အဋ္ဌသာလိနီမူလဋီကာ (ဒုတိယပိုင်း)
နိဿယ
အစဖြစ်သော စိတ္တုပ္ပါဒကဏ္ဍံ မှစ၍ ဒုကမာတိကာပုဒ်အဖွင့် အထိ မရှိ
ကာမကုသိုလ်ပဒဘာဇနီအဖွင့်
ယေဝါပန၊ ပ။ အရူပိနောဓမ္မာတိ ဣဒံ၊ ဓမ္မာဟူသော ဤစကားကို။ (နဝုတ္တံ၊ အဝရောဓိတံ-တို့၌စပ်။) ဖသော ဟောတီတိ ဧဝမာဒိကံ ဝိယ၊ ဖဿော ဟောတိ ဤသို့အစရှိသော စကား ရပ်ကိုကဲ့သို့။ ဝိသုံ၊ သီးခြား။ တေပိ၊ ထိုအရူပဓမ္မတို့သည်လည်း။ ဟောန္တိ၊ ကုန်၏။ ဣတိ၊ သို့။ ဟောတိသဒ္ဒေန၊ ဟောတိ-သဒ္ဒါနှင့်။ ဝါ၊ ဟူဓာတ်ဖြစ်သော သဒ္ဒါနှင့်။ (တိ-သဒ္ဒါ ဓာတိုနိဒ္ဒိဋ္ဌ။) သမ္ဗန္ဓံ၊ စပ်သည်ကို။ ကတွာ၊ န ဝုတ္တံ၊ ဟောတော်မမူအပ်။ ပန၊ အနွယ။ ဥဒ္ဒိဋ္ဌာဝသေသေစ၊ သရုပ်အားဖြင့် ထုတ်ပြအပ်ပြီးသော ဖဿအစရှိသောတရား, ထိုတရားတို့မှ ကြွင်းသော ယေဝါပနက တရားတို့ကိုလည်း။ ဂဟေတွာ၊ တစ်ပေါင်းတည်းယူ၍။ ဣမေဓမ္မာ ကုသလာတိ၊ ဟူ၍။ အပ္ပေတုံ၊ အပြီးအဆုံးသို့ ရောက်စေခြင်းငှာ။ (နိဂုံးအုပ်ခြင်းငှာ။) ဝုတ္တံ၊ ဟောတော်မူ အပ်ပြီ။ ဣတိ၊ ဤသို့နှလုံးသွင်း၍။ အပ္ပနာယ၊ အပ္ပနာ၌။ (သင်္ဂဟကာရေန။) အဝရောဓိတံ၊ သက်ရောက်စေအပ်ပြီ။ ဝါ၊ သွင်းအပ်ပြီ။ ဧဝဉ္စကတွာ၊ ဤအကြောင်းကြောင့်။ နိဒ္ဒေသေပိ၊ နိဒ္ဒေသ၌လည်း။ ဧတဿ၊ ဤယေဝါပန။ ပ။ ဓမ္မာဟူသောစကားရပ်၏။ ပဒဘာဇနီယံ၊ ပဒ ဘာဇနီကို။ နဝုတ္တံ၊ ဟောတော်မမူအပ်။ ဣတိ၊ ဤသို့ မှတ်အပ်၏။
ပန၊ ထိုသို့ အဋ္ဌကထာဆရာက အပ္ပနာ၌ သွင်းပါသော်လည်း။ သရူပေန၊ သရုပ်သကောင့်း အားဖြင့်။ အဒဿိတတ္တာ၊ မပြအပ်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ (ဖဿောဟောတိ စသည်တို့ ကဲ့သို့ သရုပ်သကောင်အားဖြင့် မပြအပ်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။) အတ္ထီတိ၊ ဟူ၍။ ဝတွာ၊ ဟောတော်မူပြီး၍။ ဒုတိယေန၊ ဒုတိယဖြစ်သော။ ဟောတိသဒ္ဒေန၊ နှင့်။ သမ္ဗန္ဓော၊ စပ်ခြင်းကို လည်းကောင်း။ နိဒ္ဒေသောစ၊ အကျယ်နိဒ္ဒေသကိုလည်းကောင်း။ နကတော၊ ဘုရားရှင်ပြုတော် မမူအပ်။ ပန၊ ဆက်။ သင်္ခေပေန၊ အကျဉ်းချုပ်အားဖြင့်။ ဥဒ္ဒိသိတွာ၊ ပြုပြီး၍။ သင်္ခေပေနေဝ၊ အားဖြင့်ပင်။ ယေဝါပန ဓမ္မာ၊ ယေဝါပနတရားတို့ကို။ နိဒ္ဒိဋ္ဌာ၊ ညွှန်ပြအပ်ကုန်ပြီ။ ဣတိ၊ ထိုကြောင့်။ ဧတဿ ဓမ္မဿ၊ ဤယေဝါပနကတရားကို။ ဥဒ္ဒေသေ၊ ဥဒ္ဒေသ၌။ (ဓမ္မုဒ္ဒေသ ပရိစ္ဆေဒ၌။) အဝရောဓော၊ သွင်းခြင်းသည်။ ယုတ္တော၊ သင့်မြတ်၏။ နိဒ္ဒေသာဝသာနေ၊ နိဒ္ဒေသအဆုံး၌။ ဝုတ္တဿ၊ ဟောတော်မူအပ်သော။ (ဧတဿ ဓမ္မဿ၊ ဤယေဝါပနက တရားကို။) ဓမ္မနိဒ္ဒေသစ၊ ဓမ္မနိဒ္ဒေသ၌လည်း။ (အဝရောဓော ယုတ္တော။) ဣတိ၊ ကား။ (နော၊ ငါတို့၏။ မတိ၊ အလိုတည်း။)
ပုစ္ဆာပရိစ္ဆေဒဝစနေနေဝ၊ ပုစ္ဆာပရိစ္ဆေဒစကားဖြင့်ပင်။ (“ကတမေဓမ္မာ ကုသလာတိ အယံ ပုစ္ဆာနာမ” ဟူသော ပုစ္ဆာပရိစ္ဆေဒ စကားဖြင့်ပင်။) ပုစ္ဆဝိသေသ ဉာပနတ္ထံ၊ ပုစ္ဆာအထူးကိုသိစေ ခြင်းအကျိုးငှာ။ (ပုစ္ဆာ ၅-မျိုးတွင် ကထေတု ကမျတာပုစ္ဆာဟူသော ပုစ္ဆာအထူးဖြစ်ကြောင်းကို သိစေခြင်းအကျိုးငှာ။) အယံ ကထေတုကမျတာပုစ္ဆာတိ၊ ဟူ၍။ အာဟ၊ ပြီ။ ပဉ္စဝိဓာဟီတိ၊ ဟူသောပါဌ်ဖြင့်။ မဟာနိဒ္ဒေသေ၊ မဟာနိဒ္ဒေသ ပါဠိတော်၌။ အာဂတာ၊ လာကုန်သော။ ပုစ္ဆာ၊ ပုစ္ဆာတို့ကို။ ဒဿေတိ၊ ၏။
လက္ခဏန္တိ၊ ကား။ ဉာတုံ၊ ငှာ။ ဣစ္ဆိတော၊ သော။ ယောကောစိ၊ သော။ သဘာဝေါ၊ သဘောတည်း။ အညာတန္တိ၊ ပါဌ်ဖြင့်။ ယေန ကေနစိ၊ သော။ ဉာဏေန၊ ဖြင့်။ အညာတဘာဝံ၊ သိအပ်ပြီး မဟုတ်သည်၏အဖြစ်ကို။ အာဟ၊ မိန့်တော်မူပြီ။ အဒိဋ္ဌန္တိ၊ ဖြင့်။ ဒဿနဘူတေန၊ မျက်ဝါးထင်ထင် မြင်တတ်သည်ဖြစ်၍ဖြစ်သော။ ဉာဏေန၊ ဖြင့်။ ပစ္စက္ခံ ဝိယ၊ မျက်မှောက်ကိုကဲ့သို့။ အဒိဋ္ဌတံ၊ မြင်အပ်ပြီး မဟုတ်သည်၏အဖြစ်ကို။ (အာဟ။) အတုလိတန္တိ၊ ဖြင့်။ ဣဒံ၊ ဤအရာဝတ္ထုသည်။ ဧတ္တကံ၊ ဤမျှအတိုင်းအရှည်ရှိ၏။ ဣတိ၊ သို့။ တုလာဘူတာယ၊ ချိန်ခွင်သဖွယ် ဖြစ်၍ဖြစ်သော။ ပညာယ၊ ဖြင့်။ အတုလိတတံ၊ နှိုင်းချိန် အပ်ပြီး မဟုတ်သည်၏အဖြစ်ကို။ (အာဟ။) အတီရိတန္တိ၊ ဖြင့်။ တီရဏဘူတာယ၊ ဆုံးဖြတ် တတ်သည်ဖြစ်သော။ ပညာယ၊ ဖြင့်။ အကတဉာဏ ကိရိယာသမာပနတံ၊ မပြုအပ်သေး သော ဉာဏ်အမူအရာကို ပြီးဆုံးစေခြင်းရှိသည်၏အဖြစ်ကို။ ဝါ၊ ဉာဏ်အမူအရာကို ပြီးဆုံး အောင်မပြုသေးသည်၏အဖြစ်ကို။ (အာဟ။) အဝိဘူတန္တိ၊ ဖြင့်။ ဉာဏဿ၊ အား။ အပါကဋ ဘာဝံ၊ မထင်ရှားသေးသည်၏အဖြစ်ကို။ (အာဟ။) အဝိဘာဝိတန္တိ၊ ဖြင့်။ ဉာဏေန၊ ဖြင့်။ အပါကဋီကတဘာဝံ၊ ထင်စွာမပြုအပ်သေးသည်၏အဖြစ်ကို။ (အာဟ။)
ဧတာယ၊ ဤပုစ္ဆာဖြင့်။ အဒိဋ္ဌံ၊ သိမြင်အပ်ပြီး မဟုတ်သောသဘောကို။ ဇောတီယတိ၊ ထွန်းပြအပ်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (ထိုသို့သိမြင်အပ်ပြီး မဟုတ်သောသဘောကို ထွန်းပြ ကြောင်း၏ အဖြစ်ကြောင့်။ သာ၊ ထိုပစ္ဆာသည်။) အဒိဋ္ဌဇောတနာ၊ မည်၏။ အနုမတိယာ၊ တရားနာသူတို့၏ အလိုကို။ ပုစ္ဆာ၊ မေးကြောင်းစကားသည်။ အနုမတိပုစ္ဆာ၊ မည်၏။ ဟိ၊ မှန်၏။ တံ ကိံမညထ ဘိက္ခဝေတိ အာဒိ ပုစ္ဆာယ၊ တံ ကိံမညထ ဘိက္ခဝေ အစရှိသော ပုစ္ဆာဖြင့်။ တုမှာကံ၊ သင်တို့၏။ အနုမတိ၊ အလိုသည်။ ကာ၊ အဘယ်နည်း။ ဣတိ၊ သို့။ အနုမတိ၊ အလိုသည်။ ဝါ၊ ကို။ ပုစ္ဆိတာ၊ မေးတော်မူအပ်သည်။ ဟောတိ၊ ၏။ ကထေတုက မျတာတိ၊ ကား။ ကထေတုကမျတာယ၊ ဖြေခြင်းငှာ အလိုတော်ရှိသည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ (ပဥှံပုစ္ဆတိ-၌ စပ်။)
ပဘေဒတော ဓမ္မာနံ ဒေသနန္တိ၊ –ဟူသောပါဌ်ဖြင့်။ မာတိကာဒေသနံ၊ မာတိကာ ဒေသနာ တော်ကို။ (သင်္ဂဟကာရော။) အာဟ။ ဟိ၊ မှန်။ (တစ်နည်း-ကသ္မာ ဝိညာယတိ။) ဟိ ယသ္မာ။ တတ္ထ၊ ထိုမာတိကာဒေသနာတော်၌။ ပုရတော၊ ဓမ္မသဒ္ဒါ၏ရှေ့၌။ ကုသလာဒိကေ၊ အစရှိ ကုန်သော။ ပဘေဒေ၊ အထူးအပြားတို့ကို။ ဝတွာ၊ ဟောတော်မူပြီး၍။ ပစ္ဆတော၊ နောက်၌။ (ကုသိုလ်အစရှိသော ပဘေဒတို့မှ နောက်၌။) ဓမ္မာ၊ ဓမ္မတို့ကို။ ဝုတ္တာ၊ ကုန်ပြီ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (ပဘေဒတော ဓမ္မာနံ ဒေသနန္တိ မာတိကာဒေသနံ သင်္ဂဟကာရောအာဟ၊ ဣတိ ဝိညာယတိ။) ပဘေဒဝန္တဒဿနတ္ထန္တိ၊ ပါဌ်ဖြင့်။ နိဒ္ဒေသံ၊ နိဒ္ဒေသကို။ ဝါ၊ ပဒဘာဇနီကို။ (သင်္ဂဟကာရော) အာဟ။
ဣဒံ ဝုတ္တံ ဟောတိ၊ (ကိံဝုတ္တံဟောတိ)၊ မာတိကာယ၊ မာတိကာဒေသနာတော်၌။ သဝိသေသနာ၊ ကုသလာ အကုသလာစသော ဝိသေသနနှင့်တကွဖြစ်ကုန်သော။ ဓမ္မာ၊ ဓမ္မ တို့ကို။ ဝုတ္တာ၊ ကုန်ပြီ။ တေစ၊ ထိုဓမ္မတို့သည်လည်း။ ဝိသေသိတဗ္ဗတ္တာ၊ ဝိသေသျှတို့၏ အဖြစ် ကြောင့်။ ပဓာနာ၊ ပြဋ္ဌာန်းကုန်၏။ ပဓာနံစ၊ ပြဋ္ဌာန်းသော တရားသည်လည်း။ ဣတိ ကတ္တဗ္ဗ တာယ၊ ဤသို့မေးမှုဖြေမှုကို ပြုထိုက်သည်၏အဖြစ်၌။ ယုဇ္ဇတိ၊ သင့်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ပဓာနာနံ၊ ကုန်သော။ ဓမ္မာနမေဝ၊ ဓမ္မတို့၏သာလျှင်။ ပုစ္ဆိတဗ္ဗတာ၊ မေးထိုက်ကုန်သည်၏ အဖြစ်သည်လည်းကောင်း။ ဝိဿဇ္ဇိတဗ္ဗတာစ၊ သည်လည်းကောင်း။ ဟောတိ။ တသ္မာ၊ တေပုစ္ဆိတဗ္ဗေ၊ ထိုမေးထိုက်သောဓမ္မတို့ကို။ ဒဿေတုံ၊ ပြတော်မူခြင်းငှာ။ ကတမေ ဓမ္မာတိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တံ၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီ။ ပန၊ ဆက်။ ဝိသေသစန္တော၊ ကုသိုလ် အကုသိုလ်စသော ဝိသေသနရှိကုန်သော။ တေ၊ ထိုဓမ္မတို့ကို။ ပုစ္ဆိတာ၊ ကုန်ပြီ။ ဣတိ၊ ဤအဓိပ္ပါယ်ကို။ ဒဿေတုံ၊ ငှာ။ ပုန။ ကုသလာတိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တံ။ ဣတိ ဧဝံ၊ ဤ ဆိုအပ်ပြီးသော အကြောင်း ကြောင့်။ ပဘေဒဝန္တဒဿနတ္ထံ၊ အထူးအပြားရှိသော ဓမ္မတို့ကို ပြတော်မူခြင်း အကျိုးငှာ။ အယံ ပဒါနုက္ကမော၊ ဤကတမေ ဓမ္မာ ကုသလာ ဟူသော ပုဒ်အစဉ်ကို။ ကတော၊ ပြီ။ ဣတိ၊ ဤအနက်သည်။ ဝါ၊ ကို။ (ဝုတ္တံ ဟောတိ။) ဣမေ ဓမ္မာ ကုသလာတိ ဝိဿဇ္ဇနေပိ၊ ဣမေ ဓမ္မာ ကုသလာဟူသော အဖြေ၌လည်း။ ဧဝမေဝ၊ ဤအတူသာလျှင်။ ယောဇနာ၊ ယှဉ်စေ ခြင်းကို။ (ပုဒ်တို့ကို ယှဉ်စေခြင်းဟူသော ပဒယောဇနာ၊ အနက်တို့ကို ယှဉ်စေခြင်းဟူသော အတ္ထယောဇနာကို။) ကာတဗ္ဗာ၊ ၏။
ပဘေဒတော၊ ပ။ ဒီပေတွာတိ ဧတဿ၊ ဟူသော ဤပါဌ်၏။ အတ္ထံ၊ အနက်ကို။ ဝိဝရိတုံ၊ ဖွင့်ခြင်းငှာ။ ဣမသ္မိဥှီတိ အာဒိံ၊ အစရှိသော စကားကို။ (သင်္ဂဟကာရော) အာဟ။ အနေကပ္ပ ဘေဒါ၊ တစ်ပါးမက များသော အပြားရှိကုန်သောဓမ္မတို့ကို။ ဒေသေတဗ္ဗာ၊ ဟောထိုက်ကုန် ၏။ ဣတိ၊ သို့။ သမ္ဗန္ဓော၊ စပ်ခြင်းသည်။ (“ဒေသေတဗ္ဗာ”ဟုကြိယာကို ထည့်၍ စပ်ခြင်း သည်။ ဟောတိ။)
တသ္မာတိ၊ ကား။ အဝေါဟာရ ဒေသနတော၊ ဝေါဟာရ ဒေသနာမဟုတ်သည်၏ အဖြစ် ကြောင့်။ (သုတ္တန်ဒေသနာ မဟုတ်သည့်အတွက်။) ဓမ္မာနမေဝ၊ ပရမတ္ထဓမ္မတို့၏သာ။ ဝါ၊ တို့ကိုသာ။ ဒေသေတဗ္ဗတ္တာ၊ ဟောထိုက်ကုန်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်လည်းကောင်း။ တေသံ၊ ထို ဓမ္မတို့၏။ ဃနဝိနိဗ္ဘောဂ ပဋိသမ္ဘိဒါဉာဏာဝဟနတော၊ ဃနဝိနိဗ္ဘောဂဉာဏ် ပဋိသမ္ဘိဒါ ဉာဏ်ကို ဆောင်နိုင်ကုန်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ (ဆောင်နိုင်ကုန်သည်အတွက်။) ပဘေဒဝန္တာနံ၊ အထူးအပြားရှိသောဓမ္မတို့၏။ ဝါ၊ တို့ကို။ ဒေသေတဗ္ဗတ္တာစ၊ ကြောင့်လည်းကောင်း။ ကုသလာ၊ ပ။ ဒီပေတွာတိ ဧတေန၊ ဤပါဌ်နှင့်။ သမ္ဗန္ဓော၊ စပ်ခြင်းသည်။ (ဟောတိ။) ဟိ၊ မှန်။ ဧဝမေဝ၊ ဤအတိုင်းပင်။ ယထာဝုတ္တဒီပနဿ၊ အကြင်အကြင် ဆိုအပ်ပြီးသောဒီပနကြိ ယာ၏။ (ဓမ္မာနံ ဒေသနံ ဒီပေတွာ၌ ဒီပနကြိယာ၏။) သကာရဏံ၊ အကြောင်းနှင့်တကွဖြစ် သော။ ဟေတုံ၊ မူလဟိတ်ကို။ ပကာသေတုံ၊ ထင်ရှားပြခြင်းငှာ။ ပုန၊ တဖန်။ (“တသ္မာ” ဟူသော ဟိတ်မှတစ်ဖန်။) ဓမ္မာ ဧဝါတိအာဒိ၊ အစရှိသော စကားကို။ (သင်္ဂဟကာရေန) ဝုတ္တံ။ ဣတိ၊ ဤသို့ မှတ်အပ်၏။ (တစ်နည်း-ရှေ့က “ကသ္မာ ဝိညာယတိ ဟိ၊ ယသ္မာ”ဟု ပေးပြီးလျှင် “ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဝိညာယတိ၊ ၏”ဟုလည်း ပေးနိုင်၏။) ဓမ္မာတိ သာမညမတ္တဝစနေန၊ ဓမ္မာ ဟု သာမညမျှဖြစ်သော စကားဖြင့်။ [ကုသလာ အကုသ လာ စသော ဝိသေသန မပါဘဲ ဓမ္မာဟူသော သာမညမျှဖြစ်သောစကားဖြင့်။] သမူဟာဒိဃနဝသေန၊ သမူဟ အစရှိသော တစ်ခဲနက်၏အစွမ်းဖြင့်။ ဧကတ္တဟဏံ၊ ဓမ္မတစ်ခုတည်း၏ အဖြစ်ကို ယူခြင်းသည်။ ဟောတိ၊ ၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (ဓမ္မာ ဟု သာမညဟောလိုက်လျှင် ဓမ္မ တစ်ခုတည်း၏အဖြစ်ကို ယူစရာရှိသောကြောင့်။) ပဘေဒဒေသနာ၊ ကုသိုလ် အကုသိုလ် စသောအပြားအားဖြင့် ဟောတော်မူအပ်သော ဒေသနာတော်သည်။ ဧကတ္တဝိနိဗ္ဘောဂကရဏံ၊ တစ်ခုတည်း၏ အဖြစ်ကို အသီးသီးခွဲစိတ်မှုကို ပြုတတ်သော။ ဃနဝိနိဗ္ဘောဂဉာဏံ၊ ဃနဝိနိဗ္ဘောဂ ဉာဏ်ကို။ အာဝဟတိ၊ ဆောင်နိုင်၏။ ထထာ၊ ထိုမှတစ်ပါး။ (ပဘေဒဒေသနာ၊ သည်။) ကုသလာဒိ ဓမ္မာနံ၊ ကုသိုလ်အစရှိသော အကြောင်းတရားတို့ကိုလည်းကောင်း။ အဗျာကတာဒိ အတ္ထာနဉ္စ၊ အဗျာကတ အစရှိသော အကျိုးတရားတို့ကိုလည်းကောင်း။ ဒီပန တော၊ ပြတတ်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ ဓမ္မပဋိသမ္ဘိဒါဒိဉာဏဉ္စ၊ ဓမ္မပဋိသမ္ဘိဒါ အစရှိသော ဉာဏ်ကိုလည်း။ ဝါ၊ ဓမ္မပဋိသမ္ဘိဒါဉာဏ်အတ္ထပဋိသမ္ဘိဒါဉာဏ်ကိုလည်း။ အာဝဟတိ၊ ၏။ ပဘေဒဝန္တဒဿနတ္ထံတိ ဧတံ၊ ဟူသောဤပါဌ်ကို။ ဝိဝရိတုံ၊ ငှာ။ ဣဒါနိယေတေနာတိအာဒိံ၊ စကားကို။ (သင်္ဂဟကာရော) အာဟ။ ဣတိ ကတ္တဗ္ဘတာ ယုတ္တဿ၊ ဤသို့ မေးမှုဖြေမှုကို ပြုထိုက်သည်၏ အဖြစ်အား သင့်လျော်သောဓမ္မ၏။ ဝိသေသနတ္တာ၊ (ကုသလာ အကုသလာ စသည်တို့က) ဝိသေသနတို့၏အဖြစ်ကြောင့်။ ပဘေဒဝန္တေသု၊ (ကုသိုလ် အကုသိုလ် စသော အားဖြင့်) အထူးအပြားရှိသော ဓမ္မာတို့ကို။ ဒဿိတေသု၊ ရှေးဦးစွာ ပြအပ်ကုန်ပြီးသော်။ ဝါ၊ ကုန်ပြီးမှ။ ပဘေဒေါ၊ ကုသိုလ် အကုသိုလ် စသောအပြားသည်။ ဝါ၊ ကို။ ဒဿိယမာနော၊ နောက်မှ ပြအပ်သော်။ ယုဇ္ဇတိ၊ သင့်၏။
[ဋီကာဆရာတော်၏ အတ္တနောမတိ အဖြေကိုပြလို၍ “အထ ဝါ” စသည်ကိုမိန့်။] အထ ဝါ၊ အဋ္ဌကထာနည်းမှ တစ်နည်းကား။ ဥဒ္ဒေသော၊ ဥဒ္ဒေသသည်။ ဝါ၊ မာတိကာသည်။ ဓမ္မပ္ပဓာနော၊ ဓမ္မပဓာနရှိ၏။ ဝါ၊ ပြဋ္ဌာန်းသော ဓမ္မရှိ၏။ ပုစ္ဆာ၊ ပုစ္ဆာသည်။ သံသယိတပ္ပဓာနာ၊ ယုံမှားအပ်သော အနက်လျှင်ပဓာနရှိ၏။ စ၊ ဆက်။ ဓမ္မဘာဝေါ၊ ဓမ္မ၏အဖြစ်ကို။ န သံသယိတော၊ မယုံမှားအပ်။ ကုသလာဒိဘေဒေါပန၊ ကုသိုလ် အစရှိသော အပြားကိုကား။ သံသယိတော၊ ယုံမှားအပ်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ နိစ္ဆိတသံသယိတဝသေန၊ ဆုံးဖြတ်အပ်ပြီးသော ဓမ္မ, ယုံမှားအပ်သောကုသလအစရှိသည်တို့၏ အစွမ်းဖြင့်။ အယံ ပဒါနုက္ကမော၊ ဤဓမ္မာ ကုသလာ ဟူသောပုဒ်တို့၏ အစဉ်ကို။ (ဘဂဝတာ) ကတော၊ [ဤအလိုလည်း “ကကမေ ဓမ္မာ၊ အဘယ် ဓမ္မတို့သည်။ ကုသလာ၊ ကုသိုလ်တို့မည်သနည်း”ဟုပင် ပေးပါ။]
ဧတ္ထာတိ၊ ကား။ ဧတသ္မိံဝစနေ၊ ဤစကားရပ်၌။ ကိမတ္ထံ၊ အဘယ်အကျိုးငှာ။ ဘဂဝါ၊ သည်။ အာဟ၊ “ယသ္မိံ သမယေ ကာမာဝစရံ ကုသလံ စိတ္တံ”ဟု ဟောတော်မူပါသနည်း။ ဣတိ၊ ဤသို့ မေးဖွယ်ရှိသောကြောင့်။ တံ၊ ထိုအကျိုးကို။ ဒဿေတုံ၊ ငှာ။ သမယေ နိဒ္ဒိသီ စိတ္တန္တိ၊ ဟူ၍။ (သင်္ဂဟကာရော) အာဟ။ [“ကိမတ္ထံ၊ အဘယ်အကျိုးရှိသောစိတ်ကို။ ဘဂဝါ၊ သည်။ အာဟ၊ ဟောတော်မူသနည်း”ဟု မဓုဖွင့်လေ၏။] ပရိယောသာနေတိ၊ ကား။ သမယေ၊ သမယ၌။ စိတ္တနိဒ္ဒေသဿေ၊ စိတ်ကို အကျယ်ညွှန်ပြကြောင်းဖြစ်သော။ ယသ္မိံ၊ ပေ။ အရဗ္ဘာတိ ဧတဿ၊ ဟူသော ဤပါဌ်၏။ ပရိယောသာနေ၊ အဆုံး၌။ တသ္မိံ သမယေတိ၊ ကား။ တသ္မိံ စိတ္တုပ္ပာဒသမယေ၊ ထို စိတ်ဖြစ်ရာအခါ၌။ (ဖဿော ဟောတိစသည်၌စပ်။) စိတ္တေန၊ စိတ် ဖြင့်။ သမယံ၊ သမယကို။ နိယမေတွာန၊ မှတ်သားပြီး၍။ (အထူးပြုပြီး၍။) အထ ပစ္ဆာ၊ ၌။ ဗောဓေတုံ၊ သိစေတော်မူခြင်းငှာ။ ဣတိ၊ ဤကား။ သမ္ဗန္ဓော၊ ပုဒ်တို့၏ စပ်ခြင်းတည်း။) “နိယ မေတွာန အထ”ဟူသောပုဒ်တို့ကို “ဗောဓေတုံ”၌ စပ်ပါဟူလို။)
ဘောဇနဂမာနာဒိသမယနာနတ္တေ၊ စားရာအခါ သွားရာအခါ အစရှိသောသမယတို့၏ ကွဲ ပြားကုန်သည်၏ အဖြစ်သည်လည်းကောင်း။ (ဤပါဌ်ဖြင့်သမယသဒ္ဒါ၏ ကာလအနက်ကို ပြသည်။) သမဝါယာဒိနာနတ္တေစ၊ သမဝါယအစရှိသည်တို့၏ ထူးကုန်သည်၏အဖြစ်သည် လည်းကောင်း။ (ဤပါဌ်ဖြင့် သမယသဒ္ဒါ၏ သမဝါယ အစရှိသောအနက်ကို ပြသည်။) ဝိဇ္ဇမာနေပိ၊ ထင်ရှားရှိပါသော်လည်း။ ယထာဝုတ္တစိတ္တနိယမိတာ၊ အကြင်အကြင် ဆိုအပ်ပြီး သော စိတ်ဖြင့်မှတ်သားအပ်သော။ ဝိသေသိတာ၊ အထူးပြုအပ်သောသမယမှ။ (နိယမိတာကို ပင် “ဝိသေသိတာ”ဟု ထပ်ဖွင့်သည်။) အညသ္မိံ၊ အခြားသော။ သမယေ၊ သမယ၌။ ယထာဓိပ္ပေတာနံ၊ အကြင်အကြင် ဟောတော်မူလိုအပ်ကုန်သော။ ဖဿဒီနံ၊ ဖဿ အစရှိသော တရားတို့၏။ အဘဝါ၊ မရှိခြင်းကြောင့်။ စိတ္တနိယမိတေ၊ စိတ်ဖြင့် မှတ်သားအပ်သော။ သမယေ၊ သမယ၌။ ဖဿာဒယော၊ ဖဿအစရှိသော တရားတို့ကို။ ဗောဓေတုံ၊ ငှာ။ တာဝ၊ သမယမှ ရှေးဦးစွာ။ ဝိသေသနမေဝ၊ ဝိသေသန သာလျှင် ဖြစ်သော။ စိတ္တံ၊ ကို။ ဒဿေတုံ၊ ငှာ။ သမယေ၊ ဝိသေသနဖြစ်သော သမယ၌။ စိတ္တံ၊ ဝိသေသျဖြစ်သော စိတ်ကို။ နိဒ္ဒိသိ၊ အကျယ် ညွှန်ပြတော်မူပြီ။ ဣတိ အတ္ထော။
ဟိ၊ မှန်။ (တစ်နည်း။ ကသ္မာ ဣတိ အတ္ထော ဝိညာယတိ၊ ဟိ ယသ္မာ။ (ဝိသေသိတဗ္ဗောပိ၊ ဝိသေသျလည်းဖြစ်သော။ သမယော၊ သမယသည်။ (တသ္မိံသမယေ၌ သမယသည်။) အတ္တနော၊ မိမိဟူသော သမယအား။ ဥပကာရတ္ထံ၊ လျော်သော ကျေးဇူးကို ပြုခြင်းအကျိုးငှာ။ ဝိသေသနဘာဝံ၊ သို့။ အာပဇ္ဇတိ၊ ရောက်ရ၏။ [ယသ္မိံ သမယေတုန်းက ဝိသေသန၏အဖြစ်သို့ ရောက်ရသည်။] ဝိသေသနဘူတံ၊ ဝိသေသန ဖြစ်၍ဖြစ်သော။ စိတ္တံ စ၊ စိတ်သည်လည်း။ (တသ္မိံသမယေ၌ ဝိသေသနဖြစ်သော စိတ်သည်လည်း။) တဒုပကာရတ္ထံ၊ ထို သမယအား လျော်သော ကျေးဇူးကို ပြုခြင်းအကျိုးငှာ။ ဝိသေသိတဗ္ဗဘာဝံ၊ ဝိသေသျ၏အဖြစ်သို့။ (အာပဇ္ဇတိ။) ဣတိ၊ ကြောင့်။ (ဣတိ၊ သို့။ အတ္ထော၊ ကို။ ဝိညာယတိ၊ ၏။)
သန္တတိဃနာဒီနံ၊ သန္တတိဃန အစရှိသည်တို့၏။ အယံ၊ ကား။ ဝိသေသော၊ တည်း။ ပုရိမပစ္ဆိမာနံ၊ ရှေးကာလ၌ ဖြစ်ကုန် နောက်ကာလ၌ဖြစ်ကုန်သောစိတ်တို့၏။ နိရန္တရတာယ၊ အကြားမရှိကုန်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ ဧကီဘူတာနမိဝ၊ တစ်စိတ်တည်း မဟုတ်သော်လည်း တစ်စိတ်တည်းကဲ့သို့ဖြစ်၍ ဖြစ်ကုန်သကဲ့သို့။ ပဝတ္တိ၊ ဖြစ်ခြင်းသည်။ သန္တတိဃနတာ၊ သန္တတိ ဃန၏အဖြစ် မည်၏။ တထာ၊ ထိုမှတစ်ပါး။ ဖဿာဒီနံ၊ ဖဿ အစရှိသော တရားတို့၏။ ဧကသမူဟဝသေန၊ တစ်ပေါင်းတည်း၏ အစွမ်းဖြင့်လည်းကောင်း။ (သမူဟဃန၏ ဝိသေ သနတည်း။ ဧကီဘူတာနမိဝ ပဝတ္တိ၊ ၌စပ်။) ဒုဗ္ဗိညေယျကိစ္စဘေဒဝသေန၊ သာမန်ဉာဏ်ရှင်တို့ မသိအပ် မသိနိုင်သော ကိစ္စအထူးအပြား၏ အစွမ်းဖြင့်လည်းကောင်း။ (ကိစ္စဃန၏ဝိသေ သနတည်း။) ဧကာရမ္မဏတာဝသေနစ၊ တစ်ခုတည်းသော အာရုံရှိကုန်သည်၏အဖြစ်၏ အစွမ်းဖြင့်လည်းကောင်း။ (အာရမ္မဏဃန၏ ဝိသေသနတည်း။) ဧကီဘူတာနမိဝ၊ တစ်ခု တည်း မဟုတ်သော်လည်း တစ်ခုတည်းကဲ့သို့ဖြစ်၍ဖြစ်ကုန်သကဲ့သို့။ ပဝတ္တိ၊ သည်။ သမူဟာဒီဃနတာ၊ သမူဟာဒိဃန-၏ အဖြစ်မည်၏။ ဝါ၊ သမူဟဃန, ကိစ္စဃန,အာရမ္မဏဃန-၏ အဖြစ်မည်၏။ ဣတိ၊ ဤကား။ (ဝိသေသော၊ တည်း။)
ကာလဉ္စ သမယဉ္စာတိ၊ ကား။ ယုတ္တကာလဉ္စ၊ လာသင့်ရာ အချိန်အခါကိုလည်းကောင်း။ ပစ္စယသာမဂ္ဂိံ စ၊ အကြောင်း၏ ညီညွတ်ခြင်းကိုလည်းကောင်း။ (ဥပါဒါယ၊ ဉာဏ်ဖြင့်ယူ၍- ၌စပ်။) ခဏောတိ၊ ကား။ ဩကာသော၊ အခွင့်တည်း။ ဟိ၊ မှန်။ တထာဂတုပ္ပါဒါဒိကော၊ မြတ်စွာဘုရား၏ ပွင့်တော်မူခြင်း အစရှိသောအကြောင်းသည်။ မဂ္ဂဗြဟ္မစရိယဿ၊ မဂ္ဂဗြဟ္မ စရိယ၏။ ဩကာသော၊ အခွင့်တည်း။ (ကသ္မာ၊ နည်း။) တထာဂတုပ္ပါဒါဒိကဿ၊ ၏။ တပ္ပစ္စယပဋိလာဘဟေတုတ္တာ၊ ထိုမဂ္ဂဗြဟ္မစရိယ၏ အကြောင်းကိုရခြင်း၏ အကြောင်း၏ အဖြစ် ကြောင့်တည်း။ စ၊ ဆက်။ ခဏော ဧဝ၊ ခဏသည်ပင်။ သမယော၊ သမယမည်၏။ ယော (ဩကာသော)၊ အကြင်အခွင့်ကို။ ခဏောတိ စ၊ ခဏဟူ၍ လည်းကောင်း။ သမယောတိ စ၊ သမယဟူ၍လည်းကောင်း။ ဝုစ္စတိ၊ ၏။ သော (ဩကာသော)၊ သည်။ ဧကောဝ၊ တစ်ခုတည်း သော တထာဂတုပ္ပါဒ အစရှိသည်တည်း။ ဣတိ အတ္ထော။
မဟာသမယောတိ၊ ကား။ မဟာသမူဟော၊ များစွာသော အပေါင်းသည်။ (ဟောတိ၊ ဖြစ်ပါ၏။) သမယောပိ၊ ခေါတိ၊ ကား။ သိက္ခာပရိပူရဏဿ၊ သိက္ခာကို ဖြည့်ကျင့်ခြင်း၏။ ဟေတုပိ၊ အကြောင်းသည်လည်း။ ဝါ၊ ကိုလည်း။ (အပ္ပဋိဝိဒ္ဓေါ အဟောသိ-၌စပ်) သမယပ္ပဝါဒကေတိ၊ ဒိဋ္ဌိပ္ပဝါဒကေ၊ အယူကိုအပြားအားဖြင့် ပြောဆိုရာဖြစ်သော။ (မလ္လိကာယ အာရာမေ-၌ စပ်။) ဟိ၊ မှန်။ (တစ်နည်း) ကသ္မာ၊ ကြောင့်။ သမယပ္ပဝါဒကေတိပဒဿ၊ ၏။ ဒိဋ္ဌိပ္ပဝါဒ ကေတိအတ္ထော၊ ကို။ ဝိညာယတိ၊ နည်း။ ဟိ (ယသ္မာ)။ တတ္ထ၊ ထိုမလ္လိကာ၏ အရံ၌။ နိသိန္နာ၊ နေကုန်သော။ တိတ္ထိယာ၊ တို့သည်။ အတ္တနော အတ္တနော၊ ၏။ သမယံ၊ အယူကို။ ပဝဒန္တိ၊ အပြားအားဖြင့်ပြောဆိုကြကုန်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (သမယပ္ပဝါဒကေတိပဒဿ ဒိဋ္ဌိပ္ပဝါဒကေတိ အတ္ထောဝိညာယတိ။) အတ္ထာဘိသမယာတိ၊ ကား။ ဟိတပဋိလာဘာ၊ စီးပွားကို ရခြင်းကြောင့်။ (ပဏ္ဍိတောတိ ပဝုစ္စတိ-၌ စပ်။)
အဘိသမေတဗ္ဗော၊ ထိုးထွင်း၍ သိထိုက်၏။ ဣတိ အဘိသမယော၊ အဘိသမယော၊ ထိုးထွင်း၍ သိထိုက်သော။ အတ္ထော၊ သဘောသည်။ အဘိသမယတ္ထော၊ မည်၏။ ဣတိ၊ သို့။ ပီဠနာဒီနိ၊ ပီဠန အစရှိသော လေးနက်တို့ကို။ အဘိသမိတဗ္ဗဘာဝေန၊ ထိုးထွင်း၍ သိထိုက် ကုန်သည်၏ အဖြစ်အားဖြင့်။ ဧကီဘာဝံ၊ တစ်ခုတည်း၏ အဖြစ်သို့။ ဥပနေတွာ၊ ကပ်ဆောင် ၍။ (အဘိသမယဋ္ဌောဟုဧကဝုစ်၏အဖြစ်သို့ ကပ်ဆောင်၍။) ဝုတ္တာနိ၊ ဟောတော်မူအပ်ကုန် ပြီ။
ဝါ၊ တစ်နည်း။ အဘိသမယဿ ပဋိဝေဓဿ၊ ထိုးထွင်း၍ သိတတ်သောဉာဏ်၏။ ဝိသယဘူတော၊ အာရုံဖြစ်၍ဖြစ်သော။ အတ္ထော၊ အနက်သဘောသည်။ အဘိသမယဋ္ဌော၊ မည်၏။ ဣတိ၊ သို့။ တာနေဝ၊ ထို ပီဠန အစရှိသည်တို့ကိုပင်။ တထာ၊ ထို တစ်ခုတည်း၏ အဖြစ်သို့ ကပ်ဆောင်၍။ ဧကတ္တေန၊ တစ်ခုတည်း၏အဖြစ်ဖြင့်။ (ဧကဝုစ်သင်္ချာဖြင့်။) ဝုတ္တာနိ။
တတ္ထ၊ ထိုပီဠန အစရှိသော အနက်တို့တွင်။ ပီဠနံ၊ ပီဠန ဟူသည်။ ဒုက္ခသစ္စဿ၊ ဒုက္ခသစ္စာ ၏။ တံသမင်္ဂိနော၊ ထိုဒုက္ခသစ္စာနှင့် ပြည့်စုံသောပုဂ္ဂိုလ်ကို။ ဟိံသနံ၊ ညှင်းဆဲခြင်းတည်း။ အဝိပ္ပာရိကတာကရဏံ၊ ပြန့်ပွားခြင်းမရှိသည်၏ အဖြစ်ကိုပြုခြင်းတည်း။ သန္တာပေါ၊ ဟူသည်။ ဒုက္ခဒုက္ခတာဒိဘာဝေန၊ ဒုက္ခဒုက္ခတာအစရှိသည်တို့၏ အဖြစ်ဖြင့်။ သန္တာပနံ၊ ပြင်းစွာ ပူလောင်ခြင်းတည်း။ ပရိဒဟနံ၊ ထက်ဝန်းကျင် လောင်ခြင်းတည်း။
အကုသလေသု၊ အကုသိုလ်တရားတို့၌လည်းကောင်း။ ကေသုစိ၊ ကုန်သော။ အဗျာကတေသု စ၊ တို့၌လည်းကောင်း။ ခဏဿ၊ ခဏအနက်၏။ အသမ္ဘဝတော၊ မဖြစ်သင့်ခြင်းကြောင့်။ [အကုသိုလ်နှင့် စက္ခုဝိညာဉ် စသော အချို့ အဗျာကတတို့၌တထာဂတုပ္ပါဒါဒိကစသော ခဏ အနက်၏ မရနိုင်ခြင်းကြောင့်။] ဣဓာတိဝစနံ၊ ဣဓ ဟူသော သဒ္ဒါကို။ (ဤ ကုသိုလ်အရာ၌ ဟူသောစကားကို။ ဝုတ္တံ။]
ကုသလာနဉ္စ၊ ကုသိုလ်တို့၏လည်း။ နဝမေန၊ ၉-ခုမြောက်ဖြစ်သော။ ခဏေန၊ တထာဂတုပ္ပါ ဒါဒိက စသော ခဏနှင့်။ ဝိနာ၊ ကင်း၍။ ဥပ္ပတ္တိ၊ သည်။ ဟောတိ နနု၊ လော။ (သာသနာပ၌ လည်း ကုသိုလ်များဖြစ်နိုင်သည် မဟုတ်ပါလော-ဟူလို။) ဣတိ၊ ဤကား အမေးတည်း။ နော န ဟောတိ၊ မဖြစ်နိုင်သည်မဟုတ် ဖြစ်နိုင်သည်သာ။ ပန၊ ထိုသို့ပင် ဖြစ်နိုင်ပါသော်လည်း။ ခဏော၊ ခဏဟူသည်။ နဝမောဝ၊ နဝမခဏ သည်သာ။ န၊ မဟုတ်သေး။ စတုစက္ကာနိပိ၊ လေးပါးသောသမ္ပတ္တိစက်တို့ကိုလည်း။ ခဏောတိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တာနိ၊ ဆိုအပ်ကုန်ပြီ။ သဗ္ဗန္တိမေန၊ အလုံးစုံသော အပိုင်းအခြားတို့၏ အဆုံး၌ဖြစ်သော။ ပရိစ္ဆေဒေန၊ အပိုင်းအခြားအားဖြင့်။ အတ္တသမ္မာပဏိဓိခဏံ၊ အတ္တသမ္မာပဏိဓိ ခဏကို။ အန္တရေန၊ ကြဉ်၍။ ကုသလဿ၊ ၏။ ဥပ္ပတ္တိ၊ ဖြစ်ခြင်းသည်။ နတ္ထိ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ခဏော၊ ခဏအနက်ကို။ ဣဓ၊ ဤ ကုသိုလ် အရာ၌။ ဂဟိတော၊ ပြီ။
ဝိညာဏံ၊ ပဉ္စဝိညာဉ်သည်။ ဣန္ဒြိယဝိသယမနသိကာရာဒီနံ၊ စက္ခုပသာဒစသော ဣန္ဒြေ, ရူပစသော အာရုံ, မနသိကာရ အစရှိသည်တို့၏။ (သာဓာရဏဖလံ၊ ဆက်ဆံသော အကျိုး တည်း။) ဣတိ ဧဝမာဒိ၊ သော။ သာဓာရဏဖလံ၊ ကို။ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ အဋ္ဌက္ခဏေ၊ ရှစ်ပါးသော အက္ခဏတို့ကို။ ဥပါဒါယ၊ ဉာဏ်ဖြင့်ယူ၍။ ဝါ၊ ထောက်စာ၍။ နဝမောတိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တံ။
စတုစက္ကံ ဝတ္တတီတိ၊ ကား။ ပုန၊ တစ်ဖန်။ ပဋိရူပ ဒေသဝါသာဒိ၊ ပဋိရူပဒေသဝါသ အစရှိ သော။ သမ္ပတ္တိစတုစက္ကံ၊ သမ္ပတ္တိစက် လေးပါးအပေါင်းသည်။ ပရိဝတ္တတိ၊ အဖန်ဖန် လည်၏။ ဝါ၊ အဆက်ဆက် လည်၏။ ဣတိ အတ္ထော။ (ဝိပရိဝတ္တတိ ဟုရှိသည်ကား မကောင်း။ မဓု၌ “ပရိဝတ္တတိ” ဟုသာရှိ၏။) ဩကာသဘူတာနီတိ၊ ကား။ အတ္တနော၊ မိမိဟူသော သမ္ပတ္တိ စက်၏။ နိဗ္ဗတ္တိယာ၊ ဖြစ်ခြင်းကြောင့်။ (အနုမတိဒါနံ ဝိယ ဘူတာနိ-၌စပ်။) ဣဒါနိ၊ သမ္ပတ္တိ စက်လေးပါးပြည့်စုံရာ ယခုအခါ၌။ ကုသလာနိ၊ တို့သည်။ ဥပ္ပဇ္ဇန္တု၊ ဖြစ်လှည့်ကြကုန်တော့။ ဣတိ၊ သို့။ အနုမတိဒါနံ ဝိယ၊ အခွင့်ပေးခြင်းကဲ့သို့။ ဘူတာနိ၊ ဖြစ်ကုန်၏။ [အခွင့်မပေး တတ်သော်လည်း အခွင့်ပေးတတ်သကဲ့သို့ ဖြစ်ကုန်၏-ဟူလို၊ ဝိယသဒ္ဒါဥပရိက္ခာ ဇောတက။]
စိတ္တကာလောတိ၊ ဟူသောပါဌ်၌။ သတာ၊ ထင်ရှားရှိသော။ ဓမ္မေနေဝ၊ စိတ်ဟူသော ဓမ္မဖြင့် သာလျှင်။ ကာလော၊ ကာလကို။ ဝိသေသိတော၊ အထူးပြုအပ်ပြီ။ တဿ၊ ထိုစိတ်၏။ (အဝတ္ထာ-၌ စပ်။) ပဝတ္ထိတ္ထ၊ အတိတ်၌ ဖြစ်ခဲ့ပြီ။ ပဝတ္တိဿတိ၊ အနာဂတ်၌ ဖြစ်လတ္တံ့။ ပဝတ္တတိ၊ ပစ္စုပ္ပန်ဖြစ်ဆဲ။ ဣတိ၊ သို့။ စတေန အဝတ္ထာဝိသေသန၊ ဤအခိုက်အတန့်အထူး ဖြင့်။ န (ဝိသေသိတော)၊ အထူးပြုအပ်သည် မဟုတ်။ တဿ၊ ထိုစိတ်၏။ ဝိဇာနန ကိစ္စေနာပိ၊ သိခြင်းကိစ္စအားဖြင့်လည်း။ န (ဝိသေသိတော)၊ တသ္မာ၊ ဧဝံ ဝိဓေ၊ ဤသို့ဝိသေသန မပါ သောသဘောရှိကုန်သော။ ဓမ္မေ၊ စိတ်စသော ဓမ္မတို့ကို။ ဥပါဒါယ၊ ဉာဏ်ဖြင့်ယူ၍။ ပညတ္တော၊ အပ်ပြီ။ ဣတိ၊ သို့။ (သင်္ဂဟကာရေန) ဝုတ္တော။
ကမပ္ပဝတ္တာ၊ အစဉ်အားဖြင့် ဖြစ်ကုန်သော။ ဝိသေသာ ဧဝ၊ ဗီဇ အင်္ကုရစသော အထူးတို့ သည်ပင်။ ပဋိပါဋိ၊ အစဉ်တည်း။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဗီဇဘာဝေါစ၊ မျိုးစေ့၏ အဖြစ်သည်လည်း။ ပဋိပါဋိ၊ စ၍ဖြစ်သော အစဉ်တည်း။ ဣတိ၊ သို့။ ဝတ္တုံ၊ ငှာ။ အရဟတိ၊ ၏။ ဣတိ ဣမိနာ အဓိပ္ပာယေန၊ ဖြင့်။ ဗီဇကာလောတိ၊ ပ။ ပညတ္တောတိ၊ ဟူ၍။ (သင်္ဂဟကာရော) အာဟ။ [သံဃာများကို စဉ်တန်းရာ၌ ပထမဆုံး စရသောပုဂ္ဂိုလ်လည်း ထိုအစဉ်တွင် ပါဝင်သကဲ့သို့ မျိုးစေ့ အညွန့်အရွက် စသည်ဖြင့် ဖြစ်ပုံကို စဉ်တန်းရာ၌လည်း အစဆုံး မျိုးစေ့လည်း ထိုအစဉ်တွင် ပါဝင်နိုင်သည်-ဟူလို] ဝါ၊ တစ်နည်းကား။ အဋ္ဌကလာပဓမ္မေ၊ အဋ္ဌကလာပ်ရုပ် တရားတို့ကို။ သန္ဓာယ၊ ၍။ ဓမ္မပဋိပါဋိံ ဝါတိ၊ ဟူ၍။ အာဟ။
သဉ္စိတာဝိယ၊ ပေါင်းစုအပ်ကုန်သကဲ့သို့။ ဂယှမာနကာလာ ဧဝ၊ ယူအပ်သောကာလတို့သည် ပင်။ ကာလသဉ္စယော၊ မည်၏။ [တစ်နေ့နှင့်တစ်ညဉ့်ကာလပေါင်း၁၅-ခု ပေါင်းမိလျှင် “အဍ္ဎု မာသ”ဟု နာမည်ပညတ် ဖြစ်၏။ ထိုကြောင့် “ကာလသဉ္စယ”ဟုဆိုသည်။] ဧကံ သဘာဝံ၊ တစ်ခုသော ပရမတ္ထ သဘောကို။ ယထာဝါတထာ ဝါ၊ ဟုတ်ဟုတ်ညားညားသော အပြားအား ဖြင့်လည်း။ ကာလောတိ၊ ကာလဟူ၍။ ဂဟေတွာ၊ ၍။ အဘိနိဝေသံ၊ စွဲစွဲမြဲမြဲ နှလုံးသွင်းခြင်း ကို။ ကရောန္တဿ၊ ပြုသူ၏။ တဒဘိနိဝေသနိသေဓနတ္ထံ၊ ထိုအဘိနိဝေသကို တားမြစ်ခြင်း အကျိုးငှာ။ သော ပနေသ၊ ပ။ မတ္တကောတိ၊ ဟူ၍။ အာဟ။
ဉတွာ၊ သိပြီး၍။ ဝိညေယျော၊ သိထိုက်၏။ ဣတိ၊ သို့။ သမ္ဗန္ဓော၊ ပုဒ်တို့၏စပ်ခြင်းသည်။ (ဟောတိ။) ပန၊ ကား။ ဣတရော၊ ကာလသမူဟသမယတို့မှ တစ်ပါးသော။ ဟေတူတိ၊ ဟေတုဟူသော။ ဧသ သမယော၊ ဤ သမယကို။ ပစ္စယောဝ၊ အကြောင်း ဟူ၍သာ။ ဝိညေယျော၊ ၏။ ဧတ္ထာတိ၊ ကား။ ဧတသ္မိံအဓိကာရေ၊ ဤသမယ၏အနက်ကို ပြရာ၌။ (ပစ္စယောဝ၊ ကိုသာ။ ဝိညေယျော၊ ၏။) ဟေတု ဟေတု၊ ဟေတုဟိတ်ကိုလည်းကောင်း။ သာဓာရဏဟေတု စ၊ သာဓာရဏဟိတ်ကိုလည်းကောင်း။ န (ဝိညေယျော)၊ ဣတိ အတ္ထော။
သမဝါယော၊ သမဝါယဟူသည်။ ပစ္စယသာမဂ္ဂီ၊ အကြောင်းတို့၏ ညီညွတ်ခြင်းတည်း။ ဝါ၊ ညီညွတ်သော အကြောင်း အပေါင်းတည်း။ ဟေတုပန၊ ဟိတ်သည်ကား။ ဧကေကော၊ တစ်ပါး တစ်ပါးသော။ ပစ္စယော၊ အကြောင်းတည်း။ ဣတိ၊ သို့။ ဧတေသံ၊ ဤ သမဝါယ ဟေတု တို့၏။ အယံ ဝိသေသော၊ ကို။ ဝေဒိတဗ္ဗော၊ ၏။ စက္ခုဝိညာဏာဒီနံ၊ စက္ခုဝိညာဉ်အစရှိသော ဝိညာဉ်တို့၏။ အနေကပစ္စယဒဿနေန၊ တစ်ပါးမက များသော အကြောင်းတို့ကို ပြကြောင်း ဖြစ်သောစကားဖြင့်။ (“စက္ခုဝိညာဏာဒီနံ စက္ခုရူပအာလောက မနသိကာရာဒယော ပစ္စယာ” စသောစကားဖြင့်။) တံ တံ ဒွါရိကာနံ၊ ထိုထိုဒွါရ၌ဖြစ်ကုန်သော။ ကုသလာနဉ္စ၊ တို့၏လည်း။ [စဖြင့် စက္ခုဝိညာဉ်စသည်ကိုပေါင်း။] တပ္ပစ္စယတံ၊ ထိုများသောအကြောင်းရှိကုန်သည်၏ အဖြစ်ကို။ ဒဿေတိ။
အဋ္ဌကထာစရိယေဟိ၊ တို့သည်။ ပရိဂ္ဂဟော၊ သိမ်းယူခြင်းကို။ ကတော၊ ပြုအပ်သနည်း။ (“ကသ္မာ။ ပ။ ကတော”ဟူသောအဋ္ဌကထာ၏အဖွင့်။) ဧကကာရဏဝါဒေါတိ၊ ကား။ ပကတိကာရဏဝါဒေါ၊ ပကတိဟူသော အကြောင်းရှိ၏ဟူသော အယူဝါဒသည်လည်းကောင်း။ ဝါ၊ ကိုလည်းကောင်း။ (ပဋိသေဓိတောဟောတိ။) ဝါ၊ တစ်နည်း။ ဣဿရကာရဏဝါဒေါ၊ ဗြဟ္မာ ဗိဿနိုး အစိုးရသူဟူသော အကြောင်းရှိ၏ဟူသော အယူဝါဒသည်။ ဝါ၊ ကို။ (ပဋိသေဓိတော ဟောတိ။)
အဝယဝါနံ၊ အစိတ်အကြောင်းတို့၏။ အညမညာပေက္ခတာယ၊ အချင်းချင်းငဲ့ခြင်းရှိကုန်သည် ၏ အဖြစ်ကြောင့်။ သမုဒါယော၊ အပေါင်းကို။ အညမညာပေက္ခာတိ၊ ဟူ၍။ (သင်္ဂဟကာရေန) ဝုတ္တော။ အပေက္ခာစ၊ အပေက္ခာဟူသည်လည်း။ ယာဝ၊ လောက်။ သဟာယကာရဏသမာဂမော၊ အဖော်ဖြစ်သော အကြောင်းတို့၏ပေါင်းဆုံမိခြင်းသည်။ နဟောတိ၊ သေး။ တာဝ၊ ထို အဖော်အကြောင်းတို့ မပေါင်းဆုံမိသေးသမျှ။ ဖလဿ၊ အကျိုးကို။ အနိပ္ပာဒနံ၊ မပြီးစေနိုင် ခြင်းသည်လည်းကောင်း။ (ပြီးစေဖို့ရန်အကြောင်း မဖြစ်ခြင်းသည်လည်းကောင်း။) နိပ္ပာဒနသမတ္ထဿ၊ ပြီးစေခြင်း၌ စွမ်းနိုင်သော အကြောင်းအစိတ်၏။ သမာဂမေ၊ ပေါင်းဆုံမိခြင်းသည်။ (သတိ။) နိပ္ပာဒနဉ္စ၊ အကျိုးကို ပြီးစေခြင်းသည်လည်းကောင်းတည်း။
သမာဂမောစ၊ သမာဂမဟူသည်လည်း။ ယေသု၊ အကြင် အကြောင်းတရားတို့သည်။ ယုဇ္ဇမာနေသု၊ ယှဉ်မိကုန်လတ်သော်။ နိဗျာပါရေသုပိ၊ အကျိုးကိုပြီးစေဖို့ရန် ဗျာပါရ မရှိပါကုန် သော်လည်း။ ဖဿ၊ အကျိုး၏။ ပဝတ္တိ၊ ဖြစ်ခြင်းသည်။ (ဟောတိ။) တေသံ၊ ထို အကြောင်း တို့၏။ သဗ္ဘာဝေါ၊ ထင်ရှားရှိကုန်သည်၏ အဖြစ်တည်း။ ဣတိ၊ ဤသို့ မှတ်အပ်၏။ [သဗ္ဘာ ဝေါကို မဓု၌ “သဟဘာဝေါ ဓမ္မောတိ အတ္ထော-အတူတကွဖြစ်သော သဘော”ဟုဖွင့်၏။ ထိုအကြောင်းတို့ အတူမဖြစ်နိုင်သောကြောင့် ထိုအဖွင့်ကို စဉ်းစားသင့်သည်။]
အသာမဂ္ဂီ။ ပ။ ပတ္တိတောတိ၊ ကား။ အသမဝေတာနံ၊ အညီအမျှ တကွ မဖြစ်ကုန်သော။ စက္ခု၊ ပ။ ရာနံ၊ စက္ခုပသာဒ, ရူပါရုံ, အာလောက, မနသိကာရတို့၏။ စက္ခုဝိညာဏဿ၊ ၏။ အဟေတုဘာဝေ၊ အကြောင်းမဟုတ်ကုန်သည်၏ အဖြစ်သည်။ သတိ၊ သော်။ သမဝေတာနံ၊ အညီ အမျှ တကွဖြစ်ကုန်သော။ (စက္ခုရူပါလောကမနသိကာရာနံ စ၊ တို့၏လည်း။) တံသဘာဝါဝိနိဝတ္တိတော၊ ထိုအကြောင်းမဖြစ်ခြင်းဟူသော သဘောမှ မဆုတ်နစ်ခြင်းကြောင့်။ ဝါ၊ သည့် အတွက်။ ဟေတုဘာဝါနာပတ္တိတော၊ အကြောင်း၏အဖြစ်သို့ မရောက်ခြင်းကြောင့်။ (အဋ္ဌ ကထာဝယ် တံန ယုတ္တံ-၌ စပ်။) ဣတိ အတ္ထော။
ဟိ၊ မှန်။ တစ်နည်း။ ဟိ (ယသ္မာ)။ သဘာဝန္တရံ၊ ဖဿ စသော သဘောတစ်မျိုးသည်။ အညေန၊ အခြားသော ဝေဒနာ စသော သဘောတစ်မျိုးနှင့်။ သဟိတံ၊ တကွဖြစ်သည်။ (သမာနံ။) သဘာဝန္တရံ၊ ဝေဒနာစသောသဘောတစ်မျိုးသည်။ နဟောတိ၊ မဖြစ်နိုင်။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (အသမဝေတာနံ စက္ခုရူပါလောက မနသိကာရာနံ။ ပ။ တံ သဘာဝါဝိနိဝတ္တိ၊ ထိုအကြောင်း မဖြစ်ခြင်းဟူသော သဘောမှ မဆုတ်မနစ်ခြင်းသည်။ ဟောတိ။)
ဧကသ္မိန္တိ၊ ကား။ အန္ဓသတေ၊ သူကန်းတစ်ရာတွင်။ ဧကေကသ္မိံ၊ သော။ အန္ဓေ၊ သူကန်း သည်။ (ဒဋ္ဌုံ အသက္ကောန္တေ-၌ စပ်။) ဣတိ အယံ၊ ကား။ အဓိပ္ပာယော၊ အဋ္ဌကထာဆရာ၏ အလိုတည်း။ အညထာ၊ (ဧကေကသ္မိံ ဟုဝိစ္ဆာအနက်ကို ယူခြင်းမှ) တစ်ပါးသော အခြင်းအရာ အားဖြင့်။ ယထာရုတဝသေန၊ အကြင်အကြင် ရွတ်ဆိုအပ်သော သဒ္ဒါ၏အစွမ်းဖြင့်။ (အဋ္ဌ ကထာ၌ “ဧကသ္မိံအန္ဓေ”ဟု တိုက်ရိုက်ရွတ်ဆိုအပ်သော သဒ္ဒါ၏အစွမ်းဖြင့်။) အတ္ထေ၊ ဝိစ္ဆာ မဟုတ်သောအနက်ကို။ ဂယှမာနေ၊ သော်။ ဧကဿ၊ သော။ အန္ဓဿ၊ ၏။ ဒဿနာသမတ္ထတာ၊ မြင်ခြင်း၌ မစွမ်းနိုင်သည်၏ အဖြစ်သည်။ သဗ္ဗေသမ္ပိ၊ အလုံးစုံသော သူကန်းတို့၏ အတွက်လည်း။ န ဟောတိ၊ နိုင်။ ဧကဿ၊ သူကန်းတစ်ယောက်၏။ အသမတ္ထတာယ၊ မြင် ခြင်း၌ မစွမ်းနိုင်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ သဗ္ဗေသမ္ပိ၊ အလုံးစုံသောသူကန်းတို့၏လည်း။ အသမတ္ထတာပိ၊ ကိုလည်း။ န ဝုတ္တာ၊ မဆိုအပ်။ ဝါ၊ မဆိုလို။ ကိန္တု၊ စင်စစ်သော်ကား။ သဗ္ဗေသံ၊ တို့၏။ ဝိသုံ၊ အသီးသီး။ ဝါ၊ တစ်ယောက်စီတစ်ယောက်စီ။ အသမတ္ထတာယ ဧဝ၊ ကြောင့်သာ။ (သဗ္ဗေသမ္ပိအသမတ္ထတာ ဝုတ္တာ။) ဣတိ၊ ကြောင့်။ (ယထာရုတဝသေန အတ္ထေ ဂယှမာနေ။) ဥပမာဝစနံ၊ ဥပမာ စကားသည်။ (ဧကသ္မိံ အန္ဓေစသော ဥပမာစကားသည်။) နယုဇ္ဇေယျ။
ဥပမောပမိတဗ္ဗသမ္ဗန္ဓောပိ၊ ဥပမာန ဥပမေယျတို့၏ စပ်ခြင်းသည်လည်း။ န၊ မဖြစ်။ ဟိ၊ မှန်။ တစ်နည်း။ ဟိ (ယသ္မာ)။ ဥပမိတဗ္ဗေသု၊ နှိုင်းယှဉ်ထိုက်ကုန်သော။ (ဥပမေယျဖြစ်ထိုက်ကုန် သော။) စက္ခာဒီသု၊ တို့တွင်။ (စက္ခုပသာဒ ရူပါရုံ, အာလောက, မနသိကာရတို့တွင်။) ဧကဿ၊ တစ်ပါးတစ်ပါးသော တရား၏။ အသမတ္ထတာယ၊ စက္ခုဝိညာဉ် ဖြစ်စေခြင်း၌ မစွမ်းနိုင် သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ သဗ္ဗေသမ္ပိ၊ အလုံးစုံသော တရားတို့၏လည်း။ အသမတ္ထတာ၊ ကို။ န ဝုတ္တာ၊ မဆိုအပ်။ ဝါ၊ မဆိုလို။ ကိန္တု၊ ကား။ သဗ္ဗေသံ၊ အလုံးစုံသော စက္ခုပသာဒစသည်တို့၏။ ဝိသုံ၊ အသမတ္ထတာယ၊ ကြောင့်။ သဟိတာနံ၊ တကွဖြစ်ကုန်သောတရားတို့၏။ အသမတ္ထတာ၊ ကို။ (ဝုတ္တာ၊ ဆိုအပ်၏။ ဝါ၊ ဆိုလို၏။) ဣတိ၊ ကြောင့်။ (ဥပမောပမိတဗ္ဗသမ္ဗန္ဓော န ဟောတိ။) စ၊ ဆက်။ အန္ဓသတံ ပဿတီတိ (ဧတ္ထ)၊ ၌။ အန္ဓသတံ၊ သည်။ သဟိတံ၊ တကွ ဖြစ်သည်။ ဝါ၊ ပေါင်းမိသည်။ (သမာနံ) န ပဿတိ။ (အဋ္ဌကထာမှ န-ကို ယူပေးသည်။) ဣတိ အယံ၊ ကား။ အဓိပ္ပာယော၊ တည်း။ (ကသ္မာ၊ နည်း။) အညထာ၊ (“သဟိတံ”ဟု ထည့် ခြင်းမှ) တစ်ပါးသော အခြင်းအရာအားဖြင့်။ (ယထာရုတဝသေန အတ္ထေ ဂယှမာနေ။) ဝုတ္တ နယေန၊ ဖြင့်။ ဥပမိတဗ္ဗာ သမာနတာ ပတ္တိတော၊ ဥပမေယျနှင့် မတူသည်၏အဖြစ်သို့ ရောက်ခြင်းကြောင့်တည်း။
သာဓာရဏ၊ ပ။ ဌိတဘာဝေါတိ၊ ဟူသောပါဌ်ဖြင့်။ (ပဝတ္တိမာဟ-၌စပ်။) ယေသု၊ အကြင် အကြောင်းတို့သည်။ ဝိဇ္ဇမာနေသု၊ ထင်ရှားရှိကုန်လတ်သော်။ ဖလပ္ပဝတ္တိ၊ စက္ခုဝိညာဉ်စသော အကျိုး၏ဖြစ်ခြင်းသည်။ (ဟောတိ။) တေသံ၊ ထိုစက္ခုပသာဒအစရှိသော အကြောင်းတို့၏။ သမောဓာနေ၊ ပေါင်းဆုံရာအခါ၌။ (ပဝတ္တိမာဟ-၌ စပ်။) ယထာ၊ အကြင် နိဿယ အာရမ္မဏ စသော အခြင်းအရာအားဖြင့်။ တေသု၊ ထို စက္ခုပသာဒ စသော အကြောင်းတို့သည်။ ပဝတ္တမာနေသု၊ သော်။ ဖလပ္ပဝတ္တိ၊ စက္ခုဝိညာဉ်စသော အကျိုး၏ဖြစ်ခြင်းသည်။ (ဟောတိ။) တထာ၊ ထိုနိဿယ အာရမ္မဏ စသော အခြင်းအရာအားဖြင့်။ ပဝတ္တိံ၊ ဖြစ်ခြင်းကို။ (သင်္ဂဟ ကာရော) အာဟ။ ယေသံ ကေသဉ္စိ၊ အမှတ်မရှိ တစ်စုံတစ်ခုကုန်သော။ အနေကေသံ၊ တစ်ပါးမက များစွာသော အကြောင်းတို့၏။ သမောဓာနမတ္တံ၊ ပေါင်းဆုံခြင်းမျှသည်။ သာမဂ္ဂီ၊ သာမဂ္ဂီမည်သည်။ န၊ မဟုတ်။ ဟိ၊ မှန်။ (တစ်နည်း-ကသ္မာယေသံ ကေသဉ္စိ အနေကေသံ သမောဓာနမတ္တံ သာမဂ္ဂီ၊ န၊ မဟုတ်။ ဣတိ၊ သို့။ ဝိညာယတိ၊ နည်း။) ဟိ (ယသ္မာ)။ သဒ္ဒ၊ ပ။ သမောဓာနံ၊ သဒ္ဒါရုံ, ဂန္ဓာရုံ, ရသာရုံ, ဖောဋ္ဌဗ္ဗာရုံတို့၏ ပေါင်းဆုံခြင်းသည်။ စက္ခုဝိညာဏဿ၊ ၏။ (ဟေတု၊ အကြောင်းသည်။) န၊ မဖြစ်။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ (သာသနာတော်နည်းမှတစ်ပါးလောကနည်းကား။) ကဋ္ဌ၊ ပ။ သမောဓာနံ၊ သစ်တုံး အိုးခြမ်းခွဲ ကျောက်ခဲတို့၏ ပေါင်းဆုံ ခြင်းသည်။ သောတဝိညာဏဿ၊ ၏။ ဟေတု၊ သည်။ န၊ မဖြစ်။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (ယေသံ ကေသဉ္စိ။ ပ။ သာမဂ္ဂီ၊ န၊ မဟုတ်။ ဣတိ ဝိညာယတိ။)
တန္တိ၊ ကား။ တံဒဿနံ၊ ထိုမြင်ခြင်းသည်။ ဝါ၊ ထို မြင်တတ်သော စက္ခုဝိညာဉ်သည်။ (သာဓာရဏဖလံ၊ ဆက်ဆံသောအကျိုးတည်း။) စက္ခာဒီနံ ပနတံသာဓာရဏဖလံ၌ တံ၏ အဖွင့်။) အဿာ၊ ပ။ သိဒ္ဓေါတိ၊ ကား။ အယံအတ္ထော၊ ဤအနက်ကို။ (မညီညွတ်ရာ အခါ၌ အကြောင်း မဟုတ်သော တရားတို့၏ညီညွတ်ရာအခါ၌ အကြောင်းဖြစ်ခြင်းဟူသော ဤ အနက်ကို။) န သာဓေတဗ္ဗော၊ ယုတ္တိဖြင့် မပြီးစေထိုက်။ (ယုတ္တိဖြင့် ပြီးစေဖွယ်မလို။ ကသ္မာ၊ နည်း။) ဝိသုံ၊ အသီးအသီး။ အဟေတူနံ၊ အကြောင်း မဖြစ်ကုန်သော။ စက္ခာဒီနံ၊ စက္ခု အစရှိသောအကြောင်းတို့၏။ သဟိတာနံ၊ တကွဖြစ်ကုန်သည်ဖြစ်၍။ (သမာနာနံ၊ ဖြစ်ကုန် လတ်သော်။) ဟေတုဘာဝဿ၊ အကြောင်းတို့၏ အဖြစ်၏။ ပစ္စက္ခသိဒ္ဓတ္တာ၊ မျက်မှောက် အားဖြင့် ပြီးသည်၏ အဖြစ်ကြောင့်တည်း။ ဣတိ အတ္ထော၊ ဤကားအဓိပ္ပာယ်နက်။ ဟိ၊ မှန်။ (တစ်နည်း-ကသ္မာ အယံ အတ္ထော။ န သာဓေတဗ္ဗော၊ သနည်း။) ဟိ (ယသ္မာ)။ ပစ္စက္ခသိဒ္ဓေ၊ မျက်မှောက်အားဖြင့် ထင်ရှားသောအနက်၌။ ယုတ္တိမဂ္ဂနံ၊ ယုတ္တိကို ရှာနေခြင်းသည်။ န ယုတ္တံ၊ မသင့်။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (အယံ အတ္ထော န သာဓေတဗ္ဗော။)
[ခဏအနက်ကို ဖွင့်ပြသော အဋ္ဌကထာဝယ် “ခဏသာမဂ္ဂိံ ဝိနာ နိတ္ထိ”၌ခဏသာမဂ္ဂိံကို ဖွင့်ပြလိုသောကြောင့် “မနုဿတ္တာဒီနံ” စသည်ကို မိန့်။] မနုဿတ္တာဒီနံ၊ မနုဿတ္တ အစရှိ ကုန်သော။ ခဏာဝယဝါနံ၊ ခဏ အစိတ်တို့၏။ သမဂ္ဂီ၊ ပေါင်းဆုံ ညီညွတ်ခြင်းသည်။ ခဏသာမဂ္ဂီ၊ ခဏသာမဂ္ဂီမည်၏။ တံ၊ ထိုခဏသာမဂ္ဂီကို။ ဝိနာ၊ ၍။ နဝမစက္ကသမ္ပတ္တိသင်္ခါတော၊ နဝမခဏ စတုစက္ကသမ္ပတ္တိခဏ ဟုဆိုအပ်သော။ သော ခဏော၊ ထို ခဏသည်။ နတ္ထိ။ ဟိ၊ မှန်။ သာ ဧဝခဏသာမဂ္ဂီ၊ ထိုခဏသာဂ္ဂီသည်ပင်။ (ထိုအစိတ် ခဏတို့၏ ပေါင်းဆုံညီညွတ် ခြင်းသည်ပင်။) သော ခဏော၊ ထို နဝမခဏ စတုစက္ကသမ္ပတ္တိခဏမည်၏။ ဣတိ အတ္ထော၊ အနက်။
အတ္တနော၊ မိမိဟူသော အခွင့်၏။ ဒုလ္လဘတာယ၊ ခဲယဉ်းသဖြင့် ရအပ်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ ခဏသင်္ခါတော၊ ခဏ ဟု ဆိုအပ်သော။ သမယော၊ သမယသည်။ ဝါ၊ အခွင့်သည်။ ကုလလုပ္ပတ္တိယာ၊ ဝိဝဋ္ဋနိဿိတ ကုသိုလ်ဖြစ်ခြင်း၏။ ဒုလ္လဘဘာဝံ၊ ကို။ ဒီပေတိ၊ ၏။ ဣတိ အတ္ထော။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ခဏတ္ထော၊ ခဏအနက်ရှိသော။ သမယသဒ္ဒေါ၊ သမယ သဒ္ဒါကို။ ခဏသင်္ခါတော သမယောတိ၊ ဟူ၍။ (သင်္ဂဟကာရေန) ဝုတ္တော၊ [“ခဏတ္ထသင်္ခါတော”ဟု ဆို လိုလျက် အတ္ထကျေသည်ဟုမဓုဖွင့်၏။] သော၊ ထိုခဏအနက်ရှိသော သမယ သဒ္ဒါသည်။ (ဒီပေတိ-၌ စပ်။) ဒုလ္လဘေ၊ သော။ ယသ္မိံခဏေ၊ အကြင် နဝမခဏ စတုစက္က သမ္ပတ္တိခဏ သည်။ သတိ၊ သော်။ [ကုသလံ စိတ္တံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ-၌ စပ်ဖို့ရာ “ယသ္မိံခဏေ”ဟုလက္ခဏ အနက် ဆိုသည်။] ဣတိ ဣမဿ အတ္ထဿ၊ ဤအနက်ကို။ ဝိဘာဝနဝသေန၊ ထင်စွာပြ ခြင်း၏ အစွမ်းဖြင့်။ တဒါယတ္တာယ၊ ခဏနှင့်စပ်သော။ ကုသလုပ္ပတ္တိယာ၊ ၏။ ဒုလ္လဘဘာဝံ ဒီပေတိ၊ ဧတေနုပါယေန၊ ကပ်၍သိကြောင်းဖြစ်သော ဤနည်းဖြင့်။ သမဝါယ၊ ပ။ ဝုတ္တိံ ဒီပေတီတိဧတ္ထ၊ ဒီပေတိဟူသော ဆိုအပ်ပြီးသော ဤပါဌ်၌လည်းကောင်း။ ဣတော၊ ဤခဏ အနက်မှ။ ပရေသုစ၊ နောက်ဖြစ်သောကာလ, သမူဟ, ဟေတုအနက်တို့၌လည်းကောင်း။ ယောဇနာ၊ အနက်တို့ကို ယှဉ်စေခြင်းကို။ တဿ တဿ၊ ထိုထို သမယ၏။ တံ တံဒီပနေ၊ ထိုထို အတ္ထဝိသေသကို ပြခြင်း၌။ ကာတဗ္ဗာ၊ ၏။
တဿ ပုရိသဿာတိ၊ ကား။ သေယျထာပိ ဘိက္ခဝေ၊ ပ။ အာဟရိဿာမီတိ၊ ဟူ၍။ ဧဝံ၊ သို့။ ဝုတ္တဇဝန ပုရိသဿ၊ ဟောတော်မူအပ်သော လျင်မြန်သောယောကျ်ား၏။ (ယထာ ယော ဇဝေါ အတ္ထိ-၌ စပ်။) [ဘိက္ခဝေ၊ တို့။ သေယျထာပိ၊ ဤသို့ဖြစ်က, နှိုင်းချိန်ဆ၍, သိကြဖို့ရာ, ဥပမာ မည်သည်ကား။ စတ္တာရော၊ လေးယောက်ကုန်သော။ ဒဠဓမ္မာ၊ ခိုင်ခံ့သော လေးရှိ ကုန်သော။ သိက္ခိတာ၊ သင်အပ်ပြီးသော လေးအတတ်ရှိကုန်သော။ ကတဟတ္ထာ၊ ပြုအပ်ပြီး သောလက်အကျင့်ရှိကုန်သော။ (လေးအတတ်ကို လေ့လာပြီးကုန်သော။) ကတုပါသနာ၊ မင်းနန်းတော် စသည်သို့ကပ်၍ ပြုအပ်ပြီးသော မြားပစ်ခြင်း အတတ်ရှိကုန်သော။ (မင်းပွဲ သဘင် စသည်၌ လေးအတတ်ကို ပြပြီးကုန်သော။) ဓနုဂ္ဂဟာ၊ လေးတော်သားတို့သည်။ စတုဒ္ဒိသာ၊ အရပ်လေးမျက်နှာရှိကုန်သည်။ ဝါ၊ အရပ်လေးမျက်နှာသို့ ရှေးရှုကုန်သည်။ (ဟုတွာ။) ဌီတာ၊ တည်ကုန်သည်။ အဿု၊ ဖြစ်ကုန်ရာ၏။ အထ၊ ထိုအခါ၌။ ပုရိသော၊ ယောကျ်ား တစ်ယောက်သည်။ အာဂစ္ဆေယျ၊ လာရာ၏။ (ကိံ၊ အဘယ်သို့ပြော၍ လာရာ သနည်း။) အဟံ၊ အကျွန်ုပ်သည်။ စတုန္နံ၊ လေးယောက်ကုန်သော။ ဒဠှဓမ္မာနံ၊ ကုန်သော။ သိက္ခိတာနံ၊ ကုန်သော။ ကတဟတ္ထာနံ၊ ကုန်သော။ ကတုပါသနာနံ၊ ကုန်သော။ ဣမေသံ ဓနုဂ္ဂဟာနံ၊ တို့၏။ ဝါ၊ တို့သည်။ စတုဒ္ဒိသာ၊ အရပ်၄-မျက်နှာတို့သို့။ (ပါဠိတော်၌ဤပုဒ်ပါ၏။) ခိတ္တေ ခိတ္တေ၊ ပစ်အပ်ကုန် ပစ်အပ်ကုန်သော။ ကဏ္ဍေ၊ မြားတို့ကို။ ပထဝိယံ၊ မြေ၌။ အပ္ပတိဋ္ဌိတေ၊ မတည်ကုန်သေးမီ။ ဂဟေတွာ၊ ဖမ်းယူ၍။ အာဟရိဿာမိ၊ ဆောင်ပါအံ့။ ဣတိ၊ ဤသို့ ပြော၍။ (အာဂစ္ဆေယျ။)
တာဝပရိတ္တကောတိ၊ ကား။ ဂမနဿာဒါနံ၊ ပြေးသွားခြင်း၌ သာယာခြင်းရှိကုန်သော။ ဒေဝပုတ္တာနံ၊ တို့၏။ ဝါ၊ တို့သည်။ ဟေဋ္ဌုပရိယာယေန၊ အောက်အထက်ဖြစ်ခြင်းအားဖြင့်။ (အောက်အထက်ပြောင်းပြန် ကျွမ်းလှန်၍ ပြေးခြင်းအားဖြင့်။) ပဋိမုခံ၊ ရှေးရှု။ ဓာဝန္တာနံ၊ ပြေးကုန်လတ်သော်။ ဝါ၊ ကုန်သော။ ဒေဝပုတ္တာနံ၊ တို့၏။ သိရသိ၊ ဦးခေါင်း၌လည်းကောင်း။ ပါဒေစ၊ ခြေ၌လည်းကောင်း။ ဗဒ္ဓခုရဓာရာသန္နိပါတတော စ၊ ဖွဲ့အပ်သော သင်ဓုန်းသွားတို့၏ ပေါင်းဆုံခြင်းထက်လည်း။ ကာလော၊ စိတ်ဖြစ်ရာကာလသည်။ ပရိတ္တတရော၊ သာ၍ တိုလျ ၏။
ကာလသင်္ခါတော၊ ကာလဟု ဆိုအပ်သော။ သမယော၊ သမယသည်။ ဝါ၊ အခါသည်။ စိတ္တပရိစ္ဆိန္နော၊ စိတ်ဖြင့်ပိုင်းခြားအပ်သည်။ (ဟုတွာ။) ဝုစ္စမာနော၊ ဆိုအပ်သော။ တေနေဝ ပရိစ္ဆေဒကစိတ္တေန၊ ထို ပိုင်းခြားကြောင်း စိတ်ဖြင့်ပင်။ အဟံ၊ ကာလဟူသော ငါသည်။ ဧဝံ ပရိတ္တော၊ ဤသို့တိုလျ၏။ (သို့ကလောက်ပင်တိုလျ၏။) ဣတိ၊ သို့။ အတ္တနော၊ မိမိဟူသော ကာလ၏။ ပရိတ္တတံ ဒီပေတိ၊ [စိတ်၏အဖြစ်အပျက် တိုသလောက် ထိုစိတ်ဖြစ်ရာကာလ လည်း တိုသည်-ဟူလို။] စ၊ မိမိ တိုလျပုံကို ပြရုံသာ မကသေး။ အဟံ၊ ကာလဟူသော ငါသည်။ (ပရိတ္တော) ယထာ၊ တိုလျ သကဲ့သို့။ ဧဝံ၊ တူ။ သဗ္ဗော၊ သော။ ကုသလစိတ္တပ္ပဝတ္တိကာလော၊ ကုသိုလ်စိတ်၏ ဖြစ်ရာကာလသည်။ (ပရိတ္တော၊ တိုလျ၏။) ဣတိ၊ သို့။ တဿ၊ ထို ကုသိုလ်စိတ်ဖြစ်ရာကာလ၏။ ပရိတ္တတံဒီပေတိ၊ သဒ္ဒဿ၊ ကာလ အနက်ရှိသော သဒ္ဒါ၏။ ဒီပနာ၊ ပြခြင်းကို။ ဝုတ္တနယာနုသာရေန၊ ဆိုအပ်ပြီးသောနည်းကို အစဉ်လိုက်သဖြင့်။ ဝေဒိတဗ္ဗာ။
ပကတိဝါဒီနံ၊ ပကတိကို ပြောဆိုလေ့ရှိသူတို့၏။ (ဝါဒေ၊ အယူ၌။) မဟတော ဝိယ၊ မဟာ မည်သော ဗုဒ္ဓိဉာဏ်၏ ကဲ့သို့လည်းကောင်း။ အဏုဝါဒီနံ၊ အဏုမြူကိုပြောဆိုလေ့ရှိသူတို့၏။ ဒွိအဏုကဿဝိယစ၊ အဏုမြူနှစ်ခုပေါင်း၏ကဲ့သို့လည်းကောင်း။ ဧကဿေဝ၊ တစ်ခုသာလျှင် ဖြစ်သော။ (ဓမ္မဿ ဥပ္ပတ္တိပဋိသေဓိတာ ဟောတိ-၌စပ်။)
ဟေတု။ ပ။ ဝုတ္တိတံဒီပေတီတိ၊ ပါဌ်ဖြင့်။ (ဝုတ္တာ-၌စပ်။) ပစ္စယာယတ္တဝုတ္တိဒီပနတော၊ ပစ္စယာယတ္တဝုတ္တိဒီပန၊ ထက်။ ဟေတုသင်္ခါတဿ၊ ဟေတုဟုဆိုအပ်သော။ (သမယဿ၊ သမယ၏။) တပ္ပရဘာဝါ၊ ထို ပရာယဝုတ္တိကိုပြခြင်း၌ လွန်မြတ်သောသဘောရှိသည်၏ အဖြစ် ကြောင့်။ ပရာယတ္တဝုတ္တိဒီပနတာ၊ ပရာယတ္တဝုတ္တိဒီပန၏ အဖြစ်ကို။ ဝုတ္တာ၊ ဆိုအပ်ပြီ။ [သမ ဝါယ အနက်ကို ပြတုန်းကတော့ အဘယ့်ကြောင့် ပရာယတ္တဝုတ္တိဒီပနအဖြစ်ကို မဆိုအပ်ပါ သနည်းဟု မွေးဖွယ်ရှိသောကြောင့် “သတိ ပန။ ပ။ န ဝုတ္တာ”ဟု မိန့်သည်။] ပန၊ ဆက်။ ပစ္စယာယတ္တဘာဝေ၊ ပစ္စယာယတ္တ၏ အဖြစ်သည်။ သတိ၊ ဖြစ်လတ်သော်။ ပစ္စယသာမဂ္ဂီအာယတ္တတာ၊ အကြောင်းညီညွတ်ခြင်းနှင့် စပ်သည်၏အဖြစ်ကို။ သမဝါယသင်္ခါတေန၊ သော။ (သမယေန၊ သမယသည်။) ဒီပိယတိ၊ ပြအပ်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ တဿ၊ ထို သမယ၏။ အတပ္ပရဘာဝတော၊ ထို ပစ္စယသာမဂ္ဂီအာယတ္တကိုပြခြင်း၌ လွန်ကဲသော အတိုင်းအရှည် မရှိသည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ တံ ဒီပနတာ၊ ထိုပရာယတ္တကို ပြတတ်သည်၏ အဖြစ်ကို။ န ဝုတ္တာ။
ကတ္တုဘူတေန၊ ကတ္တားဖြစ်၍ ဖြစ်သော။ အနေန သမယေန၊ ဤသမယသဒ္ဒါသည်။ (ပဋိသေဓိတော၊ တားမြစ်အပ်ပြီးသည်။ ဟောတိ။) ဝါ၊ တစ်နည်း။ ကရဏဘူတေန၊ ကရိုဏ်း ဖြစ်၍ ဖြစ်သော။ အနေန သမယေန၊ ဖြင့်။ ဘဂဝတာ၊ သည်။ ပဋိသေဓိတော (ဟောတိ)၊ ဣတိ အတ္ထော။ ပုရိမာသု၊ ကုန်သော။ ဒီပနာသု၊ ဒီပနာတို့၌။ ဧသ နယော၊ ဤနည်းတည်း။ [ရှေ့၌ ဆိုအပ်ပြီးသော “ဧဝံဒီပေန္တေနအနေန”၌ “အနေန” ကို ဤနည်းအတိုင်း ကတ္တား အနက်။ ကရိုဏ်းအနက် ၂-မျိုးပေးနိုင်သည်-ဟူလို။ သို့သော် “ဩဝါဒေါဒိန္နော”၌ကား “ဘဂဝတာ”ဟု ကတ္တားထည့်သင့်သောကြောင့် ကရိုဏ်းအနက်သာ ပေးပါ။]
အဓိကရဏဝသေနာတိ၊ ကား။ အာဓာရဝသေန၊ တည်ရာ၏ အစွမ်းဖြင့်။ ဧတ္ထာတိ (ပဒဿ)၊ ၏။ ကာလသမူဟသင်္ခါတေ၊ ကာလအနက် သမူဟအနက်ဟုဆိုအပ်သော။ သမယေ၊ သမယ ကို။ ဂဟိတေ၊ ယူအပ်သော်။ ဣတိ အတ္ထော။ ဟိ၊ မှန်။ စိတ္တပရိစ္ဆိန္နော၊ စိတ်ဖြင့် ပိုင်းခြားအပ် သော။ ကာလောပိ၊ ကာလကိုလည်း။ (“စိတ္တက္ခဏ”) ဟု ဆိုအပ်သော ခဏတ္တယ ကာလကို လည်း။) သဘာဝတော၊ ပရမတ္ထ သဘောအားဖြင့်။ အဝိဇ္ဇမာနောပိ၊ ထင်ရှား မရှိပါသော် လည်း။ အာဓာရဘာဝေ နေဝ၊ တည်ရာ၏အဖြစ်ဖြင့်သာလျှင်။ သညာတော၊ အသိအမှတ် ပြုအပ်သည်။ (မဓု၌ “ပညာတော၊ ထင်ရှားသည်”ဟုရှိ၏။) (ဟုတွာ။) အဓိကရဏန္တိ၊ တည်ရာ ဟူ၍။ (သင်္ဂဟကာရေန) ဝုတ္တော။ (ကသ္မာ၊ နည်း။) တင်္ခဏပ္ပဝတ္တာနံ၊ ထိုခဏ၌ဖြစ်ကုန်သော တရားတို့၏။ တတော၊ ထိုတစ်ခဏမှ။ (တင်္ခဏတ္တယမှ။) ပုဗ္ဗေ၊ ရှေ့၌လည်းကောင်း။ ပရတော စ၊ နောက်၌လည်းကောင်း။ အဘာဝါ၊ မရှိခြင်းကြောင့်တည်း။ [စိတ်ဖြစ်ရာကာလ၌ ထိုကာလ၏ ရှေ့ကပ်လျက်လည်းကောင်း။ ထိုကာလ၏ နောက်ကပ်လျက်လည်းကောင်း ထိုစိတ်မဖြစ်။ ထို့ကြောင့် ထိုကာလကို ထိုစိတ်၏ တည်ရာဟု အသိအမှတ်ပြုအပ်သည်-ဟူလို။ ဖဿ စသည်တို့၏တည်ရာဖြစ်ပုံကိုလည်း ဤနည်းအတိုင်း သိပါ။]
ဘာဝေါတိ၊ ကား။ ကိရိယာ၊ ကြိယာတည်း။ ကိရိယာယ၊ ကြိယာတစ်ပါးဖြင့်။ ကိရိယန္တရလက္ခဏံ၊ ကြိယာတစ်ပါးကို မှတ်သားခြင်းသည်။ ဘာဝေနဘာဝလက္ခဏံ၊ ဘာဝေနဘာဝလက္ခဏာ မည်၏။ ဂါဝီသု၊ နွားမတို့ကို။ ဒုယှမာနာသု၊ နို့ညှစ်အပ်ကုန်ဆဲ ဖြစ်လတ်သော်။ (ပုရိတော၊ သည်။) ဂတော၊ သွား၏။ (ဂါဝီသု၊ တို့ကို။) ဒုဒ္ဓါသု၊ နို့ညှစ်အပ်ပြီး ကုန်လတ်သော်။ (ပုရိသော၊ သည်။) အာဂတော၊ ပြန်လာ၏။ ဣတိ၊ ဤဥဒါဟရုဏ်၌။ ဒေါဟနကိရိယာ၊ နို့ညှစ်ခြင်း ကြိယာသည်။ ဂမနကိရိယာယ၊ သွားခြင်း ကြိယာကို။ လက္ခဏံ၊ မှတ်ကြောင်းသည်။ ဟောတိ ယထာ၊ ကဲ့သို့။ [တချို့စာအုပ်၌ “ဒေါဟနကိရိယာယ”ဟုရှိ၏။ “ဒေါဟနကိရိယာယ၊ ဖြင့်။ ဂမနကိရိယာယ၊ ကို။ လက္ခဏံ၊ မှတ်ခြင်းသည်။ ဟောတိ ယထာ၊ ကဲ့သို့”ဟုပေးပါ။] ဧဝံ၊ တူ။ ဣဟာပိ၊ ဤယသ္မိံ သမယေ အစရှိသော ပါဌ်၌လည်း။ ယသ္မိံသမယေတိ၊ ဟူ၍လည်းကောင်း။ တသ္မိံ သမယေတိ စ၊ ဟူ၍လည်းကောင်း။ ဝုတ္တေ၊ ဆိုအပ်သော်။ သတီတိ အယမတ္ထော၊ သတိဟူသော ဤအနက်သည်။ ဝါ၊ ကို။ ဝိညာယမာနော ဧဝ၊ သိအပ်သည်သာ။ ဟောတိ။ (ကသ္မာ၊ နည်း။) အညကိရိယာသမ္ဗန္ဓာဘာဝေန၊ အခြားကြိယာနှင့် စပ်ခြင်း၏ မရှိ ခြင်းကြောင့်။ ဝါ၊ မရှိလတ်သော်။ ပဒတ္ထဿ၊ ပုဒ်အနက်၏။ သတ္တာဝိရဟာဘာဝတော၊ သတ္တာ ကြိယာမှ ကင်းခြင်း၏မရှိခြင်းကြောင့်တည်း။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ သမယဿ၊ သမယ၏။ (ခဏ, သမဝါယ, ဟေတုအနက်ဖြစ်သော သမယ၏။) သတာကိရိယာယ၊ သတ္တာကြိယာဖြင့်။ စိတ္တုပ္ပါဒကိရိယာ၊ စိတ်၏ ဖြစ်ခြင်းကြိယာကိုလည်းကောင်း။ (“စိတ္တံ ဥပ္ပန္နံဟောတိ” ကို ရည်ရွယ် သည်။) ဖဿာဒိဘဝန ကိရိယာ စ၊ ဖဿ အစရှိသည်တို့၏ဖြစ်ခြင်းကြိယာကိုလည်းကောင်း။ (“ဖဿောဟောတိ ဝေဒနာ ဟောတိ” စသည်ကိုရည်ရွယ်သည်။) လက္ခီယတိ၊ မှတ်သား အပ်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဥဘယတ္ထ၊ ယသ္မိံသမယေ တသ္မိံ သမယေအားဖြင့် ၂-ပါးစုံသော သမယသဒ္ဒါ၌။ လက္ခဏဘူတဘာဝယုတ္တော၊ လက္ခဏဖြစ်၍ဖြစ်သော သတိဟူသောကြိယာ နှင့် ယှဉ်သော။ ဘုမ္မနိဒ္ဒေသော၊ သမယေဟု သတ္တမီဝိဘတ်ဖြင့် ညွှန်ပြခြင်းကို။ ကတော၊ ပြီ။ ဣတိ၊ ဤသို့မှတ်အပ်၏။
ဥဒ္ဒါနတောတိ၊ ကား။ ဥဒ္ဒေသတော၊ ဥဒ္ဒေသအားဖြင့်။ သင်္ခေပတော၊ အကျဉ်းချုပ်အားဖြင့်။ (ဒွေ၊ ၂-ပါးတို့တည်း။) [“စ၊ ဆက်”ဟု မဓု၌ (စ) အကျေကြံသည်။] ကိလေသကာမော၊ ကိလေသကာမသည်။ ဝတ္ထုကာမဘာဝံ၊ ဝတ္ထုကာမ၏အဖြစ်သို့။ ဘဇန္တော၊ ကပ်ဝင်လတ် သော်။ ကာမနီယဝသေန၊ လိုလားတောင့်တအပ်သည်၏ အစွမ်းဖြင့်။ ဘဇတိ၊ ကပ်ဝင်၏။ ကာမနဝသေန၊ လိုလားတောင့်တတတ်သည်၏ အစွမ်းဖြင့်။ န (ဘဇတိ)၊ ကပ်ဝင်သည်မဟုတ်။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ကာမနဝသေန၊ ဖြင့်။ ကိလေသကာမော ဧဝ၊ သည်သာ။ (ကာမော၊ ကာမ မည်သည်။) ဟောတိ။ ဝတ္ထုကာမော၊ သည်။ (ကာမော၊ သည်။) န (ဟောတိ)။
ဒုဝိဓော ပေသောတိ ဝစနေန၊ ဟူသော စကားဖြင့်။ ဒုဝိဓာဿပိ၊ လည်းဖြစ်သော။ သဟိတဿ၊ (အာရုံ အာရမ္မဏိက အဖြစ်ဖြင့်) တကွဖြစ်သောကာမ၏။ အဝစရဏပ္ပဒေသံ၊ သက်ဝင်၍ဖြစ်ရာ ကာမဘုံအရပ်ကို။ သင်္ဂဏှာတိ၊ သိမ်းယူ၏။ [ထိုစကား၏ လဒ္ဓဂုဏ်ကို ပြလို၍ “တေန” စသည် မိန့်။] တေန၊ ထို့ကြောင့်။ (ထိုသို့ အတူတကွဖြစ်သော ကာမ ၂-မျိုး ၏ အဝစရဏအရပ်ကိုသိမ်းယူခြင်းကြောင့်။) ဝတ္ထုကာမဿေဝ၊ ဝတ္ထုကာမ၏သာ။ ပဝတ္တိဒေသော၊ ဖြစ်ရာအရပ် ဖြစ်သော။ ရူပါ ရူပဓာတုဒွယံ၊ ရူပဓာတ် အရူပဓာတ် ၂-ပါးအပေါင်း ကို။ (ရူပဘုံအရူပ ဘုံကို။) အပနီတံ၊ ဖယ်ထုတ်အပ်သည်။ ဟောတိ၊ [ရူပသဒ္ဒစသော ဝတ္ထု ကာမသာရှိ၍ ကာမတဏှာကား ရူပ အရူပဘုံ၌မရှိ၊]
[“ဒုဝိဓဿပိ သဟိတဿ”နှင့် စပ်၍ စောဒနာကို ပြလိုသောကြောင့် “နနုစ” စသည် မိန့်။] နနုစ၊ စောဒနာပါဦးအံ့။ (ကိံ၊ နည်း။) ဒုဝိဓောပိ၊ သော။ သဟိတော၊ တကွဖြစ်သော ကာမ သည်။ ရူပါရူပဓာတူသု၊ တို့၌။ ပဝတ္တတိနနု၊ ဖြစ်သည်မဟုတ်ပါလော။ (ကသ္မာ၊ နည်း။) ရူပါရူပါဝစရ ဓမ္မာနံ၊ ရူပါဝစရ အရူပါဝစရ တရားတို့၏။ ဝတ္ထုကာမတ္တာ၊ ဝတ္ထုကာမတို့၏ အဖြစ် ကြောင့်လည်းကောင်း။ တဒါရမ္မဏာနံ၊ ထို ရူပါဝစရ အရူပါဝစရ တရားဟူသော အာရုံ ရှိကုန်သော။ ရူပါရူပ ရာဂါနံ၊ ရူပရာဂ အရူပရာဂတို့၏။ ကိလေသာကာမ ဘာဝသိဒ္ဓိတောစ၊ ကိလေသာကာမ၏ အဖြစ်၏ ပြီးစီးခြင်းကြောင့် လည်းကောင်းတည်း။ ဣတိ၊ သို့။ (နနု စ စောဒေမိ၊ စောဒနာပါ၏။) တံ၊ ထိုစကားသည်။ န၊ မဟုတ်။ (ကသ္မာ၊ နည်း။) ဗဟလကိလဿ၊ ထူထဲသော ကိလေသာဖြစ်သော။ ကာမရာဂဿ၊ ကာမရာဂ၏။ ဝါ၊ ကို။ ကိလေသကာမဘာဝေန၊ ကိလေသကာမ၏ အဖြစ်ဖြင့်။ ဣဓ၊ ဤဒုဝိဓော ပေသော ဟူသောစကားရပ် ၌။ သင်္ဂဟိတတ္တာ၊ သိမ်းယူအပ်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်တည်း။ ဧဝဉ္စကတွာ၊ ဤအကြောင်း ကြောင့်။ ရူပါရူပါဓာတူသု၊ တို့၌။ ပဝတ္တမာနေသု၊ ကုန်သော။ ကာမာဝစရဓမ္မေသု၊ ကာမာ ဝစရ တရားတို့၌။ နိကန္တိ၊ တပ်နှစ်သက်ခြင်းကို။ ဣဓ၊ ဤ ဒုဝိဓောပေသော ဟူသောစကား ရပ်၌။ နသင်္ဂဟိတာ၊ မသွင်းယူအပ်။ (ကသ္မာ၊ နည်း။) သုခုမတ္တာ၊ သိမ်မွေ့သည်၏အဖြစ် ကြောင့်တည်း။ [အဓိပ္ပာယ်ကို အဋ္ဌကထာ ဘာသာဋီကာ၌ အမေး အဖြေအဖြစ်ဖြင့် ပြထား ပြီ။]
ဟိ၊ မှန်။ တစ်နည်း ဟိယသ္မာ။ ဥဒ္ဒါနတောဒွေ ကာမာတိ၊ ဟူသောစကားရပ်၌။ သဗ၌။ သဗ္ဗကာမေ၊ အလုံးစုံသော ကာမတို့ကို။ (ဝတ္ထုကာမ အားလုံးနှင့်တကွ ဗဟလသုခုမဖြစ်သော ကိလေသကာမ အားလုံးတို့ကို။) ဥဒ္ဒိသိတွာပိ၊ အကျဉ်းချုပ်ပြပြီး၍လည်း။ ဒုဝိဓောပေသောတိ ဧတ္ထ၊ ဟူသော စကားရပ်၌။ တဒေကဒေသဘူတာ၊ ထိုကာမတို့၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း ဖြစ်၍ ဖြစ်ကုန်သော။ အညမညသဟိတတာ ပရိစ္ဆိန္နာ၊ အချင်းချင်း တကွဖြစ်သည်၏ အဖြစ်ဖြင့် ပိုင်းခြားအပ်ကုန်သော။ ကာမရာဂတဗ္ဗတ္တုကဓမ္မာဝ၊ ကာမရာဂ ထိုကာမရာဂ၏တည်ရာ အာရုံဖြစ်သောတရားတို့ကိုသာ။ သင်္ဂဟိတာ၊ ကုန်ပြီ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (ရူပါရူပဓာတူသု၊ တို့၌။ ပဝတ္တမာနေသု ကာမာဝစရဓမ္မေသု နိကန္တိဣဓနသင်္ဂဟိတာ။)
ဝါ၊ တစ်နည်း။ နိရဝသေသော၊ အကြွင်းအကျန်မရှိသော။ ကာမရာဂကာမတဏှာ၊ ပ။ တဏှာဘောဒေါ၊ ကာမရာဂ, ကာမတဏှာ, ရူပတဏှာ အရူပတဏှာ, နိရောဓတဏှာ အပြား ရှိသော။ ကိလေသကာမော၊ ကိလေသကာမသည်။ [ကိလေသကာမော၏ ဝိသေသနချည်း ဖြစ်သောကြောင့် “ကာမရာဂကာမဂဏှာ။ ပ။ ဘေဒေါ” ဟု တစ်ပုဒ်တည်းရှိရမည်။] ဣဒ၊ ဤကာမဘုံ၌။ ပဝတ္တတိ၊ ၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ အနဝသေသပဝတ္တိကံ၊ အကြွင်းအကျန်မရှိ သောအားဖြင့် ဖြစ်ခြင်းရှိသည်၏အဖြစ်ကို။ သန္ဓာယ၊ ၍။ ဒုဝိဓော ပေသောတိ (သင်္ဂဟကာရေန) ဝုတ္တံ။ စ၊ ဆက်။ ဝတ္ထုကာမောပိ၊ သည်လည်း။ ရူပါရူပါဝစရဝိပါကမတ္တော၊ ရူပါ ဝစရဝိပါက် အရူပါဝစရဝိပါက်မျှဖြစ်သော။ အပ္ပကော၊ အနည်းငယ်သည်။ ဣဓ၊ ဤကာမ ဘုံ၌။ န ပဝတ္တတိ၊ မဖြစ်။ (ဣဓာပိ၌ ပိ-ပိုဟန်တူ၏။) တထာပိ၊ ထိုသို့ အနည်းငယ်သော ဝတ္ထုကာမ မဖြစ်ပါသော်လည်း။ ကာမဝစရဓမ္မာနံ၊ တို့၏။ (ဟိတ်၏ သမ္ဗန်ထည့်သည်။) ပရိပုဏ္ဏဝတ္ထုကာမတ္တာ၊ ပြည့်စုံသော ဝတ္ထုကာမတို့၏အဖြစ်ကြောင့်။ ကာမာဝစရဓမ္မာဝ၊ ကာမာ ဝစရတရားတို့ကိုသာ။ ဣဓ၊ ဤဒုဝိဓော ပေသောဟူသောစကားရပ်၌။ ဂဟိတာ၊ ကုန်ပြီ။ ဧဝဉ္စကတွာ၊ ကြောင့်။ သသတ္ထာဝစရောပမာ၊ သသတ္ထာဝစရ ဥပမာသည်။ ယုတ္တာ၊ သင့်သည်။ ဟောတိ။
ရူပူပပတ္တိယာ မဂ္ဂံ ဘာဝေတီတိ ဧတ္ထ၊ ဤပါဌ်၌။ (ရူပါဝစရကုသလပဒဘာဇနီပါဌ်၌။) ရူပဘဝေါ၊ ရူပဘဝကို။ ဥတ္တရပဒလောပံ၊ ဘဝဟူသောနောက်ပုဒ်ကို ချေခြင်းကို။ ကတွာ၊ ရူပန္တိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တော (ယထာ)၊ ကဲ့သို့။ ဧဝံ၊ တူ။ ဣဓာပိ၊ ဤကာမာဝစရော ဟူသောပုဒ်၌လည်း။ ဥတ္တရပဒလောပေါ၊ အဝစရဟူသော နောက်ပုဒ်ကို ချေခြင်းကို။ ဒဋ္ဌဗ္ဗော၊ ၏။ ဟိ၊ မှန်။ (တစ်နည်း ကသ္မာဒဋ္ဌဗ္ဗော။) ဟိ (ယသ္မာ)။ အညထာ၊ ဤသို့ မဟုတ်လျှင်။ (နောက်ပုဒ်ကို မချေလျှင်။) စိတ္တံ၊ စိတ်ကို။ ကာမာဝစရာဝစရန္တိ၊ ဟူ၍။ ဝုစ္စေယျ၊ ဟောတော်မူအပ်ရာ၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (ဥတ္တရပဒလောပေါ ဒဋ္ဌဗ္ဗော။)
[“အာရမ္မဏကရဏဝသေန ဧတ္ထ ကာမော အဝစရတီတိပိ”စသောနည်းကို ဖွင့်ပြလို၍ “အာရမ္မဏ” စသည် မိန့်။] အာရမ္မဏကရဏဝသေနာတိ အာဒိကေ၊ အစရှိသော စကား ရပ်၌။ ကာမေတိ၊ ကာမောဟူသောပါဌ်ဖြင့်။ သဗ္ဗံ၊ သော။ တဏှံ၊ ကို။ (ဗဟလ၊ သုခုမတဏှာ အားလုံးကို။) အာဟ၊ ဆိုပြီ။ တသ္မာ၊ ကာမဉ္စေသာတိအာဒိ၊ စကားကို။ ဝုတ္တံ၊ ပြီ။
[အပိစ စသည်ဖြင့် တက်သောနည်းကို ဖွင့်ပြလို၍ “ကာမော” စသည်မိန့်။] ကာမေ အဝစာရေတီတိ ကာမာဝစရန္တိ၊ ဟူ၍။ ဝတ္တဗ္ဗေ၊ ဆိုထိုက်လျက်။ ဝါ၊ ဆိုလိုလျက်။ စာသဒ္ဒဿ၊ စာသဒ္ဒါ၏။ (စာ၌ အာ၏။) ရဿတ္တံ၊ ရဿ အဖြစ်ကို။ ကတံ၊ ပြီ။
ရုဠှီသဒ္ဒောနာတိ၊ ကား။ ဉာဏသမ္ပယုတ္တေသု၊ ဉာဏသမ္ပယုတ် ကုသိုလ်စိတ်တို့၌။ ရုဠှေန၊ တက်ရောက်ထင်ရှားပြီးသော။ သဒ္ဒေန၊ သဒ္ဒါအားဖြင့်။ (“ကုသလမေဝ-ကုသိုလ်မည်သည် သာ” ဟု အဋ္ဌကထာ၌စပ်။) ဝါ၊ တစ်နည်း။ ဉာဏသမ္ပယုတ္တေသု၊ တို့၌။ ပဝတ္တိတွာ၊ ဖြစ်ပြီး၍။ အနဝဇ္ဇသုခဝိပါကတာယ၊ အနဝဇ္ဇ သုခဝိပါက၏အဖြစ်ဖြင့်။ တံသဒိသေသု၊ ထိုဉာဏသမ္ပ ယုတ်နှင့်တူကုန်သော။ ဉာဏဝိပ္ပယုတ္တေသု၊ တို့၌။ ရုဠှေန၊ တက်ရောက်စေအပ် တင်စားအပ် သော။ သဒ္ဒေန၊ (အတင်ရုဠှီ) သဒ္ဒါအားဖြင့်။ (ကုသလမေဝ။)
အထဝါ၊ ထို့ပြင် တစ်နည်းကား။ ကိဉ္စိ၊ သော။ နိမိတ္တံ၊ သဒ္ဒါဖြစ်ခြင်း၏အကြောင်းကို။ (သဒ္ဒပ္ပဝတ္တိနိမိတ်ကို။) ဂဟေတွာ၊ ယူ၍။ (ပဝတ္တိ-၌ စပ်)။ အညသ္မိံ၊ ထိုအနက်မှအခြားသော။ တံနိမိတ္တယုတ္တေ၊ ထို သဒ္ဒပ္ပဝတ္တိနိမိတ်နှင့်ယှဉ်သော။ ကိသ္မိဉ္စိဒေဝ၊ တစ်စုံတစ်ခုသာလျှင် ဖြစ်သော။ ဝိသယေ၊ ဟောရာဖြစ်သော အနက်ဒြဗ်သည်။ သတိပိ၊ လည်း။ သမ္မုတိယာ၊ သမုတ်အပ်သောအမည်၏။ စိရကာလတာဝသေန၊ ကြာမြင့်သော ကာလရှိသည်၏အဖြစ်၏ အစွမ်းဖြင့်။ နိမိတ္တဝိရဟေပိ၊ သဒ္ဒပ္ပဝတ္တိနိမိတ်မှ ကင်းသော မူလအနက်၌လည်း။ ပဝတ္တိ၊ ဖြစ်ခြင်းသည်။ ရုဠှီနာမ၊ ရုဠှီ မည်၏။ မဟိယံ၊ မြေ၌။ သေတိ၊ အိပ်တတ်၏။ ဣတိ၊ မဟိံသော၊ မည်၏။ ဂစ္ဆန္တိ၊ ကုန်၏။ ဣတိ၊ ဂါဝေါ၊ ဂါတို့မည်၏။ ဣတ၊ ဤ ဥဒါဟရုဏ်တို့၌။ (ရုဠှီဘာဝေါ၊ ကို။ ဝေဒိတဗ္ဗော) ယထာ၊ ဧဝံ၊ တူ။ ကုသလသဒ္ဒဿပိ၊ ၏လည်း။ ရုဠှီဘာဝေါ ဝေဒိတဗ္ဗော။
ပညာနိဒ္ဒေသေ၊ ပညာနိဒ္ဒေသ၌။ ကောသလ္လန္တိ၊ ဟူ၍။ အဘိဓမ္မေ၊ အဘိဓမ္မာ ပါဠိတော်၌။ ဝုတ္တံ၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီ။ တဿစ၊ ထိုကောသလ္လ၏လည်း။ ဘာဝါ၊ ရှိခြင်းကြောင့်။ (ဉာဏသမ္ပယုတ် ကုသိုလ်စိတ်၌ သဒ္ဒပ္ပဝတ္တိ နိမိတ်အဖြစ်ဖြင့်ရှိခြင်းကြောင့်။) ကုသလသဒ္ဒပ္ပဝတ္တိ၊ ကုသလ-သဒ္ဒါ၏ဖြစ်ခြင်းသည်။ (ဟောတိ၊ ၏။) ဣတိ၊ ကြောင့်။ (ထိုသို့ အဘိဓမ္မာ၌ “ကောသလ္လ”ဟု ဟောတော်မူခြင်း, ထိုကောသလ္လကြောင့် ကုသလသဒ္ဒါ ဖြစ်ခြင်းကြောင့်။) ကောသလ္လယေဂါကုသလန္တိ၊ ကောသလ္လယေဂါ ကုသလံဟူသော။ အယံ၊ ဤပရိယာယ်သည်။ အဘိဓမ္မပရိယာယော၊ အဘိဓမ္မာ ဒေသနာနည်းသည်။ ဟောတိ။ ကုသလန္တိ၊ ပုဒ်ဖြင့်။ ကုလသဘာဝံ၊ ကုသိုလ်၏အဖြစ်ကို။ အာဟ၊ ပြီ။ [ကုသလံ၌ ဘာဝပ္ပဓာန-ဘာဝလောပကြံပါ-ဟူလို။]
ဝိပါကာဒီနံ၊ ဝိပါက် အစရှိသည်တို့၏။ (အာဒိဖြင့် ကြိယာကိုယူ။) အဝဇ္ဇပဋိပက္ခတာ၊ အပြစ်၏ ဆန့်ကျင်ဘက်၏အဖြစ်သည်။ (“ဝဇ္ဇမေဝ အဝဇ္ဇံ”ဟုပြု။ “သာဝဇ္ဇ”ဟူရှိလျှင် ကောင်း၏။) နတ္ထိ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ကုသလမေဝ၊ ကုသိုလ်ကိုသာ။ အနဝဇ္ဇလက္ခဏံ၊ အနဝဇ္ဇ လက္ခဏာရှိ၏ဟူ၍။ ဝုတ္တံ၊ အနဝဇ္ဇလက္ခဏမေဝါတိ (ဧတ္ထ)၊ ဟူသော ဤပါဌ်၌။ သုခဝိပါကဘာဝဿ၊ သုခဝိပါကအဖြစ်၏။ လက္ခဏဘာဝနိဝါရဏတ္ထံ၊ လက္ခဏာ၏အဖြစ်ကို တားမြစ် ခြင်းအကျိုးငှာ။ အဝဓာရဏံ၊ ဧဝသဒ္ဒါကို။ ကတံ၊ ပြီ။ တံနိဝါရဏဉ္စ၊ ထိုသုခဝိပါကကို တားမြစ်ခြင်းကိုလည်း။ တဿ၊ ထိုသုခဝိပါက၏။ ပစ္စုပဋ္ဌာနတံ၊ ပစ္စုပဋ္ဌာန်၏ အဖြစ်ကို။ ဝတ္ထုကာမတာယ၊ ဆိုလိုသည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ ကတံ၊ ပြီ။ သမ္ပတ္တိအတ္တေန၊ သမ္ပတ္တိ အနက် ရှိသော။ ရသေန၊ ရသအားဖြင့်။ ဝေါဒါနဘာဝရသံ၊ ဖြူစင်သည်၏အဖြစ်ဟူသော ရသရှိ၏။ ဖလဠေန၊ အကျိုးအနက်ရှိသော။ ပစ္စုပဋ္ဌာနေန၊ ပစ္စုပဋ္ဌာန်အားဖြင့်။ ဣဋ္ဌဝိပါကပစ္စုပဋ္ဌာနံ၊ ဣဋ္ဌဝိပါက်ဟူသော ပစ္စုပဋ္ဌာန်ရှိ၏။
သဘာဝေါ၊ သဘာဝဟူသည်။ ကက္ခဠာဒိဖုသနာဒိကော၊ ကက္ခဠ အစရှိ, ဖုသန အစရှိ သော။ အသာဓာရဏော၊ အခြားတရားတို့နှင့် မဆက်ဆံသောသဘောတည်း။ (ကက္ခဠာဒိဖြင့် ရုပ်အားလုံးကိုပြ၍။ ဖုသနာဒိဖြင့် နာမ်အားလုံးကိုပြသည်။) သာမညံ၊ သာမညဟူသည်။ အနိစ္စ အစရှိသည်တို့၏အဖြစ်တည်း။ [အခြားနေရာ၌ လက္ခဏာကို “အနိစ္စတာ”ဟု ဆို၏။ ထို့ကြောင့် “အနိစ္စာဒိဘာဝေါ”ဟု ရှိသင့်၏။ ယခုစာအုပ်များ၌ “အနိစ္စာဒိသဘာဝေါ”ဟု ရှိသည်ကို စဉ်းစားသင့်၏။]
စ၊ ဆက်။ ဣဓ၊ ဤ လက္ခဏစသည်ကို ပြရာ၌။ ကုသလလက္ခဏံ၊ ကုသိုလ်၏ လက္ခဏာကို။ [အနဝဇ္ဇသုခဝိပါက လက္ခဏာကို လည်းကောင်း။ နောက်တစ်နည်းအလိုအားဖြင့် အနဝဇ္ဇ လက္ခဏာကိုသာလည်းကောင်း ရည်ရွယ်၍ “ကုသလလက္ခဏံ”ဟု ဆိုသည်။] သဗ္ဗကုသလသာဓာရဏသဘာဝတ္တာ၊ အလုံးစုံသောကုသိုလ်နှင့် ဆက်ဆံသော သဘော၏အဖြစ်ကြောင့်။ သာမညံ၊ သာမညလက္ခဏာဟူ၍။ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ၊ ၏။ ဝါ၊ တနည်း။ အကုသလာဒီဟိ၊ တို့နှင့်။ အသာဓာရဏတာယ၊ ကြောင့်။ သဘာဝေါ၊ သဘာဝလက္ခဏာဟူ၍။ (ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။) ဥပဋ္ဌာနကာရောတိ၊ ကား။ ဂဟေတဗ္ဗဘာဝေန၊ ဉာဏ်ဖြင့် ယူထိုက်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ ဉာဏဿ၊ အား။ ဥပဋ္ဌဟနာကရော၊ ထင်လာသော အခြင်းအရာတည်း။ ဖလံပန၊ အကျိုးသည်ကား။ အတ္တနော၊ မိမိ၏။ ကာရဏံ၊ အကြောင်းကို။ ပဋိစ္စ၊ စွဲ၍။ တပ္ပဋိဗိမ္ဗဘာဝေန၊ ထို အကြောင်း၏ အတူ၏အဖြစ်ဖြင့်။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ပဋိမုခံ၊ အကြောင်သို့ ရှေးရှု။ ဥပဋ္ဌာတိ၊ တည်နေတတ်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ပစ္စုပဋ္ဌာနံ၊ န မည်၏။ [“ဥပဋ္ဌာတီတိ ဥပဋ္ဌာနံ၊ ပဋိစ္စ-ဥပဋ္ဌာနံ ပစ္စုပဋ္ဌာနံ၊ (တစ်နည်း) ပဋိမုခံ+ဥပဋ္ဌာနံ ပစ္စုပဋ္ဌာနံ”ဟု ပြု။]
ဝိဇာနာတီတိ၊ ဟူသောပါဌ်ဖြင့်။ သညာပညာကိစ္စဝိသိဋ္ဌံ၊ သညာ၏ သဉ္ဇာနနကိစ္စ, ပညာ၏ ပဇာနနကိစ္စမှ ထူးခြားသော။ ဝိသယဂ္ဂဟဏံ၊ အာရုံကို ယူခြင်းကိစ္စကို။ အာဟ၊ ပြီ။ သဗ္ဗစိတ္တာသာဓာရဏတ္တာ၊ အလုံးစုံသော စိတ်တို့နှင့်ဆက်ဆံသည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ (စိတ္တံ ဟူသော ဤသဒ္ဒါက အလုံးစုံသောစိတ်ကို ဟောနိုင်သောကြောင့်။) ယတ္ထယတ္ထ၊ အကြင် အကြင် စိတ်၌။ ယထာယထာ၊ အကြင်အကြင် အခြင်းအရာအားဖြင့်။ အတ္ထော၊ အနက်ကို။ လဗ္ဘတိ၊ ၏။ တတ္ထတတ္ထ၊ ထိုထိုစိတ်၌။ တထာတထာ၊ ထိုထို အခြင်းအရာအားဖြင့်။ (အတ္ထော၊ ကို။) ဂဟေတဗ္ဗော၊ ၏။ ဣတိ၊ ဤသို့ နှလုံးသွင်း၍။ (ဝုတ္တံ၌ စပ်။)
ယံ၊ အကြင် လောကီကုသိုလ် အကုသိုလ် ကြိယာစိတ်သည်။ အာသေဝနပစ္စယဘာဝေန၊ အာသေဝနပစ္စည်း၏အဖြစ်ဖြင့်။ စိနောတိ၊ စီတတ်၏။ ယဉ္စ၊ အကြင် ဝိပါက်စိတ်ကိုလည်း။ ကမ္မုနာ၊ ကံသည်။ အဘိသင်္ခတတ္တာ၊ ပြုစီမံအပ်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ စိတ္တန္တိ၊ ဟူ၍။ (သင်္ဂဟကာရေန) ဝုတ္တံ။ ပန၊ ဆက်။ ယံ၊ အကြင်စိတ်သည်။ ယထာ၊ ထိုအခြင်းအရာ အားဖြင့်။ နဟောတိ၊ မဖြစ်။ ပရိတ္တကိရိယဒွယံ၊ ကာမကြိယာ ၂-ပါးအပေါင်းလည်းဖြစ်သော။ အန္တိမဇဝနဉ္စ၊ အဆုံးဇောလည်းဖြစ်သော။ တံ၊ ထိုစိတ်ကို။ ဝါ၊ သည်။ လဗ္ဘမာနစိန္တနဝိစိတ္တတာဒိဝသေန၊ ရအပ်သော စိန္တနအနက်, ဝိစိတ္တတာအနက် အစရှိသည်တို့၏အစွမ်းဖြင့်။ စိတ္တံ၊ စိတ္တမည်၏။ ဣတိ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ ဟသိတုပ္ပါဒေါ ပန၊ သည်ကား။ အညဇဝနဂတိကောဝ၊ အခြား ဇော၏ ဖြစ်ခြင်းနှင့်တူသော ဖြစ်ခြင်းရှိသည်သာ။ ဝါ၊ အခြားဇောနှင့်အလားတူသည်သာ။
စိတ္တာနံပနာတိ (ပဒဿ)၊ ၏။ ဝိစိတြာနံ၊ ဆန်းကြယ်သော စိတ်တို့၏။ ဣတိ အတ္ထော။ ဟိ၊ မှန်။ တဒန္တောဂဓတ္တာ၊ ထိုဆန်းကြယ်သောစိတ်တို့၌ ပါဝင်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ သမုဒါယဝေါဟာရေန၊ အပေါင်း၏ စိတ္တဟူသောဝေါဟာရဖြင့်။ အဝယဝေါပိ၊ အစိတ်ဖြစ်သော စိတ်ကိုလည်း။ စိတ္တန္တိ၊ ဟူ၍။ ဝုစ္စတိ၊ ဆိုအပ် ဆိုနိုင်၏။ ပဗ္ဗတ၊ ပ။ ဒေသေသု၊ တောင် တစ်စိတ်, မြစ်တစ်စိတ်, သမုဒ္ဒရာတစ်စိတ် အစရှိသောအစိတ်တို့ကို။ ဒိဋ္ဌေသု၊ မြင်အပ်ပြီး ကုန်သော်။ ပဗ္ဗာတာဒယော၊ တို့ကို။ (မယာ၊ သည်။) ဒိဋ္ဌာ၊ မြင်အပ်ကုန်ပြီ။ ဣတိ၊ သို့။ ဝုစ္စန္တိ၊ ဆိုအပ်ကုန်၏။ ဣတိ ယထာ၊ ဤ ဥဒါဟရုဏ်ကဲ့သို့တည်း။
စရဏံနာမ၊ စရဏ မည်သည်ကား။ ဂဟေတွာ၊ သွားလေရာရာယူ၍။ စရိတဗ္ဗစိတ္တပဋော၊ လှည့်လည်ထိုက်သော ဆန်းကြယ်သော ပန်းချီအဝတ်တည်း။ ရူပါနီတိ၊ ကား။ ဗိမ္ဗာနိ၊ အရုပ် တို့ကို။ (ကာတဗ္ဗာနိ၊ ၌ စပ်။)
အဇ္ဈတ္တိကံတိ၊ ဟူသောပါဌ်ဖြင့်။ ဣန္ဒြိယဗဒ္ဓ၊ ဖြစ်သော အတ္တဘောကို။ ဝဒတိ၊ ဆို၏။ စိတ္တကတမေဝါတိ၊ စကားကို။ စိတ္တဿ၊ စိတ်၏။ မူလကာရဏတံ၊ မူလအကြောင်း၏ အဖြစ်ကို။ ဝါ၊ အကြောင်းရင်း၏ အဖြစ်ကို။ သန္ဓာယဝုတ္တံ၊ [ကံက ပြုစီမံအပ်သောကြောင့် ကံသည် အကြောင်းဖြစ်သော်လည်း ထိုကံ၏အကြောင်းကိုရှာလျှင် စိတ်ကိုတွေ့ရသည်။ ထိုကြောင့်စိတ်သည် ဂဟိ-စသည်တို့ ဆန်းကြယ်ဖို့ရာ မူလအကြောင်းဖြစ်၍ “စိတ္တဿ မူလ ကာရဏတံ”ဟု ဆိုအပ်ပါသည်ဟူလို။] ဟိ၊ မှန်။ (တစ်နည်း-ကသ္မာ ဝိညာယတိ၊) ဟိ (ယသ္မာ)။ ဧတံစိတ္တံ၊ ဤစိတ်သည်။ ကမ္မဿ၊ ကံ၏။ ကာရဏံ၊ အကြောင်းတည်း။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (စိတ္တကတမေဝါတိ၊ ကို။ စိတ္တဿ မူလကာရဏတံ သန္ဓာယဝုတ္တံ၊ ဣတိဝိညာယတိ။) ပန၊ ဆက်။ တံအတ္ထံ၊ ထိုအနက်ကို။ (စိတ်၏ မူလအကြောင်း၏ အဖြစ်ဟူသော အနက်ကို။) ဝိဘာဝေတုံ၊ ထင်စွာဖြစ်စေခြင်းငှာ။ ကာယကမ္မာဒိဘေဒန္တိအာဒိံ၊ ကို။ အာဟ။
လိင်္ဂနာနတ္တန္တိ၊ ကား။ သဏ္ဌာနနာနတ္တံ၊ လက်ခြေစသော ပုံသဏ္ဌာန်၏ကွဲပြားသည်၏ အဖြစ်သည်။ (ဟောတိ။) ဝါ၊ တစ်နည်း။ ဘိန္န၊ ပ။ ဝတော၊ ကွဲပြားသော ပုံသဏ္ဌာန်ရှိသော အင်္ဂါကြီးငယ်ရှိသော။ သရီရဿ၊ ကိုယ်၏။ နာနတ္တံ (ဟောတိ)၊ ဝေါဟာရဝသေန၊ အခေါ် အဝေါ်၏အစွမ်းဖြင့်။ ဣတ္ထိပုရိသာဒိဘာဝေန၊ မိန်းမ ယောက်ျားအစရှိသည်တို့၏ အဖြစ်ဖြင့်။ (မိန်းမ ယောက်ျားစသောအမည်ဖြင့်။) ဝေါဟရိတဗ္ဗေသု၊ ခေါ်ဝေါ်ထိုက်သောဒြဗ်တို့၌။ ပတ္ထနာဝိသေသာ၊ တောင့်တခြင်း အထူးတို့သည်။ (“ဣတ္ထီ ဘဝေယျာမိစသော တောင့်တခြင်း အထူးတို့သည်။) ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ၊ ကုန်၏။ ကတော၊ ထိုသို့ ပတ္ထနာဝိသေသ ဖြစ်ခြင်းကြောင့်။ ကမ္မဝိသေသာ၊ ပစ္စုပ္ပန် ကံအထူးတို့သည်။ (ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။) ဧဝံ၊ လျှင်။ ဣဒံကမ္မနာနတ္တံ၊ ဤပစ္စုပ္ပန်ကံ၏ ကွဲပြားသည်၏အဖြစ်သည်။ ဝေါဟာရနာနတ္တတော၊ ကြောင့်။ ဟောတိ၊ ၏။ အပါဒက၊ ပ။ ဧဝမာဒီသု၊ တို့၌။ အာဒိသဒ္ဒေဟိ၊ ၄-ခုသော အာဒိသဒ္ဒါတို့ဖြင့်။ ဂတိယာ၊ ဂတိ၌လည်းကောင်း။ ဥပပတ္တိယာ၊ ကံကြောင့်ဖြစ်သော ဥပပတ္တိဘဝ၌လည်းကောင်း။ အတ္တဘာဝေ၊ အတ္တဘော၌လည်းကောင်း။ လောကဓမ္မေသု၊ လောကဓံတို့၌လည်းကောင်း။ သုတ္တာဂတာနိ၊ သာဓကသုတ်၌ လာကုန်သော။ နာနာကရဏာနိ၊ အသီးအခြားပြုကြောင်း အထူးတို့ကို။ သင်္ဂဏှာတိ၊ သိမ်းယူ၏။
ကမ္မနာနတ္တာဒိဝသေနာတိ ဧတ္ထ၊ ဟူသော ဤပါဌ်၌။ (“ကမ္မနာနတ္တပုထုတ္တပဘေဒဝဝတ္တာနဝသေန”ဟူသော အဋ္ဌကထာပါဌ်ကို “ကမ္မနာနတ္တဒိဝသေနာတိ”ဟု ချုံး၍ ဆိုထားသည်။) ကုသလာကုသလဝသေန၊ ကုသိုလ်ကံ အကုသိုလ်ကံတို့၏အစွမ်းဖြင့်။ ကမ္မနာနတ္တံ၊ ကမ္မနာ နတ္တကို။ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ ဟိ၊ မှန်။ (တစ်နည်း-ကသ္မာကုသလာကုသလဝသေန ကမ္မနာနတ္တံ၊ ဝေဒိတဗ္ဗံ၊ နည်း။) ဟိ (ယသ္မာ)။ ဝိသဒိသသဘာဝတာ၊ မတူသော သဘောရှိသည်၏ အဖြစ်သည်။ နာနတ္တံ၊ ထူးသည်၏အဖြစ်တည်း။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (ကုသလာကုသလဝသေန။ ပ။ ဝေဒိတဗ္ဗံ။) ကုသလကမ္မဿ၊ ၏။ ဒါနာဒိဝသေန၊ ဒါန အစရှိသည်တို့၏အစွမ်းဖြင့်လည်းကောင်း။ ကာယသုစရိတာဒိဘာဝေနစ၊ ဖြင့်လည်းကောင်း။ ပုထုတ္တံ၊ များသည်၏အဖြစ်ကို။ (ဝေဒိတဗ္ဗံ။) အကုသလကမ္မဿစ၊ ၏လည်းကောင်း။ မစ္ဆရိယာဒီဟိ၊ တို့ဖြင့်လည်းကောင်း။ ကာယဒုစ္စရိတာဒီဟိစ၊ တို့ဖြင့်လည်းကောင်း။ ပုထုတ္တံ (ဝေဒိတဗ္ဗံ)။ ဟိ၊ မှန်။ (တစ်နည်း-ကသ္မာ ကုသလ ကမ္မဿ။ ပ။ ပုထုတ္တံ၊ ဝေဒိတဗ္ဗံ၊ သနည်း။) ဟိ (ယသ္မာ)။ ဗဟုပ္ပကာရတာ၊ များသောအပြား ရှိသည်၏အဖြစ်သည်။ ပုထုတ္တံ၊ ပုထုတ္တတည်း။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (ကုသလကမ္မဿ။ ပ။ ဝေဒိတဗ္ဗံ။)
အန္နဒါနာဒိဝသေန၊ ထမင်းအလှူ အစရှိသည်တို့၏ အစွမ်းဖြင့်။ (အာဒိဖြင့် ပါနဒါနစသော ကျန် ၉-ပါးတို့ကို ယူ။) ဒါနာဒီနံ၊ တို့၏လည်းကောင်း။ ပါဏာတိပါတဝိရတိအာဒိဝသေန၊ ဖြင့်။ ကာယသုစရိတာဒီနံ၊ တို့၏လည်းကောင်း။ အာဝါသမစ္ဆရိယာဒိဝသေန၊ အာဝါသမစ္ဆရိယ အစရှိသည်တို့၏အစွမ်းဖြင့်။ မစ္ဆရိယာဒီနံ၊ တို့၏လည်းကောင်း။ ပါဏာတိပါတာဒိဝသေန၊ ဖြင့်။ ကာယဒုစ္စရိတာဒီနဉ္စ၊ တို့၏လည်းကောင်း။ ပဘေဒေါ၊ တစ်ခုတစ်ခုသောအစု၏ ကွဲပြား ခြင်းကို။ (ဝေဒိတဗ္ဗော၊ ကသ္မာ အန္နဒါနာဒိဝသေန။ ပ။ ဝေဒိတဗ္ဗော။) ဟိ (ယသ္မာ)။ ဧကေကဿ၊ တစ်ခုတစ်ခုသော။ ပကာရဿ၊ အမျိုးအစား၏။ ဘေဒေါ၊ အပြားသည်။ ပဘေဒေါ၊ ပဘေဒတည်း။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (အန္နဒါနာဒိဝသေန။ ပ။ ဝေဒိတဗ္ဗော။) [သစ်ကိုင်း အခက် မကြီးမှ အခက်ငယ်တွေဖြာ၍ ကွဲပြားခြင်းမျိုးကို “ပဘေဒ”ဟုဆိုသည်။]
တထာတထာ၊ ထိုထိုကုသိုလ်, အကုသိုလ်, ဒါန, မစ္ဆရိယစသောအခြင်းအရာအားဖြင့်။ (ကုသလကုသလဝသေန စသည်ကို ကြည့်၍ပေးသည်။) ဝဝတ္ထိတတာ၊ အသီးအသီး ပိုင်းခြား၍ ထားအပ်ကုန်သည်၏ အဖြစ်သည်။ နိစ္ဆိတတာ၊ ဆုံးဖြတ်အပ်ကုန်သည်၏ အဖြစ် သည်။ နာနတ္တာဒီနံ၊ နာနတ္တအစရှိသည်တို့ကို။ (အာဒိဖြင့် ပုထုတ္တ, ပဘေဒတို့ကို ယူ။) ဝဝတ္ထာနံ၊ အသီးအသီး ပိုင်းခြားသတ်မှတ်ဆုံးဖြတ်ခြင်းမည်၏။ ဧတေနုပါယေန၊ ဖြင့်။ လိင်္ဂနာနတ္တာဒီဟိ၊ ထိုကြောင့်။ တာနိ၊ ထိုလိင်္ဂနာနတ္တ အစရှိသည်တို့သည်။ နိဗ္ဗတ္တာနိ၊ ဖြစ်ရကုန်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (ဧတေနုပါယေန။ ပ။ ဝေဒိတဗ္ဗာနိ။)
ပစ္စုပ္ပန္နဿ၊ ပစ္စုပ္ပန်ဖြစ်သော။ လိင်္ဂဿ၊ အသွင်သဏ္ဌာန်၏။ ကမ္မတော၊ အတိတ်ကံကြောင့်။ ပဝတ္တိံ၊ ဖြစ်ပုံကိုလည်းကောင်း။ တဒနုက္ကမေန၊ ထိုအစဉ်အားဖြင့်။ ပစ္စုပ္ပန္နကမ္မဿ၊ ၏။ နိပ္ဖတ္တိဉ္စ၊ ပြီးစီးပုံကိုလည်းကောင်း။ ဒဿေတွာ၊ ပြပြီး၍။ တတော၊ ထို ပစ္စုပ္ပန်ကံကြောင့်။ အနာဂတ၊ ပ။ ဒဿနေန၊ အနာဂတ်ဖြစ်သော လိင်္ဂနာနတ္တ အစရှိသည်တို့၏ ပြီးစီးပုံကို ပြခြင်းဖြင့်။ သံသာရံ၊ သံသရာကို။ ဃဋေန္တော၊ ဆက်စပ်တော်မူလိုသည်။ (ဟုတွာ။) ကမ္မနာနာကရဏံ ပဋိစ္စာတိအာဒိံ၊ ကို။ အာဟ။ [ပဋိစ္စသမုပ္ပါဒ် အင်္ဂါတို့ကို ပြလို၍ တတ္ထစသည် မိန့်။] တတ္ထ၊ ထိုကမ္မလိင်္ဂ စသည်တို့တွင်။ ပုရိမေန၊ ရှေ့ဖြစ်သော။ ကမ္မဝစနေန၊ ကမ္မသဒ္ဒါ ဖြင့်။ အဝိဇ္ဇာသင်္ခါရာ၊ တို့ကို။ (ဂဟိတာ။) လိင်္ဂါဒိဝသေန၊ ဖြင့်။ ဝိညာဏာဒီနိ၊ ကုန်သော။ ဘဝပရိယောသာနာနိ၊ ဘဝအဆုံးရှိသော ပဋိစ္စသမုပ္ပါဒ်အင်္ဂါတို့ကို။ (ဂဟိတာနိ။) ဂတိအာဒိဝစနေန၊ ဂတိအစရှိသော သဒ္ဒါဖြင့်။ (အာဒိဖြင့် ဥပပတ္တိ စသည်ကိုယူ။) ဇာတိဇရာမရဏာနိ၊ တို့ကို။ ဂဟိတာနိ၊ ဣတိဒဋ္ဌဗ္ဗာနိ။
တတ္ထ၊ ထိုဂတိစသည်တို့တွင်။ နိရယာဒယော၊ ကုန်သော။ ပဉ္စ၊ ကုန်သော။ ဂတိယော၊ ဂတိ တို့ကို။ ဂတီတိ၊ ဟူ၍။ ဝုစ္စန္တိ၊ ကုန်၏။ တာသံ၊ ထိုဂတိတို့၏။ နာနာကရဏံ၊ သည်။ အပဒါဒိဘာဝေါ၊ အပဒ အစရှိသည်တို့၏ အဖြစ်သည်။ (ဟောတိ။) ဟိ၊ မှန်။ တစ်နည်း-ကသ္မာ တာသံ၊ ဟောတိ၊ နည်း။ ဟိ (ယသ္မာ)။ တာ၊ ထိုဂတိတို့သည်။ တထာ၊ ထိုအပဒ အစရှိသော အပြားအားဖြင့်။ ဘိန္နာ၊ ပြားကုန်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (တာသံ။ ပ။ ဟောတိ။) ဂေါမဟိံသာဒိ၊ ပ။ ဥပပတ္တိယော၊ နွား ကျွဲ အစရှိသောဇာတ်, ခတ္တိယ အစရှိသောဇာတ်, စာတုမဟာ ရာဇ် အစရှိသောဇာတ်တို့ကို။ ဥပပတ္တီတိ၊ ဟူ၍။ (ဝုစ္စန္တိ။) [ဂေါမဟိံသာဒိဖြင့် နတ်ဇာတ်ကို ပြသည်။] တာတံ၊ ထိုဥပပတ္တိတို့၏။ နာနာကရဏံ၊ သည်။ ဥစ္စာဒိတာ၊ ဥစ္စ အစရှိသည်တို့၏ အဖြစ်သည်။ (ဟောတိ။) ဟိ၊ မှန်။ (တစ်နည်း ကသ္မာ တာသံ။ ပ။ ဟောတိ၊ နည်း။) ဟိ (ယသ္မာ)။ ခတ္တိယောဧဝ၊ ခတ္တိယသည်ပင်။ (ခတ္တိယချင်း တူပါလျက်။) ဧကစ္စော၊ အချို့ ခတ္တိယသည်။ [မဓု၌ “ဧဝ” ကို ဧကစ္စော နောင် ထိုင်စေလို၏။ အာဘော်ကျမည်မထင်။] ဥစ္စော၊ မြင့်သည်။ ဟောတိ၊ ၏။ ဧကစ္စော၊ သည်။ (ကုလ။ ပ။ ဒီဟိ၊ တို့ဖြင့်။) နီစော၊ နိမ့်သည်။ (ဟောတိ။) တေဟိဧဝ၊ ထိုကုလအစရှိသည်တို့ဖြင့်ပင်။ ဟီနတာယ၊ ယုတ်ညံ့ သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ ဟီနော၊ ဟီနသည်။ (ဟောတိ။) ပဓာနဘာဝံ၊ ပြဋ္ဌာန်းသည်၏ အဖြစ်သို့။ နီတတာယ၊ ဆောင်အပ်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ ပဏီတော၊ ပဏီတ သည်။ (ဟောတိ။) [ပဏီတောကို “ပ+ဏီတော”ဟု ခွဲ၍ “ပဓာနဘာဝံ”ဟု လည်းကောင်း။ “ဏီတော” ကို “နီတတာယ”ဟုလည်းကောင်း ဖွင့်၏။ ပ (ပြ) ဥပသာရကြောင့် န-ကို ဏ-ပြန်စေရသည်။]
အဍ္ဎတာယ၊ ကြွယ်ဝသည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ သုဂတော၊ ချမ်းသာသို့ ရောက်သူသည်။ (ဟောတိ။) ဒလိဒ္ဒတာယ၊ ဆင်းရဲသည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ ဒုဂ္ဂတော၊ ဒုက္ခသို့ ရောက်သူသည်။ (ဟောတိ။) ဝါ၊ တစ်နည်း။ ကုလဝသေန၊ ဖြင့်။ ဥစ္စနီစတာ၊ ဥစ္စ နီစ-၏ အဖြစ်ကိုလည်းကောင်း။ ဣဿရိယဝသေန၊ အစိုရသူ၏ ဖြစ်ကြောင်းဖြစ်ရာ ရာထူးဌာနန္တရ၏ အစွမ်းဖြင့်။ ဟီနပဏီတတာ၊ ကိုလည်းကောင်း။ ဘောဂဝသေန၊ ဖြင့်။ သုဂတဒုဂ္ဂတတာ၊ ကိုလည်းကောင်း။ ယောဇေတဗ္ဗာ၊ ၏။ သုဝဏ္ဏဒုဗ္ဗဏ္ဏတာတိ၊ ဟူသောစကားကို။ ဩဒါတ၊ ပ။ ဝသေန၊ ဖြူသောအဆင်း ရွှေသောအဆင်း အစရှိသော အဆင်း၏ စင်ကြယ်ခြင်း မစင်ကြယ်ခြင်း၏ အစွမ်းဖြင့်။ ဝုတ္တံ၊ ပြီ။ သုဇာတဒုဇ္ဇာတတာတိ၊ ကို။ နိဂြောဓ၊ ပ။ ပရိဏာဟေဟိ၊ ပညောင် ပင်ဝန်းကဲ့သို့ ဝန်းဝိုင်းသော ကိုယ်ရှိသူအစရှိသော အရပ်အလုံးတို့ဖြင့်။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ လက္ခဏေဟိ၊ လက်ခြေစသော ရုပ်လက္ခဏာတို့ဖြင့်။ အတ္တ၊ ပ။ ဝသေန၊ အတ္တဘော၏ ပြည့်စုံသော ဖြစ်ခြင်းရှိသည်၏အဖြစ် မပြည့်စုံသောဖြစ်ခြင်းရှိသည်၏အဖြစ်၏ အစွမ်းဖြင့်။ (ဝုတ္တံ။) သုသဏ္ဌိတဒုဿဏ္ဌိတတာတိ၊ ကို။ အင်္ဂပစ္စင်္ဂါနံ၊ တို့၏။ သဏ္ဌာနဝသေန၊ ဖြင့်။ (ဝုတ္တံ၊ ပြီ။)
အပရမ္ပိ၊ အခြားလည်းဖြစ်သော။ ယထာဝုတ္တဿ၊ အကြင်အကြင်ဆိုအပ်ပြီးသော။ (“ဒေဝ မနုဿနိရယ တိရစ္ဆာနဘေဒါသု ဂတီသု ကမ္မလိင်္ဂသညာဝေါဟာရာဒိဘေဒံ အဇ္ဈတ္တိကံ” စသည်ဖြင့် ဆိုအပ်ပြီးသော) အဇ္ဈတ္တိကစိတ္တဿ၊ အဇ္ဈတ္တိက ဆန်းကြယ်သော အကျိုး၏။ စိတ္တကတဘာဝသာဓကံ၊ စိတ်သည် ပြုအပ်သည်၏အဖြစ်ကို ပြီးစေတတ်သော။ ကမ္မတောတိအာဒိ၊ သော။ သုတ္တံ၊ ကို။ (ဘဂဝတာ) ဝုတ္တံ။ ဟိ၊ မှန်။ ကမ္မံ၊ ကံသည်။ စိတ္တတော၊ စိတ် ကြောင့်။ နိဗ္ဗတ္တံ၊ ဖြစ်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ တတော၊ ထိုကံကြောင့်။ နိပ္ဖဇ္ဇမာနံ၊ ပြီးစီးသော။ သဗ္ဗမ္ပိ၊ သော။ စိတ္တံ၊ ဆန်းကြယ်သော အကျိုးကို။ စိတ္တကတမေဝ၊ အရင်းခံစိတ်သည် ပြုအပ် သည်သာ။ ဣတိ၊ ဤအနက်အဓိပ္ပါယ်ကို။ သာဓေတိ၊ ပြီးစေ၏။
ကမ္မနိဗ္ဗတ္တတော၊ ကံကြောင့်ဖြစ်သော။ လိင်္ဂတော၊ လိင်ကြောင့်။ ဝတ္တမာနာ၊ ဖြစ်ကုန်သော။ လိင်္ဂသညာ၊ လိင်ကြောင့်ဖြစ်သော သညာတို့သည်။ မူလကာရဏတော၊ မူလအကြောင်း ဖြစ်သော။ ကမ္မတော၊ ကံကြောင့်လည်းကောင်း။ အာသန္နကာရဏတော၊ နီးကပ်သော အကြောင်းဖြစ်သော။ လိင်္ဂတောစ၊ လိင်ကြောင့်လည်းကောင်း။ ပဝတ္တာ၊ ဖြစ်ကုန်သည်။ ဟောန္တိ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ကမ္မတော၊ ပ။ ပဝတ္တရေတိ၊ ဟူ၍။ အာဟ။ [“ကမ္မတော လိင်္ဂတော စေဝ၊ လိင်္ဂသညာ ပဝတ္တရေ”၏ အဖွင့်ဖြစ်သောကြောင့် “ပဝတ္တာဟောန္တိ”ဟု ဗဟုဝုစ်ရှိသင့် မည် ထင်သည်။] အထဝါ၊ ကား။ လိင်္ဂဉ္စ၊ အသွင်သဏ္ဌာန်လည်း။ သညာစ၊ အမှတ်အသား လည်း။ လိင်္ဂသညာ၊ တို့။ တာ၊ ထိုအသွင်သဏ္ဌာန် အမှတ်အသားတို့သည်။ ယထာသင်္ချံ၊ အစဉ်အတိုင်း။ ကမ္မတော၊ ကြောင့်လည်းကောင်း။ လိင်္ဂတောစ၊ လိင်ကြောင့်လည်းကောင်း။ ပဝတ္တရေ၊ ဖြစ်ကုန်၏။ ဣတိ အတ္ထော။
သညာတော ဘေဒံ ဂစ္ဆန္တီတိ၊ ကား။ တေဓမ္မာ၊ ထိုတရားတို့သည်။ ဣတ္ထိပုရိသာဒိလိင်္ဂသညာတော၊ ဣတ္ထိ ပုရိသ အစရှိသော အသွင်သဏ္ဌာန် အမှတ်အသားကြောင့်။ ဣတ္ထိပုရိသာဒိဝေါဟာရဘေဒံ၊ ဣတ္ထိ ပုရိသ အစရှိသော ဝေါဟာရ၏ကွဲပြားခြင်းသို့။ ဂစ္ဆန္တိ၊ ရောက်ကုန်၏။ တထာတထာ၊ ခေါ်ဝေါ်ထိုက်ကုန်၏။ ဣတိ အတ္ထော။ ဣမာယဂါထာယ၊ ဤပထမ ဂါထာဖြင့်။ အတီတပစ္စုပ္ပန္နဒ္ဓပဋိစ္စသမုပ္ပါဒဝသေန၊ အတိတ်ကာလ ပစ္စုပ္ပန်ကာလဖြစ်သော ပဋိစ္စသမုပ္ပါဒ်၏ အစွမ်းဖြင့်။ စိတ္တကတံ၊ စိတ်သည်ပြုအပ်သော။ စိတ္တံ၊ ဆန်းကြယ်သော အကျိုးကို။ ဒဿိတံ၊ ပြီ။ [ကမ္မတောဖြင့် အတိတ်ကံကို ပြ၏။ လိင်္ဂသညာ-စသည်ဖြင့် ပစ္စုပ္ပန် အကျိုးကိုပြ၏။ ထိုကြောင့် “အတီတ။ ပ။ ဝသေန”ဟုဆိုသည်။]
လောကောဧဝ၊ သတ္တဝါအပေါင်းသည်ပင်။ ပဇာတတ္တာ၊ ကံကြောင့်အပြားအားဖြင့် ဖြစ်ရ သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ ပဇာ၊ ပဇာမည်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ပစ္ဆိမပါဒေါ၊ ကမ္မုနာ ဝတ္တတီ ပဇာ-ဟူသော နောက်ပါဒကို။ ပုရိမပါဒဿ၊ ကမ္မုနာဝတ္တတိ လောကော-ဟူသော ရှေ့ပါဒ၏။ ဝိဝရဏံ၊ ဖွင့်ကြောင်းစကားဟူ၍။ ဒဋ္ဌဗ္ဗော၊ ၏။ ရထဿ၊ ရထား၏။ (လှည်း၏။) အာဏီ၊ နားပန်းစောင့်မယ်နသည်။ နိဗန္ဓနာ၊ ဘီးမကျွတ်အောင် ဖွဲ့ထားတတ်သည်။ (ဟောတိ) ယထာ၊ ကဲ့သို့။ ဧဝံ၊ တူ။ သတ္တလောကရထဿ၊ သတ္တလောက ဟူသော ရထား၏။ ကမ္မံ၊ ကံသည်။ နိဗန္ဓနံ၊ အဖွဲ့သည်။ (ဟောတိ။) ဣတိ၊ သို့။ ဥပမာသံသန္ဒနံ၊ ဥပမာနကိုဥပမေယျ နှင့် ရောနှောခြင်းကို။ ဝေဒိတဗ္ဗံ၊ ၏။ စ၊ ဆက်။ ဣမာယဂါထာယ၊ ဤဒုတိယဂါထာဖြင့်။ အဒ္ဓဒွယဝသေန၊ အတိတ် ပစ္စုပ္ပန် အဓွန့်၂-ခုအပေါင်း၏အစွမ်းဖြင့်။ စိတ္တဿ၊ ဆန်းကြယ် သော အကျိုးတရား၏။ ကမ္မဝိညာဏကတတာ၊ ကမ္မဝိညာဉ်သည် ပြုအပ်သည်၏အဖြစ်ကို။ ဒဿိတာ။
ကိတ္တိန္တိ၊ ကား။ ပရမ္မုခါ၊ မျက်ကွယ်၌။ ကိတ္တနံ၊ ပြောဆို ချီးမွမ်းခြင်းကို။ ပတ္ထဋယသတံ၊ ပျံ့နှံ့သော ကျော်စောခြင်းရှိသည်၏ အဖြစ်ကို။ (လဘတေ၌ စပ်။) ပသံသန္တိ၊ ကား။ သမ္မုခါ၊ မျက်မှောက်၌။ ပသံသနံ၊ ချီးမွမ်းခြင်းကို။ ထုတိံ၊ ချီးမွမ်းခြင်းကို။ (လဘတေ။) ကမ္မနာနာကရဏန္တိ၊ ကား။ ကမ္မတော၊ ကံကြောင့်။ နိဗ္ဗတ္တနာနာကရဏံ၊ ဖြစ်သောအကျိုး၏ အထူးကို။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ကမ္မဇေဟိ၊ ကံကြောင့်ပြစ်သော အကျိုးတို့ဖြင့်။ အနုမိယမာနံ၊ မှန်းဆ၍သိအပ် သော။ ကမ္မဿေဝ၊ ကံ၏ပင်။ နာနာကရဏံ၊ ကို။ (ဝိဒိတွာ၌ စပ်။)
ကမ္မဿကာတိ၊ ကား။ ကမ္မဿကာ၊ ကံဟူသော မှီရာရှိကုန်၏။ ကမ္မဿ၊ ကံ၏။ ဒါယံ၊ အမွေကို။ တေန၊ ထို ကံသည်။ ဒါတဗ္ဗ၊ ပေးထိုက်သော အမွေကို။ အာဒိယန္တိ၊ ယူကြရကုန်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ကမ္မဒါယာဒါ၊ တို့မည်၏။ ဧတေသံ၊ ဤ သတ္တဝါတို့၏။ (ယောနိ-၌ စပ်။) အန္ဓဇာဒီနံ၊ အန္ဓဇ အစရှိကုန်သော။ ယောနီနံစ၊ ယောနိတို့၏လည်း။ ကမ္မတော၊ ကံကြောင့်။ နိဗ္ဗတ္တတ္တာ၊ ဖြစ်ရကုန်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ ကမ္မမေဝ၊ ကံသာလျှင်ဖြစ်သော။ ယောနိ၊ အကြောင်းသည်။ အတ္တဘာဝပဋိလာဘနိမိတ္တံ၊ အတ္တဘောကို ရခြင်း၏ အကြောင်းသည်။ (အတ္ထိ) ဣတိ၊ ကမ္မယောနီ၊ တို့မည်၏။ ဧတေသံ၊ ဤသတ္တဝါတို့၏။ ဗန္ဓနဋ္ဌေန၊ ဖွဲ့တတ်သည် ၏ အဖြစ်ကြောင့်။ ကမ္မံ၊ ကံဟူသော။ ဗန္ဓု၊ ဆွေမျိုးသည်။ (အတ္ထိ။) ဣတိ၊ ကြောင့်။ ကမ္မဗန္ဓူ၊ တို့မည်၏။
စိတ္တဿာတိ၊ ကား။ ကမ္မဝိညာဏဿ၊ ကမ္မဝိညာဉ်၏။ [စိတ္တဿ၌စိတ္တသဒ္ဒါ၏ ဝိစိတြာနက် ယူမည်စိုး၍လည်းကောင်း။ စိတ်အားလုံးကို ယူရမည်စိုး၍လည်းကောင်း “ကမ္မဝိညာဏဿ” ဟုဖွင့်သည်။ စိတ်ဟူသောအနက်ကိုယူပါ၊ စိတ်အားလုံးတွင် ကမ္မဝိညာဉ်ဟူသော ကုသိုလ် အကုသိုလ်စိတ်ကို ယူပါ-ဟူလို။] ပန၊ စက်။ တဿ၊ ထိုစိတ်၏။ အလဒ္ဓေါကာသတာ၊ မရ အပ်သောအခွင့်ရှိသည်၏အဖြစ်ကို။ အညေန၊ သော။ ကမ္မေန၊ ကံသည်။ ပဋိဗာဟိတတ္တာ၊ တားမြစ်အပ်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့် လည်းကောင်း။ တဒဝိပစ္စနောကာသေ၊ ထိုကံ၏ အကျိုး မပေးနိုင်ရာအရပ်၌။ ပုဂ္ဂလဿ၊ ကံကိုပြုခဲ့သော ပုဂ္ဂိုလ်၏။ နိဗ္ဗတ္တတ္တာစ၊ ဖြစ်သည်၏အဖြစ် ကြောင့် လည်းကောင်း။ ဝေဒိတဗ္ဗာ၊ ၏။ ဝိဇ္ဇမာနမ္ပိ၊ ထင်ရှားရှိသည်လည်းဖြစ်သော။ အပရာပရိယဝေဒနိယကမ္မဝိညာဏံ၊ အပရာပရိယ ဝေဒနီယကံဟူသော ဝိညာဉ်ကို။ (ဒဋ္ဌဗ္ဗံ-၌ စပ်။) ကာလ၊ ပ။ ဝိကလတာယ၊ ကာလ, ဂတိ, ပယောဂ-အစရှိသော အတူတကွ အကျိုးကိုပြုလေ့ ရှိသော အကြောင်းတို့၏ ချို့တဲ့ကုန်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ အဝသေသပစ္စယဝေကလ္လံ၊ ကြွင်းသောအကြောင်းတို့မှချို့တဲ့၏ဟူ၍။ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ၊ ၏။ [အပရာပရိယ ဝေဒနီယ ကမ္မဝိညာဏံ နှင့် အဝသေသပစ္စယဝေကလ္လံသည် အရတူ၏။ ထိုကြောင့် “ဝိကလံ”ရှိလျှင်လည်းကောင်း၏။ သို့မဟုတ် “ဝိကလံယေဝေဝေကလ္လံ”ဟု သွတ္ထ၌ ဏျပစ္စည်းသက်ပါ။]
ဧကစ္စစိတ္တန္တိ၊ ဟူသောပါဌ်ဖြင့်။ (“ဧကစ္စစိတ္တကရဏာဘာဝတော”၌ဧကစ္စစိတ္တ ဟူသော ပါဌ်ဖြင့်။) စိတ္တေန၊ ကမ္မဝိညာဉ် ဟူသော စိတ်သည်။ ကတ္တဗ္ဗစိတြေ၊ ပြုထိုက်သော ဆန်းကြယ် သောအကျိုးတွင်။ (တချို့စာအုပ်များ၌”ကတ္တဗ္ဗစိတြေန”ဟုရှိသည်။ အနက်တူပင်။) ဧကစ္စဘူတံ၊ အချို့ဖြစ်၍ဖြစ်သော။ တေန၊ ထို ကမ္မဝိညာဉ်ဟူသော စိတ်သည်။ ကတ္တဗ္ဗစိတြံ၊ ပြုထိုက်သောဆန်းကြယ်သောအကျိုးကို။ အာဟ၊ ပြီ။ [ထိုစိတ်သည် ပြုထိုက်သောအကျိုးထဲက အချို့သော အကျိုးကို “ဧကစ္စစိတ္တ”ဟုခေါ်သည်။]
အနုဘဝိတွာ၊ ခံစားပြီး၍လည်းကောင်း။ ဘဝိတွာစ၊ ဖြစ်ပြီး၍လည်းကောင်း။ အပဂတံ၊ ကင်းပြီးသောသင်္ခတတရားသည်။ ဘူတာပဂတံ၊ မည်၏။ ဟိ၊ မှန်။ အနုဘူတဘူတာ၊ ခံစားပြီး သောတရား ဖြစ်ပြီးသောတရားတို့ကို။ ဘူတတာသာမညေန၊ ဘူတ၏အဖြစ်ဖြင့် တူသည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ ဘူတသဒ္ဒေန၊ ဘူတသဒ္ဒါ တစ်ခုတည်းသည်။ ဝုတ္တာ၊ ဟောအပ်ကုန်ပြီ။ ဟိ၊ မှန်။ (တစ်နည်း-ကသ္မာ အနုဘူတဘူတာ၊ ပ။ ဝုတ္တာ၊ ဣတိဝိညာယတိ။) ဟိ (ယသ္မာ။) သာမညမေဝ၊ ဘဝနကြိယာသမညကိုသာ။ (အနုဘဝနနှင့်လည်းကောင်း။ ဘဝနနှင့်လည်းကောင်း ဆိုင်သောသာမညဘဝနကြိယာကိုသာ။ ဘူတတ္ထသင်္ခါတံ သာမညံ ဧဝ၊ -မဓု။) ဥပသဂ္ဂေန၊ အနု ဥပသာရသည်။ ဝိသေသီယတိ၊ အထူးပြုအပ်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (အနုဘူတဘူတာ။ ပ။ ဝုတ္တာ၊ ဣတိ ဝိညာယတိ။) စ၊ ဆက်။ အနုဘူတ-သဒ္ဒေါ၊ ကို။ ကမ္မဝစနိစ္ဆာဘာဝတော၊ ကံအနက်ကို ဆိုခြင်း၏ မရှိခြင်းကြောင့်။ အနုဘဝကဝါစကော၊ ခံစားတတ်ဟူသောအနက်ကို ဟော၏ဟူ၍။ ဒဋ္ဌဗ္ဗော၊ ၏။ [အနုဘူတ-သဒ္ဒါသည် “ခံစားအပ်”ဟူသောကံအနက်ကို များ သောအားဖြင့် ဟောသော်လည်း ဤနေရာ၌ ကတ္တားအနက်ဟောဟု မှတ်ပါ။]
ဝိကပ္ပဂါဟဝသေန၊ အာရုံကို ကြံကြံဖန်ဖန် ယူခြင်း၏အစွမ်းဖြင့်။ ရာဂါဒီဟိ၊ ရာဂ-အစရှိ သော အကုသိုလ် စေတသိက်တို့ကြောင့်လည်းကောင်း။ တဗ္ဗိပက္ခေဟိစ၊ ထို ရာဂ-စသည် တို့၏ ဆန့်ကျင်ဘက်ဖြစ်သော အလောဘစသော စေတသိက်တို့ကြောင့်လည်းကောင်း။ အကုသလံ၊ အကုသိုလ်သည် လည်းကောင်း။ ကုသလဉ္စ၊ သည်လည်းကောင်း။ အာရမ္မဏရသံ၊ အာရုံ၏အရသာကို။ အနုဘဝတိ၊ ခံစားတတ်၏။ ဝိပါကော၊ ဝိပါက်သည်။ (အာရမ္မဏ ရသံ။) န (အနုဘဝတိ)၊ နိုင်။ (ကသ္မာ။) ကမ္မဝေဂက္ခိတ္တတ္တာ၊ ကံအဟုန်သည် ပစ်ချအပ်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်တည်း။ ကိရိယာပိ၊ ကြိယာ သည်လည်း။ (အာရမ္မဏရသံ) န (အနုဘဝတိ)၊ (ကသ္မာ။) အဟေတုကာနံ၊ အဟိတ်ကြိယာစိတ်တို့၏။ အတိဒုဗ္ဗလတာယ၊ အလွန် အားမရှိ ကုန်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်လည်းကောင်း။ ခီဏကိလေသဿ၊ ကုန်ပြီးသောကိလေသာရှိ သော။ ဆဋ္ဌင်္ဂုပေက္ခာဝတော၊ ဆဋ္ဌင်္ဂုပေက္ခာရှိသော ရဟန္တာပုဂ္ဂိုလ်၏သန္တာန်၌။ ဥပ္ပဇ္ဇမာနာနံ၊ ဖြစ်ရကုန်သော။ သဟေတုကာနံ၊ သဟိတ် ကြိယာစိတ်တို့၏။ အတိသန္တဝုတ္တိတ္တာစ၊ အလွန် ငြိမ်သက်သောဖြစ်ခြင်း ရှိကုန်သည်၏အဖြစ်ကြောင့် လည်းကောင်းတည်း။
စ၊ ဆက်။ ဧတ္ထ၊ ဤနည်း ၂-ပါးတို့တွင်။ (အနုဘူတာပဂတ၊ ဘူတာပဂတဟူသော နည်း ၂-ပါးတို့တွင်။) ပုရိမနယေ၊ ၌။ ကုသလာကုသလမေဝ၊ ကုသိုလ် အကုသိုလ်စိတ်ကိုသာ။ ဝတ္တု၊ ဝဒန္တ ပုဂ္ဂိုလ်၏။ (ဝတ္ထုဟုရှိသည်ကား-မကောင်း။) အဓိပ္ပာယဝသေန၊ အလို၏ အစွမ်းဖြင့်။ ဘူတာပဂတန္တိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တံ။ ယံ၊ ယင်းကုသိုလ် အကုသိုလ်ကို။ ဥပ္ပန္နာနံ၊ ပ။ ဌိတိယာတိ ဧတ္ထ၊ ပါဌ်၌။ ဥပ္ပန္နန္တိ၊ ဟူ၍။ ဂဟေတွာ၊ ယူတော်မူ၍။ တံသဒိသာနံ၊ ထို ဥပ္ပန္န အကုသလ, ဥပ္ပန္န ကုသလနှင့်တူကုန်သော ကုသိုလ် အကုသိုလ်တို့၏။ ဝါ၊ တို့ကို။ ပဟာနံ၊ ပယ်ခြင်းကိုလည်းကောင်း။ ဝုဒ္ဓိစ၊ တိုးပွားခြင်းကိုလည်းကောင်း။ ဝုတ္တာ၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီ။ [“အကုသလ ပဟာန, ကုသလဝုဒ္ဓိ”ဟု ယထာသင်္ချနည်းအားဖြင့် ယူပါ။] ပစ္ဆိမနယေ၊ ပန၊ ၌ကား။ စသဒ္ဒေန၊ ဖြင့်။ ကုသလာကုသလဉ္စ၊ ကိုလည်း။ အာကဍ္ဎိတွာ၊ ငင်၍။ ဘူတာ၊ ပ။ ဓိပ္ပာယေန၊ ဘူတာ ပဂတ အဖြစ်ကို ဆိုလိုခြင်းကြောင့်။ သဗ္ဗံ၊ သော။ သင်္ခတံ၊ သင်္ခတ တရားကို။ (ကုသိုလ် အကုသိုလ်နှင့် တကွသော သင်္ခတတရားကို။) ဝုတ္တံ၊ (ဘူတာပဂတ) ဟု ဆိုအပ်ပြီ။
ဝိပစ္စိတုံ၊ မှည့်ရင့်ခြင်းငှာ။ (အကျိုးကို ဖြစ်စေခြင်းငှာ။) ဩကာသကရဏဝသေန၊ အခွင့် ပြုခြင်း၏ အစွမ်းဖြင့်။ ဥပ္ပတိတံ၊ ခုန်ကျော်လာသကဲ့သို့ ဖြစ်သော။ (အတိတ်ကံအများတွင် ဤကံတစ်ပါးသာ ထင်လာသည့်အတွက် အများထဲမှခုန်၍ ထွက်လာသကဲ့သို့ ဖြစ်သော။) အတီတကမ္မဉ္စ၊ အတိတ်ကံကို လည်းကောင်း။ တတော၊ ထိုကံကြောင့်။ ဥပ္ပဇ္ဇိတုံ၊ ဖြစ်ခြင်းငှာ။ အာရဒ္ဓေါ၊ အားထုတ်သကဲ့သို့ဖြစ်သော။ အနာဂတော၊ အနာဂတ်ဖြစ်သော။ ဝိပါကောစ၊ အကျိုးကိုလည်းကောင်း။ ဩကာသကတုပ္ပန္နန္တိ၊ ဟူ၍။ (သင်္ဂဟကာရေန) ဝုတ္တော။ ဥပ္ပန္နသဒ္ဒေန၊ ဥပ္ပန္နသဒ္ဒါနှင့်။ ဝိနာပိ၊ ကင်း၍လည်း။ ဝိညာယမာနံ၊ သိအပ်သော။ ဥပ္ပန္နံ၊ ဖြစ်ပြီးသော။ ယံ၊ အကြင်ကံသည်။ (အတ္ထိ။) တံ၊ ထိုကံကို။ သန္ဓာယ၊ ၍။ နာဟံ၊ ပ။ အာဒိ၊ စကားရပ်ကို။ (ဘဂဝတာ) ဝုတ္တံ၊ [ဤဝါကျများ၏ အဓိပ္ပာယ်ကို အဋ္ဌကထာ ဘာသာဋီကာ၌ အမေး အဖြေ လုပ်၍ ပြထားပြီ။]
တာသုတာသု ဘူမီသူတိ၊ ကား။ မနုဿ၊ ပ။ သင်္ခါတေသု၊ လူနတ်အစရှိသူတို့၏ အတ္တဘော ဟု ဆိုအပ်ကုန်သော။ ဥပါဒါနက္ခန္ဓေသု၊ ဥပါဒါနက္ခန္ဓာတို့၌။ တသ္မိံတသ္မိံ သန္တာနေ၊ ထိုထို ခန္ဓာအစဉ်၌။ အနုပ္ပတ္တိအနာပါဒိတတာယ၊ နောင်တစ်ဖန် မဖြစ်ခြင်းသို့ မရောက်စေအပ်သည် ၏ အဖြစ်ဖြင့်။ အသမူဟတံ၊ မဂ်ဖြင့် မပယ်နုတ်အပ်သေးသော။ (အကုသလံ-၌ စပ်။) စ၊ ဆက်။ ဧတ္ထ၊ ဤဘူမိလဒ္ဓုပ္ပန္နံဟူသောပါဌ်၌။ လက္ခဘူမိကံ၊ ရအပ်သော ဘုံရှိသော အကုသိုလ် ကို။ ဘူမိလဒ္ဓန္တိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တံ၊ (ကိမိဝ၊ နည်း။) အာဟိတော၊ ဆောင်ယူအပ်သော။ ဝါ၊ ပူဇော် အပ်သော။ အဂ္ဂိ၊ မီးကို။ (အဂ္ဂိအာဟိတောတိ၊ အဂ္ဂိအာဟိတောဟူ၍။ ဝါ၊ အဂျာဟိတော ဟူ၍။ ဝုတ္တော) ဝိယ၊ တည်း။
စ၊ ဆက်။ ဩကာသကတုပ္ပန္နသဒ္ဒေပိ၊ ၌လည်း။ ဧတေန၊ ဤ ကံသည်။ ဩကာသော၊ အခွင့်ကို။ ကတော၊ ပြီ။ ဣတိစ၊ ဤသို့လည်း ဖြစ်သော။ ဧတဿ၊ ဤဝိပါက်၏ အတွက်။ ဩကာသော၊ ကို။ ကတော၊ ပြီ။ ဣတိစ၊ သော။ ဒုဝိဓတ္ထေပိ၊ ၂-ပါး အပြားရှိသော အနက် ၌လည်း။ ဧဝမေဝ၊ ဤ ဘူမိလဒ္ဓအတူပင်။ ကတသဒ္ဒဿ၊ ကတ သဒ္ဒါ၏။ ပရနိပါတော၊ နောက်၌ကျရောက်ခြင်းကို။ ဝေဒိတဗ္ဗော၊ ၏။ [ဤဝါကျ အဓိပ္ပာယ်ကို အဋ္ဌကထာ အဓိပ္ပာယ် ၌ ပြထားပြီ။]
သဗ္ဗဒါ၊ အခါခပ်သိမ်း။ အဝတ္တမာနမ္ပိ၊ ဖြစ်ဆဲ မဟုတ်ပါသော်လည်း။ ဂမိယစိတ္တံ၊ ခရီးသွား လိုသူ၏စိတ်ကို။ ပဋိပက္ကပစ္စဝေက္ကဏာယ၊ သွားခြင်း၏ဆန့်ကျင်ဘက်ကို ဆင်ခြင်ခြင်းအား ဖြင့်။ အဝိက္ခမ္ဘိတတ္တာ၊ မခွါအပ်သေးသည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ ဥပ္ပန္နန္တိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တံ၊ ပြီ။ အန္တရဓာပေတီတိ၊ ကား။ ဝိက္ခမ္ဘိကာ၊ ပယ်ခွာတတ်သော။ အာနာပါနဿတိ၊ အာနပါန ဿတိသည်။ ဝိက္ခမ္ဘေတိ၊ ပယ်ခွာနိုင်၏။ အန္တရာယေဝါတိ၊ ကား။ ဘူမိလဒ္ဓေ၊ ဘူမိလဒ္ဓ ကိလေသာသည်။ သဘူမိယံ၊ မိမိဖြစ်ရာ ဥပါဒါနက္ခန္ဓာ ၅-ပါး၌။ အဗ္ဗောစ္ဆိန္နေ၊ မပြတ်စဲသေး မီ။ ဝိစ္ဆိန္ဒိတွာ၊ ဖြတ်၍။ ဣတိ အတ္ထော။ အနတီတံ၊ အတိတ်လည်း မဟုတ်သော။ အနနာဂတံ၊ လည်းမဟုတ်သော။ ခဏတ္တယေကဒေသဂတမ္ပိ၊ ခဏ ၃-ပါးအပေါင်း၏တစ် စိတ်တစ်ဒေသ၌ ဖြစ်သည်လည်း ဖြစ်သော။ ဥပ္ပဇ္ဇမာနံ၊ ဥပါဒ်ဆဲစိတ်ကို။ ခဏတ္တယဂတန္တိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တံ။
ဒေသနာယ၊ ဒေသနာတော်၏။ ပဓာနေန၊ ပဓာနအဖြစ်ဖြင့်။ ဂဟိတော၊ ယူအပ်သော။ အတ္ထော၊ အနက်ကို။ သီသန္တိ၊ သီသ ဟူ၍။ ဝုစ္စတိ၊ ၏။ ဟိ၊ မှန်။ ဒေသေတဗ္ဗံ၊ ဟောထိုက် သော။ လောကိယဓမ္မံ၊ လောကီတရားသို့။ ပတွာ၊ ဒေသနာအစဉ်အားဖြင့် ရောက်၍။ ဒေသနာယ၊ ၏။ စိတ္တံ၊ စိတ်ဟူသော အနက်သည်။ ပုဗ္ဗင်္ဂမံ၊ သည်။ ဟောတိ၊ ၏။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ဓမ္မသဘာဝံ၊ စိတ်ဟူသော တရား၏ခေါင်းဆောင်ဖြစ်ခြင်း သဘောကို။ သန္ဓာယ၊ ၍။ ဧတံ၊ ဤ စိတ္တံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိဟူသော စကားကို။ (ဘဂဝတာ) ဝုတ္တံ။
သဗ္ဗေပိ၊ ကုန်သော။ အကုသလာ၊ ကုန်သော။ ဓမ္မာ၊ စိတ်စေတသိက်တရားတို့ကို။ အကုသလာတိ၊ တို့ဟူ၍။ ဝုတ္တာ၊ ကုန်ပြီ။ စေတနာ၊ စေတနာကို။ (အကုသလာတိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တာ၊ ပြီ။) ဣတိ၊ သို့။ ကေစိ၊ အချို့သော ပဒကာရဆရာတို့သည်။ (ဝဒန္တိ။) ရာဂါဒယော၊ ကုန်သော။ ဧကန္တာကုသလာ၊ ဧကန်အကုသိုလ်ဖြစ်ကုန်သော။ (ဓမ္မာ၊ တရားတို့ကို။) အကုသလဘာဂိယာတိ၊ တို့ဟူ၍။ (ဝုတ္တံ။) ဖဿာဒယောပိ၊ ကုန်သော။ (ပိဖြင့်ရာဂါဒယောကို ဆည်း။) တပ္ပက္ခိကာ၊ ထိုအကုသိုလ်၏ အသင်းအပင်း၌ ဖြစ်ကုန်သော။ (ဓမ္မာ၊ တရားတို့ကို။) အကုသလပက္ခိကာတိ (ဝုတ္တာ)။
မနော၊ ပ။ ဥပ္ပဇ္ဇတီတိ၊ ကား။ သဟဇာတော၊ သမ္ပယုတ်တရားတို့နှင့် တကွဖြစ်သည်။ (သမာနော) ပိ၊ သော်လည်း။ ဝါ၊ ဖြစ်သည်လည်း ဖြစ်သော။ မနော၊ ကို။ (ဝုတ္တော-၌ စပ်။) ဝါ၊ သည်။ (ဟောတိ-၌ စပ်။) သမ္ပယုတ္တေ၊ သမ္ပယုတ်တရားတို့ကို။ သင်္ဂဏှိတွာ၊ သိမ်းကျုံး၍။ အဓိပတိဘာဝေန၊ အကြီးအကဲ၏အဖြစ်ဖြင့်။ (အဓိပတိပစ္စည်းကို မဆိုလို။ ဣန္ဒြိယပစ္စည်းဖြင့် အကြီးအကဲဖြစ်သည်ကိုဆိုလိုသည်။ ပဝတ္တမာနော၊ ဖြစ်လတ်သော်။ ပဌမံဥပ္ပန္နောဝိယ၊ ပထမ ဖြစ်သကဲ့သို့။ ဟောတိ၊ ၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဧဝံ၊ ဤသို့ မနောတေသံ ဓမ္မာနံ ပထမံ ဥပ္ပဇ္ဇတိဟူ၍။ (သင်္ဂဟကာရေန)။ ဝုတ္တော၊ ပြီ။ သမ္ပယုတ္တာပိ၊ သမ္ပယုတ်တရားတို့ကိုလည်း။ တဒနုဝတ္တနတာယ၊ ထိုစိတ်သို့ အစဉ်လိုက်ခြင်း ရှိကုန်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ အနွဒေဝ အကုသလာဓမ္မာတိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တာ၊ ဟောတော်မူအပ်ကုန်ပြီ။ [အကုသလာ၊ ကုန်သော။ ဓမ္မာ၊ တို့သည်။ အနွဒေဝ၊ စိတ်နှင့်အတူတကွသာလျှင်။ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ၊ ကုန်၏။ ဤပါဠိသည်အဋ္ဌကထာ စာအုပ်များ၌ မပါ။ ကျနေဟန်တူ၏။ သို့မဟုတ်ပါဠိတော်ရင်းမှ စုံအောင်ယူ၍ဋီကာပြသည် ဟု-သော်လည်းကြံပါ။] ဝါ၊ တစ်နည်း။ အနန္တရပစ္စယမနံ၊ အနန္တရပစ္စည်းဖြစ်သော စိတ်ကို။ သန္ဓာယ၊ ၍။ မနောပုဗ္ဗင်္ဂမတာ၊ ကို။ ဝုတ္တာ၊ ပြီ။
စိတ္တေနနီယတီတိ၊ ဟူသောစကားကို။ အဘိသင်္ခါရဝိညာဏံ၊ အဘိသင်္ခါရမည် သော စေတနာနှင့်ယှဉ်သော ဝိညာဉ်ကို။ သန္ဓာယအာဟ။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ တဏှာသမ္ပယုတ္တံ၊ တဏှာနှင့်ယှဉ်သော စိတ်ကို။ (သန္ဓာယာဟ။) ပဘဿရန္တိ၊ ဟူသောစကားကို။ သဘာဝပဏ္ဍရတံ၊ သဘောအားဖြင့် ဖြူစင်သည်၏ အဖြစ်ကို။ သန္ဓာယာဟ။ အရက္ခိတေတိ၊ ကား။ သတိယာ၊ သတိဖြင့်။ အနုနယပဋိဃာဒီဟိ၊ ရာဂ, ဒေါသ အစရှိသည်တို့မှ။ အရက္ခိတေ၊ အပ်သော်။ ရာဂါဒီဟိ၊ တို့ကြောင့်။ ဗျာပန္နေ၊ ဖောက်ပြန်ခြင်းသို့ ရောက်လတ်သော်။ တေဟိဧဝ၊ ထို ရာဂ အစရှိသောတရားတို့သည်ပင်။ အဝဿုတေ၊ စိုစွတ်အပ်သော်။ စိတ္တဿ၊ ၏။ ပုဗ္ဗင်္ဂမဘာဝသာဓနေ၊ ပုဗ္ဗင်္ဂမ ၏အဖြစ်ကို ပြီးစေခြင်း၌။ အညမညံ၊ သုတ်အချင်းချင်း။ ဗလဒါနဝသေန၊ အားပေးခြင်း၏ အစွမ်းဖြင့်။ (“ဗလာဓာနဝသေန၊ အားထားခြင်း၏အစွမ်း ဖြင့်”ဟု လည်းရှိ၏။) သုတ္တာနုရက္ခဏံ၊ သုတ်အချင်းချင်းစောင့်ရှောက်ခြင်းကို။ (ဝေဒိတဗ္ဗံ။) ဝါ၊ တစ်နည်း။ ဣဓ၊ ဤအရာ၌။ ဥပသံဟတာနံ၊ ဆောင်ယူအပ်ကုန်သော။ အာဘိဓမ္မိကေဟိ၊ အဘိဓမ္မာဆောင် ထေရ်တို့သည်။ ဝိညာတာနံ၊ သိအပ်ပြီးကုန်သော သုတ်တို့၏။ စိရကာလပ္ပဝတ္တိဝသေန၊ ကြာမြင့်စွာသောကာလပတ်လုံး ဖြစ်ခြင်း၏ အစွမ်းဖြင့်။ (သုတ္တာနုရက္ခဏံ၊ ကို။) ဝေဒိတဗ္ဗံ။
ကတရပညံတွန္တိအာဒိ၊ အစရှိသော စကားသည်။ နပါဠိအာရုံဠှံ၊ ပါဠိတော်သို့ မတက် ရောက်။ (ပါဠိတော်၌ သင်္ဂါယနာ မတင်အပ်။) ဘဂဝါ၊ သည်။ ဧဝံ၊ ဤသို့ ကတရပညံ တွံ ဘိက္ခု ဟူ၍။ ပုစ္ဆတိ၊ ၏။ ဣတိ၊ သို့။ အဋ္ဌကထာယမေဝ၊ ရှေးအဋ္ဌကထာ၌သာ။ ဝုတ္တံ၊ ဆိုအပ် ပြီ။ ပညာပန ကိမတ္ထိယာတိဣဒံပိ၊ ဟူသော စကားတော်သည်လည်း။ ဧကံ၊ သော။ သုတ္တံ၊ သာဓက သုတ်တည်း။ (ပညာ၊ ပညာသည်။) အဘိညတ္ထာ၊ ထူးသောဉာဏ်ဖြင့် သိခြင်း အကျိုးရှိ၏။ ပရိညတ္ထာ၊ ပိုင်းခြား၍သိခြင်းအကျိုးရှိ၏။ ပဟာနတ္ထာ၊ ပယ်ခြင်းအကျိုးရှိ၏။ ဣတိ၊ သို့။ တဿ၊ ထို ပြဿနာ၏။ ဝိဿဇ္ဇနံ၊ အဖြေသည်။ (ဟောတိ။)
သာတန္တိ၊ ဟူသောစကားကို။ သဘာဝဝသေန၊ သောမနဿဝေဒနာ၏သဘော၏အစွမ်းဖြင့်။ ဝုတ္တံ၊ ပြီ။ [သောမနဿဝေဒနာက သာယာအပ်သောသဘောရှိသောကြောင့် “သဘာဝဝသေန”ဟု ဆိုသည်။] မဓုရန္တိ၊ ကို။ မဓုရံဝိယ၊ ချိုမြိန်သော အရသာနှင့်တူ၏။ ဣတိ၊ သို့။ ဥပမာဝသေန (ဝုတ္တံ)။ ပေါနဗ္ဘဝိကာတိ၊ ကား။ ပုနဗ္ဘဝကရဏသီလာ၊ တစ်ဖန် ဘဝကိုပြုခြင်း အလေ့ ရှိသော။ (ဘဝသစ်ကိုပြုလေ့ရှိသော။ ယာယံ တဏှာ-၌ စပ်။) တတြတတြ၊ ထိုထို အာရုံ၌။ ဝါ၊ ထိုထို ဘဝ၌။ အဘိနန္ဒနတော၊ အလွန်နှစ်သက်တတ်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ နန္ဒီ၊ နန္ဒီ မည်၏။ နန္ဒီဘူတော၊ နှစ်သက်တတ်သည် ဖြစ်၍ဖြစ်သော။ ရာဂေါ၊ စွဲမက်တတ်သော ရာဂ တည်း။ နန္ဒိရာဂေါ၊ အလွန်နှစ်သက် စွဲမက်တတ်သောရာဂ။ နန္ဒိရာဂဘာဝေန၊ အလွန်နှစ် သက် စွဲမက်တတ်သည်၏ အဖြစ်နှင့်။ သဟဂတာ၊ တကွဖြစ်သော။ တဏှာတည်း။ နန္ဒိရာဂသဟဂတာ၊ တဏှာ၊ ဣတိ၊ သို့။ ဧတ္ထ၊ ဤ ပြယုဂ်၌။ သမ္ပယောဂဝသေန၊ သမ္ပယောဂ၏ အစွမ်းဖြင့်။ (တဏှာနှင့်ယှဉ်ခြင်း၏ အစွမ်းဖြင့်။) သဟဂတဘာဝေါ၊ သဟဂတ၏ အဖြစ် သည်။ နအတ္ထိ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ သဟဂတသဒ္ဒေါ၊ သည်။ တဏှာယ၊ ၏။ နန္ဒိရာဂဘာဝံ၊ အလွန်နှစ်သက် စွဲမက်တတ်သည်၏ အဖြစ်ကို။ ဇောတေတိ၊ ထွန်းပြ၏။ (တသ္မာ၊ ကြောင့်။ တဗ္ဘာဝေတိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တံ၊ အဋ္ဌကထာ၌ ဆိုအပ်ပြီ။ ဤသို့ မဓုထည့်၍စပ်၏။) နန္ဒိရာဂဘူတာ၊ အလွန်နှစ်သက် စွဲမက်သည်ဖြစ်၍ဖြစ်သော။ (ယာယံတဏှာ-၌ စပ်၏။) ဣတိစ၊ သို့လည်း။ အဿ၊ ထို နန္ဒိရာဂသဟဂတာ ပုဒ်၏။ အတ္ထော၊ အဓိပ္ပာယ်အနက်သည်။ (ဟောတိ။)
နိဿယေတိ၊ ကား။ ပါဒကေ၊ အခြေခံဟူသောအနက်၌။ (ဝေဒိတဗ္ဗော၊ ၏။) ရူပါရူပါရမ္မဏံတိ၊ ကား။ ပထဝီကသိဏာဒိ၊ ပ။ အာရမ္မဏာနံ၊ ပထဝီကသိုဏ်းအစရှိသော အာရုံ, ကောင်းကင်ပညတ် အစရှိသော အာရုံရှိကုန်သော။ (သမာပတ္တီနံ-၌ စပ်။)
သံသဋ္ဌေတိ၊ ကား။ ခီရောဒကံဝိယ၊ ရေနှင့် နို့ရည်သည်ကဲ့သို့။ သံမောဒိတေ၊ ရောနှောအပ်သော။ ဧကီဘာဝမိဝ၊ တစ်ခုတည်း၏ အဖြစ်သို့ကဲ့သို့။ ဂတေ၊ ရောက်သောအနက်၌။ (ဝေဒိတဗ္ဗော။)
သဟဇာတေတိ၊ ကား။ သမ္ပယုတ္တသဟဇာတေ၊ သမ္ပယုတ် သဟဇာတဖြစ်သော။ နသဟဇာတမတ္တေ၊ သဟဇာတမျှမဟုတ်သော အနက်၌။ (ဒိဿတိ-၌ စပ်။) ဣဓာပီတိ၊ ကား။ ဣမသ္မိမ္ပိ၊ ပ။ အဓိပ္ပေတောတိ၊ ဟူသော။ ဣမိဿာအဋ္ဌကထာယ၊ ဤ အဋ္ဌကထာ၌။ ယထာဒဿိတသံသဋ္ဌသဒ္ဒေါ၊ အကြင်အကြင်ပြအပ်ပြီးသော သံသဋ္ဌသဒ္ဒါကို။ သဟဇာတေ၊ သဟဇာတ အနက်၌။ အဓိပ္ပေတော၊ ၏။ ဣတိ၊ ဤသို့ မှတ်အပ်၏။
အရူပံရူပေနာတိ၊ ကား။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ၊ ပဋိသန္ဓေ ခဏ၌။ ဝတ္ထုနာ၊ ဟဒယ ဝတ္ထုနှင့်။ (သဟဇာတံဟောတိ။ နသံသဋ္ဌံ၊ န သမ္ပယုတ္တံ-၌ စပ်။)
ဥက္ကဋ္ဌနိဒ္ဒေသောတိ၊ ကား။ အနဝသေသသင်္ဂဟေန၊ အကြွင်းအကျန် မရှိသောလက္ခဏာ လေးပါးလုံးကို သိမ်းကျုံးခြင်းဖြင့်။ ကတော၊ ပြုအပ်သော။ အတိသယနိဒ္ဒေသော၊ အလွန် ဖြစ်သော လက္ခဏာလေးပါးကို ညွှန်ပြကြောင်း စကားတည်း။
အနာဘဋ္ဌတာယေဝါတိ၊ ကား။ ဒိဋ္ဌံသုတန္တိအာဒီသု၊ ပါဠိရပ်တို့၌။ (ပဿိတဗ္ဗတာဒယော၊ ပဿိတဗ္ဗတာ အစရှိသည်တို့သည်။) ဒိဋ္ဌိတာဒယော၊ ဒိဋ္ဌတာ အစရှိသည်တို့သည်။ (ဟောန္တိ) ဝိယ၊ (တထာ။) အဘာသိတဗ္ဗာတာ၊ မဟောထိုက်သည်၏ အဖြစ်သည်။ အနာဘဋ္ဌတာ၊ တာမည်၏။ သဗ္ဗာကာရေန၊ အလုံးစုံသော အခြင်းအရာအားဖြင့်။ သဒိသဿ၊ သော။ (အ သင်္ခါရိက အဖြစ်မှတစ်ပါးအားလုံးတူသော။) ဒုတိယစိတ္တဿ၊ ဒုတိယ မဟာကုသိုလ်စိတ်၏။ သသင်္ခါရိကတာဝစနေန၊ သသင်္ခါရိကအဖြစ်ကို ဟောတော်မူခြင်းကြောင့်။ ဣမဿ၊ ဤပထမ မဟာကုသိုလ်စိတ်၏။ အသင်္ခါရိကတာ၊ အသင်္ခါရိက၏ အဖြစ်ကို။ ဝိညာယတိ၊ သိအပ်သိ နိုင်၏။ တသ္မာ၊ ကြောင့်။ (အသင်္ခါရိကအဖြစ်၏ သိနိုင်သည့်အတွက်။) အဘာသိတဗ္ဗတာယ၊ မဟောထိုက်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ (အသင်္ခါရိကဘာဝေါ၊ ကို။) နဂဟိတော၊ ပါဠိတော်၌ မယူအပ်။ ဣတိအတ္ထော၊ သည်။ ယုဇ္ဇတိ၊ သင့်၏။ အဓိပ္ပာယောပန၊ အဓိပ္ပာယ်သည်ကား။ ပါဠိယံ၊ ၌။ အဘာသိတတ္တာဧဝ၊ ဟောတော်မမူထိုက်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်ပင်။ တတ္ထ၊ ထို (ပထမ မဟာကိုသိုလ်စိတ်ကိုပြရာ) ပါဠိတော်၌။ ဒေသေတဗ္ဗဘာဝေန၊ ဟောထိုက်သော ပုဒ်၏ အဖြစ်ဖြင့်။ နဂတိတော၊ ယူတော်မမူအပ်။ နသင်္ဂဟိတော၊ မသိမ်းယူအပ်။ တဿ၊ ထို အသင်္ခါရိက သဒ္ဒါ၏။ အတ္ထဿ၊ အသင်္ခါရိက အနက်၏။ အဘာဝါ၊ မဖြစ်ခြင်းကြောင့်။ (နဂဟိတော၊ မယူအပ်သည်ကား။) န၊ မဟုတ်။ ဣတိ၊ သို့။ (ဝေဒိတဗ္ဗော။) အထဝါ၊ ကား။ ပါဠိယံ၊ ၌။ အနာဘဋ္ဌတာယဧဝ၊ မဟောအပ်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်ပင်။ အဋ္ဌကထာယံ၊ ၌။ နဂဟိတော၊ မယူအပ်။ တဿ၊ ထိုအသင်္ခါရိကသဒ္ဒါ၏။ အတ္ထော၊ ကို။ (အဋ္ဌကထာစရိယေဟိ၊ ရှေးအဋ္ဌကထာဆရာတို့သည်။) နဝုတ္တော၊ မဖွင့်ဆိုအပ်။
နိယမေတွာဝါတိ၊ ကား။ ပရတော၊ ၌။ ဧဝံဝိဓဿေဝ၊ ဤသို့အပြားရှိသည်သာလျှင်ဖြစ် သော ဒုတိယမဟာကုသိုလ်စိတ်၏။ သသင်္ခါရိကဘာဝဝစနတော၊ သသင်္ခါရိကအဖြစ်ကို ဟောတော်မူခြင်းကြောင့်။ ဣဓ၊ ဤ ပထမ မဟာကုသိုလ်စိတ်ကိုပြရာ ပါဠိရပ်၌။ တဒဝစနေနေဝ၊ ထို သသင်္ခါရိကအဖြစ်ကို ဟောတော်မမူခြင်းဖြင့်ပင်။ အသင်္ခါရိကဘာဝံ၊ ကို။ နိယမေတွာ၊ သတ်မှတ်တော်မူ၍။ (ဣမံဓမ္မဒေသနံ အာရဘိ-၌ စပ်။)
မနောဝိညာဏန္တိဧတ္ထ၊ ပါဌ်၌။ ဒွါရံ၊ ဒွါရကို။ ဝတ္ထူတိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တံ။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ဒွါရေန၊ ဒွါရဖြင့်။ တံသဟာယဘူတံ၊ ထို ဒွါရ၏ သူငယ်ချင်းဖြစ်၍ဖြစ်သော။ ဝါ၊ ထို ဒွါရနှင့်အတူ ဖြစ်ဖက် ဖြစ်၍ဖြစ်သော။ ဟဒယဝတ္ထုကို။ ဝုတ္တံ၊ ပြီ။
သရသဘာဝေနာတိ၊ ကား။ သကိစ္စဘာဝေန၊ မိမိကိစ္စရှိသည်၏အဖြစ်ဖြင့်။ ဟိ၊ မှန်။ အဝိဇ္ဇာ၊ သည်။ သင်္ခါရာနံ၊ တို့အား။ ပစ္စယဘာဝကိစ္စာ၊ ကျေးဇူးပြုတတ်သည်၏ အဖြစ်ဟူသော ကိစ္စ ရှိ၏။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ အညာသာဓာရဏော၊ အခြားတရားတို့နှင့် ဆက်ဆံခြင်းမရှိသော။ ရသိတဗ္ဗောဝိညာတဗ္ဗော၊ သိထိုက်သော။ ဘာဝေါ၊ သဘောသည်။ သရသဘာဝေါ၊ မည်၏။ အဝိဇ္ဇာသဘာဝေါ၊ သင်္ခါရသဘာဝေါ၊ ဣတိဧဝမာဒိကော၊ ဤသို့အစရှိသော သဘောတည်း။ သရသသဘာဝေနာတိပိ၊ ဟူ၍လည်း။ ပါဌေ (အတ္ထိ)။ သောယေဝအတ္ထော၊ ပင်တည်း။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ အဝိဇ္ဇာပစ္စယာတိ၊ ဟူ၍။ သရသေန၊ မိမိကိစ္စအားဖြင့်။ (အရူပဓမ္မာ ဒဿိတာ-၌ စပ်။) သင်္ခါရာတိ၊ ဟူ၍။ သဘာဝေန၊ မိမိသ ဘောအားဖြင့်။ (အရူပဓမ္မာ ဒဿိတာ-၌ စပ်။) [ဤအဓိပ္ပာယ်များကို အဋ္ဌကထာဘာသာဋီ ကာ၌ ပြထားပြီ။]
ဧကသမုဋ္ဌာနာဒိတာ၊ ဧကသမုဋ္ဌာန အစရှိသည်တို့၏ အဖြစ်ကို။ ရူပဓမ္မေသုဧဝ၊ ရုပ်တရား တို့၌သာ။ ယောဇေတဗ္ဗာ၊ ၏။ (ကသ္မာ၊ နည်း။) တေသု၊ ထိုရုပ်တရားတို့၌။ တဗ္ဗောဟာရဗာဟုလ္လတော၊ ထို ဧကသမုဋ္ဌာနေ စသော အခေါ်အဝေါ်၏များသည်၏ အဖြစ်ကြောင့်တည်း။ အတီတာဒိဘာဝေါ၊ အတီတ အစရှိသည်တို့၏အဖြစ်ကို။ ရူပါရူပဓမ္မေသု၊ ရုပ် နာမ်တရား တို့၌။ (ယောဇေတဗ္ဗော။) ဝါ၊ တစ်နည်းကား။ စိတ္တစေတသိကနိဗ္ဗာနာနမ္ပိ၊ စိတ်, စေတသိက်, နိဗ္ဗာန်တို့၏လည်း။ (ပိဖြင့် ရုပ်ကိုပေါင်း။) ယထာသဘာဝံ၊ သဘောအားလျော်စွာ။ (ယထာသမ္ဘဝံ၊ ဖြစ်သည့်သည် အားလျော်စွာ။) ဧက၊ ပ။ သမုဋ္ဌာနတာ၊ ဧကသမုဋ္ဌာန်, ဒွိသမုဋ္ဌာန်, နကုတောစိသမုဋ္ဌာန်တို့၏ အဖြစ်ကို။ (ယောဇေတဗ္ဗာ၊ ၏။) [အဓိပ္ပာယ်ကို အဋ္ဌကထာဘာသာဋီကာ၌ ပြထားပြီ။]
အနာပါထဂတာတိ၊ ကား။ သုခုမရဇာဒိရူပံဝိယ၊ သိမ်မွေ့သော အဏုမြူ, တဇ္ဇာရီမြူ အစရှိ သည်တို့၏ အဆင်းကဲ့သို့။ ဝတ္ထုပရိတ္တတာယ၊ ရူပါရုံ၏တည်ရာဝတ္ထု၏ သေးငယ်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်လည်းကောင်း။ [“သုခုမရဇာဒိရူပန္တိအဏုတဇ္ဇာရိရူပမာဟ၊ ပရမာဏုရူပေပနဝတ္တဗ္ဗမေဝနတ္ထိ၊ -အနု။] တတ္တာယောဂုဠေ၊ အလွန် ပူသော သံတွေခဲပေါ်၌။ ပတိတောဒကဗိန္ဒူရူပံဝယ၊ ကျသော ရေပေါက်၏အဆင်းကဲ့သို့။ ခဏပရိတ္တတာယ၊ ပဗန္ဓခဏ၏ တိုလျသည် ၏အဖြစ်ကြောင့်လည်းကောင်း။ (ရုပ်ကလာပ် အဆက်ဆက်ကို ပဗန္ဓ-ဟုခေါ်၏။ ထို ပဗန္ဓ ခဏ၏တိုလျသည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။) အတိဒူရတာယ၊ အလွန်ဝေးသည်၏ အဖြစ်ကြောင့် လည်းကောင်း။ အစ္စာသန္နာဒိတာယ၊ အလွန်နီးသည်၏အဖြစ် အစရှိသည်တို့၏အဖြစ်ကြောင့် လည်းကောင်း။ အတီတာနာဂတတာယစ၊ အတိတ်အာရုံ, အနာဂတ်အာရုံ၏ အဖြစ်ကြောင့် လည်းကောင်း။ စက္ခာဒီနံ၊ စက္ခု အစရှိသည်တို့၏။ အဂေါစရဂတာ၊ ကျက်စားရာ အာရုံ၏ အဖြစ်သို့ မရောက်ကုန်သော။ (ရူပါဒယောပိဒမ္မာရမ္မဏံ-ဟူသော အဋ္ဌကထာ၌ စပ်။) [အဓိပ္ပာယ်ကို အဋ္ဌကထာဘာသာဋီကာ၌ပြထားပြီ။]
အနညတ္ထဘာဝေန၊ အခြားအာရုံ၌ မဖြစ်ခြင်းကြောင့်။ ဝိသယော၊ ဝိသယဟူ၍လည်းကောင်း။ တတ္ထ၊ ထိုအာရုံ၌။ စရဏေန၊ များစွာဖြစ်ခြင်းကြောင့်။ ဂေါစရော၊ ဂေါစရ ဟူ၍ လည်းကောင်း။ ဝုတ္တော၊ မိန့်ဆိုအပ်ပြီ။ [အဓိပ္ပာယ်ကို အဋ္ဌကထာဘာသာဋီကာ၌ ပြထားပြီ။]
တဗ္ဗိသယနိစ္ဆယေန၊ ထိုအာရုံကို ဆုံးဖြတ်ခြင်းကြောင့်။ မနော၊ မနောဝိညာဉ်သည်။ ပဋိသရဏံ၊ လဲလျောင်းရာတည်း။
အယမတ္ထော၊ ဤအနက်အဓိပ္ပာယ်သည်။ သိဒ္ဓေါ၊ ထင်ရှားသည်။ ဟောတိ၊ (ကသ္မာ၊ နည်း။) အညထာ၊ ဤသို့ မဟုတ်လျှင်။ တေသံ၊ ထို ရူပ စသောအာရုံတို့၏။ ဓမ္မာရမ္မဏဘာဝေန၊ ဓမ္မာရုံ၏ အဖြစ်ကြောင့်။ ဝါ၊ ဓမ္မာရုံဖြစ်သည့် အတွက်နေသံ။ ပ။ ပစ္စနုဘောတီတိဝစနဿ၊ ဟူသော ပါဠိတော်စကား၏။ အနုပပတ္တိတော၊ မသင့်ခြင်းကြောင့်။ (အယမတ္ထော သိဒ္ဓော ဟောတိ။) ဒိဗ္ဗစက္ခု၊ ပ။ ဉာဏေဟိ၊ ဒိဗ္ဗစက္ခုဉာဏ်, ဒိဗ္ဗသောတဉာဏ်, ဣဒ္ဓိဝိဓဉာဏ်တို့ဖြင့်။ ယထာဝုတ္တနယေန၊ အကြင်အကြင် ဆိုအပ်ပြီးသောနည်းဖြင့်။ (ဝတ္ထု၊ ပရိတ္တတာယ စသည် ဖြင့် ဆိုအပ်ပြီးသောနည်းဖြင့်။) အနာပါကဂတာနိ၊ ရှေးရှုကျခြင်းသို့ မရောက်ကုန်သော။ ရူပါဒီနိ၊ ရူပါရုံ အစရှိသည်တို့ကို။ အာလမ္ဗိယမာနာနိ၊ အာရုံပြုအပ်ကုန်လတ်သော်။ ဝါ၊ သော။ ရူပါဒီနိ၊ တို့ကို။ ဓမ္မာရမ္မဏန္တိ၊ ဓမ္မာရုံဟူ၍။ ကတ္ထစိ၊ တစ်စုံတစ်ခုသောပါဠိရပ်၌။ (မည်သည့် ပါဠိ၌မျှ။) ဝုစ္စမာနာနိ၊ ဟောအပ်သည်တို့ကို။ နဒိဋ္ဌာနိ၊ မတွေ့မြင်အပ်ကုန်။ ဣတရထာစ၊ တစ်ပါးသော အခြင်းအရာအားဖြင့်ကား။ ဒိဗ္ဗေန၊ ပ။ ပဿတီတိအာဒီသု၊ အစရှိသော ပါဠိရပ် တို့၌။ (ဝုစ္စမာနာနိ၊ တို့ကို။) ဒိဋ္ဌာနိ၊ တွေ့မြင်အပ်ကုန်ပြီ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (“အယံအတ္ထော၊ သည်။ သိဒ္ဓေါယေဝ၊ သာ၍ထင်ရှားသည်သာ။ ဟောတိ”ဟု အဋ္ဌကထာ၌ စပ်။)
မနသာ၊ မနောဝိညာဉ်သည်လည်းကောင်း။ ပဉ္စဝိညာဏေဟိစ၊ ပဉ္စဝိညာဉ်တို့သည်လည်းကောင်း။ ဂဟေတဗ္ဗဘာဝူပဂမနေန၊ ယူထိုက်သည်၏အဖြစ်သို့ကပ်ရောက်ခြင်းအားဖြင့်။ (ဒွီသု ဒွီသု ဒွါရေသု။) အာပါထံ၊ သို့။ အာဂစ္ဆတိ၊ ၏။ ဃဋ္ဋေတွာတိ၊ ကား။ ပဋိမုခဘာဝါပါထံ၊ ရှေးရှုသည်၏ အဖြစ်ဟူသောအာပါထ သို့။ ဂန္တာ၊ ရောက်၍။ ဩသာရကဿ၊ ပါဠိသက်သက်ကို သက်ရောက်စေတတ် (သွင်းချတတ်) သော။ သရဘာဏကဿ၊ သရဘာဏ က ပုဂ္ဂိုလ်၏လည်းကောင်း။ သဒ္ဒံသုတွာ၊ ၌ စပ်။)
ပကတိယာ၊ ပင်ကိုအားဖြင့်။ ဒိဋ္ဌာဒိဝသေန၊ ဒိဋ္ဌ အစရှိသည်တို့၏ အစွမ်းဖြင့်။ အာပါထဂမနဉ္စ၊ ရှေးရှုကျခြင်းသို့ ရောက်ခြင်းကိုလည်း။ (ဝေဒိတဗ္ဗံ-၌စပ်။) ဘောဇန၊ ပ။ ဥဿာဟာဒီဟိ၊ အစာကြေခြင်း, လျောက်ပတ်သောဥတု, လျောက်ပတ်သောဘောဇဉ်အထူး, ဝီရိယကို ကောင်း စွာအားထုတ်ခြင်း အစရှိသည်တို့ကြောင့်။ ကလျံ၊ ခန့်ကျန်းသော။ (ကာယံဝါ၊ ကိုယ်သို့သော် လည်းကောင်း။) ရောဂိနော၊ ရောဂါရှိသော ပုဂ္ဂိုလ်၏။ ဝါတာဒီဟိစ၊ လေ အစရှိသည်တို့ သည်လည်း။ (အာဒိဖြင့် သလိပ်, သည်းခြေ, သွေးတို့ကို ယူ။) ဥပဒ္ဒုတံ၊ နှိပ်စက်အပ်သော။ ကာယံဝါ၊ သို့သော်လည်းကောင်း။ အနုဝတ္တန္တဿ၊ အစဉ်လိုက်သော။ ဝါ၊ အစဉ်လိုက်ခြင်း ကြောင့်။ ဇာဂရဿ၊ နိုးသောပုဂ္ဂိုလ်၏။ ဘဝင်္ဂဿ၊ ဘဝင်၏။ စလနပစ္စယာနံ၊ လှုပ်ခြင်း၏ အကြောင်းဖြစ်ကုန်သော။ ကာယိက၊ ပ။ ဥပနိဿယာနံ၊ ကာယိက သုခ, ကာယိကဒုက္ခ, ဥတု, ဘောဇဉ် အစရှိသော အားကြီးသော မှီရာအကြောင်းတို့၏။ (ဝသေန၊ အစွမ်းကြောင်းလည်းကောင်း။) စိတ္ထ၊ ပ။ ပစ္စယာနံ၊ စိတ်ကို ရှေးရှုထားခြင်း, တူသောအာရုံကို မြင်ရခြင်း, မတူသော အာရုံကိုမြင်ရခြင်း, ထို အာရုံနှင့် စပ်သော အာရုံကိုမြင်ရခြင်း အစရှိသော အကြောင်းတို့၏။ (ဝသေန၊ ကြောင့်လည်းကောင်း။) သုတ္တဿ၊ အိပ်ပျော်နေသော ပုဂ္ဂိုလ်၏။ သုပိနဒဿနေ၊ အိပ်မက်ကို မြင်ရာအခါ၌။ ဓာတုက္ခောဘာဒိပစ္စယာနံ၊ ဓာတ်ချောက်ချားခြင်းအစရှိသော အကြောင်းတို့၏။ ဝသေနစ၊ ကြောင့်လည်းကောင်း။ ဝေဒိတဗ္ဗံ၊ ၏။
[ဥဘယသမ္ဗန္ဓ၏သရုပ်ကို ပြလို၍“အဒိဋ္ဌဿ” စသည်မိန့်။] အဒိဋ္ဌဿ၊ မတွေ့အပ်ဖူးသော။ အသုတဿ၊ တစ်ဆင့်စကား မကြားအပ်ဖူးသော။ ပသာဒဒါတုကာမတာဝတ္ထုဿ၊ ကြည်ညို ခြင်း၏ တည်ရာဝတ္ထု, ပေးလှူခြင်းငှာ အလိုရှိသူ၏အဖြစ်၏ တည်ရာဝတ္ထုဖြစ်သော။ အနာဂတဗုဒ္ဓရူပါဒိနော၊ အနာဂတ် ဘုရားရှင်၏အဆင်းတော် အစရှိသည်၏။ (တံ သဒိသတာဝယ် တာ-၌ စပ်။) တံသဒိသတာသင်္ခါတေန၊ ထို ဒိဋ္ဌ သုတနှင့် တူသည်၏အဖြစ်ဟုဆိုအပ်သော။ ဒိဋ္ဌသုတသမ္ဗန္ဓေနေဝ၊ ဒိဋ္ဌ သုတနှင့် စပ်ခြင်းကြောင့်သာလျှင်။ (အာပါထမာဂစ္ဆန္တိ-၌စပ်။) ကေဝလံ၊ သက်သက်။ တံသဒိသတာဝ၊ ထို ဒိဋ္ဌ သုတနှင့် တူသည်၏အဖြစ်သည်သာလျှင်။ ဥဘယသမ္ဗန္ဓော၊ ဥဘယသမ္ဗန္ဓသည်။ န၊ မဟုတ်သေး။ ကိန္တု၊ စင်စစ်ကား။ တဗ္ဗိပက္ခတာ၊ ပ။ ဒိကောစ၊ ထို ဒိဋ္ဌ သုတ အာရုံ၏ ဆန့်ကျင်ဘက်၏အဖြစ်, ထို ဒိဋ္ဌ သုတအာရုံ၏ တစ်စိတ် တစ်ဒေသ၏အဖြစ်, ထိုဒိဋ္ဌ သုတအာရုံနှင့် ဆက်သွယ်သည်၏အဖြစ် အစရှိသည်လည်း ဖြစ်သော။ (ဥဘယသမ္ဗန္ဓော၊ ကို။) ဝေဒိတဗ္ဗော။
ကေနစိ၊ တစ်စုံတစ်ယောက်သည်။ ဝုတ္တေ၊ ပြောဆိုအပ်သော်။ ဝါ၊ ပြောဆိုအပ်သော။ ကိသ္မိဉ္စိ၊ တစ်စုံတစ်ခုသော အကြောင်းအရာကို။ သုတေ၊ ကြားအပ်သော်။ အဝိစာရေတွာ၊ မစိစစ်တော့ဘဲ။ သဒ္ဒဟနံ၊ ယုံကြည်ခြင်းသည်။ သဒ္ဓါ၊ သဒ္ဓါမည်၏။ သယမေဝ၊ ကိုယ်တိုင် သာလျှင်။ တံ၊ ထို အကြောင်းအရာကို။ ဝိစာရေတွာ၊ စိစစ်ပြီး၍။ ဝါ၊ ပြီးမှ။ ရောစနံ၊ နှစ်သက် ခြင်းသည်။ ရုစိ၊ ရုစိမည်၏။ ဧဝံဝါ၊ ဤအခြင်းအရာအားဖြင့် သော်လည်း။ ဘဝိဿတိ၊ ဖြစ်လတ္တံ့။ ဝါ၊ ဖြစ်စရာရှိ၏။ ဧဝံဝါဘဝိဿတိ၊ ဣတိ၊ သို့။ အာကာရဝိစာရဏံ၊ အခြင်း အရာကို စိစစ်ခြင်းသည်။ အာကာရပရိဝိတက္ကော၊ မည်၏။ ဝိစာရေန္တဿ၊ စိစစ်သော ပုဂ္ဂိုလ် ၏။ ကတ္ထစိ၊ တစ်စုံတစ်ခုသော အနက်၌။ ဒိဋ္ဌိယာ၊ ဉာဏ်ဖြင့်။ နိဇ္ဈာနက္ကမနံ၊ ရှုကြည့်ခြင်း ကြောင့်နှစ်သက်ခြင်းသည်။ ဒိဋ္ဌိနိဇ္ဈာနက္ခန္တိ၊ မည်၏။
ဂေရုကဟရိတာလဉ္စနာဒိဓာတူသု၊ သင်္ဘောဂွေ့နီ, ဆေးဒန်း, မျက်စဉ်းအစရှိသော ဓာတ်တို့ တွင်။ (အညတရ။ ပ။ ဥပ္ပဇ္ဇတိ၊ ၌ စပ်။) သုဘဂ္ဂဟဏဿ၊ သုဘဟု ယူခြင်း၏။ နိမိတ္တံ၊ အမှတ်အသားတည်း။ ဝါ၊ အကြောင်းတည်း။ သုဘနိမိတ္တံ၊ သုဘဟု ယူခြင်း၏အမှတ်အသား။ ဝါ၊ အကြောင်း။ တံ၊ ထိုအာရုံသည်။ သုဘနိမိတ္တတ္တာ၊ သုဘ ဟု ယူခြင်း၏အကြောင်း၏ အဖြစ်ကြောင့် လည်းကောင်း။ ရဇနီယတ္တာစ၊ တပ်မက်ဖွယ်၏ အဖြစ်ကြောင့်လည်းကောင်း။ လောဘဿ၊ ၏။ ဝတ္ထု၊ တည်ရာသည်။ (ဟောတိနနု၊ လော။)
နိယမိတဿ၊ အမြဲသတ်မှတ်အပ်ပြီးသော။ စိတ္တဿ၊ စိတ်၏။ ဝသေန၊ ကြောင့်။ နိယမိတဝသေန၊ ကြောင့်လည်းကောင်း။ ဣတရေသု၊ ကုန်သော။ ဒွီသု၊ ၂-ပါးကုန်သော ပရိဏာမိတ သမုဒါစာရတို့၌။ ဧဝံ၊ ဤအတူတည်း။ [ဤ ၃-ပုဒ်လုံး၌ စိတ်ကိုချည်းအရကောက်ပါ-ဟူလို။] အာဘောဂေါ၊ နှလုံးသွင်းခြင်းသည်။ အာဘုဇိတံ၊ မည်၏။ [အာဘုဇိတ အရ နှလုံးသွင်းခြင်း ကိရိယာကို အရကောက်ပါ-ဟူလို။]
ဒေါသဗဟုလာ၊ များသောဒေါသရှိသူတို့သည်။ လူခပုဂ္ဂလာ၊ ကြမ်းတမ်းသောပုဂ္ဂိုလ်တို့သည်။ အဒေါသဗဟုလာ၊ များသော အဒေါသရှိသောပုဂ္ဂိုလ်တို့သည်။ သိနိဒ္ဓပုဂ္ဂလာ၊ ပြေပြစ်ညက် ညောသော ပုဂ္ဂိုလ်တို့တည်း။ တဒဓိမုတ္တတာတိ၊ ကား။ ပီတိနိန္နစိတ္တတာ၊ ပီတိ၌ ညွတ်ကိုင်း သောစိတ် ရှိသူ၏အဖြစ်တည်း။ ပီတိယာ၊ ၏။ ဝါ၊ က။ သောမနဿဝပ္ပယောဂါသမ္ဘဝတော၊ သောမနဿနှင့် မယှဉ်ခြင်း၏မဖြစ်သင့်ခြင်းကြောင့်။ ဣမေဟိပိကာရဏေဟိ၊ ကြောင့် လည်း။ ဧတ္ထ၊ ဤကုသိုလ်စိတ်ဖြစ်ရာ၌။ သောမနဿသဟဂတဘာဝေါ၊ ကို။ ဝေဒိတဗ္ဗော၊ ၏။ ဣတိအဓိပ္ပာယော။
ဇီဝိတဝုတ္တိယာ၊ အသက်မွေးခြင်း၏။ အာယတနဘာဝေယော၊ အကြောင်း၏အဖြစ်ကြောင့်။ ဟတ္ထာရောဟာဒိသိပ္ပမေဝ၊ ဆင်စီးအတတ် အစရှိသော အတတ်သည်ပင်။ သိပ္ပါယတနံ၊ မည်၏။ ကသိဝါဏိဇ္ဇာဒိကမ္မမေဝ၊ လယ်လုပ်ခြင်း, ကုန်ရောင်းခြင်း အစရှိသော အလုပ်သည် ပင်။ ကမ္မာယတနံ၊ မည်၏။ အာယုဝေဒါဒိဝိဇ္ဇာဧဝ၊ အသက်အပိုင်းအခြားကို သိကြောင်း အစရှိသော အတတ်သည်ပင်။ (သက်ကြည့်ဗေဒင် အစရှိသော အတတ်သည်ပင်။) ဝိဇ္ဇာဋ္ဌာနံ၊ ၏။
အဗျာပဇ္ဇေတိ၊ ကား။ ဒေါမနဿဗျာပါဒရဟိတေ၊ ဒေါမနဿဟူသော ဗျာပါဒမှကင်းသော။ ရူပဘဝေ၊ ရူပဘဝ၌။ (ဥပ္ပန္နဿ ဝါပိ-၌ စပ်။) ဓမ္မပဒါတိ၊ ကား။ ဓမ္မကောဋ္ဌာသာ၊ တရားအစု တို့သည်။ ပိလဝန္တီတိ၊ ကား။ ဥပဋ္ဌဟန္တိပဒိဿန္တိ၊ ဉာဏ်အား ထင်လာကုန်၏။ ယောဂါတိ၊ ကား။ ဘာဝနာဘိယောဂါ၊ ဘာဝနာကို လွန်စွာကြိုးကုတ် အားထုတ်ကြောင်း ဖြစ်သော။ သမာဓိတော၊ သမာဓိကြောင့်။ (သမာဓိတောဖြင့် ဝီရိယကို ကန့်)။
ဝတ္ထုဝိသဒကိရိယာတိ၊ ကား။ အဇ္ဈတ္တိကဗာဟိရာနံ၊ အဇ္ဈတ္တိကဗာဟိရဖြစ်ကုန်သော။ ဝတ္ထူနံ၊ ဝတ္ထုတို့၏။ နိမ္မလဘာဝကိရိယာ၊ အစည်းအကြေးမရှိကုန်သည်၏ အဖြစ်ကို ပြုခြင်း လည်းကောင်း။ သဒ္ဓါဒီနံ၊ ကုန်သော။ ဣန္ဒြိယာနံ၊ တို့၏။ အညမညာနတိဝတ္တနံ၊ တစ်ပါး တစ်ပါးကို မလွန်စေခြင်းသည်။ ဣန္ဒြိယသမတ္တပဋိပါဒနတာ၊ မည်၏။ ဂမ္ဘီရာနံ၊ ကုန်၏။ ဝါ၊ နက်နဲကုန်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ ဉာဏေန၊ ဉာဏ်ဖြင့်။ စရိတဗ္ဗာနံ၊ ကျက်စားထိုက်ကုန် သော။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ဂမ္ဘီရဉာဏေန၊ ဖြင့်။ စိရိတဗ္ဗာနံ၊ ကုန်သော။ သုတ္တန္တာနံ၊ တို့ကို။ ပစ္စဝေက္ခဏာ၊ ဆင်ခြင်ခြင်းသည်။ ဂမ္ဘီရ၊ ပ။ ပစ္စဝေက္ခဏာ၊ မည်၏။
ဝံသောတိ၊ ကား။ အနုက္ကမော၊ အစဉ်အလာတည်း။ တန္တီတိ၊ ကား။ သန္တတိ၊ အဆက်တည်း။ ပဝေဏီတိ၊ ကား။ သမ္ဗန္ဓော၊ အစပ်တည်း။ သဗ္ဗံ၊ သော။ ဧတံ၊ ဤဝံသော တန္တိပဝေဏီ ဟူသော သဒ္ဒါသည်။ စာရိတ္တကိရိယာပဗန္ဓဿ၊ မျိုးရိုးစာရိတ္တဖြစ်သော အပြုအမူ၏ အစဉ် အဆက်ကို။ ဝစနံ၊ ဟောသော သဒ္ဒါသည်။ စာရိတ္တသီလတ္တာ၊ စာရိတ္တသီလ၏ အဖြစ်ကြောင့်။ သီလမယံ၊ မည်၏။
ဒဿာမိ၊ အံ့။ ဣတိ၊ သို့။ ဝစီဘေဒေန၊ စကားလုံး၏ ကွဲပြားခြင်းဖြင့်။ ဝါ၊ နှုတ်မြွက်သဖြင့်။ ဝတ္ထုဿ၊ ဝတ္ထု၏။ ပရိဏတတ္ထာ၊ သံဃာစသည်၏ အထံသို့ ညွတ်ပြီး၏အဖြစ်ကြောင့်။ တတော၊ ထိုနှုတ်မြွက်ပြီးရာ အခါမှ။ ပဋ္ဌာယ၊ ၍။ ဒါနံ၊ သည်။ ဝါ၊ ကို။ အာရဒ္ဓံနာမ၊ အားထုတ်အပ်ပြီး မည်သည်။ ဟောတိ။ ယတော၊ ယင်းသို့ အားထုတ်အပ်ပြီး မည်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ တဿ၊ ထိုဝတ္ထုကို။ အတ္တနော၊ မိမိ၏ အထံသို့။ ပရိဏာမနာဒီသု၊ ညွတ် စေခြင်း အစရှိသည်တို့၌။ အာပတ္တိဟောတိ၊ [ပရိဏတ သိက္ခာပုဒ် ၂-ပါးကို ရည်ရွယ်သည်။]
ဝိဇ္ဇမာနဝတ္ထုသ္မိံ၊ ထင်ရှားရှိသော ဝတ္ထု၌။ စိန္တနကာလတော၊ မှ။ ပဋ္ဌာယဒါနံအာရဒ္ဓံ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ တတ္ထ၊ ထိုထင်ရှားရှိသောဝတ္ထုဝယ် လှူမည်ဟု ကြံစည်ရာ၌။ ဒါနမယံ၊ ဒါနမယ ဖြစ်သော။ ကုသလံဟောတိ။ ဣတိ၊ ကား။ အဓိပ္ပာယော၊ အဋ္ဌကထာဆရာ၏ အလိုတည်း။ ဟိ၊ မှန်။ (တစ်နည်း-ကသ္မာ-အဓိပ္ပာယော ဟောတိ။) ဟိ (ယသ္မာ)။ ဒါနဝတ္ထုံ၊ ဒါနဝတ္ထုကို။ အဝိဇ္ဇမာနကမ္ပိ၊ ထင်ရှား မရှိပါသော်လည်း။ ဝါ၊ မရှိသည်လည်း ဖြစ်သော။ ဒါနဝတ္ထုံ၊ ကို။ သင်္ခရောန္တဿ၊ ပြုစီမံနေသော ပုဂ္ဂိုလ်၏ (သန္တာန်၌)။ ကုသလံ၊ သည်။ နဟောတိ၊ မဖြစ်သည် ကား။ န၊ မဟုတ်။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (အဓိပ္ပာယောဟောတိ။) ပန၊ ဆက်။ တံ၊ ထိုထင်ရှား မရှိသောဝတ္ထုကို ပြုစီမံနေသော ပုဂ္ဂိုလ်၏ ကုသိုလ်သည်။ ဒါနမယဿ၊ ဒါနမယ၏။ ပုဗ္ဗဘာဂေါ၊ ရှေးအဖို့တည်း။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ တဒေဝ၊ ထိုဒါနမယသို့သာ။ ဘဇေယျ၊ ကပ်ဝင် ရာ၏။
အဋ္ဌကထာယံ၊ ရှေးအဋ္ဌကထာ၌။ ဝုတ္တံ၊ [“အပရဘာဂေ ကာယေန ဝါဝါစာယ ဝါ ကတ္တဗ္ဗံ ကရိဿတီတိ ဝုတ္တံ”၌ ပါသောဝုတ္တံကို “အဋ္ဌကထာယံ”ဟု အာဓာရထည့်၍ ဖွင့်သည်။]
ကုလဝံသာဒိဝသေနာတိဧတံ၊ ဤစကားသည်။ ဥဒါဟရဏမတ္တမေဝ၊ ဥဒါဟရုဏ် စကားမျှ သာတည်း။ (သဒ္ဒါကျမ်းတို့၌ ဥဒါဟရုဏ် ထုတ်ပြသကဲ့သို့ ဥဒါရုဏ်မျှကို ပြသော နိဒဿန စကားတည်း။) အတ္တနာ၊ သည်။ သမာဒိန္နဝတ္တဝသေန၊ ဆောက်တည်အပ်သော ကျင့်ဝတ်၏ အစွမ်းဖြင့်လည်းကောင်း။ သပ္ပရိသ၊ ပ။ ဝသေနစ၊ သူတော်ကောင်းတို့၏ ကျင့်ဝတ်, ရွာသူ-ရွားသား နယ်သူ-နယ်သားတို့၏ကျင့်ဝတ် အစရှိသည်တို့၏ အစွမ်းဖြင့်လည်းကောင်း။ စာရိတ္တသီလတာ၊ ကို။ ဝေဒိတဗ္ဗာ။
သဝတ္ထုကန္တိ၊ ကား။ ဘေရိအာဒိဝတ္ထုသဟိတံ၊ စည်ကြီးအစရှိသောဝတ္ထုနှင့်တကွ ဖြစ်သည် ကို။ ကတွာ၊ ဝိဇ္ဇမာနကဝတ္ထုကန္တိ၊ ကား။ ဘေရိအာဒိဝတ္ထုံ၊ ကို။ စ၊ ဆက်။ ဓမ္မဿဝနဃောသနာဒီသု၊ တရားနာချိန်ကို ကြွေးကြော်ခြင်း အစရှိသည်တို့၌။ သဝတ္ထုကံ၊ ဝတ္ထုနှင့်တကွ ဖြစ်သည်ကို။ ကတွာ၊ သဒ္ဒဿ၊ ကို။ ဒါနံ၊ ပေးလှူခြင်းမည်သည်။ သဒ္ဒဝတ္ထူနံ၊ အသံ၏ တည်ရာဖြစ်ကုန်သော။ ဌာနကရဏာနံ၊ ဌာန်ကရိုဏ်းတို့၏။ သသဒ္ဒပ္ပဝတ္တိကရဏမေဝ၊ အသံ နှင့်တကွ ဖြစ်ခြင်းကို ပြုခြင်းပင်တည်း။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ တဿ၊ ထိုတရားနာချိန်ကို ကြွေး ကြော်သောပုဂ္ဂိုလ်၏။ စိန္တနံ၊ ကို။ ဝိဇ္ဇမာနဝတ္ထုပရိစ္စာဂေါ၊ ထင်ရှားရှိသောဝတ္ထုကို စွန့်ကြဲခြင်း ဟူ၍။ ဝေဒိတဗ္ဗော၊ ၏။
ဣဓ၊ ဤကာမာဝစရကုသလ ပဒဘာဇနီ၌။ ရူပါရမ္မဏာဒိဘာဝံ၊ ရူပါရမ္မဏအစရှိသည်တို့၏ အဖြစ်ကိုလည်းကောင်း။ [ရူပါရမ္မဏံ ဝါ သဒ္ဒါရမ္မဏံ ဝါ စသည်ကို ရည်ရွယ်သည်။] အညတ္ထ၊ အခြားသော သုတ္တန်ပါဠိတော်၌။ တီဏိ၊ ပ။ ဝတ္ထူနီတိ၊ ဟူ၍။ ဒါနမယာဒိဘာဝံစ၊ ဒါနမယ အစရှိသည်တို့၏ အဖြစ်ကိုလည်းကောင်း။ [“ဒါနမယ” စသည်ကို အဘိဓမ္မာ၌ မဟော, သုတ္တန်၌သာဟောသည်။] အပရတ္ထ၊ ဤ အဘိဓမ္မာဝယ် နောက်နိက္ခေပကဏ္ဍ၌။ ကတမေ၊ ပ။ ကာယကမ္မန္တိအာဒိနာ၊ ဖြင့်။ ကာယကမ္မာဒိဘာဝံစ၊ ကိုလည်းကောင်း။ ဝဒန္တော၊ ဟောတော် မူလျက်။ ဝါ၊ သော။ ဓမ္မရာဇာ၊ တရားမင်းဘုရားသည်။ ဘာဇေတွာဒဿေသိ။
အပရိယာပန္နာစာတိ၊ ကား။ ပရမတ္ထတော၊ အားဖြင့်။ အဝိဇ္ဇမာနတ္တာစ၊ ထင်ရှားမရှိသည်၏ အဖြစ်ကြောင့်လည်းကောင်း။ အညယတနတ္တာစ၊ ဓမ္မာယတနမှတစ်ပါး အခြားသော အာယ တနတို့၏အဖြစ်ကြောင့်လည်းကောင်း။ အသင်္ဂဟိတာ၊ ဓမ္မာယတနဖြင့် မသိမ်းယူအပ်သော တရားတို့သည်လည်းကောင်း။ (ဓမ္မာရမ္မဏံ နာမ-၌ စပ်။)
ပရိဘောဂပစ္စယံ၊ သုံးဆောင်ခြင်းဟူသော အကြောင်းရှိသော။ ပီတိသောမနဿံ၊ သည်။ ပရိဘောဂရသော၊ မည်၏။ ပန၊ ဆက်။ အယံ၊ ဤပရိဘောဂရသကို။ ရသသမာနတာဝသေန၊ အရသာနှင့်တူသည်၏အဖြစ်၏ အစွမ်းဖြင့်။ ဂဟဏံ၊ ယူခြင်းကို။ ဥပါဒါယ၊ ဉာဏ်ဖြင့်ယူ၍။ ဝါ၊ စွဲ၍။ ရသာရမ္မဏန္တိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တော။ သဘာဝတော၊ သဘောအားဖြင့်။ (အစစ်အမှန် အားဖြင့်။ ရသာရမ္မဏန္တိ။) နဝုတ္တော၊ ဆိုအပ်သည် မဟုတ်။ ပန၊ ဆက်။ သဘာဝေန၊ အားဖြင့်။ ဂဟဏံ၊ ကို။ ဥပါဒါယ၊ ၍။ ဝါ၊ ဉာဏ်ဖြင့်ယူလျှင်။ ပီတိသောမနဿံ၊ သည်။ ဓမ္မာရမ္မဏမေဝ၊ သည်သာလျှင်။ ဟောတိ၊ ၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ သုခါဝေဒနာဓမ္မာရမ္မဏန္တိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တံ၊ အဋ္ဌကထာ၌ ဆိုအပ်ပြီ။ [သုခါဝေဒနာနှင့် ပီတိသောမနဿံဝယ် သောမနဿ-သည် သဘောတူတည်း။ ရသာရမ္မဏတုန်းက ပြခဲ့သော သောမနဿကိုပင် “ဓမ္မာရုံ”ဟု ဆိုထား သည်-ဟူလို။]
အာရမ္မဏမေဝ၊ သည်သာ။ နိဗဒ္ဓံ၊ မြဲ၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ရူပါရမ္မဏံ၊ ပေ။ ဓမ္မာရမ္မဏန္တိဟူ၍။ ဧဝံ၊ သို့။ နိယမေတွာ၊ အာရုံဖြင့် သတ်မှတ်၍။ ဝုတ္တံ၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီ။
ကမ္မဿအနိဗဒ္ဓတ္တာတိ၊ ကား။ ကမ္မဿ၊ ၏။ အနိယတတ္တာ၊ မမြဲသည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ (ဒွါရံ အနိဗဒ္ဓံ-၌ စပ်။) ဟိ၊ ဥပမာဆောင် ထင်အောင်ပြအံ့။ ရူပါဒီသု၊ တို့တွင်။ ဧကာရမ္မဏံ၊ တစ်ခုသော အာရုံရှိသော။ စိတ္တံ၊ သည်။ အနညာရမ္မဏံ၊ တစ်ပါးသော အာရုံမရှိသည်။ ဟောတိယထာ၊ ကဲ့သို့။ ဧဝံ၊ တူ။ ကာယဒွါရာဒီသု၊ တို့တွင်။ ဧကဒွါရိကကမ္မံ၊ တစ်ခုသော ဒွါရ၌ဖြစ်သော ကံသည်။ အညသ္မိံ၊ သော။ ဒွါရေ၊ ၌။ နုပ္ပဇ္ဇတိ၊ မဖြစ်သည်ကား။ န၊ မဟုတ်။ (ဥပ္ပဇ္ဇတိဧဝ။) [ဆိုလိုရင်းကား - အာရုံတို့က မြဲသကဲ့သို့ ကမ္မဒွါရတို့က မမြဲ-ဟူလို။ ဝိသဒိသူပမာတည်း။] တသ္မာ၊ ကမ္မဿ၊ ၏။ ဒွါရနိယမရဟိတတ္တာ၊ ဒွါရဖြင့် သတ်မှတ်ခြင်းမှ ကင်းသည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ ဒွါရမ္ပိ၊ သည်လည်း။ ကမ္မနိယမရဟိတံ၊ ကံဖြင့် သတ်မှတ်ခြင်းမှ ကင်း၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဣဓ၊ ဤပထမ မဟာကုသိုလ်စိတ်၌။ အာရမ္မဏံဝိယ၊ ကိုကဲ့သို့။ နိယမေတွာ၊ ကမ္မဒွါရဖြင့် သတ်မှတ်၍။ နဝုတ္တံ၊ ဟောတော်မမူအပ်။ စ၊ ဆက်။ ဝိနာ၊ ပ။ ဧတဿပိ၊ ဤပါဠိရပ်၏လည်း။ အတ္ထော၊ ကို။ (ဝေဒိတဗ္ဗော-၌ စပ်။) ကာယကမ္မာဒီသု၊ တို့တွင်။ ဧကံ၊ သော။ ကမ္မံ၊ သည်။ တေနဒွါရေန၊ ထို ကာယဒွါရနှင့်။ ဝိနာအညသ္မိံဒွါရေ၊ စရတိယထာ၊ လှည့်လည်သကဲ့သို့။ ဧဝံ၊ တူ။ ဧကာရမ္မဏံ၊ သော။ စိတ္တံ၊ သည်။ တေနအာရမ္မဏေန၊ နှင့်။ ဝိနာ။ အာရမ္မဏန္တရေ၊ အာရုံတစ်ပါး၌။ နဥပ္ပဇ္ဇတိ၊ ဣတိဝေဒိတဗ္ဗော၊ [ဆိုလိုရင်းကား-ကမ္မဒွါရသည် မမြဲသကဲ့သို့ ထိုထို အာရုံရှိသော စိတ်ကမမြဲ မဟုတ်, မြဲသည်-ဟူလို။] ဟိ၊ မှန်။ ဝစီဒွါရေ၊ ၌။ ဥပ္ပဇ္ဇမာနမ္ပိ၊ ဖြစ်သောကံကိုလည်း။ ကာယကမ္မန္တိ၊ ဟူ၍။ ဝုစ္စတိယထာ၊ ဆိုအပ်ဆိုနိုင်သကဲ့သို့။ ဧဝံ၊ တူ။ သဒ္ဒါရမ္မဏေ၊ ၌။ ဥပ္ပဇ္ဇမာနံ၊ ဖြစ်သော စိတ်ကို။ ရူပါရမ္မဏန္တိ၊ ဟူ၍။ နဝုစ္စတိ၊ မဆိုအပ် မဆိုနိုင်။ [ဝိသဒိသူပမာ-ပင်]
ကာယကမ္မဒွါရကထာအဖွင့်
ဣမဿပနတ္ထဿာတိ၊ ကား။ ကမ္မဒွါရာနံ၊ ကံ ဒွါရတို့၏။ အညမညသ္မိံ၊ အချင်းချင်း၌။ အနိယတတာယ၊ မမြဲကုန်သည်၏အဖြစ်ကို။ (ပကာသနတ္ထံ-၌စပ်။) ဒွါရေစရန္တိကမ္မာနီတိအာဒိနာ၊ အစရှိသောစကားဖြင့်။ ပကာသနတ္ထံ၊ ငှာ။ (ကထိတာ-၌ စပ်။)
ပဉ္စဝိညာဏာနီတိဧတ္ထ၊ ၌။ ဆဋ္ဌဿ၊ သော။ ဝိညာဏဿ၊ မနောဝိညာဉ်၏လည်းကောင်း။ တဿ၊ ထိုမနောဝိညာဏ်၏။ ဒွါရဿစ၊ မနောဒွါရ၏လည်းကောင်း။ အနုဒ္ဒေသော၊ မညွှန်ပြ ခြင်းသည်။ ဒွါရဒွါရဝန္တာနံ၊ ဒွါရ ဒွါရရှိသောစိတ်တို့၏။ (ခြောက်ခုမြောက် မနောဒွါရ, ထိုဒွါရ၌ ဖြစ်သော မနောဝိညာဉ်တို့၏။) သဟာဘာဝါ၊ တကွ မဖြစ်ခြင်းကြောင့်တည်း။
နိယတရူပရူပဝသေန၊ မြဲသောရူပရုပ်၏အစွမ်းဖြင့်။ (ခန္ဓာကိုယ်၌ အမြဲဖြစ်သော နိပ္ဖန္နရုပ် တို့၏ အစွမ်းဖြင့်။) စတုသမုဋ္ဌာနိကကာယာ၊ စတုသမုဋ္ဌာနိကကာယတို့ကို။ (အာစရိယေဟိ။) ဝုတ္တာ၊ ဆိုအပ်ကုန်ပြီ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ သဒ္ဒဿ၊ သဒ္ဒရုပ်ကိုလည်းကောင်း။ ဝိကာရရူပါဒီနဉ္စ၊ တို့ကိုလည်းကောင်း။ (အာဒိဖြင့် အာကာဓာတ်, လက္ခဏရုပ်တို့ကို ယူ။) အသင်္ဂဟော၊ မသိမ်း ယူခြင်းသည်။ (ဟောတိ။)
ပထမဇဝနသမုဋ္ဌိတာ၊ ပထမဇောကြောင့် ဖြစ်သော။ ဝါယောဓာတု၊ သည်။ တသ္မိံခဏေ၊ ၌။ ရူပါနံ၊ တို့၏။ ဒေသန္တရုပ္ပတ္တိဟေတုဘာဝေန၊ အရပ်တစ်ပါး၌ ဥပါဒ်ခြင်း၏ အကြောင်း၏ အဖြစ်ဖြင့်။ စာလေတုံ၊ လှုပ်ရှားစေခြင်းငှာ။ ယဒိပိနသက္ကောတိ၊ အကယ်၍မူလည်း မစွမ်း နိုင်ပါပေ။ တထာပိ၊ ထိုသို့ မစွမ်းနိုင်ပါသော်လည်း။ သာ၊ ထိုဝါယောဓာတ်ကို။ ဝိညတ္တိဝိကာရသဟိတာဝ၊ ဝိညတ်ဟူသော ဝိကာရရုပ်နှင့်တကွဖြစ်၏ ဟူ၍သာ။ ဝေဒိတဗ္ဗာ၊ ၏။ ဟိ၊ မှန်၏။ (တစ်နည်း) ကသ္မာ၊ ကြောင့်။ (သာ ဝိညတ္တိဝိကာရသဟိတာဝ။ ဝေဒိတဗ္ဗာ၊ နည်း။) ဟိ (ယသ္မာ။) ဒသသု၊ ကုန်သော။ ဒိသာသု၊ တို့တွင်။ ယံဒိသံ၊ အကြင်အရပ်သို့။ ဂန္တုကာမော၊ ၏။ [အဘိက္ကမာပေတုံ ပဋိက္ကမာပေတုံ စသည်ကို ရည်ရွယ်သည်။] ဝါ၊ တစ်နည်း။ အင်္ဂပစ္စင်္ဂါနိ၊ အင်္ဂါကြီးငယ်တို့ကို။ ခိပိတုကာမော၊ ပစ်ခြင်းငှာ အလိုရှိ၏။ [“သမိဉ္ဆပေတုံ, ပသာရာပေတုံ” စသည်ကို ရည်ရွယ်သည်။] တံဒိသာဘိမုခေါနေဝ၊ ထိုအရပ်သို့ ရှေးရှုသည် သာလျှင် ဖြစ်ကုန်သော။ ရူပါနိ၊ ရုပ်တို့ကို။ သာ၊ ထိုဝါယောဓာတ်သည်။ သန္ထမ္ဘေတိစ၊ ကောင်းစွာလည်းထောက်ပံ့၏။ သန္ဓာရေတိစ၊ ကောင်းစွာလည်း ဆောင်ထား၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ တဒဘိမုခဘာဝဝိကာရဝတီ၊ ထိုအရပ်သို့ ရှေးရှုသည်၏အဖြစ်ဟူသော ထူးခြားသော အမူအရာရှိသည်။ ဟောတိ၊ ၏။ အဓိပ္ပာယသဟဘာဝီ၊ အလိုဆန္ဒနှင့်တကွဖြစ်လေ့ ရှိသော။ ဝိကာရေစ၊ ထူးခြားသော အမူအရာသည်လည်း။ ဝိညတ္တိ၊ ဝိညတ်မည်၏။ ဣတိ၊ ထိုကြောင့်။ (သာဝိညတ္တိဝိကာရသဟိတာဝ။ ဝေဒိတဗ္ဗာ၊ ၏။)
ဧဝဉ္စကတွာ၊ ဤအကြောင်းကြောင့်။ အာဝဇ္ဇနဿပိ၊ မနောဒွါရာဝဇ္ဇန်း၏လည်း။ ဝိညတ္တိသမုဋ္ဌာပကဘာဝေါ၊ ဝိညတ်ကို ဖြစ်စေနိုင်သည်၏အဖြစ်သည်။ ယထာ၊ ပ။ ဥပ္ပာဒနေန၊ အလိုဆန္ဒအားလျော်စွာ ဝိကာရရုပ်ကို ဖြစ်စေခြင်းအားဖြင့်။ ဥပပန္နော၊ သင့်လျော်သည်။ ဟောတိ၊ ၏။ ယတော၊ ယင်းကဲ့သို့ သင့်လျော်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ ဗာတ္တိံသ၊ သော။ စိတ္တာနိ၊ စိတ်တို့ကို။ ရူပိရိယာပထဝိညတ္တိဇနကာနိ၊ ရုပ်သာမည, ဣရိယာပုတ်, ဝိညတ်ကို ဖြစ်စေတတ်ကုန်၏ဟူ၍။ ဝုတ္တာနိ၊ ကုန်ပြီ။ ဣတိ၊ ဤသို့ မှတ်အပ်၏။ အနေကသဟဿဝါရံ၊ အကြိမ် ထောင်ပေါင်းများစွာ။ ဥပ္ပန္နာ၊ ဖြစ်သောဝါယောဓာတ်သည်။ ယောဇနံ၊ တစ်ယူဇနာ ရှိသော အရပ်သို့။ ဂတော၊ ရောက်ပြီ။ ဒသယောဇနံ၊ ၁၀-ယူဇနာရှိသောအရပ်သို့။ ဂတော၊ ရောက်ပြီ။ ဣတိ၊ သို့။ ဝတ္တဗ္ဗတံ၊ ဆိုထိုက်သည်၏အဖြစ်သို့။ အာပဇ္ဇာပေတိ၊ ရောက်စေ၏။
ဝါယောဓာတုယာ၊ ပ။ ဘဝိတုန္တိ၊ ကား။ ထမ္ဘနစာလနေသု၊ ထောက်ပံ့ခြင်း, လှုပ်ရှားစေခြင်း တို့၌။ ဝါယောဓာတုယာ၊ ၏။ ပစ္စယော၊ အကြောင်းသည်။ ဘဝိတုံ၊ ငှာ။ သမတ္ထော၊ သော။ စိတ္တသမုဋ္ဌာနမဟာဘူတာနံ၊ စိတ်ကြောင့်ဖြစ်သောမဟာဘုတ်တို့၏။ ဧကော၊ သော။ အာကာရဝိသေသော၊ အခြင်းအရာအထူးသည်။ အတ္ထိ၊ ၏။ အယံ၊ ဤအခြင်းအရာအထူး သည်။ ဝိညတ္တိနာမ၊ မည်၏။ [အဋ္ဌကထာ၌ ဝိညတ်ကို ဝါယောဓာတ်၏ အာကာရဝိသေသဟု ဆို၏။ ဤဋီကာ၌ကား မဟာဘုတ် ၄-ပါးလုံး၏ အာကာရဝိသေသဟုဆိုသည်။ “အဋ္ဌကထာ၌ လိုရင်းပဓာနကိုသာဆို၍, ဋီကာ၌ ပဓာန-အပဓာန ၂-မျိုးလုံးကို ပေါင်း၍ ဆိုသည်”ဟု မှတ်ပါ။] ဟိ၊ မှန်။ တေသံ၊ ထိုစိတ္တဇ မဟာဘုတ်တို့၏။ တဒါကာရတ္တာ၊ ထိုထူးသော အခြင်း အရာ ရှိကုန်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ ဝါယောဓာတု၊ သည်။ ထမ္ဘေတိစ၊ ထောက်လည်း ထောက်ပံ့နိုင်၏။ စာလေတိစ၊ လှုပ်လည်းလှုပ်ရှားစေနိုင်၏။ ဣတိ၊ ဤသို့မှတ်အပ်၏။
နစိတ္တသမုဋ္ဌာနာတိဧတေန၊ ဖြင့်။ (ဝိညတ္တိယာ၊ ၏။) ပရမတ္ထတော၊ အားဖြင့်။ အဘာဝံ၊ မရှိခြင်းကို။ ဒဿေတိ၊ ၏။ ဟိ၊ မှန်။ (တစ်နည်းကသ္မာ နစိတ္တသမုဋ္ဌာနာတိ ဧတေန ဝိညတ္တိယာ ပရမတ္ထတော အဘာဝံ။ ဒဿေတိ၊ ၏။ ဣတိ၊ ဝိညာယတိ၊ နည်း။) ဟိ (ယသ္မာ။) ရူပံ၊ ရုပ်အစစ်မှန်လျှင်။ အပ္ပစ္စယံ၊ အကြောင်းမရှိသောရုပ်သည်။ နအတ္ထိ။ နိဗ္ဗာနဝဇ္ဇော၊ နိဗ္ဗာန်သည် ကြဉ်အပ်သော။ နိစ္စော၊ မြဲသော။ အတ္ထောစ၊ ပရမတ္ထသည်လည်း။ နအတ္ထိ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (န စိတ္တသမုဋ္ဌာနာတိဧတေန။ ပ။ ဒဿေတိ၊ ဣတိ၊ ဝိညာယတိ၊ ၏။)
ဝိညတ္တိတာယာတိ၊ ကား။ ဝိညတ္တိဝိကာရတာယ၊ ဝိညတ်ဟူသောဝိကာရ၏အဖြစ်ကြောင့်။ (စိတ္တသမုဋ္ဌာနာ နာမဟောတိ-၌ စပ်။ ဝိညတ္တိယာ၊ ၏။) စိတ္တသမုဋ္ဌာနဘာဝေါ၊ စိတ္တသမုဋ္ဌာန် ၏ အဖြစ်ကို။ (အဓိပ္ပေတော) ဝိယ၊ အလိုရှိအပ်သကဲ့သို့။ (ဧဝံ၊ တူ။) မဟာဘူတဝိကာရတာယ၊ မဟာဘုတ်တို့၏ ဝိကာရ၏အဖြစ်ကြောင့်။ ဥပါဒါရူပဘာဝေါစ၊ ဥပါဒါရုပ်၏ အဖြစ်ကို လည်း။ (ဥပါဒါရုပ်ဟူသော အမည်ကိုလည်း။) အဓိပ္ပေတော၊ ၏။ ဣတိဝေဒိတဗ္ဗော။
ကာယိကကရဏန္တိ၊ ကား။ ကာယဒွါရပဝတ္တစိတ္တကိရိယံ၊ ကာယဒွါရ၌ဖြစ်သောစိတ်၏ အမူ အရာကို။ အဓိပ္ပာယံ၊ အလိုဆန္ဒကို။ ဝါ၊ အကြံကို။ (ဝိညာပေတိ။) ဣတိအတ္ထော။ ကာရေတိ မညေတိဧတေန၊ ဖြင့်။ (ဝိညာ တတ္တံဒဿေတိ-၌စပ်။) ဝဏ္ဏဂ္ဂဟဏာနုသာရေန၊ အဆင်းကို ယူကြောင်းဖြစ်သော စက္ခုဒွါရဝီထိ, မနောဒွါရဝီထိကို အစဉ်လိုက်သဖြင့်။ ဂဟိ တာယ၊ ယူအပ်သော။ (သိအပ်သော။) ဝိညတ္တိယာ၊ ဝိညတ်ကြောင့်။ ယံကရဏံ၊ အကြင် အမူအရာကို။ (အကြင်အလိုဆန္ဒကို။) ဝိညာတဗ္ဗံ၊ သိနိုင်၏။ တဿ၊ ထိုအမူအရာကို။ (ထို အလိုဆန္ဒကို။) ဝိဇာနနေန၊ သိခြင်းအားဖြင့်။ ဝိညတ္တိယာ၊ ၏။ ဝိညာတတ္တံ၊ သိအပ်သည်၏ အဖြစ်ကို။ ဒဿေတိ၊ ၏။ ဟိ၊ မှန်။ (တစ်နည်း ကသ္မာတဿ ဝိဇာနနေနဝိညာတ္တိယာ ဝိညာ တတ္တံ၊ ဒဿေတိ၊ ၏။ ဣတိ၊ သို့။ ဝိညာယတိ၊ နည်း။) ဟိ (ယသ္မာ) ဝိညတ္တိရဟိတေသု၊ ဝိညတ်မှ ကင်းကုန်သော။ ရုက္ခစလနာဒီသု၊ သစ်ပင်လှုပ်ခြင်း အစရှိသည်တို့၌။ ဧသ (ဧသော)၊ ဤ သစ်ပင်သည်။ ဣဒံ၊ ဤအမှုကို။ ကာရေတိ၊ ပြုစေလို၏။ ဣတိ၊ သို့။ ဝိဇာနနံ၊ သိခြင်း သည်။ နဟောတိ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (တဿ။ ပ။ ဒဿေတိ၊ ဣတိ၊ သို့။ ဝိညာယတိ၊ ၏။)
ဟိ၊ မှန်။ (တစ်နည်း) ဟိ (ယသ္မာ)။ စက္ခုဝိညာဏဿ၊ စက္ခုဝိညာဉ်၏။ ရူပေ၊ ရူပါရုံ၌။ အဘိနိပါတမတ္တံ၊ ရှေးရှုကျခြင်းမျှသည်။ ကိစ္စံ၊ ကိစ္စတည်း။ အဓိပ္ပာယသဟဘုနော၊ အလိုဆန္ဒ နှင့် တကွဖြစ်သော။ စလနဝိကာရဿ၊ လှုပ်ခြင်းဟူသော ဝိကာရကို။ ဂဟဏံ၊ ယူခြင်းသည်။ (သိခြင်းသည်။) န (ကိစ္စံ)၊ ကိစ္စမဟုတ်။ [စက္ခုဝိညာဉ်က အလိုဆန္ဒ အဓိပ္ပာယ်ကိုလည်းကောင်း။ ဝိကာရဝိညတ်ကိုလည်းကောင်း မသိနိုင်-ဟူလို] ပန၊ ထိုသို့ပင် စက္ခုဝိညာဉ်၏ အလိုဆန္ဒနှင့် တကွ ဝိကာရကို သိခြင်းကိစ္စ မရှိပါသော်လည်း။ စိတ္တဿ၊ စိတ်၏။ လဟုပရိဝတ္တိတာယ၊ လျင်မြန်သော အပြောင်းအလွဲရှိသည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ စက္ခုဝိညာဏဝီထိယာ၊ ၏။ အနန္တရံ၊ အခြားမဲ့၌။ မနောဝိညာဏေန၊ ဖြင့်။ ဝိညာတမ္ပိ၊ သိအပ်သည်လည်း ဖြစ်သော။ စလနံ၊ လှုပ်ခြင်းဟူသော ဝိကာရကို။ စက္ခုနာ၊ စက္ခုပသာဒဖြင့်။ ဝါ၊ စက္ခုဝိညာဉ်ဖြင့်။ ဒိဋ္ဌံဝိယ၊ မြင်အပ်သကဲ့သို့။ အဝိသေသဝိဒုနော၊ အထူးကို မသိနိုင်သူတို့သည်။ (စက္ခုဝိညာဏဝီထိနှင့် မနောဝိညာဏဝီထိတို့၏ အထူးကို မသိနိုင်ကုန်သော လူပြိန်းတို့သည်။) မညန္တိ၊ မှတ်ထင်ကြ ကုန်၏။ တသ္မာ၊ ကြောင့်။ (ဝိဇာနနံ ဟောတိ-၌ စပ်။) နီလာဘိနိပါတဝသပ္ပဝတ္တာယ၊ ညို သော အာရုံ၌ ရှေးရှုကျခြင်း၏ အစွမ်းဖြင့်ဖြစ်သော။ စက္ခုဝိညာဏဝီထိယာ၊ ၏လည်းကောင်း။ နီလန္တိ၊ ညိုသော အဆင်းဟူ၍။ ပဝတ္တာယ၊ ဖြစ်သော။ မနောဝိညာဏဝီထိယာစ၊ ၏လည်းကောင်း။ အန္တရံ၊ အထူးကို။ နဝိညာယတိယထာ၊ မသိအပ် မသိနိုင်သကဲ့သို့။ ဧဝံ၊ တူ။ စိတ္တေန၊ နှင့်။ သဟေဝ၊ တကွသာလျှင်။ အနုပရိဝတ္တေ၊ အစဉ်လိုက်၍ ဖြစ်သော။ (စိတ္တာ နုပရိဝတ္တိဓမ္မဖြစ်သော။) ကာယ၊ ပ။ သင်္ခါတေ၊ ရူပကာယကို ထောက်ပံ့တတ်, လှုပ်ရှားစေတတ် သော ထူးခြားသော အမူအရာဟု ဆိုအပ်သော။ တသ္မိံ၊ ထိုဝိကာရရုပ်ကို။ အဝိညာယမာနန္တ ရေန၊ မသိအပ်သော အထူးရှိသော။ (စက္ခုဝိညာဏဝီထိမှ အထူးကိုမသိနိုင်သော။) မနောဒွါရဝိညာဏေန၊ မနောဒွါရဝိညာဉ်ဖြင့်။ ဂဟေတိ၊ ယူအပ်ပြီးသော်။ ဝါ၊ ယူအပ်ပြီးမှ။ (ဝိကာရ ဟူသော ဝိညတ်ကိုသိပြီးမှ။) ဧဝ (ဧသော)၊ ဤသူသည်။ ဣဒံ၊ ဤအမှုကို။ ကာရေတိ၊ ပြုစေ လို၏။ အယံ၊ ဤအလိုသည်။ အဿ၊ ထိုသူ၏။ အဓိပ္ပာယော၊ အလိုတည်း။ ဣတိ၊ သို့။ ဝိဇာနနံ၊ သိခြင်းသည်။ ဟောတိ။
(ကိမိဝ၊ အဘယ်ကဲ့သို့နည်း။) တာလပဏ္ဏာဒိရူပါနိ၊ ထန်းရွက်အစရှိသည်တို့၏အဆင်းတို့ကို။ ဒိသွာ၊ မြင်ပြီး၍။ တဒနန္တရပ္ပဝတ္တာယ၊ ထိုမြင်ခြင်း၏ အခြားမဲ့၌ဖြစ်သော။ အဝိညာယမာနန္တ ရာယ၊ မသိအပ်သော အထူးရှိသော။ (စက္ခုသိညာဏဝီထိမှ အထူးကိုမသိနိုင်သော။) မနောဒွါရဝီထိယာ၊ ဖြင့်။ တာလပဏ္ဏာဒီနံ၊ တို့၏။ ဥဒကာဒိ၊ ပ။ တံသညာဏာကာရံ၊ ရေ အစရှိသည်တို့၏ အမှတ်အသားဟူသော အခြင်းအရာကို။ ဂဟေတွာ၊ ဥဒကာဒိဂ္ဂဟဏံဝိယ၊ ရေအစရှိသည်တို့ကို ယူခြင်းကဲ့သို့တည်း။ ဝါ၊ ရေအစရှိသည်တို့ကို သိရခြင်းကဲ့သို့တည်း။
စ၊ ဆက်။ ဧတ္ထ၊ ဘဝိဿတီတိအာဒိနာ၊ စကားရပ်ဖြင့်။ ဥဒကာဒိသမ္ဗန္ဓနာကာရေန၊ ရေ အစရှိသည်တို့နှင့် ဆက်သွယ်ခြင်းဟူသော အခြင်းအရာကြောင့်။ ရူပဂ္ဂဟဏာနုသာရဝိညာဏေန၊ ရူပါရုံကိုသိကြောင်း ဝီထိကိုအစဉ်လိုက်သော မနောဝိညာဉ်ဖြင့်။ ယံဥဒကာဒိ၊ အကြင် ရေအစရှိသည်ကို။ ဝိညာတဗ္ဗံ၊ သိထိုက်၏။ တဿ၊ ထိုရေစသည်ကို။ ဝိဇာနနေန၊ သိခြင်း အားဖြင့်။ တဒါကာရဿ၊ သိအပ်သည်၏ အဖြစ်ကို။ ဝုတ္တာ၊ ပြီ။ ဣတိ၊ သို့။ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ၊ မှတ်ထိုက်၏။ ပန၊ ဆက်။ ဧတဿကာယိကကရဏဂ္ဂဟဏဿ၊ ဤကာယဒွါရ၌ဖြစ်သော အမူအရာကိုယူကြောင်း ဝီထိ၏လည်းကောင်း။ (ဥပမေယျဘက်အတွက်။ ဧတဿ) ဥဒကာ ဒိဂ္ဂဟဏဿစ၊ ဤရေအစရှိသည်ကိုယူကြောင်း ဝီထိ၏လည်းကောင်း။ (ဥပမာနဘက် အတွက်။) ပုရိမသိဒ္ဓသမ္ဗန္ဓဂ္ဂဟဏံ၊ ရှေး၌ပြီးပြီးသောအဆက်အသွယ်ကိုယူကြောင်း ဝီထိသည်။ ဥပနိဿယော၊ အားကြီးသော မှီရာအကြောင်းသည်။ ဟောတိ။ ဣတိ၊ သို့။ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ၊ ၏။
အထပန၊ သို့မဟုတ်။ (တစ်နည်းကား) အနာလမ္ဗိတာ၊ အာရုံမပြုအပ်သည်။ (သမာနာ) ပိ၊ သော်လည်း။ ဝါ၊ သော။ ဝိညတ်သည်။ (ပစ္စယော၌ စပ်။) ကာယိကကရဏဂ္ဂဟဏဿစ၊ ကာယဒွါရ၌ဖြစ်သော အမူအရာဟူသော အလိုကိုယူကြောင်း ဝီထိအားလည်း။ ပုရိမ၊ ပ။ ဝသေန၊ ရှေး၌ ပြီးပြီးသောအဆက်အသွယ်ကိုယူခြင်း၏ ဥပနိဿယ၏အစွမ်းဖြင့်။ ပစ္စယော၊ ကျေးဇူးပြုသည်။ (ဟောတိ။ ကသ္မာ၊ နည်း။) သာဓိပ္ပာယဝိကာရသဟဘူတ-ဝဏ္ဏဂ္ဂဟဏာနန္တရံ၊ အလိုနှင့်တကွဖြစ်သော ဝိကာရနှင့်တကွဖြစ်သော အဆင်းကို ယူကြောင်း ဝီထိ၏ အခြားမဲ့၌။ ပဝတ္တမာနဿ၊ ဖြစ်သော။ အဓိပ္ပာယဂ္ဂဟဏဿ၊ အလိုကိုယူကြောင်း ဝီထိ၏။ အဓိပ္ပာယသဟဘူဝိကာရာဘာဝေ၊ အလိုနှင့်တကွဖြစ်သော ဝိကာရ၏မရှိခြင်းသည်။ (သတိ။) အဘာဝတော၊ မဖြစ်နိုင်ခြင်းကြောင့်တည်း။
