္မုခါဝိနယေန စ ပဋိညာတကရဏေန စ။ ကော တတ္ထ ဝိနယော, ကော တတ္ထ အဘိဝိနယောတိ? ပညတ္တိ ဝိနယော, ဝိဘတ္တိ အဘိဝိနယော။ ကိံ တတ္ထ ပါတိမောက္ခံ, ကိံ တတ္ထ အဓိပါတိမောက္ခန္တိ? ပညတ္တိ ပါတိမောက္ခံ, ဝိဘတ္တိ အဓိပါတိမောက္ခံ။ ကာ ဝိပတ္တီတိ? အသံဝရော ဝိပတ္တိ။ ကာ သမ္ပတ္တီတိ? သံဝရော သမ္ပတ္တိ။ ကာ ပဋိပတ္တီတိ? န ဧဝရူပံ ကရိဿာမီတိ ယာဝဇီဝံ အာပါဏကောဋိကံ သမာဒါယ သိက္ခတိ သိက္ခာပဒေသု။ [အ။ နိ။ ၁၀။၃၁] ကတိ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ ဘဂဝတာ ဘိက္ခုနီနံ ပဉ္စမံ ပါရာဇိကံ ပညတ္တန္တိ? ဒသ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ ဘဂဝတာ ဘိက္ခုနီနံ ပဉ္စမံ ပါရာဇိကံ ပညတ္တံ – သံဃသုဋ္ဌုတာယ, သံဃဖာသုတာယ, ဒုမ္မင်္ကူနံ ဘိက္ခုနီနံ နိဂ္ဂဟာယ, ပေသလာနံ ဘိက္ခုနီနံ ဖာသုဝိဟာရာယ, ဒိဋ္ဌဓမ္မိကာနံ အာသဝါနံ သံဝရာယ, သမ္ပရာယိကာနံ အာသဝါနံ ပဋိဃာတာယ, အပ္ပသန္နာနံ ပသာဒါယ, ပသန္နာနံ ဘိယျောဘာဝါယ, သဒ္ဓမ္မဋ္ဌိတိယာ, ဝိနယာနုဂ္ဂဟာယ။ ကာ သိက္ခန္တီတိ? သေက္ခာ စ ပုထုဇ္ဇနကလျာဏိကာ စ သိက္ခန္တိ။ ကာ သိက္ခိတသိက္ခာတိ? အရဟန္တိယော [အရဟန္တာ (က။)] သိက္ခိတသိက္ခာ။ ကတ္ထ ဌိတန္တိ? သိက္ခာကာမာသု ဌိတံ။ ကာ ဓာရေန္တီတိ? ယာသံ ဝတ္တတိ တာ ဓာရေန္တိ။ ကဿ ဝစနန္တိ? ဘဂဝတော ဝစနံ အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ။ ကေနာဘတန္တိ? ပရမ္ပရာဘတံ –
ဥပါလိ ဒါသကော စေဝ, သောဏကော သိဂ္ဂဝေါ တထာ၊
မောဂ္ဂလိပုတ္တေန ပဉ္စမာ, ဧတေ ဇမ္ဗုသိရိဝှယေ။
တတော မဟိန္ဒော ဣဋ္ဋိယော, ဥတ္တိယော သမ္ဗလော တထာ၊
ဘဒ္ဒနာမော စ ပဏ္ဍိတော။
ဧတေ နာဂါ မဟာပညာ, ဇမ္ဗုဒီပါ ဣဓာဂတာ၊
ဝိနယံ တေ ဝါစယိံသု, ပိဋကံ တမ္ဗပဏ္ဏိယာ။
နိကာယေ ပဉ္စ ဝါစေသုံ, သတ္တ စေဝ ပကရဏေ၊
တတော အရိဋ္ဌော မေဓာဝီ, တိဿဒတ္တော စ ပဏ္ဍိတော။
ဝိသာရဒေါ ကာဠသုမနော, ထေရော စ ဒီဃနာမကော၊
ဒီဃသုမနော စ ပဏ္ဍိတော။
(ဝိ၊၅၊၉၈။)
ပုနဒေဝ ကာဠသုမနော, နာဂတ္ထေရော စ ဗုဒ္ဓရက္ခိတော၊
တိဿတ္ထေရော စ မေဓာဝီ, ဒေဝတ္ထေရော စ ပဏ္ဍိတော။
ပုနဒေဝ သုမနော မေဓာဝီ, ဝိနယေ စ ဝိသာရဒေါ၊
ဗဟုဿုတော စူဠနာဂေါ, ဂဇောဝ ဒုပ္ပဓံသိယော။
ဓမ္မပါလိတနာမော စ, ရောဟဏေ သာဓုပူဇိတော၊
တဿ သိဿော မဟာပညော, ခေမနာမော တိပေဋကော။
ဒီပေ တာရကရာဇာဝ ပညာယ အတိရောစထ၊
ဥပတိဿော စ မေဓာဝီ, ဖုဿဒေဝေါ မဟာကထီ။
ပုနဒေဝ သုမနော မေဓာဝီ, ပုပ္ဖနာမော ဗဟုဿုတော၊
မဟာကထီ မဟာသိဝေါ, ပိဋကေ သဗ္ဗတ္ထ ကောဝိဒေါ။
ပုနဒေဝ ဥပါလိ မေဓာဝီ, ဝိနယေ စ ဝိသာရဒေါ၊
မဟာနာဂေါ မဟာပညော, သဒ္ဓမ္မဝံသကောဝိဒေါ။
ပုနဒေဝ အဘယော မေဓာဝီ, ပိဋကေ သဗ္ဗတ္ထ ကောဝိဒေါ၊
တိဿတ္ထေရော စ မေဓာဝီ, ဝိနယေ စ ဝိသာရဒေါ။
တဿ သိဿော မဟာပညော, ပုပ္ဖနာမော ဗဟုဿုတော၊
သာသနံ အနုရက္ခန္တော, ဇမ္ဗုဒီပေ ပတိဋ္ဌိတော။
စူဠာဘယော စ မေဓာဝီ, ဝိနယေ စ ဝိသာရဒေါ၊
တိဿတ္ထေရော စ မေဓာဝီ, သဒ္ဓမ္မဝံသကောဝိဒေါ။
စူဠဒေဝေါ စ မေဓာဝီ, ဝိနယေ စ ဝိသာရဒေါ၊
သိဝတ္ထေရော စ မေဓာဝီ, ဝိနယေ သဗ္ဗတ္ထ ကောဝိဒေါ။
ဧတေ နာဂါ မဟာပညာ, ဝိနယညူ မဂ္ဂကောဝိဒါ၊
မြန်֍ ၂၀၃။ ယံ တေန ဘဂဝတာ ဇာနတာ ပဿတာ အရဟတာ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေန ဘိက္ခုနီနံ ဆဋ္ဌံ ပါရာဇိကံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ထုလ္လနန္ဒံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ထုလ္လနန္ဒာ ဘိက္ခုနီ ဇာနံ ပါရာဇိကံ ဓမ္မံ အဇ္ဈာပန္နံ ဘိက္ခုနိံ နေဝတ္တနာ ပဋိစောဒေသိ။
(ဝိ၊၅၊၉၉။)
န ဂဏဿ အာရောစေသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၂၀၄။ ဘိက္ခုနီနံ သတ္တမံ ပါရာဇိကံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ထုလ္လနန္ဒံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ထုလ္လနန္ဒာ ဘိက္ခုနီ သမဂ္ဂေန သံဃေန ဥက္ခိတ္တံ အရိဋ္ဌံ ဘိက္ခုံ ဂဒ္ဓဗာဓိပုဗ္ဗံ အနုဝတ္တိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ဓုရနိက္ခေပေ…ပေ…။
မြန်֍ ၂၀၅။ ဘိက္ခုနီနံ အဋ္ဌမံ ပါရာဇိကံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခုနိယော အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခုနိယော အဋ္ဌမံ ဝတ္ထုံ ပရိပူရေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ဓုရနိက္ခေပေ…ပေ…။
အဋ္ဌ ပါရာဇိကာ နိဋ္ဌိတာ။
တဿုဒ္ဒါနံ –
မေထုနာဒိန္နာဒါနဉ္စ, မနုဿဝိဂ္ဂဟုတ္တရိ၊
ကာယသံသဂ္ဂံ ဆာဒေတိ, ဥက္ခိတ္တာ အဋ္ဌ ဝတ္ထုကာ၊
ပညာပေသိ မဟာဝီရော, ဆေဇ္ဇဝတ္ထူ အသံသယာတိ။
၂။ သံဃာဒိသေသကဏ္ဍံ
မြန်֍ ၂၀၆။ ယံ တေန ဘဂဝတာ ဇာနတာ ပဿတာ အရဟတာ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေန ဥဿယဝါဒိကာယ ဘိက္ခုနိယာ အဍ္ဍံ ကရောန္တိယာ သံဃာဒိသေသော ကတ္ထ ပညတ္တော? ကံ အာရဗ္ဘ? ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ…ပေ… ကေနာဘတန္တိ?
မြန်֍ ၂၀၇။ ယံ တေန ဘဂဝတာ ဇာနတာ ပဿတာ အရဟတာ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေန ဥဿယဝါဒိကာယ ဘိက္ခုနိယာ အဍ္ဍံ ကရောန္တိယာ သံဃာဒိသေသော ကတ္ထ ပညတ္တောတိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တော။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ထုလ္လနန္ဒံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ထုလ္လနန္ဒာ ဘိက္ခုနီ ဥဿယဝါဒိကာ ဝိဟရိ,
(ဝိ၊၅၊၁၀၀။)
တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ အတ္ထိ တတ္ထ ပညတ္တိ, အနုပညတ္တိ, အနုပ္ပန္နပညတ္တီတိ? ဧကာ ပညတ္တိ။ အနုပညတ္တိ အနုပ္ပန္နပညတ္တိ တသ္မိံ နတ္ထိ။ သဗ္ဗတ္ထပညတ္တိ, ပဒေသပညတ္တီတိ? သဗ္ဗတ္ထပညတ္တိ။ သာဓာရဏပညတ္တိ, အသာဓာရဏပညတ္တီတိ? အသာဓာရဏပညတ္တိ။ ဧကတောပညတ္တိ, ဥဘတောပညတ္တီတိ? ဧကတောပညတ္တိ။ စတုန္နံ ပါတိမောက္ခုဒ္ဒေသာနံ ကတ္ထောဂဓံ ကတ္ထ ပရိယာပန္နန္တိ? နိဒါနောဂဓံ နိဒါနပရိယာပန္နံ။ ကတမေန ဥဒ္ဒေသေန ဥဒ္ဒေသံ အာဂစ္ဆတီတိ? တတိယေန ဥဒ္ဒေသေန ဥဒ္ဒေသံ အာဂစ္ဆတိ။ စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ကတမာ ဝိပတ္တီတိ? သီလဝိပတ္တိ။ သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ ကတမော အာပတ္တိက္ခန္ဓောတိ? သံဃာဒိသေသာပတ္တိက္ခန္ဓော။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ကတိဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတီတိ? ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န စိတ္တတော၊ သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ… ကေနာဘတန္တိ? ပရမ္ပရာဘတံ –
ဥပါလိ ဒါသကော စေဝ, သောဏကော သိဂ္ဂဝေါ တထာ၊
မောဂ္ဂလိပုတ္တေန ပဉ္စမာ, ဧတေ ဇမ္ဗုသိရိဝှယေ။ …ပေ…၊
ဧတေ နာဂါ မဟာပညာ, ဝိနယညူ မဂ္ဂကောဝိဒါ၊
ဝိနယံ ဒီပေ ပကာသေသုံ, ပိဋကံ တမ္ဗပဏ္ဏိယာတိ။
မြန်֍ ၂၀၈။ စောရိံ ဝုဋ္ဌာပေန္တိယာ သံဃာဒိသေသော ကတ္ထ ပညတ္တောတိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တော။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ထုလ္လနန္ဒံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ထုလ္လနန္ဒာ ဘိက္ခုနီ စောရိံ ဝုဋ္ဌာပေသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – သိယာ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ကာယတော၊ သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၂၀၉။ ဧကာယ ဂါမန္တရံ ဂစ္ဆန္တိယာ သံဃာဒိသေသော ကတ္ထ ပညတ္တောတိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တော။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အညတရံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အညတရာ ဘိက္ခုနီ ဧကာ ဂါမန္တရံ ဂစ္ဆိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ, တိဿော အနုပညတ္တိယော။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ပဌမပါရာဇိကေ…ပေ…။
မြန်֍ ၂၁၀။ သမဂ္ဂေန သံဃေန ဥက္ခိတ္တံ ဘိက္ခုနိံ ဓမ္မေန ဝိနယေန သတ္ထုသာသနေန အနပလောကေတွာ ကာရကသံဃံ အနညာယ ဂဏဿ
(ဝိ၊၅၊၁၀၁။)
ဆန္ဒံ ဩသာရေန္တိယာ သံဃာဒိသေသော ကတ္ထ ပညတ္တောတိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တော။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ထုလ္လနန္ဒံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ထုလ္လနန္ဒာ ဘိက္ခုနီ သမဂ္ဂေန သံဃေန ဥက္ခိတ္တံ ဘိက္ခုနိံ ဓမ္မေန ဝိနယေန သတ္ထုသာသနေန အနပလောကေတွာ ကာရကသံဃံ အနညာယ ဂဏဿ ဆန္ဒံ ဩသာရေသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ဓုရနိက္ခေပေ…ပေ…။
မြန်֍ ၂၁၁။ အဝဿုတာယ ဘိက္ခုနိယာ အဝဿုတဿ ပုရိသပုဂ္ဂလဿ ဟတ္ထတော ခါဒနီယံ ဝါ ဘောဇနီယံ ဝါ သဟတ္ထာ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ ဘုဉ္ဇန္တိယာ သံဃာဒိသေသော ကတ္ထ ပညတ္တောတိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တော။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သုန္ဒရီနန္ဒံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သုန္ဒရီနန္ဒာ ဘိက္ခုနီ အဝဿုတာ အဝဿုတဿ ပုရိသပုဂ္ဂလဿ ဟတ္ထတော အာမိသံ ပဋိဂ္ဂဟေသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ပဌမပါရာဇိကေ…ပေ…။
မြန်֍ ၂၁၂။ ‘‘ကိံ တေ, အယျေ, ဧသော ပုရိသပုဂ္ဂလော ကရိဿတိ အဝဿုတော ဝါ အနဝဿုတော ဝါ, ယတော တွံ အနဝဿုတာ! ဣင်္ဃ, အယျေ, ယံ တေ ဧသော ပုရိသပုဂ္ဂလော ဒေတိ ခါဒနီယံ ဝါ ဘောဇနီယံ ဝါ, တံ တွံ သဟတ္ထာ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ ခါဒ ဝါ ဘုဉ္ဇ ဝါ’’တိ ဥယျောဇေန္တိယာ သံဃာဒိသေသော ကတ္ထ ပညတ္တောတိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တော။ ကံ အရဗ္ဘာတိ? အညတရံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အညတရာ ဘိက္ခုနီ –‘‘ကိံ တေ, အယျေ, ဧသော ပုရိသပုဂ္ဂလော ကရိဿတိ အဝဿုတော ဝါ အနဝဿုတော ဝါ, ယတော တွံ အနဝဿုတာ! ဣင်္ဃ, အယျေ, ယံ တေ ဧသော ပုရိသပုဂ္ဂလော ဒေတိ ခါဒနီယံ ဝါ ဘောဇနီယံ ဝါ, တံ တွံ သဟတ္ထာ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ ခါဒ ဝါ ဘုဉ္ဇ ဝါ’’တိ ဥယျောဇေသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မြန်֍ ၂၁၃။ ကုပိတာယ အနတ္တမနာယ ဘိက္ခုနိယာ ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိဿဇ္ဇန္တိယာ သံဃာဒိသေသော ကတ္ထ ပညတ္တောတိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တော။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? စဏ္ဍကာဠိံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? စဏ္ဍကာဠီ ဘိက္ခုနီ ကုပိတာ အနတ္တမနာ ဧဝံ အဝစ – ‘‘ဗုဒ္ဓံ ပစ္စာစိက္ခာမိ, ဓမ္မံ ပစ္စာစိက္ခာမိ, သံဃံ ပစ္စာစိက္ခာမိ, သိက္ခံ ပစ္စာစိက္ခာမီ’’တိ,
(ဝိ၊၅၊၁၀၂။)
တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ဓုရနိက္ခေပေ…ပေ…။
မြန်֍ ၂၁၄။ ကိသ္မိဉ္စိဒေဝ အဓိကရဏေ ပစ္စာကတာယ ဘိက္ခုနိယာ ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိဿဇ္ဇန္တိယာ သံဃာဒိသေသော ကတ္ထ ပညတ္တောတိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တော။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? စဏ္ဍကာဠိံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? စဏ္ဍကာဠီ ဘိက္ခုနီ ကိသ္မိဉ္စိဒေဝ အဓိကရဏေ ပစ္စာကတာ ကုပိတာ အနတ္တမနာ ဧဝံ အဝစ – ‘‘ဆန္ဒဂါမိနိယော စ ဘိက္ခုနိယော, ဒေါသဂါမိနိယော စ ဘိက္ခုနိယော, မောဟဂါမိနိယော စ ဘိက္ခုနိယော, ဘယဂါမိနိယော စ ဘိက္ခုနိယော’’တိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ဓုရနိက္ခေပေ…ပေ…။
မြန်֍ ၂၁၅။ သံသဋ္ဌာနံ ဘိက္ခုနီနံ ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိဿဇ္ဇန္တီနံ သံဃာဒိသေသော ကတ္ထ ပညတ္တောတိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တော။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော သံသဋ္ဌာ ဝိဟရိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ဓုရနိက္ခေပေ…ပေ…။
မြန်֍ ၂၁၆။ ‘‘သံသဋ္ဌာဝ, အယျေ, တုမှေ ဝိဟရထ။ မာ တုမှေ နာနာ ဝိဟရိတ္ထာ’’တိ ဥယျောဇေန္တိယာ ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိဿဇ္ဇန္တိယာ သံဃာဒိသေသော ကတ္ထ ပညတ္တောတိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တော။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ထုလ္လနန္ဒံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ထုလ္လနန္ဒာ ဘိက္ခုနီ – ‘‘သံသဋ္ဌာဝ အယျေ, တုမှေ ဝိဟရထ, မာ တုမှေ နာနာ ဝိဟရိတ္ထာ’’တိ ဥယျောဇေသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ဓုရနိက္ခေပေ…ပေ…။
ဒသ သံဃာဒိသေသာ နိဋ္ဌိတာ။
တဿုဒ္ဒါနံ –
ဥဿယစောရိ ဂါမန္တံ, ဥက္ခိတ္တံ ခါဒနေန စ၊
ကိံ တေ ကုပိတာ ကိသ္မိဉ္စိ, သံသဋ္ဌာ ဉာယတေ ဒသာတိ။
(ဝိ၊၅၊၁၀၃။)
၃။ နိဿဂ္ဂိယကဏ္ဍံ
မြန်֍ ၂၁၇။ ယံ တေန ဘဂဝတာ ဇာနတာ ပဿတာ အရဟတာ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေန ပတ္တသန္နိစယံ ကရောန္တိယာ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခုနိယော အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခုနိယော ပတ္တသန္နိစယံ အကံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – ကထိနကေ…ပေ…။
အကာလစီဝရံ ‘‘ကာလစီဝရ’’န္တိ အဓိဋ္ဌဟိတွာ ဘာဇာပေန္တိယာ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ထုလ္လနန္ဒံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ထုလ္လနန္ဒာ ဘိက္ခုနီ အကာလစီဝရံ ‘‘ကာလစီဝရ’’န္တိ အဓိဋ္ဌဟိတွာ ဘာဇာပေသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
ဘိက္ခုနိယာ သဒ္ဓိံ စီဝရံ ပရိဝတ္တေတွာ အစ္ဆိန္ဒန္တိယာ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ထုလ္လနန္ဒံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ထုလ္လနန္ဒာ ဘိက္ခုနီ ဘိက္ခုနိယာ သဒ္ဓိံ စီဝရံ ပရိဝတ္တေတွာ အစ္ဆိန္ဒိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
အညံ ဝိညာပေတွာ အညံ ဝိညာပေန္တိယာ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ထုလ္လနန္ဒံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ထုလ္လနန္ဒာ ဘိက္ခုနီ အညံ ဝိညာပေတွာ အညံ ဝိညာပေသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဆဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
အညံ စေတာပေတွာ အညံ စေတာပေန္တိယာ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ထုလ္လနန္ဒံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ထုလ္လနန္ဒာ ဘိက္ခုနီ အညံ စေတာပေတွာ အညံ စေတာပေသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဆဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
အညဒတ္ထိကေန ပရိက္ခာရေန အညုဒ္ဒိသိကေန သံဃိကေန အညံ စေတာပေန္တိယာ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထံ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ
(ဝိ၊၅၊၁၀၄။)
အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော အညဒတ္ထိကေန ပရိက္ခာရေန အညုဒ္ဒိသိကေန သံဃိကေန အညံ စေတာပေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဆဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
အညဒတ္ထိကေန ပရိက္ခာရေန အညုဒ္ဒိသိကေန သံဃိကေန သညာစိကေန အညံ စေတာပေန္တိယာ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော အညဒတ္ထိကေန ပရိက္ခာရေန အညုဒ္ဒိသိကေန သံဃိကေန သညာစိကေန အညံ စေတာပေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဆဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
အညဒတ္ထိကေန ပရိက္ခာရေန အညုဒ္ဒိသိကေန မဟာဇနိကေန အညံ စေတာပေန္တိယာ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော အညဒတ္ထိကေန ပရိက္ခာရေန အညုဒ္ဒိသိကေန မဟာဇနိကေန အညံ စေတာပေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဆဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
အညဒတ္ထိကေန ပရိက္ခာရေန အညုဒ္ဒိသိကေန မဟာဇနိကေန သညာစိကေန အညံ စေတာပေန္တိယာ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော အညဒတ္ထိကေန ပရိက္ခာရေန အညုဒ္ဒိသိကေန မဟာဇနိကေန သညာစိကေန အညံ စေတာပေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဆဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
အညဒတ္ထိကေန ပရိက္ခာရေန အညုဒ္ဒိသိကေန ပုဂ္ဂလိကေန သညာစိကေန အညံ စေတာပေန္တိယာ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ထုလ္လနန္ဒံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ထုလ္လနန္ဒာ ဘိက္ခုနီ အညဒတ္ထိကေန ပရိက္ခာရေန အညုဒ္ဒိသိကေန ပုဂ္ဂလိကေန သညာစိကေန အညံ စေတာပေသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဆဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
(ဝိ၊၅၊၁၀၅။)
အတိရေကစတုက္ကံသပရမံ ဂရုပါဝုရဏံ စေတာပေန္တိယာ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ထုလ္လနန္ဒံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ထုလ္လနန္ဒာ ဘိက္ခုနီ ရာဇာနံ ကမ္ဗလံ ဝိညာပေသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဆဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
အတိရေကအဍ္ဎတေယျကံသပရမံ လဟုပါဝုရဏံ စေတာပေန္တိယာ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ထုလ္လနန္ဒံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ထုလ္လနန္ဒာ ဘိက္ခုနီ ရာဇာနံ ခေါမံ ဝိညာပေသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဆဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ …ပေ…။
ဒွါဒသ နိဿဂ္ဂိယာ ပါစိတ္တိယာ နိဋ္ဌိတာ။
တဿုဒ္ဒါနံ –
ပတ္တံ အကာလံ ကာလဉ္စ, ပရိဝတ္တေ စ ဝိညာပေ၊
စေတာပေတွာ အညဒတ္ထိ, သံဃိကဉ္စ မဟာဇနိကံ၊
သညာစိကာ ပုဂ္ဂလိကာ, စတုက္ကံသဍ္ဎတေယျကာတိ။
၄။ ပါစိတ္တိယကဏ္ဍံ
၁။ လသုဏဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၂၁၈။ ယံ တေန ဘဂဝတာ ဇာနတာ ပဿတာ အရဟတာ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေန လသုဏံ ခါဒန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ထုလ္လနန္ဒံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ထုလ္လနန္ဒာ ဘိက္ခုနီ န မတ္တံ ဇာနိတွာ လသုဏံ ဟရာပေသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ ဧဠကလောမကေ…ပေ…။
သမ္ဗာဓေ လောမံ သံဟရာပေန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခုနိယော အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခုနိယော သမ္ဗာဓေ လောမံ သံဟရာပေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ စတူဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
(ဝိ၊၅၊၁၀၆။)
တလဃာတကေ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဒွေ ဘိက္ခုနိယော အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဒွေ ဘိက္ခုနိယော တလဃာတကံ အကံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ပဌမပါရာဇိကေ…ပေ…။
ဇတုမဋ္ဌကေ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အညတရံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အညတရာ ဘိက္ခုနီ ဇတုမဋ္ဌကံ အာဒိယိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ပဌမပါရာဇိကေ…ပေ…။
အတိရေကဒွင်္ဂုလပဗ္ဗပရမံ ဥဒကသုဒ္ဓိကံ အာဒိယန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သက္ကေသု ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အညတရံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အညတရာ ဘိက္ခုနီ အတိဂမ္ဘီရံ ဥဒကသုဒ္ဓိကံ အာဒိယိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ပဌမပါရာဇိကေ…ပေ…။
ဘိက္ခုဿ ဘုဉ္ဇန္တဿ ပါနီယေန ဝါ ဝိဓူပနေန ဝါ ဥပတိဋ္ဌန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အညတရံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အညတရာ ဘိက္ခုနီ ဘိက္ခုဿ ဘုဉ္ဇန္တဿ ပါနီယေန စ ဝိဓူပနေန စ ဥပတိဋ္ဌိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – ဧဠကလောမကေ…ပေ…။
အာမကဓညံ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော အာမကဓညံ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ စတူဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
ဥစ္စာရံ ဝါ ပဿာဝံ ဝါ သင်္ကာရံ ဝါ ဝိဃာသံ ဝါ တိရောကုဋ္ဋေ [တိရောကုဍ္ဍေ (သီ။ သျာ။)] ဆဍ္ဍေန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အညတရံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အညတရာ ဘိက္ခုနီ ဥစ္စာရံ [ဥစ္စာရမ္ပိ ပဿာဝမ္ပိ သင်္ကာရမ္ပိ ဝိဃာသမ္ပိ (က။)] တိရောကုဋ္ဋေ ဆဍ္ဍေသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဆဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
(ဝိ၊၅၊၁၀၇။)
ဥစ္စာရံ ဝါ ပဿာဝံ ဝါ သင်္ကာရံ ဝါ ဝိဃာသံ ဝါ ဟရိတေ ဆဍ္ဍေန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော ဥစ္စာရမ္ပိ ပဿာဝမ္ပိ သင်္ကာရမ္ပိ ဝိဃာသမ္ပိ ဟရိတေ ဆဍ္ဍေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဆဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
နစ္စံ ဝါ ဂီတံ ဝါ ဝါဒိတံ ဝါ ဒဿနာယ ဂစ္ဆန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? ရာဇဂဟေ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခုနိယော အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခုနိယော နစ္စမ္ပိ ဂီတမ္ပိ ဝါဒိတမ္ပိ ဒဿနာယ အဂမံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – ဧဠကလောမကေ…ပေ…။
လသုဏဝဂ္ဂေါ ပဌမော။
၂။ ရတ္တန္ဓကာရဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၂၁၉။ ရတ္တန္ဓကာရေ အပ္ပဒီပေ ပုရိသေန သဒ္ဓိံ ဧကေနေကာယ သန္တိဋ္ဌန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အညတရံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အညတရာ ဘိက္ခုနီ ရတ္တန္ဓကာရေ အပ္ပဒီပေ ပုရိသေန သဒ္ဓိံ ဧကေနေကာ သန္တိဋ္ဌိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – ထေယျသတ္ထကေ…ပေ…။
ပဋိစ္ဆန္နေ ဩကာသေ ပုရိသေန သဒ္ဓိံ ဧကေနေကာယ သန္တိဋ္ဌန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အညတရံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အညတရာ ဘိက္ခုနီ ပဋိစ္ဆန္နေ ဩကာသေ ပုရိသေန သဒ္ဓိံ ဧကေနေကာ သန္တိဋ္ဌိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – ထေယျသတ္ထကေ…ပေ…။
အဇ္ဈောကာသေ ပုရိသေန သဒ္ဓိံ ဧကေနေကာယ သန္တိဋ္ဌန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အညတရံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အညတရာ ဘိက္ခုနီ အဇ္ဈောကာသေ ပုရိသေန သဒ္ဓိံ ဧကေနေကာ သန္တိဋ္ဌိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – ထေယျသတ္ထကေ…ပေ…။
(ဝိ၊၅၊၁၀၈။)
ရထိကာ ဝါ [ရထိယာယ ဝါ (က။)] ဗျူဟေ ဝါ သိင်္ဃာဋကေ ဝါ ပုရိသေန သဒ္ဓိံ ဧကေနေကာယ သန္တိဋ္ဌန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ထုလ္လနန္ဒံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ထုလ္လနန္ဒာ ဘိက္ခုနီ ရထိကာယပိ ဗျူဟေပိ သိင်္ဃာဋကေပိ ပုရိသေန သဒ္ဓိံ ဧကေနေကာ သန္တိဋ္ဌိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – ထေယျသတ္ထကေ…ပေ…။
ပုရေဘတ္တံ ကုလာနိ ဥပသင်္ကမိတွာ အာသနေ နိသီဒိတွာ သာမိကေ အနာပုစ္ဆာ ပက္ကမန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အညတရံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အညတရာ ဘိက္ခုနီ ပုရေဘတ္တံ ကုလာနိ ဥပသင်္ကမိတွာ အာသနေ နိသီဒိတွာ သာမိကေ အနာပုစ္ဆာ ပက္ကာမိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – ကထိနကေ…ပေ…။
ပစ္ဆာဘတ္တံ ကုလာနိ ဥပသင်္ကမိတွာ သာမိကေ အနာပုစ္ဆာ အာသနေ အဘိနိသီဒန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ထုလ္လနန္ဒံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ထုလ္လနန္ဒာ ဘိက္ခုနီ ပစ္ဆာဘတ္တံ ကုလာနိ ဥပသင်္ကမိတွာ သာမိကေ အနာပုစ္ဆာ အာသနေ အဘိနိသီဒိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – ကထိနကေ…ပေ…။
ဝိကာလေ ကုလာနိ ဥပသင်္ကမိတွာ သာမိကေ အနာပုစ္ဆာ သေယျံ သန္ထရိတွာ ဝါ သန္ထရာပေတွာ ဝါ အဘိနိသီဒန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော ဝိကာလေ ကုလာနိ ဥပသင်္ကမိတွာ သာမိကေ အနာပုစ္ဆာ သေယျံ သန္ထရိတွာ အဘိနိသီဒိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – ကထိနကေ…ပေ…။
ဒုဂ္ဂဟိတေန ဒူပဓာရိတေန ပရံ ဥဇ္ဈာပေန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အညတရံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အညတရာ ဘိက္ခုနီ ဒုဂ္ဂဟိတေန ဒူပဓာရိတေန ပရံ ဥဇ္ဈာပေသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
(ဝိ၊၅၊၁၀၉။)
အတ္တာနံ ဝါ ပရံ ဝါ နိရယေန ဝါ ဗြဟ္မစရိယေန ဝါ အဘိသပန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? စဏ္ဍကာဠိံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? စဏ္ဍကာဠီ ဘိက္ခုနီ အတ္တာနမ္ပိ ပရမ္ပိ နိရယေနပိ ဗြဟ္မစရိယေနပိ အဘိသပိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
အတ္တာနံ ဝဓိတွာ ဝဓိတွာ ရောဒန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? စဏ္ဍကာဠိံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? စဏ္ဍကာဠီ ဘိက္ခုနီ အတ္တာနံ ဝဓိတွာ ဝဓိတွာ ရောဒိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ဓုရနိက္ခေပေ…ပေ…။
ရတ္တန္ဓကာရဝဂ္ဂေါ ဒုတိယော။
၃။ နဟာနဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၂၂၀။ နဂ္ဂါယ နဟာယန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော နဂ္ဂါ နဟာယိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – ဧဠကလောမကေ…ပေ…။
ပမာဏာတိက္ကန္တံ ဥဒကသာဋိကံ ကာရာပေန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခုနိယော အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခုနိယော အပ္ပမာဏိကာယော ဥဒကသာဋိကာယော ဓာရေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဆဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
ဘိက္ခုနိယာ စီဝရံ ဝိသိဗ္ဗေတွာ ဝါ ဝိသိဗ္ဗာပေတွာ ဝါ နေဝ သိဗ္ဗေန္တိယာ န သိဗ္ဗာပနာယ ဥဿုက္ကံ ကရောန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ထုလ္လနန္ဒံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ထုလ္လနန္ဒာ ဘိက္ခုနီ ဘိက္ခုနိယာ စီဝရံ ဝိသိဗ္ဗာပေတွာ နေဝ သိဗ္ဗေသိ န သိဗ္ဗာပနာယ ဥဿုက္ကံ အကာသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ဓုရနိက္ခေပေ…ပေ…။
(ဝိ၊၅၊၁၁၀။)
ပဉ္စာဟိကံ သံဃာဋိစာရံ အတိက္ကာမေန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော ဘိက္ခုနီနံ ဟတ္ထေ စီဝရံ နိက္ခိပိတွာ သန္တရုတ္တရေန ဇနပဒစာရိကံ ပက္ကမိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ ကထိနကေ…ပေ…။
စီဝရသင်္ကမနီယံ ဓာရေန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အညတရံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အညတရာ ဘိက္ခုနီ အညတရာယ ဘိက္ခုနိယာ စီဝရံ အနာပုစ္ဆာ ပါရုပိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – ကထိနကေ…ပေ…။
ဂဏဿ စီဝရလာဘံ အန္တရာယံ ကရောန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ထုလ္လနန္ဒံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ထုလ္လနန္ဒာ ဘိက္ခုနီ ဂဏဿ စီဝရလာဘံ အန္တရာယံ အကာသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
ဓမ္မိကံ စီဝရဝိဘင်္ဂံ ပဋိဗာဟန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ။ သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ထုလ္လနန္ဒံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ထုလ္လနန္ဒာ ဘိက္ခုနီ ဓမ္မိကံ စီဝရဝိဘင်္ဂံ ပဋိဗာဟိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
အဂါရိကဿ ဝါ ပရိဗ္ဗာဇကဿ ဝါ ပရိဗ္ဗာဇိကာယ ဝါ သမဏစီဝရံ ဒေန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ထုလ္လနန္ဒံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ထုလ္လနန္ဒာ ဘိက္ခုနီ အဂါရိကဿ သမဏစီဝရံ အဒါသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဆဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
ဒုဗ္ဗလစီဝရပစ္စာသာယ စီဝရကာလသမယံ အတိက္ကာမေန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ထုလ္လနန္ဒံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ထုလ္လနန္ဒာ ဘိက္ခုနီ ဒုဗ္ဗလစီဝရပစ္စာသာယ စီဝရကာလသမယံ အတိက္ကာမေသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
(ဝိ၊၅၊၁၁၁။)
ဓမ္မိကံ ကထိနုဒ္ဓါရံ ပဋိဗာဟန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ထုလ္လနန္ဒံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ထုလ္လနန္ဒာ ဘိက္ခုနီ ဓမ္မိကံ ကထိနုဒ္ဓါရံ ပဋိဗာဟိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
နဟာနဝဂ္ဂေါ တတိယော။
၄။ တုဝဋ္ဋဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၂၂၁။ ဒွိန္နံ ဘိက္ခုနီနံ ဧကမဉ္စေ တုဝဋ္ဋေန္တီနံ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော ဒွေ ဧကမဉ္စေ တုဝဋ္ဋေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – ဧဠကလောမကေ…ပေ…။
ဒွိန္နံ ဘိက္ခုနီနံ ဧကတ္ထရဏပါဝုရဏေ တုဝဋ္ဋေန္တီနံ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော ဒွေ ဧကတ္ထရဏပါဝုရဏာ တုဝဋ္ဋေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – ဧဠကလောမကေ…ပေ…။
ဘိက္ခုနိယာ သဉ္စိစ္စ အဖာသုံ ကရောန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ထုလ္လနန္ဒံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ထုလ္လနန္ဒာ ဘိက္ခုနီ ဘိက္ခုနိယာ သဉ္စိစ္စ အဖာသုံ အကာသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
ဒုက္ခိတံ သဟဇီဝိနိံ နေဝ ဥပဋ္ဌေန္တိယာ န ဥပဋ္ဌာပနာယ ဥဿုက္ကံ ကရောန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ထုလ္လနန္ဒံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ထုလ္လနန္ဒာ ဘိက္ခုနီ ဒုက္ခိတံ သဟဇီဝိနိံ နေဝ ဥပဋ္ဌေသိ န ဥပဋ္ဌာပနာယ ဥဿုက္ကံ အကာသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ဓုရနိက္ခေပေ…ပေ…။
(ဝိ၊၅၊၁၁၂။)
ဘိက္ခုနိယာ ဥပဿယံ ဒတွာ ကုပိတာယ အနတ္တမနာယ နိက္ကဍ္ဎန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ထုလ္လနန္ဒံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ထုလ္လနန္ဒာ ဘိက္ခုနီ ဘိက္ခုနိယာ ဥပဿယံ ဒတွာ ကုပိတာ အနတ္တမနာ နိက္ကဍ္ဎိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
သံသဋ္ဌာယ ဘိက္ခုနိယာ ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိဿဇ္ဇန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? စဏ္ဍကာဠိံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? စဏ္ဍကာဠီ ဘိက္ခုနီ သံသဋ္ဌာ ဝိဟရိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ဓုရနိက္ခေပေ…ပေ…။
အန္တောရဋ္ဌေ သာသင်္ကသမ္မတေ သပ္ပဋိဘယေ အသတ္ထိကာယ စာရိကံ စရန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော အန္တောရဋ္ဌေ သာသင်္ကသမ္မတေ သပ္ပဋိဘယေ အသတ္ထိကာယော စာရိကံ စရိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – ဧဠကလောမကေ…ပေ…။
တိရောရဋ္ဌေ သာသင်္ကသမ္မတေ သပ္ပဋိဘယေ အသတ္ထိကာယ စာရိကံ စရန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော တိရောရဋ္ဌေ သာသင်္ကသမ္မတေ သပ္ပဋိဘယေ အသတ္ထိကာယော စာရိကံ စရိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – ဧဠကလောမကေ…ပေ…။
အန္တောဝဿံ စာရိကံ စရန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? ရာဇဂဟေ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော အန္တောဝဿံ စာရိကံ စရိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – ဧဠကလောမကေ…ပေ…။
ဝဿံဝုဋ္ဌာယ [ဝဿံဝုတ္ထာယ (သီ။ သျာ။)] ဘိက္ခုနိယာ စာရိကံ န ပက္ကမန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? ရာဇဂဟေ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော
(ဝိ၊၅၊၁၁၃။)
အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော ဝဿံဝုဋ္ဌာ စာရိကံ န ပက္ကမိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ပဌမပါရာဇိကေ…ပေ…။
တုဝဋ္ဋဝဂ္ဂေါ စတုတ္ထော။
၅။ စိတ္တာဂါရဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၂၂၂။ ရာဇာဂါရံ ဝါ စိတ္တာဂါရံ ဝါ အာရာမံ ဝါ ဥယျာနံ ဝါ ပေါက္ခရဏိံ ဝါ ဒဿနာယ ဂစ္ဆန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခုနိယော အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခုနိယော ရာဇာဂါရမ္ပိ စိတ္တာဂါရမ္ပိ ဒဿနာယ အဂမံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – ဧဠကလောမကေ…ပေ…။
အာသန္ဒိံ ဝါ ပလ္လင်္ကံ ဝါ ပရိဘုဉ္ဇန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော အာသန္ဒိမ္ပိ ပလ္လင်္ကမ္ပိ ပရိဘုဉ္ဇိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – ဧဠကလောမကေ…ပေ…။
သုတ္တံ ကန္တန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခုနိယော အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခုနိယော သုတ္တံ ကန္တိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – ဧဠကလောမကေ…ပေ…။
ဂိဟိဝေယျာဝစ္စံ ကရောန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော ဂိဟိဝေယျာဝစ္စံ အကံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – ဧဠကလောမကေ…ပေ…။
ဘိက္ခုနိယာ ‘‘ဧဟာယျေ ဣမံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေဟီ’’တိ ဝုစ္စမာနာယ ‘‘သာဓူ’’တိ ပဋိဿုဏိတွာ နေဝ ဝူပသမေန္တိယာ န ဝူပသမာယ ဥဿုက္ကံ
(ဝိ၊၅၊၁၁၄။)
ကရောန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ထုလ္လနန္ဒံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ထုလ္လနန္ဒာ ဘိက္ခုနီ ဘိက္ခုနိယာ – ‘‘ဧဟာယျေ, ဣမံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေဟီ’’တိ ဝုစ္စမာနာ ‘‘သာဓူ’’တိ ပဋိဿုဏိတွာ နေဝ ဝူပသမေသိ န ဝူပသမာယ ဥဿုက္ကံ အကာသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ဓုရနိက္ခေပေ…ပေ…။
အဂါရိကဿ ဝါ ပရိဗ္ဗာဇကဿ ဝါ ပရိဗ္ဗာဇိကာယ ဝါ သဟတ္ထာ ခါဒနီယံ ဝါ ဘောဇနီယံ ဝါ ဒေန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ထုလ္လနန္ဒံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ထုလ္လနန္ဒာ ဘိက္ခုနီ အဂါရိကဿ သဟတ္ထာ ခါဒနီယမ္ပိ ဘောဇနီယမ္ပိ အဒါသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – ဧဠကလောမကေ…ပေ…။
အာဝသထစီဝရံ အနိဿဇ္ဇိတွာ ပရိဘုဉ္ဇန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ထုလ္လနန္ဒံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ထုလ္လနန္ဒာ ဘိက္ခုနီ အာဝသထစီဝရံ အနိဿဇ္ဇိတွာ ပရိဘုဉ္ဇိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – ကထိနကေ…ပေ…။
အာဝသထံ အနိဿဇ္ဇိတွာ စာရိကံ ပက္ကမန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ထုလ္လနန္ဒံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ထုလ္လနန္ဒာ ဘိက္ခုနီ အာဝသထံ အနိဿဇ္ဇိတွာ စာရိကံ ပက္ကာမိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – ကထိနကေ…ပေ…။
တိရစ္ဆာနဝိဇ္ဇံ ပရိယာပုဏန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခုနိယော အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခုနိယော တိရစ္ဆာနဝိဇ္ဇံ ပရိယာပုဏိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – ပဒသောဓမ္မေ…ပေ…။
တိရစ္ဆာနဝိဇ္ဇံ ဝါစေန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခုနိယော အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ။ ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ
(ဝိ၊၅၊၁၁၅။)
ဘိက္ခုနိယော တိရစ္ဆာနဝိဇ္ဇံ ဝါစေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – ပဒသောဓမ္မေ…ပေ…။
စိတ္တာဂါရဝဂ္ဂေါ ပဉ္စမော။
၆။ အာရာမဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၂၂၃။ ဇာနံ သဘိက္ခုကံ အာရာမံ အနာပုစ္ဆာ ပဝိသန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော အာရာမံ အနာပုစ္ဆာ ပဝိသိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ, ဒွေ အနုပညတ္တိယော။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ဓုရနိက္ခေပေ…ပေ…။
ဘိက္ခုံ အက္ကောသန္တိယာ ပရိဘာသန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? ဝေသာလိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခုနိယော အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခုနိယော အာယသ္မန္တံ ဥပါလိံ အက္ကောသိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
စဏ္ဍီကတာယ ဂဏံ ပရိဘာသန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ထုလ္လနန္ဒံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ထုလ္လနန္ဒာ ဘိက္ခုနီ စဏ္ဍီကတာယ ဂဏံ ပရိဘာသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
နိမန္တိတာယ ဝါ ပဝါရိတာယ ဝါ ခါဒနီယံ ဝါ ဘောဇနီယံ ဝါ အညတြ ဘုဉ္ဇန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော ဘုတ္တာဝိနိယော ပဝါရိတာ အညတြ ဘုဉ္ဇိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ စတူဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
ကုလံ မစ္ဆရာယန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အညတရံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အညတရာ ဘိက္ခုနီ ကုလံ မစ္ဆရာယိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
(ဝိ၊၅၊၁၁၆။)
အဘိက္ခုကေ အာဝါသေ ဝဿံ ဝသန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော အဘိက္ခုကေ အာဝါသေ ဝဿံ ဝသိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – ဧဠကလောမကေ…ပေ…။
ဝဿံဝုဋ္ဌာယ ဘိက္ခုနိယာ ဥဘတောသံဃေ တီဟိ ဌာနေဟိ န ပဝါရေန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော ဝဿံဝုဋ္ဌာ ဘိက္ခုသံဃံ [ဘိက္ခုနိသံဃေ (က။)] န ပဝါရေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ဓုရနိက္ခေပေ…ပေ…။
ဩဝါဒါယ ဝါ သံဝါသာယ ဝါ န ဂစ္ဆန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သက္ကေသု ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခုနိယော အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခုနိယော ဩဝါဒံ န ဂစ္ဆိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ပဌမပါရာဇိကေ…ပေ…။
ဥပေါသထမ္ပိ န ပုစ္ဆန္တိယာ ဩဝါဒမ္ပိ န ယာစန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော ဥပေါသထမ္ပိ န ပုစ္ဆိံသု ဩဝါဒမ္ပိ န ယာစိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ဓုရနိက္ခေပေ…ပေ…။
ပသာခေ ဇာတံ ဂဏ္ဍံ ဝါ ရုဓိတံ [ရုဟိတံ (သီ။ သျာ။)] ဝါ အနပလောကေတွာ သံဃံ ဝါ ဂဏံ ဝါ ပုရိသေန သဒ္ဓိံ ဧကေနေကာယ ဘေဒါပေန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အညတရံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အညတရာ ဘိက္ခုနီ ပသာခေ ဇာတံ ဂဏ္ဍံ ပုရိသေန သဒ္ဓိံ ဧကေနေကာ ဘေဒါပေသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – ကထိနကေ…ပေ…။
အာရာမဝဂ္ဂေါ ဆဋ္ဌော။
(ဝိ၊၅၊၁၁၇။)
၇။ ဂဗ္ဘိနီဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၂၂၄။ ဂဗ္ဘိနိံ ဝုဋ္ဌာပေန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော ဂဗ္ဘိနိံ ဝုဋ္ဌာပေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
ပါယန္တိံ ဝုဋ္ဌာပေန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော ပါယန္တိံ ဝုဋ္ဌာပေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
ဒွေ ဝဿာနိ ဆသု ဓမ္မေသု အသိက္ခိတသိက္ခံ သိက္ခမာနံ ဝုဋ္ဌာပေန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော ဒွေ ဝဿာနိ ဆသု ဓမ္မေသု အသိက္ခိတသိက္ခံ သိက္ခမာနံ ဝုဋ္ဌာပေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
ဒွေ ဝဿာနိ ဆသု ဓမ္မေသု သိက္ခိတသိက္ခံ သိက္ခမာနံ သံဃေန အသမ္မတံ ဝုဋ္ဌာပေန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော ဒွေ ဝဿာနိ ဆသု ဓမ္မေသု သိက္ခိတသိက္ခံ သိက္ခမာနံ သံဃေန အသမ္မတံ ဝုဋ္ဌာပေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
ဦနဒွါဒသဝဿံ ဂိဟိဂတံ ဝုဋ္ဌာပေန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော ဦနဒွါဒသဝဿံ ဂိဟိဂတံ ဝုဋ္ဌာပေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
ပရိပုဏ္ဏဒွါဒသဝဿံ ဂိဟိဂတံ ဒွေ ဝဿာနိ ဆသု ဓမ္မေသု အသိက္ခိတသိက္ခံ ဝုဋ္ဌာပေန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော ပရိပုဏ္ဏဒွါဒသဝဿံ ဂိဟိဂတံ ဒွေ ဝဿာနိ ဆသု ဓမ္မေသု အသိက္ခိတသိက္ခံ
(ဝိ၊၅၊၁၁၈။)
ဝုဋ္ဌာပေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
ပရိပုဏ္ဏဒွါဒသဝဿံ ဂိဟိဂတံ ဒွေ ဝဿာနိ ဆသု ဓမ္မေသု သိက္ခိတသိက္ခံ သံဃေန အသမ္မတံ ဝုဋ္ဌာပေန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော ပရိပုဏ္ဏဒွါဒသဝဿံ ဂိဟိဂတံ ဒွေ ဝဿာနိ ဆသု ဓမ္မေသု သိက္ခိတသိက္ခံ သံဃေန အသမ္မတံ ဝုဋ္ဌာပေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
သဟဇီဝိနိံ ဝုဋ္ဌာပေတွာ ဒွေ ဝဿာနိ နေဝ အနုဂ္ဂဏှန္တိယာ န အနုဂ္ဂဏှာပေန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ထုလ္လနန္ဒံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ထုလ္လနန္ဒာ ဘိက္ခုနီ သဟဇီဝိနိံ ဝုဋ္ဌာပေတွာ ဒွေ ဝဿာနိ နေဝ အနုဂ္ဂဟေသိ န အနုဂ္ဂဏှာပေသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ဓုရနိက္ခေပေ…ပေ…။
ဝုဋ္ဌာပိတံ ပဝတ္တိနိံ ဒွေ ဝဿာနိ နာနုဗန္ဓန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော ဝုဋ္ဌာပိတံ ပဝတ္တိနိံ ဒွေ ဝဿာနိ နာနုဗန္ဓိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ပဌမပါရာဇိကေ…ပေ…။
သဟဇီဝိနိံ ဝုဋ္ဌာပေတွာ နေဝ ဝူပကာသေန္တိယာ န ဝူပကာသာပေန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ထုလ္လနန္ဒံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ထုလ္လနန္ဒာ ဘိက္ခုနီ သဟဇီဝိနိံ ဝုဋ္ဌာပေတွာ နေဝ ဝူပကာသေသိ န ဝူပကာသာပေသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ဓုရနိက္ခေပေ…ပေ…။
ဂဗ္ဘိနိဝဂ္ဂေါ သတ္တမော။
၈။ ကုမာရီဘူတဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၂၂၅။ ဦနဝီသတိဝဿံ ကုမာရိဘူတံ ဝုဋ္ဌာပေန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော
(ဝိ၊၅၊၁၁၉။)
အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော ဦနဝီသတိဝဿံ ကုမာရိဘူတံ ဝုဋ္ဌာပေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
ပရိပုဏ္ဏဝီသတိဝဿံ ကုမာရိဘူတံ ဒွေ ဝဿာနိ ဆသု ဓမ္မေသု အသိက္ခိတသိက္ခံ ဝုဋ္ဌာပေန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော ပရိပုဏ္ဏဝီသတိဝဿံ ကုမာရိဘူတံ ဒွေ ဝဿာနိ ဆသု ဓမ္မေသု အသိက္ခိတသိက္ခံ ဝုဋ္ဌာပေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
ပရိပုဏ္ဏဝီသတိဝဿံ ကုမာရိဘူတံ ဒွေ ဝဿာနိ ဆသု ဓမ္မေသု သိက္ခိတသိက္ခံ သံဃေန အသမ္မတံ ဝုဋ္ဌာပေန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော ပရိပုဏ္ဏဝီသတိဝဿံ ကုမာရိဘူတံ ဒွေ ဝဿာနိ ဆသု ဓမ္မေသု သိက္ခိတသိက္ခံ သံဃေန အသမ္မတံ ဝုဋ္ဌာပေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
ဦနဒွါဒသဝဿာယ ဝုဋ္ဌာပေန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော ဦနဒွါဒသဝဿာ ဝုဋ္ဌာပေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
ပရိပုဏ္ဏဒွါဒသဝဿာယ သံဃေန အသမ္မတာယ ဝုဋ္ဌာပေန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော ပရိပုဏ္ဏဒွါဒသဝဿာ သံဃေန အသမ္မတာ ဝုဋ္ဌာပေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – ဒုတိယပါရာဇိကေ…ပေ…။
‘‘အလံ တာဝ တေ, အယျေ, ဝုဋ္ဌာပိတေနာ’’တိ ဝုစ္စမာနာယ ‘‘သာဓူ’’တိ ပဋိဿုဏိတွာ ပစ္ဆာ ခီယနဓမ္မံ အာပဇ္ဇန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? စဏ္ဍကာဠိံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? စဏ္ဍကာဠီ ဘိက္ခုနီ ‘‘အလံ တာဝ တေ, အယျေ, ဝုဋ္ဌာပိတေနာ’’တိ
(ဝိ၊၅၊၁၂၀။)
ဝုစ္စမာနာ ‘‘သာဓူ’’တိ ပဋိဿုဏိတွာ ပစ္ဆာ ခီယနဓမ္မံ အာပဇ္ဇိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
သိက္ခမာနံ – ‘‘သစေ မေ တွံ, အယျေ, စီဝရံ ဒဿသိ, ဧဝါဟံ တံ ဝုဋ္ဌာပေဿာမီ’’တိ ဝတွာ နေဝ ဝုဋ္ဌာပေန္တိယာ န ဝုဋ္ဌာပနာယ ဥဿုက္ကံ ကရောန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ထုလ္လနန္ဒံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ထုလ္လနန္ဒာ ဘိက္ခုနီ သိက္ခမာနံ – ‘‘သစေ မေ တွံ, အယျေ, စီဝရံ ဒဿသိ, ဧဝါဟံ တံ ဝုဋ္ဌာပေဿာမီ’’တိ ဝတွာ နေဝ ဝုဋ္ဌာပေသိ န ဝုဋ္ဌာပနာယ ဥဿုက္ကံ အကာသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ဓုရနိက္ခေပေ…ပေ…။
သိက္ခမာနံ – ‘‘သစေ မံ တွံ, အယျေ, ဒွေ ဝဿာနိ အနုဗန္ဓိဿသိ, ဧဝါဟံ တံ ဝုဋ္ဌာပေဿာမီ’’တိ ဝတွာ နေဝ ဝုဋ္ဌာပေန္တိယာ န ဝုဋ္ဌာပနာယ ဥဿုက္ကံ ကရောန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ထုလ္လနန္ဒံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ထုလ္လနန္ဒာ ဘိက္ခုနီ သိက္ခမာနံ – ‘‘သစေ မံ တွံ, အယျေ, ဒွေ ဝဿာနိ အနုဗန္ဓိဿသိ, ဧဝါဟံ တံ ဝုဋ္ဌာပေဿာမီ’’တိ ဝတွာ နေဝ ဝုဋ္ဌာပေသိ န ဝုဋ္ဌာပနာယ ဥဿုက္ကံ အကာသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ဓုရနိက္ခေပေ…ပေ…။
ပုရိသသံသဋ္ဌံ ကုမာရကသံသဋ္ဌံ စဏ္ဍိံ သောကာဝါသံ သိက္ခမာနံ ဝုဋ္ဌာပေန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ထုလ္လနန္ဒံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ထုလ္လနန္ဒာ ဘိက္ခုနီ ပုရိသသံသဋ္ဌံ ကုမာရကသံသဋ္ဌံ စဏ္ဍိံ သောကာဝါသံ သိက္ခမာနံ ဝုဋ္ဌာပေသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မာတာပိတူဟိ ဝါ သာမိကေန ဝါ အနနုညာတံ သိက္ခမာနံ ဝုဋ္ဌာပေန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ထုလ္လနန္ဒံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ထုလ္လနန္ဒာ ဘိက္ခုနီ မာတာပိတူဟိပိ သာမိကေနာပိ အနနုညာတံ သိက္ခမာနံ ဝုဋ္ဌာပေသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ စတူဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – သိယာ ဝါစတော သမုဋ္ဌာတိ, န ကာယတော န စိတ္တတော၊ သိယာ ကာယတော စ
(ဝိ၊၅၊၁၂၁။)
ဝါစတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န စိတ္တတော၊ သိယာ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ကာယတော၊ သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
ပါရိဝါသိကဆန္ဒဒါနေန သိက္ခမာနံ ဝုဋ္ဌာပေန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? ရာဇဂဟေ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ထုလ္လနန္ဒံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ထုလ္လနန္ဒာ ဘိက္ခုနီ ပါရိဝါသိကဆန္ဒဒါနေန သိက္ခမာနံ ဝုဋ္ဌာပေသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
အနုဝဿံ ဝုဋ္ဌာပေန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော အနုဝဿံ ဝုဋ္ဌာပေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
ဧကံ ဝဿံ ဒွေ ဝုဋ္ဌာပေန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော ဧကံ ဝဿံ ဒွေ ဝုဋ္ဌာပေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
ကုမာရီဘူတဝဂ္ဂေါ အဋ္ဌမော။
၉။ ဆတ္တုပါဟနဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၂၂၆။ ဆတ္တုပါဟနံ ဓာရေန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခုနိယော အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခုနိယော ဆတ္တုပါဟနံ ဓာရေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ, ဧကာ အနုပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – ဧဠကလောမကေ…ပေ…။
ယာနေန ယာယန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခုနိယော အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခုနိယော ယာနေန ယာယိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ, ဧကာ အနုပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – ဧဠကလောမကေ…ပေ…။
(ဝိ၊၅၊၁၂၂။)
သံဃာဏိံ ဓာရေန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အညတရံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အညတရာ ဘိက္ခုနီ သံဃာဏိံ ဓာရေသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – ဧဠကလောမကေ…ပေ…။
ဣတ္ထာလင်္ကာရံ ဓာရေန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခုနိယော အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခုနိယော ဣတ္ထာလင်္ကာရံ ဓာရေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – ဧဠကလောမကေ…ပေ…။
ဂန္ဓဝဏ္ဏကေန နဟာယန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခုနိယော အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခုနိယော ဂန္ဓဝဏ္ဏကေန နဟာယိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – ဧဠကလောမကေ…ပေ…။
ဝါသိတကေန ပိညာကေန နဟာယန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခုနိယော အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခုနိယော ဝါသိတကေန ပိညာကေန နဟာယိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – ဧဠကလောမကေ…ပေ…။
ဘိက္ခုနိယာ ဥမ္မဒ္ဒါပေန္တိယာ ပရိမဒ္ဒါပေန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော ဘိက္ခုနိယာ ဥမ္မဒ္ဒါပေသုံ ပရိမဒ္ဒါပေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – ဧဠကလောမကေ…ပေ…။
သိက္ခမာနာ ဥမ္မဒ္ဒါပေန္တိယာ ပရိမဒ္ဒါပေန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော သိက္ခမာနာယ ဥမ္မဒ္ဒါပေသုံ ပရိမဒ္ဒါပေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – ဧဠကလောမကေ…ပေ…။
သာမဏေရိယာ ဥမ္မဒ္ဒါပေန္တိယာ ပရိမဒ္ဒါပေန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော
(ဝိ၊၅၊၁၂၃။)
အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော သာမဏေရိယာ ဥမ္မဒ္ဒါပေသုံ ပရိမဒ္ဒါပေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – ဧဠကလောမကေ…ပေ…။
ဂိဟိနိယာ ဥမ္မဒ္ဒါပေန္တိယာ ပရိမဒ္ဒါပေန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော ဂိဟိနိယာ ဥမ္မဒ္ဒါပေသုံ ပရိမဒ္ဒါပေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – ဧဠကလောမကေ…ပေ…။
ဘိက္ခုဿ ပုရတော အနာပုစ္ဆာ အာသနေ နိသီဒန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော ဘိက္ခုဿ ပုရတော အနာပုစ္ဆာ အာသနေ နိသီဒိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – ကထိနကေ…ပေ…။
အနောကာသကတံ ဘိက္ခုံ ပဉှံ ပုစ္ဆန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော အနောကာသကတံ ဘိက္ခုံ ပဉှံ ပုစ္ဆိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – ပဒသောဓမ္မေ…ပေ…။
အသင်္ကစ္စိကာယ [အသင်္ကစ္ဆိကာယ (သျာ။)] ဂါမံ ပဝိသန္တိယာ ပါစိတ္တိယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အညတရံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အညတရာ ဘိက္ခုနီ အသင်္ကစ္စိကာ ဂါမံ ပါဝိသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – သိယာ ကာယတော သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော န စိတ္တတော၊ သိယာ ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ…။
ဆတ္တုပါဟနဝဂ္ဂေါ နဝမော။
နဝဝဂ္ဂခုဒ္ဒကာ နိဋ္ဌိတာ။
(ဝိ၊၅၊၁၂၄။)
တဿုဒ္ဒါနံ –
လသုဏံ သံဟရေ လောမံ, တလမဋ္ဌဉ္စ သုဒ္ဓိကံ၊
ဘုဉ္ဇန္တာမကဓညာနံ, ဒွေ ဝိဃာသေန ဒဿနာ။
အန္ဓကာရေ ပဋိစ္ဆန္နေ, အဇ္ဈောကာသေ ရထိကာယ စ၊
ပုရေ ပစ္ဆာ ဝိကာလေ စ, ဒုဂ္ဂဟိ နိရယေ ဝဓိ။
နဂ္ဂေါဒကာ ဝိသိဗ္ဗေတွာ, ပဉ္စာဟိကံ သင်္ကမနီယံ၊
ဂဏံ ဝိဘင်္ဂသမဏံ, ဒုဗ္ဗလံ ကထိနေန စ။
ဧကမဉ္စတ္ထရဏေန, သဉ္စိစ္စ သဟဇီဝိနီ၊
ဒတွာ သံသဋ္ဌအန္တော စ, တိရောဝဿံ န ပက္ကမေ။
ရာဇာ အာသန္ဒိ သုတ္တဉ္စ, ဂိဟိ ဝူပသမေန စ၊
ဒဒေ စီဝရာဝသထံ, ပရိယာပုဏဉ္စ ဝါစယေ။
အာရာမက္ကောသစဏ္ဍီ စ, ဘုဉ္ဇေယျ ကုလမစ္ဆရီ၊
ဝါသေ ပဝါရဏောဝါဒံ, ဒွေ ဓမ္မာ ပသာခေန စ။
ဂဗ္ဘီ ပါယန္တီ ဆ ဓမ္မေ, အသမ္မတူနဒွါဒသ၊
ပရိပုဏ္ဏဉ္စ သံဃေန, သဟ ဝုဋ္ဌာ ဆ ပဉ္စ စ။
ကုမာရီ ဒွေ စ သံဃေန, ဒွါဒသ သမ္မတေန စ၊
အလံ သစေ စ ဒွေဝဿံ, သံသဋ္ဌာ သာမိကေန စ။
ပါရိဝါသိကာနုဝဿံ, ဒုဝေ ဝုဋ္ဌာပနေန စ၊
ဆတ္တယာနေန သံဃာဏိ, ဣတ္ထာလင်္ကာရဝဏ္ဏကေ။
ပိညာကဘိက္ခုနီ စေဝ, သိက္ခာ စ သာမဏေရိကာ၊
ဂိဟိ ဘိက္ခုဿ ပုရတော, အနောကာသံ သင်္ကစ္စိကာတိ။
တေသံ ဝဂ္ဂါနံ ဥဒ္ဒါနံ –
လသုဏန္ဓကာရာ နှာနာ, တုဝဋ္ဋာ စိတ္တဂါရကာ၊
အာရာမံ ဂဗ္ဘိနီ စေဝ, ကုမာရီ ဆတ္တုပါဟနာတိ။
(ဝိ၊၅၊၁၂၅။)
၅။ ပါဋိဒေသနီယကဏ္ဍံ
မြန်֍ ၂၂၇။ သပ္ပိံ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇန္တိယာ ပါဋိဒေသနီယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခုနိယော အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခုနိယော သပ္ပိံ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ, ဧကာ အနုပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ စတူဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
တေလံ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇန္တိယာ ပါဋိဒေသနီယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခုနိယော အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခုနိယော တေလံ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ, ဧကာ အနုပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ စတူဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မဓုံ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇန္တိယာ ပါဋိဒေသနီယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခုနိယော အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခုနိယော မဓုံ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ, ဧကာ အနုပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ စတူဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
ဖာဏိတံ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇန္တိယာ ပါဋိဒေသနီယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခုနိယော အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခုနိယော ဖာဏိတံ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ, ဧကာ အနုပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ စတူဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မစ္ဆံ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇန္တိယာ ပါဋိဒေသနီယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခုနိယော အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခုနိယော မစ္ဆံ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ, ဧကာ အနုပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ စတူဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မံသံ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇန္တိယာ ပါဋိဒေသနီယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခုနိယော အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခုနိယော။ မံသံ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ, ဧကာ အနုပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ စတူဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
(ဝိ၊၅၊၁၂၆။)
ခီရံ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇန္တိယာ ပါဋိဒေသနီယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခုနိယော အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခုနိယော ခီရံ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ, ဧကာ အနုပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ စတူဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
ဒဓိံ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇန္တိယာ ပါဋိဒေသနီယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခုနိယော အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခုနိယော ဒဓိံ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ, ဧကာ အနုပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ စတူဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – သိယာ ကာယတော သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော န စိတ္တတော၊ သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န စိတ္တတော၊ သိယာ ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော၊ သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
အဋ္ဌ ပါဋိဒေသနီယာ နိဋ္ဌိတာ။
တဿုဒ္ဒါနံ –
သပ္ပိံ တေလံ မဓုဉ္စေဝ, ဖာဏိတံ မစ္ဆမေဝ စ၊
မံသံ ခီရံ ဒဓိဉ္စာပိ, ဝိညာပေတွာန ဘိက္ခုနီ၊
ပါဋိဒေသနီယာ အဋ္ဌ, သယံ ဗုဒ္ဓေန ဒေသိတာတိ။
ယေ သိက္ခာပဒါ ဘိက္ခုဝိဘင်္ဂေ ဝိတ္ထာရိတာ တေ သံခိတ္တာ
ဘိက္ခုနိဝိဘင်္ဂေ။
ကတ္ထပညတ္တိဝါရော နိဋ္ဌိတော ပဌမော။
၂။ ကတာပတ္တိဝါရော
၁။ ပါရာဇိကကဏ္ဍံ
မြန်֍ ၂၂၈။ အဝဿုတာ ဘိက္ခုနီ အဝဿုတဿ ပုရိသပုဂ္ဂလဿ ကာယသံသဂ္ဂံ သာဒိယန္တီ ကတိ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ? အဝဿုတာ ဘိက္ခုနီ အဝဿုတဿ ပုရိသပုဂ္ဂလဿ ကာယသံသဂ္ဂံ သာဒိယန္တီ တိဿော အာပတ္တိယော
(ဝိ၊၅၊၁၂၇။)
အာပဇ္ဇတိ။ အဓက္ခကံ ဥဗ္ဘဇာဏုမဏ္ဍလံ ဂဟဏံ သာဒိယတိ, အာပတ္တိ ပါရာဇိကဿ၊ ဥဗ္ဘက္ခကံ အဓောဇာဏုမဏ္ဍလံ ဂဟဏံ သာဒိယတိ, အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ၊ ကာယပဋိဗဒ္ဓံ ဂဟဏံ သာဒိယတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ – အဝဿုတာ ဘိက္ခုနီ အဝဿုတဿ ပုရိသပုဂ္ဂလဿ ကာယသံသဂ္ဂံ သာဒိယန္တီ ဣမာ တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။
ဝဇ္ဇပ္ပဋိစ္ဆာဒိကာ ဘိက္ခုနီ ဝဇ္ဇံ ပဋိစ္ဆာဒေန္တီ ကတိ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ? ဝဇ္ဇပ္ပဋိစ္ဆာဒိကာ ဘိက္ခုနီ ဝဇ္ဇံ ပဋိစ္ဆာဒေန္တီ တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဇာနံ ပါရာဇိကံ ဓမ္မံ ပဋိစ္ဆာဒေတိ, အာပတ္တိ ပါရာဇိကဿ၊ ဝေမတိကာ ပဋိစ္ဆာဒေတိ, အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ၊ အာစာရဝိပတ္တိံ ပဋိစ္ဆာဒေတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ – ဝဇ္ဇပ္ပဋိစ္ဆာဒိကာ ဘိက္ခုနီ ဝဇ္ဇံ ပဋိစ္ဆာဒေန္တီ ဣမာ တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။
ဥက္ခိတ္တာနုဝတ္တိကာ ဘိက္ခုနီ ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိဿဇ္ဇန္တီ ကတိ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ? ဥက္ခိတ္တာနုဝတ္တိကာ ဘိက္ခုနီ ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိဿဇ္ဇန္တီ တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဉတ္တိယာ ဒုက္ကဋံ၊ ဒွီဟိ ကမ္မဝါစာဟိ ထုလ္လစ္စယာ၊ ကမ္မဝါစာပရိယောသာနေ အာပတ္တိ ပါရာဇိကဿ – ဥက္ခိတ္တာနုဝတ္တိကာ ဘိက္ခုနီ ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိဿဇ္ဇန္တီ ဣမာ တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။
အဋ္ဌမံ ဝတ္ထုံ ပရိပူရေန္တီ ကတိ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ? အဋ္ဌမံ ဝတ္ထုံ ပရိပူရေန္တီ တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ပုရိသေန – ‘‘ဣတ္ထန္နာမံ ဩကာသံ [ဣတ္ထန္နာမံ ဂဟနံ (သီ။), ဣတ္ထန္နာမံ ဂဗ္ဘံ (သျာ။)] အာဂစ္ဆာ’’တိ ဝုတ္တာ ဂစ္ဆတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ၊ ပုရိသဿ ဟတ္ထပါသံ ဩက္ကန္တမတ္တေ အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ၊ အဋ္ဌမံ ဝတ္ထုံ ပရိပူရေတိ, အာပတ္တိ ပါရာဇိကဿ – အဋ္ဌမံ ဝတ္ထုံ ပရိပူရေန္တီ ဣမာ တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။
ပါရာဇိကာ နိဋ္ဌိတာ။
၂။ သံဃာဒိသေသကဏ္ဍံ
မြန်֍ ၂၂၉။ ဥဿယဝါဒိကာ ဘိက္ခုနီ အဍ္ဍံ ကရောန္တီ တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဧကဿ အာရောစေတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ၊ ဒုတိယဿ
(ဝိ၊၅၊၁၂၈။)
အာရောစေတိ, အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ၊ အဍ္ဍပရိယောသာနေ အာပတ္တိ သံဃာဒိသေသဿ။
စောရိံ ဝုဋ္ဌာပေန္တီ တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဉတ္တိယာ ဒုက္ကဋံ၊ ဒွီဟိ ကမ္မဝါစာဟိ ထုလ္လစ္စယာ၊ ကမ္မဝါစာပရိယောသာနေ အာပတ္တိ သံဃာဒိသေသဿ။
ဧကာ ဂါမန္တရံ ဂစ္ဆန္တီ တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဂစ္ဆတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ၊ ပဌမံ ပါဒံ ပရိက္ခေပံ အတိက္ကာမေတိ, အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ၊ ဒုတိယံ ပါဒံ အတိက္ကာမေတိ, အာပတ္တိ သံဃာဒိသေသဿ။
သမဂ္ဂေန သံဃေန ဥက္ခိတ္တံ ဘိက္ခုနိံ ဓမ္မေန ဝိနယေန သတ္ထုသာသနေန အနပလောကေတွာ ကာရကသံဃံ အနညာယ ဂဏဿ ဆန္ဒံ ဩသာရေန္တီ တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဉတ္တိယာ ဒုက္ကဋံ၊ ဒွီဟိ ကမ္မဝါစာဟိ ထုလ္လစ္စယာ၊ ကမ္မဝါစာပရိယောသာနေ အာပတ္တိ သံဃာဒိသေသဿ။
အဝဿုတာ ဘိက္ခုနီ အဝဿုတဿ ပုရိသပုဂ္ဂလဿ ဟတ္ထတော ခါဒနီယံ ဝါ ဘောဇနီယံ ဝါ သဟတ္ထာ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ ဘုဉ္ဇန္တီ တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ‘‘ခါဒိဿာမိ ဘုဉ္ဇိဿာမီ’’တိ ပဋိဂ္ဂဏှာတိ, အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ၊ အဇ္ဈောဟာရေ အဇ္ဈောဟာရေ အာပတ္တိ သံဃာဒိသေသဿ၊ ဥဒကဒန္တပေါနံ ပဋိဂ္ဂဏှာတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။
‘‘ကိံ တေ, အယျေ, ဧသော ပုရိသပုဂ္ဂလော ကရိဿတိ အဝဿုတော ဝါ အနဝဿုတော ဝါ, ယတော တွံ အနဝဿုတာ! ဣင်္ဃ, အယျေ, ယံ တေ ဧသော ပုရိသပုဂ္ဂလော ဒေတိ ခါဒနီယံ ဝါ ဘောဇနီယံ ဝါ, တံ တွံ သဟတ္ထာ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ ခါဒ ဝါ ဘုဉ္ဇ ဝါ’’တိ ဥယျောဇေန္တီ တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ တဿာ ဝစနေန ခါဒိဿာမိ ဘုဉ္ဇိဿာမီတိ ပဋိဂ္ဂဏှာတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ၊ အဇ္ဈောဟာရေ အဇ္ဈောဟာရေ အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ၊ ဘောဇနပရိယောသာနေ အာပတ္တိ သံဃာဒိသေသဿ။
ကုပိတာ ဘိက္ခုနီ ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိဿဇ္ဇန္တီ တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဉတ္တိယာ ဒုက္ကဋံ၊ ဒွီဟိ ကမ္မဝါစာဟိ ထုလ္လစ္စယာ၊ ကမ္မဝါစာပရိယောသာနေ အာပတ္တိ သံဃာဒိသေသဿ။
ကိသ္မိဉ္စိဒေဝ အဓိကရဏေ ပစ္စာကတာ ဘိက္ခုနီ ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိဿဇ္ဇန္တီ တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဉတ္တိယာ
(ဝိ၊၅၊၁၂၉။)
ဒုက္ကဋံ၊ ဒွီဟိ ကမ္မဝါစာဟိ ထုလ္လစ္စယာ၊ ကမ္မဝါစာပရိယောသာနေ အာပတ္တိ သံဃာဒိသေသဿ။
သံသဋ္ဌာ ဘိက္ခုနိယော ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိဿဇ္ဇန္တိယော တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇန္တိ။ ဉတ္တိယာ ဒုက္ကဋံ၊ ဒွီဟိ ကမ္မဝါစာဟိ ထုလ္လစ္စယာ၊ ကမ္မဝါစာပရိယောသာနေ အာပတ္တိ သံဃာဒိသေသဿ။
‘‘သံသဋ္ဌာဝ, အယျေ, တုမှေ ဝိဟရထ။ မာ တုမှေ နာနာ ဝိဟရိတ္ထာ’’တိ ဥယျောဇေန္တီ ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိဿဇ္ဇန္တီ တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဉတ္တိယာ ဒုက္ကဋံ၊ ဒွီဟိ ကမ္မဝါစာဟိ ထုလ္လစ္စယာ၊ ကမ္မဝါစာပရိယောသာနေ အာပတ္တိ သံဃာဒိသေသဿ။
သံဃာဒိသေသာ နိဋ္ဌိတာ။
၃။ နိဿဂ္ဂိယကဏ္ဍံ
မြန်֍ ၂၃၀။ ပတ္တသန္နိစယံ ကရောန္တီ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ။
အကာလစီဝရံ ‘‘ကာလစီဝရ’’န္တိ အဓိဋ္ဌဟိတွာ ဘာဇာပေန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဘာဇာပေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဘာဇာပိတေ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ။
ဘိက္ခုနိယာ သဒ္ဓိံ စီဝရံ ပရိဝတ္တေတွာ အစ္ဆိန္ဒန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ အစ္ဆိန္ဒတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ အစ္ဆိန္နေ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ။
အညံ ဝိညာပေတွာ အညံ ဝိညာပေန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဝိညာပေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဝိညာပိတေ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ။
အညံ စေတာပေတွာ အညံ စေတာပေန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ စေတာပေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ စေတာပိတေ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ။
အညဒတ္ထိကေန ပရိက္ခာရေန အညုဒ္ဒိသိကေန သံဃိကေန အညံ စေတာပေန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ စေတာပေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ စေတာပိတေ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ။
(ဝိ၊၅၊၁၃၀။)
အညဒတ္ထိကေ ပရိက္ခာရေန အညုဒ္ဒိသိကေန သံဃိကေန သံယာစိကေန အညံ စေတာပေန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ စေတာပေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ စေတာပိတေ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ။
အညဒတ္ထိကေန ပရိက္ခာရေန အညုဒ္ဒိသိကေန မဟာဇနိကေန အညံ စေတာပေန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ စေတာပေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ စေတာပိတေ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ။
အညဒတ္ထိကေန ပရိက္ခာရေန အညုဒ္ဒိသိကေန မဟာဇနိကေန သံယာစိကေန အညံ စေတာပေန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ စေတာပေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ စေတာပိတေ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ။
အညဒတ္ထိကေန ပရိက္ခာရေန အညုဒ္ဒိသိကေ ပုဂ္ဂလိကေန သံယာစိကေန အညံ စေတာပေန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ စေတာပေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ စေတာပိတေ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ။
အတိရေကစတုက္ကံသပရမံ ဂရုပါဝုရဏံ စေတာပေန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ စေတာပေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ စေတာပိတေ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ။
အတိရေကအဍ္ဎတေယျကံသပရမံ လဟုပါဝုရဏံ စေတာပေန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ စေတာပေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ စေတာပိတေ နိဿဂ္ဂိယံ ပါစိတ္တိယံ။
နိဿဂ္ဂိယာ ပါစိတ္တိယာ နိဋ္ဌိတာ။
၄။ ပါစိတ္တိယကဏ္ဍံ
၁။ လသုဏဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၂၃၁။ လသုဏံ ခါဒန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ခါဒိဿာမီတိ ပဋိဂ္ဂဏှာတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ၊ အဇ္ဈောဟာရေ အဇ္ဈောဟာရေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
သမ္ဗာဓေ လောမံ သံဟရာပေန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ သံဟရာပေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ သံဟရာပိတေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
(ဝိ၊၅၊၁၃၁။)
တလဃာတကံ ကရောန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ကရောတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ကတေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ဇတုမဋ္ဌကံ အာဒိယန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ အာဒိယတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ, အာဒိန္နေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
အတိရေကဒွင်္ဂုလပဗ္ဗပရမံ ဥဒကသုဒ္ဓိကံ အာဒိယန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ အာဒိယတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ အာဒိန္နေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ဘိက္ခုဿ ဘုဉ္ဇန္တဿ ပါနီယေန ဝါ ဝိဓူပနေန ဝါ ဥပတိဋ္ဌန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဟတ္ထပါသေ တိဋ္ဌတိ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ၊ ဟတ္ထပါသံ ဝိဇဟိတွာ တိဋ္ဌတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။
အာမကဓညံ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဘုဉ္ဇိဿာမီတိ ပဋိဂ္ဂဏှာတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ၊ အဇ္ဈောဟာရေ အဇ္ဈောဟာရေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ဥစ္စာရံ ဝါ ပဿာဝံ ဝါ သင်္ကာရံ ဝါ ဝိဃာသံ ဝါ တိရောကုဋ္ဋေ ဝါ တိရောပါကာရေ ဝါ ဆဍ္ဍေန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဆဍ္ဍေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဆဍ္ဍိတေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ဥစ္စာရံ ဝါ ပဿာဝံ ဝါ သင်္ကာရံ ဝါ ဝိဃာသံ ဝါ ဟရိတေ ဆဍ္ဍေန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဆဍ္ဍေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဆဍ္ဍိတေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
နစ္စံ ဝါ ဂီတံ ဝါ ဝါဒိတံ ဝါ ဒဿနာယ ဂစ္ဆန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဂစ္ဆတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ၊ ယတ္ထ ဌိတာ ပဿတိ ဝါ သုဏာတိ ဝါ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
လသုဏဝဂ္ဂေါ ပဌမော။
၂။ ရတ္တန္ဓကာရဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၂၃၂။ ရတ္တန္ဓကာရေ အပ္ပဒီပေ ပုရိသေန သဒ္ဓိံ ဧကေနေကာ သန္တိဋ္ဌန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဟတ္ထပါသေ တိဋ္ဌတိ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ၊ ဟတ္ထပါသံ ဝိဇဟိတွာ တိဋ္ဌတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။
(ဝိ၊၅၊၁၃၂။)
ပဋိစ္ဆန္နေ ဩကာသေ ပုရိသေန သဒ္ဓိံ ဧကေနေကာ သန္တိဋ္ဌန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဟတ္ထပါသေ တိဋ္ဌတိ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ၊ ဟတ္ထပါသံ ဝိဇဟိတွာ တိဋ္ဌတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။
အဇ္ဈောကာသေ ပုရိသေန သဒ္ဓိံ ဧကေနေကာ သန္တိဋ္ဌန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဟတ္ထပါသေ တိဋ္ဌတိ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ၊ ဟတ္ထပါသံ ဝိဇဟိတွာ တိဋ္ဌတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။
ရထိကာယ ဝါ ဗျူဟေ ဝါ သိင်္ဃာဋကေ ဝါ ပုရိသေန သဒ္ဓိံ ဧကေနေကာ သန္တိဋ္ဌန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဟတ္ထပါသေ တိဋ္ဌတိ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ၊ ဟတ္ထပါသံ ဝိဇဟိတွာ တိဋ္ဌတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။
ပုရေဘတ္တံ ကုလာနိ ဥပသင်္ကမိတွာ အာသနေ နိသီဒိတွာ သာမိကေ အနာပုစ္ဆာ ပက္ကမန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ပဌမံ ပါဒံ အနောဝဿကံ အတိက္ကာမေတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ၊ ဒုတိယံ ပါဒံ အတိက္ကာမေတိ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ပစ္ဆာဘတ္တံ ကုလာနိ ဥပသင်္ကမိတွာ သာမိကေ အနာပုစ္ဆာ အာသနေ နိသီဒန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ နိသီဒတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ နိသိန္နေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ဝိကာလေ ကုလာနိ ဥပသင်္ကမိတွာ သာမိကေ အနာပုစ္ဆာ သေယျံ သန္ထရိတွာ ဝါ သန္ထရာပေတွာ ဝါ အဘိနိသီဒန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ အဘိနိသီဒတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ အဘိနိသိန္နေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ဒုဂ္ဂဟိတေန ဒူပဓာရိတေန ပရံ ဥဇ္ဈာပေန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဥဇ္ဈာပေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဥဇ္ဈာပိတေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
အတ္တာနံ ဝါ ပရံ ဝါ နိရယေန ဝါ ဗြဟ္မစရိယေန ဝါ အဘိသပန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ အဘိသပတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ အဘိသပိတေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
အတ္တာနံ ဝဓိတွာ ဝဓိတွာ ရောဒန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဝဓတိ ရောဒတိ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ၊ ဝဓတိ န ရောဒတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။
ရတ္တန္ဓကာရဝဂ္ဂေါ ဒုတိယော။
(ဝိ၊၅၊၁၃၃။)
၃။ နဟာနဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၂၃၃။ နဂ္ဂါ နဟာယန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ နဟာယတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ နဟာနပရိယောသာနေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ပမာဏာတိက္ကန္တံ ဥဒကသာဋိကံ ကာရာပေန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ကာရာပေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ကာရာပိတေ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ဘိက္ခုနိယာ စီဝရံ ဝိသိဗ္ဗေတွာ ဝါ ဝိသိဗ္ဗာပေတွာ ဝါ နေဝ သိဗ္ဗေန္တီ န သိဗ္ဗာပနာယ ဥဿုက္ကံ ကရောန္တီ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ပါစိတ္တိယံ။
ပဉ္စာဟိကံ သံဃာဋိစာရံ အတိက္ကာမေန္တီ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ပါစိတ္တိယံ။ စီဝရသင်္ကမနီယံ ဓာရေန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဓာရေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဓာရိတေ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ဂဏဿ စီဝရလာဘံ အန္တရာယံ ကရောန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ကရောတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ကတေ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ဓမ္မိကံ စီဝရဝိဘင်္ဂံ ပဋိဗာဟန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ပဋိဗာဟတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ပဋိဗာဟိတေ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
အဂါရိကဿ ဝါ ပရိဗ္ဗာဇကဿ ဝါ ပရိဗ္ဗာဇိကာယ ဝါ သမဏစီဝရံ ဒေန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဒေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဒိန္နေ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ဒုဗ္ဗလစီဝရပစ္စာသာ စီဝရကာလသမယံ အတိက္ကာမေန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ အတိက္ကာမေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ အတိက္ကာမိတေ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ဓမ္မိကံ ကထိနုဒ္ဓါရံ ပဋိဗာဟန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ပဋိဗာဟတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ပဋိဗာဟိတေ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
နဟာနဝဂ္ဂေါ တတိယော။
(ဝိ၊၅၊၁၃၄။)
၄။ တုဝဋ္ဋဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၂၃၄။ ဒွေ ဘိက္ခုနိယော ဧကမဉ္စေ တုဝဋ္ဋေန္တိယော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇန္တိ။ နိပဇ္ဇန္တိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ နိပန္နေ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ဒွေ ဘိက္ခုနိယော ဧကတ္ထရဏပါဝုရဏာ တုဝဋ္ဋေန္တိယော ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇန္တိ။ နိပဇ္ဇန္တိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ နိပန္နေ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ဘိက္ခုနိယာ သဉ္စိစ္စ အဖာသုံ ကရောန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ကရောတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ကတေ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ဒုက္ခိတံ သဟဇီဝိနိံ နေဝ ဥပဋ္ဌေန္တီ န ဥပဋ္ဌာပနာယ ဥဿုက္ကံ ကရောန္တီ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ပါစိတ္တိယံ။
ဘိက္ခုနိယာ ဥပဿယံ ဒတွာ ကုပိတာ အနတ္တမနာ နိက္ကဍ္ဎန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ နိက္ကဍ္ဎတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ နိက္ကဍ္ဎိတေ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
သံသဋ္ဌာ ဘိက္ခုနီ ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိဿဇ္ဇန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဉတ္တိယာ ဒုက္ကဋံ၊ ကမ္မဝါစာပရိယောသာနေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
အန္တောရဋ္ဌေ သာသင်္ကသမ္မတေ သပ္ပဋိဘယေ အသတ္ထိကာ စာရိကံ စရန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ပဋိပဇ္ဇတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ပဋိပန္နေ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
တိရောရဋ္ဌေ သာသင်္ကသမ္မတေ သပ္ပဋိဘယေ အသတ္ထိကာ စာရိကံ စရန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ပဋိပဇ္ဇတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ပဋိပန္နေ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
အန္တောဝဿံ စာရိကံ စရန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ပဋိပဇ္ဇတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ပဋိပန္နေ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ဝဿံဝုဋ္ဌာ ဘိက္ခုနီ စာရိကံ န ပက္ကမန္တီ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ပါစိတ္တိယံ။
တုဝဋ္ဋဝဂ္ဂေါ စတုတ္ထော။
(ဝိ၊၅၊၁၃၅။)
၅။ စိတ္တာဂါရဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၂၃၅။ ရာဇာဂါရံ ဝါ စိတ္တာဂါရံ ဝါ အာရာမံ ဝါ ဥယျာနံ ဝါ ပေါက္ခရဏိံ ဝါ ဒဿနာယ ဂစ္ဆန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဂစ္ဆတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ၊ ယတ္ထ ဌိတာ ပဿတိ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
အာသန္ဒိံ ဝါ ပလ္လင်္ကံ ဝါ ပရိဘုဉ္ဇန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ပရိဘုဉ္ဇတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ပရိဘုတ္တေ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
သုတ္တံ ကန္တန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ကန္တတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဥဇ္ဇဝုဇ္ဇဝေ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ဂိဟိဝေယျာဝစ္စံ ကရောန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ကရောတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ကတေ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ဘိက္ခုနိယာ – ‘‘ဧဟာယျေ ဣမံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေဟီ’’တိ ဝုစ္စမာနာ – ‘‘သာဓူ’’တိ ပဋိဿုဏိတွာ နေဝ ဝူပသမေန္တီ န ဝူပသမာယ ဥဿုက္ကံ ကရောန္တီ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ပါစိတ္တိယံ။
အဂါရိကဿ ဝါ ပရိဗ္ဗာဇကဿ ဝါ ပရိဗ္ဗာဇိကာယ ဝါ သဟတ္ထာ ခါဒနီယံ ဝါ ဘောဇနီယံ ဝါ ဒေန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဒေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဒိန္နေ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
အာဝသထစီဝရံ အနိဿဇ္ဇိတွာ ပရိဘုဉ္ဇန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ပရိဘုဉ္ဇတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ပရိဘုတ္တေ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
အာဝသထံ အနိဿဇ္ဇိတွာ စာရိကံ ပက္ကမန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ပဌမံ ပါဒံ ပရိက္ခေပံ အတိက္ကာမေတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ၊ ဒုတိယံ ပါဒံ အတိက္ကာမေတိ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
တိရစ္ဆာနဝိဇ္ဇံ ပရိယာပုဏန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ပရိယာပုဏာတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ပဒေ ပဒေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
တိရစ္ဆာနဝိဇ္ဇံ ဝါစေန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဝါစေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ပဒေ ပဒေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
စိတ္တာဂါရဝဂ္ဂေါ ပဉ္စမော။
(ဝိ၊၅၊၁၃၆။)
၆။ အာရာမဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၂၃၆။ ဇာနံ သဘိက္ခုကံ အာရာမံ အနာပုစ္ဆာ ပဝိသန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ပဌမံ ပါဒံ ပရိက္ခေပံ အတိက္ကာမေတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ၊ ဒုတိယံ ပါဒံ အတိက္ကာမေတိ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ဘိက္ခုံ အက္ကောသန္တီ ပရိဘာသန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ အက္ကောသတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ အက္ကောသိတေ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
စဏ္ဍီကတာ ဂဏံ ပရိဘာသန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ပရိဘာသတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ပရိဘာသိတေ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
နိမန္တိတာ ဝါ ပဝါရိတာ ဝါ ခါဒနီယံ ဝါ ဘောဇနီယံ ဝါ ဘုဉ္ဇန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ‘‘ခါဒိဿာမိ ဘုဉ္ဇိဿာမီ’’တိ ပဋိဂ္ဂဏှာတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ၊ အဇ္ဈောဟာရေ အဇ္ဈောဟာရေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ကုလံ မစ္ဆရာယန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ မစ္ဆရာယတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ မစ္ဆရိတေ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
အဘိက္ခုကေ အာဝါသေ ဝဿံ ဝသန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ‘‘ဝဿံ ဝသိဿာမီ’’တိ သေနာသနံ ပညပေတိ ပါနီယံ ပရိဘောဇနီယံ ဥပဋ္ဌပေတိ ပရိဝေဏံ သမ္မဇ္ဇတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ၊ သဟ အရုဏုဂ္ဂမနာ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ဝဿံဝုဋ္ဌာ ဘိက္ခုနီ ဥဘတောသံဃေ တီဟိ ဌာနေဟိ န ပဝါရေန္တီ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ပါစိတ္တိယံ။
ဩဝါဒါယ ဝါ သံဝါသာယ ဝါ န ဂစ္ဆန္တီ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ပါစိတ္တိယံ။
ဥပေါသထမ္ပိ န ပုစ္ဆန္တီ ဩဝါဒမ္ပိ န ယာစန္တီ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ပါစိတ္တိယံ။
ပသာခေ ဇာတံ ဂဏ္ဍံ ဝါ ရုဓိတံ ဝါ အနပလောကေတွာ သံဃံ ဝါ ဂဏံ ဝါ ပုရိသေန သဒ္ဓိံ ဧကေနေကာ ဘေဒါပေန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဘေဒါပေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဘိန္နေ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
အာရာမဝဂ္ဂေါ ဆဋ္ဌော။
(ဝိ၊၅၊၁၃၇။)
၇။ ဂဗ္ဘိနီဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၂၃၇။ ဂဗ္ဘိနိံ ဝုဋ္ဌာပေန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဝုဋ္ဌာပေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဝုဋ္ဌာပိတေ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ပါယန္တိံ ဝုဋ္ဌာပေန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဝုဋ္ဌာပေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဝုဋ္ဌာပိတေ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ဒွေ ဝဿာနိ ဆသု ဓမ္မေသု အသိက္ခိတသိက္ခံ သိက္ခမာနံ ဝုဋ္ဌာပေန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဝုဋ္ဌာပေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဝုဋ္ဌာပိတေ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ဒွေ ဝဿာနိ ဆသု ဓမ္မေသု သိက္ခိတသိက္ခံ သိက္ခမာနံ သံဃေန အသမ္မတံ ဝုဋ္ဌာပေန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဝုဋ္ဌာပေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဝုဋ္ဌာပိတေ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ဦနဒွါဒသဝဿံ ဂိဟိဂတံ ဝုဋ္ဌာပေန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဝုဋ္ဌာပေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဝုဋ္ဌာပိတေ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ပရိပုဏ္ဏဒွါဒသဝဿံ ဂိဟိဂတံ ဒွေ ဝဿာနိ ဆသု ဓမ္မေသု အသိက္ခိတသိက္ခံ ဝုဋ္ဌာပေန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဝုဋ္ဌာပေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဝုဋ္ဌာပိတေ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ပရိပုဏ္ဏဒွါဒသဝဿံ ဂိဟိဂတံ ဒွေ ဝဿာနိ ဆသု ဓမ္မေသု သိက္ခိတသိက္ခံ သံဃေန အသမ္မတံ ဝုဋ္ဌာပေန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဝုဋ္ဌာပေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဝုဋ္ဌာပိတေ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
သဟဇီဝိနိံ ဝုဋ္ဌာပေတွာ ဒွေ ဝဿာနိ နေဝ အနုဂ္ဂဏှန္တီ နာနုဂ္ဂဏှာပေန္တီ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ပါစိတ္တိယံ။
ဝုဋ္ဌာပိတံ ပဝတ္တိနိံ ဒွေ ဝဿာနိ နာနုဗန္ဓန္တီ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ပါစိတ္တိယံ။
သဟဇီဝိနိံ ဝုဋ္ဌာပေတွာ နေဝ ဝူပကာသေန္တီ န ဝူပကာသာပေန္တီ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ပါစိတ္တိယံ။
ဂဗ္ဘိနီဝဂ္ဂေါ သတ္တမော။
(ဝိ၊၅၊၁၃၈။)
၈။ ကုမာရီဘူတဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၂၃၈။ ဦနဝီသတိဝဿံ ကုမာရိဘူတံ ဝုဋ္ဌာပေန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဝုဋ္ဌာပေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဝုဋ္ဌာပိတေ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ပရိပုဏ္ဏဝီသတိဝဿံ ကုမာရိဘူတံ ဒွေ ဝဿာနိ ဆသု ဓမ္မေသု အသိက္ခိတသိက္ခံ ဝုဋ္ဌာပေန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဝုဋ္ဌာပေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဝုဋ္ဌာပိတေ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ပရိပုဏ္ဏဝီသတိဝဿံ ကုမာရိဘူတံ ဒွေ ဝဿာနိ ဆသု ဓမ္မေသု သိက္ခိတသိက္ခံ သံဃေန အသမ္မတံ ဝုဋ္ဌာပေန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဝုဋ္ဌာပေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဝုဋ္ဌာပိတေ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ဦနဒွါဒသဝဿာ ဝုဋ္ဌာပေန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဝုဋ္ဌာပေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဝုဋ္ဌာပိတေ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ပရိပုဏ္ဏဒွါဒသဝဿာ သံဃေန အသမ္မတာ ဝုဋ္ဌာပေန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဝုဋ္ဌာပေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဝုဋ္ဌာပိတေ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
‘‘အလံ တာဝ တေ, အယျေ, ဝုဋ္ဌာပိတေနာ’’တိ ဝုစ္စမာနာ ‘‘သာဓူ’’တိ ပဋိဿုဏိတွာ ပစ္ဆာ ခီယနဓမ္မံ အာပဇ္ဇန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ခိယျတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ခိယျိတေ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
သိက္ခမာနံ – ‘‘သစေ မေ တွံ, အယျေ, စီဝရံ ဒဿသိ, ဧဝါဟံ တံ ဝုဋ္ဌာပေဿာမီ’’တိ ဝတွာ နေဝ ဝုဋ္ဌာပေန္တီ န ဝုဋ္ဌာပနာယ ဥဿုက္ကံ ကရောန္တီ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ပါစိတ္တိယံ။
သိက္ခမာနံ – ‘‘သစေ မံ တွံ, အယျေ, ဒွေ ဝဿာနိ အနုဗန္ဓိဿသိ, ဧဝါဟံ တံ ဝုဋ္ဌာပေဿာမီ’’တိ ဝတွာ နေဝ ဝုဋ္ဌာပေန္တီ န ဝုဋ္ဌာပနာယ ဥဿုက္ကံ ကရောန္တီ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ပါစိတ္တိယံ။
ပုရိသသံသဋ္ဌံ ကုမာရကသံသဋ္ဌံ စဏ္ဍိံ သောကာဝါသံ သိက္ခမာနံ ဝုဋ္ဌာပေန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဝုဋ္ဌာပေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဝုဋ္ဌာပိတေ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
မာတာပိတူဟိ ဝါ သာမိကေန ဝါ အနနုညာတံ သိက္ခမာနံ ဝုဋ္ဌာပေန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဝုဋ္ဌာပေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဝုဋ္ဌာပိတေ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
(ဝိ၊၅၊၁၃၉။)
ပါရိဝါသိကဆန္ဒဒါနေ သိက္ခမာနံ ဝုဋ္ဌာပေန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဝုဋ္ဌာပေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဝုဋ္ဌာပိတေ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
အနုဝဿံ ဝုဋ္ဌာပေန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဝုဋ္ဌာပေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဝုဋ္ဌာပိတေ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ဧကံ ဝဿံ ဒွေ ဝုဋ္ဌာပေန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဝုဋ္ဌာပေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဝုဋ္ဌာပိတေ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ကုမာရီဘူတဝဂ္ဂေါ အဋ္ဌမော။
၉။ ဆတ္တုပါဟနဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၂၃၉။ ဆတ္တုပါဟနံ ဓာရေန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဓာရေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဓာရိတေ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ယာနေန ယာယန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ယာယတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ယာယိတေ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
သံဃာဏိံ ဓာရေန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဓာရေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဓာရိတေ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ဣတ္ထာလင်္ကာရံ ဓာရေန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဓာရေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဓာရိတေ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ဂန္ဓဝဏ္ဏကေန နဟာယန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ နဟာယတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ နဟာနပရိယောသာနေ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ဝါသိတကေန ပိညာကေန နဟာယန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ နဟာယတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ နဟာနပရိယောသာနေ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ဘိက္ခုနိယာ ဥမ္မဒ္ဒါပေန္တီ ပရိမဒ္ဒါပေန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဥမ္မဒ္ဒါပေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဥမ္မဒ္ဒိတေ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
သိက္ခမာနာယ ဥမ္မဒ္ဒါပေန္တီ ပရိမဒ္ဒါပေန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဥမ္မဒ္ဒါပေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဥမ္မဒ္ဒိတေ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
(ဝိ၊၅၊၁၄၀။)
သာမဏေရိယာ ဥမ္မဒ္ဒါပေန္တီ ပရိမဒ္ဒါပေန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဥမ္မဒ္ဒါပေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဥမ္မဒ္ဒိတေ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ဂိဟိနိယာ ဥမ္မဒ္ဒါပေန္တီ ပရိမဒ္ဒါပေန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဥမ္မဒ္ဒါပေတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဥမ္မဒ္ဒိတေ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ဘိက္ခုဿ ပုရတော အနာပုစ္ဆာ အာသနေ နိသီဒန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ နိသီဒတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ နိသိန္နေ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
အနောကာသကတံ ဘိက္ခုံ ပဉှံ ပုစ္ဆန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ပုစ္ဆတိ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ပုစ္ဆိတေ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
အသင်္ကစ္စိကာ ဂါမံ ပဝိသန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ပဌမံ ပါဒံ ပရိက္ခေပံ အတိက္ကာမေတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ၊ ဒုတိယံ ပါဒံ အတိက္ကာမေတိ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။
ဆတ္တုပါဟနဝဂ္ဂေါ နဝမော။
ခုဒ္ဒကံ နိဋ္ဌိတံ။
၅။ ပါဋိဒေသနီယကဏ္ဍံ
မြန်֍ ၂၄၀။ သပ္ပိံ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဘုဉ္ဇိဿာမီတိ ပဋိဂ္ဂဏှာတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ၊ အဇ္ဈောဟာရေ အဇ္ဈောဟာရေ အာပတ္တိ ပါဋိဒေသနီယဿ။
တေလံ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဘုဉ္ဇိဿာမီတိ ပဋိဂ္ဂဏှာတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ၊ အဇ္ဈောဟာရေ အဇ္ဈောဟာရေ အာပတ္တိ ပါဋိဒေသနီယဿ။
မဓုံ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဘုဉ္ဇိဿာမီတိ ပဋိဂ္ဂဏှာတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ၊ အဇ္ဈောဟာရေ အဇ္ဈောဟာရေ အာပတ္တိ ပါဋိဒေသနီယဿ။
ဖာဏိတံ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဘုဉ္ဇိဿာမီတိ ပဋိဂ္ဂဏှာတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ၊ အဇ္ဈောဟာရေ အဇ္ဈောဟာရေ အာပတ္တိ ပါဋိဒေသနီယဿ။
(ဝိ၊၅၊၁၄၁။)
မစ္ဆံ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဘုဉ္ဇိဿာမီတိ ပဋိဂ္ဂဏှာတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ၊ အဇ္ဈောဟာရေ အဇ္ဈောဟာရေ အာပတ္တိ ပါဋိဒေသနီယဿ။
မံသံ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဘုဉ္ဇိဿာမီတိ ပဋိဂ္ဂဏှာတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ၊ အဇ္ဈောဟာရေ အဇ္ဈောဟာရေ အာပတ္တိ ပါဋိဒေသနီယဿ။
ခီရံ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဘုဉ္ဇိဿာမီတိ ပဋိဂ္ဂဏှာတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ၊ အဇ္ဈောဟာရေ အဇ္ဈောဟာရေ အာပတ္တိ ပါဋိဒေသနီယဿ။
ဒဓိံ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဘုဉ္ဇိဿာမီတိ ပဋိဂ္ဂဏှာတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ၊ အဇ္ဈောဟာရေ အဇ္ဈောဟာရေ အာပတ္တိ ပါဋိဒေသနီယဿ။
အဋ္ဌ ပါဋိဒေသနီယာ နိဋ္ဌိတာ။
ကတာပတ္တိဝါရော နိဋ္ဌိတော ဒုတိယော။
၃။ ဝိပတ္တိဝါရော
မြန်֍ ၂၄၁။ အဝဿုတာ ဘိက္ခုနိယာ အဝဿုတဿ ပုရိသပုဂ္ဂလဿ ကာယသံသဂ္ဂံ သာဒိယန္တိယာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ကတိ ဝိပတ္တိယော ဘဇန္တိ? အဝဿုတာယ ဘိက္ခုနိယာ အဝဿုတဿ ပုရိသပုဂ္ဂလဿ ကာယသံသဂ္ဂံ သာဒိယန္တိယာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ဒွေ ဝိပတ္တိယော ဘဇန္တိ – သိယာ သီလဝိပတ္တိံ, သိယာ အာစာရဝိပတ္တိံ…ပေ…။
ဒဓိံ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇန္တိယာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ကတိ ဝိပတ္တိယော ဘဇန္တိ? ဒဓိံ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇန္တိယာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ဧကံ ဝိပတ္တိံ ဘဇန္တိ – အာစာရဝိပတ္တိံ။
ဝိပတ္တိဝါရော နိဋ္ဌိတော တတိယော။
(ဝိ၊၅၊၁၄၂။)
၄။ သင်္ဂဟဝါရော
မြန်֍ ၂၄၂။ အဝဿုတာ ဘိက္ခုနိယာ အဝဿုတဿ ပုရိသပုဂ္ဂလဿ ကာယသံသဂ္ဂံ သာဒိယန္တိယာ အာပတ္တိယော သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ ကတိဟိ အာပတ္တိက္ခန္ဓေဟိ သင်္ဂဟိတာ? အဝဿုတာယ ဘိက္ခုနိယာ အဝဿုတဿ ပုရိသပုဂ္ဂလဿ ကာယသံသဂ္ဂံ သာဒိယန္တိယာ အာပတ္တိယော သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ တီဟိ အာပတ္တိက္ခန္ဓေဟိ သင်္ဂဟိတာ – သိယာ ပါရာဇိကာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ထုလ္လစ္စယာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ဒုက္ကဋာပတ္တိက္ခန္ဓေန…ပေ…။
ဒဓိံ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇန္တိယာ အာပတ္တိယော သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ ကတိဟိ အာပတ္တိက္ခန္ဓေဟိ သင်္ဂဟိတာ? ဒဓိံ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇန္တိယာ အာပတ္တိယော သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ ဒွီဟိ အာပတ္တိက္ခန္ဓေဟိ သင်္ဂဟိတာ – သိယာ ပါဋိဒေသနီယာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ဒုက္ကဋာပတ္တိက္ခန္ဓေန။
သင်္ဂဟဝါရော နိဋ္ဌိတော စတုတ္ထော။
၅။ သမုဋ္ဌာနဝါရော
မြန်֍ ၂၄၃။ အဝဿုတာယ ဘိက္ခုနိယာ အဝဿုတဿ ပုရိသပုဂ္ဂလဿ ကာယသံသဂ္ဂံ သာဒိယန္တိယာ အာပတ္တိယော ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ကတိဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌန္တိ? အဝဿုတာယ ဘိက္ခုနိယာ အဝဿုတဿ ပုရိသပုဂ္ဂလဿ ကာယသံသဂ္ဂံ သာဒိယန္တိယာ အာပတ္တိယော ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌန္တိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌန္တိ, န ဝါစတော…ပေ…။
ဒဓိံ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇန္တိယာ အာပတ္တိယော ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ကတိဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌန္တိ? ဒဓိံ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇန္တိယာ အာပတ္တိယော ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ စတူဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌန္တိ – သိယာ ကာယတော သမုဋ္ဌန္တိ, န ဝါစတော န စိတ္တတော၊ သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စ သမုဋ္ဌန္တိ, န စိတ္တတော၊ သိယာ ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌန္တိ, န ဝါစတော၊ သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌန္တိ။
သမုဋ္ဌာနဝါရော နိဋ္ဌိတော ပဉ္စမော။
(ဝိ၊၅၊၁၄၃။)
၆။ အဓိကရဏဝါရော
မြန်֍ ၂၄၄။ အဝဿုတာ ဘိက္ခုနိယာ အဝဿုတဿ ပုရိသပုဂ္ဂလဿ ကာယသံသဂ္ဂံ သာဒိယန္တိယာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ ကတမံ အဓိကရဏံ? အဝဿုတာယ ဘိက္ခုနိယာ အဝဿုတဿ ပုရိသပုဂ္ဂလဿ ကာယသံသဂ္ဂံ သာဒိယန္တိယာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ – အာပတ္တာဓိကရဏံ…ပေ…။
ဒဓိံ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇန္တိယာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ ကတမံ အဓိကရဏံ? ဒဓိံ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇန္တိယာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ – အာပတ္တာဓိကရဏံ။
အဓိကရဏဝါရော နိဋ္ဌိတော ဆဋ္ဌော။
၇။ သမထဝါရော
မြန်֍ ၂၄၅။ အဝဿုတာယ ဘိက္ခုနိယာ အဝဿုတဿ ပုရိသပုဂ္ဂလဿ ကာယသံသဂ္ဂံ သာဒိယန္တိယာ အာပတ္တိယော သတ္တန္နံ သမထာနံ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ? အဝဿုတာယ ဘိက္ခုနိယာ အဝဿုတဿ ပုရိသပုဂ္ဂလဿ ကာယသံသဂ္ဂံ သာဒိယန္တိယာ အာပတ္တိယော သတ္တန္နံ သမထာနံ တီဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ – သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ ပဋိညာတကရဏေန စ, သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ တိဏဝတ္ထာရကေန စ…ပေ…။
ဒဓိံ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇန္တိယာ အာပတ္တိယော သတ္တန္နံ သမထာနံ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ? ဒဓိံ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇန္တိယာ အာပတ္တိယော သတ္တန္နံ သမထာနံ တီဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ – သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ ပဋိညာတကရဏေန စ, သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ တိဏဝတ္ထာရကေန စ။
သမထဝါရော နိဋ္ဌိတော သတ္တမော။
၈။ သမုစ္စယဝါရော
မြန်֍ ၂၄၆။ အဝဿုတာ ဘိက္ခုနီ အဝဿုတဿ ပုရိသပုဂ္ဂလဿ ကာယသံသဂ္ဂံ သာဒိယန္တီ ကတိ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ? အဝဿုတာ ဘိက္ခုနီ အဝဿုတဿ
(ဝိ၊၅၊၁၄၄။)
ပုရိသပုဂ္ဂလဿ ကာယသံသဂ္ဂံ သာဒိယန္တီ တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ အဓက္ခကံ ဥဗ္ဘဇာဏုမဏ္ဍလံ ဂဟဏံ သာဒိယတိ, အာပတ္တိ ပါရာဇိကဿ၊ ဥဗ္ဘက္ခကံ အဓောဇာဏုမဏ္ဍလံ ဂဟဏံ သာဒိယတိ, အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ၊ ကာယပဋိဗဒ္ဓံ ဂဟဏံ သာဒိယတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ – အဝဿုတာ ဘိက္ခုနီ အဝဿုတဿ ပုရိသပုဂ္ဂလဿ ကာယသံသဂ္ဂံ သာဒိယန္တီ ဣမာ တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။
တာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ကတိ ဝိပတ္တိယော ဘဇန္တိ? သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ ကတိဟိ အာပတ္တိက္ခန္ဓေဟိ သင်္ဂဟိတာ? ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ကတိဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌန္တိ? စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ ကတမံ အဓိကရဏံ? သတ္တန္နံ သမထာနံ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ? တာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ဒွေ ဝိပတ္တိယော ဘဇန္တိ – သိယာ သီလဝိပတ္တိံ, သိယာ အာစာရဝိပတ္တိံ။ သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ တီဟိ အာပတ္တိက္ခန္ဓေဟိ သင်္ဂဟိတာ – သိယာ ပါရာဇိကာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ထုလ္လစ္စယာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ဒုက္ကဋာပတ္တိက္ခန္ဓေန။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌန္တိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌန္တိ, န ဝါစတော။ စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ အာပတ္တာဓိကရဏံ။ သတ္တန္နံ သမထာနံ တီဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ – သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ ပဋိညာတကရဏေန စ, သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ တိဏဝတ္ထာရကေန စ…ပေ…။
ဒဓိံ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇန္တီ ကတိ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ? ဒဓိံ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇန္တီ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဘုဉ္ဇိဿာမီတိ ပဋိဂ္ဂဏှာတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ၊ အဇ္ဈောဟာရေ အဇ္ဈောဟာရေ အာပတ္တိ ပါဋိဒေသနီယဿ – ဒဓိံ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇန္တီ ဣမာ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။
တာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ကတိ ဝိပတ္တိယော ဘဇန္တိ? သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ ကတိဟိ အာပတ္တိက္ခန္ဓေဟိ သင်္ဂဟိတာ? ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ကတိဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌန္တိ? စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ ကတမံ အဓိကရဏံ? သတ္တန္နံ သမထာနံ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ? တာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ဧကံ ဝိပတ္တိံ ဘဇန္တိ – အာစာရဝိပတ္တိံ။ သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ ဒွီဟိ အာပတ္တိက္ခန္ဓေဟိ သင်္ဂဟိတာ – သိယာ ပါဋိဒေသနီယာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ဒုက္ကဋာပတ္တိက္ခန္ဓေန။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ စတူဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌန္တိ – သိယာ ကာယတော သမုဋ္ဌန္တိ န ဝါစတော န စိတ္တတော, သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စ သမုဋ္ဌန္တိ န စိတ္တတော,
(ဝိ၊၅၊၁၄၅။)
သိယာ ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌန္တိ န ဝါစတော, သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌန္တိ။ စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ – အာပတ္တာဓိကရဏံ။ သတ္တန္နံ သမထာနံ တီဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ – သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ ပဋိညာတကရဏေန စ, သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ တိဏဝတ္ထာရကေန စ။
သမုစ္စယဝါရော နိဋ္ဌိတော အဋ္ဌမော။
၁။ ကတ္ထပညတ္တိဝါရော
၁။ ပါရာဇိကကဏ္ဍံ
မြန်֍ ၂၄၇။ ယံ တေန ဘဂဝတာ ဇာနတာ ပဿတာ အရဟတာ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေန ကာယသံသဂ္ဂံ သာဒိယနပစ္စယာ ပါရာဇိကံ ကတ္ထ ပညတ္တံ? ကံ အာရဗ္ဘ? ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ…ပေ… ကေနာဘတန္တိ?
ယံ တေန ဘဂဝတာ ဇာနတာ ပဿတာ အရဟတာ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေန ကာယသံသဂ္ဂံ သာဒိယနပစ္စယာ ပါရာဇိကံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သုန္ဒရီနန္ဒံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သုန္ဒရီနန္ဒာ ဘိက္ခုနီ အဝဿုတာ အဝဿုတဿ ပုရိသပုဂ္ဂလဿ ကာယသံသဂ္ဂံ သာဒိယိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ အတ္ထိ တတ္ထ ပညတ္တိ, အနုပညတ္တိ, အနုပ္ပန္နပညတ္တီတိ? ဧကာ ပညတ္တိ။ အနုပညတ္တိ အနုပ္ပန္နပညတ္တိ တသ္မိံ နတ္ထိ။ သဗ္ဗတ္ထပညတ္တိ, ပဒေသပညတ္တီတိ? သဗ္ဗတ္ထပညတ္တိ။ သာဓာရဏပညတ္တိ, အသာဓာရဏပညတ္တီတိ? အသာဓာရဏပညတ္တိ။ ဧကတောပညတ္တိ, ဥဘတောပညတ္တီတိ? ဧကတောပညတ္တိ။ စတုန္နံ ပါတိမောက္ခုဒ္ဒေသာနံ ကတ္ထောဂဓံ ကတ္ထ ပရိယာပန္နန္တိ? နိဒါနောဂဓံ နိဒါနပရိယာပန္နံ? ကတမေန ဥဒ္ဒေသေန ဥဒ္ဒေသံ အာဂစ္ဆတီတိ? ဒုတိယေန ဥဒ္ဒေသေန ဥဒ္ဒေသံ အာဂစ္ဆတိ။ စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ကတမာ ဝိပတ္တီတိ? သီလဝိပတ္တိ။ သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ ကတမော အာပတ္တိက္ခန္ဓောတိ? ပါရာဇိကာပတ္တိက္ခန္ဓော။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ကတိဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတီတိ? ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော…ပေ… ကေနာဘတန္တိ? ပရမ္ပရာဘတံ –
(ဝိ၊၅၊၁၄၆။)
ဥပါလိ ဒါသကော စေဝ, သောဏကော သိဂ္ဂဝေါ တထာ၊
မောဂ္ဂလိပုတ္တေန ပဉ္စမာ, ဧတေ ဇမ္ဗုသိရိဝှယေ။ …ပေ…၊
ဧတေ နာဂါ မဟာပညာ, ဝိနယညူ မဂ္ဂကောဝိဒါ၊
ဝိနယံ ဒီပေ ပကာသေသုံ, ပိဋကံ တမ္ဗပဏ္ဏိယာတိ။
ဝဇ္ဇပ္ပဋိစ္ဆာဒနပစ္စယာ ပါရာဇိကံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ထုလ္လနန္ဒံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ထုလ္လနန္ဒာ ဘိက္ခုနီ ဇာနံ ပါရာဇိကံ ဓမ္မံ အဇ္ဈာပန္နံ ဘိက္ခုနိံ နေဝတ္တနာ ပဋိစောဒေသိ န ဂဏဿ အာရောစေသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ဓုရနိက္ခေပေ…ပေ…။
ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိဿဇ္ဇနပစ္စယာ ပါရာဇိကံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ထုလ္လနန္ဒံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ထုလ္လနန္ဒာ ဘိက္ခုနီ သမဂ္ဂေန သံဃေန ဥက္ခိတ္တံ အရိဋ္ဌံ ဘိက္ခုံ ဂဒ္ဓဗာဓိပုဗ္ဗံ အနုဝတ္တိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ဓုရနိက္ခေပေ…ပေ…။
အဋ္ဌမံ ဝတ္ထုံ ပရိပူရဏပစ္စယာ ပါရာဇိကံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခုနိယော အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခုနိယော အဋ္ဌမံ ဝတ္ထုံ ပရိပူရေသုံ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ဓုရနိက္ခေပေ…ပေ…။
ပါရာဇိကာ နိဋ္ဌိတာ။
၂။ သံဃာဒိသေသကဏ္ဍာဒိ
မြန်֍ ၂၄၈။ ယံ တေန ဘဂဝတာ ဇာနတာ ပဿတာ အရဟတာ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေန ဥဿယဝါဒိကာယ ဘိက္ခုနိယာ အဍ္ဍံ ကရဏပစ္စယာ သံဃာဒိသေသော ကတ္ထ ပညတ္တော? ကံ အာရဗ္ဘ? ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ…ပေ… ကေနာဘတန္တိ?
ယံ တေန ဘဂဝတာ ဇာနတာ ပဿတာ အရဟတာ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေန ဥဿယဝါဒိကာယ ဘိက္ခုနိယာ အဍ္ဍံ ကရဏပစ္စယာ သံဃာဒိသေသော ကတ္ထ
(ဝိ၊၅၊၁၄၇။)
ပညတ္တောတိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တော။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ထုလ္လနန္ဒံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ထုလ္လနန္ဒာ ဘိက္ခုနီ ဥဿယဝါဒိကာ ဝိဟရိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ အတ္ထိ တတ္ထ ပညတ္တိ, အနုပညတ္တိ, အနုပ္ပန္နပညတ္တီတိ? ဧကာ ပညတ္တိ။ အနုပညတ္တိ အနုပ္ပန္နပညတ္တိ တသ္မိံ နတ္ထိ။ သဗ္ဗတ္ထပညတ္တိ, ပဒေသပညတ္တီတိ? သဗ္ဗတ္ထပညတ္တိ။ သာဓာရဏပညတ္တိ, အသာဓာရဏပညတ္တီတိ? အသာဓာရဏပညတ္တိ။ ဧကတောပညတ္တိ, ဥဘတောပညတ္တီတိ? ဧကတောပညတ္တိ။ စတုန္နံ ပါတိမောက္ခုဒ္ဒေသာနံ ကတ္ထောဂဓံ ကတ္ထ ပရိယာပန္နန္တိ? နိဒါနောဂဓံ နိဒါနပရိယာပန္နံ။ ကတမေန ဥဒ္ဒေသေန ဥဒ္ဒေသံ အာဂစ္ဆတီတိ? တတိယေန ဥဒ္ဒေသေန ဥဒ္ဒေသံ အာဂစ္ဆတိ။ စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ကတမာ ဝိပတ္တီတိ? သီလဝိပတ္တိ။ သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ ကတမော အာပတ္တိက္ခန္ဓောတိ? သံဃာဒိသေသာပတ္တိက္ခန္ဓော။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ကတိဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတီတိ? ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န စိတ္တတော၊ သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ… ကေနာဘတန္တိ? ပရမ္ပရာဘတံ –
ဥပါလိ ဒါသကော စေဝ, သောဏကော သိဂ္ဂဝေါ တထာ၊
မောဂ္ဂလိပုတ္တေန ပဉ္စမာ, ဧတေ ဇမ္ဗုသိရိဝှယေ။ …ပေ…၊
ဧတေ နာဂါ မဟာပညာ, ဝိနယညူ မဂ္ဂကောဝိဒါ၊
ဝိနယံ ဒီပေ ပကာသေသုံ, ပိဋကံ တမ္ဗပဏ္ဏိယာတိ။
စောရိံ ဝုဋ္ဌာပနပစ္စယာ သံဃာဒိသေသော ကတ္ထ ပညတ္တောတိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တော။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ထုလ္လနန္ဒံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ထုလ္လနန္ဒာ ဘိက္ခုနီ စောရိံ ဝုဋ္ဌာပေသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဒွီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – သိယာ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ကာယတော၊ သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
ဧကာ ဂါမန္တရံ ဂမနပစ္စယာ သံဃာဒိသေသော ကတ္ထ ပညတ္တောတိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တော။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အညတရံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အညတရာ ဘိက္ခုနီ ဧကာ ဂါမန္တရံ ဂစ္ဆိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ, တိဿော အနုပညတ္တိယော။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ပဌမပါရာဇိကေ…ပေ…။
(ဝိ၊၅၊၁၄၈။)
သမဂ္ဂေန သံဃေန ဥက္ခိတ္တံ ဘိက္ခုနိံ ဓမ္မေန ဝိနယေန သတ္ထုသာသနေန အနပလောကေတွာ ကာရကသံဃံ အနညာယ ဂဏဿ ဆန္ဒံ ဩသာရဏပစ္စယာ သံဃာဒိသေသော ကတ္ထ ပညတ္တောတိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တော။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ထုလ္လနန္ဒံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ထုလ္လနန္ဒာ ဘိက္ခုနီ သမဂ္ဂေန သံဃေန ဥက္ခိတ္တံ ဘိက္ခုနိံ ဓမ္မေန ဝိနယေန သတ္ထုသာသနေန အနပလောကေတွာ ကာရကသံဃံ အနညာယ ဂဏဿ ဆန္ဒံ ဩသာရေသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ဓုရနိက္ခေပေ…ပေ…။
အဝဿုတာယ ဘိက္ခုနိယာ အဝဿုတဿ ပုရိသပုဂ္ဂလဿ ဟတ္ထတော ခါဒနီယံ ဝါ ဘောဇနီယံ ဝါ သဟတ္ထာ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ ဘုဉ္ဇနပစ္စယာ သံဃာဒိသေသော ကတ္ထ ပညတ္တောတိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တော။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သုန္ဒရီနန္ဒံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သုန္ဒရီနန္ဒာ ဘိက္ခုနီ အဝဿုတာ အဝဿုတဿ ပုရိသပုဂ္ဂလဿ ဟတ္ထတော အာမိသံ ပဋိဂ္ဂဟေသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ပဌမပါရာဇိကေ…ပေ…။
‘‘ကိံ တေ, အယျေ, ဧသော ပုရိသပုဂ္ဂလော ကရိဿတိ အဝဿုတော ဝါ အနဝဿုတော ဝါ, ယတော တွံ အနဝဿုတာ! ဣင်္ဃ, အယျေ, ယံ တေ ဧသော ပုရိသပုဂ္ဂလော ဒေတိ ခါဒနီယံ ဝါ ဘောဇနီယံ ဝါ တံ တွံ သဟတ္ထာ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ ခါဒ ဝါ ဘုဉ္ဇ ဝါ’’တိ ဥယျောဇနပစ္စယာ သံဃာဒိသေသော ကတ္ထ ပညတ္တောတိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တော။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? အညတရံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? အညတရာ ဘိက္ခုနီ – ‘‘ကိံ တေ, အယျေ, ဧသော ပုရိသပုဂ္ဂလော ကရိဿတိ အဝဿုတော ဝါ အနဝဿုတော ဝါ, ယတော တွံ အနဝဿုတာ! ဣင်္ဃ, အယျေ, ယံ တေ ဧသော ပုရိသပုဂ္ဂလော ဒေတိ ခါဒနီယံ ဝါ ဘောဇနီယံ ဝါ တံ တွံ သဟတ္ထာ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ ခါဒ ဝါ ဘုဉ္ဇ ဝါ’’တိ ဥယျောဇေသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
ကုပိတာယ အနတ္တမနာယ ဘိက္ခုနိယာ ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိဿဇ္ဇနပစ္စယာ သံဃာဒိသေသော ကတ္ထ ပညတ္တောတိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တော။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? စဏ္ဍကာဠိံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? စဏ္ဍကာဠီ ဘိက္ခုနီ ကုပိတာ အနတ္တမနာ ဧဝံ အဝစ – ‘‘ဗုဒ္ဓံ ပစ္စာစိက္ခာမိ, ဓမ္မံ ပစ္စာစိက္ခာမိ, သံဃံ ပစ္စာစိက္ခာမိ, သိက္ခံ ပစ္စာစိက္ခာမီ’’တိ, တသ္မိံ
(ဝိ၊၅၊၁၄၉။)
ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ဓုရနိက္ခေပေ…ပေ…။
ကိသ္မိဉ္စိဒေဝ အဓိကရဏေ ပစ္စာကတာယ ဘိက္ခုနိယာ ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိဿဇ္ဇနပစ္စယာ သံဃာဒိသေသော ကတ္ထ ပညတ္တောတိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တော။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? စဏ္ဍကာဠိံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? စဏ္ဍကာဠီ ဘိက္ခုနီ ကိသ္မိဉ္စိဒေဝ အဓိကရဏေ ပစ္စာကတာ ကုပိတာ အနတ္တမနာ ဧဝံ အဝစ – ‘‘ဆန္ဒဂါမိနိယော စ ဘိက္ခုနိယော, ဒေါသဂါမိနိယော စ ဘိက္ခုနိယော, မောဟဂါမိနိယော စ ဘိက္ခုနိယော, ဘယဂါမိနိယော စ ဘိက္ခုနိယော’’တိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ဓုရနိက္ခေပေ…ပေ…။
သံသဋ္ဌာနံ ဘိက္ခုနီနံ ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိဿဇ္ဇနပစ္စယာ သံဃာဒိသေသော ကတ္ထ ပညတ္တောတိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တော။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခုနိယော သံသဋ္ဌာ ဝိဟရိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ဓုရနိက္ခေပေ…ပေ…။
‘‘သံသဋ္ဌာ, အယျေ, တုမှေ ဝိဟရထ။ မာ တုမှေ နာနာ ဝိဟရိတ္ထာ’’တိ ဥယျောဇေန္တိယာ ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိဿဇ္ဇနပစ္စယာ သံဃာဒိသေသော ကတ္ထ ပညတ္တောတိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တော။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ထုလ္လနန္ဒံ ဘိက္ခုနိံ အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ထုလ္လနန္ဒာ ဘိက္ခုနီ – ‘‘သံသဋ္ဌာဝ အယျေ, တုမှေ ဝိဟရထ။ မာ တမှေ နာနာ ဝိဟရိတ္ထာ’’တိ ဥယျောဇေသိ, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ဓုရနိက္ခေပေ…ပေ…။
ဒဓိံ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇနပစ္စယာ ပါဋိဒေသနီယံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ? သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တံ။ ကံ အာရဗ္ဘာတိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခုနိယော အာရဗ္ဘ။ ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိန္တိ? ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခုနိယော ဒဓိံ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇိံသု, တသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ။ ဧကာ ပညတ္တိ, ဧကာ အနုပညတ္တိ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ စတူဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
ကတ္ထပညတ္တိဝါရော နိဋ္ဌိတော ပဌမော။
(ဝိ၊၅၊၁၅၀။)
၂။ ကတာပတ္တိဝါရော
၁။ ပါရာဇိကကဏ္ဍံ
မြန်֍ ၂၄၉။ ကာယသံသဂ္ဂံ သာဒိယနပစ္စယာ ကတိ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ? ကာယသံသဂ္ဂံ သာဒိယနပစ္စယာ ပဉ္စ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ အဝဿုတာ ဘိက္ခုနီ အဝဿုတဿ ပုရိသပုဂ္ဂလဿ အဓက္ခကံ ဥဗ္ဘဇာဏုမဏ္ဍလံ ဂဟဏံ သာဒိယတိ, အာပတ္တိ ပါရာဇိကဿ၊ ဘိက္ခု ကာယေန ကာယံ အာမသတိ, အာပတ္တိ သံဃာဒိသေသဿ၊ ကာယေန ကာယပဋိဗဒ္ဓံ အာမသတိ, အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ၊ ကာယပဋိဗဒ္ဓေန ကာယပဋိဗဒ္ဓံ အာမသတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ၊ အင်္ဂုလိပတောဒကေ ပါစိတ္တိယံ – ကာယသံသဂ္ဂံ သာဒိယနပစ္စယာ ဣမာ ပဉ္စ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။
ဝဇ္ဇပ္ပဋိစ္ဆာဒနပစ္စယာ ကတိ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ? ဝဇ္ဇပ္ပဋိစ္ဆာဒနပစ္စယာ စတဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဘိက္ခုနီ ဇာနံ ပါရာဇိကံ ဓမ္မံ [ဓမ္မံ အဇ္ဈာပန္နံ (သျာ။)] ပဋိစ္ဆာဒေတိ, အာပတ္တိ ပါရာဇိကဿ၊ ဝေမတိကာ ပဋိစ္ဆာဒေတိ, အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ၊ ဘိက္ခု သံဃာဒိသေသံ ပဋိစ္ဆာဒေတိ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ၊ အာစာရဝိပတ္တိံ ပဋိစ္ဆာဒေတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ – ဝဇ္ဇပ္ပဋိစ္ဆာဒနပစ္စယာ ဣမာ စတဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။
ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိဿဇ္ဇနပစ္စယာ ကတိ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ? ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိဿဇ္ဇနပစ္စယာ ပဉ္စ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဥက္ခိတ္တာနုဝတ္တိကာ ဘိက္ခုနီ ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိဿဇ္ဇတိ, ဉတ္တိယာ ဒုက္ကဋံ၊ ဒွီဟိ ကမ္မဝါစာဟိ ထုလ္လစ္စယာ၊ ကမ္မဝါစာပရိယောသာနေ အာပတ္တိ ပါရာဇိကဿ၊ ဘေဒကာနုဝတ္တိကာ ဘိက္ခုနီ ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိဿဇ္ဇတိ, အာပတ္တိ သံဃာဒိသေသဿ၊ ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိဿဇ္ဇတိ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ – ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိဿဇ္ဇနပစ္စယာ ဣမာ ပဉ္စ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။
အဋ္ဌမံ ဝတ္ထုံ ပရိပူရဏပစ္စယာ ကတိ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ? အဋ္ဌမံ ဝတ္ထုံ ပရိပူရဏပစ္စယာ တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ပုရိသေန – ‘‘ဣတ္ထန္နာမံ ဩကာသံ အာဂစ္ဆာ’’တိ ဝုတ္တာ ဂစ္ဆတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ၊
(ဝိ၊၅၊၁၅၁။)
ပုရိသဿ ဟတ္ထပါသံ ဩက္ကန္တမတ္တေ အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ၊ အဋ္ဌမံ ဝတ္ထုံ ပရိပူရေတိ, အာပတ္တိ ပါရာဇိကဿ – အဋ္ဌမံ ဝတ္ထုံ ပရိပူရဏပစ္စယာ ဣမာ တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။
ပါရာဇိကာ နိဋ္ဌိတာ။
၂။ သံဃာဒိသေသကဏ္ဍာဒိ
မြန်֍ ၂၅၀။ ဥဿယဝါဒိကာ ဘိက္ခုနီ အဍ္ဍံ ကရဏပစ္စယာ တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဧကဿ အာရောစေတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ၊ ဒုတိယဿ အာရောစေတိ, အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ၊ အဍ္ဍပရိယောသာနေ အာပတ္တိ သံဃာဒိသေသဿ။
စောရိံ ဝုဋ္ဌာပနပစ္စယာ တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဉတ္တိယာ ဒုက္ကဋံ၊ ဒွီဟိ ကမ္မဝါစာဟိ ထုလ္လစ္စယာ၊ ကမ္မဝါစာပရိယောသာနေ အာပတ္တိ သံဃာဒိသေသဿ။
ဧကာ ဂါမန္တရံ ဂမနပစ္စယာ တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဂစ္ဆတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ၊ ပဌမံ ပါဒံ ပရိက္ခေပံ အတိက္ကာမေတိ, အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ၊ ဒုတိယံ ပါဒံ အတိက္ကာမေတိ, အာပတ္တိ သံဃာဒိသေသဿ။
သမဂ္ဂေန သံဃေန ဥက္ခိတ္တံ ဘိက္ခုနိံ ဓမ္မေန ဝိနယေန သတ္ထုသာသနေန အနပလောကေတွာ ကာရကသံဃံ အနညာယ ဂဏဿ ဆန္ဒံ ဩသာရဏပစ္စယာ တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဉတ္တိယာ ဒုက္ကဋံ၊ ဒွီဟိ ကမ္မဝါစာဟိ ထုလ္လစ္စယာ၊ ကမ္မဝါစာပရိယောသာနေ အာပတ္တိ သံဃာဒိသေသဿ။
အဝဿုတာ ဘိက္ခုနီ အဝဿုတဿ ပုရိသပုဂ္ဂလဿ ဟတ္ထတော ခါဒနီယံ ဝါ ဘောဇနီယံ ဝါ သဟတ္ထာ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ ဘုဉ္ဇနပစ္စယာ တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ‘‘ခါဒိဿာမိ ဘုဉ္ဇိဿာမီ’’တိ ပဋိဂ္ဂဏှာတိ, အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ၊ အဇ္ဈောဟာရေ အဇ္ဈောဟာရေ အာပတ္တိ သံဃာဒိသေသဿ၊ ဥဒကဒန္တပေါနံ ပဋိဂ္ဂဏှာတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။
‘‘ကိံ တေ, အယျေ, ဧသော ပုရိသပုဂ္ဂလော ကရိဿတိ အဝဿုတော ဝါ အနဝဿုတော ဝါ, ယတော တွံ အနဝဿုတာ! ဣင်္ဃ, အယျေ, ယံ တေ ဧသော
(ဝိ၊၅၊၁၅၂။)
ပုရိသပုဂ္ဂလော ဒေတိ ခါဒနီယံ ဝါ ဘောဇနီယံ ဝါ တံ တွံ သဟတ္ထာ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ ခါဒ ဝါ ဘုဉ္ဇ ဝါ’’တိ, ဥယျောဇနပစ္စယာ တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ တဿာ ဝစနေန ခါဒိဿာမိ ဘုဉ္ဇိဿာမီတိ ပဋိဂ္ဂဏှာတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ၊ အဇ္ဈောဟာရေ အဇ္ဈောဟာရေ အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ၊ ဘောဇနပရိယောသာနေ အာပတ္တိ သံဃာဒိသေသဿ။
ကုပိတာ ဘိက္ခုနီ ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိဿဇ္ဇနပစ္စယာ တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဉတ္တိယာ ဒုက္ကဋံ၊ ဒွီဟိ ကမ္မဝါစာဟိ ထုလ္လစ္စယာ၊ ကမ္မဝါစာပရိယောသာနေ အာပတ္တိ သံဃာဒိသေသဿ။
ကိသ္မိဉ္စိဒေဝ အဓိကရဏေ ပစ္စာကတာ ဘိက္ခုနီ ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိဿဇ္ဇနပစ္စယာ တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဉတ္တိယာ ဒုက္ကဋံ၊ ဒွီဟိ ကမ္မဝါစာဟိ ထုလ္လစ္စယာ၊ ကမ္မဝါစာပရိယောသာနေ အာပတ္တိ သံဃာဒိသေသဿ။
သံသဋ္ဌာ ဘိက္ခုနီ ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိဿဇ္ဇနပစ္စယာ တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဉတ္တိယာ ဒုက္ကဋံ၊ ဒွီဟိ ကမ္မဝါစာဟိ ထုလ္လစ္စယာ၊ ကမ္မဝါစာပရိယောသာနေ အာပတ္တိ သံဃာဒိသေသဿ။
‘‘သံသဋ္ဌာဝ, အယျေ, တုမှေ ဝိဟရထ, မာ တုမှေ နာနာ ဝိဟရိတ္ထာ’’တိ ဥယျောဇေန္တီ ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိဿဇ္ဇနပစ္စယာ တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဉတ္တိယာ ဒုက္ကဋံ၊ ဒွီဟိ ကမ္မဝါစာဟိ ထုလ္လစ္စယာ၊ ကမ္မဝါစာပရိယောသာနေ အာပတ္တိ သံဃာဒိသေသဿ။
ဒသ သံဃာဒိသေသာ နိဋ္ဌိတာ…ပေ…။
(ယထာ ဟေဋ္ဌာ တထာ ဝိတ္ထာရေတဗ္ဗာ ပစ္စယမေဝ နာနာကရဏံ)
ဒဓိံ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇနပစ္စယာ ကတိ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ? ဒဓိံ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇနပစ္စယာ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဘုဉ္ဇိဿာမီတိ ပဋိဂ္ဂဏှာတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ၊ အဇ္ဈောဟာရေ အဇ္ဈောဟာရေ အာပတ္တိ ပါဋိဒေသနီယဿ – ဒဓိံ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇနပစ္စယာ ဣမာ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။
ကတာပတ္တိဝါရော နိဋ္ဌိတော ဒုတိယော။
(ဝိ၊၅၊၁၅၃။)
၃။ ဝိပတ္တိဝါရော
မြန်֍ ၂၅၁။ ကာယသံသဂ္ဂံ သာဒိယနပစ္စယာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ကတိ ဝိပတ္တိယော ဘဇန္တိ? ကာယသံသဂ္ဂံ သာဒိယနပစ္စယာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ဒွေ ဝိပတ္တိယော ဘဇန္တိ – သိယာ သီလဝိပတ္တိံ, သိယာ အာစာရဝိပတ္တိံ…ပေ… ဒဓိံ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇနပစ္စယာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ကတိ ဝိပတ္တိယော ဘဇန္တိ? ဒဓိံ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇနပစ္စယာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ဧကံ ဝိပတ္တိံ ဘဇန္တိ – အာစာရဝိပတ္တိံ။
ဝိပတ္တိဝါရော နိဋ္ဌိတော တတိယော။
၄။ သင်္ဂဟဝါရော
မြန်֍ ၂၅၂။ ကာယသံသဂ္ဂံ သာဒိယနပစ္စယာ အာပတ္တိယော သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ ကတိဟိ အာပတ္တိက္ခန္ဓေဟိ သင်္ဂဟိတာ? ကာယသံသဂ္ဂံ သာဒိယနပစ္စယာ အာပတ္တိယော သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ ပဉ္စဟိ အာပတ္တိက္ခန္ဓေဟိ သင်္ဂဟိတာ – သိယာ ပါရာဇိကာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ သံဃာဒိသေသာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ထုလ္လစ္စယာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ပါစိတ္တိယာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ဒုက္ကဋာပတ္တိက္ခန္ဓေန…ပေ…။
ဒဓိံ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇနပစ္စယာ အာပတ္တိယော သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ ကတိဟိ အာပတ္တိက္ခန္ဓေဟိ သင်္ဂဟိတာ? ဒဓိံ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇနပစ္စယာ အာပတ္တိယော သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ ဒွီဟိ အာပတ္တိက္ခန္ဓေဟိ သင်္ဂဟိတာ – သိယာ ပါဋိဒေသနီယာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ဒုက္ကဋာပတ္တိက္ခန္ဓေန။
သင်္ဂဟဝါရော နိဋ္ဌိတော စတုတ္ထော။
၅။ သမုဋ္ဌာနဝါရော
မြန်֍ ၂၅၃။ ကာယသံသဂ္ဂံ သာဒိယနပစ္စယာ အာပတ္တိယော ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ကတိဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌန္တိ? ကာယသံသဂ္ဂံ သာဒိယနပစ္စယာ အာပတ္တိယော ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌန္တိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌန္တိ, န ဝါစတော…ပေ…။
(ဝိ၊၅၊၁၅၄။)
ဒဓိံ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇနပစ္စယာ အာပတ္တိယော ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ကတိဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌန္တိ? ဒဓိံ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇနပစ္စယာ အာပတ္တိယော ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ စတူဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌန္တိ – သိယာ ကာယတော သမုဋ္ဌန္တိ, န ဝါစတော န စိတ္တတော၊ သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စ သမုဋ္ဌန္တိ, န စိတ္တတော၊ သိယာ ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌန္တိ, န ဝါစတော၊ သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌန္တိ။
သမုဋ္ဌာနဝါရော နိဋ္ဌိတော ပဉ္စမော။
၆။ အဓိကရဏဝါရော
မြန်֍ ၂၅၄။ ကာယသံသဂ္ဂံ သာဒိယနပစ္စယာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ ကတမံ အဓိကရဏံ? ကာယသံသဂ္ဂံ သာဒိယနပစ္စယာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ, အာပတ္တာဓိကရဏံ…ပေ…။
ဒဓိံ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇနပစ္စယာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ ကတမံ အဓိကရဏံ? ဒဓိံ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇနပစ္စယာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ – အာပတ္တာဓိကရဏံ။
အဓိကရဏဝါရော နိဋ္ဌိတော ဆဋ္ဌော။
၇။ သမထဝါရော
မြန်֍ ၂၅၅။ ကာယသံသဂ္ဂံ သာဒိယနပစ္စယာ အာပတ္တိယော သတ္တန္နံ သမထာနံ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ? ကာယသံသဂ္ဂံ သာဒိယနပစ္စယာ အာပတ္တိယော သတ္တန္နံ သမထာနံ တီဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ – သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ ပဋိညာတကရဏေန စ, သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ တိဏဝတ္ထာရကေန စ…ပေ…။
ဒဓိံ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇနပစ္စယာ အာပတ္တိယော သတ္တန္နံ သမထာနံ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ? ဒဓိံ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇနပစ္စယာ အာပတ္တိယော သတ္တန္နံ သမထာနံ တီဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ – သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ ပဋိညာတကရဏေန စ, သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ တိဏဝတ္ထာရကေန စ။
သမထဝါရော နိဋ္ဌိတော သတ္တမော။
(ဝိ၊၅၊၁၅၅။)
၈။ သမုစ္စယဝါရော
မြန်֍ ၂၅၆။ ကာယသံသဂ္ဂံ သာဒိယနပစ္စယာ ကတိ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ? ကာယသံသဂ္ဂံ သာဒိယနပစ္စယာ ပဉ္စ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ အဝဿုတာ ဘိက္ခုနီ အဝဿုတဿ ပုရိသပုဂ္ဂလဿ အဓက္ခကံ ဥဗ္ဘဇာဏုမဏ္ဍလံ ဂဟဏံ သာဒိယတိ, အာပတ္တိ ပါရာဇိကဿ၊ ဘိက္ခု ကာယေန ကာယံ အာမသတိ, အာပတ္တိ သံဃာဒိသေသဿ၊ ကာယေန ကာယပဋိဗဒ္ဓံ အာမသတိ, အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ၊ ကာယပဋိဗဒ္ဓေန ကာယပဋိဗဒ္ဓံ အာမသတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ၊ အင်္ဂုလိပတောဒကေ ပါစိတ္တိယံ – ကာယသံသဂ္ဂံ သာဒိယနပစ္စယာ ဣမာ ပဉ္စ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။
တာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ကတိ ဝိပတ္တိယော ဘဇန္တိ? သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ ကတိဟိ အာပတ္တိက္ခန္ဓေဟိ သင်္ဂဟိတာ? ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ကတိဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌန္တိ? စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ ကတမံ အဓိကရဏံ? သတ္တန္နံ သမထာနံ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ? တာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ဒွေ ဝိပတ္တိယော ဘဇန္တိ – သိယာ သီလဝိပတ္တိံ, သိယာ အာစာရဝိပတ္တိံ။ သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ ပဉ္စဟိ အာပတ္တိက္ခန္ဓေဟိ သင်္ဂဟိတာ – သိယာ ပါရာဇိကာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ သံဃာဒိသေသာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ထုလ္လစ္စယာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ပါစိတ္တိယာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ဒုက္ကဋာပတ္တိက္ခန္ဓေန။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌန္တိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌန္တိ, န ဝါစတော။ စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ အာပတ္တာဓိကရဏံ။ သတ္တန္နံ သမထာနံ တီဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ – သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ ပဋိညာတကရဏေန စ, သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ တိဏဝတ္ထာရကေန စ…ပေ…။
ဒဓိံ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇနပစ္စယာ ကတိ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ? ဒဓိံ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇနပစ္စယာ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဘုဉ္ဇိဿာမီတိ ပဋိဂ္ဂဏှာတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ၊ အဇ္ဈောဟာရေ အဇ္ဈောဟာရေ အာပတ္တိ ပါဋိဒေသနီယဿ – ဒဓိံ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇနပစ္စယာ ဣမာ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။
တာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ကတိ ဝိပတ္တိယော ဘဇန္တိ? သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ ကတိဟိ အာပတ္တိက္ခန္ဓေဟိ သင်္ဂဟိတာ? ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ကတိဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌန္တိ? စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ ကတမံ
(ဝိ၊၅၊၁၅၆။)
အဓိကရဏံ? သတ္တန္နံ သမထာနံ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ? တာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ဧကံ ဝိပတ္တိံ ဘဇန္တိ – အာစာရဝိပတ္တိံ။ သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ ဒွီဟိ အာပတ္တိက္ခန္ဓေဟိ သင်္ဂဟိတာ – သိယာ ပါဋိဒေသနီယာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ဒုက္ကဋာပတ္တိက္ခန္ဓေန။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ စတူဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌန္တိ – သိယာ ကာယတော သမုဋ္ဌန္တိ, န ဝါစတော န စိတ္တတော၊ သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စ သမုဋ္ဌန္တိ, န စိတ္တတော၊ သိယာ ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌန္တိ န ဝါစတော၊ သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌန္တိ။ စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ, အာပတ္တာဓိကရဏံ။ သတ္တန္နံ သမထာနံ တီဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ – သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ ပဋိညာတကရဏေန စ, သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ တိဏဝတ္ထာရကေန စာတိ။
သမုစ္စယဝါရော နိဋ္ဌိတော အဋ္ဌမော။ [ဣမဿာနန္တရံ ပေါရာဏသီဟဠပေါတ္ထကေ ဧဝမ္ပိ§ဒိဿတိ –§‘‘တေသမုဒ္ဒါနံ –§ကတိဝါရော စ ဝိပတ္တိဝါရော စ, သင်္ဂဟဝါရော စ သမုဋ္ဌာနဝါရော။ အဓိကရဏဝါရော စ သမထဝါရော စ, သမုစ္စယဝါရော စ ဣမေ သတ္တ ဝါရာ။ အာဒိတော ပညတ္တိဝါရေန သဟ အဋ္ဌဝါရာတိ’’ဣတိ။]
အဋ္ဌ ပစ္စယဝါရာ နိဋ္ဌိတာ။
ဘိက္ခုနီဝိဘင်္ဂေ သောဠသ မဟာဝါရာ နိဋ္ဌိတာ။
(ဝိ၊၅၊၁၅၇။)
သမုဋ္ဌာနသီသသင်္ခေပေါ
သမုဋ္ဌာနဿုဒ္ဒါနံ
မြန်֍ ၂၅၇။
အနိစ္စာ သဗ္ဗေ သင်္ခါရာ, ဒုက္ခာနတ္တာ စ သင်္ခတာ၊
နိဗ္ဗာနဉ္စေဝ ပညတ္တိ, အနတ္တာ ဣတိ နိစ္ဆယာ။
ဗုဒ္ဓစန္ဒေ အနုပ္ပန္နေ, ဗုဒ္ဓါဒိစ္စေ အနုဂ္ဂတေ၊
တေသံ သဘာဂဓမ္မာနံ, နာမမတ္တံ န နာယတိ။
ဒုက္ကရံ ဝိဝိဓံ ကတွာ, ပူရယိတွာန ပါရမီ၊
ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ မဟာဝီရာ, စက္ခုဘူတာ သဗြဟ္မကေ။
တေ ဒေသယန္တိ သဒ္ဓမ္မံ, ဒုက္ခဟာနိံ သုခါဝဟံ၊
အင်္ဂီရသော သကျမုနိ, သဗ္ဗဘူတာနုကမ္ပကော။
သဗ္ဗသတ္တုတ္တမော သီဟော, ပိဋကေ တီဏိ ဒေသယိ၊
သုတ္တန္တမဘိဓမ္မဉ္စ, ဝိနယဉ္စ မဟာဂုဏံ။
ဧဝံ နီယတိ သဒ္ဓမ္မော, ဝိနယော ယဒိ တိဋ္ဌတိ၊
ဥဘတော စ ဝိဘင်္ဂါနိ, ခန္ဓကာ ယာ စ မာတိကာ။
မာလာ သုတ္တဂုဏေနေဝ, ပရိဝါရေန ဂန္ထိတာ၊
တဿေဝ ပရိဝါရဿ, သမုဋ္ဌာနံ နိယတော ကတံ။
သမ္ဘေဒံ နိဒါနံ စညံ, သုတ္တေ ဒိဿန္တိ ဥပရိ၊
တသ္မာ သိက္ခေ ပရိဝါရံ, ဓမ္မကာမော သုပေသလောတိ။
တေရသသမုဋ္ဌာနံ
ဝိဘင်္ဂေ ဒွီသု ပညတ္တံ, ဥဒ္ဒိသန္တိ ဥပေါသထေ၊
ပဝက္ခာမိ သမုဋ္ဌာနံ, ယထာဉာယံ သုဏာထ မေ။
ပါရာဇိကံ ယံ ပဌမံ, ဒုတိယဉ္စ တတော ပရံ၊
သဉ္စရိတ္တာနုဘာသနဉ္စ, အတိရေကဉ္စ စီဝရံ။
လောမာနိ ပဒသောဓမ္မော, ဘူတံ သံဝိဓာနေန စ၊
ထေယျဒေသနစောရီ စ, အနနုညာတာယ တေရသ။
တေရသေတေ သမုဋ္ဌာန နယာ, ဝိညူဟိ စိန္တိတာ။
ဧကေကသ္မိံ သမုဋ္ဌာနေ, သဒိသာ ဣဓ ဒိဿရေ။
(ဝိ၊၅၊၁၅၈။)
၁။ ပဌမပါရာဇိကသမုဋ္ဌာနံ
မြန်֍ ၂၅၈။
မေထုနံ သုက္ကသံသဂ္ဂေါ, အနိယတာ ပဌမိကာ၊
ပုဗ္ဗူပပရိပါစိတာ, ရဟော ဘိက္ခုနိယာ သဟ။
သဘောဇနေ ရဟော ဒွေ စ, အင်္ဂုလိ ဥဒကေ ဟသံ၊
ပဟာရေ ဥဂ္ဂိရေ စေဝ, တေပညာသာ စ သေခိယာ။
အဓက္ခဂါမာဝဿုတာ, တလမဋ္ဌဉ္စ သုဒ္ဓိကာ၊
ဝဿံဝုဋ္ဌာ စ ဩဝါဒံ, နာနုဗန္ဓေ ပဝတ္တိနိံ။
ဆသတ္တတိ ဣမေ သိက္ခာ, ကာယမာနသိကာ ကတာ၊
သဗ္ဗေ ဧကသမုဋ္ဌာနာ, ပဌမံ ပါရာဇိကံ ယထာ။
ပဌမပါရာဇိကသမုဋ္ဌာနံ နိဋ္ဌိတံ။
၂။ ဒုတိယပါရာဇိကသမုဋ္ဌာနံ
မြန်֍ ၂၅၉။
အဒိန္နံ ဝိဂ္ဂဟုတ္တရိ, ဒုဋ္ဌုလ္လာ အတ္တကာမိနံ၊
အမူလာ အညဘာဂိယာ, အနိယတာ ဒုတိယိကာ။
အစ္ဆိန္ဒေ ပရိဏာမနေ, မုသာ ဩမသပေသုဏာ၊
ဒုဋ္ဌုလ္လာ ပထဝီခဏေ, ဘူတံ အညာယ ဥဇ္ဈာပေ။
နိက္ကဍ္ဎနံ သိဉ္စနဉ္စ, အာမိသဟေတု ဘုတ္တာဝီ၊
ဧဟိ အနာဒရိ ဘိံသာ, အပနိဓေ စ ဇီဝိတံ။
ဇာနံ သပ္ပါဏကံ ကမ္မံ, ဦနသံဝါသနာသနာ၊
သဟဓမ္မိကဝိလေခါ, မောဟော အမူလကေန စ။
ကုက္ကုစ္စံ ဓမ္မိကံ စီဝရံ, ဒတွာ [ကုက္ကုစ္စံ ဓမ္မိကံ စီဝရံ (သီ။), ကုက္ကုစ္စံ ဓမ္မိကံ ဒတွာ (သျာ။)] ပရိဏာမေယျ ပုဂ္ဂလေ၊
ကိံ တေ အကာလံ အစ္ဆိန္ဒေ, ဒုဂ္ဂဟီ နိရယေန စ။
ဂဏံ ဝိဘင်္ဂံ ဒုဗ္ဗလံ, ကထိနာဖာသုပဿယံ၊
အက္ကောသစဏ္ဍီ မစ္ဆရီ, ဂဗ္ဘိနီ စ ပါယန္တိယာ။
(ဝိ၊၅၊၁၅၉။)
ဒွေဝဿံ သိက္ခာ သံဃေန, တယော စေဝ ဂိဟီဂတာ၊
ကုမာရိဘူတာ တိဿော စ, ဦနဒွါဒသသမ္မတာ။
အလံ တာဝ သောကာဝါသံ, ဆန္ဒာ အနုဝဿာ စ ဒွေ၊
သိက္ခာပဒါ သတ္တတိမေ, သမုဋ္ဌာနာ တိကာ ကတာ။
ကာယစိတ္တေန န ဝါစာ, ဝါစာစိတ္တံ န ကာယိကံ၊
တီဟိ ဒွါရေဟိ ဇာယန္တိ, ပါရာဇိကံ ဒုတိယံ ယထာ။
ဒုတိယပါရာဇိကသမုဋ္ဌာနံ နိဋ္ဌိတံ။
၃။ သဉ္စရိတ္တသမုဋ္ဌာနံ
မြန်֍ ၂၆၀။
သဉ္စရီ ကုဋိ ဝိဟာရော, ဓောဝနဉ္စ ပဋိဂ္ဂဟော၊
ဝိညတ္တုတ္တရိ အဘိဟဋ္ဌုံ, ဥဘိန္နံ ဒူတကေန စ။
ကောသိယာ သုဒ္ဓဒွေဘာဂါ, ဆဗ္ဗဿာနိ နိသီဒနံ၊
ရိဉ္စန္တိ ရူပိကာ စေဝ, ဥဘော နာနပ္ပကာရကာ။
ဦနဗန္ဓနဝဿိကာ, သုတ္တံ ဝိကပ္ပနေန စ၊
ဒွါရဒါနသိဗ္ဗာနိ [ဒွါရဒါနသိဗ္ဗိနီ (သီ။ သျာ။)] စ, ပူဝပစ္စယဇောတိ စ။
ရတနံ သူစိ မဉ္စော စ, တူလံ နိသီဒနကဏ္ဍု စ၊
ဝဿိကာ စ သုဂတေန, ဝိညတ္တိ အညံ စေတာပနာ။
ဒွေ သံဃိကာ မဟာဇနိကာ, ဒွေ ပုဂ္ဂလလဟုကာ ဂရု၊
ဒွေ ဝိဃာသာ သာဋိကာ စ, သမဏစီဝရေန စ။
သမပညာသိမေ ဓမ္မာ, ဆဟိ ဌာနေဟိ ဇာယရေ၊
ကာယတော န ဝါစာစိတ္တာ, ဝါစတော န ကာယမနာ။
ကာယဝါစာ န စ စိတ္တာ [န စိတ္တတော (သီ။ သျာ။)], ကာယစိတ္တာ န ဝါစိကာ [န ဝါစတော (သီ။ သျာ။)]၊
ဝါစာစိတ္တာ န ကာယေန, တီဟိ ဒွါရေဟိ [တီဟိ ဌာနေဟိ (သျာ။)] ဇာယရေ။
ဆသမုဋ္ဌာနိကာ ဧတေ, သဉ္စရိတ္တေန သာဒိသာ။
သဉ္စရိတ္တသမုဋ္ဌာနံ နိဋ္ဌိတံ။
(ဝိ၊၅၊၁၆၀။)
၄။ သမနုဘာသနာသမုဋ္ဌာနံ
မြန်֍ ၂၆၁။
ဘေဒါနုဝတ္တဒုဗ္ဗစ, ဒူသဒုဋ္ဌုလ္လဒိဋ္ဌိ စ၊
ဆန္ဒံ ဥဇ္ဇဂ္ဃိကာ ဒွေ စ, ဒွေ စ သဒ္ဒါ န ဗျာဟရေ။
ဆမာ နီစာသနေ ဌာနံ, ပစ္ဆတော ဥပ္ပထေန စ၊
ဝဇ္ဇာနုဝတ္တိဂဟဏာ, ဩသာရေ ပစ္စာစိက္ခနာ။
ကိသ္မိံ သံသဋ္ဌာ ဒွေ ဝဓိ, ဝိသိဗ္ဗေ ဒုက္ခိတာယ စ၊
ပုန သံသဋ္ဌာ န ဝူပသမေ, အာရာမဉ္စ ပဝါရဏာ။
အနွဒ္ဓံ [အနွဒ္ဓမာသံ (သီ။ သျာ။)] သဟ ဇီဝိနိံ, ဒွေ စီဝရံ အနုဗန္ဓနာ၊
သတ္တတိံသ ဣမေ ဓမ္မာ, ကာယဝါစာယ စိတ္တတော။
သဗ္ဗေ ဧကသမုဋ္ဌာနာ, သမနုဘာသနာ ယထာ။
သမနုဘာသနာသမုဋ္ဌာနံ နိဋ္ဌိတံ။
၅။ ကထိနသမုဋ္ဌာနံ
မြန်֍ ၂၆၂။
ဥဗ္ဘတံ ကထိနံ တီဏိ, ပဌမံ ပတ္တဘေသဇ္ဇံ၊
အစ္စေကံ စာပိ သာသင်္ကံ, ပက္ကမန္တေန ဝါ ဒုဝေ။
ဥပဿယံ ပရမ္ပရာ, အနတိရိတ္တံ နိမန္တနာ၊
ဝိကပ္ပံ ရညော ဝိကာလေ, ဝေါသာသာရညကေန စ။
ဥဿယာသန္နိစယဉ္စ, ပုရေ ပစ္ဆာ ဝိကာလေ စ၊
ပဉ္စာဟိကာ သင်္ကမနီ, ဒွေပိ အာဝသထေန စ။
ပသာခေ အာသနေ စေဝ, တိံသ ဧကူနကာ ဣမေ၊
ကာယဝါစာ န စ စိတ္တာ [န စိတ္တတော (သျာ။)], တီဟိ ဒွါရေဟိ ဇာယရေ။
ဒွိသမုဋ္ဌာနိကာ သဗ္ဗေ, ကထိနေန သဟာသမာ။
ကထိနသမုဋ္ဌာနံ နိဋ္ဌိတံ။
(ဝိ၊၅၊၁၆၁။)
၆။ ဧဠကလောမသမုဋ္ဌာနံ
မြန်֍ ၂၆၃။
ဧဠကလောမာ ဒွေ သေယျာ, အာဟစ္စ ပိဏ္ဍဘောဇနံ၊
ဂဏဝိကာလသန္နိဓိ, ဒန္တပေါနေန စေလကာ။
ဥယျုတ္တံ သေနံ [ဥယျုတ္တံ ဝသေ (သျာ။)] ဥယျောဓိ, သုရာ ဩရေန နှာယနာ၊
ဒုဗ္ဗဏ္ဏေ ဒွေ ဒေသနိကာ, လသုဏုပတိဋ္ဌေ နစ္စနာ။
နှာနမတ္ထရဏံ သေယျာ, အန္တောရဋ္ဌေ တထာ ဗဟိ၊
အန္တောဝဿံ စိတ္တာဂါရံ, အာသန္ဒိ သုတ္တကန္တနာ။
ဝေယျာဝစ္စံ သဟတ္ထာ စ, အဘိက္ခုကာဝါသေန စ၊
ဆတ္တံ ယာနဉ္စ သံဃာဏိံ, အလင်္ကာရံ ဂန္ဓဝါသိတံ။
ဘိက္ခုနီ သိက္ခမာနာ စ, သာမဏေရီ ဂိဟိနိယာ၊
အသံကစ္စိကာ အာပတ္တိ, စတ္တာရီသာ စတုတ္တရိ။
ကာယေန န ဝါစာစိတ္တေန, ကာယစိတ္တေန န ဝါစတော၊
ဒွိသမုဋ္ဌာနိကာ သဗ္ဗေ, သမာ ဧဠကလောမိကာတိ။
ဧဠကလောမသမုဋ္ဌာနံ နိဋ္ဌိတံ။
၇။ ပဒသောဓမ္မသမုဋ္ဌာနံ
မြန်֍ ၂၆၄။
ပဒညတြ အသမ္မတာ, တထာ အတ္ထင်္ဂတေန စ၊
တိရစ္ဆာနဝိဇ္ဇာ ဒွေ ဝုတ္တာ, အနောကာသော [အနောကာသေ (သီ။ သျာ။)] စ ပုစ္ဆနာ။
သတ္တ သိက္ခာပဒါ ဧတေ, ဝါစာ န ကာယစိတ္တတော [ကာယစိတ္တကာ (က။)]၊
ဝါစာစိတ္တေန ဇာယန္တိ, န တု ကာယေန ဇာယရေ။
ဒွိသမုဋ္ဌာနိကာ သဗ္ဗေ, ပဒသောဓမ္မသဒိသာ။
ပဒသောဓမ္မသမုဋ္ဌာနံ နိဋ္ဌိတံ။
(ဝိ၊၅၊၁၆၂။)
၈။ အဒ္ဓါနသမုဋ္ဌာနံ
မြန်֍ ၂၆၅။
အဒ္ဓါနနာဝံ ပဏီတံ, မာတုဂါမေန သံဟရေ၊
ဓညံ နိမန္တိတာ စေဝ, အဋ္ဌ စ ပါဋိဒေသနီ။
သိက္ခာ ပန္နရသ ဧတေ, ကာယာ န ဝါစာ န မနာ၊
ကာယဝါစာဟိ ဇာယန္တိ, န တေ စိတ္တေန ဇာယရေ။
ကာယစိတ္တေန ဇာယန္တိ, န တေ ဇာယန္တိ ဝါစတော၊
ကာယဝါစာဟိ စိတ္တေန, သမုဋ္ဌာနာ စတုဗ္ဗိဓာ။
ပညတ္တာ ဗုဒ္ဓဉာဏေန, အဒ္ဓါနေန သဟာ သမာ [သမာနယာ (သျာ။)]။
အဒ္ဓါနသမုဋ္ဌာနံ နိဋ္ဌိတံ။
၉။ ထေယျသတ္ထသမုဋ္ဌာနံ
မြန်֍ ၂၆၆။
ထေယျသတ္ထံ ဥပဿုတိ, သူပဝိညာပနေန စ၊
ရတ္တိဆန္နဉ္စ ဩကာသံ, ဧတေ ဗျူဟေန သတ္တမာ။
ကာယစိတ္တေန ဇာယန္တိ, န တေ ဇာယန္တိ ဝါစတော၊
တီဟိ ဒွါရေဟိ ဇာယန္တိ, ဒွိသမုဋ္ဌာနိကာ ဣမေ။
ထေယျသတ္ထသမုဋ္ဌာနာ, ဒေသိတာဒိစ္စဗန္ဓုနာ။
ထေယျသတ္ထသမုဋ္ဌာနံ နိဋ္ဌိတံ။
၁၀။ ဓမ္မဒေသနာသမုဋ္ဌာနံ
မြန်֍ ၂၆၇။
ဆတ္တပါဏိဿ သဒ္ဓမ္မံ, န ဒေသေန္တိ တထာဂတာ၊
ဧဝမေဝ [တထေဝ (သီ။ သျာ။)] ဒဏ္ဍပါဏိဿ, သတ္ထအာဝုဓပါဏိနံ။
ပါဒုကုပါဟနာ ယာနံ, သေယျပလ္လတ္ထိကာယ စ၊
ဝေဌိတောဂုဏ္ဌိတော စေဝ, ဧကာဒသမနူနကာ။
ဝါစာစိတ္တေန ဇာယန္တိ, န တေ ဇာယန္တိ ကာယတော၊
သဗ္ဗေ ဧကသမုဋ္ဌာနာ, သမကာ ဓမ္မဒေသနေ။
ဓမ္မဒေသနာသမုဋ္ဌာနံ နိဋ္ဌိတံ။
(ဝိ၊၅၊၁၆၃။)
၁၁။ ဘူတာရောစနသမုဋ္ဌာနံ
မြန်֍ ၂၆၈။
ဘူတံ ကာယေန ဇာယတိ, န ဝါစာ န စ စိတ္တတော၊
ဝါစတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ကာယာ န စ စိတ္တတော။
ကာယဝါစာယ ဇာယတိ, န တု ဇာယတိ စိတ္တတော၊
ဘူတာရောစနကာ နာမ, တီဟိ ဌာနေဟိ ဇာယတိ။
ဘူတာရောစနသမုဋ္ဌာနံ နိဋ္ဌိတံ။
၁၂။ စောရိဝုဋ္ဌာပနသမုဋ္ဌာနံ
မြန်֍ ၂၆၉။
စောရီ ဝါစာယ စိတ္တေန, န တံ ဇာယတိ ကာယတော၊
ဇာယတိ တီဟိ ဒွါရေဟိ, စောရိဝုဋ္ဌာပနံ ဣဒံ၊
အကတံ ဒွိသမုဋ္ဌာနံ, ဓမ္မရာဇေန ဘာသိတံ [ဌပိတံ (သျာ။)]။
စောရိဝုဋ္ဌာပနသမုဋ္ဌာနံ နိဋ္ဌိတံ။
၁၃။ အနနုညာတသမုဋ္ဌာနံ
မြန်֍ ၂၇၀။
အနနုညာတံ ဝါစာယ, န ကာယာ န စ စိတ္တတော၊
ဇာယတိ ကာယဝါစာယ, န တံ ဇာယတိ စိတ္တတော။
ဇာယတိ ဝါစာစိတ္တေန, န တံ ဇာယတိ ကာယတော၊
ဇာယတိ တီဟိ ဒွါရေဟိ, အကတံ စတုဌာနိကံ။
အနနုညာတသမုဋ္ဌာနံ နိဋ္ဌိတံ။
သမုဋ္ဌာနဉှိ သင်္ခေပံ, ဒသ တီဏိ သုဒေသိတံ၊
အသမ္မောဟကရံ ဌာနံ, နေတ္တိဓမ္မာနုလောမိကံ၊
ဓာရယန္တော ဣမံ ဝိညူ, သမုဋ္ဌာနေ န မုယှတီတိ။
သမုဋ္ဌာနသီသသင်္ခေပေါ နိဋ္ဌိတော။
(ဝိ၊၅၊၁၆၄။)
အန္တရပေယျာလံ
ကတိပုစ္ဆာဝါရော
မြန်֍ ၂၇၁။ ကတိ အာပတ္တိယော? ကတိ အာပတ္တိက္ခန္ဓာ? ကတိ ဝိနီတဝတ္ထူနိ? ကတိ အဂါရဝါ? ကတိ ဂါရဝါ? ကတိ ဝိနီတဝတ္ထူနိ? ကတိ ဝိပတ္တိယော? ကတိ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာ? ကတိ ဝိဝါဒမူလာနိ? ကတိ အနုဝါဒမူလာနိ? ကတိ သာရဏီယာ ဓမ္မာ? ကတိ ဘေဒကရဝတ္ထူနိ? ကတိ အဓိကရဏာနိ? ကတိ သမထာ?
ပဉ္စ အာပတ္တိယော။ ပဉ္စ အာပတ္တိက္ခန္ဓာ။ ပဉ္စ ဝိနီတဝတ္ထူနိ။ သတ္တ အာပတ္တိယော။ သတ္တ အာပတ္တိက္ခန္ဓာ။ သတ္တ ဝိနီတဝတ္ထူနိ။ ဆ အဂါရဝါ။ ဆ ဂါရဝါ။ ဆ ဝိနီတဝတ္ထူနိ။ စတဿော ဝိပတ္တိယော။ ဆ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာ။ ဆ ဝိဝါဒမူလာနိ။ ဆ အနုဝါဒမူလာနိ။ ဆ သာရဏီယာ ဓမ္မာ။ အဋ္ဌာရသ ဘေဒကရဝတ္ထူနိ။ စတ္တာရိ အဓိကရဏာနိ။ သတ္တ သမထာ။
တတ္ထ ကတမာ ပဉ္စ အာပတ္တိယော? ပါရာဇိကာပတ္တိ, သံဃာဒိသေသာပတ္တိ, ပါစိတ္တိယာပတ္တိ, ပါဋိဒေသနီယာပတ္တိ, ဒုက္ကဋာပတ္တိ – ဣမာ ပဉ္စ အာပတ္တိယော။
တတ္ထ ကတမေ ပဉ္စ အာပတ္တိက္ခန္ဓာ? ပါရာဇိကာပတ္တိက္ခန္ဓော, သံဃာဒိသေသာပတ္တိက္ခန္ဓော, ပါစိတ္တိယာပတ္တိက္ခန္ဓော, ပါဋိဒေသနီယာပတ္တိက္ခန္ဓော, ဒုက္ကဋာပတ္တိက္ခန္ဓော – ဣမေ ပဉ္စ အာပတ္တိက္ခန္ဓာ။
တတ္ထ ကတမာနိ ပဉ္စ ဝိနီတဝတ္ထူနိ? ပဉ္စဟိ အာပတ္တိက္ခန္ဓေဟိ အာရတိ ဝိရတိ ပဋိဝိရတိ ဝေရမဏီ အကိရိယာ အကရဏံ အနဇ္ဈာပတ္တိ ဝေလာအနတိက္ကမော သေတုဃာတော – ဣမာနိ ပဉ္စ ဝိနီတဝတ္ထူနိ။
တတ္ထ ကတမာ သတ္တ အာပတ္တိယော? ပါရာဇိကာပတ္တိ, သံဃာဒိသေသာပတ္တိ, ထုလ္လစ္စယာပတ္တိ, ပါစိတ္တိယာပတ္တိ, ပါဋိဒေသနီယာပတ္တိ, ဒုက္ကဋာပတ္တိ, ဒုဗ္ဘာသိတာပတ္တိ – ဣမာ သတ္တ အာပတ္တိယော။
တတ္ထ ကတမေ သတ္တ အာပတ္တိက္ခန္ဓာ? ပါရာဇိကာပတ္တိက္ခန္ဓော, သံဃာဒိသေသာပတ္တိက္ခန္ဓော, ထုလ္လစ္စယာပတ္တိက္ခန္ဓော, ပါစိတ္တိယာပတ္တိက္ခန္ဓော, ပါဋိဒေသနီယာပတ္တိက္ခန္ဓော, ဒုက္ကဋာပတ္တိက္ခန္ဓော, ဒုဗ္ဘာသိတာပတ္တိက္ခန္ဓော – ဣမေ သတ္တ အာပတ္တိက္ခန္ဓာ။
(ဝိ၊၅၊၁၆၅။)
တတ္ထ ကတမာနိ သတ္တ ဝိနီတဝတ္ထူနိ? သတ္တဟိ အာပတ္တိက္ခန္ဓေဟိ အာရတိ ဝိရတိ ပဋိဝိရတိ ဝေရမဏီ အကိရိယာ အကရဏံ အနဇ္ဈာပတ္တိ ဝေလာအနတိက္ကမော သေတုဃာတော – ဣမာနိ သတ္တ ဝိနီတဝတ္ထူနိ။
တတ္ထ ကတမေ ဆ အဂါရဝါ? ဗုဒ္ဓေ အဂါရဝေါ, ဓမ္မေ အဂါရဝေါ, သံဃေ အဂါရဝေါ, သိက္ခာယ အဂါရဝေါ, အပ္ပမာဒေ အဂါရဝေါ, ပဋိသန္ဓာရေ အဂါရဝေါ – ဣမေ ဆ အဂါရဝါ။
တတ္ထ ကတမေ ဆ ဂါရဝါ? ဗုဒ္ဓေ ဂါရဝေါ, ဓမ္မေ ဂါရဝေါ, သံဃေ ဂါရဝေါ, သိက္ခာယ ဂါရဝေါ, အပ္ပမာဒေ ဂါရဝေါ, ပဋိသန္ဓာရေ ဂါရဝေါ – ဣမေ ဆ ဂါရဝါ။
တတ္ထ ကတမာနိ ဆ ဝိနီတဝတ္ထူနိ? ဆဟိ အဂါရဝေဟိ အာရတိ ဝိရတိ ပဋိဝိရတိ ဝေရမဏီ အကိရိယာ အကရဏံ အနဇ္ဈာပတ္တိ ဝေလာအနတိက္ကမော သေတုဃာတော – ဣမာနိ ဆ ဝိနီတဝတ္ထူနိ။
တတ္ထ ကတမာ စတဿော ဝိပတ္တိယော? သီလဝိပတ္တိ, အာစာရဝိပတ္တိ, ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိ, အာဇီဝဝိပတ္တိ – ဣမာ စတဿော ဝိပတ္တိယော။
တတ္ထ ကတမေ ဆ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာ? အတ္ထာပတ္တိ ကာယတော သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော န စိတ္တတော၊ အတ္ထာပတ္တိ ဝါစတော သမုဋ္ဌာတိ, န ကာယတော န စိတ္တတော၊ အတ္ထာပတ္တိ ကာယတော စ ဝါစတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န စိတ္တတော၊ အတ္ထာပတ္တိ ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော၊ အတ္ထာပတ္တိ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ကာယတော၊ အတ္ထာပတ္တိ ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ – ဣမေ ဆ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာ။
မြန်֍ ၂၇၂။ တတ္ထ [စူဠဝ။ ၂၁၆၊ အ။ နိ။ ၆။၃၆၊ မ။ နိ။ ၃။၄၄၊ ဒီ။ နိ။ ၃။၃၂၅] ကတမာနိ ဆ ဝိဝါဒမူလာနိ? ဣဓ ဘိက္ခု ကောဓနော ဟောတိ ဥပနာဟီ။ ယော သော ဘိက္ခု ကောဓနော ဟောတိ ဥပနာဟီ သော သတ္ထရိပိ အဂါရဝေါ ဝိဟရတိ အပ္ပတိဿော, ဓမ္မေပိ အဂါရဝေါ ဝိဟရတိ အပ္ပတိဿော, သံဃေပိ အဂါရဝေါ ဝိဟရတိ အပ္ပတိဿော, သိက္ခာယပိ န ပရိပူရကာရီ ဟောတိ။ ယော သော ဘိက္ခု သတ္ထရိ အဂါရဝေါ ဝိဟရတိ အပ္ပတိဿော, ဓမ္မေ…ပေ… သံဃေ…ပေ… သိက္ခာယ န ပရိပူရကာရီ, သော သံဃေ ဝိဝါဒံ ဇနေတိ။ ယော ဟောတိ ဝိဝါဒေါ ဗဟုဇနာဟိတာယ ဗဟုဇနာသုခါယ ဗဟုနော ဇနဿ အနတ္ထာယ အဟိတာယ ဒုက္ခာယ ဒေဝမနုဿာနံ။ ဧဝရူပံ စေ တုမှေ ဝိဝါဒမူလံ အဇ္ဈတ္တံ ဝါ ဗဟိဒ္ဓါ ဝါ သမနုပဿေယျာထ တတြ
(ဝိ၊၅၊၁၆၆။)
တုမှေ တဿေဝ ပါပကဿ ဝိဝါဒမူလဿ ပဟာနာယ ဝါယမေယျာထ။ ဧဝရူပံ စေ တုမှေ ဝိဝါဒမူလံ အဇ္ဈတ္တံ ဝါ ဗဟိဒ္ဓါ ဝါ န သမနုပဿေယျာထ တတြ တုမှေ တဿေဝ ပါပကဿ ဝိဝါဒမူလဿ အာယတိံ အနဝဿဝါယ ပဋိပဇ္ဇေယျာထ။ ဧဝမေတဿ ပါပကဿ ဝိဝါဒမူလဿ ပဟာနံ ဟောတိ။ ဧဝမေတဿ ပါပကဿ ဝိဝါဒမူလဿ အာယတိံ အနဝဿဝေါ ဟောတိ။
[စူဠဝ။ ၂၁၆] ပုန စပရံ ဘိက္ခု မက္ခီ ဟောတိ ပဠာသီ…ပေ… ဣဿုကီ ဟောတိ မစ္ဆရီ, သဌော ဟောတိ မာယာဝီ, ပါပိစ္ဆော ဟောတိ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိ, သန္ဒိဋ္ဌိပရာမာသီ ဟောတိ အာဓာနဂ္ဂါဟီ ဒုပ္ပဋိနိဿဂ္ဂီ။ ယော သော ဘိက္ခု သန္ဒိဋ္ဌိပရာမာသီ ဟောတိ အာဓာနဂ္ဂါဟီ ဒုပ္ပဋိနိဿဂ္ဂီ သော သတ္ထရိပိ အဂါရဝေါ ဝိဟရတိ အပ္ပတိဿော, ဓမ္မေပိ အဂါရဝေါ ဝိဟရတိ အပ္ပတိဿော, သံဃေပိ အဂါရဝေါ ဝိဟရတိ အပ္ပတိဿော, သိက္ခာယပိ န ပရိပူရကာရီ ဟောတိ။ ယော သော ဘိက္ခု သတ္ထရိ အဂါရဝေါ ဝိဟရတိ အပ္ပတိဿော ဓမ္မေ…ပေ… သံဃေ…ပေ… သိက္ခာယ န ပရိပူရကာရီ, သော သံဃေ ဝိဝါဒံ ဇနေတိ။ ယော သော ဟောတိ ဝိဝါဒေါ ဗဟုဇနာဟိတာယ ဗဟုဇနာသုခါယ ဗဟုနော ဇနဿ အနတ္ထာယ အဟိတာယ ဒုက္ခာယ ဒေဝမနုဿာနံ။ ဧဝရူပံ စေ တုမှေ ဝိဝါဒမူလံ အဇ္ဈတ္တံ ဝါ ဗဟိဒ္ဓါ ဝါ သမနုပဿေယျာထ တတြ တုမှေ တဿေဝ ပါပကဿ ဝိဝါဒမူလဿ ပဟာနာယ ဝါယမေယျာထ။ ဧဝရူပံ စေ တုမှေ ဝိဝါဒမူလံ အဇ္ဈတ္တံ ဝါ ဗဟိဒ္ဓါ ဝါ န သမနုပဿေယျာထ တတြ တုမှေ တဿေဝ ပါပကဿ ဝိဝါဒမူလဿ အာယတိံ အနဝဿဝါယ ပဋိပဇ္ဇေယျာထ။ ဧဝမေတဿ ပါပကဿ ဝိဝါဒမူလဿ ပဟာနံ ဟောတိ။ ဧဝမေတဿ ပါပကဿ ဝိဝါဒမူလဿ အာယတိံ အနဝဿဝေါ ဟောတိ။ ဣမာနိ ဆ ဝိဝါဒမူလာနိ။
မြန်֍ ၂၇၃။ [စူဠဝ။ ၂၁၇] တတ္ထ ကတမာနိ ဆ အနုဝါဒမူလာနိ? ဣဓ ဘိက္ခု ကောဓနော ဟောတိ ဥပနာဟီ။ ယော သော ဘိက္ခု ကောဓနော ဟောတိ ဥပနာဟီ သော သတ္ထရိပိ အဂါရဝေါ ဝိဟရတိ အပ္ပတိဿော, ဓမ္မေပိ အဂါရဝေါ ဝိဟရတိ အပ္ပတိဿော, သံဃေပိ အဂါရဝေါ ဝိဟရတိ အပ္ပတိဿော, သိက္ခာယပိ န ပရိပူရကာရီ ဟောတိ။ ယော သော ဘိက္ခု သတ္ထရိ အဂါရဝေါ ဝိဟရတိ အပ္ပတိဿော ဓမ္မေ…ပေ… သံဃေ …ပေ… သိက္ခာယ န ပရိပူရကာရီ သော သံဃေ အနုဝါဒံ ဇနေတိ။ ယော ဟောတိ အနုဝါဒေါ ဗဟုဇနာဟိတာယ ဗဟုဇနာသုခါယ ဗဟုနော ဇနဿ အနတ္ထာယ အဟိတာယ ဒုက္ခာယ ဒေဝမနုဿာနံ။
(ဝိ၊၅၊၁၆၇။)
ဧဝရူပံ စေ တုမှေ အနုဝါဒမူလံ အဇ္ဈတ္တံ ဝါ ဗဟိဒ္ဓါ ဝါ သမနုပဿေယျာထ တတြ တုမှေ တဿေဝ ပါပကဿ အနုဝါဒမူလဿ ပဟာနာယ ဝါယမေယျာထ။ ဧဝရူပံ စေ တုမှေ အနုဝါဒမူလံ အဇ္ဈတ္တံ ဝါ ဗဟိဒ္ဓါ ဝါ န သမနုပဿေယျာထ တတြ တုမှေ တဿေဝ ပါပကဿ အနုဝါဒမူလဿ အာယတိံ အနဝဿဝါယ ပဋိပဇ္ဇေယျာထ။ ဧဝမေတဿ ပါပကဿ အနုဝါဒမူလဿ ပဟာနံ ဟောတိ။ ဧဝမေတဿ ပါပကဿ အနုဝါဒမူလဿ အာယတိံ အနဝဿဝေါ ဟောတိ။
ပုန စပရံ ဘိက္ခု မက္ခီ ဟောတိ ပလာသီ…ပေ… ဣဿုကီ ဟောတိ မစ္ဆရီ, သဌော ဟောတိ မာယာဝီ, ပါပိစ္ဆော ဟောတိ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိ, သန္ဒိဋ္ဌိပရာမာသီ ဟောတိ အာဓာနဂ္ဂါဟီ ဒုပ္ပဋိနိဿဂ္ဂီ။ ယော သော ဘိက္ခု သန္ဒိဋ္ဌိပရာမာသီ ဟောတိ အာဓာနဂ္ဂါဟီ ဒုပ္ပဋိနိဿဂ္ဂီ သော သတ္ထရိပိ အဂါရဝေါ ဝိဟရတိ အပ္ပတိဿော, ဓမ္မေပိ အဂါရဝေါ ဝိဟရတိ အပ္ပတိဿော, သံဃေပိ အဂါရဝေါ ဝိဟရတိ အပ္ပတိဿော, သိက္ခာယပိ န ပရိပူရကာရီ ဟောတိ။ ယော ဘိက္ခု သတ္ထရိ အဂါရဝေါ ဝိဟရတိ အပ္ပတိဿော ဓမ္မေ…ပေ… သံဃေ…ပေ… သိက္ခာယ န ပရိပူရကာရီ သော သံဃေ အနုဝါဒံ ဇနေတိ။ ယောဧ ဟောတိ အနုဝါဒေါ ဗဟုဇနာဟိတာယ ဗဟုဇနာသုခါယ ဗဟုနော ဇနဿ အနတ္ထာယ အဟိတာယ ဒုက္ခာယ ဒေဝမနုဿာနံ။ ဧဝရူပံ စေ တုမှေ အနုဝါဒမူလံ အဇ္ဈတ္တံ ဝါ ဗဟိဒ္ဓါ ဝါ သမနုပဿေယျာထ တတြ တုမှေ တဿေဝ ပါပကဿ အနုဝါဒမူလဿ ပဟာနာယ ဝါယမေယျာထ။ ဧဝရူပံ စေ တုမှေ အနုဝါဒမူလံ အဇ္ဈတ္တံ ဝါ ဗဟိဒ္ဓါ ဝါ န သမနုပဿေယျာထ တတြ တုမှေ တဿေဝ ပါပကဿ အနုဝါဒမူလဿ အာယတိံ အနဝဿဝါယ ပဋိပဇ္ဇေယျာထ။ ဧဝမေတဿ ပါပကဿ အနုဝါဒမူလဿ ပဟာနံ ဟောတိ။ ဧဝမေတဿ ပါပကဿ အနုဝါဒမူလဿ အာယတိံ အနဝဿဝေါ ဟောတိ။ ဣမာနိ ဆ အနုဝါဒမူလာနိ။
မြန်֍ ၂၇၄။ [ဒီ။ နိ။ ၃။၃၂၄၊ အ။ နိ။ ၆။၁၁] တတ္ထ ကတမေ ဆ သာရဏီယာ ဓမ္မာ? ဣဓ ဘိက္ခုနော မေတ္တံ ကာယကမ္မံ ပစ္စုပဋ္ဌိတံ ဟောတိ သဗြဟ္မစာရီသု အာဝိ စေဝ ရဟော စ။ အယမ္ပိ ဓမ္မော သာရဏီယော ပိယကရဏော ဂရုကရဏော သင်္ဂဟာယ အဝိဝါဒါယ သာမဂ္ဂိယာ ဧကီဘာဝါယ သံဝတ္တတိ။
ပုန စပရံ ဘိက္ခုနော မေတ္တံ ဝစီကမ္မံ ပစ္စုပဋ္ဌိတံ ဟောတိ သဗြဟ္မစာရီသု အာဝိ စေဝ ရဟော စ။ အယမ္ပိ ဓမ္မော သာရဏီယော ပိယကရဏော ဂရုကရဏော သင်္ဂဟာယ အဝိဝါဒါယ သာမဂ္ဂိယာ ဧကီဘာဝါယ သံဝတ္တတိ။
(ဝိ၊၅၊၁၆၈။)
ပုန စပရံ ဘိက္ခုနော မေတ္တံ မနောကမ္မံ ပစ္စုပဋ္ဌိတံ ဟောတိ သဗြဟ္မစာရီသု အာဝိ စေဝ ရဟော စ။ အယမ္ပိ ဓမ္မော သာရဏီယော ပိယကရဏော ဂရုကရဏော သင်္ဂဟာယ အဝိဝါဒါယ သာမဂ္ဂိယာ ဧကီဘာဝါယ သံဝတ္တတိ။
ပုန စပရံ ဘိက္ခု ယေ တေ လာဘာ ဓမ္မိကာ ဓမ္မလဒ္ဓါ အန္တမသော ပတ္တပရိယာပန္နမတ္တမ္ပိ တထာရူပေဟိ လာဘေဟိ အပ္ပဋိဝိဘတ္တဘောဂီ ဟောတိ သီလဝန္တေဟိ သဗြဟ္မစာရီဟိ သာဓာရဏဘောဂီ။ အယမ္ပိ ဓမ္မော သာရဏီယော ပိယကရဏော ဂရုကရဏော သင်္ဂဟာယ အဝိဝါဒါယ သာမဂ္ဂိယာ ဧကီဘာဝါယ သံဝတ္တတိ။
ပုန စပရံ ဘိက္ခု ယာနိ တာနိ သီလာနိ အခဏ္ဍာနိ အစ္ဆိဒ္ဒါနိ အသဗလာနိ အကမ္မာသာနိ ဘုဇိဿာနိ ဝိညုပသတ္ထာနိ အပရာမဋ္ဌာနိ သမာဓိသံဝတ္တနိကာနိ, တထာရူပေသု သီလေသု သီလသာမညဂတော ဝိဟရတိ သဗြဟ္မစာရီဟိ အာဝိ စေဝ ရဟော စ။ အယမ္ပိ ဓမ္မော သာရဏီယော ပိယကရဏော ဂရုကရဏော သင်္ဂဟာယ အဝိဝါဒါယ သာမဂ္ဂိယာ ဧကီဘာဝါယ သံဝတ္တတိ။
ပုန စပရံ ဘိက္ခု ယာယံ ဒိဋ္ဌိ အရိယာ နိယျာနိကာ နိယျာတိ တက္ကရဿ သမ္မာ ဒုက္ခက္ခယာယ တထာရူပါယ ဒိဋ္ဌိယာ ဒိဋ္ဌိသာမညဂတော ဝိဟရတိ သဗြဟ္မစာရီဟိ အာဝိ စေဝ ရဟော စ။ အယမ္ပိ ဓမ္မော သာရဏီယော ပိယကရဏော ဂရုကရဏော သင်္ဂဟာယ အဝိဝါဒါယ သာမဂ္ဂိယာ ဧကီဘာဝါယ သံဝတ္တတိ။ ဣမေ ဆ သာရဏီယာ ဓမ္မာ။
မြန်֍ ၂၇၅။ တတ္ထ ကတမာနိ အဋ္ဌာရသ ဘေဒကရဝတ္ထူနိ? ဣဓ ဘိက္ခု အဓမ္မံ ‘‘ဓမ္မော’’တိ ဒီပေတိ, ဓမ္မံ ‘‘အဓမ္မော’’တိ ဒီပေတိ, အဝိနယံ ‘‘ဝိနယော’’တိ ဒီပေတိ, ဝိနယံ ‘‘အဝိနယော’’တိ ဒီပေတိ, အဘာသိတံ အလပိတံ တထာဂတေန ‘‘ဘာသိတံ လပိတံ တထာဂတေနာ’’တိ ဒီပေတိ, ဘာသိတံ လပိတံ တထာဂတေန ‘‘အဘာသိတံ အလပိတံ တထာဂတေနာ’’တိ ဒီပေတိ, အနာစိဏ္ဏံ တထာဂတေန ‘‘အာစိဏ္ဏံ တထာဂတေနာ’’တိ ဒီပေတိ, အာစိဏ္ဏံ တထာဂတေန ‘‘အနာစိဏ္ဏံ တထာဂတေနာ’’တိ ဒီပေတိ, အပညတ္တံ တထာဂတေန ‘‘ပညတ္တံ တထာဂတေနာ’’တိ ဒီပေတိ, ပညတ္တံ တထာဂတေန ‘‘အပညတ္တံ တထာဂတေနာ’’တိ ဒီပေတိ, အာပတ္တိံ ‘‘အနာပတ္တီ’’တိ ဒီပေတိ, အနာပတ္တိံ ‘‘အာပတ္တီ’’တိ ဒီပေတိ, လဟုကံ အာပတ္တိံ ‘‘ဂရုကာ အာပတ္တီ’’တိ ဒီပေတိ, ဂရုကံ အာပတ္တိံ ‘‘လဟုကာ အာပတ္တီ’’တိ ဒီပေတိ, သာဝသေသံ အာပတ္တိံ ‘‘အနဝသေသာ အာပတ္တီ’’တိ ဒီပေတိ, အနဝသေသံ အာပတ္တိံ ‘‘သာဝသေသာ
(ဝိ၊၅၊၁၆၉။)
အာပတ္တီ’’တိ ဒီပေတိ, ဒုဋ္ဌုလ္လံ အာပတ္တိံ ‘‘အဒုဋ္ဌုလ္လာ အာပတ္တီ’’တိ ဒီပေတိ, အဒုဋ္ဌုလ္လံ အာပတ္တိံ ‘‘ဒုဋ္ဌုလ္လာ အာပတ္တီ’’တိ ဒီပေတိ။ ဣမာနိ အဋ္ဌာရသ ဘေဒကရဝတ္ထူနိ။
[စူဠဝ။ ၂၁၅၊ ပရိ။ ၃၄၀] တတ္ထ ကတမာနိ စတ္တာရိ အဓိကရဏာနိ? ဝိဝါဒါဓိကရဏံ, အနုဝါဒါဓိကရဏံ, အာပတ္တာဓိကရဏံ, ကိစ္စာဓိကရဏံ – ဣမာနိ စတ္တာရိ အဓိကရဏာနိ။
တတ္ထ ကတမေ သတ္တ သမထာ? သမ္မုခါဝိနယော, သတိဝိနယော, အမူဠှဝိနယော, ပဋိညာတကရဏံ, ယေဘုယျသိကာ, တဿပါပိယသိကာ, တိဏဝတ္ထာရကော – ဣမေ သတ္တ သမထာ။
ကတိပုစ္ဆာဝါရော နိဋ္ဌိတော။
တဿုဒ္ဒါနံ –
အာပတ္တိ အာပတ္တိက္ခန္ဓာ, ဝိနီတာ သတ္တဓာ ပုန၊
ဝိနီတာဂါရဝါ စေဝ, ဂါရဝါ မူလမေဝ စ။
ပုန ဝိနီတာ ဝိပတ္တိ, သမုဋ္ဌာနာ ဝိဝါဒနာ၊
အနုဝါဒါ သာရဏီယံ, ဘေဒါဓိကရဏေန စ။
သတ္တေဝ သမထာ ဝုတ္တာ, ပဒါ သတ္တရသာ ဣမေတိ။
၁။ ဆအာပတ္တိသမုဋ္ဌာနဝါရော
မြန်֍ ၂၇၆။ ပဌမေန အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနေန ပါရာဇိကံ အာပဇ္ဇေယျာတိ? န ဟီတိ ဝတ္တဗ္ဗံ။ သံဃာဒိသေသံ အာပဇ္ဇေယျာတိ? သိယာတိ ဝတ္တဗ္ဗံ။ ထုလ္လစ္စယံ အာပဇ္ဇေယျာတိ? သိယာတိ ဝတ္တဗ္ဗံ။ ပါစိတ္တိယံ အာပဇ္ဇေယျာတိ? သိယာတိ ဝတ္တဗ္ဗံ။ ပါဋိဒေသနီယံ အာပဇ္ဇေယျာတိ? သိယာတိ ဝတ္တဗ္ဗံ။ ဒုက္ကဋံ အာပဇ္ဇေယျာတိ? သိယာတိ ဝတ္တဗ္ဗံ။ ဒုဗ္ဘာသိတံ အာပဇ္ဇေယျာတိ? န ဟီတိ ဝတ္တဗ္ဗံ။
ဒုတိယေန အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနေန ပါရာဇိကံ အာပဇ္ဇေယျာတိ? န ဟီတိ ဝတ္တဗ္ဗံ။ သံဃာဒိသေသံ အာပဇ္ဇေယျာတိ? သိယာတိ ဝတ္တဗ္ဗံ။ ထုလ္လစ္စယံ အာပဇ္ဇေယျာတိ? သိယာတိ ဝတ္တဗ္ဗံ။ ပါစိတ္တိယံ အာပဇ္ဇေယျာတိ? သိယာတိ ဝတ္တဗ္ဗံ။ ပါဋိဒေသနီယံ အာပဇ္ဇေယျာတိ? န ဟီတိ ဝတ္တဗ္ဗံ။ ဒုက္ကဋံ အာပဇ္ဇေယျာတိ? သိယာတိ ဝတ္တဗ္ဗံ။ ဒုဗ္ဘာသိတံ အာပဇ္ဇေယျာတိ? န ဟီတိ ဝတ္တဗ္ဗံ။
(ဝိ၊၅၊၁၇၀။)
တတိယေန အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနေန ပါရာဇိကံ အာပဇ္ဇေယျာတိ? န ဟီတိ ဝတ္တဗ္ဗံ။ သံဃာဒိသေသံ အာပဇ္ဇေယျာတိ? သိယာတိ ဝတ္တဗ္ဗံ။ ထုလ္လစ္စယံ အာပဇ္ဇေယျာတိ? သိယာတိ ဝတ္တဗ္ဗံ။ ပါစိတ္တိယံ အာပဇ္ဇေယျာတိ? သိယာတိ ဝတ္တဗ္ဗံ။ ပါဋိဒေသနီယံ အာပဇ္ဇေယျာတိ? သိယာတိ ဝတ္တဗ္ဗံ။ ဒုက္ကဋံ အာပဇ္ဇေယျာတိ? သိယာတိ ဝတ္တဗ္ဗံ။ ဒုဗ္ဘာသိတံ အာပဇ္ဇေယျာတိ? န ဟီတိ ဝတ္တဗ္ဗံ။
စတုတ္ထေ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနေန ပါရာဇိကံ အာပဇ္ဇေယျာတိ? သိယာတိ ဝတ္တဗ္ဗံ။ သံဃာဒိသေသံ အာပဇ္ဇေယျာတိ? သိယာတိ ဝတ္တဗ္ဗံ။ ထုလ္လစ္စယံ အာပဇ္ဇေယျာတိ? သိယာတိ ဝတ္တဗ္ဗံ။ ပါစိတ္တိယံ အာပဇ္ဇေယျာတိ? သိယာတိ ဝတ္တဗ္ဗံ။ ပါဋိဒေသနီယံ အာပဇ္ဇေယျာတိ? သိယာတိ ဝတ္တဗ္ဗံ။ ဒုက္ကဋံ အာပဇ္ဇေယျာတိ? သိယာတိ ဝတ္တဗ္ဗံ။ ဒုဗ္ဘာသိတံ အာပဇ္ဇေယျာတိ? န ဟီတိ ဝတ္တဗ္ဗံ။
ပဉ္စမေန အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနေန ပါရာဇိကံ အာပဇ္ဇေယျာတိ? သိယာတိ ဝတ္တဗ္ဗံ။ သံဃာဒိသေသံ အာပဇ္ဇေယျာတိ? သိယာတိ ဝတ္တဗ္ဗံ။ ထုလ္လစ္စယံ အာပဇ္ဇေယျာတိ? သိယာတိ ဝတ္တဗ္ဗံ။ ပါစိတ္တိယံ အာပဇ္ဇေယျာတိ? သိယာတိ ဝတ္တဗ္ဗံ။ ပါဋိဒေသနီယံ အာပဇ္ဇေယျာတိ? န ဟီတိ ဝတ္တဗ္ဗံ။ ဒုက္ကဋံ အာပဇ္ဇေယျာတိ? သိယာတိ ဝတ္တဗ္ဗံ။ ဒုဗ္ဘာသိတံ အာပဇ္ဇေယျာတိ? သိယာတိ ဝတ္တဗ္ဗံ။
ဆဋ္ဌေန အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနေန ပါရာဇိကံ အာပဇ္ဇေယျာတိ? သိယာတိ ဝတ္တဗ္ဗံ။ သံဃာဒိသေသံ အာပဇ္ဇေယျာတိ? သိယာတိ ဝတ္တဗ္ဗံ။ ထုလ္လစ္စယံ အာပဇ္ဇေယျာတိ? သိယာတိ ဝတ္တဗ္ဗံ။ ပါစိတ္တိယံ အာပဇ္ဇေယျာတိ? သိယာတိ ဝတ္တဗ္ဗံ။ ပါဋိဒေသနီယံ အာပဇ္ဇေယျာတိ? သိယာတိ ဝတ္တဗ္ဗံ။ ဒုက္ကဋံ အာပဇ္ဇေယျာတိ? သိယာတိ ဝတ္တဗ္ဗံ။ ဒုဗ္ဘာသိတံ အာပဇ္ဇေယျာတိ? န ဟီတိ ဝတ္တဗ္ဗံ။
ဆအာပတ္တိသမုဋ္ဌာနဝါရော နိဋ္ဌိတော ပဌမော။
၂။ ကတာပတ္တိဝါရော
မြန်֍ ၂၇၇။ ပဌမေန အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနေန ကတိ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ? ပဌမေန အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနေန ပဉ္စ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဘိက္ခု ကပ္ပိယသညီ သညာစိကာယ ကုဋိံ ကရောတိ အဒေသိတဝတ္ထုကံ ပမာဏာတိက္ကန္တံ သာရမ္ဘံ အပရိက္ကမနံ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဧကံ ပိဏ္ဍံ အနာဂတေ
(ဝိ၊၅၊၁၇၁။)
အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ၊ တသ္မိံ ပိဏ္ဍေ အာဂတေ အာပတ္တိ သံဃာဒိသေသဿ၊ ဘိက္ခု ကပ္ပိယသညီ ဝိကာလေ ဘောဇနံ ဘုဉ္ဇတိ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ၊ ဘိက္ခု ကပ္ပိယသညီ အညာတိကာယ ဘိက္ခုနိယာ အန္တရဃရံ ပဝိဋ္ဌာယ ဟတ္ထတော ခါဒနီယံ ဝါ ဘောဇနီယံ ဝါ သဟတ္ထာ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ ဘုဉ္ဇတိ, အာပတ္တိ ပါဋိဒေသနီယဿ – ပဌမေန အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနေန ဣမာ ပဉ္စ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။
တာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ကတိ ဝိပတ္တိယော ဘဇန္တိ? သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ ကတိဟိ အာပတ္တိက္ခန္ဓေဟိ သင်္ဂဟိတာ? ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ကတိဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌန္တိ? စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ ကတမံ အဓိကရဏံ? သတ္တန္နံ သမထာနံ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ? တာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ဒွေ ဝိပတ္တိယော ဘဇန္တိ – သိယာ သီလဝိပတ္တိံ, သိယာ အာစာရဝိပတ္တိံ။ သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ ပဉ္စဟိ အာပတ္တိက္ခန္ဓေဟိ သင်္ဂဟိတာ – သိယာ သံဃာဒိသေသာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ထုလ္လစ္စယာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ပါစိတ္တိယာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ပါဋိဒေသနီယာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ဒုက္ကဋာပတ္တိက္ခန္ဓေန။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌန္တိ – ကာယတော သမုဋ္ဌန္တိ, န ဝါစတော န စိတ္တတော။ စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ အာပတ္တာဓိကရဏံ။ သတ္တန္နံ သမထာနံ တီဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ – သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ ပဋိညာတကရဏေန စ, သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ တိဏဝတ္ထာရကေန စ။
မြန်֍ ၂၇၈။ ဒုတိယေန အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနေန ကတိ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ? ဒုတိယေန အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနေန စတဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ – ဘိက္ခု ကပ္ပိယသညီ သမာဒိသတိ – ‘‘ကုဋိံ မေ ကရောထာ’’တိ။ တဿ ကုဋိံ ကရောန္တိ အဒေသိတဝတ္ထုကံ ပမာဏာတိက္ကန္တံ သာရမ္ဘံ အပရိက္ကမနံ။ ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဧကံ ပိဏ္ဍံ အနာဂတေ အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ၊ တသ္မိံ ပိဏ္ဍေ အာဂတေ အာပတ္တိ သံဃာဒိသေသဿ။ ဘိက္ခု ကပ္ပိယသညီ အနုပသမ္ပန္နံ ပဒသော ဓမ္မံ ဝါစေတိ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ – ဒုတိယေန အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနေန ဣမာ စတဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။
တာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ကတိ ဝိပတ္တိယော ဘဇန္တိ…ပေ… သတ္တန္နံ သမထာနံ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ? တာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ဒွေ ဝိပတ္တိယော ဘဇန္တိ – သိယာ သီလဝိပတ္တိံ, သိယာ အာစာရဝိပတ္တိံ။ သတ္တန္နံ
(ဝိ၊၅၊၁၇၂။)
အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ စတူဟိ အာပတ္တိက္ခန္ဓေဟိ သင်္ဂဟိတာ – သိယာ သံဃာဒိသေသာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ထုလ္လစ္စယာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ပါစိတ္တိယာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ဒုက္ကဋာပတ္တိက္ခန္ဓေန။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌန္တိ – ဝါစတော သမုဋ္ဌန္တိ, န ကာယတော န စိတ္တတော။ စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ, အာပတ္တာဓိကရဏံ။ သတ္တန္နံ သမထာနံ တီဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ – သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ ပဋိညာတကရဏေန စ, သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ တိဏဝတ္ထာရကေန စ။
မြန်֍ ၂၇၉။ တတိယေန အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနေန ကတိ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ? တတိယေန အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနေန ပဉ္စ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဘိက္ခု ကပ္ပိယသညီ သံဝိဒဟိတွာ ကုဋိံ ကရောတိ အဒေသိတဝတ္ထုကံ ပမာဏာတိက္ကန္တံ သာရမ္ဘံ အပရိက္ကမနံ။ ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဧကံ ပိဏ္ဍံ အနာဂတေ အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ၊ တသ္မိံ ပိဏ္ဍေ အာဂတေ အာပတ္တိ သံဃာဒိသေသဿ။ ဘိက္ခု ကပ္ပိယသညီ ပဏီတဘောဇနာနိ အတ္တနော အတ္ထာယ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇတိ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။ ဘိက္ခု ကပ္ပိယသညီ ဘိက္ခုနိယာ ဝေါသာသန္တိယာ န နိဝါရေတွာ ဘုဉ္ဇတိ, အာပတ္တိ ပါဋိဒေသနီယဿ – တတိယေန အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနေန ဣမာ ပဉ္စ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။
တာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ကတိ ဝိပတ္တိယော ဘဇန္တိ…ပေ… သတ္တန္နံ သမထာနံ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ? တာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ဒွေ ဝိပတ္တိယော ဘဇန္တိ – သိယာ သီလဝိပတ္တိံ, သိယာ အာစာရဝိပတ္တိံ။ သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ ပဉ္စဟိ အာပတ္တိက္ခန္ဓေဟိ သင်္ဂဟိတာ – သိယာ သံဃာဒိသေသာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ထုလ္လစ္စယာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ပါစိတ္တိယာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ပါဋိဒေသနီယာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ဒုက္ကဋာပတ္တိက္ခန္ဓေန။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌန္တိ – ကာယတော စ ဝါစတော စ သမုဋ္ဌန္တိ, န စိတ္တတော။ စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ, အာပတ္တာဓိကရဏံ။ သတ္တန္နံ သမထာနံ တီဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ – သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ ပဋိညာတကရဏေန စ, သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ တိဏဝတ္ထာရကေန စ။
မြန်֍ ၂၈၀။ စတုတ္ထေန အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနေန ကတိ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ? စတုတ္ထေန အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနေန ဆ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ – ဘိက္ခု မေထုနံ ဓမ္မံ ပဋိသေဝတိ, အာပတ္တိ ပါရာဇိကဿ၊ ဘိက္ခု အကပ္ပိယသညီ သညာစိကာယ ကုဋိံ ကရောတိ အဒေသိတဝတ္ထုကံ ပမာဏာတိက္ကန္တံ သာရမ္ဘံ အပရိက္ကမနံ,
(ဝိ၊၅၊၁၇၃။)
ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဧကံ ပိဏ္ဍံ အနာဂတေ အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ၊ တသ္မိံ ပိဏ္ဍေ အာဂတေ အာပတ္တိ သံဃာဒိသေသဿ။ ဘိက္ခု အကပ္ပိယသညီ ဝိကာလေ ဘောဇနံ ဘုဉ္ဇတိ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။ ဘိက္ခု အကပ္ပိယသညီ အညာတိကာယ ဘိက္ခုနိယာ အန္တရဃရံ ပဝိဋ္ဌာယ ဟတ္ထတော ခါဒနီယံ ဝါ ဘောဇနီယံ ဝါ သဟတ္ထာ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ ဘုဉ္ဇတိ, အာပတ္တိ ပါဋိဒေသနီယဿ။ စတုတ္ထေန အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနေန ဣမာ ဆ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။
တာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ကတိ ဝိပတ္တိယော ဘဇန္တိ…ပေ… သတ္တန္နံ သမထာနံ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ? တာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ဒွေ ဝိပတ္တိယော ဘဇန္တိ – သိယာ သီလဝိပတ္တိံ, သိယာ အာစာရဝိပတ္တိံ။ သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ ဆဟိ အာပတ္တိက္ခန္ဓေဟိ သင်္ဂဟိတာ – သိယာ ပါရာဇိကာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ သံဃာဒိသေသာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ထုလ္လစ္စယာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ပါစိတ္တိယာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ပါဋိဒေသနီယာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ဒုက္ကဋာပတ္တိက္ခန္ဓေန။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌန္တိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌန္တိ, န ဝါစတော။ စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ, အာပတ္တာဓိကရဏံ။ သတ္တန္နံ သမထာနံ တီဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ – သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ ပဋိညာတကရဏေန စ, သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ တိဏဝတ္ထာရကေန စ။
မြန်֍ ၂၈၁။ ပဉ္စမေန အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနေန ကတိ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ? ပဉ္စမေန အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနေန ဆ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဘိက္ခု ပါပိစ္ဆော ဣစ္ဆာပကတော အသန္တံ အဘူတံ ဥတ္တရိမနုဿဓမ္မံ ဥလ္လပတိ, အာပတ္တိ ပါရာဇိကဿ၊ ဘိက္ခု အကပ္ပိယသညီ သမာဒိသတိ – ‘‘ကုဋိံ မေ ကရောထာ’’တိ။ တဿ ကုဋိံ ကရောန္တိ အဒေသိတဝတ္ထုကံ ပမာဏာတိက္ကန္တံ သာရမ္ဘံ အပရိက္ကမနံ။ ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဧကံ ပိဏ္ဍံ အနာဂတေ အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ၊ တသ္မိံ ပိဏ္ဍေ အာဂတေ အာပတ္တိ သံဃာဒိသေသဿ။ ဘိက္ခု အကပ္ပိယသညီ အနုပသမ္ပန္နံ ပဒသော ဓမ္မံ ဝါစေတိ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။ န ခုံသေတုကာမော န ဝမ္ဘေတုကာမော န မင်္ကုကတ္တုကာမော ဒဝကမျတာ ဟီနေန ဟီနံ ဝဒေတိ, အာပတ္တိ ဒုဗ္ဘာသိတဿ – ပဉ္စမေန အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနေန ဣမာ ဆ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။
တာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ကတိ ဝိပတ္တိယော ဘဇန္တိ…ပေ… သတ္တန္နံ သမထာနံ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ? တာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ
(ဝိ၊၅၊၁၇၄။)
ဝိပတ္တီနံ ဒွေ ဝိပတ္တိယော ဘဇန္တိ – သိယာ သီလဝိပတ္တိံ, သိယာ အာစာရဝိပတ္တိံ။ သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ ဆဟိ အာပတ္တိက္ခန္ဓေဟိ သင်္ဂဟိတာ – သိယာ ပါရာဇိကာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ သံဃာဒိသေသာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ထုလ္လစ္စယာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ပါစိတ္တိယာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ဒုက္ကဋာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ဒုဗ္ဘာသိတာပတ္တိက္ခန္ဓေန။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌန္တိ – ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌန္တိ, န ကာယတော။ စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ, အာပတ္တာဓိကရဏံ။ သတ္တန္နံ သမထာနံ တီဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ – သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ ပဋိညာတကရဏေန စ, သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ တိဏဝတ္ထာရကေန စ။
မြန်֍ ၂၈၂။ ဆဋ္ဌေန အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနေန ကတိ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ? ဆဋ္ဌေန အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနေန ဆ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ – ဘိက္ခု သံဝိဒဟိတွာ ဘဏ္ဍံ အဝဟရတိ, အာပတ္တိ ပါရာဇိကဿ၊ ဘိက္ခု အကပ္ပိယသညီ သံဝိဒဟိတွာ ကုဋိံ ကရောတိ အဒေသိတဝတ္ထုကံ ပမာဏာတိက္ကန္တံ သာရမ္ဘံ အပရိက္ကမနံ, ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ ဧကံ ပိဏ္ဍံ အနာဂတေ အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ၊ တသ္မိံ ပိဏ္ဍေ အာဂတေ, အာပတ္တိ သံဃာဒိသေသဿ။ ဘိက္ခု အကပ္ပိယသညီ ပဏီတဘောဇနာနိ အတ္တနော အတ္ထာယ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇတိ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ။ ဘိက္ခု အကပ္ပိယသညီ ဘိက္ခုနိယာ ဝေါသာသန္တိယာ န နိဝါရေတွာ ဘုဉ္ဇတိ, အာပတ္တိ ပါဋိဒေသနီယဿ – ဆဋ္ဌေန အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနေန ဣမာ ဆ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။
တာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ကတိ ဝိပတ္တိယော ဘဇန္တိ? သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ ကတိဟိ အာပတ္တိက္ခန္ဓေဟိ သင်္ဂဟိတာ? ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ကတိဟိ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌန္တိ? စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ ကတမံ အဓိကရဏံ? သတ္တန္နံ သမထာနံ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ? တာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ဒွေ ဝိပတ္တိယော ဘဇန္တိ – သိယာ သီလဝိပတ္တိံ, သိယာ အာစာရဝိပတ္တိံ။ သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ ဆဟိ အာပတ္တိက္ခန္ဓေဟိ သင်္ဂဟိတာ – သိယာ ပါရာဇိကာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ သံဃာဒိသေသာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ထုလ္လစ္စယာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ပါစိတ္တိယာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ပါဋိဒေသနီယာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ဒုက္ကဋာပတ္တိက္ခန္ဓေန။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌန္တိ – ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌန္တိ။ စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ, အာပတ္တာဓိကရဏံ။
(ဝိ၊၅၊၁၇၅။)
သတ္တန္နံ သမထာနံ တီဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ – သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ ပဋိညာတကရဏေန စ, သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ တိဏဝတ္ထာရကေန စာတိ။
ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ
ကတာပတ္တိဝါရော နိဋ္ဌိတော ဒုတိယော။
၃။ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနဂါထာ
မြန်֍ ၂၈၃။
သမုဋ္ဌာနာ ကာယိကာ အနန္တဒဿိနာ၊
အက္ခာတာ လောကဟိတေန ဝိဝေကဒဿိနာ၊
အာပတ္တိယော တေန သမုဋ္ဌိတာ ကတိ၊
ပုစ္ဆာမိ တံ ဗြူဟိ ဝိဘင်္ဂကောဝိဒ။
အက္ခာတာ လောကဟိတေန ဝိဝေကဒဿိနာ၊
အာပတ္တိယော တေန သမုဋ္ဌိတာ ပဉ္စ၊
သမုဋ္ဌာနာ ဝါစသိကာ အနန္တဒဿိနာ၊
အက္ခာတာ လောကဟိတေန ဝိဝေကဒဿိနာ၊
အာပတ္တိယော တေန သမုဋ္ဌိတာ ကတိ၊
ပုစ္ဆာမိ တံ ဗြူဟိ ဝိဘင်္ဂကောဝိဒ။
သမုဋ္ဌာနာ ဝါစသိကာ အနန္တဒဿိနာ၊
အက္ခာတာ လောကဟိတေန ဝိဝေကဒဿိနာ၊
အာပတ္တိယော တေန သမုဋ္ဌိတာ စတဿော၊
ဧတံ တေ အက္ခာမိ ဝိဘင်္ဂကောဝိဒ။
သမုဋ္ဌာနာ ကာယိကာ ဝါစသိကာ အနန္တဒဿိနာ၊
အက္ခာတာ လောကဟိတေန ဝိဝေကဒဿိနာ၊
အာပတ္တိယော တေန သမုဋ္ဌိတာ ကတိ၊
ပုစ္ဆာမိ တံ ဗြူဟိ ဝိဘင်္ဂကောဝိဒ။
(ဝိ၊၅၊၁၇၆။)
သမုဋ္ဌာနာ ကာယိကာ ဝါစသိကာ အနန္တဒဿိနာ၊
အက္ခာတာ လောကဟိတေန ဝိဝေကဒဿိနာ၊
အာပတ္တိယော တေန သမုဋ္ဌိတာ ပဉ္စ၊
ဧတံ တေ အက္ခာမိ ဝိဘင်္ဂကောဝိဒ။
သမုဋ္ဌာနာ ကာယိကာ မာနသိကာ အနန္တဒဿိနာ၊
အက္ခာတာ လောကဟိတေန ဝိဝေကဒဿိနာ၊
အာပတ္တိယော တေန သမုဋ္ဌိတာ ကတိ၊
ပုစ္ဆာမိ တံ ဗြူဟိ ဝိဘင်္ဂကောဝိဒ။
သမုဋ္ဌာနာ ကာယိကာ မာနသိကာ အနန္တဒဿိနာ၊
အက္ခာတာ လောကဟိတေန ဝိဝေကဒဿိနာ၊
အာပတ္တိယော တေန သမုဋ္ဌိတာ ဆ၊
ဧတံ တေ အက္ခာမိ ဝိဘင်္ဂကောဝိဒ။
သမုဋ္ဌာနာ ဝါစသိကာ မာနသိကာ အနန္တဒဿိနာ၊
အက္ခာတာ လောကဟိတေန ဝိဝေကဒဿိနာ၊
အာပတ္တိယော တေန သမုဋ္ဌိတာ ကတိ၊
ပုစ္ဆာမိ တံ ဗြူဟိ ဝိဘင်္ဂကောဝိဒ။
သမုဋ္ဌာနာ ဝါစသိကာ မာနသိကာ အနန္တဒဿိနာ၊
အက္ခာတာ လောကဟိတေန ဝိဝေကဒဿိနာ၊
အာပတ္တိယော တေန သမုဋ္ဌိတာ ဆ၊
ဧတံ တေ အက္ခာမိ ဝိဘင်္ဂကောဝိဒ။
သမုဋ္ဌာနာ ကာယိကာ ဝါစသိကာ မာနသိကာ အနန္တဒဿိနာ၊
အက္ခာတာ လောကဟိတေန ဝိဝေကဒဿိနာ၊
အာပတ္တိယော တေန သမုဋ္ဌိတာ ကတိ၊
ပုစ္ဆာမိ တံ ဗြူဟိ ဝိဘင်္ဂကောဝိဒ။
သမုဋ္ဌာနာ ကာယိကာ ဝါစသိကာ မာနသိကာ အနန္တဒဿိနာ၊
အက္ခာတာ လောကဟိတေန ဝိဝေကဒဿိနာ၊
အာပတ္တိယော တေန သမုဋ္ဌိတာ ဆ၊
ဧတံ တေ အက္ခာမိ ဝိဘင်္ဂကောဝိဒါတိ။
အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနဂါထာ နိဋ္ဌိတာ တတိယာ။
(ဝိ၊၅၊၁၇၇။)
၄။ ဝိပတ္တိပစ္စယဝါရော
မြန်֍ ၂၈၄။ သီလဝိပတ္တိပစ္စယာ ကတိ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ? သီလဝိပတ္တိပစ္စယာ စတဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ – ဘိက္ခုနီ ဇာနံ ပါရာဇိကံ ဓမ္မံ ပဋိစ္ဆာဒေတိ, အာပတ္တိ ပါရာဇိကဿ၊ ဝေမတိကာ ပဋိစ္ဆာဒေတိ, အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ၊ ဘိက္ခု သံဃာဒိသေသံ ပဋိစ္ဆာဒေတိ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ၊ အတ္တနော ဒုဋ္ဌုလ္လံ အာပတ္တိံ ပဋိစ္ဆာဒေတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ – သီလဝိပတ္တိပစ္စယာ ဣမာ စတဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။
တာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ကတိ ဝိပတ္တိယော ဘဇန္တိ…ပေ… သတ္တန္နံ သမထာနံ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ? တာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ဒွေ ဝိပတ္တိယော ဘဇန္တိ – သိယာ သီလဝိပတ္တိံ, သိယာ အာစာရဝိပတ္တိံ။ သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ စတူဟိ အာပတ္တိက္ခန္ဓေဟိ သင်္ဂဟိတာ – သိယာ ပါရာဇိကာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ထုလ္လစ္စယာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ပါစိတ္တိယာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ဒုက္ကဋာပတ္တိက္ခန္ဓေန။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌန္တိ – ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌန္တိ။ စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ, အာပတ္တာဓိကရဏံ။ သတ္တန္နံ သမထာနံ တီဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ – သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ ပဋိညာတကရဏေန စ, သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ တိဏဝတ္ထာရကေန စ။
မြန်֍ ၂၈၅။ အာစာရဝိပတ္တိပစ္စယာ ကတိ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ? အာစာရဝိပတ္တိပစ္စယာ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ အာစာရဝိပတ္တိံ ပဋိစ္ဆာဒေတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ – အာစာရဝိပတ္တိပစ္စယာ ဣမံ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။
သာ အာပတ္တိ စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ကတိ ဝိပတ္တိယော ဘဇတိ …ပေ… သတ္တန္နံ သမထာနံ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မတိ? သာ အာပတ္တိ စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ဧကံ ဝိပတ္တိံ ဘဇတိ – အာစာရဝိပတ္တိံ။ သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ ဧကေန အာပတ္တိက္ခန္ဓေန သင်္ဂဟိတာ – ဒုက္ကဋာပတ္တိက္ခန္ဓေန။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ။ စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ အာပတ္တာဓိကရဏံ။ သတ္တန္နံ သမထာနံ တီဟိ သမထေဟိ သမ္မတိ – သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ ပဋိညာတကရဏေန စ, သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ တိဏဝတ္ထာရကေန စ။
(ဝိ၊၅၊၁၇၈။)
မြန်֍ ၂၈၆။ ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိပစ္စယာ ကတိ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ? ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိပစ္စယာ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိဿဇ္ဇတိ, ဉတ္တိယာ ဒုက္ကဋံ [ဉတ္တိယာ ဒုက္ကဋံ, ဒွီဟိ ကမ္မဝါစာဟိ ဒုက္ကဋာ (သျာ။ က။)]၊ ကမ္မဝါစာပရိယောသာနေ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ – ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိပစ္စယာ ဣမာ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။
တာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ကတိ ဝိပတ္တိယော ဘဇန္တိ…ပေ… သတ္တန္နံ သမထာနံ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ? တာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ဧကံ ဝိပတ္တိံ ဘဇန္တိ – အာစာရဝိပတ္တိံ။ သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ ဒွီဟိ အာပတ္တိက္ခန္ဓေဟိ သင်္ဂဟိတာ – သိယာ ပါစိတ္တိယာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ဒုက္ကဋာပတ္တိက္ခန္ဓေန။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌန္တိ – ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌန္တိ။ စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ, အာပတ္တာဓိကရဏံ။ သတ္တန္နံ သမထာနံ တီဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ – သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ ပဋိညာတကရဏေန စ, သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ တိဏဝတ္ထာရကေန စ။
မြန်֍ ၂၈၇။ အာဇီဝဝိပတ္တိပစ္စယာ ကတိ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ? အာဇီဝဝိပတ္တိပစ္စယာ ဆ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ – အာဇီဝဟေတု အာဇီဝကာရဏာ ပါပိစ္ဆော ဣစ္ဆာပကတော အသန္တံ အဘူတံ ဥတ္တရိမနုဿဓမ္မံ ဥလ္လပတိ, အာပတ္တိ ပါရာဇိကဿ၊ အာဇီဝဟေတု အာဇီဝကာရဏာ သဉ္စရိတ္တံ သမာပဇ္ဇတိ, အာပတ္တိ သံဃာဒိသေသဿ၊ အာဇီဝဟေတု အာဇီဝကာရဏာ ‘‘ယော တေ ဝိဟာရေ ဝသတိ, သော ဘိက္ခု အရဟာ’’တိ ဘဏတိ, ပဋိဝိဇာနန္တဿ အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ၊ အာဇီဝဟေတု အာဇီဝကာရဏာ ဘိက္ခု ပဏီတဘောဇနာနိ အတ္တနော အတ္ထာယ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇတိ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ၊ အာဇီဝဟေတု အာဇီဝကာရဏာ ဘိက္ခုနီ ပဏီတဘောဇနာနိ အတ္တနော အတ္ထာယ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇတိ, အာပတ္တိ ပါဋိဒေသနီယဿ၊ အာဇီဝဟေတု အာဇီဝကာရဏာ သူပံ ဝါ ဩဒနံ ဝါ အဂိလာနော အတ္တနော အတ္ထာယ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ – အာဇီဝဝိပတ္တိပစ္စယာ ဣမာ ဆ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။
တာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ကတိ ဝိပတ္တိယော ဘဇန္တိ…ပေ… သတ္တန္နံ သမထာနံ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ။ တာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ
(ဝိ၊၅၊၁၇၉။)
ဒွေ ဝိပတ္တိယော ဘဇန္တိ – သိယာ သီလဝိပတ္တိံ, သိယာ အာစာရဝိပတ္တိံ။ သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ ဆဟိ အာပတ္တိက္ခန္ဓေဟိ သင်္ဂဟိတာ – သိယာ ပါရာဇိကာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ သံဃာဒိသေသာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ထုလ္လစ္စယာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ပါစိတ္တိယာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ပါဋိဒေသနီယာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ဒုက္ကဋာပတ္တိက္ခန္ဓေန။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဆဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌန္တိ – သိယာ ကာယတော သမုဋ္ဌန္တိ, န ဝါစတော န စိတ္တတော၊ သိယာ ဝါစတော သမုဋ္ဌန္တိ, န ကာယတော န စိတ္တတော၊ သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စ သမုဋ္ဌန္တိ, န စိတ္တတော၊ သိယာ ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌန္တိ, န ဝါစတော၊ သိယာ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌန္တိ, န ကာယတော၊ သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌန္တိ။ စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ, အာပတ္တာဓိကရဏံ။ သတ္တန္နံ သမထာနံ တီဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ – သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ ပဋိညာတကရဏေန စ, သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ တိဏဝတ္ထာရကေန စ။
ဝိပတ္တိပစ္စယဝါရော နိဋ္ဌိတော စတုတ္ထော။
၅။ အဓိကရဏပစ္စယဝါရော
မြန်֍ ၂၈၈။ ဝိဝါဒါဓိကရဏပစ္စယာ ကတိ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ? ဝိဝါဒါဓိကရဏပစ္စယာ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ – ဥပသမ္ပန္နံ ဩမသတိ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ၊ အနုပသမ္ပန္နံ ဩမသတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ – ဝိဝါဒါဓိကရဏပစ္စယာ ဣမာ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။
တာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ကတိ ဝိပတ္တိယော ဘဇန္တိ…ပေ… သတ္တန္နံ သမထာနံ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ? တာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ဧကံ ဝိပတ္တိံ ဘဇန္တိ – အာစာရဝိပတ္တိံ။ သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ ဒွီဟိ အာပတ္တိက္ခန္ဓေဟိ သင်္ဂဟိတာ – သိယာ ပါစိတ္တိယာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ဒုက္ကဋာပတ္တိက္ခန္ဓေန။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌန္တိ – သိယာ ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌန္တိ, န ဝါစတော၊ သိယာ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌန္တိ, န ကာယတော၊ သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စ
(ဝိ၊၅၊၁၈၀။)
စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌန္တိ။ စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ, အာပတ္တာဓိကရဏံ။ သတ္တန္နံ သမထာနံ တီဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ – သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ ပဋိညာတကရဏေန စ, သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ တိဏဝတ္ထာရကေန စ။
မြန်֍ ၂၈၉။ အနုဝါဒါဓိကရဏပစ္စယာ ကတိ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ? အနုဝါဒါဓိကရဏပစ္စယာ တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဘိက္ခုံ အမူလကေန ပါရာဇိကေန ဓမ္မေန အနုဒ္ဓံသေတိ, အာပတ္တိ သံဃာဒိသေသဿ၊ အမူလကေန သံဃာဒိသေသေန အနုဒ္ဓံသေတိ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ၊ အမူလိကာယ အာစာရဝိပတ္တိယာ အနုဒ္ဓံသေတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ – အနုဝါဒါဓိကရဏပစ္စယာ ဣမာ တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။
တာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ကတိ ဝိပတ္တိယော ဘဇန္တိ…ပေ… သတ္တန္နံ သမထာနံ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ? တာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ဒွေ ဝိပတ္တိယော ဘဇန္တိ – သိယာ သီလဝိပတ္တိံ, သိယာ အာစာရဝိပတ္တိံ။ သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ တီဟိ အာပတ္တိက္ခန္ဓေဟိ သင်္ဂဟိတာ – သိယာ သံဃာဒိသေသာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ပါစိတ္တိယာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ဒုက္ကဋာပတ္တိက္ခန္ဓေန။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌန္တိ – သိယာ ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌန္တိ, န ဝါစတော၊ သိယာ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌန္တိ, န ကာယတော၊ သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌန္တိ။ စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ, အာပတ္တာဓိကရဏံ။ သတ္တန္နံ သမထာနံ တီဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ – သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ ပဋိညာတကရဏေန စ, သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ တိဏဝတ္ထာရကေန စ။
မြန်֍ ၂၉၀။ အာပတ္တာဓိကရဏပစ္စယာ ကတိ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ? အာပတ္တာဓိကရဏပစ္စယာ စတဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဘိက္ခုနီ ဇာနံ ပါရာဇိကံ ဓမ္မံ ပဋိစ္ဆာဒေတိ, အာပတ္တိ ပါရာဇိကဿ၊ ဝေမတိကာ ပဋိစ္ဆာဒေတိ, အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ၊ ဘိက္ခု သံဃာဒိသေသံ ပဋိစ္ဆာဒေတိ၊ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ၊ အာစာရဝိပတ္တိံ ပဋိစ္ဆာဒေတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ – အာပတ္တာဓိကရဏပစ္စယာ ဣမာ စတဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။
တာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ကတိ ဝိပတ္တိယော ဘဇန္တိ…ပေ… သတ္တန္နံ သမထာနံ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ? တာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ဒွေ ဝိပတ္တိယော ဘဇန္တိ – သိယာ သီလဝိပတ္တိံ, သိယာ အာစာရဝိပတ္တိံ။
(ဝိ၊၅၊၁၈၁။)
သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ စတူဟိ အာပတ္တိက္ခန္ဓေဟိ သင်္ဂဟိတာ – သိယာ ပါရာဇိကာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ထုလ္လစ္စယာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ပါစိတ္တိယာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ဒုက္ကဋာပတ္တိက္ခန္ဓေန။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌန္တိ – ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌန္တိ။ စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ, အာပတ္တာဓိကရဏံ။ သတ္တန္နံ သမထာနံ တီဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ – သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ ပဋိညာတကရဏေန စ, သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ တိဏဝတ္ထာရကေန စ။
မြန်֍ ၂၉၁။ ကိစ္စာဓိကရဏပစ္စယာ ကတိ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ? ကိစ္စာဓိကရဏပစ္စယာ ပဉ္စ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဥက္ခိတ္တာနုဝတ္တိကာ ဘိက္ခုနီ ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိဿဇ္ဇတိ, ဉတ္တိယာ ဒုက္ကဋံ၊ ဒွီဟိ ကမ္မဝါစာဟိ ထုလ္လစ္စယာ၊ ကမ္မဝါစာပရိယောသာနေ အာပတ္တိ ပါရာဇိကဿ။ ဘေဒကာနုဝတ္တကာ ဘိက္ခူ ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိဿဇ္ဇန္တိ, အာပတ္တိ သံဃာဒိသေသဿ၊ ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိဿဇ္ဇတိ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ – ကိစ္စာဓိကရဏပစ္စယာ ဣမာ ပဉ္စ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။
တာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ကတိ ဝိပတ္တိယော ဘဇန္တိ…ပေ… သတ္တန္နံ သမထာနံ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ? တာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ဒွေ ဝိပတ္တိယော ဘဇန္တိ – သိယာ သီလဝိပတ္တိံ, သိယာ အာစာရဝိပတ္တိံ။ သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ ပဉ္စဟိ အာပတ္တိက္ခန္ဓေဟိ သင်္ဂဟိတာ – သိယာ ပါရာဇိကာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ သံဃာဒိသေသာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ထုလ္လစ္စယာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ပါစိတ္တိယာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ဒုက္ကဋာပတ္တိက္ခန္ဓေန။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌန္တိ – ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌန္တိ။ စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ, အာပတ္တာဓိကရဏံ။ သတ္တန္နံ သမထာနံ တီဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ – သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ ပဋိညာတကရဏေန စ, သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ တိဏဝတ္ထာရကေန စ။
ဌပေတွာ သတ္တ အာပတ္တိယော သတ္တ အာပတ္တိက္ခန္ဓေ, အဝသေသာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ကတိ ဝိပတ္တိယော ဘဇန္တိ? သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ ကတိဟိ အာပတ္တိက္ခန္ဓေဟိ သင်္ဂဟိတာ? ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ကတိဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌန္တိ? စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ ကတမံ အဓိကရဏံ? သတ္တန္နံ သမထာနံ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ? ဌပေတွာ သတ္တ အာပတ္တိယော
(ဝိ၊၅၊၁၈၂။)
သတ္တ အာပတ္တိက္ခန္ဓေ အဝသေသာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ န ကတမံ ဝိပတ္တိံ ဘဇန္တိ? သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ န ကတမေန အာပတ္တိက္ခန္ဓေန သင်္ဂဟိတာ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ န ကတမေန အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌန္တိ။ စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ န ကတမံ အဓိကရဏံ။ သတ္တန္နံ သမထာနံ န ကတမေန သမထေန သမ္မန္တိ။ တံ ကိဿ ဟေတု? ဌပေတွာ သတ္တ အာပတ္တိယော သတ္တ အာပတ္တိက္ခန္ဓေ, နတ္ထညာ အာပတ္တိယောတိ။
အဓိကရဏပစ္စယဝါရော နိဋ္ဌိတော ပဉ္စမော။
အန္တရပေယျာလံ [အနန္တရပေယျာလံ (သီ။ သျာ။)] နိဋ္ဌိတံ။
တဿုဒ္ဒါနံ –
ကတိပုစ္ဆာ သမုဋ္ဌာနာ, ကတာပတ္တိ တထေဝ စ၊
သမုဋ္ဌာနာ ဝိပတ္တိ စ, တထာဓိကရဏေန စာတိ။
(ဝိ၊၅၊၁၈၃။)
သမထဘေဒေါ
၆။ အဓိကရဏပရိယာယဝါရော
မြန်֍ ၂၉၂။ ဝိဝါဒါဓိကရဏဿ – ကိံ ပုဗ္ဗင်္ဂမံ? ကတိ ဌာနာနိ? ကတိ ဝတ္ထူနိ? ကတိ ဘူမိယော? ကတိ ဟေတူ? ကတိ မူလာနိ? ကတိဟာကာရေဟိ ဝိဝဒတိ? ဝိဝါဒါဓိကရဏံ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မတိ?
အနုဝါဒါဓိကရဏဿ – ကိံ ပုဗ္ဗင်္ဂမံ? ကတိ ဌာနာနိ? ကတိ ဝတ္ထူနိ? ကတိ ဘူမိယော? ကတိ ဟေတူ? ကတိ မူလာနိ? ကတိဟာကာရေဟိ အနုဝဒတိ? အနုဝါဒါဓိကရဏံ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မတိ?
အာပတ္တာဓိကရဏဿ – ကိံ ပုဗ္ဗင်္ဂမံ? ကတိ ဌာနာနိ? ကတိ ဝတ္ထူနိ? ကတိ ဘူမိယော? ကတိ ဟေတူ? ကတိ မူလာနိ? ကတိဟာကာရေဟိ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ? အာပတ္တာဓိကရဏံ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မတိ?
ကိစ္စာဓိကရဏဿ – ကိံ ပုဗ္ဗင်္ဂမံ? ကတိ ဌာနာနိ? ကတိ ဝတ္ထူနိ? ကတိ ဘူမိယော? ကတိ ဟေတူ? ကတိ မူလာနိ? ကတိဟာကာရေဟိ ကိစ္စံ ဇာယတိ? ကိစ္စာဓိကရဏံ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မတိ?
မြန်֍ ၂၉၃။ ဝိဝါဒါဓိကရဏဿ ကိံ ပုဗ္ဗင်္ဂမန္တိ? လောဘော ပုဗ္ဗင်္ဂမော, ဒေါသော ပုဗ္ဗင်္ဂမော, မောဟော ပုဗ္ဗင်္ဂမော, အလောဘော ပုဗ္ဗင်္ဂမော, အဒေါသော ပုဗ္ဗင်္ဂမော, အမောဟော ပုဗ္ဗင်္ဂမော။ ကတိ ဌာနာနီတိ? အဋ္ဌာရသ ဘေဒကရဝတ္ထူနိ ဌာနာနိ။ ကတိ ဝတ္ထူနီတိ? အဋ္ဌာရသ ဘေဒကရဝတ္ထူနိ။ ကတိ ဘူမိယောတိ? အဋ္ဌာရသ ဘေဒကရဝတ္ထူနိ ဘူမိယော။ ကတိ ဟေတူတိ? နဝ ဟေတူ – တယော ကုသလဟေတူ, တယော အကုသလဟေတူ, တယော အဗျာကတဟေတူ။ ကတိ မူလာနီတိ? ဒွါဒသ မူလာနိ။ ကတိဟာကာရေဟိ ဝိဝဒတီတိ? ဒွီဟာကာရေဟိ ဝိဝဒတိ – ဓမ္မဒိဋ္ဌိ ဝါ အဓမ္မဒိဋ္ဌိ ဝါ။ [စူဠဝ။ ၂၂၈] ဝိဝါဒါဓိကရဏံ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မတီတိ? ဝိဝါဒါဓိကရဏံ ဒွီဟိ သမထေဟိ သမ္မတိ – သမ္မုခါဝိနယေန စ ယေဘုယျသိကာယ စ။
မြန်֍ ၂၉၄။ အနုဝါဒါဓိကရဏဿ ကိံ ပုဗ္ဗင်္ဂမန္တိ? လောဘော ပုဗ္ဗင်္ဂမော, ဒေါသော ပုဗ္ဗင်္ဂမော, မောဟော ပုဗ္ဗင်္ဂမော, အလောဘော ပုဗ္ဗင်္ဂမော, အဒေါသော ပုဗ္ဗင်္ဂမော, အမောဟော ပုဗ္ဗင်္ဂမော။ ကတိ ဌာနာနီတိ? စတဿော
(ဝိ၊၅၊၁၈၄။)
ဝိပတ္တိယော ဌာနာနိ။ ကတိ ဝတ္ထူနီတိ? စတဿော ဝိပတ္တိယော ဝတ္ထူနိ။ ကတိ ဘူမိယောတိ? စတဿော ဝိပတ္တိယော ဘူမိယော။ ကတိ ဟေတူတိ? နဝ ဟေတူ – တယော ကုသလဟေတူ, တယော အကုသလဟေတူ, တယော အဗျာကတဟေတူ။ ကတိ မူလာနီတိ? စုဒ္ဒသ မူလာနိ။ ကတိဟာကာရေဟိ အနုဝဒတီတိ? ဒွီဟာကာရေဟိ အနုဝဒတိ – ဝတ္ထုတော ဝါ အာပတ္တိတော ဝါ။ [စူဠဝ။ ၂၃၆] အနုဝါဒါဓိကရဏံ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မတီတိ? အနုဝါဒါဓိကရဏံ စတူဟိ သမထေဟိ သမ္မတိ – သမ္မုခါဝိနယေန စ သတိဝိနယေန စ အမူဠှဝိနယေန စ တဿပါပိယသိကာယ စ။
မြန်֍ ၂၉၅။ အာပတ္တာဓိကရဏဿ ကိံ ပုဗ္ဗင်္ဂမန္တိ? လောဘော ပုဗ္ဗင်္ဂမော, ဒေါသော ပုဗ္ဗင်္ဂမော, မောဟော ပုဗ္ဗင်္ဂမော, အလောဘော ပုဗ္ဗင်္ဂမော, အဒေါသော ပုဗ္ဗင်္ဂမော, အမောဟော ပုဗ္ဗင်္ဂမော။ ကတိ ဌာနာနီတိ? သတ္တ အာပတ္တိက္ခန္ဓာ ဌာနာနိ။ ကတိ ဝတ္ထူနီတိ? သတ္တ အာပတ္တိက္ခန္ဓာ ဝတ္ထူနိ။ ကတိ ဘူမိယောတိ? သတ္တ အာပတ္တိက္ခန္ဓာ ဘူမိယော။ ကတိ ဟေတူတိ? ဆ ဟေတူ [ကတိ ဟေတူတိ နဝ ဟေတူ, တယော ကုသလဟေတူ (သီ။ သျာ။)] – တယော အကုသလဟေတူ, တယော အဗျာကတဟေတူ။ ကတိ မူလာနီတိ? ဆ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနိ မူလာနိ။ ကတိဟာကာရေဟိ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတီတိ? ဆဟာကာရေဟိ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ – အလဇ္ဇိတာ, အညာဏတာ, ကုက္ကုစ္စပကတတာ, အကပ္ပိယေ ကပ္ပိယသညိတာ, ကပ္ပိယေ အကပ္ပိယသညိတာ, သတိသမ္မောသာ။ [စူဠဝ။ ၂၃၉] အာပတ္တာဓိကရဏံ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မတီတိ? အာပတ္တာဓိကရဏံ တီဟိ သမထေဟိ သမ္မတိ – သမ္မုခါဝိနယေန စ ပဋိညာတကရဏေန စ, သမ္မုခါဝိနယေန စ တိဏဝတ္ထာရကေန စ။
မြန်֍ ၂၉၆။ ကိစ္စာဓိကရဏဿ ကိံ ပုဗ္ဗင်္ဂမန္တိ? လောဘော ပုဗ္ဗင်္ဂမော, ဒေါသော ပုဗ္ဗင်္ဂမော, မောဟော ပုဗ္ဗင်္ဂမော, အလောဘော ပုဗ္ဗင်္ဂမော, အဒေါသော ပုဗ္ဗင်္ဂမော, အမောဟော ပုဗ္ဗင်္ဂမော။ ကတိ ဌာနာနီတိ? စတ္တာရိ ကမ္မာနိ ဌာနာနိ။ ကတိ ဝတ္ထူနီတိ? စတ္တာရိ ကမ္မာနိ ဝတ္ထူနိ။ ကတိ ဘူမိယောတိ? စတ္တာရိ ကမ္မာနိ ဘူမိယော။ ကတိ ဟေတူတိ? နဝ ဟေတူ – တယော ကုသလဟေတူ, တယော အကုသလဟေတူ, တယော အဗျာကတဟေတူ။ ကတိ မူလာနီတိ? ဧကံ မူလံ – သံဃော။ ကတိဟာကာရေဟိ ကိစ္စံ ဇာယတီတိ? ဒွီဟာကာရေဟိ ကိစ္စံ ဇာယတိ – ဉတ္တိတော ဝါ အပလောကနတော ဝါ။ [စူဠဝ။ ၂၄၂]
(ဝိ၊၅၊၁၈၅။)
ကိစ္စာဓိကရဏံ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မတီတိ? ကိစ္စာဓိကရဏံ ဧကေန သမထေန သမ္မတိ – သမ္မုခါဝိနယေန။
ကတိ သမထာ? သတ္တ သမထာ။ သမ္မုခါဝိနယော, သတိဝိနယော, အမူဠှဝိနယော, ပဋိညာတကရဏံ, ယေဘုယျသိကာ, တဿပါပိယသိကာ, တိဏဝတ္ထာရကော – ဣမေ သတ္တ သမထာ။
သိယာ ဣမေ သတ္တ သမထာ ဒသ သမထာ ဟောန္တိ, ဒသ သမထာ သတ္တ သမထာ ဟောန္တိ ဝတ္ထုဝသေန ပရိယာယေန သိယာတိ။
ကထဉ္စ သိယာ? ဝိဝါဒါဓိကရဏဿ ဒွေ သမထာ, အနုဝါဒါဓိကရဏဿ စတ္တာရော သမထာ, အာပတ္တာဓိကရဏဿ တယော သမထာ, ကိစ္စာဓိကရဏဿ ဧကော သမထော။ ဧဝံ ဣမေ သတ္တ သမထာ ဒသ သမထာ ဟောန္တိ, ဒသ သမထာ သတ္တ သမထာ ဟောန္တိ ဝတ္ထုဝသေန ပရိယာယေန။
ပရိယာယဝါရော နိဋ္ဌိတော ဆဋ္ဌော။
၇။ သာဓာရဏဝါရော
မြန်֍ ၂၉၇။ ကတိ သမထာ ဝိဝါဒါဓိကရဏဿ သာဓာရဏာ? ကတိ သမထာ ဝိဝါဒါဓိကရဏဿ အသာဓာရဏာ? ကတိ သမထာ အနုဝါဒါဓိကရဏဿ သာဓာရဏာ? ကတိ သမထာ အနုဝါဒါဓိကရဏဿ အသာဓာရဏာ? ကတိ သမထာ အာပတ္တာဓိကရဏဿ သာဓာရဏာ? ကတိ သမထာ အာပတ္တာဓိကရဏဿ အသာဓာရဏာ? ကတိ သမထာ ကိစ္စာဓိကရဏဿ သာဓာရဏာ? ကတိ သမထာ ကိစ္စာဓိကရဏဿ အသာဓာရဏာ?
ဒွေ သမထာ ဝိဝါဒါဓိကရဏဿ သာဓာရဏာ – သမ္မုခါဝိနယော, ယေဘုယျသိကာ။ ပဉ္စ သမထာ ဝိဝါဒါဓိကရဏဿ အသာဓာရဏာ – သတိဝိနယော, အမူဠှဝိနယော, ပဋိညာတကရဏံ, တဿပါပိယသိကာ, တိဏဝတ္ထာရကော။
စတ္တာရော သမထာ အနုဝါဒါဓိကရဏဿ သာဓာရဏာ – သမ္မုခါဝိနယော၊ သတိဝိနယော, အမူဠှဝိနယော, တဿပါပိယသိကာ။ တယော သမထာ အနုဝါဒါဓိကရဏဿ အသာဓာရဏာ – ယေဘုယျသိကာ, ပဋိညာတကရဏံ, တိဏဝတ္ထာရကော။
(ဝိ၊၅၊၁၈၆။)
တယော သမထာ အာပတ္တာဓိကရဏဿ သာဓာရဏာ – သမ္မုခါဝိနယော, ပဋိညာတကရဏံ, တိဏဝတ္ထာရကော။ စတ္တာရော သမထာ အာပတ္တာဓိကရဏဿ အသာဓာရဏာ – ယေဘုယျသိကာ, သတိဝိနယော, အမူဠှဝိနယော, တဿပါပိယသိကာ။
ဧကော သမထော ကိစ္စာဓိကရဏဿ သာဓာရဏော – သမ္မုခါဝိနယော။ ဆ သမထာ ကိစ္စာဓိကရဏဿ အသာဓာရဏာ – ယေဘုယျသိကာ, သတိဝိနယော, အမူဠှဝိနယော, ပဋိညာတကရဏံ, တဿပါပိယသိကာ, တိဏဝတ္ထာရကော။
သာဓာရဏဝါရော နိဋ္ဌိတော သတ္တမော။
၈။ တဗ္ဘာဂိယဝါရော
မြန်֍ ၂၉၈။ ကတိ သမထာ ဝိဝါဒါဓိကရဏဿ တဗ္ဘာဂိယာ? ကတိ သမထာ ဝိဝါဒါဓိကရဏဿ အညဘာဂိယာ? ကတိ သမထာ အနုဝါဒါဓိကရဏဿ တဗ္ဘာဂိယာ? ကတိ သမထာ အနုဝါဒါဓိကရဏဿ အညဘာဂိယာ? ကတိ သမထာ အာပတ္တာဓိကရဏဿ တဗ္ဘာဂိယာ? ကတိ သမထာ အာပတ္တာဓိကရဏဿ အညဘာဂိယာ? ကတိ သမထာ ကိစ္စာဓိကရဏဿ တဗ္ဘာဂိယာ? ကတိ သမထာ ကိစ္စာဓိကရဏဿ အညဘာဂိယာ?