ဧဝံသတိ၊ သော်။ ဝဏ္ဏဂ္ဂဟဏာနန္တရေန၊ ထန်းရွက် အစရှိသည်တို့၏အဆင်းကိုယူကြောင်း (သိကြောင်း) ဝီထိ၏အခြားမဲ့ဖြစ်သော။ ဥဒကာဒိဂ္ဂဟဏေနေဝ၊ ရေအစရှိသည်ကိုယူကြောင်း (သိကြောင်း) ဝီထိဖြင့်ပင်။ တာလ၊ ပ။ ကာရော၊ ထန်းရွက်အစရှိသည်တို့၏ အမှတ်အသား ဟူသော အခြင်းအရာသည်။ (ပါကဋော) ဝိယ၊ ကဲ့သို့။ (ဧဝံ၊ တူ။) ဝဏ္ဏဂ္ဂဟဏာနန္တရေန၊ အဆင်းကိုယူကြောင်း (သိကြောင်း) ဝီထိ၏အခြားမဲ့ဖြစ်သော။ အဓိပ္ပာယဂ္ဂဟဏေနေဝ၊ အလိုကိုယူကြောင်း (သိကြောင်း) ဝီထိဖြင့်ပင်။ ဝိညတ္တိ၊ သည်။ ပါကဋာ၊ သည်။ ဟောတိ၊ ၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဣဒဉ္စိ၊ ပ။ မညေတိ၊ ဟူသောပါဌ်ဖြင့် (ဝုတ္တာ-၌ စပ်။) အဓိပ္ပာယဝိဇာနနေနေဝ၊ အလိုကို သိခြင်းဖြင့်ပင်။ ဝိညတ္တိယာ၊ ၏။ ဝိညာတတာ၊ သိအပ်သည်၏အဖြစ်ကို။ (သင်္ဂဟကာရေန။) ဝုတ္တာ၊ ပြီ။
အယံ၊ ပေ။ ကာမောတိ၊ ပါဌ်ဖြင့်။ အဓိပ္ပာယဝိဇာနနေန၊ အားဖြင့်။ ဝိညတ္တိယာ၊ ၏။ ပါကဋ ဘာဝံဒဿေတိ၊ ဟိ၊ မှန်။ (တစ်နည်း) ကသ္မာဝိညာယတိ၊ ဟိ (ယသ္မာ)။ တဒပါကဋဘာဝေ၊ ထိုဝိညတ်၏ မထင်ရှားသည်၏အဖြစ်သည်။ (သတိ။) အဓိပ္ပာယဝိဇာနနံ၊ သည်။ နဟောတိ၊ မဖြစ်နိုင်။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (အယံနော။ ပ။ ဒဿေတိ၊ ဣတိဝိညာယတိ။)
သမ္မုခီ။ ပ။ ဟောတီတိ၊ ပါဌ်ဖြင့်။ (သာဓေတိ-၌ စပ်။) အသမ္မုခီဘူတတာယ၊ မျက်မှောက် မဟုတ်သည်ဖြစ်၍ ဖြစ်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ အနာပါထဂတာနံ၊ ရှေးရှုကျရောက်ခြင်းတို့ မရောက်ကုန်သော။ ရူပါဒီနံ၊ တို့၏။ စက္ခုဝိညေယျာဒိဘာဝေါ၊ စက္ခုဝိညေယျ အစရှိသည် တို့၏ အဖြစ်ကို။ (သာဓိတော) ဝိယ၊ ပြီးစေအပ်ပြီးဖြစ်သကဲ့သို့။ (ဧဝံ၊ တူ။) သဘာဝဘူတံ၊ အစစ်အမှန် သဘောဖြစ်၍ဖြစ်သော။
(အနွတ္ထဖြစ်၍ ဖြစ်သော။) တံဝိညတ္တိဘာဝံ၊ ထိုဝိညတ်၏အဖြစ်ကို။ ဝါ၊ ထိုဝိညတ္တိဟူသော အမည်ကို။ ဒွိဓာ၊ ဝိညာပေတီတိ ဝိညတ္တိ, ဝိညာယတီတိ ဝိညတ္တိဟူသော ၂-ပါး အပြားအား ဖြင့်။ သာဓေတိ၊ ပြီးစေ၏။ ပရံ၊ သူတစ်ပါးကို။ ဗောဓေတုကာမတာယ၊ သိစေခြင်းငှာအလို ရှိသည်၏ အဖြစ်နှင့်။ ဝိနာပိ၊ လည်း။ အဘိက္ကမနာဒိပ္ပဝတ္တနေန၊ ရှေ့သို့သွားခြင်း အစရှိ သည်ကို ဖြစ်စေခြင်းအားဖြင့်။ စိတ္တသဟဘူ၊ စိတ်နှင့်တကွဖြစ်သော။ သောဝိကာရော၊ ထို ဝိကာရရုပ်ကို။ အဓိပ္ပာယံ၊ အလိုကို။ ဝိညာပေတိ၊ သိစေတတ်၏။ အယံစ၊ မိမိဟူသော ဝိကာရရုပ် ကိုယ်တိုင်လည်း။ ဝိညာယတိ၊ သိအပ်၏။ ဣတိ၊ သို့။ ဒွိဓာပိ၊ ၂-ပါး အပြားအား ဖြင့်လည်း။ ဝိညတ္တိယေဝ၊ ဝိညတ်မည်သည်သာ။ ဣတိ၊ သို့။ ဝေဒိတဗ္ဗာ၊ ၏။
တသ္မိံဒွါရေသိဒ္ဓါတိ၊ ကား။ တေနဒွါရေန၊ ထိုကာယဒွါရဖြင့်။ ဝိညာတဗ္ဗဘာဝတော၊ သိထိုက်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်လည်းကောင်း။ တေနေဝဒွါရေန၊ ဖြင့်ပင်။ နာမလာဘတော၊ ကာယကံဟူသော အမည်ကို ရခြင်းကြောင့်လည်းကောင်း။ တသ္မိံဒွါရေ၊ ၌။ ပါကဋဘာဝဝသေန၊ ထင်ရှားသည်၏ အဖြစ်၏အစွမ်းဖြင့်။ သိဒ္ဓါ၊ ထင်ရှားသော။ (ယာ စေတနာ-၌စပ်။)
ကုသလံဝါအကုသလံဝါတိ၊ ဟူ၍။ ထပေတဗ္ဗံ၊ တန့်ရပ်ထားရာ၏။ ကမ္မာ၊ နည်း။ ယသ္မာ။ ပရါဒိနော၊ ပရဝါဒီပုဂ္ဂိုလ်၏။ (မတိယာ၊ ဖြင့်။) အဝိပါကဿ၊ အကျိုးကို ဖြစ်စေခြင်း သဘော မရှိသော ကြိယာစိတ်၏။ ကမ္မဘာဝေ၊ ကံ၏အဖြစ်သည်။ နသိဒ္ဓေါ၊ မထင်ရှား။ (တသ္မာ ကုသလံ ဝါအကုသလံ ဝါတိ ထပေတဗ္ဗံ။) ပန၊ ကား။ ဣတရဿ၊ အခြားသော သကဝါဒီ ပုဂ္ဂိုလ်၏။ (မတိယာ အဝိပါကဿ ကမ္မဘာဝေါ။) သိဒ္ဓေါ၊ ထင်ရှား၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဝိညတ္တိသမုဋ္ဌာပကာနံ၊ ဝိညတ်ကို ဖြစ်စေတတ်ကုန်သော။ ဧကာဒသန္နံ၊ ကုန်သော။ ကြိယ စိတ္တာနံ၊ တို့၏။ (မနောဒွါရာဝဇ္ဇန်း, ဟသိတုပ္ပာဒ်, မဟာကြိယာစိတ် ဂ, ကြိယာအဘိညာဉ် စိတ်တို့၏။) ဝသေန၊ ဖြင့်။ တိကံ၊ တိက်ကို။ ပူရေတွာ၊ ပြည့်စေ၍။ ထပေတဗ္ဗံ၊ တန့်ရပ်ထား ရာ၏။
ဒွါရေ။ ပ။ ဧတ္တ၊ အစရှိသော ဤဂါထာ၌။ အယံ၊ ကား။ အဓိပ္ပာယော၊ အဋ္ဌကထာဆရာ၏ အလိုတည်း။ ဒွါရာ၊ ဒွါရတို့သည်။ ဒွါရန္တရစာရိနော၊ ဒွါရတစ်ပါး၌ ဖြစ်လေ့ရှိကုန်သည်။ (ဒွါရ တစ်ပါး၏အဖြစ်ဖြင့် ဖြစ်လေ့ရှိကုန်သည်။) ယဒိဟောန္တိ၊ (ဧဝံ ဟောန္တေသု။) ဒွါရသမ္ဘေဒါ၊ ဒွါရတို့၏ ရောစပ်ခြင်းကြောင့်။ ကမ္မသမ္ဘေဒေါပိ၊ ကံတို့၏ ရောစပ်ခြင်းသည်လည်း။ (ဟော တိ။) ဣတိ၊ ကြောင့်။ ကာယကမ္မံ၊ ကာယကံ။ (ကာယဒွါရ၌ဖြစ်သောကံ။) ကာယကမ္မဒွါရံ၊ ကာယကမ္မဒွါရ။ ဣတိ၊ သို့။ အညမညဝဝတ္ထာနံ၊ အချင်းချင်း ပိုင်းခြား သတ်မှတ်နာမည်တပ် ခြင်းသည်။ နသိယာ။ ကမ္မာနံပိ၊ တို့၏လည်း။ ကမ္မန္တရစရဏေ၊ ကံတစ်ပါးဝယ် လှည့်လည် ခြင်း၌ (ကံတစ်ပါး၏ အဖြစ်ဖြင့် ဖြစ်ခြင်း၌။) ဧသေဝနယော။
ပန၊ ဆက်။ ဒွါရာနံပိ၊ တို့၏လည်း။ (ပိဖြင့် ကံတို့ကို ပေါင်း။) ဒွါရဘာဝေန၊ ဒွါရ၏ အဖြစ် ဖြင့်။ ကမ္မန္တရစရဏံ၊ ကံတစ်ပါး၌ ဖြစ်ခြင်းသည်လည်းကောင်း။ ကမ္မာနံ၊ တို့၏။ ဒွါရန္တရစရဏံစ၊ ဒွါရတစ်ပါး၌ ဖြစ်ခြင်းသည်လည်းကောင်း။ ယဒိနသိယာ၊ (ဧဝံ သတိ။) သုဋ္ဌုတရံ၊ သာ၍ ကောင်းစွာ။ (အတိုင်းထက် အလွန်။) ကမ္မဒွါရဝဝတ္ထာနံ၊ ကံ, ဒွါရတို့ကို ပိုင်းခြား သတ်မှတ်လည်းကောင်း။ တဿ၊ ထိုကံ၏။ ဥပ္ပတ္တိဋ္ဌာနဘာဝေန၊ ဖြစ်ရာဌာန၏ အဖြစ်ဖြင့်။ ဝုတ္တာ၊ ဆိုအပ်ပြီ။
ကာယေနပနကတတ္တာတိ၊ ကား။ ကာယဝိညတ္တိံ၊ ကို။ ဇနေတွာ၊ ၍။ ကာယ၊ ထို ကာယ ဝိညတ်ဖြင့်။ ဇီဝိတိန္ဒြိ၊ ပ။ နိပ္ပာဒနတော၊ ဇီဝိတိန္ဒြေကို ဖြတ်ခြင်းအစရှိသော အမှုကို ပြီးစေခြင်း ကြောင့်။ အတ္တနော၊ မိမိဟူသော ကံ၏။ နိပ္ပတ္တိဝသေန၊ ပြီးခြင်း၏ အစွမ်းဖြင့်။ ကာယေန၊ ကာယဖြင့်။ ကတံ၊ ပြုအပ်သော။ ကမ္မန္တိ၊ ကံဟူ၍။ ဝုတ္တံ၊ ဆိုအပ်ပြီ။ (ကသ္မာ၊ ကြောင့်။ ကမ္မဿ၊ ကံ၏။ နိပ္ပတ္တိ၊ ပြီးခြင်းကို။ ကာယေနကတံတိ၊ ကာယေန ကတံ ဟူ၍။ ဝုတ္တာ၊ နည်း။) ဟိ (ယသ္မာ)။ ဧတ္ထ၊ ဤ ကံကိုပြီးစေရာ၌။ ကာယော၊ ကာယဝိညတ်သည်။ ကာရဏဘူတော၊ အကြောင်းဖြစ်၍ ဖြစ်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (ကမ္မဿ နိပ္ပတ္တိကာယေန ကတံတိ ဝုတ္တာ။)
အညမညဝဝတ္တိတာတိဧတ္ထ၊ ၌။ ကမ္မုနာ၊ ကံဖြင့်။ ကာယော၊ ကာယဝိညတ်ကို။ ကာယကမ္မဒွါရန္တိ၊ ကာယကံ၏ဖြစ်ရာ ဒွါရဟူ၍။ ဧဝံ၊ သို့။ ဝဝတ္တိတော၊ ပိုင်းခြား သတ်မှတ်အပ်ပြီ။ ကာယောဣစ္စေဝ၊ ကာယ ဟူ၍သာ။ န (ဝဝတ္ထိတော)၊ ပိုင်းခြား သတ်မှတ်အပ်သည်မဟုတ်။ သူစိ၊ အပ်ကို။ ကမ္မုနာ၊ အလုပ်ဖြင့်။ သူစိကမ္မကရဏန္တိ၊ အပ်အမှုကို ပြုကြောင်းဟူ၍။ ဝဝတ္ထိတာယထာ၊ သကဲ့သို့လည်းကောင်း။ သူစိဣစ္စေဝ၊ သူစိဟူ၍သာ။ (ကမ္မကရဏ မပါဘဲ- ဟူလို။) န (ဝဝတ္ထိတာယထာ)၊ မပိုင်းခြား မသတ်မှတ်အပ်သကဲ့သို့လည်းကောင်း။ တထာ၊ တူ။ ဣဒံပိ၊ ဤ ကာယကမ္မဒွါရကိုလည်း။ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ၊ ၏။
စ၊ ဆက်။ အညမညဝဝတ္ထိတာတိ (ပဒဿ)၊ ၏။ အညမညံ၊ ဝိသေသိတာ၊ အထူးပြုအပ် ကုန်ပြီ။ ဣတိအတ္ထော၊ ကို။ (ဒဋ္ဌဗ္ဗော။) ဧဝံသန္တေတိ၊ ကား။ ယထာပုတ္တံ၊ သော။ ဝဝတ္ထာနနိယမံ၊ ပိုင်းခြားသတ်မှတ်ခြင်း၌ မြဲသောအမှတ်အသားကို။ အဂ္ဂဟေတွာ၊ မယူမူ၍။ ဒွါရေ၊ ပ။ ဝစနမေဝ၊ ကိုသာ။ ဂဟေတွာ၊ ယူ၍။ စောဒေတိ၊ ၏။ တတ္ထ၊ ထိုစောဒနာ၌။ ဧဝံသန္တေတိ၊ ကား။ ကမ္မာနံ၊ တို့၏။ ဒွါရန္တရစရဏေ၊ ဒွါရတစ်ပါး၌ ဖြစ်ခြင်းသည်လည်းကောင်း။ အညမညေန၊ တစ်ပါးတစ်ပါးဖြင့်။ ဝဝတ္ထာနေစ၊ ပိုင်းခြားသတ်မှတ် နာမည်တပ်ခြင်းသည် လည်းကောင်း။ နာမလာဘေ၊ နာမည်ရခြင်း၌။ ဝိသေသနေ၊ အထူးပြုခြင်းသည်။ သတိ၊ သော်။ (န ယုဇ္ဇတိ-၌ စပ်။) ဣတိအတ္ထော။
ကာယကမ္မဒွါရကထာဝဏ္ဏနာ၊ သည်။ နိဋ္ဌိတာ။
ဝစီကမ္မဒွါရကထာအဖွင့်
စတူဟိ၊ သမနဂတာတိဧတ္ထ၊ ၌။ (ဒဋ္ဌဗ္ဗာ-၌စပ်။) သုဘာသိတဘာသနသင်္ခါတာ၊ ကောင်း စွာ ပြောဆိုအပ်သည် မည်လောက်အောင် ပြောဆိုခြင်းဟုဆိုအပ်သော။ အပိသုဏဝါစာ၊ ပိသုဏဝါစာ၏ ဆန့်ကျင်ဘက်စကားလည်းကောင်း။ ဓမ္မဘာသနသင်္ခါတော၊ တရားဟောခြင်း ဟု ဆိုအပ်သော။ အသမ္ဖပ္ပလာပေါ၊ သမ္ဖပ္ပလာပ၏ ဆန့်ကျင်ဘက်စကားလည်းကောင်း။ ပိယဘာသနသင်္ခါတာ၊ ချစ်ဖွယ်ကိုပြောဆိုခြင်းဟု ဆိုအပ်သော။ အဖရုသဝါစာ၊ ဖရုသဝါစာ ၏ ဆန့်ကျင်ဘက်စကားလည်းကောင်း။ သစ္စဘာသနသင်္ခါတော၊ မှန်ကန်သော စကားကို ပြောဆိုခြင်းဟုဆိုအပ်သော။ အမုသာဝါဒေါစ၊ မုသာဝါဒ၏ ဆန့်ကျင်ဘက်စကားလည်းကောင်း။ ဣတိ၊ သို့။ ဧတာဝါစာ၊ တို့ကို။ တထာ၊ ထို သုဘာသိတဘာသန စသောအခြင်း အရာအားဖြင့်။ ပဝတ္ထာ၊ ကုန်သော။ စေတနာ၊ စေတနာတို့ဟူ၍။ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ၊ ကုန်၏။ သဟသဒ္ဒါပနာတိ၊ ဟူသော စကားကို။ တဿဝိကာရဿ၊ ထိုဝိညတ်ဟူသော ဝိကာရ ရုပ်၏။ သဒ္ဒေန၊ သဒ္ဒရုပ်နှင့်။ သဟ။ သမ္ဘူတတ္တာ၊ ဖြစ်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ ဝုတ္တံ၊ ပြီ။ ပန၊ ဆက်။ စိတ္တာနုပရိဝတ္တိတာယ၊ စိတ်သို့အစဉ်လိုက်၍ ဖြစ်ခြင်းရှိသည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ (“စိတ္တာနုပရိ ဝတ္တိနော ဓမ္မာ”အရ၌ ဝိညတ် ပါဝင်သောကြောင့်။) သော၊ ထို ဝိညတ်ဟူသော ဝိကာရသည်။ ယာဝသဒ္ဒဘာဝီ၊ သဒ္ဒရုပ် ဖြစ်သည်တိုင်အောင် ဖြစ်လေ့ရှိသည်။ (သဒ္ဒရုပ်ကဲ့သို့ ၁၇-ချက် စိတ္တက္ခဏ ကြာသည်။) န၊ မဟုတ်။ ဣတိဒဋ္ဌဗ္ဗော၊ ၏။
ဝိတက္က။ ပ။ ဝိညေယျောတိ၊ ဟူ၍။ ပဝတ္တေန၊ ဖြစ်သော။ မဟာအဋ္ဌကထာဝါဒေန၊ အားဖြင့်။ စိတ္တသမုဋ္ဌာနသဒ္ဒေါ၊ စိတ်ကြောင့်ဖြစ်သော အသံသည်။ ဝိညတ္တိဃဋ္ဋနေန၊ ဝိညတ်ကြောင့် ထိခိုက်ခြင်းနှင့်။ ဝိနာပိ။ ဥပ္ပဇ္ဇတိ၊ ဖြစ်နိုင်၏။ ဣတိ၊ ဤအနက်သည်။ အာပဇ္ဇတိ၊ ဖြစ်၏။ (ကသ္မာ ဣတိ အာပဇ္ဇတိ။) ဟိ (ယသ္မာ) ယာ၊ ပ။ ဝိညတ္တီတိ၊ ဟူ၍။ ဝစနတော၊ ကြောင့်။ အသောတဝိညေယျသဒ္ဒေန၊ သောတဝိညေယျ မဟုတ်သော အသံနှင့်။ သဟ၊ တကွ။ ဝိညတ္တိယာ၊ ဝိညတ်၏။ ဥပ္ပတ္တိ၊ ဖြစ်ခြင်းသည်။ နတ္ထိ၊ နိုင်။ ဣတိ၊ သို့။ ဝိညာယတိ၊ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (ဣတိ၊ ဤအနက်သည်။ အာပဇ္ဇတိ၊ ၏။)
စ၊ ဆက်။ စိတ္တသမုဋ္ဌာနနံ သဒ္ဒါယတနန္တိဧတ္ထ၊ ပါဌ်၌။ ကောစိ၊ တစ်စုံတစ် ခုသော စိတ္တသမုဋ္ဌာနော၊ စိတ်ဟူသော ဖြစ်ကြောင်းရှိသော။ သဒ္ဒေါ၊ သဒ္ဒသည်။ ဝါ၊ ကို။ အသင်္ဂဟိတောနာမ၊ မသိမ်းယူအပ်သည် မည်သည်။ နအတ္ထိ၊ မရှိ။ ဣတိအဓိပ္ပာယေန၊ ဤသို့သော အလိုဖြင့်။ မဟာအဋ္ဌကထာဝါဒံ၊ ကို။ (သင်္ဂဟကာရော။) ပဋိသေဓေတိ၊ တားမြစ်၏။ ဟိ၊ မှန်။ (တစ်နည်း-ကသ္မာပဋိသေဓေတိ၊ နည်း။) ဟိ (ယသ္မာ)။ ဆဗ္ဗိဓေနရူပသင်္ဂဟာဒီသု၊ ဆဗ္ဗိဓေန ရူပသင်္ဂဟ အစရှိသည်တို့၌။ [အာဒိဖြင့် “သတ္တဝိဓေန ရူပသင်္ဂဟ” စသည်ကိုယူ။ ရူပကဏ္ဍပါဠိတော်ကြည့်ပါ။] သောတဝိညေယျန္တိ၊ ပါဌ်ဖြင့်လည်းကောင်း။ ဒိဋ္ဌံသုတန္တိဧတ္ထ၊ ပါဌ်၌။ သုတန္တိစ၊ ပါဌ်ဖြင့်လည်းကောင်း။ ကောစိ၊ သော။ သဒ္ဒေါ၊ သဒ္ဒကို။ နသင်္ဂယှတိ၊ မသိမ်း ယူအပ်သည်ကား။ န၊ မဟုတ်။ (သင်္ဂယှတိဧဝ၊ သိမ်းယူအပ်သည်သာ။ သုခုမသဒ္ဒဖြစ်စေ, သုခုမ မဟုတ်သော သဒ္ဒဖြစ်စေ, မည်သည့်သဒ္ဒမဆို သိမ်းယူနိုင်သည်သာ။) ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဝါ၊ ထိုသို့သောတဝိညေယျံပါဌ်, သုတံပါဌ်တို့ဖြင့် မသိမ်းယူအပ်သော သဒ္ဒရုပ် မရှိသည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ (မဟာအဋ္ဌကထာဝါဒံ၊ ကို။ ပဋိသေဓေတိ။)
ပန၊ ဆက်။ မဟာအဋ္ဌကထာယံ၊ ၌။ (ဝုတ္တာ သိယာ-၌ စပ်။) ဝိညတ္တိသဟဇမေဝ၊ ဝိညတ်နှင့် တကွဖြစ်သည်သာလျှင် ဖြစ်သော။ ဇိဝှာ၊ ပ။ သမုဋ္ဌိတံ၊ လျှာ, အာစောက်တို့၏ လှုပ်ခြင်း အစ ရှိသည်ကို ပြုတတ်သော ဝိတက်ကြောင့်ဖြစ်သော။ သုခုမသဒ္ဒံ၊ သိမ်မွေ့သောအသံကို။ ဒိဗ္ဗသောတေန၊ ဖြင့်။ သုတွာ၊ ၍။ အာဒိသတိ၊ ညွှန်ပြ၏။ ဣတိ၊ ဤစကားကို။ သုတ္တေ၊ သုတ္တန် ပါဠိတော်၌။ (ဝုတ္တံ။) [ဣတီတိဣတိဝစနံသုတ္တေဝုတ္တန္တိသမ္ဗန္ဓော၊ -မဓု။] ပဋ္ဌာနေစ၊ ပဋ္ဌာန်း ပါဠိတော်၌လည်း။ ဩဠာရိကသဒ္ဒံ၊ ထင်ရှားသော အသံကို။ သန္ဓာယ၊ ၍။ သောတ၊ ပ။ ပစ္စယောတိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တံ၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီ။ ဣတိဣမိနာအဓိပ္ပာယေန၊ ဤသို့သောအလို ဖြင့်။ အသောတဝိညေယျတာ၊ သောတ ဝိညေယျ မဟုတ်သည်၏ အဖြစ်သည်။ ဝါ၊ ကို။ (အာစရိယေန၊ မဟာအဋ္ဌကထာ ဆရာသည်။) ဝုတ္တာ၊ ဆိုအပ်သည်။ သိယာ၊ ဖြစ်ရာ၏။ ပနာ၊ ထိုသို့ပင် ဆိုအပ်သည် ဖြစ်ရာပါသော်လည်း။ (ဆိုဟန်တူပါသော်လည်း။) သဒ္ဒေါစ၊ အသံ လည်း ဟုတ်၏။ အသောတဝိညေယျောစ၊ သောတဝိညေယျလည်း မဟုတ်။ ဣတိဧတံ၊ ဤစကား ၂-ရပ်သည်။ ဝိရုဒ္ဓံ၊ ဆန့်ကျင်၏။ ဣတိ၊ ဤသို့ နှလုံးသွင်း၍။ ပဋိက္ခေပေါ၊ သင်္ဂဟ ကာရဆရာ၏ပယ်မြစ်ခြင်းကို။ ဝေဒိတဗ္ဗော။
ဝိညတ္တိပစ္စယော၊ ဝိညတ်ဟူသော အကြောင်းကြောင့်။ ဃဋ္ဋနာ၊ ထိခိုက်ခြင်းတည်း။ ဝိညတ္တိဃဋ္ဋနာ၊ ခြင်း။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ဝိညတ္တိဧဝ၊ ဝိညတ်သည်ပင်။ (ဝိညတ္တိဃဋ္ဋနာ၊ မည်၏။) ဟိ၊ မှန်။ ဃဋ္ဋနာ၊ ပ။ ဝိကာရော၊ ထိခိုက်သောအခြင်းအရာအားဖြင့်ဖြစ်သော ဘူတရုပ်တို့၏ ထူးခြားသော အမူအရာကို။ ဃဋဋ္ဋာတိ၊ ဃဋ္ဋနာဟူ၍။ ဝိတ္တော၊ ဆိုအပ်ပြီ။ သံဃဋ္ဋနေန၊ ပထဝီဓာတ် ၂-ပါးတို့၏အချင်းချင်းထိခိုက်ခြင်းနှင့်။ သဟေဝ၊ တစ်ပြိုင်နက်သာလျှင်။ သဒ္ဒေါ၊ သည်။ ဥပ္ပဇ္ဇတိ၊ ၏။ ပုဗ္ဗာပရဘာဝေန၊ ရှေ့နောက်၏ အဖြစ်ဖြင့်။ န (ဥပ္ပဇ္ဇတိ)၊ ဖြစ်သည် မဟုတ်။ (ထိခိုက်ခြင်းက ရှေ့, အသံက နောက်မှဖြစ်သည်မဟုတ်-ဟူလို။)
ပထဝီဓာတုယာဒိဣဒံ၊ ဤစကားကို။ ဝါယောဓာတုယာ၊ ၏။ (စာလနံ၊ လှုပ်စေခြင်းဟူ သော။ ကိစ္စံ၊ ကိစ္စသည်။ အဓိကံ) ဝိယ၊ အဓိက ဖြစ်သကဲ့သို့။ နာမည်တပ်ခြင်းသည်။ သိယာ၊ ၏။ ပန၊ ထိုသို့ဖြစ်ရာပါသော်လည်း။ ကမ္မာနံ၊ တို့၏။ ဒွါရန္တရေ၊ ဒွါရတစ်ပါး၌။ အစရဏံ၊ မဖြစ်ခြင်းသည်။ နအတ္ထိ၊ မရှိ။ ကိန္တု၊ စင်စစ်ကား။ ဒွါရေ၊ ရိုးရာ ဒွါရ၌လည်းကောင်း။ အည သ္မိံစ၊ အခြား ဒွါရ၌လည်းကောင်း။ ကမ္မာနိ၊ ဖြစ်နေကျ ကံတို့သည် လည်းကောင်း။ အညာနိပိ၊ အခြားကံတို့သည်လည်းကောင်း။ စရန္တိ၊ ဖြစ်ကုန်၏။
ပန၊ ဆက်။ ယသ္မာ။ ဒွါရေ၊ ၌။ ဒွါရာနိ၊ အခြား ဒွါရတို့သည်။ နစရန္တိ၊ မဖြစ်ကုန်။ တသ္မာ၊ အဒွါရစာရီဟိ၊ ဒွါရတစ်ပါး၌ ဖြစ်လေ့မရှိကုန်သော။ ကာရဏဘူတေဟိ၊ အကြောင်းပြု၍ ဖြစ်ကုန်သော။ ဒွါရေဟိ၊ တို့ဖြင့်။ ကမ္မာနိ၊ တို့ကို။ ဝါ၊ တို့သည်။ ဒွါရန္တရေ၊ ၌။ စရန္တာနိပိ၊ ဖြစ်ပါ ကုန်သော်လည်း။ ဝဝတ္ထိတာနိ၊ ပိုင်းခြားသတ်မှတ်၍ နာမည်တပ်အပ်ကုန်ပြီ။ ကေဝလံ၊ ကမ္မာနေဝ၊ တို့ကိုသာ။ (ဝဝတ္ထိတာနိ၊ ကုန်သည်။) န၊ မဟုတ်ကုန်သေး။ ပန၊ အဟုတ်ကား။ တေဟိ၊ ထိုကံတို့ဖြင့်။ ဒွါရာနိပိ၊ တို့ကိုလည်း။ (ဝဝတ္ထိတာနိ။) ဣတိဧဝံ၊ သို့။ ကမ္မဒွါရာနိ၊ တို့ကို။ ယေဘုယျေန၊ ပ။ ဝုတ္တိတာယစာတိ၊ ဟူ၍။ ဝုစ္စမာနာယ၊ ဆိုအပ်လတ္တံ့သော။ ဝဝတ္ထာနယုတ္တိယာ၊ ပိုင်းခြားသတ်မှတ် နာမည်တပ်ခြင်း၌သင့်သောအကြောင်းအားဖြင့်။ အညမညံ၊ ချင်း။ ဝဝတ္ထိတာနိ၊ ကုန်ပြီ။
တတ္ထ၊ ထို ဒွါရ ကံတို့တွင်။ ကမ္မာနံ၊ တို့၏။ ကာယကမ္မာဒိဘာဝဿ၊ ကာယကမ္မ အစရှိသည် တို့၏ အဖြစ် (နာမည်) ၏။ ဒွါရပေက္ခတ္တာ၊ ဒွါရကို ငဲ့သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ အဒွါရစာရီဟိ၊ ဒွါရတစ်ပါးအဖြစ်ဖြင့် ဖြစ်လေ့မရှိကုန်သော။ ဒွါရေဟိ၊ တို့ဖြင့်။ ဝဝတ္ထာနံဟောတိ။ ပန၊ ကား။ ဒွါရန္တရစာရီဟိ၊ ဒွါရတစ်ပါး၌ဖြစ်လေ့ရှိကုန်သော။ ကမ္မေဟိ၊ တို့ဖြင့်။ ဒွါရာနံ၊ တို့ကို။ အဝဝတ္ထာနံ၊ ပိုင်းခြားသတ်မှတ်နာမည်မတပ်နိုင်ခြင်းသည်။ န (ဟောတိ)၊ [“နအဝဝတ္ထာနံ၊ ပိုင်းခြားသတ်မှတ်နာမည်တပ်နိုင်ခြင်းသည်။ ဟောတိ၊ ၏”ဟု ဆိုလိုသည်။] (ကသ္မာ။) ကမ္မာနပေက္ခကာယဒွါရာဒိဘာဝေဟိ၊ ကံကိုမငဲ့သော ကာယဒွါရ အစရှိသည်တို့၏အဖြစ် ရှိကုန် သော။ ဒွါရေဟိ၊ တို့ဖြင့်။ ဝဝတ္ထိတာနံ၊ ပိုင်းခြား သတ်မှတ် နာမည်တပ်အပ်ပြီးကုန်သော။ ကာယကမ္မာဒီနံ၊ တို့၏။ ကာယ၊ ပ။ ကရတ္တာ၊ ကာယကမ္မဒွါရအစရှိသည်ကို ပိုင်းခြားသတ် မှတ် နာမည်တပ်ခြင်းကို ပြုတတ်ကုန်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်တည်း။
အထဝါ၊ ကား။ ဒွါရန္တရေ၊ ဒွါရတစ်ပါး၌။ စရန္တာနိပိ၊ ဖြစ်ပါကုန်သော်လည်း။ ဝါ၊ ဖြစ်သည် လည်းဖြစ်သော ကံတို့သည်။ ကာယာဒီဟိ၊ ကာယဒွါရ အစရှိသည်တို့ဖြင့်။ ဥပလက္ခိတာနေဝ၊ အမြဲသတ်မှတ်အပ်ပြီးကုန်သည်သာလျှင်။ (ဟုတွာ။) စရန္တိ၊ ကုန်၏။ (ကသ္မာ။) ပါဏာတိပါတာဒီနံ၊ တို့၏။ ဧဝံသဘာဝတ္တာ၊ ဤသို့သဘောရှိကုန်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ (ကာယဒွါ ရ အစရှိသည်တို့ဖြင့် အမြဲသတ်မှတ်နာမည်တပ်အပ်ပြီးသော သဘောရှိကုန်သည်၏ အဖြစ် ကြောင့်။) ဝါ၊ အတွက်။ အာဏတ္တိဟတ္ထဝိကာရာဒီဟိ၊ စေခိုင်းခြင်း, လက်၏ထူးခြားသော အမူအရာအစရှိသည်တို့ဖြင့်။ ဝုစ္စမာနဿပိ၊ ပြောဆိုအပ်သူ (ပြအပ်သူ) ၏လည်း။ ဝါ၊ သည် လည်း။ ကာယာဒီဟိ၊ သာဓေတဗ္ဗသဘာဝါဝဗောဓတော၊ ကိုယ် အစရှိသောဒွါရတို့ဖြင့် ပြီးစေထိုက်သော သဘောကို ထိုးထွင်း၍ သိခြင်းကြောင့်တည်း။
တသ္မာ၊ ကြောင့်။ ကမ္မန္တရဿ၊ ကံတပါးအား။ အတ္တနိ၊ မိမိဟူသော ဒွါရ၌။ စရန္တဿပိ၊ သော်လည်း။ ဒွါရန္တရံ၊ ဒွါရတစ်ပါးသည်။ သနာမံ၊ မိမိ အမည်ကို။ နဒေတိ၊ မပေး။ ကမ္မံပိ၊ ကံသည်လည်း။ ဒွါရဿ၊ အား။ (သနာမံ၊ ကို။) န (ဒေတိ)။ ပန၊ အနွယ ကား။ တံတံဒွါရမေဝ၊ ထိုထိုဒွါရသည်သာ။ ကမ္မဿ၊ ကံအားလည်းကောင်း။ ကမ္မဉ္စ၊ သည်လည်း။ ဒွါရန္တရေ၊ ၌။ စရန္တံပိ၊ ဖြစ်သော်လည်း။ အတ္တနောယေဝ၊ မိမိဟူသော ကံ၏သာလျှင်။ ဒွါရဿ၊ အားလည်းကောင်း။ နာမံ၊ ကို။ ဒေတိ၊ ၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ အညမညဝဝတ္ထာနံ၊ သည်။ သိဒ္ဓံ၊ ပြီးစီး၏။ ပန၊ ဆက်။ ပပုဗ္ဗေ၊ ၌။ ဒွါရေသု၊ တို့၌။ အနိဗဒ္ဓတာ၊ မဖွဲ့စပ်အပ်သည်၏အဖြစ်ကို။ ဝါ၊ မမြဲ သည်၏ အဖြစ်ကို။ ကမ္မာနံ၊ တို့၏။ ဒွါရန္တရစရဏမေဝ၊ ဒွါရတစ်ပါး၌ လှည့်လည်ခြင်းကို သာ။ သန္ဓာယ။ ဝုတ္တာ၊ ပြီ။ ဧတံဝဝတ္ထာနံ၊ ဤပိုင်းခြားသတ်မှတ် နာမည်တပ်ခြင်းကို။ (သန္ဓာယ) န (ဝုတ္တံ)။ ဣတိ (အယံ)၊ ကား။ အဓိပ္ပာယော၊ တည်း။
[“တတ္ထ ကမ္မေနာပိ ဒွါရံ နာမံ လဘတိ” စသည်ကို ဖွင့်ပြလို၍တတ္ထစသည် မိန့်။] တတ္ထာတိ၊ ကား။ တေသုဒွါရကမ္မေသု၊ တို့တွင်။ (ဤစကားဖြင့် တတ္ထအစွဲကို ပြသည်။) ကာယကမ္မဿဥပ္ပဇ္ဇနဋ္ဌာနန္တိ၊ ဟူသောပါဌ်ဖြင့်။ တံသဟဇာတာ၊ ထိုကံနှင့်တကွ ဖြစ်သော။ ဝိညတ္တိယေဝ၊ ဝိညတ်ကိုပင်။ ဝုစ္စတိ၊ ၏။ ဟိ၊ မှန်။ သာ၊ ထိုဝိညတ်သည်။ တဿ၊ ထိုကံအား။ ကေနစိပကာရေန၊ တစ်စုံတစ်ခုသော အပြားအားဖြင့်။ (၂၄-ပစ္စည်းတွင် တစ်စုံတစ်ခုသော ပစ္စည်း ဖြင့်။] ပစ္စယော၊ ကျေးဇူးပြုသည်။ ကိဉ္စာပိနဟောတိ၊ အကယ်၍မူလည်း မဖြစ်ပါပေ။ တထာပိ၊ ထိုသို့ မဖြစ်ပါသော်လည်း။ ကမ္မဿ၊ ကံကို။ ဝိသေသိကာ၊ အထူးပြုတတ်သော။ ဝိညတ္တိ၊ ဝိညတ်ကို။ (ဝုတ္တာ-၌ စပ်။) ဝါ၊ သည်။ တံသဟဇာတာ၊ ထိုကံနှင့်တကွဖြစ်သည်။ ဟောတိ၊ ၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်လည်းကောင်း။ ယထာဝုတ္တနိယမေန၊ အကြင်ကြင် ဆိုအပ်ပြီး သော သတ်မှတ်ခြင်းဖြင့်။ အညဝိသေသနဿ၊ အခြား ဝိသေသနရှိသော။ ကမ္မဿ၊ ၏။ ဝိသေသနန္တရေ၊ တစ်ပါးသော ဝိသေသန၌။ ဥပ္ပတ္တိအဘာဝါ (စ)၊ ဖြစ်ခြင်း၏ မရှိခြင်းကြောင့် (လွန်ကဲသကဲ့သို့။ တထာ။) ပထဝီဓာတုယာ၊ ၏။ သံဃဋ္ဋနံ အချင်းချင်းထိခိုက်ခြင်းဟူသော။ ကိစ္စံ၊ သည်။ အဓိကံ၊ တည်း။ ဣတိကတွာ၊ ဤသို့နှလုံးသွင်း၍။ ဝုတ္တံ။ ဝိကာရဿစ၊ ဝိကာရ ရုပ်၏လည်း။ တပ္ပစ္စယဘာဝေါ၊ ထို ထိခိုက်ခြင်း၏အကြောင်း၏အဖြစ်ကို။ ဝုတ္တနယေနေဝဝေဒိတဗ္ဗော။ ဟိ၊ မှန်။ တဗ္ဗိကာရာနံ၊ ထိုဝိကာရရုပ် ရှိကုန်သော။ ဘူတာနံ၊ မဟာ ဘုတ်တို့၏။ အညမညဿ၊ တစ်ပါးတစ်ပါးအား။ ပစ္စယဘာဝေါ၊ ကျေးဇူးပြုတတ်ကုန်သည်၏ အဖြစ်သည်။ (ဟောတိ။) ဣတိ၊ ဤသို့ မှတ်အပ်၏။ အညမ္ပိ၊ သော။ သဗ္ဗံ၊ သော။ ဝိဓာနံ၊ အစီအရင်ကို။ ကာယဝိညတ္တိယံဝိယဝေဒိတဗ္ဗံ။
တိသမုဋ္ဌာနိကကာယံ စာလေတိ န စာလေတီတိ၊ ဟူသော။ အယံဝါရော၊ ကို။ ဣဓ၊ ဤ ဝစီကမ္မဒွါရကထာ၌။ နလဗ္ဘတိ။ (ကသ္မာ န လဗ္ဘတိ။) ဟိ (ယသ္မာ)။ စာလနံ၊ လှုပ်စေခြင်း ဟူသည်။ ဥပါဒိန္ဒဋ္ဋနံ၊ ဥပါဒိန္နရုပ်တို့၏ ထိခိုက်ခြင်းသည်။ န၊ မဟုတ်။ ဣတိ၊ ကြောင့် (န လဗ္ဘတိ။) “စိတ္တသမုဋ္ဌာနိကေပနကာယေစလန္တေတေသမုဋ္ဌာနိငကာစလတိနစလတိ”ဟု ကာယကမ္မဒွါရကထာ၌ဆိုခဲ့၏။ ထိုစကားကိုပင် ဤ၌ “တိသမုဋ္ဌာနိကကာယံစာလေတိနစာလေတိ”ဟုချုံး၍ ဆိုထားသည်။]
ဟိ၊ မှန်။ (တစ်နည်း) ဟိ၊ စာလနဃဋ္ဋနတို့၏ သဘောကား။ ဒေသန္တရုပ္ပါဒနပရမ္ပရတာ၊ အရပ်တစ်ပါး၌ ဥပါဒ်စေခြင်း၏ အဆက်ဆက်၏ အဖြစ်သည်။ အဆက်ဆက်အားဖြင့် အရပ် တစ်ပါး၌ ဥပါဒ်စေခြင်းသည်။) စာလနံ၊ စာလနမည်၏။ ဝါ၊ လှုပ်စေခြင်း မည်၏။ ပစ္စယဝိသေသေန၊ အကြောင်း အထူးကြောင့်။ ဘူတကလာပါနံ၊ မဟာဘုတ်ဟူသော ရုပ်ကလာပ် တို့၏။ အသာနတရုပ္ပါဒေါ၊ အလွန်နီးကပ်စွာ ဥပါဒ်ခြင်းသည်။ ဃဋ္ဋနံ၊ ဃဋ္ဋန-မည်၏။ ဣတိ၊ ဤကား စာလန ဃဋ္ဋနတို့၏ သဘောတည်း။
ဥပတ္ထမ္ဘနကိစ္စံပိနတ္ထီတိ၊ ကား။ ဥပတ္ထမ္ဘနေန၊ ထောက်ပံ့ခြင်းနှင့်။ ဝိနာ၊ ကင်း၍။ ပဌမစိတ္တသမုဋ္ဌာနာ၊ ပထမစိတ်ကြောင့် ဖြစ်သည်။ (သမာနာ) ပိ၊ သော်လည်း။ ဃဋ္ဋနာကာရေန၊ ထိခိုက်ခြင်းဟူသော အခြင်းအရာအားဖြင့်။ ပဝတ္တတိ၊ ၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဃဋ္ဋနတ္ထံ၊ ထိခိုက် ခြင်း အကျိုးငှာ။ ဥပတ္ထမ္ဘနေန၊ ဖြင့်။ ပယောဇနံ၊ အကျိုးသည်။ နတ္ထိ။ လဒ္ဓါသေဝနေန၊ ရအပ် သော အာသေဝနရှိသော။ စိတ္တေနဝ၊ ပထမ စိတ်ကြောင့်ပင်လျှင်။ ဃဋ္ဋနဿ၊ ၏။ ဗလဝဘာဝတောစ၊ အားရှိသည်၏ အဖြစ်ကြောင့်လည်း။ (ဃဋ္ဋနတ္ထံ။ ပ။ နတ္ထိ။) ဣတိ (အယံ)၊ ကား။ အဓိပ္ပာယော၊ သင်္ဂဟကာရဆရာ၏ အလိုတည်း။ ဥပတ္ထမ္ဘနံ၊ သည်။ နတ္ထိ၊ မရှိ။ အတ္ထိ၊ ရှိ၏။ ဣတိ၊ သို့။ (မရှိဘူး, ရှိတယ် ဆိုတာကို။) ဝိစာရေတွာ၊ စူးစမ်းစိစစ်၍။ ဂဟေတဗ္ဗံ၊ မှတ်ယူထိုက်၏။
ဝစီကမ္မဒွါရကထာဝဏ္ဏနာ၊ သည်။ နိဋ္ဌိတာ။
မနောကမ္မဒွါရကထာအဖွင့်
အယံနာမ။ ပ။ နဝတ္တဗ္ဗာတိဣဒံ၊ ဤစကားကို။ ယဿ၊ အကြင် စေတနာဓမ္မ၏။ မနော၊ မန ဟူသမျှသည်။ ဒွါရံ၊ ဒွါရသည်။ (ဟောတိ။) တံဒဿနတ္ထံ၊ ထိုဒွါရဝန္တဖြစ်သော စေတနာဓမ္မ ကို ပြခြင်းအကျိုးငှာ။ ဝုတ္တံ၊ ပြီ။ ကပ္ပေတီတိ၊ ဟူသောပုဒ်၏။ တွံ၊ သင် ဖသည်။ (သင် ဖဿ က။) ဖုသနံ၊ တွေ့ထိမှုကို။ ကရောဟိ၊ ပြုလော့။ တွံ၊ သင် ဝေဒနာသည်။ (သင် ဝေဒနာက။) ဝေဒယိတံ၊ ခံစားမှုကို။ (ကရောတိ။) ဣတိဧဝံ၊ ဤသို့ အစရှိသည်ဖြင့်။ ကပ္ပေန္တံဝိယ၊ ပြုစီမံသကဲ့သို့။ [ဝိယသည် ဥပရိက္ခာဇောတက။] ပဝတ္တတိ၊ ၏။ ဣတိအတ္ထော။ ပကပ္ပနဉ္စ၊ ပကပ္ပန ဟူသည်လည်း။ တဒေဝ၊ ထိုပြုစီမံသကဲ့သို့ဖြစ်ခြင်းပင်တည်း။ [တဒေဝဖြင့် ပကပ္ပန၌ ပ-သဒ္ဒါသည် အနက် အထူးမရှိ။ ဓာတွတ္ထနုဝတ္တက၏အဖြစ်ကို သိစေသည်။] ကိံပိဏ္ဍံကရောတီတိ၊ ပါဌ်ဖြင့်။ အာယူဟနတ္ထဝသေန၊ အာယူဟန အနက်၏ အစွမ်းဖြင့်။ ပုစ္ဆတိ၊ ၏။ [အာယူကနနှင့် ပိဏ္ဍံ ကရောတိသည် ပရိယာယ်-ဟူလို။) ဟိ၊ အထူးကား။ ဖဿာဒိဓမ္မေ၊ တို့ကို။ အဝိပ္ပကိဏ္ဏေ၊ ဖရိုဖရဲ မကျဲသည်တို့ကို။ ကတွာ၊ ၍။ (စုပေါင်း၍။) သကိစ္စေသု၊ ဖုသန စသော မိမိကိစ္စတို့၌။ ပဝတ္တနံ၊ ဖြစ်စေခြင်းသည်။ အာယူဟနံ၊ အာယူဟန မည်၏။ တတ္ထေဝ၊ ထိုမိမိတို့ ကိစ္စတို့ဝယ် ဖြစ်စေခြင်း၌ပင်။ ဗျာပါရဏံ၊ တပင်တပန်းအားထုတ်ခြင်းသည်။ စေတယနံ၊ စေတယန မည်၏။ တထာ၊ ထိုဆိုအပ်ပြီးသော အခြင်းအရာအားဖြင့်။ ကရဏံ၊ ပြုခြင်းသည်။ အဘိသင်္ခရဏံ၊ မည်၏။ ဣတိ၊ ဤသို့ မှတ်အပ်၏။
တေဘူမကဿေဝ၊ ဘုံးသုံးပါး၌ဖြစ်သော ကုသိုလ် အကုသိုလ် မနကိုသာ။ ဂဟဏံ၊ ယူခြင်း သည်။ လောကုတ္တရကမ္မဿ၊ ၏။ ကမ္မက္ခယကရတ္တာ၊ ကံ၏ကုန်ခန်းခြင်းကို ပြုတတ်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်တည်း။
မနောကမ္မဒွါရကထာဝဏ္ဏနာ၊ သည်။ နိဋ္ဌိတာ။
ကမ္မကထာအဖွင့်
စေတယိတွာ၊ ပ။ ဧတ္ထ၊ ၌။ ယသ္မာ၊ ပုရိမစေတနာယ၊ ဖြင့်။ စေတယိတွာ၊ စေ့ဆော်ပြီး၍။ သန္နိဋ္ဌာနကမ္မံ၊ ဆုံးဖြတ်ကြောင်းကံကို။ ကရောတိ၊ ၏။ တသ္မာ၊ စေတနာပုဗ္ဗကံ၊ စေတနာ ရှေ့ရှိသော။ ကမ္မံ၊ သတ်မှုစသောကံသည်။ တံစေတနာသဘာဝမေဝ၊ ထိုစေတနာ သဘော ရှိသော။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ စေတနံ၊ ကို။ အဟံ၊ ငါသည်။ ကမ္မံ၊ ကံဟူ၍။ ဝဒါမိ၊ ၏။ ဣတိအတ္ထော။ [ဤဝါကျ၏အဓိပ္ပါယ်ကို အဋ္ဌကထာ ဘာသာဋီကာ၌ ပြထားပြီ။ ဤဋီကာအလို “ယသ္မာစေတယိတွာကာယေနဝါစာယမနသာကမ္မံကရောတိ၊ တသ္မာစေတနံကမ္မံဝဒါမိ”ဟု ဝါကျကို ရှေ့နောက်ပြန်၍လည်း အနက်ပေးနိုင်သည်ဟု မှတ်ပါ။]
အထဝါ၊ ကား။ သမာနကာလတ္တေ၊ တူသော ကာလရှိကုန်သည်၏အဖြစ်သည်။ (သတိ) ပိ၊ သော်လည်း။ ကာရဏကိရိယာ၊ အကြောင်း ကြိယာသည်။ ပုဗ္ဗကာလဝိယ၊ ပုဗ္ဗကာလ ကြိယာကဲ့သို့။ ဝတ္တုံ၊ ဆိုခြင်းငှာ။ ယုတ္တာ၊ သင့်၏။ မဖကိရိယာစ၊ အကျိုးကြိယာသည်လည်း။ အပရကာလဝိယ၊ အပရကာလကြိယာကဲ့သို့။ (ဝတ္တုံ ယုတ္တာ။) စ၊ ဆက်။ ယသ္မာ။ စေတနာယ၊ ဖြင့်။ စေတယိတွာ၊ စေ့ဆော်၍။ ကာယဝါစာဟိ၊ ကာယဒွါရ ဝစီဒွါရတို့ဖြင့်။ စောပနကိရိယံ၊ စောပနကြိယာကိုလည်းကောင်း။ (ဝါယောဓာတ်၏ အစွမ်းအားဖြင့် လှုပ်ရှားကြွမြောက် ခြင်း ဟူသော အမူအရာ ကြိယာ, ပထဝီဓာတ်၏ အစွမ်းအားဖြင့်ထိခိုက် လှုပ်ရှားခြင်း ဟူသော အမူအရာ ကြိယာကိုလည်းကောင်း။) မနသာ၊ မနောဒွါရဖြင့်။ အဘိဇ္ဈာဒိကိရိယံစ၊ အဘိဇ္ဈာ အစရှိသော ကြိယာကိုလည်းကောင်း။ ကရောတိ၊ ၏။ တသ္မာ၊ တဿာကိရိယာယ၊ ထို စောပန ကြိယာ, အဘိဇ္ဈာဒိကြိယာကို။ ကာရိကံ၊ ပြုတတ်သော။ စေတနံ၊ ကို။ အဟံကမ္မံဝဒါမိဣတိအတ္ထော။
ကာယေဝါတိ၊ ကား။ ကာယဝိညတ္တိသင်္ခါတေ၊ ကာယဝိညတ် ဟု ဆိုအပ်သော။ ကာယေဝါ၊ ကာယဒွါရ သည်သော်လည်း။ သတီတိ၊ ကား။ ဓရမာနေ၊ ထင်ရှားရှိလတ်သော်။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ အနိရောဓိတေ၊ မချုပ်စေအပ်သေးလတ်သော်။ ကာယသမ္ပဋ္ဌာပိကာ၊ ကာယ ဝိညတ်ကို ဖြစ်စေတတ်သော။ စေတနာ၊ သည်။ ကာယသဉ္စေတနာ၊ မည်၏။ စ၊ ဆက်။ ဧတ္ထ၊ ဤ ပါဠိတော်၌။ သုခဒုက္ခုပ္ပါဒကေန၊ ကောင်းသော ဣဋ္ဌအကျိုး, မကောင်းသော အနိဋ္ဌ အကျိုးကို ဖြစ်စေတတ်သော တရားသည်။ ကမ္မေန၊ ကံသည်။ ဘဝိတဗ္ဗံ၊ ဖြစ်ရာ၏။ စေတနာစ၊ စေတနာကိုလည်း။ (ကာယသဉ္စေတနာ၌ စေတနာကိုလည်း။) သုခဒုက္ခုပ္ပါဒိကာ၊ ကောင်းသော ဣဋ္ဌအကျိုး, မကောင်းသော အနိဋ္ဌအကျိုးကို ဖြစ်စေတတ်၏ဟူ၍။ (ဘဂဝတာ၊ သည်။) ဝုတ္တာ၊ ပြီ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ တဿာ ထိုစေတနာ၏။ ကမ္မဘာဝေါ၊ ကံ၏အဖြစ်သည်။ သိဒ္ဓေါ၊ ပြီးစီးသည်။ ဟောတိ။
သဉ္စေတနိယန္တိ၊ ကား။ သဉ္စေတနသဘာဝဝန္တံ၊ သဉ္စေတနာ သဘောရှိသော။ (ကမ္မံ-၌ စပ်။) သမိဒ္ဓိတ္ထေရေန၊ သမိဒ္ဓိထေရ်သည်။ သဉ္စေတနိယံ၊ ပ။ ဒုက္ခံသောဝေဒယတီတိ၊ ဟူ၍။ အဝိဘဇိတွာ၊ မခွဲခြား မဝေဖန်မူ၍။ ဗျာကတော၊ ဖြေဆိုအပ်ပြီ။ [ယခုစာအုပ်များ၌ “သုခံသောဝေဒယတိ ဟု ရှိ၏။ ပါဠိတော်၌ကား “ဒုက္ခံသောဝေဒယတိ”ဟု ရှိ၏။] ပန၊ စင်စစ်ကား။ သောပေဥှာ၊ ထိုပြဿနာကို။ သုခဝေဒနီယန္ထိအာဒိနာ၊ ဖြင့်။ ဝိဘဇိတွာ၊ ၍။ ဗျာကာတဗ္ဗော၊ ဖြေဆိုထိုက်၏။ တသ္မာ၊ ကြောင့်။ (ခွဲခြား ဖြေဆိုထိုက်သည်ကို မခွဲခြားဘဲ ဖြေဆိုအပ်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။) သမ္မာဗျာကတောနာမ၊ သမ္မာ ဗျာကတမည်သည်။ နဟောတိ။ ဣတရဒွယေပိ၊ သုခဝေဒနီယမှ တစ်ပါးသော ဒုက္ခဝေဒနီယ, အဒုက္ခမသခု ဝေဒနီယ နှစ်ပါးအပေါင်း၌လည်း။ ဧသေဝနာယော။
ပန၊ ဆက်။ ယထာ၊ အကြင် အခြင်းအရာအားဖြင့်။ သုတ္တာနိ၊ ကာယေဝါ သတိ-အစရှိသော သုတ်တို့သည်။ ဌိတာနိ၊ တည်ရှိကုန်၏။ တထာ၊ ထိုသုတ်တို့၏ တည်ရှိတိုင်းသော အခြင်း အရာအားဖြင့်။ “စောပန၊ ပ။ ဘူတာ၊ စောပန ကြိယာ၏မှီရာဖြစ်၍ ဖြစ်ကုန်သော။ ကာယဝါစာ၊ ကာယဝါစာ တို့သည်လည်းကောင်း။ (ကာယ ဝိညတ် ဝစီညတ်တို့သည်လည်းကောင်း။) အဘိဇ္ဈာဒိကိရိယာနိဿယော၊ အဘိဇ္ဈာအစရှိသော ကြိယာ၏မှီရာဖြစ်သော။ မနောစ၊ မန သည်လည်းကောင်း။ ဒွါရာနိ၊ ဒွါရတို့မည်၏။ ပန၊ ဆက်။ (တစ်နည်း) ပန၊ ဒွါရမည်ပုံမှတစ်ပါး ကံမည်ပုံကား။ ဝါသိအာဒီဟိ၊ ဓား အစရှိသည်တို့ဖြင့်။ ဆေဒနာဒိံ၊ ဖြတ်ခြင်း အစရှိသော အမှုကို။ (ကရောန္တိ) ဝိယ၊ ကဲ့သို့။ (တထာ၊ တူ။) ယာယစေတနာယ၊ ကြောင့်။ ကရဏဘူတေဟိ၊ ကရိုဏ်းဖြစ်၍ ဖြစ်ကုန်သော။ တေဟိကာယာဒီဟိ၊ ထိုကာယ-အစရှိသည်တို့ဖြင့်။ စောပနာဘိဇ္ဈာဒိကိရိယံ၊ စောပနကြိယာ, အဘိဇ္ဈာ-အစရှိသော ကြိယာကို။ ကရောန္တိ၊ ကုန်၏။ သာစေတနာ၊ သည်။ ကမ္မံ၊ ကံမည်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (စောပနကြိယာ၏ မှီရာ ဖြစ်၍ဖြစ်သော ကာယဝါစာ, အဘိဇ္ဈာဒိကြိယာ၏ မှီရာဖြစ်သော မနတို့၏ ဒွါရမည်ကုန် သည်၏ အဖြစ်, ကာယ-အစရှိသည်တို့ဖြင့် စောပနကြိယာ အဘိဇ္ဈာဒိကြိယာကို ပြုကြောင်း စေတနာ၏ ကံမည်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။) ဒွါရပ္ပဝတ္တိယံ၊ ဒွါရတစ်ပါး၌ ကံတစ်ပါတို့၏ ဖြစ်ခြင်းသည်။ (သတိ) ပိ၊ သော်လည်း။ ကမ္မဒွါရဘေဒနံစ၊ ကံနှင့်ဒွါရတို့ကို ပိုင်းခြား သတ်မှတ် နာမည်တပ်ခြင်းသည်လည်းကောင်း။ ဒိဿတိ၊ ကွဲကွဲပြားပြား ထင်ရှား၏။ စ၊ လဒ္ဓဂုဏ်ကို ပြဦးအံ့။ ဧဝံသတိ၊ သော်။ ကာယေန၊ ပ။ ဂါထာယော၊ တို့သည်။ အတိဝိယ၊ အလွန်အကဲသာလျှင်။ ယုဇ္ဇန္တိ၊ သင့်မြတ်ကုန်၏။
လောကုတ္တရမဂ္ဂေါ၊ လောကုတ္တရာမဂ်သည်။ ဣဓလောကိယကမ္မကထာယံ၊ ဤလောကီ ဖြစ်သော ကမ္မကထာ၌။ အနဓိပ္ပေတော၊ အလိုမရှိအပ်သည်။ (သမာနော) ပိ၊ သော်လည်း။ ဘဇာပိယမာနော၊ ကပ်ဝင်စေအပ်သော်။ (သွင်းအပ်သော်။) တီဏိ၊ ကုန်သော။ ကမ္မာနိ၊ ကံတို့သို့။ ဘဇတိ၊ ကပ်ဝင်၏။ [“လောကုတ္တရမဂ္ဂေါဘဇာပိယမာနော”ဟူသော အဋ္ဌကထာ စကားကိုပင် “ဣဓလောကိယကမ္မကထာယံအနဓိပ္ပေတောပိ”ဟု ထည့်၍ ဖွင့်သည်။]
မနေနဒုဿီလျန္တိ၊ ပါဌ်ဖြင့်။ ကာယိက၊ ပ။ ဝဇ္ဇံ၊ ကာယဒွါရ၌ ဖြစ်သောလွန်ကျူးမှု, ဝစီဒွါရ၌ ဖြစ်သော လွန်ကျူးမှုသည် ကြဉ်အပ်သော။ သဗ္ဗံ၊ သော။ အကုသလံ၊ ကို။ သင်္ဂဏှာတိ၊ ၏။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိ၊ ပ။ သမာဓိံ၊ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိ, မိစ္ဆာသင်္ကပ္ပယ, မိစ္ဆာဝါယာမ, မိစ္ဆာသတိ, မိစ္ဆာသမာဓိကို။ (သင်္ဂဏှာတိ) အပိစ၊ သည်သာမကသေး။ ဝါ၊ ဆက်ဦးအံ့။ ဧတံ၊ ဤမနေန ဒုဿီလျကို။ မနသာ၊ ပ။ ဝုတ္တဿ၊ ဟောတော်မူအပ်သော။ သံဝရဿ၊ သံဝရ၏။ ပဋိပက္ခဝသေန၊ ဆန့်ကျင်ဘက်၏အစွမ်းဖြင့်။ ပုတ္တံ၊ ဆိုအပ်ပြီ။ သီလဝိပတ္တိဝသေန၊ သီလ ပျက်စီးခြင်း၏အစွမ်းဖြင့်။ နဝုတ္တံ၊ ဆိုအပ်သည်မဟုတ်။ ဟိ၊ မှန်။ (တစ်နည်း) ဟိ (ယသ္မာ)။ သာ၊ ထို သီလဝိပတ္တိသည်။ မာနသိကာ၊ မနောဒွါရ၌ ဖြစ်သောသီလဝိပတ္တိသည်။ နအတ္ထိ၊ မရှိ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (သီလဝိပတ္တိ ဝသေန န ဝုတ္တံ။) [မနသက်သက်ဖြင့် သီလမပျက်နိုင် သောကြောင့် “နသီလဝိပတ္တိဝသေန”ဟု ဆိုသည်-ဟူလို။]
မဂ္ဂဿေဝ၊ မဂ်ကိုသာလျှင်။ ဘဇာပနံ၊ ကပ်ဝင်စေခြင်းသည်။ မဟာဝိသယတ္တာ၊ ဗောဇ္ဈင် ထက်ကျယ်သော အရာရှိသည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ (ဟောတိ။) [မဓုဋီကာ၌ “ဟောတိ”ဟု မထည့်ဘဲ “ကတံ”ဟု ထည့်သည်။] ဟိ၊ မှန်။ (တစ်နည်း) ဟိ (ယသ္မာ)။ ဗောဇ္ဈင်္ဂါ၊ ဗောဇ္ဈင် တို့သည်။ မနောကမ္မမေဝ၊ မနောကံသို့သာ။ (ဧဝံဖြင့် ကာယကံ ဝစီကံတို့ကို ကန့်။) ဘဇေယျုံ၊ ကုန်ရာ၏။ စ၊ သည်သာမကသေး။ မဂ္ဂဘဇာပနေနေဝ၊ မဂ်တို့ကို ကပ်ဝင်စေခြင်း (သွင်းခြင်း ဖြင့်ပင်။ တေသံ၊ ထိုဗောဇ္ဈင်တို့ကို။ ဘဇာပနံ၊ ကပ်ဝင်စေခြင်းကို။ (ကပ်ဝင်စေနည်းကို။) ဝိညာတုံ၊ သိခြင်းငှာ။ နသက္ကာ၊ မတတ်ကောင်းသည်ကား။ န၊ မဟုတ်။ (သက္ကာဧဝ။) ဣတိ၊ ကြောင့်။ (မဂ္ဂဿေဝ ဘဇာပနံ ဟောတိ။)
ကမ္မပထံ၊ ကမ္မပထသို့။ အပ္ပတ္တာနမ္ပိ၊ မရောက်သော ကံတို့၏လည်း။ တံတံဒွါရေ၊ ထိုထို ဒွါရ၌။ သံသန္ဒနံ၊ နှီးနှောခြငးသည်လည်းကောင်း။ [သံသန္ဒနံကို “အဝရောဓနံ”ဟု ထပ်ဖွင့်။] ဒွါရန္တရေ၊ ဒွါရတစ်ပါး၌။ ကမ္မန္တရုပ္ပတ္တိယံ၊ ကံတစ်ပါးတို့၏ဖြစ်ခြင်းသည်။ (သတိ) ပိ၊ ရှိသော် လည်း။ ကမ္မဒွါရာဘေဒနဉ္စ၊ ကံ ဒွါရတို့၏ မပျက်ခြင်းသည်လည်းကောင်း။ ဒွါရသံသန္ဒနံနာမ၊ ဒွါရသံသန္ဒန မည်၏။ [အဓိပ္ပာယ်ကို အဋ္ဌကထာ ဘာသာဋီကာ၌ ပြထားပြီ။]
တိဝိဓာ၊ ပ။ အာဒိနာ၊ ဖြင့်။ ကမ္မပ္ပထပ္ပတ္တာဝ၊ ကမ္မပထသို့ ရောက်သည်သာလျှင်ဖြစ်သော။ သန္နိဋ္ဌာပကစေတနာ၊ အပြီးအဆုံးသို့ ရောက်စေကြောင်း စေတနာကို။ ဝါ၊ ဆုံးဖြတ်ကြောင်း စေတနာကို။ ကမ္မန္တိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တာ၊ ပြီ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ သဗ္ဗာ၊ သော။ ပုရိမစေတနာ၊ ရှေ့၌ ဖြစ်သော စေတနာကို။ ကာယကမ္မံနဟောတီတိ၊ ကာယကံ မမြောက်ဟူ၍။ ဝုတ္တာ၊ အဋ္ဌကထာ၌ ဆိုအပ်ပြီ။ [“ကာယကမ္မံနာမဟောတိနဟောတီတိ၊ နဟောတိ”ဟူသော စကားကို ရည်ရွယ်၍ “ကာယကမ္မံနဟောတီတိဝုတ္တာ”ဟု ဆိုသည်။]
အာဏာပေတွာ၊ ပ။ အလဘန္တဿာတိ၊ ဟူသော စကားကို။ အာဏတ္တေဟိ၊ စေခိုင်းအပ် သူတို့သည်။ အမာရိတဘာဝံ၊ မသတ်အပ် သည်၏ အဖြစ်ကို။ (သတ်မှုအထမမြောက်သည်၏ အဖြစ်ကို။) သန္ဓာယဝုတ္တံ။ အကမ္မပထဘာဝတော၊ ကမ္မပထ မမြောက်သည်၏ အဖြစ် ကြောင့်။ ဝစီဒုစ္စရိတံနာမဟောတိ။ ဣတိ၊ ကား။ အဓိပ္ပာယော၊ အဋ္ဌကထာဆရာ၏ အလို တည်း။ [“ဝစီဒွါရေပိ၊ ပ။ ဝစီဒုစ္စရိတံနာမဟောတိ”၏ အဖွင့်။ အကယ်၍ စေခိုင်းအပ် သူတို့က တောထဲ၌ သားကောင်တို့ကို သတ်မှု အထခမြောက်လျှင် စေခိုင်းသူမှာ ပါဏာတိ ပါတ ကာယကံ ဖြစ်ရလိမ့်မည်-ဟူလို။]
ဣမေသတ္တာ၊ တို့ကို။ ဟညန္တု၊ သတ်အပ်ပါစေကုန်။ ဣတိ၊ သို့။ ပဝတ္တဗျာပါဒဝသေန၊ ဖြစ်သော ဗျာပါဒ၏အစွမ်းဖြင့်။ (ဟောတိ။) [သောစခေါဗျာပါဒဝသေန၊ ၏ အဖွင့်။]
ကာယကမ္မဝေါဟာရလာဘာ၊ ကာယကံဟု ခေါ်ဝေါ်အပ်သော အမည်ကိုရခြင်းကြောင့်။ စေတနာပက္ခိကာဝါ၊ စေတနာ၏ အသင်းအပင်း၌ ပါဝင်ကုန်သည်လည်းကောင်း။ မနောကမ္မဝေါဟာရဝိရဟာ၊ မနောကံဟု ခေါ်ဝေါ်အပ်သော အမည်မှ ကင်းခြင်းကြောင့်။ အဗ္ဗောဟာရိကာဝါ၊ မနောကံဟု ခေါ်ဝေါ်အပ်သော အမည်ကို မရထိုက်ကုန်သည်လည်းကောင်း။ ဘဝန္တိ၊ ဖြစ်ကုန်၏။ သသမ္ဘာရပထဝီအာဒီသု၊ အဆောက်အဦနှင့်တကွဖြစ်သော မြေကြီး အစရှိသည်တို့၌။ အာပါဒယောအာပေါ၊ အစရှိသည်တို့သည်။ ဧတ္ထ၊ ဤ အဗ္ဗောဟာရိက အရာ၌။ နိဒဿနံ၊ ညွှန်ပြကြောင်း ဥဒါဟရုဏ်တည်း။
ကုလုမ္ဗဿာတိ၊ ကား။ ဂဗ္ဘဿ၊ ကိုယ်ဝန်သူငယ်ကို။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ကုလဿ၊ အမျိုး အနွယ်ကို။ (ဥပဃာတော ဟောတိ-၌ စပ်။) ဣတိအတ္ထောဧဝ၊ ဤအနက်ကိုသာ။ (ဒဋ္ဌဗ္ဗော၊ ၏။) [ဧဝဖြင့် “ဂဗ္ဘဿ”ဟူသော အနက်ကို ကန့်။] တိဿောပိ၊ ၃-တန်လည်း ဖြစ်ကုန်သော။ သင်္ဂီတိယော၊ သင်္ဂါယနာတို့သို့။ အာရုဠှတာယ၊ တက်ရောက်သည်၏ အဖြစ်ကို။ အနနုဇာနနတော၊ ခွင့်မပြုလိုသည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ တဝသုတ္တဿာတိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တံ။ ဒသဝိဓာ၊ သော။ ဣဒ္ဓိ၊ ကို။ ပဋိသမ္ဘိဒါမဂ္ဂေ၊ ၌။ ဣဒ္ဓိကထာယ၊ ဣဒ္ဓိကထာမှ။ ဂဟေတဗ္ဗာ၊ ၏။
ဘာဝနာမယန္တိ၊ ဟူသော စကားကို။ အဓိဋ္ဌာနိဒ္ဓိံ၊ အဓိဋ္ဌာနိဒ္ဓိကို။ သန္ဓာယဝဒတိ၊ ဃဋဘေဒေါဝိယ၊ အိုး၏ ကွဲခြင်းကဲ့သို့။ ပရူပဃာတော သူတစ်ပါးကို သတ်ခြင်းသည်။ ဟောတိ၊ ဖြစ်၏။ ဥဒကဝိနာသောဝိယ၊ ရေ၏ ပျက်စီးခြင်းကဲ့သို့။ ဣဒ္ဓိဝိနာသောစ၊ တန်ခိုး၏ ပျက်စီးခြင်းသည် လည်း။ ဟောတိ၊ ၏။ ဣတိ၊ သို့။ ဥပမာ၊ သည်။ သံသန္ဒတိ၊ ဥပမေယျနှင့် ရောနှော၏။
တဝပေဥှာတိ၊ ကား။ ဘာဝနာမယာယ၊ ဘာဝနာမယိဒ္ဓိဖြင့်။ ပရူပဃာတော၊ သူတပါးကို သတ်နိုင်ခြင်းသည်။ ဟောတိ။ ဣတိ၊ သို့။ ဝုတ္တော၊ သော။ ဉာပေတုံ၊ သူတစ်ပါးကို သိစေ ခြင်းငှာ။ ဣစ္ဆိတော၊ သော။ အတ္ထော၊ တည်း။
အာထဗ္ဗနိဒ္ဓိ၊ ဟူသည်။ ဝိဇ္ဇာမယိဒ္ဓိ၊ သည်။ ဟောတိ၊ ၏။ ..သတ္တမေပဒေတိ၊ ကား။ မဏ္ဍလာဒိတော၊ စည်းဝိုင်း အစရှိသော အရပ်မှ။ သတ္တိမေ၊ ခုနစ်လှမ်းမြောက် ဖြစ်သော။ ပဒေ၊ ခြေလှမ်း၌။ (ဌတွာ-၌ စပ်။)
ဝစနန္တရေန၊ တစ်ပါးသော စကားဖြင့်။ ဂမိတဗ္ဗတ္ထံ၊ သိထိုက်သောအနက်ရှိသော သုတ်သည်။ နေယျတ္ထံ၊ နေယျတ္ထ မည်၏။ သယမေဝ၊ မိမိပါဠိအတိုင်းပင်။ ဂမိတဗ္ဗတ္တံ၊ သည်။ နိတတ္ထံ၊ မည်။
ကိရိယတော၊ ပ။ အကိရိယတောတိ၊ ဟူသော ပုစ္ဆာကို။ တေန၊ ထို ဝိတဏ္ဍဝါဒီသည်။ အဓိပ္ပေတံ၊ သော။ သမ္ပဇာနမုသာဝါဒံ၊ သမ္ပဇာနမုသာဝါဒပါစိတ်ကို။ သန္ဓာယပုစ္ဆတိ၊ ဥပေါသထက္ခန္ဓကေ၊ ၌။ ဝုတ္တံ၊ ဟောတော်မူအပ်သော သမ္ပဇာနမုသာဝါဒကို။ (သန္ဓာယ။) န (ပုစ္ဆတိ)၊ မေးသည်မဟုတ်။ ဟိ၊ မှန်။ (တစ်နည်း-ကသ္မာ ဝိညာယတိ) ဟိ (ယသ္မာ)။ တတ္ထ၊ ထိုဥပေါသထက္ခန္ဓက၌။ အဝုတ္တမေဝ၊ မဟောအပ်သည်သာလျှင် ဖြစ်သော။ အနရိယဝေါဟာရံ၊ အနရိယဝေါဟာရကို။ (မဟုတ်မမှန် ပြောဆိုခြင်းကို။) သော၊ ထို ဝိတဏ္ဍဝါဒီ သည်။ ဝုတ္တန္တိ၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီ ဟူ၍။ ဂဟေတွာ၊ ၍။ ဝေါဟရတိ၊ ပြောဆို၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (ဥပေါသထက္ခန္ဓကေ။ ဝုတ္တံ၊ ကို။ နပုစ္ဆတိ၊ ဣတိ ဝိညာယတိ။) ဝါစာဂိရန္တိ၊ ကား။ ဝါစာသင်္ခါတံ၊ စကားဟု ဆိုအပ်သော။ ဂိရံ၊ အသံကို။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ဝါစာနုစ္စာရဏံ၊ အဖန်ဖန်မြွက်ဆိုအပ်သော စကားကို။ (နောဘဏေယျ-၌ စပ်။)
ခန္ဒသိဝါဒယော သေဋ္ဌာတိ (ဧတ္ထ)၊ ၌ ခန္ဓာတိ၊ ကား။ ကုမာရ၊ ကုမာရနတ်တို့တည်။ ဝါ၊ ခဒဲနတ်တို့တည်း။ သိဝါတိ၊ ကား။ မဟေဿရာ၊ မဟေဿရနတ်တို့တည်း။ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိယာ၊ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိကို။ နိဒဿနတ္ထံ၊ ညွှန်ပြခြင်း အကျိုးငှာ။ ဣဒံ၊ ဤ ခန္ဒသိဝါဒယော သေဋ္ဌာ-ဟူသော စကားကို။ (သင်္ဂဟကာရေန) ဝုတ္တံတိဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ ဟိ၊ မှန်။ (တစ်နည်း၊ ကသ္မာ ဝိညာယတိ၊) ဟိ (ယသ္မာ)။ နတ္ထိကဒိဋ္ဌာဒယော၊ အစရှိသော အယူတို့သည်သာ။ (ဧဝဖြင့် ခန္ဓသိဝါဒယော သေဋ္ဌာကို ကန့်။) ကမ္မပ္ပထပ္ပတ္တာ၊ ကမ္မပထသို့ ရောက်ကုန်သည်။ (ဟုတွာ။) ကမ္မံ၊ ကံမည်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (မိစ္ဆဒိဋ္ဌိယာ။ ပ။ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ၊ ဣတိ ဝိညာယတိ။)
စေတနာပနေတ္ထ အဗ္ဗောဟာရိကာတိ၊ ကား။ ကာယဒွါရေ၊ ၌ လည်းကောင်း။ ဝစီဒွါရေစ၊ ၌လည်းကောင်း။ သမုဋ္ဌိတာ၊ ဖြစ်သည်။ (သမာနာ) ပိ၊ သော်လည်း။ ကာယကမ္မန္တိစ၊ ဟူ၍ လည်းကောင်း။ ဝစီကမ္မန္တိစ၊ ဟူ၍လည်းကောင်း။ ဝေါဟာရံ၊ ခေါ်ဝေါ်အပ်သော အမည်ကို။ နလဘတိ။ (ကသ္မာ၊ နည်း။) အဘိဇ္ဈာဒိပ္ပဓာနတ္တာ၊ အဘိဇ္ဈာ အစရှိသော မနောကံတို့က ပဓာနတို့၏ အဖြစ်ကြောင့်တည်း။
ပန၊ ဆက်။ တိဝိဓာ၊ ပ။ မနောကမ္မန္တိ၊ ဟူ၍။ ဝစနတော၊ မူခြင်းကြောင့်။ သဘာဝေနေဝ၊ မိမိသဘောအားဖြင့်ပင်။ သာ၊ ထို စေတနာသည်။ မနောကမ္မံ၊ မနောကံတည်း။ အဘိဇ္ဈာဒိပက္ခိကတ္တာ၊ အဘိဇ္ဈာ အစရှိသည်တို့၏ အဖို့၌ ဖြစ်ကုန်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ (မနောကမ္မံ၊ သည်။) န၊ မဟုတ်။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ အဘိဇ္ဈာဒိပက္ခိကာဝါတိ၊ ဟူ၍။ (သင်္ဂဟကာ ရေန) နဝုတ္တံ။
ဣမသ္မိံပနဌာနေ၊ ဤ မနောကံ၏ မနောဒွါရဝယ် ဖြစ်ရာ၌။ ကာယင်္ဂဝါစင်္ဂါနိ၊ တို့ကို။ အစောပေတွာ၊ ၍။ စိန္တနကာလေ၊ ၌။ စေတနာပိ၊ သည်လည်းကောင်း။ စေတနာသမ္ပယုတ္တဓမ္မာပိ၊ တို့သည်လည်းကောင်း။ မနောဒွါရေဧဝ၊ ၌သာ။ သမုဋ္ဌဟန္တိ၊ ဖြစ်ကုန်၏။ တသ္မာ၊ စေတနာယ၊ ၏။ အဗ္ဗောဟာရိကဘာဝေါ၊ အဗ္ဗောဟာရိက-၏ အဖြစ်သည်။ ကထဉ္စိ၊ တစ်စုံ တစ်ခုသော အကြောင်းကြောင့်မျှ။ နတ္ထိ၊ မရှိတော့။ ဣတိ၊ ကား။ အဓိပ္ပာယော၊ သင်္ဂဟ ကာရ ဆရာ၏ အလိုတည်း။
တိဝိဓာ၊ ပ။ ဝစနတော၊ အစရှိသော စကားကို ဟောတော်မူခြင်းကြောင့်။ ပါဏာတိပါတာဒိပဋိပက္ခဘူတာ၊ ပါဏာတိပါတ အစရှိသည်တို့၏ ဆန့်ကျင်ဘက်ဖြစ်၍ ဖြစ်ကုန်သော။ တဗ္ဗိရတိဝိသိဋ္ဌာ၊ ထို ပါဏာတိပါတ အစရှိသည်တို့မှ ရှောင်ကြဉ်ခြင်းသည် အထူးပြုအပ်ကုန်သော။ စေတနာဝ၊ စေတနာတို့သည်ပင်။ ပါဏာတိပါတဝိရတိအာဒိကာ၊ ပါဏာတိပါတဝိရတိ အစ ရှိသည်တို့သည်။ ဟောန္တိ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ စေတနာပက္ခိကာဝါတိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တံ။ ဝိရတိပက္ခိကာတိ၊ ဟူ၍။ န (ဝုတ္တံ)။ ...ရက္ခတီတိ၊ ကား။ အဝိနာသေတွာ၊ မဖျက်ဆီးမူ၍။ ကထေတိ၊ ပြော၏။ ဘိန္ဒတီတိ၊ ကား။ ဝိနာသေတွာ၊ ဖျက်ဆီး၍။ ကထေတိ၊ ၏။ ကမ္မကထာဝဏ္ဏနာ၊ သည်။ နိဋ္ဌိတာ။
ပဉ္စဝိညာဏစသည်အဖွင့်
စက္ခုဝိညာဏဒွါရန္တိ၊ ကား။ စက္ခုဝိညာဏဿ၊ စက္ခုဝိညာဉ်၏။ ဒွါရံ၊ ဒွါရတည်း။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ စက္ခုစ၊ စက္ခုပသာဒလည်း ဟုတ်၏။ တံ ထိုစက္ခုပသာဒ ဟူသည်။ ဝိညာဏဒွါရဉ္စ၊ စက္ခုဒွါရိက ဝီထိဖြစ်သော ဝိညာဉ်တို့၏ဒွါရလည်း ဟုတ်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ စက္ခုဝိညာဏဒွါရံ၊ မည်၏။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ စက္ခု၊ စက္ခုဟူသော။ ဝိညာဏဒွါရံ၊ စက္ခုဒွါရိကဝီထိ ဖြစ်သော ဝိညာဉ်တို့၏။ ဒွါရ၊ ဣတိ၊ သို့။ အသမာသနိဒ္ဒေသော၊ သမာသ်မဟုတ်သော ဝါကျ ကို ညွှန်ပြခြင်းသည်။ (ဟောတိ။) ပန၊ ဆက်။ တံ၊ ထို စက္ခုဝိညာဏဒွါရ ဟူသည်။ စက္ခုမေဝ၊ စက္ခုပသာဒ ပင်တည်း။ သေသေသုပိ၊ စက္ခုဝိညာဏ ဒွါရံ ပုဒ်မှကြွင်းသောသောတဝိညာဏ ဒွါရံ အစရှိသော ပုဒ်တို့၌လည်း။ ဧသ၊ ဤ အစီအရင်သည်။ နယော၊ သိကြောင်း အစီအရင် တည်း။
စက္ခုနာ၊ ပ။ အာဒိကာယ၊ သော။ ဂါထာယ၊ ၌။ ပသာဒ၊ ပ။ သံဝရေ၊ ပသာဒကာယသံဝရ, စောပနကာယသံဝရ ၂-ပါးတို့ကို။ ဧကဇ္ဈံ၊ တစ်ပေါင်းတည်း။ ကတွာ၊ ၍။ ကာယေနသံဝရော၊ ကာယေန သံဝရကို။ (ဘဂဝတာ) ဝုတ္တော။ တံ၊ ထိုကာယေန သံဝရကို။ ဣဓ၊ ဤအဋ္ဌကထာ၌။ ဘိန္ဒိတွာ၊ ၂-မျိုးခွဲ၍။ အဋ္ဌသံဝရာ၊ ရှစ်ပါးသော သံဝရတို့ကို။ (ကထိတာ။) တပ္ပပဋိပက္ခဘာဝေန၊ ထိုရှစ်ပါးသော သံဝရတို့၏ ဆန့်ကျင်ဘက်၏ အဖြစ်ဖြင့်။ အသံဝရာ၊ တို့ကို။ အဋ္ဌ၊ ဟူ၍။ ကထိတာ၊ (အဋ္ဌကထာ၌) ဆိုအပ်ကုန်ပြီ။
သီလသံဝရာဒယောပိ၊ သီလသံဝရ အစရှိသော သံဝရတို့သည်လည်း။ (ပိဖြင့်-၅-ပါးချင်း တူသော အသံဝရကိုပေါင်း။) သဗ္ဗဒွါရေသု၊ အလုံးစုံသောစက္ခုစသော ဒွါရတို့၌။ ဥပ္ပဇ္ဇမာနာပိ၊ ကုန်သော်လည်း။ ပဉ္စေဝ၊ တရားကိုယ်အားဖြင့် ၅-ပါးသာလျှင်ဖြစ်ကုန်သော။ သံဝရာ၊ တို့သည်။ (ဟောန္တိ။) [၅-ပါး သရုပ်နောက်၌လာလတ္တံ့။] တပ္ပဋိပက္ခဘာဝေန၊ ထိုသံဝရတို့၏ ဆန့်ကျင်ဘက်တို့၏အဖြစ်ဖြင့်။ ဒုဿီလျာဒီနိ၊ ဒုဿီလျ အစရှိသော ၅-ပါးတို့ကို။ အသံဝရာတိ၊ တို့ဟူ၍။ ဝုတ္တာနိ။
တတ္ထ၊ ထို ၅-ပါးတို့တွင်။ ဒုဿီလျံ၊ ဟူသည်။ ပါဏာတိပါတာဒိစေတနာ၊ ပါဏာတိပါတ အစရှိသော စေတနာတည်း။ မုဋ္ဌဿစ္စံ၊ ဟူသည်။ သတိပဋိပက္ခာ၊ သတိ၏ ဆန့်ကျင်ဘက် ဖြစ်ကုန်သော။ အကုသလာဓမ္မာ၊ တို့တည်း။ (မုဋ္ဌဿစ္စံ၊ ဟူသည်။) ပမာဒံ၊ မေ့လျော့ကြောင်း ဖြစ်သော အကုသိုလ်စိတ္တုပ္ပာဒ်တည်း။ ဣတိ၊ သို့။ ကေစိ (ဝဒန္တိ)၊ သီတာဒီသု၊ အအေး အစ ရှိသည်တို့ကြောင့်။ ပဋိဃော၊ စိတ်ကို ထိပါးတတ်သော ဒေါသသည်။ အက္ခန္တိ၊ မည်၏။ ထိနမိဒ္ဓံ၊ သည်။ ကောသဇ္ဇံ၊ မည်၏။
ဝိနာ၊ ပ။ သင်္ခါတန္တိဣဒံ၊ ဤစကားကို။ (ဝုတ္တံ-၌ စပ်။) ဝစီဒွါရသလ္လက္ခိတဿ၊ ဝစီဒွါရဖြင့် ကောင်းစွာ မှတ်သားအပ်သော။ မုသာဝါဒါဒိနောပိ၊ မုသာဝါဒအစရှိသော ကံ၏လည်း။ ကာယဒွါရေ၊ ကာယဒွါရ၌။ ပဝတ္တိသဗ္ဘာဝါ၊ ဖြစ်ခြင်း၏ထင်ရှားရှိသည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ အသုဒ္ဓတာ၊ မစင်ကြယ်သည်၏ အဖြစ်သည်။ (ကာယဒွါရ၌ ဝစီကံပါနေသောကြောင့် မစင် ကြယ်သည်၏ အဖြစ်သည်။) အတ္ထိ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ တံနိဝါရဏတ္ထံ၊ ထိုကာယဒွါရ၏ အသုဒ္ဓအဖြစ်ကို တားမြစ်ခြင်းအကျိုးငှာ။ ဝုတ္တံ၊ ပြီ။ (သုဒ္ဓံ၊ ဟု ထည့်၍ ဆိုအပ်ပြီ- ဟူလို။) ဟိ၊ ဆက်။ (တစ်နည်း၊ ကသ္မာ တံနိဝါရဏတ္ထံ ဝုတ္တံ၊ ဣတိ ဝိညာယတိ။) ဟိ (ယသ္မာ)။ တံ၊ ထို ကာယဒွါရ၌ ဖြစ်သော မုသာဝါဒ အစရှိသော ကံသည်။ ကာယကမ္မံ၊ သည်။ နဟောတိ၊ မဟုတ်။ ပန၊ အဟုတ်ကား။ သုဒ္ဓဝစီဒွါရောပလက္ခိတံ၊ သုဒ္ဓဝစီဒွါရဖြင့် မှတ်သားအပ်သော။ ဝစီကမ္မမေဝ၊ ဝစီကံသည်သာ။ ဟောတိ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (တံ-နိဝါရဏတ္ထံဝုတ္တံ၊ ဣတိ ဝိညာ ယတိ။)
ဧတ္ထအသံဝရောတိဧတေန၊ ဖြင့်။ ဒွါရန္တရေ၊ ဝစီဒွါရဟူသော ဒွါရတစ်ပါး၌။ ဥပ္ပဇ္ဇမာနောပိ၊ သော်လည်း။ သုဒ္ဓကာယဒွါရေန၊ သုဒ္ဓကာယဒွါရဖြင့်။ ဥပလက္ခိတော၊ သော။ အသံဝရော၊ ကို။ ဝုတ္တော၊ ပြီ။ ဒွါရန္တရာနုပလက္ခိတံ၊ ဝစီဒွါရ စသောဒွါရတစ်ပါးဖြင့် မမှတ်သားအပ်သော။ သဗ္ဗံ၊ သော။ တံဒွါရိကာကုသလဉ္စ၊ ထိုသုဒ္ဓကာယဒွါရ၌ ဖြစ်သော အကုသိုလ်ကိုလည်း။ (ဝုတ္တံ) ဣတိဝေဒိတဗ္ဗံ။ ဧဝဉ္စကတွာ၊ ဤ အကြောင်းကြောင့်။ ကမ္မပထသံသန္ဒနေ၊ ကမ္မပထ သံသန္ဒန အခန်း၌။ စောပနကာယအသံဝရဒွါရဝသေနဥပ္ပန္နောအကုသလံကာယကမ္မမေဝဟောတီတိအာဒိ၊ အစရှိသော စကားသည်။ (အဝိရုဒ္ဓံ ဟောတိ-၌ စပ်။) အကုသလံကာယကမ္မံ၊ ပ။ စောပနကာယ အသံဝရဒွါရဝသေန ဝါစာအသံဝရဒွါရဝသေနစ ဥပ္ပဇ္ဇတီတိ အာဒိနာ၊ အစရှိသော စကားနှင့်။ သဟ။ အဝိရုဒ္ဓံ၊ မဆန့်ကျင်သည်။ ဟောတိ။
ဟိ၊ မှန်။ (တစ်နည်း) ဟိ၊ မဆန့်ကျင်ပုံ အခြင်းအရာကား။ အသံဝရော၊ အသံဝရသည်။ ဒွါရန္တရေ၊ ဒွါရတစ်ပါး၌။ ဥပ္ပဇ္ဇမာနောပိ၊ သော်လည်း။ သဒွါရေဧဝ၊ မိမိဒွါရ၌သာ။ (ဥပ္ပန္နော) တိ၊ ဖြစ်၏ဟူ၍။ ဝုစ္စတိ၊ သဒွါရဝသေန၊ မိမိဒွါရ၏အစွမ်းဖြင့်။ ဥပ္ပန္နောတိ၊ ဟူ၍။ (ဝုစ္စတိ။) ကမ္မံစ၊ ကံကိုလည်း။ အညဒွါရေ၊ ၌။ (ဥပ္ပဇ္ဇမာနံပိ၊ သော်လည်း။) အညဒွါရဝသေန၊ အခြား ဒွါရ၏ အစွမ်းဖြင့်။ (ဥပ္ပန္နံတိ ဝုစ္စတိ။) ဣတိဧဝံ၊ ဤသို့။ ဝါ၊ ဤ အခြင်းအရာအားဖြင့်။ အဝိရုဒ္ဓံ၊ မဆန့်ကျင်။
အထဝါ၊ တစ်နည်းကား။ ဧတ္ထာတိ၊ ဧတ္ထ ဟူသော ဤပါဌ်၌။ သုဒ္ဓံအသုဒ္ဓံတိဧတံ၊ သုဒ္ဓံ အသုဒ္ဓံ ဟူသော ဤ ၂-ပါးကို။ အဝိစာရေတွာ၊ မခွဲခြားမစိစစ်မူ၍။ ဧတသ္မိံစောပန၊ ဤ စောပနကာယ အသံဝရဒွါရ၌။ ဣတိ၊ ဤအနက်သည်။ ဝါ၊ ကို။ ဝုတ္တံ၊ ဆိုအပ်သည်။ ဝါ၊ ဆိုလိုသည်။ ဟောတိ၊ ဖြစ်အံ့။ ဧဝံသတိ၊ ဒွါရန္တရောပလက္ခိတံ၊ ဝစီဒွါရ မနောဒွါရဟူသော ဒွါရတစ်ပါးဖြင့်မှတ်သားအပ်သော။ ကမ္မပထဘာဝပ္ပတ္တတာယ၊ ကမ္မပထ၏အဖြစ်သို့ ရောက် သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ စောပနကာယအသံဝရဒွါရေ၊ စောပနကာယ အသံဝရဒွါရ၌။ ဥပ္ပန္နံ၊ သော။ ဝစီမနောကမ္မံ၊ ဝစီကံ မနောကံကို။ သေသံ၊ ကမ္မပထမြောက်သောစေတနာမှ ကြွင်း သော။ သဗ္ဗံ၊ သော။ (တံဒွါရုပ္ပန္နာကုသလံဝိယ၊ ထိုဒွါရ၌ဖြစ်သောအကုသိုလ်ကိုကဲ့သို့။) စောပနကာယအသံဝရောတိ၊ ဟူ၍။ ဝုစ္စတိ၊ ဆိုအပ်ရာရောက်၏။ (ဆိုစရာ ဖြစ်၏။) ကမ္မပထဘာဝပ္ပတ္တိယာ၊ ကမ္မပထ၏အဖြစ်သို့ရောက်ခြင်းကြောင့်။ ဒွါရန္တရုပ္ပန္နံ၊ ကာယဒွါရမှတစ်ပါး သော ဝစီဒွါရ၌ဖြစ်သော။ ကာယကမ္မဉ္စ၊ ကိုလည်း။ တထာ၊ ထို စောပနကာယအသံဝရ ဟူ၍။ နဝုစ္စတိ၊ မဆိုအပ်ရာ ရောက်၏။ (မဆိုစရာ ဖြစ်၏။) ဣတိ၊ ကြောင့်။ ကမ္မပထသံသန္ဒနဝိရောဓော၊ ကမ္မပထသံသန္ဒန အခန်းနှင့်ဆန့်ကျင်ခြင်းသည်။ သိယာ။ [“ကမ္မပထသံသန္ဒနာဝိရောဓောနသိယာ”] ဟုလည်း ရှိ၏။ အဓိပ္ပာယ် အတူပင်။] တဒဝိရောဓံ၊ ထိုကမ္မပထသံသန္ဒန အခန်းနှင့် မဆန့်ကျင်ပုံကို။ တတ္ထေဝ၊ ထိုကမ္မပထသံသန္ဒနအခန်း၌သာ။ ဝက္ခာမ၊ ကုန်အံ့။
[“အတ္ထတောသီလံသတိ” စသည်ကို ဖွင့်ပြလို၍ “သီလသံဝရာဒယော” စသည်မိန့်။ [သီလသံဝရာဒယော၊ ကုန်သော။ ပဉ္စ၊ တို့သည်။ နိက္ခေပကဏ္ဍေ၊ ၌။ အာဝီဘဝိဿန္တိ။ တတ္ထ၊ ထို ၅-ပါးသော သံဝရတို့တွင်။ ဉာဏသံဝရေ၊ ဉာဏသံဝရ၌။ ပစ္စယသန္နိဿိတသီလဿ၊ ပစ္စယ သန္နိဿိတသီလ၏။ (အန္တောဂဓတာ၊ အတွင်းဝင်သည်၏ အဖြစ်ကိုလည်းကောင်း။) ဝီရိယသံဝရေ၊ ၌။ အဇီဝပါရိသုဒ္ဓိယာ၊ အာဇီဝပါရိသုဒ္ဓိသီလ၏။ အန္တောဂဓတာစ၊ ကိုလည်းကောင်း။ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ၊ ၏။
အကုသလကမ္မပထအဖွင့်
သရသေနေဝ၊ မိမိ၏ ဘိဇ္ဇနသဘောအားဖြင့်ပင်။ ပတနသဘာဝဿ၊ ကျခြင်းသဘောရှိ သော။ ပါဏဿ၊ သတ္တဝါကို။ အန္တရာဧဝ၊ အသက်တမ်းမကုန်မီအကြား၌ပင်လျှင်။ အတီဝ၊ လျင်စွာသာလျှင်။ ပါတနံ၊ ကျစေခြင်းသည်။ အတိပါတော၊ မည်၏။ သဏိကံ၊ ဖြည်းဖြည်း။ (သူ၏နေနိုင်ခွင့် အသက်တမ်း ကုန်ဆုံးမှ။) ပတိတုံ၊ ကျခြင်းငှာ။ အဒတွာဝ၊ မပေးမူ၍သာ လျှင်။ သီဃံ၊ လျင်စွာ။ ပါတနံ၊ သည်။ (အတိပါတော၊ မည်၏။) ဣတိအတ္ထော၊ [ပါတနံ+ ပါတော၊ အတီဝ+ ပါတောအတိပါတော၊ ဤနည်းအလို အတိသဒ္ဒါ သီဃအနက် ဟော။] ဝါ၊ တစ်နည်း။ အဘိဘဝိတွာ၊ လွှမ်းမိုး၍။ (အတိက္ကမ္မကိုပင် “သတ္ထာဒီဟိအဘိဘဝိ တွာ”ဟု ထပ်ဖွင့်သည်။ ပါတနံ၊ သည်။ အတိပါတော၊ မည်၏။ [ဤနည်းအလို အတိသဒ္ဒါ အတိက္ကမ္မ-အနက်ဟော။]
ပယောဂဝတ္ထုမဟန္တတာဒီဟိ၊ ပယောဂ၏ ကြီးသည်၏အဖြစ်, အရာဝတ္ထု၏ကြီးသည်၏ အဖြစ် အစရှိသည်တို့ကြောင့်။ မဟာသာဝဇ္ဇတာ၊ မဟာသာဝဇ္ဇ၏အဖြစ်သည်။ (ဟောတိ။ ကသ္မာ၊ နည်း။) တေဟိပစ္စယေဟိ၊ ထိုပယောဂဝတ္ထုမဟန္တတာ အစရှိသော အကြောင်းတို့ ကြောင့်။ ဥပ္ပဇ္ဇမာနာယ၊ ဖြစ်သော။ စေတနာယ၊ စေတနာ၏။ ဗလဝဘာဝတော၊ အားရှိသည် ၏ အဖြစ်ကြောင့်တည်း။
ယထာဝုတ္တပစ္စယဝိပရိယာယေ၊ အကြင်အကြင် ဆိုအပ်ပြီးသော အကြောင်းတို့၏ ပြောင်း ပြန်ဖြစ်ခြင်းသည်။ (သတိ) ပိ၊ ဖြစ်ပါသော်လည်း။ [ပယောဂဝတ္ထုအဒိပစ္စယာနံ အမဟတ္တေပိ။ -အနု။] တံတံပစ္စယေဟိ၊ ထိုထိုဂုဏဝန္တတာအစရှိသော အကြောင်းတို့ကြောင်း။ ဥပ္ပဇ္ဇမာနာယ၊ သော။ စေတနာယ၊ ၏။ ဗလဝါဗလဝဝသေနဝ၊ အားရှိသည်၏အဖြစ်, အားမရှိသည်၏ အဖြစ်၏အစွမ်းဖြင့်ပင်။ အပ္ပသာဝဇ္ဇမဟာသာဝဇ္ဇတာ၊ အပ္ပသာဝဇ္ဇ၏အဖြစ်, မဟာသာဝဇ္ဇ၏ အဖြစ်ကို။ ဝေဒိတဗ္ဗာ၊ ၏။
ဒါဌာကောဋိကာဒီနံ၊ ဒါဌာကောဋိကမင်း အစရှိသူတို့၏။ (ဣဒ္ဓိမယောဝိယ၊ တန်ခိုးကို အသုံးပြုခြင်းဟူသော ပယောဂကဲ့သို့။) ကမ္မဝိပါကဇိဒ္ဓိမယော၊ ကံ၏ အကျိုးကြောင့်ဖြစ်သော တန်ခိုးကိုအသုံးပြုခြင်းဟူသော ပယောဂသည်။ ဣဒ္ဓိမယော၊ မည်၏။
သဂေါတ္တေဟိ၊ တူသောအနွယ်ရှိသူ လူတို့သည်။ ရက္ခိတာ၊ စောင့်ရှောက်အပ်သော အပျို သည်။ ဂေါတ္တရက္ခိတာ၊ တာ-မည်၏။ [အနွယ်ကို ဟောသောဂေါတ္တသဒ္ဒါဖြင့် သဂေါတ္တ လူတို့ကို ဌာနျူပစာရအားဖြင့် ယူပါဟု သိစေလို၍ “သဂေါတ္တေဟိ”ဟု ဖွင့်၏။] သဟဓမ္မိကေဟိ၊ အတူတကွ တရားကိုကျင့်သူတို့သည်။ ဝါ၊ တရားကျင့်ဖော် ကျင့်ဖက်တို့သည်။ ရက္ခိတာ၊ သည်။ ဓမ္မရက္ခိတာ၊ တာ-မည်၏။ [ရှေးနည်းအတိုင်း ဥပစာကြံပါ။] သသာမိကာ၊ ပိုင်ရှင်နှင့် တကွ ဖြစ်သောအပျိုသည်။ သာရက္ခာ၊ မည်၏။ [သဟ+ အာရက္ခေနယာဝတ္တတီတိသာရက္ခာ၊ သဿာမိကာသာရက္ခာတိ ယဿာ ဝတ္ထမာလာဒီနိ သာမိကတ္ထာယ (မိမိကလင်ဖြစ်ခြင်း အကျိုးငှာ။) ဒိန္နာနိ၊ သာ တတော ပဋ္ဌာယ ပုရိသေ (လင် ဖြစ်မည့်ယောကျ်ားသည်။) အနာဂတေပိ သဿာမိကာတိဝုစ္စတိ၊ -မဓု။] ယဿ၊ အကြင်အပျိုကို။ ဂမနေ၊ သွားလာခြင်း၌။ ရညာ၊ သည်။ ဒဏ္ဍော၊ ဒဏ်ကို။ ထပိတော၊ ထားအပ်ပြီ။ သာ၊ ထိုအပျိုသည်။ သပရိဒဏ္ဍာ၊ မည်၏။
အတ္ထဘဉ္စကောတိ၊ ဟူသော ပါဌ်ဖြင့်။ ကမ္မပထပ္ပတ္တံ၊ ကမ္မပထသို့ရောက်သော ဝိသံဝါဒနကို။ ဝုတ္တံ။ ဟိ၊ မှန်။ တစ်နည်း ကသ္မာ ဝိညာယတိ။) ဟိ (ယသ္မာ)၊ ကြောင့်။ ဧသာ၊ ဤ ကထာ သည်။ ကမ္မပထကထာ၊ ကမ္မပထကို ဆိုကြောင်းစကားတည်း။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (အတ္ထဘဉ္စကောတိ၊ ဖြင့်။ ကမ္မပထပ္ပတ္တံဝုတ္တံ၊ ဣတိ ဝိညာယတိ။) [အတ္ထဘဉ္စက မဟုတ်လျှင် ကမ္မပထမ မြောက်-ဟူလို။ သို့သော် မုသာဝါဒဝစီဒုစရိုက်ကား ဖြစ်၏။] အတ္တနော၊ ပ။ အာဒိ၊ အစရှိ သောစကားကို။ မုသာဝါဒသာမညတော၊ မုသာဝါဒအားဖြင့် တူသည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ ဝုတ္တံ၊ [“ကမ္မပထ မြောက်သောကြောင့် ဆိုသည်မဟုတ်။ မုသာဝါဒချင်းတူသောကြောင့်ဆို သည်-ဟူလို။] ဟသာဓိပ္ပာယေန၊ ရယ်ရွှင်ခြင်း၌ဖြစ်သောအလိုဖြင့်။ ဝိသံဝါဒနပုရေက္ခာရဿေဝ၊ ချွတ်ယွင်းစေခြင်းကို ရှေးရှုပြုသော ပုဂ္ဂိုလ်၏သာလျှင်။ ဝါ၊ ချွတ်ယွင်းစေလိုသော ပုဂ္ဂိုလ်၏ သာလျှင်။ မုသာဝါဒေါ (ဟောတိ)၊ [ဧဝဖြင့်ဝိသံဝါဒနာဓိပ္ပာယ မပါဘဲ ရယ်မြူးလိုရုံသက် သက်ကား မုသာဝါဒ မဖြစ်ပါ-ဟူလို။ သမ္ပပ္ပလာပကား ဖြစ်စရာရှိ၏။]
သုညဘာဝန္တိ၊ ကား။ ပီတိဝိရဟိတတာယ၊ ချစ်ခင်နှစ်သက်ခြင်းမှကင်းသည်၏ အဖြစ် ကြောင့်။ ရိတ္တတံ၊ ကင်းဆိတ်သည်၏ အဖြစ်ကို။ (ကရောတိ-၌ စပ်။) အတ္ထဝိပန္နတာယ၊ အနက် အဓိပ္ပာယ်၏ ဖောက်ပြန်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ (ဆဲသောစကား၏ အနက်အဓိပ္ပာယ် က ဖောက်ပြန်ကြမ်းတမ်းသောကြောင့်။) ဟဒယင်္ဂမာ၊ စိတ်နှလုံးသို့ ရောက်သည်။ (နှလုံး အသည်းစွဲလောက်သည်။) န (ဟောတိ)။
အဂ္ဂဏှန္တေတိ၊ ကား။ အသဒ္ဒဟန္တေ၊ မယုံကြည်လတ်သော်။ ကမ္မပထဘေဒေါ၊ ကမ္မပထ အထူးအပြားသည်။ နဟောတိ၊ [“ကမ္မပထဘေဒေါနတ္ထိ”၌ နတ္ထိကို “နဟောတိ”ဟု ဖွင့် သည်။] ပန၊ ထိုသို့ပင် ယုံကြည်မှ ကမ္မပထ မြောက်ပါသော်လည်း။ ယောကောစိ၊ အမှတ် မရှိ တစ်စုံတစ်ခုသော။ (ကမ္မပထမြောက်, မမြောက် အားလုံးဖြစ်သော။) သမ္ဖပ္ပလာပေါ၊ သည်။ ဒွီဟိ၊ ကုန်သော။ သမ္ဘာရေဟိ၊ အကြောင်းအဆောက်အဦးတို့ကြောင့်။ (အင်္ဂါတို့ကြောင့်။) သိဇ္ဈတိ၊ ပြီးစီး၏။ ဣတိ၊ မှတ်အပ်၏။
အတ္တနော၊ မိမိ၏ အထံသို့။ ပရိဏာမနံ၊ ညွတ်စေခြင်းသည်။ စိတ္တေနေဝ၊ စိတ်အားဖြင့် သာလျှင်။ (ဟောတိ။) [ဧဝဖြင့် သူတစ်ပါး၏ ပစ္စည်းကို အဒိန္နာဒါန-ကဲ့သို့ ကိုယ်နှုတ်တို့ဖြင့် မိမိအထံသို့ ရောက်အောင် ညွတ်စေခြင်းကို ကန့်။] ဣတိဝေဒိတဗ္ဗံ။ မိစ္ဆာပဿတီတိ၊ ကား။ ဝိတထံ၊ မမှန်ဘဲ။ ပဿတိ၊ မြင်တတ်၏။
ကောဋ္ဌာသတောတိ၊ ကား။ ဖဿပဉ္စမကာဒီသု၊ ဖဿပဉ္စမက အစရှိကုန်သော။ စိတ္တင်္ဂကောဋ္ဌာသေသု၊ စိတ်၏ အင်္ဂါဖြစ်သော အဖို့အစုတို့တွင်။ ယေကောဋ္ဌာသာ၊ တို့သည်။ ဟောန္တိ၊ ရှိကုန်၏။ တတော၊ ထို အဖို့အစုအားဖြင့်။ ဣတိအတ္ထော။
စေတနာ၊ စေတနာကို။ ကမ္မပထေသု၊ ကမ္မပထတို့၌။ နဝုတ္တာနနု၊ ဟောတော်မမူအပ်သည် မဟုတ်ပါလော။ [“ပါဏာတိပါတော ဟောတိ” စသည်ဖြင့်သာ ဟောတော်မူ၏ “ပါဏာတိ ပါတစေတနာ ဟောတိ”ဟု ဟောတော်မမူ။] ဣတိ၊ ကြောင့်။ ပဋိပါဋိယာ၊ အစဉ်အားဖြင့်။ သတ္တန္နံ၊ ခုနှစ်ပါးကုန်သောပါဏာတိပါတ စသည်တို့၏။ ကမ္မပထဘာဝေါ၊ ကမ္မပထ၏ အဖြစ် သည်။ နယုတ္တောနနု၊ မသင့်သည် မဟုတ်ပါလော။ ဣတိ၊ ဤကား စောဒနာတည်း။ (နယုတ္တော၊ မသင့်သည်ကား။) န၊ မဟုတ်။ (ကသ္မာ၊ နည်း။) အဝစနဿ၊ စေတနာကို မဟောခြင်း ၏။ အညဟေတုတ္တာ၊ အခြားအကြောင်းရှိသည်၏အဖြစ်ကြောင့်တည်း။ ဟိ၊ ချဲ့။ စေတနာယ၊ ၏။ အကမ္မပထတ္တာ၊ ကမ္မပထမဟုတ်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့် ကမ္မပထရာသိမှိ၊ ကမ္မပထ တရားအစု၌။ အဝစနံ၊ မဟောခြင်းသည်။ န၊ မဟုတ်။ ပန၊ အဟုတ်ကား။ ကဒါစိ၊ ၌။ (အင်္ဂါ ညီညွတ်ရာတစ်ရံတစ်ခါ၌။) ကမ္မပထော၊ သည်။ ဟောတိ၊ ၏။ သဗ္ဗဒါ (ကမ္မပထော) န (ဟောတိ)၊ ကမ္မပထဘာဝဿ၊ ကမ္မပထ အဖြစ်၏။ ဣတိ (တသ္မာ) အနိယတတ္တာ၊ ဤသို့ မမြဲသည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ အဝစနံ၊ မဟောခြင်းသည်။ (ဟောတိ။) ပန၊ ဆက်။ ယဒါကမ္မပထောဟောတိ။ တဒါ၊ ၌။ ကမ္မပထရာသိသင်္ဂဟော၊ စေတနာကို ကမ္မပထ အဖို့အစု၌ သင်္ဂြိုဟ်ရေတွက်ခြင်းကို။ နနိဝါရိတော၊ မတားမြစ်အပ်။ ဣတိ၊ ဤသို့ မှတ်အပ်၏။
ပဉ္စ၊ ပ။ ဧတေန၊ ဟူသော ဤ သိက္ခာပဒဝိဘင်း ပါဠိတော်စကားနှင့်။ (ဝိရောဓံ-၌ စပ်။) အဒိန္နာဒါနာဒီနံ၊ အဒိန္နာဒါန အစရှိသော ကမ္မပထတို့၏။ သတ္တာရမ္မဏဘာဝဝိရောဓံ၊ သတ္တဝါ ဟူသောအာရုံရှိသည်၏ အဖြစ်ကိုဆိုကြောင်းစကား၏ ဆန့်ကျင်ပုံကို။ (ဆန့်ကျင်သကဲ့သို့ ဖြစ်ပုံကို။) သတ္တသင်္ခါတေ၊ ပ။ ပဝတ္တိတောတိ၊ ဟူ၍။ သယမေဝ၊ အဋ္ဌကထာဆရာ ကိုယ်တိုင် ပင်။ ပရိဟရိဿတိ၊ ရှောင်လွှဲလတ္တံ့။ [ဝိဘင်းအဋ္ဌကထာ၌ ဖြေဆိုလတ္တံ့။]
နတ္ထိသတ္တာဩပပါတိကာတိ၊ ဟူ၍။ ပဝတ္တမာနာပိ၊ ဖြစ်ပါသော်လည်း။ ဝါ၊ ဖြစ်သည်လည်း ဖြစ်သော။ ဒိဋ္ဌိ၊ ဒိဋ္ဌိသည်။ တေဘူမကဓမ္မဝိသယာဝ၊ တေဘူမတရားဟူသော အာရုံရှိသည် သာ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ သင်္ခါရာရမ္မဏတာ၊ သင်္ခါရဟူသော အာရုံရှိသည်၏ အဖြစ်ကို။ ဝုတ္တာ၊ [“နတ္ထိ သတ္တာ ဩပပါတိကာ”ဟူရာ၌ ဒိဋ္ဌိသည် သတ္တဝါ ပညတ်ကို အာရုံပြုသကဲ့သို့ ဖြစ် သော်လည်း “သတ္တာ”အရ တေဘူမကဓမ္မတို့ပင် ရသောကြောင့် “မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိ၊ ပ။ သင်္ခါရာရမ္မဏာဝ”ဟု အဋ္ဌကထာ၌ ဆိုသည်။]
[“တထာဝိပါကနိသန္ဒဖလာနိပစ္စဝေက္ခန္တဿ” ကို ဖွင့်ပြလို၍ “ဝိပါက” စသည်မိန့်။] ဝိပါကနိသန္ဒဖာလနိ၊ ဝိပါကအကျိုး နိသန္ဒအကျိုးတို့သည်။ ယထာက္ကမံ၊ စွာ။ နိရယာဒိဝိပါကဒုဂ္ဂတတာဒီနိ၊ ငရဲအစရှိသည်၏ ဖြစ်သော ဝိပါက်စိတ်ဟူသော မုချအကျိုး, အရပ်အမောင်း မကောင်းသူ၏ အဖြစ် အစရှိသည်တို့တည်း။ [ဝိပါကနှင့် နိရယာဒိဝိပါက၊ နိသန္ဒဖလနှင့်ဒုဂ္ဂတတာဒိ”ဟု အစဉ်အတိုင်း တွဲပါ။]
အကုသလကမ္မပထကထာဝဏ္ဏနာ၊ သည်။ နိဋ္ဌိတာ။
ကုသလကမ္မပထအဖွင့်
ပါဏာတိ၊ ပ။ ဝိရတိယောတိဧတံ၊ ဟူသော ဤစကားကို။ ယာဟိဝိရတီဟိ၊ အကြင် ဝိရတိ တို့နှင့်။ သမ္ပယုတ္တာ၊ ကုန်သော။ စေတနာ၊ စေတနာတို့ကို။ ကာယဝစီကမ္မာနီတိ၊ ကာယကံ, ဝစီကံတို့ ဟူ၍။ ဝုစ္စန္တိ၊ ကုန်၏။ တာသံစ၊ ထိုဝိရတိတို့၏လည်း။ ကမ္မပထဘာဝေါ၊ ကမ္မပထ ၏အဖြစ်သည်။ ယုတ္တော၊ သင့်၏။ ဣတိကတွာ၊ ဤသို့ နှလုံးပြု၍။ (သင်္ဂဟကာရေန) ဝုတ္တံ။ တထာဟိ၊ ထိုကြောင့်ပင်။ ပဋိပါဋိယာ၊ ပ။ ဝိရတိယောပီတိ၊ ဟူ၍။ ဝက္ခတိ၊ ဆိုလတ္တံ့။
အလ္လသသမံသန္တိ၊ ကား။ ဇီဝမာနကသသမံသံ၊ အသက်ရှင်ဆဲဖြစ်သောယုန်၏အသားကို။ (လဒ္ဓုံဝဋ္ဋတိ-၌ စပ်။) ဝေါရောပေတာ၊ ခွင်းဖူးသည်။ ဟုတွာ၊ နာဘိဇာနာမိ၊ မသိရပါ။
ဒုဿီလျာဒါရမ္မဏာ (ဒုဿီလျ+အာဒိ+အာရမ္မဏာ)၊ ပါဏာတိပါတစသောဿီလျ အစရှိ သည်တို့၏ အာရုံဖြစ်သော ဇီဝိတိန္ဒြေ အစရှိသည်တို့သည်။ တဒါရမ္မဏာ၊ ထိုကုသလကမ္မပထ တို့၏ အာရုံတို့တည်း။ [“တဒါရမ္မဏာနိ”ဟု ဆိုလိုလျက် “နိ” ကို အာပြုထားသည်။ [ဒုဿီလျာ ဒိ၌ အာဒိဖြင့် အဘိဇ္ဈာစသည်ကို ယူလိုဟန် တူသည်။]
ဇီဝိတိန္ဒြိယာဒိအရမ္မဏာ၊ ဇီဝိတိန္ဒြေ အစရှိသော အာရုံရှိကုန်သောကုသလ ကမ္မပထတို့ သည်။ ကထံ၊ အဘယ်နည်းဖြင့်။ ဒုဿီလျာဒီနိ၊ ဒုဿီလျအစရှိသည်တို့ကို။ (ပါဏာတိပါတ စသော ဒုဿီလျ စသည်တို့ကို။) ပဇဟန္တိ၊ ပယ်စွန့်နိုင်ကုန်သနည်း။ ဣတိ၊ ဤသို့ မေးဖွယ်ရှိ သောကြောင့်။ တံ၊ ထို ဒုဿီလျအစရှိသည်တို့ကို ပယ်စွန့်နိုင်ပုံကို။ ဒဿေတုံ၊ ငှာ။ ယထာပနာတိအာဒိ၊ ကို။ (သင်္ဂဟကာရေန။) ဝုတ္တံ၊ ပြီ။
အနဘိဇ္ဈာ၊ ပ။ ဝိရမန္တဿာတိ၊ ဟူသောပုဒ်၏။ အဘိဇ္ဈံ၊ အဘိဇ္ဈာကို။ ပဇဟန္တဿ၊ ပယ်စွန့် သော ပုဂ္ဂိုလ်၏ သန္တာန်၌။ ဣတိအတ္ထော၊ သည်။ (ဟောတိ။) ဟိ၊ မှန်။ မနောဒုစ္စရိတာ၊ မနောဒုစရိုက်မှ။ ဝိရတိ၊ ရှောင်ကြဉ်ခြင်းသည်။ နအတ္ထိ။ (ကသ္မာ။) အနဘိဇ္ဈာဒီဟေဝ၊ အန ဘိဇ္ဈာ အစရှိသော တရားတို့သည်ပင်။ တပ္ပဟာနတော၊ ထို မနောဒုစရိုက်ကို ပယ်နိုင်ခြင်း ကြောင့်တည်း။ [“အနဘိဇ္ဈာဖြစ်လျှင် အဘိဇ္ဈာကို, အဗျာပါဒဖြစ်လျှင် ဗျာပါဒကို, သမ္မာဒိဋ္ဌိ ဖြစ်လျှင် မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိကိုပယ်စွန့်နိုင်ခြင်းကြောင့် မနောဒုစရိုက်မှ ရှောင်ကြဉ်ဖို့ရန် ဝိရတိဖြစ်စရာ မလို” ဟုဆိုလိုသည်။]
ကမ္မပထသံသန္ဒနအဖွင့်
ကမ္မပထပ္ပတ္တာနံ၊ ကမ္မပထသို့ ရောက်ကုန်သော။ ဒုဿီလျာဒီနံ၊ ဒုဿီလျအစရှိကုန်သော။ အသံဝရာနံ၊ အသံဝရတို့၏ လည်းကောင်း။ တထာ၊ ထို့အတူကမ္မပထသို့ ရောက်ကုန်သော။ ဒုစ္စရိတာနဉ္စ၊ ဒုစရိုက်တို့၏လည်းကောင်း။ အကုသလကမ္မပထေဟိ၊ အကုသလ ကမ္မပထ တို့နှင့် လည်းကောင်း။ (အတ္ထတော နာနတ္တာဘာဝဒဿနံ-၌စပ်။) ကမ္မပထပတ္တာနမေဝ၊ ကမ္မပထသို့ ရောက်သည်ပင်လျှင်ဖြစ်ကုန်သော။ သုသီလျာဒီနံ၊ ကုန်သော။ သံဝရာနံစ၊ တို့၏ လည်းကောင်း။ တထာ၊ ထို့အတူ ကမ္မပထသို့ရောက်ကုန်သော။ သုစရိတာနံစ၊ တို့၏ လည်းကောင်း။ ကုသလကမ္မပထေဟိစ၊ တို့နှင့်လည်းကောင်း။ အတ္ထတော၊ လိုရင်းအနက်အား ဖြင့်။ နာနတ္တာဘာဝဒဿနံ၊ ထူးကုန်သည်၏ အဖြစ်၏ မရှိပုံကို ပြခြင်းသည်။ (ကမ္မပထသံသန္ဒနံ၊ မည်၏။) အထဝါ၊ ကား။ တေသံ၊ ထို အသံဝရဒုစရိုက်, အသံဝရသုစရိုက်တို့၏။ ဖဿဒွါရာဒီဟိ၊ ဖဿဒွါရ အစရှိသည်တို့နှင့်။ အဝိရောဓဘာဝေန၊ ဆန့်ကျင်ခြင်း မရှိကုန် သည်၏ အဖြစ်ဖြင့်။ ဒီပနံ၊ ပြခြင်းသည်။ ကမ္မပထသံသန္ဒနံ၊ မည်၏။ ဣတိ၊ သို့။ ကေစိဝဒန္တိ။
တဒေတံ (တံ+ဧတံ)၊ ထို ကေစိဆရာတို့၏ စကားကို။ ဝိစာရေတဗ္ဗံ၊ စိစစ်ထိုက်၏။ ဟိ၊ ချဲ့။ ပဉ္စဖဿ၊ ပ။ ဒွါရေသု၊ ၅-ပါးသော ဖဿဒွါရ, ၅-ပါးသော အသံဝရဒွါရ, ၅-ပါးသော သံဝရ ဒွါရတို့၌။ ဥပ္ပန္နာနံ၊ ကုန်သော။ အသံဝရာနံ၊ တို့၏လည်းကောင်း။ သံဝရာနံစ၊ တို့၏လည်းကောင်း။ ကမ္မပထတာ၊ ကမ္မပထတို့၏ အဖြစ်သည်။ နအတ္ထိ။ (ကသ္မာ၊ နည်း။) ပါဏာတိပါတာဒီနံ၊ တို့၏ လည်းကောင်း။ ပရသန္တက၊ ပ။ အာဒီနံစ၊ သူတစ်ပါးတို့၏ ဥစ္စာဟူသောတည် ရာ အာရုံရှိသော အဘိဇ္ဈာဟူသော လောဘ, တစ်ပါးသော သတ္တဝါဟူသောအာရုံရှိသော ဗျာပါဒ, အဟေတုကဒိဋ္ဌိ အစရှိသည်တို့၏လည်းကောင်း။ တေသုဒွါရေသု၊ ထိုပဉ္စ ဖဿဒွါရ, ပဉ္စ အသံဝရဒွါရ, ပဉ္စသံဝရဒွါရတို့၌။ အနုပ္ပတ္တိတော၊ မဖြစ်ခြင်းကြောင့်တည်း။ [ရူပါရုံ စသော ပဉ္စာရုံကို အာရုံမပြုကြောင်း ထင်ရှားဖို့ရာ ပရသန္တကဝတ္ထု စသော အာရုံတို့ကို ထည့်၍ပြ ထားသည်။]
စ၊ သည်သာ မကသေး။ တိဝိဓကာယဒုစ္စရိတာဒီနိ၊ ၃-ပါးအပြားရှိသောကာယဒုစရိုက် အစ ရှိသည်တို့သည်။ ကမ္မပထာတိ၊ ကမ္မပထတို့ဟူ၍။ ပါကဋာဧဝ၊ ကုန်သည်သာ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ တေသံ၊ ထိုကာယဒုစရိုက် အစရှိသည်တို့၏။ ကမ္မပထေဟိ၊ တို့နှင့်။ နာနတ္တဘာဝဒဿနေန၊ ထူးကုန်သည်၏ အဖြစ်၏မရှိခြင်းကို ပြခြင်းဖြင့်။ ကိံ၊ အဘယ် အကျိုးရှိအံ့နည်း။
စ၊ သည်သာ မကသေး။ ယတော၊ အကြင် ဖဿဒွါရ အစရှိသည်တို့၏အစွမ်းဖြင့် ဖြစ်ခြင်း ကြောင့်။ တေသံ၊ ထို ဒုစရိုက် သုစရိုက် အသံဝရ သံဝရတို့၏။ ဖဿဒွါရာဒီဟိ၊ ဖဿဒွါရ အစရှိသည်တို့နှင့်။ အဝိရောဓဘာဝေန၊ မဆန့်ကျင်ကုန်သည်၏ အဖြစ်ဖြင့်။ ဒီပနာ၊ ပြခြင်း သည်။ သိယာ၊ ၏။ ဒုစ္စရိတာနံ၊ တို့၏လည်းကောင်း။ သုစရိတာနံစ၊ တို့၏လည်းကောင်း။ ဖဿဒွါရာဒိဝသေန၊ ဖဿဒွါရ အစရှိသည်၏ အစွမ်းဖြင့်။ (သာ) ဥပ္ပတ္တိ၊ ကို။ နဒီပိတာ၊ မပြအပ်ခဲ့။ အသံဝရာနံ၊ တို့၏လည်းကောင်း။ သံဝရာနံစ၊ တို့၏လည်းကောင်း။ (သာဥပ္ပတ္တိ) ပိ၊ ကိုလည်း။ န (ဒီပိတာ)။
ပန၊ အနွယ ကား။ ကေဝလံ၊ သက်သက်။ (ကေစိဆရာတို့ ဆိုသကဲ့သို့ကမ္မပထပတ္တ ဒုဿီ လျ-စသည်တို့၏ ကမ္မပထတို့နှင့် ရောနှော၍ ပြခြင်းမဖက်သက်သက်။) ဖဿဒွါရာဒိဝသေန၊ ဖဿဒွါရ အစရှိသည်တို့၏ အစွမ်းဖြင့်။ ဥပ္ပန္နာနံ၊ ကုန်သော။ အသံဝရာနံ၊ တို့၏လည်းကောင်း။ သံဝရာနံစ၊ တို့၏လည်းကောင်း။ ကာယကမ္မာဒိတာ၊ ကာယကံ အစရှိသည်တို့၏ အဖြစ်ကို။ ဒီပိတာ၊ ပြီ။
စ၊ ဆက်။ ဧတ္တကံ၊ ဤမျှ အတိုင်းအရှည်ရှိသော အသံဝရ သံဝရတို့၏ကာယကံ စသည်၏ အဖြစ်ကို ပြကြောင်းစကားမျှသည်။ ကမ္မပထသံသန္ဒနံ၊ သည်။ ယဒိ (ဟောတိ၊ ဧဝံသတိ)၊ အကုသလံ၊ ပ။ နုပ္ပဇ္ဇတီတိအာဒိ၊ အစရှိသောစကားသည်။ ကမ္မပထသံသန္ဒနံ၊ သည်။ နသိယာ၊ မဖြစ်တော့ရာ။
ဧသာပိ၊ ဤအသံဝရ သံဝရတို့၏ ကာယကံ အစရှိသည်၏အဖြစ်ကိုပြကြောင်း စကားသည် လည်း။ ဆဖဿဒွါရာဒီဟိ၊ ဆ ဖဿဒွါရ အစရှိသည်တို့နှင့်။ အဝိရောဓဒီပနာ၊ မဆန့်ကျင် ပုံကို ပြကြောင်းစကားသည်။ (ဟောတိ။) ဣတိစေ၊ ဤသို့ ဆိုငြားအံ့။ (ဧဝံသတိ၊ ဤသို့ ဆိုလတ်သော် = ဤသို့ဆိုတိုင်းမှန်လျှင်။) ဝုတ္တမေဝ၊ ဆိုအပ်ပြီးသည်သာလျှင် ဖြစ်သော။ ပကာရံ၊ အပြားကို။ ပကာရန္တရေန၊ တစ်မျိုးသော အပြားအားဖြင့်။ (နည်းတစ်မျိုးဖြင့်) ဒဿတုံ၊ ငှာ။ အထဝါတိ၊ ဟူ၍။ နဝတ္တဗ္ဗံ၊ မဆိုထိုက်။
စ၊ သည်သာ မကသေး။ [“ကေစိဝါဒ၌ အပြစ်ပြဖွယ် ကျန်သေး၏” ဟူလို။] အထဝါသဒ္ဒေ၊ သည်။ သမုစ္စယတ္ထေ၊ သမုစ္စည်း အနက်ရှိသည်။ (သတိ၊ သော်။) ကမ္မပထပ္ပတ္တာနေဝ၊ ကမ္မ ပထသို့ ရောက်သည်သာလျှင် ဖြစ်ကုန်သော။ ဒုဿီလျာဒီနိ၊ ဒုဿီလျ အစရှိသည်တို့ကို။ ကာယကမ္မာဒိနာမေဟိ၊ ကာယကံအစရှိသော နာမည်တို့ဖြင့်။ ဝဒန္တေဟိ၊ ဆိုကုန်သော အဋ္ဌ ကထာ ဆရာတို့သည်။ မနောကမ္မဿ၊ ၏။ ဆဖဿဒွါရဝသေန၊ ၆-ပါးသော ဖဿဒွါရတို့၏ အစွမ်းဖြင့်။ ဥပ္ပတ္တိ၊ ဖြစ်ခြင်းကို။ နဝတ္တဗ္ဗာ၊ မဆိုထိုက်။ (ကသ္မာ နဝတ္တဗ္ဗာ) ဟိ (ယသ္မာ)။ တံ၊ ထိုမနောကံသည်။ စက္ခုဒွါရာဒိဝသေန၊ စက္ခုဒွါရ အစရှိသည်တို့၏အစွမ်းဖြင့်။ န၊ ဥပ္ပဇ္ဇတိ၊ မဖြစ်။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (နဝတ္တဗ္ဗာ။)
စ၊ သည်သာ မကသေး။ ကမ္မပထပ္ပတ္တာဧဝ၊ ကမ္မပထသို့ရောက်သည်သာလျှင် ဖြစ်ကုန် သော။ အသံဝရာဒယော၊ တို့ကို။ ယဒိဂဟိတာ၊ ကုန်အံ့။ (ဧဝံသတိ။) (နဝတ္တဗ္ဗံသိယာ၊ လှမ်း စပ်။) ဒုစ္စရိတေဟိ၊ တို့မှ။ အညေသံ၊ ကုန်သော။ အသံဝရာနံ၊ ကမ္မပထမြောက်သော အသံ ဝရတို့၏။ အဘာဝါ၊ မရှိခြင်းကြောင့်လည်းကောင်း။ တေသံ၊ ထို အသံဝရတို့၏။ တံတံကမ္မဘာဝဿ၊ ထိုထိုကာယကံ အစရှိသည်၏ အဖြစ်၏။ (အမည်၏။) ဝုတ္တတ္တာစ၊ ဆိုအပ်ပြီး၏ အဖြစ်ကြောင့်လည်းကောင်း။ စောပန၊ ပ။ ဟောတီတိအာဒိ၊ အစရှိသော စကားသည်။ နဝတ္တဗ္ဗံ၊ သည်။ သိယာ၊ ၏။
ဟိ၊ လဒ္ဓဒေါသ တစ်နည်းပြအံ့။ တသ္မိံ၊ ထိုစကားကို။ ဝုစ္စမာနေ၊ သော်။ သင်္ကရော၊ ရောယှက်ခြင်းသည်။ သိယာ၊ ၏။ (ကသ္မာ သင်္ကရော သိယာ။) ဟိ (ယသ္မာ)။ ဝစီမနောကမ္မာနိပိ၊ တို့သည်လည်း။ ကာယဒွါရေ၊ ၌။ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ၊ ကုန်၏။ တထာ၊ တူ။ သေသဒွါရေသုပိ၊ တို့၌ လည်း။ ကမ္မန္တရာနိ၊ တစ်ပါးသောကံတို့သည်။ (ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။) ဣတိ၊ ကြောင့်။ (သင်္ကရော သိယာ။)
ပန၊ သို့မဟုတ်။ ဒွါရန္တရေ၊ တစ်ပါးသော ဒွါရ၌။ ဥပ္ပဇ္ဇမာနံ၊ ဖြစ်သော။ ကမ္မန္တရမ္ပိ၊ တစ်ပါး သော ကံသည်လည်း။ တံဒွါရိကကမ္မမေဝ၊ ထိုဒွါရ၌ဖြစ်သောကံသည်သာ။ အထသိယာ၊ အံ့။ (ဧဝံသတိ။) တိဝိဓံ၊ ပ။ ကာယကမ္မမေဝါတိအာဒိ၊ အစရှိသော စကားသည်လည်းကောင်း။ အကုသလံ၊ ပ။ ဥပ္ပဇ္ဇတီတိအာဒိစ၊ သည်လည်းကောင်း။ ဝိရုဇ္ဈေယျ၊ အချင်းချင်း ဆန့်ကျင်ရာ၏။ (တဉ္စ၊ ထိုစကား၂-ရပ်သည်လည်း။ နဝိရုဇ္ဈတိ၊ မဆန့်ကျင်။)
[“တဉ္စနဝိရုဇ္ဈတိ၊ ထိုစကား ၂-ရပ်လည်း မဆန့်ကျင်နိုင်”ဟု မဓုဋီကာထည့်၍ မဆန့်ကျင် ကြောင်းကို အဘယ်နည်းဖြင့် သိနိုင်သနည်းဟု မေးဖွယ်ရှိသောကြောင့် “ဒုစ္စရိတာနံဟိ” စသည်ကို မိန့်သည်။] (ကသ္မာ နဝိရုဇ္ဈတိ ဣတိဝိညာယတိ) ဟိ (ယသ္မာ)။ ဒုစ္စရိတာနံ၊ တို့၏။ အညဒွါရစရဏံ၊ တစ်ပါးသောဒွါရ၌ဖြစ်ခြင်းသည်။ အတ္ထိ။ စ၊ ထိုသို့ပင် တစ်ပါးသော ဒွါရ၌ ဖြစ်ခြင်း ရှိပါသော်လည်း။ အဿ၊ ထိုဒုစရိုက်ကံ၏။ ဒွါရန္တရုပ္ပန္နံ၊ တစ်ပါးသောဒွါရ၌ဖြစ်သော။ ကမ္မန္တရံ၊ ကံတစ်မျိုးသည်။ နဟောတိ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (တံ၊ ထိုစကား ၂-ရပ်သည်။ နဝိရုဇ္ဈတိ၊ ကျင်။ ဣတိဝိညာယတိ၊ ၏။) ဣတိ၊ ဤကားတဒေတံ ဝိစာရေတဗ္ဗံ-၏ အကျယ်တည်း။
[ယခုအခါ အတ္တနောမတိကိုပြလို၍ “တသ္မာ” စသည်ကို မိန့်။] တသ္မာ၊ ကြောင့်။ ဟေဋ္ဌာ၊ အောက်ဖြစ်သော ဒွါရသံသန္ဒန အခန်း၌။ ကမ္မပထပ္ပတ္တာနံဧဝ၊ ကမ္မပထသို့ ရောက်သည် သာလျှင် ဖြစ်ကုန်သော ဒုစရိုက် အစရှိသည်တို့၏။ ကာယကမ္မာဒိဘာဝဿ၊ ကာယကံအစ ရှိသည်တို့၏ အဖြစ်၏။ ဝါ၊ ကို။ ဝုတ္တတ္တာ၊ ဆိုအပ်ပြီး၏ အဖြစ်ကြောင့်လည်းကောင်း။ သေသာနံ၊ ကမ္မပထပတ္တမှကြွင်းကုန်သော။ တံတံဒွါရုပ္ပန္နာနံ၊ ထိုထိုဒွါရ၌ ဖြစ်ကုန်သော။ ကုသလာကုသလာနံ၊ တို့၏။ ဒွါရသံသန္ဒနေ၊ ဒွါရသံသန္ဒန အခန်း၌။ တံတံဒွါရပက္ခိကဘာဝဿ၊ ထိုထိုဒွါရအဖို့ရှိသည်၏ အဖြစ်၏။ ဝါ၊ ကို။ ကတတ္တာစ၊ ပြုအပ်ပြီး၏အဖြစ်ကြောင့် လည်းကောင်း။ ဣဓ၊ ဤ ကမ္မပထသံသန္ဒန အခန်း၌။ ကမ္မပထံ၊ သို့။ အပ္ပတ္တာနံစ၊ မရောက် သည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော။ စေတနာဘာဝတော၊ စေတနာသဘောအားဖြင့်။ [“စေတနာ+ အဘာဝတော”ဟု ပုဒ်ဖြတ်၍ “စေတနာမဟုတ်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်”ဟု သော်လည်းကြံ။] အကမ္မာနံစ၊ ကံ မမည်သည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော။ အသံဝရာနံ၊ တို့၏လည်းကောင်း။ ဝါ၊ တို့ကိုလည်းကောင်း။ သံဝရာနံစ၊ တို့၏ လည်းကောင်း။ ဝါ၊ တို့ကိုလည်းကောင်း။ ဘဇာပိယမာနာနံ၊ ကပ်ဝင်စေအပ်ကုန်လတ်သော်။ (ကာယကံ အစရှိသည်တို့၏ အတွင်းသို့ သွင်းအပ် ကုန်လတ်သော်။) ကမ္မပထာနံ၊ ကမ္မပထဒုစရိုက် သုစရိုက်တို့၏။ (ကာယကမ္မာဒိတာဒီပနံ၊ ကာယကံ အစရှိသည်တို့၏ အဖြစ်ဟူသောအမည်ကို ပြခြင်းသည်။ ကမ္မပထသံသန္ဒနံ၊ ကမ္မ ပထသံသန္ဒန မည်သည်။ ဟောတိဝိယ၊ သို့။ ဧဝံ၊ တူ။) ကာယကမ္မာဒိတာဒီပနံ (စ)၊ သည် လည်းကောင်း။ (ကမ္မပထသံသန္နနံနာမ၊ ၌ စပ်။)
ကမ္မပထပ္ပတ္တာနံ၊ ကုန်သော။ တိဝိဓကာယဒုစ္စရိတာဒီနံ၊ ၃-ပါးအပြားရှိသောကာယဒုစရိုက် အစရှိသည်တို့၏လည်းကောင်း။ တိဝိဓကာယသုစရိတာဒီနံစ၊ တို့၏လည်းကောင်း။ ဒွါရန္တရစရဏေပိ၊ ဒွါရတစ်ပါးဝယ် ဖြစ်ရာအခါ၌လည်း။ ကာယ၊ ပ။ ဒီပနံ (စ)၊ ကာယကံ အစရှိသည် တို့၏အဖြစ်ကို မစွန့်ခြင်းကို ပြခြင်းသည်လည်းကောင်း။ (ကမ္မပထသံသန္ဒနံနာမ၊ ၌ စပ်။)
ယထာပကာသိတာနံ၊ အကြင်အကြင် ပြအပ်ပြီးသောကုန်သော။ ကမ္မပထဘာဝံ၊ သို့။ ပတ္တာနံစ၊ ရောက်သည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော။ အပတ္တာနံစ၊ မရောက်သည်လည်းဖြစ်ကုန်သော။ အကုသလကာယကမ္မာဒီနဉ္စ၊ တို့၏လည်းကောင်း။ ကုသလကာယကမ္မာဒီနဉ္စ၊ တို့၏ လည်းကောင်း။ ဖဿဒွါရာဒီဟိ၊ တို့ဖြင့်။ ဥပ္ပတ္တိပကာသနံစ၊ ဖြစ်ပုံကိုပြခြင်းသည်လည်းကောင်း။ ကမ္မပထသံသန္ဒနံနာမ၊ မည်၏။
ကသ္မာ၊ နည်း။ အကမ္မပထာနံ၊ ကမ္မပထ မမြောက်ကုန်သော ဒုစရိုက်စသည်တို့၏။ ဝါ၊ တို့ကို။ (သံသန္ဒိတတ္တာ-၌ စပ်။) ကမ္မပထေသု၊ တို့၌လည်းကောင်း။ ကမ္မပထာနံ၊ ကမ္မပထ မြောက်ကုန်သော ဒုစရိုက်စသည်တို့၏။ ဝါ၊ တို့ကို။ အကမ္မပထေသုစ၊ တို့၌လည်းကောင်း။ သမာနနာမတာဝသေန၊ တူသောနာမည်ရှိကုန်သည်၏ အဖြစ်၏အစွမ်းဖြင့်။ (ဧတ္ထ၊ ၌။ သံသန္ဒိတတ္တာ၊ ကြောင့်လည်းကောင်း။) ကမ္မပထာနံ၊ တို့၏။ ဝါ၊ တို့ကို။ ကမ္မပထေသု၊ တို့၌။ သာမညနာမာဝိဇဟနဝသေန၊ သာမညနာမည်ကို မစွန့်ခြင်း၏အစွမ်းဖြင့်။ (ဧတ္ထ၊ ၌။ သံသန္ဒိတတ္တာ၊ ကြောင့်လည်းကောင်း။) ဥဘယေသံ၊ ၂-ပါးကုန်သော ကမ္မပထမြောက်-မမြောက် သော ဒုစရိုက်အစရှိသည်တို့၏။ ဒွါရေသု၊ ဖဿဒွါရ စသည်တို့၌။ ဥပ္ပတ္တိဝသေန၊ ဖြစ်ခြင်း၏ အစွမ်းဖြင့်။ ဧတ္ထ၊ ဤကမ္မပထသံသန္ဒန အခန်း၌။ သံသန္ဒိတတ္တာစ၊ ရောနှော၍ပြအပ်ကုန် သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်လည်းကောင်းတည်း။
တတ္ထ၊ ထို ကမ္မပထသံသန္ဒန အခန်း၌။ တိဝိဓကမ္မဒွါရဝသေန၊ ၃-ပါးအပြားရှိသော ကမ္မဒွါ ရတို့၏ အစွမ်းဖြင့်။ ဥပ္ပန္နာနံ၊ ကုန်သော။ ကမ္မာနံ၊ တို့၏။ ဉာတကမ္မဘာဝတာယ၊ သိအပ်ပြီး သော ကံတို့၏ အဖြစ်ကြောင့်။ (ကာယဒွါရ၌ဖြစ်လျှင် ကာယကံ၊ ဤသို့စသည်ဖြင့် ထင်ရှား ပြီး၏ အဖြစ်ကြောင့်။) တံတံကမ္မဘာဝဿ၊ ထိုထို ကာယကံ အစရှိသည်တို့၏ အဖြစ်၏။ ဝါ၊ ကို။ အဝစနီယတ္တာ၊ မဆိုထိုက်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်လည်းကောင်း။ (ဆိုဖွယ် မလိုသော ကြောင့်လည်းကောင်း။) ကမ္မဒွါရေသု၊ တို့၌။ တေသံ၊ ထိုကံတို့၏။ ဥပ္ပတ္တိယာ၊ ဖြစ်ခြင်း၏။ ဝါ၊ ကို။ ဝုတ္တတ္တာစ၊ ဆိုအပ်ပြီး၏ အဖြစ်ကြောင့်လည်းကောင်း။ (ကမ္မဒွါရကထာ၌ ဆိုခဲ့ပြီးဖြစ် သောကြောင့်လည်းကောင်း။) ပဉ္စဝိညာဏဒွါရဝသေန၊ ၅-ပါးသော ဝိညာဏဒွါရ၏ အစွမ်း ဖြင့်။ အသံဝရာဒီနံ၊ တို့၏။ ဥပ္ပတ္တိပရိယာယဝစနာဘာဝတောစ၊ ဖြစ်ခြင်း၏ အကြောင်းကို ဆိုကြောင်း စကား၏ မရှိခြင်းကြောင့်လည်းကောင်း။ ကမ္မဒွါရဝိညာဏဒွါရာနိ၊ တို့ကို။ ဝိရဇ္ဈိတွာ၊ ရှောင်ကြဉ်၍။ [ဝိရဇ္ဈိတွာတိဝဇ္ဇေတွာ၊ -မဓု။] ပဉ္စ၊ ပ။ ဥပ္ပန္နောတိအာဒိ၊ အစရှိသော စကားကို။ (သင်္ဂဟကာရေန။) ဝုတ္တံ၊ ပြီ။
(ကသ္မာ ပဉ္စဝိညာဏဒွါရဝသေနအသံဝရာဒီနံ။ ဥပ္ပတ္တိပရိယာယဝစနာဘာဝေါ၊ ကို။ ဝိညာယတိ၊ နည်း။) ယမိဒ၊ ပ။ ဝေဒယိတံသုခံဝါတိအာဒိနာ၊ အစရှိသော စကားဖြင့်လည်းကောင်း။ စက္ခု၊ ပ။ ကုသလောတိအာဒိနာစ၊ ဖြင့်လည်းကောင်း။ ပဉ္စဖဿဒွါရဝသေန၊ ၅-ပါး သော ဖဿဒွါရတို့၏ အစွမ်းဖြင့်။ အသံဝရာဒီနံ၊ တို့၏။ ဥပ္ပတ္တိပရိယာယော၊ ဖြစ်ခြင်း၏ အကြောင်းကို။ ဝုတ္တော၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီ။ စ၊ ဗျတိရိက်ကား။ ယမိဒံစက္ခုဝိညာဏပစ္စယာတိအာဒိဝစနံ၊ အစရှိသော စကားသည်။ နအတ္ထိ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (ပဉ္စဝိညာဏဒွါရဝသေန အသံဝရာဒီနံ ဥပ္ပတ္တိပရိယာယဝပနာဘာဝေါ၊ ဝိညာယတိ၊ ၏။) စ၊ သာဓကကား။ စက္ခု၊ ပ။ သမ္ပဿောတိအာဒိ၊ အစရှိသော။ ဧတံပိ၊ ဤစကားကိုလည်း။ (အဋ္ဌကထာယံ၊ ၌။) ဝုတ္တံ၊ ပြီ။
ဟိ၊ ဆက်။ တေန၊ ထို ပဉ္စဖဿဒွါရဝသေနဟိဥပ္ပန္နော၊ အစရှိသောစကားဖြင့်။ အသံဝရာနံ၊ တို့၏လည်းကောင်း။ သံဝရာနံစ၊ တို့၏လည်းကောင်း။ စက္ခုသမ္ပဿာဒီဟိ၊ တို့နှင့်။ အသဟဇာတတ္တာ၊ တကွ မဖြစ်ကုန်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ မနောသမ္ဖဿသဟဇာတာနဉ္စ၊ မနော သမ္ဖဿနှင့် တကွဖြစ်သောအသံဝရ သံဝရတို့၏ သာလျှင်။ (စ-သဒ္ဒါ ဧဝ-အနက်ဟော။) စက္ခုသမ္ဖဿဒွါရာဒိဝသေန၊ ဖြင့်။ ဥပ္ပတ္တိ၊ ဖြစ်ပုံကို။ ဒီပိတာ၊ ပြီ။ ဣတိ၊ ဤသို့ မှတ်အပ်၏။ [အဋ္ဌကထာ၌ “ပဉ္စဖဿဒွါရဝသေနဟိဥပ္ပန္နောအသံဝရော” စသည်ဖြင့် ကမ္မပထသံသန္ဒန အခန်းကို ပြအပ်ပြီ-ဟူလို။]
သောဟိ၊ ပ။ ဟောတီတိအာဒိနာ၊ အစရှိသော စကားဖြင့်လည်းကောင်း။ စောပန၊ ပေ။ ဟောတီတိအာဒိနာစ၊ ဖြင့်လည်းကောင်း။ ကမ္မပထပ္ပတ္တာနံ၊ ကုန်သော။ အသံဝရဘူတာနံ၊ အသံ ဝရ ဖြစ်၍ ဖြစ်ကုန်သော။ ဝစီကမ္မာဒီနံစ၊ ဝစီကံအစရှိသည်တို့၏လည်း။ ကာယကမ္မာဒိဘာဝေ၊ ကာယကံ အစရှိသည် တို့၏အဖြစ်သည်။ (အမည်သည်။) အာပန္နေ၊ ရောက်လုလတ် သော်။ စတုဗ္ဗိဓံ၊ ပ။ ဟောတီတိအာဒိနော၊ သော။ အပဝါဒေန၊ ပယ်ရှားကြောင်း စကားဖြင့်။ နိဝတ္တိ၊ နစ်စေခြင်းကို။ (ကာယကံ စသော အမည်ကို တားမြစ်ခြင်းကို။) ဒဋ္ဌဗ္ဗာ၊ မှတ်ထိုက်၏။
ဧဝဉ္စကတွာ၊ ကြောင့်။ ပုဗ္ဗေ၊ ၌။ ဒဿိတေသု၊ ပြအပ်ပြီးကုန်သော။ အသံဝရဝိနိစ္ဆယေသု၊ ပဌမ အသံဝရဝိနိစ္ဆယတို့၌ လည်းကောင်း။ ဒုတိယဝိနိစ္ဆယေသုစ၊ တို့၌လည်းကောင်း။ ကောစိ၊ သော။ ဝိရောဓော၊ ဆန့်ကျင်ခြင်းသည်။ န၊ မရှိ။ ဟိ၊ မှန်။ (တစ်နည်း) ကသ္မာကောစိဝိရောဓော၊ န၊ မရှိသနည်း။ ဟိ (ယသ္မာ)။ ဝစီကမ္မာဒိဘူတော၊ ဝစီကံ အစရှိသည် ဖြစ်၍ဖြစ်သော။ စောပနကာယအသံဝရော၊ သည်။ ကာယကမ္မာဒိ၊ ကာယကံအစရှိသည်သည်။ နဟောတိ၊ မဖြစ်နိုင်။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (ကောစိဝိရောဓော၊ န၊ မရှိ၊)
အကုသလံ၊ ပ။ ဟောတီတိဧတ္ထ၊ ၌။ အကုသလံ၊ အကုသိုလ်ဖြစ်သော။ တံမနောကမ္မံနာမ၊ ထို မနောကံ မည်သည်။ ကိံ၊ အဘယ်နည်း။ ဟေဋ္ဌာ၊ အောက် ဒွါရသံသန္ဒန၊ အခန်း၌။ ဒဿိတနယေန၊ ပြအပ်ပြီးသော နည်းဖြင့်။ ကာယဝစီဒွါရေသု၊ ကာယဒွါရ ဝစီဒွါရတို့၌။ ဥပ္ပန္နံ၊ သော။ တိဝိဓံ၊ သော။ မနောဒုစ္စရိတံစ၊ မနောဒုစရိုက်သည်လည်းကောင်း။ စောပနံ၊ သို့။ အပ္ပတ္တံ၊ မရောက်သော။ သဗ္ဗာကုသလဉ္စ၊ အလုံးစုံသော အကုသိုလ်သည်လည်းကောင်း တည်း။
ယဒိဧဝံ၊ ယင်းသို့ဖြစ်လျှင်။ (ကာယဒွါရ ဝစီဒွါရတို့၌ ဖြစ်သော မနောဒုစရိုက်နှင့်, စောပန အပတ္တ သဗ္ဗအကုသလဖြစ်လျှင်။) တဿ၊ ထို မနောကံ၏။ ကာယဝစီကမ္မဘာဝေါ၊ ကာယကံ ဝစီကံ၏ အဖြစ်သည်။ နတ္ထိ၊ မရှိနိုင်။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ စောပနံပတ္တံကာယဝစီကမ္မံဟောတီတိ၊ ဟူသော စကားသည်။ နယုဇ္ဇတိ၊ မသင့်သည် မဟုတ်ပါလော။ ဣတိ၊ ဤကား စော ဒနာတည်း။ နောနယုဇ္ဇတိ၊ မသင့်မဟုတ်, သင့်သည်သာ။ (ကသ္မာ၊ နည်း။) စောပနံ၊ သို့။ ပတ္တံ၊ သည်။ (သမာနံ၊ သော်။) ကာယေ၊ ကာယဒွါရ၌လည်းကောင်း။ ဝါစာယစ၊ ၌လည်းကောင်း။ အကုသလံ၊ သော။ ကမ္မံ၊ သည်။ ဟောတိ၊ ၏။ ဣတိအတ္ထသိဒ္ဓိတော၊ ဤသို့သော အနက်၏ ပြီးစီးခြင်းကြောင့်တည်း။
ကမ္မံ၊ ကံသည်။ ဟောန္တံပန၊ ဖြစ်သော်ကား။ ကိံကမ္မံ၊ အဘယ်ကံသည်။ ဟောတိ၊ နည်း။ ဣတိ၊ ဤကား အမေးတည်း။ မနောကမ္မမေဝ၊ မနောကံသည်သာ။ ဟောတိ၊ ၏။ ဣတိ၊ ဤကားအဖြေတည်း။ ဣဒံဝုတ္တံဟောတိ။ (ကိံဝုတ္တံဟောတိ။) စောပနံ၊ သို့။ ပတ္တံ၊ သော။ အကုသလံ၊ သည်။ ကာယဒွါရေ၊ ၌လည်းကောင်း။ ဝစီဒွါရေစ၊ ၌လည်းကောင်း။ မနောကမ္မံ၊ သည်။ ဟောတိ၊ ဣတိ (ဝုတ္တံဟောတိ)။
အထဝါ၊ ကား။ တံသဒ္ဒဿ၊ တံသဒ္ဒါ၏။ မနောကမ္မေန၊ မနောကမ္မသဒ္ဒါနှင့်။ သမ္ဗန္ဓံ၊ စပ်ခြင်း ကို။ အကတွာ၊ ၍။ ဆဖဿဒွါရဝသေန၊ ၆-ပါးသောဖဿဒွါရ၏ အစွမ်းဖြင့်။ ယံ၊ အကြင် တရားသည်။ ဥပ္ပဇ္ဇတိ၊ ၏။ တံ၊ ဆ ဖဿဒွါရ၏ အစွမ်းဖြင့်ဖြစ်သော ထိုတရားသည်။ ဣတိ၊ သို့။ ယထာဝုတ္တဥပ္ပာဒမတ္တပရိစ္ဆိန္နေန၊ အကြင်အကြင် ဆိုအပ်ပြီးသော ဖြစ်ခြင်းကြိယာမျှဖြင့် ပိုင်းခြားအပ်သော တရားနှင့်။ သမ္ဗန္ဓော၊ စပ်ခြင်းကို။ ကာတဗ္ဗော၊ ပြုထိုက်၏။ ပန၊ ဆက်။ တံ၊ ထို ဆ ဖဿဒွါရ၏ အစွမ်းဖြင့် ဖြစ်သော တရားဟူသည်။ ကိံ၊ အဘယ်နည်း။ ဣတိ၊ ဤကားအမေးတည်း။ ကမ္မကထာယ၊ ကမ္မကထာ၏။ ပဝတ္တမာနတ္တာ၊ ဖြစ်ဆဲ၏ အဖြစ်ကြောင့်။ ကမ္မံတိ၊ ကံဟူ၍။ ဝိညာယတိ၊ ၏။ တံစ၊ ထိုကံသည်လည်း။ မနောသမ္ဖဿဒွါရေ၊ ၌။ ဥပ္ပဇ္ဇမာနံပိ၊ သော်လည်း။ တိဝိဓံ၊ သော။ ကမ္မံ၊ သည်။ ဟောတိ၊ ၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ယထာ၊ အကြင် ၃-ပါးအပြားအားဖြင့်။ တံ၊ ထိုကံသည်။ ဟောတိ၊ ၏။ တံ၊ ထို ၃-ပါးအပြားကို။ ဒဿေတုံ၊ ငှာ။ ကာယ၊ ပ။ ပတ္တန္တိအာဒိံ၊ အစရှိသောစကားကို။ (သင်္ဂဟ ကာရော) အာဟ။
တတ္ထ၊ ထို စောပနံပတ္တံကာယဝစီကမ္မံ ဟူသောပုဒ်၌။ နိယမဿ၊ ဧဝသဒ္ဒါဖြင့် သတ်မှတ် ခြင်း၏။ ဝါ၊ ကို။ အကတတ္တာ၊ မပြုအပ်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ စောပနပတ္တိ၊ လှုပ်ရှားခြင်းသို့ ရောက်ခြင်းသည်။ ဥပလက္ခဏဘာဝေန၊ ဥပလက္ခဏနည်း၏ အဖြစ်ဖြင့်။ ကာယ၊ ပ။ သာဓိ ကာဝါကာယကံ ဝစီကံဟူသောနာမည်ကို ပြီးစေရုံသည်သာ။ (ဟောတိ။)
ပန၊ စင်စစ်သော်ကား။ သဗ္ဗံ၊ သော။ စောပနံ၊ သို့။ ပတ္တံ၊ ရောက်သောကံသည်။ ကာယဝစီကမ္မမေဝ၊ ကာယကံ ဝစီကံချည်းသာ။ န (ဟောတိ)၊ ဖြစ်သည်မဟုတ်။ ကုသလပက္ခေပိ၊ ကုသိုလ်အဖို့၌လည်း။ စောပနံ၊ သို့။ အပတ္တံ၊ မရောက်သောကံသည်။ ကာယဝစီကမ္မံ၊ သည်။ နဟောတိ၊ မဖြစ်သည်ကား။ န၊ မဟုတ်။ (ဟောတိဧဝ၊ ဖြစ်နိုင်သည်သာ။) ဣတိအယံအတ္ထော၊ ဤအနက်သည်။ သိဒ္ဓေါဝ၊ ပြီးသည်သာလျှင်။ ဟောတိ၊ ၏။ ဣတိ၊ ဤသို့ မှတ်အပ်၏။
အထဝါ၊ ကား။ တန္တိ၊ တံဟူသောပုဒ်ကို။ (ဝဒတိ-၌ စပ်။) ဆဖဿဒွါရဝသေန၊ ဖြင့်။ ဥပ္ပဇ္ဇမာနံ၊ သော။ တံမနောကမ္မံ၊ သည်။ ဣတိ၊ သို့။ (ဂဟေတွာ။) သဗ္ဗံ၊ သော။ မနသာ၊ စိတ်ကြောင့်။ နိပ္ပဇ္ဇမာနမ္ပိ၊ ပြီးသည်လည်းဖြစ်သော။ ကမ္မံ၊ ကို။ မနောကမ္မန္တိ၊ ဟူ၍။ စောဒကာဓိပ္ပာယေန၊ စောဒကပုဂ္ဂိုလ်၏ အလိုအားဖြင့်။ ဂဟေတွာ၊ ယူ၍။ (သင်္ဂဟကာရော။) ဝဒတိ၊ ၏။ ပုဗ္ဗေ၊ ရှေ့ ပထမနည်း၌။ ဒဿိတမနောကမ္မံ၊ ပြအပ်သော မနောကံကို။ (မနောကမ္မန္တိဂဟေတွာ။) န (ဝဒတိ)၊ ဆိုသည်မဟုတ်။ ဣတိ၊ ဤသို့ မှတ်အပ်၏။
ဟိ၊ မှန်။ မနသာ၊ ဖြင့်။ နိဗ္ဗတ္တိတေန၊ ဖြစ်စေအပ်သော။ သဗ္ဗေန၊ အလုံးစုံသော ကံသည်။ မနောကမ္မေနေဝ၊ မနောကံသည်သာ။ ဘဝိတဗ္ဗံ၊ ဖြစ်သင့်၏။ ကာယဝစီကမ္မေန၊ သည်။ န (ဘဝိတဗ္ဗံ)။ ဣတိ၊ သို့။ ပရဿ၊ တစ်ပါးသော စောဒကပုဂ္ဂိုလ်၏။ ယောအဓိပ္ပါယော၊ အကြင် အလိုသည်။ (အတ္ထိ။) တံ၊ ထိုအလိုကို။ နိဝေတ္တေတွာ၊ နစ်စေ၍။ ကမ္မတ္တယနိယမံ၊ ကံ ၃-ပါးအပေါင်းကို ပိုင်းခြား သတ်မှတ်ခြင်းကို။ ဒဿေတုံ၊ ငှာ။ ပ။ ပတ္တန္တိအာဒိ၊ သော။ ဣဒံ၊ ဤစကားကို။ (သင်္ဂဟကာရေန) အာရဒ္ဓံ။ စ၊ ဆက်။ ဧတ္ထ၊ ဤနည်း၌။ သင်္ကရာဘာဝေါ၊ ကံတို့၏ ရောယှက်ခြင်း မရှိပုံကို။ ပုရိမနယေနေဝဝေဒိတဗ္ဗော။
အထဝါ၊ ကား။ ကမ္မန္တိ၊ ဟူသော။ အဝိသေသေန၊ မနောဟု အထူး-မမ, သာမညဖြစ်သော။ ကမ္မသဒ္ဒမတ္တေန၊ ကမ္မသဒ္ဒါမျှနှင့်။ သမ္ဗန္ဓံ၊ စပ်ခြင်းကို။ ကတွာ၊ ၍။ ယထာဝုတ္တော၊ အကြင် အကြင် ဆိုအပ်ပြီးသော။ (“ဆ ဖဿဒွါရဝသေန ဥပ္ပဇ္ဇတိ”ဟု ဆိုအပ်ပြီးသော။) ကမ္မပ္ပဘေဒေါ၊ ကံ ၃-ပါး အပြားသည်။ ယထာ၊ အကြင် အပြားအားဖြင့်။ ဟောတိ၊ ဖြစ်နိုင်၏။ တံပကာရံ၊ ထိုအပြားကို။ ဒဿေတိ၊ ၏။ အသင်္ကရောစ၊ ကံချင်းမရောယှက်ပုံသည်လည်း။ ဝုတ္တနယောဝ၊ ဆိုအပ်ပြီးသော နည်းရှိသည်သာ။
ပန၊ ဝါဒန္တရ ကား။ ကာယဝစီကမ္မသဟဇာတာ၊ ကာယကံ ဝစီကံနှင့်တကွဖြစ်ကုန်သော။ အဘိဇ္ဈာဒယော၊ အဘိဇ္ဈာ အစရှိသော တရားတို့သည်။ (အဘိဇ္ဈာ ဗျာပါဒ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိတို့သည်။) ယဒါ၊ ၌။ စေတနာပက္ခိကာ၊ စေတနာ၏အဖို့၌ ဖြစ်ကုန်သည်။ ဟောန္တိ။ တဒါ၊ ၌။ တာနိမနောကမ္မာနိ၊ ထိုအဘိဇ္ဈာအစရှိသော မနောကံတို့သည်။ ကာယဝစီကမ္မာနိ၊ တို့သည်။ ဟောန္တိ။ ဣတိ၊ သို့။ ယံ၊ အကြင် စကားကို။ ဝဒန္တိ၊ ပဒကာရဆရာတို့ ဆိုကြကုန်၏။ တဉ္စ၊ ထိုစကားသည်လည်း။ န၊ မသင့်။ (ကသ္မာ၊ နည်း။) စေတနာပက္ခိကာနံ၊ စေတနာ၏ အဖို့၌ ဖြစ်ကုန်သော အဘိဇ္ဈာ အစရှိသော တရားတို့၏။ မနောကမ္မတ္တာဘာဝါ၊ မနောကံ၏ အဖြစ် ၏ မရှိခြင်းကြောင့်တည်း။
စ၊ ဆက်။ အဗ္ဗောဟာရိကတ္တေ၊ အဘိဇ္ဈာ စသည်တို့၏ အဗ္ဗောဟာရိက၏အဖြစ်သည်။ (သတိ၊ သော်။) မနောကမ္မတာ၊ မနောကံ၏ အဖြစ်သည်။ သုဋ္ဌုတရံ၊ သာ၍ လွန်စွာ။ နတ္ထိ။ စ၊ သာဓက ကား။ အဗ္ဗောဟာရိကာဝါတိ၊ ဟူသော။ ဧတံပိ၊ ဤစကားကိုလည်း။ (အာစရိ ယေဟိ။) ဝုတ္တံ၊ ပြီ။ တသ္မာ၊ ကြောင့်။ (အဘိဇ္ဈာစသည်တို့၏ အဗ္ဗောဟာရိက ဖြစ်လျှင် သာ၍ မနောကံ မမည်နိုင်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။) မနောကမ္မဿ၊ ၏။ ကာယဝစီကမ္မတာ၊ ကို။ နဝတ္တဗ္ဗာ၊ ထိုက်။ အဘိဇ္ဈာဒိကိရိယာကာရိကာယဧဝ၊ အဘိဇ္ဈာ အစရှိသော အမူအရာကို ပြုတတ်သည်သာလျှင် ဖြစ်သော။ စေတနာယ၊ နှင့်။ သမ္ပယုတ္တာ၊ ကုန်သော။ အဘိဇ္ဈာဒယော၊ အဘိဇ္ဈာ အစရှိသော တရားတို့သည်။ မနောကမ္မံ၊ မနောကံတည်း။ ပါဏာတိ၊ ပ။ ကာရိကာယ၊ ပါဏာတိပါတ အစရှိသော ကိုယ်အမူအရာ နှုတ်အမူအရာကိုပြုတတ်သော။ (စေတနာယသမ္ပယုတ္တာအဘိဇ္ဈာဒယော၊ မနောကမ္မံ၊ သည်။) န၊ မဟုတ်။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဘိယျောပိ၊ အလွန်လည်း။ တေသံ၊ ထို အဘိဇ္ဈာအစရှိသော တရားတို့၏။ မနောကမ္မတာ၊ သည်။ (ဟောတိ။) ဣတိ၊ ကြောင့်။ မနောကမ္မာနံ၊ မနောကံဖြစ်ကုန်သည်ဖြစ်၍။ သတံ၊ ဖြစ်ကုန် သော။ တေသံ၊ ထိုကြာယကံ ဝစီကံနှင့်တကွဖြစ်သော အဘိဇ္ဈာ အစရှိသော တရားတို့၏။ ကာယဝစီကမ္မတာ၊ ကာယကံ ဝစီကံ၏အဖြစ်ကို။ (အမည်ကို။) နဝတ္တဗ္ဗာ၊ မဆိုထိုက်။ ဣတိ၊ ဤသို့မှတ်အပ်၏။
[နိဂုံးကိုပြလို၍ “ဧဝံ” စသည်မိန့်။] ဧဝံ၊ ဤမဟာအဋ္ဌကထာ၌ ဆိုအပ်ပြီးသောနည်းဖြင့်။ ကမ္မာနံ၊ တို့၏။ ဒွါရေသု၊ တို့၌လည်းကောင်း။ ဒွါရာနဉ္စ၊ တို့၏လည်းကောင်း။ ကမ္မေသု၊ တို့၌ လည်းကောင်း။ အနိယတတ္တာ၊ မမြဲကုန်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ ဒွါရနိဗန္ဓနံ၊ ဒွါရဖြင့် စိတ်ကို အမြဲသတ်မှတ် ဖွဲ့စပ်ခြင်းကို။ နကတံ၊ မပြုအပ်။
ဣဒါနိ၊ ၌။ ဒွါရနိဗန္ဓနေ၊ ဒွါရဖြင့် စိတ်ကို အမြဲသတ်မှတ် ဖွဲ့စည်းမှုကို။ အကတေပိစ၊ သော်လည်း။ ယေသံဒွါရာနံ၊ တို့၏။ ဝသေန၊ ဖြင့်။ ဣဒံစိတ္တံ၊ ဤမဟာကုသိုလ်စိတ်သည်။ ဥပ္ပဇ္ဇတိ၊ ၏။ တေသံ၊ ထိုဒွါရတို့၏လည်းကောင်း။ တံတံဒွါရကမ္မပထာနံစ၊ ထိုထို ဒွါရ၌ ဖြစ်သော ကမ္မပထတို့၏လည်းကောင်း။ ဝသေန၊ ဖြင့်။ ဥပ္ပတ္တိယာ၊ ဖြစ်ပုံကိုလည်းကောင်း။ (ယထာဘဋပါဠိယာ၊ အကြင်အကြင်ထုတ်ဆောင်အပ်သော ပါဠိတော်ဖြင့်။) ဝုတ္တာယ၊ ဟော တော်မူအပ်သော။ (ဥပ္ပတ္တိယာ) စ၊ ကိုလည်းကောင်း။ ဒီပနတ္ထံ၊ ငှာ။ တတ္ထကာမာဝစရန္တိအာဒိံ၊ ကို။ (သင်္ဂဟကာရော) အာဟ။
စိတ္တံ၊ ပ။ ဥပ္ပဇ္ဇတီတိဣဒံ၊ ဟူသော ဤစကားကို။ မနောကမ္မဒွါရဘူတဿ၊ မနောကမ္မဒွါရ ဖြစ်၍စြဖ်သော စိတ်၏။ တေနသဘာဝေန၊ ထို မနောကမ္မဒွါရဟူသော သဘောအားဖြင့်။ ဥပ္ပတ္တိံ၊ ကို။ ဂဟေတွာ၊ ယူ၍။ (စိတ်ဖြင့် မှတ်ယူ၍။) ဝုတ္တံ၊ ပြီ။ [ဂဟေတွာဥပလက္ခတွာတိအတ္ထော။ (“စိတ္တဖြင့်မှတ်ယူ၍”) ဟု အနက်ပေ။ -မဓု။] ကြွင်းအဓိပ္ပါယ်များကို အဋ္ဌကထာ ဘာသာဋီကာ၌ ပြထားပြီ။
ဝါ၊ အဋ္ဌကထာနည်းမှ တစ်နည်းကား။ စိတ္တာဓိပတေယျုံ၊ စိတ္တာဓိပတိမှလာသော သမ္ပယုတ် တရား ဟူသော။ စိတ္တံ၊ စိတ်။ ဣတိ၊ ဤပါဌ်၌။ သမ္ပယုတ္တဝသေန၊ သမ္ပယုတ်တရား၏ အစွမ်း ဖြင့်။ ဝုစ္စတိယထာ၊ စိတ္တာဓိပတေယျဟု ဆိုအပ်သကဲ့သို့။ ဧဝံ၊ တူ။ ဣဓာပိ၊ ဤစိတ္တံတိဝိဓကမ္မဒွါရဝသေနဥပ္ပဇ္ဇတိဟူသော ပါဌ်၌လည်း။ (သမ္ပယုတ္တဝသေန၊ ဖြင့်။ ဝုစ္စတိ၊ မနောကမ္မ ဒွါရ ဟု ဆိုအပ်၏။)
ပန၊ ချီးမွမ်းဖွယ်ရာ သမ္ဘာဝနာကား။ စောပနဒယရဟိတဿ၊ စောပနကာယ စောပါဝါစာ ၂-ပါးအပေါင်းမှ ကင်းသော။ မနောပဗန္ဓဿ၊ မနောအစဉ်၏။ မနောကမ္မဒွါရဘာဝေ၊ မနော ကမ္မဒွါရ၏ အဖြစ်၌။ (မနောကမ္မဒွါရအမည် ရခြင်း၌။) ဝတ္တဗ္ဗမေဝ၊ ဆိုဖွယ်သည်ပင်။ နတ္ထိ၊ မရှိတော့။ [“ကမ္မပထသံသန္ဒနကထာဝဏ္ဏာနာ၊ သည်။ နိဋ္ဌိတာ”ဟု နောက်ပြင် စာအုပ်များ၌ ရှိ၏။ စဉ်းစားပါ။ မိမိကား “တတ္ထကာမာဝစရံ မရောက်မီကပင် ကမ္မပထသံသန္ဒန ကထာ အဖွင့်ပြီးခဲ့ပြီ”ဟု ယူဆပါသည်။]
ယေဝါပနကကထာအဖွင့်
အယံယောဇနာတိ၊ ကား။ ရူပါရမ္မဏံဝါ၊ ပ။ ဓမ္မာရမ္မဏံဝါတိဧတေန၊ ဟူသော ဤပါဌ်နှင့်။ သဟ။ ယံယံဝါပနာတိဧတဿ၊ ဟူသော ဤပါဌ်ကို။ (ဝစနေ၊ ဟောတော်မူခြင်း ကြောင့်။ ဝါ၊ ၌။) အယံ၊ ဤဆိုအပ်လတ္တံ့ကား။ သမ္ဗန္ဓော၊ ဆက်စပ်အကြောင်းအကျိုးတည်း။ ဣတိအတ္ထော။ [မဓု၌ “ဝစနေတိနိမိတ္တဘူတေဩကာသဘူတေဝါ”ဟု ဖွင့်သောကြောင့် ဧတဿနောက်၌ “ဝစနေ”ဟု ရှိသင့်သည်။] အယံသမ္ဗန္ဓော၊ ဤသမ္ဗန်ဟူသည်။ ကောပန၊ အဘယ်နည်း ဣတိ၊ ဤကား အမေတည်း။ ယေန (ပယောဇနေန)၊ အကြင် အကျိုးကြောင့်။ ဝစနာနိ၊ ရူပါရမ္မဏံဝါ၊ အစရှိသော သဒ္ဒါ, ယံယံဝါပန၊ ဟူသော သဒ္ဒါတို့သည်။ အညမညံ၊ ချင်း။ သမ္ဗဇ္ဈန္တိ၊ ဆက်သွယ်နေကုန်၏။ [“ယေန” ကို ကြည့်၍ “သမ္ဗဇ္ဈန္တိဧတေနာတိသမ္ဗန္ဓော” ဟု ပြု။ ရှေ့စကားနှင့် နောက်စကားတို့၏ ဆက်သွယ်ကြောင်းဖြစ်သော အကျိုး-ဟူလို။] ပုဗ္ဗာပရဝစနေ၊ ရူပါရမ္မဏံဝါ၊ ဓမ္မာရမ္မဏံဝါဟူသောရှေ့စကား, ယံယံဝါပန၊ ဟူသော စကားကို ဆိုရခြင်း၌။ ပယောဇနံ၊ အကျိုးသည်။ သမ္ဗန္ဓော၊ သမ္ဗန်မည်၏။ ဣတိ၊ ဤကား အဖြေတည်း။
စ၊ ဆက်။ ဣဓ၊ ဤ အဋ္ဌကထာ၌။ သဗ္ဗာရမ္မဏတာဒိဒဿနံ၊ သဗ္ဗာရမ္မဏတာအစရှိသည်ကို ပြခြင်းဟူသော။ (ပယောဇနံ-၌စပ်။ အာဒိဖြင့် “ကမအဘာဝ၊ နိယမအဘာဝတို့ကိုယူ။] ရူပါရမ္မဏံဝါ၊ ပ။ ဓမ္မာရမ္မဏံဝါတိဧတဿ၊ ဟူသော ဤပါဌ်၏။ ဝါ၊ ၌။ ယောဇန၊ ယောဇနာ ဟူ၍။ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ၊ ၏။ [အယံယောဇနာ၌ ပယောဇနကို ယောဇနာခေါ်သည်ဟု မှတ်ပါ-ဟူလို။] တတ္ထ၊ ထိုအဋ္ဌကထာ၌။ [တတ္ထာတိဧတိဿံအဋ္ဌကထာသံ၊ -မဓု။] ရူပါရမ္မဏံဝါ၊ ပ။ အာရဗ္ဘာတိ၊ ဟူသော။ ဧတ္တကေန၊ ဤမျှအတိုင်း အရှည်ရှိသောပါဌ်ဖြင့်။ (“ယံယံဝါပန” မပါသော ပါဌ်ဖြင့်။) အာပန္နံ၊ ရောက်သော။ ဒေါသံ၊ အပြစ်ကို။ ဒဿေတွာ၊ ပြပြီး၍။ တံနိဝတ္တနဝသေန၊ ထို အပြစ်ကိုနစ်စေခြင်း၏ အစွမ်းဖြင့်။ ယံယံဝါပနာတိဧတဿ၊ ၏။ ပယောဇနံ၊ ကို။ ဒဿေတုံ၊ ငှာ။ ဟေဋ္ဌာတိအာဒိံ၊ ကို (သင်္ဂဟကာရော) အာဟ။
ဒုတိယေအတ္ထဝိကပ္ပေ၊ ဒုတိယ အတ္ထဝိကပ်၌။ (အပရာ ယောဇနာ ဟူသော အတ္ထဝိကပ်၌။) ယံယံဝါပနာတိဧတေန၊ ဤပါဌ်ဖြင့်။ အပ္ပဓာနံပိ၊ မပြဋ္ဌာန်းသည်လည်းဖြစ်သော။ ရူပါဒိံ၊ ရူပါရုံ အစရှိသောအာရုံကို။ အာကဍ္ဎတိ၊ ငင်ရ၏။ ဟိ၊ မှန်။ (တစ်နည်း -ကသ္မာအပ္ပဓာနံပိရူပါဒိံ၊ အာကဍ္ဎတိ၊ နည်း။) ဟိ (ယသ္မာ)။ ပဓာနဿ၊ ပဓာနဖြစ်သော။ စိတ္တဿ၊ ၏။ အတ္တနောယေဝ၊ မိမိတည်းဟူသောစိတ်၏ပင်။ အာရမ္မဏဘာဝေါ၊ အာရုံ၏ အဖြစ်သည်။ နအတ္ထိ၊ မရှိ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (ဤသို့ စိတ်က စိတ်ကို ပြန်၍ အာရုံမပြုနိုင်သောကြောင့်။ အပ္ပဓာနံပိရူပါဒိံအာကဍ္ဎတိ။) [“ရူပံ+အာရမ္မဏံဧတဿာတိရူပါရမ္မဏံ”ဟု ဗဟုဗ္ဗီဟိ သမာသ်ပြုသောအခါ စိတ်ကိုရသဖြင့် စိတ်သာ ပဓာနဖြစ်၏။ ရူပါရုံ စသည်တို့ကား အပဓာန တည်း။ ယံယံဝါပနဖြင့်ကား ပဓာနကို စွဲသဖြင့် အဓိပ္ပါယ်မရသောကြောင့် ပဓာနကိုမစွဲဘဲ ထိုအပဓာနဖြစ်သော အာရုံကို စွဲရသည်။]
ဟေဋ္ဌာဝုတ္တနယေနာတိ၊ ကား။ သဗ္ဗာရမ္မဏတာဒိနယေန၊ သဗ္ဗာရမ္မဏတာ အစရှိသော နည်းဖြင့်။
ဟေဋ္ဌာ၊ ပ။ ဂဟိတန္တိ၊ ဟူ၍။ ဝတွာ၊ ဆိုပြီး၍။ တဿ၊ ထို ယံယံဝါပန ဟူသော ပါဌ်ကို။ ဝစနေ၊ ကြောင့်။ ဝါ၊ ၌။ ပယောဇနံ၊ ကို။ ဒဿေတုံ၊ ငှာ။ ရူပံဝါ၊ ပ။ ဝုတ္တံတိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တံ၊ မဟာအဋ္ဌကထာ၌ ဆိုအပ်ပြီ။ တတ္ထ၊ ထိုမဟာအဋ္ဌကထာ၌။ ဣဒံဝါဣဒံဝါတိဧတံ၊ ဟူသော ဤစကားကို။ သဗ္ဗာရမ္မဏတာဒိံ၊ သဗ္ဗာရမ္မဏတာ အစရှိသည်ကို။ သန္ဓာယ၊ ၍။ ကထိတံ၊ ပြီ။ ဣတိ၊ သို့။ ဝေဒိတဗ္ဗံ။
ဓမ္မုဒ္ဒေသဝါရကထာအဖွင့်
(ဖဿပဉ္စမကရာသိ)
အာစရိယာနန္တိ၊ ကား။ ရေဝတာစရိယဿ၊ ရေဝတ-ဆရာ၏။ (မတံ-၌ စပ်။) ပန၊ ဆက်။ ဧတံ၊ ဤ ရေဝတ-ဆရာ၏စကားကို။ သာရတော၊ အနှစ်သာရအားဖြင့်။ ဝါ၊ ဟူ၍။ နဒဋ္ဌဗ္ဗံ၊ မမှတ်ထိုက်။ ဟိ၊ မှန်။ (တစ်နည်း-ကသ္မာ သာရတောနဒဋ္ဌဗ္ဗံ) ဟိ (ယသ္မာ)။ ဖဿာဒီနံ၊ တို့၏။ ကာမာဝစရာဒိဘာဝဒဿနတ္ထံ၊ ကာမာဝစရ အစရှိသည်တို့၏ အဖြစ်ကို ပြခြင်း အကျိုးငှာ။ ဣဒံ၊ ဤ ဖဿောဟောတိ စသောစကားကို။ နအာရဒ္ဓံ၊ အားထုတ်တော်မူအပ် သည် မဟုတ်။ ကိန္တု၊ စင်စစ်ကား။ တသ္မိံသမယေ၊ ကာမာဝစရစိတ်ဖြစ်ရာ ထိုအခါ၌။ ဖဿာဒိသဘာဝဒဿနတ္ထံ၊ ဖဿ အစရှိသည်တို့၏သဘောကို ပြခြင်းအကျိုးငှာ။ (အာရဒ္ဓံ၊ ပြီ။) ဣတိ၊ ကြောင့်။ (ဧတံသာရတောနဒဋ္ဌဗ္ဗံ။)
စိတ္တဿပဌမာဘိနိပါတတ္တာတိ၊ ကား။ သဗ္ဗေ၊ ကုန်သော။ စေတသိကာ၊ တို့ကို။ စိတ္တာယတ္တကိရိယာဘာဝေန၊ စိတ်၌စပ်သော ဥစ္စာ, စိတ်၏အမူအရာ၏အဖြစ်ဖြင့်။ ဝုစ္စန္တိ၊ ကုန်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဖဿော၊ ကို။ စိတ္တဿပဌမာဘိနိပါတောတိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တော၊ ပြီ။ ကာမံ၊ စင်စစ်။ ဥပ္ပန္နဖဿော၊ ဖြစ်သောဖဿရှိသော။ ပုဂ္ဂလော၊ သည်။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ (ဥပ္ပန္နဖဿော၊ သော။) စိတ္တစေတသိကရာသိ၊ စိတ် စေတသိက် အစုသည်။ အာရမ္မဏေန၊ သည်။ ဖုဋ္ဌော၊ ထိအပ်သည်။ (ဟုတွာ။) ဖဿသဟဇာတာယ၊ ဖဿနှင့် တကွဖြစ်သော။ ဝေဒနာယ၊ ဖြင့်။ တံသမကာလမေဝ၊ ထို ဖဿဖြစ်ရာကာလနှင့် ညီမျှသောကာလ၌ပင်။ ဝေဒေတိ၊ ခံစား၏။ [ဧကုပ္ပာဒတာလက္ခဏာနှင့်အညီ ဖဿဖြစ်လျှင် ဝေဒနာလည်းဖြစ်သည်-ဟူလို။] ပန၊ ထိုသို့ ညီမျှသောကာလ၌ပင် ခံစားပါသော်လည်း။ ပဒီပေါ၊ ဆီမီးသည်။ ဩဘာသဿ၊ အရောင်အလင်း၏။ (ပစ္စယဝိသေသော၊ ထူးသောအကြောင်းသည်။ ဟောတိ) ဝိယ၊ ကဲ့သို့။ (တထာ။) ဖဿော၊ သည်။ ဝေဒနာဒီနံ၊ တို့၏။ ပစ္စယဝိသေသောဟောတိ၊ [“ဆီမီးမပါလျှင် အရောင်အလင်းမဖြစ်နိုင်ပါသော်ကြောင့် ဆီမီးက အရောင်းအလင်း၏ ထူးသောအကြောင်း ဖြစ်သကဲ့သို့။ ထို့အတူ ဖဿ-မဖြစ်လျှင် ဝေဒနာ-စသည် မဖြစ်နိုင်သောကြောင့် ဖဿသည် ဝေဒနာ-စသည်တို့၏ ထူးသောအကြောင်းဖြစ်သည်”ဟူလို။] ဣတိ၊ ကြောင့်။ ပုရိမကာလောဝိယ၊ ရှေးကာလ ရှိသကဲ့သို့။ (ရှေးဦးစွာဖြစ်သကဲ့သို့။) ဝုတ္တော၊ ပဌမာဘိနိပါတဟု ဆိုအပ်ပြီ။
ဂေါပါနသီနံ၊ အခြင် ရနယ်တို့၏။ ဥပရိ၊ ၌။ တိရိယံ၊ ဖီလာ။ ဝါ၊ ကန့်လန့်။ ထပိတကဋ္ဌံ၊ ထားအပ်သော သစ်သားသည်။ ပက္ခပါသော၊ မည်၏။ (ဝမ်းဘဲတောင်ခေါင်မည်၏။)
ကဋ္ဌဒွယာဒိ၊ သစ်သား ၂-ခုအပေါင်း အစရှိသော ဝတ္ထုသည်။ (ဧကဒေသန၊ တစ်စိတ် တစ်ဖို့ဖြစ်သော။ ဧကပဿေန၊ တစ်ဖက်သော ဘေးဖြင့်။ အလ္လီယတိ) ဝိယ၊ ငြိကပ်သကဲ့သို့။ (တထာ။) ဧကဒေသေန၊ သော။ ဧကပဿေန၊ ဖြင့်။ အနလ္လီယမာနောပိ၊ မငြိ မကပ်ပါသော် လည်း။ (သင်္ဃဋ္ဋနရသော-၌ စပ်။)
အနလ္လီယမာနံ၊ မငြိကပ်ဘဲ။ သင်္ဃဋ္ဋနမေဝ၊ ထိခြင်းသည်ပင်။ ရူပေန၊ ရူပါရုံနှင့်။ သဟ။ ဖဿဿ၊ ၏။ သာမညံ၊ တူသည်၏ အဖြစ်တည်း။ ဝိသယဘာဝေါ၊ အာရုံ၏ အဖြစ်သည်။ န (သာမညံ)၊ တူသည်၏ အဖြစ်မဟုတ်။ [အဋ္ဌကထာ၌ “ရူပံဝိယ”ဟု ရူပါရုံကို ဖဿ၏ ဥပမာအဖြစ်ဖြင့် ပြရာ၌ မငြိမကပ်ဘဲထိခြင်းတူသောကြောင့် ဥပမာပြသည်။ ရူပါရုံက အာရုံ ဖြစ်သကဲ့သို့ ဖဿက အာရုံ ဖြစ်သောကြောင့် ရူပါရုံကို ဥပမာပြသည်မဟုတ်-ဟူလို။]
စ၊ ဆက်။ ဖဿဿ၊ ၏။ သင်္ဃဋ္ဋနံ၊ သင်္ဃဋ္ဋန ဟူသည်။ စိတ္တာရမ္မဏာနံ၊ စိတ်နှင့် အာရုံ တို့၏။ သန္နိပတနဘာဝေါဧဝ၊ ပေါင်းဆုံကုန်သည်၏ အဖြစ်သာတည်း။ (ပေါင်းဆုံကုန်သော စိတ်အာရုံတို့၏ ဖြစ်ကြောင်း ဖြစ်ရာသာတည်း။) [ဖဿကြောင့် စိတ်နှင့် အာရုံတို့ ပေါင်းဆုံမိ ကြ၏။ ထို ပေါင်းဆုံခြင်းကိုပင် “ထိခိုက်”ဟု ခေါ်သည်။ ပေါင်းဆုံခြင်းမှတစ်ပါး ထိခိုက်မှု သီးခြားမရှိဟု ဧဝဖြင့် ကန့်။]
ဝတ္ထာရမ္မဏသန္နိပါတေန၊ ဝတ္ထု အာရုံတို့၏ ပေါင်းဆုံခြင်းကြောင့်။ သမ္ပဇ္ဇတိ၊ အပြည့်အစုံ ဖြစ်တတ်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဖဿော၊ သည်။ သင်္ဃဋ္ဋနသမ္ပတ္တိကော၊ သင်္ဃဋ္ဋနသမ္ပတ္တိရသ ရှိ၏။
ပါဏိဒွယဿ၊ လက် ၂-ခု အပေါင်း၏။ သန္နိပါတေဝိယ၊ ပေါင်းဆုံမိခြင်းကဲ့သို့။ စိတ္တာရမ္မဏသန္နိပါတော၊ စိတ် အာရုံ ၂-ပါးစုံတို့၏ ပေါင်းဆုံခြင်းသဘောဟူသော။ ဖဿော၊ သည်။ စိတ္တဿ၊ ၏။ အာရမ္မဏေ၊ ၌။ သန္နိပတိတပ္ပဝတ္တိယာ၊ ပေါင်းဆုံသည်၏အဖြစ်ဖြင့် ဖြစ်ခြင်း၏။ ပစ္စယော၊ အကြောင်းသည်။ ဟောတိ၊ ၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ကိစ္စဋ္ဌေနေဝ၊ ကိစ္စအနက်ရှိသည် သာလျှင် ဖြစ်သော။ ရသေန၊ ရသအားဖြင့်။ သင်္ဃဋ္ဋနရသော၊ သင်္ဃဋ္ဋနရသရှိ၏။ ဟိ၊ မှန်။ တထာပစ္စယဘာဝေါ၊ ထိုစိတ်၏ အာရုံ၌ ပေါင်းဆုံလျက်ဖြစ်ခြင်း၏ အကြောင်း၏ အဖြစ် သည်။ တဿဖဿဿ၊ ၏။ သံဃဋ္ဋနကိစ္စံ၊ သံဃဋန ကိစ္စတည်း။ ဣတိ၊ ဤသို့ မှတ်အပ်၏။ ဟိ၊ ထင်ရှားအောင် ပြဦးအံ့။ ပါဏိယာ၊ လက်ဝါး တစ်ဖက်၏။ ပါဏိမှိ၊ လက်ဝါး တစ်ဖက်၌။ သင်္ဃဋ္ဋနံ၊ ထိခိုက်ခြင်း ဟူသည်။ တဗ္ဗိသေသဘူတာ၊ ထို ထိခိုက်ခြင်း၏ အကြောင်းထူးဖြစ်၍ ဖြစ်ကုန်သော။ ရူပဓမ္မာ၊ ဝါယောဓာတ်လွန်ကဲသော ရုပ်တရား တို့သည်။ (ဟောန္တိ) ယထာ၊ ကဲ့သို့။ [ဝါယောအဓိကာရူပဓမ္မာ၊ -မဓု။] ဧဝံ၊ တူ။ စိတ္တဿ၊ ၏။ အာရမ္မဏေ၊ ၌။ သင်္ဃဋ္ဋနံ၊ ဟူသည်။ တဗ္ဗိသေသဘူတော၊ ထိုထိခိုက်ခြင်း၏ အကြောင်းထူး ဖြစ်၍ဖြစ်သော။ ဧကော၊ သော။ စေတသိကဓမ္မော၊ စေတသိက်တရား ဟူ၍။ ဒဋ္ဌဗ္ဗော၊ ၏။
စိတ္တေယေဝါတိဧတေန၊ ပါဌ်ဖြင့်။ (ဖဿဿ၊ ၏။) ဝတ္ထာရမ္မဏေဟိ၊ ဝတ္ထုအာရုံတို့နှင့်။ အသံသဋ္ဌံ၊ မရောနှောသော။ ဝေဒနာယ၊ ဝေဒနာကို။ သင်္ဃဋ္ဋနံ၊ ထိခိုက်ခြင်းဟူသော (ဖြစ်စေ ခြင်းဟူသော)။ စေတသိကသဘာဝတံ၊ စိတ်၌ မှီသောသဘော၏အဖြစ်ကို။ ဒဿေတိ၊ ၏။ ပန၊ ထိုသို့ ပြပါသော်လည်း။ ဝတ္ထုနိဿယတံ၊ ဝတ္ထုဟူသော မှီရာရှိသည်၏အဖြစ်ကို။ နပဋိက္ခိပတိ၊ မပယ်။
တဿဖဿဿ၊ ၏။ ကာရဏဘူတော၊ အကြောင်း ဖြစ်၍ဖြစ်သော။ တဒနုရူပေါ၊ ထို ဖဿအားလျော်သော။ သမန္နာဟာရော၊ နှလုံးသွင်းခြင်းဟူသော အာဝဇ္ဇန်းသည်။ တဇ္ဇသမန္နာဟာရော၊ မည်၏။ ဣန္ဒြိယဿ၊ စက္ခုစသောဣန္ဒြေ၏။ တဒဘိမုခဘာဝေါ၊ ထိုအာရုံသို့ ရှေးရှု သည်၏ အဖြစ်သည်လည်းကောင်း။ အာဝဇ္ဇနာယ၊ အာဝဇ္ဇန်း၏။ [“အာဝဇ္ဇနဿ”ဟု ရှိလျှင် ကောင်း၏။ လိင်္ဂဝိပလ္လာသသော်လည်းကြံ။] အာရမ္မဏကရဏံစ၊ အာရုံပြုခြင်းသည် လည်းကောင်း။ ဝိသယဿ၊ အာရုံ၏။ ပရိက္ခတတာ၊ အဘိသင်္ခတတာ၊ ပြုစီမံအပ်သည်၏အဖြစ် တည်း။ ဝိညာဏဿ၊ ဝိညာဉ်၏။ ဝိသယဘာဝကရဏံ၊ အာရုံ၏အဖြစ်ကို ပြခြင်းတည်း။ (အာရုံပြုခံရလောက်အောင် ပြုစီမံခြင်းတည်း။) ဣတိအတ္ထော၊ ဤကား အဓိပ္ပါယ်နက်။
(အနုဘဝနရသတာ၊ အနုဘဝနရသ ရှိသည်၏အဖြစ်ကို။) သုခဝေဒနာယမေဝ၊ သုခဝေဒနာ ၌သာ။ လဗ္ဘတိ။ (ကသ္မာ၊ နည်း။) အဿာဒဘာဝတော၊ (သုခဝေဒနာက) သာယာတတ် သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်တည်း။ ဣတိ၊ ကား။ အဓိပ္ပါယော၊ ရှေးဆရာတို့အလိုတည်း။
ဝိဿတိတာယာတိ၊ ကား။ အရဟတာယ၊ ထိုက်တန်သည်၏ အဖြစ်ဖြင့်။ (အနုဘဝတိ-၌ စပ်။) ဟိ၊ မှန်။ ဓာတူနံ၊ ဓာတ်တို့၏။ အနေကတ္ထတ္တာ၊ များသောအနက်ရှိကုန်သည်၏ အဖြစ် ကြောင့်။ ဝိပုဗ္ဗော၊ ဝိ ရှေးရှိသော။ သုသဒ္ဒေါ၊ သုသဒ္ဒါသည်။ (သုဓာတ်သည်။) အရဟတ္ထော၊ အရဟ အနက်ရှိ၏။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ဝိဿဝံ၊ ဝိဿဝ ဟူသည်။ သဇနံ၊ စွမ်းနိုင်ခြင်းတည်း။ ဝသိတာ၊ အစွမ်းသတ္တိရှိသည်၏ အဖြစ်သည်။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ကာမာကာရိတာ၊ အလိုရှိတိုင်း ပြုနိုင်သူ၏အဖြစ်သည်။ ဝိဿဝိတာ၊ ဝိဿဝိတာ မည်၏။ [“ဝိဿဝံသဇနံ၊ ဝသိတာကာမာကာရိတာဝါဝိဿဝိတာ”ဟု ပါဌ်ရှိပါစေ။]
ဝါ၊ တစ်နည်း။ ဖုသနာဒိဘာဝေန၊ ဖုသန အစရှိသည်တို့၏ အစွမ်းဖြင့်။ အာရမ္မဏဂ္ဂဟဏံ၊ အာရုံကိုယူခြင်းသည်။ ဧကဒေသာနုဘာဝနံ၊ အာရုံ၏ အရသာကို တစ်စိတ်တစ်ဒေသ ခံစား ခြင်းတည်း။ ဝေဒယိတဘာဝေန၊ ဝေဒယိတ၏အဖြစ်ဖြင့်။ ဂဟဏံ၊ အာရုံကိုယူခြင်းသည်။ ယထာကမံ၊ အလိုရှိတိုင်း။ သဗ္ဗာနုဘဝနံ၊ အလုံးစုံ အကုန်အစင် ခံစားခြင်းတည်း။ တာနိဂဟဏာနိ၊ ထို ဖုသန အစရှိသည်တို့၏အဖြစ်ဖြင့် အာရုံကိုယူခြင်း, ဝေဒယိတ၏အဖြစ်ဖြင့် အာရုံကိုယူခြင်းတို့သည်။ ဧဝံသဘာဝါနေဝ၊ ဤသို့ တစ်စိတ်တစ်ဒေသခံစားခြင်း, အလုံးစုံ အကုန်အစင်ခံစားခြင်းသဘောရှိကုန်သည်သာ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဝေဒနာယဝိယ၊ ဝေဒနာ၏ ကဲ့သို့။ ဖဿာဒီနံပိ၊ ဖဿ အစရှိသည်တို့၏လည်း။ ယထာသကကိစ္စကရဏေန၊ အကြင် အကြင် မိမိဥစ္စာဖြစ်သော ကိစ္စကို ပြုခြင်းအားဖြင့်။ သာမိဘာဝါနုဘဝနံ၊ အရှင်သခင်၏ အဖြစ်ဖြင့် ခံစားခြင်းကို။ နစောဒေတဗ္ဗံ၊ မစောဒနာထိုက်။
အယံဣဓာတိဧတေန၊ ဟူသော ဤပါဌ်ဖြင့်။ ပဉ္စသု၊ ကုန်သော။ ဝေဒနာသု၊ တို့တွင်။ ဣမသ္မိံစိတ္တေ၊ ဤ ပဌမ မဟာကုသိုလ်စိတ်၌။ အဓိပ္ပေတံ၊ သော။ သောမနုဿဝေဒနံ၊ ကို။ ဝဒတိ၊ ဆို၏။ တသ္မာ၊ အသောမနဿဝေဒနံ၊ အသောမနဿဝေဒနာ မဟုတ်သော ဝေဒနာ ၄-မျိုးကို။ အပနေတွာ၊ ဖယ်၍။ ဂဟိတာယ၊ ယူအပ်ပြီးသော။ သောမနဿဝေဒနာယ၊ သောမနဿဝေဒနာ အားလုံး၏။ သမာနာ၊ တူသော။ ဣဋ္ဌာကာရသမ္ဘောဂရသတာ၊ ဣဋ္ဌာ ကာရသမ္ဘောဂ ရသရှိသည်၏အဖြစ်ကို။ ဝုတ္တာ၊ ပြီ။ ဣတိ၊ သို့။ ဝေဒိတဗ္ဗာ၊ ၏။ [ဤနေရာ၌ ယူရမည်ဖြစ်သော သောမနဿဝေဒနာနှင့်တကွအခြားနေရာ၌လာသော သောမနဿဝေဒနာ အားလုံး၏။ ဣဋ္ဌာကာရသမ္ဘောဂရသ အဖြစ်သည် သဘောတူ၏။ ထို့ကြောင့် “သမာနာ”ဟု ဆိုသည်။]
နိမိတ္တေန၊ အမှတ်အသားဖြင့်။ ပုနသဉ္ဇာနနကိစ္စာ၊ တစ်ဖန် မှတ်သိ သိခြင်းကိစ္စရှိသော သညာသည်။ ပစ္စာဘိညာဏရသာ၊ ပစ္စာဘိညာဏရသ မည်၏။ ပုနသဉ္ဇာနနဿ၊ တစ်ဖန် မှတ်သိ သိခြင်း၏။ ပစ္စယော၊ အကြောင်းတည်း။ ပုနသဉ္ဇာနနပစ္စယော၊ ကြောင်း။ တဒေဝ၊ ထို တစ်ဖန် မှတ်သိ သိခြင်း၏ အကြောင်းသည်ပင်။ နိမိတ္တံ၊ အမှတ်အသားတည်း။ ပုန၊ ပ။ နိမိတ္တံ၊ သား။ တဿ၊ ထို တစ်ဖန် မှတ်သိ သိခြင်း၏အကြောင်းဖြစ်သော အမှတ်အသားကို။ ကရဏံ၊ ပြုခြင်းတည်း။ ပုန၊ ပ။ ကရဏံ၊ ခြင်း။ [ဤနည်း၌ ပစ္စယကို နိမိတ္တ-၌ စပ်။] ဝါ၊ တစ်နည်း။ ပုနသဉ္ဇာနနပစ္စဘူတံ၊ တစ်ဖန် မှတ်သိသိခြင်း၏ အကြောင်းဖြစ်၍ ဖြစ်သော။ နိမိတ္တကာရဏံ၊ အမှတ်အသားကို ပြုခြင်းတည်း။ ပုန၊ ပ။ ကရဏံ၊ ခြင်း။ [ဤနည်း၌ ပစ္စယကို ကရဏ-၌စပ်။] တံ၊ ထို တစ်ဖန် မှတ်သိ သိခြင်း၏အကြောင်းဖြစ်၍ဖြစ်သော အမှတ်အသားကို ပြုခြင်းသည်။ အဿာ၊ ထိုသညာ၏။ ကိစ္စံ၊ ကိစ္စတည်း။ ဣတိအတ္ထော။ [“တံအဿာကိစ္စံ”ဖြင့် “ပုနသဉ္ဇာနနပစ္စယနိမိတ္တကရဏရသာ”၌ ဗဟုဗ္ဗီဟိသမာသ် ပြုရ မည်ကို ပြသည်။ ပုန၊ ပ။ နိမိတ္တကရဏံ၊ တစ်ဖန် မှတ်သိ သိခြင်း၏ အကြောင်းဖြစ်သော အမှတ်အသားကို ပြုခြင်းကို။ (ဝေဒိတဗ္ဗ-၌ စပ်။) နိမိတ္တကာရိကာယ၊ အမှတ်အသားကို ပြုတတ်သည်လည်းဖြစ်သော။ နိမိတ္တေန၊ အမှတ်အသားဖြင့်။ သဉ္ဇာနန္တိယာစ၊ မှတ်သိ သိသည်လည်း ဖြစ်သော။ သဗ္ဗာယ၊ သော။ သညာယ၊ သညာ၏။ သမာနံ၊ တူသော ကိစ္စ ဟူ၍။ ဝေဒိတဗ္ဗံ၊ ၏။
ဉာဏမေဝ၊ ဉာဏ်တို့သာ။ အနုဝတ္တတိ၊ အစသ်လိုက်တတ်၏။ တသ္မာ၊ အဘိနိဝေသကာရိကာ၊ မှားမှားယွင်းယွင်း နှလုံးသွင်းမှုကို ပြုတတ်သည်လည်းကောင်း။ ဝိပရီတဂ္ဂါဟိကာစ၊ ဖောက်ဖောက်ပြန်ပြန် ယူတတ်သည်လည်းကောင်း။ နဟောတိ၊ မဖြစ်တော့။ ဣတိ၊ ကား။ အဓိပ္ပါယော၊ သင်္ဂဟကာရ ဆရာ၏အလိုတည်း။ ဧတေနုပါယေန၊ ဤနည်းဖြင့်။ သမာဓိသမ္ပယုတ္တာယ၊ သမာဓိနှင့်ယှဉ်သော သညာ၏။ အစိရဋ္ဌာနတာစ၊ ကြာမြင့်သော တည်ခြင်း မရှိသည်၏အဖြစ်သည်လည်း။ နဟောတိ၊ မဖြစ်တော့။ ဣတိဒဋ္ဌဗ္ဗာ၊ [သမာဓိနှင့်ယှဉ်သော သညာသည် အာရုံကိုယူရာဝယ် အစိရဋ္ဌာနတာ မဖြစ်။ စိရဋ္ဌာနတာ ဖြစ်သည်-ဟူလို။]
အဘိသန္ဒဟတီတိ၊ ကား။ ပဗန္ဓတိ၊ အာရုံ၌ သမ္ပယုတ်တရားတို့ကို ဖွဲ့စပ်တတ်၏။ ပဝတ္တေတိ၊ အာရုံ၌ ဖြစ်စေတတ်၏။ စေတနာဘာဝေါ၊ စေတနာဘာဝဟူသည်။ ဗျာပါရဘာဝေါ၊ ဗျာပါရ၏ အဖြစ်တည်း။ ဒိဂုဏုဿာဟာတိ၊ ဒိဂုဏုဿာဟာ ဟူသောစကားကို။ ဒိဂုဏံ၊ ၂-ဆတတ်သော။ ဝီရိယယောဂံ၊ ဝီရိယ၏ ယှဉ်ခြင်းကို။ သန္ဓာယ၊ ၍။ နဝုတ္တံ၊ ဆိုအပ်သည် မဟုတ်။ ပန၊ အဟုတ်ကား။ အတ္တနောဧဝ၊ မိမိဟူသော စေတနာ၏ ပင်။ ဗျာပါရကိစ္စဿ၊ ဗျာပါရကိစ္စ၏။ မဟန္တဘာဝံ၊ ကြီးမားသည်၏ အဖြစ်ကို။ (သန္ဓာယဝုတ္တံ။) [စာအုပ်များ၌ “မဟန္တဘာဝံဒီပေတိ”ဟု ပါဌ်ရှိ၏။ စာသွားထုံးစံ မကျပါ။] ဥဿာဟနဘာဝေနာတိ၊ ကား။ အာဒရဘာဝေန၊ လေးလေးစားစား၏ အဖြစ်ဖြင့်။ (ပဝတ္တမာနာ-၌ စပ်။) ဟိ၊ မှန်။ သာ၊ ထိုစေတနာသည်။ သယံ၊ ကိုယ်တိုင်။ အာဒရဘူတာ၊ လေးစာသည်ဖြစ်၍ဖြစ်သည်။ (ဟုတွာ။) သမ္ပယုတ္တေ၊ သမ္ပယုတ်တရားတို့ကို။ အာဒရယတိ၊ လေးစားတတ်၏။ ဣတိ၊ ဤသို့ မှတ် အပ်၏။
အာရမ္မဏဿ၊ ကို။ ဥပလဒ္ဓိ၊ ရခြင်းသည်။ ဝိဇာနနံ၊ သညာ ပညာတို့ သိပုံမှ တစ်မျိုးတစ်ဖုံ သိခြင်းတည်း။ [အဓိပ္ပါယ်ကို သင်္ဂြိုလ်ဘာသာဋီကာ၌ ပြထားပြီ။] သန္ဒဟနံ၊ သန္ဒဟနဟူသည်။ စိတ္တန္တရဿ၊ တစ်ပါးသောစိတ်ကို။ အနုပ္ပဗန္ဓနံ၊ အစဉ်မပြတ်အောင် ဖွဲ့စပ်ခြင်းတည်း။ (အနန္တ ရသတ္တိဖြင့် နောက်နောက်စိတ်ဖြစ်အောင်ဖွဲ့စပ်ခြင်းတည်း။) စက္ခုနာတိဒိဋ္ဌန္တိ၊ ကား။ စက္ခုနာ၊ စက္ခုပသာဒဖြင့်။ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ၊ မြင်ထိုက်သော။ (ရူပါရမ္မဏံ-၌ စပ်။) ဒဋ္ဌဗ္ဗာဒိ၊ မြင်ထိုက် သောအာရုံအစရှိသည်ကို။ ဝါ၊ မြင်ထိုက်သောအာရုံ, ကြားထိုက်သောအာရုံ, သုံးပါးသော ဝိညာဉ်ဖြင့် ရောက်၍သိထိုက်သော အာရုံ, မနောဝိညာဉ်ဖြင့် သိထိုက်သောအာရုံကို။ ဒိဋ္ဌံ၊ ပ။ ဝိညာတန္တိ၊ ဟူ၍။ ဝုစ္စတိယထာ၊ ကဲ့သို့။ ဧဝံ၊ တူ။ ဣဓာပိ၊ ဤ စက္ခုနာဟိဒိဋ္ဌံ အစရှိသော ပါဌ်၌လည်း။ ဝေဒိတဗ္ဗံ၊ သိထိုက်၏။ [“ဒိဋ္ဌံ-သုတံ-မုတံ-ဝိညာတံ” တို့၌ တ-ပစ္စည်းသည် တဗ္ဗ ပစ္စည်း၏အနက်ကို ဟောသကဲ့သို့။ ဤ “စက္ခုနာဟိဒိဋ္ဌံ”စသော ပါဠိရပ်ဝယ် “ဒိဋ္ဌံ” စသည်၌ တပစ္စည်းလည်း တဗ္ဗပစ္စည်း၏အနက်ကို ဟောသည်-ဟူလို။]
စက္ခုနာဟီတိအာဒီသု၊ တို့၌။ စက္ခုနာဒွါနေရ၊ စက္ခုဒွါရဖြင့်။ ပ။ မနသာဒွါရေန၊ ဖြင့်။ ဣတိအတ္ထော၊ ဤအနက်ကို။ (ဒဋ္ဌဗ္ဗော၊ ၏။) နာဂရဂုတ္တိကဿ၊ မြို့စောင့်ယောက်ျား၏။ (ဝိဘာဝနမတ္တံ) ဝိယ၊ လာလာသမျှသောလူတို့ကို ထင်စွာဖြစ်စေခြင်းမျှကဲ့သို့။ စိတ္တဿ၊ အာရမ္မဿ၊ ကို။ ဝိဘာဝနမတ္တံ၊ ထင်စွာဖြစ်စေခြင်းမျှသည်။ ဥပဓာရဏမတ္တံ၊ မှတ်သားခြင်း မျှသည်။ ဥပလဒ္ဓိမတ္တံ၊ ရခြင်းမျှသည်။ ကိစ္စံ၊ ကိစ္စညတည်း။ အာရမ္မဏ၊ ပ။ ပစ္စာဘိညာဏာဒိ၊ အာရုံကို ထိုးထွင်း၍ သိခြင်း, ရှေးအမှတ်ဖြင့် နောက်ထပ်သိခြင်း အစရှိသော။ ကိစ္စံပန၊ ကိစ္စသည်ကား။ ပညာသညာဒီနံ၊ ပညာ သညာ အစရှိသည်တို့၏။ ကိစ္စံ၊ တည်း။ ဣတိ၊ သို့။ ဝေဒိတဗ္ဗံ၊ ၏။ [စိတ်နှင့် ပညာ သညာတို့ သိပုံ အထူးကို ပြသည်။ ဤအဓိပ္ပါယ်ကို သင်္ဂြိုဟ် ဘာသာဋီကာ၌ ပြထားပြီ။]
ပုရိမနိဒ္ဒိဋ္ဌံတိ၊ ကား။ သမယဝဝတ္ထာနေ၊ သမယ ဝဝတ္တာန်ခန်း၌။ နိဒ္ဒိဋ္ဌံ ညွှန်ပြအပ်ပြီးသော စိတ်ကို။ (ပုနဝုတ္တံ-၌ စပ်။) ဘာဝေန္တော၊ ရူပူပပတ္တိယာမဂ္ဂံဘာဝေတိ၌ ကတ္တားဖြစ်သော ဘာဝေန္တပုဂ္ဂိုလ်သည်။ (နဥပ္ပဇ္ဇတိ) ဝိယ၊ တရားကိုယ်အားဖြင့် မဖြစ်သကဲ့သို့။ (တထာ၊ တူ။ စိတ္တံ၊ သည်။) နဥပ္ပဇ္ဇတိ၊ မဖြစ်သည်ကား။ န၊ မဟုတ်။ ကိန္တု၊ စင်စစ်ကား။ ဥပ္ပဇ္ဇတိ၊ တရား ကိုယ်အားဖြင့် ဖြစ်၏။ ဣတိ၊ ဤအနက်ကို။ ဒဿေတုံ၊ ငှာ။ စိတ္တံဟောတီတိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တံ၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီ။ ဣတိဧတံ၊ ဤ အဋ္ဌကထာ စကားသည်။ (ယုဇ္ဇေယျ၌ စပ်။) ဟောတိသဒ္ဒဿစ၊ ၏လည်းကောင်း။ ဥပ္ပဇ္ဇတိသဒ္ဒဿစ၊ ၏လည်းကောင်း။ သမာနတ္ထတ္ထေ၊ တူသောအနက် ရှိသည်၏အဖြစ်သည်။ သတိ၊ သော်။ ယုဇ္ဇေယျ၊ သင့်ရာ၏။
စ၊ ထိုသို့ပင် သင့်ရာပါသော်လည်း။ တဒတ္ထတ္တေ၊ ထိုတူသောအနက်ရှိသည်၏ အဖြစ်သည်။ (သတိ။) ထို သမယဝဝတ္ထာန်ခန်း၌။ ဥပ္ပန္နံဟောတီတိ၊ ဟူ၍။ နဝုစ္စေယျ၊ ဟောတော်မမူ အပ်ရာ။ ဟိ၊ မှန်။ ဥပ္ပန္နံဥပ္ပဇ္ဇတီတိ၊ ဥပ္ပန္နံဥပ္ပဇ္ဇတိဟူ၍။ ဝတ္တုံ၊ ဟောတော်မူခြင်းငှာ။ နယုတ္တံ၊ မသင့်။ စ၊ ဆက်။ စိတ္တဿ၊ ၏။ ဥပ္ပန္နတာ၊ ဥပ္ပန္န၏အဖြစ်ကို။ သမယဝဝတ္ထာနေ၊ ၌။ ဝုတ္တာဧဝ၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီးသည်သာ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ တဿ၊ ထို ဟောတော်မူအပ်ပြီး ဖြစ်သော စိတ်၏။ ပုန၊ တဖန်။ ဥပ္ပတ္တိဒဿနေန၊ ဖြစ်ပုံကို ပြခြင်းဖြင့်။ ကိံ၊ အဘယ်အကျိုး ရှိအံ့နည်း။
[(တစ်နည်း) “ကသ္မာနဝုစ္စေယျ၊ နည်း။ ဟိ (ယသ္မာ)၊ ပ။ ဥပ္ပတ္တိဒဿနေန၊ ဖြင့်။ ကိံ၊ နည်း။ (အကျိုးမရှိပါ-ဟူလို။) တသ္မာနဝုစ္စေယျ” ဤသို့လည်း တစ်နည်းပေးပါ။ ဤစကား ဖြင့် “ယထာစ၊ ပ။ ရူပူပပတ္တိယာ”စသော ဥပမာန၏ ဥပမေယျကို အပြစ်ပြသည်။]
စ၊ သည်သာ မကသေး။ (အပြစ်ပြစရာရှိသေး၏-ဟူလို။) ယေန၊ အကြင်စိတ်ဖြင့်။ (စိတ္တံဥပ္ပန္နံဟောတိ”၌ ပါဝင်သောစိတ်ဖြင့်။) သမယဝဝတ္ထာနံ၊ သမယကို ပိုင်းခြား မှတ်သား ခြင်းကို။ ကတံ၊ ပြုအပ်ပြီ။ တဿ၊ ထို စိတ်ကို။ နိဒ္ဒေသော၊ အကျယ် ညွှန်ပြခြင်းသည်။ ဝါ၊ ကို။ (“ကတမံတသ္မိံသမယေစိတ္တံ”ဟု အကျယ်ညွှန်ပြခြင်းကို။) ကာတုံ၊ ငှာ။ နသက္ကာ၊ မတတ်ကောင်းသည်ကား။ န၊ မဟုတ်။ (သက္ကာဧဝ။) ဣတိ၊ ကြောင့်။ တံနိဒ္ဒေသတ္ထံ၊ ထိုစိတ်ကို အကျယ်ပြခြင်းအကျိုးငှာ။ ဒုတိယေန၊ ဒုတိယဖြစ်သော။ ဥဒ္ဒေသေန၊ စိတ္တံဟောတိ ဟူသော ဥဒ္ဒေသဖြင့်။ ကိံ၊ အဘယ်အကျိုး ရှိအံ့နည်း။ [ဤစကားဖြင့် “ဥဒ္ဒေသဝါရေသင်္ဂဏှနတ္ထံနိဒ္ဒေသဝါရေဝိဘဇနတ္ထံ” တို့ကို ပယ်သည်။]
စ၊ သည်သာ မကသေး။ နိဒ္ဒေသေနေဝ၊ နိဒ္ဒေသဖြင့်ပင်။ စိတ္တဿ၊ ၏။ ဖဿာဒီဟိ၊ တို့မှ။ အညတ္တံစ၊ တစ်မျိုးတခြား၏ အဖြစ်သည်လည်း။ သိဇ္ဈတိ၊ ပြီးစီး၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ တဒတ္ထေန၊ ထို ဖဿ စသော တရားတို့မှ တစ်မျိုး၏အဖြစ်ကို ပြခြင်းအကျိုးရှိသော။ ပုနဝစနေန၊ နောက်ထပ်ဟောအပ်သော စိတ္တံဟောတိ ဟူသောစကားဖြင့်။ ကိံ၊ အဘယ်အကျိုး ရှိအံ့နည်း။ [ဤစကားဖြင့် “ဖဿာဒီဟိအတ္ထတောအညမေဝတံဟောတီတိဣမဿတ္ထဿဒီပနတ္ထာယ” ကိုပယ်သည်။]
[ယခုအခါ မိမိ၏ ဝါဒကို ပြလိုသောဋီကာဆရာသည် “အညပ္ပယောဇနတ္တာ” စသည်ကို မိန့်။] ပန၊ စင်စစ်ကား။ ပုရိမဿ၊ ရှေးဖြစ်သော။ စိတ္တဝစနဿ၊ စိတ်ကို ဟောတော်မူခြင်း၏။ (“စိတ္တံဥပ္ပန္နံဟောတိ”ဟု ဟောတော်မူခြင်း၏။) အညပ္ပယောဇနတ္တာ၊ အဋ္ဌကထာ၌ပြအပ် သော အကျိုးမှ တစ်ပါးသောအကျိုးရှိသည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ ပစ္ဆိမံ၊ နောက်ဖြစ်သော စိတ္တံဟောတိဟူသောစကားကို။ ဝုတ္တံ၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီ။ ဟိ၊ ချဲ့။ ပုရိမံ၊ ရှေ့ဖြစ်သောစိတ်ကို။ သမယဝဝတ္ထာနတ္ထမေဝ၊ သမယကို ပိုင်ခြား မှတ်သားခြင်းအကျိုးငှာသာ။ ဝုတ္တံ၊ ဟောတော် မူအပ်ပြီ။ ဝဝတ္ထိတသမယေ၊ ပိုင်းခြားအပ်ပြီးသောသမယ၌။ ဝိဇ္ဇမာနဓမ္မဒဿနတ္ထံ၊ ထင်ရှား ရှိသော ဓမ္မကို ပြတော်မူခြင်းအကျိုးငှာ။ နဝုတ္တံ၊ ဟောတော်မူအပ်သည်မဟုတ်။ ဣတရဉ္စ၊ ရှေ့စိတ်မှတစ်ပါးသော နောက်စိတ်ကိုလည်း။ တသ္မိံသမယေ၊ ထိုပိုင်းခြားအပ်ပြီးသော သမယ၌။ ဝိဇ္ဇမာနဓမ္မဒဿနတ္ထံ၊ ငှာ။ ဝုတ္တံ၊ ပြီ။ သမယဝဝတ္ထာနတ္ထံ၊ ငှာ။ နဝုတ္တံ၊ ဟောတော်မူအပ်သည် မဟုတ်။ စ၊ ဆက်။ အညဒတ္ထံ၊ တစ်ပါးသော အကျိုးရှိသော။ ဝစနံ၊ သဒ္ဒါသည်။ အညဒတ္ထံ၊ တစ်ပါးသောအကျိုးကို။ နဝဒတိ၊ မဟောနိုင်။ [သမယဝဝတ္ထာန အကျိုးရှိသော စိတ္တံဥပ္ပန္နံ၊ သဒ္ဒါသည် ဝိဇ္ဇမာနဓမ္မဒီပန အကျိုးကို မဟောနိုင်။] စ၊ ဆက်။ လေသေန၊ အမြွက်အားဖြင့်။ ဝုတ္တော၊ ဟောအပ်ပြီ။ ဣတိကတွာ၊ ဤသို့ နှလုံးပြု၍။ မဟာကာရဏိကော၊ ကြီးမြတ်သော ဂရုဏာရှင် ဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည်။ အတ္ထံ၊ အနက်အဓိပ္ပါယ်ကို။ ပါကဋံ၊ ထင်ရှားအောင်။ နကရောတိ၊ ပြုတော်မမူသည်ကား။ န၊ မဟုတ်။ (ကရောတိဧဝ။) ဣတိ၊ မှတ်အပ်၏။ ဖဿပဉ္စမကရာသိဝဏ္ဏနာ၊ သည်။ နိဋ္ဌိတာ။
ဈာနင်္ဂရာသိအဖွင့်
ဝိတက္ကေတီတိ၊ ဝိတက္ကေတိ ဟူသော ပါဌ်ဖြင့်။ ဓမ္မတော၊ ဝိတက်ဟူသောတရားမှ။ အညဿ၊ အခြားသော။ ကတ္တု၊ အတ္တဟူသော ကတ္တားကို။ နိဝတ္တနတ္ထံ၊ နစ်စေခြင်းအကျိုးငှာ။ ဓမ္မမေဝ၊ ဝိတက်ဟူသော ဓမ္မကိုပင်။ ကတ္တာရံ၊ ကတ္တားဟူ၍။ နိဒ္ဒိသတိ၊ ညွှန်ပြ၏။ ပန၊ ကား။ တဿ၊ ထိုဝိတက်၏။ ဝသဝတ္တိဘာဝနိဝါရဏတ္ထံ၊ အလိုသို့ လိုက်စေတတ်သည်၏အဖြစ်ကို တားမြစ် ခြင်း အကျိုးငှာ။ ဝိတက္ကနံဝါတိ၊ ဟူ၍။ ဘာဝဿဒ္ဒေသော၊ ဘာဝသာဓနဖြင့် ညွှန်ပြခြင်းသည်။ (ဟောတိ။) [စိန္တေတီတိစိတ္တံ၊ စိန္တနံစိတ္တံ”ဟု ဝိဂြိုလ်ပြုရခြင်း၌ ပြခဲ့သောသဂြိုလ်ဘာသာ ဋီကာ အဓိပ္ပါယ်သည် ဤဋီကာကိုမှီးသော အဓိပ္ပါယ်ပင်တည်း။]
ရူပံရူပန္တိ၊ အဆင်း အဆင်းဟူ၍ လည်းကောင်း။ [ရိုးရိုးအာရုံကို မြင်ရာ၌ တီးခေါက်ပုံ တည်း။] ပထဝီပထဝီတိဝါ၊ ပထဝီ ပထဝီ ဟူ၍လည်းကောင်း။ [ပထဝီကသိုဏ်းကို စီးဖြန်းရာ၌ တီးခေါက်ပုံတည်း။] အာကောဋေန္တောဝိယ၊ တီးခေါက်သကဲ့သို့။ ဟောတိ၊ ၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ အာကောဋနလက္ခဏော၊ အာရုံကို ရှေးဦးစွာ တီးခေါက်ခြင်းလက္ခဏာရှိ၏။ အာဒိတော၊ အစ၌။ ဝါ၊ ရှေးဦးစွာ။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ အဘိမုခံ၊ ရှေးရှု။ ဟနနံ၊ တီးခေါက်ခြင်း သည်။ အာဟနနံ၊ အာဟနနမည်၏။ ပရိတော၊ ထက်ဝန်းကျင်၌။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ပရိဝတ္တေတွာ၊ လှည့်ပတ်၍။ အာဟနနံ၊ တီးခေါက်ခြင်းသည်။ ပရိယာဟနနံ၊ မည်၏။
ဝိစာရတော၊ ဝိစာရထက်။ ဩဠာရိကဋ္ဌေန၊ အာရုံကိုယူရာ၌ ကြမ်းတမ်းသည်၏အဖြစ် ကြောင့် လည်းကောင်း။ ဝိစာရဿေဝ၊ ဝိစာရ၏ပင်။ ပုဗ္ဗင်္ဂမဋ္ဌေန၊ ရှေ့သွား၏အဖြစ်ကြောင့် လည်းကောင်း။ အနုရဝတော၊ ကြေးညည်းသံထက်။ ဩဠာရိကော၊ ကြမ်းတမ်းသည်လည်း ဖြစ်သော။ တဿ၊ ထိုကြေးညည်းအသံ၏။ ပုဗ္ဗင်္ဂမောစ၊ ရှေ့သွားလည်းဖြစ်သော။ ဃဏ္ဋာဘိဃာတောဝိယ၊ ခေါင်းလောင်း၏ ရှေးဦးစွာ ထိုးခတ်ခြင်းကြောင့်ဖြစ်သော အသံကဲ့သို့။ ဝိတက္ကော၊ သည်။ ဟောတိ။ ဃဏ္ဋာဘိဃာတော၊ ခေါင်းလောင်း၏ ထိုးခတ်ခြင်းကြောင့် ဖြစ်သော အသံသည်။ ပဌမာဘိနိပါတော၊ ရှေးဦးစွာ ကျရောက်ခြင်းရှိသည်။ (ရှေးဦးစွာ ဖြစ်ခြင်းရှိသည်။) ဟောတိယထာ၊ ဧဝံ။ သော၊ ထို ဝိတက်သည်။ အာရမ္မဏာဘိမုခနိရောပနဋ္ဌေန၊ အာရုံသို့ ရှေးရှုတင်တတ်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ ပဌမာဘိနိပါတော၊ အာရုံ၌ ရှေးဦးစွာ ကျရောက်ခြင်းသဘောသည်။ ဟောတိ။
ဝိပ္ဖါရဝါတိ၊ ကား။ ဝိစလနယုတ္တော၊ အထူးသဖြင့် လှုပ်ရှားခြင်းနှင့်ယှဉ်၏။ အနုပ္ပဗန္ဓေနပဝတ္တိယန္တိ၊ ကား။ ဥပစာရေဝါ၊ ဥပစာရ အခိုက်၌လည်းကောင်း။ အပ္ပနာယံဝါ၊ အပ္ပနာ အခိုက်၌ လည်းကောင်း။ သန္တာနေန၊ အစဉ်အားဖြင့်။ ပဝတ္တိယံ၊ ဖြစ်ရာအခါ၌။ (အတိဝိယယုဇ္ဇတိ-၌ စပ်။) ဟိ၊ မှန်။ တတ္ထ၊ ထို အစဉ်အားဖြင့် ဖြစ်ရာအခါ၌။ ဝိတက္ကော၊ သည်။ နိစ္စလော၊ မတုန်လှုပ်သည်။ ဟုတွာ၊ အာရမ္မဏံ၊ သို့။ အနုပဝိသိတွာ၊ အစဉ်အတိုင်းသက်ဝင်၍။ ပဝတ္တတိ၊ ၏။ မဏ္ဍလန္တိ၊ ကား။ ခလမဏ္ဍလံ၊ ကောက်နယ် တလင်းဝိုင်းကို။ (ကရောန္တဿ-၌ စပ်။)
ပိဏယတီတိ၊ ကား။ တပ္ပေတိ၊ နှစ်သက်စေတတ်၏။ ဝါ၊ ကား။ ဝဍ္ဎေတိ၊ တိုးပွားစေတတ်၏။ ဖရဏရသာတိ၊ ကား။ ပဏီတရူပေဟိ၊ ပဏီတရုပ်တို့ဖြင့်။ ကာယဿ၊ ကိုယ်ကို။ ဗျာပနရသာ၊ ပျံ့နှံ့စေခြင်း ကိစ္စရှိ၏။ ဥဒဂ္ဂဘာဝေါ၊ တက်ကြွသောစိတ်ရှိသည်၏အဖြစ်သည်။ ဩဒဂျံ၊ ဩဒဂျ မည်၏။ ခုဒ္ဒိကာ၊ ခုဒ္ဒိကာပီတိသည်။ လဟုံ၊ လျင်စွာ။ လောမဟံသနမတ္တံ၊ အမွေးတို့၏ ရွှင်ခြင်းမျှကို။ (ကြက်သီးမွေးညင်း ထခြင်းမျှကို။) ကတွာ၊ ၍။ ဘိန္နာ၊ ပျက်၏။ ပုန၊ တစ်ဖန်။ နဥပ္ပဇ္ဇတိ၊ မဖြစ်။ ခဏိတာ၊ ခဏိတာပီတိသည်။ ဗဟုသံ၊ ကြိမ်ဖန် များစွာ။ ဥပ္ပဇ္ဇတိ၊ ၏။ ဥဗ္ဗေဂတော၊ ဥဗ္ဗေဂါပီတိထက်။ ဖရဏာ၊ ဖရဏာပီတိသည်။ နိစ္စလတ္တာ၊ မတုန်လှုပ်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်လည်းကောင်း။ စိရဋ္ဌိတိကတ္တာစ၊ ကြာမြင့်စွာ တည်ခြင်းရှိသည်၏ အဖြစ်ကြောင့်လည်းကောင်း။ ပဏီတတရာ၊ သာ၍ မွန်မြတ်၏။
ပဿဒွိယာ၊ ပဿဒွိ၏။ နိမိတ္တဘာဝေန၊ အကြောင်း၏ အဖြစ်ဖြင့်။ ဂဗ္ဘံ၊ ကိုယ်ဝန်ကို။ ဂဏှန္တီ၊ ယူလတ်သော်။ (ပရိပူရေတိ-၌ စပ်။) အပ္ပနာသမ္ပယုတ္တာဝ၊ အပ္ပနာဈာန်နှင့် ယှဉ်သည် သာလျှင်ဖြစ်သော။ ပီတိ၊ သည်။ အပ္ပနာသမာဓိပူရိကာ၊ အပ္ပနာသမာဓိကို ပြည့်စေနိုင်၏။ ဣတိကတွာ၊ ဤသို့ နှလုံးပြု၍။ သာ၊ ထိုအပ္ပနာ သမာဓိပူရိကာပီတိကို။ ထပိတာ၊ ချန်ထား အပ်ပြီ။ ဣတရာ၊ အပ္ပနာသမာဓိပူရိကာ ပီတိမှ တစ်ပါးကုန်သော။ ဒွေ၊ ကုန်သော။ ခဏိကောပစာရသမာဓိပူရိကာ၊ ခဏိကသမာဓိ ဥပစာရသမာဓိကို ပြည့်စေတတ်ကုန်သော။ ပီတီ၊ တို့သည်။ (ယုဇ္ဇန္တိ-၌ စပ်။)
သမာဓိစိတ္တေနာတိ၊ ကား။ သမာဓိသဟိတစိတ္တေန၊ သမာဓိနှင့်တကွဖြစ်သောစိတ်ကြောင့်။ အတ္တနောဧဝ၊ မိမိ၏သာလျှင်။ (ဧဝဖြင့် သမ္ပယုတ္တဓမ္မကို ကန့်၏။) အဝိသရဏသဘာဝေါ၊ မပျံ့လွင့်ခြင်း သဘောသည်။ အဝိသာရော၊ အဝိသာရမည်၏။ သမ္ပယုတ္တာနံ၊ သမ္ပယုတ်တရားတို့၏။ အဝိက္ခိတ္တတာ၊ မပျံ့လွင့်ကုန်သည်၏အဖြစ်သည်။ အဝိက္ခေပေါ၊ အဝိက္ခေပ မည်၏။ ယေန၊ အကြင် သမာဓိတရားနှင့်။ သမ္ပယုတ္တာ၊ သမ္ပယုတ်ဖြစ်သော တရားတို့သည်။ အဝိက္ခိတ္တာ၊ အထူးထူး အပြားပြားမပစ်လွှင့်အပ်ကုန်သည်။ ဝါ၊ မပျံ့လွှင့် ကုန်သည်။ ဟောန္တိ၊ ကုန်၏။ သောဓမ္မော၊ ထို သမာဓိတရားသည်။ အဝိက္ခေပေါ၊ မည်၏။ ဣတိ၊ မှတ်အပ်၏။
ဝိသေသတောတိ၊ ကား။ ယေဘုယျေန၊ များသောအားဖြင့်။ (တစ်နည်း) ဝိသေသတောတိပဒဿ၊ ၏။ ယေဘုယျေနာတိအတ္ထော၊ ယေဘုယျေန ဟူသောအနက်ကို။ ဒဋ္ဌဗ္ဗော၊ ဟိ၊ မှန်။ (တစ်နည်း - ကသ္မာ ဝိသေသတောတိပဒဿယေဘုယျေနာတိအတ္ထော။ ဒဋ္ဌဗ္ဗော၊ နည်း။) ဟိ (ယသ္မာ)။ သုခဝိရဟိတောပိ၊ သုခမှ ကင်းသည်လည်းဖြစ်သော။ သမာဓိ၊ စတုတ္ထဈာန် သမာဓိသည်။ အတ္ထိ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (ဝိသေသတောတိပဒဿယေဘုယျေနာတိအတ္ထောဒဋ္ဌဗ္ဗော။) ပဒီပနိဒဿနေန၊ ဆီမီးဥပမာကို ညွှန်ပြခြင်းဖြင့်။ သမာဓိဿ၊ ၏။ သန္တာနဋ္ဌိတိဘာဝံ၊ စိတ်အစဉ်၏ တည်ကြောင်း၏အဖြစ်ကို။ ဒဿေတိ၊ ၏။ ဈာနင်္ဂရာသိဝဏ္ဏနာ၊ သည်။ နိဋ္ဌိတာ။
ဣန္ဒြိယရာသိအဖွင့်
သဒ္ဒဟန္တိဧတာယာတိ၊ ဟူသောပါဌ်ဖြင့်။ သဒ္ဒဟနကိရိယာယ၊ ယုံကြည်ခြင်းကိရိယာအား ဖြင့်။ ပဝတ္တမာနာနံ၊ ဖြစ်ကုန်သော။ ဓမ္မာနံ၊ သမ္ပယုတ်တရားတို့အား။ တတ္ထ၊ ထို အဓိမောက္ခ လက္ခဏာ၌။ အာဓိပစ္စဘာဝေန၊ အကြီးအကဲ၏ အဖြစ်ဖြင့်။ သဒ္ဓါယ၊ သဒ္ဓါ၏။ ပစ္စယတံ၊ ကျေးဇူးပြုတတ်သည်၏ အဖြစ်ကို။ ဒဿေတိ၊ ၏။ ဟိ၊ မှန်။ တဿာ၊ ထိုသဒ္ဒါ၏။ ဓမ္မာနံ၊ သမ္ပယုတ်တရားတို့အား။ တထာပစ္စယဘာဝေ၊ ထို ယုံကြည်ခြင်းကိရိယာ၌ အကြီးအကဲ၏ အဖြစ်ဖြင့် ကျေးဇူးပြုတတ်သည်၏အဖြစ်သည်။ သတိ၊ သော်။ ပုဂ္ဂလော၊ သည်။ သဒ္ဒဟတီတိဝေါဟာရော၊ ယုံကြည်တတ်သူဟု ခေါ်ဝေါ်အပ်သော အမည်ရှိသည်။ ဟောတိ၊ ၏။ ပသာဒနီယာဋ္ဌာနေသု၊ ယုံကြည်ထိုက်သော အရာဝတ္ထုတို့၌။ (ဘုရား အစရှိသောအာရုံတို့၌။) ပသာဒဿ၊ ယုံကြည်ခြင်း၏။ ပဋိပက္ခဘူတံ၊ ဆန့်ကျင်ဘက် ဖြစ်၍ဖြစ်သော။ အကုသလံ၊ သည်။ အဿဒ္ဓိယံ၊ အဿဒ္ဓိယံမည်၏။ မိစ္ဆာဓိမောက္ခောစ၊ မိစ္ဆာဓိမောက္ခ သည်လည်း။ (အဿဒ္ဓိယံ၊ မည်၏။) ပသာဒဘူတော၊ ယုံကြည်ခြင်းသဘော ဖြစ်၍ဖြစ်သော။ ဝတ္ထုဂတော၊ ဘုရား အစရှိသော တည်ရာ အာရုံ၌ဖြစ်သော။ နိစ္ဆယော၊ ဆုံးဖြတ်ခြင်း သဘောသည်။ အဓိမောက္ခလက္ခဏံ၊ အဓိမောက္ခ၏လက္ခဏာတည်း။ နယေဝါပနကာဓိမောက္ခော၊ ယေဝါပနကာဓိမောက္ခစေတသိက်မဟုတ်။ ဣတိ၊ မှတ်အပ်၏။
ဣန္ဒဋ္ဌံကာရေတီတိ၊ ကား။ မံ၊ ငါ့ကို။ အန္တရေန၊ ကြဉ်၍။ တုမှာကံ၊ အသင် သမ္ပယုတ်တရား တို့၏။ ဝါ၊ အသင် သမ္ပယုတ်တရားတို့မှာ။ အဓိမုစ္စနံ၊ စွဲစွဲမြဲမြဲ သက်ဝင်ခြင်းသည်။ (ဝါ၊ ဆုံး ဖြတ်ခြင်းသည်။) နတ္ထိ၊ မရှိနိုင်။ မယာ၊ ငါဖြင့်။ သဒ္ဒဟထ၊ ယုံကြည်ကြရကုန်၏။ ဣတိဝိယ၊ ဤသို့မပြောသော်လည်းပြောသကဲ့သို့။ သမ္ပယုတ္တဓမ္မေ၊ တို့ကို။ အတ္တာနံ၊ မိမိတို့။ အနုဝတ္တေတိ၊ လိုက်စေတတ်၏။ [“ဣန္ဒဋ္ဌံကာရေ၊ မိမိကို အစိုးရသူ၏အဖြစ်ကို ပြုစေ” ဟူသည် “မိမိ၏ သဘောကို လိုက်ပါစေခြင်းတည်း”ဟူလို။] သေသေသုပိ၊ ကြွင်းသော ဝီရိယိန္ဒြေ အစရှိသော တရားတို့၌လည်။ ဧဝံ၊ ဤအတူတည်း။
ပက္ခန္ဒနန္တိကား။ သံသီဒနံ၊ ကောင်းစွာသက်ဝင်ခြင်းတည်း။ [ပက္ခန္ဒန အရ “သကုဏာပက္ခန္ဒန္တိ” ၌ကဲ့သို့ ပျံခြင်းအနက်ကို ယူမည်စိုး၍ “သံသီဒနံ”ဟုဖွင့်သည်။] ပင်္ကော၊ ပင်္က ညွန်ဟူ သည်။ ကဒ္ဒမတော၊ ကဒ္ဒမ ညွန်ထက်။ ဃနီဘူတော၊ တခဲနက် ဖြစ်၍ဖြစ်သည်။ (ပြစ်ချွဲသည်။) ဟောတိ၊ ၏။ ပဏကံ၊ ပဏက ဟူသည်။ ပိစ္ဆိလံ၊ ပြစ်ချွဲသော။ ဥဒကမလံ၊ ရေ၏ အညစ်အကြေး (ရေညှိ) တည်း။ ပီတံ၊ သောက်ထိုက်သော။ ဥဒကံ၊ ရေကို။ [အာဟရထ၌ စပ်။ အဋ္ဌကထာစာအုပ်များ၌ “ပါနီယံ”ဟု ရှိ၏။]
ဩကပ္ပနလက္ခဏာတိ၊ ကား။ အနုပဝိသိတွာ၊ သဒ္ဓေယျဝတ္ထုတို့၌ အစဉ်အတိုင်း သက်ဝင်၍။ ဧတံ၊ ဤ ဝတ္ထုသည်။ ဧဝံ၊ ဤအတိုင်း မှန်၏။ ဣတိ၊ သို့။ ကပ္ပနလက္ခဏာ၊ ပြုစီမံခြင်း လက္ခဏာရှိ၏။ ဝါ၊ ဆုံးဖြတ်ခြင်း လက္ခဏာရှိ၏။ (ရှေးက “ကပ္ပန၊ ယုံကြည်ခြင်း” ဟု ပေးကြ ၏။) အကလုသဘာဝေါ၊ မနောက်ကျုသည်၏ အဖြစ်သည်။ အကာလုသိယံ၊ မည်၏။ [ဘာဝ အနက်၌ ဏျပစ္စည်းသက်။ အ-ကိုဣပြု။] အနာဝိလဘာဝေါ၊ မနောက်ကျုသည်၏ အဖြစ် သည်။ ဣတိအတ္ထော။ [ထို မနောက်ကျုခြင်းဟူသည် ကြည်လင်ခြင်းတည်း။ ထို့ကြောင့်သဒ္ဓါ ကို “ယုံ”ဟု လည်းကောင်း။ “ကြည်”ဟုလည်းကောင်း အဓိပ္ပာယ် ၂-မျိုးမှတ်ရသည်။]
ဗုဒ္ဓာဒိဝတ္ထူနိ၊ ဘုရား အစရှိသော ဝတ္ထုတို့သည်။ (အာဒိဖြင့် ဓမ္မ,သံဃ,ကမ္မ, ကမ္မဖလတို့ကို ယူ။) သဒ္ဓေယျာနိ၊ -ယျတို့မည်၏။ သပ္ပုရိသူပ၊ ပ။ ပဋိပတ္တိယော၊ သူတော်ကောင်းတို့ကို မှီခိုဆည်းကပ်ခြင်း, သူတော်ကောင်းတို့၏တရားကို ကြားနာခြင်း, အသင့်အားဖြင့် နှလုံးသွင်း ခြင်း, လောကုတ္တရာ ၉-ပါးအားလျော်သောအကျင့်ကိုကျင့်ခြင်းတို့သည်။ သောတာပတ္တိယင်္ဂါနိ၊ သောတာပတ္တိမဂ်၏ အကြောင်းအင်္ဂါတို့တည်း။
ကုသလဓမ္မာနံ၊ ကုသိုလ်တရားတို့ကို။ အာဒါနေ၊ ယူခြင်း၌။ ဟတ္ထောဝိယ၊ လက်နှင့်တူ၏ ဟူ၍လည်းကောင်း။ သဗ္ဗသမ္ပတ္တိနိပ္ပာဒနေ၊ အလုံးစုံသောသမ္ပတ္တိကိုပြီးစေခြင်း၌။ ဝိတ္တံဝိယ၊ အရင်းအနှီး ဥစ္စာနှင့်တူ၏ ဟူ၍လည်းကောင်း။ အမတကသိဖလဖလနေ၊ လယ်ထွန်ခြင်း ကြောင့် ရအပ်သောအမြိုက်သီးကိုသီးစေခြင်း၌။ ဗီဇံဝိယ၊ မျိုးစေ့နှင့် တူ၏ ဟူ၍လည်းကောင်း။ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ၊ မှတ်ထိုက်၏။ [“သဒ္ဓာဗီဇံ တပေါဝုဋ္ဌိ”စသော သဂါထာဝဂ္ဂ-ဗြာဟ္မဏသံ ယုတ်။ ဥပါသကဝဂ္ဂ-(၁) ပါဠိတော်ဝယ် “ဧဝမေသာကသီကဋ္ဌာ၊ သာဟောတိအမတပ္ဖလာ” ဟူသော အဆုံးစကားကို ရည်ရွယ်၍ “အမတကသိဖလဖလနေ” ဟုဆိုသည်။]
ဝီရဘာဝေါတိ၊ ကား။ ယေန၊ အကြင်သဘောတရားဖြင့်။ (ပုဂ္ဂလော၊ သည်။) ဝီရောနာမ၊ ရဲရင့်သူ မည်သည်။ ဟောတိ၊ ၏။ သောဓမ္မော၊ ထိုရဲရင့်သူ၏ ဖြစ်ကြောင်း သဘောတရား သည်။ ဣတိအတ္ထော။ [“ဝီရဿ+ဘာဝေါဝီရဘာဝေါ”ဟုပြုပါ-ဟူလို။] အနုဗလပ္ပဒါနံ၊ လျော်သောအားကို ပေးခြင်းသည်။ ပဂ္ဂဟော၊ ပဂ္ဂဟ မည်၏။ (ချီးမြှောက်ခြင်းမည်၏။) [ပဂ္ဂဟလက္ခဏေမှ ပဂ္ဂဟကိုခွဲ၍ဖွင့်သည်။]
မဂ္ဂေါ၊ ခရီးသည်။ ဝါ၊ ကို။ ဂန္တဗ္ဗော၊ သွားထိုက်သည်။ ဟောတိ၊ ၏။ မဂ္ဂေါ၊ သည်။ ဝါ၊ ကို။ ဂတော၊ သွားအပ်ပြီးသည်။ (ဟောတိ။) ကမ္မံ၊ အလုပ်သည်။ ဝါ၊ ကို။ ကတ္တဗ္ဗံ၊ ပြုထိုက်သည်။ (ဟောတိ။) ကမ္မံ၊ သည်။ ဝါ၊ ကို။ ကတံ၊ ပြုအပ်ပြီးသည်။ (ဟောတိ။) အပ္ပမတ္တကော၊ နည်း သော အတိုင်းအရှည်ရှိသော။ အာဗာဓော၊ အနာသည်။ ဥပ္ပန္နော၊ ဖြစ်သည်။ (ဟောတိ။) ဂိလာနာ၊ မကျန်းမာသူ၏အဖြစ်မှ။ [ဘာဝပ္ပဓာန၊ ဘာဝလောပကြံ။] ဝုဋ္ဌိတော၊ ထပြီးသည်။ ဂေလညာ၊ မကျန်းမာသူ၏ အဖြစ်မှ။ အစိရဝုဋ္ဌိတော၊ ထပြီးသည်ဖြစ်၍ မကြာမြင့်သော ကာလရှိသည်။ (ထပြီး၍မကြာမြင့်သေးသည်။) ဟောတိ။ ဂါမံဝါ၊ ရွာသို့သော်လည်းကောင်း။ နိဂမံဝါ၊ သို့သော် လည်းကောင်း။ ပိဏ္ဍာယ၊ ငှာ။ စရန္တော၊ လှည့်လည်လတ်သော်။ လူခဿဝါ၊ ကြမ်းတမ်းသည်မူလည်း ဖြစ်သော။ ပဏီတဿဝါ၊ မွန်မြတ်သည်မူလည်းဖြစ်သော။ ဘောဇနဿ၊ ဘောဇဉ်ကို။ ယာဝဒတ္ထံ၊ အလိုရှိတိုင်း။ ပါရိပူရိံ၊ ပြည့်စုံလုံလောက်အောင်။ နလဘတိ၊ မရ။ ဂါမံဝါနိဂမံဝါပိဏ္ဍာယစရန္တောလူခဿဝါပဏီတဿဝါ၊ ဘောဇနဿယာဝဒတ္ထံပါရိပူရိံ၊ လဘတိ၊ ရ၏။ ဣတိ၊ သို့။ အနုရူပပစ္စဝေက္ခဏာဟိတာနိ၊ ဝီရိယဖြစ်ခြင်းအား လျော်သောဆင်ခြင်ခြင်းနှင့် တကွဖြစ်ကုန်သော။ ဧတာနိအဋ္ဌ၊ ဤ ဂန္တဗ္ဗမဂ္ဂ၊ အစရှိသော ရှစ်ပါးသောအကြောင်းတို့သည်။ ဝီရိယာရမ္ဘဝတ္ထူနိ၊ ဝီရိယာရမ္ဘဝတ္ထုတို့တည်း။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ တံမူလကာနိ၊ ထို ဂန္တဗ္ဗမဂ္ဂ အစရှိသည်လျှင် အကြောင်းရင်းရှိကုန်သော။ ပစ္စဝေက္ခဏာနိ၊ ဆင်ခြင်ခြင်းတို့သည်။ (အဋ္ဌ၊ ကုန်သော။ ဝီရိယာရမ္ဘဝတ္ထူနိ၊ တို့တည်း။)
စိရကတာဒိအာရမ္မဏံ၊ ကြာမြင့်စွာသော ကာလ၌ ပြုအပ်ခဲ့သော အာရုံအစရှိသော အာရုံ သို့။ ဥပဂန္တာ၊ ကပ်ရောက်၍။ ဋ္ဌာနံ၊ တည်ခြင်းသည်လည်းကောင်း။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ အာရမ္မဏဿ၊ ကို။ အနိသဇ္ဇနံ၊ မစွန့်ခြင်းသည်လည်းကောင်း။ ဥပဋ္ဌာနံ၊ မည်၏။ ဥဒေက၊ ၌။ အလာဗု၊ ဗူးတောင်းသည်။ (ပိလဝိတွာ၊ ပေါလောပေါ်၍။ ဂစ္ဆာတိ) ဝိယ၊ သွားကဲ့သို့။ (တထာ) [ဝိသဒိသူပမာ။] အာရမ္မဏံ၊ ကို။ ပိလဝိတွာ၊ ၍။ ဂန္တုံ၊ ငှာ။ (သွားခွင့်ကို။) အပ္ပဒါနံ၊ မပေးဘဲ။ (အာရုံကိုပျောက်ကွယ် မသွားစေဘဲ-ဟူလို။) ပါသာဏဿဝိယ၊ ကျောက်ခဲ ကဲ့သို့။ နိစ္စလဿ၊ လှုပ်ရှားခြင်း မရှိသော။ အာရမ္မဏဿ၊ ကို။ ထပနံ၊ ထားခြင်းသည်။ သာရဏံ၊ အမှတ်ရစေခြင်းသည်။ အသမ္မုဋ္ဌတာကရဏံ၊ မပျောက်ပျက်သည်၏အဖြစ်ကို ပြုခြင်း သည်။ အပိလာပနံ၊ အပိလာပန မည်၏။ (ပေါလောမပေါ်စေခြင်းမည်၏။) အပိလဝေ၊ ပေါ လောမပေါ်သည်တို့ကို။ ကရောတိ၊ ပြုတတ်၏။ အပိလာပေတိ၊ ပေါလောမပေါ်သည်တို့ကို ပြုတတ်၏။
ဂတိယောတိ၊ ကား။ သမ္ဘဝတော၊ ဖြစ်ကြောင်း ဖြစ်သော ဇနက ဥပတ္ထမ္ဘက အကြောင်းအား ဖြင့်လည်းကောင်း။ ဖလတောစ၊ အကျိုးအားဖြင့် လည်းကောင်း။ နိပ္ဖတ္တိယော၊ ပြီးစီးခြင်း တို့ကို။ (သမနွေသတိ-၌ စပ်။) အပရောနယောတိ၊ အပရောနယော အစရှိသော စကားကို။ ရသာဒိဒဿနတ္ထံ၊ ရသ အစရှိသည်ကိုပြခြင်းအကျိုးငှာ။ အာရဒ္ဓံ၊ အားထုတ်အပ် ပြီ။ သမ္မောသပစ္စနီကံ၊ ပျောက်ပျက်ခြင်း၏ဆန့်ကျင်ဘက် ဖြစ်သော။ ကိစ္စံ၊ သည်။ အသမ္မောသော၊ အသမ္မောသ မည်၏။ သမ္မောသာဘာဝမတ္တံ၊ သမ္မောသ၏ မရှိခြင်းမျှသည်။ (အသမ္မောသော၊ သည်။) န၊ မဟုတ်။ [အသမ္မောသ၌ “အ”အတွက် အဘာဝအနက်ကို မယူဘဲ ပဋိပက္ခအနက်ကို ယူပါ-ဟူလို။] သတိယာ၊ သတိ၏။ ဝတ္ထုဘူတာ၊ တည်ရာအာရုံဖြစ်၍ဖြစ် သော။ ကာယာဒယော၊ ကာယ အစရှိသည်တို့သည်။ [အာဒိဖြင့် “ဝေဒနာ, စိတ္တ, ဓမ္မတို့ကို ယူ။] ကာယာဒိသတိပဋ္ဌာနာ၊ ကာယာဒိသတိပဋ္ဌာနာတို့မည်၏။ [အာရမ္မဏိက သတိပဋ္ဌာန် အမည်ကို ကာယ အစရှိသော အာရုံအကြောင်းပေါ်၌ တင်စားထားသည်-ဟူလို။] ဝါ၊ တစ်နည်း။ ပုရိမာ၊ ရှေးဖြစ်ကုန်သော။ သတိယောယေဝ၊ သတိတို့သည်ပင်။ ပစ္ဆိမာနံ၊ နောက် ဖြစ်ကုန်သော သတိတို့၏။ ပဒဋ္ဌာနံ၊ နီးစွာသော အကြောင်းတည်း။
(ဝိက္ခေပဿ၊ အထူးထူးအပြားပြား ပစ်လွှင့်တတ်သော။ ဥဒ္ဓစ္စဿ၊ ဥဒ္ဓစ္စကို။ (အဘိဘဝန တော-၌ စပ်။) ပညာပေတီတိ၊ ကား။ ပကာရေဟိ၊ အပြားတို့ဖြင့်။ ဇနာပေတိ၊ သိစေ တတ်၏။ ဧကာလောကာဟောတီတိ၊ ဟူသောစကားကို။ ဝိပဿနုပက္ကိလေသောဘာသံ၊ ဝိပဿနုပက္ကိလေသ အရောင်ကို။ သန္ဓာယ၊ ၍။ အာဟ။ [“ဩဘာသောပီတိပဿဒ္ဓိ” စသော ဝိပဿနုပက္ကိလေသ ၁၀-ပါး၌ပါသော ဩဘာသကို ရည်ရွယ်၍ ဆိုသည်-ဟူလို။]
ဝါ၊ အဋ္ဌကထာနည်းမှ တစ်နည်းကား။ ဧတေန၊ ဤသဘောတရားဖြင့်။ မနတေဝိဇာနာတိ၊ သညာပညာတို့ သိပုံမှ တစ်မျိုးတစ်ဖုံ သိတတ်၏။ ဧဝဉ္စကတွာ၊ ကြောင့်။ မနဉ္စပဋိစ္စဓမ္မေစာတိ၊ ဟူ၍။ ကာရဏဘာဝေန၊ အကြောင်း၏အဖြစ်ဖြင့်။ မနော၊ မနကို။ ဝုတ္တော၊ ဟော တော်မူအပ်ပြီ။ [ထိုပါဠိတော်အရ “မနတေဝိဇာနာတိဧတေနာတိမနော”ဟု ကရဏာသာဓ် ပြုသည်-ဟူလို။] ဟိ၊ မှန်။ သဗ္ဗော၊ သော။ မနော၊ မနသည်။ အတ္တနော၊ ၏။ အနန္တရဿ၊ အခြားမဲ့ဖြစ်သော။ ဝိညာဏဿ၊ ၏။ ကာရဏံ၊ အကြောင်းတည်း။ ဣတိ၊ မှတ်အပ်၏။
ဝိဇာနာတီတိ၊ ကား။ ပရိစ္ဆိန္နောပလဒ္ဓိဝသေန၊ ပိုင်းခြားအပ်သော အာရုံကို ရခြင်း၏ အစွမ်း ဖြင့်။ ဇာနာတိ၊ ၏။ သညာပညာဝိယ၊ သညာ ပညာကဲ့သို့။ သဉ္စာနနပဋိဝိဇ္ဈနဝသေန၊ အမှတ်ပြု၍ သိခြင်း, ထိုးထွင်း၍ သိခြင်း၏ အစွမ်းဖြင့်။ န (ဇာနာတိ)၊ သိတတ်သည်မဟုတ်။
ပီတိသောမနဿသမ္ပယောဂတောတိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တေ၊ ဆိုအပ်သော်။ (အဋ္ဌကထာဆိုတိုင်း မှန်လျှင်။) [ပီတိယာစသောမနဿဘာဝေါအာပဇ္ဇတိ၊ ၌ စပ်။] ယေန၊ အကြင် တရားနှင့်။ ယောဂါ၊ ယှဉ်ခြင်းကြောင့်။ သုမနော၊ သုမနမည်သည်။ ဟောတိ။ တံ၊ ထို တရားကို။ သောမနဿန္တိ၊ ဟူ၍။ ဝုစ္စတိ၊ ၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ပီတိယာစ၊ ပီတိ၏လည်း။ သောမနဿဘာဝေါ၊ သောမနဿ၏အဖြစ်သည်။ အာပဇ္ဇတိ၊ ဖြစ်၏။ တသ္မာ၊ ထိုသို့ ဖြစ်သည်၏ အဖြစ် ကြောင့်။ ကာယေနဝတ္ထုနာ၊ ကာယဝတ္ထုနှင့်။ ဝိနာပိ၊ ကင်း၍လည်း။ သာတဝေဒနာသမ္ပယောဂတော၊ သာယာတတ်သော ဝေဒနာနှင့် ယှဉ်ခြင်းကြောင့်။ (အဋ္ဌကထာဝယ်သုမနော-၌ စပ်။) ဣတိ၊ သို့။ ယောဇေတဗ္ဗံ၊ ယှဉ်စေထိုက်၏။ [ဤ မူလဋီကာအလို အဋ္ဌကထာဝယ် ပီတိသော မနဿ၌ ပီတိအရ “နှစ်သက် သာယာတတ်”ဟု အနက်ပေးစေလိုသည်။] စ၊ လဒ္ဓဂုဏ်ကို ဆိုဦးအံ့။ ဧဝံ၊ ဤသို့ အနက်ကို ယှဉ်စေလတ်သော်။ နိပ္ပီတိကံ၊ ပီတိ မရှိသော။ သောမနဿံစ၊ သောမနဿ သည်လည်း။ (စတုတ္ထဈာန်စိတ်၌ ယှဉ်သော သောမနဿသည်လည်း။) ဝါ၊ ကိုလည်း။ သင်္ဂဟိတံ၊ သိမ်းယူအပ်သည်။ ဟောတိ။
ဝါ၊ တစ်နည်း။ (ပီတိနှင့်သောမနဿကို ဒွန်တွဲသောနည်းမှတစ်ပါး တပ္ပုရိသ်တွဲသော နည်း ကား။) ပီတိဥပလက္ခိတံ၊ ပီတိဖြင့် မှတ်သားအပ်သော။ သောမနဿံ၊ တည်း။ [ပီတိသောမနဿသမ္ပယောဂတော၌ “ပီတိယာ+ဥပလက္ခိတံသောမနဿံပီတိသောမနဿံ”ဟု ပြုပါ။ ဤသို့ ဥပလက္ခဏနည်း ယူရခြင်း၏ အကျိုးကိုပြုလို၍ “သပ္ပီတိကံ” စသည်မိန့်။] သပ္ပီတိကံ၊ ပီတိနှင့်တကွ ဖြစ်သည်လည်းဖြစ်သော။ နိပ္ပီတိကံ၊ ပီတိ မရှိသည်လည်းဖြစ်သော။ သောမနဿံ၊ သောမနဿ တည်း။ ဣတိအတ္ထောဒဋ္ဌဗ္ဗော၊ [ဥပလက္ခဏ နည်းအားဖြင့် ပီတိ သောမနဿကို ဆိုထားသည်။ နိပ္ပီတိကသောမနဿကိုကား ဥပလက္ခိတဗ္ဗ အဖြစ်ဖြင့် ယူရ သည်-ဟူလို။]
ပဝတ္တသန္တတာဒိပတေယျန္တိ၊ ကား။ ပဝတ္တသင်္ခါတာယ၊ အဆက်မပြတ်ဖြစ်တတ်သော ခန္ဓာဟု ဆိုအပ်သော။ သန္တတိယာ၊ အစဉ်၏။ အဓိပတိဘူတံ၊ အကြီးအကဲဖြစ်၍ဖြစ်၏။ [အာဓိပတေယျံ၌ ဏေယျပစ္စည်းသည် သွတ္ထအနက်၌ ဖြစ်၏ဟု သိစေလို၍ “အဓိပတိဘူတံ”ဟု ဖွင့်သည်။] ဟိ၊ မှန်။ အတ္ထနော၊ မိမိဟူသော ဇီဝိတိန္ဒြေ၏။ ဝိဇ္ဇမာနက္ခဏေ၊ ထင်ရှားရှိဆဲ ခဏ၌။ အနုပါလေန္တဿ၊ စောင့်ရှောက်တတ်သည်လည်းဖြစ်သော။ အနန္တရံ၊ မိမိ၏အခြားမဲ့၌။ သာနုပါလနာနံ၊ စောင့်ရှောက်တတ်သော ဇီဝိတိန္ဒြေနှင့်တကွဖြစ်သော တရားတို့၏။ ဥပ္ပတ္တိယာ၊ ဖြစ်ခြင်း၏။ ဟေတုဘူတဿစ၊ အကြောင်းဖြစ်၍ ဖြစ်သည်လည်းဖြစ်သော။ ဇီဝိတိန္ဒြိယဿ၊ ၏။ ဝသေန၊ အစွမ်းကြောင့်။ ပဝတ္တံ၊ အဆက်မပြတ်ဖြစ်သောခန္ဓာအစဉ်သည်။ စိရဋ္ဌိတိကံ၊ ကြာမြင့်စွာ တည်ခြင်းရှိသည်။ ဟောတိ။ တံတံကမ္မဝိသေသေန၊ ထိုထို ကံအထူး ကြောင့်။ (ထိုထို တစ်ဘဝကို ဖြစ်စေနိုင်သောကံအထူးကြောင့်။) ဝိသေသယုတ္တံ၊ ထူးသော သတ္တိနှင့် ယှဉ်သည်။ (ဟုတွာ။) ယာဝစုတိ၊ စုတိတိုင်အောင်လည်းကောင်း။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ အဝိသေသေန၊ ကံအထူးမမ, သာမည ဇီဝိန္ဒြေကြောင့်။ ယာဝပရိနိဗ္ဗာနံ၊ ပရိနိဗ္ဗာန် စံသည့် တိုင်အောင်လည်းကောင်း။ အဝိစ္ဆိန္နံ၊ မပြတ်မစဲ။ ပဝတ္တတိ၊ ဖြစ်တည်နိုင်၏။ [“စိရဋ္ဌိတိကံဟောတိ” ကိုပင် “တံတံကမ္မ၊ ပ။ အဝိစ္ဆိန္နံဟောတိ”ဟု ထပ်၍ဖွင့်သည်။] ဇီဝ၊ ပေ။ ယုတ္တံစ၊ အသက်ရှင်ဆဲ၏အဖြစ်ဟူသော အထူးနှင့် ယှဉ်သည်လည်း။ (ဟောတိ။) ဣတိ၊ မှတ်အပ်၏။