ဒွေ သမထာ ဝိဝါဒါဓိကရဏဿ တဗ္ဘာဂိယာ – သမ္မုခါဝိနယော, ယေဘုယျသိကာ။ ပဉ္စ သမထာ ဝိဝါဒါဓိကရဏဿ အညဘာဂိယာ – သတိဝိနယော, အမူဠှဝိနယော, ပဋိညာတကရဏံ, တဿပါပိယသိကာ, တိဏဝတ္ထာရကော။
စတ္တာရော သမထာ အနုဝါဒါဓိကရဏဿ တဗ္ဘာဂိယာ – သမ္မုခါဝိနယော, သတိဝိနယော, အမူဠှဝိနယော, တဿပါပိယသိကာ။ တယော သမထာ အနုဝါဒါဓိကရဏဿ အညဘာဂိယာ – ယေဘုယျသိကာ, ပဋိညာတကရဏံ, တိဏဝတ္ထာရကော။
တယော သမထာ အာပတ္တာဓိကရဏဿ တဗ္ဘာဂိယာ – သမ္မုခါဝိနယော, ပဋိညာတကရဏံ, တိဏဝတ္ထာရကော။ စတ္တာရော သမထာ အာပတ္တာဓိကရဏဿ အညဘာဂိယာ – ယေဘုယျသိကာ, သတိဝိနယော, အမူဠှဝိနယော, တဿပါပိယသိကာ။
(ဝိ၊၅၊၁၈၇။)
ဧကော သမထော ကိစ္စာဓိကရဏဿ တဗ္ဘာဂိယော – သမ္မုခါဝိနယော။ ဆ သမထာ ကိစ္စာဓိကရဏဿ အညဘာဂိယာ – ယေဘုယျသိကာ, သတိဝိနယော, အမူဠှဝိနယော, ပဋိညာတကရဏံ, တဿပါပိယသိကာ, တိဏဝတ္ထာရကော။
တဗ္ဘာဂိယဝါရော နိဋ္ဌိတော အဋ္ဌမော။
၉။ သမထာ သမထဿ သာဓာရဏဝါရော
မြန်֍ ၂၉၉။ သမထာ သမထဿ သာဓာရဏာ, သမထာ သမထဿ အသာဓာရဏာ။ သိယာ သမထာ သမထဿ သာဓာရဏာ, သိယာ သမထာ သမထဿ အသာဓာရဏာ။
ကထံ သိယာ သမထာ သမထဿ သာဓာရဏာ? ကထံ သိယာ သမထာ သမထဿ အသာဓာရဏာ? ယေဘုယျသိကာ သမ္မုခါဝိနယဿ သာဓာရဏာ, သတိဝိနယဿ အမူဠှဝိနယဿ ပဋိညာတကရဏဿ တဿပါပိယသိကာယ တိဏဝတ္ထာရကဿ အသာဓာရဏာ။
သတိဝိနယော သမ္မုခါဝိနယဿ သာဓာရဏော, အမူဠှဝိနယဿ ပဋိညာတကရဏဿ တဿပါပိယသိကာယ တိဏဝတ္ထာရကဿ ယေဘုယျသိကာယ အသာဓာရဏော။
အမူဠှဝိနယော သမ္မုခါဝိနယဿ သာဓာရဏော, ပဋိညာတကရဏဿ တဿပါပိယသိကာယ တိဏဝတ္ထာရကဿ ယေဘုယျသိကာယ သတိဝိနယဿ အသာဓာရဏော။
ပဋိညာတကရဏံ သမ္မုခါဝိနယဿ သာဓာရဏံ, တဿပါပိယသိကာယ တိဏဝတ္ထာရကဿ ယေဘုယျသိကာယ သတိဝိနယဿ အမူဠှဝိနယဿ အသာဓာရဏံ။
တဿပါပိယသိကာ သမ္မုခါဝိနယဿ သာဓာရဏာ, တိဏဝတ္ထာရကဿ ယေဘုယျသိကာယ သတိဝိနယဿ အမူဠှဝိနယဿ ပဋိညာတကရဏဿ အသာဓာရဏာ။
တိဏဝတ္ထာရကော သမ္မုခါဝိနယဿ သာဓာရဏော, ယေဘုယျသိကာယ သတိဝိနယဿ အမူဠှဝိနယဿ ပဋိညာတကရဏဿ တဿပါပိယသိကာယ
(ဝိ၊၅၊၁၈၈။)
အသာဓာရဏော။ ဧဝံ သိယာ သမထာ သမထဿ သာဓာရဏာ၊ ဧဝံ သိယာ သမထာ သမထဿ အသာဓာရဏာ။
သမထာ သမထဿ သာဓာရဏဝါရော နိဋ္ဌိတော နဝမော။
၁၀။ သမထာ သမထဿ တဗ္ဘာဂိယဝါရော
မြန်֍ ၃၀၀။ သမထာ သမထဿ တဗ္ဘာဂိယာ, သမထာ သမထဿ အညဘာဂိယာ။ သိယာ သမထာ သမထဿ တဗ္ဘာဂိယာ, သိယာ သမထာ သမထဿ အညဘာဂိယာ။
ကထံ သိယာ သမထာ သမထဿ တဗ္ဘာဂိယာ? ကထံ သိယာ သမထာ သမထဿ အညဘာဂိယာ? ယေဘုယျသိကာ သမ္မုခါဝိနယဿ တဗ္ဘာဂိယာ, သတိဝိနယဿ အမူဠှဝိနယဿ ပဋိညာတကရဏဿ တဿပါပိယသိကာယ တိဏဝတ္ထာရကဿ အညဘာဂိယာ။
သတိဝိနယော သမ္မုခါဝိနယဿ တဗ္ဘာဂိယော, အမူဠှဝိနယဿ ပဋိညာတကရဏဿ တဿပါပိယသိကာယ တိဏဝတ္ထာရကဿ ယေဘုယျသိကာယ အညဘာဂိယော။
အမူဠှဝိနယော သမ္မုခါဝိနယဿ တဗ္ဘာဂိယော, ပဋိညာတကရဏဿ တဿပါပိယသိကာယ တိဏဝတ္ထာရကဿ ယေဘုယျသိကာယ သတိဝိနယဿ အညဘာဂိယော။
ပဋိညာတကရဏံ သမ္မုခါဝိနယဿ တဗ္ဘာဂိယံ, တဿပါပိယသိကာယ တိဏဝတ္ထာရကဿ ယေဘုယျသိကာယ သတိဝိနယဿ အမူဠှဝိနယဿ အညဘာဂိယံ။
တဿပါပိယသိကာ သမ္မုခါဝိနယဿ တဗ္ဘာဂိယာ, တိဏဝတ္ထာရကဿ ယေဘုယျသိကာယ သတိဝိနယဿ အမူဠှဝိနယဿ ပဋိညာတကရဏဿ အညဘာဂိယာ။
တိဏဝတ္ထာရကော သမ္မုခါဝိနယဿ တဗ္ဘာဂိယော, ယေဘုယျသိကာယ သတိဝိနယဿ အမူဠှဝိနယဿ ပဋိညာတကရဏဿ တဿပါပိယသိကာယ အညဘာဂိယော။ ဧဝံ သိယာ သမထာ သမထဿ တဗ္ဘာဂိယာ, ဧဝံ သိယာ သမထာ သမထဿ အညဘာဂိယာ။
သမထာ သမထဿ တဗ္ဘာဂိယဝါရော နိဋ္ဌိတော ဒသမော။
(ဝိ၊၅၊၁၈၉။)
၁၁။ သမထသမ္မုခါဝိနယဝါရော
မြန်֍ ၃၀၁။ သမထော သမ္မုခါဝိနယော, သမ္မုခါဝိနယော သမထော? သမထော ယေဘုယျသိကာ, ယေဘုယျသိကာ သမထော? သမထော သတိဝိနယော, သတိဝိနယော သမထော? သမထော အမူဠှဝိနယော, အမူဠှဝိနယော သမထော? သမထော ပဋိညာတကရဏံ, ပဋိညာတကရဏံ သမထော? သမထော တဿပါပိယသိကာ, တဿပါပိယသိကာ သမထော? သမထော တိဏဝတ္ထာရကော, တိဏဝတ္ထာရကော သမထော?
ယေဘုယျသိကာ သတိဝိနယော အမူဠှဝိနယော ပဋိညာတကရဏံ တဿပါပိယသိကာ တိဏဝတ္ထာရကော – ဣမေ သမထာ သမထာ, နော သမ္မုခါဝိနယော။ သမ္မုခါဝိနယော သမထော စေဝ သမ္မုခါဝိနယော စ။
သတိဝိနယော အမူဠှဝိနယော ပဋိညာတကရဏံ တဿပါပိယသိကာ တိဏဝတ္ထာရကော သမ္မုခါဝိနယော – ဣမေ သမထာ သမထာ, နော ယေဘုယျသိကာ။ ယေဘုယျသိကာ သမထော စေဝ ယေဘုယျသိကာ စ။
အမူဠှဝိနယော ပဋိညာတကရဏံ တဿပါပိယသိကာ တိဏဝတ္ထာရကော သမ္မုခါဝိနယော ယေဘုယျသိကာ – ဣမေ သမထာ သမထာ, နော သတိဝိနယော။ သတိဝိနယော သမထော စေဝ သတိဝိနယော စ။
ပဋိညာတကရဏံ တဿပါပိယသိကာ တိဏဝတ္ထာရကော သမ္မုခါဝိနယော ယေဘုယျသိကာ သတိဝိနယော – ဣမေ သမထာ သမထာ, နော အမူဠှဝိနယော။ အမူဠှဝိနယော သမထော စေဝ အမူဠှဝိနယော စ။
တဿပါပိယသိကာ တိဏဝတ္ထာရကော သမ္မုခါဝိနယော ယေဘုယျသိကာ သတိဝိနယော အမူဠှဝိနယော – ဣမေ သမထာ သမထာ, နော ပဋိညာတကရဏံ။ ပဋိညာတကရဏံ သမထော စေဝ ပဋိညာတကရဏဉ္စ။
တိဏဝတ္ထာရကော သမ္မုခါဝိနယော ယေဘုယျသိကာ သတိဝိနယော အမူဠှဝိနယော ပဋိညာတကရဏံ – ဣမေ သမထာ သမထာ, နော တဿပါပိယသိကာ။ တဿပါပိယသိကာ သမထော စေဝ တဿပါပိယသိကာ စ။
သမ္မုခါဝိနယော ယေဘုယျသိကာ သတိဝိနယော အမူဠှဝိနယော ပဋိညာတကရဏံ တဿပါပိယသိကာ – ဣမေ သမထာ သမထာ, နော တိဏဝတ္ထာရကော။ တိဏဝတ္ထာရကော သမထော စေဝ တိဏဝတ္ထာရကော စ။
သမထသမ္မုခါဝိနယဝါရော နိဋ္ဌိတော ဧကာဒသမော။
(ဝိ၊၅၊၁၉၀။)
၁၂။ ဝိနယဝါရော
မြန်֍ ၃၀၂။ ဝိနယော သမ္မုခါဝိနယော, သမ္မုခါဝိနယော ဝိနယော? ဝိနယော ယေဘုယျသိကာ, ယေဘုယျသိကာ ဝိနယော? ဝိနယော သတိဝိနယော, သတိဝိနယော ဝိနယော? ဝိနယော အမူဠှဝိနယော, အမူဠှဝိနယော ဝိနယော? ဝိနယော ပဋိညာတကရဏံ, ပဋိညာတကရဏံ ဝိနယော? ဝိနယော တဿပါပိယသိကာ, တဿပါပိယသိကာ ဝိနယော? ဝိနယော တိဏဝတ္ထာရကော, တိဏဝတ္ထာရကော ဝိနယော?
ဝိနယော သိယာ သမ္မုခါဝိနယော သိယာ န သမ္မုခါဝိနယော။ သမ္မုခါဝိနယော ဝိနယော စေဝ သမ္မုခါဝိနယော စ။
ဝိနယော သိယာ ယေဘုယျသိကာ, သိယာ န ယေဘုယျသိကာ။ ယေဘုယျသိကာ ဝိနယော စေဝ ယေဘုယျသိကာ စ။
ဝိနယော သိယာ သတိဝိနယော, သိယာ န သတိဝိနယော။ သတိဝိနယော ဝိနယော စေဝ သတိဝိနယော စ။
ဝိနယော သိယာ အမူဠှဝိနယော, သိယာ န အမူဠှဝိနယော။ အမူဠှဝိနယော ဝိနယော စေဝ အမူဠှဝိနယော စ။
ဝိနယော သိယာ ပဋိညာတကရဏံ, သိယာ န ပဋိညာတကရဏံ။ ပဋိညာတကရဏံ ဝိနယော စေဝ ပဋိညာတကရဏဉ္စ။
ဝိနယော သိယာ တဿပါပိယသိကာ, သိယာ န တဿပါပိယသိကာ။ တဿပါပိယသိကာ ဝိနယော စေဝ တဿပါပိယသိကာ စ။
ဝိနယော သိယာ တိဏဝတ္ထာရကော, သိယာ န တိဏဝတ္ထာရကော။ တိဏဝတ္ထာရကော ဝိနယော စေဝ တိဏဝတ္ထာရကော စ။
ဝိနယဝါရော နိဋ္ဌိတော ဒွါဒသမော။
၁၃။ ကုသလဝါရော
မြန်֍ ၃၀၃။ သမ္မုခါဝိနယော ကုသလော အကုသလော အဗျာကတော? ယေဘုယျသိကာ ကုသလာ အကုသလာ အဗျာကတာ? သတိဝိနယော ကုသလော အကုသလော အဗျာကတော? အမူဠှဝိနယော ကုသလော
(ဝိ၊၅၊၁၉၁။)
အကုသလော အဗျာကတော? ပဋိညာတကရဏံ ကုသလံ အကုသလံ အဗျာကတံ? တဿပါပိယသိကာ ကုသလာ အကုသလာ အဗျာကတာ? တိဏဝတ္ထာရကော ကုသလော အကုသလော အဗျာကတော?
သမ္မုခါဝိနယော သိယာ ကုသလော, သိယာ အဗျာကတော။ နတ္ထိ သမ္မုခါဝိနယော အကုသလော။
ယေဘုယျသိကာ သိယာ ကုသလာ, သိယာ အကုသလာ, သိယာ အဗျာကတာ။
သတိဝိနယော သိယာ ကုသလော, သိယာ အကုသလော, သိယာ အဗျာကတော။
အမူဠှဝိနယော သိယာ ကုသလော, သိယာ အကုသလော, သိယာ အဗျာကတော။
ပဋိညာတကရဏံ သိယာ ကုသလံ, သိယာ အကုသလံ, သိယာ အဗျာကတံ။
တဿပါပိယသိကာ သိယာ ကုသလာ, သိယာ အကုသလာ သိယာ အဗျာကတာ။
တိဏဝတ္ထာရကော သိယာ ကုသလော, သိယာ အကုသလော, သိယာ အဗျာကတော။
ဝိဝါဒါဓိကရဏံ ကုသလံ အကုသလံ အဗျာကတံ။ အနုဝါဒါဓိကရဏံ ကုသလံ အကုသလံ အဗျာကတံ။ အာပတ္တာဓိကရဏံ ကုသလံ အကုသလံ အဗျာကတံ။ ကိစ္စာဓိကရဏံ ကုသလံ အကုသလံ အဗျာကတံ။
ဝိဝါဒါဓိကရဏံ သိယာ ကုသလံ, သိယာ အကုသလံ, သိယာ အဗျာကတံ။
အနုဝါဒါဓိကရဏံ သိယာ ကုသလံ, သိယာ အကုသလံ, သိယာ အဗျာကတံ။
အာပတ္တာဓိကရဏံ သိယာ အကုသလံ, သိယာ အဗျာကတံ။ နတ္ထိ အာပတ္တာဓိကရဏံ ကုသလံ။
ကိစ္စာဓိကရဏံ သိယာ ကုသလံ, သိယာ အကုသလံ, သိယာ အဗျာကတံ။
ကုသလဝါရော နိဋ္ဌိတော တေရသမော။
(ဝိ၊၅၊၁၉၂။)
၁၄။ ယတ္ထဝါရော, ပုစ္ဆာဝါရော
မြန်֍ ၃၀၄။ ယတ္ထ ယေဘုယျသိကာ လဗ္ဘတိ, တတ္ထ သမ္မုခါဝိနယော လဗ္ဘတိ၊ ယတ္ထ သမ္မုခါဝိနယော လဗ္ဘတိ, တတ္ထ ယေဘုယျသိကာ လဗ္ဘတိ။ န တတ္ထ သတိဝိနယော လဗ္ဘတိ, န တတ္ထ အမူဠှဝိနယော လဗ္ဘတိ, န တတ္ထ ပဋိညာတကရဏံ လဗ္ဘတိ, န တတ္ထ တဿပါပိယသိကာ လဗ္ဘတိ, န တတ္ထ တိဏဝတ္ထာရကော လဗ္ဘတိ။
ယတ္ထ သတိဝိနယော လဗ္ဘတိ, တတ္ထ သမ္မုခါဝိနယော လဗ္ဘတိ၊ ယတ္ထ သမ္မုခါဝိနယော လဗ္ဘတိ, တတ္ထ သတိဝိနယော လဗ္ဘတိ။ န တတ္ထ အမူဠှဝိနယော လဗ္ဘတိ, န တတ္ထ ပဋိညာတကရဏံ လဗ္ဘတိ, န တတ္ထ တဿပါပိယသိကာ လဗ္ဘတိ, န တတ္ထ တိဏဝတ္ထာရကော လဗ္ဘတိ, န တတ္ထ ယေဘုယျသိကာ လဗ္ဘတိ။
ယတ္ထ အမူဠှဝိနယော လဗ္ဘတိ, တတ္ထ သမ္မုခါဝိနယော လဗ္ဘတိ၊ ယတ္ထ သမ္မုခါဝိနယော လဗ္ဘတိ, တတ္ထ အမူဠှဝိနယော လဗ္ဘတိ။ န တတ္ထ ပဋိညာတကရဏံ လဗ္ဘတိ, န တတ္ထ တဿပါပိယသိကာ လဗ္ဘတိ, န တတ္ထ တိဏဝတ္ထာရကော လဗ္ဘတိ, န တတ္ထ ယေဘုယျသိကာ လဗ္ဘတိ, န တတ္ထ သတိဝိနယော လဗ္ဘတိ။
ယတ္ထ ပဋိညာတကရဏံ လဗ္ဘတိ, တတ္ထ သမ္မုခါဝိနယော လဗ္ဘတိ၊ ယတ္ထ သမ္မုခါဝိနယော လဗ္ဘတိ, တတ္ထ ပဋိညာတကရဏံ လဗ္ဘတိ။ န တတ္ထ တဿပါပိယသိကာ လဗ္ဘတိ, န တတ္ထ တိဏဝတ္ထာရကော လဗ္ဘတိ, န တတ္ထ ယေဘုယျသိကာ လဗ္ဘတိ, န တတ္ထ သတိဝိနယော လဗ္ဘတိ, န တတ္ထ အမူဠှဝိနယော လဗ္ဘတိ။
ယတ္ထ တဿပါပိယသိကာ လဗ္ဘတိ, တတ္ထ သမ္မုခါဝိနယော လဗ္ဘတိ၊ ယတ္ထ သမ္မုခါဝိနယော လဗ္ဘတိ, တတ္ထ တဿပါပိယသိကာ လဗ္ဘတိ။ န တတ္ထ တိဏဝတ္ထာရကော လဗ္ဘတိ, န တတ္ထ ယေဘုယျသိကာ လဗ္ဘတိ, န တတ္ထ သတိဝိနယော လဗ္ဘတိ, န တတ္ထ အမူဠှဝိနယော လဗ္ဘတိ, န တတ္ထ ပဋိညာတကရဏံ လဗ္ဘတိ။
ယတ္ထ တိဏဝတ္ထာရကော လဗ္ဘတိ, တတ္ထ သမ္မုခါဝိနယော လဗ္ဘတိ၊ ယတ္ထ သမ္မုခါဝိနယော လဗ္ဘတိ, တတ္ထ တိဏဝတ္ထာရကော လဗ္ဘတိ။ န တတ္ထ ယေဘုယျသိကာ လဗ္ဘတိ, န တတ္ထ သတိဝိနယော လဗ္ဘတိ, န တတ္ထ
(ဝိ၊၅၊၁၉၃။)
အမူဠှဝိနယော လဗ္ဘတိ, န တတ္ထ ပဋိညာတကရဏံ လဗ္ဘတိ, န တတ္ထ တဿပါပိယသိကာ လဗ္ဘတိ။
ယတ္ထ ယေဘုယျသိကာ တတ္ထ သမ္မုခါဝိနယော၊ ယတ္ထ သမ္မုခါဝိနယော တတ္ထ ယေဘုယျသိကာ။ န တတ္ထ သတိဝိနယော, န တတ္ထ အမူဠှဝိနယော, န တတ္ထ ပဋိညာတကရဏံ, န တတ္ထ တဿပါပိယသိကာ, န တတ္ထ တိဏဝတ္ထာရကော။
ယတ္ထ သတိဝိနယော တတ္ထ သမ္မုခါဝိနယော၊ ယတ္ထ သမ္မုခါဝိနယော တတ္ထ သတိဝိနယော။ န တတ္ထ အမူဠှဝိနယော, န တတ္ထ ပဋိညာတကရဏံ, န တတ္ထ တဿပါပိယသိကာ, န တတ္ထ တိဏဝတ္ထာရကော, န တတ္ထ ယေဘုယျသိကာ။ သမ္မုခါဝိနယံ ကာတုန မူလံ…ပေ…။
ယတ္ထ တိဏဝတ္ထာရကော တတ္ထ သမ္မုခါဝိနယော၊ ယတ္ထ သမ္မုခါဝိနယော တတ္ထ တိဏဝတ္ထာရကော။ န တတ္ထ ယေဘုယျသိကာ, န တတ္ထ သတိဝိနယော, န တတ္ထ အမူဠှဝိနယော, န တတ္ထ ပဋိညာတကရဏံ, န တတ္ထ တဿပါပိယသိကာ။
စက္ကပေယျာလံ။
ယတ္ထဝါရော နိဋ္ဌိတော စုဒ္ဒသမော။
၁၅။ သမထဝါရော, ဝိဿဇ္ဇနာဝါရော
မြန်֍ ၃၀၅။ ယသ္မိံ သမယေ သမ္မုခါဝိနယေန စ ယေဘုယျသိကာယ စ အဓိကရဏံ ဝူပသမ္မတိ, ယတ္ထ ယေဘုယျသိကာ လဗ္ဘတိ တတ္ထ သမ္မုခါဝိနယော လဗ္ဘတိ, ယတ္ထ သမ္မုခါဝိနယော လဗ္ဘတိ တတ္ထ ယေဘုယျသိကာ လဗ္ဘတိ။ န တတ္ထ သတိဝိနယော လဗ္ဘတိ, န တတ္ထ အမူဠှဝိနယော လဗ္ဘတိ, န တတ္ထ ပဋိညာတကရဏံ လဗ္ဘတိ, န တတ္ထ တဿပါပိယသိကာ လဗ္ဘတိ, န တတ္ထ တိဏဝတ္ထာရကော လဗ္ဘတိ။
ယသ္မိံ သမယေ သမ္မုခါဝိနယေန စ သတိဝိနယေန စ အဓိကရဏံ ဝူပသမ္မတိ, ယတ္ထ သတိဝိနယော လဗ္ဘတိ တတ္ထ သမ္မုခါဝိနယော လဗ္ဘတိ, ယတ္ထ သမ္မုခါဝိနယော လဗ္ဘတိ တတ္ထ သတိဝိနယော လဗ္ဘတိ။ န တတ္ထ အမူဠှဝိနယော လဗ္ဘတိ, န တတ္ထ ပဋိညာတကရဏံ လဗ္ဘတိ, န တတ္ထ
(ဝိ၊၅၊၁၉၄။)
တဿပါပိယသိကာ လဗ္ဘတိ, န တတ္ထ တိဏဝတ္ထာရကော လဗ္ဘတိ, န တတ္ထ ယေဘုယျသိကာ လဗ္ဘတိ။
ယသ္မိံ သမယေ သမ္မုခါဝိနယေန စ အမူဠှဝိနယေန စ အဓိကရဏံ ဝူပသမ္မတိ, ယတ္ထ အမူဠှဝိနယော လဗ္ဘတိ တတ္ထ သမ္မုခါဝိနယော လဗ္ဘတိ, ယတ္ထ သမ္မုခါဝိနယော လဗ္ဘတိ တတ္ထ အမူဠှဝိနယော လဗ္ဘတိ။ န တတ္ထ ပဋိညာတကရဏံ လဗ္ဘတိ, န တတ္ထ တဿပါပိယသိကာ လဗ္ဘတိ, န တတ္ထ တိဏဝတ္ထာရကော လဗ္ဘတိ, န တတ္ထ ယေဘုယျသိကာ လဗ္ဘတိ, န တတ္ထ သတိဝိနယော လဗ္ဘတိ။
ယသ္မိံ သမယေ သမ္မုခါဝိနယေန စ ပဋိညာတကရဏေန စ အဓိကရဏံ ဝူပသမ္မတိ, ယတ္ထ ပဋိညာတကရဏံ လဗ္ဘတိ တတ္ထ သမ္မုခါဝိနယော လဗ္ဘတိ, ယတ္ထ သမ္မုခါဝိနယော လဗ္ဘတိ တတ္ထ ပဋိညာတကရဏံ လဗ္ဘတိ။ န တတ္ထ တဿပါပိယသိကာ လဗ္ဘတိ, န တတ္ထ တိဏဝတ္ထာရကော လဗ္ဘတိ, န တတ္ထ ယေဘုယျသိကာ လဗ္ဘတိ, န တတ္ထ သတိဝိနယော လဗ္ဘတိ, န တတ္ထ အမူဠှဝိနယော လဗ္ဘတိ။
ယသ္မိံ သမယေ သမ္မုခါဝိနယေန စ တဿပါပိယသိကာယ စ အဓိကရဏံ ဝူပသမ္မတိ, ယတ္ထ တဿပါပိယသိကာ လဗ္ဘတိ တတ္ထ သမ္မုခါဝိနယော လဗ္ဘတိ, ယတ္ထ သမ္မုခါဝိနယော လဗ္ဘတိ တတ္ထ တဿပါပိယသိကာ လဗ္ဘတိ။ န တတ္ထ တိဏဝတ္ထာရကော လဗ္ဘတိ, န တတ္ထ ယေဘုယျသိကာ လဗ္ဘတိ, န တတ္ထ သတိဝိနယော လဗ္ဘတိ, န တတ္ထ အမူဠှဝိနယော လဗ္ဘတိ, န တတ္ထ ပဋိညာတကရဏံ လဗ္ဘတိ။
ယသ္မိံ သမယေ သမ္မုခါဝိနယေန စ တိဏဝတ္ထာရကေန စ အဓိကရဏံ ဝူပသမ္မတိ, ယတ္ထ တိဏဝတ္ထာရကော လဗ္ဘတိ တတ္ထ သမ္မုခါဝိနယော လဗ္ဘတိ, ယတ္ထ သမ္မုခါဝိနယော လဗ္ဘတိ တတ္ထ တိဏဝတ္ထာရကော လဗ္ဘတိ။ န တတ္ထ ယေဘုယျသိကာ လဗ္ဘတိ, န တတ္ထ သတိဝိနယော လဗ္ဘတိ, န တတ္ထ အမူဠှဝိနယော လဗ္ဘတိ, န တတ္ထ ပဋိညာတကရဏံ လဗ္ဘတိ, န တတ္ထ တဿပါပိယသိကာ လဗ္ဘတိ။
သမထဝါရော နိဋ္ဌိတော ပန္နရသမော။
(ဝိ၊၅၊၁၉၅။)
၁၆။ သံသဋ္ဌဝါရော
မြန်֍ ၃၀၆။ အဓိကရဏန္တိ ဝါ သမထာတိ ဝါ ဣမေ ဓမ္မာ သံသဋ္ဌာ ဥဒါဟု ဝိသံသဋ္ဌာ? လဗ္ဘာ စ ပနိမေသံ ဓမ္မာနံ ဝိနိဗ္ဘုဇိတွာ ဝိနိဗ္ဘုဇိတွာ [ဝိနိဗ္ဘုဇ္ဇိတွာ ဝိနိဗ္ဘုဇ္ဇိတွာ (က။), ဋီကာယံ ဧကပဒမေဝ ဒိဿတိ] နာနာကရဏံ ပညာပေတုန္တိ?
အဓိကရဏန္တိ ဝါ သမထာတိ ဝါ ဣမေ ဓမ္မာ ဝိသံသဋ္ဌာ, နော သံသဋ္ဌာ။ လဗ္ဘာ စ ပနိမေသံ ဓမ္မာနံ ဝိနိဗ္ဘုဇိတွာ ဝိနိဗ္ဘုဇိတွာ နာနာကရဏံ ပညာပေတုန္တိ။ သော – ‘‘မာ ဟေဝ’’န္တိဿ ဝစနီယော။ အဓိကရဏန္တိ ဝါ သမထာတိ ဝါ ဣမေ ဓမ္မာ သံသဋ္ဌာ, နော ဝိသံသဋ္ဌာ။ နော စ လဗ္ဘာ [န စ လဗ္ဘာ (က။)] ဣမေသံ ဓမ္မာနံ ဝိနိဗ္ဘုဇိတွာ ဝိနိဗ္ဘုဇိတွာ နာနာကရဏံ ပညာပေတုံ။ တံ ကိဿ ဟေတု? နနု ဝုတ္တံ ဘဂဝတာ – ‘‘စတ္တာရိမာနိ, ဘိက္ခဝေ, အဓိကရဏာနိ, သတ္တ သမထာ။ အဓိကရဏာ သမထေဟိ သမ္မန္တိ, သမထာ အဓိကရဏေဟိ သမ္မန္တိ။ ဧဝံ, ဣမေ ဓမ္မာ သံသဋ္ဌာ နော ဝိသံသဋ္ဌာ၊ နော စ လဗ္ဘာ ဣမေသံ ဓမ္မာနံ ဝိနိဗ္ဘုဇိတွာ ဝိနိဗ္ဘုဇိတွာ နာနာကရဏံ ပညာပေတု’’န္တိ။
သံသဋ္ဌဝါရော နိဋ္ဌိတော သောဠသမော။
၁၇။ သမ္မတိဝါရော
မြန်֍ ၃၀၇။ ဝိဝါဒါဓိကရဏံ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မတိ? အနုဝါဒါဓိကရဏံ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မတိ? အာပတ္တာဓိကရဏံ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မတိ? ကိစ္စာဓိကရဏံ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မတိ?
[စူဠဝ။ ၂၂၈, ၂၃၆ အာဒယော] ဝိဝါဒါဓိကရဏံ ဒွီဟိ သမထေဟိ သမ္မတိ – သမ္မုခါဝိနယေန စ ယေဘုယျသိကာယ စ။
[စူဠဝ။ ၂၂၈, ၂၃၆ အာဒယော] အနုဝါဒါဓိကရဏံ စတူဟိ သမထေဟိ သမ္မတိ – သမ္မုခါဝိနယေန စ သတိဝိနယေန စ အမူဠှဝိနယေန စ တဿပါပိယသိကာယ စ။
[စူဠဝ။ ၂၃၉, ၂၄၂ အာဒယော] အာပတ္တာဓိကရဏံ တီဟိ သမထေဟိ သမ္မတိ – သမ္မုခါဝိနယေန စ ပဋိညာတကရဏေန စ တိဏဝတ္ထာရကေန စ။
[စူဠဝ။ ၂၃၉, ၂၄၂ အာဒယော] ကိစ္စာဓိကရဏံ ဧကေန သမထေန သမ္မတိ – သမ္မုခါဝိနယေန။
(ဝိ၊၅၊၁၉၆။)
ဝိဝါဒါဓိကရဏဉ္စ အနုဝါဒါဓိကရဏဉ္စ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ? ဝိဝါဒါဓိကရဏဉ္စ အနုဝါဒါဓိကရဏဉ္စ ပဉ္စဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ – သမ္မုခါဝိနယေန စ ယေဘုယျသိကာယ စ သတိဝိနယေန စ အမူဠှဝိနယေန စ တဿပါပိယသိကာယ စ။
ဝိဝါဒါဓိကရဏဉ္စ အာပတ္တာဓိကရဏဉ္စ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ? ဝိဝါဒါဓိကရဏဉ္စ အာပတ္တာဓိကရဏဉ္စ စတူဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ – သမ္မုခါဝိနယေန စ ယေဘုယျသိကာယ စ ပဋိညာတကရဏေန စ တိဏဝတ္ထာရကေန စ။
ဝိဝါဒါဓိကရဏဉ္စ ကိစ္စာဓိကရဏဉ္စ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ? ဝိဝါဒါဓိကရဏဉ္စ ကိစ္စာဓိကရဏဉ္စ ဒွီဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ – သမ္မုခါဝိနယေန စ ယေဘုယျသိကာယ စ။
အနုဝါဒါဓိကရဏဉ္စ အာပတ္တာဓိကရဏဉ္စ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ? အနုဝါဒါဓိကရဏဉ္စ အာပတ္တာဓိကရဏဉ္စ ဆဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ – သမ္မုခါဝိနယေန စ သတိဝိနယေန စ အမူဠှဝိနယေန စ ပဋိညာတကရဏေန စ တဿပါပိယသိကာယ စ တိဏဝတ္ထာရကေန စ။
အနုဝါဒါဓိကရဏဉ္စ ကိစ္စာဓိကရဏဉ္စ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ? အနုဝါဒါဓိကရဏဉ္စ ကိစ္စာဓိကရဏဉ္စ စတူဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ – သမ္မုခါဝိနယေန စ သတိဝိနယေန စ အမူဠှဝိနယေန စ တဿပါပိယသိကာယ စ။
အာပတ္တာဓိကရဏဉ္စ ကိစ္စာဓိကရဏဉ္စ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ? အာပတ္တာဓိကရဏဉ္စ ကိစ္စာဓိကရဏဉ္စ တီဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ – သမ္မုခါဝိနယေန စ ပဋိညာတကရဏေန စ တိဏဝတ္ထာရကေန စ။
ဝိဝါဒါဓိကရဏဉ္စ အနုဝါဒါဓိကရဏဉ္စ အာပတ္တာဓိကရဏဉ္စ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ? ဝိဝါဒါဓိကရဏဉ္စ အနုဝါဒါဓိကရဏဉ္စ အာပတ္တာဓိကရဏဉ္စ သတ္တဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ – သမ္မုခါဝိနယေန စ ယေဘုယျသိကာယ စ သတိဝိနယေန စ အမူဠှဝိနယေန စ ပဋိညာတကရဏေန စ တဿပါပိယသိကာယ စ တိဏဝတ္ထာရကေန စ။
ဝိဝါဒါဓိကရဏဉ္စ အနုဝါဒါဓိကရဏဉ္စ ကိစ္စာဓိကရဏဉ္စ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ? ဝိဝါဒါဓိကရဏဉ္စ အနုဝါဒါဓိကရဏဉ္စ ကိစ္စာဓိကရဏဉ္စ ပဉ္စဟိ
(ဝိ၊၅၊၁၉၇။)
သမထေဟိ သမ္မန္တိ – သမ္မုခါဝိနယေန စ ယေဘုယျသိကာယ စ သတိဝိနယေန စ အမူဠှဝိနယေန စ တဿပါပိယသိကာယ စ။
အနုဝါဒါဓိကရဏဉ္စ အာပတ္တာဓိကရဏဉ္စ ကိစ္စာဓိကရဏဉ္စ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ? အနုဝါဒါဓိကရဏဉ္စ အာပတ္တာဓိကရဏဉ္စ ကိစ္စာဓိကရဏဉ္စ ဆဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ – သမ္မုခါဝိနယေန စ သတိဝိနယေန စ အမူဠှဝိနယေန စ ပဋိညာတကရဏေန စ တဿပါပိယသိကာယ စ တိဏဝတ္ထာရကေန စ။
ဝိဝါဒါဓိကရဏဉ္စ အနုဝါဒါဓိကရဏဉ္စ အာပတ္တာဓိကရဏဉ္စ ကိစ္စာဓိကရဏဉ္စ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ? ဝိဝါဒါဓိကရဏဉ္စ အနုဝါဒါဓိကရဏဉ္စ အာပတ္တာဓိကရဏဉ္စ ကိစ္စာဓိကရဏဉ္စ သတ္တဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ – သမ္မုခါဝိနယေန စ ယေဘုယျသိကာယ စ သတိဝိနယေန စ အမူဠှဝိနယေန စ ပဋိညာတကရဏေန စ တဿပါပိယသိကာယ စ တိဏဝတ္ထာရကေန စ။
သမ္မတိဝါရော နိဋ္ဌိတော သတ္တရသမော။
၁၈။ သမ္မန္တိ န သမ္မန္တိဝါရော
မြန်֍ ၃၀၈။ ဝိဝါဒါဓိကရဏံ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မတိ, ကတိဟိ သမထေဟိ န သမ္မတိ? အနုဝါဒါဓိကရဏံ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မတိ, ကတိဟိ သမထေဟိ န သမ္မတိ? အာပတ္တာဓိကရဏံ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မတိ, ကတိဟိ သမထေဟိ န သမ္မတိ? ကိစ္စာဓိကရဏံ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မတိ, ကတိဟိ သမထေဟိ န သမ္မတိ?
ဝိဝါဒါဓိကရဏံ ဒွီဟိ သမထေဟိ သမ္မတိ – သမ္မုခါဝိနယေန စ ယေဘုယျသိကာယ စ။ ပဉ္စဟိ သမထေဟိ န သမ္မတိ – သတိဝိနယေန စ အမူဠှဝိနယေန စ ပဋိညာတကရဏေန စ တဿပါပိယသိကာယ စ တိဏဝတ္ထာရကေန စ။
အနုဝါဒါဓိကရဏံ စတူဟိ သမထေဟိ သမ္မတိ – သမ္မုခါဝိနယေန စ သတိဝိနယေန စ အမူဠှဝိနယေန စ တဿပါပိယသိကာယ စ။ တီဟိ သမထေဟိ န သမ္မတိ – ယေဘုယျသိကာယ စ ပဋိညာတကရဏေန စ တိဏဝတ္ထာရကေန စ။
(ဝိ၊၅၊၁၉၈။)
[စူဠဝ။ ၂၃၉] အာပတ္တာဓိကရဏံ တီဟိ သမထေဟိ သမ္မတိ – သမ္မုခါဝိနယေန စ ပဋိညာတကရဏေန စ တိဏဝတ္ထာရကေန စ။ စတူဟိ သမထေဟိ န သမ္မတိ – ယေဘုယျသိကာယ စ သတိဝိနယေန စ အမူဠှဝိနယေန စ တဿပါပိယသိကာယ စ။
ကိစ္စာဓိကရဏံ ဧကေန သမထေန သမ္မတိ – သမ္မုခါဝိနယေန။ ဆဟိ သမထေဟိ န သမ္မတိ – ယေဘုယျသိကာယ စ သတိဝိနယေန စ အမူဠှဝိနယေန စ ပဋိညာတကရဏေန စ တဿပါပိယသိကာယ စ တိဏဝတ္ထာရကေန စ။
ဝိဝါဒါဓိကရဏဉ္စ အနုဝါဒါဓိကရဏဉ္စ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ? ကတိဟိ သမထေဟိ န သမ္မန္တိ? ဝိဝါဒါဓိကရဏဉ္စ အနုဝါဒါဓိကရဏဉ္စ ပဉ္စဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ – သမ္မုခါဝိနယေန စ ယေဘုယျသိကာယ စ သတိဝိနယေန စ အမူဠှဝိနယေန စ တဿပါပိယသိကာယ စ။ ဒွီဟိ သမထေဟိ န သမ္မန္တိ – ပဋိညာတကရဏေန စ တိဏဝတ္ထာရကေန စ။
ဝိဝါဒါဓိကရဏဉ္စ အာပတ္တာဓိကရဏဉ္စ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ? ကတိဟိ သမထေဟိ န သမ္မန္တိ? ဝိဝါဒါဓိကရဏဉ္စ အာပတ္တာဓိကရဏဉ္စ စတူဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ – သမ္မုခါဝိနယေန စ ယေဘုယျသိကာယ စ ပဋိညာတကရဏေန စ တိဏဝတ္ထာရကေန စ။ တီဟိ သမထေဟိ န သမ္မန္တိ – သတိဝိနယေန စ အမူဠှဝိနယေန စ တဿပါပိယသိကာယ စ။
ဝိဝါဒါဓိကရဏဉ္စ ကိစ္စာဓိကရဏဉ္စ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ? ကတိဟိ သမထေဟိ န သမ္မန္တိ? ဝိဝါဒါဓိကရဏဉ္စ ကိစ္စာဓိကရဏဉ္စ ဒွီဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ – သမ္မုခါဝိနယေန စ ယေဘုယျသိကာယ စ။ ပဉ္စဟိ သမထေဟိ န သမ္မန္တိ – သတိဝိနယေန စ အမူဠှဝိနယေန စ ပဋိညာတကရဏေန စ တဿပါပိယသိကာယ စ တိဏဝတ္ထာရကေန စ။
အနုဝါဒါဓိကရဏဉ္စ အာပတ္တာဓိကရဏဉ္စ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ? ကတိဟိ သမထေဟိ န သမ္မန္တိ? အနုဝါဒါဓိကရဏဉ္စ အာပတ္တာဓိကရဏဉ္စ ဆဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ – သမ္မုခါဝိနယေန စ သတိဝိနယေန စ အမူဠှဝိနယေန စ ပဋိညာတကရဏေန စ တဿပါပိယသိကာယ စ တိဏဝတ္ထာရကေန စ။ ဧကေန သမထေန န သမ္မန္တိ – ယေဘုယျသိကာယ။
အနုဝါဒါဓိကရဏဉ္စ ကိစ္စာဓိကရဏဉ္စ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ? ကတိဟိ သမထေဟိ န သမ္မန္တိ? အနုဝါဒါဓိကရဏဉ္စ ကိစ္စာဓိကရဏဉ္စ စတူဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ – သမ္မုခါဝိနယေန စ သတိဝိနယေန စ အမူဠှဝိနယေန စ
(ဝိ၊၅၊၁၉၉။)
တဿပါပိယသိကာ စ။ တီဟိ သမထေဟိ န သမ္မန္တိ – ယေဘုယျသိကာယ စ ပဋိညာတကရဏေန စ တိဏဝတ္ထာရကေန စ။
အာပတ္တာဓိကရဏဉ္စ ကိစ္စာဓိကရဏဉ္စ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ? ကတိဟိ သမထေဟိ န သမ္မန္တိ? အာပတ္တာဓိကရဏဉ္စ ကိစ္စာဓိကရဏဉ္စ တီဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ – သမ္မုခါဝိနယေန စ ပဋိညာတကရဏေန စ တိဏဝတ္ထာရကေန စ။ စတူဟိ သမထေဟိ န သမ္မန္တိ – ယေဘုယျသိကာယ စ သတိဝိနယေန စ အမူဠှဝိနယေန စ တဿပါပိယသိကာယ စ။
ဝိဝါဒါဓိကရဏဉ္စ အနုဝါဒါဓိကရဏဉ္စ အာပတ္တာဓိကရဏဉ္စ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ? ကတိဟိ သမထေဟိ န သမ္မန္တိ? ဝိဝါဒါဓိကရဏဉ္စ အနုဝါဒါဓိကရဏဉ္စ အာပတ္တာဓိကရဏဉ္စ သတ္တဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ – သမ္မုခါဝိနယေန စ ယေဘုယျသိကာယ စ သတိဝိနယေန စ အမူဠှဝိနယေန စ ပဋိညာတကရဏေန စ တဿပါပိယသိကာယ စ တိဏဝတ္ထာရကေန စ။
ဝိဝါဒါဓိကရဏဉ္စ အနုဝါဒါဓိကရဏဉ္စ ကိစ္စာဓိကရဏဉ္စ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ? ကတိဟိ သမထေဟိ န သမ္မန္တိ? ဝိဝါဒါဓိကရဏဉ္စ အနုဝါဒါဓိကရဏဉ္စ ကိစ္စာဓိကရဏဉ္စ ပဉ္စဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ – သမ္မုခါဝိနယေန စ ယေဘုယျသိကာယ စ သတိဝိနယေန စ အမူဠှဝိနယေန စ တဿပါပိယသိကာယ စ။ ဒွီဟိ သမထေဟိ န သမ္မန္တိ – ပဋိညာတကရဏေန စ တိဏဝတ္ထာရကေန စ။
အနုဝါဒါဓိကရဏဉ္စ အာပတ္တာဓိကရဏဉ္စ ကိစ္စာဓိကရဏဉ္စ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ? ကတိဟိ သမထေဟိ န သမ္မန္တိ? အနုဝါဒါဓိကရဏဉ္စ အာပတ္တာဓိကရဏဉ္စ ကိစ္စာဓိကရဏဉ္စ ဆဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ – သမ္မုခါဝိနယေန စ သတိဝိနယေန စ အမူဠှဝိနယေန စ ပဋိညာတကရဏေန စ တဿပါပိယသိကာယ စ တိဏဝတ္ထာရကေန စ။ ဧကေန သမထေန န သမ္မန္တိ – ယေဘုယျသိကာယ။
ဝိဝါဒါဓိကရဏဉ္စ အနုဝါဒါဓိကရဏဉ္စ အာပတ္တာဓိကရဏဉ္စ ကိစ္စာဓိကရဏဉ္စ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ? ကတိဟိ သမထေဟိ န သမ္မန္တိ? ဝိဝါဒါဓိကရဏဉ္စ အနုဝါဒါဓိကရဏဉ္စ အာပတ္တာဓိကရဏဉ္စ ကိစ္စာဓိကရဏဉ္စ သတ္တဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ – သမ္မုခါဝိနယေန စ ယေဘုယျသိကာယ စ သတိဝိနယေန စ အမူဠှဝိနယေန စ ပဋိညာတကရဏေန စ တဿပါပိယသိကာယ စ တိဏဝတ္ထာရကေန စ။
သမ္မန္တိ န သမ္မန္တိဝါရော နိဋ္ဌိတော အဋ္ဌာရသမော။
(ဝိ၊၅၊၂၀၀။)
၁၉။ သမထာဓိကရဏဝါရော
မြန်֍ ၃၀၉။ သမထာ သမထေဟိ သမ္မန္တိ? သမထာ အဓိကရဏေဟိ သမ္မန္တိ? အဓိကရဏာ သမထေဟိ သမ္မန္တိ? အဓိကရဏာ အဓိကရဏေဟိ သမ္မန္တိ?
သိယာ သမထာ သမထေဟိ သမ္မန္တိ, သိယာ သမထာ သမထေဟိ န သမ္မန္တိ။ သိယာ သမထာ အဓိကရဏေဟိ သမ္မန္တိ, သိယာ သမထာ အဓိကရဏေဟိ န သမ္မန္တိ။ သိယာ အဓိကရဏာ သမထေဟိ သမ္မန္တိ, သိယာ အဓိကရဏာ သမထေဟိ န သမ္မန္တိ။ သိယာ အဓိကရဏာ အဓိကရဏေဟိ သမ္မန္တိ, သိယာ အဓိကရဏာ အဓိကရဏေဟိ န သမ္မန္တိ။
မြန်֍ ၃၁၀။ ကထံ သိယာ သမထာ သမထေဟိ သမ္မန္တိ, ကထံ သိယာ သမထာ သမထေဟိ န သမ္မန္တိ? ယေဘုယျသိကာ သမ္မုခါဝိနယေန သမ္မတိ၊ သတိဝိနယေန န သမ္မတိ, အမူဠှဝိနယေန န သမ္မတိ, ပဋိညာတကရဏေန န သမ္မတိ, တဿပါပိယသိကာယ န သမ္မတိ, တိဏဝတ္ထာရကေန န သမ္မတိ။
သတိဝိနယော သမ္မုခါဝိနယေန သမ္မတိ၊ အမူဠှဝိနယေန န သမ္မတိ, ပဋိညာတကရဏေန န သမ္မာတိ, တဿပါပိယသိကာယ န သမ္မတိ, တိဏဝတ္ထာရကေန န သမ္မတိ, ယေဘုယျသိကာယ န သမ္မတိ။
အမူဠှဝိနယော သမ္မုခါဝိနယေန သမ္မတိ၊ ပဋိညာတကရဏေန န သမ္မတိ, တဿပါပိယသိကာယ န သမ္မတိ, တိဏဝတ္ထာရကေန န သမ္မတိ, ယေဘုယျသိကာယ န သမ္မတိ, သတိဝိနယေန န သမ္မတိ။
ပဋိညာတကရဏံ သမ္မုခါဝိနယေန သမ္မတိ၊ တဿပါပိယသိကာယ န သမ္မတိ, တိဏဝတ္ထာရကေန န သမ္မတိ, ယေဘုယျသိကာယ န သမ္မတိ, သတိဝိနယေန န သမ္မတိ, အမူဠှဝိနယေန န သမ္မတိ။
တဿပါပိယသိကာ သမ္မုခါဝိနယေန သမ္မတိ၊ တိဏဝတ္ထာရကေန န သမ္မတိ, ယေဘုယျသိကာယ န သမ္မတိ, သတိဝိနယေန န သမ္မတိ, အမူဠှဝိနယေန န သမ္မတိ, ပဋိညာတကရဏေန န သမ္မတိ။
တိဏဝတ္ထာရကော သမ္မုခါဝိနယေန သမ္မတိ၊ ယေဘုယျသိကာယ န သမ္မတိ, သတိဝိနယေန န သမ္မတိ, အမူဠှဝိနယေန န သမ္မတိ, ပဋိညာတကရဏေန န သမ္မတိ, တဿပါပိယသိကာယ န သမ္မတိ။ ဧဝံ သိယာ သမထာ သမထေဟိ သမ္မန္တိ။ ဧဝံ သိယာ သမထာ သမထေဟိ န သမ္မန္တိ။
(ဝိ၊၅၊၂၀၁။)
မြန်֍ ၃၁၁။ ကထံ သိယာ သမထာ အဓိကရဏေဟိ သမ္မန္တိ, ကထံ သိယာ သမထာ အဓိကရဏေဟိ န သမ္မန္တိ? သမ္မုခါဝိနယော ဝိဝါဒါဓိကရဏေန န သမ္မတိ, အနုဝါဒါဓိကရဏေန န သမ္မတိ, အာပတ္တာဓိကရဏေန န သမ္မတိ၊ ကိစ္စာဓိကရဏေန သမ္မတိ။
ယေဘုယျသိကာ ဝိဝါဒါဓိကရဏေန န သမ္မတိ, အနုဝါဒါဓိကရဏေန န သမ္မတိ, အာပတ္တာဓိကရဏေန န သမ္မတိ၊ ကိစ္စာဓိကရဏေန သမ္မတိ။
သတိဝိနယော ဝိဝါဒါဓိကရဏေန န သမ္မတိ, အနုဝါဒါဓိကရဏေန န သမ္မတိ, အာပတ္တာဓိကရဏေန န သမ္မတိ၊ ကိစ္စာဓိကရဏေန သမ္မတိ။
အမူဠှဝိနယော ဝိဝါဒါဓိကရဏေန န သမ္မတိ, အနုဝါဒါဓိကရဏေန န သမ္မတိ, အာပတ္တာဓိကရဏေန န သမ္မတိ၊ ကိစ္စာဓိကရဏေန သမ္မတိ။
ပဋိညာတကရဏံ ဝိဝါဒါဓိကရဏေန န သမ္မတိ, အနုဝါဒါဓိကရဏေန န သမ္မတိ, အာပတ္တာဓိကရဏေန န သမ္မတိ၊ ကိစ္စာဓိကရဏေန သမ္မတိ။
တဿပါပိယသိကာ ဝိဝါဒါဓိကရဏေန န သမ္မတိ, အနုဝါဒါဓိကရဏေန န သမ္မတိ, အာပတ္တာဓိကရဏေန န သမ္မတိ၊ ကိစ္စာဓိကရဏေန သမ္မတိ။
တိဏဝတ္ထာရကော ဝိဝါဒါဓိကရဏေန န သမ္မတိ, အနုဝါဒါဓိကရဏေန န သမ္မတိ, အာပတ္တာဓိကရဏေန န သမ္မတိ၊ ကိစ္စာဓိကရဏေန သမ္မတိ။ ဧဝံ သိယာ သမထာ အဓိကရဏေဟိ သမ္မန္တိ။ ဧဝံ သိယာ သမထာ အဓိကရဏေဟိ န သမ္မန္တိ။
မြန်֍ ၃၁၂။ ကထံ သိယာ အဓိကရဏာ သမထေဟိ သမ္မန္တိ, ကထံ သိယာ အဓိကရဏာ သမထေဟိ န သမ္မန္တိ? ဝိဝါဒါဓိကရဏံ သမ္မုခါဝိနယေန စ ယေဘုယျသိကာယ စ သမ္မတိ၊ သတိဝိနယေန စ အမူဠှဝိနယေန စ ပဋိညာတကရဏေန စ တဿပါပိယသိကာယ စ တိဏဝတ္ထာရကေန စ န သမ္မတိ။
အနုဝါဒါဓိကရဏံ သမ္မုခါဝိနယေန စ သတိဝိနယေန စ အမူဠှဝိနယေန စ တဿပါပိယသိကာယ စ သမ္မတိ၊ ယေဘုယျသိကာယ စ ပဋိညာတကရဏေန စ တိဏဝတ္ထာရကေန စ န သမ္မတိ။
အာပတ္တာဓိကရဏံ သမ္မုခါဝိနယေန စ ပဋိညာတကရဏေန စ တိဏဝတ္ထာရကေန စ သမ္မတိ၊ ယေဘုယျသိကာယ စ သတိဝိနယေန စ အမူဠှဝိနယေန စ တဿပါပိယသိကာယ စ န သမ္မတိ။
(ဝိ၊၅၊၂၀၂။)
ကိစ္စာဓိကရဏံ သမ္မုခါဝိနယေန သမ္မတိ၊ ယေဘုယျသိကာယ စ သတိဝိနယေန စ အမူဠှဝိနယေန စ ပဋိညာတကရဏေန စ တဿပါပိယသိကာယ တိဏဝတ္ထာရကေန စ န သမ္မတိ။ ဧဝံ သိယာ အဓိကရဏာ သမထေဟိ သမ္မန္တိ။ ဧဝံ သိယာ အဓိကရဏာ သမထေဟိ န သမ္မန္တိ။
မြန်֍ ၃၁၃။ ကထံ သိယာ အဓိကရဏာ အဓိကရဏေဟိ သမ္မန္တိ? ကထံ သိယာ အဓိကရဏာ အဓိကရဏေဟိ န သမ္မန္တိ? ဝိဝါဒါဓိကရဏံ ဝိဝါဒါဓိကရဏေန န သမ္မတိ, အနုဝါဒါဓိကရဏေန န သမ္မတိ, အာပတ္တာဓိကရဏေန န သမ္မတိ၊ ကိစ္စာဓိကရဏေန သမ္မတိ။
အနုဝါဒါဓိကရဏံ ဝိဝါဒါဓိကရဏေန န သမ္မတိ, အနုဝါဒါဓိကရဏေန န သမ္မတိ, အာပတ္တာဓိကရဏေန န သမ္မတိ၊ ကိစ္စာဓိကရဏေန သမ္မတိ။
အာပတ္တာဓိကရဏံ ဝိဝါဒါဓိကရဏေန န သမ္မတိ, အနုဝါဒါဓိကရဏေန န သမ္မတိ, အာပတ္တာဓိကရဏေန န သမ္မတိ၊ ကိစ္စာဓိကရဏေန သမ္မတိ။
ကိစ္စာဓိကရဏံ ဝိဝါဒါဓိကရဏေန န သမ္မတိ, အနုဝါဒါဓိကရဏေန န သမ္မတိ, အာပတ္တာဓိကရဏေန န သမ္မတိ၊ ကိစ္စာဓိကရဏေန သမ္မတိ။ ဧဝံ သိယာ အဓိကရဏာ အဓိကရဏေဟိ သမ္မန္တိ။ ဧဝံ သိယာ အဓိကရဏာ အဓိကရဏေဟိ န သမ္မန္တိ။
ဆာပိ သမထာ စတ္တာရောပိ အဓိကရဏာ သမ္မုခါဝိနယေန သမ္မန္တိ၊ သမ္မုခါဝိနယော န ကေနစိ သမ္မတိ။
သမထာဓိကရဏဝါရော နိဋ္ဌိတော ဧကူနဝီသတိမော။
၂၀။ သမုဋ္ဌာပနဝါရော
မြန်֍ ၃၁၄။ ဝိဝါဒါဓိကရဏံ စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ ကတမံ အဓိကရဏံ သမုဋ္ဌာပေတိ? ဝိဝါဒါဓိကရဏံ စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ န ကတမံ အဓိကရဏံ သမုဋ္ဌာပေတိ၊ အပိစ, ဝိဝါဒါဓိကရဏပစ္စယာ စတ္တာရော အဓိကရဏာ ဇာယန္တိ။ ယထာ ကထံ ဝိယ? [စူဠဝ။ ၂၁၅၊ ပရိ။ ၃၄၈ အာဒယော] ဣဓ ဘိက္ခူ ဝိဝဒန္တိ – ‘‘ဓမ္မောတိ ဝါ, အဓမ္မောတိ ဝါ, ဝိနယောတိ ဝါ, အဝိနယောတိ ဝါ, အဘာသိတံ အလပိတံ တထာဂတေနာတိ ဝါ, ဘာသိတံ လပိတံ တထာဂတေနာတိ ဝါ, အနာစိဏ္ဏံ တထာဂတေနာတိ ဝါ, အာစိဏ္ဏံ
(ဝိ၊၅၊၂၀၃။)
တထာဂတေနာတိ ဝါ, အပညတ္တံ တထာဂတေနာတိ ဝါ, ပညတ္တံ တထာဂတေနာတိ ဝါ, အာပတ္တီတိ ဝါ, အနာပတ္တီတိ ဝါ, လဟုကာ အာပတ္တီတိ ဝါ, ဂရုကာ အာပတ္တီတိ ဝါ, သာဝသေသာ အာပတ္တီတိ ဝါ, အနဝသေသာ အာပတ္တီတိ ဝါ, ဒုဋ္ဌုလ္လာ အာပတ္တီတိ ဝါ အဒုဋ္ဌုလ္လာ အာပတ္တီတိ ဝါ’’။ ယံ တတ္ထ ဘဏ္ဍနံ ကလဟော ဝိဂ္ဂဟော ဝိဝါဒေါ နာနာဝါဒေါ အညထာဝါဒေါ ဝိပစ္စတာယ ဝေါဟာရော မေဓကံ [မေဓဂံ (က။)], ဣဒံ ဝုစ္စတိ ဝိဝါဒါဓိကရဏံ။ ဝိဝါဒါဓိကရဏေ သံဃော ဝိဝဒတိ။ ဝိဝါဒါဓိကရဏံ ဝိဝဒမာနော အနုဝဒတိ။ အနုဝါဒါဓိကရဏံ အနုဝဒမာနော အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ အာပတ္တာဓိကရဏံ။ တာယ အာပတ္တိယာ သံဃော ကမ္မံ ကရောတိ ကိစ္စာဓိကရဏံ။ ဧဝံ ဝိဝါဒါဓိကရဏပစ္စယာ စတ္တာရော အဓိကရဏာ ဇာယန္တိ။
မြန်֍ ၃၁၅။ အနုဝါဒါဓိကရဏံ စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ ကတမံ အဓိကရဏံ သမုဋ္ဌာပေတိ? အနုဝါဒါဓိကရဏံ စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ န ကတမံ အဓိကရဏံ သမုဋ္ဌာပေတိ၊ အပိစ, အနုဝါဒါဓိကရဏပစ္စယာ စတ္တာရော အဓိကရဏာ ဇာယန္တိ။ ယထာ ကထံ ဝိယ? [စူဠဝ။ ၂၁၅၊ ပရိ။ ၃၄၈ အာဒယော] ဣဓ ဘိက္ခူ ဘိက္ခုံ အနုဝဒန္တိ သီလဝိပတ္တိယာ ဝါ အာစာရဝိပတ္တိယာ ဝါ ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိယာ ဝါ အာဇီဝဝိပတ္တိယာ ဝါ။ ယော တတ္ထ အနုဝါဒေါ အနုဝဒနာ အနုလ္လပနာ အနုဘဏနာ အနုသမ္ပဝင်္ကတာ အဗ္ဘုဿဟနတာ အနုဗလပ္ပဒါနံ, ဣဒံ ဝုစ္စတိ အနုဝါဒါဓိကရဏံ။ အနုဝါဒါဓိကရဏေ သံဃော ဝိဝဒတိ။ ဝိဝါဒါဓိကရဏံ ဝိဝဒမာနော အနုဝဒတိ။ အနုဝါဒါဓိကရဏံ အနုဝဒမာနော အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ အာပတ္တာဓိကရဏံ။ တာယ အာပတ္တိယာ သံဃော ကမ္မံ ကရောတိ ကိစ္စာဓိကရဏံ။ ဧဝံ အနုဝါဒါဓိကရဏပစ္စယာ စတ္တာရော အဓိကရဏာ ဇာယန္တိ။
မြန်֍ ၃၁၆။ အာပတ္တာဓိကရဏံ စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ ကတမံ အဓိကရဏံ သမုဋ္ဌာပေတိ? အာပတ္တာဓိကရဏံ စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ န ကတမံ အဓိကရဏံ သမုဋ္ဌာပေတိ၊ အပိစ, အာပတ္တာဓိကရဏပစ္စယာ စတ္တာရော အဓိကရဏာ ဇာယန္တိ။ ယထာ ကထံ ဝိယ? ပဉ္စပိ အာပတ္တိက္ခန္ဓာ အာပတ္တာဓိကရဏံ, သတ္တပိ အာပတ္တိက္ခန္ဓာ အာပတ္တာဓိကရဏံ, ဣဒံ ဝုစ္စတိ အာပတ္တာဓိကရဏံ။ အာပတ္တာဓိကရဏေ သံဃော ဝိဝဒတိ။ ဝိဝါဒါဓိကရဏံ ဝိဝဒမာနော အနုဝဒတိ။ အနုဝါဒါဓိကရဏံ အနုဝဒမာနော အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ အာပတ္တာဓိကရဏံ။
(ဝိ၊၅၊၂၀၄။)
တာယ အာပတ္တိယာ သံဃော ကမ္မံ ကရောတိ ကိစ္စာဓိကရဏံ။ ဧဝံ အာပတ္တာဓိကရဏပစ္စယာ စတ္တာရော အဓိကရဏာ ဇာယန္တိ။
မြန်֍ ၃၁၇။ ကိစ္စာဓိကရဏံ စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ ကတမံ အဓိကရဏံ သမုဋ္ဌာပေတိ? ကိစ္စာဓိကရဏံ စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ န ကတမံ အဓိကရဏံ သမုဋ္ဌာပေတိ, အပိစ ကိစ္စာဓိကရဏပစ္စယာ စတ္တာရော အဓိကရဏာ ဇာယန္တိ။ ယထာ ကထံ ဝိယ? ယာ သံဃဿ ကိစ္စယတာ ကရဏီယတာ အပလောကနကမ္မံ ဉတ္တိကမ္မံ ဉတ္တိဒုတိယကမ္မံ ဉတ္တိစတုတ္ထကမ္မံ, ဣဒံ ဝုစ္စတိ ကိစ္စာဓိကရဏံ။ ကိစ္စာဓိကရဏေ သံဃော ဝိဝဒတိ။ ဝိဝါဒါဓိကရဏံ ဝိဝဒမာနော အနုဝဒတိ။ အနုဝါဒါဓိကရဏံ အနုဝဒမာနော အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ အာပတ္တာဓိကရဏံ။ တာယ အာပတ္တိယာ သံဃော ကမ္မံ ကရောတိ ကိစ္စာဓိကရဏံ။ ဧဝံ ကိစ္စာဓိကရဏပစ္စယာ စတ္တာရော အဓိကရဏာ ဇာယန္တိ။
သမုဋ္ဌာပနဝါရော နိဋ္ဌိတော ဝီသတိမော။
၂၁။ ဘဇတိဝါရော
မြန်֍ ၃၁၈။ ဝိဝါဒါဓိကရဏံ စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ ကတမံ အဓိကရဏံ ဘဇတိ? ကတမံ အဓိကရဏံ ဥပနိဿိတံ? ကတမံ အဓိကရဏံ ပရိယာပန္နံ? ကတမေန အဓိကရဏေန သင်္ဂဟိတံ?
အနုဝါဒါဓိကရဏံ စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ ကတမံ အဓိကရဏံ ဘဇတိ? ကတမံ အဓိကရဏံ ဥပနိဿိတံ? ကတမံ အဓိကရဏံ ပရိယာပန္နံ? ကတမေန အဓိကရဏေန သင်္ဂဟိတံ?
အာပတ္တာဓိကရဏံ စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ ကတမံ အဓိကရဏံ ဘဇတိ? ကတမံ အဓိကရဏံ ဥပနိဿိတံ? ကတမံ အဓိကရဏံ ပရိယာပန္နံ? ကတမေန အဓိကရဏေန သင်္ဂဟိတံ?
ကိစ္စာဓိကရဏံ စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ ကတမံ အဓိကရဏံ ဘဇတိ? ကတမံ အဓိကရဏံ ဥပနိဿိတံ? ကတမံ အဓိကရဏံ ပရိယာပန္နံ? ကတမေန အဓိကရဏေန သင်္ဂဟိတံ?
ဝိဝါဒါဓိကရဏံ စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ ဝိဝါဒါဓိကရဏံ ဘဇတိ, ဝိဝါဒါဓိကရဏံ ဥပနိဿိတံ, ဝိဝါဒါဓိကရဏံ ပရိယာပန္နံ, ဝိဝါဒါဓိကရဏေန သင်္ဂဟိတံ။
(ဝိ၊၅၊၂၀၅။)
အနုဝါဒါဓိကရဏံ စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ အနုဝါဒါဓိကရဏံ ဘဇတိ, အနုဝါဒါဓိကရဏံ ဥပနိဿိတံ, အနုဝါဒါဓိကရဏံ ပရိယာပန္နံ, အနုဝါဒါဓိကရဏေန သင်္ဂဟိတံ။
အာပတ္တာဓိကရဏံ စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ အာပတ္တာဓိကရဏံ ဘဇတိ, အာပတ္တာဓိကရဏံ ဥပနိဿိတံ, အာပတ္တာဓိကရဏံ ပရိယာပန္နံ, အာပတ္တာဓိကရဏေန သင်္ဂဟိတံ။
ကိစ္စာဓိကရဏံ စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ ကိစ္စာဓိကရဏံ ဘဇတိ, ကိစ္စာဓိကရဏံ ဥပနိဿိတံ, ကိစ္စာဓိကရဏံ ပရိယာပန္နံ, ကိစ္စာဓိကရဏေန သင်္ဂဟိတံ။
မြန်֍ ၃၁၉။ ဝိဝါဒါဓိကရဏံ သတ္တန္နံ သမထာနံ ကတိ သမထေ ဘဇတိ, ကတိ သမထေ ဥပနိဿိတံ, ကတိ သမထေ ပရိယာပန္နံ, ကတိဟိ သမထေဟိ သင်္ဂဟိတံ, ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မတိ?
အနုဝါဒါဓိကရဏံ သတ္တန္နံ သမထာနံ ကတိ သမထေ ဘဇတိ, ကတိ သမထေ ဥပနိဿိတံ, ကတိ သမထေ ပရိယာပန္နံ, ကတိဟိ သမထေဟိ သင်္ဂဟိတံ, ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မတိ?
အာပတ္တာဓိကရဏံ သတ္တန္နံ သမထာနံ ကတိ သမထေ ဘဇတိ, ကတိ သမထေ ဥပနိဿိတံ, ကတိ သမထေ ပရိယာပန္နံ, ကတိဟိ သမထေဟိ သင်္ဂဟိတံ, ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မတိ?
ကိစ္စာဓိကရဏံ သတ္တန္နံ သမထာနံ ကတိ သမထေ ဘဇတိ, ကတိ သမထေ ဥပနိဿိတံ, ကတိ သမထေ ပရိယာပန္နံ, ကတိဟိ သမထေဟိ သင်္ဂဟိတံ, ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မတိ?
ဝိဝါဒါဓိကရဏံ သတ္တန္နံ သမထာနံ ဒွေ သမထေ ဘဇတိ, ဒွေ သမထေ ဥပနိဿိတံ, ဒွေ သမထေ ပရိယာပန္နံ, ဒွီဟိ သမထေဟိ သင်္ဂဟိတံ, ဒွီဟိ သမထေဟိ သမ္မတိ – သမ္မုခါဝိနယေန စ ယေဘုယျသိကာယ စ။
အနုဝါဒါဓိကရဏံ သတ္တန္နံ သမထာနံ စတ္တာရော သမထေ ဘဇတိ, စတ္တာရော သမထေ ဥပနိဿိတံ, စတ္တာရော သမထေ ပရိယာပန္နံ, စတူဟိ သမထေဟိ သင်္ဂဟိတံ, စတူဟိ သမထေဟိ သမ္မတိ – သမ္မုခါဝိနယေန စ သတိဝိနယေန စ အမူဠှဝိနယေန စ တဿပါပိယသိကာယ စ။
(ဝိ၊၅၊၂၀၆။)
အာပတ္တာဓိကရဏံ သတ္တန္နံ သမထာနံ တယော သမထေ ဘဇတိ, တယော သမထေ ဥပနိဿိတံ, တယော သမထေ ပရိယာပန္နံ, တီဟိ သမထေဟိ သင်္ဂဟိတံ တီဟိ သမထေဟိ သမ္မတိ – သမ္မုခါဝိနယေန စ ပဋိညာတကရဏေန တိဏဝတ္ထာရကေန စ။
ကိစ္စာဓိကရဏံ သတ္တန္နံ သမထာနံ ဧကံ သမထံ ဘဇတိ, ဧကံ သမထံ ဥပနိဿိတံ, ဧကံ သမထံ ပရိယာပန္နံ, ဧကေန သမထေန သင်္ဂဟိတံ, ဧကေန သမထေန သမ္မတိ – သမ္မုခါဝိနယေနာတိ။
ဘဇတိဝါရော နိဋ္ဌိတော ဧကဝီသတိမော။
သမထဘေဒေါ နိဋ္ဌိတော။
တဿုဒ္ဒါနံ –
အဓိကရဏံ ပရိယာယံ, သာဓာရဏာ စ ဘာဂိယာ၊
သမထာ သာဓာရဏိကာ, သမထဿ တဗ္ဘာဂိယာ။
သမထာ သမ္မုခါ စေဝ, ဝိနယေန ကုသလေန စ၊
ယတ္ထ သမထသံသဋ္ဌာ, သမ္မန္တိ န သမ္မန္တိ စ။
သမထာဓိကရဏဉ္စေဝ, သမုဋ္ဌာနံ ဘဇန္တိ စာတိ။
(ဝိ၊၅၊၂၀၇။)
ခန္ဓကပုစ္ဆာဝါရော
မြန်֍ ၃၂၀။
ဥပသမ္ပဒံ ပုစ္ဆိဿံ သနိဒါနံ သနိဒ္ဒေသံ၊
သမုက္ကဋ္ဌပဒါနံ ကတိ အာပတ္တိယော၊
ဥပသမ္ပဒံ ဝိဿဇ္ဇိဿံ သနိဒါနံ သနိဒ္ဒေသံ၊
သမုက္ကဋ္ဌပဒါနံ ဒွေ အာပတ္တိယော။
ဥပေါသထံ ပုစ္ဆိဿံ သနိဒါနံ သနိဒ္ဒေသံ၊
သမုက္ကဋ္ဌပဒါနံ ကတိ အာပတ္တိယော၊
ဥပေါသထံ ဝိဿဇ္ဇိဿံ သနိဒါနံ သနိဒ္ဒေသံ၊
သမုက္ကဋ္ဌပဒါနံ တိဿော အာပတ္တိယော။
ဝဿူပနာယိကံ ပုစ္ဆိဿံ သနိဒါနံ သနိဒ္ဒေသံ၊
သမုက္ကဋ္ဌပဒါနံ ကတိ အာပတ္တိယော၊
ဝဿူပနာယိကံ ဝိဿဇ္ဇိဿံ သနိဒါနံ သနိဒ္ဒေသံ၊
သမုက္ကဋ္ဌပဒါနံ ဧကာ အာပတ္တိ။
ပဝါရဏံ ပုစ္ဆိဿံ သနိဒါနံ သနိဒ္ဒေသံ၊
သမုက္ကဋ္ဌပဒါနံ ကတိ အာပတ္တိယော၊
ပဝါရဏံ ဝိဿဇ္ဇိဿံ သနိဒါနံ သနိဒ္ဒေသံ၊
သမုက္ကဋ္ဌပဒါနံ တိဿော အာပတ္တိယော။
စမ္မသညုတ္တံ ပုစ္ဆိဿံ သနိဒါနံ သနိဒ္ဒေသံ၊
သမုက္ကဋ္ဌပဒါနံ ကတိ အာပတ္တိယော၊
စမ္မသညုတ္တံ ဝိဿဇ္ဇိဿံ သနိဒါနံ သနိဒ္ဒေသံ၊
သမုက္ကဋ္ဌပဒါနံ တိဿော အာပတ္တိယော။
ဘေသဇ္ဇံ ပုစ္ဆိဿံ သနိဒါနံ သနိဒ္ဒေသံ၊
သမုက္ကဋ္ဌပဒါနံ ကတိ အာပတ္တိယော၊
ဘေသဇ္ဇံ ဝိဿဇ္ဇိဿံ သနိဒါနံ သနိဒ္ဒေသံ၊
သမုက္ကဋ္ဌပဒါနံ တိဿော အာပတ္တိယော။
(ဝိ၊၅၊၂၀၈။)
ကထိနကံ ပုစ္ဆိဿံ သနိဒါနံ သနိဒ္ဒေသံ၊
သမုက္ကဋ္ဌပဒါနံ ကတိ အာပတ္တိယော၊
ကထိနကံ ဝိဿဇ္ဇိဿံ သနိဒါနံ သနိဒ္ဒေသံ၊
သမုက္ကဋ္ဌပဒါနံ နတ္ထိ တတ္ထ အာပတ္တိ [န ကတမာ အာပတ္တိယော (က။)]။
စီဝရသညုတ္တံ ပုစ္ဆိဿံ သနိဒါနံ သနိဒ္ဒေသံ၊
သမုက္ကဋ္ဌပဒါနံ ကတိ အာပတ္တိယော၊
စီဝရသညုတ္တံ ဝိဿဇ္ဇိဿံ သနိဒါနံ သနိဒ္ဒေသံ၊
သမုက္ကဋ္ဌပဒါနံ တိဿော အာပတ္တိယော။
စမ္ပေယျကံ ပုစ္ဆိဿံ သနိဒါနံ သနိဒ္ဒေသံ၊
သမုက္ကဋ္ဌပဒါနံ ကတိ အာပတ္တိယော၊
စမ္ပေယျကံ ဝိဿဇ္ဇိဿံ သနိဒါနံ သနိဒ္ဒေသံ၊
သမုက္ကဋ္ဌပဒါနံ ဧကာ အာပတ္တိ။
ကောသမ္ဗကံ ပုစ္ဆိဿံ သနိဒါနံ သနိဒ္ဒေသံ၊
သမုက္ကဋ္ဌပဒါနံ ကတိ အာပတ္တိယော၊
ကောသမ္ဗကံ ဝိဿဇ္ဇိဿံ သနိဒါနံ သနိဒ္ဒေသံ၊
သမုက္ကဋ္ဌပဒါနံ ဧကာ အာပတ္တိ။
ကမ္မက္ခန္ဓကံ ပုစ္ဆိဿံ သနိဒါနံ သနိဒ္ဒေသံ၊
သမုက္ကဋ္ဌပဒါနံ ကတိ အာပတ္တိယော၊
ကမ္မက္ခန္ဓကံ ဝိဿဇ္ဇိဿံ သနိဒါနံ သနိဒ္ဒေသံ၊
သမုက္ကဋ္ဌပဒါနံ ဧကာ အာပတ္တိ။
ပါရိဝါသိကံ ပုစ္ဆိဿံ သနိဒါနံ သနိဒ္ဒေသံ၊
သမုက္ကဋ္ဌပဒါနံ ကတိ အာပတ္တိယော၊
ပါရိဝါသိကံ ဝိဿဇ္ဇိဿံ သနိဒါနံ သနိဒ္ဒေသံ၊
သမုက္ကဋ္ဌပဒါနံ ဧကာ အာပတ္တိ။
သမုစ္စယံ ပုစ္ဆိဿံ သနိဒါနံ သနိဒ္ဒေသံ၊
သမုက္ကဋ္ဌပဒါနံ ကတိ အာပတ္တိယော၊
သမုစ္စယံ ဝိဿဇ္ဇိဿံ သနိဒါနံ သနိဒ္ဒေသံ၊
သမုက္ကဋ္ဌပဒါနံ ဧကာ အာပတ္တိ။
(ဝိ၊၅၊၂၀၉။)
သမထံ ပုစ္ဆိဿံ သနိဒါနံ သနိဒ္ဒေသံ၊
သမုက္ကဋ္ဌပဒါနံ ကတိ အာပတ္တိယော၊
သမထံ ဝိဿဇ္ဇိဿံ သနိဒါနံ သနိဒ္ဒေသံ၊
သမုက္ကဋ္ဌပဒါနံ ဒွေ အာပတ္တိယော။
ခုဒ္ဒကဝတ္ထုကံ ပုစ္ဆိဿံ သနိဒါနံ သနိဒ္ဒေသံ၊
သမုက္ကဋ္ဌပဒါနံ ကတိ အာပတ္တိယော၊
ခုဒ္ဒကဝတ္ထုကံ ဝိဿဇ္ဇိဿံ သနိဒါနံ သနိဒ္ဒေသံ၊
သမုက္ကဋ္ဌပဒါနံ တိဿော အာပတ္တိယော။
သေနာသနံ ပုစ္ဆိဿံ သနိဒါနံ သနိဒ္ဒေသံ၊
သမုက္ကဋ္ဌပဒါနံ ကတိ အာပတ္တိယော၊
သေနာသနံ ဝိဿဇ္ဇိဿံ သနိဒါနံ သနိဒ္ဒေသံ၊
သမုက္ကဋ္ဌပဒါနံ တိဿော အာပတ္တိယော။
သံဃဘေဒံ ပုစ္ဆိဿံ သနိဒါနံ သနိဒ္ဒေသံ၊
သမုက္ကဋ္ဌပဒါနံ ကတိ အာပတ္တိယော၊
သံဃဘေဒံ ဝိဿဇ္ဇိဿံ သနိဒါနံ သနိဒ္ဒေသံ၊
သမုက္ကဋ္ဌပဒါနံ ဒွေ အာပတ္တိယော။
သမာစာရံ ပုစ္ဆိဿံ သနိဒါနံ သနိဒ္ဒေသံ၊
သမုက္ကဋ္ဌပဒါနံ ကတိ အာပတ္တိယော၊
သမာစာရံ ဝိဿဇ္ဇိဿံ သနိဒါနံ သနိဒ္ဒေသံ၊
သမုက္ကဋ္ဌပဒါနံ ဧကာ အာပတ္တိ။
ဌပနံ ပုစ္ဆိဿံ သနိဒါနံ သနိဒ္ဒေသံ၊
သမုက္ကဋ္ဌပဒါနံ ကတိ အာပတ္တိယော၊
ဌပနံ ဝိဿဇ္ဇိဿံ သနိဒါနံ သနိဒ္ဒေသံ၊
သမုက္ကဋ္ဌပဒါနံ ဧကာ အာပတ္တိ။
ဘိက္ခုနိက္ခန္ဓကံ ပုစ္ဆိဿံ သနိဒါနံ သနိဒ္ဒေသံ၊
သမုက္ကဋ္ဌပဒါနံ ကတိ အာပတ္တိယော၊
ဘိက္ခုနိက္ခန္ဓကံ ဝိဿဇ္ဇိဿံ သနိဒါနံ သနိဒ္ဒေသံ၊
သမုက္ကဋ္ဌပဒါနံ ဒွေ အာပတ္တိယော။
(ဝိ၊၅၊၂၁၀။)
ပဉ္စသတိကံ ပုစ္ဆိဿံ သနိဒါနံ သနိဒ္ဒေသံ၊
သမုက္ကဋ္ဌပဒါနံ ကတိ အာပတ္တိယော၊
ပဉ္စသတိကံ ဝိဿဇ္ဇိဿံ သနိဒါနံ သနိဒ္ဒေသံ၊
သမုက္ကဋ္ဌပဒါနံ နတ္ထိ တတ္ထ အာပတ္တိ။
သတ္တသတိကံ ပုစ္ဆိဿံ သနိဒါနံ သနိဒ္ဒေသံ၊
သမုက္ကဋ္ဌပဒါနံ ကတိ အာပတ္တိယော၊
သတ္တသတိကံ ဝိဿဇ္ဇိဿံ သနိဒါနံ သနိဒ္ဒေသံ၊
သမုက္ကဋ္ဌပဒါနံ နတ္ထိ တတ္ထ အာပတ္တီတိ။
ခန္ဓကပုစ္ဆာဝါရော နိဋ္ဌိတော ပဌမော။
တဿုဒ္ဒါနံ –
ဥပသမ္ပဒူပေါသထော, ဝဿူပနာယိကပဝါရဏာ၊
စမ္မဘေသဇ္ဇကထိနာ, စီဝရံ စမ္ပေယျကေန စ။
ကောသမ္ဗက္ခန္ဓကံ ကမ္မံ, ပါရိဝါသိသမုစ္စယာ၊
သမထခုဒ္ဒကာ သေနာ, သံဃဘေဒံ သမာစာရော၊
ဌပနံ ဘိက္ခုနိက္ခန္ဓံ, ပဉ္စသတ္တသတေန စာတိ။
(ဝိ၊၅၊၂၁၁။)
ဧကုတ္တရိကနယော
၁-ဧကုတ္တရိကဝါရော
မြန်֍ ၃၂၁။ အာပတ္တိကရာ ဓမ္မာ ဇာနိတဗ္ဗာ။ အနာပတ္တိကရာ ဓမ္မာ ဇာနိတဗ္ဗာ။ အာပတ္တိ ဇာနိတဗ္ဗာ။ အနာပတ္တိ ဇာနိတဗ္ဗာ။ လဟုကာ အာပတ္တိ ဇာနိတဗ္ဗာ။ ဂရုကာ အာပတ္တိ ဇာနိတဗ္ဗာ။ သာဝသေသာ အာပတ္တိ ဇာနိတဗ္ဗာ။ အနဝသေသာ အာပတ္တိ ဇာနိတဗ္ဗာ။ ဒုဋ္ဌုလ္လာ အာပတ္တိ ဇာနိတဗ္ဗာ။ အဒုဋ္ဌုလ္လာ အာပတ္တိ ဇာနိတဗ္ဗာ။ သပ္ပဋိကမ္မာ အာပတ္တိ ဇာနိတဗ္ဗာ။ အပ္ပဋိကမ္မာ အာပတ္တိ ဇာနိတဗ္ဗာ။ ဒေသနာဂါမိနီ အာပတ္တိ ဇာနိတဗ္ဗာ။ အဒေသနာဂါမိနီ အာပတ္တိ ဇာနိတဗ္ဗာ။ အန္တရာယိကာ အာပတ္တိ ဇာနိတဗ္ဗာ။ အနန္တရာယိကာ အာပတ္တိ ဇာနိတဗ္ဗာ။ သာဝဇ္ဇပညတ္တိ အာပတ္တိ ဇာနိတဗ္ဗာ။ အနဝဇ္ဇပညတ္တိ အာပတ္တိ ဇာနိတဗ္ဗာ။ ကိရိယတော သမုဋ္ဌိတာ အာပတ္တိ ဇာနိတဗ္ဗာ။ အကိရိယတော သမုဋ္ဌိတာ အာပတ္တိ ဇာနိတဗ္ဗာ။ ကိရိယာကိရိယတော သမုဋ္ဌိတာ အာပတ္တိ ဇာနိတဗ္ဗာ။ ပုဗ္ဗာပတ္တိ ဇာနိတဗ္ဗာ။ အပရာပတ္တိ ဇာနိတဗ္ဗာ။ ပုဗ္ဗာပတ္တီနံ အန္တရာပတ္တိ ဇာနိတဗ္ဗာ။ အပရာပတ္တီနံ အန္တရာပတ္တိ ဇာနိတဗ္ဗာ။ ဒေသိတာ ဂဏနူပဂါ အာပတ္တိ ဇာနိတဗ္ဗာ။ ဒေသိတာ န ဂဏနူပဂါ အာပတ္တိ ဇာနိတဗ္ဗာ။ ပညတ္တိ ဇာနိတဗ္ဗာ။ အနုပညတ္တိ ဇာနိတဗ္ဗာ။ အနုပ္ပန္နပညတ္တိ ဇာနိတဗ္ဗာ။ သဗ္ဗတ္ထပညတ္တိ ဇာနိတဗ္ဗာ။ ပဒေသပညတ္တိ ဇာနိတဗ္ဗာ။ သာဓာရဏပညတ္တိ ဇာနိတဗ္ဗာ။ အသာဓာရဏပညတ္တိ ဇာနိတဗ္ဗာ။ ဧကတောပညတ္တိ ဇာနိတဗ္ဗာ။ ဥဘတောပညတ္တိ ဇာနိတဗ္ဗာ။ ထုလ္လဝဇ္ဇာ အာပတ္တိ ဇာနိတဗ္ဗာ။ အထုလ္လဝဇ္ဇာ အာပတ္တိ ဇာနိတဗ္ဗာ။ ဂိဟိပဋိသံယုတ္တာ အာပတ္တိ ဇာနိတဗ္ဗာ။ န ဂိဟိပဋိသံယုတ္တာ အာပတ္တိ ဇာနိတဗ္ဗာ။ နိယတာ အာပတ္တိ ဇာနိတဗ္ဗာ။ အနိယတာ အာပတ္တိ ဇာနိတဗ္ဗာ။ အာဒိကရော ပုဂ္ဂလော ဇာနိတဗ္ဗော။ အနာဒိကရော ပုဂ္ဂလော ဇာနိတဗ္ဗော။ အဓိစ္စာပတ္တိကော ပုဂ္ဂလော ဇာနိတဗ္ဗော။ အဘိဏှာပတ္တိကော ပုဂ္ဂလော ဇာနိတဗ္ဗော။ စောဒကော ပုဂ္ဂလော ဇာနိတဗ္ဗော။ စုဒိတကော ပုဂ္ဂလော ဇာနိတဗ္ဗော။ အဓမ္မစောဒကော ပုဂ္ဂလော ဇာနိတဗ္ဗော။ အဓမ္မစုဒိတကော ပုဂ္ဂလော ဇာနိတဗ္ဗော။ ဓမ္မစောဒကော ပုဂ္ဂလော ဇာနိတဗ္ဗော။ ဓမ္မစုဒိတကော ပုဂ္ဂလော ဇာနိတဗ္ဗော Empty Line. Go Next Line
(ဝိ၊၅၊၂၁၂။)
ပုဂ္ဂလော ဇာနိတဗ္ဗော။ အနာသိတကော ပုဂ္ဂလော ဇာနိတဗ္ဗော။ သမာနသံဝါသကော ပုဂ္ဂလော ဇာနိတဗ္ဗော။ အသမာနသံဝါသကော ပုဂ္ဂလော ဇာနိတဗ္ဗော။ ဌပနံ ဇာနိတဗ္ဗန္တိ။
ဧကကံ နိဋ္ဌိတံ။
တဿုဒ္ဒါနံ –
ကရာ အာပတ္တိ လဟုကာ, သာဝသေသာ စ ဒုဋ္ဌုလ္လာ၊
ပဋိကမ္မဒေသနာ စ, အန္တရာ ဝဇ္ဇကိရိယံ။
ကိရိယာကိရိယံ ပုဗ္ဗာ, အန္တရာ ဂဏနူပဂါ၊
ပညတ္တိ အနာနုပ္ပန္န, သဗ္ဗသာဓာရဏာ စ ဧကတော [ပညတ္တာနုပ္ပန္နာ သဗ္ဗာ, သာဓာရဏာ စ ဧကတော (သျာ။)]။
ထုလ္လဂိဟိနိယတာ စ, အာဒိ အဓိစ္စစောဒကော၊
အဓမ္မဓမ္မနိယတော, အဘဗ္ဗောက္ခိတ္တနာသိတာ၊
သမာနံ ဌပနဉ္စေဝ, ဥဒ္ဒါနံ ဧကကေ ဣဒန္တိ။
၂။ ဒုကဝါရော
မြန်֍ ၃၂၂။ အတ္ထာပတ္တိ သညာ ဝိမောက္ခာ, အတ္ထာပတ္တိ နော သညာဝိမောက္ခာ။ အတ္ထာပတ္တိ လဒ္ဓသမာပတ္တိကဿ, အတ္ထာပတ္တိ န လဒ္ဓသမာပတ္တိကဿ။ အတ္ထာပတ္တိ သဒ္ဓမ္မပဋိသညုတ္တာ, အတ္ထာပတ္တိ အသဒ္ဓမ္မပဋိသညုတ္တာ။ အတ္ထာပတ္တိ သပရိက္ခာရပဋိသညုတ္တာ, အတ္ထာပတ္တိ ပရပရိက္ခာရပဋိသညုတ္တာ။ အတ္ထာပတ္တိ သပုဂ္ဂလပဋိသညုတ္တာ, အတ္ထာပတ္တိ ပရပုဂ္ဂလပဋိသညုတ္တာ။ အတ္ထိ သစ္စံ ဘဏန္တော ဂရုကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ, မုသာ ဘဏန္တော လဟုကံ။ အတ္ထိ မုသာ ဘဏန္တော ဂရုကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ, သစ္စံ ဘဏန္တော လဟုကံ။ အတ္ထာပတ္တိ ဘူမိဂတော အာပဇ္ဇတိ, နော ဝေဟာသဂတော။ အတ္ထာပတ္တိ ဝေဟာသဂတော အာပဇ္ဇတိ, နော ဘူမိဂတော။ အတ္ထာပတ္တိ နိက္ခမန္တော အာပဇ္ဇတိ, နော ပဝိသန္တော။ အတ္ထာပတ္တိ ပဝိသန္တော အာပဇ္ဇတိ, နော နိက္ခမန္တော။ အတ္ထာပတ္တိ အာဒိယန္တော အာပဇ္ဇတိ, အတ္ထာပတ္တိ အနာဒိယန္တော အာပဇ္ဇတိ။
(ဝိ၊၅၊၂၁၃။)
အတ္ထာပတ္တိ သမာဒိယန္တော အာပဇ္ဇတိ, အတ္ထာပတ္တိ န သမာဒိယန္တော အာပဇ္ဇတိ။ အတ္ထာပတ္တိ ကရောန္တော အာပဇ္ဇတိ, အတ္ထာပတ္တိ န ကရောန္တော အာပဇ္ဇတိ။ အတ္ထာပတ္တိ ဒေန္တော အာပဇ္ဇတိ, အတ္ထာပတ္တိ န ဒေန္တော အာပဇ္ဇတိ။ (အတ္ထာပတ္တိ ဒေသေန္တော အာပဇ္ဇတိ, အတ္ထာပတ္တိ န ဒေသေန္တော အာပဇ္ဇတိ။) [( ) (နတ္ထိ ကတ္ထစိ)] အတ္ထာပတ္တိ ပဋိဂ္ဂဏှန္တော အာပဇ္ဇတိ, အတ္ထာပတ္တိ န ပဋိဂ္ဂဏှန္တော အာပဇ္ဇတိ။ အတ္ထာပတ္တိ ပရိဘောဂေန အာပဇ္ဇတိ, အတ္ထာပတ္တိ န ပရိဘောဂေန အာပဇ္ဇတိ။ အတ္ထာပတ္တိ ရတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ, နော ဒိဝါ။ အတ္ထာပတ္တိ ဒိဝါ အာပဇ္ဇတိ, နော ရတ္တိံ။ အတ္ထာပတ္တိ အရုဏုဂ္ဂေ အာပဇ္ဇတိ, အတ္ထာပတ္တိ န အရုဏုဂ္ဂေ အာပဇ္ဇတိ။ အတ္ထာပတ္တိ ဆိန္ဒန္တော အာပဇ္ဇတိ, အတ္ထာပတ္တိ န ဆိန္ဒန္တော အာပဇ္ဇတိ။ အတ္ထာပတ္တိ ဆာဒေန္တော အာပဇ္ဇတိ, အတ္ထာပတ္တိ န ဆာဒေန္တော အာပဇ္ဇတိ။ အတ္ထာပတ္တိ ဓာရေန္တော အာပဇ္ဇတိ, အတ္ထာပတ္တိ န ဓာရေန္တော အာပဇ္ဇတိ။
ဒွေ ဥပေါသထာ – စာတုဒ္ဒသိကော စ ပန္နရသိကော စ။ ဒွေ ပဝါရဏာ – စာတုဒ္ဒသိကာ စ ပန္နရသိကာ စ။ ဒွေ ကမ္မာနိ – အပလောကနကမ္မံ, ဉတ္တိကမ္မံ။ အပရာနိပိ ဒွေ ကမ္မာနိ – ဉတ္တိဒုတိယကမ္မံ, ဉတ္တိစတုတ္ထကမ္မံ။ ဒွေ ကမ္မဝတ္ထူနိ – အပလောကနကမ္မဿ ဝတ္ထု, ဉတ္တိကမ္မဿ ဝတ္ထု။ အပရာနိပိ ဒွေ ကမ္မဝတ္ထူနိ – ဉတ္တိဒုတိယကမ္မဿ ဝတ္ထု, ဉတ္တိစတုတ္ထကမ္မဿ ဝတ္ထု။ ဒွေ ကမ္မဒေါသာ – အပလောကနကမ္မဿ ဒေါသော, ဉတ္တိကမ္မဿ ဒေါသော။ အပရေပိ ဒွေ ကမ္မဒေါသာ – ဉတ္တိဒုတိယကမ္မဿ ဒေါသော, ဉတ္တိစတုတ္ထကမ္မဿ ဒေါသော။ ဒွေ ကမ္မသမ္ပတ္တိယော – အပလောကနကမ္မဿ သမ္ပတ္တိ, ဉတ္တိကမ္မဿ သမ္ပတ္တိ။ အပရာပိ ဒွေ ကမ္မသမ္ပတ္တိယော – ဉတ္တိဒုတိယကမ္မဿ သမ္ပတ္တိ, ဉတ္တိစတုတ္ထကမ္မဿ သမ္ပတ္တိ။ ဒွေ နာနာသံဝါသကဘူမိယော – အတ္တနာ ဝါ အတ္တာနံ နာနာသံဝါသကံ ကရောတိ, သမဂ္ဂေါ ဝါ နံ သံဃော ဥက္ခိပတိ အဒဿနေ ဝါ အပ္ပဋိကမ္မေ ဝါ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ ဝါ။ ဒွေ သမာနသံဝါသကဘူမိယော – အတ္တနာ ဝါ အတ္တာနံ သမာနသံဝါသကံ ကရောတိ, သမဂ္ဂေါ ဝါ နံ သံဃော ဥက္ခိတ္တံ ဩသာရေတိ ဒဿနေ ဝါ ပဋိကမ္မေ ဝါ ပဋိနိဿဂ္ဂေ ဝါ။ ဒွေ ပါရာဇိကာ – ဘိက္ခူနဉ္စ ဘိက္ခုနီနဉ္စ။ ဒွေ သံဃာဒိသေသာ, ဒွေ ထုလ္လစ္စယာ, ဒွေ ပါစိတ္တိယာ, ဒွေ ပါဋိဒေသနီယာ, ဒွေ ဒုက္ကဋာ, ဒွေ ဒုဗ္ဘာသိတာ – ဘိက္ခူနဉ္စ ဘိက္ခုနီနဉ္စ။ သတ္တ အာပတ္တိယော, သတ္တ အာပတ္တိက္ခန္ဓာ။ ဒွီဟာကာရေဟိ သံဃော ဘိဇ္ဇတိ – ကမ္မေန ဝါ သလာကဂ္ဂါဟေန ဝါ။
(ဝိ၊၅၊၂၁၄။)
ဒွေ ပုဂ္ဂလာ န ဥပသမ္ပာဒေတဗ္ဗာ – အဒ္ဓါနဟီနော, အင်္ဂဟီနော။ အပရေပိ ဒွေ ပုဂ္ဂလာ န ဥပသမ္ပာဒေတဗ္ဗာ – ဝတ္ထုဝိပန္နော, ကရဏဒုက္ကဋကော။ အပရေပိ ဒွေ ပုဂ္ဂလာ န ဥပသမ္ပာဒေတဗ္ဗာ – အပရိပူရော ပရိပူရော နော စ ယာစတိ။ ဒွိန္နံ ပုဂ္ဂလာနံ နိဿာယ န ဝတ္ထဗ္ဗံ – အလဇ္ဇိဿ စ ဗာလဿ စ။ ဒွိန္နံ ပုဂ္ဂလာနံ နိဿယော န ဒါတဗ္ဗော – အလဇ္ဇိဿ စ လဇ္ဇိနော စ န ယာစတိ။ ဒွိန္နံ ပုဂ္ဂလာနံ နိဿယော ဒါတဗ္ဗော – ဗာလဿ စ လဇ္ဇိဿ စ ယာစတိ။ ဒွေ ပုဂ္ဂလာ အဘဗ္ဗာ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိတုံ – ဗုဒ္ဓါ စ ပစ္စေကဗုဒ္ဓါ စ။ ဒွေ ပုဂ္ဂလာ ဘဗ္ဗာ, အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိတုံ – ဘိက္ခူ စ ဘိက္ခုနိယော စ။ ဒွေ ပုဂ္ဂလာ အဘဗ္ဗာ သဉ္စိစ္စ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိတုံ – ဘိက္ခူ စ ဘိက္ခုနိယော စ အရိယပုဂ္ဂလာ။ ဒွေ ပုဂ္ဂလာ ဘဗ္ဗာ သဉ္စိစ္စ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိတုံ – ဘိက္ခူ စ ဘိက္ခုနိယော စ ပုထုဇ္ဇနာ။ ဒွေ ပုဂ္ဂလာ အဘဗ္ဗာ သဉ္စိစ္စ သာတိသာရံ ဝတ္ထုံ အဇ္ဈာစရိတုံ – ဘိက္ခူ စ ဘိက္ခုနိယော စ အရိယပုဂ္ဂလာ။ ဒွေ ပုဂ္ဂလာ ဘဗ္ဗာ သဉ္စိစ္စ သာတိသာရံ ဝတ္ထုံ အဇ္ဈာစရိတုံ – ဘိက္ခူ စ ဘိက္ခုနိယော စ ပုထုဇ္ဇနာ။
ဒွေ ပဋိက္ကောသာ – ကာယေန ဝါ ပဋိက္ကောသတိ ဝါစာယ ဝါ ပဋိက္ကောသတိ။ ဒွေ နိဿာရဏာ – အတ္ထိ ပုဂ္ဂလော အပ္ပတ္တော နိဿာရဏံ တံ စေ သံဃော နိဿာရေတိ ဧကစ္စော သုနိဿာရိတော, ဧကစ္စော ဒုန္နိဿာရိတော။ ဒွေ ဩသာရဏာ – အတ္ထိ ပုဂ္ဂလော အပ္ပတ္တော ဩသာရဏံ တံ စေ သံဃော ဩသာရေတိ ဧကစ္စော သောသာရိတော, ဧကစ္စော ဒေါသာရိတော။ ဒွေ ပဋိညာ – ကာယေန ဝါ ပဋိဇာနာတိ ဝါစာယ ဝါ ပဋိဇာနာတိ။ ဒွေ ပဋိဂ္ဂဟာ – ကာယေန ဝါ ပဋိဂ္ဂဏှာတိ ကာယပဋိဗဒ္ဓေန ဝါ ပဋိဂ္ဂဏှာတိ။ ဒွေ ပဋိက္ခေပါ – ကာယေန ဝါ ပဋိက္ခိပတိ ဝါစာယ ဝါ ပဋိက္ခိပတိ။ ဒွေ ဥပဃာတိကာ – သိက္ခူပဃာတိကာ စ ဘောဂူပဃာတိကာ စ။ ဒွေ စောဒနာ – ကာယေန ဝါ စောဒေတိ ဝါစာယ ဝါ စောဒေတိ။ ဒွေ ကထိနဿ ပလိဗောဓာ – အာဝါသပလိဗောဓော စ စီဝရပလိဗောဓော စ။ ဒွေ ကထိနဿ အပလိဗောဓာ – အာဝါသအပလိဗောဓော စ စီဝရအပလိဗောဓော စ။ ဒွေ စီဝရာနိ – ဂဟပတိကဉ္စ ပံသုကူလဉ္စ။ ဒွေ ပတ္တာ – အယောပတ္တော မတ္တိကာပတ္တော။ ဒွေ မဏ္ဍလာနိ – တိပုမယံ, သီသမယံ။ ဒွေ ပတ္တဿ အဓိဋ္ဌာနာ – ကာယေန ဝါ အဓိဋ္ဌေတိ ဝါစာယ ဝါ အဓိဋ္ဌေတိ။ ဒွေ စီဝရဿ အဓိဋ္ဌာနာ – ကာယေန ဝါ အဓိဋ္ဌေတိ ဝါစာယ ဝါ အဓိဋ္ဌေတိ။ ဒွေ ဝိကပ္ပနာ – သမ္မုခါဝိကပ္ပနာ စ ပရမ္မုခါဝိကပ္ပနာ စ။ ဒွေ ဝိနယာ – ဘိက္ခူနဉ္စ ဘိက္ခုနီနဉ္စ။
(ဝိ၊၅၊၂၁၅။)
ဒွေ ဝေနယိကာ – ပညတ္တဉ္စ ပညတ္တာနုလောမဉ္စ။ ဒွေ ဝိနယဿ သလ္လေခါ – အကပ္ပိယေ သေတုဃာတော, ကပ္ပိယေ မတ္တကာရိတာ။ ဒွီဟာကာရေဟိ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ – ကာယေန ဝါ အာပဇ္ဇတိ ဝါစာယ ဝါ အာပဇ္ဇတိ။ ဒွီဟာကာရေဟိ အာပတ္တိယာ ဝုဋ္ဌာတိ – ကာယေန ဝါ ဝုဋ္ဌာတိ ဝါစာယ ဝါ ဝုဋ္ဌာတိ။ ဒွေ ပရိဝါသာ – ပဋိစ္ဆန္နပရိဝါသော, အပ္ပဋိစ္ဆန္နပရိဝါသော။ အပရေပိ ဒွေ ပရိဝါသာ – သုဒ္ဓန္တပရိဝါသော သမောဓာနပရိဝါသော။ ဒွေ မာနတ္တာ – ပဋိစ္ဆန္နမာနတ္တံ, အပ္ပဋိစ္ဆန္နမာနတ္တံ။ အပရေပိ ဒွေ မာနတ္တာ – ပက္ခမာနတ္တံ, သမောဓာနမာနတ္တံ။ ဒွိန္နံ ပုဂ္ဂလာနံ ရတ္တိစ္ဆေဒေါ – ပါရိဝါသိကဿ စ မာနတ္တစာရိကဿ စ။ ဒွေ အနာဒရိယာနိ – ပုဂ္ဂလာနာဒရိယဉ္စ ဓမ္မာနာဒရိယဉ္စ။ ဒွေ လောဏာနိ – ဇာတိမဉ္စ ကာရိမဉ္စ [ဇာတိမယဉ္စ ခါရိမယဉ္စ (သျာ။)]။ အပရာနိပိ ဒွေ လောဏာနိ – သာမုဒ္ဒံ ကာဠလောဏံ။ အပရာနိပိ ဒွေ လောဏာနိ – သိန္ဓဝံ, ဥဗ္ဘိဒံ [ဥဗ္ဘိရံ (ဣတိပိ)]။ အပရာနိပိ ဒွေ လောဏာနိ – ရောမကံ, ပက္ကာလကံ။ ဒွေ ပရိဘောဂါ – အဗ္ဘန္တရပရိဘောဂေါ စ ဗာဟိရပရိဘောဂေါ စ။ ဒွေ အက္ကောသာ – ဟီနော စ အက္ကောသော ဥက္ကဋ္ဌော စ အက္ကောသော။ ဒွီဟာကာရေဟိ ပေသုညံ ဟောတိ – ပိယကမျဿ ဝါ ဘေဒါဓိပ္ပါယဿ ဝါ။ ဒွီဟာကာရေဟိ ဂဏဘောဇနံ ပသဝတိ – နိမန္တနတော ဝါ ဝိညတ္တိတော ဝါ။ ဒွေ ဝဿူပနာယိကာ – ပုရိမိကာ, ပစ္ဆိမိကာ။ ဒွေ အဓမ္မိကာနိ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနာနိ။ ဒွေ ဓမ္မိကာနိ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနာနိ။
[အ။ နိ။ ၂။၉၉ အာဒယော] ဒွေ ပုဂ္ဂလာ ဗာလာ – ယော စ အနာဂတံ ဘာရံ ဝဟတိ, ယော စ အာဂတံ ဘာရံ န ဝဟတိ။ ဒွေ ပုဂ္ဂလာ ပဏ္ဍိတာ – ယော စ အနာဂတံ ဘာရံ န ဝဟတိ, ယော စ အာဂတံ ဘာရံ ဝဟတိ။ အပရေပိ ဒွေ ပုဂ္ဂလာ ဗာလာ – ယော စ အကပ္ပိယေ ကပ္ပိယသညီ, ယော စ ကပ္ပိယေ အကပ္ပိယသညီ။ ဒွေ ပုဂ္ဂလာ ပဏ္ဍိတာ – ယော စ အကပ္ပိယေ အကပ္ပိယသညီ, ယော စ ကပ္ပိယေ ကပ္ပိယသညီ။ အပရေပိ ဒွေ ပုဂ္ဂလာ ဗာလာ – ယော စ အနာပတ္တိယာ အာပတ္တိသညီ, ယော စ အာပတ္တိယာ အနာပတ္တိသညီ။ ဒွေ ပုဂ္ဂလာ ပဏ္ဍိတာ – ယော စ အာပတ္တိယာ အာပတ္တိသညီ, ယော စ အနာပတ္တိယာ အနာပတ္တိသညီ။ အပရေပိ ဒွေ ပုဂ္ဂလာ ဗာလာ – ယော စ အဓမ္မေ ဓမ္မသညီ, ယော စ ဓမ္မေ အဓမ္မသညီ။ ဒွေ ပုဂ္ဂလာ ပဏ္ဍိတာ – ယော စ အဓမ္မေ အဓမ္မသညီ, ယော စ ဓမ္မေ ဓမ္မသညီ။ အပရေပိ ဒွေ ပုဂ္ဂလာ ဗာလာ – ယော စ အဝိနယေ ဝိနယသညီ,
(ဝိ၊၅၊၂၁၆။)
ယော စ ဝိနယေ အဝိနယသညီ။ ဒွေ ပုဂ္ဂလာ ပဏ္ဍိတာ – ယော စ အဝိနယေ အဝိနယသညီ, ယော စ ဝိနယေ ဝိနယသညီ။
[အ။ နိ။ ၂။၁၀၉] ဒွိန္နံ ပုဂ္ဂလာနံ အာသဝါ ဝဍ္ဎန္တိ – ယော စ န ကုက္ကုစ္စာယိတဗ္ဗံ ကုက္ကုစ္စာယတိ, ယော စ ကုက္ကုစ္စာယိတဗ္ဗံ ကုက္ကုစ္စာယတိ။ ဒွိန္နံ ပုဂ္ဂလာနံ အာသဝါ န ဝဍ္ဎန္တိ – ယော စ ကုက္ကုစ္စာယိတဗ္ဗံ န ကုက္ကုစ္စာယတိ, ယော စ ကုက္ကုစ္စာယိတဗ္ဗံ ကုက္ကုစ္စာယတိ။ အပရေသမ္ပိ ဒွိန္နံ ပုဂ္ဂလာနံ အာသဝါ ဝဍ္ဎန္တိ – ယော စ အကပ္ပိယေ ကပ္ပိယသညီ, ယော စ ကပ္ပိယေ အကပ္ပိယသညီ။ ဒွိန္နံ ပုဂ္ဂလာနံ အာသဝါ န ဝဍ္ဎန္တိ – ယော စ အကပ္ပိယေ အကပ္ပိယသညီ, ယော စ ကပ္ပိယေ ကပ္ပိယသညီ။ အပရေသမ္ပိ ဒွိန္နံ ပုဂ္ဂလာနံ အာသဝါ ဝဍ္ဎန္တိ – ယော စ အနာပတ္တိယာ အာပတ္တိသညီ, ယော စ အာပတ္တိယာ အနာပတ္တိသညီ။ ဒွိန္နံ ပုဂ္ဂလာနံ အာသဝါ န ဝဍ္ဎန္တိ – ယော စ အနာပတ္တိယာ အနာပတ္တိသညီ, ယော စ အာပတ္တိယာ အာပတ္တိသညီ။ အပရေသမ္ပိ ဒွိန္နံ ပုဂ္ဂလာနံ အာသဝါ ဝဍ္ဎန္တိ – ယော စ အဓမ္မေ ဓမ္မသညီ, ယော စ ဓမ္မေ အဓမ္မသညီ။ ဒွိန္နံ ပုဂ္ဂလာနံ အာသဝါ န ဝဍ္ဎန္တိ – ယော စ အဓမ္မေ အဓမ္မသညီ, ယော စ ဓမ္မေ ဓမ္မသညီ။ အပရေသမ္ပိ ဒွိန္နံ ပုဂ္ဂလာနံ အာသဝါ ဝဍ္ဎန္တိ – ယော စ အဝိနယေ ဝိနယသညီ, ယော စ ဝိနယေ အဝိနယသညီ။ ဒွိန္နံ ပုဂ္ဂလာနံ အာသဝါ န ဝဍ္ဎန္တိ – ယော စ အဝိနယေ အဝိနယသညီ, ယော စ ဝိနယေ ဝိနယသညီ။
ဒုကာ နိဋ္ဌိတာ။
တဿုဒ္ဒါနံ –
သညာ လဒ္ဓါ စ သဒ္ဓမ္မာ, ပရိက္ခာရာ စ ပုဂ္ဂလာ၊
သစ္စံ ဘူမိ နိက္ခမန္တော, အာဒိယန္တော သမာဒိယံ။
ကရောန္တော ဒေန္တော ဂဏှန္တော, ပရိဘောဂေန ရတ္တိ စ၊
အရုဏာဆိန္ဒံ ဆာဒေန္တော, ဓာရေန္တော စ ဥပေါသထာ။
ပဝါရဏာ ကမ္မာပရာ, ဝတ္ထု အပရာ ဒေါသာ စ၊
အပရာ ဒွေ စ သမ္ပတ္တိ, နာနာ သမာနမေဝ စ။
ပါရာဇိသံဃထုလ္လစ္စယ, ပါစိတ္တိ ပါဋိဒေသနာ၊
ဒုက္ကဋာ ဒုဗ္ဘာသိတာ စေဝ, သတ္တ အာပတ္တိက္ခန္ဓာ စ။
(ဝိ၊၅၊၂၁၇။)
ဘိဇ္ဇတိ ဥပသမ္ပဒါ, တထေဝ အပရေ ဒုဝေ၊
န ဝတ္ထဗ္ဗံ န ဒါတဗ္ဗံ, အဘဗ္ဗာဘဗ္ဗမေဝ စ။
သဉ္စိစ္စ သာတိသာရာ စ, ပဋိက္ကောသာ နိဿာရဏာ၊
ဩသာရဏာ ပဋိညာ စ, ပဋိဂ္ဂဟာ ပဋိက္ခိပါ။
ဥပဃာတိ စောဒနာ စ, ကထိနာ စ ဒုဝေ တထာ၊
စီဝရာ ပတ္တမဏ္ဍလာ, အဓိဋ္ဌာနာ တထေဝ ဒွေ။
ဝိကပ္ပနာ စ ဝိနယာ, ဝေနယိကာ စ သလ္လေခါ၊
အာပဇ္ဇတိ စ ဝုဋ္ဌာတိ, ပရိဝါသာပရေ ဒုဝေ။
ဒွေ မာနတ္တာ အပရေ စ, ရတ္တိစ္ဆေဒေါ အနာဒရိ၊
ဒွေ လောဏာ တယော အပရေ, ပရိဘောဂက္ကောသေန စ။
ပေသုညော စ ဂဏာဝဿ, ဌပနာ ဘာရကပ္ပိယံ၊
အနာပတ္တိ အဓမ္မဓမ္မာ, ဝိနယေ အာသဝေ တထာတိ။
၃။ တိကဝါရော
မြန်֍ ၃၂၃။ အတ္ထာပတ္တိ တိဋ္ဌန္တေ ဘဂဝတိ အာပဇ္ဇတိ, နော ပရိနိဗ္ဗုတေ၊ အတ္ထာပတ္တိ ပရိနိဗ္ဗုတေ ဘဂဝတိ အာပဇ္ဇတိ, နော တိဋ္ဌန္တေ၊ အတ္ထာပတ္တိ တိဋ္ဌန္တေပိ ဘဂဝတိ အာပဇ္ဇတိ ပရိနိဗ္ဗုတေပိ။ အတ္ထာပတ္တိ ကာလေ အာပဇ္ဇတိ, နော ဝိကာလေ၊ အတ္ထာပတ္တိ ဝိကာလေ အာပဇ္ဇတိ, နော ကာလေ၊ အတ္ထာပတ္တိ ကာလေ စေဝ အာပဇ္ဇတိ ဝိကာလေ စ။ အတ္ထာပတ္တိ ရတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ, နော ဒိဝါ၊ အတ္ထာပတ္တိ ဒိဝါ အာပဇ္ဇတိ, နော ရတ္တိံ၊ အတ္ထာပတ္တိ ရတ္တိဉ္စေဝ အာပဇ္ဇတိ ဒိဝါ စ။ အတ္ထာပတ္တိ ဒသဝဿော အာပဇ္ဇတိ, နော ဦနဒသဝဿော၊ အတ္ထာပတ္တိ ဦနဒသဝဿော အာပဇ္ဇတိ, နော ဒသဝဿော၊ အတ္ထာပတ္တိ ဒသဝဿော စေဝ အာပဇ္ဇတိ ဦနဒသဝဿော စ။ အတ္ထာပတ္တိ ပဉ္စဝဿော အာပဇ္ဇတိ, နော ဦနပဉ္စဝဿော၊ အတ္ထာပတ္တိ ဦနပဉ္စဝဿော အာပဇ္ဇတိ, နော ပဉ္စဝဿော၊ အတ္ထာပတ္တိ ပဉ္စဝဿော စေဝ အာပဇ္ဇတိ ဦနပဉ္စဝဿော စ။ အတ္ထာပတ္တိ ကုသလစိတ္တော အာပဇ္ဇတိ၊ အတ္ထာပတ္တိ အကုသလစိတ္တော အာပဇ္ဇတိ၊ အတ္ထာပတ္တိ အဗျာကတစိတ္တော အာပဇ္ဇတိ။ အတ္ထာပတ္တိ သုခဝေဒနာသမင်္ဂီ အာပဇ္ဇတိ၊ အတ္ထာပတ္တိ ဒုက္ခဝေဒနာသမင်္ဂီ အာပဇ္ဇတိ၊ အတ္ထာပတ္တိ အဒုက္ခမသုခဝေဒနာသမင်္ဂီ အာပဇ္ဇတိ။ တီဏိ
(ဝိ၊၅၊၂၁၈။)
စောဒနာဝတ္ထူနိ – ဒိဋ္ဌေန, သုတေန, ပရိသင်္ကာယ။ တယော သလာကဂ္ဂါဟာ – ဂုဠှကော, ဝိဝဋကော [ဝိဝဋ္ဋကော (က။)], သကဏ္ဏဇပ္ပကော။ တယော ပဋိက္ခေပါ – မဟိစ္ဆတာ, အသန္တုဋ္ဌိတာ [အသန္တုဋ္ဌတာ (သျာ။)], အသလ္လေခတာ။ တယော အနုညာတာ – အပ္ပိစ္ဆတာ, သန္တုဋ္ဌိတာ, သလ္လေခတာ။ အပရေပိ တယော ပဋိက္ခေပါ – မဟိစ္ဆတာ, အသန္တုဋ္ဌိတာ, အမတ္တညုတာ။ တယော အနုညာတာ – အပ္ပိစ္ဆတာ, သန္တုဋ္ဌိတာ, မတ္တညုတာ။ တိဿော ပညတ္တိယော – ပညတ္တိ, အနုပညတ္တိ, အနုပ္ပန္နပညတ္တိ။ အပရာပိ တိဿော ပညတ္တိယော – သဗ္ဗတ္ထပညတ္တိ, ပဒေသပညတ္တိ, သာဓာရဏပညတ္တိ။ အပရာပိ တိဿော ပညတ္တိယော – အသာဓာရဏပညတ္တိ, ဧကတောပညတ္တိ, ဥဘတောပညတ္တိ။
အတ္ထာပတ္တိ ဗာလော အာပဇ္ဇတိ, နော ပဏ္ဍိတော၊ အတ္ထာပတ္တိ ပဏ္ဍိတော အာပဇ္ဇတိ, နော ဗာလော၊ အတ္ထာပတ္တိ ဗာလော စေဝ အာပဇ္ဇတိ ပဏ္ဍိတော စ။ အတ္ထာပတ္တိ ကာဠေ အာပဇ္ဇတိ, နော ဇုဏှေ၊ အတ္ထာပတ္တိ ဇုဏှေ အာပဇ္ဇတိ, နော ကာဠေ၊ အတ္ထာပတ္တိ ကာဠေ စေဝ အာပဇ္ဇတိ ဇုဏှေ စ။ အတ္ထိ ကာဠေ ကပ္ပတိ, နော ဇုဏှေ၊ အတ္ထိ ဇုဏှေ ကပ္ပတိ, နော ကာဠေ၊ အတ္ထိ ကာဠေ စေဝ ကပ္ပတိ ဇုဏှေ စ။ အတ္ထာပတ္တိ ဟေမန္တေ အာပဇ္ဇတိ, နော ဂိမှေ နော ဝဿေ၊ အတ္ထာပတ္တိ ဂိမှေ အာပဇ္ဇတိ, နော ဟေမန္တေ နော ဝဿေ၊ အတ္ထာပတ္တိ ဝဿေ အာပဇ္ဇတိ, နော ဟေမန္တေ နော ဂိမှေ။ အတ္ထာပတ္တိ သံဃော အာပဇ္ဇတိ, န ဂဏော န ပုဂ္ဂလော၊ အတ္ထာပတ္တိ ဂဏော အာပဇ္ဇတိ, န သံဃော န ပုဂ္ဂလော၊ အတ္ထာပတ္တိ ပုဂ္ဂလော အာပဇ္ဇတိ, န သံဃော န ဂဏော။ အတ္ထိ သံဃဿ ကပ္ပတိ, န ဂဏဿ န ပုဂ္ဂလဿ၊ အတ္ထိ ဂဏဿ ကပ္ပတိ, န သံဃဿ န ပုဂ္ဂလဿ၊ အတ္ထိ ပုဂ္ဂလဿ ကပ္ပတိ, န သံဃဿ န ဂဏဿ။ တိဿော ဆာဒနာ ဝတ္ထုံ ဆာဒေတိ, နော အာပတ္တိံ၊ အာပတ္တိံ ဆာဒေတိ, နော ဝတ္ထုံ၊ ဝတ္ထုဉ္စေဝ ဆာဒေတိ အာပတ္တိဉ္စ။ တိဿော ပဋိစ္ဆာဒိယော – ဇန္တာဃရပဋိစ္ဆာဒိ, ဥဒကပဋိစ္ဆာဒိ, ဝတ္ထပဋိစ္ဆာဒိ။ [အ။ နိ။ ၃။၁၃၂] တီဏိ ပဋိစ္ဆန္နာနိ ဝဟန္တိ, နော ဝိဝဋာနိ – မာတုဂါမော ပဋိစ္ဆန္နော ဝဟတိ, နော ဝိဝဋော၊ ဗြာဟ္မဏာနံ မန္တာ ပဋိစ္ဆန္နာ ဝဟန္တိ, နော ဝိဝဋာ၊ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိ ပဋိစ္ဆန္နာ ဝဟတိ, နော ဝိဝဋာ။ တီဏိ ဝိဝဋာနိ ဝိရောစန္တိ, နော ပဋိစ္ဆန္နာနိ – စန္ဒမဏ္ဍလံ ဝိဝဋံ ဝိရောစတိ, နော ပဋိစ္ဆန္နံ၊ သူရိယမဏ္ဍလံ ဝိဝဋံ ဝိရောစတိ, နော ပဋိစ္ဆန္နံ၊ တထာဂတပ္ပဝေဒိတော ဓမ္မဝိနယော ဝိဝဋော ဝိရောစတိ, နော ပဋိစ္ဆန္နော။ တယော သေနာသနဂ္ဂါဟာ –
(ဝိ၊၅၊၂၁၉။)
ပုရိမကော, ပစ္ဆိမကော, အန္တရာမုတ္တကော။ အတ္ထာပတ္တိ ဂိလာနော အာပဇ္ဇတိ, နော အဂိလာနော၊ အတ္ထာပတ္တိ အဂိလာနော အာပဇ္ဇတိ, နော ဂိလာနော၊ အတ္ထာပတ္တိ ဂိလာနော စေဝ အာပဇ္ဇတိ အဂိလာနော စ။
တီဏိ အဓမ္မိကာနိ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနာနိ။ တီဏိ ဓမ္မိကာနိ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနာနိ။ တယော ပရိဝါသာ – ပဋိစ္ဆန္နပရိဝါသော, အပ္ပဋိစ္ဆန္နပရိဝါသော, သုဒ္ဓန္တပရိဝါသော။ တယော မာနတ္တာ – ပဋိစ္ဆန္နမာနတ္တံ, အပ္ပဋိစ္ဆန္နမာနတ္တံ, ပက္ခမာနတ္တံ။ တယော ပါရိဝါသိကဿ ဘိက္ခုနော ရတ္တိစ္ဆေဒါ – သဟဝါသော, ဝိပ္ပဝါသော, အနာရောစနာ။ အတ္ထာပတ္တိ အန္တော အာပဇ္ဇတိ, နော ဗဟိ၊ အတ္ထာပတ္တိ ဗဟိ အာပဇ္ဇတိ, နော အန္တော၊ အတ္ထာပတ္တိ အန္တော စေဝ အာပဇ္ဇတိ ဗဟိ စ။ အတ္ထာပတ္တိ အန္တောသီမာယ အာပဇ္ဇတိ, နော ဗဟိသီမာယ၊ အတ္ထာပတ္တိ ဗဟိသီမာယ အာပဇ္ဇတိ, နော အန္တောသီမာယ၊ အတ္ထာပတ္တိ အန္တောသီမာယ စေဝ အာပဇ္ဇတိ ဗဟိသီမာယ စ။ တီဟာကာရေဟိ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ – ကာယေန အာပဇ္ဇတိ, ဝါစာယ အာပဇ္ဇတိ, ကာယေန ဝါစာယ အာပဇ္ဇတိ။ အပရေဟိပိ တီဟာကာရေဟိ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ – သံဃမဇ္ဈေ, ဂဏမဇ္ဈေ, ပုဂ္ဂလဿ သန္တိကေ။ တီဟာကာရေဟိ အာပတ္တိယာ ဝုဋ္ဌာတိ – ကာယေန ဝုဋ္ဌာတိ, ဝါစာယ ဝုဋ္ဌာတိ, ကာယေန ဝါစာယ ဝုဋ္ဌာတိ။ အပရေဟိပိ တီဟာကာရေဟိ အာပတ္တိယာ ဝုဋ္ဌာတိ – သံဃမဇ္ဈေ, ဂဏမဇ္ဈေ, ပုဂ္ဂလဿ သန္တိကေ။ တီဏိ အဓမ္မိကာနိ အမူဠှဝိနယဿ ဒါနာနိ။ တီဏိ ဓမ္မိကာနိ အမူဠှဝိနယဿ ဒါနာနိ။
[စူဠဝ။ ၆] တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော အာကင်္ခမာနော သံဃော တဇ္ဇနီယကမ္မံ ကရေယျ – ဘဏ္ဍနကာရကော ဟောတိ ကလဟကာရကော ဝိဝါဒကာရကော ဘဿကာရကော သံဃေ အဓိကရဏကာရကော, ဗာလော ဟောတိ အဗျတ္တော, အာပတ္တိဗဟုလော အနပဒါနော ဂိဟိသံသဋ္ဌော ဝိဟရတိ အနနုလောမိကေဟိ ဂိဟိသံသဂ္ဂေဟိ။ [စူဠဝ။ ၁၅] တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော အာကင်္ခမာနော သံဃော နိယဿကမ္မံ ကရေယျ – ဘဏ္ဍနကာရကော ဟောတိ…ပေ… သံဃေ အဓိကရဏကာရကော, ဗာလော ဟောတိ အဗျတ္တော, အာပတ္တိဗဟုလော အနပဒါနော ဂိဟိသံသဋ္ဌော ဝိဟရတိ အနနုလောမိကေဟိ ဂိဟိသံသဂ္ဂေဟိ။ [စူဠဝ။ ၂၇] တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော အာကင်္ခမာနော သံဃော ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ ကရေယျ – ဘဏ္ဍနကာရကော ဟောတိ…ပေ… သံဃေ အဓိကရဏကာရကော, ဗာလော ဟောတိ အဗျတ္တော, အာပတ္တိဗဟုလော အနပဒါနော ကုလဒူကကော ဟောတိ ပါပသမာစာရော ပါပသမာစာရာ
(ဝိ၊၅၊၂၂၀။)
ဒိဿန္တိ စေဝ သုယျန္တိ စ။ တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော အာကင်္ခမာနော သံဃော ပဋိသာရဏီယကမ္မံ ကရေယျ – ဘဏ္ဍနကာရကော ဟောတိ…ပေ… သံဃေ အဓိကရဏကာရကော, ဗာလော ဟောတိ အဗျတ္တော, အာပတ္တိ ဗဟုလော အနပဒါနော ဂိဟီ အက္ကောသတိ ပရိဘာသတိ။ [စူဠဝ။ ၅၀] တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော အာကင်္ခမာနော သံဃော အာပတ္တိယာ အဒဿနေ ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ကရေယျ – ဘဏ္ဍနကာရကော ဟောတိ…ပေ… သံဃေ အဓိကရဏကာရကော, ဗာလော ဟောတိ အဗျတ္တော, အာပတ္တိဗဟုလော အနပဒါနော အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိတွာ န ဣစ္ဆတိ အာပတ္တိံ ပဿိတုံ။ [စူဠဝ။ ၅၉] တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော အာကင်္ခမာနော သံဃော အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ကရေယျ – ဘဏ္ဍနကာရကော ဟောတိ…ပေ… သံဃေ အဓိကရဏကာရကော, ဗာလော ဟောတိ အဗျတ္တော, အာပတ္တိဗဟုလော အနပဒါနော အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိတွာ န ဣစ္ဆတိ အာပတ္တိံ ပဋိကာတုံ။ [စူဠဝ။ ၆၉] တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော အာကင်္ခမာနော သံဃော ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ကရေယျ – ဘဏ္ဍနကာရကော ဟောတိ…ပေ… သံဃေ အဓိကရဏကာရကော, ဗာလော ဟောတိ အဗျတ္တော, အာပတ္တိဗဟုလော အနပဒါနော န ဣစ္ဆတိ ပါပိကံ ဒိဋ္ဌိံ ပဋိနိဿဇ္ဇိတုံ။
တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော အာကင်္ခမာနော သံဃော အာဂါဠှာယ စေတေယျ – ဘဏ္ဍနကာရကော ဟောတိ ကလဟကာရကော ဝိဝါဒကာရကော ဘဿကာရကော သံဃေ အဓိကရဏကာရကော, ဗာလော ဟောတိ အဗျတ္တော အာပတ္တိဗဟုလော အနပဒါနော, ဂိဟိသံသဋ္ဌော ဝိဟရတိ အနနုလောမိကေဟိ ဂိဟိသံသဂ္ဂေဟိ။ တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ – အလဇ္ဇီ စ ဟောတိ, ဗာလော စ, အပကတတ္တော စ။ အပရေဟိပိ တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ – အဓိသီလေ သီလဝိပန္နော ဟောတိ, အဇ္ဈာစာရေ အာစာရဝိပန္နော ဟောတိ, အတိဒိဋ္ဌိယာ ဒိဋ္ဌိဝိပန္နော ဟောတိ။ အပရေဟိပိ တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ – ကာယိကေန ဒဝေန သမန္နာဂတော ဟောတိ, ဝါစသိကေန ဒဝေန သမန္နာဂတော ဟောတိ, ကာယိကဝါစသိကေန ဒဝေန သမန္နာဂတော ဟောတိ။ အပရေဟိပိ တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ – ကာယိကေန အနာစာရေန သမန္နာဂတော ဟောတိ, ဝါစသိကေန အနာစာရေန သမန္နာဂတော ဟောတိ, ကာယိကဝါစသိကေန အနာစာရေန သမန္နာဂတော ဟောတိ။ အပရေဟိပိ တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ
(ဝိ၊၅၊၂၂၁။)
ဘိက္ခုနော ကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ – ကာယိကေန ဥပဃာတိကေန သမန္နာဂတော ဟောတိ, ဝါစသိကေန ဥပဃာတိကေန သမန္နာဂတော ဟောတိ, ကာယိကဝါစသိကေန ဥပဃာတိကေန သမန္နာဂတော ဟောတိ။ အပရေဟိပိ တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ – ကာယိကေန မိစ္ဆာဇီဝေန သမန္နာဂတော ဟောတိ, ဝါစသိကေန မိစ္ဆာဇီဝေန သမန္နာဂတော ဟောတိ, ကာယိကဝါစသိကေန မိစ္ဆာဇီဝေန သမန္နာဂတော ဟောတိ။ အပရေဟိပိ တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ – အာပတ္တိံ အာပန္နော ကမ္မကတော ဥပသမ္ပာဒေတိ, နိဿယံ ဒေတိ, သာမဏေရံ ဥပဋ္ဌာပေတိ။ အပရေဟိပိ တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ – ယာယ အာပတ္တိယာ သံဃေန ကမ္မံ ကတံ ဟောတိ တံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ, အညံ ဝါ တာဒိသိကံ, တတော ဝါ ပါပိဋ္ဌတရံ။ အပရေဟိပိ တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ – ဗုဒ္ဓဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ, ဓမ္မဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ, သံဃဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ။
တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော သံဃမဇ္ဈေ ဥပေါသထံ ဌပေန္တဿ – ‘‘အလံ, ဘိက္ခု, မာ ဘဏ္ဍနံ မာ ကလဟံ မာ ဝိဂ္ဂဟံ မာ ဝိဝါဒ’’န္တိ ဩမဒ္ဒိတွာ သံဃေန ဥပေါသထော ကာတဗ္ဗော – အလဇ္ဇီ စ ဟောတိ, ဗာလော စ, အပကတတ္တော စ။ တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော သံဃမဇ္ဈေ ပဝါရဏံ ဌပေန္တဿ – ‘‘အလံ, ဘိက္ခု, မာ ဘဏ္ဍနံ မာ ကလဟံ မာ ဝိဂ္ဂဟံ မာ ဝိဝါဒ’’န္တိ ဩမဒ္ဒိတွာ သံဃေန ပဝါရေတဗ္ဗံ – အလဇ္ဇီ စ ဟောတိ, ဗာလော စ, အပကတတ္တော စ။ တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော န ကာစိ သံဃသမ္မုတိ ဒါတဗ္ဗာ – အလဇ္ဇီ စ ဟောတိ, ဗာလော စ, အပကတတ္တော စ။ တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ သံဃေ န ဝေါဟရိတဗ္ဗံ [သံဃော န ဝေါဟရိတဗ္ဗော (သျာ။)] – အလဇ္ဇီ စ ဟောတိ, ဗာလော စ, အပကတတ္တော စ။ တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု န ကိသ္မိံ စိ ပစ္စေကဋ္ဌာနေ ဌပေတဗ္ဗော – အလဇ္ဇီ စ ဟောတိ, ဗာလော စ, အပကတတ္တော စ။ တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော နိဿာယ န ဝတ္ထဗ္ဗံ – အလဇ္ဇီ စ ဟောတိ, ဗာလော စ, အပကတတ္တော စ။ တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော နိဿယော န ဒါတဗ္ဗော – အလဇ္ဇီ စ ဟောတိ, ဗာလော စ, အပကတတ္တော စ။ တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ဩကာသကမ္မံ ကာရာပေန္တဿ နာလံ ဩကာသကမ္မံ ကာတုံ – အလဇ္ဇီ စ ဟောတိ, ဗာလော စ, အပကတတ္တော စ။ တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော သဝစနီယံ နာဒါတဗ္ဗံ – အလဇ္ဇီ စ ဟောတိ,
(ဝိ၊၅၊၂၂၂။)