ရူပါရူပဇီဝိတိန္ဒြိယာနံ၊ ရုပ်ဇီဝိတိန္ဒြေ, နာမ်ဇီဝိန္ဒြေတို့၏။ သမာနလက္ခဏာဒိံ၊ တူသော လက္ခဏာ အစရှိသည်ကို။ ဝတ္တုံ၊ ငှာ။ အတ္တနာ၊ ပ။ ဓမ္မာနန္တိ၊ ဟူ၍။ (သင်္ဂဟကာရော) အာဟ။ [“သမ္ပယုတ္တာနံ”ဟု ဆိုလျှင် သမ္ပယုတ္တပစ္စည်းတပ်သော နာမ်တရားနှင့်သာဆိုင်၏။ ဤ၌ကား ရုပ် နာမ် ၂-မျိုးလုံးနှင့် ဆိုင်အောင် “အဝိနိဘုတ္တာနိ”ဟု ဆိုသည်-ဟူလို။] အနုပါလေတဗ္ဗာနံ၊ စောင့်ရှောက်ထိုက်သော သဟဇာတ်တရားတို့၏။ အတ္ထိက္ခဏေယေဝ၊ ရှိဆဲ ခဏ၌သာ။ (အနုပါလေတိ)၊ (ကသ္မာ) ဟိ (ယသ္မာ)။ အနုပါလေတဗ္ဗေ၊ စောင့်ရှောက်ထိုက် သော။ ဥပ္ပလာဒိမှိ၊ ကြာ အစရှိသော ဝတ္ထုသည်။ အသတိ၊ သော်။ ဥဒကံ၊ သည်။ ကိံ၊ ကို။ အနုပါလေယျ၊ စောင့်ရှောက်နိုင်ရာတော့အံ့နည်း။ (နအနုပါလေတိယေဝ၊ မစောင့်ရှောက်နိုင် တော့သည်သာ။) ဣတိ၊ ကြောင့်။ (အနုပါလေတဗ္ဗာနံအတ္ထိက္ခဏေယေဝအနုပါလေတိ။) တဿတဿာတိ၊ ကား။ အနုပါလနာဒိကဿ၊ စောင့်ရှောက်ခြင်း အစရှိသော ကိစ္စကို။ သာဓနတောတိ၊ ကား။ သာဓနေန၊ ပြီးစေခြင်းကြောင့်။ [အနုပါလနပဝတ္တနတ္ထပနာနုဘာဝဝိရဟိတံနဟောတိ၊ ၌ စပ်။] စ၊ ဆက်။ တံသာဓနံ၊ ထို အနုပါလန စသောကိစ္စကို ပြီးစေ ခြင်းသည်။ ဇီဝမာနဝိသေသပစ္စယဘာဝတော၊ သဟဇာတ် တရားတို့၏ ရှင်ကုန်သည်၏ အဖြစ်ဟူသော အထူး၏ အကြောင်း၏ အဖြစ်ကြောင့်။ (ဟောတိ။)
ဣန္ဒြိယရာသိဝဏ္ဏနာ၊ သည်။ နိဋ္ဌိတာ။
မဂ္ဂင်္ဂရာသိအဖွင့်
သမ္မာတိ၊ ကား။ အဝိပရီတနိယျာနိကဘာဝေန၊ မဖောက်ပြန်သည်၏အဖြစ်, ဒုဂ္ဂတိဘဝ, ကာမဘဝ, ဝဋ္ဋဒုက္ခတို့မှ ထွက်မြောက် တတ်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ (သမ္မာ၊ ကောင်းစွာ။ ပဿတိ၊ မြင်တတ်၏-၌ စပ်။) ပသတ္ထတာစ၊ ပသတ္ထ၏အဖြစ်ကိုလည်း။ ဧဝမေဝ၊ ဤအတိုင်း ပင်။ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ၊ မှတ်ထိုက်၏။ [အဝိပရီတနိယျာနိက အဖြစ်ကြောင့် ပဝတ္ထဖြစ်သည်-ဟူလို။]
ဗလရာသိအဖွင့်
အသဒ္ဓိယေတိ၊ ကား။ အသဒ္ဓိယကာရဏာ၊ သဒ္ဓါမရှိသူ၏ ဖြစ်ကြောင်းဖြစ်ရာ အကုသိုလ် စိတ္တုပ္ပာဒ်ဟူသော အကြောင်းကြောင့်။ (မိစ္ဆာဓိမောက္ခ ဟူသော အကြောင်းကြောင့်။ နကမ္ပတိ၊ ၌ စပ်။) [“အဿဒ္ဓိယကာရဏာ”ဖြင့် “အသဒ္ဓိယေ၌ သတ္တမီဝိဘက်သည် နမိတ် အနက်၌ သက်၏”ဟု ပြသည်။] ဥဘယပဒဝသေနာတိ၊ ကား။ သဒ္ဓါပဒံ၊ သဒ္ဓါပုဒ်လည်းကောင်း။ ဗလပဒံ၊ လည်းကောင်း။ ဣတိဧဝမာဒိပဒဒွယဝသေန၊ ဤသို့အစရှိသော ပုဒ် ၂-ပါး အပေါင်း၏ အစွမ်းဖြင့်။ (အတ္တဝဏ္ဏနာဟောတိ၊ ၌ စပ်။)
ဧတိဿာ၊ ဤဟိရီ၏။ နိယကဇ္ဈတ္တံ၊ မိမိကို မှီ၍ဖြစ်သော အဇ္ဈတ္တဟူသော။ ဇာတိအာဒိသမုဋ္ဌာနံ၊ ဇာတိအစရှိသော ဖြစ်ကြောင်းသည်။ (အတ္ထိ) ဣတိ၊ အဇ္ဈတ္တသမုဋ္ဌာနာ၊ မည်၏။ ဂုရုနာ၊ ဆရာကြီးသည်။ ကိသ္မိဉ္စိ၊ တစ်စုံတစ်ခုသော အကြောင်းအရာကို။ ဝုတ္တေ၊ ပြောဆို အပ်သော်။ ဂါရဝဝသေန၊ လေးစားခြင်း၏အစွမ်းဖြင့်။ ပတိဿဝနံ၊ ရှေးရှု နားထောင်ခြင်း သည်။ (ဝန်ခံခြင်းသည်။) ပတိဿဝေါ၊ ပတိဿဝ မည်၏။ (ယံ၊ အကြင် ဂါရဝတရားသည်။) ပတိဿဝေန၊ ရှေးရှု နားထောင်ခြင်းနှင့်။ သဟ (ဝတ္တတိ၊ ဣတိ၊ ကြောင့်။ တံ၊ ထို ဂါရဝ တရားသည်။) သပ္ပတိဿဝံ၊ သပ္ပတိဿဝ မည်၏။ ပတိဿဝဘူတံ၊ ရှေးရှုနားထောင်ခြင်း ဖြစ်၍ဖြစ်သော။ တံသဘာဝဉ္စ၊ ထို ရှေးရှုနားထောင်ခြင်းနှင့် သဘောတူသည်လည်းဖြစ်သော။ ယံကိဉ္စိ၊ အမှတ်မရှိ တစ်စုံတစ်ခုသော။ ဂါရဝံ၊ ရိုသေခြင်းတည်း။ ဣတိအတ္ထော။
ဇာတိအာဒိမဟတ္တပစ္စဝေက္ခဏေန၊ ဇာတိ အစရှိသည်တို့၏ မြင့်မြတ်သည်၏အဖြစ်, ကြီးသည်၏အဖြစ်ကို ဆင်ခြင်ခြင်းကြောင့်။ ဥပ္ပဇ္ဇမာနာ၊ ဖြစ်သော။ ဟိရီစ၊ ဟိရီသည်လည်း။ တတ္ထ၊ ထို ဇာတိ အစရှိသည်၌။ ဂါရဝဝသေန၊ လေးစားခြင်း၏ အစွမ်းဖြင့်။ ပဝတ္တတိ၊ ၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ သပ္ပတိဿဝလက္ခဏာတိ၊ ဟူ၍။ ဝုစ္စတိ၊ ၏။
ဝဇ္ဇံ၊ အပြစ်ကို။ ဘာယတိ၊ ကြောက်တတ်၏။ တဉ္စ၊ ထို အပြစ်ကိုလည်း။ ဘယတော၊ ဘေး အားဖြင့်။ ပဿတိ၊ ရှုတတ်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဝဇ္ဇဘီရုကဘယဒဿာဝီ၊ ဝဇ္ဇဘီရုကဘယဒဿာဝီမည်၏။ ဩတပ္ပံ၊ သည်။ ဧဝံသဘာဝံ၊ ဤသို့ ဝဇ္ဇဘီရုကဘယဒဿာဝီ သဘောရှိ၏။
ဟိရီ၊ ဟိရီသည်။ ပါပဓမ္မေ၊ မကောင်းမှု အကုသိုလ်တရားတို့ကို။ ဂူထံဝိယ၊ မစင်ကိုကဲ့သို့။ ပဿတိ၊ ရှုတတ်၏။ ဩတ္တပ္ပံ၊ သည်။ (ပါပဓမ္မေ၊ တို့ကို။) ဥဏှံဝိယ၊ မီးပူကိုကဲ့သို့။ (ပဿတိ။) ဒါယဇ္ဇမံ၊ ဒါယဇ္ဇ ဟူသည်။ [ဒါယဇ္ဇမဟတ္တပစ္စဝေက္ခဏာ၌ ဒါယဇ္ဇဟူသည်။] နဝလောကုတ္တရဓမ္မာဒိ၊ ၉-ပါးသော လောကုတ္တရာတရား အစရှိသော အမွေတည်း။
စ၊ ဆက်။ ဟိရီဩတ္တပ္ပာနံ၊ တို့၏။ အဇ္ဈတ္တသမုဋ္ဌာနာဒိတာ၊ အဇ္ဈတ္တသမုဋ္ဌာန အစရှိသည် တို့၏ အဖြစ်ကို။ တတ္ထတတ္ထ၊ ထိုထို အရာ၌။ (အဇ္ဈတ္တဇာတိ စသည်, ဗဟိဒ္ဓဘိက္ခုနီ စသည်၌။) ပါကဋဘာဝေန၊ ထင်ရှားသည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ ဝုတ္တာ၊ ပြီ။ ပန၊ ဗျတိရိက်ကား။ တေသံ၊ ထို ဟိရီ ဩတ္တပ္ပတို့၏။ ကဒါစိ၊ တစ်ခါတစ်ရံ၌။ (တစ်ခါတလေ၌။) အညမညံ၊ အချင်းချင်း။ ဝိပ္ပယောဂါ၊ မယှဉ်ခြင်းကြောင့်။ န (ဝုတ္တာ)၊ ဆိုအပ်သည်မဟုတ်။ ဟိ၊ မှန်။ (တစ်နည်း-ကသ္မာတေသံကဒါစိအညမညံ၊ ဝိပ္ပယောဂေါ၊ သည်။ နဟောတိ၊ နည်း။) ဟိ (ယသ္မာ)။ နိဗ္ဘယံ၊ ကြောက်ခြင်း ဩတ္တပ္ပ မရှိသော။ (ဩတ္တပ္ပနှင့် မယှဉ်သော။) လဇ္ဇနံ၊ ရှက်ခြင်း ဟိရီသည်လည်းကောင်း။ အလဇ္ဇနံ၊ ရှက်ခြင်း ဟိရီ မရှိသော။ (ဟိရီနှင့်မယှဉ်သော။) ပါပဘယံဝါ၊ မကောင်းမှုမှ ကြောက်ခြင်း ဩတ္တပ္ပသည် လည်းကောင်း။ နဟောတိ၊ မရှိ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (တေသံကဒါစိအညမညပ္ပယောဂေါ၊ နဝိဟောတိ၊ မဖြစ်။)
မူလရာသိအဖွင့်
အဂေဓော၊ အဂေဓ ဟူသည်။ အနဘိဇ္ဈာယနံ (အနဘိဇ္ဈာနံ)၊ ရှေးရှုမကြံခြင်းတည်း။ အနဘိကင်္ခနံ၊ မမက်မော မလိုချင်ခြင်းတည်း။ [ဈေဓာတ်ယုပစ္စည်းဖြစ်၍ “အနဘိဇ္ဈာယနံ”ဟု သော် လည်းကောင်း, “အနဘိဇ္ဈာနံ”ဟု သော်လည်းကောင်း ရှိသင့်၏။ အဘိပုဗ္ဗဈေဓာတ်၏ ရှေးရှုကြံစည်ခြင်းအနက်ကိုပင် “အနဘိကင်္ခနံ”ဟု ဖွင့်သည်။]
ဧတဿ၊ ဤ အလောဘ၏။ အနလ္လီနော၊ မကပ်ငြိခြင်းဟူသော။ ဘာဝေါအဓိပ္ပါယော၊ အလို သည်။ (အတ္ထိ။) ဣတိ၊ ကြောင့်။ အနလ္လီနဘာဝေါ၊ မည်၏။ [ဘာဝသဒ္ဒါသည် သဒ္ဒပဝတ္တိနိမိတ်အနက်ဟော မဟုတ်, အဓိပ္ပါယအနက်ဟောတု သိစေလို၍ “ဘာဝေါ” ကို “အဓိပ္ပါယော”ဟု ဖွင့်သည်။] ဟိ၊ လဒ္ဓဂုဏ်ကို ဆိုဦးအံ့။ ဧဝံ၊ ဤသို့ ဘာဝသဒ္ဒါ၏ အဓိပ္ပါယ အနက်ကို ယူလတ်သော်။ ဥပမာယ၊ အသုစိမှိပတိတပုရိသောဝိယ ဟူသော ဥပမာနှင့်။ သမေတိ၊ ညီညွှတ်၏။ [ဤအဓိပ္ပါယ်ကို အဋ္ဌကထာဘာသာဋီကာ၌ ပြထားပြီး။]
အနုကူလမိတ္တော၊ အနုကူလမိတ္တ ဟူသည်။ အနုဝတ္တကော၊ အရာရာ၌ အလိုလိုက်တတ် သော မိတ်ဆွေတည်း။ ဝိနယရသောတိ၊ ကား။ ဝိနယနရသော၊ ပယ်ဖျောက်ခြင်းကိစ္စ ရှိ၏။ [“ဝိနယ” အရဝိနည်းပါဠိ စသည်ကို ယူမည်စိုး၍ “ဝိနယနရသော”ဟု ဖွင့်သည်။]
အဒေါသော၊ ပ။ ဣဒံ၊ ဤ စကားကို။ ဒုဿီလျဿ၊ သီလမရှိသူ၏ ဖြစ်ကြောင်းဖြစ်ရာ အကုသိုလ်စိတ္တုပ္ပါဒ်၏။ ဒေါသမုဋ္ဌာနတံ၊ ဒေါသဟူသောဖြစ်ကြောင်းရှိသည်၏အဖြစ်ကို လည်းကောင်း။ ဒေါသူပနိဿယတဉ္စ၊ ဒေါသဟူသော အားကြီးသော မှီရာရှိသည်၏အဖြစ်ကို လည်းကောင်း။ သန္ဓာယဝုတ္တံ။
အဘာဝနာယာတိ၊ ကား။ တတ္ထ၊ ထို အပ္ပနာစိတ္တုပ္ပါဒ်၌။ ဇာတာနံ၊ ဖြစ်ကုန်သော။ ဓမ္မာနံ၊ သမာဓိ၊ ပညာ တရားတို့ကို။ (ဘာဝနာ-၌ စပ်။) ဝါ၊ တို့၏။ (အနတိဝတ္တန-၌ စပ်။) အနတိဝတ္တနဋ္ဌေန၊ တစ်ပါးတစ်ပါးကို မလွန်ခြင်းဟူသော သဘောအားဖြင့်။ ဘာဝနာ၊ တိုးပွားစေ ခြင်းလည်းကောင်း။ ဣန္ဒြိယာနံ၊ သဒ္ဓါစသောဣန္ဒြေတို့ကို။ ဝါ၊ တို့၏။ ဧကရသဋ္ဌေန၊ တစ်ခု တည်းသော ဝိမုတ္တိရသရှိကုန်သည်၏အဖြစ်ဟူသော သဘောအားဖြင့်။ ဘာဝနာ၊ ဖြစ်စေခြင်း လည်းကောင်း။ တဒုပဂဝီရိယဝါဟနဋ္ဌေန၊ ထို သဒ္ဓါ စသော ယုဂနန္ဓတရားတို့သို့ ကပ်ရောက် သောဝီရိယကို ဆောင်စေခြင်း (ဖြစ်စေခြင်း) ဟူသော သဘောအားဖြင့်။ ဘာဝနာ၊ ဖြစ်စေ ခြင်း, တိုးပွားစေခြင်းလည်းကောင်း။ အာသေဝနဋ္ဌေန၊ အဖန်တလဲလဲ မှီဝဲ ထုံးမွမ်းခြင်း ဟူသော သဘောအားဖြင့်။ ဘာဝနာ၊ ဖြစ်စေခြင်းလည်းကောင်း။ ဣတိဧဝံ၊ သို့။ ဝုတ္တာယ၊ ဟောတော်မူအပ်သော။ (ပဋိသမ္ဘိဒါမဂ်-မဟာဝဂ္ဂ၊ အာနာပါနဿတိကထာ၌ ဟောတော်မူ အပ်သော။) ပညာသာဓနာယ၊ ပညာကို ပြီးစေတတ်သော။ ဘာဝနာယ၊ ဘာဝနာ၏။ အပ္ပဝတ္တိ၊ မဖြစ်ကြောင်း မောဟသည်။ (အဘာဝနာ၊ အဘာဝနာမည်၏။) ဝါ၊ တစ်နည်း။ တပ္ပဋိပက္ခဘူတာ၊ ထို မောဟ၏ ဆန့်ကျင်ဘက်ဖြစ်၍ဖြစ်ကုန်သော။ အကုသလာ၊ ကာမစ္ဆန္ဒ စသော အကုသိုလ်တို့သည်။ အဘာဝနာ၊ မည်၏။
နိဂ္ဂုဏေပိ၊ ဂုဏ်မရှိသူ၌သော်မှလည်း။ ဂုဏဂ္ဂဟဏံ၊ ဂုဏ်ကို ယူခြင်းသည်။ အဓိကဂ္ဂဟဏံ၊ အဓိကဂ္ဂဟဏ မည်၏။ ဝိဇ္ဇမာနမ္ပိ၊ ထင်ရှားရှိသည်လည်းဖြစ်သော။ ဂုဏံ၊ ဂုဏ်ကို။ ဝိဒ္ဓံသေတွာ၊ ဖျက်ဆီး၍။ ဂဟဏံ၊ ယူခြင်းသည်။ ဦနဂ္ဂဟဏံ၊ မည်၏။ စတုဝိပလ္လာသဂ္ဂဟဏံ၊ လေးပါးသော ဝိပလ္လာသကို ယူခြင်းသည်။ (အနိစ္စကို နိစ္စဟု ယူခြင်း, ဒုက္ခကို သုခဟု ယူခြင်း, အနတ္တကို အတ္တဟု ယူခြင်း, အသုဘကို သုဘဟု ယူခြင်းသည်။) ဝိပရီတဂ္ဂဟဏံ၊ မည်၏။
ယာထာဝသဘာဝေတိ၊ ကား။ ဧတဿ၊ ဤသူ၏။ ဂုဏော၊ ဂုဏ်သည်။ ဧတ္တကော၊ ဤမျှ အတိုင်းအရှည်ရှိ၏။ ဒေါသော၊ အပြစ်သည်။ ဧတ္တကော၊ ၏။ ဣတိ၊ သို့။ ဂုဏဒေါသာနံ၊ ဂုဏ်အပြစ်တို့၏။ သဘာဝေ၊ သဘော၌။ (ပဝတ္တတိ၌ စပ်။)
ဇရာဓမ္မော၊ အိုခြင်းသဘောရှိသော တရားသည်။ ဇီရတိ၊ ဆွေးမြေ့ယိုယွင်းအိုမင်းတတ်၏။ (အိုခြင်းသဘောရှိသော တရားသည် အိုမှာပေါ့။) ဧတ္ထ၊ ဤအိုခြင်းသဘောရှိသော တရား၌။ မာဇီရိ၊ မအိုပါစေလင့်။ (ဣတိ၊ သို့။) တံ၊ ထိုတောင့်တခြင်းကို။ ကုတောလဗ္ဘာ၊ အဘယ်မှာ ရနိုင်ပါအံ့နည်း။ ဣတိ၊ ဧဝမာဒိပစ္စဝေက္ခဏသမ္ဘဝတော၊ ဤသို့ အစရှိသော ဆင်ခြင်ခြင်း၏ ဖြစ်သင့်ခြင်းကြောင့်တည်း။
စ၊ ဆက်။ အလောဘေန၊ အလောဘကြောင့်။ ဂဟဋ္ဌာနံ၊ အိမ်၌တည်သူလူဝတ်ကြောင်တို့၏။ ခေတ္တဝတ္ထုအာဒီသု၊ လယ်ယာ အစရှိသည်တို့၌။ ဝိဝါဒါဘာဝတော၊ ငြင်းခုန်ခြင်း၏ မရှိခြင်း ကြောင့်။ (သုခသံဝါသတာဟောတိ၊ ၌ စပ်။) အမောဟေန၊ ကြောင့်။ ပဗ္ဗဇိတာနံ၊ ရသေ့ ရဟန်းတို့၏။ ဒိဋ္ဌိဂတဝိဝါဒါဘာဝတော၊ မိစ္ဆာအယူ၌ ငြင်းခုန်ခြင်း၏ မရှိခြင်းကြောင့်။ (သုခသံဝါသတာဟောတိ၊ ၌ စပ်။) ဟိ၊ မှန်။ (တစ်နည်း - ကသ္မာ အလောဘေနဂဟဋ္ဌာနံခေတ္တဝတ္ထာဒီသု၊ ဝိဝါဒါဘာဝေါ ကိုလည်းကောင်း။ မောဟေနပဗ္ဗဇိတာနံ။ ဒိဋ္ဌိဂတဝိဝါဒါဘာဝေါ၊ ကိုလည်းကောင်း။ ဝိညာယတိ၊ နည်း။) ဟိ (ယသ္မာ)။ ကာမရာဂါဘိနိဝေသဝိနိဗန္ဓာ၊ ကာမရာဂ တည်းဟူသော အဘိနိဝေသဖြင့် နှောင်ဖွဲ့အပ်ကုန်သော။ ဂဟဋ္ဌာ၊ တို့သည်။ ဂဟဋ္ဌေတိ၊ တို့နှင့်။ ဝိဝဒန္တိ၊ ငြင်းခုန်ကြကုန်၏။ ဒိဋ္ဌိရာဂါဘိနိဝေသဝိနိဗန္ဓာ၊ ဒိဋ္ဌိ ရာဂ ဟူသော အဘိနိဝေ သဖြင့် နှောင်ဖွဲ့အပ်ကုန်သော။ သမဏာ၊ တို့သည်။ သမဏေဟိ၊ တို့နှင့်။ ဝိဝဒန္တိ၊ ကုန်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (အလောဘေန၊ ပ။ ဒိဋ္ဌိဂတဝိဝါဒါဘာဝေါ၊ ကိုလည်းကောင်း။ ဝိညာယတိ၊ ၏။)
ရာဂဝသေန၊ ရာဂ၏အစွမ်းဖြင့်။ မိတ္တသန္ထဝေါ၊ မိတ်ဆွေဖွဲ့ခြင်းသည်လည်းကောင်း။ ဒေါသဝသေန၊ ဖြင့်။ ဝိရောဓောစ၊ ဆန့်ကျင်ခြင်းသည်လည်းကောင်း။ (ဟောတိ။) တဗ္ဗိသေသေန၊ ထို မိတ်ဆွေဖွဲ့ခြင်း ဆန့်ကျင်ခြင်း အထူးအားဖြင့်။ ဥပဂမာပဂမာ၊ မိတ်ဖွဲ့အပ်သူ အထံသို့ ချဉ်းကပ်ခြင်း, မိတ်ပျက်သူအထံမှ ဖဲခွါခြင်းတို့သည်။ (ဟောန္တိ။) ဝါ၊ အဋ္ဌကထာနည်းမှ တစ်နည်းကား။ (ရာဂဝသေန၊ ဖြင့်လည်းကောင်း။ ဒေါသဝသေန၊ ဖြင့်လည်းကောင်း။) ရူပါဒိမှိ၊ ရူပါရုံ အစရှိသော။ အာရမ္မဏေ၊ ၌။ အနုရောဓဝိရောဓ၊ လျော်စွာဖြစ်ခြင်း ဆန့်ကျင် ဘက်ဖြစ်ခြင်းတို့သည်။ (ဝါ၊ ချစ်ခြင်း, မုန်းခြင်းတို့သည်။ (ဟောန္တိ။) ပဋိဃာနုနယသင်္ခါတဿ၊ မုန်းခြင်း, ချစ်ခြင်းဟု ဆိုအပ်သော။ အမဇ္ဈတ္တဘာဝဿ၊ လျစ်လျူမရှုနိုင်သည်၏ အဖြစ်၏။ မောဟေန၊ ကြောင့်။ ပဝတ္တိ၊ ဖြစ်ခြင်းသည်။ (ဟောတိ။)
သုခဝိပရိဏာမေ၊ သုခ၏ ဖောက်ပြန်ခြင်းကြောင့် လည်းကောင်း။ ဒုက္ခသမာယောဂေ၊ ဒုက္ခနှင့် ပေါင်းမိခြင်းကြောင့်လည်းကောင်း။ ပဋိဃပဝတ္တိယံ၊ ဒေါသ၏ဖြစ်ရာအခါ၌။ ဝေဒနာပရိဂ္ဂဟော၊ ဝေဒနာကို သိမ်းပိုက်ခြင်းသည်။ နသိဇ္ဈတိ၊ မပြီးစီး။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ အဒေါသနုဘာဝေန၊ အဒေါသ၏ အာနုဘော်ကြောင့်။ ဝေဒနာသတိပဋ္ဌာနံ၊ ဝေဒနာသတိပဋ္ဌာန်သည်။ သိဇ္ဈတိ၊ ပြီးစီးရ၏။ ဒိဗ္ဗဝိဟာရဿာတိ၊ ကား။ စတုန္နံ၊ ကုန်သော။ ဈာနာနံ၊ တို့၏။ (ပစ္စယောဟောတိ၊ ၌ စပ်။) အရိယဝိဟာရော၊ အရိယဝိဟာရ ဟူသည်။ ဖလသမာပတ္တိ၊ ဖလသမာပတ်တည်း။
မောဟေန၊ ကြောင့်။ အဝိစာရေန္တော၊ မစူးစမ်း မစိစစ်တတ်သူသည်။ ဥဒါသီနပက္ခေသု၊ ဥဒါသိန် အသင်းအပင်းဖြစ်ကုန်သော။ ဝါ၊ လျစ်လျူရှုထိုက်သော အသင်းအပင်း ဖြစ်ကုန် သော။ သဗ္ဗေသုပိ၊ ကုန်သော။ အတ္တသင်္ခါရေသု၊ သတ္တဝါသင်္ခါရတို့၌။ အဘိသင်္ဂံ၊ အလွန် ကပ်ငြိခြင်းကို။ ကရောတိ၊ ပြုတတ်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ အမူဠှဿ၊ မတွေဝေသူ၏။ တဒဘာဝေါ၊ ထိုလျစ်လျူရှုထိုက်သော အသင်းအပင်းတို့၌ ကပ်ငြိခြင်း၏ မရှိခြင်းကို။ ဝေဒိတဗ္ဗော၊ ဒေါသဿ၊ ဒေါသ၏။ (တ္တ-၌ စပ်။) ဝါ၊ က။ (ပဋိပက္ခ-၌ စပ်။) ဒုက္ခဒဿနဿ၊ ဒုက္ခဟု ရှုခြင်း၏။ အာသန္နပဋိပက္ခတ္တာ၊ နီးသော ဆန့်ကျင်ဘက်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ တပ္ပဋိပက္ခေန၊ ထိုဒေါသ၏ ဆန့်ကျင်ဘက်ဖြစ်သော။ အဒေါသေန၊ အဒေါသကြောင့်။ ဒုက္ခဒဿနံ၊ ဒုက္ခဟု ရှုနိုင်ခြင်းသည်။ ဟောတိ။
ကမ္မပထရာသိအဖွင့်
အတ္တနော၊ မိမိ၏ လည်းကောင်း။ ပရဿစ၊ ၏လည်းကောင်း။ သုခါဒီနိ၊ ကာယိကသုခ အစရှိသည်တို့ကို။ နဗျာပါဒေတိ၊ ဖောက်ပြန်ခြင်းသို့ မရောက်စေတတ်။ နဝိနာသေတိ၊ မပျက်စီးစေတတ်။ (မဖျက်ဆီးတတ်။) ဣတိ၊ သို့။ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ [“ကာယိကစေတသိကသုခံ”အရ သူတစ်ပါး၏ သုခကိုသာ ယူမည်စိုး၍ “အတ္တနောပရဿစ”ဟု မိန့်သည်။ မိမိ၏ကာယိကစေတသိကသုခ၊ သူတစ်ပါး၏ ကာယိကစေတသိကသုခ ၂-ပါးလုံးကို ယူပါ-ဟူလို။] ကမ္မပထတာတံသဘာဂတာဟိ၊ ကမ္မပထ၏အဖြစ်, ထို ကမ္မပထနှင့် သဘောတူကုန်သည်၏အဖြစ် တို့ကြောင့်။ ကမ္မပထဝသေန၊ ကမ္မပထ၏ အဖြစ်ဖြင့်။ (ဂဟိတာ-၌ စပ်။)
ပဿဒွါဒိယုဂလ အဖွင့်
ဒရထော၊ ဒရထ ဟူသည်။ သာရမ္ဘော၊ လွန်စွာ နှိပ်စက် ဖျက်ဆီးခြင်းတည်း။ ဧတံ၊ ဤဒရထ ဟူသော အမည်သည်။ ဒုက္ခဒေါမနဿပစ္စယာနံ၊ ဒုက္ခဒေါမနဿဟူသော အကြောင်းရှိကုန် သော။ ဥဒ္ဓစ္စာဒိကာနံ၊ ဥဒ္ဓစ္စ အစရှိကုန်သော။ (ဝါ၊ ပြဋ္ဌာန်းသော ဥဒ္ဓစ္စရှိကုန်သော။) ကိလေသာနံ၊ တို့၏။ အဓိဝစနံ၊ အမည်တည်း။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ (ဒုက္ခဒေါမနဿပစ္စယာနံ၊ ကုန် သော။) စတုန္နံ၊ ခန္ဓာနံ၊ တို့၏။ အဓိဝစနံ။ ဥဒ္ဓစ္စပ္ပဓာနာ၊ ပြဋ္ဌာန်းသော ဥဒ္ဓစ္စရှိကုန်သော။ ကိလေသာ၊ ကိလေသာတို့သည်။ ဥဒ္ဓစ္စာဒိကိလေသာ၊ ဥဒ္ဓစ္စာဒိကိလေသတို့ မည်၏။ [ဥဒ္ဓစ္စာဒိ၌ “အာဒိသဒ္ဒါသည် ပဓာန အနက်ဟော”ဟူလို။] ဝါ၊ တစ်နည်း။ ဥဒ္ဓစ္စံ၊ ကို။ အာဒိံကတွာ၊ ၍။ သဗ္ဗကိလေသေ၊ တို့ကို။ သင်္ဂဏှာတိ၊ [ဥဒ္ဓစ္စာဒိ၌ အာဒိသဒ္ဒါသည် ကောဋိ (အစ အပိုင်းအခြား) အနက်ဟော-ဟူလို။]
သုဝဏ္ဏဝိသုဒ္ဓိဝိယာတိ၊ ကား။ သုဝဏ္ဏဝိသုဒ္ဓိ၊ သန့်ရှင်း စင်ကြယ်သောရွှေသည်။ အလင်္ကာရဝိကတိဝိနိယောဂက္ခမာ၊ အထူးတလည် ပြုအပ်သောတန်ဆာတို့၌ ယှဉ်စပ်သုံးစွဲခြင်း၌ ခံ့ညား သည်။ (ဟောတိ) ယထာ၊ ကဲ့သို့။ ဧဝံ၊ တူ။ အယမ္ပိ၊ ဤကာယကမ္မညာတာစိတ္တကမ္မညတာ သည်လည်း။ ဟိတကိရိယာဝိနိယောဂက္ခမာ၊ အစီးအပွားပြုမှုတို့ဝယ် ယှဉ်စပ် သုံးစွဲခြင်း၌ ခံ့၏။
သမံ၊ အညီအမျှ။ ဝါ၊ တနည်း။ သမန္တတော၊ ထက်ဝန်းကျင်၌။ ပကာရေဟိ၊ အပြားတို့ဖြင့်။ ဇာနနံ၊ သိခြင်းသည်။ သမ္ပဇညံ၊ ည-မည်၏။ စေတိယဝန္ဒနာဒိအတ္ထံ၊ စေတီတော်ကို ရှိခိုးခြင်း အစရှိသော အကြောင်းကြောင့်။ (စေတိယဝန္ဒနာဒိဟေတု၊ -အနု။) အဘိက္ကမာဒီသု၊ သွားခြင်း အစရှိသည်တို့၌။ အတ္ထာနတ္ထပရိဂ္ဂဏှနံ၊ အကျိုးရှိ အကျိုးမရှိကို သိမ်းပိုက်ကြောင်း ဉာဏ်သည်။ သာတ္ထကသမ္ပဇညံ၊ သာတ္ထကသမ္ပဇည မည်၏။ [“သာတ္ထက”၌ အတ္ထဖြင့် အနတ္ထ ကိုလည်း ယူ၊ ဧကသေသ်ပြုထားသည်။ သပ္ပာယ၌လည်း နည်းတူ။] စ၊ ဆက်။ အတ္ထေ၊ အကျိုးသည်။ သတိ၊ သော်။ သပ္ပာယာသပ္ပာယရူပါဒိပရိဂ္ဂဏှနံ၊ သပ္ပာယရူပါရုံ၊ အသပ္ပာယရူပါရုံ အစရှိသည်ကို သိမ်းပိုက်ကြောင်း ဉာဏ်သည်။ သပ္ပာယသမ္ပဇညံ၊ မည်၏။ ဂေါစရဂါမာဘိက္ကမနာဒီသု၊ ဆွမ်းခံရွာသို့ သွားခြင်း အစရှိသည်တို့၌။ ကမ္မဋ္ဌာနာဝိဇဟနံ၊ ကမ္မဋ္ဌာန်းကို မစွန့်ကြောင်း ဉာဏ်သည်။ ဂေါစရသမ္ပဇညံ၊ မည်၏။ အဘိက္ကမာဒီနံ၊ သွားခြင်းအစရှိသည် တို့၏။ ဓာတုအာဒိဝသေန၊ ဓာတ်သဘော အစရှိသည်တို့၏ အစွမ်းဖြင့်။ ပဝိစယော၊ စိစစ် ကြောင်း ဉာဏ်သည်။ အသမ္မောဟသမ္ပဇညံ၊ မည်၏။
ဒွေ၊ ကုန်သော။ ဣမေဓမ္မာ၊ တို့သည်။ သဗ္ဗကမ္မဋ္ဌာနဘာဝနာနုယုတ္တာနံ၊ အလုံးစုံသော ကမ္မဋ္ဌာန်းဘာဝနာကို အားထုတ်ကုန်သော။ (မည်သည့် ကမ္မဋ္ဌာန်းမဆို အားထုတ်ကုန်သော။) သဗ္ဗယောဂီနံ၊ အလုံးစုံသော ယောဂီတို့အား။ သဗ္ဗဒါ၊ သိမ်း။ ဥပကာရကာ၊ လျော်သော ကျေးဇူးကို ပြုတတ်ကုန်၏။ (ကသ္မာ၊ နည်း။) ပါရိဗန္ဓကဟရဏတော၊ ထက်ဝန်းကျင် နှောင်ဖွဲ့ တတ်သော နီဝရဏကိလေသာတို့ကို ပယ်ရှားတတ်ကုန်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်လည်းကောင်း။ ဘာဝနာဝဍ္ဎနတောစ၊ ဘာဝနာကို တိုးပွားစေတတ်ကုန်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်လည်းကောင်း တည်း။ ယထာယ၊ အဘယ်ကဲ့သို့ ဟောတော်မူသနည်း။ ဒွေဓမ္မာဗဟုကာရာသတိစသမ္ပဇညဉ္စာတိ၊ ဟူ၍။ အာဟ။ [သတိစ၊ သတိသည်လည်းကောင်း။ သမ္ပဇညဉ္စ၊ လည်းကောင်း။ ဒွေ၊ ကုန်သော။ ဓမ္မာ၊ တို့သည်။ ဗဟုကာရာ၊ များသောလျော်သော ကျေးဇူးကို ပြုတတ် ကုန်၏။ (အင်္ဂုတ္တိုရ်။ တုက္ကနိပါတ်။ ပဋိပဒါဝဂ်။ ယုဂနဒ္ဓသုတ်။)]
ယုဂေ၊ ထမ်းပိုး၌။ နဒ္ဓါဝိယ၊ ဖွဲ့အပ်သော အာဇာနည်မြင်းတို့နှင့် တူကုန်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ယုဂနဒ္ဓါ၊ တို့မည်၏။ အညမညံ၊ ချင်း။ နိမိတ္တဘာဝေန၊ အကြောင်း၏ အဖြစ်ဖြင့်။ သမံ၊ အညီအမျှ။ ပဝတ္တာ၊ ဖြစ်ကုန်သော တရားတို့သည်။ ဣတိအတ္ထော။ ဟိ၊ မှန်။ ပုနစပရံ၊ ပ။ ဘာဝေတီတိ၊ ဟူသော။ သုတ္တေ၊ သုတ်၌။ [အင်္ဂုတ္တိုရ်။ စတုက္ကနိပါတ်။ ပဋိပဒါဝဂ်။ ယုဂနဒ္ဓသုတ်၌။] ဧတေသံ၊ ဤသတိ သမ္ပဇညတို့၏။ ယုဂနဒ္ဓတာ၊ ယုဂနဒ္ဓတို့၏ အဖြစ်ကို။ (ယုဂနန္ဓ အမည်ကို။) ဝုတ္တာ၊ [အာဝုသော၊ ငါ့ရှင်တို့။ ပုနစ၊ တစ်ဖန်လည်း။ အပရံ၊ တစ်မျိုးကား။ ဘိက္ခု၊ သည်။ ယုဂနဒ္ဓံ၊ ယုဂနဒ္ဓဖြစ်သော။ ဝါ၊ ထမ်းပိုး၌ ဖွဲ့အပ်သော အာဇာနည်မြင်းအစုံနှင့် တူသော။ သမထဝိပဿနံ၊ သမထဝိပဿနာကို။ ဘာဝေတိ၊ ဖြစ်စေ၏။ ဝါ၊ ပွားစေ၏။]
သဗ္ဗကုသလဓမ္မေသု၊ အလုံးစုံသော ကုသိုလ်တရားတို့၌။ လီနုဒ္ဓစ္စာဘာဝေါ၊ တွန့်ဆုတ်ခြင်း ပျံ့လွင့်ခြင်း၏ မရှိခြင်းသည်။ သမံ၊ အညီအမျှ။ ယုတ္တေဟိ၊ ယှဉ်ကုန်သော။ ဧတေဟိဒွီဟိ၊ ဤဝီရိယ သမာဓိ နှစ်ပါးတို့ကြောင့်။ (ဟောတိ။) ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဝီရိယ၊ ပ။ တ္ထာယာတိ၊ ဟူ၍။ အာဟ၊ ဆိုပြီ။ [အဋ္ဌကထာ၌ ဆိုပြီ-ဟူလို။] ယောဂဝစနတ္ထာယ၊ ယှဉ်စပ်ပုံကို ဆိုခြင်း အကျိုးငှာ။ ဣတိအတ္ထော။
ယောဝါပနက အဖွင့်
ရူပါဘာဝေတိ၊ ကား။ ရူပ္ပနာဘာဝေန၊ ဖောက်ပြန်ခြင်း၏ မရှိခြင်းကြောင့်။ (အရူပိနော-၌ စပ်။) သဘာဝတောဥပလဗ္ဘမာနာတိ၊ သဘာဝတောဥပလဗ္ဘမာနာ ဟူသော စကား သည်။ ဓမ္မာတိဧတဿ၊ ဓမ္မာဟူသော ဤပုဒ်၏။ အတ္ထော၊ အနက်တည်း။ [အနက်အဓိပ္ပါယ် ပြ စကားတည်။ “ဓမ္မာ” အရ သဘာဝဓမ္မကိုယူပါ၊ ပသတ္တိဓမ္မကို မယူပါလင့်-ဟူလို။] မေတ္တာပုဗ္ဗဘာဂေါတိ၊ ကား။ အပ္ပနာပ္ပတ္တာယ၊ အပ္ပနာသို့ရောက်သော။ မေတ္တာယ၊ မေတ္တာ၏။ ပုဗ္ဗဘာဂေါ၊ ရှေ့အဖို့၌ ဖြစ်သော မေတ္တာတည်း။ ဧတသမိံစိတ္တေ၊ ဤပဌမ မဟာ ကုသိုလ်စိတ်၌။ ပရိကမ္မမေတ္တာ၊ ပရိကံဖြစ်သော မေတ္တာသည်။ အတ္ထိ၊ ၏။ ဣတိအတ္ထော။ ဝီရတိဝသေနာတိ၊ ကား။ ဝစီပဝတ္တိယာ၊ စကားသံ၏ ဖြစ်ခြင်းအားဖြင့်။ နပူရေတိ၊ ပြည့်စေ သည်မဟုတ်။ ကိန္တု၊ စင်စစ်ကား။ ဝိရတိယောဂေန၊ ဝိရတိနှင့် ယှဉ်ခြင်းအားဖြင့်။ (ပူရေတိ) ဣတိအတ္ထော။
အပဏ္ဏကင်္ဂါနိတိ၊ ကား။ အဝိရဒ္ဓင်္ဂါနိ၊ မချွတ်မယွင်းသော စိတ်အင်္ဂါတို့ကို။ (လဗ္ဘန္တိ-၌ စပ်။) ယထာတထာဝါ၊ ဟုတ်ဟုတ်ညားညားသော အခြင်းအရာအားဖြင့်လည်း။ [မှားသည် ဖြစ်စေ, မှန်သည်ဖြစ်စေ-ဟူလို။] အာရမ္မဏေ၊ ၌။ ဝိနစ္ဆယနံ၊ ဆုံးဖြတ်ခြင်းသည်။ အဓိမုစ္စနံ၊ မည်၏။ ဟိ၊ မှန်။ အနဓိမုစ္စန္တော၊ မဆုံးဖြတ်နိုင်သူသည်။ ပါဏာတိပါတာဒီသု၊ ပါဏာတိပါတ အစရှိသော ဒုစရိုက်အမှုတို့၌ သော်လည်းကောင်း။ ဒါနာဒီသုဝါ၊ ဒါန အစရှိသော ကောင်းမှု တို့၌ သော်လည်းကောင်း။ နပဝတ္တတိ၊ မဖြစ်နိုင်။ သဒ္ဓါပန၊ သဒ္ဓါသည်ကား။ ပသာဒနီယေသု၊ ကြည်ညိုဖွယ် ဝတ္ထုတို့၌။ ပသာဒါဓိမောက္ခော၊ ကြည်ညိုခြင်းဟူသော ဆုံးဖြတ်ခြင်း သည်။ (ဟောတိ။) ဣတိအယံ၊ ကား။ ဧတေသံ၊ ဤ အဓိမောက္ခသဒ္ဓါတို့၏။ ဝိသေသော၊ တည်း။ ဒါရကဿဝိယ၊ သူငယ်၏ ကဲ့သို့။ ဣတောစိတောစ၊ ဤမှ ဤမှလည်း။ သံသပ္ပနဿ၊ ထက်ဝန်းကျင် ရွေ့လျားသော။ ကရိဿာမိ၊ ပြုရအံ့လော။ နကရိဿမိ၊ လော။ ဣတိ၊ သို့။ အဝိနိစ္ဆယဿ၊ မဆုံးဖြတ်နိုင်ခြင်း၏။ ပဋိပက္ခကိရိယာ၊ ဆန့်ကျင်ဘက် အမူအရာသည်။ အသံသပ္ပနံ၊ အသံသပ္ပန မည်၏။
ပုရိမမနတောတိ၊ ကား။ ဘဝင်္ဂတော၊ ဘဝင်စိတ်မှ။ ဝိသဒိသံ၊ မတူသော။ ဝီထိဇဝနံ၊ ဝီထိ ဇောဟူသော။ (ဝီထိအစဉ် ဇောအစဉ်ဟူသော။) မနံ၊ စိတ်ကို။ ကရောတိ၊ ၏။ ဣတိ၊ ဤ ဝိသဒိသံမနံကရောတိ ဟူသော ဝစနတ္ထဖြင့်။ မနသိကာရသာမညေန၊ မနသိကာရချင်း တူသည်၏ အဖြစ်ကြောင့် ဝီထိဇဝနပဋိပါဒကေ၊ ဝီထိဇဝနပဋိပါဒကမနသိကာရဇဝနပဋိပါဒကမနသိကာရတို့ကို။ ဒဿေတိ၊ ၏။ တေသိဓမ္မေသူတိ၊ ကား။ စိတ္တစေတသိကဓမ္မေသု၊ ယှဉ်ဖက်ဖြစ်သောစိတ်စေတသိက်တရားတို့၌။ ဟိ၊ မှန်။ အတဒါရမ္မဏတ္တေ၊ ထို စိတ်စေတ သိက်ဟူသောအာရုံမရှိသည်၏ အဖြစ်သည်။ (သတိ) ပိ၊ သော်လည်း။ [တကြမဇ္ဈတ္တတာက စိတ် စေတသိက်တို့ကို အာရုံမပြုပါသော်လည်း။] တေသု၊ ထိုစိတ် စေတသိက်တို့သည်။ သမပ္ပဝတ္တေသု၊ အညီအမျှ ဖြစ်ကုန်လတ်သော။ ဥဒါသီနဘာဝတော၊ အသင့်အားဖြင့် ရှုတတ် သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ တတြမဇ္ဈတ္တတာတိ၊ ဟူ၍။ ဝုစ္စတိ၊ [တကြ၊ ထို စိတ် စေတသိက် တို့၌။ မဇ္ဈတ္တတာ၊ လျစ်လျူရှုတတ်သည်၏အဖြစ်ဟု ဆိုအပ်သည်-ဟူလို။] အလီနာနုဒ္ဓတပ္ပဝတ္တိပစ္စယ္ဘာ၊ မတွန့်ဆုတ်သောအားဖြင့် ဖြစ်ခြင်း, မပျံ့လွင့်သောအားဖြင့် ဖြစ်ခြင်း၏ အကြောင်း၏ အဖြစ်ကြောင့်။ ဦနာဓိကတာနိဝါရဏရသာ၊ ယုတ်လျော့သည်၏အဖြစ် လွန် တက်သည်၏အဖြစ်ကိုတားမြစ်ခြင်းကိစ္စ ရှိ၏။ ကာယ၊ ပ။ ဝတ္ထူနန္တိ၊ ကား။ ပါဏာဒီနံ၊ သူ့အသက်အစရှိသည်တို့ကို။ [အဝီတိက္ကမလက္ခဏ-၌ စပ်။ ကာယဒုစ္စရိတာဒိဝတ္ထု ဟူသည် သူ့အသက် သူ့ဥစ္စာ အစရှိသော ဝတ္ထုပင်တည်း-ဟူလို။] အမဒ္ဒနာ၊ အမဒ္ဒနာဟူသည်။ မဒ္ဒနပဋိပက္ခဘာဝေါဝ၊ ကျူးလွန်နှိပ်နယ်ခြင်း၏ ဆန့်ကျင်ဘက်၏အဖြစ်ပင်တည်း။ [အမဒ္ဒနာ၌ အ-သဒ္ဒါသည် ပဋိပက္ခအနက်ဟော-ဟူလို။]
တံတံရာသိကိစ္စဝသေန၊ ထိုထိုရာသိ၏ ကိစ္စ၏အစွမ်းဖြင့်။ (ထိုထိုရာသိ၌ ပါဝင်သော ကိစ္စ ၏အစွမ်းဖြင့်။) ဝိဘဂရဟိတာ၊ ခွဲခြား ဝေဖန်အပ်သောအပြားမှကင်းသောတရားတို့သည်။ အဝိဘတ္တိကာ၊ အဝိဘတ္တိက တို့မည်၏။ ဧတ္တာတိ၊ ကား။ ဧတေသုသဝိဘတ္တိကေသု၊ ဤ သဝိဘတ္တိက တရားတို့ကို။ ဒုတိယဋ္ဌာနာဒီသု၊ ဒုတိယဋ္ဌာန အစရှိသည်တို့ ၌။ ဘာဇိယမာနေသုပိ၊ ဝေဖန်အပ်ပါကုန်သော်လည်း။ အပုဗ္ဗံ၊ အသစ်သည်။ နတ္ထိ၊ မရှိ။ ဣတိအတ္ထော။
ပဒံပူရိတန္တိ၊ ကား။ ဈာနာဒိပဒံဈာနံ အစရှိသော ပုဒ်ကို။ ပဉ္စကာဒိဝသေန၊ ဈာန်ငါးပါး အပေါင်း အစရှိသည်တို့၏ အစွမ်းဖြင့်။ ပူရိတံ၊ ပြည့်စေတော်မူအပ်ပြီ။ ဟိ၊ မှန်။ (တစ်နည်း) ဟိ (ယသ္မာ)။ ပဉ္စ၊ ကုန်သော။ အင်္ဂါနိ၊ အင်္ဂါတို့သည်။ ဈာနပဒဿ၊ ဈာနံ ပုဒ်၏။ ဝါ၊ ဈာန သဒ္ဒါ၏။ [ဈာနပဒဿာတိဈာနုသဒဿ၊ -အနု။] အတ္ထော၊ အနက်တည်း။ တေသု၊ ထို ငါးပါး သော အင်္ဂါတို့တွင်။ ဧကသ္မိံ၊ တပါးသော အင်္ဂါသည်။ ဦနေစ၊ ယုတ်လျော့ပြန်သော်လည်း။ ဈာပနပဒံ၊ ဈာနံဟူသော ပုဒ်လည်း။ ဦနံ၊ အနက်အားဖြင့် ယုတ်လျော့သည်။ ဟောတိ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (ဈာနာဒိပဒံပဉ္စကာဒိဝသေနပူရိတံ။)
ပဒသမူဟော၊ ပုဒ်အပေါင်း ဝါကျသည်။ ပဒံ၊ ပဒ မည်၏။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ပဒကောဋ္ဌာသော၊ တရားအစုသည်။ ပဒံ၊ ပဒ မည်၏။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ တံတမေဝ၊ ထိုထို ပဒသည်ပင်။ (ဧဝဖြင့် သမူဟ ကောဋ္ဌာသ တို့ကို ကန့်။) ပဒံ၊ ပဒ မည်၏။
အဝုတ္တံ၊ မဟောအပ်သည်။ (သမာနံ၊ သော်။) ဟာပိတံနာမ၊ ယုတ်လျော့စေအပ်သည် မည် သည်။ ဟောတိ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဝုတ္တံ၊ ဟောတော်မူအပ်သည်။ (ဟုတွာ။) ပူရိတံ၊ ပြည့်စေ အပ်သည်။ (ဟောတိ။) ဣတိ၊ ဤသို့ မှတ်အပ်၏။ [ဤအဓိပ္ပာယ်များကို အဋ္ဌကထာဘာသာ ဋီကာ၌ ပြထားပြီ။]
ဝုတ္တသ္မိညေဝ၊ ဟောအပ်ပြီးသော တရားကိုပင်။ ဝုစ္စမာနေ၊ ထပ်၍ဟောတော်မူအပ်သော်။ အနေကေသံ၊ များစွာကုန်သော။ ပုရိသသဒ္ဒါနံဝိယ၊ ပုရိသသဒ္ဒါ တို့၏ကဲ့သို့။ ကောစိ၊ တစ်စုံတစ်ခုသော။ သမ္ဗန္ဓော၊ ဆက်စပ်ခြင်းသည်။ နတ္ထိ။ ဣတိ၊ သို့။ မညမာနော၊ သည်။ (ဟုတွာ။) အနနုသန္ဓိကာကထာတိ၊ ဟူ၍။ အာဟ။
အန္တရန္တရာ၊ အကြောင်းအကြား၌။ (ထိုထိုရာသိတို့၏ အကြောင်းကြား၌။) ဝုတ္တသမ္မိညေဝ၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီးသော တရားကိုပင်။ ဝုစ္စမာနေ၊ ထပ်၍ဟောတော်မူအပ်ကုန်သော။ အနုက္ကမေန၊ အစဉ်အားဖြင့်။ ဓမ္မာ၊ တို့သည်။ ကထိတာ၊ ကုန်သည်။ နဟောန္တိ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဥပ္ပဋိပါဋိယာတိ၊ ဟူ၍။ အာဟ။
ဖဿပဉ္စမကရာသိ၊ ဖဿပဉ္စမကရာသိကို။ [သဗ္ဗစိတ္တုပါဒသာဓာရဏဝသေန၊ အလုံးစုံသော စိတ္တုပ္ပါဒ်တို့နှင့် ဆက်ဆံသည်၏ အစွမ်းဖြင့်လည်းကောင်း။ စတုက္ခန္ဓတပ္ပစ္စယသင်္ဂဟဝသေနစ၊ လေးပါးသောခန္ဓာကို သိမ်းယူနိုင်ခြင်း, ထိုခန္ဓာ၏ အကြောင်းကို သိမ်းယူနိုင်ခြင်း၏ အစွမ်း ဖြင့်လည်းကောင်း။ ဝုတ္တော၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီ။
ပန၊ ဆက်။ ယထာဝုတ္တေသု၊ အကြင်အကြင် ဟောတော်မူအပ်ပြီးကုန်သော။ ရာသီသု၊ ဈာနရာသိ အစရှိသည်တို့တွင်။ ဧကရာသိကိစ္စဿပိ၊ တစ်ခုသောရာသိ၏ ကိစ္စ၏လည်း။ အဘာဝါ၊ မရှိခြင်းကြောင့်။ ဆန္ဒာဒယော၊ ဆန္ဒ အစရှိသောတရားတို့ကို။ ယေဝါပနကဝသေန၊ ယေဝါပနက၏ အစွမ်းဖြင့်။ ဝုတ္တာ၊ ကုန်ပြီ။
စ၊ ဆက်။ ဝုတ္တာနံပိ၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီလည်း ဖြစ်ကုန်သော။ ဓမ္မာနံ၊ ဖဿ အစရှိသော တရားတို့၏။ (ဝေဒနာဒီနံ၊ ဝေဒနာ အစရှိသည်တို့၏။ ဈာနင်္ဂါဒိဘာဝေါ၊ ဈာနင်္ဂအစရှိသည် တို့၏အဖြစ်ကို။ ဝုတ္တောယထာ၊ ဟောတော်မူအပ်သကဲ့သို့။ ဧဝံ၊ တူ။) သောဝစဿတာ၊ ပ။ ဝိသေသော၊ သောဝစဿတာကလျာဏမိတ္တတာ အစရှိသော နာမည်အထူးကို။ နဝုတ္တော၊ ဟောတော်မမူအပ်။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ တဿ၊ ထို နာမည်အထူးကို။ သင်္ဂဏှနတ္ထံ၊ သိမ်းယူခြင်း အကျိုးငှာ။ ကေစိ၊ အချို့ကုန်သော။ ဓမ္မေ၊ ဆန္ဒ အစရှိသော တရားတို့ကို။ ဝိသုံ၊ သီခြား။ ထပေတွာ၊ မဟောဘဲ ချန်ထားခဲ့၍။ တေစ၊ ထို ဆန္ဒ အစရှိသော တရားတို့ကိုလည်းကောင်း။ တဉ္စဝိသေသံ၊ ထို သောဝစဿတာ အစရှိသော အမည်ထူးကိုလည်းကောင်း။ ယေဝါပနာတိ၊ ဟူ၍။ အာဟ။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ဝေနယျဇ္ဈာသယဝသေန၊ ဝေနယျတို့၏ အဇ္ဈာသယ၏ အစွမ်းဖြင့်။ သာဝသေသေ၊ အကြွင့်အကျန်နှင့်တကွ ဖြစ်ကုန်သော။ ဓမ္မေ၊ ဖဿ အစရှိသော တရားတို့ကို။ ဝတွာ၊ ပြီး၍။ ယေဝါပနာတိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တံ။ ယေဝါပနကဝဏ္ဏာ၊ သည်။ နိဋ္ဌိတာ၊ ဓမ္မုဒ္ဒေသဝါရကထာဝဏ္ဏနာနိဋ္ဌိတာ။
ကာမကုသိုလ် နိဒ္ဒေသ အဖွင့်
ဖုဿနကဝသေနာတိ၊ ကား။ သန္တေ၊ ပရမတ္ထအားဖြင့် ထင်ရှားရှိသော။ အသန္တေပိ၊ ပရမတ္ထ အားဖြင့် ထင်ရှားမရှိသည်လည်း ဖြစ်သော။ ဝိသယေ၊ အာရုံသည်။ အာပါထဂတေ၊ ရှေးရှုကျ ခြင်းသို့ ရောက်လတ်သော်။ စိတ္တဿ၊ စိတ်၏။ သန္နိပတနဝသေန၊ အာရုံ၌ ကောင်းစွာကျ ရောက်ခြင်း၏အစွမ်းဖြင့်။ (ဥပ္ပန္နောယောဖဿော-၌ စပ်။)
စိတ္တံမနောတိအာဒီသု၊ အစရှိသော ပါဠိရပ်တို့၌။ ကိစ္စဝိသေသံ၊ ကိစ္စအထူးကို။ (အပေက္ခိတွာ၊ ငဲ့၍။ ဒီပနံ) ဝိယ၊ စိတ္တံမနော ဟု ၂-ပုဒ်ခွဲ၍ ပြခြင်းကဲ့သို့ လည်းကောင်း။ မာနသန္တိအာဒီသု၊ တို့၌။ သမာနေ၊ မနသဒ္ဒါနှင့်အနက်ချင်းတူသော။ အတ္ထေ၊ စိတ်ဟူသောအနက်၌။ သဒ္ဒဝိသေသံ၊ သဒ္ဒါအထူးကို။ (အပေက္ခိတွာ၊ ၍။ ဒီပနံ) ဝိယ၊ မာနသံ ဟုပြခြင်းကဲ့သို့လည်းကောင်း။ ပဏ္ဍရန္တိအာဒီသု၊ တို့၌။ ဂုဏဝိသေသံ၊ စိတ်၏ ဖြူစင်ခြင်း ဂုဏ်အထူးကို။ (အပေက္ခိတွာ၊ ဒီပနံ) ဝိယ၊ ပဏ္ဍရံဟု ပြခြင်းကဲ့သို့ လည်းကောင်း။
စေတသိကံသာတန္တိအာဒီသု၊ တို့၌။ နိဿယဝိသေတံ၊ စိတ်ဟူသော မှီရာအထူးကို (အပေက္ခိတွာ၊ ဒီပနံ) ဝိယ၊ စေတသိကံဟု ပြခြင်းကဲ့သို့ လည်းကောင်း။ စိတ္တဿဌိတီတိအာဒီသု၊ တို့၌။ အညဿ စိတ်မှတစ်ပါး အခြားတရား၏။ အဝတ္ထာဘာဝဝိသေသံ၊ အခိုက် အတန့် မရှိခြင်းဟူသော အထူးကို။ (အပေက္ခိတွာ၊ ဒီပနံ) ဝိယ၊ စိတ္တဿဌိတိ ဟု ပြခြင်း ကဲ့သို့လည်းကောင်း။
အလုဗ္ဘနာတိအာဒီသု၊ တို့၌။ အညဿ၊ အလောဘမှ တပါးသောတရား၏။ ကိရိယာဘဝဝိသေသံ၊ မလိုချင်ခြင်းအမူအရာ၏ အဖြစ်ဟူသော အထူးကို။ (အပေက္ခိတွာ၊ ဒီပနံ) ဝိယ၊ အလုဗ္ဘနာ ဟု ပြခြင်းကဲ့သို့လည်းကောင်း။ အလုဗ္ဘိတတ္တန္တိအာဒီသု၊ တို့၌။ အညဿ၊ အလောဘမှတပါးသော တရား၏။
ဘာဝဘူတတာဝိသေသံ၊ ပဝတ္တိနိမိတ်ဘာဝ၏ ထင်ရှားရှိသည်၏ အဖြစ်ဟူသောအထူးကို။ (အပေက္ခိတွာ၊ ဒီပနံ) ဝိယ၊ အလုဗ္ဘိတတ္တံဟု ပြခြင်းကဲ့သို့လည်းကောင်း။ ဣတိအာဒိကံ၊ ဤသို့ အစရှိသည်ကို။ အနပေက္ခိတွာ၊ မငဲ့မူ၍။ ဓမ္မမတ္တဒီပနံ၊ သဘာဝဓမ္မမျှကို ပြခြင်းသည်။ ဝါ၊ သဘာဝဓမ္မမျှကို ပြတတ်သောပုဒ်သည်။ သဘာဝပဒံ၊ သဘာဝပဒ မည်၏။
ဟိ၊ မှန်၏။ (တစ်နည်း) ဟိ၊ ဆက်ဦးအံ့။ [ဟိသဒ္ဒေါအာရမ္ဘတ္ထော။ -မဓု။ မိမိ ကား အဋ္ဌ ကထာအဖွင့်ကိုထောက်ခံသော ဒဠှီ ဟု ထင်၏။] ဖုသန္တဿ၊ အာရုံ၌ ထိတတ်သော။ စိတ္တဿ၊ သမ္ဖုသနာတိ၊ ကား။ အရမ္မဏသမာဂမဖုသနာ၊ အာရုံနှင့် ပေါင်းမိလတ်သော် တွေ့ထိ ခြင်းဟူသော အမူအရာတည်း။ [သံ အတွက် “အာရမ္မဏသမာဂမ“ ဟု ထည့်သည်။] ပဋိလာဘသမ္ဖုသနာ၊ ရခြင်း ဟူသော သမ္ဖု သနာသည်။ န၊ မဟုတ်။ သမ္ဖုသိတဿ၊ အာရုံနှင့် ပေါင်းမိလတ်သော် တွေ့ထိတတ်သော စိတ်၏။ အာရမ္မဏေန၊ အာရုံနှင့်။ သမာဂတဿ၊ ပေါင်းဆုံသော။ စိတ္တဿ၊ ၏ (သမ္ဖုသိတဿကိုပင် “အာရမ္မဏေနသမာဂတဿစိတ္တဿ” ဟု ထပ်ဖွင့်သည်။) ဘာဝေါ၊ ဖြစ်ကြောင်း ဖြစ်ရာ သဘောသည်။ သမ္ဖုသိတတ္တံ၊ တ္တမည်၏။ ယသ္မိံ၊ အကြင်သဘောသည်။ သတိ၊ သော်။ (အကြင်သဘောတည်းဟူသော သဒ္ဒပဝတ္တိနိမိတ်ရှိလတ်သော်။) စိတ္တံ၊ စိတ်ကို။ သမ္ဖုသိတတ္တန္တိ၊ ဟူ၍။ ဝုစ္စတိ၊ သော၊ ထိုသဘောသည်။ (ထိုသဘောတည်းဟူသော သဒ္ဒပဝတ္တိနိမိတ်သည်။) တဿ၊ ထို သမ္ဖုသိတ အမည်ရသော စိတ်၏။ ဘာဝေါ၊ ဖြစ်ကြောင်းဖြစ်ရာတည်း။ [ဤစကားသည် အဆန်းမဟုတ်။ သဒ္ဒါကျမ်း၌ ရိုးရာအတိုင်း သဒ္ဒပဝတ္တိနိမိတ်ကို ဘာဝခေါ်သည်ဟု ပြသောစကားတည်း။] ဧဝံ၊ ဤနည်း အတိုင်း။ အညေသုပိ၊ သမ္ဖုသိတတ္တံ ပုဒ်မှ တစ်ပါးလည်း ဖြစ်ကုန်သော။ ဘာဝနိဒ္ဒေသေသု၊ ဘာဝသဒ္ဒါဖြင့် ညွှန်ပြအပ်သော ပုဒ်တို့၌။ (ဝေဒယိတတ္တံ စသော ပုဒ်တို့၌-ဟူလို။) ဒဋ္ဌဗ္ဗံ၊ ၏။
အပဿ၊ အခြားသော။ ဝေဝစနဿ၊ ဝေဝုစ် ပရိယာယ် စကားလှယ်ကို။ ဒီပနာ၊ ပြခြင်းသည်။ အပရဒီပနာ၊ မည်၏။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ အပရေန၊ အခြားသော ဝေဝုစ် ပရိယာယ် စကားလှယ်ဖြင့်။ ပုရိမတ္ထဿ၊ ရှေ့အနက်ကို။ ဒီပနာ၊ ထင်ရှားပြခြင်းသည်။ အပရဒီပနာ၊ မည်၏။
ပဏ္ဍိစ္စံ၊ ပ။ ဧဝမာဒယော၊ ဤသို့ အစရှိကုန်သော။ ပညဝိသေသာ၊ ပညာအထူးတို့ကို။ နာနာကာလေ၊ အမျိုးမျိုးသော အခါ၌။ လဗ္ဘမာနာပိ၊ ရအပ်ပါကုန်သော်လည်း။ ဧကသ္မိံစိတ္တေ၊ တစ်ခုတည်းသော စိတ်၌။ လဗ္ဘန္တိ၊ ရအပ်ရနိုင်ကုန်၏။ စ၊ ဆက်။ ဧကသ္မိံဝိသေသေ၊ တစ်ခု တည်းသော ပဏ္ဍိစ္စံ စသောအထူး၌။ ဣတရေပိ၊ ပဏ္ဍိစ္စံမှ အခြားသော ကောသလ္လံ စသော အထူးတို့သည်လည်း။ အနုဂတာ၊ အစဉ် လိုက်ရကုန်သည်။ ဟောန္တိ။ ဣတိ၊ ဤအနက်ကို။ ဒဿေတုံ၊ ငှာ။ တထာဝိဘတ္တိ၊ ထို ပဏ္ဍိစ္စံကောသလ္လံ အစရှိသော အပြားအားဖြင့် ဝေဖန် ခြင်းသည်။ အတ္ထတော၊ အနက်အားဖြင့်။ ဝိဘတ္တိ၊ ဝေဖန်ခြင်းသည်။ ဟောတိ၊ ၏။ (ကသ္မာ၊ နည်း။) အတ္ထနာနတ္တေန၊ အနက်အားဖြင့် မတူသည်၏အဖြစ်ဖြင့်။ (သိပုံချင်း မတူသည်၏ အဖြစ်ဖြင့်။) ကတတ္တာ၊ အကျယ်ဝေဖန်မှုကို ပြုအပ်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်တည်း။
အထဝါ၊ ကား။ ကောဓော၊ ပ။ ကုဇ္ဈိတတ္တန္တိ၊ တတ္တံဟူကုန်သော။ သဘာဝါကာရဘာဝနိဒ္ဒေသေဟိ၊ သဘာဝနိဒ္ဒေသ၊ အာကာရနိဒ္ဒေသ၊ ဘာဝနိဒ္ဒေသတို့ဖြင့် (ကောဓောဟူသော သဘာဝနိဒ္ဒေသ၊ ကုဇ္ဈာနာဟူသော အာကာရနိဒ္ဒေသ၊ ကုဇ္ဈိတတ္တံ ဟူသော ဘာဝနိဒ္ဒေသတို့ဖြင့်။) ကောဓောတိ၊ ကောဓဟူ၍။ ဝါ၊ အမျက်ထွက်ခြင်း (အမူအရာ ကြိယာ) ဟူ၍။ ဧဝံ၊ သို့။ အာကာရောဝအတ္ထော၊ အာကာရ အနက်ကိုသာ။ ဝုတ္တောယထာ၊ ဟောတော်မူအပ်သကဲ့သို့။ ဧဝံ၊ တူ။ ဣဓ၊ ဤ ပညာနိဒ္ဒေသ၌။ န(ဝုတ္တော)၊ ဟောတော်မူအပ်သည်မဟုတ်။ ပန၊ အဟုတ်ကား။ ဣဓ၊ ဤ ပညာနိဒ္ဒေသ၌။ ပဏ္ဍိတာဒိဘာဝါကာရဘိန္နော၊ ပဏ္ဍိတ အစရှိသည် တို့၏ အဖြစ်ဟူသော အခြင်းအရာအားဖြင့်ကွဲပြားသော။ အတ္ထော၊ အနက်ကို။ ဝုတ္တော၊ ပြီ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဣဒံဝိဘတ္တိဂမနံ၊ ဤအကျယ် ဝေဖန်အပ်သည်၏ အဖြစ်သို့ ရောက်ခြင်း သည်။ အတ္ထဝသေန၊ အနက်၏ အစွမ်းဖြင့်။ ဟောတိ။ သမ္ဖုသိတတ္တန္တိဧတ္ထာပိ၊ ၌လည်း။ ဖဿော၊ တွေ့ထိခြင်း။ ဝါ၊ တွေ့ထိခြင်း အမူအရာ ကြိယာ။ ဣတိဧဝံ၊ ဤသို့။ အာကာရောဝအတ္ထော၊ အာကာရ အနက်ကိုသာ။ နဝုတ္တော၊ ဟောတော်မူအပ်သည် မဟုတ်။ ပန၊ အဟုတ်ကား။ သမ္ဖဿော၊ အာရုံနှင့်ပေါင်းဆုံမိလတ်သော်တွေ့ထိခြင်း။ ဣတိဧဝံအာကာရော၊ ဤသို့သော အာကာရကို။ ဝုတ္တော၊ ပြီ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ အတ္ထတောဝိဘတ္တိဂမနန္တိ၊ ဟူ၍။ (သင်္ဂဟကာရေန) ဝုတ္တံ။
ဒေါသောဗျာပါဒေါတိ၊ ဟူ၍။ (ဥဒ္ဒိဋ္ဌော-၌ စပ်။) ဥဒ္ဒေသေပိ၊ ဥဒ္ဒေသ၌လည်း။ နာမနာနတ္တေန၊ နာမည်အားဖြင့် မတူသည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ နာနာဘူတော၊ ထူးသည်ဖြစ်၍ဖြစ်သော ကောဓ ကို။ ဥဒ္ဒိဋ္ဌော၊ သရုပ်အရ ထုတ်ပြတော်မူအပ်ပြီ။ နိဒ္ဒသေပိ၊ နိဒ္ဒေသ၌လည်း။ တေနေဝနာနတ္တေန၊ ထို နာမနာနတ္ထကြောင့်ပင်။ နိဒ္ဒိဋ္ဌော၊ အကျယ် ညွှန်ပြတော်မူအပ်ပြီ။
ဧကောဝခန္ဓောဟောတီတိ၊ ဟူသော စကားကို။ ဧကေန၊ တစ်ခုသော။ ခန္ဓသဒ္ဒေန၊ ခန္ဓ သဒ္ဒါသည်။ ဝတ္တဗ္ဗတံ၊ ဟောထိုက် ဟောနိုင်သည်၏ အဖြစ်ကို။ သန္ဓာယ (သင်္ဂဟကာရော) အာဟ။ စေတနာဟူသော ပါဌ်ဖြင့်။ သင်္ခါရက္ခန္ဓံ၊ သင်္ခါရက္ခန္ဓာကို။ ဒဿေတိ၊ ပြ၏။ (ကသ္မာ၊ နည်း။ သင်္ခါရက္ခန္ဓဿ၊ ၏။) တပ္ပမုခတ္တာ) ထို စေတနာ အမှူးရှိသည်၏ အဖြစ် ကြောင့်တည်း။ (စေတနာက ပဓာန ဖြစ်သောကြောင့်တည်း။)
အသဒ္ဓမ္မာတိ၊ ကား။ အသတံ၊ မသူတော်တို့၏။ ဓမ္မာ၊ တို့တည်း။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ အသန္တော၊ မချီးမွမ်းအပ်ကုန်သော။ ဓမ္မာ၊ တို့တည်း။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ သဒ္ဓမ္မာ၊ သဒ္ဓမ္မတို့သည်။ န၊ မဟုတ် ကုန်။ ဣတိ၊ ဤ ဝစနတ္ထကြောင့်။ အသဒ္ဒမ္မာ၊ အသဒ္ဒမ္မာ တို့ မည်၏။ ဣတိ၊ သို့။ အသဒ္ဓမ္မဝစနီယဘာဝေန၊ အသဒ္ဓမ္မသဒ္ဒါသည်ဟောအပ်သောအနက်၏ အဖြစ်ဖြင့်။ ဧကီဘူတော၊ တစ်ခုတည်းဖြစ်၍ ဖြစ်သည်။ (သမာနော) ပိ၊ သော်လည်း။ ဝါ၊ သော။ အသဒ္ဓမ္မော၊ အသဒ္ဓမ္မသည်။ (ဂတော-၌ စပ်။) ကောဓဂရုတာဒိဝိသိဋ္ဌေန၊ ကောဓဂရုတာ အစရှိသည်တို့သည် အထူးပြုအပ်သော။ (ကောဓဂရုတာနသဒ္ဒမ္မဂရုတာ ဟု အထူးပြုအပ်သော။) သဒ္ဓမ္မဂရုတာပဋိက္ခေပနာနတ္တေန၊ သဒ္ဓမ္မဂရုထာကို ပယ်မြစ်ခြင်း၏ ထူးသည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ နာနတ္ထံ၊ ထူးသည်၏ အဖြစ်သို့။ ဂတော၊ ရောက်ရ၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ စတ္တာရောတိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တံ၊ ပြီ။
ဝါ၊ တစ်နည်း။ နသဒ္ဓမ္မဂရုတာတိ၊ ဟူ၍။ ဝုစ္စမာနာ၊ ဟောအပ်သောအသဒ္ဓမ္မဂရုတာ တို့သည်။ အသဒ္ဓမ္မဂရုတာဘာဝေန၊ အသဒ္ဓမ္မဂရုတာ၏ အဖြစ်ဖြင့်။ ဧကီဘူတာ၊ တစ်ခုတည်း ဖြစ်၍ ဖြစ်ကုန်သည်။ (သမာနာ) ပိ၊ သော်လည်း။ ကောဓ၊ ပ။ နာနတ္တေန၊ ကောဓ-စသည် တို့သည် အထူးပြုအပ်သော ပယ်မြစ်ခြင်း၏ထူးသည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ နာနတ္တံ၊ ထူးကုန် သည်၏ အဖြစ်သို့။ ဂတာ၊ ကုန်ပြီ။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ပဋိပက္ခော၊ ဆန့်ကျင်ဘက်ကို။ (ဝုစ္စတိ-၌ စပ်။) တေန၊ ထိုဆန့်ကျင်ဘက်သည်။ ပဋိက္ခိပီယတိ၊ ပယ်မြစ်အပ်၏။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ သယံ၊ မိမိဟူသော ဆန့်ကျင်ဘက်ကိုယ်တိုင်။ ပဋိက္ခိပတိ၊ ပယ်မြစ်တတ်၏။ ဣတိ၊ ဤဝစနတ္ထ ကြောင့်။ ပဋိက္ခေပေါတိ၊ ဟူ၍။ ဝုစ္စတိ၊ ၏။ ဣတိ၊ ဤသို့လျှင်။ သဒ္ဓမ္မဂရုတာပဋိက္ခေပနာနတ္တေန၊ သဒ္ဓမ္မဂရုတာ၏ဆန့်ကျင်ဘက် ဖြစ်သောကောဓဂရုတာ စသည်တို့၏ ထူးကုန်သည် ၏ အဖြစ်ကြောင့်။ အသဒ္ဓမ္မဂရုတာ၊ အသဒ္ဓမ္မဂရုတာတို့သည်။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ အသဒ္ဓမ္မာ၊ အသဒ္ဓမ္မတို့သည်။ နာနတ္တံ၊ ထူးကုန်သည်၏ အဖြစ်သို့။ ဂတာ၊ ကုန်ပြီ။
အလောဘောတိအာဒီနံ၊ အစရှိသော ပုဒ်တို့၏။ ဖဿာဒီဟိ၊ ဖဿအစရှိသော ပုဒ်တို့မှ။ နာနတ္တံ၊ ထူးကုန်သည်၏အဖြစ်ကို။ လောဘာဒီဝိသိဋ္ဌေန၊ လောဘ အစရှိသော တရားတို့ သည် အထူးပြုအပ်သော။ ပဋိက္ခေပန၊ ပယ်မြစ်ခြင်းအားဖြင့်။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ လောဘာဒိပဋိပေက္ခန၊ လောဘ အစရှိသည်တို့၏ ဆန့်ကျင်ဘက်အားဖြင့်။ ဝေဒိတဗ္ဗံ၊ [ဖဿနိဒ္ဒေသ စသည်တို့၌ ဤ ပဋိက္ခေပနာနတ္တ မပါဘဲ အလောဘ စသော နိဒ္ဒေသ၌သာ ပါသောကြောင့်။ “ဖဿာဒီဟိနာနတ္တံ”ဟု ဆိုသည်။] အလောဘာဒေါသာမောဟာနံ၊ အလောဘ, အဒေါသ, အမော၏တို့၏။ အညမညနာနတ္တံ၊ အချင်းချင်း ထူးကုန်သည်၏အဖြစ်ကို။ ယထာဝုတ္တေန၊ အကြင်အကြင် ဆိုအပ်ပြီးသော။ (လောဘာဒိ ဝိသိဋ္ဌေနစသည်ဖြင့် ဆိုအပ်ပြီးသော။) ပဋိက္ခေပနာနတ္တေန၊ ပဋိက္ခေပနာနတ္တအားဖြင့်။ ယောဇေတဗ္ဗံ၊ ယှဉ်စေထိုက်၏။ [လေဘကို ပယ်ခြင်းအားဖြင့် အလောဘဖြစ်ရသည်။ ဒေါသကို ပယ်ခြင်းဖြင့် အဒေါသ ဖြစ်ရသည်။ မောဟကို ပယ်ခြင်းအားဖြင့် အမောဟ ဖြစ်ရသည်-ဟူလို။]
ပဒတ္ထဿ၊ ရှေ့ပုဒ်အနက်ကို။ ပဒန္တရေန၊ တစ်ပါးသော နောက်ပုဒ်ဖြင့်။ ဝိဘာဝနံ၊ ထင်စွာ ဖြစ်စေခြင်းသည်။ ဝါ၊ ထင်စွာပြခြင်းသည်။ ပဒတ္ထုတိ၊ ပဒတ္ထုတိ မည်၏။ ဟိ၊ မှန်။ တစ်နည်း- (ကသ္မာပဒတ္ထဿပဒန္တရေနဝိဘာဝနံ။ ပဒတ္ထုတိ၊ မည်သနည်း။) ဟိ(ယသ္မာ)၊ ကြောင့်။ တေန၊ ထို နောက်ပုဒ်တစ်ပါးဖြင့်။ တံပဒံ၊ ထိုရှေ့ပုဒ်သည်။ မဟတ္ထံ၊ များသော အနက် အဓိပ္ပါယ်ရှိ၏။ ဣတိ၊ သို့။ ဒီပိတံ၊ ပြအပ်သည်လည်းကောင်း။ အလင်္ကတဉ္စ၊ တန်ဆာဆင်အပ် သည်လည်းကောင်း။ ဟောတိ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (ပဒတ္ထဿ။ ပ။ ပဒတ္ထုတိ၊ မည်၏။)
အတ္ထဝိသေသာဘာဝေပိ၊ အနက်အထူး မရှိပါသော်လည်း။ အာဘရဏဝသေနစ၊ တန်ဆာ ဆင်ခြင်း၏ အစွမ်းဖြင့်လည်းကောင်း။ အာဒရဝသေနစ၊ တရားနာသူတို့ကို လေးစားခြင်း၏ အစွမ်းဖြင့်လည်းကောင်း။ [သာဒရဝသေနာတိသောတူနံ။ -အနု။] ဝါ၊ တရားကို လေးစား ခြင်း၏ အစွမ်းဖြင့်လည်းကောင်း။ ပုန၊ တဖန်။ ဝစနံ၊ ဟောတော်မူခြင်းသည်။ ဒဠီကမ္မံ၊ ကမ္မမည်၏။ [ဆိုလိုရင်းကား-ထပ်၍ ဟောတော်မူခြင်းသည် ဒဠီကမ္မကို ပြခြင်းသည်။ ထပ်၍ ဟောတော်မူခြင်း၏အကြောင်းကား ...တန်ဆာဆင်လိုခြင်း, တရားနာသူတို့ကို လေးစား ခြင်း, သို့မဟုတ် တရားကို လေးစားခြင်းတည်း။]
တဇ္ဇန္တိ၊ ကား။ တဿဖလဿ၊ ထို အကျိုးအား။ အနုစ္ဆဝိကံ၊ လျောက်ပတ်သော။ (ကထံမန္တေတိ၊ ၌ စပ်။) ကေဝလံ၊ သက်သက်။ နိဒ္ဒိသိယမာနံ၊ ညွှန်ပြအပ်ဆဲဖြစ်သော။ (ပါဠိတော်၌ ဟောတော်မူအပ်ဆဲဖြစ်သော။) သာတမေဝ၊ သာတ သုခသည်သာ။ ဝါ၊ ကိုသာ။ အဓိကတံ၊ အထက်၌ ပြုအပ်သည်ကား။ (အဓိကာရ နည်းအားဖြင့် လိုက်လာသည်ကား။) န၊ မဟုတ် သေး။ အထခေါ၊ စင်စစ်ကား။ ယထာနိဒ္ဒိဋ္ဌာနိ၊ အကြင် အကြင် ညွှန်ပြအပ်ပြီးကုန်သော။ (သမယနိဒ္ဒေသ၌ ဟောတော်မူအပ်ပြီးကုန်သော။) အာရမ္မဏာနိပိ၊ အာရုံတို့သည်လည်း။ ဝါ၊ တို့ကိုလည်း။ (အဓိကတာနိ၊ ကုန်သည်။ ဟောန္တိ။) ဣတိ၊ ကြောင့်။ တေဟိဝါတိအာဒိ၊ တေဟိဝါ အစရှိသော စကားကို။ (သင်္ဂဟကာရေန) ဝုတ္တံ။ ဝါ၊ အဋ္ဌကထာနည်းမှ တစ်နည်း ကား။ တဿ၊ ထို သာတသုခ၏။ ဇာတာ၊ အကြောင်း၏အဖြစ်ဖြင့်။ ဖဿာအကျိုးငှာ ဖြစ်သော မနောဝိညာဏဓာတ်တည်း။ ကာရဏဘာဝေန၊ အကြောင်း၏ အဖြစ်ဖြင့်။ ဖဿတ္ထံ၊ ဖဿအကျိုးငှာ။ ပဝတ္တာ၊ ဖြစ်သော မနောဝိညာဏဓာတ်တည်း။ (တဿဇာတာကို ထပ်ဖွင့် သည်။) ဣတိ၊ ဤဝစနတ္ထကြောင့်။ တဇ္ဇာ၊ မည်၏။ တံသမင်္ဂိပုဂ္ဂလံ၊ ထို သာတသုခနှင့်ပြည့် စုံခြင်း ရှိသော ပုဂ္ဂိုလ်ကို။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ သမ္ပယုတ္တဓမ္မေ၊ သမ္ပယုတ်တရားတို့ကို။ အတ္တနိ၊ မိမိ၌။ သာဒယတိ၊ သာယာစေတတ်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဒကာရဿ၊ ဒ-အက္ခရာ၏။ တကာရံ၊ တ-အက္ခရာကို။ ကတွာ၊ ၍။ သာတံ၊ သာတမည်၏။ ဒုက္ခံ၊ ဒုက္ခကို။ သုဋ္ဌု၊ လွန်စွာ။ ခါဒတိ၊ ခံစားတတ်၏။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ခဏတိ၊ တူဖြိုတတ်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ သုခံ၊ မည်၏။ (ရှေ့နည်းအလို သုခံ၌ သုပုဗ္ဗခါဒဓာတ်။ နောက်နည်းအလို ခနုဓာတ် ကွိ-ပစ္စည်းချည်းတည်း။)
ပါသောတိ၊ ကား။ ရာဂပါသော၊ ရာဂ တည်းဟူသော ကျော့ကွင်းသည်။ (စရတိ-၌ စပ်။) ဟိ၊ မှန်။ သော၊ ထိုရာဂ တည်းဟူသော ကျော့ကွင်းသည်။ နိရာဝရဏတ္တာ၊ အပိတ်အပင် အဆီး အတား မရှိသည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ အန္တလိက္ခစရော၊ ကောင်းကင်၌ လှည့်လည်နိုင်၏။
အကုသလမ္ပိ၊ အကုသိုလ်သော်မှလည်း။ ပဏ္ဍရန္တိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တံ၊ ဆိုအပ်သေး၏။ ကုသလံ၊ ကုသိုလ်ကို။ (ပဏ္ဍရန္တိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တံ၊ ပြီ။) ဣတိ၊ သို့။ ဝါဒေါ၊ ပြောဆို ဖွယ်သည်။ ကောပန၊ အဘယ်မှာရှိပါအံ့နည်း။ (ဣတိအယံ၊ ကား။) အဓိပ္ပါယော၊ အဋ္ဌကထာဆရာ၏ အလို တည်း။ ဟိ၊ မှန်။ တစ်နည်း - (ကသ္မာ။ ဣတိအယံ၊ ကား။ အဓိပ္ပာယော၊ သည်။ ဟောတိ၊ နည်း။) ဟိ(ယသ္မာ)။ တံ၊ ထိုကုသိုလ်သည်။ ပဏ္ဍရတော၊ ဖြူစင်သော ဘဝင်စိတ်မှ။ နိက္ခန္တံ၊ ထွက်ရသည်။ (ဟုတွာ၊ ဖြစ်၍။ ဝါ၊ ဖြစ်သည့်အပြင်။) သယံစ၊ ကိုယ်တိုင်လည်း။ ပဏ္ဍရံ၊ ဖြူစင်၏။ (ဥပက္ကိလေသတို့နှင့် မယှဉ်သောကြောင့် ဖြူစင်၏။) ဣတိ၊ ကြောင့်။ (ဣတိ အယံ အဓိပ္ပာယော ဟောတိ။)
အထ ဝါ၊ အဋ္ဌကထာနည်းမှ တစ်နည်းကား။ သဗ္ဗမ္ပိ၊ အလုံးစုံလည်းဖြစ်သော။ စိတ္တံ၊ စိတ်သည်။ (ကုသိုလ်၊ အကုသိုလ်၊ အဗျာကတ အားလုံးသော စိတ်သည်။) သဘာဝတော၊ ပင်ကိုသဘောအားဖြင့်။ ပဏ္ဍရမေဝ၊ ဖြူစင်သည်သာ။ ပန၊ ထိုသို့ပင် ဖြူစင်ပါသော်လည်း။ အာဂန္တုကောပက္ကိလေသဝေါဒါနေဟိ၊ အာဂန္တုကဖြစ်သော ဥပက္ကိလေသစေတသိက် ဝေါဒါနဖြစ်သော စေတသိက်တို့သည်။ ဝါ၊ တို့ကြောင့်။ သာဝဇ္ဇာနဝဇ္ဇာနံ၊ သာဝဇ္ဇဖြစ်သော အကုသိုလ်စိတ်၊ အနဝဇ္ဇဖြစ်သော ကုသိုလ်၊ အဗျာကတစိတ်တို့၏။ ဥပက္ကိလိဋ္ဌဝိသုဒ္ဓတရတာ၊ ညစ်နွမ်းစေအပ်ကုန်သည်၏အဖြစ်၊ အထူးသဖြင့် စင်ကြယ်ကုန်သည်၏အဖြစ်တို့သည်။ ဟောန္တိ၊ ဖြစ်ကုန်၏။ ဣတိ၊ ဤသို့ မှတ်အပ်၏။ (ကုသိုလ်၊ အဗျာကတတို့က သဘာဝအားဖြင့် စင်ကြယ်သည့်အပြင် ဝေါဒါနဖြစ်သော စေတသိက်တို့ကြောင့် သာ၍စင်ကြယ်ရကား “ဝိသုဒ္ဓတရ” ဖြစ်ကြသည်-ဟူလို။)
ဒါရုပ္ပမာဏေသု၊ သစ်တုံးပမာဏရှိကုန်သော။ သိလာဒီသု၊ ကျောက်တုံးအစရှိသည်တို့၌။ ခန္ဓပညတ္တိယာ၊ ခန္ဓဟူသော နာမည်ပညတ်၏။ အဘာဝါ၊ မရှိခြင်းကြောင့်။ (“သိလက္ခန္ဓ”ဟု ခေါ်ရိုးထုံးစံ မရှိခြင်းကြောင့်။) ကိဉ္စိ၊ တစ်စုံတစ်ခုသော။ နိမိတ္တံ၊ သဒ္ဒပဝတ္တိနိမိတ်ကို။ အနပေက္ခိတွာ၊ မငဲ့မူ၍။ ဒါရုမှိ၊ သစ်တုံး၌။ ခန္ဓပညတ္တိ၊ ခန္ဓဟူသော နာမည်ပညတ်သည်။ (ဟောတိ။) ဣတိ၊ ကြောင့်။ ပဏ္ဏတ္တိမတ္တဋ္ဌေနာတိ၊ ဟူ၍။ (သင်္ဂဟကာရေန) ဝုတ္တံ။
တံ သဒ္ဒေန၊ တံသဒ္ဒါဖြင့်။ မနောဝိညာဏဓာတုယေဝ၊ မနောဝိညာဏဓာတ်ကိုသာ။ ဝုစ္စေယျ၊ ဆိုအပ်ရာ၏။ (ကသ္မာ၊ အဘယ်ကြောင့်နည်း။) နိဒ္ဒိသိတဗ္ဗတ္တာ၊ (မနောဝိညာဏဓာတ်က) ညွှန်ပြထိုက်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်တည်း။ ဝါ၊ ညွှန်ပြအပ်ဆဲ၏ အဖြစ်ကြောင့်တည်း။ ဣတိ၊ ဤသို့ ဆိုအပ်သော်။ တဿာ၊ ထိုမနောဝိညာဏဓာတ်၏။ တဇ္ဇတာ၊ တဇ္ဇာ၏အဖြစ်။ (တဇ္ဇာဟူသော နာမည်သည်။) န၊ မဖြစ်နိုင်။ တေဟိ အာရမ္မဏေဟိ၊ ထိုအာရုံတို့ကြောင့်။ ဇာတာ၊ ဖြစ်သောမနောဝိညာဏဓာတ်တည်း။ တဇ္ဇာ၊ ထိုအာရုံတို့ကြောင့် ဖြစ်သော မနောဝိညာဏဓာတ်။ ဣတိ စ၊ ဤသို့လည်း။ ဝုစ္စမာနေ၊ ဆိုအပ်သော်။ သမ္ဖဿဇတာ၊ သမ္ဖဿဇ၏ အဖြစ်ကို။ (သမ္ဖဿဇ ဟူသော နာမည်ကို။) န ဝတ္တဗ္ဗာ၊ မဟောထိုက်။ ဟိ၊ မှန်၏။ သော၊ ထို ဖဿသည်။ အာရမ္မဏံ၊ အာရုံသည်။ န၊ မဟုတ်။ ဝိသေသပစ္စယောပိ၊ မနောဝိညာဏဓာတ်ဖြစ်ဖို့ရန် ထူးသော အကြောင်းသည်လည်း။ န၊ မဟုတ်။ (ကသ္မာ ဝိသေသပစ္စယော န ဟောတိ၊ အဘယ်ကြောင့် ထူးသော အကြောင်းသည် မဟုတ်သနည်း။ ယသ္မာ၊ အကြင်ကြောင့်။ တိဏ္ဏံ သင်္ဂတိ ဖဿောတိ၊ ဟူ၍။ ဝိညာဏမေဝ၊ ဝိညာဉ်ကိုသာ။ ဖဿဿ၊ ဖဿ၏။ ဝိသေသပစ္စယောတိ၊ ထူးသောအကြောင်းဟူ၍။ ဝုတ္တော၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီ။ ဣတိ၊ ထို့ကြောင့်။ (သော၊ ထိုဖဿသည်။ ဝိသေသပစ္စယောပိ၊ ထူးသော အကြောင်းသည်လည်း။ န၊ မဟုတ်။) တသ္မာ၊ ထို့ကြောင့်။ ဝိသေသပစ္စယဘူတံ၊ ထူးသောအကြောင်းဖြစ်၍ဖြစ်သော။ ဝိညာဏံ၊ မနောဝိညာဉ်သည်။ သမ္ဖဿဇတာယ၊ သမ္ဖဿဇတာယ၊ သမ္ဖဿဇ၏အဖြစ်ဖြင့်။ တဇ္ဇာ။ ပ။ ပညတ္တိံ၊ တဇ္ဇာ မနောဝိညာဏဓာတုသမ္ဖဿဇာဟူသော ပညတ်ကို။ န လဘတိ၊ မရ။
စ၊ ဆက်၍။ တဒေဝ၊ ထိုဝိညာဉ်သည်ပင်။ တဿ၊ ထိုဖဿ၏။ ကာရဏဘာဝေန၊ အကြောင်း၏အဖြစ်ဖြင့်လည်းကောင်း။ ဖလဘာဝေန စ၊ အကျိုး၏အဖြစ်ဖြင့်လည်းကောင်း။ ဝုစ္စမာနံ၊ ဟောတော်မူအပ်သော်။ သုဝိညေယျံ၊ လွယ်ကူစွာ သိအပ်သည်။ ဝါ၊ သိလွယ်သည်။ န ဟောတိ၊ မဖြစ်။ ဣတိ၊ ထို့ကြောင့်။ (တဇ္ဇာ မနောဝိညာဏဓာတု သမ္ဖဿဇာ ပညတ္တိံ န လဘတိ။) ဝါ၊ တစ်နည်း။ ဧတေန၊ ဤအကြောင်းကို ရှာခြင်းဖြင့်။ ကိံ၊ အဘယ်အကျိုးရှိအံ့နည်း။ ယထာ၊ အကြင်အခြင်းအရာအားဖြင့်။ ဘဂဝတာ၊ ဘုရားရှင်သည်။ ဝုတ္တာ၊ ဟောတော်မူအပ်ကုန်ပြီ။ တေ ဓမ္မာ၊ ထိုတရားတို့သည်။ တံသဘာဝါယေဝ၊ ထိုဟောတော်မူအပ်တိုင်းသော သဘောရှိကုန်သည်သာ။ ဣတိ၊ ထို့ကြောင့်။ ဧဝံ ဝိဓေသု၊ ဤသို့သဘောရှိကုန်သော တရားတို့၌။ ကာရဏံ၊ အကြောင်းကို။ န မဂ္ဂတဗ္ဗံ၊ မရှာထိုက်။ ဝါ၊ ရှာဖွယ်မလို။
လောကသိဒ္ဓေန၊ လောက၌ ထင်ရှားသော။ ဧဝံ၊ ဤသို့။ တက္ကနဝသေန၊ ဆွဲငင်ခြင်း၏ အစွမ်းဖြင့်။ (ပဝတ္တိ ဝေဒိတဗ္ဗာဝ၌စပ်။) ဣတိ (အယံ)၊ ဤကား။ အဓိပ္ပာယော၊ အဋ္ဌကထာဆရာ၏ အလိုတည်း။ [“ကုမ္ဘံ တက္ကေသိ”စသော အသုံးအနှုန်းသည် သာသနာတော်၌ ထင်ရှားသော အသုံးအနှုန်းမဟုတ်။ **လောက၌ ထင်ရှားသော အသုံးအနှုန်းဖြစ်သောကြောင့် “လောကသိဒ္ဓေန”ဟု ထည့်၍ ဖွင့်သည်။ ထိုအဖွင့်ဖြင့် သာသနသိဒ္ဓကို ကန့်သည်။ မဓု၌ကား သဘာဝသိဒ္ဓကို ကန့်သည်ဟု ယူ၍ “န သဘာဝသိဒ္ဓေန”ဟု ဖွင့်လေသည်။] ဧဝဉ္စေဝဉ္စ၊ ဤသို့ဤသို့လည်း။ ဘဝိတဗ္ဗံ၊ ဖြစ်ထိုက်၏။ ဣတိ၊ ဤသို့။ ဝိဝိဓံ၊ အထူးထူးအပြားပြား။ တက္ကနံ၊ အာရုံကို ဆွဲငင်ခြင်းသည်။ ကူပေ၊ တွင်း၌။ ဥဒကဿ၊ ရေကို။ (အာကဍ္ဎနမံ) ဝိယ၊ ဆွဲငင်ခြင်းကဲ့သို့။ အာရမ္မဏဿ၊ အာရုံကို။ အာကဍ္ဎနံ၊ ဆွဲငင်ခြင်းသည်။ ဝိတက္ကနံ၊ ဝိတက္ကနမည်၏။ [“ဝိဝိဓံ + တက္ကနံ ဝိတက္ကနံ”ဟု ပြုသည်။ အာရမ္မဏဿ အာကဍ္ဎနံဖြင့် ဓာတူနံ အနေကတ္ထတ္ထာ နှင့်အညီ တက္ကဓာတ်၏အာကဍ္ဎနအနက်ကို ပြသည်။ တက္ကနံကို “ကူပေ ဝိယ ဥဒကဿ အာရမ္မဏဿ အာကဍ္ဎန”ဟု ထပ်ဖွင့်သည်။] ...သမန္တတော၊ ထက်ဝန်းကျင်၌။ စရဏံ၊ လှည့်လည်ခြင်းသည်။ ဝိစရဏံ၊ ဝိစရဏမည်၏။
အတ္တမနတာတိ ဧတ္ထ၊ ဤ၌။ အတ္တသဒ္ဓေန၊ အတ္တသဒ္ဒါသည်။ စိတ္တံ၊ စိတ်ဟူသောအနက်ကို။ န ဝုတ္တံ၊ ဟောတော်မူအပ်သည် မဟုတ်။ (ကသ္မာ ဝိညာယတိ၊ အဘယ်ကြောင့် သိနိုင်သနည်း။) ဟိ (ယသ္မာ)၊ အကြင်ကြောင့်။ စိတ္တဿ၊ စိတ်၏။ ဝါ၊ (အဖို့)၌။ မနော၊ စိတ်သည်။ န အတ္ထိ၊ မရှိနိုင်။ ဣတိ၊ ထို့ကြောင့်။ (အတ္တသဒ္ဒေန စိတ္တံ န ဝုတ္တံ၊ အတ္တသဒ္ဒါဖြင့် စိတ်ဟူသောအနက်ကို မဟောကြောင်း သိနိုင်သည်-ဟူလို။) [အတ္တမနတာ၌ အတ္တသဒ္ဒါက စိတ်ဟူသောအနက်ကို ဟောလျှင် “အတ္တမန-စိတ်၏ စိတ်”ဟု အနက်ထွက်နေသောကြောင့် စိတ်မှာ အခြားစိတ်တစ်ခုရှိရာ ရောက်၏။ ထို့ကြောင့် အတ္တသဒ္ဒါက စိတ်ဟူသောအနက်ကို မဟောကြောင်း သိရသည်-ဟူလို။] ပန၊ ဆက်၍။ အတ္တမနဿ၊ မိမိစိတ်ရှိသော။ ပုဂ္ဂလဿ၊ ပုဂ္ဂိုလ်၏။ ဘာဝေါ၊ ဖြစ်ကြောင်းဖြစ်ရာသည်။ အတ္တမနတာ၊ အတ္တမနတာမည်၏။ ဣတိ၊ ဤသို့။ ဝတွာ၊ ဝိဂြိုလ်ဆို၍။ ဝါ၊ ဝိဂြိုလ်ဆိုလိမ့်မည်ဟု သိ၍။ (ဝုတ္တံ-၌ စပ်။) ပုန၊ တစ်ဖန်။ ပုဂ္ဂလဒိဋ္ဌိနိသေဓနတ္ထံ၊ ပုဂ္ဂိုလ်ဟူသော အယူကို တားမြစ်ခြင်းအကျိုးငှာ။ စိတ္တဿာတိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တံ၊ ဟောအပ်ပြီ။
န ဗလဝတီ၊ အားမရှိသော ဧကဂ္ဂတာကို။ ကသ္မာ၊ အဘယ်ကြောင့်။ အဝဋ္ဌိတိ၊ အဝဋ္ဌိတိဟူ၍။ ဝုတ္တာ၊ ဟောတော်မူအပ်သနည်း။ တစ်နည်း- ဗလဝတီ၊ အားရှိသည်။ (ယဒိ န သိယာ၊ အကယ်၍ မရှိလျှင်။) (ဧဝံ သတိ) ကသ္မာ၊ အဘယ်ကြောင့်။ အဝဋ္ဌိတိ၊ အဝဋ္ဌိတိကို။ ဝုတ္တာ၊ ဟောသနည်း။ ဣတိ၊ ဤကား အမေးတည်း။ ဧကဂ္ဂစိတ္တေန၊ တစ်ခုတည်းသော အာရုံရှိသောစိတ်ဖြင့်။ (တည်ငြိမ်သော စိတ်ဖြင့်။) ပါဏဝဓာဒိ ကရဏေ၊ သူ့အသက်သတ်မှုအစရှိသည်ကို ပြုခြင်း၌။ တထာ၊ ထိုသူ့အသက်သတ်မှုအစရှိသည်ကို ပြီးစေနိုင်လောင်အောင်သော အခြင်းအရာအားဖြင့်။ အဝဋ္ဌာနမတ္တဘာဝတော၊ သက်ဝင်၍ တည်ခြင်းမျှ၏အဖြစ်ကြောင့်။ (အဝဋ္ဌိတိ၊ အဝဋ္ဌိတိကို။ ဝုတ္တာ၊ ဟောပြီ။)
ဝိရူပံ၊ ဖောက်ဖောက်ပြန်ပြန်။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ဝိဝိဓံ၊ အထူးထူးအပြားပြား။ သံဟရဏံ၊ ထက်ဝန်းကျင် ဆောက်ခြင်းတည်း။ ဝိကီရဏံ၊ ဖရိုဖရဲ ဖြန့်ကြဲခြင်းတည်း။ ဝိသာဟာရော၊ ဖောက်ဖောက်ပြန်ပြန် ထက်ဝန်းကျင် ဆောင်ခြင်း။ ဝါ၊ အထူးထူးအပြားပြား ထက်ဝန်းကျင် ဆောင်ခြင်း။ ဝါ၊ ဖရိုဖရဲ ဖြန့်ကြဲခြင်း။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ သံဟရဏံ၊ သံဟရဏဟူသည်။ သမ္ပိဏ္ဍနံ၊ သမ္ပယုတ်တရားတို့ကို ပေါင်းစုခြင်းတည်း။ တဒဘာဝေါ၊ ထိုပေါင်းစုခြင်း၏ မရှိခြင်းသည်။ ဝိသာဟာရော၊ ဝိသာဟာရမည်၏။
အညသ္မိံ ပရိယာယေတိ၊ ဤ၌ကား။ အညသ္မိံ၊ အခြားသော။ ကာရဏေ၊ အကြောင်းကို။ (အာရဒ္ဓေ၊ အားထုတ်အပ်သော်-၌ စပ်။) ...ဒွန္နံ၊ နှစ်ခုကုန်သော။ ပဒါနံ၊ ပုဒ်တို့၏လည်းကောင်း။ ဗဟူနံ၊ များကုန်သော။ ပဒါနံဝါ၊ ပုဒ်တို့၏လည်းကောင်း။ ဧကသ္မိံ၊ တစ်ခုသော။ အတ္ထေ၊ အနက်၌။ ပဝတ္တိ၊ ဖြစ်ခြင်းသည်။ သမာနာဓိကရဏဘာဝေါ၊ သမာနာဓိကရဏဘာဝမည်၏။ [တူသော တည်ရာ အနက်ရှိသော ပုဒ်တို့ကို သဒ္ဒါကျမ်းတို့၌ “တုလျာဓိကရဏ”ဟု ခေါ်ရိုးရှိသကဲ့သို့ ဤ၌လည်း ၂-ပုဒ်၊ ၃-ပုဒ်စသော ပုဒ်တို့၏ တစ်နက်တည်း၌ဖြစ်ခြင်းကို “သမာနာဓိကရဏဘာဝ”ဟု ခေါ်သည်။]
အာရမ္ဘတိ စာတိ၊ ဤ၌ကား။ အာပဇ္ဇတိ စ၊ အာပတ်သို့လည်း ရောက်၏။ ...ဥဒ္ဓံ၊ အထက်၌။ ယမနံ၊ အားထုတ်ခြင်းတည်း။ ဥယျာမော၊ အထက်၌ အားထုတ်ခြင်း။ [ဤနည်းကို မူလဋီကာနည်းဟု မဓုဖွင့်၏။] ...ဓုရန္တိ၊ ဤ၌ကား။ နိပ္ဖာဒေတုံ၊ ပြီးစေခြင်းငှာ။ အာရဒ္ဓံ၊ အားထုတ်အပ်သော။ ကုသလံ၊ ကုသိုလ်ကို။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ပဋိညံ၊ ဝန်ခံအပ်သော တာဝန်ကို။ (န နိက္ခိပတိ-၌ စပ်။)
တိဏ္ဏန္တိ၊ ဤ၌ကား။ ဗုဒ္ဓာဒီနံ၊ ဘုရားအစရှိသော ရတနာ ၃-ပါးတို့၏။ (နာမံ၌ ဆပ်။) ...စိတ္တေ၊ စိတ်၌။ အာရမ္မဏဿ၊ အာရုံ၏။ ဥပဋ္ဌာနံ၊ ကပ်၍တည်ကြောင်းတရားသည်လည်းကောင်း။ ဇောတနဉ္စ၊ ထွန်းလင်း (ထင်လာ) ကြောင်းတရားသည်လည်းကောင်း။ သတိယေဝ၊ သတိသာတည်း။ ဣတိ၊ ထို့ကြောင့်။ တဿာ၊ ထိုသတိ၏။ ဧတံ၊ ဤ ဥပဋ္ဌာနဇောတနသည်။ လက္ခဏံ၊ လက္ခဏာတည်း။
ပါသာဏ။ ပ။ ရဟိတာ၊ ကျောက်၊ ကျောက်စရစ်၊ သဲအစရှိသည်တို့မှ ကင်းသော။ ဘူမိ၊ မြေသည်။ သဏှာ၊ သိမ်မွေ့၏။ ဣတိ၊ ထို့ကြောင့်။ သဏှဋ္ဌေနာတိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တံ၊ ဟောအပ်ပြီ။ ...အယန္တီတိ၊ ဤ၌ကား။ ဧကကမ္မ။ ပ။ ဝသေန။ တစ်ခုသောကံကြောင့်ဖြစ်သော လူအစရှိသူတို့၏ ခန္ဓာအစဉ်၏ မပြတ်စဲခြင်း၏ အစွမ်းဖြင့်။ ပဝတ္တန္တိ၊ ဖြစ်ကြရကုန်၏။ ဟိ၊ မှန်၏။ ကုသလာကုသလေသုပိ၊ ကုသိုလ်၊ အကုသိုလ်တရားတို့၌လည်း။ ဇီဝိတံ၊ ဇီဝိတိန္ဒြေသည်။ ဣန္ဒြိယပစ္စယဘာဝေန၊ ဣန္ဒြိယပစ္စည်း၏အဖြစ်ဖြင့်။ သမ္ပယုတ္တေ၊ သမ္ပယုတ်တရားတို့ကို။ ပဝတ္တယမာနမေဝ၊ ဖြစ်စေလျက်ပင်။ ဝါ၊ ဖြစ်စေယင်းပင်။ တဒဝိစ္ဆေဒဿ၊ ထိုကုသိုလ်၊ အကုသိုလ်အစဉ်မပြတ်ခြင်း၏။ ပစ္စယော၊ အကြောင်းသည်။ ဟောတိ၊ ဖြစ်၏။
ဝါ၊ အဋ္ဌကထာနည်းမှ တစ်နည်းကား။ ယံ ဟိရီယတီတိ (ဧတ္ထ)၊ ဤ၌။ ဟိရီယတိသဒ္ဒေန၊ ဟိရီယတိသဒ္ဒါသည်။ ဝုတ္တော၊ ဟောအပ်သော။ ဘာဝေါ၊ စက်ဆုပ်ခြင်းကြိယာကို။ ယံသဒ္ဒေန၊ ယံသဒ္ဒါသည်။ ဝုစ္စတိ၊ ဟောအပ်၏။ (ကြိယာပရာသမနအနက်ဟော-ဟူလို။) ဣတိ၊ ထို့ကြောင့်။ ယန္တိ ဧတံ၊ ယံဟူသော ဤသဒ္ဒါကို။ ဘာဝနပုံသကံ၊ ဘာဝနပုံသကဟူ၍။ ဝါ၊ ကြိယာ၌ စပ်ထိုက်သောနပုလ္လိင်ရှိသော ဝိသေသနဟူ၍။ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ၊ မှတ်အပ်၏။ စ၊ သည်သာမကသေး။ ဟိရီယိတဗ္ဗေနာတိ (ဧတ္ထ)၊ ဤ၌။ ဟေတုအတ္ထေ၊ ဟေတုအနက်၌။ ကရဏဝစနံ၊ ကရဏဝစနသည်။ ယုဇ္ဇတိ၊ သင့်လျော်၏။
အလုဗ္ဘနကဝသေနာတိ ဧတ္ထ၊ ဤ၌။ အလုဗ္ဘနမေဝ၊ မလိုချင်ခြင်းသည်ပင်။ အလုဗ္ဘနကံ၊ အလုဗ္ဘနကမည်၏။ ဣတိ၊ ဤသို့။ ဘာဝနိဒ္ဒေသော၊ ဘာဝအနက်ကို ညွှန်ပြကြောင်းသဒ္ဒါဟူ၍။ ဒဋ္ဌဗ္ဗော၊ မှတ်အပ်၏။
အဗျာဗဇ္ဈောတိ (ပဒဿ)၊ ဤပုဒ်၏။ ဗျာဗာဓေန၊ စိတ်ကို လွန်စွာ ဖျက်ဆီးတတ်သော။ ဒေါမနဿသင်္ခါတေန၊ ဒေါမနဿဟု ဆိုအပ်သော။ ဒုက္ခေန၊ စေတသိကဒုက္ခသည်။ ဒေါသေန ဝိယ၊ ဒေါသသည်ကဲ့သို့။ နဗျာဗာဓေတဗ္ဗော၊ မဖျက်ဆီးနိုင်။ ဣတိပိ အတ္ထော၊ အဋ္ဌကထာမှ တစ်နည်းဖြစ်သော ဤအနက်သည်လည်း။ ယုဇ္ဇတိ၊ သင့်လျော်၏။
ထိန။ ပ။ ဘာဝေန၊ ထိန၊ မိဒ္ဓအစရှိသော ကိလေသာတို့၏ ဆန့်ကျင်ဘက်၏အဖြစ်ကြောင့်။ ကုသလကမ္မေ၊ ကုသိုလ်အလုပ်၌လည်းကောင်း။ အနိစ္စာဒိမနသိကာရေ စ၊ အနိစ္စအစရှိသောအားဖြင့် နှလုံးသွင်းမူ၌လည်းကောင်း။ သီဃံသီဃံ၊ လျင်စွာလျင်စွာ။ ပရိဝတ္တနသမတ္ထတာ၊ အဖန်ဖန် ဖြစ်စေခြင်း၌ စွမ်းနိုင်သည်၏အဖြစ်။ (ပြောင်းလွဲခြင်း၌ စွမ်းနိုင်သည်၏အဖြစ်။) လဟုပရိဏာမတာ၊ လဟုပရိဏာမတာမည်၏။ ဟိ၊ ချဲ့၍ဆိုရသော်။ အဝိဇ္ဇာနီဝရဏာနံ၊ အဝိဇ္ဇာဟူသော နီဝရဏရှိကုန်သော။ တဏှာသံယောဇနာနံ၊ တဏှာဟူသော သံယောဇဉ်ရှိကုန်သော။ သတ္တာနံ၊ သတ္တဝါတို့၏။ အကုသလပ္ပဝတ္တိ၊ အကုသိုလ်၏ ဖြစ်ခြင်းသည်။ ပကတိဘူတာ၊ ပင်ကိုဖြစ်၍ဖြစ်၏။ ဣတိ၊ ထို့ကြောင့်။ တတ္ထ၊ ထိုအကုသိုလ်ဖြစ်ခြင်း၌။ လဟုပရိဏာမတာယ၊ လျင်မြန်သော ပြောင်းလွဲခြင်း ရှိသည်၏အဖြစ်ဖြင့်။ အတ္ထော၊ အကျိုးသည်။ န၊ မရှိ။ စ၊ ဆက်၍။ တေသံ၊ ထိုအကုသိုလ်တို့၏။ ဘာဝေါ၊ ဖြစ်ကြောင်းဖြစ်ရာ အမူအရာသည်။ ဂရုတာယေဝ၊ လေးနှေးသည်၏အဖြစ်ပင်တည်း။ ဣတိ၊ ထို့ကြောင့်။ တဗ္ဗိဓုရသဘာဝါနံ၊ ထိုဂရုတာ၏ဆန့်ကျင်ဘက် သဘောတရားတို့၏။ လဟုတာ၊ လဟုတာကို။ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ၊ မှတ်အပ်၏။ ဟိ၊ မှန်၏။ သာ၊ ထိုလဟုတာသည်။ ပဝတ္တမာနာ၊ ဖြစ်လတ်သော်။ သီဃံ၊ လျင်စွာ။ ဘဝင်္ဂဝုဋ္ဌာနဿ၊ ဘဝင်မှထခြင်း၏။ ပစ္စယော၊ အကြောင်းတည်း။ ဟောတိ၊ ဖြစ်၏။
စ၊ ဆက်၍။ ယေ ဓမ္မာ၊ အကြင်တရားတို့သည်။ မောဟသမ္ပယုတ္တာဝိယ၊ မောဟယှဉ်သော အကုသိုလ်တရားတို့ကဲ့သို့။ အဝိပန္နလဟုတာ၊ မပျက်စီးသော (မချို့တဲ့သော) လဟုတာရှိကုန်၏။ (လဟုတာနှင့် ပြည့်စုံကုန်၏။) တေသဉ္စ၊ ထိုတရားတို့၏လည်း။ ကုသလကရဏေ၊ ကုသိုလ်ကို ပြုခြင်း၌။ အပ္ပဋိဃာတော၊ မထိပါး၊ မချုပ်ချယ်ခြင်းသည်။ မုဒုတာ၊ မုဒုတာတည်း။ အပ္ပဋိဃာတေန၊ မထိပါး မချုပ်ချယ်ခြင်းကြောင့်။ မုဒုတာဒိရူပသဒိသတာယ၊ မုဒုတာအစရှိသော ရုပ်တို့နှင့် တူကုန်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ အရူပဓမ္မာနမ္ပိ၊ နာမ်တရားတို့၏လည်း။ မုဒုတာမဒ္ဒဝတာတိအာဒိ၊ မုဒုတာမဒ္ဒဝတာအစရှိသော စကားကို။ (ဘဂဝတာ) ဝုတ္တံ၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီ။ [မုဒုတာနိဒ္ဒေသ၌ ဟောတော်မူအပ်ပြီ။]
ဝိလီနံ၊ ကြေမွသော။ သုဝဏ္ဏံ၊ ရွှေသည်။ (အကမ္မညံ၊ ပုတီး၊ နားတောင်းစသော တန်ဆာပြုမှု၌ မကောင်းသည်။ ဟောတိ) ဝိယ၊ ကဲ့သို့။ (ထိုအတူ။) သိနေဟဝသေန၊ တဏှာတည်းဟူသော အစေး၏အစွမ်းဖြင့်။ ကိလိန္နံ၊ စိုစွတ်သော။ အတိမုဒုကံ၊ အလွန်နူးညံ့သော။ (ပျော့လွန်းသော။) စိတ္တံ၊ စိတ်သည်။ အကမ္မညံ၊ ကုသိုလ်အမှု၌ မကောင်းသည်။ ဟောတိ၊ ဖြစ်၏။ အတာပိတံ၊ မီးဖြင့် မပူစေအပ်သော။ ဝါ၊ လှော်ပြီး ဦးပြီးမဟုတ်သော။ သုဝဏ္ဏံ၊ ရွှေသည်။ (အကမ္မညံ ဟောတိ) ကဲ့သို့။ (ထိုအတူ။) မာနာဒိဝသေန၊ မာနအစရှိသည်တို့၏ အစွမ်းဖြင့်။ အတိထဒ္ဓံ၊ အလွန်မာကျောသော။ (စိတ္တံ စ၊ စိတ်သည်လည်း။ အကမ္မညံဟောတိ။) ပန၊ အနွယကား။ ယံ၊ အကြင်စိတ်သည်။ အနုရူပမုဒုတာယုတ္တံ၊ သင့်လျော်ရုံ နူးညံ့သည်၏အဖြစ်နှင့် ယှဉ်သည်။ (ဖြစ်၏။) ယုတ္တမဒ္ဒဝံ၊ သင့်လျော်ရုံနူးညံ့သော။ သုဝဏ္ဏံ၊ ရွှေသည်။ (ကမ္မညံ၊ ပုတီး၊ နားတောင်းစသော တန်ဆာပြုမှု၌ ကောင်းသည်။ ဟောတိ) ဝိယ၊ ကဲ့သို့။ (ထိုအတူ။) တံ၊ ထိုအနုရူပမုဒုတာယုတ္တဖြစ်သောစိတ်သည်။ ကမ္မညံ၊ ကုသိုလ်အမှု၌ ကောင်းသည်။ ဟောတိ၊ ဖြစ်၏။ မုဒုကဿ၊ နူးညံ့သော။ တဿေဝ၊ ထိုစိတ်၏ပင်။ ယော ကမ္မညာကာရော၊ အကြင်အမှု၌ ကောင်းသောစိတ်၏ အခြင်းအရာသည်။ (ရှိ၏။) သာ၊ ထိုအခြင်းအရာသည်။ ကမ္မညတာ၊ ကမ္မညတာမည်၏။ ဣတိ၊ ဤသို့။ မုဒုတာဝိသိဋ္ဌာ၊ မုဒုတာသည် အထူးပြုအပ်သော။ ကမ္မညတာ၊ ကမ္မညတာကို။ ဝေဒိတဗ္ဗာ၊ မှတ်အပ်၏။
ပစ္စောသက္ကနဘာဝေန၊ တစ်ဖန် ဆုတ်နစ်သည်၏အဖြစ်ဖြင့်။ ပဝတ္တံ၊ ဖြစ်သော။ အကုသလမေဝ၊ အကုသိုလ်စိတ်သည်ပင်။ ပစ္စောသက္ကနံ၊ ပစ္စောသက္ကနမည်၏။ [ထိုပစ္စောသက္ကနဟူသည် မာယာတည်း။ “အစ္စသရာ”ဟုလည်း ဆိုကြသေး၏။ -အနု။]
ဧကဝီသတိအနေသနာ နာမ၊ ဧကဝီသတိအနေသနာတို့မည်သည်ကို။ (ဧဝံ ဝေဒိတဗ္ဗာ-၌ စပ်။) ဝေဇ္ဇကမ္မံ၊ ဆေးကုမှုကို။ ကရောတိ၊ ပြု၏။ ဒူတကမ္မံ၊ တမန်တို့၏ အမှုကို။ (တမန်တို့၏ အလုပ်ဖြစ်သော လူတို့၏သဝန်စာလွှာနှုတ်မှာစကားကို ယူဆောင်၍ တစ်ရွာမှတစ်ရွာ စသည်သို့ ခရီးရှည်သွားမှုကို။) ကရောတိ၊ ပြု၏။ ပဟိဏကမ္မံ၊ စေခိုင်းအပ်သည်ဖြစ်၍ တစ်အိမ်မှတစ်အိမ်သို့ ခရီးတိုသွားမှုကို။ ကရောတိ၊ ပြု၏။ ဂဏ္ဍံ၊ အနာကို။ ဖာလေတိ၊ ဓားဖြင့် ခွဲပေး၏။ အရုမက္ခနံ၊ အနာကို လိမ်းကျံကြောင်းဖြစ်သော ဆေးကို။ ဒေတိ၊ ပေး၏။ ဥဒ္ဓံဝိရေစနံ၊ အထက်သို့ ပျို့အန်ကြောင်း ဆေးကို။ (အန်ဆေးကို။) ဒေတိ၊ ပေး၏။ အဓောဝိရေစနံ၊ အောက်သို့ ဝမ်းလျှောကြောင်း ဆေးကို။ (ဝမ်းနှုတ်ဆေးကို။) ဒေတိ၊ ပေး၏။ နတ္ထုတေလံ၊ နှာနှပ်ဆီကို။ (ရှုစရာဖြစ်စေ၊ နှာခေါင်း၌ ထည့်ဖို့ရာဖြစ်စေ အသုံးပြုဖို့ ဆီကို။) ပစတိ၊ ချက်ပေး၏။ စက္ခုတေလံ၊ မျက်စဉ်းဆီကို။ ပစတိ၊ ချက်ပေး၏။ ဝေဠုဒါနံ၊ ပေးအပ်သောဝါးကို။ ဒေတိ၊ ပေး၏။ [“ဝေဠု ဧဝ ဒါတဗ္ဗဘာဝေန ပရိဂ္ဂဟိတော ဝေဠုဒါနံ နာမ-ပေးထိုက်သည်၏အဖြစ်ဖြင့် (ပေးဖို့ရာ) သိမ်းဆည်းထားအပ်သော ဝါးကို ဝေဠုဒါနဟု ခေါ်သည်။” – အနု။] ပဏ္ဏာဒါနံ၊ ပေးထိုက်သော ဓနိရွက်၊ ထန်းရွက်စသည်ကို။ ဒေတိ၊ ပေး၏။ ပုပ္ဖာဒါနံ၊ ပေးထိုက်သော ပန်းကို။ ဒေတိ၊ ပေး၏။ ဖလဒါနံ၊ ပေးထိုက်သောအသီးကို။ ဒေတိ၊ ပေး၏။ သိနာနဒါနံ၊ ပေးထိုက်သော ရေချိုးကြောင်း ဆပ်ပြာကို။ ဒေတိ၊ ပေး၏။ [ဆပ်ပြာအမှုန့်၊ အခဲ ၂-မျိုးလုံးကို သိနာနဟု ခေါ်၏။ သိနာဓာတ်၊ စင်ကြယ်ခြင်းဟူသော အနက်၌ဖြစ်၏။ သိနာယတိ အနေနာတိ သိနာနံ။]
ဒန္တကဋ္ဌဒါနံ၊ ပေးထိုက်သော ဒန်ပူကို။ ဒေတိ၊ ပေး၏။ မုခေါဒကဒါနံ၊ ပေးထိုက်သော မျက်နှာသစ်ရေကို။ ဒေတိ၊ ပေး၏။ စုဏ္ဏဒါနံ၊ ပေးထိုက်သော မျက်နှာချေမှုန့်ကို။ ဒေတိ၊ ပေး၏။ မတ္တိကာဒါနံ၊ ပေးထိုက်သော မြေညက်မှုန့်ကို။ ဒေတိ၊ ပေး၏။ စာဋုကကမ္မံ၊ အလှူရှင်တို့ကို မြှောက်ပင့်၍ မိမိကိုယ်ကို နှိမ့်ချလျက် သနားချစ်ခင်အောင် ပြောဆိုမှုကို။ ကရောတိ၊ ပြု၏။ မုဂ္ဂသူပိယံ၊ မကျက်နည်းပါး အကျက်များသော ပဲနောက်ဟင်းကဲ့သို့ အမှန်နည်းပါး အမှားများသော စကားပြောမှုကို။ (ကရောတိ။) ပါရိဘဋံ၊ သားငယ် သမီးငယ်တို့ကို ချော့မြှူခြင်းစသည်ဖြင့် အစေအပါး၏အဖြစ်ကို။ (ကရောတိ။) ဇင်္ဃပေသနိယံ၊ သလုံးမြင်းခေါင်းဖြင့် တစ်အိမ်မှတစ်အိမ်သို့ သွား၍ အစေအပါးခံခြင်းသည်။ ဒွါဝီသတိမံ၊ ၂၂-ခုမြောက်သည်။ (သမာနံပိ၊ တူသော်လည်း။) ဒူတကမ္မေန၊ ဒူတကမ္မနှင့်။ သဒိသံ၊ တူ၏။ တသ္မာ၊ ထို့ကြောင့်။ ဧကဝီသတိ၊ ၂၁-ပါးသည်။ (ဟောတိ။)
ဆ၊ ခြောက်ခုကုန်သည်။ အဂေါစရာ၊ အဂေါစရတို့ဟူသည်။ ဝေသိယာဂေါစရော၊ ပြည့်တန်ဆာမဟူသည် မပြတ်မလပ်သွားရာအရပ်လည်းကောင်း။ (ဆွမ်းမခံကောင်းမဟုတ်။ ဆွမ်းခံကောင်းပါ၏။ သို့သော် မိတ်ဆွေဖွဲ့အပ်သောအားဖြင့် မပြတ်မသွားရသောကြောင့် အဂေါစရဟု ဆိုသည်။) ဝိဓဝါဂေါစရော၊ လင်သေလင်ပြတ် တစ်ခုလပ်မုဆိုးမဟူသော မပြတ်မလပ်သွားရာအရပ်လည်းကောင်း။ ထုလ္လကုမာရီဂေါစရော၊ အရွယ်လွန်ပြီး အပျိုကြီးဟူသော မပြတ်မလပ်သွားရာအရပ်လည်းကောင်း။ ပဏ္ဍကာဂေါစရော၊ ပဏ္ဍုက်ဟူသော မပြတ်မလပ်သွားရာအရပ်လည်းကောင်း။ ဘိက္ခုနီအဂေါစရော၊ ဘိက္ခုနီဟူသော မပြတ်မလပ်သွားရာအရပ်လည်းကောင်း။ ဣတိ၊ ဤသည်တို့တည်း။
သင်္ခေပတောတိ၊ ဤ၌ကား။ သရူပေန၊ သရုပ်အားဖြင့်။ အနုဒ္ဒိဋ္ဌတ္တာ၊ မပြအပ်ခဲ့သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ (ဥဒ္ဒေသ-တုန်းက မပြအပ်ခဲ့သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။) တတ္ထ ကတမော ဆန္ဒောတိ အာဒိ၊ ထို၌ အဘယ်ဆန္ဒဖြစ်သနည်း အစရှိသော စကားရပ်သည်။ ဝါ၊ ကို။ ဝတ္တုံ၊ ဟောတော်မူခြင်းငှာ။ နက္ကာ၊ မတတ်ကောင်း။ ဣတိ၊ ထို့ကြောင့်။ ယော ဆန္ဒောဆန္ဒိကတာတိ အာဒိ နိဒ္ဒေသံ၊ ယော ဆန္ဒော ဆန္ဒိကတာတိ အစရှိသော နိဒ္ဒေသကို။ သင်္ခိပိတွာ၊ အကျဉ်းချုံး၍။ ယေဝါပနာတိ၊ ဟူ၍။ နိဒ္ဒေသော၊ နိဒ္ဒေသကို။ ကတော၊ ပြုတော်မူအပ်ပြီ။ ဣတိ အတ္ထော၊ ဤကား အနက်။
နိဒ္ဒေသဝါရေ၊ နိဒ္ဒေသဝါ၌။ ပုစ္ဆာဒီနံ၊ ပုစ္ဆာအစရှိသည်တို့၏။ ပစ္စေကံ၊ အသီးအသီး။ [“ကတမော တသ္မိံ သမယေ” စသည်ဖြင့် တရားတစ်ပါးလျှင် ပုစ္ဆာတစ်ခုစီရှိသောကြောင့်။] အနေကတ္တေ၊ များကုန်သည်၏အဖြစ်။ (သတိ) ပိ၊ ရှိသော်လည်း။ ပုစ္ဆာဒိဘာဝေန၊ ပုစ္ဆာအစရှိသည်တို့၏အဖြစ်ဖြင့်။ ဧကတ္တံ၊ တစ်ခုတည်း၏အဖြစ်သို့။ ဥပနေတွာ၊ ဉာဏ်ဖြင့် ကပ်ဆောင်၍။ စတုပရိစ္ဆေဒတော၊ ၄-ပါးသော အပိုင်းအခြားရှိသည်၏အဖြစ်ကို။ (သင်္ဂဟကာရေန။) ဝုတ္တာ၊ မိန့်တော်မူအပ်ပြီ။ နိဒ္ဒေသဝါရကထာဝဏ္ဏနာ၊ နိဒ္ဒေသဝါရကထာကို ဖွင့်ကြောင်းဖွင့်ရာဋီကာသည်။ နိဋ္ဌိတာ၊ ပြီးဆုံးပြီ။ [ဤနေရာကျမှ “နိဒ္ဒေသဝါရကထာ ဝဏ္ဏနာ”ဟု ရှိရမည်။]
ကောဋ္ဌာသဝါရအဖွင့်
စတ္တာရော ဒွေတိ၊ စတ္တာရော ဒွေဟူ၍။ ဧဝမာဒိကံ၊ ဤသို့ အစရှိသော။ (ဂဟဏံ-၌ စပ်။) သင်္ခိပိတွာ၊ ချုံး၍။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ သဟ၊ အတူတကွ။ ဂဟဏံ၊ ယူကြောင်းစကားရပ်သည်။ သင်္ဂဟော၊ သင်္ဂဟမည်၏။ [သံ-သဒ္ဒါသည် ပထမနည်း၌ သင်္ခေပအနက်ဟော-ဒုတိယနည်း၌ သဟအနက်ဟောတည်း။]
ထပေတွာ ယေဝါပနကေတိ (ဣဒံ)၊ ထပေတွာ ယေဝါပနကေဟူသော ဤစကားကို။ သင်္ဂဟေတဗ္ဗေ၊ အကျဉ်းချုံး၍ ယူထိုက်ကုန်သော တရားတို့ကို။ ဝါ၊ အတူတကွပေါင်း၍ ယူထိုက်ကုန်သော တရားတို့ကို။ သန္ဓာယ၊ ရည်ရွယ်၍။ (သင်္ဂဟကာရေန) ဝုတ္တံ၊ ဟောအပ်ပြီ။ [၅၀-ကျော်တရားတို့ကို ချုံး၍ယူကြောင်း။ တစ်နည်း-အတူတကွပေါင်း၍ ယူကြောင်းစကားဖြစ်သည်-ဟူလို။] ဟိ၊ မှန်၏။ တစ်နည်း- ဟိ၊ ချဲ့၍ဆိုရသော်။ တေ၊ ထို ၅၀ ကျော်တရားတို့သည်။ ဝိသုံဝိသုံ၊ အသီးအသီး။ ဥဒ္ဒိဋ္ဌတ္တာ၊ သရုပ်အရ ထုတ်ပြအပ်ကုန်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်လည်းကောင်း။ နိဒ္ဒိဋ္ဌတ္တာ စ၊ အကျယ်ညွှန်ပြအပ်ကုန်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်လည်းကောင်း။ [အကျဉ်းတုန်းကလည်း ဖဿော ဟောတိ ဝေဒနာ ဟောတိ-စသည်ဖြင့်လည်းကောင်း။ အကျယ်၌လည်း ကတမော တသ္မိံ သမယေ ဖဿော-စသည်ဖြင့်လည်းကောင်း။ အသီးအသီးပြခဲ့သောကြောင့်။] ဝိပ္ပကိဏ္ဏာ၊ အထူးသဖြင့် ပြန့်ကြဲ၍နေကုန်၏။ ဣတိ၊ ထို့ကြောင့်။ သင်္ဂဟေတဗ္ဗာ၊ အကျဉ်းချုံး၍ ယူထိုက်ကုန်သည်။ ဝါ၊ အတူတကွပေါင်း၍ယူထိုက်ကုန်သည်။ ဟောန္တိ၊ ဖြစ်ကုန်၏။
ယေဝါပနကာ၊ ယေဝါပနကတရားတို့သည်။ သင်္ဂဟဂမနေနေဝ၊ ယေဝါပနကဟု အကျဉ်းချုံး၍ သိမ်းယူခြင်းသို့ ရောက်ခြင်းကြောင့်ပင်။ [ယေဝါပနဟု သိမ်းယူခြင်းသို့ ရောက်ကြောင်းဖြစ်သော ယေဝါပနက ဟူသော စကားကြောင့်ပင်။ မဓု၌ “ဆန္ဒော ဟောတိ အဓိမောက္ခော ဟောတီတိ အာဒိနာ သင်္ဂဟဝစနေန”ဟု ဖွင့်သည်ကို စဉ်းစားပါ။] တထာ၊ ထိုဖဿ၊ ဝေဒနာ-စသည်တို့ကဲ့သို့။ န (ဟောန္တိ)၊ မဖြစ်ကုန်။ (ကသ္မာ၊ အဘယ်ကြောင့်နည်း။) အဝိပ္ပကိဏ္ဏတ္တာ၊ အထူးသဖြင့် မပြန့်ကြဲကုန်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်တည်း။ [ယေဝါပနကဟု ဟောတော်မူခြင်းသည်ပင် သိမ်းကျုံး၍ ယူပြီးဖြစ်သောကြောင့် ဖဿဝေဒနာ-စသည်တို့ကဲ့သို့ ဖရိုဖရဲ တကွဲတပြားစီမနေရကား ထပ်၍ ချုံးဖွယ်မလိုပါ-ဟူလို။]
ပန၊ ထိုသို့ပင် ထပေတွာ ယေဝါပနကေဟု အဋ္ဌကထာဆရာ ဆိုအပ်ပါသော်လည်း။ (တေ၊ ထိုယေဝါပနကတရားတို့သည်။) ယသ္မာ၊ အကြင်ကြောင့်။ သင်္ခါရက္ခန္ဓပရိယာပန္နာ၊ သင်္ခါရက္ခန္ဓာ၌ အကျုံးဝင်ကုန်သည်။ ဟောန္တိ၊ ဖြစ်ကုန်၏။ တသ္မာ၊ ထို့ကြောင့်။ တံနိဒ္ဒေသေ၊ ထိုသင်္ခါရက္ခန္ဓနိဒ္ဒေသ ပါဠိတော်၌။ အခန္ဓဘာဝနိဝါရဏတ္ထံ၊ ယေဝါပနကတရားတို့၏ ခန္ဓာမဟုတ်ကုန်သည်၏အဖြစ်ကို တားမြစ်ခြင်းအကျိုးငှာ။ ယေဝါပနာတွေဝ၊ ယေဝါပနတို့ဟူ၍သာ။ (ဘဂဝတာ။) ဝုတ္တာ၊ ဟောကုန်ပြီ။ ဣတိ၊ ထို့ကြောင့်။ ယေဝါပနကာ၊ ယေဝါပနကတရားတို့ကို။ န ထပေတဗ္ဗာ၊ မချန်ထားထိုက်ကုန်။ ဣတိ၊ ဤကား ဋီကာဆရာ၏ အလိုတည်း။
ပစ္စယသင်္ခါတေနာတိ၊ ဤ၌ကား။ အာဟာရပစ္စယသင်္ခါတေန၊ အာဟာရပစ္စည်းဟု ဆိုအပ်သော။ (အာဟာရဋ္ဌေန-၌ စပ်။) ဣတိ ဝုတ္တံ ဟောတိ၊ ဤသို့ ဟောအပ်ပြီးဖြစ်၏။ အထဝါ၊ တစ်နည်းကား။ ဟေတု၊ ဟေတုလည်းကောင်း။ ပစ္စယော၊ ပစ္စယလည်းကောင်း။ ဣတိ၊ ဤသို့။ ဧတေသု ဒွီသု၊ ဤ ၂-မျိုးတို့တွင်။ ဇနကော၊ ဖြစ်စေတတ်သောအကြောင်းသည်။ ဟေတု၊ ဟေတုမည်၏။ ဥပတ္ထမ္ဘကော၊ ထောက်ပံ့တတ်သောအကြောင်းသည်။ ပစ္စယော၊ ပစ္စယမည်၏။ ဣတိ ဧဝံ၊ ဤသို့။ ဝိသေသဝန္တေသု၊ အထူးရှိကုန်သော အကြောင်းတို့တွင်။ ပစ္စယသင်္ခါတေန၊ ထောက်ပံ့တတ်သော ပစ္စယဟု ဆိုအပ်သော။ (အာဟာရဋ္ဌေန တယော အာဟာရာ ဟောန္တိ-၌ စပ်။)
ဟိ၊ ထင်ရှားအောင် ပြဦးအံ့။ [ဥပတ္ထမ္ဘကဖြစ်ပုံကို ထင်ရှားအောင် ပြဦးအံ့။] ကဗဠီကာရာဟာရော၊ ကဗဠီကာရာဟာရသည်။ (ရုပ်အာဟာရသည်။) ဩဇာဋ္ဌမကရူပါဟရဏေန၊ ဩဇာဋ္ဌမကရုပ်ကို ဆောင်ခြင်းအားဖြင့်။ ရူပကာယံ၊ ရူပကာယကို။ ဥပတ္ထမ္ဘေတိ ယထာ၊ ထောက်ပံ့တတ်သကဲ့သို့။ ဧဝံ၊ ထိုနည်းတူစွာ။ ဣမေပိ၊ ဤ ဖဿ၊ စေတနာ၊ ဝိညာဉ်ဟူသော နာမ်အာဟာရတို့သည်လည်း။ ဝေဒနာဒိအာဟရဏေန၊ ဝေဒနာအစရှိသော အကျိုးကို ဆောင်ခြင်းအားဖြင့်။ [အာဒိဖြင့် ပဋိသန္ဓေဝိညာဉ်၊ နာမ်ရုပ်တို့ကိုယူ။] နာမကာယံ၊ နာမကာယကို။ (ဥပတ္ထမ္ဘေန္တိ။) ဣတိ၊ ဤသို့ မှတ်အပ်၏။ [“ကသ္မာ ဝိသေသဝန္တေသု ပစ္စယသင်္ခါတေန ဣတိ အတ္ထော ဒဋ္ဌဗ္ဗော၊ ဟိ (ယသ္မာ) ကဗဠီကာရာဟာရော။ ပ။ နာမကာယံ ဥပတ္ထမ္ဘေန္တိ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဧဝံ ဝိသေသဝန္တေသု ပစ္စယသင်္ခါတေန ဣတိ အတ္ထော ဒဋ္ဌဗ္ဗော”ဟုလည်း တစ်နည်းပေးနိုင်၏။]
တထာ စ ဟောန္တီတိ၊ ဟူသော စကားကို။ သာဓာရဏေ၊ အတူတကွဆောင်တတ်ကုန်သော။ ဝါ၊ ဆက်ဆံကုန်သော။ သဟဇာတာဒိပစ္စယေ၊ သဟဇာတအစရှိသော ပစ္စည်းတို့ကို။ (အညမည၊ နိဿယ၊ သမ္ပယုတ္တ၊ အတ္ထိ၊ အဝိဂတပစ္စည်းတို့ကို အာဒိဖြင့် ယူပါ။) သန္ဓာယာဟ၊ ရည်ရွယ်၍ ဟော၏။ အညထာစာတိ၊ ဤ၌ကား။ အညေန၊ သဟဇာတအစရှိသော အခြင်းအရာတို့မှ အခြားသော။ ဧကေန၊ တစ်ပါးသော။ အာကာရေန စ၊ ဥပတ္ထမ္ဘနအခြင်းအရာအားဖြင့်လည်း။ ပစ္စယာ၊ ကျေးဇူးပြုတတ်ကုန်သည်။ ဟောန္တိယေဝ၊ ဖြစ်ကုန်သည်သာလျှင်။ ဣတိ၊ ထို့ကြောင့်။ (အပိုအလွန် ကျေးဇူးပြုတတ်ကုန်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။) အာဟာရာတိ၊ ဟူ၍။ ဝုစ္စန္တိ၊ ဆိုအပ်ကုန်၏။ ဣတိ အတ္ထော၊ ဤကား အနက်။ တသ္မာ၊ ထို့ကြောင့်။ (ဖဿ၊ စေတနာ၊ ဝိညာဉ်တို့က တစ်ပါးသော အခြင်းအရာအားဖြင့်လည်း ကျေးဇူးပြုတတ်ကုန်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။) အာဟရဏကိစ္စရဟိတာနံ၊ ဝေဒနာအစရှိသော အကျိုးတရားတို့ကို ဆောင်ခြင်းကိစ္စမှ ကင်းကုန်သော။ ဟေတုအဓိပတိအာဒီနံ၊ ဟိတ်ခြောက်ပါး၊ အဓိပတိလေးပါး အစရှိသော တရားတို့၏။ အာဟာရဘာဝပ္ပသင်္ဂေါ၊ အာဟာရအဖြစ်၌ ကပ်ငြိလျဉ်းပါးဖွယ်သည်။ နတ္ထိ၊ မရှိ။
တိဿော စ။ ပ။ အာဟရတီတိ အာဒိ၊ စကားကို။ ယထာသမ္ဘဝဝသေန၊ ဖြစ်သင့်သည်အားလျော်သည်၏အစွမ်းဖြင့်။ ဝုတ္တံ၊ ဟောအပ်ပြီ။ ဣမသ္မိံယေဝ စိတ္တေ၊ ဤပထမမဟာကုသိုလ်စိတ်တစ်ခုတည်း၌သာ။ ဖဿာဒိဝသေန၊ ဖဿအစရှိသည်တို့၏ အစွမ်းဖြင့်။ န (ဝုတ္တံ)၊ ဟောတော်မူအပ်သည် မဟုတ်။ တယောစ ဘဝေတိ၊ ဤ၌ကား။ ကာမာဒိဘဝဘူတံ၊ ကာမအစရှိသော ဘဝဖြစ်၍ဖြစ်သော။ [ဘဝကြီးကိုးပါးကို ဆိုသည်။] ဝိညာဏံ၊ ပဋိသန္ဓေဝိညာဉ်ကို။ ဝိသေသေန၊ အထူးအားဖြင့်။ (အာဟရတိ၊ ဆောင်နိုင်၏။) [“သင်္ခါရပစ္စယာ ဝိညာဏံ”အရ စေတနာက ပဋိသန္ဓေဝိညာဉ်ကို အထူးအားဖြင့် ဆောင်နိုင်သည်-ဟူလို။] အဝိသေသေန စ၊ သာမညအားဖြင့်ကား။ ပဉ္စ၊ ငါးခုကုန်သော။ ဥပါဒါနက္ခန္ဓေ၊ ဥပါဒါန်၏ အာရုံဖြစ်သော ခန္ဓာတို့ကို။ (အာဟရတိ။) [သာမညအားဖြင့်ကား ပဋိသန္ဓေကမ္မဇရုပ်နှင့်တကွ ပဋိသန္ဓေပဝတ္တိ ၂-ပါးစုံ၌ ဖြစ်သော ဝိပါက်ဝိညာဉ်တို့ကို ဆောင်နိုင်သည်-ဟူလို။]
အာရမ္မဏံ၊ အာရုံကို။ ဥပဂန္တာ၊ ကပ်၍။ နိဇ္ဈာယနံ၊ ရှုခြင်းသည်။ စိန္တနံ၊ သိခြင်းသည်။ ဥပနိဇ္ဈာယနံ၊ ဥပနိဇ္ဈာယနမည်၏။ [“ရှု-ဟူသည် သိခြင်းပင်တည်း”ဟု သိစေလို၍ နိဇ္ဈာယနံကို စိန္တနံဟု ထပ်ဖွင့်သည်။] ဟေတွဋ္ဌေနာတိ (ပဒဿ)၊ ဤပုဒ်၏။ ဥပါယတ္ထေန၊ အကြောင်းဟူသောအနက်အားဖြင့်။ (ဣတိ အတ္ထော ဒဋ္ဌဗ္ဗော)။ မူလတေန၊ မူလဟူသောအနက်အားဖြင့်။ (ဣတိ အတ္ထော) န (ဒဋ္ဌဗ္ဗော)။ [ဟေတွဋ္ဌေန၌ ဟေတု-အရ အကြောင်းဟူသော သာမညဟိတ်အနက်ကို ယူပါ။ “ဟိတ်ခြောက်ပါးဟူသော မူလဟိတ်အနက်ကို မယူပါနှင့်”-ဟူလို။]
ပုဗ္ဗဘာဂေ၊ လောကုတ္တရာမဂ်၏ ရှေ့အဖို့၌။ ဂတော ပဋိပန္နော၊ ကျင့်အပ်သော။ နာနာက္ခဏိကော၊ အထူးထူးသော ခဏ၌ဖြစ်သော။ အဋ္ဌင်္ဂိကော၊ ရှစ်ပါးသောအင်္ဂါရှိသော။ မဂ္ဂေါ၊ မဂ်ကို။ (ဝုတ္တော-၌ စပ်။) လောကုတ္တရက္ခဏေဝ၊ လောကုတ္တရာခဏ၌သာ။ သဟ၊ တကွ။ (မဂ္ဂင်ရှစ်ပါးလုံး အပြည့်အစုံ။) ပဝတ္ထော၊ ဖြစ်သည်။ (ဟုတွာ။) ယထာဂတမဂ္ဂေါတိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တော၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီ။
ဝိပဿနာက္ခဏတော၊ ဝိပဿနာခဏမှ။ ပုဗ္ဗေဝ၊ ရှေး၌ပင်။ ကာယကမ္မာဒီနံ၊ ကာယကံအစရှိသည်တို့၏။ သုပရိသုဒ္ဓတယာ၊ အလွန်စင်ကြယ်ကုန်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ အဋ္ဌင်္ဂိကမဂ္ဂုပနိဿယော၊ အဋ္ဌင်္ဂိက အရိယာမဂ်၏အားကြီးသော မှီရာအကြောင်းဖြစ်သော။ အရိယော၊ မြတ်သော။ အဋ္ဌင်္ဂိကော၊ ရှစ်ပါးသော အင်္ဂါရှိသော။ မဂ္ဂေါ၊ မဂ်သည်။ ဘဝနာပါရီပူရိံ၊ ဘာဝနာ၏ ပြည့်စုံလုံလောက်ခြင်းသို့။ ဂစ္ဆတိ၊ ရောက်၏။ ဣတိ ဧဝံ၊ ဤသို့။ ဝုတ္တေန၊ ဟောတော်မူအပ်သော။ ပရိယာယေန၊ ပရိယာယ်အားဖြင့်။ ပုဗ္ဗဘာဂမဂ္ဂဿ၊ လောကုတ္တရာမဂ်၏ ရှေ့အဖို့၌ ဖြစ်သော ဝိပဿနာမဂ်၏။ အဋ္ဌင်္ဂိကထာ၊ ရှစ်ပါးသော အင်္ဂါရှိသည်၏အဖြစ်ကို။ ယထာဂတဝစနေန၊ ယထာဂတ-သဒ္ဒါဖြင့်။ ဒီပိတာ၊ ပြတော်မူအပ်ပြီ။ ဧကက္ခဏေ၊ တစ်ပြိုင်နက်သော ခဏ၌။ အဋ္ဌန္နံ၊ ရှစ်ခုကုန်သော။ အင်္ဂါနံ၊ အင်္ဂါတို့၏။ သဗ္ဘဝါ၊ ထင်ရှားကုန်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ (ပုဗ္ဗဘာဂမဂ္ဂဿ အဋ္ဌင်္ဂိကတာ။) န (ဒီပိတာ)၊ ပြတော်မူအပ်သည် မဟုတ်။ ဣတိ ဧဝံ၊ ဤသို့။ အဿပိ၊ ဤဒုတိယဒေသနာ၏လည်း။ ပရိယာယဒေသနကာ၊ ပရိယာယ်ဒေသနာတော်၏အဖြစ်ကို။ ဝေဒိတဗ္ဗာ၊ သိထိုက်၏။
ဝိဇာနနမေဝ၊ သညာ၊ ပညာတို့ သိပုံမှ တစ်မျိုးတစ်ဖုံ သိခြင်းသည်ပင်။ စိတ္တဝိစိတ္တတာ၊ စိတ်၏ဆန်းကြယ်သည်၏အဖြစ်မည်၏။ ဣတိ၊ ထို့ကြောင့်။ စိတ္တ။ ပ။ ဝိညာယက္ခန္ဓောတိ၊ ဟူ၍ (သင်္ဂဟကာရော) ဟော၏။ စတ္တာရော ခန္ဓာဟောန္တီတိ အာဒီသု၊ စတ္တာရော ခန္ဓာဟောန္တီတိ အစရှိသော ပါဠိရပ်တို့၌။ ဝေဒနာက္ခန္ဓာဒီနံ၊ ဝေဒနာက္ခန္ဓာအစရှိသည်တို့၏။ သင်္ဂဟေ၊ သိမ်းယူခြင်းကို။ ကတေပိ၊ ပြုအပ်ပြီးပါသော်လည်း။ ပုန။ ဧကော။ ပ။ အာဒိဝစနံ၊ အာဒိစကားသည်။ အနေကေ၊ များစွာကုန်သော။ ဝေဒနာက္ခန္ဓာဒယော၊ ဝေဒနာက္ခန္ဓာအစရှိသော တရားတို့ကို။ ဇာတိနိဒ္ဒေသေန၊ ဇာတိနိဒ္ဒေသအားဖြင့်။ (ဇာတ်တူတရားတို့ကို ပေါင်း၍ ညွှန်ပြခြင်းအားဖြင့်။) ဣဓ၊ ဤသင်္ဂဟဝါရ၌။ န ဝုတ္တာ၊ ဟောတော်မူအပ်ကုန်သည် မဟုတ်။ ဣတိ၊ ဤအနက်ကို။ ဒဿနတ္ထံ၊ ပြရခြင်းအကျိုးရှိ၏။ [အခြားနေရာ၌ ဝေဒနက္ခန္ဓာဟုဆိုလျှင် ပစ္စုပ္ပန်စသောအားဖြင့်ပြားသော ဝေဒနာတို့ကို သိမ်းယူရ၏။ ဤသင်္ဂဟဝါရ၌ကား “စိတ္တံ ဥပ္ပန္နံဟောတိ”အရ “ဖြစ်ဆဲဖြစ်သော စိတ်တစ်ပါးနှင့်ယှဉ်သော ပစ္စုပ္ပန်ဝေဒနာတစ်ပါးတည်းသာတည်း”ဟု ပြရခြင်းအကျိုးရှိ၏။ -ဟူလို။]
စ၊ ဆက်၍။ ဣန္ဒြိယေသု၊ ဣန္ဒြေတို့၌။ ဧကဿ၊ တစ်ပါးသော မနိန္ဒြေ၏။ ဇာတိနိဒ္ဒေသဘာဝေ၊ ဇာတိနိဒ္ဒေသ၏အဖြစ်ကို။ ပဋိက္ခိတ္တေ၊ ပယ်မြစ်အပ်ပြီးသော်။ အညေသံ၊ အခြားကုန်သော။ ဣန္ဒြိယာနံ၊ ဣန္ဒြေတို့၏လည်းကောင်း။ အာဟာရာဒီနဉ္စ၊ အာဟာရအစရှိသည်တို့၏လည်းကောင်း။ တပ္ပဋိက္ခေပေါ၊ ထိုဇာတိနိဒ္ဒေသ၏အဖြစ်ကိုပယ်မြစ်ခြင်းသည်။ ဝါ၊ ကို။ ကတော၊ ပြုအပ်ပြီးသည်။ ဟောတိ၊ ဖြစ်၏။ ဣတိ၊ ထို့ကြောင့်။ ပုဗ္ဗင်္ဂမဿ၊ ရှေ့သွားဖြစ်သော။ ဝါ၊ ပဓာနဖြစ်သော။ မနိန္ဒြိယဿေဝ၊ မနိန္ဒြေ၏အတွက်သာ။ (ပဋိက္ခေပေါ၊ ပယ်မြစ်ခြင်းကို။) ကတော၊ ပြုပြီ။ ဣတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗော၊ မှတ်အပ်၏။
ကောဋ္ဌာသဝါရဝဏ္ဏနာ
ကောဋ္ဌာသဝါရဝဏ္ဏနာ၊ ကောဋ္ဌာသဝါရဝဏ္ဏနာသည်။ နိဋ္ဌိတာ၊ ပြီးဆုံးပြီ။
သုညတဝါရအဖွင့်
ဧတ္ထာတိ၊ ဤ၌ကား။ ယထာဝုတ္တေ၊ အကြင်အကြင် ဟောတော်မူအပ်ပြီးသော။ ဧတသ္မိံ သမယေ၊ ဤတရားအပေါင်း၌။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ဧတေသု ဓမ္မေသု၊ ဤတရားတို့၌။ ဘာဝေါတိ၊ ဤ၌ကား။ သတ္ထော၊ သတ္တဝါကို။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ယောကောစိ၊ အမှတ်မရှိ တစ်စုံတစ်ခုသော။ အတ္ထော၊ အထည်ကိုယ်ဒြပ်အနက်ကို။ (န ဥပလဗ္ဘတိ-၌ စပ်။)
ဒုတိယစိတ္တ စသည်အဖွင့်
သပ္ပယောဂေနာတိ၊ ဤ၌ကား။ လီနဿ၊ တွန့်ဆုပ်သော။ စိတ္တဿ၊ စိတ်ကို။ ဥဿာဟနေပယောဂသဟိတေန၊ အားတက်စေကြောင်း ကာယပယောဂ၊ ဝစီပယောဂနှင့် တကွဖြစ်သော။ (ပစ္စယဂဏေန-၌ စပ်။) သဥပါယေနာတိ၊ ဤ၌ကား။ ကုသလဿ၊ ကုသိုလ်ကို။ ကာရဏာကရဏေသု၊ ပြုခြင်း၊ မပြုခြင်းတို့၌။ အာဒီနဝါနိသံသပစ္စဝေက္ခဏံ၊ အပြစ်ကို ဆင်ခြင်ခြင်း၊ အကျိုးကို ဆင်ခြင်ခြင်းလည်းကောင်း။ [ဤစကားဖြင့် မိမိ၏ မနောပယောဂကို ပြသည်။] ပရေဟိ၊ သူတစ်ပါးတို့သည်။ (ဆရာ၊ မိဘ စသော အခြားပုဂ္ဂိုလ်တို့သည်။) ဥဿာဟနံ၊ အားတက်စေခြင်း ကာယပယောဂ၊ ဝစီပယောဂလည်းကောင်း။ (သူတစ်ပါးတို့က စိတ်ဖြင့် တိုက်တွန်း၍ မဖြစ်နိုင်သောကြောင့် မနောပယောဂ မရနိုင်။) ဣတိ ဧဝမာဒိဥပါယသဟိတေန၊ ဤသို့အစရှိသော အကြောင်းဥပါယ်နှင့်တကွဖြစ်သော။ (ပစ္စယဂဏေန-၌ စပ်။)
နာတိသမာဟိတာယ၊ အလွန်မတည်ကြည်သေးသော။ (အပ္ပနာအနီးအပါးသို့ မရောက်သေးသော။) ဘာဝနာယ၊ ဘာဝနာဖြစ်ရာ အခါ၌။ မဟာအဋ္ဌကထာယံ၊ မဟာအဋ္ဌကထာ၌။ အနုညာတာ၊ ခွင့်ပြုအပ်ပြီ။ ဣတိ၊ ဤသို့ ခွင့်ပြုခြင်းဖြင့်။ ယေဝါပနကေဟိပိ၊ ယေဝါပနကတရားတို့အားဖြင့်လည်း။ နိဗ္ဗိသေသတံ၊ အထူးမရှိကုန်သည်၏အဖြစ်ကို။ ဒဿေတိ၊ ပြ၏။
ပုညကိရိယဝတ္ထာဒိ အဖွင့်
အပစိတိဧဝ၊ အရိုအသေပြုခြင်းသည်ပင်။ အပစိတိသဟဂတံ၊ အပစိတိသဟဂတမည်သော။ ပုညကိရိယဝတ္ထု၊ ပုညကိရိယဝတ္ထုတည်း။ နန္ဒိရာဂသဟဂတာတိ ယထာ၊ နန္ဒိရာဂသဟဂတာဟူသကဲ့သို့တည်း။ [နန္ဒိရာဂသဟဂတာ၌ သဟဂတ-သဒ္ဒါသည် အနက်မရှိသကဲ့သို့ ဤအပစိတိသဟဂတံ၌လည်း သဟဂတ-သဒ္ဒါ အနက်မရှိ-ဟူလို။] ဝါ၊ တစ်နည်း။ စေတနာသမ္ပယုတ္တကဓမ္မာ၊ အရိုအသေပြုကြောင်း စေတနာနှင့်ယှဉ်သော တရားတို့သည်။ အပစိတိ၊ အပစိတိမည်၏။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ကာယဝစီကိရိယာ၊ အရိုအသေပြုခြင်းဟူသော ကိုယ်အမူအရာ၊ နှုတ်အမူအရာသည်။ (အပစိတိ၊ အပစိတိမည်၏။) တံသဟိတာ၊ ထိုသမ္ပယုတ်တရားနှင့်တကွဖြစ်သော။ ဝါ၊ ထိုကိုယ်အမူအရာ၊ နှုတ်အမှုအရာနှင့်တကွဖြစ်သော။ စေတနာ၊ စေတနာသည်။ အပစိတိသဟဂတံ၊ အပစိတိသဟဂတမည်၏။
ဟိတဖရဏေနာတိ၊ ဤ၌ကား။ ဒေသကေ၊ တရားဟောပုဂ္ဂိုလ်၌။ မေတ္တာဖရဏေန၊ မေတ္တာကို ဖြန့်ကြောင်းဖြစ်သော။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ဧဝံ၊ ဤသို့တရားနာရသည်ရှိသော်။ မေ၊ ငါ၏။ ဟိတံ၊ အကျိုးသည်။ ဘဝိဿတိ၊ ဖြစ်လတ္တံ့။ ဣတိ၊ ဤသို့။ ပဝတ္တေန၊ ဖြစ်သော။ ဟိတစိတ္တေန၊ စီးပွား၌ဖြစ်သော စိတ်ဟူသော။ (စီးပွားကို လိုလားသောစိတ်ဟူသော။) (မုဒုစိတ္တေန-၌ စပ်။)
ကမ္မဿကတာဉာဏံ၊ ကမ္မဿကတာဉာဏ်သည်။ ဒိဋ္ဌိဇုကမ္မံ၊ ဒိဋ္ဌိဇုကမ္မမည်၏။ နိယမလက္ခဏန္တိ၊ ဤ၌ကား။ မဟပ္ဖလတာ နိယမဿ၊ များသော အကျိုးရှိသည်၏အဖြစ်၌ အမြဲသတ်မှတ်ဆုံးဖြတ်ခြင်းကို။ လက္ခဏံ၊ မှတ်သားကြောင်းတည်း။
စာရိတ္တဝသေန၊ စာရိတ္တသီလ၏အစွမ်းဖြင့်။ သီလမယေ၊ သီလမယပုညကိရိယဝတ္ထု၌။ သင်္ဂဟံ ဂစ္ဆန္တိ၊ သိမ်းဝင်ကုန်၏။
အနဝဇ္ဇဝတ္ထု၊ အပြစ်မရှိသော ဝတ္ထုကို။ ပရိစ္စဇန္တော ဝိယ၊ စွန့်လွှတ်သူကဲ့သို့။ (စွန့်ကြဲသူက ဝမ်းမြောက်သကဲ့သို့။) အဗ္ဘနုမောဒမာနောပိ၊ လွန်စွာဝမ်းမြောက်သူသည်လည်း။ ပရဿ၊ သူတစ်ပါး၏။ သမ္ပတ္တိယာ၊ ပြည့်စုံခြင်းကြောင့်။ မောဒတိ၊ ဝမ်းမြောက်၏။ ဣတိ၊ ထို့ကြောင့်။ အဗ္ဘနုမောဒနာ၊ အဗ္ဘနုမောဒနာကို။ ဒါနမယေ၊ ဒါနမယ၌။ သင်္ဂတိတာ၊ သိမ်းဝင်ပြီ။
ဘာဝေန္တောပီတိ၊ ဘာဝေန္တောပီတိစကားကို။ အသမတ္တဘာဝနံ၊ မပြီးဆုံးသေးသော ဘာဝနာကို။ သန္ဓာယာဟ၊ ရည်ရွယ်၍ ဟော၏။ ဟိ၊ မှန်၏။ (တစ်နည်း-ကသ္မာ။ ဘာဝေန္တော ပီတိ၊ ဘာဝေန္တောပီတိကို။ အသမတ္တနံဘာဝနံ သန္ဓာယာဟ၊ မပြီးဆုံးသေးသော ဘာဝနာကို ရည်ရွယ်၍ ဟော၏။ ဣတိ ဝိညာယတိ၊ ဤသို့ သိနိုင်၏။) ဟိ (ယသ္မာ)၊ အကြင်ကြောင့်။ သမတ္တာ၊ ပြီးဆုံးသော ဘာဝနာသည်။ အပ္ပနာ၊ အပ္ပနာဘာဝနာသည်။ ဟောတိ၊ ဖြစ်၏။ ဣတိ၊ ထို့ကြောင့်။ (ဘာဝေန္တောပီတိ အသမတ္တဘာဝနံ သန္ဒာယာဟ၊ ဘာဝေန္တောပီတိသည် မပြီးဆုံးသေးသော ဘာဝနာကို ရည်ရွယ်၍ ဟော၏။ ဣတိ ဝိညာယတိ၊ ဤသို့ သိနိုင်၏။)
အဋ္ဌေဝ ကောဋ္ဌာသေ ကတွာတိ၊ ဤ၌ကား။ ဧကဿ သတ္တဿ၊ တစ်ယောက်သော သတ္တဝါ၏။ ဧကသ္မိံ ခဏေ၊ တစ်ခုသော ခဏ၌။ ဥပ္ပန္နံ၊ ဖြစ်သော။ ဧကံ၊ တစ်ခုသော။ ပဌမစိတ္တံ၊ ပထမမဟာကုသိုလ်စိတ်ကို။ ဒဿေတွာ၊ ပြတော်မူပြီး၍။ (ပါဠိတော်၌ ပြတော်မူပြီး၍။) အညာနိ၊ အခြားကုန်သော။ တာဒိသာနိ၊ ထိုပထမစိတ်ကဲ့သို့ ရှုအပ်သော စိတ်တို့ကို။ အဒဿေန္တေန၊ ပြတော်မမူသောမြတ်စွာဘုရားသည်။ သဗ္ဗာနိ၊ အလုံးစုံကုန်သော။ တာနိ၊ ထိုပထမမဟာကုသိုလ်စိတ်တို့သည်။ ဝါ၊ တို့ကို။ သရိက္ခဋ္ဌေန၊ တူသည်၏အဖြစ်ဟူသောအနက်အားဖြင့်။ ဧကီကတာနိ၊ တစ်ခုတည်းကဲ့သို့ ပြုအပ်ကုန်သည်။ ဟောန္တိ၊ ဖြစ်ကုန်၏။ တထာ၊ ထိုနည်းတူ။ သေသာနိပိ၊ ကြွင်းသော ဒုတိယစိတ်အစရှိသည်တို့သည်လည်း။ (ဧကီကတာနိဟောန္တိ။) ဣတိ ဧဝံ၊ ဤသို့။ ဝါ၊ ဤနည်းအားဖြင့်။ အဋ္ဌ၊ ရှစ်ဖို့၊ ရှစ်စုတို့ကို။ ကတွာ၊ ပြု၍။ (ဒဿေသိ-၌ စပ်။) ...ကာမာဝစရကုသလဝဏ္ဏနာ၊ ကာမာဝစရကုသိုလ်ဝဏ္ဏနာသည်။ နိဋ္ဌိတာ၊ ပြီးဆုံးပြီ။
ရူပါဝစရကုသိုလ်အဖွင့်
(စတုက္ကနယ)
ပဌမဇ္ဈာနကထာ
ဥတ္တရပဒလောပံ၊ ဘဝဟူသော နောက်ပုဒ်ကို ချေခြင်းကို။ ကတွာ၊ ပြု၍။ ရူပဘာဝေါ၊ ရူပဘဝကို။ ရူပန္တိ၊ ရူပံဟူ၍။ ဝုတ္တော၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီ။ ဈာနဿ၊ ဈာန်၏။ အမဂ္ဂဘာဝေ၊ မဂ်မဟုတ်သည်၏အဖြစ်သည်။ သတိပိ၊ ဖြစ်ပါလျက်သော်လည်း။ မဂ္ဂဝစနံ၊ မဂ္ဂ-သဒ္ဒါသည်။ အညမဂ္ဂဘာဝနိဝါရဏတ္ထံ၊ အခြားတရား၏ မဂ္ဂအဖြစ်ကို တားမြစ်ရခြင်းအကျိုးရှိ၏။ ဣတိ ဣမသ္မိံ အတ္ထေ၊ ဤအနက်သည်။ (သတိ၊ ရှိသော်။) မဂ္ဂဂ္ဂဟဏဿ၊ မဂ္ဂသဒ္ဒါကို ယူရခြင်း၏။ (ပါဠိတော်၌ “မဂ္ဂံ ဘာဝေတိ”ဟု မဂ္ဂ-သဒ္ဒါကို ယူရခြင်း၏။) ပယောဇနံ၊ အကျိုးကို (သင်္ဂဟကာရေန။) ဝုတ္တံ၊ ဆိုအပ်ပြီ။ သဗ္ဗဿ၊ အလုံးစုံသော။ ကုသလဇ္ဈာနဿ၊ ကုသိုလ်ဈာန်၏။ မဂ္ဂဘာဝေ၊ အကြောင်း၏အဖြစ်ကို။ န (ဒဿိတော)၊ မပြအပ်သည် မဟုတ်ပါလော။ ဣတိ၊ ဤသို့သော။ (စေဒနာ၊ စောဒနာခြင်းသည်။ ဘဝေယျ၊ ဖြစ်ရာ၏။)
တတ္ထ၊ ထိုစောဒနာစကားရပ်၌။ မဂ္ဂဿ၊ အကြောင်းဈာန်ကို။ ဘာဝနာယ၊ ဖြစ်စေခြင်းဖြင့်။ သမယဝဝတ္ထာနဿ၊ သမယကို ပိုင်းခြားမှတ်သားခြင်း၏။ ဝါ၊ ကို။ ကတတ္ထာ၊ ပြုအပ်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ အမဂ္ဂဘာဝနာသမယေ၊ အကြောင်းမဟုတ်သော ဈာန်ကို ဖြစ်စေရာ အခါ၌။ (ရူပဘုံ၌ ဖြစ်ဖို့ရန် အကြောင်းမဟုတ်သော ဈာန်ကို ဖြစ်စေရာ အခါ၌။) ပဝတ္တာနံ၊ ဖြစ်ကုန်သော။ ဖဿာဒီနံ၊ ဖဿအစရှိသော တရားတို့၏။ ကုသလဘာဝေါ၊ ကုသိုလ်၏အဖြစ်သည်။ ဝါ၊ ကို။ န ဒဿိတော၊ မပြအပ်သည်။ သိယာ၊ ဖြစ်၏။ တသ္မာ၊ ထို့ကြောင့်။ သဗ္ဗဿ၊ အလုံးစုံသောဈာန်၏။ မဂ္ဂဘာဝေါ၊ အကြောင်း၏အဖြစ်ကို။ ဒဿေတဗ္ဗာ၊ ပြထိုက်၏။ ဣတိ၊ ထို့ကြောင့်။ (ပြထိုက်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။) ဣတော။ ပ။ နတ္ထီတိ၊ နတ္ထိဟူသော စကားဖြင့်။ (ဒဿေတိ-၌ စပ်။) ဧဝံ၊ ဤဆိုအပ်ပြီးသည့်အတိုင်း။ [“သဗ္ဗဿမဂ္ဂဘာဝေါ”ဟု ဆိုအပ်ပြီးသည့်အတိုင်း။] အညဘူမိကဝိဓုရော၊ အခြားဘုံ၌ ဖြစ်သောတရားတို့၏ ဆန့်ကျင်ဘက်ဖြစ်သော။ (အခြားသော ကာမဘုံ၊ အရူပဘုံတို့၌ဖြစ်သော တရားမဟုတ်သော။) ပစ္စယန္တရေ၊ အဝိဇ္ဇာ၊ တဏှာဟူသော အကြောင်းတစ်ပါးသည်။ သတိ၊ ရှိသော်။ ရူပူပပတ္တိဇနကသဘာဝေါ၊ ရူပဘုံ၌ ပဋိသန္ဓေကို ဖြစ်စေတတ်သည်၏အဖြစ်ဟူသော သဘောရှိသော။ (သဗ္ဗသမာနော-၌ စပ်။) ဝိပါကဓမ္မသဘာဝေါ၊ ဝိပါကဓမ္မတို့၏ သဘောကို။ (အကျိုးကို ဖြစ်စေတတ်သော သဘောရှိသော ကုသိုလ်တို့၏ သဘောကို။) ဝိပါကဓမ္မဝသေန၊ ဝိပါကဓမ္မ၏အဖြစ်ဖြင့်။ (ဝုတ္တော) ဝိယ၊ ဟောတော်မူအပ်သကဲ့သို့။ (တထာ၊ ထိုနည်းတူ။) သဗ္ဗသမာနော၊ အလုံးစုံသောဈာန်တို့နှင့်တူသော သဘောကို။ မဂ္ဂသဒ္ဒေန၊ မဂ္ဂသဒ္ဒါဖြင့်။ ဝုတ္တော၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီ။ ဣတိ၊ ဤအနက်ကို။ ဒဿေတိ၊ ပြ၏။ ဣတိ ဝေဒိတဗ္ဗံ၊ သိထိုက်၏။
အလောဘော၊ အလောဘကို။ ကုသလံ ဒါနန္တိ၊ ကုသိုလ်ဒါနဟူ၍။ ဒဋ္ဌဗ္ဗော၊ မှတ်အပ်၏။ အထဝါ၊ တစ်နည်းကား။ စေတနာဒါနံ၊ စေတနာဒါနံကို။ (ကုသလံ ဒါနန္တိဒဋ္ဌဗ္ဗံ။) တံ၊ ထိုစေတနာဒါနကို။ ဝဇ္ဇေတွာ၊ ကြဉ်၍။ ဣတရေ၊ စေတနာဒါနမှ တစ်ပါးကုန်သော။ ဒွေ၊ ၂-ပါးကုန်သော သဒ္ဓါ၊ ဟိရီတို့ကို။ စေတနာသမ္ပယုတ္တကာတိ၊ စေတနာသမ္ပယုတ္တကတို့ဟူ၍။ ဝုတ္တာ၊ ဟောကုန်ပြီ။
ဝဋ္ဋန္တီတိ၊ ဤ၌ကား။ မဂ္ဂဘာဝတော၊ မဂ္ဂ၏အဖြစ်ကြောင့်။ (မဂ္ဂေါတိ ဝတ္တုံဝဋ္ဋတိ-၌စပ်။) ဈာနဝစနေန၊ ဈာနသဒ္ဒါဖြင့်။ (ဈာနံ ဈာနသဒ္ဒါဖြင့်။) သင်္ဂဟေတွာ၊ သိမ်းယူ၍။ မဂ္ဂေါတိ၊ ဟူ၍။ ဝတ္တုံ၊ ဆိုခြင်းငှာ။ ဝဋ္ဋန္တိ၊ သင့်ကုန်၏။ ဣတိ အတ္ထော၊ ဤကား အနက်။
ဩကပ္ပနာတိ၊ ဤ၌ကား။ သဒ္ဒဟနာ၊ ယုံကြည်ခြင်းတည်း။ ...အညတ္ထ၊ အခြားသုတ္တန်တို့၌။ ဒိဋ္ဌံ၊ တွေ့မြင်အပ်သော။ အတ္ထံ၊ အနက်ကို (သမ္ဘာဝနာ-စသောအနက်ကို။) ပရိစ္စဇိတွာ၊ စွန့်၍ (ဤအဋ္ဌကထာ၌ မယူဘဲစွန့်၍။) ဇနေတိဝဍ္ဎေတီတိ၊ ဇနေတိ ဝဍ္ဎေတိဟူသော။ အယံ အတ္ထော၊ ဤအနက်ကို။ ကသ္မာ၊ အဘယ်ကြောင့်။ ဝုတ္တော၊ ဟောသနည်း။ ဣတိ၊ ဤသို့ မေးဖွယ်ရှိသောကြောင့်။ နိရုပသဂ္ဂဿ၊ ဥပသာရပုဒ်မရှိသော ဘာဝေတိပုဒ်၏။ အညတ္ထ၊ အခြားသုတ္တန်တို့၌။ ဧဝမတ္ထဿေဝ၊ ဤသို့ ဇနန၊ ဝဍ္ဎနအနက်၏သာ။ ဝါ၊ ကိုသာ။ ဒိဋ္ဌတ္တာ၊ တွေ့မြင်အပ်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ (ဇနေတိ ဝဍ္ဎေတီတိ၊ ဟူသော။ အယမတ္ထော၊ ဤအနက်ကို။ ဝုတ္တော၊ ဟောပြီ။)
ဣတိ ဣမံ မတ္ထံ၊ ဤသို့သော ပရိဟာရ အနက်ကို။ (ဣမမတ္ထန္တိ ပရိဟာရသင်္ခါတံ အတ္ထံ၊ -မဓု။) ဝိဘာဝေတုံ၊ ထင်စွာပြခြင်းငှာ။ ပုနစပရံ ဥဒါယီတိ၊ ဟူသော။ သုတ္တံ၊ သုတ်ကို။ အာဟဋံ၊ ထုတ်ဆောင်အပ်ပြီ။
ကေသဉ္စိ အရိယာနံ၊ အချို့သော အရိယာပုဂ္ဂိုလ်တို့၏။ [ဈာန်ကို ရဖို့ရန် အဓိကာရရှိခဲ့သော အရိယာပုဂ္ဂိုလ်တို့၏။] အရိယမဂ္ဂေန၊ အရိယမဂ်ကြောင့်။ သိဒ္ဓါနိ၊ ပြီးသော ဈာန်တို့သည် လည်းကောင်း။ အညာနိ၊ မဂ္ဂသိဒ္ဓဈာန်မှ တစ်ပါးကုန်သော ဈာန်။ ဉာဏာနိ စ၊ ပဋိပဒါကြောင့် ပြီးသော ဈာန်တို့သည်လည်းကောင်း။ ဘာဝနာသဘာဝါနေဝ၊ ဘာဝနာသဘော ရှိကုန်သည်သာ။ (မိမိသန္တာန်၌ ဖြစ်စေအပ်သော သဘော၊ တိုးပွားစေအပ်သော သဘော ရှိကုန်သည်သာ။) ဣတိ၊ ကြောင့်။ တေသုပိ၊ ထို မဂ္ဂသိဒ္ဓဈာန်တို့၌လည်း။ ဘာဝေန္တေန၊ ဖြစ်စေသော ပုဂ္ဂိုလ်ဖြင့်။ သမယဝဝတ္ထာနံ၊ သမယကို ပိုင်းခြား မှတ်သားခြင်းသည်။ ဣဇ္ဈတိ၊ ပြီးစီး၏။ ဣတိ၊ ဤသို့ မှတ်အပ်၏။
ဧတေန၊ ဤဈာန်ဖြင့်။ နိဿရန္တိ နိဂ္ဂစ္ဆန္တိ၊ ထွက်မြောက်ကုန်၏။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ဧတ္ထ၊ ဤဈာန်၌။ (နိဿရန္တိ နိဂ္ဂစ္ဆန္တိ။) ဣတိ၊ ကြောင့်။ (ထိုသို့ ထွက်မြောက်ကြောင်း၊ ထွက်မြောက်ရာ၏ အဖြစ်ကြောင့်။ တံ၊ ထိုဈာန်သည်။) နိဿရဏံ၊ မည်၏။ [သရ-ဂတိမှီနှင့်အညီ “နိဿရန္တိကို နိဂ္ဂစ္ဆန္တိ”ဟု ဓာတ်နက် ဖွင့်သည်။] ကေ၊ အဘယ်တရားတို့သည်။ နိဂ္ဂစ္ဆုန္တိ၊ ထွက်မြောက်ကုန်သနည်း။ (ဣတိ၊ ဤကား အမေးတည်း။) ကာမာ၊ ကာမတို့သည်။ (နိဂ္ဂစ္ဆန္တိ၊ ကုန်၏။ ဣတိ၊ ဤကား အဖြေတည်း။) တေသံ ကာမာနံ၊ ထိုကာမတို့၏။ နိဿရဏံ၊ ထွက်မြောက်ကြောင်း၊ ထွက်မြောက်ရာတည်း။ ပဟာနံ၊ ပယ်ကြောင်း ပယ်ရာတည်း။ ဣတိ အတ္ထော။ ဟိ၊ လဒ္ဓဂုဏ်ကို ပြဦးအံ့။ ဧဝံ၊ ဤ “ကေနိဂ္ဂစ္ဆန္တိကာမာ”ဟူသော အနက် ဖြစ်လတ်သော်။ ကာမာနန္တိ (ဧတ္ထ)၊ ဟူသော ဤပါဌ်၌။ ကတ္တရိ၊ ကတ္တားအနက်၌။ သာမိဝစနံ၊ သာမိဝိဘတ်သည်။ ယုဇ္ဇတိ၊ သင့်၏။
ဝတ္ထုကာမေဟိပီတိ (ဧတ္ထ)၊ ဟူသော ဤပါဌ်၌။ ပိသဒ္ဒေါ၊ ပိသဒ္ဒါသည်။ ဝတ္ထုကာမေဟိ၊ ဝတ္ထုကာမတို့မှ။ ဝိဝိစ္စေဝ၊ ကင်းဆိတ်၍သာလျှင်။ ဣတိပိအတ္ထော၊ ဤအနက်သည်လည်း။ ယုဇ္ဇတိ၊ သင့်၏။ ဣတိ ဧဝံ။ သို့။ ယုဇ္ဇမာနတ္ထန္တရသမုစ္စယတ္ထော၊ သင့်သော အနက်တစ်မျိုးကို စုစည်းခြင်း အနက်ရှိ၏။ ကိလေသကာမသမုစ္စယတ္ထော၊ ကိလေသကာမကို စုစည်းခြင်း အနက်ရှိသည်။ န၊ မဟုတ်။ ကသ္မာ၊ အဘယ်ကြောင့်နည်း။ ဣမသ္မိံ အတ္ထေ၊ ဤအနက်၌။ (ကာမေဟိ-အရ ဝတ္ထုကာမကိုသာ ယူရမည်ဟူသော ဤအနက်၌။) ကိလေသကာမာနံ၊ ကိလေသကာမတို့၏။ ဒုတိယပဒေန၊ ဒုတိယပုဒ်ဖြင့်။ (ဝိဝိစ္စ အကုသလေဟိ ဓမ္မေဟိဟူသော ဒုတိယပုဒ်ဖြင့်။) ဝိဝေကဿ၊ ကင်းဆိတ်ခြင်း၏။ ဝါ၊ ကို။ ဝုတ္တတ္တာ၊ ဆိုအပ်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်တည်း။ အကုသလသဒ္ဒေန၊ အကုသလ-သဒ္ဒါဖြင့်။ (ဝိဝိစ္စ အကုသလေဟိ ဓမ္မေဟိ၌ပါသော အကုသလ-သဒ္ဒါဖြင့်။) ကိလေသကာမာ၊ တို့ကို။ ယဒိပိ (ဂဟိတာ)၊ အကယ်၍ကား ယူအပ်ပါပေကုန်ပြီ။ အထာပိ၊ ထိုသို့ပင် ယူအပ်ပြီးပါကုန်သော်လည်း။ သဗ္ဗာကုသလာ၊ အလုံးစုံသော အကုသိုလ်တို့ကို။ ဂဟိတာ၊ ယူအပ်ကုန်ပြီ။ [“ဒုတိယပဒေန ဝိဝေကဿ ဝုတ္တတ္တာ”အရ ကိလေသကာမ-တို့ကို ယူအပ်ပြီးသော်လည်း ထိုကိလေသကာမနှင့်တကွ အကုသိုလ်အားလုံးကို အကုသလေဟိ ဓမ္မေဟိဖြင့် ယူအပ်ကုန်ပြီး ဖြစ်သည်-ဟူလို။] ပန၊ ထိုသို့ပင် အကုသိုလ်အားလုံးကို ယူအပ်ပါသော်လည်း။ သဗ္ဗထာ၊ အလုံးစုံသောအပြားအားဖြင့်။ ကိလေသာကာမေဟိ၊ ကိလေသာကာမတို့မှ။ ဝိဝေကော၊ ကင်းဆိတ်ခြင်းကို။ ဝုတ္တော၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီ။ ဣတိ၊ ဤသို့ နှလုံးသွင်း၍။ ဒုတိယေန၊ ပ။ ဝစနတောတိ၊ ဟူ၍။ (သင်္ဂဟကာရော) အာဟ။ [“အကုသလေဟိ”အရ ကိလေသကာမ-ကို ယူသောအနက်၊ အကုသိုလ်အားလုံးကို ယူသောအနက်အပြားကို “သဗ္ဗထာ”ဟု ဆိုသည်။]
ကာမဂုဏာဓိဂမဟေတုပိ၊ ကာမဂုဏ်ကို ရလိုခြင်းဟူသော အကြောင်းကြောင့်လည်း။ [ပိဖြင့် ဒေါသ မာန်မာန-စသော အခြားအကြောင်းများကို ဆည်း။] ပါဏာတိပါတာဒိ၊ သူ့အသက် သတ်ခြင်း အစရှိသော။ အသုဒ္ဓပ္ပယောဂေါ၊ မသန့်ရှင်းသော ပယောဂသည်။ ဟောတိ၊ ဖြစ်နိုင်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ တဗ္ဗိဝေကေန၊ ထို ကာမတို့မှ ကင်းဆိတ်ခြင်းဖြင့်။ ပယောဂသုဒ္ဓိ၊ ပယောဂ၏ သန့်ရှင်းစင်ကြယ်ခြင်းကို။ ဝိဘာဝိတာ၊ ထင်စွာ ပြအပ်ပြီ။ တဏှာသံကိလေသသောဓနေန၊ တဏှာသံကိလေသကို သုတ်သင်ခြင်းအားဖြင့်။ အာသယပေါသနံ၊ အာသယကို စင်ကြယ်စေခြင်းသည်။ ဝါ၊ ကို။ (ဝိဘာဝိတံ ဟောတိ-၌ စပ်။)
အညေသမ္ပိစာတိ၊ အခြားသောတရားတို့သည်လည်း။ ဒိဋ္ဌိမာနာဒီနံ၊ ဒိဋ္ဌိ မာန အစရှိသည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော။ ဖဿာဒီနဉ္စ၊ ဖဿ အစရှိသည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော။ (ဓမ္မာနံ-၌စပ်။) ဥပရိ၊ အထက်၌။ ဝုစ္စမာနာနိ၊ ဆိုအပ်လတ္တံ့ကုန်သော။ ဈာနင်္ဂါနိ၊ ဈာနင်တို့တည်း။ ဥပရိဈာနင်္ဂါနိ၊ အထက်ဈာနင်တို့။ (ဝုစ္စမာန-ဟူသော အလယ်ပုဒ်ကျေသည်။) အတ္တနော၊ မိမိဟူသော နီဝရဏ၏။ ဝိပစ္စနိကာနံ၊ ဆန့်ကျင်ဘက် ဖြစ်ကုန်သော။ တေသံ၊ ထို ဈာနင်တို့၏။ ပဋိပက္ခဘာဝဒဿနတ္ထံ၊ ပယ်တတ်သောပဋိပက္ခတို့၏ အဖြစ်ကိုပြခြင်းအကျိုးငှာ။ တပ္ပစ္စနီကနီဝရဏဝစနံ၊ ထိုဈာနင်တို့၏ဆန့်ကျင်ဘက်ဖြစ်သော နီဝရဏကို ဟောတော်မူရခြင်းသည်။ (ဟောတိ။)
ဗျာပါဒဝိဝေကဝစနေန၊ ဗျာပါဒ၏ ကင်းဆိတ်ခြင်းကို ဆိုကြောင်း ဖြစ်သော ဝိဝိစ္စ အကုသလေဟိ ဓမ္မေဟိ ဟူသော စကားဖြင့်။ [“ဝိဝိစ္စ အကုသလေဟိဓမ္မေဟိ”ဟူသော ဒုတိယ စကားဖြင့် “သေသနီဝရဏာနံ ဝိက္ခမ္ဘန ဝိဝေကောဝုတ္တော”ဟု အဋ္ဌကထာ၌ ဆိုထား၏။ ထို သေသနီဝရဏ၌ ဗျာပါဒနီဝရဏလည်း ပါဝင်နိုင်သောကြောင့် ထို “ဝိဝိစ္စ ကုသလေဟိ ဓမ္မေဟိ”ဟူသော စကားကိုပင် “ဗျာပါဒ ဝိဝေကဝစနေန”ဟု ဆိုသည်။] မေ၊ ငါ၏။ အနတ္ထံ၊ စီးပွားမဲ့ကို။ အစရိ၊ ကျင့်ဖူးပြီ။ ဣတိအာဒိ၊ ပ။ ဝိသယဿ၊ ဤသို့အစရှိသော အာဃာတဝတ္ထုဟူသော အထူးအပြားလျှင် အာရုံရှိသော။ ဒေါသဿ၊ ဒေါသ၏။ (ဝိက္ခမ္ဘနဝိဝေကော ဝုတ္တော။) မောဟာဓိကာနံ၊ လွန်ကဲသော မောဟရှိကုန်သော။ ထိနမိဒ္ဓါဒီနံ၊ ထိန မိဒ္ဓ အစရှိသော နီဝရဏတို့၏။ ဝိဝေကဝစနေန၊ ကင်းဆိတ်ခြင်းကို ဆိုကြောင်းဖြစ်သော ဝိဝိစ္စ အကုသလေဟိ ဓမ္မေဟိ ဟူသော စကားဖြင့်။ ပဋိစ္ဆာဒနဝသေန၊ ဖုံးလွှမ်းခြင်း၏ အစွမ်းဖြင့်။ ဒုက္ခာဒိ၊ ပ။ ဝိသယဿ၊ ဒုက္ခသစ္စာအစရှိသော၊ ပုဗ္ဗန္တအစရှိသော အထူးအပြားလျှင် အာရုံရှိသော။ မောဟဿ၊ မောဟ၏။ ဝိက္ခမ္ဘနဝိဝေကာ ဝုတ္တော၊ [ဒုက္ခာဒိ၌ အာဒိဖြင့် သမုဒယ၊ နိရောဓ၊ မဂ္ဂဟူသော ကျန်သစ္စာ ၃-ပါးကိုယူ။ ပုဗ္ဗန္တာဒိ၌ အာဒိဖြင့် အပရန္တ၊ ပုဗ္ဗန္တာပရန္တ၊ ပဋိစ္စသမုပ္ပာဒ်တို့ကို ယူ။ ဆိုလိုရင်းမှာ-အဝိဇ္ဇာ ဖုံးလွှမ်းအပ်သော ၈-ဌာနပင်တည်း။]
စ၊ ဆက်။ ကာမရာဂ၊ ပ။ ဝိက္ခမ္ဘနကံ၊ ကာမရာဂ ဗျာပါဒ၊ ထို ကာမရာဂ ဗျာပါဒတို့နှင့်တကွ တစ်ခုတည်းသော အာရုံ၌ တည်သော ထိန မိဒ္ဓ အစရှိသော အကုသိုလ်တို့ကို ပယ်ခွာတတ်သော။ ဣဒံ၊ ဤဈာန်သည်။ (ပဟာနံဟောန္တပ္ပိ သဘာဝမေဝ-တို့၌ စပ်။ မဓု၌ “ကာမရာဂ။ ပ။ ဝိက္ခမ္ဘနကစ္ဆေဒံ”ဟု ရှိ၏။ မကောင်း။) သဗ္ဗကုသလာနံ၊ အလုံးစုံသော ကုသိုလ်တို့၏။ သဗ္ဗာကုသလပဋိပက္ခသဘာဝတ္တာ၊ အလုံးစုံသော အကုသိုလ်တို့၏ ဆန့်ကျင်ဘက် သဘောရှိကုန်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ တေန သဘာဝေန၊ ထိုဆန့်ကျင်ဘက် သဘောအားဖြင့်။ သဗ္ဗာကုသလာနံ၊ အလုံးစုံသော အကုသိုလ်တို့ကို။ ပဟာနံ၊ ပယ်တတ်သည်။ ဟောန္တမ္ပိ၊ ဖြစ်ပါသော်လည်း။ ကာမရာဂါဒိ ဝိက္ခမ္ဘနသဘာဝမေဝ၊ ကာမရာဂ အစရှိသော အကုသိုလ်တို့ကို ပယ်ခွာခြင်းသဘော ရှိသည်သာလျှင်။ (ဟောတိ)၊ ဣတိ (တသ္မာ)။ တံ သဘာဝတ္တာ၊ ထို ကာမရာဂ အစရှိသော အကုသိုလ်တို့ကို ပယ်ခွာခြင်းသဘောရှိသည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ ဝိသေသေတွာ၊ အထူးပြု၍။ နီဝရဏာကုသလမူလာဒီနံ၊ နိဝရဏ၊ အကုသလမူလ အစရှိသော တရားတို့၏။ ဝိက္ခမ္ဘနဝိဝေကော ဝုတ္တော ဟောတိ၊ ဣတိ (သင်္ဂဟကာရော) အာဟ။
[အပ္ပနာသမ္ပဟောဂတောကို ဖွင့်ပြလိုသောကြောင့် ဝိတက္ကဿ စသည်မိန့်။] ဝိတက္ကဿ၊ ဝိတက်၏။ ကိစ္စဝိသေသေန၊ အာရုံသို့ တင်ပေးခြင်းဟူသောကိစ္စအထူးကြောင့်။ ထိရဘာဝပ္ပတ္တေ၊ ခိုင်မြဲသည်၏ အဖြစ်သို့ ရောက်သော။ ပဌမဇ္ဈာနသမာဓိမှိ၊ ပဋ္ဌမဈာန်သမာဓိ၌ လည်းကောင်း။ ပစ္စနီကဒူရီဘာဝကတေန၊ ဆန့်ကျင်ဘက် နီဝရဏတို့မှ ဝေးကွာသည်၏ အဖြစ်သည် ပြုအပ်သော။ ထိရဘာဝေန၊ ခိုင်မြဲသည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ တံ သဒိသေသု၊ ထို ပဌမဈာန်သမာဓိနှင့် တူကုန်သော။ ဝိတက္ကရဟိတေသု၊ ဝိတက်မှ ကင်းကုန်သော။ ဒုတိယဇ္ဈာနာဒိသမာဓီသု စ၊ ဒုတိယဈာန် အစရှိသောသမာဓိတို့၌ လည်းကောင်း။ အပ္ပနာတိ၊ အပ္ပနာဟူ၍။ အဋ္ဌကထာဝေါဟာရော၊ အဋ္ဌကထာ အခေါ်အဝေါ်သည်။ (ဟောတိ။) ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဝိတက္ကဿ၊ ဝိတက်၏။ အပ္ပနာယောဂေါ၊ အပ္ပနာနှင့် ယှဉ်ခြင်းကို။ ဝုတ္တော၊ ပြအပ်ပြီ။ အညထာ၊ တစ်ပါးသော အခြင်းအရာအားဖြင့်။ (အဋ္ဌကထာဝေါဟာရမှ တစ်ပါးသော ပါဠိတော် ဝေါဟာရအားဖြင့်။ အတ္ထေ၊ အနက်ကို။ ဂယှမာနေ၊ ယူအပ်သော်။) ဝိတက္ကောဝ၊ ဝိတက်သည်သာ။ အပ္ပနာ၊ အပ္ပနာသည်။ (ဟောတိ။) ဣတိ၊ ကြောင့်။ တဿ၊ ထိုဝိတက်၏။ တံ သမ္ပယောဂေါ၊ ထို အပ္ပနာနှင့် ယှဉ်ခြင်းသည်။ နသိယာ၊ မဖြစ်နိုင်တော့ရာ။ ဣတိ၊ မှတ်အပ်၏။ [အဓိပ္ပာယ်ကို အဋ္ဌကထာဘာသာဋီကာ၌ ပြထားပြီ။]
ဈာနသမင်္ဂိနော၊ ဈာန်နှင့်ပြည့်စုံသော ပုဂ္ဂိုလ်၏။ ဝိတက္က၊ ပ။ ဒဿနေန၊ ဝိတက် ဝိစာရနှင့် ပြည့်စုံသည်၏ အဖြစ်ကိုပြကြောင်းဖြစ်သော စကားဖြင့်။ [“ဣမိနာစ ဝိတက္ကေန ဣမိနာ စ ဝိစာရေန ဥပေတော ဟောတိ သမုပေတော”ဟူသောစကားဖြင့်။] ဈာနဿေဝ၊ ဈာန်၏သာလျှင်။ သဝိတက္ကသဝိစာရဘာဝဿ၊ ဝိတက်နှင့်တကွ ဖြစ်သည်၏အဖြစ်၊ ဝိစာရနှင့်တကွ ဖြစ်သည်၏အဖြစ်၏။ ဝါ၊ ကို။ ဝုတ္တတ္တာ၊ ဟောတော်မူအပ်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ အတ္ထော၊ အနက်ကို။ တတြာပိ၊ ထို ဈာနဝိဘင်း ပါဠိတော်၌လည်း။ ဧဝမေဝ၊ ဤအတိုင်းသာ။ ဒဋ္ဌဗ္ဗော။
ဝိဝေကဇံ ပီတိသုခန္တိ ဧတ္ထ၊ ပါဌ်၌။ ဣမသ္မိံ အတ္ထေ၊ ဤအနက်၌။ ဝိဝေကဇန္တိ၊ ဟူသည်။ ဈာနံ၊ ဈာန်တည်း။ ပီတိသုခသဒ္ဒတော စ၊ ပီတိ သုခ-သဒ္ဒါမှ နောက်၌လည်း။ (အကာရော ဝုတ္တော-၌ စပ်။) အတ္ထိအတ္ထဝိသေသဝတော၊ အတ္ထိဟူသော အနက်အထူးရှိသော။ အဿ၊ ထိုဈာန်၏။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ (အတ္ထိအတ္ထဝိသေသဝတိ၊ သော။) အသ္မိံ၊ ဤဈာန်၌။ ဣတိ ဧတ္ထ၊ ဤ အနက်၌။ (ဤ အဿတ္ထိအနက်၌။) အကာရော၊ အ-အက္ခရာကို။ ဝါ၊ အ-ပစ္စည်းကို။ ဝုတ္တော၊ ပြအပ်ပြီ။ [ပီတိသုခံနောင် အဿတ္ထိအနက်၌ အ-ပစ္စည်း သက်၍ “ပီတိသုခံ-ဖရဏာပီတိ စေတသိက သုခရှိသော”ဟု အနက်ပေးပါ-ဟူလို။] ဒုတိယေ၊ ဒုတိယအနက်၌။ ပီတိသုခမေဝ၊ ပီတိသုခသည်သာ။ (ဧဝဖြင့် ဈာန်ကိုကန့်။) ဝိဝေကဇံ၊ ဝိဝေကဇံ-မည်၏။ စ၊ ဆက်။ ဝိဝေကဇံ ပီတိသုခန္တိ၊ ဟူ၍။ အညပဒတ္ထေ၊ အညပုဒ်၏ အနက်၌။ သမာသော၊ သမာသ်ကိုလည်းကောင်း။ ပစ္စတ္တနိဒ္ဒေသဿ၊ ပဌမာအနက်၌ ညွှန်ပြအပ်သော ဝိဘတ်၏။ အလောပေါ စ၊ မကျေခြင်းကိုလည်းကောင်း။ ကတော၊ ပြအပ်ပြီ။ [“ဝိဝေကဇံ+ပီတိသုခံ+ယဿာတိဝိဝေကဇံ ပီတိသုခံ”ဟု ဗဟုဗ္ဗီဟိသမာသ်ပြု၍ “ဇံ”၌ ပဌမာဝိဘက်၏ ကာရိယဖြစ်သော နိဂ္ဂဟိတ်ကို မချေဘဲ ထားသည်-ဟူလို။] ဝါ၊ တစ်နည်း။ လောပေ၊ ကျေခြင်းသည်။ သတိ၊ သော်။ ဝိဝေကဇပီတိသုခန္တိ၊ ဟူ၍။ ပါဌော၊ ပါဠိတော်ပါဌ်သည်။ (ဟောတိ။) ဣတိအယံ၊ ကား (ပဌမာဝိဘတ်ကျေခြင်း၊ မကျေခြင်းကား။) ဝိသေသော၊ အထူးတည်း။
ဂဏနာနုပုဗ္ဗတာတိ၊ ဂဏန်းအစဉ်အားဖြင့် ဖြစ်ခြင်းကား။ ဂဏနာနုပုဗ္ဗတာယ၊ ဂဏန်းအစဉ်အားဖြင့်။ (ပဌမံ-၌ စပ်။) ဝါ၊ တစ်နည်း။ ပဌမန္တိ ဝစနံ၊ ပဌမံ ဟူသော သဒ္ဒါသည်။ ဂဏနာနုပုဗ္ဗတာမတ္တံ၊ ဂဏန်းအစဉ်မျှ ဖြစ်သော သဒ္ဒါတည်း။ ဣတိ အတ္ထော။
နိစ္စာဒိဝိပလ္လာသပ္ပဟာနေန၊ နိစ္စ အစရှိသော ဝိပလ္လာသကို ပယ်နိုင်ခြင်းကြောင့်။ မဂ္ဂေါ၊ မဂ်သည်။ အသမ္မောဟတော၊ သမ္မောဟ၏ ဆန့်ကျင်ဘက်အားဖြင့်။ ဝါ၊ မတွေမဝေသော အားဖြင့်။ အနိစ္စာဒိလက္ခဏာနိ၊ အနိစ္စအစရှိသော လက္ခဏာတို့ကို။ ပဋိဝိဇ္ဈတိ၊ ထိုးထွင်း၍ သိတတ်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ လက္ခဏူပနိဇ္ဈာနံ၊ လက္ခဏူပနိဇ္ဈာန် မည်၏။
အသမ္မောသဓမ္မံ၊ ပျောက်ပျက်ခြင်းသဘော မရှိသော။ [အသမ္မောသဓမ္မံတိအဝိနာသသဘာဝံ။ -အနု။] နိဗ္ဗာနံ၊ နိဗ္ဗာန်သည်။ အဝိပရီတလက္ခဏတ္ထာ၊ အဝိပရီတလက္ခဏာရှိသည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ (မဖောက်ပြန်သည်၏ အဖြစ်ဟူသော လက္ခဏာရှိသည့်အတွက်။) အနညထာဘာဝတော၊ တစ်မျိုးတစ်ဖုံ အခြင်းအရာအားဖြင့်မဖြစ်ခြင်းကြောင့်။ တထလက္ခဏံ၊ တထလက္ခဏရှိ၏။ ဝါ၊ မဖောက်မပြန်မှန်ကန်သည်၏ အဖြစ်ဟူသော လက္ခဏာ ရှိ၏။
ဒုတိယဇ္ဈာနကထာ အဖွင့်
ဝိတက္ကဝိစာရာနံ ဝူပသမာတိ ဧတေန၊ ပါဌ်ဖြင့်။ (ဒီပိတော ဟောတိ-၌စပ်။) ယေဟိ ဝိတက္ကဝိစာရေဟိ၊ အကြင် ဝိတက် ဝိစာရတို့ကြောင့်။ ပဌမဇ္ဈာနဿ၊ ပဌမဈာန်၏။ ဩဠာရိကတာ၊ ကြမ်းတမ်းသည်၏ အဖြစ်သည်။ (ဟောတိ။) တေသံ၊ ထိုဝိတက် ဝိစာရတို့ကို။ သမတိက္ကမာ၊ လွန်မြောက်ခြင်းကြောင့်။ ဒုတိယဇ္ဈာနဿ၊ ဒုတိယဈာန်ကို။ သမဓိဂမော၊ ရခြင်းသည်။ (ဟောတိ။) သဘာဝတော၊ ပင်ကို သဘောအားဖြင့်။ အနောဠာရိကာနံ၊ မကြမ်းတမ်းကုန်သော။ ဖဿာဒီနံ၊ ဖဿ အစရှိသောတရားတို့ကို။ သမတိက္ကမာ၊ လွန်မြောက်ခြင်းကြောင့်။ (ဒုတိယဇ္ဈာနဿ၊ ဒုတိယဈာန်ကို။ သမဓိဂမော၊ ရခြင်းသည်။) န (ဟောတိ)။ ဣတိ အယံ အတ္ထော၊ ဤအနက်သည်။ ဝါ၊ ကို။ ဒီပိတော ဟောတိ။ ဧဝံ၊ ဤနည်းတူ။ ပီတိယာ စ ဝိရာဂါတိ အာဒီသု၊ ပီတိ၏ ကင်းဆိတ်ခြင်းအစရှိသည်တို့၌။ နယော၊ နည်းသည်။ ဟောတိ တသ္မာ၊ ဖြစ်၏။ ထို့ကြောင့်။ ဝိတက္က၊ ပ။ ဝစနာနိ၊ ဝိတက်၊ ဝိစာရ၊ ပီတိ၊ သုခတို့ကို လွန်မြောက်ခြင်းကိုဆိုကြောင်းစကားတို့သည်။ [“ဝိတက္ကဝိစာရာနံ ဝူပသမာ၊ ပီတိယာ စ ဝိရာဂါ၊ သုခဿ စ ပဟာနာ” ဟူသော စကားတို့သည်။”] ဩဠာရိ၊ ပ။ သမတိက္ကမာ၊ ကြမ်းတမ်းကုန်သော ဈာန်အင်္ဂါကို လွန်မြောက်ခြင်းကြောင့်။ ဒုတိယာဒိအဓိဂမပရိဒီပကာနိ၊ ဒုတိယဈာန် အစရှိသော ဈာန်တို့ကို ရခြင်းကို ပြတတ်ကုန်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ တေသံ၊ ထို စကားတို့၏။ ဧကဒေသဘူတံ၊ တစ်စိတ်တစ်ဒေသ ဖြစ်သော။ ဝိတက္ကဝိစာရသမတိက္ကမဝစနံ၊ ဝိတက်ဝိစာရတို့ကို လွန်မြောက်ခြင်းကို ဆိုကြောင်း စကားရပ်ကို။ တံဒီပကန္တိ၊ ထိုအနက်အဓိပ္ပာယ်ကို ပြတတ်၏။ ဟူ၍။ ဝုတ္တံ၊ အဋ္ဌကထာ၌ ဆိုအပ်ပြီ။ [“ဩဠာရိကဿပန ဩဠာရိကဿ အင်္ဂဿ သမတိက္ကမာ ပဌမာဇ္ဈာနတော ပရေသံ ဒုတိယဇ္ဈာနာဒီနံအဓိဂမော ဟောတီတိ ဒီပနတ္ထံ”ဟု အဋ္ဌကထာ၌ ဆိုအပ်ပြီ။]
အထဝါ၊ တစ်နည်းကား။ တံ သမတိက္ကမာ၊ ထို ဝိတက်ဝိစာရတို့ကို လွန်မြောက်ခြင်းကြောင့်။ ဒုတိယာဓိဂမဒီပကေန၊ ဒုတိယဈာန်ကို ရခြင်းကို ပြတတ်သော။ ဝိတက္က၊ ပ။ ဝစနေနေဝ၊ ဝိတက် ဝိစာရတို့၏ ငြိမ်းအေးခြင်းကို ဆိုကြောင်းစကားဖြင့်ပင်။ [“ဝိတက္ကဝိစာရာနံ ဝူပသမာ”ဟူသော စကားဖြင့်ပင်။] ပီတိဝိရာဂါဒိဝစနာနံ၊ ပီတိဝိရာဂ-အစရှိသည်ကို ဆိုကြောင်း စကားတို့၏။ ပီတိယာဒိသမတိက္ကမာ၊ ပီတိ အစရှိသည်ကို လွန်မြောက်ခြင်းကြောင့်။ တတိယာဒိအဓိဂမဒီပကတာ၊ တတိယ အစရှိသော ဈာန်တို့ကို ရခြင်းကို ပြတတ်ကုန်သည်၏ အဖြစ်သည်။ ဟောတိ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ တဿ၊ ထို ဝိတက္ကဝိစာရာနံ ဝူပသမာဟူသော စကား၏။ တံ ဒီပကတာ၊ ထို အနက်အဓိပ္ပာယ်ကို ပြတတ်သည်၏အဖြစ်ကို။ ဝုတ္တာ၊ အဋ္ဌကထာ၌ ဆိုအပ်ပြီ။ [“ဩဠာရိကဿ၊ ပန။ ပ။ ဒီပနတ္ထံ”ဟူ၍ဆိုအပ်ပြီ။]
နီလဝဏ္ဏ၊ ပ။ ဝိယာတိ၊ နီလဝဏ္ဏကဲ့သို့ကား။ နီလယောဂတော၊ အညိုဂုဏ်နှင့် ယှဉ်ခြင်းကြောင့်။ ဝတ္ထံ၊ အဝတ်သည်။ နီလံ၊ အညိုရောင်မည်သည်။ (ဟောတိ) ဝိယ၊ ကဲ့သို့။ ဣတိ (အယံ)၊ ဤကား။ အဓိပ္ပာယော၊ အဋ္ဌကထာဆရာ၏ အလိုတည်း။ [“နီလဝတ္ထံဝိယ”ဟု ဆိုသော်လည်း “ဝတ္ထံ နီလံ ဝိယ”ဟု အဓိပ္ပာယ်မှတ်ပါ-ဟူလို။]
ယေန သမ္ပသာဒနေန၊ အကြင် သမ္ပသာဒန မည်သော သဒ္ဒါနှင့်။ ယောဂါ၊ ယှဉ်ခြင်းကြောင့်။ ဈာနံ၊ ဈာန်သည်။ သမ္ပသာဒနံ၊ သမ္ပသာဒန မည်၏။ တသ္မိံ၊ ထို သမ္ပသာဒနကို။ ဒဿိတေ၊ ပြအပ်သော်။ (ဝိဘင်းပါဠိတော်၌ ပြလိုက်လျှင်။) သမ္ပသာဒနံ ဈာနန္တိ၊ ဟူ၍။ သမာနာဓိကရဏနိဒ္ဒေသေနေဝ၊ တူသော တည်ရာအနက်ရှိသည်၏ အဖြစ်ကို ပြကြောင်း စကားဖြင့်ပင်။ (တုလျာဓိကရဏအဖြစ်ကိုပြကြောင်းစကားဖြင့်ပင်။) တံ ယောဂါ၊ ထိုသမ္ပသာဒနနှင့် ယှဉ်ခြင်းကြောင့်။ ဈာနေ၊ ဈာန်၌။ တံသဒ္ဒပ္ပဝတ္တိ၊ ထိုသမ္ပသာဒန-သဒ္ဒါ၏ဖြစ်ခြင်းကို။ ဒဿိတာ၊ ပြအပ်ပြီ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ အဝိရောဓော၊ ဈာနဝိဘင်း ပါဠိတော်နှင့်ဤအဋ္ဌကထာ၏မဆန့်ကျင်ခြင်းသည်။ ယုတ္တော၊ သင့်ပါပေ၏။ ဝါ၊ သင့်ပါစေတော့။
ဧကောဒိဘာဝေ၊ ဧကောဒိဘာဝ၌။ ကထံ၊ အဘယ်သို့လျှင်။ (ယုတ္တော၊ သင့်နိုင်ပါအံ့နည်း။) ဣတိ၊ ဤကား အမေးတည်း။ ဧကောဒိမှိ၊ ဧကောဒိကို။ ဒဿိတေ၊ ပါဠိတော်၌ပြအပ်သော်။ ဧကောဒိဘာဝံ ဈာနန္တိ၊ ဟူ၍။ သမာနာဓိကရဏနိဒ္ဒေသေနေဝ၊ ဖြင့်ပင်။ ဈာနဿ၊ ဈာန်၏။ ဧကောဒိဝဍ္ဎုနတာ၊ ဧကောဒိမည်သောသမာဓိကို တိုးပွားစေတတ်သည်၏ အဖြစ်သည်။ ဝါ၊ ကို။ ဝုတ္တာ၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီးသည်။ ဟောတိ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (အဝိရောဓော၊ မဆန့်ကျင်ခြင်းသည်။ ယုတ္တော၊ သင့်၏။)
ပန၊ ဆက်။ ဧကောဒိဘာဝန္တိ၊ ဟူ၍။ ဣဒံ၊ ဤ သံဝဏ္ဏေတဗ္ဗပုဒ်ကို။ ဥဒ္ဓရိတွာ၊ ထုတ်ဆောင်တော်မူ၍။ ဧကောဒိဿ၊ ဧကောဒိမည်သော သမာဓိကို။ နိဒ္ဒေသော၊ အကျယ်ညွှန်ပြခြင်းသည်။ ဝါ၊ ကို။ န ကတ္တဗ္ဗော၊ မပြုထိုက်သည်။ သိယ၊ ဖြစ်ရာသည် မဟုတ်လော။ ဣတိ၊ ဤကား စောဒနာတည်း။ သမာဓိမှိ၊ သမာဓိဟူသော အနက်၌။ ပဝတ္တော၊ ဖြစ်သော။ ဧကောဒိဘာဝသဒ္ဒေါ ဧဝ၊ ဧကောဒိဘာဝ-သဒ္ဒါသည်ပင်။ သမ္ပသာဒနသဒ္ဒေါ ဝိယ၊ သမ္ပသာဒန-သဒ္ဒါသည်ကဲ့သို့။ ဈာနမှိ၊ ဈာန်ဟူသော အနက်၌။ ပဝတ္တတိ၊ ဖြစ်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ယုတ္တံ၊ ပါဠိတော် စကားလည်း သင့်မြတ်၏။
[အပ္ပိတာ ဗျပ္ပိတာ၌ အပ္ပိတာကို ဖွင့်လို၍ အပ္ပိတာတိ၊ မိန့်။] အပ္ပိတာတိ၊ အပ်နှင်းအပ်သည်ကား။ ဝိနာသံ၊ ပျက်စီးခြင်းသို့။ ဂမိတာ၊ ရောက်ကုန်သည်။ (ဟောန္တိ။) [အပ္ပ-ဓာတ်သည် “ပါပုဏန-ရောက်ခြင်းအနက်ကိုဟော၏။ ထို့ကြောင့် “ဂမိတာ”ဟု ဖွင့်သည်။ ဝိနာသံကား အပိုထည့်အပ်သော ကံပုဒ်တည်း။]
ဒုတိယ၊ ပ။ ဒီပကေန၊ ဒုတိယဈာန်အစရှိသည်ကို ရခြင်း၏အကြောင်းကို ပြတတ်သည်လည်း ဖြစ်သော။ အဇ္ဈတ္တသမ္ပသာဒနတာယ၊ အဇ္ဈတ္တပမ္ပသာဒနအဖြစ်လည်းကောင်း။ စေတသော ဧကောဒိဘာဝတာယ စ၊ စေတသော ဧကောဒိဘာဝ အဖြစ်လည်းကောင်း။ ဟေတုဒီပကေန၊ အကြောင်းကို ပြတတ်သည်လည်းဖြစ်သော။ အဝိတက္ကာဝိစာရဘာဝဟေတုဒီပကေန စ၊ အဝိတက္ကာဝိစာရ အဖြစ်၏အကြောင်းကို ပြတတ်သည်လည်း ဖြစ်သော။ ဝိတက္ကဝိစာရဝူပသမဝစနေနေဝ၊ ဝိတက် ဝိစာရတို့၏ ငြိမ်းပျောက်ခြင်းကို ဆိုကြောင်း စကားဖြင့်ပင်။ (ဝိတက္ကဝိစာရာနံဝူပသမာ ဟူသော စကားဖြင့်ပင်။) ဝိတက္ကဝိစာရာဘာဝေါ၊ ဝိတက် ဝိစာရတို့၏မရှိခြင်းကို။ ဒီပိတော၊ ပြအပ်ပြီ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ပုန၊ တစ်ဖန်။ ကတေန၊ ပြုအပ်သော။ အဝိတက္ကအဝိစာရဝစနေန၊ ဝိတက် မရှိသည်၏ အဖြစ်၊ ဝိစာရမရှိသည်၏အဖြစ်ကို ဆိုကြောင်းစကားဖြင့်။ (“အဝိတက္ကံ အဝိစာရံ”ဟူသောစကားဖြင့်။) ကိံ၊ အဘယ်အကျိုး ရှိအံ့နည်း။ ဣတိ၊ ဤကား စောဒနာတည်း။ (တံ၊ ထိုစောဒနာသည်။) န၊ မသင့်။ (ကသ္မာ၊ အဘယ်ကြောင့်နည်း။) အဒီပိတ္တာ၊ ဝိတက္ကဝိစာရဝူပသမ-စကားဖြင့် ဝိတက် ဝိစာရ မရှိသည်၏ အဖြစ်ကို မပြအပ်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်တည်း။ [ပါဠိထည့်၍ အနက်ပေးလိုလျှင် “ဝိတက္ကဝိစာရဝူပသမဝစနေန၊ ဝိတက် ဝိစာရတို့၏ ငြိမ်းပျောက်ခြင်းကိုဆိုကြောင်း စကားဖြင့်။ ဝိတက္ကဝိစာရာဘာဝဿ၊ ဝိတက် ဝိစာရ မရှိသည်၏အဖြစ်၏။ အဒီပိတတ္တာ၊ မပြအပ်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်တည်း”ဟု ပေးပါ။] ဟိ၊ ချဲ့။ ဝိတက္က၊ ပ။ ဝစနေန၊ ဝိတက် ဝိစာရတို့၏ ငြိမ်းပျောက်ခြင်းကိုဆိုကြောင်း စကားဖြင့်။ (ဝိတက္ကဝိစာရာနံ ဝူပသမာဟူသော စကားဖြင့်။) ဝိတက္ကဝိစာရာနံ၊ ဝိတက် ဝိစာရတို့၏။ အပ္ပဝတ္တိ၊ မဖြစ်ခြင်းသည်။ ဝါ၊ ကို။ ဝုတ္တာ၊ ဟောတော်မူအပ်သည်။ န ဟောတိ၊ မဟုတ်။ ဟိ၊ မှန်၏။ ဝိတက္ကဝိစာရေသု၊ ဝိတက်ဝိစာရတို့၌။ တဏှာပဟာနဉ္စ၊ တပ်မက်ခြင်းကို ပယ်ခြင်းသည်လည်း။ (စ-ဖြင့် မရှိခြင်းကို ဆည်း။) ဧတေသံ၊ ဤ ဝိတက် ဝိစာရတို့၏။ ဝူပသမော၊ ငြိမ်းပျောက်ခြင်းတည်း။
စ၊ ဆက်။ (တစ်နည်း) စ၊ ဥပမာဆောင် ထင်အောင်ပြဦးအံ့။ ယေ၊ အကြင် မဂ်တို့သည်။ သင်္ခါရေသု၊ တေဘူမက သင်္ခါရတို့၌။ တဏှာပဟာနံ၊ တဏှာကို ပယ်ခြင်းကို။ ကရောန္တိ၊ ပြုနိုင်ကုန်၏။ တေသု မဂ္ဂေသု၊ ထို ပယ်ဆဲဖြစ်သော မဂ်တို့၌ လည်းကောင်း။ ပဟီနတဏှေသု၊ ပယ်အပ်ပြီးသောတဏှာရှိကုန်သော။ ဝါ၊ တဏှာကို ပယ်ပြီးကုန်သော။ ဖလေသု စ၊ ဖိုလ်တို့၌လည်းကောင်း။ သင်္ခါရပ္ပဝတ္တိ၊ သင်္ခါရတို့၏ ဖြစ်ခြင်းသည်။ ဟောတိ (ယထာ)၊ ကဲ့သို့။ ဧဝံ၊ ဤနည်းတူ။ ဣဓာပိ၊ ဤဈာန်အရာ၌လည်း။ ဝိက္ခမ္ဘိတ၊ ပ။ တဏှဿ၊ ပယ်ခွာပြီးသော ဝိတက်ဝိစာရတို့၌ တပ်မက်တတ်သော တဏှာရှိသော။ ဝါ၊ ဝိတက်ဝိစာရတို့၌ တပ်မက်သော တဏှာကို ဝိက္ခမ္ဘနပဟာန်ဖြင့် ပယ်ခွာပြီးသော။ ဒုတိယဇ္ဈာနဿ၊ ဒုတိယဈာန်၏။ ဝိတက္က၊ ပ။ ယောဂေါ၊ ဝိတက် ဝိစာရတို့နှင့် ယှဉ်ခြင်းသည်။ ဝါ၊ ကို။ ပရမေန၊ ရှေ့ဖြစ်သော ဝိတက္ကဝိစာရာနံ ဝူပသမာ ဟူသော စကားဖြင့်။ န နိဝါရိတော၊ မတားမြစ်အပ်သည်။ သိယာ၊ ဖြစ်ရာ၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ တံနိဝါဏတ္ထံ၊ ထို ဝိတက် ဝိစာရတို့နှင့် ယှဉ်ခြင်းကို တားမြစ်ခြင်းအကျိုးငှာလည်းကောင်း။ အာဝဇ္ဇိတုကာမတာဒိအတိက္ကမောဝ၊ ဆင်ခြင်ခြင်းငှာ အလိုရှိသည်၏အဖြစ် စသည်ကို လွန်မြောက်ခြင်းသည်ပင်။ (အာဒိဖြင့် သမာပဇ္ဇန-ဝသီဘော်စသည်ကိုယူ။) တေသံ၊ ထိုဝိတက် ဝိစာရတို့၏။ ဝူပသမော၊ ငြိမ်းပျောက်ခြင်းတည်း။ ဣတိ၊ ဤအနက်ကို။ ဒဿနတ္ထံ စ၊ ပြခြင်း အကျိုးငှာလည်းကောင်း။ အဝိတက္ကံ အဝိစာရန္တိ၊ ဟူ၍။ (ဘဂဝတာ။) ဝုတ္တံ၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီ။
တတိယဇ္ဈာနကထာဝဏ္ဏနာ
ပရိသုဒ္ဓပကတိ၊ စင်ကြယ်သော ပုဂ္ဂိုလ်၏ ပင်ကိုသဘောတူသည်။ ခီဏာသဝပကတိ၊ ကုန်ခမ်းပြီးသော အာသဝေါရှိသော ရဟန္တာပုဂ္ဂိုလ်၏ ပင်ကိုသဘောဖြစ်သော။ နိက္ကိလေသတာ၊ ကိလေသာ မရှိသူ၏ အဖြစ်တည်း။
ဥပေက္ခာနိမိတ္တန္တိ ဧတ္ထ၊ ဥပေက္ခာနိမိတ္တဟူသော ပါဌ်၌။ လီနုဒ္ဓစ္စပက္ခပါတရဟိတံ၊ တွန့်ဆုတ်ခြင်းအဖို့၊ ပျံ့လွင့်ခြင်းအဖို့၌ ကျရောက်ခြင်းမှ ကင်းသော။ မဇ္ဈတ္တံ၊ အလယ်အလတ်၌တည်သော သဘောရှိသော။ ဝါ၊ လျစ်လျူရှုတတ်သော။ ဝီရိယံ၊ ဝီရိယကို။ ဥပေက္ခာတိ၊ ဥပေက္ခာဟူ၍။ ဝုတ္တံ၊ ဆိုအပ်ပြီ။ တဒေဝ၊ ထို ရှေးရှေးဝီရိယသည်ပင်။ တံ အာကာရံ၊ ထို လျစ်လျူရှုခြင်း ဟူသော အခြင်းအရာကို။ ဂဟေတွာ၊ ယူ၍။ ပဝတ္တေတဗ္ဗဿ၊ ဖြစ်စေထိုက်သော။ တာဒိသဿ၊ ထိုကဲ့သို့ ရှုအပ်သော။ ဝီရိယဿ၊ နောက်နောက်ဝီရိယ၏။ နိမိတ္တဘာဝတော၊ အကြောင်း၏ အဖြစ်ကြောင့်။ ဥပေက္ခာနိမိတ္တံ၊ ဥပေက္ခာနိမိတ္တ မည်၏။
[“ဒသ သင်္ခါရုပေက္ခာ ဝိပဿနာဝသေန ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ”ဟူသော အဋ္ဌကထာ-လာပါဠိတော်၏ အဆက်ကိုပြလို၍ “ပဌမဇ္ဈာနပဋိလာဘတ္ထာယ” စသည် မိန့်။]
ပဌမဇ္ဈာနပဋိလာဘတ္ထာယ၊ ပဌမဈာန်ကို ရခြင်းအကျိုးငှာ။ နီဝရဏေ၊ နီဝရဏတို့ကို။ (ပဋိသင်္ခါသန္တိဋ္ဌနာပညာ၊ အသင့်အားဖြင့် ရှုလျက် ကောင်းစွာတည်တတ်သောပညာဟု ဆိုအပ်သော။ သင်္ခါရုပေက္ခာသု၊ သင်္ခါရုပေက္ခာတို့၌။ ဉာဏံ၊ ဉာဏ်လည်းကောင်း။)။ ပ။ နေဝသညာ၊ ပ။ ပဋိလာဘတ္ထာယ၊ နေဝသညာနသညာယတန သမာပတ်ကို ရခြင်းအကျိုးငှာ။ အာကိဉ္စညာယတနသညံ၊ အာကိဉ္စညာယတန သညာကို။ ပဋိသင်္ခါ၊ ပ။ ဉာဏံ၊ ဉာဏ်လည်းကောင်း။ ဣတိ၊ ဤသို့။ ဣမာ အဋ္ဌ၊ ဤရှစ်ပါးတို့သည်။ သမာပတ္တိဝသေန၊ သမာပတ်၏ အစွမ်းကြောင့်။ (သမာဓိ၏အစွမ်းကြောင့်) ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ၊ ဖြစ်ကုန်၏။ [“အဋ္ဌ သင်္ခါရုပေက္ခာ သမာဓိဝသေန” ဟူသော အဋ္ဌကထာ၌ အဋ္ဌ၏သရုပ်ကို ပြသည်။]
သောတာပတ္တိမဂ္ဂပဋိလာဘတ္ထာယ၊ သောတာပတ္တိမဂ်ကိုရခြင်းအကျိုးငှာ။ ဥပ္ပါဒံ၊ ရှေးကံကြောင့် ဤဘဝ၌ပဋိသန္ဓေဖြစ်ခြင်းကိုလည်းကောင်း။ ပဝတ္တံ၊ ပဝတ္တိအခါ၌ အဆက်မပြတ်ခြင်းကိုလည်းကောင်း။ နိမိတ္တံ၊ သင်္ခါရနိမိတ်ကိုလည်းကောင်း။ အာယူဟနံ၊ နောက်ဘဝ၌ ပဋိသန္ဓေဖြစ်ဖို့ရန် အားထုတ်အပ်သော ကံကိုလည်းကောင်း။ ပဋိသန္ဓိံ၊ နောက်ဘဝ၌ ပဋိသန္ဓေကိုလည်းကောင်း။ ဂတိံ၊ ဂတိကိုလည်းကောင်း။ နိဗ္ဗတ္တိံ၊ ခန္ဓာတို့၏ ဖြစ်ခြင်းကိုလည်းကောင်း။ ဥပဝတ္တိံ၊ အကျိုးဝိပါက်၏ ဖြစ်ခြင်းကိုလည်းကောင်း။ ဇာတိံ၊ ဇာတိကိုလည်းကောင်း။ ဇရာ၊ ပ။ ဥပါယာသေ၊ ဇရာ၊ မရဏ၊ သောက၊ ပရိဒေဝ၊ ဒုက္ခ၊ ဒေါမနဿ၊ ဥပါယာသတို့ကိုလည်းကောင်း။ (ပဋိသင်္ခါ။ ပ။ ဉာဏံ၊ ဉာဏ်လည်းကောင်း။) သောတာပတ္တိဖလသမာပတ္တတ္တာယ၊ သောတာပတ္တိဖိုလ်သမာပတ်ကိုရခြင်းအကျိုးငှာ။ ပ။ သုညတဝိဟာရသမာပတ္တတ္ထာယ၊ သုညတဝိဟာရ သမာပတ်အကျိုးငှာ။ [သုညတနိဗ္ဗာန်ကို အာရုံပြုသော သမာပတ်ကိုပင် “သုညတဝိဟာရသမာပတ်”ဟု ခေါ်သည်]။ ပ။ အနိမိတ္တဝိဟာရသမာပတ္တတ္ထာယ၊ အနိမိတ္တဝိဟာရ သမာပတ်အကျိုးငှာ။ [အနိမိတ္တနိဗ္ဗာန်ကို အာရုံပြုသော သမာပတ်ကိုပင် “အနိမိတ္တဝိဟာရ သမာပတ်”ဟု ခေါ်သည်။] ဥပ္ပါဒံ၊ ဥပ္ပါဒ်ကိုလည်းကောင်း။ ပ။ ဉာဏံ၊ ဉာဏ်လည်းကောင်း။ ဣတိ၊ ဤသို့။ ဣမာ ဒသ၊ ဤဆယ်ပါးတို့သည်။ [မဂ် ၄-ပါး၊ ဖိုလ် ၄-ပါး၊ သုညတဝိဟာရ သမာပတ်၊ အနိမိတ္တဝိဟာရ သမာပတ် အားဖြင့် ၁၀-ပါးတို့သည်။] ဝိပဿနာဝသေန၊ ဝိပဿနာ၏အစွမ်းကြောင့်။ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ၊ ဖြစ်ကုန်၏။ [“ဒသသင်္ခါရုပေက္ခာ ဝိပဿနာဝသေန”ဟူသော အဋ္ဌကထာ၌ ဒသ၏သရုပ်ကို ပြသည်။]
ယဒတ္ထိ ယံ ဘူတန္တိ၊ ကား။ ခန္ဓပဉ္စကံ၊ ခန္ဓာငါးပါး အပေါင်းတည်း။ တံ၊ ထိုခန္ဓငါးပါးအပေါင်းကို။ မုဉ္စိတုကမျတာဉာဏေန၊ မုဉ္စိတုကမျတာဉာဏ်ဖြင့်။ ပဇဟတိ၊ ပယ်စွန့်၏။ ဒိဋ္ဌသောဝတ္ထိကတ္တယဿ၊ မြင်အပ်ပြီးသော လည်ရစ်သုံးခုအပေါင်းရှိသော မြွေ၏ (အပေါ်၌)။ [ဒိဋ္ဌံ+သော ဝတ္ထိကတ္တယံ ယဿသော တထာ, သပ္ပေါ၊ -မဓု] သပ္ပလက္ခဏဝိစိနနေ၊ မြွေ၏လက္ခဏာကို ရှာဖွေစိစစ်ခြင်း၌။ (ဥပေက္ခံ၊ လျစ်လျူရှုခြင်းကို။ ပဋိလဘတိ) ဝိယ၊ ရသကဲ့သို့။ (ဧဝံ၊ တူ။) ဓိဋ္ဌလက္ခဏတ္တယဿ၊ မြင်အပ်ပြီးသော လက္ခဏာသုံးပါးအပေါင်းရှိသော။ ဘူတဿ၊ ထင်ရှားရှိသော ခန္ဓာငါးပါးအပေါင်း၏ (အပေါ်၌)။ သင်္ခါရလက္ခဏဝိစိနနေ၊ သင်္ခါရလက္ခဏာကို ရှာဖွေစိစစ်ခြင်း၌။ ဥပေက္ခံ၊ အသင့်အားဖြင့် ရှုတတ်သောဉာဏ်ကို။ ပဋိလဘတိ၊ ရ၏။
အနာဘောဂရသာတိ၊ ကား။ ပဏီတသုခေ၊ မွန်မြတ်သော ချမ်းသာဖြစ်သော။ တသ္မိံပိ၊ ထို တတိယဈာန်ချမ်းသာ၌ သော်မှလည်း။ အဝနတိ ပဋိပက္ခကိစ္စာ၊ ကိုင်းညွတ်တတ်သော တဏှာ၏ ဆန့်ကျင်ဘက်ကိစ္စရှိ၏။ ဣတိ၊ အတ္ထော။
နာမကာယေန၊ သမ္ပယုတ္တနာမကာယဖြင့်။ စေတသိကသုခံ၊ စေတသိကသုခကိုလည်းကောင်း။ ကာယိက။ ပ။ သမုဋ္ဌာပနေန၊ ကာယိကသုခ၏အကြောင်းဖြစ်သော ပဏီတရုပ်ကို ဖြစ်စေခြင်းအားဖြင့်။ ကာယိကသုခဉ္စ၊ ကိုလည်းကောင်း။ ဈာနသမင်္ဂီ၊ တတိယဈာန်နှင့် ပြည့်စုံခြင်းရှိသော ပုဂ္ဂိုလ်သည်။ ပဋိသံဝေဒေတိ၊ ခံစား၏။ ဣတိ၊ သို့။ ဝုစ္စတိ၊ ၏။
ဖုဋတ္တာ၊ ပျံ့နှံ့အပ်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ ဗျာပိတတ္တာ၊ ပျံ့နှံ့အပ်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ (သုခံ ပတိသံဝေဒေယျ-၌စပ်။) ဟိ၊ ဥပမာဆောင်ထင်အောင်ပြဦးအံ့။ ဥဒကေန၊ ရေသည်။ ဖုဋသရီရဿ၊ ပျံ့နှံ့အပ်သော ကိုယ်ရှိသူ၏ သန္တာန်၌။ တာဒိသေ၊ ထိုကဲ့သို့ ရှုအပ်သော။ (သုခဖြစ်လောက်သော။) နာတိပစ္စနီကေ၊ အလွန်မဆန့်ကျင်သော။ [အလွန်ဆန့်ကျင်သော လေ စသည်ထိလျှင် သုခမဖြစ်ဘဲ ဒုက္ခဖြစ်သောကြောင့် “နာတိပစ္စနီကေ”ဟု ဆိုသည်။] ဝါတာဒိကေ၊ လေအစရှိသော။ ဖောဋ္ဌဗ္ဗေ၊ ဖောဋ္ဌဗ္ဗာရုံသည်။ ဖုဋ္ဌေ၊ တွေ့ထိလတ်သော်။ သုခံ၊ သုခသည်။ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ယထာ၊ ဖြစ်သကဲ့သို့။ ဧဝံ၊ တူ။ ဧတေဟိ၊ ဤ ပဏီတရုပ်တို့သည်။ ဖုဋသရီရဿပိ၊ ပျံ့နှံ့အပ်သော ကိုယ်ရှိသူ၏ သန္တာန်၌လည်း။ (သုခံ၊ သည်။ ဥပ္ပဇ္ဇတိ၊ ၏။)
စတုတ္ထဇ္ဈာနကထာအဖွင့်
အဝိဘူတပစ္စုပဋ္ဌာနာတိ၊ ကား။ သုခဒုက္ခာနိ ဝိယ၊ သုခ ဒုက္ခတို့ကဲ့သို့။ အဝိဘူတာကာရာ၊ မထင်ရှားသော အခြင်းအရာရှိ၏။ [ဝိသဒိသူပမာ၊ “သုခဒုက္ခတို့၏ ဖြစ်ပုံသည် ထင်ရှားသကဲ့သို့ ဤဥပေက္ခာ၏ဖြစ်ပုံသည် မထင်ရှား”ဟူလို။] ပိဋ္ဌိပါသာဏဂတမိဂမဂ္ဂေါ ဝိယ၊ ကျောက်ဖျာ အပြင်၌ သွားသော သမင်၏လမ်းကြောင်း ကဲ့သို့။ [ဂတကို မိဂ-၌ စပ်။ (တစ်နည်း) “သွားအပ်သော” ဟုပေးလျှင် ဂတကို မဂ္ဂေါ-၌ စပ်။] တဒနုမာတဗ္ဗာဝိဘူတာကာရောပဋ္ဌာနာ၊ ထို သုခဒုက္ခတို့ဖြင့် မှန်းဆအပ်သော မထင်ရှားသောအခြင်းအရာရှိ၏ဟု ယောဂီတို့ဉာဏ်အား ရှေးရှုထင်လာ၏။ [ဤဝါကျ၏ အဓိပ္ပာယ်ကို ပါရာဇိကဏ် ဘာသာဋီကာ၌ ပြထားပြီ။]
ပဉ္စကနယ အဖွင့်
ယဿာ ပန ဓမ္မဓာတုယာတိ၊ ကား။ သဗ္ဗညုတညာဏဿ၊ သဗ္ဗညုတာဉာဏ်တော်၏။ ဝါ၊ ကို။ (သုပ္ပဋိဝိဒ္ဓတ္တာ ၌စပ်၊) ဟိ၊ မှန်။ တေန၊ ထိုသဗ္ဗညုတာဉာဏ်တော်ဖြင့်။ ဓမ္မာနံ၊ ဟောထိုက်သော တရားတို့၏။ အာကာရဘေဒံ၊ အခြင်းအရာအထူးအပြားကို။ ဉတွာ၊ သိတော်မူပြီး၍။ တဒနုရူပံ၊ ထိုအာကာရဘေဒ အားလျော်သော။ ဒေသနံ၊ ဒေသနာတော်ကို။ နိယမေတိ၊ ပိုင်းခြားသတ်မှတ်ဆုံးဖြတ်တော်မူ၏။ ဣတိ၊ ဤသို့ မှတ်အပ်၏။
စ၊ ဆက်။ ဧတ္ထ၊ ဤစတုက္ကနယ ပဉ္စကနယ ၂-ပါးတို့တွင်။ ပဉ္စကနယေ၊ ၌။ ဝါ၊ ပဉ္စကနယထဲမှ။ ဒုတိယဇ္ဈာနံ၊ ကို။ စတုက္ကနယေ၊ ၌။ ဝါ၊ ထဲမှ။ ဒုတိယဇ္ဈာနပက္ခိကံ၊ ဒုတိယဈာန်အဖို့၌ ပါဝင်သည်ကို။ ကတွာ၊ ပြုတော်မူ၍။ ဝိဘတ္တံ၊ ဝေဖန်တော်မူအပ်ပြီ။ (ကိံ၊ နည်း၊) ယသ္မိံ၊ ပေ။ ဝိဟရတီတိ၊ ဟူ၍။ (ဝိဘတ္တံ၊ ပြီ၊) [ပါဠိတော်ကြည့်ပါ၊] ကသ္မာ၊ ကြောင့်။ (ပဉ္စကနယေ ဒုတိယဈာနံ စတုက္ကနယေ ဒုတိယဇ္ဈာနပက္ခိကံ ကတွာ, ဝိဘတ္တံ-နည်း၊) ဧကတ္တ၊ ပေ။ ဖလတာယ၊ ဧကတ္တကာယနာနတ္တသညီ သတ္တဝါသဘုံဌာနဟူသော အကျိုးရှိသည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ ဝါ၊ အတွက်။ (ဟိက်ကူ)၊ ဒုတိယဇ္ဈာနေန၊ စတုက္ကနည်း၌ ဒုတိယဈာန်နှင့်။ သမာနဖလတ္တာ၊ တူသောအကျိုးရှိသည်၏အဖြစ်ကြောင့်လည်းကောင်း။ ပဌမဇ္ဈာနသမာဓိတော၊ ပဌမဈာန်သမာဓိကြောင့်။ ဇာတတ္တာစ၊ ဖြစ်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်လည်းကောင်း။ (ပဉ္စကနယေ ဒုတိယဇ္ဈာနံ စတုက္ကနယေ ဒုတိယဇ္ဈာနပက္ခိကံ ကတွာ ဝိဘတ္တံ။) [ဧကတ္တကာယ နာနတ္တသညီတို့၏ အဓိပ္ပာယ်ကို အဋ္ဌကထာ ဘာသာဋီကာ၌ပြထားပြီ။]
ဟိ၊ ချဲ့။ ပဌမဇ္ဈာနမေဝ၊ သည်ပင်။ ကာမေဟိ၊ ကာမတို့မှလည်းကောင်း။ အကုသလေဟိစ၊ တို့မှလည်းကောင်း။ ဝိဝိတ္တံ၊ ကင်းဆိတ်ပြီ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ တဒဘာဝါ၊ ထိုကာမ အကုသလတို့၏ မရှိခြင်းကြောင့်။ ဣဓ၊ ဤပဉ္စကနည်းဝယ် ဒုတိယဈာန်၌။ ဝိဝိစေဝ၊ ပေ။ အကုသလေဟီတိ၊ ဟူ၍။ ဝတ္တုံ၊ ဟောတော်မူခြင်းငှာ။ န သက္ကာ၊ မတတ်ကောင်း။ ဝိဝေကဇန္တိပိ၊ ဟူ၍လည်း။ (ဝတ္တုံ) န (သက္ကာ)၊ [ဤဝါကျဖြင့် “ပဌမဈာန်နှင့် အတူထား၍ ဟောတော်မူခြင်းငှာမဖြစ်နိုင်” ဟု ပြသည်၊] စ၊ သည်သာမကသေး။ သုတ္တန္တဒေသနာသု၊ သုတ္တန်ဒေသနာတော်တို့၌။ ပဉ္စကနယေ၊ ၌။ ဒုတိယ တတိယဇ္ဈာနာနိ၊ တို့သည်။ ဒုတိယဇ္ဈာနမေဝ၊ (စတုတ္ထနည်း၌) ဒုတိယဈာန်တို့သာ။ ဘဇန္တိ၊ ကပ်ဝပ်ကုန်၏။ (ကသ္မာ၊ နည်း၊) ဝိတက္ကဝူပသမာ၊ ဒုတိယဈာန်ဝယ် ဝိတက်၏ ငြိမ်းခြင်းကြောင့်။ ဝါ၊ ငြိမ်းသည့်အတွက်။ အဝိတက္ကတ္တာ၊ ဝိတက်မရှိသည်၏အဖြစ်ကြောင့်လည်းကောင်း။ ဝိစာရဝူပသမာ၊ တတိယဈာန်ဝယ် ဝိစာရ၏ငြိမ်းခြင်းကြောင့်။ ဝါ၊ အတွက်။ အဝိစာရတ္တာ၊ ဝိစာရမရှိသည်၏အဖြစ်ကြောင့်လည်းကောင်းတည်း။ (ဤစကားဖြင့် စတုက္ကနည်းဝယ် ဒုတိယဈာန်နှင့်တူကြောင်းကို ပြသည်၊) ဣတိ၊ ဤသို့ မှတ်အပ်၏။
ပဋိပဒါစတုက္ကအဖွင့်
တဿ၊ ပေ။ ဥပစာရန္တိ၊ ကား။ နီဝရဏဒီနံ၊ နီဝရဏ, ဝိတက်၌ တပ်မက်တတ်သော တဏှာ, ဝိစာရ၌ တပ်မက်တတ်သော တဏှာ အစရှိသည်တို့၏။ [အာဒိဖြင့် စတုတ္ထဈာန်သို့တက်ရာ၌ ပီတိနိကန္တိ, ပဉ္စမဈာန်သို့ တက်ရာ၌ သုခနိကန္တိတို့ကိုယူ။] ဝူပသမာ၊ ငြိမ်းအေးခြင်းကြောင့်။ ထိရဘူတော၊ ခိုင်မြဲသည်ဖြစ်၍ ဖြစ်သော။ ကာမာဝစရသမာဓိ၊ ကာမာဝစရသမာဓိတည်း။ [ဥပစာရဈာန်ဟူသည် ကာမာဝစရသမာဓိချည်းတည်း။]
တဒနုဓမ္မတာတိ၊ ကား။ တဒနုရူပတာ ဘူတာ၊ ထိုဈာန်အားလျော်သည်၏အဖြစ်ဖြစ်၍ဖြစ်သော။ (သတိ သန္တိဋ္ဌတိ၌စပ်၊) ပန၊ ဆက်။ သာ၊ ထိုသတိသည်။ တဒဿာဒသင်္ခါတာ၊ ထိုဈာန်ကို သာယာတတ်သည်ဟုဆိုအပ်သော။ (မိစ္ဆာသတိ၊ မိစ္ဆာသတိတည်း၊) ဝါ၊ တစ်နည်း။ တဒဿာဒသမ္ပယုတ္တက္ခန္ဓသင်္ခါတာ၊ ထိုဈာန်ကိုသာယာတတ်သော တဏှာနှင့်ယှဉ်သော နာမ်ခန္ဓာလေးပါးဟု ဆိုအပ်သော။ မိစ္ဆာသတိ၊ တည်း။ ဣတိ၊ သို့။ ဝဒန္တိ၊ ရှေးဆရာတို့ဆိုကြကုန်၏။ [မိစ္ဆာသတိအတွက် တရားကိုယ်သီးခြားမရှိ။ ဈာန်ကိုသာယာတတ်သော တဏှာ, တစ်နည်း-ဈာန်ကိုသာယာတတ်သော တဏှာနှင့်ယှဉ်သော နာမ်ခန္ဓာလေးပါးကို မိစ္ဆာသတိဟုဆိုရသည်၊ ဟူလို။]
အဝိဂတနိကန္တိကာ၊ မကင်းသော နိကန္တိတဏှာရှိသော။ တံတံပရိဟရဏသတိ၊ ထိုထိုဈာနသမ္ပယုတ်တရားတို့ကို ဆောင်ရွက်တတ်သော သမ္မာသတိတည်း။ [ဤနည်း၌ သတိအရ ဈာန်နှင့်ယှဉ်သော သမ္မာသတိကိုပင် ယူရသည်။ ထိုဈာန်ကိုသတိဖြင့် အမှတ်ရနေရာ၌ ဈာနနိကန္တိတဏှာက ပကတူပနိဿယသတ္တိဖြင့် ကျေးဇူးပြုလျက်ရှိသောကြောင့် “အဝိဂတနိကန္တိကာ”ဟု ဆိုသည်၊] ဣတိပိ၊ သို့လည်း။ ဝတ္တုံ, ဝဋ္ဋတိ၊ သင့်၏။ ဣတိ၊ ဤသို့ မှတ်အပ်၏။ ဧဝဉ္စ ကတွာ၊ ဤအကြောင်းကြောင့်။ သတိယာဝါနိကန္တိယာဝါတိ၊ ဟူ၍။ ဝိကပ္ပေါ၊ ဝိကပ်ကို။ (ဝိကပ္ပနတ္ထဝါသဒ္ဒါကို၊) ကတော၊ ပြီ။ [အဋ္ဌကထာ၌ “ဝုတ္တသတိယာဝါဈာနနိကန္တိယာဝါ” ကို ချုံး၍ “သတိယာဝါ နိကန္တိယာဝါ” ဟု ဆိုသည်။]
အာဂမန၊ ပေ။ ဣဒံ၊ ဤစကားကို။ ကဒါစိ၊ တစ်ရံတစ်ခါ၌။ ဒုတိယာဒီနံ၊ ဒုတိယအစရှိသော ဈာန်တို့၏။ ပဌမာ၊ ပေ။ ပဒတံ၊ ပဌမဈာန်အစရှိသော အာဂမနသည် ပြုအပ်သော ပဋိပဒါရှိကုန်သည်၏အဖြစ်ကို။ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ၊ ဟိ၊ မှန်။ (ကဒါစိ၊ ပေ။ ဝုတ္တံဟူသော စကားသည် မှန်၏၊) အပိသဒ္ဒေါ၊ သည်။ အနေကန္တိကတံ၊ ဧကန်မဟုတ်သည်၏အဖြစ်ကို။ ဒီပေတိ၊ စ၊ ဆက်။ ဧတဿ၊ ဤအာဂမန၏။ အနေကန္တိကတ္တာဧဝ၊ ဧကန် မဟုတ်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်ပင်။ ပါဠိယံ၊ တော်၌။ ဧကေကသ္မိံဈာနေ၊ တစ်ပါးတစ်ပါးသောဈာန်၌။ စတဿော၊ ကုန်သော။ ပဋိပဒါ၊ ပဋိပဒါတို့ကိုလည်းကောင်း။ စတ္တာရိ၊ ကုန်သော။ အာရမဏာနိ၊ တို့ကိုလည်းကောင်း။ သောဠသက္ခတ္တုကဉ္စ၊ တစ်ဆယ့်ခြောက်ကြိမ်ရှိသော ဈာန်အပေါင်းကိုလည်းကောင်း။ (ပဋိပဒါလေးပါးကို အာရုံ ၄-ပါးဖြင့်မြှောက်၍ ၁၆-ပါးသောဈာန်ကိုလည်းကောင်း၊) ဝိသုံဝိသုံ, ယောဇိတံ၊ ယှဉ်စေတော်မူအပ်ပြီ။ အညထာ၊ တစ်ပါးသော အခြင်းအရာအားဖြင့်။ (အာဂမန၏ အနေကန္တိကတ္တမှ တစ်ပါး ဧကန္တိကတ္တဖြစ်ခြင်းဟူသော အခြင်းအရာအားဖြင့်၊) (အတ္တေ၊ အနက်ကို။ ဂယှမာနေ၊ သော်၊) ဧကေကသ္မိံ၊ သော။ ပဋိပဒါဒိမှိ၊ ၌။ [အာဒိဖြင့် အာရမဏ, ပဋိပဒါ အာရမဏမိဿကကို ယူ။] နဝ နဝ၊ ကုန်သော။ ဈာနာနိ၊ တို့သည်။ ဝါ၊ တို့ကို။ ယောဇေတဗ္ဗာနိ၊ ယှဉ်စေထိုက်ကုန်သည်။ သိယုံ၊ ဣတိ၊ မှတ်အပ်၏။
အာရမဏစတုက္က အဖွင့်
အပ္ပဂုဏန္တိ၊ ကား။ ပဉ္စဟိ၊ ကုန်သော။ ဝသိတာဟိ၊ ဝသိဘော်တို့ဖြင့်။ ဝါ၊ စွမ်းရည်သတ္တိရှိသူ၏ ဖြစ်ကြောင်းဖြစ်ရာ သတ္တိတို့ဖြင့်။ အဝသိကတံ၊ စွမ်းရည်သတ္တိရှိအောင် မပြုအပ်သည်။ (ဟောတိ)။
အရမဏပဋိပဒါမိဿက အဖွင့်
ဟေဋ္ဌာတိ၊ ကား။ သောဠသက္ခတ္ထုကတော၊ သောဠသက္ခတ္ထုကနည်းမှ။ ပုဗ္ဗေ၊ ရှေ့၌။ [ရှေ့ဖြစ်သော သုဒ္ဓိကနဝက, ပဋိပဒါစတုက္က, အာရမဏစတုက္က၌-ဟူလို၊] ယေကေစိဈာနံ ဥပ္ပါဒေန္တိ နာမာတိဝစနေန၊ ယေကေစိ၊ ပေ။ ဥပ္ပါဒေန္တိနာမဟူသောစကားဖြင့်။ (ဝေဒိတဗ္ဗာနိ-၌စပ်၊) ကတာဓိကာရာ၊ ပြုအပ်ပြီးသော အဓိကာရရှိကုန်သော။ ယေ သေက္ခာ၊ အကြင်သေက္ခပုဂ္ဂိုလ်တို့သည်။ [ကုသိုလ်ဈာန်အရာဖြစ်သောကြောင့်သေက္ခပုဂ္ဂိုလ်တို့ကိုဆိုသည်။ အသေက္ခများလည်း ဤသဘောဖြစ်နိုင်ကြ၏။] မဂ္ဂေနေဝ၊ မဂ်သည်သာလျှင်။ ဥပ္ပါဒိတဇ္ဈာနာ၊ ဖြစ်စေအပ်သော ဈာန်ရှိကုန်၏။ [မဂ်ခဏ၌ သူတို့ကိုယ်တိုင် ဈာန်ဖြစ်အောင် အားမထုတ်ရ။ မဂ်ရသည်နှင့် တပြိုင်နက် လောကီဈာန်ကိုလည်း ရကြသည်။] တေသံ၊ ထိုသေက္ခပုဂ္ဂိုလ်တို့၏။ ဈာနာနိ၊ ဈာန်တို့ကို။ မဂ္ဂပဋိဗဒ္ဓတာယ၊ မဂ်၌စပ်ကုန်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ သုဒ္ဓိကနဝကသင်္ဂဟိတာနိ၊ သုဒ္ဓိကနဝကနည်းဖြင့် သိမ်းယူအပ်ကုန်၏။ ဣတိ၊ သို့။ ဝေဒိတဗ္ဗာနိ၊ ဟိ၊ မှန်။ (တစ်နည်း) ဟိ (ယသ္မာ) , တေ၊ ထိုသေက္ခပုဂ္ဂိုလ်တို့သည်။ န ဥပ္ပါဒေန္တိနာမ၊ ဈာန်ကိုဖြစ်စေသူတို့ မမည်ကုန်။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (ဝေဒိတဗ္ဗာနိ)၊ [ဈာန်ကို တမင်္ဂလာအားမထုတ်ကြရသောကြောင့် “ဈာန်ကို ဖြစ်စေသူများ”ဟု မခေါ်နိုင်။ ထို့ကြောင့် ထိုသေက္ခပုဂ္ဂိုလ်တို့၏ ဈာန်ကို ပဋိပဒါအာရမဏနှင့် မရောသောသုဒ္ဓိကနဝကဖြင့် သိမ်းယူရသည်။]
ကသိဏကထာ အဖွင့်
နိရောဓ ပါဒကတာ ဝစနေန၊ နိရောဓ သမာပတ်၏ အခြေခံ၏အဖြစ်ကိုဆိုကြောင်း စကားဖြင့်။ (နိရောဓ ပါဒကဘာဝေါ ပနေတ္ထ ဝိသေသော” ဟူသောစကားဖြင့်၊) အာရုပ္ပသမာပတ်၏ အခြေခံ၏အဖြစ်ကိုလည်း။ ဒဿိတာ၊ ပြအပ်ပြီ။ ခိပ္ပဒဿနံ၊ လျင်လျင်မြန်မြန် သိမြင်နိုင်ခြင်းသည်။ ခိပ္ပါဘိညတာ၊ လျင်မြန်သောအဘိဉာဏ်ရှိသူ၏အဖြစ်သည်။ ခိပ္ပနိသန္တိဘာဝေါ၊ ခိပ္ပနိသန္တိ၏အဖြစ် မည်၏။
အဘိဘာယတနကထာ အဖွင့်
အညမ္ပီတိ (ဣမိနာ)၊ ပါဌ်ဖြင့်။ (ဒဿေတိ၌စပ်၊) ကေဝလံ၊ အဘိဘာယတနမဖက်သက်သက်။ ကသိဏာယတနသင်္ခါတမေဝ၊ ကသိဏာယတနဟု ခေါ်ဆိုအပ်သည်သာ။ အဟုတွာ၊ မဖြစ်မူ၍။ အဘိဘာယတနသင်္ခါတမ္ပိ၊ အဘိဘာယတနဟုလည်းခေါ်ဆိုအပ်သော ရူပါဝစရသည်။ ပဝတ္တတိ၊ ဖြစ်သေး၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ အဘိဘာယတနာနံ၊ အဘိဘာယတနအမည်ရသော ရူပါဝစရကုသိုလ်တို့၏။ ကသိဏာယတနတ္ထေ၊ ကသိဏာယတန မည်ကုန်သည်၏အဖြစ်သည်။ သတိပိ၊ သော်လည်း။ အဘိဘာယတနဘာဝေါ၊ အဘိဘာယတန၏ ဖြစ်ကြောင်းဖြစ်ရာ သဒ္ဒပ္ပဝတ္တိနိမိတ်သည်။ ကသိဏာယတနဘာဝတော၊ ကသိဏာယတန၏ ဖြစ်ကြောင်းဖြစ်ရာသဒ္ဒပ္ပဝတ္တိနိမိတ်မှ။ အညော၊ တစ်မျိုးတခြားတည်း။ (ကသ္မာ၊ နည်း၊) ကသိဏ၊ ပေ။ နာနတ္တတော၊ ကသိုဏ်းနိမိတ်ကို လွှမ်းမိုးတတ်သော ဘာဝနာနိမိတ်၏ ထူးသည်၏အဖြစ်ကြောင့်တည်း။ ဣတိ၊ ဤအနက်ကို။ ဒဿေတိ၊ ၏။ [ဘာဝနာနိမိတ်က ကသိုဏ်းနိမိတ်ကို လွှမ်းမိုးပုံကို ပါဠိတော်အဋ္ဌကထာအစဉ်ကို ကြည့်၍ သိပါ။]
တတ္ထ၊ ထိုအဘိဘာယတနံဟူသော ပုဒ်၌။ (ဝစနတ္ထော ဧဝံ ဝေဒိတဗ္ဗော၊) အဘိဘဝတိ၊ အာရုံကို လွှမ်းမိုးတတ်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ အဘိဘု၊ မည်၏။ ပရိကမ္မံ၊ ပရိကမ္မဘာဝနာတည်း။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ဉာဏံ၊ ပရိကမ္မဘာဝနာနှင့် ယှဉ်သောဉာဏ်တည်း။ ဧတဿ၊ ဤဈာန်၏။ အဘိဘု၊ အာရုံကို လွှမ်းမိုးတတ်သော ပရိကမ်ဟူသော။ ဝါ၊ ဉာဏ်ဟူသော။ အာယတနံ၊ အကြောင်းသည်။ ဝါ၊ တည်ရာသည်။ (အတ္ထိ)၊ ဣတိ, အဘိဘာယတနံ၊ မည်၏။ ဈာနံ၊ ဈာန်တည်း။ [ထို ပရိကမ်ဉာဏ်ကိုအကြောင်းခံ၍ ဖြစ်လာသောကြောင့် “အာယတနံ” အရ အကြောင်းဟုလည်းကောင်း, တည်ရာဟုလည်းကောင်း အနက် ၂-မျိုးပေးလိုက်သည်။] ဝါ၊ တစ်နည်း။ ဧတဿ၊ ဤဈာန်၏။ အဘိဘဝိတဗ္ဗံ၊ လွှမ်းမိုးထိုက်သော။ အာရမဏသင်္ခါတံ၊ အာရုံဟု ဆိုအပ်သော။ အာယတနံ၊ အကြောင်းသည်။ (အတ္ထိ)၊ ဣတိ အဘိဘာယတနံ၊ ဈာနံ၊ ဈာန်တည်း။ (ဤအလို “အဘိဘဝိတဗ္ဗံတိ အဘိဘု”ဟု ကမ္မသာဓ်ပြု၊) အာရမဏာဘိဘဝနတော၊ ကြောင့်။ အဘိဘုစ၊ အဘိဘုမည်သည်လည်းဟုတ်၏။ တံ၊ ထိုအဘိဘုဟူသည်။ ယောဂိနော၊ ယောဂီ၏။ သုခဝိသေသာနံ၊ ချမ်းသာအထူးတို့၏။ အဓိဋ္ဌာနဘာဝတော၊ တည်ရာ၏အဖြစ်ကြောင့်လည်းကောင်း။ [ဤဟိတ်ဖြင့် အာယတနသဒ္ဒါ၏တည်ရာအနက်ကိုပြသည်။] မနာယတနဓမ္မာယတနဘာဝတောစ၊ မနာယတနဓမ္မာယတန၏ အဖြစ်လည်းကောင်း။ အာယတနဉ္စ၊ အာယတနလည်းဟုတ်၏။ ဣတိပိ၊ ဤနှစ်ပါးသောသတ္တိကြောင့်လည်း။ သသမ္ပယုတ္တံ၊ သမ္ပယုတ်တရားနှင့် တကွဖြစ်သော။ ဈာနံ၊ သည်။ အဘိဘာယတနံ၊ မည်၏။ [ဈာန်ကို အဘိဘာယတနကောက်ရသော ရှေ့နည်း၌စိတ်မပါသောကြောင့် အာယတနဖွဲ့လျှင် ဓမ္မာယတနသာရနိုင်၏။ ဤနည်း၌ကား ယှဉ်ဖက်စိတ်စေတသိက်ဟူသော သမ္ပယုတ်တရားနှင့်တကွဈာန်ကိုအရကောက်ရသောကြောင့် အာယတနအရ မနာယတန ဓမ္မာယတန ၂-မျိုးရသည်။]
မဂ္ဂပ္ပဋိဗဒ္ဓတာယ၊ အကြောင်းဈာန်၌ စပ်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ တဒါ၊ အာဘောဂဖြစ်ရာ ထိုအခါ၌။ သမာပတ္တိတော၊ သမာပတ်မှ။ ဝုဋ္ဌိတဿ၊ ထပြီးသောယောဂီ၏။ အာဘောဂေါ၊ နှလုံးသွင်းကို။ ဝါ၊ သည်။ ပုဗ္ဗ၊ ပေ။ ဝသေန၊ ရှေ့အဖို့၌ဖြစ်သော ဘာဝနာ၏အစွမ်းကြောင့်။ ဈာနက္ခေဏေ၊ ဈာန်ဝင်စားဆဲခဏ၌။ ပဝတ္တံ၊ သော။ အဘိဘဝနာကာရံ၊ လွှမ်းမိုးပုံအခြင်းအရာကို။ ဂဟေတွာ၊ ၍။ ပဝတ္တော၊ ဖြစ်၏ ဟူ၍။ ဝုတ္တော၊ ဆိုအပ်ပြီ။ ဣတိ၊ သို့။ ဒဋ္ဌဗ္ဗော၊ ၏။ [သုတ္တန်ဋီကာတို့၌ “ပဝတ္တောတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗော”ဟုရှိ၏။ ဤဋီကာ၌ကား “ပဝတ္တော ဝုတ္တောတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗော”ဟု တွေ့ရ၏။ မဓု၌လည်း။ ပဝတ္တောကို “ပဝတ္တတ္တာ”ဟုဖွင့်၍ “ဇာနာမိ, ပဿာမီတိဝုတ္တော”ဟု ဝုတ္တောအတွက် အာကာရထည့်၍ ဖွင့်သည်။ စာသွားမကောင်းလှ။]