ဗာလော စ, အပကတတ္တော စ။ တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ဝိနယော န ပုစ္ဆိတဗ္ဗော – အလဇ္ဇီ စ ဟောတိ, ဗာလော စ, အပကတတ္တော စ။ တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ ဝိနယော န ပုစ္ဆိတဗ္ဗော – အလဇ္ဇီ စ ဟောတိ, ဗာလော စ, အပကတတ္တော စ။ တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ဝိနယော န ဝိဿဇ္ဇေတဗ္ဗော – အလဇ္ဇီ စ ဟောတိ, ဗာလော စ, အပကတတ္တော စ။ တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ ဝိနယော န ဝိဿဇ္ဇေတဗ္ဗော – အလဇ္ဇီ စ ဟောတိ, ဗာလော စ, အပကတတ္တော စ။ တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော အနုယောဂေါ န ဒါတဗ္ဗော – အလဇ္ဇီ စ ဟောတိ, ဗာလော စ, အပကတတ္တော စ။ တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ သဒ္ဓိံ ဝိနယော န သာကစ္ဆိတဗ္ဗော [သာကစ္ဆာတဗ္ဗော (က။)] – အလဇ္ဇီ စ ဟောတိ, ဗာလော စ, အပကတတ္တော စ။ တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ န ဥပသမ္ပာဒေတဗ္ဗံ န နိဿယော ဒါတဗ္ဗော န သာမဏေရော ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗော – အလဇ္ဇီ စ ဟောတိ, ဗာလော စ, အပကတတ္တော စ။
တယော ဥပေါသထာ – စာတုဒ္ဒသိကော, ပန္နရသိကော, သာမဂ္ဂိဥပေါသထော။ အပရေပိ တယော ဥပေါသထာ – သံဃေဥပေါသထော, ဂဏေဥပေါသထော, ပုဂ္ဂလေဥပေါသထော။ အပရေပိ တယော ဥပေါသထာ – သုတ္တုဒ္ဒေသောဥပေါသထော, ပါရိသုဒ္ဓိဥပေါသထော, အဓိဋ္ဌာနုပေါသထော။ တိဿော ပဝါရဏာ – စာတုဒ္ဒသိကာ, ပန္နရသိကာ, သာမဂ္ဂိပဝါရဏာ။ အပရာပိ တိဿော ပဝါရဏာ – သံဃေပဝါရဏာ, ဂဏေပဝါရဏာ, ပုဂ္ဂလေပဝါရဏာ။ အပရာပိ တိဿော ပဝါရဏာ – တေဝါစိကာပဝါရဏာ, ဒွေဝါစိကာပဝါရဏာ, သမာနဝဿိကာပဝါရဏာ။
တယော အာပါယိကာ နေရယိကာ – ဣဒမပ္ပဟာယ, ယော စ အဗြဟ္မစာရီ ဗြဟ္မစာရိပဋိညော, ယော စ သုဒ္ဓံ ဗြဟ္မစာရိံ ပရိသုဒ္ဓဗြဟ္မစရိယံ စရန္တံ အမူလကေန အဗြဟ္မစရိယေန အနုဒ္ဓံသေတိ, ယော စာယံ ဧဝံဝါဒီ ဧဝံဒိဋ္ဌိ [ဧဝံဒိဋ္ဌီ (သီ။)] – ‘‘နတ္ထိ ကာမေသု ဒေါသော’’တိ သော ကာမေသု ပါတဗျတံ အာပဇ္ဇတိ။ [အ။ နိ။ ၃။၇၀] တီဏိ အကုသလမူလာနိ – လောဘော အကုသလမူလံ, ဒေါသော အကုသလမူလံ, မောဟော အကုသလမူလံ။ [အ။ နိ။ ၃။၇၀] တီဏိ ကုသလမူလာနိ – အလောဘော ကုသလမူလံ, အဒေါသော ကုသလမူလံ, အမောဟော ကုသလမူလံ။ တီဏိ ဒုစ္စရိတာနိ – ကာယဒုစ္စရိတံ, ဝစီဒုစ္စရိတံ, မနောဒုစ္စရိတံ။ တီဏိ သုစရိတာနိ – ကာယသုစရိတံ, ဝစီသုစရိတံ, မနောသုစရိတံ။ တယော အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ ဘဂဝတာ ကုလေသု တိကဘောဇနံ ပညတ္တံ – ဒုမ္မင်္ကူနံ ပုဂ္ဂလာနံ နိဂ္ဂဟာယ, ပေသလာနံ
(ဝိ၊၅၊၂၂၃။)
ဘိက္ခူနံ ဖာသုဝိဟာရာယ, ‘‘မာ ပါပိစ္ဆာ ပက္ခံ နိဿာယ သံဃံ ဘိန္ဒေယျု’’န္တိ ကုလာနုဒ္ဒယတာယ စ။ [စူဠဝ။ ၃၅၀] တီဟိ အသဒ္ဓမ္မေဟိ အဘိဘူတော ပရိယာဒိန္နစိတ္တော ဒေဝဒတ္တော အာပါယိကော နေရယိကော ကပ္ပဋ္ဌော အတေကိစ္ဆော ပါပိစ္ဆတာ ပါပမိတ္တတာ ဩရမတ္တကေန ဝိသေသာဓိဂမေန အန္တရာ ဝေါသာနံ အာပါဒိ။ တိဿော သမ္မုတိယော – ဒဏ္ဍသမ္မုတိ, သိက္ကာသမ္မုတိ, ဒဏ္ဍသိက္ကာသမ္မုတိ။ တိဿော ပါဒုကာ ဓုဝဋ္ဌာနိကာ အသင်္ကမနီယာ – ဝစ္စပါဒုကာ, ပဿာဝပါဒုကာ, အာစမနပါဒုကာ။ တိဿော ပါဒဃံသနိယော – သက္ခရံ, ကထလာ, သမုဒ္ဒဖေဏကောတိ။
တိကံ နိဋ္ဌိတံ။
တဿုဒ္ဒါနံ –
တိဋ္ဌန္တေ ကာလေ ရတ္တိဉ္စ, ဒသ ပဉ္စ ကုသလေန၊
ဝေဒနာ စောဒနာ ဝတ္ထု, သလာကာ ဒွေ ပဋိက္ခိပါ။
ပညတ္တိ အပရေ ဒွေ စ, ဗာလော ကာဠေ စ ကပ္ပတိ၊
ဟေမန္တေ သံဃော သံဃဿ, ဆာဒနာ စ ပဋိစ္ဆာဒိ။
ပဋိစ္ဆန္နာ ဝိဝဋာ စ, သေနာသနဂိလာယနာ၊
ပါတိမောက္ခံ ပရိဝါသံ, မာနတ္တာ ပါရိဝါသိကာ။
အန္တော အန္တော စ သီမာယ, အာပဇ္ဇတိ ပုနာပရေ၊
ဝုဋ္ဌာတိ အပရေ စေဝ, အမူဠှဝိနယာ ဒုဝေ။
တဇ္ဇနီယာ နိယဿာ စ, ပဗ္ဗာဇပဋိသာရဏီ၊
အဒဿနာ ပဋိကမ္မေ, အနိဿဂ္ဂေ စ ဒိဋ္ဌိယာ။
အာဂါဠှကမ္မာဓိသီလေ, ဒဝါနာစာရ ဃာတိကာ၊
အာဇီဝါပန္နာ တာဒိသိကာ, အဝဏ္ဏုပေါသထေန စ။
ပဝါရဏာ သမ္မုတိ စ, ဝေါဟာရပစ္စေကေန စ၊
န ဝတ္ထဗ္ဗံ န ဒါတဗ္ဗံ, ဩကာသံ န ကရေ တထာ။
န ကရေ သဝစနီယံ, န ပုစ္ဆိတဗ္ဗကာ ဒုဝေ၊
န ဝိဿဇ္ဇေ ဒုဝေ စေဝ, အနုယောဂမ္ပိ နော ဒဒေ။
(ဝိ၊၅၊၂၂၄။)
သာကစ္ဆာ ဥပသမ္ပဒါ, နိဿယသာမဏေရာ စ၊
ဥပေါသထတိကာ တီဏိ, ပဝါရဏတိကာ တယော။
အာပါယိကာ အကုသလာ, ကုသလာ စရိတာ ဒုဝေ၊
တိကဘောဇနသဒ္ဓမ္မေ, သမ္မုတိ ပါဒုကေန စ၊
ပါဒဃံသနိကာ စေဝ, ဥဒ္ဒါနံ တိကကေ ဣဒန္တိ။
၄။ စတုက္ကဝါရော
မြန်֍ ၃၂၄။ အတ္ထာပတ္တိ သကဝါစာယ အာပဇ္ဇတိ, ပရဝါစာယ ဝုဋ္ဌာတိ၊ အတ္ထာပတ္တိ ပရဝါစာယ အာပဇ္ဇတိ, သကဝါစာယ ဝုဋ္ဌာတိ၊ အတ္ထာပတ္တိ သကဝါစာယ အာပဇ္ဇတိ, သကဝါစာယ ဝုဋ္ဌာတိ၊ အတ္ထာပတ္တိ ပရဝါစာယ အာပဇ္ဇတိ, ပရဝါစာယ ဝုဋ္ဌာတိ။ အတ္ထာပတ္တိ ကာယေန အာပဇ္ဇတိ, ဝါစာယ ဝုဋ္ဌာတိ၊ အတ္ထာပတ္တိ ဝါစာယ အာပဇ္ဇတိ, ကာယေန ဝုဋ္ဌာတိ၊ အတ္ထာပတ္တိ ကာယေန အာပဇ္ဇတိ, ကာယေန ဝုဋ္ဌာတိ၊ အတ္ထာပတ္တိ ဝါစာယ အာပဇ္ဇတိ, ဝါစာယ ဝုဋ္ဌာတိ။ အတ္ထာပတ္တိ ပသုတ္တော အာပဇ္ဇတိ, ပဋိဗုဒ္ဓေါ ဝုဋ္ဌာတိ၊ အတ္ထာပတ္တိ ပဋိဗုဒ္ဓေါ အာပဇ္ဇတိ, ပသုတ္တော ဝုဋ္ဌာတိ၊ အတ္ထာပတ္တိ ပသုတ္တော အာပဇ္ဇတိ, ပသုတ္တော ဝုဋ္ဌာတိ၊ အတ္ထာပတ္တိ ပဋိဗုဒ္ဓေါ အာပဇ္ဇတိ, ပဋိဗုဒ္ဓေါ ဝုဋ္ဌာတိ။ အတ္ထာပတ္တိ အစိတ္တကော အာပဇ္ဇတိ, သစိတ္တကော ဝုဋ္ဌာတိ၊ အတ္ထာပတ္တိ သစိတ္တကော အာပဇ္ဇတိ, အစိတ္တကော ဝုဋ္ဌာတိ၊ အတ္ထာပတ္တိ အစိတ္တကော အာပဇ္ဇတိ, အစိတ္တကော ဝုဋ္ဌာတိ၊ အတ္ထာပတ္တိ သစိတ္တကော အာပဇ္ဇတိ, သစိတ္တကော ဝုဋ္ဌာတိ။ အတ္ထာပတ္တိ အာပဇ္ဇန္တော ဒေသေတိ၊ ဒေသေန္တော အာပဇ္ဇတိ၊ အတ္ထာပတ္တိ အာပဇ္ဇန္တော ဝုဋ္ဌာတိ၊ ဝုဋ္ဌဟန္တော အာပဇ္ဇတိ။ အတ္ထာပတ္တိ ကမ္မေန အာပဇ္ဇတိ, အကမ္မေန ဝုဋ္ဌာတိ၊ အတ္ထာပတ္တိ အကမ္မေန အာပဇ္ဇတိ, ကမ္မေန ဝုဋ္ဌာတိ၊ အတ္ထာပတ္တိ ကမ္မေန အာပဇ္ဇတိ, ကမ္မေန ဝုဋ္ဌာတိ၊ အတ္ထာပတ္တိ အကမ္မေန အာပဇ္ဇတိ, အကမ္မေန ဝုဋ္ဌာတိ။
[အ။ နိ။ ၄။၂၅၀၊ ဒီ။ နိ။ ၃။၃၁၃၊ ဝိဘ။ ၉၃၉] စတ္တာရော အနရိယဝေါဟာရာ – အဒိဋ္ဌေ ဒိဋ္ဌဝါဒိတာ, အဿုတေ သုတဝါဒိတာ, အမုတေ မုတဝါဒိတာ, အဝိညာတေ ဝိညာတဝါဒိတာ။ စတ္တာရော အရိယဝေါဟာရာ – အဒိဋ္ဌေ အဒိဋ္ဌဝါဒိတာ, အဿုတေ အဿုတဝါဒိတာ, အမုတေ အမုတဝါဒိတာ, အဝိညာတေ အဝိညာတဝါဒိတာ။ အပရေပိ စတ္တာရော အနရိယဝေါဟာရာ – ဒိဋ္ဌေ အဒိဋ္ဌဝါဒိတာ, သုတေ အဿုတဝါဒိတာ, မုတေ အမုတဝါဒိတာ, ဝိညာတေ အဝိညာတဝါဒိတာ။
(ဝိ၊၅၊၂၂၅။)
စတ္တာရော အရိယဝေါဟာရာ – ဒိဋ္ဌေ ဒိဋ္ဌဝါဒိတာ, သုတေ သုတဝါဒိတာ, မုတေ မုတဝါဒိတာ, ဝိညာတေ ဝိညာတဝါဒိတာ။
စတ္တာရော ပါရာဇိကာ ဘိက္ခူနံ ဘိက္ခုနီဟိ သာဓာရဏာ၊ စတ္တာရော ပါရာဇိကာ ဘိက္ခုနီနံ ဘိက္ခူဟိ အသာဓာရဏာ။ စတ္တာရော ပရိက္ခာရာ – အတ္ထိ ပရိက္ခာရော ရက္ခိတဗ္ဗော ဂေါပေတဗ္ဗော မမာယိတဗ္ဗော ပရိဘုဉ္ဇိတဗ္ဗော၊ အတ္ထိ ပရိက္ခာရော ရက္ခိတဗ္ဗော ဂေါပေတဗ္ဗော မမာယိတဗ္ဗော, န ပရိဘုဉ္ဇိတဗ္ဗော၊ အတ္ထိ ပရိက္ခာရော ရက္ခိတဗ္ဗော ဂေါပေတဗ္ဗော, န မမာယိတဗ္ဗော န ပရိဘုဉ္ဇိတဗ္ဗော၊ အတ္ထိ ပရိက္ခာရော န ရက္ခိတဗ္ဗော န ဂေါပေတဗ္ဗော, န မမာယိတဗ္ဗော န ပရိဘုဉ္ဇိတဗ္ဗော။ အတ္ထာပတ္တိ သမ္မုခါ အာပဇ္ဇတိ, ပရမ္မုခါ ဝုဋ္ဌာတိ၊ အတ္ထာပတ္တိ ပရမ္မုခါ အာပဇ္ဇတိ, သမ္မုခါ ဝုဋ္ဌာတိ၊ အတ္ထာပတ္တိ သမ္မုခါ အာပဇ္ဇတိ, သမ္မုခါ ဝုဋ္ဌာတိ၊ အတ္ထာပတ္တိ ပရမ္မုခါ အာပဇ္ဇတိ, ပရမ္မုခါ ဝုဋ္ဌာတိ။ အတ္ထာပတ္တိ အဇာနန္တော အာပဇ္ဇတိ, ဇာနန္တော ဝုဋ္ဌာတိ၊ အတ္ထာပတ္တိ ဇာနန္တော အာပဇ္ဇတိ, အဇာနန္တော ဝုဋ္ဌာတိ၊ အတ္ထာပတ္တိ အဇာနန္တော အာပဇ္ဇတိ, အဇာနန္တော ဝုဋ္ဌာတိ၊ အတ္ထာပတ္တိ ဇာနန္တော အာပဇ္ဇတိ, ဇာနန္တော ဝုဋ္ဌာတိ။
စတူဟာကာရေဟိ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ – ကာယေန အာပဇ္ဇတိ, ဝါစာယ အာပဇ္ဇတိ, ကာယေန ဝါစာယ အာပဇ္ဇတိ, ကမ္မဝါစာယ အာပဇ္ဇတိ။ အပရေဟိပိ စတူဟာကာရေဟိ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ – သံဃမဇ္ဈေ, ဂဏမဇ္ဈေ, ပုဂ္ဂလဿ သန္တိကေ, လိင်္ဂပါတုဘာဝေန။ စတူဟာကာရေဟိ အာပတ္တိယာ ဝုဋ္ဌာတိ – ကာယေန ဝုဋ္ဌာတိ, ဝါစာယ ဝုဋ္ဌာတိ, ကာယေန ဝါစာယ ဝုဋ္ဌာတိ, ကမ္မဝါစာယ ဝုဋ္ဌာတိ။ အပရေဟိပိ စတူဟာကာရေဟိ အာပတ္တိယာ ဝုဋ္ဌာတိ – သံဃမဇ္ဈေ, ဂဏမဇ္ဈေ, ပုဂ္ဂလဿ သန္တိကေ, လိင်္ဂပါတုဘာဝေန။ သဟ ပဋိလာဘေန ပုရိမံ ဇဟတိ, ပစ္ဆိမေ ပတိဋ္ဌာတိ, ဝိညတ္တိယော ပဋိပ္ပဿမ္ဘန္တိ, ပဏ္ဏတ္တိယော နိရုဇ္ဈန္တိ။ သဟ ပဋိလာဘေန ပစ္ဆိမံ ဇဟတိ, ပုရိမေ ပတိဋ္ဌာတိ, ဝိညတ္တိယော ပဋိပ္ပဿမ္ဘန္တိ, ပဏ္ဏတ္တိယော နိရုဇ္ဈန္တိ။ စတဿော စောဒနာ – သီလဝိပတ္တိယာ စောဒေတိ, အာစာရဝိပတ္တိယာ စောဒေတိ, ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိယာ စောဒေတိ, အာဇီဝဝိပတ္တိယာ စောဒေတိ။ စတ္တာရော ပရိဝါသာ – ပဋိစ္ဆန္နပရိဝါသော, အပ္ပဋိစ္ဆန္နပရိဝါသော, သုဒ္ဓန္တပရိဝါသော, သမောဓာနပရိဝါသော။ စတ္တာရော မာနတ္တာ – ပဋိစ္ဆန္နမာနတ္တံ, အပ္ပဋိစ္ဆန္နမာနတ္တံ, ပက္ခမာနတ္တံ, သမောဓာနမာနတ္တံ။ စတ္တာရော မာနတ္တစာရိကဿ ဘိက္ခုနော ရတ္တိစ္ဆေဒါ – သဟဝါသော, ဝိပ္ပဝါသော, အနာရောစနာ, ဦနေ ဂဏေ စရတိ။ စတ္တာရော
(ဝိ၊၅၊၂၂၆။)
သာမုက္ကံသာ။ စတ္တာရော ပဋိဂ္ဂဟိတပရိဘောဂါ – ယာဝကာလိကံ, ယာမကာလိကံ, သတ္တာဟကာလိကံ, ယာဝဇီဝိကံ။ စတ္တာရိ မဟာဝိကဋာနိ – ဂူထော, မုတ္တံ, ဆာရိကာ, မတ္တိကာ။ စတ္တာရိ ကမ္မာနိ – အပလောကနကမ္မံ, ဉတ္တိကမ္မံ, ဉတ္တိဒုတိယကမ္မံ, ဉတ္တိစတုတ္ထကမ္မံ။ အပရာနိပိ စတ္တာရိ ကမ္မာနိ – အဓမ္မေန ဝဂ္ဂကမ္မံ, အဓမ္မေန သမဂ္ဂကမ္မံ, ဓမ္မေန ဝဂ္ဂကမ္မံ, ဓမ္မေန သမဂ္ဂကမ္မံ။ စတဿော ဝိပတ္တိယော – သီလဝိပတ္တိ, အာစာရဝိပတ္တိ, ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိ, အာဇီဝဝိပတ္တိ။ စတ္တာရိ အဓိကရဏာနိ – ဝိဝါဒါဓိကရဏံ, အနုဝါဒါဓိကရဏံ, အာပတ္တာဓိကရဏံ, ကိစ္စာဓိကရဏံ။ [အ။ နိ။ ၄။၂၁၁] စတ္တာရော ပရိသဒူသနာ – ဘိက္ခု ဒုဿီလော ပါပဓမ္မော ပရိသဒူသနော, ဘိက္ခုနီ ဒုဿီလာ ပါပဓမ္မာ ပရိသဒူသနာ, ဥပါသကော ဒုဿီလော ပါပဓမ္မော ပရိသဒူသနော, ဥပါသိကာ ဒုဿီလာ ပါပဓမ္မာ ပရိသဒူသနာ။ စတ္တာရော ပရိသသောဘနာ [ပရိသသောဘဏာ (သျာ။ က။)] – ဘိက္ခု သီလဝါ ကလျာဏဓမ္မော ပရိသသောဘနော, ဘိက္ခုနီ သီလဝတီ ကလျာဏဓမ္မာ ပရိသသောဘနာ, ဥပါသကော သီလဝါ ကလျာဏဓမ္မော ပရိသသောဘနော, ဥပါသိကာ သီလဝတီ ကလျာဏဓမ္မာ ပရိသသောဘနာ။
အတ္ထာပတ္တိ အာဂန္တုကော အာပဇ္ဇတိ, နော အာဝါသိကော၊ အတ္ထာပတ္တိ အာဝါသိကော အာပဇ္ဇတိ, နော အာဂန္တုကော၊ အတ္ထာပတ္တိ အာဂန္တုကော စေဝ အာပဇ္ဇတိ အာဝါသိကော စ အတ္ထာပတ္တိ နေဝ အာဂန္တုကော အာပဇ္ဇတိ, နော အာဝါသိကော။ အတ္ထာပတ္တိ ဂမိကော အာပဇ္ဇတိ, နော အာဝါသိကော၊ အတ္ထာပတ္တိ အာဝါသိကော အာပဇ္ဇတိ, နော ဂမိကော၊ အတ္ထာပတ္တိ ဂမိကော စေဝ အာပဇ္ဇတိ အာဝါသိကော စ၊ အတ္ထာပတ္တိ နေဝ ဂမိကော အာပဇ္ဇတိ နော အာဝါသိကော။ အတ္ထိ ဝတ္ထုနာနတ္တတာ နော အာပတ္တိနာနတ္တတာ, အတ္ထိ အာပတ္တိနာနတ္တတာ နော ဝတ္ထုနာနတ္တတာ, အတ္ထိ ဝတ္ထုနာနတ္တတာ စေဝ အာပတ္တိနာနတ္တတာ စ, အတ္ထိ နေဝ ဝတ္ထုနာနတ္တတာ နော အာပတ္တိနာနတ္တတာ။ အတ္ထိ ဝတ္ထုသဘာဂတာ နော အာပတ္တိသဘာဂတာ, အတ္ထိ အာပတ္တိသဘာဂတာ နော ဝတ္ထုသဘာဂတာ, အတ္ထိ ဝတ္ထုသဘာဂတာ စေဝ အာပတ္တိသဘာဂတာ စ အတ္ထိ နေဝ ဝတ္ထုသဘာဂတာ နော အာပတ္တိသဘာဂတာ။ အတ္ထာပတ္တိ ဥပဇ္ဈာယော အာပဇ္ဇတိ နော သဒ္ဓိဝိဟာရိကော, အတ္ထာပတ္တိ သဒ္ဓိဝိဟာရိကော အာပဇ္ဇတိ နော ဥပဇ္ဈာယော, အတ္ထာပတ္တိ ဥပဇ္ဈာယော စေဝ အာပဇ္ဇတိ သဒ္ဓိဝိဟာရိကော စ, အတ္ထာပတ္တိ နေဝ ဥပဇ္ဈာယော အာပဇ္ဇတိ နော သဒ္ဓိဝိဟာရိကော။ အတ္ထာပတ္တိ အာစရိယော
(ဝိ၊၅၊၂၂၇။)
အာပဇ္ဇတိ နော အန္တေဝါသိကော, အတ္ထာပတ္တိ အန္တေဝါသိကော အာပဇ္ဇတိ နော အာစရိယော, အတ္ထာပတ္တိ အာစရိယော စေဝ အာပဇ္ဇတိ အန္တေဝါသိကော စ, အတ္ထာပတ္တိ နေဝ အာစရိယော အာပဇ္ဇတိ နော အန္တေဝါသိကော။ စတ္တာရော ပစ္စယာ အနာပတ္တိ ဝဿစ္ဆေဒဿ – သံဃော ဝါ ဘိန္နော ဟောတိ, သံဃံ ဝါ ဘိန္ဒိတုကာမာ ဟောန္တိ, ဇီဝိတန္တရာယော ဝါ ဟောတိ, ဗြဟ္မစရိယန္တရာယော ဝါ ဟောတိ။ စတ္တာရိ ဝစီဒုစ္စရိတာနိ – မုသာဝါဒေါ, ပိသုဏာ ဝါစာ, ဖရုသာ ဝါစာ, သမ္ဖပ္ပလာပေါ။ စတ္တာရိ ဝစီသုစရိတာနိ – သစ္စဝါစာ, အပိသုဏာ ဝါစာ, သဏှာ ဝါစာ, မန္တာ ဘာသာ။ အတ္ထိ အာဒိယန္တော ဂရုကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ, ပယောဇေန္တော လဟုကံ၊ အတ္ထိ အာဒိယန္တော လဟုကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ, ပယောဇေန္တော ဂရုကံ, အတ္ထိ အာဒိယန္တောပိ ပယောဇေန္တောပိ ဂရုကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ၊ အတ္ထိ အာဒိယန္တောပိ ပယောဇေန္တောပိ လဟုကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။
အတ္ထိ ပုဂ္ဂလော အဘိဝါဒနာရဟော, နော ပစ္စုဋ္ဌာနာရဟော၊ အတ္ထိ ပုဂ္ဂလော ပစ္စုဋ္ဌာနာရဟော, နော အဘိဝါဒနာရဟော၊ အတ္ထိ ပုဂ္ဂလော အဘိဝါဒနာရဟော စေဝ ပစ္စုဋ္ဌာနာရဟော စ၊ အတ္ထိ ပုဂ္ဂလော နေဝ အဘိဝါဒနာရဟော နော ပစ္စုဋ္ဌာနာရဟော။ အတ္ထိ ပုဂ္ဂလော အာသနာရဟော, နော အဘိဝါဒနာရဟော၊ အတ္ထိ ပုဂ္ဂလော အဘိဝါဒနာရဟော, နော အာသနာရဟော၊ အတ္ထိ ပုဂ္ဂလော အာသနာရဟော စေဝ အဘိဝါဒနာရဟော စ၊ အတ္ထိ ပုဂ္ဂလော နေဝ အာသနာရဟော နော အဘိဝါဒနာရဟော။ အတ္ထာပတ္တိ ကာလေ အာပဇ္ဇတိ, နော ဝိကာလေ၊ အတ္ထာပတ္တိ ဝိကာလေ အာပဇ္ဇတိ, နော ကာလေ၊ အတ္ထာပတ္တိ ကာလေ စေဝ အာပဇ္ဇတိ ဝိကာလေ စ၊ အတ္ထာပတ္တိ နေဝ ကာလေ အာပဇ္ဇတိ နော ဝိကာလေ။ အတ္ထိ ပဋိဂ္ဂဟိတံ ကာလေ ကပ္ပတိ, နော ဝိကာလေ၊ အတ္ထိ ပဋိဂ္ဂဟိတံ ဝိကာလေ ကပ္ပတိ, နော ကာလေ၊ အတ္ထိ ပဋိဂ္ဂဟိတံ ကာလေ စေဝ ကပ္ပတိ ဝိကာလေ စ၊ အတ္ထိ ပဋိဂ္ဂဟိတံ နေဝ ကာလေ ကပ္ပတိ နော ဝိကာလေ။ အတ္ထာပတ္တိ ပစ္စန္တိမေသု ဇနပဒေသု အာပဇ္ဇတိ, နော မဇ္ဈိမေသု၊ အတ္ထာပတ္တိ မဇ္ဈိမေသု ဇနပဒေသု အာပဇ္ဇတိ, နော ပစ္စန္တိမေသု၊ အတ္ထာပတ္တိ ပစ္စန္တိမေသု စေဝ ဇနပဒေသု အာပဇ္ဇတိ မဇ္ဈိမေသု စ၊ အတ္ထာပတ္တိ နေဝ ပစ္စန္တိမေသု ဇနပဒေသု အာပဇ္ဇတိ နော မဇ္ဈိမေသု။ အတ္ထိ ပစ္စန္တိမေသု ဇနပဒေသု ကပ္ပတိ, နော မဇ္ဈိမေသု၊ အတ္ထိ မဇ္ဈိမေသု ဇနပဒေသု ကပ္ပတိ, နော ပစ္စန္တိမေသု၊ အတ္ထိ ပစ္စန္တိမေသု စေဝ ဇနပဒေသု ကပ္ပတိ မဇ္ဈိမေသု စ၊ အတ္ထိ နေဝ ပစ္စန္တိမေသု ဇနပဒေသု ကပ္ပတိ
(ဝိ၊၅၊၂၂၈။)
နော မဇ္ဈိမေသု။ အတ္ထာပတ္တိ အန္တော အာပဇ္ဇတိ, နော ဗဟိ၊ အတ္ထာပတ္တိ ဗဟိ အာပဇ္ဇတိ, နော အန္တော၊ အတ္ထာပတ္တိ အန္တော စေဝ အာပဇ္ဇတိ ဗဟိ စ၊ အတ္ထာပတ္တိ နေဝ အန္တော အာပဇ္ဇတိ နော ဗဟိ။ အတ္ထာပတ္တိ အန္တောသီမာယ အာပဇ္ဇတိ, နော ဗဟိသီမာယ၊ အတ္ထာပတ္တိ ဗဟိသီမာယ အာပဇ္ဇတိ, နော အန္တောသီမာယ၊ အတ္ထာပတ္တိ အန္တောသီမာယ စေဝ အာပဇ္ဇတိ ဗဟိသီမာယ စ၊ အတ္ထာပတ္တိ နေဝ အန္တောသီမာယ အာပဇ္ဇတိ နော ဗဟိသီမာယ။ အတ္ထာပတ္တိ ဂါမေ အာပဇ္ဇတိ, နော အရညေ၊ အတ္ထာပတ္တိ အရညေ အာပဇ္ဇတိ, နော ဂါမေ၊ အတ္ထာပတ္တိ ဂါမေ စေဝ အာပဇ္ဇတိ အရညေ စ၊ အတ္ထာပတ္တိ နေဝ ဂါမေ အာပဇ္ဇတိ နော အရညေ။
စတဿော စောဒနာ – ဝတ္ထုသန္ဒဿနာ, အာပတ္တိသန္ဒဿနာ, သံဝါသပဋိက္ခေပေါ, သာမီစိပဋိက္ခေပေါ။ စတ္တာရော ပုဗ္ဗကိစ္စာ။ စတ္တာရော ပတ္တကလ္လာ။ စတ္တာရိ အနညပါစိတ္တိယာနိ။ စတဿော ဘိက္ခုသမ္မုတိယော။ [အ။ နိ။ ၄။၁၇၊ ဝိဘ။ ၉၃၉၊ ဒီ။ နိ။ ၃။၃၁၁] စတ္တာရိ အဂတိဂမနာနိ – ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, ဒေါသာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, မောဟာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆတိ။ စတ္တာရိ နာဂတိဂမနာနိ – န ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, န ဒေါသာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, န မောဟာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, န ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆတိ။ စတူဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော အလဇ္ဇီ ဘိက္ခု သံဃံ ဘိန္ဒတိ – ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆန္တော, ဒေါသာဂတိံ ဂစ္ဆန္တော, မောဟာဂတိံ ဂစ္ဆန္တော, ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆန္တော။ စတူဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ပေသလော ဘိက္ခု ဘိန္နံ သံဃံ သမဂ္ဂံ ကရောတိ – န ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆန္တော, န ဒေါသာဂတိံ ဂစ္ဆန္တော, န မောဟာဂတိံ ဂစ္ဆန္တော, န ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆန္တော။ စတူဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ဝိနယော န ပုစ္ဆိတဗ္ဗော – ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, ဒေါသာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, မောဟာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆတိ။ စတူဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ ဝိနယော န ပုစ္ဆိတဗ္ဗော – ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, ဒေါသာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, မောဟာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆတိ။ စတူဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ဝိနယော န ဝိဿဇ္ဇေတဗ္ဗော – ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, ဒေါသာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, မောဟာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆတိ။ စတူဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ ဝိနယော န ဝိဿဇ္ဇေတဗ္ဗော – ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, ဒေါသာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, မောဟာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆတိ။ စတူဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော အနုယောဂေါ န ဒါတဗ္ဗော – ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, ဒေါသာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, မောဟာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆတိ။
(ဝိ၊၅၊၂၂၉။)
စတူဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေ ဘိက္ခုနာ သဒ္ဓိံ ဝိနယော န သာကစ္ဆိတဗ္ဗော – ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, ဒေါသာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, မောဟာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆတိ။ အတ္ထာပတ္တိ ဂိလာနော အာပဇ္ဇတိ, နော အဂိလာနော၊ အတ္ထာပတ္တိ အဂိလာနော အာပဇ္ဇတိ, နော ဂိလာနော၊ အတ္ထာပတ္တိ ဂိလာနော စေဝ အာပဇ္ဇတိ အဂိလာနော စ၊ အတ္ထာပတ္တိ နေဝ ဂိလာနော အာပဇ္ဇတိ နော အဂိလာနော။ စတ္တာရိ အဓမ္မိကာနိ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနာနိ။ စတ္တာရိ ဓမ္မိကာနိ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနာနိ။
စတုက္ကံ နိဋ္ဌိတံ။
တဿုဒ္ဒါနံ –
သကဝါစာယ ကာယေန, ပသုတ္တော စ အစိတ္တကော၊
အာပဇ္ဇန္တော စ ကမ္မေန, ဝေါဟာရာ စတုရော တထာ။
ဘိက္ခူနံ ဘိက္ခုနီနဉ္စ, ပရိက္ခာရော စ သမ္မုခါ၊
အဇာနကာယေ မဇ္ဈေ စ, ဝုဋ္ဌာတိ ဒုဝိဓာ တထာ။
ပဋိလာဘေန စောဒနာ, ပရိဝါသာ စ ဝုစ္စတိ၊
မာနတ္တစာရိကာ စာပိ, သာမုက္ကံသာ ပဋိဂ္ဂဟိ။
မဟာဝိကဋကမ္မာနိ, ပုန ကမ္မေ ဝိပတ္တိယော၊
အဓိကရဏာ ဒုဿီလာ စ, သောဘနာဂန္တုကေန စ။
ဂမိကော ဝတ္ထုနာနတ္တာ, သဘာဂုပဇ္ဈာယေန စ၊
အာစရိယော ပစ္စယာ ဝါ, ဒုစ္စရိတံ သုစရိတံ။
အာဒိယန္တော ပုဂ္ဂလော စ, အရဟော အာသနေန စ၊
ကာလေ စ ကပ္ပတိ စေဝ, ပစ္စန္တိမေသု ကပ္ပတိ။
အန္တော အန္တော စ သီမာယ, ဂါမေ စ စောဒနာယ စ၊
ပုဗ္ဗကိစ္စံ ပတ္တကလ္လံ, အနညာ သမ္မုတိယော စ။
အဂတိ နာဂတိ စေဝ, အလဇ္ဇီ ပေသလေန စ၊
ပုစ္ဆိတဗ္ဗာ ဒုဝေ စေဝ, ဝိဿဇ္ဇေယျာ တထာ ဒုဝေ၊
အနုယောဂေါ စ သာကစ္ဆာ, ဂိလာနော ဌပနေန စာတိ။
(ဝိ၊၅၊၂၃၀။)
၅။ ပဉ္စကဝါရော
မြန်֍ ၃၂၅။ ပဉ္စ အာပတ္တိယော။ ပဉ္စ အာပတ္တိက္ခန္ဓာ။ ပဉ္စ ဝိနီတဝတ္ထူနိ။ ပဉ္စ ကမ္မာနိ အာနန္တရိကာနိ။ ပဉ္စ ပုဂ္ဂလာ နိယတာ။ ပဉ္စ ဆေဒနကာ အာပတ္တိယော။ ပဉ္စဟာကာရေဟိ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ပဉ္စ အာပတ္တိယော။ မုသာဝါဒပစ္စယာ ပဉ္စဟာကာရေဟိ ကမ္မံ န ဥပေတိ – သယံ ဝါ ကမ္မံ န ကရောတိ, ပရံ ဝါ န အဇ္ဈေသတိ, ဆန္ဒံ ဝါ ပါရိသုဒ္ဓိံ ဝါ န ဒေတိ, ကယိရမာနေ ကမ္မေ ပဋိက္ကောသတိ, ကတေ ဝါ ပန ကမ္မေ အဓမ္မဒိဋ္ဌိ ဟောတိ။ ပဉ္စဟာကာရေဟိ ကမ္မံ ဥပေတိ – သယံ ဝါ ကမ္မံ ကရောတိ, ပရံ ဝါ အဇ္ဈေသတိ, ဆန္ဒံ ဝါ ပါရိသုဒ္ဓိံ ဝါ ဒေတိ, ကယိရမာနေ ကမ္မေ နပ္ပဋိက္ကောသတိ, ကတေ ဝါ ပန ကမ္မေ ဓမ္မဒိဋ္ဌိ ဟောတိ။ ပဉ္စ ပိဏ္ဍပါတိကဿ ဘိက္ခုနော ကပ္ပန္တိ – အနာမန္တစာရော, ဂဏဘောဇနံ, ပရမ္ပရဘောဇနံ, အနဓိဋ္ဌာနံ, အဝိကပ္ပနာ။ [အ။ နိ။ ၅။၁၀၂] ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု ဥဿင်္ကိတပရိသင်္ကိတော ဟောတိ – ပါပဘိက္ခုပိ အကုပ္ပဓမ္မောပိ ဝေသိယာဂေါစရော ဝါ ဟောတိ, ဝိဓဝါဂေါစရော ဝါ ဟောတိ, ထုလ္လကုမာရိဂေါစရော ဝါ ဟောတိ, ပဏ္ဍကဂေါစရော ဝါ ဟောတိ, ဘိက္ခုနိဂေါစရော ဝါ ဟောတိ။ ပဉ္စ တေလာနိ – တိလတေလံ, သာသပတေလံ, မဓုကတေလံ, ဧရဏ္ဍကတေလံ, ဝသာတေလံ။ ပဉ္စ ဝသာနိ – အစ္ဆဝသံ, မစ္ဆဝသံ, သုသုကာဝသံ, သူကရဝသံ, ဂဒြဘဝသံ။ [အ။ နိ။ ၅။၁၃၀၊ ဒီ။ နိ။ ၃။၃၁၆] ပဉ္စ ဗျသနာနိ – ဉာတိဗျသနံ, ဘောဂဗျသနံ, ရောဂဗျသနံ, သီလဗျသနံ, ဒိဋ္ဌိဗျသနံ။ [အ။ နိ။ ၅။၁၃၀၊ ဒီ။ နိ။ ၃။၃၁၆] ပဉ္စ သမ္ပဒါ – ဉာတိသမ္ပဒါ, ဘောဂသမ္ပဒါ, အရောဂသမ္ပဒါ, သီလသမ္ပဒါ, ဒိဋ္ဌိသမ္ပဒါ။ ပဉ္စ နိဿယပဋိပ္ပဿဒ္ဓိယော ဥပဇ္ဈာယမှာ – ဥပဇ္ဈာယော ပက္ကန္တော ဝါ ဟောတိ, ဝိဗ္ဘန္တော ဝါ, ကာလင်္ကတော ဝါ, ပက္ခသင်္ကန္တော ဝါ, အာဏတ္တိယေဝ ပဉ္စမီ။ ပဉ္စ ပုဂ္ဂလာ န ဥပသမ္ပာဒေတဗ္ဗာ – အဒ္ဓါနဟီနော, အင်္ဂဟီနော, ဝတ္ထုဝိပန္နော, ကရဏဒုက္ကဋကော, အပရိပူရော။ ပဉ္စ ပံသုကူလာနိ – သောသာနိကံ, ပါပဏိကံ, ဥန္ဒူရက္ခာယိကံ, ဥပစိကက္ခာယိကံ, အဂ္ဂိဒဍ္ဎံ။ အပရာနိပိ ပဉ္စ ပံသုကူလာနိ – ဂေါခါယိကံ, အဇက္ခာယိကံ, ထူပစီဝရံ, အာဘိသေကိကံ, ဂတပဋိယာဂတံ [ဘတပဋိယာဘတံ (က။)]။ ပဉ္စ အဝဟာရာ – ထေယျာဝဟာရော, ပသယှာဝဟာရော, ပရိကပ္ပါဝဟာရော ပဋိစ္ဆန္နာဝဟာရော, ကုသာဝဟာရော။ ပဉ္စ မဟာစောရာ သန္တော သံဝိဇ္ဇမာနာ လောကသ္မိံ။ ပဉ္စ အဝိဿဇ္ဇနိယာနိ။ ပဉ္စ အဝေဘင်္ဂိယာနိ။ ပဉ္စာပတ္တိယော ကာယတော သမုဋ္ဌန္တိ, န ဝါစတော န စိတ္တတော။ ပဉ္စာပတ္တိယော ကာယတော စ ဝါစတော စ သမုဋ္ဌန္တိ, Empty Line. Go Next Line
(ဝိ၊၅၊၂၃၁။)
န စိတ္တတော။ ပဉ္စာပတ္တိယော ဒေသနာဂါမိနိယော။ ပဉ္စ သံဃာ။ ပဉ္စ ပါတိမောက္ခုဒ္ဒေသာ။ သဗ္ဗပစ္စန္တိမေသု ဇနပဒေသု ဝိနယဓရပဉ္စမေန ဂဏေန ဥပသမ္ပာဒေတဗ္ဗံ။ ပဉ္စာနိသံသာ ကထိနတ္ထာရေ။ ပဉ္စ ကမ္မာနိ။ ယာဝတတိယကေ ပဉ္စ အာပတ္တိယော။ ပဉ္စဟာကာရေဟိ အဒိန္နံ အာဒိယန္တဿ အာပတ္တိ ပါရာဇိကဿ။ ပဉ္စဟာကာရေဟိ အဒိန္နံ အာဒိယန္တဿ အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ။ ပဉ္စဟာကာရေဟိ အဒိန္နံ အာဒိယန္တဿ အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ ပဉ္စ အကပ္ပိယာနိ န ပရိဘုဉ္ဇိတဗ္ဗာနိ – အဒိန္နဉ္စ ဟောတိ, အဝိဒိတဉ္စ ဟောတိ, အကပ္ပိယဉ္စ ဟောတိ, အပ္ပဋိဂ္ဂဟိတဉ္စ ဟောတိ, အကတာတိရိတ္တဉ္စ ဟောတိ။ ပဉ္စ ကပ္ပိယာနိ ပရိဘုဉ္ဇိတဗ္ဗာနိ – ဒိန္နဉ္စ ဟောတိ, ဝိဒိတဉ္စ ဟောတိ, ကပ္ပိယဉ္စ ဟောတိ, ပဋိဂ္ဂဟိတဉ္စ ဟောတိ, ကတာတိရိတ္တဉ္စ ဟောတိ။ ပဉ္စ ဒါနာနိ အပုညာနိ ပုညသမ္မတာနိ လောကသ္မိံ [လောကဿ (သျာ။)] – မဇ္ဇဒါနံ, သမဇ္ဇဒါနံ, ဣတ္ထိဒါနံ, ဥသဘဒါနံ, စိတ္တကမ္မဒါနံ။ ပဉ္စ ဥပ္ပန္နာ ဒုပ္ပဋိဝိနောဒယာ [ဝိနောဒိယာ (သျာ။)] – ဥပ္ပန္နော ရာဂေါ ဒုပ္ပဋိဝိနောဒယော, ဥပ္ပန္နော ဒေါသော ဒုပ္ပဋိဝိနောဒယော, ဥပ္ပန္နော မောဟော ဒုပ္ပဋိဝိနောဒယော, ဥပ္ပန္နံ ပဋိဘာနံ ဒုပ္ပဋိဝိနောဒယံ, ဥပ္ပန္နံ ဂမိယစိတ္တံ ဒုပ္ပဋိဝိနောဒယံ။ ပဉ္စာနိသံသာ သမ္မဇ္ဇနိယာ – သကစိတ္တံ ပသီဒတိ, ပရစိတ္တံ ပသီဒတိ, ဒေဝတာ အတ္တမနာ ဟောန္တိ, ပါသာဒိကသံဝတ္တနိကကမ္မံ ဥပစိနတိ, ကာယဿ ဘေဒါ ပရံ မရဏာ သုဂတိံ သဂ္ဂံ လောကံ ဥပပဇ္ဇတိ။ အပရေပိ ပဉ္စာနိသံသာ သမ္မဇ္ဇနိယာ – သကစိတ္တံ ပသီဒတိ, ပရစိတ္တံ ပသီဒတိ, ဒေဝတာ အတ္တမနာ ဟောန္တိ, သတ္ထုသာသနံ ကတံ ဟောတိ, ပစ္ဆိမာ ဇနတာ ဒိဋ္ဌာနုဂတိံ အာပဇ္ဇတိ။
ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဝိနယဓရော ‘‘ဗာလော’’ တွေဝ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ – အတ္တနော ဘာသပရိယန္တံ န ဥဂ္ဂဏှာတိ, ပရဿ ဘာသပရိယန္တံ န ဥဂ္ဂဏှာတိ, အတ္တနော ဘာသပရိယန္တံ န ဥဂ္ဂဟေတွာ ပရဿ ဘာသပရိယန္တံ န ဥဂ္ဂဟေတွာ အဓမ္မေန ကာရေတိ အပ္ပဋိညာယ။ ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဝိနယဓရော ‘‘ပဏ္ဍိတော’’ တွေဝ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ – အတ္တနော ဘာသပရိယန္တံ ဥဂ္ဂဏှာတိ, ပရဿ ဘာသပရိယန္တံ ဥဂ္ဂဏှာတိ, အတ္တနော ဘာသပရိယန္တံ ဥဂ္ဂဟေတွာ ပရဿ ဘာသပရိယန္တံ ဥဂ္ဂဟေတွာ ဓမ္မေန ကာရေတိ ပဋိညာယ။ အပရေဟိပိ ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဝိနယဓရော ဗာလော တွေဝ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ – အာပတ္တိံ န ဇာနာတိ, အာပတ္တိယာ မူလံ န ဇာနာတိ,
(ဝိ၊၅၊၂၃၂။)
အာပတ္တိသမုဒယံ န ဇာနာတိ, အာပတ္တိနိရောဓံ န ဇာနာတိ, အာပတ္တိနိရောဓဂါမိနိံ ပဋိပဒံ န ဇာနာတိ။ ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဝိနယဓရော ပဏ္ဍိတော တွေဝ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ – အာပတ္တိံ ဇာနာတိ, အာပတ္တိယာ မူလံ ဇာနာတိ, အာပတ္တိသမုဒယံ ဇာနာတိ, အာပတ္တိနိရောဓံ ဇာနာတိ, အာပတ္တိနိရောဓဂါမိနိံ ပဋိပဒံ ဇာနာတိ။ အပရေဟိပိ ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဝိနယဓရော ဗာလော တွေဝ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ – အဓိကရဏံ န ဇာနာတိ, အဓိကရဏဿ မူလံ န ဇာနာတိ, အဓိကရဏသမုဒယံ န ဇာနာတိ, အဓိကရဏနိရောဓံ န ဇာနာတိ, အဓိကရဏနိရောဓဂါမိနိံ ပဋိပဒံ န ဇာနာတိ။ ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဝိနယဓရော ပဏ္ဍိတော တွေဝ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ – အဓိကရဏံ ဇာနာတိ, အဓိကရဏဿ မူလံ ဇာနာတိ, အဓိကရဏသမုဒယံ ဇာနာတိ, အဓိကရဏနိရောဓံ ဇာနာတိ, အဓိကရဏနိရောဓဂါမိနိံ ပဋိပဒံ ဇာနာတိ။ အပရေဟိပိ ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဝိနယဓရော ဗာလော တွေဝ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ – ဝတ္ထုံ န ဇာနာတိ, နိဒါနံ န ဇာနာတိ, ပညတ္တိံ န ဇာနာတိ, အနုပညတ္တိံ န ဇာနာတိ, အနုသန္ဓိဝစနပထံ န ဇာနာတိ။ ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဝိနယဓရော ပဏ္ဍိတော တွေဝ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ – ဝတ္ထုံ ဇာနာတိ, နိဒါနံ ဇာနာတိ, ပညတ္တိံ ဇာနာတိ, အနုပညတ္တိံ ဇာနာတိ, အနုသန္ဓိဝစနပထံ ဇာနာတိ။ အပရေဟိပိ ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဝိနယဓရော ဗာလော တွေဝ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ – ဉတ္တိံ န ဇာနာတိ, ဉတ္တိယာ ကရဏံ န ဇာနာတိ, န ပုဗ္ဗကုသလော ဟောတိ, န အပရကုသလော ဟောတိ, အကာလညူ စ ဟောတိ။ ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဝိနယဓရော ပဏ္ဍိတော တွေဝ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ – ဉတ္တိံ ဇာနာတိ, ဉတ္တိယာ ကရဏံ ဇာနာတိ, ပုဗ္ဗကုသလော ဟောတိ, အပရကုသလော ဟောတိ, ကာလညူ စ ဟောတိ။ အပရေဟိပိ ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဝိနယဓရော ဗာလော တွေဝ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ – အာပတ္တာနာပတ္တိံ န ဇာနာတိ, လဟုကဂရုကံ အာပတ္တိံ န ဇာနာတိ, သာဝသေသာနဝသေသံ အာပတ္တိံ န ဇာနာတိ, ဒုဋ္ဌုလ္လာဒုဋ္ဌုလ္လံ အာပတ္တိံ န ဇာနာတိ, အာစရိယပရမ္ပရာ ခေါ ပနဿ န သုဂ္ဂဟိတာ ဟောတိ န သုမနသိကတာ န သူပဓာရိတာ။ ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဝိနယဓရော ပဏ္ဍိတောတွေဝ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ – အာပတ္တာနာပတ္တိံ ဇာနာတိ, လဟုကဂရုကံ အာပတ္တိံ ဇာနာတိ, သာဝသေသာနဝသေသံ အာပတ္တိံ ဇာနတိ, ဒုဋ္ဌုလ္လာဒုဋ္ဌုလ္လံ အာပတ္တိံ ဇာနာတိ, အာစရိယပရမ္ပရာ ခေါ ပနဿ သုဂ္ဂဟိတာ ဟောတိ သုမနသိကတာ သူပဓာရိတာ။ အပရေဟိပိ ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဝိနယဓရော ဗာလော တွေဝ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ – အာပတ္တာနာပတ္တိံ န ဇာနာတိ, လဟုကဂရုကံ အာပတ္တိံ န ဇာနာတိ,
(ဝိ၊၅၊၂၃၃။)
သာဝသေသာနဝသေသံ အာပတ္တိံ န ဇာနာတိ, ဒုဋ္ဌုလ္လာဒုဋ္ဌုလ္လံ အာပတ္တိံ ဇာနာတိ, ဥဘယာနိ ခေါ ပနဿ ပါတိမောက္ခာနိ န ဝိတ္ထာရေန သွာဂတာနိ ဟောန္တိ န သုဝိဘတ္တာနိ န သုပ္ပဝတ္တီနိ န သုဝိနိစ္ဆိတာနိ သုတ္တသော အနုဗျဉ္ဇနသော။ ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဝိနယဓရော ပဏ္ဍိတော တွေဝ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ – အာပတ္တာနာပတ္တိံ ဇာနာတိ, လဟုကဂရုကံ အာပတ္တိံ ဇာနာတိ, သာဝသေသာနဝသေသံ အာပတ္တိံ ဇာနာတိ, ဒုဋ္ဌုလ္လာဒုဋ္ဌုလ္လံ အာပတ္တိံ ဇာနာတိ, ဥဘယာနိ ခေါ ပနဿ ပါတိမောက္ခာနိ ဝိတ္ထာရေန သွာဂတာနိ ဟောန္တိ သုဝိဘတ္တာနိ သုပ္ပဝတ္တီနိ သုဝိနိစ္ဆိတာနိ သုတ္တသော အနုဗျဉ္ဇနသော။ အပရေဟိပိ ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဝိနယဓရော ဗာလော တွေဝ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ – အာပတ္တာနာပတ္တိံ န ဇာနာတိ, လဟုကဂရုကံ အာပတ္တိံ န ဇာနာတိ, သာဝသေသာနဝသေသံ အာပတ္တိံ န ဇာနာတိ, ဒုဋ္ဌုလ္လာဒုဋ္ဌုလ္လံ အာပတ္တိံ န ဇာနာတိ, အဓိကရဏေ စ န ဝိနိစ္ဆယကုသလော ဟောတိ။ ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဝိနယဓရော ပဏ္ဍိတော တွေဝ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ – အာပတ္တာနာပတ္တိံ ဇာနာတိ, လဟုကဂရုကံ အာပတ္တိံ ဇာနာတိ, သာဝသေသာနဝသေသံ အာပတ္တိံ ဇာနာတိ, ဒုဋ္ဌုလ္လာဒုဋ္ဌုလ္လံ အာပတ္တိံ ဇာနာတိ, အဓိကရဏေ စ ဝိနိစ္ဆယကုသလော ဟောတိ။
[အ။ နိ။ ၅။၁၈၁၊ ပရိ။ ၄၄၃] ပဉ္စ အာရညိကာ – မန္ဒတ္တာ မောမူဟတ္တာ အာရညိကော ဟောတိ, ပါပိစ္ဆော ဣစ္ဆာပကတော အာရညိကော ဟောတိ, ဥမ္မာဒါ စိတ္တက္ခေပါ အာရညိကော ဟောတိ, ဝဏ္ဏိတံ ဗုဒ္ဓေဟိ ဗုဒ္ဓသာဝကေဟီတိ အာရညိကော ဟောတိ, အပိ စ အပ္ပိစ္ဆညေဝ နိဿာယ သန္တုဋ္ဌိညေဝ နိဿာယ သလ္လေခညေဝ နိဿာယ ပဝိဝေကညေဝ နိဿာယ ဣဒမတ္ထိတညေဝ [ဣဒမဋ္ဌိတညေဝ (သီ။ သျာ။)] နိဿာယ အာရညိကော ဟောတိ။ ပဉ္စ ပိဏ္ဍပါတိကာ…ပေ… ပဉ္စ ပံသုကူလိကာ…ပေ… ပဉ္စ ရုက္ခမူလိကာ…ပေ… ပဉ္စ သောသာနိကာ…ပေ… ပဉ္စ အဗ္ဘောကာသိကာ…ပေ… ပဉ္စ တေစီဝရိကာ…ပေ… ပဉ္စ သပဒါနစာရိကာ…ပေ… ပဉ္စ နေသဇ္ဇိကာ…ပေ… ပဉ္စ ယထာသန္ထတိကာ…ပေ… ပဉ္စ ဧကာသနိကာ…ပေ… ပဉ္စ ခလုပစ္ဆာဘတ္တိကာ…ပေ… ပဉ္စ ပတ္တပိဏ္ဍိကာ – မန္ဒတ္တာ မောမူဟတ္တာ ပတ္တပိဏ္ဍိကော ဟောတိ, ပါပိစ္ဆော ဣစ္ဆာပကတော ပတ္တပိဏ္ဍိကော ဟောတိ, ဥမ္မာဒါ စိတ္တက္ခေပါ ပတ္တပိဏ္ဍိကော ဟောတိ, ဝဏ္ဏိတံ ဗုဒ္ဓေဟိ ဗုဒ္ဓသာဝကေဟီတိ ပတ္တပိဏ္ဍိကော ဟောတိ, အပိ စ အပ္ပိစ္ဆညေဝ နိဿာယ သန္တုဋ္ဌိညေဝ နိဿာယ သလ္လေခညေဝ နိဿာယ ပဝိဝေကညေဝ နိဿာယ ဣဒမတ္ထိတညေဝ နိဿာယ ပတ္တပိဏ္ဍိကော ဟောတိ။
(ဝိ၊၅၊၂၃၄။)
[ပရိ။ ၄၁၇] ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ နာနိဿိတေန ဝတ္ထဗ္ဗံ – ဥပေါသထံ န ဇာနာတိ, ဥပေါသထကမ္မံ န ဇာနာတိ, ပါတိမောက္ခံ န ဇာနာတိ, ပါတိမောက္ခုဒ္ဒေသံ န ဇာနာတိ, ဦနပဉ္စဝဿော ဟောတိ။ ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ အနိဿိတေန ဝတ္ထဗ္ဗံ – ဥပေါသထံ ဇာနာတိ, ဥပေါသထကမ္မံ ဇာနာတိ, ပါတိမောက္ခံ ဇာနာတိ, ပါတိမောက္ခုဒ္ဒေသံ ဇာနာတိ, ပဉ္စဝဿော ဝါ ဟောတိ အတိရေကပဉ္စဝဿော ဝါ။ အပရေဟိပိ ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ နာနိဿိတေန ဝတ္ထဗ္ဗံ – ပဝါရဏံ န ဇာနာတိ, ပဝါရဏာကမ္မံ န ဇာနာတိ, ပါတိမောက္ခံ န ဇာနာတိ, ပါတိမောက္ခုဒ္ဒေသံ န ဇာနာတိ, ဦနပဉ္စဝဿော ဟောတိ။ ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ အနိဿိတေန ဝတ္ထဗ္ဗံ – ပဝါရဏံ ဇာနာတိ, ပဝါရဏာကမ္မံ ဇာနာတိ, ပါတိမောက္ခံ ဇာနာတိ, ပါတိမောက္ခုဒ္ဒေသံ ဇာနာတိ, ပဉ္စဝဿော ဝါ ဟောတိ အတိရေကပဉ္စဝဿော ဝါ။ အပရေဟိပိ ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ နာနိဿိတေန ဝတ္ထဗ္ဗံ – အာပတ္တာနာပတ္တိံ န ဇာနာတိ, လဟုကဂရုကံ အာပတ္တိံ န ဇာနာတိ, သာဝသေသာနဝသေသံ အာပတ္တိံ န ဇာနာတိ, ဒုဋ္ဌုလ္လာဒုဋ္ဌုလ္လံ အာပတ္တိံ န ဇာနာတိ, ဦနပဉ္စဝဿော ဟောတိ။ ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ အနိဿိတေန ဝတ္ထဗ္ဗံ – အာပတ္တာနာပတ္တိံ ဇာနာတိ, လဟုကဂရုကံ အာပတ္တိံ ဇာနာတိ, သာဝသေသာနဝသေသံ အာပတ္တိံ ဇာနာတိ, ဒုဋ္ဌုလ္လာဒုဋ္ဌုလ္လံ အာပတ္တိံ ဇာနာတိ, ပဉ္စဝဿော ဝါ ဟောတိ အတိရေကပဉ္စဝဿော ဝါ။ ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတာယ ဘိက္ခုနိယာ နာနိဿိတာယ ဝတ္ထဗ္ဗံ – ဥပေါသထံ န ဇာနာတိ, ဥပေါသထကမ္မံ န ဇာနာတိ, ပါတိမောက္ခံ န ဇာနာတိ, ပါတိမောက္ခုဒ္ဒေသံ န ဇာနာတိ, ဦနပဉ္စဝဿာ ဟောတိ။ ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတာယ ဘိက္ခုနိယာ အနိဿိတာယ ဝတ္ထဗ္ဗံ – ဥပေါသထံ ဇာနာတိ, ဥပေါသထကမ္မံ ဇာနာတိ, ပါတိမောက္ခံ ဇာနာတိ, ပါတိမောက္ခုဒ္ဒေသံ ဇာနာတိ, ပဉ္စဝဿာ ဝါ ဟောတိ အတိရေကပဉ္စဝဿာ ဝါ။ အပရေဟိပိ ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတာယ ဘိက္ခုနိယာ နာနိဿိတာယ ဝတ္ထဗ္ဗံ – ပဝါရဏံ န ဇာနာတိ, ပဝါရဏာကမ္မံ န ဇာနာတိ, ပါတိမောက္ခံ န ဇာနာတိ, ပါတိမောက္ခုဒ္ဒေသံ န ဇာနာတိ, ဦနပဉ္စဝဿာ ဟောတိ။ ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတာယ ဘိက္ခုနိယာ အနိဿိတာယ ဝတ္ထဗ္ဗံ – ပဝါရဏံ ဇာနာတိ, ပဝါရဏာကမ္မံ ဇာနာတိ, ပါတိမောက္ခံ ဇာနာတိ, ပါတိမောက္ခုဒ္ဒေသံ ဇာနာတိ, ပဉ္စဝဿာ ဝါ ဟောတိ အတိရေကပဉ္စဝဿာ ဝါ။ အပရေဟိပိ ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတာယ ဘိက္ခုနိယာ နာနိဿိတာယ
(ဝိ၊၅၊၂၃၅။)
ဝတ္ထဗ္ဗံ – အာပတ္တာနာပတ္တိံ န ဇာနာတိ, လဟုကဂရုကံ အာပတ္တိံ န ဇာနာတိ, သာဝသေသာနဝသေသံ အာပတ္တိံ န ဇာနာတိ, ဒုဋ္ဌုလ္လာဒုဋ္ဌုလ္လံ အာပတ္တိံ န ဇာနာတိ, ဦနပဉ္စဝဿာ ဟောတိ။ ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတာယ ဘိက္ခုနိယာ အနိဿိတာယ ဝတ္ထဗ္ဗံ – အာပတ္တာနာပတ္တိံ ဇာနာတိ, လဟုကဂရုကံ အာပတ္တိံ ဇာနာတိ, သာဝသေသာနဝသေသံ အာပတ္တိံ ဇာနာတိ, ဒုဋ္ဌုလ္လာဒုဋ္ဌုလ္လံ အာပတ္တိံ ဇာနာတိ, ပဉ္စဝဿာ ဝါ ဟောတိ အတိရေကပဉ္စဝဿာ ဝါ။
ပဉ္စ အာဒီနဝါ အပါသာဒိကေ – အတ္တာပိ အတ္တာနံ ဥပဝဒတိ, အနုဝိစ္စပိ ဝိညူ ဂရဟန္တိ, ပါပကော ကိတ္တိသဒ္ဒေါ အဗ္ဘုဂ္ဂစ္ဆတိ, သမ္မူဠှော ကာလံ ကရောတိ, ကာယဿ ဘေဒါ ပရံ မရဏာ အပါယံ ဒုဂ္ဂတိံ ဝိနိပါတံ နိရယံ ဥပပဇ္ဇတိ။ ပဉ္စာနိသံသာ ပါသာဒိကေ – အတ္တာပိ အတ္တာနံ န ဥပဝဒတိ, အနုဝိစ္စပိ ဝိညူ ပသံသန္တိ, ကလျာဏော ကိတ္တိသဒ္ဒေါ အဗ္ဘုဂ္ဂစ္ဆတိ, အသမ္မူဠှော ကာလံ ကရောတိ, ကာယဿ ဘေဒါ ပရံ မရဏာ သုဂတိံ သဂ္ဂံ လောကံ ဥပပဇ္ဇတိ။ အပရေပိ ပဉ္စ အာဒီနဝါ အပါသာဒိကေ – အပ္ပသန္နာ န ပသီဒန္တိ, ပသန္နာနံ ဧကစ္စာနံ အညထတ္တံ ဟောတိ, သတ္ထုသာသနံ အကတံ ဟောတိ, ပစ္ဆိမာ ဇနတာ ဒိဋ္ဌာနုဂတိံ နာပဇ္ဇတိ, စိတ္တမဿ န ပသီဒတိ။ ပဉ္စာနိသံသာ ပါသာဒိကေ – အပ္ပသန္နာ ပသီဒန္တိ, ပသန္နာနံ ဘိယျောဘာဝါယ ဟောတိ, သတ္ထုသာသနံ ကတံ ဟောတိ, ပစ္ဆိမာ ဇနတာ ဒိဋ္ဌာနုဂတိံ အာပဇ္ဇတိ, စိတ္တမဿ ပသီဒတိ။ ပဉ္စ အာဒီနဝါ ကုလူပကေ – အနာမန္တစာရေ အာပဇ္ဇတိ, ရဟော နိသဇ္ဇာယ အာပဇ္ဇတိ, ပဋိစ္ဆန္နေ အာသနေ အာပဇ္ဇတိ, မာတုဂါမဿ ဥတ္တရိဆပ္ပဉ္စဝါစာဟိ ဓမ္မံ ဒေသေန္တော အာပဇ္ဇတိ, ကာမသင်္ကပ္ပဗဟုလော စ ဝိဟရတိ။ ပဉ္စ အာဒီနဝါ ကုလူပကဿ ဘိက္ခုနော – အတိဝေလံ ကုလေသု သံသဋ္ဌဿ ဝိဟရတော မာတုဂါမဿ အဘိဏှဒဿနံ, ဒဿနေ သတိ သံသဂ္ဂေါ, သံသဂ္ဂေ သတိ ဝိဿာသော, ဝိဿာသေ သတိ ဩတာရော, ဩတိဏ္ဏစိတ္တဿေတံ ဘိက္ခုနော ပါဋိကင်္ခံ အနဘိရတော ဝါ ဗြဟ္မစရိယံ စရိဿတိ အညတရံ ဝါ သံကိလိဋ္ဌံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိဿတိ သိက္ခံ ဝါ ပစ္စက္ခာယ ဟီနာယာဝတ္တိဿတိ။
[ပါစိ။ ၉၂] ပဉ္စ ဗီဇဇာတာနိ – မူလဗီဇံ, ခန္ဓဗီဇံ, ဖဠုဗီဇံ, အဂ္ဂဗီဇံ, ဗီဇဗီဇညေဝ [ဗီဇဗီဇမေဝ (က။)] ပဉ္စမံ။ ပဉ္စဟိ သမဏကပ္ပေဟိ ဖလံ ပရိဘုဉ္ဇိတဗ္ဗံ – အဂ္ဂိပရိဇိတံ, သတ္ထပရိဇိတံ, နခပရိဇိတံ, အဗီဇံ, နိဗ္ဗတ္တဗီဇညေဝ [နိဗ္ဗဋ္ဋဗီဇညေဝ (သီ။), နိဗ္ဗဋဗီဇညေဝ (သျာ။), နိပ္ပဋ္ဋဗီဇညေဝ (က။)] ပဉ္စမံ။ ပဉ္စ ဝိသုဒ္ဓိယော – နိဒါနံ ဥဒ္ဒိသိတွာ
(ဝိ၊၅၊၂၃၆။)
အဝသေသံ သုတေန သာဝေတဗ္ဗံ, အယံ ပဌမာ ဝိသုဒ္ဓိ၊ နိဒါနံ ဥဒ္ဒိသိတွာ စတ္တာရိ ပါရာဇိကာနိ ဥဒ္ဒိသိတွာ အဝသေသံ သုတေန သာဝေတဗ္ဗံ, အယံ ဒုတိယာ ဝိသုဒ္ဓိ၊ နိဒါနံ ဥဒ္ဒိသိတွာ စတ္တာရိ ပါရာဇိကာနိ ဥဒ္ဒိသိတွာ တေရသ သံဃာဒိသေသေ ဥဒ္ဒိသိတွာ အဝသေသံ သုတေန သာဝေတဗ္ဗံ, အယံ တတိယာ ဝိသုဒ္ဓိ၊ နိဒါနံ ဥဒ္ဒိသိတွာ စတ္တာရိ ပါရာဇိကာနိ ဥဒ္ဒိသိတွာ တေရသ သံဃာဒိသေသေ ဥဒ္ဒိသိတွာ ဒွေ အနိယတေ ဥဒ္ဒိသိတွာ အဝသေသံ သုတေန သာဝေတဗ္ဗံ, အယံ စတုတ္ထာ ဝိသုဒ္ဓိ၊ ဝိတ္ထာရေနေဝ ပဉ္စမီ။ အပရာပိ ပဉ္စ ဝိသုဒ္ဓိယော – သုတ္တုဒ္ဒေသော, ပါရိသုဒ္ဓိဥပေါသထော, အဓိဋ္ဌာနုပေါသထော, ပဝါရဏာ, သာမဂ္ဂီဥပေါသထောယေဝ ပဉ္စမော။ ပဉ္စာနိသံသာ ဝိနယဓရေ – အတ္တနော သီလက္ခန္ဓော သုဂုတ္တော ဟောတိ သုရက္ခိတော, ကုက္ကုစ္စပကတာနံ ပဋိသရဏံ ဟောတိ, ဝိသာရဒေါ သံဃမဇ္ဈေ ဝေါဟရတိ, ပစ္စတ္ထိကေ သဟဓမ္မေန သုနိဂ္ဂဟိတံ နိဂ္ဂဏှာတိ, သဒ္ဓမ္မဋ္ဌိတိယာ ပဋိပန္နော ဟောတိ။ ပဉ္စ အဓမ္မိကာနိ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနာနိ။ ပဉ္စ ဓမ္မိကာနိ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနာနီတိ။
ပဉ္စကံ နိဋ္ဌိတံ။
တဿုဒ္ဒါနံ –
အာပတ္တိ အာပတ္တိက္ခန္ဓာ, ဝိနီတာနန္တရေန စ၊
ပုဂ္ဂလာ ဆေဒနာ စေဝ, အာပဇ္ဇတိ စ ပစ္စယာ။
န ဥပေတိ ဥပေတိ စ, ကပ္ပန္တုသင်္ကိတေလဉ္စ၊
ဝသံ ဗျသနာ သမ္ပဒါ, ပဿဒ္ဓိ ပုဂ္ဂလေန စ။
သောသာနိကံ ခါယိတဉ္စ, ထေယျံ စောရော စ ဝုစ္စတိ၊
အဝိဿဇ္ဇိ အဝေဘင်္ဂိ, ကာယတော ကာယဝါစတော။
ဒေသနာ သံဃံ ဥဒ္ဒေသံ, ပစ္စန္တိကထိနေန စ၊
ကမ္မာနိ ယာဝတတိယံ, ပါရာဇိထုလ္လဒုက္ကဋံ။
အကပ္ပိယံ ကပ္ပိယဉ္စ, အပုညဒုဝိနောဒယာ၊
သမ္မဇ္ဇနီ အပရေ စ, ဘာသံ အာပတ္တိမေဝ စ။
အဓိကရဏံ ဝတ္ထု ဉတ္တိ, အာပတ္တာ ဥဘယာနိ စ၊
လဟုကဋ္ဌမကာ ဧတေ, ကဏှသုက္ကာ ဝိဇာနထ။
အရညံ ပိဏ္ဍပါတဉ္စ, ပံသုရုက္ခသုသာနိကာ၊
အဗ္ဘောကာသော စီဝရဉ္စ, သပဒါနော နိသဇ္ဇိကော။
(ဝိ၊၅၊၂၃၇။)
သန္ထတိ ခလု ပစ္ဆာပိ, ပတ္တပိဏ္ဍိကမေဝ စ၊
ဥပေါသထံ ပဝါရဏံ, အာပတ္တာနာပတ္တိပိ စ။
ကဏှသုက္ကပဒါ ဧတေ, ဘိက္ခုနီနမ္ပိ တေ တထာ၊
အပါသာဒိကပါသာဒိ, တထေဝ အပရေ ဒုဝေ။
ကုလူပကေ အတိဝေလံ, ဗီဇံ သမဏကပ္ပိ စ၊
ဝိသုဒ္ဓိ အပရေ စေဝ, ဝိနယာဓမ္မိကေန စ၊
ဓမ္မိကာ စ တထာ ဝုတ္တာ, နိဋ္ဌိတာ သုဒ္ဓိပဉ္စကာတိ။
၆။ ဆက္ကဝါရော
မြန်֍ ၃၂၆။ [ဒီ။ နိ။ ၃။၃၂၄] ဆ အဂါရဝါ။ ဆ ဂါရဝါ။ ဆ ဝိနီတဝတ္ထူနိ။ ဆ သာမီစိယော။ ဆ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာ။ ဆစ္ဆေဒနကာ အာပတ္တိယော။ ဆဟာကာရေဟိ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဆာနိသံသာ ဝိနယဓရေ။ ဆ ပရမာနိ။ ဆာရတ္တံ တိစီဝရေန ဝိပ္ပဝသိတဗ္ဗံ။ ဆ စီဝရာနိ။ ဆ ရဇနာနိ။ ဆ အာပတ္တိယော ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌန္တိ န ဝါစတော။ ဆ အာပတ္တိယော ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌန္တိ န ကာယတော။ ဆ အာပတ္တိယော ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌန္တိ။ ဆ ကမ္မာနိ။ ဆ ဝိဝါဒမူလာနိ။ ဆ အနုဝါဒမူလာနိ။ ဆ သာရဏီယာ ဓမ္မာ ဒီဃသော။ ဆ ဝိဒတ္ထိယော, သုဂတဝိဒတ္ထိယာ, တိရိယံ ဆ ဝိဒတ္ထိယော။ ဆ နိဿယပဋိပ္ပဿဒ္ဓိယော အာစရိယမှာ။ ဆ နဟာနေ အနုပညတ္တိယော – ဝိပ္ပကတစီဝရံ အာဒါယ ပက္ကမတိ, ဝိပ္ပကတစီဝရံ သမာဒါယ ပက္ကမတိ။
[မဟာဝ။ ၈၅ အာဒယော] ဆဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ ဥပသမ္ပာဒေတဗ္ဗံ နိဿယော ဒါတဗ္ဗော သာမဏေရော ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗော – အသေက္ခေန သီလက္ခန္ဓေန သမန္နာဂတော ဟောတိ, အသေက္ခေန သမာဓိက္ခန္ဓေန သမန္နာဂတော ဟောတိ, အသေက္ခေန ပညက္ခန္ဓေန သမန္နာဂတော ဟောတိ, အသေက္ခေန ဝိမုတ္တိက္ခန္ဓေန သမန္နာဂတော ဟောတိ, အသေက္ခေန ဝိမုတ္တိဉာဏဒဿနက္ခန္ဓေန သမန္နာဂတော ဟောတိ, ဒသဝဿော ဝါ ဟောတိ အတိရေကဒသဝဿော ဝါ။
အပရေဟိပိ ဆဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ ဥပသမ္ပာဒေတဗ္ဗံ နိဿယော ဒါတဗ္ဗော သာမဏေရော ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗော – အတ္တနာ အသေက္ခေန
(ဝိ၊၅၊၂၃၈။)
သီလက္ခန္ဓေ သမန္နာဂတော ဟောတိ, ပရံ အသေက္ခေ သီလက္ခန္ဓေ သမာဒပေတာ၊ အတ္တနာ အသေက္ခေန သမာဓိက္ခန္ဓေန သမန္နာဂတော ဟောတိ, ပရံ အသေက္ခေ သမာဓိက္ခန္ဓေ သမာဒပေတာ၊ အတ္တနာ အသေက္ခေန ပညက္ခန္ဓေန သမန္နာဂတော ဟောတိ, ပရံ အသေက္ခေ ပညက္ခန္ဓေ သမာဒပေတာ၊ အတ္တနာ အသေက္ခေန ဝိမုတ္တိက္ခန္ဓေန သမန္နာဂတော ဟောတိ, ပရံ အသေက္ခေ ဝိမုတ္တိက္ခန္ဓေ သမာဒပေတာ၊ အတ္တနာ အသေက္ခေန ဝိမုတ္တိဉာဏဒဿနက္ခန္ဓေန သမန္နာဂတော ဟောတိ, ပရံ အသေက္ခေ ဝိမုတ္တိဉာဏဒဿနက္ခန္ဓေ သမာဒပေတာ၊ ဒသဝဿော ဝါ ဟောတိ အတိရေကဒသဝဿော ဝါ။
အပရေဟိပိ ဆဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ ဥပသမ္ပာဒေတဗ္ဗံ နိဿယော ဒါတဗ္ဗော သာမဏေရော ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗော – သဒ္ဓေါ ဟောတိ, ဟိရိမာ ဟောတိ, ဩတ္တပ္ပီ ဟောတိ, အာရဒ္ဓဝီရိယော ဟောတိ, ဥပဋ္ဌိတဿတိ ဟောတိ, ဒသဝဿော ဝါ ဟောတိ အတိရေကဒသဝဿော ဝါ။
အပရေဟိပိ ဆဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ ဥပသမ္ပာဒေတဗ္ဗံ နိဿယော ဒါတဗ္ဗော သာမဏေရော ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗော – န အဓိသီလေ သီလဝိပန္နော ဟောတိ, န အဇ္ဈာစာရေ အာစာရဝိပန္နော ဟောတိ, န အတိဒိဋ္ဌိယာ ဒိဋ္ဌိဝိပန္နော ဟောတိ, ဗဟုဿုတော ဟောတိ, ပညဝါ ဟောတိ, ဒသဝဿော ဝါ ဟောတိ အတိရေကဒသဝဿော ဝါ။
အပရေဟိပိ ဆဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ ဥပသမ္ပာဒေတဗ္ဗံ နိဿယော ဒါတဗ္ဗော သာမဏေရော ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗော – ပဋိဗလော ဟောတိ အန္တေဝါသိံ ဝါ သဒ္ဓိဝိဟာရိံ ဝါ ဂိလာနံ ဥပဋ္ဌာတုံ ဝါ ဥပဋ္ဌာပေတုံ ဝါ, အနဘိရတံ ဝူပကာသေတုံ ဝါ ဝူပကာသာပေတုံ ဝါ [အနဘိရတိံ (က။)], ဥပ္ပန္နံ ကုက္ကုစ္စံ ဓမ္မတော ဝိနောဒေတုံ [ဝိနောဒေတုံ ဝါ ဝိနောဒါပေတုံ ဝါ (သျာ။) မဟာဝ။ ၈၅], အာပတ္တိံ ဇာနာတိ, အာပတ္တိဝုဋ္ဌာနံ ဇာနာတိ, ဒသဝဿော ဝါ ဟောတိ အတိရေကဒသဝဿော ဝါ။
အပရေဟိပိ ဆဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ ဥပသမ္ပာဒေတဗ္ဗံ နိဿယော ဒါတဗ္ဗော သာမဏေရော ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗော – ပဋိဗလော ဟောတိ အန္တေဝါသိံ ဝါ သဒ္ဓိဝိဟာရိံ ဝါ အာဘိသမာစာရိကာယ သိက္ခာယ သိက္ခာပေတုံ, အာဒိဗြဟ္မစာရိယကာယ သိက္ခာယ ဝိနေတုံ, အဘိဓမ္မေ ဝိနေတုံ, အဘိဝိနယေ ဝိနေတုံ, ဥပ္ပန္နံ ဒိဋ္ဌိဂတံ ဓမ္မတော ဝိဝေစေတုံ, ဒသဝဿော ဝါ ဟောတိ အတိရေကဒသဝဿော ဝါ။
(ဝိ၊၅၊၂၃၉။)
အပရေဟိပိ ဆဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ ဥပသမ္ပာဒေတဗ္ဗံ နိဿယော ဒါတဗ္ဗော သာမဏေရော ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗော – အာပတ္တိံ ဇာနာတိ, အနာပတ္တိံ ဇာနာတိ, လဟုကံ အာပတ္တိံ ဇာနာတိ, ဂရုကံ အာပတ္တိံ ဇာနာတိ, ဥဘယာနိ ခေါ ပနဿ ပါတိမောက္ခာနိ ဝိတ္ထာရေန သွာဂတာနိ ဟောန္တိ သုဝိဘတ္တာနိ သုပ္ပဝတ္တီနိ သုဝိနိစ္ဆိတာနိ သုတ္တသော အနုဗျဉ္ဇနသော, ဒသဝဿော ဝါ ဟောတိ အတိရေကဒသဝဿော ဝါ။
ဆ အဓမ္မိကာနိ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနာနိ, ဆ ဓမ္မိကာနိ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနာနီတိ။
ဆက္ကံ နိဋ္ဌိတံ။
တဿုဒ္ဒါနံ –
အဂါရဝါ ဂါရဝါ စ, ဝိနီတာ သာမီစိပိ စ၊
သမုဋ္ဌာနာ ဆေဒနာ စေဝ, အာကာရာနိသံသေန စ။
ပရမာနိ စ ဆာရတ္တံ, စီဝရံ ရဇနာနိ စ၊
ကာယတော စိတ္တတော စာပိ, ဝါစတော စိတ္တတောပိ စ။
ကာယဝါစာစိတ္တတော စ, ကမ္မဝိဝါဒမေဝ စ၊
အနုဝါဒါ ဒီဃသော စ, တိရိယံ နိဿယေန စ။
အနုပညတ္တိ အာဒါယ, သမာဒါယ တထေဝ စ၊
အသေက္ခေ သမာဒပေတာ, သဒ္ဓေါ အဓိသီလေန စ၊
ဂိလာနာဘိသမာစာရီ, အာပတ္တာဓမ္မဓမ္မိကာတိ။
၇။ သတ္တကဝါရော
မြန်֍ ၃၂၇။ သတ္တာပတ္တိယော။ သတ္တာပတ္တိက္ခန္ဓာ။ သတ္တ ဝိနီတဝတ္ထူနိ။ သတ္တ သာမီစိယော။ သတ္တ အဓမ္မိကာ ပဋိညာတကရဏာ။ သတ္တ ဓမ္မိကာ ပဋိညာတကရဏာ။ သတ္တန္နံ အနာပတ္တိ သတ္တာဟကရဏီယေန ဂန္တုံ။ သတ္တာနိသံသာ ဝိနယဓရေ။ သတ္တ ပရမာနိ။ သတ္တမေ အရုဏုဂ္ဂမနေ နိဿဂ္ဂိယံ ဟောတိ။ သတ္တ သမထာ။ သတ္တ ကမ္မာနိ။ သတ္တ အာမကဓညာနိ။ တိရိယံ သတ္တန္တရာ။
(ဝိ၊၅၊၂၄၀။)
ဂဏဘောဇနေ သတ္တ အနုပညတ္တိယော။ ဘေသဇ္ဇာနိ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ သတ္တာဟပရမံ သန္နိဓိကာရကံ ပရိဘုဉ္ဇိတဗ္ဗာနိ။ ကတစီဝရံ အာဒါယ ပက္ကမတိ။ ကတစီဝရံ သမာဒါယ ပက္ကမတိ။ ဘိက္ခုဿ န ဟောတိ အာပတ္တိ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ။ ဘိက္ခုဿ ဟောတိ အာပတ္တိ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ။ ဘိက္ခုဿ ဟောတိ အာပတ္တိ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ [ပဋိကာတဗ္ဗာ (သဗ္ဗတ္ထ) အဋ္ဌကထာ စ စမ္ပေယျက္ခန္ဓကေ အဓမ္မကမ္မာဒိကထာ စ ဩလောကေတဗ္ဗာ]။ သတ္တ အဓမ္မိကာနိ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနာနိ။ သတ္တ ဓမ္မိကာနိ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနာနိ။
[အ။ နိ။ ၇။၇၅] သတ္တဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု ဝိနယဓရော ဟောတိ – အာပတ္တိံ ဇာနာတိ, အနာပတ္တိံ ဇာနာတိ, လဟုကံ အာပတ္တိံ ဇာနာတိ, ဂရုကံ အာပတ္တိံ ဇာနာတိ, သီလဝါ ဟောတိ, ပါတိမောက္ခသံဝရသံဝုတော ဝိဟရတိ အာစာရဂေါစရသမ္ပန္နော အဏုမတ္တေသု ဝဇ္ဇေသု ဘယဒဿာဝီ သမာဒါယ သိက္ခတိ သိက္ခာပဒေသု, စတုန္နံ ဈာနာနံ အာဘိစေတသိကာနံ ဒိဋ္ဌဓမ္မသုခဝိဟာရာနံ နိကာမလာဘီ ဟောတိ အကိစ္ဆလာဘီ အကသိရလာဘီ, အာသဝါနဉ္စ ခယာ အနာသဝံ စေတောဝိမုတ္တိံ ပညာဝိမုတ္တိံ ဒိဋ္ဌေဝ ဓမ္မေ သယံ အဘိညာ သစ္ဆိကတွာ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ။
အပရေဟိပိ သတ္တဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု ဝိနယဓရော ဟောတိ – အာပတ္တိံ ဇာနာတိ, အနာပတ္တိံ ဇာနာတိ, လဟုကံ အာပတ္တိံ ဇာနာတိ, ဂရုကံ အာပတ္တိံ ဇာနာတိ, ဗဟုဿုတော ဟောတိ သုတဓရော သုတသန္နိစယော ယေ တေ ဓမ္မာ အာဒိကလျာဏာ မဇ္ဈေကလျာဏာ ပရိယောသာနကလျာဏာ သာတ္ထံ သဗျဉ္ဇနံ ကေဝလပရိပုဏ္ဏံ ပရိသုဒ္ဓံ ဗြဟ္မစရိယံ အဘိဝဒန္တိ တထာရူပဿ ဓမ္မာ ဗဟုဿုတာ ဟောန္တိ ဓာတာ [ဓတာ (သီ။ သျာ။)] ဝစသာ ပရိစိတာ မနသာနုပေက္ခိတာ ဒိဋ္ဌိယာ သုပ္ပဋိဝိဒ္ဓါ, စတုန္နံ ဈာနာနံ အာဘိစေတသိကာနံ ဒိဋ္ဌဓမ္မသုခဝိဟာရာနံ နိကာမလာဘီ ဟောတိ အကိစ္ဆလာဘီ အကသိရလာဘီ, အာသဝါနဉ္စ ခယာ အနာသဝံ စေတောဝိမုတ္တိံ ပညာဝိမုတ္တိံ ဒိဋ္ဌေဝ ဓမ္မေ သယံ အဘိညာ သစ္ဆိကတွာ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ။
အပရေဟိပိ သတ္တဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု ဝိနယဓရော ဟောတိ – အာပတ္တိံ ဇာနာတိ, အနာပတ္တိံ ဇာနာတိ, လဟုကံ အာပတ္တိံ ဇာနာတိ, ဂရုကံ အာပတ္တိံ ဇာနာတိ, ဥဘယာနိ ခေါ ပနဿ ပါတိမောက္ခာနိ ဝိတ္ထာရေန သွာဂတာနိ ဟောန္တိ သုဝိဘတ္တာနိ သုပ္ပဝတ္တီနိ သုဝိနိစ္ဆိတာနိ သုတ္တသော အနုဗျဉ္ဇနသော, စတုန္နံ ဈာနာနံ အာဘိစေတသိကာနံ ဒိဋ္ဌဓမ္မသုခဝိဟာရာနံ နိကာမလာဘီ ဟောတိ အကိစ္ဆလာဘီ အကသိရလာဘီ,
(ဝိ၊၅၊၂၄၁။)
အာသဝါနဉ္စ ခယာ အနာသဝံ စေတောဝိမုတ္တိံ ပညာဝိမုတ္တိံ ဒိဋ္ဌေဝ ဓမ္မေ သယံ အဘိညာ သစ္ဆိကတွာ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ။
အပရေဟိပိ သတ္တဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု ဝိနယဓရော ဟောတိ – အာပတ္တိံ ဇာနာတိ၊ အနာပတ္တိံ ဇာနာတိ၊ လဟုကံ အာပတ္တိံ ဇာနာတိ၊ ဂရုကံ အာပတ္တိံ ဇာနာတိ၊ အနေကဝိဟိတံ ပုဗ္ဗေနိဝါသံ အနုဿရတိ, သေယျထိဒံ – ဧကမ္ပိ ဇာတိံ ဒွေပိ ဇာတိယော တိဿောပိ ဇာတိယော စတဿောပိ ဇာတိယော ပဉ္စပိ ဇာတိယော ဒသပိ ဇာတိယော ဝီသမ္ပိ ဇာတိယော တိံသမ္ပိ ဇာတိယော စတ္တာလီသမ္ပိ ဇာတိယော ပညာသမ္ပိ ဇာတိယော ဇာတိသတမ္ပိ ဇာတိသဟဿမ္ပိ ဇာတိသတသဟဿမ္ပိ အနေကေပိ သံဝဋ္ဋကပ္ပေ အနေကေပိ ဝိဝဋ္ဋကပ္ပေ အနေကေပိ သံဝဋ္ဋဝိဝဋ္ဋကပ္ပေ – ‘‘အမုတြာသိံ ဧဝံနာမော ဧဝံဂေါတ္တော ဧဝံဝဏ္ဏော ဧဝမာဟာရော ဧဝံသုခဒုက္ခပ္ပဋိသံဝေဒီ ဧဝမာယုပရိယန္တော, သော တတော စုတော အမုတြ ဥဒပါဒိံ၊ တတြာပါသိံ ဧဝံနာမော ဧဝံဂေါတ္တော ဧဝံဝဏ္ဏော ဧဝမာဟာရော ဧဝံသုခဒုက္ခပ္ပဋိသံဝေဒီ ဧဝမာယုပရိယန္တော, သော တတော စုတော ဣဓူပပန္နော’’တိ ဣတိ သာကာရံ သဥဒ္ဒေသံ အနေကဝိဟိတံ ပုဗ္ဗေနိဝါသံ အနုဿရတိ၊ ဒိဗ္ဗေန စက္ခုနာ ဝိသုဒ္ဓေန အတိက္ကန္တမာနုသကေန [အတိက္ကန္တမာနုဿကေန (က။)] သတ္တေ ပဿတိ စဝမာနေ ဥပပဇ္ဇမာနေ ဟီနေ ပဏီတေ သုဝဏ္ဏေ ဒုဗ္ဗဏ္ဏေ, သုဂတေ ဒုဂ္ဂတေ ယထာကမ္မူပဂေ သတ္တေ ပဇာနာတိ – ‘‘ဣမေ ဝတ ဘောန္တော သတ္တာ ကာယဒုစ္စရိတေန သမန္နာဂတာ ဝစီဒုစ္စရိတေန သမန္နာဂတာ မနောဒုစ္စရိတေန သမန္နာဂတာ အရိယာနံ ဥပဝါဒကာ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိကာ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိကမ္မသမာဒါနာ, တေ ကာယဿ ဘေဒါ ပရံ မရဏာ အပါယံ ဒုဂ္ဂတိံ ဝိနိပါတံ နိရယံ ဥပပန္နာ, ဣမေ ဝါ ပန ဘောန္တော သတ္တာ ကာယသုစရိတေန သမန္နာဂတာ ဝစီသုစရိတေန သမန္နာဂတာ မနောသုစရိတေန သမန္နာဂတာ အရိယာနံ အနုပဝါဒကာ သမ္မာဒိဋ္ဌိကာ သမ္မာဒိဋ္ဌိကမ္မသမာဒါနာ, တေ ကာယဿ ဘေဒါ ပရံ မရဏာ သုဂတိံ သဂ္ဂံ လောကံ ဥပပန္နာ’’တိ ဣတိ ဒိဗ္ဗေန စက္ခုနာ ဝိသုဒ္ဓေန အတိက္ကန္တမာနုသကေန သတ္တေ ပဿတိ စဝမာနေ ဥပပဇ္ဇမာနေ ဟီနေ ပဏီတေ သုဝဏ္ဏေ ဒုဗ္ဗဏ္ဏေ သုဂတေ ဒုဂ္ဂတေ ယထာကမ္မူပဂေ သတ္တေ ပဇာနာတိ၊ အာသဝါနဉ္စ ခယာ အနာသဝံ စေတောဝိမုတ္တိံ ပညာဝိမုတ္တိံ ဒိဋ္ဌေဝ ဓမ္မေ သယံ အဘိညာ သစ္ဆိကတွာ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ။
(ဝိ၊၅၊၂၄၂။)
သတ္တဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဝိနယဓရော သောဘတိ – အာပတ္တိံ ဇာနာတိ, အနာပတ္တိံ ဇာနာတိ, လဟုကံ အာပတ္တိံ ဇာနာတိ, ဂရုကံ အာပတ္တိံ ဇာနာတိ, သီလဝါ ဟောတိ…ပေ… သမာဒါယ သိက္ခတိ သိက္ခာပဒေသု, စတုန္နံ ဈာနာနံ အာဘိစေတသိကာနံ ဒိဋ္ဌဓမ္မသုခဝိဟာရာနံ နိကာမလာဘီ ဟောတိ အကိစ္ဆလာဘီ အကသိရလာဘီ, အာသဝါနဉ္စ ခယာ အနာသဝံ စေတောဝိမုတ္တိံ ပညာဝိမုတ္တိံ ဒိဋ္ဌေဝ ဓမ္မေ သယံ အဘိညာ သစ္ဆိကတွာ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ။
အပရေဟိပိ သတ္တဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဝိနယဓရော။ သောဘတိ – အာပတ္တိံ ဇာနာတိ, အနာပတ္တိံ ဇာနာတိ, လဟုကံ အာပတ္တိံ ဇာနာတိ, ဂရုကံ အာပတ္တိံ ဇာနာတိ, ဗဟုဿုတော ဟောတိ…ပေ… ဒိဋ္ဌိယာ သုပ္ပဋိဝိဒ္ဓေါ စတုန္နံ ဈာနာနံ အာဘိစေတသိကာနံ ဒိဋ္ဌဓမ္မသုခဝိဟာရာနံ နိကာမလာဘီ ဟောတိ အကိစ္ဆလာဘီ အကသိရလာဘီ, အာသဝါနဉ္စ ခယာ အနာသဝံ စေတောဝိမုတ္တိံ ပညာဝိမုတ္တိံ ဒိဋ္ဌေဝ ဓမ္မေ သယံ အဘိညာ သစ္ဆိကတွာ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ။
အပရေဟိပိ သတ္တဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဝိနယဓရော သောဘတိ – အာပတ္တိံ ဇာနာတိ, အနာပတ္တိံ ဇာနာတိ, လဟုကံ အာပတ္တိံ ဇာနာတိ, ဂရုကံ အာပတ္တိံ ဇာနာတိ, ဥဘယာနိ ခေါ ပနဿ ပါတိမောက္ခာနိ ဝိတ္ထာရေန သွာဂတာနိ ဟောန္တိ သုဝိဘတ္တာနိ သုပ္ပဝတ္တီနိ သုဝိနိစ္ဆိတာနိ သုတ္တသော အနုဗျဉ္ဇနသော, စတုန္နံ ဈာနာနံ အာဘိစေတသိကာနံ ဒိဋ္ဌဓမ္မသုခဝိဟာရာနံ နိကာမလာဘီ ဟောတိ အကိစ္ဆလာဘီ အကသိရလာဘီ, အာသဝါနဉ္စ ခယာ အနာသဝံ စေတောဝိမုတ္တိံ ပညာဝိမုတ္တိံ ဒိဋ္ဌေဝ ဓမ္မေ သယံ အဘိညာ သစ္ဆိကတွာ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ။
အပရေဟိပိ သတ္တဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဝိနယဓရော သောဘတိ – အာပတ္တိံ ဇာနာတိ၊ အနာပတ္တိံ ဇာနာတိ၊ လဟုကံ အာပတ္တိံ ဇာနာတိ၊ ဂရုကံ အာပတ္တိံ ဇာနာတိ၊ အနေကဝိဟိတံ ပုဗ္ဗေနိဝါသံ အနုဿရတိ, သေယျထိဒံ – ဧကမ္ပိ ဇာတိံ ဒွေပိ ဇာတိယော…ပေ… ဣတိ သာကာရံ သဥဒ္ဒေသံ အနေကဝိဟိတံ ပုဗ္ဗေနိဝါသံ အနုဿရတိ, ဒိဗ္ဗေန စက္ခုနာ ဝိသုဒ္ဓေန အတိက္ကန္တမာနုသကေန သတ္တေ ပဿတိ စဝမာနေ ဥပပဇ္ဇမာနေ ဟီနေ ပဏီတေ သုဝဏ္ဏေ ဒုဗ္ဗဏ္ဏေ သုဂတေ ဒုဂ္ဂတေ ယထာကမ္မူပဂေ သတ္တေ ပဇာနာတိ…ပေ… ဣတိ ဒိဗ္ဗေန စက္ခုနာ ဝိသုဒ္ဓေန အတိက္ကန္တမာနုသကေန သတ္တေ ပဿတိ စဝမာနေ ဥပပဇ္ဇမာနေ ဟီနေ ပဏီတေ သုဝဏ္ဏေ ဒုဗ္ဗဏ္ဏေ သုဂတေ ဒုဂ္ဂတေ
(ဝိ၊၅၊၂၄၃။)
ယထာကမ္မူပဂေ သတ္တေ ပဇာနာတိ၊ အာသဝါနဉ္စ ခယာ အနာသဝံ စေတောဝိမုတ္တိံ ပညာဝိမုတ္တိံ ဒိဋ္ဌေဝ ဓမ္မေ သယံ အဘိညာ သစ္ဆိကတွာ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ။
[ဒီ။ နိ။ ၃။၃၃၀] သတ္တ အသဒ္ဓမ္မာ – အဿဒ္ဓေါ ဟောတိ, အဟိရိကော ဟောတိ, အနောတ္တပ္ပီ ဟောတိ, အပ္ပဿုတော ဟောတိ, ကုသီတော ဟောတိ, မုဋ္ဌဿတိ ဟောတိ, ဒုပ္ပညော ဟောတိ။
[ဒီ။ နိ။ ၃။၃၃၀] သတ္တ သဒ္ဓမ္မာ – သဒ္ဓေါ ဟောတိ, ဟိရိမာ ဟောတိ, ဩတ္တပ္ပီ ဟောတိ, ဗဟုဿုတော ဟောတိ, အာရဒ္ဓဝီရိယော ဟောတိ, ဥပဋ္ဌိတဿတိ ဟောတိ, ပညဝါ ဟောတီတိ။
သတ္တကံ နိဋ္ဌိတံ။
တဿုဒ္ဒါနံ –
အာပတ္တိ အာပတ္တိက္ခန္ဓာ, ဝိနီတာ သာမီစိပိ စ၊
အဓမ္မိကာ ဓမ္မိကာ စ, အနာပတ္တိ စ သတ္တာဟံ။
အာနိသံသာ ပရမာနိ, အရုဏသမထေန စ၊
ကမ္မာ အာမကဓညာ စ, တိရိယံ ဂဏဘောဇနေ။
သတ္တာဟပရမံ အာဒါယ, သမာဒါယ တထေဝ စ၊
န ဟောတိ ဟောတိ ဟောတိ စ, အဓမ္မာ ဓမ္မိကာနိ စ။
စတုရော ဝိနယဓရာ, စတုဘိက္ခူ စ သောဘနေ၊
သတ္တ စေဝ အသဒ္ဓမ္မာ, သတ္တ သဒ္ဓမ္မာ ဒေသိတာတိ။
၈။ အဋ္ဌကဝါရော
မြန်֍ ၃၂၈။ အဋ္ဌာနိသံသေ သမ္ပဿမာနေန န သော ဘိက္ခု အာပတ္တိယာ အဒဿနေ ဥက္ခိပိတဗ္ဗော။ အဋ္ဌာနိသံသေ သမ္ပဿမာနေန ပရေသမ္ပိ သဒ္ဓါယ သာ အာပတ္တိ ဒေသေတဗ္ဗာ။ အဋ္ဌ ယာဝတတိယကာ။ အဋ္ဌဟာကာရေဟိ ကုလာနိ ဒူသေတိ။ အဋ္ဌ မာတိကာ စီဝရဿ ဥပ္ပါဒါယ။ အဋ္ဌ မာတိကာ ကထိနဿ ဥဗ္ဘာရာယ။ အဋ္ဌ ပါနာနိ။ [စူဠဝ။ ၃၄၈၊ အ။ နိ။ ၈။၇] အဋ္ဌဟိ အသဒ္ဓမ္မေဟိ အဘိဘူတော ပရိယာဒိန္နစိတ္တော ဒေဝဒတ္တော အာပါယိကော နေရယိကော ကပ္ပဋ္ဌော
(ဝိ၊၅၊၂၄၄။)
အတေကိစ္ဆော။ အဋ္ဌ လောကဓမ္မာ။ အဋ္ဌ ဂရုဓမ္မာ။ အဋ္ဌ ပါဋိဒေသနီယာ။ အဋ္ဌင်္ဂိကော မုသာဝါဒေါ။ အဋ္ဌ ဥပေါသထင်္ဂါနိ။ အဋ္ဌ ဒူတေယျင်္ဂါနိ။ အဋ္ဌ တိတ္ထိယဝတ္တာနိ။ အဋ္ဌ အစ္ဆရိယာ အဗ္ဘုတဓမ္မာ မဟာသမုဒ္ဒေ။ အဋ္ဌ အစ္ဆရိယာ အဗ္ဘုတဓမ္မာ ဣမသ္မိံ ဓမ္မဝိနယေ။ အဋ္ဌ အနတိရိတ္တာ။ အဋ္ဌ အတိရိတ္တာ။ အဋ္ဌမေ အရုဏုဂ္ဂမနေ နိဿဂ္ဂိယံ ဟောတိ။ အဋ္ဌ ပါရာဇိကာ။ အဋ္ဌမံ ဝတ္ထုံ ပရိပူရေန္တီ နာသေတဗ္ဗာ။ အဋ္ဌမံ ဝတ္ထုံ ပရိပူရေန္တိယာ ဒေသိတာပိ အဒေသိတာ ဟောတိ။ အဋ္ဌဝါစိကာ ဥပသမ္ပဒါ။ အဋ္ဌန္နံ ပစ္စုဋ္ဌာတဗ္ဗံ။ အဋ္ဌန္နံ အာသနံ ဒါတဗ္ဗံ။ ဥပါသိကာ အဋ္ဌ ဝရာနိ ယာစတိ။ အဋ္ဌဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု ဘိက္ခုနောဝါဒကော သမ္မန္နိတဗ္ဗော [သမ္မနိတဗ္ဗော (က။)]။ အဋ္ဌာနိသံသာ ဝိနယဓရေ။ အဋ္ဌ ပရမာနိ။ တဿပါပိယသိကကမ္မကတေန ဘိက္ခုနာ အဋ္ဌသု ဓမ္မေသု သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗံ။ အဋ္ဌ အဓမ္မိကာနိ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနာနိ အဋ္ဌ ဓမ္မိကာနိ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနာနီတိ။
အဋ္ဌကံ နိဋ္ဌိတံ။
တဿုဒ္ဒါနံ –
န သော ဘိက္ခု ပရေသမ္ပိ, ယာဝတတိယဒူသနာ၊
မာတိကာ ကထိနုဗ္ဘာရာ, ပါနာ အဘိဘူတေန စ။
လောကဓမ္မာ ဂရုဓမ္မာ, ပါဋိဒေသနီယာ မုသာ၊
ဥပေါသထာ စ ဒူတင်္ဂါ, တိတ္ထိယာ သမုဒ္ဒေပိ စ။
အဗ္ဘုတာ အနတိရိတ္တံ, အတိရိတ္တံ နိဿဂ္ဂိယံ၊
ပါရာဇိကဋ္ဌမံ ဝတ္ထု, အဒေသိတူပသမ္ပဒါ။
ပစ္စုဋ္ဌာနာသနဉ္စေဝ, ဝရံ ဩဝါဒကေန စ၊
အာနိသံသာ ပရမာနိ, အဋ္ဌဓမ္မေသု ဝတ္တနာ၊
အဓမ္မိကာ ဓမ္မိကာ စ, အဋ္ဌကာ သုပ္ပကာသိတာတိ။
၉။ နဝကဝါရော
မြန်֍ ၃၂၉။ နဝ အာဃာတဝတ္ထူနိ။ နဝ အာဃာတပဋိဝိနယာ။ နဝ ဝိနီတဝတ္ထူနိ။ နဝ ပဌမာပတ္တိကာ။ နဝဟိ သံဃော ဘိဇ္ဇတိ။ နဝ ပဏီတဘောဇနာနိ။
(ဝိ၊၅၊၂၄၅။)
နဝမံသေဟိ ဒုက္ကဋံ။ နဝ ပါတိမောက္ခုဒ္ဒေသာ။ နဝ ပရမာနိ။ နဝ တဏှာမူလကာ ဓမ္မာ။ နဝ ဝိဓမာနာ။ နဝ စီဝရာနိ အဓိဋ္ဌာတဗ္ဗာနိ။ နဝ စီဝရာနိ န ဝိကပ္ပေတဗ္ဗာနိ။ ဒီဃသော နဝ ဝိဒတ္ထိယော သုဂတဝိဒတ္ထိယာ။ နဝ အဓမ္မိကာနိ ဒါနာနိ။ နဝ အဓမ္မိကာ ပဋိဂ္ဂဟာ။ နဝ အဓမ္မိကာ ပရိဘောဂါ – တီဏိ ဓမ္မိကာနိ ဒါနာနိ, တယော ဓမ္မိကာ ပဋိဂ္ဂဟာ, တယော ဓမ္မိကာ ပရိဘောဂါ။ နဝ အဓမ္မိကာ သညတ္တိယော [ပညတ္တိယော (သဗ္ဗတ္ထ) အဋ္ဌကထာ စ သမထက္ခန္ဓကေ ကဏှပက္ခနဝကဉ္စ ဩလောကေတဗ္ဗံ]။ နဝ ဓမ္မိကာ သညတ္တိယော။ အဓမ္မကမ္မေ ဒွေ နဝကာနိ။ ဓမ္မကမ္မေ ဒွေ နဝကာနိ။ နဝ အဓမ္မိကာနိ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနာနိ။ နဝ ဓမ္မိကာနိ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနာနီတိ။
နဝကံ နိဋ္ဌိတံ။
တဿုဒ္ဒါနံ –
အာဃာတဝတ္ထုဝိနယာ, ဝိနီတာ ပဌမေန စ၊
ဘိဇ္ဇတိ စ ပဏီတဉ္စ, မံသုဒ္ဒေသပရမာနိ စ။
တဏှာ မာနာ အဓိဋ္ဌာနာ, ဝိကပ္ပေ စ ဝိဒတ္ထိယော၊
ဒါနာ ပဋိဂ္ဂဟာ ဘောဂါ, တိဝိဓာ ပုန ဓမ္မိကာ။
အဓမ္မဓမ္မသညတ္တိ, ဒုဝေ ဒွေ နဝကာနိ စ၊
ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနာနိ, အဓမ္မဓမ္မိကာနိ စာတိ။
၁၀။ ဒသကဝါရော
မြန်֍ ၃၃၀။ ဒသ အာဃာတဝတ္ထူနိ။ ဒသ အာဃာတပဋိဝိနယာ။ ဒသ ဝိနီတဝတ္ထူနိ။ ဒသဝတ္ထုကာ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိ။ ဒသဝတ္ထုကာ သမ္မာဒိဋ္ဌိ။ ဒသ အန္တဂ္ဂါဟိကာ ဒိဋ္ဌိ။ ဒသ မိစ္ဆတ္တာ။ ဒသ သမ္မတ္တာ။ ဒသ အကုသလကမ္မပထာ။ ဒသ ကုသလကမ္မပထာ။ ဒသ အဓမ္မိကာ သလာကဂ္ဂါဟာ။ ဒသ ဓမ္မိကာ သလာကဂ္ဂါဟာ။ သာမဏေရာနံ ဒသ သိက္ခာပဒါနိ။ ဒသဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော သာမဏေရော နာသေတဗ္ဗော။
ဒသဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဝိနယဓရော ဗာလော တွေဝ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ – အတ္တနော ဘာသပရိယန္တံ န ဥဂ္ဂဏှာတိ, ပရဿ ဘာသပရိယန္တံ န
(ဝိ၊၅၊၂၄၆။)
ဥဂ္ဂဏှာတိ, အတ္တနော ဘာသပရိယန္တံ အနုဂ္ဂဟေတွာ ပရဿ ဘာသပရိယန္တံ အနုဂ္ဂဟေတွာ အဓမ္မေန ကာရေတိ, အပ္ပဋိညာယ အာပတ္တိံ န ဇာနာတိ, အာပတ္တိယာ မူလံ န ဇာနာတိ, အာပတ္တိသမုဒယံ န ဇာနာတိ, အာပတ္တိနိရောဓံ န ဇာနာတိ, အာပတ္တိနိရောဓဂါမိနိံ ပဋိပဒံ န ဇာနာတိ။
ဒသဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဝိနယဓရော ပဏ္ဍိတော တွေဝ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ – အတ္တနော ဘာသပရိယန္တံ ဥဂ္ဂဏှာတိ, ပရဿ ဘာသပရိယန္တံ ဥဂ္ဂဏှာတိ, အတ္တနော ဘာသပရိယန္တံ ဥဂ္ဂဟေတွာ ပရဿ ဘာသပရိယန္တံ ဥဂ္ဂဟေတွာ ဓမ္မေန ကာရေတိ, ပဋိညာယ အာပတ္တိံ ဇာနာတိ, အာပတ္တိယာ မူလံ ဇာနာတိ, အာပတ္တိသမုဒယံ ဇာနာတိ, အာပတ္တိနိရောဓံ ဇာနာတိ, အာပတ္တိနိရောဓဂါမိနိံ ပဋိပဒံ ဇာနာတိ။
အပရေဟိပိ ဒသဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဝိနယဓရော ဗာလော တွေဝ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ – အဓိကရဏံ န ဇာနာတိ, အဓိကရဏဿ မူလံ န ဇာနာတိ, အဓိကရဏသမုဒယံ န ဇာနာတိ, အဓိကရဏနိရောဓံ န ဇာနာတိ, အဓိကရဏနိရောဓဂါမိနိံ ပဋိပဒံ န ဇာနာတိ, ဝတ္ထုံ န ဇာနာတိ, နိဒါနံ [ဥဒ္ဒါနံ (က။)] န ဇာနာတိ, ပညတ္တိံ န ဇာနာတိ, အနုပညတ္တိံ န ဇာနာတိ, အနုသန္ဓိဝစနပထံ န ဇာနာတိ။
ဒသဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဝိနယဓရော ပဏ္ဍိတော တွေဝ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ – အဓိကရဏံ ဇာနာတိ, အဓိကရဏဿ မူလံ ဇာနာတိ, အဓိကရဏသမုဒယံ ဇာနာတိ, အဓိကရဏနိရောဓံ ဇာနာတိ, အဓိကရဏနိရောဓဂါမိနိံ ပဋိပဒံ ဇာနာတိ, ဝတ္ထုံ ဇာနာတိ, နိဒါနံ ဇာနာတိ, ပညတ္တိံ ဇာနာတိ, အနုပညတ္တိံ ဇာနာတိ, အနုသန္ဓိဝစနပထံ ဇာနာတိ။
အပရေဟိပိ ဒသဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဝိနယဓရော ဗာလော တွေဝ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ – ဉတ္တိံ န ဇာနာတိ, ဉတ္တိယာ ကရဏံ န ဇာနာတိ, န ပုဗ္ဗကုသလော ဟောတိ, န အပရကုသလော ဟောတိ, အကာလညူ စ ဟောတိ, အာပတ္တာနာပတ္တိံ န ဇာနာတိ, လဟုကဂရုကံ အာပတ္တိံ န ဇာနာတိ, သာဝသေသာနဝသေသံ အာပတ္တိံ န ဇာနာတိ, ဒုဋ္ဌုလ္လာဒုဋ္ဌုလ္လံ အာပတ္တိံ န ဇာနာတိ, အာစရိယပရမ္ပရာ ခေါ ပနဿ န သုဂ္ဂဟိတာ ဟောတိ န သုမနသိကတာ န သူပဓာရိတာ။
(ဝိ၊၅၊၂၄၇။)
ဒသဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဝိနယဓရော ပဏ္ဍိတော တွေဝ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ – ဉတ္တိံ ဇာနာတိ, ဉတ္တိယာ ကရဏံ ဇာနာတိ, ပုဗ္ဗကုသလော ဟောတိ, အပရကုသလော ဟောတိ, ကာလညူ စ ဟောတိ, အာပတ္တာနာပတ္တိံ ဇာနာတိ, လဟုကဂရုကံ အာပတ္တိံ ဇာနာတိ, သာဝသေသာနဝသေသံ အာပတ္တိံ ဇာနာတိ, ဒုဋ္ဌုလ္လာဒုဋ္ဌုလ္လံ အာပတ္တိံ ဇာနာတိ, အာစရိယပရမ္ပရာ ခေါ ပနဿ သုဂ္ဂဟိတာ ဟောတိ သုမနသိကတာ သူပဓာရိတာ။
အပရေဟိပိ ဒသဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဝိနယဓရော ဗာလော တွေဝ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ – အာပတ္တာနာပတ္တိံ န ဇာနာတိ, လဟုကဂရုကံ အာပတ္တိံ န ဇာနာတိ, သာဝသေသာနဝသေသံ အာပတ္တိံ န ဇာနာတိ, ဒုဋ္ဌုလ္လာဒုဋ္ဌုလ္လံ အာပတ္တိံ န ဇာနာတိ, ဥဘယာနိ ခေါ ပနဿ ပါတိမောက္ခာနိ ဝိတ္ထာရေန န သွာဂတာနိ ဟောန္တိ န သုဝိဘတ္တာနိ န သုပ္ပဝတ္တီနိ န သုဝိနိစ္ဆိတာနိ သုတ္တသော အနုဗျဉ္ဇနသော, အာပတ္တာနာပတ္တိံ န ဇာနာတိ, လဟုကဂရုကံ အာပတ္တိံ န ဇာနာတိ, သာဝသေသာနဝသေသံ အာပတ္တိံ န ဇာနာတိ, ဒုဋ္ဌုလ္လာဒုဋ္ဌုလ္လံ အာပတ္တိံ န ဇာနာတိ, အဓိကရဏေ စ န ဝိနိစ္ဆယကုသလော ဟောတိ။
ဒသဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဝိနယဓရော ပဏ္ဍိတော တွေဝ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ – အာပတ္တာနာပတ္တိံ ဇာနာတိ, လဟုကဂရုကံ အာပတ္တိံ ဇာနာတိ, သာဝသေသာနဝသေသံ အာပတ္တိံ ဇာနာတိ, ဒုဋ္ဌုလ္လာဒုဋ္ဌုလ္လံ အာပတ္တိံ ဇာနာတိ, ဥဘယာနိ ခေါ ပနဿ ပါတိမောက္ခာနိ ဝိတ္ထာရေန သွာဂတာနိ ဟောန္တိ သုဝိဘတ္တာနိ သုပ္ပဝတ္တီနိ သုဝိနိစ္ဆိတာနိ သုတ္တသော အနုဗျဉ္ဇနသော, အာပတ္တာနာပတ္တိံ ဇာနာတိ, လဟုကဂရုကံ အာပတ္တိံ ဇာနာတိ, သာဝသေသာနဝသေသံ အာပတ္တိံ ဇာနာတိ, ဒုဋ္ဌုလ္လာဒုဋ္ဌုလ္လံ အာပတ္တိံ ဇာနာတိ, အဓိကရဏေ စ ဝိနိစ္ဆယကုသလော ဟောတိ။
[အ။ နိ။ ၁၀။၃၃] ဒသဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု ဥဗ္ဗာဟိကာယ သမ္မန္နိတဗ္ဗော။ ဒသ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ သိက္ခာပဒံ ပညတ္တံ။ ဒသ အာဒီနဝါ ရာဇန္တေပုရပ္ပဝေသနေ။ ဒသ ဒါနဝတ္ထူနိ။ ဒသ ရတနာနိ။ ဒသဝဂ္ဂေါ ဘိက္ခုသံဃော။ ဒသဝဂ္ဂေန ဂဏေန ဥပသမ္ပာဒေတဗ္ဗံ။ ဒသ ပံသုကူလာနိ။ ဒသ စီဝရဓာရဏာ [စီဝရဓာရဏာနိ (သျာ။)]။ ဒသာဟပရမံ အတိရေကစီဝရံ
(ဝိ၊၅၊၂၄၈။)
ဓာရေတဗ္ဗံ။ ဒသ သုက္ကာနိ။ ဒသ ဣတ္ထိယော။ ဒသ ဘရိယာယော။ ဝေသာလိယာ ဒသ ဝတ္ထူနိ ဒီပေန္တိ။ ဒသ ပုဂ္ဂလာ အဝန္ဒိယာ။ ဒသ အက္ကောသဝတ္ထူနိ။ ဒသဟာကာရေဟိ ပေသုညံ ဥပသံဟရတိ။ ဒသ သေနာသနာနိ။ ဒသ ဝရာနိ ယာစိံသု။ ဒသ အဓမ္မိကာနိ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနာနိ။ ဒသ ဓမ္မိကာနိ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနာနိ။ ဒသာနိသံသာ ယာဂုယာ။ ဒသ မံသာ အကပ္ပိယာ။ ဒသ ပရမာနိ။ ဒသဝဿေန ဘိက္ခုနာ ဗျတ္တေန ပဋိဗလေန ပဗ္ဗာဇေတဗ္ဗံ ဥပသမ္ပာဒေတဗ္ဗံ နိဿယော ဒါတဗ္ဗော သာမဏေရော ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗော။ ဒသဝဿာယ ဘိက္ခုနိယာ ဗျတ္တာယ ပဋိဗလာယ ပဗ္ဗာဇေတဗ္ဗံ ဥပသမ္ပာဒေတဗ္ဗံ နိဿယော ဒါတဗ္ဗော သာမဏေရီ ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗာ။ ဒသဝဿာယ ဘိက္ခုနိယာ ဗျတ္တာယ ပဋိဗလာယ ဝုဋ္ဌာပနသမ္မုတိ သာဒိတဗ္ဗာ။ ဒသဝဿာယ ဂိဟိဂတာယ သိက္ခာ ဒါတဗ္ဗာတိ။
ဒသကံ နိဋ္ဌိတံ။
တဿုဒ္ဒါနံ –
အာဃာတံ ဝိနယံ ဝတ္ထု, မိစ္ဆာ သမ္မာ စ အန္တဂါ၊
မိစ္ဆတ္တာ စေဝ သမ္မတ္တာ, အကုသလာ ကုသလာပိ စ။
သလာကာ အဓမ္မာ ဓမ္မာ, သာမဏေရာ စ နာသနာ၊
ဘာသာဓိကရဏဉ္စေဝ, ဉတ္တိလဟုကမေဝ စ။
လဟုကာ ဂရုကာ ဧတေ, ကဏှသုက္ကာ ဝိဇာနထ၊
ဥဗ္ဗာဟိကာ စ သိက္ခာ စ, အန္တေပုရေ စ ဝတ္ထူနိ။
ရတနံ ဒသဝဂ္ဂေါ စ, တထေဝ ဥပသမ္ပဒါ၊
ပံသုကူလဓာရဏာ စ, ဒသာဟသုက္ကဣတ္ထိယော။
ဘရိယာ ဒသ ဝတ္ထူနိ, အဝန္ဒိယက္ကောသေန စ၊
ပေသုညဉ္စေဝ သေနာနိ, ဝရာနိ စ အဓမ္မိကာ။
ဓမ္မိကာ ယာဂုမံသာ စ, ပရမာ ဘိက္ခု ဘိက္ခုနီ၊
ဝုဋ္ဌာပနာ ဂိဟိဂတာ, ဒသကာ သုပ္ပကာသိတာတိ။
(ဝိ၊၅၊၂၄၉။)
၁၁။ ဧကာဒသကဝါရော
မြန်֍ ၃၃၁။ ဧကာဒ ပုဂ္ဂလာ အနုပသမ္ပန္နာ န ဥပသမ္ပာဒေတဗ္ဗာ, ဥပသမ္ပန္နာ နာသေတဗ္ဗာ။ ဧကာဒသ ပါဒုကာ အကပ္ပိယာ။ ဧကာဒသ ပတ္တာ အကပ္ပိယာ။ ဧကာဒသ စီဝရာနိ အကပ္ပိယာနိ။ ဧကာဒသ ယာဝတတိယကာ။ ဘိက္ခုနီနံ ဧကာဒသ အန္တရာယိကာ ဓမ္မာ ပုစ္ဆိတဗ္ဗာ။ ဧကာဒသ စီဝရာနိ အဓိဋ္ဌာတဗ္ဗာနိ။ ဧကာဒသ စီဝရာနိ န ဝိကပ္ပေတဗ္ဗာနိ။ ဧကာဒသေ အရုဏုဂ္ဂမနေ နိဿဂ္ဂိယံ ဟောတိ။ ဧကာဒသ ဂဏ္ဌိကာ ကပ္ပိယာ။ ဧကာဒသ ဝိဓာ [ဝီထာ (သျာ။)] ကပ္ပိယာ။ ဧကာဒသ ပထဝီ အကပ္ပိယာ။ ဧကာဒသ ပထဝီ ကပ္ပိယာ။ ဧကာဒသ နိဿယပဋိပ္ပဿဒ္ဓိယော။ ဧကာဒသ ပုဂ္ဂလာ အဝန္ဒိယာ။ ဧကာဒသ ပရမာနိ။ ဧကာဒသ ဝရာနိ ယာစိံသု။ ဧကာဒသ သီမာဒေါသာ။ အက္ကောသကပရိဘာသကေ ပုဂ္ဂလေ ဧကာဒသာဒီနဝါ ပါဋိကင်္ခါ။ [အ။ နိ။ ၁၁။၁၅၊ မိ။ ပ။ ၄။၄။၆] မေတ္တာယ စေတောဝိမုတ္တိယာ အာသေဝိတာယ ဘာဝိတာယ ဗဟုလီကတာယ ယာနီကတာယ ဝတ္ထုကတာယ အနုဋ္ဌိတာယ ပရိစိတာယ သုသမာရဒ္ဓါယ ဧကာဒသာနိသံသာ ပါဋိကင်္ခါ။ သုခံ သုပတိ, သုခံ ပဋိဗုဇ္ဈတိ, န ပါပကံ သုပိနံ ပဿတိ, မနုဿာနံ ပိယော ဟောတိ, အမနုဿာနံ ပိယော ဟောတိ, ဒေဝတာ ရက္ခန္တိ, နာဿ အဂ္ဂိ ဝါ ဝိသံ ဝါ သတ္ထံ ဝါ ကမတိ, တုဝဋ္ဋံ စိတ္တံ သမာဓိယတိ, မုခဝဏ္ဏော ဝိပ္ပသီဒတိ, အသမ္မူဠှော ကာလင်္ကရောတိ, ဥတ္တရိ အပ္ပဋိဝိဇ္ဈန္တော ဗြဟ္မလောကူပဂေါ ဟောတိ – မေတ္တာယ စေတောဝိမုတ္တိယာ အာသေဝိတာယ ဘာဝိတာယ ဗဟုလီကတာယ ယာနီကတာယ ဝတ္ထုကတာယ အနုဋ္ဌိတာယ ပရိစိတာယ သုသမာရဒ္ဓါယ ဣမေ ဧကာဒသာနိသံသာ ပါဋိကင်္ခါတိ။
ဧကာဒသကံ နိဋ္ဌိတံ။
တဿုဒ္ဒါနံ –
နာသေတဗ္ဗာ ပါဒုကာ စ, ပတ္တာ စ စီဝရာနိ စ၊
တတိယာ ပုစ္ဆိတဗ္ဗာ စ, အဓိဋ္ဌာနဝိကပ္ပနာ။
အရုဏာ ဂဏ္ဌိကာ ဝိဓာ, အကပ္ပိယာ စ ကပ္ပိယံ၊
နိဿယာဝန္ဒိယာ စေဝ, ပရမာနိ ဝရာနိ စ၊
သီမာဒေါသာ စ အက္ကောသာ, မေတ္တာယေကာဒသာ ကတာတိ။
ဧကုတ္တရိကနယော။
(ဝိ၊၅၊၂၅၀။)
တဿုဒ္ဒါနံ –
ဧကကာ စ ဒုကာ စေဝ, တိကာ စ စတုပဉ္စကာ၊
ဆသတ္တဋ္ဌနဝကာ စ, ဒသ ဧကာဒသာနိ စ။
ဟိတာယ သဗ္ဗသတ္တာနံ, ဉာတဓမ္မေန တာဒိနာ၊
ဧကုတ္တရိကာ ဝိမလာ, မဟာဝီရေန ဒေသိတာတိ။
ဧကုတ္တရိကနယော နိဋ္ဌိတော။
(ဝိ၊၅၊၂၅၁။)
ဥပေါသထာဒိပုစ္ဆာဝိဿဇ္ဇနာ
အာဒိမဇ္ဈန္တပုစ္ဆနံ
မြန်֍ ၃၃၂။ ဥပေါသထကမ္မဿ ကော အာဒိ, ကိံ မဇ္ဈေ, ကိံ ပရိယောသာနံ? ပဝါရဏာကမ္မဿ ကော အာဒိ, ကိံ မဇ္ဈေ, ကိံ ပရိယောသာနံ? တဇ္ဇနီယကမ္မဿ ကော အာဒိ, ကိံ မဇ္ဈေ, ကိံ ပရိယောသာနံ? နိယဿကမ္မဿ…ပေ… ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မဿ…ပေ… ပဋိသာရဏီယကမ္မဿ…ပေ… ဥက္ခေပနီယကမ္မဿ…ပေ… ပရိဝါသဒါနဿ…ပေ… မူလာယပဋိကဿနာယ…ပေ… မာနတ္တဒါနဿ…ပေ… အဗ္ဘာနဿ…ပေ… ဥပသမ္ပဒါကမ္မဿ ကော အာဒိ, ကိံ မဇ္ဈေ, ကိံ ပရိယောသာနံ? တဇ္ဇနီယကမ္မဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိယာ ကော အာဒိ, ကိံ မဇ္ဈေ, ကိံ ပရိယောသာနံ? နိယဿကမ္မဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိယာ ကော အာဒိ, ကိံ မဇ္ဈေ, ကိံ ပရိယောသာနံ? ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိယာ ကော အာဒိ, ကိံ မဇ္ဈေ, ကိံ ပရိယောသာနံ? ပဋိသာရဏီယကမ္မဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိယာ ကော အာဒိ, ကိံ မဇ္ဈေ, ကိံ ပရိယောသာနံ? ဥက္ခေပနီယကမ္မဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိယာ ကော အာဒိ, ကိံ မဇ္ဈေ, ကိံ ပရိယောသာနံ? သတိဝိနယဿ ကော အာဒိ, ကိံ မဇ္ဇေ, ကိံ ပရိယောသာနံ? အမူဠှဝိနယဿ ကော အာဒိ, ကိံ မဇ္ဈေ, ကိံ ပရိယောသာနံ? တဿပါပိယသိကာယ ကော အာဒိ, ကိံ မဇ္ဈေ, ကိံ ပရိယောသာနံ? တိဏဝတ္ထာရကဿ ကော အာဒိ, ကိံ မဇ္ဈေ, ကိံ ပရိယောသာနံ? ဘိက္ခုနောဝါဒကသမ္မုတိယာ ကော အာဒိ, ကိံ မဇ္ဈေ, ကိံ ပရိယောသာနံ? တိစီဝရေန အဝိပ္ပဝါသသမ္မုတိယာ ကော အာဒိ, ကိံ မဇ္ဈေ, ကိံ ပရိယောသာနံ? သန္ထတသမ္မုတိယာ ကော အာဒိ, ကိံ မဇ္ဈေ, ကိံ ပရိယောသာနံ? ရူပိယဆဍ္ဍကသမ္မုတိယာ ကော အာဒိ, ကိံ မဇ္ဈေ, ကိံ ပရိယောသာနံ? သာဋိယဂ္ဂါဟာပကသမ္မုတိယော ကော အာဒိ, ကိံ မဇ္ဈေ, ကိံ ပရိယောသာနံ? ပတ္တဂ္ဂါဟာပကသမ္မုတိယာ ကော အာဒိ, ကိံ မဇ္ဈေ, ကိံ ပရိယောသာနံ? ဒဏ္ဍသမ္မုတိယာ ကော အာဒိ, ကိံ မဇ္ဈေ, ကိံ ပရိယောသာနံ? သိက္ကာသမ္မုတိယာ ကော အာဒိ, ကိံ မဇ္ဈေ, ကိံ ပရိယောသာနံ? ဒဏ္ဍသိက္ကာသမ္မုတိယာ ကော အာဒိ, ကိံ မဇ္ဈေ, ကိံ ပရိယောသာနံ?