[သုတ္တန်နှင့် အဘိဓမ္မာတို့၏ ပါဠိသွားမတူပုံကိုပြလိုသောကြောင့် “အာဂမေသုပန” စသည် မိန့်၊] ပန၊ ဆက်။ အာဂမေသု၊ သုတ္တန်ပါဠိတော်တို့၌။ အဇ္ဈတ္တံ၊ ပေ။ ဒုဗ္ဗဏ္ဏာနီတိ၊ ဟူ၍။ စတုန္နံ၊ ကုန်သော။ ဣမေသံ အာဘိဘာယတနာနံ၊ ဤအဘိဘာယတနတို့၏။ အာဂတတ္တာ၊ လာကုန်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ [သုဝဏ္ဏ ဒုဗ္ဗဏ္ဏနှင့်တွဲ၍ တစ်ခါတည်းလာသောကြောင့်၊] အာဂမဋ္ဌကထာသု၊ သုတ္တန်အဋ္ဌကထာတို့၌။ ဝဏ္ဏဝသေန၊ ပေ။ ဒေသိတာနီတိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တံ၊ [ဝဏ္ဏဝသေန၊ အဆင်း၏အစွမ်းဖြင့်။ အာဘောဂေ၊ နှလုံးသွင်းခြင်းသည်။ ဝိဇ္ဇမာနေပိ၊ သော်လည်း။ ပရိတ္တအပ္ပမာဏဝသေနေဝ၊ ပရိတ္တ အပ္ပမာဏ အာရုံတို့၏အစွမ်းဖြင့်သာလျှင်။ ဣမာနိ အဘိဘာယတနာနိ၊ တို့ကို။ ဒေသိတာနိ၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီ။] ဟိ၊ မှန်။ ဝဏ္ဏဘောဂေ၊ အဆင်းကိုနှလုံးသွင်းခြင်းသည်။ သတိပိ၊ ရှိသော်လည်းကောင်း။ အသတိပိ၊ သော်လည်းကောင်း။ ပရိတ္တအပ္ပမာဏတာ၊ ပရိတ္တအာရုံ၏ အဖြစ် အပ္ပမာဏအာရုံ၏အဖြစ်သည်။ အဘိဘဝနဿ၊ လွှမ်းမိုခြင်း၏။ ကာရဏံ၊ တည်း။ စ၊ သည်သာမကသေး။ တတ္ထ၊ ထို သုတ္တန်ပါဠိတော်တို့၌။ ဝဏ္ဏာဘောဂရဟိတာနိ၊ အဆင်းကို နှလုံးသွင်းခြင်းမှ ကင်းသည်လည်းဖြစ်ကုန်သော။ သဟိတာနိစ၊ အဆင်းကို နှလုံးသွင်းခြင်းနှင့်တကွ ဖြစ်သည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော။ သဗ္ဗာနိ၊ ကုန်သော။ ပရိတ္တာနိ၊ ပရိတ္တအာရုံတို့ကို။ သုဝဏ္ဏဒုဗ္ဗဏ္ဏာနီတိ—ဟူ၍။ ဝုတ္တာနိ၊ ဟောတော်မူအပ်ကုန်ပြီ။ တထာ၊ တူ၊ (ဝဏ္ဏာဘောဂရဟိတာနိ၊ ကုန်သော။ သဟိတာနိစ၊ ကုန်သော။ သဗ္ဗာနိ၊ ကုန်သော။ အပ္ပမာဏာနိ၊ အပ္ပမာဏအာရုံတို့ကို။ (သုဝဏ္ဏဒုဗ္ဗဏ္ဏာနိဝုတ္တာနိ၊) ဣတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗာနိ။
ဟိ၊ မှန်။ ပရိတ္တာနိ၊ ပရိတ္တတို့ကို။ အဘိဘုယျ၊ လွှမ်းမိုး၍။ တာနိ၊ ထိုပရိတ္တအာရုံတို့သည်။ ဝါ၊ တို့ကို။ ကဒါစိ၊ တစ်ရံတစ်ခါ၌။ ဝဏ္ဏဝသေန၊ ဖြင့်။ အာဘုဇိတာနိ၊ နှလုံးသွင်းအပ်ကုန်သည်။ စေ ဟောန္တိ၊ (ဧဝံ သတိ)၊ သုဝဏ္ဏဒုဗ္ဗဏ္ဏာနိ၊ ကောင်းသောအဆင်းမကောင်းသောအဆင်းတို့ကို။ အဘိဘုယျ၊ (သမာပဇ္ဇတိ၊ ဝင်စား၏၊) ဣတိ ဧသောပရိယာယော၊ ဤပရိယာယ်သည်။ အတ္ထိ၊ ဣဓ ပန၊ ဤအဘိဓမ္မာပါဠိတော်၌ကား။ နိပ္ပရိယာယဒေသနတ္တာ၊ ပရိယာယ်မဟုတ် မုချအားဖြင့် ဟောတော်မူခြင်းရှိသည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ ဝဏ္ဏာဘောဂရဟိတာနိ၊ အဆင်းကိုနှလုံးသွင်းခြင်းမှ ကင်းသောအာရုံတို့ကိုလည်းကောင်း။ သဟိတာနိစ၊ အဆင်းကိုနှလုံးသွင်းခြင်းနှင့်တကွဖြစ်သောအာရုံတို့ကိုလည်းကောင်း။ ဝိသုံ ဝုတ္တာနိ၊ ဟိ၊ မှန်။ တစ်နည်း။ (ကသ္မာဝိသုံ ဝုတ္တာနိ၊) ဟိ (ယသ္မာ) , ဥဘယတ္ထ၊ ဝဏ္ဏာဘောဂရဟိတ, သဟိတ နှစ်ပါးစုံသောအာရုံတို့၌။ အဘိဘဝနဝိသေသော၊ လွှမ်းမိုးပုံအထူးသည်။ အတ္ထိ၊ ဤတိ၊ ကြောင့်။ (ဝိသုံ ဝုတ္တာနိ။)
စ၊ သည်သာမကသေး။ တတ္ထ၊ ထိုသုတ္တန်ပါဠိတော်၌။ ပရိယာယဒေသနတ္တာ၊ ပရိယာယ်အားဖြင့် ဟောတော်မူခြင်းရှိကုန်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ ဝိမောက္ခာနမ္ပိ၊ ဝိမောက္ခတို့၏လည်း။ အဘိဘဝနပရိယာယော၊ လွှမ်းမိုးခြင်းဟူသော ပရိယာယ်သည်။ အတ္ထိ၊ ဣတိ၊ ကြောင့်။ အဇ္ဈတ္တံရူပသညီတိ၊ ဟူ၍။ အဘိဘာယတနဒွယံ၊ အဘိဘာယတန ၂-ပါးအပေါင်းကို။ ဝုတ္တံ၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီ။ တတိယစတုတ္ထအဘိဘာယတနေသု၊ တတိယစတုတ္ထအဘိဘာယတနတို့၌။ ဒုတိယဝိမောက္ခော၊ ဒုတိယဝိမောက္ခကိုလည်းကောင်း။ ဝဏ္ဏာဘိဘာယတနေသု၊ ဝဏ္ဏာဘိဘာယတနတို့၌။ တတိယဝိမောက္ခစ၊ ကိုလည်းကောင်း။ အဘိဘဝနပ္ပဝတ္တိတော၊ လွှမ်းမိုးမှု၏ ဖြစ်ခြင်းကြောင့်။ သင်္ဂဟိတော၊ သွင်းယူအပ်ပြီ။
ပန၊ ဆက်။ ဣဓ၊ ဤ အဘိဓမ္မာပါဠိတော်၌။ နိပ္ပရိယာယဒေသနာတ္တာ၊ ပရိယာယ်မဟုတ် မုချအားဖြင့် ဟောတော်မူခြင်းရှိကုန်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ ဝိမောက္ခာဘိဘာယတနာနိ၊ ဝိမောက္ခအဘိဘာယတနတို့ကို။ အသင်္ကရတော၊ မရောသောအားဖြင့်။ ဒဿေတုံ၊ ပြတော်မူခြင်းငှာ။ ဝိမောက္ခ၊ ဝိမောက္ခတို့ကို။ ဝဇ္ဇေတွာ၊ ကြဉ်၍။ အဘိဘာယတနာနိ၊ အဘိဘာယတနတို့ကို။ ကထိတာနိ၊ ဟောတော်မူအပ်ကုန်ပြီ။ သဗ္ဗာနိ၊ ကုန်သော။ ဝိမောက္ခကိစ္စာနိစ၊ ဝိမောက္ခကိစ္စရှိသော ဈာန်တို့ကိုလည်း။ ဝိမောက္ခဒေသနာယ၊ ဝိမောက္ခဒေသနာ၌။ ဝုတ္တာနိ၊ [သုတ္တန်ဋီကာတို့၌ “ဝိမောက္ခကိစ္စာနိ ဈာနာနိ” ဟု ရှိ၏။]
အဇ္ဈတ္တံရူပသညီတိ၊ ညီ အစရှိသည်ဟူ၍။ အာဂတဿ၊ သုတ္တန်ပါဠိတော်၌လာသော။ အဘိဘာယတနဒွယဿ၊ အဘိဘာယတန ၂-ပါးအပေါင်းကို။ အဘိဘာယတနေသု၊ အဘိဓမ္မာ၌ လာသော အဘိဘာယတနတို့၏။ အဝစနတော၊ ဟောတော်မမူခြင်းကြောင့်လည်းကောင်း။ ရူပီ၊ ပေ။ အာဒီနံ၊ အစရှိသော စကားရပ်တို့၏။ သဗ္ဗ၊ ပေ။ ဘာဝတောစ၊ အလုံးစုံသော ဝိမောက္ခကိစ္စရှိသောဈာန်တို့နှင့် ဆက်ဆံသောစကားတို့၏ အဖြစ်ကြောင့်လည်းကောင်း။ တဒေသံ ဝဝတ္ထာနံ၊ ထိုမရောသောအားဖြင့် ပိုင်းခြားသတ်မှတ်ခြင်းကို။ ဝါ၊ ထိုပရိယာယ နိပ္ပရိယာယဟု ပိုင်းခြားသတ်မှတ်ခြင်းကို။ ကတံ၊ ပြုအပ်ပြီ။ ဣတိ၊ သို့။ ဝိညာယတိ၊ သိအပ်၏။
အဇ္ဈတ္တ၊ ပေ။ ဣဒံ၊ ဤစကားသည်။ (ကာရဏဝစနံ၌စပ်၊) ကတ္ထစိပိ၊ တစ်စုံတစ်ခုသော ပါဠိရပ်၌လည်း။ [သုတ္တန်ပါဠိရပ်၌ဖြစ်စေ, အဘိဓမ္မာပါဠိရပ်၌ဖြစ်စေ၊] အဇ္ဈတ္တံ ရူပါနိ ပဿတီတိ၊ ဟူ၍။ အဝတွာ၊ ဟောတော်မမူဘဲ။ သဗ္ဗတ္တ၊ အလုံးစုံသော သုတ္တန် အဘိဓမ္မာ ပါဠိရပ်တို့၌။ ဗဟိဒ္ဓါ ရူပါနိ ပဿတီတိ၊ ဟူ၍။ ယံ၊ အကြင်စကားကို။ ဝုတ္တံ၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီ။ တဿ၊ ထိုစကား၏။ ကာရဏဝစနံ၊ အကြောင်းကိုဆိုသောစကားတည်း။ တေန၊ ထို အနဘိဘဝနီယတောဟူသော အကြောင်းပြစကားဖြင့်။ ယံ၊ အကြင် (ဗဟိဒ္ဓါ ရူပါနိ ပဿတိ) ဟူသော စကားသည်။ အညဟေတုကံ၊ ဒေသနာဝိလာသမှ တစ်ပါး အခြားသောအကြောင်းရှိ၏။ တံ၊ ထိုစကားကို။ တေန ဟေတုနာ၊ ထိုမှ တစ်ပါးသော အကြောင်းကြောင့်။ ဝုတ္တံ၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီ။ ပန၊ ကား။ ဒေသနာဝိလာသဟေတုကံ၊ ဒေသနာဝိလာသဟူသော အကြောင်းရှိသော။ အဇ္ဈတ္တံ အရူပသညိတာယဧဝ၊ အဇ္ဈတ္တံ အရူပသညိတာကိုပင်။ ဣဓ၊ ဤအဘိဓမ္မာပါဠိတော်၌။ ယံ ဝစနံ၊ အကြင်ဟောတော်မူခြင်းသည်။ (ဟောတိ)၊ တဿ၊ ထိုဟောတော်မူခြင်း၏။ အညံ၊ ဒေသနာဝိလာသမှ တစ်ပါးသော။ ကာရဏံ၊ ကို။ နမဂ္ဂိတဗ္ဗံ၊ မရှာထိုက်။ ဝါ၊ ရှာဖွယ်မလို။ ဣတိ၊ သို့။ ဒဿေတိ၊ ၏။
စ၊ ဆက်။ အဇ္ဈတ္တရူပါနံ၊ အဇ္ဈတ္တရုပ်တို့၏။ အနဘိဘဝနီယတာ၊ မလွှမ်းမိုးထိုက်ကုန်သည်၏ အဖြစ်သည်။ ဗဟိဒ္ဓါရူပါနံဝိယ၊ ဗဟိဒ္ဓရုပ်တို့၏ကဲ့သို့။ အဝိဘူတတ္တာ၊ မထင်ရှားကုန်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်တည်း။ ဒေသနာဝိလာသောစ၊ ဒေသနာဝိလာသကိုလည်း။ ယထာဝုတ္တဝဝတ္ထာနဝသေန၊ အကြင်အကြင် ဆိုအပ်ပြီးသောပိုင်းခြားသတ်မှတ်ခြင်း၏ အစွမ်းဖြင့်။ ဝေဒိတဗ္ဗော၊ ၏။ [ယထာဝုတ္တဝဝတ္ထာနဝသေနာတိ ပရိယာယဒေသနတ္တာတိ အာဒိနာ ဝုတ္တဝဝတ္ထာနဝသေန၊ –မဓု။]
သုဝဏ္ဏ၊ ပေ။ ဧတေနေဝ၊ ဤပါဌ်ဖြင့်ပင်။ သိဒ္ဓတ္တာ၊ ပြီးကုန်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ [နီလပီတစသော အဘိဘာယတနတို့ကို ယူနိုင်ကုန်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်၊] နီလာဒိအဘိဘာယတနာနိ၊ နီလအစရှိသော အဘိဘာယတနတို့ကို။ နဝတ္တဗ္ဗာနိ၊ မဟောထိုက်ကုန်သည် မဟုတ်လော။ ဣတိ စေ၊ ဤသို့ စောဒနာအံ့။ န (န ဝတ္တဗ္ဗာနိ)၊ မဟောထိုက်ကုန်သည်မဟုတ်, ဟောထိုက်ကုန်သည်သာ။ (ကသ္မာ၊ နည်း၊) နီလာဒီသု၊ နီလအစရှိသည်တို့၌။ ကတာဓိကာရာနံ၊ ပြုအပ်ပြီးသော အဓိကာရရှိသော ယောဂီတို့၏။ နီလာဒိဘာဝဿေဝ၊ နီလအစရှိသည်တို့၏အဖြစ်၏ပင်။ အဘိဘဝနကာရဏတ္တာ၊ လွှမ်းမိုးခြင်း၏အကြောင်း၏အဖြစ်ကြောင့်တည်း။ ဟိ၊ မှန်။ (တစ်နည်း) ဟိ၊ ချဲ့။ တေသံ၊ ထိုနီလကသိုဏ်း အစရှိသည်တို့၏။ ပရိသုဒ္ဓါပရိသုဒ္ဓဝဏ္ဏပရိတ္တတာ၊ ထက်ဝန်းကျင်စင်ကြယ်သောအဆင်း, မစင်ကြယ်သောအဆင်းတို့၏ ကျဉ်းငယ်ကုန်သည်၏အဖြစ်သည်လည်းကောင်း။ တဒပ္ပမာဏတာဝါ၊ ထိုပရိသုဒ္ဓဝဏ္ဏ အပရိသုဒ္ဓဝဏ္ဏတို့၏ ကြီးသော အတိုင်းအရှည်ရှိကုန်သည်၏အဖြစ်သည်လည်းကောင်း။ အဘိဘဝနကာရဏံ၊ လွှမ်းမိုးခြင်း၏အကြောင်းသည်။ န၊ မဟုတ်။ အထခေါ၊ အဟုတ်ကား။ နီလာဒိဘာဝေါဧဝ၊ နီလအစရှိသည်တို့၏အဖြစ်သည်သာ။ (အဘိဘဝနကာရဏံ၊ တည်း၊) ဣတိ၊ မှတ်အပ်၏။။ အဘိဘာယတနကထာဝဏ္ဏာ၊ သည်။ နိဋ္ဌိတာ။
ဝိမောက္ခကထာ အဖွင့်
ရူပီတိ (ဧတ္ထ)၊ ပါဌ်၌။ (ဒဋ္ဌဗ္ဗံ၌စပ်၊) အယံ၊ ဤ ရူပီအမည်ရသော ယောဂီသည်။ သသန္တတိပရိယာပန္နေန၊ မိမိသန္တာန်၌အကျုံးဝင်သော။ ယေန ရူပေန၊ အကြင် ဆံ အစရှိသော ကသိုဏ်းရုပ်နှင့်။ သမန္နာဂတော၊ ပြည့်စုံ၏။ တံ၊ ထိုသသန္တတိပရိယာပန္န ကသိုဏ်းရုပ်သည်။ ယဿ ဈာနဿ၊ အကြင်ဈာန်၏။ ဟေတုဘာဝေန၊ အကြောင်း၏အဖြစ်ကြောင့်။ ဝိသိဋ္ဌရူပံ၊ ထူးသော ရုပ်သည်။ ဟောတိ၊ ယေန၊ အကြင်ဝိသိဋ္ဌရုပ်သည်။ ဝိသိဋ္ဌေန၊ အထူးပြုအပ်သော။ (တေန ဈာနေန၊ ထိုဈာန်ကြောင့်၊) ရူပီတိ၊ ရူပီဟူ၍။ ဝုစ္စေယျ၊ အဋ္ဌကထာအလို အကယ်၍ ဆိုအပ်ငြားအံ့။ (ဧတံသတိ၊ ဤသို့ဖြစ်လသော်၊) တဒေဝ၊ ပေ။ နိမိတ္တံ၊ ထိုမိမိသန္တာန်၌ အကျုံးဝင်သောကသိုဏ်းရုပ်ဟူသော အာရုံနိမိတ်သည်သာ။ ဈာနမိဝ၊ ဈာန်ကဲ့သို့။ ပရမတ္ထတော၊ ပရမတ္ထအားဖြင့်။ (အစစ်အမှန် အနက်အားဖြင့်၊) ရူပီဘာဝသာဓကံ၊ ရူပီအဖြစ်ကိုပြီးစေတတ်၏။ ဣတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။
ကသိဏဒေသနာ၊ ကသိဏဒေသနာသည်။ ဈာနာနမေဝ၊ ဈာန်တို့၏သာ။ ကသိဏဘာဝေန၊ ကသိဏ၏အဖြစ်ဖြင့်။ ဝါ၊ ကသိဏနာမည်ဖြင့်။ အဘိဓမ္မေ၊ ၌။ ပဝတ္တာ၊ ဖြစ်၏။ သုတ္တေပန၊ သုတ္တန်၌ကား။ အာရမဏာနံ၊ တို့၏။ (ကသိဏဘာဝေန ပဝတ္တာ၊) ဣတိ၊ ကြောင့်။ အဘိဓမ္မာဝသေနာတိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တံ၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီ။။ ဝိမောက္ခကထာဝဏ္ဏနာ၊ သည်။ နိဋ္ဌိတာ။
ဗြဟ္မဝိဟာရကထာ အဖွင့်
သောမနဿ ဒေါမနဿရဟိတံ၊ သောမနဿ ဒေါမနဿမှကင်းသော။ အညာဏမေဝ၊ ဉာဏ်၏ ဆန့်ကျင်ဘက် မောဟသည်ပင်။ အညာဏုပေက္ခာ၊ အညာဏုပေက္ခာမည်၏။
ကိလေသောဓီနံ၊ ကိလေသာအပိုင်းအခြားတို့၏။ ဝါ၊ တို့ကို။ မဂ္ဂါဓီဟိ၊ မဂ်အပိုင်းအခြားတို့ဖြင့်။ အဇိတတ္တာ၊ မအောင်အပ်ကုန်သေးသည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ အနောဓိဇိနဿ၊ ကိလေသာအပိုင်းအခြားတို့ကို အောင်ပြီးမဟုတ်သော။ ဝါ၊ မဂ်အပိုင်းအခြားတို့ဖြင့် အောင်ပြီးမဟုတ်သော။ သတ္တမဘဝါဒိတော၊ သတ္တမဘဝ အစရှိသည်မှ။ [အာဒိဖြင့် အဋ္ဌမ ဘဝမှစ၍ ဖြစ်ရမည့် ဘဝ အားလုံးကိုယူ။] ဥဒ္ဓံ၊ အထက်ဖြစ်သော နောက်၌။ ပဝတ္တဝိပါကဿ၊ ဖြစ်သော ဝိပါက်၏။ ဝါ၊ ကို။ အဇိတတ္တာ၊ မအောင်အပ်သေးသည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ အဝိပါကဇိနဿ၊ (၇) ဘဝ စသည်မှ အထက်၌ အကျိုးဝိပါက်ကို အောင်ပြီးမဟုတ်သော။ (ပုထုဇ္ဇနဿ၌ စပ်။)
နိဒ္ဒေါသဘာဝေနာတိ၊ ကား။ နိပ္ပဋိဃဘာဝေန၊ ဒေါသမရှိသည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ (ဗြဟ္မဝိဟာရတာ ဝေဒိတဗ္ဗာ၌စပ်၊) [“ဒေါသ”အတွက် နီဝရဏ စသောအပြစ်” အနက်ကို ယူမည်စိုး၍ “ပဋိဃ (ဒေါသ) ”ဟု ဖွင့်သည်။]
ဧကဿပိ၊ တစ်ယောက်လည်းဖြစ်သော။ သတ္တဿ၊ သတ္တဝါ၏။ အပ္ပဋိဘာဂနိမိတ္တတ္တာ၊ ပဋိဘာဂနိမိတ် မရှိသည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ [ပဋိဘာဂနိမိတ် မရကောင်းသောကြောင့်။] ပရိစ္ဆေဒဂ္ဂဟဏံ၊ အပိုင်းအခြားကို ယူခြင်းသည်။ နတ္ထိ၊ စ၊ သည်သာမကသေး။ သမ္မုတိသစ္စာဝသေန၊ သမ္မုတိသစ္စာ၏ အစွမ်းဖြင့်။ (သတ္တဝါဟုအများသမုတ်အပ်သည့်အတိုင်း မှန်ကန်သော ယူခြင်း၏အစွမ်းဖြင့်၊) ပဝတ္တံ၊ ဖြစ်သော။ သတ္တဂ္ဂဟဏံ၊ သတ္တဝါဟုယူခြင်းသည်။ ပရိစ္ဆိန္နရူပါဒိဂ္ဂဟဏံ၊ ပိုင်းခြားအပ်သော ရုပ်အစရှိသည်ကို ယူခြင်းသည်။ (အာဒိဖြင့် ဝေဒနာ စသော နာမ်ခန္ဓာကိုယူ၊) နဟောတိ၊ မဖြစ်။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ အပ္ပနာပ္ပတ္တိယာ (ပိ)၊ အပ္ပနာသို့ ရောက်ခြင်းကြောင့်) လည်း။ အပရာမာသသတ္တဂ္ဂဟဏမုဒ္ဓဘူတာနံ၊ တဏှာဒိဋ္ဌိတို့ဖြင့် မှားသောအားဖြင့် သုံးသပ်ခြင်းမရှိသောအားဖြင့် သတ္တဝါဟုယူခြင်း၌ (တို့တွင်) အထွပ်အထိပ်ဖြစ်၍ဖြစ်ကုန်သော။ မေတ္တာဒီနံ၊ မေတ္တာ အစရှိသော ဗြဟ္မဝိဟာရတို့၏။ ဧကသတ္တာရမဏာနမ္ပိ၊ တစ်ယောက်သော သတ္တဝါလျှင် အာရုံရှိပါကုန်သော်လည်း။ အပ္ပမာဏဂေါစရတာ၊ အပ္ပမာဏ ဂေါစရတို့၏ အဖြစ်ကို။ ဝုတ္တာ၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီ။ ဣတိဝေဒိတဗ္ဗာ။ ဗြဟ္မဝိဟာရကထာဝဏ္ဏနာ၊ သည်။ နိဋ္ဌိတာ။
အသုဘကထာ အဖွင့်
ဥဒ္ဓံ၊ သေသည်မှ အထက်ဖြစ်သောနောက်၌။ ဓုမာတတ္တာ၊ ဖူးဖူးရောင်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ ဥဒ္ဓုမာတံ၊ မည်၏။ သေတရတ္တေဟိ၊ အဖြူအနီတို့သည်။ ပရိဘိန္နံဝိမိဿိတံ၊ ရောနှောအပ်သော။ နီလံ၊ ညိုသော အလောင်းကောင်တည်း။ ဝိနီလံ၊ အဖြူအနီတို့သည်။ ရောနှောအပ်သော ညိုသော အလောင်းကောင်။ [ဤအလို ပရိဘိန္နသဒ္ဒါသည် ဝိမိဿိတအနက်ကိုဟော၏။] ဝါ၊ တစ်နည်း။ ပုရိမဝဏ္ဏဝိပရိဏာမဘူတံ၊ ရှေးအဆင်းမှ ဖောက်ပြန်သည်ဖြစ်၍ဖြစ်သော။ နီလံ၊ တည်း။ ဝိနီလံ၊ ရှေးအဆင်းမှ ဖောက်ပြန်သည် ဖြစ်၍ဖြစ်သော ညိုသော အလောင်းကောင်။ [ဤအလို ပရိဘိန္နသဒ္ဒါဝိပရိဏာမအနက်ဟော။]
အင်္ဂါနံ၊ ကိုယ်အင်္ဂါတို့၏။ သုသမ္ဗဒ္ဓတာ၊ ကောင်းစွာဖွဲ့အပ်ကုန်သည်၏အဖြစ်သည်။ သင်္ဃာတော၊ သင်္ဃာတမည်၏။ [သရီရသင်္ဃာတမှ သင်္ဃာတစ်ပုဒ်ကိုခွဲ၍ ဖွင့်သည်။] သင်္ဃာတသဒ္ဒါ၏ အပေါင်းအနက်ကိုယူမည်စိုး၍ “သုသမ္ဗဒ္ဓတာ” ဟု ဖွင့်သည်။] ကောင်းစွာဖွဲ့အပ်သည်၏အဖြစ်-ဟူလို၊ “ကောင်းစွာဖွဲ့စပ်အပ်”ဟူလိုလည်း အရိုးအဆစ်တို့၏ ပြေပြစ်ကုန်သည်၏ အဖြစ်တည်း။
ပဋိပက္ခဘာဝေန၊ ဆန့်ကျင်ဘက်၏အဖြစ်ဖြင့်။ စိတ္တံ၊ ကို။ ထပေတုံ၊ ထားခြင်းငှာ။ အသမတ္ထတာ၊ မစွမ်းနိုင်သည်၏အဖြစ်သည်။ အာရမဏဿ၊ အသုဘအာရုံ၏။ ဒုဗ္ဗလတာ၊ အားမရှိသည်၏ အဖြစ်တည်း။ အတ္တနိ၊ မိမိ၌။ အာနိသံသ၊ ပေ။ သမာနံ၊ အကျိုးကိုမြင်ခြင်း, နီဝရဏရောဂါ ငြိမ်းအေးခြင်းတို့၏။ ယထာက္ကမံ၊ တိုင်း။ ပုပ္ဖ၊ ပေ။ ဥပမာ၊ ပုပ္ဖဆဋ္ဋကဥပမာ, ဝမနဝိရေစနဥပမာ တို့ကို။ ယောဇေတဗ္ဗာ၊ ယှဉ်အပ်ကုန်၏။ [ပုပ္ဖဆဋ္ဋက၏ အာနိသံသဒဿနနှင့် ယောဂီပုဂ္ဂိုလ်၏ အာနိသံသဒဿနသည်လည်းကောင်း, ဝမနဝိရေစနဖြစ်ခြင်းနှင့် နီဝရဏရောဂါငြိမ်းခြင်းတို့သည်လည်းကောင်း တူကြသည်-ဟူလို။]
ပဋိကူလ၊ ပေ။ သာမညေန၊ စက်ဆုပ်ဖွယ်နှလုံးသွင်းခြင်းအားဖြင့် တူသည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ အသုဘေဟိ၊ အသုဘဖြစ်ကုန်သော။ ကေသာဒီဟိ၊ ဆံ အစရှိသည်တို့ဖြင့်။ ပဋိကူသဇ္ဈာနဿ၊ စက်ဆုပ်ဖွယ်ကို အာရုံပြုသောဈာန်ကို။ ဂဟဏံ၊ ယူခြင်းသည်။ ဟောတိ၊ ၏။ [ကေသာဒီဟိ၌ အာဒိဖြင့် လောမာ, နခါစသောကောဋ္ဌာသတို့ကိုယူ၊ ဒသသု အသုဘေသု ဂဟိတေသု ဒွိတ္တိံသာကာရေ ပဋိကူလမနသိကာရဇ္ဈာနဝသေန၏အဖွင့်။] သိဝထိကာဝဏ္ဏဇ္ဈာနဿစ၊ သင်းချိုင်း၌ဖြစ်သောအဆင်းလျှင် အာရုံရှိသော ဈာန်ကိုလည်း။ (ဂဟဏံ ဟောတိ၊ ကသ္မာ သိဝထိကာဝဏ္ဏဇ္ဈာနဿ ဂဟဏံ, ဟောတိ-နည်း၊) ဟိ (ယသ္မာ)၊ တမ္မိ၊ ထို သိဝထိကာဝဏ္ဏဈာန်သည်လည်း။ ပဋိကူလ၊ ပေ။ ဝသေနေဝ၊ စက်ဆုပ်ဖွယ်ကို နှလုံးသွင်းခြင်း၏အစွမ်းဖြင့်သာလျှင်။ ဥပ္ပဇ္ဇတိ၊ ၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (သိဝထိကာဝဏ္ဏဇ္ဈာနဿဂဟဏံ ဟောတိ၊) ဤအလို သိဝထိကာဝဏ္ဏ၌ ဝဏ္ဏသဒ္ဒါ အဆင်းအနက်ဟော၊] ဝါ၊ တစ်နည်း။ သိဝထိကပ္ပကာရာနိ၊ သင်းချိုင်းဖြစ်သော ၉-ပါးအပြားရှိသောအလောင်းကောင်တို့သည်။ သိဝထိကာဝဏ္ဏာနိ၊ သိဝထိကာဝဏ္ဏတို့မည်၏။ [ဤအလိုဝဏ္ဏသဒ္ဒါပကာရအနက်ဟော။]...ရူပါဝစရကုသလကထာဝဏ္ဏနာ၊ သည်။ နိဋ္ဌိတာ။
အရူပါဝစရ ကုသလကထာ အဖွင့်
သဗ္ဗာကာရေနာတိ၊ ကား။ ဧဝံ၊ သို့။ ဝါ၊ ဤမျက်မြင်အတိုင်း။ ရူပနိမိတ္တံ၊ ရုပ်ဟူသောအကြောင်းကြောင့်။ ဒဏ္ဍာ၊ ပေ။ ဒိနာ၊ တုတ်ကိုကိုင်ယူခြင်း၏ ဖြစ်သင့်ခြင်းကို မြင်ရခြင်းအစရှိသော။ သဗ္ဗေန၊ သော။ (အာကာရေန ၌စပ်၊) ရူပရူပနိမိတ္တေသု၊ ရုပ်တရား, ကသိုဏ်းရုပ်နိမိတ်တို့၌လည်းကောင်း။ တဒါရမဏဇ္ဈာနေသု၊ ထိုရုပ်တရားလျှင် အာရုံရှိသော အဘိညာဉ်, ထိုကသိုဏ်းရုပ်နိမိတ်လျှင် အာရုံရှိသော ဈာန်တို့၌လည်းကောင်း။ ဒေါသဒဿနာကာရေန၊ အပြစ်ကို မြင်ခြင်းဟူသောအခြင်းအရာအားဖြင့်။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ရူပါဒီသု၊ ရုပ်တရား အစရှိသည်တို့၌။ [အာဒိဖြင့် “ရူပနိမိတ္တ-တဒါရမဏဇ္ဈာန” တို့ကိုယူ။] နိကန္တိ၊ ပေ။ ဒိနာ၊ နှစ်သက်ခြင်းကို ပယ်ခြင်း, ဆင်ခြင်ခြင်းငှာ အလိုမရှိသည်၏အဖြစ် အစရှိသော။ (အာကာရေန၊ ဖြင့်၊) ... ဝိရာဂါတိ၊ ကား။ ဇိဂုစ္ဆနာ၊ စက်ဆုပ်ခြင်းကြောင့်။
အာနဉ္ဇာဘိသင်္ခါရဝစနာဒီဟိ၊ အာနဉ္ဇာဘိသင်္ခါရဟု ဟောတော်မူခြင်း အစရှိသည်တို့ဖြင့်။ အာနဉ္စတာ၊ အာနဉ္စ၏အဖြစ်ကိုလည်းကောင်း။ (ဝိတ္တာ၌စပ်) ...စုန္ဒ၊ စုန္ဒ၊ ဣမေ၊ ဤတရားတို့သည်။ အရိယဿ၊ အရိယာဖြစ်သော ငါဘုရား၏။ ဝိနယေ၊ ဆုံးမရာသာသနာတော်၌။ သန္တာ၊ ငြိမ်သက်ကုန်သော။ ဝိမောက္ခာ၊ ဝိမောက္ခတို့တည်း။ ဣတိ အာဒိနာ၊ ဤသို့အစရှိသည်ဖြင့်။ သန္တဝိမောက္ခတာစ၊ သန္တဝိမောက္ခတို့၏အဖြစ်ကိုလည်းကောင်း။ ဝုတ္တာ၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီ။
ဒေါသ၊ ပေ။ ဝသေန၊ ရုပ်၏ အပြစ်ကိုရှုခြင်း, ရုပ်၏ ဆန့်ကျင်ဘက်ဖြစ်သော အရူပဘာဝနာ၏ အစွမ်းဖြင့်။ ပဋိဃသညာနံ၊ ပဋိဃသညာတို့၏။ ဝါ၊ တို့ကို။ သုပ္ပဟီနတ္တာ၊ ကောင်းစွာ ပယ်အပ်ပြီးကုန်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ မဟတာပိ၊ ကြီးကျယ်သည်လည်းဖြစ်သော။ သဒ္ဒေန၊ အသံကြောင့်။ အရူပသမာပတ္တိတော၊ အရူပသမာပတ်မှ။ န ဝုဋ္ဌာတိ၊ မထ။ ပန၊ ဗျတိရိက်ကား။ တထာ၊ ထိုအခြင်းအရာအားဖြင့်။ (ဒေါသဒဿနပဋိပက္ခဘာဝနာ၏ အစွမ်းဖြင့်၊) န သုပ္ပဟီနတ္တာ၊ ကောင်းစွာ မပယ်အပ်ကုန်သေးသည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ သဗ္ဗရူပသမာပတ္တိတော၊ အလုံးစုံသော ရူပသမာပတ်မှ။ (ပဌမဈာန်နှင့်တကွ အလုံးစုံသော ရူပဈာန်မှ၊) ဝုဋ္ဌာနံ၊ ထရခြင်းသည်။ သိယာ၊ ဖြစ်ရာ၏။
[ပဋိဃသညာတွင် ပါဝင်သော သဒ္ဒသညာကို ကောင်းစွာ မပယ်ရသေးသည့်အတွက် အလုံးစုံသော ရူပသမာပတ်မှ ထဖို့ရှိလျှင် အဘယ်ကြောင့် ပဌမဈာန်သမာပတ်အတွက်သာ ကဏ္ဍကဆိုရသနည်းဟု မေးဖွယ်ရှိသောကြောင့် “ပဌမဇ္ဈာနံပန” စသည်မိန့်။] ပဌမဇ္ဈာနံ ပန၊ ပဌမဈာန်သည်ကား။ အပ္ပကမ္မိ၊ အနည်းငယ်လည်းဖြစ်သော။ (ခပ်တိုးတိုးလည်းဖြစ်သော၊) သဒ္ဒံ၊ အသံကို။ နသဟတိ၊ သည်းမခံနိုင်။ (ခံနိုင်ရည်မရှိ၊) ဣတိ၊ ကြောင့်။ တံ၊ ထို ပဌမဈာန်သို့။ သမာပန္နဿ၊ ကောင်းစွာရောက်သောပုဂ္ဂိုလ်၏။ (ဝင်စားသော ပုဂ္ဂိုလ်၏၊) သဒ္ဒေါ၊ သည်။ ကဏ္ဋကော၊ ဆူးငြောင့်နှင့်တူကုန်၏။ ဣတိ၊ သို့။ ဝုတ္တံ၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီ။
[ရူပသညာ ပဋိဃသညာတို့၏ သမတိက္ကမ-အတ္ထင်္ဂမဖြစ်ပုံကို ပြလို၍ “အာရုပ္ပဘာဝနာယ” စသည်မိန့်၊] အာရုပ္ပဘာဝနာယ၊ အာရုပ္ပဘာဝနာ၏။ အဘာဝေ၊ မရှိခြင်းသည်။ (သတိ၊ သော်၊) စုတိတော၊ ဤဘဝစုတိမှ၊ ဥဒ္ဓံ၊ အထက်ဖြစ်သောနောက်ကာလ၌။ ဥပ္ပတ္ထိရဟာနံ၊ ဖြစ်ခြင်းကို ထိုက်ကုန်သော။ ရူပသညာပဋိဃသညာနံ၊ ရူပသညာ ပဋိဃသညာတို့၏။ (အနုပ္ပတ္တိ၊ သမတိက္ကမော-အတ္ထင်္ဂမောတို့၌စပ်၊) ယာဝ၊ အကြင်မျှလောက်။ အတ္တနော၊ မိမိဟူသော အရူပဈာန်၏။ ဝိပါကပ္ပဝတ္တိ၊ အကျိုး၏ဖြစ်ခြင်းသည်။ (ဟောတိ)၊ တာဝ၊ ထိုအကျိုးဖြစ်နေသမျှ။ အနုပ္ပဓမ္မတာပါဒနေန၊ မဖြစ်ခြင်းသဘောရှိသည်၏အဖြစ်သို့ ရောက်စေခြင်းအားဖြင့်။ သမတိက္ကမော၊ ကောင်းစွာလွန်မြောက်ခြင်းကိုလည်းကောင်း။ အတ္ထင်္ဂမောစ၊ ချုပ်ခြင်းသို့ရောက်ခြင်းကိုလည်းကောင်း။ ဝုတ္တော၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီ။ “အရူပဘုံ၌ ရူပသညာ ပဋိဃသညာတို့၏မဖြစ်ခြင်းသို့ ရောက်ခြင်းကို “သမတိက္ကမ-အတ္ထင်္ဂမ”ဟု ဆိုသည်။]
ပန၊ ကား။ နာနတ္ထသညာသု၊ နာနတ္တသညာတို့တွင်။ ယာ၊ အကြင် သညာတို့သည်။ [ဒေါသမူဒွေး-သမ္ပဋိစ္ဆိုန်း-သန္တီရဏ-ပဉ္စဒွါရာဝဇ္ဇန်း-ဟသိတုပ္ပါဒ်တို့၌ယှဉ်သော သညာတို့သည်။] တသ္မိံ ဘဝေ၊ ထို အရူပဘဝ၌။ န ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ၊ မဖြစ်ကုန်။ တာ၊ ထိုသညာတို့သည်။ အနောကာသတာယ၊ ဖြစ်ရာအရပ်မဟုတ်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ န ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ၊ [သင်္ဂြိုဟ်ဝတ္ထုသင်္ဂဟ၌ ထိုသညာတို့မဖြစ်နိုင်ပုံကို အကြောင်းနှင့်တကွ ဋီကာလာအတိုင်း ဖွင့်ပြထားပြီ။] အာရုပ္ပဘာဝနာယ၊ အာရုပ္ပဘာဝနာသည်။ နိဝါရိတတ္တာ၊ တားမြစ်အပ်ကုန်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ (န ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ၊ မဖြစ်ကုန်သည်ကား၊) န၊ မဟုတ်။ အနိဝါရိတတ္တာစ၊ မတားမြစ်အပ်ကုန်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်လည်း။ ကာစိ၊ အချို့သော။ နာနသတ္တသညာ၊ တို့သည်။ (အဋ္ဌကထာလာ ကာမာဝစရကုသလသညာ စသော ၂၇-ပါးသော သညာတို့သည်၊) ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ၊ တသ္မာ, တာသံ၊ ထို ၂၇-ပါးသော နာနတ္တသညာတို့ကို။ အမနသိကာရော၊ နှလုံးမသွင်းခြင်းကို။ အနာဝဇ္ဇနံ၊ မဆင်ခြင်ခြင်းကို။ အပစ္စဝေက္ခဏံ၊ မဆင်ခြင်ခြင်းကို။ (ဝုတ္တံ၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီ။)
ဝါ၊ အဋ္ဌကထာနည်းမှ တစ်နည်းကား။ ဇဝနပဋိပါဒကေန၊ ဇောဝီထိကိုဖြစ်စေတတ်သော မနောဒွါရာဝဇ္ဇန်းသည်။ ဘဝင်္ဂမနဿ၊ ဘဝင်စိတ်အစဉ်၏။ အန္တရေ၊ အကြား၌။ (မဟာဋီကာ၌ “အန္တော”ဟု ရှိ၏၊) (နာနတ္တသညာနံ၊ တို့ကို၊) အကရဏံ၊ မပြုခြင်းကို။ အပ္ပဝေသနံ၊ မသွင်းခြင်းကို။ ဝုတ္တံ၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီ။ စ၊ သည်သာမကသေး။ တေန၊ ထိုနာနတ္တသညာနံ အမနသိကာရာဟူသော ပါဌ်ဖြင့်။ နာနတ္တသညာမနသိကာရဟေတူနံ၊ နာနတ္တသညာကို နှလုံးသွင်းခြင်း၏ အကြောင်းဖြစ်ကုန်သော။ ရူပါနံ၊ ရုပ်တို့ကို။ (ရူပညာနံ အရ၌ပြခဲ့သော ရုပ်တို့ကို၊) သမာတိက္ကမာ၊ ကြောင့်။ သမာဓိဿ၊ အာကာသာနဉ္စာယတန ဈာန်သမာဓိ၏။ ထိရဘာဝံ၊ ခိုင်မြဲသည်၏အဖြစ်ကို။ ဒဿေတိ၊ ပြသေး၏။ (ကသ္မာ, ဝိညာယတိ၊ နည်း၊) ဟိ (ယသ္မာ)၊ ရူပသမတိက္ကမာဘာဝေနေဝ၊ ရုပ်တို့ကို လွန်မြောက်ခြင်း၏ မရှိခြင်းကြောင့်ပင်။ ရူပသမာပတ္ထီသု၊ ရူပဈာန်သမာပတ်တို့၌။ နာနတ္တသညာနံပေ၊ ဧတဿ၊ ဤပုဒ်ကို။ အဝစနံ၊ ဟောတော်မမူခြင်းသည်။ (ဟောတိ)၊ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (ဒဿေတိ၊ သေး၏။ ဣတိဝိညာယတိ။)
အာနိသံသော၊ အကျိုးဆက်သည်။ ကော၊ အဘယ်ပါနည်း။ ဟိ၊ မေးသင့်၏။ သဗ္ဗဿာဒဝတ္ထုရဟိတေ၊ အလုံးစုံ သာယာဖွယ်ဝတ္ထုမှကင်းသော။ (ဘာတစ်ခုမျှသာယာစရာမရှိသော၊) အာကာသေ၊ ကောင်းကင်၌။ ပဝတ္တိတသညာယ၊ ဖြစ်စေအပ်သော အာကာသာနဉ္စာယတန သညာ၏။ အာနိသံသော၊ ကို။ န ဒိဿတိ၊ မတွေ့မြင်အပ်ပါတကား။ ဣတိ ဝုတ္တံ ဟောတိ။ ရူပေ၊ ပေ။ ဒိကံ၊ ရူပသညာကို ကောင်းစွာ လွန်မြောက်ခြင်းအစရှိသော။ ဝစနံ၊ စကားတော်သည်။ [“ရူပသညာနံသမတိက္ကမာ” စသောစကားသည်၊] အာနိသံသဿ၊ အကျိုးဆက်ကို။ ပကာသနံ၊ ပြကြောင်းစကားတည်း။ အတ္ထော၊ အကျိုးရင်းသည်။ န၊ မဟုတ်။
အညတ္တာနိ၊ ကား။ သုတ္တေသု၊ သုတ္တန်ပါဠိတော်တို့၌။ ဟိ၊ မှန်။ တတ္ထ၊ ထိုသုတ္တန်ပါဠိတော်တို့၌။ ပရိတ္တကသိဏုဂ္ဃာတနေပိ၊ ကျဉ်းငယ်သောကသိုဏ်းကိုခွာခြင်း၌သော်မှလည်း။ ရူပေ၊ ပေ။ ဂ္ဂဟဏေန၊ ရုပ်၏ ကင်းဆိတ်ခြင်းမျှကို အာရုံယူခြင်းအားဖြင့်။ ပရိစ္ဆေဒဿ၊ (ဘေးပတ်ဝန်းကျင်) အပိုင်းအခြားကို။ အဂ္ဂဟဏတော၊ အာရုံမယူခြင်းကြောင့်။ အနန္တဖရဏတာ စ၊ အနန္တဖရဏ၏ အဖြစ်ကိုလည်း။ ဝုတ္တာ၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီ။ [အနန္တော အာကာသောကိုရည်ရွယ်၍ “အနန္တဖရဏ”ဟု ဆိုသည်။ စ ဖြင့် “အာကာသာနဉ္စာယတနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ”ဟု ဟောတော်မူရုံသာမက “အနန္တော အာကာသော”ဟုလည်း ဟောတော်မူသည်၊ ဟူလို။] ဣဓပန၊ ဤအဘိဓမ္မာပါဠိတော်၌ကား။ အနန္တ၊ ပေ။ ဘာဝေပိ၊ အနန္တဖရဏ၏အဖြစ်ဖြင့်ထင်ရှားရှိပါသော်လည်း။ ဥဂ္ဃာဋိတကသိဏဝသေန၊ ခွာအပ်သောကသိုဏ်း၏အစွမ်းဖြင့်။ ပရိတ္တာနန္တတာ၊ ပရိတ္တ၏အဖြစ်, အနန္တ၏အဖြစ်သည်။ ဟောတိ၊ ဣတိ၊ ဤအနက်အဓိပ္ပာယ်ကို။ ဒဿနတ္ထံ၊ ပြတော်မူခြင်းငှာ။ အနန္တော အာကာသောတိ၊ ဟူ၍။ န ဝုတ္တံ၊ ဟောတော်မမူအပ်။ ဣတိ၊ ကား။ အဓိပ္ပါယော၊ အဋ္ဌကထာဆရာ၏ အလိုတည်း။
သမယ၊ ပေ။ ရေသ၊ သမယကိုပိုင်းခြားခြင်းဖြင့်, ဈာန်ကိုအထူးပြုခြင်းဖြင့်သာလျှင်။ ဧတ္ထ၊ အဘိဓမ္မာပါဠိတော်၌။ အတ္ထော၊ မြတ်စွာဘုရား၏အလိုတော်သည်။ (အတ္ထိ၊ ရှိတော်မူ၏၊) ပဋိပတ္တိယာ၊ ဈာန်သို့ရောက်ကြောင်း ပဋိပတ်ဖြင့်။ (အတ္ထော)၊ မြတ်စွာဘုရားအလိုတော်သည်။ န (အတ္ထိ)၊ ရှိသည်မဟုတ်။ ဣတိ၊ ထို့ကြောင့်။ တဒဝစနံ၊ ထို “အနန္တောအာကာသော” ဟု ဟောတော်မမူခြင်းသည်။ (ဟောတိ)။
ပဌမာရုပ္ပဝိညာဏံ၊ ကို။ အတ္တနော၊ မိမိဟူသော ပဌမာရုပ္ပဝိညာဉ်၏။ ဖရဏာကာရေနေဝ၊ ဖြစ်ပုံ အခြင်းအရာအားဖြင့်သာလျှင်။ [ဘေးပတ်ဝန်းကျင်ကို အာရုံမပြု, ရုပ်၏ ကင်းခြင်း (မရှိခြင်း) မျှဖြစ်သော ကောင်းကင်ပညတ်ကို “အနန္တ”ဟု ဖြန့်ပုံအခြင်းအရာအားဖြင့်သာ။] အနန္တန္တိ၊ အနန္တဟူ၍။ မနသိကာတဗ္ဗတ္တာ၊ နှလုံးသွင်းထိုက်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ အနန္တန္တိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တံ၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီ။ (အနန္တန္တိ မနသိကာတဗ္ဗဝသေန၏အဖွင့်၊) ဥဂ္ဃာတဘာဝေါ၊ ခွာအပ်သော ကသိုဏ်း၏ ဖြစ်ကြောင်းဖြစ်ရာကောင်းကင်ပညတ်သည်။ ဥဂ္ဃာဋိမံ၊ ဥဂ္ဃာဋိမ မည်၏။ [ပရိတ္တကသိဏဂ္ဃာဋိမာကာသာရမဏံ၏ အဖွင့်။]
အကိဉ္စနန္တိ၊ ပါဌ်ဖြင့်။ ဝိညာဏဿ၊ ပဌမာရုပ္ပဝိညာဉ်၏။ ကိဉ္စိ၊ ကုန်သော၊ ပကာရံ၊ ဥပါဒ်ဘင်စသောအပြားကို။ အဂ္ဂဟေတွာ၊ မယူမူ၍။ သဗ္ဗေ၊ အလုံးစုံသော အခြင်းအရာအားဖြင့်။ သဗ္ဗံ၊ အလုံးစုံ အကုန်အစင်။ ဘိဘာဝနံ၊ မရှိခြင်းကို။ အာဟ၊ ဟောတော်မူပြီ။
ယာယာတိ၊ ကား။ သင်္ခါရာဝသေသသညာယ၊ ရုန့်ရင်းသော သင်္ခါရတို့မှ ကြွင်းသော သိမ်မွေ့သောသညာ၏။ တာဝ၊ ထိုမျှလောက်။ တံ ပဋိပတ္တိံ၊ ထိုအကျင့်ကို။ [တံတာဝ ဒဿေတုံ၏ အဖွင့်။] အာဝဇ္ဇိဿာမီတိ အာဒိနာ၊ ဖြင့် တန္နိန္နာဝဇ္ဇနာဒိပဝတ္တိယာ၊ ထိုတတိယာရူပ္ပဈာန်သို့ညွတ်သော အာဝဇ္ဇနဝသိဘော် အစရှိသည်တို့၏ဖြစ်ခြင်း၏။ အဘာဝံ၊ မရှိခြင်းကို။ ဒဿေတိ၊ ပြ၏။ တဒတိက္ကမနတ္ထာယ၊ ထိုတတိယာရုပ္ပဈာန် သမာပတ်ကို လွန်မြောက်ခြင်း အကျိုးငှာ။ အာဝဇ္ဇနဘာဝနာပဝတ္တိယာ၊ ဆင်ခြင်သော ဘာဝနာ၏မဖြစ်ခြင်းကြောင့်။ (အဘာဝံ၊ ကို၊) န (ဒဿေတိ)၊ ပြသည်မဟုတ်။
နာသညာတိ (ပဒဿ)၊ ၏။ ဧတိဿ၊ ဤသညာ၏။ သညာဘာဝေါစ၊ သညာ၏အဖြစ်သည်လည်း။ အတ္ထိ၊ ရှိ၏။ ဣတိ အတ္ထော။ [နာသညာ၌ န-အ ဟု ပဋိသေဓ ၂-ခုကြောင့် “သညာဘာဝေါ အတ္ထိ”ဟု ပကတိအနက်ဖွင့်သည်။]
သမူဟဂ္ဂဟဏဝသေန၊ အပေါင်းကိုယူခြင်း၏အစွမ်းဖြင့်။ (စတုတ္ထာရုပ္ပနာမ်ခန္ဓာလေးပါး အပေါင်းကို အာရုံပြုခြင်း၏အစွမ်းဖြင့်၊) ပဝတ္တံ၊ ဖြစ်သော သုံးသပ်ခြင်းသည်။ ကလာပသမ္မသနံ၊ မည်၏။ ဖဿာဒိဧကေကဓမ္မဂ္ဂဟဏဝသေန၊ ဖဿအစရှိသော တစ်ပါးပါးသော တရားကို အာရုံယူခြင်း၏ အစွမ်းဖြင့်။ ပဝတ္တာ၊ ဖြစ်သော ဝိပဿနာသည်။ အနုပဒဓမ္မဝိပဿနာ၊ မည်၏။
အာကာသေ၊ ကောင်းကင်ပညတ်အာရုံ၌။ ပဝတ္တိတဝိညာဏာတိက္ကမတော၊ ဖြစ်စေအပ်သော ပဌမာရုပ္ပဝိညာဉ်ဟူသော အာရုံကိုလွန်မြောက်ခြင်းကြောင့်။ တတိယာ၊ တတိယာရုပ္ပသမာပတ်သည်။ (ဟောတိ)၊ ဟိ၊ မှန်။ (တစ်နည်း) ဟိ (ယသ္မာ)၊ တဒတိက္ကမတော၊ ထိုကောင်းကင်ပညတ်၌ဖြစ်စေအပ်သော ပဌမာရုပ္ပဝိညာဉ်ဟူသောအာရုံကိုလွန်မြောက်ခြင်းကြောင့်။ တဿေဝ၊ ထိုအာရုံကိုပင်။ ဝိဘာဝနံ၊ ပယ်ခြင်းသည်။ ဟောတိ၊ ၏။ ဟိ၊ မှန်။ ဒုတိယာရုပ္ပဝိညာဏဝိဘာဝနေ၊ ဒုတိယာရုပ္ပဝိညာဉ်ကိုပယ်ခြင်းသည်။ (သတိ)၊ တဒေဝ၊ ထိုဒုတိယာရုပ္ပဝိညာဉ်သည်။ ဝါ၊ ကိုသာ။ အတိက္ကန္တံ၊ လွန်မြောက်အပ်သည်။ သိယာ၊ ၏။ တဿ၊ ထိုဝိညာဉ်၏။ အာရမဏံ၊ အာရုံသည်။ ဝါ၊ အာရုံကို။ (အတိက္ကန္တံ၊ သည်၊) န (သိယာ)၊ စ၊ ဆက်။ အာရမဏေ၊ အာရုံ၌။ ဒေါသ၊ အပြစ်ကို။ ဒိသွာ၊ မြင်၍။ အနာရမဏဿ၊ အာရုံမဟုတ်သော အာရမဏိကဈာန်ကို။ ဝိဘာဝနာတိက္ကမော၊ ပယ်ရှားခြင်း, လွန်မြောက်ခြင်းသည်။ ဝါ၊ ပယ်ရှားဖို့ရာ လွန်မြောက်ခြင်းသည်။ န ယုဇ္ဇတိ၊ မသင့်။
ပါဠိယဉ္စ၊ ပါဠိတော်၌လည်း။ [စူဠနိဒ္ဒေသပါဠိတော်၌လည်း၊] ဝိညာဏဉ္စာယတန သမာပတ္တိံ၊ ကို။ သတော၊ အမှတ်ရလျက်။ သမာပဇ္ဇိတွာ၊ ဝင်စား၍။ တတော၊ ထိုသမာပတ်မှ။ ဝုဋ္ဌဟိတွာ၊ ထပြီး၍။ တညေဝဝိညာဏံ၊ ထိုပဌမာရုပ္ပဝိညာဉ်ကိုပင်။ အဘာဝေတိ၊ မဖြစ်စေ။ (ဝါ၊ ပယ်ရှား၏၊) ဣတိ၊ သို့။ ဝုတ္တံ၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီ။ တညေဝ ဝိညာဏဉ္စာယတနံ အဘာဝေတီတိ၊ တညေဝ၊ ပေ။ အဘာဝေတိဟူ၍လည်းကောင်း။ တညေဝ အဘာဝေတီတိ ဝါ၊ ဟူ၍လည်းကောင်း။ န ဝုတ္တံ၊ ဟောတော်မမူအပ်။
ပန၊ ဆက်။ အနန္တံ၊ ပေ။ ဥပသမ္ပဇ္ဇာတိဧတ္ထ၊ ပါဌ်၌။ အာရမဏံ၊ အာရုံဖြစ်သော။ ဝိညာဏံ စ၊ ဝိညာဉ်ကိုလည်းကောင်း။ ဝိညာဏဉ္စာယတနဉ္စ၊ အာရမဏိက ဝိညာဏဉ္စယတနဈာန်ကိုလည်းကောင်း။ ဒွယံ၊ ၂-ပါးစုံကို။ ဝုတ္တံ၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီ။ တသ္မိံဒွယေ၊ ထို ၂-ပါးစုံတို့တွင်။ ယေန ကေနစိ၊ အမှတ်မထား တစ်ပါးပါးနှင့်သော်လည်းကောင်း။ ယတော၊ အကြင်ဈာန်မှ။ ဝုဋ္ဌိတော၊ ထပြီ။ ပဋ္ဌာနနိဒ္ဒိဋ္ဌေန၊ ပဓာနအားဖြင့် ညွှန်ပြအပ်သော။ တေနေဝ ဝါ၊ ထိုဈာန်နှင့်သော်လည်းကောင်း။ တံသဒ္ဒဿ၊ တံအသဒ္ဒါ၏။ သမ္ဗန္ဓေ၊ စပ်ဖို့ရန်လျဉ်းပါးခြင်းသည်။ အာပန္နေ၊ ဖြစ်လသော်။ ဝိညာဏဉ္စာယတနဿ၊ ဝိညာဏဉ္စာယတန ဈာန်ကို။ နိဝတ္တနတ္ထံ၊ တားမြစ်ခြင်းအကျိုးငှာ။ ဝိညာဏဝစနံ၊ ဝိညာဏသဒ္ဒါကို။ (ဘဂဝတာ ကတံ၊) တသ္မာ, ပဌမာရုပ္ပဝိညာဏဿေဝ၊ ပဌမာရုပ္ပဝိညာဉ်ဟူသော အာရုံကိုသာ။ အဘာဝနာတိက္ကမော၊ မဖြစ်စေခြင်းဟူသော လွန်မြောက်ခြင်းကို။ (သင်္ဂဟ ကာရေန) ဝုတ္တော၊ [ပြခဲ့သောယုတ္တိသာဓက ၂-မျိုးလုံးကြောင့် အာရမဏိက ဝိညာဏဉ္စာယတနဈာန်၏ အဘာဝနာတိက္ကမကိုမဆိုဘဲ အာရုံဝိညာဉ်၏ အဘာဝနာတိက္ကမကိုသာ အဋ္ဌကထာဆရာဖွင့်ဆိုအပ်ပါသည်။ ဤ၌ “အဘာဝနသင်္ခါတော+အတိက္ကမော အဘာဝနာတိက္ကမော”ဟု ပြုပါ။]
တန္နိဿိတန္တိ၊ ကား။ တေန၊ ထိုဒုတိယယောကျာ်းသည်။ နိဿိတံ၊ မှီအပ်သောပဌမယောကျာ်းကို။ မဏ္ဍပလဂ္ဂံ၊ မဏ္ဍပ်၌ကပ်တွယ်နေသော။ တံ၊ ထိုယောကျ်ားကို။ အနိဿာယ၊ မှီ၍။ တေန၊ ထိုယောကျ်ားနှင့်။ ဝိနာဘူတေ၊ ကင်းသည်ဖြစ်၍ဖြစ်သော။ ဝိဝိတ္တေ၊ ကင်းဆိတ်သော။ ဗဟိဩကာသေ၊ မဏ္ဍပ်ပြင်ဘက်အရပ်၌။ ဌာနံ၊ တည်ခြင်းကို။ (ဒဋ္ဌဗ္ဗံ) ဝိယ၊ ကဲ့သို့။ (တထာ) အာကာသလဂ္ဂဝိညာဏဿ၊ ကောင်းကင်ပညတ်၌ တွယ်ကပ်နေသော ပဌမာရုပ္ပဝိညာဉ်၏။ ဝိဝေကေ၊ ကင်းဆိတ်ရာဖြစ်သော။ တဒဂပမေ၊ ထိုပဌမာရုပ္ပဝိညာဉ်၏ ကင်းကွာခြင်းဟူသော နတ္ထိဘော ပညတ်၌။ တတိယာရုပ္ပဿ၊ ၏။ ဌာနံ၊ တည်ခြင်းကို။ (ဒဋ္ဌဗ္ဗံ)။ အရူပါဝစရကုသလာကထာဝဏ္ဏနာ၊ သည်။ နိဋ္ဌိတာ။
တေဘူမကကုသိုလ်အဖွင့်
ဣမေ၊ ပေ။ နယာတိ၊ ဟူသောစကားကို။ အန္တော၊ အဆုံးဖြစ်သော။ ဆန္ဒာဓိပတေယျနယေ၊ ဆန္ဒာဓိပတေယျနည်း၌။ ပုရိမနယာနံ၊ ရှေးနည်းတို့၌။ တန္နယာဘိမုခပ္ပဝတ္တိံ၊ ထိုဆန္ဒာဓိပတေယျနည်းသို့ရှေးရှုသောဖြစ်ခြင်းကို။ သန္ဓာယဝုတ္တံ၊ ပန၊ ထိုသို့ပင် ဆိုအပ်ပါသော်လည်း။ အယံ ပကာရော၊ ဤအပြားသည်။ ပါဠိအနုဂတော၊ ပါဠိတော်သို့အစဉ်လိုက်သည်။ န (ဟောတိ)၊ မဟုတ်။ (ကသ္မာ ဝိညာယတိ၊) ဟိ (ယသ္မာ)၊ ပါဠိယံ၊ ပါဠိတော်၌။ သုဒ္ဓိကနယာဒယော၊ သုဒ္ဓိကနည်း အစရှိသည်တို့ကို။ ဝတွာ၊ ရှေးဦးစွာ ဟောတော်မူပြီး၍။ ဝီရိယာဓိပတေယျာဒိနယာ၊ တို့ကို။ နဝုတ္တာ၊ ဟောတော်မူအပ်ကုန်သည်မဟုတ်။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (အယံ ပကာရော ပါဠိအနုဂတောန ဟောတိ၊ ဣတိဝိညာယတိ။)
မဟာပရဏေ၊ ပဋ္ဌာန်းကျမ်းကြီး၌။ အနုလောမာဒိနယဝိစိတ္တေဟိ၊ အနုလောမ အစရှိသော နည်းတို့ဖြင့် ဆန်းကြယ်ကုန်သော။ သတ္တဟိ မဟာဝါရေဟိ၊ (ပဋိစ္စဝါရစသော) ခုနှစ်ပါးသော ဝါရကြီးတို့ဖြင့်။ ဟီနတ္တိကော၊ ဟီနတိက်ကို။ ဝိဘတ္တော၊ ဝေဖန်တော်မူအပ်ပြီ။ စ၊ ဆက်။ တတ္ထ၊ ထို ဟီနတိက်၌။ ဝီသတိ၊ သော။ ဣမေ လောကိယမဟာနယာ၊ ဤလောကိယမဟာနည်းတို့သည်။ မဇ္ဈိမဓမ္မေကဒေသဘူတာ၊ မဇ္ဈိမဓမ္မတို့၏ တစ်စိတ်တစ်ဒေသဖြစ်၍ ဖြစ်ကုန်၏။ ဣတိ ကတွာ၊ ဤသို့နှလုံးပြု၍။ တတ္ထ၊ ထိုပဋ္ဌာန်းကျမ်းကြီးဝယ် ဟီနတိက်၌။ ဝိဘတ္တာ၊ ဝေဖန်အပ်ကုန်ပြီ။ ဣတိ၊ သို့။ (သင်္ဂဟကာရေန) ဝုတ္တံ၊ ဧတေနကမေန၊ ဤအဋ္ဌာကထာ၌ ပြအပ်သော အစဉ်အားဖြင့်။ ဣမေသံ နယာနံ၊ တို့၏။ တတ္ထ၊ ထိုပဋ္ဌာန်းကျမ်းကြီးဝယ် ဟီနတိက်၌။ အာဂတတ္တာ၊ လာကုန်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ န (ဝုတ္တံ)၊ ဆိုအပ်သည်မဟုတ်။
ဧဝံ၊ သို့။ ဧတေသံ၊ ဤနည်းတို့၏။ ဝိဘတ္တဋ္ဌာနံ၊ ဝေဖန်အပ်ရာ ပါဠိရပ်ကို။ ဒဿေတွာ၊ ပြ၍။ ဣဒါနိ၊ ယခုအခါ။ ဧတသ္မိံ၊ ပေ။ ဌာနေ၊ ဤတေဘူမကကုသလကထာ၏အဆုံးဖြစ်သော ဌာန၌။ အဋ္ဌာရသကမ္မဒွါရဒဿနတ္ထံ၊ တစ်ဆယ့်ရှစ်ပါးသော ကမ္မဒွါရတို့ကိုပြခြင်းအကျိုးငှာ။ ဣမသ္မိံပန ဌာတေနိ အာဒိမာဟ၊ အထဝါ၊ တစ်နည်းကား။ ဟီနပဏီတေဟိ၊ ဟီနပဏီတို့မှ။ ဝိနိဝတ္တေတွာ၊ ဆုတ်နစ်စေ၍။ [“ဟီနတ္တိကတောမဇ္ဈိမရာသိံ ဂဟေတွာ” ကို ရည်ရွယ်၍ဆိုသည်။] မဇ္ဈိမရာသိအန္တောဂဓဘာဝံ၊ မဇ္ဈိမရာသိ၌ အတွင်းဝင်သည်၏အဖြစ်ကို။ ဒဿေန္တေန၊ ပြတော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည်။ ဧတေသံ တေဘူမကကုသလနယာနံ၊ ဤတေဘူမက ကုသိုလ်နည်းတို့ကို။ ဟီနတ္ထိကေ၊ ၌။ ဝိဘာဂေါ၊ ဝေဖန်ခြင်းကို။ ကတော၊ ပြုအပ်ပြီ။ ဣမသ္မိံ၊ ပေ။ အာဒိကဿ၊ စကားရပ်၏။ ယထာဝုတ္တောဝ၊ အကြင်အကြင် ဆိုအပ်ပြီးသည်သာလျှင်ဖြစ်သော။ သမ္ဗန္ဓော၊ အနုသန္ဓေသမ္ဗန္ဓသည်။ (ဧဝမေတေသံ၊ ပေ။ အာဒိမာဟဟုဆိုအပ်ပြီးသော အနုသန္ဓေသမ္ဗန္ဓသည်၊) (ဟောတိ)။
ဟီနတ္တိကေ၊ ၌။ မဇ္ဈိမရာသိမှိ၊ ၌။ သဝိပါကာ၊ အကျိုးနှင့်တကွဖြစ်ကုန်သော။ [သဝိပါကာဖြင့် အဝိပါကဖြစ်သော အဟောသိကံတို့ကိုကန့်။] ယေ၊ အကြင်တရားအစုတို့ကို။ ဝဋ္ဋနိဿိတေနေဝ၊ ဝဋ်ကိုမှီသည်သာလျှင်ဖြစ်သော။ ဒါနာဒိဝသေန၊ ဖြင့်။ ပဝတ္တိတာ၊ ဖြစ်စေအပ်ကုန်ပြီ။ တေ၊ ထိုတရားအစုတို့ကို။ ဟီနာတိ၊ ဟူ၍။ ကာတဗ္ဗာ၊ ပြုထိုက်ကုန်၏။ ယေ၊ အကြင်တရားအစုတို့ကို။ ဝိဝဋ္ဋနိဿိတေန၊ ဝဋ်တရားမဟုတ်သော နိဗ္ဗာန်ကိုမှီသော။ ဒါနာဒိသေန ပဝတ္တိတာ၊ တေ၊ ထိုတရားအစုတို့ကို။ ပဏီတာတိ ကာတဗ္ဗာ၊ အဝိပါကာ၊ အကျိုးမရှိသော တရားအစုတို့ကို။ မဇ္ဈိမာတိ၊ မဇ္ဈိမတို့ဟူ၍။ ကာတဗ္ဗာ၊ စ၊ ဆက်။ အဝိပါကတ္တာ၊ အကျိုးမရှိကုန်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ တေသု၊ ထိုတရားအစုတို့တွင်။ မဇ္ဈိမရာသိံ၊ ကို။ ထပေတွာ၊ ချန်ထား၍။ ဣတရေ၊ မဇ္ဈိမရာသိမှတစ်ပါးကုန်သော။ ဒွေ၊ ၂-မျိုးကုန်သော။ ဧကန္တဝဋ္ဋနိဿိတာ၊ ဧကန် ဝဋ်ကိုမှီကုန်သော။ နဝ၊ ၉-ပါးသော ကမ္မဒွါရတို့လည်းကောင်း။ ဝိဝဋ္ဋပနိဿယဘူတာ၊ ဝဋ်မဟုတ်သော နိဗ္ဗာန်၏ အားကြီးသော မှီရာအကြောင်းဖြစ်၍ ဖြစ်ကုန်သော။ နဝစ၊ ၉-ပါးတို့လည်းကောင်း။ ဣတိ၊ သို့။ အဋ္ဌာရသ၊ ၁၈-ပါးကုန်သော။ ကမ္မဒွါရာနိ၊ တို့သည်။ (ဟောန္တိ)၊ ကမ္မာနိစ၊ ကံတို့လည်းဟုတ်၏။ တာနိ၊ ထိုကံတို့ဟူသည်။ တဿ တဿ ဖလဿ၊ ထိုထိုအကျိုး၏။ ကာရဏဘာဝေန၊ အကြောင်း၏အဖြစ်ကြောင့်။ ဒွါရာနိစ၊ ဒွါရတို့လည်း ဟုတ်ကုန်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ကမ္မဒွါရာနိ၊ တို့မည်၏။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ တတ္ထတတ္ထ၊ ထိုထိုတရားအစုတို့၌။ စိတ္တာနိ၊ တို့ကို။ ကမ္မဒွါရာနီတိ၊ ဟူ၍။ (သင်္ဂဟကာရော) အာဟ၊ ဝါ၊ တစ်နည်း။ တံတံဒွါရာနိ၊ ထိုထိုဒွါရဖြစ်ကုန်သော။ ကာယာဒီနိ၊ ကာယ အစရှိသည်တို့ကို။ (ကာယဝိညတ် ဝစီဝိညတ် မနတို့ကို၊) (ကမ္မဒွါရာနီတိ သင်္ဂဟကာရော အာဟ။)
အဋ္ဌာရသ၊ ၁၈-မျိုးကုန်သော။ ခတ္တိယာစ၊ ခတ္တိယတို့ကိုလည်း။ (ဝေဒိတဗ္ဗာ၌စပ်၊) အဘဗ္ဗာ၊ သစ္စာလေးပါးကို မသိထိုက်ကုန်သော။ ဟီနဟီနတ္တယာဒယော၊ ဟီနဟီန ၃-မျိုးတို့၏အပေါင်း အစရှိကုန်သော။ နဝ၊ ၉-မျိုးတို့လည်းကောင်း။ ဘဗ္ဗာ၊ သစ္စာလေးပါးကို သိထိုက်ကုန်သော။ ပဏီတပဏီတတ္တယာဒယော၊ ပဏီတပဏီတ ၃-မျိုးတို့၏အပေါင်း အစရှိကုန်သော။ [အဋ္ဌကထာ၌ နောက် ၉-မျိုးဝယ် “ပဏီတဟီန”မှ စသောကြောင့် “ပဏီတဟီနတ္တယာဒယော” ဟုရှိလျှင် ကောင်းမည်ထင်သည်။] နဝစ၊ ၉-မျိုးတို့လည်းကောင်း။ ဣတိ၊ သို့။ ကမ္မာနုရူပေနေဝ၊ ကံအားလျော်သဖြင့်သာလျှင်။ ဝေဒိတဗ္ဗာ၊ သိထိုက်ကုန်၏။ ဧဝံ၊ ဤအတူ။ ဗြာဟ္မဏာဒယောစ၊ ဗြာဟ္မဏအစရှိသူတို့ကိုလည်းကောင်း။ ဒေဝါစ၊ နတ်တို့ကိုလည်းကောင်း။ ယောဇေတဗ္ဗာ၊ ယှဉ်စေထိုက်ကုန်၏။ အဋ္ဌစတာလီသ၊ ၄၈-ပါးသော၊ ဂေါတ္တစရဏာနိ၊ ဂေါတ္တစရဏတို့ဟူသည်။ တေသညေဝ ခတ္တိယ၊ ထိုခတ္တိယ အစရှိသည်တို့၏ပင်။ ဘေဒါ၊ အထူးအပြားတို့တည်း။
ကာမာဝစရံ၊ ပေ၊ ဓိပတေယျန္တိ၊ ဟူ၍။ ဧဝံ၊ သို့။ ဝုတ္တော၊ ဟောတော်မူအပ်သော။ စိတ္တဿ၊ ၏။ စိတ္တာဓိပတေယျဘာဝေါ၊ စိတ္တဓိပတေယျ၏အဖြစ်ကို။ (ဝုတ္တော၌စပ်၊) စိတ္တစေတသိကသမုဒါယေ၊ စိတ်စေတသိက်အပေါင်း၌။ သမယဝဝတ္ထာပကော၊ သမယကိုပိုင်းခြားသတ်မှတ်တတ်သော။ စိတ္တသဒ္ဒေါ၊ စိတ္တသဒ္ဒါသည်။ ပဝတ္တော၊ ဖြစ်၏။ ဣတိ၊ ထို့ကြောင့်။ သမ္ပယုတ္တဓမ္မာနံ၊ တို့၏။ ဝသေန၊ ဖြင့်။ ဝုတ္တော၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီ။ ဣတိ၊ သို့။ (သင်္ဂဟကာရော) အာဟ။ [အဓိပ္ပာယ်ကို အဋ္ဌကထာ၌ပြထားပြီ။]...တေဘူမကကုသလဝဏ္ဏနာ၊ သည်။ နိဋ္ဌိတာ၊ ပြီ။
လောကုတ္တရကုသိုလ် အဖွင့်
လောကံ တရတီတိ ဧတေန၊ ပါဌ်ဖြင့်။ လောကသမတိက္ကမပဋိပတ္တိံ၊ လောကကိုလွန်မြောက်ကြောင်း အကျင့်တည်းဟူသော မဂ်ကို။ (သင်္ဂဟကာရော) အာဟ၊ ဥတ္တရတီတိ ဧတေန၊ ပါဌ်ဖြင့်။ လောကဿ၊ ၏။ အန္တဂမနံ၊ အဆုံးသို့ရောက်ကြောင်းဖြစ်သော။ ဖလေ၊ အကျိုး၏အဖြစ်၌။ ပတိဋ္ဌာနံ၊ တည်သော။ ဖလံ၊ ဖိုလ်ကို။ (သင်္ဂဟကာရော အာဟ၊) [“အန္တဂမနဖလေ ပတိဋ္ဌာနံ” ဟု ရှိလျှင်ကောင်းမည်ထင်သည်။ “လောက၏ အဆုံးသို့ရောက်ခြင်းဟူသော အကျိုး၌တည်သော” ဖလံ၊ ဖိုလ်ကို။ အာဟ။] သမတိက္ကမ္မာတိ အာဒိနာ၊ ပါဌ်ဖြင့်။ နိဗ္ဗာနံ၊ ကို။ (သင်္ဂဟကာရော အာဟ၊) ဟိ၊ မှန်။ သမတိက္ကမ္မာတိ၊ သမတိက္ကမ္မပုဒ်၏။ နိဿရိတွာ၊ ထွက်မြောက်၍။ (ဣတိ အတ္ထော၊ သည် ဟောတိ၊) အဘိဘုယျာတိ၊ ပုဒ်၏။ ဝီသံယုတ္တံ၊ မယှဉ်သည်။ ဟုတွာ ဣတိ အတ္ထော၊ (ဟောတိ)၊ စ၊ ဆက်။ တိဝိဓောပိ၊ ၃-ပါးအပြားရှိသည်လည်းဖြစ်သော။ အတ္ထော၊ လောကံ ဥတ္တရတိ အစရှိသောအနက်ကို။ မဂ္ဂါဒီသု၊ မဂ်အစရှိသည်တို့တွင်။ (မဂ် ဖိုလ်နိဗ္ဗာန်တို့တွင်၊) ဧကေကသ္မိံ၊ တစ်ပါးတစ်ပါး၌။ ယောဇေတဗ္ဗော၊ ယှဉ်စေထိုက်ကုန်၏။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ (တိဝိဓောပိအတ္ထော) မဂ္ဂေယေဝ၊ မဂ်၌သာ။ (ယောဇေတဗ္ဗော၊) (ကသ္မာ၊ နည်း၊) ဣဓ၊ ဤလောကုတ္တရာကုသိုလ်ကိုပြရာ၌။ တဿ၊ ထိုမဂ်၏။ ဝါ၊ ကို။ အဓိပ္ပေတတ္တာ၊ တည်း။
ဧကစိတ္တက္ခဏိကန္တိ၊ ဟူသော စကားကို။ ဧကမဂ္ဂဿ၊ တစ်ခုသောမဂ်၏။ ဒွေ ဝါရေ၊ ၂-ကြိမ်တိုင်တိုင်။ အနုပ္ပတ္တိံ၊ မဖြစ်ခြင်းကို။ သန္ဓာယာဟ၊ အညမညံ၊ အချင်းချင်း။ ဓမ္မာနံ၊ သမ္ပယုတ်တရားတို့ကို။ အနတိဝတ္ထနာဒိသာဓိကာယ၊ မလွန်ခြင်းအစရှိသည်ကို ပြီးစေတတ်သော။ [အာဒိဖြင့် ဣန္ဒြိယာနံ ဧကရသတာ-သဒ္ဓါစသောဣန္ဒြေတို့၏ တူသောကိစ္စရှိကုန်သည်၏အဖြစ်, တဒုပဂဝီရိယဝါဟနံ-ထိုမဂ်သို့ရောက်ကြောင်း ဝီရိယကိုဆောင်ခြင်း, အာသေဝနာ-ထုံမွှမ်းခြင်း, ဤ၃-မျိုးသော ဘာဝနာဝိသေသတို့ကိုယူပါ။] ပညာယ၊ ပညာအားဖြင့်။ ဝဍ္ဎေတိ၊ ပွားစီးစေ၏။
နိယျာတီတိ နိယျာနီယန္တိ၊ ဟူ၍။ ဝတ္တဗ္ဗေ၊ ဆိုထိုက်လျက်။ ဤကာရဿ၊ ဤအက္ခရာ၏။ ရဿတ္တံ၊ ရဿဖြစ်ခြင်းကိုလည်းကောင်း။ ယကာရဿ၊ ယအက္ခရာ၏။ ကကာရံစ၊ ကအက္ခရာ၏အဖြစ်ကိုလည်းကောင်း။ ကတွာ, နိယျာနိကန္တိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တံ၊ ဧတေန၊ ဤလောကုတ္တရာဈာန်ဖြင့်။ နိယျာတိ၊ ထွက်မြောက်တတ်၏။ ဣတိ နိယျာနံ၊ နိယျာနမေဝ၊ နိယျာနသည်ပင်။ နိယျာနိကံ၊ မည်၏။ (သွတ္ထ၌ ဏိကပစ္စည်း၊) ဝေနယိကောဝိယ၊ ဝေနယိကောပုဒ်ကဲ့သို့တည်း။ [ဝိနယကံ အဓီတေတိ ဝေနယိကောပုဒ်ကဲ့သို့ ဏိကပစ္စည်းဖြင့် ပြီးသောပုဒ်ဖြစ်သည်-ဟူလို။] ဧတ္ထ၊ ဤဒုတိယဝိကပ်၌။ နေယျာနိကန္တ၊ ဟူ၍။ ဝတ္ထဗ္ဗေ၊ ဆိုထိုက်လျက်။ ဣကာရဿ၊ ဣအက္ခရာ၏။ ဧကာရတ္တံ၊ ဧကာရဖြစ်ခြင်းကို။ အကတွာ ဝုတ္တံ။
စိတ္တစေတသိကရာသိ၊ စိတ်စေတသိက်အစုကို။ ဖလန္တိ၊ ဟူ၍။ ဝုစ္စတိ၊ တံ၊ ထိုဖိုလ်သည်။ အညမညံ၊ အချင်းချင်း။ သမ္ပယုတ္တာနံ၊ ယှဉ်ကုန်သော။ ဓမ္မာနံ၊ တရားတို့၏။ အတ္တနော၊ မိမိ၏။ အဝယဝဘူတာနံ၊ အစိတ်ဖြစ်၍ဖြစ်ကုန်သော တရားတို့၏။ နိဿယော၊ မှီရာသည်။ ဟောတိ၊ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ဖလညာဏံ၊ ဖိုလ်နှင့်ယှဉ်သောဉာဏ်ကို။ ဖလန္တိ (ဝုစ္စတိ၊) ဝါ၊ တစ်နည်း။ သမ္မာဒိဋ္ဌိအာဒယော၊ သမ္မာဒိဋ္ဌိအစရှိကုန်သော။ အင်္ဂါနိ၊ မဂ္ဂင်တို့ကို။ (ဖလန္တိ ဝုစ္စတိ)။
လောကုတ္တရဘာဝေတိ၊ ကား။ လောကံ၊ ကို။ ဥတ္တိဏ္ဏဘာဝေ၊ လွန်မြောက်ပြီး၏အဖြစ်သည်။ (သမာနေပိ၌စပ်၊) တေန၊ ထိုလောကုတ္တရာဘာဝေ ဟူသောပါဌ်ဖြင့်။ ဖလနိဗ္ဗာနာနိ၊ တို့ကို။ သင်္ဂဏှာတိ၊ သိမ်းဆည်း၏။ တေသု၊ ထိုဖိုလ်, နိဗ္ဗာန်တို့တွင်။ ယံဖလံ၊ အကြင်ဖိုလ်သည်။ ဘဝတိ၊ တံ၊ ထိုဖိုလ်ကို။ ဘူမီတိ ဝုစ္စတိ၊ [“ဘဝတီတိ ဘူမိ”ဟုပြု၍ ဖိုလ်ကိုအရကောက်။] ဝါ၊ အဋ္ဌကထာနည်းမှ တစ်နည်းကား။ ကမ္မနိဗ္ဗတ္တာ၊ ကံကြောင့်ဖြစ်ကုန်သော။ ကာမဘဝါဒယော၊ ကာမဘဝ အစရှိသည်တို့ကို။ တံသမင်္ဂိနော၊ ထိုကာမဘဝစသည်နှင့်ပြည့်စုံသော ပုဂ္ဂိုလ်၏။ နိဿယဘာဝေန၊ မှီရာ၏အဖြစ်ကြောင့်။ ဘူမီတိ, ပုစ္စန္တိ၊ ဟုဆိုအပ်ကုန်၏ ယထာ၊ ကဲ့သို့။ ဧဝံ၊ တူစွာ၊ မဂ္ဂေန၊ မဂ်ကြောင့်။ နိဗ္ဗတ္တံ၊ ဖြစ်သော၊ ဖလံ၊ ကို။ အရိယသာဝကဿ၊ ၏။ ကာလေန ကာလံ၊ မကြာမကြာ။ သမာပဇ္ဇိတဗ္ဗတာယ၊ ဝင်စားထိုက်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ ဝါ၊ အတွက်။ (ဟိတ်ကူ၊) နိဿယဘာဝတော၊ မှီရာ၏အဖြစ်ကြောင့်။ ဘူမီတိ ဝုစ္စတိ၊ တတောယေဝ၊ ထိုသို့ အရိယာသာဝက၏ မှီရာ၏အဖြစ်ကြောင့်ပင်။ အရိယာ၊ မှီရာဘုံရှိသော အရိယာတို့သည်။ စိရတရံ၊ ကြာမြင့်စွာ။ (အသက်ဆုံးသည်တိုင်အောင်၊) တိဋ္ဌန္တိ၊ တည်ကုန်၏။
သမုစ္ဆေဒ၊ ပေ။ ဧတ္ထ၊ ပါဌ်၌။ အဂါယဂမနီယာနံ၊ အပါယ်သို့ရောက်ကြောင်းဖြစ်သော အကုသိုလ်တရားတို့ကို။ အစ္စန္တသမုစ္ဆေဒေါ၊ စင်စစ်အကြွင်းမဲ့ဖြတ်ခြင်းကိုလည်းကောင်း။ ဣတရေသံ၊ အပါယဂမနီယ အကုသိုလ်မှ တစ်ပါးကုန်သော အကုသိုလ်တို့ကို။ ဝိဇ္ဇုလတောဘာသေန၊ လျှပ်စစ်နွယ်ရောင်သည်။ တမဿ၊ အမိုက်မှောင်ကို။ (သမုစ္ဆိန္ဒနံ) ဝိယ၊ ကဲ့သို့။ သမုစ္ဆေဒေါ စ၊ ဖြတ်ခြင်းကိုလည်းကောင်း။ ဒဋ္ဌဗ္ဗော။
လောကိယဇ္ဈာနမ္ပိ၊ လောကီဈာန်သော်မှလည်း။ ပုထုဇ္ဇနဿ၊ ၏ သန္တာန်၌လည်းကောင်း။ အကတာဓိကာရဿ၊ ပြုအပ်ပြီးသော အဓိကာရ မရှိသော။ အရိယဿစ၊ အရိယာ၏ သန္တာန်၌လည်းကောင်း။ ပဋိပဒါယ၊ ကို။ ဝိနာ၊ ကြဉ်၍။ န ဣဇ္ဈတိ၊ မပြီးစီး။ ပန၊ ကား။ ကတာဓိကာရဿ၊ ပြုအပ်ပြီးသော အဓိကာရရှိသော၊ အရိယဿ၊ ၏ သန္တာန်၌။ ကုသလေန၊ ကုသိုလ်ကြောင့်။ ဝိပါကာနံ၊ ဝိပါက်တို့၏။ (သမိဒ္ဓိ) ဝိယ၊ ပြီးစီးခြင်းကဲ့သို့။ မဂ္ဂေနေဝ၊ မဂ်ကြောင့်သာလျှင်။ သမိဇ္ဈနတော၊ ပြီးစီးခြင်းကြောင့်။ တထာ၊ ထိုမဂ်၏အစွမ်းဖြင့်။ သမိဒ္ဓဿ၊ ပြီးစီးသော လောကီဈာန်၏။ အရိယမဂ္ဂေန၊ အရိယမဂ်နှင့်။ သဒိသတာယ၊ တူသည်၏ အဖြစ်၏။ အဘာဝတော၊ မရှိခြင်းကြောင့်။ ဝါ၊ အတွက်။ အတဗ္ဗိပါကတ္တာ၊ ထိုမဂ်၏ အကျိုးမဟုတ်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ [စသဒ္ဒါ ပိုဟန်တူသည်၊] မဂ္ဂပဋိပဒါ၊ မဂ်သို့ရောက်ကြောင်းအကျင့်သည်။ တဿဈာနဿ၊ ထိုဈာန်၏။ (မဂ္ဂသိဒ္ဓဖြစ်သော လောကီဈာန်၏၊) ပဋိပဒါ၊ အကျင့်တည်း။ ဣတိ၊ သို့။ ဝတ္တုံ န သက္ကာ၊ ဣတိ၊ ကြောင့်။ တတ္ထ၊ ထိုလောကီဈာန်၌။ တထာ၊ ထိုပဋိပဒါ၏ အစွမ်းဖြင့်။ ဂရုံကတွာ၊ အလေးပြု၍။ ပဋိပဒါဟိ ဧဝ၊ ပဋိပဒါတို့နှင့်တကွသာလျှင်။ ဒေသနာ၊ ဒေသနာတော်ကို။ န ကတာ၊ ပြုတော်မူအပ်ကုန်သည်မဟုတ်။ ယထာဝုတ္တဇ္ဈာနသင်္ဂဟတ္ထံ၊ အကြင်အကြင်ဆိုအပ်ပြီးသော မဂ္ဂသိဒ္ဓဈာန်ကို သိမ်းယူခြင်းအကျိုးငှာ။ သုဒ္ဓိကဒေသနာပိ၊ သုဒ္ဓိကဒေသနာကိုလည်း။ ကတာ၊ ပြုအပ်ပြီ။ ဣဓပန၊ ဤလောကုတ္တရာဒေသနာ၌ကား။ ကဿစိ၊ တစ်စုံတစ်ခုသော လောကုတ္တရာဈာန်၏။ ပဋိပဒါယ၊ နှင့်။ ဝိနာ၊ ကြဉ်၍။ အသဒ္ဓိတော၊ မပြီးခြင်းကြောင့်။ ဂရုံကတွာ ဒဿေတုံ ဒုက္ခပဋိပဒန္တိ အာဒိ (ဘဂဝတာ)၊ ဟူ၍ အစရှိသည်တို့ကို ဘဂဝါသည် ဝုတ္တံ၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီ။ [ဤဋီကာ ဖွင့်ပုံသည် အဋ္ဌကထာနှင့် တိုက်ရိုက်လည်းမတူ, အဋ္ဌကထာနည်းမှ တစ်နည်းလည်း မဟုတ်, အဋ္ဌကထာစကားကိုလိုက်၍ မိမိအလိုကိုပါ ထည့်စွက်ပြသော အဖွင့်ဖြစ်သည်။]
ယောကောစိဝါရောတိ၊ ကား။ သကိံ၊ တစ်ကြိမ်လည်းကောင်း။ ဒွိက္ခတ္တုံ၊ ၂-ကြိမ်လည်းကောင်း။ တိက္ခတ္တုံ၊ ၃-ကြိမ်လည်းကောင်း။ စတုက္ခတ္တုံ၊ ၄-ကြိမ်လည်းကောင်း။ အနေက္ခတ္တုံ၊ အကြိမ်များစွာလည်းကောင်း။ ဣတိ ဧဝမာဒီသု၊ ဤသို့အစရှိကုန်သော။ ဝိက္ခမ္ဘနဝါရေသု၊ ကိလေသာကို ခွာရာ ဝါရတို့တွင်။ ယောကောစိ၊ အမှတ်မထား တစ်ပါးပါးသော။ (ဝါရော၌စပ်၊) သကိံ၊ တစ်ကြိမ်လည်းကောင်း။ ဒွိက္ခတ္တုံစ၊ ၂-ကြိမ်လည်းကောင်း။ ဝိက္ခမ္ဘနဝါရာ၊ တို့သည် သုခပ္ပဋိပဒါ ဧဝ၊ သုခပ္ပဋိပဒါတို့သာတည်း။ တတော၊ ထို ၂-ကြိမ်ထက်၌။ ဥဒ္ဓံ၊ အလွန်။ သုခပ္ပဋိပဒါ၊ သည်။ န စ ဟောတိ၊ မရှိတော့သည်သာ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ တိက္ခတ္တုံ၊ ၃-ကြိမ်။ ဝိက္ခမ္ဘနဝါရံ၊ ကိလေသာ ခွာအပ်ရာဝါရကို။ ဒုက္ခပ္ပဋိပဒါတိ၊ ဒုက္ခပ္ပဋိပဒါဟူ၍။ အဋ္ဌကထာစရိယာ၊ တို့သည်။ ရောစေသုံ၊ နှစ်သက်ကြပါကုန်ပြီ။ တသ္မိံ၊ ထို၃-ကြိမ်ခွာအပ်ရာ ဝါရကို။ တထာရောစိတေ၊ ထိုအခြင်းအရာအားဖြင့် နှစ်သက်အပ်သော်။ (ဒုက္ခပ္ပဋိပဒါဟု နှစ်သက်အပ်သော်၊) တတော၊ ထို၃-ကြိမ်မှ။ ပရေသု၊ လွန်ကုန်သော။ စတုက္ခတ္တုံ၊ ၄-ကြိမ်။ ဝိက္ခမ္ဘနဝါရာဒီသု၊ ခွာအပ်ရာဝါရအစရှိသည်တို့၌။ ဝတ္တဗ္ဗမေဝ၊ ဒုက္ခပ္ပဋိပဒါဟု ဆိုဖွယ်သည်ပင်။ နတ္ထိ၊ ဣတိ၊ ဤသို့ မှတ်အပ်၏။
ရူပါရူပါနံ၊ ရုပ်နာမ်တို့ကို။ (ဂဟဏံ၌စပ်၊) လက္ခဏာဒီဟိ၊ လက္ခဏ အစရှိသည်တို့ဖြင့်။ [အာဒိဖြင့် ရသ ပစ္စုပဋ္ဌာန်တို့ကို။ ယူ၊ ပဒဋ္ဌာန်ကား နောက် ပစ္စယပရိဂ္ဂဟဉာဏ်ကျမှ ပါလိမ့်မည်၊] ပရိစ္ဆိန္ဒိတွာ၊ ပိုင်းခြား၍။ (ပရိ၏ အဖွင့်၊) ဂဟဏံ၊ ယူခြင်းသည်။ ဝါ၊ ယူကြောင်းဉာဏ်သည်။ ရူပါရူပပရိဂ္ဂဟဟော၊ ရူပါရူပပရိဂ္ဂဟမည်၏။
ဧတံ၊ ဤတရားအစုသည်။ နာမရူပမတ္တံ၊ နာမ်ရုပ်မျှသာတည်း။ အညော၊ နာမ်ရုပ်မှတစ်ပါးသော။ ကောစိ၊ တစ်စုံတစ်ခုသော၊ သတ္တာဒိကော၊ သတ္တအစရှိသောအရာသည်။ န၊ မရှိ။ [အာဒိဖြင့် ဇီဝ အတ္တ ပုဂ္ဂလတို့ကို ယူ၊] ဣတိ၊ သို့။ ဝဝတ္ထာပနံ၊ အသီးအသီး တည်စေတတ်သော ဉာဏ်သည်။ ဝါ၊ ပိုင်းခြားတတ်သော ဉာဏ်သည်။ နာမရူပဝဝတ္ထာပနံ၊ မည်၏။ ပရိဂ္ဂဟိတရူပါရူပဿ၊ ပိုင်းခြား၍ယူအပ်ပြီးသော ရုပ်နာမ်ရှိသောပုဂ္ဂိုလ်၏။ ဝါ၊ ရုပ်နာမ်ကိုပိုင်းခြား၍ ယူပြီးသော ပုဂ္ဂိုလ်၏။ မဂ္ဂပါတုဘာဝဒန္ဓတာ စ၊ မဂ်ထင်ရှားဖြစ်ခြင်း၏ လေးနှေးသည်၏အဖြစ်သည်လည်း။ နာမရူပဝဝတ္ထာပနာဒီနံ၊ နာမရူပဝဝတ္ထာပနဉာဏ် အစရှိသည်တို့၏။ ကိစ္ဆသဒ္ဓိတော၊ ခဲယဉ်းစွာ ပြီးခြင်းကြောင့်။ သိယာ၊ ဖြစ်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ရူပါ၊ ပေ။ ဧဝ၊ ရူပါရူပပရိဂ္ဂဟဉာဏ်၏ ခဲယဉ်းသည်၏အဖြစ်ကြောင့်သာလျှင်။ ဒုက္ခပ္ပဋိပဒတာ၊ ဒုက္ခပ္ပဋိပဒါ၏ အဖြစ်ကို။ န ဝတ္တဗ္ဗာ၊ မဆိုထိုက်။ ဣတိ စေ၊ ဤသို့ စောဒနာအံ့။
တံ၊ ထိုစောဒနာစကားသည်။ န၊ မသင့်။ (ကသ္မာ၊ နည်း၊) နာမ၊ ပေ။ ဒီနံ၊ နာမရူပဝဝတ္ထာပနဉာဏ် အစရှိသည်တို့၏။ ပစ္စနီကကိလေသမန္ဒတာယ၊ ဆန့်ကျင်ဘက်ကိလေသာတို့၏ နုံ့နည်းကုန်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ သုခသဒ္ဓိယမ္ပိ၊ လွယ်ကူစွာ ပြီးစီးရာအခါ၌လည်း။ တထာသိဒ္ဓဿ၊ ထို ပစ္စနီက ကိလေသာနည်းသည့်အတွက်သုခသိဒ္ဓဖြစ်သော ပုဂ္ဂိုလ်၏။ [စာအုပ်တို့၌ တထာသိဒ္ဓဟုရှိ၏။] ဝိပဿနာသဟဂတာနံ၊ ဝိပဿနာဉာဏ်နှင့်တကွဖြစ်ကုန်သော။ ဣန္ဒြိယာနံ၊ သဒ္ဓါစသော ဣန္ဒြေတို့၏။ မန္ဒတာယ၊ နုံ့ကုန်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ ဝါ၊ အတွက်။ မဂ္ဂ၊ ပေ။ ဘာဝတော၊ မဂ်ထင်ရှားဖြစ်ခြင်း၏ လေးနှေးသည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ (တံ ထို စောဒနာစကားသည်။ န၊ မသင့်။)
ရူပါရူပံ ပရိဂ္ဂဟေတွာတိ၊ ကား။ အကိစ္ဆေန၊ မငြိုမငြင် မပင်ပန်းသဖြင့်။ ပရိဂ္ဂဟေတွာပိ၊ ထက်ဝန်းကျင်ယူပြီး၍လည်း။ (သိမ်းဆည်းပြီး၍လည်း။ “နာမရူပံဝဝတ္ထာပေန္တော ဒုက္ခေန၊ ပေ။ ဝဝတ္ထပေတိ”၌စပ်။ ကိစ္ဆေန၊ ခဲယဉ်းစွာသဖြင့်။ ပရိဂ္ဂဟိတေ၊ ရာ၌။ ဝတ္တဗ္ဗမေဝ၊ ဆိုဖွယ်သည်ပင်။ နတ္ထိ၊ [နာမရူပ ပရိဂ္ဂဟတုန်းက ကိစ္စဖြစ်လျှင်နာမရူပဝဝတ္ထာန၌ ကိစ္စဖြစ်ကြောင်းမှာ ဆိုဖွယ်မရှိ-ဟူလို။] သေသေသုပိ၊ ကြွင်းသောဉာဏ်တို့၌လည်း။ ဧဝံ၊ ဤအတူတည်း။ [နာမရူပဝဝတ္ထာနတုန်းက အကိစ္စဖြစ်စေကာမူ ပစ္စယပရိဂ္ဂဟ၌ ကိစ္ဆေန ပရိဂ္ဂဟဖြစ်နိုင်သေး၏။ နာမရူပဝဝတ္ထာနတုန်းက ကိစ္ဆဖြစ်လျှင်ကား ပစ္စယပရိဂ္ဂဟ၌ ကိစ္ဆဖြစ်ကြောင်းမှာ ဆိုဖွယ်ရာပင်မရှိ။ ဤသို့စသည်ဖြင့် နောက်ဉာဏ်များ၌သိပါ။]
ဣမံ ဝါရံ ရောစေသုန္တိ၊ သည်ကား။ ကလာပသမ္မသနာဝသာနေ၊ ကလာပသမ္မသနဉာဏ်၏ အဆုံး၌။ ဥဒယဗ္ဗယာနုပဿနာယ၊ ဥဒယဗ္ဗယာနုပဿနာဉာဏ်သည်။ ဝတ္တမာနာယ၊ ဖြစ်လသော်။ ဥပ္ပန္နဿ၊ ဖြစ်ပေါ်လာသော၊ ဝိပဿနုပက္ကိလေသဿ၊ ဝိပဿနုပက္ကိလေသကို။ တိက္ခတ္တုံ၊ ၃-ကြိမ်။ ဝိက္ခမ္ဘနေန၊ ခွာရခြင်းအားဖြင့်။ ကိစ္ဆတာဝါရံ၊ ခဲယဉ်းသည်၏အဖြစ်ဟူသော ဝါရကို။ ဒုက္ခပ္ပဋိပဒါတိ၊ ဒုက္ခပ္ပဋိပဒါဟူ၍။ ရောစေသုံ၊ နှစ်သက်ကြကုန်ပြီ။ (ကသ္မာ၊ နည်း၊) ပဋိပဒါယ၊ ပဋိပဒါ၏။ ဧတဒန္တတ္တာ၊ ဤဝိပဿနုပက္ကိလေသနိကန္တိကို ခွာရခြင်းလျှင် အဆုံးရှိသည်၏အဖြစ်ကြောင့်တည်း။
ဧတဿ၊ ဤဝိပဿနုပက္ကိလေသဝိက္ခမ္ဘနဝါရ၏။ အကိစ္ဆတ္တေ၊ မခဲယဉ်းသည်၏အဖြစ်သည်။ (သတိ) ပိ၊ သော်လည်း။ ပုရိမာနံ၊ ရှေ့ဖြစ်သော ရူပါရူပပရိဂ္ဂဟစသည်တို့၏။ ကိစ္ဆတ္တေ၊ ခဲယဉ်းကုန်သည်၏ အဖြစ်သည်။ (သတိ၊ သော်၊) ဒုက္ခပ္ပဋိပဒတာ၊ ဒုက္ခပ္ပဋိပဒါ၏အဖြစ်ကို။ ဝါ၊ သည်။ ဝုတ္တနယာဝ၊ ဆိုအပ်ပြီးသောနည်းရှိသည်သာ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ န ပဋိသိဒ္ဓါ၊ မတားမြစ်အပ်။ ဣတိဒဋ္ဌဗ္ဗံ၊ ဝါ၊ ကား။ ယသာဝုတ္တံ၊ အကြင်ဆိုအပ်ပြီးသော။ သဗ္ဗံ၊ အလုံးစုံသော။ ရူပါ၊ ပေ။ ကိစ္ဆတံ၊ ရူပါရူပပရိဂ္ဂဟဉာဏ် စသည်တို့၏ ခဲယဉ်းကုန်သည်၏အဖြစ်ကို။ တိက္ခတ္တုံ ဝိက္ခမ္ဘနဝါရတာဝသေန၊ တိက္ခတ္တုံ ဝိက္ခမ္ဘနဝါရအဖြစ်၏အစွမ်းဖြင့်။ ဣမံ ဝါရန္တိ၊ ဤဝါရဟု။ (သင်္ဂဟကာရော) အာဟ၊ ပန၊ ကား။ ယဿ၊ အကြင်ပုဂ္ဂိုလ်၏။ သဗ္ဗတ္ထ၊ အလုံးစုံသောဉာဏ်တို့၌။ (ရူပါရူပပရိဂ္ဂဟစသောဉာဏ်တို့၌၊) အကိစ္ဆတာ၊ မခဲယဉ်းသည်၏အဖြစ်သည်။ (ဟောတိ)၊ တဿ၊ ထိုပုဂ္ဂိုလ်၏။ သုခါ၊ လွယ်ကူသော၊ ပဋိပဒါ၊ ပဋိပဒါကို။ ဝေဒိတဗ္ဗာ၊ သိထိုက်၏။
ဝိသံဝါဒနာဒိကိစ္စတာယ၊ သူတစ်ပါးတို့ကို လွဲမှားစေခြင်းအစရှိသော ကိစ္စရှိကုန်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ လူခါနံ၊ ခြောက်ကပ်ကုန်သော။ ဝါ၊ ကြမ်းထော်ကုန်သော။ အပရိဂ္ဂါဟကာနံ၊ မသိမ်းပိုက်တတ်ကုန်သော။ မုသာဝါဒီနံ၊ မုသာဝါဒ အစရှိသော ဝစီဒုစရိုက်တို့၏။ ပဋိပက္ခဘာဝတော၊ ဆန့်ကျင်ဘက်၏အဖြစ်ကြောင့်။ သမ္မာဝါစာ၊ သည်။ ပရိဂ္ဂါဟကသဘာဝေါ၊ သိမ်းပိုက်တတ်သည်၏ အဖြစ်ဟူသောသဘောရှိ၏။ သာ၊ ထိုသမ္မာဝါစာသည်။ သိနိဒ္ဓဘာဝတော၊ စေးကပ်ညက်ညောသည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ သမ္ပယုတ္တဓမ္မေ၊ သမ္ပယုတ်တရားတို့ကိုလည်းကောင်း။ သမ္မာဝါစာပစ္စယသုဘာသိတသောတာရံ၊ သမ္မဝါစာလျှင် အကြောင်းရှိသော ကောင်းစွာပြောဆိုအပ်သောစကားကို နာယူတတ်သော။ ဇနံစ၊ လူအပေါင်းကိုလည်းကောင်း။ ပရိဂ္ဂဏှာတိ၊ သိမ်းပိုက်တတ်၏။ (သိမ်းသွင်းတတ်၏။)
ကတ္တဗ္ဗံ၊ ပြုသင့်ပြုထိုက်သော။ ကာယိကကိရိယာကိစ္စံ၊ ကာယဒွါရ၌ဖြစ်သောအမူအရာ အလုပ်ကိစ္စကို။ သမုဋ္ဌာပေတိ၊ ဖြစ်ပေါ်စေတတ်၏။ သယံစ၊ မိမိဟူသော သမ္မာကမ္မန္တကိုယ်တိုင်လည်း။ သမုဋ္ဌဟနံ၊ ထကြွခြင်းသည်။ ဃဋနံ၊ စေ့ဆော်ခြင်းသည်။ ဟောတိ၊ ဣတိ၊ ကြောင့်။ သမ္မာကမ္မန္တသင်္ခါတာ၊ သမ္မာကမ္မန္တဟုဆိုအပ်သော။ ဝိရတိပိ၊ ဝိရတိကိုလည်း။ သမုဋ္ဌာနသဘာဝါတိ၊ ဖြစ်ပေါ်စေတတ်သော သဘောရှိ၏ဟူ၍။ ဝုတ္ထာ၊ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ကာယိကကိရိယာယ၊ ကာယဒွါရဖြစ်သောအမူအရာဖြင့်။ ဘရုက္ခိပနံဝိယ၊ ဝန်ထုပ်ဝန်ပိုးကို ကြွမြောက်ခြင်းကဲ့သို့။ သမ္ပယုတ္တဓမ္မာနံ၊ တို့ကို။ ဥက္ခိပနံ၊ မြှောက်ပင့်ခြင်းသည်။ သမုဋ္ဌဟနံ၊ ကောင်းစွာဖြစ်စေခြင်းသည်။ (သမုဋ္ဌာနံ၊ သမုဋ္ဌာန မည်၏။)
ဇီဝိမာနဿ၊ အသက်ရှင်ဆဲဖြစ်သော။ သတ္တဿ၊ သတ္တဝါ၏။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ သမ္ပယုတ္တဓမ္မာနံ၊ တို့၏။ သုဒ္ဓိ၊ စင်ကြယ်ကြောင်းသည်။ ဝေါဒါနံ၊ ဝေါဒါနမည်၏။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ဇီဝိတိန္ဒြိယဝုတ္တိ ယာ၊ ဇီဝိတိန္ဒြေ၏ဖြစ်ခြင်းငှာ။ (အသက်တာရှည်တည်နိုင်ခြင်းငှာ၊) အာဇီဝဿေဝ၊ အသက်မွေးမှု၏ပင်။ (သုဒ္ဓိ၊ သည်။ ဝေါဒါနံ၊ မည်၏။)
မဂ္ဂသန္နိဿိတန္တိ၊ ကား။ ပရမတ္ထမဂ္ဂ သဘာဝတ္တာ၊ ပရမတ္ထမဂ်သဘောရှိသည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ (လောကုတ္တရာမဂ်က နိဗ္ဗာန်လမ်းကြောင်း အစစ်အမှန်ဖြစ်သောကြောင့် “ပရမတ္ထမဂ်”ဟု ဆိုသည်၊) မဂ္ဂါဝယဝဘာဝေန၊ မဂ်၏အစိတ်၏အဖြစ်ဖြင့်။ သမုဒါယသန္နိဿိတံ၊ အပေါင်းကို မှီသော တရားတည်း။ ဣတိ အတ္ထော။
ကိလေသဝသေန၊ ကိလေသာ၏အစွမ်းဖြင့်။ ပတိဋ္ဌာနံ၊ တည်ခြင်းသည်။ (ဟောတိ)၊ အဘိသင်္ခါ ရဝသေန၊ အဘိသင်္ခါရ၏အစွမ်းဖြင့်။ အာယူဟနံ၊ အားထုတ်ခြင်းသည်။ (ဟောတိ)၊ ဝါ၊ တစ်နည်း။ တဏှာဝသေန၊ တဏှာ၏အစွမ်းဖြင့်။ ပတိဋ္ဌာနံ (ဟောတိ)၊ ဒိဋ္ဌိဝသေန၊ ဒိဋ္ဌိ၏အစွမ်းဖြင့်။ အာယူဟနံ (ဟောတိ)၊ [ဤပုဒ်များ၏အဓိပ္ပာယ်ကို အဋ္ဌကထာနိဿယ၌ ပြထားပြီ၊] ယာ အယံ ဓမ္မသာမဂ္ဂီ၊ အကြင်တရားတို့၏ ပေါင်းဆုံညီညွတ်ခြင်းကို။ ဗောဓီတိ၊ ဟူ၍။ ဝုစ္စတိ၊ ဣတိ၊ သို့။ ယောဇေတဗ္ဗာ၊ [ယာယံ ဓမ္မသာမဂ္ဂီ ဝုစ္စတိပုဒ်ကို အစပ်ဝေးသောကြောင့် စပ်ပုံကို ဖွင့်ရသည်။ ယောဇေတဗ္ဗာအရ သမ္ဗန္ဓယောဇနာယူ။]
သေနင်္ဂ၊ ပေ။ ဧတေန၊ ပါဌ်ဖြင့်။ ပုဂ္ဂလပညတ္တိယာ၊ ပုဂ္ဂိုလ်ကို အရကောက်ရသော ဗောဓိဟူသော နာမည်ပညတ်၏။ အဝိဇ္ဇမာနပညတ္တိဘာဝံ၊ အဝိဇ္ဇမာနပညတ်၏အဖြစ်ကို။ ဒဿေတိ၊ [ဤပုဒ်၏ အဓိပ္ပာယ်ကိုလည်း အဋ္ဌကထာနိဿယ၌ ပြထားပြီ။]
အင်္ဂသဒ္ဒေါ၊ အင်္ဂသဒ္ဒါသည်။ ကာရဏတ္ထောပိ၊ အကြောင်းအနက်ရှိသည်လည်း။ ဟောတိ၊ [ပိသဒ္ဒါဖြင့် ရှေ့အဝယဝ ၂-ပါးကိုပေါင်း၊] ဣတိ၊ ကြောင့်။ စတုသစ္စဗောဓာယ၊ သစ္စာ ၄-ပါးကို သိခြင်းငှာ။ သံဝတ္တန္တိ၊ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဗောဇ္ဈင်္ဂါ၊ တို့မည်၏။ (ယေ ဓမ္မာ၊ တို့သည်၊) ဗုဇ္ဈန္တိ၊ သိတတ်ကုန်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (တေဓမ္မာ) ဗောဓိယော၊ တို့မည်၏။ ဗောဓိယောဧဝ၊ ဗောဓိမည်သော တရားတို့သည်ပင်။ အင်္ဂါ၊ အကြောင်းတို့တည်း။ ဣတိ၊ ဤအနက်ကို နှလုံးသွင်း၍။ ဗုဇ္ဈန္တီတိ ဗောဇ္ဈင်္ဂါတိ၊ ဟူ၍။ (ဓမ္မသေနာပတိနာ) ဝုတ္တံ၊ [ပဋိသမ္ဘိဒါ မဂ်ကို အရှင်သာရိပုတ္တရာ ဟောတော်မူသည်။]
ဝိပဿနာဒီနံ၊ ဝိပဿနာ အစရှိကုန်သော။ ကာရဏာနံ၊ အကြောင်းတို့အားလည်းကောင်း။ ဗုဇ္ဈိတဗ္ဗာနံ၊ သိထိုက်ကုန်သော။ သစ္စာနံစ၊ သစ္စာ၄-ပါးတို့အားလည်းကောင်း။ အနုရူပံ၊ လျော်စွာလည်းကောင်း။ ပစ္စက္ခဘာဝေန၊ မျက်မှောက်၏အဖြစ်ဖြင့်။ ပဋိမုခံ၊ ရှေးရှုလည်းကောင်း။ အဝိ ပရီတတာယ၊ မဖောက်မပြန် အမှန်၏အဖြစ်ဖြင့်။ သမ္မာစ၊ ကောင်းစွာလည်းကောင်း။ ဗုဇ္ဈန္တိ၊ ကုန်၏။ ဣတိဧဝံ၊ တို့။ အတ္ထဝိသေသဒီပကေဟိ၊ အနုရူပစသော အနက်အထူးကိုပြတတ်ကုန်သော။ ဥပသဂ္ဂေဟိ၊ အနု, ပတိ, သံ, ဥပသာရတို့ဖြင့်။ အနုဗုဇ္ဈန္တီတိအာဒိ၊ ကို။ (ဓမ္မသေနာ ပတိနာ) ဝုတ္တံ၊ ဟိ၊ မှန်။ ဗောဓိသဒ္ဒေါ၊ ဗောဓိသဒ္ဒါသည်။ သဗ္ဗဝိသေသယုတ္တံ၊ အနုရူပစသော အလုံးစုံသော အနက်အထူးတို့နှင့်ယှဉ်သော။ ဗုဇ္ဈနံ၊ သိခြင်းကြိယာကို။ သာမညေန၊ သာမညအားဖြင့်။ သင်္ဂဏှာတိ၊ သိမ်းယူနိုင်၏။ ဣတိ၊ ဤသို့ မှတ်အပ်၏။ [ဤဝါကျများ၏အဓိပ္ပာယ်ကို အဋ္ဌကထာနိဿယ၌ ပြထားပြီ။]
တိဏ္ဏန္တိ၊ ကား။ ရာဂါဒီနံ၊ ရာဂ အစရှိကုန်သော။ (ဒေါသာနံ ၌စပ်၊) ကိံ၊ အဘယ်ကို။ ကရောတိ နာမ၊ ပြုသည်မည်သနည်း။ အနုဝတ္တမာနာနိ၊ လိုက်လာကုန်သော။ [စထူဟိ ဝစီဒုစ္စရိတေဟိမှ ဝိဘတ်ပြင်၍ လိုက်လာကုန်သော၊] ဒုစ္စရိတာနိ၊ ဒုစရိုက်တို့ကို။ (ကရောတိနာမ)။ [ဤဋီကာ အလို အဋ္ဌကထာ၌ ကရောတိ၏ကံပုဒ်ကို “ဒုစ္စရိတာနိ”ဟု ထည့်၍ပေးပါ။]
ပါဏာတိ၊ ပေ။ ပစ္စယာနံ၊ ပါဏာတိပါတ အစရှိသည်တို့သည် ပြီးစေအပ်သောပစ္စည်းတို့ကို။ (ပါဏာတိပါတ စသည်ကိုပြုရ၍ ရအပ်သောပစ္စည်းတို့ကို၊) နိစ္စသေဝနံ၊ အမြဲမှီဝဲခြင်းသည်။ ဓုဝ ပဋိသေဝနံ၊ နံ မည်၏။ ...သကိစ္စကောတိ၊ ကား။ ဝိသုံ၊ သီးခြား။ အတ္တနော၊ မိ၏။ ကိစ္စဝါ၊ ကိစ္စရှိသည်။ (န ဟောတိ၌စပ်၊) [“တဿ ကိစ္စံယဿာတိ သကိစ္စကော”ဟုပြု။ သမာ သန္တကပစ္စည်း။ သကို အတ္တနောဟုလည်းကောင်း, သနှင့်ကိစ္စကို ဗဟုဗ္ဗီဟိသမာသ်တွဲရမည်ဟု သိစေလို၍ “ကိစ္စဝါ”ဟုလည်းကောင်း ဖွင့်သည်။]
န ဟောတီတိ၊ ပါဌ်ဖြင့်။ အတ္ထန္တရဘာဝံ၊ သမ္မာဝါစာ သမ္မာကမ္မန္တတို့မှ တစ်ပါးသော အနက်သဘော၏အဖြစ်ကို။ ပဋိက္ခိပတိ၊ ပယ်မြစ်၏။ [“သမ္မာဝါစာ သမ္မာကမ္မန္တတို့အထဲ၌ သမ္မာအာဇီဝမည်သော သီးခြားတရား မရှိတော့”ဟု ပယ်သည်။ အတ္ထန္တရ၌ အတ္ထသဒ္ဒါသည် သဘာဝအနက်ကို ဟော၏။]
ပစ္စယ၊ ပေ။ ဝတ္တနာနိ၊ လူခစီဝရစသော ပစ္စည်းကို မှီဝဲကြောင်း စိတ္တုပါဒ်, လောကုတ္တရာ၏ အနီး၌ဖြစ်သော စကားကို ပြောဆိုကြောင်း စိတ္တုပါဒ် ဣရိယာပုထ်ကို ကောင်းစွာဖြစ်စေ ကြောင်း စိတ္တုပါဒ်ဟူကုန်သော။ ပါပိစ္ဆတာနိဗ္ဗတ္တနာနိ၊ ယုတ်မာသော အလိုဆိုးရှိသူ၏အဖြစ်ကြောင့် ဖြစ်ကုန်သော။ တီဏိ၊ န်သော။ ကုဟနဝတ္ထူနိ၊ အံ့ဩဖွယ်ကိုဖြစ်စေတတ်သော ဝတ္ထုတို့ကို။ (နိဿာယ၌စပ်၊) ဣတိ၊ ဤသို့ မှတ်အပ်၏။ [ဤဝါကျ၏ အဓိပ္ပာယ်ကို အဋ္ဌကထာနိဿယ၌ ပြထားပြီ။]
ဝုဋ္ဌာနဂါမိနီဝိပဿနာ၊ ဝုဋ္ဌာနဂါမိနီ ဝိပဿနာဟူသည်။ သာနုလောမာ၊ အနုလောမဉာဏ်နှင့် တကွဖြစ်သော။ သင်္ခါရုပေက္ခာ၊ သင်္ခါရုပေက္ခာဉာဏ်သည်။ သာ၊ ထိုဝုဋ္ဌာနဂါမိနီ ဝိပဿနာကို။ ဝါ၊ သည်။ သုညတော၊ အတ္တမှ ကင်းဆိတ်သည်၏အဖြစ်ဖြင့်။ ပဿန္တီ၊ ရှုလသော်။ ဝါ၊ ရှုခြင်းကြောင့်။ (ဟေတုမန္တဝိသေသန)၊ သုညတာတိ၊ ဟူ၍။ ဝုစ္စတိ၊ ၏။ ဒုက္ခတော၊ ဒုက္ခ၏အဖြစ်အားဖြင့်။ ပဿန္တီ၊ သော်။ ဝါ၊ အတွက်။ တဏှာပဏိဓိသောသနာတော၊ တောင့်တတတ်သော တဏှာကို ခြောက်သွေ့စေတတ်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ အပ္ပဏီဟိတာတိ၊ (ဝုစ္စတိ)၊ [“အပ္ပဏိ ဟိတာတိ”ဟု ပါဌ်မှန်ရှိပါစေ၊] သာ၊ ထိုဝုဋ္ဌာနဂါမိနီ ဝိပဿနာသည်။ အာဂမနီယဋ္ဌာနေ၊ မဂ်၏ဖြစ်ပေါ်လာကြောင်းအရာ၌။ မဂ္ဂါဓိဂမတ္ထံ၊ မဂ်ကိုရခြင်းအကျိုးငှာ။ အာဂမနပဋိပဒါဋ္ဌာနေ၊ ဖြစ်ပေါ်လာကြောင်း ပဋိပဒါအရာ၌။ [အာဂမနီယဋ္ဌာနေကိုပင် “မဂ္ဂါဓိဂမ၊ ပေ။ ဌာနေ”ဟု ထပ်ဖွင့်သည်၊] ဌတွာ၊ တည်၍။ သုညတာပ္ပဏီဟိတန္တိနာမံ၊ သုညတဟူသောအမည်ကို။ ဒေတိ၊ လောကုတ္တရာဈာန်အား ပေး၏။ [ဈာနံကိုငဲ့၍ “သုညတာပ္ပဏိဟိတံ”ဟု ရှိစေ။]
အာဂမနတော၊ ဝိပဿနာ အာဂမနကြောင့်။ နာမေ၊ သုညတ စသော အမည်တစ်ခုခုကို။ လဒ္ဓေ၊ မဂ်၌ရအပ်သော်။ သဂုဏတော၊ မိမိဂုဏ်ကြောင့်လည်းကောင်း။ အာရမဏတောစ၊ နိဗ္ဗာန်ဟူသော အာရုံကြောင့်လည်းကောင်း။ နာမံ၊ အမည်သည်။ [အာဂမနကြောင့်ရအပ်သော အမည်မျိုးသည်၊] သိဒ္ဓမေဝ၊ ပြီးစီးသည်သာ။ ဟောတိ၊ ၏။ ပန၊ ဗျတိရိက်ကား။ သဂုဏာရ မဏေဟိ၊ မိမိဂုဏ်, နိဗ္ဗာန်ဟူသော အာရုံတို့ကြောင့်။ နာမလာဘေ၊ နာမည်ရရာ၌။ သဗ္ဗတ္ထ၊ အလုံးစုံသော ဝိမောက္ခမဂ်တို့၌။ အာဂမနတော၊ ကြောင့်။ နာမံ၊ သည်။ သိဒ္ဓံ၊ သည်။ န ဟောတိ၊ ဣတိ၊ သို့။ ပရိပုဏ္ဏနာမသိဒ္ဓိဟေတုတ္တာ၊ ပြည့်စုံသောနာမည် ပြီးစီးခြင်း၏အကြောင်း၏ အဖြစ်ကြောင့်လည်းကောင်း။ သဂုဏာရမဏေဟိ၊ တို့ကြောင့်။ သဗ္ဗေသမ္ပိ၊ အလုံးစုံသော ဝိမောက္ခမဂ်တို့၏လည်း။ နာမတ္တယယောဂေါ၊ နာမည် ၃-မျိုးအပေါင်း၏ ယှဉ်ခြင်းသည်။ (ဟောတိ၊ နိုင်၏၊) အာဂမနတော၊ ကြောင့်။ (နာမတ္တယယောဂေါ) န (ဟောတိ)၊ ဣတိ၊ သို့။ ဝဝတ္ထာနကရတ္တာစ၊ ပိုင်းခြားခြင်းကို ပြုတတ်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်လည်းကောင်း။ နိပ္ပရိယာယဒေသနာယ၊ နိပ္ပရိယာယဒေသနာဖြစ်သော အဘိဓမ္မာ၌။ အာဂမနတောဝ၊ ကြောင့်သာ။ ဣဓ၊ ဤလောကုတ္တရာ မဂ်၌။ နာမံ၊ ကို။ လဘတိ၊ ၏။ ဣတရေဟိ၊ အခြားသော သဂုဏအာရမဏတို့ကြောင့်။ (နာမံ) န (လဘတိ)၊ ဣတိ၊ သို့။ (သင်္ဂဟကာရေန) ဝုတ္တံ။
အနိမိတ္တ ဝိပဿနန္တိ၊ ကား။ အနိစ္စာနုပဿနံ၊ အနိစ္စာနုပဿနာကို။ (ကထေသိ၌စပ်၊) နိမိတ္တ ဓမ္မေသူတိ၊ ကား။ သမူဟာဒိနဝသေန စေဝ၊ သမူဟ အစရှိသောဃန၏ အစွမ်းအားဖြင့်လည်းကောင်း။ သကိစ္စ ပရိစ္ဆေဒတာယစ၊ မိမိကိစ္စအားဖြင့် ပိုင်းခြားခြင်းအစရှိကုန်သည်၏ အဖြစ်အားဖြင့်လည်းကောင်း။ သဝိဂ္ဂဟေသု၊ အထည်ကိုယ်ထည်နှင့်တကွ ဖြစ်ကုန်သော။ ခန္ဓေသု၊ ခန္ဓာတို့၌။ (စရတိ၌စပ်၊)
အနိစ္စာနုပဿနံ၊ ကို။ အနိမိတ္တဝိမောက္ခောတိ၊ ဟူ၍။ အာဟ၊ ပဋိသမ္ဘိဒါမဂ်၌ ဟောတော်မူပြီ။ ဧဝံ သမ္ပဒမိဒန္တိ (ဧတ္ထ)၊ ၌။ ဣဓ၊ ဤဥပမေယျ၌။ ဥပမာသံသန္ဒနံ၊ ဥပမာန၏ နှီးနှောခြင်းသည်။ ကထံ၊ ဟောတိ၊ အဘယ်မှာဖြစ်နိုင်ပါအံ့နည်း။ (န ဟောတိ ဧဝ၊ သာ၊) ဟိ၊ မှန်။ ဆန္ဒစိတ္တာနံ၊ ဆန္ဒစိတ္တတို့၏။ မဂ္ဂ၊ ပေ။ ဘာဝေါ၊ မဂ်ဟု ဆိုအပ်သော အဓိပတိအမည်၏ မရှိခြင်းသည်။ (ဘာဝသဒ္ဒါ နာမဝါစက) (အတ္ထိ) ဝိယ၊ ကဲ့သို့။ (တထာ၊ တူ၊) သဒ္ဓိန္ဒြိယာဓိကဿ၊ လွန်ကဲသော သဒ္ဓိန္ဒြေရှိသော။ အနိမိတ္တဝိမောက္ခဿ၊ အနိမိတ္တဝိမောက္ခ၏။ အနိမိတ္တဘာဝါဘာဝေါ၊ အနိမိတ္တအဖြစ်၏မရှိခြင်းသည်။ (အနိမိတ္တအမည်၏ မရှိခြင်းသည်၊) န အတ္ထိ၊ စ၊ သည်သာ မကသေး။ အမဂ္ဂါဓိပတီနံ၊ မဂ္ဂါဓိပတိမဟုတ်သော ဆန္ဒစိတ္တတို့၏။ မဂ္ဂါ၊ ပေ။ ဘာဝေါ၊ မဂ္ဂါဓိပတိဟူသော အမည်ကို ပေးနိုင်ခြင်း၏ မရှိခြင်းသည်။ (ဟောတိ) ဝိယ၊ (တထာ၊ တူ၊) အနိမိတ္တဿ၊ အနိမိတ္တဝိမောက္ခ၏။ အနိမိတ္တ၊ ပေ။ ဘာဝေါ၊ အနိမိတ္တအမည်ကိုပေးနိုင်ခြင်း၏ မရှိခြင်းသည်။ (ဟောတိ)၊ ဣတိ၊ သို့။ ဝတ္တု, န သက္ကာ၊ (ကသ္မာ၊ နည်း၊) အနိမိတ္တဝိမောက္ခဿ၊ ၏။ အနနိမိတ္တတာယ၊ အနိမိတ္တမဟုတ်သည်၏ အဖြစ်၏။ အဘာဝတော၊ မရှိခြင်းကြောင့် တည်း။
စ၊ သည်သာမကသေး။ ဧတေသံ၊ ဤတရားတို့၏။ မဂ္ဂေါ၊ မဂ်ဟူသော။ အဓိပတိ၊ အဓိပတိသည်။ (အတ္ထိ)၊ ဣတိ, မဂ္ဂါဓိပတိနော၊ တို့မည်၏။ ဣတိ၊ ဤသို့ ဝစနတ္ထပြု၍။ တတ္ထ၊ ထိုမဂ္ဂါဓိပတိမည်သော တရားတို့တွင်။ ဆန္ဒစိတ္ထေဟိ၊ ထို့ကြောင့်။ တံသမ္ပယုတ္တာနံ၊ ထိုဆန္ဒစိတ္တနှင့် ယှဉ်ကုန်သော တရားတို့၏။ မဂ္ဂါ၊ ပေ။ ဘာဝေါ၊ မဂ္ဂါဓိပတိအဖြစ်၏ မရှိခြင်းသည်။ ယုတ္တော၊ သင့်၏။ ဣဓေန၊ ဤဥပမေယျ၌ကား။ ဧတဿ၊ ဤဝိမောက္ခ၏။ မဂ္ဂေါ၊ မဂ်ဟူသော။ အနိမိတ္တံ၊ အနိမိတ္တသည်။ (အတ္ထိ၊) ဣတိ၊ ကြောင့်။ မဂ္ဂါနိမိတ္တော၊ မည်၏။ ဣတိ အယံအတ္ထော၊ ဤဝိဂြိုလ်နက်သည်။ န သမ္ဘဝတိ၊ မဖြစ်သင့်။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ အမဂ္ဂေန၊ မဂ္ဂမဟုတ်သော။ တေန၊ ထိုဝိမောက္ခကြောင့်။ မဂ္ဂဿ၊ မဂ်၏။ အနိမိတ္တဘာဝေါ၊ အနိမိတ္တ၏အဖြစ်သည်။ န ယုဇ္ဇတိ၊ မသင့်သည်ကား။ န၊ မဟုတ်။ (ယုဇ္ဇတိဧဝ၊ သင့်သည်သာ။)
ဝါ၊ တစ်နည်း။ ဧတ္ထ၊ ဤ ဥပမာန ဥပမေယျကို ရောနှော၍ ပြရာ၌။ ကိံ၊ အဘယ်သို့သော။ သာမညံ၊ တူသည်၏အဖြစ်ကို။ အဓိပ္ပေတံ၊ သနည်း။ ဣတိ၊ ဤကား အမေးတည်း။ အမဂ္ဂင်္ဂမဂ္ဂ နာမာဘာဝေါ၊ မဂ္ဂင်မဟုတ်သော သဒ္ဓိန္ဒြေ၏ မဂ္ဂနာမည်မရှိခြင်းကို။ (အဓိပ္ပေတော)၊ ဆန္ဒစိတ္တာ နံ၊ တို့၏။ အဓိပတိဘာဝေ၊ အဓိပတိတို့၏အဖြစ်သည်။ (မဂ္ဂါဓိပတိမည်သည်၊) သတိပိ၊ သော်လည်း မဂ္ဂါဓိပတီတိ၊ ဟူ၍။ မဂ္ဂနာမံ၊ မဂ်ဟူသော အမည်သည်။ န (ဟောတိ) ယထာ၊ ကဲ့သို့လည်းကောင်း။ စ၊ သည်သာမကသေး။ တေဟိ၊ ထိုဆန္ဒစိတ္တတို့ကြောင့်။ မဂ္ဂဿ၊ ၏။ (မဂ္ဂနာမံ) န (ဟောတိ ယထာ၊ လည်းကောင်း၊) (ကသ္မာ၊ နည်း၊) တေသံ၊ ထိုဆန္ဒစိတ္တတို့၏။ အမဂ္ဂင်္ဂတ္တာ၊ မဂ္ဂင်မဟုတ်ကုန်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်တည်း။ တထာ၊ တူ၊ သဒ္ဒါယ၊ ၏။ အာဂမနဘာဝေ၊ မဂ်၏ဖြစ်ပေါ်လာကြောင်း၏ အဖြစ်သည်။ သတိပိ၊ သော်လည်း။ တဿာ၊ ထိုသဒ္ဒါ၏။ အနိ မိတ္တန္တိ၊ အနိမိတ္တဟူသော။ မဂ္ဂနာမံ၊ မဂ်အမည်သည်။ န (ဟောတိ)၊ စ၊ သည်သာ မကသေး။ တာယ၊ ထိုသဒ္ဒါကြောင့်။ မဂ္ဂဿ၊ ၏။ (မဂ္ဂနာမံ၊ သည်၊) န (ဟောတိ)၊ (ကသ္မာ) , တဿာ၊ ထိုသဒ္ဓါ၏။ အမဂ္ဂင်္ဂတ္တာ၊ မဂ္ဂင်မဟုတ်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်တည်း။ ဧဝံ၊ ဤသို့လျှင်။ အနိမိတ္တ ဝိပဿနာယပိ၊ အနိမိတ္တ ဝိပဿနာ၏လည်း။ အနိမိတ္တဘာဝေါ၊ အနိမိတ္တ၏ အဖြစ်သည်။ (အနိမိတ္တနာမည်သည်၊) နိပ္ပရိယာယေန၊ ပရိယာယ် မဟုတ် မုချအားဖြင့်။ နတ္ထိ၊ မရှိ။ ဣတိ၊ ဤအနက်သည်။ ဝါ၊ ကို။ ဒီပိတော ဟောတိ။
နနုစ၊ စောဒနာပါဦးအံ့။ (ကိံ)၊ ဣဓ၊ ဤလောကုတ္တရာဈာန်အရာ၌။ ဈာနံ၊ ကို။ သုညတာဒိနာ မေန၊ သုညတအစရှိသော အမည်အားဖြင့်။ ဝုတ္တံ၊ ဟောတော်မူအပ်သည် မဟုတ်ပါလော၊ မဂ္ဂေါ၊ မဂ်ကို။ (သုညတာဒိနာမေန) န (ဝုတ္တော)၊ လော၊ ဣတိစေ၊ အံ့။ [နုနစ ပါသောကြောင့် စေပါလျှင် ကောင်း၏၊] န၊ မစောဒနာသင့်။ (ကသ္မာ) မဂ္ဂသမ္ပယောဂတော၊ မဂ်နှင့်ယှဉ်ခြင်းကြောင့်။ ဝါ၊ အတွက်။ ဈာနဿ၊ ၏။ ဝါ၊ က၊ သုညတာဒိနာမကတ္တာ၊ သုညတစသော အမည်ရှိသည်၏ အဖြစ်ကြောင့်တည်း။
သုတ္တန္တ ပရိယာယေန၊ သုတ္တန်ဒေသနာနည်းအားဖြင့်။ သဂုဏာရမဏေဟိ၊ တို့ကြောင့်။ ဣဓ၊ ဤလောကုတ္တရာဈာန်အရာ၌။ အဘိဓမ္မေပိ၊ ၌လည်း။ နာမံ၊ အမည်ကို။ လဘတိ၊ ၏။ ဣတိ အာဟံသု၊ တသ္မာ၊ ထို့ကြောင့်။ (ထိုသို့ ဆိုကြသည်၏အဖြစ်ကြောင့်၊) န ပန လဘန္တီတိ၊ ဟူ၍။ ပဋိက္ခိတ္တာ၊ (အဋ္ဌကထာ၌) ပယ်အပ်ကုန်ပြီ။ ကိံ ကာရဏာ၊ နည်း။ အဘိဓမ္မေ၊ ၌။ သရသံ၊ မိမိ၏ သဘောကို။ အနာမသိတွာ၊ မသုံးသပ်မူ၍။ ပစ္စနီကတောဝ၊ ဆန့်ကျင်ဘက်ကြောင့်သာလျှင်။ နာမလာဘာ၊ သုညတ အပ္ပဏိဟိတ အမည်ကိုရခြင်းကြောင့်တည်း။ ဣတိ၊ ကား။ အဓိပ္ပာ ယော၊ အဋ္ဌကထာဆရာ၏ အလိုတည်း။ ဟိ၊ ချဲ့။ သဂုဏာရမဏေဟိ၊ တို့ကြောင့်။ ယော နာမ လာဘော၊ အကြင်အမည်ကိုရခြင်းသည်။ (ဟောတိ)၊ သော၊ ထို သဂုဏ အာရမဏတို့ကြောင့် အမည်ကိုရခြင်းသည်။ သရသပ္ပဓာနော၊ ပြဋ္ဌာန်းသော သရသရှိသည်။ ဟောတိ၊ စ၊ ဆက်။ သရသေနေဝ၊ သရသကြောင့်သာ။ (ဧဝဖြင့် ပစ္စနီကကိုကန့်)၊ နာမလာဘေ၊ သည်။ (သတိ)၊ သဗ္ဗမဂ္ဂါနံ၊ တို့၏။ သုညတာဒိဘာဝေါ၊ သုညတ အစရှိသည်တို့၏အဖြစ်သည်။ (သုညတ အစရှိ သော အမည်သည်။ ဟောတိ၊) ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဝဝတ္ထာနံ၊ နာမည်ချင်းမရောအောင် ပိုင်းခြားခြင်းသည်။ န သိယာ၊ မဖြစ်တော့ရာ။ တသ္မာ, အဘိဓမ္မေ၊ ၌။ ဒွီဟိ၊ ၂-ပါးကုန်သော သရသ ပစ္စနီကတို့ကြောင့်။ နာမလာဘေ၊ သည်။ သတိပိ၊ သော်လည်း။ ပစ္စနီကတော၊ ကြောင့်။ ဝဝတ္ထာ နကရံ၊ ပိုင်းခြားမှုကိုပြုတတ်သော။ နာမံ၊ ကို။ ဂဟိတံ၊ ဣတိ၊ ကြောင့်။ သဂုဏာရမဏေဟိ၊ တို့ကြောင့်။ သုညတာပ္ပဏိဟိတမဂ္ဂါ၊ သုညတမဂ်အပ္ပဏဟိတမဂ်တို့သည်။ နာမံ န လဘန္တိ၊ ဣတိ (သင်္ဂဟကာရော) အာဟ။ [အဋ္ဌကထာအဆိုကို ချုံး၍ ဖွင့်သည်။]
အထဝါ၊ ကား။ န ပန လဘန္တီတိ၊ ကား။ အညနိရပေက္ခေဟိ၊ ပစ္စနီက ဟူသော တစ်ပါးသော အကြောင်းကိုငဲ့ခြင်းမရှိကုန်သော။ သဂုဏာရမဏေဟိ၊ တို့ကြောင့်။ န လဘန္တိ၊ ကိံ ကာရဏာ၊ နည်း။ အဘိဓမ္မေ၊ ၌။ သဟိတေဟိ၊ တကွဖြစ်ကုန်သော။ သရသ ပစ္စနီကေဟိ၊ သရသ ပစ္စနီကတို့ကြောင့်။ နာမလာဘာ၊ ကြောင့်တည်း။ ဣတိ အတ္ထော၊ ဟိ၊ ချဲ့။ ဝဝတ္ထာနကရံ၊ နာမည်ချင်း မရောအောင် ပိုင်းခြားမှုကိုပြုတတ်သော။ ပစ္စနိကံ၊ ပစ္စနီက အကြောင်းကို။ အနပေက္ခိတွာ၊ မငဲ့မူ၍။ ကေဝလဿ၊ ပစ္စနီကမဖက် သက်သက်သော။ သရသဿ၊ ၏။ နာမဟေတုဘာဝေါ၊ နာမည်၏အကြောင်း၏အဖြစ်သည်။ အဘိဓမ္မေ၊ ၌။ နတ္ထိ၊ (ကသ္မာ၊ နည်း။ ကေဝလဿ၊ ပစ္စနီက မဖက် သက်သက်သော။ သရသဿ၊ ၏၊) အဝဝတ္ထာနာပတ္တိတော၊ ပိုင်းခြားခြင်းသို့ မရောက် ခြင်းကြောင့်တည်း။ တသ္မာ၊ ထို့ကြောင့်။ အတ္ထာဘိနိဝေသပဏိဓိပဋိပက္ခ ဝိပဿနာနုလောမာ၊ အတ္တာဘိနိဝေ၏ ဆန့်ကျင်ဘက်, ပဏိဓိ၏ ဆန့်ကျင်ဘက်ဖြစ်သော ဝိပဿနာ အားလျော် ကုန်သော။ မဂ္ဂါ၊ တို့သည်။ သရသန္တရေ၊ ပစ္စနီကမှ တစ်ပါးသောအကြောင်းသည်။ သတိပိ၊ သော်လည်း။ ပစ္စနီကသဟိတေန၊ သော။ သရသေန၊ ကြောင့်။ နာမံ လဘန္တိ။
ပန၊ ကား။ အနိမိတ္တမဂ္ဂဿ၊ အနိမိတ္တမဂ်၏။ ဝိပဿနာ၊ ဝိပဿနာသည်။ (အနိစ္စာနုပဿနာကို ဆိုသည်၊) နိမိတ္တပဋိပက္ခာ၊ နိမိတ္တ၏ ဆန့်ကျင်ဘက်သည်။ န ဟောတိ၊ (ကသ္မာ)၊ သယံ၊ ကိုယ်တိုင်။ (အနိမိတ္တ ဝိပဿနာကိုယ်တိုင်၊) နိမိတ္တဂ္ဂဟဏတော၊ သင်္ခါရနိမိတ်ဟူသော အာရုံကို ယူခြင်းကြောင့်။ ဝါ၊ အတွက်။ နိမိတ္တဂ္ဂဟဏာ နိဝါရဏာ၊ သင်္ခါရနိမိတ်အာရုံကို ယူခြင်းကို မတားမြစ်နိုင်ခြင်းကြောင့်တည်း။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ တဒနုလောမမဂ္ဂေါပိ၊ ထိုအနိမိတ္တဝိပဿနာ အားလျော်သော မဂ်သည်လည်း။ နိမိတ္တဿ၊ သင်္ခါရနိမိတ်၏။ ပဋိပက္ခော၊ သည်။ န (ဟောတိ)၊ (ကသ္မာ နိမိတ္တဿ ပဋိပက္ခေ, န ဟောတိ၊ နည်း၊) (နိမိတ္တဿ ပဋိပက္ခော၊ သည်၊) ယဒိသိယာ၊ အံ့။ နိမိတ္တဂတဝိပဿနာယပိ၊ သင်္ခါရနိမိတ်၌ဖြစ်သော ဝိပဿနာလည်း။ ပဋိပက္ခော၊ သည်။ သိယာ၊ ဖြစ်ရာ၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (နိမိတ္တဿ ပဋိပက္ခော န ဟောတိ၊) တသ္မာ, ဝိဇ္ဇမာနောပိ၊ ထင်ရှားရှိပါသော်လည်း။ ဝါ၊ ထင်ရှားသည်လည်းဖြစ်သော။ (သရသဘောကို နောက်မှပေး၊) ဝဝတ္ထာနကရ ပစ္စနီကာဘာဝေါ၊ နာမည်ချင်းမရောအောင် ပိုင်းခြားမှုကိုပြုတတ်သော ပစ္စနီက အကြောင်း၏ မရှိခြင်းကြောင့်။ အဘိဓမ္မေ၊ ၌။ အနိမိတ္တန္တိ၊ ဟူ၍။ နာမဒါယကော၊ နာမည်ကို ပေးတတ်သော။ သရသော၊ သရသကို။ န ဂဟိတော။
ပန၊ ဆက်။ အနိစ္စာနုပဿနာနုလောမော၊ သော။ မဂ္ဂေါ၊ ကို။ သုဒ္ဓိက ပဋိပဒါနယေယေဝ၊ သုဒ္ဓိကပဋိပဒါနည်း၌သာ၊ သင်္ဂဟိတော၊ သွင်းယူအပ်ပြီ။ ဣတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗော၊ စ၊ ဆက်။ တသ္မာဧဝ၊ ထို့ကြောင့်ပင်။ သော နယော၊ ထို သုဒ္ဓိကပဋိပဒါနည်းကို။ (ဘဂဝတာ) ဝုတ္တော၊ ဣတိ၊ ဤသို့ မှတ်အပ်၏။
ဧဝန္တိ၊ ကား။ အနိစ္စတော၊ ပေ။ ဟောတီတိ၊ ဟူ၍။ ယံ၊ အကြင်နိမိတ္တမဂ်ကို။ ဝက္ခဟိ၊ ဆိုလတ္တံ့။ ဧဝံ၊ ဤဆိုအပ်လတ္တံ့သည့်အတိုင်း။ အာဟရိတွာ၊ ဆောင်၍။ အဋ္ဌကထာစရိယေဟိ၊ တို့သည်။ သော အနိမိတ္တမဂ္ဂေါ၊ ထိုအနိမိတ္တမဂ်ကို။ ဒီပိတော၊ ဣတိ အတ္ထော။
ဝုဋ္ဌာန၊ ပေ။ ရမဏာတိ၊ ပါဌ်ဖြင့်။ (ပုစ္ဆတိ၌စပ်၊) အနိစ္စာဒိတော၊ အနိစ္စ အစရှိသော သင်္ခါရမှ။ ဝုဋ္ဌဟန္တဿ၊ ထသောပုဂ္ဂိုလ်၏။ ဝုဋ္ဌာနဂါမိနိယာ၊ ဝုဋ္ဌာနဂါမိနီဝိပဿနာ၏။ လက္ခဏရမဏတ္ထေ၊ လက္ခဏာဟူသော အာရုံရှိသည်၏ အဖြစ်သည်။ သတိ၊ သော်။ သင်္ခါရေတိ၊ သင်္ခါရတို့မှ။ ဝုဋ္ဌာနံ၊ ထခြင်းသည်။ နသိယာ၊ သင်္ခါရာရမဏတ္ထေ၊ သင်္ခါရဟူသော အာရုံရှိသည်၏အဖြစ်သည်။ (သတိ စ၊ ဖြစ်ပြန်သော်လည်း၊) လက္ခဏပဋိဝေဓော၊ လက္ခဏာကို ထိုးထွင်း၍ သိခြင်းသည်။ (န သိယာ)၊ ဣတိ၊ သို့။ မညမာနော၊ မှတ်ထင်သည်။ (ဟုတွာ) ပုစ္ဆတိ၊ အနိစ္စံတိ အာဒိနာ၊ ဖြင့်။ သင်္ခါရေသု၊ တို့၌။ ပဝတ္တမာနေန၊ သော။ ဉာဏေန၊ ဖြင့်။ လက္ခဏာနိပိ၊ တို့သည်လည်း။ ဝါ၊ တို့ကိုလည်း။ ပဋိဝိဒ္ဓါနိ၊ ထိုးထွင်း၍ သိအပ်ကုန်သည်။ ဟောန္တိ၊ (ကသ္မာ၊ နည်း၊) တဒါ၊ ပေ။ တတော၊ ထိုအနိစ္စ အစရှိသော အခြင်းအရာရှိသော သင်္ခါရအာရုံကို ယူခြင်းကြောင့်တည်း။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ လက္ခဏာရမဏာတိ၊ ဟူ၍။ (သင်္ဂဟကာရော) အာဟ။
သင်္ခါရာရမဏာဧဝ၊ သင်္ခါရအာရုံရှိသော ဝိပဿနာကိုပင်။ ယထာဝုတ္တာဓိပ္ပာယေန၊ ဖြင့်။ လက္ခဏာရမဏာတိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တာ၊ ဣတိ၊ ဤအနက်ကို။ ဒဿေန္တော၊ (ဟုတွာ)၊ လက္ခဏံနာမာ တိ အာဒိံ၊ (သင်္ဂဟကာရော) အာဟ၊ ဟိ၊ မှန်။ အနိစ္စတာ၊ အနိစ္စဖြစ်သော ခန္ဓာငါးပါး၏ ဖြစ်ကြောင်းဖြစ်ရာ အနိစ္စလက္ခဏာလည်းကောင်း။ ဒုက္ခတ္တာ၊ ဒုက္ခဖြစ်သော ခန္ဓာငါးပါး၏ ဖြစ်ကြောင်းဖြစ်ရာ ဒုက္ခလက္ခဏာလည်းကောင်း။ အနတ္တတာ၊ အနတ္တဖြစ်သော ခန္ဓာငါးပါး၏ ဖြစ်ကြောင်းဖြစ်ရာ အနတ္တလက္ခဏာလည်းကောင်း။ ဣတိ၊ သို့။ ဝိသုံ၊ ခန္ဓာငါးပါးမှ သီးခြား။ ဂယှမာနံ၊ သော်။ ဝါ၊ သော။ လက္ခဏံ၊ သည်။ ပညတ္တိဂတိကံ၊ ပညတ်၏ ဖြစ်ခြင်းကဲ့သို့သော ဖြစ်ခြင်းရှိ၏။ ဝါ၊ ပညတ်နှင့် အလားတူ၏။ ပရမတ္ထတော၊ အားဖြင့်။ အဝိဇ္ဇာမာနံ၊ ထင်ရှားမရှိ။ အဝိဇ္ဇမာနတ္တာဧဝ၊ ကြောင့်ပင်။ ပရိတ္တာဒိဝသေန၊ ပရိတ္တအစရှိသည်တို့၏အဖြစ်ဖြင့်။ န ဝတ္တဗ္ဗ ဓမ္မဘူတံ၊ မဆိုထိုက်သောတရားဖြစ်၍ ဖြစ်၏။ တသ္မာ၊ ဝိသုံ, ဂဟေတဗ္ဗဿ၊ သော။ လက္ခဏ ဿ၊ ၏။ ပရမတ္ထတော၊ အားဖြင့်။ အဘာဝါ၊ ကြောင့်။ အနိစ္စံ၊ အနိစ္စ၊ ဒုက္ခံ၊ ဒုက္ခ၊ အနတ္တာ၊ အနတ္တ၊ ဣတိ၊ သို့။ သင်္ခါရေ၊ တို့ကို။ သဘာဝတော၊ သဘောလက္ခဏာအားဖြင့်။ သလ္လက္ခေတိ နာမ၊ မှတ်သားသည်မည်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ယော၊ ပေ။ သလ္လက္ခေတီတိ၊ ဟူ၍။ (သင်္ဂဟ ကာရော) အာဟ၊ စ၊ ဆက်။ ယသ္မာ, အနိစ္စန္တိအာဒိနာ၊ အနိစ္စ အစရှိသည်ဖြင့်။ သင်္ခါရာဝ၊ တို့သည်သာ။ ဝါ၊ တို့ကိုသာ။ ဒိဿမာနာ၊ ရှုအပ်ကုန်သည်။ (ဟောန္တိ)၊ တသ္မာ, တေ၊ ထိုသင်္ခါရ တို့သည်။ ဝါ၊ တို့ကို။ ကဏ္ဌေ၊ လည်ပင်း၌။ ဗဒ္ဓကုဏပံဝိယ၊ ဖွဲ့ချည်အပ်သော အကောင်ပုပ်ကဲ့သို့။ ပဋိနိသဇ္ဇနီယာ၊ စွန့်ထိုက်ကုန်သည်။ ဟောန္တိ၊ ကုန်၏။
လောကုတ္တရကုသလပကိဏ္ဏကကထာ အဖွင့်
တတြာတိ၊ ကား။ လောကုတ္တရဇ္ဈာနေ၊ လောကုတ္တရာဈာန်၌။ (ပကိဏ္ဏကံ၌စပ်၊) အဇ္ဈတ္တဉ္စာတိ၊ အဇ္ဈတ္တဉ္စ အစရှိသော။ ဥပဍ္ဎဂါထာယ၊ ထက်ဝက်သောဂါထာဖြင့်။ အဘိနိဝိသိတဗ္ဗံ၊ စွဲမြဲစွာ နှလုံးသွင်းထိုက်သော ခန္ဓာကိုလည်းကောင်း။ ဝုဋ္ဌာတဗ္ဗံ၊ ထထိုက်သော ခန္ဓာကိုလည်းကောင်း။ ဝိပဿနာဘူမိံ၊ ဝိပဿနာ၏ဖြစ်ရာ အာရုံကိုလည်းကောင်း။ ပဉ္စဓာ၊ အားဖြင့်။ (အဇ္ဈတ္တ, ဗဟိဒ္ဓ, ရူပ, အရူပ, ပဉ္စက္ခန္ဓအားဖြင့်၊) ဥဒ္ဒိသတိ၊ အကျဉ်းချုပ်ညွှန်းပြ၏။ [ခေါင်းစဉ်၍ပြ၏။] သတ္တ အဋ္ဌာဒီနိ၊ သတ္တအဋ္ဌအစရှိကုန်သော။ အင်္ဂါနိ၊ အင်္ဂါတို့တည်း။ သတ္တဋ္ဌင်္ဂါနိ၊ တို့။ ဣတိ၊ သို့။ အာဒိသဒ္ဒဿ၊ ၏။ လောပေါ၊ ကို။ ဒဋ္ဌဗ္ဗော၊ နိမိတ္တန္တိ၊ ကား။ ယတော၊ အကြင်နိမိတ္တပဝတ္တတို့မှ။ ဝုဋ္ဌာနံ၊ ထခြင်းသည်။ (ဟောတိ၊) တာနိ နိမိတ္တ ပဝတ္တာနိ၊ တို့ကို။ နိမိတ္တဝစနေနေဝ၊ နိမိတ္တသဒ္ဒါဖြင့်သာလျှင်။ ဥဒ္ဒိသတိ၊ အကျဉ်းပြ၏။
သင်္ခါရုပေက္ခာညာဏမေဝ၊ သင်္ခါရုပေက္ခာဉာဏ်သည်သာ။ အရိယမဂ္ဂဿ၊ အရိယမဂ်မည်၏။ ဗောဇ္ဈင်္ဂါဒိဝိသေသံ၊ ဗောဇ္ဈင်္ဂ အစရှိသော အထူးကို။ [အာဒိဖြင့် မဂ္ဂင်္ဂ, ဈာနင်္ဂတို့ကို ယူ။] နိယ မေတိ၊ မှတ်သား၏။ ကသ္မာ၊ နည်း။ တတော၊ ပေ။ ဇ္ဈာနတော၊ ထိုထိုဒုတိယအစရှိသော ပါဒက ဈာန်ကြောင့်။ ဥပ္ပန္နဿ၊ ဖြစ်သော။ သသင်္ခါရုပေက္ခာဉာဏဿ၊ သင်္ခါရုပေက္ခာဉာဏ်နှင့်တကွ ဖြစ်သော ဝိပဿနာဉာဏ်၏။ ပါဒကဇ္ဈာနာတိက္ကန္တာနံ၊ ပါဒက ဈာန်သည် လွန်မြောက်အပ် ကုန်သော။ အင်္ဂါနံ၊ ဈာန်အင်္ဂါတို့ကို။ အသမာ၊ ပေ။ ဘာဝတော၊ ဝင်စားခြင်းငှာ အလိုမရှိသူ၏ အဖြစ်ဟု ဆိုအပ်သော စက်ဆုပ်တတ်သော ဘာဝနာ၏ရှိခြင်းကြောင့်လည်းကောင်း။ ဣတ ရဿ၊ အခြားသောဉာဏ်၏။ (ဒုတိယစသော ပါဒကဈာန်ကြောင့်ဖြစ်သော သင်္ခါရုပေက္ခာ ဉာဏ်မှတစ်ပါးသောဉာဏ်၏၊) အတဗ္ဘာဝတောစ၊ ထိုအသမာပဇ္ဇိတုကာမတာဝိရာဂဘာဝနာ၏ မရှိခြင်းကြောင့်လည်းကောင်းတည်း။
တေသမ္ပိ၊ ထိုထေရ်တို့၏လည်း။ ဝါဒေသု၊ ဝါဒတို့၌။ သင်္ခါရုပေက္ခာ သင်္ခါတာ၊ သော။ ပုဗ္ဗဘာ ဂါ၊ သော။ အယံ ဝုဋ္ဌာနဂါမိနီဝိပဿနာဝ၊ သည်သာ။ နိယမေတိ၊ ဣတိဝေဒိတဗ္ဗာ၊ ကသ္မာ၊ နည်း။ ဟိ (ယသ္မာ) ဝိပဿနာနိယမေနဝ၊ ဝိပဿနာနိယမကြောင့်သာလျှင်။ (ဗောဇ္ဈင် ဈာနင် မဂ္ဂင်အထူးကို မှတ်သားတတ်သော ဝိပဿနာကြောင့်သာလျှင်၊) ပဌမတ္ထေရဝါဒေပိ၊ ပဌမထေရ်၏ ဝါဒ၌လည်း။ အပါဒက၊ ပေ။ မဂ္ဂါ၊ ပါဒကမရှိသောမဂ်, မဌမဈာန် ပါဒကရှိသောမဂ်တို့သည်။ ပဌမဇ္ဈာနိကာဝ၊ ပဌမဈာန်နှင့်ယှဉ်ကုန်သည်သာ။ ဟောန္တိ၊ ဣတရေစ၊ အခြားသော မဂ်တို့သည်လည်း။ ပါဒက၊ ပေ။ နိယမေဟိ၊ ပါဒကဈာန်, ဝိပဿနာဟူသော နိယမတို့ကြောင့်သာ။ တံတံ ဈာနိကာ၊ ထိုထိုဒုတိယ အစရှိသော ဈာန်တို့နှင့်ယှဉ်ကုန်သည် (ဟောန္တိ)၊ ဧဝံ၊ တူ၊ သေသဝါဒေသုပိ၊ တို့၌လည်း။ (သမ္မသိတဝါဒ, ပုဂ္ဂလဇ္ဈာသယ ဝါဒတို့၌လည်း၊) ဝိပဿနာ နိယမော၊ ကို။ ယထာသမ္ဘဝံ ယောဇေတဗ္ဗော၊ ၏။ (တသ္မာ၊ ထို့ကြောင့်တည်း။)
ပကိဏ္ဏကသင်္ခါရေတိ၊ ကား။ ပါဒကဇ္ဈာနတော၊ ပါဒကဈာန်မှ။ အညသင်္ခါရေ၊ အခြားသော သင်္ခါရတို့ကို။ (သမ္မသိတွာ၌ စပ်၊) တေန၊ ထိုပကိဏ္ဏက သင်္ခါရေဟူသောပါဌ်ဖြင့်။ ပါဒကဇ္ဈာန သင်္ခါရေသု၊ ပါဒဈာန်ဟူသော သင်္ခါရတို့ကို။ သမ္မသိတေသု၊ သုံးသပ်အပ်ကုန်လသော်။ ဝတ္တဗ္ဗ မေဝ၊ ပဌမဇ္ဈာနိကမဂ်ဖြစ်၏ဟု ဆိုဖွယ်သည်ပင်။ နတ္ထိ၊ ဣတိ ဒဿေတိ။
တတြာပီတိ၊ ကား။ ဒုတိယတ္ထေရဝါဒေပိ၊ ၌လည်း။ ဝုတ္တနယေနေဝ ဝေဒိတဗ္ဗာ၌စပ်၊) တံတံ ဈာနိကတာ၊ ထိုထိုဈာန်ရှိသည်၏အဖြစ်သည်။ (မဂ်၌ ထိုထိုဈာန်ရှိသည်၏အဖြစ်သည်၊) တံတံ၊ ပေ။ နိယမေတိ၊ ထိုထိုသုံးသပ်အပ်သော သင်္ခါရ, ဝိပဿနာနိယမတို့ကြောင့်။ ဟောတိ၊ ဟိ၊ မှန်။ တတြာပိ၊ ထိုဒုတိယထေရ်၏ ဝါဒ၌လည်း။ ဝိပဿနာ၊ ဝိပဿနာသည်။ တံ၊ ပေ။ ဘာဝေန၊ ထိုထိုဈာန်အင်္ဂါကို စက်ဆုပ်သောဘာဝနာ, မစက်ဆုပ်သော ဘာဝနာ၏ အဖြစ်ဖြင့်။ သောမန ဿသဟဂတာ၊ သောမနဿဝေဒနာနှင့်တကွ ဖြစ်သည်လည်းကောင်း။ ဥပေက္ခာ သဟဂတာ စ၊ သည်လည်းကောင်း။ ဟုတွာ, မဂ္ဂဿ၊ ၏။ ဈာနင်္ဂါဒိနိယမံ၊ ဈာန်အင်္ဂါ အစရှိသည်ကိုမှတ် သားခြင်းကို။ ကရောတိ၊ ဣတိ ဧဝံ၊ သို့။ ဝိပဿနာနိယမော၊ ဝိပဿနာနိယမကို။ ဝုတ္တနယေ နေဝ ဝေဒိတဗ္ဗော။
တန္တိ၊ ကား။ တံ တံ ဈာနသဒိသဘဝနံ၊ ထိုထိုဈာန်နှင့်တူစွာဖြစ်ခြင်းသည်။ (န ဣဇ္ဈတိ၌စပ်၊) ပါဒက၊ ပေ။ နိဿယေဟိ၊ ပါဒကဈာန်, သမ္မသိတဈာန် ဟူသော ဥပနိဿယတို့နှင့်။ ဝိနာ၊ ကင်း၍။ အဇ္ဈာသယမတ္တေန၊ အဇ္ဈာသယမျှဖြင့်။ အသိဇ္ဈနာ၊ မပြီးစီးခြင်းဟူသော။ [သွာယ မတ္ထောနှင့်တူအောင် “အသိဇ္ဈနော”ဟုရှိလျှင် ကောင်း၏။] သွာယမတ္ထော၊ ထိုအနက် အဓိပ္ပာယ်ကို။ (ဒီပေတဗ္ဗော၌ စပ်၊) ဥပနိဿယေန၊ ဥပနိဿယနှင့်။ ဝိနာ၊ ၍။ သင်္ကပ္ပမတ္ထေန၊ အကြံမျှဖြင့်။ သကဒါဂါမိဖလာဒီနံ၊ သကဒါဂါမိဖိုလ်အစရှိသည်တို့၏။ အသိဇ္ဈနဒီပကေန၊ မပြီး စီးခြင်းကို ပြတတ်သော။ [“ပါဒကဇ္ဈာန၊ အသိဇ္ဈာနာ” ကိုပင် ဥပနိဿယေန၊ ပေ။ အသိဇ္ဈနဒီ ပကေန” ဟုထပ်ဖွင့်သည်။] နန္ဒကောဝါဒေန၊ နန္ဒကောဝါဒသုတ်ဖြင့်။ ဒီပေတဗ္ဗော၊ ထင်ရှားပြ ထိုက်၏။
ဟိ၊ မှန်။ တတ္ထ၊ ထိုနန္ဒကောဝါဒသုတ်၌။ သောတာပန္နာယပိ၊ သောတာပန်ဖြစ်သူ၏လည်း။ ပရိ ပုဏ္ဏသင်္ကပ္ပဘာဝံ၊ ပြည့်စုံသောအကြံရှိသည်၏အဖြစ်ကို။ ဝါ၊ အကြံပြည့်စုံသည်၏အဖြစ်ကို။ ဝဒန္တေန၊ ဟောတော်မူသော။ ဘဂဝတာ၊ သည်။ ယဿယဿ၊ အကြင်အကြင်မဂ်၏။ ဥပနိဿ ယော၊ အားကြီးသောမှီရာအကြောင်းသည်။ အတ္ထိ၊ တဿတဿေဝ၊ ထိုထိုမဂ်ကိုသာလျှင်။ အဇ္ဈာသယော၊ အဇ္ဈာသယသည်။ နိကာမကော၊ မှတ်သားတတ်၏။ အညဿ၊ အခြားမဂ်ကို။ (အဇ္ဈာသယော၊ သည်၊) န (နိယာမကော)၊ မမှတ်သားတတ်။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ တေန တေန၊ ထိုထိုမဂ်ဖြင့်။ ပရိပုဏ္ဏသင်္ကပ္ပတာ၊ ပြည့်စုံသောအကြံရှိသည်၏ အဖြစ်သည်။ ဟောတိ၊ တ တော၊ ထိုမဂ်ထက်။ ပရံ၊ အလွန်။ (ပရိပုဏ္ဏသင်္ကပ္ပတာ) န (ဟောတိ)၊ (ကသ္မာ၊ နည်း၊) သင်္ကပ္ပ သဗ္ဘာဝေ၊ အကြံ၏ ထင်ရှားရှိသည်၏ အဖြစ်သည်။ (သတိ) ပိ၊ ဖြစ်ပါသော်လည်း။ အသိဇ္ဈန တော၊ ကြံစည်ကာမျှဖြင့် မပြီးစီးခြင်းကြောင့်တည်း။ ဣတိအယံ အတ္ထော ဒီပိတော ဟောတိ။
ဧဝံ၊ တူ။ ဣဓာပိ၊ ဤပုဂ္ဂလဇ္ဈာသယဝါဒ၌လည်း။ ဒုတိယာဒိဈာနိကဿ၊ ဒုတိယအစရှိသော ဈာန်နှင့်ယှဉ်သော။ ယဿယဿမဂ္ဂဿ၊ ၏။ ယထာဝုတ္တော၊ သော။ ဥပနိဿယော အတ္ထိ၊ တဿ တဿေဝ၊ ထိုထိုမဂ်ကိုသာလျှင်။ အဇ္ဈာသယော၊ သည်။ နိယာမကော၊ ၏။ အညဿ၊ အခြားသောမဂ်ကို။ (အဇ္ဈာသယော) န (နိယာမကော)၊ (ကသ္မာ၊ နည်း၊) တသ္မိံ၊ ထိုအဇ္ဈာသယ သည်။ သတိပိ၊ သော်လည်း။ အသိဇ္ဈနတော၊ အဇ္ဈာသယဖြင့် မပြီးစီးခြင်းကြောင့်တည်း။ ပန၊ ဆက်။ ဣမသ္မိံဝါဒေ၊ ဤပုဂ္ဂလဇ္ဈာသယဝါဒ၌။ ပါဒကေ၊ ပေ။ သဗ္ဘာဝေ၊ ပါဒကဈာန်, သမ္မသိ တဈာန်ဟူသော ဥပနိဿယ၏ထင်ရှားရှိသည်၏အဖြစ်သည်။ (သတိ၊) အဇ္ဈာသယော၊ အဇ္ဈာ သယသည်။ ဧကန္တေန၊ စင်စစ်အားဖြင့်။ ဟောတိ၊ (ကောဝိယ၊ အဘယ်ကဲ့သို့နည်း) တံ၊ ပေ။ သဗ္ဘာဝေ၊ ထိုသို့ ဖိုလ်၏ ဥပနိဿယ၏ ထင်ရှားရှိသည်၏အဖြစ်သည်။ (သတိ)၊ တံတံသင်္က ပ္ပေါ၊ ထိုထိုအကြံသည်။ (ဟောတိ) ဝိယ၊ တည်း။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ တဒဘာဝါဘာဝတော (တံ+ အဘာဝ+အဘာဝတော)၊ ထိုအဇ္ဈာသယမရှိလသော် ထိုမဂ်၏ မဖြစ်ခြင်းကြောင့်။ သဇ္ဈာသ ယော နိယမေတီတိ၊ ဟူ၍။ (သင်္ဂဟကာရေန) ဝုတ္တံ။
ယသ္မိံ၊ ပေ။ နတ္ထီတိ၊ ဟူသော စကားကို။ စတုတ္ထဇ္ဈာနိကဝဇ္ဇာနံ၊ စတုတ္ထဈာနိကမဂ်သည်။ ကြဉ် အပ်သောမဂ်တို့၏။ ပါဒကာနိ၊ အခြေခံဖြစ်ကုန်သော။ လောကိယဇ္ဈာနာနိ၊ လောကီဈာန်တို့ကို။ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ၊ [အရူပဘုံသည် စတုက္ကနည်းအားဖြင့် စတုတ္ထဈာန်ဘုံဖြစ်သောကြောင့် စတုတ္ထ ဈာနိကပါဒက ဖြစ်ဖို့ရန်မှာ ရိုးရာဖြစ်၏။ ထို့ကြောင့် စတုတ္ထဈာန်မှ အခြားသော လောကီ ဈာန်ကို ရည်ရွယ်၍ “ပါဒကဇ္ဈာနံ နတ္ထိ”ဟု ဆိုသည်။]
စ၊ ဆက်။ အပ္ပနာပတ္တိ၊ အပ္ပနာသို့ရောက်ခြင်းသည်။ ဩဠာရိ၊ ပေ။ ဘာဝေ၊ ရုန့်ရင်းသော ဈာန် အင်္ဂါတို့ကို လွန်မြောက်ခြင်းဟူသော ဥပနိဿယ၏ မရှိခြင်းသည်။ (သတိ)၊ ပဉ္စဟိ၊ န်သော။ အင်္ဂေဟိ၊ ဈာန်အင်္ဂါတို့နှင့်။ ဝိနာ၊ ၍။ န ဟောတိ၊ နိုင်။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ သောမနဿ၊ ပေ။ ဟော တီတိ၊ ဟူ၍။ အာဟ၊ (မောရဝါပိဝါသီမဟာဒတ္တထေရ်) ဆိုပြီ။
ဥပေက္ခာ၊ ပေ။ ဧတေန၊ ပါဌ်ဖြင့်။ (ဒဿေတိ၌ စပ်၊) အနုသယသမုဂ္ဃာဋနသမတ္ထဿ၊ အနုသယ တို့ကိုခွာခြင်း၌ စွမ်းဆောင်နိုင်သောမဂ်၏။ စတုတ္ထဇ္ဈာနိကတာပိ၊ စတုတ္ထဈာန်ရှိသည်၏အဖြစ် သည်လည်း။ သမာနာ၊ (နေဝသညာနာသညာယတနဈာန်နှင့်) တူ၏။ သင်္ခါရဝသေသတာ၊ ရုန့် ရင်းသောသင်္ခါရတို့မှ ကြွင်းသောသိမ်မွေ့သော သင်္ခါရ၏အဖြစ်သည်။ န (သမာနာ)၊ မတူ။ ဣတိ၊ ဤအနက်ကို။ ဒဿေတိ။
အဇ္ဈာသယဝသေန၊ အဇ္ဈာသယ၏အစွမ်းဖြင့်။ ပဉ္စမဇ္ဈာနိကတာယ၊ ပဉ္စဈာန်ရှိသည်၏အဖြစ် ၏လည်းကောင်း။ ပဌမာဒိဇ္ဈာနိကတာယ စ၊ ပဌမအစရှိသောဈာန်ရှိသည်၏အဖြစ်၏လည်းကောင်း။ သမ္ဘဝတော၊ ဖြစ်သင့်ခြင်းကြောင့်။ တေ စဝါဒါ၊ ထိုပါဒကဇ္ဈာနဝါဒ, သမ္မသိတဇ္ဈာန ဝါဒတို့သည်လည်း။ န ဝိရုဇ္ဈန္တိ၊ မဆန့်ကျင်ကုန်။ ဣတိ၊ ကား။ အဓိပ္ပာယော၊ အဋ္ဌကထာဆရာ၏ အလိုတည်း။ [အဋ္ဌကထာ၌ပဉ္စမဈာန်ကို ပါဒကပြု၍ ပဌမဈာန်စသည်ကို သမ္မသိတပြုပုံကို ပြသောကြောင့် “ပဉ္စမဇ္ဈာနိကတာယ ပဌမာဒိဇ္ဈာနိကတာယစ”ဟု ဆိုသည်။] အဇ္ဈာသယော စ၊ သည်လည်း။ သာတ္ထကော၊ အကျိုးရှိသည်။ ဟောတိ၊ (ကသ္မာ၊ နည်း၊) အညထာ၊ အဇ္ဈာသယ ပါဝင်ခြင်းဟူသော အခြင်းအရာမှတစ်ပါး မပါဝင်ခြင်းဟူသော အခြင်းအရာအားဖြင့်။ (အတ္ထေ ဂယှမာနေ၊) ပါဒက သမ္မသိတဇ္ဈာနေဟေဝ၊ ပါဒကဈာန် သမ္မသိတဈာန်တို့ဖြင့်သာ။ နိယမ ဿ၊ ဗောဇ္ဈင်မဂ္ဂင် ဈာနင်အထူးကို မှတ်သားခြင်း၏။ သိဒ္ဓတ္တာ၊ ပြီးစီးသည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ အဇ္ဈာသယော၊ သည်။ ဝါ၊ ကို။ နိယာမကော၊ မှတ်သားတတ်၏ဟူ၍။ ဝုစ္စမာနော၊ သော်။ နိရတ္ထ ကော၊ သည်။ သိယာ၊ ၏။ ဣတိ၊ ထို့ကြောင့်တည်း။
ဣဓ ပန အဋ္ဌသာလိနိယာ၊ ဤအဋ္ဌသာလိနီ၌ကား။ နိယမနေ၊ မှတ်သားခြင်း၌။ ဧကန္တိကံ၊ ဧကန္တဖြစ်သော။ ဝိပဿနာသင်္ခါတံ၊ သော။ အတ္ထမေဝ၊ အနက်အဓိပ္ပာယ်ကိုသာ။ ဥဒ္ဓရိတွာ၊ ထုတ်ဆောင်၍။ တေသမ္ပိ၊ ထိုထေရ်တို့၏လည်း။ ဝါဒေသု၊ တို့၌။ သင်္ခါရုပေက္ခာ သင်္ခါတာ၊ သော။ ပုဗ္ဗဘာဂါ၊ သော။ အယံဝုဋ္ဌာနဂါမိနိဝိပဿနာဝ၊ သည်သာ။ နိယမေတိ၊ ၏။ ဣတိ၊ သို့။ ဝဒန္တေ န၊ မိန့်ဆိုသော သင်္ဂဟ အဋ္ဌကထာဆရာသည်။ (ရှေ့နား၌ မိန့်ဆိုခဲ့သော အဋ္ဌကထာဆရာ သည်၊) တယောပိ၊ ၃-ပါးလည်းဖြစ်ကုန်သော။ ဧတေဝါဒေ၊ ဤဝါဒတို့ကို။ (ဤဝါဒနှင့်တကွ ဖြစ်သော ဈာန်တို့ကို။ တစ်နည်း-ဤပြောဆိုကြောင်းဈာန်တို့ကို၊) ဝိပဿနာဝ၊ သည်သာ။ နိယ မေတိ၊ ၏။ ဣတိ၊ ဤအနက်ကို။ ဒဿိတံ၊ ပြီ။ ဟိ၊ မှန်။ တံတံ ဝါဒါနံ၊ (ပါဒကဇ္ဈာနစသော) ထိုထိုဝါဒတို့၏။ ဝိပဿနာသဟိတာနံ၊ ဝိပဿနာနှင့်တကွဖြစ်ကုန်သည်ဖြစ်၍။ (သမာနာနံ) ဧဝ၊ ဖြစ်ကုန်သော်သာ။ (ဖြစ်ကြမှသာ၊) သိဒ္ဓိ၊ ပြီးစီးခြင်းသည်။ (ဟောတိ)၊ အညထာ၊ တစ်ပါး သောအခြင်းအရာအားဖြင့်။ (ဝိပဿနာမပါဘဲ)၊ (သိဒ္ဓိ) န (ဟောတိ)၊ [ပါဒကဈာန်ရှိရုံဖြင့် မဂ် ရခြင်းကိစ္စမပြီးစီး, ဝိပဿနာပါမှ ပြီးသည်။] ဣတိ၊ ဤအနက်ကို။ ဒဿိတံ၊ ပြီ။ ဣတိ၊ ဤသို့ မှတ်အပ်၏။
ပဝေဓတီတိ၊ ကား။ ဂေါတြဘုဿ၊ ဂေါတြဘု၏။ ပစ္စယော၊ အကြောင်းသည်။ ဘဝိတုံ၊ ငှာ။ န သက္ကောတိ၊ ဣတိ အတ္ထော၊ ဤကား အဓိပ္ပာယ်အနက်။ ပဉ္စမစိတ္တက္ခဏေ၊ ပဉ္စမစိတ္တက္ခဏ၌။ ဇဝနံ၊ ဇောသည်။ ပတိတံနာမ၊ ကျသည်မည်သည်။ ယဒိဟောတိ၊ အံ့။ (ဧဝံ သတိ၊ သော်၊) ကထံ၊ ကြောင့်။ တဒါ၊ ပဉ္စမစိတ္တက္ခဏဖြစ်ရာထိုအခါ၌။ ဂေါတြဘု၊ သည်လည်းကောင်း။ တဒ နန္တရံ၊ ထိုဂေါတြဘု၏ အခြားမဲ့၌။ မဂ္ဂေါစ၊ သည်လည်းကောင်း။ ဇဝနဿ၊ ၏။ ပတိတက္ခဏေ၊ ကျရာခဏ၌။ ဥပ္ပဇ္ဇတိ၊ ဖြစ်ရသနည်း။ ဣတိ၊ ဤကား စောဒနာတည်း။ အပုဗ္ဗတ္တာ၊ အသစ်ဖြစ်သော။ ဇဝနန္တရဿ၊ ဇောတစ်မျိုး၏။ ပတိတတာဘာဝတော၊ ကျသည်၏အဖြစ်၏ မရှိခြင်း ကြောင့်။ (တဒါ၊ ပဉ္စမစိတ္တက္ခဏဖြစ်ရာ ထိုအခါ၌။ ဂေါတြဘု၊ သည်လည်းကောင်း။ တဒနန္တရံ၊ ၌။ မဂ္ဂေါစ သည်လည်းကောင်း။ ဇဝနဿ၊ ၏။ ပတိတက္ခဏေ၊ ၌။ ဥပ္ပဇ္ဇတိ၊ ဣတိ၊ ဤကား အဖြေတည်း၊) ဟိ၊ မှန်။ တဒေဝ ဇဝနံ၊ ထိုမူလဇောသည်ပင်။ အနေကက္ခတ္တုံ၊ စွာ။ ပဝတ္တမာနံ၊ ဖြစ်လသော်။ ပတိတံ၊ ကျသည်။ သိယာ၊ [ဣတိပါသည်ကား မကောင်း၊] ဂေါတြဘု ပန၊ သည် ကား။ အာရမဏန္တရေ၊ သင်္ခါရအာရုံမှတစ်ပါးသောနိဗ္ဗာန်အာရုံ၌။ ဥပ္ပန္နံ၊ သော။ အပုဗ္ဗံ၊ အသစ် ဖြစ်သော။ ဇဝနံ၊ ဇောတည်း။ တထာ၊ တူ။ မဂ္ဂေါ၊ သည်။ ဘူမန္တရတောစ၊ ဘုံတစ်ပါးအားဖြင့် လည်း။ (ကာမဘုံမှ တစ်ပါးသော လောကုတ္တရာဘုံအားဖြင့်လည်း၊) (အပုဗ္ဗံ ဇဝနံ၊ တည်း၊) [စ ဖြင့် အာရမဏန္တရေ ဥပ္ပန္နံကို ဆည်း၊] ဣတိ၊ ဤသို့ မှတ်အပ်၏။
စ၊ သည်သာမကသေး။ သတ္တမဇဝနစေတနာယ၊ ၏။ ဗလဝတာယ၊ ကြောင့်။ ဥပပဇ္ဇ ဝေဒနီယ ဘာဝေါ၊ ဥပပဇ္ဇ ဝေဒနီယကံ၏ အဖြစ်သည်လည်းကောင်း။ အာနန္တရိယတာပိ၊ အာနန္တရိယကံ ၏ အဖြစ်သည်လည်းကောင်း။ ဟောတိနနု၊ လော။ ဣတိ၊ ဤကား စောဒနာတည်း။ တတ္ထ၊ ထိုစောဒနာစကားရပ်၌။ အယံ အဓိပ္ပာယော၊ ဤအလိုသည်။ သိယာ၊ (ကိံ၊ နည်း၊) ပဋိသန္ဓိယာ၊ ၏။ အနန္တရပစ္စယဘာဝိနော၊ အနန္တရပစ္စည်းဖြစ်၍ဖြစ်လေ့ရှိသော။ ဝိပါကသန္တာနဿ၊ ဝိပါက် အစဉ်၏။ အနန္တရပစ္စယဘာဝေန၊ အနန္တရပစ္စည်း၏ အဖြစ်ဖြင့်။ အန္တိမဇဝနစေတနာယ၊ နောက် ဆုံး၌ဖြစ်သော ဇောစေတနာသည်။ သုသင်္ခတတ္တာ၊ ကောင်းစွာပြုစီမံအပ်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ သာ သတ္တမဇဝနစေတနာ၊ ထိုသတ္တမဇောတနာသည်။ ဥပပဇ္ဇဝေဒနီယာ၊ ဥပပဇ္ဇဝေဒနီယကံ သည်လည်းကောင်း။ အာနန္တရိကာစ၊ အာနန္တရိယကံသည်လည်းကောင်း။ ဟောတိ၊ ၏။ အပတိ တ ဇဝန စေတနာဝိယ၊ မကျသော ဇောစေတနာကဲ့သို့။ ဗလဝတာယ၊ အားရှိသည်၏အဖြစ် ကြောင့်။ (ဥပပဇ္ဇဝေဒနီယာ၊ သည်လည်းကောင်း။ အာနန္တရိကာစ၊ သည်လည်းကောင်း၊) န (ဟောတိ)၊ ဖြစ်သည်မဟုတ်။ ဣတိ၊ သို့။ (သိယာ၊ ၏)။
ပုန၊ ပေ။ ဗန္ဓေယျာတိ (ဧတ္ထ)၊ ၌။ (ဂူဠတ္ထံ) ဟိ (ဥဒ္ဓရိတွာ ဒဿေမိ)၊ ဂေါတြဘုဿ၊ ၏။ သင်္ခါ ရာရမဏတ္ထေ၊ သင်္ခါရဟူသော အာရုံရှိသည်၏အဖြစ်သည်။ သတိ၊ သော်။ တဒပိ၊ ထိုဂေါတြ ဘုသည်လည်း။ အနုလောမမေဝ၊ အနုလုံပင်တည်း။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ပုရိမ အနုလောမံ၊ ရှေ့ ဖြစ်သော အနုလုံသို့။ တံ၊ ထိုဂေါတြဘုဟူသောအနုလုံသည်။ (အနုဗန္ဓတိ) ဝိယ၊ အစဉ်လိုက် သကဲ့သို့။ (တထာ၊ တူ၊) တဒပိ၊ ထိုဂေါကြတဘုဟူသောအနုလုံတို့လည်း။ အညံ၊ သော။ အနု လောမံ၊ သည်။ အနုဗန္ဓေယျ၊ ရာ၏။ မဂ္ဂေါ၊ မဂ်သည်။ န၊ မဖြစ်တော့ရာ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ မဂ္ဂဝု ဋ္ဌာနမေဝ၊ မဂ်တည်းဟူသော ဝုဋ္ဌာနသည်ပင်။ န ဘဝေယျ၊ မဖြစ်တော့ရာ။ (ကသ္မာ၊ နည်း၊) အတ္တနော၊ မိမိဟူသောမဂ်၏။ (ပစ္စယဿ၌ စပ်၊) သဒိသာလမ္ဗနဿ၊ တူသောအာရုံရှိသော။ အာဝဇ္ဇနဋ္ဌာနိယဿ၊ အာဝဇ္ဇန်းအရာ၌တည်သော။ ပစ္စယဿ၊ အကြောင်းကို။ အလာဘာ၊ မရခြင်းကြောင့်တည်း။ [ဤဝါကျများ၏ အဓိပ္ပာယ်ကို အဋ္ဌကထာနိဿယ၌ ရှုပါ။]
အပ္ပဟီနဘာဝေန၊ မဂ်သည် မပယ်အပ်ကုန်သေးသည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ ပဉ္စသု၊ န်သော။ ဥပါ ဒါနက္ခနေသု၊ ဥပါဒါန်၏အာရုံဖြစ်သော ခန္ဓာတို့၌။ အနုသယိတာ၊ အဖန်ဖန်ကိန်းကုန်သော။ ကိလေသာ၊ ကိလေသာတို့သည်။ (ဘူမိလဒ္ဓါ-ဝဋ္ဋသေတူတို့၌စပ်၊) ဧတေဟိ၊ ဤကိလေသာတို့ သည်။ သာ ဘူမိ၊ ထိုဥပါဒါနက္ခန္ဓာဟူသောဘုံကို။ လဒ္ဓါ၊ ပြီ။ ဣတိ ကတွာ၊ ဤအကြောင်း ကြောင့်။ ဘူမိလဒ္ဓါ၊ မည်၏။ ဝဋ္ဋံ၊ ဝဋ်တရားကို။ သိနောန္တိ ဗန္ဓန္တိ၊ ဖွဲ့တတ်ကုန်၏။ ဣတိကတွာ၊ ကြောင့်။ ဝဋ္ဋသေတူစ၊ တို့လည်း မည်၏။ တေသံ၊ ထိုဘူမိလဒ္ဓဝဋ္ဋသေတုကိလေသာတို့ကို။ သ မုဂ္ဃာတကရဏံ၊ အကြွင်းမဲ့ဖြတ်မှုကိုပြုခြင်းတည်း။ ဣတိပိ၊ ဤသို့လည်း။ (ဝုစ္စတိ၌စပ်၊) အဿ၊ ထိုမဂ်၏။ ဧတဒေဝ လောဘက္ခန္ဓာဒိပဒါလနံ၊ ဤလောဘတုံး အစရှိသည်ကိုဖောက်ခွဲခြင်းကို ပင်။ ဝုစ္စတိ၊ တန္တိ၊ ကား။ ပဝတ္တံ၊ ပဝတ္တသည်။ (ဒုဝိဓံ ဟောတိ၌စပ်။)
ဧကံ ဘဝန္တိ၊ ဧကံ ဘဝံဟူသောစကားကို။ အနာဂါမိနော၊ အနာဂါမ်ပုဂ္ဂိုလ်၏။ ဝါ၊ သည်။ အနေ ကက္ခတ္တုံစ၊ အကြိမ်များစွာလည်း။ (စဖြင့်) ဧကက္ခတ္တုံကိုဆည်း။ တတ္ထေဝ၊ ထိုရူပ အရူပဘဝ၌ ပင်။ ဥပပဇ္ဇန္တဿ၊ ပဋိသန္ဓေနေလသော်။ ဟေဋ္ဌာ၊ အောက်ကာမဘုံသို့။ အနာဂမနဝသေန၊ မလာခြင်း၏အစွမ်းဖြင့်။ ဧကော၊ တစ်ခုသော။ ဘဝေါ၊ ဘဝတည်း။ ဣတိ၊ ဤသို့။ ဂဟေတွာ၊ ၍။ ဝုတ္တံ။
ဣမဿ ပနတ္ထဿာတိ၊ ကား။ ယထာဝုတ္တဿ၊ သော။ ဥပါဒိန္နက ပဝတ္တတော၊ ဥပါဒိန္နကပ ဝတ္တမှ။ ဝုဋ္ဌာနဿ၊ ထသောမဂ်ကို။ (ဝိဘာဝနတ္ထံ ၌စပ်၊) အပါယေသု၊ အပါယ်ဒုဂ္ဂတိတို့၌လည်းကောင်း။ သတ္တမဘဝတော၊ သတ္တမဘဝမှ။ ဥဒ္ဓံ၊ အထက်ဖြစ်သော နောက်၌။ သုဂတိယဉ္စ၊ သုဂတိတို့၌လည်းကောင်း။ ဝိပါကဒါယကဿ၊ အကျိုးပေးတတ်သော။ အဘိသင်္ခါရ ဝိညာဏ ဿ၊ အဘိသင်္ခါရဝိညာဏ်၏။ ပစ္စယဃာတော၊ အကြောင်းဖြစ်သော ကိလေသာတို့ကို သတ် ခြင်းကို။ သောတာပတ္တိမဂ္ဂညာဏေန၊ ကြောင့်။ အဘိသင်္ခါရ ဝိညာဏဿ၊ ၏။ နိရောဓော၊ ချုပ် ခြင်းဟူ၍။ ဒဋ္ဌဗ္ဗော၊ ၏။ ဒွီသု ဘဝေသူတိ၊ ကား။ အနာဂါမိမဂ္ဂေ၊ ကို။ အဘာဝိတေ၊ မဖြစ်စေ အပ်သော်။ သကဒါဂါမိဿ၊ သကဒါဂါမ်ပုဂ္ဂိုလ်၏။ ကာမဓာတုယာ၊ ကာမဓာတ်၌။ ဒွေ၊ န်သော။ ယေ ဘဝါ၊ အကြင်ဘဝတို့သည်။ [လူ့ဘဝ-နတ်ဘဝတို့သည်၊] ဥပ္ပဝဇ္ဇယျုံ၊ န်ရာ၏။ တေသု၊ ထို နှစ်ပါးသောဘဝတို့၌။ (ဥပ္ပဇ္ဇေယျုံ၌စပ်၊) ဣတိ အတ္ထော။
စလတီတိ ဧတေန၊ ပါဌ်ဖြင့်။ စလနသဘာဝမေဝ၊ လှုပ်ရှားခြင်းသဘောကိုသာ။ ဒဿေတိ၊ အစလနာဘာဝံ၊ မလှုပ်ရှားခြင်း၏ မရှိခြင်းကို။ န (ဒဿေတိ)၊ တသ္မာ, အစလနံ၊ မလှုပ်ရှား ခြင်းကို။ ဒဿေတွာ၊ ပြပြီး၍။ [မြတ်စွာဘုရားနှင့်အရှင်သာရိပုတ္တရာတို့၏ မဂ် ၄-ပါး၌ ပဋိပဒါ ၏ မလှုပ်ရှားပုံကိုပြပြီး၍၊] ပုန, စလနံ၊ လှုပ်ရှားပုံကို။ ဒဿေတုံ၊ ငှာ။ [အရှင် မဟာမောဂ္ဂလ္လာန် စသော ပုဂ္ဂိုလ်တို့၏အတွက် လှုပ်ရှားပုံကိုပြခြင်းငှာ၊] တထာဂတဿဟီတိ အာဒိ မာဟ။
ဝါ၊ တစ်နည်းကား။ ယေပိ၊ အကြင်ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည်လည်း။ ကတ္ထစိ၊ တစ်စုံတစ်ယောက်သော အရိယာပုဂ္ဂိုလ်၌။ စတ္တာရောပိ၊ ၄-ပါးလုံးလည်းဖြစ်ကုန်သော။ မဂ္ဂေ၊ တို့ကို။ သမာနပဋိပဒေ၊ တူသော ပဋိပဒါရှိသည်တို့ကို။ ဒိသွာ၊ တွေ့ရ၍။ သဘာဝတော၊ ပင်ကိုယ်သဘောအားဖြင့်။ အစလနမေဝ၊ ကိုသာ။ ဂဏှေယျုံ၊ တေသံ၊ ထိုပုဂ္ဂိုလ်တို့၏။ တံဂဟဏနိဝါရဏတ္ထံ၊ ထိုယူခြင်းကို တားမြစ်ခြင်းအကျိုးငှာ။ စလတီတိ၊ ဟူ၍။ (သင်္ဂဟကာရေန) ဝုတ္တံ၊ စလနာဝ ဓာရဏတ္ထံ၊ လှုပ် ရှားခြင်းကိုပိုင်းခြားသတ်မှတ် ဆုံးဖြတ်ခြင်းအကျိုးငှာ။ န ဝုတ္တံ၊ ဆိုအပ်သည်မဟုတ်။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဥဘယဒဿနံ၊ ၂-ပါးစုံကိုပြခြင်းသည်။ ယုတ္တံ၊ သင့်မြတ်၏။ [အဋ္ဌကထာ၌ “စလတိ”ဟု ဖြေပြီးနောက် မြတ်စွာဘုရားနှင့် အရှင်သာရိပုတ္တရာတို့အတွက် မလှုပ်ရှားပုံ, အရှင် မဟာ မောဂ္ဂလ္လာန်စသော ပုဂ္ဂိုလ်တို့အတွက် လှုပ်ရှားပုံအားဖြင့် ၂-ပါးစုံပြခြင်းသည် သင့်မြတ်၏-ဟူလို။]
အထဝါ၊ ထို့ပြင်တစ်နည်းကား။ ကေသဉ္စိ၊ အချို့အရိယာပုဂ္ဂိုလ်တို့၏။ စတ္တာရောပိမဂ္ဂါသမာန ပဋိပဒါ ယဒိပိ (ဟောန္တိ)၊ [သမာနပဋိပဒါပါဌ်ဖြင့် အစလနဖြစ်ပုံကိုပြသည်။] တထာပိ၊ ကုန် သော်လည်း။ ကိလေသိန္ဒြိယေဟိ၊ ကိလေသာဣန္ဒြေတို့ကြောင့်။ သိဇ္ဈမာနာ၊ ပြီးစီးကုန်သော။ ပဋိပဒါ၊ တို့သည်။ တေသံ၊ ထိုကိလေသာ ဣန္ဒြေတို့၏။ ဝသေန၊ အစွမ်းကြောင့်။ စလနပကတိ ကာဧဝ – လှုပ်ရှားခြင်း ပင်ကိုယ်သဘောရှိကုန်သည်သာ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ စလတိစ္စေဝ၊ ဟူ၍သာ။ ဝုတ္တံ၊ န စလတီတိ န (ဝုတ္တံ)။ လောကုတ္တရကုသလပကိဏ္ဏကကထာဝဏ္ဏနာ၊ သည်။ နိဋ္ဌိတာ၊ ပြီ။
ပဌမမဂ္ဂ အဖွင့်
ယဿ၊ အကြင်ပုဂ္ဂိုလ်၏။ ပုဗ္ဗဘာဂေ၊ ရှေးအဖို့၌။ မဂ္ဂံ၊ ကို။ ဘာဝေမိ၊ ဖြစ်စေအံ့။ ဣတိ၊ သို့။ အဇ္ဈာသယော၊ သည်။ ပဝတ္တော၊ ဖြစ်ပြီ။ သော၊ ထိုပုဂ္ဂိုလ်သည်။ မဂ္ဂံ၊ ကို။ ဘာဝေတိ၊ ၏။ ဧဝံ၊ လျှင်။ သဗ္ဗတ္ထ၊ အလုံးစုံသော သတိပဋ္ဌာနံ ဘာဝေမိအစရှိသည်တို့၌။ အဇ္ဈာသယဝိသေသေန၊ ယောဂီပုဂ္ဂိုလ်၏ အဇ္ဈာသယ အထူးကြောင့်။ [ဝေနေယျဇ္ဈာသယခေါ် တရားနာသူတို့၏ အလို မဟုတ်။ ယောဂီပုဂ္ဂိုလ်၏ အလိုအထူးကြောင့်၊] တံတံဘာဝနာဝိသေသော၊ ထိုထိုဈာနမဂ္ဂ စသော ဘာဝနာအထူးကို။ ဒဋ္ဌဗ္ဗော။
ဆန္ဒာဓိပတေယျန္တိအာဒီသု၊ တို့၌။ ဧကစိတ္တက္ခဏေ၊ ၌။ ဝတ္တမာနေသု၊ ကုန်သော။ ဓမ္မေသု၊ စိတ် စေတသိက်တရားတို့တွင်။ ကထံ၊ အဘယ့်ကြောင့်။ ဆန္ဒဿ၊ ၏။ တံသဟဇာတဿ၊ ထိုဆန္ဒ နှင့်တကွဖြစ်သော စိတ်စေတသိက် စိတ္တဇရုပ်၏။ အဓိပတိဘာဝေါ၊ အဓိပတိ၏ အဖြစ်သည်။ (ဟောတိ၊ ဖြစ်နိုင်သနည်း၊) ဝီရိယာဒီနံစ၊ တို့၏လည်း။ (တံသဟဇာတာနံ၊ ထို ဝီရိယ အစရှိ သည်တို့နှင့်တကွ ဖြစ်ကုန်သောစိတ်စေတသိက် စိတ္တဇရုပ်တို့၏။ အဓိပတိဘာဝေါ၊ သည်။ ဟောတိ၊ နည်း၊) ဣတိ၊ ဤကား စောဒနာတည်း။ ဥပနိဿယဝသေန၊ ဥပနိဿယ၏အစွမ်း ကြောင့်။ (အဓိပတိဘာဝေါ ဟောတိ၊) (အဓိပတိဘာဝေါ ဟောတိ၊) ဣတိ၊ ဤကား အကျဉ်း အဖြေတည်း။ ဟိ၊ ချဲ့။ ယဿ၊ အကြင်ပုဂ္ဂိုလ်သည်။ (ပဝတ္တမာနဿ၌စပ်၊) ဝါ၊ ၏။ (ကုသလံ၌ စပ်၊) ဆန္ဒဝတော၊ ဆန္ဒရှိသူ၏။ ဝါ၊ ဆန္ဒရှိသူမှာ။ ကုသလံ၊ သည်။ သစေနိပ္ဖဇ္ဇတိ၊ အကယ်၍ ပြီးစီးအံ့။ (ဧဝံ သတိ)၊ အဟံ၊ သည်။ နိပ္ဖါဒေဿာမိ၊ ပြီးစေအံ့။ ဣတိ၊ သို့။ ပဝတ္တမာနဿ၊ ဖြစ် လသော်။ ကုသလံ၊ သည်။ နိပ္ဖန္နံ၊ ပြီးစီး၏။ တဿ၊ ထိုပုဂ္ဂိုလ်၏။ တံသဟဇာတော၊ ထိုကုသိုလ် နှင့်တကွဖြစ်သော။ ဆန္ဒော၊ ဆန္ဒသည်။ တေန ပုရိမုဿယေန၊ ထိုရှေ့၌ဖြစ်သော ဥပနိဿယ သည်။ ဝိသိဋ္ဌော၊ အထူးပြုအပ်သည် (ထောက်ကူအပ်သည်။ ဟုတွာ)၊ သဟဇာတဓမ္မေ၊ တို့ကို။ အတ္တနော၊ ၏။ ဝသေ၊ အလို၌။ ဝတ္တေတိ၊ ဖြစ်စေနိုင်၏။ (လိုက်စေနိုင်၏၊) စ၊ ဆက်။ တသ္မိံ၊ ထိုဆန္ဒသည်။ ပဝတ္တမာနေ၊ ဖြစ်လသော်။ တေ၊ ထိုသဟဇာတ်တရားတို့သည်။ ပဝတ္တန္တိ၊ ဖြစ်ကုန် ၏။ (တသ္မိံ၊ ထိုဆန္ဒသည်၊) နိဝတ္တမာနေ၊ ဆုတ်နစ်လသော်။ နိဝတ္တန္တိ၊ [ဝသဝတ္တနဖြစ်ပုံကို သရုပ် ဖော်သည်။] ရာဇပုရိသာဝိယ၊ မင်းချင်းယောကျ်ားတို့ကဲ့သို့။ တဒနုရူပဗလာစ၊ ထိုဆန္ဒ အား လျော်သော အားရှိကုန်သည်လည်း။ ဟောန္တိ၊ [ရှင်ဘုရင်က အားတတ်သရောရှိလျှင် မင်းချင်း ယောကျ်ားများလည်း အားတတ်သရောရှိကြသကဲ့သို့, ဆန္ဒက အားတတ်သရောရှိလျှင် သဟ ဇာတ်တရားများလည်း အားတတ်သရောရှိကြသည်-ဟူလို။] ဣတိ၊ ဤကား အကျယ်အဖြေ တည်း။ ဝီရိယာဒီသု၊ တို့၌။ ဧဝံ၊ ဤအတူတည်း။
ပန၊ ဆက်။ သေသဓမ္မာနံ၊ (ဆန္ဒ, ဝီရိယ, စိတ္တ, ဝီမံသတို့မှ) ကြွင်းသောတရားတို့၏။ (သဒ္ဓါ စသောတရားတို့၏၊) ကတ္ထစိ၊ အချို့သောအရာ၌။ ဝုတ္တပ္ပကာရပ္ပဝတ္တိသဗ္ဘာဝေ၊ ဆိုအပ်ပြီးသော အပြားရှိသောဖြစ်ခြင်း၏ ထင်ရှားရှိသည်၏အဖြစ်သည်။ (သတိ) ပိ၊ သော်လည်း။ အတံသ ဘာဝတ္တာ၊ ထိုသဟဇာတ်တရားတို့ကို မိမိအလို၌ဖြစ်စေခြင်းသဘော မရှိကုန်သည်၏အဖြစ် ကြောင့်။ အဓိပတိဘာဝေါ၊ အဓိပတိ အဖြစ်သည်။ (သတ္တိသည်၊) နတ္ထိ၊ ဣတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗော။
ဒုတိယမဂ္ဂ အဖွင့်
အာကာရဿ၊ အာ အက္ခရာ၏။ (အာ+ဉာ၌ အာ အက္ခရာ၏၊) ရဿတ္တံ၊ ကို။ ကတွာ၊ ၍။ အညိန္ဒြိယန္တိ၊ ဟူ၍။ (ဘဂဝတာ) ဝုတ္တံ၊ စ၊ ဆက်။ အာကာရော၊ အာ အက္ခရာသည်။ ဓမ္မမရိ ယာဒတ္ထော၊ သစ္စာ ၄-ပါးတရားကို ပိုင်းခြားခြင်းအနက်ရှိ၏။ [အဓိပ္ပာယ်ကို အဋ္ဌကထာနိဿ ယ၌ ပြထားပြီ။]
စတုမဂ္ဂနယ သဟဿ အဖွင့်
သမ္မာဒိဋ္ဌိယာ၊ သမ္မာဒိဋ္ဌိ၏။ အကိစ္စကတ္တာ၊ ပယ်ခြင်း ကိစ္စမရှိသည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ မဂ္ဂင်္ဂါနိ၊ မဂ္ဂင်တို့သည်။ န ပူရေန္တိ၊ မပြည့်ကုန်။ ဣတိ၊ ကား။ အဓိပ္ပာယော၊ စောဒက၏အလိုတည်း။ ဟိ၊ မှန်။ မာရေန္တော၊ ဆိုင်ရာကိလေသာတို့ကိုသတ်လျက်။ ဂစ္ဆတိ၊ သွားတတ်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ မဂ္ဂေါ၊ မဂ္ဂမည်၏။ စ၊ ထိုသို့ပင် ဆိုင်ရာကိလေသာတို့ကိုသတ်လျက် သွားတတ်မှ မဂ္ဂအမည်ရ ပါသော်လည်း။ ဧတာယ၊ ဤသမ္မာဒိဋ္ဌိသည်။ မာရေတဗ္ဗံ၊ သတ်ထိုက်သောတရားသည်။ န အတ္ထိ၊ မရှိ။ ဣတိ၊ ဤသို့မှတ်အပ်၏။ မာနဿ၊ မာန၏။ ဒိဋ္ဌိသဒိသာ၊ ဒိဋ္ဌိနှင့်တူသော။ ပဝတ္တိ၊ ဖြစ်ခြင်းဟူသည်။ အဟံ၊ ငါသည်။ အသ္မိ၊ ဖြစ်၏။ (ငါကွ) ဣတိ၊ သို့။ ပဝတ္တမာနမာနဿ၊ ဖြစ်သော မာန၏။ ဒိဋ္ဌိဋ္ဌာနေ၊ ဒိဋ္ဌိအရာ၌။ ဌာနံ၊ တည်ခြင်းတည်း။
အာလောကဿေဝ၊ ပေ။ ဝိယာတိ၊ ဟူသောစကားကို။ စိရပ္ပဝတ္တိံ၊ အရောင်အလင်း၏ ကြာမြင့် စွာဖြစ်ခြင်းကို။ သန္ဓာယ (သင်္ဂဟကာရော) အာဟ၊ ဟိ၊ မှန်။ တစ်နည်း- (ကသ္မာ စိရပ္ပဝတ္တိံ သန္ဓာယာဟ၊ ဣတိ, ဝိညာယတိ၊ နည်း၊) ဧကဒေသသာမညေန၊ တစ်စိတ်တစ်ဒေသတူသည်၏ အဖြစ်ဟူသော။ ယထာဓိပ္ပေတေန၊ အကြင်အကြင် အလိုရှိအပ်သော အနက်အားဖြင့်။ ဥပမာ၊ ဥပမာသည်။ ဟောတိ၊ ဖြစ်နိုင်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (စိရပ္ပဝတ္တိံ သန္ဓာယာယ၊ ဣတိ ဝိညာယတိ။)
ခါရေဝါတိ၊ ကား။ ကဋ္ဌာဒီနံ၊ ထင်း အစရှိသည်တို့၏။ ခါရစ္ဆာရိကာယံ၊ ငန်သောအပြာ၌လည်းကောင်း။ ...သမ္မဒ္ဒိတွာတိ၊ ကား။ ကိလေဒေတွာ၊ စိုစွတ်စေ၍ (နှူး၍)။
ဆန္ဒောတိ၊ ကား။ တဏှာ၊ တဏှာတည်း။ အနုသယောတိ၊ တဏှာသည်လည်းကောင်း။ မာနနု သယောစ၊ မာနာနုသယသည်လည်းကောင်း။ စ၊ ဆက်။ ဏတသ္မိံသုတ္တေ၊ ဤပါဠိတော်၌။ အသ မူဟတဿ၊ မပယ်နုတ်အပ်သေးသော။ ဂန္ဓဿ၊ အနံ့ကို။ သမုဂ္ဃာတနံဝိယ၊ အကြင်းမဲ့ ပယ်နုတ် ခြင်းကဲ့သို့။ အသမူဟတမာနာဒိ သမုဂ္ဃာတံ၊ မပယ်နုတ်အပ်သေးသော မာနအစရှိသည်ကို အကြွင်းမဲ့ သတ်ဖြတ်ခြင်းကို။ ဒဿေန္တေန၊ ပြသော အရှင်ခေမကထေရ်သည်။ အညမညေ၊ ပယ်အပ်ပြီးမှ အခြား အခြားကုန်သော။ [အနု၌ “အညမညန္တိ အညေ အညေ” ဟုဖွင့်၏။ ဝစန ဝိပ္ပလ္လာသကြံ၊] ကိလေသေ၊ တို့ကို။ ပဇဟတိ၊ ၏။ ဣတိ၊ ဤအနက်ကို။ ဒဿိတံ၊ ပြအပ်ပြီ။ ဣတိ၊ ထို့ကြောင့်။ (သင်္ဂဟကာရေန) အာနီတံ၊ သာဓကအဖြစ်ဖြင့်ဆောင်ယူအပ်ပြီ။ ယထာ ဝုတ္တနယေန၊ အကြင်အကြင် ဆိုအပ်ပြီးသောနည်းဖြင့်။ [အဋ္ဌကထာ၌ ဆိုအပ်ပြီးသောနည်း ဖြင့်၊] ဥပမာယ၊ ၏။ ဝါ၊ ကို။ ဝုတ္တတ္တာ၊ (အရှင်ခေမကထေရ်) ဆိုအပ်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ န (အာနီတံ)၊ ဆောင်ယူအပ်သည်မဟုတ်။ [အဋ္ဌကထာဝယ် ပြအပ်သော အဝတ် ဥပမာ၌ ၄-ကြိမ်လာ၏။ ဥပမာပြပုံချင်း တူသောကြောင့် ဤပါဠိကို သာဓကဆောင်ယူအပ်သည် မဟုတ်။ ပယ်အပ်ပြီးမှ အခြားကုန်သော ကိလေသာတို့ကို ပယ်တတ်၏ဟူသော အနက်ကိုပြသော ကြောင့်-ဆောင်ယူအပ်သည်-ဟူလို။]
နိရန္တရံ၊ မပြတ်။ စိတ္တေ၊ သည်။ ပဝတ္တမာနေ၊ သော်။ တဿ၊ ထိုစိတ်၏။ သံကိလေသဝေါဒါန ကရာ၊ ညစ်နွမ်းခြင်း, ဖြူစင်ခြင်းကိုပြုတတ်ကုန်သော။ သာဝဇ္ဇာနဝဇ္ဇာ၊ အပြစ်နှင့်တကွဖြစ်ကုန်, အပြစ်မရှိကုန်သော။ စေတသိကာ၊ တို့သည်။ ဥပဇ္ဇမာနာ၊ ဖြစ်ကုန်လသော်။ တဿ၊ ထိုစိတ်၏။ အင်္ဂဘူတာ၊ အင်္ဂါဖြစ်၍ဖြစ်ကုန်သည်။ (ဟုတွာ)၊ အဝယဝါဝိယ၊ အစိတ်အပိုင်းတို့ကဲ့သို့။ ဟောန္တိ၊ ဣတိ၊ ကြောင့်။ စိတ္တင်္ဂဝသေနာတိ၊ ဟူ၍။ (သင်္ဂဟကာရေန) ဝုတ္တံ၊ လောကုတ္တရကုသလဝဏ္ဏနာ၊ သည်။ နိဋ္ဌိတာ။
အကုသလပဒ ဓမ္မုဒ္ဒေသဝါရ
ပဌမစိတ္တကထာ အဖွင့်
ကုသလေ၊ ကုသိုလ်၌။ ဝုတ္တနယံ၊ ဆိုအပ်ပြီးသောနည်းသို့။ အနုဂန္တာ၊ အစဉ်လိုက်၍။ ယထာ နုရူပံ၊ လျော်သည့်အလျောက်။ ဝေဒိတဗ္ဗတာယ၊ သိထိုက်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ ဝုတ္တနယေနာ တိ၊ ဟူ၍။ (သင်္ဂဟကာရော) အာဟ၊ ...ဂန္ထဗ္ဗာဘာဝတောတိ၊ ကား။ ဗုဇ္ဈိတဗ္ဗာဘာဝတော၊ သိထိုက်သောအနက်၏ မရှိခြင်းကြောင့်။ (ဒိဋ္ဌိဂတံ၌စပ်၊) ဒိဋ္ဌိယာဂတမတ္တန္တိ၊ ကား။ ဒိဋ္ဌိယာ၊ ဒိဋ္ဌိ၏။ ဂတိမတ္တံ၊ ဖြစ်ခြင်းမျှတည်း။ ဂဟဏမတ္တံ၊ ယူခြင်းမျှတည်း။ [ဖြစ်ခြင်း ယူခြင်းမှ တစ်ပါးသော သိအပ်သော အတ္တစသော အနက်မရှိ-ဟူလို။]
အယောနိသော မနသိကာရဿ၊ အယောနိသော မနသိကာရကို။ အာသန္နကာရဏတ္တာ၊ အကုသိုလ်ဖြစ်ဖို့ရန် နီးသောအကြောင်း၏ အဖြစ်ကြောင့်လည်းကောင်း။ ဧကန္တကာရဏတ္တာ စ၊ ဧကန်အကြောင်း၏ အဖြစ်ကြောင့်လည်းကောင်း။ ဝိသုံ၊ သီးခြား။ ဂဟဏံ၊ ယူခြင်းသည်။ (ဟောတိ)။
ဣဓ၊ ဤသံဝရအပြားကိုပြရာ၌။ သီတာဒီဟိ၊ အအေးအစရှိသော ဆန့်ကျင်ဘက်တို့သည်။ ဖုဋ္ဌဿ၊ တွေ့ထိအပ်သောပုဂ္ဂိုလ်၏။ အပ္ပမဇ္ဇနံ၊ မေ့လျော့ခြင်းမရှိသော။ (သတိမကင်းသော)၊ ခမနံ၊ သည်းခံခြင်းကို။ သတိသံဝရောတိ၊ ဟူ၍။ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ၊ ၏။ ပဟာနသံဝရောတိ၊ ကား။ ဝီရိယ သံဝရော၊ စောင့်စည်းကြောင်း ဝီရိယတည်း။
အဿာဒဒဿနန္တိ၊ ကား။ အဿာဒဒိဋ္ဌိ၊ သာယာဖွယ်ဟုရှုတတ်သော ဒိဋ္ဌိတည်း။ ...ဖလဋ္ဌေ န၊ ဖလ အနက်ရှိသော။ ပစ္စုပဋ္ဌာနေန၊ ပစ္စုပဋ္ဌာန်အားဖြင့်။ မောဟော၊ မောဟသည်။ အသမ္မာ ပဋိပတ္တိပစ္စုပဋ္ဌာနော၊ ကောင်းစွာ မကျင့်ခြင်းဟူသော အကျိုးကို ဖြစ်စေတတ်၏။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ သမ္မာပဋိပတ္တိ၊ ပေ။ ကာရော၊ သမ္မာပဋိပတ်၏ဆန့်ကျင်ဘက်၏အဖြစ်ဖြင့် ယူအပ်သော အခြင်း အရာရှိ၏။ [ဤအလို “ဥပဋ္ဌာနာကာရပစ္စုပဋ္ဌာန်”တည်း။]
သဗ္ဗဿ၊ သော။ လောဘဿ၊ လောဘ၏။ အဘိဇ္ဈာဘာဝေ၊ အဘိဇ္ဈာ၏အဖြစ်သည်။ (အဘိဇ္ဈာ အမည်သည်၊) သတိပိ၊ သော်လည်း။ ဝိသေသယုတ္တာယ၊ သာမညလောဘထက် ထူးသော သတ္တိနှင့် ယှဉ်သော။ ကမ္မပထပ္ပတ္တာယ၊ ကမ္မပထသို့ရောက်သော။ ဣဓ၊ ဤအကုသိုလ်အရာ၌။ ဥပ္ပဇ္ဇမာနာယ၊ ဖြစ်သော။ အဘိဇ္ဈာယ၊ အဘိဇ္ဈာ၏။ လက္ခဏာဒိံ၊ လက္ခဏာ အစရှိသည်ကို။ ဒဿေတုံ၊ ငှာ။ သာ၊ ပေ။ မာဟ...အတ္တနော၊ မိမိသို့။ ပရိဏာမနဿ၊ ညွတ်စေခြင်း၏။ ပုရေ စာရိကာ၊ ရှေ့သွားဖြစ်သော။ တဏှာဘိရတိ၊ တဏှာဖြင့် အလွန်မွေ့လျော်ခြင်းသည်။ အဘိရ တိ၊ အဘိရတိမည်၏။
အနုပပရိက္ခာ၊ အနုပပရိက္ခာဟူသည်။ မောဟော၊ မောဟတည်း။ ဟိ၊ မှန်။ (အဋ္ဌကထာ၌ မော ဟဒိဋ္ဌိကို တရားကိုယ်ကောက်ခြင်းသည် မှန်၏၊) မောဟဝသေန၊ မောဟ၏အစွမ်းဖြင့်သော် လည်းကောင်း။ ဒိဋ္ဌိဝသေန ဝါ၊ ဒိဋ္ဌိ၏ အစွမ်းဖြင့်သော်လည်းကောင်း။ အဝတ္ထုသ္မိံ၊ ယုံကြည်ဖွယ် မဟုတ်သော ဝတ္ထု၌။ (ဘုရားတု, တရားတု, သံဃာတုနှင့် လိမ်အပ်သောအရာ၌၊) သာနုန ယော၊ စိတ်ကို ဆွဲဆောင်တတ်သော တဏှာနှင့်တကွဖြစ်သော။ [လောဘမူစိတ်ဖြစ်၍ “လော ဘလည်းအမြဲပါသော” ဟူလို။] အဓိမောက္ခော၊ မိစ္ဆာဓိမောက္ခသည်။ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။
အဿတိယစိတ္တေတိ၊ ကား။ အဟီရိကာဒိဟိ၊ အဟီရိက အစရှိသည်တို့ကြောင့်။ အာရက္ခရ ဟိတစိတ္တေ၊ စောင့်ရှောက်ခြင်းမှ ကင်းသောစိတ်၌။ [သတိနတ္ထိ၌ စပ်။ အရှက်မရှိလျှင် မိမိစိတ် ကို မိမိမစောင့်ရှောက်နိုင်။ ထို့ကြောင့် ဖြစ်ချင်ရာတွေဖြစ်နေကြသည်၊] သတိ၊ ပေ။ ဧတေန၊ ပါဌ် ဖြင့်။ သတိရဟိတာ၊ သတိမှကင်းသည်လည်းဖြစ်ကုန်သော။ သတိပဋိပက္ခာစ၊ သတိ၏ ဆန့် ကျင်ဘက်လည်းဖြစ်ကုန်သော။ အကုသလာ၊ န်သော။ ခန္ဓာဧဝ – ခန္ဓာတို့သည်ပင်။ မိစ္ဆာသတိ၊ မိစ္ဆာသတိမည်၏။ ဣတိ၊ ဤအနက်ကို။ ဒဿေတိ။
[ထိုသို့ဖြစ်လျှင် ရန်ငြိုးဖွဲ့ခြင်း, ကြာမြင့်သောကာလ၌ ပြုအပ်သော အမှုကိုအမှတ်ရခြင်း, ချစ်သူကို လွမ်းဆွတ်ခြင်း စသည်တို့၌ သတိမပါလျှင် အဘယ်တရားဟု မှတ်ရမည်နည်းဟု မေးဖွယ်ရှိ၍ “တေ ပန” စသည်။ တေ၊ ထိုအကုသိုလ်ခန္ဓာတို့ကို။ ဥပနာဟာဒိပ္ပဝတ္တိယံ၊ ရန်ငြိုး ဖွဲ့ခြင်း အစရှိသည်တို့၏ဖြစ်ရာအခါ၌လည်းကောင်း။ စိရကထာဒိသံလက္ခဏေ၊ ကြာမြင့်သော ကာလ၌ ပြုအပ်ပြီးသောအမှုအစရှိသည်တို့ကို အမှတ်ရခြင်း၌လည်းကောင်း။ ပဋုသညာ သမ္ပ ယုတ္တာ၊ ထက်မြက်သော သညာနှင့်ယှဉ်သော ခန္ဓာတို့ဟူ၍။ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ၊ န်၏။
သဒရထာဒိဘာဝေါ၊ သဒရထ အစရှိသည်တို့၏ အဖြစ်ကို။ အဝိသေသေန၊ အထူးမမ သာမ ညအားဖြင့်။ [မည်သည့်စိတ်၌ သဒရထ, မည်သည့်စိတ်၌ သဂရုကဟုမခွဲခြားသောအားဖြင့်၊] ကိလေသသမ္ပယောဂတော၊ ကိလေသာနှင့်ယှဉ်ခြင်းကြောင့်။ ဝုတ္တော၊ ပြီ။ (ကသ္မာ)၊ လဟုတာ ဒိ ဧကန္တ ပဋိပက္ခာနံ၊ လဟုတာအစရှိသည်တို့၏ ဧကန်ဆန့်ကျင်ဘက်ဖြစ်ကုန်သော။ ထိနမိဒ္ဓါ ဒီနံ၊ ထိနမိဒ္ဓ အစရှိကုန်သော။ ကေသဉ္စိ၊ အချို့သောအကုသိုလ်စေတသိက်တို့၏။ ဣဓ၊ ဤ အကုသိုလ်အရာ၌။ အဘဝါ၊ မရှိခြင်းကြောင့်တည်း။ [ထိနမိဒ္ဓယှဉ်မှ ထိနမိဒ္ဓ ပြဋ္ဌာန်းသော အကုသိုလ်ဖြစ်၍ ဂရုကဖြစ်သည်။ အချို့စိတ်၌ကား ထိမိဒ္ဓမယှဉ်။ ဤသို့စသည်ဖြင့် ကာယပ ဿဒ္ဓိတုန်းက ပြခဲ့သည့်အတိုင်း ဆန့်ကျင်ဘက်ဖြစ်သော အကုသိုလ်များကိုသိပါ။] အသန္နိ သိန္နသဗ္ဘာဝံ၊ စုဝေးတည်နေခြင်း၏ ထင်ရှားမရှိသည်၏အဖြစ်ကို။ အဝူပသမောတိ၊ ဟူ၍။ အာဟ၊ အနဝဋ္ဌာနရသန္တိ၊ ကား။ စလနကိစ္စံ၊ လှုပ်ရှားခြင်းကိစ္စရှိ၏။ စေတသော အဝူပသမေ တိ (ဧတ္ထ)၊ ၌။ နိပ္ဖါဒေတဗ္ဗေ၊ ပြီးစေထိုက်သော။ ပယောဇနေ၊ အကျိုးဟူသော နိမိတ်အနက်၌။ ဘုမ္မံ၊ သတ္တမီဝိဘတ်တည်း။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ အဝူပသမပစ္စယဘူတံ၊ မငြိမ်သက်ခြင်း၏ အ ကြောင်းဖြစ်၍ဖြစ်သော။ အာရမဏံ၊ ကို။ အဝူပသမောတိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တံ၊ [ဤဝါကျ၏ အဓိပ္ပာယ် ကို အဋ္ဌကထာနိဿယ၌ ပြထားပြီ။]...ဓမ္မုဒ္ဒေသဝါရကထာ ဝဏ္ဏနာ၊ သည်။ နိဋ္ဌိတာ။
အကုသလနိဒ္ဒေသ အဖွင့်
ကောသဇ္ဇေသု၊ ကောသဇ္ဇတို့ကြောင့်။ အကမ္ပံ၊ မလှုပ်ရှားခြင်းကို။ တပ္ပဋိပက္ခဘာဝတော၊ ထို ကောသဇ္ဇတို့၏ ဆန့်ကျင်ဘက်၏ အဖြစ်အားဖြင့်။ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ ဝိယ၊ (တထာ) သဟဇာတဓမ္မေသု၊ သဟဇာတ်တရားတို့၌။ အကမ္ပနံ၊ မလှုပ်ရှားခြင်းကို။ (တပ္ပဋိပက္ခဘာဝတော၊ ထိုသဟဇာတ် တရားတို့၏ ဆန့်ကျင်ဘက်၏ အဖြစ်အားဖြင့်၊) န ဒဋ္ဌဗ္ဗံ၊ မှတ်ထိုက်သည်မဟုတ်။ ပန၊ အနွယ ကား။ တံ တံ ပါပကိရိယာယ၊ ထိုထိုမကောင်းမှုကိုပြုခြင်း၌။ ဥဿဟန ဝသေန၊ အားတတ် သရော၏ အစွမ်းဖြင့်။ ထိရတာ၊ ခိုင်မြဲသည်၏အဖြစ်ကို။ တတ္ထ၊ ထိုသဟဇာတ်တရားတို့၌။ အကမ္ပနံ၊ မလှုပ်ရှားခြင်းဟူ၍။ (ဒဋ္ဌဗ္ဗံ၊ ၏၊) [“ဝီရိယဗိုလ်သည် ကောသဇ္ဇကြောင့် မလှုပ်ရှား” ဟူရာ၌ ထိုကောသဇ္ဇ၏ ဆန့်ကျင်ဘက်ဖြစ်သကဲ့သို့ ဤ၌ ဆန့်ကျင်ဘက်ဖြစ်ခြင်းကြောင့် မလှုပ်ရှားခြင်းဟု အဓိပ္ပာယ်မမှတ်ရ။ ထိုထိုမကောင်းမှုကိုပြုခြင်း၌ အားတတ်သရောဖြစ်လျက် ခိုင်မြဲခြင်းကို “ထိုသဟဇာတ်တရားတို့၌ မလှုပ်ရှားခြင်း”ဟု အဓိပ္ပာယ် မှတ်ပါ-ဟူလို။]
တထာတထာ၊ ထိုထိုအခြင်းအရာအားဖြင့်။ သဿတာဒိဝသေန၊ သဿတအစရှိသည်တို့၏ အဖြစ်ဖြင့်။ (တထာ တထာကို ထပ်ဖွင့်သည်၊) ပဝတ္တာ၊ ဖြစ်သော။ ဒိဋ္ဌိဧဝ၊ ဒိဋ္ဌိကိုပင်။ ဒိဋ္ဌိယာ ဝိရူပံ ဖန္ဒိတန္တိ၊ ဟူ၍။ ဝုစ္စတိ။
တရန္တီတိ၊ ကား။ တိတ္ထေ၊ ဆိပ်ကမ်း၌။ (ပိလဝန္တိ) ဝိယ၊ ပေါလောပေါ်ကုန်သကဲ့သို့။ ဝါ၊ ကူးကြ ခပ်ကြကုန်သကဲ့သို့။ ပိလဝန္တိ၊ ကုန်၏။
ဝိပရိယာသတောတိ၊ ကား။ ဝတ္ထုဿ၊ ဝတ္ထု၏။ ဝိပရီတတော၊ ပြောင်းပြန်ဖြစ်သောအားဖြင့်။
သဘာဝပဋိစ္ဆာဒနဝသေန၊ ဟုတ်မှန်သောသဘောကို ဖုံးလွှမ်းခြင်း၏ အစွမ်းဖြင့်။ ပကတိ အတ္တာဒိ အသန္တဂ္ဂဟနဿ၊ ပကတိ, အတ္တ အစရှိသော ထင်ရှားမရှိသောအနက်ကို ယူခြင်း၏ လည်းကောင်း။ အနိစ္စာဒီနံ၊ အနိစ္စ အစရှိသည်တို့ကို။ နိစ္စာဒိဝိသမဂ္ဂဟဏဿ၊ နိစ္စအစရှိသည် ဖြင့် မညီမညွတ်ယူခြင်းဟူသော။ သညာဒိဝိပရိယာသဿစ၊ သညာ အစရှိသော ဝိပလ္လာသ၏ လည်းကောင်း။ [အာဒိဖြင့် “စိတ္တဝိပလ္လာသ, ဒိဋ္ဌိဝိပလ္လာသ” တို့ကိုယူ၊] နိဿယတ္တာ၊ မှီရာ၏ အဖြစ်ကြောင့်။ အသန္တံ၊ ပေ။ ဗုဇ္ဈတီတိ၊ ဟူ၍။ (သင်္ဂဟကာရေန) ဝုတ္တံ။
ဒုတိယ တတိယစိတ် အဖွင့်
ကိဉ္စာပိ၊ ပေ။ ဥပ္ပဇ္ဇတီတိ၊ ဝါကျဖြင့်။ ပုရိမစိတ္တေန၊ ရှေ့ဖြစ်သော (ပဌမအကုသိုလ်) စိတ်နှင့်။ အဝိသေသံ၊ မထူးသည်၏အဖြစ်ကို။ ဒဿေတိ၊ ၏။ ...အနုဿာ၊ ပေ။ ဘာဝေနေ၊ အားတက် သရောမရှိဘဲ ဆုတ်နစ်ခြင်းရှိသည်၏အဖြစ်ဖြင့်။ သံဟတဘာဝေါ၊ ပေါင်းစပ်အပ်သည်၏အဖြစ် သည်။ ဝါ၊ တွန့်တိုသည်၏ အဖြစ်သည်။ ထိနံ၊ မည်၏။
ဣဓ၊ ပေ။ နီတိ၊ ပါဌ်၌။ (အတ္ထော ဒဋ္ဌဗ္ဗော၌စပ်၊) အဝိရဇ္ဈနကင်္ဂါနိ၊ မချွတ်မယွင်းဖြစ်သော စိတ်အင်္ဂါတို့သည်။ ဥပ္ပတ္တိ အရဟင်္ဂါနိ၊ ဖြစ်ထိုက်သော အင်္ဂါတို့သည်။ ဟောန္တိ၊ ဣတိ အတ္ထော၊ ကို။ ဒဋ္ဌဗ္ဗော၊ (ကသ္မာ ဥပ္ပတ္တိ အရဟင်္ဂါနိ ဟောန္တိတိ အတ္ထော, ဒဋ္ဌဗ္ဗော-နည်း၊) မာနဿ၊ မာန၏။ အနိယတတ္တာ၊ အမြဲမယှဉ်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ (ဥပ္ပတ္တိရဟင်္ဂါနိ ဟောန္တီတိ အတ္ထောဒဋ္ဌဗ္ဗော၊) နိယတယေဝါပန၊ အမြဲယှဉ်သော ယေဝါပနက စောတသိက်တို့တည်း။ ဣတိ အတ္ထော၊ ကို။ န ဒဋ္ဌဗ္ဗော။
ဟိ၊ မှန်။ ပဋ္ဌာနေ၊ ပဋ္ဌာန်းပါဠိတော်၌။ သံယောဇနံ၊ ပေ။ ပစ္စယာတိဧတ္ထ၊ ဟူသော စကားရပ်၌။ ကာမရာဂေန၊ ကာမရာဂနှင့်တကွ။ စတုက္ခတ္တုံ၊ ၄-ကြိမ်လည်းကောင်း။ ပဋိဃေန၊ ပဋိဃနှင့် တကွ။ တိက္ခတ္တုံစ၊ ၃-ကြိမ်လည်းကောင်း။ မာနော၊ မာနလည်းကောင်း။ ဝိစိကိစ္ဆာ၊ လည်းကောင်း။ ဘဝရာဂေါ၊ လည်းကောင်း။ တယောပိ၊ န်သော။ ဧတေ၊ ဤတရားတို့သည်။ သကိံ၊ တစ်ကြိမ်လည်းကောင်း။ အာဂါမိနော၊ လာကုန်၏။ (ဣတိ၊ ဤသို့လျှင်၊) သံယောဇနာနံ၊ သံယောဇဉ်တို့၏။ သံယောဇနေဟိ၊ သံယောဇဉ်တို့နှင့်တကွ။ ဒသဝိဓာ၊ ၁၀-ပါး အပြားရှိသော။ ယောဇနာ၊ ယှဉ်စေခြင်းကို။ (တွဲစေခြင်းကို)၊ (ကတာ၊ ပြုတော်မူအပ်ပြီ၊) ဣတိ၊ သို့။ ဒဿိတာယ၊ ပြတော်မူအပ်သော။ ဒသဝိဓာယ၊ သော။ ယောဇနယ၊ ယှဉ်စေခြင်း၌။ (ဝုတ္တာတိ ယောဇနဟိ တို့၌ စပ်၊) ကာမ၊ ပေ။ သံယောဇနန္တိ၊ ဟူ၍။ ဝတွာ၊ ဟောတော်မူပြီး၍။ ကာမ၊ သံယောဇနန္တိ၊ ဟူ၍လည်းကောင်း။ မာန၊ ပေ။ သံယောဇနန္တိ၊ ဟူ၍လည်းကောင်း။ ဝတွာ၊ ၍။ ဘဝ၊ ပေ။ သံယောဇနန္တိ၊ ဟူ၍လည်းကောင်း။ ဝုတ္တာဟိ၊ န်သော။ ယောဇနဟိ၊ ယှဉ်စေခြင်းတို့ဖြင့်။ မာန ဿ၊ ၏။ အနိယတဘာဝေါ၊ အမြဲမယှဉ်သည်၏အဖြစ်ကို။ ပကာသိတော၊ ပြီ။ ကိလေသဒုကေပိ၊ ၌လည်း။ တထာ၊ တူ။ ပကာသိတော၊ ဣဓစ၊ ဤအဋ္ဌကထာ၌လည်း။ [ဤအဋ္ဌကထာ၏ အဋ္ဌကထာကဏ္ဍ ဒုက အတ္ထုဒ္ဓါရအဖွင့်၌လည်း၊] ဒသဝိဓာ သံယောဇနာနံ ယောဇနာ, တထာ ဒသဝိဓာ ကိလေသာနံတိစ၊ ဟူ၍လည်း။ ဝက္ခတိ၊ ဆိုလတ္တံ့။
ဥန္နမနဝသေနေဝ၊ မောက်ကြသည်၏အစွမ်းဖြင့်သာလျှင်။ သမ္ပဂ္ဂဟရသော၊ ချီးမြှောက်ခြင်း ကိစ္စရှိ၏။ ဝီရိယံ ဝိယ၊ ကဲ့သို့။ တံ တံ ကိစ္စသာဓနေ၊ ထိုထိုကိစ္စကို ပြီးစေခြင်း၌။ အဗ္ဘုဿဟန ဝသေန၊ လွန်စွာ အားတက်သရော၏ အစွမ်းဖြင့်။ (သမ္ပဂ္ဂဟရသော၊ သည်၊) န၊ မဟုတ်။ ဩမာ နဿပိ၊ မိမိကိုယ်ကိုအထင်သေးခြင်းဟူသော မာန၏လည်း။ အတ္တာနံ၊ မိမိကို။ အဝံကတွာ၊ အောက်ချ၍။ ဂဟဏံ၊ ယူခြင်းသည်။ သမ္ပဂ္ဂဟော၊ မည်၏။ ဣတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗော၊ [အဝံကတွာ အဝစံ ကတွာ၊ အောက်ချ၍။ –မဓု။]
စတုတ္ထ နဝမအစိတ် အဖွင့်
ပရိဟရဏတ္ထံ၊ ရှောင်လွှဲခြင်းအကျိုးငှာ။ ဝိက္ခိတ္တာ၊ ပျံ့လွင့်သောစိတ်ရှိကုန်သည်။ ဟုတွာ, ဥ ဿာဟံ၊ အားတက်သရောကို။ ဇနေန္တာ၊ ဖြစ်စေသူတို့ကို။ ပရိဟရဏတ္ထံသ ဥဿာဟာတိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တာ၊ န်ပြီ။ တေသံ၊ ထိုရှောင်လွှဲခြင်းငှာ အားထုတ်သူတို့၏သန္တာန်၌။ (ဥပ္ပဇ္ဇတိ၌စပ်၊) [မဓု၌ ဤ“တေသံ”ပါဌ်ကို “ပမာဒပါဌ”ဟုဆို၏။ ဥပ္ပဇ္ဇတိဟူသော စပ်ပုဒ်၌ စပ်နိုင်ခြင်းကြောင့် ပါသင့်မည် ထင်သည်။]
ဝိသပ္ပနာနိဋ္ဌရူပသမုဋ္ဌာနဝသေန၊ တစ်ကိုယ်လုံးပျံ့နှံ့သော အနိဋ္ဌရုပ်၏ ဖြစ်ကြောင်း၏အစွမ်း ဖြင့်လည်းကောင်း။ အတ္တနော၊ မိမိဟူသောဒေါသ၏။ ပဝတ္တိအာကာရဝသေန စ၊ ဖြစ်ပုံ အခြင်း အရာ၏ အစွမ်းဖြင့်လည်းကောင်း။ ဝိသပ္ပန ရသော၊ ဝိသပ္ပနရသရှိ၏။ [အနက်အကျယ်ကို အဋ္ဌကထာနိဿယ၌ ပြထားပြီ။]
ဒေါသော၊ ဒေါသကို။ ဥပယောဂဖလေသု၊ ယှဉ်စပ် သုံးစွဲအပ်သော အရာ, အကျိုးတရားတို့ ကြောင့်။ အနိဋ္ဌတ္တာ၊ အနိဋ္ဌ၏ အဖြစ်ကြောင့်။ ဝိသ၊ ပေ။ ဝိယ၊ အဆိပ်ဖြင့် ရောစပ်အပ်သော ကျင်ငယ်ပုပ်ကဲ့သို့။ ဒဋ္ဌဗ္ဗော၊ [ပူတိမုတ္တန္တိ ဧတ္တကမေဝ အကတွာ “ဝိသသံသဋ္ဌ” န္တိ ကသ္မာ ဝုတ္တံတိ အာဟ၊ “ဥပယောဂ ဖလေသူ”တိ၊ အတ္ထ ဥပယောဂဖလေသူတိ နိမိတ္တတ္ထေ ဘုမ္မံ၊ –မဓု။]
အနိဘိနရတိရသာတိ၊ ဟူကုန်သော။ ဧဝံပကာရေသု၊ ဤသို့အလားတူကုန်သော။ ပဋိက္ခေပေ န၊ တားမြစ်ခြင်းအားဖြင့်။ ရသဝစနေသု၊ ရသကိုဆိုကြောင်း စကားတို့၌။ တံ တံ ပဋိပက္ခကိစ္စ ဂဟဏံ၊ ထိုထိုဆန့်ကျင်ဘက်ကိစ္စကို ယူရခြင်းကို။ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ၊ ကဋုကာကာရဂတိ၊ ခါးစပ်သော အခြင်းအရာအားဖြင့် ဖြစ်ခြင်းသည်။ ကဋုကဉ္စုကတာ၊ မည်၏။ အတ္တသမ္ပတ္တိ၊ မိမိ၏ ပြည့်စုံ ခြင်းဟူသည်။ အာဝါသာဒိ၊ နေရာ ကျောင်းအစရှိသည်တည်း။
ပရာယတ္ထတာယ၊ သူတစ်ပါး၌စပ်သော ဥစ္စာ၏အဖြစ်ကြောင့်။ [ရှေးက “သူတစ်ပါးနှင့် စပ် သည်၏အဖြစ်ကြောင့်”ဟု ပေးကြ၏၊] ဒါသဗျံဝိယ၊ ကျွန်၏အဖြစ်ကဲ့သို့။ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ၊ ဟိ၊ မှန်။ ဒါသဗျေ၊ သည်။ သတိ၊ သော်။ ဒါသော၊ သည်။ ပရာယတ္တော၊ သူတစ်ပါး၌စပ်သော ဥစ္စာသည်။ ဟောတိ ယထာ၊ သို့။ ဧဝံ၊ တူ။ ကုက္ကုစ္စေ၊ သည်။ သတိ၊ သော်။ တံ သမင်္ဂီ၊ ထိုကုက္ကစ္စနှင့် ပြည့်စုံ သူသည်။ (ပရာယတ္တော ဟောတိ)၊ ဟိ၊ မှန်။ တစ်နည်း (ကသ္မာ တံ သမင်္ဂီ ပရာယတ္တော ဟောတိ)၊ ဟိ (ယသ္မာ)၊ သော၊ ထိုကုက္ကစ္စနှင့် ပြည့်စုံသူသည်။ ကုသလေ၊ ၌။ အတ္တနော၊ ၏။ ဓမ္မတာယ၊ သဘောအားဖြင့်။ ပဝတ္တိတုံ၊ ငှာ။ န သက္ကောတိ၊ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (တံ သမင်္ဂီ ယရာ ယတ္တော ဟောတိ)၊ အထဝါ၊ ကား။ ကတာ၊ ပေ။ သောစနေ၊ ပြုအပ်ပြီးသော အကုသိုလ်, မပြု အပ်မိသော ကုသိုလ်သို့ အစဉ်လိုက်၍ ဝမ်းနည်းခြင်း၌။ [ဤ၌ အာယတ္တနှင့် တွဲရာဝယ် “သောစနေ”ဟု အာဓာရ ထားပုံကို သတိပြုပါ။] အာယတ္တတာယ၊ စပ်သော ဥစ္စာ၏ အဖြစ် ကြောင့်။ တဒုဘယဝသေန၊ ထို ၂-ပါးစုံသော ပြုအပ်ပြီးသော အကုသိုလ်, မပြုအပ်မိသော ကုသိုလ်သို့ အစဉ်လိုက်၍ ဝမ်းနည်းခြင်း၏အစွမ်းဖြင့်။ (“ဥပ္ပန္နေန၊ ဖြစ်သော”ဟု မဓုထည့်၏၊) ကုက္ကုစ္စေန၊ ကုက္ကုစ္စကြောင့်။ တံ သမင်္ဂီ၊ ထိုကတာကတာ ကုသလ ကုသလာနုသောစနှင့် ပြည့်စုံသည်။ ဟောတိ၊ ဣတိ၊ ကြောင့်။ တံ၊ ထိုကုက္ကုစ္စသည်။ ဒါသဗျံ ဝိယ၊ သို့။ ဟောတိ၊ ၏။
ဝိရုဒ္ဓါကာရောတိ၊ ကား။ ဝိရုဒ္ဓဿ၊ သော။ ပုဂ္ဂလဿ၊ ၏။ အာကာရော၊ အခြင်းအရာဟူသည်။ ဝိရုဒ္ဓဘာဝေါ၊ ဆန့်ကျင်သောပုဂ္ဂိုလ်၏ဖြစ်ကြောင်းဖြစ်ရာတည်း။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ (ဝိရုဒ္ဓဿ၊ သော၊) စိတ္တဿ၊ စိတ်၏။ အာကာရော၊ ဟူသည်။ ဝိရုဒ္ဓဘာဝေါ၊ ဆန့်ကျင်သော စိတ်၏ ဖြစ်ကြောင်းဖြစ်ရာတည်း။ တေန၊ ထိုဝိရုဒ္ဓါကာရောဟူသောပါဌ်ဖြင့်။ ဝိရုဇ္ဈနံ၊ ဆန့်ကျင်ခြင်း။ ဝိရောဓော၊ ခြင်း။ ဣတိ၊ ဤဘာဝသာဓ်ဝစနတ္ထကို။ ဒဿေတိ၊ ဝစနန္တိဧတံ၊ ဝစနံဟူသော ဤသဒ္ဒါကို။ [သုရောပိတံ ဝစနံ၌ ဝစနသဒ္ဒါကို၊] နိဒဿနမတ္တံ၊ နိဒဿနမျှဟူ၍။ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ၊ (ကသ္မာ ဝစနန္တိဧတံ နိဒဿနမတ္တံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ)၊ ဟိ (ယသ္မာ)၊ သဗ္ဗမေဝ၊ သော။ ကိစ္စံ၊ သည်။ ဝါ၊ ကို။ ဧတေန၊ ဤကောဓသည်။ ဝါ၊ ဤကောဓရှိသော ပုဂ္ဂိုလ်သည်။ ကရိယမာနံ၊ သော်။ သုရောပိတံ သုဇ နိတံ၊ ကောင်းစွာ ဖြစ်စေအပ်သည်။ န ဟောတိ၊ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (ဝစနန္တိ ဧတံ နိဒဿနမတ္တံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ၊) ရောပသဒ္ဒံ၊ ရောပသဒ္ဒါကို။ ဝစနတ္ထမေဝ၊ ဝစနအနက်ရှိသည်၏ဟူ၍သာလျှင်။ ကေစိ, ဝဏ္ဏေန္တိ၊ ဖွင့်ကြကုန်၏။ ...တံ အပမာဏံတိ၊ ဟူသောစကားကို။ ကောဓဿ၊ ဒေါသ၏။ တထာပဝတ္တနသဘာဝါဘာဝါ၊ ထိုပြည့်စုံသောစကားကို ဖြစ်စေခြင်းသဘော၏ မရှိခြင်းမှ။ အညေန၊ သော။ ကေနစိ၊ သော။ ကာရကေန၊ ကြောင့်။ [ဒေါသကို ထိန်းသိမ်းနိုင်ခြင်း, စကား ပြောကောင်းဖို့ရန် အလေ့အလာရှိခြင်းစသော အကြောင်းကြောင့်၊] ပရိပုဏ္ဏတာ၊ စကား ပြည့်စုံသည်၏အဖြစ်သည်။ သိယာ၊ ၏။ ဣတိ၊ ဤအဓိပ္ပာယ်ကို။ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ။
ဧကာဒသမအစိတ် အဖွင့်
ဝိဂတာ စိကိစ္ဆာတိ၊ ပါဌ်ဖြင့်။ (ဒဿေတိ ၌စပ်၊) ဝါ၊ ဟူသောစကားကို။ (ဝုတ္တံ၌စပ်၊) စိကိစ္ဆိတုံ၊ ဉာဏ်ဆေးကုခြင်းငှာ။ ဒုက္ကရတာယ၊ ခဲယဉ်းသဖြင့် ပြုအပ်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ ဝုတ္တံ၊ ဝိစိကိစ္ဆာယ၊ ဝိစိကစ္ဆာ၏။ သဗ္ဗထာ၊ အလုံးစုံသော အခြင်းအရာအားဖြင့်။ (မည်သည့်နည်းနှင့်မျှ)၊ ဝိစိကိစ္ဆာဘာဝေါ၊ ဉာဏ်ဆေးကုခြင်း၏မဖြစ်နိုင်ခြင်းကြောင့်။ န (ဝုတ္တံ)၊ ဆိုအပ်သည်မဟုတ်။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ တဒတ္ထံ၊ ထိုအနက်ကို။ ဒဿေတိ။
နိစ္ဆယာဘာဝါ၊ ဆုံးဖြတ်ခြင်း၏ မရှိခြင်းကြောင့်။ ဝါ၊ အတွက်။ အသဏ္ဌဟနတော၊ ကောင်းစွာ မတည်ခြင်းကြောင့်။ စေတသော၊ စိတ်၏။ ပဝတ္တိပစ္စယမတ္တတာယ၊ ဖြစ်ခြင်း၏ အကြောင်းမျှ၏ အဖြစ်ကြောင့်။ ပဝတ္တိဌိတိမတ္တန္တိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တံ၊ ...ဧကံ၊ သော။ အာကာရံ၊ အခြင်းအရာကို။ ဂန္တုံ၊ သိခြင်းငှာ။ အသမတ္ထတာယ၊ မစွမ်းနိုင်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ ဩသက္ကတိ၊ အာရုံမှ ဆုတ် နစ်တတ်၏။ [အဋ္ဌကထာ၌ “အာရမဏတော ဩသက္ကတိ”ဟု ရှိ၏။]
ဒွါဒသမစိတ် အဖွင့်
ဥဒ္ဓစ္စံ၊ ဥဒ္ဓစ္စံသည်။ အတ္တနော၊ ၏။ ဂဟိတာကာရေဧဝ၊ ယူအပ်သော အာရုံ၏အခြင်းအရာ၌သာ။ ဌတွာ၊ တည်၍။ ဘမတိ၊ တုန်လှုပ်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဧကာရမဏသ္မိံယေဝ, ဝိပ္ဖန္ဒနံ၊ တုန် လှုပ်ခြင်းသည်။ ဟောတိ၊ ဝိစိကစ္ဆာ ပန၊ သည်ကား။ ရူပါဒီသု၊ တို့တွင်။ ဧကသ္မိညေဝ၊ သော။ အာရမဏေ၊ ၌။ ယဒိပိဥပ္ပဇ္ဇတိ၊ အကယ်၍မူလည်း ဖြစ်ပါပေ၏။ တထာပိ၊ သော်လည်း။ ဧဝံ နုခေါ၊ ဤသို့လေလော။ ဣဒံနုခေါ၊ ဤတရားလေလော။ ဣတိ၊ သို့။ ဥပ္ပဇ္ဇမာနာ၊ သော်။ နနုခေါ၊ ဤသို့မဟုတ်လေသလော။ ဝါ၊ ဤတရားမဟုတ်လေလော။ အညံ နုခေါ၊ အခြားသော အခြင်း အရာလေလော။ ဝါ၊ အခြား တစ်မျိုးလေလော၊ ဣတိ၊ သို့။ အညံ၊ သော။ ဂဟေတဗ္ဗာကာရံ၊ ယူထိုက်သောအခြင်းအရာကို။ အပေက္ခတိ၊ ရှုငဲ့၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ နာနာရမဏေ၊ ၌။ စလနံ၊ သည်။ ဟောတိ။
ဧဝံသမ္ပဒမိဒံ ဝေဒိတဗ္ဗန္တိ၊ ဟူသော။ ဧတ္တာဝတာ၊ ဤမျှအတိုင်းအရှည်ရှိသော စကားအစဉ်ဖြင့်။ (ဒဿေတွာ၌စပ်၊) ဣမသ္မိံ စိတ္တဒွယေ၊ ဤမောဟမူစိတ် ၂-ပါးအပေါင်း၌။ ဝုတ္တပကိဏ္ဏကံ၊ ရှေးဆရာတို့ဆိုအပ်ပြီးသော ပကိဏ္ဏကကို။ ဒဿေတွာ၊ ပြပြီး၍။ ဒွါဒသသု၊ တစ်ဆယ့်နှစ်ပါး သော အကုသိုလ်စိတ်တို့၌။ (ဝုတ္တပကိဏ္ဏကံ၊) ဒဿေတုံ၊ သဗ္ဗေသု ပီတိ အာဒိံ (သင်္ဂဟ ကာရော) အာဟ။
ကုသလေသုပိ၊ တို့၌လည်း။ အာရမဏာဓိပတိံ၊ ကို။ အနုဒ္ဓရိတွာ၊ မထုတ်ဆောင်ဘဲ။ သဟ ဇာတာဓိပတိနော ဧဝ၊ ၏သာ။ ဝါ၊ ကိုသာ။ ဥဒ္ဓတတ္တာ၊ ပါဠိတော်၌ ထုတ်ဆောင်အပ်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ [ပါဠိတော်၌ ဆန္ဒာဓိပတေယျံ စသည်ဖြင့် ထုတ်ဆောင်အပ်သည်၏အဖြစ် ကြောင့်၊] ဣဓာပိ၊ ဤအကုသိုလ်၌လည်း။ သောဧဝ၊ ထိုသဟဇာတာဓိပတိသည်သာ။ ဝါ၊ ကိုသာ။ ဥဒ္ဓရိတဗ္ဗော၊ ထုတ်ဆောင်ထိုက်သည်။ သိယာ၊ ဖြစ်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ သဟ၊ ပေ။ ဥဒ္ဓတောတိ၊ ဟူ၍။ (သင်္ဂဟကာရေန) ဝုတ္တံ၊ အာရမဏာဓိပတိနော၊ ၏။ ဝါ၊ ကို။ အလဗ္ဘမာ နတ္တာ၊ မရအပ်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ န (ဝုတ္တံ)၊ ဆိုအပ်သည် မဟုတ်။ ဟိ၊ မှန်။ တစ်နည်း (ကသ္မာ၊ အဘယ်ကြောင့်နည်း။ ဟိ) ယသ္မာ, သောပိ၊ ထိုအာရမဏာဓိပတိကိုလည်း။ အဋ္ဌသု၊ န်သော။ လောဘ သဟဂတေသု၊ လောဘသဟဂုတ်စိတ်တို့၌။ လဗ္ဘတိ၊ ဣတိ၊ ထို့ကြောင့် တည်း။
သေသောပီတိ၊ ကား။ ယော၊ အကြင် သဟဇာတာဓိပတိသည်။ ဝါ၊ ကို။ ဥဒ္ဓရိတဗ္ဗော သိယာ၊ ဝီမံသတော၊ ဝီမံသာဓိပတိမှ။ အညော၊ အခြားသော။ (သော) သဟဇာတာဓိပတိပိ၊ ထိုသဟ ဇာတဓိပတိ ၃-မျိုးသည်လည်း။ နတ္ထိ (ဧဝ)၊ မရှိသည်သာ။ အာရမဏာဓိပတိမှိ၊ ၌။ ဝတ္တဗ္ဗမေဝ၊ ဆိုဖွယ်သည်ပင်။ (မရှိဟု ဆိုဖွယ်သည်ပင်၊) နတ္ထိ၊ မရှိတော့။ ကိဉ္စိ ဓမ္မန္တိကား။ ဆန္ဒာဒီသု၊ ဆန္ဒ အစရှိသော အဓိပတိတို့တွင်။ ဧကမ္ပိ၊ သော။ သဟဇာတံ၊ သဟဇာတာဓိပတိကို။ (ဓုရံ ကတွာ အနုပ္ပဇ္ဇနတော၌စပ်) တာဝ၊ ဝေဒနာတိက်စသည်တို့မှ ရှေးဦးစွာ။ (နိဒ္ဒိဋ္ဌေ) ကုသလတ္တိကေ၊ ၌။ ပဋိစ္စဝါရာဒီသု၊ ပဋိစ္စဝါရအစရှိသည်တို့၌။ န၊ ပေ။ ပစ္စယောတိ၊ ဟူ၍။ ဧကဿပိ၊ သော။ ပဥှဿ၊ ပြဿနာ၏။ ဝါ၊ ကို။ အနုဒ္ဓတတ္တာ၊ မထုတ်ဆော်အပ်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ ပဋ္ဌာနေ၊ ပဋ္ဌာန်းပါဠိတော်၌။ ပဋိသိဒ္ဓတာ၊ တားမြစ်အပ်သည်၏အဖြစ်ကို။ ဝေဒိတဗ္ဗာ၊ ဟိ၊ မှန်။ အည ထာ၊ တစ်ပါးသောအခြင်းအရာအားဖြင့်။ (တားမြစ်ခြင်းမှတစ်ပါး, မတားမြစ်ခြင်းဟူသော အခြင်းအရာအားဖြင့်။ အတ္ထေ ဂယှမာနေ) အကုသလံ၊ ပေ။ ပစ္စယာတိ၊ ဟူ၍။ ဧတဿ၊ ဤ ပြဿနာ၏။ ဝသေန၊ ဖြင့်။ ဧကန္တိ၊ ဟူ၍။ ဝတ္တဗ္ဗံသိယာ။
ဒဿနေန၊ ပေ။ တိ၊ ကား။ ဒဿနေန ပဟာတဗ္ဗဿ၊ သောတာပတ္တိမဂ်သည် ပယ်ထိုက်သည် ၏အဖြစ်၏။ အာဘာဝတော၊ မရှိခြင်ကြောင့်။ (ပဋိသန္ဓိံနာကဍ္ဎတိ၌စပ်၊) ဝါ၊ တစ်နည်း။ ဒဿ နေနပဟာတဗ္ဗေသု၊ သောတာပတ္တိမဂ်သည် ပယ်ထိုက်သောတရားတို့၌။ အဘာဝတော၊ မဖြစ် ခြင်းကြောင့်။ ဝါ၊ မပါဝင်ခြင်းကြောင့်။ (ပဋိသန္ဓိံ နာကဍ္ဎတိ၌စပ်၊) ဧတေန၊ ဤဒဿနေန ပဟာ တဗ္ဗာဘာဝတောဟူသောပါဌ်ဖြင့်။ ပဋိသန္ဓိအနာကဍ္ဎနတော၊ ပဋိသန္ဓေကို မငင်နိုင်ခြင်းကြောင့်။ ဒဿနေနပဟာတဗ္ဗေသု၊ တို့၌။ အနာဂမနံ၊ မလာခြင်းသည်။ ဝါ၊ မပါခြင်းသည်။ (ဂေဟာတိ၊) ဣတိ၊ ကြောင့်။ တတ္ထ၊ ထိုဒဿနေန ပဟာတဗ္ဗတရားတို့၌။ အနာဂမနေန၊ မလာခြင်းဖြင့်။ ဝါ၊ မပါဝင်ခြင်းဖြင့်။ ပဋိသန္ဓိအနာကဍ္ဎိနံ၊ ကို။ သာဓေတိ၊ ပြီးစေ၏။ အနာကဍ္ဎနတော၊ ပဋိသန္ဓေကို မငင်ခြင်းကြောင့်။ အနာဂမနံပန၊ မလာခြင်းကိုကား။ သာဓေတုံ၊ ငှာ။ တေသုဟီတိ အာဒိမာဟ၊ [ဤဝါကျများ၏ အဓိပ္ပာယ်ကို အဋ္ဌကထာနိဿယ၌ ပြထားပြီ။]
ဧတ္ထေဝ၊ ဤအပါယ်ဘုံတို့၌သာလျှင်။ ပဋိသန္ဓိဒါနံ၊ ပဋိသန္ဓေကျိုးကို ပေးခြင်းသည်။ ဘဝေယျ၊ ဖြစ်ရာ၏။ စ၊ ဆက်။ တထာ၊ အပါယ်ဘုံတို့၌ ပဋိသန္ဓေကျိုးကို ပေးခြင်းသည်။ သတိ၊ သော်။ ဒဿနေနပဟာတဗ္ဗံ၊ ဒဿနေန ပဟာတဗ္ဗတရားသည်။ သိယာ၊ ၏။ (ကသ္မာ)၊ အပါယဂမနီ ယဿ၊ အပါယဂမနီယ အကုသိုလ်အားလုံး၏။ ဒဿနေနပဟာတဗ္ဗဘာဝတော၊ ဒဿနေန ပဟာတဗ္ဗတရား၏ အဖြစ်ကြောင့်တည်း။ စ၊ စင်စစ်ကား။ ဧတံ၊ ဤဥဒ္ဓစ္စသဟဂုတ်စိတ်သည်။ ဒဿနေနပဟာတဗ္ဗံ၊ သည်။ နသိယာ၊ တသ္မာ, ဒဿနေနပဟာတဗ္ဗဝိဘင်္ဂေ၊ ဒဿနေနပဟာ တဗ္ဗဝိဘင်း၌။ နာဂတံ၊ မလာ။ ဣတိ၊ ကား။ အဓိပ္ပာယော၊ အဋ္ဌကထာဆရာ၏ အလိုတည်း။
ပန၊ ပရိဟာရပက္ခမှတစ်ပါး စောဒကပက္ခကို ဆိုဦးအံ့။ ပဋိသန္ဓိအနာကဍ္ဎနတော၊ ကြောင့်။ ဒဿနေနပဟာတဗ္ဗသု၊ တို့၌။ အနာဂမနံ (ဟောတိ)၊ ဣတိဧတံ (အတ္ထဇာတံ)၊ ဤ အနက် အဓိပ္ပာယ်ကို။ ကထံ၊ ကြောင့်။ ဉာယတိ၊ သိအပ်သနည်း။ ဒဿနေနပဟာတဗ္ဗာနညေဝ၊ တို့၏ သာလျှင်။ နာနာက္ခဏိက ကမ္မပစ္စယဘာဝဿ၊ နာနာက္ခဏိက ကမ္မပစ္စည်းအဖြစ်၏။ ဝါ၊ ကို။ ဝုတ္တတ္တာ၊ ဟောတော်မူအပ်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ (ဉာယတိ၊ ၏၊) ဟိ၊ ချဲ့။ အကုသလာ၊ တို့ သည်။ ဒဿနေန ပဟာတဗ္ဗာ၊ ဒဿနေန ပဟာတဗ္ဗ အကုသိုလ်တို့လည်းကောင်း။ ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗာ၊ တို့လည်းကောင်း။ ဣတိ၊ သို့။ ဒုဝိဓာ၊ န်၏။ တတ္ထ၊ ထို ၂-ပါးတို့တွင်။ ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗစေတနာနံ၊ ဘာဝနာယပဟာတဗ္ဗစေတနာတို့၏။ နာနာက္ခဏိက ကမ္မပစ္စယဘာဝေါ၊ ကို။ န ဝုတ္တော၊ ဣတရာသညေဝ၊ ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗစေတနာမှ အခြားသော ဒဿနေန ပဟာတဗ္ဗစေတနာတို့၏သာလျှင်။ (နာနာက္ခဏိက ကမ္မပစ္စယဘာဝေါ) ဝုတ္တော၊ ဟိ၊ မှန်။ ဘာဝနာယ၊ ပေ။ ပစ္စယောတိ ဧတ္ထ၊ ၌။ သဟဇာတမေဝ၊ သဟဇာတကမ္မကိုသာ။ ဝိဘတ္တံ၊ ဝေဖန်တော်မူအပ်ပြီ။ နာနာက္ခဏိကံ၊ နာနာက္ခဏိကကမ္မကို။ န (ဝိဘတ္တံ)၊ ဣတိ၊ ဤသို့ မှတ် အပ်၏။ တထာ၊ တူ။ ပစ္စနီယေပိ၊ ပစ္စနိက်၌လည်း။ ဘာဝနာယ၊ ပေ။ ပစ္စယောတိ၊ ဟူ၍။ ဧတ္တ ကမေဝ၊ ဤမျှလောက်ကိုသာ။ ဝုတ္တံ၊ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယောတိ၊ ဟူ၍။ န (ဝုတ္တံ)၊ ဣတရတ္ထ၊ ဘာဝနာယပဟာတဗ္ဗမှ တစ်ပါးသော ဒဿနေနပဟာတဗ္ဗတရားတို့၌ကား။ (ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယောတိ) ဝုတ္တံ။
စ၊ ဆက်။ ဥဒ္ဓသဟဂတာ၊ သော။ စေတနာ၊ သည်။ ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗေသုဧဝ၊ တို့၌သာလျှင်။ အာဂတာ၊ ၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ နာနာက္ခဏိကကမ္မပစ္စယော၊ သည်။ န သိယာ၊ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (ဝုတ္တံ တို့၌ စပ်ပြန်၊) (နာနာက္ခဏိကကမ္မပစ္စယော၊ သည်) ယဒိသိယာ၊ အံ့။ (ဧဝံ သတိ) ဘာဝနာယပဟာတဗ္ဗစေတနာယစ၊ ၏လည်း။ နာနာက္ခဏိကကမ္မပစ္စယဘာဝေါ၊ ကို။ ဝုစ္စေယျ၊ ဟောတော်မူအပ်ရာ၏။ တု၊ စင်စစ်ကား။ န ဝုတ္တော၊ မမူအပ်။ တသ္မာ, ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတာ၊ ဥဒ္ဓစ္စသဟဂုတ်စေတနာသည်။ ဝါ၊ ကို။ နာနာက္ခဏိက ကမ္မပစ္စယဘာဝေ၊ သည်။ သတိ၊ သော်။ ဒဿနေနပဟာတဗ္ဗေသု၊ တို့၌။ ဝတ္တဗ္ဗာ၊ ဟောတော်မူထိုက်သည်။ သိယာ၊ တဒဘာဝါ၊ ထိုနာ နာက္ခဏိကကမ္မပစ္စည်းအဖြစ်၏ မရှိခြင်းကြောင့်။ န ဝုတ္တာ၊ ဣတိ၊ လျှင်။ ပဋိသန္ဓိ အနာကဍ္ဎု နတော၊ ကြောင့်။ တတ္ထ၊ ထိုဒဿနေနပဟာတဗ္ဗ တရားတို့၌။ အနာဂတာ၊ မလာ။ ဝါ၊ မပါ။ ဣတိ အယံ၊ ကား။ ဧတ္ထ၊ ဤဥဒ္ဓစ္စ၏ မပါခြင်း၌။ အဓိပ္ပာယော၊ အဋ္ဌကထာဆရာ၏အလိုတည်း။