အာဒိမဇ္ဈန္တဝိဿဇ္ဇနာ
မြန်֍ ၃၃၃။ ဥပေါသထကမ္မဿ ကော အာဒိ, ကိံ မဇ္ဈေ, ကိံ ပရိယောသာနန္တိ? ဥပေါသထကမ္မဿ သာမဂ္ဂီ အာဒိ, ကိရိယာ မဇ္ဈေ, နိဋ္ဌာနံ ပရိယောသာနံ။
(ဝိ၊၅၊၂၅၂။)
ပဝါရဏာကမ္မဿ ကော အာဒိ, ကိံ မဇ္ဈေ, ကိံ ပရိယောသာနန္တိ? ပဝါရဏာကမ္မဿ သာမဂ္ဂီ အာဒိ, ကိရိယာ မဇ္ဈေ, နိဋ္ဌာနံ ပရိယောသာနံ။
တဇ္ဇနီယကမ္မဿ ကော အာဒိ, ကိံ မဇ္ဈေ, ကိံ ပရိယောသာနန္တိ? တဇ္ဇနီယကမ္မဿ ဝတ္ထု စ ပုဂ္ဂလော စ အာဒိ, ဉတ္တိ မဇ္ဈေ, ကမ္မဝါစာ ပရိယောသာနံ။
နိယဿကမ္မဿ…ပေ… ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မဿ…ပေ… ပဋိသာရဏီယကမ္မဿ…ပေ… ဥက္ခေပနီယကမ္မဿ…ပေ… ပရိဝါသဒါနဿ…ပေ… မူလာယပဋိကဿနာယ…ပေ… မာနတ္တဒါနဿ…ပေ… အဗ္ဘာနဿ ကော အာဒိ, ကိံ မဇ္ဈေ, ကိံ ပရိယောသာနန္တိ? အဗ္ဘာနဿ ဝတ္ထု စ ပုဂ္ဂလော စ အာဒိ, ဉတ္တိ မဇ္ဈေ, ကမ္မဝါစာ ပရိယောသာနံ။
ဥပသမ္ပဒါကမ္မဿ ကော အာဒိ, ကိံ မဇ္ဈေ, ကိံ ပရိယောသာနန္တိ? ဥပသမ္ပဒါကမ္မဿ ပုဂ္ဂလော အာဒိ, ဉတ္တိ မဇ္ဈေ, ကမ္မဝါစာ ပရိယောသာနံ။
တဇ္ဇနီယကမ္မဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိယာ ကော အာဒိ, ကိံ မဇ္ဈေ, ကိံ ပရိယောသာနန္တိ? တဇ္ဇနီယကမ္မဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိယာ သမ္မာဝတ္တနာ အာဒိ, ဉတ္တိ မဇ္ဈေ, ကမ္မဝါစာ ပရိယောသာနံ။
နိယဿကမ္မဿ…ပေ… ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မဿ…ပေ… ပဋိသာရဏီယကမ္မဿ…ပေ… ဥက္ခေပနီယကမ္မဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိယာ ကော အာဒိ, ကိံ မဇ္ဈေ, ကိံ ပရိယောသာနန္တိ? ဥက္ခေပနီယကမ္မဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိယာ သမ္မာဝတ္တနာ အာဒိ, ဉတ္တိ မဇ္ဈေ, ကမ္မဝါစာ ပရိယောသာနံ။
သတိဝိနယဿ ကော အာဒိ, ကိံ မဇ္ဈေ, ကိံ ပရိယောသာနန္တိ? သတိဝိနယဿ ဝတ္ထု စ ပုဂ္ဂလော စ အာဒိ, ဉတ္တိ မဇ္ဈေ, ကမ္မဝါစာ ပရိယောသာနံ။
အမူဠှဝိနယဿ …ပေ… တဿပါပိယသိကာယ…ပေ… တိဏဝတ္ထာရကဿ…ပေ… ဘိက္ခုနောဝါဒကသမ္မုတိယာ…ပေ… တိစီဝရေန အဝိပ္ပဝါသသမ္မုတိယာ…ပေ… သန္ထတသမ္မုတိယာ…ပေ… ရူပိယဆဍ္ဍကသမ္မုတိယာ…ပေ… သာဋိယဂ္ဂါဟာပကသမ္မုတိယာ…ပေ… ပတ္တဂ္ဂါဟာပကသမ္မုတိယာ…ပေ… ဒဏ္ဍသမ္မုတိယာ…ပေ… သိက္ကာသမ္မုတိယာ…ပေ… ဒဏ္ဍသိက္ကာသမ္မုတိယာ ကော အာဒိ, ကိံ မဇ္ဈေ, ကိံ ပရိယောသာနန္တိ? ဒဏ္ဍသိက္ကာသမ္မုတိယာ ဝတ္ထု စ ပုဂ္ဂလော စ အာဒိ, ဉတ္တိ မဇ္ဈေ, ကမ္မဝါစာ ပရိယောသာနံ။
ဥပေါသထာဒိပုစ္ဆာဝိဿဇ္ဇနာ နိဋ္ဌိတာ။
(ဝိ၊၅၊၂၅၃။)
အတ္ထဝသပကရဏံ
မြန်֍ ၃၃၄။ [အ။ နိ။ ၁၀။၃၃၄၊ ပရိ။ ၂၂] ဒသ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ သိက္ခာပဒံ ပညတ္တံ – သံဃသုဋ္ဌုတာယ, သံဃဖာသုတာယ, ဒုမ္မင်္ကူနံ ပုဂ္ဂလာနံ နိဂ္ဂဟာယ, ပေသလာနံ ဘိက္ခူနံ ဖာသုဝိဟာရာယ, ဒိဋ္ဌဓမ္မိကာနံ အာသဝါနံ သံဝရာယ, သမ္ပရာယိကာနံ အာသဝါနံ ပဋိဃာတာယ, အပ္ပသန္နာနံ ပသာဒါယ, ပသန္နာနံ ဘိယျောဘာဝါယ, သဒ္ဓမ္မဋ္ဌိတိယာ ဝိနယာနုဂ္ဂဟာယ။
ယံ သံဃသုဋ္ဌု တံ သံဃဖာသု။ ယံ သံဃဖာသု တံ ဒုမ္မင်္ကူနံ ပုဂ္ဂလာနံ နိဂ္ဂဟာယ။ ယံ ဒုမ္မင်္ကူနံ ပုဂ္ဂလာနံ နိဂ္ဂဟာယ တံ ပေသလာနံ ဘိက္ခူနံ ဖာသုဝိဟာရာယ။ ယံ ပေသလာနံ ဘိက္ခူနံ ဖာသုဝိဟာရာယ တံ ဒိဋ္ဌဓမ္မိကာနံ အာသဝါနံ သံဝရာယ။ ယံ ဒိဋ္ဌဓမ္မိကာနံ အာသဝါနံ သံဝရာယ တံ သမ္ပရာယိကာနံ အာသဝါနံ ပဋိဃာတာယ။ ယံ သမ္ပရာယိကာနံ အာသဝါနံ ပဋိဃာတာယ တံ အပ္ပသန္နာနံ ပသာဒါယ။ ယံ အပ္ပသန္နာနံ ပသာဒါယ တံ ပသန္နာနံ ဘိယျောဘာဝါယ။ ယံ ပသန္နာနံ ဘိယျောဘာဝါယ တံ သဒ္ဓမ္မဋ္ဌိတိယာ။ ယံ သဒ္ဓမ္မဋ္ဌိတိယာ တံ ဝိနယာနုဂ္ဂဟာယ။
ယံ သံဃသုဋ္ဌု တံ သံဃဖာသု။ ယံ သံဃသုဋ္ဌု တံ ဒုမ္မင်္ကူနံ ပုဂ္ဂလာနံ နိဂ္ဂဟာယ။ ယံ သံဃသုဋ္ဌု တံ ပေသလာနံ ဘိက္ခူနံ ဖာသုဝိဟာရာယ။ ယံ သံဃသုဋ္ဌု တံ ဒိဋ္ဌဓမ္မိကာနံ အာသဝါနံ သံဝရာယ။ ယံ သံဃသုဋ္ဌု တံ သမ္ပရာယိကာနံ အာသဝါနံ ပဋိဃာတာယ။ ယံ သံဃသုဋ္ဌု တံ အပ္ပသန္နာနံ ပသာဒါယ။ ယံ သံဃသုဋ္ဌု တံ ပသန္နာနံ ဘိယျောဘာဝါယ။ ယံ သံဃသုဋ္ဌု တံ သဒ္ဓမ္မဋ္ဌိတိယာ။ ယံ သံဃသုဋ္ဌု တံ ဝိနယာနုဂ္ဂဟာယ။
ယံ သံဃဖာသု တံ ဒုမ္မင်္ကူနံ ပုဂ္ဂလာနံ နိဂ္ဂဟာယ။ ယံ သံဃဖာသု တံ ပေသလာနံ ဘိက္ခူနံ ဖာသုဝိဟာရာယ။ ယံ သံဃဖာသု တံ ဒိဋ္ဌဓမ္မိကာနံ အာသဝါနံ သံဝရာယ။ ယံ သံဃဖာသု တံ သမ္ပရာယိကာနံ အာသဝါနံ ပဋိဃာတာယ။ ယံ သံဃဖာသု တံ အပ္ပသန္နာနံ ပသာဒါယ။ ယံ သံဃဖာသု တံ ပသန္နာနံ ဘိယျောဘာဝါယ။ ယံ သံဃဖာသု တံ သဒ္ဓမ္မဋ္ဌိတိယာ။ ယံ သံဃဖာသု တံ ဝိနယာနုဂ္ဂဟာယ။ ယံ သံဃဖာသု တံ သံဃသုဋ္ဌု။
ယံ ဒုမ္မင်္ကူနံ ပုဂ္ဂလာနံ နိဂ္ဂဟာယ…ပေ… ယံ ပေသလာနံ ဘိက္ခူနံ ဖာသုဝိဟာရာယ… ယံ ဒိဋ္ဌဓမ္မိကာနံ အာသဝါနံ သံဝရာယ… ယံ သမ္ပရာယိကာနံ
(ဝိ၊၅၊၂၅၄။)
အာသဝါနံ ပဋိဃာတာယ… ယံ အပ္ပသန္နာနံ ပသာဒါယ… ယံ ပသန္နာနံ ဘိယျောဘာဝါယ… ယံ သဒ္ဓမ္မဋ္ဌိတိယာ… ယံ ဝိနယာနုဂ္ဂဟာယ တံ သံဃသုဋ္ဌု။ ယံ ဝိနယာနုဂ္ဂဟာယ တံ သံဃဖာသု။ ယံ ဝိနယာနုဂ္ဂဟာယ တံ ဒုမ္မင်္ကူနံ ပုဂ္ဂလာနံ နိဂ္ဂဟာယ။ ယံ ဝိနယာနုဂ္ဂဟာယ တံ ပေသလာနံ ဘိက္ခူနံ ဖာသုဝိဟာရာယ။ ယံ ဝိနယာနုဂ္ဂဟာယ တံ ဒိဋ္ဌဓမ္မိကာနံ အာသဝါနံ သံဝရာယ။ ယံ ဝိနယာနုဂ္ဂဟာယ တံ သမ္ပရာယိကာနံ အာသဝါနံ ပဋိဃာတာယ။ ယံ ဝိနယာနုဂ္ဂဟာယ တံ အပ္ပသန္နာနံ ပသာဒါယ။ ယံ ဝိနယာနုဂ္ဂဟာယ တံ ပသန္နာနံ ဘိယျောဘာဝါယ။ ယံ ဝိနယာနုဂ္ဂဟာယ တံ သဒ္ဓမ္မဋ္ဌိတိယာတိ။
အတ္ထသတံ ဓမ္မသတံ, ဒွေ စ နိရုတ္တိသတာနိ၊
စတ္တာရိ ဉာဏသတာနိ, အတ္ထဝသေ ပကရဏေတိ။
အတ္ထဝသပကရဏံ နိဋ္ဌိတံ။
မဟာဝဂ္ဂေါ နိဋ္ဌိတော။
တဿုဒ္ဒါနံ –
ပဌမံ အဋ္ဌပုစ္ဆာယံ, ပစ္စယေသု ပုနဋ္ဌ စ၊
ဘိက္ခူနံ သောဠသ ဧတေ, ဘိက္ခုနီနဉ္စ သောဠသ။
ပေယျာလအန္တရာ ဘေဒါ, ဧကုတ္တရိကမေဝ စ၊
ပဝါရဏတ္ထဝသိကာ, မဟာဝဂ္ဂဿ သင်္ဂဟောတိ။
အတ္ထဝသပကရဏံ နိဋ္ဌိတံ။
(ဝိ၊၅၊၂၅၅။)
ဂါထာသင်္ဂဏိကံ
၁။ သတ္တနဂရေသု ပညတ္တသိက္ခာပဒံ
မြန်֍ ၃၃၅။
ဧကံသံ စီဝရံ ကတွာ, ပဂ္ဂဏှိတွာန အဉ္ဇလိံ၊
အာသီသမာနရူပေါဝ [အာသိံသမာနရူပေါဝ (သီ။ သျာ။)], ကိဿ တွံ ဣဓ မာဂတော။
ဒွီသု ဝိနယေသု ယေ ပညတ္တာ၊
ဥဒ္ဒေသံ အာဂစ္ဆန္တိ ဥပေါသထေသု၊
ကတိ တေ သိက္ခာပဒါ ဟောန္တိ၊
ကတိသု နဂရေသု ပညတ္တာ။
ဘဒ္ဒကော တေ ဥမ္မင်္ဂေါ, ယောနိသော ပရိပုစ္ဆသိ၊
တဂ္ဃ တေ အဟမက္ခိဿံ, ယထာသိ ကုသလော တထာ။
ဒွီသု ဝိနယေသု ယေ ပညတ္တာ၊
ဥဒ္ဒေသံ အာဂစ္ဆန္တိ ဥပေါသထေသု၊
အဍ္ဎုဍ္ဎသတာနိ တေ ဟောန္တိ၊
သတ္တသု နဂရေသု ပညတ္တာ။
ကတမေသု သတ္တသု နဂရေသု ပညတ္တာ၊
ဣင်္ဃ မေ တွံ ဗျာကရ နံ [ဣင်္ဃ မေ တံ ဗျာကရ (က။)]၊
တံ ဝစနပထံ [တဝ ဝစနပထံ (သျာ။)] နိသာမယိတွာ၊
ပဋိပဇ္ဇေမ ဟိတာယ နော သိယာ။
ဝေသာလိယံ ရာဇဂဟေ, သာဝတ္ထိယဉ္စ အာဠဝိယံ၊
ကောသမ္ဗိယဉ္စ သက္ကေသု, ဘဂ္ဂေသု စေဝ ပညတ္တာ။
ကတိ ဝေသာလိယံ ပညတ္တာ, ကတိ ရာဇဂဟေ ကတာ၊
သာဝတ္ထိယံ ကတိ ဟောန္တိ, ကတိ အာဠဝိယံ ကတာ။
ကတိ ကောသမ္ဗိယံ ပညတ္တာ, ကတိ သက္ကေသု ဝုစ္စန္တိ၊
ကတိ ဘဂ္ဂေသု ပညတ္တာ, တံ မေ အက္ခာဟိ ပုစ္ဆိတော။
(ဝိ၊၅၊၂၅၆။)
ဒသ ဝေသာလိယံ ပညတ္တာ, ဧကဝီသ ရာဇဂဟေ ကတာ၊
ဆဦန တီဏိသတာနိ, သဗ္ဗေ သာဝတ္ထိယံ ကတာ။
ဆ အာဠဝိယံ ပညတ္တာ, အဋ္ဌ ကောသမ္ဗိယံ ကတာ၊
အဋ္ဌ သက္ကေသု ဝုစ္စန္တိ, တယော ဘဂ္ဂေသု ပညတ္တာ။
ယေ ဝေသာလိယံ ပညတ္တာ, တေ သုဏောဟိ ယထာတထံ [ယထာကထံ (သီ။ သျာ။ ဧဝမုပရိပိ)]၊
မေထုနဝိဂ္ဂဟုတ္တရိ, အတိရေကဉ္စ ကာဠကံ။
ဘူတံ ပရမ္ပရဘတ္တံ, ဒန္တပေါနေန [ဒန္တပေါဏေန (က။)] အစေလကော၊
ဘိက္ခုနီသု စ အက္ကောသော, ဒသေတေ ဝေသာလိယံ ကတာ။
ယေ ရာဇဂဟေ ပညတ္တာ, တေ သုဏောဟိ ယထာတထံ၊
အဒိန္နာဒါနံ ရာဇဂဟေ, ဒွေ အနုဒ္ဓံသနာ ဒွေပိ စ ဘေဒါ။
အန္တရဝါသကံ ရူပိယံ သုတ္တံ, ဥဇ္ဈာပနေန စ ပါစိတပိဏ္ဍံ၊
ဂဏဘောဇနံ ဝိကာလေ စ, စာရိတ္တံ နဟာနံ ဦနဝီသတိ။
စီဝရံ ဒတွာ ဝေါသာသန္တိ, ဧတေ ရာဇဂဟေ ကတာ၊
ဂိရဂ္ဂစရိယာ တတ္ထေဝ, ဆန္ဒဒါနေန ဧကဝီသတိ။
ယေ သာဝတ္ထိယံ ပညတ္တာ, တေ သုဏောဟိ ယထာတထံ၊
ပါရာဇိကာနိ စတ္တာရိ, သံဃာဒိသေသာ ဘဝန္တိ သောဠသ။
အနိယတာ စ ဒွေ ဟောန္တိ, နိဿဂ္ဂိယာ စတုဝီသတိ၊
ဆပညာသသတဉ္စေဝ, ခုဒ္ဒကာနိ ပဝုစ္စန္တိ။
ဒသယေဝ စ ဂါရယှာ, ဒွေသတ္တတိ စ သေခိယာ၊
ဆဦန တီဏိသတာနိ, သဗ္ဗေ သာဝတ္ထိယံ ကတာ။
ယေ အာဠဝိယံ ပညတ္တာ, တေ သုဏောဟိ ယထာတထံ၊
ကုဋိကောသိယသေယျာ စ, ခဏနေ ဂစ္ဆ ဒေဝတေ၊
သပ္ပါဏကဉ္စ သိဉ္စန္တိ, ဆ ဧတေ အာဠဝိယံ ကတာ။
ယေ ကောသမ္ဗိယံ ပညတ္တာ, တေ သုဏောဟိ ယထာတထံ၊
မဟာဝိဟာရော ဒေါဝစဿံ, အညံ ဒွါရံ သုရာယ စ၊
အနာဒရိယံ သဟဓမ္မော, ပယောပါနေန အဋ္ဌမံ။
(ဝိ၊၅၊၂၅၇။)
ယေ သက္ကေသု ပညတ္တာ, တေ သုဏောဟိ ယထာတထံ၊
ဧဠကလောမာနိ ပတ္တော စ, ဩဝါဒေါ စေဝ ဘေသဇ္ဇံ။
သူစိ အာရညိကော စေဝ, အဋ္ဌေတေ [ဆ ဧတေ (သဗ္ဗတ္ထ)] ကာပိလဝတ္ထဝေ၊
ဥဒကသုဒ္ဓိယာ ဩဝါဒေါ, ဘိက္ခုနီသု ပဝုစ္စန္တိ။
ယေ ဘဂ္ဂေသု ပညတ္တာ, တေ သုဏောဟိ ယထာတထံ၊
သမာဒဟိတွာ ဝိသိဗ္ဗေန္တိ, သာမိသေန သသိတ္ထကံ။
ပါရာဇိကာနိ စတ္တာရိ, သံဃာဒိသေသာနိ ဘဝန္တိ၊
သတ္တ စ နိဿဂ္ဂိယာနိ, အဋ္ဌ ဒွတ္တိံသ ခုဒ္ဒကာ။
ဒွေ ဂါရယှာ တယော သေက္ခာ, ဆပ္ပညာသ သိက္ခာပဒါ၊
ဆသု နဂရေသု ပညတ္တာ, ဗုဒ္ဓေနာဒိစ္စဗန္ဓုနာ။
ဆဦန တီဏိသတာနိ, သဗ္ဗေ သာဝတ္ထိယံ ကတာ၊
ကာရုဏိကေန ဗုဒ္ဓေန, ဂေါတမေန ယသဿိနာ။
၂။ စတုဝိပတ္တိံ
မြန်֍ ၃၃၆။
ယံ တံ [ယံ ယံ (က။)] ပုစ္ဆိမှ အကိတ္တယိ နော၊
တံ တံ ဗျာကတံ အနညထာ၊
အညံ တံ ပုစ္ဆာမိ တဒိင်္ဃ ဗြူဟိ၊
ဂရုက လဟုကဉ္စာပိ သာဝသေသံ၊
အနဝသေသံ ဒုဋ္ဌုလ္လဉ္စ အဒုဋ္ဌုလ္လံ၊
ယေ စ ယာဝတတိယကာ။
သာဓာရဏံ အသာဓာရဏံ၊
ဝိဘတ္တိယော စ [ဝိပတ္တိယော စ (သီ။ သျာ။)] ယေဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ၊
သဗ္ဗာနိပေတာနိ ဝိယာကရောဟိ၊
ဟန္ဒ ဝါကျံ သုဏောမ တေ။
ဧကတိံသာ ယေ ဂရုကာ, အဋ္ဌေတ္ထ အနဝသေသာ၊
ယေ ဂရုကာ တေ ဒုဋ္ဌုလ္လာ, ယေ ဒုဋ္ဌုလ္လာ သာ သီလဝိပတ္တိ၊
ပါရာဇိကံ သံဃာဒိသေသော, ‘‘သီလဝိပတ္တီ’’တိ ဝုစ္စတိ။
(ဝိ၊၅၊၂၅၈။)
ထုလ္လစ္စယံ ပါစိတ္တိယာ, ပါဋိဒေသနီယံ ဒုက္ကဋံ၊
ဒုဗ္ဘာသိတံ ယော စာယံ, အက္ကောသတိ ဟသာဓိပ္ပါယော၊
အယံ သာ အာစာရဝိပတ္တိသမ္မတာ။
ဝိပရီတဒိဋ္ဌိံ ဂဏှန္တိ, အသဒ္ဓမ္မေဟိ ပုရက္ခတာ၊
အဗ္ဘာစိက္ခန္တိ သမ္ဗုဒ္ဓံ, ဒုပ္ပညာ မောဟပါရုတာ၊
အယံ သာ ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိသမ္မတာ။
အာဇီဝဟေတု အာဇီဝကာရဏာ ပါပိစ္ဆော ဣစ္ဆာပကတော အသန္တံ အဘူတံ ဥတ္တရိမနုဿဓမ္မံ ဥလ္လပတိ, အာဇီဝဟေတု အာဇီဝကာရဏာ သဉ္စရိတ္တံ သမာပဇ္ဇတိ, အာဇီဝဟေတု အာဇီဝကာရဏာ – ‘‘ယော တေ ဝိဟာရေ ဝသတိ, သော ဘိက္ခု အရဟာ’’တိ ဘဏတိ, အာဇီဝဟေတု အာဇီဝကာရဏာ ဘိက္ခု ပဏီတဘောဇနာနိ အတ္တနော အတ္ထာယ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇတိ, အာဇီဝဟေတု အာဇီဝကာရဏာ ဘိက္ခုနီ ပဏီတဘောဇနာနိ အတ္တနော အတ္ထာယ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇတိ, အာဇီဝဟေတု အာဇီဝကာရဏာ သူပံ ဝါ ဩဒနံ ဝါ အဂိလာနော အတ္တနော အတ္ထာယ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇတိ။ အယံ သာ အာဇီဝဝိပတ္တိ သမ္မတာ။
ဧကာဒသ ယာဝတတိယကာ, တေ သုဏောဟိ ယထာတထံ၊
ဥက္ခိတ္တာနုဝတ္တိကာ, အဋ္ဌ ယာဝတတိယကာ၊
အရိဋ္ဌော စဏ္ဍကာဠီ စ, ဣမေ တေ ယာဝတတိယကာ။
၃။ ဆေဒနကာဒိ
မြန်֍ ၃၃၇။ ကတိ ဆေဒနကာနိ? ကတိ ဘေဒနကာနိ? ကတိ ဥဒ္ဒါလနကာနိ? ကတိ အနညပါစိတ္တိယာနိ? ကတိ ဘိက္ခုသမ္မုတိယော? ကတိ သာမီစိယော? ကတိ ပရမာနိ?
ကတိ ဇာနန္တိ ပညတ္တာ, ဗုဒ္ဓေနာဒိစ္စဗန္ဓုနာ။
ဆ ဆေဒနကာနိ။ ဧကံ ဘေဒနကံ။ ဧကံ ဥဒ္ဒါလနကံ။ စတ္တာရိ အနညပါစိတ္တိယာနိ။ စတဿော ဘိက္ခုသမ္မုတိယော။ သတ္တ သာမီစိယော။ စုဒ္ဒသ ပရမာနိ။
သောဒသ [သောဠသ (သီ။ သျာ။) အဋ္ဌကထာ ဩလောကေတဗ္ဗာ] ဇာနန္တိ ပညတ္တာ, ဗုဒ္ဓေနာဒိစ္စဗန္ဓုနာ။
(ဝိ၊၅၊၂၅၉။)
၄။ အသာဓာရဏာဒိ
မြန်֍ ၃၃၈။
ဝီသံ ဒွေ သတာနိ ဘိက္ခူနံ သိက္ခာပဒါနိ၊
ဥဒ္ဒေသံ အာဂစ္ဆန္တိ ဥပေါသထေသု၊
တီဏိ သတာနိ စတ္တာရိ ဘိက္ခုနီနံ သိက္ခာပဒါနိ၊
ဥဒ္ဒေသံ အာဂစ္ဆန္တိ ဥပေါသထေသု။
ဆစတ္တာရီသာ ဘိက္ခူနံ, ဘိက္ခုနီဟိ အသာဓာရဏာ၊
သတံ တိံသာ စ ဘိက္ခုနီနံ, ဘိက္ခူဟိ အသာဓာရဏာ။
သတံ သတ္တတိ ဆစ္စေဝ, ဥဘိန္နံ အသာဓာရဏာ၊
သတံ သတ္တတိ စတ္တာရိ, ဥဘိန္နံ သမသိက္ခတာ။
ဝီသံ ဒွေ သတာနိ ဘိက္ခူနံ သိက္ခာပဒါနိ၊
ဥဒ္ဒေသံ အာဂစ္ဆန္တိ ဥပေါသထေသု၊
တေ သုဏောဟိ ယထာတထံ။
ပါရာဇိကာနိ စတ္တာရိ, သံဃာဒိသေသာနိ ဘဝန္တိ တေရသ၊
အနိယတာ ဒွေ ဟောန္တိ။
နိဿဂ္ဂိယာနိ တိံသေဝ, ဒွေနဝုတိ စ ခုဒ္ဒကာ၊
စတ္တာရော ပါဋိဒေသနီယာ, ပဉ္စသတ္တတိ သေခိယာ။
ဝီသံ ဒွေ သတာနိ စိမေ ဟောန္တိ ဘိက္ခူနံ သိက္ခာပဒါနိ၊
ဥဒ္ဒေသံ အာဂစ္ဆန္တိ ဥပေါသထေသု။
တီဏိ သတာနိ စတ္တာရိ, ဘိက္ခုနီနံ သိက္ခာပဒါနိ၊
ဥဒ္ဒေသံ အာဂစ္ဆန္တိ ဥပေါသထေသု, တေ သုဏောဟိ ယထာတထံ။
ပါရာဇိကာနိ အဋ္ဌ, သံဃာဒိသေသာနိ ဘဝန္တိ သတ္တရသ၊
နိဿဂ္ဂိယာနိ တိံသေဝ, သတံ သဋ္ဌိ ဆ စေဝ ခုဒ္ဒကာနိ ပဝုစ္စန္တိ။
အဋ္ဌ ပါဋိဒေသနီယာ, ပဉ္စသတ္တတိ သေခိယာ၊
တီဏိ သတာနိ စတ္တာရိ စိမေ ဟောန္တိ ဘိက္ခုနီနံ သိက္ခာပဒါနိ၊
ဥဒ္ဒေသံ အာဂစ္ဆန္တိ ဥပေါသထေသု။
ဆစတ္တာရီသာ ဘိက္ခူနံ, ဘိက္ခုနီဟိ အသာဓာရဏာ၊
တေ သုဏောဟိ ယထာတထံ။
(ဝိ၊၅၊၂၆၀။)
ဆ သံဃာဒိသေသာ, ဒွေ အနိယတေဟိ အဋ္ဌ၊
နိဿဂ္ဂိယာနိ ဒွါဒသ, တေဟိ တေ ဟောန္တိ ဝီသတိ။
ဒွေဝီသတိ ခုဒ္ဒကာ, စတုရော ပါဋိဒေသနီယာ၊
ဆစတ္တာရီသာ စိမေ ဟောန္တိ, ဘိက္ခူနံ ဘိက္ခုနီဟိ အသာဓာရဏာ။
သတံ တိံသာ စ ဘိက္ခုနီနံ, ဘိက္ခူဟိ အသာဓာရဏာ၊
တေ သုဏောဟိ ယထာတထံ။
ပါရာဇိကာနိ စတ္တာရိ, သံဃမှာ ဒသ နိဿရေ၊
နိဿဂ္ဂိယာနိ ဒွါဒသ, ဆန္နဝုတိ စ ခုဒ္ဒကာ၊
အဋ္ဌ ပါဋိဒေသနီယာ။
သတံ တိံသာ စိမေ ဟောန္တိ ဘိက္ခုနီနံ, ဘိက္ခူဟိ အသာဓာရဏာ၊
သတံ သတ္တတိ ဆစ္စေဝ, ဥဘိန္နံ အသာဓာရဏာ၊
တေ သုဏောဟိ ယထာတထံ။
ပါရာဇိကာနိ စတ္တာရိ, သံဃာဒိသေသာနိ ဘဝန္တိ သောဠသ၊
အနိယတာ ဒွေ ဟောန္တိ, နိဿဂ္ဂိယာနိ စတုဝီသတိ၊
သတံ အဋ္ဌာရသာ စေဝ, ခုဒ္ဒကာနိ ပဝုစ္စန္တိ၊
ဒွါဒသ ပါဋိဒေသနီယာ။
သတံ သတ္တတိ ဆစ္စေဝိမေ ဟောန္တိ, ဥဘိန္နံ အသာဓာရဏာ၊
သတံ သတ္တတိ စတ္တာရိ, ဥဘိန္နံ သမသိက္ခတာ၊
တေ သုဏောဟိ ယထာတထံ။
ပါရာဇိကာနိ စတ္တာရိ, သံဃာဒိသေသာနိ ဘဝန္တိ သတ္တ၊
နိဿဂ္ဂိယာနိ အဋ္ဌာရသ, သမသတ္တတိ ခုဒ္ဒကာ၊
ပဉ္စသတ္တတိ သေခိယာနိ။
သတံ သတ္တတိ စတ္တာရိ စိမေ ဟောန္တိ, ဥဘိန္နံ သမသိက္ခတာ၊
အဋ္ဌေ ပါရာဇိကာ ယေ ဒုရာသဒါ, တာလဝတ္ထုသမူပမာ။
ပဏ္ဍုပလာသော ပုထုသိလာ, သီသစ္ဆိန္နောဝ သော နရော၊
တာလောဝ မတ္ထကစ္ဆိန္နော, အဝိရုဠှီ ဘဝန္တိ တေ။
(ဝိ၊၅၊၂၆၁။)
တေဝီသတိ သံဃာဒိသေသာ, ဒွေ အနိယတာ၊
အဋ္ဌာသီတိသတံ ပါစိတ္တိယာ, ဒွါဒသ ပါဋိဒေသနီယာ။
ပဉ္စသတ္တတိ သေခိယာ, တီဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ၊
သမ္မုခါ စ ပဋိညာယ, တိဏဝတ္ထာရကေန စ။
ဒွေ ဥပေါသထာ ဒွေ ပဝါရဏာ၊
စတ္တာရိ ကမ္မာနိ ဇိနေန ဒေသိတာ၊
ပဉ္စေဝ ဥဒ္ဒေသာ စတုရော ဘဝန္တိ၊
အနညထာ အာပတ္တိက္ခန္ဓာ စ ဘဝန္တိ သတ္တ။
အဓိကရဏာနိ စတ္တာရိ သတ္တဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ၊
ဒွီဟိ စတူဟိ တီဟိ ကိစ္စံ ဧကေန သမ္မတိ။
၅။ ပါရာဇိကာဒိအာပတ္တိ
မြန်֍ ၃၃၉။
‘ပါရာဇိက’န္တိ ယံ ဝုတ္တံ, တံ သုဏောဟိ ယထာတထံ၊
စုတော ပရဒ္ဓေါ ဘဋ္ဌော စ, သဒ္ဓမ္မာ ဟိ နိရင်္ကတော၊
သံဝါသောပိ တဟိံ နတ္ထိ, တေနေတံ ဣတိ ဝုစ္စတိ။
‘သံဃာဒိသေသော’တိ ယံ ဝုတ္တံ, တံ သုဏောဟိ ယထာတထံ၊
သံဃောဝ ဒေတိ ပရိဝါသံ, မူလာယ ပဋိကဿတိ၊
မာနတ္တံ ဒေတိ အဗ္ဘေတိ, တေနေတံ ဣတိ ဝုစ္စတိ။
‘အနိယတော’တိ ယံ ဝုတ္တံ, တံ သုဏောဟိ ယထာတထံ၊
အနိယတော န နိယတော, အနေကံသိကတံ ပဒံ၊
တိဏ္ဏမညတရံ ဌာနံ, ‘အနိယတော’တိ ပဝုစ္စတိ။
‘ထုလ္လစ္စယ’န္တိ ယံ ဝုတ္တံ, တံ သုဏောဟိ ယထာတထံ၊
ဧကဿ မူလေ ယော ဒေသေတိ, ယော စ တံ ပဋိဂဏှတိ၊
အစ္စယော တေန သမော နတ္ထိ, တေနေတံ ဣတိ ဝုစ္စတိ။
‘နိဿဂ္ဂိယ’န္တိ ယံ ဝုတ္တံ, တံ သုဏောဟိ ယထာတထံ၊
သံဃမဇ္ဈေ ဂဏမဇ္ဈေ, ဧကဿေဝ စ ဧကတော၊
နိဿဇ္ဇိတွာန ဒေသေတိ, တေနေတံ ဣတိ ဝုစ္စတိ။
(ဝိ၊၅၊၂၆၂။)
‘ပါစိတ္တိယ’န္တိ ယံ ဝုတ္တံ, တံ သုဏောဟိ ယထာတထံ၊
ပါတေတိ ကုသလံ ဓမ္မံ, အရိယမဂ္ဂံ အပရဇ္ဈတိ၊
စိတ္တသံမောဟနဋ္ဌာနံ, တေနေတံ ဣတိ ဝုစ္စတိ။
‘ပါဋိဒေသနီယ’န္တိ ယံ ဝုတ္တံ, တံ သုဏောဟိ ယထာတထံ၊
ဘိက္ခု အညာတကော သန္တော, ကိစ္ဆာ လဒ္ဓါယ ဘောဇနံ၊
သာမံ ဂဟေတွာ ဘုဉ္ဇေယျ, ‘ဂါရယှ’န္တိ ပဝုစ္စတိ။
နိမန္တနာသု ဘုဉ္ဇန္တာ ဆန္ဒာယ, ဝေါသာသတိ တတ္ထ ဘိက္ခုနိံ၊
အနိဝါရေတွာ တဟိံ ဘုဉ္ဇေ, ဂါရယှန္တိ ပဝုစ္စတိ။
သဒ္ဓါစိတ္တံ ကုလံ ဂန္တွာ, အပ္ပဘောဂံ အနာဠိယံ [အနာဠှိယံ (သီ။ သျာ။)]၊
အဂိလာနော တဟိံ ဘုဉ္ဇေ, ဂါရယှန္တိ ပဝုစ္စတိ။
ယော စေ အရညေ ဝိဟရန္တော, သာသင်္ကေ သဘယာနကေ၊
အဝိဒိတံ တဟိံ ဘုဉ္ဇေ, ဂါရယှန္တိ ပဝုစ္စတိ။
ဘိက္ခုနီ အညာတိကာ သန္တာ, ယံ ပရေသံ မမာယိတံ၊
သပ္ပိ တေလံ မဓုံ ဖာဏိတံ, မစ္ဆမံသံ အထော ခီရံ၊
ဒဓိံ သယံ ဝိညာပေယျ ဘိက္ခုနီ, ဂါရယှပတ္တာ သုဂတဿ သာသနေ။
‘ဒုက္ကဋ’န္တိ ယံ ဝုတ္တံ, တံ သုဏောဟိ ယထာတထံ၊
အပရဒ္ဓံ ဝိရဒ္ဓဉ္စ, ခလိတံ ယဉ္စ ဒုက္ကဋံ။
ယံ မနုဿော ကရေ ပါပံ, အာဝိ ဝါ ယဒိ ဝါ ရဟော၊
‘ဒုက္ကဋ’န္တိ ပဝေဒေန္တိ, တေနေတံ ဣတိ ဝုစ္စတိ။
‘ဒုဗ္ဘာသိတ’န္တိ ယံ ဝုတ္တံ, တံ သုဏောဟိ ယထာတထံ၊
ဒုဗ္ဘာသိတံ ဒုရာဘဋ္ဌံ, သံကိလိဋ္ဌဉ္စ ယံ ပဒံ၊
ယဉ္စ ဝိညူ ဂရဟန္တိ, တေနေတံ ဣတိ ဝုစ္စတိ။
‘သေခိယ’န္တိ ယံ ဝုတ္တံ, တံ သုဏောဟိ ယထာတထံ၊
သေက္ခဿ သိက္ခမာနဿ, ဥဇုမဂ္ဂါနုသာရိနော။
အာဒိ စေတံ စရဏဉ္စ, မုခံ သညမသံဝရော၊
သိက္ခာ ဧတာဒိသီ နတ္ထိ, တေနေတံ ဣတိ ဝုစ္စတိ။
(ဝိ၊၅၊၂၆၃။)
[ဥဒါ။ ၄၅ ဥဒါနေပိ] ဆန္နမတိဝဿတိ, ဝိဝဋံ နာတိဝဿတိ၊
တသ္မာ ဆန္နံ ဝိဝရေထ, ဧဝံ တံ နာတိဝဿတိ။
ဂတိ မိဂါနံ ပဝနံ, အာကာသော ပက္ခိနံ ဂတိ၊
ဝိဘဝေါ ဂတိ ဓမ္မာနံ, နိဗ္ဗာနံ အရဟတော ဂတီတိ။
ဂါထာသင်္ဂဏိကံ။
တဿုဒ္ဒါနံ –
သတ္တနဂရေသု ပညတ္တာ, ဝိပတ္တိ စတုရောပိ စ၊
ဘိက္ခူနံ ဘိက္ခုနီနဉ္စ, သာဓာရဏာ အသာဓာရဏာ၊
သာသနံ အနုဂ္ဂဟာယ, ဂါထာသင်္ဂဏိကံ ဣဒန္တိ။
ဂါထာသင်္ဂဏိကံ နိဋ္ဌိတံ။
(ဝိ၊၅၊၂၆၄။)
အဓိကရဏဘေဒေါ
၁။ ဥက္ကောဋနဘေဒါဒိ
မြန်֍ ၃၄၀။ [စူဠဝ။ ၂၁၅၊ ပရိ။ ၂၇၅] စတ္တာရိ အဓိကရဏာနိ။ ဝိဝါဒါဓိကရဏံ, အနုဝါဒါဓိကရဏံ, အာပတ္တာဓိကရဏံ, ကိစ္စာဓိကရဏံ – ဣမာနိ စတ္တာရိ အဓိကရဏာနိ။
ဣမေသံ စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ ကတိ ဥက္ကောဋာ? ဣမေသံ စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ ဒသ ဥက္ကောဋာ။ ဝိဝါဒါဓိကရဏဿ ဒွေ ဥက္ကောဋာ, အနုဝါဒါဓိကရဏဿ စတ္တာရော ဥက္ကောဋာ, အာပတ္တာဓိကရဏဿ တယော ဥက္ကောဋာ, ကိစ္စာဓိကရဏဿ ဧကော ဥက္ကောဋော – ဣမေသံ စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ ဣမေ ဒသ ဥက္ကောဋာ။
ဝိဝါဒါဓိကရဏံ ဥက္ကောဋေန္တော ကတိ သမထေ ဥက္ကောဋေတိ? အနုဝါဒါဓိကရဏံ ဥက္ကောဋေန္တော ကတိ သမထေ ဥက္ကောဋေတိ? အာပတ္တာဓိကရဏံ ဥက္ကောဋေန္တော ကတိ သမထေ ဥက္ကောဋေတိ? ကိစ္စာဓိကရဏံ ဥက္ကောဋေန္တော ကတိ သမထေ ဥက္ကောဋေတိ?
ဝိဝါဒါဓိကရဏံ ဥက္ကောဋေန္တော ဒွေ သမထေ ဥက္ကောဋေတိ။ အနုဝါဒါဓိကရဏံ ဥက္ကောဋေန္တော စတ္တာရော သမထေ ဥက္ကောဋေတိ။ အာပတ္တာဓိကရဏံ ဥက္ကောဋေန္တော တယော သမထေ ဥက္ကောဋေတိ။ ကိစ္စာဓိကရဏံ ဥက္ကောဋေန္တော ဧကံ သမထံ ဥက္ကောဋေတိ။
မြန်֍ ၃၄၁။ ကတိ ဥက္ကောဋာ? ကတိဟာကာရေဟိ ဥက္ကောဋနံ ပသဝတိ? ကတိဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ပုဂ္ဂလော အဓိကရဏံ ဥက္ကောဋေတိ? ကတိ ပုဂ္ဂလာ အဓိကရဏံ ဥက္ကောဋေန္တာ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇန္တိ?
ဒွါဒသ ဥက္ကောဋာ။ ဒသဟာကာရေဟိ ဥက္ကောဋနံ ပသဝတိ။ စတူဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ပုဂ္ဂလော အဓိကရဏံ ဥက္ကောဋေတိ။ စတ္တာရော ပုဂ္ဂလာ အဓိကရဏံ ဥက္ကောဋေန္တာ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇန္တိ?
ကတမေ ဒွါဒသ ဥက္ကောဋာ? အကတံ ကမ္မံ, ဒုက္ကဋံ ကမ္မံ, ပုန ကာတဗ္ဗံ ကမ္မံ, အနိဟတံ, ဒုန္နိဟတံ, ပုန နိဟနိတဗ္ဗံ, အဝိနိစ္ဆိတံ, ဒုဝိနိစ္ဆိတံ, ပုန ဝိနိစ္ဆိတဗ္ဗံ, အဝူပသန္တံ, ဒုဝူပသန္တံ, ပုန ဝူပသမေတဗ္ဗန္တိ – ဣမေ ဒွါဒသ ဥက္ကောဋာ။
(ဝိ၊၅၊၂၆၅။)
ကတမေဟိ ဒသဟာကာရေဟိ ဥက္ကောဋနံ ပသဝတိ? တတ္ထ ဇာတကံ အဓိကရဏံ ဥက္ကောဋေတိ, တတ္ထ ဇာတကံ ဝူပသန္တံ အဓိကရဏံ ဥက္ကောဋေတိ, အန္တရာမဂ္ဂေ အဓိကရဏံ ဥက္ကောဋေတိ, အန္တရာမဂ္ဂေ ဝူပသန္တံ အဓိကရဏံ ဥက္ကောဋေတိ, တတ္ထ ဂတံ အဓိကရဏံ ဥက္ကောဋေတိ, တတ္ထ ဂတံ ဝူပသန္တံ အဓိကရဏံ ဥက္ကောဋေတိ, သတိဝိနယံ ဥက္ကောဋေတိ, အမူဠှဝိနယံ ဥက္ကောဋေတိ, တဿပါပိယသိကံ ဥက္ကောဋေတိ, တိဏဝတ္ထာရကံ ဥက္ကောဋေတိ – ဣမေဟိ ဒသဟာကာရေဟိ ဥက္ကောဋနံ ပသဝတိ။
ကတမေဟိ စတူဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ပုဂ္ဂလော အဓိကရဏံ ဥက္ကောဋေတိ? ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆန္တော အဓိကရဏံ ဥက္ကောဋေတိ, ဒေါသာဂတိံ ဂစ္ဆန္တော အဓိကရဏံ ဥက္ကောဋေတိ, မောဟာဂတိံ ဂစ္ဆန္တော အဓိကရဏံ ဥက္ကောဋေတိ, ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆန္တော အဓိကရဏံ ဥက္ကောဋေတိ – ဣမေဟိ စတူဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ပုဂ္ဂလော အဓိကရဏံ ဥက္ကောဋေတိ။
ကတမေ စတ္တာရော ပုဂ္ဂလာ အဓိကရဏံ ဥက္ကောဋေန္တာ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇန္တိ? တဒဟုပသမ္ပန္နော ဥက္ကောဋေတိ ဥက္ကောဋနကံ ပါစိတ္တိယံ, အာဂန္တုကော ဥက္ကောဋေတိ ဥက္ကောဋနကံ ပါစိတ္တိယံ, ကာရကော ဥက္ကောဋေတိ ဥက္ကောဋနကံ ပါစိတ္တိယံ, ဆန္ဒဒါယကော ဥက္ကောဋေတိ ဥက္ကောဋနကံ ပါစိတ္တိယံ – ဣမေ စတ္တာရော ပုဂ္ဂလာ အဓိကရဏံ ဥက္ကောဋေန္တာ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇန္တိ။
၂။ အဓိကရဏနိဒါနာဒိ
မြန်֍ ၃၄၂။ ဝိဝါဒါဓိကရဏံ ကိံနိဒါနံ, ကိံသမုဒယံ, ကိံဇာတိကံ, ကိံပဘဝံ, ကိံသမ္ဘာရံ, ကိံသမုဋ္ဌာနံ? အနုဝါဒါဓိကရဏံ ကိံနိဒါနံ, ကိံသမုဒယံ, ကိံဇာတိကံ, ကိံပဘဝံ, ကိံသမ္ဘာရံ, ကိံသမုဋ္ဌာနံ? အာပတ္တာဓိကရဏံ ကိံနိဒါနံ, ကိံသမုဒယံ, ကိံဇာတိကံ, ကိံပဘဝံ, ကိံသမ္ဘာရံ, ကိံသမုဋ္ဌာနံ? ကိစ္စာဓိကရဏံ ကိံနိဒါနံ, ကိံသမုဒယံ, ကိံဇာတိကံ, ကိံပဘဝံ, ကိံသမ္ဘာရံ, ကိံသမုဋ္ဌာနံ?
ဝိဝါဒါဓိကရဏံ ဝိဝါဒနိဒါနံ ဝိဝါဒသမုဒယံ ဝိဝါဒဇာတိကံ ဝိဝါဒပဘဝံ ဝိဝါဒသမ္ဘာရံ ဝိဝါဒသမုဋ္ဌာနံ။ အနုဝါဒါဓိကရဏံ အနုဝါဒနိဒါနံ အနုဝါဒသမုဒယံ အနုဝါဒဇာတိကံ အနုဝါဒပဘဝံ အနုဝါဒသမ္ဘာရံ အနုဝါဒသမုဋ္ဌာနံ။ အာပတ္တာဓိကရဏံ အာပတ္တိနိဒါနံ အာပတ္တိသမုဒယံ အာပတ္တိဇာတိကံ အာပတ္တိပဘဝံ အာပတ္တိသမ္ဘာရံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနံ။ ကိစ္စာဓိကရဏံ ကိစ္စယနိဒါနံ ကိစ္စယသမုဒယံ ကိစ္စယဇာတိကံ ကိစ္စယပဘဝံ ကိစ္စယသမ္ဘာရံ ကိစ္စယသမုဋ္ဌာနံ။
(ဝိ၊၅၊၂၆၆။)
ဝိဝါဒါဓိကရဏံ ကိံနိဒါနံ, ကိံသမုဒယံ, ကိံဇာတိကံ, ကိံပဘဝံ, ကိံသမ္ဘာရံ, ကိံသမုဋ္ဌာနံ? အနုဝါဒါဓိကရဏံ…ပေ… အာပတ္တာဓိကရဏံ…ပေ… ကိစ္စာဓိကရဏံ ကိံနိဒါနံ, ကိံသမုဒယံ, ကိံဇာတိကံ, ကိံပဘဝံ, ကိံသမ္ဘာရံ, ကိံသမုဋ္ဌာနံ?
ဝိဝါဒါဓိကရဏံ ဟေတုနိဒါနံ, ဟေတုသမုဒယံ, ဟေတုဇာတိကံ, ဟေတုပဘဝံ, ဟေတုသမ္ဘာရံ, ဟေတုသမုဋ္ဌာနံ။ အနုဝါဒါဓိကရဏံ…ပေ… အာပတ္တာဓိကရဏံ…ပေ… ကိစ္စာဓိကရဏံ ဟေတုနိဒါနံ, ဟေတုသမုဒယံ, ဟေတုဇာတိကံ, ဟေတုပဘဝံ, ဟေတုသမ္ဘာရံ, ဟေတုသမုဋ္ဌာနံ။
ဝိဝါဒါဓိကရဏံ ကိံနိဒါနံ, ကိံသမုဒယံ, ကိံဇာတိကံ, ကိံပဘဝံ, ကိံသမ္ဘာရံ, ကိံသမုဋ္ဌာနံ? အနုဝါဒါဓိကရဏံ …ပေ… အာပတ္တာဓိကရဏံ…ပေ… ကိစ္စာဓိကရဏံ ကိံနိဒါနံ, ကိံသမုဒယံ, ကိံဇာတိကံ, ကိံပဘဝံ, ကိံသမ္ဘာရံ, ကိံသမုဋ္ဌာနံ?
ဝိဝါဒါဓိကရဏံ ပစ္စယနိဒါနံ, ပစ္စယသမုဒယံ, ပစ္စယဇာတိကံ, ပစ္စယပဘဝံ, ပစ္စယသမ္ဘာရံ, ပစ္စယသမုဋ္ဌာနံ။ အနုဝါဒါဓိကရဏံ…ပေ… အာပတ္တာဓိကရဏံ…ပေ… ကိစ္စာဓိကရဏံ ပစ္စယနိဒါနံ, ပစ္စယသမုဒယံ, ပစ္စယဇာတိကံ, ပစ္စယပဘဝံ, ပစ္စယသမ္ဘာရံ, ပစ္စယသမုဋ္ဌာနံ။
၃။ အဓိကရဏမူလာဒိ
မြန်֍ ၃၄၃။ စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ ကတိ မူလာနိ, ကတိ သမုဋ္ဌာနာ? စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ တေတ္တိံသ မူလာနိ, တေတ္တိံသ သမုဋ္ဌာနာ။
စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ ကတမာနိ တေတ္တိံသ မူလာနိ? ဝိဝါဒါဓိကရဏဿ ဒွါဒသ မူလာနိ, အနုဝါဒါဓိကရဏဿ စုဒ္ဒသ မူလာနိ, အာပတ္တာဓိကရဏဿ ဆ မူလာနိ, ကိစ္စာဓိကရဏဿ ဧကံ မူလံ, သံဃော – စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ ဣမာနိ တေတ္တိံသ မူလာနိ။
စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ ကတမေ တေတ္တိံသ သမုဋ္ဌာနာ? ဝိဝါဒါဓိကရဏဿ အဋ္ဌာရသဘေဒကရဝတ္ထူနိ သမုဋ္ဌာနာ, အနုဝါဒါဓိကရဏဿ စတဿော ဝိပတ္တိယော သမုဋ္ဌာနာ, အာပတ္တာဓိကရဏဿ သတ္တာပတ္တိက္ခန္ဓာ သမုဋ္ဌာနာ, ကိစ္စာဓိကရဏဿ စတ္တာရိ ကမ္မာနိ သမုဋ္ဌာနာ – စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ ဣမေ တေတ္တိံသ သမုဋ္ဌာနာ။
(ဝိ၊၅၊၂၆၇။)
၄။ အဓိကရဏပစ္စယာပတ္တိ
မြန်֍ ၃၄၄။ ဝိဝါဒါဓိကရဏံ အာပတ္တာနာပတ္တီတိ? ဝိဝါဒါဓိကရဏံ န အာပတ္တိ။ ကိံ ပန ဝိဝါဒါဓိကရဏပစ္စယာ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇေယျာတိ? အာမ, ဝိဝါဒါဓိကရဏပစ္စယာ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇေယျ။ ဝိဝါဒါဓိကရဏပစ္စယာ ကတိ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ? ဝိဝါဒါဓိကရဏပစ္စယာ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဥပသမ္ပန္နံ ဩမသတိ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ၊ အနုပသမ္ပန္နံ ဩမသတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ – ဝိဝါဒါဓိကရဏပစ္စယာ ဣမာ ဒွေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။
တာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ကတိ ဝိပတ္တိယော ဘဇန္တိ? စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ ကတမံ အဓိကရဏံ? သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ ကတိဟိ အာပတ္တိက္ခန္ဓေဟိ သင်္ဂဟိတာ? ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ကတိဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌန္တိ? ကတိဟိ အဓိကရဏေဟိ ကတိသု ဌာနေသု ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ?
တာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ဧကံ ဝိပတ္တိံ ဘဇန္တိ – အာစာရဝိပတ္တိံ။ စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ, အာပတ္တာဓိကရဏံ။ သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ ဒွီဟိ အာပတ္တိက္ခန္ဓေဟိ သင်္ဂဟိတာ – သိယာ ပါစိတ္တိယာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ဒုက္ကဋာပတ္တိက္ခန္ဓေန။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌန္တိ။ ဧကေန အဓိကရဏေန – ကိစ္စာဓိကရဏေန၊ တီသု ဌာနေသု – သံဃမဇ္ဈေ, ဂဏမဇ္ဈေ, ပုဂ္ဂလဿ သန္တိကေ၊ တီဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ – သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ ပဋိညာတကရဏေန စ, သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ တိဏဝတ္ထာရကေန စ။
မြန်֍ ၃၄၅။ အနုဝါဒါဓိကရဏံ အာပတ္တာနာပတ္တီတိ? အနုဝါဒါဓိကရဏံ န အာပတ္တိ။ ကိံ ပန အနုဝါဒါဓိကရဏပစ္စယာ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇေယျာတိ? အာမ, အနုဝါဒါဓိကရဏပစ္စယာ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇေယျ။ အနုဝါဒါဓိကရဏပစ္စယာ, ကတိ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ? အနုဝါဒါဓိကရဏပစ္စယာ တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဘိက္ခုံ အမူလကေန ပါရာဇိကေန ဓမ္မေန အနုဒ္ဓံသေတိ, အာပတ္တိ သံဃာဒိသေသဿ၊ အမူလကေန သံဃာဒိသေသေန အနုဒ္ဓံသေတိ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ၊ အမူလိကာယ အာစာရဝိပတ္တိယာ အနုဒ္ဓံသေတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ – အနုဝါဒါဓိကရဏပစ္စယာ ဣမာ တိဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။
(ဝိ၊၅၊၂၆၈။)
တာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ကတိ ဝိပတ္တိယော ဘဇန္တိ? စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ ကတမံ အဓိကရဏံ? သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ ကတိဟိ အာပတ္တိက္ခန္ဓေဟိ သင်္ဂဟိတာ? ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ကတိဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌန္တိ? ကတိဟိ အဓိကရဏေဟိ ကတိသု ဌာနေသု ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ?
တာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ဒွေ ဝိပတ္တိယော ဘဇန္တိ – သိယာ သီလဝိပတ္တိံ, သိယာ အာစာရဝိပတ္တိံ။ စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ, အာပတ္တာဓိကရဏံ။ သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ တီဟိ အာပတ္တိက္ခန္ဓေဟိ သင်္ဂဟိတာ – သိယာ သံဃာဒိသေသာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ပါစိတ္တိယာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ဒုက္ကဋာပတ္တိက္ခန္ဓေန။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌန္တိ။ ယာ တာ အာပတ္တိယော ဂရုကာ တာ အာပတ္တိယော ဧကေန အဓိကရဏေန – ကိစ္စာဓိကရဏေန၊ ဧကမှိ ဌာနေ – သံဃမဇ္ဈေ၊ ဒွီဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ – သမ္မုခါဝိနယေန စ ပဋိညာတကရဏေန စ။ ယာ တာ အာပတ္တိယော လဟုကာ တာ အာပတ္တိယော ဧကေန အဓိကရဏေန – ကိစ္စာဓိကရဏေန၊ တီသု ဌာနေသု – သံဃမဇ္ဈေ ဂဏမဇ္ဈေ ပုဂ္ဂလဿ သန္တိကေ၊ တီဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ – သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ ပဋိညာတကရဏေန စ, သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ တိဏဝတ္ထာရကေန စ။
မြန်֍ ၃၄၆။ အာပတ္တာဓိကရဏံ အာပတ္တာနာပတ္တီတိ? အာပတ္တာဓိကရဏံ အာပတ္တိ။ ကိံ ပန အာပတ္တာဓိကရဏပစ္စယာ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇေယျာတိ? အာမ, အာပတ္တာဓိကရဏပစ္စယာ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇေယျ။ အာပတ္တာဓိကရဏပစ္စယာ ကတိ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ? အာပတ္တာဓိကရဏပစ္စယာ စတဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဘိက္ခုနီ ဇာနံ ပါရာဇိကံ ဓမ္မံ [ပါရာဇိကံ ဓမ္မံ အဇ္ဈာပန္နံ (သျာ။)] ပဋိစ္ဆာဒေတိ, အာပတ္တိ ပါရာဇိကဿ၊ ဝေမတိကာ ပဋိစ္ဆာဒေတိ, အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ၊ ဘိက္ခု သံဃာဒိသေသံ ပဋိစ္ဆာဒေတိ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ၊ အာစာရဝိပတ္တိံ ပဋိစ္ဆာဒေတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ – အာပတ္တာဓိကရဏပစ္စယာ ဣမာ စတဿော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။
တာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ကတိ ဝိပတ္တိယော ဘဇန္တိ? စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ ကတမံ အဓိကရဏံ? သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ ကတိဟိ အာပတ္တိက္ခန္ဓေဟိ သင်္ဂဟိတာ? ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ကတိဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ
(ဝိ၊၅၊၂၆၉။)
သမုဋ္ဌန္တိ? ကတိဟိ အဓိကရဏေဟိ ကတိသု ဌာနေသု ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ?
တာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ဒွေ ဝိပတ္တိယော ဘဇန္တိ – သိယာ သီလဝိပတ္တိံ သိယာ အာစာရဝိပတ္တိံ။ စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ – အာပတ္တာဓိကရဏံ။ သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ စတူဟိ အာပတ္တိက္ခန္ဓေဟိ သင်္ဂဟိတာ – သိယာ ပါရာဇိကာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ထုလ္လစ္စယာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ပါစိတ္တိယာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ဒုက္ကဋာပတ္တိက္ခန္ဓေန။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌန္တိ – ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌန္တိ။ ယာ သာ အာပတ္တိ အနဝသေသာ သာ အာပတ္တိ န ကတမေန အဓိကရဏေန, န ကတမမှိ ဌာနေ, န ကတမေန သမထေန သမ္မတိ။ ယာ တာ အာပတ္တိယော လဟုကာ တာ အာပတ္တိယော ဧကေန အဓိကရဏေန – ကိစ္စာဓိကရဏေန၊ တီသု ဌာနေသု – သံဃမဇ္ဈေ, ဂဏမဇ္ဈေ, ပုဂ္ဂလဿ သန္တိကေ၊ တီဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ – သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ ပဋိညာတကရဏေန စ, သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ တိဏဝတ္ထာရကေန စ။
မြန်֍ ၃၄၇။ ကိစ္စာဓိကရဏံ အာပတ္တာနာပတ္တီတိ? ကိစ္စာဓိကရဏံ န အာပတ္တိ။ ကိံ ပန ကိစ္စာဓိကရဏပစ္စယာ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇေယျာတိ? အာမ, ကိစ္စာဓိကရဏပစ္စယာ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇေယျ။ ကိစ္စာဓိကရဏပစ္စယာ ကတိ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ? ကိစ္စာဓိကရဏပစ္စယာ ပဉ္စ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဥက္ခိတ္တာနုဝတ္တိကာ ဘိက္ခုနီ ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိဿဇ္ဇတိ, ဉတ္တိယာ ဒုက္ကဋံ၊ ဒွီဟိ ကမ္မဝါစာဟိ ထုလ္လစ္စယာ၊ ကမ္မဝါစာပရိယောသာနေ အာပတ္တိ ပါရာဇိကဿ၊ ဘေဒကာနုဝတ္တကာ ဘိက္ခူ ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိဿဇ္ဇန္တိ, အာပတ္တိ သံဃာဒိသေသဿ၊ ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိဿဇ္ဇန္တိ, အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿ – ကိစ္စာဓိကရဏပစ္စယာ ဣမာ ပဉ္စ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။
တာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ကတိ ဝိပတ္တိယော ဘဇန္တိ? စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ ကတမံ အဓိကရဏံ? သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ ကတိဟိ အာပတ္တိက္ခန္ဓေဟိ သင်္ဂဟိတာ? ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ကတိဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌန္တိ? ကတိဟိ အဓိကရဏေဟိ ကတိသု ဌာနေသု ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ?
(ဝိ၊၅၊၂၇၀။)
တာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ဒွေ ဝိပတ္တိယော ဘဇန္တိ – သိယာ သီလဝိပတ္တိံ သိယာ အာစာရဝိပတ္တိံ။ စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ – အာပတ္တာဓိကရဏံ။ သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ ပဉ္စဟိ အာပတ္တိက္ခန္ဓေဟိ သင်္ဂဟိတာ – သိယာ ပါရာဇိကာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ သံဃာဒိသေသာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ထုလ္လစ္စယာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ပါစိတ္တိယာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ဒုက္ကဋာပတ္တိက္ခန္ဓေန။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌန္တိ – ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌန္တိ။ ယာ သာ အာပတ္တိ အနဝသေသာ သာ အာပတ္တိ န ကတမေန အဓိကရဏေန, န ကတမမှိ ဌာနေ, န ကတမေန သမထေန သမ္မတိ။ ယာ သာ အာပတ္တိ ဂရုကာ သာ အာပတ္တိ ဧကေန အဓိကရဏေန – ကိစ္စာဓိကရဏေန၊ ဧကမှိ ဌာနေ – သံဃမဇ္ဈေ၊ ဒွီဟိ သမထေဟိ သမ္မတိ – သမ္မုခါဝိနယေန စ ပဋိညာတကရဏေန စ။ ယာ တာ အာပတ္တိယော လဟုကာ တာ အာပတ္တိယော ဧကေန အဓိကရဏေန – ကိစ္စာဓိကရဏေန၊ တီသု ဌာနေသု – သံဃမဇ္ဈေ, ဂဏမဇ္ဈေ, ပုဂ္ဂလဿ သန္တိကေ၊ တီဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ – သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ ပဋိညာတကရဏေန စ, သိယာ သမ္မုခါဝိနယေန စ တိဏဝတ္ထာရကေန စ။
၅။ အဓိကရဏာဓိပ္ပါယော
မြန်֍ ၃၄၈။ ဝိဝါဒါဓိကရဏံ ဟောတိ အနုဝါဒါဓိကရဏံ, ဟောတိ အာပတ္တာဓိကရဏံ, ဟောတိ ကိစ္စာဓိကရဏံ။ ဝိဝါဒါဓိကရဏံ န ဟောတိ အနုဝါဒါဓိကရဏံ, န ဟောတိ အာပတ္တာဓိကရဏံ, န ဟောတိ ကိစ္စာဓိကရဏံ၊ အပိ စ, ဝိဝါဒါဓိကရဏပစ္စယာ ဟောတိ အနုဝါဒါဓိကရဏံ, ဟောတိ အာပတ္တာဓိကရဏံ, ဟောတိ ကိစ္စာဓိကရဏံ။ ယထာ ကထံ ဝိယ? [စူဠဝ။ ၂၁၅၊ ပရိ။ ၃၁၄] ဣဓ ဘိက္ခူ ဝိဝဒန္တိ – ဓမ္မောတိ ဝါ အဓမ္မောတိ ဝါ ဒုဋ္ဌုလ္လာပတ္တီတိ ဝါ အဒုဋ္ဌုလ္လာပတ္တီတိ ဝါ။ ယံ တတ္ထ ဘဏ္ဍနံ ကလဟော ဝိဂ္ဂဟော ဝိဝါဒေါ နာနာဝါဒေါ အညထာဝါဒေါ ဝိပစ္စတာယ ဝေါဟာရော မေဓကံ, ဣဒံ ဝုစ္စတိ ဝိဝါဒါဓိကရဏံ။ ဝိဝါဒါဓိကရဏေ သံဃော ဝိဝဒတိ ဝိဝါဒါဓိကရဏံ။ ဝိဝဒမာနော အနုဝဒတိ အနုဝါဒါဓိကရဏံ။ အနုဝဒမာနော အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ အာပတ္တာဓိကရဏံ။ တာယ အာပတ္တိယာ သံဃော ကမ္မံ ကရောတိ ကိစ္စာဓိကရဏံ။ ဧဝံ ဝိဝါဒါဓိကရဏပစ္စယာ ဟောတိ အနုဝါဒါဓိကရဏံ, ဟောတိ အာပတ္တာဓိကရဏံ, ဟောတိ ကိစ္စာဓိကရဏံ။
(ဝိ၊၅၊၂၇၁။)
အနုဝါဒါဓိကရဏံ ဟောတိ အာပတ္တာဓိကရဏံ, ဟောတိ ကိစ္စာဓိကရဏံ, ဟောတိ ဝိဝါဒါဓိကရဏံ။ အနုဝါဒါဓိကရဏံ န ဟောတိ အာပတ္တာဓိကရဏံ, န ဟောတိ ကိစ္စာဓိကရဏံ, န ဟောတိ ဝိဝါဒါဓိကရဏံ၊ အပိ စ, အနုဝါဒါဓိကရဏပစ္စယာ ဟောတိ အာပတ္တာဓိကရဏံ, ဟောတိ ကိစ္စာဓိကရဏံ, ဟောတိ ဝိဝါဒါဓိကရဏံ။ ယထာ ကထံ ဝိယ? ဣဓ ဘိက္ခူ ဘိက္ခုံ အနုဝဒန္တိ သီလဝိပတ္တိယာ ဝါ အာစာရဝိပတ္တိယာ ဝါ ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိယာ ဝါ အာဇီဝဝိပတ္တိယာ ဝါ။ ယော တတ္ထ အနုဝါဒေါ အနုဝဒနာ အနုလ္လပနာ အနုဘဏနာ အနုသမ္ပဝင်္ကတာ အဗ္ဘုဿဟနတာ အနုဗလပ္ပဒါနံ, ဣဒံ ဝုစ္စတိ အနုဝါဒါဓိကရဏံ။ အနုဝါဒါဓိကရဏေ သံဃော ဝိဝဒတိ, ဝိဝါဒါဓိကရဏံ။ ဝိဝဒမာနော အနုဝဒတိ, အနုဝါဒါဓိကရဏံ။ အနုဝဒမာနော အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ, အာပတ္တာဓိကရဏံ။ တာယ အာပတ္တိယာ သံဃော ကမ္မံ ကရောတိ, ကိစ္စာဓိကရဏံ။ ဧဝံ အနုဝါဒါဓိကရဏပစ္စယာ ဟောတိ အာပတ္တာဓိကရဏံ, ဟောတိ ကိစ္စာဓိကရဏံ, ဟောတိ ဝိဝါဒါဓိကရဏံ။
အာပတ္တာဓိကရဏံ ဟောတိ ကိစ္စာဓိကရဏံ, ဟောတိ ဝိဝါဒါဓိကရဏံ, ဟောတိ အနုဝါဒါဓိကရဏံ။ အာပတ္တာဓိကရဏံ န ဟောတိ ကိစ္စာဓိကရဏံ, န ဟောတိ ဝိဝါဒါဓိကရဏံ, န ဟောတိ အနုဝါဒါဓိကရဏံ၊ အပိ စ, အာပတ္တာဓိကရဏပစ္စယာ ဟောတိ ကိစ္စာဓိကရဏံ, ဟောတိ ဝိဝါဒါဓိကရဏံ, ဟောတိ အနုဝါဒါဓိကရဏံ။ ယထာ ကထံ ဝိယ? [စူဠဝ။ ၂၁၅၊ ပရိ။ ၃၄၈] ပဉ္စပိ အာပတ္တိက္ခန္ဓာ အာပတ္တာဓိကရဏံ, သတ္တပိ အာပတ္တိက္ခန္ဓာ အာပတ္တာဓိကရဏံ, ဣဒံ ဝုစ္စတိ အာပတ္တာဓိကရဏံ။ အာပတ္တာဓိကရဏေ သံဃော ဝိဝဒတိ ဝိဝါဒါဓိကရဏံ။ ဝိဝဒမာနော အနုဝဒတိ အနုဝါဒါဓိကရဏံ။ အနုဝဒမာနော အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ အာပတ္တာဓိကရဏံ။ တာယ အာပတ္တိယာ သံဃော ကမ္မံ ကရောတိ ကိစ္စာဓိကရဏံ။ ဧဝံ အာပတ္တာဓိကရဏပစ္စယာ ဟောတိ ကိစ္စာဓိကရဏံ, ဟောတိ ဝိဝါဒါဓိကရဏံ, ဟောတိ အနုဝါဒါဓိကရဏံ။
ကိစ္စာဓိကရဏံ ဟောတိ ဝိဝါဒါဓိကရဏံ, ဟောတိ အနုဝါဒါဓိကရဏံ, ဟောတိ အာပတ္တာဓိကရဏံ။ ကိစ္စာဓိကရဏံ န ဟောတိ ဝိဝါဒါဓိကရဏံ, န ဟောတိ အနုဝါဒါဓိကရဏံ, န ဟောတိ အာပတ္တာဓိကရဏံ၊ အပိ စ, ကိစ္စာဓိကရဏပစ္စယာ ဟောတိ ဝိဝါဒါဓိကရဏံ, ဟောတိ အနုဝါဒါဓိကရဏံ, ဟောတိ အာပတ္တာဓိကရဏံ။ ယထာ ကထံ ဝိယ? ယာ သံဃဿ ကိစ္စယတာ ကရဏီယတာ အပလောကနကမ္မံ ဉတ္တိကမ္မံ ဉတ္တိဒုတိယကမ္မံ ဉတ္တိစတုတ္ထကမ္မံ,
(ဝိ၊၅၊၂၇၂။)
ဣဒံ ဝုစ္စတိ ကိစ္စာဓိကရဏံ။ ကိစ္စာဓိကရဏေ သံဃော ဝိဝဒတိ ဝိဝါဒါဓိကရဏံ။ ဝိဝဒမာနော အနုဝဒတိ အနုဝါဒါဓိကရဏံ။ အနုဝဒမာနော အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ အာပတ္တာဓိကရဏံ။ တာယ အာပတ္တိယာ သံဃော ကမ္မံ ကရောတိ ကိစ္စာဓိကရဏံ။ ဧဝံ ကိစ္စာဓိကရဏပစ္စယာ ဟောတိ ဝိဝါဒါဓိကရဏံ, ဟောတိ အနုဝါဒါဓိကရဏံ, ဟောတိ အာပတ္တာဓိကရဏံ။
၆။ ပုစ္ဆာဝါရော
မြန်֍ ၃၄၉။ ယတ္ထ သတိဝိနယော တတ္ထ သမ္မုခါဝိနယော? ယတ္ထ သမ္မုခါဝိနယော တတ္ထ သတိဝိနယော? ယတ္ထ အမူဠှဝိနယော တတ္ထ သမ္မုခါဝိနယော? ယတ္ထ သမ္မုခါဝိနယော တတ္ထ အမူဠှဝိနယော? ယတ္ထ ပဋိညာတကရဏံ တတ္ထ သမ္မုခါဝိနယော? ယတ္ထ သမ္မုခါဝိနယော တတ္ထ ပဋိညာတကရဏံ? ယတ္ထ ယေဘုယျသိကာ တတ္ထ သမ္မုခါဝိနယော? ယတ္ထ သမ္မုခါဝိနယော တတ္ထ ယေဘုယျသိကာ? ယတ္ထ တဿပါပိယသိကာ တတ္ထ သမ္မုခါဝိနယော? ယတ္ထ သမ္မုခါဝိနယော တတ္ထ တဿပါပိယသိကာ? ယတ္ထ တိဏဝတ္ထာရကော တတ္ထ သမ္မုခါဝိနယော? ယတ္ထ သမ္မုခါဝိနယော တတ္ထ တိဏဝတ္ထာရကော?
၇။ ဝိဿဇ္ဇနာဝါရော
မြန်֍ ၃၅၀။ ယသ္မိံ သမယေ သမ္မုခါဝိနယေန စ သတိဝိနယေန စ အဓိကရဏံ ဝူပသမ္မတိ – ယတ္ထ သတိဝိနယော တတ္ထ သမ္မုခါဝိနယော, ယတ္ထ သမ္မုခါဝိနယော တတ္ထ သတိဝိနယော, န တတ္ထ အမူဠှဝိနယော, န တတ္ထ ပဋိညာတကရဏံ, န တတ္ထ ယေဘုယျသိကာ, န တတ္ထ တဿပါပိယသိကာ, န တတ္ထ တိဏဝတ္ထာရကော။ ယသ္မိံ သမယေ သမ္မုခါဝိနယေန စ အမူဠှဝိနယေန စ…ပေ… သမ္မုခါဝိနယေန စ ပဋိညာတကရဏေန စ…ပေ… သမ္မုခါဝိနယေန စ ယေဘုယျသိကာယ စ…ပေ… သမ္မုခါဝိနယေန စ တဿပါပိယသိကာယ စ…ပေ… သမ္မုခါဝိနယေန စ တိဏဝတ္ထာရကေန စ အဓိကရဏံ ဝူပသမ္မတိ – ယတ္ထ တိဏဝတ္ထာရကော တတ္ထ သမ္မုခါဝိနယော, ယတ္ထ သမ္မုခါဝိနယော တတ္ထ တိဏဝတ္ထာရကော, န တတ္ထ သတိဝိနယော, န တတ္ထ အမူဠှဝိနယော, န တတ္ထ ပဋိညာတကရဏံ, န တတ္ထ ယေဘုယျသိကာ, န တတ္ထ တဿပါပိယသိကာ။
၈။ သံသဋ္ဌဝါရော
မြန်֍ ၃၅၁။ သမ္မုခါဝိနယောတိ ဝါ သတိဝိနယောတိ ဝါ – ဣမေ ဓမ္မာ သံသဋ္ဌာ ဥဒါဟု ဝိသံသဋ္ဌာ? လဗ္ဘာ စ ပနိမေသံ ဓမ္မာနံ ဝိနိဗ္ဘုဇိတွာ ဝိနိဗ္ဘုဇိတွာ
(ဝိ၊၅၊၂၇၃။)
နာနာကရဏံ ပညာပေတုံ? သမ္မုခါဝိနယောတိ ဝါ အမူဠှဝိနယောတိ ဝါ…ပေ… သမ္မုခါဝိနယောတိ ဝါ ပဋိညာတကရဏန္တိ ဝါ… သမ္မုခါဝိနယောတိ ဝါ ယေဘုယျသိကာတိ ဝါ… သမ္မုခါဝိနယောတိ ဝါ တဿပါပိယသိကာတိ ဝါ… သမ္မုခါဝိနယောတိ ဝါ တိဏဝတ္ထာရကောတိ – ဣမေ ဓမ္မာ သံသဋ္ဌာ ဥဒါဟု ဝိသံသဋ္ဌာ? လဗ္ဘာ စ ပနိမေသံ ဓမ္မာနံ ဝိနိဗ္ဘုဇိတွာ ဝိနိဗ္ဘုဇိတွာ နာနာကရဏံ ပညာပေတုံ?
သမ္မုခါဝိနယောတိ ဝါ သတိဝိနယောတိ ဝါ – ဣမေ ဓမ္မာ သံသဋ္ဌာ, နော ဝိသံသဋ္ဌာ၊ န စ လဗ္ဘာ ဣမေသံ ဓမ္မာနံ ဝိနိဗ္ဘုဇိတွာ ဝိနိဗ္ဘုဇိတွာ နာနာကရဏံ ပညာပေတုံ။ သမ္မုခါဝိနယောတိ ဝါ အမူဠှဝိနယောတိ ဝါ…ပေ… သမ္မုခါဝိနယောတိ ဝါ ပဋိညာတကရဏန္တိ ဝါ… သမ္မုခါဝိနယောတိ ဝါ ယေဘုယျသိကာတိ ဝါ… သမ္မုခါဝိနယောတိ ဝါ တဿပါပိယသိကာတိ ဝါ… သမ္မုခါဝိနယောတိ ဝါ တိဏဝတ္ထာရကောတိ ဝါ – ဣမေ ဓမ္မာ သံသဋ္ဌာ, နော ဝိသံသဋ္ဌာ၊ န စ လဗ္ဘာ ဣမေသံ ဓမ္မာနံ ဝိနိဗ္ဘုဇိတွာ ဝိနိဗ္ဘုဇိတွာ နာနာကရဏံ ပညာပေတုံ။
၉။ သတ္တသမထနိဒါနံ
မြန်֍ ၃၅၂။ သမ္မုခါဝိနယော ကိံနိဒါနော, ကိံသမုဒယော, ကိံဇာတိကော, ကိံပဘဝေါ, ကိံသမ္ဘာရော ကိံသမုဋ္ဌာနော? သတိဝိနယော ကိံနိဒါနော, ကိံသမုဒယော, ကိံဇာတိကော, ကိံပဘဝေါ, ကိံသမ္ဘာရော, ကိံသမုဋ္ဌာနော? အမူဠှဝိနယော ကိံနိဒါနော, ကိံသမုဒယော, ကိံဇာတိကော, ကိံပဘဝေါ, ကိံသမ္ဘာရော, ကိံသမုဋ္ဌာနော? ပဋိညာတကရဏံ ကိံနိဒါနံ, ကိံသမုဒယံ, ကိံဇာတိကံ, ကိံပဘဝံ, ကိံသမ္ဘာရံ, ကိံသမုဋ္ဌာနံ? ယေဘုယျသိကာ ကိံနိဒါနာ, ကိံသမုဒယာ, ကိံဇာတိကာ, ကိံပဘဝါ, ကိံသမ္ဘာရာ, ကိံသမုဋ္ဌာနာ? တဿပါပိယသိကာ ကိံနိဒါနာ, ကိံသမုဒယာ, ကိံဇာတိကာ, ကိံပဘဝါ, ကိံသမ္ဘာရာ, ကိံသမုဋ္ဌာနာ တိဏဝတ္ထာရကော ကိံနိဒါနော, ကိံသမုဒယော, ကိံဇာတိကော, ကိံပဘဝေါ, ကိံသမ္ဘာရော, ကိံသမုဋ္ဌာနော?
သမ္မုခါဝိနယော နိဒါနနိဒါနော, နိဒါနသမုဒယော, နိဒါနဇာတိကော, နိဒါနပဘဝေါ, နိဒါနသမ္ဘာရော, နိဒါနသမုဋ္ဌာနော။ သတိဝိနယော…ပေ… အမူဠှဝိနယော…ပေ… ပဋိညာတကရဏံ နိဒါနနိဒါနံ, နိဒါနသမုဒယံ, နိဒါနဇာတိကံ, နိဒါနပဘဝံ, နိဒါနသမ္ဘာရံ, နိဒါနသမုဋ္ဌာနံ။ ယေဘုယျသိကာ…ပေ… တဿပါပိယသိကာ နိဒါနနိဒါနာ, နိဒါနသမုဒယာ, နိဒါနဇာတိကာ, နိဒါနပဘဝါ,
(ဝိ၊၅၊၂၇၄။)
နိဒါနသမ္ဘာရာ, နိဒါနသမုဋ္ဌာနာ။ တိဏဝတ္ထာရကော နိဒါနနိဒါနော, နိဒါနသမုဒယော, နိဒါနဇာတိကော, နိဒါနပဘဝေါ, နိဒါနသမ္ဘာရော, နိဒါနသမုဋ္ဌာနော။
သမ္မုခါဝိနယော ကိံနိဒါနော, ကိံသမုဒယော, ကိံဇာတိကော, ကိံပဘဝေါ, ကိံသမ္ဘာရော, ကိံသမုဋ္ဌာနော? သတိဝိနယော…ပေ… အမူဠှဝိနယော…ပေ… ပဋိညာတကရဏံ…ပေ… ယေဘုယျသိကာ…ပေ… တဿပါပိယသိကာ…ပေ… တိဏဝတ္ထာရကော ကိံနိဒါနော, ကိံသမုဒယော, ကိံဇာတိကော, ကိံပဘဝေါ, ကိံသမ္ဘာရော, ကိံသမုဋ္ဌာနော?
သမ္မုခါဝိနယော ဟေတုနိဒါနော, ဟေတုသမုဒယော, ဟေတုဇာတိကော, ဟေတုပဘဝေါ, ဟေတုသမ္ဘာရော, ဟေတုသမုဋ္ဌာနော။ သတိဝိနယော…ပေ… အမူဠှဝိနယော…ပေ… ပဋိညာတကရဏံ ဟေတုနိဒါနံ, ဟေတုသမုဒယံ, ဟေတုဇာတိကံ, ဟေတုပဘဝံ, ဟေတုသမ္ဘာရံ, ဟေတုသမုဋ္ဌာနံ။ ယေဘုယျသိကာ…ပေ… တဿပါပိယသိကာ ဟေတုနိဒါနာ, ဟေတုသမုဒယာ, ဟေတုဇာတိကာ, ဟေတုပဘဝါ, ဟေတုသမ္ဘာရာ, ဟေတုသမုဋ္ဌာနာ။ တိဏဝတ္ထာရကော ဟေတုနိဒါနော, ဟေတုသမုဒယော, ဟေတုဇာတိကော, ဟေတုပဘဝေါ, ဟေတုသမ္ဘာရော, ဟေတုသမုဋ္ဌာနော။
သမ္မုခါဝိနယော ကိံနိဒါနော, ကိံသမုဒယော, ကိံဇာတိကော, ကိံပဘဝေါ, ကိံသမ္ဘာရော, ကိံသမုဋ္ဌာနော? သတိဝိနယော…ပေ… အမူဠှဝိနယော…ပေ… ပဋိညာတကရဏံ…ပေ… ယေဘုယျသိကာ…ပေ… တဿပါပိယသိကာ…ပေ… တိဏဝတ္ထာရကော ကိံနိဒါနော, ကိံသမုဒယော, ကိံဇာတိကော, ကိံပဘဝေါ, ကိံသမ္ဘာရော, ကိံသမုဋ္ဌာနော? သမ္မုခါဝိနယော ပစ္စယနိဒါနော, ပစ္စယသမုဒယော, ပစ္စယဇာတိကော, ပစ္စယပဘဝေါ, ပစ္စယသမ္ဘာရော, ပစ္စယသမုဋ္ဌာနော။ သတိဝိနယော…ပေ… အမူဠှဝိနယော…ပေ… ပဋိညာတကရဏံ ပစ္စယနိဒါနံ, ပစ္စယသမုဒယံ, ပစ္စယဇာတိကံ, ပစ္စယပဘဝံ, ပစ္စယသမ္ဘာရံ, ပစ္စယသမုဋ္ဌာနံ။ ယေဘုယျသိကာ…ပေ… တဿပါပိယသိကာ ပစ္စယနိဒါနာ, ပစ္စယသမုဒယာ, ပစ္စယဇာတိကာ, ပစ္စယပဘဝါ, ပစ္စယသမ္ဘာရာ, ပစ္စယသမုဋ္ဌာနာ။ တိဏဝတ္ထာရကော ပစ္စယနိဒါနော, ပစ္စယသမုဒယော, ပစ္စယဇာတိကော, ပစ္စယပဘဝေါ, ပစ္စယသမ္ဘာရော, ပစ္စယသမုဋ္ဌာနော။
မြန်֍ ၃၅၃။ သတ္တန္နံ သမထာနံ ကတိ မူလာနိ, ကတိ သမုဋ္ဌာနာ? သတ္တန္နံ သမထာနံ ဆဗ္ဗီသ မူလာနိ, ဆတ္တိံသ သမုဋ္ဌာနာ။ သတ္တန္နံ သမထာနံ ကတမာနိ
(ဝိ၊၅၊၂၇၅။)
ဆဗ္ဗီ မူလာနိ? သမ္မုခါဝိနယဿ စတ္တာရိ မူလာနိ။ သံဃသမ္မုခတာ, ဓမ္မသမ္မုခတာ, ဝိနယသမ္မုခတာ, ပုဂ္ဂလသမ္မုခတာ၊ သတိဝိနယဿ စတ္တာရိ မူလာနိ၊ အမူဠှဝိနယဿ စတ္တာရိ မူလာနိ၊ ပဋိညာတကရဏဿ ဒွေ မူလာနိ – ယော စ ဒေသေတိ ယဿ စ ဒေသေတိ၊ ယေဘုယျသိကာယ စတ္တာရိ မူလာနိ၊ တဿပါပိယသိကာယ စတ္တာရိ မူလာနိ၊ တိဏဝတ္ထာရကဿ စတ္တာရိ မူလာနိ – သံဃသမ္မုခတာ, ဓမ္မသမ္မုခတာ, ဝိနယသမ္မုခတာ, ပုဂ္ဂလသမ္မုခတာ – သတ္တန္နံ သမထာနံ ဣမာနိ ဆဗ္ဗီသ မူလာနိ။
သတ္တန္နံ သမထာနံ ကတမေ ဆတ္တိံသ သမုဋ္ဌာနာ? သတိဝိနယဿ ကမ္မဿ ကိရိယာ, ကရဏံ, ဥပဂမနံ, အဇ္ဈုပဂမနံ, အဓိဝါသနာ, အပ္ပဋိက္ကောသနာ။ အမူဠှဝိနယဿ ကမ္မဿ…ပေ… ပဋိညာတကရဏဿ ကမ္မဿ… ယေဘုယျသိကာယ ကမ္မဿ… တဿပါပိယသိကာယ ကမ္မဿ… တိဏဝတ္ထာရကဿ ကမ္မဿ ကိရိယာ, ကရဏံ, ဥပဂမနံ, အဇ္ဈုပဂမနံ, အဓိဝါသနာ, အပ္ပဋိက္ကောသနာ – သတ္တန္နံ သမထာနံ ဣမေ ဆတ္တိံသ သမုဋ္ဌာနာ။
၁၀။ သတ္တသမထနာနတ္ထာဒိ
မြန်֍ ၃၅၄။ သမ္မုခါဝိနယောတိ ဝါ သတိဝိနယောတိ ဝါ – ဣမေ ဓမ္မာ နာနတ္ထာ နာနာဗျဉ္ဇနာ ဥဒါဟု ဧကတ္ထာ ဗျဉ္ဇနမေဝ နာနံ? သမ္မုခါဝိနယောတိ ဝါ အမူဠှဝိနယောတိ ဝါ…ပေ… သမ္မုခါဝိနယောတိ ဝါ ပဋိညာတကရဏန္တိ ဝါ… သမ္မုခါဝိနယောတိ ဝါ ယေဘုယျသိကာတိ ဝါ… သမ္မုခါဝိနယောတိ ဝါ တဿပါပိယသိကာတိ ဝါ… သမ္မုခါဝိနယောတိ ဝါ တိဏဝတ္ထာရကောတိ ဝါ – ဣမေ ဓမ္မာ နာနတ္ထာ နာနာဗျဉ္ဇနာ ဥဒါဟု ဧကတ္ထာ ဗျဉ္ဇနမေဝ နာနံ? သမ္မုခါဝိနယောတိ ဝါ သတိဝိနယောတိ ဝါ – ဣမေ ဓမ္မာ နာနတ္ထာ စေဝ နာနာဗျဉ္ဇနာ စ။ သမ္မုခါဝိနယောတိ ဝါ အမူဠှဝိနယောတိ ဝါ…ပေ… သမ္မုခါဝိနယောတိ ဝါ ပဋိညာတကရဏန္တိ ဝါ… သမ္မုခါဝိနယောတိ ဝါ ယေဘုယျသိကာတိ ဝါ… သမ္မုခါဝိနယောတိ ဝါ တဿပါပိယသိကာတိ ဝါ… သမ္မုခါဝိနယောတိ ဝါ တိဏဝတ္ထာရကောတိ ဝါ – ဣမေ ဓမ္မာ နာနတ္ထာ စေဝ နာနာ ဗျဉ္ဇနာ စ။
မြန်֍ ၃၅၅။ [စူဠဝ။ ၂၂၄] ဝိဝါဒေါ ဝိဝါဒါဓိကရဏံ, ဝိဝါဒေါ နော အဓိကရဏံ, အဓိကရဏံ နော ဝိဝါဒေါ, အဓိကရဏဉ္စေဝ ဝိဝါဒေါ စ? သိယာ ဝိဝါဒေါ ဝိဝါဒါဓိကရဏံ, သိယာ ဝိဝါဒေါ နော အဓိကရဏံ, သိယာ အဓိကရဏံ နော ဝိဝါဒေါ, သိယာ အဓိကရဏဉ္စေဝ ဝိဝါဒေါ စ။
(ဝိ၊၅၊၂၇၆။)
တတ္ထ ကတမော ဝိဝါဒေါ ဝိဝါဒါဓိကရဏံ? ဣဓ ဘိက္ခူ ဝိဝဒန္တိ ဓမ္မောတိ ဝါ အဓမ္မောတိ ဝါ…ပေ… ဒုဋ္ဌုလ္လာ အာပတ္တီတိ ဝါ အဒုဋ္ဌုလ္လာ အာပတ္တီတိ ဝါ။ ယံ တတ္ထ ဘဏ္ဍနံ, ကလဟော, ဝိဂ္ဂဟော, ဝိဝါဒေါ, နာနာဝါဒေါ, အညထာဝါဒေါ, ဝိပစ္စတာယ ဝေါဟာရော, မေဓကံ – အယံ ဝိဝါဒေါ ဝိဝါဒါဓိကရဏံ။
တတ္ထ ကတမော ဝိဝါဒေါ နော အဓိကရဏံ? မာတာပိ ပုတ္တေန ဝိဝဒတိ, ပုတ္တောပိ မာတရာ ဝိဝဒတိ, ပိတာပိ ပုတ္တေန ဝိဝဒတိ, ပုတ္တောပိ ပိတရာ ဝိဝဒတိ, ဘာတာပိ ဘာတရာ ဝိဝဒတိ, ဘာတာပိ ဘဂိနိယာ ဝိဝဒတိ, ဘဂိနီပိ ဘာတရာ ဝိဝဒတိ, သဟာယောပိ သဟာယေန ဝိဝဒတိ – အယံ ဝိဝါဒေါ နော အဓိကရဏံ။
တတ္ထ ကတမံ အဓိကရဏံ နော ဝိဝါဒေါ? အနုဝါဒါဓိကရဏံ, အာပတ္တာဓိကရဏံ, ကိစ္စာဓိကရဏံ – ဣဒံ အဓိကရဏံ နော ဝိဝါဒေါ။
တတ္ထ ကတမံ အဓိကရဏဉ္စေဝ ဝိဝါဒေါ စ? ဝိဝါဒါဓိကရဏံ အဓိကရဏဉ္စေဝ ဝိဝါဒေါ စ။
မြန်֍ ၃၅၆။ [စူဠဝ။ ၂၂၄ အာဒယော] အနုဝါဒေါ အနုဝါဒါဓိကရဏံ, အနုဝါဒေါ နော အဓိကရဏံ, အဓိကရဏံ နော အနုဝါဒေါ, အဓိကရဏဉ္စေဝ အနုဝါဒေါ စ? သိယာ အနုဝါဒေါ အနုဝါဒါဓိကရဏံ, သိယာ အနုဝါဒေါ နော အဓိကရဏံ, သိယာ အဓိကရဏံ နော အနုဝါဒေါ, သိယာ အဓိကရဏဉ္စေဝ အနုဝါဒေါ စ။
တတ္ထ ကတမော အနုဝါဒေါ အနုဝါဒါဓိကရဏံ? ဣဓ ဘိက္ခူ ဘိက္ခုံ အနုဝဒန္တိ သီလဝိပတ္တိယာ ဝါ အာစာရဝိပတ္တိယာ ဝါ ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိယာ ဝါ အာဇီဝဝိပတ္တိယာ ဝါ။ ယော တတ္ထ အနုဝါဒေါ, အနုဝဒနာ အနုလ္လပနာ အနုဘဏနာ အနုသမ္ပဝင်္ကတာ အဗ္ဘုဿဟနတာ အနုဗလပ္ပဒါနံ – အယံ အနုဝါဒေါ အနုဝါဒါဓိကရဏံ။
တတ္ထ ကတမော အနုဝါဒေါ နော အဓိကရဏံ? မာတာပိ ပုတ္တံ အနုဝဒတိ, ပုတ္တောပိ မာတရံ အနုဝဒတိ, ပိတာပိ ပုတ္တံ အနုဝဒတိ, ပုတ္တောပိ ပိတရံ အနုဝဒတိ, ဘာတာပိ ဘာတရံ အနုဝဒတိ, ဘာတာပိ ဘဂိနိံ အနုဝဒတိ, ဘဂိနီပိ ဘာတရံ အနုဝဒတိ, သဟာယောပိ သဟာယံ အနုဝဒတိ – အယံ အနုဝါဒေါ နော အဓိကရဏံ။
တတ္ထ ကတမံ အဓိကရဏံ နော အနုဝါဒေါ? အာပတ္တာဓိကရဏံ ကိစ္စာဓိကရဏံ ဝိဝါဒါဓိကရဏံ – ဣဒံ အဓိကရဏံ နော အနုဝါဒေါ။
(ဝိ၊၅၊၂၇၇။)
တတ္ထ ကတမံ အဓိကရဏဉ္စေဝ အနုဝါဒေါ စ? အနုဝါဒါဓိကရဏံ အဓိကရဏဉ္စေဝ အနုဝါဒေါ စ။
မြန်֍ ၃၅၇။ အာပတ္တိ အာပတ္တာဓိကရဏံ, အာပတ္တိ နော အဓိကရဏံ, အဓိကရဏံ နော အာပတ္တိ, အဓိကရဏဉ္စေဝ အာပတ္တိ စ? သိယာ အာပတ္တိ အာပတ္တာဓိကရဏံ, သိယာ အာပတ္တိ နော အဓိကရဏံ, သိယာ အဓိကရဏံ နော အာပတ္တိ, သိယာ အဓိကရဏဉ္စေဝ အာပတ္တိ စ။
တတ္ထ ကတမာ အာပတ္တိ အာပတ္တာဓိကရဏံ? ပဉ္စပိ အာပတ္တိက္ခန္ဓာ အာပတ္တာဓိကရဏံ။ သတ္တပိ အာပတ္တိက္ခန္ဓာ အာပတ္တာဓိကရဏံ။ အယံ အာပတ္တိ အာပတ္တာဓိကရဏံ။
တတ္ထ ကတမာ အာပတ္တိ နော အဓိကရဏံ? သောတာပတ္တိ သမာပတ္တိ – အယံ အာပတ္တိ နော အဓိကရဏံ။
တတ္ထ ကတမံ အဓိကရဏံ နော အာပတ္တိ? ကိစ္စာဓိကရဏံ ဝိဝါဒါဓိကရဏံ အနုဝါဒါဓိကရဏံ – ဣဒံ အဓိကရဏံ နော အာပတ္တိ။
တတ္ထ ကတမံ အဓိကရဏဉ္စေဝ အာပတ္တိ စ? အာပတ္တာဓိကရဏံ အဓိကရဏဉ္စေဝ အာပတ္တိ စ။
မြန်֍ ၃၅၈။ [စူဠဝ။ ၂၂၃] ကိစ္စံ ကိစ္စာဓိကရဏံ, ကိစ္စံ နော အဓိကရဏံ, အဓိကရဏံ နော ကိစ္စံ, အဓိကရဏဉ္စေဝ ကိစ္စဉ္စ? သိယာ ကိစ္စံ ကိစ္စာဓိကရဏံ, သိယာ ကိစ္စံ နော အဓိကရဏံ, သိယာ အဓိကရဏံ နော ကိစ္စံ, သိယာ အဓိကရဏဉ္စေဝ ကိစ္စဉ္စ။
တတ္ထ ကတမံ ကိစ္စံ ကိစ္စာဓိကရဏံ? ယာ သံဃဿ ကိစ္စယတာ ကရဏီယတာ အပလောကနကမ္မံ ဉတ္တိကမ္မံ ဉတ္တိဒုတိယကမ္မံ ဉတ္တိစတုတ္ထကမ္မံ – ဣဒံ ကိစ္စံ ကိစ္စာဓိကရဏံ။
တတ္ထ ကတမံ ကိစ္စံ နော အဓိကရဏံ? အာစရိယကိစ္စံ ဥပဇ္ဈာယကိစ္စံ [ဥပဇ္ဈာယကိစ္စံ သကိစ္စံ (က။)] သမာနုပဇ္ဈာယကိစ္စံ သမာနာစရိယကိစ္စံ – ဣဒံ ကိစ္စံ နော အဓိကရဏံ။
တတ္ထ ကတမံ အဓိကရဏံ နော ကိစ္စံ? ဝိဝါဒါဓိကရဏံ အနုဝါဒါဓိကရဏံ အာပတ္တာဓိကရဏံ – ဣဒံ အဓိကရဏံ နော ကိစ္စံ။
(ဝိ၊၅၊၂၇၈။)
တတ္ထ ကတမံ အဓိကရဏဉ္စေဝ ကိစ္စဉ္စ? ကိစ္စာဓိကရဏံ အဓိကရဏဉ္စေဝ ကိစ္စံ စာတိ။
အဓိကရဏဘေဒေါ နိဋ္ဌိတော။
တဿုဒ္ဒါနံ –
အဓိကရဏံ ဥက္ကောဋာ, အာကာရာ ပုဂ္ဂလေန စ၊
နိဒါနဟေတုပစ္စယာ, မူလံ သမုဋ္ဌာနေန စ။
အာပတ္တိ ဟောတိ ယတ္ထ စ, သံသဋ္ဌာ နိဒါနေန စ [သံသဋ္ဌာ နိဒါနပဘဝါ (သီ။)]၊
ဟေတုပစ္စယမူလာနိ, သမုဋ္ဌာနေန ဗျဉ္ဇနာ၊
ဝိဝါဒေါ အဓိကရဏန္တိ, ဘေဒါဓိကရဏေ ဣဒန္တိ။
(ဝိ၊၅၊၂၇၉။)
အပရဂါထာသင်္ဂဏိကံ
၁။ စောဒနာဒိပုစ္ဆာဝိဿဇ္ဇနာ
မြန်֍ ၃၅၉။
စောဒနာ ကိမတ္ထာယ, သာရဏာ ကိဿ ကာရဏာ၊
သံဃော ကိမတ္ထာယ, မတိကမ္မံ ပန ကိဿ ကာရဏာ။
စောဒနာ သာရဏတ္ထာယ, နိဂ္ဂဟတ္ထာယ သာရဏာ၊
သံဃော ပရိဂ္ဂဟတ္ထာယ, မတိကမ္မံ ပန ပါဋိယေက္ကံ။
မာ ခေါ တုရိတော အဘဏိ, မာ ခေါ စဏ္ဍိကတော ဘဏိ၊
မာ ခေါ ပဋိဃံ ဇနယိ, သစေ အနုဝိဇ္ဇကော တုဝံ။
မာ ခေါ သဟသာ အဘဏိ, ကထံ ဝိဂ္ဂါဟိကံ အနတ္ထသံဟိတံ၊
သုတ္တေ ဝိနယေ အနုလောမေ, ပညတ္တေ အနုလောမိကေ။
အနုယောဂဝတ္တံ နိသာမယ, ကုသလေန ဗုဒ္ဓိမတာ ကတံ၊
သုဝုတ္တံ သိက္ခာပဒါနုလောမိကံ, ဂတိံ န နာသေန္တော သမ္ပရာယိကံ၊
ဟိတေသီ အနုယုဉ္ဇဿု, ကာလေနတ္ထူပသံဟိတံ။
စုဒိတဿ စ စောဒကဿ စ၊
သဟသာ ဝေါဟာရံ မာ ပဓာရေသိ၊
စောဒကော အာဟ အာပန္နောတိ၊
စုဒိတကော အာဟ အနာပန္နောတိ။
ဥဘော အနုက္ခိပန္တော, ပဋိညာနုသန္ဓိတေန ကာရယေ၊
ပဋိညာ လဇ္ဇီသု ကတာ, အလဇ္ဇီသု ဧဝံ န ဝိဇ္ဇတိ၊
ဗဟုမ္ပိ အလဇ္ဇီ ဘာသေယျ, ဝတ္တာနုသန္ဓိတေန [ဝုတ္တာနုသန္ဓိတေန (သီ။ သျာ။ က။)] ကာရယေ။
အလဇ္ဇီ ကီဒိသော ဟောတိ, ပဋိညာ ယဿ န ရူဟတိ၊
ဧတဉ္စ [ဧဝဉ္စ (က။)] တာဟံ ပုစ္ဆာမိ, ကီဒိသော ဝုစ္စတိ အလဇ္ဇီ ပုဂ္ဂလော။
သဉ္စိစ္စ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ, အာပတ္တိံ ပရိဂူဟတိ၊
အဂတိဂမနဉ္စ ဂစ္ဆတိ, ဧဒိသော ဝုစ္စတိ အလဇ္ဇီပုဂ္ဂလော။
သစ္စံ အဟမ္ပိ ဇာနာမိ, ဧဒိသော ဝုစ္စတိ အလဇ္ဇီပုဂ္ဂလော၊
အညဉ္စ တာဟံ ပုစ္ဆာမိ, ကီဒိသော ဝုစ္စတိ လဇ္ဇီပုဂ္ဂလော။
သဉ္စိစ္စ အာပတ္တိံ နာပဇ္ဇတိ, အာပတ္တိံ န ပရိဂူဟတိ၊
အဂတိဂမနံ န ဂစ္ဆတိ, ဧဒိသော ဝုစ္စတိ လဇ္ဇီပုဂ္ဂလော။
(ဝိ၊၅၊၂၈၀။)
သစ္စံ အဟမ္ပိ ဇာနာမိ, ဧဒိသော ဝုစ္စတိ လဇ္ဇီပုဂ္ဂလော၊
အညဉ္စ တာဟံ ပုစ္ဆာမိ, ကီဒိသော ဝုစ္စတိ အဓမ္မစောဒကော။
ဖရုသေန အနတ္ထသံဟိတေန၊
ဒေါသန္တရော စောဒေတိ နော မေတ္တာစိတ္တော၊
ဧဒိသော ဝုစ္စတိ အဓမ္မစောဒကော။
သစ္စံ အဟမ္ပိ ဇာနာမိ, ဧဒိသော ဝုစ္စတိ အဓမ္မစောဒကော၊
အညဉ္စ တာဟံ ပုစ္ဆာမိ, ကီဒိသော ဝုစ္စတိ ဓမ္မစောဒကော။
ကာလေန စောဒေတိ ဘူတေန, သဏှေန အတ္ထသံဟိတေန၊
မေတ္တာစိတ္တော စောဒေတိ နော ဒေါသန္တရော၊
ဧဒိသော ဝုစ္စတိ ဓမ္မစောဒကော။
သစ္စံ အဟမ္ပိ ဇာနာမိ, ဧဒိသော ဝုစ္စတိ ဓမ္မစောဒကော၊
အညဉ္စ တာဟံ ပုစ္ဆာမိ, ကီဒိသော ဝုစ္စတိ ဗာလစောဒကော။
ပုဗ္ဗာပရံ န ဇာနာတိ, ပုဗ္ဗာပရဿ အကောဝိဒေါ၊
အနုသန္ဓိဝစနပထံ န ဇာနာတိ၊
အနုသန္ဓိဝစနပထဿ အကောဝိဒေါ၊
ဧဒိသော ဝုစ္စတိ ဗာလစောဒကော။
သစ္စံ အဟမ္ပိ ဇာနာမိ, ဧဒိသော ဝုစ္စတိ ဗာလစောဒကော၊
အညဉ္စ တာဟံ ပုစ္ဆာမိ, ကီဒိသော ဝုစ္စတိ ပဏ္ဍိတစောဒကော။
ပုဗ္ဗာပရမ္ပိ ဇာနာတိ, ပုဗ္ဗာပရဿ ကောဝိဒေါ၊
အနုသန္ဓိဝစနပထံ ဇာနာတိ, အနုသန္ဓိဝစနပထဿ ကောဝိဒေါ၊
ဧဒိသော ဝုစ္စတိ ပဏ္ဍိတစောဒကော။
သစ္စံ အဟမ္ပိ ဇာနာမိ, ဧဒိသော ဝုစ္စတိ ပဏ္ဍိတစောဒကော၊
အညဉ္စ တာဟံ ပုစ္ဆာမိ, စောဒနာ ကိန္တိ ဝုစ္စတိ။
သီလဝိပတ္တိယာ စောဒေတိ, အထော အာစာရဒိဋ္ဌိယာ၊
အာဇီဝေနပိ စောဒေတိ, စောဒနာ တေန ဝုစ္စတီတိ။
အပရံ ဂါထာသင်္ဂဏိကံ နိဋ္ဌိတံ။
(ဝိ၊၅၊၂၈၁။)
စောဒနာကဏ္ဍံ
မြန်֍ ၃၆၀။ အနုဝိဇ္ဇကေ စောဒကော ပုစ္ဆိတဗ္ဗော – ‘‘ယံ ခေါ တွံ, အာဝုသော, ဣမံ ဘိက္ခုံ စောဒေသိ, ကိမှိ နံ စောဒေသိ, သီလဝိပတ္တိယာ ဝါ စောဒေသိ, အာစာရဝိပတ္တိယာ ဝါ စောဒေသိ, ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိယာ ဝါ စောဒေသီ’’တိ? သော စေ ဧဝံ ဝဒေယျ – ‘‘သီလဝိပတ္တိယာ ဝါ စောဒေမိ, အာစာရဝိပတ္တိယာ ဝါ စောဒေမိ, ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိယာ ဝါ စောဒေမီ’’တိ, သော ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘‘ဇာနာသိ ပနာယသ္မာ သီလဝိပတ္တိံ, ဇာနာသိ အာစာရဝိပတ္တိံ, ဇာနာသိ ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိ’’န္တိ? သော စေ ဧဝံ ဝဒေယျ – ‘‘ဇာနာမိ ခေါ အဟံ, အာဝုသော, သီလဝိပတ္တိံ, ဇာနာမိ အာစာရဝိပတ္တိံ, ဇာနာမိ ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိ’’န္တိ, သော ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘‘ကတမာ ပနာဝုသော, သီလဝိပတ္တိ? ကတမာ အာစာရဝိပတ္တိ? ကတမာ ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တီ’’တိ? သော စေ ဧဝံ ဝဒေယျ – ‘‘စတ္တာရိ စ ပါရာဇိကာနိ, တေရသ စ သံဃာဒိသေသာ – အယံ သီလဝိပတ္တိ။ ထုလ္လစ္စယံ, ပါစိတ္တိယံ, ပါဋိဒေသနီယံ, ဒုက္ကဋံ, ဒုဗ္ဘာသိတံ, အယံ အာစာရဝိပတ္တိ။ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိ, အန္တဂ္ဂါဟိကာ ဒိဋ္ဌိ – အယံ ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တီ’’တိ, သော ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘‘ယံ ခေါ တွံ, အာဝုသော, ဣမံ ဘိက္ခုံ စောဒေသိ, ဒိဋ္ဌေန ဝါ စောဒေသိ သုတေန ဝါ စောဒေသိ ပရိသင်္ကာယ ဝါ စောဒေသီ’’တိ? သော စေ ဧဝံ ဝဒေယျ – ‘‘ဒိဋ္ဌေန ဝါ စောဒေမိ သုတေန ဝါ စောဒေမိ ပရိသင်္ကာယ ဝါ စောဒေမီ’’တိ, သော ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘‘ယံ ခေါ တွံ, အာဝုသော, ဣမံ ဘိက္ခုံ ဒိဋ္ဌေန စောဒေသိ, ကိံ တေ ဒိဋ္ဌံ ကိန္တိ တေ ဒိဋ္ဌံ, ကဒါ တေ ဒိဋ္ဌံ, ကတ္ထ တေ ဒိဋ္ဌံ ပါရာဇိကံ အဇ္ဈာပဇ္ဇန္တော ဒိဋ္ဌော, သံဃာဒိသေသံ အဇ္ဈာပဇ္ဇန္တော ဒိဋ္ဌော, ထုလ္လစ္စယံ… ပါစိတ္တိယံ… ပါဋိဒေသနီယံ… ဒုက္ကဋံ… ဒုဗ္ဘာသိတံ အဇ္ဈာပဇ္ဇန္တော ဒိဋ္ဌော, ကတ္ထ စ တွံ အဟောသိ, ကတ္ထ စာယံ ဘိက္ခု အဟောသိ, ကိဉ္စ တွံ ကရောသိ, ကိံ စာယံ ဘိက္ခု ကရောတီ’’တိ? သော စေ ဧဝံ ဝဒေယျ – ‘‘န ခေါ အဟံ, အာဝုသော, ဣမံ ဘိက္ခုံ ဒိဋ္ဌေန စောဒေမိ, အပိ စ သုတေန စောဒေမီ’’တိ, သော ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘‘ယံ ခေါ တွံ, အာဝုသော, ဣမံ ဘိက္ခုံ သုတေန စောဒေသိ, ကိံ တေ သုတံ, ကိန္တိ တေ သုတံ, ကဒါ တေ သုတံ, ကတ္ထ တေ သုတံ, ပါရာဇိကံ အဇ္ဈာပန္နောတိ သုတံ, သံဃာဒိသေသံ… ထုလ္လစ္စယံ… ပါစိတ္တိယံ… ပါဋိဒေသနီယံ… ဒုက္ကဋံ… ဒုဗ္ဘာသိတံ အဇ္ဈာပန္နောတိ သုတံ, ဘိက္ခုဿ သုတံ, ဘိက္ခုနိယာ သုတံ, သိက္ခမာနာယ
(ဝိ၊၅၊၂၈၂။)
သုတံ, သာမဏေရဿ သုတံ, သာမဏေရိယာ သုတံ, ဥပါသကဿ သုတံ, ဥပါသိကာယ သုတံ, ရာဇူနံ သုတံ, ရာဇမဟာမတ္တာနံ သုတံ, တိတ္ထိယာနံ သုတံ, တိတ္ထိယသာဝကာနံ သုတ’’န္တိ? သော စေ ဧဝံ ဝဒေယျ – ‘‘န ခေါ အဟံ, အာဝုသော, ဣမံ ဘိက္ခုံ သုတေန စောဒေမိ, အပိ စ ပရိသင်္ကာယ စောဒေမီ’’တိ, သော ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘‘ယံ ခေါ တွံ, အာဝုသော, ဣမံ ဘိက္ခုံ ပရိသင်္ကာယ စောဒေသိ, ကိံ ပရိသင်္ကသိ, ကိန္တိ ပရိသင်္ကသိ, ကဒါ ပရိသင်္ကသိ, ကတ္ထ ပရိသင်္ကသိ, ပါရာဇိကံ အဇ္ဈာပန္နောတိ ပရိသင်္ကသိ, သံဃာဒိသေသံ အဇ္ဈာပန္နောတိ ပရိသင်္ကသိ, ထုလ္လစ္စယံ… ပါစိတ္တိယံ… ပါဋိဒေသနီယံ… ဒုက္ကဋံ… ဒုဗ္ဘာသိတံ အဇ္ဈာပန္နောတိ ပရိသင်္ကသိ, ဘိက္ခုဿ သုတွာ ပရိသင်္ကသိ, ဘိက္ခုနိယာ သုတွာ ပရိသင်္ကသိ, သိက္ခမာနာယ သုတွာ ပရိသင်္ကသိ, သာမဏေရဿ သုတွာ ပရိသင်္ကသိ, သာမဏေရိယာ သုတွာ ပရိသင်္ကသိ, ဥပါသကဿ သုတွာ ပရိသင်္ကသိ, ဥပါသိကာယ သုတွာ ပရိသင်္ကသိ, ရာဇူနံ သုတွာ ပရိသင်္ကသိ, ရာဇမဟာမတ္တာနံ သုတွာ ပရိသင်္ကသိ, တိတ္ထိယာနံ သုတွာ ပရိသင်္ကသိ, တိတ္ထိယသာဝကာနံ သုတွာ ပရိသင်္ကသီ’’တိ?
မြန်֍ ၃၆၁။
ဒိဋ္ဌံ ဒိဋ္ဌေန သမေတိ ဒိဋ္ဌေန သံသန္ဒတေ ဒိဋ္ဌံ၊
ဒိဋ္ဌံ ပဋိစ္စ န ဥပေတိ အသုဒ္ဓပရိသင်္ကိတော၊
သော ပုဂ္ဂလော ပဋိညာယ ကာတဗ္ဗော တေနုပေါသထော။
သုတံ သုတေန သမေတိ သုတေန သံသန္ဒတေ သုတံ၊
သုတံ ပဋိစ္စ န ဥပေတိ အသုဒ္ဓပရိသင်္ကိတော၊
သော ပုဂ္ဂလော ပဋိညာယ ကာတဗ္ဗော တေနုပေါသထော။
မုတံ မုတေန သမေတိ မုတေန သံသန္ဒတေ မုတံ၊
မုတံ ပဋိစ္စ န ဥပေတိ အသုဒ္ဓပရိသင်္ကိတော၊
သော ပုဂ္ဂလော ပဋိညာယ ကာတဗ္ဗော တေနုပေါသထော။
မြန်֍ ၃၆၂။ စောဒနာယ ကော အာဒိ, ကိံ မဇ္ဈေ, ကိံ ပရိယောသာနံ? စောဒနာယ ဩကာသကမ္မံ အာဒိ, ကိရိယာ မဇ္ဈေ, သမထော ပရိယောသာနံ။ စောဒနာယ ကတိ မူလာနိ, ကတိ ဝတ္ထူနိ, ကတိ ဘူမိယော, ကတိဟာကာရေဟိ စောဒေတိ? စောဒနာယ ဒွေ မူလာနိ, တီဏိ ဝတ္ထူနိ, ပဉ္စ ဘူမိယော, ဒွီဟာကာရေဟိ စောဒေတိ။ စောဒနာယ ကတမာနိ ဒွေ မူလာနိ? သမူလိကာ ဝါ အမူလိကာ ဝါ – စောဒနာယ ဣမာနိ ဒွေ မူလာနိ။ စောဒနာယ ကတမာနိ တီဏိ ဝတ္ထူနိ?