ပန၊ ဆက်။ နာနာက္ခဏိကကမ္မပစ္စယာဝစနေန၊ နာနာက္ခဏိကကမ္မပစ္စည်းကိုမဆိုခြင်းကြောင့်။ ဘာဝနာယပဟာတဗ္ဗာနံ၊ တို့၏။ ပဝတ္တိဝိပါကတာစ၊ ပဝတ္တိအခါ၌အကျိုးပေးခြင်းရှိကုန်သည် ၏အဖြစ်ကိုလည်း။ ပဋိက္ခိတ္တာ၊ ပြီ။ ဟိ၊ မှန်။ ပဝတ္တိဝိပါကဿပိ၊ ပဝတ္တိအခါ၌ အကျိုးပေးခြင်း ရှိသော ဥဒ္ဓစ္စ၏လည်း။ နာနာက္ခဏိကကမ္မပစ္စယတာ၊ သည်။ ဝါ၊ ကို။ နိဝါရေတုံ၊ ငှာ။ န သက္ကာ၊ စ၊ သာဓကကား။ သုခါယ၊ ပေ။ နာနာက္ခဏိကာတိ အာဒိ၊ အစရှိသောစကားကို။ (ဘဂဝတာ ဝုတ္တံ၊ ဘာဝနာယပဟာတဗ္ဗာနံ၊ တို့၏။ ဝါပါကဒါနံ၊ အကျိုးပေးခြင်းသည်။ ယဒိ နတ္ထိ၊ (ဧဝံ သတိ) ကထံ၊ အဘယ်အကြောင်းကြောင့်။ တေ၊ ထိုဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗတရားတို့သည်။ ဝိပါ ကဓမ္မဓမ္မာ၊ အကျိုးပေးခြင်းသဘောရှိသောတရားတို့သည်။ ဟောန္တိ၊ ကုန်သနည်း။ ဣတိ၊ ဤကား အမေးတည်း။ အဘိညာစိတ္တာဒီနံဝိယ၊ အဘိညာဉ်စိတ်အစရှိကုန်တို့ကဲ့သို့။ ဝိပါကာရ ဟသဘာဝတ္တာ၊ အကျိုးပေးခြင်းငှာ ထိုက်သော သဘောရှိကုန်သည်၏အဖြစ်ကြောင့် (တေဝိ ပါက ဓမ္မဓမ္မာ ဟောန္တိ၊ ဣတိ၊ ဤကား အဖြေတည်း။)
ပန၊ ဆက်။ ယသ္မိံ၊ ပေ။ ပဋိသမ္ဘိဒါတိ၊ ဟူ၍။ ယံ၊ အကြင်စကားကို။ ဝုတ္တံ၊ ဣဒံပိ၊ ဤစကားသည် လည်း။ ဝါ၊ ကိုလည်း။ တေသံ၊ ထိုဥဒ္ဓစ္စသမ္ပယုတ်စိတ်စေတသိက်တို့၏။ ဝိပါကာရဟတညေဝ၊ အကျိုးပေးခြင်းငှာ ထိုက်ကုန်သည်၏အဖြစ်ကိုသာ။ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ သိယာ၊ ပန၊ ထိုသို့ပင် သန္ဓာယဘာသိတ ဖြစ်ရာပါသော်လည်း။ ဣဒံ ဌာနံ၊ ဤဥဒ္ဓစ္စစေတနာ၏ အကျိုးမပေးဟူသော အရာကို။ သုဋ္ဌု၊ ကောင်းစွာ။ ဝိစာရေတဗ္ဗံ၊ စိစစ်ထိုက်၏။ ဟိ၊ မှန်။ ဧတ္ထ၊ ဤပဋိသမ္ဘိဒါ ဝိဘင်း ပါဠိတော်၌။ ဝစနောကာသော၊ ပြောဆိုခွင့်ရှိသည်။ အတ္ထိ၊ (ကသ္မာ)၊ ဟိ (ယသ္မာ) , ဝိပါကေတိ ဝစနံ၊ ဝိပါကေဟူသော သဒ္ဒါသည်။ ဝိပါကဓမ္မဝစနံဝိယ၊ ဝိပါကဓမ္မသဒ္ဒါသည်ကဲ့သို့။ ဝိပါကာရ ဟတံ၊ အကျိုးပေးခြင်းငှာ ထိုက်သည်၏အဖြစ်ကို။ နဝဒေတိ၊ မဟော၊ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (ဝစနာ ကာသော၊ သည်။ အတ္ထိ၊ ရှိ၏၊) ဣတိ၊ အပြီးတည်း။
အကုသလပဒဝဏ္ဏာနာ၊ သည်။ နိဋ္ဌိတာ။
အဟေတုကကုသလဝိပါက် အဖွင့်
တေသု၊ ပေ။ အာဒီနံ၊ အစရှိသော ပုဒ်တို့၏။ ဘာဇေတွာ၊ ပေ။ အာရဒ္ဓန္တိဧတေန၊ ဤပါဌ်နှင့်။ သမ္ဗ န္ဓော၊ စပ်ခြင်းသည်။ (ဟောတိ)၊ တဿပီတိ ဧတဿ၊ ဤပုဒ်၏။ ဥပ္ပတ္တိံ၊ ပေ။ ဝုတ္တန္တိ ဧတေန၊ ပါဌ်နှင့်။ သမ္ဗန္ဓော (ဟောတိ)၊ ဥပစိတတ္တာတိ၊ ကား။ ယထာ၊ အကြင်အခြင်းအရာအားဖြင့် တိုးပွားစေအပ်သော်။ အညဿ၊ အခြားကံ၏။ ဝိပါကံ၊ အကျိုးကို။ ပဋိဗာဟိတွာ၊ တားမြစ်၍။ အတ္တနော၊ ၏။ ဝိပါကာဘိမုခံ၊ အကျိုးသို့ရှေ့ရှုသည်။ ဟောတိ၊ တထာ၊ ထိုမိမိ၏ အကျိုးသို့ ရှေးရှုနိုင်လောက်အောင်သောအခြင်းအရာအားဖြင့်။ ဝုဍ္ဍ္ဎိတတ္တာ၊ တိုးပွားစေအပ်ပြီး၏အဖြစ် ကြောင့်။ (ပြုစီမံအပ်ပြီး၏ အဖြစ်ကြောင့်၊) [ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ၌ စပ်။]
ရူပါဒီနံ၊ ရူပါရုံ အစရှိကုန်သော။ [အာဒိဖြင့် သဒ္ဒါရုံ စသည်တို့ကိုလည်းကောင်း, အာလောကမနသိကာရ စသည်တို့ကိုလည်းကောင်းယူပါ၊] ပစ္စယာနံ၊ အကြောင်းတို့၏။ အညဝိညာဏ သာဓာရဏတ္တာ၊ အခြားသော ဝိညာဏ်တို့နှင့်ဆက်ဆံကုန်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ အသာဓာရ ဏေန၊ အခြားသော ဝိညာဏ်တို့နှင့်မဆက်ဆံသော။ ဝတ္ထုနာ၊ ဝတ္ထုရုပ်ဖြင့်။ စက္ခုဝိညာဏံ သောတဝိညာဏန္တိ၊ ဟူ၍။ ဝါ၊ အစရှိသည်ဟူ၍။ နာမံ၊ အမည်ကို။ ဥဒ္ဓဋံ၊ ထုတ်ဆောင်တော်မူ အပ်ပြီ။ စက္ခာဒီနံ၊ စက္ခု အစရှိသော ဝတ္ထုတို့၏။ တိက္ခမန္ဒဘာဝေ၊ ထက်ကုန်သည်၏အဖြစ်, နုံ့ကုန်သည်၏အဖြစ်သည်။ (သတိ)၊ ဝိညာဏာနံ၊ စက္ခုဝိညာဏ် စသော ဝိညာဏ်တို့၏။ တိက္ခ မန္ဒဘာဝါ၊ ထက်ကုန်သည်၏အဖြစ်, နုံ့ကုန်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ (ဝါ၊ အတွက်, ဟိတ်ကူ၊) ဝိသေသပစ္စယတ္တာစ၊ ထူးသော အကြောင်းတို့၏ အဖြစ်ကြောင့်လည်း။ (ဝတ္ထုနာ၊ ဖြင့်။ စက္ခု ဝိညာဏံ သောတဝိညာဏန္တိ နာမံ ဥဒ္ဓဋံ။)
စက္ခုသန္နိဿိတဉ္စ၊ စက္ခု၌ မှီသည်လည်းဟုတ်၏။ တံ၊ ထို စက္ခုသန္နိဿိတဟူသည်။ ရူပဝိဇာ နနဉ္စ၊ ရူပါရုံကိုသိခြင်းသည်လည်း ဟုတ်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ စက္ခု၊ ပေ။ တနနံ၊ မည်၏။ စက္ခု ဝိညာဏံ၊ သည်။ ဧဝံ လက္ခဏံ၊ ဤသို့ စက္ခုသန္နိဿိတ ရူပဝိဇာနနလက္ခဏာရှိ၏။ တတ္ထ၊ ထို စက္ခုသန္နိဿိတ ရူပဝိဇာနနသဒ္ဒါတို့တွင်။ စက္ခုသန္နိဿိတဝစနေန၊ စက္ခုသန္နိဿိတသဒ္ဒါဖြင့်။ ရူပါရမဏံ၊ ရူပါရုံဟူသောအာရုံရှိသော။ အညဝိညာဏံ၊ သမ္ပဋိစ္ဆိုန်း စသော အခြားဝိညာဉ်ကို။ ပဋိက္ခိပတိ၊ ပယ်၏။ ရူပဝိဇာနနဝစနေန၊ ဖြင့်။ စက္ခုနိဿယေ၊ စက္ခုဟူသော မှီရာရှိကုန်သော။ ဖဿာဒယော၊ တို့ကို။ နိဝတ္တေတိ၊ နစ်စေ၏။ [အဓိပ္ပာယ်ကို အဋ္ဌကထာ နိဿယ၌ ပြထားပြီ။] စ၊ ဆက်။ စက္ခုရူပဝစနေဟိ၊ စက္ခုရူပသဒ္ဒါတို့ဖြင့်။ နိဿယတော၊ မှီရာအားဖြင့်သော်လည်းကောင်း။ အာရမဏတောစ၊ အာရုံအားဖြင့်လည်းကောင်း။ ဝိဇာနနံ၊ သညာ, ပညာတို့သိပုံမှ တစ်မျိုးတစ်ဖုံသိခြင်းကို။ ဝိဘာဝေတိ၊ ထင်စွာ ဖြစ်စေ၏။ ဧတဿ၊ ဤစက္ခုဝိညာဉ်၏။ ရူပမတ္တ ဿ၊ ရူပါရုံမျှဖြစ်သော။ ဝါ၊ ရူပါရုံကိုသာလျှင်ဖြစ်သော။ အာရမဏဿ၊ ကို။ ဂဟဏံ၊ ယူခြင်း ဟူသော။ ကိစ္စံ၊ ကိစ္စသည်။ (အတ္ထိ)၊ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ရူပမတ္တာရမဏရသံ၊ မည်၏။
ဈာနင်္ဂဝသေနာတိ ဣဒံ၊ ဟူသော ဤစကားကို။ ဒွိပဉ္စဝိညာဏဝဇ္ဇေသု၊ ဒွိပဉ္စဝိညာဉ်သည် ကြဉ်အပ်သောစိတ်တို့၌။ ဝိဇ္ဇမာနာနံ၊ ထင်ရှားရှိကုန်သော။ ဥပေက္ခာသုခ ဒုက္ခေကဂ္ဂတာနံ၊ ဥပေက္ခာ, သုခ, ဒုက္ခ, ဧကဂ္ဂတာတို့၏။ ဈာနင်္ဂိကတ္တာ၊ ဈာန်အင်္ဂါတွင် ပါဝင်ကုန်သည်၏အဖြစ် ကြောင့်။ (ဈာနင်ထိုက်ကုန်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်)၊ ဣဓာပိ၊ ဤ ဒွိပဉ္စဝိညာဉ်စိတ်တို့၌လည်း။ တံ သဒိသာနံ၊ ထို ဈာနင်ထိုက်သောဥပေက္ခာ, သုခ, ဒုက္ခ, ဧကဂ္ဂတာတို့နှင့် တူသော တရားတို့၏။ တဒုပစာရံ၊ ထို ဈာနင်္ဂဟူသော အမည်ကို တင်စားခြင်းကို။ ကတွာ, ဝုတ္တံ၊ ဟောတော်မူ အပ်ပြီ။ ဟိ၊ မှန်။ ဈာန၊ ပေ။ ဘာဝေ၊ ဈာနပစ္စည်းအဖြစ်၏ မရှိခြင်းသည်။ (သတိပိ၊ သော်လည်း၊) ဈာနင်္ဂတာ၊ ဈာနင်္ဂ၏ အဖြစ်သည်။ န အတ္ထိ၊ မရှိနိုင်။ ဟိ၊ သာဓကကား။ ဈာနင်္ဂါနိ၊ ပေ။ ပစ္စယောတိ၊ ဟူ၍။ (ဘဂဝတာ) ဝုတ္တံ၊ [ဤပါဠိတော်အရ ဈာနင်ထိုက်မှ ဈာနပစ္စည်းဖြစ်ကြောင်းကို သိရသည်။]
ဧတေသဉ္စ၊ ဤဒွိပဉ္စဝိညာဏ်နှင့်ယှဉ်သော ဝေဒနာ, ဧကဂ္ဂတာတို့၏လည်း။ ဈာနပစ္စယဘာ ဝေါ၊ ဈာနပစ္စည်း၏အဖြစ်ကို။ ပဋိက္ခိတ္တော၊ ယထာဟ၊ အဘယ်သို့ဟောတော်မူသနည်း။ အဗျာ ကတံ၊ ပေ။ ခန္ဓာတိအာဒိ၊ အစရှိသော။ (ယံ ဝစနံ အတ္ထိ၊ တံ ဝစနံ ဘဂဝါ အာဟ၊) [ဤပါဠိ တော်၌ “န ဈာနပစ္စယာ”အရ ပဉ္စဝိညာဏသဟဂတခန္ဓာတို့၏ ဈာနပစ္စည်း မမည်ကြောင်း ကို သိရပြန်သည်။] ဈာနပစ္စယတ္တာဘာဝေ၊ ဈာနပစ္စည်းအဖြစ်၏ မရှိခြင်းသည်။ (သတိပိ၊ သော်လည်း၊) ဝေနာစိတ္တဋ္ဌိတီနံ၊ ဝေဒနာ, စိတ်၏ တည်ကြောင်း ဧကဂ္ဂတာတို့၏။ ဥပေက္ခာ ဒိဘာဝတော၊ ဥပေက္ခာအစရှိသည်တို့၏ အဖြစ်ကြောင့်လည်းကောင်း။ (အာဒိဖြင့် သုခ, ဒုက္ခ, ဧကဂ္ဂတာတို့ကိုယူ၊) တထာဘူတာနံ၊ ထိုအခြင်းအရာအားဖြင့် ဖြစ်ကုန်သော စိတ္တဋ္ဌိတိတို့ကို။ ဝစနေ၊ ဟောတော်မူခြင်း၌။ အညဋ္ဌာနာဘာဝတောစ၊ ဒုတိယရာသိမှ အခြားဌာန၏မရှိခြင်း ကြောင့်လည်းကောင်း။ ဒုတိယရာသိနိဒ္ဒေသော၊ ဒုတိယရာသိ၌ ညွှန်ပြခြင်းသည်။ (ဟောတိ)။
ဝတ္ထုပဏ္ဍရတ္တာတိ၊ ကား။ သယံ၊ မိမိဟူသော ရုပ်ကိုယ်တိုင်။ ကဏှဓမ္မာနံ၊ မည်းနက်သော အကုသိုလ်တရားတို့၏။ အပ္ပဋိပက္ခတ္တာ၊ ဆန့်ကျင်ဘက်မဟုတ်ကုန်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ သဘာဝပရိသုဒ္ဓါနံ၊ ပင်ကိုယ်သဘောအားဖြင့် ထက်ဝန်းကျင်စင်ကြယ်ကုန်သော။ ပသာဒ၊ ပေ။ နိဿယာနံ၊ ပသာဒရုပ်, ဟဒယဝတ္ထုဟူသောမှီရာတို့၏။ ဝသေန၊ ဖြင့်။ ပဏ္ဍရသဘာဝံ၊ ဖြူစင် သောသဘောရှိသည်။ ဇာတံ၊ ပြီ။ ဣတိ၊ ကား။ အဓိပ္ပာယော၊ အဋ္ဌကထာဆရာ၏ အလိုတည်း။ [ဤဝါကျများ၏အဓိပ္ပာယ်ကို အဋ္ဌကထာနိဿယ၌ပြထားပြီ။] ပန၊ ထိုသို့ပင် ဤအဓိပ္ပာယ် ဖြစ်ပါသော်လည်း။ အယံ နယော၊ ဤနည်းကို။ စတုဝေါကာရေ၊ စတုဝေါကာရဘုံ၌။ နလဗ္ဘတိ၊ မရအပ် (မရနိုင်)၊ ဣတိ၊ ကြောင့်။ တတ္ထ၊ ထို စတုဝေါကာရဘုံ၌။ ဘဝင်္ဂဿ၊ ဘဝင်၏လည်းကောင်း။ တတော၊ ထိုဘဝင်မှ။ နိက္ခန္တာကုသလဿစ၊ ထွက်လာသောအကုသိုလ်၏လည်းကောင်း။ ပဏ္ဍရတာ၊ ဖြူစင်သည်၏အဖြစ်သည်။ န သိယာ၊ မဖြစ်တော့ရာ။ တသ္မာ, တတ္ထ၊ ထို စတုဝေါကာရဘုံ၌။ ပဏ္ဍရတာယ၊ ဖြူစင်သည်၏အဖြစ်သည်။ ကာရဏံ၊ ကို။ ဝတ္တဗ္ဗံ၊ ဆိုထိုက် သေး၏။ စိတ္တဿ၊ ၏။ အယံပဏ္ဍရတာ၊ ဤဖြူစင်သည်၏ အဖြစ်သည်။ သဘာဝေါဝ၊ ပင်ကိုယ် သဘောသာတည်း။ ဣတိ၊ ဤသို့ မှတ်အပ်၏။
ဣဒမ္ပီတိ (ဧတ္ထ)၊ ၌။ ပိသဒ္ဒေါ၊ ကို။ ဌီတိမတ္တသဟိတံ၊ ဌိတိမျှနှင့်တကွဖြစ်သော။ ပုဗ္ဗေ၊ ၌။ ဝုတ္တံ၊ သော။ ဝိစိကစ္ဆာသဟဂတံ၊ ကို။ အပေက္ခိတွာ၊ ငဲ့၍။ ဝုတ္တော၊ ဆိုအပ်ပြီ။ ပကတိယာတိ၊ ကား။ န အတိက္ကမနေန၊ ဝိတက်ကို လွန်မြောက်ခြင်းကြောင့်မဟုတ်ဘဲ။ (အဝိတက္ကစိတ္တေ၌ စပ်)။
သောပိဝိသေသော၊ ထိုအထူးသည်လည်း။ (ဃဋ္ဋနဝသေန ဟောတိ၌ စပ်။ အဋ္ဌကထာ၌ “သောပိ” ကို “ဝိသေသော”စွဲပါဟု ပြသည်၊) ကာယပ္ပသာဒံဃဋ္ဋေတွာ (ပသာဒပစ္စယေသု) မဟာဘူတေသု ပဋိဟညတီတိ၊ ကား။ [အချို့စာအုပ်များ၌ “ပသာဒပစ္စယေသု”မပါ။ ကောင်း ၏၊] အာပါတံ၊ ရှေးရှေးကျခြင်းသို့။ ဂန္တာ၊ ရောက်၍။ ပဋိဟညတိ၊ ထိခိုက်၏။ ဣတိ အတ္ထော၊ စ၊ ဆက်။ ရူပံ အာရဗ္ဘဥပ္ပန္နံတိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တေ၊ ဆိုအပ်သော်။ ဝါ၊ ဆိုအပ်ရာ၌။ အာရမဏုပ္ပါဒါနံ၊ အာရဗ္ဘအရအာရုံပြုခြင်း, ဥပ္ပန္နံအရဖြစ်ခြင်းတို့၏။ ပုဗ္ဗာပရကာလတာ၊ ပုဗ္ဗလာက, အပရကာ လ၏အဖြစ်သည်။ န ဟောတိ ယထာ၊ ဧဝံ၊ တူ။ ဣဓိပိ၊ ဤကာယပ္ပသာဒံ ဃဋ္ဋေတွာမဟာ ဘူတေသု ပဋိဟညတိ ဟူသော ပါဌ်၌လည်း။ ဃဋ္ဋနပဋိဟနနေသု၊ ကာယပ္ပသာဒဃဋ္ဋန, မဟာ ဘူတပဋိဟနနတို့၌။ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ [ပုဗ္ဗကာလ အပရကာလမရ။ အသမာနကာလသာ ရသည်-ဟူလို။]
ဥပမာပိ၊ ဥပမာကိုလည်း။ (သံတူ၏ ပိစုပိဏ္ဍကိုဖြတ်၍ အဓိကရဏီကိုယူခြင်းဟူသော ဥပမာ ကိုလည်း၊) ဥဘယဃဋ္ဋန ဒဿနတ္ထံ၊ ၂-ပါးစုံကို ထိခိုက်ပုံကိုပြခြင်းအကျိုးငှာ။ (သင်္ဂဟကာရေ န) ဝုတ္တာ၊ ပြီ။ နိဿိတနိဿယဃဋ္ဋနာနံ၊ မှီတတ်သောဝါဂွမ်းကို ထိခိုက်ခြင်း မှီရာပေကို ထိခိုက်ခြင်းတို့၏။ ပုဗ္ဗာပရတာဒဿနတ္ထံ၊ ရှေ့နောက်၏အဖြစ်ကို ပြခြင်းအကျိုးငှာ။ န (ဝုတ္တာ)၊ ဆိုအပ်သည်မဟုတ်။ စ၊ ဆက်။ ဧတ္ထ၊ ဤကာယဒွါရေ ပန ဗဟိဒ္ဓါ မဟာဘူတာရမဏံ အစ ရှိသောပါဠိရပ်၌။ ဗဟိဒ္ဓါတိဧတံ၊ ဤသဒ္ဒါသည်။ နိဒဿနမတ္တံ၊ ညွှန်ပြကြောင်းသဒ္ဒါမျှသာ တည်း။ [နိဒဿနနည်း, ဥပလက္ခဏနည်းမျှသာတည်း။] (ကသ္မာဗဟိဒ္ဓါတိဧတံ နိဒဿန မတ္တံ ဟောတိ၊ ဟိ (ယသ္မာ) , အဇ္ဈတ္တမ္ပိ၊ အဇ္ဈတ္တ မဟာဘုတ် အာရုံသည်လည်း။ (အဇ္ဈတ္တ ဖောဋ္ဌဗ္ဗာ ရုံသည်လည်း၊) အာရမ္မဏံ၊ သည်။ ဟောတိ၊ ဖြစ်နိုင်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (ဗဟိဒ္ဓါတိ ဧတံ နိဒ ဿနမတ္တံ ဟောတိ၊) ဝါ၊ တစ်နည်း။ (နိဒဿနနည်းမှ တစ်နည်းကား၊) ဝိညာဏဓာတုနိဿယ ဘူတေဟိ၊ ကာယဝိညာဏဓာတ်၏မှီရာ မဟာဘုတ်တို့မှ။ [ကာယဝိညာဏဓာတ်သည် ကာယ ဝတ္ထုကိုမှီသော်လည်း ထိုကာယဝတ္ထုရုပ်၏ မှီရာ မဟာဘုတ်ကို “ဝိညာဏဓာတုနိဿယဘူတ” ဟုဆိုသည်။] အညံ၊ အခြားသော မဟာဘုတ်ကို။ ဗဟိဒ္ဓါတိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တံ။
ပဋိဃဋနာနိဃံသော၊ ထိခိုက်ခြင်းဟူသော ပွတ်တိုက်ခြင်းသည်။ ဗလဝါ၊ အားရှိသည်။ ဟောတိ၊ တတော ဧဝ၊ ထို့ကြောင့်ပင်။ (ပဋိဃဋ္ဋနာနိဃံသ၏ အားရှိသည်၏ အဖြစ်ကြောင့် ပင်၊) ဣဋ္ဌာ၊ ပေ။ ယောဂေ၊ ဣဋ္ဌ ဖောဋ္ဌဗ္ဗာရုံနှင့် ပေါင်းဆုံခြင်း, အနိဋ္ဌ ဖောဋ္ဌဗ္ဗာရုံနှင့် ပေါင်းဆုံ ခြင်းသည်။ (သတိ၊ သော်၊) သုခ ဒုက္ခပစ္စယာ၊ သုခဝေဒနာ ဒုက္ခဝေဒနာ၏ အကြောင်းဖြစ် ကုန်သော။ ဓာတုအနုဂ္ဂဟ ဓာတုက္ခောဘာ၊ ဓာတ် ၄-ပါးတို့၏ ချီးမြှောက်ခြင်း, ဓာတ် ၄-ပါး တို့၏ ချောက်ချားခြင်းတို့သည်။ စိရံ၊ ကြာမြင့်စွာ။ အနုဝတ္တန္တိ၊ အစဉ်လိုက်ကုန်၏။
အညေသံ၊ ပဉ္စဒွါရာဝဇ္ဇန်း, သမ္ပဋိစ္ဆိန်းမှ တစ်ပါးကုန်သော။ စိတ္တာနံ၊ စိတ်တို့၏။ သဘာဝသုည တသဗ္ဘာဝါ၊ သဘာဝအနက်, သုညတအနက်တို့၏ ထင်ရှားရှိကုန်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ မနော ဓာတုဘာဝေါ၊ မနောဓာတ်၏ အဖြစ်သည်။ (မနောဓာတ်အမည်သည်၊) အာပဇ္ဇတိ၊ ဖြစ်သည် မဟုတ်လော။ ဣတိ စေ၊ ဤသို့မေးအံ့။ န၊ မဖြစ်သင့်။ (ကသ္မာ၊ နည်း၊) ဝိသေသဗ္ဘာဝါ၊ ထူးသော သိခြင်းကိစ္စ၏ ထင်ရှားရှိသည်၏ အဖြစ်ကြောင့်တည်း။ ဟိ၊ ချဲ့။ စက္ခုဝိညာဏာဒီနံ၊ စက္ခု ဝိညာဏ်အစရှိသော ပဉ္စဝိဉာဏ်တို့၏။ စက္ခာဒိနိဿိတတာ၊ စက္ခုအစရှိသောဝတ္ထု၌ မှီရကုန် သည်၏ အဖြစ်သည်လည်းကောင်း။ စက္ခာဒီနံ၊ စက္ခု အစရှိသောဝတ္ထုတို့၏။ သဝိသယေသု၊ မိမိ၏ အရာဖြစ်သော ရူပါရုံ အစရှိသည်တို့၌။ ဒဿနာဒိပ္ပဝတ္တိဘာဝတာစ၊ မြင်ခြင်း အစရှိ သောကိစ္စ၏ဖြစ်ခြင်း ရှိသည်၏ အဖြစ်သည်လည်းကောင်း။ ဝိသေသော၊ မနောဓာတ်မှ ထူး၏။
ပန၊ ကား။ မနောဝိညာဏဿ၊ ၏။ အနည၊ ပေ။ တာယ၊ အခြားမှီရာရှိသောမနလျှင် ရှေ့သွား မရှိသည်၏ အဖြစ်ကြောင့်လည်းကောင်း။ အည၊ ပေ။ ဏဿ၊ အခြားမှီရာ ရှိသော ဝိညာဏ် ၏။ အနန္တ ပစ္စယတ္တာဘာဝေန၊ အနန္တရပစ္စည်းအဖြစ်၏မရှိခြင်းကြောင့်လည်းကောင်း။ မနော၊ ပေ။ တောစ၊ မနောဒွါရမှ ထွက်ကြောင်းအဝအဖြစ်၏ မရှိခြင်းကြောင့်လည်းကောင်း။ သာတိ သယ၊ ပေ။ ကိစ္စတာ၊ ပဉ္စဝိညာဏ်ထက်ပင် အလွန်အကဲနှင့် တကွဖြစ်သော သိခြင်းကိစ္စ ရှိ သည်၏ အဖြစ်သည်။ ဝိသေသော၊ မနောဓာတ် ပဉ္စဝိညာဏဓာတ်တို့မှ ထူး၏။ တဗ္ဗိသေသဝိ ရဟာ၊ ထိုထူးသော သိခြင်းကိစ္စမှကင်းသော။ မနောမတ္တာ၊ သိကာမတ္တ သိရုံမျှဖြစ်သော။ ဓာတု၊ ဓာတ်သည်။ မနောဓာတု၊ မည်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ တိဝိဓာ သုံးပါးအပြားရှိသောစိတ်ကို။ (ပဉ္စ ဒွါရာဝဇ္ဇန်း, သမ္ပဋိစ္ဆိုန်းဒွေးကို၊) မနောဓာတုဧဝ၊ ဟူ၍သာ။ ဝုစ္စတိ၊ ၏။ ဝိသေသမနော၊ ထူး သော မနဟူ၍။ န (ဝုစ္စတိ)၊ တသ္မာ, မနော၊ ပေ။ ဓာတူတိ ဧတ္ထ၊ ၌။ ဧဝသဒ္ဒေါ၊ ကို။ မတ္တသဒ္ဒ တ္ထော၊ မတ္တသဒ္ဒါ၏ အနက်ရှိ၏ဟူ၍။ ဒဋ္ဌဗ္ဗော၊ [ဧတ္ထကိုပင် “မနောဧဝဓာတု မနောဓာတု”ဟု အဋ္ဌကထာစကားကို ယူ၍ ဖွင့်သည်။ ထို့ကြောင့်ပေါင်း၍ ပေးလိုက်သည်၊] (ကသ္မာ ဧဝသဒ္ဒေါ မတ္တသဒ္ဒတ္ထော ဒဋ္ဌဗ္ဗော၊ ဣတိဝိညာယတိ၊) ဟိ (ယသ္မာ) , သော၊ ထိုဧဝသဒ္ဒါသည်။ ဝိညာဏ ဿ၊ ဝိညာဉ်၏။ ဝိသေသနိဝတ္တနတ္ထော၊ ထူးသော သိခြင်းကိစ္စကို နစ်စေခြင်း အနက်ရှိ၏။ (ပဉ္စဝိညာဉ် မနောဝိညာဉ်တို့၏ ထူးသော သိခြင်းမျိုး မရှိဟူလို၊) ဣတိ၊ ကြောင့်။ (ဧဝသဒ္ဒေါ မတ္တသဒ္ဒတ္ထော ဒဋ္ဌဗ္ဗော၊ ဣတိ ဝိညာယတိ။)
ပန၊ ဆက်။ မနော၊ ပေ။ ဘာဝတော၊ မနောဒွါရမှ ထွက်ကြောင်း။ အဝ, မနောဝိညာဉ်သို့ ဝင်ကြောင်း အဝ၏အဖြစ်ကြောင့်။ မနောဓာတုယာ၊ မနောဓာတ်၏။ ဝိဇာနနဝိသေသဝိရ ဟော၊ ထူးသော သိခြင်း ကိစ္စမှ ကင်းခြင်းကို။ ဒဋ္ဌဗ္ဗော၊ တတောဧဝ၊ ထို့ကြောင့်ပင်။ မနောဝိ ညာဏန္တိပိ၊ ဟူ၍လည်း။ န ဝုစ္စတိ၊ ဟိ၊ မှန်။ တံဝိညာဏံ၊ ထိုမနောဓာတ် မည်သော ဝိညာဉ် သည်။ မနတော၊ မနကြောင့်။ ပဝတ္တံ၊ သည်။ (ဟုတွာ) , မနသော၊ မန၏။ ပစ္စယော၊ ပစ္စည်း သည်။ န (ဟောတိ)၊ မနသော၊ ၏။ ပစ္စယဘူတံ၊ ပစ္စည်းဖြစ်၍ဖြစ်သည်။ (သမာနံ) ပိ၊ သော် လည်း။ မနတော၊ ကြောင့်။ ပဝတ္တံ၊ န (ဟောတိ)၊ မဟုတ်။ ပန၊ အဟုတ်ကား။ ဒဿနာဒီနံ၊ မြင် ခြင်းအစရှိသည်တို့၏။ ပစ္စယော၊ သည်။ (ဟုတွာစ၊ လည်းကောင်း၊) တေဟိ၊ ထိုဒဿနအစရှိ သည်တို့ကြောင့်။ ပဝတ္တံ (ဟုတွာ) စ၊ လည်းကောင်း။ တေသံ၊ ထိုဒဿနအစရှိသည်တို့၏။ ပုရေ စရံ၊ ရှေ့သွားသည်လည်းကောင်း။ အနုစရဉ္စ၊ နောက်လိုက်သည်လည်းကောင်း။ (ဟောတိ)၊ ဣတိ၊ ဤသို့ မှတ်အပ်၏။
ဝါ၊ အဋ္ဌကထာနည်းမှ တစ်နည်းကား။ သမ္မာသင်္ကပ္ပေါတိ၊ ဟူ၍။ အဝစနံ၊ ပါဠိတော်၌ ဟော တော် မမူခြင်းသည်။ [အဟိတ်ကုသလဝိပါက်စိတ်၌ “သမ္မာသင်္ကပ္ပေါ”ဟု ဟောတော်မမူခြင်း သည်၊] မဟာဝိပါကာနံဝိယ၊ မဟာဝိပါက်စိတ်တို့၏ကဲ့သို့။ ဇနက၊ ပေ။ ဘာဝတော၊ မိမိကို ဖြစ်စေတတ်သော ကုသိုလ်နှင့်တူကုန်သည်၏ အဖြစ်၏မရှိခြင်းကြောင့်။ (ဟောတိ)၊ ဟိ၊ မှန်။ တတ္ထ၊ ထိုမဟာဝိပါက်စိတ်တို့တွင်။ တိဟေတုကတော၊ တိဟိတ် ကုသိုလ်ကြောင့်။ ဒုဟေတုကံ၊ ဒွိဟိတ် ဝိပါက်သည်။ (သဒိသံ၌ စပ်၊) ဥပ္ပဇ္ဇမာနမ္ပိ၊ ဖြစ်သော်လည်း။ သမ္မာသင်္ကပ္ပတာဒီဟိ၊ သမ္မာသင်္ကပ္ပ၏ အဖြစ်အစရှိသည်တို့ဖြင့်။ သဟေတုကတာယ၊ သဟိတ်၏ အဖြစ်အားဖြင့်။ သဒိသံ (ဇနကဖြစ်သော ကုသိုလ်နှင့်) တူ၏။ ဣတိ၊ ဤသို့မှတ်အပ်၏။
ပဉ္စဝိညာဏသောတေတိ ဧတ္ထ၊ ၌။ ပဂုဏံ၊ အဝါးဝစွာ လေ့လာအပ်ပြီးသော။ ဂန္ထံ၊ ကျမ်းစာကို။ သဇ္ဈယန္တော၊ သရဇ္ဈာယ်သူသည်။ (စာပြန်သူသည်၊) သဇ္ဈာယသောတေ၊ သရဇ္ဈာယ်ခြင်းဟူသော အယဉ်၌။ ပတိတံ၊ ကျရောက်သော။ ကဉ္စိကဉ္စိ၊ အချို့အချို့သော။ ဝါစနာမဂ္ဂံ၊ ပို့ချအပ်သော စကားအစဉ်ကို။ န သလ္လက္ခေတိယထာ၊ မမှတ်လိုက်မိသကဲ့သို့။ ဧဝံ၊ တူ။ တထာဂတဿ၊ ၏။ အသလ္လက္ခဏာနာမ၊ မမှတ်လိုက်မိခြင်း မည်သည်။ နတ္ထိ၊ ပဉ္စဝိညာဏသောတေ၊ ပဉ္စဝိညာဉ် ဒေသနာအယဉ်၌။ ဈာနင်္ဂါဘာဝေါ၊ ဈာန်အင်္ဂါတို့၏ မရှိခြင်းသည်။ (“ဈာနင်္ဂံ ဟောတိ”ဟု ဟောတော်မမူခြင်းသည်၊) ဣဓ၊ ဤသမ္ပဋိစ္ဆိုန်းစိတ်၌။ အဝစနဿ၊ ဟောတော်မမူခြင်း၏။ ကာ ရဏံစ၊ အကြောင်းသည်လည်း။ န၊ မဟုတ်။ တဒနန္တရံ၊ ထို ပဉ္စဝိညာဉ်၏ အခြားမဲ့၌။ နိဒ္ဒေ သော၊ သမ္ပဋိစ္ဆိုန်းကို ညွှန်ပြတော်မူခြင်းသည်။ တံ သောတပတိတတာ၊ ထိုပဉ္စဝိညာဏ် ဒေသ နာအယဉ်၌ ကျရောက်သည်၏ အဖြစ်သည်။ ယဒိ (ဟောတိ၊ ဧဝံ သတိ) ဣတော၊ ဤသမ္ပဋိ စ္ဆိုန်းစိတ်မှ။ ပရေသံ၊ နောက်ဖြစ်ကုန်သော။ ဒွိန္နံ၊ န်သော။ မနောဝိညာဏဓာတူနံ၊ တို့၏။ (သော မနဿ သန္တီရဏ ဥပေက္ခာ သန္တီရဏတို့၏၊) တံ သောတပတိတတာ၊ သည်။ န သိယာ၊ မဖြစ် တော့ရာ။
တသ္မာ၊ ကြောင့်။ (ထိုထိုဆိုအပ်ပြီးသော အကြောင်း ၃-ပါးကြောင့်၊) ပဉ္စဝိညာဏာနံ ဝိယ၊ ပဉ္စဝိညာဏ်တို့၏ ကဲ့သို့။ အဟေတုကတာယ၊ အဟိတ်၏အဖြစ်ကြောင့်လည်းကောင်း။ မဂ္ဂ ပစ္စယ ဝိရဟတာယစ၊ မဂ္ဂပစ္စယသတ္တိမှ ကင်းသည်၏အဖြစ်ကြောင့်လည်းကောင်း။ [မဓု၌ “မဂ္ဂပစ္စယ ဝိရဟတာယ စ” ဟု ပါဌ်ရှိ၏၊] ဝိတက္က ဝိစာရေသု၊ တို့သည်။ ဝိဇ္ဇမာနေသုပိ၊ န် သော်လည်း။ ဈာနင်္ဂ ဓမ္မာနံ၊ ဈာနင်တရားတို့၏။ ဒုဗ္ဗလတ္တာ၊ အားမရှိကုန်သည်၏ အဖြစ် ကြောင့်။ ပဉ္စဝိညာဏေသုဝိယ၊ ပဉ္စဝိညာဏ်တို့၌ကဲ့သို့။ အဂဏနူပဂဘာဝေါဝ၊ ဂဏနူပဂ မဟုတ်သည်၏ အဖြစ်သည်သာ။ ပဉ္စဝိညာဏသောတပတိတတာ၊ ပဉ္စဝိညာဏသောတပတိ တ၏ အဖြစ်မည်၏။ [အချို့စာအုပ်များ၌ “အဂဏနူပဂဘာဝါ စ”ဟု ရှိ၏ မကောင်းပါ။ တဉ္စ အဂဏနူပဂဘာဝေါတိ ဧတေန သမ္ဗန္ဓိတဗ္ဗံ ဟု မဓု၌ရှိ၏။] ဟိ၊ မှန်။ တတော ဧဝ၊ ထိုသို့ ဒုဗ္ဗ လ၏ အဖြစ်ကြောင့်ပင်။ အဟေတုက ကိရိယတ္တယေပိ၊ အဟိတ်ကြိယာ ၃-ပါး အပေါင်း၌ လည်း။ ဈာနင်္ဂါနိ၊ ဈာနင်တို့ကိုလည်းကောင်း။ ဗလာနိ စ၊ ဗိုလ်တို့ကိုလည်းကောင်း။ သင်္ဂဟ ဝါရ၊ သင်္ဂဟဝါရ၌။ န ဥဒ္ဓတာနိ၊ ထုတ်ပြတော်မမူအပ်ကုန်။ ပန၊ ဆက်။ ဈာနပစ္စယ ကိစ္စမတ္တ တော၊ ဈာနပစ္စည်း၏ ကိစ္စရှိသည်၏အဖြစ်မျှကြောင့်။ ပဋ္ဌာနေ၊ ပဋ္ဌာန်းပါဠိတော်၌။ ဒုဗ္ဗလာနံ၊ အားမရှိကုန်သော။ ဧတ္ထ၊ ဤသမ္ပဋိစ္ဆိုန်းစသည်တို့၌။ ဝိတက္ကာဒီနံ၊ ဝိတက် အစရှိသည်တို့၏။ ဈာနပစ္စယတာ၊ ဈာနပစ္စည်း၏အဖြစ်ကို။ (ဘဂဝတာ) ဝုတ္တာ၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီ။
သမာနဝတ္ထုကံ၊ တူသော မှီရာရှိသော။ အနန္တရပစ္စယံ၊ အနန္တရပစ္စည်းကို။ (တူသော မှီရာ ဟဒယဝတ္ထုရှိသော သမ္ပဋိစ္ဆိုန်းဟူသော အနန္တရပစ္စည်းကို၊) လဘိတွာ၊ ရ၍။ ဥပ္ပဇ္ဇမာနံ၊ ဖြစ်နေသော၊ သန္တီရဏံ၊ သန္တီရဏသည်။ မနောဓာတုတော၊ သမ္ပဋိစ္ဆိုန်းဟူသော မနောဓာတ်ထက်။ ဗလဝတရံ၊ သာ၍ အားရှိသည်။ ဟောတိ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ တံ၊ ထိုသန္တီရဏသည်။ ယထာရမဏံ၊ အာရုံအားလျော်စွာ။ (ဣဋ္ဌ, ဣဋ္ဌမဇ္ဈတ္တ အာရုံအားလျော်စွာ၊) အာရမဏရသံ၊ အာရုံ၏ အရသာကို။ အနုဘဝန္တံ၊ ခံစားလသော်။ သာတိသယာနုဘဝတ္တာ၊ အလွန်အကဲနှင့်တကွ ခံစားခြင်းရှိသည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ ဣဋ္ဌေ၊ ဣဋ္ဌာရုံ၌။ သောမနဿသဟဂတံ၊ သောမနဿသဟဂုတ်သည်။ ဟောတိ၊ ဣဋ္ဌမဇ္ဈတ္တေ၊ ဣဋ္ဌမဇ္ဈတ္တာရုံ၌။ ဥပေက္ခာသဟဂတံ (ဟောတိ)၊ တသ္မာ, အယံ၊ ပေ။ ယေဝါတိအာဒိ၊ အစရှိသော စကားရပ်ကို။ (သင်္ဂဟကာရေန) ဝုတ္တံ။
[“မှီရာတူ၍ အားရှိသည့်အတွက် အာရုံအားလျော်စွာ သောမနဿ, ဥပေက္ခာဖြစ်ရလျှင် ဝုဋ္ဌောလည်း ထိုကဲ့သို့ဖြစ်ပါတော့လော”ဟု စောဒနာဖွယ်ရှိသောကြောင့် “ဝေါဋ္ဌပနံ ပန” စသည်မိန့်။ ပန၊ ဆက်။ ဝေါဋ္ဌပနံ၊ ဝုဋ္ဌောသည်။ ဗလဝဘာဝေ၊ အားရှိသည်၏အဖြစ်၌။ သတိပိ၊ သော်လည်း။ (မှီရာတူမှ အနန္တရပစ္စည်းကိုရ၍ အားရှိပါသော်လည်း၊) ဝိပါကပ္ပဝတ္တိံ၊ ဝိပါက်စိတ်အစဉ်၏ ဖြစ်ခြင်းကို။ နိဝတ္တေတွာ၊ နစ်စေ၍။ ဝိသဒိသံ၊ မတူသော။ ဇဝနံ၊ ဇောစိတ်ကို။ ကရောန္တံ၊ ပြုရသည်။ (ဟုတွာ) , မနသိကာရကိစ္စန္တရယောဂတော၊ မတူသောစိတ်ကို ပြုရခြင်းဟူသော ကိစ္စတစ်ပါးနှင့် ယှဉ်ရခြင်းကြောင့်။ [မနသိ၌ သ္မိံကို ကံ အနက်၌ သက်စေ။] ဝိပါကောဝိယ၊ ဝိပါက်သည်ကဲ့သို့။ အနုဘဝနမေဝ၊ ခံစားရုံသည်သာ။ န ဟောတိ၊ မဟုတ်။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ သဗ္ဗတ္ထ၊ အလုံးစုံသော ဣဋ္ဌ, ဣဋ္ဌမဇ္ဈတ္တာရုံတို့၌။ ဥပေက္ခာသဟဂတမေဝ၊ ဥပေက္ခာသဟဂုတ်ချည်းသာ၊ ဟောတိ၊ ဖြစ်ရ၏။ တထာ၊ ထို့အတူ။ (မှီရာတူမှ အနန္တရပစ္စည်းကိုရ၍ အားရှိပါသော်လည်း၊) ပဉ္စဒွါရဝဇ္ဇနံ၊ ပဉ္စဒွါရဝဇ္ဇန်းစိတ်သည်လည်းကောင်း။ မနောဒွါရာဝဇ္ဇနဉ္စ၊ မနောဒွါရာဝဇ္ဇန်းစိတ်သည်လည်းကောင်း။ ကိစ္စဝသေန၊ အာဝဇ္ဇန်းကိစ္စ၏အစွမ်းဖြင့်။ အပုဗ္ဗတ္တာ၊ ရှေးမဟုတ်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ ဝါ၊ အသစ်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ (ဥပေက္ခာသဟဂတမေဝ ဟောတိ။) အဟေတုက ကုသလဝိပါက ဝဏ္ဏနာ၊ ပြီးသည်။ နိဋ္ဌိတာ။
မဟာဝိပါကစိတ် အဖွင့်
အလောဘော၊ ပေ။ အာဒီသု၊ တို့၌။ တာဝ၊ အဗျာကတပက္ခမှ ရှေးဦးစွာ။ (နိဒ္ဒိဋ္ဌေ၊ သော)၊ ကုသလပက္ခေ၊ ၌။ အလောဘာဒေါသာနံ၊ တို့၏။ နိဒ္ဒေသေသု၊ နိဒ္ဒေသတို့၌။ ယော၊ ပေ။ အလောဘော ကုသလမူလန္တိ၊ ဟူ၍လည်းကောင်း။ ယော၊ ပေ။ အဒေါသော ကုသလမူလန္တိစ၊ ဟူ၍လည်းကောင်း။ ဝုတ္တတ္တာ၊ ကြောင့်။ ဣဓာပိ၊ ဤအဗျာကတပက္ခ၌လည်း။ တံ နိဒ္ဒေသေသု၊ ထိုအလောဘ, အဒေါသတို့၏နိဒ္ဒေသတို့၌။ အလောဘော အဗျာကတမူလန္တိ၊ ဟူ၍လည်းကောင်း။ အဒေါသော အဗျာကတမူလန္တိ၊ ဟူ၍လည်းကောင်း။ ဝစနံ၊ ဟောတော်မူခြင်းသည်။ ယုဇ္ဇေယျ၊ သင့်ရာ၏။ ပန၊ ကား။ ပညိန္ဒြိယာဒိ နိဒ္ဒေသေသု၊ ပညိန္ဒြိယအစရှိသော ပုဒ်တို့၏ နိဒ္ဒေသတို့၌။ ပညာရတနံ၊ ပေ။ သမ္မာဒိဋ္ဌီတိ၊ ဟူ၍။ ဧဝံ၊ သို့။ တတ္ထပိ၊ ထိုကုသလပက္ခ၌လည်း။ ဝုတ္တံ၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီ။ အမောဟော ကုသလမူလန္တိ၊ ဟူ၍။ န ဝုတ္တံ၊ တသ္မာ, ဣဓာပိ၊ ဤအဗျာကတပက္ခ၌လည်း။ အမောဟော အဗျာကတမူလန္တိ ပါဌေန၊ ပါဌ်သည်။ န ဘဝိတဗ္ဗံ၊ မဖြစ်ထိုက်သည်။ သိယာ၊ ၏။ ပန၊ သို့သော်လည်း။ (“အမောဟော အဗျာကတမူလံ”ဟူသော ပါဌ် မဖြစ်သင့်ရာပါသော်လည်း၊) ဧတံ၊ ဤအမောဟော အဗျာကတမူလံ ဟူသောစကားကို။ အလောဘာဒေါသာနံ ဝိယ၊ တို့၏ကဲ့သို့။ အမောဟဿပိ၊ ၏လည်း။ အဗျာကတမူလဒဿနတ္ထံ၊ အဗျာကတမူလအဖြစ်ကိုပြတော်မူခြင်း အကျိုးငှါ။ ဝုတ္တံ၊ ဣတိဝေဒိတဗ္ဗံ။
အဝိညတ္တိဇနကတောတိ၊ ဟူသော အကြောင်းဖြင့်။ ကာယ၊ ပေ။ နိဝါရဏံ၊ ကာယကမ္မဒွါရ, ဝစီကမ္မဒွါရတို့ကို တားမြစ်ခြင်းကို။ ကရောတိ၊ အဝိပါကဓမ္မတောတိ၊ ဟူသော အကြောင်းဖြင့်။ မနောကမ္မဒွါရနိဝါရဏဉ္စ၊ ကိုလည်း။ (ကရောတိ၊) [စဖြင့် “ကာယကမ္မဒွါရ, ဝစီကမ္မဒွါရ ၂-ပါး ကို ဆည်းသည်”ဟု မဓုဆို၏။ “ကမ္မပထဘေဒကို တားမြစ်သည်”ဟုလည်း ဆည်းသင့်၏။] (ကသ္မာ အဝိပါကဓမ္မတောတိ မနောကမ္မဒွါရနိဝါရဏဉ္စ ဟောတိ၊ ဣတိ ဝိညာယတိ၊) ဟိ (ယသ္မာ)၊ ဝိပါကဓမ္မာနံ၊ အကျိုးကိုဖြစ်စေခြင်း သဘောရှိသော ကုသိုလ်တို့၏။ ကမ္မဒွါရံ၊ ကို။ ဝုတ္တံ၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (အဝိပါကဓမ္မတောတိ ကမ္မဒွါရနိဝါရကဉ္စ ဟောတိ၊ ဣတိ ဝိညာယတိ၊) တထာ အပ္ပဝတ္တိတောတိ၊ ကား။ ဒါန၊ ပေ။ ဘာဝေန၊ ဒါန အစရှိသော ပုညကြိယာဝတ္ထု၏ အဖြစ်ဖြင့်။ အပ္ပဝတ္တိတော၊ ကြောင့်။ (ဣဓ နတ္ထိ၌စပ်၊) ဧတေန၊ ဤတထာ အပ္ပဝတ္တိတောဟူသော ပါဌ်ဖြင့်။ ပုည၊ ပေ။ မေဝ၊ ပုညကြိယဝတ္ထု အပြားကိုသာ။ နိဝါရေတိ။
ဗလဝပစ္စယေဟီတိ၊ ကား။ ပယောဂေန၊ လုံ့လပယောဂနှင့်။ ဝိနာ၊ ၍။ နိပ္ဖန္နေဟိ၊ ပြီးစီး ကုန်သော။ အာရမဏာဒိ ပစ္စယေဟိ၊ အာရုံအစရှိသော အကြောင်းတို့ကြောင့်။ (ဥပ္ပန္နံ အသင်္ခါရိကံ၌စပ်၊) ဟိ၊ ချဲ့။ အသင်္ခါရိကာဒီသု၊ အသင်္ခါရိက အစရှိသောစိတ်တို့တွင်။ ယေန ကေနစိ၊ သော။ စိတ္တေန၊ ဖြင့်။ ကမ္မေ၊ ကံကို။ အာယူဟိတေ၊ အားထုတ်အပ်သော်။ အသင်္ခါရေန၊ သင်္ခါရမရှိသော။ အပ္ပယောဂေန၊ လုံ့လပယောဂမရှိသော အာရုံစသော အကြောင်းအပေါင်းကြောင့်။ ကမ္မ၊ ပေ။ ဋ္ဌာနေ၊ ကံ, ကမ္မနိမိတ်, ဂတိနိမိတ်၏ ရှေးရှုထင်ရာအခါ၌။ ပဋိသန္ဓိ၊ ပဋိသန္ဓေသည်။ ဥပ္ပဇ္ဇမာနော၊ ဖြစ်လသော်။ အသင်္ခါရိကာ၊ အသင်္ခါရိက ပဋိသန္ဓေသည်။ ဟောတိ၊ သသင်္ခါရေန၊ သင်္ခါရနှင့်တကွဖြစ်သော။ သပ္ပယောဂေန၊ လုံ့လပယောဂနှင့်တကွဖြစ်သော အာရုံ စသောအကြောင်းအပေါင်းကြောင့်။ ကမ္မာဒိပစ္စုပဋ္ဌာနေ၊ ကံ အစရှိသော နိမိတ်၏ရှေးရှုထင်ရာအခါ၌။ (ပဋိသန္ဓိ၊ သည်။ ဥပ္ပဇ္ဇမာနာ၊ သော်၊) သသင်္ခါရိကာ၊ သသင်္ခါရိက ပဋိသန္ဓေ၊ သည်။ (ဟောတိ)၊ ဘဝင်္ဂစုတိယာ ပန၊ ဘဝင် စုတိတို့သည်ကား။ ပဋိသန္ဓိသဒိသာဝ၊ ပဋိသန္ဓေနှင့် တူကုန်သည်သာ။ တဒါရမဏဉ္စ၊ တဒါရုံကိုလည်း။ ကုသလာကုသလာနိ ဝိယ၊ တို့ကိုကဲ့သို့။ အသင်္ခါရိကဉ္စ၊ အသင်္ခါရိကတဒါရုံကိုလည်းကောင်း။ သသင်္ခါရိကဉ္စ၊ ကိုလည်းကောင်း။ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ၊ ဣတိ၊ အပြီးတည်း။ [ဤဝါကျများ၏ အဓိပ္ပာယ်ကို အဋ္ဌကထာနိဿယ၌ ပြထားပြီ။]
ဧတေသု၊ ဤမဟာဝိပါက်စိတ် ရှစ်ပါးတို့တွင်။ ဗလဝဉ္စ၊ အားရှိသော စိတ်ကိုလည်းကောင်း။ ဒုဗ္ဗလဉ္စ၊ ကိုလည်းကောင်း။ ဝိစာရေတုံ၊ စိစစ်ခြင်းငှါ။ တတ္ထ၊ ပေ။ အာဒိမာဟ ကာလ၊ ပေ။ ပရိဏမတီတိ၊ ကား။ အပ္ပါ၊ ပေ။ ဗဟုလေ၊ တိုသောအသက်ရှိသူတို့၏ အဖြစ်ကို ဖြစ်စေတတ်သော ကံ၏များပြားရာဖြစ်သော။ ကာလေ၊ အခါ၌။ တံ ကမ္မသဟိတသန္တာနဇနိတသုက္ကသောဏိတ ပစ္စယာနံ၊ ထိုကံနှင့်တကွဖြစ်သောခန္ဓာအစဉ်ဝယ် ဖြစ်စေအပ်သော သုက်သွေးဟူသော အကြောင်းတို့၏လည်းကောင်း။ တံ မူလကာနံ၊ ထို အပ္ပါယုကသံဝတ္တနကကံလျှင် အကြောင်းရင်းရှိကုန်သော။ စန္ဒ၊ ပေ။ ပစ္စယာနံစ၊ လ, နေတို့၏ မညီမညွတ်လှည့်လည်ခြင်း အစရှိသည် ဖြစ်စေအပ်သော ဥတု အာဟာရအစရှိသော မညီမညွတ်သော အကြောင်းတို့၏လည်းကောင်း။ ဝသေန၊ အစွမ်းဖြင့်။ ပရိဏမတိ၊ ညွတ်ကိုင်းရ၏။ ဝါ၊ ပြောင်းလွှဲရ၏။
ကမ္မဧဝ၊ ကံကြောင့်ပင်။ (ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ၌စပ်၊) ဒုဟေတုကပဋိသန္ဓိဝသေန၊ ဖြင့်။ ဒွါဒသကမဂ္ဂေါပိ၊ ၁၂-ပါး အပြားရှိသော အကျိုးသည်လည်း။ ဒွါဒသကပကာရောပိ၊ ၁၂-ပါးအပြားရှိသော အကျိုးသည်လည်း။ (ဟောတိ)၊ ဣတိ အတ္ထော၊ အဟေတုကပဋိသန္ဓိဝသေန၊ ဖြင့်။ အဟေတုကဋ္ဌကမ္ပိ၊ အဟိတ်ဝိပါက် ရှစ်ပါးအပေါင်းသည်လည်း။ (ဟောတိ၌စပ်။)
အသင်္ခါရိက သသင်္ခါရိကာနံ၊ အသင်္ခါရိက သသင်္ခါရိက ကုသိုလ်ကံတို့၏။ သသင်္ခါရိက အသင်္ခါရိကဝိပါကသင်္ကရံ၊ သသင်္ခါရိက ဝိပါက်တို့၏ ရောယှက်ခြင်းကို။ အနိစ္ဆန္တော၊ အလိုမရှိသည်။ (ဟုတွာ၊ ၍)၊ ဒုတိယတ္ထေရော၊ (မဟာဒတ္တထေရ်သည်၊) ဒွါ ဒသာတိအာဒိမာဟ ဟိ၊ မှန်။ ပုရိမဿ၊ ရှေ့၌ဖြစ်သောထေရ်၏။ (မတိယာ၊ အလိုအားဖြင့်၊) ပစ္စယတော၊ အကြောင်းကြောင့်။ (ပဝတ္တိအခါ၌ ဖြစ်သောဗလဝဒုဗ္ဗ အကြောင်းကြောင့်၊) သသင်္ခါရိက အသင်္ခါရိကဘာဝေါ၊ သည်။ (ဟောတိ)၊ [“ကံကြောင့်ဖြစ်ရသည်မဟုတ်။ ဒုဗ္ဗလပစ္စယကြောင့် သသင်္ခါရိက, ဗလဝပစ္စယ ကြောင့် အသင်္ခါရိက ဖြစ်ရသည်”ဟူလို။] ဣတရေသံ၊ အခြားထေရ်တို့၏။ (မဟာဒတ္တထေရ်, မဟာဓမ္မရက္ခိတထေရ်တို့၏၊) (မတိယာ) ကမ္မတော၊ ကံကြောင့်။ (သသင်္ခါရိက အသင်္ခါရိကဘာဝေါ ဟောတိ၊) တတိယော၊ တတိယထေရ်သည်။ (မဟာဓမ္မရက္ခိတထေရ်သည်၊) တိဟေတုကတော၊ တိဟိတ်ကံကြောင့်။ ဒုဟေတုကံပိ၊ ဒွိဟိတ်ဝိပါက်ကိုလည်း။ (ပိဖြင့် အသင်္ခါရိက သသင်္ခါရိကပြောင်းလွဲခြင်းကိုဆိုသည်၊) အနိစ္ဆန္တော (ဟုတွာ) ဒသာတိအာဒိမာဟ။
ဣမသ္မိံဝိပါကုဒ္ဓါရဌာနေ၊ ဤဝိပါကုဒ္ဓါရအရာ၌။ ကမ္မပဋိသန္ဓိဝဝတ္ထာနတ္ထံ၊ ကံ, ပဋိသန္ဓေတို့ကို ပိုင်းခြားသတ်မှတ်ခြင်း အကျိုးငှါ။ သာကေတပဥှံ၊ ကို။ ဂဏှိံသု၊ (ရှေးအဋ္ဌကထာဆရာတို့) ယူကုန်ပြီ။ ကမ္မဝသေန၊ ရှေးကံ၏ အစွမ်းကြောင့်။ ဝိပါကဿ၊ ၏။ တံ၊ ပေ။ နိမိတ္တတံ၊ ထိုထိုအလောဘစသော ဂုဏ်, လောဘစသောအပြစ်တို့၏ များခြင်းဟူသော အကြောင်းရှိသည်၏အဖြစ်ကို။ ဒဿေတုံ, ဥဿဒကိတ္တနံ၊ ဥဿဒကို ပြောဆိုကြောင်းစကားကို ဂဏှိံသု။
ဟေတုကိတ္တနံ၊ ဟေတုကိတ္တနကို။ ဣဓ၊ ဤနေရာ၌။ (“တိဟေတုက ကမ္မဉ္ဓိတိဟေတုကမ္မိ၊ ပေ။ ဝိပါကံ ဒေတိ” ဟူသော ဤနေရာ၌၊) ပဌမတ္ထေရဿ၊ ၏။ (တိပိဋက စူဠနာဂထေရ်၏၊) အဓိပ္ပာယေန၊ အလိုအားဖြင့်။ ဝုတ္တံ၊ ပြီ။ ဒုတိယတ္ထေရဒါဒီသု၊ ဒုတိယထေရ်၏ ဝါဒအစရှိသည်တို့၌။ ဝိသေသံ၊ အထူးကို။ တတ္ထ တတ္ထေဝ၊ ထိုထိုနေရာ၌သာ၊ ဝက္ခာမိ၊ အံ့။ ဉာဏဿ၊ (တိဟိတ်ကံ၌ပါသော) ဉာဏ်၏။ ဇစ္စန္ဓာဒိ၊ ပေ။ ဘာဝတော၊ ဇစ္စန္ဓာဒိဝိပတ္တိ၏ အကြောင်း၏ ဆန့်ကျင်ဘက်၏အဖြစ်ကြောင့်။ တိဟေတုကံ၊ တိဟိတ်ကံသည်။ အတိဒုဗ္ဗလံ၊ အလွန် အားမရှိသည်။ သမာနံပိ၊ သော်လည်း။ ပဋိသန္ဓိံ၊ ကို။ အာကဍ္ဎုန္တံ၊ ငင်ရသည်ရှိသော်။ ဒုဟေတုကံ၊ ဒွိဟိတ် ပဋိသန္ဓေကိုသာ။ အာကဍ္ဎေုယျ၊ ရာ၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ အဟေတုကာနဟောတီတိ၊ ဟူ၍။ (သင်္ဂဟကာရော၊) အာဟ။
ပန၊ ဆက်။ ယံ၊ အကြင်စကားကို။ (ဝုတ္တံ၌စပ်၊) ပဋိသမ္ဘိဒါမဂ္ဂေ၊ ပဋိသမ္ဘိဒါမဂ် ပါဠိတော်၌။ သုဂတိယံ၊ သုဂတိဘုံ၌။ ဇစ္စန္ဓ ဗဓိရာဒိပိဝိပတ္တိယာ၊ ဇစ္စန္ဓ, ဇစ္စဗဓိရ အစရှိသော ဝိပတ္တိ၏။ အဟေတုကဥပပတ္တိ၊ အဟိတ် ပဋိသန္ဓေကို။ ဝဇ္ဇေတွာ၊ ကြဉ်၍။ ဂတိသမ္ပတ္တိယာ၊ ဂတိ၏ပြည့်စုံခြင်း၌။ (သုဂတိဘဝ၌၊) [“ဂတိသမ္ပတ္တိယာ၊ ဂတိ၏ပြည့်စုံခြင်းသည်။ သတ္တိ၊ သော်”ဟုလည်း ပေးနိုင်၏၊] သဟေတုကောပပတ္တိံ၊ သဟိတ် ပဋိသန္ဓေကို။ ဒဿေန္တေန၊ ပြတော်မူသော အရှင်သာရိပုတ္တရာသည်။ ဂတိသမ္ပတ္တိယာ၊ ပေ။ ဟောတိစ္စေဝ၊ ဟူ၍သာ။ ဝုတ္တံ၊ မိန့်တော်မူအပ်ပြီ။ ဂတိသမ္ပတ္တိယာ၊ ၌။ ဉာဏသမ္ပယုတ္တေ၊ ဉာဏသမ္ပယုတ် ပဋိသန္ဓေ၌။ [“ဂတိသမ္ပတ္တိယာ၊ သည်။ သတိ၊ သော်။ ဉာဏသမ္ပယုတ္တေ၊ ဉာဏသမ္ပယုတ် ပဋိသန္ဓေကို။ နိပ္ပါဒေတဗ္ဗေ၊ ပြီးစေထိုက်သော်”ဟုလည်းပေးနိုင်၏၊] အဋ္ဌန္နံ၊ ဉာဏ်သော။ ကတမေသံ ဟေတူနံ၊ အဘယ်ဟိတ်တို့၏။ ပစ္စယာ၊ အကြောင်းကြောင့်။ ဥပပတ္တိ၊ ပဋိသန္ဓေနေရခြင်းသည်။ ဟောတိ၊ နည်း။
တေန၊ ထိုစကားဖြင့်။ ဉာဏဝိပ္ပယုတ္တေန၊ ဉာဏဝိပ္ပယုတ်ဖြစ်သော။ ကမ္မုနာ၊ ကံကြောင့်။ ဉာဏသမ္ပယုတ္တပဋိသန္ဓိ၊ သည်။ န ဟောတိ၊ မဖြစ်။ ဣတိ၊ ဤအနက်သည်။ ဝါ၊ ကို။ ဒိပိတံ၊ ဟောတိ၊ အညထာ၊ ဤသို့မဟုတ်လျှင်။ သတ္တန္နံ၊ ပေ။ ဟောတီတိ ဣဒမ္ပိ၊ ဟောတိ ဟူသော ဤစကားကိုလည်း။ ဝုစ္စေယျ၊ ဟောအပ်ရာ၏။ ဟိ၊ ချဲ့။ တစ်နည်း (ကသ္မာ သတ္တန္နံ၊ ပေ။ ဟောတီတိ ဣဒမ္ပိ၊ ဝုစ္စေယျ၊ ရာနည်း၊) ဟိ (ယသ္မာ)၊ ဂတိသမ္ပတ္တိယာ၊ ပေ။ နာမရူပန္တိ၊ ဟူ၍။ ဉာဏသမ္ပယုတ္တောပပတ္တိယံ၊ ဉာဏသမ္ပယုတ် ပဋိသန္ဓေအခါ၌။ ဝိသဇ္ဇိတံယထာ၊ ဖြေဆိုအပ်သကဲ့သို့။ ဧဝံ၊ တူ။ ဉာဏဝိပ္ပယုတ္တတော၊ ဉာဏဝိပ္ပယုတ်ကြောင့်။ ဉာဏသမ္ပယုတ္တုပပတ္တိယာ စ၊ ဉာဏသမ္ပယုတ် ပဋိသန္ဓေသည်လည်း။ ဝိဇ္ဇမာနာယ၊ ရှိလသော်။ ဂတိသမ္ပတ္တိယာ၊ ပေ။ ကုသလာတိ၊ ဟူ၍။ ဝတွာ၊ ဟောပြီး၍။ အညတ္ထစ၊ အခြားသော နိကန္တိက္ခဏ, ပဋိသန္ဓေခဏတို့၌လည်း။ ပုဗ္ဗေ၊ ၌။ ဝုတ္တနယေနေဝ, ဝိသဇ္ဇနံ၊ အဖြေကို။ ကာတုံ၊ ငှါ။ သက္ကာ၊ ၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (သတ္တန္နံ၊ ပေ။ ဟောတီတိ ဣဒမ္ပိ ဝုစ္စေယျ၊) [ဂတိသမ္ပတ္တိယာ၊ ၌။ ပေ။ ဟောတိ၊ နည်း။ ကုသလဿ ကမ္မဿ၊ ၏။ ဇဝနက္ခဏေ၊ ဇောခဏ၌။ တယော၊ ကုန်သော။ ကုသလာ၊ ကုန်သော။ ဟေတူ၊ ဟိတ်တို့သည်။ တသ္မိံခဏေ၊ ထိုဇောခဏ၌။ ဇာတစေတနာယ၊ ဖြစ်သော စေတနာအား။ သဟဇာတပစ္စယာ၊ သဟဇာတသတ္တိဖြင့် ကျေးဇူးပြုကုန်သည်။ ဟောန္တိ၊ တေန၊ ထိုသို့သဟဇာတသတ္တိဖြင့် ကျေးဇူးပြုကုန်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ ကုသလမူလပစ္စယာပိ၊ ကုသိုလ်မူလဟူသော အကြောင်းကြောင့်လည်း။ သင်္ခါရာ၊ သင်္ခါရတို့သည်။ (ဟောန္တိ၊ ဣတိ၊ သို့၊) ဝုစ္စတိ၊ နိကန္တိက္ခဏေ၊ သာယာဆဲခဏ၌။ ပေ။ တသ္မိံခဏေ၊ ထိုသာယာဆဲခဏ၌။ ပေ။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ၊ ၌။ ပေ။ တသ္မိံခဏေ၊ ထို ပဋိသန္ဓေ ကဏ၌။ ပေ။ တေန၊ ကြောင့်။ နာမရူပပစ္စယာပိ၊ နာမ်ရုပ်ဟူသော အကြောင်းကြောင့်လည်း။ ဝိညာဏံ၊ ပဋိသန္ဓေ ဝိညာဉ်သည်။ (ဟောတိ)၊ ဝိညာဏပစ္စယာပိ၊ ပဋိသန္ဓေဝိညာဉ်ဟူသောအကြောင်းကြောင့်လည်း။ နာမရူပံ၊ ယှဉ်ဘက် စေတသိက်ဟူသော နာမ်, ကမ္မဇရုပ်သည်။ (ဟောတိ၊) ဣတိ၊ သို့။ ဝုစ္စတိ။
ပန၊ ဆက်။ ဉာဏ၊ ပေ။ ပစ္စယာတိ၊ ဟူ၍။ အဝစနတော၊ ကြောင့်။ ဉာဏဝိပ္ပယုတ္တတော၊ ဉာဏဝိပ္ပယုတ်ကံကြောင့်။ ဉာဏသမ္ပယုတ္တာ၊ သော။ ပဋိသန္ဓိ၊ သည်။ န ဟောတိယထာ၊ ကဲ့သို့။ ဧဝံ၊ တူ။ ဂတိ၊ ပေ။ ဟောတိစ္စေဝ၊ ဟူ၍သာ။ ဝတွာ၊ ၍။ သတ္တန္နံ ဟေတူနံ ပစ္စယာတိ၊ ဟူ၍။ အဝစနတော၊ ကြောင့်။ ဉာဏသမ္ပယုတ္တတော၊ ဉာဏသမ္ပယုတ်ကံကြောင့်။ ဉာဏဝိပ္ပယုတ္တာ၊ သော။ ပဋိသန္ဓိပိ၊ သည်လည်း။ န ဟောတိ၊ ဣတိ၊ ဤအနက်သည်။ အာပန္နံ၊ ရောက်နေ၏။ ဟိ၊ မှန်။ တစ်နည်း (ကသ္မာ, ဣတိ၊ ဤအနက်သည်။ အာပန္နံ၊ သနည်း၊) ဟိ (ယသ္မာ, ဧတ္ထာပိ၊ ဤဉာဏဝိပ္ပယုတ္တေ ဆန္နံ ဟူသော ပုဒ်၌လည်း။ ကမ္မနိကန္တိက္ခဏေသု၊ ကံပြုဆဲခဏ, သာယာဆဲခဏတို့၌။ တယော၊ ကုန်သော။ ဟေတူစ၊ ဟိတ်တို့ကိုလည်းကောင်း။ ဒွေ, ဟေတူစ၊ တို့ကိုလည်းကောင်း။ ယောဇေတွာ၊ ယှဉ်စေ၍။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ၊ ၌။ ဒွေ၊ နှစ်ပါးသောဟိတ်တို့ကို။ ယောဇေတုံ၊ ငှါ။ န သက္ကာ၊ မတတ်ကောင်းသည်ကား။ န၊ မဟုတ်။ (သက္ကာဧဝ၊ သာ၊) ဣတိ၊ ကြောင့်။ (အာပန္နံ)။
ပန၊ ထိုသို့ပင်ရောက်ပါသော်လည်း။ ဣမဿ ထေရဿ၊ ၏။ (တိပိဋကစူဠနာဂထေရ်၏၊) အယံ အဓိပ္ပာယော၊ ဤအလိုသည်။ သိယာ၊ ၏။ (ကိံ)၊ ကမ္မ၊ ပေ။ ဝသေန၊ ကံနှင့်တူသော ဝိပါက်ကိုပြခြင်း၏ အစွမ်းဖြင့်။ ဣဓ၊ ဤဆန္နံဟေတူနံ ပစ္စယာဟူသော ပါဌ်၌။ သာဝသေသော၊ အကြွင်းအကျန်နှင့်တကွဖြစ်သော။ ပါဌော၊ ပါဌ်ကို။ ကထိတော၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီ။ ဣတိ၊ ဤအလိုသည်။ (သိယာ)၊ ဉာဏ၊ ပေ။ ဧတ္ထာပိ၊ ပါဌ်၌လည်း။ ပါဌဿ၊ ပါဠိတော်ပါဌ်၏။ သာဝသေသတာပတ္တိ၊ သာဝသေသ၏အဖြစ်သို့ ရောက်ခြင်းသည်။ (ဟောတိ၊ ဖြစ်သည်မဟုတ်လော၊) ဣတိစေ၊ ဤသို့ စောဒနာအံ့။ န၊ မဖြစ်နိုင်။ (ကသ္မာ၊ နည်း၊) ဒုဗ္ဗလဿ၊ သော။ ဒုဟေတုကကမ္မဿ၊ ၏။ ဉာဏ၊ ပေ။ ဒါနေ၊ ဉာဏသမ္ပယုတ်အကျိုးကိုပေးခြင်း၌။ အသမတ္ထတ္တာ၊ မစွမ်းနိုင်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်တည်း။ ပန၊ ဆက်။ တိဟေတုကဿ၊ တိဟိတ်ကံ၏။ အဟေတုက ဝိပစ္စနေ၊ အဟိတ်အကျိုးကို ဖြစ်စေခြင်း၌။ (သမတ္ထတာဝိဃာတော၊ စွမ်းနိုင်သည်၏အဖြစ်ဟူသော သတ္တိ၏ ပျက်စီးခြင်းသည်။ နတ္ထိ) ဝိယာ၊ (တထာ) , ဒုဟေတုက ဝိပစ္စနေပိ၊ ဒွိဟိတ် အကျိုးကို ဖြစ်စေခြင်း၌လည်း။ သမတ္ထတာဝိဃာတောနတ္ထိ၊ ဣတိ၊ ဤသို့မှတ်အပ်၏။
အာရမဏ၊ ပေ။ တဗ္ဗာတိ၊ စကားကို။ သန္တီရဏ တဒါရမဏေ၊ တို့ကို။ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ၊ ဟိ၊ မှန်။ (စက္ခုဝိညာဏာဒီနံ၊ တို့၏၊) ဝိဘာဂ၊ ပေ။ ဘာဝတော၊ ခွဲခြားဝေဖန်အပ်သော အာရုံအထူးကို ယူခြင်း၌ စွမ်းနိုင်သော သတ္တိ၏မရှိခြင်းကြောင့်။ စက္ခုဝိညာဏာဒီနိ၊ တို့သည်။ ဣဋ္ဌဣဋ္ဌမဇ္ဈတ္တေသု၊ ဣဋ္ဌာရုံ, ဣဋ္ဌမဇ္ဈတ္တာရုံတို့၌။ ဥပေက္ခာသဟဂတာနေဝ၊ တို့သည်သာ။ ဟောန္တိ၊ ကာယဝိညာဏဉ္စ၊ သည်လည်း။ ပဋိဃဋ္ဋနာဝိသေသေန၊ ထိခိုက်ခြင်း၏ အထူးကြောင့်။ သုခသဟဂတမေဝ၊ သည်သာ။ ဟောတိ၊ ဣတိ၊ ဤသို့မှတ်အပ်၏။ [ကုသလဝိပါက်အတွက် ပြသောဆရာဖြစ်သောကြောင့်။” ဣဋ္ဌ ဣဋ္ဌမဇ္ဈတ္တေသု”ဟု လည်းကောင်း, “သုခသဟတမေဝ”ဟုလည်းကောင်း ဆိုသည်။]
ဝိသေသဝတာ၊ အထူးရှိသော။ တဒါ၊ ပေ။ ဝတာ၊ တဒါရုံ၏အကြောင်းဖြစ်သော အလုံးစုံသော ဇောရှိသော။ (ဝိသေသဝတာကို ထပ်ဖွင့်သည်၊) ကာလေန၊ အခါအားဖြင့်။ ဝိပါကပ္ပဝတ္တိံ၊ ဝိပါက်စိတ်၏ဖြစ်ခြင်းကို။ ဒဿေတုံ၊ ငှါ။ သံဝရာ၊ ပေ။ ဥပဂတဿာတိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တံ၊ (ကသ္မာ၊ နည်း၊) အညကာလေ၊ သံဝရအသံဝရကို ဖြစ်စေနိုင်ရာအခါမှ အခြားအခါ၌။ [မွေးဖွားခါစအခါ, မေ့ဆေးတင်ရာအခါ, မိန်းမောတွေဝေရာအခါ အစရှိသောအခါ၌။] ပဉ္စ၊ ပေ။ အဘာဝါ၊ ပဉ္စဝိညာဏ်အစရှိသောပြည့်စုံသောဝိပါက်စိတ်ဖြစ်ခြင်း၏ မရှိခြင်းကြောင့်တည်း။ ကက္ကဋ၊ ပေ။ ဧတေန၊ ပါဌ်ဖြင့်။ ဣဒံ၊ ဤအနက်အဓိပ္ပာယ်ကို။ ဒဿေတိ၊ (ကိံ)၊ ကေဒါရေ၊ လယ်တို့ကို။ ပူရေတွာ, နဒီ၊ ပေ။ ဘူတံ၊ မြစ်သို့ ဝင်ကြောင်းလမ်းဖြစ်ဖြစ်သော။ မာတိကံ၊ မြောင်းသို့။ အပ္ပဝိသိတွာ၊ မဝင်မူ၍။ ကက္ကဋမဂ္ဂါဒိနာ၊ ပုစွန်လမ်းကြောင်း အစရှိသော။ အမဂ္ဂေန၊ လမ်းမဟုတ်သော အရပ်ဖြင့်။ နဒီဩတရဏံဝိယ၊ မြစ်သို့ သက်ဝင်ခြင်းကဲ့သို့။ စိတ္တဿ၊ ၏။ ဇဝိတွာ၊ အဟုန်ပြင်းစွာ ဖြစ်ပြီး၍။ ဝါ၊ ဇောစောပြီး၍။ ဘဝင်္ဂ၊ ပေ။ ဘူတေ၊ ဘဝင်သို့ ဝင်ကြောင်းလမ်းဖြစ်၍ ဖြစ်သော။ တဒါရမဏေ၊ သည်။ အနုပ္ပန္နေ၊ မဖြစ်မီ၊ မဂ္ဂေန၊ တဒါရုံဟူသော လမ်းနှင့်။ ဝိနာ၊ ကင်း၍။ ဘဝင်္ဂေါတရဏံ၊ ဘဝင်သို့ သက်ဝင်ခြင်းသည်။ (ဟောတိ)၊ ဣတိ၊ ဤအနက်ကို။ (ဒဿေတိ)။
တီသု၊ ဉာဏ်။ ဧတေသု မောဃဝါရေသု၊ တို့တွင်။ ဒုတိယော၊ ဒုတိယမောဃဝါရကို။ ဥပပရိက္ခိတွာ၊ စူးစမ်းနှိုင်းချိန်၍။ ဂဟေတဗ္ဗော၊ ဟိ၊ ချဲ့။ အနုလောမေ၊ အနုလောမ၌။ ဝေဒနာတ္တိကေ၊ ၌။ ပဋိစ္စဝါရာဒီသု၊ ပဋိစ္စဝါရ အစရှိသည်တို့၌။ အာသေဝန၊ ပေ။ ဒွေတိ၊ ဟူ၍လည်းကောင်း။ န၊ ပေ။ ဒွေတိစ၊ ဟူ၍လည်းကောင်း။ ဝုတ္တံ၊ သည်။ ယဒိသိယာ၊ အံ့။ (ဧဝံ သတိ)၊ သောပိ မောဃဝါရော၊ ထိုဒုတိယမောဃဝါရကိုလည်း။ လဗ္ဘေယျ၊ ရအပ်၏။ ပန၊ သည်သာမကသေး။ ဝေါဋ္ဌပနံပိ၊ သည်လည်း။ အာသေဝနပစ္စယော၊ သည်။ ယဒိသိယာ၊ (ဧဝံ သတိ)၊ ကုသလကုသလာနံပိ၊ တို့၏လည်း။ (အာသေဝနပစ္စယော၊ သိယာ၏။) ဟိ၊ မှန်။ အာသေဝနပစ္စယံ၊ ကို။ လဒ္ဓုံ, ယုတ္တဿ၊ သင့်သော ပစ္စယုပ္ပန်တရား၏။ အာသေဝနပစ္စယဘာဝီ၊ အာသေဝန ပစ္စည်း အဖြစ်ဖြင့် ဖြစ်လေ့ရှိသော။ အာသေဝနပစ္စယောတိ၊ ဟူ၍။ အဝုတ္တော၊ မဟောအပ်သော။ ဓမ္မော) သည်။ န အတ္ထိ၊ ဝေါဋ္ဌပနဿ ပန၊ ဝုဋ္ဌော၏ကား။ ကုသလာကုသလာနံ၊ တို့၏။ အာသေဝနပစ္စယဘာဝေါ၊ ကို။ အဝုတ္တော။ ကုသလံ၊ ပေ။ ပစ္စယောတိ၊ ဟူ၍။ ဝစနတော၊ ကြောင့်။ ပဋိက္ခိတ္တောဝ၊ ပယ်အပ်သည်သာ။
(စောဒကဿ၊ ၏။ ဧဝံ၊ ဤအကြံသည်၊) အထာပိသိယာ၊ အံ့။ (ကိံ)၊ အသမာနဝေဒနာနံ၊ မတူသော ဝေဒနာတို့၏။ ဝသေန၊ ဖြင့်။ ဧဝံ၊ သို့။ ဝုတ္တံ၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီ။ ဣတိ (သိယာ)၊ ဧဝမပိ၊ ဤသို့ အကြံဖြစ်သော်လည်း။ အာဝဇ္ဇနာ၊ ပေ။ ပစ္စယောတိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တံ ယထာ၊ ကဲ့သို့။ ဧဝံ၊ တူ၊ အာသေဝနပစ္စယောတိပိ၊ ဟူ၍လည်း။ ဝတ္တဗ္ဗံ၊ ဟောထိုက်သည်။ သိယာ၊ ဇာတိဘေဒေါ၊ ဇာတ်၏ ကွဲပြားခြင်းကြောင့်။ န ဝုတ္တံ၊ ဣတိစေ၊ ဤသို့ပြောအံ့။ ဘူမိဘိန္နဿ၊ ဘုံအားဖြင့် ပြားသော။ ကာမာဝစရဿ၊ ကာမာဝစရတရား၏။ ရူပါဝစရာဒီနံ၊ တို့၏။ အာသေဝနပစ္စယဘာဝေါ၊ သည်။ (ဟောတိ) ဝိယ၊ (တထာ)၊ ဇာတိဘိန္နဿပိ၊ ၏လည်း။ (အာသေဝနပစ္စယဘာဝေါ) ဘဝေယျ၊ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဝတ္တဗ္ဗောဧဝ၊ သည်သာ။ သိယာ။
စ၊ ဆက်။ အဘိန္နဇာတိကဿ၊ မကွဲပြားသော ဇာတ်ရှိသော တရား၏။ ဝသေန၊ ဖြင့်။ အာဝဇ္ဇနာ၊ ပေ။ ပစ္စယောတိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တံ ယထာ၊ ဧဝံ၊ တူ။ အာသေဝန၊ ပေ။ တိပိ၊ ဟူ၍လည်း။ ဝတ္တဗ္ဗံ သိယာ၊ တု၊ စင်စစ်ကား။ န ဝုတ္တံ၊ တသ္မာ, ဝေဒနာတ္တိကေပိ၊ ဝေဒနာတိက်၌လည်း။ သင်္ခိတ္တာယ၊ အကျဉ်းချုံးအပ်သော။ ဂဏနာယ၊ ဂဏန်းဖြင့်။ အာသေဝနပစ္စယာ၊ ပေ။ ဧကံတိ၊ ဟူ၍။ ဧဝံ၊ သို့။ ဂဏနာယ၊ ကို။ နိဒ္ဓါရိယမာနာယ၊ ထုတ်အပ်သော်။ ဝေါဋ္ဌပနဿ၊ ၏။ အာသေဝနပစ္စယတ္တဿ၊ အာသေဝနပစ္စည်း၏ အဖြစ်၏။ အဘာဝေါ၊ ကို။ ဝီမံသိတဗ္ဗော၊ စူးစမ်းဆင်ခြင်ထိုက်၏။
ပန၊ ဆက်။ ဝေါဋ္ဌပနံ၊ သည်။ ဝီထိဝိပါကသန္တတိယာ၊ ဘဝင် အစဉ်တည်းဟူသော ဝိပါက်အစဉ်ကို။ အာဝဋ္ဋနတော၊ လည်စေတတ်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ အာဝဇ္ဇနာ၊ အာဝဇ္ဇနာမည်၏။ တတော၊ ထို ဝိပါက်အစဉ်မှ။ ဝိသဒိသဿ၊ မတူသော။ ဇဝနဿ၊ ဇောစိတ်ကို။ ကရဏတော၊ ပြုရခြင်းကြောင့်။ မနသိကာရောစ၊ မနသိကာရလည်းမည်၏။ ဧဝဉ္စ ကတွာ၊ ဤအကြောင်းကြောင့်။ ပဋ္ဌာနေ၊ ၌။ ဝေါဋ္ဌပနံ၊ ပေ။ အာဒိ၊ ကို။ န ဝုတ္တံ၊ အာဝဇ္ဇနာ (ကုသလာနံ ခန္ဓာနံ အနန္တရပစ္စယေနပစ္စယောတိ) စ္စေဝ၊ ဟူ၍သာ။ ဝုတ္တံ။ တသ္မာ, ဝေါဋ္ဌပနတော၊ မှ။ စတုန္နံဝါ၊ ၄-ကြိမ်သော်လည်းဖြစ်ကုန်သော။ ပဉ္စန္နံဝါ၊ ကုန်သော်။ ဇဝနာနံ၊ တို့၏။ အာရမဏပုရေဇာတံ၊ သည်။ ဘဝိတုံ အသက္ကောန္တံ၊ သော။ ရူပါဒိ၊ ရူပါရုံ အစရှိသော အာရုံသည်။ အာဝဇ္ဇနာဒီနံ၊ တို့၏။ ပစ္စယော၊ အကြောင်းသည်။ ဘဝိတုံ န သက္ကောတိ၊ အယံ၊ ဤသို့ဖြစ်ခြင်းသည် (ဇော ၄ ကြိမ် ၅ ကြိမ်အား အာရမဏပုရေဇာတသတ္တိဖြင့် ကျေးဇူးပြုနိုင်သော အာရုံ၏ အာဝဇ္ဇန်း စသည်တို့၏ အကြောင်းဖြစ်ငှါ မစွမ်းနိုင်သည်၏ အဖြစ်သည်၊) ဧတဿ၊ ဤအာရုံ၏။ သဘာဝေါ၊ တည်း။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဇဝနာပါရိပူရိယာ၊ ဇော၏ မပြည့်စုံခြင်းအားဖြင့်။ (ဇော ၇ ကြိမ် မပြည့်ခြင်းအားဖြင့်၊) ဒုတိယော မောဃဝါရော၊ သည်။ ဝါ၊ ကို။ ဒဿေတုံ ယုတ္တော သိယာ၊ အယမ္ပိ၊ ဤနည်းကိုလည်း။ အဋ္ဌကထာယံ၊ ၌။ အနာဂတတ္တာ သုဠု ဝိစာရေတဗ္ဗော။
ဘဝင်္ဂဿ၊ ဘဝင်၏။ ဇဝနာနုန္ဓနဘူတတ္တာ၊ ဇောသို့ အစဉ်လိုက်တတ်သည်ဖြစ်၍ ဖြစ်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ တဒါရမဏံ၊ တဒါရုံကို။ ဘဝင်္ဂန္တိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တံ၊ ပဋ္ဌာနေစ၊ ၌လည်း။ သဟေတုကံ၊ ပေ။ ပစ္စယောတိ၊ ဟူ၍လည်းကောင်း။ အဟေတုကံ၊ ပေ။ ပစ္စယောတိစ၊ ဟူ၍လည်းကောင်း။ ဝုတ္တံ၊ [ဤဝါကျများ၏ အဓိပ္ပာယ်ကို အဋ္ဌကထာနိဿယ၌ ပြထားပြီ။]
ကုသလာကုသလာနံ၊ တို့၏။ သုခဒုက္ခဝိပါကမတ္တော၊ ကောင်းသောအကျိုး, မကောင်းသော အကျိုးမျှဖြစ်သော။ ဝိပါကော၊ ဝိပါက်သည်။ ဣဋ္ဌာနိဋ္ဌာနံ၊ ဣဋ္ဌာရုံ,အနိဋ္ဌာရုံတို့ကို။ ဝိဘာဂံ၊ ခွဲခြားဝေဖန်မှုကို။ န ကရောတိ၊ မပြုတတ်။ ဇဝနံပန၊ ဇောသည်ကား။ ရဇ္ဇနဝိရဇ္ဇနာဒိဝသေန၊ တပ်မက်ခြင်း, စက်ဆုပ်ခြင်း အစရှိသည်တို့၏အစွမ်းဖြင့်။ ဣဋ္ဌာနိဋ္ဌဝိဘာဂံ၊ ဣဋ္ဌာရုံ အနိဋ္ဌာရုံကို ခွဲခြားဝေဖန်မှုကို။ ကရောတိ၊ ၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ အာရမဏ၊ ပေ။ ဘဝတီတိ ဝုတ္တံ။
ကာရကေ၊ ပြုစီမံတတ်သူသည်။ (စီမံဖန်ဆင်းတတ်သော ဗြဟ္မာ, ဗိဿနိုးသည်၊) အဝိဇ္ဇမာနေ၊ မရှိလသော်။ ကထံ၊ လျှင်။ ဝါ၊ အဘယ်နည်းဖြင့်။ အာဝဇ္ဇနာဒိဘာဝေန၊ အာဝဇ္ဇန်းအစရှိသည်တို့၏ အဖြစ်ဖြင့်။ (အာဒိဖြင့် သမ္ပဋိစ္ဆိုန်း, သန္တီရဏ စသည်ကိုယူ၊) ပဝတ္တိ၊ ဖြစ်ခြင်းသည်။ ဟောတိ၊ နည်း။ ဣတိ၊ ဤသို့ မေးဖွယ်ရှိသောကြောင့်။ တံ၊ ထိုဖြစ်ပုံကို။ ဒဿေတုံ၊ ပဉ္စဝိဓံ၊ သော။ နိယာမံနာမ၊ နိယာမမည်သည်ကို။ ဂဏှိံသု၊ (ရှေးဆရာတို့) ယူကုန်ပြီ။ စ၊ ဆက်။ ဓမ္မာနံ၊ ပရမတ္ထသဘောတရားတို့၏။ သဘာဝကိစ္စပစ္စယဘာဝဝိသေသောစ၊ မိမိ၏ သဘောကိစ္စတို့ဖြင့် ပစ္စယုပ္ပန် တရားတို့အား ကျေးဇူးပြုတတ်သည်၏ အဖြစ်ဟူသော သတ္တိထူးသည်ပင်။ ဝါ၊ မိမိ၏ သဘောကိစ္စရှိသော ပစ္စယုပ္ပန်တရားတို့အား ကျေးဇူးပြုတတ်သည်၏အဖြစ်ဟူသော သတ္တိထူးသည်ပင်။ နိယာမော၊ နိယာမ မည်၏။
တံ တံ သဒိသဖလဒါနန္တိ၊ ကား။ တဿ တဿ အတ္တနော၊ ထိုထိုမိမိ၏။ ဝါ၊ အား။ အနုရူပဖလဿ၊ လျော်သောအကျိုးကို။ ဒါနံ၊ ပေးခြင်းတည်း။ သဒိသဝိပါကဒါနန္တိ စ၊ ဟူသောပုဒ်၏လည်း။ အနုရူပဝိပါကဒါနံ၊ လျော်သောအကျိုးကို ပေးခြင်းတည်း။ ဣတိ အတ္ထော၊ ဣဒံ ဝတ္ထုန္တိ၊ ဟူ၍။ ဧကဝစနနိဒ္ဒေသော၊ ဧကဝုစ်ဖြင့် ညွှန်ပြခြင်းကို။ [၃ ဝတ္ထုဖြစ်လျက် ဧကဝုစ်ဖြင့် ညွှန်ပြခြင်းကို။] ဧကဂါထာဝတ္ထုဘာဝေန၊ ဂါထာတစ်ပုဒ်၏ ဝတ္ထု၏အဖြစ်ကြောင့်။ ကတော၊ ပြုအပ်ပြီ။
ဇဂတိပ္ပဒေသောတိ၊ ကား။ ယထာဝုတ္တေတော၊ အကြင်အကြင်ဆိုအပ်ပြီးသော ၃မျိုးမှ။ အညောပိ၊ အခြားလည်းဖြစ်သော။ လောကပ္ပဒေသော၊ လောကအရပ်သည်။ (န ဝိဇ္ဇတေ၊ မရှိ။) ဟိ၊ မှန်။ တစ်နည်း, ဟိ (ယသ္မာ) ကာလ၊ ပေ။ ပဋိဗာနံ၊ ကာလသမ္ပတ္တိ, ဂတိသမ္ပတ္တိ, ဥပဓိသမ္ပတ္တိ, ပယောဂသမ္ပတ္တိသည် တားမြစ်အပ်သော။ ပါပံ၊ သည်။ န ဝိပစ္စေယျ၊ အကျိုးမဖြစ်ရာ။ [“အတ္ထေကစ္စာနိ ကလျာဏကမ္မာနိကာလသမ္ပတ္တိ ပဋိ ဗာဠာနိ”စသော ဉာဏဝိဘင်းပါဠိတော်ကို ရည်ရွယ်၍ “ကာလ၊ ပေ။ ပဋိဗာနံ”ဟု ဆိုသည်။] ပဒေသ ပဋိဗာနံ၊ အရပ်သည် တားမြစ်အပ်သော။ (ပါပံ၊ သည်။ န ဝိပစ္စေယျ၊ အကျိုးမဖြစ်ရာသည်ကား၊) န၊ မဟုတ်။ (ဝိပစ္စတိ ဧဝ၊ အကျိုးဖြစ်သည်သာ၊) ဣတိ၊ ကြောင့်။ (လောကပ္ပဒေသော န ဝိဇ္ဇသေ။)
သဗ္ဗညုတညာဏ၊ ပေ။ ဓမ္မာနံ၊ သဗ္ဗညုတဉာဏ်၏ နီးစွာသော အကြောင်းဖြစ်သော ပဋိသန္ဓေ အစရှိသော တရားတို့၏။ (သဗ္ဗညုတဉာဏ်ကိုမရမီ ရည်ရွယ်သည်။ ဝါ၊ သဗ္ဗညုတဉာဏ်လျှင် နီးစွာသောအကြောင်းရှိသော ပဋိသန္ဓေအစရှိသော တရားတို့၏။ (ပရိနိဗ္ဗာန်စံရာကာလကိုရည်ရွယ်သည်၊) ဒသ၊ ပေ။ ဘာဝေါ၊ တစ်သောင်းသော စကြဝဠာ တုန်လှုပ်ခြင်း၏ အကြောင်း၏အဖြစ်ဟူသော။ နိယာမော၊ မြဲသောသဘောသည်။ ဓမ္မနိယာမော၊ မည်၏။ [“ဓမ္မာနံ+နိယာမော ဓမ္မနိယာမော”ဟုပြု။] အယံ၊ ပေ။ ဧတေန၊ ဤပါဌ်ဖြင့်။ နိယာမဝသေန၊ နိယာမ၏အစွမ်းဖြင့်။ အာဝဇ္ဇနာဒိဘာဝေါ၊ အာဝဇ္ဇန်းအစရှိသည်တို့၏အဖြစ်သည်။ (ဟောတိ)၊ ကာရကဝသေန၊ ပြုစီမံတတ်သူ၏ အစွမ်းဖြင့်။ န ဟောတိ၊ ဖြစ်သည်မဟုတ်။ ဣတိ ဧတမတ္ထံ၊ ဤအနက်အဓိပ္ပါယ်ကို။ ဒဿေတိ။
ဣမသ္မိံဌာနတိ၊ ကား။ သောဠသဝိပါကကထာဋ္ဌာနေ၊ ၁၆-ပါးသော ဝိပါက်စိတ်တို့ကို ပြဆိုရာဌာန၌။ ဒွါဒသဟိ၊ တစ်ကျိပ် နှစ်ယောက်သော ယောက်ျားတို့သည်။ ဝါဟေတဗ္ဗာ၊ ဆောင်စေထိုက်သော၊) (တစ်နည်း) ဝဟိတဗ္ဗာ၊ ဆောင်ထိုက်သော။ နာဠိယန္တောပမာ၊ ကြံညှစ်ယန္တရားဥပမာကို။ ဒွါဒသန္နံ၊ ဉာဏ်သော။ စိတ္တာနံ၊ တို့၏။ ဧကသ္မိံဒွါရေ၊ တစ်ခုတည်းသောဒွါရ၌။ ဧကာရမဏေ၊ တစ်ခုတည်းသော အာရုံ၌။ သဟ၊ အတူ။ ကိစ္စကရဏဝသေန၊ ကိစ္စကို ပြုခြင်း၏ အစွမ်းဖြင့်။ န ဝုတ္တာ၊ ဆိုအပ်သည်မဟုတ်။ အထခေါ၊ အဟုတ်ကား။ ဒွါဒသန္နံ၊ ၁၂-ပါးသော စိတ်တို့၏။ ဧကသ္မိံဒွါရေ၊ ၌။ သကိစ္စကရဏမတ္ထဝသေန၊ မိမိကိစ္စကိုပြုခြင်းမျှ၏ အစွမ်းဖြင့်။ (ဝုတ္တာ)။
အဟေတုက၊ ပေ။ နန္တရံ၊ အဟိတ်ပဋိသန္ဓကို ဖြစ်စေတတ်သော ဒွိဟိတ်ကံနှင့်တူသော ဒွိဟိတ် ဇောတို့၏ အခြားမဲ့၌။ အဟေတုကတဒါရမဏံ၊ အဟိတ် တဒါရုံကို။ ဒဿေန္တော၊ ပြလိုသည်။ (ဟုတွာ) , စတုန္နံ၊ ပေ။ ပတိဋ္ဌာတီတိ၊ ဟူ၍။ (သင်္ဂဟကာရော) အာဟ၊ ပန၊ ထိုသို့ပင် ဆိုပါသော်လည်း။ အဟေတုကပဋိသန္ဓိကဿ၊ အဟိတ်ပဋိသန္ဓေရှိသောပုဂ္ဂိုလ်၏။ တိဟေတုကဇဝနေ၊ တိဟိတ်ဇောသည်။ ဇဝိတေ၊ စောလသော်။ ပဋိသန္ဓိဒါယကေန၊ ပဋိသန္ဓေကျိုးကို ပေးတတ်သော။ ကမ္မေန၊ ကံကြောင့်။ (ဒွိဟိတ် ဩမကကံကြောင့်၊) အဟေတုကဿ၊ သော။ တဒါရမဏဿ၊ ၏။ နိဗ္ဗတ္တိ၊ ဖြစ်ခြင်းကို။ န ပဋိသေဓိတာ၊ မတားမြစ်အပ်။ ဧဝံ၊ တူ၊ ဒုဟေတုကပဋိသန္ဓိကဿပိ၊ ၏လည်း။ (“ဒုဟေတုက ကမ္မေန ဒုဟေတုကာ ပဋိသန္ဓိ ဟောတီတိဝါရော”ဟု ဆိုအပ်ပြီးသော ဒွိဟိတ်ပဋိသန္ဓေနေသူ၏ အတွက်လည်း၊) တိဟေတုကာနန္တရံ၊ တိဟိတ်ဇော၏ အခြားမဲ့၌။ ဒုဟေတုကတဒါရမဏံ၊ ကို။ အပ္ပဋိသိဒ္ဓံ၊ မတားမြစ်အပ်ဟူ၍။ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ [အဓိပ္ပာယ်ကို အဋ္ဌကထာနိဿယ၌ ပြထားပြီ။]
စ၊ ဆက်။ ပရိပုဏ္ဏဝိပါကဿ၊ ပြည့်စုံသော ၁၆-ပါးသော ဝိပါက်ရှိသော။ ပဋိသန္ဓိဇနကကမ္မဿ၊ ပဋိသန္ဓေကို ဖြစ်စေတတ်သောကံ၏။ ဝသေန၊ ဖြင့်။ အယံဝိပါကဝိဘာဝနာ၊ ဤဝိပါက်တို့ကို ထင်စွာပြကြောင်းစကားသည်။ တဿာ၊ ထိုတဒါရုံဖြစ်ခြင်း၏။ မုခ၊ ပေ။ မေဝ၊ အမြွက်ကို ပြခြင်းမျှသာတည်း။ ဝါ၊ အနည်းငယ်ကို ပြခြင်းမျှသာတည်း။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ပဝတ္တိဝိပါကဿ၊ ပဝတ္တိအကျိုးရှိသော။ ဧကဿ၊ တစ်ခုသော။ တိဟေကာဒိကမ္မဿစ၊ တိဟေတုကအစရှိသော ကံ၏လည်း။ သောဠသဝိပါကစိတ္တာဒီနိ၊ ၁၆-ပါးသော ဝိပါက်စိတ်အစရှိသည်တို့ကို။ ဝုတ္တနယေန၊ အဋ္ဌကထာ၌ ဆိုအပ်ပြီးသော နည်းဖြင့်။ ယောဇေတဗ္ဗာနိ၊ ယှဉ်စေထိုက်ကုန်၏။
တသ္မာ, ယေန ကေနစိ၊ (ပဋိသန္ဓိ ဇနကဖြစ်စေ, ပဝတ္တိဇာနကဖြစ်စေ အမှတ်မထား တစ်ပါးပါးသော) ဧကေန ကမ္မုနာ၊ ကြောင့်။ အနေကံ၊ တစ်ပါးမကများစွာသော။ တဒါရမဏံ၊ သည်။ ပဝတ္တမာနံ၊ သော်။ (”ဝိသိဋ္ဌံဟောတိ” ၌စပ်၊) ကမ္မဝိသေသာဘာဝါ၊ ကံအထူး၏ မရှိခြင်းကြောင့်။ ယေသံ၊ အကြင်ဇောဟုဆိုအပ်သော အကြောင်းတို့၏နောက်သို့။ တံ၊ ထိုတဒါရုံသည်။ အနုဗန္ဓဘူတံ၊ အစဉ်လိုက်သည်ဖြစ်၍ဖြစ်၏။ ဇဝနသင်္ခါတာနံ၊ ဇောဟု ဆိုအပ်ကုန်သော။ တေသံပစ္စယာနံ၊ ထိုအကြောင်းတို့၏။ ဝိသေသေန၊ အထူးသည်။ ဝိသိဋ္ဌံ၊ အထူးပြုအပ် သည်။ ဟောတိ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဇဝနေန၊ ဇောဖြင့်။ အယံ တဒါရမဏ နိယမော၊ ဤတဒါရုံကို သတ်မှတ်ခြင်းကို။ ဝုတ္တော၊ အဋ္ဌကထာ၌ ဆိုအပ်ပြီ။ နာနာကမ္မုနာ၊ ကြောင့်။ နိဗ္ဗတ္တမာနဿ၊ ဖြစ်သောတဒါရုံ၏။ ဝသေန, (အယံ တဒါရမဏနိယမော) န (ဝုတ္တော)။
ဧဝဉ္စကတွာ၊ ဤအကြောင်းကြောင့်။ ပဋ္ဌာနေ၊ ၌။ သဟေတုကေ၊ သဟိတ်ဖြစ်ကုန်သော။ ခန္ဓေ၊ ခန္ဓာတို့ကို။ အနိစ္စတော၊ အားဖြင့် လည်းကောင်း၊ ပေ။ ဝိဿတိ၊ အထူးထူး အပြားပြားရှု၏။ (ဝိပဿနာဇော ဖြစ်၏၊) ကုသလာကုသလေ၊ ကုသိုလ် အကုသိုလ်ဇောသည်။ နိရုဒ္ဓေ၊ ချုပ် ပြီးလသော်။ အဟေတုကော၊ သော။ ဝိပါကော၊ သည်။ တဒါရမဏတာ၊ တဒါရုံ၏အဖြစ်ဖြင့်။ ဥပ္ပဇ္ဇတိ၊ ဣတိ၊ သို့။ ဉာဏာနန္တရံ၊ ဉာဏ်၏အခြားမဲ့၌။ အဟေတုကတဒါရမဏံ၊ ကိုလည်းကောင်း။ ကုသလာကုသလေ၊ သည်။ နိရုဒ္ဓေ၊ သော်။ သဟေတုကော၊ သော။ ဝိပါကော၊ သည်။ တဒါရမဏတာ၊ ဖြင့်။ ဥပ္ပဇ္ဇတိ၊ ဣတိ၊ သို့။ အကုသလာနန္တရံ၊ ၌။ သဟေတုကတဒါရမဏံစ၊ ကို လည်းကောင်း။ ဝုတ္တံ၊ စ၊ ဆက်။ တံ၊ ထိုတဒါရုံကို။ ဧတေန ထေရေန၊ ဤတိပိဋကစူဠနာဂထေရ် သည်။ အဒဿိတံ၊ မပြအပ်။ ဣတိကတွာ၊ ဤသို့နှလုံးသွင်း၍။ (ဤအကြောင်းကြောင့်၊) တဿ၊ ထိုတဒါရုံကို။ ပဋိသေဓော၊ သည်။ ဝါ၊ ကို။ ကတောန ဟောတိ၊ ဣတိ၊ ဤသို့ မှတ်အပ်၏။
ယံ၊ ပေ။ ဝုတ္တန္တိ ဣဒံ၊ ဤစကားကို။ ကုသလဿ ဝိယ၊ ကုသိုလ်ဇော၏ကဲ့သို့။ အကုသလဿ၊ အကုသိုလ်ဇော၏။ သဒိသော၊ တူသော။ ဝိပါကော၊ တဒါရုံဝိပါက်သည်။ နတ္ထိ၊ မရှိ၊ ဣတိ ကတွာ၊ ဤသို့ နှလုံးသွင်း၍။ ဝုတ္တံ။ ပန၊ ဆက်။ သသင်္ခါရိကာ၊ ပေ။ နိယမနံ၊ သသင်္ခါရိကအဖြစ်, အသင်္ခါရိကအဖြစ်ကို သတ်မှတ်ခြင်းကို။ ဝုတ္တေ၊ သော်။ အကုသလေပိ၊ ၌လည်း။ တံ၊ ထိုစကားသည်။ န နယုဇ္ဇတိ၊ မသင့်သည်မဟုတ်, သင့်သည်သာ။ ဣတိ၊ ဤသို့ မှတ်အပ်၏။
အဋ္ဌာနမေတံတိ ဣဒံ၊ ကို။ နိယမိတာဒိဝသေန၊ နိယမိတာ အစရှိသည်တို့၏အစွမ်းဖြင့်။ ယော နိသောဝါ၊ စီးပွားချမ်းသာကိုရခြင်း၏ အကြောင်းအားဖြင့် သော်လည်းကောင်း။ အယောနိ သောဝါ၊ စီးပွားချမ်းသာကို ရခြင်း၏ အကြောင်းမဟုတ်သော အားဖြင့် သော်လည်းကောင်း။ အာဝဋ္ဋိတေ၊ ဘဝင်ကို လည်စေအပ်သော်။ အယောနိသောဝါ၊ လည်းကောင်း။ ယောနိသောဝါ၊ လည်းကောင်း။ ဝဝတ္ထပနဿ၊ ပိုင်းခြားမှတ်သားခြင်း၏။ (ဝုဋ္ဌော၊ ၏၊) အဘာဝံ၊ မဖြစ်ခြင်းကို။ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ။
ပဋိသိဒ္ဓံတိ၊ စကားကို။ အဝစနမေဝ၊ ဟောတော်မမူခြင်းသည်ပင်။ ပဋိသေဓော၊ တားမြစ်ခြင်း တည်း။ ဣတိ ကတွာ၊ ဤသို့နှလုံးသွင်း၍။ (သင်္ဂဟကာရေန) ဝုတ္တံ။ ကာမတဏှာနိဗ္ဗတ္တေန၊ ကာမတဏှာကြောင့်ဖြစ်သော။ ကမ္မုနာ၊ ကာမာဝစရကံကြောင့်။ မဟဂ္ဂတ၊ ပေ။ မဟဂ္ဂုတ်, လောကုတ္တရာအာရုံကို ခံစားနိုင်သော တဒါရုံဝိပါက်သည်။ န ဟောတိ၊ နိုင်။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ တတ္ထ၊ ထိုမဟဂ္ဂုတ် လောကုတ္တရာအာရုံ၌။ တဒါရမဏာဘာဝေါ၊ တဒါရုံ၏မဖြစ်ခြင်းကို။ ဝေဒိတဗ္ဗော၊ ၏။ အာပါတဂတေ၊ ရှေ့ရှုကျခြင်းသို့ ရောက်သော။ ဝိသယေ၊ အာရုံ၌။ တန္နိန္နံ၊ ထိုအာရုံ သို့ ညွတ်သော။ အာဝဇ္ဇနံ၊ အာဝဇ္ဇန်းကို။ ဘဝင်္ဂံ၊ ဘဝင်သည်။ ဥပ္ပါဒေတိ၊ ဖြစ်စေနိုင်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ အာဝဇ္ဇနံ၊ သည်။ ဝိသယေ၊ မိမိဆိုင်ရာ အာရုံ၌။ နိန္နတ္တာ၊ ညွတ်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ ဥပ္ပဇ္ဇတိ၊ ဘဝင်္ဂံပန၊ သည်ကား။ သဗ္ဗဒါ, သဝိသယေ၊ မိမိ၏ အာရုံဖြစ်သော ကံကမ္မနိမိတ် ဂတိ နိမိတ်၌။ နိန္နမေဝ၊ ညွတ်သည်သာ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဝိသယန္တရ ဝိညာဏဿ၊ တစ်ပါးသော အာရုံရှိသောဝိညာဉ်၏။ (အာဝဇ္ဇန်း၏၊) ပစ္စယော၊ အကြောင်းသည်။ ဟုတွာပိ, တဒဘာဝါ၊ ထိုအာဝဇ္ဇန်း၏ မရှိခြင်းကြောင့်။ အာဝဇ္ဇနေန၊ နှင့် ဝိနာ၊ ကင်း၍။ သဝိသယေ၊ ၌။ နိန္နတ္တာဝ၊ ညွတ်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်သာ။ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။
စိဏ္ဏတ္တာတိ၊ ကား။ အာဝဇ္ဇနေန၊ နှင့်။ ဝိနာ၊ ၍။ ဗဟုလံ၊ အကြိမ်များစွာ။ ဥပ္ပန္နပုဗ္ဗတ္တာ၊ ဖြစ်ဖူး သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ [ဥပ္ပဇ္ဇန္တု၌စပ်။ တစ်ခါတစ်ရံမျှ အာဝဇ္ဇန်းနှင့်တကွ မဖြစ်သော ကြောင့် “ဗဟုလံ” ကို စဉ်းစားသင့်၏ဟု မဓုဆို၏။ ထိုအဆိုမှာ “ဗဟုလံ၊ အကြိမ်များစွာ”ဟု အနက်မပေးဘဲ “ဗဟုလံ၊ များသောအားဖြင့်”ဟုပေးသောကြောင့်သာ ဖြစ်ဟန်တူသည်၊] သမု ဒါစာရတ္တာတိ၊ ကား။ အာပါတဂတေ၊ သော။ ဝိသယေ၊ ၌လည်းကောင်း။ (အာဝဇ္ဇန်းကို ရည် ရွယ်သည်၊) ပဋိသန္ဓိဝိသယေ၊ ပဋိသန္ဓေ၏ အာရုံ၌လည်းကောင်း။ (ဘဝင်ကို ရည်ရွယ်သည်၊) ဗဟုလံ၊ စွာ။ ဥပ္ပါဒိတပုဗ္ဗတ္တာ၊ ဖြစ်စေအပ်ဖူးသည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ (ဥပ္ပဇ္ဇန္တု၌ စပ်၊) ဝါ၊ တစ်နည်း။ စိဏ္ဏတ္တာတိ၊ ပါဌ်ဖြင့်။ ပုဂ္ဂလေန၊ သည်။ အာသေဝိတဘာဝေါ၊ အဖန်ဖန်မှီဝဲအပ်သည် အဖြစ်ကို။ ဝုတ္တာ၊ ဆိုအပ်ပြီ။ သမုဒါစာရတ္တာတိ ပါဌ်ဖြင့်။ သယံ၊ မိမိကိုယ်တိုင်။ (အာဝဇ္ဇန်း ဘဝင်တို့ကိုယ်တိုင်၊) ဗဟုလံ၊ စွာ။ ပဝတ္တဘာဝေါ၊ ဖြစ်သည်၏ အဖြစ်ကို။ (ဝုတ္တော)။
နိရောဓဿ ပေ၊ ဣဒံ၊ ဤစကားကို။ တဒနန္တရမေဝ၊ ထိုနေဝသညာနသညာယတနဈာန်၏ အခြားမဲ့၌သာလျှင်။ နိရောဓဖုသနံ၊ နိရောဓသို့ ရောက်ခြင်းကို။ သန္ဓာယဝုတ္တံ။ အရူပက္ခန္ဓာနံ ဝိယ၊ နာမ်ခန္ဓာတို့၏ကဲ့သို့။ နိရောဓဿ၊ နိရောဓသမာပတ်၏။ အနန္တရပစ္စယဘာဝံ၊ အနန္တရ ပစ္စည်း၏အဖြစ်ကို။ (သန္ဓာယ) န (ဝုတ္တံ)၊ ဆိုအပ်သည် မဟုတ်။ ပန၊ ဆက်။ ပရိကမ္မေန၊ ပရိကမ်ဇောနှင့်။ ဝိနာ၊ ကင်း၍။ ဥပ္ပဇ္ဇမာနံ၊ ဖြစ်သော။ ကိဉ္စိ၊ တစ်စုံတစ်ခုသော။ နေဝသညာနာသညာယတနံ၊ နေဝသညာနာသညာယတနဈာန်သည်။ နတ္ထိ။ ပရိကမ္မာဝဇ္ဇနမေဝ၊ ပရိကမ် ဇော၏ အာဝဇ္ဇန်းသည်ပင်။ တဿ၊ ထိုနေဝသညာနာသညာယတနဈာန်၏။ အာဝဇ္ဇနံ၊ အာဝဇ္ဇန်းတည်း။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ အညဿဝိယ၊ အခြားသော ပဌမဈာန်အစရှိသည်၏ကဲ့သို့။ [အညဿဝိယာတိပဌမဇ္ဈာနာဒိကဿဝိယ၊ –အနု] ဧတဿပိ၊ ဤနိရောဓ၏ အနန္တရပစ္စည်း ဖြစ်သော နေဝသညာနာသညာယတနဈာန်၏လည်း။ သာဝဇ္ဇနတာယ၊ အာဝဇ္ဇန်းရှိသည်၏ အဖြစ်သည်။ ဘဝိတဗ္ဗံ၊ ဖြစ်ရာ၏။ [နိရောဓ၏ အနန္တရပစ္စည်းဖြစ်သော နေဝသညာ နာသ ညာယတနမှာလည်း။ ပရိကမ်ဇော၏ရှေ့၌ အမှန် အာဝဇ္ဇန်းရှိခဲ့၏။ ထို့ကြောင့် အာဝဇ္ဇန်း ကင်းသော နေဝသညာ နာသညာယတနဈာန်မှ မဆိုနိုင်ပါ-ဟူလို။]
ပန၊ ဆက်။ ဧတ္ထ၊ ဤယထာနိရောဓဿ အနန္တရပစ္စယံအစရှိသော ဥပမာနဝါကျ၌။ အယံ၊ ဤဆိုအပ်လတ္တံ့သော။ အဓိပ္ပာယော၊ ကို။ (အဋ္ဌကထာဆရာ၏အလိုကို၊) ဒဋ္ဌဗ္ဗော၊ မှတ်ထိုက်၏။ (ကိံ) နေဝသညာနသညာယတနဿ၊ ၏။ နိရောဓဿ၊ နိရောဓ သမာပတ်၏။ အနန္တရပစ္စယ ဘာဝေ၊ အနန္တရပစ္စည်း အဖြစ်၌။ နိန္နာဒိတာ၊ နိန္နအစရှိသည်၏ အဖြစ်ကို။ အညတ္ထ၊ နိရောဓ၏ အနန္တရပစ္စည်းအဖြစ်မှ တစ်ပါးသော အရာ၌။ နဒိဋ္ဌာ၊ မတွေ့မြင်အပ်။ (ကသ္မာ၊ နည်း၊) အဘဒတ္ထပရိမ္မဘာဝေစ၊ ထိုနိရောဓအကျိုးမရှိသော ပရိကမ်ဖြစ်ရာ၌လည်း။ ဥပ္ပတ္တိယာ၊ (ဤနေဝသညာနယတနဈာန်၏) ဖြစ်ခြင်းကြောင့်တည်း။ စ၊ ဆက်။ အထ၊ ထိုသို့ နိန္နာဒိတာမရှိဘဲလည်း။ တံ၊ ထိုနေဝသညာ နာသညယတနဈာန်သည်။ တဿ၊ ထိုနိရောဓ၏။ အနန္တရပစ္စယော၊ အနန္တရ ပစ္စည်းသည်။ ဟောတိ။ တထာစ၊ ထိုနိရောဓ၏ အနန္တရပစ္စည်း၏ အဖြစ်ဖြင့်လည်း။ ဥပ္ပဇ္ဇတိ၊ ဖြစ်နိုင်၏။ ဧဝံ၊ ဤအတူ။ ယထာဝုတ္တာ၊ အကြင် အကြင်ဆိုအပ်ပြီးသော။ (“ဥပေက္ခာသဟဂတ အဟေတုကမနောဝိညာဏဓာတု”ဟု အဋ္ဌကထာ၌ ဆိုအပ်ပြီးသော၊) မနောဝိညာဏဓာတု၊ သည်။ နိရာဝဇ္ဇနုပတ္တိယံ၊ အာဝဇ္ဇန်း မရှိဘဲ ဖြစ်ရာအရပ်၌။ နိန္နာဒိဘာဝေ၊ နိန္နာအစရှိသည်၏ အဖြစ်သည်။ အသတိပိ၊ သော်လည်း။ နိရာဝဇ္ဇနာ၊ အာဝဇ္ဇန်းမရှိသည်။ (ဟုတွာ၊ ဖြစ်လျက်၊) ဥပ္ပဇ္ဇတိ၊ ဖြစ်နိုင်၏။ ဣတိ (အယံ အဓိပ္ပာယော ဒဋ္ဌဗ္ဗော။)
ဧဝဉ္စကတွာ၊ ဤအကြောင်းကြောင့်။ အရိယမဂ္ဂစိတ္တံ မဂ္ဂါနန္တရာနိ ဖလစိတ္တာနီတိ ဣဒံ၊ ဟူသော ဤ ဥဒါဟရုဏ်ကို။ (သင်္ဂဟကာရေန) ဝုတ္တံ၊ ဟိ၊ လဒ္ဓဒေါသထင်ရှားပြအံ့။ နိဗ္ဗာန၊ ပေ။ ဘာဝံ၊ နိဗ္ဗာန်လျှင် အာရုံရှိသော အာဝဇ္ဇန်း၏ မရှိခြင်းကို။ သန္ဓာယ၊ ၍။ ဧတံဤ အရိယမဂ္ဂ စိတ္တံ မဂ္ဂါနန္တရာနိ ဖလစိတ္တာနိ ဟူသောစကားသည်။ ဝါ၊ ကို။ ဝုတ္တံ၊ ဆိုအပ်သည်။ ယဒိ သိယာ၊ (ဧဝံ သတိ)၊ ဂေါတြဘု ဝေါဒါနာနိ၊ ဂေါတြတု ဝေါဒါန်တို့သည်။ နိဒဿနာနိ၊ ညွှန်ပြကြောင်း ဥဒါဟရုဏ်တို့သည်။ သိယုံ၊ ဖြစ်ကုန်ရာ၏။ (ကသ္မာ၊ နည်း၊) တေဟေဝ၊ ထိုဂေါတြဘု ဝေါဒါန် တို့ဖြင့်ပင်လျှင်။ ဧတေသံ၊ ဤမဂ်စိတ် မဂ္ဂါနန္တရဖိုလ်စိတ်တို့၏။ နိရာဝဇ္ဇနတာသိဒ္ဓိတော၊ အာ ဝဇ္ဇန်းမရှိကုန်သည်၏ အဖြစ်၏ ပြီးစီးနိုင်ခြင်းကြောင့်တည်း။
စ၊ သည်သာမကသေး။ ဖလသမာပတ္တိကာလေ၊ ဖလသမာပတ် ဝင်စားရာအခါ၌။ ပရိတ္တာရ မဏံ၊ ကာမတရားလျှင် အာရုံရှိသည်လည်းဖြစ်သော။ မဟဂ္ဂတာရမဏံ၊ သော။ အနုလောမံ၊ အနုလောသည်။ ဖလသမာပတ္တိယာ၊ ဖလသမာပတ်အား။ အနန္တရပစ္စယေန၊ ဖြင့်။ ပစ္စယော၊ ဣတိ၊ သို့။ ဝစနတော၊ ဟောတော်မူခြင်းကြောင့်။ ဝါ၊ ဟောတော်မူသည့်အတွက်။ သမာနာ၊ ပေ။ တတ္တာ၊ တူသော အာရုံရှိသော အာဝဇ္ဇန်းမှ ကင်းကုန်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ မဂ္ဂါနန္တရာနိ ဖလစိတ္တာနိတိ၊ ဟူ၍။ ဧဝံ၊ သို့။ ဖလသမာပတ္တိစိတ္တာနိ၊ ဖလသမာပတ်စိတ်တို့သည်။ ဝါ၊ တို့ကို။ ဝဇ္ဇေတဗ္ဗာနိ၊ ကြဉ်ဖယ်ထိုက်ကုန်သည်။ န သိယုံ၊ ပန၊ ဆက်။ ဂေါတြဘု ဝေါဒါနာနိ၊ တို့သည်။ နိဗ္ဗာနေ၊ ၌။ စိဏ္ဏာနိ၊ များစွာ ဖြစ်ဖူးကုန်သည်လည်းကောင်း။ သမုဒါစာရာနိစ၊ ကြိမ်ဖန်များစွာ ဖြစ်စေအပ်ကုန်သည်လည်းကောင်း။ ယဒိပိ န ဟောန္တိ၊ အကယ်၍လည်း မဖြစ်ပါပေကုန်။ အာရမဏန္တရေ၊ နိဗ္ဗာန်အာရုံမှ တစ်ပါးသော အာရုံ၌။ စိဏ္ဏသမုဒါစာရာနေဝ၊ စိဏ္ဏသမုဒါစာရ တို့သည်သာ။ (ဟောန္တိ)၊ စ၊ ဆက်။ ဖလသမာပတ္တိစိတ္တာနိ၊ တို့သည်။ မဂ္ဂဝီထိတော၊ မှ။ ဥဒ္ဓံ၊ အထက်ဖြစ်သော နောက်၌။ တဒတ္ထပရိကမ္မသဗ္ဘဝါ၊ ထိုဖလသမာပတ်အကျိုးငှာ ပရိကမ် ထင်ရှားရှိသည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ (နိဗ္ဗာန စိဏ္ဏသမုဒါစာရာနေဝ ဟောန္တိ၊) ဣတိ၊ ကြောင့်။ သေသံ၊ ထိုဂေါတြဘုဝေါဒါန် ဖလသမာပတ်စိတ်တို့ကို။ ဂဟဏံ၊ ယူခြင်းကို။ (သင်္ဂဟကာရေန)၊ နကတံ။
စ၊ ဆက်။ အနုလောမာနန္တရံ၊ အနုလုံ၏ အခြားမဲ့၌ဖြစ်သော။ ဖလသမာပတ္တိစိတ္တံ၊ သည်။ စိဏ္ဏံ၊ အကြိမ်များစွာ ဖြစ်ဖူး၏။ သမုဒါစာရံ၊ ထင်လာသော အာရုံ၌ ကြိမ်ဖန်များစွာ ဖြစ်စေအပ်ဖူး၏။ နေဝ၊ ပေ။ နန္တရံ၊ ၌။ (ဖလသမာပတ္တိစိတ္တံ စိဏ္ဏံသမုဒါစာရံ) န (ဟောတိ)၊ (ကသ္မာ၊ နည်း၊) မဂ္ဂါနန္တရဿဝိယ၊ မဂ္ဂါနန္တရဖိုလ်၏ကဲ့သို့။ တဒတ္ထ ပရိကမ္မာဘာဝေါ၊ ထို ဖိုလ်စိတ်အကျိုးရှိသော ပရိကမ်၏ မရှိခြင်းကြောင့်တည်း။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ နိရောဓာ ဝုဋ္ဌဟန္တဿာတိ၊ ဟူသော စကား ဖြင့်။ တဉ္စ၊ ထိုနိရောဓာနန္တရဖိုလ်ကိုလည်း။ နိဒဿနံ၊ ညွှန်ပြကြောင်း ဥဒါဟရုဏ်ကို (ကတံ)။
အာရမဏေန၊ ပေ။ နုပ္ပဇ္ဇတီတိ ဣဒံ၊ ဤစကားကို။ ဧတဿ၊ ဤဥပေက္ခာသဟဂုတ် မနော ဝိညာဏဓာတ်စိတ်၏။ မဟဂ္ဂတာရမဏတ္တာဘာဝါ၊ မဟဂ္ဂုတ် (အာရုံရှိသည်၏အဖြစ်၏ မရှိ ခြင်းကြောင့်။ ပုစ္ဆံ၊ ပုစ္ဆာကို။ ကာရေတွာ၊ ပြုစေ၍။ (“အထ ကိမဿာရမဏံ”ဟု ပုစ္ဆာထုတ်စေ၍၊) အာရမဏနိဒ္ဓါရဏတ္ထံ၊ အာရုံကို ထုတ်ဆောင်ခြင်းအကျိုးငှာ။ ဝုတ္တံ။
တတ္ထ၊ ထိုဝိပါကကထာ၌။ ဇစ္စ၊ ပေ။ နိဒဿနံ၊ ဇစ္စန္ဓ ပီဌသပ္ပိ ဥပမာကို ညွှန်ပြခြင်းသည်။ ဝိပါကဿ၊ ဝိပါက်စိတ်၏။ နိဿယေန၊ မှီရာဝတ္ထုရုပ်နှင့်။ ဝိနာ၊ ကင်း၍။ အပ္ပဝတ္တိဒဿနတ္ထံ၊ မဖြစ် နိုင်ခြင်းကို ပြရခြင်းအကျိုးရှိ၏။ ဝိသယဂ္ဂါဟောတိ ဣဒံ၊ ကို။ စက္ခာဒီနံ၊ စက္ခုအစရှိသော ဝတ္ထုရုပ်တို့၏။ သဝိသယဂ္ဂဟဏေန၊ မိမိအာရုံကို ယူခြင်းအားဖြင့်။ စက္ခု၊ ပေ။ ဝိပါကဿ၊ စက္ခုဝိညာဏ်အစရှိသော ဝိပါက်ကို။ ဒဿနတ္ထံ၊ ငှာ။ ဝုတ္တံ၊ ဥပနိဿယတော၊ အားကြီးသော မှီရာအကြောင်းအားဖြင့်လည်းကောင်း။ စက္ခာဒီနံ၊ တို့၏။ ဒဿနာဒိအတ္တတော စ၊ မြင်ခြင်း အစရှိသောအကျိုးပယောဇဉ်အားဖြင့်လည်းကောင်း။ [“ဥပနိဿယမတ္ထသော”၌ အတ္ထသဒ္ဒါ သည် “ဖလအနက်, (တစ်နည်း) ပယောဇန အနက်ဟော”ဟု အနုဋီကာ ဖွင့်၏။] တဿေဝ၊ ထိုစက္ခုဝိညာဏ် အစရှိသော ဝိပါက်၏သာလျှင်။ ဝိပါကဿ၊ အကျိုးကို။ ဒဿနတ္တံ၊ ငှာ။ ဥပနိဿယမတ္တသောတိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တံ။
ဟဒယဝတ္ထုမေဝါတိ၊ ကား။ ပုရိမစိတ္တာနိ၊ အာဝဇ္ဇန်းစသော ရှေ့၌ဖြစ်သောစိတ်တို့သည်။ ဟဒယ ဝတ္ထနိဿိတာနိ စ၊ ဟဒယဝတ္ထုကို မှီကုန်သည်လည်းကောင်း။ ပသာဒဝတ္ထုအနုဂတာနိ စ၊ ပသာဒဟူသော မှီရာဝတ္ထုသို့ အစဉ်လိုက်ကုန်သည်လည်းကောင်း။ (ဟုတွာ)၊ အညာရမဏာနိ၊ အခြားသော အာရုံရှိကုန်သည်။ (ကံကမ္မနိမိတ် ဂတိနိမိတ်မှ တစ်ပါးသော အာရုံရှိကုန်သည်၊) ဟောန္တိယထာ၊ ဧဝံ၊ တူ။ ဘဝင်္ဂံ၊ ဘဝင်သည်။ န (ဟောတိ)၊ ပန၊ အနွယကား။ တံ ဧတံ၊ ထိုဘဝင်သည်။ ဝတ္ထာရမဏန္တရ ရဟိတံ၊ တစ်ပါးသော ဝတ္ထုမှ အာရုံမှကင်းသည်။ (မှီမြဲ ဟဒယ ဝတ္ထု, ပြုမြဲ ကံ ကမ္မနိမိတ် ဂတိနိမိတ်အာရုံမှ တစ်ပါးသော အာရုံ မရှိသည်၊) (ဟုတွာ)၊ ကေဝလံ၊ ဝတ္တာရမဏန္တရမဖက် သက်သက်။ ဟဒယဝတ္ထုမေဝ၊ ကိုသာ။ နိဿာယပဝတ္တတိ၊ ဣတိ ဝုတ္တံ ဟောတိ။ ဟဒယရူပဝတ္ထုကံ တိ ဣဓာပိ၊ ဤပါဌ်၌လည်း။ အညဝတ္ထာနုဂတံ၊ ဟဒယဝတ္ထုမှ တစ်ပါးသော ဝတ္ထုသို့ အစဉ်လိုက်သော။ (စိတ္တံ၊ သည်။ ပဌမတရံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ၌စပ်၊) ဣတိ အဓိပ္ပာယော ဝေဒိတဗ္ဗော၊ (ကသ္မာ ဣတိ အဓိပ္ပာယော ဝေဒိတဗ္ဗော၊) ဟိ (ယသ္မာ)၊ မက္ကဋကဿ၊ ပင့်ကူ၏။ သုတ္တာရောဟဏံဝိယ၊ ပင့်ကူချည်မျှင်သို့ တက်ခြင်းကဲ့သို့။ ပသာဒဝတ္ထုကံ၊ ပသာဒဟူသော မှီရာဝတ္ထုရှိသော။ စိတ္တံ၊ ပဉ္စဝိညာဏ်စိတ်သည်။ (ဟောတိ)၊ သုတ္တေန၊ ချည်မျှင်ဖြင့်။ ဂမနာဒီနိဝိယ၊ သွားခြင်း အစရှိသည်ကဲ့သို့။ [အာဒိဖြင့် ယူသပိဝန ပုန အာဂမန ကိုယူ၊] တဒနုဂတာနိ၊ ထိုပသာဒ ဝတ္ထုသို့ အစဉ်လိုက်ကုန်သော။ သေသ စိတ္တာနိ၊ တို့သည်။ (ဟောန္တိ၊) ဣတိ၊ ကြောင့်။ (ဟဒယရူပဝတ္ထုကန္တိ ဣဓာပိ အညဝတ္တာနုဂတန္တိ အဓိပ္ပာယော ဝေဒိတဗ္ဗော၊) သုတ္တ၊ ပေ။ ဝိယ၊ ချည်မျှင်ကို ထိခိုက်ခြင်း, ပင့်ကူ၏လှုပ်ရှားခြင်းတို့ကဲ့သို့။ ပသာဒ၊ ပေ။ စလနာနိ၊ ပသာဒ၌ ထိခိုက်ခြင်း ဘဝင်၏လှုပ်ခြင်းတို့သည်။ သဟ၊ တစ်ပြိုက်နက် ဟောန္တိ။ ဣတိ၊ ဤအနက်ကို။ ဒီပနတော၊ ကြောင့်။ ဧကေကံ၊ ပေ။ တိပိ၊ ဟူ၍လည်း။ ဒီပေတိ။
ဘဝင်္ဂဿ၊ ပေ။ ဣဒံ၊ ဤစကားကို။ ဒေါဝါရိကသဒိသာနံ၊ တံခါးစောင့်နှင့်တူကုန်သော။ စက္ခု ဝိညာဏာဒီနံ၊ တို့အား။ ပါဒပရိမဇ္ဇကသဒိသဿ၊ ခြေကိုဆုပ်နယ်သူနှင့်တူသော။ အာဝဇ္ဇနဿ၊ အား။ သညာဒါနသဒိသော၊ အမှတ်ပေးခြင်းနှင့်တူသော။ အနန္တရပစ္စယဘာဝေါဝ၊ အနန္တရ ပစ္စည်း၏ အဖြစ်သည်သာ။ ဘဝင်္ဂါဝဋ္ဋနံ၊ ဘဝင်ကိုလည်စေခြင်းသည်။ (ဟောတိ)၊ ဣတိကတွာ၊ ဤသို့နှလုံးသွင်း၍။ ဝုတ္တံ။ ဝိပါကမနောဓာတု အာဒီနံ၊ ဝိပါက်ဖြစ်သော မနောဓာတ်အစရှိသည် တို့၏။ အဒိသွာဝ၊ အာရုံကိုမမြင်မူ၍သာ။ သမ္ပဋိစ္ဆနာဒိ ကရဏံ၊ လက်ခံခြင်းအစရှိသည်ကို ပြုခြင်းကို။ (ဝုတ္တံ၌စပ်)၊ ဂါဠ၊ ပေ။ ဝသေန၊ တစ်ယောက်သော ကလေး၏ အပြားလေးထောင် ၏ အဖြစ်ကို သိခြင်းမျှနှင့် တူသည်၏အဖြစ်, တစ်ယောက်သောကလေး၏အသပြာ၏ အဖြစ်ကို သိခြင်းနှင့်တူသည်၏အဖြစ်, အမိ၏ ရောင်းဝယ်မှု၌ ကပ်ဆောင်ခြင်းမျှနှင့် တူသည်၏အဖြစ်၏ အစွမ်းဖြင့်။ ဝုတ္တံ၊ ပြီ။ ဂါဠဂ္ဂါဟကာဒီနံ၊ တင်းကြပ်စွာ ကိုင်တတ်သော ကလေးအစရှိသူတို့၏။ ကဟာပဏဒဿနဿ၊ အသပြာကို မြင်ရခြင်း၏ အဘာဝါ၊ မရှိခြင်း ကြောင့်။ န (ဝုတ္တံ)၊ ဆိုအပ်သည်မဟုတ်။ စ၊ ဆက်။ သမ္ပဋိစ္ဆနာဒီနံ၊ သမ္ပဋိစ္ဆုန်း အစရှိသည်တို့၏။ တံ သမာနဘာဝေါ၊ ထိုတင်းကြပ်စွာ ကိုင်ခြင်းအစရှိသည်တို့နှင့် တူသည်၏အဖြစ်ကို။ အဓိပ္ပေ တော၊ ဣတိ ဝေဒိတဗ္ဗော၊ [“တံ သမာန သာဝေါဝ”ဟု ရှိ၏။ “ဘာဝေါဝ”ဟု ရှိလျှင်ကောင်း မည်။]
ပဏ္ဍရံ ဧတန္တိ၊ ပါဌ်ဖြင့်။ (ဒီပနံ ဝေဒိတဗ္ဗံ၌ စပ်၊) ပဏ္ဍရရူပဒဿန သာမညတော၊ ဖြူသော ရူပါရုံကိုမြင်ရခြင်းအားဖြင့် တူသည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ စက္ခုဝိညာဏမေဝ၊ စက္ခုဝိညာဏ်သည်သာ။ ဒဿနကိစ္စ၊ မြင်ခြင်းကိစ္စကို။ သာဓေတိ၊ ပြီးစေ၏။ ဣတိ၊ သို့။ ဒီပနံ၊ ပြခြင်းကို။ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ ဧဝံ၊ တူ။ သောတဒွါရာဒီသုပိ၊ တို့၌လည်း။ သဝနာဒိဝသေန၊ ကြားခြင်း အစရှိသည်တို့၏ အစွမ်းဖြင့်။ ယောဇေတဗ္ဗံ။
သန္တာပနဝသေန၊ ကောင်းစွာ ပူစေခြင်း၏ အစွမ်းဖြင့်။ ဂုဠသီယော၊ တင်လဲပြုခြင်း အလေ့ ရှိသူသည်။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ဂုဠပယောဇနောဝါ၊ တင်လဲ ဟူသောအကျိုးရှိသည်။ ဂေါဠိယကော၊ ဂေါဠိယက မည်၏။
ဥပနိဿယတောတိ၊ ဟူသောစကားကို။ ဥပနိဿယပစ္စယံ၊ ဥပနိဿယ ပစ္စည်းကို။ သန္ဓာယ, န ဝုတ္တံ၊ ဆိုအပ်သည်မဟုတ်။ ပန၊ အဟုတ်ကား။ ယသ္မိံ၊ အကြင်စက္ခုပသာဒ, အာလောစကော အကြောင်းသည်။ အသတိ၊ မရှိလသော်။ ယော၊ အကြင် စက္ခုဝိညာဏ်စသော၊ အကျိုးသည်။ န ဟောတိ၊ (တဿ၊ ထိုစက္ခုဝိညာဏ်စသော အကျိုး၏၊) သော၊ ထိုစက္ခုပသာဒ, အာလောက စသော အကြောင်းကို။ ဣဓ၊ ဤဥပနိဿယတောဟူသောပါဌ်၌။ ဥပနီဿယောတိ၊ ဟူ၍။ အဓိပ္ပေကော၊ အာလောကသန္နိဿိတံတိ ဣဒမ္ပိ၊ ဟူသော။ ဤစကားကိုလည်း။ အာလောကေ၊ အရောင်အလင်းသည်။ သတိ၊ သော်။ သဗ္ဘာဝံ၊ စက္ခုဝိညာဏ်၏ ထင်ရှားရှိသည်၏ အဖြစ်ကို။ သန္ဓာယဝုတ္တံ။ ဥပနိဿယပစ္စယတံ၊ ဥပနိဿယပစ္စည်း၏ အဖြစ်ကို။ သန္ဓာယ န (ဝုတ္တံ)။
ကိရိယစိတ္တဿ၊ ကြိယစိတ်၏။ (အာဝဇ္ဇန်း၏၊) ပစ္စယဘာဝံ၊ အနန္တရပစ္စည်း၏ အဖြစ်သို့။ အနုပဂနာ၊ မကပ်ရောက်မူ၍။ သယမေဝ၊ မိမိချည်းသာ။ ပဝတ္တမာနံ၊ ဖြစ်သော ဘဝင်သည်။ မန္ဒထာမဂတံ နာမ၊ မန္ဒထာမဂတ မည်၏။
အသင်္ခါရိက၊ ပေ။ ဒိသွာတိ၊ ကား။ ကမ္မဿ၊ ၏။ ဝိရုဒ္ဓသဘာဝေန၊ ဆန့်ကျင်သော သဘော ရှိသော။ ဝိပါကေန၊ အကျိုးသည်။ န ဘဝိတဗ္ဗံ၊ မဖြစ်သင့်။ ဣတိ၊ ဤသို့ နှလုံးသွင်း၍။ အသင်္ခါ ရိက ကမ္မဿ၊ အသင်္ခါရိကကံ၏။ သသင်္ခါရိက ဝိပါကေသု၊ သသင်္ခါရိကအကျိုးတို့၌လည်း။ ဒေါသံ၊ အပြစ်ကို။ ဒိသွာ၊ မြင်၍။ (အာဟ၌စပ်၊) ပန၊ ဆက်။ ရူပါဒီသု၊ ရူပါရုံ အစရှိသည်တို့၌။ အဘိနိပါတ မတ္တာဒိကိစ္စာနံ၊ ရှေးရှုကျခြင်းမျှ အစရှိသော ကိစ္စရှိကုန်သော။ [မတ္တာဒိ၌ အာဒိဖြင့် သမ္ပဋိစ္ဆိုန်းစသည်ကို ယူ၊] အဟေတုကာနံ၊ အဟိတ် ဝိပါက်တို့၏။ သသင်္ခါရိကဝိ ရုဒ္ဓေါ၊ သသင်္ခါရိကကံ၏ ဆန့်ကျင်ဘက်ဖြစ်သော။ သဘာဝေါ၊ သဘောသည်။ န၊ မရှိ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ အသင်္ခါရိကတာ၊ အသင်္ခါရိက၏အဖြစ်သည်။ နတ္ထိ။ အသင်္ခါရိက ဝိရုဒ္ဓသဘာဝါ ဘာဝါ၊ အသင်္ခါရိကကံ၏ ဆန့်ကျင်ဘက်ဖြစ်သော သဘော၏မရှိခြင်းကြောင့်။ သသင်္ခါရိက တာပိ၊ သည်လည်း။ န၊ မရှိ။ ဣတိ၊ သို့။ ဥဘယာဝိရောဓော၊ သင်္ခါရိတ အသင်္ခါရိက ၂-ပါးစုံသော ကံ၏ မဆန့်ကျင်ခြင်းကြောင့်။ ဥဘယေနပိ၊ ၂-ပါးစုံသော ကံကြောင့်လည်း။ တေသံ၊ ထိုအဟိတ် ဝိပါက်တို့၏။ နိဗ္ဗတ္တိံ၊ ဖြစ်ခြင်းကို။ အနုဇာနာတိ၊ ၏။
စိတ္တနိယာမန္တိ၊ ကား။ တဒါရမဏနိယာမံ၊ တဒါရုံ၏မြဲသော အမှတ်အသားကို။ (န ကထေတိ ၌စပ်၊) ကိရိယတော၊ ပေ။ ပတိဋ္ဌာတီတိ၊ ဟူသောစကားကို။ ကိရိယဇဝနာနန္တရဉ္စ၊ ကိရိယာဇော ၏ အခြားမဲ့၌လည်း။ တဒါရမဏံ၊ တဒါရုံကို။ (မဟာဒတ္တတ္ထေရေန) ဝုတ္တံ၊ [အဘိဓမ္မတ္ထ သင်္ဂြိုလ် ၌လည်း ကြိယာဇော၏ အခြားမဲ့၌ တဒါရုံကျကြောင်းကို “သောမနဿ သဟဂတ ကြိယာ ဇဝနာ ဝသာနေ သောမနဿ သဟဂတာနေဝ တဒါရမဏာနိ ဘဝန္တိ” စသည်ဖြင့် ဆို၏၊] ပန၊ ထိုသို့ပင်ဆိုပါသော်လည်း။ ပဋ္ဌာနေ၊ ၌။ ကုသလာ၊ ပေ။ ဥပ္ပဇ္ဇတီတိ၊ ဟူ၍။ ဝိပါကဓမ္မဓမ္မာန မေဝ၊ အကျိုးပေးခြင်း သဘောရှိသော တရားတို့၏သာလျှင်။ အနန္တရာ၊ ၌။ တဒါရမဏံ၊ ကို။ ဝုတ္တံ၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီ။ ကုသလတ္တိကေစ၊ ကုသလတိက်၌လည်း။ သေက္ခာဝါ၊ ပေ။ အာဒိနာ၊ ဖြင့်။ ကုသလာ ကုသလဇဝနမေဝ၊ ကိုသာ။ ဝတွာ၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီး၍။ တဒနန္တရံ၊ ထိုကုသိုလ် အကုသိုလ်၏ အခြားမဲ့၌။ တဒါရမဏံ ဝုတ္တံ။ အဗျာကတာ နန္တရံ၊ အဗျာကတ တရားတို့၏ အခြားမဲ့၌။ (တဒါရမဏံ) န (ဝုတ္တံ)၊ စ၊ ဆက်။ ကတ္ထစိ၊ တစ်စုံတစ်ခုသော ပါဠိ ရပ်၌။ ကိရိယာနန္တရံ၊ ကြိယာဇော၏ အခြားမဲ့၌။ တဒါရမဏဿ၊ တဒါရုံ၏။ ဝုတ္တဋ္ဌာနံ၊ ဟော တော်မူအပ်ရာဌာနကို။ န ဒိဿတိ၊ မတွေ့မြင်အပ်။ တသ္မိံ၊ ထိုကြိယာဇော၏နောက်၌ တဒါရုံ သည်။ ဝိဇ္ဇမာနေစ၊ ထင်ရှားရှိလျက်လည်း။ အဝစနေ၊ ဟောတော်မမူခြင်း၌။ ကာရဏံ၊ အကြောင်းသည်။ နတ္ထိ၊ တသ္မာ၊ ကြောင့်။ ဧသော ထေရဝါဒေါ၊ ဤမဟာဒတ္တေထေရ်၏ ဝါဒကို။ ဥပပရိက္ခိတဗ္ဗော၊ စူးစမ်းဆင်ခြင်ထိုက်၏။
ဟိ၊ မှန်။ နာဝံ၊ လှေသို့။ နဒီသောတော၊ မြစ်ရေအယဉ်သည်။ (အနုဗန္ဓတိ) ဝိယ၊ အစဉ်လိုက် သကဲ့သို့။ (တထာ၊ တူ၊) ဝိပ္ဖာရိတံ၊ မငြိမ်မသက် လှုပ်ရှားခြင်းရှိသော။ ဇဝနံ၊ ဇောသို့။ ဘဝင်္ဂံ၊ ဘဝင်သည်။ အနုဗန္ဓတိ၊ ဣတိ၊ ဤသို့ ဖြစ်ခြင်းသည်။ ယုတ္တံ၊ သင့်၏။ ပန၊ ဗျတိရိက်ကား။ ပဏ္ဏ ပုဋံ၊ ဖက်ခွက်နောက်သို့။ (မျောလာသော ဖက်ခွက်၏နောက်သို့၊) နဒီသောတော၊ သည်။ န (အနုဗန္ဓတိ) ဝိယ၊ ကဲ့သို့။ (တထာ၊ တူ၊) ဆဠင်္ဂုပေက္ခဝတော၊ ၆-ပါးသောအင်္ဂါရှိသော ဥပေက္ခာ ရှိသော ရဟန္တာပုဂ္ဂိုလ်၏။ (ဣဋ္ဌကို အနိဋ္ဌကဲ့သို့ ရှုနိုင်ခြင်း, အနိဋ္ဌကို ဣဋ္ဌကဲ့သို့ရှုနိုင်ခြင်း စသော ၆-ပါးသောအင်္ဂါရှိသော။ ဥပက္ခာရှိသော ရဟန္တာပုဂ္ဂိုလ်၏၊) သန္တဝုတ္တိံ၊ ငြိမ်သက်သော ဖြစ်ခြင်းရှိသော။ ကိရိယဇဝနံ၊ ကြိယာဇောနောက်သို့။ (တဒါရမဏံ၊ သည်၊) န (အနုဗန္ဓတိ)၊ အစဉ်မလိုက်။ ဣတိ၊ ဤသို့မှတ်အပ်၏။ [(တစ်နည်း) ကသ္မာ ဥပပရိက္ခိတဗ္ဗော၊ “ဟိ ယသ္မာ” ဟုပေး၍, “ဣတိ (တသ္မာ) ဥပပရိကက္ခိတဗ္ဗော”ဟုလည်း ပြန်၍လှည့်ပါ။]
ပိဏ္ဍဇဝနံ ဇဝတီတိ၊ ကား။ ကုသလာ၊ ပေ။ ဇဝနာနိ၊ ကုသိုလ် အကုသိုလ်ဇောတို့ကို။ ပိဏ္ဍေ တွာ၊ ပေါင်း၍။ ကထိတာနိ၊ ဆိုအပ်ကုန်ပြီ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ တထာ၊ ထိုပေါင်းခြင်းဟူသော အခြင်းအရာအားဖြင့်။ ကထိတာနိ၊ ကုန်သော။ ဇဝနာနိ၊ ဇောတို့ကို။ ပိဏ္ဍိတာနိဝိယ၊ ပေါင်းအပ် ကုန်သကဲ့သို့။ ဝုတ္တာနိ၊ ဆိုအပ်ကုန်ပြီ။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ဧသ္မိံ၊ သော။ တဒါရမဏေ၊ ၌။ ပိဏ္ဍေတွာ၊ ၍။ ဒဿိတာနိ၊ ပြအပ်ကုန်သည်။ ဟုတွာ၊ ဇဝိတာနေဝ၊ ဇောတို့ကို။ ဝုတ္တာနိ။
စပန၊ ဦးအံ့။ ဣမံ ပိဏ္ဍဇဝနံ၊ ဤ ပိဏ္ဍဇဝနကို။ ဝဒန္တေန၊ ဆိုသော အရှင်မဟာဒတ္တထေရ် သည်။ အကုသလတော၊ မှ။ စတ္တာရိယေဝ၊ ကုန်သော။ ဥပေက္ခာသဟဂတာနိ၊ တို့ကို။ ဂဟေ တွာ၊ ၍။ ဒွါဒသု၊ ပေ။ ဇဝနာနိ၊ ၁၂-ပါးသော ဥပေက္ခာသဟဂုတ်ဇောတို့ကို။ ပိဏ္ဍိတာနိဝိယ၊ ပေါင်းအပ်ကုန်သကဲ့သို့။ ဝုတ္တာနိ၊ ပန၊ ထိုသို့ပင် ဆိုအပ်ပါသော်လည်း။ ပဋ္ဌာနေ၊ ၌။ ကုသလံ၊ ပေ။ ဥပ္ပဇ္ဇတီတိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တတ္တာ၊ ဟောတော်မူအပ်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ ဣတရာနိ၊ လောဘမူ ဥပေက္ခာသဟဂုတ်မှ တစ်ပါးကုန်သော။ ဒွေ၊ ကုန်သော။ ဣဋ္ဌာရမဏေ၊ ၌။ ပဝတ္တ၊ ပေ။ ဂတာ နိပိ၊ ဖြစ်သော ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂုတ်, ဥဒ္ဓစ္စသဟဂုတ်ဇောတို့သည်လည်း။ ဝါ၊ တို့ကိုလည်း။ ကုသလဝိပါကေ၊ သော။ တဒါမရဏေ၊ ၌။ ပိဏ္ဍေတဗ္ဗာနိ၊ ပေါင်းထိုက်ကုန်သည်။ သိယုံ၊ ပန၊ ထိုသို့ပင် ဖြစ်ကုန်ရာပါသော်လည်း။ တေသံ၊ ထိုဝိစိကိစ္ဆာသဟဂုတ်, ဥဒ္ဓစ္စသဟဂုတ်ဇောတို့၏။ အနန္တရံ၊ ၌။ အဟေတုက ဝိပါကေနေဝ၊ အဟိတ်ဝိပါက်သာလျှင်ဖြစ်သော။ တဒါရမဏေန၊ သည်။ ဘဝိတဗ္ဗံ၊ ဖြစ်ထိုက်၏။ သောစ၊ ထိုအဟိတ်ဝိပါက်ကိုလည်း။ သန္တီရဏဘာဝေနေဝ၊ သန္တီရဏ၏ အဖြစ်ဖြင့်သာလျှင်။ ဂဟိတော၊ ယူအပ်ပြီ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ အပုဗ္ဗံ၊ အသစ်ဖြစ်သော။ ဂဟေတဗ္ဗံ၊ ယူဖွယ်သည်။ နတ္ထိ၊ မရှိတော့။ အဟေတုကေစ၊ အဟိတ်ဝိပါက်တဒါရုံ၌ လည်း။ [“ဝိစိကိစ္ဆုဒ္ဓစ္စသဟဂတာနိ”ဟု ကတ္တားထည့်၊] ပိဏ္ဍေတဗ္ဗံ၊ ပေါင်းထိုက်သည်၏ အဖြစ် ကို။ နာရဟန္တိ၊ မထိုက်ကုန်။ ဣတိ အဓိပ္ပာယေန၊ ဤသို့သောအလိုကြောင့်။ နပိဏ္ဍေတိ၊ မပေါင်း။ ဣတိ၊ ဤသို့မှတ်အပ်၏။
တိဟေတုက၊ ပေ။ ပနေတ္ထာတိ၊ ကား။ ဧကသ္မိံ ဒုတိယဝါဒေ၊ ဤဒုတိယထေရ်၏ဝါဒ၌။ တိဟေတုက ဇဝနာဝသာနေ၊ တိဟိတ်ဇော၏ အဆုံး၌။ တိဟေတုကတဒါရမဏံ၊ တိဟိတ် တဒါရုံသည် ယုတ္တံ၊ သင့်၏။ ဣတိ၊ သို့။ ဒဿေတုံ၊ ငှာ။ ယုတ္တံ၊ သင့်သော တဒါရုံကို။ ဝဒတိ၊ ဆို၏။ (ကသ္မာ၊ နည်း၊) ဇဝနသမာနတ္တာ၊ ဇောနှင့်တူသည်၏ အဖြစ်ကြောင့်တည်း။ အညဿ၊ အခြားတဒါရုံ၏။ အလဗ္ဘမာနတ္တာ၊ မရထိုက်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ (ယုတ္တံ၊ ကို၊) န (ဝဒတိ) ဆိုသည်မဟုတ်။
ဟိ၊ ချဲ့။ ပဌမတ္ထေရေန၊ ပဌမထေရ်သည်။ (တိပိဋက စူဠနာဂထေရ်သည်၊) အကုသလာနန္တရံ၊ အကုသိုလ်ဇော၏ အခြားမဲ့၌။ ဝုတ္တဿ၊ ဆိုအပ်သော။ အဟေတုကတဒါရမဏဿ၊ အဟိတ် တဒါရုံ၏လည်းကောင်း။ ကုသလာနန္တရံ၊ ၌။ ဝုတ္တဿ၊ သော။ သဟေတုက တဒါရမဏဿစ၊ ၏ လည်းကောင်း။ အကုသလာနန္တရံ၊ ၌။ ဥပ္ပတ္တိံ၊ ဖြစ်ခြင်းကို။ ဝဒန္တဿ၊ ဆိုသောမဟာဒတ္တထေရ်၏။ ပဋိသန္ဓိ ဇနကံ၊ ပဋိသန္ဓေကို ဖြစ်စေတတ်သော။ တိဟေတုကကမ္မံ၊ တိဟိတ်ကံသည်။ ဒုဟေတု ကာ ဟေတုကံ၊ ဒွိဟိတ် အဟိတ်ဖြစ်သော။ ဝိပါကံ၊ ဝိပါက်ကို။ ဇနယန္တမ္ပိ၊ ဖြစ်စေပါသော်လည်း။ တိဟေတုကဇဝနာနန္တရံ၊ ၌။ န ဇနေတိ၊ မဖြစ်နိုင်။ ဣတိ၊ ဤသို့သော။ ဧတ္ထ၊ ဤဝါဒ၌။ ကာရ ဏံ၊ သင့်သောအကြောင်းကို။ န ဒိဿတိ၊ မတွေ့မြင်အပ်။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ အဝုတ္တံ၊ မဆိုအပ် သည်။ (သမာနံ) ပိ၊ သော်လည်း။ ဧဝံ၊ ဤဆိုအပ်ပြီးသောနည်းဖြင့်။ ယုတ္တံ၊ သင့်သော တဒါရုံကို။ ဂဟေတဗ္ဗံ၊ ယူထိုက်၏။ ဣတိ၊ ဤသည်ကား။ အဓိပ္ပာယော၊ အဋ္ဌကထာဆရာ၏ အလိုတည်း။
အထဝါ၊ ကား။ တသ္မိံ တသ္မိံ ထေရဝါဒေ၊ ထိုထိုထေရ်၏ ဝါဒ၌။ ယေနအဓိပ္ပာယေန၊ အကြင် သို့သော အလိုဖြင့်။ သသင်္ခါရာ သင်္ခါရာဝိဓာနာဒိ၊ သသင်္ခါရ အသင်္ခါရအစီအရင် အစရှိသည် ကို။ ဝုတ္တံ၊ ဆိုအပ်ပြီ။ တံ၊ ထိုအစီအရင်ကို။ တေနေဝအဓိပ္ပာယေန၊ ထိုအလိုဖြင့်သာလျှင်။ ယုတ္တံ၊ သင့်သော တဒါရုံကို။ ဂဟေတဗ္ဗံ။ အဓိပ္ပာယန္တရံ၊ အလိုတစ်မျိုးကို။ အဓိပ္ပာယန္တရေန၊ အလို တစ်မျိုးဖြင့်။ န အာလောဠေတဗ္ဗံ၊ မမွှေနှောက်ထိုက်။ ဣတိ အတ္ထော။
ဟေတုသဒိသမေဝါတိ၊ ကား။ ဇနကကမ္မ ဟေတုသဒိသမေဝ၊ ဇနကကံ၏ဟိတ်နှင့်တူစွာသာ လျှင်။ (တဒါရမဏံ ဒဿတံ၌စပ်၊) မဟာ၊ ပေ။ ဘဝိဿတီတိ၊ ကား။ မဟာပရဏေ၊ ပဋ္ဌာန်း ကျမ်း၌။ အာဂတာပါဠိယာ၊ လသောပါဠိအားဖြင့်။ ပါကဋံ၊ ထင်ရှားသော။ ဥပ္ပတ္တိဝိဓာနံ၊ ဖြစ်ပုံ အစီအရင်သည်။ အာဝီ၊ ထင်ရှားစွာ။ ဘဝိဿတိ၊ ဖြစ်လတ္တံ့။ ဣတိ အဓိပ္ပာယေန၊ ဤသို့သော အလိုအားဖြင့်။ (သင်္ဂဟကာရော၊) ဝဒတိ။
ကာမာဝစရကုသလဝိပါကကထာဝဏ္ဏနာ၊ ကာမာဝစရကုသလ ဝိပါကကထာကို ဖွင့်ကြောင်းဖွင့်ရာ ဋီကာသည်။ နိဋ္ဌိတာ။
ရူပါရူပဝိပါက ကထာအဖွင့်
အနန္တရာယေနာတိ၊ ကား။ ပရိဟာနိပစ္စယဝိရဟေန၊ ဈာန်၏ ယုတ်လျော့ခြင်း၏ အကြောင်း ဖြစ်သော ကာမစ္ဆန္ဒစသော နီဝရဏမှ ကင်းခြင်းကြောင့်။ (ဝိပါကံ ဒေတိ၌စပ်၊) ပဋိပဒါရမဏ ဘေဒေါ၊ ပဋိပဒါအပြားအာရုံအပြားကိုလည်းကောင်း။ (ဝေဒိတဗ္ဗော၌စပ်၊) တထာဟိ၊ ထိုစကား ကို ချဲ့ဦးအံ့။ ဒုက္ခပ္ပဋိပဒံ၊ ခဲယဉ်းသော အကျင့်ရှိသော။ ဒန္ဓာဘိညံ၊ လေးနှေးသော အသိဉာဏ် ရှိသော။ ဈာန၊ ဈာန်ကို။ ဥပ္ပါဒေတွာ၊ ဖြစ်စေပြီး၍။ ပုနပ္ပုနံ၊ အဖန်ဖန်။ သမာပဇ္ဇန္တဿ၊ ဝင်စား သောပုဂ္ဂိုလ်၏။ တံဈာနံ၊ ထိုဈာန်သည်။ တံ ပဋိပဒမေဝ၊ ထိုဒုက္ခပ္ပဋိပဒါရှိသည်သာလျှင်။ ဟောတိ၊ [သာ+ပဋိပဒါ ယဿာတိ တံ ပဋိပဒံ။] ဧတသ္မိံ၊ ဤဈာန်သည်။ အပရိဟီနေ၊ မယုတ် လျော့လသော်။ (မလျော့လသော်၊) တဿ၊ ထိုဈာန်၏။ ဝိပါကော၊ အကျိုးသည်။ နိဗ္ဗတ္တမာနေ၊ ဖြစ်လသော်။ တပ္ပဋိပဒေါဝ၊ ထိုဒုက္ခပ္ပဋိပဒါရှိသော ဝိပါက်သည်သာ။ ဘဝိတုံ အရဟတိ၊ ဣတိ၊ ဤသို့မှတ်အပ်၏။
ပန၊ ကား။ ဆန္ဒာဓိပတေယျာဒိဘာဝေါ၊ ဆန္ဒာဓိပတေယျ အစရှိသည်တို့၏ အဖြစ်။ တသ္မိံ ခဏေ၊ ထိုဈာန်စိတ်ဖြစ်ဆဲခဏ၌။ ဝိဇ္ဇမာနာနံ၊ ရှိသော။ ဆန္ဒာဒီနံ၊ တို့၏။ အဓိပတိပစ္စယဘာ ဝေန၊ အဓိပတိပစ္စည်း၏ အဖြစ်ကြောင့်။ ဟောတိ။ အာဂမနဝသေန၊ ဈာန်၏ ဖြစ်ပေါ်လာ ကြောင်း အကျင့်၏အစွမ်းဖြင့်။ န ဟောတိ၊ ဖြစ်သည်မဟုတ်။ တထာဟိ၊ ထိုစကားမှန်၏။ ဧက မေဝ၊ တစ်ခုတည်းသော။ ဈာနံ၊ ဈာန်သည်။ နာနာက္ခဏေသု၊ အမျိုးမျိုးသောခဏတို့၌။ နာနာဓိပတေယျံ၊ အမျိုးမျိုးသော အဓိပတိမှလာသည်။ ဟောတိ၊ နိုင်၏။ [ပဌမတုန်းက ဆန္ဒာဓိပတေယျဖြစ်သော ဈာန် သည်နောက်နောက်ဝင်စားခိုက်၌ ဝီရိယာဓိပတေယျလည်း ဖြစ်နိုင်၏။ ဤသို့စသည်ဖြင့်သိပါ။] ဟိ၊ မှန်။ စတုတ္ထဇ္ဈာနဿေဝ၊ စတုတ္ထဈာန်တစ်ပါးတည်းကိုပင်။ စတုရိဒ္ဓိပါဒတာဝေန၊ ၄-ပါးသော ဣဒ္ဓိပါဒ်၏အဖြစ်ဖြင့်။ [ဆန္ဒဒ္ဓိပါဒ် စသည်ဖြင့်။] ဘာဝနာ၊ ပွားစေခြင်းသည်။ ဟောတိ။ တသ္မာ၊ ထို့ကြောင့်။ ဝိပါကဿ၊ ဝိပါက်၏။ အာဂမနဝသေန၊ ဖြစ်ပေါ်လာကြောင်း ဈာန်၏အစွမ်းဖြင့်။ ဆန္ဒာဓိ ပတေယျာဒိတာ၊ ဆန္ဒာဓိပတေယျအစရှိသည်တို့၏ အဖြစ်ကို။ န ဝုတ္တာ၊ ဟောတော်မမူအပ်။ ရူပါဝစရာရူပါဝစရဝိပါကကထာဝဏ္ဏနာ၊ ပြီး၏။ နိဋ္ဌိတာ။
ဝဋ္ဋံ၊ ဝဋ်တရားကို။ အာစိနတိ ယထာ၊ စီတတ်သကဲ့သို့။ တထာ၊ ထိုနည်းတူ။ တဏှာဒီဟိ၊ တဏှာစသည်တို့သည်။ [အာဒိဖြင့် အဝိဇ္ဇာကိုယူ။] အဘိသင်္ခတံ၊ ပြုစီမံအပ်သော။ လောကိယကမ္မံ၊ လောကီကံကို။ ဥပစိတန္တိ၊ ဟူ၍။ ဝုစ္စတိ၊ ဆိုအပ်၏။ [“ဥပစိတတ္တာ၊ ပေး။”] လောကုတ္တရံပန၊ လောကုတ္တရာဝိပါက်သည် ကား။ ဧဝံ၊ ဤသို့ တဏှာအစရှိသော တရားတို့သည် ပြုစီမံအပ်သည်။ န ဟောတိ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ တထာ၊ ထိုအခြင်းအရာအားဖြင့်။ (ဥပစိတတ္တာ ဟူ၍၊) န ဝုတ္တံ၊ ဟောတော်မမူအပ်။
သုဒ္ဓါဂမန ဝသေနာတိ၊ ကား။ အနိမိတ္တာ၊ ပေ။ ဟိ၊ အနိမိတ္တအမည်၊ အပ္ပဏိဟိတအမည်ကို ပေးတတ်ကုန်သော။ ဝိဇ္ဇမာနေဟိပိ၊ ထင်ရှားသည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော။ သဂုဏာရမဏေဟိ၊ သဂုဏ အာရမဏတို့နှင့်။ (အဝေါမိဿေန၌စပ်၊) ဖလဿ၊ ဖိုလ်အား။ သုညတနာမဒါန ဒီပနေ၊ သုညတအမည်ပေးပုံကို ပြခြင်း၌။ အဂ္ဂဟိတ ဘာဝေနေဝ၊ မယူအပ်သည်၏ အဖြစ် ကြောင့်သာလျှင်။ အဝေါမိဿေန၊ မရောသော။ (အာဂမနဝသေန၌စပ်၊) ဣတိ အတ္ထော။
အာဂမနတော၊ မဂ်၏ ဖြစ်ပေါ်လာကြောင်း ဝိပဿနာအားဖြင့်။ သုည၊ ပေ။ ဝတော၊ သုညတ အမည်၊ အပ္ပဏိဟိတ အမည်ရှိသော။ မဂ္ဂဿ၊ မဂ်သည်။ (ဒါနံ၌စပ်၊) အာဂမနီယဋ္ဌာနေ၊ ဖိုလ်၏ဖြစ်ပေါ်လာကြောင်းအရာ၌။ ဌတွာ၊ တည်၍။ အတ္တနော၊ မိမိ၏။ ဖလဿ၊ ဖိုလ်အား။ နာမတ္တယဒါနံ၊ နာမည် ၃-မျိုးအပေါင်းကို ပေးခြင်းကို။ ယောဇိတံ၊ အဋ္ဌကထာ၌ ယှဉ်စေအပ်ပြီ။ ပန၊ သို့သော်။ ဣတရဿပိ၊ သုညတ၊ အပ္ပဏိဟိတမှ အခြားသောအနိမိတ္တအမည်ရှိသော မဂ် သည်လည်း။ တထေဝ၊ ထို့အတူပင်။ (နာမတ္တယဒါနံ) ယောဇေတဗ္ဗံ၊ ယှဉ်စေအပ်ထိုက်၏။ ဟိ၊ မှန်။ ဧတံ၊ ဤသုညတ၊ အပ္ပဏိဟိတတို့ဖြင့် ယှဉ်စေခြင်းကိုပြုခြင်းသည်။ နယမတ္တဒဿနံ၊ နည်း အမြွက်ကိုမျှ ပြခြင်းတည်း။ ပန၊ စင်စစ်ကား။ သဂုဏာရမဏေဟိ၊ သဂုဏ အာရမဏတို့ ကြောင့်။ နာမတ္တယဝတော၊ နာမည် ၃-မျိုး အပေါင်းရှိသော။ အနိစ္စာနုပဿနာနန္တရဿ၊ အနိစ္စာနုပဿနာ၏ အခြားမဲ့၌ဖြစ်သော။ မဂ္ဂဿပိ၊ အနိမိတ္တမဂ်သည်လည်း။ အာဂမနီယ ဋ္ဌာနေဌတွာ အတ္တနော ဖလဿ၊ နာမတ္တယဒါနံ၊ ကို။ န နိဝါရိတံ၊ မတားမြစ်အပ်။ ဣတိ၊ ဤသို့ မှတ်အပ်၏။
ဝဠဉ္စနကဖလသမာပတ္တိယာ စ၊ သုံးစွဲအပ်သော ဖလသမာပတ်၏လည်း။ (ဘေဒေါ၌ စပ်၊) ဝိပဿနာ ဂမနဝသေန၊ ဝိပဿနာ၏ အစွမ်းဖြင့်။ (ဖိုလ်၏ ဖြစ်ပေါ်လာကြောင်း ဝိပဿနာ၏ အစွမ်းဖြင့်၊) နာမလာဘေ၊ နာမည်ရခြင်းသည်။ (သတိ၊ ရှိသော်၊) မဂ္ဂဿဝိယ၊ မဂ်၏ကဲ့သို့။ အနိ မိတ္တနာမဘာဘော၊ အနိမိတ္တအမည်ကို ရခြင်းသည်။ န သိယာ၊ မဖြစ်ရာ။ ပန၊ သို့သော်လည်း။ မဂ္ဂါနန္တရဿဝိ ယ၊ မဂ်၏အခြားမဲ့၌ ဖြစ်သော ဖိုလ်၏ကဲ့သို့။ (ဝဠဉ္စနကဖလသမာပတ္တိယာပိ၊ ဖလသမာပတ်၏လည်း၊) ဈာနပဋိပဒါဘေဒေါ၊ ဈာန်အပြား၊ ပဋိပဒါအပြားသည်။ ဟောတိယထာ၊ ဖြစ်သကဲ့သို့။ ဧဝံ၊ ထိုနည်းတူ။ သုညတာဒိနာမဘာဘေ၊ သုညတ အစရှိသော အမည်ရခြင်းသည်။ (သတိ)၊ (ရှိသော်) အနိမိတ္တနာမဉ္စ၊ အနိမိတ္တအမည်ကိုလည်း။ လဘတိ၊ ဣတိ၊ ဤသို့ မှတ်အပ်၏။
အဝူပသန္တာယာတိ ဣဒံ၊ ဤစကားကို။ ကေနစိ၊ တစ်စုံတစ်ခုသော။ အညေန၊ အခြားသောတရားသည်။ အနန္တရိတတ္တာ၊ မခြားကွယ်အပ်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ တာဒိသာယဧဝ၊ ထိုကဲ့သို့ ရှုအပ်သည် သာလျှင် ဖြစ်သော။ သဒ္ဓါယ၊ သဒ္ဓါအားလည်းကောင်း၊ ပေ။ ပညာယစ၊ ပညာအားလည်းကောင်း။ အနန္တရပစ္စယဘာဝံ၊ အနန္တရပစ္စသတ္တိဖြင့်ကျေးဇူးပြုနိုင်သည်၏အဖြစ်ကို။ သန္ဓာယဝုတ္တံ။ တေန၊ ထိုအဝူပသန္တာယဟူသော ပါဌ်ဖြင့်။ (ဒီပေတိ၌ စပ်၊) ဆန္ဒာဒယောပိ၊ ဆန္ဒအစရှိသော အဓိပတိ တို့သည်လည်း။ အတ္တနော၊ မိမိ၏။ အနန္တရသဒိသာနံ၊ အခြားမဲ့၌ ထပ်တူ ဖြစ်ကုန်သော။ ဆန္ဒာ ဒီနံ၊ ဆန္ဒစသည်တို့ကို။ ဥပ္ပါဒကာ၊ ဖြစ်စေတတ်ကုန်သော။ အဓိပတိဘူတာ၊ အဓိပတိဖြစ်၍ ဖြစ်ကုန်သော တရားတို့သည်။ (ဟုတွာ၊) အဓိပတိဘူတေ၊ အဓိပတိဖြစ်ကုန်သော။ ဧဝ၊ သာလျှင်။ ပေ၊ န်သော ဝိပါက်တို့ကိုသာ။ ဥပ္ပါဒေန္တိ၊ ဖြစ်စေကုန်၏။ ဣတိ ဣမမတ္ထံ၊ ဤအနက်အဓိပ္ပာယ်ကို။ ဒီပေတိ။
ကိလေသသမုစ္ဆေဒကဿ၊ ကိလေသာတို့ကို အကြွင်းမဲ့ ဖြတ်တတ်သော။ သမ္မာဒိဋ္ဌိအာဒိက ဿ၊ သမ္မာဒိဋ္ဌိ အစရှိသော။ နိယျာနိကသဘာဝဿ၊ ဝဋ်ဆင်းရဲမှ ထွက်မြောက်တတ်သော သဘောရှိသော။ မဂ္ဂဿ၊ မဂ်၏။ ပဋိပဿဒ္ဓိကိလေသေန၊ ငြိမ်းအေးစေတတ်ပြီးသော ကိလေ သာရှိသော။ ဝါ၊ သို့မဟုတ်။ ကိလေသာတို့ကို ပဋိပဿဒ္ဓိပဟာန်ဖြင့် ငြိမ်းအေးစေပြီးသော။ ဖလေနပိ၊ ဖိုလ် သည်လည်း။ နိယျာနသဘာဝေနေဝ၊ ဝဋ်ဆင်းရဲမှ ထွက်မြောက်ခြင်း သဘောရှိသည်သာလျှင်။ ဘဝတဗ္ဗံ၊ ဖြစ်ထိုက်၏။ တသ္မာ၊ ထို့ကြောင့်။ ဖလေပိ၊ ဖိုလ်၌လည်း။ မဂ္ဂင်္ဂံ မဂ္ဂပရိယာ ပန္နန္တိ၊ မဂ္ဂင်၊ မဂ်နှင့်သက်ဆိုင်သည်ဟူ၍။ (ဘဂဝတာ) ဝုတ္တံ၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီ။ [လောကုတ္တရ ကုသလပဒ အဖွင့် ပကိဏ္ဏက ကထာ၏ နောက်၌ “နိယျာန ဋ္ဌေန မဂ္ဂ ဘာဝေတိ”ဟုဆိုခဲ့၏။ ထို့ကြောင့် ဤမဂ်ဖိုလ်ကို ပြရာ၌လည်း။ “နိယျာနိကသဘာ ဝဿ, နိယျာနသဘာဝေနေဝ”ဟုဆိုသည်၊] ဧဝဉ္စကတွာ၊ ဤသို့ ပြုပြီး၍။ မဂ္ဂဝိဘင်္ဂေ၊ မဂ္ဂဝိဘင်း၌။ ဖလေသုစ၊ ဖိုလ်တို့၌လည်း။ အဋ္ဌင်္ဂိကော၊ ရှစ်ပါးသော အင်္ဂါရှိသည်လည်းဖြစ်သော။ ပဉ္စင်္ဂိ ကောစ၊ ငါးပါးသော အင်္ဂါရှိသည်လည်းဖြစ်သော။ မဂ္ဂေါ၊ မဂ်ကို။ ဥဒ္ဓဋော၊ ထုတ်ဆောင်တော်မူအပ်ပြီ။ ဧဝံ၊ ထိုနည်းတူ။ ဗောဇ္ဈင်္ဂါပိ၊ ဗောဇ္ဈင်တို့ကိုလည်း။ (ဥဒ္ဓဋာ)၊ (ထုတ်ဆောင်တော်မူအပ်ကုန်ပြီ။) ဣတိ၊ ဤသို့မှတ်အပ်၏။ မဂ္ဂံဥပါဒါယာ တိ၊ မဂ်ကိုစွဲ၍ဟူသော စကားကို။ မဂ္ဂသ ဒိသတာယ၊ မဂ်နှင့်တူသည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ မဂ္ဂေါ၊ မဂ်မည်၏။ ဣတိ ဣမမတ္ထံ၊ ဤအနက်အဓိပ္ပာယ်ကို။ သန္ဓာယ။ (ဆိုသည်၊) လောကုတ္တရဝိပါကကထာဝဏ္ဏနာ၊ ပြီး၏။ နိဋ္ဌိတာ။
အကုသလဝိပါကကထာအဖွင့်
ဣဋ္ဌဣဋ္ဌမဇ္ဈသုတ္တေသု၊ ဣဋ္ဌာရုံ၊ ဣဋ္ဌမဇ္ဈတ္တာရုံတို့၌။ (သန္တီရဏဝိသေသော၊ သန္တီရဏ အထူး သည်၊) (သောမနဿသန္တီရဏ၊ ဥပေက္ခာသန္တီရဏ အထူးသည်၊) (အတ္ထိ) (ရှိသည်) ဝိယ၊ ကဲ့သို့။ (တထာ၊ ထိုနည်းတူ) အနိဋ္ဌအနိဋ္ဌမဇ္ဈတ္တေသု၊ အနိဋ္ဌာရုံ၊ အနိဋ္ဌမဇ္ဈတ္တာရုံတို့၌။ သန္တီရဏဝိသေသော၊ သန္တီရဏ အထူးသည်။ နအတ္ထိ၊ မရှိ။ (ဥပေက္ခာသန္တီရဏသာရှိသည်-ဟူလို၊) ပန၊ သို့သော်လည်း။ အနိဋ္ဌာရမဏမေဝ၊ အနိဋ္ဌာရုံကိုပင်။ အဓိမတ္တံ၊ လွန်ကဲသော အတိုင်းအရှည် ရှိသော အနိဋ္ဌာရုံကိုလည်းကောင်း။ မန္ဒဉ္စ၊ နည်းသော အနိဋ္ဌာရုံကိုလည်းကောင်း။ ဧဝံ၊ ဤသို့။ (အဓိ မိတ္တအနိဋ္ဌာရုံကို အနိဋ္ဌ၊ မန္ဒအနိဋ္ဌာရုံကို အနိဋ္ဌမဇ္ဈတ္တ ဟူ၍)၊ ဒွိဓာ၊ နှစ်မျိုးအားဖြင့်။ ဝုတ္တံ။ အကုသလဝိပါကကထာဝဏ္ဏနာ၊ ပြီး၏။ နိဋ္ဌိတာ။
ကိရိယမနောဓာတ် အဖွင့်
ဝါတပုပ္ဖန္တိ၊ လေပွင့်ဟူသည်ကား။ မောဃပုပ္ဖံ၊ အသီး အမှီး အချည်းနှီးသော အပွင့်ကဲ့သို့။ (ဟောတိ၊ ဖြစ်၏၊) [ဝါတပုပ္ဖံ၌ ဝါတကို မောဃဟု ဖွင့်ခြင်းသည် သဒ္ဒတ္ထမဟုတ်။ အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်သာ၊] တံ၊ ထိုပန်းသည်။ ရုက္ခေ၊ သစ်ပင်ကို။ အစ္ဆိန္နေပိ၊ မဖြတ်အပ်ပါသော်လည်း။ န ဖလတိ၊ အသီးမသီး။ ဆိန္န ရုက္ခပုပ္ဖံပန၊ ဖြတ်အပ်သော သစ်ပင်၏ပန်းသည်ကား။ (ရုက္ခေ၊ ကို၊) အစ္ဆိန္နေ၊ မဖြတ်အပ်သော်။ (မဖြတ်လျှင်၊) ဖလေယျ၊ အသီးသီးရာ၏။ ဧဝံ၊ ထိုနည်းတူ။ အစ္ဆိန္နဘဝမူလဿ၊ မဖြတ်အပ်သော ဘဝ မြစ်ရှိသော ပုထုဇဉ်သေက္ခ၏သန္တာန်၌။ (အဝိဇ္ဇာ တဏှာ မပြတ်သေးသော ပုထုဇဉ်သေက္ခ၏ သန္တာန်၌၊) ပဝတ္တမာနံပိ၊ ဖြစ်ရပါသော်လည်း။ ယံ၊ အကြင် အာဝဇ္ဇန်းဒွေးသည်။ န ဖလတိ၊ အကျိုးမဖြစ်။ တံ၊ ထိုအာဝဇ္ဇန်းဒွေးသည်။ ဝါတပုပ္ဖသဒိသံ၊ လေပွင့်နှင့်တူ၏။ ပန၊ သို့သော်ကား။ ဣတရ ဿေဝ၊ အစ္ဆိန္နဘဝမူလမှ တစ်ပါးသော ဆိန္နဘဝမူလရှိသော ရဟန္တာပုဂ္ဂိုလ်၏ သန္တာန်၌ သာလျှင်။ ပဝတ္တမာနံ၊ ဖြစ်သောကြိယာဇောသည်။ ဆိန္နရုက္ခပုပ္ဖသဒိသံ၊ ဖြတ်အပ်သော သစ်ပင် ၏ အပွင့်နှင့်တူသည်။ (ဟောတိ)၊ (ဖြစ်၏။) (ကသ္မာ ဣတရဿေဝ ပဝတ္တမာနံ ဆိန္နရုက္ခ ပုပ္ဖသဒိသံ၊ ဟောတိ၊) (အဘယ်ကြောင့် ထိုကြိယာဇောသည် အခြားသောရဟန္တာ၏ သန္တာန်၌သာလျှင် ဖြတ်အပ်သောသစ်ပင်၏ပန်းနှင့် တူသည်ဖြစ်၏နည်း၊) ဟိ (ယသ္မာ) (အကြောင်းမူကား) တံ၊ ထိုကြိယာဇောသည်။ ဘဝမူလေ၊ အဝိဇ္ဇာတဏှာဟူသော ဘဝမြစ်ကို။ အစ္ဆိန္နေ၊ မဖြတ်အပ်သော်။ ဖလေယျ၊ အကျိုးဖြစ်ရာ၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (ဣတရ ဿေဝ ပဝတ္တမာနံဆိန္နရုက္ခဖလသဒိသံ၊ ဟောတိ။)
ကိရိယမနော ဝိညာဏဓာတ် အဖွင့်
လောလုပ္ပတဏှာ ပဟီနာတိ၊ လောလုပ္ပတဏှာကို ပယ်အပ်ပြီဟူသောပါဌ်ဖြင့်။ ဣမဿ စိတ္တဿ၊ ဤဟသိတုပ္ပါဒ်စိတ်၏။ ပစ္စယဘူတာ၊ အကြောင်းဖြစ်၍ဖြစ်သော။ ပုရိမာ၊ ရှေးဦးစွာဖြစ်သော။ ပဝတ္တိ၊ ကြိယာဇောစိတ်၏ဖြစ်ပုံကို။ ဒဿိတာ၊ ပြအပ်ပြီ။ ပန၊ သို့သော်။ ဣဒံ စိတ္တံ၊ ဤဟသိတုပ္ပါဒ်စိတ်သည်။ ဝိစာရဏပညာ ရဟိတံ၊ စဉ်းစားတတ်သော ပညာမှ ကင်း၏။ [ဟသိတုပ္ပါဒ်စိတ်သည် ပညာစေတသိက်နှင့် မယှဉ်၍။] ဣတိ၊ ကြောင့်။ ကေဝလံ၊ ဉာဏ်နှင့်မဖက် သက်သက်။ သောမနဿမတ္တံ၊ သောမနဿမျှကို။ ဥပ္ပါဒေန္တဿ၊ ဖြစ်စေသောရဟန္တာ၏ သန္တာန်၌။ ဟောတိ၊ ဖြစ်၏။ ဣတိ၊ ဤသို့ မှတ်အပ်၏။ ဧဝံ၊ ထိုနည်းတူ။ စေတိယပူဇာဒီသုပိ၊ စေတိယပူဇာ အစရှိသည်တို့၌လည်း။ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ [ရှေးဦးစွာ စေတိယ ပူဇာ စသည်ကို အာရုံပြုသော မဟာကြိယာ ဇောဝီထိ ဖြစ်ပြီးနောက်မှ ဤဟသိတုပ္ပါဒ် ဇောဝီထိ ဖြစ်ရသည်။] ဝတ္တံ ရောန္တောတိ ဣဒံ၊ ဝတ်ကို ပြုစဉ်ဟူသော ဤစကားကို။ ဝတ္တံ၊ ဝတ်ကို။ ကရောန္တဿ၊ ပြု စဉ်။ ဖောဋ္ဌဗ္ဗာရမဏေ၊ ဖောဋ္ဌဗ္ဗာရုံ၌။ ကာယဒွါရစိတ္တပ္ပဝတ္တိံ၊ ကာယဒွါ ရ၌စိတ်၏ ဖြစ်ပုံကို။ သန္ဓာယဝုတ္တံ။
ပဉ္စဒွါရာနုဝတံ၊ ပဉ္စဒွါရသို့ အစဉ်လိုက်သည်။ ဟုတွာ၊ ဖြစ်၍။ လဗ္ဘမာနံ၊ ရအပ်သော ဟသိတုပ္ပါဒ် စိတ်ကို။ သန္ဓာယ၊ ရည်၍။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ပဉ္စဒွါရေဧဝ၊ ပဉ္စဒွါရ၌ပင်။ လောလုပ္ပ၊ ပေ။ ဟေတုဘူတံ၊ လော လုပ္ပတဏှာကိုပယ်ခြင်း အစရှိသည်ကို ဆင်ခြင်ခြင်း၏ အကြောင်းဖြစ်၍ဖြစ်သော။ ဣဒမေဝ ပဝတ္တံ၊ ဤဖြစ်ပေါ်လာသော ဟသိတုပ္ပါဒ်စိတ်ကိုပင်။ သန္ဓာယ၊ ရည်၍။ တတ္ထတတ္ထ၊ ထိုထိုဒွါရ၌။ (စက္ခုစသော ၅ ဒွါရ၌၊) ဣမိနာ၊ ပေ။ ဟောတီတိ၊ ဖြစ်၏ဟူ၍။ (သင်္ဂဟကာရေန) ဝုတ္တံ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဧဝံ၊ ပေ။ လဗ္ဘတီတိ၊ ရသည်ဟူ၍။ (သင်္ဂဟကာရော) အာဟ၊ ဆို၏။
အတီတံသာဒီသု၊ အတိတ်အဖို့အစရှိသော အာရုံတို့၌။ အပ္ပဋိဟတံ၊ ဆန့်ကျင်ဘက်တရား တို့သည် မပိတ်ပင်အပ်သော။ (အပိတ်အပင်မရှိသော၊) ဉာဏံ၊ ဉာဏ်ကို။ ဝတွာ၊ ဟောတော် မူပြီး၍။ ဣမေဟိ၊ ပေ။ အာဒိဝစနတော၊ အစရှိသည်ကို ဟောတော်မူခြင်းကြောင့်။ ဘဂဝ တော၊ ဘဂဝါ၏သန္တာန်တော်၌။ ဣဒံ၊ ဤဟသိတုပ္ပါဒ်စိတ်သည်။ ဥပ္ပဇ္ဇတိ၊ ဖြစ်၏။ ဣတိ၊ ဤသို့။ ဝုတ္တဝ စနံ၊ ဆိုအပ်သောစကားကို။ ဝိစာရေတဗ္ဗံ၊ စိစစ်ထိုက်၏။ [ဤအဓိပ္ပာယ်ကို အဋ္ဌကထာနိဿယ၌ ရေးထားပြီ။]
အဟေတုကဿ၊ အဟိတ်စိတ်၏။ မူလာဘာဝေန၊ မူလ၏ မရှိခြင်းကြောင့်။ သုပ္ပတိဋ္ဌိတတာ၊ ကောင်းစွာတည်တန့်သည်၏ အဖြစ်သည်။ နတ္ထိ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဗလဘာဝေါ၊ ဗိုလ်၏ ဖြစ် ကြောင်းဖြစ်ရာသတ္တိသည်။ (ဗလအနက်သည်၊) အပရိပုဏ္ဏော၊ မပြည့်စုံ။ တသ္မာ၊ ထို့ကြောင့်။ ဥဒ္ဒေသဝါ ရေ၊ ဥဒ္ဒေသဝါရ၌။ သမာဓိဗလံ၊ ပေ။ ဟောတီတိ၊ ဖြစ်၏ဟူ၍။ န ဝုတ္တံ၊ မဟောအပ်။ တတောဧဝ၊ ထိုသို့ သုပ္ပတိ ဋ္ဌိတအဖြစ်၏ မရှိခြင်းကြောင့်ပင်။ အဟေတုကာနံ၊ အဟိတ်စိတ်တို့၏။ သင်္ဂါဟဝါရေ၊ သင်္ဂဟ ဝါရ၌။ ဈာနင်္ဂါနိ စ၊ ဈာနင်တို့ကိုလည်း။ န ဥဒ္ဓဋာနိ၊ မထုတ်ဆောင်အပ်ကုန်။ [စဖြင့် ဗလာနိ ကိုလည်း၊] စ၊ သည် သာမကသေး။ တေနေဝ၊ ထိုသုပ္ပတိဋ္ဌိတအဖြစ်၏ မရှိခြင်းကြောင့်ပင်။ ဣမသ္မိံပိအဟေတုက ဒွယေ၊ ဤအဟိတ်စိတ် ၂-ပါးအပေါင်း၌လည်း။ ဗလာနိ၊ ဗိုလ်တို့ကို။ အနု ဒ္ဒေသာ သင်္ဂဟိတာနိ၊ ဥဒ္ဒေသဝါရ၌လည်း မပြအပ်၊ သင်္ဂဟဝါရ၌ လည်းမသိမ်းယူအပ်ကုန်။ ပန၊ သို့သော်။ ယသ္မာ၊ အကြောင်းမူကား။ ဝီရိယဿ၊ ဝီရိယ၏။ ဝိဇ္ဇမာနတ္တာ၊ ထင်ရှားရှိသည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ (ယှဉ်ခြင်း ကြောင့်၊) သေသာဟေတုကေဟိ၊ (ဟသိတုပ္ပါဒ်မှ) ကြွင်းသော အဟိတ်စိတ်တို့ထက်။ ဗလဝံ၊ အားရှိ၏။ စ၊ သည်သာမကသေး။ ယသ္မာ၊ အကြောင်းမူကား။ ဧတ္ထ၊ ဤဟသိတုပ္ပါဒ်စိတ်၌။ ဝိတက္ကာဒီနံ၊ ဝိတက်စသည်တို့၏။ ဈာနပစ္စယမတ္တတာ၊ ဈာနပစ္စည်းမျှ၏ အဖြစ်သည်။ (အတ္ထိ) (ရှိသည်) ဝိယ၊ ကဲ့သို့။ သမာဓိဝီရိယာနံ၊ သမာဓိ၊ ဝီရိယတို့၏။ ဗလ မတ္တ တာ၊ ဗိုလ်မျှ၏အဖြစ်သည်။ အတ္ထိ၊ ရှိ၏။ တသ္မာ၊ ထို့ကြောင့်။ နိဒ္ဒေသဝါရေ၊ ၌။ သမာဓိဗလံ ဝီရိယဗလံ တိ၊ သမာဓိဗိုလ်၊ ဝီရိယဗိုလ်ဟူ၍။ ဝတွာ၊ ဟောတော်မူ၍။ ထပိတံ၊ ထားအပ်ပြီ။ [ဤစကားအားလုံးတို့ဖြင့် အဋ္ဌကထာကို ချုံး၍ဖွင့် ထားသည်။]
ပန၊ သို့သော်။ ယသ္မာ၊ အကြောင်းမူကား။ နေဝကုသလံ၊ ကုသိုလ်လည်းမဟုတ်။ နာကုသလံ၊ အကုသိုလ်လည်း မဟုတ်။ တသ္မာ၊ ထို့ကြောင့်။ သမ္မာသမာဓိ မိစ္ဆာသမာဓီတိ၊ သမ္မာသမာဓိ၊ မိစ္ဆာသမာဓိဟူ၍လည်းကောင်း။ သမ္မာ၊ ပေ။ တိစ၊ လည်းကောင်း။ န ဝုတ္တံ၊ မဟောအပ်။ ဣတိ၊ ဤကား။ အဓိပ္ပာယော၊ အဋ္ဌကထာဆရာ၏အလိုတည်း။ စ၊ သည်သာမကသေး။ ဧဝံ သတိ၊ ဤသို့ ဖြစ်သော်။ မဟာကိရိယစိတ္တေသု၊ မဟာကြိယာစိတ်တို့၌။ ဧတံ၊ ဤသမ္မာသမာဓိ သမ္မာဝါယာမောဟူသော စကားသည်။ န ဝတ္တဗ္ဗံ၊ မဟောထိုက်သည်။ သိယာ၊ ဖြစ်ရာ၏။ စ၊ စင်စစ်ကား။ ဝုတ္တံ၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီ။ [ယခုပါဠိတော် စာအုပ်များ၌ ပေယျာလ မြှပ်ထားသောကြောင့် ကုသိုလ်စိတ်၌ ဟောသမျှကို ကြိယာ၌လည်း ဟောအပ်ကြောင်းကို “ကုသလနိဒ္ဒေသ ဝုတ္တနယေနေဝ ဝေဒိတဗ္ဗာ” ဟုဖွင့် လတ္တံ့။] တသ္မာ၊ ထို့ကြောင့်။ သမ္မာဝါ၊ သမ္မာမူလည်းဖြစ်စေ။ မိစ္ဆာဝါ၊ မိစ္ဆာမူလည်းဖြစ်စေ။ နိယျာနိက၊ ပေ။ တော၊ နိယျာနိကသဘော၏ မရှိခြင်းကြောင့်။ မဂ္ဂပစ္စယဘာဝံ၊ မဂ္ဂ ပစ္စည်း၏အဖြစ်သို့။ အပ တ္တာ၊ မရောက်ကုန်သော။ သမာဓိဝါယာမာ၊ သမာဓိဝါယာမ တို့ကို။ ဣဓ၊ ဤဟသိတုပ္ပါဒ်၌။ တထာ၊ ထိုသမ္မာသမာဓိ သမ္မာဝါယာမဟူ၍။ န ဝုတ္တာ၊ ဟောတော်မမူအပ်ကုန်။ ဣတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ။
ဣမဿ၊ ဤမနောဒွါရာဝဇ္ဇန်း၏။ အနန္တရံ၊ အခြားမဲ့၌။ ဥပ္ပဇ္ဇမာနာနိ၊ ဖြစ်ကုန်သော။ ဣန္ဒြိယ၊ ပေ။ ဉာဏာ နိ၊ ဣန္ဒြိယပရောပရိယတ္တိဉာဏ်၊ အာသယာနုသယဉာဏ်၊ သဗ္ဗညုတဉာဏ်၊ အနာဝရဏ ဉာဏ်တို့သည်လည်းကောင်း။ ဣမဿ၊ ဤမနောဒွါရာဝဇ္ဇန်း၏။ အနန္တရံ၊ အခြားမဲ့၌။ ဥပ္ပန္နပရိကမ္မာနန္တ ရာနိ၊ ဖြစ်သော ပရိကမ်တို့၏ အခြားမဲ့၌ ဖြစ်ကုန်သော။ ယမက၊ ပေ။ ဉာဏာနိ စ၊ ယမက ပါဋိဟာရိယဉာဏ်၊ မဟာကရုဏာ သမာပတ္တိဉာဏ်တို့သည်လည်းကောင်း။ ဣမိနာ၊ ဤအာ ဝဇ္ဇန်းသည်။ အာဝဇ္ဇိတာရမဏေယေဝ၊ ဆင်ခြင်အပ်ပြီးသော အာရုံ၌သာ။ ပဝတ္တန္တိ၊ ဖြစ်ကုန်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဆ၊ ပေ။ ဂဏှန္တီတိ၊ ယူကုန်၏ဟူ၍။ အာဟ၊ ဆို၏။ မဟာဝိသယတ္တာ၊ ကျယ်သော အာရုံဟူသော အရာရှိသည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ မဟာဂဇောဝိယ၊ ဆင်ပြောင်ကြီးကဲ့သို့။ မဟန္တံ၊ ကြီးကျယ်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ မဟာဂဇံ၊ မဟာဂဇမည်၏။
ရူပကဏ္ဍ မူလဋီကာဥဒ္ဒေသအဖွင့်
ဣဒါနိ၊ ဝိပါက်ကြိယာ အဗျာကတတို့ကို အကျယ်ဝေဖန်ပြီးရာ ယခုအခါ၌။ ရူပမဗျာကတံ၊ ရုပ်အဗျာကတကို။ ဘာဇေတဗ္ဗံ၊ အကျယ်ဝေဖန်ထိုက်၏။ တဉ္စ၊ ထိုရုပ်အဗျာကတကိုလည်း။ ကေနစိ၊ တစ်စုံတစ်ခုသော တရားဖြင့်။ သမယဝဝတ္ထာနံ၊ သမယကို ပိုင်းခြား မှတ်သားခြင်းကို။ ကတွာ၊ ပြု၍။ ဘာဇေတုံ၊ ဝေဖန်ခြင်းငှါ။ န သက္ကာ၊ မတတ်ကောင်း။ [ယသ္မိံသမယေကာမာ ဝစရံ ကုသလံ စိတ္တံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ၊ ပေ။ တသ္မိံ သမယေတို့ကဲ့သို့ တစ်စုံတစ်ခုသော တရားဖြင့် သမယဝဝတ္ထာန်ကို ပြု ခြင်းငှါ မတတ်ကောင်း။] ဟိ၊ ချဲ့။ (တစ်နည်း။ ကသ္မာ၊ အဘယ်ကြောင့်။ တဉ္စ၊ ထိုရုပ်အဗျာကတကိုလည်း။ ကေနစိ၊ တစ်စုံတစ်ခုသော တရားဖြင့်။ သမယဝဝတ္ထာနံ၊ သမယပိုင်းခြားမှုကို။ ကတွာ၊ ပြု၍။ ဘာဇေတုံ၊ ဝေဖန်ခြင်းငှါ။ န သက္ကာ၊ မတတ်ကောင်းသနည်း၊) ဟိ (ယသ္မာ)၊ အကြောင်းမူကား။ ရူပ ဿ၊ ရုပ်၏။ စိတ္တုပ္ပါ ဒေန၊ စိတ်၏ ဖြစ်ခြင်းဖြင့်။ [စိတ္တံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိကို ရည်ရွယ်သည်။ ထိုသို့ စိတ်၏ ဖြစ်ခြင်းဖြင့်-ဟူလို။] သမယဝဝတ္တာနံ၊ သမယပိုင်းခြားမှုကို။ ကာတုံ န သက္ကာ၊ ပြုခြင်းငှါ မတတ်ကောင်း။ (ကသ္မာ၊ အဘယ်ကြောင့်နည်း၊) အစိတ္တ သမုဋ္ဌာနသဗ္ဘာဝတော၊ စိတ္တသမုဋ္ဌာန်မဟုတ်သော ဥတု၊ အာဟာရ၊ ကမ္မသမုဋ္ဌာန်ရုပ်တို့၏ ထင်ရှားရှိသေးသည်၏ အဖြစ်ကြောင့်လည်းကောင်း။ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဿ၊ စိတ္တသမုဋ္ဌာန်ရုပ်၏။ အနေကစိတ္တသမုဋ္ဌာနတာယ၊ တစ်ပါးမကများစွာသောစိတ်ကြောင့် ဖြစ်ရသည်၏ အဖြစ် ကြောင့်လည်းကောင်း။ ဝါ၊ သို့မဟုတ်။ အတွက်လည်းကောင်း။ (ဟိတ်ကူ၊) ရူပသမုဋ္ဌာပကစိတ္တာနံ၊ ရုပ်ကို ဖြစ်စေတတ်သော စိတ်တို့တွင်။ ကေသဉ္စိ၊ အချို့စိတ်တို့၏။ ကတ္ထစိ၊ အချို့သော ဘုံဘဝခဏ တို့၌။ အသမုဋ္ဌာပနတာယစ၊ ရုပ်ကို မဖြစ်စေနိုင်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်လည်းကောင်း။ ဝါ၊ သို့မဟုတ်။ အတွက်လည်းကောင်း။ (ဟိတ်ကူ၊) ဝဝတ္ထာနာဘာဝတော၊ ပိုင်းခြားခြင်း၏ မဖြစ်နိုင်ခြင်း ကြောင့်လည်းကောင်း။ ဝိညတ္တိဒွယဇ္ဇိတဿ၊ ဝိညတ်ဒွေးသည် ကြဉ်အပ်သော။ ရူပဿ၊ ရုပ်၏။ အစိတ္တသဟဘုဘာဝတော စ၊ စိတ္တသဟဘု မဟုတ်သည့် အဖြစ်ကြောင့်လည်းကောင်းတည်း။
စ၊ သည်သာမကသေး။ [န သက္ကာ ဘာဇေတုံ၏ အကြောင်းပြသည်သာမကသေး-ဟူလို။] ရူပါနံ၊ ရုပ်တို့၏။ ဥပသမ္ပဇ္ဇ၊ ပြည့်စုံစေ၍။ ဝိဟရဏေန၊ နေခြင်းဖြင့်။ သမယဝဝတ္ထာနံ၊ သမယပိုင်းခြားမှုသည်။ န ယုဇ္ဇတိ၊ မသင့်။ (ကသ္မာ၊ အဘယ်ကြောင့်နည်း၊) မဟဂ္ဂတပ္ပမာဏာနံ၊ မဟဂ္ဂုတ်၊ အပ္ပမာဏဖြစ်ကုန်သော။ ဈာနံဝိယ၊ ဈာန်တို့၏ကဲ့သို့။ ရူပါနံ၊ ရုပ်တို့၏။ ဥပသမ္ပဇ္ဇ၊ ပြည့်စုံစေ၍။ ဝိဟာတဗ္ဗတာဘာဝါ၊ နေထိုက် သည်၏ အဖြစ်၏ မရှိခြင်းကြောင့်တည်း။ စ၊ သည်သာ မကသေး။ ဥပါဒါရူပေဟိ၊ ဥပါဒါရုပ် တို့ဖြင့်။ (သမယ ဝဝတ္ထာနံ၊ သမယပိုင်းခြားမှုသည်၊) န ယုဇ္ဇတိ၊ မသင့်။ (ကသ္မာ၊ အဘယ်ကြောင့်နည်း၊) တေသံ၊ ထိုဥပါဒါရုပ်တို့၏။ သဟ၊ ပေ။ ဘာဝေန၊ သဟဇာတ အစရှိသော ပစ္စည်း၏ အဖြစ်ဖြင့်။ အပ္ပဝတ္တနတော၊ မဖြစ် ခြင်းကြောင့်တည်း။ မဟာဘူတေဟိပိ၊ မဟာဘုတ်တို့ဖြင့်လည်း။ (သမယဝဝတ္ထာနံ) န ယုဇ္ဇတိ၊ မသင့်။ (ကသ္မာ၊ အဘယ်ကြောင့်နည်း၊) ကေသဉ္စိ၊ အချို့ကုန်သော။ မဟာဘူတာနံ၊ မဟာဘုတ်တို့၏။ ကေဟိစိ၊ အချို့ကုန်သော။ ဥပါ ဒါရူပေဟိ၊ ဥပါဒါရုပ်တို့နှင့်။ ဝိနာ၊ ကင်း၍။ ပဝတ္တိတော စ၊ ဖြစ်ခြင်းကြောင့်လည်းကောင်း။ အသမာနကာလာနံ၊ မတူသော ကာလရှိသော ရုပ်တို့၏။ သဗ္ဘာဝတောစ၊ ထင်ရှားရှိခြင်းကြောင့်လည်းကောင်း တည်း။
ဟိ၊ ချဲ့။ ယသ္မိံ သမယေ၊ အကြင်အခါ၌။ ပထဝီဓာတု၊ ပထဝီဓာတ်သည်။ ဥပ္ပန္နာ ဟောတိ၊ ဖြစ်၏။ တသ္မိံသမယေ၊ ထိုအခါ၌။ စက္ခာ ယတနံ ဟောတိ၊ စက္ခုအာယတနဖြစ်၏။ ဣတိ၊ ဤသို့။ ဝတ္တုံ န သက္ကာ၊ ဆိုခြင်းငှါ မတတ်ကောင်း။ (ကသ္မာ) အဘယ်ကြောင့်နည်း။ ပထဝိယာ၊ ပထဝီဓာတ်နှင့်လည်းကောင်း။ စိတ္တာဒိ သမုဋ္ဌာနယ၊ စိတ္တ အစရှိသည်တို့ကြောင့်ဖြစ်သော။ (အာဒိဖြင့် ဥတု အာဟာ ရ သမုဋ္ဌာန်တို့ကို ယူ၊) ပထဝိယာ စ၊ ပထဝီဓာတ်နှင့်လည်းကောင်း။ သဟ၊ တကွ။ စက္ခာယတနဿ၊ စက္ခုအာယတန၏။ အဘာဝါ၊ မရှိခြင်း ကြောင့်လည်းကောင်းတည်း။ ဧဝံ၊ ထိုနည်းတူ။ သောတာယတနာဒီသုပိ၊ သောတာယတနစသည်တို့၌လည်း။ ယော ဇေတဗ္ဗံ၊ ယှဉ်စေအပ်ထိုက်၏။ မဟာဘူတေဟိ၊ မဟာဘုတ်တို့နှင့်။ အသမာနကာလာနိ၊ မတူသောကာလရှိကုန်သော။ ဝိညတ္တိ ဥပစယာဒီနိပိ၊ ဝိညတ်၊ ဥပစယ အစရှိသည်တို့သည်လည်း။ (အာဒိဖြင့် ကျန်လက္ခဏရုပ်တို့ကို ယူ၊) တသ္မိံသမယေ ဟောန္တိ၊ ထိုအခါ၌ ဖြစ်ကုန်၏။ ဣတိ၊ ဤသို့။ ဝတ္တုံ န သက္ကာ၊ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (တဉ္စ ကေနစိ သမယဝဝတ္ထာနံ ကတွာဘာဇေတုံ န သက္ကာ။)
စ၊ ဆက်။ ဧကသ္မိံကာလေ၊ တစ်ခုသောအခါ၌။ အနေကာနိ၊ တစ်ပါးမကများစွာကုန်သော။ ကလာပသဟဿာနိ၊ ရုပ်ကလာပ်အထောင်တို့သည်။ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိစ၊ ဥပါဒ်လည်းဥပါဒ်ကုန်၏။ ပဝတ္တ န္တိစ၊ ဖြစ်တည်လည်း ဖြစ်တည်ကုန်၏။ [“ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ”ဖြင့် ဥပါဒ်ခဏကိုပြ၍ “ပဝတ္တန္တိ”ဖြင့် ခဏတ္တ ယကို ပြသည်။] အရူပဓမ္မာနံဝိယ၊ နာမ်တရားတို့၏ကဲ့သို့။ ကလာ၊ ပေ။ ဘာဝေါ၊ ကလာပ် ၂-ပါးအပေါင်း၏အတူတကွဖြစ်ခြင်းသည်။ န အတ္ထိ၊ မရှိ။ စ၊ သည်သာမကသေး။ ဧကသ္မိံ၊ တစ်ခုသော။ ကလာ ပေ၊ ကလာပ်၌။ ဝတ္တမာနေဧဝ၊ ဖြစ်စဉ်သာလျှင်။ (ဌီအခိုက်၌တည်နေစဉ်သာလျှင်၊) အည ဿ၊ အခြားကလာပ်၏။ နိရောဓော၊ ချုပ်ခြင်းဟူသော ဘင်သည်လည်းကောင်း။ အညဿ၊ အခြားကလာပ်၏။ ဥပ္ပတ္တိစ၊ ဖြစ်ခြင်းဟူသော ဥပါဒ်သည်လည်းကောင်း။ ဟောတိ၊ ဖြစ်နေ၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ သဗ္ဗထာ၊ အလုံးစုံသော အခြင်းအရာအားဖြင့်။ ရူပါဗျာကတံ၊ ရုပ်အဗျာကတ ကို။ သမယဝဝတ္ထာနံ၊ သမယကို ပိုင်းခြား သတ်မှတ်ခြင်းကို။ ကတွာဝိဘဇိတုံ န သက္ကာ၊ ပြု၍ဝေဖန်ခြင်းငှါ မတတ်ကောင်း။ (တသ္မာ ဘဂဝါ သမယဝဝတ္ထာနံကတွာ န ဝိဘဇတိ။)
ပန၊ အနွယကား။ ဧကကာဒီဟိ၊ ဧကက အစရှိကုန်သော။ နယေဟိ၊ နည်းတို့ဖြင့်လည်းကောင်း။ (ပါဠိတော်ကို ကြည့်ပါ၊) န ဟေတုအာဒိနာ၊ နဟေတု အစရှိသော။ သဘာဝေန၊ သဘောအားဖြင့်လည်းကောင်း။ ဝိဘဇိတုံ သက္ကာ၊ ဣတိ၊ ကြောင့်။ တထာ၊ ထိုဧကက အစရှိ သောနည်း၊ န ဟေတု အစရှိသော သဘောအားဖြင့်။ ဝိဘဇနတ္ထံ၊ ဝေဖန်ခြင်းငှါ။ (အာဟ၌ စပ်၊) တာဝ၊ ရူပကဏ္ဍမှ ရှေးဦးစွာ။ (နိဒ္ဒိဋ္ဌေသော၊) စိတ္တပ္ပါဒကမေဏ္ဍ၊ စိတ္တုပ္ပါဒကဏ္ဍ၌။ (စိတ္တုပ္ပါဒကဏ္ဍတုန်းက၊) အဝိ ဘတ္တံ၊ မဝေဖန်အပ်သေးသော။ အဗျာကတံ၊ အဗျာကတသည်။ အတ္ထိ၊ ရှိ၏။ ဣတိ၊ ဤသို့။ ဒဿေတုံ၊ ပြခြင်းငှါလည်းကောင်း။ သမယဝဝတ္ထာနေန၊ သမယပိုင်းခြားမှုနှင့်။ ဝိနာ၊ ကင်း၍။ အဗျာကတဿ၊ အဗျာကတ၏။ သဘာဝတောယေဝ၊ သဘော အားဖြင့်သာလျှင်။ နိဒ္ဒေသေ၊ အကျယ်နိဒ္ဒေသ၌။ ဧကဒေသံ၊ တစ်စိတ်တစ်ဒေသကို။ နိဒ္ဒိသိတွာ၊ ညွှန်ပြ၍။ နိဂမနကရဏဿ၊ နိဂုံးကို ပြုခြင်း၏။ အနုပပတ္တိတော၊ မသင့်ခြင်းကြောင့်။ ဝိဘတ္တံ စ၊ ဝေဖန်အပ်ပြီးသော ဝိပါက်ကြိယာ အဗျာကတကိုလည်းကောင်း။ အဝိဘတ္တံစ၊ မဝေဖန် အပ်သေးသော ရုပ်နိဗ္ဗာန်ကိုလည်းကောင်း။ သဗ္ဗံ၊ အလုံးစုံကို။ သင်္ဂဏှန္တော၊ သိမ်းယူတော်မူ လိုသည်။ (ဟုတွာ) (ဖြစ်၍) စ၊ ကြောင့်လည်းကောင်း။ ကတမေ၊ ပေ။ အဗျာကတာတိ၊ အဘယ်တို့သည် အဗျာကတတို့နည်းဟူ၍။ အာဟ၊ ဆို၏။ (ကသ္မာ, အဝိဘတ္တံ၊ အဘယ်ကြောင့် မဝေဖန်အပ်သေးသော တရားကို။ သင်္ဂဏှာတိ၊ သိမ်းယူသနည်း၊) ဟိ (ယသ္မာ) , အဝိဘတ္တေ၊ အကျယ်မဝေဖန်အပ် သေးသည်ဖြစ်၍။ ဝိဘဇိတဗ္ဗေ၊ အကျယ်ဝေဖန်ထိုက်သောတရားကို။ ဒဿိတေ၊ ဥဒ္ဒေသအဖြစ် ဖြင့် ပြအပ်ပြီးသော်။ (ပြအပ်ပြီးမှ၊) ဉာတုံ၊ အကျယ်သိခြင်းငှါ။ ဣစ္ဆာယ၊ အလိုဆန္ဒကို။ ဥပ္ပါ ဒိတာယ၊ ဖြစ်စေအပ်ပြီးသော်။ ဝိဘဇနံ၊ အကျယ်ဝေဖန်ခြင်းသည်။ ယုတ္တံ၊ သင့်၏။ ဣတိ၊ ထို့ ကြောင့်။ (အဝိဘတ္တံ၊ မဝေဖန်အပ်သေးသော တရားကို။ သင်္ဂဏှာတိ၊ သိမ်းယူ၏။) ပန၊ သို့သော်။ ဧတ္ထ၊ ဤအဗျာကတတို့တွင်။ ဝိပါက၊ ပေ။ ဗျာကတံ၊ ဝိပါက်ကြိယာ အဗျာကတကို။ ဝိဘတ္တတ္တာ၊ ဝေဖန်အပ်ပြီး၏အဖြစ်ကြောင့်။ နဝိ ဘဇိတဗ္ဗံ၊ အကျယ်မဝေဖန်ထိုက်တော့။ အသင်္ခတာစဓာတု၊ အသင်္ခတဓာတ်ကိုလည်း။ ဘေဒါ ဘာဝတော၊ အထူးအပြား၏ မရှိခြင်းကြောင့်။ (န ဝိဘဇိတဗ္ဗာ၊) (အကျယ်မဝေဖန်ထိုက်တော့။) ပန၊ သို့သော်။ ဧတ္ထ၊ ဤအဗျာ ကတတို့တွင်။ ယံ၊ အကြင် ရုပ်အဗျာကတကို။ ဘေဒယုတ္တတာ၊ အထူးအပြားနှင့် ယှဉ်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်လည်းကောင်း။ အဝိဘတ္တတ္တာစ၊ အကျယ်မဝေဖန်အပ်သေးသည်၏ အဖြစ် ကြောင့်လည်းကောင်း။ ဝိဘဇိတဗ္ဗံ၊ ဝေဖန်ထိုက်၏။ တံ၊ ထိုရုပ်အဗျာကတကို။ ဝိဘဇန္တော၊ ဝေဖန်သော (ဟုတွာ၊) (ပုဂ္ဂိုလ်သည်) တတ္ထ၊ ပေ။ အာဒိ၊ အစရှိသော (ယံ ဝစနံ အတ္ထိ၊ အကြင်စကားရှိသည်၊ တံဝစနံ) (ထိုစကားကို) အာဟ၊ ဆို၏။ အယံ၊ ဤဆိုအပ်ပြီးကား။ ဧတ္ထ၊ ဤမူ လဋီကာ၌။ ပါဠိယောဇနာ၊ ပါဠိတော်၌ အနက်အဓိပ္ပာယ်ကို ယှဉ်စေခြင်းတည်း။ [အဋ္ဌကထာ ကို ဖွင့်ပြသောစကား မဟုတ်သေး ဟူလို။]
နယံ ဒဿေတွာတိဧတ္ထ၊ နည်းကိုပြ၍ဟူသော ဤစကား၌။ ဟေဋ္ဌာ၊ အောက်ဖြစ်သော ဝိပါက်၌။ ဂဟဏမေဝ၊ ယူခြင်းသည် ပင်။ နယဒဿနံ၊ နည်းကို ပြခြင်းတည်း။ တံ၊ ထိုနည်းပြမှုကို။ ဝိပါကေသု၊ ဝိပါက်တို့၌။ ကတွာ၊ ပြု၍။ ဝိညာတတ္တာ၊ သိအပ်ပြီး၏ အဖြစ်ကြောင့်။ ကိရိယာဗျာကတေသု၊ ကြိယာအဗျာကတတို့၌။ နိသဋ္ဌ၊ မယူဘဲ စွန့်လွှတ်အပ်ပြီ။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ကာမာဝစရာဒိဘေဒေန၊ ကာမာဝစရအစရှိသည်တို့၏အဖြစ် ဖြင့်။ ဝတ္တဗ္ဗဿ၊ ဟောတော်မူထိုက်သော။ ကိရိယာ ဗျာကတဿ၊ ကြိယာအဗျာကတကို။ ဒဿ နံ၊ ပြခြင်းသည်။ (နယဒဿနံ၊ နည်းကို ပြခြင်းမည်၏၊) တံ၊ ထိုနယဒဿနကို။ ကာမာဝစရာတိ အာဒိကံ၊ ကာမာဝစရံဤသို့အစရှိသော စကားကို။ ဂဟေတွာ၊ ယူ၍။ ဝုတ္တတ္တာ၊ ဆိုအပ်ပြီး၏အဖြစ်ကြောင့်။ နိသဋ္ဌံ၊ စွန့်လွှတ်အပ်ပြီ။
ပဉ္စဝီသတိ ရူပါနီတိ၊ ကား။ ပါဠိယံ၊ ပါဠိတော်၌။ ဝုတ္တာနိ၊ ဆိုအပ်ကုန်သော။ ဒသ၊ ဆယ်ပါးကုန်သော။ အာယတနာနိ၊ အာယတနတို့လည်းကောင်း။ ပဉ္စဒသ၊ တစ်ဆယ့်ငါးပါးကုန်သော။ သုခုမရူပါနိစ၊ သုခုမရုပ်တို့လည်းကောင်းတည်း။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ဥပစယသန္တတိယော၊ ဥပစယ၊ သန္တတိတို့ကို။ ဧကံတိ၊ တစ်ခုဟူ၍။ ကတွာ၊ ပြု၍။ ဟဒယ ဝတ္ထုံစ၊ ဟဒယဝတ္ထုကိုလည်း။ (ဂဟေတွာ၊ ယူ၍။ ဝုတ္တာနိ)၊ ဆိုအပ်ကုန်ပြီ။ [ဂဟေတွာ ဝုတ္တာနီတိ သမ္ဗန္ဓော၊ မဓု၊ ဥပစယသန္တတိတို့ကို ဇာတိရုပ်တစ်ခုတည်းအဖြစ်ဖြင့် ယူ၍ ဟဒယဝတ္ထုကို ထည့်လျှင်လည်း အာယတန ၁၀-ပါးနှင့်တကွ ၂၅-ပါး တစ်နည်းဖြစ်သည်-ဟူလို။]
ဆန္ဒဝုတီတိ၊ ကား။ စက္ခာဒိဒသကာ၊ စက္ခုအစရှိသော ဒသကဟူကုန်သော။ သတ္တ၊ ခုနစ်ပါးသော။ ဒသကတို့လည်းကောင်း။ (၇၀) ဥတုသမုဋ္ဌာနာဒယော၊ ဥတုသမုဋ္ဌာန်အစရှိကုန်သော။ တယော၊ သုံးပါးကုန်သော။ အဋ္ဌကာ၊ အဋ္ဌကတို့လည်းကောင်း။ (၂၄) ဥတုစိတ္တဇာ၊ ဥတုဇ၊ စိတ္တဇဟူ ကုန်သော။ ဒွေ၊ နှစ်ပါးကုန်သော။ သဒ္ဒါစ၊ သဒ္ဒရုပ်တို့လည်းကောင်းတည်း။ (၂) [ပေါင်း ၉၆-ပါးဖြစ် သည်။]
ကလာပဘာဝေန၊ ကလာပ်၏အဖြစ်ဖြင့်။ ပဝတ္တ ရူပရူပါနိ၊ ဖြစ်သော ရုပရုပ်တို့ကို။ ရူပကော ဋ္ဌာသာတိ၊ ရုပ်ကောဋ္ဌာသဟူ၍။ ဝုတ္တာနိ၊ ဆိုအပ်ကုန်ပြီ။ (ကသ္မာ၊ အဘယ်ကြောင့်နည်း၊) ရူပ၊ ပေ။ ဘာဝတော၊ ရုပ်ကလာပ်အစိတ်တို့၏ အဖြစ်ကြောင့်တည်း။ စ၊ ဆက်။ ကောဋ္ဌာသာတိ၊ ကောဋ္ဌာသတို့ဟူသည်ကား။ အံသာ၊ အစိတ်တို့တည်း။ အဝယဝါ၊ အစိတ်တို့တည်း။ ဣတိ အတ္ထော၊ ဤသို့ အဓိပ္ပာယ်ရှိ၏။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ကောဋ္ဌန္တိ၊ ကောဋ္ဌဟူသည်ကား။ သရီရံ၊ ကိုယ်တည်း။ တဿ၊ ထိုကိုယ်၏။ အံသာ၊ အစိတ်ဖြစ်ကုန်သော။ ကေသာဒယော၊ ဆံ အစရှိသည်တို့သည်။ ကောဋ္ဌာ သာ၊ ကောဋ္ဌာသတို့မည်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ အညေပိ၊ ကေသအစရှိသော ကောဋ္ဌာသမှ အခြား လည်း ဖြစ်ကုန်သော။ အဝယဝါ၊ အစိတ်တို့သည်။ ကောဋ္ဌာသာဝိယ၊ ကောဋ္ဌာသတို့နှင့်တူကုန် ၏။ (ဣတိ၊ ကြောင့်၊) ကောဋ္ဌာသာ၊ ကောဋ္ဌာသတို့မည်၏။
နိဗ္ဗာနံ၊ ပေ။ ဂဟိတန္တိ၊ ကား။ သောပါဒိ၊ ပေ။ ဘာဝေန၊ သဥပါဒိသေသ နိရုပါဒိသေသ သဒ္ဒါ တို့၏ ဟောနက်၏အဖြစ်၊ ရာဂက္ခယ အစရှိသော သဒ္ဒါတို့၏ ဟောနက်၏အဖြစ်၊ အသင်္ခတ အစရှိသော သဒ္ဒါတို့၏ ဟောနက်၏အဖြစ်ဖြင့်။ [ရာဂက္ခယာဒိ၌ အာဒိဖြင့် ဒေါသက္ခယ မောဟက္ခယသဒ္ဒါတို့ကိုယူ] ဘိန္နံ၊ ကွဲပြားသော နိဗ္ဗာန်ကို။ နိပ္ပဒေသတော၊ အကြွင်းမရှိသောအားဖြင့်။ ဂဟိတံ၊ ဟိ၊ မှန်။ (တစ်နည်း။) ကသ္မာ, ဘိန္နံ၊ သည်။ သမာနမ္ပိ၊ လျက်လည်း။ နိပ္ပဒေသတော, ဂဟိတံ၊ နည်း၊) ဟိ (ယသ္မာ) , အတ္ထတော၊ အနက်တရားကိုယ်အားဖြင့်။ ဧကာဝ၊ တစ်ပါးသာလျှင်ဖြစ်သော။ အသင်္ခတာ၊ အသင်္ခတဖြစ်သော။ ဓာတု၊ ဓာတ်တည်း။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (ဘိန္နံ သမာနမ္ပိ နိပ္ပဒေသတော ဂဟိတံ၊) [သဒ္ဒါ၏ ဟောနက်အဖြစ်ဖြင့်သာ ကွဲပြားသည်။ သဘောအားဖြင့်ကား အသင်္ခတဓာတ်တစ်မျိုးသာတည်း။ ထို့ကြောင့် အသင်္ခတာဓာတုဖြင့် “နိဗ္ဗာန်ကို အကြွင်းအကျန်မရှိအောင် ယူအပ်ပြီးဖြစ်သည်”ဟု ဆိုသည်။]
သဗ္ဗန္တိ၊ ကား။ သကလံ၊ အလုံးစုံသော။ စက္ကဝါဠံ၊ စကြဝဠာသည်။ ပရိမဏ္ဍလံပရိမဏ္ဍလသဏ္ဍာနံ၊ ဝန်းဝိုင်းသော ပုံသဏ္ဍာန်ရှိ၏။ ပရိက္ခေပတော၊ အဝန်းအဝိုင်းအားဖြင့်။ ဆတ္တိံသ သတသဟဿာနိ၊ ၃ သန်း ၆ သိန်းတို့သည်လည်းကောင်း။ ဒသသဟဿာနိစေဝ၊ တစ်သောင်းတို့သည်လည်းကောင်း။ အဍ္ဎုစတုတ္ထာနိ၊ အခွဲအားဖြင့် ၄-ခုမြောက်ရှိကုန်သော။ ယောဇနသတာနိစ၊ ယူဇနာတစ်ရာတို့သည်လည်းကောင်း။ (တစ်နည်း) အဍ္ဎုစတုတ္ထာနိ ယောဇနသတာနိစ၊ ယူဇနာ သုံးရာ့ငါးဆယ်တို့သည်လည်းကောင်း။ ဟောန္တိ။ ဣတိ အတ္ထော၊ စ၊ ဆက်။ ဧတ္ထ၊ ဤဂါထာ၌။ ဝဋ္ဋံ၊ အလုံးအဝိုင်းကို။ ပရိမဏ္ဍလန္တိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တံ။ စတ္တာရိ နဟုတာနီတိ၊ ကား။ စတ္တာလီသသဟဿာနိ၊ ၄ သောင်းတို့သည်လည်းကောင်း။ [စတ္တာရိ နိယုတာနိဟုလည်း ပါဌ်ရှိ၏။] နဂဝှယာတိ၊ ကား။ နဂါတိ၊ နဂဟူ၍။ အဝှာတဗ္ဗာ၊ ခေါ်ဝေါ်ထိုက်သော။ နဂသဒ္ဒနာမာ၊ နဂသဒ္ဒါ၏ အမည်ရှိသော။ (သာဇမ္ဗူ၌စပ်၊) ဣတိ အတ္ထော။ [နဂစ္ဆတီတိ နဂေါ၊ ထိုဤရွေ့ရှားမသွားတတ်သောကြောင့် သစ်ပင်။]
ဒေဝဒါနဝါဒီနံ၊ နတ်၊ ဒါနောရက္ခိုသ် အစရှိသူတို့၏။ တိဂါဝုတာဒိ သရီရဝသေန၊ ၃ ဂါဝုတ်အစရှိသော ကိုယ်၏အစွမ်းဖြင့်။ မဟန္တာ၊ ကြီးကုန်သည်။ (ဟုတွာ)၊ ပါတုဘူတာနိ၊ ထင်ရှားဖြစ်ကုန်၏။ တတ္ထ၊ ထိုမဟန္တာနိ ပါတုဘူတာနိဟူသော စကားရပ်၌။ အယံ၊ ကား။ ဝစနတ္ထော၊ တည်း။ ဘူတာနိဇာတာနိ နိဗ္ဗတ္တာနိ၊ ထင်ရှားဖြစ်ကုန်သော။ မဟန္တာနိ၊ ကြီးကျယ်သော ရုပ်တို့တည်း။ မဟာဘူတာနိ၊ ထင်ရှားဖြစ်ကုန်သော ကြီးကျယ်သောရုပ်တို့။ ဣတိ၊ ဤဆိုအပ်ပြီး ကား။ (ဝစနတ္ထော၊ တည်း။)
အနေကစ္ဆရိယ ဒဿနေန၊ တစ်ပါးမက များစွာသော အံ့ဩဖွယ်ကို ပြခြင်းအားဖြင့်လည်းကောင်း။ အနေ၊ ပေ။ ဝသေန၊ တစ်ပါးမက များစွာသော မဟုတ်မမှန် အထူးအဆန်းကို ပြခြင်း၏အစွမ်းအားဖြင့်လည်းကောင်း။ မာယာကာရော၊ မျက်လှည့်သည်သည်။ မဟန္တော၊ ကြီးကျယ်သော။ ဘူတော၊ သတ္တဝါတည်း။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ မဟာဘူတော၊ မည်၏။ ယက္ခာဒယော၊ ဘီလူးအစရှိသည်တို့သည်။ (အာဒိဖြင့်ယက္ခိနီကို ယူပါ၊ ဇာတိဝသေနဝ၊ အမျိုးဇာတ်၏အစွမ်းဖြင့် ပင်လျှင်။ မဟန္တာ၊ ကြီးကျယ်ကုန်သော။ ဘူတာ၊ သတ္တဝါတို့တည်း။ ဝါ၊ ဘုတ်ကောင်တို့တည်း။ ဣတိမဟာဘူတာ၊ အယံမဟာဘူတ သဒ္ဒေါ၊ ဤမဟာဘူတသဒ္ဒါကို။ တေသု၊ ထိုမျက်လှည့်သည်၊ ဘီလူးစသူတို့၌။ နိရုဠော၊ ထင်ရှားသော သဒ္ဒါဟူ၍။ ဒဋ္ဌဗ္ဗော၊ ပန၊ ဆက်။ ပထဝိယာ ဒယော၊ ပထဝီ အစရှိသော ရပ်တို့သည်။ မဟာဘူတာဝိယ၊ မျက်လှည့်သည်ဘီလူးစသူတို့နှင့် တူကုန်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ မဟာဘူတာ၊ တို့မည်၏။ ဘူတသဒ္ဒဿ၊ ဘူတသဒ္ဒါ၏။ ဥဘယလိင်္ဂတ္တာ၊ ပုလ္လိင် နပုလ္လိင်အားဖြင့် ၂-ပါးသော လိင်ရှိသည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ နပုံသကတာ၊ နပုံလိင်၏အဖြစ်ကို။ ကတာ၊ [ဘူတသဒ္ဒါက လိင်၂ မျိုးရှိသောကြောင့် ဤနေရာ၌ “စတ္တာရိ မဟာဘူတာနိ”ဟု နပုလ္လိင်ထားသည်-ဟူလို။]
မဟာ၊ ပေ။ ဧတ္ထ၊ ၌။ ဝစနတ္ထံ၊ ကို။ ဝဒန္တော၊ ဆိုလိုသည်။ (ဟုတွာ)၊ မဟန္တေ၊ ဟိ၊ ပေ။ ဘူတာနီတိ၊ ဟူ၍။ အာဟ၊ တတ္ထ၊ ထို ၂ ဝိကပ်တို့တွင်။ ပစ္ဆိမတ္ထေ၊ ပစ္ဆိမဝိကပ်၏အနက်၌။ ပုရိမပဒေ၊ မဟာပရိဟာရာနိ ဟူသော ရှေ့ပုဒ်၌။ ဥတ္တရပဒဿ၊ နောက်ပုဒ်ဖြစ်သော။ ပရိဟာရသဒ္ဒဿ၊ ပရိဟာရသဒ္ဒါ၏။ လောပံ၊ ကြေခြင်းကို။ ကတွာ၊ မဟာဘူတာနီတိ၊ ဟူ၍။ ဝုစ္စန္တိ။
အစ္စိမတောတိ၊ ကား။ အဂ္ဂိဿ၊ မီး၏။ ကောဋိသတသဟဿံ ဧကံ၊ ကောဋိသတသဟဿံ+ ဧကံ ဟူသော ၂ ပုဒ်သည်။ (သန္ဓိဝသေန၊ သန္တိအစွမ်းအားဖြင့်၊) ကောဋိသတသဟဿေကံ၊ ကောဋိသတသဟဿေကံဟု ဖြစ်၏။ [မဓု၌ “ကောဋိသတသဟဿံ ဧကံ”ဖြင့် ကမ္မဓာရည်း သမာသ်ကိုပြသည်ဟု မိန့်၏။ စဉ်းစားပါ၊] တံ၊ သဗ္ဗံ၊ ထိုအလုံးစုံသော ကုဋေတစ်သိန်းသော စကြဝဠာကို။ အာဏာခေတ္တဝသေန၊ အာဏာခေတ်၏အဖြစ်ဖြင့်။ ဧကံ၊ တစ်ခုတည်းကို။ ကတွာ၊ ၍။ စက္ကဝါဠန္တိဟူ၍။ ဝေါဟရန္တိ၊ ဧကဝုစ်ဖြင့် ခေါ်ဝေါ်ကြကုန်၏။ ခါရောဒကေန၊ ဆားငံရေကြောင့်။ ဝိလိယတိ၊ ကြေမွ၏။ ဝိကိရတီတိ၊ ကား။ ဝိဒ္ဓံသတိ၊ ပျက်စီး၏။
ဥပါဒိန္နကေသု၊ ဥပါဒိန္နက မဟာဘုတ်တို့၌။ ဝိကာရံ၊ ဖောက်ပြန်ပုံကို။ ဒဿေန္တော (ဟုတွာ)၊ ပတ္ထဒ္ဓေါတိအာဒိမာဟ၊ ကဋ္ဌမုခေနဝါတိ (ဧတ္ထ) ၌။ ဝါ၊ သဒ္ဒေါသည်။ ဥပမတ္ထော၊ ဥပမာအနက်ရှိ၏။ ကဋ္ဌမုခသပ္ပေန၊ ကဋ္ဌမုခမြွေသည်။ ဒဋ္ဌော၊ ကိုက်အပ်သော ကိုယ်သည်။ ပတ္ထဒ္ဓေါ၊ လွန်စွာ ခက်ထန်သည်။ (တောင့်တင်းခိုင်မာသည်၊) ဟောတိ ယထာ, ဧဝံ၊ တူ။ ပထဝီဓာတုပ္ပကောပေန၊ ပထဝီဓာတ်၏ ပျက်ခြင်းကြောင့်။ သော ကာယော၊ ထိုကိုယ်သည်။ ကဋ္ဌမုခေဝ၊ ကဋ္ဌမုခမြွေ၏ ခံတွင်း၌ကဲ့သို့။ ဟောတိ။ ကဋ္ဌမုခမုခဂတောဝိယ၊ ကဋ္ဌမုခမြွေ၏ ခံတွင်း၌ ရောက်သကဲ့သို့။ ပတ္ထဒ္ဓေါ ဟောတီတိ အတ္ထော။
အထဝါ၊ ကား။ ဝါသဒ္ဓေါ၊ ကို။ ဧဝသဒ္ဒဿ၊ ၏။ အတ္ထေ၊ ၌။ ပထဝီ၊ ပေ။ ဧတဿ၊ ဤပုဒ်၏။ ပရတောစ၊ နောက်၌လည်း။ အာဟရိတွာ၊ ၍။ ဝေဒိတဗ္ဗော၊ တတြ၊ ထို ဒုတိယဝိကပ်၌။ (တစ်နည်း) တတြ၊ ထို ဝါသဒ္ဒါ၏ ဧဝအနက်ဖြစ်ရာ၌။ အယံ၊ ကား။ အတ္ထော၊ တည်း။ ကဋ္ဌမုခေန၊ ကဋ္ဌမုခမြွေသည်။ ဒဋ္ဌော၊ ကိုက်အပ်သည်။ သမာနောပိ၊ လည်း။ ကာယော၊ သည်။ ပထဝိဓာတုပ္ပကောပေနေဝ၊ ပထဝီဓာတ်၏ ပျက်ခြင်းကြောင့်သာ။ ပတ္ထဒ္ဓေါ ဟောတိ၊ တသ္မာ, ပထဝီဓာတုယာ၊ နှင့်။ အဝိယုတ္တော၊ မကွေမကွာယှဉ်သော။ သော ကာယော၊ သည်။ သဗ္ဗဒါကဋ္ဌမုခဂတောဝိယ ဟောတိ။ ဣတိ၊ ကား။ (အတ္ထော၊ တည်း။)
အထ ဝါ၊ ကား။ ဝါ သဒ္ဒေါ၊ သည်။ အနိယမတ္ထော၊ အနိယမ အနက်ရှိ၏။ (အမြဲ မဟုတ်သော အနေကန် အနက်ရှိ၏၊) တတြ၊ ထို တတိယဝိကပ်၌။ (တစ်နည်း)၊ တတြ၊ ထို ဝါသဒ္ဒါ၏ အနိယမအနက် ဖြစ်ရာ၌။ အယံ၊ ကား။ အတ္ထော၊ တည်း။ ကဋ္ဌမုခေန၊ သည်။ ဒဋ္ဌော၊ သော။ ကာယော၊ သည်။ ပတ္ထဒ္ဓေါ၊ သည်။ ဟောတိဝါ၊ ဖြစ်သည်လည်းရှိ၏။ မန္တာဂဒဝသောန၊ မန္တန်အစွမ်း ဆေးအစွမ်းကြောင့်ကား။ နဝါ ဟောတိ၊ မဖြစ်သည်လည်းရှိ၏။ ပထဝီဓာတုပ္ပကောပေန ပန၊ ကြောင့်ကား။ မန္တာဂဒရယိတော၊ မန္တန်ဆေးမှ ကင်းသော။ သော ကာယော၊ သည်။ ကဋ္ဌမုခဂတောဝိယ၊ ကဲ့သို့။ ဧကန္တပတ္ထဒ္ဓေါ၊ ဧကန်ခက်ထန်သည်။ ဟောတိ။ ဣတိ၊ ကား။ အတ္ထော၊ တည်း။ ပူတိယောတိ၊ ကား။ ကုထိတော၊ ပုပ်သော အနံ့ရှိသည်။ [ဘဝတိ၌စပ်။ ကုထဓာတ်သည် ပူတိအနက်ကို ဟော၏။ ကုထိတောတိ ပူတိဂန္ဓော၊ -မဓု။]
မဟာဝိကာရာနိဘူတာနီတိ၊ ကား။ မဟာဝိကာရာနိ၊ ကြီးစွာသော ဖောက်ပြန်ခြင်းရှိကုန်သည်။ (ဟုတွာ) ဇာတာနိ၊ ဖြစ်ကုန်သော ရုပ်တို့တည်း။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ဝိဇ္ဇမာနာနိ၊ ထင်ရှားရှိသော ရုပ်တို့တည်း။ ဣတိ အတ္ထော၊ စ၊ ဆက်။ ဧတ္ထ၊ ဤမဟာဝိကာရာနိ ဘူတာနိ ဟူသောပါဌ်၌။ ပုရိမပဒေ၊ မဟာဝိကာရာနိ ဟူသောရှေ့ပုဒ်၌။ ဥတ္တရပဒဿ၊ နောက်ပုဒ်ဖြစ်သော။ ဝိကာရ သဒ္ဒဿ၊ ဝိကာရသဒ္ဒါ၏။ လောပံ၊ ကြေခြင်းကို။ ကတွာ၊ ၍။ မဟာဘူတာနီတိ၊ မဟာဘူတာနိ ဟူ၍။ ဝုတ္တာနိ၊ ဟောတော်မူအပ်ကုန်ပြီ။
ပထဝီတိ အာဒိနာ၊ ပထဝီ ဤသို့ အစရှိသည်ဖြင့်။ သဗ္ဗလောကဿ၊ အလုံးစုံသော လူအပေါင်း၏ မျက်စိ၌။ ပါကဋာနိ၊ ထင်ရှားကုန်သည်။ (သမာနိ) ပိ၊ န်သော်လည်း။ ဝိပလ္လာသံ၊ ဖောက်ပြန်သော မိစ္ဆာအယူကို။ [တကယ်မြေကြီးဟု ထင်မှတ်မှုကို၊] မုဉ္စိတွာ၊ လွှတ်၍။ ယထာသဘာဝတော၊ အကြင်အကြင်ဟုတ်မှန်သော သဘောအားဖြင့်။ ပရိဂ္ဂယှမာနာနိ၊ ဉာဏ်ဖြင့် သိမ်းယူအပ်ကုန်လသော်။ မဟန္တေန၊ ကြီးစွာသော။ ဝါယာမေန၊ လုံ့လနှင့်။ ဝိနာ၊ ၍။ န ပရိဂ္ဂယှန္တိ၊ မသိမ်းယူအပ်၊ မသိမ်းယူနိုင်ကုန်။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ပါကဋာနိ (သမာနာနိ) ပိ, ဒုဝိညေယျ သဘာဝတ္တာ၊ ခဲယဉ်းသဖြင့် သိအပ်သောသဘောရှိကုန်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ (သဘောမှန်ကို သိနိုင်ခဲသည်၏အဖြစ်ကြောင့်၊) မဟန္တာနီတိ၊ ဟူ၍။ ဝုစ္စန္တိ။
ဟိ၊ မှန်။ တာနိ၊ ထိုမဟာဘုတ်တို့ကို။ သုဝိညေယျာနိ၊ လွယ်ကူစွာ သိအပ်ပါကုန်၏။ အမဟန္တာနိ၊ မကြီးကျယ်ပါကုန်။ ဣတိ၊ သို့။ ဂဟေတွာ၊ မှတ်ယူ၍။ ဌိတော၊ တည်သူသည်။ (မိမိကိုယ်ကို မိမိအထင်ကြီး၍ “မဟာဘုတ်တို့ကို သိဖို့ရန်မှာ လွယ်ကူပါ၏။ မကြီးကျယ်ပါ”ဟု ယူဆသော ယောဂီပုဂ္ဂိုလ်သည်၊) တေသံ၊ ထိုမဟာဘုတ်တို့၏။ ဒုပ္ပရိဂ္ဂဟိတတံ၊ ခဲယဉ်းသဖြင့် သိမ်းယူအပ်ကုန်သည်၏အဖြစ်ကို။ ဒိသွာ၊ ၍။ ဧတာနိ၊ ဤမဟာဘုတ်တို့သည်။ အဟောမဟန္တာနိ၊ ဩ... ကြီးကျယ်ပါပေစွ။ ဣတိ၊ သို့။ ပဇာနာတိ၊ ၏။
ဥပါဒါယာတိ ဧတေန၊ ဥပါဒါယ ဟူသော ဤပုဗ္ဗကာလကြိယာဝိသေသနဖြင့်။ ဝိညာယမာနာ၊ သိအပ်သော။ ပစ္ဆိမကာလကြိယာ၊ နောက်ဖြစ်သော ကာလကြိယာသည်။ (အပရကာလကြိယာသည်၊) ပဝတ္တိရူပန္တိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တံ၊ [“ဥပါဒယ၊ ၍။ ပဝတ္တံ၊ သော”ဟု ဥပါဒါယကို ပဝတ္တ၌ စပ်ပါ-ဟူလို။] ဟိ၊ လဒ္ဓဂုဏ်ကို ဆိုဦးအံ့။ ဧဝံ၊ ဤသို့ ပဝတ္တရူပံဟု ပဝတ္တသဒ္ဒါထည့်၍ ဆိုအပ်သော်။ ဥပါဒါယာတိ ဧတေန၊ ပါဌ်ဖြင့်။ ပဋိစ္စသမုပ္ပန္နတာ၊ အကြောင်းကိုစွဲ၍ဖြစ်သော ရုပ်တို့၏အဖြစ်သည်။ ဝါ၊ ကို။ ဝုတ္တာ၊ ဣတိ၊ ဤသို့မှတ်အပ်၏။ [ဤဝါကျ၏ အဓိပ္ပာယ်ကို အဋ္ဌကထာနိဿယ၌ ပြထားပြီ။]
အထဝါ၊ အဋ္ဌကထာနည်းမှ တစ်နည်းကား။ ဥပါဒါယတိ နိဿယတိ၊ မှီတတ်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဥပါဒါယံ၊ မည်၏။ [ဥပ+အာ ရှေးရှိသော ဒါဓာတ်ကတ္တားဟော ဏပစ္စည်း။ အာကို အာယပြု၊] ဥပါဒါယမေဝ၊ မှီတတ်သည်သာလျှင် ဖြစ်သော။ ရူပံ၊ ရုပ်တည်း။ ဥပါဒါယရူပံ၊ မှီတတ်သည်သာလျှင် ဖြစ်သောရုပ်။ [“ဧဝ”ဖြင့် မှီအပ်ကို ကန့်၊] ဧတံ၊ ဤဥပါဒယရူပံဟူသော သဒ္ဒါသည်။ အညနိဿယဿ၊ မိမိမှတစ်ပါး အခြားမဟာဘုတ်ဟူသော မှီရာရှိသော။ ဧကန္တနိဿိတဿ၊ ဧကန်မှီတတ်သော။ [မဟာဘုတ်တို့ကဲ့သို့ “မှီတတ်, မှီအပ်” ၂-မျိုးမရဘဲ မှီတတ်တစ်မျိုးသာ ရသော၊] ရူပဿ၊ ရုပ်ကို။ အဓိဝစနံ၊ ဟောသော သဒ္ဒါတည်း။
ပန၊ ဆက်။ တံ၊ ထိုဥပါဒါယရုပ်ဟူသည်။ သတ္တဿ၊ သတ္တဝါ၏။ န (ဥပါဒါယရူပံ)၊ ဥပါဒါယရုပ် မဟုတ်။ ဝေဒနာဒိနောပိ၊ ဝေဒနာအစရှိသော နာမ်ခန္ဓာ ၄-ပါး၏လည်း။ န (ဥပါဒါယရူပံ)၊ ကသ္မာ၊ နည်း။ တဒဘာဝေပိ၊ ထိုဝေဒနာအစရှိသည်တို့ မရှိပါသော်လည်း။ ဘာဝတော၊ ဥပါဒါရုပ်တို့၏ ဖြစ်ခြင်းကြောင့်တည်း။ [နိရောဓသမာပတ်ဝင်စားခိုက်၊ အသညသတ်ဘုံ စသည်ဝယ် ဖြစ်ခိုက်နှင့်သက်မဲ့ရုပ်ဟူသမျှ၌ ဝေဒနာစသည်မရှိပါသော်လည်း ထိုဥပါဒါယရုပ်တို့က ဖြစ်ခြင်းကြောင့်တည်း။] ဣတိ၊ ဤအနက်ကို။ ဒဿေတုံ၊ ငှာ။ စတုန္နံ၊ ပေ။ အာဒိမာဟ၊ [သတ္တဝါ၏ ဥပါဒါယရုပ်လည်းမဟုတ်၊ ဝေဒနာစသည်တို့၏ ဥပါဒါယရုပ်လည်း မဟုတ်။ မဟာဘုတ် ၄-ပါးတို့၏ ဥပါဒါယရုပ် ဖြစ်သည်-ဟူလို။] ဟိ၊ မှန်။ နိဿယရူပါနံ၊ မှီရာသဘောရှိသော ရုပ်တို့၏။ သာမိဘာဝေါ၊ သာမိ၏အဖြစ်သည်။ ဘဝတိ၊ ၏။ ဣတိ၊ ဤသို့ မှတ်အပ်၏။
တိဝိဓရူပသင်္ဂဟ အဖွင့်
ပကိဏ္ဏကဒုကေသု၊ ပကိဏ္ဏကဒုက်တို့တွင်။ အဇ္ဈတ္တိကဒုကံ၊ အဇ္ဈတ္တိကဒုက်ကို။ မုဉ္စိတွာ၊ လွှတ်၍။ အညော၊ အခြားသော။ သဗ္ဗဒုကေဟိ၊ အလုံးစုံသော ဒုက်တို့နှင့်။ တိကဝသေန၊ တိက်၏အဖြစ်ဖြင့်။ ယောဇနံ၊ ယှဉ်စပ်အပ်သည်၏အဖြစ်သို့။ ဂစ္ဆန္တော၊ ရောက်သောဒုက်မည်သည်။ နတ္ထိ။ ဝိညာတ္တိဒုကောစ၊ ဝိညတ္တိဒုက်သည်လည်း။ ယောဇနံ၊ သို့။ န ဂစ္ဆတိ၊ ဣတိ၊ ကြောင့်။ သဗ္ဗဒုကယောဂီသု၊ အလုံးစုံသောဒုက်တို့နှင့် ယှဉ်ခြင်းရှိသော ဒုက်တို့တွင်။ အာဒိဘူတံ၊ အစဖြစ်၍ဖြစ်သော။ အဇ္ဈတ္တိကဒုကမေဝ၊ ကိုသာ။ ဂဟေတွာ၊ ၍။ သေသေဟိ၊ အဇ္ဈတ္တိကဒုက်မှ ကြွင်းကုန်သော။ သဗ္ဗဒုကေဟိ၊ အလုံးစုံသော ဒုက်တို့နှင့်။ ယောဇေတွာ၊ ယှဉ်စေ၍။ တိကာ၊ တိက်တို့ကို။ ဝုတ္တာ၊ ဟောတော်မူအပ်ကုန်ပြီ။ [ပါဠိတော်ကြည့်ပါ၊] ဟိ၊ မှန်။ ဧတေနနယေန၊ ဤနည်းဖြင့်။ (အဇ္ဈတ္တိကဒုက်ကို ကြွင်းသော အလုံးစုံသော ဒုက်တို့နှင့် ယှဉ်စေ၍ တိက်ဖြစ်ပုံကို ဟောတော်မူအပ်သော ဤနည်းဖြင့်၊) အညေသံပိ၊ အဇ္ဈတ္တိကဒုက်မှ တစ်ပါးလည်း ဖြစ်ကုန်သော။ ဒုကာနံ၊ ဩဠာရိကစသော ဒုက်တို့၏။ ဒုကန္တရေဟိ၊ တစ်ပါးသော ဒုက်တို့ဖြင့်။ လဗ္ဘမာနာ၊ သော။ တိကယောဇနာ၊ တိက်အဖြစ်ကို ယှဉ်စေခြင်းသည်။ ဝါ၊ ကို။ ဝိညာတုံ၊ ငှာ။ သက္ကာ၊ ဣတိ၊ ဤသို့ မှတ်အပ်၏။
စတုဗ္ဗိဓာဒိရူပါသင်္ဂဟ အဖွင့်
စတုက္ကေသု၊ စတုက္ကတို့၌။ ဧကန္တစိတ္တ သမုဋ္ဌာနဿ၊ ဧကန် စိတ္တသမုဋ္ဌာန်ရုပ်၏။ ဝိညတ္တိဒွယဘာဝတော၊ ဝိညတ်ဒွေး၏အဖြစ်ကြောင့်။ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဒုကော၊ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဒုက်သည်။ ဝိညတ္တိဒုကာဒီဟိ၊ ဝိညတ်ဒုက်အစရှိသည်တို့နှင့်။ (အာဒိဖြင့် စိတ္တသဟဘုဒုက်၊ စိတ္တာနုပရိဝတ္တိဒုက်တို့ကို ယူ၊) သမာနဂတိကော၊ တူသောအသွားရှိ၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ တေန၊ ထိုစိတ္တသမုဋ္ဌာနဒုက်နှင့်။ သဟ, ဥပါဒါဒုကဿ၊ ဥပါဒါဒုက်ကို။ ယောဇနယ၊ ယှဉ်စေခြင်း၌။ လဗ္ဘမာနောပိ၊ ရထိုက်ပါသော်လည်း။ ဝါ၊ ရထိုက်သည်လည်း ဖြစ်သော။ [“ယံတံ ရူပံ ဥပါဒါ၊ တံ အတ္ထိ စိတ္တ သမုဋ္ဌာနံ၊ အတ္ထိ န စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ”ဟု ရထိုက်သည်လည်း ဖြစ်သော၊] စတုက္ကော၊ စတုက္ကကို။ (ဘဂဝတာ) န ဝုတ္တော။ တထာ၊ တူ။ သနိဒဿနဒုကာဒီနံ၊ သနိဒဿဒုက်အစရှိသည်တို့၏။ [အာဒိဖြင့် သပ္ပဋိဃ၊ မဟာဘူတဒုက်စသည်တို့ကိုယူ၊] တေန၊ ထိုစိတ္တသမုဋ္ဌာနဒုက်နှင့်လည်းကောင်း။ တဿ၊ ထိုစိတ္တသမုဋ္ဌာနဒုက်ကို။ ဩဠာရိကဒူရဒုကေဟိစ၊ ဩဠာရိကဒုက်၊ ဒူရဒုက်တို့နှင့်လည်းကောင်း။ ယောဇနာယ၊ ၌။ လဗ္ဘမာနာ၊ ရထိုက်ကုန်သော စတုက္ကတို့ကို။ န ဝုတ္တာ၊ [ရထိုက်ပါလျက် ဟောတော်မမူခြင်း၌ အကြောင်းကိုရှာခြင်းဖြင့် အကျိုးမရှိပုံကို ပြလို၍ “ဓမ္မာနံဝါ” စသည်မိန့်။] ဝါ၊ တစ်နည်း။ ဓမ္မာနံ၊ ပရမတ္ထတရားတို့၏။ သဘာဝကိစ္စာနိ၊ ကိစ္စတို့ကိုလည်းကောင်း။ ဗောဓေတဗ္ဗာကာရဉ္စ၊ ဝေနေယျတို့ကို သိစေထိုက်သော အခြင်းအရာကိုလည်းကောင်း။ [မဓု၌ “ဗောစေတဗ္ဗာနံ ပုဂ္ဂလာနံ အာကာရံ အဇ္ဈာသယံ”ဟုဖွင့်၏။ ထိုအလို သိစေထိုက်သော ပုဂ္ဂိုလ်တို့၏ အခြင်းအရာဖြစ်သော အဇ္ဈာသယကိုလည်းကောင်း” ပေး၊] ယာထာဝတော၊ မဖောက်မပြန် ဟုတ်မှန်သောအားဖြင့်။ ဇာနန္တေန၊ သိတော်မူသော။ ဘဂတာ၊ သည်။ တေန၊ ထိုဝိညတ်ဒွေးတို့နှင့်။ အညေသံ၊ အခြားသော ဒုက်တို့ကိုလည်းကောင်း။ တဿ၊ ထိုဝိညတ်ဒွေးကို။ အညေဟိ စ၊ အခြားသော ဒုက်တို့နှင့်လည်းကောင်း။ ယောဇနာ၊ ယှဉ်စေခြင်းကို။ န ကတာ၊ ပြုတော်မမူအပ်။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဧတ္ထ၊ ဤသို့ ယှဉ်စေမှုကို ပြုတော်မမူခြင်း၌။ ကာရဏပရိယေသနာယ၊ အကြောင်းကိုရှာခြင်းဖြင့်။ ကိံ၊ အဘယ်အကျိုးရှိအံ့နည်း။ အဒ္ဓါ၊ မချွတ်ဧကန်။ သာ ယောဇနာ၊ ထိုယှဉ်စေခြင်းကို။ (ယတော၊ ကြောင့်၊) န ကာတဗ္ဗာ၊ မပြုထိုက်။ တတော၊ ကြောင့်။ ဘဂဝတော န ကတာ၊ ဣတိ ဝေဒိတဗ္ဗာ။ [“န ကာတဗ္ဗာ ယတော”၌ “န ကာတဗ္ဗာ၊ တတော”ဟုရှိလျှင် ကောင်း၏။]
ပန၊ ကား။ အညေ၊ ဝိညတ္တိဒုက်အစရှိသော ဒုက်တို့မှ တစ်ပါးကုန်သော။ ပကိဏ္ဏကဒုကာ၊ ပကိဏ္ဏကဒုက်တို့သည်။ ဝါ၊ တို့ကို။ အညေဟိ၊ အခြားကုန်သော။ ပကိဏ္ဏကဒုကေဟိ၊ ဥပါဒိန္န အနုပါဒိန္နအစရှိသော ပကိဏ္ဏကဒုက်တို့နှင့်။ ယောဇေတုံ၊ ငှာ။ ယုတ္တာ၊ သင့်ကုန်၏။ တေဟိ၊ ထိုယှဉ်စေသင့်သောဒုက်တို့နှင့်။ ယောဇိတာ ဧဝ၊ ယှဉ်စေအပ်ကုန်သည်သာ။ ပန၊ ကား။ ဝတ္ထုဒုကာဒီသု၊ ဝတ္ထုဒုက်အစရှိသည်တို့တွင်။ သောတသမ္ဖဿာရမဏဒုကာဒယော၊ သောတသမ္ဖဿာရမဏဒုက်အစရှိတို့ကို။ ဝဇ္ဇေတွာ၊ ၍။ အညေဟိ၊ န်သော။ အာရမဏ၊ ပေ။ ဒုကေဟိ၊ အာရမဏဒုက်၊ ဗာဟိရာယတနဒုက်အစရှိသော ရထိုက်သောဒုက်တို့နှင့်။ ဥပါဒိန္နဒုကဿ၊ ဥပါဒိန္နက ဒုက်ကိုလည်းကောင်း။ ဥပါဒိန္နုပါဒါနိယဒုကဿ စ၊ ဥပါဒိန္နုပါဒါနိယဒုက်ကိုလည်းကောင်း။ ယောဇနာယ၊ ၌။ စတုက္ကာ၊ စတုက္ကတို့ကို။ လဗ္ဘန္တိ။ စ၊ ဆက်။ စိတ္တသမုဌာနဒုကဿ၊ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဒုက်၏။ သဗ္ဗာရမဏ၊ ပေ။ ဒုကေဟိ၊ သဗ္ဗာရမဏဒုက်၊ ဗာဟိရာယတနဒုက်အစရှိသော ရထိုက်သောဒုက်တို့နှင့်။ (ယောဇနာယ စတုက္ကာ လဗ္ဘန္တိ၊) ပန၊ ကား။ အဝသေသေဟိ၊ အာရမဏ၊ ဗာဟိရာယတန အစရှိသော လဗ္ဘမာနဒုက်တို့မှ ကြွင်းသော ဒုက်တို့နှင့်။ တေသံ၊ ထိုဥပါဒိန္နဒုက်အစရှိသည်တို့ကို။ သဗ္ဗဝတ္ထုဒုကာဒီဟိစ၊ သဗ္ဗဝတ္ထုဒုက်အစရှိသည်တို့နှင့်လည်းကောင်း။ ယောဇနာယ (စတုက္ကာ) န လဗ္ဘန္တီတိ ဝေဒိတဗ္ဗာ။။ ဥဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ၊ သည်။ နိဋ္ဌိတာ။
ဧကကနိဒ္ဒေသအဖွင့်
[အဘယ်ကြောင့် မြတ်စွာဘုရားသည် “သဗ္ဗံ ရူပံ နဟေတုမေဝ”ဟု ဧဝသဒ္ဒါဖြင့် ဟောတော်မူပါသနည်းဟု မေးဖွယ်ရှိသောကြောင့် “အဝိဇ္ဇမာနဝိဘာဂဿ” စသည်မိန့်။] အဝိဇ္ဇမာနဝိဘာဂဿ၊ ထင်ရှားမရှိသော ဝိဘာဂရှိသော ရုပ်ကို။ (အကျယ်ဝေဖန်၍ မရကောင်းသောရုပ်ကို၊) ဝိဘာဂါဘာဝဒဿနမေဝ၊ ဝေဖန်အပ်သောအပြား၏ မရှိခြင်းကို ပြခြင်းသည်ပင်။ နိဒ္ဒေသော၊ အကျယ်ညွှန်ပြခြင်းမည်၏။ (ကသ္မာ၊ နည်း၊) နိစ္ဆယကရဏတော၊ ဝေဖန်စရာမရှိဟု ဆုံးဖြတ်မှုကို ပြုနိုင်ခြင်းကြောင့်တည်း။ တသ္မာ, သဗ္ဗံ၊ ပေ။ အာဒိနာ၊ ပါဌ်ဖြင့်။ ဝိဘာဂါဘာဝါဝဓာရဏေန၊ ဝေဖန်အပ်သောအပြား၏ မရှိခြင်းကို ပိုင်းခြားသတ်မှတ် ဆုံးဖြတ်တတ်သော။ ဧဝသဒ္ဒေန၊ ဧဝသဒ္ဒါဖြင့်။ နိဒ္ဒေသံ၊ အကျယ်ညွှန်ပြခြင်းကို။ (ဘဂဝါ) ကရောတိ။
ဟေတုဟေတူတိ (ပဒဿ)၊ ၏။ မူလဟေတု၊ မူလဖြစ်သော ဟိတ်။ (ဣတိအယံ အတ္ထောဝါ၊ ဤအနက်သည်လည်းကောင်း၊) ဟေတုပစ္စယဟေတု၊ ဟေတုပစ္စည်းဖြစ်သော ဟိတ်။ ဣတိ အယံ အတ္ထော ဝါ၊ သည်လည်းကောင်း။ (ဟောတိ၊) မဟာဘူတာဟေတူတိ၊ ဟူသော။ အယမေဝတ္ထော၊ ဤအနက်ကိုပင်။ မဟာဘူတာပစ္စယာတိ ဧတေန၊ ဟူသော ဤပါဌ်ဖြင့်လည်း။ ဝုတ္တော။ ဣတိ၊ ဤသို့မှတ်အပ်၏။ (ကသ္မာ၊ နည်း၊) ဟေတုပစ္စယသဒ္ဒါနံ၊ ဟေတုသဒ္ဒါ၊ ပစ္စယသဒ္ဒါတို့၏။ သမာနတ္ထတ္တာ၊ တူသော အနက်ရှိကုန်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်တည်း။ ပစ္စယောဧဝ၊ အကြောင်းသည်ပင်။ ဟေတု၊ ဟိတ်တည်း။ ပစ္စယဟေတု၊ အကြောင်းသည်ပင် ဟိတ်။
စ၊ ဆက်။ ယော၊ အကြင် မဟာဘုတ်သည်။ ရူပက္ခန္ဓဿ၊ ရူပက္ခန္ဓာ၏။ ဟေတု၊ အကြောင်းတည်း။ သော ဧဝ၊ ထိုမဟာဘုတ်သည်ပင်။ တဿ၊ ထိုရူပက္ခန္ဓာကို။ ပညာပနာယ၊ ပညတ်ခြင်းငှာ။ ဟေတု၊ အကြောင်းတည်း။ ဣတိ၊ သို့။ ဝုတ္တော၊ (ကသ္မာ၊ နည်း၊) တဒဘာဝေ၊ ထိုမဟာဘုတ်တည်းဟူသော အကြောင်းမရှိလသော်။ အဘာဝတော၊ ရူပက္ခန္ဓာ၏ မရှိခြင်းကြောင့်တည်း။
အတိတာနာဂတပစ္စုပ္ပန္နာနံ၊ အတိတ် အနာဂတ် ပစ္စုပ္ပန်ဖြစ်ကုန်သော။ ကမ္မသမာဒါနာနံ၊ ဆောက်တည်အပ်သော ကံတို့၏။ ဌာနသော၊ အကျိုး၏တည်ရာအကြောင်းအားဖြင့်။ ဟေတုသော၊ အကျိုး၏ဖြစ်ကြောင်းအားဖြင့်။ ဝိပါကံ၊ အကျိုးကို။ (ပဇာနာတိ၊) ဣတိ ဧတ္ထ၊ ဤသို့ အကျိုးပေးရာ၌။ အညေသု၊ ကံမှ အခြားကုန်သော။ ပစ္စယေသု၊ အဝိဇ္ဇာတဏှာစသော အကြောင်းတို့သည်။ ဝိဇ္ဇမာနေသုပိ၊ န်သော်လည်း။ ဣဋ္ဌာ၊ ပေ။ နိယာမကတ္တာ၊ ဣဋ္ဌအကျိုး၊ အနိဋ္ဌအကျိုးကို သတ်မှတ်တတ်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ ဥတ္တမံ ပဓာနံ၊ ပြဋ္ဌာန်းသော။ ကုသလာကုသလံ၊ ကုသိုလ်၊ အကုသိုလ်ကိုလည်းကောင်း။ (ဟေတူတိ ဝုတ္တံ၌စပ်၊) ကမ္မမိဝ၊ ကံကဲ့သို့။ ပဓာနတ္တာ၊ ပြဓာန်းသည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ ဂတိ၊ ပေ။ နိပ္ဖာဒိတံ၊ ဂတိ၊ ဥပဓိ၊ ကာလ၊ ပယောဂတို့၏ ပြည့်စုံခြင်း၊ ပျက်စီးခြင်းဟူသောအကြောင်းသည် ဖြစ်စေအပ်သော။ ဣဋ္ဌာနိဋ္ဌာရမဏဉ္စ၊ ဣဋ္ဌာရုံ၊ အနိဋ္ဌာရုံကိုလည်းကောင်း။ ဟေတူတိ၊ ဟေတုဟူ၍။ ဝုတ္တံ။ ဣတိဣမိနာ အဓိပ္ပာယေန၊ ဤသို့သော အလိုဖြင့်။ ကမ္မာရမဏာနိ၊ ကံ၊ အာရုံတို့ကို။ ဥတ္တမဟေတူတိ၊ တို့ဟူ၍။ ဝါ၊ ပဓာနအကြောင်းတို့ဟူ၍။ ဝုတ္တာနိ၊ န်ပြီ။
စ၊ သဓကကား။ ဂတိ၊ ပေ။ ဟေတူတိ၊ ဟူ၍။ ဝက္ခတိ၊ ဟောတော်မူလတ္တံ့။ (ဉာဏဝိဘင်းပါဠိတော်၌ ဟောတော်မူလတ္တံ့၊) ဣဓပန၊ ဤရူပကဏ္ဍ၌ကား။ ကမ္မမိဝ၊ ကံကဲ့သို့။ ဥတ္တမတ္တာ၊ ပဓာနအကြောင်း၏အဖြစ်ကြောင့်။ အာရမဏံပိ အာရုံသည်လည်း။ ဟေတုဝစနံ၊ ဟေတုသဒ္ဒါကို။ အရဟတိ၊ ထိုက်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဥတ္တမဟေတူတိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တံ။
သင်္ခါရာနန္တိ၊ ကား။ ပုညာဘိသင်္ခါရာဒီနံ၊ တို့၏။ အဝိဇ္ဇာ၊ ကို။ သာဓာရဏပစ္စယတ္တာ၊ ဆက်ဆံသောအကြောင်း၏အဖြစ်ကြောင့်။ ဟေတူတိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တာ၊ ဖရတီတိ၊ ကား။ ဂစ္ဆိတိ၊ ရောက်၏။ ပါပုဏာတိ၊ ရောက်၏။ [ဂစ္ဆတိကို “သွား၏”ဟုပေးမည်စိုး၍ “ပါပုဏာတိ”ဟု ထပ်ဖွင့်သည်။]
ပဋိက္ခေပနိဒ္ဒေသောတိဣဒံ၊ စကားကို။ မာတိကာယ၊ ၌။ (တိက ဒုကမာတိကာ၌၊) အာဂတပဋိက္ခေပဝသေန၊ လာသောဟိတ်စသည်ကို ပယ်ခြင်း၏အစွမ်းအားဖြင့်။ ဝုတ္တံ၊ ဆိုအပ်ပြီ။ ဣဓပန၊ ဤရူပကဏ္ဍ၌ကား။ မာတိကာယ၊ ၌။ ရူပဿ၊ ၏။ နဟေတု၊ ပေ။ တာစ၊ နဟေတုပုဒ် အစရှိသည်တို့ဖြင့် သိမ်းယူအပ်သည်၏အဖြစ်ကိုလည်း။ ဝုတ္တာ၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီ (ကသ္မာ၊ နည်း၊) ရူပဿ၊ ၏။ တံတံသဘာဝတော၊ ထိုထိုသဘောရှိသည်၏အဖြစ်ကြောင့်တည်း။ အဝဓာရိတာစ ဧဝဖြင့်ပိုင်းခြားသတ်မှတ်သည်၏အဖြစ်ကိုလည်း။ (ဝုတ္တာ၊) (ကသ္မာ၊ နည်း၊) အနညသဘာဝတော၊ နဟေတုသဘောမှတစ်ပါးသော သဘောမရှိသည်၏အဖြစ်ကြောင့်တည်း။
ရူပီဒုကေ၊ ရူပီပဒမေဝ၊ ရူပီပုဒ်ကိုပင်။ ဣဓ၊ ဤရူပကဏ္ဍပါဠိတော်၌။ ရူပန္တိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တံ၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီ။ တေန၊ ကြောင့်။ ရူပီ ရူပပဒါနံ၊ ရူပီပုဒ်၊ ရူပပုဒ်တို့၏။ ဧကတ္ထတာ၊ တူသော အနက်ရှိသည်၏အဖြစ်သည်။ သိဒ္ဓါ၊ ပြီးသည်။ ဟောတိ၊ (ကသ္မာ၊ နည်း၊) ရုပ္ပနလက္ခဏယုတ္တဿေဝ၊ ဖောက်ပြန်ခြင်းလက္ခဏာနှင့် ယှဉ်သောရုပ်၏သာ။ ရူပီ ရူပဘာဝတော၊ ရူပီမည်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်တည်း။
ဥပ္ပန္နံ၊ ပေ။ ဝိညေယျန္တိ၊ ဟူသော ပါဠိတော်ပါဌ်ဖြင့်။ အရူပတော၊ နာမ်မှ။ ဝိဓုရံ၊ ပြောင်းပြန်ဖြစ်သော။ ဝါ၊ ဆန့်ကျင်ဘက်ဖြစ်သော။ ရူပဿ၊ ရုပ်၏။ သဘာဝံ၊ သဘောကို။ ဒဿေတိ၊ (ကသ္မာ၊ ပေ။ ဒဿေတိ၊ ဣတိ ဝိညာယတိ၊) ဟိ (ယသ္မာ)၊ ဥပ္ပန္နံ၊ ခဏတ္တယသို့ ရောက်ဆဲဖြစ်သော။ ဝါ၊ ပစ္စုပ္ပန်ဖြစ်သော။ အရူပံ၊ နာမ်ကို။ ရူယံယထာ၊ ရုပ်ကဲ့သို့။ ဆဟိ ဝိညာဏေဟိ၊ ၆-ပါးသော ဝိဉာဏ်တို့သည်။ န ဝိညေယျံ၊ မသိထိုက်။ (တသ္မာ အရူပတော၊ ပေ။ ဒဿေတိ၊ ဣတိ ဝိညာယတိ၊) တေန၊ ထိုသို့ပြသဖြင့်။ ဥပ္ပန္နံ၊ သော။ ရူပံ၊ ကို။ ဆဟိ ဝိညာဏေဟိ၊ တို့သည်။ ဝိညေယျံ၊ အရူပံ၊ နာမ်ကို။ န (ဝိညေယျံ၊) ဣတိ၊ သို့။ အရူပတော၊ နာမ်မှ။ နိဝတ္တေတွာ၊ ရုပ်ကို နစ်စေ၍။ ဝါ၊ ခွဲခြား၍။ [မဓု၌ အရူပတောကို “အရူပံ”ဟု ဖွင့်၏။ အပါဒါန်လည်း သင့်သည်သာ၊] ရူပေဧဝ၊ ရုပ်၌သာ။ ဧတံ သဘာဝံ၊ ဤ ဆဝိညာဏ ဝိညေယျ သဘောကို။ နိယမေတိ၊ သတ်မှတ်၏။ ရူပံ၊ ကို။ ဧတသ္မိံသဘာဝေ၊ ဤဆဝိညာထ ဝိညေယျသဘော၌။ န (နိယမေတိ၊) (ကသ္မာ ရူပံ ဧတသ္မိံ သဘာဝေန နိယမေတိ၊) ဟိ (ယသ္မာ)၊ ရူပံ၊ ရုပ်သည်။ အတီတာနာဂတံ၊ အတိတ်၊ အနာဂတ်ရုပ်သည်လည်း။ အတ္ထိ။ ဥပ္ပန္နံ၊ သော။ ယံ၊ အကြင်ရုပ်သည်။ ဆဟိ ဝိညာဏေဟိ၊ တို့သည်။ ဝိညေယျ သဘာဝံ၊ သိထိုက်သော သဘောရှိသည်။ န ဟောတိ၊ (တံ စ၊ ထိုရုပ်သည်လည်း။ အတ္ထိ၊) ဣတိ၊ ကြောင့်။ ရူပံ၊ ရုပ်ကို။ ဧတသ္မိံ သဘာဝေ၊ ဤဆဝိညာဏ ဝိညေယျသဘော၌။ န နိယမေတိ။)
စ၊ ဆက်။ ဧတမေဝ၊ ဤနိယမံ၊ နိယမကိုပင်။ ပုန၊ တစ်ဖန်။ ဧဝသဒ္ဒေန၊ ဖြင့်။ နိယမေတိ၊ သတ်မှတ်၏။ (ကိံ၊ နည်း၊) ယထာဝုတ္တော၊ အကြင် အကြင်ဆိုအပ်ပြီးသော။ နိယမော၊ သတ်မှတ်ခြင်းသည်။ ရူပေ၊ ရုပ်၌။ အတ္ထိဧဝ၊ ရှိသည်သာ။ အရူပေဝိယ၊ နာမ်၌ ကဲ့သို့။ နတ္ထိ၊ မရှိသည်ကား။ န၊ မဟုတ်။ ဣတိ၊ သို့။ (နိယမေတိ။)
အထဝါ၊ ကား။ သဗ္ဗံ ရူပန္တိ၊ ဟူ၍။ ဘူတုပါဒါယရူပံ၊ ဘူတရုပ်, ဥပါဒါရုပ်ကို။ ကာလဘေဒံ၊ ကာလအပြားကို။ အနာမသိတွာ၊ မသုံးသပ်မူ၍။ သဗ္ဗန္တိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တံ။ တံ သဗ္ဗံ၊ ထိုအလုံးစုံသော ရုပ်ကို။ အရူပေဟိ၊ နာမ်တို့နှင့်။ သမာနဝိညေယျသဘာဝံ၊ တူသော သိထိုက်သော သဘော ရှိသော။ အတီတာနာဂတံ၊ အတိတ်ရုပ်, အနာဂတ်ရုပ်ကို။ နိဝတ္တေတုံ၊ ငှါ။ ဥပ္ပန္နန္တိ ဧတေန၊ ဥပ္ပန္နံဟူသော ဤပါဌ်ဖြင့်။ ဝိသေသေတိ၊ အထူးပြုတော်မူ၏။ ဥပ္ပန္နံ၊ သော။ သဗ္ဗံ၊ သော။ တံ ရူပံ၊ ကို။ ဆဟိဝိညာဏေဟိ၊ တို့သည်။ ဝိညေယျမေဝ၊ ဣတိ အတ္ထော၊ နက်။ ဧံ၊ ဤသို့ဖြစ်လျှင်။ (ပစ္စုပ္ပန်ရုပ် မှန်သမျှ ဆဝိညာဏ ဝိညေယျဖြစ်လျှင်) ရူပါယတနဿပိ၊ ရူပါရုံ၏လည်း။ သော တဝိညာဏာဒီဟိ၊ တို့သည်။ ဝိညေယျတာ၊ သိထိုက်သည်၏ အဖြစ်သည်။ အာပဇ္ဇတိ နနု၊ ဖြစ်သည် မဟုတ်လော။ ဣတိ၊ ဤကား စောဒနာတည်း။ နာပဇ္ဇတိ၊ မဖြစ် (ကသ္မာ၊ နည်း၊) ရူပံ၊ ကို။ သဗ္ဗံ၊ အလုံးစုံကို။ သမ္ပိဏ္ဍေတွာ၊ ပေါင်းပြီး၍။ ဧကန္တ၊ ပေ။ ဝသေန၊ ဧကန်လက္ခဏာကို ပြခြင်း၏ အစွမ်းဖြင့်။ ဧကီဘာဝေန၊ တစ်ခုတည်း အဖြစ်ဖြင့်။ ဂဟေတွာ၊ ယူ၍။ (ဒုဿနတော၌ စပ်၊) အရူပတော၊ မှ။ ဝိဓုရဿ၊ သော။ ဆဟိဝိညာဏေဟိ၊ တို့သည်။ ဝိညေယျသဘာဝဿ၊ သိထိုက်သောသဘောကို။ ဒဿနတော၊ ပြခြင်းကြောင့်တည်း။
ပန၊ ဆက်။ ပစ္စုပ္ပန္နရူပမေဝ၊ ပစ္စုပ္ပန်ရုပ်ကိုသာ။ ဆဟိ ဝိညာဏေဟိ၊ တို့သည်။ ဝိညေယျံ၊ ဣတိ၊ သို့။ ဧတသ္မိံနိယမေ၊ ဤသတ်မှတ်ခြင်းသည်။ (သတိ၊ ရှိလသော်၊) သပ္ဗံရူပန္တိဧတ္ထ၊ သဗ္ဗံ ရူပံဟူသော ဤစကားရပ်၌။ အယံ ဝိညေယျဘာဝနိယမော၊ ဤသိထိုက်သည်၏အဖြစ်၌ သတ်မှတ်ခြင်းကို။ န ဝုတ္တော၊ ဟောတော်မမူအပ်။ ဝါ၊ ဟောတော်မူအပ်ရာ မရောက်။ အထခေါ၊ စင်စစ်ကား။ ပစ္စုပ္ပန္နန္တိ (ဧတ္ထ) ဟူသောဤစကားရပ်၌။ (အယံ ဝိညေယျဘာဝနိယမော၊ ကို။ ဝုတ္တော၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီ။ ဝါ၊ ဟောတော်မူအပ်ရာ ရောက်၏၊) ဣတိ၊ ကြောင့်။ သဗ္ဗရူပဿ၊ အလုံးစုံသောရုပ်၏။ ဧကန္တ လက္ခဏနိယမော၊ ဧကန် လက္ခဏာကို သတ်မှတ်ခြင်းသည်။ ဝါ၊ ကို။ ဒဿိတော၊ ပြအပ်သည်။ နသိယာ၊ မဖြစ်ရာ။ ပါဠိယဉ္စ၊ ပါဠိတော်၌လည်း။ ဝိညေယျ မေဝါတိ၊ ဟူ၍။ ဧဝကာရော၊ ဧဝသဒ္ဒါကို။ ဝုတ္တော။ ဥပ္ပန္နမေဝါတိ၊ ဟူ၍။ န (ဝုတ္တော)၊ တသ္မာ, ဥပ္ပန္နဿေဝ၊ ပစ္စုပ္ပန်ရုပ်၏။ မနော၊ ပေ။ ပတ္တိ၊ မနောဝိညာဏ်ဖြင့် သိထိုက်သည်၏အဖြစ်၌ သတ်မှတ်ခြင်းသို့ရောက်ခြင်းသည်။ နတ္ထိ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ သောတပတိတတ္တေန၊ ပဉ္စဝိညာဏ် အယဉ်၌ ကျရောက်သည်၏အဖြစ်ဖြင့်။ ကိံ၊ အဘယ်အကျိုး ရှိအံ့နည်း။ တသ္မာ, ဝုတ္တနယေ နေဝ၊ ဖြင့်။ အတ္ထော၊ ကို။ ယောဇေတဗ္ဗော၊ ၏။
ကထံဝိဓံတိ၊ ကား။ ဂုဏေဟိ၊ ဂုဏ်တို့ဖြင့်။ ကထံသဏ္ဍိတံ၊ အဘယ်သို့သောကောင်းစွာတည်သူကို။ (သီလဝန္တံ ဝဒန္တိ၌စပ်၊) ဉာဏမေဝ၊ ရှေးရှေးဉာဏ်သည်ပင်။ ဉာဏဝတ္ထု၊ ဉာဏဝတ္ထုမည်၏။ သမာနဇာတိကာနံ၊ တူသော ဇာတ်ရှိသူတို့ကို။ သင်္ဂဟော၊ သိမ်းယူခြင်းသည်။ (သဇာတိသင်္ဂဟော၊ မည်၏၊) ဝါ၊ တစ်နည်း။ သမာနဇာတိယာ၊ တူသောဇာတ်အားဖြင့်။ သင်္ဂဟော၊ သည်။ သဇာတိသင်္ဂဟော၊ မည်၏။ ဧတ္ထ၊ ဤအရပ်၌။ ဝါ၊ ဤစိတ္တုပ္ပါဒ်၌။ သဉ္စာယန္တိ၊ ကောင်းစွာ ဖြစ်ကုန်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ သဉ္စာတိ၊ မည်၏။ သဉ္စာတိယာ၊ ကောင်းစွာ ဖြစ်ရာဒေသ, ကောင်းစွာဖြစ်ရာ စိတ္တုပ္ပါဒ်အားဖြင့်။ သင်္ဂဟော၊ သည်။ သဉ္စာတိသင်္ဂဟော၊ မည်၏။ သဉ္စာတိဒေသေ န၊ ကောင်းစွာဖြစ်ရာအရပ်, စိတ္တုပ္ပါဒ်အားဖြင့်။ သင်္ဂဟော၊ သည်။ (သဉ္စာတိသင်္ဂဟော၊ မည်၏၊) ဣတိ အတ္ထော။
အည၊ ပေ။ ဝသေန၊ အချင်းချင်း လျော်သော ကျေးဇူးကို ပြုခြင်း၏အစွမ်းအားဖြင့်လည်းကောင်း။ အဝိပ္ပယောဂေနစ၊ မကွေမကွာ ယှဉ်ခြင်းအားဖြင့်လည်းကောင်း။ သမာဓိဒေသ၊ သမာဓိအရပ်၌။ ဇာတာ၊ ဖြစ်ကုန်သော။ သမ္မာသတိအာဒယော၊ သမ္မာသတိ အစရှိသောတရားတို့ကို။ သမာဓိက္ခန္ဓေ၊ သမာဓိဂုဏ်ကျေးဇူး၌။ သင်္ဂဟိတာ၊ သိမ်းယူအပ်ကုန်ပြီ။ စ၊ ဆက်။ ယတ္ထ၊ အကြင် စိတ္တုပ္ပါဒ်၌။ သတိ၊ ပေ။ ဝတော၊ သတိ အစရှိသော အဖော်သဟဲရှိသော။ သမာဓိဿ၊ ၏။ အတ္တနော၊ ၏။ ကိစ္စကရဏံ၊ ကိစ္စကိုပြုခြင်းသည်။ (ဟောတိ)၊ သော စိတ္တုပ္ပါဒေါ၊ ထိုစိတ္တုပ္ပါဒ်သည်။ သမာဓိဒေသော၊ မည်၏။ စ၊ ဆက်။ သမ္မာသင်္ကပ္ပဿ၊ ၏။ အပ္ပနာဘာဝတော၊ အပ္ပနာ၏ အဖြစ်အားဖြင့်။ ပဋိဝေဓသဒိသံ၊ ပဋိဝေဓဉာဏ်နှင့်တူသော။ ကိစ္စံ၊ ကိစ္စသည်။ (ဟောတိ)၊ ဣတိ၊ ကြောင့်။ သမာနေန၊ တူသော။ ပဋိဝေဓ ကိစ္စေန၊ ပဋိဝေဓကိစ္စဖြင့်။ ဒိဋ္ဌိသင်္ကပ္ပါ၊ သမ္မာသင်္ကပ္ပတို့ကို။ ပညက္ခန္ဓေ၊ ၌။ သင်္ဂဟိတာ၊ န်ပြီ။ [ဤဝါကျများ၏ အဓိပ္ပာယ်ကို အဋ္ဌကထာနိဿယ၌ ပြထားပြီ။] ရူပဝိဘတ္တိဧကကနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ၊ ရူပဝိဘတ္တိ၌ ဧကကအဖွင့်သည်။ နိဋ္ဌိတာ၊ ပြီ။
ဒုကနိဒ္ဒေသ
ဥပါဒါဘာဇနီယကထာ အဖွင့်
အပ္ပ၊ ပေ။ ဒဿနံ၊ အပ္ပရဇက္ခအစရှိသော သတ္တဝါအပေါင်းကို သိမြင်တတ်သော ဉာဏ်သည်။ ဗုဒ္ဓစက္ခု၊ မည်၏။ ဆသု၊ န်သော။ အသာဓာရဏဉာဏေသု၊ တို့တွင်။ ဣန္ဒြိယပရောပရိယတ္တိ ညာဏံ၊ ဣန္ဒြိယပရောပရိယတ္တဉာဏ်ဟူ၍။ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ၊ [အခြားနေရာ၌ “ဗုဒ္ဓစက္ခု” အရ “အာသယာနုသယဉာဏ်” ကိုလည်းဖွင့်ကြ၏။ သဗ္ဗံ၊ ပေ။ ဒဿနံ၊ အလုံးစုံသော သင်္ခတတရား, အသင်္ခတတရားကို သိမြင်တတ်သောဉာဏ်သည်။ သမန္တစက္ခု၊ မည်၏။ ဒုက္ခံ၊ ဒုက္ခသစ္စာတည်း။ ပရိညေယျံ၊ ပိုင်းခြား၍သိထိုက်သော တရားတည်း။ ပရိညာတံ၊ ပိုင်းခြား၍ သိအပ်ပြီ။ ဣတိ ဧဝမာဒိနာ၊ သော။ အာကာရေန၊ အခြင်းအရာအားဖြင့်။ ပဝတ္တံ၊ ဖြစ်သော။ ဉာဏဒဿနံ၊ သိမြင်တတ်သော ဉာဏ်သည်။ ဉာဏစက္ခု၊ မည်၏။ [ဧဝမာဒိနာ၌ အာဒိသဒ္ဒါကို “ဒုက္ခံ, ပရိညေယျံ, ပရိညာတံ”ဟူသော ၃ ပုဒ်လုံးတို့၌ အသီးသီး ယှဉ်စေထိုက်၏။ ဘာ့ကြောင့်နည်း၊ -- “ဣဒံ အရိယသစ္စန္တိ မေဘိက္ခဝေ, ဣဒံ ဒုက္ခသမုဒယော အရိယသစ္စန္တိ မေ ဘိက္ခဝေ” စသည်ဖြင့် ဓမ္မစက္ကပဝတ္တနသုတ် ပါဠိတော်၌ ဟောတော်မူသောကြောင့်နည်း၊] တမ္ပိ၊ ထိုဉာဏစက္ခုသည်လည်း။ ပုရိမဒွယမိဝ၊ ရှေ့စက္ခု ၂-ပါးအပေါင်းကဲ့သို့။ ကာမာဝစရံ၊ ကာမာဝစရတည်း။ [မဟဂ္ဂုတ် လောကုတ္တရာဉာဏ်မဟုတ်-ဟူလို၊] စတုသစ္စဓမ္မဒဿနံ၊ ၄-ပါးသော သစ္စာတရားတို့ကို သိမြင်တတ်သောဉာဏ်သည်။ ဓမ္မစက္ခု၊ မည်၏။
ဥပတ္ထမ္ဘဘူတော၊ ပသာဒစက္ခုကို ထောက်ပံ့တတ်သည်ဖြစ်၍ ဖြစ်ကုန်သော။ စတု၊ ပေ။ သန္တတိယော၊ ၄-ပါးသောအကြောင်းကြောင့်ဖြစ်သော ရုပ်ကလာပ်အစဉ်တို့သည်။ သမ္ဘာရာ၊ သမ္ဘာရတို့မည်၏။ (ယံ၊ အကြင် စက္ခုသည်၊) သမ္ဘာရေဟိ၊ တို့နှင့်။ သဟ (ဝတ္တတိ ဣတိ, တံ၊ ထိုစက္ခုသည်၊) သသမ္ဘာရံ၊ မည်၏။ သမ္ဘာရဝန္တံ၊ သမ္ဘာရရှိသော စက္ခု။ သမ္ဘဝသမ္ဘူတံ၊ သမ္ဘဝအဖြစ်ဖြင့် ကောင်းစွာဖြစ်သော။ အာပေါဓာတုဧဝ၊ အာပေါဓာတ်ကိုပင်။ သမ္ဘဝေါတိ၊ သမ္ဘာဟူ၍။ အာဟ။
ပရိမဏ္ဍလာဒိ သဏ္ဌာနဘူတံ၊ အဝန်းအဝိုင်း အစရှိသော ပုံသဏ္ဌာန်ဖြစ်၍ဖြစ်သော။ ဝဏ္ဍာယတနမေဝ၊ ပဏ္ဏာယတနကိုပင်။ သဏ္ဌာနန္တိ၊ ဟူ၍။ (အာဟ) ပန၊ ဆက်။ တထာဘူတာနံ၊ ထိုသမ္ဘဝ, သဏ္ဌာနအခြင်းအရာအားဖြင့်ဖြစ်သည်လည်းဖြစ်ကုန်သော။ အတထာဘူတာနံ စ၊ ထိုသမ္ဘဝ, သဏ္ဌာနအခြင်းအရာအားဖြင့်မဖြစ်သည်လည်းဖြစ်ကုန်သော။ အာပေါဓာတု ဝဏ္ဏာယတနာနံ၊ အာပေါဓာတ်, ဝဏ္ဏာယတနတို့၏။ ယထာ ဝုတ္တေ၊ အကြင်အကြင် ဆိုအပ်ပြီးသော။ (အဋ္ဌကထာ၌ ဆိုအပ်ပြီးသော၊) မံသပိဏ္ဍေ၊ အသားဆိုင်၌။ ဝိဇ္ဇမာနတ္တာ၊ ထင်ရှားရှိကုန်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ တေသံ၊ ထိုသမ္ဘဝ, သဏ္ဌာနတို့ကို။ ဝိသုံ၊ အာပေါဓာတ်, ဝဏ္ဏယတနတို့မှ သီးခြား။ ဝစနံ၊ ဆိုခြင်းသည်။ (ဟောတိ)၊ ဟိ၊ မှန်။ မံသပိဏ္ဍော၊ သည်။ စုဒ္ဒသသမ္ဘာရော၊ ၁၄-ပါး သော ရုပ်ဟူသောသမ္ဘာရရှိ၏။ [ဝဏ္ဏ-သဏ္ဌန ၂ ခုထည့်မှ ၁၄-ပါး ပြည့်၏။]
စတုဓာတုနိဿိတေဟိ၊ ဓာတ်ကြီး ၄-ပါးကိုမှီကုန်သော ရုပ်တို့နှင့်။ သဟ၊ တကွ။ (တွဲဘက်၍၊) ဝုတ္တဿ၊ ဆိုအပ်သော။ သမ္ဘဝဿ၊ သုက်၏။ ဓာတုတ္တယနိဿိတတာ၊ ဓာတ် ၃-ပါးအပေါင်းကို မှီသည်၏ အဖြစ်ကို။ ယောဇေတဗ္ဗာ၊ ၏။ [ကလာပ်တစ်ခုတည်း၌ ဓာတ်ကြီး ၄-ပါးရှိရာဝယ် သမ္ဘဝရုပ်က အာပေါဓာတ်ဖြစ်နေသောကြောင့် ကြွင်းသောဓာတ် ၃-ပါးကိုသာမှီရသည်-ဟူလို] သဏ္ဌာနကား။ ဥပါဒါရုပ်ဖြစ်သောကြောင့် ဓာတ်ကြီး ၄-ပါးလုံးကို မှီနိုင်သည်။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ အာပေါ၊ ပေ။ မေဝ၊ အာပေါဓာတ်, ဝဏ္ဏာယတနတို့၏ ချည်းသာ, သမ္ဘဝသဏ္ဌာနာဘာဝါ၊ သမ္ဘဝ, သဏ္ဌာနမဟုတ်ခြင်းကြောင့်။ [သူတို့ချည်းသာမက, အခြားရုပ်တွေပါ ပေါင်းမှသမ္ဘဝ, သဏ္ဌာနဖြစ်ခြင်းကြောင့်-ဟူလို၊] ဝိသုံ၊ အာပေါဓာတ်, ဝဏ္ဏာယတနတို့မှသီးခြား။ ဝုတ္တာ၊ ဣတိ၊ ကြောင့်။ စတုဓာတုနိဿိတတာ စ၊ ဓာတ်ကြီး ၄-ပါးကို မှီသည်၏ အဖြစ်သည်လည်း။ န ဝိရုဇ္ဈတိ၊ မဆန့်ကျင်။
ယံ မံသပိဏ္ဍံ၊ ယင်း အသားဆိုင်ကို။ သေတာဒိနာ၊ အဖြူ အစရှိသည်ဖြင့်။ သဉ္ဇာနန္တော၊ အမှတ်ပြု၍သိသော။ (လောကော၊ လူအပေါင်းသည်၊) ပသာဒစက္ခုံ၊ ပသာဒစက္ခုကို။ န သဉ္ဇာနာတိ၊ အမှတ်ပြု၍ မသိ။ ပတ္ထိန္နတာဒိဝိသေသံ၊ ပတ္ထိန္နတာအစရှိသော အထူးကို။ ဝတ္တုကာမော၊ ဆိုလိုသည်။ (ဟုတွာ)၊ ပထဝီပိ အတ္ထီတိအာဒိ၊ အစရှိသောစကားကို။ ဝုတ္တံ၊ ဆိုအပ်ပြီးသည်။ (သမာနံ) ပိ၊ သော်လည်း။ ဝဒတိ၊ ထပ်၍ဆို၏။ [ဤဝါကျများ၏ အဓိပ္ပာယ်ကို အဋ္ဌကထာနိဿယ၌ ပြထားပြီ။]
သရီရ၊ ပေ။ ဧတေန၊ ဤပါဌ်ဖြင့်။ အဝသေသံ၊ သရီရ, သဏ္ဌာနုပ္ပတ္တိဒေသမှ ကြွင်းသော။ ကဏှမဏ္ဍလံ၊ မျက်နက်ဝန်းကို။ ပဋိက္ခိပတိ၊ ပယ်၏။ သွေဟမိဝ၊ ဆီကဲ့သို့။ သတ္တက္ခိပဋလာနိ၊ ခုနှစ်ထပ်သော မျက်လွှာတို့ကို။ ဗျာပေတွာ၊ ပျံ့နှံ့၍။ ဌိတာဟေဝ၊ တည့်သည်သာလျှင် ဖြစ်ကုန်သော။ အတ္တနော၊ မိမိဟူသော စက္ခုပသာဒ၏။ နိဿယဘူတာဟိ၊ မှီရာဖြစ်၍ ဖြစ်ကုန်သော။ စတူဟိ၊ န်သော။ ဓာတူဟိ၊ တို့သည်။ ကတူပကာရံ၊ ပြုအပ်သော လျောသောကျေးဇူးရှိသည်။ တံနိဿိတေဟိဧဝ၊ ထိုဓာတ်ကြီး ၄-ပါးကို မှီသည်ပင်လျှင် ဖြစ်ကုန်သော။ အာယုဝဏ္ဏာဒီဟိ၊ ဇီဝိတိန္ဒြေဟူသော အသက်, အဆင်းအစရှိသည်တို့သည်။ အနုပါလိတပရိဝါရိတံ၊ အစဉ်စောင့်ရှောက်အပ်, ခြံရံအပ်သော။ တိသန္တတိ ရူပသမုဋ္ဌာပကေဟိ၊ ၃-မျိုးသောသန္တတိရုပ်အစဉ်ကို ဖြစ်စေတတ်ကုန်သော။ [ဥတုက ဥတုသန္တတိ, စိတ်က စိတ္တသန္တတိ, အာဟာရက အာဟာရသန္တတိရုပ်အစဉ်ကို ဖြစ်စေတတ်ကုန်သော။] ဥတုစိတ္တာဟာရေတိ၊ ဥတု, စိတ်, အာဟာရတို့သည်။ ဥပတ္ထမ္ဘိယမာနံ၊ ထောက်ပံ့အပ်သည်။ (ဟုတွာ) တိဋ္ဌတိ၊ စ၊ ဆက်။ သတ္တက္ခီပဋလာနံ၊ တို့ကို။ ဗျာပနဝစနေန၊ ပျံ့နှံ့ခြင်းကိုဆိုကြောင်း စကားဖြင့်။ (“သတ္တက္ခိ ပဋလာနိ ဗျာပေတွာ” ဟူသောစကားဖြင့်၊) စက္ခုဿ၊ စက္ခုပသာဒ အသီးသီး၏။ အနေက ဘာဝံ၊ များစွာသောကလာပ်၌ တည်သည်၏အဖြစ်ကို။ ဒဿေတိ၊ ပမာဏတော၊ ပေ။ မတ္တန္တိ၊ ဟူသောစကားကို။ ဥုကာသိရမတ္တေ၊ သန်းဦးခေါင်းအတိုင်းအရှည်ရှိသော။ ပဒေသ၊ အရပ်၌။ ပဝတ္တနတော၊ ကြောင့်။ ဝုတ္တံ၊ [အချို့စာအုပ်များ၌ ဤဝါကျမပါ။]
ရူပါနိ မနုပဿတီတိ (ဧတ္ထ)၊ ၌။ မကာရော၊ မအက္ခရာသည်။ ပဒသန္ဓိကရော၊ ပုဒ်တို့၏ စေ့စပ်ခြင်းကို ပြုတတ်၏။ အထဝါ၊ ကား။ မနုတိ၊ ကား။ မစ္စော၊ သတ္တဝါသည်။ (ပဿတိ၌စပ်။)
ဥပကာရဘူတေဟိ၊ လျော်သောကျေးဇူးကို ပြတတ်သည်ဖြစ်၍ ဖြစ်ကုန်သော။ (တီဟိ, မဟာဘူတေဟိ၊ တို့သည်၊) သင်္ဂတိတော၊ သင်္ဂြိုဟ်ချီးမြှင့်အပ်သော။ (ပသာဒေါ အတ္ထိ၌စပ်။)
ပရိယာယေနာတိ၊ ကား။ စတုန္နံ၊ ၄-ပါးသော မဟာဘုတ်တို့၏။ ပသာဒေါ၊ ပသာဒသည်။ တေသု၊ ထိုမဟာဘုတ်တို့တွင်။ ဧကဿ၊ တစ်ပါးသော မဟာဘုတ်၏။ (ပသာဒေါ၊ ပသာဒသည်။ ဟောတိ၊) ဒွိန္နံစ၊ ၂-ပါးသော မဟာဘုတ်တို့၏လည်း။ (ပသာဒေါ ဟောတိ၊) ဣတိပိ၊ သို့လည်း။ ဝတ္တုံ၊ ငှါ။ ယုတ္တော၊ သင့်၏။ (ကိမိဝ၊) သမာနဓနာနံ၊ တူသော ဥစ္စာရှိသူ လူ ၄-ယောက်တို့၏။ ဓနံဝိယ၊ တစ်ခုသော ဥစ္စာကဲ့သို့တည်း။ ဣတိ ဧတေန ပရိယာယေန၊ ဤပရိယာယ်ဖြင့်။ (ဝုတ္တံ ၌စပ်၊) သရီရံ၊ သရီရဟူသည်။ ရူပက္ခန္ဓောဝ၊ ရူက္ခန္ဓာသာတည်း။ [ဧဝဖြင့် နာမ်ခန္ဓာ ၄-ပါးကို ကန့်သည်။]
ပဋိဃဋ္ဋမေဝ၊ ထိခိုက်ခြင်းသည်ပင်။ နိဃံသော၊ ပွတ်တိုက်ခြင်းတည်း။ ပဋိဃဋနိဃံသော၊ ထိခိုက်ခြင်းသည်ပင် ပွတ်တိုက်ခြင်း။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ရူပါဘိ မုခဘာဝေန၊ ရူပါရုံသို့ ရှေးရှုသည်၏ အဖြစ်ဖြင့်။ စက္ခုဝိညာဏဿ၊ ၏။ နိဿယ၊ ပေ။ တော၊ မှီရာ၏အဖြစ်သို့ ရောက်ခြင်းဟု ဆိုအပ်သော။ (နိဃံသော ၌စပ်၊) ပဋိဃဋ္ဋနတော၊ ကြောင့်။ ဇာတော၊ သော။ နိဃံသော။ တည်း။ ပဋိဃဋ္ဋနနိဃံသော၊ ထိခိုက်ခြင်းကြောင့်ဖြစ်သော ပွတ်တိုက်ခြင်း။
သစေ၊ ပေ။ အာဂစ္ဆေယျာတိ၊ ဟူ၍။ ဟေတုကိရိယံ၊ အကြောင်းကြိယာကိုလည်းကောင်း။ ပဿေယျာတိ၊ ဟူ၍။ ဖလကိရိယဉ္စ၊ အကျိုးကြိယာကိုလည်းကောင်း။ ပရိကပ္ပေတွာ၊ ကြံဆ၍။ တေန ပရိကပ္ပေန၊ ထိုကြံဆခြင်းဖြင့်။ ဝစနံ၊ ပြောဆိုကြောင်းစကားသည်။ ပရိကပ္ပဝစနံ၊ န မည်၏။ စ၊ ဆက်။ ဧတ္ထ၊ ဤပရိကပ္ပစကား၌။ ဟေတုကိရိယာ၊ အကြောင်းကြိယာကို။ အနေကတ္တာ၊ များသည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ အဝုတ္တာ၊ မဆိုအပ်သည်။ (သမာနာ) ပိ၊ သော်လည်း။ ဝိညာယတိ၊ သိအပ်သိနိုင်၏။ ဣတိဒဋ္ဌဗ္ဗာ။ ပဿေဝါတိ ဣမိနာဝစနေန၊ ဖြင့်။ တီသုပိ၊ န်သော။ ကာလေသု၊ တို့၌။ စက္ခုဝိညာဏဿ၊ ၏။ နိဿယဘာဝံ၊ မှီရာ၏အဖြစ်သို့။ အနုပဂစ္ဆန္တံ၊ မရောက်သော။ စက္ခုံ၊ စက္ခုပသာဒကို။ သင်္ဂဏှာတိ၊ သိမ်းယူ၏။
ဒဿနေ၊ မြင်ခြင်း၌။ ပရိဏာယက ဘာဝေါ၊ ရှေ့ဆောင် အကြီးအကဲ၏ အဖြစ်သည်။ ဒဿန ပရိဏာယကဋ္ဌော၊ မည်၏။ ဟိ၊ ဥပမာဆောင်ထင်အောင်ပြအံ့။ ဣဿရော၊ အစိုးရသူသည်။ ဣဒဉ္စိဒဉ္စ၊ ဤမည်သော အမှု, ဤမည်သောအမှုကိုလည်း။ ကရောထ၊ ပြုလုပ်ကြကုန်။ ဣတိ၊ သို့။ ဝဒန္တော၊ ပြောလျက်။ တသ္မိံ တသ္မိံ ကိစ္စေ၊ ထိုထိုကိစ္စ၌။ သပုရိသေ၊ မိမိ၏ အချင်းယောကျ်ားတို့ကို။ ပရိဏယတိ ယထာ၊ ရှေ့ဆောင်သကဲ့သို့။ [နေတိ, န ယတိကဲ့သို့ “ပရိဏယတိ”ဟုရှိစေ၊] ပဝတ္တယတိယထာ၊ ဖြစ်စေသကဲ့သို့။ ဧဝံ၊ တူ။ ဣဒမ္ပိ၊ ဤစက္ခုကိုလည်း။ စက္ခု သမ္ဖဿာဒီနံ၊ စက္ခုသမ္ဖဿ အစရှိသည်တို့၏။ နိဿယဘာဝေန၊ မှီရာ၏ အဖြစ်ဖြင့်။ တေ ဓမ္မေ၊ ထိုစက္ခုသမ္ဖဿအစရှိသော တရားတို့ကို။ ဒဿနကိစ္စေ၊ မြင်ခြင်းကိစ္စ၌။ အာဏာပေန္တံ ဝိယ၊ စေခိုင်းသကဲ့သို့။ ပရိဏယတိ၊ ရှေ့ဆောင်တတ်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ စက္ခူတိ၊ ဟူ၍။ ဝုစ္စတိ၊ ဟိ၊ မှန်။ စက္ခတိ၊ ရှေ့ဆောင်တတ်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ စက္ခု၊ မည်၏။ ယထာ ဝုတ္တေန၊ သော။ နယေန၊ ဖြင့်။ အာစိက္ခတိ၊ စက္ခုသမ္ဖဿစသည်တို့ကို ပြောပြတတ်၏။ ပရိဏယတိ၊ ရှေ့ဆောင်တတ်၏။ ဣတိ အတ္ထော။ အထဝါ၊ ကား။ သမဝိသမာနိ၊ ညီညွတ်ကုန်, မညီညွတ်ကုန်သော။ ရူပါနိ၊ ရူပါရုံတို့ကို။ စက္ခတိ အာစိက္ခတိ၊ ပြောပြတတ်၏။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ပကာသေတိ၊ ထင်ရှားပြတတ်၏။ ဣတိ, စက္ခု၊ မည်၏။
ဧတ္ထ၊ ဤစက္ခုပသာဒ၌။ သဉ္ဇာယန္တိ၊ ကောင်းစွာ ဖြစ်ကုန်၏။ ဝါ၊ ပေါက်ဖွားကုန်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ သဉ္ဇာတိ၊ မည်၏။ ကေ၊ အဘယ်တရားတို့သည်။ သဉ္ဇာယန္တိ၊ ကုန်သနည်း။ ဝါ၊ နည်း။ ဖဿအစရှိသော တရားတို့သည်။ (သဉ္ဇာယန္တိ၊ ကုန်၏၊) တထာ၊ တူ၊ (ဖဿစသော တရားတို့၏ ပေါင်းဆုံရာ၏ အဖြစ်ကြောင့်၊) သမောသရဏံ၊ မည်၏။ [“တထာ”ဖြင့် “သမ္မာ+ဩသရန္တိ ဧတ္ထာတိ သမောသရဏံ”ဟု ပြုရမည်အဖြစ်ကို ပြ၏။ စက္ခုသမ္ဖဿာဒီနံ၊ စက္ခုသမ္ဖဿ အစရှိသည်တို့ကို။ (အနုပ္ပဝတ္တနေန၌ စပ်၊) အတ္တနော၊ မိမိဟူသော စက္ခုပသာဒ၏။ တိက္ခ၊ ပေ။ နေန၊ ထက်သည်၏အဖြစ်, နံ့သည်၏အဖြစ်သို့ အစဉ်လိုက်စေခြင်းအားဖြင့်။ ဣတိ၊ ဤကား အနက်။ (စက္ခု၊ သည်၊) နိစ္စံ၊ မြဲ၏။ ဓုဝံ၊ ခိုင်ခံ့၏။ အတ္တာ၊ အတ္တတည်း။ ဣတိ၊ သို့။ ဂဟိ တဿ၊ ယူအပ်သည်။ (သမာနဿ) ပိ၊ သော်လည်း။ လုဇ္ဇန ပလုဇ္ဇနဋ္ဌေန၊ ပျက်စီးတတ်, အပြားအားဖြင့် ပျက်စီးတတ်သည်၏အဖြစ်ဟူသော အနက်ကြောင့်။ (လောကော၌စပ်၊) ဧတေန၊ ဤစက္ခုဖြင့်။ (ဖဿာဒယော၊ တို့သည်၊) ဝဠဉ္စန္တိ၊ သုံးစွဲကုန်၏။ ပဝိသန္တိ၊ ဝင်ကုန်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဝဠဉ္စနံ၊ မည်၏။ တံ။ ဒွါရိကာနံ၊ ထိုစက္ခုဒွါရ၌ ဖြစ်ကုန်သော။ ဖဿာဒီနံ၊ တို့၏။ ဝဠဉ္စနဋ္ဌေန၊ သုံးစွဲကြောင်း၏ အဖြစ်ဟူသောအနက်ကြောင့်။ (ဒွါရာ၌ စပ်၊) ပုဗ္ဗေ၊ ရှေး၌။ ဝုတ္တော၊ ဆိုအပ်ပြီးသော။ ပရိကပ္ပေါဧဝ၊ ကြံစည်ခြင်း ကြိယာသည်ပင်။ ဝိကပ္ပနတ္ထော၊ ဝိကပ် အနက်ရှိသော သဒ္ဒါမည်၏။ ဃဋ္ဋယမာနမေဝါတိ၊ ကား။ ပသာဒဿ၊ ၏။ အဘိမုခ ဘာဝ ဝိသေသံ၊ ရှေးရှုသည်၏အဖြစ်ဟူသော အထူးသို့။ ဂစ္ဆန္တမေဝ၊ ရောက်သော်သာလျှင်။ ဝါ၊ ရောက်သည်သာလျှင်ဖြစ်သော။ (ရူပံ ပဋိဟညတိနာမ၌ စပ်။)
ရူပံ၊ ရူပါရုံကို။ အာရဗ္ဘ၊ အာရုံပြု၍။ စက္ခုသမ္ဖဿာဒီနံ၊ စက္ခုသမ္ဖဿအစရှိသောတရားတို့၏။ ဥပ္ပတ္တိဝစနေနေဝ၊ ဖြစ်ပုံကို ဆိုကြောင်းစကားဖြင့်ပင်။ [“ရူပံအာရဗ္ဘ စက္ခုသမ္ဖဿော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဝါ”စသော ပါဠိတော်စကားဖြင့်ပင်၊] တေသံ၊ ထိုစက္ခုသမ္ဖဿ အစရှိသော တရားတို့၏လည်းကောင်း။ တံ ဒွါရိကာနံ၊ ထိုစက္ခုဒွါရ၌ ဖြစ်ကုန်သော။ အညေသံ စ၊ အခြားသော ပဉ္စဒွါရာဝဇ္ဇန်းစသည်၌ ယှဉ်သောဖဿအစရှိသော တရားတို့၏လည်းကောင်း။ ရူပံ၊ ကို။ အာရဗ္ဘ၊ ၍။ ဥပ္ပတ္တိ၊ သည်။ ဝါ၊ ကို။ ဝုတ္တံ၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီးသည်။ ဟောတိ။ စ၊ ဆက်။ တေသံ၊ ထိုစက္ခုသမ္ဖဿအစရှိသော တရားတို့အား။ ယထာ၊ အကြင် အခြင်းအရာအားဖြင့်။ ဝါ၊ အကြင် ပစ္စယသတ္တိဖြင့်။ ရူပံ၊ ရူပါရုံသည်။ ပစ္စယော၊ ကျေးဇူးပြုသည်။ ဟောတိ။ တေန ပစ္စယေန၊ ထိုပစ္စယသတ္တိဖြင့်။ ဥပ္ပတ္တိ ဝုတ္တာ ဟောတိ။ ဣတိ အဓိပ္ပာယေန၊ ဤသို့သောအလိုဖြင့်။ ဣမိနာတိ အာဒိံ၊ ကို။ (သင်္ဂဟကာရော) အာဟ၊ တတ္ထ၊ ထိုဣမိနာအစရှိသော စကားရပ်၌။ စက္ခု၊ ပေ။ ဝစနေန၊ ဤစကားဖြင့်။ တဒါလမ္ဗန ရူပါရမဏတာယ၊ ထိုဖဿ အစရှိသော တရားတို့၏ အာရုံဖြစ်သော ရူပါရုံလျှင် အာရုံရှိကုန်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ တံ သဒိသာနံ၊ ထိုစက္ခုပသာဒဝတ္ထုက ဖဿအစရှိသည်တို့နှင့် တူကုန်သော။ မနောဓာတုအာဒီနံ၊ မနောဓာတ်အစရှိသော တရားတို့၏လည်း။ [အာဒိဖြင့် သန္တီရဏ, ဝုဋ္ဌော, တဒါရုံတို့ကို ယူ၊] ပုရေဇာတပစ္စယေန၊ ဖြင့်။ ဥပ္ပတ္တိ၊ ကို။ ဒဿိတာ၊ ဣတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ။
ပန၊ ဆက်။ ယတ္ထ၊ အကြင်ဖဿအစရှိသော တရားအပေါင်း၌။ ဝိသေသော၊ ပစ္စယသတ္တိအထူးသည်။ အတ္ထိ။ တံ၊ ထိုဖဿအစရှိသော တရားအပေါင်းကို။ ဒဿေတုံ၊ ငှါ။ စက္ခု၊ ပေ။ အာဒိံ (သင်္ဂဟကာရော) အာဟ၊ ဟိ၊ မှန်။ ရူပံ၊ ရူပါရုံကို။ ဂရုံကတွာ၊ အလေးပြု၍။ ပဝတ္တ၊ ပေ။ ဘူတာနိ၊ ဖြစ်သော လွန်စွာသာယာခြင်း, လွန်စွာနှစ်သက်ခြင်း ရှိသည်ဖြစ်၍ဖြစ်ကုန်သော။ တာနိစ၊ ထိုစက္ခုဒွါရဇဝန ဝီထိ ပရိယာပန္နဖြစ်သော ဖဿစသော တရားတို့သည်လည်းကောင်း။ တံ သမ္ပယုတ္တကာနိစ၊ ထိုတရားတို့နှင့် ယှဉ်သောတရားတို့သည်လည်းကောင်း။ အာရမဏ၊ ပေ။ နိဿယေဟိ၊ အာရမဏာဓိပတိ, အာရမဏူပနိဿယတို့ကြောင့်။ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ၊ အညာနိ၊ စက္ခုဒွါရဇဝနဝီထိ ပရိယာပန္နမှ အခြားကုန်သော စက္ခုသမ္ဖဿအစရှိသော တရားတို့သည်။ အာရမဏ ပုရေဇာတေနေဝ၊ အာရမဏပုရေဇာတကြောင့်သာ။ (ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ၊) ဣတိဧဝံ၊ ဤသို့။ အာရဗ္ဘာတိ ဝစနံ၊ အာရဗ္ဘဟူသော သဒ္ဒါသည်။ အာရမဏပစ္စယတော၊ အရမဏပစ္စည်းမှ။ အညပစ္စယဘာဝဿပိ၊ အခြားပစ္စယသတ္တိဖြင့် ကျေးဇူးပြုတတ်သည့်အဖြစ်ကိုသာ။ (ဒီပကံ၊) ဣတိအယံ၊ ကား။ ဧတေသံ၊ ဤအာရဗ္ဘ, အာရမဏသဒ္ဒါတို့၏။ ဝိသေသော၊ အထူးတည်း။ [ဤဝါကျများ၏ အဓိပ္ပာယ်ကို အဋ္ဌကထာနိဿယ၌ ပြထားပြီ။]
သုဏာတီတိ၊ ကား။ သောတဝိညာဏဿ၊ သောတဝိညာဏ်၏။ နိဿယဘာဝေန၊ မှီရာ၏ အဖြစ်ဖြင့်။ သုဏာတိ၊ ကြားတတ်၏။ ဇိဝှါသဒ္ဒေန၊ ဇိဝှါသဒ္ဒါဖြင့်။ ဝိညာယမာနာ၊ သိအပ်သော။ ကိရိယာ၊ အရသာကို ခေါ်ခြင်းကြိယာသည်။ သာယနံ၊ သာယာခြင်းတည်း။ ဣတိကတွာ၊ ဤသို့ နှလုံးသွင်း၍။ သာယနဋ္ဌေနာတိ၊ ဟူ၍။ (သင်္ဂဟကရော) အာဟ၊ ကုစ္ဆိတာနံ၊ စပ်ဆုပ်အပ်ကုန်သော။ ဒုက္ခသမ္ပယုတ္တဖဿာဒီနံ၊ ဒုက္ခဝေဒနာနှင့်ယှဉ်သော ဖဿအစရှိသော တရားတို့၏။ အာယော၊ ဖြစ်ရာတည်း။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ကာယော၊ မည်၏။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ဒုက္ခ၊ ပေ။ ဒုက္ခာနံ၊ ဒုက္ခ ဒုက္ခ, ဝိပရိဏာမဒုက္ခတို့၏။ (အာယော၊ တည်း။ ဣတိ, ကာယော၊ မည်၏၊) [ဒေါသမူ ဒွေး ဒုက္ခသဟဂုတ် ကာယဝိညာဉ်၌ရှိသော ဝေဒနာသည် ဒုက္ခ ဒုက္ခမည်၏။ “သဗ္ဗေသင်္ခါရာ ဒုက္ခာ”အရ သင်္ခါရတရားတို့၏ ဖောက်ပြန် ပျက်စီးခြင်းသည် ဝိပရိဏာမဒုက္ခမည်၏။]
ကာယယတနဿ၊ ကာယာယတန၏။ ဗျာပိတာယ၊ ဥပါဒိန္နကရုပ်ရှိရာ တစ်ကိုယ်လုံး၌ ပျံ့နှံ့ခြင်းရှိသည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ စက္ခုပသာဒေ၊ ၌။ ကာယပသာဒဘာဝေါပိ၊ ကာယပသာဒ၏ ထင်ရှားရှိခြင်းသည်လည်း။ အတ္ထိ၊ ရှိရာရောက်၏။ [ကာယပ္ပသာဒဘာဝေါတိ ကာယပ္ပသာဒ သဗ္ဘာဝေါ၊ အနု။] (ကသ္မာ၊ နည်း၊) တေန၊ ထိုကာယပသာဒသည်။ စက္ခုပသာဒဿ၊ ၏။ ဝါ၊ ကို။ အနုဝိဒ္ဓတ္တာ၊ ထိုးဖောက်ဝင်နေအပ်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်တည်း။ [“အနုဝိဒ္ဓတ္တာတိ အနုယုတ္တဘာဝတော၊ သံသဋ္ဌဘာဝတောတိ အတ္ထော”ဟု အနုဖွင့်၏။ ယှဉ်အပ်သည်၏ အဖြစ်, ရောနေသည်၏အဖြစ်ကို “အနုဝိဒ္ဓတ္ထ” ဟု ဆိုသည်။ ဤမှ နောက်၌ နော ဗျာပိတာစ န သိယာဟု တွေ့ရ၏။ “နောစေ, ဗျာပိတာစ န သိယာ”ဟုရှိသင့်၏၊] (စိက္ခုပသာဒေ၊ ၌။ ကာယပသာဒဘာဝေါ၊ သည်၊) နောစေ (အတ္ထိ၊ ဧဝံ သတိ၊) ဗျာပိတာစ၊ ဥပါဒိန္နကရုပ်ရှိရာ တစ်ကိုယ်လုံး၌ ပျံ့နှံ့ခြင်းရှိသည်၏ အဖြစ်သည်လည်း။ နသိယာ။ စ၊ စင်စစ်ကား။ သာ၊ ထိုဗျာပိတာကို။ ဝုတ္တာ၊ အဋ္ဌကထာဆရာ ဆိုအပ်ပြီ။ တသ္မာ, စက္ခုပသာဒဿ၊ ၏။ ဖောဋ္ဌဗ္ဗာ ဝဘာသနံ၊ ဖောဋ္ဌဗ္ဗာရုံ၏ အရိပ်အရောင်သည်လည်းကောင်း။ ဝါ၊ ဖောဋ္ဌဗ္ဗာရုံ၏ ထင်ရာအရိပ်အရောင်သည်လည်းကောင်း။ ကာယပသာဒဿ၊ ၏။ ရူပါဝ ဘာသနံစ၊ ရူပါရုံ၏ အရိပ်အရောင်သည်လည်းကောင်း။ ဝါ၊ ရူပါရုံ၏ ထင်ရာ အရိပ်အရောင်သည်လည်းကောင်း။ အာပန္နံ၊ ဖြစ်နေ၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ လက္ခဏသမ္မိဿတံ၊ လက္ခဏာတို့၏ ရောနှောကုန်သည်၏ အဖြစ်ကို။ (စောဒကော) စောဒေတိ၊ စက္ခုကာယာနံ၊ စက္ခုပသာဒ, ကာယပသာဒတို့၏။ အညနိဿ ယတ္တာ၊ တစ်ပါးတခြား မှီရာရှိကုန်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ ဝါ၊ အတွက်။ [စက္ခု၏မှီရာမဟာဘုတ်မှ တစ်ပါးသော မဟာဘုတ်တို့ကို ကာယပသာဒက မှီသည့်အတွက်၊] ကလာပန္တရဂတာယ၊ ကလာပ်တစ်ပါး၌ တည်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ အညဿ၊ ပေ။ အဘာဝတောတိ၊ ဟူ၍။ (သင်္ဂဟကာရော) အာဟ။
ရူပရသာဒိနိဒဿနံ၊ ရူပါရုံ ရသာရုံ အစရှိသည်ကို ညွှန်ပြခြင်းကို။ (ဝုတ္တံ ၌စပ်၊) [“ယထာဟိ ရူပရသာဒယော ဝါလိကာစုဏ္ဏာနိ ဝိယ” စသော အဋ္ဌကထာစကားကိုရည်ရွယ်သည်၊] သမာနနိဿယာနံစ၊ တူသောမှီရာ မဟာဘုတ်ရှိသော ရူပါရုံ ရသာရုံ စသည်တို့၏သော်မှလည်း။ အညမညသဘာဝါ နုပဂမေန၊ တစ်ပါးတစ်ပါး၏သဘောကို မကပ်ရောက်ခြင်းကြောင့်။ အညမညသ္မိံ၊ အချင်းချင်း၌။ အဘာဝေါ၊ မရှိခြင်းသည်။ (ဟောတိ၊ ဖြစ်တုံသေး၏၊) အသမာနနိဿယာနံ၊ မတူသော မှီရာမဟာဘုတ်ရှိသော စက္ခုပသာဒ ကာယပသာဒတို့၏။ (အညမညသ္မိံ၊ ၌၊) အဘာဝေ၊ မရှိခြင်း၌။ ဝါဒေါ၊ ပြောဆိုဖွယ်သည်။ ကောပန၊ အဘယ်မှာ ရှိတော့အံ့နည်း။ ဣတိ၊ အနက်ကို။ ဒဿေတုံ၊ ငှါ။ ဝုတ္တံ။
ရူပါဘိဃာတာရဟော စ၊ ရူပါရုံ၏ထိခိုက်ခြင်းကို ထိုက်သည်လည်း ဟုတ်၏။ သော၊ ထိုရူပါဘိဃာတာရဟဟူသည်။ ဘူတပ္ပသာဒေါစ၊ ဘူတရုပ်တို့ကို ကြည်စေတတ်သည်လည်း ဟုတ်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ရူပါ၊ ပေ။ ပ္ပသာဒေါ၊ မည်၏။ [ဤဝစနတ္ထဖြင့် “ရူပါဘိဃာတာရဟ” ပုဒ်ကို “ဘူတ”၌ မစပ်စေဘဲ “ပသာဒ”၌ စပ်စေလိုသည်ဟုပြသည်၊] စက္ခု၊ စက္ခုသည်။ ဧဝံ လက္ခဏံ၊ ဤသို့ ရူပါဘိဃာတာရဟဘူတပ္ပသာဒ လက္ခဏာရှိ၏။ စ၊ ဆက်။ ရူပါဘိဃာတောတိ (ပဒဿ)၊ ၏။ ရူပေ၊ ရူပါရုံ၌။ (အဘိဃာတော၊ စက္ခုပသာဒ၏ထိခိုက်ခြင်းတည်း၊) ဝါ၊ တစ်နည်း။ ရူပဿ၊ ရူပါရုံ၏။ အဘိဃာတော၊ စက္ခုပသာဒ၌ ထိခိုက်ခြင်းတည်း။ ဣတိ အတ္ထော၊ [သော ရူပေ စက္ခုဿ, စက္ခုမှိ ဝါ ရူပဿဟောတိ။ ရုပေ၊ ရူပဿ ဝါ အဘိဃာတောတိ၊ -အနု။]
ပရိပုဏ္ဏာ၊ ပေ။ ကဿ၊ ပြည့်စုံသော အာယတနရှိသော အတ္ထဘော, မပြည့်စုံသော အာယတနရှိသော အတ္တဘောကို ဖြစ်စေတတ်သော။ ကမ္မဿ၊ ကံ၏။ နိဒါနဘူတာ၊ အကြောင်းဖြစ်၍ ဖြစ်သော။ ကာမတဏှာ၊ ကာမတဏှာသည်လည်းကောင်း။ ရူပတဏှာ စ၊ လည်းကောင်း။ တဒါ၊ ပေ။ ဘာဝတော၊ ထိုအာယတနရှိသော ဘဝကို တောင့်တခြင်းရှိသည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ ဒဋ္ဌုကာမတာကိဝေါဟာရံ၊ ဒဋ္ဌုကာမတာ အစရှိသော အခေါ်ဝေါ်ကို။ အရဟတိ၊ ၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဒုတိယောနသော၊ ကို။ သဗ္ဗတ္တ၊ အလုံးစုံသော ပသာဒတို့၌။ ဝုတ္တော၊ ပြီ။ တတ္ထ၊ ထိုဒဋ္ဌုကာမတာအစရှိသော စကားရပ်၌။ ဧတေသံ၊ ဤမဟာဘုတ်တို့၏။ ဒဋ္ဌုကာမတာ နိဒါနကမ္မံ၊ ကြည့်ခြင်းငှါ အလိုရှိသူ၏ အဖြစ်ဟူသောတဏှာလျှင်အကြောင်းရင်းရှိသော ကံဟူသော။ သမုဋ္ဌာနံ၊ ဖြစ်ကြောင်းသည်။ အတ္ထိ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (တာနိ၊ ထိုမဟာဘုတ်တို့သည်၊) ဒဋ္ဌု၊ ပေ။ သမုဋ္ဌာနာနိ၊ တို့မည်၏။ [အချို့စာအုပ်တို့၌ နိဒါနံ ကမ္မံဟုရှိ၏။ နိဒါနကမ္မံဟု ရှိစေ၊] စက္ခု၊ စက္ခုသည်။ ဧဝံ ဝိဓာနံ၊ ဤသို့ သဘောရှိကုန်သော။ ဘူတာနံ၊ မဟာဘုတ်တို့ကို။ ပသာဒလက္ခဏံ၊ ကြည်စေခြင်း လက္ခဏာရှိ၏။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ဧဝံဝိဓော၊ သော။ ဘူတပ္ပသာဒေါ၊ ဘူတရုပ်တို့ကို ကြည်စေခြင်းသည်။ ဒဋ္ဌု၊ ပေ။ ပသာဒေါ၊ မည်၏။ စက္ခု၊ သည်။ ဧဝံ လက္ခဏံ၊ ဤသို့ ဒဋ္ဌုကာမတာနိဒါနကမ္မသမုဋ္ဌာန ဘူတပ္ပသာဒ လက္ခဏာရှိ၏။ ရူပေသု၊ ရူပါရုံတို့၌။ ပုဂ္ဂလဿဝါ၊ ပုဂ္ဂိုလ်ကိုသော်လည်းကောင်း။ ဝိညာဏဿ ဝါ၊ စက္ခုဝိညာဏ်ကိုသော်လည်းကောင်း။ အာဝိဉ္ဆနရသံ၊ ဆွဲငင်ခြင်းကိစ္စရှိ၏။
ကာယောသဗ္ဗေသန္တိ၊ ကား။ ဧတ္ထ၊ ဤကာယပသာဒ၌။ ဝိသေသော၊ အထူးသည် ကော၊ အဘယ်နည်း။ တေဇာဒိအဓိကာနံ၊ လွန်ကဲသော တေဇော အစရှိကုန်သော ဘူတာနံ၊ မဟာဘုတ်တို့၏။ ပသာဒါ စ၊ ကြည်ခြင်းတို့သည်လည်း။ သဗ္ဗေသံယေဝ၊ အလုံးစုံသော မဟာဘုတ်တို့၏သာလျှင်။ (ပသာဒါ၊ တို့သည်။ ဟောန္တိ၊) နနု၊ လော။ ဣတိ၊ ဤကား စောဒနာတည်း။ ဧတံ၊ ဤစကားသည်။ သစ္စံ၊ မှန်ပါပေ၏။ ပန၊ ထိုသို့ပင် မှန်ပါသော်လည်း။ သဗ္ဗေသန္တိ၊ ဟူသော။ ဣဒံ ဝစနံ၊ သည်။ သမာနာနန္တိ၊ သမာနာနံဟူသော။ ဣမံ အတ္ထံ၊ ကို။ ဒီပေတိ၊ ၏။ (ကသ္မာ၊ နည်း၊) အနုဝတ္တမာနဿ၊ အစဉ်လိုက်လာသော။ ဧကဒေသာဓိကဘာဝဿ၊ လွန်ကဲသော တစ်စိတ်တစ်ဒေသရှိသည်၏ အဖြစ်ကို။ နိဝါရဏဝသေန၊ တားမြစ်ခြင်း၏အစွမ်းဖြင့်။ ဝုတ္တတ္တာ၊ ဆိုအပ်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်တည်း။ တေဇာဒီနံတိ၊ ကား။ ပဒီပသင်္ခါတဿ၊ ဆီမီးဟု ဆိုအပ်သော။ တေဇဿ၊ မီး၏။ ဩဘာသေန၊ အရောင်ဖြစ်သော။ (ရူပေန၊ ရူပါရုံသည် လည်းကောင်း။ ဂါယုဿ၊ လေ၏။ သဒ္ဒေန၊ အသံသည်လည်းကောင်း။ ပထဝိယာ၊ မြေ၏။ ဂန္ဓေန၊ အနံ့သည်လည်းကောင်း။ ခေဠသင်္ခါတဿ၊ တံတွေးဟုဆိုအပ်သော။ ဥဒကဿ၊ ရေ၏။ ရသေန၊ အရသာသည်လည်းကောင်း။ (အနုဂ္ဂယျဘာဝတော၌ စပ်၊) ဣတိ၊ ဤသို့လျှင်။ ပုရိမဝါဒေ စ၊ ရှေ့၌ဖြစ်သော ကေစိဝါဒ၌လည်းကောင်း။ ပစ္ဆိမဝါဒေ စ၊ နောက်ဖြစ်သော အပရေဝါဒ၌လည်းကောင်း။ ယထာယောဂံ၊ ယှဉ်ထိုက်သည် အားလျော်စွာ။ တံ တံ ဘူတဂုဏေဟိ၊ ထိုထိုမဟာဘုတ်၏ ဂုဏ်တို့သည်။ အနုဂ္ဂယှဘာဝတော၊ ချီးမြှောက်အပ်သည့်အတွက်။ ရူပါဒိဂ္ဂဟဏေ၊ ရူပါရုံအစရှိသည်ကိုယူခြင်း၌။ ဥပကရိတဗ္ဗတော၊ လျော်သောကျေးဇူးကို ပြုထိုက်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ (“ပသာဒေါ ဟောတိ”၌စပ်၊) ဣတိ အတ္ထော။
ရူပါ၊ ပေ။ တောတိ၊ ကား။ အဂ္ဂိမှိ၊ မီး၌။ ပဘဿရဿ၊ ပြိုးပြိုးပြက်ထွက်သော။ ရူပဿ၊ အဆင်းကိုလည်းကောင်း။ ဝါယုမှိ၊ လေ၌။ သဘာဝေန၊ သဘောအားဖြင့်။ သုယျမာနဿ၊ ကြားအပ်သော။ သဒ္ဒဿ၊ အသံကိုလည်းကောင်း။ ပထဝိယာ၊ မြေ၌။ သုရဘိအာဒိနော၊ ကောင်းသော အနံ့အစရှိသော။ ဂန္ဓဿ၊ အနံ့ကိုလည်းကောင်း။ အာပေ၊ ရေ၌။ မဓုရဿ၊ ချိုဆိမ့်သော။ ရသဿစ၊ အရသာကိုလည်းကောင်း။ ဝိသေသယုတ္တာနံ၊ သတ္တိထူးနှင့်ယှဉ်ကုန်သော အဆင်းအစရှိသည်တို့ကို။ ဒဿနတော၊ မြင်ရခြင်းကြောင့်။ ရူပါ၊ ပေ။ ဂုဏာတိ၊ ဟူ၍။ ပဌမဝါဒီ၊ ပဌမဝါဒရှိသောကေစိဆရာသည်။ အာဟ၊ စ၊ ဆက်။ တဿေဝ၊ ထိုပဌမဝါဒီအားသာလျှင်။ ဝါ၊ ပဌမဝါဒီအတွက်သာလျှင်။ ဣစ္ဆေယျာမာတိ အာဒိနာ၊ အစရှိသည်ဖြင့်။ ဥတ္တရံ၊ အဖြေကို။ အာဟ၊ ပရိဟာရ်ဆရာဆိုပြီ။ ဣမိနာဝုပါယေန၊ ဤနည်းဖြင့်သာလျှင်။ ဒုတိယဝါဒိဿပိ၊ ဒုတိယဝါဒရှိသော အပရေဆရာကိုလည်း။ နိဂ္ဂတော၊ နှိပ်ခြင်းသည်။ ဟောတိ။ ဣတိ၊ ဤသို့ မှတ်အပ်၏။
အထဝါ၊ ထို့ပြင် တစ်နည်းကား။ ရူပါဒိဝိသေသဂုဏေဟိ၊ ရူပါရုံအစရှိသော ထူးသောဂုဏ်ရှိကုန်သော။ တေဇ၊ ပေ။ ဝါယူဟိ၊ မီး, အပေါက်အကြား, မြေ, ရေ, လေတို့သည်။ စက္ခာဒီနိ၊ စက္ခုအစရှိသော ပသာဒတို့ကို။ ကတာနိ၊ ပြုအပ်ကုန်ပြီ။ ဣတိ၊ သို့။ ဝဒန္တဿ၊ ဆိုသော။ ကဏာဒဿ၊ ကဏာဒဆရာ၏။ [အနု၌ “ကာဏာဒ”ဟု ရှိသည်၊] ဝါဒံ၊ ဝါဒကို။ တတိယံ၊ ၃ ကြိမ်မြောက်။ ဥဒ္ဓရိတွာ၊ ထုတ်ဆောင်ပြီး၍။ တံ၊ ထိုကဏာဒဆရာ၏ ဝါဒကို။ နိဂ္ဂဟေတုံ၊ နှိပ်ခြင်းငှာ။ အထာပိ ဝဒေယျုန္တိအာဒိ၊ ကို။ ဝုတ္တံ၊ ပြီ။ ဣတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ၊ အာသဝေ၊ အရက်၌။ ဥပလဗ္ဘမာနောပိ၊ ရထိုက်သည်လည်းဖြစ်သော။ ဂန္ဓော၊ အနံ့သည်။ ကပ္ပာသတော၊ ဝါဂွမ်းမှ။ ဝိသဒိသာယ၊ မတူသော။ အာပေါသံယုတ္တာယ၊ အာပေါဓာတ်နှင့်စပ်ယှဉ်သော။ ပထဝိယာ၊ မြေ၏။ (ဂန္ဓော၊ အနံ့တည်း၊) ဣတိ၊ ကြောင့်။ ကပ္ပာသဂန္ဓဿ၊ ဝါဂွမ်းနံ့၏။ အဓိကဘာဝါပတ္တိ၊ လွန်ကဲသည်၏ အဖြစ်သို့ရောက်ခြင်းသည်။ န၊ မဖြစ်သင့်။ ဣတိစေ၊ ဤသို့ဆိုအံ့။ န၊ မဆိုသင့်။ (ကသ္မာ၊ နည်း၊) အနဘိဘူတတ္တာ၊ ရေသည် မလွှမ်းမိုးအပ်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်တည်း။ ဟိ၊ ချဲ့။ အာသဝေ၊ ၌။ ဥဒကသံယုတ္တာ၊ ရေနှင့်စပ်ယှဉ်သော။ ပထဝီ၊ ပထဝီဓာတ်ကို။ ဥဒကေန၊ ရေသည်။ အဘိဘူတာ၊ လွှမ်းမိုးအပ်၏။ ကပ္ပာသပထဝီ၊ ဝါဂွမ်း၌ရှိသော ပထဝီကို။ (ဥဒကေန၊ သည်၊) န (အဘိ ဘူတာ)၊ မလွှမ်းမိုအပ်။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ တဿာယေဝ၊ ထို ကပ္ပာသပထဝီ၏သာလျှင်။ အဓိကေန၊ လွန်ကဲသော။ ဂန္ဓေန၊ အနံ့သည်။ ဘဝိတဗ္ဗံ၊ ဖြစ်သင့်၏။ ဣတိ၊ ထို့ကြောင့်။ န၊ မဆိုသင့်။ စ၊ သည်သာမကသေး။ ဥဏှောဒကသညုတ္တော၊ ရေနွေးနှင့်စပ်ယှဉ်သော။ အဂ္ဂိ၊ မီးသည်။ ဝါ၊ ကို။ ဥပလဗ္ဘနီယော၊ ရထိုက်သည်။ (ဟုတွာ)၊ မဟန္တော၊ ကြီးကျယ်၏။ ဣတိကတွာ၊ ဤအကြောင်းကြောင့်။ တဿ၊ ထိုရေနွေး၏။ ဖဿောဝိယ၊ အတွေ့ကဲ့သို့။ ဝဏ္ဏောပိ၊ အဆင်းကိုလည်း။ ဝါ၊ သည်လည်း။ ပဘဿရော၊ သည်။ (ဟုတွာ)၊ ဥပလဘိတဗ္ဗော၊ ရထိုက်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဥဏှောဒကဝဏ္ဏတော၊ ရေနွေး၏ အဆင်းအောက်။ အဂ္ဂိနာ၊ မီးနှင့်။ အနဘိသမ္ဗန္ဓဿ၊ မစပ်သော။ သီတုဒကဿ၊ ရေအေး၏။ ဝဏ္ဏော၊ သည်။ ပရိဟာယေထ၊ ယုတ်လျော့ရာ၏။
တသ္မာတိ၊ ကား။ ဧတဿုဘယဿ၊ ဤ ၂-ပါးစုံ၏။ အဘာဝါ၊ မရှိခြင်းကြောင့်။ (ပဟာယေတ ၌စပ်၊) ဟိ၊ ချဲ့။ တဒဘာဝေန၊ ထို ၂-ပါးစုံ၏မရှိခြင်းကြောင့်။ ရူပါဒီနံ၊ ရူပါရုံ အစရှိသည်တို့၏။ တေဇာ၊ ပေ။ တာ၊ တေဇော အစရှိသည်တို့၏ ထူးခြားသောဂုဏ်၏အဖြစ်ကို။ နိဝတ္တိတာ၊ နစ် စေအပ်ပြီ။ ဝါ၊ တားမြစ်အပ်ပြီ။ တံ နိဝတ္တနေန၊ ထိုတားမြစ်ခြင်းဖြင့်။ တေဇာ၊ ပေ။ ဣဒံ ကာရဏံ၊ ဤအကြောင်းကို။ နိဝတ္တိတံ၊ ပြီ။ ဣတိ ဧဝံ၊ သို့။ ပရံပရာ၊ အဆက်ဆက်အားဖြင့်။ ဥဘယာဘာဝေါ၊ ၂-ပါးစုံ၏မရှိခြင်းသည်။ ဝိသေသကပ္ပနပ္ပဟာနဿ၊ မဟာဘုတ်တို့၏ အထူးကို ကြံစည်ခြင်းကို ပယ်ခြင်း၏။ ကာရဏံ၊ သည်။ ဟောတိ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ တသ္မာ၊ ပေ။ အာဒိ၊ သော။ (ယံ ဝစနံ အတ္ထိ၊ တံ ဝစနံသင်္ဂဟကာရော) အာဟ။ [အဓိပ္ပာယ်ကို အဋ္ဌကထာနိဿယ ၌ ပြထားပြီ။]
ဧက ကလာပေပိ၊ တစ်ခုတည်းသော ကလာပ်၌ သော်မှလည်း။ ရူပရသာဒယော၊ ရူပါရုံ, ရသာရုံ အစရှိသည်တို့သည်။ ဝိသဒိသာ၊ မတူကြတုံသေး၏။ ဘူတဝိသေသာဘာဝေ၊ မှီရာ မဟာဘုတ်တို့၏ အထူးမရှိကုန်သည်၏ အဖြစ်သည်။ (သတိ) ပိ၊ သော်လည်း။ နာနာ ကလာပေ၊ အမျိုးမျိုးသော ကလာပ်၌။ စက္ခာဒယော၊ စက္ခုအစရှိသော ပသာဒတို့သည်။ (ဝိသ ဒိသာ၊ မတူကုန်။ ဣတိ၊ သို့၊) ဝါဒေါ၊ ပြောဆိုဖွယ်သည်။ ကောပန၊ အဘယ်နည်း။ ဝါ၊ အဘယ်မှာ ရှိတော့အံ့နည်း။ ဣတိ၊ သို့။ ဒဿေတုံ၊ ငှာ။ ရူပါရသာဒိနိ ဒဿနံ၊ ရူပါရုံ, ရသာရုံအစရှိသည်ကို ညွှန်ပြခြင်းကို။ (သင်္ဂဟကာရေန) ဝုတ္တံ။
ဘူတဝိသေသော၊ မဟာဘုတ်တို့၏ အထူးသည်။ ယဒိ နတ္ထိ၊ (ဧဝံ သတိ) စက္ခာဒိဝိသေသ ဿ၊ စက္ခုအစရှိသော ပသာဒတို့၏ ထူးကုန်သည်၏အဖြစ်၏။ ကာရဏံ၊ အကြောင်းသည်။ ကိံပန၊ အဘယ်နည်း။ ဣတိ၊ ဤသို့မေးဖွယ်ရှိသောကြောင့်။ တံ၊ ထိုအမေးကို။ ဒဿေတုံ၊ ငှာ၊ ပေ။ အာဒိံ၊ ကို။ (သင်္ဂဟကာရော) အာဟ၊ ဧကံပိ၊ တစ်မျိုးလည်းဖြစ်သော။ ကမ္မံ၊ ကံသည်။ ပဉ္စာ၊ ပေ။ နိပ္ဖန္နံ၊ ၅-ပါးသော အာယတနရှိသော အတ္တဘောကို တောင့်တခြင်းကြောင့် ပြီးစီး သည်။ (ဟုတွာ၊ ဖြစ်၍။ ဝါ၊ ဖြစ်ခြင်းကြောင့်၊) စက္ခာဒီနံ၊ တို့၏။ ဝိသေသဟေတုတ္တာ၊ ထူးသော အကြောင်းတို့၏ အဖြစ်ကြောင့်။ အည၊ ပေ။ န္တိစဟူ၍လည်းကောင်း။ ကမ္မဝိသေသတောတိစ၊ ဟူ၍လည်းကောင်း။ [အဋ္ဌကထာ၌ ကမ္မဝိသေသတောဟု ရှိ၏၊] ဝုတ္တံ၊ ပြီ။ ဣတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ၊ ဟိ၊ မှန်။ တံ၊ ထိုကံသည်။ ယေန ဝိသေသေန အကြင် သတ္တိထူးကြောင့်။ စက္ခုဿ၊ စက္ခုပသာဒ၏။ ပစ္စယော အကြောင်းသည်။ (ဟောတိ) တေနေဝ၊ ထိုသတ္တိထူးကြောင့်ပင်။ သောတဿ၊ ၏။ ပစ္စယော၊ သည်။ န ဟောတိ၊ (ကသ္မာ၊ နည်း၊) ဣန္ဒြိ၊ ပေ။ ပ္ပတ္တိတော၊ စက္ခုန္ဒြေမှတစ်ပါးသော သောတိန္ဒြေ၏ အဖြစ်သို့ ရောက်ခြင်းကြောင့်တည်း။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ၊ ပေ။ ပစ္စယောတိ၊ ဟူ၍။ ဝစနေန၊ ဟောတော်မူခြင်းကြောင့်။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ၊ ၌။ ဝိဇ္ဇမာနာနံ၊ ထင်ရှားရှိကုန်သော။ သဗ္ဗေ သံ၊ န်သော။ ကဋတ္တာရူပါနံ၊ တို့၏။ ဧကံ၊ သော။ စေတနာ၊ သည်။ ကမ္မပစ္စယော၊ ကမ္မပစ္စည်း သည်။ ဟောတိ။ ဣတိ ဝိညာယတိ၊ ဟိ၊ မှန်။ နာနာစေတနာယ၊ ကြောင့်။ တဒါ၊ ထိုပဋိသန္ဓေ အခါ၌။ ဣန္ဒြိယုပ္ပတ္တိယံ၊ စက္ခုစသော ဣန္ဒြေိတို့၏ ဖြစ်ခြင်းသည်။ သတိ၊ သော်။ ပရိတ္ထေန စ၊ ကာမာဝစရလည်းဖြစ်သော။ မဟဂ္ဂတေန စ၊ သော။ ကမ္မုနာ၊ ကံသည်။ နိဗ္ဗတ္တိတံ၊ ဖြစ်စေအပ်သော။ ကဋတ္တာရူပံ၊ သည်။ အာပဇ္ဇေယျ၊ ဖြစ်ရာ၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဧကာ၊ သော။ ပဋိသန္ဓိ၊ သည်။ အနေကကမ္မနိဗ္ဗတ္တာ၊ များစွာသော ကံကြောင့်ဖြစ်သည်။ န ဟောတိ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဧကေန ကမ္မေန၊ ကြောင့်။ အနေကိန္ဒြိယုပ္ပတ္တိ၊ များစွာသော စက္ခုစသော ဣန္ဒြေတို့၏ ဖြစ်ခြင်း သည်။ ဟောတိ၊ ဖြစ်၏။ ဣတိ၊ ဤအနက်သည်။ သိဒ္ဓံ၊ ပြီးစီး၏။
ဧတဿ၊ ဤအာရုံ၏။ အနလ္လီနော၊ မကပ်ငြိသော။ နိဿယော၊ မှီရာ မဟာဘုတ်သည်။ (အတ္ထိ)၊ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (သော၊ ထိုအာရုံသည်၊) အနလ္လီန နိဿယော၊ မည်၏။ ရူပသဒ္ဒသင်္ခါ တော၊ ရူပါရုံ, သဒ္ဒါရုံဟု ဆိုအပ်သော။ ဝိသယော၊ အာရုံတည်း။ ဂန္ဓရသာနံ၊ ဂန္ဓာရုံ, ရသာရုံ တို့၏။ နိဿယာ၊ မှီရာမဟာဘုတ်တို့သည်။ ဃာန ဇိဝှာ နိဿယေ၊ ဃာနပသာဒ, ဇိဝှာ ပသာဒ တို့၏ မှီရာမဟာဘုတ်၌။ အလ္လိယန္တိ၊ ငြိကပ်ကုန်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ တေ၊ ထိုဂန္ဓာရုံ, ရသာရုံ တို့သည်။ နိဿယဝသေန၊ မှီရာ မဟာဘုတ်တို့၏ အစွမ်းဖြင့်။ အလ္လီနာ၊ ငြိကပ်ကုန်၏။ ဖောဋ္ဌဗ္ဗံ၊ ဖောဋ္ဌဗ္ဗာရုံသည်။ သယံ၊ ကိုယ်တိုင်။ ကာယနိဿယ အလ္လီနံ၊ ကာယပသာဒ၏ မှီရာ မဟာဘုတ်၌ ငြိကပ်၏။ (ကသ္မာ၊ နည်း။ ဖောဋ္ဌဗ္ဗဋ္ဌဿ၊ ၏၊) ဘူတတ္တ ယတ္တာ၊ ဘုတ် ၃-ပါး အပေါင်း၏ အဖြစ်ကြောင့်တည်း။ ဒူရေ၊ လေးသောင်းနှစ်ထောင်အမြင့်ဆောင်သော အဝေး၌။ ဌတွာ၊ တည်၍။ ပညာယမာနောပိ၊ ထင်ရှားပါသော်လည်း။ ပဋိဃဋ္ဋ န နိဃံသဇနကတော၊ ထိခိုက်ခြင်းဟူသော ပွတ်တိုက်ခြင်းကို ဖြစ်စေတတ်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ သမ္ပတ္တောဧဝ နာမ၊ သမ္ပတ္တမည်သည်သာ။ ဣတိ၊ ကား။ အဓိပ္ပာယော၊ မဟာအဋ္ဌကထာဆရာ၏ အလိုပင် တည်း။
သဒ္ဒေါ ပန၊ အသံသည်ပင်။ ဓာတုပရမ္ပရာယ၊ ဓာတ်ကြီး ၄-ပါးတို့၏ အဆက်ဆက်အားဖြင့်။ ဝါယုဝိယ၊ လေကဲ့သို့။ အာဂန္တာ၊ လာ၍။ နိဿယဝသေန၊ မှီရာမဟာဘုတ်တို့၏ အစွမ်းဖြင့်။ သောတ နိဿယေ၊ သောတပသာဒ၏ မှီရာ မဟာဘုတ်၌။ အလ္လိယိတွာ၊ ၍။ သောတံ၊ ကို။ ဃဋ္ဋေတွာ၊ ထိခိုက်၍။ ဝါ၊ ထိခိုက်မိမှ။ ဝဝတ္ထာနံ၊ ပိုင်းခြားသတ်မှတ်အပ်သည်၏အဖြစ်သို့။ ဂစ္ဆန္တွော၊ ရောက်သည်။ (ဟုတွာ) သဏိကံ ဝဝတ္ထာနံ ဂစ္ဆတီတိ၊ ဟူ၍။ (အာစရိယေန၊ မဟာ အဋ္ဌကထာဆရာသည်၊) ဝုတ္တော။ ပန၊ ဆက်။ ဧဝံ သတိ၊ ဤသို့ဖြစ်လသော်။ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ၊ စိတ် ဟူသော ဖြစ်ကြောင်းရှိသော။ သဒ္ဒါယတနံ၊ သဒ္ဒါယတနသည်။ သောတဝိညာဏဿ၊ ၏။ ကဒါစိပိ၊ တစ်ရံတစ်ခါ၌လည်း။ အာရမဏပစ္စယော၊ သည်။ န သိယာ၊ မဖြစ်တော့ရာ။ (ကသ္မာ, န သိယာ၊) ဟိ (ယသ္မာ)၊ ကြောင့်။ ဗဟိဒ္ဓါ၊ အပ၌။ စိတ္တသမုဋ္ဌာနုပ္ပတ္တိ၊ စိတ်ကြောင့်ဖြစ်သော ရုပ်၏ဖြစ်ခြင်းသည်။ န ဥပ္ပဇ္ဇတိ၊ မဖြစ်။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (အာရမဏပစ္စယော န သိယာ။)
စိရေန သုယျေယျာတိ ဧတံ၊ ဤစကားကို။ ကသ္မာ, ဝုတ္တံ၊ နည်း။ ဒူရေ၊ အဝေး၌။ ဌိတေဟိ၊ တည်ကုန်သော သူတို့သည်။ ရဇကာဒိသဒ္ဒါ၊ ကဝါသည် အစရှိသူတို့၏ ကဝါဖွပ်သံ အစရှိ သည်တို့ကို။ စိရေန၊ ကြာမြင့်စွာ။ သုယျန္တိ နနု၊ ကြားအပ်ကုန်သည် မဟုတ်လော။ ဣတိ၊ ဤကား အမေးတည်း။ (စိရေန၊ ကြာမြင့်မှ၊) န (သုယျန္တိ၊ မကြားအပ်ကုန်၊) (ဣတိ၊ ဤကား အဖြေ တည်း၊) (ကသ္မာ၊ နည်း၊) ဒူရာသန္နာနံ၊ အဝေး၌နေသူ, အနီး၌နေသူတို့၏။ ယထာပါကဋေ၊ အကြင်အကြင်ထင်လာသော။ သဒ္ဒေ၊ အသံ၌။ ဂဟဏဝိသေသတော၊ ယူကြောင်းဝီထိ၏ ထူးသည်၏ အဖြစ်ကြောင့်တည်း။
ဟိ၊ ချဲ့။ ဒူရာသန္နာနံ၊ အဝေး၌နေသူ, အနီး၌နေသူတို့၏။ ဝစနသဒ္ဒေ၊ စကားသံသည်။ ယထာ ပါကဋီဘူတေ၊ အကြင်အကြင် ထင်ရှားသည်ဖြစ်၍ ဖြစ်လသော်။ ဂဟဏဝိသေသတော၊ အာရုံကို ယူကြောင်းဝီထိ၏ ထူးသည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ အက္ခရဝိသေသာနံ၊ အက္ခရာစကားလုံး အထူးတို့ကို။ အဂ္ဂဟဏံ မယူနိုင်ခြင်းသည်လည်းကောင်း။ ဂဟဏဉ္စ ယူနိုင်ခြင်းသည်လည်းကောင်း။ ဟောတိယထာ၊ [အချို့စာအုပ်တို့၌ “အာကာရဝိသေသာနံ”ဟုရှိ၏၊] ဧဝံ၊ တူ။ ရဇတာ ဒိသဒ္ဒေပိ၊ ကဝါသည်အစရှိသူတို့၏ အသံသည်လည်း။ (ပါကဋီဘူတေ၌ စပ်၊) အာသန္နဿ၊ အနီး၌နေသူအား။ အာဒိတော၊ အစမှ။ ပဘုတိ၊ စ၍။ ယာဝါဝသာနာ၊ အဆုံးတိုင်အောင်။ ကမေန၊ အစဉ်အားဖြင့်။ ပါကဋီဘူတေ၊ သော်လည်းကောင်း။ မဇ္ဈေဝါ၊ အလယ်၌သော်လည်းကောင်း။ ပိဏ္ဍဝသေန၊ အပေါင်း၏အစွမ်းဖြင့်။ ပဝတ္တပါကဋီဘူတေ၊ ဖြစ်ခြင်း ထင်ရှားသည် ဖြစ်၍ဖြစ်သော်လည်းကောင်း၊ သောတ ဝိညာဏဝီထိယာ၊ ၏။ ပရတော၊ နောက်၌။ ပဝတ္တာ နံ၊ ဖြစ်ကုန်သော။ နိစ္ဆယဂ္ဂဟဏာနံ၊ ဆုံးဖြတ်သော အားဖြင့်ယူကြောင်းဝီထိတို့၏။ ဝိသေသ တော၊ ထူးကုန်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ လဟုကံ၊ လျင်စွာ။ သုတော၊ ကြားအပ်ပြီ။ စိရေန၊ မှ။ သုတော၊ ပြီ။ ဣတိ၊ သို့။ အဘိမာနော၊ မှတ်ထင်ခြင်းသည်။ ဟောတိ။
ပန၊ ဆက်။ သော သဒ္ဒေါ၊ ထိုအသံသည်။ ယတ္ထ၊ အကြင်အရပ်၌။ ဥပ္ပန္နော၊ ဖြစ်ပြီ။ တံ နိဿိ တောဝ၊ ထိုအရပ်ကိုမှီသည်သာလျှင်။ (ဟုတွာ၊) အတ္တနော၊ မိမိဟူသောအသံ၏ ဝိဇ္ဇမာနက္ခ ဏေ၊ ထင်ရှားဖြစ်ရာ ခဏ၌။ သောတဿ၊ သောတပသာဒ၏။ အာပါတံ၊ ကို။ အာဂစ္ဆတိ၊ ရောက်၏။ ပန၊ ထိုသို့ပင် ဖြစ်ရာခဏ၌ ရှေးရှုရောက်ပါ သော်လည်း။ ဒူရေ၊ ဝေးသော အရပ်၌။ ဌိတော၊ သော။ သဒ္ဒေါ၊ သည်။ အယောကန္တော၊ သံလိုက်သည်။ အယောစလနဿ၊ သံလှုပ်ခြင်း ၏။ ပစ္စယော၊ အကြောင်းသည်။ ဟောတိဝိယ၊ ကဲ့သို့။ (တထာ၊ တူ၊) အညတ္ထ၊ ဖြစ်ရာအရပ်မှ အခြားသောအရပ်၌။ ပဋိဃောသုပ္ပတ္တိယာ၊ ပဲ့တင်သံ ဖြစ်ခြင်း၏လည်းကောင်း။ ဘာဇနာဒိစလ နဿ စ၊ အိုးအစရှိသည်တို့၏ လှုပ်ခြင်း၏လည်းကောင်း။ ပစ္စယော၊ သည်။ ဟောတိ၊ ဣတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗော။
ဝါ၊ တစ်နည်းကား။ (မိမိ၏နည်းမှတစ်ပါး အဋ္ဌကထာနည်းကာ၊) ဃဏ္ဋာဘိဃာတာနုဇာနိ၊ ခေါင်းလောင်းထိုးခတ်အပ်သော အသံတို့၏ နောက်၌ဖြစ်ကုန်သော။ ဘူတာနိ၊ သဒ္ဒရုပ်၏ မှီရာ မဟာဘုတ်တို့သည်။ အနုရဝဿ၊ အဆက်ဆက်ဖြစ်သော အသံ၏။ [ကြေးညည်းသံဟု ခေါ် သည်၊] နိဿယဘူတာနိ၊ မှီရာဖြစ်၍ဖြစ်ကုန်သည်။ (ဟုတွာ၊) ဃဋ္ဋနသဘာဝါနိ၊ ထိခိုက်ခြင်း သဘော ရှိကုန်သည်။ (ဟောန္တိ ယထာ၊ န်သကဲ့သို့၊) ဧဝံ၊ တူ။ ဃဋ္ဋနာနုဇာနိ၊ စိတ္တဇ ပထဝီ ဓာတ်နှင့် စတုဇပထဝီဓာတ်တို့၏ထိခိုက်ခြင်းကြောင့် နောက်ထပ်ဖြစ်ကုန်သော။ (ဘူတာနိ၌ စပ်၊) ယာဝ သော တပသာဒါ၊ သောတ ပသာဒတိုင်အောင် (သောတ ပသာဒရှိရာမဟာဘုတ် တိုင်အောင်၊) ဥပ္ပတ္တိဝသေန၊ ဖြစ်ခြင်း၏ အစွမ်းအားဖြင့်။ အာဂတာနိ၊ လာကုန်သော။ (ဘုတ် အဆက်ဆက် လာကုန်သော၊) ဘူတာနိ၊ ဘုတ်တို့သည်။ ဃဋ္ဋနသဘာဝါနေဝ၊ ထိခိုက်ခြင်း သဘောရှိကုန်သည်သာ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ တံ နိဿိတော၊ ထိုမဟာဘုတ်တို့ကို မှီသော။ သဒ္ဒေါ၊ အသံသည်။ နိဿယဝသေန၊ မှီရာ၏ အစွမ်းအားဖြင့်။ ဓာတုပရမ္ပရာယ၊ ဓာတ် ၄-ပါးတို့၏ အဆက်ဆက်အားဖြင့်။ ဃဋ္ဋေတွာ၊ ၍။ သဏိကံ, ဝဝတ္ထာနံ၊ ပိုင်းခြားမှတ်သားအပ်သည်၏ အဖြစ်သို့။ ဂစ္ဆတိ၊ ၏။ ဣတိ (သင်္ဂဟကာရေန) ဝုတ္တော။
အသုကဒိသာယနာမ၊ ထိုမညသော အရပ်၌။ ဝါ၊ ကား။ (သဒ္ဒေါ၊ တည်း၊) ဣတိ, နပညာယေယျ၊ မထင်ရှားရာ။ [ဤစကားသည် အဋ္ဌကထာစကားတည်း။] ကသ္မာ၊ နည်း။ သောတပ္ပဒေသ ဿေဝ၊ သောတပသာဒရှိရာ အရပ်၌ တည်သည်သာလျှင်ဖြစ်သော။ သဒ္ဒဿ၊ အသံကို။ ဂဟ ဏတော၊ ယူရခြင်းကြောင့်တည်း။ [သောတပ္ပဒေသဿာတိ၊ သောတပဒေသေဌိတဿေဝ သဒ္ဒ ဿ, -မဓု။]
ဧတဿ၊ ဤစက္ခု၏။ ဝိသမေ၊ မညီမညွတ်သော အာရုံ၌။ အဇ္ဈာသယော၊ အလိုသည်။ (အတ္ထိ) ဣတိ (တံ၊ ထိုစက္ခုသည်၊) ဝိသမဇ္ဈာသယံ၊ မည်၏။ [စက္ခုကိုငဲ့၍ “ဝိသမဇ္ဈသယံ” ဟု ရှိသင့် ၏၊] အဇ္ဈာသယရဟိတမ္ပိ၊ အလိုအဇ္ဈာသယမှ ကင်းသည်လည်းဖြစ်သော။ စက္ခု၊ စက္ခုကို။ ဝါ၊ သည်။ ဝိသမနိန္နတ္တာ၊ မညီမညွတ်သော အာရုံ၌ညွတ်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ ဝိသမဇ္ဈာသယံ ဝိယ၊ မညီမညွတ်သောအာရုံ၌ အလိုရှိသကဲ့သို့။ ဟောတိ၊ ၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဝိသမဇ္ဈာသ ယန္တိ၊ ဟူ၍။ (သင်္ဂဟကာရေန) ဝုတ္တံ။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ စက္ခုမတော၊ စက္ခုပသာဒရှိသော။ ပုဂ္ဂလ ဿ၊ ပုဂ္ဂိုလ်၏။ အဇ္ဈာသယဝသေန၊ အလို၏အစွမ်းဖြင့်။ စက္ခု၊ ကို။ ဝိသမဇ္ဈာသယန္တိ၊ ဟူ၍။ (သင်္ဂဟကာရေ) ဝုတ္တံ။
ကဏ္ဏကူပစ္ဆိဒ္ဒေယေဝ၊ နားတွင်းဟူသော အပေါက်၌သာ။ [အဋ္ဌကထာ၏ “ကဏ္ဏစ္ဆိဒ္ဒကူပ” ကို ပြောင်းပြန်သုံးစွဲထားသည်၊] ပဝတ္တနတော၊ ဖြစ်ခြင်းကြောင့်လည်းကောင်း။ အာရမဏဂ္ဂဟဏ ဟေတုတောစ၊ နားပေါက်ကအာရုံကို ယူခြင်း၏အကြောင်း၏ အဖြစ်ကြောင့်လည်းကောင်း။ တတ္ထေဝ၊ ထိုနားတွင်းပေါက်၌သာ။ အဇ္ဈာသယံ၊ ကို။ ကရောတိ၊ ၏။ ဣတိ၊ သို့။ (သင်္ဂဟကာ ရေန) ဝုတ္တံ။ တဿ သောတဿ၊ ထိုသောတပသာဒ၏။ သောတဝိညာဏ နိဿယဘာဝေန၊ သောတဝိညာဏ်၏ မှီရာ၏ အဖြစ်ဖြင့်။ သဒ္ဒဿဝနေ၊ အသံကို ကြားခြင်း၌။ (ပစ္စယော ဟော တိ ၌စပ်၊) အဇဋာ၊ ပေ။ ဧတဿ၊ ဤစကားရပ်၏။ အဋ္ဌကထာဓိပ္ပာယေန၊ ရှေး မဟာအဋ္ဌ ကထာ၏ အလိုအားဖြင့်။ အတ္ထံ၊ အနက်အဓိပ္ပာယ်ကို။ ဝဒန္တော၊ ဆိုလိုသည်။ (ဟုတွာ) အန္တော လေဏသ္မိန္တိအာဒိံ၊ အစရှိသောစကားကို။ (သင်္ဂဟကာရော) အာဟ၊ အတ္တနော၊ မိမိဟူသော သင်္ဂဟအဋ္ဌကထာ၏။ အဓိပ္ပာယေန၊ အလိုအားဖြင့်။ ဝဒန္တော၊ ဆိုလိုသည်။ (ဟုတွာ) ကိံ ဓမ္မ တာယာတိ အာဒိံ – ကို။ အဝေါစ၊ ပြောဆိုပြီ။
ဧတဿ၊ ဤဃာန၏။ ဝါတူ ပနိဿယော၊ လေဟူသော အားကြီးသော မှီရာရှိသော။ ဂန္ဓော၊ အနံ့ဟူသော။ ဂေါစရော၊ ကျက်စားရာ အာရုံသည်။ (အတ္ထိ)၊ ဣတိ၊ ကြောင့်။ တံ၊ ထိုဃာန သည်။ ဝါတူပနိဿယဂန္ဓဂေါစရံ၊ မည်၏။ စ၊ ဆက်။ ဧတ္ထ၊ ဤဝါတူပနိဿယဂန္ဓဂေါစရံ ဟူသော ပါဌ်၌။ ဝါတော၊ လေသည်။ ဂန္ဓဂ္ဂဟဏဿ၊ အနံ့ကို ယူခြင်း၏။ ဥပနိဿယော၊ အား ကြီးသော မှီရာအကြောင်းသည်။ (ဟောတိ) ပန၊ ထိုသို့ပင် အနံ့ကို ယူခြင်း၏ အားကြီးသော မှီရာအကြောင်း ဖြစ်ပါသော်လည်း။ တဗ္ဗောဟာရေန၊ ထိုဂန္ဓဂ္ဂဟဏ၏အမည်အားဖြင့်။ (ဂန္ဓဂ္ဂ ဟဏ၏အမည်ကို ဂန္ဓ၌တင်စားသော ဌာနျူပစာရအားဖြင့်၊) ဂန္ဓော၊ အနံ့ကို။ ဝါတူပနိဿ ယောတိ၊ ဝါတူပနိဿယဟူ၍။ ဝုတ္တော၊ ပြီ။
အထဝါ၊ ထို့ပြင်တစ်နည်းကား။ ဝါတောဧဝ၊ လေသည်ပင်။ ဥပနိဿယော၊ အားကြီးသော မှီရာ တည်း။ ဝါတူပနိဿယော, ရာ။ ကဿ၊ အဘယ်၏။ (ဥပနိဿယော၊ နည်း၊) ဣတိ၊ ဤကား အမေးတည်း။ ဃာနဝိညာဏဿ၊ ၏။ (ဥပနိဿယော၊ တည်း။ ဣတိ၊ ဤကားအဖြေတည်း၊) ဧတဿ၊ ဤဂန္ဓ၏။ သဟကာရီ၊ ပေ။ ဘူတော၊ အကျိုးတရားကို အတူတကွပြုလေ့ရှိသော အကြောင်းတစ်မျိုးဖြစ်၍ဖြစ်သော။ သော၊ ထိုဝါတူပနိဿယလေသည်။ အတ္ထိ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဝါတူပနိဿယော၊ မည်၏။ ဂန္ဓော၊ ဂန္ဓာရုံသည်။ ပစ္စယော၊ သဟကာရီ ဖြစ်သောအကြောင်း တည်း။
အာပါစ၊ အာပေါဟူသည်လည်း။ သဟကာရီပစ္စယန္တရဘူတော၊ သော။ ခေဠာဒိကော၊ တံတွေး အစရှိသောရေတည်း။ ပထဝီ၊ ပထဝီဟူသည်။ တထာ၊ ထိုသဟကာရီပစ္စယန္တရဖြစ်၍ဖြစ်သော မြေတည်း။ ဟိ၊ ချဲ့။ ဂဟေတဗ္ဗဿ၊ ယူထိုက်သော။ (အာရုံ၏အဖြစ်ဖြင့် ယူထိုက်သော၊) ဥမ္ပီဠိ မာနဿ၊ နှိပ်အပ်သော။ ဖောဋ္ဌဗ္ဗဿ၊ ဖောဋ္ဌဗ္ဗာရုံ၏။ အာဓာရဘူတာ၊ တည်ရာဖြစ်၍ဖြစ်သော။ ပထဝီ၊ မြေကိုလည်းကောင်း။ ဖောဋ္ဌဗ္ဗေန၊ ဖောဋ္ဌဗ္ဗာရုံသည်။ ဥမ္ပီဠိယမာနဿဖိနှိပ်အပ်သော။ ကာယဿ၊ ကာယပသာဒ၏။ နိဿယဘူတာနံ၊ မှီရာဖြစ်သော မဟာဘုတ်တို့၏။ အာဓာရဘူ တာ၊ တည်ရာဖြစ်၍ဖြစ်သော။ (ပထဝီ) စ၊ မြေကိုလည်းကောင်း။ ဖောဋ္ဌဗ္ဗဂ္ဂဟဏဿ၊ ဖောဋ္ဌဗ္ဗာ ရုံကို ယူခြင်း၏။ ဥပနိဿယောတိ၊ အားကြီးသော မှီရာအကြောင်းဟူ၍။ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ၊ [ဤဝါကျ ဝယ် အချို့စာအုပ်တို့၌ သဗ္ဗဒါ ဟုပါ၏။ မကောင်း။] ပန၊ ဆက်။ ဥပ္ပီနေန၊ နှိပ်ခြင်းနှင့်။ ဝိနာ၊ ၍။ ဖောဋ္ဌဗ္ဗဂ္ဂဟဏေ၊ ဖောဋ္ဌဗ္ဗာရုံကို ယူခြင်း၌။ ကာယာယတနဿ၊ ၏။ နိဿယဘူတာ၊ မှီရာ ဖြစ်၍ဖြစ်သော။ ပထဝီ၊ ကို။ ဥပနိဿယောတိ၊ ဟူ၍။ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ, စ၊ ဆက်။ သဗ္ဗဒါပိ၊ အခါခပ်သိမ်း လည်း။ တဿာ၊ ထိုပထဝီဓာတ်၏။ ဥပနိဿယဘာဝေါ၊ ဥပနိဿယ၏ အဖြစ်သည်။ ယုတ္တော ဧဝ၊ သင့်သည်သာ။
ပဉ္စဝဏ္ဏာနန္တိဝစနံ၊ ဟူသောစကားသည်။ တဒါဓာရာနံ၊ ထိုအဆင်းတို့၏ တည်ရာဖြစ်ကုန်သော။ သုတ္တာနံ၊ ချည်တို့၏။ နာနာဘာဝဒဿနတ္ထံ၊ ထူးကုန်သည်၏အဖြစ်ကို ပြရခြင်းအကျိုး ရှိ၏။ ပဉ္စပကာရာ၊ ၅ မျိုးအပြားရှိသော ချည်တို့တည်း။ ပဉ္စဝဏ္ဏာ၊ တို့။
ဧကန္တတောတိ ဣဒံ၊ စကားကို။ သဗ္ဗဒါ၊ အခါခပ်သိမ်း။ (အသက္ကုဏေယျာနံ၊ ၌ စပ်၊) ဥပ္ပီဠ နေန၊ ဖိနှိပ်ခြင်းအားဖြင့်။ ဝိနိဗ္ဘုဇ္ဇိတုံ၊ အသီးသီး ခွဲခြားခြင်းငှါ။ အသက္ကုဏေယျာနံ၊ မတတ် ကောင်းကုန်သော။ ကလာပန္တရရူပါနံ၊ ကလာပ်တစ်ပါး၌ဖြစ်ကုန်သော ရုပ်တို့၏။ သဗ္ဗာဝါ၊ ထင်ရှားကုန်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ တေသံ၊ ထိုကလာပန္တရရုပ်တို့ကို။ နိဝတ္တနတ္ထံ၊ နစ်စေခြင်း အကျိုးငှါ။ ဝုတ္တံ၊ ပြီ။ ဟိ၊ မှန်။ (တစ်နည်း, ကသ္မာ တေသံ နိဝတ္တနံ, ဟောတိ, နည်း၊) ဟိ (ယသ္မာ)၊ ကြောင့်။ တာနိ၊ ထိုကလာပန္တရရုပ်တို့သည်။ ဧကန္တေန၊ ဧကန်အားဖြင့်။ အဝိနိဘတ္တာ နိ၊ မခွဲခြားအပ် မခွဲခြားနိုင်သော ရုပ်တို့သည်။ န၊ မဟုတ်ကုန်။ (ကသ္မာ၊ နည်း၊) ကလာပန္တရ ဂတတ္တာ၊ ကလာပ်တစ်ပါး၌ ဖြစ်ကုန်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ တည်း။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (တေသံ နိဝတ္တနံ ဟောတိ။)
ဝဏ္ဏနိဘာတိ၊ ဟူသော ပါဌ်ဖြင့်။ ရူပါယတနမေဝ၊ ရူပါယတနကိုသာ။ နိဒ္ဒိဋ္ဌံ၊ ညွှန်ပြတော်မူ အပ်ပြီ။ ဣတိ၊ ထို့ကြောင့်။ တဒေဝ၊ ထိုရူပါယတနကိုပင်။ အပေက္ခိတွာ၊ ရှုငဲ့၍။ သနိဒဿနန္တိ၊ ဟူ၍။ နပုံသကနိဒ္ဒေသော၊ နပုံလိင်ဖြင့် ညွှန်ပြခြင်းကို။ ကတော၊ ပြုတော်မူအပ်ပြီ။ တသ္မာတိ၊ ကား။ နိပ္ပရိယာယရူပါနံ၊ ပရိယာယ် မဟုတ်မုချ ရူပါရုံဖြစ်ကုန်သော။ နီလာဒီနံ၊ နီလ အစရှိ ကုန်သော ရုပ်တို့၏။ ဝါ၊ တို့ကို။ ဖုသိတွာ၊ ထိတွေ့၍။ အဇာနိတဗ္ဗတော၊ မသိထိုက်ကုန်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်လည်းကောင်း (ဖောဋ္ဌဗ္ဗာရုံ မဟုတ်သည့်အတွက် ထိ၍မဖြစ်သောကြောင့်လည်းကောင်း၊) ဒီဃာဒီနံ၊ ရှည်သော အရာဝတ္ထု အစရှိကုန်သော ရုပ်တို့၏။ ဝါ၊ တို့ကို။ ဖုသိတွာ၊ ၍။ ဇာနိတဗ္ဗတောစ၊ သိထိုက်ကုန်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်လည်းကောင်း။ နိပ္ပရိယာယေန၊ ပရိ ယာယ်မဟုတ် မုချအားဖြင့်။ ဒီဃံ၊ ရှည်သောအရာဝတ္ထုသည်။ ရူပါယတနံ၊ သည်။ န၊ မဟုတ်။ တံတံနိဿာယာတိ၊ ကား။ ဒီဃာဒိသန္နိဝေသံ၊ အရှည်အစရှိသောအားဖြင့် စုဝေးခြင်းရှိသော။ ဘူတသမုဒါယံ၊ ဘူတရုပ်အပေါင်းကို။ နိဿာယ၊ မှီ၍။ တထာတထာဌိတန္တိ၊ ဟူသော စကားကို။ ဒီဃဒိသန္နိဝေသေန၊ အရှည် အစရှိသောအားဖြင့် စုဝေးတည်နေခြင်းအားဖြင့်။ ဌိတံ၊ သော။ ဝဏ္ဏသမုဒါယဘူတံ၊ အဆင်းအပေါင်းဖြစ်၍ဖြစ်သော။ ရူပါယတနမေဝ၊ ရူပါယတနကိုပင်။ ဒီ ဃာဒိဝေါဟာရေန၊ အရှည်အစရှိသော ဝေါဟာရအားဖြင့်။ ဘာသိတံ၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီ။
ဧကသ္မိံ၊ တစ်ခုသော အဆင်းအရောင်၌။ ဣတရဿ၊ အခြင်းသော အဆင်းအရောင်၏။ အဘာဝါ၊ မရှိခြင်းကြောင့်။ အညမည ပရိစ္ဆိန္နံ၊ အချင်းချင်း ပိုင်းခြားအပ်၏။ [အရိပ်၌ နေပူမရှိ, နေပူ၌လည်း အရိပ်မရှိသောကြောင့် “အချင်းချင်း ပိုင်းခြားထားအပ်သည်” ဟူလို။]
စက္ခုဝိညာဏဿ၊ ၏။ အနညတ္ထဘာဝေါ (အညတ္ထ+အဘာဝေါ)၊ ရူပါရုံ မှ တစ်ပါး အခြား အာရုံ၌ မဖြစ်ခြင်းသည်လည်းကောင်း။ [ဝိသယအတွက်၊] တဗ္ဗဟုလစာရိတာစ၊ ထိုရူပါရုံ၌ များစွာဖြစ်ခြင်းရှိသည်၏ အဖြစ်သည်လည်းကောင်း။ [ဂေါစရ အတွက်၊] ဝိသယဂေါစရာနံ၊ ဝိသယဂေါစရတို့၏။ ဝိသေသော၊ အထူးတည်း။ [အညတ္ထေ အညဝိသယေ အဘာဝေါ အန ညတ္ထဘာဝေါ၊ တသ္မိံ ရူပေ ဂေါစရေဗဟုလံ စရတီတိ တထာ, -မဓု။]
သဒ္ဒါယတနာဒိနိဒ္ဒေသ
၆၂၀။ ဘရိသဒ္ဒါဒီနဉ္စ၊ စည်ကြီးသံ အစရှိသည်တို့၏လည်း။ ဝါဒိတသဒ္ဒတ္တာ၊ တီးအပ်သော အရာဝတ္ထု၏ အသံတို့၏အဖြစ်ကြောင့်။ ဝုတ္တာဝသေသာနန္တိ၊ ဟူ၍။ (သင်္ဂဟကာရော) အာဟ၊ အမနုဿဝစနေန၊ မနုဿသဒ္ဒါဖြင့်။ မနုဿေဟိ၊ လူတို့မှ။ အညေ၊ အခြားကုန်သော။ ပါဏိနော ဧဝ၊ သက်ရှိသတ္တဝါ တို့ကိုသာ။ န ဂတိတာ၊ ယူအပ်ကုန်သည် မဟုတ်သေး။ အထခေါ၊ စင်စစ်ကား။ ကဋ္ဌာဒယောပိ၊ ထင်းအစရှိသည် တို့ကိုလည်း။ (ဂဟိတာ)၊ ဣတိ အဓိပ္ပာယေန၊ ဤသို့သော အလိုဖြင့်။ သေသော သဗ္ဗောပီတိ၊ ဟူ၍။ (သင်္ဂဟကာရော) အာဟ၊ ဧဝံသန္တေပိ၊ ဤသို့ သက်ရှိ, သက်မဲ့အားလုံးကို ယူအပ်ပါသော်လည်း။ ဝတ္ထု။ ပေ။ ဝသေန၊ အသံ၏တည်ရာ ဝတ္ထုအထူးကို ပြောဆိုခြင်း၏အစွမ်းဖြင့်။ ပါဠိယံ၊ ပါဠိတော်၌။ အနာဂတော၊ မလာသော။ တထာ၊ ထိုဝတ္ထုကိတ္တန၏ အစွမ်းဖြင့်။ ကိတ္တေတဗ္ဗော၊ ပြောဆိုထိုက်သော အသံဟူသမျှကို။ ယေဝါပနာတိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တော၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီ။ ဣတိ (အယံ)၊ ကား။ အဓိပ္ပာယော၊ သင်္ဂဟအဋ္ဌကထာ ဆရာ၏အလိုတည်း။
၆၂၄။ ဝိဿဂန္ဓောတိ၊ ကား။ ဝိရူပေါ၊ ဖောက်ပြန်သော။ မံသာဒိဂန္ဓော၊ အသားအစ ရှိသည်တို့၏ အနံ့တည်း။ (ပုပ်သောအသား အစရှိသည်တို့၏ အနံ့တည်း။) လမ္ဗိလန္တိ၊ ကား။ မဓုရမ္ဗိလံ၊ ချိုချဉ်သောအရသာတည်း။
၆၃၂။ ဧတေန၊ ဤအမှတ်အသားဖြင့်။ သဉ္ဇာနန္တိ၊ အမှတ်ပြု၍ သိကြကုန်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ သဉ္ဇာနနံ၊ မည်၏။ ဥပလက္ခဏံ၊ အမှတ်အသားတည်း။ သကေန သကေန၊ မိမိ မိမိ ဥစ္စာဖြစ်သော။ ကမ္မစိတ္တာဒိနာ၊ ကံ,စိတ် အစရှိသော။ ပစ္စယေန၊ အကြောင်းကြောင့်။ သမုဋ္ဌိ တာနိ၊ ကောင်းစွာဖြစ်ရကုန်သည်။ (သမာနာနိ) ပိ၊ ဖြစ်ပါကုန် သော်လည်း။ ဝါ၊ ဖြစ်သည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော။ ဣတ္ထိလိင်္ဂါဒီနိ၊ ဣတ္ထိလိင်္ဂ အစရှိသည်တို့ကို။ (ဝုတ္တာနိ၌ စပ်၊) ဝါ၊ တို့သည်။ (ဥပ္ပဇ္ဇမာနာနိ, သမုဋ္ဌဟန္တိတို့၌ စပ်၊) ဣန္ဒြိယသဟိတေ၊ ဣတ္ထိန္ဒြေနှင့်တကွဖြစ်သော။ သရီရေ၊ ကိုယ်၌။ ဥပ္ပဇ္ဇမာနာနိ၊ ဖြစ်ကုန်လတ်သော်။ တံ တဒါကာရာနိ၊ ထိုထိုအခြင်းအရာ (ပုံသဏ္ဌာန်) ရှိကုန်သည်။ ဟုတွာ၊ ၍။ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ၊ န်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဣတ္ထိန္ဒြေိယံ ပဋိစ္စသမုဋ္ဌဟန္တီတိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တာနိ, စ၊ ဆက်။ ဣတ္ထိလိင်္ဂါဒီသု ဧဝ၊ ဣတ္ထိလိင်္ဂ အစရှိသည်တို့၌ပင်။ အဓိပတိဘာဝေါ၊ အကြီးအကဲ၏အဖြစ်ကြောင့်။ (အစိုးရ သည်၏အဖြစ်ကြောင့်၊) ဧတဿ၊ ဤဘာဝရုပ်၏။ ဣန္ဒြိယတာ၊ ဣန္ဒြိယ၏အဖြစ်ကို။ (ဣန္ဒြိယအမည်ကို၊) ဝုတ္တာ၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီ။ (ကသ္မာ) ဣန္ဒြိယသဟိတေ၊ သော။ သန္တာနေ၊ ခန္ဓာအစဉ်၌။ ဣတ္ထိ၊ ပေ။ ပစ္စယာနံ၊ ဣတ္ထိ,လိင်္ဂအစရှိသော အခြင်းအရာရှိသော ရုပ်တို့၏ အကြောင်းတို့ကို။ အညထာ၊ (ဣတ္ထိလိင်္ဂအစရှိသော အခြင်းအရာမှ) တစ်ပါးသော အခြင်း အရာဖြင့်။ ဝါ၊ ဣတ္ထိန္ဒြေ၏ ရှိခြင်းမှတစ်ပါး မရှိခြင်းဟူသော အခြင်းအရာကြောင့်။ အနုပ္ပာဒနတော၊ မဖြစ်စေခြင်းကြောင့်လည်းကောင်း။ ဣတ္ထိဂ္ဂဟဏဿ၊ ဣတ္ထိဟုယူကြောင်း စိတ်၏။ (သိတတ်သောစိတ်၏၊) တေသံ ရူပါနံ၊ ထိုဣတ္ထိလိင်္ဂအစရှိသော အခြင်းအရာရှိသော ရုပ်တို့၏။ ပစ္စယဘာဝတော၊ အကြောင်းတို့၏ အဖြစ်ကြောင့်လည်းကောင်းတည်း။
ပန၊ ဆက်။ ယသ္မာ၊ ကြောင့်။ ဘာဝဒသကေပိ၊ ဘာဝဒသက၌သော်မှလည်း။ ရူပါနံ၊ ကလာပ်တူ ရုပ်တို့ကို။ ဣတ္ထိန္ဒြိယံ၊ ဣတ္ထိန္ဒြေသည်။ န ဇနကံ၊ ဖြစ်လည်း မဖြစ်နိုင်။ နာပိအနုပါလကံ၊ စောင့်လည်း မစောင့်ရှောက်နိုင်။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ (နာပိ) ဥပတ္ထမ္ဘကံ၊ ထောက်လည်း မထောက်ပံ့ နိုင်။ အညကလာပ ရူပါနံ စ၊ အခြားသော ကလာပ်၌ဖြစ်သော ရုပ်တို့ကိုလည်း။ (န ဇနကံ, နာပိ အနုပါလကံ, ဝါ၊ တစ်နည်း။ နာပိဥပ္ပတ္ထမ္ဘကံ၊) တသ္မာ၊ ကြောင့်။ တံ၊ ထိုဣန္ဒြေကို။ ဇီဝိတိန္ဒြိယံဝိယ၊ ဇီဝိတိန္ဒြေကဲ့သို့။ သကလာပရူပါနံ၊ မိမိကလာပ်၌ဖြစ်သောရုပ်တို့၏လည်းကောင်း။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ အာဟာရောဝိယ၊ အာဟာရရုပ်ကဲ့သို့။ ကလာပန္တရရူပါနံစ၊ ကလာပ် တစ်ပါး၌ ဖြစ်ကုန်သော ရုပ်တို့၏လည်းကောင်း။ ဣန္ဒြိယအတ္ထိ အဝိဂတပစ္စယောတိ၊ ဣန္ဒြိယပစ္စည်း, ဣန္ဒြိယအတ္ထိပစ္စည်း, ဣန္ဒြိယအဝိဂတပစ္စည်းဟူ၍။ (ဘဂဝတာ) န ဝုတ္တံ၊ ဟောတော်မမူအပ်။ ပုရိသိန္ဒြိယေပိ၊ ၌လည်း။ ဧသ (ဧသော)၊ ဤဆိုအပ်ပြီးသော အစီအရင် သည်။ နယော၊ သိကြောင်းအစီအရင်တည်း။ လိင်္ဂါဒိအာကာရေသု၊ လိင်္ဂအစရှိသော အခြင်းအရာရှိကုန်သော။ ရူပေသု၊ ရုပ်တို့၌။ ရူပါယတနဿ၊ ၏။ စက္ခုဝိညေယျတ္တာ၊ စက္ခု ဝိညာဏ်သည် သိထိုက်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ လိင်္ဂါဒီနံ၊ လိင်္ဂအစရှိသည်တို့၏။ စက္ခုဝိညေယျ တာ၊ စက္ခုဝိညေယျတို့၏အဖြစ်ကို။ (သင်္ဂဟကာရေန) ဝုတ္တာ၊ ပြီ။
၆၃၃။ ဥဘယမ္ပိ၊ ပေ။ ကုသလေန ပတိဋ္ဌာတီတိ၊ ဟူသော စကားကို။ သုဂတိံ၊ သုဂတိဘဝကို။ သန္ဓာယ (သင်္ဂဟကာရေန) ဝုတ္တံ။ ဣတိ ဝေဒိတဗ္ဗံ၊ ဟိ၊ မှန်။ (တစ်နည်း, ကသ္မာ ညာယမ္ပိ၊ ပေ။ ကုသလေန ပတိဋ္ဌာတိ၊ ဟူသော စကားကို။ သုဂတိံ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ ဣတိ, ဝေဒိတဗ္ဗံ၊ နည်း၊) ဟိ (ယသ္မာ)၊ ကြောင့်။ ဒုဂ္ဂတိယံ၊ ဒုဂ္ဂတိဘဝ၌။ ပဋိသန္ဓိ၊ ပဋိသန္ဓေသည်။ အကုသလေနေဝ၊ အကုသိုလ်ကြောင့်သာ။ (ဘဝတိ)၊ ဣတိ၊ ကြောင့်။ တဒါ၊ ထိုလိင်ပြန်ရာ အခါ၌။ ဥပ္ပဇ္ဇမာနော၊ သော။ ဘာဝေါပိ၊ ဘာဝရုပ်သည်လည်း။ ပဋိသန္ဓိယံဝိယ၊ ပဋိသန္ဓေ အခါ၌ကဲ့သို့။ ပဝတ္တေပိ၊ ပဝတ္တိအခါ၌လည်း။ အကုသလေနေဝ၊ အကုသိုလ်ကြောင့်သာ။ ဘဝေယျ၊ ဖြစ်ရာ၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (ဥဘယမ္ပိ၊ ပေ။ ကုသလေန ပတိဋ္ဌာတီတိ၊ ကို။ သုဂတိံ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ ဣတိ ဝေဒိတဗ္ဗံ၊) တတိဒံ ဒွယံ၊ ထိုနှစ်ပါးစုံသော ဣန္ဒြေသည်။ ယသ္မာ, သန္တာနေ၊ သတ္တဝါတစ်ယောက်၏ သန္တာန်၌။ သဟ၊ အတူတကွ။ န ပဝတ္တတိ၊ မဖြစ်နိုင်။ (ကသ္မာ ဝိညာယတိ၊ နည်း၊) ယဿ၊ ပေ။ နောတအာဒိဝစနတော၊ ယဿ ဣတ္ထိန္ဒြိယံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ၊ ပေ။ နော အစရှိသောစကားကို ဟောတော်မူခြင်းကြောင့်။ (ဝိညာယတိ၊) တသ္မာ၊ ကြောင့်။ (သတ္တဝါ တစ်ယောက်သန္တာန်၌ အတူတကွ မဖြစ်နိုင်ခြင်းကြောင့်၊) ဥဘတောဗျဉ္ဇနကဿပိ၊ ဥဘတောဗျည်း၏ သန္တာန်၌လည်း။ ဧကမေဝ၊ တစ်ခုသာလျှင် ဖြစ်သော။ ဣန္ဒြိယံ၊ ဣန္ဒြေသည်။ ဟောတိ, ဣတိ၊ သို့။ (သင်္ဂဟကာ ရေန) ဝုတ္တံ။
၆၃၅။ ဧကန္တံ၊ စင်စစ်။ ကာယဝိညတ္တိယံ၊ ၌။ ကာယဝေါဟာရဿ၊ ကာယဟူသော အခေါ်အဝေါ်၏။ ပဝတ္တိဒဿနတ္ထံ၊ ဖြစ်ပုံကို ပြခြင်းအကျိုးငှာ။ ကာယေန၊ ပေ။ သာဓူတိ၊ ဟူသော။ သာဓကသုတ္တံ၊ ကို။ (သင်္ဂဟကာ ရေန) အာဟဋံ၊ ထုတ် ဆောင်အပ်ပြီ။ ဘာဝဿ၊ အလိုကို။ ဂမနံ၊ သိစေတတ်သော။ ပကာသနံ၊ ထင်ရှားပြတတ် သော အရာဝတ္ထုသည်။ စောပနံ၊ နမည်၏။ ထမ္ဘနာတိ၊ ကား။ ဝါယောဓာတု အဓိကာနံ၊ လွန်ကဲသော ဝါယောဓာတ်ရှိ ကုန်သော။ ဘူတာနံ၊ မဟာဘုတ်တို့ကို။ ထမ္ဘနာကာရော၊ ထောက်ခံခြင်းဟူသော အခြင်းအရာ သည်။ ဝိညတ္တိ၊ ဝိညတ်တည်း။ ဣတိ အတ္ထော၊ နက်။ ဥဒ္ဓင်္ဂမဝါတာဒယော၊ အထက်သို့ ဆန်တက်သောလေ အစရှိသည်တို့သည်။ (ဝါတာဓိကာ၊ လွန်ကဲသော ဝါယောဓာတ်ရှိ ကုန်သော။ ကလာပါ၊ ကလာပ်တို့ သည်။ ဟောန္တိ) ဝိယ၊ ဖြစ်ကုန်သကဲ့သို့။ တထာ၊ တူ။ ဝါတာဓိ ကော၊ လွန်ကဲသော ဝါယောဓာတ်ရှိသော။ (ဝါယောဓာတ်လွန်ကဲသော၊) ယောကလာပေါ၊ သည်။ (အတ္ထိ) တတ္ထ၊ ထိုဝါယောဓာတ်လွန်ကဲသော ကလာပ်၌။ ဘူတာနံ၊ မဟာဘုတ်တို့၏။ ဝိညတ္တိအာကာရတာ၊ ဝိညတ်ဟူသော အခြင်းအရာရှိကုန်သည်၏ အဖြစ်သည်။ ဟောတိ၊ ၏။ ဣတိ၊ ဤသို့မှတ်အပ်၏။ တေနေဝ၊ ကြောင့်ပင်။ ကာယံ၊ ပေ။ ထမ္ဘနာတိ၊ ဟူ၍။ ဝါယော၊ ပေ။ ဝသေန၊ ဝါယောဓာတ်၏ ကိစ္စ၏အစွမ်းဖြင့်။ ဝိညတ္တိ၊ ဝိညတ်ကို။ ဝုတ္တာ, စ၊ ဆက်။ တတောဧဝ၊ ထို့ကြောင့်ပင်။ ဝါယောဓာတုယာ၊ ဝါယောဓာတ်၏။ အာကာရော၊ ထူးခြားသော အမူအရာကို။ ကာယဝိညတ္တီတိစ၊ ကာယဝိညတ်ဟူ၍လည်း။ ဝတ္တုံ၊ ဆိုခြင်းငှာ။ ဝဋ္ဋတိ၊ သင့်၏။ တထာ၊ တူ။ ပထဝီဓာတုယာ၊ ၏။ (အာကာရော၊ ကို၊) ဝစီဝိညတ္တီတိ၊ ဟူ၍။ (ဝတ္တုံ ဝဋ္ဋတိ၊) (ကသ္မာ၊ နည်း၊) ပထဝီဓာတုအဓိကဘူတဝိကာရ တော၊ လွန်ကဲသော ပထဝီဓာတ်ရှိသော မဟာဘုတ်တို့၏ ထူးခြားသော အမူအရာ၏ အဖြစ်ကြောင့်တည်း၊
၆၃၆။ ပဘေဒဂတာ ဝါစာ ဧဝါတိ၊ ကား။ တိဿ, တိဿ၊ ဖုဿ။ ဖုဿ၊ ဣတိ၊ သို့။ ပဘေဒဂတာ၊ (စကားလုံး အားဖြင့်) ကွဲပြားခြင်းသို့ရောက်သော။ (ဝါစာဧဝ၊ စကားသည်ပင်၌ စပ်၊) အထဝါ၊ ထို့ပြင် တစ်နည်းကား။ (အဋ္ဌကထာနည်းမှ တစ်နည်းကား၊) ဝစီသင်္ခါရေဟိ၊ စကားသံကို ပြုစီမံတတ်ကုန်သော။ ဝိတက္က ဝိစာရေဟိ၊ ဝိတက်, ဝိစာရတို့သည်။ ပရိဂ္ဂဟိတာ၊ သိမ်းယူအပ်သော။ သဝနဝိသယဘာဝံ၊ သောတဝိညာဉ်၏ အာရုံ၏အဖြစ်သို့။ အနုပနီတတာ ယ၊ မကပ်ဆောင်အပ်သေးသည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ အဘိန္နာ၊ မကွဲပြားသေးသော။ တဗ္ဘာဝံ၊ ထိုသောတဝိညာဏ်၏အာရုံ အဖြစ်သို့။ နီယမာနာ၊ ကပ်ဆောင်အပ်သော။ ဝါစာ၊ စကားကို။ ဝစီဘေဒေါတိ၊ ဟူ၍။ ဝုစ္စတိ။
ဣရိယာပထမ္ပိ ဥပတ္ထမ္ဘေန္တီတိ၊ ကား။ ယထာပဝတ္တံ၊ အကြင်အကြင် ဖြစ်မြဲတိုင်းသော။ ဣရိယာ ပထံ၊ ကို။ ဥပတ္ထမ္ဘေန္တိ၊ ထောက်ပံ့နိုင်ကုန်၏။ ဟိ၊ ထင်ရှားအောင် ပြဦးအံ့။ အဗ္ဗောကိဏ္ဏေ၊ ဝီထိစိတ်တို့နှင့် မရောနှောသော။ ဘဝင်္ဂေ၊ သည်။ ဝတ္တမာနေ၊ ဖြစ်လတ်သော်။ အင်္ဂါနိ၊ လက်, ခြေအင်္ဂါတို့သည်။ ဩသီဒန္တိ၊ ဆုတ်နစ်ကုန်၏။ ပဝိဋ္ဌာနိဝိယ၊ အတွင်းသို့ဝင်ရောက်နေကုန် သကဲ့သို့။ ဟောန္တိယထာ၊ ကဲ့သို့။ ဧဝံ၊ တူ။ ဒွတ္တိံ သဆဗ္ဗီသာတိ၊ ဒွတ္တိံ သဆဗ္ဗီသဟူ၍။ ဝုတ္တေသု၊ အဋ္ဌကထာ၌ ဆိုအပ်ပြီးကုန်သော။ ဇာဂရဏစိတ္တေသု၊ နိုးကြားကြောင်းစိတ် တို့သည်။ ဝတ္တမာနေသု၊ ဖြစ်ကုန်လတ်သော်။ (အင်္ဂါနိ) န (ဩသီဒန္တိ၊ ပဝိဋ္ဌာနိ ဝိယ) န (ဟောန္တိ) ပန၊ အနွယကား။ တေသု၊ ထို စိတ်တို့သည်။ ဝတ္တမာနေသု၊ န်လတ်သော်။ အင်္ဂါနိ၊ တို့သည်။ ဥပတ္ထဒ္ဓါနိ၊ ထောက်ပံ့ အပ်ကုန်သည်။ (တောင့်တောင့်တင်းတင်း ရှိကုန်သည်၊) (ဟုတွာ) ယထာ၊ ပေ။ နေဝ၊ အကြင် အကြင်ဖြစ်မြဲ တိုင်းသော ဣရိယာပုထ်၏အဖြစ်ဖြင့်သာ။ ပဝတ္တန္တိ။ ဣတိ၊ ဤသို့ မှတ်အပ်၏။
ခီဏာ၊ ပေ။ စိတ္တန္တိ၊ ဟူ၍။ ဝိသေသေတွာ၊ ခီဏာသဝါနံဟု အထူးပြု၍။ (သင်္ဂဟကာရေန) ဝုတ္တံ။ ပန၊ ထိုသို့ပင် ဆိုအပ်ပါသော်လည်း။ ကာမာဝစရာနံ၊ ပေ။ နိရုဇ္ဈိဿတီတိ၊ ဟူ၍။ ဝစနတော၊ ဟောတော်မူခြင်းကြောင့်။ အညေသမ္ပိ၊ ရဟန္တာမှတစ်ပါး အခြားပုဂ္ဂိုလ်တို့၏လည်း။ စုတိစိတ္တံ၊ သည်။ ရူပံ၊ ကို။ န သမုဋ္ဌာပေတိ၊ မဖြစ်စေ။ ဣတိ ဝိညာယတိ၊ ၏၊
ဟိ၊ မှန်။ ရုပသမုဋ္ဌာပကစိတ္တဿ၊ ရုပ်ကိုဖြစ်စေတတ်သောစိတ်၏။ ဂဗ္ဘဂမနာဒိ၊ ပေ။ ဘာဝေ၊ အမိဝမ်း၌ဖြစ်ခြင်း အစရှိသော အဿာသ ပဿာသကို တားမြစ်တတ်သောအကြောင်း၏ မရှိခြင်းဖြစ်သည်။ (သတိ၊ သော်၊) ကာယ၊ ပေ။ သမုဋ္ဌာပနံ၊ ကာယသင်္ခါရဟူသော အဿာသ ပဿာသကို မဖြစ်စေနိုင်ခြင်းဖြစ်သည်။ န အတ္ထိ၊ မရှိ။ စ၊ ဆက်ဦးအံ့။ စုတောစ၊ စုတေလည်း စုတေဆဲ။ အဿ၊ ထို စုတေသူ၏။ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံစ၊ စိတ်ကြောင့် ဖြစ်သော ရုပ်သည်လည်း။ ပဝတ္တတိ၊ ဖြစ်၏။ ဣတိ ဧတံ ဒွယံ၊ ဤနှစ်မျိုးသည် န ယုတ္တံ၊ မသင့်။ စုတိစိတ္တံ၊ သည် ရူပံ၊ ရုပ်ကို။ သမုဋ္ဌာပေတိ၊ ဖြစ်စေ၏။ ဣတိ ပါဠိပိ၊ ဤသို့သော ပါဠိတော်သည်လည်း။ န အတ္ထိ၊ ဣတိ၊ ဤသို့ မှတ်အပ်၏။
၆၃၇။ န ကဿတီတိ၊ ကား။ န ဝိလေခိယတိ၊ မရေးခြစ်အပ်။ ဂတံတိ၊ ကား။ ဝိညာတံ၊ သိအပ်၏။ စတူဟိ မဟာဘူတေဟီတိ၊ ကား။ ယသ္မိံကလာပေ၊ အကြင် ရုပ်ကလာပ်၌။ ဘူတာနံ၊ မဟာဘုတ်တို့၏။ ပရိစ္ဆေဒေါ၊ အဆုံးအပိုင်းအခြားသည် အသမ္ဖုဋ္ဌံ၊ မထိအပ် မထိနိုင်။ ဟိ၊ ချဲ့။ ကလာပန္တရဘူတာနံ၊ ကလာပ်တစ်ပါး၌ ဖြစ်ကုန်သော မဟာဘုတ်တို့၏။ (ဘာဝ၌ စပ်၊) ကလာပန္တရဘူတသမ္ဖုဋ္ဌဘာဝေ၊ ကလာပ်တစ်ပါး၌ဖြစ်သော မဟာဘုတ်တို့သည် ထိအပ်ကုန် သည်၏အဖြစ်သည်။ ဝိဇ္ဇမာနေပိ၊ ထင်ရှားရှိပါသော်လည်း။ (ဆက်စပ်နေသော ကလာပ်နှစ်ခု ဝယ် မဟာဘုတ်ချင်းချင်း ထိခိုက်နေပါသော်လည်း၊) တံတံဘူတဝိဝိတ္တတာ၊ ထိုထို မဟာဘုတ် တို့မှ ကင်းဆိတ်သည်၏အဖြစ်ဟုဆိုအပ်သော။ ရူပပရိယန္တော၊ ရုပ်ကလာပ်တို့၏ အဆုံးအပိုင်း အခြားသည် အာကာသော၊ အာကာသတည်း။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ယေသံ၊ အကြင် မဟာဘုတ်တို့၏။ ယောပရိစ္ဆေဒေါ၊ အကြင်အဆုံးအပိုင်းအခြားသည် (အတ္ထိ၊) တေဟိ၊ ထိုမဟာဘုတ်တို့သည် သော (ပရိစ္ဆေဒေါ)၊ ကို။ အသမ္ဖုဋ္ဌောဝ၊ မထိအပ် မထိနိုင်သည်သာ။ အညထာ၊ မဟာဘုတ်တို့၏ မထိအပ်သည်၏အဖြစ်မှတစ်ပါး ထိအပ်သည်၏အဖြစ်ဟူသော အခြင်းအရာအားဖြင့်။ (အတ္ထေ၊ ကို။ ဂယှမာနေ၊ သော်၊) ပရိစ္ဆိန္နဘာဝေါ၊ နှစ်ကလာပ်၌ရှိသော ရုပ်တို့၏ ပိုင်းခြားအပ်ကုန်သည်၏အဖြစ်သည်။ န သိယာ၊ မဖြစ်တော့ရာ။ (ကသ္မာ၊ နည်း၊) တေသံ ဘူတာနံ၊ ထို ကလာပ်နှစ်ခု၌ရှိသော မဟာဘုတ်တို့၏။ ဗျာပိတဘာဝါပတ္တိတော၊ ပျံ့နှံ့ခြင်း ရှိကုန်သည်၏အဖြစ်သို့ ရောက်ခြင်းကြောင့်တည်း။ (ကသ္မာ၊ ဗျာပိတဘာဝါပတ္တိ၊ ဟောတိ၊ နည်း။ ဟိ (ယသ္မာ) အဗျာပိတာ၊ မဟာဘုတ်တို့၏ ပျံ့နှံ့ခြင်း မရှိကုန်သည်၏ အဖြစ်သည်။ အသမ္ဖုဋ္ဌတာ၊ အာကာသ၏ မထိအပ် သည်၏အဖြစ်တည်း။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (ဗျာပိတဘာဝါပတ္တိ ဟောတိ)။
၆၃၈။ လဟုတာဒီနံ၊ လဟုတာအစရှိသော ရုပ်တို့၏။ အညမညာဝိဇဟေနေန၊ အချင်းချင်းကို မစွန့်ခြင်းကြောင့်။ ဒုဗ္ဗိညေယျနာနတ္တတာ၊ ခဲယဉ်းစွာသိအပ်သော အထူးရှိကုန်သည်တို့၏ အဖြစ်ကို။ ဝုတ္တာ၊ ဣတိ၊ ကြောင့်။ တံတံဝိကာရာဓိကရူပေဟိ၊ ထိုထို လွန်ကဲသော ဝိကာရရှိသောရုပ်တို့ဖြင့်။ တံတံနာနတ္တပ္ပကာသနတ္ထံ၊ ထိုထို ထူးကုန်သည်၏အဖြစ်ကို ပြခြင်းအကျိုးငှာ။ ဧဝံသန္တောပီတိအာဒိံ၊ ကို။ (သင်္ဂဟကာရော) အာဟ၊ စ၊ ဆက်။ ယထာဝုတ္တာ၊ အကြင် အကြင် ဆိုအပ်ပြီးကုန်သော။ ပစ္စယာ၊ အကြောင်းတို့ကို။ တံတံဝိကာရဿ၊ ထိုထို ဝိကာရရုပ်၏။ ဝိသေသပစ္စယဘာဝတော၊ ထူးသောအကြောင်း၏အဖြစ်ကြောင့်။ ဝုတ္တာ၊ ပြီ။ ပန၊ စင်စစ်ကား။ အဝိသေသန၊ အထူးမမ သာမညအားဖြင့်။ သဗ္ဗေ၊ အလုံးစုံသော အကြောင်းတို့သည် သဗ္ဗေသံ၊ အလုံးစုံသောရုပ်တို့၏။ ပစ္စယာ၊ အကြောင်းတို့တည်း။ ဣတိ၊ မှတ်အပ်၏။
၆၄၁။ အာဒိတော၊ အစ၌။ ဝါ၊ အစစွာ။ စယော၊ စီခြင်းသည် ဝါ၊ ဖြစ်ခြင်းသည် အာစယော၊ အာစယမည်၏။ ပဌမုပ္ပတ္တိ၊ ရှေးဦးစွာဖြစ်ခြင်းတည်း။ ဥပရိ၊ အထက်၌။ ဝါ၊ နောက်ထပ်။ စယော၊ သည် ဥပစယော၊ ဥပစယ မည်၏။ ပဗန္ဓော၊ အဆက်မပြတ် ဖွဲ့စပ်ခြင်းသည် သန္တတိ၊ သန္တတိမည်၏။ (ဣတိ၊ ကား။ ဣမေသံ တိဏ္ဏန္နံ၊ ဤ အာစယ, ဥပစယ, သန္တတိ သုံးပါးတို့၏။ ဝိသေသော၊ အထူးတည်း၊) တတ္ထ၊ ထိုအဋ္ဌကထာ၌။ (တိဿံ အဋ္ဌကထာယံ၊ မဓု၊ အာဟ၌စပ်၊) ဥဒ္ဒေသေ၊ ဥဒ္ဒေသ၌။ (အကျဉ်းပြရာ ဥဒ္ဒေသတုန်းက) အဝုတ္တော၊ ဟောတော် မူအပ်သည်။ (သမာနော) ပိ၊ ဖြစ်ပါသော်လည်း။ အာစယော၊ အာစယကို။ ဥပစယသဒ္ဒေနေဝ၊ ဥပစယသဒ္ဒါဖြင့်ပင်။ ဝိညာယတိ၊ သိအပ်သိနိုင်၏။ ဣတိ၊ ဤသို့နှလုံးသွင်း၍။ ယောအာယ တနာနံ၊ ပေ။ ဥပစယောတိ၊ ဟူ၍။ (သင်္ဂဟကာရော) အာဟ။
ပန၊ ဆက်။ ပါဠိယံ၊ ပါဠိတော်၌။ ဥပသဒ္ဒေါ၊ ဥပသဒ္ဒါသည် ပဌမတ္ထော၊ ပဌမအနက်ရှိ သည်လည်းကောင်း။ ဥပရိအတ္ထော၊ ဥပရိအနက်ရှိသည်လည်းကောင်း။ ဟောတိ၊ ၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ အာဒိစယော၊ အစ၌ စီခြင်းဟူသော။ ဥပစယော၊ ဥပစယ။ ဥပရိစယော၊ အထက်၌စီခြင်းဟူသော။ ဥပစယော၊ ဥပစယ၊ ဣတိ အယံ အတ္ထော၊ ကို။ ဝိညာယတိ၊ သိအပ်၏။ ဣတိ၊ ဤသို့ မှတ်အပ်၏။ ဟိ၊ လဒ္ဓဒေါသ ထင်ရှားပြအံ့။ အညထာ၊ အာဒိအနက်မှ တစ်ပါးသော ဥပရိအနက်ကိုသာ ယူခြင်းသည် (သတိ၊ သော်၊) အာစယသင်္ခါတဿ၊ အာစယဟုဆိုအပ်သော။ ပဌမုပ္ပာဒဿ၊ အစစွာ ဖြစ်ခြင်း၏။ ဝါ၊ အစစွာ ဖြစ်ခြင်းကို။ အဝုတ္တတာ၊ ဟောတော်မမူ အပ်သည်၏ အဖြစ်သည်။ အာပဇ္ဇေယျ၊ ဖြစ်ရာ၏။
ဧဝန္တိ၊ ကား။ ယော၊ ပေ။ နိဒ္ဒေသေန၊ ယော အာယတနာနံ အာစယော ဤသို့ အစရှိသော နိဒ္ဒေသဖြင့်။ ကိံ၊ အဘယ်အနက်သည် ဝါ၊ ကို။ ကထိတံ၊ ဟောတော်မူအပ်သည်။ ဟောတိ၊ နည်း။ အာယတနေန၊ အာယတနသဒ္ဒါဖြင့်။ အာစယော၊ အာစယကို။ ကထိတော၊ ပြီ။ ဟိ၊ မှန်။ အာစယူ၊ ပေ။ ယော၊ အာစယ,ဥပစယ, သန္တတိတို့သည် နိဗ္ဗတ္တိဘာဝေန၊ ဖြစ်ခြင်းသဘော၏ အဖြစ်ကြောင့်။ အာစယောဧဝ၊ အာစယချည်းသာတည်း။ ဣတိ၊ သို့။ အာယတနေဟိ၊ အာယတနတို့ဖြင့်။ အာစယာဒီနံ၊ အာစယ အစရှိသည်တို့၏။ ဝါ၊ တို့ကို။ ပကာသိတတ္တာ၊ ထင်ရှားပြအပ်ကုန်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ တေဟိ၊ ထို အာယတနတို့ဖြင့် အာစယော၊ အာစယကို။ (ဘဂဝတာ) ကထိတော၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီ။
အာယတနာနံ၊ အာယတနတို့၏။ အာစယာဒိဝစနေနေဝ၊ အာစယ အစရှိသည်ကို ဟောတော် မူခြင်းကြောင့်ပင်။ (ကထိတာနိ၌စပ်၊) အာစယသဘာဝါနိ၊ အာစယသဘောရှိကုန်သော။ ဥပ္ပာဒဓမ္မာနိ၊ ဖြစ်ခြင်းသဘာ ရှိကုန်သော။ အာယတနာနိ၊ အာယတနတရားတို့သည် ဟောန္တိ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ အာစယေန၊ အာစယဖြင့်။ တံပကတိကာနိ၊ ထိုသို့ ဖြစ်ခြင်းသဘောရှိကုန်သော။ အာယတနာနိ၊ တို့ကို။ ကထိတာနိ၊ ဟိ၊ မှန်။ (တစ်နည်း) ဟိ ယသ္မာ၊ ကြောင့်။ ဥပ္ပာဒေါ၊ ဖြစ်ခြင်းသည် လက္ခဏံ၊ ရုပ်တို့၏အမှတ်အသားသာတည်း။ ရူပရူပံ၊ ရူပရုပ် သည် (ရုပ်အစစ်သည်၊) န၊ မဟုတ်။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (အာစယေန တံပကတိကာနိ အာယတနာနိ ကထိတာနိ၊) တေနေဝါဓိပ္ပာယေန၊ ထိုသို့သော အဓိပ္ပာယ်အားဖြင့်ပင်။ အာယတနမေဝ ကထိတန္တိ၊ ဟူ၍။ (သင်္ဂဟကာရော) အာဟ၊ ပြီ။ ဟိ၊ မှန်၏။ (မဓု၌ကား “ဝိဘာဝေတုံ”ဟု ဖွင့်၏၊) အာစယံ၊ အာစယဟူသော။ လက္ခဏံ၊ လက္ခဏာကို။ ကထယန္တေန၊ ဟောတော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် တံ လက္ခဏာနိ၊ ထိုလက္ခဏာရှိကုန်သော။ အာယတနာနေဝ၊ အာယတနတို့ကိုသာ။ ကထိတာနိ၊ ဟောတော်မူအပ်ကုန်သည်။ ဟောန္တိ။ ဣတိ၊ ဤသို့ မှတ်အပ်၏။
ဧဝမ္ပိ၊ ပေ။ ဟောတီတိ၊ ကား။ အာယတနာစယေဟိ၊ အာယတနဟူသော အာစယတို့ဖြင့်လည်းကောင်း။ (အာယတန နာမည်ဖြင့် ဟောတော်မူအပ်သော အာစယတို့ဖြင့်လည်းကောင်း၊) အာစယာယတနေဟိ၊ အာစယဟူသော အာယတနတို့ဖြင့်လည်းကောင်း၊) (အာစယနာမည် ဖြင့် ဟောတော်မူအပ်သော အာယတနာတို့ဖြင့်လည်းကောင်း၊) အာစယမေဝ၊ အာစယကိုသာ လည်းကောင်း။ အာယတနမေဝ၊ အာယတနကိုသာလည်းကောင်း။ ကထေန္တေန၊ ဟောတော်မူ သော မြတ်စွာဘုရားသည် ဥဒ္ဒေသေ၊ ဥဒ္ဒေသ၌ လည်းကောင်း။ နိဒ္ဒေသေစ၊ နိဒ္ဒေသ၌ လည်းကောင်း။ အာစယောတိ ဣဒမေဝ၊ အာစယောဟူသော ဤပုဒ်ကိုသာ။ အဝတွာ၊ မဟောမူ၍။ ဥပစယသန္တတိယော၊ ဥပစယ, သန္တတိတို့ကို။ ဥဒ္ဒိသိတွာ၊ သရုပ်အားဖြင့် ပြတော်မူပြီး၍။ တေသံ၊ ထို ဥပစယ, သန္တတိတို့ကို။ ဝိဘဇနဝသေန၊ ဝေဖန်တော်မူ ခြင်း၏အစွမ်းဖြင့်။ အာယတနေန အာစယကထနာဒိနာ၊ အာယတနဖြင့် အာစယကို ဟောတော်မူခြင်း အစရှိသည်ဖြင့်။ ကိံ၊ အဘယ်အနက်သည် ဝါ၊ ကို။ ကထိတံ၊ သည် ဟောတိ၊ နည်း။ ဣတိအယံ၊ ကား။ အဓိပ္ပာယော၊ အဋ္ဌကထာ ဆရာ၏ အလိုတည်း။ အာစယောတိ၊ ပါဌ်ဖြင့်။ ဥပစယံ၊ ကို။ အာဟ၊ ဥပစယောတိစ၊ ပါဌ်ဖြင့်လည်း။ သန္တတိံ၊ ကို။ (အာဟ)၊ တဒေဝုဘယံ၊ ထို ဥပစယ,သန္တတိ နှစ်ပါးကိုပင်။ ယထာက္ကမံ၊ တိုင်း။ ဝိဝရန္တော၊ ဖွင့်လိုသည်။ (ဟုတွာ) နိဗ္ဗတ္တိ၊ ပေ။ ကထိတာတိ၊ ဟူ၍။ (သင်္ဂဟကာရော) အာဟ။
ဟိ၊ မှန်။ ဥပစယသန္တတိယော၊ ဥပစယသန္တတိတို့သည် အတ္ထတော၊ လိုရင်းအနက်အားဖြင့်။ ဧကတ္တာ၊ တူကုန် သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ အာစယောဝ၊ အာစယချည်းသာတည်း။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ တဒုဒ္ဒေသဝိဘဇနဝသေန၊ ထိုဥပစယ,သန္တတိတို့၏ ဥဒ္ဒေသကို ဝေဖန်ခြင်း အစွမ်း အားဖြင့်။ အာယတနေန အာစယကထနာဒိနာ၊ အာယတနာဖြင့် အာစယကို ဟောတော် မူခြင်း အစရှိသည်ဖြင့်။ အာစယဿ၊ ၏။ နိဗ္ဗတ္တိဝဍ္ဎှိအာကာရနာနတ္တံ၊ ဖြစ်ခြင်း တိုးပွားခြင်း ဟူသော အခြင်းအရာအားဖြင့် ထူးသည်၏အဖြစ်ကို။ (ဘဂဝတာ) ကထိတံ၊ ဣတိ အတ္ထော၊ ဣမေဝအတ္ထံ၊ ဤအနက်ကိုပင်။ ဝိဘာဝတုံ၊ ထင်စွာပြခြင်းငှာ။ အတ္ထတောဟီတိအာဒိံ၊ ကို။ (သင်္ဂဟ ကာရော) အာဟ၊ စ၊ ဆက်။ ယသ္မာ၊ ကြောင့်။ ဧတံ ဥဘယမ္ပိ၊ ဤ နှစ်ပါးစုံသော ဥပစယသန္တတိသည်လည်း။ ဇာတိရူပဿေဝ၊ ဇာတိရုပ်၏သာ။ အဓိဝစနံ၊ တည်း။ တသ္မာ၊ ကြောင့်။ ဇာတိရူပဿ၊ ဇာတိရုပ်၏။ လက္ခဏာ ဒိဝိသေသေသု၊ လက္ခဏာအစရှိသော အထူးရှိကုန်သော။ အာစယာဒီသု၊ အာစယ အစရှိသည်တို့တွင်လည်းကောင်း။ ပဝတ္တိအာဒီ သုစ၊ ပဝတ္တိအာစရှိသည်တို့တွင်လည်းကောင်း။ ဥပစယော၊ သည် အာစယာဒိလက္ခဏာ ဒိကော၊ အာစယအစရှိသော လက္ခဏာအစရှိသည် ရှိ၏။ သန္တတိ၊ သည် ပဝတ္တိအာဒိ လက္ခဏာဒိကာ၊ ပဝတ္တိအစရှိသော လက္ခဏာအစရှိသည် ရှိ၏။ ဣတိ၊ ဤသို့။ ဝေဒိတဗ္ဗာ၊ ၏။ ဣတိ အတ္ထော။
၆၄၃။ ပကတိနိဒ္ဒေသာတိ၊ ကား။ ဖလဝိပစ္စနပကတိယာ၊ အာယုသံဟာနိစသော အကျိုးကို ဖြစ်စေခြင်းသဘော ကို။ နိဒ္ဒေသာ၊ ညွှန်ပြကြောင်းသဒ္ဒါတို့တည်း။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ဇရာယ၊ ဇရာကြောင့်။ ပါပုဏိတဗ္ဗံ၊ ရောက်ထိုက်သော။ ဖလမေဝ၊ “အာယုသံဟာနိ”စသော အကျိုးသည်ပင်။ ပကတိ၊ ပကတိမည်၏။
န စ၊ ပေ။ ဇရာတိ၊ ကား။ ကလလကာလတော၊ ကလလရေကြည်အခါမှ။ ပဘုတိ၊ စ၍။ ပုရိမရူပါနံ၊ ရှေး၌ ဖြစ်ကုန်သော ရုပ်တို့၏။ ဇရာပတ္တက္ခဏေ၊ ဇရာသို့ရောက်ရာ ခဏ၌။ ဥပ္ပဇ္ဇမာနာနိ၊ ဖြစ်ကုန်သော။ ပစ္ဆိမရူပါနိ၊ နောက်၌ဖြစ်သော ရုပ်တို့သည် ပရိပက္ကရူပါနုရူပါနိ၊ ရင့်ကျက်သော ရှေ့ရုပ်သို့ အစဉ်လိုက်သော နောက်ရုပ် တို့သည် ပရိဏတပရိဏတာနိ၊ ရင့်ကျက်, သာ၍ရင့်ကျက်ကုန်သော ရုပ်တို့သည် (ဟုတွာ) ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ အနုက္က မေန၊ အစဉ်အားဖြင့်။ သုပရိဏတရူပပရိပါကကာလေ၊ အလွန်ရင့်ကျက်သော ရုပ်တို့၏ ရင့်ကျက်ရာ ဟာနိဒသကအခါ၌။ ဥပ္ပဇ္ဇမာနာနိ၊ ဖြစ်ကုန်လတ်သော်။ ခဏ္ဍိစ္စာဒိသဘာဝါနိ၊ ကျိုးသော သွားရှိသူ၏အဖြစ် အစရှိသော သဘောရှိကုန်သည်။ (ဟုတွာ၊) ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ၊ န်၏။ တာနိ၊ ထိုရုပ်တို့သည် ဥဒကာဒိမဂ္ဂေသု၊ ရေအစရှိသည်တို့၏ လမ်းတို့၌။ တိဏ၊ ပေ။ ဝိယ၊ မြက်သစ်ပင်တို့၏ ကျိုးပြတ်ခြင်းအစရှိ သည်တို့ကဲ့သို့။ ပရိပါကဂတမဂ္ဂသင်္ခါတေသု၊ ရင့်ကျက် သော ဇရာ၏ သွားအပ်သောလမ်းဟု ဆိုအပ်ကုန်သော။ ပရိပက္ကရူပေသု၊ ရင့်ကျက်သော ဇရာ၏ သွားအပ်သောလမ်းဟု ဆိုအပ်ကုန်သော။ ပရိပက္ကရူပေသု၊ ရင့်ကျက်သော ရုပ်တို့၌။ ဥပ္ပန္နနိ၊ ဖြစ်သော ရုပ်တို့ကို။ ဇရာယ၊ ဇရာ၏။ ဂတမဂ္ဂေါဣစ္စေဝ၊ သွားအပ်သော လမ်းဟူ၍သာ။ ဝုတ္တာနိ၊ ဇရာ၊ သည်။ န၊ မဟုတ်။ ဣတိ၊ ဤသို့ မှတ်အပ်၏။
အဝိညာယမာနန္တရဇရာ၊ မသိအပ်သော အထူးရှိသော ဇရာသည် အဝီစိဇရာ၊ အဝီစိဇရာ မည်၏။ ...မရဏေ၊ သေခြင်း၌။ ဝါ၊ သို့။ ဥပနယနရသာ၊ ကပ်ဆောင်ခြင်းကိစ္စ ရှိ၏။
၆၄၄။ တံ ပတွာတိ၊ ကား။ အတ္တနော ဧဝ၊ မိမိဟူသော ဇရာ၏ပင်။ ခယဝယသင်္ခါတံ၊ ကုန်ခြင်း, ကင်းခြင်းဟု ဆိုအပ်သော။ တံ သဘာဝံ၊ ထိုသဘောသို့။ ပတွာ၊ ရောက်၍။ ဝါ၊ ရောက်လတ်သော်။ ရူပံ၊ ရုပ်သည် ခီယတိ၊ ကုန်၏။ ဝေတိ၊ ကင်း၏။ ဘိဇ္ဇတိ၊ ပျက်၏။ ...ပေါထေတွာ၊ ပုတ်ခတ်၍။ ပါတိတဿ၊ ကျစေအပ်သူ၏။ (လဲကျစေအပ်သူ၏) ဒုဗ္ဗလတာ၊ အားမရှိသည်၏အဖြစ်သည်လည်းကောင်း။ ပရာဓီနတာ၊ သူတစ်ပါး၏ စပ်သော ဥစ္စာ၏အဖြစ်သည်လည်းကောင်း။ (သူတစ်ပါးနှင့် စပ်သည်၏ အဖြစ်သည်လည်းကောင်း၊) သယနပရာယဏတာစ၊ အိပ်ရာဟူသော လည်းလျောင်းရာရှိသည်၏အဖြစ်သည်လည်းကောင်း။ ဟောတိ၊ ၏။ တထာ၊ တူ။ ဇရာဘိဘူတ ဿ၊ ဇရာသည် နှိပ်စက်အပ်သူ၏။ (ဒုဗ္ဗလတာ၊ လည်းကောင်း။ ပရာဓီနတာ သယနပရာယ ဏတာစ ဟောတိ၊) ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဇရာ၊ သည် ပေါထကသဒိသီ၊ ပုတ်ခတ်တတ်သူနှင့် တူ၏။
၆၄၅။ ကတ္တဗ္ဗတောတိ၊ ကား။ ကတ္တဗ္ဗသဘာဝတော၊ ပြုထိုက်သည်၏ အဖြစ်ဟူသော သဘော အားဖြင့်၊
တရစ္ဆခေဠတေမိတာနံ၊ အောင်းတို့၏ တံတွေးဖြင့် စိုစေအပ်ကုန်သော။ ဝိသာဏာဒီနံ၊ ဦးချိုအစရှိသည်တို့၏။ ပါသာဏာနံ၊ ကျောက်ခဲတို့၏။ (ထဒ္ဓဘာဝေါ) ဝိယ၊ ခက်မာကုန်သည်၏ အဖြစ်ကဲ့သို့။ ထဒ္ဓဘာဝါဘာဝတော၊ ခက်မာကုန်သည်၏ အဖြစ်၏ မရှိခြင်းကြောင့်လည်းကောင်း။ အဟိဝိစ္ဆိကာနံ၊ မြွေ၊ ကင်းမြီးကောက်တို့၏။ (သဝိသတ္တံ) ဝိယ၊ အဆိပ်နှင့်တကွ ဖြစ်ကုန်သည်၏အဖြစ်ကဲ့သို့။ သဝိသတ္တာဘာဝတောစ၊ အဆိပ်နှင့်တကွ ဖြစ်ကုန်သည်တို့၏ အဖြစ်၏ မရှိခြင်းကြောင့်လည်းကောင်း။ သုခုမတာ၊ သိမ်မွေ့သည်တို့၏ အဖြစ်ကို။ ဝုတ္တာ။
ဩဇာလက္ခဏောတိ ဧတ္ထ၊ ၌။ အင်္ဂမင်္ဂါနုသာရိနော၊ အင်္ဂါကြီးငယ်သို့ အစဉ်လိုက်သော။ ရသဿ၊ အရသာ၏။ (ချို,ချဉ်,စပ်,ဖန်,ခါး,အငန် ၆တန်သော အရာသာ၏၊) သာရော၊ အနှစ်သာရဟူသော။ ဥပတ္ထမ္ဘဗလကရော၊ ထောက်ပံ့တတ်သော အားကိုပြုတတ်သော။ ဘူတနိဿိတော၊ ဘူတရုပ်ကိုမှီသော။ ဧကော၊ တစ်ခုသော။ ဝိသေသော၊ ရုပ်အထူးဟူသော။ ဩဇာ၊ ဩဇာတည်း။ ဣတိ၊ ဤသို့ မှတ်အပ်၏။
ဥပါဒါဘာဇနီယကထာဝဏ္ဏနာ၊ သည် နိဋ္ဌိတာ။
နာဥပါဒါဘာဇနီယကထာဝဏ္ဏနာ
၆၄၆။ န ဥပါဒိယတေဝါတိ၊ ကား။ န နိဿယတိဧဝ၊ မှီရုံသာ မှီတက်သည် မဟုတ်။ ကိန္တု၊ စင်စစ်ကား။ နိဿယတိစ၊ မှီလည်း မှီတတ်၏။ နိဿီယတိစ၊ မှီလည်း မှီအပ်၏။ ဣတိ အတ္ထော။
၆၄၇။ ပုရိမာပနာတိ၊ ဟူသော စကားကို။ (ဝုတ္တံ၌ စပ်၊) ပဉ္စဝိဓသင်္ဂဟေ၊ ပဉ္စဝိဓသင်္ဂဟ၌။ (နောက်လာမည့် ပဉ္စဝိဓသင်္ဂဟ၌၊) ပထဝီ၊ ပေ။ ဝါယောဓာတူနံ၊ တို့တွင် ပုရိမုဒ္ဒေသဝသေန၊ တေဇော ဝါယောဓာတ်တို့မှ ရှေးဦးစွာ ညွှန်ပြခြင်း၏အစွမ်းဖြင့်။ (သင်္ဂဟကာရေန) ဝုတ္တံ။ ပုရိမုဒ္ဒေသဝသေန၊ တေဇော, ဝါယောဓာတ်တို့မှ ရှေးဦးစွာ ညွှန်ပြခြင်း၏အစွမ်းဖြင့်။ (သင်္ဂဟကာရေန) ဝုတ္တံ။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ဖောဋ္ဌဗ္ဗာယတနနိဒ္ဒေသေ၊ ၌။ ဝုတ္တာနံ၊ ဟောတော်မူ အပ်ပြီးကုန်သော။ ပထဝီဓာတုအာဒီနံ၊ ပထဝီဓာတ်အစရှိသည်တို့၏။ ပုရိမာ၊ ရှေး၌ဖြစ်သော။ ဥဒ္ဒေသေ၊ ဥဒ္ဒေသ၌။ ဝါ၊ ဥဒ္ဒေသတုန်းက။ ဝုတ္တာ၊ ဟောတော်မူအပ်သော။ အာပေါဓာတု၊ သည် (ပဂ္ဃရဏ လက္ခဏာ စသည်၌ စပ်၊) ဣတိ၊ ကား။ အဓိပ္ပာယော၊ အဋ္ဌကထာဆရာ၏ အလိုတည်း။
ဝါ၊ တစ်နည်း။ ဝုတ္တဿ၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီးသော။ ဖောဋ္ဌဗ္ဗာယတနဿ၊ ၏။ အတီတတာယ၊ လွန်ပြီး၏အဖြစ် ကြောင့်။ ပစ္ဆိမတာ၊ နောက်၏အဖြစ်ကိုလည်းကောင်း။ အနာဂတတာယ၊ အနာဂတ်၏အဖြစ်ကြောင့်။ အာပေါဓာတုယာ၊ ၏။ ပုရိမတာစ၊ ရှေ့၏အဖြစ်ကိုလည်းကောင်း။ (သင်္ဂဟကာရေန) ဝုတ္တာ၊ ဣတိ၊ သို့။ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ၊ ၏။ အာယူတိ၊ ကား။ ဇီဝိတိန္ဒြိယံ၊ ရုပ်နမ်နှစ်ထွေဇီဝိတိန္ဒြေတည်း။ ကမ္မဇတေဇံ၊ ကမ္မဇတေဇောသည် ဥသ္မာ၊ ဥသ္မာမည်၏၊
ယံကိဉ္စိ၊ ပေ။ နုပ္ပဇ္ဇတီတိ၊ ကား။ ဧကသ္မိံ ခဏေ၊ တစ်ခုတည်းသော ခဏ၌။ အနေကာသု၊ တစ်ပါးမက များစွာကုန်သော။ အာပါထဂတာသု၊ ရှေးရှုကျရောက်ကုန်သော။ တာသု တာသု ပထဝီသု၊ ထိုထို ပထဝီ ဓာတ်တို့၌။ သဟ၊ တစ်ပြိုင်နက်။ (ကာယဝိညာဏံ၊ သည်၊) နုပ္ပဇ္ဇတိ၊ မဖြစ်။ တေဇဝါယူသု၊ တေဇောဓာတ်, ဝါယောဓာတ်တို့၌လည်း။ တထာ၊ ထို့အတူတည်း။ ဣတိ အတ္ထော၊ အနေကေသု၊ န်သော။ အာရမဏေသု၊ တို့သည်။ သန္နိပတိတေသု၊ ပေါင်းဆုံကျ ရောက်ကုန်လတ်သော်။ အာဘုဇိတဝသေန၊ နှလုံးသွင်းခြင်း၏ အစွမ်းအားဖြင့်သော်လည်းကောင်း။ အာရမဏ၊ ပေ။ ဝသေနစ၊ အာရုံ၏ လွန်ကဲသည်၏အဖြစ်, ပသာဒ၏ လွန်ကဲသည်၏အဖြစ်၏ အစွမ်းအားဖြင့်သော်လည်းကောင်း။ ပဌမံ၊ စွာ။ ကတ္ထစိ၊ တစ်စုံတစ်ခု သော အာရုံ၌။ ဥပ္ပတ္တိ၊ ဖြစ်ခြင်းကို။ ဒဿိတာ၊ (အဋ္ဌကထာ၌) ပြအပ်ပြီ။ ပန၊ ထိုသို့ပင် ရှေးဦးစွာဖြစ်ပုံကို ပြအပ်ပါသော်လည်း။ အညတ္ထစ၊ အခြားသော အာရုံတို့၌လည်း။ (အာဘုဇိတလည်း မဟုတ်, ပသာဒအာရုံတို့၏ အဓိမတ္တလည်း မဟုတ်သော အခြားအာရုံ တို့၌လည်း၊) ဥပ္ပတ္တိ၊ သည်။ အတ္ထိဧဝ၊ ရှိသည်သာ၊
အာရမဏတော၊ အာရုံမှ။ သာယံ အာရမဏန္တရသင်္ကန္တိ၊ ထိုအာရုံတစ်ပါးသို့ ပြောင်းရွှေ့ခြင်း သည်။ ယေန ဥပါယေန၊ အကြင် နည်းလမ်းဖြင့်။ ဟောတိ။ တဿ၊ ထို နည်းလမ်းကို။ ဝိဇာနနတ္ထံ၊ သိခြင်းအကျိုးငှာ။ ကထံ၊ ပေ။ ဟောတီတိ၊ ဟူ၍။ ပုစ္ဆတိ၊ ၏။
၆၅၁။ အယောပိဏ္ဍိအာဒီသု၊ သံတွေခဲ အစရှိသည်တို့၌။ ပထဝီဓာတု၊ သည်။ တာဒိသာယ၊ ထိုကဲ့သို့ ရှုအပ်သော။ (အခဲဖြစ်အောင် ဖွဲ့စည်းတတ်သော၊) အာပေါဓာတုယာ၊ သည်။ အနာဗဒ္ဓါ၊ မဖွဲ့စည်းအပ်သည်။ သန္တီ၊ ဖြစ်လတ်သော်။ ဝိသရေယျ၊ ပြန့်ကြဲနေရာ၏။ တသ္မာ, တာနိ၊ ပေ။ ကရောတီတိ၊ ဟူ၍။ (သင်္ဂဟကာ ရေန) ဝုတ္တံ၊ ဟိ၊ ဥပမာဆောင် ထင်အောင်ပြ အံ့။ ယုတ္တပ္ပမာဏံ၊ သင့်လျော်သော ပမာဏရှိသော။ ဥဒကံ၊ သည်။ ပံသုစုဏ္ဏာနိ၊ မြေမှုန့်တို့ကို။ အာဗန္ဓိတွာ၊ ဖွဲ့စည်း၍။ မတ္ထိကာပိဏ္ဍံ၊ မြေညက်စိုင်ကို။ ကတွာ၊ ဌပေတွာ ယထာ၊ ကဲ့သို့။ ဧဝံ၊ တူ။ အယောပိဏ္ဍိအာဒီသုပိ၊ တို့၌လည်း။ တဒနုရူပပစ္စယေဟိ၊ ထိုအခဲဖြစ်ခြင်းအားလျော် သော အကြောင်းတို့ကြောင့်။ တတ္ထေဝ၊ ထိုအခဲ၌ပင်။ ဥပ္ပန္နာ၊ ဖြစ်သော။ (ပါဝင်သော၊) အာပေါဓာတု၊ သည်။ တထာ၊ ထို အခဲ၏အဖြစ်ဖြင့်။ အာဗန္ဓိတွာ ဌပေတိ၊ ဣတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ။
အဖုသိတွာ၊ ပေ။ ဟောတီတိ၊ စကားကို။ အာပေါဓာတုယာ၊ ၏။ အဖောဋ္ဌဗ္ဗဘာဝတော၊ ဖောဋ္ဌဗ္ဗာရုံ မဟုတ်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ ဝုတ္တံ၊ (“အဖုသိတွာ” ဟု ဆိုအပ်သည်-ဟူလို၊) အဖုသိတွာဝ အာဗန္ဓတီတိ၊ စကားကို။ တထာ၊ တူ၊ (အာပေါဓာတုယာ အဖောဋ္ဌဗ္ဗဘာဝတော ဝုတ္တံ၊) ဟိ၊ မှန်။ ဖောဋ္ဌဗ္ဗဓာတူနံ၊ ဖောဋ္ဌဗ္ဗာရုံဖြစ်သော ဓာတ်သုံးပါးတို့၏။ ဖောဋ္ဌဗ္ဗဘာဝေန၊ တွေ့ထိထိုက်သည်၏အဖြစ်ဖြင့်။ အညမညနိဿ ယတာ၊ အချင်းချင်းမှီရာ၏ အဖြစ်သည်။ (ဟောတိ ယထာ) ဧဝံ၊ တူ။ ဖောဋ္ဌဗ္ဗာဖောဋ္ဌဗ္ဗဓာတူနံ၊ ဖောဋ္ဌဗ္ဗဓာတ်, ဖောဋ္ဌဗ္ဗမဟုတ်သော အာပေါဓာတ်တို့၏။ (ဖောဋ္ဌဗ္ဗဘာဝေန အညမညနိဿယတာ) န ဟောတိ။ ဣတိ၊ သို့။ အဓိပ္ပာယော၊ အဋ္ဌကထာဆရာ၏ အလိုကို။ ဝေဒိတဗ္ဗော၊ ဟိ၊ ဆက်။ အဝိနိဗ္ဘောဂဝုတ္တီသု၊ အသီးသီး ခွဲခြား၍ဖြစ်ခြင်း မရှိကုန်သော။ အညမညပစ္စယဘူတေသု၊ အညမညပစ္စည်းဖြစ်၍ ဖြစ်ကုန်သော။ ဘူတေသု၊ မဟာဘုတ်တို့၌။ အညမညနိဿယတာ၊ သည်။ ဝါ၊ ကို။ နိဝါရေတုံ၊ တားမြစ်ခြင်းငှာ။ န သက္ကာ၊ အဝိနိဗ္ဘော ဂတာယ၊ အဝိနိဗ္ဘောဂရုပ်တို့၏ အဖြစ်ကြောင့်။ ဧကီဘူတေသု၊ တပေါင်းတည်းဖြစ်၍ ဖြစ်ကုန်သော။ သဟဇာတေသုပိ၊ တကွဖြစ်သော ရုပ်တို့၌လည်း။ ဖုသနာ ဖုသနာနိ၊ ထိခြင်း, မထိခြင်းတို့ကို။ ဝိစာရေတုံ၊ စိစစ်ခြင်းငှာ။ န ယုတ္တာနိ၊ မသင့်ကုန်။ ဣတိ၊ ဤသို့ မှတ်အပ်၏။
န၊ ပေ။ ဈာယတီတိ၊ ပါဌ်ဖြင့်။ တေဇောသဘာဝတံယေဝ၊ တေဇောသဘောရှိသည်၏အဖြစ်ကိုသာ။ ပဋိပက္ခိပတိ၊ ပယ်မြစ်၏။ သီတတ္တံ၊ အအေး၏ အဖြစ်ကို။ န အနုဇာနာတိ၊ ခွင့်မပြု။ စ၊ ဆက်။ တေဇော၊ ပေ။ နေဝ၊ တေဇောဓာတ်၏သဘောကို ပယ်မြစ်ကြောင်းဖြစ်သော “န ဥဏှာ ဟုတွာ ဈာယတိ”ဟူသော စကားဖြင့်ပင်။ သီတတ္တံစ၊ သည်လည်း။ ဝါ၊ ကိုလည်း။ ပဋိက္ခိတ္တံ၊ ပယ်မြစ်အပ်ပြီးသည်။ ဟောတိ၊ ဖြစ်တော့၏။ ဟိ၊ မှန်။ တေဇောဧဝ၊ သည်ပင်။ သီတံ၊ အအေးသည်။ (ဟောတိ)၊ (ကသ္မာ ဝိညာယတိ)၊ ဟိမပါတသမယာဒီသု၊ ဆီနှင်းကျရာအခါ အစရှိသည်တို့၌။ သီတဿ၊ သီတတေဇော၏။ ပရိပါစကတာဒဿနတော၊ ထက်ဝန်းကျင် ချက်တတ်သည်၏အဖြစ်ကို မြင်ရခြင်းကြောင့်။ (ဝိညာယတိ)။
စ၊ ဆက်။ သီတုဏှာနံ၊ သီတတေဇော, ဥဏှတေဇောတို့၏။ အညမညပဋိပက္ခဘာဝတော၊ အချင်းချင်း ဆန့်ကျင်ဘက်တို့၏အဖြစ်ကြောင့်။ ဥဏှေန၊ ဥဏှတေဇောနှင့်။ သဟ၊ တကွ။ သီတံ၊ သီတဟူသော။ ဘူတန္တရံ၊ မဟာဘုတ်တစ်မျိုးသည်။ န ပဝတ္တတိ၊ မဖြစ်နိုင်။ ဣတိ၊ ထို့ကြောင့်။ ယုဇ္ဇတိ၊ သင့်မြတ်၏။ (တေဇောဧဝ သီတံဟူသော စကားသည် သင့်မြတ်၏၊) ပန၊ ဆက်။ ဥဏှကလာပေ၊ ဥဏှတေဇောလွန်ကဲသော ရုပ်ကလာပ်၌။ သီတဿ၊ သီတတေဇော၏။ အပ္ပဝတ္တိ၊ မဖြစ်ခြင်းသည်လည်းကောင်း။ သီတကလာပေ၊ သီတတေဇောလွန်ကဲသော ကလာပ် ၌။ ဥဏှဿ၊ ဥဏှတေဇော၏။ (အပ္ပဝတ္တိ) စ၊ မဖြစ်ခြင်းသည်လည်းကောင်း။ ဒွိန္နံ၊ သီတတေဇော, ဥဏှတေဇောနှစ်ပါးတို့၏။ အညမည ပဋိပက္ခတ္တာ၊ အချင်းချင်း ဆန့်ကျင်ဘက် တို့၏ အဖြစ်ကြောင့်။ တေဇောဝိသေသဘာဝေ၊ တေဇောအထူး၏အဖြစ်၌။ (သီတ၏ တေဇောဓာတ်အထူး၏ အဖြစ်၌၊) ယုဇ္ဇတိ၊ ဣတိ၊ ဤသို့ မှတ်အပ်၏။
ဘာဝညထတ္ထန္တိ၊ ကား။ ခရာနံ၊ ခက်မာကုန်သော။ ဂုဠာဒီနံ၊ တင်လဲအစရှိသည်တို့၏။ ဒြဝတာ၊ အရည်၏ အဖြစ်လည်းဖြစ်သော။ မုဒုတာ၊ နူးညံ့သည်၏အဖြစ်လည်းဖြစ်သော။ (ဥပ္ပတ္တိ၌ စပ်၊) ရသာဒီနံ၊ ကြံရည်အစရှိကုန်သော။ ဒြဝါနံ၊ အရည်တို့၏။ ခရတာ၊ ခက်မာသည်၏အဖြစ်လည်း ဖြစ်သော။ (ဥပ္ပတ္တိ၌စပ်၊) ပစ္စယဝိသေသေဟိ၊ အကြောင်းအထူးတို့ကြောင့်။ ဩမတ္တာ၊ ပေ။ ကာနံ၊ ညံ့သော အတိုင်းအရှည်ရှိကုန်, လွန်ကဲသောအတိုင်းအရှည်ရှိကုန်သော ပထဝီဓာတ် အစရှိသည်တို့၏။ ဥပ္ပတ္တိ၊ ဖြစ်ခြင်းသည်။ (ဘာဝညထတ္ထံ၊ ဘာဝညထတ္ထမည်၏၊) ကက္ခဠာ၊ ပေ။ ဇဟနံ၊ ကက္ခဠ အစရှိသော လက္ခဏာကို စွန့်ခြင်းသည်။ လက္ခဏညထတ္ထံ၊ လက္ခဏာ ညထတ္ထမည်၏။ ဧတေသံ၊ ဤဓာတ်ကြီးလေးပါးတို့၏။ တံ၊ ထို လက္ခဏညထတ္ထသည်။ န ဟောတိ၊ မဖြစ်။ ဩမတ္တာဓိမတ္တတာသင်္ခါတံ၊ ဩမတ္တ အဓိမတ္တ၏အဖြစ်ဟု ဆိုအပ်သော။ ဘာဝညထတ္တံယေဝ၊ ဘာညထတ္တသည်သာ၊) ဟောတိ၊ ဣတိ အတ္ထော၊ ဤကား အဓိပ္ပါယ်နက်။
၆၅၂။ အနု၊ ပေ။ ယေဝါတိ (ပဒဿ)၊ ၏။ ဧကန္တ၊ ပေ။ ဒီနံ၊ ဧကန္တ အနုပါဒိန္နပုဒ်, ဧကန္တနစိတ္တသမုဋ္ဌာနပုဒ်တို့၏။ နိဒ္ဒေသေသု၊ နိဒ္ဒေသဖြစ်ကုန်သော။ ဂဟဏေသု၊ ယူကြောင်းစကားတို့၌။ ဂဟိတာ၊ ယူအပ်ကုန်ပြီ။ (ဇရတာ, အနိစ္စတာတို့ကို ယူအပ်ကုန်ပြီ၊) ဣတိ အတ္ထော၊ ပန၊ ထိုသို့ပင် ဤအနက်ဖြစ်ပါသော်လည်း။ ယံ ဝါ ပနညမ္ပီတိ ဝစနေန၊ ယံ ဝါ ပနညမ္ပိဟူသော စကားဖြင့်။ ပုရိမာနမ္ပိ၊ ရှေ့ဖြစ်သော ရုပ်တို့၏လည်း။ (သဒ္ဒါယတနမှစ၍ အနိစ္စတိုင်အောင်သော ရုပ်တို့၏လည်း၊) နကမ္မဿကတတ္တာဘာဝါဒိကံ၊ နကမ္မဿကတတ္တာ ၏အဖြစ် အစရှိသည်ကို။ ဒီပေတိ၊ ပြ၏။ ဟိ၊ မှန်။ (တစ်နည်း) ဟိ ယသ္မာ၊ တာ၊ ထို ဇရတာ, အနိစ္စတာတို့သည်။ (သိယုံ၌ စပ်၊) ဝါ၊ တို့ကို။ (အဝတ္တဗ္ဗာ,အတ္တဗ္ဗာတို့၌ စပ်၊) အနု၊ ပေ။ ဝစနာနံ၊ အနုပါဒိန္နအစရှိသောသဒ္ဒါ, နကမ္မဿ ကတတ္တာအစရှိသောသဒ္ဒါတို့၏။ သမာနတ္ထတ္တာ၊ တူသောအနက်ရှိကုန်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ ဧကေန၊ တစ်ခုသောသဒ္ဒါသည်။ အဝတဗ္ဗတ္တေ၊ မဟောထိုက်ကုန်သည် အဖြစ်သည်။ (သတိ၊ သော်၊) ဣတရေနပိ၊ သည်လည်း) ဝတ္တဗ္ဗာ၊ ဟောထိုက်ကုန်သည်။ (သိယုံ၊) တသ္မာ, ဧကန္တာ၊ ပေ။ သွေဝ၊ ဧကန်အကမ္မဇရုပ်တို့၌သာ။ ဂဟေတဗ္ဗတ္တာ၊ ကြောင့်။ တာ၊ ထို ဇရတာ, အနိစ္စတာတို့ကို။ အနေကန္တေသု၊ အနေကန္တကမ္မဇ အစရှိသော ရုပ်တို့၌။ န ဂဟိတာ၊ ယူတော်မမူအပ်ကုန်။ ဣတိ, ဒဋ္ဌဗ္ဗာ၊ န်၏၊
၆၆၆။ ဧကန္တ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနိ၊ ဧကန် စိတ္တသမုဋ္ဌာန် ဖြစ်ကုန်သော။ ဘူတာနိ၊ မဟာဘုတ်တို့ကို။ ဥပါဒါယ၊ စွဲ၍။ ပညာယတိ၊ ထင်ရှား၏။ (ကသ္မာ၊ နည်း၊) တေသံ၊ ထိုဧကန္တ စိတ္တသမုဋ္ဌာန် မဟာဘုတ်တို့၏။ ဝိကာရတ္တာ၊ ထူးခြားသော အမူအရာတို့၏အဖြစ်ကြောင့် တည်း။ ပန၊ ဆက်။ အနိပ္ဖန္နတ္တာ၊ အနိပ္ဖန္နရုပ်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ (ကံ,စိတ်,ဥတု,အာဟာရဟူသော အကြောင်းတို့သည် ပြီးစေအပ်သော နိပ္ဖန္နရုပ်မဟုတ်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်၊) တဿ၊ ထိုဝိညတ်ဒွေး၏။ ဥပ္ပာဒေါ၊ ဖြစ်ခြင်းဟူသော ဥပါဒ်သည်။ ဝါ၊ ကို။ ကေနစိ၊ တစ်စုံတစ်ခုသော အခြင်းအရာအားဖြင့်။ ဝတ္ထုံ၊ ဆိုခြင်းငှာ။ န သက္ကာ၊ ဣတိ၊ ဤကား။ အဓိပ္ပာယော၊ အဋ္ဌကထာဆရာ၏ အလိုတည်း။
ဒုကနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ၊ သည်။ နိဋ္ဌိတာ။
စတုက္ကနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ
၉၆၆။ ပစ္ဆိမပဒဿာတိ၊ ကား။ ဝိညာတပဒဿ၊ ဝိညာတပုဒ်၏ (ဘေဒါဘာဝေန၌စပ်၊) ဟိ၊ မှန်။ သဗ္ဗမေဝ၊ သော။ ရူပံ၊ ရုပ်ကို။ ဝိညာတံ၊ သိအပ်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (ရုပ်အားလုံး ဝိညာတတွင် ပါဝင်နိုင်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်၊) တဿ၊ ထို ဝိညာတရုပ်၏။ အဘိန္ဒိတဗ္ဗတ္တာ၊ မခွဲခြားထိုက်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ ဝိညာတတော၊ ဝိညာတရုပ်မှ။ အညံ၊ သော။ ဒိဋ္ဌံစ၊ ဒိဋ္ဌိရုပ်သည်လည်းကောင်း။ သုတံစ၊ သုတရုပ်သည်လည်းကောင်း။ မုတံစ၊ မုတရုပ်သည်လည်းကောင်း။ န ဟောတိ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ပုစ္ဆံ၊ အမေးကို။ အကတွာဝ၊ ပြုတော်မမူဘဲသာလျှင်။ ဝိသဇ္ဇိတံ၊ ဖြေတော်မူအပ်ပြီ။ ဟိ၊ မှန်။ ဝိညာတတော၊ ဝိညာတရုပ်မှ။ အညံ၊ အခြားသော ရုပ်သည်။ ဝါ၊ ကို။ ကတမံ ရူပံ ဒိဋ္ဌန္တိ၊ ဟူ၍။ ပုစ္ဆိတုံ၊ ငှာ။ န သက္ကာ၊ ဣတိ၊ ကား။ အဓိပ္ပာယော၊ တည်း။ ဟိ၊ ဥပမာဆောင် ထင်အောင်ပြအံ့။ ဒွီသု၊ နှစ်ပါးသောပုဒ်တို့ကို။ ဥဒ္ဒိဋ္ဌေသု၊ အကျဉ်းပြအပ်ပြီးကုန်လတ်သော်။ နောပါဒတော၊ နောပါဒရုပ်မှ။ အညတ္တံ၊ တစ်မျိုးတခြား၏ အဖြစ်ကို။ သန္ဓာယ၊ ၍။ ကတမံ တံ ရူပံ ဥပါဒါတိ၊ ဟူ၍။ ပုစ္ဆိတံယထာ၊ ကဲ့သို့။ ဧဝံ၊ တူ။ ဒိဋ္ဌာဒီသု၊ ဒိဋ္ဌိအစရှိကုန်သော။ စတူသု၊ လေးပုဒ်တို့ကို။ ဥဒ္ဒိဋ္ဌေသု၊ အကျဉ်းပြအပ်ပြီး ကုန်လတ် သော်။ သုတာဒီဟိ၊ သုတအစရှိကုန်သော။ တီဟိပိ၊ သုံးပါးလုံးတို့မှလည်း။ အညတ္တံ၊ တစ်မျိုးတခြား၏အဖြစ်ကို။ သန္ဓာယ၊ ၍။ ကတမံ တံ ရူပံ ဒိဋ္ဌန္တိ၊ ဟူ၍။ ပုစ္ဆိတဗ္ဗံ၊ သည်။ သိယာ၊ တဒဘာဝေါ၊ ထိုတစ်မျိုးတခြားအဖြစ်၏မရှိခြင်းကြောင့်။ န ပုစ္ဆိတံ၊ မေးတော်မမူအပ်။ သုတာဒီသုပိ၊ သုတအစရှိသည်တို့၌ လည်း။ ဧဝံ၊ ဤအတူတည်း။ ဣတိ၊ ဤသို့မှတ်အပ်၏။
ပန၊ ဆက်။ ဒဿနာ၊ ပေ။ ဝိသေသတော၊ မြင်ရခြင်း အစရှိသောအားဖြင့် ယူရခြင်း၏ထူးသည်၏ အဖြစ်ကြောင့် လည်းကောင်း။ ဒိဋ္ဌာဒီဟိ၊ ဒိဋ္ဌအစရှိသည်တို့မှ။ အညဿ၊ အခြားသော။ (ဒိဋ္ဌ,သုတ,မုတတွင် မပါဝင်သော၊) ဝိညာတဿ၊ ဝိညာတရုပ်၏။ သဗ္ဘာဝတောစ၊ ထင်ရှား ရှိသည်၏အဖြစ်ကြောင့်လည်းကောင်း။ စတုက္ကော၊ စတုက္ကကို။ ဝုတ္တော၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီ။
ပဉ္စကနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ
၉၆၉။ တေဇောဘာဝံ ဂတန္တိ၊ ပုဒ်၏။ သဘာဝေနေဝ၊ သဘောအားဖြင့်သာလျှင်။ တေဇောဘာဝံ၊ တေဇော၏ အဖြစ်သို့။ ပတ္တံ၊ ရောက်သော ရုပ်တည်း။ ဣတိ အတ္ထော၊ ဝုတ္တဿပိ၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီးလည်းဖြစ်သော။ အညေန၊ သော။ ပကာရေန၊ အပြားအားဖြင့်။ သင်္ဂဟာရဟဿ၊ သိမ်းယူခြင်းကိုထိုက်သော ရုပ်ကို။ သင်္ဂဏှနံ၊ သိမ်းယူခြင်းကို။ ဣဓ၊ ဤ ရူပကဏ္ဍအရာ၌။ နယကရဏံ၊ နည်းကို ပြုခြင်းဟူ၍။ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ တယိဒံ၊ ထို နည်းပြုခြင်းကို။ ဝိညာတန္တိ စတုက္ကပဒေပိ၊ ဝိညာတံဟု စတုက္ကသင်္ဂဟဝယ်လာသော ပုဒ်၌လည်း။ ယောဇေတဗ္ဗံ။ ဖောဋ္ဌဗ္ဗဿ၊ ဖောဋ္ဌဗ္ဗရုပ်၏။ ဘေဒသမ္ဘာဝေါ၊ အကွဲအပြား၏ထင်ရှားခြင်းသည်။ အဋ္ဌကေ၊ အဋ္ဌကသင်္ဂဟ၌။ နယော၊ နည်းတည်း။
ပကိဏ္ဏကကထာဝဏ္ဏနာ
၉၇၅။ နတ္ထိ နီဝရဏာတိ ဝစနေန၊ ဟူသော စကားဖြင့်။ မိဒ္ဓဿပိ၊ မိဒ္ဓလည်းဖြစ်သော။ နီဝရဏဿ၊ နီဝရဏကို။ ပဟာနံ၊ ပယ်ခြင်းကို။ (သင်္ဂဟကာရေန) ဝုတ္တံ။ စ၊ ဆက်။ ရူပံ၊ ရုပ်ကို။ ဝါ၊ ရုပ်မှန်လျှင်။ န ပဟာတဗ္ဗံ၊ မပယ်ထိုက်။ စ၊ ဆက်။ မုနိနော၊ မြတ်စွာဘုရား၏။ ရူပကာယဂေလညံ၊ ရူပကာယတော်၏ မကျန်းမမာတော်မူသည်၏ အဖြစ်သည်။ နတ္ထိ။ ဣတိ၊ သို့။ ဝတ္တုံ၊ ဆိုခြင်းငှာ။ န သက္ကာ၊ (ကသ္မာ၊ နည်း၊) ပိဋ္ဌိ မေ၊ ပေ။ အာယမိဿာမီတိ၊ ဟူ၍။ ဝစနတော၊ မိန့်တော်မူခြင်းကြောင့်တည်း၊
သဝိညာဏကသဒ္ဒေါတိ၊ ကား။ ဝိညာဏေန၊ ဝိညာဏ်သည်။ ပဝတ္တိတော၊ ဖြစ်စေအပ်သော။ ဝစီဃောသာဒိ သဒ္ဒေါ၊ စကားသံ အစရှိသော သဒ္ဒတည်း၊
န ဟိ ဧတာနိ ဇာယန္တီတိ၊ ဟူသော စကားကို။ (ဝုတ္တံ၌ စပ်၊) ပရိပစ္စမာနဿ၊ ရင့်ဆဲဖြစ်သော။ ရူပဿ၊ ရုပ်၏။ ပရိပစ္စနံ၊ ရင့်ခြင်းသဘောသည်။ ဇရာ၊ ဇရာတည်း။ (ဇရတာတည်း၊) ခီယမာနဿ၊ ကုန်ဆဲဖြစ်သော။ (ရူပဿ၊ ၏၊) ခယော၊ ကုန်ခြင်းသဘောသည်။ အနိစ္စတာ၊ တည်း။ ဣတိ၊ သို့။ ဧတာနိ၊ ဤ ဇရတာ, အနိစ္စတာရုပ်တို့ သည်။ ရူပဘာဝမတ္တာနိ၊ ရုပ်တို့၏ သဘောမျှတို့တည်း။ သယံ၊ ဇရတာ, အနိစ္စတာဟူသော မိမိကိုယ်တိုင်။ သဘာဝဝန္တာနိ၊ ရင့်ခြင်း, ပျက်ခြင်းသဘောရှိသော ပရမတ္ထရုပ်တို့သည်။ န၊ မဟုတ်ကုန်။ ဣတိ၊ ဤအနက် အဓိပ္ပာယ်ကို။ သန္ဓာယ (သင်္ဂဟကာရေန) ဝုတ္တံ။
တထာ၊ ထို့အတူ။ ဇာယမာနဿ၊ ဖြစ်ဆဲရုပ်၏။ ဇနနံ၊ ဖြစ်ခြင်းသည်။ ဇာတိ၊ ဇာတိတည်း။ သာစ၊ ထိုဇာတိသည် လည်း။ ရုပဘာဝေါဝ၊ ရုပ်၏သဘောမျှသာတည်း။ သယံ၊ ဇာတိဟူသော မိမိကိုယ်တိုင်။ သဘာဝဝတီ၊ သဘောရှိသော ပရမတ္ထအစစ်သည်။ န၊ မဟုတ်။ ဣတိ၊ ဤသို့ နှလုံးသွင်း၍။ န၊ ပေ။ ဇာယတီတိ၊ ဟူ၍။ (သင်္ဂဟကာရေန) ဝုတ္တံ။
ဧတိဿာ၊ ဤဇာတိ၏။ တေသံ၊ ထိုရုပ်တရားတို့၏။ ပစ္စယော၊ ကံစသောအကြောင်းသည်။ (အတ္ထိ၊) ဣတိ၊ ကြောင့်။ တပ္ပစ္စယာ၊ တပ္ပစ္စယမည်၏။ တပ္ပစ္စယာယ၊ ထို ရုပ်တရားတို့၏ အကြောင်းရှိသော ဇာတိ၏။ ဘာဝေါ၊ အဖြစ်တည်း။ တပ္ပစ္စယဘာဝေါ၊ ဖြစ်။ တပ္ပစ္စယဘာဝေန၊ ထို ရုပ်တရားတို့၏ အကြောင်းရှိသည်၏ အဖြစ်ဖြင့်။ ပဝတ္တော၊ ဖြစ်သော။ ဝေါဟာရော၊ သည်။ တပ္ပစ္စယဘာဝဝေါဟာရော၊ မည်၏။ တံ (တပ္ပစ္စယဘာဝဝေါဟာရံ)၊ ထို ရုပ်တရားတို့၏ အကြောင်းရှိသည်၏ အဖြစ်ဖြင့် ခေါ်ဝေါ် ပြောဆိုခြင်းကို။ လဘတိ၊ ၏။
အဘိနိဗ္ဗတ္တိဓမ္မက္ခဏသ္မိန္တိ (ဧတ္ထ)၊ ပါဌ်၌။ အဘိနိဗ္ဗတ္တိယမာနဓမ္မက္ခဏသ္မိံ၊ ဖြစ်စေအပ်ဆဲဖြစ် သော တရားတို့၏ ဥပါဒ်ခဏ၌။ ဣတိ၊ ကား။ အဓိပ္ပာယော၊ အဋ္ဌကထာဆရာ၏ အလိုတည်း။ ဟိ၊ မှန်။ တဒါ၊ ထို ဥပါဒ်ခဏ၌။ တေဓမ္မာ၊ ထိုရုပ်တရားတို့သည်။ န ဇာယန္တိ၊ မဖြစ်ကုန်သည် ကား။ န၊ မဟုတ်ကုန်။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဇာယမာနဘာဝေါဝ၊ ဖြစ်ဆဲသဘောသည်ပင်။ ဇာတိ၊ ဇာတိတည်း။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ တဿာ၊ ထိုဇာတိ၏။ ကမ္မာဒိသမုဋ္ဌာနတာစ၊ ကမ္မာဒိသမုဋ္ဌာန်၏ အဖြစ်သည်လည်းကောင်း။ တံ နိဗ္ဗတ္တတာစ၊ ထို ကံစသော အကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်သည်၏ အဖြစ်သည်လည်းကောင်း။ ယုတ္တာ၊ သင့်မြတ်၏။ ပန၊ ဆက်။ တဒါ၊ ထို ဥပါဒ်ခဏ၌။ တေ ဓမ္မာ၊ ထို ရုပ်တရားတို့သည်။ ဇီယန္တိ စ၊ ဆွေးမြေ့ကုန်သည်လည်းကောင်း။ ခီယန္တိ စ၊ ကုန်ခန်းကုန်သည်လည်းကောင်း။ န၊ မဖြစ်ကုန်။ တသ္မာ, တေသံ၊ ထို ရုပ်တရားတို့၏။ တေ ဇီရဏဘိဇ္ဇနဘာဝါ၊ ထို ရင့်ခြင်း, ပျက်ခြင်းသဘောတို့သည်။ စိတ္တာဒိသမုဋ္ဌာနာ၊ စိတ္တာဒိ သမုဋ္ဌာန်တို့သည်လည်းကောင်း။ တံ နိဗ္ဗတ္တာ စ၊ ထိုစိတ်စသည်တို့ကြောင့် ဖြစ်ကုန်သည် လည်းကောင်း။ (ဟောန္တိ၊) ဣတိ၊ သို့။ ဝစနံ၊ ပြောဆိုခြင်းကို။ န အရဟန္တိ၊ ကုန်။
ဧဝမပိ၊ ဤသို့ ဖြစ်ပါသော်လည်း။ ဥပါဒိန္နသဒ္ဒေါ၊ ဥပါဒိန္နသဒ္ဒါသည်။ ဥပေတေန၊ တဏှာ, ဒိဋ္ဌိတို့သည် ကပ်ရောက်အပ်သော။ ကမ္မုနာ၊ ကံသည်။ အာဒိန္နတံ၊ ယူအပ်သည်၏ အဖြစ်ဟူသောအနက်ကို။ ဝဒတိ၊ ဟော၏။ နိဗ္ဗတ္တိံ၊ ဖြစ်ခြင်းဟူသော အနက်ကို။ န (ဝဒတိ)၊ မဟော၊ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဥပါဒိန္နပါကဘေဒါနံ၊ ဥပါဒိန္နကမ္မဇရုပ်တို့၏ ရင့်ခြင်း, ပျက်ခြင်းဟူ ကုန်သော။ တေသံ၊ ထို ဇရတာ, အနိစ္စတာတို့၏။ ဥပါဒိန္နတာ၊ ဥပါဒိန္နတို့၏အဖြစ်ကို။ ဝတ္တဗ္ဗာ၊ ဆိုထိုက်သည်မဟုတ်လော။ ဣတိ စေ၊ ဤသို့ စောဒနာအံ့။ န၊ မဆိုထိုက်။ (ကသ္မာ၊ နည်း၊) အာဒိန္နသဒ္ဒဿ၊ အာဒိန္နသဒ္ဒါ၏။ နိဗ္ဗတ္တိဝါစကတ္တာ၊ ဖြစ်ခြင်းဟူသောအနက်ကို ဟောနိုင်သည် ၏အဖြစ်ကြောင့်တည်း။ ဟိ၊ ချဲ့။ ဥပေတေန၊ တဏှာ, ဒိဋ္ဌိတို့သည် ကပ်အပ်သော ကံကြောင့်။ နိဗ္ဗတ္တံ၊ ဖြစ်သောရုပ်သည်။ ဥပါဒိန္နံ၊ ဥပါဒိန္နတည်း။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ပစ္စယာနုဘာဝက္ခဏဉ္စ၊ အကြောင်းတို့၏ အစွမ်းသတ္တိရှိရာခဏကိုလည်းကောင်း။ နိဗ္ဗတ္တိဉ္စ၊ ဥပါဒိန္နသဒ္ဒါ၏ နိဗ္ဗတ္တိ အနက်ကိုလည်းကောင်း။ ဂဟေတွာဝ၊ ယူ၍သာ။ ပဝတ္တော၊ ဖြစ်သော။ အယံဝေါဟာရော၊ ဤ ဥပါဒိန္နဟူသော အခေါ်အဝေါ်သည်။ တဒါ၊ ထို ဌီခဏ, ဘင်ခဏ၌။ အဘာဝါ၊ မရှိခြင်းကြောင့်။ ဇရာမရဏေ၊ ဇရာ,မရဏ၌။ (ဇရတာ, အနိစ္စတာ၌၊) န ပဝတ္တတိ၊ မဖြစ်။ ဣတိ၊ ဤသို့ မှတ်အပ်၏။
ပဋိစ္စသမုပ္ပန္နာနံ၊ အကြောင်းကိုစွဲ၍ ဖြစ်ကုန်သော။ ဓမ္မာနံ၊ တရားတို့၏။ ဇရာမရဏတ္တာ၊ ဇရာ, မရဏတို့၏ အဖြစ်ကြောင့်။ တေသံ၊ ထို ပဋိစ္စသမုပ္ပန္နတရားတို့၏။ ဥပ္ပာဒေ၊ ဖြစ်ခြင်းဥပါဒ်သည်။ သတိ၊ ရှိလတ်သော်။ ဇရာမရဏံ၊ ဇရာမရဏသည်။ ဟောတိ၊ ဖြစ်၏။ ဝါ၊ ထင်ရှား၏။ အသတိ၊ မရှိလတ်သော်။ န ဟောတိ၊ မဖြစ်။ ဝါ၊ မထင်ရှား။ ဟိ၊ မှန်။ အဇာတံ၊ မဖြစ်သော ရုပ်တရား သည်။ ပရိပစ္စတိ၊ ရင့်သည်လည်းကောင်း။ ဘိဇ္ဇတိဝါ၊ ပျက်သည်လည်းကောင်း။ န၊ မဟုတ်ပါ။ တသ္မာ, (ဇရာမရဏဿ၊ ၏၊) ဇာတိပစ္စယတံ၊ ဇာတိဟူသော အကြောင်းရှိသည်၏အဖြစ်ကို။ သန္ဓာယ၊ ၍။ ဇရာမရဏံ ပဋိစ္စသမုပ္ပန္နန္တိ၊ ဟူ၍။ (ဘဂသတာ) ဝုတ္တံ။
နိဿယပဋိဗဒ္ဓဝုတ္တိတောတိ (ဧတ္ထ)၊ ၌။ (ဝုတ္တံ ဟောတိ၌စပ်၊) ဇာယ၊ ပေ။ မာနာနံ၊ ဖြစ်ဆဲရုပ်, ရင့်ဆဲရုပ်, ပျက်ဆဲရုပ်တို့၏။ ဇာယမာနာဒိဘာဝမတ္တတ္တာ၊ ဖြစ်ဆဲရုပ် အစရှိသော သဘောမျှတို့၏ အဖြစ်ကြောင့်။ ဇာတိအာဒယော၊ ဇာတိအစရှိသော ရုပ်တို့သည်။ ဇာယမာနာဒိနိဿယပဋိဗဒ္ဓဝုတ္တိကာ၊ ဖြစ်ဆဲအစရှိသော မှီရာရုပ်တို့၏ စပ်သောဖြစ်ခြင်း ရှိကုန်၏။ ဣတိ ဝုတ္တံ ဟောတိ။ ယဒိဧဝံ၊ ယင်းသို့ဖြစ်လျှင်။ ဥပါဒါယရူပါနံ၊ ဥပါဒါယရုပ်ဖြစ် ကုန်သော။ စက္ခာယတနာဒီနံ စ၊ စက္ခာယတန အစရှိသည်တို့၏လည်း။ ဥပ္ပာဒါဒိသဘာဝ ဘူတာ၊ ဖြစ်ခြင်း အစရှိသော သဘောဖြစ်၍ဖြစ်ကုန်သော။ ဇာတိအာဒယော၊ ဇာတိအစရှိသည် တို့သည်။ တိန္နိဿိတာ၊ ထိုဥပါဒါရုပ်ကို မှီကုန်သည်။ ဟောန္တိ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဘူတနိဿိတာ နံ၊ မဟာဘုတ်လေးပါးကို မှီကုန်သော။ တေသံ လက္ခဏာနံ၊ ထို လက္ခဏရုပ်တို့၏။ ဥပါဒါယဘာဝေါ၊ ဥပါဒါယရုပ်၏အဖြစ်သည်။ (ဥပါဒါယရုပ် မည်သည်။ (ဟောတိ) ဝိယ၊ ကဲ့သို့။ ဥပါဒါယရူပနိဿိတာနံ၊ ဥပါဒါယရုပ်ကို မှီကုန်သော။ (တေသံ လက္ခဏာနံ၊ ထို လက္ခဏရုပ် တို့၏၊) ဥပါဒါယုပါဒါယဘာဝေါ၊ ဥပါဒါယုပါဒါယရုပ်၏အဖြစ်သည်။ (ဥပါဒါယု ပါဒါယ အမည်သည်၊) အာပဇ္ဇတိ၊ ဖြစ်သည်မဟုတ်လော။ ဣတိစေ၊ ဤသို့ စောဒနာအံ့။ န၊ မဖြစ်။ (ကသ္မာ၊ နည်း၊) ဘူတပ္ပဋိဗဒ္ဓဥပါဒါယရူပလက္ခဏာနံစ၊ မဟာဘုတ်လေးပါးတို့၌စပ်သော ဥပါဒါ ယရုပ်တို့၏ လက္ခဏရုပ်တို့၏လည်း။ ဘူတပဋိဗဒ္ဓဘာဝဿ၊ မဟာဘုတ်လေးပါးတို့၌ စပ်သည် ၏အဖြစ်၏။ အနိဝတ္တနတော၊ မဆုတ် နစ်ခြင်းကြောင့်တည်း။
အပိစ၊ သည်သာမကသေး။ ဧကကလာပပရိယာပန္နာနံ၊ တစ်ခုသော ကလာပ်၌ အကျုံးဝင်ကုန်သော။ ရူပါနံ၊ ရုပ်တို့၏။ သဟေဝ၊ တစ်ပြိုင်နက်သာလျှင်။ ဥပ္ပာဒါဒိပ္ပဝတ္တိတော၊ ဥပါဒ်အစ ရှိသည်တို့၏ဖြစ်ခြင်းကြောင့်။ ဧကဿ၊ တစ်ခုသော။ ကလာပဿ၊ ကလာပ်၏။ ဥပ္ပာဒါဒယော၊ ဥပါဒ်အစရှိသည်တို့သည်။ (ဥပါဒ်, ဌီ, ဘင်တို့သည်၊) ဧကေကာဝ၊ တစ်ခုတစ်ခုတို့သည်သာ။ ဟောန္တိ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဧကေကဿ၊ တစ်ခုတစ်ခုသော။ ကလာပဿ၊ ကလာပ်၏။ ဇီဝိတန္ဒြိယံ၊ ဇီဝိတိန္ဒြေကို။ ကလာပါနုပါလကံ၊ ကလာပ်ကိုစောင့်ရှောက်တတ်သော။ ဥပါဒါယ ရူပန္တိ၊ ဟူ၍။ ဝုစ္စတိယထာ၊ ဧဝံ၊ တူ။ ကလာပုပ္ပာဒါဒိသဘာဝါ၊ ကလာပ်၏ ဥပါဒ်ခြင်းအစရှိ သော သဘောဖြစ်ကုန်သော။ ဇာတိအာဒယော၊ ဇာတိ အစရှိသည်တို့ကို။ ဥပါဒါယရူပါနိစ္စေဝ၊ ဥပါဒါယရုပ် တို့ဟူ၍သာ။ ဝုစ္စန္တိ။ ဧဝံ၊ တူ။ ဝိကာရပရိစ္ဆေဒရူပါနိစ၊ ဝိကာရရုပ်, ပရိစ္ဆေဒရုပ် တို့ကိုလည်း။ ယောဇေတဗ္ဗာနိ။
ကမ္မသမုဋ္ဌာနသမ္ဗန္ဓံ၊ ကံကြောင့်ဖြစ်သော ရုပ်နှင့် စပ်ခြင်းရှိသော။ ဥတုသမုဋ္ဌာနံ၊ ဥတုဟူသော ဖြစ်ကြောင်း ရှိသော ရုပ်ကို။ (ဝုတ္တံ၌စပ်၊) ဝါ၊ သည်။ (ဟောတိ၌စပ်၊) ကမ္မဝိသေသေန၊ ကံအထူးကြောင့်။ သုဝဏ္ဏ၊ ပေ။ ဝိသေသံ၊ ကောင်းသော အဆင်း, မကောင်းသော အဆင်း, ကောင်းသော သဏ္ဌာန်, မကောင်းသော သဏ္ဌာန် အစရှိသော အထူးရှိသည်။ ဟောတိ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ကမ္မပစ္စယန္တိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တံ။
ကမ္မဝိပါကာနုဘဝနဿ၊ ကံ၏ အကျိုးကို ခံစားရခြင်း၏။ ကာရဏဘူတံ၊ အကြောင်းဖြစ်၍ ဖြစ်သော။ ဗာဟိရဥတုသမုဋ္ဌာနံ၊ ပြင်ပဥတုကြောင့်ဖြစ်သော ရုပ်သည်။ ကမ္မပစ္စယဥတု သမုဋ္ဌာနံ၊ ကမ္မပစ္စယဥတုသမုဋ္ဌာန မည်၏။ ကမ္မသဟာယော၊ ကံဟူသော အဖော်ရှိသော။ ပစ္စယော၊ အကြောင်းတည်း။ (ကမ္မပစ္စယော၊ ကံဟူသော အဖော်ရှိသော အကြောင်း၊) ဝါ၊ တစ်နည်း။ ကမ္မဿ၊ ကံ၏။ သဟာယဘူတော၊ အဖော်ဖြစ်၍ ဖြစ်သော။ ပစ္စယော၊ အကြောင်းတည်း။ ကမ္မပစ္စယော၊ ကံ၏ အဖော်ဖြစ်၍ဖြစ်သော အကြောင်း။ သောဝ၊ ထို ကံဟူသော အဖော်ရှိသော အကြောင်းသည်ပင်။ ဥတု၊ ဥတုတည်း။ ကမ္မပစ္စယဥတု၊ ကံဟူသော အဖော်ရှိသော အကြောင်းဥတု။ ဝါ၊ ကံ၏အဖော်ဖြစ်သာအကြောင်းဥတု။ ဧတဿ၊ ဤရုပ်၏။ သော၊ ထိုကမ္မပစ္စယဥတုဟူသော။ သမုဋ္ဌာနံ၊ ဖြစ်ကြောင်းသည်။ (အတ္ထိ)၊ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (တံ၊ ထိုရုပ်သည်၊) ကမ္မပစ္စယဥတုသမုဋ္ဌာနံ၊ မည်၏။ ဣတိ၊ ကား။ ဝစနတ္ထော၊ ဝစနတ္ထတည်း။
သီတေဝါ၊ အအေးမူလည်းဖြစ်သော။ ဥဏှေဝါ၊ အပု မူလည်းဖြစ်သော။ ကိသ္မိဉ္စိ၊ တစ်စုံတစ်ခု သော။ ဥတုမှိ၊ ဥတုသည်။ သမာဂတေ၊ အဇ္ဈတ္တဥတုနှင့် ပေါင်းမိလတ်သော်။ တတော၊ ထို ပဌမဥတုကြောင့်။ သုဒ္ဓဋ္ဌကံ၊ သုဒ္ဓဋ္ဌကကလာပ်သည်။ ဥပ္ပဇ္ဇတိ၊ တဿ၊ ထို သုဒ္ဓဋ္ဌကကလာပ်၏။ သော ဥတု၊ ထိုပဌမဥတုသည်။ သမုဋ္ဌာနံ၊ ဖြစ်ကြောင်းတည်း။ ဒုတိယဿ၊ နှစ်ခုမြောက်ဖြစ်သော။ ဥတုသမုဋ္ဌာနိကပဋိဗန္ဓကဿ၊ ဥတုကြောင့်ဖြစ်သော ရုပ်အစဉ်ကိုဆက်စပ်တတ်သော။ သုဒ္ဓဋ္ဌကဿ၊ သုဒ္ဓဋ္ဌကကလာပ်၏။ ပုရိမော၊ ရှေးဖြစ်သော။ သော ဧဝ ဥတု၊ ထို ပဌမဥတုသည် ပင်။ ပစ္စယော၊ အကြောင်းတည်း။ ပန၊ ကား။ တတိယံ၊ သော။ သုဒ္ဓဋ္ဌကံ၊ ကို။ ပုရိမဥတု သဟာယေန၊ ရှေး၌ဖြစ်သော ပဌမဥတုဟူသော အဖော်ရှိသော။ ဥတုနာ၊ ဒုတိယဥတုကြောင့်။ နိဗ္ဗတ္တတ္တာ၊ ဖြစ်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ ပုဗ္ဗေ၊ ၌။ (ကမ္မပစ္စယဥတုသမုဋ္ဌာနံပုဒ်၌၊) ဝုတ္တနယေ နေဝ၊ သာလျှင်။ ဥတုပစ္စယ ဥတုသမုဋ္ဌာနန္တိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တံ။
ဧဝံ၊ ဤသို့လျှင်။ ပုရိမော၊ သော။ အယံ ဥတု၊ ဤ ဥတုသည်။ တိဿော၊ သုံးဆက်ကုန်သော။ သန္တတိယော၊ အစဉ်တို့ကို။ ဃဋ္ဋေတိ၊ ဆက်စပ်၏။ တတော၊ ထိုပဌမဥတုမှ။ ပရံ၊ ၌။ အညဥတုသမာဂမေ၊ အခြားဥတုနှင့် ပေါင်းဆုံခြင်းသည်။ (သတိ၊ ဖြစ်လတ်သော်) အညသန္တ တိတ္တယံ၊ အခြားသောအစဉ်သုံးဆက် အပေါင်းသည်။ (ဟောတိ၊) တတော၊ ထို ဒုတိယသန္တ တိ၏ အရင်းခံဥတုမှ။ ပရံ၊ ၌။ အညေန၊ အခြားဥတုကြောင့်။ အညံ၊ အခြားသောသန္တတိသုံးပါး အပေါင်းသည်။ (ဟောတိ၊) ဣတိ ဧဝံ၊ သို့။ ပဝတ္တိ၊ သန္တတိအဆက်ဆက်ဖြစ်ပုံကို။ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ၊ တဒေတံ၊ ထိုသန္တတိသုံးခုအပေါင်းကို။ (ဝေဒိတဗ္ဗံ၌စပ်၊) သီတုဏှာနံ၊ အအေး,အပူတို့၏။ အပ္ပဗဟုဘာဝေ၊ နည်းကုန်သည်၏အဖြစ်, များကုန်သည်၏အဖြစ်သည်။ (သတိ၊ သော်၊) တံ သမ္ဖဿဿ၊ ထို ဥတုအတွေ့၏။ အစိရပ္ပဝတ္တိယာ၊ မကြာမြင့်သော အဆက်၏ဖြစ်ခြင်းကြောင့် လည်းကောင်း။ စိရပ္ပဝတ္တိယာစ၊ ကြာမြင့်သော အဆက်၏ ဖြစ်ခြင်းကြောင့်လည်းကောင်း။ ဝေဒိတဗ္ဗံ၊
အနုပါဒိန္နေန၊ အနုပါဒိန္နရုပ်ဖြင့်။ ဒီပနာ၊ ပြခြင်းကို။ သန္တတိက္ကယဝသေန၊ စန္တတိသုံးခု အပေါင်း၏အစွမ်းဖြင့်။ န (ဒဋ္ဌဗ္ဗာ)၊ မမှတ်ထိုက်။ အထ ခေါ၊ စင်စစ်ကား။ မေဃသမုဋ္ဌာပ မူလဥတုဝသေန၊ မိုးတိမ်ကို ဖြစ်စေတတ် သောမူလဥတု၏အစွမ်းဖြင့်။ ပကာရန္တေရေန၊ နည်းတစ်မျိုးအားဖြင့်။ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ၊ ၏။ တံ၊ ထို နည်းတစ်မျိုးကို။ ဒဿေတုံ၊ ငှာ။ ဥတု၊ ပေ။ အာဒိံ၊ ကို။ (သင်္ဂဟကာရော) အာဟ။
ရူပရူပါနံ၊ ရူပရုပ်တို့၏။ (နိပ္ဖန္နရုပ်တို့၏၊) ဝိကာာဒိမတ္တဘာဝတော၊ ထူးခြားသော အမူအရာ အစရှိသည်မျှ တို့၏ အဖြစ်ကြောင့်။ အပရိနိပ္ဖန္နတာ၊ အပရိနိပ္ဖန္နရုပ်၏အဖြစ်ကို။ ဝုတ္တာ၊ ဟိ၊ မှန်။ တေသံ၊ ထို ရူပရုပ်တို့၏။ ရူပဝိကာရာဒိဘာဝတော၊ ရုပ်တို့၏ ထူးခြားသောအမူအရာ အစရှိသည်တို့၏အဖြစ်ကြောင့်။ ရူပတာ၊ ရုပ်၏ အဖြစ်သည်။ (ရုပ်အမည်သည်၊) (ဟောတိ)၊ ဣတိ၊ ကား။ အဓိပ္ပာယော၊ အဋ္ဌကထာဆရာ၏ အလိုတည်း။ ပန၊ ဆက်။ ရူပဝိကာရာ ဒိဘာဝတော ဧဝ၊ ရုပ်တို့၏ ထူးခြားသော အမူအရာ အစရှိသည်တို့၏အဖြစ်ကြောင့် ပင်။ ရူပေ၊ နိပ္ဖန္နရုပ်သည်။ သတိ၊ သော်။ သန္တိ၊ အနိပ္ဖန္နရုပ်များလည်း ထင်ရှားရှိကုန်၏။ (ရူပေ၊ နိပ္ဖန္နရုပ်သည်၊) အသတိ၊ သော်။ န သန္တိ၊ အနိပ္ဖန္နရုပ်များလည်း ထင်ရှားမရှိကုန်။ ဣတိ၊ ထို့ကြောင့်။ အသင်္ခတဘာဝ နိဝါရဏတ္ထံ၊ အသင်္ခတ၏အဖြစ်ကို တားမြစ်ခြင်း အကျိုးငှာ။ ပရိနိပ္ဖန္နတာ၊ ပရိနိပ္ဖန္နရုပ်၏အဖြစ်ကို။ (သင်္ဂဟ ကာရေန) ဝုတ္တာ၊ ဣတိ၊ အပြီးတည်း။
ရူပကဏ္ဍဝဏ္ဏနာ၊ သည်။ နိဋ္ဌိတာ။
၃-နိက္ခေပကဏ္ဍ
တိကနိက္ခေပကထာဝဏ္ဏနာ
၉၈၅။ သဗ္ဗေသန္တိ၊ ကား။ စိတ္တုပ္ပာဒဝသေန၊ စိတ္တုပ္ပာဒ်တို့၏ အပြားအားဖြင့်လည်းကောင်း။ ဝါ၊ စိတ်,စေတသိက်တို့၏ အပြားအားဖြင့်လည်းကောင်း။ ရူပါသင်္ခတဝသေနစ၊ ရုပ်,အသင်္ခတတို့၏ အပြားအားဖြင့်လည်းကောင်း။ ဘိန္နာနံ၊ ပြားကုန်သော။ သဗ္ဗေသံ၊ အလုံးစုံကုန်သော။ (ကုသလာဒိဓမ္မာနံ၌စပ်၊) ဖဿာဒိ၊ ပေ။ နယေန၊ ဖဿအစရှိသောပုဒ်, စက္ခုအစရှိသောပုဒ်တို့ကို အကျယ်ဝေဖန်ကြောင်းနည်းအားဖြင့်။ ဝိတ္ထာရိတော၊ ချဲ့အပ် ပြီးသည်။ (ဟောတိ)။
ပန၊ ဆက်။ တတ္ထ၊ ထို စိတ်,စေတသိက်,နိဗ္ဗာန်တို့တွင်။ အသင်္ခတဿ၊ အသင်္ခတဖြစ်သော နိဗ္ဗာန်၏။ ဘေဒါဘာဝတော၊ အကွဲအပြား၏ မရှိခြင်းကြောင့်။ အသင်္ခတာ ဓာတူတွေဝ၊ အသင်္ခတာ ဓာတုဟူ၍သာ။ ပဒဘာဇနံ၊ ကို။ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ ပန၊ ဆက်။ ယေဝါပနကာနံ၊ ယေဝါပနကတရားတို့၏လည်းကောင်း။ သုခုမုပါဒါယရူပဿ၊ သုခုမုရုပ်, ဥပါဒါရုပ်လည်းဖြစ်သော။ ဣန္ဒြိယ၊ ပေ။ ရဟိတဿ၊ ဣန္ဒြိယရုပ်၏အဖြစ်, ဝိကာရရုပ်၏အဖြစ်, ပရိစ္ဆေဒရုပ်၏အဖြစ်, လက္ခဏရုပ်၏အဖြစ်, ရုပ်တို့ကို ထောက်ပံ့တတ်သော တရား၏အဖြစ်မှကင်းသော။ ဟဒယဝတ္ထုဿစ၊ ဟဒယဝတ္ထု၏လည်းကောင်း။ ပဒုဒ္ဓါရေန၊ ပုဒ်တို့ကို ထုတ်ပြခြင်းအားဖြင့်။ ဣဓ၊ ဤအဘိဓမ္မာ အရာ၌။ နိဒ္ဒေသာနရဟတ္တာ၊ အကျယ်ညွှန်ပြခြင်းကို မထိုက်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ နိဒ္ဒေသော၊ ကို။ နကတော၊ အပ်။ ဣတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗော၊ ...ဟိ၊ မှန်။ တထာဂတဿ၊ ၏။ ဓမ္မေသု၊ ဟောထိုက်သောတရားတို့၌။ အာစရိယမုဋ္ဌိ၊ ဆရာ၏လက်ဆုပ်သည်။ န အတ္ထိ၊ မရှိ။ (ဆရာစား မချန်၊) ဣတိ၊ ဤသို့ မှတ်အပ်၏။ ...နိက္ခိပိတွာတိ၊ ကား။ ဝိတ္ထာရဒေသနံ၊ အကျယ်ဖြစ်သော ဒေသနာတော်ကို။ ထပေတွာ၊ ချန်ထား၍။ အပနေတွာ၊ ဖယ်ထား၍။ ဣတိ အတ္ထော၊ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ဝိတ္ထာရဒေသနံ၊ ကို။ အန္တောဂဓံ၊ အတွင်း၌ ပါဝင်သည်ကို။ ကတွာ, ဣတိ (အတ္ထော)၊ ဂါထာအတ္ထော၊ ဂါထာ၏အနက်ကို။ နိဒါနေ၊ နိဒါနကထာ၌။ ဝုတ္တော ဧဝ၊ ဆိုအပ်ပြီးသည်သာ။
မူလဝသေန၊ ရေသောက်မြစ်နှင့် တူသည်၏အဖြစ်ဖြင့်။ ပစ္စယဘာဝေါ၊ ကျေးဇူးပြုတတ်သည်၏အဖြစ်သည်။ ဟေတုပစ္စယတ္ထော၊ ဟေတုပစ္စယတ္ထမည်၏။ ဧတသ္မာ၊ ဤအကြောင်းမှ။ ပဘဝတိ၊ စ၍ ဖြစ်တတ်၏။ ဣတိ၊ ထိုသို့ စ၍ ဖြစ်ရာ၏အဖြစ်ကြောင့်။ (သော၊ ထိုအကြောင်းသည်၊) ပဘဝေါ၊ ပဘဝ မည်၏။ သော ဧဝ၊ ထို ပဘဝကိုပင်။ ဇနကောတိ၊ ဇနကဟူ၍။ ဝိသေသိတော၊ အထူးပြုအပ်ပြီ။ ဧတေန၊ ဤအကြောင်းကြောင့်။ သမုဋ္ဌာတိ၊ ထူထောင် ထကြွတတ်၏။ ဝါ၊ ဖြစ်ပေါ်တတ်၏။ ဣတိ၊ ထိုသို့ ထူထောင်ထကြွကြောင်း၏ အဖြစ်ကြောင့်။ ဝါ၊ ထိုသို့ ဖြစ်ပေါ်ကြောင်း၏အဖြစ်ကြောင့်။ (တံ၊ ထိုအကြောင်းသည်၊) သမုဋ္ဌာနံ၊ မည်၏။ နိဗ္ဗတ္တကန္တိ၊ နိဗ္ဗတ္တကံဟူသော သဒ္ဒါသည်။ တဿ၊ ထိုသမုဋ္ဌာနသဒ္ဒါ၏။ ဝိသေသနံ၊ ဝိသေသနတည်း။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ သဗ္ဗာနိ၊ န်သော။ ဧတာနိ၊ ဤ ဟေတုပစ္စယစသော သဒ္ဒါတို့သည်။ ပရိယာယဝစနာနိ၊ ပရိယာယ် သဒ္ဒါတို့တည်း။ ...အတ္ထဝသေနာတိ၊ ဟူ၍။ ကသ္မာ၊ ကြောင့်။ (သင်္ဂဟကာရေန) ဝုတ္တံ၊ နည်း။ ကုသလမူလာနံ၊ ကုသိုလ်မူလတို့၏။ ဟေတုဘာဝတော၊ အကြောင်း၏ အဖြစ်ကြောင့်။ ဓမ္မဝသေနာတိ၊ ဟူ၍။ (ဝတ္တုံ၊ ဆိုခြင်းငှာ၊) ယုတ္တံနနု၊ သင့်သည် မဟုတ်ပါလော။ ဣတိ၊ ဤကားစေဒနာတည်း။ ဧတံ၊ ဤ အသင်စောဒက၏စကားသည်။ သစ္စံ၊ မှန်ပါပေ၏၊
ပန၊ ထိုသို့ပင် မှန်ပါသော်လည်း။ အလောဘာဒီနံ၊ အလောဘအစရှိကုန်သော။ တိဏ္ဏံ၊ သုံးပါးသောတရားတို့၏။ သမာနဿ၊ တူသော။ မူလဋ္ဌဿ၊ မူလအနက်၏။ ဝသေန၊ ဖြင့်။ ဒဿိတတံ၊ ပြအပ်သည်၏အဖြစ်ကို။ သန္ဓာယ, အတ္ထဝသေနာတိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တံ။ ဣမိနာ၊ ဤအတ္ထဝသေနဟူသောပါဌ်ဖြင့်။ ဝိညာယတိ၌စပ်၊) ဓမ္မောတိ၊ ပါဌ်ဖြင့်။ သဘာဝေါ၊ ပရမတ္ထအထည်ကိုယ်သဘောကို။ (အဓိပ္ပေတော၊) အတ္ထောတိ၊ ပါဌ်ဖြင့်။ သဘာဝေါ၊ ပရမတ္ထ အထည်ကိုယ်သဘောကို။ (အဓိပ္ပေတော၊) အတ္ထောတိ၊ ပါဌ်ဖြင့်။ ဓမ္မကိစ္စံ၊ တရားတို့၏ကိစ္စကို။ (မူလဖြစ်ခြင်း စသော ကိစ္စကို၊) အဓိပ္ပေတံ၊ ၏။ ဣတိ၊ သို့။ ဝိညာယတိ၊ ၏။
အလောဘော၊ ပေ။ အာဒိဝစနတော၊ အစရှိသော ပါဠိတော်ကို ဟောတော်မူခြင်းကြောင့်။ ဧတဿ၊ ဤကံ၏။ တာနိ ကုသလမူလာနိ၊ ထို ကုသိုလ်မူလတို့ဟူကုန်သော။ သမုဋ္ဌာနံ၊ ဖြစ်ကြောင်းသည်။ (အတ္ထိ၊) ဣတိ၊ ကြောင့်။ တံသမုဋ္ဌာနံ၊ မည်၏။ ပန၊ ထိုသို့ပင် ဖြစ်ပါသော်လည်း။ တံ၊ ထိုကံသည်။ တေဟိ၊ ထိုအလောဘ, အဒေါသ, အမောဟတို့ကြောင့်။ သမုဋ္ဌိတံ၊ ဖြစ်သည်။ ဟောတိ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ အလောဘာဒီဟိ သမုဋ္ဌိတန္တိ၊ ဟူ၍။ (သင်္ဂဟကာရော) အာဟ၊ ဧတဿ၊ ဤ ကံ၏။ တေ ကုသလမူလတံသမ္ပယုတ္တာ၊ ထို ကုသိုလ်မူလ, ထို ကုသိုလ်မူလနှင့်ယှဉ်သော ခန္ဓာဟူကုန်သော။ သမုဋ္ဌာနံ၊ သည်။ (အတ္ထိ)၊ ဣတိပိ အတ္ထော၊ ဤအနက်သည် လည်း။ သမ္ဘဝတိ၊ ဖြစ်သင့်၏။ ...ပန၊ ဆက်။ ဧတ္ထ၊ ဤ တံသမုဋ္ဌာနံဟူသောပါဌ်၌။ စေတနံ၊ စေတနာကို။ ထပေတွာ၊ ချန်ထား၍။ အညေ၊ စေတနာမှ အခြားသော တရားတို့ကို။ တံသမ္ပယုတ္တာတိ၊ တို့ဟူ၍။ သမုဋ္ဌာနဘာဝေ၊ ဖြစ်ကြောင်း၏အဖြစ်၌။ ဝတ္တဗ္ဗာ၊ န်၏။
တတ္ထ၊ ထို တီဏိ ကုသလမူလာနိဟူသောပါဌ်၌။ (တစ်နည်း) တတ္ထ၊ ထိုမူလ ခန္ဓ ကမ္မတို့တွင်။ မူလေဟိ၊ မူလတို့ဖြင့်။ အတ္တနော၊ မိမိ၏။ ပစ္စယတော၊ အကြောင်းအားဖြင့်။ ကုသလေ၊ ကုသိုလ်တို့ကို။ ပရိယာဒိတိ၊ ပိုင်းခြား၍ယူတော်မူ၏။ ဝါ၊ ကုန်ခန်းစေတော်မူ၏။ ခန္ဓေဟိ၊ ခန္ဓာတို့ဖြင့်။ သဘာဝတော၊ ကုသိုလ်တို့၏ သဘောအားဖြင့်။ (ကုသလေ ပရိယာဒိယတိ)၊ ကမ္မေဟိ၊ ကံတို့ဖြင့်။ အညဿ၊ အခြားသောအကျိုးကို။ နိဗ္ဗတ္တနကိစ္စတော၊ ဖြစ်စေခြင်း ကိစ္စအားဖြင့်။ (ကုသလေ ပရိယာဒိယတိ)၊ စ၊ သည်သာမကသေး။ မူလေဟိ၊ တို့ဖြင့်။ ကုသလာနံ၊ တို့၏။ အနဝဇ္ဇတာယ၊ အပြစ်မရှိကုန်သည်၏အဖြစ်၏။ ဟေတုံ၊ အကြောင်းကို။ ဒဿေတိ၊ ခန္ဓေဟိ၊ တို့ဖြင့်။ (ကုသလာနံ၊ တို့၏၊) တံသမ္ပယောဂကတံ၊ ထိုကုသိုလ်မူလနှင့်ယှဉ်သောခန္ဓာသည် ပြုအပ်သော။ အနဝဇ္ဇသဘာဝံ၊ အပြစ်မရှိသည်၏အဖြစ်ဟူသော သဘောကို။ (ဒဿေတိ)၊ ကမ္မေဟိ၊ တို့ဖြင့်။ (ကုသလာနံ၊ တို့၏၊) သုခဝိပါကတံ၊ ကောင်းသော ဣဋ္ဌအကျိုးရှိကုန်သည်၏အဖြစ်ကို။ (ဒဿေတိ)၊ ဝါ၊ တစ်နည်း။ မူလေဟိ၊ တို့ဖြင့်။ (ကုသလာနံ၊ တို့၏၊) နိဒါနသမ္ပတ္တိယာ၊ အကြောင်း၏ ပြည့်စုံခြင်းအားဖြင့်။ အာဒိကလျာဏတံ၊ အစ၌ကောင်းကုန်သည်၏အဖြစ်ကို။ (ဒဿေတိ)၊ ခန္ဓေဟိ၊ တို့ဖြင့်။ (ကုသလာနံ၊ တို့၏၊) သဘာဝသမ္ပတ္တိယာ၊ သဘော၏ပြည့်စုံခြင်းအားဖြင့်။ မဇ္ဈေကလျာဏတံ၊ ကို။ (ဒဿေတိ)၊ ကမ္မေဟိ၊ တို့ဖြင့်။ (ကုသလာနံ၊ တို့၏၊) နိဗ္ဗတ္တိသမ္ပတ္တိယာ၊ ပြီးစီးသော အကျိုး၏ ပြည့်စုံခြင်းအားဖြင့်။ ပရိယောသာနကလျာဏတံ (ဒဿေတိ)။
၉၈၆။ တံ၊ ပေ။ နတ္ထီတိ၊ ဟူ၍။ ကသ္မာ (သင်္ဂဟကာရေန) , ဝုတ္တံ၊ ဆိုအပ်ပါလိမ့်မည်နည်း။ ဝိစိ၊ ပေ။ မောဟော၊ ဝိစိကိစ္ဆာဥဒ္ဓစ္စနှင့်တကွဖြစ်သော မောဟသည်။ အတ္ထိနနု၊ လော။ ဣတိ၊ ဤကား စောဒနာတည်း။ ဧတံ၊ ဤစကားသည်။ သစ္စံ၊ ၏။ ပန၊ ထိုသို့ပင် မှန်ပါသော်လည်း။ တေန၊ ထိုမောဟနှင့်။ ဝိနာ၊ ကင်း၍။ တံသမ္ပာယုတ္တ တာ၊ တံသမ္ပယုတ္တ၏အဖြစ်သည်။ နတ္ထိ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ တံသမ္ပယုတ္တေသု၊ ထို မောဟနှင့်ယှဉ်သော ဝိစိကိစ္ဆာဥဒ္ဓစ္စတို့ကို။ ဂဟိတေသု၊ ယူအပ်ပြီးကုန်လတ်သော်။ မောဟော၊ မောဟကို။ ဂဟိတောဧဝ၊ ယူအပ်ပြီး သည်သာ။ ဣတိကတွာ၊ ဤသို့ နှလုံးသွင်း၍။ တတော ဥဒ္ဓံ နတ္ထီတိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တံ၊
(ကသ္မာ တံသမ္ပယုတ္တေသု ဂဟိတေသု မောဟော ဂဟိတော ဧဝ, ဟောတိ၊ နည်း၊) အညတ္ထ၊ ဝိစိကိစ္ဆာဥဒ္ဓ သဟဂုတ်စိတ်မှ တစ်ပါးသောစိတ်တို့၌။ အဘာဝါ၊ ဤမောဟမျိုး၏ မရှိခြင်းကြောင့်။ (တံသမ္ပယုတ္တေသု ဂဟိတေသု မောဟော ဂဟိတော ဧဝ ဟောတိ။)
ဧကသ္မိံ၊ တစ်ုတည်းသောစိတ်၌။ ဝါ၊ တစ်ဦးတည်းသော ပုဂ္ဂိုလ်၌။ ဌိတံ၊ တည်သော အကုသိုလ်တည်း။ ဧကဋ္ဌံ၊ တစ်ခုတည်းသောစိတ်၌ တည်သောအကုသိုလ်။ ဝါ၊ တစ်ဦးတည်းသော ပုဂ္ဂိုလ်၌ တည်သောအကုသိုလ်။ သဟဇဘာဝေန၊ တကွဖြစ်ဖက်၏အဖြစ်ဖြင့်။ ဧကဋ္ဌံ၊ တစ်ခုတည်းသောစိတ်၌ တည်သော အကုသိုလ်တည်း။ သဟဇေကဋ္ဌံ၊ တကွဖြစ်ဖက်၏အဖြစ်ဖြင့် တစ်ခုတည်းသောစိတ်၌တည်သော အကုသိုလ်။ ပဟာတဗ္ဗံ၊ ပယ်ထိုက်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ပဟာနံ၊ ပဟာနမည်၏။ ပဟာနဘာဝေန၊ ပယ်ထိုက်သည်အဖြစ်ဖြင့်။ ဧကဋ္ဌံ၊ တစ်ဦးတည်းသောပုဂ္ဂိုလ်၌ တည်သော အကုသိုလ်တည်း။ ပဟာနေကဋ္ဌံ၊ ပယ်ထိုက်သည်၏အဖြစ်ဖြင့် တစ်ဦးတည်းသောပုဂ္ဂိုလ်၌တည်သော အကုသိုလ်။ ဟိ၊ မှန်။ ယေန၊ အကြင်အကုသိုလ်နှင့်။ သဟ၊ တကွ။ ယံ၊ အကြင်အကုသိုလ်ကို။ ပဟာတဗ္ဗံ၊ ၏။ တေန၊ ထိုအကုသိုလ်နှင့်တကွ။ တံ၊ ထိုအကုသိုလ်သည်။ ဧကသ္မိံ ပုဂ္ဂလေ၊ ၌။ ဌိတံ၊ တည်သည်။ ဟောတိ၊ (ကသ္မာ၊ နည်း) ဧကသ္မိံ၊ တစ်ခုသောအကုသိုလ်ကို။ သမုစ္ဆိန္နေစ၊ အကြွင်းမဲ့ ဖြတ်အပ်သော်လည်းကောင်း။ အသမုစ္ဆိန္နေစ၊ အကြွင်းမဲ့ မဖြတ်အပ်သော်လည်းကောင်း။ ဣတရဿ၊ အခြားသော အကုသိုလ်၏။ သမုစ္ဆိန္နတာယ၊ အကြွင်းမဲ့ ဖြတ်အပ်သည်၏အဖြစ်၏လည်းကောင်း။ အသမုစ္ဆိန္န တာယ၊ အကြွင်းမဲ့ မဖြတ်အပ်သည်၏အဖြစ်၏လည်းကောင်း။ ဝသေန၊ ဖြင့်။ အညမညာ ဝိရဟိတတော၊ အချင်းချင်းမကင်းသည်၏ အဖြစ်ကြောင့်တည်း။
၉၈၇။ တီဏိ လက္ခဏာနီတိ၊ ကား။ အနိစ္စဒုက္ခအနတ္တတာ၊ အနိစ္စ၏အဖြစ်, ဒုက္ခ၏အဖြစ်, အနတ္တ၏အဖြစ်တို့တည်း။ နာမ၊ ပေ။ ပညတ္တိယော၊ နာမပညတ်, ကသိဏပညတ်, သတ္တပညတ်တို့သည်။ တိဿေ၊ န်သော။ ပညတ္တိယော၊ ပညတ်တို့တည်း။ ပရမတ္ထေ၊ ပရမတ္ထတရားတို့ကို။ အမုဉ္စိတွာ၊ မလွှတ်မူ၍။ ဝေါဟာရိယမာနာ၊ ခေါ်ဝေါ်အပ်ကုန်သော။ ဝိဟာရမဉ္စာဒိကာ၊ ကျောင်းဟူသော ဝိဟာရပညတ်, ညောင်စောင်းဟူသော ပဉ္စပညတ်အစရှိသော။ ဥပါဒါပညတ္တိ၊ ဥပါဒါပညတ်ကို။ သတ္တပညတ္တိဂ္ဂဟဏေန၊ သတ္တပညတ္တိသဒ္ဒါဖြင့်။ ဂဟိတာ၊ ယူအပ်ပြီ။ ဣတိ၊ သို့။ ဝေဒိတဗ္ဗာ။ ...စ၊ ဆက်။ ဧတာနိ လက္ခဏာဒီနိ၊ ဤလက္ခဏာ အစရှိသည်တို့ကို။ ဟေဋ္ဌာ၊ အောက်၌။ ဒွီသု၊ န်သော။ ကဏ္ဍေသု၊ ကဏ္ဍတို့၌။ ဝိညတ္တိအာဒီနိဝိယ၊ ဝိညတ်အစရှိသည်တို့ ကဲ့သို့။ န ဝုတ္တာနိ၊ ဟောတော်မမူအပ်ကုန်။ န စ သဘာဝဓမ္မာ၊ ပရမတ္ထသဘောတရားများလည်း မဟုတ်ကုန်။ ဣတိ ကတွာ၊ ဤအကြောင်းကြောင့်။ န လဗ္ဘန္တိ။ ဣတိ၊ သို့။ ဝုတ္တာနိ၊ ရှေးအဋ္ဌကထာ၌ ဆိုအပ်ကုန်ပြီ။ ဟိ၊ မှန်။ ကုသလတ္တိကာသင်္ဂဟိတော၊ ကုသလတိက်ဖြင့်မသိမ်းယူအပ်သော။ ကောစိ၊ တစ်စုံတစ်ခုသော။ သဘာဝေါ၊ ပရမတ္ထသဘောသည်။ န၊ မရှိ။ ဣတိ၊ သို့။ ဝတ္တုံ၊ ငှာ။ ယုတ္တံ၊ ၏။ ဣတိ၊ ဤသို့ မှတ်အပ်၏။
၉၈၈။ သုခဘူမီတိ၊ ဟူသောပါဌ်၌။ ကာမာဝစရာဒယောပိ၊ ကာမာဝစရစိတ္တုပ္ပာဒ် အစရှိသည်တို့သည်လည်း။ ယုဇ္ဇန္တိ၊ သင့်ကုန်၏။ ဟိ၊ မှန်။ သုခသဟဂတာ၊ သုခဝေဒနာနှင့် တကွဖြစ်သော။ ကာမာဝစရာဒိဘူမိ၊ ကာမာဝစရအစရှိသော စိတ္တုပ္ပာဒ်သည်။ သုခဘူမိ၊ သုခဘူမိမည်၏။ စ၊ ဆက်။ ကာမာဝစရာဒိဘူမီတိ၊ ကာမာဝစရာဒိဘူမိဟူရာ၌။ ကာမာဝစရာဒိတာယ၊ ကာမတဏှာ၏ဖြစ်ရာ အစရှိသည်တို့၏အဖြစ်ကြောင့်။ ဓမ္မာဧဝ၊ စိတ္တုပ္ပာဒ်တရားတို့ကိုသာ။ ဝုစ္စန္တိ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ကာမာဝစရာဒိစိတ္တုပ္ပာဒေသု၊ ကာမာဝစရအစရှိ သောစိတ္တုပ္ပာဒ်တို့၌။ ဣတိ၊ သို့။ အတ္ထတော၊ လိုရင်းအနက်အားဖြင့်။ ဝိညာယတိ၊ ၏။ ဧဝဉ္စ ကတွာ၊ ဤအကြောင်းကြောင့်။ သုခဘူမိယန္တိ၊ ဟူ၍။ ဝတွာ၊ ဟောတော်မူပြီး၍။ တဿာဧဝ၊ ထိုသုခဘူမိ၏ပင်။ ဝိဘာဂဒဿနတ္ထံ၊ ဝေဖန်အပ်သော အပြားကို ပြခြင်းအကျိုးငှာ။ ကာမာဝစရေတိအာဒိ၊ စကားကို။ (ဘဂဝတာ) ဝုတ္တံ။
စ၊ ဆက်။ ဘူမိသဒ္ဒေါ၊ ဘူမိသဒ္ဒါသည်။ အဘိဓမ္မေ၊ အဘိဓမ္မာအရာ၌။ ကာမာဝစရာဒီသု၊ ကာမာဝစရစိတ္တု ပ္ပာဒ်အစရှိသည်တို့၌။ နိရုဠှော၊ ထင်ရှားသောသဒ္ဒါတည်း။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ စတူသု၊ ပေ။ အာဒီသု၊ ဟူသော ပါဠိရပ်တို့၌။ အညဘူမိဂ္ဂဟဏံ၊ စိတ္တုပ္ပာဒ်မှ အခြားသော ဘုံကို ယူခြင်းသည်။ န ဟောတိ၊ မဖြစ်တော့။ ဣတိ၊ ဤသို့ မှတ်အပ်၏။
ပါဠိတောစာတိ၊ ကား။ ဝိသိဋ္ဌာနံ၊ ပေ။ ဝိဘာဝနေန၊ ဝိသိဋ္ဌာနံပါကာတိဝိပါကာ ဤသို့ အစရှိသော ဝစနတ္ထကို ထင်ရှားပြခြင်းအားဖြင့်။ ပါဠိတော၊ ပါဠိအားဖြင့်လည်းကောင်း။ ဝိပက္က၊ ပေ။ အာဒိနာ၊ အစရှိသော။ ဘာသိတတ္ထ ဝိဘာဝနေန၊ ဟောထိုက်သော အနက်ကို။ ထင်ရှားပြခြင်းအားဖြင့်။ အတ္ထတောစ၊ အနက်အားဖြင့်လည်းကောင်း။ (ဝတ္တဗ္ဗံ, ဝုတ္တမေဝတို့၌စပ်ပါ၊) ဝါ၊ တစ်နည်း။ နာမပရိစ္ဆေဒါဒီဟိ၊ နာမည်ကိုပိုင်းခြားခြင်းအစရှိသည် တို့ဖြင့်။ တိကဒုကာနံ၊ တိက်ဒုက်တို့ကို။ ဝဝတ္ထာနဒဿနေန၊ ပိုင်းခြားသတ်မှတ်ပုံကို ပြခြင်းအားဖြင့်။ ပါဠိတော၊ ပါဠိအားဖြင့်လည်းကောင်း။ တဒတ္ထဝိညာပနေန၊ ထို တိက်ဒုက်တို့၏အနက်ကို သိစေခြင်းအားဖြင့်။ အတ္ထတော၊ အနက်အားဖြင့်လည်းကောင်း၊
၉၉၁။ သာလိပါကံ၊ သလေးလှည့်ကို။ သာလိဖလန္တိ၊ ဟူ၍။ (သင်္ဂဟကာရော) အာဟ။
၉၉၄။ အမှာကံ မာတုလတ္ထေရောတိ၊ ကား။ ပုဂ္ဂလာရမဏဿပိ၊ ပုဂ္ဂိုလ်ပညတ်ဟူသော အာရုံရှိသည်လည်းဖြစ်သော။ ဥပါဒါနဿ၊ ဥပါဒါန်၏။ ဥပါဒါနက္ခန္ဓာ ဧဝ၊ ဥပါဒါန်၏ အာရုံဖြစ်သော လောကီခန္ဓာတို့သည်သာ။ ပစ္စယော၊ အကြောင်းသည်။ (ဟောတိ၊) လောကုတ္တရာ၊ လောကုတ္တရာတို့သည်။ (ပစ္စယာ) န (ဟောတိ)၊ ခန္ဓာရမဏဿ၊ ခန္ဓာဟူသော အာရုံရှိသော။ (ဥပါဒါနဿ၊ ဥပါဒါန်၏၊) (လောကုတ္တရာနံ၊ တို့၏။ အပစ္စယဘာဝေ၊ အကြောင်းမဟုတ်သည်၏အဖြစ်၌၊) ကော ပန ဝါဒေါ၊ အဘယ်မှာ ပြောဖွယ်ရာရှိပါတော့အံ့ နည်း? တေန၊ ကြောင့်။ အဂ္ဂဟိတာနီတိ၊ ဟူ၍။ (သင်္ဂဟကာရော) အာဟ၊ ဥပါဒါနေဟိ၊ ဥပါဒါန်တို့သည်။ အဂ္ဂဟေတဗ္ဗာ၊ မယူထိုက်ကုန်သောတရားတို့သည်။ အနုပါဒါနိယာ၊ အနုပါဒါနိယတို့သည်။ (ဟောန္တိ) ယထာ၊ ဧဝံ၊ တူ။ သံကိလေသေဟိ၊ သံကိလေသတရားတို့သည်။ အဂ္ဂဟေတဗ္ဗာ၊ တို့သည်။ အသံကိလေသိကာ၊ အသံကိလေသိကတို့သည်။ (ဟောန္တိ)၊ ဣတိကတွာ၊ ကြောင့်။ အသံ၊ ပေ။ နယောတိ၊ ဟူ၍။ (သင်္ဂဟကာရော) အာဟ။
၁၀၀၆။ ဒိဋ္ဌိယာ၊ ဒိဋ္ဌိသည်။ ဂဟိတော၊ ယူအပ်သော။ အတ္တာ၊ အတ္တသည်။ န ဝိဇ္ဇတိ၊ ထင်ရှားမရှိ။ ပန၊ အနွယ ကား။ ယေသု၊ အကြင် ဥပါဒါနက္ခန္ဓာတို့၌။ ဝိပလ္လတ္ထဂါဟော၊ ဖောက်ဖောက်ပြန်ပြန်ဖြစ်သော ယူခြင်းသည်။ (ဟောတိ)၊ တေ ဥပါဒါနက္ခန္ဓာ စ၊ ထို ဥပါဒါနက္ခန္ဓာတို့သည်သာ။ ဝိဇ္ဇန္တိ၊ န်၏။ တသ္မာ, ယသ္မိံ၊ အကြင် ဥပါဒါနက္ခန္ဓာ၌။ အဝိဇ္ဇ၊ ပေ။ ဂဟဏံ၊ ပရမတ္ထအားဖြင့် ထင်ရှားမရှိသော နိစ္စအစရှိသော ဖောက်ဖောက်ပြန်ပြန် ဖြစ်သော အခြင်းအရာအားဖြင့်ယူခြင်းသည်။ အတ္ထိ။ ဥပါဒါနက္ခန္ဓပဉ္စကသင်္ခါတော၊ ဥပါဒါနက္ခန္ဓာငါးပါး အပေါင်းဟု ဆိုအပ်သော။ သောဝ၊ ထိုအပေါင်းသည်သာ။ ကာယော၊ ကာယမည်၏။ တတ္ထ၊ ထိုဥပါဒါနက္ခန္ဓာ ငါးပါးအပေါင်း၌။ နိစ္စာဒိအာကာရဿ၊ နိစ္စအစရှိသော အခြင်းအရာ၏။ အဝိဇ္ဇမာနတာဒဿနတ္ထံ၊ ထင်ရှား မရှိသည်၏အဖြစ်ကို ပြခြင်းအကျိုးငှာလည်းကောင်း။ ရုပ္ပနာဒိသဘာဝဿေဝ၊ ရုပ္ပနအစရှိသော သဘော၏ သာလျှင်။ ဝိဇ္ဇမာနတာဒဿနတ္ထံစ၊ ငှာလည်းကောင်း။ ဝိဇ္ဇမာနော ကာယောတိ၊ ဟူ၍။ ဝိသေသေတွာ၊ အထူးပြု၍။ (ဝိဇ္ဇမာနောဟု အထူးပြု၍၊) ဝုတ္တော။ ပန၊ ဆက်။ လောကုတ္တရာ၊ လောကုတ္တရာတို့သည်။ ဝါ၊ တို့ကို။ ကဒါစိ၊ ၌။ အဝိဇ္ဇမာနာကာရေန၊ ပရမတ္ထအားဖြင့် ထင်ရှားမရှိသောအခြင်းအရာအားဖြင့်။ န ဂယှန္တိ၊ မယူအပ်ကုန်။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဣဒံ ဝိသေသနံ၊ ဤဝိဇ္ဇမာနဟူသော ဝိသေသနကို။ န အရဟန္တိ၊ မထိုက်ကုန်၊
သက္ကာယေ၊ ပရမတ္ထအားဖြင့် ထင်ရှားရှိသော ခန္ဓာငါးပါးအပေါင်း၌။ (ပဝတ္တာ၊ သော၊) ဒိဋ္ဌိ၊ ဒိဋ္ဌိတည်း။ သက္ကာယဒိဋ္ဌိ၊ ပရမတ္ထအားဖြင့် ထင်ရှားရှိသော ခန္ဓာငါးပါးအပေါင်း၌ဖြစ်သော ဒိဋ္ဌိ။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ သတီ၊ ထင်ရှားရှိသော။ (ဒိဋ္ဌိ၌စပ်၊) ကာယေ၊ ခန္ဓာငါးပါးအပေါင်း၌။ (ပဝတ္တာ၊ သော၊) ဒိဋ္ဌိ၊ တည်း။ သက္ကာယဒိဋ္ဌိ၊ ခန္ဓာ ငါးပါးအပေါင်း၌ဖြစ်သော ထင်ရှားရှိသောဒိဋ္ဌိ။ အတ္တနာ၊ မိမိဟူသော ဒိဋ္ဌိသည်။ ဂဟိတာကာရဿ၊ ယူအပ်သော အခြင်းအရာ၏။ အဝိဇ္ဇမာနတာယ၊ ထင်ရှားမရှိသည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ သယမေဝ၊ မိမိဟူသော ဒိဋ္ဌိသည်သာ။ သတီ၊ ထင်ရှားရှိ၏။ တာယ၊ ထိုဒိဋ္ဌိသည်။ ဂဟိတော၊ သော။ အတ္တာ၊ သည်လည်းကောင်း။ အတ္တနိယံဝါ၊ အတ္တ၏ဥစ္စာသည်လည်းကောင်း။ န၊ ထင်ရှားမရှိ။ ဣတိ အတ္ထော။
ပန၊ ဆက်။ အယံ အတ္ထော၊ ဤ ဒုတိယာဝိကပ်အနက်ကို။ သမ္ဘဝတိ၊ ဖြစ်သင့်၏။ ဣတိ ကတွာ၊ ဤသို့ နှလုံးသွင်း၍။ (သင်္ဂဟကာရေန) ဝုတ္တော။ ပန၊ စင်စစ်ကား။ ပုရိမောဧဝ၊ ရှေ့ဖြစ်သော အနက်သည်သာ။ ပဓာနော၊ ပဓာနတည်း။ ဟိ၊ မှန်။ ဒုတိယေ၊ ဒုတိယာဝိကပ်၌။ ဒိဋ္ဌိယာ၊ ဒိဋ္ဌိ၏။ ဝတ္ထု၊ တည်ရာခန္ဓာသည်။ အဝိသေသိတံ၊ အထူးမပြုအပ်သည်။ (သန္တောဟု အထူးမပြုအပ်သည်၊) ဟောတိ၊ ဟိ၊ မှန်။ ကာယောတိ၊ ဟူသောပါဌ်ဖြင့်။ ခန္ဓပဉ္စကေ၊ ကို။ ဝုစ္စမာနေ၊ သော်။ လောကုတ္တရာပနာယနံ၊ လောကုတ္တရာခန္ဓာကိုပယ်နိုင်ခြင်း သည်။ နတ္ထိ၊ (ကသ္မာ လောကုတ္တရာပနာယနံ နတ္ထိ၊ နည်း၊) ဟိ (ယသ္မာ)၊ ကြောင့်။ လောကုတ္တရေသု၊ လောကုတ္တရာခန္ဓာတို့၌။ ကာယသဒ္ဒေါ၊ ကာယသဒ္ဒါသည်။ နဝတ္တတိ၊ မဖြစ်သည်ကား။ န၊ မဟုတ်။ (ဝတ္တတိဧဝ)၊ (တသ္မာ လောကုတ္တရာပနယနံနတ္ထိ၊) ဟိ၊ မှန်။ ကာယပဿဒ္ဓိအာဒီသု၊ ကာယပဿဒ္ဓိ အစရှိကုန်သော။ လောကုတ္တရေသု၊ လောကုတ္တရနိဒ္ဒေသတို့၌။ ကာယသဒ္ဒေါပိ၊ ကာယသဒ္ဒါသည်လည်း။ လောကုတ္တရက္ခန္ဓဝါ စကော၊ လောကုတ္တရာခန္ဓာကို ဟောနိုင်၏။
သီလေနာတိ၊ ကား။ သုဒ္ဓိယာ၊ စင်ကြယ်ခြင်း၏။ အဟေတုဘူတေန၊ အကြောင်း မဟုတ်သည်ဖြစ်၍ဖြစ်သော။ သီလေန၊ ခွေးစသည်တို့၏ အလေ့ဖြင့်။ ဂဟိတသမာဒါနန္တိ၊ ကား။ ဥပ္ပာဒိတပရာမာသောဝ၊ ဖြစ်စေအပ်သော မှားသောအားဖြင့် သုံးသပ်တတ်သော အယူပင်တည်း။ ဟိ၊ မှန်။ သော၊ ထိုအယူကို။ ဧတေန၊ ဤ အယူဖြင့်။ ကုက္ကုရသီလာဝတာဒီနိ၊ ခွေးတို့၏ အလေ့အကျင့် အစရှိသည်တို့ကို။ သမာဒိယန္တိ၊ ကောင်းစွာယူကြကုန်၏။ ဝါ၊ ဆောက်တည်ကြကုန်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ သမာဒါနန္တိ၊ ဟူ၍။ (သင်္ဂဟကာရေန) ဝုတ္တော။ တတ္ထ၊ ထိုသီလဝက တို့တွင်။ အဝီတိက္ကမနီယတာယ၊ မလွန်ကျူးထိုက်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ သီလံ၊ သီလဟူ၍။ (ဒဋ္ဌဗ္ဗံ)၊ ဘတ္တိဝသေန၊ ဆည်းကပ်ခြင်း၏အစွမ်းဖြင့်။ သတတံ၊ အမြဲ။ စရိတဗ္ဗတာယ၊ ကျင့်ထိုက်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ ဝတံ၊ ဝတဟူ၍။ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။
၁၀၀၇။ ဣဓေဝ တိဋ္ဌမာနဿာတိ၊ ကား။ ဣမိဿာ၊ ပေ။ ဂုဟာယံ၊ ဤဣန္ဒသာလလိုဏ်ဂူ၌ပင်။ တိဋ္ဌမာနဿ၊ တည်စဉ်။ (လဒ္ဓေါ၌ စပ်)။
ဝါစုဂ္ဂတကရဏံ၊ နှုတ်တက်အောင် ပြုခြင်းသည်။ ဝါ၊ နှုတ်တက်ရအောင် သင်ယူခြင်းသည်။ ဥဂ္ဂဟော၊ ဥဂ္ဂဟ မည်၏။ အတ္ထပရိပုစ္ဆနံ၊ အနက်ကို အဖန်ဖန်မေးမြန်းခြင်းသည်။ ပရိပုစ္ဆာ၊ မည်၏။ ကုသလေဟိ၊ ကျွန်းကျင်သော ပညာရှိတို့နှင့်။ သဟ, စေဒနာပရိဟရဏဝသေန၊ စောဒနာခြင်း, ဖြေခြင်း၏အစွမ်းဖြင့်။ ဝိနိစ္ဆယကရဏံ၊ ဆုံးဖြတ်မှုကိုပြုကြောင်းဉာဏ်သည်။ ဝိနိစ္ဆယော၊ မည်၏။