(ဝိ၊၅၊၂၈၃။)
ဒိဋ္ဌေန သုတေန ပရိသင်္ကာယ – စောဒနာယ ဣမာနိ တီဏိ ဝတ္ထူနိ။ စောဒနာ ကတမာ ပဉ္စ ဘူမိယော? ကာလေန ဝက္ခာမိ နော အကာလေန, ဘူတေန ဝက္ခာမိ နော အဘူတေန, သဏှေန ဝက္ခာမိ နော ဖရုသေန, အတ္ထသံဟိတေန ဝက္ခာမိ နော အနတ္ထသံဟိတေန, မေတ္တာစိတ္တော ဝက္ခာမိ နော ဒေါသန္တရောတိ – စောဒနာယ ဣမာ ပဉ္စ ဘူမိယော။
ကတမေဟိ ဒွီဟာကာရေဟိ စောဒေတိ? ကာယေန ဝါ စောဒေတိ ဝါစာယ ဝါ စောဒေတိ – ဣမေဟိ ဒွီဟာကာရေဟိ စောဒေတိ။
၂။ စောဒကာဒိပဋိပတ္တိ
မြန်֍ ၃၆၃။ စောဒကေန ကထံ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗံ? စုဒိတကေန ကထံ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗံ? သံဃေန ကထံ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗံ? အနုဝိဇ္ဇကေန ကထံ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗံ? စောဒကေန ကထံ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗန္တိ? စောဒကေန ပဉ္စသု ဓမ္မေသု ပတိဋ္ဌာယ ပရော စောဒေတဗ္ဗော။ ကာလေန ဝက္ခာမိ နော အကာလေန, ဘူတေန ဝက္ခာမိ နော အဘူတေန, သဏှေန ဝက္ခာမိ နော ဖရုသေန, အတ္ထသံဟိတေန ဝက္ခာမိ နော အနတ္ထသံဟိတေန, မေတ္တာစိတ္တော ဝက္ခာမိ နော ဒေါသန္တရောတိ – စောဒကေန ဧဝံ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗံ။ စုဒိတကေန ကထံ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗန္တိ? စုဒိတကေန ဒွီသု ဓမ္မေသု ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗံ။ သစ္စေ စ အကုပ္ပေ စ – စုဒိတကေန ဧဝံ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗံ။ သံဃေန ကထံ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗန္တိ? သံဃေန ဩတိဏ္ဏာနောတိဏ္ဏံ ဇာနိတဗ္ဗံ။ သံဃေန ဧဝံ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗံ။ အနုဝိဇ္ဇကေန ကထံ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗန္တိ? အနုဝိဇ္ဇကေန ယေန ဓမ္မေန ယေန ဝိနယေန ယေန သတ္ထုသာသနေန တံ အဓိကရဏံ ဝူပသမ္မတိ တထာ တံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေတဗ္ဗံ။ အနုဝိဇ္ဇကေန ဧဝံ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗံ။
မြန်֍ ၃၆၄။
ဥပေါသထော ကိမတ္ထာယ, ပဝါရဏာ ကိဿ ကာရဏာ၊
ပရိဝါသော ကိမတ္ထာယ, မူလာယပဋိကဿနာ ကိဿ ကာရဏာ၊
မာနတ္တံ ကိမတ္ထာယ, အဗ္ဘာနံ ကိဿ ကာရဏာ။
ဥပေါသထော သာမဂ္ဂတ္ထာယ, ဝိသုဒ္ဓတ္ထာယ ပဝါရဏာ၊
ပရိဝါသော မာနတ္တတ္ထာယ, မူလာယပဋိကဿနာ နိဂ္ဂဟတ္ထာယ၊
မာနတ္တံ အဗ္ဘာနတ္ထာယ, ဝိသုဒ္ဓတ္ထာယ အဗ္ဘာနံ။
(ဝိ၊၅၊၂၈၄။)
ဆန္ဒာ ဒေါသာ ဘယာ မောဟာ, ထေရေ စ ပရိဘာသတိ၊
ကာယဿ ဘေဒါ ဒုပ္ပညော, ခတော ဥပဟတိန္ဒြိယော၊
နိရယံ ဂစ္ဆတိ ဒုမ္မေဓော, န စ သိက္ခာယ ဂါရဝေါ။
န စ အာမိသံ နိဿာယ၊
န စ နိဿာယ ပုဂ္ဂလံ၊
ဥဘော ဧတေ ဝိဝဇ္ဇေတွာ၊
ယထာဓမ္မော တထာ ကရေ။
၃။ စောဒကဿအတ္တဈာပနံ
ကောဓနော ဥပနာဟီ စ၊
စဏ္ဍော စ ပရိဘာသကော၊
အနာပတ္တိယာ အာပတ္တီတိ ရောပေတိ၊
တာဒိသော စောဒကော ဈာပေတိ အတ္တာနံ။
ဥပကဏ္ဏကံ ဇပ္ပတိ ဇိမှံ ပေက္ခတိ၊
တာဒိသော စောဒကော ဈာပေတိ အတ္တာနံ။
အကာလေန စောဒေတိ အဘူတေန၊
ဖရုသေန အနတ္ထသံဟိတေန၊
ဒေါသန္တရော စောဒေတိ နော မေတ္တာစိတ္တော၊
အနာပတ္တိယာ အာပတ္တီတိ ရောပေတိ၊
တာဒိသော စောဒကော ဈာပေတိ အတ္တာနံ။
ဓမ္မာဓမ္မံ န ဇာနာတိ၊
ဓမ္မာဓမ္မဿ အကောဝိဒေါ၊
တာဒိသော စောဒကော ဈာပေတိ အတ္တာနံ။
ဝိနယာဝိနယံ န ဇာနာတိ၊
ဝိနယာဝိနယဿ အကောဝိဒေါ၊
အနာပတ္တိယာ အာပတ္တီတိ ရောပေတိ၊
တာဒိသော စောဒကော ဈာပေတိ အတ္တာနံ။
(ဝိ၊၅၊၂၈၅။)
ဘာသိတာဘာသိတဿ အကောဝိဒေါ၊
အနာပတ္တိယာ အာပတ္တီတိ ရောပေတိ၊
တာဒိသော စောဒကော ဈာပေတိ အတ္တာနံ။
အာစိဏ္ဏာနာစိဏ္ဏဿ အကောဝိဒေါ၊
အနာပတ္တိယာ အာပတ္တီတိ ရောပေတိ၊
တာဒိသော စောဒကော ဈာပေတိ အတ္တာနံ။
ပညတ္တာပညတ္တံ န ဇာနာတိ၊
ပညတ္တာပညတ္တဿ အကောဝိဒေါ၊
အနာပတ္တိယာ အာပတ္တီတိ ရောပေတိ၊
တာဒိသော စောဒကော ဈာပေတိ အတ္တာနံ။
အာပတ္တာနာပတ္တိံ န ဇာနာတိ၊
အာပတ္တာနာပတ္တိယာ အကောဝိဒေါ၊
အနာပတ္တိယာ အာပတ္တီတိ ရောပေတိ၊
တာဒိသော စောဒကော ဈာပေတိ အတ္တာနံ။
လဟုကဂရုကံ န ဇာနာတိ၊
လဟုကဂရုကဿ အကောဝိဒေါ၊
တာဒိသော စောဒကော ဈာပေတိ အတ္တာနံ။
သာဝသေသာနဝသေသံ န ဇာနာတိ၊
သာဝသေသာနဝသေသဿ အကောဝိဒေါ၊
အနာပတ္တိယာ အာပတ္တီတိ ရောပေတိ၊
တာဒိသော စောဒကော ဈာပေတိ အတ္တာနံ။
ဒုဋ္ဌုလ္လာဒုဋ္ဌုလ္လံ န ဇာနာတိ၊
ဒုဋ္ဌုလ္လာဒုဋ္ဌုလ္လဿ အကောဝိဒေါ၊
အနာပတ္တိယာ အာပတ္တီတိ ရောပေတိ၊
တာဒိသော စောဒကော ဈာပေတိ အတ္တာနံ။
(ဝိ၊၅၊၂၈၆။)
ပုဗ္ဗာပရဿ အကောဝိဒေါ၊
အနာပတ္တိယာ အာပတ္တီတိ ရောပေတိ၊
တာဒိသော စောဒကော ဈာပေတိ အတ္တာနံ။
အနုသန္ဓိဝစနပထံ န ဇာနာတိ၊
အနုသန္ဓိဝစနပထဿ အကောဝိဒေါ၊
အနာပတ္တိယာ အာပတ္တီတိ ရောပေတိ၊
တာဒိသော စောဒကော ဈာပေတိ အတ္တာနန္တိ။
စောဒနာကဏ္ဍံ နိဋ္ဌိတံ။
တဿုဒ္ဒါနံ –
စောဒနာ အနုဝိဇ္ဇာ စ, အာဒိ မူလေနုပေါသထော၊
ဂတိ စောဒနကဏ္ဍမှိ, သာသနံ ပတိဋ္ဌာပယန္တိ။
(ဝိ၊၅၊၂၈၇။)
စူဠသင်္ဂါမော
၁။ အနုဝိဇ္ဇကဿပဋိပတ္တိ
မြန်֍ ၃၆၅။ [ပရိ။ ၄၂၁] သင်္ဂါမာဝစရေ ဘိက္ခုနာ သံဃံ ဥပသင်္ကမန္တေန နီစစိတ္တေန သံဃော ဥပသင်္ကမိတဗ္ဗော ရဇောဟရဏသမေန စိတ္တေန၊ အာသနကုသလေန ဘဝိတဗ္ဗံ နိသဇ္ဇကုသလေန၊ ထေရေ ဘိက္ခူ အနုပခဇ္ဇန္တေန, နဝေ ဘိက္ခူ အာသနေန အပ္ပဋိဗာဟန္တေန, ယထာပတိရူပေ အာသနေ နိသီဒိတဗ္ဗံ၊ အနာနာကထိကေန ဘဝိတဗ္ဗံ အတိရစ္ဆာနကထိကေန၊ သာမံ ဝါ ဓမ္မော ဘာသိတဗ္ဗော ပရော ဝါ အဇ္ဈေသိတဗ္ဗော အရိယော ဝါ တုဏှီဘာဝေါ နာတိမညိတဗ္ဗော။
သံဃေန အနုမတေန ပုဂ္ဂလေန အနုဝိဇ္ဇကေန အနုဝိဇ္ဇိတုကာမေန န ဥပဇ္ဈာယော ပုစ္ဆိတဗ္ဗော, န အာစရိယော ပုစ္ဆိတဗ္ဗော, န သဒ္ဓိဝိဟာရိကော ပုစ္ဆိတဗ္ဗော, န အန္တေဝါသိကော ပုစ္ဆိတဗ္ဗော, န သမာနုပဇ္ဈာယကော ပုစ္ဆိတဗ္ဗော, န သမာနာစရိယကော ပုစ္ဆိတဗ္ဗော, န ဇာတိ ပုစ္ဆိတဗ္ဗာ, န နာမံ ပုစ္ဆိတဗ္ဗံ, န ဂေါတ္တံ ပုစ္ဆိတဗ္ဗံ, န အာဂမော ပုစ္ဆိတဗ္ဗော, န ကုလပဒေသော ပုစ္ဆိတဗ္ဗော, န ဇာတိဘူမိ ပုစ္ဆိတဗ္ဗာ။ တံ ကိံ ကာရဏာ? အတြဿ ပေမံ ဝါ ဒေါသော ဝါ။ ပေမေ ဝါ သတိ ဒေါသေ ဝါ, ဆန္ဒာပိ ဂစ္ဆေယျ ဒေါသာပိ ဂစ္ဆေယျ မောဟာပိ ဂစ္ဆေယျ ဘယာပိ ဂစ္ဆေယျ။
သံဃေန အနုမတေန ပုဂ္ဂလေန အနုဝိဇ္ဇကေန အနုဝိဇ္ဇိတုကာမေန သံဃဂရုကေန ဘဝိတဗ္ဗံ နော ပုဂ္ဂလဂရုကေန, သဒ္ဓမ္မဂရုကေန ဘဝိတဗ္ဗံ နော အာမိသဂရုကေန, အတ္ထဝသိကေန ဘဝိတဗ္ဗံ နော ပရိသကပ္ပိကေန, ကာလေန အနုဝိဇ္ဇိတဗ္ဗံ နော အကာလေန, ဘူတေန အနုဝိဇ္ဇိတဗ္ဗံ နော အဘူတေန, သဏှေန အနုဝိဇ္ဇိတဗ္ဗံ နော ဖရုသေန, အတ္ထသံဟိတေန အနုဝိဇ္ဇိတဗ္ဗံ နော အနတ္ထသံဟိတေန, မေတ္တာစိတ္တေန အနုဝိဇ္ဇိတဗ္ဗံ နော ဒေါသန္တရေန, န ဥပကဏ္ဏကဇပ္ပိနာ ဘဝိတဗ္ဗံ, န ဇိမှံ ပေက္ခိတဗ္ဗံ, န အက္ခိ နိခဏိတဗ္ဗံ, န ဘမုကံ ဥက္ခိပိတဗ္ဗံ, န သီသံ ဥက္ခိပိတဗ္ဗံ, န ဟတ္ထဝိကာရော ကာတဗ္ဗော, န ဟတ္ထမုဒ္ဒါ ဒဿေတဗ္ဗာ။
အာသနကုသလေန ဘဝိတဗ္ဗံ နိသဇ္ဇကုသလေန, ယုဂမတ္တံ ပေက္ခန္တေန အတ္ထံ အနုဝိဓိယန္တေန သကေ အာသနေ နိသီဒိတဗ္ဗံ, န စ အာသနာ
(ဝိ၊၅၊၂၈၈။)
ဝုဋ္ဌာတဗ္ဗံ, န ဝီတိဟာတဗ္ဗံ, န ကုမ္မဂ္ဂေါ သေဝိတဗ္ဗော, န ဗာဟာဝိက္ခေပကံ [န ဝါစာ ဝိက္ခေပကံ (သျာ။)] ဘဏိတဗ္ဗံ, အတုရိတေန ဘဝိတဗ္ဗံ အသာဟသိကေန, အစဏ္ဍိကတေန ဘဝိတဗ္ဗံ ဝစနက္ခမေ, မေတ္တာစိတ္တေန ဘဝိတဗ္ဗံ ဟိတာနုကမ္ပိနာ, ကာရုဏိကေန ဘဝိတဗ္ဗံ ဟိတပရိသက္ကိနာ, အသမ္ဖပ္ပလာပိနာ ဘဝိတဗ္ဗံ ပရိယန္တဘာဏိနာ, အဝေရဝသိကေန ဘဝိတဗ္ဗံ အနသုရုတ္တေန, အတ္တာ ပရိဂ္ဂဟေတဗ္ဗော, ပရော ပရိဂ္ဂဟေတဗ္ဗော, စောဒကော ပရိဂ္ဂဟေတဗ္ဗော, စုဒိတကော ပရိဂ္ဂဟေတဗ္ဗော, အဓမ္မစောဒကော ပရိဂ္ဂဟေတဗ္ဗော, အဓမ္မစုဒိတကော ပရိဂ္ဂဟေတဗ္ဗော, ဓမ္မစောဒကော ပရိဂ္ဂဟေတဗ္ဗော, ဓမ္မစုဒိတကော ပရိဂ္ဂဟေတဗ္ဗော, ဝုတ္တံ အဟာပေန္တေန အဝုတ္တံ အပကာသေန္တေန ဩတိဏ္ဏာနိ ပဒဗျဉ္ဇနာနိ သာဓုကံ ပရိဂ္ဂဟေတွာ ပရော ပဋိပုစ္ဆိတွာ ယထာ ပဋိညာယ ကာရေတဗ္ဗော, မန္ဒော ဟာသေတဗ္ဗော [ဝေပေါ ပဟာသေတဗ္ဗော (သျာ။)], ဘီရူ အဿာသေတဗ္ဗော, စဏ္ဍော နိသေဓေတဗ္ဗော, အသုစိ ဝိဘာဝေတဗ္ဗော, ဥဇုမဒ္ဒဝေန န ဆန္ဒာဂတိံ ဂန္တဗ္ဗံ, န ဒေါသာဂတိံ ဂန္တဗ္ဗံ, န မောဟာဂတိံ ဂန္တဗ္ဗံ, န ဘယာဂတိံ ဂန္တဗ္ဗံ, မဇ္ဈတ္တေန ဘဝိတဗ္ဗံ ဓမ္မေသု စ ပုဂ္ဂလေသု စ။ ဧဝဉ္စ ပန အနုဝိဇ္ဇကော အနုဝိဇ္ဇမာနော သတ္ထု စေဝ သာသနကရော ဟောတိ, ဝိညူနဉ္စ သဗြဟ္မစာရီနံ ပိယော စ ဟောတိ မနာပေါ စ ဂရု စ ဘာဝနီယော စ။
မြန်֍ ၃၆၆။ သုတ္တံ သံသန္ဒနတ္ထာယ, ဩပမ္မံ နိဒဿနတ္ထာယ, အတ္ထော ဝိညာပနတ္ထာယ, ပဋိပုစ္ဆာ ဌပနတ္ထာယ, ဩကာသကမ္မံ စောဒနတ္ထာယ, စောဒနာ သာရဏတ္ထာယ, သာရဏာ သဝစနီယတ္ထာယ, သဝစနီယံ ပလိဗောဓတ္ထာယ, ပလိဗောဓော ဝိနိစ္ဆယတ္ထာယ, ဝိနိစ္ဆယော သန္တီရဏတ္ထာယ, သန္တီရဏံ ဌာနာဌာနဂမနတ္ထာယ, ဌာနာဌာနဂမနံ ဒုမ္မင်္ကူနံ ပုဂ္ဂလာနံ နိဂ္ဂဟတ္ထာယ, ပေသလာနံ ဘိက္ခူနံ သမ္ပဂ္ဂဟတ္ထာယ, သံဃော သမ္ပရိဂ္ဂဟသမ္ပဋိစ္ဆနတ္ထာယ, သံဃေန အနုမတာ ပုဂ္ဂလာ ပစ္စေကဋ္ဌာယိနော အဝိသံဝါဒကဋ္ဌာယိနော။
ဝိနယော သံဝရတ္ထာယ, သံဝရော အဝိပ္ပဋိသာရတ္ထာယ, အဝိပ္ပဋိသာရော ပါမုဇ္ဇတ္ထာယ, ပါမုဇ္ဇံ ပီတတ္ထာယ, ပီတိ ပဿဒ္ဓတ္ထာယ, ပဿဒ္ဓိ သုခတ္ထာယ, သုခံ သမာဓတ္ထာယ, သမာဓိ ယထာဘူတဉာဏဒဿနတ္ထာယ, ယထာဘူတဉာဏဒဿနံ နိဗ္ဗိဒတ္ထာယ, နိဗ္ဗိဒါ ဝိရာဂတ္ထာယ, ဝိရာဂေါ ဝိမုတ္တတ္ထာယ, ဝိမုတ္တိ ဝိမုတ္တိဉာဏဒဿနတ္ထာယ, ဝိမုတ္တိဉာဏဒဿနံ အနုပါဒါပရိနိဗ္ဗာနတ္ထာယ။
(ဝိ၊၅၊၂၈၉။)
ဧတဒတ္ထာ ကထာ, ဧတဒတ္ထာ မန္တနာ, ဧတဒတ္ထာ ဥပနိသာ, ဧတဒတ္ထံ သောတာဝဓာနံ – ယဒိဒံ အနုပါဒါစိတ္တဿ ဝိမောက္ခောတိ။
မြန်֍ ၃၆၇။
အနုယောဂဝတ္တံ နိသာမယ, ကုသလေန ဗုဒ္ဓိမတာ ကတံ၊
သုဝုတ္တံ သိက္ခာပဒါနုလောမိကံ, ဂတိံ န နာသေန္တော သမ္ပရာယိကံ။
ဝတ္ထုံ ဝိပတ္တိံ အာပတ္တိံ, နိဒါနံ အာကာရအကောဝိဒေါ၊
ပုဗ္ဗာပရံ န ဇာနာတိ, ကတာကတံ သမေန စ။
ကမ္မဉ္စ အဓိကရဏဉ္စ, သမထေ စာပိ အကောဝိဒေါ၊
ရတ္တော ဒုဋ္ဌော စ မူဠှော စ, ဘယာ မောဟာ စ ဂစ္ဆတိ။
န စ သညတ္တိကုသလော, နိဇ္ဈတ္တိယာ စ အကောဝိဒေါ၊
လဒ္ဓပက္ခော အဟိရိကော, ကဏှကမ္မော အနာဒရော၊
သ ဝေ [သစေ (က။)] တာဒိသကော ဘိက္ခု, အပ္ပဋိက္ခောတိ ဝုစ္စတိ။
ဝတ္ထုံ ဝိပတ္တိံ အာပတ္တိံ, နိဒါနံ အာကာရကောဝိဒေါ၊
ပုဗ္ဗာပရဉ္စ ဇာနာတိ, ကတာကတံ သမေန စ။
ကမ္မဉ္စ အဓိကရဏဉ္စ, သမထေ စာပိ ကောဝိဒေါ၊
အရတ္တော အဒုဋ္ဌော အမူဠှော, ဘယာ မောဟာ န ဂစ္ဆတိ။
သညတ္တိယာ စ ကုသလော, နိဇ္ဈတ္တိယာ စ ကောဝိဒေါ၊
လဒ္ဓပက္ခော ဟိရိမနော, သုက္ကကမ္မော သဂါရဝေါ၊
သ ဝေ တာဒိသကော ဘိက္ခု, သပ္ပဋိက္ခောတိ ဝုစ္စတီတိ။
စူဠသင်္ဂါမော နိဋ္ဌိတော။
တဿုဒ္ဒါနံ –
နီစစိတ္တေန ပုစ္ဆေယျ, ဂရု သံဃေ န ပုဂ္ဂလေ၊
သုတ္တံ သံသန္ဒနတ္ထာယ, ဝိနယာနုဂ္ဂဟေန စ၊
ဥဒ္ဒါနံ စူဠသင်္ဂါမေ, ဧကုဒ္ဒေသော [ဧကုဒ္ဒေသံ (သီ။ သျာ။)] ဣဒံ ကတန္တိ။
(ဝိ၊၅၊၂၉၀။)
မဟာသင်္ဂါမော
၁။ ဝေါဟရန္တေန ဇာနိတဗ္ဗာဒိ
မြန်֍ ၃၆၈။ သင်္ဂါမာဝစရေ ဘိက္ခုနာ သံဃေ ဝေါဟရန္တေန ဝတ္ထု ဇာနိတဗ္ဗံ, ဝိပတ္တိ ဇာနိတဗ္ဗာ, အာပတ္တိ ဇာနိတဗ္ဗာ, နိဒါနံ ဇာနိတဗ္ဗံ, အာကာရော ဇာနိတဗ္ဗော, ပုဗ္ဗာပရံ ဇာနိတဗ္ဗံ, ကတာကတံ ဇာနိတဗ္ဗံ, ကမ္မံ ဇာနိတဗ္ဗံ, အဓိကရဏံ ဇာနိတဗ္ဗံ, သမထော ဇာနိတဗ္ဗော, န ဆန္ဒာဂတိ ဂန္တဗ္ဗာ, န ဒေါသာဂတိ ဂန္တဗ္ဗာ, န မောဟာဂတိ ဂန္တဗ္ဗာ, န ဘယာဂတိ ဂန္တဗ္ဗာ, သညာပနီယေ ဌာနေ သညာပေတဗ္ဗံ, နိဇ္ဈာပနီယေ ဌာနေ နိဇ္ဈာပေတဗ္ဗံ, ပေက္ခနီယေ ဌာနေ ပေက္ခိတဗ္ဗံ, ပသာဒနီယေ ဌာနေ ပသာဒေတဗ္ဗံ, လဒ္ဓပက္ခောမှီတိ ပရပက္ခော နာဝဇာနိတဗ္ဗော, ဗဟုဿုတောမှီတိ အပ္ပဿုတော နာဝဇာနိတဗ္ဗော, ထေရတရောမှီတိ နဝကတရော နာဝဇာနိတဗ္ဗော, အသမ္ပတ္တံ န ဗျာဟာတဗ္ဗံ, သမ္ပတ္တံ ဓမ္မတော ဝိနယတော န ပရိဟာပေတဗ္ဗံ, ယေန ဓမ္မေန ယေန ဝိနယေန ယေန သတ္ထုသာသနေန တံ အဓိကရဏံ ဝူပသမ္မတိ, တထာ တံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေတဗ္ဗံ။
မြန်֍ ၃၆၉။ ဝတ္ထု ဇာနိတဗ္ဗန္တိ အဋ္ဌပါရာဇိကာနံ [အဋ္ဌန္နံ ပါရာဇိကာနံ (သီ။ က။)] ဝတ္ထု ဇာနိတဗ္ဗံ, တေဝီသသံဃာဒိသေသာနံ ဝတ္ထု ဇာနိတဗ္ဗံ, ဒွေအနိယတာနံ ဝတ္ထု ဇာနိတဗ္ဗံ, ဒွေစတ္တာရီသနိဿဂ္ဂိယာနံ ဝတ္ထု ဇာနိတဗ္ဗံ, အဋ္ဌာသီတိသတပါစိတ္တိယာနံ ဝတ္ထု ဇာနိတဗ္ဗံ, ဒွါဒသပါဋိဒေသနီယာနံ ဝတ္ထု ဇာနိတဗ္ဗံ, ဒုက္ကဋာနံ ဝတ္ထု ဇာနိတဗ္ဗံ, ဒုဗ္ဘာသိတာနံ ဝတ္ထု ဇာနိတဗ္ဗံ။
မြန်֍ ၃၇၀။ ဝိပတ္တိ ဇာနိတဗ္ဗာတိ သီလဝိပတ္တိ ဇာနိတဗ္ဗာ, အာစာရဝိပတ္တိ ဇာနိတဗ္ဗာ, ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိ ဇာနိတဗ္ဗာ, အာဇီဝဝိပတ္တိ ဇာနိတဗ္ဗာ။
မြန်֍ ၃၇၁။ အာပတ္တိ ဇာနိတဗ္ဗာတိ ပါရာဇိကာပတ္တိ ဇာနိတဗ္ဗာ, သံဃာဒိသေသာပတ္တိ ဇာနိတဗ္ဗာ, ထုလ္လစ္စယာပတ္တိ ဇာနိတဗ္ဗာ, ပါစိတ္တိယာပတ္တိ ဇာနိတဗ္ဗာ, ပါဋိဒေသနီယာပတ္တိ ဇာနိတဗ္ဗာ, ဒုက္ကဋာပတ္တိ ဇာနိတဗ္ဗာ, ဒုဗ္ဘာသိတာပတ္တိ ဇာနိတဗ္ဗာ။
(ဝိ၊၅၊၂၉၁။)
မြန်֍ ၃၇၂။ နိဒါနံဇာနိတဗ္ဗန္တိ အဋ္ဌပါရာဇိကာနံ နိဒါနံ ဇာနိတဗ္ဗံ, တေဝီသသံဃာဒိသေသာနံ နိဒါနံ ဇာနိတဗ္ဗံ, ဒွေအနိယတာနံ နိဒါနံ ဇာနိတဗ္ဗံ, ဒွေစတ္တာရီသနိဿဂ္ဂိယာနံ နိဒါနံ ဇာနိတဗ္ဗံ, အဋ္ဌာသီတိသတပါစိတ္တိယာနံ နိဒါနံ ဇာနိတဗ္ဗံ, ဒွါဒသပါဋိဒေသနီယာနံ နိဒါနံ ဇာနိတဗ္ဗံ, ဒုက္ကဋာနံ နိဒါနံ ဇာနိတဗ္ဗံ, ဒုဗ္ဘာသိတာနံ နိဒါနံ ဇာနိတဗ္ဗံ။
မြန်֍ ၃၇၃။ အာကာရော ဇာနိတဗ္ဗောတိ သံဃော အာကာရတော ဇာနိတဗ္ဗော, ဂဏော အာကာရတော ဇာနိတဗ္ဗော, ပုဂ္ဂလော အာကာရတော ဇာနိတဗ္ဗော, စောဒကော အာကာရတော ဇာနိတဗ္ဗော, စုဒိတကော အာကာရတော ဇာနိတဗ္ဗော။ သံဃော အာကာရတော ဇာနိတဗ္ဗောတိ ပဋိဗလော နု ခေါ အယံ သံဃော ဣမံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေတုံ ဓမ္မေန ဝိနယေန သတ္ထုသာသနေန ဥဒါဟု နောတိ, ဧဝံ သံဃော အာကာရတော ဇာနိတဗ္ဗော။ ဂဏော အာကာရတော ဇာနိတဗ္ဗောတိ ပဋိဗလော နု ခေါ အယံ ဂဏော ဣမံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေတုံ ဓမ္မေန ဝိနယေန သတ္ထုသာသနေန ဥဒါဟု နောတိ, ဧဝံ ဂဏော အာကာရတော ဇာနိတဗ္ဗော။ ပုဂ္ဂလော အာကာရတော ဇာနိတဗ္ဗောတိ ပဋိဗလော နု ခေါ အယံ ပုဂ္ဂလော ဣမံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေတုံ ဓမ္မေန ဝိနယေန သတ္ထုသာသနေန ဥဒါဟု နောတိ, ဧဝံ ပုဂ္ဂလော အာကာရတော ဇာနိတဗ္ဗော။ စောဒကော အာကာရတော ဇာနိတဗ္ဗောတိ ကစ္စိ နု ခေါ အယမာယသ္မာ ပဉ္စသု ဓမ္မေသု ပတိဋ္ဌာယ ပရံ စောဒေတိ ဥဒါဟု နောတိ, ဧဝံ စောဒကော အာကာရတော ဇာနိတဗ္ဗော။ စုဒိတကော အာကာရတော ဇာနိတဗ္ဗောတိ ကစ္စိ နု ခေါ အယမာယသ္မာ ဒွီသု ဓမ္မေသု ပတိဋ္ဌိတော သစ္စေ စ အကုပ္ပေ စ ဥဒါဟု နောတိ, ဧဝံ စုဒိတကော အာကာရတော ဇာနိတဗ္ဗော။
မြန်֍ ၃၇၄။ ပုဗ္ဗာပရံ ဇာနိတဗ္ဗန္တိ ကစ္စိ နု ခေါ အယမာယသ္မာ ဝတ္ထုတော ဝါ ဝတ္ထုံ သင်္ကမတိ, ဝိပတ္တိတော ဝါ ဝိပတ္တိံ သင်္ကမတိ, အာပတ္တိတော ဝါ အာပတ္တိံ သင်္ကမတိ, အဝဇာနိတွာ ဝါ ပဋိဇာနာတိ, ပဋိဇာနိတွာ ဝါ အဝဇာနာတိ, အညေန ဝါ အညံ ပဋိစရတိ, ဥဒါဟု နောတိ, ဧဝံ ပုဗ္ဗာပရံ ဇာနိတဗ္ဗံ။
မြန်֍ ၃၇၅။ ကတာကတံ ဇာနိတဗ္ဗန္တိ မေထုနဓမ္မော ဇာနိတဗ္ဗော, မေထုနဓမ္မဿ အနုလောမံ ဇာနိတဗ္ဗံ, မေထုနဓမ္မဿ ပုဗ္ဗဘာဂေါ ဇာနိတဗ္ဗော။ မေထုနဓမ္မော ဇာနိတဗ္ဗောတိ ဒွယံဒွယသမာပတ္တိ ဇာနိတဗ္ဗာ။ မေထုနဓမ္မဿ
(ဝိ၊၅၊၂၉၂။)
အနုလောမံဇာနိတဗ္ဗန္တိ ဘိက္ခု အတ္တနော မုခေန ပရဿ အင်္ဂဇာတံ ဂဏှာတိ။ မေထုနဓမ္မဿ ပုဗ္ဗဘာဂေါ ဇာနိတဗ္ဗောတိ ဝဏ္ဏာဝဏ္ဏော [ဝဏ္ဏော အဝဏ္ဏော (သျာ။)], ကာယသံသဂ္ဂေါ, ဒုဋ္ဌုလ္လဝါစာ, အတ္တကာမပါရိစရိယာ, ဝစနမနုပ္ပဒါနံ [ဓနမနုပ္ပဒါနံ (က။)]။
မြန်֍ ၃၇၆။ ကမ္မံ ဇာနိတဗ္ဗန္တိ သောဠသကမ္မာနိ ဇာနိတဗ္ဗာနိ – စတ္တာရိ အပလောကနကမ္မာနိ ဇာနိတဗ္ဗာနိ, စတ္တာရိ ဉတ္တိကမ္မာနိ ဇာနိတဗ္ဗာနိ, စတ္တာရိ ဉတ္တိဒုတိယကမ္မာနိ ဇာနိတဗ္ဗာနိ, စတ္တာရိ ဉတ္တိစတုတ္ထကမ္မာနိ ဇာနိတဗ္ဗာနိ။
မြန်֍ ၃၇၇။ အဓိကရဏံ ဇာနိတဗ္ဗန္တိ စတ္တာရိ အဓိကရဏာနိ ဇာနိတဗ္ဗာနိ – ဝိဝါဒါဓိကရဏံ ဇာနိတဗ္ဗံ, အနုဝါဒါဓိကရဏံ ဇာနိတဗ္ဗံ, အာပတ္တာဓိကရဏံ ဇာနိတဗ္ဗံ, ကိစ္စာဓိကရဏံ ဇာနိတဗ္ဗံ။
မြန်֍ ၃၇၈။ သမထော ဇာနိတဗ္ဗောတိ သတ္တ သမထာ ဇာနိတဗ္ဗာ – သမ္မုခါဝိနယော ဇာနိတဗ္ဗော, သတိဝိနယော ဇာနိတဗ္ဗော, အမူဠှဝိနယော ဇာနိတဗ္ဗော, ပဋိညာတကရဏံ ဇာနိတဗ္ဗံ, ယေဘုယျသိကာ ဇာနိတဗ္ဗာ, တဿပါပိယသိကာ ဇာနိတဗ္ဗာ, တိဏဝတ္ထာရကော ဇာနိတဗ္ဗော။
၂။ အဂတိအဂန္တဗ္ဗော
မြန်֍ ၃၇၉။ န ဆန္ဒာဂတိ ဂန္တဗ္ဗာတိ ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆန္တော ကထံ ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆတိ? ဣဓေကစ္စော – ‘‘အယံ မေ ဥပဇ္ဈာယော ဝါ အာစရိယော ဝါ သဒ္ဓိဝိဟာရိကော ဝါ အန္တေဝါသိကော ဝါ သမာနုပဇ္ဈာယကော ဝါ သမာနာစရိယကော ဝါ သန္ဒိဋ္ဌော ဝါ သမ္ဘတ္တော ဝါ ဉာတိသာလောဟိတော ဝါ’’တိ, တဿာနုကမ္ပာယ တဿာနုရက္ခာယ အဓမ္မံ ဓမ္မောတိ ဒီပေတိ, ဓမ္မံ အဓမ္မောတိ ဒီပေတိ, အဝိနယံ ဝိနယောတိ ဒီပေတိ, ဝိနယံ အဝိနယောတိ ဒီပေတိ, အဘာသိတံ အလပိတံ တထာဂတေန ဘာသိတံ လပိတံ တထာဂတေနာတိ ဒီပေတိ, ဘာသိတံ လပိတံ တထာဂတေန အဘာသိတံ အလပိတံ တထာဂတေနာတိ ဒီပေတိ, အနာစိဏ္ဏံ တထာဂတေန အာစိဏ္ဏံ တထာဂတေနာတိ ဒီပေတိ, အာစိဏ္ဏံ တထာဂတေန အနာစိဏ္ဏံ တထာဂတေနာတိ ဒီပေတိ, အပညတ္တံ တထာဂတေန ပညတ္တံ တထာဂတေနာတိ ဒီပေတိ, ပညတ္တံ တထာဂတေန အပညတ္တံ တထာဂတေနာတိ ဒီပေတိ,
(ဝိ၊၅၊၂၉၃။)
အနာပတ္တိံ အာပတ္တီတိ ဒီပေတိ, အာပတ္တိံ အနာပတ္တီတိ ဒီပေတိ, လဟုကံ အာပတ္တိံ ဂရုကာ အာပတ္တီတိ ဒီပေတိ, ဂရုကံ အာပတ္တိံ လဟုကာ အာပတ္တီတိ ဒီပေတိ, သာဝသေသံ အာပတ္တိံ အနဝသေသာ အာပတ္တီတိ ဒီပေတိ, အနဝသေသံ အာပတ္တိံ သာဝသေသာ အာပတ္တီတိ ဒီပေတိ, ဒုဋ္ဌုလ္လံ အာပတ္တိံ အဒုဋ္ဌုလ္လာ အာပတ္တီတိ ဒီပေတိ, အဒုဋ္ဌုလ္လံ အာပတ္တိံ ဒုဋ္ဌုလ္လာ အာပတ္တီတိ ဒီပေတိ။ ဣမေဟိ အဋ္ဌာရသဟိ ဝတ္ထူဟိ ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆန္တော ဗဟုဇနာဟိတာယ ပဋိပန္နော ဟောတိ ဗဟုဇနာသုခါယ ဗဟုနော ဇနဿ အနတ္ထာယ အဟိတာယ ဒုက္ခာယ ဒေဝမနုဿာနံ။ ဣမေဟိ အဋ္ဌာရသဟိ ဝတ္ထူဟိ ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆန္တော ခတံ ဥပဟတံ အတ္တာနံ ပရိဟရတိ, သာဝဇ္ဇော စ ဟောတိ သာနုဝဇ္ဇော စ ဝိညူနံ, ဗဟုဉ္စ အပုညံ ပသဝတိ။ ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆန္တော ဧဝံ ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆတိ။
မြန်֍ ၃၈၀။ န ဒေါသာဂတိ ဂန္တဗ္ဗာတိ ဒေါသာဂတိံ ဂစ္ဆန္တော ကထံ ဒေါသာဂတိံ ဂစ္ဆတိ? ဣဓေကစ္စော အနတ္ထံ မေ အစရီတိ အာဃာတံ ဗန္ဓတိ, အနတ္ထံ မေ စရတီတိ အာဃာတံ ဗန္ဓတိ, အနတ္ထံ မေ စရိဿတီတိ အာဃာတံ ဗန္ဓတိ, ပိယဿ မေ မနာပဿ အနတ္ထံ အစရိ… အနတ္ထံ စရတိ… အနတ္ထံ စရိဿတီတိ အာဃာတံ ဗန္ဓတိ, အပ္ပိယဿ မေ အမနာပဿ အတ္ထံ အစရိ… အတ္ထံ စရတိ… အတ္ထံ စရိဿတီတိ အာဃာတံ ဗန္ဓတိ။ ဣမေဟိ နဝဟိ အာဃာတဝတ္ထူဟိ အာဃာတော ပဋိဃာတော ကုဒ္ဓေါ ကောဓာဘိဘူတော အဓမ္မံ ဓမ္မောတိ ဒီပေတိ, ဓမ္မံ အဓမ္မောတိ ဒီပေတိ…ပေ… ဒုဋ္ဌုလ္လံ အာပတ္တိံ အဒုဋ္ဌုလ္လာ အာပတ္တီတိ ဒီပေတိ, အဒုဋ္ဌုလ္လံ အာပတ္တိံ ဒုဋ္ဌုလ္လာ အာပတ္တီတိ ဒီပေတိ။ ဣမေဟိ အဋ္ဌာရသဟိ ဝတ္ထူဟိ ဒေါသာဂတိံ ဂစ္ဆန္တော ဗဟုဇနာဟိတာယ ပဋိပန္နော ဟောတိ ဗဟုဇနာသုခါယ ဗဟုနော ဇနဿ အနတ္ထာယ အဟိတာယ ဒုက္ခာယ ဒေဝမနုဿာနံ။ ဣမေဟိ အဋ္ဌာရသဟိ ဝတ္ထူဟိ ဒေါသာဂတိံ ဂစ္ဆန္တော ခတံ ဥပဟတံ အတ္တာနံ ပရိဟရတိ, သာဝဇ္ဇော စ ဟောတိ သာနုဝဇ္ဇော စ ဝိညူနံ ဗဟုဉ္စ အပုညံ ပသဝတိ။ ဒေါသာဂတိံ ဂစ္ဆန္တော ဧဝံ ဒေါသာဂတိံ ဂစ္ဆတိ။
မြန်֍ ၃၈၁။ န မောဟာဂတိ ဂန္တဗ္ဗာတိ မောဟာဂတိံ ဂစ္ဆန္တော ကထံ မောဟာဂတိံ ဂစ္ဆတိ? ရတ္တော ရာဂဝသေန ဂစ္ဆတိ, ဒုဋ္ဌော ဒေါသဝသေန ဂစ္ဆတိ, မူဠှော မောဟဝသေန ဂစ္ဆတိ, ပရာမဋ္ဌော ဒိဋ္ဌိဝသေန ဂစ္ဆတိ, မူဠှော သံမူဠှော မောဟာဘိဘူတော အဓမ္မံ ဓမ္မောတိ ဒီပေတိ, ဓမ္မံ
(ဝိ၊၅၊၂၉၄။)
အဓမ္မောတိ ဒီပေတိ…ပေ… ဒုဋ္ဌုလ္လံ အာပတ္တိံ အဒုဋ္ဌုလ္လာ အာပတ္တီတိ ဒီပေတိ, အဒုဋ္ဌုလ္လံ အာပတ္တိံ ဒုဋ္ဌုလ္လာ အာပတ္တီတိ ဒီပေတိ။ ဣမေဟိ အဋ္ဌာရသဟိ ဝတ္ထူဟိ မောဟာဂတိံ ဂစ္ဆန္တော ဗဟုဇနာဟိတာယ ပဋိပန္နော ဟောတိ ဗဟုဇနာသုခါယ ဗဟုနော ဇနဿ အနတ္ထာယ အဟိတာယ ဒုက္ခာယ ဒေဝမနုဿာနံ။ ဣမေဟိ အဋ္ဌာရသဟိ ဝတ္ထူဟိ မောဟာဂတိံ ဂစ္ဆန္တော ခတံ ဥပဟတံ အတ္တာနံ ပရိဟရတိ, သာဝဇ္ဇော စ ဟောတိ သာနုဝဇ္ဇော စ ဝိညူနံ, ဗဟုဉ္စ အပုညံ ပသဝတိ။ မောဟာဂတိံ ဂစ္ဆန္တော ဧဝံ မောဟာဂတိံ ဂစ္ဆတိ။
မြန်֍ ၃၈၂။ န ဘယာဂတိ ဂန္တဗ္ဗာတိ ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆန္တော ကထံ ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆတိ? ဣဓေကစ္စော – ‘‘အယံ ဝိသမနိဿိတော ဝါ ဂဟနနိဿိတော ဝါ ဗလဝနိဿိတော ဝါ ကက္ခဠော ဖရုသော ဇီဝိတန္တရာယံ ဝါ ဗြဟ္မစရိယန္တရာယံ ဝါ ကရိဿတီ’’တိ, တဿ ဘယာ ဘီတော အဓမ္မံ ဓမ္မောတိ ဒီပေတိ, ဓမ္မံ အဓမ္မောတိ ဒီပေတိ, အဝိနယံ ဝိနယောတိ ဒီပေတိ, ဝိနယံ အဝိနယောတိ ဒီပေတိ, အဘာသိတံ အလပိတံ တထာဂတေန ဘာသိတံ လပိတံ တထာဂတေနာတိ ဒီပေတိ, ဘာသိတံ လပိတံ တထာဂတေန အဘာသိတံ အလပိတံ တထာဂတေနာတိ ဒီပေတိ, အနာစိဏ္ဏံ တထာဂတေန အာစိဏ္ဏံ တထာဂတေနာတိ ဒီပေတိ, အာစိဏ္ဏံ တထာဂတေန အနာစိဏ္ဏံ တထာဂတေနာတိ ဒီပေတိ, အပညတ္တံ တထာဂတေန ပညတ္တံ တထာဂတေနာတိ ဒီပေတိ, ပညတ္တံ တထာဂတေန အပညတ္တံ တထာဂတေနာတိ ဒီပေတိ, အနာပတ္တိံ အာပတ္တီတိ ဒီပေတိ, အာပတ္တိံ အနာပတ္တီတိ ဒီပေတိ, လဟုကံ အာပတ္တိံ ဂရုကာ အာပတ္တီတိ ဒီပေတိ, ဂရုကံ အာပတ္တိံ လဟုကာ အာပတ္တီတိ ဒီပေတိ, သာဝသေသံ အာပတ္တိံ အနဝသေသာ အာပတ္တီတိ ဒီပေတိ, အနဝသေသံ အာပတ္တိံ သာဝသေသာ အာပတ္တီတိ ဒီပေတိ, ဒုဋ္ဌုလ္လံ အာပတ္တိံ အဒုဋ္ဌုလ္လာ အာပတ္တီတိ ဒီပေတိ, အဒုဋ္ဌုလ္လံ အာပတ္တိံ ဒုဋ္ဌုလ္လာ အာပတ္တီတိ ဒီပေတိ။ ဣမေဟိ အဋ္ဌာရသဟိ ဝတ္ထူဟိ ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆန္တော ဗဟုဇနာဟိတာယ ပဋိပန္နော ဟောတိ ဗဟုဇနာသုခါယ ဗဟုနော ဇနဿ အနတ္ထာယ အဟိတာယ ဒုက္ခာယ ဒေဝမနုဿာနံ။ ဣမေဟိ အဋ္ဌာရသဟိ ဝတ္ထူဟိ ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆန္တော ခတံ ဥပဟတံ အတ္တာနံ ပရိဟရတိ, သာဝဇ္ဇော စ ဟောတိ သာနုဝဇ္ဇော စ ဝိညူနံ, ဗဟုဉ္စ အပုညံ ပသဝတိ။ ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆန္တော ဧဝံ ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆတိ။
ဆန္ဒာ ဒေါသာ ဘယာ မောဟာ, ယော ဓမ္မံ အတိဝတ္တတိ၊
နိဟီယတိ တဿ ယသော, ကာဠပက္ခေဝ စန္ဒိမာတိ။
(ဝိ၊၅၊၂၉၅။)
၃။ အဂတိအဂမနံ
မြန်֍ ၃၈၃။ ကထံန ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆတိ? အဓမ္မံ အဓမ္မောတိ ဒီပေန္တော န ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, ဓမ္မံ ဓမ္မောတိ ဒီပေန္တော န ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, အဝိနယံ အဝိနယောတိ ဒီပေန္တော န ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, ဝိနယံ ဝိနယောတိ ဒီပေန္တော န ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, အဘာသိတံ အလပိတံ တထာဂတေန အဘာသိတံ အလပိတံ တထာဂတေနာတိ ဒီပေန္တော န ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, ဘာသိတံ လပိတံ တထာဂတေန ဘာသိတံ လပိတံ တထာဂတေနာတိ ဒီပေန္တော န ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, အနာစိဏ္ဏံ တထာဂတေန အနာစိဏ္ဏံ တထာဂတေနာတိ ဒီပေန္တော န ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, အာစိဏ္ဏံ တထာဂတေန အာစိဏ္ဏံ တထာဂတေနာတိ ဒီပေန္တော န ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, အပညတ္တံ တထာဂတေန အပညတ္တံ တထာဂတေနာတိ ဒီပေန္တော န ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, ပညတ္တံ တထာဂတေန ပညတ္တံ တထာဂတေနာတိ ဒီပေန္တော န ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, အနာပတ္တိံ အနာပတ္တီတိ ဒီပေန္တော န ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, အာပတ္တိံ အာပတ္တီတိ ဒီပေန္တော န ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, လဟုကံ အာပတ္တိံ လဟုကာ အာပတ္တီတိ ဒီပေန္တော န ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, ဂရုကံ အာပတ္တိံ ဂရုကာ အာပတ္တီတိ ဒီပေန္တော န ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, သာဝသေသံ အာပတ္တိံ သာဝသေသာ အာပတ္တီတိ ဒီပေန္တော န ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, အနဝသေသံ အာပတ္တိံ အနဝသေသာ အာပတ္တီတိ ဒီပေန္တော န ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, ဒုဋ္ဌုလ္လံ အာပတ္တိံ ဒုဋ္ဌုလ္လာ အာပတ္တီတိ ဒီပေန္တော န ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, အဒုဋ္ဌုလ္လံ အာပတ္တိံ အဒုဋ္ဌုလ္လာ အာပတ္တီတိ ဒီပေန္တော န ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆတိ။ ဧဝံ န ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆတိ။
မြန်֍ ၃၈၄။ ကထံ န ဒေါသာဂတိံ ဂစ္ဆတိ? အဓမ္မံ အဓမ္မောတိ ဒီပေန္တော န ဒေါသာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, ဓမ္မံ ဓမ္မောတိ ဒီပေန္တော န ဒေါသာဂတိံ ဂစ္ဆတိ…ပေ… ဒုဋ္ဌုလ္လံ အာပတ္တိံ ဒုဋ္ဌုလ္လာ အာပတ္တီတိ ဒီပေန္တော န ဒေါသာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, အဒုဋ္ဌုလ္လံ အာပတ္တိံ အဒုဋ္ဌုလ္လာ အာပတ္တီတိ ဒီပေန္တော န ဒေါသာဂတိံ ဂစ္ဆတိ။ ဧဝံ န ဒေါသာဂတိံ ဂစ္ဆတိ။
မြန်֍ ၃၈၅။ ကထံ န မောဟာဂတိံ ဂစ္ဆတိ? အဓမ္မံ အဓမ္မောတိ ဒီပေန္တော န မောဟာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, ဓမ္မံ ဓမ္မောတိ ဒီပေန္တော န မောဟာဂတိံ ဂစ္ဆတိ…ပေ… ဒုဋ္ဌုလ္လံ အာပတ္တိံ ဒုဋ္ဌုလ္လာ အာပတ္တီတိ ဒီပေန္တော န
(ဝိ၊၅၊၂၉၆။)
မောဟာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, အဒုဋ္ဌုလ္လံ အာပတ္တိံ အဒုဋ္ဌုလ္လာ အာပတ္တီတိ ဒီပေန္တော န မောဟာဂတိံ ဂစ္ဆတိ။ ဧဝံ န မောဟာဂတိံ ဂစ္ဆတိ။
မြန်֍ ၃၈၆။ ကထံ န ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆတိ? အဓမ္မံ အဓမ္မောတိ ဒီပေန္တော န ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, ဓမ္မံ ဓမ္မောတိ ဒီပေန္တော န ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, အဝိနယံ အဝိနယောတိ ဒီပေန္တော န ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, ဝိနယံ ဝိနယောတိ ဒီပေန္တော န ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, အဘာသိတံ အလပိတံ တထာဂတေန အဘာသိတံ အလပိတံ တထာဂတေနာတိ ဒီပေန္တော န ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, ဘာသိတံ လပိတံ တထာဂတေန ဘာသိတံ လပိတံ တထာဂတေနာတိ ဒီပေန္တော န ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, အနာစိဏ္ဏံ တထာဂတေန အနာစိဏ္ဏံ တထာဂတေနာတိ ဒီပေန္တော န ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, အာစိဏ္ဏံ တထာဂတေန အာစိဏ္ဏံ တထာဂတေနာတိ ဒီပေန္တော န ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, အပညတ္တံ တထာဂတေန အပညတ္တံ တထာဂတေနာတိ ဒီပေန္တော န ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, ပညတ္တံ တထာဂတေန ပညတ္တံ တထာဂတေနာတိ ဒီပေန္တော န ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, အနာပတ္တိံ အနာပတ္တီတိ ဒီပေန္တော န ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, အာပတ္တိံ အာပတ္တီတိ ဒီပေန္တော န ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, လဟုကံ အာပတ္တိံ လဟုကာ အာပတ္တီတိ ဒီပေန္တော န ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, ဂရုကံ အာပတ္တိံ ဂရုကာ အာပတ္တီတိ ဒီပေန္တော န ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, သာဝသေသံ အာပတ္တိံ သာဝသေသာ အာပတ္တီတိ ဒီပေန္တော န ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, အနဝသေသံ အာပတ္တိံ အနဝသေသာ အာပတ္တီတိ ဒီပေန္တော န ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, ဒုဋ္ဌုလ္လံ အာပတ္တိံ ဒုဋ္ဌုလ္လာ အာပတ္တီတိ ဒီပေန္တော န ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, အဒုဋ္ဌုလ္လံ အာပတ္တိံ အဒုဋ္ဌုလ္လာ အာပတ္တီတိ ဒီပေန္တော န ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆတိ။ ဧဝံ န ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆတိ။
ဆန္ဒာ ဒေါသာ ဘယာ မောဟာ, ယော ဓမ္မံ နာတိဝတ္တတိ၊
အာပူရတိ တဿ ယသော, သုက္ကပက္ခေဝ စန္ဒိမာတိ။
၄။ သညာပနီယာဒိ
မြန်֍ ၃၈၇။ ကထံ သညာပနီယေ ဌာနေ သညာပေတိ? အဓမ္မံ အဓမ္မောတိ ဒီပေန္တော သညာပနီယေ ဌာနေ သညာပေတိ, ဓမ္မံ ဓမ္မောတိ ဒီပေန္တော သညာပနီယေ ဌာနေ သညာပေတိ…ပေ… ဒုဋ္ဌုလ္လံ အာပတ္တိံ ဒုဋ္ဌုလ္လာ အာပတ္တီတိ ဒီပေန္တော သညာပနီယေ ဌာနေ သညာပေတိ, အဒုဋ္ဌုလ္လံ အာပတ္တိံ
(ဝိ၊၅၊၂၉၇။)
'' အဒုဋ္ဌုလ္လာ အာပတ္တီ"တိ ဒီပေန္တော သညာပနီယေ ဌာနေ သညာပေတိ။ ဧဝံ သညာပနီယေ ဌာနေ သညာပေတိ။
မြန်֍ ၃၈၈။ ကထံ နိဇ္ဈာပနီယေ ဌာနေ နိဇ္ဈာပေတိ? အဓမ္မံ အဓမ္မောတိ ဒီပေန္တော နိဇ္ဈာပနီယေ ဌာနေ နိဇ္ဈာပေတိ, ဓမ္မံ ဓမ္မောတိ ဒီပေန္တော နိဇ္ဈာပနီယေ ဌာနေ နိဇ္ဈာပေတိ…ပေ… ဒုဋ္ဌုလ္လံ အာပတ္တိံ ဒုဋ္ဌုလ္လာ အာပတ္တီတိ ဒီပေန္တော နိဇ္ဈာပနီယေ ဌာနေ နိဇ္ဈာပေတိ, အဒုဋ္ဌုလ္လံ အာပတ္တိံ အဒုဋ္ဌုလ္လာ အာပတ္တီတိ ဒီပေန္တော နိဇ္ဈာပနီယေ ဌာနေ နိဇ္ဈာပေတိ။ ဧဝံ နိဇ္ဈာပနီယေ ဌာနေ နိဇ္ဈာပေတိ။
မြန်֍ ၃၈၉။ ကထံ ပေက္ခနီယေ ဌာနေ ပေက္ခတိ? အဓမ္မံ အဓမ္မောတိ ဒီပေန္တော ပေက္ခနီယေ ဌာနေ ပေက္ခတိ, ဓမ္မံ ဓမ္မောတိ ဒီပေန္တော ပေက္ခနီယေ ဌာနေ ပေက္ခတိ…ပေ… ဒုဋ္ဌုလ္လံ အာပတ္တိံ ဒုဋ္ဌုလ္လာ အာပတ္တီတိ ဒီပေန္တော ပေက္ခနီယေ ဌာနေ ပေက္ခတိ, အဒုဋ္ဌုလ္လံ အာပတ္တိံ အဒုဋ္ဌုလ္လာ အာပတ္တီတိ ဒီပေန္တော ပေက္ခနီယေ ဌာနေ ပေက္ခတိ။ ဧဝံ ပေက္ခနီယေ ဌာနေ ပေက္ခတိ။
မြန်֍ ၃၉၀။ ကထံ ပသာဒနီယေ ဌာနေ ပသာဒေတိ? အဓမ္မံ အဓမ္မောတိ ဒီပေန္တော ပသာဒနီယေ ဌာနေ ပသာဒေတိ, ဓမ္မံ ဓမ္မောတိ ဒီပေန္တော ပသာဒနီယေ ဌာနေ ပသာဒေတိ…ပေ… ဒုဋ္ဌုလ္လံ အာပတ္တိံ ဒုဋ္ဌုလ္လာ အာပတ္တီတိ ဒီပေန္တော ပသာဒနီယေ ဌာနေ ပသာဒေတိ, အဒုဋ္ဌုလ္လံ အာပတ္တိံ အဒုဋ္ဌုလ္လာ အာပတ္တီတိ ဒီပေန္တော ပသာဒနီယေ ဌာနေ ပသာဒေတိ။ ဧဝံ ပသာဒနီယေ ဌာနေ ပသာဒေတိ။
၅။ ပရပက္ခာဒိအဝဇာနနံ
မြန်֍ ၃၉၁။ ကထံ လဒ္ဓပက္ခောမှီတိ ပရပက္ခံ အဝဇာနာတိ? ဣဓေကစ္စော လဒ္ဓပက္ခော ဟောတိ လဒ္ဓပရိဝါရော ပက္ခဝါ ဉာတိမာ။ ‘‘အယံ အလဒ္ဓပက္ခော အလဒ္ဓပရိဝါရော န ပက္ခဝါ န ဉာတိမာ’’တိ တဿ အဝဇာနန္တော အဓမ္မံ ဓမ္မောတိ ဒီပေတိ, ဓမ္မံ အဓမ္မောတိ ဒီပေတိ…ပေ… ဒုဋ္ဌုလ္လံ အာပတ္တိံ အဒုဋ္ဌုလ္လာ အာပတ္တီတိ ဒီပေတိ, အဒုဋ္ဌုလ္လံ အာပတ္တိံ ဒုဋ္ဌုလ္လာ အာပတ္တီတိ ဒီပေတိ။ ဧဝံ လဒ္ဓပက္ခောမှီတိ ပရပက္ခံ အဝဇာနာတိ။
မြန်֍ ၃၉၂။ ကထံ ဗဟုဿုတောမှီတိ အပ္ပဿုတံ အဝဇာနာတိ? ဣဓေကစ္စော ဗဟုဿုတော ဟောတိ သုတဓရော သုတသန္နိစယော။ ‘‘အယံ အပ္ပဿုတော
(ဝိ၊၅၊၂၉၈။)
အပ္ပါဂမော အပ္ပဓရော’’တိ တဿ အဝဇာနန္တော အဓမ္မံ ဓမ္မောတိ ဒီပေတိ, ဓမ္မံ အဓမ္မောတိ ဒီပေတိ…ပေ… ဒုဋ္ဌုလ္လံ အာပတ္တိံ အဒုဋ္ဌုလ္လာ အာပတ္တီတိ ဒီပေတိ, အဒုဋ္ဌုလ္လံ အာပတ္တိံ ဒုဋ္ဌုလ္လာ အာပတ္တီတိ ဒီပေတိ။ ဧဝံ ဗဟုဿုတောမှီတိ အပ္ပဿုတံ အဝဇာနာတိ။
မြန်֍ ၃၉၃။ ကထံ ထေရတရောမှီတိ နဝကတရံ အဝဇာနာတိ? ဣဓေကစ္စော ထေရော ဟောတိ ရတ္တညူ စိရပဗ္ဗဇိတော အယံ နဝကော အပ္ပညာတော အပ္ပကတညူ ဣမဿ ဝစနံ အကတံ ဘဝိဿတီ’’တိ တဿ အဝဇာနန္တော အဓမ္မံ ဓမ္မောတိ ဒီပေတိ, ဓမ္မံ အဓမ္မောတိ ဒီပေတိ …ပေ… ဒုဋ္ဌုလ္လံ အာပတ္တိံ အဒုဋ္ဌုလ္လာ အာပတ္တီတိ ဒီပေတိ, အဒုဋ္ဌုလ္လံ အာပတ္တိံ ဒုဋ္ဌုလ္လာ အာပတ္တီတိ ဒီပေတိ။ ဧဝံ ထေရတရောမှီတိ နဝကတရံ အဝဇာနာတိ။
မြန်֍ ၃၉၄။ အသမ္ပတ္တံ န ဗျာဟရိတဗ္ဗန္တိ အနောတိဏ္ဏံ ဘာရံ [ဘာသံ (သျာ။)] န ဩတာရေတဗ္ဗံ။ သမ္ပတ္တံ ဓမ္မတော ဝိနယတော န ပရိဟာပေတဗ္ဗန္တိ ယံအတ္ထာယ သံဃော သန္နိပတိတော ဟောတိ တံ အတ္ထံ ဓမ္မတော ဝိနယတော န ပရိဟာပေတဗ္ဗံ။
မြန်֍ ၃၉၅။ ယေန ဓမ္မေနာတိ ဘူတေန ဝတ္ထုနာ။ ယေန ဝိနယေနာတိ စောဒေတွာ သာရေတွာ။ ယေန သတ္ထုသာသနေနာတိ ဉတ္တိသမ္ပဒါယ အနုဿာဝနသမ္ပဒါယ, ယေန ဓမ္မေန ယေန ဝိနယေန ယေန သတ္ထုသာသနေန တံ အဓိကရဏံ ဝူပသမ္မတိ, တထာ တံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေတဗ္ဗန္တိ။
၆။ အနုဝိဇ္ဇကဿ အနုယောဂံ
မြန်֍ ၃၉၆။ အနုဝိဇ္ဇကေန စောဒကော ပုစ္ဆိတဗ္ဗော – ‘‘ယံ ခေါ တွံ, အာဝုသော, ဣမဿ ဘိက္ခုနော ပဝါရဏံ ဌပေသိ, ကိမှိ နံ ဌပေသိ, သီလဝိပတ္တိယာ ဝါ ဌပေသိ, အာစာရဝိပတ္တိယာ ဝါ ဌပေသိ, ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိယာ ဝါ ဌပေသီ’’တိ? သော စေ ဧဝံ ဝဒေယျ – ‘‘သီလဝိပတ္တိယာ ဝါ ဌပေမိ အာစာရဝိပတ္တိယာ ဝါ ဌပေမိ ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိယာ ဝါ ဌပေမီ’’တိ, သော ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘‘ဇာနာတိ ပနာယသ္မာ သီလဝိပတ္တိံ, ဇာနာတိ အာစာရဝိပတ္တိံ, ဇာနာတိ ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိ’’န္တိ? သော စေ ဧဝံ ဝဒေယျ – ‘‘ဇာနာမိ ခေါ အဟံ, အာဝုသော, သီလဝိပတ္တိံ, ဇာနာမိ အာစာရဝိပတ္တိံ, ဇာနာမိ ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိ’’န္တိ, သော ဧဝမဿ ဝစနီယော –
(ဝိ၊၅၊၂၉၉။)
‘‘ကတမာ ပနာဝုသော, သီလဝိပတ္တိ ကတမာ အာစာရဝိပတ္တိ ကတမာ ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တီ’’တိ? သော စေ ဧဝံ ဝဒေယျ – ‘‘စတ္တာရိ ပါရာဇိကာနိ တေရသ သံဃာဒိသေသာ – အယံ သီလဝိပတ္တိ။ ထုလ္လစ္စယံ ပါစိတ္တိယံ ပါဋိဒေသနီယံ ဒုက္ကဋံ ဒုဗ္ဘာသိတံ – အယံ အာစာရဝိပတ္တိ။ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိ အန္တဂ္ဂါဟိကာဒိဋ္ဌိ – အယံ ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တီ’’တိ, သော ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘‘ယံ ခေါ တွံ, အာဝုသော, ဣမဿ ဘိက္ခုနော ပဝါရဏံ ဌပေသိ, ဒိဋ္ဌေန ဝါ ဌပေသိ, သုတေန ဝါ ဌပေသိ, ပရိသင်္ကာယ ဝါ ဌပေသီ’’တိ? သော စေ ဧဝံ ဝဒေယျ – ‘‘ဒိဋ္ဌေန ဝါ ဌပေမိ, သုတေန ဝါ ဌပေမိ, ပရိသင်္ကာယ ဝါ ဌပေမီ’’တိ, သော ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘‘ယံ ခေါ တွံ, အာဝုသော, ဣမဿ ဘိက္ခုနော ဒိဋ္ဌေန ပဝါရဏံ ဌပေသိ, ကိံ တေ ဒိဋ္ဌံ, ကိန္တိ တေ ဒိဋ္ဌံ, ကဒါ တေ ဒိဋ္ဌံ, ကတ္ထ တေ ဒိဋ္ဌံ, ပါရာဇိကံ အဇ္ဈာပဇ္ဇန္တော ဒိဋ္ဌော, သံဃာဒိသေသံ အဇ္ဈာပဇ္ဇန္တော ဒိဋ္ဌော, ထုလ္လစ္စယံ… ပါစိတ္တိယံ… ပါဋိဒေသနီယံ… ဒုက္ကဋံ… ဒုဗ္ဘာသိတံ အဇ္ဈာပဇ္ဇန္တော ဒိဋ္ဌော, ကတ္ထ စ တွံ အဟောသိ, ကတ္ထ စာယံ ဘိက္ခု အဟောသိ, ကိဉ္စ တွံ ကရောသိ, ကိံ စာယံ ဘိက္ခု ကရောတီ’’တိ? သော စေ ဧဝံ ဝဒေယျ – ‘‘န ခေါ အဟံ, အာဝုသော, ဣမဿ ဘိက္ခုနော ဒိဋ္ဌေန ပဝါရဏံ ဌပေမိ, အပိ စ သုတေန ပဝါရဏံ ဌပေမီ’’တိ, သော ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘‘ယံ ခေါ တွံ, အာဝုသော, ဣမဿ ဘိက္ခုနော သုတေန ပဝါရဏံ ဌပေသိ ကိံ တေ သုတံ, ကိန္တိ တေ သုတံ, ကဒါ တေ သုတံ, ကတ္ထ တေ သုတံ, ပါရာဇိကံ အဇ္ဈာပန္နောတိ သုတံ, သံဃာဒိသေသံ အဇ္ဈာပန္နောတိ သုတံ, ထုလ္လစ္စယံ… ပါစိတ္တိယံ… ပါဋိဒေသနီယံ… ဒုက္ကဋံ… ဒုဗ္ဘာသိတံ အဇ္ဈာပန္နောတိ သုတံ, ဘိက္ခုဿ သုတံ, ဘိက္ခုနိယာ သုတံ, သိက္ခမာနာယ သုတံ, သာမဏေရဿ သုတံ, သာမဏေရိယာ သုတံ, ဥပါသကဿ သုတံ, ဥပါသိကာယ သုတံ, ရာဇူနံ သုတံ, ရာဇမဟာမတ္တာနံ သုတံ, တိတ္ထိယာနံ သုတံ, တိတ္ထိယသာဝကာနံ သုတ’’န္တိ? သော စေ ဧဝံ ဝဒေယျ – ‘‘န ခေါ အဟံ, အာဝုသော, ဣမဿ ဘိက္ခုနော သုတေန ပဝါရဏံ ဌပေမိ, အပိ စ ပရိသင်္ကာယ ပဝါရဏံ ဌပေမီ’’တိ, သော ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘‘ယံ ခေါ တွံ, အာဝုသော, ဣမဿ ဘိက္ခုနော ပရိသင်္ကာယ ပဝါရဏံ ဌပေသိ, ကိံ ပရိသင်္ကသိ, ကိန္တိ ပရိသင်္ကသိ, ကဒါ ပရိသင်္ကသိ, ကတ္ထ ပရိသင်္ကသိ, ပါရာဇိကံ အဇ္ဈာပန္နောတိ ပရိသင်္ကသိ, သံဃာဒိသေသံ အဇ္ဈာပန္နောတိ ပရိသင်္ကသိ, ထုလ္လစ္စယံ… ပါစိတ္တိယံ… ပါဋိဒေသနီယံ… ဒုက္ကဋံ… ဒုဗ္ဘာသိတံ အဇ္ဈာပန္နောတိ ပရိသင်္ကသိ, ဘိက္ခုဿ သုတွာ ပရိသင်္ကသိ, ဘိက္ခုနိယာ သုတွာ ပရိသင်္ကသိ, သိက္ခမာနာယ သုတွာ ပရိသင်္ကသိ, သာမဏေရဿ သုတွာ ပရိသင်္ကသိ, သာမဏေရိယာ သုတွာ ပရိသင်္ကသိ, ဥပါသကဿ သုတွာ ပရိသင်္ကသိ, ဥပါသိကာယ
(ဝိ၊၅၊၃၀၀။)
သုတွာ ပရိသင်္ကသိ, ရာဇူနံ သုတွာ ပရိသင်္ကသိ ရာဇမဟာမတ္တာနံ သုတွာ ပရိသင်္ကသိ, တိတ္ထိယာနံ သုတွာ ပရိသင်္ကသိ, တိတ္ထိယသာဝကာနံ သုတွာ ပရိသင်္ကသီ’’တိ?
မြန်֍ ၃၉၇။
ဒိဋ္ဌံ ဒိဋ္ဌေန သမေတိ, ဒိဋ္ဌေန သံသန္ဒတေ ဒိဋ္ဌံ၊
ဒိဋ္ဌံ ပဋိစ္စ န ဥပေတိ, အသုဒ္ဓပရိသင်္ကိတော၊
သော ပုဂ္ဂလော ပဋိညာယ, ကာတဗ္ဗာ တေန ပဝါရဏာ။
သုတံ သုတေန သမေတိ, သုတေန သံသန္ဒတေ သုတံ၊
သုတံ ပဋိစ္စ န ဥပေတိ, အသုဒ္ဓပရိသင်္ကိတော၊
သော ပုဂ္ဂလော ပဋိညာယ, ကာတဗ္ဗာ တေန ပဝါရဏာ။
မုတံ မုတေန သမေတိ, မုတေန သံသန္ဒတေ မုတံ၊
မုတံ ပဋိစ္စ န ဥပေတိ, အသုဒ္ဓပရိသင်္ကိတော၊
သော ပုဂ္ဂလော ပဋိညာယ, ကာတဗ္ဗာ တေန ပဝါရဏာတိ။
၇။ ပုစ္ဆာဝိဘာဂေါ
မြန်֍ ၃၉၈။ ကိံ တေ ဒိဋ္ဌန္တိ ကတမာ ပုစ္ဆာ? ကိန္တိ တေ ဒိဋ္ဌန္တိ ကတမာ ပုစ္ဆာ? ကဒါ တေ ဒိဋ္ဌန္တိ ကတမာ ပုစ္ဆာ? ကတ္ထ တေ ဒိဋ္ဌန္တိ ကတမာ ပုစ္ဆာ?
မြန်֍ ၃၉၉။ ကိံ တေ ဒိဋ္ဌန္တိ ဝတ္ထုပုစ္ဆာ, ဝိပတ္တိပုစ္ဆာ, အာပတ္တိပုစ္ဆာ, အဇ္ဈာစာရပုစ္ဆာ။ ဝတ္ထုပုစ္ဆာတိ – အဋ္ဌပါရာဇိကာနံ ဝတ္ထုပုစ္ဆာ, တေဝီသသံဃာဒိသေသာနံ ဝတ္ထုပုစ္ဆာ, ဒွေအနိယတာနံ ဝတ္ထုပုစ္ဆာ, ဒွေစတ္တာရီသနိဿဂ္ဂိယာနံ ဝတ္ထုပုစ္ဆာ, အဋ္ဌာသီတိသတပါစိတ္တိယာနံ ဝတ္ထုပုစ္ဆာ, ဒွါဒသပါဋိဒေသနီယာနံ ဝတ္ထုပုစ္ဆာ, ဒုက္ကဋာနံ ဝတ္ထုပုစ္ဆာ, ဒုဗ္ဘာသိတာနံ ဝတ္ထုပုစ္ဆာ။ ဝိပတ္တိပုစ္ဆာတိ – သီလဝိပတ္တိပုစ္ဆာ, အာစာရဝိပတ္တိပုစ္ဆာ, ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိပုစ္ဆာ, အာဇီဝဝိပတ္တိပုစ္ဆာ။ အာပတ္တိပုစ္ဆာတိ – ပါရာဇိကာပတ္တိပုစ္ဆာ, သံဃာဒိသေသာပတ္တိပုစ္ဆာ, ထုလ္လစ္စယာပတ္တိပုစ္ဆာ, ပါစိတ္တိယာပတ္တိပုစ္ဆာ, ပါဋိဒေသနီယာပတ္တိပုစ္ဆာ, ဒုက္ကဋာပတ္တိပုစ္ဆာ, ဒုဗ္ဘာသိတာပတ္တိပုစ္ဆာ။ အဇ္ဈာစာရပုစ္ဆာတိ – ဒွယံဒွယသမာပတ္တိပုစ္ဆာ။
မြန်֍ ၄၀၀။ ကိန္တိ တေ ဒိဋ္ဌန္တိ လိင်္ဂပုစ္ဆာ, ဣရိယာပထပုစ္ဆာ, အာကာရပုစ္ဆာ, ဝိပ္ပကာရပုစ္ဆာ။ လိင်္ဂပုစ္ဆာတိ – ဒီဃံ ဝါ ရဿံ ဝါ ကဏှံ ဝါ ဩဒါတံ ဝါ။ ဣရိယာပထပုစ္ဆာတိ ဂစ္ဆန္တံ ဝါ ဌိတံ ဝါ နိသိန္နံ ဝါ နိပန္နံ ဝါ။ အာကာရပုစ္ဆာတိ
(ဝိ၊၅၊၃၀၁။)
ဂိဟိလိင်္ဂေ ဝါ တိတ္ထိယလိင်္ဂေ ဝါ ပဗ္ဗဇိတလိင်္ဂေ ဝါ။ ဝိပ္ပကာရပုစ္ဆာတိ ဂစ္ဆန္တံ ဝါ ဌိတံ ဝါ နိသိန္နံ ဝါ နိပန္နံ ဝါ။
မြန်֍ ၄၀၁။ ကဒါတေ ဒိဋ္ဌန္တိ ကာလပုစ္ဆာ, သမယပုစ္ဆာ, ဒိဝသပုစ္ဆာ, ဥတုပုစ္ဆာ။ ကာလပုစ္ဆာတိ ပုဗ္ဗဏှကာလေ ဝါ မဇ္ဈနှိကကာလေ ဝါ သာယနှကာလေ ဝါ။ သမယပုစ္ဆာတိ ပုဗ္ဗဏှသမယေ ဝါ မဇ္ဈနှိကသမယေ ဝါ သာယနှသမယေ ဝါ။ ဒိဝသပုစ္ဆာတိ ပုရေဘတ္တံ ဝါ ပစ္ဆာဘတ္တံ ဝါ ရတ္တိံ ဝါ ဒိဝါ ဝါ ကာဠေ ဝါ ဇုဏှေ ဝါ။ ဥတုပုစ္ဆာတိ ဟေမန္တေ ဝါ ဂိမှေ ဝါ ဝဿေ ဝါ [ဝဿာနေ ဝါ (သီ။)]။
မြန်֍ ၄၀၂။ ကတ္ထ တေ ဒိဋ္ဌန္တိ ဌာနပုစ္ဆာ, ဘူမိပုစ္ဆာ, ဩကာသပုစ္ဆာ, ပဒေသပုစ္ဆာ။ ဌာနပုစ္ဆာတိ ဘူမိယာ ဝါ ပထဝိယာ ဝါ ဓရဏိယာ ဝါ ဇဂတိယာ ဝါ။ ဘူမိပုစ္ဆာတိ ဘူမိယာ ဝါ ပထဝိယာ ဝါ ပဗ္ဗတေ ဝါ ပါသာဏေ ဝါ ပါသာဒေ ဝါ။ ဩကာသပုစ္ဆာတိ ပုရတ္ထိမေ ဝါ ဩကာသေ ပစ္ဆိမေ ဝါ ဩကာသေ ဥတ္တရေ ဝါ ဩကာသေ ဒက္ခိဏေ ဝါ ဩကာသေ။ ပဒေသပုစ္ဆာတိ ပုရတ္ထိမေ ဝါ ပဒေသေ ပစ္ဆိမေ ဝါ ပဒေသေ ဥတ္တရေ ဝါ ပဒေသေ ဒက္ခိဏေ ဝါ ပဒေသေတိ။
မဟာသင်္ဂါမော နိဋ္ဌိတော။
တဿုဒ္ဒါနံ –
ဝတ္ထု နိဒါနံ အာကာရော, ပုဗ္ဗာပရံ ကတာကတံ၊
ကမ္မာဓိကရဏဉ္စေဝ, သမထော ဆန္ဒဂါမိ စ။
ဒေါသာ မောဟာ ဘယာ စေဝ, သညာ နိဇ္ဈာပနေန စ၊
ပေက္ခာ ပသာဒေ ပက္ခောမှိ, သုတထေရတရေန စ။
အသမ္ပတ္တဉ္စ သမ္ပတ္တံ, ဓမ္မေန ဝိနယေန စ၊
သတ္ထုဿ သာသနေနာပိ, မဟာသင်္ဂါမဉာပနာတိ။
(ဝိ၊၅၊၃၀၂။)
ကထိနဘေဒေါ
၁။ ကထိနအတ္ထတာဒိ
မြန်֍ ၄၀၃။ ကဿ ကထိနံ [ကဌိနံ (သီ။ သျာ။)] အနတ္ထတံ? ကဿ ကထိနံ အတ္ထတံ? ကိန္တိ ကထိနံ အနတ္ထတံ? ကိန္တိ ကထိနံ အတ္ထတံ?
ကဿ ကထိနံ အနတ္ထတန္တိ? ဒွိန္နံ ပုဂ္ဂလာနံ အနတ္ထတံ ဟောတိ ကထိနံ – အနတ္ထာရကဿ စ အနနုမောဒကဿ စ။ ဣမေသံ ဒွိန္နံ ပုဂ္ဂလာနံ အနတ္ထတံ ဟောတိ ကထိနံ။
ကဿ ကထိနံ အတ္ထတန္တိ? ဒွိန္နံ ပုဂ္ဂလာနံ အတ္ထတံ ဟောတိ ကထိနံ – အတ္ထာရကဿ စ အနုမောဒကဿ စ။ ဣမေသံ ဒွိန္နံ ပုဂ္ဂလာနံ အတ္ထတံ ဟောတိ ကထိနံ။
ကိန္တိ ကထိနံ အနတ္ထတန္တိ? စတုဝီသတိယာ အာကာရေဟိ အနတ္ထတံ ဟောတိ ကထိနံ, န ဥလ္လိခိတမတ္တေန အတ္ထတံ ဟောတိ ကထိနံ, န ဓောဝနမတ္တေန အတ္ထတံ ဟောတိ ကထိနံ, န စီဝရဝိစာရဏမတ္တေန အတ္ထတံ ဟောတိ ကထိနံ, န ဆေဒနမတ္တေန အတ္ထတံ ဟောတိ ကထိနံ, န ဗန္ဓနမတ္တေန အတ္ထတံ ဟောတိ ကထိနံ, န ဩဝဋ္ဋိယကရဏမတ္တေန အတ္ထတံ ဟောတိ ကထိနံ, န ကဏ္ဍုသကရဏမတ္တေန [န ဂဏ္ဍုသကရဏမတ္တေန (က။)] အတ္ထတံ ဟောတိ ကထိနံ, န ဒဠှီကမ္မကရဏမတ္တေန အတ္ထတံ ဟောတိ ကထိနံ, န အနုဝါတကရဏမတ္တေန အတ္ထတံ ဟောတိ ကထိနံ, န ပရိဘဏ္ဍကရဏမတ္တေန အတ္ထတံ ဟောတိ ကထိနံ, န ဩဝဒ္ဓေယျကရဏမတ္တေန [န ဩဝဋ္ဋေယျကရဏမတ္တေန (သီ။ သျာ။), န ဩဝဒေယျကရဏမတ္တေန (က။)] အတ္ထတံ ဟောတိ ကထိနံ, န ကမ္ဗလမဒ္ဒနမတ္တေန အတ္ထတံ ဟောတိ ကထိနံ, န နိမိတ္တကတေန အတ္ထတံ ဟောတိ ကထိနံ, န ပရိကထာကတေန အတ္ထတံ ဟောတိ ကထိနံ, န ကုက္ကုကတေန အတ္ထတံ ဟောတိ ကထိနံ, န သန္နိဓိကတေန အတ္ထတံ ဟောတိ ကထိနံ, န နိဿဂ္ဂိယေန အတ္ထတံ ဟောတိ ကထိနံ, န အကပ္ပကတေန အတ္ထတံ ဟောတိ ကထိနံ, န အညတြ သံဃာဋိယာ အတ္ထတံ ဟောတိ ကထိနံ, န အညတြ ဥတ္တရာသင်္ဂေန အတ္ထတံ ဟောတိ ကထိနံ, န အညတြ အန္တရဝါသကေန အတ္ထတံ ဟောတိ ကထိနံ, န အညတြ ပဉ္စကေန ဝါ အတိရေကပဉ္စကေန ဝါ တဒဟေဝ သဉ္ဆိန္နေန သမဏ္ဍလီကတေန အတ္ထတံ ဟောတိ ကထိနံ, န အညတြ ပုဂ္ဂလဿ အတ္ထာရာ
(ဝိ၊၅၊၃၀၃။)
အတ္ထတံ ဟောတိ ကထိနံ, သမ္မာ စေ အတ္ထတံ ဟောတိ ကထိနံ တံ စေ နိဿီမဋ္ဌော အနုမောဒတိ။ ဧဝမ္ပိ အနတ္ထတံ ဟောတိ ကထိနံ။
နိမိတ္တကမ္မံ နာမ နိမိတ္တံ ကရောတိ – ‘‘ဣမိနာ ဒုဿေန ကထိနံ အတ္ထရိဿာမီ’’တိ။ ပရိကထာ နာမ ပရိကထံ ကရောတိ – ‘‘ဣမာယ ပရိကထာယ ကထိနဒုဿံ နိဗ္ဗတ္တေဿာမီ’’တိ။ ကုက္ကုကတံ နာမ အနာဒိယဒါနံ ဝုစ္စတိ။ သန္နိဓိ နာမ ဒွေ သန္နိဓိယော – ကရဏသန္နိဓိ ဝါ နိစယသန္နိဓိ ဝါ။ နိဿဂ္ဂိယံ နာမ ကယိရမာနေ အရုဏံ ဥဋ္ဌဟတိ [ဥဒြိယတိ (သီ။ သျာ။)]။ ဣမေဟိ စတုဝီသတိယာ အာကာရေဟိ အနတ္ထတံ ဟောတိ ကထိနံ။
ကိန္တိ ကထိနံ အတ္ထတန္တိ? သတ္တရသဟိ အာကာရေဟိ အတ္ထတံ ဟောတိ ကထိနံ။ အဟတေန အတ္ထတံ ဟောတိ ကထိနံ, အဟတကပ္ပေန အတ္ထတံ ဟောတိ ကထိနံ, ပိလောတိကာယ အတ္ထတံ ဟောတိ ကထိနံ, ပံသုကူလေန အတ္ထတံ ဟောတိ ကထိနံ, ပါပဏိကေန အတ္ထတံ ဟောတိ ကထိနံ, အနိမိတ္တကတေန အတ္ထတံ ဟောတိ ကထိနံ, အပရိကထာကတေန အတ္ထတံ ဟောတိ ကထိနံ, အကုက္ကုကတေန အတ္ထတံ ဟောတိ ကထိနံ, အသန္နိဓိကတေန အတ္ထတံ ဟောတိ ကထိနံ, အနိဿဂ္ဂိယေန အတ္ထတံ ဟောတိ ကထိနံ, ကပ္ပကတေန အတ္ထတံ ဟောတိ ကထိနံ, သံဃာဋိယာ အတ္ထတံ ဟောတိ ကထိနံ, ဥတ္တရာသင်္ဂေန အတ္ထတံ ဟောတိ ကထိနံ, အန္တရဝါသကေန အတ္ထတံ ဟောတိ ကထိနံ, ပဉ္စကေန ဝါ အတိရေကပဉ္စကေန ဝါ တဒဟေဝ သဉ္ဆိန္နေန သမဏ္ဍလီကတေန အတ္ထတံ ဟောတိ ကထိနံ, ပုဂ္ဂလဿ အတ္ထာရာ အတ္ထတံ ဟောတိ ကထိနံ, သမ္မာ စေ အတ္ထတံ ဟောတိ ကထိနံ, တံ စေ သီမဋ္ဌော အနုမောဒတိ, ဧဝမ္ပိ အတ္ထတံ ဟောတိ ကထိနံ။ ဣမေဟိ သတ္တရသဟိ အာကာရေဟိ အတ္ထတံ ဟောတိ ကထိနံ။
သဟ ကထိနဿ အတ္ထာရာ ကတိ ဓမ္မာ ဇာယန္တိ? သဟ ကထိနဿ အတ္ထာရာ ပန္နရသ ဓမ္မာ ဇာယန္တိ – အဋ္ဌ မာတိကာ, ဒွေ ပလိဗောဓာ, ပဉ္စာနိသံသာ။ သဟ ကထိနဿ အတ္ထာရာ ဣမေ ပန္နရသ ဓမ္မာ ဇာယန္တိ။
၂။ ကထိနအနန္တရပစ္စယာဒိ
မြန်֍ ၄၀၄။ ပယောဂဿ ကတမေ ဓမ္မာ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော, သမနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော, နိဿယပစ္စယေန ပစ္စယော, ဥပနိဿယပစ္စယေန
(ဝိ၊၅၊၃၀၄။)
ပစ္စယော, ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော, ပစ္ဆာဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော, သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော? ပုဗ္ဗကရဏဿ ကတမေ ဓမ္မာ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော…ပေ… ပစ္စုဒ္ဓါရဿ ကတမေ ဓမ္မာ… အဓိဋ္ဌာနဿ ကတမေ ဓမ္မာ… အတ္ထာရဿ ကတမေ ဓမ္မာ… မာတိကာနဉ္စ ပလိဗောဓာနဉ္စ ကတမေ ဓမ္မာ… ဝတ္ထုဿ ကတမေ ဓမ္မာ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော, သမနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော, နိဿယပစ္စယေန ပစ္စယော, ဥပနိဿယပစ္စယေန ပစ္စယော, ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော, ပစ္ဆာဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော, သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော?
ပုဗ္ဗကရဏံ ပယောဂဿ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော, သမနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော, နိဿယပစ္စယေန ပစ္စယော, ဥပနိဿယပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပယောဂေါ ပုဗ္ဗကရဏဿ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပုဗ္ဗကရဏံ ပယောဂဿ ပစ္ဆာဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပန္နရသ ဓမ္မာ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပစ္စုဒ္ဓါရော ပုဗ္ဗကရဏဿ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော, သမနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော, နိဿယပစ္စယေန ပစ္စယော, ဥပနိဿယပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပုဗ္ဗကရဏံ ပစ္စုဒ္ဓါရဿ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပစ္စုဒ္ဓါရော ပုဗ္ဗကရဏဿ ပစ္ဆာဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပန္နရသ ဓမ္မာ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ အဓိဋ္ဌာနံ ပစ္စုဒ္ဓါရဿ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော, သမနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော, နိဿယပစ္စယေန ပစ္စယော, ဥပနိဿယပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပစ္စုဒ္ဓါရော အဓိဋ္ဌာနဿ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ အဓိဋ္ဌာနံ ပစ္စုဒ္ဓါရဿ ပစ္ဆာဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပန္နရသ ဓမ္မာ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ အတ္ထာရော အဓိဋ္ဌာနဿ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော, သမနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော, နိဿယပစ္စယေန ပစ္စယော, ဥပနိဿယပစ္စယေန ပစ္စယော။ အဓိဋ္ဌာနံ အတ္ထာရဿ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ အတ္ထာရော အဓိဋ္ဌာနဿ ပစ္ဆာဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပန္နရသ ဓမ္မာ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ မာတိကာ စ ပလိဗောဓာ စ အတ္ထာရဿ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော, သမနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော, နိဿယပစ္စယေန ပစ္စယော, ဥပနိဿယပစ္စယေန ပစ္စယော။ အတ္ထာရော မာတိကာနဉ္စ ပလိဗောဓာနဉ္စ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ မာတိကာ စ ပလိဗောဓာ စ အတ္ထာရဿ ပစ္ဆာဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပန္နရသ ဓမ္မာ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ အာသာ စ အနာသာ စ ဝတ္ထုဿ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော, သမနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော, နိဿယပစ္စယေန
(ဝိ၊၅၊၃၀၅။)
ပစ္စယော, ဥပနိဿယပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဝတ္ထု အာသာနဉ္စ အနာသာနဉ္စ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ အာသာ စ အနာသာ စ ဝတ္ထုဿ ပစ္ဆာဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပန္နရသ ဓမ္မာ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။
၃။ ပုဗ္ဗကရဏနိဒါနာဒိဝိဘာဂေါ
မြန်֍ ၄၀၅။ ပုဗ္ဗကရဏံ ကိံနိဒါနံ, ကိံသမုဒယံ, ကိံဇာတိကံ, ကိံပဘဝံ, ကိံသမ္ဘာရံ, ကိံသမုဋ္ဌာနံ? ပစ္စုဒ္ဓါရော ကိံနိဒါနော, ကိံသမုဒယော, ကိံဇာတိကော, ကိံပဘဝေါ, ကိံသမ္ဘာရော, ကိံသမုဋ္ဌာနော? အဓိဋ္ဌာနံ ကိံနိဒါနံ, ကိံသမုဒယံ, ကိံဇာတိကံ, ကိံပဘဝံ, ကိံသမ္ဘာရံ, ကိံသမုဋ္ဌာနံ? အတ္ထာရော ကိံနိဒါနော, ကိံသမုဒယော, ကိံဇာတိကော, ကိံပဘဝေါ, ကိံသမ္ဘာရော, ကိံသမုဋ္ဌာနော? မာတိကာ စ ပလိဗောဓာ စ ကိံနိဒါနာ, ကိံသမုဒယာ, ကိံဇာတိကာ, ကိံပဘဝါ, ကိံသမ္ဘာရာ ကိံသမုဋ္ဌာနာ? အာသာ စ အနာသာ စ ကိံနိဒါနာ, ကိံသမုဒယာ, ကိံဇာတိကာ, ကိံပဘဝါ, ကိံသမ္ဘာရာ, ကိံသမုဋ္ဌာနာ?
ပုဗ္ဗကရဏံ ပယောဂနိဒါနံ, ပယောဂသမုဒယံ, ပယောဂဇာတိကံ, ပယောဂပဘဝံ, ပယောဂသမ္ဘာရံ, ပယောဂသမုဋ္ဌာနံ။ ပစ္စုဒ္ဓါရော ပုဗ္ဗကရဏနိဒါနော, ပုဗ္ဗကရဏသမုဒယော, ပုဗ္ဗကရဏဇာတိကော, ပုဗ္ဗကရဏပဘဝေါ, ပုဗ္ဗကရဏသမ္ဘာရော, ပုဗ္ဗကရဏသမုဋ္ဌာနော။ အဓိဋ္ဌာနံ ပစ္စုဒ္ဓါရနိဒါနံ, ပစ္စုဒ္ဓါရသမုဒယံ, ပစ္စုဒ္ဓါရဇာတိကံ, ပစ္စုဒ္ဓါရပဘဝံ, ပစ္စုဒ္ဓါရသမ္ဘာရံ, ပစ္စုဒ္ဓါရသမုဋ္ဌာနံ။ အတ္ထာရော အဓိဋ္ဌာနနိဒါနော, အဓိဋ္ဌာနသမုဒယော, အဓိဋ္ဌာနဇာတိကော, အဓိဋ္ဌာနပဘဝေါ, အဓိဋ္ဌာနသမ္ဘာရော, အဓိဋ္ဌာနသမုဋ္ဌာနော။ မာတိကာ စ ပလိဗောဓာ စ အတ္ထာရနိဒါနာ, အတ္ထာရသမုဒယာ, အတ္ထာရဇာတိကာ, အတ္ထာရပဘဝါ, အတ္ထာရသမ္ဘာရာ, အတ္ထာရသမုဋ္ဌာနာ။ အာသာ စ အနာသာ စ ဝတ္ထုနိဒါနာ, ဝတ္ထုသမုဒယာ, ဝတ္ထုဇာတိကာ, ဝတ္ထုပဘဝါ, ဝတ္ထုသမ္ဘာရာ, ဝတ္ထုသမုဋ္ဌာနာ။
မြန်֍ ၄၀၆။ ပယောဂေါ ကိံနိဒါနော, ကိံသမုဒယော, ကိံဇာတိကော, ကိံပဘဝေါ, ကိံသမ္ဘာရော, ကိံသမုဋ္ဌာနော, ပုဗ္ဗကရဏံ…ပေ… ပစ္စုဒ္ဓါရော… အဓိဋ္ဌာနံ… အတ္ထာရော… မာတိကာ စ ပလိဗောဓာ စ… ဝတ္ထု… အာသာ စ အနာသာ စ ကိံနိဒါနာ, ကိံသမုဒယာ, ကိံဇာတိကာ, ကိံပဘဝါ, ကိံသမ္ဘာရာ, ကိံသမုဋ္ဌာနာ?
(ဝိ၊၅၊၃၀၆။)
ပယောဂေါ ဟေတုနိဒါနော, ဟေတုသမုဒယော, ဟေတုဇာတိကော, ဟေတုပဘဝေါ, ဟေတုသမ္ဘာရော, ဟေတုသမုဋ္ဌာနော။ ပုဗ္ဗကရဏံ…ပေ… ပစ္စုဒ္ဓါရော… အဓိဋ္ဌာနံ… အတ္ထာရော … မာတိကာ စ ပလိဗောဓာ စ… ဝတ္ထု… အာသာ စ အနာသာ စ ဟေတုနိဒါနာ, ဟေတုသမုဒယာ, ဟေတုဇာတိကာ, ဟေတုပဘဝါ, ဟေတုသမ္ဘာရာ, ဟေတုသမုဋ္ဌာနာ။
မြန်֍ ၄၀၇။ ပယောဂေါ ကိံနိဒါနော, ကိံသမုဒယော, ကိံဇာတိကော, ကိံပဘဝေါ, ကိံသမ္ဘာရော, ကိံသမုဋ္ဌာနော? ပုဗ္ဗကရဏံ…ပေ… ပစ္စုဒ္ဓါရော… အဓိဋ္ဌာနံ… အတ္ထာရော… မာတိကာ စ ပလိဗောဓာ စ… ဝတ္ထု… အာသာ စ အနာသာ စ ကိံနိဒါနာ, ကိံသမုဒယာ, ကိံဇာတိကာ, ကိံပဘဝါ, ကိံသမ္ဘာရာ, ကိံသမုဋ္ဌာနာ?
ပယောဂေါ ပစ္စယနိဒါနော, ပစ္စယသမုဒယော, ပစ္စယဇာတိကော, ပစ္စယပဘဝေါ, ပစ္စယသမ္ဘာရော, ပစ္စယသမုဋ္ဌာနော။ ပုဗ္ဗကရဏံ…ပေ… ပစ္စုဒ္ဓါရော… အဓိဋ္ဌာနံ… အတ္ထာရော… မာတိကာ စ ပလိဗောဓာ စ… ဝတ္ထု… အာသာ စ အနာသာ စ ပစ္စယနိဒါနာ, ပစ္စယသမုဒယာ, ပစ္စယဇာတိကာ, ပစ္စယပဘဝါ, ပစ္စယသမ္ဘာရာ, ပစ္စယသမုဋ္ဌာနာ။
မြန်֍ ၄၀၈။ ပုဗ္ဗကရဏံ ကတိဟိ ဓမ္မေဟိ သင်္ဂဟိတံ? ပုဗ္ဗကရဏံ သတ္တဟိ ဓမ္မေဟိ သင်္ဂဟိတံ။ ဓောဝနေန, ဝိစာရဏေန, ဆေဒနေန, ဗန္ဓနေန, သိဗ္ဗနေန, ရဇနေန, ကပ္ပကရဏေန – ပုဗ္ဗကရဏံ ဣမေဟိ သတ္တဟိ ဓမ္မေဟိ သင်္ဂဟိတံ။
ပစ္စုဒ္ဓါရော ကတိဟိ ဓမ္မေဟိ သင်္ဂဟိတော? ပစ္စုဒ္ဓါရော တီဟိ ဓမ္မေဟိ သင်္ဂဟိတော – သံဃာဋိယာ, ဥတ္တရာသင်္ဂေန, အန္တရဝါသကေန။
အဓိဋ္ဌာနံ ကတိဟိ ဓမ္မေဟိ သင်္ဂဟိတံ? အဓိဋ္ဌာနံ တီဟိ ဓမ္မေဟိ သင်္ဂဟိတံ – သံဃာဋိယာ, ဥတ္တရာသင်္ဂေန, အန္တရဝါသကေန။
အတ္ထာရော ကတိဟိ ဓမ္မေဟိ သင်္ဂဟိတော? အတ္ထာရော ဧကေန ဓမ္မေန သင်္ဂဟိတော – ဝစီဘေဒေန။
ကထိနဿ ကတိ မူလာနိ, ကတိ ဝတ္ထူနိ, ကတိ ဘူမိယော? ကထိနဿ ဧကံ မူလံ – သံဃော၊ တီဏိ ဝတ္ထူနိ – သံဃာဋိ, ဥတ္တရာသင်္ဂေါ, အန္တရဝါသကော, ဆ ဘူမိယော – ခေါမံ, ကပ္ပါသိကံ, ကောသေယျံ, ကမ္ဗလံ, သာဏံ, ဘင်္ဂံ။
(ဝိ၊၅၊၃၀၇။)
ကထိနဿ ကော အာဒိ, ကိံ မဇ္ဈေ, ကိံ ပရိယောသာနံ? ကထိနဿ ပုဗ္ဗကရဏံ အာဒိ, ကြိယာ မဇ္ဈေ, အတ္ထာရော ပရိယောသာနံ။
မြန်֍ ၄၀၉။ ကတိဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ပုဂ္ဂလော အဘဗ္ဗော ကထိနံ အတ္ထရိတုံ? ကတိဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ပုဂ္ဂလော ဘဗ္ဗော ကထိနံ အတ္ထရိတုံ? အဋ္ဌဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ပုဂ္ဂလော အဘဗ္ဗော ကထိနံ အတ္ထရိတုံ။ အဋ္ဌဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ပုဂ္ဂလော ဘဗ္ဗော ကထိနံ အတ္ထရိတုံ။ ကတမေဟိ အဋ္ဌဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ပုဂ္ဂလော အဘဗ္ဗော ကထိနံ အတ္ထရိတုံ? ပုဗ္ဗကရဏံ န ဇာနာတိ, ပစ္စုဒ္ဓါရံ န ဇာနာတိ, အဓိဋ္ဌာနံ န ဇာနာတိ, အတ္ထာရံ န ဇာနာတိ, မာတိကံ န ဇာနာတိ, ပလိဗောဓံ န ဇာနာတိ, ဥဒ္ဓါရံ န ဇာနာတိ, အာနိသံသံ န ဇာနာတိ – ဣမေဟိ အဋ္ဌဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ပုဂ္ဂလော အဘဗ္ဗော ကထိနံ အတ္ထရိတုံ။ ကတမေဟိ အဋ္ဌဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ပုဂ္ဂလော ဘဗ္ဗော ကထိနံ အတ္ထရိတုံ? ပုဗ္ဗကရဏံ ဇာနာတိ, ပစ္စုဒ္ဓါရံ ဇာနာတိ, အဓိဋ္ဌာနံ ဇာနာတိ, အတ္ထာရံ ဇာနာတိ, မာတိကံ ဇာနာတိ, ပလိဗောဓံ ဇာနာတိ, ဥဒ္ဓါရံ ဇာနာတိ, အာနိသံသံ ဇာနာတိ – ဣမေဟိ အဋ္ဌဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ပုဂ္ဂလော ဘဗ္ဗော ကထိနံ အတ္ထရိတုံ။
မြန်֍ ၄၁၀။ ကတိနံ ပုဂ္ဂလာနံ ကထိနတ္ထာရာ န ရုဟန္တိ? ကတိနံ ပုဂ္ဂလာနံ ကထိနတ္ထာရာ ရုဟန္တိ? တိဏ္ဏံ ပုဂ္ဂလာနံ ကထိနတ္ထာရာ န ရုဟန္တိ။ တိဏ္ဏံ ပုဂ္ဂလာနံ ကထိနတ္ထာရာ ရုဟန္တိ။ ကတမေသံ တိဏ္ဏံ ပုဂ္ဂလာနံ ကထိနတ္ထာရာ န ရုဟန္တိ? နိဿီမဋ္ဌော အနုမောဒတိ, အနုမောဒေန္တော န ဝါစံ ဘိန္ဒတိ, ဝါစံ ဘိန္ဒန္တော န ပရံ ဝိညာပေတိ – ဣမေသံ တိဏ္ဏံ ပုဂ္ဂလာနံ ကထိနတ္ထာရာ န ရုဟန္တိ။ ကတမေသံ တိဏ္ဏံ ပုဂ္ဂလာနံ ကထိနတ္ထာရာ ရုဟန္တိ? သီမဋ္ဌော အနုမောဒတိ, အနုမောဒေန္တော ဝါစံ ဘိန္ဒတိ, ဝါစံ ဘိန္ဒန္တော ပရံ ဝိညာပေတိ – ဣမေသံ တိဏ္ဏံ ပုဂ္ဂလာနံ ကထိနတ္ထာရာ ရုဟန္တိ။
မြန်֍ ၄၁၁။ ကတိ ကထိနတ္ထာရာ န ရုဟန္တိ? ကတိ ကထိနတ္ထာရာ ရုဟန္တိ? တယော ကထိနတ္ထာရာ န ရုဟန္တိ။ တယော ကထိနတ္ထာရာ ရုဟန္တိ။ ကတမေ တယော ကထိနတ္ထာရာ န ရုဟန္တိ? ဝတ္ထုဝိပန္နဉ္စေဝ ဟောတိ, ကာလဝိပန္နဉ္စ, ကရဏဝိပန္နဉ္စ – ဣမေ တယော ကထိနတ္ထာရာ န ရုဟန္တိ။ ကတမေ တယော ကထိနတ္ထာရာ ရုဟန္တိ? ဝတ္ထုသမ္ပန္နဉ္စေဝ ဟောတိ, ကာလသမ္ပန္နဉ္စ, ကရဏသမ္ပန္နဉ္စ – ဣမေ တယော ကထိနတ္ထာရာ ရုဟန္တိ။
(ဝိ၊၅၊၃၀၈။)
၄။ ကထိနာဒိဇာနိတဗ္ဗဝိဘာဂေါ
မြန်֍ ၄၁၂။ ကထိနံ ဇာနိတဗ္ဗံ, ကထိနတ္ထာရော ဇာနိတဗ္ဗော, ကထိနဿ အတ္ထာရမာသော ဇာနိတဗ္ဗော, ကထိနဿ အတ္ထာရဝိပတ္တိ ဇာနိတဗ္ဗာ, ကထိနဿ အတ္ထာရသမ္ပတ္တိ ဇာနိတဗ္ဗာ, နိမိတ္တကမ္မံ ဇာနိတဗ္ဗံ, ပရိကထာ ဇာနိတဗ္ဗာ, ကုက္ကုကတံ ဇာနိတဗ္ဗံ, သန္နိဓိ ဇာနိတဗ္ဗာ, နိဿဂ္ဂိယံ ဇာနိတဗ္ဗံ။
ကထိနံဇာနိတဗ္ဗန္တိ တေသညေဝ ဓမ္မာနံ သင်္ဂဟော သမဝါယော နာမံ နာမကမ္မံ နာမဓေယျံ နိရုတ္တိ ဗျဉ္ဇနံ အဘိလာပေါ ယဒိဒံ ကထိနန္တိ။
ကထိနဿအတ္ထာရမာသော ဇာနိတဗ္ဗောတိ ဝဿာနဿ ပစ္ဆိမော မာသော ဇာနိတဗ္ဗော။
ကထိနဿ အတ္ထာရဝိပတ္တိ ဇာနိတဗ္ဗာတိ စတုဝီသတိယာ အာကာရေဟိ ကထိနဿ အတ္ထာရဝိပတ္တိ ဇာနိတဗ္ဗာ။
ကထိနဿ အတ္ထာရသမ္ပတ္တိ ဇာနိတဗ္ဗာတိ သတ္တရသဟိ အာကာရေဟိ ကထိနဿ အတ္ထာရသမ္ပတ္တိ ဇာနိတဗ္ဗာ။
နိမိတ္တကမ္မံ ဇာနိတဗ္ဗန္တိ နိမိတ္တံ ကရောတိ ဣမိနာ ဒုဿေန ကထိနံ အတ္ထရိဿာမီတိ။
ပရိကထာ ဇာနိတဗ္ဗာတိ ပရိကထံ ကရောတိ ဣမာယ ပရိကထာယ ကထိနဒုဿံ နိဗ္ဗတ္တေဿာမီတိ။
ကုက္ကုကတံ ဇာနိတဗ္ဗန္တိ အနာဒိယဒါနံ ဇာနိတဗ္ဗံ။
သန္နိဓိ ဇာနိတဗ္ဗာတိ ဒွေ သန္နိဓိယော ဇာနိတဗ္ဗာ – ကရဏသန္နိဓိ ဝါ နိစယသန္နိဓိ ဝါ။
နိဿဂ္ဂိယံ ဇာနိတဗ္ဗန္တိ ကရိယမာနေ အရုဏံ ဥဋ္ဌဟတိ။
ကထိနတ္ထာရော ဇာနိတဗ္ဗောတိ သစေ သံဃဿ ကထိနဒုဿံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ, သံဃေန ကထံ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗံ, အတ္ထာရကေန ကထံ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗံ, အနုမောဒကေန ကထံ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗံ။
မြန်֍ ၄၁၃။ သံဃေန ဉတ္တိဒုတိယေန ကမ္မေန ကထိနတ္ထာရကဿ ဘိက္ခုနော ဒါတဗ္ဗံ, တေန ကထိနတ္ထာရကေန ဘိက္ခုနာ တဒဟေဝ ဓောဝိတွာ ဝိမဇ္ဇိတွာ ဝိစာရေတွာ ဆိန္ဒိတွာ သိဗ္ဗေတွာ ရဇိတွာ ကပ္ပံ ကတွာ ကထိနံ အတ္ထရိတဗ္ဗံ။
(ဝိ၊၅၊၃၀၉။)
သစေ သံဃာဋိယာ ကထိနံ အတ္ထရိတုကာမော ဟောတိ, ပေါရာဏိကာ သံဃာဋိ ပစ္စုဒ္ဓရိတဗ္ဗာ, နဝါ သံဃာဋိ အဓိဋ္ဌာတဗ္ဗာ။ ဣမာယ သံဃာဋိယာ ကထိနံ အတ္ထရာမီတိ ဝါစာ ဘိန္ဒိတဗ္ဗာ။ သစေ ဥတ္တရာသင်္ဂေန ကထိနံ အတ္ထရိတုကာမော ဟောတိ, ပေါရာဏကော ဥတ္တရာသင်္ဂေါ ပစ္စုဒ္ဓရိတဗ္ဗော, နဝေါ ဥတ္တရာသင်္ဂေါ အဓိဋ္ဌာတဗ္ဗော။ ဣမိနာ ဥတ္တရာသင်္ဂေန ကထိနံ အတ္ထရာမီတိ ဝါစာ ဘိန္ဒိတဗ္ဗာ။ သစေ အန္တရဝါသကေန ကထိနံ အတ္ထရိတုကာမော ဟောတိ, ပေါရာဏကော အန္တရဝါသကော ပစ္စုဒ္ဓရိတဗ္ဗော, နဝေါ အန္တရဝါသကော အဓိဋ္ဌာတဗ္ဗော။ ဣမိနာ အန္တရဝါသကေန ကထိနံ အတ္ထရာမီတိ ဝါစာ ဘိန္ဒိတဗ္ဗာ။ တေန ကထိနတ္ထာရကေန ဘိက္ခုနာ သံဃံ ဥပသင်္ကမိတွာ ဧကံသံ ဥတ္တရာသင်္ဂံ ကရိတွာ အဉ္ဇလိံ ပဂ္ဂဟေတွာ ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘‘အတ္ထတံ, ဘန္တေ, သံဃဿ ကထိနံ, ဓမ္မိကော ကထိနတ္ထာရော, အနုမောဒထာ’’တိ။ တေဟိ အနုမောဒကေဟိ ဘိက္ခူဟိ ဧကံသံ ဥတ္တရာသင်္ဂံ ကရိတွာ အဉ္ဇလိံ ပဂ္ဂဟေတွာ ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘‘အတ္ထတံ, အာဝုသော, သံဃဿ ကထိနံ, ဓမ္မိကော ကထိနတ္ထာရော, အနုမောဒါမာ’’တိ။ တေန ကထိနတ္ထာရကေန ဘိက္ခုနာ သမ္ဗဟုလေ ဘိက္ခူ ဥပသင်္ကမိတွာ ဧကံသံ ဥတ္တရာသင်္ဂံ ကရိတွာ အဉ္ဇလိံ ပဂ္ဂဟေတွာ ဧဝမဿု ဝစနီယာ – ‘‘အတ္ထတံ, ဘန္တေ, သံဃဿ ကထိနံ, ဓမ္မိကော ကထိနတ္ထာရော, အနုမောဒထာ’’တိ။ တေဟိ အနုမောဒကေဟိ ဘိက္ခူဟိ ဧကံသံ ဥတ္တရာသင်္ဂံ ကရိတွာ အဉ္ဇလိံ ပဂ္ဂဟေတွာ ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘‘အတ္ထတံ, အာဝုသော, သံဃဿ ကထိနံ, ဓမ္မိကော ကထိနတ္ထာရော အနုမောဒါမာ’’တိ။ တေန ကထိနတ္ထာရကေန ဘိက္ခုနာ ဧကံ ဘိက္ခုံ ဥပသင်္ကမိတွာ ဧကံသံ ဥတ္တရာသင်္ဂံ ကရိတွာ အဉ္ဇလိံ ပဂ္ဂဟေတွာ ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘‘အတ္ထတံ, အာဝုသော, သံဃဿ ကထိနံ, ဓမ္မိကော ကထိနတ္ထာရော, အနုမောဒါဟီ’’တိ။ တေန အနုမောဒကေန ဘိက္ခုနာ ဧကံသံ ဥတ္တရာသင်္ဂံ ကရိတွာ အဉ္ဇလိံ ပဂ္ဂဟေတွာ ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘‘အတ္ထတံ, အာဝုသော, သံဃဿ ကထိနံ, ဓမ္မိကော ကထိနတ္ထာရော, အနုမောဒါမီ’’တိ။
၅။ ပုဂ္ဂလဿေဝကထိနတ္ထာရော
မြန်֍ ၄၁၄။ သံဃော ကထိနံ အတ္ထရတိ, ဂဏော ကထိနံ အတ္ထရတိ, ပုဂ္ဂလော ကထိနံ အတ္ထရတီတိ။ န သံဃော ကထိနံ အတ္ထရတိ, န ဂဏော ကထိနံ အတ္ထရတိ, ပုဂ္ဂလော ကထိနံ အတ္ထရတီတိ။ ဟဉ္စိ န သံဃော ကထိနံ အတ္ထရတိ, န ဂဏော ကထိနံ အတ္ထရတိ, ပုဂ္ဂလော ကထိနံ အတ္ထရတိ။ သံဃဿ
(ဝိ၊၅၊၃၁၀။)
အနတ္ထတံ ဟောတိ ကထိနံ, ဂဏဿ အနတ္ထတံ ဟောတိ ကထိနံ, ပုဂ္ဂလဿ အတ္ထတံ ဟောတိ ကထိနံ။ သံဃော ပါတိမောက္ခံ ဥဒ္ဒိသတိ ဂဏော ပါတိမောက္ခံ ဥဒ္ဒိသတိ ပုဂ္ဂလော ပါတိမောက္ခံ ဥဒ္ဒိသတီတိ န သံဃော ပါတိမောက္ခံ ဥဒ္ဒိသတိ, န ဂဏော ပါတိမောက္ခံ ဥဒ္ဒိသတိ, ပုဂ္ဂလော ပါတိမောက္ခံ ဥဒ္ဒိသတီတိ။ ဟဉ္စိ န သံဃော ပါတိမောက္ခံ ဥဒ္ဒိသတိ, န ဂဏော ပါတိမောက္ခံ ဥဒ္ဒိသတိ, ပုဂ္ဂလော ပါတိမောက္ခံ ဥဒ္ဒိသတိ။ သံဃဿ အနုဒ္ဒိဋ္ဌံ ဟောတိ ပါတိမောက္ခံ, ဂဏဿ အနုဒ္ဒိဋ္ဌံ ဟောတိ ပါတိမောက္ခံ, ပုဂ္ဂလဿ ဥဒ္ဒိဋ္ဌံ ဟောတိ ပါတိမောက္ခံ။ သံဃဿ သာမဂ္ဂိယာ ဂဏဿ သာမဂ္ဂိယာ ပုဂ္ဂလဿ ဥဒ္ဒေသာ သံဃဿ ဥဒ္ဒိဋ္ဌံ ဟောတိ ပါတိမောက္ခံ, ဂဏဿ ဥဒ္ဒိဋ္ဌံ ဟောတိ ပါတိမောက္ခံ, ပုဂ္ဂလဿ ဥဒ္ဒိဋ္ဌံ ဟောတိ ပါတိမောက္ခံ။ ဧဝမေဝ န သံဃော ကထိနံ အတ္ထရတိ, န ဂဏော ကထိနံ အတ္ထရတိ, ပုဂ္ဂလော ကထိနံ အတ္ထရတိ။ သံဃဿ အနုမောဒနာယ ဂဏဿ အနုမောဒနာယ ပုဂ္ဂလဿ အတ္ထာရာ သံဃဿ အတ္ထတံ ဟောတိ ကထိနံ, ဂဏဿ အတ္ထတံ ဟောတိ ကထိနံ, ပုဂ္ဂလဿ အတ္ထတံ ဟောတိ ကထိနန္တိ။
၆။ ပလိဗောဓပဉှာဗျာကရဏံ
မြန်֍ ၄၁၅။
ပက္ကမနန္တိကော ကထိနုဒ္ဓါရော, ဝုတ္တော အာဒိစ္စဗန္ဓုနာ၊
ဧတဉ္စ တာဟံ ပုစ္ဆာမိ, ကတမော ပလိဗောဓော ပဌမံ ဆိဇ္ဇတိ။
ပက္ကမနန္တိကော ကထိနုဒ္ဓါရော, ဝုတ္တော အာဒိစ္စဗန္ဓုနာ၊
ဧတဉ္စ တာဟံ ဝိဿဇ္ဇိဿံ, စီဝရပလိဗောဓော ပဌမံ ဆိဇ္ဇတိ၊
တဿ သဟ ဗဟိသီမဂမနာ, အာဝါသပလိဗောဓော ဆိဇ္ဇတိ။
နိဋ္ဌာနန္တိကော ကထိနုဒ္ဓါရော, ဝုတ္တော အာဒိစ္စဗန္ဓုနာ၊
ဧတဉ္စ တာဟံ ပုစ္ဆာမိ, ကတမော ပလိဗောဓော ပဌမံ ဆိဇ္ဇတိ။
နိဋ္ဌာနန္တိကော ကထိနုဒ္ဓါရော, ဝုတ္တော အာဒိစ္စဗန္ဓုနာ၊
ဧတဉ္စ တာဟံ ဝိဿဇ္ဇိဿံ, အာဝါသပလိဗောဓော ပဌမံ ဆိဇ္ဇတိ၊
စီဝရေ နိဋ္ဌိတေ စီဝရပလိဗောဓော ဆိဇ္ဇတိ။
သန္နိဋ္ဌာနန္တိကော ကထိနုဒ္ဓါရော, ဝုတ္တော အာဒိစ္စဗန္ဓုနာ၊
ဧတဉ္စ တာဟံ ပုစ္ဆာမိ, ကတမော ပလိဗောဓော ပဌမံ ဆိဇ္ဇတိ။
သန္နိဋ္ဌာနန္တိကော ကထိနုဒ္ဓါရော, ဝုတ္တော အာဒိစ္စဗန္ဓုနာ၊
ဧတဉ္စ တာဟံ ဝိဿဇ္ဇိဿံ, ဒွေ ပလိဗောဓာ အပုဗ္ဗံ အစရိမံ ဆိဇ္ဇန္တိ။
(ဝိ၊၅၊၃၁၁။)
နာသနန္တိကော ကထိနုဒ္ဓါရော, ဝုတ္တော အာဒိစ္စဗန္ဓုနာ၊
ဧတဉ္စ တာဟံ ပုစ္ဆာမိ, ကတမော ပလိဗောဓော ပဌမံ ဆိဇ္ဇတိ။
နာသနန္တိကော ကထိနုဒ္ဓါရော, ဝုတ္တော အာဒိစ္စဗန္ဓုနာ၊
ဧတဉ္စ တာဟံ ဝိဿဇ္ဇိဿံ, အာဝါသပလိဗောဓော ပဌမံ ဆိဇ္ဇတိ၊
စီဝရေ နဋ္ဌေ စီဝရပလိဗောဓော ဆိဇ္ဇတိ။
သဝနန္တိကော ကထိနုဒ္ဓါရော, ဝုတ္တော အာဒိစ္စဗန္ဓုနာ၊
ဧတဉ္စ တာဟံ ပုစ္ဆာမိ, ကတမော ပလိဗောဓော ပဌမံ ဆိဇ္ဇတိ။
သဝနန္တိကော ကထိနုဒ္ဓါရော, ဝုတ္တော အာဒိစ္စဗန္ဓုနာ၊
ဧတဉ္စ တာဟံ ဝိဿဇ္ဇိဿံ, စီဝရပလိဗောဓော ပဌမံ ဆိဇ္ဇတိ၊
တဿ သဟ သဝနေန, အာဝါသပလိဗောဓော ဆိဇ္ဇတိ။
အာသာဝစ္ဆေဒိကော ကထိနုဒ္ဓါရော, ဝုတ္တော အာဒိစ္စဗန္ဓုနာ၊
ဧတဉ္စ တာဟံ ပုစ္ဆာမိ, ကတမော ပလိဗောဓော ပဌမံ ဆိဇ္ဇတိ။
အာသာဝစ္ဆေဒိကော ကထိနုဒ္ဓါရော, ဝုတ္တော အာဒိစ္စဗန္ဓုနာ၊
ဧတဉ္စ တာဟံ ဝိဿဇ္ဇိဿံ, အာဝါသပလိဗောဓော ပဌမံ ဆိဇ္ဇတိ၊
စီဝရာသာယ ဥပစ္ဆိန္နာယ စီဝရပလိဗောဓော ဆိဇ္ဇတိ။
သီမာတိက္ကမနန္တိကော ကထိနုဒ္ဓါရော, ဝုတ္တော အာဒိစ္စဗန္ဓုနာ၊
ဧတဉ္စ တာဟံ ပုစ္ဆာမိ, ကတမော ပလိဗောဓော ပဌမံ ဆိဇ္ဇတိ။
သီမာတိက္ကမနန္တိကော ကထိနုဒ္ဓါရော, ဝုတ္တော အာဒိစ္စဗန္ဓုနာ၊
ဧတဉ္စ တာဟံ ဝိဿဇ္ဇိဿံ, စီဝရပလိဗောဓော ပဌမံ ဆိဇ္ဇတိ၊
တဿ ဗဟိသီမေ [ဗဟိသီမဂတဿ (သီ။ သျာ။)] အာဝါသပလိဗောဓော ဆိဇ္ဇတိ။
သဟုဗ္ဘာရော ကထိနုဒ္ဓါရော [သဥဗ္ဘာရော (က။)], ဝုတ္တော အာဒိစ္စဗန္ဓုနာ၊
ဧတဉ္စ တာဟံ ပုစ္ဆာမိ, ကတမော ပလိဗောဓော ပဌမံ ဆိဇ္ဇတိ။
သဟုဗ္ဘာရော ကထိနုဒ္ဓါရော, ဝုတ္တော အာဒိစ္စဗန္ဓုနာ၊
ဧတဉ္စ တာဟံ ဝိဿဇ္ဇိဿံ, ဒွေ ပလိဗောဓာ အပုဗ္ဗံ အစရိမံ ဆိဇ္ဇန္တီတိ။
မြန်֍ ၄၁၆။ ကတိ ကထိနုဒ္ဓါရာ သံဃာဓီနာ? ကတိ ကထိနုဒ္ဓါရာ ပုဂ္ဂလာဓီနာ? ကတိ ကထိနုဒ္ဓါရာ နေဝ သံဃာဓီနာ န ပုဂ္ဂလာဓီနာ? ဧကော ကထိနုဒ္ဓါရော
(ဝိ၊၅၊၃၁၂။)
သံဃာဓီနော – အန္တရုဗ္ဘာရော။ စတ္တာရော ကထိနုဒ္ဓါရာ ပုဂ္ဂလာဓီနာ – ပက္ကမနန္တိကော, နိဋ္ဌာနန္တိကော, သန္နိဋ္ဌာနန္တိကော, သီမာတိက္ကမနန္တိကော။ စတ္တာရော ကထိနုဒ္ဓါရာ နေဝ သံဃာဓီနာ န ပုဂ္ဂလာဓီနာ – နာသနန္တိကော, သဝနန္တိကော, အာသာဝစ္ဆေဒိကော, သဟုဗ္ဘာရော။ ကတိ ကထိနုဒ္ဓါရာ အန္တောသီမာယ ဥဒ္ဓရိယျန္တိ? ကတိ ကထိနုဒ္ဓါရာ ဗဟိသီမာယ ဥဒ္ဓရိယျန္တိ? ကတိ ကထိနုဒ္ဓါရာ သိယာ အန္တောသီမာယ ဥဒ္ဓရိယျန္တိ သိယာ ဗဟိသီမာယ ဥဒ္ဓရိယျန္တိ? ဒွေ ကထိနုဒ္ဓါရာ အန္တောသီမာယ ဥဒ္ဓရိယျန္တိ – အန္တရုဗ္ဘာရော, သဟုဗ္ဘာရော။ တယော ကထိနုဒ္ဓါရာ ဗဟိသီမာယ ဥဒ္ဓရိယျန္တိ – ပက္ကမနန္တိကော, သဝနန္တိကော, သီမာတိက္ကမနန္တိကော။ စတ္တာရော ကထိနုဒ္ဓါရာ သိယာ အန္တောသီမာယ ဥဒ္ဓရိယျန္တိ သိယာ ဗဟိသီမာယ ဥဒ္ဓရိယျန္တိ – နိဋ္ဌာနန္တိကော, သန္နိဋ္ဌာနန္တိကော, နာသနန္တိကော, အာသာဝစ္ဆေဒိကော။
ကတိ ကထိနုဒ္ဓါရာ ဧကုပ္ပါဒါ ဧကနိရောဓာ? ကတိ ကထိနုဒ္ဓါရာ ဧကုပ္ပါဒါ နာနာနိရောဓာ? ဒွေ ကထိနုဒ္ဓါရာ ဧကုပ္ပါဒါ ဧကနိရောဓာ – အန္တရုဗ္ဘာရော, သဟုဗ္ဘာရော။ အဝသေသာ ကထိနုဒ္ဓါရာ ဧကုပ္ပါဒါ နာနာနိရောဓာတိ။
ကထိနဘေဒေါ နိဋ္ဌိတော။
တဿုဒ္ဒါနံ –
ကဿ ကိန္တိ ပန္နရသ, ဓမ္မာ နိဒါနဟေတု စ၊
ပစ္စယသင်္ဂဟမူလာ, အာဒိ စ အတ္ထာရပုဂ္ဂလာ [အဋ္ဌပုဂ္ဂလာ (သီ။)]။
တိဏ္ဏံ [ဘေဒတော တိဏ္ဏံ (က။)] တယော ဇာနိတဗ္ဗံ, အတ္ထာရံ ဥဒ္ဒေသေန စ၊
ပလိဗောဓာဓိနာ, သီမာယ ဥပ္ပါဒနိရောဓေန စာတိ [ဣတော ပရံ ‘‘ပရိဝါရံ နိဋ္ဌိတံ’’ ဣတိပါဌော ကေသုစိ ပေါတ္ထကေသု ဒိဿတိ]။
(ဝိ၊၅၊၃၁၃။)
ဥပါလိပဉ္စကံ
၁။ အနိဿိတဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၄၁၇။ တေန သမယေန ဗုဒ္ဓေါ ဘဂဝါ သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ ဇေတဝနေ အနာထပိဏ္ဍိကဿ အာရာမေ။ အထ ခေါ အာယသ္မာ ဥပါလိ ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိ၊ ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခေါ အာယသ္မာ ဥပါလိ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ကတိဟိ နု ခေါ, ဘန္တေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ ယာဝဇီဝံ နာနိဿိတေန ဝတ္ထဗ္ဗ’’န္တိ?
‘‘ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ ယာဝဇီဝံ နာနိဿိတေန ဝတ္ထဗ္ဗံ။ [ပရိ။ ၃၂၅] ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ဥပေါသထံ န ဇာနာတိ, ဥပေါသထကမ္မံ န ဇာနာတိ, ပါတိမောက္ခံ န ဇာနာတိ, ပါတိမောက္ခုဒ္ဒေသံ န ဇာနာတိ, ဦနပဉ္စဝဿော ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ ယာဝဇီဝံ နာနိဿိတေန ဝတ္ထဗ္ဗံ။ ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ ယာဝဇီဝံ အနိဿိတေန ဝတ္ထဗ္ဗံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ဥပေါသထံ ဇာနာတိ, ဥပေါသထကမ္မံ ဇာနာတိ, ပါတိမောက္ခံ ဇာနာတိ, ပါတိမောက္ခုဒ္ဒေသံ ဇာနာတိ, ပဉ္စဝဿော ဝါ ဟောတိ အတိရေကပဉ္စဝဿော ဝါ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ ယာဝဇီဝံ အနိဿိတေန ဝတ္ထဗ္ဗံ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ ယာဝဇီဝံ နာနိဿိတေန ဝတ္ထဗ္ဗံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ပဝါရဏံ န ဇာနာတိ, ပဝါရဏာကမ္မံ န ဇာနာတိ, ပါတိမောက္ခံ န ဇာနာတိ, ပါတိမောက္ခုဒ္ဒေသံ န ဇာနာတိ, ဦနပဉ္စဝဿော ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ ယာဝဇီဝံ နာနိဿိတေန ဝတ္ထဗ္ဗံ။ ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ ယာဝဇီဝံ အနိဿိတေန ဝတ္ထဗ္ဗံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ပဝါရဏံ ဇာနာတိ, ပဝါရဏာကမ္မံ ဇာနာတိ, ပါတိမောက္ခံ ဇာနာတိ, ပါတိမောက္ခုဒ္ဒေသံ ဇာနာတိ, ပဉ္စဝဿော ဝါ ဟောတိ အတိရေကပဉ္စဝဿော ဝါ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ ယာဝဇီဝံ အနိဿိတေန ဝတ္ထဗ္ဗံ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ ယာဝဇီဝံ နာနိဿိတေန ဝတ္ထဗ္ဗံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? အာပတ္တာနာပတ္တိံ န ဇာနာတိ,
(ဝိ၊၅၊၃၁၄။)
လဟုကဂရုကံ အာပတ္တိံ န ဇာနာတိ, သာဝသေသာနဝသေသံ အာပတ္တိံ န ဇာနာတိ, ဒုဋ္ဌုလ္လာဒုဋ္ဌုလ္လံ အာပတ္တိံ န ဇာနာတိ, ဦနပဉ္စဝဿော ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ ယာဝဇီဝံ နာနိဿိတေန ဝတ္ထဗ္ဗံ။ ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ ယာဝဇီဝံ အနိဿိတေန ဝတ္ထဗ္ဗံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? အာပတ္တာနာပတ္တိံ ဇာနာတိ, လဟုကဂရုကံ အာပတ္တိံ ဇာနာတိ, သာဝသေသာနဝသေသံ အာပတ္တိံ ဇာနာတိ, ဒုဋ္ဌုလ္လာဒုဋ္ဌုလ္လံ အာပတ္တိံ ဇာနာတိ, ပဉ္စဝဿော ဝါ ဟောတိ အတိရေကပဉ္စဝဿော ဝါ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ ယာဝဇီဝံ အနိဿိတေန ဝတ္ထဗ္ဗံ’’။
မြန်֍ ၄၁၈။ ‘‘ကတိဟိ နု ခေါ, ဘန္တေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ န ဥပသမ္ပာဒေတဗ္ဗံ, န နိဿယော ဒါတဗ္ဗော, န သာမဏေရော ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗော’’တိ?
[မဟာဝ။ ၈၄] ‘‘ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ န ဥပသမ္ပာဒေတဗ္ဗံ, န နိဿယော ဒါတဗ္ဗော, န သာမဏေရော ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗော။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? န ပဋိဗလော ဟောတိ အန္တေဝါသိံ ဝါ သဒ္ဓိဝိဟာရိံ ဝါ ဂိလာနံ ဥပဋ္ဌာတုံ ဝါ ဥပဋ္ဌာပေတုံ ဝါ, အနဘိရတံ ဝူပကာသေတုံ ဝါ ဝူပကာသာပေတုံ ဝါ, ဥပ္ပန္နံ ကုက္ကုစ္စံ ဓမ္မတော ဝိနောဒေတုံ [ဣမသ္မိံ ဌာနေ သဗ္ဗတ္ထ ‘‘ဝိနောဒေတုံ ဝါ ဝိနောဒါပေတုံ ဝါ’’တိ ပါဌော ဒိဿတိ, ဝိမတိဝိနောဒနီဋီကာယ မဟာဝဂ္ဂဝဏ္ဏနာ ဩလောကေတဗ္ဗာ], အဘိဓမ္မေ ဝိနေတုံ, အဘိဝိနယေ ဝိနေတုံ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ န ဥပသမ္ပာဒေတဗ္ဗံ, န နိဿယော ဒါတဗ္ဗော, န သာမဏေရော ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗော။ ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ ဥပသမ္ပာဒေတဗ္ဗံ, နိဿယော ဒါတဗ္ဗော, သာမဏေရော ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗော။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ပဋိဗလော ဟောတိ အန္တေဝါသိံ ဝါ သဒ္ဓိဝိဟာရိံ ဝါ ဂိလာနံ ဥပဋ္ဌာတုံ ဝါ ဥပဋ္ဌာပေတုံ ဝါ, အနဘိရတံ ဝူပကာသေတုံ ဝါ ဝူပကာသာပေတုံ ဝါ, ဥပ္ပန္နံ ကုက္ကုစ္စံ ဓမ္မတော ဝိနောဒေတုံ, အဘိဓမ္မေ ဝိနေတုံ, အဘိဝိနယေ ဝိနေတုံ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ ဥပသမ္ပာဒေတဗ္ဗံ, နိဿယော ဒါတဗ္ဗော, သာမဏေရော ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗော။
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ န ဥပသမ္ပာဒေတဗ္ဗံ, န နိဿယော ဒါတဗ္ဗော, န သာမဏေရော ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗော။ ကတမေဟိ
(ဝိ၊၅၊၃၁၅။)
ပဉ္စဟိ? န ပဋိဗလော ဟောတိ အန္တေဝါသိံ ဝါ သဒ္ဓိဝိဟာရိံ ဝါ အဘိသမာစာရိကာယ သိက္ခာယ သိက္ခာပေတုံ, အာဒိဗြဟ္မစာရိယကာယ သိက္ခာယ ဝိနေတုံ, အဓိသီလေ ဝိနေတုံ, အဓိစိတ္တေ ဝိနေတုံ, အဓိပညာယ ဝိနေတုံ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ န ဥပသမ္ပာဒေတဗ္ဗံ, န နိဿယော ဒါတဗ္ဗော, န သာမဏေရော ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗော။ ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ ဥပသမ္ပာဒေတဗ္ဗံ, နိဿယော ဒါတဗ္ဗော, သာမဏေရော ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗော။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ပဋိဗလော ဟောတိ အန္တေဝါသိံ ဝါ သဒ္ဓိဝိဟာရိံ ဝါ အဘိသမာစာရိကာယ သိက္ခာယ သိက္ခာပေတုံ, အာဒိဗြဟ္မစာရိယကာယ သိက္ခာယ ဝိနေတုံ, အဓိသီလေ ဝိနေတုံ, အဓိစိတ္တေ ဝိနေတုံ, အဓိပညာယ ဝိနေတုံ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ ဥပသမ္ပာဒေတဗ္ဗံ, နိဿယော ဒါတဗ္ဗော, သာမဏေရော ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗော’’တိ။
မြန်֍ ၄၁၉။ ‘‘ကတိဟိ နု ခေါ, ဘန္တေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ကမ္မံ ကာတဗ္ဗ’’န္တိ?
ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? အလဇ္ဇီ စ ဟောတိ, ဗာလော စ, အပကတတ္တော စ, မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိကော စ ဟောတိ, အာဇီဝဝိပန္နော စ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? အဓိသီလေ သီလဝိပန္နော ဟောတိ, အဇ္ဈာစာရေ အာစာရဝိပန္နော ဟောတိ, အတိဒိဋ္ဌိယာ ဒိဋ္ဌိဝိပန္နော ဟောတိ, မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိကော စ ဟောတိ, အာဇီဝဝိပန္နော စ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ကာယိကေန ဒဝေန သမန္နာဂတော ဟောတိ, ဝါစသိကေန ဒဝေန သမန္နာဂတော ဟောတိ, ကာယိကဝါစသိကေန ဒဝေန သမန္နာဂတော ဟောတိ, မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိကော စ ဟောတိ, အာဇီဝဝိပန္နော စ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ။
(ဝိ၊၅၊၃၁၆။)
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ကာယိကေန အနာစာရေန သမန္နာဂတော ဟောတိ, ဝါစသိကေန အနာစာရေန သမန္နာဂတော ဟောတိ, ကာယိကဝါစသိကေန အနာစာရေန သမန္နာဂတော ဟောတိ, မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိကော စ ဟောတိ, အာဇီဝဝိပန္နော စ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ကာယိကေန ဥပဃာတိကေန သမန္နာဂတော ဟောတိ, ဝါစသိကေန ဥပဃာတိကေန သမန္နာဂတော ဟောတိ, ကာယိကဝါစသိကေန ဥပဃာတိကေန သမန္နာဂတော ဟောတိ, မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိကော စ ဟောတိ, အာဇီဝဝိပန္နော စ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ကာယိကေန မိစ္ဆာဇီဝေန သမန္နာဂတော ဟောတိ, ဝါစသိကေန မိစ္ဆာဇီဝေန သမန္နာဂတော ဟောတိ, ကာယိကဝါစသိကေန မိစ္ဆာဇီဝေန သမန္နာဂတော ဟောတိ, မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိကော စ ဟောတိ, အာဇီဝဝိပန္နော စ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? အာပတ္တိံ အာပန္နော ကမ္မကတော ဥပသမ္ပာဒေတိ, နိဿယံ ဒေတိ, သာမဏေရံ ဥပဋ္ဌာပေတိ, ဘိက္ခုနောဝါဒကသမ္မုတိံ သာဒိယတိ, သမ္မတောပိ ဘိက္ခုနိယော ဩဝဒတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ယာယ အာပတ္တိယာ သံဃေန ကမ္မံ ကတံ ဟောတိ တံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ, အညံ ဝါ တာဒိသိကံ, တတော ဝါ ပါပိဋ္ဌတရံ, ကမ္မံ ဂရဟတိ, ကမ္မိကေ ဂရဟတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ။
(ဝိ၊၅၊၃၁၇။)
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ဗုဒ္ဓဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ, ဓမ္မဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ, သံဃဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ, မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိကော စ ဟောတိ, အာဇီဝဝိပန္နော စ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ကမ္မံ ကာတဗ္ဗ’’န္တိ။
အနိဿိတဝဂ္ဂေါ နိဋ္ဌိတော ပဌမော။
တဿုဒ္ဒါနံ –
ဥပေါသထံ ပဝါရဏံ, အာပတ္တိ စ ဂိလာနကံ၊
အဘိသမာစာရလဇ္ဇီ စ, အဓိသီလေ ဒဝေန စ။
အနာစာရံ ဥပဃာတိ, မိစ္ဆာ အာပတ္တိမေဝ စ၊
ယာယာပတ္တိယာ ဗုဒ္ဓဿ, ပဌမော ဝဂ္ဂသင်္ဂဟောတိ။
၂။ နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘနဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၄၂၀။ ‘‘ကတိဟိ နု ခေါ, ဘန္တေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ကမ္မံ နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗ’’န္တိ?
‘‘ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ကမ္မံ နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? အာပတ္တိံ အာပန္နော ကမ္မကတော ဥပသမ္ပာဒေတိ, နိဿယံ ဒေတိ, သာမဏေရံ ဥပဋ္ဌာပေတိ, ဘိက္ခုနောဝါဒကသမ္မုတိံ သာဒိယတိ, သမ္မတောပိ ဘိက္ခုနိယော ဩဝဒတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ကမ္မံ နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။
[စူဠဝ။ ၈-၉, ၁၈, ၃၀-၃၁, ၄၃, ၅၃, ၆၂, ၇၂] ‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ကမ္မံ နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ယာယ အာပတ္တိယာ သံဃေန ကမ္မံ ကတံ ဟောတိ တံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ, အညံ ဝါ တာဒိသိကံ, တတော ဝါ ပါပိဋ္ဌတရံ, ကမ္မံ ဂရဟတိ, ကမ္မိကေ ဂရဟတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ကမ္မံ နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ကမ္မံ နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ဗုဒ္ဓဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ, ဓမ္မဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ, သံဃဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ, မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိကော စ ဟောတိ,
(ဝိ၊၅၊၃၁၈။)
အာဇီဝဝိပန္နော စ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ကမ္မံ နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ကမ္မံ နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? အလဇ္ဇီ စ ဟောတိ, ဗာလော စ, အပကတတ္တော စ, ဩမဒ္ဒကာရကော စ ဟောတိ, ဝတ္တေသု သိက္ခာယ စ န ပရိပူရကာရီ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ကမ္မံ နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗ’’န္တိ။
မြန်֍ ၄၂၁။ ‘‘သင်္ဂါမာဝစရေန, ဘန္တေ, ဘိက္ခုနာ သံဃံ ဥပသင်္ကမန္တေန ကတိ ဓမ္မေ အဇ္ဈတ္တံ ဥပဋ္ဌာပေတွာ သံဃော ဥပသင်္ကမိတဗ္ဗော’’တိ?
[ပရိ။ ၃၆၅] ‘‘သင်္ဂါမာဝစရေန, ဥပါလိ, ဘိက္ခုနာ သံဃံ ဥပသင်္ကမန္တေန ပဉ္စ ဓမ္မေ အဇ္ဈတ္တံ ဥပဋ္ဌာပေတွာ သံဃော ဥပသင်္ကမိတဗ္ဗော။ ကတမေ ပဉ္စ? သင်္ဂါမာဝစရေန, ဥပါလိ, ဘိက္ခုနာ သံဃံ ဥပသင်္ကမန္တေန နီစစိတ္တေန သံဃော ဥပသင်္ကမိတဗ္ဗော, ရဇောဟရဏသမေန စိတ္တေန, အာသနကုသလေန ဘဝိတဗ္ဗံ နိဿဇ္ဇကုသလေန, ထေရေ ဘိက္ခူ အနုပခဇ္ဇန္တေန, နဝေ ဘိက္ခူ အာသနေန အပ္ပဋိဗာဟန္တေန ယထာပတိရူပေ အာသနေ နိသီဒိတဗ္ဗံ, အနာနာကထိကေန ဘဝိတဗ္ဗံ အတိရစ္ဆာနကထိကေန, သာမံ ဝါ ဓမ္မော ဘာသိတဗ္ဗော, ပရော ဝါ အဇ္ဈေသိတဗ္ဗော, အရိယော ဝါ တုဏှိဘာဝေါ နာတိမညိတဗ္ဗော, သစေ, ဥပါလိ, သံဃော သမဂ္ဂကရဏီယာနိ ကမ္မာနိ ကရောတိ တတြ စေ, ဥပါလိ, ဘိက္ခုနော နက္ခမတိ, အပိ ဒိဋ္ဌာဝိကမ္မံ ကတွာ ဉာပေတဗ္ဗာ သာမဂ္ဂီ။ တံ ကိဿဟေတု? မာဟံ သံဃေန နာနတ္တော အဿန္တိ။ သင်္ဂါမာဝစရေနုပါလိ, ဘိက္ခုနာ သံဃံ ဥပသင်္ကမန္တေန ဣမေ ပဉ္စ ဓမ္မေ အဇ္ဈတ္တံ ဥပဋ္ဌာပေတွာ သံဃော ဥပသင်္ကမိတဗ္ဗော’’တိ။
မြန်֍ ၄၂၂။ ‘‘ကတိဟိ နု ခေါ, ဘန္တေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု သံဃေ ဝေါဟရန္တော ဗဟုဇနအကန္တော စ ဟောတိ ဗဟုဇနအမနာပေါ စ ဗဟုဇနအရုစိတော စာ’’တိ?
‘‘ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု သံဃေ ဝေါဟရန္တော ဗဟုဇနအကန္တော စ ဟောတိ ဗဟုဇနအမနာပေါ စ ဗဟုဇနအရုစိတော စ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ဥဿိတမန္တီ စ ဟောတိ, နိဿိတဇပ္ပီ စ, န စ
(ဝိ၊၅၊၃၁၉။)
ဘာသာနုသန္ဓိကုသလော ဟောတိ, န ယထာဓမ္မေ ယထာဝိနယေ ယထာပတ္တိယာ စောဒေတာ ဟောတိ, န ယထာဓမ္မေ ယထာဝိနယေ ယထာပတ္တိယာ ကာရေတာ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု သံဃေ ဝေါဟရန္တော ဗဟုဇနအကန္တော စ ဟောတိ ဗဟုဇနအမနာပေါ စ ဗဟုဇနအရုစိတော စ။ ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု သံဃေ ဝေါဟရန္တော ဗဟုဇနကန္တော စ ဟောတိ ဗဟုဇနမနာပေါ စ ဗဟုဇနအရုစိတော စ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? န ဥဿိတမန္တီ စ ဟောတိ, န နိဿိတဇပ္ပီ စ, ဘာသာနုသန္ဓိကုသလော စ ဟောတိ, ယထာဓမ္မေ ယထာဝိနယေ ယထာပတ္တိယာ စောဒေတာ ဟောတိ, ယထာဓမ္မေ ယထာဝိနယေ ယထာပတ္တိယာ ကာရေတာ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု သံဃေ ဝေါဟရန္တော ဗဟုဇနကန္တော စ ဟောတိ ဗဟုဇနမနာပေါ စ ဗဟုဇနရုစိတော စ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု သံဃေ ဝေါဟရန္တော ဗဟုဇနအကန္တော စ ဟောတိ ဗဟုဇနအမနာပေါ စ ဗဟုဇနအရုစိတော စ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ဥဿာဒေတာ စ ဟောတိ, အပသာဒေတာ စ, အဓမ္မံ ဂဏှာတိ, ဓမ္မံ ပဋိဗာဟတိ, သမ္ဖဉ္စ ဗဟုံ ဘာသတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု သံဃေ ဝေါဟရန္တော ဗဟုဇနအကန္တော စ ဟောတိ ဗဟုဇနအမနာပေါ စ ဗဟုဇနအရုစိတော စ။ ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု သံဃေ ဝေါဟရန္တော ဗဟုဇနကန္တော စ ဟောတိ ဗဟုဇနမနာပေါ စ ဗဟုဇနရုစိတော စ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? န ဥဿာဒေတာ စ ဟောတိ, န အပသာဒေတာ စ, ဓမ္မံ ဂဏှာတိ, အဓမ္မံ ပဋိဗာဟတိ, သမ္ဖဉ္စ န ဗဟုံ ဘာသတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု သံဃေ ဝေါဟရန္တော ဗဟုဇနကန္တော စ ဟောတိ ဗဟုဇနမနာပေါ စ ဗဟုဇနရုစိတော စ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု သံဃေ ဝေါဟရန္တော ဗဟုဇနအကန္တော စ ဟောတိ ဗဟုဇနအမနာပေါ စ ဗဟုဇနအရုစိတော စ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ပသယှပဝတ္တာ ဟောတိ, အနောကာသကမ္မံ ကာရေတွာ ပဝတ္တာ ဟောတိ, န ယထာဓမ္မေ ယထာဝိနယေ ယထာပတ္တိယာ စောဒေတာ ဟောတိ, န ယထာဓမ္မေ ယထာဝိနယေ ယထာပတ္တိယာ ကာရေတာ ဟောတိ, န ယထာဒိဋ္ဌိယာ ဗျာကတာ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု သံဃေ ဝေါဟရန္တော ဗဟုဇနအကန္တော စ ဟောတိ
(ဝိ၊၅၊၃၂၀။)
ဗဟုဇနအမနာပေါ စ ဗဟုဇနအရုစိတော စ။ ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု သံဃေ ဝေါဟရန္တော ဗဟုဇနကန္တော စ ဟောတိ ဗဟုဇနမနာပေါ စ ဗဟုဇနရုစိတော စ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? န ပသယှပဝတ္တာ ဟောတိ, ဩကာသကမ္မံ ကာရေတွာ ပဝတ္တာ ဟောတိ, ယထာဓမ္မေ ယထာဝိနယေ ယထာပတ္တိယာ စောဒေတာ ဟောတိ, ယထာဓမ္မေ ယထာဝိနယေ ယထာပတ္တိယာ ကာရေတာ ဟောတိ, ယထာဒိဋ္ဌိယာ ဗျာကတာ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု သံဃေ ဝေါဟရန္တော ဗဟုဇနကန္တော စ ဟောတိ ဗဟုဇနမနာပေါ စ ဗဟုဇနရုစိတော စာ’’တိ။
မြန်֍ ၄၂၃။ ‘‘ကတိ နု ခေါ, ဘန္တေ, အာနိသံသာ ဝိနယပရိယတ္တိယာ’’တိ?
‘‘ပဉ္စိမေ, ဥပါလိ, အာနိသံသာ ဝိနယပရိယတ္တိယာ။ ကတမေ ပဉ္စ? အတ္တနော သီလက္ခန္ဓော သုဂုတ္တော ဟောတိ သုရက္ခိတော, ကုက္ကုစ္စပကတာနံ ပဋိသရဏံ ဟောတိ, ဝိသာရဒေါ သံဃမဇ္ဈေ ဝေါဟရတိ, ပစ္စတ္ထိကေ သဟဓမ္မေန သုနိဂ္ဂဟိတံ နိဂ္ဂဏှာတိ, သဒ္ဓမ္မဋ္ဌိတိယာ ပဋိပန္နော ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စာနိသံသာ ဝိနယပရိယတ္တိယာ’’။
နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘနဝဂ္ဂေါ နိဋ္ဌိတော ဒုတိယော။
တဿုဒ္ဒါနံ –
အာပန္နော ယာယဝဏ္ဏဉ္စ, အလဇ္ဇီ သင်္ဂါမေန စ၊
ဥဿိတာ ဥဿာဒေတာ စ, ပသယှ ပရိယတ္တိယာတိ။
ပဌမယမကပညတ္တိ။
၃။ ဝေါဟာရဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၄၂၄။ ‘‘ကတိဟိ နု ခေါ, ဘန္တေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ သံဃေ န ဝေါဟရိတဗ္ဗ’’န္တိ?
‘‘ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ သံဃေ န ဝေါဟရိတဗ္ဗံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? အာပတ္တိံ န ဇာနာတိ, အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနံ န ဇာနာတိ, အာပတ္တိယာ ပယောဂံ န ဇာနာတိ, အာပတ္တိယာ ဝူပသမံ န ဇာနာတိ, အာပတ္တိယာ န ဝိနိစ္ဆယကုသလော ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ,
(ဝိ၊၅၊၃၂၁။)
ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ သံဃေ န ဝေါဟရိတဗ္ဗံ။ ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ သံဃေ ဝေါဟရိတဗ္ဗံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? အာပတ္တိံ ဇာနာတိ, အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနံ ဇာနာတိ, အာပတ္တိယာ ပယောဂံ ဇာနာတိ, အာပတ္တိယာ ဝူပသမံ ဇာနာတိ, အာပတ္တိယာ ဝိနိစ္ဆယကုသလော ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ သံဃေ ဝေါဟရိတဗ္ဗံ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ သံဃေ န ဝေါဟရိတဗ္ဗံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? အဓိကရဏံ န ဇာနာတိ, အဓိကရဏသမုဋ္ဌာနံ န ဇာနာတိ, အဓိကရဏဿ ပယောဂံ န ဇာနာတိ, အဓိကရဏဿ ဝူပသမံ န ဇာနာတိ, အဓိကရဏဿ န ဝိနိစ္ဆယကုသလော ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ သံဃေ န ဝေါဟရိတဗ္ဗံ။ ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ သံဃေ ဝေါဟရိတဗ္ဗံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? အဓိကရဏံ ဇာနာတိ, အဓိကရဏသမုဋ္ဌာနံ ဇာနာတိ, အဓိကရဏဿ ပယောဂံ ဇာနာတိ, အဓိကရဏဿ ဝူပသမံ ဇာနာတိ, အဓိကရဏဿ ဝိနိစ္ဆယကုသလော ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ သံဃေ ဝေါဟရိတဗ္ဗံ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ သံဃေ န ဝေါဟရိတဗ္ဗံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ပသယှပဝတ္တာ ဟောတိ, အနောကာသကမ္မံ ကာရေတွာ ပဝတ္တာ ဟောတိ, န ယထာဓမ္မေ ယထာဝိနယေ ယထာပတ္တိယာ စောဒေတာ ဟောတိ, န ယထာဓမ္မေ ယထာဝိနယေ ယထာပတ္တိယာ ကာရေတာ ဟောတိ, န ယထာဒိဋ္ဌိယာ ဗျာကတာ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ သံဃေ န ဝေါဟရိတဗ္ဗံ။ ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ သံဃေ ဝေါဟရိတဗ္ဗံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? န ပသယှပဝတ္တာ ဟောတိ, ဩကာသကမ္မံ ကာရေတွာ ပဝတ္တာ ဟောတိ, ယထာဓမ္မေ ယထာဝိနယေ ယထာပတ္တိယာ စောဒေတာ ဟောတိ, ယထာဓမ္မေ ယထာဝိနယေ ယထာပတ္တိယာ ကာရေတာ ဟောတိ, ယထာဒိဋ္ဌိယာ ဗျာကတာ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ သံဃေ ဝေါဟရိတဗ္ဗံ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ သံဃေ န ဝေါဟရိတဗ္ဗံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? အာပတ္တာနာပတ္တိံ န ဇာနာတိ, လဟုကဂရုကံ အာပတ္တိံ န ဇာနာတိ, သာဝသေသာနဝသေသံ အာပတ္တိံ န ဇာနာတိ,
(ဝိ၊၅၊၃၂၂။)
ဒုဋ္ဌုလ္လာဒုဋ္ဌုလ္လံ အာပတ္တိံ န ဇာနာတိ, သပ္ပဋိကမ္မံ အပ္ပဋိကမ္မံ အာပတ္တိံ န ဇာနာတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ သံဃေ န ဝေါဟရိတဗ္ဗံ။ ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ သံဃေ ဝေါဟရိတဗ္ဗံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? အာပတ္တာနာပတ္တိံ ဇာနာတိ, လဟုကဂရုကံ အာပတ္တိံ ဇာနာတိ, သာဝသေသာနဝသေသံ အာပတ္တိံ ဇာနာတိ, ဒုဋ္ဌုလ္လာဒုဋ္ဌုလ္လံ အာပတ္တိံ ဇာနာတိ, သပ္ပဋိကမ္မံ အပ္ပဋိကမ္မံ အာပတ္တိံ ဇာနာတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ သံဃေ ဝေါဟရိတဗ္ဗံ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ သံဃေ န ဝေါဟရိတဗ္ဗံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ကမ္မံ န ဇာနာတိ, ကမ္မဿ ကရဏံ န ဇာနာတိ, ကမ္မဿ ဝတ္ထုံ န ဇာနာတိ, ကမ္မဿ ဝတ္တံ န ဇာနာတိ, ကမ္မဿ ဝူပသမံ န ဇာနာတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ သံဃေ န ဝေါဟရိတဗ္ဗံ။ ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ သံဃေ ဝေါဟရိတဗ္ဗံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ကမ္မံ ဇာနာတိ, ကမ္မဿ ကရဏံ ဇာနာတိ, ကမ္မဿ ဝတ္ထုံ ဇာနာတိ, ကမ္မဿ ဝတ္တံ ဇာနာတိ, ကမ္မဿ ဝူပသမံ ဇာနာတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ သံဃေ ဝေါဟရိတဗ္ဗံ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ သံဃေ န ဝေါဟရိတဗ္ဗံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ဝတ္ထုံ န ဇာနာတိ, နိဒါနံ န ဇာနာတိ, ပညတ္တိံ န ဇာနာတိ, ပဒပစ္စာဘဋ္ဌံ န ဇာနာတိ, အနုသန္ဓိဝစနပထံ န ဇာနာတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ သံဃေ န ဝေါဟရိတဗ္ဗံ။ ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ သံဃေ ဝေါဟရိတဗ္ဗံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ဝတ္ထုံ ဇာနာတိ, နိဒါနံ ဇာနာတိ, ပညတ္တိံ ဇာနာတိ, ပဒပစ္စာဘဋ္ဌံ ဇာနာတိ, အနုသန္ဓိဝစနပထံ ဇာနာတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ သံဃေ ဝေါဟရိတဗ္ဗံ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ သံဃေ န ဝေါဟရိတဗ္ဗံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, ဒေါသာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, မောဟာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, အလဇ္ဇီ စ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ သံဃေ န ဝေါဟရိတဗ္ဗံ။ ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ သံဃေ ဝေါဟရိတဗ္ဗံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? န ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, န ဒေါသာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, န
(ဝိ၊၅၊၃၂၃။)
မောဟာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, န ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, လဇ္ဇီ စ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ သံဃေ ဝေါဟရိတဗ္ဗံ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ သံဃေ န ဝေါဟရိတဗ္ဗံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, ဒေါသာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, မောဟာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, အကုသလော စ ဟောတိ ဝိနယေ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ သံဃေ န ဝေါဟရိတဗ္ဗံ။ ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ သံဃေ ဝေါဟရိတဗ္ဗံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? န ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, န ဒေါသာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, န မောဟာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, န ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, ကုသလော စ ဟောတိ ဝိနယေ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ သံဃေ ဝေါဟရိတဗ္ဗံ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ သံဃေ န ဝေါဟရိတဗ္ဗံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ဉတ္တိံ န ဇာနာတိ, ဉတ္တိယာ ကရဏံ န ဇာနာတိ, ဉတ္တိယာ အနုဿာဝနံ န ဇာနာတိ, ဉတ္တိယာ သမထံ န ဇာနာတိ, ဉတ္တိယာ ဝူပသမံ န ဇာနာတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ သံဃေ န ဝေါဟရိတဗ္ဗံ။ ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ သံဃေ ဝေါဟရိတဗ္ဗံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ဉတ္တိံ ဇာနာတိ, ဉတ္တိယာ ကရဏံ ဇာနာတိ, ဉတ္တိယာ အနုဿာဝနံ ဇာနာတိ, ဉတ္တိယာ သမထံ ဇာနာတိ, ဉတ္တိယာ ဝူပသမံ ဇာနာတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ သံဃေ ဝေါဟရိတဗ္ဗံ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ သံဃေ န ဝေါဟရိတဗ္ဗံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? သုတ္တံ န ဇာနာတိ, သုတ္တာနုလောမံ န ဇာနာတိ, ဝိနယံ န ဇာနာတိ, ဝိနယာနုလောမံ န ဇာနာတိ, န စ ဌာနာဌာနကုသလော ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ သံဃေ န ဝေါဟရိတဗ္ဗံ။ ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ သံဃေ ဝေါဟရိတဗ္ဗံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? သုတ္တံ ဇာနာတိ, သုတ္တာနုလောမံ ဇာနာတိ, ဝိနယံ ဇာနာတိ, ဝိနယာနုလောမံ ဇာနာတိ, ဌာနာဌာနကုသလော စ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ သံဃေ ဝေါဟရိတဗ္ဗံ။
(ဝိ၊၅၊၃၂၄။)
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ သံဃေ န ဝေါဟရိတဗ္ဗံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ဓမ္မံ န ဇာနာတိ, ဓမ္မာနုလောမံ န ဇာနာတိ, ဝိနယံ န ဇာနာတိ, ဝိနယာနုလောမံ န ဇာနာတိ, န စ ပုဗ္ဗာပရကုသလော ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ သံဃေ န ဝေါဟရိတဗ္ဗံ။ ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ သံဃေ ဝေါဟရိတဗ္ဗံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ဓမ္မံ ဇာနာတိ, ဓမ္မာနုလောမံ ဇာနာတိ, ဝိနယံ ဇာနာတိ, ဝိနယာနုလောမံ ဇာနာတိ, ပုဗ္ဗာပရကုသလော စ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ သံဃေ ဝေါဟရိတဗ္ဗ’’န္တိ။
ဝေါဟာရဝဂ္ဂေါ နိဋ္ဌိတော တတိယော။
တဿုဒ္ဒါနံ –
အာပတ္တိ အဓိကရဏံ, ပသယှာပတ္တိ ဇာနနာ၊
ကမ္မံ ဝတ္ထုံ အလဇ္ဇီ စ, အကုသလော စ ဉတ္တိယာ၊
သုတ္တံ န ဇာနာတိ ဓမ္မံ, တတိယော ဝဂ္ဂသင်္ဂဟောတိ။
၄။ ဒိဋ္ဌာဝိကမ္မဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၄၂၅။ ‘‘ကတိ နု ခေါ, ဘန္တေ, အဓမ္မိကာ ဒိဋ္ဌာဝိကမ္မာ’’တိ? ‘‘ပဉ္စိမေ, ဥပါလိ, အဓမ္မိကာ ဒိဋ္ဌာဝိကမ္မာ။ ကတမေ ပဉ္စ? အနာပတ္တိယာ ဒိဋ္ဌိံ အာဝိ ကရောတိ, အဒေသနာဂါမိနိယာ အာပတ္တိယာ ဒိဋ္ဌိံ အာဝိ ကရောတိ, ဒေသိတာယ အာပတ္တိယာ ဒိဋ္ဌိံ အာဝိ ကရောတိ, စတူဟိ ပဉ္စဟိ ဒိဋ္ဌိံ အာဝိ ကရောတိ, မနော မာနသေန ဒိဋ္ဌိံ အာဝိ ကရောတိ – ဣမေ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စ အဓမ္မိကာ ဒိဋ္ဌာဝိကမ္မာ။
‘‘ပဉ္စိမေ, ဥပါလိ, ဓမ္မိကာ ဒိဋ္ဌာဝိကမ္မာ။ ကတမေ ပဉ္စ? အာပတ္တိယာ ဒိဋ္ဌိံ အာဝိ ကရောတိ, ဒေသနာဂါမိနိယာ အာပတ္တိယာ ဒိဋ္ဌိံ အာဝိ ကရောတိ, အဒေသိတာယ အာပတ္တိယာ ဒိဋ္ဌိံ အာဝိ ကရောတိ, န စတူဟိ ပဉ္စဟိ ဒိဋ္ဌိံ အာဝိ ကရောတိ, န မနော မာနသေန ဒိဋ္ဌိံ အာဝိ ကရောတိ – ဣမေ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စ ဓမ္မိကာ ဒိဋ္ဌာဝိကမ္မာ။
(ဝိ၊၅၊၃၂၅။)
‘‘အပရေပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စ အဓမ္မိကာ ဒိဋ္ဌာဝိကမ္မာ။ ကတမေ ပဉ္စ? နာနာသံဝါသကဿ သန္တိကေ ဒိဋ္ဌိံ အာဝိ ကရောတိ, နာနာသီမာယ ဌိတဿ သန္တိကေ ဒိဋ္ဌိံ အာဝိ ကရောတိ, အပကတတ္တဿ သန္တိကေ ဒိဋ္ဌိံ အာဝိ ကရောတိ, စတူဟိ ပဉ္စဟိ ဒိဋ္ဌိံ အာဝိ ကရောတိ, မနော မာနသေန ဒိဋ္ဌိံ အာဝိ ကရောတိ – ဣမေ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စ အဓမ္မိကာ ဒိဋ္ဌာဝိကမ္မာ။
‘‘ပဉ္စိမေ, ဥပါလိ, ဓမ္မိကာ ဒိဋ္ဌာဝိကမ္မာ။ ကတမေ ပဉ္စ? သမာနသံဝါသကဿ သန္တိကေ ဒိဋ္ဌိံ အာဝိ ကရောတိ, သမာနသီမာယ ဌိတဿ သန္တိကေ ဒိဋ္ဌိံ အာဝိ ကရောတိ, ပကတတ္တဿ သန္တိကေ ဒိဋ္ဌိံ အာဝိ ကရောတိ, န စတူဟိ ပဉ္စဟိ ဒိဋ္ဌိံ အာဝိ ကရောတိ, န မနော မာနသေန ဒိဋ္ဌိံ အာဝိ ကရောတိ – ဣမေ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စ ဓမ္မိကာ ဒိဋ္ဌာဝိကမ္မာတိ။
မြန်֍ ၄၂၆။ ‘‘ကတိ နု ခေါ, ဘန္တေ, အဓမ္မိကာ ပဋိဂ္ဂဟာ’’တိ? ‘‘ပဉ္စိမေ, ဥပါလိ, အဓမ္မိကာ ပဋိဂ္ဂဟာ။ ကတမေ ပဉ္စ? ကာယေန ဒိယျမာနံ ကာယေန အပ္ပဋိဂ္ဂဟိတံ, ကာယေန ဒိယျမာနံ ကာယပ္ပဋိဗဒ္ဓေန အပ္ပဋိဂ္ဂဟိတံ, ကာယပ္ပဋိဗဒ္ဓေန ဒိယျမာနံ ကာယေန အပ္ပဋိဂ္ဂဟိတံ, ကာယပ္ပဋိဗဒ္ဓေန ဒိယျမာနံ ကာယပ္ပဋိဗဒ္ဓေန အပ္ပဋိဂ္ဂဟိတံ, နိဿဂ္ဂိယေန ဒိယျမာနံ ကာယေန ဝါ ကာယပ္ပဋိဗဒ္ဓေန ဝါ အပ္ပဋိဂ္ဂဟိတံ – ဣမေ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စ အဓမ္မိကာ ပဋိဂ္ဂဟာ။
‘‘ပဉ္စိမေ, ဥပါလိ, ဓမ္မိကာ ပဋိဂ္ဂဟာ။ ကတမေ ပဉ္စ? ကာယေန ဒိယျမာနံ ကာယေန ပဋိဂ္ဂဟိတံ, ကာယေန ဒိယျမာနံ ကာယပ္ပဋိဗဒ္ဓေန ပဋိဂ္ဂဟိတံ, ကာယပ္ပဋိဗဒ္ဓေန ဒိယျမာနံ ကာယေန ပဋိဂ္ဂဟိတံ, ကာယပ္ပဋိဗဒ္ဓေန ဒိယျမာနံ ကာယပ္ပဋိဗဒ္ဓေန ပဋိဂ္ဂဟိတံ, နိဿဂ္ဂိယေန ဒိယျမာနံ ကာယေန ဝါ ကာယပ္ပဋိဗဒ္ဓေန ဝါ ပဋိဂ္ဂဟိတံ – ဣမေ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စ ဓမ္မိကာ ပဋိဂ္ဂဟာ’’တိ။
မြန်֍ ၄၂၇။ ‘‘ကတိ နု ခေါ, ဘန္တေ, အနတိရိတ္တာ’’တိ? ‘‘ပဉ္စိမေ, ဥပါလိ, အနတိရိတ္တာ။ ကတမေ ပဉ္စ? [ပါစိ။ ၂၃၉] အကပ္ပိယကတံ ဟောတိ, အပ္ပဋိဂ္ဂဟိတကတံ ဟောတိ အနုစ္စာရိတကတံ ဟောတိ, အဟတ္ထပါသေ ကတံ ဟောတိ, အလမေတံ သဗ္ဗန္တိ အဝုတ္တံ ဟောတိ – ဣမေ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စ အနတိရိတ္တာ။
‘‘ပဉ္စိမေ, ဥပါလိ, အတိရိတ္တာ။ ကတမေ ပဉ္စ? [ပါစိ။ ၂၃၉] ကပ္ပိယကတံ ဟောတိ, ပဋိဂ္ဂဟိတကတံ ဟောတိ, ဥစ္စာရိတကတံ ဟောတိ, ဟတ္ထပါသေ ကတံ ဟောတိ, အလမေတံ သဗ္ဗန္တိ ဝုတ္တံ ဟောတိ – ဣမေ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စ အတိရိတ္တာ’’တိ။
(ဝိ၊၅၊၃၂၆။)
မြန်֍ ၄၂၈။ ‘‘ကတိဟိ နု ခေါ, ဘန္တေ, အာကာရေဟိ ပဝါရဏာ ပညာယတီ’’တိ? ‘‘ပဉ္စဟုပါလိ, အာကာရေဟိ ပဝါရဏာ ပညာယတိ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? [ပါစိ။ ၂၃၉] အသနံ ပညာယတိ, ဘောဇနံ ပညာယတိ, ဟတ္ထပါသေ ဌိတော အဘိဟရတိ, ပဋိက္ခေပေါ ပညာယတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟာကာရေဟိ ပဝါရဏာ ပညာယတီ’’တိ။
မြန်֍ ၄၂၉။ ‘‘ကတိ နု ခေါ, ဘန္တေ, အဓမ္မိကာ ပဋိညာတကရဏာ’’တိ? ‘‘ပဉ္စိမေ, ဥပါလိ, အဓမ္မိကာ ပဋိညာတကရဏာ။ ကတမေ ပဉ္စ? ဘိက္ခု ပါရာဇိကံ အဇ္ဈာပန္နော ဟောတိ, ပါရာဇိကေန စောဒိယမာနော သံဃာဒိသေသံ အဇ္ဈာပန္နော ပဋိဇာနာတိ, တံ သံဃော သံဃာဒိသေသေန ကာရေတိ, အဓမ္မိကံ ပဋိညာတကရဏံ။ ဘိက္ခု ပါရာဇိကံ အဇ္ဈာပန္နော ဟောတိ, ပါရာဇိကေန စောဒိယမာနော ပါစိတ္တိယံ…ပေ… ပါဋိဒေသနီယံ… ဒုက္ကဋံ အဇ္ဈာပန္နော ပဋိဇာနာတိ, တံ သံဃော ဒုက္ကဋေန ကာရေတိ, အဓမ္မိကံ ပဋိညာတကရဏံ။ ဘိက္ခု သံဃာဒိသေသံ…ပေ… ပါစိတ္တိယံ… ပါဋိဒေသနီယံ… ဒုက္ကဋံ အဇ္ဈာပန္နော ဟောတိ။ ဒုက္ကဋေန စောဒိယမာနော ပါရာဇိကံ အဇ္ဈာပန္နော ပဋိဇာနာတိ, တံ သံဃော ပါရာဇိကေန ကာရေတိ, အဓမ္မိကံ ပဋိညာတကရဏံ။ ဘိက္ခု ဒုက္ကဋံ အဇ္ဈာပန္နော ဟောတိ, ဒုက္ကဋေန စောဒိယမာနော သံဃာဒိသေသံ…ပေ… ပါစိတ္တိယံ… ပါဋိဒေသနီယံ အဇ္ဈာပန္နော ပဋိဇာနာတိ, တံ သံဃော ပါဋိဒေသနီယေန ကာရေတိ – အဓမ္မိကံ ပဋိညာတကရဏံ။ ဣမေ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စ အဓမ္မိကာ ပဋိညာတကရဏာ။
‘‘ပဉ္စိမေ, ဥပါလိ, ဓမ္မိကာ ပဋိညာတကရဏာ။ ကတမေ ပဉ္စ? ဘိက္ခု ပါရာဇိကံ အဇ္ဈာပန္နော ဟောတိ, ပါရာဇိကေန စောဒိယမာနော ပါရာဇိကံ အဇ္ဈာပန္နော ပဋိဇာနာတိ, တံ သံဃော ပါရာဇိကေန ကာရေတိ, ဓမ္မိကံ ပဋိညာတကရဏံ။ ဘိက္ခု သံဃာဒိသေသံ…ပေ… ပါစိတ္တိယံ… ပါဋိဒေသနီယံ… ဒုက္ကဋံ အဇ္ဈာပန္နော ဟောတိ, ဒုက္ကဋေန စောဒိယမာနော ဒုက္ကဋံ အဇ္ဈာပန္နော ပဋိဇာနာတိ, တံ သံဃော ဒုက္ကဋေန ကာရေတိ, ဓမ္မိကံ ပဋိညာတကရဏံ။ ဣမေ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စ ဓမ္မိကာ ပဋိညာတကရဏာ’’တိ။
မြန်֍ ၄၃၀။ ‘‘ကတိဟိ နု ခေါ, ဘန္တေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ဩကာသကမ္မံ ကာရာပေန္တဿ နာလံ ဩကာသကမ္မံ ကာတု’’န္တိ? ‘‘ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ဩကာသကမ္မံ ကာရာပေန္တဿ နာလံ
(ဝိ၊၅၊၃၂၇။)
ဩကာသကမ္မံ ကာတုံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? အလဇ္ဇီ စ ဟောတိ, ဗာလော စ, အပကတတ္တော စ, စာဝနာဓိပ္ပါယော ဝတ္တာ ဟောတိ, နော ဝုဋ္ဌာနာဓိပ္ပါယော – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ဩကာသကမ္မံ ကာရာပေန္တဿ နာလံ ဩကာသကမ္မံ ကာတုံ။
‘‘ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ဩကာသကမ္မံ ကာရာပေန္တဿ အလံ ဩကာသကမ္မံ ကာတုံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? လဇ္ဇီ စ ဟောတိ, ပဏ္ဍိတော စ, ပကတတ္တော စ, ဝုဋ္ဌာနာဓိပ္ပါယော ဝတ္တာ ဟောတိ, နော စာဝနာဓိပ္ပါယော – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ဩကာသကမ္မံ ကာရာပေန္တဿ အလံ ဩကာသကမ္မံ ကာတု’’န္တိ။
မြန်֍ ၄၃၁။ ‘‘ကတိဟိ နု ခေါ, ဘန္တေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ သဒ္ဓိံ ဝိနယော န သာကစ္ဆိတဗ္ဗော’’တိ? ‘‘ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ သဒ္ဓိံ ဝိနယော န သာကစ္ဆိတဗ္ဗော။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ဝတ္ထုံ န ဇာနာတိ, နိဒါနံ န ဇာနာတိ, ပညတ္တိံ န ဇာနာတိ, ပဒပစ္စာဘဋ္ဌံ န ဇာနာတိ, အနုသန္ဓိဝစနပထံ န ဇာနာတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ သဒ္ဓိံ ဝိနယော န သာကစ္ဆိတဗ္ဗော။
‘‘ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ သဒ္ဓိံ ဝိနယော သာကစ္ဆိတဗ္ဗော။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ဝတ္ထုံ ဇာနာတိ, နိဒါနံ ဇာနာတိ, ပညတ္တိံ ဇာနာတိ, ပဒပစ္စာဘဋ္ဌံ ဇာနာတိ, အနုသန္ဓိဝစနပထံ ဇာနာတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ သဒ္ဓိံ ဝိနယော သာကစ္ဆိတဗ္ဗော’’တိ။
မြန်֍ ၄၃၂။ ‘‘ကတိ နု ခေါ, ဘန္တေ, ပဉှာပုစ္ဆာ’’တိ? ‘‘ပဉ္စိမာ, ဥပါလိ, ပဉှာပုစ္ဆာ။ ကတမာ ပဉ္စ? မန္ဒတ္တာ မောမူဟတ္တာ ပဉှံ ပုစ္ဆတိ, ပါပိစ္ဆော ဣစ္ဆာပကတော ပဉှံ ပုစ္ဆတိ, ပရိဘဝါ ပဉှံ ပုစ္ဆတိ, အညာတုကာမော ပဉှံ ပုစ္ဆတိ, သစေ မေ ပဉှံ ပုဋ္ဌော သမ္မဒေဝ ဗျာကရိဿတိ ဣစ္စေတံ ကုသလံ နော စေ ပဉှံ ပုဋ္ဌော သမ္မဒေဝ ဗျာကရိဿတိ အဟမဿ သမ္မဒေဝ ဗျာကရိဿာမီတိ ပဉှံ ပုစ္ဆတိ – ဣမာ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စ ပဉှာပုစ္ဆာ’’တိ။
မြန်֍ ၄၃၃။ ‘‘ကတိ နု ခေါ, ဘန္တေ, အညဗျာကရဏာ’’တိ? ‘‘ပဉ္စိမေ, ဥပါလိ, အညဗျာကရဏာ။ ကတမေ ပဉ္စ? မန္ဒတ္တာ မောမူဟတ္တာ အညံ ဗျာကရောတိ, ပါပိစ္ဆော ဣစ္ဆာပကတော အညံ ဗျာကရောတိ, ဥမ္မာဒါ စိတ္တက္ခေပါ အညံ
(ဝိ၊၅၊၃၂၈။)
ဗျာကရောတိ, အဓိမာနေန အညံ ဗျာကရောတိ, ဘူတံ အညံ ဗျာကရောတိ – ဣမေ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စ အညဗျာကရဏာ’’တိ။
မြန်֍ ၄၃၄။ ‘‘ကတိ နု ခေါ, ဘန္တေ, ဝိသုဒ္ဓိယော’’တိ? ‘‘ပဉ္စိမာ, ဥပါလိ, ဝိသုဒ္ဓိယော။ ကတမာ ပဉ္စ? နိဒါနံ ဥဒ္ဒိသိတွာ အဝသေသံ သုတေန သာဝေတဗ္ဗံ အယံ ပဌမာ ဝိသုဒ္ဓိ, နိဒါနံ ဥဒ္ဒိသိတွာ စတ္တာရိ ပါရာဇိကာနိ ဥဒ္ဒိသိတွာ အဝသေသံ သုတေန သာဝေတဗ္ဗံ အယံ ဒုတိယာ ဝိသုဒ္ဓိ, နိဒါနံ ဥဒ္ဒိသိတွာ စတ္တာရိ ပါရာဇိကာနိ ဥဒ္ဒိသိတွာ တေရသ သံဃာဒိသေသေ ဥဒ္ဒိသိတွာ အဝသေသံ သုတေန သာဝေတဗ္ဗံ အယံ တတိယာ ဝိသုဒ္ဓိ, နိဒါနံ ဥဒ္ဒိသိတွာ စတ္တာရိ ပါရာဇိကာနိ ဥဒ္ဒိသိတွာ တေရသ သံဃာဒိသေသေ ဥဒ္ဒိသိတွာ ဒွေ အနိယတေ ဥဒ္ဒိသိတွာ အဝသေသံ သုတေန သာဝေတဗ္ဗံ အယံ စတုတ္ထာ ဝိသုဒ္ဓိ, ဝိတ္ထာရေနေဝ ပဉ္စမီ – ဣမာ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စ ဝိသုဒ္ဓိယော’’တိ။
မြန်֍ ၄၃၅။ ‘‘ကတိ နု ခေါ, ဘန္တေ, ဘောဇနာ’’တိ? ‘‘ပဉ္စိမေ, ဥပါလိ, ဘောဇနာ။ ကတမေ ပဉ္စ? ဩဒနော, ကုမ္မာသော, သတ္တု, မစ္ဆော, မံသံ – ဣမေ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စ ဘောဇနာ’’တိ။
ဒိဋ္ဌာဝိကမ္မဝဂ္ဂေါ နိဋ္ဌိတော စတုတ္ထော။
တဿုဒ္ဒါနံ –
ဒိဋ္ဌာဝိကမ္မာ အပရေ, ပဋိဂ္ဂဟာနတိရိတ္တာ၊
ပဝါရဏာ ပဋိညာတံ, ဩကာသံ သာကစ္ဆေန စ၊
ပဉှံ အညဗျာကရဏာ, ဝိသုဒ္ဓိ စာပိ ဘောဇနာတိ။
၅။ အတ္တာဒါနဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၄၃၆။ [စူဠဝ။ ၃၉၉၊ အ။ နိ။ ၁၀။၄၄] ‘‘စောဒကေန, ဘန္တေ, ဘိက္ခုနာ ပရံ စောဒေတုကာမေန ကတိ ဓမ္မေ အဇ္ဈတ္တံ ပစ္စဝေက္ခိတွာ ပရော စောဒေတဗ္ဗော’’တိ? ‘‘စောဒကေနုပါလိ, ဘိက္ခုနာ ပရံ စောဒေတုကာမေန ပဉ္စ ဓမ္မေ အဇ္ဈတ္တံ ပစ္စဝေက္ခိတွာ ပရော စောဒေတဗ္ဗော။ ကတမေ ပဉ္စ? စောဒကေနုပါလိ, ဘိက္ခုနာ ပရံ စောဒေတုကာမေန ဧဝံ ပစ္စဝေက္ခိတဗ္ဗံ – ပရိသုဒ္ဓကာယသမာစာရော နု ခေါမှိ, ပရိသုဒ္ဓေနမှိ ကာယသမာစာရေန သမန္နာဂတော အစ္ဆိဒ္ဒေန အပ္ပဋိမံသေန, သံဝိဇ္ဇတိ နု ခေါ
(ဝိ၊၅၊၃၂၉။)
မေ ဧသော ဓမ္မော ဥဒါဟု နော’’တိ။ နော စေ, ဥပါလိ, ဘိက္ခု ပရိသုဒ္ဓကာယသမာစာရော ဟောတိ, ပရိသုဒ္ဓေန ကာယသမာစာရေန သမန္နာဂတော အစ္ဆိဒ္ဒေန အပ္ပဋိမံသေန, တဿ ဘဝန္တိ ဝတ္တာရော – ‘ဣင်္ဃ, တာဝ အာယသ္မာ ကာယိကံ သိက္ခဿူ’တိ ဣတိဿ ဘဝန္တိ ဝတ္တာရော။
‘‘ပုန စပရံ, ဥပါလိ, စောဒကေန ဘိက္ခုနာ ပရံ စောဒေတုကာမေန ဧဝံ ပစ္စဝေက္ခိတဗ္ဗံ – ‘ပရိသုဒ္ဓဝစီသမာစာရော နု ခေါမှိ, ပရိသုဒ္ဓေနမှိ ဝစီသမာစာရေန သမန္နာဂတော အစ္ဆိဒ္ဒေန အပ္ပဋိမံသေန, သံဝိဇ္ဇတိ နု ခေါ မေ ဧသော ဓမ္မော ဥဒါဟု နော’တိ။ နော စေ, ဥပါလိ, ဘိက္ခု ပရိသုဒ္ဓဝစီသမာစာရော ဟောတိ, ပရိသုဒ္ဓေန ဝစီသမာစာရေန သမန္နာဂတော အစ္ဆိဒ္ဒေန အပ္ပဋိမံသေန, တဿ ဘဝန္တိ ဝတ္တာရော – ‘ဣင်္ဃ, တာဝ အာယသ္မာ ဝါစသိကံ သိက္ခဿူ’တိ ဣတိဿ ဘဝန္တိ ဝတ္တာရော။
‘‘ပုန စပရံ, ဥပါလိ, စောဒကေန ဘိက္ခုနာ ပရံ စောဒေတုကာမေန ဧဝံ ပစ္စဝေက္ခိတဗ္ဗံ – ‘မေတ္တံ နု ခေါ မေ စိတ္တံ ပစ္စုပဋ္ဌိတံ သဗြဟ္မစာရီသု အနာဃာတံ, သံဝိဇ္ဇတိ နု ခေါ မေ ဧသော ဓမ္မော ဥဒါဟု နော’တိ။ နော စေ, ဥပါလိ, ဘိက္ခုနော မေတ္တံ စိတ္တံ ပစ္စုပဋ္ဌိတံ ဟောတိ သဗြဟ္မစာရီသု အနာဃာတံ, တဿ ဘဝန္တိ ဝတ္တာရော – ‘ဣင်္ဃ, တာဝ အာယသ္မာ သဗြဟ္မစာရီသု မေတ္တံ စိတ္တံ ဥပဋ္ဌာပေဟီ’တိ ဣတိဿ ဘဝန္တိ ဝတ္တာရော။
‘‘ပုန စပရံ, ဥပါလိ, စောဒကေန ဘိက္ခုနာ ပရံ စောဒေတုကာမေန ဧဝံ ပစ္စဝေက္ခိတဗ္ဗံ – ‘ဗဟုဿုတော နု ခေါမှိ သုတဓရော သုတသန္နိစယော, ယေ တေ ဓမ္မာ အာဒိကလျာဏာ မဇ္ဈေကလျာဏာ ပရိယောသာနကလျာဏာ သာတ္ထံ သဗျဉ္ဇနံ ကေဝလပရိပုဏ္ဏံ ပရိသုဒ္ဓံ ဗြဟ္မစရိယံ အဘိဝဒန္တိ, တထာရူပါ မေ ဓမ္မာ ဗဟုဿုတာ ဟောန္တိ ဓာတာ ဝစသာ ပရိစိတာ မနသာနုပေက္ခိတာ ဒိဋ္ဌိယာ သုပ္ပဋိဝိဒ္ဓါ, သံဝိဇ္ဇတိ နု ခေါ မေ ဧသော ဓမ္မော ဥဒါဟု နော’တိ။ နော စေ, ဥပါလိ, ဘိက္ခု ဗဟုဿုတော ဟောတိ သုတဓရော သုတသန္နိစယော, ယေ တေ ဓမ္မာ အာဒိကလျာဏာ မဇ္ဈေကလျာဏာ ပရိယောသာနကလျာဏာ သာတ္ထံ သဗျဉ္ဇနံ ကေဝလပရိပုဏ္ဏံ ပရိသုဒ္ဓံ ဗြဟ္မစရိယံ အဘိဝဒန္တိ, တထာရူပဿ ဓမ္မာ န ဗဟုဿုတာ ဟောန္တိ ဓာတာ ဝစသာ ပရိစိတာ မနသာနုပေက္ခိတာ ဒိဋ္ဌိယာ သုပ္ပဋိဝိဒ္ဓါ, တဿ ဘဝန္တိ ဝတ္တာရော – ‘ဣင်္ဃ, တာဝ အာယသ္မာ အာဂမံ ပရိယာပုဏဿူ’တိ ဣတိဿ ဘဝန္တိ ဝတ္တာရော။
(ဝိ၊၅၊၃၃၀။)
‘‘ပုန စပရံ, ဥပါလိ, စောဒကေန ဘိက္ခုနာ ပရံ စောဒေတုကာမေန ဧဝံ ပစ္စဝေက္ခိတဗ္ဗံ – ‘ဥဘယာနိ ခေါ မေ ပါတိမောက္ခာနိ ဝိတ္ထာရေန သွာဂတာနိ ဟောန္တိ သုဝိဘတ္တာနိ သုပ္ပဝတ္တီနိ သုဝိနိစ္ဆိတာနိ သုတ္တသော အနုဗျဉ္ဇနသော, သံဝိဇ္ဇတိ နု ခေါ မေ ဧသော ဓမ္မော ဥဒါဟု နော’တိ။ နော စေ, ဥပါလိ, ဘိက္ခုနော ဥဘယာနိ ပါတိမောက္ခာနိ ဝိတ္ထာရေန သွာဂတာနိ ဟောန္တိ သုဝိဘတ္တာနိ သုပ္ပဝတ္တီနိ သုဝိနိစ္ဆိတာနိ သုတ္တသော အနုဗျဉ္ဇနသော, ‘ဣဒံ ပနာဝုသော ကတ္ထ ဝုတ္တံ ဘဂဝတာ’တိ ဣတိ ပုဋ္ဌော န သမ္ပာယတိ [န သမ္ပာဒယတိ (က။), န သမ္ပာဒေတိ (သျာ။)], တဿ ဘဝန္တိ ဝတ္တာရော – ‘ဣင်္ဃ, တာဝ အာယသ္မာ ဝိနယံ ပရိယာပုဏဿူ’တိ ဣတိဿ ဘဝန္တိ ဝတ္တာရော။ စောဒကေနုပါလိ, ဘိက္ခုနာ ပရံ စောဒေတုကာမေန ဣမေ ပဉ္စ ဓမ္မေ အဇ္ဈတ္တံ ပစ္စဝေက္ခိတွာ ပရော စောဒေတဗ္ဗော’’တိ။
မြန်֍ ၄၃၇။ ‘‘စောဒကေန, ဘန္တေ, ဘိက္ခုနာ ပရံ စောဒေတုကာမေန ကတိ ဓမ္မေ အဇ္ဈတ္တံ ဥပဋ္ဌာပေတွာ ပရော စောဒေတဗ္ဗော’’တိ? ‘‘စောဒကေနုပါလိ, ဘိက္ခုနာ ပရံ စောဒေတုကာမေန ပဉ္စ ဓမ္မေ အဇ္ဈတ္တံ ဥပဋ္ဌာပေတွာ ပရော စောဒေတဗ္ဗော။ ကတမေ ပဉ္စ? ကာလေန ဝက္ခာမိ နော အကာလေန, ဘူတေန ဝက္ခာမိ နော အဘူတေန, သဏှေန ဝက္ခာမိ နော ဖရုသေန, အတ္ထသံဟိတေန ဝက္ခာမိ နော အနတ္ထသံဟိတေန, မေတ္တာစိတ္တော ဝက္ခာမိ နော ဒေါသန္တရောတိ – စောဒကေနုပါလိ, ဘိက္ခုနာ ပရံ စောဒေတုကာမေန ဣမေ ပဉ္စ ဓမ္မေ အဇ္ဈတ္တံ ဥပဋ္ဌာပေတွာ ပရော စောဒေတဗ္ဗော’’တိ။
မြန်֍ ၄၃၈။ [စူဠဝ။ ၄၀၀] ‘‘စောဒကေန, ဘန္တေ, ဘိက္ခုနာ ပရံ စောဒေတုကာမေန ကတိ ဓမ္မေ အဇ္ဈတ္တံ မနသိ ကရိတွာ ပရော စောဒေတဗ္ဗော’’တိ? ‘‘စောဒကေနုပါလိ, ဘိက္ခုနာ ပရံ စောဒေတုကာမေန ပဉ္စ ဓမ္မေ အဇ္ဈတ္တံ မနသိ ကရိတွာ ပရော စောဒေတဗ္ဗော။ ကတမေ ပဉ္စ? ကာရုညတာ, ဟိတေသိတာ, အနုကမ္ပတာ, အာပတ္တိဝုဋ္ဌာနတာ, ဝိနယပုရေက္ခာရတာ – စောဒကေနုပါလိ, ဘိက္ခုနာ ပရံ စောဒေတုကာမေန ဣမေ ပဉ္စ ဓမ္မေ အဇ္ဈတ္တံ မနသိ ကရိတွာ ပရော စောဒေတဗ္ဗော’’တိ။
မြန်֍ ၄၃၉။ ‘‘ကတိဟိ နု ခေါ, ဘန္တေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ဩကာသကမ္မံ ကာရာပေန္တဿ နာလံ ဩကာသကမ္မံ ကာတု’’န္တိ? ‘‘ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ဩကာသကမ္မံ ကာရာပေန္တဿ နာလံ ဩကာသကမ္မံ ကာတုံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? အပရိသုဒ္ဓကာယသမာစာရော
(ဝိ၊၅၊၃၃၁။)
ဟောတိ, အပရိသုဒ္ဓဝစီသမာစာရော ဟောတိ, အပရိသုဒ္ဓါဇီဝေါ ဟောတိ, ဗာလော ဟောတိ အဗျတ္တော, န ပဋိဗလော အနုယုဉ္ဇိယမာနော အနုယောဂံ ဒါတုံ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ဩကာသကမ္မံ ကာရာပေန္တဿ နာလံ ဩကာသကမ္မံ ကာတုံ။
‘‘ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ဩကာသကမ္မံ ကာရာပေန္တဿ အလံ ဩကာသကမ္မံ ကာတုံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ပရိသုဒ္ဓကာယသမာစာရော ဟောတိ, ပရိသုဒ္ဓဝစီသမာစာရော ဟောတိ, ပရိသုဒ္ဓါဇီဝေါ ဟောတိ, ပဏ္ဍိတော ဟောတိ ဗျတ္တော ပဋိဗလော အနုယုဉ္ဇိယမာနော အနုယောဂံ ဒါတုံ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ဩကာသကမ္မံ ကာရာပေန္တဿ အလံ ဩကာသကမ္မံ ကာတု’’န္တိ။
မြန်֍ ၄၄၀။ [စူဠဝ။ ၃၉၈] ‘‘အတ္တာဒါနံ အာဒါတုကာမေန, ဘန္တေ, ဘိက္ခုနာ ကတိဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ အတ္တာဒါနံ အာဒါတဗ္ဗ’’န္တိ? ‘‘အတ္တာဒါနံ အာဒါတုကာမေနုပါလိ, ဘိက္ခုနာ ပဉ္စင်္ဂသမန္နာဂတံ [ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ (သီ။ သျာ။)] အတ္တာဒါနံ အာဒါတဗ္ဗံ။ ကတမေ ပဉ္စ [ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ (သျာ။)]? အတ္တာဒါနံ အာဒါတုကာမေန, ဥပါလိ, ဘိက္ခုနာ ဧဝံ ပစ္စဝေက္ခိတဗ္ဗံ – ‘ယံ ခေါ အဟံ ဣမံ အတ္တာဒါနံ အာဒါတုကာမော, ကာလော နု ခေါ ဣမံ အတ္တာဒါနံ အာဒါတုံ ဥဒါဟု နော’တိ။ သစေ, ဥပါလိ, ဘိက္ခု ပစ္စဝေက္ခမာနော ဧဝံ ဇာနာတိ – ‘အကာလော ဣမံ အတ္တာဒါနံ အာဒါတုံ နော ကာလော’တိ, န တံ, ဥပါလိ, အတ္တာဒါနံ အာဒါတဗ္ဗံ။
‘‘သစေ ပနုပါလိ, ဘိက္ခု ပစ္စဝေက္ခမာနော ဧဝံ ဇာနာတိ – ‘ကာလော ဣမံ အတ္တာဒါနံ အာဒါတုံ နော အကာလော’တိ, တေနုပါလိ ဘိက္ခုနာ ဥတ္တရိ ပစ္စဝေက္ခိတဗ္ဗံ – ‘ယံ ခေါ အဟံ ဣမံ အတ္တာဒါနံ အာဒါတုကာမော ဘူတံ နု ခေါ ဣဒံ အတ္တာဒါနံ ဥဒါဟု နော’တိ။ သစေ, ဥပါလိ, ဘိက္ခု ပစ္စဝေက္ခမာနော ဧဝံ ဇာနာတိ – ‘အဘူတံ ဣဒံ အတ္တာဒါနံ နော ဘူတ’န္တိ, န တံ, ဥပါလိ, အတ္တာဒါနံ အာဒါတဗ္ဗံ။
‘‘သစေ ပနုပါလိ ဘိက္ခု ပစ္စဝေက္ခမာနော ဧဝံ ဇာနာတိ – ‘ဘူတံ ဣဒံ အတ္တာဒါနံ နော အဘူတ’န္တိ, တေနုပါလိ ဘိက္ခုနာ ဥတ္တရိ ပစ္စဝေက္ခိတဗ္ဗံ – ‘ယံ ခေါ အဟံ ဣမံ အတ္တာဒါနံ အာဒါတုကာမော, အတ္ထသံဟိတံ နု ခေါ ဣဒံ အတ္တာဒါနံ ဥဒါဟု နော’တိ။ သစေ, ဥပါလိ, ဘိက္ခု ပစ္စဝေက္ခမာနော ဧဝံ
(ဝိ၊၅၊၃၃၂။)
ဇာနာတိ –’ အနတ္ထသံဟိတံ ဣဒံ အတ္တာဒါနံ နော အတ္ထသံဟိတ’န္တိ, န တံ, ဥပါလိ, အတ္တာဒါနံ အာဒါတဗ္ဗံ။
‘‘သစေ ပနုပါလိ ဘိက္ခု ပစ္စဝေက္ခမာနော ဧဝံ ဇာနာတိ – ‘အတ္ထသံဟိတံ ဣဒံ အတ္တာဒါနံ နော အနတ္ထသံဟိတ’န္တိ, တေနုပါလိ ဘိက္ခုနာ ဥတ္တရိ ပစ္စဝေက္ခိတဗ္ဗံ – ‘ဣမံ ခေါ အဟံ အတ္တာဒါနံ အာဒိယမာနော လဘိဿာမိ သန္ဒိဋ္ဌေ သမ္ဘတ္တေ ဘိက္ခူ ဓမ္မတော ဝိနယတော ပက္ခေ ဥဒါဟု နော’တိ။ သစေ, ဥပါလိ, ဘိက္ခု ပစ္စဝေက္ခမာနော ဧဝံ ဇာနာတိ – ‘ဣမံ ခေါ အဟံ အတ္တာဒါနံ အာဒိယမာနော န လဘိဿာမိ သန္ဒိဋ္ဌေ သမ္ဘတ္တေ ဘိက္ခူ ဓမ္မတော ဝိနယတော ပက္ခေ’တိ, န တံ, ဥပါလိ, အတ္တာဒါနံ အာဒါတဗ္ဗံ။
‘‘သစေ ပနုပါလိ ဘိက္ခု ပစ္စဝေက္ခမာနော ဧဝံ ဇာနာတိ – ‘ဣဒံ ခေါ အဟံ အတ္တာဒါနံ အာဒိယမာနော လဘိဿာမိ သန္ဒိဋ္ဌေ သမ္ဘတ္တေ ဘိက္ခူ ဓမ္မတော ဝိနယတော ပက္ခေ’တိ, တေနုပါလိ ဘိက္ခုနာ ဥတ္တရိ ပစ္စဝေက္ခိတဗ္ဗံ – ‘ဣမံ ခေါ မေ အတ္တာဒါနံ အာဒိယတော ဘဝိဿတိ သံဃဿ တတောနိဒါနံ ဘဏ္ဍနံ ကလဟော ဝိဂ္ဂဟော ဝိဝါဒေါ သံဃဘေဒေါ သံဃရာဇိ သံဃဝဝတ္ထာနံ သံဃနာနာကရဏံ ဥဒါဟု နော’တိ။ သစေ, ဥပါလိ, ဘိက္ခု ပစ္စဝေက္ခမာနော ဧဝံ ဇာနာတိ – ‘ဣမံ ခေါ မေ အတ္တာဒါနံ အာဒိယတော ဘဝိဿတိ သံဃဿ တတောနိဒါနံ ဘဏ္ဍနံ ကလဟော ဝိဂ္ဂဟော ဝိဝါဒေါ သံဃဘေဒေါ သံဃရာဇိ သံဃဝဝတ္ထာနံ သံဃနာနာကရဏ’န္တိ, န တံ, ဥပါလိ, အတ္တာဒါနံ အာဒါတဗ္ဗံ။
‘‘သစေ ပနုပါလိ ဘိက္ခု ပစ္စဝေက္ခမာနော ဧဝံ ဇာနာတိ – ‘ဣမံ ခေါ မေ အတ္တာဒါနံ အာဒိယတော န ဘဝိဿတိ သံဃဿ တတောနိဒါနံ ဘဏ္ဍနံ ကလဟော ဝိဂ္ဂဟော ဝိဝါဒေါ သံဃဘေဒေါ သံဃရာဇိ သံဃဝဝတ္ထာနံ သံဃနာနာကရဏ’န္တိ, တံ အာဒါတဗ္ဗံ, ဥပါလိ, အတ္တာဒါနံ။ ဧဝံ ပဉ္စင်္ဂသမန္နာဂတံ ခေါ, ဥပါလိ, အတ္တာဒါနံ အာဒိန္နံ ပစ္ဆာပိ အဝိပ္ပဋိသာရကရံ ဘဝိဿတီ’’တိ။
မြန်֍ ၄၄၁။ ‘‘ကတိဟိ နု ခေါ, ဘန္တေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု အဓိကရဏဇာတာနံ ဘိက္ခူနံ ဗဟူပကာရော ဟောတီ’’တိ? ‘‘ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု အဓိကရဏဇာတာနံ ဘိက္ခူနံ ဗဟူပကာရော ဟောတိ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? သီလဝါ ဟောတိ, ပါတိမောက္ခသံဝရသံဝုတော ဝိဟရတိ အာစာရဂေါစရသမ္ပန္နော အဏုမတ္တေသု ဝဇ္ဇေသု ဘယဒဿာဝီ, သမာဒါယ
(ဝိ၊၅၊၃၃၃။)
သိက္ခတိ သိက္ခာပဒေသု၊ ဗဟုဿုတော ဟောတိ သုတဓရော သုတသန္နိစယော၊ ယေ တေ ဓမ္မာ အာဒိကလျာဏာ မဇ္ဈေကလျာဏာ ပရိယောသာနကလျာဏာ သာတ္ထံ သဗျဉ္ဇနံ ကေဝလပရိပုဏ္ဏံ ပရိသုဒ္ဓံ ဗြဟ္မစရိယံ အဘိဝဒန္တိ တထာရူပဿ ဓမ္မာ ဗဟုဿုတာ ဟောန္တိ ဓာတာ ဝစသာ ပရိစိတာ မနသာနုပေက္ခိတာ ဒိဋ္ဌိယာ သုပ္ပဋိဝိဒ္ဓါ, ဥဘယာနိ ခေါ ပနဿ ပါတိမောက္ခာနိ ဝိတ္ထာရေန သွာဂတာနိ ဟောန္တိ သုဝိဘတ္တာနိ သုပ္ပဝတ္တီနိ သုဝိနိစ္ဆိတာနိ သုတ္တသော အနုဗျဉ္ဇနသော၊ ဝိနယေ ခေါ ပန ဌိတော ဟောတိ အသံဟီရော၊ ပဋိဗလော ဟောတိ ဥဘော အတ္ထပစ္စတ္ထိကေ အဿာသေတုံ သညာပေတုံ နိဇ္ဈာပေတုံ ပေက္ခေတုံ ပသာဒေတုံ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု အဓိကရဏဇာတာနံ ဘိက္ခူနံ ဗဟူပကာရော ဟောတိ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု အဓိကရဏဇာတာနံ ဘိက္ခူနံ ဗဟူပကာရော ဟောတိ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ပရိသုဒ္ဓကာယသမာစာရော ဟောတိ, ပရိသုဒ္ဓဝစီသမာစာရော ဟောတိ, ပရိသုဒ္ဓါဇီဝေါ ဟောတိ, ပဏ္ဍိတော ဟောတိ ဗျတ္တော, ပဋိဗလော အနုယုဉ္ဇိယမာနော အနုယောဂံ ဒါတုံ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု အဓိကရဏဇာတာနံ ဘိက္ခူနံ ဗဟူပကာရော ဟောတိ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု အဓိကရဏဇာတာနံ ဘိက္ခူနံ ဗဟူပကာရော ဟောတိ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ဝတ္ထုံ ဇာနာတိ, နိဒါနံ ဇာနာတိ, ပညတ္တိံ ဇာနာတိ, ပဒပစ္စာဘဋ္ဌံ ဇာနာတိ, အနုသန္ဓိဝစနပထံ ဇာနာတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု အဓိကရဏဇာတာနံ ဘိက္ခူနံ ဗဟူပကာရော ဟောတီ’’တိ။
မြန်֍ ၄၄၂။ ‘‘ကတိဟိ နု ခေါ, ဘန္တေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ နာနုယုဉ္ဇိတဗ္ဗ’’န္တိ? ‘‘ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ နာနုယုဉ္ဇိတဗ္ဗံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? သုတ္တံ န ဇာနာတိ, သုတ္တာနုလောမံ န ဇာနာတိ, ဝိနယံ န ဇာနာတိ, ဝိနယာနုလောမံ န ဇာနာတိ, န စ ဌာနာဌာနကုသလော ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ နာနုယုဉ္ဇိတဗ္ဗံ။
‘‘ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ အနုယုဉ္ဇိတဗ္ဗံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? သုတ္တံ ဇာနာတိ, သုတ္တာနုလောမံ ဇာနာတိ, ဝိနယံ ဇာနာတိ,
(ဝိ၊၅၊၃၃၄။)
ဝိနယာနုလောမံ ဇာနာတိ, ဌာနာဌာနကုသလော စ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ အနုယုဉ္ဇိတဗ္ဗံ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ နာနုယုဉ္ဇိတဗ္ဗံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ဓမ္မံ န ဇာနာတိ, ဓမ္မာနုလောမံ န ဇာနာတိ, ဝိနယံ န ဇာနာတိ, ဝိနယာနုလောမံ န ဇာနာတိ, န စ ပုဗ္ဗာပရကုသလော ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ နာနုယုဉ္ဇိတဗ္ဗံ။
‘‘ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ အနုယုဉ္ဇိတဗ္ဗံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ဓမ္မံ ဇာနာတိ, ဓမ္မာနုလောမံ ဇာနာတိ, ဝိနယံ ဇာနာတိ, ဝိနယာနုလောမံ ဇာနာတိ, ပုဗ္ဗာပရကုသလော စ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ အနုယုဉ္ဇိတဗ္ဗံ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ နာနုယုဉ္ဇိတဗ္ဗံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ဝတ္ထုံ န ဇာနာတိ, နိဒါနံ န ဇာနာတိ, ပညတ္တိံ န ဇာနာတိ, ပဒပစ္စာဘဋ္ဌံ န ဇာနာတိ, အနုသန္ဓိဝစနပထံ န ဇာနာတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ နာနုယုဉ္ဇိတဗ္ဗံ။
‘‘ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ အနုယုဉ္ဇိတဗ္ဗံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ဝတ္ထုံ ဇာနာတိ, နိဒါနံ ဇာနာတိ, ပညတ္တိံ ဇာနာတိ, ပဒပစ္စာဘဋ္ဌံ ဇာနာတိ, အနုသန္ဓိဝစနပထံ ဇာနာတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ အနုယုဉ္ဇိတဗ္ဗံ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ နာနုယုဉ္ဇိတဗ္ဗံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? အာပတ္တိံ န ဇာနာတိ, အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနံ န ဇာနာတိ, အာပတ္တိယာ ပယောဂံ န ဇာနာတိ, အာပတ္တိယာ ဝူပသမံ န ဇာနာတိ, အာပတ္တိယာ န ဝိနိစ္ဆယကုသလော ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ နာနုယုဉ္ဇိတဗ္ဗံ။
‘‘ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ အနုယုဉ္ဇိတဗ္ဗံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? အာပတ္တိံ ဇာနာတိ, အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနံ ဇာနာတိ, အာပတ္တိယာ ပယောဂံ ဇာနာတိ, အာပတ္တိယာ ဝူပသမံ ဇာနာတိ, အာပတ္တိယာ ဝိနိစ္ဆယကုသလော ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ အနုယုဉ္ဇိတဗ္ဗံ။
(ဝိ၊၅၊၃၃၅။)
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ နာနုယုဉ္ဇိတဗ္ဗံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? အဓိကရဏံ န ဇာနာတိ, အဓိကရဏသမုဋ္ဌာနံ န ဇာနာတိ, အဓိကရဏဿ ပယောဂံ န ဇာနာတိ, အဓိကရဏဿ ဝူပသမံ န ဇာနာတိ, အဓိကရဏဿ န ဝိနိစ္ဆယကုသလော ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ နာနုယုဉ္ဇိတဗ္ဗံ။
‘‘ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ အနုယုဉ္ဇိတဗ္ဗံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? အဓိကရဏံ ဇာနာတိ, အဓိကရဏသမုဋ္ဌာနံ ဇာနာတိ, အဓိကရဏဿ ပယောဂံ ဇာနာတိ, အဓိကရဏဿ ဝူပသမံ ဇာနာတိ, အဓိကရဏဿ ဝိနိစ္ဆယကုသလော ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ အနုယုဉ္ဇိတဗ္ဗ’’န္တိ။
အတ္တာဒါနဝဂ္ဂေါ နိဋ္ဌိတော ပဉ္စမော။
တဿုဒ္ဒါနံ –
ပရိသုဒ္ဓဉ္စ ကာလေန, ကာရုညံ ဩကာသေန စ၊
အတ္တာဒါနံ အဓိကရဏံ, အပရေဟိပိ ဝတ္ထုဉ္စ၊
သုတ္တံ ဓမ္မံ ပုန ဝတ္ထုဉ္စ, အာပတ္တိ အဓိကရဏေန စာတိ။
၆။ ဓုတင်္ဂဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၄၄၃။ ‘‘ကတိ နု ခေါ, ဘန္တေ, အာရညိကာ’’တိ? ‘‘ပဉ္စိမေ, ဥပါလိ, အာရညိကာ [အ။ နိ။ ၅။၁၈၁၊ ပရိ။ ၃၂၅]။ ကတမေ ပဉ္စ? မန္ဒတ္တာ မောမူဟတ္တာ အာရညိကော ဟောတိ, ပါပိစ္ဆော ဣစ္ဆာပကတော အာရညိကော ဟောတိ, ဥမ္မာဒါ စိတ္တက္ခေပါ အာရညိကော ဟောတိ, ဝဏ္ဏိတံ ဗုဒ္ဓေဟိ ဗုဒ္ဓသာဝကေဟီတိ အာရညိကော ဟောတိ, အပိ စ အပ္ပိစ္ဆညေဝ နိဿာယ သန္တုဋ္ဌိညေဝ နိဿာယ – သလ္လေခညေဝ နိဿာယ ပဝိဝေကညေဝ နိဿာယ ဣဒမတ္ထိတညေဝ နိဿာယ အာရညိကော ဟောတိ – ဣမေ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စ အာရညိကာ’’တိ။
‘‘ကတိ နု ခေါ, ဘန္တေ, ပိဏ္ဍပါတိကာတိ…ပေ… ကတိ နု ခေါ, ဘန္တေ, ပံသုကူလိကာတိ…ပေ… ကတိ နု ခေါ, ဘန္တေ, ရုက္ခမူလိကာတိ…ပေ… ကတိ နု ခေါ, ဘန္တေ, သောသာနိကာတိ…ပေ… ကတိ နု ခေါ, ဘန္တေ, အဗ္ဘောကာသိကာတိ…ပေ…
(ဝိ၊၅၊၃၃၆။)
ကတိ နု ခေါ, ဘန္တေ, တေစီဝရိကာတိ…ပေ… ကတိ နု ခေါ, ဘန္တေ, သပဒါနစာရိကာတိ…ပေ… ကတိ နု ခေါ, ဘန္တေ, နေသဇ္ဇိကာတိ…ပေ… ကတိ နု ခေါ, ဘန္တေ, ယထာသန္ထတိကာတိ…ပေ… ကတိ နု ခေါ, ဘန္တေ, ဧကာသနိကာတိ…ပေ… ကတိ နု ခေါ, ဘန္တေ, ခလုပစ္ဆာဘတ္တိကာတိ…ပေ… ကတိ နု ခေါ, ဘန္တေ, ပတ္တပိဏ္ဍိကာတိ? ပဉ္စိမေ, ဥပါလိ, ပတ္တပိဏ္ဍိကာ။ ကတမေ ပဉ္စ? မန္ဒတ္တာ မောမူဟတ္တာ ပတ္တပိဏ္ဍိကော ဟောတိ, ပါပိစ္ဆော ဣစ္ဆာပကတော ပတ္တပိဏ္ဍိကော ဟောတိ, ဥမ္မာဒါ စိတ္တက္ခေပါ ပတ္တပိဏ္ဍိကော ဟောတိ, ဝဏ္ဏိတံ ဗုဒ္ဓေဟိ ဗုဒ္ဓသာဝကေဟီတိ ပတ္တပိဏ္ဍိကော ဟောတိ, အပိ စ အပ္ပိစ္ဆညေဝ နိဿာယ သန္တုဋ္ဌိညေဝ နိဿာယ သလ္လေခညေဝ နိဿာယ ပဝိဝေကညေဝ နိဿာယ ဣဒမတ္ထိတညေဝ နိဿာယ ပတ္တပိဏ္ဍိကော ဟောတိ – ဣမေ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စ ပတ္တပိဏ္ဍိကာ’’တိ။
ဓုတင်္ဂဝဂ္ဂေါ နိဋ္ဌိတော ဆဋ္ဌော။
တဿုဒ္ဒါနံ –
အာရညိကော ပိဏ္ဍိပံသု, ရုက္ခသုသာနပဉ္စမံ၊
အဗ္ဘော တေစီဝရဉ္စေဝ, သပဒါနနေသဇ္ဇိကာ၊
သန္ထတေကာသနဉ္စေဝ, ခလုပစ္ဆာ ပတ္တပိဏ္ဍိကာတိ။
၇။ မုသာဝါဒဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၄၄၄။ ‘‘ကတိ နု ခေါ, ဘန္တေ, မုသာဝါဒါ’’တိ? ‘‘ပဉ္စိမေ, ဥပါလိ, မုသာဝါဒါ။ ကတမေ ပဉ္စ? အတ္ထိ မုသာဝါဒေါ ပါရာဇိကဂါမီ, အတ္ထိ မုသာဝါဒေါ သံဃာဒိသေသဂါမီ, အတ္ထိ မုသာဝါဒေါ ထုလ္လစ္စယဂါမီ, အတ္ထိ မုသာဝါဒေါ ပါစိတ္တိယဂါမီ, အတ္ထိ မုသာဝါဒေါ ဒုက္ကဋဂါမီ – ဣမေ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စ မုသာဝါဒါ’’တိ။
မြန်֍ ၄၄၅။ ‘‘ကတိဟိ နု ခေါ, ဘန္တေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော သံဃမဇ္ဈေ ဥပေါသထံ ဝါ ပဝါရဏံ ဝါ ဌပေန္တဿ – ‘အလံ, ဘိက္ခု, မာ ဘဏ္ဍနံ, မာ ကလဟံ, မာ ဝိဂ္ဂဟံ, မာ ဝိဝါဒ’န္တိ ဩမဒ္ဒိတွာ သံဃေန ဥပေါသထော ဝါ ပဝါရဏာ ဝါ ကာတဗ္ဗာ’’တိ? ‘‘ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော
(ဝိ၊၅၊၃၃၇။)
သံဃမဇ္ဈေ ဥပေါသထံ ဝါ ပဝါရဏံ ဝါ ဌပေန္တဿ – ‘အလံ, ဘိက္ခု, မာ ဘဏ္ဍနံ, မာ ကလဟံ, မာ ဝိဂ္ဂဟံ, မာ ဝိဝါဒ’န္တိ ဩမဒ္ဒိတွာ သံဃေန ဥပေါသထော ဝါ ပဝါရဏာ ဝါ ကာတဗ္ဗာ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? အလဇ္ဇီ စ ဟောတိ, ဗာလော စ, အပကတတ္တော စ, စာဝနာဓိပ္ပါယော ဝတ္တာ ဟောတိ, နော ဝုဋ္ဌာနာဓိပ္ပါယော – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော သံဃမဇ္ဈေ ဥပေါသထံ ဝါ ပဝါရဏံ ဝါ ဌပေန္တဿ – ‘အလံ, ဘိက္ခု, မာ ဘဏ္ဍနံ, မာ ကလဟံ, မာ ဝိဂ္ဂဟံ, မာ ဝိဝါဒ’န္တိ ဩမဒ္ဒိတွာ သံဃေန ဥပေါသထော ဝါ ပဝါရဏာ ဝါ ကာတဗ္ဗာ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော သံဃမဇ္ဈေ ဥပေါသထံ ဝါ ပဝါရဏံ ဝါ ဌပေန္တဿ – ‘အလံ, ဘိက္ခု, မာ ဘဏ္ဍနံ, မာ ကလဟံ, မာ ဝိဂ္ဂဟံ, မာ ဝိဝါဒ’န္တိ ဩမဒ္ဒိတွာ သံဃေန ဥပေါသထော ဝါ ပဝါရဏာ ဝါ ကာတဗ္ဗာ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? အပရိသုဒ္ဓကာယသမာစာရော ဟောတိ, အပရိသုဒ္ဓဝစီသမာစာရော ဟောတိ, အပရိသုဒ္ဓါဇီဝေါ ဟောတိ, ဗာလော ဟောတိ အဗျတ္တော, ဘဏ္ဍနကာရကော ဟောတိ ကလဟကာရကော – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော သံဃမဇ္ဈေ ဥပေါသထံ ဝါ ပဝါရဏံ ဝါ ဌပေန္တဿ – ‘အလံ, ဘိက္ခု, မာ ဘဏ္ဍနံ, မာ ကလဟံ, မာ ဝိဂ္ဂဟံ, မာ ဝိဝါဒ’န္တိ ဩမဒ္ဒိတွာ သံဃေန ဥပေါသထော ဝါ ပဝါရဏာ ဝါ ကာတဗ္ဗာ’’တိ။
မြန်֍ ၄၄၆။ ‘‘ကတိဟိ နု ခေါ, ဘန္တေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော အနုယောဂေါ န ဒါတဗ္ဗော’’တိ? ‘‘ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော အနုယောဂေါ န ဒါတဗ္ဗော။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? အာပတ္တာနာပတ္တိံ န ဇာနာတိ, လဟုကဂရုကံ အာပတ္တိံ န ဇာနာတိ, သာဝသေသာနဝသေသံ အာပတ္တိံ န ဇာနာတိ, ဒုဋ္ဌုလ္လာဒုဋ္ဌုလ္လံ အာပတ္တိံ န ဇာနာတိ, သပ္ပဋိကမ္မာပဋိကမ္မံ အာပတ္တိံ န ဇာနာတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော အနုယောဂေါ န ဒါတဗ္ဗော။
‘‘ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော အနုယောဂေါ ဒါတဗ္ဗော။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? အာပတ္တာနာပတ္တိံ ဇာနာတိ, လဟုကဂရုကံ အာပတ္တိံ ဇာနာတိ, သာဝသေသာနဝသေသံ အာပတ္တိံ ဇာနာတိ, ဒုဋ္ဌုလ္လာဒုဋ္ဌုလ္လံ အာပတ္တိံ ဇာနာတိ, သပ္ပဋိကမ္မာပဋိကမ္မံ အာပတ္တိံ ဇာနာတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော အနုယောဂေါ ဒါတဗ္ဗော’’တိ။
(ဝိ၊၅၊၃၃၈။)
မြန်֍ ၄၄၇။ ‘‘ကတိဟိ နု ခေါ, ဘန္တေ, အာကာရေဟိ ဘိက္ခု အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတီ’’တိ? ‘‘ပဉ္စဟုပါလိ, အာကာရေဟိ ဘိက္ခု အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? အလဇ္ဇိတာ, အညာဏတာ, ကုက္ကုစ္စပကတတာ, အကပ္ပိယေ ကပ္ပိယသညိတာ, ကပ္ပိယေ အကပ္ပိယသညိတာ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟာကာရေဟိ ဘိက္ခု အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟာကာရေဟိ ဘိက္ခု အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? အဒဿနေန, အဿဝနေန, ပသုတ္တကတာ, တထာသညီ, သတိသမ္မောသာ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟာကာရေဟိ ဘိက္ခု အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတီ’’တိ။
မြန်֍ ၄၄၈။ ‘‘ကတိ နု ခေါ, ဘန္တေ, ဝေရာ’’တိ? ‘‘ပဉ္စိမေ, ဥပါလိ, ဝေရာ။ ကတမေ ပဉ္စ? ပါဏာတိပါတော, အဒိန္နာဒါနံ, ကာမေသုမိစ္ဆာစာရော, မုသာဝါဒေါ, သုရာမေရယမဇ္ဇပ္ပမာဒဋ္ဌာနံ – ဣမေ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စ ဝေရာ’’တိ။
‘‘ကတိ နု ခေါ, ဘန္တေ, ဝေရမဏိယော’’တိ? ‘‘ပဉ္စိမာ, ဥပါလိ, ဝေရမဏိယော။ ကတမာ ပဉ္စ? ပါဏာတိပါတာ ဝေရမဏီ [ဝေရမဏိ (က။)], အဒိန္နာဒါနာ ဝေရမဏီ, ကာမေသုမိစ္ဆာစာရာ ဝေရမဏီ, မုသာဝါဒါ ဝေရမဏီ, သုရာမေရယမဇ္ဇပ္ပမာဒဋ္ဌာနာ ဝေရမဏီ – ဣမာ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စ ဝေရမဏိယော’’တိ။
မြန်֍ ၄၄၉။ ‘‘ကတိ နု ခေါ, ဘန္တေ, ဗျသနာနီ’’တိ? ‘‘ပဉ္စိမာနိ, ဥပါလိ, ဗျသနာနိ။ [ပရိ။ ၃၂၅၊ အ။ နိ။ ၅။၁၃၀] ကတမာနိ ပဉ္စ? ဉာတိဗျသနံ, ဘောဂဗျသနံ, ရောဂဗျသနံ, သီလဗျသနံ, ဒိဋ္ဌိဗျသနံ – ဣမာနိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စ ဗျသနာနီ’’တိ။
‘‘ကတိ နု ခေါ, ဘန္တေ, သမ္ပဒါ’’တိ? ‘‘ပဉ္စိမာ, ဥပါလိ, သမ္ပဒါ။ [ပရိ။ ၃၂၅၊ အ။ နိ။ ၅။၁၃၀] ကတမာ ပဉ္စ? ဉာတိသမ္ပဒါ, ဘောဂသမ္ပဒါ, အာရောဂျသမ္ပဒါ, သီလသမ္ပဒါ, ဒိဋ္ဌိသမ္ပဒါ – ဣမာ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စ သမ္ပဒါ’’တိ။
မုသာဝါဒဝဂ္ဂေါ နိဋ္ဌိတော သတ္တမော။
တဿုဒ္ဒါနံ –
မုသာဝါဒေါ စ ဩမဒ္ဒိ, အပရေဟိ အနုယောဂေါ၊
အာပတ္တိဉ္စ အပရေဟိ, ဝေရာ ဝေရမဏီပိ စ၊
ဗျသနံ သမ္ပဒါ စေဝ, သတ္တမော ဝဂ္ဂသင်္ဂဟောတိ။
(ဝိ၊၅၊၃၃၉။)
၈။ ဘိက္ခုနောဝါဒဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၄၅၀။ ‘‘ကတိဟိ နု ခေါ, ဘန္တေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ဘိက္ခုနိသံဃေနေဝ ကမ္မံ ကာတဗ္ဗ’’န္တိ? ‘‘ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ဘိက္ခုနိသံဃေနေဝ ကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ, အဝန္ဒိယော သော ဘိက္ခု ဘိက္ခုနိသံဃေန။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ဝိဝရိတွာ ကာယံ ဘိက္ခုနီနံ ဒဿေတိ, ဦရုံ ဒဿေတိ, အင်္ဂဇာတံ ဒဿေတိ, ဥဘော အံသကူဋေ ဒဿေတိ, ဩဘာသတိ, ဂိဟီ သမ္ပယောဇေတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ဘိက္ခုနိသံဃေနေဝ ကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ။ အဝန္ဒိယော သော ဘိက္ခု ဘိက္ခုနိသံဃေန။
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ဘိက္ခုနိသံဃေနေဝ ကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ, အဝန္ဒိယော သော ဘိက္ခု ဘိက္ခုနိသံဃေန။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ဘိက္ခုနီနံ အလာဘာယ ပရိသက္ကတိ, ဘိက္ခုနီနံ အနတ္ထာယ ပရိသက္ကတိ, ဘိက္ခုနီနံ အဝါသာယ ပရိသက္ကတိ, ဘိက္ခုနိယော အက္ကောသတိ ပရိဘာသတိ, ဘိက္ခူ ဘိက္ခုနီဟိ ဘေဒေတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ဘိက္ခုနိသံဃေနေဝ ကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ, အဝန္ဒိယော သော ဘိက္ခု ဘိက္ခုနိသံဃေန။
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ဘိက္ခုနိသံဃေနေဝ ကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ, အဝန္ဒိယော သော ဘိက္ခု ဘိက္ခုနိသံဃေန။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ဘိက္ခုနီနံ အလာဘာယ ပရိသက္ကတိ, ဘိက္ခုနီနံ အနတ္ထာယ ပရိသက္ကတိ, ဘိက္ခုနီနံ အဝါသာယ ပရိသက္ကတိ, ဘိက္ခုနိယော အက္ကောသတိ ပရိဘာသတိ, ဘိက္ခူ ဘိက္ခုနီဟိ သမ္ပယောဇေတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ဘိက္ခုနိသံဃေနေဝ ကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ, အဝန္ဒိယော သော ဘိက္ခု ဘိက္ခုနိသံဃေနာ’’တိ။
မြန်֍ ၄၅၁။ ‘‘ကတိဟိ နု ခေါ, ဘန္တေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတာယ ဘိက္ခုနိယာ ကမ္မံ ကာတဗ္ဗ’’န္တိ? ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတာယ ဘိက္ခုနိယာ ကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ဝိဝရိတွာ ကာယံ ဘိက္ခူနံ ဒဿေတိ, ဦရုံ ဒဿေတိ, အင်္ဂဇာတံ ဒဿေတိ, ဥဘော အံသကူဋေ ဒဿေတိ, ဩဘာသတိ, ဂိဟီ သမ္ပယောဇေတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတာယ ဘိက္ခုနိယာ ကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ။
(ဝိ၊၅၊၃၄၀။)
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတာယ ဘိက္ခုနိယာ ကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ဘိက္ခူနံ အလာဘာယ ပရိသက္ကတိ, ဘိက္ခူနံ အနတ္ထာယ ပရိသက္ကတိ, ဘိက္ခူနံ အဝါသာယ ပရိသက္ကတိ, ဘိက္ခူ အက္ကောသတိ ပရိဘာသတိ, ဘိက္ခုနိယော ဘိက္ခူဟိ ဘေဒေတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတာယ ဘိက္ခုနိယာ ကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတာယ ဘိက္ခုနိယာ ကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ဘိက္ခူနံ အလာဘာယ ပရိသက္ကတိ, ဘိက္ခူနံ အနတ္ထာယ ပရိသက္ကတိ, ဘိက္ခူနံ အဝါသာယ ပရိသက္ကတိ, ဘိက္ခူ အက္ကောသတိ ပရိဘာသတိ, ဘိက္ခုနိယော ဘိက္ခူဟိ သမ္ပယောဇေတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတာယ ဘိက္ခုနိယာ ကမ္မံ ကာတဗ္ဗ’’န္တိ။
မြန်֍ ၄၅၂။ ‘‘ကတိဟိ နု ခေါ, ဘန္တေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ ဘိက္ခုနီနံ ဩဝါဒေါ န ဌပေတဗ္ဗော’’တိ? ‘‘ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ ဘိက္ခုနီနံ ဩဝါဒေါ န ဌပေတဗ္ဗော။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? အလဇ္ဇီ စ ဟောတိ, ဗာလော စ, အပကတတ္တော စ, စာဝနာဓိပ္ပါယော ဝတ္တာ ဟောတိ, နော ဝုဋ္ဌာနာဓိပ္ပါယော – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ ဘိက္ခုနီနံ ဩဝါဒေါ န ဌပေတဗ္ဗော။
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ ဘိက္ခုနီနံ ဩဝါဒေါ န ဌပေတဗ္ဗော။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? အပရိသုဒ္ဓကာယသမာစာရော ဟောတိ, အပရိသုဒ္ဓဝစီသမာစာရော ဟောတိ, အပရိသုဒ္ဓါဇီဝေါ ဟောတိ, ဗာလော ဟောတိ, အဗျတ္တော, န ပဋိဗလော အနုယုဉ္ဇိယမာနော အနုယောဂံ ဒါတုံ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ ဘိက္ခုနီနံ ဩဝါဒေါ န ဌပေတဗ္ဗော။
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ ဘိက္ခုနီနံ ဩဝါဒေါ န ဌပေတဗ္ဗော။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ကာယိကေန အနာစာရေန သမန္နာဂတော ဟောတိ, ဝါစသိကေန အနာစာရေန သမန္နာဂတော ဟောတိ, ကာယိကဝါစသိကေန အနာစာရေန သမန္နာဂတော ဟောတိ, ဘိက္ခုနီနံ အက္ကောသကပရိဘာသကော ဟောတိ, ဘိက္ခုနီဟိ သဒ္ဓိံ သံသဋ္ဌော ဝိဟရတိ အနနုလောမိကေန သံသဂ္ဂေန – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ ဘိက္ခုနီနံ ဩဝါဒေါ န ဌပေတဗ္ဗော။
(ဝိ၊၅၊၃၄၁။)
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ ဘိက္ခုနီနံ ဩဝါဒေါ န ဌပေတဗ္ဗော။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? အလဇ္ဇီ စ ဟောတိ, ဗာလော စ, အပကတတ္တော စ, ဘဏ္ဍနကာရကော စ ဟောတိ ကလဟကာရကော, သိက္ခာယ စ န ပရိပူရိကာရီ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ ဘိက္ခုနီနံ ဩဝါဒေါ န ဌပေတဗ္ဗော’’တိ။
မြန်֍ ၄၅၃။ ‘‘ကတိဟိ နု ခေါ, ဘန္တေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ ဘိက္ခုနီနံ ဩဝါဒေါ န ဂဟေတဗ္ဗော’’တိ? ‘‘ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ ဘိက္ခုနီနံ ဩဝါဒေါ န ဂဟေတဗ္ဗော။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ကာယိကေန အနာစာရေန သမန္နာဂတော ဟောတိ, ဝါစသိကေန အနာစာရေန သမန္နာဂတော ဟောတိ, ကာယိကဝါစသိကေန အနာစာရေန သမန္နာဂတော ဟောတိ, ဘိက္ခုနီနံ အက္ကောသကပရိဘာသကော ဟောတိ, ဘိက္ခုနီဟိ သဒ္ဓိံ သံသဋ္ဌော ဝိဟရတိ အနနုလောမိကေန သံသဂ္ဂေန – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ ဘိက္ခုနီနံ ဩဝါဒေါ န ဂဟေတဗ္ဗော။
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ ဘိက္ခုနီနံ ဩဝါဒေါ န ဂဟေတဗ္ဗော။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? အလဇ္ဇီ စ ဟောတိ, ဗာလော စ, အပကတတ္တော စ, ဂမိကော ဝါ ဟောတိ, ဂိလာနော ဝါ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ ဘိက္ခုနီနံ ဩဝါဒေါ န ဂဟေတဗ္ဗော’’တိ။
မြန်֍ ၄၅၄။ ‘‘ကတိဟိ နု ခေါ, ဘန္တေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ သဒ္ဓိံ န သာကစ္ဆိတဗ္ဗော’’တိ? ‘‘ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ သဒ္ဓိံ န သာကစ္ဆိတဗ္ဗော။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? န အသေက္ခေန သီလက္ခန္ဓေန သမန္နာဂတော ဟောတိ, န အသေက္ခေန သမာဓိက္ခန္ဓေန သမန္နာဂတော ဟောတိ, န အသေက္ခေန ပညာက္ခန္ဓေန သမန္နာဂတော ဟောတိ, န အသေက္ခေန ဝိမုတ္တိက္ခန္ဓေန သမန္နာဂတော ဟောတိ, န အသေက္ခေန ဝိမုတ္တိဉာဏဒဿနက္ခန္ဓေန သမန္နာဂတော ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ သဒ္ဓိံ န သာကစ္ဆိတဗ္ဗော။ ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ သဒ္ဓိံ သာကစ္ဆိတဗ္ဗော။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? အသေက္ခေန သီလက္ခန္ဓေန သမန္နာဂတော ဟောတိ, အသေက္ခေန သမာဓိက္ခန္ဓေန သမန္နာဂတော ဟောတိ, အသေက္ခေန ပညာက္ခန္ဓေန သမန္နာဂတော
(ဝိ၊၅၊၃၄၂။)
ဟောတိ, အသေက္ခေန ဝိမုတ္တိက္ခန္ဓေန သမန္နာဂတော ဟောတိ, အသေက္ခေန ဝိမုတ္တိဉာဏဒဿနက္ခန္ဓေန သမန္နာဂတော ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ သဒ္ဓိံ သာကစ္ဆိတဗ္ဗော။
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ သဒ္ဓိံ န သာကစ္ဆိတဗ္ဗော။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? န အတ္ထပဋိသမ္ဘိဒါပတ္တော ဟောတိ, န ဓမ္မပဋိသမ္ဘိဒါပတ္တော ဟောတိ, န နိရုတ္တိပဋိသမ္ဘိဒါပတ္တော ဟောတိ, န ပဋိဘာနပဋိသမ္ဘိဒါပတ္တော ဟောတိ, ယထာဝိမုတ္တံ စိတ္တံ န ပစ္စဝေက္ခိတာ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ သဒ္ဓိံ န သာကစ္ဆိတဗ္ဗော။ ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ သဒ္ဓိံ သာကစ္ဆိတဗ္ဗော။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? အတ္ထပဋိသမ္ဘိဒါပတ္တော ဟောတိ, ဓမ္မပဋိသမ္ဘိဒါပတ္တော ဟောတိ, နိရုတ္တိပဋိသမ္ဘိဒါပတ္တော ဟောတိ, ပဋိဘာနပဋိသမ္ဘိဒါပတ္တော ဟောတိ, ယထာဝိမုတ္တံ စိတ္တံ ပစ္စဝေက္ခိတာ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတေန ဘိက္ခုနာ သဒ္ဓိံ သာကစ္ဆိတဗ္ဗော’’တိ။
ဘိက္ခုနောဝါဒဝဂ္ဂေါ နိဋ္ဌိတော အဋ္ဌမော။
တဿုဒ္ဒါနံ –
ဘိက္ခုနီဟေဝ ကာတဗ္ဗံ, အပရေဟိ တထာ ဒုဝေ၊
ဘိက္ခုနီနံ တယော ကမ္မာ, န ဌပေတဗ္ဗာ ဒွေ ဒုကာ၊
န ဂဟေတဗ္ဗာ ဒွေ ဝုတ္တာ, သာကစ္ဆာသု စ ဒွေ ဒုကာတိ။
၉။ ဥဗ္ဗာဟိကဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၄၅၅။ ‘‘ကတိဟိ နု ခေါ, ဘန္တေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု ဥဗ္ဗာဟိကာယ န သမ္မန္နိတဗ္ဗော’’တိ? ‘‘ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု ဥဗ္ဗာဟိကာယ န သမ္မန္နိတဗ္ဗော။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? န အတ္ထကုသလော ဟောတိ, န ဓမ္မကုသလော ဟောတိ, န နိရုတ္တိကုသလော ဟောတိ, န ဗျဉ္ဇနကုသလော ဟောတိ, န ပုဗ္ဗာပရကုသလော ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု ဥဗ္ဗာဟိကာယ န သမ္မန္နိတဗ္ဗော။ ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု ဥဗ္ဗာဟိကာယ သမ္မန္နိတဗ္ဗော။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? အတ္ထကုသလော ဟောတိ, ဓမ္မကုသလော ဟောတိ,
(ဝိ၊၅၊၃၄၃။)
နိရုတ္တိကုသလော ဟောတိ, ဗျဉ္ဇနကုသလော ဟောတိ, ပုဗ္ဗာပရကုသလော ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု ဥဗ္ဗာဟိကာယ သမ္မန္နိတဗ္ဗော။
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု ဥဗ္ဗာဟိကာယ န သမ္မန္နိတဗ္ဗော။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ကောဓနော ဟောတိ ကောဓာဘိဘူတော, မက္ခီ ဟောတိ မက္ခာဘိဘူတော, ပဠာသီ ဟောတိ ပဠာသာဘိဘူတော, ဣဿုကီ ဟောတိ ဣဿာဘိဘူတော, သန္ဒိဋ္ဌိပရာမာသီ ဟောတိ အာဓာနဂ္ဂါဟီ ဒုပ္ပဋိနိဿဂ္ဂီ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု ဥဗ္ဗာဟိကာယ န သမ္မန္နိတဗ္ဗော။ ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု ဥဗ္ဗာဟိကာယ သမ္မန္နိတဗ္ဗော။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? န ကောဓနော ဟောတိ န ကောဓာဘိဘူတော, န မက္ခီ ဟောတိ န မက္ခာဘိဘူတော, န ပဠာသီ ဟောတိ န ပဠာသာဘိဘူတော, န ဣဿုကီ ဟောတိ န ဣဿာဘိဘူတော, အသန္ဒိဋ္ဌိပရာမာသီ ဟောတိ အနာဓာနဂ္ဂါဟီ သုပ္ပဋိနိဿဂ္ဂီ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု ဥဗ္ဗာဟိကာယ သမ္မန္နိတဗ္ဗော။
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု ဥဗ္ဗာဟိကာယ န သမ္မန္နိတဗ္ဗော။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ကုပ္ပတိ, ဗျာပဇ္ဇတိ, ပတိဋ္ဌိယတိ, ကောပံ ဇနေတိ, အခမော ဟောတိ အပဒက္ခိဏဂ္ဂါဟီ အနုသာသနိံ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု ဥဗ္ဗာဟိကာယ န သမ္မန္နိတဗ္ဗော။ ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု ဥဗ္ဗာဟိကာယ သမ္မန္နိတဗ္ဗော။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? န ကုပ္ပတိ, န ဗျာပဇ္ဇတိ, န ပတိဋ္ဌိယတိ, န ကောပံ ဇနေတိ, ခမော ဟောတိ ပဒက္ခိဏဂ္ဂါဟီ အနုသာသနိံ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု ဥဗ္ဗာဟိကာယ သမ္မန္နိတဗ္ဗော။
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု ဥဗ္ဗာဟိကာယ န သမ္မန္နိတဗ္ဗော။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ပသာရေတာ ဟောတိ နော သာရေတာ, အနောကာသကမ္မံ ကာရေတွာ ပဝတ္တာ ဟောတိ, န ယထာဓမ္မေ ယထာဝိနယေ ယထာပတ္တိယာ စောဒေတာ ဟောတိ, န ယထာဓမ္မေ ယထာဝိနယေ ယထာပတ္တိယာ ကာရေတာ ဟောတိ, န ယထာဒိဋ္ဌိယာ ဗျာကတာ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု ဥဗ္ဗာဟိကာယ န သမ္မန္နိတဗ္ဗော။ ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု ဥဗ္ဗာဟိကာယ သမ္မန္နိတဗ္ဗော။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? သာရေတာ ဟောတိ နော ပသာရေတာ,
(ဝိ၊၅၊၃၄၄။)
ဩကာသကမ္မံ ကာရေတွာ ပဝတ္တာ ဟောတိ, ယထာဓမ္မံ ယထာဝိနယေ ယထာပတ္တိယာ စောဒေတာ ဟောတိ, ယထာဓမ္မေ ယထာဝိနယေ ယထာပတ္တိယာ ကာရေတာ ဟောတိ, ယထာဒိဋ္ဌိယာ ဗျာကတာ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု ဥဗ္ဗာဟိကာယ သမ္မန္နိတဗ္ဗော။
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု ဥဗ္ဗာဟိကာယ န သမ္မန္နိတဗ္ဗော။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, ဒေါသာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, မောဟာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, အလဇ္ဇီ စ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု ဥဗ္ဗာဟိကာယ န သမ္မန္နိတဗ္ဗော။ ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု ဥဗ္ဗာဟိကာယ သမ္မန္နိတဗ္ဗော။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? န ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, န ဒေါသာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, န မောဟာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, န ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, လဇ္ဇီ စ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု ဥဗ္ဗာဟိကာယ သမ္မန္နိတဗ္ဗော။
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု ဥဗ္ဗာဟိကာယ န သမ္မန္နိတဗ္ဗော။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, ဒေါသာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, မောဟာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, အကုသလော စ ဟောတိ ဝိနယေ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု ဥဗ္ဗာဟိကာယ န သမ္မန္နိတဗ္ဗော။ ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု ဥဗ္ဗာဟိကာယ သမ္မန္နိတဗ္ဗော။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? န ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, န ဒေါသာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, န မောဟာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, န ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, ကုသလော စ ဟောတိ ဝိနယေ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု ဥဗ္ဗာဟိကာယ သမ္မန္နိတဗ္ဗော’’တိ။
မြန်֍ ၄၅၆။ ‘‘ကတိဟိ နု ခေါ, ဘန္တေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု ဗာလောတွေဝ သင်္ခံ ဂစ္ဆတီ’’တိ? ‘‘ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု ဗာလောတွေဝ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? သုတ္တံ န ဇာနာတိ, သုတ္တာနုလောမံ န ဇာနာတိ, ဝိနယံ န ဇာနာတိ, ဝိနယာနုလောမံ န ဇာနာတိ, န စ ဌာနဌာနကုသလော ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု ဗာလောတွေဝ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ။ ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု ပဏ္ဍိတောတွေဝ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? သုတ္တံ ဇာနာတိ, သုတ္တာနုလောမံ ဇာနာတိ, ဝိနယံ ဇာနာတိ,
(ဝိ၊၅၊၃၄၅။)
ဝိနယာနုလောမံ ဇာနာတိ, ဌာနာဌာနကုသလော စ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု ပဏ္ဍိတောတွေဝ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု ဗာလောတွေဝ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ဓမ္မံ န ဇာနာတိ, ဓမ္မာနုလောမံ ဇာနာတိ, ဝိနယံ န ဇာနာတိ, ဝိနယာနုလောမံ န ဇာနာတိ, န စ ပုဗ္ဗာပရကုသလော ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု ဗာလောတွေဝ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ။ ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု ပဏ္ဍိတောတွေဝ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ဓမ္မံ ဇာနာတိ, ဓမ္မာနုလောမံ ဇာနာတိ, ဝိနယံ ဇာနာတိ, ဝိနယာနုလောမံ ဇာနာတိ, ပုဗ္ဗာပရကုသလော စ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု ပဏ္ဍိတောတွေဝ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု ဗာလောတွေဝ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ဝတ္ထုံ န ဇာနာတိ, နိဒါနံ န ဇာနာတိ, ပညတ္တိံ န ဇာနာတိ, ပဒပစ္စာဘဋ္ဌံ န ဇာနာတိ, အနုသန္ဓိဝစနပထံ န ဇာနာတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု ဗာလောတွေဝ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ။ ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု ပဏ္ဍိတောတွေဝ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ဝတ္ထုံ ဇာနာတိ, နိဒါနံ ဇာနာတိ, ပညတ္တိံ ဇာနာတိ, ပဒပစ္စာဘဋ္ဌံ ဇာနာတိ, အနုသန္ဓိဝစနပထံ ဇာနာတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု ပဏ္ဍိတောတွေဝ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု ဗာလောတွေဝ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? အာပတ္တိံ န ဇာနာတိ, အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနံ န ဇာနာတိ, အာပတ္တိယာ ပယောဂံ န ဇာနာတိ, အာပတ္တိယာ ဝူပသမံ န ဇာနာတိ, အာပတ္တိယာ န ဝိနိစ္ဆယကုသလော ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု ဗာလောတွေဝ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ။ ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု ပဏ္ဍိတောတွေဝ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? အာပတ္တိံ ဇာနာတိ, အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနံ ဇာနာတိ, အာပတ္တိယာ ပယောဂံ ဇာနာတိ, အာပတ္တိယာ ဝူပသမံ ဇာနာတိ, အာပတ္တိယာ ဝိနိစ္ဆယကုသလော ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု ပဏ္ဍိတောတွေဝ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ။
(ဝိ၊၅၊၃၄၆။)
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု ဗာလောတွေဝ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? အဓိကရဏံ န ဇာနာတိ, အဓိကရဏသမုဋ္ဌာနံ န ဇာနာတိ, အဓိကရဏဿ ပယောဂံ န ဇာနာတိ, အဓိကရဏဿ ဝူပသမံ န ဇာနာတိ, အဓိကရဏဿ န ဝိနိစ္ဆယကုသလော ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု ဗာလောတွေဝ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ။ ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု ပဏ္ဍိတောတွေဝ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? အဓိကရဏံ ဇာနာတိ, အဓိကရဏသမုဋ္ဌာနံ ဇာနာတိ, အဓိကရဏဿ ပယောဂံ ဇာနာတိ, အဓိကရဏဿ ဝူပသမံ ဇာနာတိ, အဓိကရဏဿ ဝိနိစ္ဆယကုသလော ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု ပဏ္ဍိတောတွေဝ သင်္ခံ ဂစ္ဆတီ’’တိ။
ဥဗ္ဗာဟိကဝဂ္ဂေါ နိဋ္ဌိတော နဝမော။
တဿုဒ္ဒါနံ –
န အတ္ထကုသလော စေဝ, ကောဓနော ကုပ္ပတီ စ ယော၊
ပသာရေတာ ဆန္ဒာဂတိံ, အကုသလော တထေဝ စ။
သုတ္တံ ဓမ္မဉ္စ ဝတ္ထုဉ္စ, အာပတ္တိ အဓိကရဏံ၊
ဒွေ ဒွေ ပကာသိတာ သဗ္ဗေ, ကဏှသုက္ကံ ဝိဇာနထာတိ။
၁၀။ အဓိကရဏဝူပသမဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၄၅၇။ ‘‘ကတိဟိ နု ခေါ, ဘန္တေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု နာလံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေတု’’န္တိ? ‘‘ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု နာလံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေတုံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? အာပတ္တိံ န ဇာနာတိ, အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနံ န ဇာနာတိ, အာပတ္တိယာ ပယောဂံ န ဇာနာတိ, အာပတ္တိယာ ဝူပသမံ န ဇာနာတိ, အာပတ္တိယာ န ဝိနိစ္ဆယကုသလော ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု နာလံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေတုံ။ ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု အလံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေတုံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? အာပတ္တိံ ဇာနာတိ, အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနံ ဇာနာတိ, အာပတ္တိယာ ပယောဂံ ဇာနာတိ, အာပတ္တိယာ ဝူပသမံ ဇာနာတိ,
(ဝိ၊၅၊၃၄၇။)
အာပတ္တိယာ ဝိနိစ္ဆယကုသလော ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု အလံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေတုံ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု နာလံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေတုံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? အဓိကရဏံ န ဇာနာတိ, အဓိကရဏသမုဋ္ဌာနံ န ဇာနာတိ, အဓိကရဏဿ ပယောဂံ န ဇာနာတိ, အဓိကရဏဿ ဝူပသမံ န ဇာနာတိ, အဓိကရဏဿ န ဝိနိစ္ဆယကုသလော ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု နာလံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေတုံ။
‘‘ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု အလံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေတုံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? အဓိကရဏံ ဇာနာတိ, အဓိကရဏသမုဋ္ဌာနံ ဇာနာတိ, အဓိကရဏဿ ပယောဂံ ဇာနာတိ, အဓိကရဏဿ ဝူပသမံ ဇာနာတိ, အဓိကရဏဿ ဝိနိစ္ဆယကုသလော ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု အလံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေတုံ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု နာလံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေတုံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, ဒေါသာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, မောဟာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, အလဇ္ဇီ စ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု နာလံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေတုံ။ ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု အလံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေတုံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? န ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, န ဒေါသာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, န မောဟာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, န ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, လဇ္ဇီ စ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု အလံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေတုံ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု နာလံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေတုံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, ဒေါသာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, မောဟာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, အပ္ပဿုတော စ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု နာလံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေတုံ။ ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု အလံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေတုံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? န ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, န ဒေါသာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, န မောဟာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, န ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, ဗဟုဿုတော စ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု အလံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေတုံ။
(ဝိ၊၅၊၃၄၈။)
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု နာလံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေတုံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ဝတ္ထုံ န ဇာနာတိ, နိဒါနံ န ဇာနာတိ, ပညတ္တိံ န ဇာနာတိ, ပဒပစ္စာဘဋ္ဌံ န ဇာနာတိ, အနုသန္ဓိဝစနပထံ န ဇာနာတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု နာလံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေတုံ။ ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု အလံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေတုံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ဝတ္ထုံ ဇာနာတိ, နိဒါနံ ဇာနာတိ, ပညတ္တိံ ဇာနာတိ, ပဒပစ္စာဘဋ္ဌံ ဇာနာတိ, အနုသန္ဓိဝစနပထံ ဇာနာတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု အလံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေတုံ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု နာလံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေတုံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, ဒေါသာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, မောဟာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, အကုသလော စ ဟောတိ ဝိနယေ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု နာလံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေတုံ။ ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု အလံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေတုံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? န ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, န ဒေါသာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, န မောဟာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, န ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, ကုသလော စ ဟောတိ ဝိနယေ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု အလံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေတုံ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု နာလံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေတုံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, ဒေါသာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, မောဟာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, ပုဂ္ဂလဂရု ဟောတိ နော သံဃဂရု – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု နာလံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေတုံ။ ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု အလံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေတုံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? န ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, န ဒေါသာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, န မောဟာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, န ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, သံဃဂရု ဟောတိ နော ပုဂ္ဂလဂရု – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု အလံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေတုံ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု နာလံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေတုံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, ဒေါသာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, မောဟာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, အာမိသဂရု ဟောတိ နော သဒ္ဓမ္မဂရု – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု နာလံ