ဗဟူနံ၊ န်သော။ နာနပ္ပကာရာနံ၊ အထူးထူးသော အပြားရှိကုန်သော။ သက္ကာယဒိဋ္ဌီနံ၊ သက္ကာယဒိဋ္ဌိတို့၏။ ဝါ၊ တို့ကို။ အဝိဟတတ္တာ၊ မပယ်သတ်အပ်ကုန်သေးသည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ တာ၊ ထိုသက္ကာယဒိဋ္ဌိတို့ကို။ ဇနေန္တိ၊ ဖြစ်စေတတ်ကုန်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ပုထုဇ္ဇနာ၊ ပုထုဇ္ဇနတို့မည်၏။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ တာဟိ၊ ထို သက္ကာယဒိဋ္ဌိတို့ သည်။ ဇနိတာ၊ ဖြစ်စေအပ်သူတို့တည်း။ ဣတ္ထိ, ပုထုဇ္ဇနာ၊ တို့မည်၏။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ အဝိဃာတမေဝ၊ မပယ်အပ် ဟူသောအနက်ကိုပင်။ ဇနသဒ္ဒေါ၊ ဇနသဒ္ဒါသည်။ ဝဒတိ၊ ဟော၏။ ပုထု၊ ပေ။ ဧတ္ထ၊ ၌။ ဧတေသံ၊ ဤသတ္တဝါတို့၏။ ပုထူ၊ များစွာကုန်သော။ ဇနာ၊ ဆရာတို့သည်။ (သန္တိ)၊ ဣတိ ပုထုဇ္ဇနာ၊ ဣတိ၊ သို့။ ဝစနတ္ထော၊ သည်။ (ဟောတိ)၊ ပုထု၊ ပေ။ ဧတ္ထ၊ ၌။ ဇနေတဗ္ဗာ၊ ဖြစ်စေထိုက်ကုန်၏။ (ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဇနာ၊ ဇနတို့မည်၏၊) ဝါ၊ တစ်နည်း။ ဧတ္ထ၊ ဤဂတိတို့၌။ ဇာယန္တိ၊ ဖြစ်ကြရကုန်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဇနာ၊ ဇနတို့မည်၏။ ဂတိယော၊ ဂတိတို့တည်း။ ဧတေသံ၊ ဤသတ္တဝါတို့၏။ ပုထု၊ များစွာကုန်သော။ ဇနာ၊ ဖြစ်စေထိုက်သောဂတိတို့သည်။ ဝါ၊ ဖြစ်ရာဂတိတို့သည်။ (သန္တိ)၊ ဣတိ ပုထုဇ္ဇနာ၊ ဣတာ၊ ဤပုထု သဗ္ဗဂတီတိ အဝုဋ္ဌိတာဟူသောပါဌ်မှ။ ပရေ၊ ၌။ ဧတေဟိ၊ ဤအဘိသင်္ခါရ အစရှိသည်တို့ကြောင့်။ ဇာယန္တိ၊ ဖြစ်ကြရကုန်၏။ ဣတိ, ဇနာ၊ တို့မည်၏။ အဘိသင်္ခါရာဒယော၊ အဘိသင်္ခါရ အစရှိသည်တို့တည်း။ ဧတေသံ၊ ဤသတ္တဝါတို့၏။ ပုထူ၊ န်သော။ တေ၊ ထို အဘိသင်္ခါရ အစရှိသည်တို့သည်။ ဝိဇ္ဇန္တိ၊ ရှိကုန်၏။ ဣတိ ပုထုဇ္ဇနာ၊ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ဇနသဒ္ဒေါ၊ ဇနသဒ္ဒါကို။ အဘိသင်္ခရဏာဒိ အတ္ထောဧဝ၊ အဘိသင်္ခရဏအစရှိသောအနက်ရှိ၏ဟူ၍သာ။ ဒဋ္ဌဗ္ဗော၊ ၏။ ရာဂဂ္ဂိအာဒယော၊ ရာဂမီးအစရှိသော မီးတို့သည်။ သန္တာပါ၊ သန္တာပတို့မည်၏။ တေဧဝ၊ ထိုရာဂမီးအစရှိသော မီးတို့သည်။ သန္တာပါ၊ သန္တာပတို့မည်၏။ တေဧဝ၊ ထိုရာဂမီးအစရှိသော မီးတို့သည်ပင်။ (ပရိဠာဟာ၊ ပရိဠာဟတို့မည်၏၊) ဝါ၊ တစ်နည်း။ သဗ္ဗေပိ၊ ကုန်သော။ ကိလေသာ၊ တို့သည်။ ပရိဠာဟာ၊ တို့မည်၏။ (ဣတိ၊ သို့။ အတ္ထော၊ ကို။ ဒဋ္ဌဗ္ဗော”ဟု ထည့်ပါ။ ဤသို့ထည့်မှ ပရေ၏ စပ်ပုဒ်ရမည်။)
ပုထု၊ ပေ။ ဧတ္ထ၊ ၌။ ဇာယတိ၊ ဖြစ်တတ်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဇနော၊ မည်၏။ ရာဂေါ၊ ပေ။ ဧဝမာဒိကော၊ ရာဂေါ ဂေဓော ဤသို့ အစရှိသော တရားတည်း။ ဧတေသံ၊ ဤသတ္တဝါတို့၏။ ပုထု၊ များစွာသော။ ဇနော၊ ဖြစ်တတ် သော ရာဂအစရှိသော တရားသည်။ (အတ္ထိ)၊ ဣတိ ပုထုဇ္ဇနာ၊ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ပုထူသု၊ များစွာသော ကာမဂုဏ် တို့၌။ ဇနာ ဇာတာ၊ ဖြစ်တတ်ကုန်သော။ ရတ္တာ၊ တပ်မက်တတ်သော သတ္တဝါတို့တည်း။ ဣတိဧဝံ၊ သို့။ ဇနသဒ္ဒေါ၊ ဇနသဒ္ဒါကို။ ရာဂါဒိအတ္ထောဧဝ၊ ရာဂအစရှိသော အဘိဓေယျအနက်ရှိ၏ဟူ၍သာ။ ဒဋ္ဌဗ္ဗော၊ ၏။ ပလိဗုဒ္ဓါတိ၊ ကား။ သမ္ဗဒ္ဓါ၊ ဆက်စပ်ကုန်ပြီ။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ဥပဒ္ဒုတာ၊ ကပ်၍ နှိပ်စက်အပ်ကုန်ပြီ။
အဿုတဝါတိ ဧတေန၊ ပါဌ်ဖြင့်။ အန္ဓတာ၊ ကာဏ်းသူ၏အဖြစ်ကို။ ဝုတ္တာ၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ အန္ဓ၊ ပေ။ ဝုတ္တောတိ၊ ဟူ၍။ (သင်္ဂဟကာရော) အာဟ၊ အနယေတိ၊ ကား။ အဝဍ္ဎှိယံ၊ မတိုးပွားကြောင်း အကျင့်၌။ သဗ္ဗတ္ထ၊ အလုံးစုံသော ပုဒ်တို့၌။ နိရုတ္တိလက္ခဏေန၊ နိရုတ္တိလက္ခဏာအားဖြင့်။ ပဒသိဒ္ဓိ၊ ပုဒ်တို့၏ ပြီးခြင်းကို။ ဝေဒိတဗ္ဗာ၊ ၏။
စ၊ ဆက်။ ပစ္စေကဗုဒ္ဓါ၊ ပစ္စေကဗုဒ္ဓါတို့သည်။ အနေကေသု၊ များစွာကုန်သော။ ကပ္ပသတသဟ ဿေသု၊ ကပ္ပာအသိန်းတို့၌။ ကတံ၊ ပြုအပ်ပြီးသော ပါရမီကောင်းမှုကို။ ဇာနန္တိ၊ သိတော်မူ ကုန်၏။ ဥပကာရသတိဇနန အာမိသပဋိဂ္ဂဟဏာဒိနာ၊ ကျေးဇူးကို အမှတ်ရသော သတိကို ဖြစ်စေခြင်း, အာမိသကို ခံယူခြင်း, အစရှိသည် ဖြင့်။ ပါကဋံစ၊ ထင်ရှားသည်ကိုလည်း။ ကရောန္တိ၊ ပြုတော်မူကုန်၏။
ထတေဝ၊ ထို့အတူပင်။ ဒုက္ခိဿ (ဒုက္ခိတဿ)၊ ဒုက္ခရှိသူ (ဒုက္ခရောက်သူ) ၏။ ကာတဗ္ဗံ၊ ပြုဖွယ်ကိစ္စကို။ သက္ကစ္စံ၊ ကောင်းစွာပြု၍။ ဝါ၊ လေးလေးစားစား။ ကရောန္တိ၊ န်၏။ ပန၊ ကား။ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ၊ မြတ်စွာဘုရားသည်။ အသင်္ချေယျအပ္ပမေယျေသုပိ၊ မရေတွက်အပ်, မနှိုင်းယှဉ် အပ်သော ကာလတို့၌လည်း။ ကတံ၊ ပြုအပ်ပြီးသော။ ဥပကာရံ၊ လျော်စွာပြုတတ်သော ကျေးဇူးကိုလည်းကောင်း။ မဂ္ဂဖလာနံ၊ မဂ်ဖိုလ်တို့၏။ ဥပနိဿယံစ၊ အားကြီးသော မှီရာ အကြောင်းကိုလည်းကောင်း။ ဇာနာတိ၊ ၏။ ပါကဋံစ၊ ကိုလည်း။ ကရောတိ၊ ၏။ စ၊ သည် သာမကသေး။ သီဟော၊ ခြင်္သေ့သည်။ ဇဝံ၊ အဟုန်ကို။ (ကရောတိ) ဝိယ၊ ကဲ့သို့။ (တထာ၊ တူ၊) သဗ္ဗတ္ထ၊ အလုံးစုံသောအရာတို့၌။ သက္ကစ္စမေဝ၊ ကောင်းစွာပြု၍သာလျှင်။ ဝါ၊ လေးလေး စားစားသာလျှင်။ ဓမ္မဒေသနံ၊ တရားဟောမှုကို။ ကရောတိ၊ ပြုတော်မူ၏။
အရိယဘာဝေါတိ၊ ကား။ ယေဟိ၊ အကြင် မဂ်ဖိုလ်တရားတို့နှင့်။ ယောဂတော၊ ယှဉ်ခြင်းကြောင့်။ အရိယာ၊ အရိယာတို့ဟူ၍။ ဝုစ္စန္တိ၊ တေ မဂ္ဂဖလဓမ္မာ၊ ထိုမဂ်ဖိုလ်တရားတို့ကို။ (အရိယ ဘာဝေါတိ၊ ဟူ၍၊) ဒဋ္ဌဗ္ဗာ၊ အရိယကရဓမ္မာ၊ အရိယာအဖြစ်ကို ပြုတတ်သော တရားတို့ ဟူသည်။ အနိစ္စဒဿနာဒယော၊ အနိစ္စဟု ရှုတတ်သော ဝိပဿနာဉာဏ် အစရှိသည်တို့တည်း။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ဝိပဿိယမာနာ၊ ဝိပဿနာရှုတတ်ကုန်သော။ အနိစ္စာဒယော၊ အနိစ္စအစရှိသော တရားတို့တည်း။
သောတာနီတိ၊ ကား။ တဏှာ၊ ပေ။ သောတာနိ၊ တဏှာ ဒိဋ္ဌိ, ကြွင်းသော ကိလေသာ, ဒုစရိုက် အဝိဇ္ဇာဟူကုန် သော အယဉ်တို့သည်။ (သဝန္တိ၊ န်၏၊) သောတာနံ သံဝရံ ဗြူမီတိ၊ ဟူ၍။ ဝတွာ၊ ဟောတော်မူပြီး၍။ ပညာ၊ ပေ။ ဝစနေန၊ စကားတော်ကြောင့်။ (ဝိညာယတိ၌စပ်၊) သောတာနံ၊ တဏှာစသောအယဉ်တို့ကို။ သံဝရော၊ စောင့်စည်းကြောင်းတရားသည်။ ပိဒဟနံ၊ ပိတ်ဆို့ကြောင်းတရားသည်။ သမုစ္ဆေဒဉာဏံ၊ အကြွင်းမဲ့ ဖြတ်ကြောင်းဉာဏ်တည်း။ ဣတိ၊ သို့။ ဝိညာယတိ။
အဓိဝါသနာ၊ မိမိအထက်၌ သက်ဝင်တည်နေစေခြင်းသည်။ ဝါ၊ အရာရာဝယ်အနာခံခြင်းသည်။ ခန္တီတိ၊ ခန္တိမည်၏။ သာစ၊ ထိုအဓိဝါသနာဟူသည်လည်း။ တထာ၊ ထိုသည်းခံသော အခြင်းအရာအားဖြင့်။ ပဝတ္တာ၊ သော။ ခန္ဓာ၊ နာမ်ခန္ဓာတို့တည်း။ ပညာ၊ ပညာတည်း။ ဣတိ၊ သို့။ ဧကေ၊ အချို့ဆရာတို့သည်။ (ဝဒန္တိ)၊ ဝါ၊ တစ်နည်း။ အဒေါသောဧဝ၊ အဒေါသသာတည်း။
ကာယဒုစ္စရိတာဒီနန္တိ၊ ကား။ ဒုဿီလျသင်္ခါတာနံ၊ သီလမရှိသူ၏အဖြစ်ဟု ဆိုအပ်ကုန်သော။ ကာယဝစီ ဒုစ္စရိတာနံ၊ ကာယဒုစရိုက်, ဝစီဒုစရိုက်တို့ကိုလည်းကောင်း။ မုဋ္ဌသစ္စသင်္ခါတာနံ၊ ပျောက်သော သတိရှိသူ၏ အဖြစ်ဟုဆိုအပ်ကုန်သော။ အဘိဇ္ဈာဒေါမနဿာနံ၊ အဘိဇ္ဈာ ဒေါမနဿ ဟူကုန်သော။ ပါပကာနံ၊ အကုသိုလ် တရားတို့ကိုလည်းကောင်း။ အက္ခန္တိ၊ ပေ။ ကောသဇ္ဇာနဉ္စ၊ သည်းမခံခြင်း, အညာဏ, ကောသဇ္ဇတို့ကိုလည်းကောင်း။ (သံဝရဏတော၌စပ်။)
သင်္ခါရေဟိ၊ သင်္ခါရတို့မှ။ အဝိဝဋ္ဋနံ၊ မပြန်လည်ခြင်းသည်။ အနုပေက္ခာ၊ အနုပေက္ခာ မည်၏။ သာလယတာ၊ သင်္ခါရတရားတို့၌ တွယ်တာခြင်းရှိသည်၏အဖြစ်တည်း။ ဣတိ ဣတ္ထော၊
ဓမ္မဋ္ဌိတိယံ၊ သင်္ခါရစသော အကျိုးတရားတို့၏တည်ကြောင်းဖြစ်သော။ ပဋိစ္စသမုပ္ပာဒေ၊ အဝိဇ္ဇာစသော ပဋိစ္စသမုပ္ပာဒ်၌။ ပဋိလောမဘာဝေါ၊ ဆန့်ကျင်ဘက်၏အဖြစ်ဟူသည်။ သဿတုစ္ဆေဒဂါဟော၊ သဿတဥစ္ဆေဒ ဟုယူခြင်းတည်း။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ တပ္ပဋိစ္ဆာဒ ကမောဟော၊ ထို ပဋိစ္စသမုပ္ပာဒ်ကို ဖုံးလွှမ်းတတ်သော မောဟတည်း။ ...နိဗ္ဗာနေ၊ ၌။ ပဋိလောမဘာဝေါ၊ ဟူသည်။ သင်္ခါရေသု၊ သင်္ခါရတို့၌။ ရတိ၊ မွေ့လျော်ခြင်း တည်း။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ နိဗ္ဗာနပ္ပဋိစ္ဆာဒကော၊ နိဗ္ဗာန်ကို ဖုံးလွှမ်းတတ်သော။ မောဟော၊ တည်း။
ယာဒိသဿ၊ အကြင်ကဲ့သို့ ရှုအပ်သော။ ကိလေသဿ၊ ၏။ ဝါ၊ ကို။ အပ္ပဟီနတ္တာ၊ မပယ်အပ်, မပယ်နိုင်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ ဝိပဿနာ၊ ဝိပဿနာ သည်။ သင်္ခါရနိမိတ္တံ၊ သင်္ခါရအာရုံကို။ န မုဉ္စတိ၊ မလွှတ်။ သော ကိလေသာ၊ ထိုကဲ့သို့သော ကိလေသာကို။ သင်္ခါရနိမိတ္တဂ္ဂါဟောတိ၊ ဟူ၍။ ဒဋ္ဌဗ္ဗော၊ ဝါ၊ တစ်နည်း။ သင်္ခါရ နိမိတ္တဂ္ဂဟဏ္ဏဿ၊ သင်္ခါရအာရုံကိုယူခြင်းကို။ အတိက္ကမနံ၊ လွန်ခြင်းသည်။ ပဟာနံ၊ ပယ်ခြင်းတည်း။
စတုန္နံ၊ န်သော။ အရိယမဂ္ဂါနံ၊ အရိယမဂ်တို့၏။ ဝါ၊ တို့ကို။ ဘာဝိတတ္တာ၊ မိမိသန္တာ၌ဖြစ်စေအပ် ကုန်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ အစ္စန္တံ၊ စင်စစ်။ အပ္ပဝတ္တိဘာဝေန၊ ဖြစ်ခြင်းမရှိသည်၏အဖြစ်ဖြင့်။ ယံ ပဟာနံ၊ သည်။ (အတ္ထိ)၊ ဣတိ၊ သို့။ ယောဇနာ၊ ပုဒ်တို့ကို ယှဉ်စေခြင်းကို။ ဝေဒိတဗ္ဗာ၊ ပန၊ ပရိဟာရပက္ခမှတစ်ပါးစောဒကပက္ခကို ဆိုဦးအံ့။ ကေန၊ အဘယ်တရားဖြင့်။ ပဟာနံ၊ သည်။ (ဟောတိ၊ နည်း၊) ဣတိ၊ ဤကားစောဒနာတည်း။ အရိယမဂ္ဂေဟေဝ၊ အရိယမဂ်တို့ဖြင့်ပင်။ (စတုန္နံ အရိယမဂ္ဂါနံဟု ဆိုအပ်ခဲ့သော အရိယမဂ်တို့ဖြင့်ပင်၊) (ပဟာနံ ဟောတိ)၊ ဣတိ၊ သို့။ တေသံ ဘာဝိတတ္တာ အပ္ပဝတ္တိဝစေနေန၊ တေသံ ဘာဝတတ္တာ အပ္ပဝတ္တိဟူသော စကားဖြင့်။ အယံ အတ္ထော၊ သည်။ ဝါ၊ ကို။ ဝိညာယမာနော၊ သိအပ် သိနိုင်သည်။ (ဟောတိ)။
သမုဒယပက္ခိကဿာတိ ဧတ္ထ၊ ၌။ စတ္တာရောပိ၊ (မဂ်ဉာဏ် ၄) န်သော။ မဂ္ဂါ၊ မဂ်တို့သည်။ စတုသစ္စာဘိသမယာ၊ သစ္စာလေးပါးကို ထိုးထွင်း၍ သိနိုင်ကုန်၏။ ဣတိ ကတွာ၊ ဤသို့ နှလုံးသွင်း၍။ တေဟိ၊ ထိုမဂ်တို့ဖြင့်။ ပဟာတဗ္ဗေန၊ (ပယ်) သော။ တေန တေန သမုဒယေန၊ ထိုထို သမုဒယတဏှာလောဘနှင့်။ သဟ၊ အတူတကွ။ ပဟာတဗ္ဗတ္တာ၊ (ပယ်ထိုက်သည်) ကြောင့်လည်းကောင်း။ သမုဒယသဘာဂတ္တာစ၊ သမုဒယနှင့်တူသောအဖို့ရှိသည်၏ အဖြစ်ကြောင့်လည်းကောင်း။ သစ္စဝိဘင်္ဂေ၊ ၌။ သဗ္ဗကိလေသာနံ၊ (ကိလေသာ) တို့၏။ (ဘာဝ၌စပ်၊) သမုဒယဘာဝဿ၊ သမုဒယအဖြစ်၏။ ဝါ၊ ကို။ ဝုတ္တတ္တာစ၊ (ဟောတော်မူအပ်သည်) ကြောင့်လည်းကောင်း။ ဒိဋ္ဌိအာဒယော၊ ဒိဋ္ဌိအစရှိသော ကိလေသာတို့ကို။ သမုဒယပက္ခိကာတိ၊ ဟူ၍။ ဝုစ္စန္တိ။
ကာယဝါစာစိတ္တာနံ၊ ကိုယ်နှုတ်စိတ်တို့၏။ ဝိရူပပ္ပဝတ္တိယာ၊ ဖောက်ဖောက်ပြန်ပြန် ဖြစ်ခြင်းကို။ နယနံ အပယာပနံ၊ ပယ်ခြင်းသည် (ပျက်စီးစေခြင်းသည်)။ ဝါ၊ ပယ်တတ်သောတရားသည် (ပျက်စီးစေတတ်သောတရားသည်)။ (ဝိနယော၊ ဝိနယမည်၏၊) ဝါ၊ တစ်နည်း။ ကာယဒုစ္စရိတာဒီနံ၊ ကာယဒုစရိုက်အစရှိသည်တို့၏။ ဝိနာသနယနံ၊ ပျက်စီးခြင်းသို့ ဆောင်ခြင်းသည် (ပျက်စီးစေခြင်းသည်)။ ဝါ၊ ပျက်စီးခြင်းသို့ ဆောင်တတ်သောတရားသည် (ပျက်စီးစေတတ်သောတရားသည်)။ ဝိနယော၊ (ဝိနယ)မည်၏။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ တေသံ၊ ထိုကာယဝါစာစိတ္တတို့၏။ ဇိမှပ္ပဝတ္တိံ၊ ကောက်ကောက်ကျစ်ကျစ် ဖြစ်ခြင်းကို။ ဝိစ္ဆိန္တိတွာ၊ ဖြတ်၍။ ဥဇုကနယနံ၊ ဖြောင့်မတ်ကုန်သည်၏ အဖြစ်သို့ ဆောင်ခြင်းသည် (ဆောင်တတ်သောတရားသည်)။ ဝိနယနံ၊ (ဝိနယ)မည်၏။
ဧသေသေတိ၊ (ဧသ ဧသ)ကား။ ဧသော၊ ဤ အရိယ, အရိယဓမ္မ, အရိယဝိနယသည်။ သောဧဝ၊ ထို သပ္ပုရိသ, သပ္ပုရိသဓမ္မ, သပ္ပုရိသဝိနယသည် (သော ဧဝ)။ သောဧဝ၊ ထိုအရိယ, အရိယဓမ္မ, အရိယဝိနယပင်တည်း။ အတ္ထတော၊ အနက်အားဖြင့်။ အနညော၊ တစ်မျိုးတစ်ခြား မဟုတ်။ ဣတိ အတ္ထော။ တဇ္ဇာတေတိ၊ (တဇ္ဇာတံ ဧတ္ထာတိ) ကား။ အတ္ထတော၊ အနက်အားဖြင့်။ တံသဘာဝေါဝ၊ ထိုသဘော ရှိသည်သာ (တံသဘာဝေါ ဧဝ)။ သပ္ပုရိသော၊ သူတော်ကောင်းသည် (သပ္ပုရိသဝိနယသည်)။ အရိယသဘာဝေါ၊ အရိယာသဘောရှိ၏။ အရိယောစ၊ အရိယာသည်လည်း။ သပ္ပုရိသသဘာဝေါ၊ သူတော်ကောင်းသဘောရှိ၏။ ဣတိ အတ္ထော။
အဒွယန္တိ၊ (အဒွယံ ဧတ္ထာတိ) ကား။ ဒွယတာရဟိတံ၊ နှစ်ပါးစုံ၏ အဖြစ်မှ ကင်းသည်ကို (သမနုပဿတိ၌စပ်၊)။ ဝဏ္ဏမေဝ၊ အဆင်းအရောင်ကိုပင်။ အစ္စီတိ၊ မီးလျှံဟူ၍။ ဂဟေတွာ၊ ယူပြီး၍။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ အစ္စိံ၊ မီးလျှံကို။ ဝဏ္ဏောဧဝ၊ အဆင်းအရောင်ပင်တည်း (ဝဏ္ဏော ဧဝ)။ ဣတိ၊ သို့။ (ဂဟေတွာ၊ (ယူ)၍၊) တေသံ၊ ထို အစ္စိဝဏ္ဏတို့၏။ ဧကတ္တံ၊ တစ်ခုတည်း၏အဖြစ်ကို။ ပဿန္တောဝိယ၊ ရှုသူကဲ့သို့ (ပဿန္တော ဝိယ)။ ယထာတက္ကိတံ၊ အကြင်အကြင် ကြံဆအပ်ပြီးသော။ အတ္တာနံ၊ အတ္တကို။ ရူပန္တိ၊ ရုပ်ဟူ၍။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ယထာဒိဋ္ဌံ၊ အကြင်အကြင် မြင်အပ်သော။ ရူပံ၊ ရုပ်ကို။ အတ္တာတိ၊ (အတ္တာ ဣတိ) ဟူ၍။ ဂဟေတွာ၊ (ယူ)၍။ တေသံ၊ ထိုရူပအတ္တတို့၏။ ဧကတ္တံ၊ (တစ်ခုတည်း၏ အဖြစ်)ကို။ ပဿန္တော၊ ရှုသူဟူ၍။ ဒဋ္ဌဗ္ဗော။
စ၊ ဆက်။ ဧတ္ထ၊ ဤသက္ကာယဒိဋ္ဌိတို့တွင်။ ရူပံ အတ္တာတိ၊ (ရူပံ အတ္တာ ဣတိ) ဟူ၍။ ဝါ၊ ရုပ်သည် အတ္တဟူ၍။ ဣမိဿာပဝတ္တိယာ၊ ဤဖြစ်ခြင်း၌။ အဘာဝေပိ၊ အတ္တမှ တသီးတခြား မရှိပါသော်လည်း (မရှိသည်လည်းဖြစ်သော)။ ရူပေ၊ ရုပ်၌။ အတ္တဂ္ဂဟဏံ၊ အတ္တဟု ယူခြင်းသည်။ ပဝတ္တမာနံ၊ ဖြစ်သည်။ (ဟောတိ။ ကိမိဝ၊ (အဘယ်) နည်း၊) အစ္စိယံ၊ မီးလျှံ၌။ ဝဏ္ဏဂ္ဂဟဏံ၊ အဆင်းအရောင်ကို ယူခြင်းသည် (ပဝတ္တမာနံ ဝိယ) ကဲ့သို့တည်း။ စ၊ ဆက်။ ဥပမာယော၊ ဥပမာတို့ကို။ အနညတ္ထာဒိဂ္ဂဟဏနိဒဿနဝသေနေဝ၊ တစ်မျိုးတခြားမဟုတ်ကုန်သည်၏အဖြစ် အစရှိသည်ကို ယူခြင်းကို ညွှန်ပြခြင်း၏ အစွမ်းဖြင့်သာလျှင် (အနညတ္ထ အာဒိဂ္ဂဟဏ နိဒဿန ဝသေန ဧဝ)။ ဝုတ္တာ၊ ဆိုအပ်ကုန်ပြီ။ ဝဏ္ဏာဒီနံ၊ (ဝဏ္ဏ အာဒီနံ) တို့၏။ (ဝိဇ္ဇမာနတ္တံဝိယ၊ ထင်ရှားရှိကုန်သည်၏အဖြစ်ကဲ့သို့)။ အတ္တနော၊ အတ္တ၏။ ဝိဇ္ဇမာနတ္တဿ၊ (ထင်ရှားရှိသည်၏ အဖြစ်)ကို။ တစ်နည်း။ အတ္တနော၊ အတ္တ၏။ (အဝိဇ္ဇမာနတ္တဿ၊ ထင်ရှား မရှိကုန်သည်၏အဖြစ်ကို။ ဒဿနတ္ထံ၊ ပြခြင်းအကျိုးငှာ။ န (ဝုတ္တာ)၊ ဆိုအပ်ကုန်သည် မဟုတ်။
၁၀၀၈။ သရီရနိပ္ဖတ္တိယာတိ၊ (သရီရနိပ္ဖတ္တိ ဣတိ) ကား။ သရီရပါရိပူရိယာ၊ ကိုယ်တော်၏ပြည့်စုံခြင်းနှင့်။ (သမန္နာဂတော၌စပ်၊) နိစ္ဆိတုံ၊ ဆုံးဖြတ်ခြင်းငှာ။ အသက္ကန္တော၊ မစွမ်းနိုင်သည် (ဟုတွာ)။ ဝိစိနန္တော၊ စူးစမ်းဆင်ခြင်လတ်သော်။ ကိစ္ဆတိ၊ ပင်ပန်းရ၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဝိစိကိစ္ဆာ၊ မည်၏။
ဣဒပ္ပစ္စယာနံ ဘာဝေါတိ၊ (ဣဒပ္ပစ္စယာနံ ဘာဝေါ ဣတိ) ဟူသောပါဌ်ဖြင့်။ ဇာတိအာဒိသဘာမေဝ၊ ဇာတိအစရှိသည်တို့၏ သဘောကိုပင် (ဇာတိအာဒိသဘာဝေါ ဧဝ)။ အာဟ၊ (ဟောတော်မူ)၏။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ဇာတိအာဒီနံ၊ ဇာတိအစရှိသည်တို့၏။ ဇရာ၊ ပေ။ သမတ္ထတံ၊ ဇရာမရဏအစရှိသည်ကို ဖြစ်စေခြင်း၌ စွမ်းနိုင်သည်၏အဖြစ်ကို (အာဟ)။ ပန၊ ဆက်။ ဇာတိအာဒိဝိနိမုတ္တာ၊ ဇာတိအစရှိသည်မှ လွတ်သော။ သာ၊ ထို ဇရာမရဏာဒိဥပ္ပာဒနသမတ္ထတာသည်။ နတ္ထိ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဣဒပ္ပစ္စယတာတိ၊ ဣဒပ္ပစ္စယတာဟူသော အမည်သည် (ဣဒပ္ပစ္စယတာ ဣတိ)။ တေသံယေဝ၊ ထို ဇာတိအစရှိသည်တို့၏ပင် (တေသံ ဧဝ)။ အဓိဝစနံ၊ အမည်သည်။ ဟောတိ။
၁၀၀၉။ ဣဓ၊ ဤ ဒဿနေန ပဟာတဗ္ဗတိက်၌။ အနာဂတကိလေသာ၊ တိုက်ရိုက်မလာသော ကိလေသာတို့ကို။ တဒေကဋ္ဌာကိလေသာတိ၊ (တဒေကဋ္ဌာကိလေသာ ဣတိ) ဟူ၍။ ဝုစ္စန္တိ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ တေ၊ ထို အနာဂတကိလေသာတို့ကို။ ဒဿေတုံ၊ ပြခြင်းငှာ။ ဣမိဿာစ ပါဠိယာတိအာဒိ၊ ကို။ (သင်္ဂဟကာရေန) အာရဒ္ဓံ၊ (စတင်)အပ်ပြီ။ သဟဇေကဋ္ဌဝသေနာတိ၊ (သဟဇေကဋ္ဌဝသေန ဣတိ) ကား။ တတ္ထ၊ ထိုဒိဋ္ဌိဂတသမ္ပယုတ် အသင်္ခါရိကစိတ်၌။ ဥပ္ပန္နဒိဋ္ဌိယာ၊ ဖြစ်သောဒိဋ္ဌိနှင့်။ သဟဇေကဋ္ဌဝသေန၊ အတူတကွဖြစ်ဖက်၏ အဖြစ်ဖြင့် တစ်ခုတည်းသောစိတ်၌ တည်သည်၏အဖြစ်ဖြင့်။ (ပဟီယန္တိ၌ စပ်၊) ဣတိ၊ သို့။ အတ္ထတော၊ သာမတ္ထိယအားဖြင့်။ ဝိညာယတိ၊ (သိ)၏။
တံသမ္ပယုတ္တောတိ၊ (တံသမ္ပယုတ္တော ဣတိ) ကား။ တေဟိ သံယောဇနကိလေသေဟိ၊ ထိုသံယောဇဉ်, ထိုကိလေသာတို့နှင့်။ သမ္ပယုတ္တော၊ (ယှဉ်)သော။ ဣတိပိ အတ္ထော၊ သည်လည်း။ ယုဇ္ဇတိ၊ သင့်၏။ တထာ၊ ထို့အတူ။ ဧတဿ၊ ဤကံ၏။ (တံသမုဋ္ဌာနံ ကာယကမ္မံ စသည်၌ ကာယကံ စသည်၏၊) တေ သံယောဇနကိလေသာ၊ ထို သံယောဇဉ်, ထိုကိလေသာဟူကုန်သော။ သမုဋ္ဌာနံ၊ ဖြစ်ကြောင်းသည်။ (အတ္ထိ)၊ ဣတိ၊ ကြောင့်။ တံသမုဋ္ဌာနံ၊ (တံသမုဋ္ဌာနံ) မည်၏။ ဣတိဝါ၊ ဤသို့လည်း (ယုဇ္ဇတိ)။
စပန၊ ထပ်၍ ဆက်ဦးအံ့။ သံယောဇနရဟိတေဟိ၊ သံယောဇဉ်အဖြစ်မှ ကင်းကုန်သော။ (သံယောဇဉ်အမည် မရကုန်သော)။ ကိလေသေဟိ၊ ကိလေသာတို့နှင့်။ သမ္ပယုတ္တာနံ၊ ယှဉ်ကုန်သော ခန္ဓာတို့၏လည်းကောင်း။ (“တံသမ္ပယုတ္တော ဝေဒနက္ခန္ဓော” စသော ပါဠိတော်အရ ဝေဒနက္ခန္ဓာ စသော ခန္ဓာတို့၏လည်းကောင်း)။ သမုဋ္ဌိတာနံစ၊ ထိုကိလေသာတို့ကြောင့်ဖြစ်သောကံတို့၏ လည်းကောင်း။ (“တံသမုဋ္ဌာနံ ကာယကမ္မံ” စသော ပါဠိတော်အရ ကာယကံစသော ကံတို့၏လည်းကောင်း)။ သဗ္ဘာဝတော၊ ထင်ရှားရှိကုန်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ ကိလေသေဟေ ဝ၊ ကိလေသာတို့နှင့်သာ (ကိလေသေဟိ ဧဝ)။ ယောဇနာ၊ ပုဒ်တို့ကို ယှဉ်စေခြင်းကို။ (သင်္ဂဟကာရေန) ကထာ၊ ပြုအပ်ပြီ။
၁၀၁၁။ သံယောဇနာဒီနံ ဝိယာတိ၊ (သံယောဇနာဒီနံ ဝိယ ဣတိ) ကား။ ယထာဝုတ္တာနံ၊ အကြင်အကြင် ဟောတော်မူအပ်ပြီးကုန်သော။ (“တီဏိ သံယောဇနာနိ, တဒေကဋ္ဌစကိလေသာ” စသည်ဖြင့် ဟောတော်မူအပ်ပြီးကုန်သော)။ သံယောဇနတဒေကဋ္ဌ ကိလေသာဒီနံ၊ သံယောဇဉ်, တဒေကဋ္ဌ ကိလေသာအစရှိသည်တို့၏။ ဝါ၊ တို့ကို။ (ပဟာတဗ္ဗတာ) ဝိယ၊ ပယ်ထိုက်ကုန်သည်၏ အဖြစ်ကဲ့သို့။ တေဟီတိ၊ (တေဟိ ဣတိ) ကား။ ဒဿနဘာဝနာမဂ္ဂေဟိ၊ သောတာပတ္တိမဂ်, အထက်မဂ်သုံးပါးတို့သည်။ (အပ္ပဟာတဗ္ဗတံ၌စပ်၊) အဘိသင်္ခါရဝိညာဏံ၊ အဘိသင်္ခါရ ဝိညာဏ်ဟူသည်။ ကုသလာကုသလံ၊ ကုသိုလ်အကုသိုလ်တည်း။ နာမရူပဉ္စ၊ နာမ်ရုပ်ဟူသည်လည်း။ ဝိပါကံ၊ ဝိပါက်တည်း။ (နာမ်ဝိပါက်နှင့် ကမ္မဇရုပ်ဝိပါက်တည်း)။ ဣတိ ကတွာ၊ ဤသို့ နှလုံးသွင်း၍။ ကုသလာ၊ ပေ။ အနုညာတန္တိ၊ (အနုညာတံ ဣတိ) ဟူ၍။ (သင်္ဂဟကာရော) အာဟ၊ (ဟောတော်မူ)၏။
၁၀၁၃။ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကာတိ၊ (ပဟာတဗ္ဗဟေတုကာ ဣတိ) ဟူသော။ ဧတသ္မိံ သမာသပဒေ၊ ဤသမာသ်ပုဒ်၌။ ဧကဒေသ၊ တစ်စိတ်အားဖြင့်။ သမာသပဒတ္ထံ၊ သမာသ်ပုဒ်၏အနက်ကို။ ဟေတူစေဝါတိ၊ (ဟေတူစ ဧဝါ ဣတိ) ဟူ၍။ (သင်္ဂဟကာရော) ဝဒတိ၊ (ဆို)၏။ စ၊ ဆက်။ ဧတ္ထ၊ ဤပါဠိတော်၌။ ပုရိမနယေန၊ ဖြင့်။ ဣမေ၊ ပေ။ ဟေတုကာတိ၊ (ဟေတုကာ ဣတိ) ဟေတုကာဟူသော ဤပုဒ်၌။ ဝါ၊ ဤပုဒ်အရ။ ဣမေယေဝ၊ ဤတရားတို့သည်သာ (ဣမေ ဧဝ)။ ဒဿနေနပဟာတဗ္ဗဟေတုကာ၊ ဒဿနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုက တရားတို့တည်း။ ဣတော၊ ဤတရားတို့မှ။ အညေ၊ အခြားသော တရားတို့သည်။ န (ဒဿနေနပဟာတဗ္ဗဟေတုကာ)၊ ဒဿနေနပဟာတဗ္ဗဟေတုက တရားတို့မဟုတ်။ ဣတိ အယံနိယမော၊ ဤသတ်မှတ်ခြင်းသည် (ဣတိ အယံနိယမော)။ ပညာယတိ၊ ထင်ရှား၏။ ဣမေ၊ ဤတရားတို့သည်။ ဒဿနေနပဟာတဗ္ဗဟေတုကာ ယေဝ၊ (ဒဿနေနပဟာတဗ္ဗဟေတုကာ ဧဝ) တို့သာတည်း။ ဣတိ (အယံ နိယမော)၊ (အယံ နိယမော) သည် (န ပညာယတိ)။ န (ပညာယတိ)၊ (ထင်ရှား)မဟုတ်။ တသ္မာ, ဣမေသံ၊ ဤတရားတို့၏။ ဒဿနေနပဟာတဗ္ဗဟေတုကဘာဝါ၊ (ဒဿနေနပဟာတဗ္ဗဟေတုက အဖြစ်)သည် (ဒဿနေနပဟာတဗ္ဗဟေတုက ဘာဝေါ)။ အနိယတော၊ မမြဲ။ (ကသ္မာ)၊ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတမောဟဿ၊ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂုတ်မောဟ၏။ အဟေတုကတ္တာ၊ သမ္ပယုတ်ဟိတ် မရှိသည်၏ အဖြစ်ကြောင့်တည်း။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ပုရိမနယော၊ (ပုရိမနယော) သည်။ ဝိဝရဏီယတ္ထဝါ၊ ဖွင့်ပြထိုက်သော အနက်ရှိသည်။ ဟောတိ။ တသ္မာ, ပုရိမနယေန၊ ဖြင့်။ ဓမ္မတော၊ ဓမ္မအားဖြင့်။ ဒဿနေနပဟာတဗ္ဗဟေတုကေ၊ (ဒဿနေနပဟာတဗ္ဗဟေတုက တရား)တို့ကို။ နိက္ခိပိတွာ၊ ချထားတော်မူ၍။ အတ္ထတော၊ အနက်အားဖြင့်။ နိက္ခိပိတုံ၊ ချထားခြင်းငှာ။ ဒုတိယနယော (ဘဂဝတာ) ဝုတ္တော၊ (ဘဂဝတာ) ဟောတော်မူအပ်ပြီ။
၁၀၂၉။ ဣဒ္ဓိဝိဓာဒယော၊ ဣဒ္ဓိဝိဓအဘိညာဉ်အစရှိကုန်သော။ ပဟဂ္ဂတာဝါ၊ မဟဂ္ဂုတ်တရားတို့သည်မူလည်း (ဟောန္တု၊ ဖြစ်ပစေကုန်)။ အပ္ပမာဏာရမဏာ၊ အပ္ပမာဏတရားလျှင် အာရုံရှိကုန်သော။ မဟဂ္ဂတာ၊ မဟဂ္ဂုတ်တရားတို့ဟူသည်။ စတော၊ ပေ။ သမ္ပယုတ္တာ၊ စေတောပရိယဉာဏ်, ပုဗ္ဗေနိဝါသာနုဿတိဉာဏ်, အနာဂတံ သဉာဏ်နှင့်ယှဉ်သော တရားတို့တည်း။
၁၀၃၅။ အနန္တရေ၊ စုတိ၏ အခြားမဲ့အကျိုး၌။ နိယုတ္တာနိ၊ ယှဉ်ကုန်သောကံတို့သည်။ အနန္တရဖလပ္ပယောဇနာနိ၊ စုတိ၏ အခြားမဲ့အကျိုးဟူသော ပယောဇဉ်ရှိသော ကံတို့သည်။ (အာနန္တရိကာနိ၊ အာနန္တရိကတို့ မည်၏)။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ အနန္တရဖလကရဏသီလာနိ၊ စုတိ၏ အခြားမဲ့အကျိုးကို ပြုခြင်းအလေ့ရှိသော ကံတို့သည်။ အာနန္တရိကာနိ၊ အာနန္တရိကတို့ မည်၏။
ပန၊ ဆက်။ တာနိ၊ ထို အာနန္တရိကကံတို့သည်။ ပဋိပက္ခေန၊ ဆန့်ကျင်ဘက် ကံတစ်ပါးသည် (ပဋိပက္ခေန ကမ္မေန)။ အနိဝါရဏီယ ဖလတ္တာ၊ မတားမြစ်အပ် မတားမြစ်နိုင်သော အဝီစိအကျိုးရှိကုန်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့် (အဝီစိအကျိုးကို မတားမြစ်နိုင်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်)။ အန္တရာယရဟိတာနိ၊ အန္တရာယ်မှ ကင်းကုန်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ အနန္တရာယေန ဖလဒါရကာနီတိ၊ (အနန္တရာယေန ဖလဒါရကာနိ ဣတိ) ဟူ၍။ (သင်္ဂဟကာရေန) ဝုတ္တံ၊ (ဆိုအပ်)ပြီ။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ အနန္တရာယာနိ၊ အန္တရာယ် မရှိသော ကံတို့သည်။ အာနန္တရိကာနိ၊ အာနန္တရိကတို့ မည်၏။ ဣတိ၊ သို့။ နိရိတ္တိဝသေန၊ ဝဏ္ဏဝိကာရနိရုတ္တိနည်း၏အစွမ်းဖြင့်။ ပဒသိဒ္ဓိ၊ ပုဒ်ပြီးခြင်းကို။ ဝေဒိတဗ္ဗာ။
ဧကသ္မိတိ (ဧတ္ထ)၊ ၌။ ပိသဒ္ဒေန၊ ဖြင့်။ အနေကသ္မိံ၊ တစ်ပါးမကများစွာသော ကံကို။ အာယူဟိတေ၊ အားထုတ်အပ်ပြီးသော်။ ဝတ္တဗ္ဗမေဝ၊ အာနန္တရိကဟု ဆိုဖွယ်သည်ပင် (ဝတ္တဗ္ဗံ ဧဝ)။ နတ္ထိ။ ဣတိ၊ ဤအနက်ကို။ ဒဿေတိ၊ (ပြ)၏။ စ၊ ဆက်။ တေသံ၊ ထို အာနန္တရိကကံတို့၏။ အညမည ပဋိဗာဟကတ္တံ၊ အချင်းချင်း တားမြစ်တတ်ကုန်သည်၏ အဖြစ်သည် (အညမည ပဋိဗာဟကတ္တံ)။ န အတ္ထိ၊ (မရှိ)။ (ကသ္မာ)၊ အပ္ပဋိပက္ခတော၊ ဆန့်ကျင်ဘက် မဟုတ်ကုန်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်တည်း။ စ၊ ဆက်။ အပ္ပဋိပက္ခတော၊ ဆန့်ကျင်ဘက် မဟုတ်ကုန်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ သမာနဖလတ္တာ၊ တူသော အဝီစိအကျိုးရှိကုန်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ ဝါ၊ အတွက် (ဟိတ်ကူ)။ အနုဗလပ္ပဒါနတော၊ လျော်သောအားကို ပေးတတ်ကုန်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်တည်း။
သတ္တာနံ၊ သတ္တဝါတို့၏။ သံကိလသာယ၊ ညစ်နွမ်းခြင်းငှာ။ ဟေတု၊ ဇနကအကြောင်းသည်။ နတ္ထိ။ ပစ္စယော၊ ဥပထမ္ဘကအကြောင်းသည် (ဥပထမ္ဘက ပစ္စယော)။ နတ္ထိ။ ဣတိ ဧဝမာဒိကော၊ ဤသို့ အစရှိသော ဝါဒသည် (ဣတိ ဧဝမာဒိကော)။ အဟေတုကဝါဒေါ၊ အဟေတုကဝါဒတည်း။ ကရောတော၊ ကိုယ်တိုင်ပြုသူသည်လည်းကောင်း။ ကာရယတော၊ သူတစ်ပါးကို ပြုစေသူသည်လည်းကောင်း။ ဆိန္ဒတော၊ ကိုယ်တိုင်ဖြတ်သူသည်လည်းကောင်း။ ဆိန္ဒာပယတော၊ သူတစ်ပါးကို ဖြတ်စေသူသည်လည်းကောင်း၊ ပေ။ ကရောတော၊ ကိုယ်တိုင်ပြုသူသည် (ကိဉ္စိ၊ အနည်းငယ်မျှသော)။ ပါပံ၊ မကောင်းမှုကို။ န ကရီယတိ၊ ပြုအပ်သည် မမည်။ ဣတိ ဧဝမာဒိကော၊ (ဣတိ ဧဝမာဒိကော) သည် (ဝါဒေါ)။ အကိရိယဝါဒေါ၊ တည်း။ (ကောင်းမှု မကောင်းမှု ကို ပြုသော်လည်း ပြုရာမရောက်ဟု ပြောဆိုကြောင်းဝါဒတည်း)။ ဒိန္နံ၊ ပေးလှူကြောင်း ဒါနစေတနာ၏အကျိုးသည်။ နတ္ထိ။ ဣတိ ဧဝမာဒိကော၊ (ဣတိ ဧဝမာဒိကော) သည် (ဝါဒေါ)။ နိတ္ထိက ဝါဒေါ၊ မည်၏။ ဧတေသု၊ ဤသုံးဝါဒတို့တွင်။ ပုရိမဝါဒေါ၊ ရှေ့ဖြစ်သော အဟေတုကဝါဒသည်။ ဗန္ဓမောက္ခာနံ၊ သံသရာ၌ နှောင်ဖွဲ့ခြင်း, သံသရာမှလွတ်ခြင်းတို့၏။ ဟေတုံ၊ အကြောင်းကို။ ပဋိသေဓေတိ၊ တားမြစ်၏။ ဒုတိယော၊ ဒုတိယအကိရိယဝါဒသည် (အကိရိယဝါဒေါ)။ ကမ္မံ၊ ကံကို။ (ပဋိသေဓေတိ)။ တတိယေ၊ တတိယနတ္ထိကဝါဒသည် (နတ္ထိကဝါဒေါ)။ ဝိပါကံ၊ အကျိုးကို။ (ပဋိသေဓတိ)၊ ဣတိ အယံ၊ (ဣတိ အယံ) ကား။ ဧတေသံ၊ ဤသုံးဝါဒတို့၏။ ဝိသေသော၊ တည်း။
တန္တိ၊ (တံ ဣတိ) ကား။ အဟေတုကာဒိနိယတမိစ္ဆာဒိဋ္ဌိံ၊ အဟေတုကအစရှိသော နိယတမိစ္ဆာအယူကို။ ပန၊ ဗျတိရိက်ကား။ နိယတဘာဝံ၊ မြဲသည်၏အဖြစ်သို့။ န အပ္ပတ္တံ၊ မရောက်သည် မဟုတ်လော။ (တံ)၊ ထိုမိစ္ဆာအယူကို။ (ဂဟေတွာ၌ စပ်)။
၁၀၃၉။ ပစ္စယဋ္ဌေနာတိ၊ (ပစ္စယဋ္ဌေန ဣတိ) ကား။ မဂ္ဂပစ္စယသင်္ခါတေန၊ မဂ္ဂပစ္စည်းဟုဆိုအပ်သော။ သမ္ပယောဂဝိသိဋ္ဌေန၊ သမ္ပယောဂသည် အထူးပြုအပ်သော။ ပစ္စယဘာဝေန၊ ပစ္စည်း၏အဖြစ်ဟူသော။ (ဟေတုနာ၌စပ်)။ ဣတိ၊ သို့။ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ စ၊ ဆက်။ ဧတ္ထ၊ ဤပဌမနည်း၌။ (သုံးနည်းတို့တွင် ပဌမနည်း၌)။ မဂ္ဂပစ္စယဘာဝရဟိတေ၊ မဂ္ဂပစ္စည်းအဖြစ်မှ ကင်းကုန်သော။ မဂ္ဂဟေတုကေ၊ မဂ္ဂဟေတုကတရားတို့ကို။ ဒဿေတုံ၊ ပြခြင်းငှာ။ မဂ္ဂင်္ဂါနိ၊ မဂ္ဂင်တို့ကို။ ထပနံ၊ ချန်ထားခြင်းသည် (ဟောတိ)။ တေန၊ ထိုချန်ထားခြင်းဖြင့်။ မဂ္ဂဟေတုကေ၊ မဂ္ဂဟေတုကတရားတို့ကို။ အသင်္ကရတော၊ မဂ္ဂင်ရှစ်ပါးနှင့် မရောအားဖြင့် (ဘဂဝါ)။ ဝဝတ္ထပေတိ၊ ပိုင်းခြားသတ်မှတ်တော်မူ၏။
ပန၊ ဆက်။ ကောစိ၊ တစ်စုံတစ်ယောက်သည် (ကောစိ ပုဂ္ဂလော)။ သစေ ဝဒေယျ၊ အကယ်၍ ဆိုငြားအံ့။ (ကိံ၊ အဘယ်သို့ ဆိုရာသနည်း)၊ ဧကေသံ၊ တစ်ပါးပါးသော။ အင်္ဂံ၊ အင်္ဂါကို။ ထပေတွာ၊ ချန်ထား၍။ (မဂ္ဂင်ရှစ်ပါးတွင် တစ်ပါးပါးသော မဂ္ဂင်ကို ချန်ထား၍)။ တံတံသမ္ပယုတ္တာနံ၊ ထိုထိုမဂ္ဂင်နှင့် ယှဉ်ကုန်သော တရားတို့၏။ မဂ္ဂဟေတုကဘာဝေပိ၊ မဂ္ဂဟေတုက၏အဖြစ်၌လည်း။ မဂ္ဂင်္ဂါနိထပေတွာတိ ဣဒံ ဝစနံ၊ မဂ္ဂင်္ဂါနိထပေတွာဟူသော ဤစကားသည် (မဂ္ဂင်္ဂါနိထပေတွာ ဣတိ ဣဒံ ဝစနံ)။ ယုဇ္ဇတိ၊ သင့်သည်မဟုတ်လော။ ဣတိ၊ သို့ (သစေ ဝဒေယျ)။ ဟိ၊ အပြစ်ကိုပြဦးအံ့။ ဧဝံ သတိ၊ ဤသို့ ဆိုတိုင်းဖြစ်လတ်သော်။ တတိယနယေဝိယ၊ တတိယနည်း၌ကဲ့သို့ (တတိယနယေ ဝိယ)။ ဣဓာပိ၊ ဤပဌမနည်း၌လည်း။ ထပေတွာတိ၊ (ထပေတွာ ဣတိ) ဟူ၍။ န ဝတ္တဗ္ဗံ၊ ဟောတော်မမူထိုက်သည်။ သိယာ၊ ဖြစ်ရာ၏။ စ၊ စင်စစ်ကား။ ဧတံ၊ ထပေတွာဟူသော ဤစကားကို။ ဝုတ္တံ၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီ။ တသ္မာ, ဝုတ္တနယေနေဝ၊ အဋ္ဌကထာ၌ဆိုအပ်ပြီးသော နည်းဖြင့်သာ (ဝုတ္တနယေန ဧဝ)။ အတ္ထော ဝေဒိတဗ္ဗော၊ (အနက်)သိအပ်၏။ ဟိ၊ မှန်။ အယံ နယော၊ ဤပဌမနည်းသည် (အယံ နယော)။ သမ္ပယုတ္တာနံ၊ သမ္ပယုတ်ဖြစ်ကုန်သော။ မဂ္ဂင်္ဂါမဂ္ဂင်္ဂါနံ၊ မဂ္ဂင်ရှစ်ပါး, မဂ္ဂင်မဟုတ်သော တရားတို့၏။ ဝိသသဒဿနတ္ထော၊ အထူးကို ပြရခြင်းအကျိုးရှိ၏။ ဣတိ၊ မှတ်အပ်၏။
ပုဗ္ဗေ၊ ရှေ့ပဌမနည်း၌။ ထပိတာနံ၊ ချန်ထားအပ်ခဲ့ကုန်သော။ သေသမဂ္ဂင်္ဂါနံ၊ ကြွင်းသော မဂ္ဂင်တို့၏။ (သဟေတုကဘာဝေါ ဒဿိတော၌စပ်)။ ဣတိ၊ ကား။ အဓိပ္ပာယော၊ အဋ္ဌကထာဆရာ၏အလိုတည်း။ ဟိ၊ မှန်။ ဖဿာဒီနံ၊ ဖဿအစရှိသောတရားတို့၏။ ပုရိမနယေပိ၊ ရှေ့ပဌမနည်း၌လည်း။ မဂ္ဂဟေတုကတာ၊ မဂ္ဂဟေတုကတို့၏အဖြစ်သည် (မဂ္ဂဟေတုကတာ)။ သိဒ္ဓါ၊ ပြီးခဲ့ပြီ။ (အထူးဆိုဖွယ် မလိုပါ-ဟူလို)။ ဣတိ၊ ဤသို့ မှတ်အပ်၏။
ဒုတိယနယေပိ၊ (ဒုတိယနယေပိ)၌လည်း။ ထပိတာယ၊ ချန်ထားအပ်ခဲ့သော။ သမ္မာဒိဋ္ဌိယာ၊ သမ္မာဒိဋ္ဌိ၏။ တတိယနယေ၊ ၌။ သဟေတုကဘာဝေါ၊ သဟေတုက၏အဖြစ်ကို။ ဒဿိတော၊ ပြတော်မူအပ်ပြီ။ ကထံ၊ အဘယ်သို့လျှင်။ ဝါ၊ အဘယ်နည်းဖြင့်။ ဒဿိတော၊ (ပြတော်မူ)နည်း။ အရိယမဂ္ဂသမင်္ဂိဿ၊ ပေ။ မဂ္ဂဟေတူတိ၊ (မဂ္ဂဟေတူ ဣတိ) ဟူ၍။ အဝတွာ၊ ဟောတော်မမူဘဲ။ အလောဘော၊ ပေ။ မဂ္ဂဟေတူတိ၊ (မဂ္ဂဟေတူ ဣတိ) ဟူ၍။ ဝိသုံ၊ သီးခြား။ သမ္မာဒိဋ္ဌိအာဒိကေ၊ (သမ္မာဒိဋ္ဌိအာဒိကေ) န်သော။ မဂ္ဂဟေတူ၊ မဂ်၌ဖြစ်သော ဟိတ်တို့ကို။ ဒဿေတွာ၊ ပြတော်မူပြီး၍။ တံ၊ ပေ။ က္ခန္ဓောတိ၊ (က္ခန္ဓော ဣတိ) ဟူ၍။ ဝိသုံ, မဂ္ဂဟေတုကာနံ၊ မဂ္ဂဟေတုကတရားတို့၏။ ဝါ၊ တို့ကို (က္ခန္ဓာနံ)။ ဒဿိတတ္တာ၊ (ပြတော်မူအပ်)ကြောင့်။ မဂ္ဂဟေတူသု၊ မဂ္ဂဟေတုတရားတို့၌။ အမောဟောတိ၊ အမောဟောဟူ၍။ ဝုတ္တာယ၊ (ဝုတ္တာယ) ဟောတော်မူအပ်သော။ သမ္မာဒိဋ္ဌိယာ၊ သမ္မာဒိဋ္ဌိ၏။ မဂ္ဂဟေတုကထာ၊ မဂ္ဂဟေတုက၏အဖြစ်သည်။ ဝါ၊ ကို။ န ဒဿိတာ၊ ပြတော်မမူအပ်သည်။ သိယာ နနု၊ ဖြစ်ရာသည် မဟုတ်လော။ (ဣတိ၊ ဤကား စောဒနာတည်း)။
နော န ဒဿိတာ၊ မပြအပ်မဟုတ်, ပြအပ်သည်သာ။ ဟိ၊ ဥပမာဆောင်ထင်အောင်ပြအံ့။ တီဏိ၊ သုံးပါးကုန်သော။ သံယောဇနာနိ၊ သံယောဇဉ်တို့ကို။ ဒဿေတွာ၊ ပြတော်မူ၍။ တဒေကဋ္ဌော၊ ပေ။ ဟေတူတိ၊ (ဟေတူ ဣတိ) ဟူ၍။ ဝိသုံ, ပဟာတဗ္ဗဟေတူ၊ ပယ်ထိုက်သောဟိတ်တို့ကို။ နိယမေတွာ၊ သတ်မှတ်တော်မူပြီး၍။ တဒေကဋ္ဌာစ ကိလေသာတိအာဒိဝစနေန၊ (တဒေကဋ္ဌာစ ကိလေသာ ဣတိ အာဒိဝစနေန) အစရှိသော စကားဖြင့်။ လောဘဒေါသမောဟာစ၊ (လောဘ ဒေါသ မောဟာစ) တို့သည်လည်းကောင်း။ ဝါ၊ တို့ကိုလည်းကောင်း။ အညမညသဟဇေ ကဋ္ဌာ၊ အချင်းချင်း သဟဇေကဋ္ဌဖြစ်ကုန်သော။ အညမညသမ္ပယုတ္တာ၊ အချင်းချင်း သမ္ပယုတ်ဖြစ်ကုန်သော။ သင်္ခါရက္ခန္ဓဘူတာစ၊ သင်္ခါရက္ခန္ဓာဖြစ်၍ဖြစ်သော တရားတို့သည်လည်းကောင်း (သင်္ခါရက္ခန္ဓဘူတာစ)။ ဝါ၊ တို့ကိုလည်းကောင်း။ ဒဿနေနပဟာတဗ္ဗဟေတုကာတိ၊ (ဒဿနေနပဟာတဗ္ဗဟေတုကာ ဣတိ) ဟူ၍။ ဒဿိတာ၊ ပြတော်မူသည်။ ဟောန္တိယထာ၊ (ဟောန္တိ ယထာ)။ ဧဝံ၊ ထို့အတူ။ ဣဓာပိ၊ ဤတတိယနည်း၌လည်း။ အလောဘာဒယော၊ (အလောဘာဒယော) တို့ကို။ ဣမေ ဓမ္မာ မဂ္ဂဟေတူတိ၊ (ဣမေ ဓမ္မာ မဂ္ဂဟေတူ ဣတိ) ဟူ၍။ နိဂမိတာ၊ နိဂုံးအုပ်အပ်ပြီးကုန်သည်။ (သမာနာ) ပိ၊ န်သော်လည်း။ အညမညသမ္ပယုတ္တသင်္ခါရက္ခန္ဓဘာဝတော၊ အချင်းချင်းသမ္ပယုတ်ဖြစ်သော သင်္ခါရက္ခန္ဓာတို့၏အဖြစ်ကြောင့်။ တံသမ္ပယုတ္တသင်္ခါရက္ခန္ဓဝစနေန၊ ထိုဟိတ်နှင့်ယှဉ်သော သင်္ခါရက္ခန္ဓာဟူသော စကားဖြင့်။ မဂ္ဂဟေတုကာတိ၊ (မဂ္ဂဟေတုကာ ဣတိ) ဟူ၍။ ဒဿိတာဧဝ၊ (ဒဿိတာ ဧဝ) ပြတော်မူသည်သာ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ အမောဟောတိ၊ (အမောဟော ဣတိ) ဟူ၍။ ဝုတ္တာယ၊ (ဝုတ္တာယ) သော။ သမ္မာဒိဋ္ဌိယာပိ၊ (သမ္မာဒိဋ္ဌိယာပိ) ၏လည်း။ မဂ္ဂရဟတုကဘာဝဒဿနံ၊ မဂ္ဂဟေတုက၏အဖြစ်ကို ပြခြင်းသည် (မဂ္ဂဟေတုကဘာဝဒဿနံ)။ သိဒ္ဓံ၊ ပြီးသည်။ ဟောတိ။
ပန၊ ဆက်။ ယော၊ အကြင် သမ္မာဒိဋ္ဌိဟူသော အမောဟကို။ ဒုတိယနယေ၊ ၌။ မဂ္ဂေါစေဝ ဟေတုစာတိ၊ (မဂ္ဂေါစ ဧဝ ဟေတူစ ဣတိ) ဟူ၍။ ဝုတ္တော၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီ။ (ပါဠိတော်၌ ဟောတော်မူအပ်ပြီ)။ တတော၊ ထို သမ္မာဒိဋ္ဌိဟူသော အမောဟဟိတ်မှ။ အညဿေဝ၊ အခြားသော အလောဘ အဒေါသ၏သာလျှင်။ အညေန၊ မဂ္ဂေါဟေတုဟူသော ပရိယာယ်မှအခြားသော။ အသာဓာရဏေန၊ အမောဟနှင့်မဆက်ဆံသော။ ပရိယာယေန၊ မဂ္ဂဟေတုဟူသော ပရိယာယ်ဖြင့်။ မဂ္ဂဟေတု ဘာဝံ၊ မဂ္ဂဟေတု၏အဖြစ်ကို။ ဒဿေတွာ၊ ပြတော်မူ၍။ တံသမ္ပယောဂတော၊ ထို အလောဘ အဒေါသနှင့် ယှဉ်ခြင်းကြောင့်။ သမ္မာဒိဋ္ဌိယာ၊ သမ္မာဒိဋ္ဌိ၏။ မဂ္ဂဟေတုက ဘာဝဒဿနတ္ထော၊ မဂ္ဂဟေတုက အဖြစ်ကို ပြရခြင်းအကျိုးရှိသော။ တတိယနယော၊ (တတိယနယော) သည် (ဟောတိ)။ သစေ သိယာ၊ (ဧဝံ သတိ)။ အရိယ၊ ပေ။ အာဒိ၊ အစရှိသော စကားသည်။ ဝါ၊ ကို။ ဝတ္တဗ္ဗံ၊ ဟောတော်မူထိုက်သည်။ သိယာ၊ (ဖြစ်ရာ)၏။ ပန၊ စင်စစ်ကား။ ယသ္မာ, မဂ္ဂဟေတူတိ၊ (ယသ္မာ မဂ္ဂဟေတူ ဣတိ) ဟူသော။ အညေန၊ မဂ္ဂေါဟေတုဟူသော ပရိယာယ်မှအခြားသော။ သာဓာရဏေန၊ ဟိတ်သုံးပါးလုံးနှင့်ဆက်ဆံသော။ ဣမိနာ ပရိယာယေန၊ ဤပရိယာယ်စကားဖြင့်။ ယေသံ၊ အကြင် ဟိတ်သုံးပါးတို့၏။ မဂ္ဂဟေတုဘာဝေါ၊ မဂ္ဂဟေတုတို့၏အဖြစ်သည် (မဂ္ဂဟေတုဘာဝေါ)။ သမ္ဘဝတိ၊ (ဖြစ်)၏။ တေသဗ္ဗေ၊ ထိုအလုံးစုံသော ဟိတ်သုံးပါးတို့ကို။ မဂ္ဂဟေတူတိ၊ (မဂ္ဂဟေတူ ဣတိ) ဟူ၍။ ဒဿေတွာ၊ ပြတော်မူ၍။ တံသမ္ပယုတ္တာနံ၊ ထိုဟိတ်သုံးပါးနှင့် ယှဉ်ကုန်သော။ တေသံ၊ ထိုဟိတ်တို့၏လည်းကောင်း။ (အချင်းချင်းယှဉ်ကြသော ဟိတ်သုံးပါးတို့၏လည်းကောင်း)။ အညေသံစ၊ ဟိတ်သုံးပါးမှအခြားသောဖဿစသောတရားတို့၏လည်းကောင်း။ မဂ္ဂဟေတုကဘာဝဒဿနတ္ထော၊ မဂ္ဂဟေတုကအဖြစ်ကို ပြရခြင်းအကျိုးရှိသော။ တတိယနယော၊ (တတိယနယော) သည် (ဟောတိ)။ တသ္မာ, တတ္ထ၊ ထိုတတိယနည်း၌ (တစ်နည်း)။ တတ္ထ၊ ထို မဂ္ဂဟေတုအရ၌။ အမောဟောတိပိ၊ (အမောဟော ဣတိပိ) ဟူ၍လည်း။ (ဘဂဝတာ) ဝုတ္တံ၊ (ဟောတော်မူအပ်)ပြီ။ ဟိ၊ မှန်။ သော၊ ထိုအမောဟသည်။ မဂ္ဂဟေတု၊ မဂ္ဂဟေတုသည်။ န ဟောတိ၊ မဟုတ်သည်ကား။ န၊ မဟုတ်။ (ဟောတိဧဝ၊ ဟုတ်သည်သာ)။ ဣတိ၊ ဤသို့ မှတ်အပ်၏။
ပန၊ ဆက်။ တယောပိ၊ သုံးပါးလည်းဖြစ်ကုန်သော။ ဣမေနယာ၊ ဤနည်းတို့ကို။ အတ္ထဝိသေသဝ သေန၊ အနက်အရကောက်အထူး၏အစွမ်းဖြင့်။ (သုံးနည်းလုံး အနက်အရကောက်ထူးသည်၏အစွမ်းဖြင့်)။ နိက္ခိတ္တတ္တာ၊ ချထားအပ်ကုန်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ အတ္ထတော၊ အနက်အားဖြင့်။ နိက္ခေပေါ၊ ချထားကြောင်းနည်းတို့ဟူ၍။ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ၊ သိအပ်ကုန်၏။ အထဝါ၊ (အထဝါ) ကား။ သရူပေန၊ သရုပ်သကောင်အားဖြင့်။ ဝစနံ၊ ဟောတော်မူကြောင်းစကားသည်။ ဓမ္မာတော၊ ဓမ္မအားဖြင့်။ နိက္ခေပါ၊ ချထားကြောင်းစကားတည်း။ အတ္ထေန၊ အနက်အားဖြင့်။ (ဝစနံ၊ (ဟောတော်မူကြောင်းစကား)သည်)။ အတ္ထတော၊ အားဖြင့်။ (နိက္ခေပေါ၊ တည်း)။ ဣတိဧဝံ၊ ဤသို့လည်း (ဣတိ ဧဝံ)။ ယောဇနာ၊ အဓိပ္ပာယ်ကို ယှဉ်စေခြင်းသည်။ သမ္ဘဝတိ၊ ဖြစ်သင့်၏။ တတ္ထ၊ ထိုနည်းတို့တွင်။ ဒုတိယတတိယနယော၊ တို့သည် (ဒုတိယတတိယနယော)။ သရူပတော၊ သရုပ်သကောင်အားဖြင့်။ ဟေတု၊ ပေ။ ဝသေန၊ ဟိတ်, ဟိတ်ရှိသော တရားတို့ကို ပြခြင်း၏အစွမ်းဖြင့်။ နိက္ခေပေါ၊ (နိက္ခေပေါ) သည် (ဟောတိ)။ ပဌမနယော၊ (ပဌမနယော) သည် (ဟောတိ)။ တထာ၊ ထို သရုပ်သကောင်အားဖြင့်။ အဒဿနတော၊ မပြခြင်းကြောင့်လည်းကောင်း။ အတ္ထေန၊ အားဖြင့်။ မဂ္ဂင်္ဂတံသမ္ပယုတ္တာနံ၊ မဂ္ဂင်ရှစ်ပါး, ထို မဂ္ဂင်ရှစ်ပါးနှင့် ယှဉ်သောတရားတို့၏။ ဟေတု၊ ပေ။ ဂမန တောစ၊ ဟိတ်, ဟိတ်ရှိသောတရား၏အဖြစ်ကို သိစေခြင်းကြောင့်လည်းကောင်း။ အတ္ထတော၊ အားဖြင့်။ နိက္ခေပေါ၊ (နိက္ခေပေါ) သည် (ဟောတိ) ဣတိ၊ အပြီးတည်း။
၁၀၄၀။ ယသ္မိံ သဘာဝဓမ္မေ၊ အကြင် ပရမတ္ထသဘောတရား၌။ နိန္န၊ ပေ။ ဘာဝေန၊ ညွတ်သည်၏အဖြစ်, ကိုင်းသည်၏အဖြစ်, ရှိုင်းသည်၏အဖြစ်ဖြင့်။ စိတ္တံ၊ စိတ်သည်။ ပဝတ္တတိ၊ (ဖြစ်)၏။ သော၊ ထို ပရမတ္ထသဘောတရားကို။ တဿ၊ ထိုစိတ်၏။ အာရမဏာဓိပတိ၊ အာရမဏာဓိပတိဟူ၍။ ဝေဒိတဗ္ဗာ။ စေတောပရိယဉာဏေန၊ ဖြင့်။ ဇာနိတွာ၊ ရှေးဦးစွာသိပြီး၍။ ပစ္စဝေက္ခမာနော၊ ကာမာဝစရဉာဏ်ဖြင့် ဆင်ခြင်သူကို။ တေန၊ ထို စေတောပရိယဉာဏ်ဖြင့်။ ပစ္စဝေက္ခမာနောတိ၊ (ပစ္စဝေက္ခမာနော ဣတိ) ဆင်ခြင်သူဟူ၍။ (သင်္ဂဟကာရေန) ဝုတ္တော၊ (ဆိုအပ်)ပြီ။ ဧတ္ထာပီတိ၊ (ဧတ္ထာပိ ဣတိ) ကား။ ဧတသ္မိံပိ အဋ္ဌကထာဝစနေ၊ ဤရှေးအဋ္ဌကထာစကား၌လည်း။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ပဋ္ဌာနေ၊ ပဋ္ဌာန်း၌။ မဂ္ဂါဒီနိ၊ မဂ်အစရှိသည်တို့ကို။ ထပေတွာ၊ ချန်ထား၍။ အညေသံ၊ အခြားသော တရားတို့၏။ အဓိပတိပစ္စယဘာဝဿ၊ အဓိပတိပစ္စည်း၏အဖြစ်ကို။ အဝစနေနေဝ၊ ဟောတော်မမူခြင်းဖြင့်ပင် (အဝစနေန ဧဝ)။ ဧတ္ထပဋိက္ခေပပါဠိယံ၊ ဤ ပယ်မြစ်ကြောင်းပါဠိ၌။
အယမေဝတ္ထောတိ၊ (အယံ ဧဝ အတ္ထော ဣတိ) ကား။ အတ္တနော၊ ၏။ မဂ္ဂဖလံ၊ မဂ်ဖိုလ်ကို။ ထပေတွာ၊ (ချန်ထား)၍။ ဣတိ အတ္ထော။ ဝီမံသာဓိပတေယျန္တိ၊ (ဝီမံသာဓိပတေယျံ ဣတိ) ပါဌ်ဖြင့်။ ပဓာနေန၊ ပဓာနဖြစ်သော။ အဓိပတိနာ၊ အဓိပတိဖြင့်။ သဟဇာတာဓိပတိ၊ သဟဇာတာဓိပတိကို။ နိဒဿိတော၊ ညွှန်ပြတော်မူအပ်ပြီ။ တယိဒံ၊ ထိုဝီမံသာဓိပတျေယျံဟူသော စကားသည် (တံ ဣဒံ)။ နယဒဿနမတ္တမေဝ၊ ပဓာနနည်းကို ပြကြောင်းစကားမျှသည်သာ (နယဒဿနမတ္တံ ဧဝ)။ ဟောတိ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ အညောပိ၊ အခြားလည်းဖြစ်သော (အညောပိ)။ ဧဝံပကာ ရော၊ ဤသို့အပြားရှိသော။ ဝါ၊ ဤသို့အလားတူဖြစ်သော။ သဟဇာတော၊ တကွဖြစ်သော။ မဂ္ဂါဓိပတိ၊ ဝီရိယဟူသော မဂ္ဂါဓိပတိသည်။ ဝါ၊ ကို။ နိဒဿိတာဟောတိ၊ ညွှန်ပြအပ်၏။ တသ္မာ, ဝီရိယာဓိပတေယျန္တိစ၊ (တသ္မာ ဝီရိယာဓိပတေယျံ ဣတိစ) ဟူ၍လည်း။ ယောဇေတဗ္ဗံ၊ ပါဠိတော်၌ ယှဉ်စေထိုက်၏။ ဟိ၊ မှန်။ ဣဒမ္ပိ၊ ဤဝီရိယာဓိပတေယျံဟူသောစကားကိုလည်း။ အတ္ထတော၊ သာမတ္ထိယတ္ထအားဖြင့်။ ဝုတ္တမေဝ၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီးသည်သာ (ဝုတ္တံ ဧဝ)။ ဣတိ၊ အပြီးတည်း။
၁၀၄၁။ အတ္တနော၊ အတ္တ၏။ သဘာဝေါ၊ သဘောတည်း။ အတ္တဘာဝေါ၊ မိမိ၏သဘော။ အနေက ကပ္ပသဟဿာယုကာနံ၊ တစ်ပါးမက များစွာသော ကပ္ပာအထောင် အသက်ရှည်ကုန်သော (အနေက ကပ္ပသဟဿ အာယုကာနံ)။ သတ္တာနံ၊ သတ္တဝါတို့၏အတွက်။ လဒ္ဓေါကာသဿ၊ ရအပ်သော အကျိုးပေးခွင့်ရှိသော။ ကမ္မဿ၊ ကံ၏။ ဝိပါကော၊ အကျိုးသည်။ ကပ္ပသဟဿာတိက္ကမေ၊ ကပ္ပာတစ်ထောင် လွန်ရာအခါ၌။ ဥပ္ပဇ္ဇတိ၊ (ဖြစ်)၏။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ကပ္ပသဟဿာတိက္ကမေပိ၊ ကပ္ပာတစ်ထောင် လွန်ရာအခါ၌လည်း (ကပ္ပသဟဿာတိက္ကမေပိ)။ လဒ္ဓေါကာသံ၊ ရအပ်သောအကျိုးပေးခွင့်ရှိသော။ ယံ၊ အကြင် ကံသည်။ ဘဝိဿတိ၊ ဖြစ်လတ္တံ့ (ဖြစ်လတ္တံ့)။ တဒပိ၊ ထိုကံသည်လည်း (တဒပိ)။ လဒ္ဓေါကာသမေဝ၊ ရအပ်သောအကျိုးပေးခွင့်ရှိသော ကံသာတည်း (လဒ္ဓေါကာသံ ဧဝ)။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ အတ္တနော၊ မိမိဟူသော ကံ၏။ ဝိပါကံ၊ (ဝိပါက်)ကို။ သန္ဓာယ၊ (အစွဲပြု)၍။ ဝုစ္စတိ၊ (ကပ္ပသဟဿာတိက္ကမေ) ဟု ဆိုအပ်၏။
နတ္ထိ၊ ပေ။ ဟောတီတိ၊ (ဟောတိ ဣတိ) ကား။ အနုပ္ပန္နောနာမ၊ ဥပ္ပန္နမဟုတ်သည်မည်သည်။ န ဟောတိ။ ဣတိ၊ ကား။ အဓိပ္ပာယာ၊ အဋ္ဌကထာဆရာ၏အလိုတည်း။ ဥပ္ပာဒါဒီသု၊ ဥပါဒ်အစရှိသော ခဏတ္တယတို့၌။ အန္တေဂဓတ္တာ၊ အတွင်းဝင်ကုန်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ ဥပ္ပဒိနော ဓမ္မာတိ ဓတေန ဝစနေန၊ (ဥပ္ပဒိနော ဓမ္မာ ဣတိ ဧတေန ဝစနေန) စကားဖြင့်။ ဝုစ္စတိ၊ ဆိုအပ် ဆိုနိုင်၏။ ဣတိ ကတွာ၊ ဤအကြောင်းကြောင့်။ ဥပ္ပာဒိ၊ ပေ။ ဇာတာတိ၊ (ဇာတာ ဣတိ) ဟူ၍။ (သင်္ဂဟကာရော) အာဟ၊ (ဟောတော်မူ)၏။
အရူပသင်္ခါတော အတ္တာတိ၊ (အရူပသင်္ခါတော အတ္တာ ဣတိ) ပါဌ်ဖြင့်။ အရူပဘဝင်္ဂံ၊ အရူပဘဝင်ကို။ အာဟ၊ (ဟောတော်မူ)၏။ ဟိ၊ မှန်။ တတ္ထ၊ ထိုအရူပဘဝင်၌။ (အတ္တာတိ ဝေါဟာရော ပဝတ္တော၌စပ်)။ အာကာသာနဉ္စာယတနသညာ ဒိမယော၊ အာကာသာနဉ္စာယတန သညာအစရှိသည်ဖြစ်သော။ အတ္တာ၊ အတ္တတည်း။ ဣတိ၊ သို့။ အတ္ထတော၊ သာမတ္ထိယတ္ထအားဖြင့်။ ဝေါဟာရော၊ အခေါ်အဝေါ်သည်။ ပဝတ္တော၊ (ဖြစ်)၏။ ဣတိ၊ ဤသို့မှတ်အပ်၏။
ပန၊ ဆက်။ အာယူဟိတံ၊ အားထုတ်အပ်ပြီးသော။ ကုသလာကုသလကမ္မံ၊ ကုသိုလ်, အကုသိုလ်ကံသည်။ သဗ္ဗံ၊ အလုံးစုံသည်။ ဝိပါကံ၊ အကျိုးကို။ ယဒိဒဒေယျ၊ အကယ်၍ပေးအံ့။ (ဧဝံ သတိ) အလဒ္ဓေါကာသဉ္စ၊ မရအပ်သောအခွင့်ရှိသော ကံသည်လည်း။ ဝိပါကံ၊ ကို။ ဒေတိ၊ ပေး၏။ (ပေးနိုင်ရာရောက်၏၊) ဣတိ ကတွာ၊ ဤအကြောင်းကြောင့်။ ဝိပက္ကဝိပါကဉ္စ၊ ရင့်ကျက်ပြီးသော အကျိုးရှိသောကံသည်လည်း။ ဝါ၊ အကျိုးပေးပြီးသော ကံသည်လည်း။ ဒဒေယျ၊ ထပ်၍ အကျိုးပေးရာ၏။ တတော၊ ထို့ကြောင့်။ ဧကဿေဝ၊ တစ်မျိုးသာလျှင် ဖြစ်သော။ ကမ္မဿ၊ ကံ၏။ သဗ္ဗဝိပါကေန၊ အလုံးစုံသောအကျိုးသည်။ ဘဝိတဗ္ဗံ၊ ဖြစ်ရာ၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ အညဿ၊ အခြားသော။ ကမ္မဿ၊ ကံ၏။ ဩကာသော၊ အခွင့်သည်။ န ဘဝေယျ၊ မဖြစ်တော့ရာ။ (ကသ္မာ) နိရတ္ထကတ္တာ၊ အကျိုးမရှိသည်၏ အဖြစ်ကြောင့်တည်း။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ဥပ္ပန္နဿ၊ ဖြစ်ပြီးသောကံ၏။ ဖလဒါနေ၊ အကျိုးကို ထပ်၍ပေးခြင်းသည် (သတိ၊ သော်။ အညဿ၊ သော။ ကမ္မဿ၊ ၏၊) ဥပ္ပတ္တိယာယေဝ၊ ဖြစ်ခြင်း၏ပင်။ ဩကာသော၊ သည်။ န ဘဝေယျ၊ တော့ရာ။
အထဝါ၊ ကား။ အလဒ္ဓေါကာသဿ၊ မရအပ်သော အခွင့်ရှိသောကံ၏။ ဝိပါကဒါနေ၊ အကျိုးကိုပေးခြင်းသည်။ (သတိ၊ သော်၊) ပစ္စယန္တရရဟိတဿပိ၊ အဝိဇ္ဇာ တဏှာစသော အကြောင်းတစ်ပါးမှကင်းသောကံ၏လည်း။ ဝိပါကဒါနံ၊ အကျိုးကို ပေးနိုင်ခြင်းသည်။ အာပန္နံ၊ ရောက်၏။ ဣတိ၊ ထို့ကြောင့်။ အဝိဇ္ဇာ၊ ပေ။ ခေပကဿ၊ အဝိဇ္ဇာ တဏှာအစရှိသော အကြောင်းတစ်ပါးကို ကုန်စေတတ်သော။ ကမ္မက္ခယကရဿ၊ ကံ၏ကုန်ခြင်းကို ပြုတတ်သော။ အညဿ၊ အခြားသော။ အပစယဂါမိကမ္မဿ၊ အပစယဂါမိ အမည်ရှိသောမဂ်ကံ၏။ ဩကာသော၊ သည်။ န ဘဝေယျ၊ တော့ရာ။ စ၊ ဆက်။ မဂ္ဂေ၊ မဂ်ကို။ ဘာဝိတေပိ၊ ဖြစ်စေအပ်ပါသော်လည်း။ အဝိဇ္ဇာဒိပစ္စယန္တရရဟိတဿ၊ အဝိဇ္ဇာအစရှိသော အကြောင်းတစ်ပါးမှကင်းသော။ ကမ္မဿ၊ ကံ၏။ ဝိပစ္စနတော၊ အကျိုးပေးခြင်းကြောင့်။ သမတ္ထတာ၊ ကံကုန်အောင် ပြုစွမ်းနိုင်သည်၏အဖြစ်သည်။ န သိယာ၊ မဖြစ်တော့ရာ။ ဣတိ အတ္ထော၊ ဤကား အဓိပ္ပာယ်နက်။
ဝါ၊ တစ်နည်း။ သဗ္ဗဒါ၊ အခါခပ်သိမ်း။ ဝိပါကပ္ပဝတ္တိယာဝ၊ ဝိပါက်၏ဖြစ်ခြင်း၏ပင်။ ဘဝိတဗ္ဗတ္တာ၊ ဖြစ်ထိုက်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ ဝိပါကတော၊ ဝိပါက်မှ။ အညဿ၊ အခြားသော ကုသိုလ်, အကုသိုလ်, ကြိယာစိတ်၏။ ပဝတ္တိဩကာသော၊ ဖြစ်ခြင်း၏အခွင့်သည်။ န ဘဝေယျ၊ တော့ရာ။
တံ ပနာတိ၊ ကား။ အာယူဟိတံ၊ အားထုတ်အပ်ပြီးသော။ ကမ္မံ၊ ကံသည်။ (တံ၏စွဲနက်ကို ဖွင့်သည်၊) ပန၊ ဆက်။ ဣဒံ၊ ဤတံ ပန အစရှိသောစကားကို။ (အာရဒ္ဓံ၌ စပ်၊) ဓုဝဝိပါကဿ၊ မြဲသောအကျိုးရှိသော ကံ၏။ ဝိပါကေန၊ အကျိုးဖြင့်။ အဓုဝဝိပါကဿ၊ မမြဲသောအကျိုးရှိသည်လည်းဖြစ်သော။ လဒ္ဓေါကာသဿ၊ ရအပ်သော အခွင့်ရှိသောကံ၏။ ဝိပါကံ၊ အကျိုးသည်။ ဥပ္ပာဒိ၊ ဥပ္ပာဒိမည်၏။ ဣတိ၊ သို့။ ဒဿေတုံ၊ ငှာ။ အာရဒ္ဓံ၊ ဣတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ စ၊ ဆက်။ အဋ္ဌသမာပတ္တိယော၊ တို့ကို။ ဝါ၊ တို့သည်။ ဗလဝဝိရဟေ၊ အားကြီးသော ကံတစ်ပါးမှ ကင်းသော်လည်းကောင်း။ အဂ္ဂမဂ္ဂဘာဝနာဝိရဟေ စ၊ အရဟတ္တမဂ် ဘာဝနာမှ ကင်းသော်လည်းကောင်း။ အပ္ပဟီနသဘာဝတော၊ မပယ်ထိုက်သော သဘောရှိသည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ ဓုဝံ၊ မချွတ်ဧကန်။ ဝိပစ္စန္တိ၊ အကျိုးပေးကုန်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဓုဝဝိပါကာတိ၊ တို့ဟူ၍။ ဝုတ္တာ၊ န်ပြီ။ အာယူဟိတကမ္မေ၊ အားထုတ်အပ်ပြီးသော ကံကို။ ဝုစ္စမာနေ၊ ဆိုအပ်သော်။ (ဆိုအပ်ရာ၌၊) အနုပ္ပန္နံ၊ အနုပ္ပန္နံကံကို။ ကသ္မာ ဝုတ္တံ။ ယံ၊ အကြင်ကံသည်။ အာယူဟိတံ၊ သည်။ ဘဝိဿတိ၊ လတ္တံ့။ တတ္ထာပိ၊ ထိုကံ၌လည်း။ အာယူဟိတသဒ္ဒပ္ပဝတ္တိ သဗ္ဘာဝါ၊ အာယူဟိတသဒ္ဒါ ဖြစ်ခြင်း၏ ဖြစ်သင့်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ (ဝုတ္တံ။ ဣတိ၊ အဖြေတည်း။)
၁၀၅၀။ ဥပ္ပဒိန္နာတိ ဧတ္ထ၊ ၌။ ဥပေတေန၊ တဏှာဒိဋ္ဌိတို့သည် ကပ်အပ်သောကံသည်။ အာဒိန္နာ၊ ယူအပ်သော တရားတို့တည်း။ ဣတိ အယံ အတ္ထော၊ ဤအနက်သည်။ န (ဟောတိ) ၊ မဖြစ်။ ပန၊ စင်စစ်ကား။ ဥပသဒ္ဒေါ၊ ဥပသဒ္ဒါသည်။ ဥပသဂ္ဂမတ္တမေဝ၊ ဥပသာရမျှသာတည်း။ တသ္မာ, ဥပါဒါနာရမဏာ၊ ဥပါဒါန်၏ အာရုံဖြစ်သော လောကီတရားတို့ကို။ ဥပါဒါနေဟိ၊ ဥပါဒါန်တရားတို့သည်။ (အာဒိန္နာ၊ ယူအပ်ကုန်ပြီ၊) အညေ စ၊ ဥပါဒါနာရမဏတရားမှ အခြားသော မဂ်ဖိုလ်တရားတို့ကိုလည်း။ အနဘိနိဝေသေန၊ စွဲစွဲလမ်းလမ်း နှလုံးသွင်းခြင်း မရှိသော။ (ဂဟဏေန၌ စပ်၊) အဟံ၊ ငါသည်။ မဂ္ဂံ၊ မဂ်ကို။ ဘာဝယိံ၊ ဖြစ်စေခဲ့ပြီ။ မမ၊ ငါ၏။ မဂ္ဂေါ၊ မဂ်သည်။ ဥပ္ပန္နော၊ ဖြစ်ပြီ။ ဣတိအာဒိကေ၊ ဤသို့အစရှိသော။ ဂဟဏေန၊ ယူကြောင်း ပစ္စဝေက္ခဏာဉာဏ်ဖြင့်။ အာဒိန္နာ၊ န်ပြီ။ ဣစ္စေဝ၊ ဤအကြောင်းကြောင့်သာ။ ဥပါဒိန္နာ၊ ဥပါဒိန္နတို့မည်၏။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ဥပါဒိန္နသဒ္ဒေန၊ ဥပါဒိန္နသဒ္ဒါဖြင့်။ အမဂ္ဂဖလဓမ္မာယေဝ၊ မဂ်ဖိုလ်မဟုတ်သော တရားတို့ကိုသာ။ (ဘဂဝတာ) ဝုတ္တာ၊ ဣတရေဟိ၊ ဥပါဒိန္နသဒ္ဒါမှ အခြားသော အဇ္ဈတ္တံ ပစ္စတ္တံ စသောသဒ္ဒါတို့ဖြင့်။ မဂ္ဂဖလဓမ္မာစ၊ မဂ်ဖိုလ်တရားတို့ကိုလည်း။ (ဘဂဝတာ ဝုတ္တာ၊) ဣတိ ဝေဒိတဗ္ဗာ။
တိကနိက္ခေပကထာဝဏ္ဏနာသည်။ နိဋ္ဌိတာ။
ဒုကနိက္ခေပကထာဝဏ္ဏနာ
၁၀၆၂။ မေတ္တာယနဝသေနာတိ၊ ကား။ မေတ္တာဖရဏဝသေန၊ မေတ္တာကိုဖြန့်ခြင်း၏ အစွမ်းဖြင့်။ မေတ္တာယနဝသေနာတိ၊ ဟူ၍။ ဝတဗ္ဗော၊ ဆိုထိုက်လျက်။ ဒီဃံ၊ ဒီဃကို။ ကတွာ ဝုတ္တံ။ ဣတိ၊ သို့။ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ မေတ္တာမေဒနံ၊ မေတ္တာ၏ချစ်ခြင်းသည်။ မေတ္တာယနံ၊ မေတ္တာယနမည်၏။ တဉ္စ၊ ထို မေတ္တာ၏ ချစ်ခြင်းဟူသည်လည်း။ သိနဟဝသေန၊ ချစ်ခြင်း၏အစွမ်းဖြင့်။ (အယနံ၊ ဖြစ်ခြင်းတည်း၊) အနုဒယတိ၊ စောင့်ရှောက်တတ်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ အနုဒါ၊ အနုဒါမည်၏။ ဣတိ၊ သို့။ ဝတ္တဗ္ဗေ၊ လျက်။ အနုဒ္ဓါတိ၊ ဟူ၍။ ဒကာရာဂမနံ၊ ဒအက္ခရာ၏လာခြင်းကို။ ကတွာ ဝုတ္တံ။ အနုဒ္ဒနာကာရောတိ၊ ကား။ အနုရက္ခဏာကာရော၊ စောင့်ရှောက်ခြင်းဟူသောအခြင်းအရာတည်း။ ဟိ၊ မှန်။ ရက္ခဏံ၊ စောင့်ရှောက်ခြင်းသည်။ ဒယနာ၊ ဒယနာမည်၏။ အနုဒ္ဒါယိတဿာတိ၊ ကား။ အနုဒ္ဒါယ၊ စောင့်ရှောက်ခြင်းဖြင့်။ အယိတဿ၊ ဖြစ်သောစိတ်၏။
ဇာတိပိ ဒုက္ခာတိအာဒိံ၊ အစရှိသော စကားကို။ သုဏန္တဿ၊ ကြားနာသော ပုဂ္ဂိုလ်၏။ သဝနေ၊ ကြားနာခြင်း၌။ ဝါ၊ ကြောင့်။ (ဉာဏံ ဝတ္တတိ၊) မဂ္ဂေန၊ မဂ်ဖြင့်။ ဧတ္ထ၊ ဤ ဒုက္ခသစ္စာ၌။ သမ္မောဟံ၊ ပြင်းစွာ တွေဝေခြင်းကို။ ဝိဒ္ဓံသေန္တဿ၊ ဖျက်ဆီးသောပုဂ္ဂိုလ်၏။ ပဋိဝေဓေ၊ ထိုးထွင်း၍သိခြင်း၌။ ဝါ၊ ကြောင့်။ (ဉာဏံ ဝတ္တတိ၊) ပဋိဝိဇ္ဈိတွာ၊ ထိုးထွင်းကာ သိပြီး၍။ ပစ္စဝေက္ခန္တဿ၊ ပစ္စဝေက္ခဏာဉာဏ်ဖြင့် ဆင်ခြင်သောပုဂ္ဂိုလ်၏။ ပစ္စဝေက္ခဏေ၊ ၌။ ဝါ၊ ကြောင့်။ (ဉာဏံ ဝတ္တတိ)၊ ဣတိ၊ သို့။ စတူသု၊ န်သော။ ကာလေသု၊ ကာလတို့၌။ ဒုက္ခေ၊ ဒုက္ခသစ္စာ၌။ ဉာဏံ၊ သည်။ ဝတ္တတိ၊ ၏။
၁၀၆၅။ စိတ္တဿ၊ စိတ်၏။ သံရဉ္ဇနံ၊ ပြင်းစွာ တပ်စွဲခြင်းသည်။ စိတ္တဿသံရာဂေါ၊ စိတ္တဿ သံရာဂေါမည်၏။ ဂိဇ္ဈန္တီတိ၊ ကား။ အဘိကင်္ခန္တိ၊ အလွန်အလိုရှိကုန်၏။ သဉ္ဇန္တိတိ၊ ကား။ ဗန္ဓန္တိ၊ ဖွဲ့တတ်ကုန်၏။ လဂနဋ္ဌေနာတိ၊ ကား။ သံဝရဏဋ္ဌေန၊ စောင့်စည်းခြင်းဟူသော အနက်ကြောင့်။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ဩလမ္ဗနဋ္ဌေန၊ တွဲရရွဲဆွဲသကဲ့သို့ ဖြစ်သည်၏ အဖြစ်ဟူသောအနက်ကြောင့်။ (“သင်္ဂေါ၊ သင်္ဂမည်၏”၌ စပ်၊)
တဿ တဿေဝ ဘဝဿာတိ၊ ကား။ ကာမဘဝါဒိသင်္ခါတဿ၊ ကာမဘဝအစရှိသည်ဟု ဆိုအပ်သော်။ ဝိပါကကဋတ္တာရူပဿ၊ ဝိပါက်နာမက္ခန္ဓာ, ကဋတ္တာရုပ်၏။ အဘိနိဗ္ဗတ္တိအတ္ထံ၊ ဖြစ်ခြင်းအကျိုးငှာ။ ပဋိသန္ဓိယာ၊ ၏။ ပစ္စယဘာဝဝသေန၊ အကြောင်း၏အဖြစ်၏အစွမ်းဖြင့်။ ပရိကဍ္ဎှတိ၊ ဆွဲငင်တတ်၏။
အဿ၊ ထို သတ္တဝါ၏။ စိတ္တံ၊ စိတ်သည်။ ဘဝန္တရေ၊ ဘဝတစ်ပါး၌။ ဝိဓာဝတိ၊ ပြေးသွား၏။ နိဗ္ဗတ္တတိ၊ ဖြစ်၏။ တဏှာဝိပ္ဖန္ဒိတနိဝေသော၊ တဏှာ၏ အထူးထူးအပြားပြားတုန်လှုပ်ခြင်း, အာရုံတို့၌ စွဲမြဲသက်ဝင်ခြင်းသည်။ အဋ္ဌ၊ ပေ။ ဘာဝေန၊ တရာ့ရှစ်ပါးသော တဏှာဝိစရိုက် အစရှိသည်တို့၏အဖြစ်ဖြင့်။ တဏှာပဝတ္တိယေဝ၊ တဏှာ၏ဖြစ်ခြင်းပင်တည်း။ သရိတာနီတိ၊ ကား။ ရာဂဝသေန၊ ရာဂအစွမ်းဖြင့်။ အလ္လာနိ၊ စိုစွတ်ကုန်သော။ တံသမ္ပယုတ္တပီတိဝသေန၊ ထို ရာဂနှင့်ယှဉ်သော ပီတိ၏အစွမ်းဖြင့်။ သိနိဒ္ဓါနိ ၊ ညက်ညောကုန်သော။ သိနေဟိတာနိ ၊ စေးကပ်ကုန်သော။ (သောမနဿာနိ၌စပ်၊) ဝိသတာတိ၊ ကား။ ဝိတ္ထတာ၊ ပြန့်ကျယ်၏။ ရူပါဒီသု၊ ရုပ် အစရှိကုန်သော။ တေဘူမကဓမ္မေသု၊ တေဘူမကတရားတို့၌။ ဗျာပနဝသေန၊ ပျံ့နှံ့ခြင်း၏အစွမ်းဖြင့်။ ဝိသဋာ၊ ပျံ့နှံ့၏။ ပုရိမဝစနဝေ၊ ရှေ့ဖြစ်သော ဝိသတာဟူသော စကားကိုပင်။ တကာရဿ၊ တ အက္ခရာ၏။ ဋကာရံ၊ ဋအက္ခရာကို။ ကတွာ ဝုတ္တံ၊ ဝိသာလာတိ ၊ ကား။ ဝိပုလာ ၊ ပြန့်ပြော၏။ ဝိသက္ကတီတိ၊ ကား။ ပရိသပ္ပတိ၊ အာရုံတို့၌ ထက်ဝန်းကျင် သွားတတ်၏။ ဝါ၊ အဋ္ဌကထာနည်းမှ တစ်နည်းကား။ သဟတိ၊ သည်းခံတတ်၏။ ဟိ၊ မှန်။ ရတ္တော၊ ရာဂဖြင့် တပ်မက်သူသည်။ ဝါ၊ ကို။ ရာဂဝတ္ထုနာ၊ ရာဂ၏တည်ရာဝတ္ထုသည်။ (ယောကျ်ား,မိန်းသည်၊) ပါဒေန၊ ခြေဖြင့် တာလိယမာနောပိ၊ ပုတ်ခတ်အပ်ပါသော်လည်း။ သဟတိ၊ သည်းခံနေ၏။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ဩသက္ကနံ၊ ဆုတ်နစ်ခြင်းသည်။ ဝိပ္ဖန္ဒနံ၊ တုန်လှုပ်ခြင်းသည်။ ဝိသက္ကနံ၊ မည်၏။ ဣတိ၊ သို့။ ဝဒန္တိ၊ အနိစ္စာဒိံ၊ အနိစ္စ အစရှိသော ခန္ဓာငါးပါးကို။ နိစ္စာဒိတော၊ နိစ္စ အစရှိသောအားဖြင့်။ ဂဏှန္တီ၊ ယူလျက်။ ဝိသံဝါဒိကာ၊ ချွတ်ယွင်းစေတတ်သည်။ ဟောတိ။
ဝိသံဟရတီတိ၊ ကား။ တထာ တထာ၊ ထိုထို အခြင်းအရာအားဖြင့်။ ကာမေသု၊ ဝတ္ထုအာရုံ ကာမဂုဏ်တို့၌။ အာနိသံသံ၊ အကျိုးကို။ ပဿန္တီ၊ ရှုမြင်သည်။ (ဟုတွာ)၊ ဝိဝိဓေဟိ၊ အထူးထူးအပြားပြားကုန်သော။ အာကာရေဟိ၊ တို့ဖြင့်။ နေက္ခမ္မာဘိမုခပ္ပဝတ္တိတော၊ နေက္ခမ္မသို့ ရှေးရှုဖြစ်ခြင်းမှ။ စိတ္တံ၊ စိတ်ကို။ သံဟရတိ၊ ရုပ်သိမ်းထားတတ်၏။ သင်္ခိပတိ၊ ချုံးတတ်၏။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ဝိသံ၊ ဝိသဟူသည်။ ဒုက္ခံ၊ ဒုက္ခတည်း။ တံ၊ ထိုဒုက္ခကို။ ဟရတိ ဝဟတိ၊ ဆောင်ရွက်တတ်၏။ ဣတိ အတ္ထော၊ ဒုက္ခနိဗ္ဗတ္တကဿ၊ ဒုက္ခကို ဖြစ်စေတတ်သော။ ကမ္မဿ၊ ကံ၏။ ဟေတုဘာဝတော၊ အကြောင်း၏အဖြစ်ကြောင့်။ ဝိသမူလာ၊ မည်၏။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ဧတိဿာ၊ ဤတဏှာ၏။ ဝိသံ ဒုက္ခဝေဒနာ၊ ဒုက္ခ ဝေဒနာဟူသော။ မူလံ၊ အကြောင်းရင်းသည်။ (အတ္ထိ)၊ ဣတိ, ဝိသမူလာ၊ မည်၏။
ဒုက္ခသမုဒယတ္တာ၊ ကြွင်းသောအကြောင်းနှင့် ပေါင်းမိလတ်သော် ဒုက္ခ၏ဖြစ်ကြောင်း၏အဖြစ်ကြောင့်။ ဧတိဿာ၊ ဤတဏှာ၏။ ဝိသံ၊ ဒုက္ခဟူသော။ ဖလံ၊ အကျိုးသည်။ (အတ္ထိ)၊ ဣတိ,ဝိသပ္ဖလာ၊ မည်၏။ တဏှာယ၊ တဏှာဖြင့်။ ရူပါဒိကဿ၊ ရူပါရုံအစရှိသော။ ဒုက္ခဿေဝ၊ ဒုက္ခကိုသာ။ ပရိဘောဂေါ၊ သုံးဆောင်နိုင်ခြင်းသည်။ ဟောတိ၊ ၏။ အမတဿ၊ အမြိုက်နိဗ္ဗာန်ကို။ (ပရိဘောဂေါ) န (ဟောတိ၊) ဣတိ၊ ကြောင့်။ သာ၊ ထိုတဏှာကို။ ဝိသပရိ ဘောဂါတိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တာ၊ သဗ္ဗတ္ထာ၊ အလုံးစုံသောပုဒ်တို့၌။ နိရုတ္တိဝသေန၊ ဖြင့်။ ပဒသိဒ္ဓိ၊ ကို။ ဝေဒိတဗ္ဗာ၊ ပန၊ ဆက်။ ဧတ္ထ၊ ဤအနက်တို့တွင်။ ယော အတ္ထော၊ အကြင်အနက်သည်။ ပဓာနော၊ ပဓာနတည်း။ တံ၊ ထိုပဓာနဖြစ်သော အနက်ကို။ ဒဿေတုံ ပုန, ဝိသတာဝါ ပနာတိအာဒိ၊ ကို။ (သင်္ဂဟကာရေန) ဝုတ္တံ။
ဣတ္ထဘာဝညထာဘာဝန္တိ၊ ကား။ မနုဿ၊ ပေ။ ဘူတံ၊ လူ၏အဖြစ်, နတ်အစရှိသည်တို့၏ အဖြစ်ဖြစ်၍ဖြစ်သော။ (သံသာရံ နာတိ ဝတ္တတိ၌ စပ်။)
ပဏိဓာနကဝသေနာတိ၊ ကား။ စိတ္တဿ၊ ကို။ ရူပါဒီသု၊ ရူပါရုံအစရှိသည်တို့၌။ ထပနကဝသေန၊ ထားခြင်း၏ အစွမ်းဖြင့်။ (ပဏိဓိ၊ မည်၏” ၌စပ်။)
အညောပိ၊ တဏှာဆွေမျိုးမှအခြားလည်းဖြစ်သော။ ဗန္ဓု၊ သက်ရှိဆွေမျိုးသည်။ တဏှာယဧဝ၊ တဏှာကြောင့်သာ။ ဟောတိ။ ပန၊ ဆက်။ သော၊ ထိုသက်ရှိဆွေမျိုးသည်။ အဗန္ဓုပိ၊ ဆွေမျိုးမဟုတ်သည်လည်း။ ဟောတိ၊ ဖြစ်တတ်သေး၏။ တဏှာပန၊ တဏှာသည်ကား။ နိစ္စသန္နိဿိတာ၊ အမြဲမှီအပ်သောဆွေမျိုးတည်း။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ပါဋိယေက္ကော ဗန္ဓူတိ၊ ဟူ၍။ (သင်္ဂဟကာရေန) ဝုတ္တာ၊ အသနတောတိ၊ ကား။ ဗျာပနတော၊ ပျံ့နှံ့တတ်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်လည်းကောင်း။ ဘုဉ္ဇနတော စ၊ စားတတ်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်လည်းကောင်း။ (“အာသာ၊ အာသာမည်၏”၌ စပ်၊) အဇ္ဈောတ္ထရဏတောတိအာဒိနာ၊ ပါဌ်ဖြင့်။ တဒုဘယံ၊ ထို နှစ်ပါးစုံသော အနက်ကို။ ဒဿေတိ၊ အာသီသနဝသေနာတိ၊ ကား။ ဣစ္ဆနဝသေန၊ လိုချင်ခြင်း တောင့်တခြင်း၏အစွမ်းဖြင့်။ (“အာသိသနာ၊ အာသိသနာနည်၏”စပ်)။
စိတ္တံ ပရိယုဋ္ဌာတီတိ၊ ကား။ စိတ္တံ၊ ကုသိုလ်စိတ်ကို မူသတိ၊ လုယက်တတ်၏။ (မူသဓာတ်သည် ခိုးယူတိုက်ခိုက်ခြင်းအနက်ကို ဟော၏၊) မာရပါသောတိ၊ ကား။ မာရေန၊ မာရ်နတ်သည်။ ဂဟိတတာယ၊ ယူအပ်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ ရာဂေါ၊ ရာဂသည်။ မာရပါသော၊ မည်၏၊
၁၀၆၆။ သင်္ခါရေသု၊ ပေ။ ဧတေန၊ ဤပါဌ်ဖြင့်။ သတ္တေသု၊ သတွာတို့၌။ ဥပ္ပန္နော၊ ဖြစ်သော။ အဋ္ဌာနကောပေါ၊ အဋ္ဌာနကောပသည်။ (အာဃာတကိုပင် “ကောပ”ဟု ဆိုသည်၊) (ကမ္မပထဘေဒံ၊ ကမ္မပထ အထူးအပြားကို၊) ကရောတိ၊ ပြုနိုင်၏။ ဣတိ၊ သို့။ ဝိညာယတိ၊ ဟိ၊ မှန်။ (အယံ၊ ဤအကောင်သည်၊) မေ၊ ငါ၏။ အတ္ထံ၊ ကြီးပွားကြောင်းကို။ နာစရိ၊ ရှေးကလည်း မပြုကျင့်ခဲ့။ န စရတိ၊ ယခုလည်း မပြုကျင့်။ န စရိဿတိ၊ နောက်၌လည်း မပြုကျင့်လတ္တံ့။ (အယံ၊ သည်၊) မေ၊ ၏။ ဝိယဿ၊ ချစ်အပ်သော။ မနာပဿ၊ မြတ်နိုးအပ်သူ၏၊ ပေ။ အနတ္ထံ၊ ကြီးပွားခြင်း၏ ဆန့်ကျင်ဘက်ကို၊ ပေ။ ဣတိ၊ သို့။ ဥပ္ပဇ္ဇမာနောပိ၊ ဖြစ်သည်လည်းဖြစ်သော။ ကောပေါ၊ ကောပသည်။ အဝတ္ထုသ္မိံ၊ ကောပ၏ အကြောင်းမဟုတ်သောအရာ၌။ ဥပ္ပန္နတ္တာ၊ ဖြစ်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ အဋ္ဌာနကောပေါဧဝ၊ သည်ပင်။ ဘဝိတုံ၊ ငှာ။ ယုတ္တော၊ သင့်၏။
အာဃာတေန္တောတိ၊ ကား။ ဟနန္တော၊ ညှင်းဆဲလျက်။ ပုန၊ ပေ။ ပဋိသေဓိတောတိ၊ ဟူသော စကားကို။ ဒေါသပဒဿ၊ ဒေါသပုဒ်၏လည်းကောင်း။ ပဋိဝိရောဓပဒဿစ၊ ပဋိဝိရောဓပုဒ်၏လည်းကောင်း။ ဒွိက္ခတ္တုံ၊ နှစ်ကြိမ်။ အာဂတတ္တာ၊ ကြောင့်။ (သင်္ဂဟကာရေန) ဝုတ္တံ၊ (“ပုန”သဒ္ဒါဖြင့် ဆိုအပ်ပြီ၊) ဝါ၊ အဋ္ဌကထာနည်းမှ တစ်နည်းကား။ ပဋိဃဿ၊ ပဋိဃကို။ ဝိသေသနတ္ထံ၊ အထူးပြုခြင်း အကျိုးငှာ။ ပုဗ္ဗေ၊ ရှေ့၌။ ပဋိဝိရောဓောတိ၊ ဟူ၍လည်းကောင်း။ ပဒေါသာတိဝိသေသနတ္ထံ၊ ပဒေါသ အစရှိသည်ကို အထူးပြုခြင်းအကျိုးငှာ။ ဒေါသောတိစ၊ ဟူ၍လည်းကောင်း။ ဝုတ္တံ၊ ဒုဿနာဒိဝိသေသနတ္ထံ၊ ဒုဿန အစရှိသည်ကို အထူးပြုခြင်း အကျိုးငှာ။ ပစ္ဆာ၊ နောက်၌။ ဒေါသောတိ၊ ဟူ၍လည်းကောင်း။ ဝိရောဓဝိသေသနတ္ထံ၊ ဝိရောဓကိုအထူးပြုခြင်း အကျိုးငှာ။ ပဋိဝိရာဓောတိစ၊ ဟူ၍လည်းကောင်း။ ဝုတ္တံ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ပုနရုတ္တိဒေါသော၊ ပုနရုတ္တိဒေါသသည်။ နတ္ထိ။
၁၀၉၁။ အနိဒ္ဓါရိတပရိစ္ဆေဒေ၊ မထုတ်ဆောင်အပ်သော အပိုင်းအခြားရှိသော။ (မာတိ ကုဒ္ဒေသေ၌စပ်၊) ဓမ္မာနံ၊ ပရမတ္ထတရားတို့၏။ အတ္ထိတာမတ္တဒီပကေ၊ ရှိကုန်သည်၏အဖြစ်မျှကို ပြတတ်သော။ မာတိကုဒ္ဒေသေ၊ မာတိကာဥဒ္ဒေသ၌။ (မာတိကာဥဒ္ဒေသတုန်းက၊) အပရိစ္ဆေဒေန၊ အပိုင်းအခြားမရှိသော။ ဗဟုဝစနေန၊ ဗဟုဝုစ်သဒ္ဒါဖြင့်။ (အရိစ္ဆေဒဗဟုဝုစ်ဖြင့်၊) ဥဒ္ဒေသော၊ ဥဒ္ဒေသကို။ ကတော၊ ပြုတော်မူအပ်ပြီ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (မာတိကာဥဒ္ဒေသ၌ ဗဟုဝုစ်သဒ္ဒါဖြင့် ဥဒ္ဒေသကို ပြုတော်မူအပ်ပြီး၏ အဖြစ်ကြောင့်၊) ကတမေ ဓမ္မာအပစ္စယာ တိ၊ ဟူ၍။ ဗဟုဝစနေနေဝ၊ ဗဟုဝုစ်သဒ္ဒါဖြင့်ပင်။ ပုစ္ဆတိ၊ မေးတော်မူ၏။ ဟိ၊ မှန်။ (တစ်နည်း) ဟိ (ယသ္မာ) ၊ သဘာဝသင်္ခါပရိစ္ဆေဒါဒိဝသေန၊ သဘာဝအပိုင်းအခြား, အရေအတွက်အပိုင်း အခြား အစရှိသည်တို့၏ အစွမ်းဖြင့်။ ဓမ္မေ၊ တရားတို့ကို။ အဇာနန္တဿ၊ မသိသော သုဏန္တပုဂ္ဂိုလ်၏။ ဝသေန၊ အစွမ်းဖြင့်။ (ဝါ၊ အလိုဖြင့်၊) ဥဒ္ဒေသောစ၊ ဥဒ္ဒေသကိုလည်းကောင်း။ ပုစ္ဆာစ၊ ပုစ္ဆာကိုလည်းကောင်း။ ကရီယတိ၊ ပြုအပ်၏။ ဣတိ တသ္မာ၊ ဤသို့သော အကြောင်းကြောင့်။ ပရိစ္ဆေဒံ၊ အပိုင်းအခြားကို။ အကတွာ၊ မပြုမူ၍။ ဥဒ္ဒိဋ္ဌာစ၊ အကျဉ်းချုပ်လည်း ညွှန်ပြအပ်ကုန်ပြီ။ (မာတိကာ၌ အကျဉ်းချုပ် ညွှန်ပြအပ်ကုန်ပြီ၊) ပုစ္ဆိတာစ၊ မေးလည်း မေးအပ်ကုန်ပြီ။
အသင်္ခတဓာတုတော၊ သင်္ခတဓာတ်မှ။ ဥဒ္ဓံ၊ အထက်ဖြစ်သော အပစ္စယတရားသည်။ နတ္ထိ၊ မရှိတော့။ ဣတိ၊ ဤအနက်ကို။ ဒီပနတ္ထံ၊ ပြခြင်းအကျိုးငှာ။ နိဒ္ဒေသတော၊ နိဒ္ဒေသမှ။ ပုဗ္ဗေ၊ ရှေး၌။ ဗောဓနေယျဿ၊ ဗောဓနေယျ သတ္တဝါ၏။ (တရားကို သိစေထိုက်သော သတ္တဝါ၏၊) အဇာနနကာလံ၊ မသိသေးရာအခါကို။ ဥပါဒါယ၊ စွဲ၍။ ဧကမ္ပိ၊ တစ်ပါးလည်းဖြစ်သော။ တံ၊ ထို အသင်္ခတတရားကို။ နိဒ္ဒိသိတွာ၊ ထုတ်ပြတော်မူ၍။ (“အသင်္ခတဓာတု” ဟု ထုတ်ပြတော်မူ၍၊) ဣမေဟိ၊ ဣမေဟူ၍။ (“ဣမေ ဓမ္မာ အပစ္စယာ”ဟူ၍၊) ဗဟုဝစနေနဝ၊ ဗဟုဝုစ်သဒ္ဒါဖြင့်သာ။ နိဂမနံ၊ နိဂုံးကို။ ကတံ၊ ပြုတော်မူအပ်ပြီ။
၁၀၀၁။ နိတ္ထိ ကိံ ပန၊ မရှိကုန်သလော။ တေန၊ ထိုသို့ မရှိခြင်းကြောင့်။ န ဝုတ္တာ ကိံ၊ ဟောတော်မမူအပ်ကုန်သလော။ ဣတိ၊ သို့။ ယောဇနာ၊ ပုဒ်တို့ကို ယှဉ်စေခြင်းကို။ ကာတဗ္ဗာ၊ ၏။ ဣဒမေဝ၊ ဤအာရုံကိုသာ။ မနောဝိညေယျံ၊ မနောဝိဉာဏ်သည် သိထိုက်၏။ ဣတိ၊ သို့။ နိယမာဘာဝေါ၊ သတ်မှတ်အပ်သောတရား၏ မရှိခြင်းသည်။ ဝဝတ္ထာနာဘာဝေါ၊ ဝဝတ္ထာနာဘာဝမည်၏။ စက္ခုဝိညာဏာဒိဝိညေယျမေဝ၊ စက္ခုဝိညာဏ် အစရှိသောတရားတို့ သည် သိထိုက်သော ရူပါရုံအစရှိသည်ကိုသာ။ စက္ခာဒိဝိညေယျန္တိ၊ ဟူ၍။ (စက္ခုဝိညေယျံ, သောတဝိညေယျံ, ဃာနဝိညေယျံ, ဇိဝှာဝိညေယျံ, ကာယဝိညေယျံဟူ၍၊) ပါဠိယံ၊ ပါဠိတော်၌။ ဝုတ္တံ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ မနောဝိညာဏဝိညေယျနာပိ၊ မနောဝိညာဏ်သည် သိထိုက်သောတရားသည်လည်း။ မနောဝိညေယျေန၊ မနောဝိညေယျသည်။ ဘဝိတဗ္ဗံ၊ ဖြစ်ထိုက်၏။ ဣတိကတွာ၊ ဤသို့ နှလုံးပိုက်၍။ အဋ္ဌကထာယ၊ ၌။ ကိံ၊ ပေ။ အာဒိ၊ ကို။ (သင်္ဂဟကာရေန) ဝုတ္တံ။ ကေဟိစိ၊ ပေ။ ဣဒံ၊ ဤစကားကို။ ကာမာဝစရံ၊ သော။ မနောဝိညာဏံ၊ မနောဝိညာဏ်ကို။ အာရမဏာဒိဝသေန၊ အာရုံအစရှိသည်တို့၏အစွမ်းဖြင့်။ (အာဒိဖြင့် သမ္ပယောဂ,ဒွါရတို့ကို ယူ၊) ဘိန္ဒိတွာ၊ ခွဲခြား၍။ ယောဇေတဗ္ဗံ၊ ဟိ၊ ချဲ့။ ရူပါဝစရာဒိ အာရမဏေန၊ ရူပါဝစရ အစရှိသော အာရုံရှိကုန်သော။ ကာမာဝစရမနောဝိညာဏေန၊ ကာမာဝစရမနောဝိညာဏ်သည်လည်းကောင်း။ ရူပရာဂါဒိသမ္ပယုတ္တေန၊ ရူပရာဂအစရှိသည်တို့နှင့် သမ္ပယုတ်ဖြစ်သော။ (ကာမာဝစရမနော ဝိညာဏေန) စ၊ သည်လည်းကောင်း။ ကာမာဝစရဓမ္မာ၊ ကာမာဝစရတရားတို့ကို။ န ဝိညေယျာ၊ မသိထိုက်ကုန်။ ဣတရေနစ၊ ရူပါဝစာဒိအာရာမဏေ, ရူပရာဂါဒိသမ္ပယုတ္တကာမာဝစရမနောဝိညာဏ်မှတစ်ပါးသော ပရိတ္တာရမဏဖြစ်သော ကာမာဝစရမနောဝိညာဏ်သည်ကား။ (ကာမာဝစရဓမ္မာ၊ တို့ကို၊) ဝိညေယျာ၊ န်၏။
ဧဝံ၊ တူ။ ကာမာဝစရာနမေဝ၊ ကာမာဝစရသာလျှင် ဖြစ်ကုန်သော။ အာရမဏာနံ၊ အာရုံတို့တွင်။ ကေသဉ္စိ၊ အချို့ကုန်သော။ သဒ္ဒါဒီနံ၊ သဒ္ဒါရုံအစရှိသည်တို့၏။ ရူပါရမဏာဒီဟိ၊ ရူပါရုံလျှင် အာရုံရှိသော မနောဝိညာဏ် အစရှိသည်တို့သည်။ အဝိညေယျတာ၊ မသိထိုက်ကုန်သည်၏အဖြစ်ကိုလည်းကောင်း။ ဝိညေယျတာစ၊ ကိုလည်းကောင်း။ ယောဇေတဗ္ဗာ၊ ၏။ တထာ၊ တူ။ ဒွါရဘေဒဝသေန၊ ဒွါရအပြား၏ အစွမ်းဖြင့်။ (ယောဇေတဗ္ဗာ၊ ၏၊)
အထဝါ၊ ကား။ သောမနဿသဟဂတသန္တီရဏံ၊ သာမနဿသဟဂုတ်သန္တီရဏဟူသော မနောဝိညာဏ်သည်။ ဣဋ္ဌာရမဏမေဝ၊ ဣဋ္ဌာရုံဟူသော အာရုံရှိသည်သာ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဣတရံ၊ အခြားသော ဣဋ္ဌမဇ္ဈတ္တ စသော အာရုံကို။ တေန၊ ထို သောမနဿ သဟဂုတ် သန္တီရဏသည်။ န ဝိညေယျံ၊ မသိထိုက်။ ဥပေက္ခာသဟ ဂတေ၊ ဥပေက္ခာသဟဂုတ်ဖြစ်သော။ ကုသလဝိပါကေ စ၊ ကုသလဝိပါက်လည်းဖြစ်သော သန္တီရဏ၌လည်း။ ဧဝံ၊ ဤအတူတည်း။ ဣတိ၊ သို့။ သဗ္ဗတ္ထ၊ အလုံးစုံသော မနောဝိညာဏ်တို့၌။ ယထာယောဂံ၊ စွာ။ ယောဇေတဗ္ဗံ။
ရူပါဝစရာဒယော၊ ရူပါဝစအစရှိသော အာရုံတို့ကို။ ကာမာဝစရဝိပါကာဒီဟိ၊ ကာမာဝစရဝိပါက် အစရှိသော တရားတို့သည်။ အဝိညေယျာ၊ မသိထိုက်ကုန်။
ကေစိဒေဝ၊ အချို့သော အရူပါဝစရတရားတို့ကိုသာ။ အရူပါဝစရေဟိ၊ အရူပါဝစရ တရားတို့သည်။ ဝိညေယျာ၊ ကုန်၏။ ဣတိ၊ သို့။ ယောဇေတဗ္ဗံ၊ ၏။ (ယသ္မာ)၊ အနုဝတ္တမာနတ္တာ၊ အစဉ်လိုက်လာသည်၏ အဖြစ်ကြောင့်တည်း။
နိဗ္ဗာနေန အဝိညေယျတ္တာတိ၊ ဟူသောစကားကို။ ကဟိစိ အဝိညေယျာတိ ဣမဿ ပဒဿ၊ ဤပုဒ်၏။ အတ္ထသမ္ဘဝမတ္တံ၊ အနက်၏ ဖြစ်သင့်ခြင်းမျှကို။ သန္ဓာယ (သင်္ဂဟကာရေန) ဝုတ္တံ။ နိဗ္ဗာနဿ၊ ၏။ အနု၊ ပေ။ ဘာဝတော၊ အစဉ်လိုက်လာသော မနောဝိညာဏ်၏အဖြစ်ကြောင့်။ န (ဝုတ္တံ) ၊ ဆိုအပ်သည်မဟုတ်။
၁၁၀၂။ ပဉ္စကာမဂုဏိကောရာဂေါတိ၊ ဟူသော စကားကို။ ဥက္ကဋ္ဌဝသေန၊ ဥက္ကဋ္ဌနည်း၏ အစွမ်းဖြင့်။ ဝုတ္တံ။ ဘဝါသဝံ၊ ဘဝါသဝကို။ ထပေတွာ၊ ၍။ သဗ္ဗော၊ သော။ လောဘော၊ သည်။ ကာမာသဝေါ၊ ကာမာသဝတည်း။ ဣတိ၊ သို့။ (ဝတ္တုံ) ယုတ္တံ၊ သင့်သည်။ သိယာ၊ သဿတဒိဋ္ဌိ သဟဂတော၊ သဿတဒိဋ္ဌိနှင့် တကွဖြစ်သော။ ရာဂေါ၊ ရာဂကို။ ဘဝဒိဋ္ဌိသမ္ပယုတ္တတ္တာ၊ ဘဝဒိဋ္ဌိနှင့် ယှဉ်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ ဘဝါသဝေါတိ၊ ဟူ၍။ အဋ္ဌကထာယံ၊ ၌။ ဝုတ္တော။ ပန၊ ထိုသို့ပင် ဆိုအပ်ပါသော်လည်း။ ဘဝါသဝေါ၊ ကို။ ဒိဋ္ဌိဂတဝိပ္ပယုတ္တေသု ဧဝ၊ တို့၌သာ။ ဥပ္ပဇ္ဇတိ၊ ဣတိ၊ သို့။ ပါဠိယံ၊ အဋ္ဌကထာကဏ္ဍပါဠိတော်၌။ ဝုတ္တော၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီ။ သောပိ ရာဂေါ၊ ထို သဿတဒိဋ္ဌိနှင့်တကွဖြစ်သော ရာဂသည်လည်း။ ကာမာသဝေါ၊ သည်။ ဘဝိတုံ၊ ငှာ။ ယုတ္တော၊ သင့်၏၊
ဒိဋ္ဌ၊ ပေ။ ဒုက္ခာနံ၊ မျက်မှောက်ဘဝ၌ ဖြစ်သော ဆင်းရဲ, တမလွန်ဘဝ၌ဖြစ်သော ဆင်းရဲတို့၏။ ကာရဏဘူတာ၊ အကြောင်းဖြစ်၍ ဖြစ်ကုန်သော။ ကာမာသဝါဒယောပိ၊ တို့ကိုလည်း။ ဒွိဓာ၊ အားဖြင့်။ ဝုတ္တာ။
၁၁၀၃။ စ၊ ဆက်။ ကာမာသဝနိဒ္ဒေသေ၊ ၌။ ကာမေသူတိ၊ ကား။ ကာမ၊ ပေ။ ဘူတေသု၊ ကာမရာဂ၊ ဒိဋ္ဌိရာဂ အစရှိသည်တို့၏ အာရုံဖြစ်၍ ဖြစ်ကုန်သော။ တေဘူမကေသု၊ ဘုံသုံးပါး၌ ဖြစ်ကုန်သော။ ဝတ္ထုကာမေသု၊ ဝတ္ထုအာရုံကာမဂုဏ်တို့၌။ ဣတိ အတ္ထော၊ ဖြစ်သင့်၏။ သမ္ဘဝတိ၊ ဖြစ်သင့်၏။ ဟိ၊ မှန်။ (တစ်နည်း) ဟိ (ယသ္မာ)၊ တတ္ထာ၊ ထို တေဘူမကဝတ္ထုကာမတို့၌။ ဥပ္ပဇ္ဇမာနာ၊ ဖြစ်လတ်သော်။ ဝါ၊ သော။ သာတဏှာ၊ ဖြစ်၏။ သဗ္ဗာပိ၊ အလုံးစုံသည်လည်း။ ကာမစ္ဆန္ဒာဒိနာမံ၊ ကာမစ္ဆန္ဒ အစရှိသော အမည်ကို။ န လဘတိ၊ မရသည်ကား။ န၊ မဟုတ်။ (လဘတိဧဝ)၊ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (ဣတိ အတ္ထော သမ္ဘဝတိ။)
ကတ္တုကမျတာဆန္ဒော၊ ကတ္တုကမျတာဆန္ဒသည်။ အကုသလေပိ၊ ၌လည်း။ ဥပ္ပဇ္ဇတိ၊ ဖြစ်၏။ ပန၊ ကား။ ဓမ္မစ္ဆန္ဒော၊ ဓမ္မစ္ဆန္ဒသည်။ (အကုသလေ၊ ၌၊) န (ဥပ္ပဇ္ဇတိ)၊ မဖြစ်။
၁၁၀၅။ အညံ ဇီဝန္တိ၊ ဟူ၍။ ဂဟဏံ၊ ယူခြင်းသည်။ ဥပါဒါနက္ခန္ဓေသွေဝ၊ ဥပါဒါနက္ခန္ဓာ ငါးပါးတို့၌သာ။ ယဒိပိ ပဝတ္တတိ၊ အကယ်၍မူလည်း ဖြစ်စေဦးတော့။ ပန၊ ထိုသို့ပင် ဖြစ်ပါသော်လည်း။ ရူပေဝါ၊ ရူပက္ခန္ဓာ၌သော်လည်းကောင်း၊ ပေ။ ဝိညာဏေဝါ၊ ၌လည်းကောင်း။ န ပတိဋ္ဌာတိ၊ စွဲမြဲစွာ မတည်။ တတော၊ ထိုဥပါဒါနက္ခန္ဓာမှ။ အညံ၊ တစ်မျိုးတစ်ခြားကို။ ကတွာ၊ ပြု၍။ ဇီဝံ၊ အသက်ကောင်ကို။ ဂဏှာတိ၊ ယူ၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ သဿတဒိဋ္ဌိ၊ သဿတဒိဋ္ဌိသည်။ ဟောတိ။ ဣတိ၊ ဤသို့ မှတ်အပ်၏။
ဗြဟ္မာဒိံ၊ ဗြဟ္မာ အစရှိသော။ ဧကစ္စံ၊ အချို့သော။ အတ္တာနံ၊ အတ္တကို။ (ဂဏှန္တဿ၌စပ်၊) ဟောတိ၊ သေပြီးနောက်၌ ဖြစ်၏။ ဣတိ၊ သို့။ နိစ္စတော၊ မြဲသောအားဖြင့်လည်းကောင်း။ အညံ၊ ဗြဟ္မ အစရှိသူမှ အခြားသော။ (ဧကစ္စံ၊ သော။ အတ္တာနံ၊ ကို၊) န ဟောတိ၊ သေပြီးနောက်၌ မဖြစ်တော့။ ဣတိ၊ သို့။ အနိစ္စတောစ၊ အားဖြင့်လည်းကောင်း။ ဂဏှန္တဿ၊ ၏။ ဟောတိစ နစဟောတီတိ၊ ဟူသော။ ဧကစ္စသဿတဒိဋ္ဌိသည်။ (ဟောတိ)။
ဟောတိ၊ သေပြီးနောက် ဖြစ်သလော။ ဣတိ၊ သို့။ ပုဋ္ဌေ၊ မေးအပ်သော်။ နေဝါတိစ၊ နေဝဟူ၍လည်းကောင်း။ ဝါ၊ သေပြီးနောက် ဖြစ်သည်မဟုတ်ဟူ၍လည်းကောင်း။ န ဟောတိ၊ သေပြီးနောက် မဖြစ်သလော။ ဣတိ၊ သို့။ ပုဋ္ဌေ၊ သော်။ န ဣတိစ၊ နဟူ၍လည်းကောင်း။ ဝါ၊ သေပြီးနောက် မဖြစ်မဟုတ်ဟူ၍လည်းကောင်း။ သဗ္ဗတ္ထ၊ အလုံးစုံသော အမေးတို့၌။ ပဋိက္ခိပန္တဿ၊ ပယ်မြစ်သူ၏။ အမရာဝိက္ခေပဒိ၊ အမရာဝိက္ခေပဒိဋ္ဌိသည်။ (ဟောတိ)၊ အမရာ အနုပစ္ဆေဒါ၊ မပြတ်မစဲသော။ (ဝိက္ခေပဒိဋ္ဌိ၊ အထူးထူး အပြားပြား ပစ်ပယ်ကြောင်း အယူ တည်း၊) ဝါ၊ တစ်နည်း။ အမရမစ္ဆသဒိသီ၊ အမရမည်သော ငါးနှင့်တူသော။ ဝိက္ခေပဒိဋ္ဌိ၊ တည်း။ ဣတိ အတ္ထော။
ပဉ္စ၊ ပေ။ ကာမာသဝေါတိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တော၊ ဆိုအပ်ပြီ။ (ရှေ့၌ဆိုအပ်ပြီ၊) ဣတိကတွာ၊ ဤအကြောင်းကြောင့်။ ဗြဟ္မာနံ၊ ဗြဟ္မာတို့၏။ ဝိမာနာဒီသု၊ ဗိမာန် အစရှိသည်တို့၌။ ရာဂဿစ၊ ရာဂ၏လည်းကောင်း။ ဒိဋ္ဌိရာဂဿစ၊ ဒိဋ္ဌိရာဂ၏လည်းကောင်း။ ကာမာသဝဘာဝံ၊ ကာမာသဝ၏အဖြစ်ကို။ (သင်္ဂဟကာရော၊ သည်၊) ပဋိက္ခိပတိ၊ ပယ်မြစ်၏။ ပန၊ ထိုသို့ပင် ပယ်မြစ်ပါသော်လည်း။ ကာမာ၊ ပေ။ ဝိနိမုတ္တော၊ ကာမာသဝ ဘဝါသဝမှ လွတ်သော။ လောဘော၊ လောဘသည်။ ယဒိ အတ္ထိ၊ အကယ်၍ ရှိသေးအံ့။ (ဧဝံ သတိ)၊ သော၊ ထို လောဘသည်။ (အာသဝမှလွတ် သော လောဘသည်၊) ယဒါ၊ အကြင်အခါ၌။ ဒိဋ္ဌိဂတဝိပ္ပယုတ္တေသု၊ ဒိဋ္ဌိဂတဝိပ္ပယုတ်စိတ်တို့၌။ ဥပ္ပဇ္ဇတိ၊ ဖြစ်၏။ တဒါ၊ ထိုအခါ၌။ တေန၊ ထိုလောဘနှင့်။ (အာသဝမှလွတ်သော လောဘနှင့်၊) သမ္ပယုတ္တော၊ ယှဉ်သော။ အဝိဇ္ဇာသဝေါ၊ အဝိဇ္ဇာသဝသည်။ အာသဝဝိပ္ပယုတ္တော၊ အာသဝဝိပ္ပယုတ္တတည်း။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဒါမန၊ ပေ။ သမ္ပယုတ္တဿ၊ ဒေါမနဿနှင့် သမ္ပယုတ် ဖြစ်သော မောဟ၊ ဝိစိကိစ္ဆာနှင့် သမ္ပယုတ်ဖြစ်သော မောဟ၊ ဥဒ္ဓစ္စနှင့်သမ္ပယုတ်ဖြစ်သော မောဟ၏။ (အာသဝဝိပ္ပယုတ္တာတာ၊ အာသဝဝိပ္ပယုတ္တ၏အဖြစ်ကို။ ဝုတ္တာ) ဝိယ၊ ဟောတော်မူအပ်သကဲ့သို့။ တဿပိ၊ ထို ဒိဋ္ဌိဂတဝိပ္ပယုတ်မောဟ၏လည်း။ အာသဝဝိပ္ပယုတ္တတာ၊ ဖြစ်ခြင်းသည်။ ဝါ၊ ကို။ ဝတ္တဗ္ဗာ၊ ဟောတော်မူထိုက်သည်။ သိယာ၊ ဖြစ်ရာ၏။ (ကိံ၊ အဘယ်သို့။ ဝတ္တဗ္ဗာ၊ ဟောတော်မူထိုက်သနည်း၊) စတူသု၊ ပေ။ ဝိပ္ပယုတ္တောတိ၊ ဟူ၍။ (ဝတ္တဗ္ဗာ သိယာ၊) ကာမာ၊ ပေ။ ဥပ္ပဇ္ဇတီတိ၊ ဟူ၍လည်းကောင်း။ ကာမာသဝံ၊ ပေ။ အဝိဇ္ဇသဝေါတိစ၊ ဟူ၍လည်းကောင်း။ ဝစနတော၊ ဟောတော်မူခြင်း ကြောင့်။ ဒိဋ္ဌိသဂတော၊ ဒိဋ္ဌိဂတော။ ရာဂေါ၊ ရာဂသည်။ ကာမာသဝေါ၊ ကာမာသဝဖြစ်သည်။ န ဟောတိ။ ဣတိ၊ သို့။ ဝတ္တုံ န သက္ကာ။
ကိလေသ၊ ပေ။ ဝဋ္ဋတိ၊ ကား။ အာသဝါနံ၊ အာသဝေါတရားတို့ကို။ ဝစနံ၊ ဟောတော်မူခြင်းသည်။ ပဟာတဗ္ဗဒဿနတ္ထံ၊ ပယ်ထိုက်သော ကိလေသာ၏အဖြစ်ကို ပြရခြင်းအကျိုးရှိ၏။ ဣတိကတွာ၊ ကြောင့်။ တေ၊ ထို အာသဝေါတရားတို့သည်။ (ဝဋ္ဋန္တိ၌စပ်၊) ပဟာနေ၊ ပယ်ခြင်းဟူသော အကြောင်းကြောင့်။ အာဟရိယမာနာ၊ ဆောင်ယူအပ်ကုန်လတ်သော်။ ပဟာတဗ္ဗာနမ္ပိ၊ ပယ်ထိုက်သည်လည်းဖြစ်ကုန်သော။ တေသံ ကိလေသာနံ၊ ကိလေသာတို့၏။ ဥဒ္ဒေသကမေန၊ ဥဒ္ဒေသအစဉ်အားဖြင့်။ အာဟရိတုံ၊ ဆောင်ခြင်းငှာ။ ဝဋ္ဋန္တိ၊ သင့်ကုန်၏။ ပဇဟနကာနံ၊ ပယ်တတ်ကုန်သော။ ပဂ္ဂါနမ္ပိ၊ မဂ်တို့၏လည်း။ (ဥဒ္ဒေသက္ကမေန အာဟရိတုံ ဝဋ္ဋန္တိ။)
၁၁၂၁။ ပဌမကမာနဘာဇနီယေတိ၊ ကား။ သေယျောဟမသ္မီတိ မာနဿ၊ သေယျောဟမသ္မိဟူသော မာန၏။ နိဒ္ဒေသေ၊ အကျယ်ဝေဖန်ရာပါဠိရပ်၌။ ဟိ၊ ချဲ့။ တတ္ထ၊ ထို ပဌမကမာနဘာဇနီယ၌။ (“ဝိဘတ္တော”၌ စပ်၊) ဧကစ္စော၊ အချို့ပုဂ္ဂိုလ်သည်။ ဇာတိယာဝါ၊ ခတ္တိယစသော ဇာတ်ကြောင့်သော်လည်းကောင်း။ ဂေါတ္တေနဝါ၊ ဂေါတမစသော အနွယ်ကြောင့်သော်လည်းကောင်း။ လောကပုတ္တိယေန၊ အမျိုးကောင်းသားတို့၏အဖြစ် ကြောင့်သော်လည်းကောင်း။
ဝဏ္ဏပေါက္ခရတာယဝါ၊ အဆင်းနှင့်ပြည့်စုံသော ကိုယ်ရှိသူ၏အဖြစ်ကြောင့်သော်လည်းကောင်း။ ဓနေနဝါ၊ ဥစ္စာကြောင့်သော်လည်းကောင်း။ အဇ္ဈေနေနဝါ၊ ရွတ်ဆို သင်ယူအပ်ပြီးသော ဝေဒကြောင့်သော်လည်းကောင်း။ ကမ္မာယတနေနဝါ၊ အသက်မွေးခြင်း၏အကြောင်းဖြစ်သော “ကသိ,ဝါဏိဇ္ဇ”စသော အလုပ်ကြောင့်သော် လည်းကောင်း။ သိပ္ပာယတနေနဝါ၊ အသက်မွေးခြင်း၏အကြောင်းဖြစ်သော “ဟတ္ထိသိပ္ပ”စသော အတတ်ကြောင့်သော်လည်းကောင်း။ ဝိဇ္ဇယဋ္ဌာနေနဝါ၊ အသက်မွေးခြင်း၏ တည်ရာအကြောင်းဖြစ်သော “ခေတ္တဝိဇ္ဇာ” စသော အသိဉာဏ်ကြောင့်သော်လည်းကောင်း။ သုတေနဝါ၊ ကြားနာအပ်သောအတတ်ကြောင့်သော် လည်းကောင်း။ ပဋိဘာနေနဝါ၊ ရှေးရှုထင်လာသော ဉာဏ်ပညာကြောင့်သော်လည်းကောင်း။ အညတရည တရေန၊ တစ်ပါးပါးသော။ ဝတ္ထုနာ၊ အကြောင်းကြောင့်။ မာနံ၊ မာနကို။ ဇပ္ပေတိ၊ ဖြစ်စေ၏။ ဧဝရူပေါ၊ ဤသို့ သဘောရှိသော။ ယော မာနော၊ အကြင် မှတ်ထင်ခြင်းသည်။ (ယာ) မညနာ၊ အကြင် မှတ်ထင်ခြင်းဟူသော အခြင်းအရာသည်၊ ပေ။ စိတ္တဿ၊ စိတ်၏။ (ယာ) ကေတုကမျတာ၊ အကြင် အမြင့်ဆုံးအလံကဲ့သို့ အလွန်တက်ကြွခြင်းကို အလိုရှိသူ၏ အဖြစ်သည်။ (အတ္ထိ)၊ ဣတိ၊ သို့။ သေယျဿ၊ သေယျပုဂ္ဂိုလ်၏သန္တာန်၌လည်းကောင်း။ သဒိသဿ၊ သဒိသပုဂ္ဂိုလ်၏သန္တာန်၌လည်းကောင်း။ ဟီနဿစ၊ ဟီနပုဂ္ဂိုလ်၏သန္တာန်၌လည်းကောင်း။ ပုဂ္ဂလဝိသေသံ၊ ပုဂ္ဂိုလ်အထူးကို။ (သေယျ, သဒိသ, ဟီနဟူသော ပုဂ္ဂိုလ်အထူးကို၊) အနာမသိတွာ၊ မသုံးသပ်မူ၍။ သေယျမာနော၊ သေယျမာနကို။ ဝိဘတ္တော၊ ဝေဖန်တော်မူအပ်ပြီ။ ဣတိ ဣမအတ္ထံ၊ ကို။ သန္ဓာယ၊ ဆောင်ယူ၍။ ဧကော၊ ပေ။ ကထိတောတိ၊ ဟူ၍။ (သင်္ဂဟကာရော) အာစ၊ စ၊ ဆက်။ ကေဝလံ၊ ဒုတိယက, တတိယကမာနမဖက် သက်သက်။ အယံ၊ ဤမာနကို။ ပဌမကမာနဘာဇနီယေဧဝ၊ ပဌမကမာနဘာဇနီယ၌သာ။ ဧဝံ၊ သို့။ ကထိတော၊ ဟောတော်မူအပ်သည်ကား။ န၊ မဟုတ်သေး။ ဒုတိယကတတိယကမာနဘာဇနီယေပိ၊ နှစ်ခုမြောက်မာန, သုံးခုမြောက်မာနကို ဝေဖန်ရာပါဠိရပ်၌လည်း။ ကထိတောဧဝ၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီးသည်သာ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဧတံ၊ ဤပဌမကမာနဘာဇနီယေဟူသောစကားကို။ နိဒဿနမတ္တံ၊ နိဒဿနနည်းမျှဟူ၍။ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။
အထဝါ၊ ကား။ ပုဂ္ဂလေ၊ ပုဂ္ဂိုလ်တို့ကို။ (သေယျ,သဒိသ,ဟီနပုဂ္ဂိုလ်တို့ကို၊) အနိဿယ၊ မမှီမူ၍။ ဝုတ္တာနံ၊ ဟောတော်မူအပ်ကုန်သော။ တိဏ္ဏမ္ပိ၊ သုံးပါးကုန်သော။ မာနာနံ၊ မာနတို့၏။ ဘာဇနီယံ၊ ဘာဇနီယကို။ ပဌမကမာနဘာဇနီယေတိ၊ ဟူ၍။ (သင်္ဂဟကာရော) အာဟ၊ ဟိ၊ ချဲ့။ သေယျဿ၊ သေယျပုဂ္ဂိုလ်၏။ သေယျောဟမသ္မီတိ မာနောတိ အာဒီနံ၊ အစရှိကုန်သော။ (မာနာနံ၌ စပ်၊) ပုဂ္ဂလံ၊ ပုဂ္ဂိုလ်ကို။ အာမသိတွာ၊ သုံးသပ်၍။ (သေယျဿ, သဒိသဿ္ထ, ဟီနဿဟု သုံးသပ်၍၊) ဝုတ္တာနံ၊ ဟောအပ်ကုန်သော။ နဝန္နံ၊ ကိုးမျိုးကုန်သော။ မာနာနံ၊ မာနတို့၏။ ဘာဇနီယံ၊ ဘာဇနီယသည်။ ဒုတိယကမာနဘာဇနီယံ၊ ဒုတိယကမာနဘာဇနီယဖြစ်သည်။ ဟောတိ၊ ဖြစ်၏။ (ကသ္မာ)၊ တဿ မာနရာသိဿ၊ ထိုမာနအစု၏။ ပုဂ္ဂလံ၊ ပုဂ္ဂိုလ်ကို။ အနာမသိတွာ၊ မသုံးသပ်မူ၍။ ဝုတ္တမာနရာသိတော၊ ဟောတော်မူအပ်သော မာနအစုမှ။ ဒုတိယကတ္တာ၊ နှစ်ခုမြောက်၏အဖြစ်ကြောင့်တည်း။ ဣတိ၊ ဤသို့ မှတ်အပ်၏၊
စ၊ သည်သာမကသေး။ ယထာဝုတ္တေ၊ အကြင် အကြင် ဟောတော်မူအပ်ပြီးသော။ ဒုတိယကမာနဘာဇနီယေ၊ ဒုတိယကမာနဘာဇနီယ၌။ ဧကေကဿ၊ တစ်ယောက်တစ်ယောက်သော ပုဂ္ဂိုလ်၏။ တယော တယော၊ သုံးပါးသုံးပါးကုန်သော။ မာနာ၊ မာနတို့သည်။ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ၊ ဖြစ်ကုန်၏။ ဣတိ၊ သို့။ ကထိတံ၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဣဓ၊ ဤအဋ္ဌကထာ၌။ ဝုတ္တာယ၊ ဆိုအပ်ပြီးသော။ အတ္ထဝဏ္ဏနာယ၊ အနက်အဖွင့်နှင့်။ သမာနဒဿနတ္ထံ၊ တူသည်၏အဖြစ်ကို ပြခြင်းအကျိုးငှာ။ ပဌမကမာနဘာဇနီယေတိ၊ ဟူ၍။ (သင်္ဂဟကာရေန) အထာပိ ဝုတ္တံ၊ အကယ်၍လည်း ဆိုအပ်သည်ဖြစ်အံ့။ (ဧဝံ သတိ)၊ သောဧဝမာနော၊ ထိုပဌမကမာနသည်သာ။ ဣဓ၊ ဤအဋ္ဌကထာ၌။ အာဂတော၊ လာ၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ တတ္ထ၊ ထို ပဌမကမာနဘာဇနီယ၌။ ကထိတောဧဝ၊ ဆိုအပ်ပြီးသည်သာလျှင်ဖြစ်သော။ အတ္ထော၊ အနက်ကို။ ယုဇ္ဇတိ၊ ယှဉ်စပ်အပ်၏။ ဝါ၊ သုံးစွဲအပ်၏။ ဣတိ၊ ကား။ အဓိပ္ပာယော၊ အဋ္ဌကထာဆရာ၏အလိုတည်း။
မာနကရဏဝသေနာတိ၊ ကား။ သေယျာ၊ မြတ်၏။ ဣတိအာဒိကိစ္စကရဏဝသေန၊ ဤသို့ အစရှိသော ကိစ္စကို ပြုခြင်း၏အစွမ်းဖြင့်။ (မာနော၌စပ်)၊ အပရာပရေ ဥပါဒါယာတိ ဣဒံ၊ ဤစကားကို။ ပုရိမာပုရိမာ၊ ရှေးရှေး၌ဖြစ်ကုန်သော။ မာနာ၊ မာနတို့သည်။ (အစ္စုဂ္ဂစ္ဆန္တိ၌ စပ်၊) အပရာပရေ၊ နောက်နောက်၌ဖြစ်ကုန်သော။ ဥပနိဿယဘာဝေန၊ အားကြီးသော မှီရာအကြောင်း၏အဖြစ်ဖြင့်။ တေ၊ ထို မာနတို့ကို။ ဥပ္ပာဒေန္တာ၊ ဖြစ်စေကုန်လျက်။ အစ္စုဂ္ဂစ္ဆန္တိ၊ အလွန်တက်ကြွကုန်၏။ ဣတိ ဣမံ အတ္ထံ၊ ဤအနက်အဓိပ္ပာယ်ကို။ သန္ဓာယ (သင်္ဂဟ ကာရေန) ဝုတ္တံ။ ကေတုကမျတာ၊ အမြင့်ဆုံး အလံကဲ့သို့ အလွန်မြင့်တက်ခြင်းကို အလိုရှိသူ၏ ဖြစ်ကြောင်းဖြစ်ရာ မာနကြောင့်။ စိတ္တံ၊ စိတ်သည်။ အစ္စုဂ္ဂတဘာဝံ၊ အလွန်တက်ကြွသည်၏အဖြစ် သို့။ ဂစ္ဆတိ၊ ရောက်၏။ ဣတိ ကတွာ၊ ဤအကြောင်းကြောင့်။ ဝါ၊ ဤသို့ နှလုံးသွင်း၍။ စိတ္တေနေဝ၊ စိတ်ဖြင့်သာလျှင်။ ဝိသေသိတံ၊ အထူးပြုအပ်ပြီ။
၁၁၂၆။ အက္ခမနဘာဝပ္ပဘာသနံ၊ သည်းမခံနိုင်သည်၏အဖြစ်ကို ထင်ရှားပြခြင်းသည်။ ခိယနံ၊ ခိယနမည်၏။ မနေန ပိယကရဏန္တိ၊ ကား။ ဧဝံပကာရံ၊ ဤသို့ (စိတ်ဖြင့် ချစ်မြတ်နိုးခြင်းကို ပြုခြင်းဟူသော) အပြားရှိသော။ ပူဇံ၊ ပူဇော်ခြင်းကို။ မာနနန္တိ၊ ဟူ၍။ ဝုစ္စတိ၊ ဆိုအပ်၏။ ဣတိ အတ္ထော၊ ဤကား အနက်။ ဣဿာကရဏဝသေနာတိ၊ ကား။ လာဘာဒိ အက္ခမနကိစ္စဝသေန၊ လာဘ်ရခြင်း အစရှိသည်တို့ကို သည်းမခံနိုင်ခြင်းကိစ္စ၏ အစွမ်းဖြင့်....။
၁၁၂၇။ အရိယသာဝကာတိ ဝစနံ၊ အရိယသာဝကာ ဟူသောစကားသည်။ အရိယသာဝကာနံယေဝ၊ အရိယာ သာဝကတို့၏ သာလျှင်။ ပဋိဝေဓော၊ မဂ်ဖိုလ်နိဗ္ဗာန်ကို ထိုးထွင်း၍ သိခြင်းသည်။ အတ္ထိ၊ ရှိ၏။ တေစ၊ ထို အရိယာသာဝကတို့သည်လည်း။ တံ၊ ထို ပဋိဝေဓကို။ န မစ္ဆရာယန္တိ၊ ဝန်မတိုကြကုန်။ ဣတိ၊ သို့။ ပဋိဝေဓဓမ္မေ၊ ပဋိဝေဓတရား၌။ မစ္ဆရိယာဘာဝဒဿနတ္ထံ၊ မစ္ဆရိယမရှိသည်၏အဖြစ်ကိုပြရခြင်းအကျိုးရှိ၏။ ဂန္ထောတိ၊ ကား။ ပါဠိ၊ ကျမ်းစာတည်း။ ကထာမဂ္ဂေါတိ၊ ကား။ အဋ္ဌကထာပဗန္ဓော၊ အဋ္ဌကထာအစဉ်တည်း။ ဓမ္မန္တရန္တိ၊ ကား။ ကုသလာဒိဓမ္မံ၊ ကုသိုလ်အစရှိသောတရားကို။ ဘိန္ဒိတွာ၊ ဖျက်၍။ အကုသလာဒိံ၊ ကို။ (အာလောဠေဿတိ၊ မွှေနှောက်လတ္တံ့။ ဝါ၊ ရောမွှေလတ္တံ့၊) ဝါ၊ အဋ္ဌကထာနည်းမှ တစ်နည်းကား။ အတ္တနော၊ မိမိ၏။ လာလတာယ၊ လျှပ်ပေါ်လောလီသူ၏အဖြစ်ကြောင့်။ တထာဂတဘာသိတံ၊ မြတ်စွာဘုရားဟောတော်မူအပ်သော တရားကို။ တိတ္ထိယဘာသိတံ၊ တိတ္ထိဟောအပ်သော တရားကို။ ကာရောန္တော၊ ဖြစ်စေလျက်။ အာလောဠေဿတိ၊ မွှေနှောက်လတ္တံ့။ အတ္တာနံ အာဝီကတွာတိ၊ ကား။ အတ္တာနံ၊ မိမိကိုယ်ကို။ အညထာ၊ တစ်ပါးသော အခြင်းအရာအားဖြင့်။ (အပရိသုဒ္ဓကာယသမာ စာရစသော အခြင်းအရာအားဖြင့်၊) သန္တံ၊ ထင်ရှားရှိသည်ကို။ အညထာ၊ အခြားအားဖြင့်။ (ပရိသုဒ္ဓကာယ သမာစာရ စသော အခြင်းအရာအားဖြင့်၊) ပဝေဒယိတွာ၊ သိစေ၍။ (နဿိဿတိ၌စပ်၊) ယောပနာတိ၊ ကား။ တိတ္ထိယောဝါ၊ တိတ္ထိသည်သော်လည်းကောင်း။ ဂဟဋ္ဌေဝါ၊ လူဝတ်ကြောင်သည်သော်လည်းကောင်း။ အတ္တနော၊ မိမိ၏။ သမယဿ၊ အယူ၏။ သဒါသဘာဝံ၊ အပြစ်ရှိသည်၏ အဖြစ်ကို။ အနိစ္ဆန္တော၊ အလိုမရှိသည် (ဟုတွာ)၊ အညာဏေန၊ မသိခြင်းကြောင့်သော် လည်းကောင်း။ အဘိနိဝေသေနဝါ၊ စွဲမြဲစွာ နှလုံးသွင်းခြင်း ကြောင့်သော်လည်းကောင်း။ (န ဒေတိ၌ စပ်။)
ဗျာပေတုံ၊ ပျံ့နှံ့စေခြင်းငှာ။ အနိစ္ဆော၊ အလိုမရှိသူတည်း။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဝိဝိစ္ဆော၊ ဝိဝိစ္ဆမည်၏။ တဿ၊ ထို ပျံ့နှံ့စေခြင်းငှာ အလိုမရှိသူ၏။ ဘာဝေါ၊ ဖြစ်ခြင်းတည်း။ ဝေဝိစ္ဆံ၊ ပျံ့နှံ့စေခြင်းငှာ အလိုမရှိသူ၏။ ဖြစ်ကြောင်းဖြစ်ရာ။ ....အနာဒရောတိ၊ ကား။ မစ္ဆရိယေန၊ မစ္ဆရိယကြောင့်။ ဒါနေ၊ ပေးကမ်းခြင်း၌။ အာဒရရဟိတော၊ လေးစားခြင်းမှ ကင်းသူကို။ (ကဒရိယောတိ ဝုစ္စတိ၌စပ်။)
ကဋစ္ဆုနာ၊ ဇွန်းဖြင့်။ ဘတ္တဿ၊ ထမင်းကို။ ဂါဟော၊ ယူခြင်းတည်း။ ကဋစ္ဆုဂ္ဂါဟော၊ ယူခြင်း။ ကဋစ္ဆုဂ္ဂါဟောဝိယ၊ ဇွန်းဖြင့် ထမင်းကို ယူခြင်းနှင့်တူ၏။ (ဣတိ၊ ကြောင့်၊) ကဋစ္ဆုဂ္ဂါဟော၊ မည်၏။ (ဥပမာတဒ္ဓိတ်, တစ်နည်း-သဒိသူပစာကို ပြသည်၊) ဟိ၊ မှန်။ ကဋစ္ဆုဂ္ဂါဟော၊ ဇွန်းဖြင့် ထမင်းကို ယူခြင်းသည်။ ယထာဝုတ္တေ၊ အကြင်အကြင် (အဋ္ဌကထာ၌) ဆိုအပ်ပြီးသော။ ဘတ္တေ၊ ထမင်း၌။ န သမ္ပသာရယတိယထာ၊ မပျံ့သကဲ့သို့။ ဧဝံ၊ ဤနည်းတူ။ မစ္ဆရိယမ္ပိ၊ မစ္ဆရိယသည်လည်း။ အာဝါသာဒီသု၊ နေရာအစရှိသည်တို့၌။ (န သံပသာရယတိ၊) ဣတိ၊ ဤသို့ မှတ်အပ်၏။ ဝါ၊ အဋ္ဌကထာနည်းမှ တစ်နည်းကား။ ဧတေန၊ ဤဇွန်းဖြင့်။ ဂယှတိ၊ ထမင်းကို ယူအပ်၏။ ဣတိ၊ ဤသို့ ယူကြောင်း၏အဖြစ်ကြောင့်။ ဂါဟော၊ မည်၏။ ကဋစ္ဆုဧဝ၊ ဇွန်းသည်ပင်။ ဂါဟော၊ ထမင်းကို ယူကြောင်းတည်း။ ကဋစ္ဆုဂ္ဂဟော၊ ထမင်းကို ယူကြောင်းဇွန်း။ သော၊ ထို ထမင်းကို ခူးယူကြောင်း ဇွန်းသည်။ သင်္ကုဋိတဂ္ဂေါ၊ ကုပ်သော အဖျားရှိသည်။ (ဟုတွာ) န သံပသာရယတိယထာ၊ မပျံ့သကဲ့သို့။ ဧဝံ၊ ဤနည်းတူ။ မစ္ဆရိယံပိ၊ မစ္ဆရိယသည်လည်း။ (အာဝါသာဒီသု န သံပသာရယတိ)၊ ဣတိ၊ ဤသို့ မှတ်အပ်၏။
အာဝရိတွာ၊ ပိတ်ချုပ်၍။ ဂဟိတံ၊ ယူအပ်သောစိတ်တည်း။ အဂ္ဂဟိတံ၊ ပိတ်ချုပ်၍ ယူအပ်သောစိတ်။ တဿ၊ ထို ပိတ်ချုပ်၍ ယူအပ်သောစိတ်၏။ ဘာဝေါ၊ ဖြစ်ခြင်းတည်း။ အဂ္ဂဟိတတ္တံ၊ ပိတ်ချုပ်၍ ယူအပ်သောစိတ်၏အဖြစ်။ မစ္ဆရိယံ၊ မစ္ဆရိယတည်း။ ပရေဟိ၊ သူတစ်ပါးတို့နှင့်။ သာဓာရဏံ ဝါ၊ ဆက်ဆံသည်မူလည်းဖြစ်သော။ အသာဓာရဏံ ဝါ၊ မဆက်ဆံမူလည်း ဖြစ်သော။ အာဝါသာဒိ၊ နေရာအစရှိသည်သည်။ မယှမေဝ၊ ငါ၏ဥစ္စာ သည်သာ။ ဟောတို၊ ဖြစ်ပါစေသတည်း။ ဣတိ၊ သို့။ ပဝတ္တိဝသေန၊ ဖြစ်ခြင်း၏အစွမ်းဖြင့်။ အတ္တ၊ ပေ။ တာ၊ မိမိစည်းစိမ်ကို ယူခြင်းလက္ခဏာရှိသည်၏အဖြစ်ကိုလည်းကောင်း။ အညဿ၊ အခြားသူ၏ ဥစ္စာသည်။ မာ (ဟောတု)၊ ဣတိ၊ သို့။ ပဝတ္တိဝသေန၊ ဖြစ်ခြင်း၏အစွမ်းဖြင့်။ အတ္တ၊ ပေ။ တာစ၊ မိမိစည်းစိမ်ကို လျှို့ဝှက်ခြင်းလက္ခဏာရှိသည်၏ အဖြစ်ကိုလည်းကောင်း။ ယောဇေတဗ္ဗာ၊ ယှဉ်စပ်အပ်၏။ ပန၊ ဆက်။ ပရသန္တကံ ဂဏှိတုကာမောတိ၊ ဟူသော။ ယံ၊ အကြင်စကားကို။ (သင်္ဂဟကာရေန) ဝုတ္တံ၊ ဆိုအပ်၏။ တံ၊ ထိုစကားကို။ မစ္ဆရိယဿ၊ မစ္ဆရိယ၏။ ပရသန္တကလာဘဿ၊ သူတစ်ပါးဥစ္စာကိုလိုချင်ခြင်း၏။ ဥပနိဿယဘာဝံ၊ အားကြီးသော မှီရာအကြောင်း၏အဖြစ်ကို။ ဒဿေတုံ ဝုတ္တံ၊ ပြခြင်းငှာ ဆိုအပ်၏။ ဣတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ၊ ဤသို့ မှတ်အပ်၏။ ဟိ၊ မှန်။ တစ်နည်း-ဟိ (ယသ္မာ)၊ တံ၊ ထိုပရသန္တကံ ဂဏှိတု ကာမောဟူသော စကားသည်။ မစ္ဆရိယပဝတ္တိဒဿနံ၊ မစ္ဆရိယဖြစ်ပုံကို ပြကြောင်းစကားသည်။ ယဒိ (ဟောတိ၊ ဧဝံ သတိ)၊ ပရ၊ ပေ။ လက္ခဏ တာစ၊ ပရသမ္ပတ္တိဂ္ဂဟဏလက္ခဏာ ရှိသည်၏အဖြစ်သည်လည်း။ ဝါ၊ ကိုလည်း။ ဝတ္တဗ္ဗ၊ ဆိုထိုက်သည်။ သိယာ၊ ဖြစ်ရာ၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (တံ မစ္ဆရိယဿပရသန္တက လောဘဿ ဥပနိဿယဘာဝံ ဒဿေတုံ ဝုတ္တန္တိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။)
၁၁၄၀။ အဘိဇ္ဈာကာမရာဂါနံ၊ အဘိဇ္ဈာ, ကာမရာဂတို့၏။ ဝိသေသော၊ အထူးသည်။ အာသဝဒွယဧကာသဝဘာဝေါ၊ အာသဝနှစ်ပါးအပေါင်း၏အဖြစ်၊ တစ်ပါးသော အာသဝ၏ အဖြစ်သည်။ အဘိဇ္ဈယ၊ အဘိဇ္ဈာ၏။ နောအာသဝဘာဝေါစ၊ အာသဝ မဟုတ်သည်၏ အဖြစ်သည်လည်း။ န၊ မရှိ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ နောအာသဝလောဘဿ၊ အာသဝမဟုတ်သော လောဘ၏။ သဗ္ဘာဝေါ၊ ထင်ရှားရှိသည်၏အဖြစ်ကို။ ဝိစာရေတဗ္ဗော၊ စိစစ်ထိုက်၏။ (တသ္မာ ဝိစာရေဗ္ဗော၊) ဟိ (ယသ္မာ)၊ အာသဝေါစ၊ ပေ။ ပစ္စယောတိ၊ ဟူသော။ သတ္တမော ပေဥှာစ၊ သတ္တမပြဿနာသည်လည်းကောင်း။ နာဝမော ပေဥှာစ၊ နဝမပြဿနာသည်လည်းကောင်း။ န အတ္ထိ၊ မရှိ။ ဂဏနာယစ၊ ဂဏနာ၌လည်း။ (သင်္ချာဝါရ၌လည်း၊) ဟေတုယာ သတ္တာတိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တံ၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီ။ နဝါတိ၊ ဟူ၍။ န (ဝုတ္တံ)၊ မဟောတော်မူအပ်။ ပန၊ ဆက်။ ဒိဋ္ဌိဂတသမ္ပယုတ္တေ၊ ဒိဋ္ဌိဂတသမ္ပယုတ်ဖြစ်သော။ နော အာသဝေ၊ အာသဝမဟုတ်သော။ လောဘေ၊ လောဘသည်။ ဝိဇ္ဇမာနေ၊ ထင်ရှားရှိလတ်သော်။ သတ္တမနဝမာပိ၊ သတ္တမ,နဝမလည်းဖြစ်ကုန်သော။ ပဥှာ၊ ပြဿနာတို့သည်။ ဝိသဇ္ဇနံ၊ အဖြေကို။ လဘေယျုံ၊ ရကုန်ရာ၏။ ဂဏနာစ၊ ဂဏနာသည်လည်း။ ဝါ၊ ကိုလည်း။ (သင်္ချာကိုလည်း၊) ဟေတုယာ နဝါတိ၊ ဟူ၍။ ဝတ္တဗ္ဗာသိယာ၊ ဆိုထိုက်ရာ၏။ စ၊ ဆက်။ ဒိဋ္ဌိဝိပ္ပယုတ္တေ၊ ဒိဋ္ဌိဝိပ္ပယုတ်ဖြစ်သော။ နေ အာသဝေ၊ နောအာသဝဖြစ်သော။ လောဘေ၊ လောဘသည်။ ဝိဇ္ဇမာနေ၊ ထင်ရှားရှိသော်။ ပုဗ္ဗေ၊ ရှေ့ အာသဝနိဒ္ဒေသ၌။ ဒဿိတော၊ ပြအပ်ပြီးသော။ ဒေါသော၊ အပြစ်သည်။ (ဟောတိ)၊ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (နော အာသဝလောဘဿ သဗ္ဘာဝေါ ဝိစာရေ တဗ္ဗော။)
၁၁၅၉။ ကာမစ္ဆန္ဒနီဝရဏနိဒ္ဒေသေ၊ ၌။ ကာမေသူတိ၊ ကား။ တေဘူမကေသု၊ ဘုံသုံးပါး၌ဖြစ်ကုန်သော။ အာသဝေသု၊ အာသဝေါတရားနှင့်တကွ ဖြစ်ကုန်သော။ သဗ္ဗေသု၊ အလုံးစုံကုန်သော။ ဝတ္ထုကာမေသု၊ ဝတ္ထုအာရုံ ကာမဂုဏ်တို့၌။ (“ယော ကာမစ္ဆန္ဒော၊ ကာမစ္ဆန္ဒသည်။ အတ္ထိ၊ ရှိ၏”ဟု ပါဠိတော်၌ စပ်၊) ဟိ၊ မှန်။ သဗ္ဗော၊ အလုံးစုံသော။ သော၊ ထို။ လောဘော၊ လောဘသည်။ ကာမစ္ဆန္ဒနီဝရဏံ၊ ကာမစ္ဆန္ဒနီဝရဏတည်း။ တေနေဝ၊ ထို့ကြောင့်ပင်။ တဿ၊ ထို ကာမစ္ဆန္ဒနီဝရဏ၏။ အာရုပ္ပေ၊ အရူပဘုံ၌။ ဥပ္ပတ္တိ၊ ဖြစ်ပုံကို။ ဝုတ္တာ၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီ။ (ကိံ)၊ နီဝရဏံ၊ ပေ။ အဝိဇ္ဇာနီဝရဏန္တိ၊ ဟူ၍။ (ဝုတ္တာ)။
၁၁၆၂။ ဣရိယာပထိကစိတ္တန္တိ၊ ကား။ ဣရိယာပထူပတ္ထမ္ဘကံ၊ ဣရိယာပုထ်ကို ထောက်ပံ့တတ်သော။ အဋ္ဌပညာသဝိဓံ၊ ငါးဆယ့်ရှစ်ပါးအပြားရှိသော။ စိတ္တံ၊ စိတ်သည်။ (အသက္ကောန္တံ ဩလီယတိ၌စပ်၊) ပန၊ ဆက်။ တတ္ထ၊ ထို ၅၈-ပါးသော စိတ်တို့တွင်။ ဗလဝ၊ ပေ။ ဂတံ၊ အားကြီးသော ထိနမိဒ္ဓနှင့်တကွဖြစ်သော။ စိတ္တံ၊ စိတ်ကို။ ဣရိ၊ ပေ။ အသက္ကောန္တန္တိ၊ ဟူ၍။ (သင်္ဂဟကာရေန) ဝုတ္တံ၊ ဆိုအပ်ပြီ။ ဩလီယတီတိ၊ ကား။ ဩလမ္ဗတိ၊ တွဲရရွဲဆွဲ၏။
၁၁၆၃။ ဩနယှတီတိ၊ ကား။ ဆာဒေတိ၊ ဖုံး၏။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ အဝတ္ထရတိ၊ လွှမ်း၏။ နာနာရမဏေသု၊ အာရုံအမျိုးမျိုးတို့၌။ ပဝတ္တိနိဝါရဏေန၊ ဖြစ်မှုကို တားမြစ်ခြင်းအားဖြင့်။ (အန္တောသမောရောဓော၊ အတွင်း၌ ပိတ်ချုပ်တတ်၏၊) ဝါ၊ တစ်နည်း။ ဝိပ္ဖာ၊ ပေ။ နေဝ၊ ပျံ့နှံ့သည်၏အဖြစ်ကို တားမြစ်ခြင်းအားဖြင့်သာ။ အန္တောသမောရောဓော၊ ဖြစ်၏။ .....ဧကစ္စာနန္တိ၊ ကား။ သိရီသာ ဒိရုက္ခာနံ၊ ကုက္ကိုအစရှိကုန်သော သစ်ပင်တို့၏။
(သုခပဋိသံဝေဒနပရမတ္ထသစ္စသစ္ဆိကရဏာနိပိ၊ သုခဝေဒနာကို ခံစားခြင်း, ပရမတ္ထသစ္စာကို မျက်မှောက်ပြုခြင်း တို့သည်လည်း၊) ရူပကာယေနေဝ၊ ရူပကာယဖြင့်သာလျှင်။ ဝါ၊ ရုပ်အပေါင်းဖြင့်သာလျှင်။ သိယုံ၊ ဖြစ်ကုန်ရာ၏။ တေန၊ ကြောင့်။ သုခ၊ ပေ။ ကိရိယာနံ၊ သုခဝေဒနာကို ခံစားခြင်း, နိဗ္ဗာန်ကို မျက်မှောက်ပြုခြင်းတို့၏။ ရူပတာပတ္တိ၊ ရုပ်၏အဖြစ်သို့ရောက်ခြင်းသည်။ သိယာ၊ ဖြစ်ရာ၏။ ဣတိ၊ ကား။ အဓိပ္ပာယော၊ အဋ္ဌကထာဆရာ၏အလိုတည်း။ တသ္မာတိ၊ ကား။ ကာယဿာတိဝစနဿ၊ ကာယဿဟူသောသဒ္ဒါ၏။ ရူပတ္တာသာဓကတ္တာ၊ ရုပ်၏အဖြစ်ကို မပြီးစေတတ်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ (န ဝတ္တဗ္ဗံ၌ စပ်၊) န ဟိ၊ ပေ။ ဣဒံ၊ ဤစကားကို။ ထိနမိဒ္ဓသမုဋ္ဌိတရူပေတိ၊ ထိနမိဒ္ဓကြောင့် ဖြစ်သောရုပ်တို့ကြောင့်။ ရူပကာယဿ၊ ရူပကာယ၏။ ဂရုဘာဝပ္ပတ္တံ၊ လေးလံသည်၏ အဖြစ်သို့ ရောက်သော။ အင်္ဂပစ္စင်္ဂါဒီနံ၊ အင်္ဂါကြီးငယ် အစရှိသည်တို့၏။ သံသီဒနံ၊ ဆုတ်နစ်ခြင်းသည်။ သောပ္ပံ၊ အိပ်ပျော်ခြင်းတည်း။ ဣတိ၊ ဤ အဓိပ္ပာယ်ကို။ သန္ဓာယ (စောဒကေန) ဝုတ္တံ၊ ဆိုအပ်ပြီ။ ဇာဂရဏစိတ္တရဟိတံ၊ နိုးကြားကြောင်းစိတ်မှ ကင်းသော။ ဘဝင်္ဂသန္တတိံ၊ ဘဝင်အစဉ်ကို။ (သန္ဓာယ) န (ဝုတ္တံ)၊ မဆိုအပ်။ ဣတိ၊ ဤသို့ မှတ်အပ်၏။
တဿ ဖလတ္တာတိ၊ ကား။ ဖလူပစာရေန၊ အကျိုးကို ပြောဆိုသုံးစွဲခြင်းဖြင့်။ ဣန္ဒြိယံ၊ ဣန္ဒြေကို။ (ဒဿေတိ) ဝိယ၊ ပြသကဲ့သို့။ မိဒ္ဓံ၊ မိဒ္ဓကို။ ဒဿေတုံ, မိဒ္ဓကို ပြခြင်းငှာ။ မိဒ္ဓဿ၊ မိဒ္ဓ၏။ ဖလတ္တာ၊ အကျိုး၏အဖြစ်ကြောင့်။ ဣန္ဒြိယနိဒ္ဒေသေ၊ ဣန္ဒြိယနိဒ္ဒေသ၌။ လိင်္ဂါဒီနိ၊ လိင်္ဂအစရှိသည်တို့ကို။ (ဝုတ္တာနိ) ဝိယ၊ ဆိုအပ်ကုန်သကဲ့သို့။ မိဒ္ဓနိဒ္ဒေသေပိ၊ မိဒ္ဓနိဒ္ဒေသ၌လည်း။ သောပ္ပာဒီနိ၊ သောပ္ပ အစရှိသည်တို့ကို။ ဝုတ္တာနိ၊ ဆိုအပ်ကုန်၏။ ဣတိ အတ္ထော။
ရူပကာယဿ၊ ရူပကာယ၏။ အန္တောသမောရောဓော၊ အတွင်း၌ ပိတ်ဆို့နိုင်ခြင်းသည်။ နတ္ထိ၊ မရှိ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ သော၊ ထိုအန္တောသမောရောဓကို။ နာမကာယေ၊ နာမကာယ၌။ ဝုတ္တော၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီ။ ဣတိ ဝိညာယတိ၊ ဤသို့ သိအပ်၏။ တေန၊ ထိုအန္တောသမောရောဓနှင့်။ သဟ, တကွ။ ဝုတ္တာ၊ ဆိုအပ်ပြီ။ ဩနာဟပရိယောနာဟာစ၊ ဩနာဟ ပရိယောနာဟတို့ကိုလည်း။ (နာမကာယေ) ဝုတ္တာ၊ ဆိုအပ်ပြီ။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ရူပကာယဿ၊ ရူပကာယ၏။ ဝိပ္ဖာရိကာဝိပ္ဖာရိကဘာဝေါနာမ၊ ပျံ့နှံ့ခြင်းရှိသည်၏အဖြစ်၊ ပျံ့နှံ့ခြင်းမရှိသည်၏အဖြစ်မည်သည်။ အတ္တနော၊ မိမိ၏။ သဘာဝေန၊ ပင်ကိုသဘောအားဖြင့်။ နတ္ထိ၊ မရှိ။ နာမကာယဿ၊ နာမကာယ၏။ (အဝိပ္ဖာရိကဘာဝန၌ စပ်၊) နာမကာယေ၊ နာမကာယသည်။ ဝိပ္ဖာရိကေ၊ ပျံ့နှံ့ခြင်းရှိလတ်သော်။ (ရူပကာယော၊ ရူပကာယသည်၊) လဟုကော၊ ပေါ့ပါး၏။ (နာမကာယေ၊ နာမကာယသည်၊) အဝိပ္ဖာရိကေ၊ ပျံ့နှံ့ခြင်းမရှိသော်။ ဂရုကော၊ လေးလံ၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ အဝိပ္ဖာရိကဘာဝေန၊ ပျံ့နှံ့ခြင်းမရှိသည်၏အဖြစ်ဖြင့်။ ဩနာဟနာဒိ၊ ဩနာဟနအစရှိသည်သည်။ နာမကာယဿေဝ၊ နာမကာယ၏အတွက်သာ။ ဟောတိ၊ ဖြစ်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဩနာဟာဒယောပိ၊ ဩနာဟ အစရှိသည်တို့ကိုလည်း။ (ပိဖြင့် အန္တောသမောရောဓကို ပေါင်း၊) နာမကာယေ၊ နာမကာယ၌။ ဝိညာယန္တိ၊ သိအပ်ကုန်၏။ တေန၊ ကြောင့်။ န ဟိ ရူပံ နာမကာယဿ ဩနာဟော၊ ပေ။ ဟောတီတိ၊ ဟူ၍။ (သင်္ဂဟကာရော)၊ အာဟ၊ ဆိုအပ်ပြီ။ ဟိ၊ ဆက်။ အာဝါရဏဘာဝေါ၊ တားမြစ်သည်၏အဖြစ်သည်။ (နာမကာယဿေဝ၊ နာမကာယ၏အတွက်သာ။ ဟောတိ) ဝိယ၊ ဖြစ်သကဲ့သို့။ (တထာ) ဩနာဟာဒိဘာဝေါပိ၊ ဩနာဟ အစရှိသည် တို့၏အဖြစ်သည်လည်း။ နာမကာယဿေဝ ဟောတိ၊ နာမကာယ၏အတွက်သာ ဖြစ်၏။ ဣတိ၊ ဤသို့မှတ်အပ်၏။
ဣတရော၊ အဋ္ဌကထာဆရာမှ တစ်ပါးသော စောဒကသည်။ အဓိပ္ပာယံ၊ အဋ္ဌကထာဆရာ၏ အလိုကို။ အဇာနန္တော၊ မသိသည် (ဟုတွာ)၊ မေဃာဒီဟိ၊ မိုးတိမ် အစရှိကုန်သော။ ရူပေဟိ၊ ရုပ်တို့သည်။ ရူပါနံ၊ ကောင်းကင်စသောရုပ်တို့ကို။ ဩနဟနာဒိံ၊ ဖုံးလွှမ်းခြင်း အစရှိသည်ကို။ ပဿန္တော၊ မြင်သည် (ဟုတွာ)၊ နနုစာတိအာဒိံ (သင်္ဂဟကာရော) အာဟ၊ ဆိုအပ်ပြီ။ ယဒိဧဝန္တိ၊ ကား။ ရူပဿ၊ ရုပ်၏။ ဩနဟာနာဒိတာ၊ ဩနဟန အစရှိသည်၏အဖြစ်သည်။ ယဒိ သိဒ္ဓါ၊ အကယ်၍ ပြီးစီးအံ့။ (ဧဝံ သတိ၊) အရူပဿ၊ နာမ်တရား၏။ အာဝရဏံ၊ ပိတ်ဆို့ခြင်းသည်။ န သိယာ၊ မဖြစ်တော့ရာ။ သေတုဗန္ဓာဒီသု၊ ရေကာတာရိုးကိုဖွဲ့ခြင်း အစရှိသည်တို့၌။ ရူပဿ၊ ရုပ်၏။ အာဝရဏံ၊ တားမြစ်ခြင်းကို။ (ရေကို တားဆီးခြင်းကို၊) ဒိဋ္ဌံ၊ မြင်အပ်၏။ (လက်တွေ့မြင်အပ်၏၊) ဣတိ၊ ကြောင့်။ အာဝရဏံပိ၊ အာဝရဏသည်လည်း။ အရူပဿ၊ နာမ်တရား၏အတွက်။ န ဘဝေယျ၊ မဖြစ်ရာ။ ဣတိ အတ္ထော၊ ဤကားအနက်။ သုရာမေရယပါနံ၊ သေရည်အရက်ကို သောက်ကြောင်းစေတနာသည်။ အကုသလံ၊ အကုသိုလ်တည်း။ ဣတိ ကတွာ၊ ဤအကြောင်းကြောင့်။ တဿ၊ ထို သုရာမေရယပါန၏။ ဥပက္ကိလေသဘာဝေါ၊ ဥပက္ကိလေသ၏အဖြစ်သည်။ ယုတ္တော၊ သင့်၏။ သုရာမေရယမဇ္ဇပမာဒဋ္ဌနာနုယောဂဿစ၊ သုရာမေရယမဇ္ဇပမာဒဋ္ဌနာနုယောဂ၏ လည်း။ အကုသလတ္တာ၊ အကုသိုလ်၏အဖြစ်ကြောင့်။ ပညာယ၊ ပညာ၏။ ဒုဗ္ဗလီကရဏဘာဝေါ၊ အားမရှိ သည်၏အဖြစ်ကို ပြုတတ်သည်၏အဖြစ်သည်။ ယုတ္တော၊ သင့်၏။ တထာပိ၊ ထိုသို့ပင်သင့်ပါသော် လည်း။ ပရဿ၊ တစ်ပါး သောစောဒက၏။ အဓိပ္ပာယံ၊ အလိုကို။ အနုဇာနိတွာ၊ ခွင့်ပြု၍။ သုရာမေရယဿ၊ သုရာမေရယ၏။ ဥပက္ကိလေသတာ၊ ဥပက္ကိလေသ၏ အဖြစ်ကိုလည်းကောင်း။ ပညာယ၊ ပညာ၏။ ဒုဗ္ဗလီကရဏတာစ၊ အားမရှိသည်၏ အဖြစ်ကိုလည်းကောင်း။ ဥပက္ကိလေသာနံ၊ ဥပက္ကိလေသ တို့၏လည်းကောင်း။ ပညာယ၊ ပညာကို။ ဒုဗ္ဗလီကရဏာနံ စ၊ အားမရှိသည်၏ အဖြစ်ကိုပြုခြင်းတို့၏ လည်းကောင်း။ ပစ္စယတ္တာ၊ အကြောင်း၏အဖြစ်ကြောင့်။ ဖလဝေါဟာရေန၊ အကျိုးကို ပြောဆိုသုံးစွဲခြင်းအားဖြင့်။ (ဖလူပစာရအားဖြင့်-ဟူလို၊) ဝုတ္တာ၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီ။ ဣတိ၊ သို့။ ဒဿေန္တော၊ ပြတော်မူလိုသည် (ဟုတွာ)၊ န ပစ္စယနိဒ္ဒေသတောတိ၊ ဟူ၍။ (သင်္ဂဟကာရော)၊ အာဟ၊ ဟောအပ်ပြီ။
ဧဝမေဝ ခေါတိ၊ ကား။ ဇာတရူပဿ၊ ရွှေ၏။ အယော၊ သံလည်းကောင်း။ လောဟံ၊ ကြေးလည်းကောင်း။ တိပု၊ သလွဲဖြူ (ခဲမဖြူ) လည်းကောင်း။ သီသံ၊ သလွဲမြည်း (ခဲပုပ်) လည်းကောင်း။ သဇ္ဈံ၊ ငွေလည်းကောင်း။ ဣတိ၊ သို့။ ပဉ္စုပက္ကိလေသေဟိ၊ ငါးမျိုးသော ဥပက္ကိလေသတို့သည်။ ဥပက္ကိလိဋ္ဌံ၊ ညစ်နွမ်းစေအပ်သော။ ဇာတရူပံ၊ ရွှေသည်။ မုဒုစေဝ၊ နူးညံ့ သည်လည်း။ န ဟောတိယထာ၊ မဖြစ်သကဲ့သို့လည်းကောင်း။ ကမ္မနိယံစ၊ အမှု၌ ကောင်းသည်လည်း။ (ပုတီးနားတောင်းစသော တန်ဆာလုပ်မှု၌ ကောင်းသည်လည်း၊) န (ဟောတိယထာ)၊ မဖြစ်သကဲ့သို့လည်းကောင်း။ ပဘဿရံစ၊ ပြိုးပြိုးပြက်ပြက်ထွက်သော အရောင်ရှိသည်လည်း။ န (ဟောတိယထာ)၊ မဖြစ်သကဲ့သို့လည်းကောင်း။ ပဘင်္ဂုစ၊ အပြားအားဖြင့်ပျက်စီးခြင်းသဘောရှိသည် လည်း။ (ဟောတိယထာ)၊ ဖြစ်သကဲ့သို့လည်းကောင်း။ ကမ္မာယ၊ ပုတီး နားတောင်းစသော အမှု အကျိုးငှာ။ သမ္မာ၊ ကောင်းစွာ။ နစဥပေတိ (ယထာ)၊ မကပ် ရောက်သကဲ့သို့လည်းကောင်း။ ဧဝမေဝ၊ ဤအတူသာလျှင်။
ပစ္စယနိဒ္ဒေသတောတိ၊ ကား။ ဥပက္ကိလသပညာဒုဗ္ဗလီကရဏာနံ၊ ဥပက္ကိလေသပညာဒုဗ္ဗလီ ကရဏတို့၏။ ပစ္စယဘာဝနိဒ္ဒေသတော၊ အကြောင်း၏ အဖြစ်ကို ညွှန်ပြခြင်းကြောင့်။ ပစ္စယေ၊ အကြောင်းဖြစ်သော သေရည်အရက်၌။ ဖလနိဒ္ဒေသတော၊ အကျိုးဖြစ်သော ဥပက္ကိလေသ ပညာဒုဗ္ဗလီကရဏတို့ကို ညွှန်ပြခြင်း ကြောင့်။ (န၊ မဖြစ်သင့်၌ စပ်၊) ဣတိ အတ္ထော။ သယမေဝ၊ မိဒ္ဓဟူသောမိမိကိုယ်တိုင်ပင်။ ကိလေသာ၊ ကိလေသာသည်။ (ဟုတွာ၊ ဖြစ်၍။ ဝါ၊ ကြောင့်၊) ဥပက္ကိလေသနိဒ္ဒေသေသု၊ ဥပက္ကိလေသနိဒ္ဒေသတို့၌။ နိဒ္ဒိဋ္ဌော၊ ညွှန်ပြအပ်ပြီ။ ဣတိ၊ ကား။ အဓိပ္ပယော၊ အဋ္ဌကထာဆရာ၏အလိုတည်း။
နီဝရဏံ၊ နီဝရဏသည်။ ဟုတွာ၊ ဖြစ်ပြီး၍သာ။ နီဝရဏသမ္ပယုတ္တေ၊ နီဝရဏသမ္ပယုတ်အဖြစ်ကို။ ဒဿိယမာနေ၊ ပြအပ်သော်။ အာရမ္ဘော၊ အားထုတ်အပ်သောပါဠိတော်သည်။ နီဝရဏာဒဿနတ္ထော၊ နီဝရဏ၏အဖြစ်ကို ပြရခြင်းအကျိုးရှိသည်။ န၊ မဟုတ်။ အထ ခေါ၊ အဟုတ်ကား။ သိဒ္ဓနီဝရဏဘာဝဿ၊ ပြီးပြီးသောနီဝရဏအဖြစ်ရှိသော ထိနမိဒ္ဓ၏။ နီဝရဏသမ္ပယုတ္တတာဒဿနတ္ထော၊ နီဝရဏသမ္ပယုတ္တ၏အဖြစ်ကို ပြရခြင်းအကျိုးရှိ၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ယထာလာဘဝသေန၊ ယထာလာဘ၏အစွမ်းဖြင့်။ အသမ္ပယုတ္တဿ၊ သမ္ပယုတ် မဟုတ်သည်၏အဖြစ်ကို။ ဝစနံ စ၊ ဆိုခြင်းသည်ကား။ န ယုဇ္ဇတိ၊ မသင့်တော့။ (ကသ္မာ၊ နည်း၊) ဟိ (ယသ္မာ)၊ သိပ္ပိကသမ္ဗုကာဒီသု၊ ခရု, ယောက်သွား အစရှိသည်တို့၌။ ယထာလာဘသမ္ဘဝံ၊ ယထာလာဘ အားဖြင့်ဖြစ်သင့်သော။ တံ ဒွယံ၊ ထိုရပ်တည်ခြင်း, လှည့်လည်ခြင်း ကြိယာနှစ်ပါးအပေါင်းကို။ တိဋ္ဌန္တမ္ပိစရန္တမ္ပီတိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တံယထာ၊ ဟောတော်မူအပ်သကဲ့သို့။ ဧဝံ၊ ဤနည်းတူ။ ယံ၊ အကြင်စကားကြောင့်။ ယထာလာဘံ၊ ယထာလာဘသည်။ သမ္ဘဝေယျ၊ ဖြစ်သင့်ရာ၏။ ထိန၊ ပေ။ အသမ္ပယုတ္တမ္ပီတိ၊ ဟူသော။ (တံ) ဝစနံ၊ ထိုစကားသည်။ န အတ္ထိ၊ မရှိ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (ယထာလာဘဝသေနအသမ္ပယုတ္တဿ ဝစနံ စ န ယုဇ္ဇတိ။)
စိတ္တဇဿာသမ္ဘဝစနတောတိ၊ ကား။ စတ္တတ္တာတိအာဒိဝစနဿ၊ စတ္တတ္တာအစရှိသော စကား၏။ ဈာနက္ခဏေ၊ ဈာန်ခဏ၌။ စိတ္တဇဿ၊ စိတ္တဇဖြစ်သော။ ထိနမိဒ္ဓဿ၊ ထိနမိဒ္ဓ၏။ အသမ္ဘဝဝစနဘာဝတော၊ မဖြစ်သင့်ခြင်းကို ဆိုကြောင်းစကား၏အဖြစ်ကြောင့်။ (မိဒ္ဓံ၊ မိဒ္ဓသည်။ အရူပံ၊ နာမ်သည်။ န၊ မဟုတ်၊) ဣတိ အတ္ထော၊ ဤကား အနက်။ ဝါ၊ တစ်နည်းကား။ စတ္တတ္တာဒိအာဒိဝစနေန၊ စတ္တတ္တာအစရှိသောစကားဖြင့်။ အသမ္ဘဝဿ၊ ဈာန် ခဏ၌ ထိနမိဒ္ဓ မဖြစ်သင့်ခြင်းကို။ ဝစနတော၊ ဟောတော်မူခြင်းကြောင့်။ ပကာသနတော၊ ထင်ရှားပြတော်မူ ခြင်းကြောင့်။ (မိဒ္ဓံ၊ မိဒ္ဓသည်။ အရူပံ၊ နာမ်သည်။ န၊ မဟုတ်၊) ဣတိ အတ္ထော၊ ဤကားအနက်။
ကာမေသု ခေါ ပန၊ ပေ။ သုခိဋ္ဌောတိ ဣမိနာ၊ ဤစကားဖြင့်။ ကာမာဒီနဝေ၊ ကာမဂုဏ်၏ အပြစ်၌။ အညာဏဿ၊ မသိကြောင်း မောဟကို။ ပဟာနံ၊ ပယ်ခြင်းကို။ ဝါ၊ ပယ်ကြောင်း တရားကို။ (ဘဂဝါ) အာဟ၊ ဟောတော်မူပြီ။ တံ တတ္ထ ပဟာနန္တိ၊ ဟူသောစကားကို။ တံ၊ ထိုဆန္ဒရာဂ ပယ်ဖျောက်ခြင်းသည်။ တတ္ထရူပေ၊ ထိုရုပ်၌။ ပဟာနံ၊ ပယ်ခြင်းတည်း။ ဣတိ၊ ဤသို့။ ပဟာနံ၊ ပဟာနပုဒ်ကို။ အပေက္ခိတွာ၊ ရှုငဲ့၍။ တန္တိ၊ တံဟူ၍။ (ဘဂဝတာ) ဝုတ္တံ၊ ဆိုအပ်ပြီ။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ တံ ဝိနယံ၊ ထိုပယ်ခြင်းသည်။ ဣတိ အတ္ထော၊ ဤကား အနက်။ တေန၊ ထို ယော ဘိက္ခဝေ ရူပေ ဆန္ဒရာဂဝိနယော အစရှိသောပါဌ်ဖြင့်။ ရူပဿ၊ ရုပ်၏။ အပ္ပဟာတဗ္ဗတ္တမေဝ၊ မပယ်ထိုက် သည်၏ အဖြစ်ကိုသာ။ ဒဿေတိ၊ ပြတော်မူ၏။ ပန၊ သို့သော်ကား။ ဆ ဓမ္မေ ပဟာယာတိအာဒီသု၊ ဆ ဓမ္မေ ပဟာယအစရှိသောပါဠိရပ်တို့၌။ မိဒ္ဓဿ၊ မိဒ္ဓ၏။ အပ္ပဟာတဗ္ဗတာဒဿနကော၊ မပယ်ထိုက်သည်၏ အဖြစ်ကို ပြတတ်သော။ အညော၊ တစ်ပါးသော။ ပကာရော၊ အပြားကို။ န ဝုတ္တော၊ ဟောတော်မမူအပ်။
န ယထာ၊ ပေ။ ဝုတ္တန္တိ၊ ကား။ ဆဓမ္မာ၊ ခြောက်ပါးသောတရားတို့ကိုလည်းကောင်း။ (ဆဓမ္မေ ပဟာယကို ရည်ရွယ်သည်၊) ပဉ္စနီဝရဏာနိစ၊ ငါးပါးသော နီဝရဏတို့ကိုလည်းကောင်း။ (သော ဣမေ ပဉ္စ နီဝရဏေ ပဟာယတို့ကို ရည်ရွယ်သည်၊) ပဟာတဗ္ဗာနေဝ၊ ပယ်ထိုက်သောတရားတို့သည်သာလျှင်။ ဟောန္တာနိ၊ ဖြစ်ကုန်သည်။ (ဟုတွာ၊ ၍။ ဝါ၊ ဖြစ်ခြင်းကြောင့်၊) ပဟာတဗ္ဗာနီတိ၊ ပဟာတဗ္ဗတို့ဟူ၍။ ဝုတ္တာနိယထာ၊ ဟောတော်မူအပ်ကုန်သကဲ့သို့။ ဧဝံ၊ တူ။ ရူပံ၊ ရုပ်ကို။ ပဟာတဗ္ဗမေဝ၊ ပယ်ထိုက်သည်သာ။ ဟောန္တံ၊ ဖြစ်သည်။ (ဟုတွာ၊ ဖြစ်၍။ ဝါ၊ ကြောင့်၊) ပဟာတဗ္ဗန္တိ၊ ပဟာတဗ္ဗဟူ၍။ န ဝုတ္တံ၊ ဟောတော်မမူအပ်သည် မဟုတ်။ ဣတိ အတ္ထော၊ ဤကား အနက်။
အညေဟိ စ သုတ္တေဟီတိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တသုတ္တာနံ၊ ဆိုအပ်ပြီးသောသုတ်တို့ကို။ ဒဿနတ္ထံ၊ ပြခြင်းအကျိုးငှာ။ တထာဟီတိအာဒိံ၊ တထာဟိ အစရှိသောစကားကို။ (သဟင်္ဂဟကာရော) အာဟ၊ ဆိုပြီ။ ကုသလပဝတ္တိံ၊ ကုသိုလ်၏ဖြစ်ခြင်းကို။ အာဝရန္တိ၊ ပိတ်ဆို့တတ်ကုန်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ အာဝရဏာ၊ တို့မည်၏။ (ကုလပဝတ္တိံ၊ ကို၊) နီဝါရေန္တိ၊ တားမြစ်တတ်ကုန်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ နီဝရဏာ၊ တို့မည်၏။ စိတ္တံ၊ စိတ်ကို။ အဘိဘဝန္တာ၊ လွှမ်းမိုးကုန်လျက်။ (အဓိ၏အနက်) အာရောဟန္တိ၊ တက်ရောက်တတ်ကုန်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ စေတသော အဇ္ဈာရုဟာ၊ တို့မည်၏။ စ၊ ဆက်။ အာဝရဏာဒိကိစ္စံ၊ အာဝရဏအစရှိသော ကိစ္စသည်။ အရူပဿေဝ၊ နာမ်၏ အတွက်သာ။ ယုဇ္ဇတိ၊ သင့်၏။ အန္ဓကရဏာဒိကိစ္စံ၊ အန္ဓကဏ အစရှိသော ကိစ္စသည်။ တထာ၊ ထို့အတူ နာမ်၏အတွက်သာ။ (ယုဇ္ဇတိ၊) တတ္ထ၊ ထိုထိနမိဒ္ဓနီဝရနံ ဘိက္ခဝေအစရှိသော ပါဠိတော်၌။ စတူသု၊ လေးပါးကုန်သော။ ပဒေသု၊ ပုဒ်တို့တွင်။ (အန္ဓကရဏံ အစက္ခုကရဏံ အညာဏကရဏံ ပညာဓိနိရောကံ ပုဒ်တို့တွင်၊) ပစ္ဆိမပစ္ဆိမော၊ နောက်နောက်ပုဒ်သည်။ ပုရိမပုရိမဿ၊ ရှေးရှေးပုဒ်၌။ အတ္ထော၊ အနက်တည်း။ ဝါ၊ အနက်ဖွင့်တည်း။ သံသာဒုက္ခံ၊ သံသရာဆင်းရဲသည်။ ဝိဃာတော၊ ဝိဃာတမည်၏။ တံဇနကာယ၊ ထိုသံသရာဆင်းရဲကို ဖြစ်စေတတ်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ ဝိဃာတပက္ခိကံ၊ မည်၏။ (သံသရာဆင်းရဲအဖို့၌ ပါဝင်၏၊) စေတသော၊ စိတ်ကို။ ပရိယုဋ္ဌာနံ၊ တိုက်ခိုက်လုယူခြင်းသည်လည်းကောင်း။ အယောနိသော၊ မသင့်သော အကြောင်းအားဖြင့်။ မနသိကာရတော၊ နှလုံးသွင်းခြင်းကြောင့်။ ဥပ္ပတ္တိ၊ ကာမစ္ဆန္ဒ၏ဖြစ်ခြင်းသည်လည်းကောင်း။ အကုသလရာသိဘာဝေါစ၊ အကုသိုလ်အစု၏အဖြစ်သည်လည်းကောင်း။ အရူပဿေဝ၊ နာမ်၏အတွက်သာ။ ဟောတိ၊ ဖြစ်နိုင်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ မိဒ္ဓံ၊ မိဒ္ဓသည်။ အရူပမေဝ၊ နာမ်သာတည်း။
၁၁၆၆။ ဂဏဘောဇနာဒိံ၊ ဂဏဘောဇဉ် အစရှိသော။ အကပ္ပိယဘောဇနံ၊ မအပ်သော ဘောဇဉ်ကို။ ကပ္ပီယသညီ၊ မအပ်သောဘောဇဉ်ဟု အမှတ်ရှိသည်။ (ဟုတွာ၊) သုဉ္ဇိတွာ၊ စားပြီး၍။ ပုန၊ တစ်ဖန်။ ဇာနိတွာ၊ မအပ်မှန်းသိ၍။ ကောစိ၊ အချို့သော ပုဂ္ဂိုလ်သည်။ ဝိပ္ပဋိသာရီ၊ နှလုံးမသာယာခြင်းသည်။ ဟောတိ၊ အနဝဇ္ဇံ၊ အပြစ် မရှိသော။ ဘိက္ခုဒဿနစေတိယဝန္ဒနာဒိံ စ၊ ရဟန်းတော်ကို ဖူးမြှော်ခြင်း, စေတီတော်ကို ရှိခိုးခြင်း အစရှိသောအမှုကိုလည်း။ ဝဇ္ဇသညီ၊ အပြစ်ဟု အမှတ်ရှိသည်။ (ဟုတွာ၊) အကတွာ၊ မပြုမူ၍။ ဝါ၊ မပြုခဲ့မိခြင်း ကြောင့်။ ဝိပ္ပဋိသာရီ၊ နှလုံးမသာယာခြင်းရှိသည်။ ဟောတိ။ ကတွာစ၊ ပြုပြီး၍လည်း။ ကောစိ၊ အချို့သော။ အဿဒ္ဓေါ၊ သဒ္ဓါ မရှိသူသည်။ ဝိပ္ပဋိသာရီ၊ နှလုံးမသာယာခြင်းရှိသည်။ ဟောတိ။
ဝတ္ထုန္တိ၊ ကား။ မူလံ၊ ကုက္ကုစ္စ၏အကြောင်းရင်းကို။ (အနုဇာနန္တော၌စပ်၊) ဧဝရူပန္တိ၊ ကား။ မူလဝသေန၊ အကြောင်းရင်း၏အစွမ်းဖြင့်။ ဧဝံပကာရံ၊ ဤသို့အတူှရှိသော။ (“ယံ ကုက္ကုစ္စံ၊ သည်။ အတ္ထိ၊ ရှိ၏”) ဟု ပါဠိတော်၌စပ်၊) ဣတိ အတ္ထော၊ အနက်။ ကုက္ကုစ္စပဒံ၊ ကုက္ကုစ္စပုဒ်သည်။ ယေဝါပနကေသု၊ ယေဝါပနကတရားတို့၌။ ကုစ္ဆိတံ+ကတံ ကုကတံ၊ တဿ ဘာဝေါတိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တတ္ထမေဝ၊ ဆိုအပ်ပြီးသောအနက်ရှိသည်သာ။ ကုက္ကုစ္စာယနာကာရော တိ၊ ကား။ ကုက္ကုစ္စဘာဝနာကာရော၊ ကုက္ကုစ္စကို ဖြစ်စေခြင်းဟူသော အခြင်းအရာသည်။ ကုက္ကုစ္စကရဏာ ကာရော၊ ကုက္ကုစ္စကိုပြုခြင်းဟူသော အခြင်းအရာသည်။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ကုက္ကုစ္စဂမနာကာရော၊ ကုက္ကုစ္စ၏ ဖြစ်ခြင်းဟူသော အခြင်းအရာသည်။ (“ကုက္ကုစ္စာယနာ၊ မည်၏”၌ စပ်၊) ဧတေန၊ ဤ ကုက္ကုစ္စာယနာကာရော ဟူသော ပါဌ်ဖြင့်။ ကုက္ကုစ္စံ၊ ကုက္ကုစ္စကို။ ကိယဘာဝေန၊ အမူအရာကြိယာ၏အဖြစ်ဖြင့်။ ဒဿေတိ၊ ပြ၏။ ...ကပ္ပတိ၊ အပ်သလော့။ န ကပ္ပတိ၊ မအပ်သလော။ ဣတိ၊ ဤသို့။ ပဝတ္တစိတ္တုပ္ပာဒေါဝ၊ ဖြစ်သောစိတ္တုပ္ပာဒ်သည်ပင်။ ဝိနယကုက္ကုစ္စံ၊ ဝိနည်း၌လာသော ကုက္ကုစ္စမည်၏။
၁၁၇၆။ စိတ္တဝိက္ခိပန ကိစ္စသာမညေန၊ စိတ်ကို ပစ်လွှင့်ခြင်းကိစ္စအားဖြင့်တူသည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ ဥဒ္ဓစ္စံ၊ ဥဒ္ဓစ္စကိုလည်းကောင်း။ ကုက္ကုစ္စဉ္စ၊ ကုက္ကုစ္စကိုလည်းကောင်း။ သဟ၊ အတူတကွ။ ဝုတ္တံ၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီ။ ဣတိ၊ သို့။ ဝေဒိတဗ္ဗံ၊ သိထိုက်၏။ ကာမစ္ဆန္ဒဿ၊ ကာမစ္ဆန္ဒကို။ အနာဂါမိမဂ္ဂေန၊ အနာဂါမိမဂ်ဖြင့်။ ပဟာနံ၊ ပယ်ခြင်းကို။ ဥက္ကဋ္ဌနီဝရဏဝသေန၊ လွန်ကဲသောကာမစ္ဆန္ဒနီဝရဏ၏အစွမ်းဖြင့်။ ဝုတ္တံ၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီ။ ဣတိ ဝေဒိတဗ္ဗံ။
ဟိ၊ မှန်။ (တစ်နည်း) ဟိ (ယသ္မာ၊) လောဘော၊ သည်။ နော နီဝရဏော၊ နီဝရဏမဟုတ်သော လောဘသည်။ ယဒိသိယာ၊ အကယ်၍ရှိအံ့။ (ဧဝံ သတိ၊) နော နီဝရဏော၊ ပေ။ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယောတိအာဒိ၊ အစရှိသော စကားသည်။ ဝတ္တဗ္ဗံ၊ ဟောတော်မူထိုက်သည်။ သိယာ၊ စ၊ စင်စစ်ကား။ ဧတံ၊ ဤစကားကို။ န ဝုတ္တံ၊ ဟောတော် မမူအပ်။ ဂဏနာယ စ၊ သင်္ချာဝါရ၌ကား။ ဟေတုယာ စတ္တာရီတိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တံ၊ ပြီ။ နဝါတိ၊ နဝဟူ၍။ န (ဝုတ္တံ)၊ ဟောတော်မမူအပ်။ (ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဥက္ကဋ္ဌနီဝရဏဝသေန၊ ဖြင့်။ ဝုတ္တံ၊ ဣတိ ဝေဒိတဗ္ဗံ၊) တသ္မာ၊ ထို့ကြောင့်။ သဗ္ဗော၊ အလုံးစုံသော။ လောဘော၊ လောဘသည်။ ကာမစ္ဆန္ဒနီဝရဏံ၊ ကာမစ္ဆန္ဒနီဝရဏတည်း။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ အရဟတ္တမဂ္ဂေန၊ ဖြင့်။ အဿ၊ ထိုကာမစ္ဆန္ဒနီဝရဏကို။ ပဟာနဝစနံ၊ ပယ်ခြင်းကို ဆိုကြောင်းစကားသည်။ ယုတ္တံ၊ သင့်၏၊
၁၂၁၉။ ကာမောစာတိ၊ ကား။ ကိလေသကာမောစ၊ ကိလေသာ ကာမလည်းဟုတ်၏။ ပုရိမဒိဋ္ဌိံ၊ ပေ။ ဥပါဒိယတီတိ၊ ကား။ ပုရိမဒိဋ္ဌိံ၊ ရှေ့ဖြစ်သော မိစ္ဆာအယူကို။ သဿတောတိ၊ ဟူ၍။ ဂဏန္တီ၊ ယူလျက်။ ဥပါဒိယတိ၊ စွဲစွဲမြဲမြဲယူတတ်၏။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ပုရိမဒိဋ္ဌအာကာရေနေဝ၊ ရှေ့ဖြစ်သော မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိ၏အခြင်းအရာအားဖြင့်သာ။ ဥပ္ပဇ္ဇမာနာ၊ သော။ ဥတ္တရဒိဋ္ဌိ၊ နောက်ဒိဋ္ဌိသည်။ တေနေဝ၊ ထိုအခြင်းအရာအားဖြင့်ပင်။ ပုရိမဒိဋ္ဌိ၊ ရှေ့မိစ္ဆာအယူကို။ ဒဠှံ၊ ခိုင်မြဲအောင်။ ကရောန္တီ၊ ပြုလသော်။ တံ ဥပါဒိယတီတိ၊ ထိုရှေ့ဒိဋ္ဌိကို ခိုင်မြဲစွာယူ၏ ဟူ၍။ ဝုတ္တံ၊ ပြီ။ ဂေါသီလဂေါဝတာဒီနိတိ၊ ဟူသော ပါဌ်ဖြင့်။ တထာဂတံ၊ ထိုနွားတို့၏ အလေ့, နွားတို့၏ အကျင့်ဖြင့် ကိလေသာတို့မှ စင်ကြယ်၏ဟု ယူကြောင်းဖြစ်၍ဖြစ်သော။ ဒိဋ္ဌိံ၊ မိစ္ဆာအယူကို။ (သင်္ဂဟကာရော) အာဟ။
အဘိနိဝေသတောတိ၊ ကား။ အဘိနိဝေသဘာဝတော၊ စွဲစွဲမြဲမြဲ နှလုံးသွင်းတတ်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ အဘိနိဝေသနတော၊ စွဲစွဲမြဲမြဲနှလုံးသွင်းခြင်းကြောင့်။ (ဥပါဒါနာနိ ၌ စပ်၊) အတ္တဝါဒမတ္တမေဝါတိ၊ ကား။ အတ္တဿ၊ အတ္တ၏။ အဘာဝေါ၊ မရှိခြင်းကြောင့်။ အတ္တာတိ၊ အတ္တဟူ၍။ ဣဒံ ဝစနမတ္တမေဝ၊ ဤစကားမျှကိုသာ။ ဥပါဒိယန္တိ၊ မြဲစွာယူတတ်ကုန်၏။ ဒဠှံ၊ မြဲစွာ။ ဂဏှန္တိ၊ ယူတတ်ကုန်၏။ ကထံ၊ အဘယ်သို့ ယူတတ်ကုန်သနည်း။ အတ္တာတိ၊ အတ္တဟူ၍။ (ဂဏှန္တိ၊ န်၏၊) ဟိ၊ မှန်။ အတ္တာတိ၊ ဟူ၍။ အဘိနိဝိသန္တာ၊ စွဲစွဲလမ်းလမ်း နှလုံးသွင်းသောပုဂ္ဂိုလ်တို့သည်။ ဝစနမေဝ၊ အတ္တဟူသော စကားမျှကိုသာ။ ဒဠှံ၊ ခိုင်မြဲသည်ကို။ ကတွာ၊ ပြု၍ ဂဏှန္တိ၊ ယူတတ်ကုန်၏။ ဣတိ အတ္ထော၊ ဧဝံ၊ ဤသို့လျှင်။ ဝါ၊ ဤအကြောင်းကြောင့်။ အတ္တဝါဒမတ္တမေဝ ဥပါဒိယန္တီတိ၊ ဟူ၍ (သင်္ဂကာရေန) ဝုတ္တံ။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ အတ္တဝါဒမတ္တန္တိ၊ ဟူသောပါဌ်ဖြင့်။ ဝါစာဝတ္ထုမတ္တံ၊ စကား၏တည်ရာမျှဖြစ်သော အတ္တကို။ (သင်္ဂဟကာရော) အာဟ၊ ဟိ၊ မှန်။ ဝါစာဝတ္ထုမတ္တမေဝ၊ စကား၏ တည်ရာမျှကိုသာ။ အတ္တာတိ၊ ဟူ၍။ ဥပါဒိယန္တိ၊ စွဲလမ်းတတ်ကုန်၏။ (ကသ္မာ၊) အတ္တဿ၊ အတ္တ၏။ အဘဝေါ၊ မရှိခြင်းကြောင့်။ ဣတိ၊ ဤသို့ မှတ်အပ်၏။
၁၂၂၁။ ဒိန္နံတိ၊ ဒိန္နံဟူသော ပါဌ်ဖြင့်။ ဒါနံ၊ ဒါနစေတနာကို။ အာဟ၊ ဆိုပြီ။ တံ၊ ထိုဒါနကို။ ဝါ၊ ထိုဒါနသည်။ အဖလတ္တာ၊ အကျိုးမရှိသည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ ရူပံဝိယ၊ ရုပ်ကဲ့သို့။ ဒါနံ နာမ၊ ဒါနမည်သည်။ န ဟောတိ၊ မဖြစ်။ ဣတိ၊ သို့။ ပဋိက္ခိပတိ၊ ပယ်မြစ်၏။ မဟာဝိဇိတယည သဒိသော၊ မဟာဝိဇိတာဝီမင်း၏ယဇ်နှင့်တူသော။ ယညော၊ ယဇ်သည်။ မဟာယာဂေါ၊ မဟာယာဂမည်၏။ အာမန္တေတွာ၊ ဖိတ်မန်၍။ ဟဝနံ၊ ပူဇော်ခြင်းသည်။ ဒါနံ၊ ပေးလှူခြင်းသည်။ အာဟုနံ၊ အာဟုနမည်၏။ ပါဟုနာနံ အတိထီနံ၊ ဧည့်သည်တို့အား။ အတိထိကိရိယာ၊ ဧည့်ဝတ်ကို ပြုခြင်းသည်။ ပါဟုနံ၊ မည်၏။ အာဝါဟာဒီသု၊ သမီးဆောင်ခြင်း အစရှိသည်တို့၌။ မင်္ဂလတ္ထံ၊ ငှာ။ ဒါနံ၊ ပေးလှူခြင်းသည်။ မင်္ဂလကိရိယာ၊ မင်္ဂလကိရိယမည်၏။
ပရ၊ ပေ။ ဂဏှာတီတိ၊ ကား။ ဣမံလောကံ၊ ဤလောကကို။ အပေက္ခိတွာ၊ ရှုငဲ့၍။ ဝါ၊ ထောက်စာ၍။ ပရလောကော၊ တစ်ပါးသော လောကသည်။ (ဟောတိ၊ ဖြစ်ရ၏၊) ပရဉ္စ၊ တစ်ပါးသော လောကကိုလည်း။ အပေက္ခိတွာ၊ ၍။ အယံ လောကော၊ သည်။ ဟောတိ၊ (ကသ္မာ၊ နည်း၊) ဂန္တဗ္ဗတော စ၊ ဤလောကမှ လာထိုက်သောလောက၏ အဖြစ်ကြောင့် လည်းကောင်းတည်း။ ဤတိ၊ ဤသို့လျှင်။ ပရလောကတော၊ တစ်ပါးသော လောကမှ။ ဣဓ၊ ဤလောကသို့။ အာဂမနဿ၊ လာနိုင်ခြင်း၏။ အဘာဝါ၊ မရှိခြင်းကြောင့်။ တတ္ထေဝ၊ ထိုတစ်ပါးသော လောက၌ပင်။ ဥစ္ဆိဇ္ဇနတော၊ ပြတ်ခြင်းကြောင့်။ စိတ္တေန၊ စိတ်အားဖြင့်။ ပရလောကေ၊ တစ်ပါးသောလောက၌။ ဌိတော၊ တည်သောပုဂ္ဂိုလ်သည်။ (ဂဏှာတိ၌ စပ်၊) ဣမံလောကံ၊ ဤလောကကို။ နတ္ထီတိ၊ မရှိ၏ဟူ၍။ ဂဏှာတိ၊ ယူ၏။ ဣတိ အတ္ထော၊ ဤအနက်ကို။ ဝေဒိတဗ္ဗော၊ သိထိုက်၏။ (ကသ္မာ၊) ဟိ (ယသ္မာ) အယံဒိဋ္ဌိ၊ သည်။ ပရလောကေ၊ တစ်ပါးသောလောက၌။ နိဗ္ဗတ္တဿေဝ၊ ဖြစ်သောပုဂ္ဂိုလ်၏အတွက်သာ။ န ဟောတိ၊ ဖြစ်သည် မဟုတ်။ ဣတိ၊ ထို့ကြောင့်တည်း။ ဣဓ လောကေဌိတောတိ ဧတ္ထပိ၊ ၌လည်း။ အယမေဝ နယော၊ ဤနည်းပင်တည်း။
ဝါ၊ အဋ္ဌကထာနည်းမှ တစ်ပါးကား။ ဧတ္ထ၊ ဤနတ္ထိအယံလောကောစသောပါဌ်၌။ အယံ၊ ဤဆိုအပ်လတံ့ကား။ အတ္ထော၊ တည်း။ သံသရဏပဒေသော၊ ကျင်လည်ရာ အရပ်ဟူသော။ ဣဓလောကော စ နာမ၊ ဤလောကလည်းမည်သော။ ပရလောကောစနာမ၊ တစ်ပါးသော လောကလည်း မည်သော။ ကောစိ၊ တစ်စုံတစ်ခုသော လောက၌။ နတ္ထိ (ကသ္မာ) သံသရဏဿ၊ ကျင်လည်ရခြင်း၏။ အဘာဝါ၊ မရှိခြင်းကြောင့်။ ဝါ၊ မရှိသည့်အတွက်။ တတ္ထတတ္ထေဝ၊ ထိုထိုဘဝ၌ပင်။ ဥစ္ဆိဇ္ဇနတော၊ ပြတ်ခြင်းကြောင့်တည်း။ ဣတိ (အယံ အတ္ထော၊)
ပုရိမဘဝတော၊ ရှေ့ဘဝမှ။ ပစ္ဆိမဘဝေ၊ နောက်ဘဝ၌။ ဥပပတနံ၊ ကျရောက်သကဲ့သို့ဖြစ်ရခြင်းသည်။ ဥပပါတော၊ မည်၏။ ယေသံ၊ အကြင်သတ္တဝါတို့၏။ သော၊ ထိုရှေ့ဘဝမှ နောက်ဘဝသို့ ကျရောက်သကဲ့သို့ ဖြစ်ရခြင်းဟူသော။ သီလံ၊ အလေ့သည်။ အတ္ထိ၊ (ဣတိ၊ ကြောင့်၊) တေ၊ ထိုသတ္တဝါတို့သည်။ ဩပပါတိကာ၊ တို့မည်၏။ ပန၊ ဆက်ဦးအံ့။ တေ၊ ထိုဩပပါတိကတို့သည်။ စဝနကာ၊ အတိက်ဘဝမှ စုတေရသောသတ္တဝါတို့သည်လည်းကောင်း။ ဥပပဇ္ဇနကာ၊ ပစ္စုပ္ပန်ဘဝ၌ဖြစ်ရသော သတ္တဝါတို့သည်လည်းကောင်း။ ဟောန္တိ၊ ဖြစ်ကုန်၏။ ဣတိ ကတွာ၊ ဤအကြောင်းကြောင့်။ စဝနက၊ ပေ။ ဂဏှာတီတိ၊ ဟူ၍။ (သင်္ဂဟကာရော) အာဟ၊ ...အနုလောမံ ပဋိဒန္တိ၊ ကား။ နိဗ္ဗာနာနုကူလံ၊ နိဗ္ဗာန်အားလျော်သော။ သီလာဒိပဋိပဒံ၊ သီလအစရှိသော အကျင့်ကို။ (အဋိပန္နာနတ္ထီတိ ဂဏှာတိ၌စပ်။)
၁၂၃၆။ နိပ္ပဒေသတောဝ ဂဟိတောတိ ဣမိနာ၊ ဤပါဌ်ဖြင့်။ (နိဝါရိတံဟောတိ၌ စပ်၊) အာဝသဂေါစ္ဆကေ၊ အာဝါသဂေါစ္ဆ၌။ (အာသဝါဂေါစ္ဆကတုန်းက၊) ဗြဟ္မာနံ၊ ဗြဟ္မာတို့၏။ ကပ္ပရုက္ခာဒီသု၊ ပဒေသာပင် အစရှိသည်တို့၌။ ရာဂဿ စ၊ တပ်မက်တတ်သော ရာဂကိုလည်းကောင်း။ ဒိဋ္ဌရာဂဿ စ၊ ဒိဋ္ဌိနှင့်ယှဉ်သော ရာဂကိုလည်းကောင်း။ အသင်္ဂဟ ဏေန၊ မသိမ်းယူခြင်းအားဖြင့်လည်းကောင်း။ နီဝရဏဂေါစ္ဆကေ၊ ၌။ ကာမစ္ဆန္ဒဿ၊ ၏။ အနာဂါမိမဂ္ဂေ၊ အနာဂါမိမဂ်ဖြင့် ပဟာတဗ္ဗတာဒဿနေန စ၊ ပယ်ထိုက်သည်၏အဖြစ်ကို ပြခြင်းအားဖြင့်လည်းကောင်း။ ယံ သပ္ပဒေသတ္တံ၊ အကြင်သပ္ပဒေသ၏အဖြစ်ကို။ (အကြင်စိတ်နှင့်တကွ ဖြစ်သည်အဖြစ်ကို၊) ဝုတ္တံ၊ ဆိုအပ်ပြီ။ တံ၊ ထိုသပ္ပဒေသ၏အဖြစ်သည်။ ဝါ၊ ကို။ နိဝါရိတံ၊ တားမြစ်အပ်ပြီးသည်။ ဟောတိ၊
အရဟတ္တမဂ္ဂေနာတိ ဝစနေန၊ ဟူသော စကားဖြင့်။ စတူဟိ၊ လေးပါးကုန်သော။ မဂ္ဂေဟိ၊ မဂ်တို့ဖြင့်။ ပဟာတဗ္ဗတာ၊ ပယ်ထိုက်ကုန်သည်၏အဖြစ်ကို။ ဝုတ္တာ၊ ဆိုအပ်ပြီ။ ဣတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ၊ (ကသ္မာ)၊ ဟိ (ယသ္မာ၊) ပုရိမဟိ၊ ရှေးမဂ်တို့ဖြင့်။ အတနုကတာ၊ နည်းပါးအောင် မပြုအပ်ကုန်သေးသော။ မောဟာဒယော၊ မောဟ အစရှိသည်တို့ ကို။ အရဟတ္တမဂ္ဂေန၊ ဖြင့်။ န ပဟီယန္တိ၊ ပယ်အပ်ကုန်သည်မဟုတ်။ ဣတိ၊ ထို့ကြောင့်တည်း။
၁၂၈၇။ နိရတ္တိအတ္ထေနာတိ၊ ဟူသည်ကား။ ပီတိဝိရဟေန၊ ပီတိမှကင်းခြင်းဟူသော အနက်အားဖြင့်။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ဗလဝနိကန္တိဝိရဟေန၊ အားကြီးသော နိကန္တိမှ ကင်းခြင်းဟူသော အနက်အားဖြင့်။ (“နိရယော၊ မည်၏”၌ စပ်၊) (ကသ္မာ)၊ ဟိ (ယသ္မာ)၊ ကြောင့်။ (သတ္တာ၊ သတ္တဝါတို့သည်၊) ဒုက္ခာယ၊ ဒုက္ခဖြစ်သော။ ဝေဒနာယ၊ ဝေဒနာ၌။ န ရဇ္ဇန္တိ၊ မတပ်မက်ကြကုန်။ (ပီတိဖြင့်မနှစ်သက်ကြကုန်၊) ဣတိ၊ ထို့ကြောင့်တည်း၊
အဝသဒ္ဒေါ၊ သည်။ အဝဂါဟတ္ထော၊ သက်ဝင်ခြင်း အနက်ရှိသည်လည်းကောင်း။ အဓော အတ္ထောစ၊ အောက်အဖို့ အနက်ရှိသည်လည်းကောင်း။ (ဟောတိ၊ ၏၊) ဣတိ၊ ထို့ကြောင့်။ ဒွိဓာ၊ နှစ်ပါးအပြားအားဖြင့်။ အဝ သဒ္ဒဿ၊ ၏။ အတ္ထော၊ အနက်ကို။ (သင်္ဂဟကာရေန) ဝုတ္တော၊
၁၃၀၁။ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂတော၊ ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂုတ်ဖြစ်သော။ မောဟရဏော၊ မောဟတည်းဟူသော မြူသည်။ ပဟာနေကဋ္ဌေန၊ ပယ်ထိုက်သည်၏အဖြစ်ဖြင့် တစ်ဦးသောပုဂ္ဂိုလ်၌ တည်သော။ ဒိဋ္ဌိသမ္ပယုတ္တေန၊ ဒိဋ္ဌိသမ္ပယုတ်ဖြစ်သော။ ရာဂရဏေန၊ ရာဂတည်းဟူသော မြူအားဖြင့်။ သရဏော၊ မြူနှင့်တကွဖြစ်၏။ ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတော၊ ဥဒ္ဓစ္စသဟဂုတ်ဖြစ်သော။ (မောဟရဏော၊ မောဟတည်းဟူသော မြူသည်။ ပဟာနေကဋ္ဌေန၊ သော၊) ရူပရာဂ အရူပရာဂသင်္ခါတေန၊ ရူပရာဂ, အရူပရာဂဟု ဆိုအပ်သော။ (ရာဂရဏေန၊ အားဖြင့်၊) သရဏော၊ မြူနှင့်တကွ ဖြစ်၏။ ပန၊ ဆက်။ အရဏဝိဘင်္ဂသုတ္တေ၊ ၌။ ကာမပဋိသန္ဓိသုခိနော၊ ကာမနှင့်စပ်သော သုခအားဖြင့် သုခရှိသောပုဂ္ဂိုလ်၏။ ဟိနော၊ ယုတ်ညံ့သော။ ဂမ္မော၊ ရွာ၌ဖြစ်သော။ ပေါထုဇ္ဇနိကော၊ ပုထုဇဉ်တို့၏ဥစ္စာဖြစ်သော။ အနရိယော၊ မမြတ်သော။ အနတ္ထသမဟိတော၊ စီးပွားနှင့် မစပ်ယှဉ်သော။ ယော သောမနဿာ နုယောဂေါ၊ အကြင်သောမနဿကို အဖန်ဖန်အားထုတ်ခြင်းသည်။ (အတ္ထိ၊) ဧသော၊ ဤသောမနဿကို အဖန်ဖန်အားထုတ်ခြင်းဟူသော။ ဓမ္မော၊ သဘောသည်။ သဒုက္ခော၊ ဒုက္ခနှင့်တကွဖြစ်၏။ (ဝိပါကဒုက္ခ, သံကိလေသဒုက္ခနှင့် တကွဖြစ်၏၊) သဥပါဃတော၊ ကပ်၍ နှိပ်စက်တတ်သော ဒုက္ခနှင့်တကွဖြစ်၏။ သဥပါယာသော၊ လွန်စွာပင်ပန်းခြင်းဟူသော ဒေါမနဿနှင့်တကွဖြစ်၏။ သပရိဠာဟော၊ ပူလောင်ခြင်းနှင့် တကွဖြစ်၏။ မိစ္ဆာပဋိဒါ၊ မှားယွင်းသော အကျင့်တည်း။ တသ္မာ၊ ထို့ကြောင့်။ ဧသော၊ ဤသောမနဿကို အဖန်ဖန်အားထုတ်ခြင်းဟူသော။ ဓမ္မော၊ သဘောသည်။ သရဏော၊ မြူနှင့်တကွဖြစ်၏။ (ဝိပါကသံကိလေသ နှင့်တကွဖြစ်၏၊) ဣတိ အာဒိဝစနတော၊ ဤသို့အစရှိသောစကားကို ဟောတော်မူခြင်းကြောင့်။ ဖလဘူတဒုက္ခ ဥပဃာတဥပါယာသပရိဠာဟသဘာဝဘူတော၊ အကျိုးဖြစ်၍ဖြစ်သော ဒုက္ခ, ဥပဃာတ, ဥပါယာသ, ပရိဠာဟသဘောဖြစ်၍ဖြစ်သော။ မိစ္ဆာပဋိဒါဘာဝေါဝ၊ မိစ္ဆာပဋိပဒါ၏ အဖြစ်ကိုသာ။ (ဝိညာယတိ၌စပ်၊) သရဏောတိ၊ သရဏမည်၏ဟူ၍။ (ဝိညာယတိ၊ သိအပ်၏။ ဣတိ၊ ဤသို့လျှင်။ တေတိ၊ ထိုဒုက္ခစသော မြူတို့နှင့်။ သဗ္ဗာကုသလာနံ၊ အလုံးစုံသော အကုသိုလ်တို့၏။ သရဏတာ၊ သရဏမည်ကုန်သည်၏အဖြစ်သည်။ သိဒ္ဓါ၊ ပြီးသည်။ ဟောတိ။ ဣတိ၊ ဤသို့မှတ်အပ်၏။
သုတ္တန္တိကဒုကနိက္ခေပကထာ အဖွင့်
၁၃၀၃။ ဝိဝေစိတ္တာတိ၊ ကား။ ဝိသုံ၊ အသီးအြား။ ကတတ္တာ၊ ပြုအပ်ပြီး၏အဖြစ်ကြောင့်။ ပကာသိတတ္တာ၊ ထင်ရှားပြအပ်ပြီး၏အဖြစ်ကြောင့်။ (ဥတ္တာ နတ္ထာနိ ဧဝ၌ စပ်၊)
အသေသေတွာ ခေပေတီတိ၊ ကား။ ဝဇိရံ၊ ဝဇိရစိန်သည်။ အတ္တနာ၊ မိမိသည်။ ပတိတဋ္ဌာနံ၊ ကျအပ်ရာ အရပ်ကို။ အသေသေတွာ၊ မကြွင်းကျန်စေမူ၍။ ပုန၊ တစ်ဖန်။ အပါကတိကတာ အာပါဒနေန၊ ပင်ကိုသဘောမရှိသည်၏ အဖြစ်သို့ ရောက်စေခြင်းအားဖြင့်။ ခေပေတိ၊ ကုန်စေ၏၊
၁၃၁၁။ တပ္ပတီတိ၊ ကား။ ဝိပ္ပဋိသာရီ၊ နှလုံးမသာယာခြင်းရှိသည်။ ဟောတိ။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ အနုသောစတိ၊ အဖန်ဖန် ဝမ်းနည်းရ၏။
၁၃၁၃။ အဟန္တိ၊ ကား။ ဣတိ သဒ္ဒပရေန၊ နောက်၌ ဣတိသဒ္ဒါရှိသော။ ဟေတုဘူတေန၊ ဟိတ်ဖြစ်၍ဖြစ်သော။ အဟံသဒ္ဒေန၊ အဟံသဒ္ဒါကြောင့်။ ယော အတ္ထော၊ အကြင် အဟံ ဟူသောအနက်ကို။ ဝိညာယတိ၊ ၏။ သော၊ ထို အဟံဟူသောအနက်ကို။ သံကထီယတိ၊ ကောင်းစွာဆိုအပ်၏။ ဥဒီရီယတိ၊ မြွက်ဆိုအပ်၏။ ဣတိ အတ္ထော၊ ဟိ၊ လဒ္ဓဒေါသ ထင်ရှားပြအံ့။ တစ်နည်း- (ကသ္မာ၊ ကြောင့်။ ဣတိ အတ္ထော၊ ကို။ ဝိညာယတိ၊ နည်း၊) ဟိ (ယသ္မာ) , အညထာ၊ ဆိုအပ်ပြီးသော အနက်မှတစ်ပါးသောအခြင်းအရာအားဖြင့်။ (အတ္ထေ၊ ကို။ ဂယှမာနေ၊ သော်၊) ဝုစ္စမာနဿ၊ ဆိုအပ်ဆဲဖြစ်သော။ ဝစနေန၊ စကားသံဖြင့်။ ပကာသိယ၊ မာနဿ၊ ထင်ရှားပြအပ်သော။ ပဒတ္ထဿ၊ ပုဒ်အနက်၏။ (အဟံဟူသော ပုဒ်၏အနက် ဖြစ်သော ခန္ဓာငါးပါးဒြဗ်၏၊) သင်္ခါဒိဘာဝေ၊ သင်္ခါအစရှိသည် တို့၏အဖြစ်သည်။ (သတိ၊ သော်၊) သဗ္ဗေသံ၊ ကုန်သော။ ကုသလာဒိဓမ္မာနံ၊ တို့၏။ အဓိဝစနာဒိတာ၊ အဓိဝစန အစရှိသည်၏အဖြစ်သည်။ သိယာ၊ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (ဣတိ အတ္ထော၊ ကို။ ဝိညာယတိ။)
ဘာဝေါတိ၊ ဘာဝဟူသော သဒ္ဒါသည်။ သတ္တဝေဝစနံ၊ သတ္တ၏ဝေဝုစ် ပရိယာယ်သဒ္ဒါတည်း။ ဣတိ၊ သို့။ ဘဏန္တိ၊ ဆိုကြကုန်၏။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ဧတံ၊ ဤ ဘာဝေါသဒ္ဒါသည်။ ဓာတုယာ၊ ဓာတ်သဘောကို။ အဓိဝစနံ၊ ဟောသော သဒ္ဒါတည်း။ ဒတ္တောတိ ဧတ္တာဝ၊ ဒတ္တောဟူသော ဤမျှအတိုင်းအရှည်ရှိသော စကားဖြင့်။ သတ္တပညတ္တိံ၊ သတ္တပညတ်ကို။ ဒဿေတွာ၊ ပြပြီး၍။ အညမ္ပိ၊ သတ္တပညတ်မှ အခြားလည်းဖြစ်သော။ ဥပါဒါပညတ္တိံ၊ ဥပါဒါပညတ်ကို။ ဒဿေတုံ၊ ငှာ။ မေဉ္စာတိအာဒိံ၊ ကို။ (သင်္ဂဟကာရော) အဟ။
စ၊ ဆက်။ (တစ်နည်း၊) စ၊ သင်္ခါယတိ၏အဖွင့်မှတစ်ပါး သမညာယတိ၏အဖွင့်ကို ဆိုဦးအံ့။ အဟံတိ၊ ဟူ၍။ ပဝတ္တံ၊ ဖြစ်သော။ အဓိဝနံ၊ သဒ္ဒါကို။ ဝဒန္တေန၊ ရွတ်ဆိုသော ဝဒန္တပုဂ္ဂိုလ်သည်လည်းကောင်း။ သုဏန္တေန၊ ကြားသောသုဏန္တပုဂ္ဂိုလ်သည်လည်းကောင်း။ ပုဗ္ဗေ၊ မရွတ်ဆိုမီရှေ့၌။ ဝါ၊ မကြားမီရှေ့၌။ ဂဟိတသညေန၊ ယူအပ်သော အမှတ်သညာရှိသည်။ (ထိုသညာက ပကတူပနိဿယသတ္တိဖြင့် ကျေးဇူးပြုသည်၊) (ဟုတွာ) အတ္ထပ္ပကာသနဘာဝေန၊ အနက်ကို ထင်ရှားပြတတ်သည်၏အဖြစ်ဖြင့်။ ဝိညာယတိ၊ အထူးအားဖြင့် သိအပ်၏။ ဟိ၊ မှန်။ တသ္မိံ၊ ထို သဒ္ဒါကို။ အဝိညာတေ၊ မသိအပ်သေးမီ။ တဒတ္ထဝိဇာနနံ၊ ထိုသဒ္ဒါ၏အနက်ကိုသိခြင်းသည်။ န အတ္ထိ၊ မရှိနိုင်။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဝိသေသေန၊ အထူးအားဖြင့်။ အဓိဝစနံ၊ သဒ္ဒါကို။ ဉာယတိ၊ သိအပ်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ သမညာတိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တံ။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ အဟံတိ ဣဒံ၊ အဟံဟူသော ဤသဒ္ဒါသည်။ ဧတဿ အတ္ထဿ၊ ဤအနက်ကို။ အဓိဝစနံ၊ တည်း။ ဣတိ ဧဝံ၊ သို့။ သညာဂ္ဂဟဏဝသေန၊ မှတ်ယူခြင်း၏ အစွမ်းဖြင့်။ ဉာယတိ၊ သိအပ်၏။ သမညာယတိ၊ သိမှတ်အပ်၏။ ပါကဋာ၊ ထင်ရှားသည်။ ဟောတိ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ သမညာ၊ မည်၏။
ပညပီယတီတိ၊ ကား။ အဟံတိ ဣဒံ၊ အဟံဟူသော ဤသဒ္ဒါသည်။ ဧတဿ၊ ဤအနက်ကို။ အဓိဝစနံ၊ တည်း။ ဣတိ ဧဝံ၊ သို့။ ထပီယတိ၊ အများသိအောင် ပညတ်ထားအပ်၏။ ဣတိ အတ္ထော၊ ဝေါဟရီယတီတိ၊ ကား။ ဝုစ္စတိ၊ ခေါ်ဝေါ်ပြောဆိုအပ်၏။
ဥဒ္ဓေယျန္တိ၊ ကား။ ဥဒ္ဓရိတဗ္ဗံ၊ ထုတ်ဆောင်အပ်,ထုတ်ဆောင်နိုင်၏။ အပိနာမသဟဿတောတိ၊ ကား။ အနေကေဟိပိ၊ နာမည်တစ်ပါးမက များစွာလည်းဖြစ်ကုန်သော။ နာမသဟဿေဟိ၊ နာမည်အထောင်တို့ဖြင့်။ (ဥဒ္ဓေယျံ၌စပ်၊) ဣတိ အတ္ထော၊ ဤကား အနက်။
သယမေဝ၊ အလိုလိုသာလျှင်။ ဥပပတနသီလံ၊ ကျရောက်ခြင်းအလေ့ရှိသော။ နာမံ၊ နာမည်ကို။ ဩပပါတိ ကနာမန္တိ၊ ဟူ၍။ ဝုစ္စတိ၊ ၏။ ...ကရီယတိ၊ ပြုအပ်၏။ ဣတိ, ကမ္မံ၊ မည်၏။ နာမမေဝ၊ နာမည်သည်ပင်။ ကမ္မံ၊ ပြုအပ်သည်တည်း။ နာမကမ္မံ၊ ပြုအပ်သော နာမည်။ နာမဓေယျံ၊ နာမဓေယျသည်။ တထာ၊ ထို့အတူတည်း။ ဟိ၊ မှန်။ တစ်နည်း။ (ကသ္မာ အယံ အတ္ထော ဝိညာယတိ၊) ဟိ (ယသ္မာ) , ကရဏထပနသဒ္ဒါပိ၊ ကရဏသဒ္ဒါ, ထပနသဒ္ဒါတို့သည်လည်း။ ကမ္မတ္ထာ၊ ကံအနက်ရှိကုန်သည်။ ဟောန္တိ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (အယံ အတ္ထော ဝိညာယတိ၊) (ကရဏထပနသဒ္ဒါ၊ တို့သည်၊) ကရဏတ္ထာ၊ ကရိုဏ်းအနက်ရှိကုန်သည်။ အထ ဟောန္တိ၊ အကယ်၍ ဖြစ်ကုန်အံ့။ (ဧဝံ သတိ၊) ဧတေန၊ ဤနာမည်ဖြင့်။ အတ္ထော၊ အနက်သည်။ ဧဝံ နာမော၊ ဤသို့ အမည်ရှိ၏။ ဣတိ၊ သို့။ ကရီယတိစ၊ ပြုလည်း ပြုအပ်၏။ (ပြောလည်း ပြောဆိုအပ်၏၊) ထပီယတိစ၊ ထားလည်း ထားအပ်၏။ (နာမပညတ်လည်း တင်ထားအပ်၏၊) ပညပီယတိ၊ ပညတ်အပ်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ကရဏဉ္စနာမ၊ ကရဏသည်လည်းကောင်း။ တပနဉ္စနာမ၊ ထပနမည်သည်လည်းကောင်း။ ဟောတိ၊ (ကရဏ ထပနသဒ္ဒါ) , ဘာဝတ္ထာ၊ ဘောအနက်ရှိကုန်သည်။ အထ (ဟောန္တိ၊ ဧဝံ သတိ၊) ဉာပနမတ္တမေဝ၊ သိအပ်ခြင်း ကိရိယာမျှကိုသာ။ (ဧဝဖြင့် ကမ္မတ္ထ ကရဏတ္ထကို ကန့်၊) ကရဏန္တိစ၊ ကရဏဟူ၍ လည်းကောင်း။ ထပနန္တိစ၊ ဟူ၍လည်းကောင်း။ ဝုတ္တံ။
နာမနိရုတ္တိနာမဗျဉ္ဇနန္တိ၊ ပုဒ်တို့ဖြင့်။ နာမမိစ္စေဝ၊ နာမံဟူ၍သာ။ ဝုတ္တံ၊ ဆိုအပ်သည်။ ဝါ၊ ဆိုလိုသည်။ ဟောတိ၊ ဟိ၊ မှန်။ ပထဝီသင်္ခါတံ၊ မြေဒြပ်ဟု ဆိုအပ်သော။ အတ္ထပ္ပကာရမတ္တံ၊ အနက်အထူးအပြားမျှကို။ န နိဝဒတိ (ဝါ) ထုတ်၍ ပြောဆိုတတ်သည်လည်းမဟုတ်။ န ဗျဉ္ဇယတိဝါ၊ ထင်ရှားပြတတ်သည်လည်းမဟုတ်။ (ပန၊ အဟုတ်ကား၊) ပထဝီတိ နာမံ၊ ပထဝီဟူသော နာမည်သဒ္ဒကို။ နိဝဒတိဝါ၊ ထုတ်၍လည်း ဆိုတတ်၏။ ဗျဉ္ဇယတိဝါ၊ ထင်ရှားလည်း ပြတတ်၏။ တသ္မာ, အနာမဿ၊ နာမ မဟုတ်သော အရာ၏။ နိရုတ္တိ၊ ပေ။ နိဝါရဏတ္တံ၊ နိရုတ္တိ၊ ၏အဖြစ်, ဗျဉ္ဇန၏အဖြစ်ကို တားမြစ်ခြင်းအကျိုးငှာ။ နာမ၊ ပေ။ ဗျဉ္ဇနန္တိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တံ၊ (နာမ ထည့်၍) ဆိုအပ်ပြီ။ ဧဝံ၊ တူ။ နာမာဘိလာပေါတိ ဧတ္ထာပိ၊ ဤပါဌ်၌လည်း။ နယော၊ နည်းတည်း။
ပန၊ ဆက်။ (တစ်နည်း) ပန၊ လဒ္ဓဒေါသ ထင်ရှားပြအံ့။ ဣမိဿ ပါဠိယာ၊ ဤနိက္ခေပကဏ္ဍပါဠိတော်၏ လည်းကောင်း။ အဋ္ဌကထာယစ၊ နိက္ခေပကဏ္ဍအဋ္ဌကထာ၏လည်းကောင်း။ ဧတသ္မိံ အတ္ထေ၊ ဤအာစရိယ ဝါဒအနက်သည်။ သတိ၊ သော်။ ဝစနတ္တမေဝ၊ ပေ။ ပညတ္တိနာမာတိ၊ ဟူသော။ ယံ၊ အကြင်စကားကို။ မာတိကာယံ၊ မာတိကာအဋ္ဌကထာ၌။ ဝုတ္တံ။ တေန၊ ထို မာတိကာအဋ္ဌကထာစကားနှင့်။ ဝိရောဓော၊ ဆန့်ကျင်ခြင်းသည်။ သိယာ၊ ၏။ ဟိ၊ ချဲ့။ ဥပ္ပာဒဝယကိစ္စရဟိတဿ၊ ဖြစ်ခြင်း, ပျက်ခြင်းကိစ္စမှ ကင်းသောပညတ်၏။ ဝစနမတ္တံ၊ သဒ္ဒါမျှကို။ အဓိကာရံ၊ စွဲမှီရည်စူးမှုကို။ ကတွာ၊ ပြု၍။ ပဝတ္တိ၊ ဖြစ်ခြင်းသည်။ န အတ္ထိ၊ (ကသ္မာ၊) ဥပ္ပာဒါဒိသဟိတဿေဝ၊ ဥပါဒ်အစရှိသည်နှင့်တကွ ဖြစ်သော ပရမတ္ထတရား၏သာလျှင်။ (ဝစနမတ္တံ အဓိကာရံ ကတွာ) ပဝတ္တိသဘာဝတော၊ ဖြစ်ခြင်း၏ထင်ရှားရှိသည်၏ အဖြစ်ကြောင့်တည်း။ စ၊ သည်သာမကသေး။ ဝစန၊ ပေ။ ဝိမုတ္တဿ၊ သဒ္ဒါ, သဒ္ဒါ၏အနက်မှလွတ်သော။ နာမဿ၊ နာမည်ကို။ နိဒ္ဓါရေတွာ၊ အကျယ်ထုတ်ဖော်၍ သဟေတုကံ၊ အကြောင်းရှိသည်ကို။ (သဒ္ဒါဖြစ်ခြင်း၏အကြောင်း ပဝတ္တိနိမိတ်ရှိသည်ကို၊) ကတွာ, ဝုစ္စမာနတာ၊ ဆိုအပ်သည်၏အဖြစ်သည်။ န အတ္ထိ။ အနိဒ္ဓါရိတသဘာဝ ဿ၊ မထိုက်ပြအပ်သော ပရမတ္ထသဘောရှိသော။ (ပရမတ္ထအားဖြင့် မထုတ်ပြအပ်သော သဘောရှိသော၊) ပဒတ္ထဿ၊ ပုဒ်အနက်ကို။ တေန တေန ပကာရေန၊ ထိုထိုအပြားအားဖြင့်။ ဉာပနမ္ပိ၊ သိစေခြင်းသည်လည်း။ ဝါ၊ သိစေဖွယ်သည်လည်း။ န အတ္ထိ။ ဣတိ၊ ဤကား ဆန့်ကျင်ပုံတည်း။
စ၊ ဆက်။ ဒုဝိဓော၊ နှစ်မျိုးသော။ (ပညာပိတဗ္ဗ ပညာပနအားဖြင့် နှစ်ပါးအပြားရှိသော၊) အယံ ပညတ္တိ၊ ဤပညတ်သည်။ (ဝဒန္တိ အာစရိယတို့၏ ဤပညတ်သည်၊) ယထာဝုတ္တပကာရာ၊ အကြင်အကြင် ဆိုအပ်ပြီးသော အပြားရှိ၏။ (ဥပ္ပာဒဝယကိစ္စရဟိတာ လောကသင်္ကတ သိဒ္ဓါဟု ဆိုအပ်ပြီးသော အပြားရှိ၏၊) ဣတိ၊ သို့။ အဋ္ဌကထာဝစနဉ္စ၊ အဋ္ဌကထာစကားကိုလည်း။ န ဒိဿတိ၊ မတွေ့မြင်အပ်။ ပန၊ အနွယကား။ အဋ္ဌကထာယံ၊ ပုဂ္ဂလပညတ်အဋ္ဌကထာ၌။ ဝိဇ္ဇမာနပညတ္တိအာဒယော၊ ဝိဇ္ဇမာနပညတ်အစရှိကုန်သော။ ဆ၊ ခြောက်ပါးသော။ ပညတ္တိယောဝ၊ ပညတ်တို့ကိုသာ။ ဝုတ္တာ၊ ဆိုအပ်ကုန်ပြီ။ တတ္ထ၊ ထိုခြောက်ပါးသော ပညတ်တို့တွင်။ ရူပံ၊ ရုပ်။ ဝေဒနာ၊ ဝေဒနာ။ ဣတိ အာဒိကာ၊ ဤသို့ အစရှိသောပညတ်သည်။ ဝိဇ္ဇမာနပညတ္တိ၊ ဝိဇ္ဇမာနပညတ်တည်း။ ဣတ္ထီ၊ မိန်းမ။ ပုရိသော၊ ယောက်ျား။ ဣတိ အာဒိကာ၊ ဤသို့အစရှိသောပညတ်သည်။ အဝိဇ္ဇမာနပညတ္တိ၊ အဝိဇ္ဇမာနပညတ်တည်း။ တေဝိဇ္ဇော၊ သုံးပါးသော ဝိဇ္ဇာရှိသူ။ ဆဠဘိညော၊ ခြောက်ပါးသော အဘိညာဉ်ရှိသူ။ ဣတိအာဒိကာ၊ ဤသို့အစရှိသောပညတ်သည်။ ဝိဇ္ဇမာနေန ဝိဇ္ဇမာနပညတ္တိ၊ ဝိဇ္ဇမာနေန ဝိဇ္ဇမာနပညတ်တည်း။ ဣတ္ထိသဒ္ဒေါ၊ မိန်းမအသံ။ ပုရိသသဒ္ဒေါ၊ ယောကျ်ား၏အသံ။ ဣတိ အာဒိကာ၊ ဤသို့အစရှိသောပညတ်သည်။ အဝိဇ္ဇမာနေန ဝိဇ္ဇမာနပညတ္တိ၊ အဝိဇ္ဇမာနေန ဝိဇ္ဇမာနပညတ်တည်း။ စက္ခုဝိညာဏံ၊ စက္ခုဝိညာဉ်။ သောတဝိညာဏံ၊ သောတဝိညာဉ်။ ဣတိ အာဒိကာ၊ ဤသို့အစရှိသောပညတ်သည်။ ဝိဇ္ဇမာနေန ဝိဇ္ဇမာနပညတ္တိ၊ ဝိဇ္ဇမာနေန ဝိဇ္ဇမာနပညတ်တည်း။ ခတ္တိယကုမာရော၊ မင်းမျိုးသတိုးသား။ ဗြာဟ္မဏကုမာရော၊ ပုဏ္ဏားမျိုး သတိုးသား။ ဣတိအာဒိကာ၊ ဤသို့အစရှိသောပညတ်သည်။ အဝိဇ္ဇာမာနေန အဝိဇ္ဇမာနပညတ္တိ၊ အဝိဇ္ဇာမာနေန အဝိဇ္ဇမာနပညတ်တည်း။
စ၊ ဆက်။ ဧတ္ထ၊ ဤပုဂ္ဂလပညတ်အဋ္ဌကထာ၌။ ယထာဝုတ္တပ္ပကာရာ၊ ဆိုအပ်ပြီးသော အပြားရှိသော။ ဒုဝိဓာ၊ နှစ်မျိုးသော။ ပညတ္တိ၊ ပညတ်ကို။ ဝုတ္တာ၊ ဆိုအပ်ပြီ။ ဣတိ၊ သို့။ ဝိညာတုံ၊ သိခြင်းငှာ။ န သက္ကာ၊ မတတ်နိုင်။ ဟိ၊ မှန်၏။ တစ်နည်း- (ကသ္မာ ဝိညာတုံ န သက္ကာ၊) (ဟိ ယသ္မာ)၊ ဝိဇ္ဇမာနဿ၊ ထင်ရှားရှိသော ရုပ်, ဝေဒနာအစရှိသော အနက်၏။ သင်္ခါ၊ ကောင်းစွာပြောဆိုအပ်သော အမည်သည်၊ ပေ။ အဘိလာပေါ၊ ရှေ့ရှု ပြောဆိုသောအမည်သည်၊ ဝိဇ္ဇမာနပညတ္တိ၊ ဝိဇ္ဇမာနပညတ်တည်း။ အဝိဇ္ဇမာနဿ၊ ထင်ရှားမရှိသော မိန်းမ, ယောကျ်ားအစရှိသော အနက်၏။ သင်္ခါဒိကာစ၊ သင်္ခါအစရှိသောအမည်သည်လည်း။ အဝိဇ္ဇမာနပညတ္တိ၊ အဝိဇ္ဇမာနပညတ်တည်း။ တေသံယေဝ၊ ထိုဝိဇ္ဇမာန, အဝိဇ္ဇမာနနှစ်မျိုးတို့၏ပင်။ ဝိသေသန ဝိသေသိတဗ္ဗ ဘာဝေန၊ ဝိသေသန, ဝိသေသိတဗ္ဗ၏အဖြစ်ဖြင့်။ (အဝိဇ္ဇမာနေန စသော ဝိသေသန, အဝိဇ္ဇမာနပညတ္တိစသော ဝိသေသျ၏အဖြစ်ဖြင့်၊) ပဝတ္တာ၊ ဖြစ်ကုန်သော။ သင်္ခါဒယော၊ သင်္ခါအစရှိကုန်သော နာမည်တို့သည်။ ဣတရာ၊ ဝိဇ္ဇမာနပညတ်, အဝိဇ္ဇမာနပညတ်မှ တစ်ပါး လေးပါးသောပညတ်တို့သည်။ (ဟောန္တိ၊) ဣတိ၊ ကြောင့်။ (ဝိညာတုံ န သက္ကာ။)
အဝိဇ္ဇမာနပညတ္တိဝစနေန၊ အဝိဇ္ဇမာနပညတ္တိဟူသော စကားဖြင့်။ ပညာပိတဗ္ဗာ၊ အပြားအားဖြင့်သိစေထိုက်သော။ ဥပါဒါပညတ္တိ၊ ဥပါဒါပညတ်ကိုလည်းကောင်း။ တဿာ၊ ထိုဥပါဒါပညတ်၏။ ဝါ၊ ကို။ ပညာပနဘူတာ၊ အပြားအားဖြင့်သိစေတတ်သည် ဖြစ်၍ဖြစ်သော။ နာမပညတ္တိစ၊ နာမပညတ်ကိုလည်းကောင်း။ ဝုတ္တာ၊ ဆိုအပ်သည် မဟုတ်လော။ ဣတရေဟိ၊ အဝိဇ္ဇမာနပညတ္တိဟူသော စကားမှ တစ်ပါးသော ဝိဇ္ဇမာနပညတ္တိအစရှိသော စကားငါးမျိုးတို့ဖြင့်။ ယထာ ဝုတ္တာ၊ အကြင်ကြင် ဆိုအပ်ပြီးသော။ နာမ ပညတ္တိယေဝ၊ နာမပညတ်ကိုသာ။ (ဝုတ္တာ၊ ဆိုအပ်သည် မဟုတ်လော၊) ဣတိစေ၊ ဤသို့ စောဒနာအံ့။ န (ဝုတ္တာ)၊ မဆိုအပ်။ (ကသ္မာ၊ အဘယ်ကြောင့်နည်း၊) အသိဒ္ဓတ္တာ၊ ထိုအနက်အဓိပ္ပာယ်၏ မပြီးစီးသည်၏အဖြစ်ကြောင့်တည်း။ ဟိ၊ ချဲ့။ ဥဇုကေ၊ ဖြောင့်မတ်သော။ ဝါ၊ တိုက်ရိုက်ဖြစ်သော။ ပုရိမေ၊ ရှေ့ဖြစ်သော။ ပါဠိအနုဂတေ၊ ပါဠိသို့ အစဉ်လိုက်သော။ အတ္ထေ၊ အနက်သည်။ သတိ၊ ရှိပါလျှက်။ အယံ အတ္ထော၊ ဤပညတ်နှစ်မျိုးဟူသော အနက်ကို။ ဣမာယ အဋ္ဌကထာယ၊ ဤပုဂ္ဂလပညတ်အဋ္ဌကထာသည်။ ဝုတ္တော၊ ဆိုအပ်ပြီ။ ဣတိ ဧတံ၊ ဤအနက်အဓိပ္ပာယ်သည်။ အသိဒ္ဓံ၊ မထင်ရှား။ ဝါ၊ မပြီးစီး။
စ၊ ဆက်။ သတ္တ၊ သတ္တဝါ။ ပေ၊ စသည်ဖြင့်။ အာဒိပ္ပကာရာ၊ သတ္တဝါဟူသောပညတ်, ရထားဟူသောပညတ်, အိုးအစရှိသောပညတ်, အရပ်မျက်နှာဟူသော ဒိသာပညတ်, အချိန်ဟူသော ကာလပညတ်, ကသိုဏ်းပညတ်, အရှုပ်အထွေး မရှိသော ပကတိကောင်းကင်ပညတ်, ကသိဏုဂ္ဃာဋိမာကာသပညတ်, အာကိဉ္စညာယတနဈာန်၏ အာရုံဖြစ်သော နတ္ထိဘောပညတ်, နိရောဓသမာပတ္တိပညတ်အစရှိသော အပြားရှိသော။ ဥပါဒါပညတ္တိ၊ ဥပါဒါပညတ်သည်၊ အဝိဇ္ဇမာနပညတ္တိ၊ အဝိဇ္ဇမာနပညတ်ဖြစ်သည်။ ယဒိ (ဟောတိ၊) (ဧဝံ သတိ) ဧတေနေဝ ဝစနေန၊ ဤအဝိဇ္ဇမာနပညတ်ဟူသော စကားဖြင့်သာလျှင်။ တဿာ၊ ထိုဥပါဒါပညတ်၏။ အဝိဇ္ဇမာနတာ၊ အဝိဇ္ဇမာန၏အဖြစ်ကို။ ဝုတ္တာ၊ ဆိုအပ်ပြီ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ သာ၊ ထိုဥပါဒါပညတ်ကို။ အတ္ထီတိ၊ ရှိ၏ဟူ၍။ န ဝတ္တဗ္ဗာ၊ မဆိုထိုက်။
စ၊ ဆက်။ ပညာပိတဗ္ဗတော၊ အပြားအားဖြင့် သိစေထိုက်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ အဝိဇ္ဇမာနနံ၊ ထင်ရှားမရှိကုန်သော။ သတ္တာဒီနံ၊ သတ္တဝါအစရှိသည်တို့၏။ (အာဒိဖြင့် ရထ စသည်ကို ယူ၊) အဝိဇ္ဇမာနပညတ္တိဘာဝေါ၊ အဝိဇ္ဇမာနပညတ်၏အဖြစ်သည်။ (အာပဇ္ဇတိ) ယထာ၊ ကဲ့သို့။ ဧဝံ၊ ထို့အတူ။ ရူပါဒီနံ၊ ရုပ်အစရှိကုန်သော။ (အာဒိဖြင့် ဝေဒနာစသည်ကို ယူ၊) ဝိဇ္ဇမာနာနံ၊ ပရမတ္ထအားဖြင့် ထင်ရှားရှိသော တရားတို့၏။ ပညပေတဗ္ဗတော၊ ပညတ်ထိုက်ကုန်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ ဝိဇ္ဇမာနပညတ္တိဘာဝေါ၊ ဝိဇ္ဇမာနပညတ်၏အဖြစ်သည်။ အာပဇ္ဇတိ၊ ဖြစ်၏။ တတော၊ ထိုသို့ဖြစ်ခြင်းကြောင့်။ သဗ္ဗေဓမ္မာပညတ္တီတိ၊ သဗ္ဗေဓမ္မာပညတ္တိဟူ၍။ ပညတ္တိပထေ ဟိ၊ ပညတ္တိပထတရားတို့မှ။ အဝိသိဋ္ဌော၊ မထူးသော။ ပညတ္တိဓမ္မနိဒ္ဒေသော၊ ပညတ်တရားတို့ကို ညွှန်ပြကြောင်း တရားသည်။ ဝါ၊ ကို။ ဝတ္တဗ္ဗော၊ ဟောတော်မူထိုက်သည်။ သိယာ၊ ဖြစ်၏။
သင်္ခါဒိနိဒ္ဒေသော၊ သင်္ခါအစရှိသော နိဒ္ဒေသသည်။ (အာဒိဖြင့် သမညာစသော ပညတ္တိနိဒ္ဒေသကို ယူ၊) ပညာ၊ ပညာ။ ပေ၊ စသည်ဖြင့်။ ဒဿနတ္ထော၊ ပညာပိတဗ္ဗဥပါဒါပညတ်, ပညာပနနာမပညတ် နှစ်ပါး၏အထူးကို ပြရခြင်းအကျိုးရှိ၏။ (ဣတိ၊ သို့၊) အထ (ဝဒေယျ)၊ အကယ်၍ဆိုအံ့။ တထာပိ၊ ထိုသို့ဆိုပါသော်လည်း။ ဧကော ဓမ္မော၊ တစ်ခုသောတရားသည်။ သဗ္ဗဓမ္မေသု၊ အလုံးစုံသောတရားတို့၌။ နိပတတိ၊ ကျရောက်၏။ သဗ္ဗဓမ္မာ၊ အလုံးစုံသောတရားတို့သည်။ ဧကဓမ္မသ္မိံ၊ တစ်ခုသောတရား၌။ နိပတန္တိ၊ ကျရောက်ကုန်၏။ ဣတိအာဒိနာ၊ ဤသို့အစရှိသည်ဖြင့်။ ပညာပိတဗ္ဗာနံ၊ ပညာပိတဗ္ဗတရားတို့၏။ ပညတ္တိပထဘာဝဿ၊ ပညတ္တိပထ၏အဖြစ်၏။ ဝါ၊ ကို။ ဒဿိတတ္တာ၊ ပြအပ်ပြီး၏အဖြစ်ကြောင့်။ (အဋ္ဌကထာ၌ပြထားသော ကြောင့်၊) ပညာပိတဗ္ဗာနံ၊ ပညာပိတဗ္ဗတရားတို့၏။ ပညတ္တိဘာဝေ၊ ပညတ်၏အဖြစ်သည်။ (သတိ၊ ရှိသော်၊) ပညတ္တိပထာ၊ ပညတ္တိပထတရားတို့ကို။ ပညတ္တိသဒ္ဒေနေဝ၊ ပညတ္တိသဒ္ဒါဖြင့်ပင်။ ဝုတ္တာ၊ ဟောတော်မူအပ်ကုန်ပြီ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ပညတ္တိပထပဒံ၊ ပညတ္တိပထပုဒ်သည်။ ဝါ၊ ကို။ န ဝတ္တဗ္ဗံ၊ ဟောတော်မမူထိုက်သည်။ သိယာ၊ ဖြစ်၏။ သင်္ခါနိဒ္ဒေသော၊ သင်္ခါနိဒ္ဒေသသည်။ ပညာ၊ ပညာ။ ပေ၊ စသည်ဖြင့်။ ဒဿနဿတ္ထော၊ အကျိုးရှိ၏။ ဣတိ၊ သို့။ ဝတ္ထုံပိ၊ ဆိုခြင်းငှာလည်း။ န သက္ကာ၊ မတတ်နိုင်။ (ကသ္မာ)၊ သင်္ခါဒိသဒ္ဒါနံ၊ သင်္ခါအစရှိသောသဒ္ဒါတို့၏။ သမာနတ္ထတ္တာ၊ တူသောအနက်ရှိကုန်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်တည်း။ ဟိ၊ သာဓကကား။ ရမဏေနပိ၊ ရမဏေနပိ။ ပေ၊ စသည်ဖြင့်။ ဧတ္ထ၊ ဤပါဌ်၌။ ပုရိသောတိ၊ ပုရိသောတိ။ ပေ၊ စသည်ဖြင့်။ အပိလာပေါတိ၊ အပိလာပေါတိဟူ၍။ ဝုတ္တံ၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီ။ တထာ၊ ထိုမှတစ်ပါး။ မာဂဏ္ဍိယောတိ၊ မာဂဏ္ဍိယောတိ။ ပေ၊ စသည်ဖြင့်။ အာဒိ၊ အစရှိသောစကားကို။ (ဝုတ္တော၊ ဆိုအပ်ပြီ၊)
စ၊ ဆက်။ အယံ၊ ဤအနက်ဒြပ်သည်။ ဣတ္ထန္နာမော၊ ဤအမည်ရှိ၏။ ဣတိ၊ သို့။ သင်္ကေတဂ္ဂဟဏံ၊ အမှတ်အသားကို ယူခြင်းကိုလည်းကောင်း။ ရူပံ၊ ရုပ်။ ပေ၊ စသည်ဖြင့်။ ဂ္ဂဟဏဉ္စ၊ ဂ္ဂဟဏဉ္စ။ (စကားသံကို ကြားရခြင်းကိုလည်းကောင်း၊) မုဉ္ဇိတွာ၊ လွှတ်၍။ အညဿ၊ အခြားသော။ အသိဒ္ဓသဘာဝ၊ မထင်ရှားသော သဘောရှိသော ပညတ်၏။ အတ္ထပညာပနေ၊ အနက်ကို သိစေခြင်း၌။ သမတ္ထတာ၊ စွမ်းနိုင်သည်၏အဖြစ်သည်။ န သမ္ဘဝတိ၊ မဖြစ်သင့်။ တေသံစ၊ ထိုသင်္ဂဟတဂ္ဂဟဏ, ဝစနဂ္ဂဟဏတို့၏လည်း။ (အတ္ထပညာပနေ၊ ၌၊) အသမတ္ထတာ၊ မစွမ်းနိုင်ကုန်သည်၏အဖြစ်သည်။ (န သမ္ဘဝတိ၊) ဟိ၊ လဒ္ဓဒေါသ ထင်ရှားပြအံ့။ (တစ်နည်း၊) ဟိ၊ ချဲ့။ တေသံ၊ ထိုသင်္ကေတဂ္ဂဟဏ, ဝစနဂ္ဂဟဏတို့၏။ ပညတ္တိယာ၊ ပညတ်နှင့်။ ဝိနာ၊ ကင်း၍။ အတ္ထပညာပနေ၊ အနက်ကို သိစေခြင်း၌။ အသမတ္ထတာ၊ မစွမ်းနိုင်သည်၏အဖြစ်သည်။ ယဒိ သိယာ၊ ဖြစ်အံ့။ (ဧဝံ သတိ၊) ပညတ္တိပညာပနေစ၊ ပညတ်ကို အပြားအားဖြင့် သိစေခြင်း၌လည်း။ အသမတ္ထတာ၊ မစွမ်းနိုင်သည်၏အဖြစ်သည်။ (သိယာ၊) ဣတိ၊ ကြောင့်။ တဿာ၊ ထိုပညတ်၏။ အညာ၊ အခြားသော။ ပညတ္တိ၊ နာမည်ပညတ်တစ်မျိုးတည်း။ ဝတ္တဗ္ဗာ၊ ဆိုထိုက်သည်။ သိယာ၊ ဖြစ်၏။ တဿာ၊ ထိုဒုတိယပညတ်တစ်မျိုး၏။ (အညာ၊ အခြားသော။ ပညတ္တိ၊ နာမည်ပညတ်တစ်မျိုးသည်။ ဝတ္တဗ္ဗာ သိယာ၊ ဆိုထိုက်ပေလိမ့်မည်။) ဣတိ၊ ဤသို့လျှင်။ အနဝဋ္ဌာနံ၊ မတန့်မရပ်နိုင်ခြင်းသည်။ ဝါ၊ မပြီးမပြတ်နိုင်ခြင်းသည်။ (သိယာ၊) တတော၊ ထိုသို့ မပြီးပြတ်နိုင်ခြင်းကြောင့်။ အတ္ထဝိဇာနနမေဝ၊ မူလအနက်ကို သိခြင်းသည်ပင်။ န သိယာ၊ မဖြစ်တော့ရာ။ သင်္ကေတဿ၊ သင်္ကေတ၏။ ပညတ္တိဘာဝေ၊ ပညတ္တိ၏အဖြစ်သည်။ (သတိ၊ ရှိသော်၊) အယံ၊ ဤအနက်သည်။ ဣမဿ ဘာသိတဿ၊ ဤပြောဆိုအပ်သောစကား၏။ အတ္ထော၊ အနက်တည်း။ ဣတိဝါ၊ ဤသို့သော်လည်းကောင်း။ ဣမဿ အတ္ထဿ၊ ဤအနက်ကို။ ဣဒံ ဝစနံ၊ ဤသဒ္ဒါသည်။ ဇောတကံ၊ ထွန်းပြတတ်၏။ (ဟောတတ်၏၊) ဣတိဝါ၊ ဤသို့သော်လည်းကောင်း။ သင်္ကေတဂ္ဂဟဏံပိ၊ သင်္ကေတကို ယူနိုင်ခြင်းသည်လည်း။ န (ဟောတိ)၊ မဖြစ်နိုင်။ ပန၊ သို့မဟုတ်။ သင်္ကေတဂ္ဂဟဏေ၊ သင်္ကေတကိုယူခြင်းသည်။ သညုပ္ပာဒမတ္ထေ၊ အမှတ်သညာ၏ ဖြစ်ခြင်းမျှသည်။ ဝါ၊ ဖြစ်ရုံမျှသည်။ (သတိ၊) ဝစန ဝစနတ္ထ ဝိနိမုတ္တဿ၊ သဒ္ဒါ, သဒ္ဒါ၏အနက်မှ လွတ်သော သင်္ကေတကို။ ကပ္ပနေ၊ ကြံဆခြင်း၌။ ပယောဇနံ၊ အကျိုးသည်။ နတ္ထိ၊ မရှိ။