(ဝိ၊၅၊၃၄၉။)
အဓိကရဏံ ဝူပသမေတုံ။ ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု အလံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေတုံ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? န ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, န ဒေါသာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, န မောဟာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, န ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, သဒ္ဓမ္မဂရု ဟောတိ နော အာမိသဂရု – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု အလံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေတု’’န္တိ။
မြန်֍ ၄၅၈။ ‘‘ကတိဟိ နု ခေါ, ဘန္တေ, အာကာရေဟိ သံဃော ဘိဇ္ဇတီ’’တိ? ‘‘ပဉ္စဟုပါလိ, အာကာရေဟိ သံဃော ဘိဇ္ဇတိ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ကမ္မေန, ဥဒ္ဒေသေန, ဝေါဟရန္တော, အနုဿာဝနေန, သလာကဂ္ဂါဟေန – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟာကာရေဟိ သံဃော ဘိဇ္ဇတီ’’တိ။
‘‘သံဃရာဇိ သံဃရာဇီတိ, ဘန္တေ, ဝုစ္စတိ။ ကိတ္တာဝတာ နု ခေါ, ဘန္တေ, သံဃရာဇိ ဟောတိ နော စ သံဃဘေဒေါ? ကိတ္တာဝတာ စ ပန သံဃရာဇိ စေဝ ဟောတိ သံဃဘေဒေါ စာ’’တိ? ‘‘ပညတ္တေတံ, ဥပါလိ, မယာ အာဂန္တုကာနံ ဘိက္ခူနံ အာဂန္တုကဝတ္တံ။ ဧဝံ သုပညတ္တေ ခေါ, ဥပါလိ, မယာ သိက္ခာပဒေ အာဂန္တုကာ ဘိက္ခူ အာဂန္တုကဝတ္တေ န ဝတ္တန္တိ။ ဧဝမ္ပိ ခေါ, ဥပါလိ, သံဃရာဇိ ဟောတိ နော စ သံဃဘေဒေါ။ ပညတ္တေတံ, ဥပါလိ, မယာ အာဝါသိကာနံ ဘိက္ခူနံ အာဝါသိကဝတ္တံ။ ဧဝံ သုပညတ္တေ ခေါ, ဥပါလိ, မယာ သိက္ခာပဒေ အာဝါသိကာ ဘိက္ခူ အာဝါသိကဝတ္တေ န ဝတ္တန္တိ။ ဧဝမ္ပိ ခေါ, ဥပါလိ, သံဃရာဇိ ဟောတိ နော စ သံဃဘေဒေါ။ ပညတ္တေတံ ဥပါလိ မယာ ဘိက္ခူနံ ဘတ္တဂ္ဂေ ဘတ္တဂ္ဂဝတ္တံ – ယထာဝုဍ္ဎံ ယထာရတ္တံ ယထာပတိရူပံ အဂ္ဂါသနံ အဂ္ဂေါဒကံ အဂ္ဂပိဏ္ဍံ။ ဧဝံ သုပညတ္တေ ခေါ, ဥပါလိ, မယာ သိက္ခာပဒေ နဝါ ဘိက္ခူ ဘတ္တဂ္ဂေ ထေရာနံ ဘိက္ခူနံ အာသနံ ပဋိဗာဟန္တိ။ ဧဝမ္ပိ ခေါ, ဥပါလိ, သံဃရာဇိ ဟောတိ နော စ သံဃဘေဒေါ။ ပညတ္တေတံ, ဥပါလိ, မယာ ဘိက္ခူနံ သေနာသနေ သေနာသနဝတ္တံ – ယထာဝုဍ္ဎံ ယထာရတ္တံ ယထာပတိရူပံ။ ဧဝံ သုပညတ္တေ ခေါ, ဥပါလိ, မယာ သိက္ခာပဒေ နဝါ ဘိက္ခူ ထေရာနံ ဘိက္ခူနံ သေနာသနံ ပဋိဗာဟန္တိ။ ဧဝမ္ပိ ခေါ, ဥပါလိ, သံဃရာဇိ ဟောတိ နော စ သံဃဘေဒေါ။ ပညတ္တေတံ, ဥပါလိ, မယာ ဘိက္ခူနံ အန္တောသီမာယ ဧကံ ဥပေါသထံ ဧကံ ပဝါရဏံ ဧကံ သံဃကမ္မံ ဧကံ ကမ္မာကမ္မံ။ ဧဝံ သုပညတ္တေ ခေါ, ဥပါလိ, မယာ သိက္ခာပဒေ တတ္ထေဝ အန္တောသီမာယ အာဝေနိဘာဝံ [အာဝေဏိဘာဝံ (သီ။ သျာ။)] ကရိတွာ ဂဏံ
(ဝိ၊၅၊၃၅၀။)
ဗန္ဓိတွာ အာဝေနိံ [အာဝေဏိ (သီ။ သျာ။)] ဥပေါသထံ ကရောန္တိ အာဝေနိံ ပဝါရဏံ ကရောန္တိ အာဝေနိံ သံဃကမ္မံ ကရောန္တိ အာဝေနိံ ကမ္မာကမ္မာနိ ကရောန္တိ။ ဧဝံ ခေါ, ဥပါလိ, သံဃရာဇိ စေဝ ဟောတိ သံဃဘေဒေါ စာ’’တိ။
အဓိကရဏဝူပသမဝဂ္ဂေါ နိဋ္ဌိတော ဒသမော။
တဿုဒ္ဒါနံ –
အာပတ္တိံ အဓိကရဏံ, ဆန္ဒာ အပ္ပဿုတေန စ၊
ဝတ္ထုဉ္စ အကုသလော စ, ပုဂ္ဂလော အာမိသေန စ၊
ဘိဇ္ဇတိ သံဃရာဇိ စ, သံဃဘေဒေါ တထေဝ စာတိ။
၁၁။ သံဃဘေဒကဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၄၅၉။ [စူဠဝ။ ၃၅၄-၃၅၅၊ အ။ နိ။ ၁၀။၃၈ အာဒယော] ‘‘ကတိဟိ နု ခေါ, ဘန္တေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော သံဃဘေဒကော အာပါယိကော နေရယိကော ကပ္ပဋ္ဌော အတေကိစ္ဆော’’တိ? ‘‘ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော သံဃဘေဒကော အာပါယိကော နေရယိကော ကပ္ပဋ္ဌော အတေကိစ္ဆော။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ဣဓုပါလိ, ဘိက္ခု အဓမ္မံ ဓမ္မောတိ ဒီပေတိ, ဓမ္မံ အဓမ္မောတိ ဒီပေတိ, အဝိနယံ ဝိနယောတိ ဒီပေတိ, ဝိနယံ အဝိနယောတိ ဒီပေတိ, ဝိနိဓာယ ဒိဋ္ဌိံ ကမ္မေန – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော သံဃဘေဒကော အာပါယိကော နေရယိကော ကပ္ပဋ္ဌော အတေကိစ္ဆော။
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော သံဃဘေဒကော အာပါယိကော နေရယိကော ကပ္ပဋ္ဌော အတေကိစ္ဆော။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ဣဓုပါလိ, ဘိက္ခု အဓမ္မံ ဓမ္မောတိ ဒီပေတိ, ဓမ္မံ အဓမ္မောတိ ဒီပေတိ, အဝိနယံ ဝိနယောတိ ဒီပေတိ, ဝိနယံ အဝိနယောတိ ဒီပေတိ, ဝိနိဓာယ ဒိဋ္ဌိံ ဥဒ္ဒေသေန – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော သံဃဘေဒကော အာပါယိကော နေရယိကော ကပ္ပဋ္ဌော အတေကိစ္ဆော။
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော သံဃဘေဒကော အာပါယိကော နေရယိကော ကပ္ပဋ္ဌော အတေကိစ္ဆော။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ဣဓုပါလိ, ဘိက္ခု အဓမ္မံ ဓမ္မောတိ ဒီပေတိ, ဓမ္မံ အဓမ္မောတိ ဒီပေတိ,
(ဝိ၊၅၊၃၅၁။)
အဝိနယံ ဝိနယောတိ ဒီပေတိ, ဝိနယံ အဝိနယောတိ ဒီပေတိ, ဝိနိဓာယ ဒိဋ္ဌိ ဝေါဟရန္တော – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော သံဃဘေဒကော အာပါယိကော နေရယိကော ကပ္ပဋ္ဌော အတေကိစ္ဆော။
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော သံဃဘေဒကော အာပါယိကော နေရယိကော ကပ္ပဋ္ဌော အတေကိစ္ဆော။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ဣဓုပါလိ, ဘိက္ခု အဓမ္မံ ဓမ္မောတိ ဒီပေတိ, ဓမ္မံ အဓမ္မောတိ ဒီပေတိ, အဝိနယံ ဝိနယောတိ ဒီပေတိ, ဝိနယံ အဝိနယောတိ ဒီပေတိ, ဝိနိဓာယ ဒိဋ္ဌိံ အနုဿာဝနေန – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော သံဃဘေဒကော အာပါယိကော နေရယိကော ကပ္ပဋ္ဌော အတေကိစ္ဆော။
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော သံဃဘေဒကော အာပါယိကော နေရယိကော ကပ္ပဋ္ဌော အတေကိစ္ဆော။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ဣဓုပါလိ, ဘိက္ခု အဓမ္မံ ဓမ္မောတိ ဒီပေတိ, ဓမ္မံ အဓမ္မောတိ ဒီပေတိ, အဝိနယံ ဝိနယောတိ ဒီပေတိ, ဝိနယံ အဝိနယောတိ ဒီပေတိ, ဝိနိဓာယ ဒိဋ္ဌိံ သလာကဂ္ဂါဟေန – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော သံဃဘေဒကော အာပါယိကော နေရယိကော ကပ္ပဋ္ဌော အတေကိစ္ဆော။
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော သံဃဘေဒကော အာပါယိကော နေရယိကော ကပ္ပဋ္ဌော အတေကိစ္ဆော။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ဣဓုပါလိ, ဘိက္ခု အဓမ္မံ ဓမ္မောတိ ဒီပေတိ, ဓမ္မံ အဓမ္မောတိ ဒီပေတိ, အဝိနယံ ဝိနယောတိ ဒီပေတိ, ဝိနယံ အဝိနယောတိ ဒီပေတိ, ဝိနိဓာယ ခန္တိံ ကမ္မေန…ပေ… ဝိနိဓာယ ခန္တိံ ဥဒ္ဒေသေန…ပေ… ဝိနိဓာယ ခန္တိံ ဝေါဟရန္တော…ပေ… ဝိနိဓာယ ခန္တိံ အနုဿာဝနေန…ပေ… ဝိနိဓာယ ခန္တိံ သလာကဂ္ဂါဟေန – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော သံဃဘေဒကော အာပါယိကော နေရယိကော ကပ္ပဋ္ဌော အတေကိစ္ဆော။
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော သံဃဘေဒကော အာပါယိကော နေရယိကော ကပ္ပဋ္ဌော အတေကိစ္ဆော။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ဣဓုပါလိ, ဘိက္ခု အဓမ္မံ ဓမ္မောတိ ဒီပေတိ, ဓမ္မံ အဓမ္မောတိ ဒီပေတိ အဝိနယံ ဝိနယောတိ ဒီပေတိ, ဝိနယံ အဝိနယောတိ ဒီပေတိ, ဝိနိဓာယ ရုစိံ ကမ္မေန…ပေ… ဝိနိဓာယ ရုစိံ ဥဒ္ဒေသေန…ပေ… ဝိနိဓာယ ရုစိံ ဝေါဟရန္တော…ပေ… ဝိနိဓာယ ရုစိံ အနုဿာဝနေန…ပေ… ဝိနိဓာယ ရုစိံ သလာကဂ္ဂါဟေန – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ,
(ဝိ၊၅၊၃၅၂။)
ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော သံဃဘေဒကော အာပါယိကော နေရယိကော ကပ္ပဋ္ဌော အတေကိစ္ဆော။
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော သံဃဘေဒကော အာပါယိကော နေရယိကော ကပ္ပဋ္ဌော အတေကိစ္ဆော။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ဣဓုပါလိ, ဘိက္ခု အဓမ္မံ ဓမ္မောတိ ဒီပေတိ, ဓမ္မံ အဓမ္မောတိ ဒီပေတိ, အဝိနယံ ဝိနယောတိ ဒီပေတိ, ဝိနယံ အဝိနယောတိ ဒီပေတိ, ဝိနိဓာယ သညံ ကမ္မေန…ပေ… ဝိနိဓာယ သညံ ဥဒ္ဒေသေန…ပေ… ဝိနိဓာယ သညံ ဝေါဟရန္တော…ပေ… ဝိနိဓာယ သညံ အနုဿာဝနေန…ပေ… ဝိနိဓာယ သညံ သလာကဂ္ဂါဟေန – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော သံဃဘေဒကော အာပါယိကော နေရယိကော ကပ္ပဋ္ဌော အတေကိစ္ဆော’’တိ။
သံဃဘေဒကဝဂ္ဂေါ နိဋ္ဌိတော ဧကာဒသမော။
တဿုဒ္ဒါနံ –
ဝိနိဓာယ ဒိဋ္ဌိံ ကမ္မေန, ဥဒ္ဒေသေ ဝေါဟရေန စ၊
အနုဿာဝနေ သလာကေန, ပဉ္စေတေ ဒိဋ္ဌိနိဿိတာ၊
ခန္တိံ ရုစိဉ္စ သညဉ္စ, တယော တေ ပဉ္စဓာ နယာတိ။
၁၂။ ဒုတိယသံဃဘေဒကဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၄၆၀။ ‘‘ကတိဟိ နု ခေါ, ဘန္တေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော သံဃဘေဒကော န အာပါယိကော န နေရယိကော န ကပ္ပဋ္ဌော န အတေကိစ္ဆော’’တိ? ‘‘ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော သံဃဘေဒကော န အာပါယိကော န နေရယိကော န ကပ္ပဋ္ဌော န အတေကိစ္ဆော။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ဣဓုပါလိ, ဘိက္ခု အဓမ္မံ ဓမ္မောတိ ဒီပေတိ, ဓမ္မံ အဓမ္မောတိ ဒီပေတိ, အဝိနယံ ဝိနယောတိ ဒီပေတိ, ဝိနယံ အဝိနယောတိ ဒီပေတိ, အဝိနိဓာယ ဒိဋ္ဌိံ ကမ္မေန – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော သံဃဘေဒကော န အာပါယိကော န နေရယိကော န ကပ္ပဋ္ဌော န အတေကိစ္ဆော။
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော သံဃဘေဒကော န အာပါယိကော န နေရယိကော န ကပ္ပဋ္ဌော န အတေကိစ္ဆော။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ဣဓုပါလိ, ဘိက္ခု အဓမ္မံ ဓမ္မောတိ ဒီပေတိ, ဓမ္မံ အဓမ္မောတိ ဒီပေတိ,
(ဝိ၊၅၊၃၅၃။)
အဝိနယံ ဝိနယောတိ ဒီပေတိ, ဝိနယံ အဝိနယောတိ ဒီပေတိ, အဝိနိဓာယ ဒိဋ္ဌိံ ဥဒ္ဒေသေန – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော သံဃဘေဒကော န အာပါယိကော န နေရယိကော န ကပ္ပဋ္ဌော န အတေကိစ္ဆော။
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော သံဃဘေဒကော န အာပါယိကော န နေရယိကော န ကပ္ပဋ္ဌော န အတေကိစ္ဆော။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ဣဓုပါလိ, ဘိက္ခု အဓမ္မံ ဓမ္မောတိ ဒီပေတိ, ဓမ္မံ အဓမ္မောတိ ဒီပေတိ, အဝိနယံ ဝိနယောတိ ဒီပေတိ, ဝိနယံ အဝိနယောတိ ဒီပေတိ, အဝိနိဓာယ ဒိဋ္ဌိံ ဝေါဟရန္တော။ ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော သံဃဘေဒကော န အာပါယိကော န နေရယိကော န ကပ္ပဋ္ဌော န အတေကိစ္ဆော။
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော သံဃဘေဒကော န အာပါယိကော န နေရယိကော န ကပ္ပဋ္ဌော န အတေကိစ္ဆော။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ဣဓုပါလိ, ဘိက္ခု အဓမ္မံ ဓမ္မောတိ ဒီပေတိ, ဓမ္မံ အဓမ္မောတိ ဒီပေတိ, အဝိနယံ ဝိနယောတိ ဒီပေတိ, ဝိနယံ အဝိနယောတိ ဒီပေတိ, အဝိနိဓာယ ဒိဋ္ဌိံ အနုဿာဝနေန – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော သံဃဘေဒကော န အာပါယိကော န နေရယိကော န ကပ္ပဋ္ဌော န အတေကိစ္ဆော။
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော သံဃဘေဒကော န အာပါယိကော န နေရယိကော န ကပ္ပဋ္ဌော န အတေကိစ္ဆော။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ဣဓုပါလိ, ဘိက္ခု အဓမ္မံ ဓမ္မောတိ ဒီပေတိ, ဓမ္မံ အဓမ္မောတိ ဒီပေတိ, အဝိနယံ ဝိနယောတိ ဒီပေတိ, ဝိနယံ အဝိနယောတိ ဒီပေတိ, အဝိနိဓာယ ဒိဋ္ဌိံ သလာကဂ္ဂါဟေန – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော သံဃဘေဒကော န အာပါယိကော န နေရယိကော န ကပ္ပဋ္ဌော န အတေကိစ္ဆော။
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော သံဃဘေဒကော န အာပါယိကော န နေရယိကော န ကပ္ပဋ္ဌော န အတေကိစ္ဆော။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ဣဓုပါလိ, ဘိက္ခု အဓမ္မံ ဓမ္မောတိ ဒီပေတိ, ဓမ္မံ အဓမ္မောတိ ဒီပေတိ, အဝိနယံ ဝိနယောတိ ဒီပေတိ, ဝိနယံ အဝိနယောတိ ဒီပေတိ, အဝိနိဓာယ ခန္တိံ ကမ္မေန…ပေ… အဝိနိဓာယ ခန္တိံ ဥဒ္ဒေသေန…ပေ… အဝိနိဓာယ ခန္တိံ ဝေါဟရန္တော…ပေ… အဝိနိဓာယ ခန္တိံ အနုဿာဝနေန…ပေ… အဝိနိဓာယ ခန္တိံ သလာကဂ္ဂါဟေန – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော သံဃဘေဒကော န အာပါယိကော န နေရယိကော န ကပ္ပဋ္ဌော န အတေကိစ္ဆော။
(ဝိ၊၅၊၃၅၄။)
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော သံဃဘေဒကော န အာပါယိကော န နေရယိကော န ကပ္ပဋ္ဌော န အတေကိစ္ဆော။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ဣဓုပါလိ, ဘိက္ခု အဓမ္မံ ဓမ္မောတိ ဒီပေတိ, ဓမ္မံ အဓမ္မောတိ ဒီပေတိ, အဝိနယံ ဝိနယောတိ ဒီပေတိ, ဝိနယံ အဝိနယောတိ ဒီပေတိ, အဝိနိဓာယ ရုစိံ ကမ္မေန…ပေ… အဝိနိဓာယ ရုစိံ ဥဒ္ဒေသေန…ပေ… အဝိနိဓာယ ရုစိံ ဝေါဟရန္တော…ပေ… အဝိနိဓာယ ရုစိံ အနုဿာဝနေန…ပေ… အဝိနိဓာယ ရုစိံ သလာကဂ္ဂါဟေန – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော သံဃဘေဒကော န အာပါယိကော န နေရယိကော န ကပ္ပဋ္ဌော န အတေကိစ္ဆော။
‘‘အပရေဟိပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော သံဃဘေဒကော န အာပါယိကော န နေရယိကော န ကပ္ပဋ္ဌော န အတေကိစ္ဆော။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ဣဓုပါလိ, ဘိက္ခု အဓမ္မံ ဓမ္မောတိ ဒီပေတိ, ဓမ္မံ အဓမ္မောတိ ဒီပေတိ, အဝိနယံ ဝိနယောတိ ဒီပေတိ, ဝိနယံ အဝိနယောတိ ဒီပေတိ, အဝိနိဓာယ သညံ ကမ္မေန…ပေ… အဝိနိဓာယ သညံ ဥဒ္ဒေသေန…ပေ… အဝိနိဓာယ သညံ ဝေါဟရန္တော…ပေ… အဝိနိဓာယ သညံ အနုဿာဝနေန…ပေ… အဝိနိဓာယ သညံ သလာကဂ္ဂါဟေန – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော သံဃဘေဒကော န အာပါယိကော န နေရယိကော န ကပ္ပဋ္ဌော န အတေကိစ္ဆော’’တိ။
ဒုတိယသံဃဘေဒကဝဂ္ဂေါ နိဋ္ဌိတော ဒွါဒသမော။
တဿုဒ္ဒါနံ –
အဝိနိဓာယ ဒိဋ္ဌိံ ကမ္မေန, ဥဒ္ဒေသေ ဝေါဟရေန စ၊
အနုဿာဝနေ သလာကေန, ပဉ္စေတေ ဒိဋ္ဌိနိဿိတာ။
ခန္တိံ ရုစိဉ္စ သညဉ္စ, တယော တေ ပဉ္စဓာ နယာ။
ဟေဋ္ဌိမေ ကဏှပက္ခမှိ, သမဝီသတိ ဝိဓီ ယထာ၊
တထေဝ သုက္ကပက္ခမှိ, သမဝီသတိ ဇာနထာတိ။
၁၃။ အာဝါသိကဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၄၆၁။ ‘‘ကတိဟိ နု ခေါ, ဘန္တေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော အာဝါသိကော ဘိက္ခု ယထာဘတံ နိက္ခိတ္တော ဧဝံ နိရယေ’’တိ? ‘‘ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော အာဝါသိကော ဘိက္ခု ယထာဘတံ နိက္ခိတ္တော ဧဝံ
(ဝိ၊၅၊၃၅၅။)
နိရယေ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, ဒေါသာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, မောဟာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, သံဃိကံ ပုဂ္ဂလိကပရိဘောဂေန ပရိဘုဉ္ဇတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော အာဝါသိကော ဘိက္ခု ယထာဘတံ နိက္ခိတ္တော ဧဝံ နိရယေ။
‘‘ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော အာဝါသိကော ဘိက္ခု ယထာဘတံ နိက္ခိတ္တော ဧဝံ သဂ္ဂေ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? န ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, န ဒေါသာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, န မောဟာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, န ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, သံဃိကံ န ပုဂ္ဂလိကပရိဘောဂေန ပရိဘုဉ္ဇတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော အာဝါသိကော ဘိက္ခု ယထာဘတံ နိက္ခိတ္တော ဧဝံ သဂ္ဂေ’’တိ။
မြန်֍ ၄၆၂။ ‘‘ကတိ နု ခေါ, ဘန္တေ, အဓမ္မိကာ ဝိနယဗျာကရဏာ’’တိ? ‘‘ပဉ္စိမေ, ဥပါလိ, အဓမ္မိကာ ဝိနယဗျာကရဏာ။ ကတမေ ပဉ္စ? ဣဓုပါလိ, ဘိက္ခု အဓမ္မံ ဓမ္မောတိ ပရိဏာမေတိ, ဓမ္မံ အဓမ္မောတိ ပရိဏာမေတိ, အဝိနယံ ဝိနယောတိ ပရိဏာမေတိ, ဝိနယံ အဝိနယောတိ ပရိဏာမေတိ, အပညတ္တံ ပညာပေတိ, ပညတ္တံ သမုစ္ဆိန္ဒတိ – ဣမေ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စ အဓမ္မိကာ ဝိနယဗျာကရဏာ။ ပဉ္စိမေ, ဥပါလိ, ဓမ္မိကာ ဝိနယဗျာကရဏာ။ ကတမေ ပဉ္စ? ဣဓုပါလိ, ဘိက္ခု အဓမ္မံ အဓမ္မောတိ ပရိဏာမေတိ, ဓမ္မံ ဓမ္မောတိ ပရိဏာမေတိ, အဝိနယံ အဝိနယောတိ ပရိဏာမေတိ, ဝိနယံ ဝိနယောတိ ပရိဏာမေတိ, အပညတ္တံ န ပညပေတိ, ပညတ္တံ န သမုစ္ဆိန္ဒတိ – ဣမေ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စ ဓမ္မိကာ ဝိနယဗျာကရဏာ’’တိ။
မြန်֍ ၄၆၃။ [အ။ နိ။ ၅။၂၇၂-၂၈၅] ‘‘ကတိဟိ နု ခေါ, ဘန္တေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘတ္တုဒ္ဒေသကော ယထာဘတံ နိက္ခိတ္တော ဧဝံ နိရယေ’’တိ? ‘‘ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘတ္တုဒ္ဒေသကော ယထာဘတံ နိက္ခိတ္တော ဧဝံ နိရယေ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, ဒေါသာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, မောဟာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, ဥဒ္ဒိဋ္ဌာနုဒ္ဒိဋ္ဌံ န ဇာနာတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘတ္တုဒ္ဒေသကော ယထာဘတံ နိက္ခိတ္တော ဧဝံ နိရယေ။
[အ။ နိ။ ၅။၂၇၂-၂၈၅] ‘‘ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘတ္တုဒ္ဒေသကော ယထာဘတံ နိက္ခိတ္တော ဧဝံ သဂ္ဂေ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? န ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, န ဒေါသာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, န မောဟာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, န ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆတိ,
(ဝိ၊၅၊၃၅၆။)
ဥဒ္ဒိဋ္ဌာနုဒ္ဒိဋ္ဌံ ဇာနာတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘတ္တုဒ္ဒေသကော ယထာဘတံ နိက္ခိတ္တော ဧဝံ သဂ္ဂေ’’တိ။
မြန်֍ ၄၆၄။ ‘‘ကတိဟိ နု ခေါ, ဘန္တေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော သေနာသနပညာပကော…ပေ… ဘဏ္ဍာဂါရိကော…ပေ… စီဝရပဋိဂ္ဂါဟကော…ပေ… စီဝရဘာဇကော…ပေ… ယာဂုဘာဇကော…ပေ… ဖလဘာဇကော…ပေ… ခဇ္ဇဘာဇကော…ပေ… အပ္ပမတ္တကဝိဿဇ္ဇကော…ပေ… သာဋိယဂ္ဂါဟာပကော…ပေ… ပတ္တဂ္ဂါဟာပကော…ပေ… အာရာမိကပေသကော…ပေ… သာမဏေရပေသကော ယထာဘတံ နိက္ခိတ္တော ဧဝံ နိရယေ’’တိ? ‘‘ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော သာမဏေရပေသကော ယထာဘတံ နိက္ခိတ္တော ဧဝံ နိရယေ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, ဒေါသာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, မောဟာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, ပေသိတာပေသိတံ န ဇာနာတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော သာမဏေရပေသကော ယထာဘတံ နိက္ခိတ္တော ဧဝံ နိရယေ။ ပဉ္စဟုပါလိ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော သာမဏေရပေသကော ယထာဘတံ နိက္ခိတ္တော ဧဝံ သဂ္ဂေ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? န ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, န ဒေါသာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, န မောဟာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, န ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, ပေသိတာပေသိတံ ဇာနာတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော သာမဏေရပေသကော ယထာဘတံ နိက္ခိတ္တော ဧဝံ သဂ္ဂေ’’တိ။
အာဝါသိကဝဂ္ဂေါ နိဋ္ဌိတော တေရသမော။
တဿုဒ္ဒါနံ –
အာဝါသိကဗျာကရဏာ, ဘတ္တုသေနာသနာနိ စ၊
ဘဏ္ဍစီဝရဂ္ဂါဟော စ, စီဝရဿ စ ဘာဇကော။
ယာဂု ဖလံ ခဇ္ဇကဉ္စ, အပ္ပသာဋိယဂါဟကော၊
ပတ္တော အာရာမိကော စေဝ, သာမဏေရေန ပေသကောတိ။
၁၄။ ကထိနတ္ထာရဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၄၆၅။ ‘‘ကတိ နု ခေါ, ဘန္တေ, အာနိသံသာ ကထိနတ္ထာရေ’’တိ? ‘‘ပဉ္စိမေ, ဥပါလိ, အာနိသံသာ ကထိနတ္ထာရေ။ ကတမေ ပဉ္စ? အနာမန္တစာရော, အသမာဒါနစာရော, ဂဏဘောဇနံ, ယာဝဒတ္ထစီဝရံ, ယော စ တတ္ထ
(ဝိ၊၅၊၃၅၇။)
စီဝရုပ္ပါဒေါ သော နေသံ ဘဝိဿတိ – ဣမေ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စ အာနိသံသာ ကထိနတ္ထာရေ’’တိ။
မြန်֍ ၄၆၆။ ‘‘ကတိ နု ခေါ, ဘန္တေ, အာဒီနဝါ မုဋ္ဌဿတိဿ အသမ္ပဇာနဿ နိဒ္ဒံ ဩက္ကမတော’’တိ? ‘‘ပဉ္စိမေ, ဥပါလိ, အာဒီနဝါ မုဋ္ဌဿတိဿ အသမ္ပဇာနဿ နိဒ္ဒံ ဩက္ကမတော။ ကတမေ ပဉ္စ? ဒုက္ခံ သုပတိ, ဒုက္ခံ ပဋိဗုဇ္ဈတိ, ပါပကံ သုပိနံ ပဿတိ, ဒေဝတာ န ရက္ခန္တိ, အသုစိ မုစ္စတိ – ဣမေ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စ အာဒီနဝါ မုဋ္ဌဿတိဿ အသမ္ပဇာနဿ နိဒ္ဒံ ဩက္ကမတော။ ပဉ္စိမေ, ဥပါလိ, အာနိသံသာ ဥပဋ္ဌိတဿတိဿ သမ္ပဇာနဿ နိဒ္ဒံ ဩက္ကမတော။ ကတမေ ပဉ္စ? သုခံ သုပတိ, သုခံ ပဋိဗုဇ္ဈတိ, န ပါပကံ သုပိနံ ပဿတိ, ဒေဝတာ ရက္ခန္တိ, အသုစိ န မုစ္စတိ – ဣမေ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စ အာနိသံသာ ဥပဋ္ဌိတဿတိဿ သမ္ပဇာနဿ နိဒ္ဒံ ဩက္ကမတော’’တိ။
မြန်֍ ၄၆၇။ ‘‘ကတိ နု ခေါ, ဘန္တေ, အဝန္ဒိယာ’’တိ? ‘‘ပဉ္စိမေ, ဥပါလိ, အဝန္ဒိယာ။ ကတမေ ပဉ္စ? အန္တရဃရံ ပဝိဋ္ဌော အဝန္ဒိယော, ရစ္ဆဂတော အဝန္ဒိယော, ဩတမသိကော အဝန္ဒိယော, အသမန္နာဟရန္တော အဝန္ဒိယော, သုတ္တော အဝန္ဒိယော – ဣမေ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စ အဝန္ဒိယာ။
‘‘အပရေပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စ အဝန္ဒိယာ။ ကတမေ ပဉ္စ? ယာဂုပါနေ အဝန္ဒိယော, ဘတ္တဂ္ဂေ အဝန္ဒိယော, ဧကာဝတ္တော အဝန္ဒိယော, အညဝိဟိတော အဝန္ဒိယော, နဂ္ဂေါ အဝန္ဒိယော – ဣမေ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စ အဝန္ဒိယာ။
‘‘အပရေပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စ အဝန္ဒိယာ။ ကတမေ ပဉ္စ? ခါဒန္တော အဝန္ဒိယော, ဘုဉ္ဇန္တော အဝန္ဒိယော, ဥစ္စာရံ ကရောန္တော အဝန္ဒိယော, ပဿာဝံ ကရောန္တော အဝန္ဒိယော, ဥက္ခိတ္တကော အဝန္ဒိယော – ဣမေ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စ အဝန္ဒိယာ။
‘‘အပရေပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စ အဝန္ဒိယာ။ ကတမေ ပဉ္စ? ပုရေ ဥပသမ္ပန္နေန ပစ္ဆာ ဥပသမ္ပန္နော အဝန္ဒိယော, အနုပသမ္ပန္နော အဝန္ဒိယော, နာနာသံဝါသကော ဝုဍ္ဎတရော အဓမ္မဝါဒီ အဝန္ဒိယော, မာတုဂါမော အဝန္ဒိယော, ပဏ္ဍကော အဝန္ဒိယော – ဣမေ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စ အဝန္ဒိယာ။
‘‘အပရေပိ, ဥပါလိ, ပဉ္စ အဝန္ဒိယာ။ ကတမေ ပဉ္စ? ပါရိဝါသိကော အဝန္ဒိယော, မူလာယပဋိကဿနာရဟော အဝန္ဒိယော, မာနတ္တာရဟော အဝန္ဒိယော, မာနတ္တစာရိကော အဝန္ဒိယော, အဗ္ဘာနာရဟော အဝန္ဒိယော – ဣမေ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စ အဝန္ဒိယာ’’တိ။
(ဝိ၊၅၊၃၅၈။)
မြန်֍ ၄၆၈။ ‘‘ကတိ နု ခေါ, ဘန္တေ, ဝန္ဒိယာ’’တိ? ‘‘ပဉ္စိမေ, ဥပါလိ, ဝန္ဒိယာ။ ကတမေ ပဉ္စ? ပစ္ဆာ ဥပသမ္ပန္နေန ပုရေ ဥပသမ္ပန္နော ဝန္ဒိယော, နာနာသံဝါသကော ဝုဍ္ဎတရော ဓမ္မဝါဒီ ဝန္ဒိယော, အာစရိယော ဝန္ဒိယော, ဥပဇ္ဈာယော ဝန္ဒိယော, သဒေဝကေ လောကေ သမာရကေ သဗြဟ္မကေ သဿမဏဗြာဟ္မဏိယာ ပဇာယ သဒေဝမနုဿာယ တထာဂတော အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ ဝန္ဒိယော – ဣမေ ခေါ, ဥပါလိ, ပဉ္စ ဝန္ဒိယာ’’တိ။
မြန်֍ ၄၆၉။ ‘‘နဝကတရေန, ဘန္တေ, ဘိက္ခုနာ ဝုဍ္ဎတရဿ ဘိက္ခုနော ပါဒေ ဝန္ဒန္တေန ကတိ ဓမ္မေ အဇ္ဈတ္တံ ဥပဋ္ဌာပေတွာ ပါဒါ ဝန္ဒိတဗ္ဗာ’’တိ? ‘‘နဝကတရေနုပါလိ, ဘိက္ခုနာ ဝုဍ္ဎတရဿ ဘိက္ခုနော ပါဒေ ဝန္ဒန္တေန ပဉ္စ ဓမ္မေ အဇ္ဈတ္တံ ဥပဋ္ဌာပေတွာ ပါဒါ ဝန္ဒိတဗ္ဗာ။ ကတမေ ပဉ္စ? နဝကတရေနုပါလိ, ဘိက္ခုနာ ဝုဍ္ဎတရဿ ဘိက္ခုနော ပါဒေ ဝန္ဒန္တေန ဧကံသံ ဥတ္တရာသင်္ဂံ ကရိတွာ, အဉ္ဇလိံ ပဂ္ဂဟေတွာ, ဥဘောဟိ ပါဏိတလေဟိ ပါဒါနိ ပရိသမ္ဗာဟန္တေန, ပေမဉ္စ ဂါရဝဉ္စ ဥပဋ္ဌာပေတွာ ပါဒါ ဝန္ဒိတဗ္ဗာ – နဝကတရေနုပါလိ ဘိက္ခုနာ ဝုဍ္ဎတရဿ ဘိက္ခုနော ပါဒေ ဝန္ဒန္တေန ဣမေ ပဉ္စ ဓမ္မေ အဇ္ဈတ္တံ ဥပဋ္ဌာပေတွာ ပါဒါ ဝန္ဒိတဗ္ဗာ’’တိ။
ကထိနတ္ထာရဝဂ္ဂေါ နိဋ္ဌိတော စုဒ္ဒသမော။
တဿုဒ္ဒါနံ –
ကထိနတ္ထာရနိဒ္ဒါ စ, အန္တရာ ယာဂုခါဒနေ၊
ပုရေ စ ပါရိဝါသိ စ, ဝန္ဒိယော ဝန္ဒိတဗ္ဗကန္တိ။
ဥပါလိပဉ္စကံ နိဋ္ဌိတံ။
တေသံ ဝဂ္ဂါနံ ဥဒ္ဒါနံ
အနိဿိတေန ကမ္မဉ္စ, ဝေါဟာရာဝိကမ္မေန စ၊
စောဒနာ စ ဓုတင်္ဂါ စ, မုသာ ဘိက္ခုနိမေဝ စ။
ဥဗ္ဗာဟိကာဓိကရဏံ, ဘေဒကာ ပဉ္စမာ ပုရေ၊
အာဝါသိကာ ကထိနဉ္စ, စုဒ္ဒသာ သုပ္ပကာသိတာတိ။
(ဝိ၊၅၊၃၅၉။)
အတ္ထာပတ္တိသမုဋ္ဌာနံ
၁။ ပါရာဇိကံ
မြန်֍ ၄၇၀။ အတ္ထာပတ္တိ အစိတ္တကော အာပဇ္ဇတိ, သစိတ္တကော ဝုဋ္ဌာတိ။ အတ္ထာပတ္တိ သစိတ္တကော အာပဇ္ဇတိ, အစိတ္တကော ဝုဋ္ဌာတိ။ အတ္ထာပတ္တိ အစိတ္တကော အာပဇ္ဇတိ, အစိတ္တကော ဝုဋ္ဌာတိ။ အတ္ထာပတ္တိ သစိတ္တကော အာပဇ္ဇတိ, သစိတ္တကော ဝုဋ္ဌာတိ။ အတ္ထာပတ္တိ ကုသလစိတ္တော အာပဇ္ဇတိ, ကုသလစိတ္တော ဝုဋ္ဌာတိ။ အတ္ထာပတ္တိ ကုသလစိတ္တော အာပဇ္ဇတိ, အကုသလစိတ္တော ဝုဋ္ဌာတိ။ အတ္ထာပတ္တိ ကုသလစိတ္တော အာပဇ္ဇတိ, အဗျာကတစိတ္တော ဝုဋ္ဌာတိ။ အတ္ထာပတ္တိ အကုသလစိတ္တော အာပဇ္ဇတိ, ကုသလစိတ္တော ဝုဋ္ဌာတိ။ အတ္ထာပတ္တိ အကုသလစိတ္တော အာပဇ္ဇတိ, အကုသလစိတ္တော ဝုဋ္ဌာတိ။ အတ္ထာပတ္တိ အကုသလစိတ္တော အာပဇ္ဇတိ, အဗျာကတစိတ္တော ဝုဋ္ဌာတိ။ အတ္ထာပတ္တိ အဗျာကတစိတ္တော အာပဇ္ဇတိ, ကုသလစိတ္တော ဝုဋ္ဌာတိ။ အတ္ထာပတ္တိ အဗျာကတစိတ္တော အာပဇ္ဇတိ, အကုသလစိတ္တော ဝုဋ္ဌာတိ။ အတ္ထာပတ္တိ အဗျာကတစိတ္တော အာပဇ္ဇတိ, အဗျာကတစိတ္တော ဝုဋ္ဌာတိ။
ပဌမံ ပါရာဇိကံ ကတိဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ? ပဌမံ ပါရာဇိကံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ။ ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော။
ဒုတိယံ ပါရာဇိကံ ကတိဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ? ဒုတိယံ ပါရာဇိကံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – သိယာ ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော၊ သိယာ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ကာယတော၊ သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ။
တတိယံ ပါရာဇိကံ ကတိဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ? တတိယံ ပါရာဇိကံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – သိယာ ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော၊ သိယာ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ကာယတော၊ သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ။
စတုတ္ထံ ပါရာဇိကံ ကတိဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ? စတုတ္ထံ ပါရာဇိကံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – သိယာ ကာယတော စ စိတ္တတော စ
(ဝိ၊၅၊၃၆၀။)
သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော၊ သိယာ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ကာယတော၊ သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ။
စတ္တာရော ပါရာဇိကာ နိဋ္ဌိတာ။
၂။ သံဃာဒိသေသံ
မြန်֍ ၄၇၁။ ဥပက္ကမိတွာ အသုစိံ မောစေန္တဿ သံဃာဒိသေသော ကတိဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ? ဥပက္ကမိတွာ အသုစိံ မောစေန္တဿ သံဃာဒိသေသော ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော။
မာတုဂါမေန သဒ္ဓိံ ကာယသံသဂ္ဂံ သမာပဇ္ဇန္တဿ သံဃာဒိသေသော ကတိဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ? မာတုဂါမေန သဒ္ဓိံ ကာယသံသဂ္ဂံ သမာပဇ္ဇန္တဿ သံဃာဒိသေသော ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော။
မာတုဂါမံ ဒုဋ္ဌုလ္လာဟိ ဝါစာဟိ ဩဘာသေန္တဿ သံဃာဒိသေသော ကတိဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ? မာတုဂါမံ ဒုဋ္ဌုလ္လာဟိ ဝါစာဟိ ဩဘာသေန္တဿ သံဃာဒိသေသော တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – သိယာ ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ န ဝါစတော၊ သိယာ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ကာယတော၊ သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ။
မာတုဂါမဿ သန္တိကေ အတ္တကာမပါရိစရိယာယ ဝဏ္ဏံ ဘာသန္တဿ သံဃာဒိသေသော ကတိဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ? မာတုဂါမဿ သန္တိကေ အတ္တကာမပါရိစရိယာယ ဝဏ္ဏံ ဘာသန္တဿ သံဃာဒိသေသော တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
သဉ္စရိတ္တံ သမာပဇ္ဇန္တဿ သံဃာဒိသေသော ကတိဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ? သဉ္စရိတ္တံ သမာပဇ္ဇန္တဿ သံဃာဒိသေသော ဆဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ – သိယာ ကာယတော သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော န စိတ္တတော၊ သိယာ ဝါစတော သမုဋ္ဌာတိ, န ကာယတော န စိတ္တတော၊ သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န စိတ္တတော၊ သိယာ ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော၊ သိယာ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ
(ဝိ၊၅၊၃၆၁။)
သမုဋ္ဌာတိ, န ကာယတော၊ သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ။
သညာစိကာယ ကုဋိံ ကာရာပေန္တဿ သံဃာဒိသေသော ကတိဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ? သညာစိကာယ ကုဋိံ ကာရာပေန္တဿ သံဃာဒိသေသော ဆဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
မဟလ္လကံ ဝိဟာရံ ကာရာပေန္တဿ သံဃာဒိသေသော ကတိဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ? မဟလ္လကံ ဝိဟာရံ ကာရာပေန္တဿ သံဃာဒိသေသော ဆဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
ဘိက္ခုံ အမူလကေန ပါရာဇိကေန ဓမ္မေန အနုဒ္ဓံသေန္တဿ သံဃာဒိသေသော ကတိဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ? ဘိက္ခုံ အမူလကေန ပါရာဇိကေန ဓမ္မေန အနုဒ္ဓံသေန္တဿ သံဃာဒိသေသော တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
ဘိက္ခုံ အညဘာဂိယဿ အဓိကရဏဿ ကိဉ္စိ ဒေသံ လေသမတ္တံ ဥပါဒါယ ပါရာဇိကေန ဓမ္မေန အနုဒ္ဓံသေန္တဿ သံဃာဒိသေသော ကတိဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ? ဘိက္ခုံ အညဘာဂိယဿ အဓိကရဏဿ ကိဉ္စိ ဒေသံ လေသမတ္တံ ဥပါဒါယ ပါရာဇိကေန ဓမ္မေန အနုဒ္ဓံသေန္တဿ သံဃာဒိသေသော တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ…ပေ…။
သံဃဘေဒကဿ ဘိက္ခုနော ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိဿဇ္ဇန္တဿ သံဃာဒိသေသော ကတိဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ? သံဃဘေဒကဿ ဘိက္ခုနော ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိဿဇ္ဇန္တဿ သံဃာဒိသေသော ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ။
ဘေဒကာနုဝတ္တကာနံ ဘိက္ခူနံ ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိဿဇ္ဇန္တာနံ သံဃာဒိသေသော ကတိဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ? ဘေဒကာနုဝတ္တကာနံ ဘိက္ခူနံ ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိဿဇ္ဇန္တာနံ သံဃာဒိသေသော ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ။
ဒုဗ္ဗစဿ ဘိက္ခုနော ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိဿဇ္ဇန္တဿ သံဃာဒိသေသော ကတိဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ? ဒုဗ္ဗစဿ ဘိက္ခုနော ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိဿဇ္ဇန္တဿ သံဃာဒိသေသော ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ။
(ဝိ၊၅၊၃၆၂။)
ကုလဒူသကဿ ဘိက္ခုနော ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိဿဇ္ဇန္တဿ သံဃာဒိသေသော ကတိဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ? ကုလဒူသကဿ ဘိက္ခုနော ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိဿဇ္ဇန္တဿ သံဃာဒိသေသော ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ။
တေရသ သံဃာဒိသေသာ နိဋ္ဌိတာ။
မြန်֍ ၄၇၂။ …ပေ… အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဥဒကေ ဥစ္စာရံ ဝါ ပဿာဝံ ဝါ ခေဠံ ဝါ ကရောန္တဿ ဒုက္ကဋံ ကတိဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌာတိ? အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဥဒကေ ဥစ္စာရံ ဝါ ပဿာဝံ ဝါ ခေဠံ ဝါ ကရောန္တဿ ဒုက္ကဋံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌာတိ – ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော။
သေခိယာ နိဋ္ဌိတာ။
၃။ ပါရာဇိကာဒိ
မြန်֍ ၄၇၃။ စတ္တာရော ပါရာဇိကာ ကတိဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌန္တိ? စတ္တာရော ပါရာဇိကာ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌန္တိ – သိယာ ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌန္တိ, န ဝါစတော၊ သိယာ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌန္တိ, န ကာယတော၊ သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌန္တိ။
တေရသ သံဃာဒိသေသာ ကတိဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌန္တိ? တေရသ သံဃာဒိသေသာ ဆဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌန္တိ – သိယာ ကာယတော သမုဋ္ဌန္တိ, န ဝါစတော န စိတ္တတော၊ သိယာ ဝါစတော သမုဋ္ဌန္တိ, န ကာယတော န စိတ္တတော၊ သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော န သမုဋ္ဌန္တိ, န စိတ္တတော၊ သိယာ ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌန္တိ, န ဝါစတော၊ သိယာ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌန္တိ, န ကာယတော၊ သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌန္တိ။
ဒွေ အနိယတာ ကတိဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌန္တိ? ဒွေ အနိယတာ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌန္တိ – သိယာ ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌန္တိ, န
(ဝိ၊၅၊၃၆၃။)
ဝါစတော၊ သိယာ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌန္တိ, န ကာယတော၊ သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌန္တိ။
တိံသ နိဿဂ္ဂိယာ ပါစိတ္တိယာ ကတိဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌန္တိ? တိံသ နိဿဂ္ဂိယာ ပါစိတ္တိယာ ဆဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌန္တိ – သိယာ ကာယတော သမုဋ္ဌန္တိ, န ဝါစတော န စိတ္တတော၊ သိယာ ဝါစတော သမုဋ္ဌန္တိ, န ကာယတော န စိတ္တတော၊ သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စ သမုဋ္ဌန္တိ, န စိတ္တတော၊ သိယာ ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌန္တိ, န ဝါစတော၊ သိယာ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌန္တိ, န ကာယတော၊ သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌန္တိ။
ဒွေနဝုတိ ပါစိတ္တိယာ ကတိဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌန္တိ? ဒွေနဝုတိ ပါစိတ္တိယာ ဆဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌန္တိ – သိယာ ကာယတော သမုဋ္ဌန္တိ, န ဝါစတော န စိတ္တတော၊ သိယာ ဝါစတော သမုဋ္ဌန္တိ, န ကာယတော န စိတ္တတော၊ သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စ သမုဋ္ဌန္တိ, န စိတ္တတော၊ သိယာ ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌန္တိ န ဝါစတော၊ သိယာ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌန္တိ, န ကာယတော၊ သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌန္တိ။
စတ္တာရော ပါဋိဒေသနီယာ ကတိဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌန္တိ? စတ္တာရော ပါဋိဒေသနီယာ စတူဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌန္တိ – သိယာ ကာယတော သမုဋ္ဌန္တိ, န ဝါစတော န စိတ္တတော၊ သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စ သမုဋ္ဌန္တိ, န စိတ္တတော၊ သိယာ ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌန္တိ, န ဝါစတော၊ သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌန္တိ။
ပဉ္စသတ္တတိ သေခိယာ ကတိဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌန္တိ? ပဉ္စသတ္တတိ သေခိယာ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌန္တိ – သိယာ ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌန္တိ, န ဝါစတော၊ သိယာ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌန္တိ, န ကာယတော၊ သိယာ ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌန္တိ။
သမုဋ္ဌာနံ နိဋ္ဌိတံ။
တဿုဒ္ဒါနံ –
အစိတ္တကုသလာ စေဝ, သမုဋ္ဌာနဉ္စ သဗ္ဗထာ၊
ယထာဓမ္မေန ဉာယေန, သမုဋ္ဌာနံ ဝိဇာနထာတိ။
(ဝိ၊၅၊၃၆၄။)
ဒုတိယဂါထာသင်္ဂဏိကံ
၁။ ကာယိကာဒိအာပတ္တိ
မြန်֍ ၄၇၄။ ကတိ အာပတ္တိယော ကာယိကာ, ကတိ ဝါစသိကာ ကတာ။
ဆာဒေန္တဿ ကတိ အာပတ္တိယော, ကတိ သံသဂ္ဂပစ္စယာ။
ဆာပတ္တိယော ကာယိကာ, ဆ ဝါစသိကာ ကတာ၊
ဆာဒေန္တဿ တိဿော အာပတ္တိယော, ပဉ္စ သံသဂ္ဂပစ္စယာ။
အရုဏုဂ္ဂေ ကတိ အာပတ္တိယော, ကတိ ယာဝတတိယကာ၊
ကတေတ္ထ အဋ္ဌ ဝတ္ထုကာ, ကတိဟိ သဗ္ဗသင်္ဂဟော။
အရုဏုဂ္ဂေ တိဿော အာပတ္တိယော, ဒွေ ယာဝတတိယကာ၊
ဧကေတ္ထ အဋ္ဌ ဝတ္ထုကာ, ဧကေန သဗ္ဗသင်္ဂဟော။
ဝိနယဿ ကတိ မူလာနိ, ယာနိ ဗုဒ္ဓေန ပညတ္တာ၊
ဝိနယဂရုကာ ကတိ ဝုတ္တာ, ဒုဋ္ဌုလ္လစ္ဆာဒနာ ကတိ။
ဝိနယဿ ဒွေ မူလာနိ, ယာနိ ဗုဒ္ဓေန ပညတ္တာ၊
ဝိနယဂရုကာ ဒွေ ဝုတ္တာ, ဒွေ ဒုဋ္ဌုလ္လစ္ဆာဒနာ။
ဂါမန္တရေ ကတိ အာပတ္တိယော, ကတိ နဒိပါရပစ္စယာ၊
ကတိမံသေသု ထုလ္လစ္စယံ, ကတိမံသေသု ဒုက္ကဋံ။
ဂါမန္တရေ စတဿော အာပတ္တိယော, စတဿော နဒိပါရပစ္စယာ၊
ဧကမံသေ ထုလ္လစ္စယံ, နဝမံသေသု ဒုက္ကဋံ။
ကတိ ဝါစသိကာ ရတ္တိံ, ကတိ ဝါစသိကာ ဒိဝါ၊
ဒဒမာနဿ ကတိ အာပတ္တိယော, ပဋိဂ္ဂဏှန္တဿ ကိတ္တကာ။
ဒွေ ဝါစသိကာ ရတ္တိံ, ဒွေ ဝါစသိကာ ဒိဝါ၊
ဒဒမာနဿ တိဿော အာပတ္တိယော, စတ္တာရော စ ပဋိဂ္ဂဟေ။
၂။ ဒေသနာဂါမိနိယာဒိအာပတ္တိ
မြန်֍ ၄၇၅။
ကတိ ဒေသနာဂါမိနိယော, ကတိ သပ္ပဋိကမ္မာ ကတာ၊
ကတေတ္ထ အပ္ပဋိကမ္မာ ဝုတ္တာ, ဗုဒ္ဓေနာဒိစ္စဗန္ဓုနာ။
(ဝိ၊၅၊၃၆၅။)
ပဉ္စ ဒေသနာဂါမိနိယော, ဆ သပ္ပဋိကမ္မာ ကတာ၊
ဧကေတ္ထ အပ္ပဋိကမ္မာ ဝုတ္တာ, ဗုဒ္ဓေနာဒိစ္စဗန္ဓုနာ။
ဝိနယဂရုကာ ကတိ ဝုတ္တာ, ကာယဝါစသိကာနိ စ၊
ကတိ ဝိကာလေ ဓညရသော, ကတိ ဉတ္တိစတုတ္ထေန သမ္မုတိ။
ဝိနယဂရုကာ ဒွေ ဝုတ္တာ, ကာယဝါစသိကာနိ စ၊
ဧကော ဝိကာလေ ဓညရသော, ဧကာ ဉတ္တိစတုတ္ထေန သမ္မုတိ။
ပါရာဇိကာ ကာယိကာ ကတိ, ကတိ သံဝါသကဘူမိယော၊
ကတိနံ ရတ္တိစ္ဆေဒေါ, ပညတ္တာ ဒွင်္ဂုလာ ကတိ။
ပါရာဇိကာ ကာယိကာ ဒွေ, ဒွေ သံဝါသကဘူမိယော၊
ဒွိန္နံ ရတ္တိစ္ဆေဒေါ, ပညတ္တာ ဒွင်္ဂုလာ ဒုဝေ။
ကတတ္တာနံ ဝဓိတွာန, ကတိဟိ သံဃော ဘိဇ္ဇတိ၊
ကတေတ္ထ ပဌမာပတ္တိကာ, ဉတ္တိယာ ကရဏာ ကတိ။
ဒွေ အတ္တာနံ ဝဓိတွာန, ဒွီဟိ သံဃော ဘိဇ္ဇတိ၊
ဒွေတ္ထ ပဌမာပတ္တိကာ, ဉတ္တိယာ ကရဏာ ဒုဝေ။
ပါဏာတိပါတေ ကတိ အာပတ္တိယော, ဝါစာ ပါရာဇိကာ ကတိ၊
ဩဘာသနာ ကတိ ဝုတ္တာ, သဉ္စရိတ္တေန ဝါ ကတိ။
ပါဏာတိပါတေ တိဿော အာပတ္တိယော၊
ဝါစာ ပါရာဇိကာ တယော၊
ဩဘာသနာ တယော ဝုတ္တာ၊
သဉ္စရိတ္တေန ဝါ တယော။
ကတိ ပုဂ္ဂလာ န ဥပသမ္ပာဒေတဗ္ဗာ, ကတိ ကမ္မာနံ သင်္ဂဟာ၊
နာသိတကာ ကတိ ဝုတ္တာ, ကတိနံ ဧကဝါစိကာ။
တယော ပုဂ္ဂလာ န ဥပသမ္ပာဒေတဗ္ဗာ, တယော ကမ္မာနံ သင်္ဂဟာ၊
နာသိတကာ တယော ဝုတ္တာ, တိဏ္ဏန္နံ ဧကဝါစိကာ။
အဒိန္နာဒါနေ ကတိ အာပတ္တိယော, ကတိ မေထုနပစ္စယာ၊
ဆိန္ဒန္တဿ ကတိ အာပတ္တိယော, ကတိ ဆဍ္ဍိတပစ္စယာ။
အဒိန္နာဒါနေ တိဿော အာပတ္တိယော, စတဿော မေထုနပစ္စယာ၊
ဆိန္ဒန္တဿ တိဿော အာပတ္တိယော, ပဉ္စ ဆဍ္ဍိတပစ္စယာ။
(ဝိ၊၅၊၃၆၆။)
ဘိက္ခုနောဝါဒကဝဂ္ဂသ္မိံ, ပါစိတ္တိယေန ဒုက္ကဋာ၊
ကတေတ္ထ နဝကာ ဝုတ္တာ, ကတိနံ စီဝရေန စ။
ဘိက္ခုနောဝါဒကဝဂ္ဂသ္မိံ, ပါစိတ္တိယေန ဒုက္ကဋာ ကတာ၊
စတုရေတ္ထ နဝကာ ဝုတ္တာ, ဒွိန္နံ စီဝရေန စ။
ဘိက္ခုနီနဉ္စ အက္ခာတာ, ပါဋိဒေသနိယာ ကတိ၊
ဘုဉ္ဇန္တာမကဓညေန, ပါစိတ္တိယေန ဒုက္ကဋာ ကတိ။
ဘိက္ခုနီနဉ္စ အက္ခာတာ, အဋ္ဌ ပါဋိဒေသနီယာ ကတာ၊
ဘုဉ္ဇန္တာမကဓညေန, ပါစိတ္တိယေန ဒုက္ကဋာ ကတာ။
ဂစ္ဆန္တဿ ကတိ အာပတ္တိယော, ဌိတဿ စာပိ ကိတ္တကာ၊
နိသိန္နဿ ကတိ အာပတ္တိယော, နိပန္နဿာပိ ကိတ္တကာ။
ဂစ္ဆန္တဿ စတဿော အာပတ္တိယော, ဌိတဿ စာပိ တတ္တကာ၊
နိသိန္နဿ စတဿော အာပတ္တိယော, နိပန္နဿာပိ တတ္တကာ။
၃။ ပါစိတ္တိယံ
မြန်֍ ၄၇၆။
ကတိ ပါစိတ္တိယာနိ, သဗ္ဗာနိ နာနာဝတ္ထုကာနိ၊
အပုဗ္ဗံ အစရိမံ, အာပဇ္ဇေယျ ဧကတော။
ပဉ္စ ပါစိတ္တိယာနိ, သဗ္ဗာနိ နာနာဝတ္ထုကာနိ၊
အပုဗ္ဗံ အစရိမံ, အာပဇ္ဇေယျ ဧကတော။
ကတိ ပါစိတ္တိယာနိ, သဗ္ဗာနိ နာနာဝတ္ထုကာနိ၊
အပုဗ္ဗံ အစရိမံ, အာပဇ္ဇေယျ ဧကတော။
န ပါစိတ္တိယာနိ, သဗ္ဗာနိ နာနာဝတ္ထုကာနိ၊
အပုဗ္ဗံ အစရိမံ, အာပဇ္ဇေယျ ဧကတော။
ကတိ ပါစိတ္တိယာနိ, သဗ္ဗာနိ နာနာဝတ္ထုကာနိ၊
ကတိ ဝါစာယ ဒေသေယျ, ဝုတ္တာ အာဒိစ္စဗန္ဓုနာ။
ပဉ္စ ပါစိတ္တိယာနိ, သဗ္ဗာနိ နာနာဝတ္ထုကာနိ၊
ဧကဝါစာယ ဒေသေယျ, ဝုတ္တာ အာဒိစ္စဗန္ဓုနာ။
ကတိ ပါစိတ္တိယာနိ, သဗ္ဗာနိ နာနာဝတ္ထုကာနိ၊
ကတိ ဝါစာယ ဒေသေယျ, ဝုတ္တာ အာဒိစ္စဗန္ဓုနာ။
(ဝိ၊၅၊၃၆၇။)
နဝ ပါစိတ္တိယာနိ, သဗ္ဗာနိ နာနာဝတ္ထုကာနိ၊
ဧကဝါစာယ ဒေသေယျ, ဝုတ္တာ အာဒိစ္စဗန္ဓုနာ။
ကတိ ပါစိတ္တိယာနိ, သဗ္ဗာနိ နာနာဝတ္ထုကာနိ၊
ကိဉ္စ ကိတ္တေတွာ ဒေသေယျ, ဝုတ္တာ အာဒိစ္စဗန္ဓုနာ။
ပဉ္စ ပါစိတ္တိယာနိ, သဗ္ဗာနိ နာနာဝတ္ထုကာနိ၊
ဝတ္ထုံ ကိတ္တေတွာ ဒေသေယျ, ဝုတ္တာ အာဒိစ္စဗန္ဓုနာ။
ကတိ ပါစိတ္တိယာနိ, သဗ္ဗာနိ နာနာဝတ္ထုကာနိ၊
ကိဉ္စ ကိတ္တေတွာ ဒေသေယျ, ဝုတ္တာ အာဒိစ္စဗန္ဓုနာ။
နဝ ပါစိတ္တိယာနိ, သဗ္ဗာနိ နာနာဝတ္ထုကာနိ၊
ဝတ္ထုံ ကိတ္တေတွာ ဒေသေယျ, ဝုတ္တာ အာဒိစ္စဗန္ဓုနာ။
ယာဝတတိယကေ ကတိ အာပတ္တိယော, ကတိ ဝေါဟာရပစ္စယာ၊
ခါဒန္တဿ ကတိ အာပတ္တိယော, ကတိ ဘောဇနပစ္စယာ။
ယာဝတတိယကေ တိဿော အာပတ္တိယော, ဆ ဝေါဟာရပစ္စယာ၊
ခါဒန္တဿ တိဿော အာပတ္တိယော, ပဉ္စ ဘောဇနပစ္စယာ။
သဗ္ဗာ ယာဝတတိယကာ, ကတိ ဌာနာနိ ဂစ္ဆန္တိ၊
ကတိနဉ္စေဝ အာပတ္တိ, ကတိနံ အဓိကရဏေန စ။
သဗ္ဗာ ယာဝတတိယကာ, ပဉ္စ ဌာနာနိ ဂစ္ဆန္တိ၊
ပဉ္စန္နဉ္စေဝ အာပတ္တိ, ပဉ္စန္နံ အဓိကရဏေန စ။
ကတိနံ ဝိနိစ္ဆယော ဟောတိ, ကတိနံ ဝူပသမေန စ၊
ကတိနဉ္စေဝ အနာပတ္တိ, ကတိဟိ ဌာနေဟိ သောဘတိ။
ပဉ္စန္နံ ဝိနိစ္ဆယော ဟောတိ, ပဉ္စန္နံ ဝူပသမေန စ၊
ပဉ္စန္နဉ္စေဝ အနာပတ္တိ, တီဟိ ဌာနေဟိ သောဘတိ။
ကတိ ကာယိကာ ရတ္တိံ, ကတိ ကာယိကာ ဒိဝါ၊
နိဇ္ဈာယန္တဿ ကတိ အာပတ္တိ, ကတိ ပိဏ္ဍပါတပစ္စယာ။
ဒွေ ကာယိကာ ရတ္တိံ, ဒွေ ကာယိကာ ဒိဝါ၊
နိဇ္ဈာယန္တဿ ဧကာ အာပတ္တိ, ဧကာ ပိဏ္ဍပါတပစ္စယာ။
(ဝိ၊၅၊၃၆၈။)
ကတာနိသံသေ သမ္ပဿံ, ပရေသံ သဒ္ဓါယ ဒေသယေ၊
ဥက္ခိတ္တကာ ကတိ ဝုတ္တာ, ကတိ သမ္မာဝတ္တနာ။
အဋ္ဌာနိသံသေ သမ္ပဿံ, ပရေသံ သဒ္ဓါယ ဒေသယေ၊
ဥက္ခိတ္တကာ တယော ဝုတ္တာ, တေစတ္တာလီသ သမ္မာဝတ္တနာ။
ကတိ ဌာနေ မုသာဝါဒေါ, ကတိ ပရမန္တိ ဝုစ္စတိ၊
ကတိ ပါဋိဒေသနီယာ, ကတိနံ ဒေသနာယ စ။
ပဉ္စ ဌာနေ မုသာဝါဒေါ, စုဒ္ဒသ ပရမန္တိ ဝုစ္စတိ၊
ဒွါဒသ ပါဋိဒေသနီယာ, စတုန္နံ ဒေသနာယ စ။
ကတင်္ဂိကော မုသာဝါဒေါ, ကတိ ဥပေါသထင်္ဂါနိ၊
ကတိ ဒူတေယျင်္ဂါနိ, ကတိ တိတ္ထိယဝတ္တနာ။
အဋ္ဌင်္ဂိကော မုသာဝါဒေါ, အဋ္ဌ ဥပေါသထင်္ဂါနိ၊
အဋ္ဌ ဒူတေယျင်္ဂါနိ, အဋ္ဌ တိတ္ထိယဝတ္တနာ။
ကတိဝါစိကာ ဥပသမ္ပဒါ, ကတိနံ ပစ္စုဋ္ဌာတဗ္ဗံ၊
ကတိနံ အာသနံ ဒါတဗ္ဗံ, ဘိက္ခုနောဝါဒကော ကတိဟိ။
အဋ္ဌဝါစိကာ ဥပသမ္ပဒါ, အဋ္ဌန္နံ ပစ္စုဋ္ဌာတဗ္ဗံ၊
အဋ္ဌန္နံ အာသနံ ဒါတဗ္ဗံ, ဘိက္ခုနောဝါဒကော အဋ္ဌဟိ။
ကတိနံ ဆေဇ္ဇံ ဟောတိ, ကတိနံ ထုလ္လစ္စယံ၊
ကတိနဉ္စေဝ အနာပတ္တိ, သဗ္ဗေသံ ဧကဝတ္ထုကာ။
ဧကဿ ဆေဇ္ဇံ ဟောတိ, စတုန္နံ ထုလ္လစ္စယံ၊
စတုန္နဉ္စေဝ အနာပတ္တိ, သဗ္ဗေသံ ဧကဝတ္ထုကာ။
ကတိ အာဃာတဝတ္ထူနိ, ကတိဟိ သံဃော ဘိဇ္ဇတိ၊
ကတေတ္ထ ပဌမာပတ္တိကာ, ဉတ္တိယာ ကရဏာ ကတိ။
နဝ အာဃာတဝတ္ထူနိ, နဝဟိ သံဃော ဘိဇ္ဇတိ၊
နဝေတ္ထ ပဌမာပတ္တိကာ, ဉတ္တိယာ ကရဏာ နဝ။
၄။ အဝန္ဒနီယပုဂ္ဂလာဒိ
မြန်֍ ၄၇၇။
ကတိ ပုဂ္ဂလာ နာဘိဝါဒေတဗ္ဗာ, အဉ္ဇလိသာမိစေန စ၊
ကတိနံ ဒုက္ကဋံ ဟောတိ, ကတိ စီဝရဓာရဏာ။
(ဝိ၊၅၊၃၆၉။)
ဒသ ပုဂ္ဂလာ နာဘိဝါဒေတဗ္ဗာ, အဉ္ဇလိသာမိစေန စ၊
ဒသန္နံ ဒုက္ကဋံ ဟောတိ, ဒသ စီဝရဓာရဏာ။
ကတိနံ ဝဿံဝုဋ္ဌာနံ, ဒါတဗ္ဗံ ဣဓ စီဝရံ၊
ကတိနံ ဘန္တေ ဒါတဗ္ဗံ, ကတိနဉ္စေဝ န ဒါတဗ္ဗံ။
ပဉ္စန္နံ ဝဿံဝုဋ္ဌာနံ, ဒါတဗ္ဗံ ဣဓ စီဝရံ၊
သတ္တန္နံ သန္တေ ဒါတဗ္ဗံ, သောဠသန္နံ န ဒါတဗ္ဗံ။
ကတိသတံ ရတ္တိသတံ, အာပတ္တိယော ဆာဒယိတွာန၊
ကတိ ရတ္တိယော ဝသိတွာန, မုစ္စေယျ ပါရိဝါသိကော။
ဒသသတံ ရတ္တိသတံ, အာပတ္တိယော ဆာဒယိတွာန၊
ဒသ ရတ္တိယော ဝသိတွာန, မုစ္စေယျ ပါရိဝါသိကော။
ကတိ ကမ္မဒေါသာ ဝုတ္တာ, ဗုဒ္ဓေနာဒိစ္စဗန္ဓုနာ၊
စမ္ပာယံ ဝိနယဝတ္ထုသ္မိံ, သဗ္ဗေဝ အဓမ္မိကာ [သဗ္ဗေ အဓမ္မိကာ (သီ။ သျာ။)] ကတိ။
ဒွါဒသ ကမ္မဒေါသာ ဝုတ္တာ, ဗုဒ္ဓေနာဒိစ္စဗန္ဓုနာ၊
စမ္ပာယံ ဝိနယဝတ္ထုသ္မိံ, သဗ္ဗေဝ အဓမ္မိကာ [သဗ္ဗေဝါဓမ္မိကာ (သီ။), သဗ္ဗေ အဓမ္မိကာ (သျာ။)] ကတာ။
ကတိ ကမ္မသမ္ပတ္တိယော ဝုတ္တာ, ဗုဒ္ဓေနာဒိစ္စဗန္ဓုနာ၊
စမ္ပာယံ ဝိနယဝတ္ထုသ္မိံ, သဗ္ဗေဝ ဓမ္မိကာ ကတိ။
စတဿော ကမ္မသမ္ပတ္တိယော ဝုတ္တာ, ဗုဒ္ဓေနာဒိစ္စဗန္ဓုနာ၊
စမ္ပာယံ ဝိနယဝတ္ထုသ္မိံ, သဗ္ဗေဝ ဓမ္မိကာ ကတာ။
ကတိ ကမ္မာနိ ဝုတ္တာနိ, ဗုဒ္ဓေနာဒိစ္စဗန္ဓုနာ၊
စမ္ပာယံ ဝိနယဝတ္ထုသ္မိံ, ဓမ္မိကာ အဓမ္မိကာ ကတိ။
ဆ ကမ္မာနိ ဝုတ္တာနိ, ဗုဒ္ဓေနာဒိစ္စဗန္ဓုနာ၊
စမ္ပာယံ ဝိနယဝတ္ထုသ္မိံ, ဧကေတ္ထ ဓမ္မိကာ ကတာ၊
ပဉ္စ အဓမ္မိကာ ဝုတ္တာ, ဗုဒ္ဓေနာဒိစ္စဗန္ဓုနာ။
ကတိ ကမ္မာနိ ဝုတ္တာနိ, ဗုဒ္ဓေနာဒိစ္စဗန္ဓုနာ၊
စမ္ပာယံ ဝိနယဝတ္ထုသ္မိံ, ဓမ္မိကာ အဓမ္မိကာ ကတိ။
(ဝိ၊၅၊၃၇၀။)
စတ္တာရိ ကမ္မာနိ ဝုတ္တာနိ, ဗုဒ္ဓေနာဒိစ္စဗန္ဓုနာ၊
စမ္ပာယံ ဝိနယဝတ္ထုသ္မိံ, ဧကေတ္ထ ဓမ္မိကာ ကတာ၊
တယော အဓမ္မိကာ ဝုတ္တာ, ဗုဒ္ဓေနာဒိစ္စဗန္ဓုနာ။
ယံ ဒေသိတံနန္တဇိနေန တာဒိနာ၊
ကတေတ္ထ သမ္မန္တိ ဝိနာ သမထေဟိ၊
ပုစ္ဆာမိ တံ ဗြူဟိ ဝိဘင်္ဂကောဝိဒ။
ယံ ဒေသိတံနန္တဇိနေန တာဒိနာ၊
အာပတ္တိက္ခန္ဓာနိ ဝိဝေကဒဿိနာ၊
ဧကေတ္ထ သမ္မတိ ဝိနာ သမထေဟိ၊
ဧတံ တေ အက္ခာမိ ဝိဘင်္ဂကောဝိဒ။
ကတိ အာပါယိကာ ဝုတ္တာ, ဗုဒ္ဓေနာဒိစ္စဗန္ဓုနာ၊
ဝိနယံ ပဋိဇာနန္တဿ, ဝိနယာနိ [ဝိသယာနိ (သီ။ သျာ။ ဧဝမုပရိပိ)] သုဏောမ တေ။
ဆဦနဒိယဍ္ဎသတာ ဝုတ္တာ, ဗုဒ္ဓေနာဒိစ္စဗန္ဓုနာ၊
အာပါယိကာ နေရယိကာ, ကပ္ပဋ္ဌာ သံဃဘေဒကာ၊
ဝိနယံ ပဋိဇာနန္တဿ, ဝိနယာနိ သုဏောဟိ မေ။
ကတိ နာပါယိကာ ဝုတ္တာ, ဗုဒ္ဓေနာဒိစ္စဗန္ဓုနာ၊
ဝိနယံ ပဋိဇာနန္တဿ, ဝိနယာနိ သုဏောမ တေ။
အဋ္ဌာရသ နာပါယိကာ ဝုတ္တာ, ဗုဒ္ဓေနာဒိစ္စဗန္ဓုနာ၊
ဝိနယံ ပဋိဇာနန္တဿ, ဝိနယာနိ သုဏောဟိ မေ။
ကတိ အဋ္ဌကာ ဝုတ္တာ, ဗုဒ္ဓေနာဒိစ္စဗန္ဓုနာ၊
ဝိနယံ ပဋိဇာနန္တဿ, ဝိနယာနိ သုဏောမ တေ။
အဋ္ဌာရသ အဋ္ဌကာ ဝုတ္တာ, ဗုဒ္ဓေနာဒိစ္စဗန္ဓုနာ၊
ဝိနယံ ပဋိဇာနန္တဿ, ဝိနယာနိ သုဏောဟိ မေ။
၅။ သောဠသကမ္မာဒိ
မြန်֍ ၄၇၈။
ကတိ ကမ္မာနိ ဝုတ္တာနိ, ဗုဒ္ဓေနာဒိစ္စဗန္ဓုနာ၊
ဝိနယံ ပဋိဇာနန္တဿ, ဝိနယာနိ သုဏောမ တေ။
(ဝိ၊၅၊၃၇၁။)
သောဠသ ကမ္မာနိ ဝုတ္တာနိ, ဗုဒ္ဓေနာဒိစ္စဗန္ဓုနာ၊
ဝိနယံ ပဋိဇာနန္တဿ, ဝိနယာနိ သုဏောဟိ မေ။
ကတိ ကမ္မဒေါသာ ဝုတ္တာ, ဗုဒ္ဓေနာဒိစ္စဗန္ဓုနာ၊
ဝိနယံ ပဋိဇာနန္တဿ, ဝိနယာနိ သုဏောမ တေ။
ဒွါဒသ ကမ္မဒေါသာ ဝုတ္တာ, ဗုဒ္ဓေနာဒိစ္စဗန္ဓုနာ၊
ဝိနယံ ပဋိဇာနန္တဿ, ဝိနယာနိ သုဏောဟိ မေ။
ကတိ ကမ္မသမ္ပတ္တိယော ဝုတ္တာ, ဗုဒ္ဓေနာဒိစ္စဗန္ဓုနာ၊
ဝိနယံ ပဋိဇာနန္တဿ, ဝိနယာနိ သုဏောမ တေ။
စတဿော ကမ္မသမ္ပတ္တိယော ဝုတ္တာ, ဗုဒ္ဓေနာဒိစ္စဗန္ဓုနာ၊
ဝိနယံ ပဋိဇာနန္တဿ, ဝိနယာနိ သုဏောဟိ မေ။
ကတိ ကမ္မာနိ ဝုတ္တာနိ, ဗုဒ္ဓေနာဒိစ္စဗန္ဓုနာ၊
ဝိနယံ ပဋိဇာနန္တဿ, ဝိနယာနိ သုဏောမ တေ။
ဆ ကမ္မာနိ ဝုတ္တာနိ, ဗုဒ္ဓေနာဒိစ္စဗန္ဓုနာ၊
ဝိနယံ ပဋိဇာနန္တဿ, ဝိနယာနိ သုဏောဟိ မေ။
ကတိ ကမ္မာနိ ဝုတ္တာနိ, ဗုဒ္ဓေနာဒိစ္စဗန္ဓုနာ၊
ဝိနယံ ပဋိဇာနန္တဿ, ဝိနယာနိ သုဏောမ တေ။
စတ္တာရိ ကမ္မာနိ ဝုတ္တာနိ, ဗုဒ္ဓေနာဒိစ္စဗန္ဓုနာ၊
ဝိနယံ ပဋိဇာနန္တဿ, ဝိနယာနိ သုဏောဟိ မေ။
ကတိ ပါရာဇိကာ ဝုတ္တာ, ဗုဒ္ဓေနာဒိစ္စဗန္ဓုနာ၊
ဝိနယံ ပဋိဇာနန္တဿ, ဝိနယာနိ သုဏောမ တေ။
အဋ္ဌ ပါရာဇိကာ ဝုတ္တာ, ဗုဒ္ဓေနာဒိစ္စဗန္ဓုနာ၊
ဝိနယံ ပဋိဇာနန္တဿ, ဝိနယာနိ သုဏောဟိ မေ။
ကတိ သံဃာဒိသေသာ ဝုတ္တာ, ဗုဒ္ဓေနာဒိစ္စဗန္ဓုနာ၊
ဝိနယံ ပဋိဇာနန္တဿ, ဝိနယာနိ သုဏောမ တေ။
တေဝီသ သံဃာဒိသေသာ ဝုတ္တာ, ဗုဒ္ဓေနာဒိစ္စဗန္ဓုနာ၊
ဝိနယံ ပဋိဇာနန္တဿ, ဝိနယာနိ သုဏောဟိ မေ။
(ဝိ၊၅၊၃၇၂။)
ကတိ အနိယတာ ဝုတ္တာ, ဗုဒ္ဓေနာဒိစ္စဗန္ဓုနာ၊
ဝိနယံ ပဋိဇာနန္တဿ, ဝိနယာနိ သုဏောမ တေ။
ဒွေ အနိယတာ ဝုတ္တာ, ဗုဒ္ဓေနာဒိစ္စဗန္ဓုနာ၊
ဝိနယံ ပဋိဇာနန္တဿ, ဝိနယာနိ သုဏောဟိ မေ။
ကတိ နိဿဂ္ဂိယာ ဝုတ္တာ, ဗုဒ္ဓေနာဒိစ္စဗန္ဓုနာ၊
ဝိနယံ ပဋိဇာနန္တဿ, ဝိနယာနိ သုဏောမ တေ။
ဒွေစတ္တာလီသ နိဿဂ္ဂိယာ ဝုတ္တာ, ဗုဒ္ဓေနာဒိစ္စဗန္ဓုနာ၊
ဝိနယံ ပဋိဇာနန္တဿ, ဝိနယာနိ သုဏောဟိ မေ။
ကတိ ပါစိတ္တိယာ ဝုတ္တာ, ဗုဒ္ဓေနာဒိစ္စဗန္ဓုနာ၊
ဝိနယံ ပဋိဇာနန္တဿ, ဝိနယာနိ သုဏောမ တေ။
အဋ္ဌာသီတိသတံ ပါစိတ္တိယာ ဝုတ္တာ, ဗုဒ္ဓေနာဒိစ္စဗန္ဓုနာ၊
ဝိနယံ ပဋိဇာနန္တဿ, ဝိနယာနိ သုဏောဟိ မေ။
ကတိ ပါဋိဒေသနီယာ ဝုတ္တာ, ဗုဒ္ဓေနာဒိစ္စဗန္ဓုနာ၊
ဝိနယံ ပဋိဇာနန္တဿ, ဝိနယာနိ သုဏောမ တေ။
ဒွါဒသ ပါဋိဒေသနီယာ ဝုတ္တာ, ဗုဒ္ဓေနာဒိစ္စဗန္ဓုနာ၊
ဝိနယံ ပဋိဇာနန္တဿ, ဝိနယာနိ သုဏောဟိ မေ။
ကတိ သေခိယာ ဝုတ္တာ, ဗုဒ္ဓေနာဒိစ္စဗန္ဓုနာ၊
ဝိနယံ ပဋိဇာနန္တဿ, ဝိနယာနိ သုဏောမ တေ။
ပဉ္စသတ္တတိ သေခိယာ ဝုတ္တာ, ဗုဒ္ဓေနာဒိစ္စဗန္ဓုနာ၊
ဝိနယံ ပဋိဇာနန္တဿ, ဝိနယာနိ သုဏောဟိ မေ။
ယာဝ သုပုစ္ဆိတံ တယာ, ယာဝ သုဝိဿဇ္ဇိတံ မယာ၊
ပုစ္ဆာဝိဿဇ္ဇနာယ ဝါ, နတ္ထိ ကိဉ္စိ အသုတ္တကန္တိ။
ဒုတိယဂါထာသင်္ဂဏိကံ နိဋ္ဌိတံ။
(ဝိ၊၅၊၃၇၃။)
သေဒမောစနဂါထာ
၁။ အဝိပ္ပဝါသပဉှာ
မြန်֍ ၄၇၉။
အသံဝါသော ဘိက္ခူဟိ စ ဘိက္ခုနီဟိ စ၊
သမ္ဘောဂေါ ဧကစ္စော တဟိံ န လဗ္ဘတိ၊
အဝိပ္ပဝါသေန အနာပတ္တိ၊
ပဉှာ မေသာ ကုသလေဟိ စိန္တိတာ။
အဝိဿဇ္ဇိယံ အဝေဘင်္ဂိယံ၊
ပဉ္စ ဝုတ္တာ မဟေသိနာ၊
ဝိဿဇ္ဇန္တဿ ပရိဘုဉ္ဇန္တဿ အနာပတ္တိ၊
ပဉှာ မေသာ ကုသလေဟိ စိန္တိတာ။
ဒသ ပုဂ္ဂလေ န ဝဒါမိ, ဧကာဒသ ဝိဝဇ္ဇိယ၊
ဝုဍ္ဎံ ဝန္ဒန္တဿ အာပတ္တိ, ပဉှာ မေသာ ကုသလေဟိ စိန္တိတာ။
န ဥက္ခိတ္တကော န စ ပန ပါရိဝါသိကော၊
န သံဃဘိန္နော န စ ပန ပက္ခသင်္ကန္တော၊
သမာနသံဝါသကဘူမိယာ ဌိတော၊
ကထံ နု သိက္ခာယ အသာဓာရဏော သိယာ၊
ပဉှာ မေသာ ကုသလေဟိ စိန္တိတာ။
ဥပေတိ ဓမ္မံ ပရိပုစ္ဆမာနော, ကုသလံ အတ္ထူပသဉှိတံ၊
န ဇီဝတိ န မတော န နိဗ္ဗုတော, တံ ပုဂ္ဂလံ ကတမံ ဝဒန္တိ ဗုဒ္ဓါ၊
ပဉှာ မေသာ ကုသလေဟိ စိန္တိတာ။
ဥဗ္ဘက္ခကေ န ဝဒါမိ, အဓော နာဘိံ ဝိဝဇ္ဇိယ၊
မေထုနဓမ္မပစ္စယာ, ကထံ ပါရာဇိကော သိယာ၊
ပဉှာ မေသာ ကုသလေဟိ စိန္တိတာ။
ဘိက္ခု သညာစိကာယ ကုဋိံ ကရောတိ၊
အဒေသိတဝတ္ထုကံ ပမာဏာတိက္ကန္တံ၊
သာရမ္ဘံ အပရိက္ကမနံ အနာပတ္တိ၊
ပဉှာ မေသာ ကုသလေဟိ စိန္တိတာ။
(ဝိ၊၅၊၃၇၄။)
ဒေသိတဝတ္ထုကံ ပမာဏိကံ၊
အနာရမ္ဘံ သပရိက္ကမနံ အာပတ္တိ၊
ပဉှာ မေသာ ကုသလေဟိ စိန္တိတာ။
န ကာယိကံ ကိဉ္စိ ပယောဂမာစရေ၊
န စာပိ ဝါစာယ ပရေ ဘဏေယျ၊
အာပဇ္ဇေယျ ဂရုကံ ဆေဇ္ဇဝတ္ထုံ၊
ပဉှာ မေသာ ကုသလေဟိ စိန္တိတာ။
န ကာယိကံ ဝါစသိကဉ္စ ကိဉ္စိ၊
မနသာပိ သန္တော န ကရေယျ ပါပံ၊
သော နာသိတော ကိန္တိ သုနာသိတော ဘဝေ၊
ပဉှာ မေသာ ကုသလေဟိ စိန္တိတာ။
အနာလပန္တော မနုဇေန ကေနစိ၊
ဝါစာဂိရံ နော စ ပရေ ဘဏေယျ၊
ပဉှာ မေသာ ကုသလေဟိ စိန္တိတာ။
သိက္ခာပဒါ ဗုဒ္ဓဝရေန ဝဏ္ဏိတာ၊
သံဃာဒိသေသာ စတုရော ဘဝေယျုံ၊
အာပဇ္ဇေယျ ဧကပယောဂေန သဗ္ဗေ၊
ပဉှာ မေသာ ကုသလေဟိ စိန္တိတာ။
ဥဘော ဧကတော ဥပသမ္ပန္နာ၊
ဥဘိန္နံ ဟတ္ထတော စီဝရံ ပဋိဂ္ဂဏှေယျ၊
သိယာ အာပတ္တိယော နာနာ၊
ပဉှာ မေသာ ကုသလေဟိ စိန္တိတာ။
စတုရော ဇနာ သံဝိဓာယ၊
ဂရုဘဏ္ဍံ အဝါဟရုံ၊
တယော ပါရာဇိကာ ဧကော န ပါရာဇိကော၊
(ဝိ၊၅၊၃၇၅။)
၂။ ပါရာဇိကာဒိပဉှာ
မြန်֍ ၄၈၀။
ဘိက္ခု စ ဗဟိဒ္ဓါ သိယာ၊
ဆိဒ္ဒံ တသ္မိံ ဃရေ နတ္ထိ၊
မေထုနဓမ္မပစ္စယာ၊
ကထံ ပါရာဇိကော သိယာ၊
ပဉှာ မေသာ ကုသလေဟိ စိန္တိတာ။
တေလံ မဓုံ ဖာဏိတဉ္စာပိ သပ္ပိံ၊
သာမံ ဂဟေတွာန နိက္ခိပေယျ၊
သတိ ပစ္စယေ ပရိဘုဉ္ဇန္တဿ အာပတ္တိ၊
ပဉှာ မေသာ ကုသလေဟိ စိန္တိတာ။
နိဿဂ္ဂိယေန အာပတ္တိ၊
သုဒ္ဓကေန ပါစိတ္တိယံ၊
အာပဇ္ဇန္တဿ ဧကတော၊
ပဉှာ မေသာ ကုသလေဟိ စိန္တိတာ။
ဘိက္ခူ သိယာ ဝီသတိယာ သမာဂတာ၊
ကမ္မံ ကရေယျုံ သမဂ္ဂသညိနော၊
ဘိက္ခု သိယာ ဒွါဒသယောဇနေ ဌိတော၊
ကမ္မဉ္စ တံ ကုပ္ပေယျ ဝဂ္ဂပစ္စယာ၊
ပဒဝီတိဟာရမတ္တေန ဝါစာယ ဘဏိတေန စ၊
သဗ္ဗာနိ ဂရုကာနိ သပ္ပဋိကမ္မာနိ၊
စတုသဋ္ဌိ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇေယျ ဧကတော၊
ပဉှာ မေသာ ကုသလေဟိ စိန္တိတာ။
နိဝတ္ထော အန္တရဝါသကေန၊
ဒိဂုဏံ သံဃာဋိံ ပါရုတော၊
သဗ္ဗာနိ တာနိ နိဿဂ္ဂိယာနိ ဟောန္တိ၊
ပဉှာ မေသာ ကုသလေဟိ စိန္တိတာ။
(ဝိ၊၅၊၃၇၆။)
န စေဟိ ဘိက္ခူတိ ဇိနော အဝေါစ၊
သရဏဂမနမ္ပိ န တဿ အတ္ထိ၊
ဥပသမ္ပဒါ စဿ အကုပ္ပါ၊
ပဉှာ မေသာ ကုသလေဟိ စိန္တိတာ။
ဣတ္ထိံ ဟနေ န မာတရံ, ပုရိသဉ္စ န ပိတရံ ဟနေ၊
ဟနေယျ အနရိယံ မန္ဒော, တေန စာနန္တရံ ဖုသေ၊
ပဉှာ မေသာ ကုသလေဟိ စိန္တိတာ။
ဣတ္ထိံ ဟနေ စ မာတရံ, ပုရိသဉ္စ ပိတရံ ဟနေ၊
မာတရံ ပိတရံ ဟန္တွာ, န တေနာနန္တရံ ဖုသေ၊
ပဉှာ မေသာ ကုသလေဟိ စိန္တိတာ။
အသမ္မုခီဘူတဿ ကရေယျ ကမ္မံ၊
ကတဉ္စ ကမ္မံ သုကတံ ဘဝေယျ၊
ကာရကော စ သံဃော အနာပတ္တိကော သိယာ၊
ပဉှာ မေသာ ကုသလေဟိ စိန္တိတာ။
စောဒယိတွာ သာရယိတွာ၊
သမ္မုခီဘူတဿ ကရေယျ ကမ္မံ၊
ကတဉ္စ ကမ္မံ အကတံ ဘဝေယျ၊
ကာရကော စ သံဃော သာပတ္တိကော သိယာ၊
ပဉှာ မေသာ ကုသလေဟိ စိန္တိတာ။
ဆိန္ဒန္တဿ အာပတ္တိ, ဆိန္ဒန္တဿ အနာပတ္တိ၊
ဆာဒေန္တဿ အာပတ္တိ, ဆာဒေန္တဿ အနာပတ္တိ၊
ပဉှာ မေသာ ကုသလေဟိ စိန္တိတာ။
သစ္စံ ဘဏန္တော ဂရုကံ, မုသာ စ လဟု ဘာသတော၊
မုသာ ဘဏန္တော ဂရုကံ, သစ္စဉ္စ လဟု ဘာသတော၊
ပဉှာ မေသာ ကုသလေဟိ စိန္တိတာ။
(ဝိ၊၅၊၃၇၇။)
၃။ ပါစိတ္တိယာဒိပဉှာ
မြန်֍ ၄၈၁။
ကပ္ပကတမ္ပိ သန္တံ၊
ပရိဘုဉ္ဇန္တဿ အာပတ္တိ၊
ပဉှာ မေသာ ကုသလေဟိ စိန္တိတာ။
အတ္ထင်္ဂတေ သူရိယေ ဘိက္ခု မံသာနိ ခါဒတိ၊
န ဥမ္မတ္တကော န စ ပန ခိတ္တစိတ္တော၊
န စာပိ သော ဝေဒနာဋ္ဋော ဘဝေယျ၊
န စဿ ဟောတိ အာပတ္တိ၊
သော စ ဓမ္မော သုဂတေန ဒေသိတော၊
ပဉှာ မေသာ ကုသလေဟိ စိန္တိတာ။
န ရတ္တစိတ္တော န စ ပန ထေယျစိတ္တော၊
န စာပိ သော ပရံ မရဏာယ စေတယိ၊
ပဋိဂ္ဂဏှန္တဿ ထုလ္လစ္စယံ၊
ပဉှာ မေသာ ကုသလေဟိ စိန္တိတာ။
န စာပိ အာရညကံ သာသင်္ကသမ္မတံ၊
န စာပိ သံဃေန သမ္မုတိ ဒိန္နာ၊
န စဿ ကထိနံ အတ္ထတံ တတ္ထေဝ၊
စီဝရံ နိက္ခိပိတွာ ဂစ္ဆေယျ အဍ္ဎယောဇနံ၊
တတ္ထေဝ အရုဏံ ဥဂ္ဂစ္ဆန္တဿ အနာပတ္တိ၊
ပဉှာ မေသာ ကုသလေဟိ စိန္တိတာ။
ကာယိကာနိ န ဝါစသိကာနိ၊
သဗ္ဗာနိ နာနာဝတ္ထုကာနိ၊
အပုဗ္ဗံ အစရိမံ အာပဇ္ဇေယျ ဧကတော၊
ပဉှာ မေသာ ကုသလေဟိ စိန္တိတာ။
ဝါစသိကာနိ န ကာယိကာနိ၊
သဗ္ဗာနိ နာနာဝတ္ထုကာနိ၊
အပုဗ္ဗံ အစရိမံ အာပဇ္ဇေယျ ဧကတော၊
ပဉှာ မေသာ ကုသလေဟိ စိန္တိတာ။
(ဝိ၊၅၊၃၇၈။)
တယော ပုရိသေ တယော အနရိယပဏ္ဍကေ၊
န စာစရေ မေထုနံ ဗျဉ္ဇနသ္မိံ၊
ပဉှာ မေသာ ကုသလေဟိ စိန္တိတာ။
မာတရံ စီဝရံ ယာစေ, နော စ သံဃေ [နော သံဃဿ (က။), နော စ သံဃဿ (သျာ။), နော စေ သံဃဿ (သီ။)] ပရိဏတံ၊
ကေနဿ ဟောတိ အာပတ္တိ, အနာပတ္တိ စ ဉာတကေ၊
ပဉှာ မေသာ ကုသလေဟိ စိန္တိတာ။
ကုဒ္ဓေါ အာရာဓကော ဟောတိ, ကုဒ္ဓေါ ဟောတိ ဂရဟိယော၊
အထ ကော နာမ သော ဓမ္မော, ယေန ကုဒ္ဓေါ ပသံသိယော၊
ပဉှာ မေသာ ကုသလေဟိ စိန္တိတာ။
တုဋ္ဌော အာရာဓကော ဟောတိ, တုဋ္ဌော ဟောတိ ဂရဟိယော၊
အထ ကော နာမ သော ဓမ္မော, ယေန တုဋ္ဌော ဂရဟိယော၊
ပဉှာ မေသာ ကုသလေဟိ စိန္တိတာ။
သံဃာဒိသေသံ ထုလ္လစ္စယံ၊
ပါစိတ္တိယံ ပါဋိဒေသနီယံ၊
ဒုက္ကဋံ အာပဇ္ဇေယျ ဧကတော၊
ပဉှာ မေသာ ကုသလေဟိ စိန္တိတာ။
ဥဘိန္နံ ဧကုပဇ္ဈာယော၊
ဧကာစရိယော ဧကာ ကမ္မဝါစာ၊
ဧကော ဥပသမ္ပန္နော ဧကော အနုပသမ္ပန္နော၊
ပဉှာ မေသာ ကုသလေဟိ စိန္တိတာ။
အကပ္ပကတံ နာပိ ရဇနာယ ရတ္တံ၊
န စဿ ဟောတိ အာပတ္တိ၊
သော စ ဓမ္မော သုဂတေန ဒေသိတော၊
ပဉှာ မေသာ ကုသလေဟိ စိန္တိတာ။
(ဝိ၊၅၊၃၇၉။)
န ဒေတိ န ပဋိဂ္ဂဏှာတိ, ပဋိဂ္ဂဟော တေန န ဝိဇ္ဇတိ၊
အာပဇ္ဇတိ ဂရုကံ န လဟုကံ, တဉ္စ ပရိဘောဂပစ္စယာ၊
ပဉှာ မေသာ ကုသလေဟိ စိန္တိတာ။
န ဒေတိ န ပဋိဂ္ဂဏှာတိ, ပဋိဂ္ဂဟော တေန န ဝိဇ္ဇတိ၊
အာပဇ္ဇတိ လဟုကံ န ဂရုကံ, တဉ္စ ပရိဘောဂပစ္စယာ၊
ပဉှာ မေသာ ကုသလေဟိ စိန္တိတာ။
အာပဇ္ဇတိ ဂရုကံ သာဝသေသံ၊
ဆာဒေတိ အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ၊
န ဘိက္ခုနီ နော စ ဖုသေယျ ဝဇ္ဇံ၊
ပဉှာ မေသာ ကုသလေဟိ စိန္တိတာ။
သေဒမောစနဂါထာ နိဋ္ဌိတာ။
တဿုဒ္ဒါနံ –
အသံဝါသော အဝိဿဇ္ဇိ, ဒသ စ အနုက္ခိတ္တကော၊
ဥပေတိ ဓမ္မံ ဥဗ္ဘက္ခကံ, တတော သညာစိကာ စ ဒွေ။
န ကာယိကဉ္စ ဂရုကံ, န ကာယိကံ န ဝါစသိကံ [န ကာယိကံ သုနာသိတံ (သျာ။)]၊
အနာလပန္တော သိက္ခာ စ, ဥဘော စ စတုရော ဇနာ။
ဣတ္ထီ တေလဉ္စ နိဿဂ္ဂိ, ဘိက္ခု စ ပဒဝီတိယော၊
နိဝတ္ထော စ န စ ဉတ္တိ, န မာတရံ ပိတရံ ဟနေ။
အစောဒယိတွာ စောဒယိတွာ, ဆိန္ဒန္တံ သစ္စမေဝ စ၊
အဓိဋ္ဌိတဉ္စတ္ထင်္ဂတေ, န ရတ္တံ န စာရညကံ။
ကာယိကာ ဝါစသိကာ စ, တိဿိတ္ထီ စာပိ မာတရံ၊
ကုဒ္ဓေါ အာရာဓကော တုဋ္ဌော, သံဃာဒိသေသာ စ ဥဘော။
အကပ္ပကတံ န ဒေတိ, န ဒေတာပဇ္ဇတီ ဂရုံ၊
သေဒမောစနိကာ ဂါထာ, ပဉှာ ဝိညူဟိ ဝိဘာဝိတာတိ [ဝိညူဝိဘာဝိတာ (သီ။ သျာ။)]။
(ဝိ၊၅၊၃၈၀။)
ပဉ္စဝဂ္ဂေါ
၁။ ကမ္မဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၄၈၂။ စတ္တာရိ ကမ္မာနိ။ အပလောကနကမ္မံ, ဉတ္တိကမ္မံ, ဉတ္တိဒုတိယကမ္မံ, ဉတ္တိစတုတ္ထကမ္မံ – ဣမာနိ စတ္တာရိ ကမ္မာနိ။ ကတိဟာကာရေဟိ ဝိပဇ္ဇန္တိ? ဣမာနိ စတ္တာရိ ကမ္မာနိ ပဉ္စဟာကာရေဟိ ဝိပဇ္ဇန္တိ – ဝတ္ထုတော ဝါ ဉတ္တိတော ဝါ အနုဿာဝနတော ဝါ သီမတော ဝါ ပရိသတော ဝါ။
မြန်֍ ၄၈၃။ ကထံ ဝတ္ထုတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ? သမ္မုခါကရဏီယံ ကမ္မံ အသမ္မုခါ ကရောတိ, ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ၊ ပဋိပုစ္ဆာကရဏီယံ ကမ္မံ အပဋိပုစ္ဆာ ကရောတိ, ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ၊ ပဋိညာယ ကရဏီယံ ကမ္မံ အပဋိညာယ ကရောတိ, ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ၊ သတိဝိနယာရဟဿ အမူဠှဝိနယံ ဒေတိ, ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ၊ အမူဠှဝိနယာရဟဿ တဿပါပိယသိကာကမ္မံ ကရောတိ, ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ၊ တဿပါပိယသိကာကမ္မာရဟဿ တဇ္ဇနီယကမ္မံ ကရောတိ, ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ၊ တဇ္ဇနီယကမ္မာရဟဿ နိယဿကမ္မံ ကရောတိ, ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ၊ နိယဿကမ္မာရဟဿ ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ ကရောတိ, ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ၊ ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မာရဟဿ ပဋိသာရဏီယကမ္မံ ကရောတိ, ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ၊ ပဋိသာရဏီယကမ္မာရဟဿ ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ကရောတိ, ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ၊ ဥက္ခေပနီယကမ္မာရဟဿ ပရိဝါသံ ဒေတိ, ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ၊ ပရိဝါသာရဟံ မူလာယ ပဋိကဿတိ, ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ၊ မူလာယပဋိကဿနာရဟဿ မာနတ္တံ ဒေတိ, ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ၊ မာနတ္တာရဟံ အဗ္ဘေတိ, ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ၊ အဗ္ဘာနာရဟံ ဥပသမ္ပာဒေတိ, ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ၊ အနုပေါသထေ ဥပေါသထံ ကရောတိ, ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ၊ အပဝါရဏာယ ပဝါရေတိ, ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ။ ဧဝံ ဝတ္ထုတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ။
မြန်֍ ၄၈၄။ ကထံ ဉတ္တိတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ? ပဉ္စဟာကာရေဟိ ဉတ္တိတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ – ဝတ္ထုံ န ပရာမသတိ, သံဃံ န ပရာမသတိ, ပုဂ္ဂလံ န ပရာမသတိ, ဉတ္တိံ န ပရာမသတိ, ပစ္ဆာ ဝါ ဉတ္တိံ ဌပေတိ – ဣမေဟိ ပဉ္စဟာကာရေဟိ ဉတ္တိတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ။
(ဝိ၊၅၊၃၈၁။)
မြန်֍ ၄၈၅။ ကထံ အနုဿာဝနတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ? ပဉ္စဟာကာရေဟိ အနုဿာဝနတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ – ဝတ္ထုံ န ပရာမသတိ, သံဃံ န ပရာမသတိ, ပုဂ္ဂလံ န ပရာမသတိ, သာဝနံ ဟာပေတိ, အကာလေ ဝါ သာဝေတိ – ဣမေဟိ ပဉ္စဟာကာရေဟိ အနုဿာဝနတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ။
မြန်֍ ၄၈၆။ ကထံ သီမတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ? ဧကာဒသဟိ အာကာရေဟိ သီမတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ – အတိခုဒ္ဒကံ သီမံ သမ္မန္နတိ, အတိမဟတိံ သီမံ သမ္မန္နတိ, ခဏ္ဍနိမိတ္တံ သီမံ သမ္မန္နတိ, ဆာယာနိမိတ္တံ သီမံ သမ္မန္နတိ, အနိမိတ္တံ သီမံ သမ္မန္နတိ, ဗဟိသီမေ ဌိတော သီမံ သမ္မန္နတိ, နဒိယာ သီမံ သမ္မန္နတိ, သမုဒ္ဒေ သီမံ သမ္မန္နတိ, ဇာတဿရေ သီမံ သမ္မန္နတိ, သီမာယ သီမံ သမ္ဘိန္ဒတိ, သီမာယ သီမံ အဇ္ဈောတ္ထရတိ – ဣမေဟိ ဧကာဒသဟိ အာကာရေဟိ သီမတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ။
မြန်֍ ၄၈၇။ ကထံ ပရိသတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ? ဒွါဒသဟိ အာကာရေဟိ ပရိသတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ – စတုဝဂ္ဂကရဏေ ကမ္မေ ယာဝတိကာ ဘိက္ခူ ကမ္မပတ္တာ တေ အနာဂတာ ဟောန္တိ, ဆန္ဒာရဟာနံ ဆန္ဒော အနာဟဋော ဟောတိ, သမ္မုခီဘူတာ ပဋိက္ကောသန္တိ, စတုဝဂ္ဂကရဏေ ကမ္မေ ယာဝတိကာ ဘိက္ခူ ကမ္မပတ္တာ တေ အာဂတာ ဟောန္တိ, ဆန္ဒာရဟာနံ ဆန္ဒော အနာဟဋော ဟောတိ, သမ္မုခီဘူတာ ပဋိက္ကောသန္တိ, စတုဝဂ္ဂကရဏေ ကမ္မေ ယာဝတိကာ ဘိက္ခူ ကမ္မပတ္တာ တေ အာဂတာ ဟောန္တိ, ဆန္ဒာရဟာနံ ဆန္ဒော အာဟဋော ဟောတိ, သမ္မုခီဘူတာ ပဋိက္ကောသန္တိ။ ပဉ္စဝဂ္ဂကရဏေ ကမ္မေ…ပေ… ဒသဝဂ္ဂကရဏေ ကမ္မေ…ပေ… ဝီသတိဝဂ္ဂကရဏေ ကမ္မေ ယာဝတိကာ ဘိက္ခူ ကမ္မပတ္တာ တေ အနာဂတာ ဟောန္တိ, ဆန္ဒာရဟာနံ ဆန္ဒော အနာဟဋော ဟောတိ, သမ္မုခီဘူတာ ပဋိက္ကောသန္တိ, ဝီသတိဝဂ္ဂကရဏေ ကမ္မေ ယာဝတိကာ ဘိက္ခူ ကမ္မပတ္တာ, တေ အာဂတာ ဟောန္တိ, ဆန္ဒာရဟာနံ ဆန္ဒော အနာဟဋော ဟောတိ, သမ္မုခီဘူတာ ပဋိက္ကောသန္တိ, ဝီသတိဝဂ္ဂကရဏေ ကမ္မေ ယာဝတိကာ ဘိက္ခူ ကမ္မပတ္တာ, တေ အာဂတာ ဟောန္တိ, ဆန္ဒာရဟာနံ ဆန္ဒော အာဟဋော ဟောတိ သမ္မုခီဘူတာ ပဋိက္ကောသန္တိ – ဣမေဟိ ဒွါဒသဟိ အာကာရေဟိ ပရိသတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ။
မြန်֍ ၄၈၈။ စတုဝဂ္ဂကရဏေ ကမ္မေ စတ္တာရော ဘိက္ခူ ပကတတ္တာ ကမ္မပတ္တာ, အဝသေသာ ပကတတ္တာ ဆန္ဒာရဟာ။ ယဿ သံဃော ကမ္မံ ကရောတိ သော နေဝ ကမ္မပတ္တော နာပိ ဆန္ဒာရဟော, အပိ စ ကမ္မာရဟော။
(ဝိ၊၅၊၃၈၂။)
ပဉ္စဝဂ္ဂကရဏေ ကမ္မေ ပဉ္စ ဘိက္ခူ ပကတတ္တာ ကမ္မပတ္တာ, အဝသေသာ ပကတတ္တာ ဆန္ဒာရဟာ။ ယဿ သံဃော ကမ္မံ ကရောတိ သော နေဝ ကမ္မပတ္တော နာပိ ဆန္ဒာရဟော, အပိ စ ကမ္မာရဟော။ ဒသဝဂ္ဂကရဏေ ကမ္မေ ဒသ ဘိက္ခူ ပကတတ္တာ ကမ္မပတ္တာ, အဝသေသာ ပကတတ္တာ ဆန္ဒာရဟာ။ ယဿ သံဃော ကမ္မံ ကရောတိ သော နေဝ ကမ္မပတ္တော နာပိ ဆန္ဒာရဟော, အပိ စ ကမ္မာရဟော။ ဝီသတိဝဂ္ဂကရဏေ ကမ္မေ ဝီသတိ ဘိက္ခူ ပကတတ္တာ ကမ္မပတ္တာ, အဝသေသာ ပကတတ္တာ ဆန္ဒာရဟာ။ ယဿ သံဃော ကမ္မံ ကရောတိ သော နေဝ ကမ္မပတ္တော နာပိ ဆန္ဒာရဟော, အပိ စ ကမ္မာရဟော။
မြန်֍ ၄၈၉။ စတ္တာရိ ကမ္မာနိ – အပလောကနကမ္မံ, ဉတ္တိကမ္မံ, ဉတ္တိဒုတိယကမ္မံ, ဉတ္တိစတုတ္ထကမ္မံ။ ဣမာနိ စတ္တာရိ ကမ္မာနိ ကတိဟာကာရေဟိ ဝိပဇ္ဇန္တိ? ဣမာနိ စတ္တာရိ ကမ္မာနိ ပဉ္စဟာကာရေဟိ ဝိပဇ္ဇန္တိ – ဝတ္ထုတော ဝါ ဉတ္တိတော ဝါ အနုဿာဝနတော ဝါ သီမတော ဝါ ပရိသတော ဝါ။
မြန်֍ ၄၉၀။ ကထံ ဝတ္ထုတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ? ပဏ္ဍကံ ဥပသမ္ပာဒေတိ, ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ။ ထေယျသံဝါသကံ ဥပသမ္ပာဒေတိ, ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ။ တိတ္ထိယပက္ကန္တကံ ဥပသမ္ပာဒေတိ, ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ။ တိရစ္ဆာနဂတံ ဥပသမ္ပာဒေတိ, ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ။ မာတုဃာတကံ ဥပသမ္ပာဒေတိ, ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ။ ပိတုဃာတကံ ဥပသမ္ပာဒေတိ, ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ။ အရဟန္တဃာတကံ ဥပသမ္ပာဒေတိ, ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ။ ဘိက္ခုနိဒူသကံ ဥပသမ္ပာဒေတိ, ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ။ သံဃဘေဒကံ ဥပသမ္ပာဒေတိ, ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ။ လောဟိတုပ္ပါဒကံ ဥပသမ္ပာဒေတိ, ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ။ ဥဘတောဗျဉ္ဇနံ ဥပသမ္ပာဒေတိ, ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ။ ဦနဝီသတိဝဿံ ပုဂ္ဂလံ ဥပသမ္ပာဒေတိ, ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ။ ဧဝံ ဝတ္ထုတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ။
မြန်֍ ၄၉၁။ ကထံ ဉတ္တိတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ? ပဉ္စဟာကာရေဟိ ဉတ္တိတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ။ ဝတ္ထုံ န ပရာမသတိ, သံဃံ န ပရာမသတိ, ပုဂ္ဂလံ န ပရာမသတိ, ဉတ္တိံ န ပရာမသတိ, ပစ္ဆာ ဝါ ဉတ္တိံ ဌပေတိ – ဣမေဟိ ပဉ္စဟာကာရေဟိ ဉတ္တိတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ။
မြန်֍ ၄၉၂။ ကထံ အနုဿာဝနတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ? ပဉ္စဟာကာရေဟိ အနုဿာဝနတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ – ဝတ္ထုံ န ပရာမသတိ, သံဃံ န ပရာမသတိ,
(ဝိ၊၅၊၃၈၃။)
ပုဂ္ဂလံ န ပရာမသတိ, သာဝနံ ဟာပေတိ, အကာလေ ဝါ သာဝေတိ – ဣမေဟိ ပဉ္စဟာကာရေဟိ အနုဿာဝနတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ။
မြန်֍ ၄၉၃။ ကထံ သီမတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ? ဧကာဒသဟိ အာကာရေဟိ သီမတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ။ အတိခုဒ္ဒကံ သီမံ သမ္မန္နတိ, အတိမဟတိံ သီမံ သမ္မန္နတိ, ခဏ္ဍနိမိတ္တံ သီမံ သမ္မန္နတိ, ဆာယာနိမိတ္တံ သီမံ သမ္မန္နတိ, အနိမိတ္တံ သီမံ သမ္မန္နတိ, ဗဟိသီမေ ဌိတော သီမံ သမ္မန္နတိ, နဒိယာ သီမံ သမ္မန္နတိ, သမုဒ္ဒေ သီမံ သမ္မန္နတိ, ဇာတဿရေ သီမံ သမ္မန္နတိ, သီမာယ သီမံ သမ္ဘိန္ဒတိ, သီမာယ သီမံ အဇ္ဈောတ္ထရတိ – ဣမေဟိ ဧကာဒသဟိ အာကာရေဟိ သီမတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ။
မြန်֍ ၄၉၄။ ကထံ ပရိသတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ? ဒွါဒသဟိ အာကာရေဟိ ပရိသတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ – စတုဝဂ္ဂကရဏေ ကမ္မေ ယာဝတိကာ ဘိက္ခူ ကမ္မပတ္တာ တေ အနာဂတာ ဟောန္တိ, ဆန္ဒာရဟာနံ ဆန္ဒော အနာဟဋော ဟောတိ, သမ္မုခီဘူတာ ပဋိက္ကောသန္တိ, စတုဝဂ္ဂကရဏေ ကမ္မေ ယာဝတိကာ ဘိက္ခူ ကမ္မပတ္တာ တေ အာဂတာ ဟောန္တိ, ဆန္ဒာရဟာနံ ဆန္ဒော အနာဟဋော ဟောတိ, သမ္မုခီဘူတာ ပဋိက္ကောသန္တိ။ စတုဝဂ္ဂကရဏေ ကမ္မေ ယာဝတိကာ ဘိက္ခူ ကမ္မပတ္တာ တေ အာဂတာ ဟောန္တိ, ဆန္ဒာရဟာနံ ဆန္ဒော အာဟဋော ဟောတိ သမ္မုခီဘူတာ ပဋိက္ကောသန္တိ။ ပဉ္စဝဂ္ဂကရဏေ ကမ္မေ…ပေ… ဒသဝဂ္ဂကရဏေ ကမ္မေ…ပေ… ဝီသတိဝဂ္ဂကရဏေ ကမ္မေ ယာဝတိကာ ဘိက္ခူ ကမ္မပတ္တာ တေ အနာဂတာ ဟောန္တိ, ဆန္ဒာရဟာနံ ဆန္ဒော အနာဟဋော ဟောတိ, သမ္မုခီဘူတာ ပဋိက္ကောသန္တိ။ ဝီသတိဝဂ္ဂကရဏေ ကမ္မေ ယာဝတိကာ ဘိက္ခူ ကမ္မပတ္တာ တေ အာဂတာ ဟောန္တိ, ဆန္ဒာရဟာနံ ဆန္ဒော အနာဟဋော ဟောတိ, သမ္မုခီဘူတာ ပဋိက္ကောသန္တိ။ ဝီသတိဝဂ္ဂကရဏေ ကမ္မေ ယာဝတိကာ ဘိက္ခူ ကမ္မပတ္တာ တေ အာဂတာ ဟောန္တိ, ဆန္ဒာရဟာနံ ဆန္ဒော အာဟဋော ဟောတိ, သမ္မုခီဘူတာ ပဋိက္ကောသန္တိ – ဣမေဟိ ဒွါဒသဟိ အာကာရေဟိ ပရိသတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ။
မြန်֍ ၄၉၅။ အပလောကနကမ္မံ ကတိ ဌာနာနိ ဂစ္ဆတိ? ဉတ္တိကမ္မံ ကတိ ဌာနာနိ ဂစ္ဆတိ? ဉတ္တိဒုတိယကမ္မံ ကတိ ဌာနာနိ ဂစ္ဆတိ? ဉတ္တိစတုတ္ထကမ္မံ ကတိ ဌာနာနိ ဂစ္ဆတိ? အပလောကနကမ္မံ ပဉ္စ ဌာနာနိ ဂစ္ဆတိ။ ဉတ္တိကမ္မံ နဝ ဌာနာနိ ဂစ္ဆတိ။ ဉတ္တိဒုတိယကမ္မံ သတ္တ ဌာနာနိ ဂစ္ဆတိ။ ဉတ္တိစတုတ္ထကမ္မံ သတ္တ ဌာနာနိ ဂစ္ဆတိ။
(ဝိ၊၅၊၃၈၄။)
မြန်֍ ၄၉၆။ အပလောကနကမ္မံ ကတမာနိ ပဉ္စ ဌာနာနိ ဂစ္ဆတိ? ဩသာရဏံ, နိဿာရဏံ, ဘဏ္ဍုကမ္မံ, ဗြဟ္မဒဏ္ဍံ, ကမ္မလက္ခဏညေဝ ပဉ္စမံ – အပလောကနကမ္မံ ဣမာနိ ပဉ္စ ဌာနာနိ ဂစ္ဆတိ။ ဉတ္တိကမ္မံ ကတမာနိ နဝ ဌာနာနိ ဂစ္ဆတိ? ဩသာရဏံ, နိဿာရဏံ, ဥပေါသထံ, ပဝါရဏံ, သမ္မုတိံ, ဒါနံ, ပဋိဂ္ဂဟံ, ပစ္စုက္ကဍ္ဎနံ, ကမ္မလက္ခဏညေဝ နဝမံ – ဉတ္တိကမ္မံ ဣမာနိ နဝ ဌာနာနိ ဂစ္ဆတိ။ ဉတ္တိဒုတိယကမ္မံ ကတမာနိ သတ္တ ဌာနာနိ ဂစ္ဆတိ? ဩသာရဏံ, နိဿာရဏံ, သမ္မုတိံ, ဒါနံ, ဥဒ္ဓရဏံ, ဒေသနံ, ကမ္မလက္ခဏညေဝ သတ္တမံ – ဉတ္တိဒုတိယကမ္မံ ဣမာနိ သတ္တ ဌာနာနိ ဂစ္ဆတိ။ ဉတ္တိစတုတ္ထကမ္မံ ကတမာနိ သတ္တ ဌာနာနိ ဂစ္ဆတိ? ဩသာရဏံ, နိဿာရဏံ, သမ္မုတိံ, ဒါနံ, နိဂ္ဂဟံ, သမနုဘာသနံ, ကမ္မလက္ခဏညေဝ သတ္တမံ – ဉတ္တိစတုတ္ထကမ္မံ ဣမာနိ သတ္တ ဌာနာနိ ဂစ္ဆတိ။
မြန်֍ ၄၉၇။ စတုဝဂ္ဂကရဏေ ကမ္မေ စတ္တာရော ဘိက္ခူ ပကတတ္တာ ကမ္မပတ္တာ, အဝသေသာ ပကတတ္တာ ဆန္ဒာရဟာ။ ယဿ သံဃော ကမ္မံ ကရောတိ သော နေဝ ကမ္မပတ္တော နာပိ ဆန္ဒာရဟော, အပိ စ ကမ္မာရဟော။ ပဉ္စဝဂ္ဂကရဏေ ကမ္မေ ပဉ္စ ဘိက္ခူ ပကတတ္တာ ကမ္မပတ္တာ, အဝသေသာ ပကတတ္တာ ဆန္ဒာရဟာ။ ယဿ သံဃော ကမ္မံ ကရောတိ သော နေဝ ကမ္မပတ္တော နာပိ ဆန္ဒာရဟော, အပိ စ ကမ္မာရဟော။ ဒသဝဂ္ဂကရဏေ ကမ္မေ ဒသ ဘိက္ခူ ပကတတ္တာ ကမ္မပတ္တာ, အဝသေသာ ပကတတ္တာ ဆန္ဒာရဟာ။ ယဿ သံဃော ကမ္မံ ကရောတိ သော နေဝ ကမ္မပတ္တော နာပိ ဆန္ဒာရဟော, အပိ စ ကမ္မာရဟော။ ဝီသတိဝဂ္ဂကရဏေ ကမ္မေ ဝီသတိ ဘိက္ခူ ပကတတ္တာ ကမ္မပတ္တာ, အဝသေသာ ပကတတ္တာ ဆန္ဒာရဟာ။ ယဿ သံဃော ကမ္မံ ကရောတိ သော နေဝ ကမ္မပတ္တော နာပိ ဆန္ဒာရဟော, အပိ စ ကမ္မာရဟော။
ကမ္မဝဂ္ဂေါ နိဋ္ဌိတော ပဌမော။
၂။ အတ္ထဝသဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၄၉၈။ [အ။ နိ။ ၂။၂၀၁-၂၃၀] ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ သိက္ခာပဒံ ပညတ္တံ။ သံဃသုဋ္ဌုတာယ, သံဃဖာသုတာယ – ဣမေ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ သိက္ခာပဒံ ပညတ္တံ။ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ သိက္ခာပဒံ ပညတ္တံ။ ဒုမ္မင်္ကူနံ ပုဂ္ဂလာနံ နိဂ္ဂဟာယ, ပေသလာနံ ဘိက္ခူနံ ဖာသုဝိဟာရာယ – ဣမေ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ
(ဝိ၊၅၊၃၈၅။)
တထာဂတေ သာဝကာနံ သိက္ခာပဒံ ပညတ္တံ။ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ သိက္ခာပဒံ ပညတ္တံ။ ဒိဋ္ဌဓမ္မိကာနံ အာသဝါနံ သံဝရာယ, သမ္ပရာယိကာနံ အာသဝါနံ ပဋိဃာတာယ – ဣမေ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ သိက္ခာပဒံ ပညတ္တံ။ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ သိက္ခာပဒံ ပညတ္တံ။ ဒိဋ္ဌဓမ္မိကာနံ ဝေရာနံ သံဝရာယ, သမ္ပရာယိကာနံ ဝေရာနံ ပဋိဃာတာယ – ဣမေ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ သိက္ခာပဒံ ပညတ္တံ။ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ သိက္ခာပဒံ ပညတ္တံ။ ဒိဋ္ဌဓမ္မိကာနံ ဝဇ္ဇာနံ သံဝရာယ, သမ္ပရာယိကာနံ ဝဇ္ဇာနံ ပဋိဃာတာယ – ဣမေ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ သိက္ခာပဒံ ပညတ္တံ။ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ သိက္ခာပဒံ ပညတ္တံ။ ဒိဋ္ဌဓမ္မိကာနံ ဘယာနံ သံဝရာယ, သမ္ပရာယိကာနံ ဘယာနံ ပဋိဃာတာယ – ဣမေ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ သိက္ခာပဒံ ပညတ္တံ။ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ သိက္ခာပဒံ ပညတ္တံ။ ဒိဋ္ဌဓမ္မိကာနံ အကုသလာနံ ဓမ္မာနံ သံဝရာယ, သမ္ပရာယိကာနံ အကုသလာနံ ဓမ္မာနံ ပဋိဃာတာယ – ဣမေ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ သိက္ခာပဒံ ပညတ္တံ။ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ သိက္ခာပဒံ ပညတ္တံ။ ဂိဟီနံ အနုကမ္ပာယ, ပါပိစ္ဆာနံ ပက္ခုပစ္ဆေဒါယ – ဣမေ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ သိက္ခာပဒံ ပညတ္တံ။ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ သိက္ခာပဒံ ပညတ္တံ။ အပ္ပသန္နာနံ ပသာဒါယ, ပသန္နာနံ ဘိယျောဘာဝါယ – ဣမေ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ သိက္ခာပဒံ ပညတ္တံ။ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ သိက္ခာပဒံ ပညတ္တံ။ သဒ္ဓမ္မဋ္ဌိတိယာ, ဝိနယာနုဂ္ဂဟာယ – ဣမေ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ သိက္ခာပဒံ ပညတ္တံ။
အတ္ထဝသဝဂ္ဂေါ နိဋ္ဌိတော ဒုတိယော။
၃။ ပညတ္တဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၄၉၉။ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ ပါတိမောက္ခံ ပညတ္တံ…ပေ… ပါတိမောက္ခုဒ္ဒေသော ပညတ္တော… ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနံ ပညတ္တံ… ပဝါရဏာ ပညတ္တာ… ပဝါရဏာဌပနံ ပညတ္တံ… တဇ္ဇနီယကမ္မံ ပညတ္တံ…
(ဝိ၊၅၊၃၈၆။)
နိယဿကမ္မံ ပညတ္တံ… ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ ပညတ္တံ… ပဋိသာရဏီယကမ္မံ ပညတ္တံ… ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ပညတ္တံ… ပရိဝါသဒါနံ ပညတ္တံ… မူလာယပဋိကဿနာ ပညတ္တာ… မာနတ္တဒါနံ ပညတ္တံ… အဗ္ဘာနံ ပညတ္တံ… ဩသာရဏီယံ ပညတ္တံ… နိဿာရဏီယံ ပညတ္တံ… ဥပသမ္ပဒံ ပညတ္တံ… အပလောကနကမ္မံ ပညတ္တံ… ဉတ္တိကမ္မံ ပညတ္တံ… ဉတ္တိဒုတိယကမ္မံ ပညတ္တံ… ဉတ္တိစတုတ္ထကမ္မံ ပညတ္တံ…ပေ…။
ပညတ္တဝဂ္ဂေါ နိဋ္ဌိတော တတိယော။
၄။ အပညတ္တေ ပညတ္တဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၅၀၀။ …ပေ… အပညတ္တေ ပညတ္တံ, ပညတ္တေ အနုပညတ္တံ…ပေ… သမ္မုခါဝိနယော ပညတ္တော…ပေ… သတိဝိနယော ပညတ္တော…ပေ… အမူဠှဝိနယော ပညတ္တော…ပေ… ပဋိညာတကရဏံ ပညတ္တံ…ပေ… ယေဘုယျသိကာ ပညတ္တာ…ပေ… တဿပါပိယသိကာ ပညတ္တာ…ပေ… တိဏဝတ္ထာရကော ပညတ္တော သံဃသုဋ္ဌုတာယ, သံဃဖာသုတာယ – ဣမေ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ တိဏဝတ္ထာရကော ပညတ္တော။ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ တိဏဝတ္ထာရကော ပညတ္တော။ ဒုမ္မင်္ကူနံ ပုဂ္ဂလာနံ နိဂ္ဂဟာယ, ပေသလာနံ ဘိက္ခူနံ ဖာသုဝိဟာရာယ – ဣမေ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ တိဏဝတ္ထာရကော ပညတ္တော။ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ တိဏဝတ္ထာရကော ပညတ္တော။ ဒိဋ္ဌဓမ္မိကာနံ အာသဝါနံ သံဝရာယ, သမ္ပရာယိကာနံ အာသဝါနံ ပဋိဃာတာယ – ဣမေ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ တိဏဝတ္ထာရကော ပညတ္တော။ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ တိဏဝတ္ထာရကော ပညတ္တော။ ဒိဋ္ဌဓမ္မိကာနံ ဝေရာနံ သံဝရာယ, သမ္ပရာယိကာနံ ဝေရာနံ ပဋိဃာတာယ – ဣမေ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ တိဏဝတ္ထာရကော ပညတ္တော။ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ တိဏဝတ္ထာရကော ပညတ္တော။ ဒိဋ္ဌဓမ္မိကာနံ ဝဇ္ဇာနံ သံဝရာယ, သမ္ပရာယိကာနံ ဝဇ္ဇာနံ ပဋိဃာတာယ – ဣမေ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ တိဏဝတ္ထာရကော ပညတ္တော။ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ တိဏဝတ္ထာရကော ပညတ္တော။ ဒိဋ္ဌဓမ္မိကာနံ ဘယာနံ သံဝရာယ, သမ္ပရာယိကာနံ ဘယာနံ ပဋိဃာတာယ – ဣမေ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ တိဏဝတ္ထာရကော ပညတ္တော။
(ဝိ၊၅၊၃၈၇။)
ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ တိဏဝတ္ထာရကော ပညတ္တော။ ဒိဋ္ဌဓမ္မိကာနံ အကုသလာနံ ဓမ္မာနံ သံဝရာယ, သမ္ပရာယိကာနံ အကုသလာနံ ဓမ္မာနံ ပဋိဃာတာယ – ဣမေ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ တိဏဝတ္ထာရကော ပညတ္တော။ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ တိဏဝတ္ထာရကော ပညတ္တော။ ဂိဟီနံ အနုကမ္ပာယ, ပါပိစ္ဆာနံ ပက္ခုပစ္ဆေဒါယ – ဣမေ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ တိဏဝတ္ထာရကော ပညတ္တော။ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ တိဏဝတ္ထာရကော ပညတ္တော။ အပ္ပသန္နာနံ ပသာဒါယ, ပသန္နာနံ ဘိယျောဘာဝါယ – ဣမေ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ တိဏဝတ္ထာရကော ပညတ္တော။ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ တိဏဝတ္ထာရကော ပညတ္တော။ သဒ္ဓမ္မဋ္ဌိတိယာ, ဝိနယာနုဂ္ဂဟာယ – ဣမေ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ တိဏဝတ္ထာရကော ပညတ္တော။
အပညတ္တေ ပညတ္တဝဂ္ဂေါ နိဋ္ဌိတော စတုတ္ထော။
၅။ နဝသင်္ဂဟဝဂ္ဂေါ
မြန်֍ ၅၀၁။ နဝသင်္ဂဟာ – ဝတ္ထုသင်္ဂဟော, ဝိပတ္တိသင်္ဂဟော အာပတ္တိသင်္ဂဟော, နိဒါနသင်္ဂဟော, ပုဂ္ဂလသင်္ဂဟော, ခန္ဓသင်္ဂဟော, သမုဋ္ဌာနသင်္ဂဟော, အဓိကရဏသင်္ဂဟော, သမထသင်္ဂဟောတိ။
အဓိကရဏေ သမုပ္ပန္နေ သစေ ဥဘော အတ္ထပစ္စတ္ထိကာ အာဂစ္ဆန္တိ ဥဘိန္နမ္ပိ ဝတ္ထု အာရောစာပေတဗ္ဗံ။ ဥဘိန္နမ္ပိ ဝတ္ထု အာရောစာပေတွာ ဥဘိန္နမ္ပိ ပဋိညာ သောတဗ္ဗာ။ ဥဘိန္နမ္ပိ ပဋိညံ သုတွာ ဥဘောပိ ဝတ္တဗ္ဗာ – ‘‘အမှာကံ ဣမသ္မိံ အဓိကရဏေ ဝူပသမိတေ [ဝူပသမေပိ (က။)] ဥဘောပိ တုဋ္ဌာ ဘဝိဿထာ’’တိ။ သစေ အာဟံသု – ‘‘ဥဘောပိ တုဋ္ဌာ ဘဝိဿာမာ’’တိ, သံဃေန တံ အဓိကရဏံ သမ္ပဋိစ္ဆိတဗ္ဗံ။ သစေ အလဇ္ဇုဿန္နာ ဟောတိ, ပရိသာ ဥဗ္ဗာဟိကာယ ဝူပသမေတဗ္ဗံ။ သစေ ဗာလုဿန္နာ ဟောတိ, ပရိသာ ဝိနယဓရော ပရိယေသိတဗ္ဗော ယေန ဓမ္မေန ယေန ဝိနယေန ယေန သတ္ထုသာသနေန တံ အဓိကရဏံ ဝူပသမ္မတိ။ တထာ တံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေတဗ္ဗံ။
ဝတ္ထု ဇာနိတဗ္ဗံ, ဂေါတ္တံ ဇာနိတဗ္ဗံ, နာမံ ဇာနိတဗ္ဗံ, အာပတ္တိ ဇာနိတဗ္ဗာ။
(ဝိ၊၅၊၃၈၈။)
မေထုနဓမ္မောတိ ဝတ္ထု စေဝ ဂေါတ္တဉ္စ – ပါရာဇိကန္တိ နာမဉ္စေဝ အာပတ္တိ စ။
အဒိန္နာဒါနန္တိ ဝတ္ထု စေဝ ဂေါတ္တဉ္စ – ပါရာဇိကန္တိ နာမဉ္စေဝ အာပတ္တိ စ။
မနုဿဝိဂ္ဂဟောတိ ဝတ္ထု စေဝ ဂေါတ္တဉ္စ – ပါရာဇိကန္တိ နာမဉ္စေဝ အာပတ္တိ စ။
ဥတ္တရိမနုဿဓမ္မောတိ ဝတ္ထု စေဝ ဂေါတ္တဉ္စ – ပါရာဇိကန္တိ နာမဉ္စေဝ အာပတ္တိ စ။
သုက္ကဝိဿဋ္ဌီတိ ဝတ္ထု စေဝ ဂေါတ္တဉ္စ – သံဃာဒိသေသောတိ နာမဉ္စေဝ အာပတ္တိ စ။
ကာယသံသဂ္ဂေါတိ ဝတ္ထု စေဝ ဂေါတ္တဉ္စ – သံဃာဒိသေသောတိ နာမဉ္စေဝ အာပတ္တိ စ။
ဒုဋ္ဌုလ္လဝါစာတိ ဝတ္ထု စေဝ ဂေါတ္တဉ္စ – သံဃာဒိသေသောတိ နာမဉ္စေဝ အာပတ္တိ စ။
အတ္တကာမန္တိ ဝတ္ထု စေဝ ဂေါတ္တဉ္စ – သံဃာဒိသေသောတိ နာမဉ္စေဝ အာပတ္တိ စ။
သဉ္စရိတ္တန္တိ ဝတ္ထု စေဝ ဂေါတ္တဉ္စ – သံဃာဒိသေသောတိ နာမဉ္စေဝ အာပတ္တိ စ။
သညာစိကာယ ကုဋိံ ကာရာပနန္တိ ဝတ္ထု စေဝ ဂေါတ္တဉ္စ – သံဃာဒိသေသောတိ နာမဉ္စေဝ အာပတ္တိ စ။
မဟလ္လကံ ဝိဟာရံ ကာရာပနန္တိ ဝတ္ထု စေဝ ဂေါတ္တဉ္စ – သံဃာဒိသေသောတိ နာမဉ္စေဝ အာပတ္တိ စ။
ဘိက္ခုံ အမူလကေန ပါရာဇိကေန ဓမ္မေန အနုဒ္ဓံသနန္တိ ဝတ္ထု စေဝ ဂေါတ္တဉ္စ – သံဃာဒိသေသောတိ နာမဉ္စေဝ အာပတ္တိ စ။
ဘိက္ခုံ အညဘာဂိယဿ အဓိကရဏဿ ကိဉ္စိ ဒေသံ လေသမတ္တံ ဥပါဒါယ ပါရာဇိကေန ဓမ္မေန အနုဒ္ဓံသနန္တိ ဝတ္ထု စေဝ ဂေါတ္တဉ္စ – သံဃာဒိသေသောတိ နာမဉ္စေဝ အာပတ္တိ စ။
သံဃဘေဒကဿ ဘိက္ခုနော ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိဿဇ္ဇနန္တိ ဝတ္ထု စေဝ ဂေါတ္တဉ္စ – သံဃာဒိသေသောတိ နာမဉ္စေဝ အာပတ္တိ စ။
(ဝိ၊၅၊၃၈၉။)
ဘေဒကာနုဝတ္တကာနံ ဘိက္ခူနံ ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိဿဇ္ဇနန္တိ ဝတ္ထု စေဝ ဂေါတ္တဉ္စ – သံဃာဒိသေသောတိ နာမဉ္စေဝ အာပတ္တိ စ။
ဒုဗ္ဗစဿ ဘိက္ခုနော ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိဿဇ္ဇနန္တိ ဝတ္ထု စေဝ ဂေါတ္တဉ္စ – သံဃာဒိသေသောတိ နာမဉ္စေဝ အာပတ္တိ စ။
ကုလဒူသကဿ ဘိက္ခုနော ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိဿဇ္ဇနန္တိ ဝတ္ထု စေဝ ဂေါတ္တဉ္စ – သံဃာဒိသေသောတိ နာမဉ္စေဝ အာပတ္တိ စ…ပေ…။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဥဒကေ ဥစ္စာရံ ဝါ ပဿာဝံ ဝါ ခေဠံ ဝါ ကရဏန္တိ ဝတ္ထု စေဝ ဂေါတ္တဉ္စ – ဒုက္ကဋန္တိ နာမဉ္စေဝ အာပတ္တိ စာတိ။
နဝသင်္ဂဟဝဂ္ဂေါ နိဋ္ဌိတော ပဉ္စမော။
တဿုဒ္ဒါနံ –
အပလောကနံ ဉတ္တိ စ, ဒုတိယံ စတုတ္ထေန စ၊
ဝတ္ထု ဉတ္တိ အနုဿာဝနံ, သီမာ ပရိသမေဝ စ။
သမ္မုခါ ပဋိပုစ္ဆာ စ, ပဋိညာ ဝိနယာရဟော၊
ဝတ္ထု သံဃပုဂ္ဂလဉ္စ, ဉတ္တိံ န ပစ္ဆာ ဉတ္တိ စ။
ဝတ္ထုံ သံဃပုဂ္ဂလဉ္စ, သာဝနံ အကာလေန စ၊
အတိခုဒ္ဒကာ မဟန္တာ စ, ခဏ္ဍစ္ဆာယာ နိမိတ္တကာ။
ဗဟိနဒီ သမုဒ္ဒေ စ, ဇာတဿရေ စ ဘိန္ဒတိ၊
အဇ္ဈောတ္ထရတိ သီမာယ, စတု ပဉ္စ စ ဝဂ္ဂိကာ။
ဒသ ဝီသတိဝဂ္ဂါ စ, အနာဟဋာ စ အာဟဋာ၊
ကမ္မပတ္တာ ဆန္ဒာရဟာ, ကမ္မာရဟာ စ ပုဂ္ဂလာ။
အပလောကနံ ပဉ္စဋ္ဌာနံ, ဉတ္တိ စ နဝဌာနိကာ၊
ဉတ္တိ ဒုတိယံ သတ္တဋ္ဌာနံ, စတုတ္ထာ သတ္တဌာနိကာ။
သုဋ္ဌု ဖာသု စ ဒုမ္မင်္ကု, ပေသလာ စာပိ အာသဝါ၊
ဝေရဝဇ္ဇဘယဉ္စေဝ, အကုသလံ ဂိဟီနဉ္စ။
(ဝိ၊၅၊၃၉၀။)
ပါပိစ္ဆာ အပ္ပသန္နာနံ, ပသန္နာ ဓမ္မဋ္ဌပနာ၊
ဝိနယာနုဂ္ဂဟာ စေဝ, ပါတိမောက္ခုဒ္ဒေသေန စ။
ပါတိမောက္ခဉ္စ ဌပနာ, ပဝါရဏဉ္စ ဌပနံ၊
တဇ္ဇနီယာ နိယဿဉ္စ, ပဗ္ဗာဇနီယ ပဋိသာရဏီ၊
ဥက္ခေပန ပရိဝါသံ, မူလမာနတ္တအဗ္ဘာနံ၊
ဩသာရဏံ နိဿာရဏံ, တထေဝ ဥပသမ္ပဒါ။
အပလောကနဉတ္တိ စ, ဒုတိယဉ္စ စတုတ္ထကံ၊
အပညတ္တေနုပညတ္တံ, သမ္မုခါဝိနယော သတိ။
အမူဠှပဋိယေဘုယျ, ပါပိယ တိဏဝတ္ထာရကံ၊
ဝတ္ထု ဝိပတ္တိ အာပတ္တိ, နိဒါနံ ပုဂ္ဂလေန စ။
ခန္ဓာ စေဝ သမုဋ္ဌာနာ, အဓိကရဏမေဝ စ၊
သမထာ သင်္ဂဟာ စေဝ, နာမအာပတ္တိကာ တထာတိ။
ပရိဝါရော နိဋ္ဌိတော။
ပရိဝါရပါဠိ နိဋ္ဌိတာ။