ဗုဒ္ဓဿ၊ အလုံးစုံသော တရားတို့ကိုသိတော်မူသော။ ဘဂဝတော၊ မြတ်စွာဘုရား၏။ ဝေါဟာရော၊ မိန့်မြွက်တော်မူအပ်သောစကားသံသည်။ လောကိယေ၊ သတ္တဝါအပေါင်း၏ဥစ္စာဖြစ်သော။ သောတေ၊ နား၌။ ပဋိဟညတိ၊ ထိခိုက်၏။ အာနန္ဒ၊ အာနန္ဒ။ တွံ၊ သင်သည်။ ဣတော၊ ဤနေ့မှ။ ပုဗ္ဗေ၊ ရှေး၌။ ဇနဝသဘောတိ၊ ဇနဝသဘဟူ၍။ ယဒိဒံ (နာမဓေယျံ)၊ အကြင် ထားအပ်သော အမည်သည်။ (အတ္ထိ၊) ဧဝရူပံ၊ ဤသို့သဘောရှိသော။ (တံ) နာမဓေယျံ၊ နာမဓေယျံကို။ သုတံ၊ ကြားအပ်ဖူး၏ဟူ၍။ အဘိဇာနာသိနော၊ သိ၏လော။ ဘဂဝါ၊ မြတ်စွာဘုရား။ အဟံ၊ တပည့်တော်သည်။ ကောဏ္ဍညော၊ ကောဏ္ဍညပါတည်း။ ဣတိ၊ သို့။ နာမဉ္စ၊ နာမည်ကိုလည်း။ သာဝေတိ၊ ကြားစေ၏။ ဣတိအာဒီဟိ၊ ဤသို့အစရှိသော ပါဠိရပ်တို့ဖြင့်။ ပညတ္တိယာ၊ ပညတ်၏။ ဝစနဘာဝေါ၊ စကားသံ၏အဖြစ်သည်။ သိဒ္ဓေါ၊ ပြီးစီး၏။ တသ္မာ၊ ထို့ကြောင့်။ ပါဠိယာ၊ ပါဠိတော်၏လည်းကောင်း။ အဋ္ဌကထာယစ၊ အဋ္ဌကထာ၏လည်းကောင်း။ အဝိရုဒ္ဓေါ၊ မဆန့်ကျင်သော။ အတ္ထော၊ အနက်ကို။ ဝိစာရေတွာ၊ စိစစ်၍။ ဂဟေတဗ္ဗော၊ ယူထိုက်၏။
သတ္တာဒယော၊ သတ္တဝါအစရှိသည်တို့သည်။ အဝိဇ္ဇမာနပညတ္တိ၊ အဝိဇ္ဇမာနပညတ်ဖြစ်သည်။ ယဒိ န ဟောန္တိ၊ အကယ်၍ မဟုတ်ကုန်အံ့။ (ဧဝံ သတိ၊) အဝိဇ္ဇမာန ပညတ္တိနာမ၊ အဝိဇ္ဇမာနပညတ်မည်သည်။ ကာပန၊ အဘယ်နည်း။ ဣတိ၊ ဤကားစောဒနာတည်း။ အဝိဇ္ဇမာနာနံ၊ ပရမတ္ထအားဖြင့် ထင်ရှားမရှိကုန်သော။ သတ္တာဒီနံ၊ သတ္တဝါအစရှိသည်တို့၏။ သင်္ခါ၊ သင်္ခါသည်။ ပေ၊ စသည်ဖြင့်။ အဘိလာပေါ၊ အဘိလာပေါသည်။ အဝိဇ္ဇမာနပညတ္တိ၊ အဝိဇ္ဇမာနပညတ်တည်း။ ဣတိ အယံ အတ္ထော၊ ဤအနက်ကို။ (မယာ) ပကာသိတော၊ ထင်ရှားပြအပ်ပြီ။
စ၊ ဆက်။ သတ္တာဒီနံ၊ သတ္တဝါအစရှိသည်တို့၏။ အဝိဇ္ဇမာနတ္တာ၊ အဝိဇ္ဇမာနတို့၏အဖြစ်ကြောင့်။ အတ္ထိတာ၊ ရှိကုန်သည်၏အဖြစ်ကို။ နေဝဝတ္တဗ္ဗာ၊ မဆိုထိုက်သည်သာ။ စ၊ ဆက်။ ယေစ၊ အကြင်ပရဝါဒီပုဂ္ဂိုလ်တို့သည်လည်း။ ဝဒေယျုံ၊ ဆိုအံ့။ (ကိံ၊) ရူပါဒီနိ၊ ရုပ်အစရှိသည်တို့သည်။ (ဝိဇ္ဇမာနာနိ) ဝိယ၊ ထင်ရှားရှိကုန်သကဲ့သို့။ (တထာ, သတ္တာဒီနံ၊ သတ္တဝါအစရှိသည်တို့၏၊) အဝိဇ္ဇမာနတ္တာ၊ အဝိဇ္ဇမာနဖြစ်ခြင်းကြောင့်။ အဝိဇ္ဇမာနတာ၊ အဝိဇ္ဇမာန၏အဖြစ်ကို။ ဝုတ္တာ၊ ဆိုအပ်ပြီ။ နတ္ထိဘာဝတော၊ လုံးလုံးမရှိသည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ န (ဝုတ္တာ)၊ ဆိုအပ်သည်မဟုတ်။ ဣတိ၊ သို့။ (ဝဒေယျုံ၊) စ၊ ဆက်။ အယဉ္စ ဝါဒေါ၊ ဤဝါဒကိုလည်း။ ဟေဝတ္ထိကထာယ၊ ဟေဝတ္ထိကထာ၌။ ပဋိသိဒ္ဓေါ၊ တားမြစ်အပ်ပြီ။ စ၊ ဆက်။ ရူပံ၊ ရုပ်သည်။ ဝေဒနာ၊ ဝေဒနာသည်။ န ဟောတိ၊ မဟုတ်။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ အဝိဇ္ဇမာနံနာမ၊ အဝိဇ္ဇမာနမည်သည်။ န ဟောတိ (ယထာ)၊ မဖြစ်နိုင်သကဲ့သို့။ ဧဝံ၊ ထို့အတူ။ သတ္တဒယောပိ၊ သတ္တဝါအစရှိသည်တို့သည်လည်း။ ယဒိ အတ္ထိ၊ ရှိကုန်အံ့။ (ဧဝံ သတိ) ရူပါဒယော၊ ရုပ်အစရှိသည်တို့သည်။ န ဟောန္တိ၊ မဟုတ်ကုန်။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ အဝိဇ္ဇမာနာတိ၊ အဝိဇ္ဇမာနတို့ဟူ၍။ န ဝတ္တဗ္ဗာ၊ မဆိုအပ်။ ပန၊ စင်စစ်ကား။ ယသ္မာ, ယေသု ရူပါဒီသု၊ အကြင် ရုပ်အစရှိသည်တို့သည်လည်းကောင်း။ (ယေသု) စက္ခာဒီသုစ၊ အကြင် စက္ခုအစရှိသည်တို့သည်လည်းကောင်း။ တထာ တထာ၊ ထိုထိုအခြင်းအရာအားဖြင့်။ ပဝတ္တမာနေသု၊ ဖြစ်ကုန်လသော်။ သတ္တော၊ သတ္တဝါ။ ဣတ္ထီ၊ မိန်းမ။ ရထော၊ ရထား။ ဃဋော၊ အိုး။ ဣတိအာဒိကာ၊ ဤသို့အစရှိသော။ ဝိစိတ္တသညာ၊ ဆန်းကြယ်သောအမှတ်သညာသည်။ ဥပ္ပဇ္ဇတိ၊ ဖြစ်၏။ သညာနုလောမာနိ၊ သညာအားလျော်ကုန်သော။ အဓိဝစနာနိ စ၊ သဒ္ဒါတို့သည်လည်း။ (ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ၊) တေဟိ ရူပစက္ခာဒီဟိ၊ ထို ရုပ်, စက္ခုပသာဒအစရှိသည်တို့မှ။ အညော၊ အခြားသော။ သတ္တ၊ သတ္တဝါ။ ပေ၊ စသည်ဖြင့်။ လမ္ဗိတော၊ ဆွဲမှီအပ်သော။ ဝစနတ္ထော၊ သဒ္ဒါ၏အနက်ဒြပ်သည်။ ဝိဇ္ဇမာနော၊ ထင်ရှားရှိသည်။ န ဟောတိ၊ မဖြစ်။ တသ္မာ,သတ္တ၊ ထို့ကြောင့်, သတ္တဝါ။ ပေ၊ စသည်ဖြင့်။ လာပါ၊ လာပါဟူသောအမည်တို့ကို။ အဝိဇ္ဇမာန ပညတ္တီတိ၊ အဝိဇ္ဇမာနပညတ်ဟူ၍။ ဝုစ္စန္တိ၊ ဆိုအပ်ကုန်၏။
စ၊ ဆက်။ တေ (အဘိလာပါ) ၊ ထိုသဒ္ဒါတို့ကို။ မုသာတိ၊ အလွဲအမှားတို့ဟူ၍။ န ဝုစ္စန္တိ၊ မဆိုအပ်ကုန်။ (ကသ္မာ၊) လောက သမညာဝသေန၊ လောကအမှတ်အသား၏အစွမ်းဖြင့်။ ပဝတ္တတ္တာ၊ ဖြစ်ကုန်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်တည်း။ တတောဧဝ၊ ထို့ကြောင့်ပင်။ တေ အဘိလာပါ၊ ထိုသဒ္ဒါတို့ကို။ သမ္မုတိသစ္စန္တိ၊ သမ္မုတိသစ္စာဟူ၍။ ဝုစ္စန္တိ၊ ဆိုအပ်ကုန်၏။ သော စ ဝစနတ္ထော၊ ထိုသဒ္ဒါ၏အနက်သည်လည်း။ သယံ၊ မိမိကိုယ်တိုင်။ အဝိဇ္ဇမာနောပိ၊ ထင်ရှားမရှိပါသော်လည်း။ ဝိဇ္ဇမာနဿ၊ ထင်ရှားရှိသော။ ဝစနဿေဝ၊ စကားသံ၏သာလျှင်။ ဝသေန၊ အစွမ်းကြောင့်။ ပညတ္တိဝေါဟာရံ၊ ပညတ်ဟူသော အခေါ်အဝေါ်ကို။ လဘတိ၊ ရ၏။ သမ္မုတိသစ္စန္တိစ၊ သမ္မုတိသစ္စာဟူ၍လည်း။ ဝုစ္စတိ၊ ဆိုအပ်၏။ (ကသ္မာ) ယထာဂတိတသညာဝသေန၊ အကြင်အကြင် မှတ်ယူအပ်သော သညာ၏အစွမ်းဖြင့်။ ပဝတ္တစနဝတ္ထဘာဝတော၊ ဖြစ်သောသဒ္ဒါအနက်၏အဖြစ်ကြောင့်တည်း။
စ၊ ဆက်။ သမ္မုတိ၊ သမ္မုတိ။ ပေ၊ စသည်ဖြင့်။ နာညာရမဏန္တိကထာယ၊ နာညာရမဏဟူသော ကထာ၌။ ပထဝီကသိဏာဒိ၊ ပထဝီကသိုဏ်းအစရှိသော ပညတ်သည်လည်းကောင်း။ စီဝရာဒိစ၊ သင်္ကန်းအစရှိသော ဝတ္ထုသည်လည်းကောင်း။ သမ္မုတိသစ္စမှိ၊ သမ္မုတိသစ္စာ၌။ သတ္တမီ ဝိဘတ် ပဌမာအနက်၌ သက်၊ သတ္တမီဝိဘတ်ကို ပဌမာအနက်၌ သုံးထားခြင်း။ အချို့စာ၌ “သမ္မုတိသစ္စန္တိ”ဟု ရှိ၏၊ အချို့သောကျမ်းစာများ၌ “သမ္မုတိသစ္စန္တိ” ဟု ဖော်ပြထား၏။ ဣတိ၊ ဤစကားကို။ ဣမိနာဝ အဓိပ္ပာယေန၊ ဤ သယံ အဝိဇ္ဇမာနောပိစသော အဓိပ္ပာယ်ဖြင့်ပင်လျှင်။ ဝုတ္တံ၊ ဆိုအပ်၏။ ဣတိ၊ သို့။ ဝိညာယတိ၊ သိအပ်၏။ ယသ္မာ, ရူပါဒီသု၊ ရုပ်အစရှိသည်တို့သည်။ သန္တာနေန၊ အစဉ်သန္တာန်အားဖြင့်။ ပဝတ္တမာနေသု၊ ဖြစ်ကုန်လသော်။ ဧကတ္တဂ္ဂဟဏဝသေန၊ တစ်ခုတည်း၏အဖြစ်ကို ယူခြင်း၏အစွမ်းဖြင့်။ တေ၊ ထို ရုပ်အစရှိသော ခန္ဓာငါးပါးတို့ကို။ အမုဉ္စိတွာ၊ မလွှတ်မူ၍။ ပဝတ္တံ၊ ဖြစ်သော။ သတ္တာဒိဂ္ဂဟဏံ၊ သတ္တဝါအစရှိသည်ကို ယူကြောင်းစိတ်သည်။ (အာရုံပြုကြောင်းစိတ်သည်၊) စက္ခုဝိညာဏာဒီနိ၊ စက္ခုဝိညာဉ်အစရှိသည်တို့သည်။ (ဂဏှာန္တိ) ဝိယ၊ အာရုံကို ယူကုန်သကဲ့သို့။ (တထာ) ရူပါဒီသု၊ ရုပ်အစရှိကုန်သော။ တေသု ခန္ဓေသု၊ ထိုခန္ဓာငါးပါးတို့၌လည်းကောင်း။ စက္ခာဒီသုစ၊ စက္ခုအစရှိသည်တို့၌လည်းကောင်း။ အသန္တံ၊ ထင်ရှားမရှိသော။ အဝိဇ္ဇမာနံ၊ ထင်ရှားမရှိသော။ သတ္တရထာဒိံ၊ သတ္တဝါ, ရထားအစရှိသည်ကို။ ဂဏှာတိ၊ အာရုံပြုသောအားဖြင့် ယူ၏။ တသ္မာ, တံ၊ ထို့ကြောင့်, ထိုသတ္တဝါစရှိသော အာရုံကို။ ပရိတ္တရမဏာဒိဘာဝေန၊ ပရိတ္တရမဏအစရှိသည်တို့၏အဖြစ်ဖြင့်။ န ဝတ္တဗ္ဗန္တိ၊ မဆိုထိုက်သော အာရုံဟူ၍။ ဝုတ္တံ၊ ဆိုအပ်ပြီ။
တထာ၊ ထိုမှတစ်ပါး။ ယံ ခန္ဓသမူဟသန္တာနံ၊ အကြင် ခန္ဓာငါးပါးအပေါင်းဖြစ်သောအစဉ်ကို။ ဧကတ္တေန၊ တစ်ခုတည်း၏အဖြစ်ဖြင့်။ ဂဟိတံ၊ ယူအပ်သည်ကို။ ဥပါဒါယ၊ စွဲ၍။ ကလျာဏမိတ္တော၊ ကောင်းသောမိတ်ဆွေဖြစ်သော (ပုဂ္ဂလော၊ ပုဂ္ဂိုလ်၊) ပါပမိတ္တော၊ မကောင်းသောမိတ်ဆွေဖြစ်သော။ ပုဂ္ဂလော၊ ပုဂ္ဂိုလ်။ ဣတိ၊ သို့။ ဂဟဏံ၊ မှတ်ယူကြောင်းစိတ်သည်လည်းကောင်း။ ပညတ္တိစ၊ (ကလျာဏမိတ္တစသော ပညတ်သည်လည်းကောင်း။) ပဝတ္တတိ၊ ဖြစ်၏။ တဒုပါဒါနဘူတံ၊ ထိုသို့စွဲယူခြင်း၏အကြောင်းဖြစ်၍ဖြစ်သော။ တံ၊ (ခန္ဓသမူဟသန္တာနံ) ကို။ (ဝုတ္တံ၌စပ်၊) ပုဂ္ဂလသညာယ၊ ပုဂ္ဂိုလ်ဟူသောအမှတ်သညာဖြင့်။ သေဝမာနဿ၊ မှီဝဲသောပုဂ္ဂိုလ်၏။ ကုသလာကုသလာနံ၊ ကုသိုလ်, အကုသိုလ်တို့၏။ ဥပ္ပတ္တိ၊ ဖြစ်ခြင်းသည်။ ဟောတိ၊ ဖြစ်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ပုဂ္ဂလောပိ၊ ပုဂ္ဂိုလ်လည်း။ ပေ၊ စသည်ဖြင့်။ ပစ္စယောတိ၊ ပစ္စယောတိဟူ၍။ ဝုတ္တံ၊ ဆိုအပ်ပြီ။
ပန၊ ဆက်။ ယသ္မာ, ပုဂ္ဂလောနာမ၊ ပုဂ္ဂိုလ်မည်သော။ ကောစိ၊ တစ်စုံတစ်ခုသော။ ဘာဝေါ၊ သဘောတရားသည်။ နတ္ထိ၊ မရှိ။ တသ္မာ, အာပေါဓာတုအာဒီနိ၊ ထို့ကြောင့်, အာပေါဓာတ်အစရှိသည်တို့ကို။ စိတ္တေန၊ စိတ်အားဖြင့်။ (စိတ်ကူးအားဖြင့်၊) ဝိဝေစေတွာ၊ ခွဲစိတ်၍။ (ခွဲစိတ်လိုက်သည်ရှိသော်၊) ပထဝီဓာတု၊ ပထဝီဓာတ်ကို။ ဥပလဗ္ဘတိယထာ၊ ရအပ်သကဲ့သို့။ (ဉာဏ်ဖြင့်ကပ်၍ သိအပ်သကဲ့သို့၊) ဧဝံ၊ ထို့အတူ။ ရူပါဒယော၊ ရုပ်အစရှိကုန်သော။ ခန္ဓေ၊ ခန္ဓာတို့ကို။ (စိတ္တေန၊ ဖြင့်၊) ဝိဝေစေတွာ၊ ခွဲစိတ်၍။ ပုဂ္ဂလော၊ ပုဂ္ဂိုလ်ကို။ န ဥပလဗ္ဘတိ၊ မရအပ်။ (ဉာဏ်ဖြင့်ကပ်၍မသိအပ်၊) ပုဂ္ဂလကထာယ၊ ပုဂ္ဂလကထာ၌။ ပုဂ္ဂလဒိဋ္ဌိ၊ ပုဂ္ဂိုလ်ဟူသောအယူကို။ ပဋိသေဓိတာ၊ တားမြစ်အပ်ပြီ။ စ၊ ဆက်။ ဝဇိရာယ၊ ဝဇိရာမည်သော။ ဘိက္ခုနိယာစ၊ ဘိက္ခုနီသည်လည်း။ ဝုတ္တံ၊ ဆိုအပ်၏။ (ကိံ) မာရ၊ မာရ်နတ်။ (တွံ၊ သင်သည်၊) ကံ၊ အဘယ်ဝတ္ထုကို။ သတ္တောတိ၊ သတ္တဝါဟူ၍။ ပစ္စေသိနု၊ ယုံကြည်နေသနည်း။ (မှတ်ထင်နေသနည်း။ မာရ၊ မာရ်နတ်၊) တေ၊ သင်၏။ ဒိဋ္ဌိဂတံနု၊ မိစ္ဆာအယူသာတည်း။ အယံ၊ ဤသတ္တဝါဟူသည်ကား။ သုဒ္ဓသင်္ခါရပုဉ္ဇော၊ သက်သက် သင်္ခါရအစုအပုံသာတည်း။ ဣဓ၊ ဤသင်္ခါရအစုအပုံ၌။ သတ္တော၊ သတ္တဝါကို။ န ဥပလဗ္ဘတိ၊ မရအပ်။ (ဉာဏ်ဖြင့် ကပ်၍ မသိအပ်၊) ဣတိ၊ သို့။ (ဝုတ္တံ၊ ဆိုအပ်ပြီ၊) ပန၊ ဆက်။ သတ္တောတိဝစနဿ၊ သတ္တောဟူသော သဒ္ဒါ၏။ ပညတ္တိယာ၊ ပညတ်၏။ ပဝတ္တိံ၊ ဖြစ်ခြင်းကို။ ဒဿေတုံ၊ ပြခြင်းငှာ။ သာ၊ ထိုဝဇိရာဘိက္ခုနီသည်။ ဧဝံ၊ သို့။ အာဟ၊ ဆို၏။ (ကိံ) အင်္ဂသမ္ဘရာ၊ ဝင်ရိုး, လှည်းဘီး, လှည်းသံအစရှိသော အင်္ဂါတို့၏ ပေါင်းစုခြင်းကြောင့်။ ရထောဣတိ၊ ရထောဟူသော။ သဒ္ဒေါ၊ သဒ္ဒါသည်။ ဟောတိယထာ, ဧဝံ၊ ဖြစ်သကဲ့သို့, ထို့အတူ။ ခန္ဓေသု၊ ခန္ဓာတို့သည်။ သန္တေသု၊ ရှိကုန်လသော်။ သတ္တောတိ၊ သတ္တဝါဟူ၍။ သမ္မုတိ၊ သမုတ်အပ်သောပညတ်သည်။ ဟောတိ၊ ဖြစ်၏။ ဣတိ အာဟ၊ ဤသို့ဆို၏။
ပုဂ္ဂလော၊ ပုဂ္ဂိုလ်သည်။ ယဒိ န ဝိဇ္ဇတိ၊ အကယ်၍ မရှိအံ့။ (ဧဝံ သတိ၊) ကထံ၊ အဘယ်သို့။ ဝါ၊ သို့မဟုတ် အဘယ်အကြောင်းကြောင့်။ ပုဂ္ဂလဂ္ဂဟဏဿ၊ ပုဂ္ဂိုလ်ဟုယူကြောင်းစိတ်၏။ သာရမဏတာ၊ အာရုံရှိသည်၏အဖြစ်သည်။ သိယာ၊ ဖြစ်အံ့နည်း။ ဣတိ၊ ဤကား စောဒနာတည်း။ အဝိဇ္ဇမာနဿပိ၊ ထင်ရှားမရှိသည်လည်းဖြစ်သော။ အာရမဏဿ၊ အာရုံကို။ ဂဟဏတော၊ ယူနိုင်ခြင်းကြောင့်။ (သာရမဏတာ သိယာ၊) ဟိ၊ မှန်၏။ (တစ်နည်း၊) ဟိ၊ ချဲ့။ အဝိဇ္ဇမာနံပိ၊ ထင်ရှားမရှိသည်လည်းဖြစ်သော။ ပရိကပ္ပိတံ၊ ကြံစည်အပ်သော အာရုံကိုလည်းကောင်း။ လောကသညာတံဝါ၊ လောကသည် အသိအမှတ်ပြုအပ်သော အမည်ကိုလည်းကောင်း။ ဝိဇ္ဇမာနံ၊ ထင်ရှားရှိသော။ သဘာဂဘူတံ ဝါ၊ သဘောဖြစ်၍ဖြစ်သောတရားကိုလည်းကောင်း။ အာရမဏံ၊ အာရုံကို။ ဂဟေတွာဝ၊ ယူ၍သာ။ ဥပ္ပဇ္ဇမာနတော၊ ဖြစ်နိုင်ခြင်းကြောင့်။ သာရမဏတာ၊ သာရမဏတာကို။ ဝုတ္တာ၊ ဆိုအပ်ပြီ။ ဟိ၊ မှန်၏။ သာရမဏာတိဝစနံ၊ သာရမဏာတိဟူသောသဒ္ဒါသည်။ စိတ္တစေတသိကာနံ၊ စိတ်, စေတသိက်တို့၏။ အာရမဏေန၊ အာရုံနှင့်။ ဝိနာ၊ ကင်း၍။ အပဝတ္တညေဝ၊ မဖြစ်နိုင်ခြင်းကိုသာ။ ဒီပေတိ၊ ပြ၏။ တေဟိ၊ ထိုစိတ်, စေတသိက်တို့သည်။ ဂဟိတဿ၊ ယူအပ်သော။ အာရမဏဿ၊ အာရုံ၏။ ဝိဇ္ဇမာနတံဝါ၊ ထင်ရှားရှိသည်၏အဖြစ်ကိုလည်းကောင်း။ အဝိဇ္ဇမာနတံဝါ၊ မရှိသည်၏အဖြစ်ကိုလည်းကောင်း။ န (ဒီပေတိ)၊ မပြ။ ဣတိ၊ အပြီးတည်း။ အယံ၊ ဤဆိုအပ်ပြီးကား။ သင်္ခတာသင်္ခတဝိနိမုတ္တဿ၊ သင်္ခတဖြစ်သော ရုပ်, နာမ်, အသင်္ခတဖြစ်သော နိဗ္ဗာန်မှ လွတ်သော နာမည်ပညတ်ဟူသော အနက်တစ်မျိုး၏။ အတ္ထိတာ ပဋိသေဓံ၊ ထင်ရှားရှိသည်၏အဖြစ်ကို တားမြစ်ခြင်းသို့။ သဗ္ဗထာ၊ အလုံးစုံသော အပြားအားဖြင့်။ (ချွင်းချက်မရှိ၊) အနုဝတ္တန္တာနံ၊ အစဉ်လိုက်ကုန်သော ဆရာတို့၏။ ဝိနိစ္ဆယော၊ ဝိနိစ္ဆယတည်း။
၁၃၁၆။ နာမကရဏဋ္ဌေနာတိ၊ နာမကရဏဋ္ဌေနာတိဟူသည်ကား။ အညံ၊ အခြားသော တရားကို။ အနပက္ခိတွာ၊ မငဲ့ကွက်မူ၍။ သမယေန၊ ကိုယ်တိုင်သာလျှင်။ အတ္တနော၊ မိမိ၏။ နာမကရဏသဘာဝတော၊ နာမည်ကို ပြုခြင်းသဘောရှိသည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ ဣတိ အတ္ထော၊ ဤသို့အနက်ရှိ၏။ ဟိ၊ ချဲ့။ ယံ၊ အကြင်မဟာဇနစသော အနက်သဘောသည်။ (သာမညနာမ်အတွက် “မဟာဇန”, ကိတ္တိမနာမ်အတွက် “ဉာတိ”, ဂုဏနာမ်အတွက် “ဂုဏ်” ဟူသောအနက်သဘောသည်၊) ပရဿ၊ သူတစ်ပါး၏။ နာမံ၊ နာမည်ကို။ ကရောတိ၊ ပြု၏။ တဿစ၊ ထိုမဟာဇနစသော အနက်သဘော၏လည်း။ တဒပေက္ခတ္တာ၊ ထိုသူတစ်ပါးကို ရှုငဲ့ခြင်းရှိသည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ အညာပေက္ခံ၊ အခြားသူကို ရှုငဲ့ခြင်းရှိသော။ နာမကရဏံ၊ နာမည်ကို ပြုခြင်းသည်။ (ဟောတိ၊) ဣတိ၊ ကြောင့်။ နာမကရဏသဘာဝတာ၊ နာမည်ကို ပြုခြင်းသဘောရှိသည်၏အဖြစ်သည်။ န ဟောတိ၊ မဖြစ်။ တသ္မာ, မဟာဇနဿ၊ ထို့ကြောင့်, များစွာသောလူအပေါင်း၏လည်းကောင်း။ ဝါ၊ သို့မဟုတ်။ ဉာတီနံ၊ ဆွေမျိုးတို့၏လည်းကောင်း။ ဝါ၊ သို့မဟုတ်။ ဂုဏာနဉ္စ၊ ဂုဏ်တို့၏လည်းကောင်း။ ဝါ၊ သို့မဟုတ်။ သာမညနာမာဒိကရဏာနံ၊ သာမညနာမ်အစရှိသည်ကို ပြုတတ်ကုန်သည်ဖြစ်၍။ (သမာနာနံပိ၊ တူညီကုန်ပါသော်လည်း၊) နာမဘာဝေါ၊ နာမ်၏အဖြစ်သည်။ နာပဇ္ဇတိ၊ မဖြစ်။ ယဿစ၊ အကြင် မဟာသမ္မတမင်း စသူ၏လည်း။ အညေဟိ၊ အခြားသူတို့သည်။ နာမံ၊ နာမည်ကို။ ကရီတိ၊ ပြုအပ်၏။ တဿစ၊ ထိုမဟာသမ္မတမင်း စသူ၏လည်း။ နာမကရဏသဘာဝတာ၊ နာမကရဏသဘာဝတာသည်။ နတ္ထိ၊ မရှိ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ နာမဘာဝေါ၊ နာမ်၏အဖြစ်သည်။ နတ္ထိယေဝ၊ နာမ်၏အဖြစ်မရှိပေ။ ပန၊ အနွယကား။ ဝေဒနာဒီနံ၊ ဝေဒနာအစရှိသည်တို့၏။ ဝေဒနာဒိနာမဿ၊ ဝေဒနာအစရှိသော နာမည်၏။ သဘာဝသိဒ္ဓတ္တာ၊ သဘောအားဖြင့် ပြီးသည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ နာမတာ၊ နာမ်၏အဖြစ်ကို။ ဝုတ္တာ၊ ဆိုအပ်ပြီ။
ပထဝီအာဒိ နိဒဿနေန၊ ပထဝီအစရှိသော ရုပ်ကို ညွှန်ပြခြင်းအားဖြင့်။ နာမဿ၊ ဝေဒနာအစရှိသော နာမည်၏။ သဘာဝသိဒ္ဓတံယေဝ၊ သဘောအားဖြင့် ပြီးသည်၏အဖြစ်ကိုသာ။ နိဒဿတိ၊ ညွှန်ပြ၏။ နာမဘာဝ သာမညံ၊ နာမည်၏အဖြစ်အားဖြင့် တူသည်၏အဖြစ်ကို။ န (နိဒဿေတိ)၊ မညွှန်ပြ။ ပန၊ ဆက်။ နာမသဒ္ဒဿ၊ နာမသဒ္ဒါ၏။ အရူပဓမ္မေသု၊ ရုပ်မဟုတ်သော တရားတို့၌။ နိရုဠှတ္တာ၊ ထင်ရှားသည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ နာမသဒ္ဒေါ၊ နာမသဒ္ဒါကို။ အရူပဓမ္မေသုဧဝ၊ အရူပဓမ္မတို့၌သာ။ ဝုတ္တော၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီ။ ပထဝီအာဒီသု၊ ပထဝီအစရှိသော ရုပ်တရားတို့၌။ န (ဝုတ္တော)၊ မဟောတော်မူ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ တေသံ၊ ထိုရုပ်တရားတို့၏။ နာမဘာဝါ၊ နာမ်၏အဖြစ်သည်။ န၊ မဖြစ်။ စ၊ ဆက်။ မာတိကာယ၊ မာတိကာ၌။ ပထဝီအာဒီနံ၊ ပထဝီအစရှိသော ရုပ်တရားတို့၌။ နာမတာနာ ပတ္တိ၊ နာမည်၏အဖြစ်သို့ မရောက်ခြင်းကို။ ဝုတ္တာဝ၊ ဆိုအပ်ပြီးသည်သာ။ ဟိ၊ မှန်၏။ တစ်နည်း။ (ကသ္မာ ပထဝီ အာဒီနံ နာမတာပတ္တိ ဝုတ္တာ၊) ဟိ (ယသ္မာ)၊ ပထဝီအာဒိနာမံ၊ ပထဝီအစရှိသော နာမည်ကို။ ဝိဇဟိတွာ၊ စွန့်၍။ ကေသာဒိနာမေဟိ၊ ကေသအစရှိသော နာမည်တို့ဖြင့်။ ရူပဓမ္မာနံ၊ ရုပ်တရားတို့၏။ (ဝေါဟာရိတဗ္ဗေန၊ ခေါ်ဝေါ်ပြောဆိုထိုက်သော။ ပိဏ္ဍာကာရေန၊ အပေါင်းဟူသော အခြင်းအရာအားဖြင့်။ ပဝတ္တိ၊ ဖြစ်ခြင်းသည်။ (အတ္ထိ) ဝိယ၊ ဖြစ်သကဲ့သို့။ (တထာ၊ တူ၊) ဝေဒနာဒိနာမံ၊ ဝေဒနာအစရှိသော နာမည်ကို။ ဝိဇဟိတွာ, အညေန၊ စွန့်၍ အခြားသော။ နာမမေ၊ နာမည်ဖြင့်။ အရူပဓမ္မာနံ၊ နာမ်တရားတို့၏။ ဝေါဟာရိတဗ္ဗေန ပိဏ္ဍာကာရေန ပဝတ္တိ န အတ္ထိ၊ ခေါ်ဝေါ်ပြောဆိုထိုက်သော အပေါင်းဟူသော အခြင်းအရာအားဖြင့် ဖြစ်ခြင်းမရှိ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (ပထဝီအာဒီနံ နာမတာနာပတ္တိ ဝုတ္တာ။)
အထဝါ၊ အဋ္ဌကထာနည်းမှ တစ်နည်းကား။ ရူပဓမ္မာ၊ ရုပ်တရားတို့သည်။ (သာမည၊) စက္ခာဒယော၊ စက္ခုအစရှိသည်တို့သည်လည်းကောင်း။ ရူပါဒယော စ၊ ရူပါရုံအစရှိသည်တို့သည်လည်းကောင်း။ (ဝိသေသ၊) တေသံ၊ ထိုစက္ခုစသည်, ရူပါရုံစသည်တို့၏။ ပကာသက၊ ထင်ရှားပြတတ်သည်၏အဖြစ်။ ပေ၊ စသည်ဖြင့်။ ဘာဝတော၊ ဘာဝတော။ နာမေန၊ နာမည်နှင့်။ ဝိနာ၊ ကင်း၍။ ပါကဋာ၊ ထင်ရှားကုန်သည်။ ဟောန္တိ (ယထာ)၊ ဖြစ်ကုန်သကဲ့သို့။ ဧဝံ၊ ထို့အတူ။ အရူပဓမ္မာ၊ နာမ်တရားတို့သည်။ (နာမေန ဝိနာ ပါကဋာ) န (ဟောန္တိ)၊ မထင်ရှားကုန်။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ အဓိဝစနသမ္ဖဿောဝိ၊ အဓိဝစနသမ္ဖဿကဲ့သို့။ နာမာ၊ နာမ။ ပေ၊ စသည်ဖြင့်။ ဘာဝေန၊ နာမည်နှင့်စပ်သော ယူထိုက်သော သဘောရှိသည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ နာမန္တိ၊ နာမဟူ၍။ ဝုတ္တာ၊ ဆိုအပ်ပြီ။ ပဋိဃသမ္ဖဿေပိ၊ ပဋိဃသမ္ဖဿသော်မှလည်း။ စက္ခာဒီနိဝိယ၊ စက္ခုအစရှိသည်တို့ကဲ့သို့။ နာမေနဝိနာ နပါကဋော၊ နာမည်မရှိလျှင်မထင်ရှား။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ နာမန္တိ၊ နာမဟူ၍။ ဝုတ္တော၊ ဆိုအပ်၏။
ဝါ၊ တစ်နည်း။ အရူပတာယ၊ နာမ်တရား၏အဖြစ်ကြောင့်။ ဝါ၊ သို့မဟုတ်။ အညနာမသဘာဂတ္တာ၊ အခြားသော နာမ်တရားနှင့် သဘောတူသည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ အယံ၊ ဤဋိဃသမ္ဖဿကို။ သင်္ဂဟိတော၊ နာမ်၌ သွင်းယူအပ်ပြီ။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ အညဖဿသဘာဂတ္တာ၊ အခြားသော ဖဿနှင့်သဘောတူသည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ (သင်္ဂဟိတော၊) ဟိ၊ မှန်၏။ ရူပယတိ၊ ထင်ရှားပြတတ်၏။ ဣတိ ရူပံ၊ ဤသို့ ရူပံ။ နာမယတိ၊ နာမည်ကို ပြုတတ်၏။ ဣတိနာမံ၊ ဤသို့နာမံ။ ဣတိ၊ သို့။ ဣဓ၊ ဤနာမရူပဒုက်၌။ ပစ္ဆိမပုရိမာနံ၊ နောက်ဖြစ်သောရုပ်, ရှေ့ဖြစ်သော နာမ်တို့၏။ ဝစနတ္ထောပိ၊ ဝစနတ္ထသည်လည်း။ သမ္ဘဝတိ၊ ဖြစ်သင့်၏။ ရူပယတီတိ (ပဒဿ) ၊ ရူပယတိဟူသော ပုဒ်၏။ နာမေန၊ နာမည်နှင့်။ ဝိနာပိ၊ ကင်း၍လည်း။ အတ္တာနံ၊ မိမိကိုယ်ကို။ ပကာသဟတိ၊ ထင်ရှားပြတတ်၏။ ဣတိ အတ္ထော၊ ဤသို့အနက်ရှိ၏။ (ဟောတိ၊) နာမယတီတိ (ပဒဿ) ၊ နာမယတီတိဟူသော ပုဒ်၏။ နာမေန ဝိနာ အပါကဋဘာဝတော၊ နာမည်မရှိလျှင် မထင်ရှားသည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ အတ္တနော၊ မိမိကို။ ပကာသကံ၊ ထင်ရှားပြတတ်သော။ နာမံ၊ နာမည်ကို။ ကရောတိ၊ ပြုရ၏။ ဣတိ အတ္ထော၊ ဤသို့အနက်ရှိ၏။ (ဟောတိ၊)
အာရမဏာဓိပတိ ပစ္စယတာယာတိ၊ အာရမဏာဓိပတိပစ္စယတာယာတိဟူသည်ကား။ ရူပဿ၊ ရုပ်၏။ အာရမဏာဓိပတိပစ္စယဘာဝေ၊ အာရမဏာဓိပတိပစ္စည်း၏အဖြစ်သည်။ သတိပိ၊ ရှိပါသော်လည်း။ (ဣဋ္ဌနိပ္ဖန္နရုပ်များသည် လောဘမူစိတ်အား အာရမဏာဓိပတိသတ္တိဖြင့်ကျေးဇူးပြုကာ မိမိကိုညွတ်စေနိုင်ပါသော်လည်း၊) ပရမဿာသဘူတံ၊ အလွန်သက်သာရာဖြစ်၍ဖြစ်သော။ နိဗ္ဗာနံဝိယ၊ နိဗ္ဗာန်ကဲ့သို့။ သာတိသယံ၊ အလွန်အကဲနှင့်တကွ။ တံ၊ ထိုရုပ်သည်။ နာမနသဘာဝေန၊ မိမိသို့ညွတ်စေခြင်း သဘောအားဖြင့်။ ပစ္စယော၊ ကျေးဇူးပြုသည်။ န (ဟောတိ)၊ မဖြစ်။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ နိဗ္ဗာနမေဝ၊ နိဗ္ဗာန်ကိုသာ။ နာမန္တိ၊ နာမဟူ၍။ ဝုတ္တံ၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီ။
၁၃၁၈။ ဝဋ္ဋမူလသမုဒါစာရဒဿနတ္ထန္တိ၊ ဝဋ္ဋမူလသမုဒါစာရဒဿနတ္ထန္တိဟူသည်ကား။ သတ္တာနံ၊ သတ္တဝါတို့၏။ ဝဋ္ဋ မူလ သမုဒါစာရောနာမ၊ လွန်စွာ အထက်အထက်၌ ဖြစ်တတ်သောဝဋ်၏အမြစ်အရင်းမည်သည်။ အဝိဇ္ဇာစ၊ အဝိဇ္ဇာလည်းကောင်း။ ဘဝတဏှာ စ၊ ဘဝတဏှာလည်းကောင်းတည်း။ တံ ဒဿနတ္ထံ၊ ထိုဝဋ္ဋမူလသမုဒါစာရကိုပြခြင်းအကျိုးငှာ။ (ဂဟိတာ၌ စပ်၊) ဣတိ အတ္ထော၊ ဤသို့အနက်ရှိ၏။ တတ္ထ၊ ထိုဝဋ္ဋမူလသမုဒါစာရဒဿနတ္ထံဟူသော ပါဌ်၌။ သမုဒါစရတိ၊ လွန်စွာ အထက်ထက်၌ ဖြစ်တတ်၏။ ဣတိ, သမုဒါစာရော၊ ဤသို့ သမုဒါစာရောမည်၏။ ဝဋ္ဋမူလမေဝ၊ ဝဋ်၏အမြစ်အရင်းသည်ပင်။ သမုဒါစာရော၊ လွန်စွာ အထက်ထက်၌ ဖြစ်သည်တည်း။ ဝဋ္ဋမူလသမုဒါစာရော၊ လွန်စွာ အထက်ထက်၌ ဖြစ်သော ဝဋ်၏အမြစ်အရင်း။ ဝဋ္ဋမူလဒဿနေန၊ ဝဋ်တို့၏ အမြစ်အရင်းကို ပြခြင်းဖြင့်။ ဝဋ္ဋမူလာနံ၊ ဝဋ်တို့၏ အမြစ်အရင်းတို့၏။ ပဝတ္တိ၊ ဖြစ်ခြင်းသည်။ ဝါ၊ သို့မဟုတ်။ ဒဿိတာ၊ ပြအပ်သည်။ ဟောတိ၊ ဖြစ်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဝဋ္ဋမူလာနံ၊ ဝဋ်တို့၏အမြစ်အရင်းတို့၏။ သမုဒါစာရဿ၊ သမုဒါစာရကို။ ဒဿနတ္ထံ၊ ပြခြင်းငှာ။ (ဂဟိတာ၌ စပ်၊) ဣတိပိ အတ္ထော၊ ဤသို့အနက်သည်လည်း။ (ဟောတိ။)
၁၃၂၀။ စ၊ အဋ္ဌကထာနည်းမှ တစ်နည်းကား။ ဧကေကသ္မိံ၊ ခန္ဓာငါးပါးတွင် တစ်ပါးတစ်ပါး၌။ အတ္တာတိစ၊ အတ္တာတိဟူ၍လည်းကောင်း။ လောကောတိ၊ လောကောတိဟူ၍လည်းကောင်း။ ဂဟဏဝိသေသံ၊ ယူပုံအထူးကို။ ဥပါဒါယ၊ စွဲ၍။ အတ္တာစလောကောစာတိ၊ အတ္တာစလောကောစာတိဟူ၍။ ဝုတ္တံ၊ ဆိုအပ်ပြီ။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ဧကံ၊ တစ်ခုသော။ ခန္ဓံ၊ ခန္ဓာကို။ အတ္တတော၊ အတ္တအားဖြင့်။ ဂဟေတွာ၊ ယူ၍။ အညံ (အတ္တဟု ယူအပ်သောခန္ဓာမှ)၊ တစ်ပါးသော ခန္ဓာကို။ အတ္တနော၊ အတ္တ၏။ ဥပဘောဂဘူတော၊ အသုံးအဆောင်ဖြစ်၍ဖြစ်သော။ လောကော၊ လောကတည်း။ ဣတိ၊ သို့။ ဂဏှန္တဿ၊ ယူသူ၏။ (ဝသေန၊ အစွမ်းဖြင့်၊) (အတ္တာစ လောကောစာတိ ဝုတ္တံ၊) ဝါ၊ တစ်နည်း။ အတ္တနော၊ မိမိ၏။ အတ္တာနံ၊ အတ္တကို။ အတ္တာတိ၊ အတ္တာတိဟူ၍။ ဂဟေတွာ၊ ယူ၍။ ပရဿ၊ သူတစ်ပါး၏။ အတ္တာနံ၊ အတ္တကို။ လောကောတိ၊ လောကောတိဟူ၍။ ဂဏှန္တဿ၊ ယူသူ၏။ ဝသေန၊ အစွမ်းဖြင့်။ အတ္တာစ လောကောစာတိ၊ အတ္တာစလောကောစာတိဟူ၍။ ဝုတ္တံ၊ ဆိုအပ်၏။
တံ ဘဝိဿတီတိ၊ တံဘဝိဿတီတိဟူသည်ကား။ ဒွိဓာပိ၊ နှစ်ပါးအပြားအားဖြင့်လည်း။ ဂဟိတံ၊ ယူအပ်သော။ တံခန္ဓပဉ္စကံ၊ ထိုခန္ဓာငါးပါးအစုသည်။ ဘဝိဿတိ၊ ဖြစ်လတ္တံ့။ ဣတိ၊ သို့။ နိဝိဋ္ဌာ၊ စွဲမြဲတည်နေသော။ ပရာမသန္တီ၊ မှားသောအားဖြင့်သုံးသပ်တတ်သော ဒိဋ္ဌိတည်း။ ဣတိ အတ္ထော၊ ဤသို့အနက်ရှိ၏။
၁၃၃၂။ သဟ၊ အတူတကွ။ သိက္ခိတဗ္ဗော၊ ကျင့်ထိုက်သော။ ဓမ္မော၊ အဓိသီလစသော တရားတည်း။ သဟဓမ္မော၊ အတူတကွ ကျင့်ထိုက်သော အဓိသီလစသောတရား။ တတ္ထ၊ ထိုအတူတကွ ကျင့်ထိုက်သော အဓိသီလစသောတရား၌။ ဘဝံ၊ ဖြစ်သော သိက္ခာပုဒ်လည်း။ သဟဓမ္မိကံ၊ သဟဓမ္မိကပုဒ်။ ...ကမ္မတ္ထေ၊ ကမ္မအနက်၌။ ဝတ္တမာနတော၊ ဖြစ်သော။ ဒေါဝစဿ သဒ္ဒတော၊ ဒေါဝစဿသဒ္ဒါမှနောက်၌။ အာယသဒ္ဒံ၊ အာယသဒ္ဒါကို။ အနညတ္ထံ၊ တစ်ပါးသောအနက်မရှိသည်ကို။ (ဒေါဝစနဿပုဒ်၏အနက်မှ တစ်ပါးသောအနက်ထူး မရှိသည်ကို၊) ကတွာ၊ ပြု၍။ ဒေါဝစနဿယန္တိ၊ ဒေါဝစနဿယန္တိဟူ၍။ ဝုတ္တံ၊ ဆိုအပ်ပြီ။ ဣတိ အဓိပ္ပာယေန၊ ဤသို့အဓိပ္ပာယ်ဖြင့်။ ဒုဗ္ဗစဿ ကမ္မန္တိ၊ ဒုဗ္ဗစဿ ကမ္မန္တိဟူ၍။ အာဟ၊ ဆို၏။ ဝါ၊ အဋ္ဌကထာနည်းမှ တစ်နည်းကား။ ဒေါဝစဿဿ၊ ခဲယဉ်းသောစကားရှိသူ၏ အမှု၏။ အာယနံပဝတ္တိ၊ ဖြစ်ခြင်းတည်း။ ဒေါဝစဿာယံ၊ ဒေါဝစဿာယံ ဖြစ်ခြင်း။
ဝစနဿ၊ သူတစ်ပါးပြောအပ်သော စကား၏။ ပဋိဝိရုဒ္ဓဝစနံ၊ ဆန့်ကျင်ဘက်ပြောခြင်းသည်။ ပဋာဏိကဂ္ဂဟဏံ၊ ပဋာဏိကဂ္ဂဟဏမည်၏။ ဂုဏေဟိ၊ သီလစသော ဂုဏ်တို့ဖြင့်။ ဂရူသု၊ အလေးပြုထိုက်သော ပုဂ္ဂိုလ်တို့၌။ ဂါရဝေန၊ ရိုသေလေးစားခြင်းအားဖြင့်။ ဝသနံ၊ နေခြင်းသည်။ ဂရုဝါသော၊ ဂရုဝါသောမည်၏။ ဇာတိအာဒီတိ၊ အမျိုးဇာတ်အစရှိသည်တို့ဖြင့်။ ဇေဋ္ဌကေသု၊ ကြီးကုန်သော။ ပဋိဿုဏိတဗ္ဗေသု၊ ရှေ့ရှုနားထောင်ထိုက်သော ပုဂ္ဂိုလ်တို့၌။ ဝသနံ၊ နေခြင်းသည်။ သဇေကဋ္ဌဝါသော၊ သဇေကဋ္ဌဝါသောမည်၏။ ဝါ၊ အဋ္ဌကထာနည်းမှ တစ်နည်းကား။ ဩတ္တပ္ပိတဗ္ဗာ၊ လန့်ထိုက်သော ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည်။ ဂရုနော၊ ဂရုတို့မည်၏။ ဟိရိယိတဗ္ဗာ၊ ရှက်ထိုက်သော ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည်။ ဇေဋ္ဌကာ၊ ဇေဋ္ဌကာတို့မည်၏။ ယာယစေတနာယ၊ အကြင်စေတနာကြောင့်။ ဒုဗ္ဗစော၊ ခဲယဉ်းသောစကားရှိသည်။ (အပြောခက်သူသည်၊) ဟောတိ၊ ဖြစ်၏။ သာ၊ ထိုစေတနာသည်။ ဒေါဝစဿတာ၊ ဒေါဝစဿတာသည်။ ဘဝုတံ၊ ဖြစ်ထိုက်ခြင်းငှာ။ အရဟတိ၊ ထိုက်၏။ ဣတိ၊ ဤသို့ နှလုံးသွင်း၍။ သင်္ခါရက္ခန္ဓော ယေဝါတိ၊ သင်္ခါရက္ခန္ဓောယေဝါတိဟူ၍။ အာဟ၊ ဆို၏။
၁၃၃၃။ ဒု သဒ္ဒေန၊ ဒုသဒ္ဒါနှင့်။ ယုတ္တံ၊ ယှဉ်သော။ နာမံ၊ နာမည်တည်း။ ဒုန္နာမံ၊ ဒုသဒ္ဒါနှင့်ယှဉ်သောနာမည်။ ...အနုပသင်္ကမန္တဿပိ၊ မချဉ်းကပ်သူ၏လည်း။ (အတုလိုက်အပ်သူ၏အနီးသို့ မသွားဘဲလည်း၊) အနုသိက္ခနံ၊ (အဝေးကပင်) အတုလိုက်၍ ကျင့်ခြင်းသည်။ သေဝနာ၊ သေဝနာမည်၏။ ဣတိ အဓိပ္ပာယေန၊ ဤသို့သောအလိုဖြင့်။ ဘဇာနာတိ ဥပသင်္ကမနာတိ၊ ဘဇာနာတိ ဥပသင်္ကမနာတိဟူ၍။ အာဟ၊ ဆို၏။ သဗ္ဗတော ဘာဂေနာတိ၊ သဗ္ဗတောဘာဂေနာတိဟူသည်ကား။ ကာယ ဝါစာ စိတ္တေဟိ၊ ကိုယ်နှုတ်စိတ်တို့ဖြင့်။ အာဝီ စေဝ၊ မျက်မှောက်၌လည်းကောင်း။ ရဟော စ၊ မျက်ကွယ်၌လည်းကောင်း။ (ဘဇနာ၌ စပ်)။
၁၃၃၆။ ဝိဘင်္ဂခန္ဓကာ၊ ဝိဘင်း, ခန္ဓကတို့ကို။ ဝိနယောတိ၊ ဝိနယောတိဟူ၍။ ဝုတ္တာ၊ ဆိုအပ်ကုန်၏။ ဝတ္ထုဝီတိက္ကမတော၊ ဝတ္ထုကို လွန်ကျူးရာအခါမှ။ ပုဗ္ဗေစ၊ ရှေ့၌လည်းကောင်း။ ပရတောစ၊ နောက်၌လည်းကောင်း။ အာပတ္တိံ၊ အာပတ်သို့။ အာပဇ္ဇန္တောနာမ၊ ရောက်သူမည်သည်။ န ဟောတိ၊ မဖြစ်သေး။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဝတ္ထုနာ၊ ဝတ္ထုနှင့်။ သဟ, အာပတ္တိံ၊ အာပတ်ကို။ ပရိစ္ဆိန္ဒတိ၊ ပိုင်းခြားတတ်၏။ တေန၊ ထို့ကြောင့်။ သဟ၊ သဟ။ ပေ၊ စသည်ဖြင့်။ နာမာတိ၊ နာမာတိဟူ၍။ အာဟ၊ ဆို၏။ သဟကမ္မဝါစာယာတိ၊ သဟကမ္မဝါစာယာတိဟူသည်ကား။ အဗ္ဗာန၊ အဗ္ဗာန။ ပေ၊ စသည်ဖြင့်။ ဝါစာယ၊ ဝါစာယ။ အဟံ၊ အဟံ။ ပေ၊ စသည်ဖြင့်။ အာပဇ္ဇိန္တိအာဒိကာယ စ၊ အာပဇ္ဇိံအစရှိသောစကားနှင့်လည်းကောင်း။ (သဟ၌စပ်၊) ဟိ၊ မှန်၏။ ကမ္မဝါစာယ၊ ကံကို ဆိုကြောင်းဖြစ်သော ဉတ်ကမ္မဝါစာ, အဟံ ဘန္တေ ဣတ္ထန္နာမံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ အစရှိသောစကားနှင့်။ သဟေဝ၊ အတူတကွသာလျှင်။ အာပတ္တိ ဝုဋ္ဌာနံစ၊ အာပတ်မှထခြင်းကိုလည်း။ ပရိစ္ဆန္ဒတိ၊ ပိုင်းခြားတတ်၏။ ဣတိ၊ ဤသို့ မှတ်အပ်၏။
ဝါ၊ တစ်နည်း။ အာပတ္တိယာ၊ အာပတ်၏။ ကာရဏံ၊ အကြောင်းသည်။ ဝတ္ထု၊ ဝတ္ထုတည်း။ ဝုဋ္ဌာနဿ၊ အာပတ်မှထခြင်း၏။ ကာရဏံ၊ အကြောင်းသည်။ ကမ္မဝါစာ၊ ကံကို ဆိုကြောင်းစကားတည်း။ ဣတိ၊ သို့။ ကာရဏေန၊ အကြောင်းဖြစ်သော ဝတ္ထုနှင့်။ သဟ, ဖလဿ၊ အကျိုးဖြစ်သော အာပတ်ကို။ (တစ်နည်း၊) ကာရဏေန၊ အကြောင်းဖြစ်သော ကမ္မဝါစာနှင့်။ သဟ, ဖလဿ၊ အကျိုးဖြစ်သော အာပတ်မှထခြင်းကို။ ဇာနနဝသေန၊ သိခြင်း၏အစွမ်းဖြင့်။ သဟ၊ သဟ။ ပေ၊ စသည်ဖြင့်။ ဝါစာယာတိ၊ ဝါစာယာတိဟူ၍။ ဝုတ္တံ၊ ဆိုအပ်၏။
၁၃၃၈။ အယမေဝတ္ထော၊ ဤနောက်အနက်ကိုသာ။ သဟပရိကမ္မေနာတိဧတ္ထ၊ သဟပရိကမ္မေနာတိဧတ္ထဟူသော ဤပါဌ်၌။ (သင်္ဂဟကာရေန) ဝုတ္တော၊ ဆိုအပ်၏။ ဝုဋ္ဌာနကပညာယတိ၊ ဝုဋ္ဌာနကပညာယတိဟူသည်ကား။ ဝုဋ္ဌာနဿ၊ သမာပတ်မှထခြင်း၏။ ကာရဏဘူတာယ၊ အကြောင်းဖြစ်သော။ ပရိကမ္မပညာယ၊ ပရိကမ္မပညာ၏။ (အတ္ထတာယ၌ စပ်။)
၁၃၄၀။ ဓာတုဝိသယာ၊ ဓာတ်ဟူသောအရာရှိသော။ (ဓာတ်ကို အာရုံဖြစ်သော၊) သဗ္ဗာပိ၊ အလုံးစုံလည်းဖြစ်သော။ (ငါးပါးလုံးလည်းဖြစ်သော၊) ပညာ၊ (ဥဂ္ဂဟစသော) ပညာသည်။ ဓာတုကုသလတာ၊ ဓာတုကုသလတာမည်၏။ တဒေကဒေသာ၊ ထိုငါးမျိုး၏တစ်စိတ်တစ်ဒေသ ဖြစ်သော ဥဂ္ဂဟမနသိကာရဇာနနပညာသည်။ မနသိကာရကုသလတာ၊ မနသိကာရကုသလတာမည်၏။ ဣတိ အဓိပ္ပာယေန၊ ဤသို့သောအလိုဖြင့်။ ပုရိမပဒေပိ၊ (ဓာတုကုသလတာဟူသော) ရှေ့ပုဒ်၌လည်း။ ဥဂ္ဂဟ၊ ဥဂ္ဂဟ။ ပေ၊ စသည်ဖြင့်။ ပညာ၊ ဥဂ္ဂဟမနသိကာရကို သိသောပညာကို။ ဝုတ္တာ၊ ဆိုအပ်ပြီ။
ဝါ၊ တစ်နည်း။ ပုရိမပဒေ၊ (ဓာတုကုသလတာဟူသော) ရှေ့ပုဒ်၌။ ဝါစုဂ္ဂတာယ၊ နှုတ်တက်ပြီးသော။ (ဥဂ္ဂဟပညာအတွက်ကြောင့် နှုတ်တက်ပြီးသော၊) ဓာတုပါဠိယာ၊ ဓာတုပါဠိကို။ မနသိကာဏံ၊ နှလုံးသွင်းခြင်းကို။ မနသိကာရောတိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တံ။ တတ္ထ၊ ထိုဥဂ္ဂဟပညာ အစရှိသည်တို့တွင်။ ဥဂ္ဂဏှန္တီ၊ သင်ယူတတ်သော။ (ပညာစ၊ ပညာကိုလည်းကောင်း၊) မနသိကရောန္တီ၊ နှလုံးသွင်းတတ်သော။ (ပညာစ၊ ကိုလည်းကောင်း၊) ဓာတုပါဠိယာ၊ ဓာတုပါဠိ၏။ အတ္ထံ၊ အနက်ကို။ သုဏန္တီ၊ နားထောင်တတ်သော။ (ပညာစ၊ ကိုလည်းကောင်း၊) ဂန္ထတောစ၊ ကျမ်းဂန်ပါဠိအားဖြင့်လည်းကောင်း။ အတ္ထတောစ၊ အနက်အားဖြင့်လည်းကောင်း။ ဓာရေန္တီ၊ ဆောင်ရွက်မှတ်သားတတ်သော။ (ပညာစ၊ ကိုလည်းကောင်း၊) အယံ၊ ဤစက္ခုပသာဒသည်။ စက္ခုဓာတုနာမ၊ စက္ခုဓာတ်မည်၏။ ဣတိ အာဒိနာ၊ ဤသို့ အစရှိသည်ဖြင့်။ သဘာဝတော၊ သဘောအားဖြင့်လည်းကောင်း။ (ဓာတုယော၊ ဓာတ်တို့သည်၊) အဋ္ဌာရသေဝ၊ တစ်ဆယ့်ရှစ်ပါးတို့တည်း။ ဣတိ၊ သို့။ ဂဏနတော၊ အရေအတွက်အားဖြင့်လည်းကောင်း။ ပရိစ္ဆေဒံ၊ အပိုင်းအခြားကို။ ဇာနန္တီ၊ သိတတ်သော။ ပညာစ၊ ကိုလည်းကောင်း။ ဥဂ္ဂဟပညာဒိကာ၊ ဥဂ္ဂဟပညာ အစရှိသည်ဟူ၍။ ဝုတ္တာ။
မစ္ဆိမပဒေ၊ (မနသိကာရကုသလတာဟူသော) နောက်ပုဒ်၌။ ပဉ္စဝိဓာပိ၊ သော။ သာ ပညာ၊ ထိုပညာကို။ ဥဂ္ဂဟောတိ၊ ဥဂ္ဂဟောဟူ၍လည်းကောင်း။ တတော၊ ထိုဥဂ္ဂဟပညာမှနောက်၌။ ပဝတ္တော၊ ဖြစ်သော။ အနိစ္စာဒိမနသိကာရော၊ အနိစ္စအစရှိသောအားဖြင့် နှလုံးသွင်းခြင်းကို။ ဥဂ္ဂဟမနသိကာရောတိစ၊ ဥဂ္ဂဟမနသိကာရောဟူ၍လည်းကောင်း။ ဝုတ္တော။ တဿ၊ ထိုဥဂ္ဂဟမနသိကာရကို။ ဇာနနံ၊ သိခြင်းဟူသည်။ ပဝတ္တနမေဝ၊ ဖြစ်စေခြင်းပင်တည်း။
ဝါ၊ တစ်နည်း။ ယထာပဝတ္တံ၊ အကြင်အကြင်ဖြစ်သော။ ဥဂ္ဂဟံ၊ သင်ယူခြင်းကို။ ဧဝမေဝ၊ ဤသို့သော။ ပဝတ္တော၊ ဖြစ်သော။ ဥဂ္ဂဟော၊ သင်ယူခြင်းတည်း။ ဣတိ၊ သို့။ ဇာနနံ၊ သိခြင်းတည်း။ ဥဂ္ဂဟဇာနနံ၊ မည်၏။ မနသိကာရောပိ၊ မနသိကာရသည်လည်း။ ဝါ၊ ကိုလည်း။ ဧဝံ၊ သို့။ ပဝတ္တေတဗ္ဗော၊ ဖြစ်စေထိုက်၏။ ဧဝံ၊ ဤသို့လည်း။ ပဝတ္တော၊ ဖြစ်ခဲ့ပြီ။ ဣတိ၊ သို့။ ဇာနနံ၊ သိခြင်းသည်။ (သိတတ်သော ဉာဏ်သည်၊) မနသိကာရဇာနနံ၊ မည်၏။ တဒုဘယမ္ပိ၊ ထိုနှစ်ပါးစုံသော ဥဂ္ဂဟဇာနန, မနသိကာရဇာနနကိုလည်း။ မနသိကာရကောသလ္လန္တိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တံ။
ဟိ၊ မှန်။ တစ်နည်း။ (ကသ္မာ တဒုဘယမ္ပိ မနသိကာရကောသလ္လန္တိ ဝုတ္တံ၊) ဟိ (ယသ္မာ), ဥဂ္ဂဟောပိ၊ သင်ယူခြင်းသည်လည်း။ ဝါ၊ ကိုလည်း။ (လဒ္ဓုံ ယုတ္တောတို့၌ စပ်၊) မနသိ၊ ပေ။ ယောဂတော၊ မနသိကာရနှင့် ယှဉ်ခြင်းကြောင့်။ မနသိကာရ နိရုတ္တိံ၊ မနသိကာရဟူသော အမည်ကို။ လဒ္ဓုံ၊ ရခြင်းငှာ။ ယုတ္တော၊ သင့်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်လည်းကောင်း။ ယောစ၊ အကြင် အနိစ္စစသော လက္ခဏာကိုလည်း။ မနသိကာတဗ္ဗော၊ နှလုံးသွင်းထိုက်၏။ ယောစ၊ အကြင်ပညာဟူသော သဘောတရားသည်။ မနသိကာရဏုပါယော၊ နှလုံးသွင်းခြင်း၏အကြောင်းတည်း။ သဗ္ဗော၊ သော။ ထို မနသိကာတဗ္ဗ, မနသိကရဏပါယကို။ မနသိကာရောတိ၊ ဟူ၍။ ဝတ္ထုံ၊ ငှာ။ ဝဋ္ဋတိ၊ သင့်၏။ ဣတိ၊ ထို့ကြောင့်လည်းကောင်း။ (တဒုဘယမ္ပိ မနသိကာရ ကောသလ္လန္တိ ဝုတ္တံ၊) စ၊ ဆက်။ တတ္ထ၊ ထိုဥဂ္ဂဟ, မနသိကာရတို့၌။ ကောသလ္လံ၊ ကျွမ်းကျင်သူ၏ ဖြစ်ကြောင်းဖြစ်ရာ ဉာဏ်သည်။ မနသိကာရ ကုသလတာ၊ မည်၏။ ဣတိ၊ ဤသို့ မှတ်အပ်၏။
၁၃၄၂။ တီသုပိဝါ၊ ပေ။ ဝဋ္ဋတီတိ၊ ပါဌ်ဖြင့်။ တဿာစ၊ ထိုကုသလတာ၏လည်း။ ဥဂ္ဂဟာဒိဘာဝေါ၊ ဥဂ္ဂဟအစရှိသည်တို့၏အဖြစ်ကို။ (သင်္ဂဟကာရေန) ဝုတ္တော။ သမ္မသနံ၊ သုံးသပ်တတ်သောတရားသည်။ ပညာ၊ ပညာတည်း။ သာ၊ ထိုပညာသည်။ မဂ္ဂသမ္ပယုတ္တာ၊ မဂ်နှင့်ယှဉ်သည်။ (သမာနာ၊ သော်၊) အနိစ္စာဒိသမ္မသနကိစ္စံ၊ အနိစ္စအစရှိသောအားဖြင့် သုံးသပ်ခြင်းကိစ္စကို။ သာဓေတိ၊ ပြီးစေ၏။ (ကသ္မာ) , နိစ္စသညာဒိပ္ပဇဟနတော၊ နိစ္စသညာအစရှိသည်ကို ပယ်စွန့်နိုင်ခြင်းကြောင့်တည်း။ မနသိကာရော၊ မနသိကာရသည်။ သမ္မသနသမ္ပ ယုတ္တော၊ သမ္မသနဉာဏ်နှင့်ယှဉ်သည်။ (ဟုတွာ၊) တထေဝ၊ ထို့အတူ နိစ္စသညာစသည်ကို ပယ်စွန့်နိုင်ခြင်းကြောင့်ပင်။ အနိစ္စာဒိမနသိကာရကိစ္စံ၊ ကို။ မဂ္ဂသမ္ပယုတ္တော၊ မဂ်နှင့်ယှဉ်သည်။ (သမာနော) သာဓေတိ၊ တေန၊ ကြောင့်။ သမ္မသမ၊ ပေ။ မိဿကာတိ၊ ဟူ၍။ အာဟ၊ ဣမိနာ၊ ပေ။ ဟောတီတိ၊ ပါဌ်ဖြင့်။ ဧဝံ၊ သို့။ (ဤအကြောင်းကြောင့် ဤအကျိုးဖြစ်၏ဟူ၍၊) အဝိဇ္ဇာဒီနံ၊ တို့၏။ (ပစ္စယဘာဝဝယ် ဘာဝ၌စပ်၊) သင်္ခါရာဒိပစ္စယုပ္ပန္နဿ၊ သင်္ခါရအစရှိသော ပစ္စယုပ္ပန်တရား၏။ (ပစ္စယ၌စပ်၊) ပစ္စယဘာဝဇာနနံ၊ အကြောင်း၏အဖြစ်ကို သိခြင်းသည်။ ပဋိစ္စသမုပ္ပာဒကုသလတာ၊ မည်၏။ ဣတိ၊ ဤအနက်ကို။ ဒဿေတိ။
၁၃၄၄။ အမ္ဗဗီဇာဒီနိ၊ သရက်စေ့အစရှိသည်တို့ကို။ အနုပါဒိန္နကဒဿနတ္ထံ၊ ဥပါဒိန္နကမဟုတ်သော သက်မဲ့ဝတ္ထုကို ပြခြင်းအကျိုးငှာ။ ဝုတ္တာနိ၊ သောတဝိညာဏာဒီနံ၊ သောတဝိညာဏ်အစရှိသည်တို့ကို။ ဝါ၊ တို့အား။ ဝါ၊ တို့နှင့်။ (ဝိသဘာဂါအနနုရူပါ အနုပ္ပာဒကာတို့၌ စပ်၊) ဝိသဘာဂါ၊ သဘောမတူကုန်သော။ အနနုရူပါ၊ မလျောက်ပတ်ကုန်သော။ အနုပ္ပာဒကာ ယေဝ၊ မဖြစ်စေတတ်သည်သာလျှင် ဖြစ်ကုန်သော။ စက္ခာဒယော၊ စက္ခုအစရှိသည်တို့ကို။ ဝိသဘာဂပစ္စယာတိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တာ၊ န်ပြီ။ စ၊ ဆက်။ တေဟိ၊ ထိုစက္ခုအစရှိသည်တို့ကြောင့်။ အနုပဇ္ဇမာနာနေဝ၊ မဖြစ်တတ်သည်သာလျှင် ဖြစ်ကုန်သော။ သောတဝိညာဏာဒီနိ၊ တို့ကို။ ဝိသဘာဂ၊ ပေ။ ဓမ္မာတိ၊ ဟူ၍။ (ဝုတ္တာနိ၊) ဝါ၊ တစ်နည်း။ သောတဝိညာဏေန၊ နှင့်။ ဝိသဘာဂဿ၊ သဘောမတူသော။ စက္ခုဝိညာဏဿ၊ ၏။ ပစ္စယော၊ အကြောင်းတည်း။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဝိသဘာဂပစ္စယော၊ မည်၏။ စက္ခာယတနဿ၊ စက္ခာယတန၏။ ဝိသဘာဂေန၊ သော။ သောတာယတနေန၊ သောတရတနဟူသော။ ပစ္စယေန၊ အကြောင်းကြောင့်။ သမုပ္ပန္နော၊ ကောင်းစွာဖြစ်သောတရားသည်။ ဝိသဘာဂပစ္စယ သမုပ္ပန္နော၊ မည်၏။
၁၃၄၆။ အဇ္ဇဝနိဒ္ဒေသေ၊ ၌။ အဇ္ဇဝေါ အဇ္ဇဝတာတိ (ဧတ္ထ)၊ ဟူသော ဤပါဌ်၌။ ဥဇုတာ ဥဇုကတာဣစ္စေဝ၊ ဟူ၍သာ။ ဝုတ္တံ၊ ဆိုအပ်သည်။ ဝါ၊ ဆိုလိုသည်။ ဟောတိ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ အဇ္ဇဝမဒ္ဒဝနိဒ္ဒေသေသု၊ တို့၌။ ဥဇု၊ ပေ။ နိဒ္ဒေသေဟိ၊ ဥဇုကတာနိဒ္ဒေသ, မုဒုတာနိဒ္ဒေသတို့မှ။ ဝိသေသံ၊ ထူးသော။ မဒ္ဒဝနိဒ္ဒေသေ၊ ၌။ ဝုတ္တံ၊ ဟောတော်မူအပ်သော။ နိစစိတ္တတာတိပဒံ၊ ကို။ (သင်္ဂဟကာရော) အာဟ၊ တတ္ထ၊ ထိုမဒ္ဒဝနိဒ္ဒေသ၌။ နီစစိတ္တတာ မုဒုတာဒိ၊ ဟူ၍။ ပုန, မုဒုတာ ဝစနံ၊ မုဒုတာသဒ္ဒါသည်။ နီစစိတ္တတာယ၊ နီစစိတ္တတာကို။ ဝိသေသနတ္ထံ၊ အထူးပြုရခြင်းအကျိုးရှိ၏။ ဟိ၊ မှန်။ တစ်နည်း- (ကသ္မာဝိသေသနတ္ထံ ဟောတိ၊) ဟိ (ယသ္မာ), ဩမာနောပိ၊ အောက်ကျသောမာနသည်လည်း။ နီစစိတ္တတာ၊ နိစစိတ္တတာသည်။ ဟောတိ။ ပန၊ ထိုသို့ပင် နီစစိတ္တတာဖြစ်ပါသော်လည်း။ မုဒုတာ၊ မုဒုတာသည်။ န၊ မဖြစ်။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (ဝိသေသနတ္ထံ ဟောတိ။)
၁၃၄၈။ ပရေသံ၊ တို့၏။ ဒုက္ကဋံ၊ မကောင်းသဖြင့် ပြုအပ်သော ကိုယ်မှုကိုလည်းကောင်း။ ဒုရုတ္တဉ္စ၊ မကောင်းသဖြင့် ပြောဆိုအပ်သော နှုတ်မှုကိုလည်းကောင်း။ ပဋိဝိရောဓာကရဏေန၊ ဆန့်ကျင်ဘက်မပြုခြင်းအားဖြင့်။ အတ္တနော၊ ၏။ ဥပရိ၊ ၌။ အာရောပေတွာ၊ ၍။ ဝါသေန္တိ၊ တည်နေစေကုန်၏။
စိတ္တဿသကမနတာတိ၊ ကား။ စိတ္တဿ၊ ၏။ အဗျာပန္နော၊ ဖောက်ပြန်ခြင်းသို့ မရောက်သော။ သကော၊ မိမိဥစ္စာဖြစ်သော။ မနဘာဝေါ၊ စိတ်အဖြစ်တည်း။ ဝါ၊ စိတ်၏သဘောတည်း။ ဣတိ အတ္ထော၊ ဝါ၊ တစ်နည်း။ စိတ္တန္တိ၊ စိတ္တံဟူသောပါဌ်ဖြင့်။ စိတ္တပ္ပဗန္ဓံ၊ စိတ်အစဉ်အဆက်ကို။ ဧကတ္တေန၊ တစ်ခုတည်း၏အဖြစ်ဖြင့်။ ဂဟေတွာ၊ ၍။ တဿ၊ ထိုစိတ်အစဉ်အဆက်၏။ အန္တရာ၊ ၌။ ဥပ္ပန္နေန၊ သော။ ပီတိသဟဂတမနေန၊ ပီတိနှင့်တကွဖြစ်သော စိတ်အားဖြင့်။ သကမနတ္တံ၊ သကမန၏အဖြစ်ကို။ အာဟ၊ ဝါ၊ တစ်နည်း။ အတ္ထမနော၊ မိမိစိတ်ရှိသော။ ပုဂ္ဂလော၊ တည်း။ တဿ၊ ထိုမိမိစိတ်ရှိသောပုဂ္ဂိုလ်၏။ ဘာဝေါ၊ ဖြစ်ကြောင်းဖြစ်ရာတည်း။ အတ္တမနတာ၊ မိမိစိတ်ရှိသော ပုဂ္ဂိုလ်၏ဖြစ်ကြောင်းဖြစ်ရာ။ သာ၊ ထိုအတ္တမနတာသည်။ သတ္တဿ၊ သတ္တဝါ၏။ န (အတ္တမနတာ)၊ အတ္တမနတာ မဟုတ်။ ဣတိ၊ သို့။ ပုဂ္ဂလဒိဋ္ဌိနိဝါရဏတ္ထံ၊ ပုဂ္ဂလဒိဋ္ဌိကို တားမြစ်ခြင်းအကျိုးငှာ။ (ပုဂ္ဂိုလ်ရှိ၏ ဟူသော အယူကို တားမြစ်ခြင်းအကျိုးငှာ၊) စိတ္တဿတိ၊ ဟူ၍။ (ဘဂဝတာ) ဝုတ္တံ။
၁၃၄၉။ ကာယဝါစာဟိ၊ ကိုယ် နှုတ်တို့ဖြင့်။ ကတ္တဗ္ဗဿ၊ ပြုထိုက်သောအမှုကို။ အကရဏေန၊ မပြုခြင်းအားဖြင့်လည်းကောင်း။ အာသာဒယိတဗ္ဗဿ၊ မသာယာထိုက်သော ရွှေ ငွေ စသည်ကို။ သာဒယနေနစ၊ သာယာခြင်းအားဖြင့်လည်းကောင်း။ မနသာပိ၊ စိတ်ဖြင့်လည်း။ အာစရတိဧဝ၊ ပြုကျင့်သည်သာ။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ဣန္ဒြိယ၊ ပေ။ ဝသေန၊ ဣန္ဒြိယသံဝရ အစရှိသောသီလ၏ ပျက်စီးခြင်း၏အစွမ်းဖြင့်။ ဧတံ၊ ဤသဗ္ဗောပိ သီလသံဝရောဟူသော စကားကို။ ဝုတ္တံ၊ ဣတိ ဝေဒိတဗ္ဗံ။
၁၃၅၀။ သဒေါသဝဏေ၊ အပြစ်အနာရှိသော။ ရုက္ခေ၊ သစ်ပင်၌။ နိယျာသပိဏ္ဍိယော၊ အစေး, အခဲတို့ကို။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ဥဋ္ဌိတာနိ၊ ပေါက်လာကုန်သော။ အဟိစ္ဆတ္တကာနိ၊ မှိုငုံတို့ကို။ အဏ္ဍကာနီတိ၊ ဟူ၍။ ဝဒန္တိ။ ပန၊ ထိုသို့ပင် ဆိုကြပါကုန်သော်လည်း။ ဖေဂ္ဂုရုက္ခဿ၊ အကာရှိသော သစ်ပင်၏။ ကုထိတဿ၊ ဆွေးသည်ဖြစ်၍။ (သမာနဿ၊ သော်၊) အဏ္ဍာနိဝိယ၊ အဥတို့ကဲ့သို့။ ဥဋ္ဌိတာ၊ ပေါ်ထွက်ကုန်သော။ စုဏ္ဏပိဏ္ဍိယော၊ အမှုန်ခဲတို့ကို။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ဂဏ္ဌိယော၊ အဖုအမြစ်တို့ကို။ အဏ္ဍကာနီတိ၊ ဟူ၍။ ဝေဒိတဗ္ဗာနိ၊ ပဒုမနာဠံဝိယ၊ ပဒုမ္မာကြာရိုးကဲ့သို့။ သောတံ၊ နားကို။ ဃံသယမာနာဝိယ၊ ပွတ်တိုက်သကဲ့သို့။ ပဝိသန္တီ၊ ဝင်သောစကားကို။ ကက္ကသာ၊ ကက္ကသာဟူ၍။ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ။ ကောဓေန၊ ကောဓကြောင့်။ နိဗ္ဗတ္တာ၊ သော။ တဿ၊ ထိုကောဓ၏။ ပရိဝါဘူတာ၊ အခြံအရံဖြစ်၍ဖြစ်သော စကားသည်။ ကောဓသာမန္တာ၊ ကောဓသာမန္တာမည်၏။
ပုရေ၊ မြို့၌။ သံဝဍ္ဎှနာရီ၊ ကြီးပွားသော သတို့သမီးသည်။ ပေါရီ၊ ပေါရီမည်၏။ သာဝိယ၊ ထိုမြို့၌ကြီးပွားသော သတို့သမီးကဲ့သို့။ သုကုမာရာ၊ အလွန်သိမ်မွေ့သော။ မုဒုတာ၊ နူးညံ့သော။ ဝါစာ၊ စကားသည်။ ပေါရီဝိယ၊ မြို့၌ကြီးပွားသော သတိုးသမီးကဲ့သို့။ (ဟောတိ၊) ဣတိ၊ ဤဝစနတ္ထကြောင့်။ ပေါရီ၊ မည်၏။ ...တတ္ထာတိ၊ ကား။ ဘာသိတာ ဟောတီတိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တာယ၊ ဟောတော်မူအပ်သော။ ကိရိယာယ၊ ပြောဆိုခြင်းကြိယာ၌။ ဣတိပိ၊ ဤသို့လည်း။ ယောဇနာ၊ အနက်ကို ယှဉ်စေခြင်းသည်။ သမ္ဘဝတိ၊ ဖြစ်သင့်၏။ တတ္ထဝါစာယ၊ ထိုစကား၌။ ဣတိ ဝါ၊ ဤအနက်သည်လည်း။ (သမ္ဘဝတိ၊) သဏှဝါစတာတိ အာဒိနာ၊ ပါဌ်ဖြင့်။ တံ ဝါစံ၊ ထိုစကားကို။ ပဝတ္တယမာနံ၊ ဖြစ်စေတတ်သော။ စေတနံ၊ စေတနာကို။ ဒဿေတိ၊
၁၃၅၁။ အာမိသလာဘေန၊ အာမိသကို မရခြင်းကြောင့်။ ယံဆိန္ဒံ၊ အကြင်အပေါက်သည်။ (အတ္ထိ၊) တံ၊ ထိုအပေါက်ကို။ အာမိသာ၊ ပေ။ ဆိဒ္ဒန္တိ၊ ဟူ၍။ (သင်္ဂဟ ကာရေန) ဝုတ္တံ။ ဒွေယေဝ ဟီတိ၊ ပါဌ်ဖြင့်။ ယထာဝုတ္တာနိ၊ န်သော။ အာမိသဓမ္မာလာဘေဟိ၊ အာမိသအလာဘ, ဓမ္မအလာဘတို့ကြောင့်။ ပဝတ္တမာနာနိ၊ ဖြစ်ကုန်သော။ ဆိဒ္ဒါနိ၊ တို့ကို။ အာဟ၊ ဆိုပြီ။ ဂမနသဘာဂေနာဟိ၊ ကား။ ဂမနမဂ္ဂဿ၊ သွားကြောင်းလမ်းအား။ (သွားမည့်လမ်းအား၊) အနုစ္ဆစ္ဆဝိကဒိသာဘာဂေန၊ လျောက်ပတ်သောအရပ်အဖို့ဖြင့်။ (တံ အာဒါယ၌ စပ်။)
သင်္ဂဟပက္ခေ ဌတွာတိ၊ ကား။ သင်္ဂဟံ၊ ချီးမြှောက်ခြင်းကို။ ကရောမိ၊ ပြုအံ့။ ဣစ္စေဝ၊ ဤသို့နှလုံးသွင်း၍သာ။ (ကမ္မဋ္ဌာနံ၊ ကို၊) ကထေတဗ္ဗံ၊ ပြောဟောရာ၏။ လဘာ၊ ပေ။ ဒီဟိ၊ လာဘ်, ပူဇော်သက္ကာရကို အလိုရှိသူ၏အဖြစ်အစရှိသောအကြောင်းတို့ကြောင့်။ န (ကထေတဗ္ဗံ၊) ဣတိ အတ္ထော၊ အဝဿံ၊ မချွတ်။ ကာတဗ္ဗံ၊ ပြုထိုက်သော အမှုသည်။ ကိစ္စံ၊ ကိစ္စမည်၏။ ဣတရံ၊ အခြားသော အမှုသည်။ ကရဏီယံ၊ မည်၏။ ...အဗ္ဘာနတော၊ အဗ္ဘန်မှ။ အညံ၊ သော။ အာပတ္တိဝုဋ္ဌာနံ၊ အာပတ်မှထမြောက်ကြောင်းကို။ ဝုဋ္ဌာနန္တိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တံ။
၁၃၅၂။ သသမ္ဘာရကထာတိ၊ ကား။ ဒဿနဿ၊ မြင်ခြင်း၏။ ဝါ၊ မြင်တတ်သော စက္ခုဝိညာဏ်၏။ ကာရဏသတိတာ၊ အကြောင်းစက္ခုပသာဒနှင့်တကွဖြစ်သော။ ဣတိ အတ္ထော၊ ဝါ၊ တစ်နည်း။ သသမ္ဘာရဿ၊ အကြေင်းအဆောက်အဦးဖြစ်သော စက္ခုပသာဒနှင့်တကွဖြစ်သော။ ဒဿနဿ၊ မြင်ခြင်း၏။ ဝါ၊ ကို။ ကထာ၊ ဆိုရာဆိုကြောင်း စကားတည်း။ သသမ္ဘာရကထာ၊ အကြောင်းအဆောက်အဦးနှင့်တကွဖြစ်သောမြင်ခြင်းကို ဆိုရာဆိုကြောင်း စကား။
ယဿ၊ ပေ။ ဟေတူတိ၊ ဟူ၍။ ဝတွာ၊ ဆိုပြီး၍။ ပုန၊ တစ်ဖန်။ တဿ၊ ပေ။ ပိဒဟနတ္ထာယာတိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တံ။ အသံဝရဿတိ၊ အသံဝရဿဟူ၍။ န (ဝုတ္တံ၊) တဒိဒံ၊ ထိုအသံဝရသဒ္ဒါကို မဆိုခြင်းကို။ (ဝေဒိတဗ္ဗံ၌ စပ်၊) စက္ခုန္ဒြိယာသံဝရဿ၊ စက္ခုန္ဒြေကို မစောင့်စည်းခြင်း၏။ ဟေတု၊ အကြောင်းကြောင့်။ ယံ အဘိဇ္ဈာဒိ အနွာဿဝနံ၊ အကြင်အဘိဇ္ဈာအစရှိသော တရားတို့၏ အစဉ်တစိုက်လိုက်ခြင်းကို။ ဒဿိတံ၊ တံ၊ ထို အဘိဇ္ဈာအစရှိသော တရားတို့၏ အစဉ်တစိုက်လိုက်ခြင်းကို။ အသံဝုတစက္ခုန္ဒြိယဿေဝ၊ မစောင့်ရှောက်အပ်သော စက္ခုန္ဒြေ၏သာလျှင်။ ဟေတု၊ အကြောင်းကြောင့်။ ပဝတ္တံ၊ ဖြစ်၏ဟူ၍။ ဒဿိတံ၊ ပြအပ်ပြီ။ ဣတိကတွာ၊ ဤသို့နှလုံးသွင်း၍။ ဝုတ္တံ။ ဣတိ ဝေဒိတဗ္ဗံ၊ ဟိ၊ မှန်။ ယတွာဓိကရဏံတိ (ပဒဿ)၊ ၏။ ယဿ စက္ခုန္ဒြေယဿ၊ အကြင်စက္ခုန္ဒြေ၏။ ကာရဏာ၊ အကြောင်းကြောင့်။ ဣတိ အတ္ထော၊ သည်။ (ဟောတိ၊) စ၊ ဆက်။ ကဿ၊ အဘယ်သို့သော စက္ခုန္ဒြေ၏။ ကာရဏာ၊ အကြောင်းကြောင့်နည်း။ ဣတိ၊ ဤကား အမေးတည်း။ အသံဝုတဿ၊ မစောင့်စည်းအပ်သော စက္ခုန္ဒြေ၏။ (ကာရဏာ၊ အကြောင်းကြောင့်တည်း၊) အသံဝုတံ၊ အသံဝုတဟူသည်။ ကိဉ္စ၊ အဘယ်နည်း။ ယဿစက္ခုန္ဒြိယာသံဝရဿ၊ ၏။ ဟေတု၊ ကြောင့်။ (အဘိဇ္ဈာဒယော၊ တို့သည်၊) အနွာဿဝန္တိ၊ အစဉ်တစိုက် လိုက်ကုန်၏။ တဒုပလက္ခိတံ၊ ထို အဘိဇ္ဈာစသောတရားတို့၏ အစဉ်တစိုက်လိုက်ခြင်းဖြင့် မှတ်သားအပ်သော။ (အသံဝုတံ၊ အသံဝုတတည်း၊) တဿ၊ ထို တဒုပလက္ခိတအသံ ဝုတစက္ခုန္ဒြေကို။ သံဝရာယ၊ စောင့်စည်းခြင်းငှာ။ (န ပဋိပဇ္ဇတိ၌ စပ်၊) ဣတိအယံ၊ ကား။ အတ္ထယောဇနာ၊ အနက်ကို ယှဉ်စေခြင်းတည်း။
ဇဝနက္ခဏေ ပန ဒုဿီလျံဝါတိအာဒိ၊ အစရှိသောစကားကို။ ပုန၊ တစ်ဖန်။ အဝစနတ္ထံ၊ မဆိုခြင်းအကျိုးငှာ။ ဣဓေဝ၊ ဤစက္ခုဒွါရ၌သာ။ သဗ္ဗံ၊ အလုံးစုံကို။ ဝုတ္တံ၊ (ပေါင်း၍) ဆိုအပ်ပြီ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဆသု၊ န်သော။ ဒွါရေသု၊ တို့၌။ ယထာသမ္ဘဝံ၊ စွာ။ ယောဇေတဗ္ဗံ၊ ဟိ၊ မှန်။ တစ်နည်း- (ကသ္မာ ယထာသမ္ဘဝံ ယောဇေတဗ္ဗံ၊) ဟိ (ယသ္မာ)၊ ပဉ္စဒွါရေ၊ ပဉ္စဒွါရ၌။ ကာယဝစီ ဒုစ္စရိတသင်္ခါတံ၊ ကာယဒုစရိုက်, ဝစီဒုစရိုက်ဟု ဆိုအပ်သော။ ဒုဿီလျံ၊ ဒုဿီလျသည်။ န တ္ထိ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (ယထာသမ္ဘဝံ ယောဇေတဗ္ဗံ၊) ယထာကိံ တိအာဒိနာ၊ အစရှိသော စကားရပ်ဖြင့်။ နဂရဒွါရေ၊ မြို့တံခါးသည်။ အသံဝရေ၊ စောင့်စည်းခြင်းမရှိသည်။ သတိ၊ သော်။ တံ သမ္ဗန္ဓာနံ၊ ထိုမြို့တံခါးနှင့် ဆက်စပ်ခြင်းရှိကုန်သော။ ဃရာဒီနံ၊ အိမ်အစရှိသည်တို့၏။ အသံဝုတတာ၊ မစောင့်ရှောက်အပ်ကုန်သည်၏အဖြစ်သည်။ (ဟောတိ) ဝိယ၊ (တထာ၊) ဇဝနေ၊ ဇောသည်။ အသံဝရေ၊ စောင့်စည်းခြင်းမရှိသည်။ သတိ၊ သော်။ တံ သမ္ဗန္ဓာနံ၊ ထိုဇောနှင့် စပ်ခြင်းရှိကုန်သော။ ဒွါရာဒီနံ၊ ဒွါရအစရှိသည်တို့၏။ အသံဝုတတာ၊ သည်။ (ဟောတိ၊) ဣတိ ဧဝံ၊ ဤအတူ။ အညေသံ၊ အခြားသော နဂရဒွါရ, ဇဝနတို့၏။ သံဝရေ၊ သည်။ (သတိ၊) အညေသံ၊ အခြားသော ဃရစသည်, ဒွါရစသည်တို့၏။ သံဝုတတာသာမညမေဝ၊ စောင့်ရှောက်အပ်ကုန်သည်၏အဖြစ်အားဖြင့် တူသည်၏အဖြစ်ကိုသာ။ နိဒဿေတိ၊ ဥပမာညွှန်ပြ၏။ ပုဗ္ဗာပရသာမညံ၊ ရှေ့နောက်အားဖြင့် တူသည်၏အဖြစ်ကိုလည်းကောင်း။ အန္တောဗဟိ၊ သာမညံဝါ၊ အတွင်းအပြင်အားဖြင့် တူသည်၏အဖြစ်ကိုလည်းကောင်း။ န (နိဒဿေတိ)၊ ညွှန်ပြသည်မဟုတ်။ ဝါ၊ ဥပမာပြသည်မဟုတ်၊
ဝါ၊ တစ်နည်း။ ဒွါရဘဝင်္ဂါဒိကေ၊ ဒွါရ, ဘဝင်အစရှိသော တရားသည်။ သတိ၊ ပုန, ဥပ္ပဇ္ဇမာနံ၊ ဖြစ်သော။ ဇဝနံ၊ ဇောကို။ ဗာဟိရံဝိယ၊ ပြင်ပကိုကဲ့သို့။ ကတွာ, နဂရဒွါရသမာနံ၊ မြို့တံခါးနှင့်တူ၏ဟူ၍။ (သင်္ဂဟကာရေန) ဝုတ္တံ။ ဣတရံစ၊ ဇောမှအခြားသော ဒွါရဘဝင်အစရှိသည်တို့ကား။ အန္တောနဂရဒွါရသမာနံ၊ မြို့၏အတွင်းက တံခါးနှင့်တူ၏။ (ဝုတ္တံ၊) ဝါ၊ တစ်နည်း။ ဇဝနေ၊ ဇောခဏ၌။ အသံဝရေ၊ မစောင့်ရှောက်ခြင်းသည်။ ဥပ္ပန္နေ၊ ဖြစ်လသော်။ တတော၊ ထို ဇောခဏမှ။ ပရံ၊ နောက်၌။ ဒွါရဘဝင်္ဂါဒီနံ၊ တို့၏။ အသံဝရဟေတု ဘာဝါ ပတ္တိတော၊ မစောင့်ရှောက်ခြင်း၏အကြောင်း၏အဖြစ်သို့ရောက်ခြင်းကြောင့်။ နဂရဒွါရသဒိ သေန၊ မြို့တံခါးနှင့်တူသော။ ဇဝနေန၊ ဖြင့်။ ပဝိသိတွာ၊ ဝင်၍။ ဒုဿီလျာဒိသေန၊ ဒုဿီလအစရှိသော ခိုးသူတို့၏။ (အာဒိဖြင့် မုဋ္ဌဿစ္စ စသည်ကို ယူ၊) ဒွါရဘဝင်္ဂါဒိမူသနံ၊ ဒွါရဘဝင်အစရှိသည်တို့၌ လုယူခြင်းကို။ ကုသလာဘဏ္ဍဝိနာသနံ၊ ကုသိုလ်ဘဏ္ဍာကို ဖျက်ဆီးခြင်းကို။ ကထိတံ၊ ဣတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။
၁၃၅၃။ ဣမိနာအာဟာရေန၊ ဤအာဟာရဖြင့်။ နိတ္ထရဏတ္ထေန၊ ဝဋ်မှထွက်မြောက်ခြင်းဟူသော အကျိုးအားဖြင့်။ အတ္ထိကဘာဝေါ၊ အကျိုးရှိသည်၏အဖြစ်တည်း။ ဣဒမတ္ထိကတာ၊ ဤ အာဟာရဖြင့် အကျိုးရှိသည်၏အဖြစ်။ အာဟာရ၊ ပေ။ အသန္တုဿနာတိ၊ ကား။ အာဟာရပရိဘောဂက္ခဏေ၊ အာဟာရကို သုံးဆောင်ဆဲခဏ၌။ ပဝတ္တာ၊ ဖြစ်သော။ အသန္တုဿ နာ၊ မတင်းတိမ်မရောင့်ရဲခြင်းတည်း။ ဒဝတ္ထာဒိအဘိလာ သော၊ အဝတ္ထအစရှိသည်တို့ကို လိုလားခြင်းတည်း။ ဣတိ အတ္ထော၊ စ၊ ဆက်။ ဧတ္ထ၊ ဤအသန္တုဋ္ဌိတာ, အမတ္တညုတာတို့တွင်။ အသန္တုဋ္ဌိတာ၊ အသန္တုဋ္ဌိတာဟူသည်။ လောဘော၊ လောဘတည်း။ အမတ္တညုတာ စ၊ အမတ္တညုတာသည်လည်းကောင်း။ အပ္ပဋိသင်္ခါစ၊ သည်လည်းကောင်း။ မောဟော၊ မောဟတည်း။ ဣတိ၊ သို့။ ဒွေ၊ န်သော။ ဣမေ ဓမ္မာ၊ ဤလောဘ, မောဟတရားတို့ကို။ ဘောဇနေ အမတ္တညုတာတိ၊ ဟူ၍။ ဝေဒိတဗ္ဗာ။
၁၃၅၅။ အဟံ၊ သည်။ သေယျော၊ သည်။ အသ္မိ၊ ဣတိအာဒိနာ၊ ဖြင့်။ ပဝတ္တမာနောဝ၊ ဖြစ်သော မာနသည်ပင်။ မာနမဒေါ၊ မာနမဒမည်၏။ အဿဒ္ဓမ္မသေဝနသမတ္ထတံ၊ မသူတော်တို့၏အကျင့်ဖြစ်သော မေထုန်မှီဝဲခြင်း၌ စွမ်းနိုင်သည်၏အဖြစ်ကို။ နိဿာယ၊ မှီ၍။ ပဝတ္တော၊ ဖြစ်သော။ မာနော၊ မာနသည်။ (ပုရိမဒေါ၊ မည်၏၊) ဝါ၊ တစ်နည်း။ ရာဂေါဝ၊ ရာဂသည်ပင်။ ပုရိသမဒေါ၊ မည်၏။ သက္ကရသပ္ပိခီရာဒီနိ၊ သကြား, ထောပတ်, နို့ရည်အစရှိတို့ကို။ ယောဇေတွာ၊ ယှဉ်စေ၍။ ဝါ၊ ရောစပ်၍။ ဗဟလပက္ကံ၊ ခပ်ပျစ်ပျစ်ချက်အပ်သော။ ဘောဇနံ၊ ဘောဇဉ်သည်။ ပိဏ္ဍရသဘောဇနံ၊ ပိဏ္ဍရသဘောဇဉ်မည်၏။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ဗဟလပက္ကံ၊ သော။ မံသရသာ ဒိဘောဇနံ၊ အသားရည်အစရှိသည်တို့ဖြင့် ရောစပ်အပ်သော ဘောဇဉ်သည်။ (ပိဏ္ဍရသဘောဇနံ၊ မည်၏၊) မန္ဒန္တိ၊ ကား။ အပ္ပံ၊ နည်းနည်းပါးပါး။
ဌိတိယာတိ၊ ကား။ ဌိတတ္ထံ၊ တည်တံ့သည်၏အဖြစ်ဟူသော အကျိုးငှာ။ စ၊ ဆက်။ တဒတ္ထံ၊ ထိုတည်တံ့သည်၏အဖြစ်ဟူသော အကျိုးငှာ။ ဘုဉ္ဇန္တော၊ စားသူသည်။ ယသ္မာ, ကာယံ၊ ကိုယ်ကို။ ဌပေဿာမိ၊ တည်တံ့စေအံ့။ ဣတိ၊ ဤသို့နှလုံးသွင်း။ ဘုဉ္ဇတိ၊ တသ္မာ, ဌပနတ္ထာယာတိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တံ။
အဘုတ္တပစ္စယာ ဥပ္ပဇ္ဇနကာတိ၊ ဟူသော။ ခုဒ္ဒါယ၊ ခုဒ္ဒါ၏။ ဣဒံ ဝိသေသနံ၊ ဤဝိသေသနသည်။ ယဿာ၊ အကြင်ခုဒ္ဒါ၏။ အပ္ပဝတ္တိ၊ မဖြစ်ခြင်းကို။ ဘောဇနေန၊ ဘောဇဉ်သည်။ ကာတဗ္ဗာ၊ ပြနိုင်၏။ တဿာ၊ ထို (ဘောဇဉ်ဖြင့်မဖြစ်နိုင်သော ပြုနိုင်သော) ခုဒ္ဒကို။ ဒဿနတ္ထံ၊ ပြရခြင်းအကျိုးရှိ၏။ တချို့ကား “အဘုတ္တပစ္စယာ ဥပ္ပဇ္ဇနကာ”ဟု ဝိသေသန ပြုသည်၊ ဟူလို။ သကလံသာသနံတိ၊ ပါဌ်ဖြင့်။ ပါဠိဓမ္မံ၊ ပါဠိတော်ဓမ္မကိုလည်းကောင်း။ သဗ္ဗကုသလေပိ၊ (သိက္ခာသုံးရပ်မှကြွင်းသော) အလုံးစုံသောကုသိုလ်တို့ကိုလည်းကောင်း။ သင်္ဂဏှာတိ၊ သိမ်းယူ၏။
အဘုတ္တပစ္စယာ၊ မစားအပ်သည်၏အဖြစ်ဟူသော အကြောင်းကြောင့်။ ဥပ္ပဇ္ဇနကဝေဒနာ၊ ဖြစ်သော ဝေဒနာလည်းကောင်း။ ဘုတ္တပစ္စယာ၊ ကြောင့်။ န ဥပ္ပဇ္ဇကဝေဒနာ၊ မဖြစ်သော ဝေဒနာလည်းကောင်း။ ဣတိ၊ ဤသို့။ ဧတာသံ၊ ဤဝေဒနာတို့၏။ ဝိသေသော၊ သည်။ ကော၊ အဘယ်နည်း။ ပုရိမာ၊ ရှေ့ဖြစ်သော အဘုတ္တပစ္စယာ ဥပ္ပဇ္ဇနကဝေဒနာသည်။ ယထာပဝတ္တာ၊ အကြင်အကြင် ဖြစ်မြဲတိုင်းသော။ (ဖြစ်ရိုးဖြစ်စဉ်ဖြစ်သော၊) ဇိဃစ္ဆာနိမိတ္တာ၊ ထမင်းဆာခြင်းဟူသော အကြောင်းရှိသော။ ဝေဒနာ၊ ဝေဒနာတည်း။ ဟိ၊ မှန်။ သာ၊ ထို ဝေဒနာသည်။ အဘုဉ္ဇန္တဿ၊ မစားသူ၏သန္တာန်၌။ ဘိယျော၊ လွန်စွာ။ ပဝတ္တနဝသေန၊ ဖြစ်ခြင်း၏အစွမ်းဖြင့်။ ဥပ္ပဇ္ဇတိ၊ ၏။ ဣတိ၊ ဤသို့မှတ်အပ်၏။ ပစ္ဆိမာပိ၊ နောက်ဖြစ်သော ဘုတ္တပစ္စယာ န ဥပ္ပဇ္ဇနကဝေဒနာသည်လည်း။ ခုဒ္ဒါနိမိတ္တာဝ၊ မွတ်သိပ်ဆာလောင်ခြင်းဟူသော အကြောင်းရှိသည်သာလျှင် (ဟုတွာ၊) အပဝတ္တာ၊ မဖြစ်သေးသော။ အင်္ဂဒါဟသူလာ ဒိဝေဒနာ၊ ကိုယ်အင်္ဂါ၏ပူလောင်ခြင်း, လေတံကျင်ထိုးခြင်းအစရှိသော ဝေဒနာတည်း။ ဟိ၊ မှန်။ သာ၊ ထိုဝေဒနာသည်။ ဘုတ္တပစ္စယာ၊ ကြောင့်။ ပုဗ္ဗေ၊ ၌။ အနုပ္ပန္နာဂ၊ မဖြစ်သေးသည်သာလျှင်။ (ဟုတွာ၊) န ဥပ္ပဇ္ဇဿတိ၊ မဖြစ်တော့လတံ့။ စ၊ ဆက်။ ဝိဟိံသာယ၊ ဝိဟိံသာမည်သော ခုဒ္ဒါမှ။ ဝိဟိံသာနိမိတ္တတာ၊ ဝိဟိံသာဟူသော အကြောင်းရှိသည်၏အဖြစ်သည်။ ဧတာသံ၊ ဤ ဝေဒနာနှစ်မျိုးတို့၏။ ဝိသေသော၊ အထူးတည်း။
ယာတြာတိ၊ ပါဌ်ဖြင့်။ ယာပနာ၊ ရှည်သော အဓွန့်သို့ ရောက်ခြင်းကို။ ဝုတ္တာ၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီ။ ပုဗ္ဗေပိ၊ ရှေ့၌လည်း။ ယာပနာယာတိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တံ။ ဧတ္ထ၊ ဤယာပနာနှစ်မျိုးတို့၌။ ဝိသေသော၊ သည်။ ကော၊ နည်း။ ပုဗ္ဗေ၊ ၌။ ယာပနာယာတိ ဇီဝိတိန္ဒြိယယာပနတ္ထာယာတိ၊ ယာပနာယာတိဇီဝိတိန္ဒြိယ ယာပနတ္ထာယဟူ၍။ ဝုတ္တံ။ ဣဓပန၊ ဤနေရာ၌ကား။ စတုန္နံ၊ န်သော။ ဣရိယာပထာနံ၊ တို့၏။ အဝိစ္ဆေဒသင်္ခါတာ၊ မပြတ်စဲခြင်းဟု ဆိုအပ်သော။ ယာပနာ၊ ယာပနာကို။ ယာတြာတိ၊ ဟူ၍။ (ဝုတ္တံ၊) အယံ၊ ဤဆိုအပ်ပြီးကား။ ဧတ္ထ၊ ဤယာပနာနှစ်မျိုးတို့၌။ ဝိသေသော၊ တည်း။
ဒါယကဒေယျဓ္မာနံ၊ အလှူ့ရှင်,လှူဖွယ်ဝတ္ထုတို့၏လည်းကောင်း။ အတ္တနောစ၊ မိမိဟူသော အလှူခံပုဂ္ဂိုလ်၏လည်းကောင်း။ ပမာဏံ၊ အတိုင်းအရှည်ကို။ အဇာနိတွာ၊ မသိမူ၍။ ပဋိဂ္ဂဟဏံ၊ ခံယူခြင်းသော်လည်းကောင်း။ သဒ္ဓါဒေယျဝိနိပါတနတ္ထံ၊ သဒ္ဓါဖြင့် လှူအပ်သော ဆွမ်းကို ဖောက်ပြန်စွာကျစေခြင်းအကျိုးငှာ။ ပဋိဂ္ဂဟဏံဝါ၊ သည်လည်းကောင်း။ အဓမ္မိက ပဋိဂ္ဂဟဏံ၊ မည်၏။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ယေန၊ အကြင်ဂဏဘောဇနထူပီကတကို ခံယူကြောင်းကို။ အာပတ္တိံအာပဇ္ဇေယျ၊ (တံ၊ ထို ဂဏဘောဇနထူပီကတကို ခံယူခြင်းသည်။ အဓမ္မိက ပဋိဂ္ဂဟဏံ၊ မည်၏၊)
အပစ္စဝေက္ခိတပရိဘောဂေါ၊ မဆင်ခြင်အပ်သော ဘောဇဉ်ကို သုံးဆောင်ခြင်းသည်။ အဓမ္မေန ပရိဘောဂေါ၊ မည်၏။ ပစ္စယေ၊ ပစ္စည်းသည်။ ဝါ၊ ပစ္စည်း၊ အနဝဇ္ဇေ အနိန္ဒိတဗ္ဗေ၊ မကဲ့ရဲ့ထိုက်သည်။ (သမာနေ၊ ဖြစ်ပါလျက်၊) ပရိဘောဂေန၊ သုံးဆောင်ခြင်းအားဖြင့်။ သာဝဇ္ဇံ သနိန္ဒံ၊ ကဲ့ရဲ့ဖွယ်နှင့်တကွဖြစ်အောင်။ အတ္တာနံ၊ ကို။ ကရောတိ၊ ၏။
အနဝဇ္ဇတာစ ဘဝိဿတီတိ၊ ကား။ အတ္တနော၊ ၏။ ပကတိ အဂ္ဂိဗလာဒိံ၊ ပကတိအား, ဝမ်းမီးအား အစရှိသည်ကို။ ဇာနိတွာ၊ သိ၍။ ဧဝံ၊ ဤသို့တော်ရုံသင့်ရုံ စားရသည်ရှိသော်။ မေ၊ ငါ၏။ အဂရဟိတဗ္ဗတာစ၊ မကဲ့ရဲ့ထိုက်သည်၏အဖြစ်သည်လည်း။ ဘဝိဿတိ၊ ဣတိ၊ ဤသို့နှလုံးသွင်း၍။ ပမာဏယုတ္တံ၊ ပမာဏနှင့်ယှဉ်သော အာဟာရကို။ အာဟာရေတိ၊ စားမျို၏။ ဣတိ အတ္ထော၊ သုခေါ၊ ချမ်းသာသော။ ဣိယာပထဝိဟာရော၊ ဣရိယာပုထ်ဟူသော ကြောင်းတည်း။ ဖာသုဝိဟာရော၊ ချမ်းသာသောနေရကြောင်း။
ဧတ္တကဥှိ၊ ပေ။ ပဝတ္တန္တီတိ၊ ဟူသော ဤစကားကို။ (ဝုတ္တံ၌ စပ်၊) ဣရိယာပထနံ၊ ဣရိယာပုထ်တို့၏။ သုခပ္ပဝတ္တိယာ၊ ချမ်းသာစွာဖြစ်ခြင်း၏။ ကာရဏဘူတံ၊ အကြောင်းဖြစ်၍ဖြစ်သော။ ဘုဉ္ဇနံ (စ)၊ စားခြင်းကိုလည်းကောင်း။ (လေးလုပ်ငါးလုပ်လျှော့၍ စားခြင်းကိုလည်းကောင်း၊) ပိဝနဉ္စ၊ ရေသောက်ခြင်းကိုလည်းကောင်း။ ဣရိယာပထေတိ၊ တို့သည်။ ကာရဏဘာဝေန၊ ဖြင့်။ ဂဟိတတ္တာ၊ ကြောင့်။ တေဟိ၊ ထို ဣရိယာပုတ်တို့သည်။ သာဓိတံဝိယ၊ ပြီးစေအပ်သကဲ့သို့။ (သင်္ဂဟကာရေန) ဝုတ္တံ။
အဘုတွာ ဥဒကံ ပိဝေတိ၊ ဟူ၍။ လိခန္တိ၊ ရေးကြကုန်၏။ ပန၊ ထိုသို့ပင် ရေးကြပါကုန်သော်လည်း။ ဘုတွာနာတိ၊ ဟူ၍။ ပါဌော၊ ပါဠိတော်ပါဌ်သည်။ (အတ္ထိ၊) ဟိ၊ မှန်။ ပုနပိ၊ တစ်ဖန်လည်း။ အပ္ပဿေဝ၊ အနည်းငယ်ကိုသာ။ အနုဇာနနဝသေန၊ ခွင့်ပြုခြင်း၏အစွမ်းဖြင့်။ ကပ္ပိယံ၊ ပေ။ ဖာသုဝိဟာရာယာတိ၊ ဟူ၍လည်းကောင်း။ ပလ္လင်္ကေန၊ ပေ။ ဖာသုဝိဟာရာယာတိ၊ ဟူ၍လည်းကောင်း။ အာဟ၊ (ဓမ္မသေနာပတိ) မိန့်တော်မူပြီ၊
ဘောဇနာနိသံသောတိ (ပဒဿ)၊ ၏။ ယထာဝုတ္တေဟိ၊ န်သော။ အဋ္ဌဟိ, အင်္ဂေဟိ၊ တို့နှင့်။ သမန္နာဂတဿ၊ သော။ ဘောဇနဿ၊ ဘောဇဉ်ကိုစားခြင်း၏။ အဂရဟိတဗ္ဗတာ၊ မကဲ့ရဲ့ထိုက်သည်၏အဖြစ်သည်လည်းကောင်း။ သုခဝိဟာရောစ၊ ချမ်းသာစွာနေကြောင်းသည်လည်းကောင်း။ အာနိသံသော၊ အကျိုးတည်း။ ဣတိ အတ္ထော၊ ယုတ္တဿ၊ သင့်လျော်သော။ နိဒ္ဒေါသဿ၊ အပြစ်မရှိသော။ ဘောဇနဿ၊ ၏လည်းကောင်း။ ပရိမာနဿစ၊ အတိုင်းအရှည်၏လည်းကောင်း။ ဝသေန၊ ဖြင့်။ ဇာနနံ၊ သိခြင်းသည်။ ယုတ္တပမာဏဇာနနံနာမ၊ ယုတ္တပမာဏ ဇာနန မည်၏။
၁၃၅၆။ ယဿ၊ အကြင်သူ၏။ ဝိနာသံ၊ ပျက်စီးခြင်းသို့။ ပတ္တိယာ၊ ရောက်ခြင်းကြောင့်။ နဋ္ဌာ၊ ပျက်စီးသော။ ပဋိပက္ခေဟိ၊ ဆန့်ကျင်ဘက်တို့သည်။ အဘိဘူတတ္တာ၊ လွှမ်းမိုးအပ်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ မုဋ္ဌာစ၊ ပျောက်ပျက်သည်လည်းဖြစ်သော။ သတိ၊ သတိသည်။ (အတ္ထိ၊) သော၊ ထိုသူသည်။ နဋ္ဌမုဋ္ဌဿတိ၊ နဋ္ဌမုဿတိမည်၏။ တဿ၊ ထိုနဋ္ဌမုဋ္ဌဿတိရှိသူ၏။ ဘာဝေါ၊ ဖြစ်ကြောင်းဖြစ်ရာ နာမ်ခန္ဓာလေးပါးသည်။ နဋ္ဌမုဋ္ဌဿတိ၊ မည်၏။
၁၃၆၈။ ဝိသုဒ္ဓိပ္ပတ္တန္တိ၊ ပါဌ်ဖြင့်။ မဂ္ဂဖလသီလံ၊ မဂ်ဖိုလ်သီလကို။ ဝုစ္စတိ၊ လောကုတ္တရဓမ္မာ ဝါတိ၊ ကား။ လောကုတ္တရာသတိအာဒိဓမ္မာဝ၊ လောကုတ္တရာဖြစ်သော သတိအစရှိသော တရားတို့ကိုသာ။ (ကထိတာ၌စပ်၊)
ပန၊ ဆက်။ သီလသမ္ပဒါ၊ သီလသမ္ပဒါကို။ ရူပါရူပါဝစရာ၊ ရူပါဝစရ၊ အရူပါဝစရဖြစ်သော သီလသမ္ပဒါသည်။ နတ္ထိ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ သမ္ဘဝတော၊ ဖြစ်သင့်သော။ (ကာမာဝစရ၊ လောကုတ္တရာ) အားဖြင့် ယောဇေတဗ္ဗာ၊ ၏၊
၁၃၇၃။ ဘောဂူပကရဏေဟိ၊ သုံးဆောင်ခံစားခြင်း၏ အဆောက်အဦးတို့ဖြင့်။ သဘောဂေါ၊ ဘောဂနှင့်တကွ ဖြစ်သော (ပုရိသော၌ စပ်၊)
စတုန္နံ သစ္စာနံ အနုလောမန္တိ (ပဒဿ)၊ ၏။ စတုဿစ္စ ပဋိဝေဓဿ၊ သစ္စာလေးပါးကို ထိုးထွင်း၍ သိတတ်သော ဉာဏ်အားဖြင့်။ အနုလောမံ၊ လျော်သော။ (ဝိပဿနာညာဏံ၌ စပ်။ ဣတိ အတ္ထော၊ (ဟောတိ၊) ဟိ၊ မှန်။ သစ္စာနန္တိ၊ သစ္စာနံဟူသော ပုဒ်ဖြင့်။ ပဋိဝိဇ္ဈိတဗ္ဗေဟိ၊ ထိုးထွင်း၍ သိထိုက်သော သစ္စာတို့ဖြင့်။ ပဋိဝေဓာ၊ ထိုးထွင်း၍ သိထိုက်သောမဂ်ဉာဏ်ကို။ ဝုတ္တော။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ စတုသစ္စပ္ပဋိဝေဓဿ၊ သစ္စာလေးပါးကို ထိုးထွင်း၍ သိတတ်သောဉာဏ်၏။ ဥပနိဿယဘူတံ၊ အားကြီးသောမှီရာအကြောင်း ဖြစ်၍ဖြစ်သော ဝိပဿနာဉာဏ်ကို။ ပဋိဝိဇ္ဈိတဗ္ဗာနံ၊ န်သော။ စတုန္နံ၊ ကုန်သော။ သစ္စာနံ၊ အား။ အနုလောမန္တိ၊ လျော်သောဉာဏ် ဟူ၍။ ဝုတ္တံ။
၁၃၇၈။ မမ၊ တပည့်တော်၏။ ဃရံ၊ အိမ်ကို။ ဓုရံ၊ အဦးပဓာနကို။ ကတွာ၊ ဘိက္ခံ၊ ဆွမ်းခံရာအရပ်သို့။ ပဝိသထ၊ ဝင်ပါကုန်။ ဣတိ၊ ဤသို့ လျှောက်၍။ ဒိယျမာနံ၊ လှူအပ်သောဆွမ်းကို။ ဓုရဘတ္တန္တိ၊ ဟူ၍။ ဝဒန္တိ။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ နိစ္စဘတ္တာဒိ၊ မြဲသော ဆွမ်းအစရှိသည်ကို။ အညေဟိ၊ အခြားသူတို့ကိုလည်း။ အာဏာပေတွာ၊ ခိုင်းစေ၍။ သယံ၊ ကိုယ်တိုင်။ ဓုရံ၊ အဦးပဓာနသည်။ ဟုတွာ၊ ဒိန္နံ၊ လှူအပ် သော ဆွမ်းသည်။ ဓုရဘတ္တံ၊ မည်၏။
၁၃၇၉။ ပဋိနေဝါတိနာမာတိ၊ ကား။ နိဝတ္တေတိနာမ၊ ဆုတ်နစ်စေသည်မည်၏။ ဩသက္ကေတိ နာမ၊ နောက်သို့ သွားစေသည်မည်၏။ (သက္ကဓာတ်သည် ဂတိအနက်ဟော)။
၁၃၈၀။ ပုဗ္ဗေ နိဝုတ္ထက္ခန္ဓာတိ၊ ပါဌ်ဖြင့်။ ပုရိမဇာတီသု၊ ရှေးဘဝတို့၌။ သန္တတိ ပရိယာပန္နေ၊ ခန္ဓာစဉ်၌ အကျုံးဝင် ကုန်သော။ ခန္ဓေ၊ ခန္ဓာတို့ကို။ အာဟ၊ ခန္ဓပ္ပဋိဗဒ္ဓန္တိ၊ ကား။ ဝတ္ထာ၊ ပေ။ ဇနပဒါဒိ၊ အဝတ်၊ တန်ဆာ၊ ယာဉ်၊ ရွာ၊ ဇနပုဒ် အစရှိသည်တည်း။ ခယသမေတိ၊ ပါဌ်တို့ဖြင့်။ မဂ္ဂက္ခဏံ၊ မဂ်ခဏကို။ အာဟ။
၁၃၈၁။ အဓိမုစ္စနဋ္ဌေနာတိ၊ ကား။ အနိဂ္ဂဟိတပက္ခန္ဒနသင်္ခါတေန၊ မနှိပ်အပ်သည်ဖြစ်၍ ပြေးဝင်ခြင်းဟုဆို အပ်သော။ (လွတ်လွတ်ကျွတ်ကျွတ် ပြေးဝင်ခြင်းဟု ဆိုအပ်သော၊) ယထာသုခံ၊ စွာ။ ပဝတ္တနတ္ထေန၊ အားဖြင့်။
၁၃၈၂။ ခီဏာနံ၊ ကုန်ပြီးသော ကိလေသာတို့၏။ အန္တော အဝသာနံ၊ အဆုံးသည်။ နိဋ္ဌိတဘာဝေါ၊ ပြီးဆုံးကုန် သည်၏ အဖြစ်သည်။ ခီဏန္တော၊ ခီဏန္တမည်၏။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ခီဏာနံ၊ တို့၏။ အာဒိကာလော၊ အစကာလ သည်။ (ခီဏန္တော၊ မည်၏၊) တသ္မိံ ခီဏန္တေ၊ ထိုကုန်ပြီးသော ကိလေသာတို့၏ အဆုံး၌။ ဝါ၊ ထိုကုန်ပြီးသော ကိလေသာတို့၏ အဆုံးဖြစ်သော အစကာလ၌။ နိရုဒ္ဓန္တေတိ အာဒီသု၊ ပုဒ်တို့၌။ ဧသ၊ ဤ ဆိုအပ်ပြီးသော အစီအရင်သည်။ နယော၊ သိကြောင်းအစီအရင်တည်း။ ...ဒုကနိက္ခေပကဏ္ဍကထာ ဝဏ္ဏနာ၊ သည်။ နိဋ္ဌိတာ။
ဒုကနိက္ခေပကဏ္ဍဝဏ္ဏနာ၊ သည်။ နိဋ္ဌတာ။
အဋ္ဌကထာကဏ္ဍအဖွင့်
၁၃၈၄။ နယမဂ္ဂန္တိ၊ ကား။ သုတ္တန္တပဒဘာဇနီယာဒိနယဂမနံ၊ သုတ္တန္တဘာဇနီယအစရှိသော နည်းကို သိကြောင်း အစဉ်ကိုလည်းကောင်း။ အနုလောမာဒိနယဂမနဉ္စ၊ အနုလောမ အစရှိသောနည်းကို သိကြောင်းအစဉ်ကို လည်းကောင်း။ (အသလ္လက္ခေန္တေနသမာနေတုံတို့၌ စပ်၊) ဟိ၊ မှန်။ ဧတ္ထ၊ ဤအဋ္ဌကထာကဏ္ဍ၌။ တမ္ပိ၊ ထိုနယမဂ္ဂကိုလည်း။ အတ္ထေသု၊ အနက် အရကောက်တို့ကို။ နိစ္ဆိတေသု၊ ဆုံးဖြတ်အပ်ပြီးကုန်လသော်။ သုခံ၊ လွယ်ကူစွာ။ သမာနေန္တိ၊ တူအောင်ပြုနိုင်ကုန်၏။ ပဥှုဒ္ဓါရန္တိ၊ ကား။ ဧကူနပညာသာယ ဧကူနပညာသာယ၊ တစ်ခုယုတ်ငါးဆယ်၊ တစ်ခုယုတ်ငါးဆယ်သော။ (ပေဥှသုစ၊ တို့၌လည်းကောင်း၊) နဝသု နဝသု၊ ကိုးပါးကုန်၊ ကိုးပါးကုန်သော။ ပေဥှသုစ၊ တို့၌လည်းကောင်း။ လဗ္ဘမာနဿ၊ ရထိုက်သောပြဿနာ၏အဖြေကို။ ဥဒ္ဓရဏံ၊ ထုတ်ပြခြင်းကိုလည်းကောင်း။ (အသလ္လ က္ခေန္တေန သမာနေတုံတို့၌စပ်၊) တေသုယေဝ၊ ထိုပြဿနာတို့၌ပင်။ လဗ္ဘမာနာနံ၊ န်သော။ ဂဏနာနံ၊ ဂဏန်းတို့ကို။ ထပနံ၊ ထားခြင်းဟူသော။ ဂဏနာစာရံ၊ ဂဏန်းတို့ကို ဖြစ်စေခြင်း ထားခြင်းကို လည်းကောင်း။ အတ္ထုဒ္ဓါရန္တိ၊ ကား။ စိတ္တုပ္ပာဒါဒယော၊ စိတ္တုပ္ပာယ် အစရှိကုန်သော။ ဣမေ နာမ အတ္ထော၊ ဤမည်ကုန်သော အနက်သဘောတို့သည်။ ကုသလာဒိကာ၊ ကုသိုလ် အစရှိသည်တို့တည်း။ ဣတိ၊ သို့။ ဥဒ္ဓရဏံ၊ ထုတ်ဆောင်ခြင်းကိုလည်းကောင်း။
ကဏ္ဏိကံ ကဏ္ဏိကန္တိ၊ ကား။ စိတ္တုပ္ပာဒကဏ္ဍရူပကဏ္ဍေသု၊ တို့၌။ ဝိဘတ္တေ၊ ဝေဖန်အပ်ပြီးကုန်သော။ ပသဋေ၊ ပြန့်ကြဲကုန်သော။ ဓမ္မေ၊ တရားတို့ကို။ (ဂန္ထေတွာ၌စပ်၊) စတူသု၊ ပေ။ အာဒိနာ၊ ဖြင့်။ ရာသိရာသိဝသေန၊ အစုအစု၏အစွမ်းဖြင့်။ သဟ၊ ဂန္ထေတွာ၊ သီးကုံး၍။ ဣတိ အတ္ထော၊ ဃဋဂေါစ္ဆကာ၊ ဃဋသဒ္ဒါ၊ ဂေါစ္ဆကသဒ္ဒါ တို့သည်။ ကဏ္ဏိကဝေဝစနာနေဝ၊ ကဏ္ဏိကသဒ္ဒါ၏ ဝေဝုစ်ပရိယာယ်တို့သာတည်း။
ပန၊ ဆက်။ ဧတ္ထ၊ ဤပါဠိတော်၌။ စတူသု ဘူမီသု ကုသလန္တိ၊ ဟူ၍။ ဧကဝစနနိဒ္ဒေသော၊ ဧကဝုစ်ဖြင့် ညွှန်ပြခြင်းသည်။ စတူဘူမကာနံ၊ ဘုံလေးပါး၌ဖြစ်ကုန်သော။ ကုသလဖဿာဒီနံ၊ ကုသိုလ်ဖဿ အစရှိသည် တို့၏။ ကုသလဘာဝေ၊ ကုသိုလ်၏အဖြစ်၌။ ဧကတ္တူပဂမနတော၊ တစ်ခုတည်း၏အဖြစ်သို့ ကပ်ရောက်ခြင်း ကြောင့်တည်း။ စိတ္တုပ္ပာဒကဏ္ဍ ရူပကဏ္ဍေသု၊ တို့၌။ စတု၊ ပေ။ ဝသေန၊ ဘုံလေးပါး၌ဖြစ်သော စိတ္တုပ္ပာဒ် အစရှိသည်တို့၏အစွမ်းဖြင့်။ ဝိညာတ ဓမ္မဿ၊ သိအပ်ပြီးသော တရားရှိသောပုဂ္ဂိုလ်၏။ ဝသေန၊ ဖြင့်။ အယံ အတ္ထုဒ္ဓါရဒေသနာ၊ ဤအတ္ထုဒ္ဓါရဒေသနာကို။ အာရဒ္ဓါ၊ အားထုတ်တော်မူအပ်ပြီ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ တတ္ထ၊ ထိုစိတ္တုပ္ပာဒကဏ္ဍ ရူပကဏ္ဍတို့၌။ စတူသု၊ န်သော။ ဘူမီသု၊ ဘုံတို့၌။ ယံ ကုသလံ၊ ကို။ ယာဝ ဝိညာတံ၊ သိအပ်သည့်တိုင်အောင်။ ဝိဘတ္တံ၊ ဝေဖန်တော်မူအပ်ပြီ။ ဣမေဓမ္မာ၊ (စိတ္တုပ္ပာဒ ကဏ္ဍ၌ ဝေဖန်အပ်ပြီးသော) ဤတရားတို့သည်။ ကုသလာ၊ ကုသိုလ်တို့တည်း။ ဣတိ၊ အတ္ထော၊
ကုသလတ္တိကဝိတ္ထရော၊ ကုသလတိက်၏အကျယ်ကို။ ပုဗ္ဗေ၊ ရှေးစိတ္တုပ္ပါဒကဏ္ဍ၌။ ယဒိပိ ဝိညာတော၊ အကယ်၍မူလည်း သိအပ်ပါပေပြီ။ တထာပိ၊ ထိုသို့ပင် သိအပ်ပြီးပါသော်လည်း။ တတ္ထ၊ ထို စိတ္တုပ္ပာဒ်ကဏ္ဍ၌။ ဓမ္မာ၊ တရားတို့ကို။ သမယဝသေန၊ သမယ၏အစွမ်းဖြင့် လည်းကောင်း။ ဖဿာဒိသဘာဝဝသေနစ၊ ဖဿ အစရှိသည်တို့၏ သဘော၏အစွမ်းဖြင့် လည်းကောင်း။ ဝိဘတ္တာ၊ န်သည်။ (ဟုတွာ၊) ဘိန္နာ၊ ကွဲပြားသော တရားတို့ကို။ ဝိညာတာ၊ သိအပ်ကုန်ပြီ။ ပန၊ ဗျတိရိက်ကား။ ဧကသ္မိံ၊ သော။ လက္ခဏေ၊ အနဝဇ္ဇသုခဝိပါက လက္ခဏာ၌။ သမာနေတွာ၊ အတူပြု၍။ န (ဝိညာတာ)၊ မသိအပ်ကုန်။ တသ္မာ၊ တတ္ထ၊ ထိုစိတ္တုပ္ပာဒကဏ္ဍ၌။ ဝုတ္တံ၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီးသော။ သမယာဒိဘေဒံ၊ သမယ အစရှိသောအပြားကို။ ဝဇ္ဇေတွာ၊ ကြဉ်၍။ သဗ္ဗဘေဒဘိန္နာ၊ အလုံးစုံသော အပြားအားဖြင့် ကွဲပြားသောကုသိုလ်တို့ကို။ ဧကသ္မိံ၊ သော။ ကုသလာဒိ လက္ခဏေ၊ ကုသိုလ် အစရှိသည်တို့၏လက္ခဏာ၌။ သမာနေတွာ၊ ၍။ ဗောဓနတ္ထံ၊ သိစေခြင်းအကျိုးငှာ။ ဣဓ၊ ဤအဋ္ဌကထာကဏ္ဍ၌။ ကုသလတ္တိကနိဒ္ဒေသော၊ ကုသလတိက်၏နိဒ္ဒေသကို။ ပုန၊ ဝိဘတ္တော၊ ပြီ။
စ၊ ဆက်။ ဧတ္ထ၊ ဤအဋ္ဌကထာကဏ္ဍ၌။ ဧကဝစနေန၊ ဧကဝုစ်ဖြင့်။ ကုသလနိဒ္ဒေသံ၊ ကုသိုလ်အကျယ် ညွှန်ပြ ကြောင်းစကားကို။ ကတွာ၊ ပြုပြီး၍။ ဗဟုဝစနေန၊ ဗဟုဝုစ်ဖြင့်။ နိဂမနဿ၊ နိဂုံးအုပ်ခြင်း၏။ ကာရဏံ၊ ကို။ ဝုတ္တမေဝ၊ ဆိုအပ်ပြီးသည်သာ။ ဓမ္မာနံ၊ ဓမ္မတို့၏။ ကုသလတ္တေ၊ ကုသိုလ်၏အဖြစ်၌။ ဧကတ္တုပဂမနံ၊ ယဒိ (ဟောတိ)၊ အံ့။ (ဧဝံ သတိ) ကသ္မာ၊ ဧကဝစနေန၊ ဧကဝုစ်ဖြင့်။ ပုစ္ဆာပိ၊ ပုစ္ဆာကိုလည်း။ န ကတာ၊ ပြုတော်မမူ အပ်သနည်း။ ဥဒ္ဒေသေ၊ မာတိကာဥဒ္ဒေသ၌။ ကုသလသဒ္ဒဿ၊ ကုသလသဒ္ဒါ၏။ ဓမ္မဝိသေသနဘာဝတော၊ ဓမ္မသဒ္ဒါ၏ ဝိသေသ၏အဖြစ်ကြောင့်။ ဝါ၊ အတွက်။ တဗ္ဗိသေသနာနံ၊ ထိုကုသိုလ် စသောဝိသေသနရှိ ကုန်သော။ ဓမ္မာနံ၊ ဓမ္မတို့၏။ ဝါ၊ တို့ကို။ ပုစ္ဆတတ္တာ၊ ကြောင့်လည်းကောင်း။ တေသံ၊ ထိုဓမ္မတို့၏။ အနိဒ္ဓါရိတသင်္ခါ ဝိသေသတ္တာစ၊ မထုတ်ပြအပ်သေးသော အရေအတွက် အထူးရှိကုန်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်လည်းကောင်း။ (ဧကဝစနေ ပုစ္ဆာပိ န ကတာ၊) နိဒ္ဒေသေပန၊ နိဒ္ဒေသ၌ကား။ ဝိတ္ထာရတော၊ အားဖြင့်။ ဝိညာတာဟိ၊ သိအပ်ပြီး ကုန်သော။ စတူဟိ၊ န်သော။ ဘူမီဟိ၊ တို့ဖြင့်။ ကုသလေ၊ တို့ကို။ ဝိသေသေတွာ၊ အထူးပြု၍။ ဒဿေတိ၊ ဣတိ၊ ကြောင့်။ စတူသု ဘူမီသု ကုသလန္တိ၊ ဟူ၍။ ဧကတ္တံ၊ တစ်ခုတည်း၏အဖြစ်ကို။ နေတွာ၊ ဆောင်၍။ ဝစနံ၊ ဟောတော်မူခြင်းသည်။ ယုတ္တံ၊ သင့်မြတ်၏။ ဟိ၊ မှန်။ ဧတ္ထ၊ ဤနိဒ္ဒေသ၌။ ကုသလပဒံ၊ ကုသလံပုဒ် သည်။ ပဓာနံ၊ ပဓာနတည်း။ တဉ္စ၊ ထိုကုသလံပုဒ်သည်လည်း။ ဝိသေသိတဗ္ဗာ န ပေက္ခံ၊ ဓမ္မဟူသောဝိသေသျကို ငဲ့ခြင်းမရှိသော။ ကုသလာကာရမေဝ၊ ကုသိုလ်၏ (အနဝဇ္ဇသုခဝိပါကလက္ခဏာဟူသော) အခြင်းအရာကိုသာ။ အတ္တနော၊ ၏။ သဘာဝေ၊ သဘော၌။ ဌိတံ၊ တည်သည်ကို။ ဂဟေတွာ၊ ၍။ ပဝတ္တမာနံ၊ ဖြစ်လသော်။ ဧကတ္တမေဝ၊ ကိုသာ။ ဥပါဒါယ၊ ဉာဏ်ဖြင့်ယူ၍။ ပဝတ္တတိ၊ ၏။ ဘေဒံ၊ ကုသိုလ်အပြားကို။ (ဥပါဒါယ) န (ပဝတ္တတိ၊) ဣတိ၊ ဤသို့ မှတ်အပ်၏။
၁၃၈၅။ ဒွါဒသ၊ ပေ။ ဧတ္ထာပိ၊ ဤပါဌ်၌လည်း။ ပဌမာကုသလစိတ္တုပ္ပာဒေါ၊ ပဌမအကုသိုလ်စိတ္တုပ္ပာဒ်ကို။ သမယဖဿာဒိဝသေန၊ သမယ၊ဖဿအစရှိသည်တို့၏အစွမ်းဖြင့်။ ဘေဒံ၊ အပြားကို။ အနာမသိတွာ၊ ၍။ သောမနဿ၊ ပေ။ ဘာဝေ၊ သောမနဿသဟဂုတ် ဒိဋ္ဌိဂသမ္ပယုတ်စိတ္တုပ္ပာဒ်၏အဖြစ်၌။ ဧကတ္တံ နေတွာ ဝုတ္တော။ ဧဝံ၊ တူ။ ယာဝ၊ အကြင်မျှလောက်။ ဒွါဒသမော၊ တစ်ဆယ့်နှစ်ခုမြောက် အကုသိုလ်သည်။ (အတ္ထိ၊) (တာဝ၊ ထိုဒွါဒသမအကုသိုလ်စိတ်တိုင်အောင်။ ဝုတ္တော၊) ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဒွါဒသ၊ ပေ။ စိတ္တုပ္ပာဒါတိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တံ။ ဧဝံ၊ တူ။ စတူသု ဘူမီသု ဝိပါကောတိအာဒီသုပိ၊ စတူသု ဘူမီသု ဝိပါကောအစရှိသောပုဒ်တို့၌လည်း။ ယထာယောဂံ၊ စွာ။ ယောဇေတဗ္ဗံ၊ ယှဉ်စေထိုက်၏။
စိတ္တုပ္ပဒါတိ ဧတ္ထ၊ ၌။ ဧတ္ထ၊ ဤစေတသိက်အပေါင်း၌။ ဥပ္ပဇ္ဇတိ၊ ၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဥပ္ပဒေါ၊ မည်၏။ ကိံ၊ အဘယ်သည်။ ဥပ္ပဇ္ဇတိ၊ နည်း။ စိတ္တံ၊ စိတ်သည်။ (ဥပ္ပဇ္ဇတိ၊) စိတ္တဿ၊ ၏။ ဥပ္ပာဒေါ၊ ဖြစ်ရာစေတသိက်အပေါင်း တည်း။ စိတ္တုပ္ပောဒေါ၊ အပေါင်း။ ဣတိ ဧဝံ၊ သို့။ အဝယဝေန၊ အစိတ်ဖြစ်သော စေတသိက်ဖြင့်။ သမုဒါယောပ လက္ခဏဝသေန၊ အပေါင်းဖြစ်သော စိတ်စေတသိက်ကို မှတ်သားခြင်း၏အစွမ်းဖြင့်။ အတ္ထော၊ သည်။ သမ္ဘဝတိ၊ ဖြစ်သင့်၏။ ဟိ၊ လဒ္ဓဂုဏ်ကို ဆိုဦးအံ့။ ဧဝံ သတိ၊ သော်။ (အစိတ်ဖြစ်သော စေတသိက်ဖြင့် အပေါင်းဖြစ်သော စိတ် စေတသိက်ကို မှတ်သားခြင်း၏အစွမ်းဖြင့် အနက်ဖြစ်လသော်၊) စိတ္တစေတသိကရာသိ၊ စိတ်၊ စေတသိက် အစုသည်။ စိတ္တုပ္ပာဒေါ၊ စိတ္တုပ္ပာဒမည်၏။ ဣတိ၊ ဤအနက်သည်။ သိဒ္ဓေါ၊ ပြီးစီးသည်။ ဟောတိ။
အဋ္ဌကထာယံ ပန၊ ၌ကား။ စိတ္တမေဝ ဥပ္ပာဒေါ စိတ္တုပ္ပာဒေါတိ၊ ဟူ၍။ အညဿ၊ စိတ်မှတစ်ပါးသော။ ဥပ္ပဇ္ဇနကဿ၊ ဖြစ်တတ်သော ရုပ်ကို။ နိဝတ္တနတ္ထံ၊ နစ်စေခြင်းအကျိုးငှာ။ စိတ္တဂ္ဂဟဏံ၊ စိတ္တဟူသော ဝိသေသန သဒ္ဒါကို။ ကတံ၊ ပြီ။ စိတ္တဿ၊ ၏။ အနုပ္ပဇ္ဇနကဘာဝ နိဝတ္တနတ္ထံ၊ မဖြစ်တတ်သည်၏အဖြစ်ကို နစ်စေခြင်း အကျိုးငှာ။ ဥပ္ပာဒဂ္ဂဟဏံ၊ ဥပ္ပာဒသဒ္ဒါကို။ (ကတံ၊) ဝါ၊ တစ်နည်း။ စိတ္တုပ္ပာဒကဏ္ဍေ၊ ၌။ စိတ္တံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတီတိ၊ ဟူ၍။ စိတ္တဿ၊ ၏။ ဥပ္ပဇ္ဇကနဘာဝေါ၊ ဖြစ်တတ်သည်၏အဖြစ်သည်။ ပါကဋော၊ ထင်ရှားပြီ။ ဣတိကတွာ၊ ဤအကြောင်းကြောင့်။ စိတ္တမေဝ ဥပ္ပာဒေါတိ၊ ဟူ၍။ (သင်္ဂဟကာရေန) ဝုတ္တံ။ အနုပ္ပဇ္ဇနကဿ၊ မဖြစ်တတ်သော။ နိဝတ္တေသဗ္ဗဿ၊ သော။ စိတ္တဿ၊ ၏။ သဗ္ဘဝါ၊ ထင်ရှားရှိသည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ ဥပ္ပာဒဂ္ဂဟဏံ၊ ဥပ္ပာဒသဒ္ဒါကို။ န ကတံ၊ မပြုအပ်သည်မဟုတ်။ (အချို့စာအုပ် တို့၌ နမပါ၊) ဣတိ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ စ၊ ဆက်။ အယံ အတ္ထော၊ ဤအနက်ကို။ ဒွိပဉ္စဝိညာဏာနီတိ အာဒိသုဝိယ၊ တို့၌ကဲ့သို့။ စိတ္တပ္ပဓာနော၊ စိတ်ဟူသော ပဓာနရှိသော။ နိဒ္ဒေသော၊ အကျယ်ညွှန်ပြကြောင်း စကားတည်း။ ဣတိ ကတွာ၊ ကြောင့်။ ဝုတ္တော၊ ဣတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗော၊
၁၄၂၀။ ဆသု ဒွါရေသူတိဧတ္ထ၊ ၌။ ပဉ္စဒွါရေ၊ ၌။ ဝတ္တဗ္ဗမေဝ၊ ပရိတ္တာရမဏဟု အထူးဆိုဖွယ် သည်ပင်။ နတ္ထိ။ မနောဒွါရေပိ၊ ၌လည်း။ ပရိတ္တာရမဏမေဝ၊ ကာမတရားဟူသော အာရုံရှိသည်သာလျှင်ဖြစ်သော။ ဇဝနံ၊ ဇော၏နောက်သို့။ တဒါရမဏသင်္ခါတံ၊ တဒါရုံဟု ဆိုအပ်သော။ ဘဝင်္ဂံ၊ ဘဝင်သည်။ အနုဗန္ဓတိ၊ အစဉ်လိုက်၏။ ဟိ၊ မှန်။ (တစ်နည်း၊) ဟိ (ယသ္မာ၊) တံ၊ ထိုတဒါရုံဟု ဆိုအပ်သော ဘဝင်သည်။ ပရိတ္တဿ၊ ကာမဖြစ်သော။ ကမ္မဿ၊ ကံ၏။ ဝိပါကော၊ အကျိုးတည်း။ ဝိပါကောစ၊ အကျိုးဟူသည်လည်း။ ဣဋ္ဌာနိဋ္ဌာရမဏာနုဘဝနံ၊ ဣဋ္ဌာရုံ အနိဋ္ဌာရုံကို ခံစားတတ်သောသဘောတည်း။ စ၊ ဆက်။ ဝိပါကော၊ အကျိုးတည်း။ ကမ္မာနုရူပေါ၊ ကံအားလျော်သည်။ ဟောတိ၊ ဖြစ်ရာ၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ပရိတ္တကမ္မဝိပါကော၊ ကာမ ဖြစ်သော ကံ၏အကျိုးသည်။ ပရိတ္တာရမဏဿေဝ၊ ကာမအာရုံကိုသာ။ အနုဘဝနံ၊ ခံစားသည်။ ဟောတိ။ တသ္မာ၊ သဗ္ဗံ၊ သော။ တဒါရမဏံ၊ ကို။ ပရိတ္တာရမဏံတိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တံ။
ယဒိဧဝံ၊ ယင်းသို့ဖြစ်လျှင်။ မဟဂ္ဂတဝိပါကောပိ၊ မဟဂ္ဂုတ်ဝိပါက်သည်လည်း။ မဟဂ္ဂတာနုဘဝန မေဝ၊ မဟဂ္ဂုတ်အာရုံကို ခံစားတတ်သည်သာ။ အာပဇ္ဇတိ၊ ဖြစ်သည် မဟုတ်လော။ ဣတိစေ၊ ဤသို့ စောဒနာအံ့။ န၊ မဖြစ်။ (ကသ္မာ၊) သမာဓိပဓာနဿ၊ ပြဓာန်းသော သမာဓိရှိသော။ အပ္ပနာပ္ပတ္တဿ၊ အပ္ပနာသို့ရောက်သော။ သညာဝသာရမဏဿ၊ သညာ၏အစွမ်းကြောင့် ဖြစ်သော ပထဝီကသိုဏ်းအစရှိသောအာရုံရှိသော။ ကမ္မဿ၊ မဟဂ္ဂုတ်ကံ၏။ ဝိပါကေန၊ ဝိပါက်သည်။ တာဒိသေနေဝ၊ ထိုကံကဲ့သို့ ရှုအပ်သည်သာလျှင်။ ဘဝိတဗ္ဗတ္တာ၊ ဖြစ်ထိုက်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်တည်း။ တသ္မာ၊ သမာဓိသုခါနုဘဝနဘူတော၊ သမာဓိချမ်းသာ ကို ခံစားတတ် သည်ဖြစ်၍ဖြစ်သော။ ဧသောပိ၊ ထိုဝိပါက်သည်လည်း။ ကမ္မာနုရူပတောယေဝ၊ ကံအားလျော်သောအားဖြင့် သာလျှင်။ ကမ္မာရမဏော၊ ကံ၏အာရုံဟူသောအာရုံရှိသည်။ (မဟဂ္ဂုတ်ကံ၏ အာရုံဖြစ်သော ပထဝီကသိုဏ်း အစရှိသော အာရုံရှိသည်၊) ဟောတိ။ ဣတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗော၊ စ၊ ဆက်။ ကမ္မာနုရူပတောဧဝ၊ ကံအားလျော်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်ပင်။ တဒါရမဏံ၊ သည်။ ပရိတ္တာရမဏံ၊ ကာမအာရုံရှိသည်။ (သမာနံ) ပိ၊ သော်လည်း။ မဟဂ္ဂတဇဝနံ၊ မဟဂ္ဂုတ်ဇောသို့။ နာနုဗန္ဓတိ၊ မလိုက်။ တတောဧဝ၊ ထို့ကြောင့်ပင်။ (ကမ္မာနုရူပဖြစ်သော ကြောင့် ပင်၊) ပဋိသန္ဓိအာဒိဘူတော၊ ပဋိသန္ဓေအစရှိသည်ဖြစ်၍ဖြစ်သော။ ကာမဝစရဝိပါ ကော၊ သည်။ ကမ္မနိမိတ္တမ္ပိ၊ ကမ္မနိမိတ်ကိုလည်း။ ပရိတ္တမေဝ၊ ကာမသာလျှင်ဖြစ်သော။ အာရမဏံ၊ ကို။ ကရောတိ၊ မဟဂ္ဂတံ (ဝါ)၊ မဟဂ္ဂုတ်အာရုံကိုလည်းကောင်း။ အပ္ပမာဏံဝါ၊ လောကုတ္တရာအာရုံကိုလည်းကောင်း။ (အာရမဏံ) န (ကရောတိ။)
ပန၊ ဆက်။ ယသ္မာ၊ မဟဂ္ဂတာရမဏော၊ မဟဂ္ဂုတ်အာရုံရှိသော။ ဓမ္မော၊ သည်။ ပရိတ္တာရ၊ မဏဿ၊ ကာမအာရုံရှိသော။ ဓမ္မဿ၊ အား။ ကမ္မပစ္စယေန၊ နာနက္ခဏိကကမ္မပစ္စ သတ္တိဖြင့်။ ပစ္စယော၊ ကျေးဇူးပြုသည် (ဟောတိ၊) အပ္ပမာဏာရမဏော၊ လောကုတ္တရာ အာရုံရှိသော။ ဓမ္မော၊ သည်။ ပရိတ္တာရမဏဿ၊ သော။ ဓမ္မဿ၊ အား။ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော (ဟောတိ၊) ဣတိ (ဘဂဝတာ) ဝုတ္တံ။ စ၊ ဆက်။ ပရိတ္တရမဏော၊ ကာမအာရုံရှိသော။ မဟဂ္ဂတပ္ပမာဏ၊ ဝိပါကော၊ မဟဂ္ဂုတ်ဝိပါက် လောကုတ္တရာဝိပါက်သည်။ န အတ္ထိ။ ဣဓစ၊ ဤအတ္ထုဒ္ဓါရကဏ္ဍ၌ လည်း။ သဗ္ဗကာမာဝစရဝိပါကာနံ၊ အလုံးစုံသော ကာမာဝစရဝိပါက်တို့၏။ ပရိတ္တာရမဏ တာဝ၊ ကာမအာရုံရှိကုန်သည်၏အဖြစ်ကိုသာ။ ဝုတ္တာ။ တသ္မာ၊ ကမ္မာနုရူပတော၊ ကံအားလျော်သောအားဖြင့်။ မဟဂ္ဂတပ္ပမာဏာရမဏမ္ပိ၊ မဟဂ္ဂုတ်အာရုံ လောကုတ္တရာအာရုံ ရှိသည်လည်းဖြစ်သော။ ပရိတ္တကမ္မံ၊ ကာမာဝစရကံသည်။ ပဋိသန္ဓိံ၊ ကို။ ယဒိ ဒေတိ၊ (ဧဝံ သတိ၊) ကမ္မဂတိနိမိတ္တာရမဏမေဝ၊ ကံအာရုံ ဂတိနိမိတ် အာရုံ ရှိသည်လည်းဖြစ်သော။ (ပဋိသန္ဓိ) ဒေတိ၊ ပဝတ္တိဝိပါကမ္ပိ၊ ပဝတ္တိဝိပါက်ကိုလည်း။ ရူပါဒိပရိတ္တာရမဏ မေဝ၊ ရူပါရုံအစရှိသော ကာမအာရုံရှိသော ဝိပါက်ကိုသာ။ (ဒေတိ၊) ဣတိ ဝေဒိတဗ္ဗံ။
ခီဏာသဝါနံ၊ ရဟန္တာတို့၏။ ဝါသနာဝသေန၊ ဝါသနာ၏အစွမ်းကြောင့်။ သတိ ဝိပ္ပယုတ္တဟသနံ၊ သတိနှင့်မယှဉ် သောပြုံးရယ်ခြင်းသည်။ ပဝတ္တမာနံ၊ သော်။ ပရိတ္တေသွေဝ၊ ကာမအာရုံတို့၌သာ။ ပဝတ္တတိ၊ ဣတရေသု၊ ကာမအာရုံမှတစ်ပါးသော မဟဂ္ဂုတ်စသော အာရုံတို့၌။ န (ပဝတ္တတိ၊) (ကသ္မာ၊) ကိလေသဝိရဟေ၊ ကိလေသာ တို့၏ ကင်းခြင်းသည်။ (သတိ၊ သော်၊) တာဒိသ၊ ပေ။ ဘာဝတော၊ ထိုကဲ့သို့ ရှုအပ်သော သတိဝိပ္ပယုတ္တသဟန အကြောင်း ဖြစ်ခြင်းမရှိခြင်း ကြောင့်တည်း။ တသ္မာ၊ တဿ၊ ထိုဟသိတုပ္ပာဒ်၏။ ပိတ္တာရမဏတာ၊ ကို။ ဝုတ္တာ။
ခီဏာသဝါနံ၊ တို့၏။ အသက္ကစ္စဒါနာဒီနိ၊ လေးလေးစားစား မပြုမူ၍ ပေးလှူခြင်း အစရှိသည်တို့ကို။ ဝါ၊ မလေးမစားပေးလှူခြင်း အစရှိသည်တို့ကို။ အာဒရာ ကာရဏဝသေနဝ၊ လေးစားမှုကို မပြုခြင်း၏အစွမ်းဖြင့် သာလျှင်။ ဝေဒိတဗ္ဗာနိ၊ န်၏။ ကောသဇ္ဇာဒိ အကုသလဝသေန၊ ပျင်းရိခြင်းအစရှိသော ကုသိုလ်၏အစွမ်းဖြင့်။ န (ဝေဒိတဗ္ဗာနိ၊) ဟိ၊ မှန်။ တေ၊ ထိုရဟန္တာတို့သည်။ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓသဗ္ဗုဿုက္ကာ၊ ငြိမ်းအေးပြီးသော အလုံးစုံသော ကြောင့်ကြရှိကုန်သော။ ဥတ္တမပုရိသာ၊ မြတ်သော ယောကျ်ားတို့တည်း။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ တေသံ၊ ထိုရဟန္တာတို့၏။ အာဒရာကရဏဉ္စ၊ လေးစားမှုကို မပြုခြင်းဟူသည်လည်း။ နိရုဿုက္ကတာဧဝ၊ ကြောင့်ကြမှု မရှိသည်၏အဖြစ်သာတည်း။ ဣတိ ဝေဒိတဗ္ဗာ၊
၁၄၂၁။ အတိပ္ပဂုဏာနံတိဝစနံ၊ စကားသည်။ နိရာဒရဿ၊ လေးစားခြင်းမရှိသော။ ဉာဏဝိပ္ပယုတ္တပစ္စဝေက္ခ ဏဿ၊ ဆင်ခြင်တတ်သော ဉာဏဝိပ္ပယုတ်စိတ်၏။ ဝိသယဒဿနံ၊ အာရုံကိုပြကြောင်းစကားတည်း။ တဿေဝါတိထိုဆင်ခြင်တတ်သော ဉာဏဝိပ္ပယုတ်စိတ်၏ သာ အာရုံဟူ၍။ ဝိသယနိယမနံ၊ အာရုံကို ပိုင်းခြား သတ်မှတ်ကြောင်း စကားသည်။ န၊ မဟုတ်။ ဟိ၊ မှန်။ ဉာဏသမ္ပယုတ္တဿပိ၊ ဉာဏသမ္ပယုတ်စိတ်၏လည်း။ အတိပ္ပဂုဏာနံ၊ အလွန်အဝါးဝစွာ လေ့လာအပ်ပြီးသော ဈာန်တို့၏။ ဝိသယတာ၊ အာရုံ၏ အဖြစ်သည်။ သုဋ္ဌုတရံ၊ သာ၍လွန်စွာ။ ဟောတိ ဧဝ၊ ဖြစ်နိုင်သော။ ပဂုဏံ၊ အဝါးဝစွာလေ့လာ အပ်ပြီးသော။ ဂန္ထံ၊ ကျမ်းစာကို။ သဇ္ဈယန္တော၊ သရဇ္ဈာယ်သူသည်။ ဒွတ္တယော၊ နှစ်ခု သုံးခုကုန်သော။ ဝါစနာမဂ္ဂေ၊ ဆိုအပ်သော အစဉ်တို့ကို။ ဝါ၊ ပို့ချအပ်သောအစဉ်တို့ကို။ ဂတေပိ၊ လွန်သွားသည်တို့ကိုလည်း။ ဉာဏဝိပ္ပယုတ္တသတိမန္တေန၊ ဉာဏဝိပ္ပယုတ် သတိရှိသူသည်။ သဇ္ဈယိတတ္တာ၊ သရဇ္ဈာယ်အပ်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ နသလ္လက္ခေတိယထာ၊ မမှတ်သားမိ လိုက်သကဲ့သို့။ ဧဝံ၊ တူ။ ပဂုဏဇ္ဈာနေသုပိ၊ အဝါးဝစွာ လေ့လာအပ်ပြီးသောဈာန်တို့၌လည်း။ ပဝတ္တိ၊ ဉာဏဝိပ္ပ ယုတ် ပစ္စဝေက္ခဏာ၏ဖြစ်ခြင်းသည်။ ဟောတိ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ အတိပ္ပဂုဏာနံတိ အာဒိ၊ အစရှိသော။ (ယံ ဝစနံအတ္ထိ၊ တံ ဝစနံ သင်္ဂဟကောရော) အာဟ၊
ကသိဏနိမိတ္တာဒိ ပညတ္တီတိ၊ ပါဌ်ဖြင့်။ ပုဗ္ဗေ၊ ၌။ ဒဿိတံ၊ ပြအပ်ပြီးသော။ သဗ္ဗံ၊ သော။ ဥပါဒါပညတ္တိံ၊ ဥပါဒါပညတ်ကို။ အာဟ၊ ပန၊ ဆက်။ တံ၊ ထိုဥပါဒါပညတ်ကို။ (ဝဒန္တိ၌ စပ်၊) ရူပါဒယောဝိယ၊ ရုပ် အစရှိသည် တို့ကဲ့သို့။ အဝိဇ္ဇမာနော၊ ထင်ရှားမရှိသော။ (အတ္ထောစ၊ အနက်သည်လည်းကောင်း၊) ဝိဇ္ဇမာနေ၊ သော။ အတ္ထောစ၊ သည်လည်းကောင်း။ (ဟောတိ၊) ဣတိအာစရိယော ဝဒန္တိ။ ပန၊ ဆက်။ သမ္မုတိသစ္စေ၊ သမ္မုတိသစ္စာ၌။ ဝုစ္စမာနာနံ၊ ဆိုအပ်သော အနက်တို့၏။ ကသိဏ၊ ပေ။ မတ္တတော၊ ကသိုဏ်းနိမိတ်အစရှိသော စကား၏ တည်ရာမျှ၏ အဖြစ်ကြောင့်။ ဝစနဝေါဟာရေနေဝ၊ စကားအသုံးအနှုန်းအားဖြင့်သာလျှင်။ ပညတ္တီတိ၊ ပညတ်ဟူ၍။ ဝုစ္စတိ၊ ဟိ၊ မှန်။ တဿ၊ ထိုသမ္မုတိသစ္စာကို။ ပညာပန၊ အပြားအားဖြင့် သိစေကြောင်း စကားသည်။ အဝိဇ္ဇမာနပညတ္တိ၊ အဝိဇ္ဇမာနပညတ်တည်း။ ဣတိ၊ သို့။ တဿ၊ ထိုသမ္မုတိသစ္စာကို အပြားအား ဖြင့်သိစေကြောင်းစကား၏။ အဝိဇ္ဇမာနတ္တံ၊ အဝိဇ္ဇမာန၏ အဖြစ်ကို။ အဋ္ဌကထာယံ၊ ၌။ ဝုတ္တံ။ ဣတိ၊ ဤသို့ မှတ်အပ်၏။
ပန၊ ဆက်။ အဝိဇ္ဇမာနမ္ပိ၊ ထင်ရှားမရှိသည်လည်းဖြစ်သော။ တံ၊ ထိုသမ္မုတိသစ္စာကို။ ဝိဇ္ဇမာနမိဝ၊ ထင်ရှားရှိသကဲ့ သို့။ ဂဟေတွာ၊ ၍။ ပဝတ္တမာနာယ၊ ဖြစ်သော။ သညာယ၊ သညာ၏။ ပရိတ္တာဒီသု၊ ကာမတရားအစရှိသည်တို့ တွင်။ အယံနာမဓမ္မော၊ ဤမည်သော တရားသည်။ အာရမဏံ၊ အာရုံတည်း။ ဣတိ၊ သို့။ ဝတ္တုံ၊ ငှာ။ န၊ သက္ကာ၊ (ကသ္မာ၊) တေ ဧဝဓမ္မေ၊ ထိုပရိတ္တ အစရှိသောတရားတို့ကိုပင်။ ဥပါဒါယ၊ စိတ်ဖြင့်ယူ၍။ ပဝတ္တမာနာယပိ၊ ဖြစ်ပါသော်လည်း။ ဝါ၊ ဖြင်သည်လည်းဖြစ်သော။ (သညာယ၊ သညာ၏၊) ဓမ္မေသွေဝ၊ ပရိတ္တစသော တရားတို့ ၌သာ။ အဋ္ဌာနတော၊ မတည်ခြင်းကြောင့်တည်း။ တသ္မာ၊ ကြောင့်။ (ပရိတ္တစသော တရားတို့ကိုစွဲ၍ ဖြစ်ပါသော် လည်း ထိုသညာကထိုတရားအပေါ်၌ မတည်ဘဲ နာမည်ပညတ်ပေါ်၌သာ တည်ခြင်းကြောင့်၊) သသမ္ပယုတ္တာ၊ သမ္ပယုတ်တရားနှင့် တကွဖြစ်သော။ သာ၊ ထိုသညာကို။ ပရိတ္တာဒိအာရမဏတိ၊ ပရိတ္တအစရှိ သော အာရုံရှိ၏ ဟူ၍။ နဝတ္တဗ္ဗာ၊ ထိုက်။ ဣတိ၊ သို့။ ဝုတ္တာ။ ပန၊ ဆက်။ န ဝတ္တဗ္ဗာရမဏာတိ ဣဒံ ဝစနံ ဤစကားကို။ (ဝုတ္တံ၌ စပ်၊) ယထာဂဟိတာယရဿ၊ အကြင်ကြင် ယူအပ်တိုင်းသော အခြင်းအရာရှိသော။ သညာဝိသယဿ၊ သညာ၏အာရုံ၏။ နဝတ္တဗ္ဗတ္တံ၊ ပရိတ္တာဒိအာရမဏဟု မဆိုထိုက်သည်၏ အဖြစ်ကို။ သန္ဓာယ၊ ၍။ (ဝုတ္တံ၌ စပ်၊) ဧတေသံ၊ ဤ စိတ္တုပ္ပာဒ်တို့၏။ နဝတ္တဗ္ဗံ၊ ပရိတ္တစသည်ဖြင့် မဆိုထိုက်သော။ အာရမဏံ၊ အာရုံသည်။ (အတ္ထိ၊) ဣတိ၊ ကြောင့်။ နဝတ္တဗ္ဗာရမဏာ၊ တို့မည်၏။ စိတ္တုပ္ပာဒါ၊ စိတ္တုပ္ပာဒ်တို့တည်း။ ဣတိ၊ သို့။ အညပဒတ္ထသမာသံ၊ အညပုဒ်အနက်ရှိသောသမာသ်ကို။ (အညပုဒ်အနက်အရကောက်ရသော ဗဟုဗ္ဗီဟိသမာသ် ကို၊) ကတွာ၊ ၍။ အဋ္ဌကထာယံ၊ ၌။ ဝုတ္တံ၊ ပြီ။ စတုပညာသစိတ္တုပ္ပာဒါနံ၊ ငါးဆယ့်လေးပါးသော စိတ္တုပ္ပာဒ်တို့၏။ (ဝသေန၊ ဖြင့်လည်းကောင်း၊) ရူပဿ၊ ရုပ်၏။ ဝသေနစ၊ ဖြင့်လည်းကောင်း။ ပဉ္စပဏ္ဏာသာယ၊ ငါးဆယ့်ငါးပါးသော။ (ကာမာဝစရဓမ္မာနံ၌ စပ်၊) ကေဝလန္တိ၊ ကား။ ပရာမသနေန၊ ပရာမာသနနှင့်။ ဝိနာ၊ ကင်း၍။ (ပဝတ္တိယံ၌ စပ်၊) အနိဋ္ဌင်္ဂတဝသေနတိ၊ ကား။ အနိစ္ဆယဂမနဝသေန၊ ဆုံးဖြတ်ခြင်းသို့ မရောက်ခြင်း ၏ အစွမ်းဖြင့်။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ အနိစ္စယံ၊ မဆုံးဖြတ်နိုင်ခြင်းသို့။ ဒွေဠံ၊ နှစ်ဖြာအားဖြင့်ဖြစ်ခြင်းသို့။ ဂတော၊ ရောက်သော။ စိတ္တုပ္ပာဒေါ၊ သည်။ အနိဋ္ဌင်္ဂတော၊ မည်၏။ တေနာကာရေန၊ ထိုအခြင်းအရာအားဖြင့်။ ပဝတ္တိ၊ ဖြစ်ခြင်းကို။ အနိဋ္ဌင်္ဂတဝသေနပဝတ္တီတိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တာ။ ပြီ။ နာနာရမဏေသု၊ တို့၌။ စိတ္တဿ၊ ကို။ ဝိက္ခိပနံ၊ အထူးထူးပစ်ချခြင်း သည်။ ဝိက္ခေပေါ၊ မည်၏။ အနဝဋ္ဌာနံ၊ စွဲမြဲစွာ မတည်ခြင်းသည်။ အဝူပသမော၊ မည်၏။ ဂေါတြဘုဝေါဒါနေ၊ ဂေါတြဘု ဝေါဒါန်တို့ကို။ ဂေါတြဘူတိ၊ ဟူ၍။ ဂဟေတွာ၊ ၍။ ဂေါတြဘုကာလေတိ၊ ဟူ၍။ အာဟ။
သဗ္ဗတ္ထပါဒကစတုတ္ထန္တိ ဣဓ၊ ဤပါဌ်၌။ သဗ္ဗတ္ထသဒ္ဒေါ၊ သဗ္ဗတ္ထသဒ္ဒါကို။ သာမိ အတ္ထော၊ သာမိအနက်ရှိ၏ ဟူ၍။ ဒဋ္ဌဗ္ဗော။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ သဗ္ဗေသု၊ ကုန်သော။ ဝိဿနာဒီသု၊ ဝိပဿနာအစရှိသည်တို့ကို။ (နိပ္ပာဒေဝဗ္ဗေ သု၊ ပြီးစေထိုက်ကုန်သော၊) ပါဒကံ ကာရဏံ၊ အခြေခံ အကြောင်းဈာန်သည်။ (ပါဒကံက “ကရဏံ” ဟု ဖွင့် သည်၊) သဗ္ဗတ္ထပါဒကံ၊ မည်၏။ ဣတိ၊ သို့။ ဖလဿ၊ (ဝိပဿနာစသော) အကျိုး၏။ ဝိသယဘာဝေန၊ ဖြစ်ရာ၏ အဖြစ်ဖြင့်။ နိဒ္ဒေသော၊ ညွှန်ပြခြင်းသည်။ (ဟောတိ။)
အာကာသကသိဏစတုတ္ထန္တိ၊ ပါဌ်ဖြင့်။ ပရိစ္ဆေဒါကာသကသိဏစတုတ္ထံ၊ ပရိစ္ဆေဒါကာသက သိဏ စတုတ္ထဈာန်ကို။ အာဟ၊ ဟိ၊ မှန်။ တံ၊ ထိုပရိစ္ဆေဒါကာသကသိဏစတုတ္ထဈာန်သည်။ ရူပါဝစရံ၊ ရူပါဝစရတည်း။ ဣတိရံ၊ ဤရူပါဝစရမှတစ်ပါးသော ကာမာဝစရသည်။ န၊ မဟုတ်။ ဣတိ၊ ဤသို့ မှတ်အပ်၏။
ကုသလတောပိ၊ ကုသိုလ်အားဖြင့်လည်း။ ဒွါဒသဝိဓံ၊ (ဟောတိ၊) ကိရိယတောပိ၊ အားဖြင့်လည်း။ (ဒွါဒသဝိဓံ ဟောတိ၊) ဣတိ၊ ကြောင့်။ စတုဝီသတိဝိဓတာ၊ နှစ်ဆယ့်လေးပါး အပြားရှိသည်၏အဖြစ်ကို။ ဝါ၊ ဝုတ္တာဆိုအပ်ပြီးသည်။ ဟောတိ၊ ၏။
ဝဋ္ဋဿပိ၊ ပေ။ ယေဝါတိ၊ စကားကို။ (ဝဒတိ၌ စပ်၊) ကုသလံ၊ ကုသိုလ်ဈာန်ကိုလည်းကောင်း။ ကိရိယဉ္စ၊ ကိုလည်းကောင်း။ ဧကတော၊ တပေါင်းတည်း။ ကတွာ၊ ၍။ သဗ္ဗတ္ထပါဒကံ၊ သဗ္ဗတ္ထပါဒကဈာန်ဟူ၍။ ဝုတ္တံ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ကိရိယဇ္ဈာန၊ ကိရိယာဈာန်၏။ အဝဋ္ဋပါဒကတ္တာ၊ ဝဋ္ဋပါဒက မဟုတ်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ သာသင်္ကံ၊ ယုံမှားဖွယ်ရှိသည်ဖြစ်၍။ ဝဒတိ၊
မဟဂ္ဂတ၊ ပေ။ ဣဒံ၊ ဤစကားကို။ (ဝုတ္တံ၌ စပ်၊) သော ဧဝံ သမာဟိတေစိတ္တေတီတိ အာဒိနာ၊ သော။ နယေန၊ ဖြင့်။ (ထိုထိုအဘိညာဉ်ခန်း၌ လာသောနည်းဖြင့်၊) ဝုတ္တမ၊ ဟောတော်မူအပ်သော။ ပါကဋံ၊ သော။ ပါဒကဇ္ဈာနစိတ္တံ၊ ပါဒဈာန်ဖြစ်သော စတုတ္ထဈာန်စိတ်ကို။ ပရိကမ္မေဟိ၊ ပရိကမ်စိတ်တို့ဖြင့်။ ဂဟေတွာ၊ စိတ္တေ၌။ ရူပကာယံ၊ ရူပကာယကို။ အဓိဋ္ဌာနစိတ္တေန၊ အဓိဋ္ဌာန်ကြောင်းစိတ်ဖြင့်။ သမောဒဟတိ၊ သွင်းထား၏။ ဣတိ ကတွာ၊ ဤသို့နှလုံးသွင်း၍။ ဝုတ္တံ။ ဟဒက၊ ပေ။ ဣဒမ္ပိ၊ ကိုလည်း။ ယထာဝုတ္တံ၊ သော။ ပါဒကဇ္ဈာနစိတ္တံကို။ အာရမ္မဏံ ကတွာ၊ စိတ္တသန္တာနံ၊ စိတ်အစဉ်ကို။ ရူပကာယေ၊ ၌။ သမောဒဟိတံ၊ ကောင်းစွာထားအပ်သည်ကို။ တဒနုဂတိကံ၊ ထိုရူပကာယသို့ အစဉ်လိုက်သည်ကို။ ကတွာ၊ အဓိဋ္ဌာနံ၊ အဓိဋ္ဌာန်၏။ ဣတိ ကတွာ ဝုတ္တံ။
ပန၊ ဆက်။ ဣဒံ အဓိဋ္ဌာနဒွယံ၊ ဤအဓိဋ္ဌာန်နှစ်ပါးအပေါင်းသည်။ အဒိဿမာနကာယတံ၊ မမြင်အပ်သော ကိုယ်ရှိသည်၏အဖြစ်ကိုလည်းကောင်း။ (ဝါ၊ မထင်ရှားသော ကိုယ်ရှိသည်၏ အဖြစ်သို့လည်းကောင်း။) ဒိဿမာနကာယတဉ္စ၊ သို့လည်းကောင်း။ (ဝါ၊ သို့လည်းကောင်း။) အာပါဒေတိ၊ ရောက်စေ၏။ ဂန္တု၊ ပေ။ ဝသေန၊ မြန်မြန်သွားလိုသူ၏အဖြစ်ဟူသော ပရိကမ်၊ နှေးနှေး သွားလိုသူ၏အဖြစ်ဟူသော ပရိကမ်၏ အစွမ်းဖြင့်။ တံသမ္ပယုတ္တာယ၊ ထိုပရိကမ်နှင့် ယှဉ်သော။ သညာယ၊ သညာ၏။ သုခ၊ ပေ။ ဘာဝတော၊ ကောင်းသောသညာ၊ ပေါ့သောသညာ၏ အဖြစ်ကြောင့်။ ဂမနမ္ပိ၊ သွားခြင်းကိုလည်း။ နိပ္ပာဒေတိ၊ ပြီးစေ၏။ ဣတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။
သောတာပန္နဿ စိတ္တန္တိ၊ ကား။ သောတာပန္နဿ၊ သောတာပန်၏။ ပါဋိပုဂ္ဂလိကံ၊ သီးခြားပုဂ္ဂိုလ်၏ ဥစ္စာဖြစ်သော။ မဂ္ဂဖလစိတ္တံ၊ မဂ်စိတ် ဖိုလ်စိတ်ကို။ (န ဇာနာတိ၌ စပ်၊) ဣတိ ဝေဒိတဗ္ဗံ၊ (ကသ္မာ ဝေဒိတဗ္ဗံ၊) ဟိ (ယသ္မာ)၊ မာရာဒီနံ၊ မာရ်နတ်အစရှိသူတို့၏။ ဘဂဝတော၊ ၏။ စိတ္တဇာနနံ၊ စိတ်ကိုသိခြင်းကို။ ဝုတ္တံ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ စေတောပရိယညာဏလာဘီ၊ စေတောပရိယဉာဏ်ကိုရခြင်းရှိသူသည်။ ကသ္မာ၊ ကြောင့်။ သာသဝစိတ္တံ၊ အာသဝေါတရာနှင့် တကွဖြစ်သော သူတစ်ပါး၏ လောကီစိတ်ကို။ န ဇာနိဿတိ၊ မသိဘဲ ရှိလတ္တံ့နည်း။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (ဣတိ၊ သို့။ ဝေဒိတဗ္ဗံ၊) ဆိန္နသံသာရဝဋ္ဋေ၊ ဖြတ်အပ်ပြီးသော သံသရာဝဋ်ရှိတော်မူကုန်သော။ ဝါ၊ သံသရာဝဋ်ကို ဖြတ်တော်မူပြီးကုန်သော။ ဗုဒ္ဓါ၊ တို့သည်။ ဆိန္နဝဋုမကာ၊ ဆိန္နဝဋုမကတို့မည်၏။ မဂ္ဂ၊ ပေ။ ဧတ္ထ၊ ဤပါဌ်၌။ တာဝ၊ ထို နိဗ္ဗာနပစ္စဝေက္ခဏာမှ ရှေးဦးစွာ။ မဂ္ဂဖလပစ္စဝေက္ခဏာနိ၊ မဂ်ဗိုလ်ကို ဆင်ခြင်တတ်သော ဉာဏ်တို့သည်။ ပုဗ္ဗေနိဝါသာနုဿတိဉာဏေန၊ ဖြင့်။ မဂ္ဂဖလေသု၊ တို့ကို။ ဉာတေသု၊ သိအပ်ပြီးကုန်လတ်သော်။ (သိအပ်ပြီးရာအခါမှ နောက်၌၊) ပဝတ္တန္တိ၊ ဖြစ်ကုန်၏။ နိဗ္ဗာနပစ္စဝေက္ခဏဉ္စ၊ နိဗ္ဗာန်ကို ဆင်ခြင်တတ်သောဉာဏ်သည်လည်း။ နိဗ္ဗာနာရမ္မဏေသု၊ နိဗ္ဗာန်ကို အာရုံရှိကုန်သော။ အပ္ပမာဏဓမ္မေသု၊ လောကုတ္တရာတရားတို့ကို။ ဉာတေသု၊ ဉာဏ်လှုပ်သော်။ (သိအပ်ပြီးရာအခါမှ နောက်၌။) ပဝတ္တတိ၊) ဣတိ၊ ကြောင့်။ မဂ္ဂါဒိပစ္စဝေက္ခဏာနိ၊ မဂ်အစရှိသည်ကို ဆင်ခြင်သောပစ္စဝေက္ခဏာဉာဏ်တို့ကို။ ဝါ၊ တို့သည်။ ပုဗ္ဗေနိဝါသာနုဿတိဉာဏဿ၊ ၏။ အပ္ပမာဏာရမ္မဏတံ၊ လောကုတ္တရာ အာရုံရှိသည်၏အဖြစ်ကို။ သာဓေန္တိ၊ ပြီးစေကုန်၏။ ဣတိ ဝေဒိတဗ္ဗာနိ။
ဟိ၊ မှန်။ အပ္ပမာဏာ၊ လောကုတ္တရာဖြစ်ကုန်သော။ ခန္ဓာ၊ မဂ်ဖိုလ် ခန္ဓာတို့သည်။ ပုဗ္ဗေနိဝါသာနုဿတိဉာဏဿ၊ အား။ အာရမ္မဏပစ္စယေန၊ ဖြင့်။ ပစ္စယော၊ သည်။ (ဟောတိ၊) ဣစ္စေဝ၊ ဤသို့သာ။ ဝုတ္တံ၊ ပြီ။ နိဗ္ဗာနံ၊ သည်။ (ပုဗ္ဗေနိဝါသာနုဿတိဉာဏဿ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော ဟောတိ၊) ဣတိ၊ ဤသို့။ န (ဝုတ္တံ၊) တသ္မာ၊ ပုဗ္ဗေ၊ ပေ။ ဉာဏေနဧဝ၊ ဖြင့်သာလျှင်။ မဂ္ဂဖလပစ္စဝေက္ခဏကိစ္စေ၊ မဂ်ဖိုလ်ကို ဆင်ခြင်ခြင်း ကိစ္စကို။ ဝုစ္စမာနေပိ၊ ဆိုအပ်ပါသော်လည်း။ နိဗ္ဗာနပစ္စဝေက္ခဏာတာ၊ နိဗ္ဗာန်ကို ဆင်ခြင်တတ်သော ဉာဏ်၏အဖြစ်ကို။ ဝတ္တုံ၊ ငှာ။ န သက္ကာ၊ ပန၊ ထိုသို့ပင် ဆိုခြင်းငှာ မတတ်ကောင်း ပါသော်လည်း။ အဋ္ဌကထာယံ၊ ၌။ တဿာပိ၊ ထိုပုဗ္ဗေနိဝါသာနုဿတိဉာဏ်၏လည်း။ နိဗ္ဗာနာရမ္မဏတာ၊ နိဗ္ဗာန်ဟူသောအာရုံရှိသည်၏အဖြစ်ကို။ အနုညာတာ၊ ခွင့်ပြုအပ်ပြီ။ ဣတိ၊ သို့။ ဒိဿတိ၊ တွေ့မြင်အပ်၏။
ကာမာဝစရေ နိဗ္ဗတ္တိဿတီတိ၊ ပါဌ်ဖြင့်။ နိဗ္ဗက္ခန္ဓဇာနနံ၊ ဖြစ်သော ခန္ဓာကို သိခြင်းကို။ အာဟ၊ နိဗ္ဗာနဓာတုယာ ပရိနိဗ္ဗာနဓာတုယာ၊ ကား။ နိဗ္ဗာနာရမ္မဏေဟိ၊ နိဗ္ဗာန်ဟူသော အာရုံရှိကုန်သော။ ကိလေသပရိနိဗ္ဗာနဘူတေဟိ၊ ကိလေသပရိနိဗ္ဗာန်ဖြစ်၍ ဖြစ်ကုန်သော။ မဂ္ဂဖလေဟိ၊ တို့ဖြင့်။ ပရိနိဗ္ဗာယိဿတိ၊ လတံ့။ ဣတိ အတ္ထော သမ္ဘဝတိ၊
၁၃၂၉။ အသဟဇာတတ္တာတိ (ပဒဿ)၊ ၏။ အသမ္ပယုတ္တတ္တာ၊ မယှဉ်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ ဣတိ အတ္ထော (ဟောတိ၊) (ကသ္မာ ဣတိ အတ္ထော ဟောတိ၊) ဟိ (ယသ္မာ)၊ အရူပဓမ္မာနံ၊ နာမ်တရားတို့၏။ အရူပဓမ္မေဟိ၊ တို့နှင့်။ သမ္ပယောဂတော၊ ယှဉ်ခြင်းမှ။ အညာ၊ အခြားသော။ သဟဇာတတာ၊ တကွဖြစ်သည်၏အဖြစ်သည်။ န အတ္ထိ၊ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (ဣတိ အတ္ထော ဟောတိ၊) အညဓမ္မာရမ္မဏကာလေတိ၊ ဟူ၍။ (သင်္ဂဟကာရေန) ဝုတ္တံ။ ပန၊ ထိုသို့ပင် ဆိုအပ်ပါသော်လည်း။ မဂ္ဂါရမ္မဏကာလေပိ၊ မဂ်ဟူသော အာရုံရှိရာအခါ၌လည်း။ ဂရုံ၊ အလေးဂရုကို။ အကရဏေ၊ မပြုခြင်း၌။ မဂ္ဂါဓိပတိဘာဝေန၊ မဂ္ဂါဓိပတိ၏အဖြစ်ဖြင့်။ န ဝတ္တဗ္ဗတာ၊ မဆိုထိုက်သည်၏အဖြစ်ကို။ ယောဇေတဗ္ဗာ။
၁၄၃၃။ နိယောဂါတိ၊ ကား။ နိယောဂတော၊ အမြဲယှဉ်ခြင်းအားဖြင့်။ ဣတိဣမမတ္ထံ၊ ဤအနက်ကို။ သန္ဓာယ၊ ၍။ နိယမေနာတိ၊ ဟူ၍။ (သင်္ဂကာရော) အာဟ၊ ဝါ၊ အဋ္ဌကထာနည်းမှ တစ်နည်းကား။ နိယောဂဝန္တော၊ အမြဲယှဉ်ခြင်းရှိကုန်သော။ တရားတို့သည်။ နိယောဂါ၊ တို့မည်၏။ နိယတာ၊ အမြဲယှဉ်ကုန်သော။ (အနာဂတာရမ္မဏာ နတ္ထိ၌စပ်၊) ဣတိ အတ္ထော၊ ဟိ၊ မှန်။ တစ်နည်း။ ဟိ (ယသ္မာ)၊ စိတ္တုပ္ပာဒကဏ္ဍေ၊ ၌။ ဗောဓိတေသု၊ သိစေအပ်ပြီးကုန်သော။ စိတ္တုပ္ပဒေသု၊ စိတ္တုပ္ပာဒ်တို့တွင်။ ဧကန္တေန၊ ဧကန်အားဖြင့်။ အနာဂတာရမ္မဏော၊ အနာဂတ်အာရုံရှိသော။ ကောစိ၊ တစ်စုံတစ်ခုသော စိတ္တုပ္ပာဒ်သည်။ နတ္ထိ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (“နိယောဂါ အနာဂတာရမ္မဏာ နတ္ထိ”ဟု ထည့်စပ်။)
၁၄၄၃။ ကမ္မံဝါ၊ ပေ။ ရမ္မဏာဝါတိ၊ ဟူ၍။ (သင်္ဂဟကာရေန) ဝုတ္တံ၊ ပနထိုသို့ပင် ဆိုအပ်ပါသော်လည်း။ ကမ္မနိတ်ကို။ အာရဗ္ဘ၊ အာရုံပြု၍။ ပဝတ္တိယံ၊ ဖြစ်ရာအခါ၌။ ပဋိသန္ဓိယာ၊ ပဋိသန္ဓေ၏။ ပစ္စုပ္ပန္နာရမ္မဏဘာဝဉ္စ၊ ပစ္စုပ္ပန်အာရုံရှိသည်၏ အဖြစ်ကိုလည်း။ ပဋိစ္စသမုပ္ပာဒဝိဘင်္ဂဝဏ္ဏနာယံ၊ ၌။ ဝက္ခတိ၊ (အဋ္ဌကထာဆရာကိုယ်တိုင်ဖွင့်) ဆိုလတံ့။ တသ္မာ၊ ဣဒံ၊ ဤကမ္မနိမိတ္တံ ဝါ အစရှိသောစကားကို။ မနောဒွါရစုတိယံ၊ မနောဒွါရစုတိ၌။ မနောဒွါရေ၊ ၌။ အာပါတဂတံ၊ ရှေးရှုကျခြင်းသို့ရောက်သော။ အတီတကမ္မနိမိတ္တံ၊ အတိတ်ကမ္မနိမိတ်ကို။ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ။ ဣတိ၊ သို့။ ဝေဒိတဗ္ဗံ။
သတဒါရမ္မဏာယ၊ တဒါရုံနှင့် တကွဖြစ်သော။ စုတိယာ၊ ၏။ ပဉ္စ၊ ပေ။ ယုကေ၊ စိတ္တက္ခဏငါးချက် ကြွင်းသော အသက်ရှိသော။ ဂတိနိမိတ္တေ၊ ၌။ ပဋိသန္ဓိယာ၊ သည်။ ပဝတ္တာယ၊ ဖြစ်လသော်။ စတ္တာရိ၊ န်သော။ ပစ္စုပ္ပန္နာရမ္မဏာနိ၊ ပစ္စုပ္ပန်အာရုံရှိကုန်သော။ ဘဝင်္ဂါနိ၊ ဘဝင်တို့ကိုလည်းကောင်း။ ဣတရတ္ထ၊ သတဒါရမ္မဏစုတိမှ တစ်ပါးသော အတဒါရမ္မဏစုတိ၌။ ဆ၊ န်သော။ (ဘဝင်္ဂါနိ) စ၊ တို့ကိုလည်းကောင်း။ သန္ဓာယ၊ ၍။ တတော၊ ပေ။ စာတိ၊ ဟူ၍။ (သင်္ဂဟကာရော) အာဟ၊ ဟိ၊ မှန်။) ဣတရတ္ထစ ဆဟူသော စကားသည်မှန်၏၊) ရူပါဝစရာရူပါဝစရာ သတ္တဿဝိယ၊ ၏ကဲ့သို့။ (တဒါရုံကျရိုး မရှိသော ရူပါဝစရ၊ အရူပါဝစရသတ္တဝါ၏ ကဲ့သို့၊) ကာမဓာတုံ၊ ကာမဓာတ်သို့။ ဥပပဇ္ဇန္တဿ၊ ကပ်ရောက်သော သတ္တဝါ၏။ ယဒါ၊ ၌။ ဂတိနိမိတ္တာရမ္မဏေ၊ ဂတိနိမိတ် အာရုံရှိသော။ ဇဝနေ၊ ဇောသည်။ ပဝတ္တေ၊ သော်။ တဒါရမ္မဏေ၊ သည်။ အနုပ္ပန္နေဧဝ၊ မဖြစ်မီသာလျှင်။ စုတိ၊ သည်။ ဟောတိ၊ တဒါ၊ ၌။ ပဋိသန္ဓိတော၊ မှ။ ပရာနိ၊ န်သော။ ဆ၊ န်သော။ ဘဝင်္ဂါနိ၊ တို့သည်။ ပစ္စုပ္ပန္နာရမ္မဏာနိ၊ န်သည်။ ဟောန္တိ။ ဣတိ၊ ဤသို့ မှတ်အပ်၏။ ဒိဋ္ဌိသမ္ပယုတ္တေဟိ၊ ဒိဋ္ဌိနှင့်ယှဉ်သော စိတ်တို့ဖြင့်။ သပရာမာသာနေဝ၊ ပရမာသနှင့်တကွ ဖြစ်သည်သာလျှင်ဖြစ်ကုန်သော။ အဿာဒနာဒီနိ၊ အဿာဒန အစရှိသည်တို့ကို။ ဒဋ္ဌဗ္ဗာနိ။
ပဏ္ဏတ္တိ (နိဗ္ဗာနာ) ရမ္မဏာနဉ္စ ဇဝနာနံ ပုရေစာရိကကာလေတိ၊ ပါဌ်ဖြင့်။ ယေသံ၊ အကြင်ဇောတို့၏။ ပုရေစာရိကကာလေ၊ ရှေ့သွားဖြစ်ရာအခါ၌။ ဧကန္တေန၊ ဧကန်အားဖြင့်။ အာဝဇ္ဇနာယ၊ မနောဒွါရာဝဇ္ဇန်း၏။ အတီတာ၊ ပေ။ ဘာဝေန၊ အတိတ်အစရှိသော အာရုံရှိသည်၏ အဖြစ်ဖြင့်။ နဝတ္တဗ္ဗတ္တာ၊ မဆိုထိုက်သည်၏ အဖြစ်သည်။ (ဟောတိ၊) တေသံ၊ ထိုဇောတို့၏။ ဝသေန၊ ဖြင့်။ နယံ၊ နည်းကို။ ဒဿေတိ၊ နိဗ္ဗာနာရမ္မဏနမ္ပိ၊ နိဗ္ဗာန်အာရုံရှိသည်လည်းဖြစ်ကုန်သော။ ဇဝနာနံ၊ တို့၏။ ပုရေစာရိကကာလေ၊ ၌။ သာ၊ ထိုမနောဒွါရာဝဇ္ဇန်းကို။ တထာ၊ ထိုအတိတ်အစရှိသော အာရုံရှိသည်၏အဖြစ်ဖြင့်။ န ဝတ္တဗ္ဗာ၊ ပန၊ သို့သော်လည်း။ ဧကန္တေန၊ အားဖြင့် (န ဝတ္တဗ္ဗာ၊ မဆိုထိုက်သည်ကား၊) န၊ မဟုတ်။ (ကသ္မာ)၊ မဂ္ဂဖလဝီထိသု၊ တို့၌။ တဿာ၊ ထို မနောဒွါရာဝဇ္ဇန်း၏။ အနိဗ္ဗာနာရမ္မဏတ္တာ၊ နိဗ္ဗာန်အာရုံ မရှိသည်၏အဖြစ်ကြောင့်တည်း။
ဣမေ ဂန္ဓာတိ၊ ပါဌ်ဖြင့်။ ပစ္စုပ္ပန္နာ၊ ပစ္စုပ္ပန်ဖြစ်ကုန်သော။ ဂန္ဓာ၊ နံ့သာတို့ကို။ ဂဟိတာနနု၊ (စိတ်ဖြင့်) ယူအပ်ကုန်သည် မဟုတ်လော။ ဂထံ၊ လျှင်။ ဧတ္ထ၊ ဤဣမေဂန္ဓာဟု အာရုံပြုရာ၌။ အနာဂတာရမ္မဏတာ၊ အနာဂတ်အာရုံ ရှိသည်၏ အဖြစ်သည်။ ဟောတိ၊ နည်း။ ဣတိ၊ ဤကား စောဒနာတည်း။ အဋ္ဌာရသဝဿာဓိကာနိ၊ တစ်ဆယ့်ရှစ်နှစ် အလွန်ရှိကုန်သော။ ဒွေဝဿသတာနိ၊ အနှစ်နှစ်ရာတို့ပတ်လုံး။ မာသုဿိံသု၊ မခြောက်ပါစေကုန်လင့်။ ဣတိ၊ ဤသို့။ ပဝတ္တိတော၊ (စိတ်၏) ဖြစ်ခြင်းကြောင့်တည်း။ ဟိ၊ မှန်။ အနာဂတော၊ ၌။ မာသုဿိံသု၊ န်လင့်။ ဣတိ၊ ဤသို့။ အနာဂတံ၊ အနာဂတ်ဖြစ်သော။ ဂန္ဓံ၊ နံ့သာကို။ ဂဟေတွာ၊ (စိတ်ဖြင့်) ယူ၍။ (အာရုံပြု၍၊) ပဝတ္တတိ၊ ဣတိ၊ ကား။ အဓိပ္ပာယော၊ အဋ္ဌကထာဆရာ၏ အလိုတည်း။
စိတ္တဝသေန၊ ဖြင့်။ ကာယံ၊ ကိုယ်ကို။ ပရိဏာမေန္တော၊ ညွတ်စေသူသည်။ အဘိမုခီဘူတံ၊ ရှေးရှုဖြစ်၍ဖြစ်သော။ တဒါ၊ ညွတ်စေရာ ထိုအခါ၌။ ဝိဇ္ဇမာနမေဝ၊ ထင်ရှားရှိသည်သာလျှင်ဖြစ်သော။ ကာယံ၊ ကို။ အာရမ္မဏံ၊ ကို။ ကရောတိ၊ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ပစ္စုပ္ပန္နာရမ္မဏံ၊ ပစ္စုပ္ပန်အာရုံရှိသော။ အဓိဋ္ဌာနစိတ္တံ၊ အဓိဋ္ဌာန်စိတ်သည်။ ဟောတိ။ တထာ၊ တူ။ အတ္တနော၊ ၏။ ကာယဿ၊ ကို။ (ကရဏေ၌ စပ်၊) ဒီဃရဿာဏုထူလနီလာဒိဘာဝါ ပါဒနဝသေန၊ ရှည်သည်၏အဖြစ်၊ ပုသည်၏အဖြစ်၊ သေးငယ်သည်၏အဖြစ်၊ တုတ်သည်၏ အဖြစ်၊ အညိုအစရှိသည်၏ အဖြစ်သို့ ရောက်စေခြင်း၏အစွမ်းဖြင့်။ (ကရဏေစ၊ ၌လည်းကောင်း၊) အညဿ၊ အခြားသော။ ပါဋိဟာရိယဿ၊ တန်ခိုးပြာဋိဟာကို။ ကရဏေစ၊ ပြုခြင်း၌လည်းကောင်း။ ယောဇေတဗ္ဗံ၊ ယှဉ်စေထိုက်၏။ (“ပစ္စုပ္ပန်အာရုံရှိသောစိတ်ကို ယှဉ်စေထိုက်၏”ဟူလို။)
ဧတ္ထ၊ ပေ။ ဝေဒိတဗ္ဗာတိ (ပဒဿ)၊ ၏။ ဧတ္ထန္တရေ၊ ဤအတွင်း၌။ ပဝတ္တာ၊ ဖြစ်ကုန်သော။ ရူပသန္တတိ အရူပသန္တတိဝါ၊ ရုပ်အစဉ်၊ နာမ်အစဉ်တို့၏ အလှည့်အကြိမ်တို့ကို။ ဧကဒွိသန္တတိဝါရာ နာမာတိ၊ ဧကဒွိသန္တတိဝါရမည်၏ ဟူ၍။ ဝေဒိတဗ္ဗာ၊ န်၏။ ဣတိ အတ္ထော (ဟောတိ၊) ဝါ၊ အဋ္ဌကထာနည်းမှ တစ်နည်းကား။ အတိ၊ ပေ။ သမုဋ္ဌာနာ၊ အလွန်တိုလျသော သဘောတူဥတု အစရှိသည်တို့ကြောင့် ဖြစ်ကုန်သောအစဉ်တို့ကို။ ဧကဒွိသန္တတိဝါရာတိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တာ၊ န်ပြီ။
ဥဘယမေတံ ပစ္စုပ္ပန္နန္တိ (ပဒဿ၊ ၏။) အဒ္ဓါပစ္စုပ္ပန္နံ၊ အဒ္ဓါပစ္စုပ္ပန်သည်။ ဟောန္တံ၊ ဖြစ်သော။ ဧတံ ဥဘယံ၊ ဤနှစ်ပါးစုံသည်။ ဟောတိ။ ဣတိ အတ္ထော၊ သံဟီရတီတိ၊ ကား။ တဏှာဒိဋ္ဌာဘိနန္ဒနာဟိ၊ တဏှာဒိဋ္ဌိဟူသော အဘိနန္ဒနတို့သည်။ အာကဍ္ဍ္ဎိယတိ၊ ဆွဲငင်အပ်၏။
ကေစီတိ (ပဒဿ)၊ ၏။ အဘယဂိရိသိနောတိ၊ အဘယဂိရိဝါသိနောဟူ၍။ (အတ္ထံ၊ အနက်ကို၊) ဝဒန္တိ၊ ဆိုကြကုန်၏။ ပန၊ ထိုသို့ပင် ဆိုကြပါကုန်သော်လည်း။ တေ၊ ထိုအဘယဂိရိဝါသီ ထေရ်တို့သည်။ စိတ္တဿ၊ ၏။ ဌိတိက္ခဏံ၊ ဌီခဏကို။ န ဣစ္ဆန္တိ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဌိတိက္ခဏေဝါ ပဋိဝိဇ္ဈတီတိ၊ ဟူ၍။ န ဝတ္တဗ္ဗံ၊ မဆိုထိုက်သည်။ သိယာ၊ တထာ၊ ထိုမှတစ်ပါး။ ယေ၊ အကြင်ကေစိဆရာတို့သည်။ ဣဒ္ဓိ၊ ပေ။ ဥပ္ပဇ္ဇတီတိ၊ ဟူ၍။ (ဝတ္တမာနံ ဟူသောပုဒ်အဋ္ဌကထာ၌ မပါ၊) ဝဒန္တိ။ တေသံ၊ ထိုကေစိဆရာတို့၏။ ဌိတိ၊ ပေ။ ပဋိဝိဇ္ဈတီတိဝစနံ၊ စကားသည်။ န သမေတိ၊ ရှေ့နောက်မညီ။ (ကသ္မာ နသမေတိ၊) ဟိ (ယသ္မာ)၊ တသ္မိံ ခဏဒွယေ၊ ထို ခဏနှစ်ပါးအပေါင်း၌။ ဥပ္ပဇ္ဇမာနံ၊ ဖြစ်သော စိတ်သည်။ ပရစိတ္တေန၊ သူတစ်ပါးစိတ်နှင့်။ သဟ၊ ဧကက္ခဏေ၊ တစ်ပြိုင်နက်သော ခဏ၌။ န ဥပ္ပဇ္ဇတိနာမ၊ ဖြစ်သည် မမည်။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (န သမေတိ၊) စ၊ ရှေ့နောက် မညီရုံသာမကသေး။ ဌိတိဘင်္ဂက္ခဏေသု၊ ဌီခဏ၊ ဘင်ခဏတို့၌။ ဥပ္ပဇ္ဇမာနံ၊ ဖြစ်သော စိတ်သည်။ ဧကဒေသံ၊ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းသည်။ (တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းသော စိတ်က၊) ပစ္စုပ္ပန္နာရမ္မဏံ၊ ပစ္စုပ္ပန်အာရုံရှိသည်လည်းကောင်း။ ဧကဒေသံ၊ သည်။ အတီတာရမ္မဏံ၊ လည်းကောင်း။ အာပဇ္ဇတိ၊ ဖြစ်၏။
စ၊ သည်သာမကသေး။ (အပြစ်ပြဖို့ရန် သည်သာမကသေး၊) ပရဿ၊ ပေ။ အာဝဇ္ဇိတေတိ၊ ဟူ၍။ ယံ၊ အကြင် စကားကို။ ဝုတ္တံ။ ဧတ္ထစ၊ ဤစကား၌လည်း။ မဟာဇနော၊ မဟာဇနဟူသည်။ (မဟာဇနဿ၌ မဟာဇနဟူသည်၊) အတ္တနာ၊ မိမိမှ။ ပရေ၊ န်သော။ အနေကေ၊ န်သော။ ပုဂ္ဂလာ၊ ပုဂ္ဂိုလ်တို့တည်း။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ပရေသံ၊ တို့၏။ စိတ္တံ၊ ကို။ ဇာနိဿာမိ၊ အံ့။ ဣတိ၊ သို့။ အာဝဇ္ဇနပ္ပဝတ္တိ၊ အာဝဇ္ဇန်း၏ဖြစ်ခြင်းသည်။ ဝါ၊ ကို။ ဝတ္တဗ္ဗာ သိယာ၊ ပရဿာတိ၊ ပရဿဟူသောပုဒ်၏။ မဟာဇနဿာတိ၊ ဟူ၍။ အတ္ထော၊ သည်။ အထာပိသမ္ဘဝေယျ၊ အကယ်၍မူလည်း ဖြစ်သင့်အံ့။ တထာပိ၊ ဟူ၍။ အတ္ထော၊ သည်။ အထာပိသမ္ဘဝေယျ၊ အကယ်၍မူလည်း ဖြစ်သင့်အံ့။ တထာပိ၊ ထိုသို့ ဖြစ်သင့်ပြန်သော်လည်း။ တဿ၊ ထိုမဟာဇန၏။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ပုဂ္ဂလဿေဝ၊ ပုဂ္ဂိုလ်တစ်ယောက်၏ပင်။ စိတ္တရာသိံ၊ ကို။ အာဝဇ္ဇိတွာ၊ အာဝဇ္ဇန်းဖြင့် ဆင်ခြင်ပြီး၍။ ဧကဿ၊ တစ်ခုသောစိတ်ကို။ ပဋိဝိဇ္ဈနံ၊ အသိဉာဏ်ဖြင့် ထိုးထွင်း၍သိခြင်းသည်။ အယုတ္တံ၊ (ကသ္မာ အယုတ္တံ၊) ဟိ (ယသ္မာ)၊ ရာသိအာဝဇ္ဇနံ၊ စိတ်အစုကို ဆင်ခြင်ခြင်းသည်။ ဧကဒေသဝဇ္ဇနံ၊ စိတ်တစ်ဖို့ကို ဆင်ခြင်ခြင်းသည်။ န ဟောတိ၊ မဟုတ်။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (အယုတ္တံ၊) တသ္မာ၊ ကြောင့်။ (အာဝဇ္ဇန်း၏ အာရုံက စိတ်အစုဖြစ်၍ ဉာဏ်၏အာရုံက စိတ်တစ်ခုဖြစ် ရကားအာဝဇ္ဇန်းနှင့် ဉာဏ်ကို အာရုံပြားနေသည့်အတွက် မသင့်သောကြောင့်၊) တေဟိ၊ ထိုကေစိဆရာတို့သည်။ မဟာဇနဿ၊ ပေ။ အာဒိ၊ စကားကို။ န ဝတ္တဗ္ဗံ၊ မဆိုထိုက်၊
ပန၊ ဆက်။ တေ၊ ထိုကေစိဆရာတို့သည်။ ယသ္မာ၊ ပေ။ ဥပ္ပဇ္ဇတီတိ၊ ဟူ၍။ ယံ၊ အကြင် စကားကို။ ဝဒန္တိ။ တတ္ထ၊ ထို စကား၌။ အယံဥပ္ပဇ္ဇတီတိ၊ ဟူ၍။ ယံ၊ အကြင် စကားကို။ ဝဒန္တိ။ တတ္ထ၊ ထို စကား၌။ အယံအဓိပ္ပာယော၊ သည်။ သိယာ၊ စေတောပရိယဉာဏလာဘီ၊ စေတောပရိယဉာဏ်ကို ရခြင်းရှိသောပုဂ္ဂိုလ်သည်။ ပရဿ စိတ္တံ ဉာတုကာမော (ဟုတွာ၊) ပါဒကဇ္ဈာနံ၊ ပါဒကဈာန်ကို။ သမာပဇ္ဇိတွာ၊ ဝင်စားပြီ။ ၍။ ဝုဋ္ဌာယ၊ ထပြီး၍။ အတီတာဒိ ဝိဘာဂံ၊ အတိတ်စိတ်အစရှိသော ခွဲခြားမှုကို။ အကတွာ၊ ၍။ စိတ္တသာမညေန၊ စိတ် သာမညအားဖြင့်။ ဣမဿ စိတ္တံဇာနာမီတိ၊ ဤသူ၏စိတ်ကိုသိအံ့ဟူ၍။ ပရိကမ္မံ၊ ကို။ ကတွာ၊ ပုန ပါဒကဇ္ဈာနံ သမာပဇ္ဇိတွာ ဝုဋ္ဌာယ၊ သာမညေနေဝ၊ စိတ်သာမညာအားဖြင့်ပင်။ စိတ္တံ အာဝဇ္ဇိတွာ၊ တိဏ္ဏံဝါ၊ သုံးပါးသော်လည်းဖြစ်ကုန်သော။ စတုန္နံဝါ၊ န်သော။ ပရိကမ္မာနံ၊ ပရိကမ်ဇောတို့၏။ အနန္တရာ၊ အခြားမဲ့၌။ စေတောပရိယညာဏေန၊ ဖြင့်။ ပရစိတ္တံ၊ ကို။ ပဋိဝိဇ္ဈတိ၊ ထိုးထွင်း၍သိ၏။ ဒိဗ္ဗစက္ခုနာ၊ ဖြင့်။ ရူပံ၊ ရူပါရုံကို။ (ဝိဘာဝေတိ) ဝိယ၊ ထင်စွာဖြစ်စေသကဲ့သို့။ (တထာ၊ တူ။ ပရစိတ္တံ၊ ကို၊) ဝိဘာဝေတိ၊ ၏။ တတော၊ ထိုသူ၏စိတ်ကို ထိုးထွင်း၍ သိပြီးရာအခါမှ။ ပရံပန၊ နောက်၌ကား။ ကာမာဝစရစိတ္တေဟိ၊ တို့ဖြင့်။ နီလာဒိဝဝတ္ထာနံ၊ အညိုအစရှိသော ရူပါရုံကို ပိုင်းခြားခြင်းသည်။ (ဟောတိ) ဝိယ၊ (တထာ) သရာဂဒိဝဝတ္ထာနံ၊ သရာဂအစရှိသောစိတ်ကို ပိုင်းခြားခြင်းသည်။ ဟောတိ။ တတ္ထ၊ ထိုသို့ ပိုင်းခြားရာ၌။ ဒိဗ္ဗစက္ခုနာ၊ ဖြင့်။ ဒိဋ္ဌဟဒယဝတ္ထုရူပဿ၊ မြင်အပ်သောဟဒယဝတ္ထုရုပ်ရှိသော။ အဘိမုခီဘူတဿ၊ သော။ သတ္တဿ၊ ၏။ စိတ္တသာမညေန၊ အားဖြင့်။ စိတ္တံ၊ ကို။ အာဝဇ္ဇယမာနံ၊ ဆင်ခြင်သော။ အာဝဇ္ဇနံ၊ အာဝဇ္ဇန်းသည်။ အဘိမုခီဘူတံ၊ သော။ ဝိဇ္ဇမာနံ၊ သော။ စိတ္တံ၊ ကို။ အာရမ္မဏံ ကတွာ၊ စိတ္တံ၊ ကို။ အာဝဇ္ဇေတိ၊ ဆင်ခြင်၏။ ပရိကမ္မာနိစ၊ ပရိကမ်ဇောတို့သည်လည်း။ ဝိဇ္ဇမာနံ၊ သော။ တံတံ စိတ္တံ၊ ကို။ စိတ္တသာမညေနေဝ၊ အားဖြင့်သာလျှင်။ အာရမ္မဏံ ကတွာ၊ စိတ္တံဇာနနပရိကမ္မာနိ၊ စိတ်ကိုသိကြောင်း ပရိကမ်တို့သည်။ ဟုတွာ၊ ပဝတ္တန္တိ။
စေတောပရိယညာဏံ ပန၊ စေတောပရိယဉာဏ်သည်ကား။ ဝိဇ္ဇမာနံ၊ သော။ စိတ္တံ၊ ကို။ ပဋိဝိဇ္ဈန္တံ၊ ထိုးထွင်းကာ သိလျက်လည်းကောင်း။ ဝိဘာဝေန္တံ၊ ထင်စွာဖြင့်လျက်လည်းကောင်း။ တေန၊ ထိုအာရုံဖြစ်သော စိတ်နှင့်။ သဟ၊ ဧကက္ခဏေဧဝ၊ ၌သာ။ ဥပ္ပဇ္ဇတိ၊ တတ္ထ၊ ထိုသို့ဖြစ်ရာ၌။ ယသ္မာ၊ သန္တာနဿ၊ အာရမ္မဏိကစိတ်အစဉ်၏။ သန္တာနဂ္ဂဟဏတော၊ အာရုံဖြစ်သော စိတ်အစဉ်ကို ယူခြင်ခြင်းကြောင့်။ ဧကတ္တဝသေန၊ တစ်ခုတည်းအဖြစ်၏ အစွမ်းဖြင့်။ (ဧကတ္ထနည်းအားဖြင့်၊) အာဝဇ္ဇနာဒီနိ၊ တို့သည်။ စိတ္တနေဝ၊ စိတ်ဟူ၍သာ။ ပဝတ္တာနိ၊ အာရုံပြု၍ ဖြစ်ကုန်ပြီ။ ယံ၊ အကြင် အာရုံကို။ စေတောပရိယညာဏေန၊ ဖြင့်။ ဝိဘာဝိတံ၊ ထင်စွာ ဖြစ်စေအပ်ပြီး။ (သိအပ်ပြီ၊) တဉ္စ၊ ထိုအာရုံသည်လည်း။ စိတ္တမေဝ၊ စိတ်ပင်တည်း။ တသ္မာ သမာနာကာရပ္ပဝတ္တိတော၊ ထိုသို့တူသော အခြင်း အရာအားဖြင့် ဖြစ်ခြင်းကြောင့်။ အနိဋ္ဌေ၊ အလိုမရှိအပ်သော။ မဂ္ဂဖလဝီထိတော၊ မှ။ အညသ္မိံ၊ သော။ ဌာန၊ ၌။ အာဝဇ္ဇနဇဝနာနံ၊ အာဝဇ္ဇန်းဇောတို့၏။ နာနာရမ္မဏတာ၊ အမျိုးမျိုးသော အာရုံရှိကုန်သည်၏ အဖြစ်သည်။ န ဟောတိ၊ မဖြစ်တော့။ စ၊ သည်သာမကသေး။ ပစ္စုပ္ပန္နာရမ္မဏံ၊ ပစ္စုပ္ပန်အာရုံရှိသော။ ပရိကမ္မံ၊ ပရိကပ်ဇောသည်။ ပစ္စုပ္ပန္နာရမ္မဏဿ၊ သော။ စေတောပရိယဉာဏဿ၊ အား။ အာသေဝနပစ္စယော၊ အာသေဝနပစ္စည်း သတ္တိဖြင့် ကျေးဇူးပြုသည်။ (ဟောတိ၊) ဣတိ၊ ဤပါဠိတော်စကားသည်။ သိဒ္ဓံ၊ ပြီးစီးသည်။ ဟောတိ။ စ၊ သည်သာမကသေး။ ဧဝံ၊ ဤသို့ ခဏပစ္စုပ္ပန်တရားကိုသာ ပစ္စုပ္ပန်ဟု ယူအပ်သည်ရှိသော်။ အတီတတ္တိကော၊ အတီတတိက်သည်။ အဘိန္နော၊ မပျက်စီးသည်။ (တစ်နည်း) အဘိန္နော၊ ပဋ္ဌာန်းပါဠိတော်နှင့် မကွဲပြားသည်။ (ဟောတိ၊)
အညထာ၊ ခဏပစ္စုပ္ပန်ကို ပစ္စုပ္ပန်ဟု ယူခြင်းမှတစ်ပါးသော အခြင်းအရာအားဖြင့်။ သန္တတိ ပစ္စုပ္ပန္နေစ၊ သန္တတိပစ္စုပ္ပန်ကိုလည်းကောင်း။ အဒ္ဓါပစ္စုန္နေစ၊ အဒ္ဓါပစ္စုပ္ပန်ကိုလည်းကောင်း။ ပစ္စုပ္ပန္နန္တိ၊ ပစ္စုပ္ပန်ဟူ၍။ ဣဓ၊ ဤစေတောပရိယဉာဏ်၏ အာရုံကိုပြရာ၌။ ဝုစ္စမာနေ၊ ဆိုအပ်သော။ အတီတာနာဂတဉ္စ၊ အတိတ်တရား၊ အနာဂတ်တရားတို့၏လည်း။ ပစ္စုပ္ပန္နတာ၊ ပစ္စုပ္ပန်တရားတို့၏ အဖြစ်သည်။ အာပဇ္ဇေယျ၊ ဖြစ်ရာ၏။ စ၊ ဆက်။ တထာ သတိ၊ ထိုသို့ဖြစ်လသော်။ ပစ္စုပ္ပန္နော၊ ပေ။ အာဒိ၊ အစရှိသော စကားသည်။ ဝါ၊ ကို။ ဝတ္တဗ္ဗံ၊ ဟောတော်မူထိုက်သည်။ သိယာ၊ စ၊ စင်စစ်ကား။ တံ၊ ထိုစကားကို။ န ဝုတ္တံ။ ပန၊ အနွယကား။ အတီတော၊ ပေ။ အာဒိစနတော၊ အစရှိသော ပါဠိကိုဟောတော်မူခြင်းကြောင့်။ အဒ္ဓါ၊ ပေ။ သွေဝ၊ အဒ္ဓါပစ္စုပ္ပန်၊ သန္တတိပစ္စုပ္ပန်တို့တွင်ပင်။ အနန္တရာတီတာ၊ အခြားမဲ့ဖြစ်၍ လွန်ကုန်ပြီးသော။ စတ္တာရော၊ န်သော။ ခန္ဓာ၊ တို့ကို။ အတီတာတိ၊ အတိတ်ခန္ဓာတို့ဟူ၍။ ဝိညာယန္တိ။ စ၊ ဆက်။ အဘိဓမ္မမာတိကာယ၊ အဘိဓမ္မာမာတိကာ၌။ အာဂတဿ၊ သော။ ပစ္စုပ္ပန္နပဒဿ၊ ပစ္စုပ္ပန်ဟူသောပုဒ်၏။ (ပစ္စုပန္နာ ဓမ္မာ၌ ပစ္စုပ္ပန်ဟူသောပုဒ်၏၊) အဒ္ဓါ၊ ပေ။ ပဒတ္ထတာ၊ အဒ္ဓါပစ္စုပ္ပန်ဟူသော ပုဒ်အနက်ရှိသည်၏အဖြစ်ကို။ ကတ္ထစိ၊ တစ်စုံတစ်ခုသော။ ပါဠိယံ၊ ၌။ န ဝုတ္တာ။
တသ္မာ၊ ထို့ကြောင့်။ တေဟိ၊ ထိုကေစိဆရာတို့သည်။ ဣဒ္ဓိမဿစ၊ တန်ခိုးရှိသူ၏လည်းကောင်း။ ပရဿစ၊ သူတစ်ပါး၏ လည်းကောင်း။ ဧကက္ခဏေ၊ တစ်ပြိုင်နက်သော ခဏ၌။ စိတ္တုပ္ပတ္တိယာ၊ စိတ်၏ဖြစ်ခြင်းကြောင့်။ စေတောပရိယဉာဏဿ၊ စေတောပရိယဉာဏ်၏။ ပစ္စုပ္ပန္နာရမ္မဏတာ၊ ကို။ ဝုတ္တာ။
ပန၊ ဆက်။ ယဒါ၊ ၌။ ဣမဿ၊ ဤသူ၏။ ယံ စိတ္တံ၊ သည်။ ပဝတ္တံ၊ ဖြစ်ပြီး။ တံ၊ ထိုဖြစ်ပြီး စိတ်ကို။ ဇာနာမိ၊ သိအံ့။ (ဣတိဝါ၊ ဤသို့သော်လည်းကောင်း၊) ယံ၊ အကြင်စိတ်သည်။ ဘဝိဿတိ၊ တံ၊ ထိုဖြစ်လတံ့စိတ်ကို။ ဇာနိဿာမိ၊ ဣတိဝါ၊ ဤသို့သော်လည်းကောင်း။ အာဘောဂံ၊ နှလုံးသွင်းမှုကို။ ကတွာ၊ ၍။ (အာဝဇ္ဇန်းဖြင့် ဆင်ခြင်၍၊) ပါဒကဇ္ဈာနသမာပဇ္ဇနာဒီနိ၊ ပါဒကဈာန်ကိုဝင်စားခြင်း အစရှိသည်တို့ကို။ ကရောတိ၊ တဒါ၊ ၌။ အာဝဇ္ဇနပရိကမ္မာနိ၊ အာဝဇ္ဇန်းစိတ် ပရိကမ်စိတ်တို့သည်လည်းကောင်း။ စေတောပရိယညာနဉ္စ၊ သည်လည်းကောင်း။ အတီတာနာဂတာရမ္မဏာနေဝ၊ အတိတ်အာရုံအနာဂတ်အာရုံ ရှိကုန်သည်သာလျှင်။ ဟောန္တိ၊ (ကသ္မာ၊) အာဝဇ္ဇနေနေဝ၊ အာဝဇ္ဇန်းသည်ပင်။ ဝိဘာဂဿ၊ အတိတ်အနာဂတ်ဟု ဝေဖန်အပ်သော အထူး၏။ ဝါ၊ ဝေဖန်အပ်သော အထူးကို။ ကတတ္တာ၊ ပြုအပ်ပြီး၏ အဖြစ်ကြောင့်တည်း။ (ဣတိ၊ ဤဆိုအပ်ပြီးကား။ အဓိပ္ပာယော၊ ကေစိထေရ်တို့၏ အလိုတည်း။)
ပန၊ ဝါဒန္တရကား။ ယေ၊ အကြင်ဆရားတို့သည်။ ဣဒ္ဓိမာ၊ ပေ။ ပစ္စုပ္ပန္နာရမ္မဏတ္တတိ၊ ဟူသော။ ဣဒံဝစနံ၊ ဤစကားကို။ နိဿာယ၊ မှီ၍။ အာဝဇ္ဇနဇဝနာနံ၊ အာဝဇ္ဇန်းဇောတို့၏။ ပစ္စုပ္ပန္နာတီတာရမ္မဏဘာဝေန၊ ပစ္စုပ္ပန်အာရုံ၊ အတိတ်အာရုံ ရှိကုန်သည်၏အဖြစ်သည်။ (သတိ) ပိ၊ သော်လည်း။ နာနာရမ္မဏတ္တာဘာဝေါ၊ ကွဲပြားသော အာရုံရှိကုန်သည်၏ အဖြစ်၏ မရှိခြင်းသည်။ (ဟောတိ) ဝိယ၊ ကဲ့သို့။ (တထာ) ဧက၊ ပေ။ အနာဂတေသု၊ တစ်ချက်၊ နှစ်ချက်၊ သုံးချက်၊လေးချက်၊ ငါးချက်သော စိတ္တက္ခဏအားဖြင့် မရောက်ကုန်သေးသော။ စိတ္တေသု၊ စိတ်ဟူသော အာရုံတို့ကို။ အာဝဇ္ဇိတေသုပိ၊ ဆင်ခြင်အပ်ပါကုန်သော်လည်း။ အာဝဇ္ဇနဇဝနာနံ၊ တို့၏။ ယထာသမ္ဘာဝံ၊ ဖြစ်သင့်သည်အားလျော်စွာ။ အနာဂတေ၊ ပေ။ ဘာဝေ၊ အနာဂတ်အာရုံ၊ ပစ္စုပ္ပန်အာရုံ၊ ပစ္စုပ္ပန်အာရုံ၊ အတိတ်အာရုံရှိကုန်သည်၏ အဖြစ်သည်။ န သိယာ၊ မဖြစ်ရာ။ တေန၊ ထို့ကြောင့်။ စတု၊ ပေ။ နာဂတေ၊ လေးချက်၊ ငါးချက်သောစိတ္တက္ခဏအားဖြင့် မရောက်လာသေးသော စိတ်ကို။ အာဝဇ္ဇိတေ၊ ဆင်ခြင်အပ်သော်။ အနာဂတာ၊ ပေ။ နန္တရံ၊ အနာဂတ်အာရုံရှိသော ပရိကမ်ဇောတိ၏အခြားမဲ့၌။ ခဏပစ္စုပ္ပန္နာရမ္မဏံ၊ ခဏပစ္စုပ္ပန်လျှင် အာရုံရှိသော။ စေတောပရိယညာဏံ၊ သည်။ သိဒ္ဓံ၊ ပြီးစီး၏။ ဣတိ ဝဒန္တိ။
တေသံ၊ ထိုဆရာတို့၏။ ဝါဒေါ၊ ဝါဒသည်။ (န သိဇ္ဈတိ၌စပ်၊) အနာဂတာရမ္မဏေ၊ သော။ ပေ။ ပစ္စယော (ဟောတိ၊) ဣတိ၊ သို့။ ဣမေသံ ပဥှာနံ၊ ဤပြဿနာတို့၏။ (သိခြင်းငှာ အလိုရှိသောအနက်တို့၏၊) ဝါ၊ တို့ကို။ အနုဒ္ဓဋတ္တာ၊ မထုတ်ဆောင်အပ်ကုန်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်လည်းကောင်း။ ဂဏဋတ္တာ၊ မထုတ်ဆောင်အပ်ကုန်သည်၏ အဖြစ်ကြောင်း လည်းကောင်း။ ဂဏနာယ၊ ဂဏန်းသင်္ချာဝါရ၌။ အာသေဝနေတီဏီတိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တတ္တာစ၊ ကြောင့်လည်းကောင်း။ န သိဇ္ဈတိ၊ မပြီးစီး။ (ကသ္မာ နသိဇ္ဈတိ၊) ဟိ (ယသ္မာ) အနာသေဝနံ၊ အာသေဝနပစ္စည်း မဖြစ်သော။ ကုသလကြိယမဟဂ္ဂတံ၊ ကုသိုလ်မဟာဂ္ဂုတ်၊ ကြိယာမဟဂ္ဂုတ်သည်။ န အတ္ထိ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (န သိဇ္ဈတိ။)
စ၊ ဆက်။ ဧတဿဝါဒဿ၊ ဤဝါဒ၏။ အာဝဇ္ဇနဇဝနာနံ၊ အာဝဇ္ဇန်းဇောတို့၏။ ခဏ၊ ပေ။ ဝစနဿ၊ ခဏပစ္စုပ္ပန်အာရုံ၊ ချုပ်ပြီးသော အတိတ်အာရုံရှိသည်၏အဖြစ်ကို ဆိုကြောင်း စကား၏။ နိဿယဘာဝေါ၊ မှီရာ၏အဖြစ်သည်။ န သိဇ္ဈတိ၊ (ကသ္မာ န သိဇ္ဈတိ၊) ယံ၊ အကြင်စိတ်သည်။ ပဝတ္တံ၊ ဖြစ်ပြီ။ (တံ၊ ထိုဖြစ်ပြီးစိတ်ကို။ ဇာနိဿာမိ၊ သိအံ့။ ဣတိဝ၊ ဤသို့သော်လည်းကောင်း၊) ယံ၊ အကြင်စိတ်သည်။ ပဝတ္တိဿတိ၊ (တံ၊ ထိုဖြစ်လတံ့စိတ်ကို။ ဇာနိဿာမိ၊) ဣတိဝါ၊ ဤသို့သော်လည်းကောင်း။ ဝိသေသံ၊ အထူးကို။ အကတွာ၊ မပြုမူ၍။ ဂဟဏေ၊ စိတ်သာမညကို ယူခြင်းသည်။ (သတိ၊) အာဝဇ္ဇနဿ၊ ၏။ အနာဂတဂ္ဂဟဏဘာဝံ၊ အနာဂတ်အာရုံကို ယူခြင်းမရှိသည်ကိုလည်းကောင်း။ တဒဘာဝါ၊ ထိုအနာဂတ်အာရုံကို ယူခြင်း၏မရှိခြင်းကြောင့်။ ဇဝနာနံပိ၊ ပရိကမ်စသောဇောတို့၏လည်း။ ပဝတ္တမာနဂ္ဂဟဏာဘာဝဉ္စ၊ ပစ္စုပ္ပန်အာရုံကို ယူခြင်းမရှိသည်ကိုလည်းကောင်း။ သန္ဓာယေဝ၊ ၍သာ။ တဿ၊ ထိုစကား၏။ ဝါ၊ ကို။ ဝုတ္တတ္တာ၊ ကြောင့်။ (န သိဇ္ဈတိ။)
ဟိ၊ ချဲ့။ တဒါ၊ ဝိသေသကို မပြုမူ၍၊ စိတ်သာမညကိုယူရာ ထိုအခါ၌။ ဘဝင်္ဂစလာနာနန္တရံ၊ ဘဝင်္ဂစလာန၏ အခြားမဲ့၌။ အဘိမုခီဘူတမေဝ၊ ရှေးရှုဖြစ်၍ ဖြစ်သည်သာလျှင်ဖြစ်သော။ စိတ္တံ၊ ပစ္စုပ္ပန်စိတ်ကို။ အာရဗ္ဘ၊ ၍။ အာဝဇ္ဇနာ၊ အာဝဇ္ဇန်းသည်။ ပဝတ္တတိ၊ ၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဇာနနစိတ္တဿပိ၊ သိတတ်သော အဘိညာဉ်စိတ်၏လည်း။ ဝတ္တမာနာရမ္မဏဘာဝေ၊ ပစ္စုပ္ပန်အာရုံရှိသည်၏ အဖြစ်သည်။ (သတိ၊) အာဝဇ္ဇနဇာနစိတ္တာနံ၊ အာဝဇ္ဇန်းစိတ်၊ သိတတ်သောအဘိညာဉ်စိတ်တို့၏။ သဟဋ္ဌာနဒေါသာမတ္တိယာ၊ အတူတကွ တည်ခြင်း ဟူသော အပြစ်သို့ ရောက်ခြင်းအားဖြင့်လည်းကောင်း။ ဝါ၊ ကြောင့်လည်းကောင်း။ ရာသိ၊ ပေ။ ပဋိဝေဓေ၊ စိတ်အစုကို ဆင်ခြင်ခြင်း၊ ထိုအစုတွင် တစ်စိတ်တစ်ဒေသဖြစ်သော စိတ်တစ်ခုကို ထိုးထွင်း၍သိခြင်းသည်။ (သတိစ၊ ရှိသော် လည်းကောင်း၊) သမ္ပတ္တသမ္ပတ္တာဝဇ္ဇနဇာနနေ၊ ရောက်လာ ရောက်လာသော အာရုံကို ဆင်ခြင်ခြင်း၊ သိခြင်းသည်။ (သတိ) စ၊ သော်လည်းကောင်း။ အနိဋ္ဌေ၊ သော။ န ဌာနေ၊ ၌။ (မဂ္ဂဝီထိ၊ ဖလဝီထိမှ တစ်ပါးသောအရာ၌၊) အာဝဇ္ဇနဇဝနာနံ၊ တို့၏။ နာနာရမ္မဏဘာဝဒါသာပဝတ္တိယာစ၊ ကွဲပြားသောအာရုံရှိသည်၏ အဖြစ်ဟူသော အပြစ်သို့ ရောက်ခြင်းအားဖြင့်လည်းကောင်း။ ဝါ၊ ကြောင့်လည်းကောင်း။ ခဏပစ္စုပ္ပန္နံ၊ ပေ။ ဟောတီတိ၊ ဟူသော။ ယံ၊ အကြင် စကားကို။ ဝုတ္တံ။ တံ၊ ထိုစကားသည်။ အယုတ္တံ၊ မသင့်။ ဣတိ၊ သို့။ ပဋိက္ခိပိတွာ၊ ပယ်ပြီး၍။ ယထာ၊ ပေ။ ဝသေနေဝ၊ အကြင်အကြင် ဆိုအပ်ပြီးသောအပြစ်သို့ မရောက်ရာကာလ၏ အစွမ်းဖြင့်သာလျှင်။ အဒ္ဓါ၊ ပေ။ ရမ္မဏတ္တာ၊ အဒ္ဓါပစ္စုပ္ပန်၊ သန္တတိပစ္စုပ္ပန်လျှင်အာရုံရှိသည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ နာနာရမ္မဏတ္တာဘာဝံ၊ ကွဲပြားသော အာရုံရှိသည်အဖြစ် မရှိခြင်းကို။ ဒိသွာ၊ မြင်၍။ အာဝဇ္ဇနဇဝနာနံ၊ တို့၏။ ဝတ္တမာနတံနိရုဒ္ဓါရမ္မဏဘာဝေါ၊ ပစ္စုပ္ပန်အာရုံ၊ ထိုချုပ်ပြီးသော အတိတ်အာရုံရှိသည်၏ အဖြစ်ကို။ ဝုတ္တော၊ အဋ္ဌကထာဆရာ ဆိုအပ်ပြီ။ ဣတိ၊ ဤကား အကျယ်တည်း။
တံပိ ဝစနံ၊ ကိုလည်း။ ပုရိမဝါဒိနော၊ ရှေ့ကေစိဝါဒီ ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည်။ နာနုဇာနေယျုံ၊ ခွင့်မပြုကုန်ရာ။ (ကသ္မာ နာနုဇာနေယျုံ၊) ဟိ (ယသ္မာ) တသ္မိံ၊ ထို အဒ္ဓါပစ္စုပ္ပန်၊ သန္တတိပစ္စုပ္ပန်အာရုံရှိသည်၏အဖြစ်သည်။ သတိ၊ သော။ အာဝဇ္ဇနာ၊ ပေ။ အာဒီသုဝိယ၊ ပါဠိရပ်တို့၌ကဲ့သို့။ (အာဝဇ္ဇနာကုသလာနံ ခန္ဓာနံ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယောအစရှိသော ပါဠိရပ်တို့၌ကဲ့သို့၊) အညပဒသင်္ဂဟိတဿ၊ အခြားပုဒ်ဖြင့် သိမ်းယူအပ်သော ပစ္စုပ္ပန် တရား၏။ အနန္တရတိ၊ ဟူ၍။ ဝတ္တဗ္ဗံ သိယာ၊ စ၊ စင်စစ်ကား။ န ဝုတ္တံ၊ ဟောတော်မမူအပ်။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (နာနုဇာနေယျုံ၊)
ပန၊ ပရိဟာရပက္ခမှတစ်ပါး စောဒကပက္ခကို ဆိုဦးအံ့။ ကသ္မာ၊ ကြောင့်။ ဧဝံ၊ သို့။ (ဤမျှလောက် ကျယ်ဝန်းအောင်၊) စေတောပရိယညာဏဿ၊ ၏။ ပစ္စုပ္ပန္နာရမ္မဏာတာ၊ ပစ္စုပ္ပန်အာရုံရှိသည်၏အဖြစ်ကို။ ဝိစာရိတာ၊ စိစစ်အပ်သနည်း။ အတီတော၊ ပေ။ ပစ္စယောတိ၊ ဟူသော။ ဧတေသံ၊ ဤပါဠိရပ်တို့၏။ ဝိဘင်္ဂေသု၊ ဝိဘင်းတို့၌။ အတီတာ၊ ပေ။ ပစ္စယောတိ၊ ဟူ၍လည်းကောင်း။ အနာဂတာ၊ ပေ။ ပစ္စယောတိ၊ ဟူ၍လည်းကောင်း။ ဥပ္ပန္နတ္တိကေစ၊ ဥပ္ပန္နတိက်၌လည်း။ အနုပ္ပန္နာ၊ ပေ။ ပစ္စယောတိ၊ ဟူ၍။ စေတောပရိယညာဏဂ္ဂဟဏံ၊ စေတောပရိယဉာဏ်ကို ယူခြင်းကို။ ကတွာ၊ ပြီး၍။ ပစ္စုပ္ပန္နေ ဓမ္မော ပစ္စုပ္ပန္နေဿာတိ၊ ဟူသော။ ဧတဿ၊ ဤစကားရပ်၏။ ဝိဘင်္ဂေ၊ ဝိဘင်း၌။ ပစ္စုပ္ပန္နာ၊ ပေ။ ပစ္စယောတိ၊ ဟူ၍လည်းကောင်း။ ဥပ္ပန္နတ္တိကေစ၊ ၌လည်း။ ဥပ္ပန္နာ၊ ပေ။ ပစ္စယောတိ၊ ဟူ၍လည်းကောင်း။ ဧတ္တကဿေဝ၊ ဤမျလောက်ကိုသာ။ ဝုတ္တတ္တာ၊ ကြောင့်။ ပစ္စုပ္ပန္နစိတ္တေ၊ ပစ္စုပ္ပန်စိတ်တည်းဟူသော အာရုံ၌။ စေတောပရိယညာဏံ၊ သည်။ န ပဝတ္တတိ၊ မဖြစ်။ ဣတိ၊ သို့။ ဝိညာယတိနနု၊ သိအပ်သည် မဟုတ်လော။ ဟိ၊ မှန်။ (တစ်နည်း၊) ယသ္မာ ဝိညာယတိ၊ ဟိ (ယသ္မာ၊) (ပစ္စုပ္ပန္နစိတ္တေ၊ ၌။ စေတောပရိယညာဏံ၊ သည်၊) ယဒိ ပဝတ္တေယျ၊ (ဧဝံ သတိ၊) ပုရိမေသုဝိယ၊ ရှေ့တိက်ပုဒ် တို့၌ကဲ့သို့။ ဣတရေသုစ၊ အခြားသော နောက်တိက်တို့၌လည်း။ စေတောပရိယညာဏဂ္ဂဟဏံ၊ သည်။ ဝါ၊ ကို။ ကတ္တဗ္ဗံ၊ သည်။ သိယာ၊ ဣတိ၊ ကြောင့်။ (ပစ္စုပ္ပန္နစိတ္တေ စေတောပရိယညာဏံ န ပဝတ္တတီတိ ဝိညာယတိနနု) ဣတိ၊ ဤကား စေဒနာတည်း။
(ပုရိမေသု ဝိယ ဣတရေသုစ စေတောပရိယညာဏဂ္ဂဟဏံ၊ ကို၊) ကတ္တဗ္ဗံ၊ ပြုထိုက်သည်ကား။ သစ္စံ၊ မှန်ပါ ပေ၏။ ပန၊ ထိုသို့ပင် မှန်ပါသော်လည်း။ နယဒဿနဝသေန၊ နည်းကိုပြခြင်း၏ အစွမ်းဖြင့်။ (နောက်ကို ထောက်၍ ရှေ့ကိုသိရသော ဧကပက္ခပဿနနည်း၏ အစွမ်းဖြင့်၊) ဧတံ၊ ဤစေတောပရိယဉာဏ်ကို။ သင်္ခိတ္တံ၊ ချုံးတော်မူအပ်ပြီ။ ဣတိ၊ ဤအနက် အဓိပ္ပာယ်ကို။ အညာယ၊ အခြားသော။ ပါဠိယာ၊ (အတီတာရမ္မဏော ဓမ္မောစသော) ပါဠိတော်ဖြင့်။ ဝိညာယတိ၊ ဟိ၊ ချဲ့။ အတီတာ၊ ပေ။ ပစ္စုပ္ပန္နာရမ္မဏဿတိ၊ ဟူသော။ ဧတေသံ၊ ဤစကားတို့၏။ ဝိဘင်္ဂေသု၊ တို့၌။ စေတောပရိယညာဏေန၊ ဖြင့်။ အတီတာ၊ ပေ။ သမင်္ဂိသု၊ အတိတ်အာရုံရှိသော ပစ္စုပ္ပန်စိတ်နှင့် ပြည့်စုံသူ၏။ စိတ္တံ၊ ပစ္စုပ္ပန်ကို။ ဇာနာတိ၊ အတီတာရမ္မဏာ၊ အတိက်အာရုံရှိကုန်သော။ ပစ္စုပ္ပန္နာ၊ ပစ္စုပ္ပန်ဖြစ်ကုန်သော။ ခန္ဓာ၊ တို့သည်။ စေတောပရိယညာဏဿ၊ အားလည်းကောင်း။ အာဝဇ္ဇနာယ၊ အားလည်းကောင်း။ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော (ဟောတိ၊) ဣတိ၊ ဤသို့လည်းကောင်း။ စေတောပရိယညာဏေန၊ ဖြင့်။ ပစ္စယော (ဟောတိ၊) ဣတိ၊ ဤသို့လည်းကောင်း။ စေတောပရိယညာဏဿ၊ ၏။ ပစ္စုပ္ပန္နာရမ္မဏေ၊ ပစ္စုပ္ပန်စိတ်ဟူသော အာရုံ၌။ ပဝတ္တိ၊ ဖြစ်ခြင်းကို။ ဝုတ္တာ၊ ဣတိ၊ ဤသို့မှတ်အပ်၏။ တေနေဝ၊ ကြောင့်ပင်။ ထိုသို့ အတီတတိက်၊ ဥပ္ပန္နတိက်တို့၌ စေတောပရိယဉာဏ်က ပစ္စုပ္ပန်အာရုံရှိသည်၏အဖြစ်ကို ထွန်းပြတတ်သော ပါဠိကို မတွေ့မြင်အပ်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်ပင်၊) အယံဝိစာရဏာ၊ ဤအကျယ် စိစစ်ခြင်းကို။ ကတာ၊ ဣတိ၊ သို့။ ဝေဒိတဗ္ဗာ
တေသန္တိ၊ ကား။ ဒွီသု၊ န်သော။ တေသု ဉာဏေသု၊ ထို (ပုဗ္ဗေနိဝါသဉာဏ်, စေတောပရိယ) ဉာဏ်တို့တွင်။ ဣတိ၊ ဤသို့။ နိဒ္ဓါရဏေ၊ နိဒ္ဓါရမဏအနက်၌။ သာမီဝစနံ၊ သာမီဝိဘတ်သည်။ (ဟောတိ၊) ကုသလာခန္ဓာတိ၊ ဟူ၍။ ဣဒ္ဓိ၊ ပေ။ ပေက္ခော၊ ဣဒ္ဓိဝိဓဉာဏ်, ပုဗ္ဗေနိဝါသဉာဏ်, အနာဂတံသဉာဏ်ကို ငဲ့ခြင်းရှိသော။ ဗဟုဝစနနိဒ္ဒေသော၊ ဗဟုဝုစ်ကို ညွှန်ပြခြင်းသည်။ (ဟောတိ၊) စေတော၊ ပေ။ ပေက္ခော၊ ငဲ့ခြင်းရှိသော။ (ဗဟုဝစနနိဒ္ဒေသော) န (ဟောတိ၊) ဣတိ၊ ကြောင့်။ တေသံ၊ ထိုဉာဏ်တို့၏။ စတု၊ ပေ။ ဘာဝဿ၊ လေးပါးသောခန္ဓာဟူသော အာရုံရှိသည်၏အဖြစ်ကို။ အသာဓကော၊ မပြီးစေတတ်သည်မဟုတ်လော။ ဣတိစေ၊ ဤသို့ စောဒနာအံ့။ (အသာဓကော၊ သည်၊) န၊ မဟုတ်။ (ကသ္မာ) , အညတ္ထ၊ အခြားသော ပါဠိရပ်၌။ အဝိတက္က၊ ပေ။ ပစ္စယောတိ၊ ဟူ၍လည်းကောင်း။ သဝိတက္က၊ ပေ။ ပစ္စယောတိစ၊ ဟူ၍လည်းကောင်း။ ဝုတ္တတ္တာ၊ ကြောင့်။ (“ခန္ဓာ” ဟု ဗဟုဝုစ်ကိုပင် ဟောတော်မူအပ်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်၊) စေတော၊ ပေ။ ပေက္ခောပိ၊ ငဲ့ခြင်း ရှိသည်လည်းဖြစ်သော။ ဗဟုဝစနနိဒ္ဒေသော (ဟောတိ၊) ဣတိ ဣမဿ အတ္ထဿ၊ ၏။ သိဒ္ဓိတော၊ ထင်ရှားရှိခြင်းကြောင့်တည်း။
ဧဝမပိ၊ ဤသို့ ဖြစ်ပြန်သော်လည်း။ (စေတောပရိယဉာဏ်ကို ငဲ့ခြင်းရှိပြန်သော်လည်း၊) ယထာကမ္မူပဟ ဉာဏဿ၊ ၏။ ဝါ၊ ကို။ အဝိတက္က၊ ပေ။ အာဒီသု၊ အစရှိသော ပါဠိရပ်တို့၌။ အဝုတ္တတ္တာ၊ ကြောင့်။ စတုက္ခန္ဓာရမဏ တာ၊ လေးပါးသော ခန္ဓာဟူသော အာရုံရှိသည်၏အဖြစ်သည်။ န သိဇ္ဈတိ၊ မပြီးစီး။ ဣတိ၊ ဤသို့ ဆိုအံ့။ (န သိဇ္ဈတိ၊ မပြီးသည်ကား၊) န၊ မဟုတ်။ (ကသ္မာ) , တတ္ထ၊ ထိုပါဠိရပ်၌။ အဝစနဿ၊ (ယထာကမ္မူပကဉာဏ်ကို) ဟောတော်မူခြင်း၏။ အညကာရဏတ္တာ၊ အခြားသော အကြောင်းရှိသည်၏အဖြစ်ကြောင့်တည်း။ ဟိ၊ ချဲ့။ ယထာကမ္မူပဂဉာဏေန၊ ဖြင့်။ ကမ္မသံသဋ္ဌာ၊ ကံနှင့်ရောကုန်သော။ စတ္တာရော၊ န်သော။ ခန္ဓာ၊ နာမ်ခန္ဓာတို့ကို။ ကမ္မပမုခေန၊ ကံကို အဦးပဓာနပြုသဖြင့်။ (ပဓာနနည်းအားဖြင့်၊) ဂယှန္တိ၊ ဟိ၊ မှန်။ တံ၊ ထိုယထာကမ္မူပဂဉာဏ် သည်။ စေတောပရိယညာဏံ၊ သည်။ ပုရိမပရိကမ္မဝသေန၊ ရှေ့အဖို့၌ ဖြစ်သော ပရိကမ်၏အစွမ်းဖြင့်။ (“ယံ သဝိကက္ကံ သဝိစာရံ၊ တံ ဇာနာမိ” စသော ပရိကမ်၏အစွမ်းဖြင့်၊) သဝိတက္ကာဒိဝိဘာဂံ၊ သဝိတက္ကအစရှိသော ဝေဖန်အပ်သော အထူးရှိသည်လည်းဖြစ်သော။ ဝိဘာဂဉ္စ၊ သရာဂအစရှိသော ဝေဖန်အပ်သော အထူးရှိသည် လည်းဖြစ်သော။ စိတ္တံ၊ ကို။ ဝိဘာဝေတိ ယထာ၊ ဧဝံ၊ တူ။ သဝိဘာဂံ၊ ဝေဖန်အပ်သော အထူးနှင့်တကွဖြစ်သော၊) (ကမ္မံ၊ ကံကို၊) န ဝိဘာဝေတိ၊ ပန၊ အနွယကား။ ကမ္မဝသေနနေဝ၊ ဖြင့်သာလျှင်။ သမုဒါယံ၊ ခန္ဓာအပေါင်းကို။ ဝိဘာဝေတိ၊ ဣတိ၊ ကြောင့်။ အဝိတက္က၊ ပေ။ အာဒိကေ၊ အစရှိသော။ ဝိဘာဂကဏေ၊ ဝေဖန်မှုကို ပြကြောင်း စကား၌။ တံ၊ ထိုယထာကမ္မူပဂဉာဏ်ကို။ န ဝုတ္တံ။ စတုက္ခန္ဓာနာရမဏတော၊ လေးပါးသောခန္ဓာလျှင် အာရုံမရှိသည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ (န ဝုတ္တံ၊ ကား၊) န၊ မဟုတ်။ ဣတိ ဣဒံ၊ ဤဆိုအပ်ပြီးကား။ (အဝစနဿ၊ ယထာကမ္မုပဂဉာဏ်ကို မဟောခြင်း၏၊) ကာရဏံ၊ အကြောင်းတည်း။ ဣတိ၊ ဤသို့ မှတ်အပ်၏။
ကေစိ၊ အချို့ဆရာတို့သည်။ တတ္ထာပိ၊ ထို အဝိတက္ကဝိစာရမတ္တာ ခန္ဓာစသော ပါဠိရပ်၌လည်း။ ပုဗ္ဗေနိဝါသာ၊ ပေ။ အနာဂတံသဉာဏဿာတိ၊ ဟူ၍။ ပဌန္တိဧဝ၊ ရွတ်ဆိုကြသည်သာ။ ဟိ၊ ရွတ်ဆိုသင့်၏။ တံ၊ ထို ယထာ ကမ္မူပဂဉာဏ်သည်။ ကုသလာ၊ ပေ။ ဝိဘာဂံ၊ ကုသိုလ် အကုသိုလ်ဟူသော ဝေဖန်အပ်သော အထူးရှိသော။ (ကမ္မံ၊ ကံကို။ ဝိဘာဝေတုံ၊ ငှာ။ သမတ္တံ) ဝိယ၊ စွမ်းနိုင်သကဲ့သို့။ (တထာ၊ တူ၊) သဝိတက္ကာဒိဝိဘာဂံ၊ သဝိတက္ကအစရှိသော ဝေဖန်အပ်သောအထူးရှိသော။ ကမ္မံ၊ ကို။ ဝိဘာဝေတုံ၊ ငှာ။ အသမတ္ထံ၊ မစွမ်းနိုင်သည်။ န၊ မဟုတ်။ ဟိ၊ မှန်။ (တစ်နည်း) ဟိ၊ ချီးမွန်းဖွယ်ရာ သမ္ဘဝနာကား။ ဒုစ္စရိ၊ ပေ။ ဝိဘာဝံ၊ ဒုစရိုက်အဖြစ်, သုစရိုက်အဖြစ်ကို ထင်စွာဖြစ်စေတတ်သော။ လောဘာဒိ၊ ပေ။ ဝိဘာဝနံပိ၊ လောဘ အစရှိသည်နှင့် သမ္ပယုတ်ဖြစ်သောအထူး, အလောဘအစရှိသည်နှင့် သမ္ပယုတ်ဖြစ်သော အထူးကို ထင်စွာဖြစ်စေနိုင်သည် သော်မှလည်း။ ဟောတိ၊ ဖြစ်တုံသေး၏။ ဣတိ၊ ဤသို့ မှတ်အပ်၏။
၁၄၃၅။ နိယကဇ္ဈတ္တ၊ ပေ။ အဘာဝေနာတိ၊ ကား။ သဘာဝဓမ္မတ္တာ၊ သဘာဝဓမ္မ၏အဖြစ်ကြောင့်။ ကေနစိ ပရိယာယေန၊ တစ်စုံတစ်ခုသော ပရိယာယ်အားဖြင့်။ နိယကဇ္ဈတ္တံ၊ နိယကဇ္ဈတ္တသည်။ အဟောန္တံ၊ မဖြစ်နိုင်သည်။ (ဟုတွာ၊) သဗ္ဗထာ၊ အလုံးစုံသော အခြင်းအရာအားဖြင့်။ ဗဟိဒ္ဓါဘာဝေနေဝ၊ ဗဟိဒ္ဓ၏အဖြစ်ကြောင့်ပင်။ ဧကန္တဗဟိဒ္ဓါတိ၊ ဧကန်ဗဟိဒ္ဓတို့ဟူ၍။ ဝုတ္တံ၊ (အနိန္ဒြိယဗဒ္ဓရုပ်နှင့်နိဗ္ဗာန်ကို ဧကန်ဗဟိဒ္ဓဟုဟောတော်မူအပ်ပြီ၊) အသဘာဝဓမ္မတ္တာ၊ သဘာဝဓမ္မ မဟုတ်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ ဗဟိဒ္ဓါပိ၊ ဗဟိဒ္ဓတရားသည်လည်း။ အဟောန္တံ၊ မဟုတ်သော။ ကသိဏာဒိဝိယ၊ ကသိုဏ်းပညတ် အစရှိသည်ကဲ့သို့။ နိယကဇ္ဈတ္တမတ္တဿ၊ နိယကဇ္ဈတ္တမျှ၏။ အသမ္ဘဝတော၊ မဖြစ်သင့်ခြင်းကြောင့်။ (ဧကန္တ ဗဟိဒ္ဓါဒိ၊ ဟူ၍၊) န (ဝုတ္တံ)၊ ဟောတော်မူအပ်သည် မဟုတ်။ ဟိ၊ မှန်။ အသဘာဝဓမ္မတ္တာဧဝ၊ ကြောင့်ပင်။ ကသိဏာဒိ၊ ကသိုဏ်းပညတ်အစရှိသောတရားသည်။ အဇ္ဈတ္တဓမ္မာဘူတော၊ အဇ္ဈတ္တဖြစ်၍ဖြစ်သည်။ (သမာနော) စ၊ ဖြစ်ပါသော်လည်း။ ကောစိ၊ သော။ ဘာဝေါ၊ ပရမတ္ထသဘောသည်။ န ဟောတိ၊ မဟုတ်။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ အဇ္ဈတ္တတိကေ၊ ၌။ န ဝုတ္တံ၊ ဟောတော်မမူအပ်။ ဣတိ၊ ကား။ အဓိပ္ပာယော၊ အဋ္ဌကထာဆရာ၏ အလိုတည်း။
အာကိဉ္စညာယတနာဒိ၊ အာကိဉ္စညာယတန အစရှိသော။ တံ သဗ္ဗံ၊ ထိုအလုံးစုံသော။ အတီတာရမဏတ္တိကေ၊ ၌။ န ဝတ္တဗ္ဗာရမဏန္တိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တံ၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီ။ ဣတိ၊ သို့။ သမ္ဗန္ဓော၊ ပုဒ်တို့၏စပ်ခြင်းသည်။ (ဟောတိ၊) စ၊ ဆက်။ ဧတ္ထ၊ ဤ နဝတ္တဗ္ဗာရမဏန္တိ ဝုတ္တံဟူသောစကားရပ်၌။ ဝုတ္တန္တိ (ပဒဿ)၊ ၏။ အနုညာတတ္တာဝစန တောတိ၊ အနုညာတတ္တာဝစနတောဟူကုန်သော။ ဧတေဟိ ကာရဏေဟိ၊ ဤအကြောင်းတို့ဖြင့်။ ပကာသိတံ၊ ထင်ရှားပြအပ်ပြီ။ ဣတိ အတ္ထော၊ (ဟောတိ၊) ဣဒါနိတံတိ၊ ပါဌ်ဖြင့်။ ဧတဥှိ အာကိဉ္စညာယတနန္တိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တံ၊ သော။ အာကိဉ္စညာယတနံ၊ အာကိဉ္စညာယတနဈာန်ကို။ တံသဒ္ဒေန၊ တံသဒ္ဒါဖြင့်။ အာကဍ္ဎှိတွာ၊ ငင်၍။ ဝဒတိ၊ ဆို၏။ ပန၊ ဆက်။ ဧတ္ထ၊ ဤဧတဥှိ အာကိဉ္စညာယတနံဟူသော ပါဌ်၌။ ယော အယံ အတ္ထော၊ အကြင်အနက်ကို။ (သင်္ဂဟကာရေန) ဝုတ္တော၊ (ကိံ ဝုတ္တော၊) အာကိဉ္စညာယတနံ၊ သည်။ (ဒီပေတိ၌ စပ်၊) ဝါ၊ ကို။ ဧကံ၊ တစ်ပါးတည်းသာ။ ဣဓ၊ ဤအဇ္ဈတ္တာရမဏတိက်၌။ ဝုစ္စမာနမ္ပိ၊ ဟောတော်မူအပ်ပါသော်လည်း။ အတီတာရမဏတ္တိကေ၊ ၌။ တေန၊ ထိုအာကိဉ္စညာယတနဈာန်နှင့်။ သဟ၊ ဧကာရမဏ တမ္ပိ၊ တူသော အာရုံရှိသည်၏အဖြစ်ကိုလည်း။ သန္ဓာယ၊ ကာမာဝစရကုသလာဒီနံ၊ တို့၏။ န ဝတ္တဗ္ဗာရမဏတာယ၊ န ဝတ္တဗ္ဗ အာရုံ ရှိကုန်သည်၏အဖြစ်ဖြင့်။ ဝုတ္တတ္တာ၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီးအဖြစ်ကြောင့်။ ဣဓာပိ၊ ဤအဇ္ဇတ္တာရမဏတိက် ၌လည်း။ တေသံ၊ ထိုကာမာဝဏရကုသိုလ် အစရှိသည်တို့၏။ န ဝတ္တဗ္ဗာရမဏ ဘာဝံ၊ န ဝတ္တဗ္ဗအာရုံရှိကုန် သည် ၏အဖြစ်ကို။ ဒီပေတိ၊ ဣတိ ကတွာ၊ ဤသို့ နှလုံးသွင်း၍။ တသ္မိံ၊ ထိုအာကိဉ္စညာယတနဈာန်ကို။ ဝုတ္တေ၊ တိုက်ရိုက်ဟောတော်မူအပ်သော။ တာနိပိ၊ ထိုအာဝဇ္ဇန်း အစရှိသည်တို့သည်လည်း။ ဝါ၊ တို့ကိုလည်း။ ဝုတ္တာနေဝ၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီးကုန်သည်သာလျှင်။ ဟောန္တိ။ တသ္မာ ဝိသုံ န ဝုတ္တာနေဝ၊ ဣတိ၊ ဤသို့။ (ဝုတ္တော၊) တံ၊ စကားကို။ အညေ၊ အဋ္ဌကထာဆရာမှ တစ်ပါးသော ဆရာတို့သည်။ နာနုဇာနန္တိ၊ ခွင့်မပြုကုန်။ (ကသ္မာ နာနုဇာနန္တိ၊) ဟိ (ယသ္မာ၊) ဤဒိသံ၊ ဤကဲ့သို့ရှုအပ်သော။ လေသဝစနံ၊ အမြွက်စကားသည်။ ဝါ၊ တစ်စိတ်တစ်ဒေသစကားသည်။ အဋ္ဌကထာကဏ္ဍေ၊ ၌။ န အတ္ထိ။
ယဒိ သိယာ၊ (ဧဝံ သတိ၊) ပရိတ္တမဏတ္တိကေ၊ ၌။ သမာနာရမဏာနံ၊ တူသောအာရုံရှိကုန်သော။ ယေသံ၊ အကြင်စိတ်တို့၏။ ပရိတ္တာဒိအာရမဏတာ၊ ပရိတ္တအစရှိသော အာရုံရှိကုန်သည်၏အဖြစ်ကိုလည်းကောင်း။ န ဝတ္တဗ္ဗတာစ၊ န ဝတ္တဗ္ဗတို့၏အဖြစ်ကိုလည်းကောင်း။ ဝုတ္တာ၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီ။ ပုန, အတီတာရမဏတ္တိ ကေ၊ ၌။ တေသု၊ ထိုတရားတို့တွင်။ ဧကမေဝ၊ တစ်ခုသော တရားကိုသာ။ ဝတွာ၊ ဟောတော်မူပြီး၍။ အညံ၊ အခြားတရားသည်။ ဝါ၊ ကို။ နဝတ္တဗ္ဗံ၊ ဟောတော်မမူထိုက်သည်။ သိယာ၊ တထာ၊ ထိုမှတစ်ပါး။ ဝေဒနာတ္တိကေ၊ ၌။ သမာနဝေဒနာနံ၊ တူသောဝေဒနာရှိကုန်သော။ ယေသံ၊ အကြင်တရားတို့၏။ သုခါယဝေဒနာယသမ္ပ ယုတ္တတာ၊ သုခါယဝေဒနာယသမ္ပယုတ္တတို့၏အဖြစ်ကို။ ဝုတ္တာ။ တေသု၊ ထိုတရားတို့တွင်။ ဧကမေဝ၊ တစ်ခုသော တရားကိုသာ။ ပီတိတ္တိကေ၊ ၌။ သုခသဟဂတနိဒ္ဒေသေ၊ ၌။ ဝတွာ၊ ပရိတ္တအစရှိသော အာရုံရှိကုန် သည်၏အဖြစ်ကိုလည်းကောင်း။ န ဝတ္တဗ္ဗတာစ၊ ဟောတော်မူပြီး။ အညံ၊ အခြားတရားသည်။ ဝါ၊ ကို။ န ဝတ္တဗ္ဗံ သိယာ၊ ဧဝံ၊ တူ။ ဥပေက္ခာသဟဂတနိဒ္ဒေသာဒီသု၊ တို့၌။ ယောဇေတဗ္ဗံ၊ ယှဉ်စေထိုက်၏။
ပန၊ စင်စစ်ကား။ လေသေန၊ အမြွက်နှင့်။ ဝါ၊ တစ်စိတ်တစ်ဒေသနှင့်။ ဝိနာ၊ ကင်း၍။ အဋ္ဌကထာကဏ္ဍေ၊ ၌။ အတ္ထုဒ္ဓါရဿ၊ အနက်ကို ထုတ်ပြခြင်း၏။ ဝါ၊ ကို။ ကတတ္တာ၊ ကြောင့်။ အာကိဉ္စညာယတနဿ ဝိယ၊ ကဲ့သို့။ ကာမာဝစရကုသလာဒီနမ္ပိ၊ တို့၏လည်း။ အဇ္ဈတ္တရမဏတ္တိကေ၊ ၌။ န ဝတ္တဗ္ဗတာယ၊ န ဝတ္တဗ္ဗတို့၏အဖြစ်သည်။ သတိ၊ သော်။ တာနိပိ၊ ထိုကာမာဝစရကုသိုလ် အစရှိသည်တို့ကိုလည်း။ န ဝတ္တဗ္ဗနီတိ၊ န ဝတ္တဗ္ဗတို့ဟူ၍။ ဝတ္တဗ္ဗာနိ၊ ဟောတော်မူထိုက်ကုန်၏။ ပန၊ စင်စစ်ကား။ န ဝုတ္တာနိ။
တသ္မာ, အဘာဝနသာမညေ၊ အဘာဝနအားဖြင့် တူသည်၏အဖြစ်သည်။ (သတိ) ပိ၊ သော်လည်း။ ယာယ အဘာဝနိဋ္ဌပ္ပပတ္တိယာ၊ အကြင် အဘာဝန၏အပြီးအဆုံးဖြစ်ခြင်းအားဖြင့်။ အာကိဉ္စညာယတနံ၊ သည်။ ပဝတ္တမာနံ၊ သော်။ န ဝတ္တဗ္ဗံ၊ အဇ္ဈတ္တာရဏ စသည်ဖြင့် မဆိုထိုက်သည်။ ဇာတံ၊ တဿာ ပဝတ္တိယာ၊ ထိုဖြစ်ခြင်းမျိုး၏။ အဘာဝေန၊ မရှိခြင်းကြောင့်။ တာနိ၊ ထိုကာမာဝစရကုသိုလ် အစရှိသည်ကို။ န ဝတ္တဗ္ဗာနီတိ၊ တို့ဟူ၍။ န ဝုတ္တာနိ၊ ဟိ၊ မှန်။ ဂဟဏ ဝိသေသနိမ္မိတာနေဝ၊ အာရုံယူပုံ အထူးအားဖြင့် ဖန်ဆင်းအပ်သည်သာ လျှင်ဖြစ်ကုန်သော။ ကသိဏာဒီနိ၊ ကသိုဏ်းပညတ် အစရှိသည်တို့သည်။ အဘာဝတော၊ သဘောအားဖြင့်။ အဝိဇ္ဇမာနာနိ၊ ထင်ရှားမရှိကုန်။ ဣတိ၊ ထို့ကြောင့်။ တဒါရမဏာနံ၊ ထိုကသိုဏ်းပညတ်ဟူသော အာရုံရှိကုန် သော စိတ်တို့၏။ ဗဟိဒ္ဓါဂဟဏဝသေန၊ ဗဟိဒ္ဓအာရုံကို ယူခြင်း၏အစွမ်းဖြင့်။ ဗဟိဒ္ဓါရမဏတာ၊ ဗဟိဒ္ဓရမဏ တို့၏အဖြစ်ကို။ ဝုတ္တာ၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီ။ အာကိဉ္စညာယတနံ ပန၊ သည်ကား။ ဗဟိဒ္ဓါမဏဘာဝေန၊ ဗဟိဒ္ဓအာရုံကို ယူတတ်သည်၏အဖြစ်ဖြင့်။ န ပဝတ္တတိ၊ အဇ္ဈတ္တဂ္ဂဟဏဘာဝေနပိ၊ အဇ္ဈတ္တအာရုံကို ယူတတ်သည်၏အဖြစ်ဖြင့်လည်း။ န ဝတ္တဗ္ဗန္တိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တံ။
ပန၊ ဆက်။ ယေန ဂဟဏာကာရေန၊ အကြင်ယူပုံ အခြင်းအရာအားဖြင့်။ အာကိဉ္စညာယတနံ၊ သည်။ ပဝတ္တတိ၊ တေန၊ ထိုအာရုံယူပုံ အခြင်းအရာအားဖြင့်။ သဗ္ဗညုတညာဏမမ္ပိ၊ သဗ္ဗညုတဉာဏ်သည်သော်မှလည်း။ န ပဝတ္တတိ၊ မဖြစ်နိုင်။ ယဒိ ပဝတ္တေယျ၊ (ဧဝံ သတိ၊) တမ္ပိ၊ ထိုသဗ္ဗညုတဉာဏ်သည်လည်း။ အာကိဉ္စညာယန မေဝ၊ အာကိဉ္စညာယတနသည်သာ။ (အာကိဉ္စညမည်သော နတ္ထိဘောပညတ်လျှင် တည်ရာအာရုံရှိ သည်သာ၊) ဘဝေယျ၊ ဟိ၊ ဥပမာဆောင် ထင်အောင်ပြဦးအံ့။ ကိလေသာနံ၊ တို့၏။ ဂေါစရံ၊ ကျက်စားရာ အာရုံကိုလည်းကောင်း။ ပဝတတိဝိသေသဉ္စ၊ ဖြစ်ပုံအထူးကိုလည်းကောင်း။ သဗ္ဗံ၊ အလုံးစုံကို။ ဇာနန္တံ၊ သိနိုင်သော။ သဗ္ဗညုတညာဏံ၊ သည်။ ယထာ၊ အကြင်အခြင်းအရာအားဖြင့်။ တေ၊ ထိုကိလေသာတို့သည်။ ဂဏှန္တိ၊ ယူကုန်၏။ တထာ၊ ထိုအခြင်းအရာအားဖြင့်။ န ဂဏှတိ ယထာ၊ မယူသကဲ့သို့။ (ကသ္မာ န ဂဏှာတိ၊) တဿာပိ၊ ထိုသဗ္ဗညုတဉာဏ်၏လည်း။ ကိလေသဘာဝါပတ္တိတော၊ ကိလေသာ၏အဖြစ်သို့ ရောက်ခြင်းကြောင့်။ (န ဂဏှာတိ၊) ဧဝံ၊ တူ။ အာကိဉ္စညာယတနဿစ၊ ၏လည်း။ ပဝတ္တနာကာရံ၊ ဖြစ်ပုံအခြင်း အရာကို။ ယထာ သဘာဝတော၊ ဟုတ်မှန်သော သဘောအားဖြင့်။ ဇာနန္တံ၊ သော။ တံ၊ ထိုသဗ္ဗညုတဉာဏ်သည်။ အာကိဉ္စညာယတနမိဝ၊ ကဲ့သို့။ န ဂဏှာတိ၊ အာရုံကို မယူ။ ပန၊ ကဲ့ရဲ့ဖွယ်ရာ ဂရဟာကား။ အညံ၊ သဗ္ဗညုတ ဉာဏ်မှ အခြားသောတရားသည်။ ကိမင်္ဂံ၊ အဘယ်အကြောင်းကြောင့်။ (ဂဏှိဿတိ၊ ယူနိုင်လတံ့နည်း၊) ဣတိ၊ ဤသို့ မှတ်အပ်၏။ တေန၊ ကြောင့်။ ကာမာဝစရ ကုသလာနံ၊ တို့၏။ န ဝတ္တဗ္ဗတာ၊ န ဝတ္တဗ္ဗတို့၏အဖြစ်ကို။ န ဝုတ္တာ၊ ဟောတော်မမူအပ်။ ဣတိ၊ ဤသို့ မှတ်အပ်၏။ အယံ၊ ဤဆိုအပ်ပြီးကား။ အာကိဉ္စညာယတနဿ၊ ၏။ ဝိသယဘူတော၊ အာရုံဖြစ်၍ဖြစ်သော။ အပဂမာနာမ၊ ကင်းခြင်းမည်သော။ (ပဌမာရုပ္ပဝိညာဉ်၏ ကင်းခြင်း ဟူသော နတ္ထိဘော ပညတ်မည်သော၊) ဧကော၊ တစ်ခုသော။ အတ္ထော၊ အနက်သည်။ အတ္ထိ။ ဣတိ၊ သို့။ အနိစ္ဆန္တာနံ၊ အလိုမရှိကုန်သော။ အာစရိယာနံ၊ တို့၏။ (အညေ နာနုဇာနန္တိ၌ ဆိုအပ်ခဲ့သော အညေဆရာ တို့၏၊) ဝိနိစ္ဆယော၊ တည်း။
ဝိပါကံ၊ ပေ။ ဟောတီတိ (ပဒဿ)၊ ၏။ ဝိပါကံ၊ ဝိပါက်ဖြစ်သော။ အာကိဉ္စညာယတနံ၊ သည်။ ဝိပါကာဒီသု၊ န်သော။ ဝိညာဏဉ္စာယတနေသု၊ ဝိညာဏဉ္စာယတနဈာန်သုံးပါးတို့တွင်။ ကဿစိ၊ တစ်စုံတစ်ခုသောဈာန်၏။ အာရမဏံ၊ သည်။ န ဟောတိ။ ဣတိ အတ္ထော၊ တထာ၊ တူ။ အာကိဉ္စညာယတနဉ္စ၊ သည်လည်း။ နေဝသညာ နာသညာယတနဿ၊ ၏။ (အာရမဏံ န ဟောတိ၊) ဟိ၊ ထင်ရှားအောင် ပြဦးအံ့။ ဝိပါကတ္တိကေ၊ ၌။ ဝိပါက၊ ပေ။ မူလကေသု၊ ဝိပါကဓမ္မ ဓမ္မမူလ, နေဝဝိပါက နဝိပါကဓမ္မ ဓမ္မမူလရှိကုန်သော။ ပေဥှသု၊ တို့၌။ အာကာသာနဉ္စာယတနကုသလံ၊ သည်။ ဝိညာနဉ္စာယတနကုသလဿ၊ အား။ အာရမဏပစ္စ ယေန ပစ္စယော၊ ပေ။ ဣတိ၊ သို့။ ဝုတ္တံယထာ၊ ကဲ့သို့။ တထာ၊ တူ။ ဝိပါကဓမ္မမူလကေသု၊ ဝိပါကဓမ္မမူလရှိကုန်သော။ (ပေဥှသု၊) အာကာ၊ ပေ။ ဝိပါကာ၊ တို့သည်။ ဝိညာ၊ ပေ။ ကိရိယာနံ၊ တို့အား။ အာရမဏပစ္စယေနပစ္စယော၊ ဣတိ၊ သို့။ န ဝုတ္တာ၊ ကုန်။ ဝိပါကတော၊ ပေ။ သမ္ဘဝတောတိ (ပဒဿ)၊ ၏။ ဝိပါကံ၊ ကို။ အာရမဏံကတွာ၊ ၍။ အဘိနီဟာရာ သမ္ဘဝတော၊ စိတ်ကိုရှေးရှုဆောင်ခြင်း၏ မဖြစ်သင့်ခြင်းကြောင့်။ ဣတိ အတ္ထော၊ ဟိ၊ မှန်။ ဝိပါကံ၊ ကို။ အာရမဏံ ကတွာ, အဘိနီဟာရော၊ သည်။ (ဘာဝနာစိတ်ကို အထက်ဈာန်သို့ ရှေ့ရှုဆောင်ခြင်းသည်၊) နတ္ထိ။ ဣတိ၊ ဤသို့မှတ်အပ်၏။
အတ္တနော ခန္ဓာဒီနိတိ (ဧတ္ထ)၊ ၌။ အရူပက္ခန္ဓေ၊ နာမ်ခန္ဓာတို့ကို။ ခန္ဓာတိ၊ တို့ဟူ၍။ ဂဟေတွာ၊ ယူပြီး၍။ အာဒိသဒ္ဒေန၊ ဖြင့်။ ရူပံ၊ ကို။ ဂဏှာတိ၊ ဝါ၊ တစ်နည်း။ အဇ္ဈတ္တံ၊ မိမိသန္တာန်၌။ ဂယှမာနံ၊ သော။ အဟံတိပညတ္တိံ၊ ငါဟူသောပညတ်ကို။ အာဒိသဒ္ဒေန ဂဏှာတိ၊ ပရေသံ ခန္ဓာဒိဂ္ဂဟဏေစ၊ ပရေသံခန္ဓာဒိကို ယူကြောင်း စကား၌လည်း။ ဧသနယော။ ပုန၊ တစ်ဖန်။ ပညတ္တိဂ္ဂဟဏေန၊ ပညတ္တိသဒ္ဒါဖြင့်။ ကသိဏ၊ ပေ။ ပညတ္တိံ၊ ကသိုဏ်းအစရှိသော အနိန္ဒြိယ ဗဒ္ဓကပညတ်, မေတ္တာဝိဟာရအစရှိသော ဥပါဒါယပညတ်ကို။ အာဟ၊ ဝါ၊ တစ်နည်း။ အာဒိသဒ္ဒေန၊ ဖြင့်။ (ခန္ဓဒိ၌ အာဒိသဒ္ဒါဖြင့်) အဟံ ပရံ ပညတ္တိ အဂ္ဂဟဏေ၊ ငါဟူသော ပညတ်, သူတစ်ပါးဟူသော ပညတ်ကို မယူခြင်းသည်။ (သတိ၊ သော်၊) သဗ္ဗံ၊ သော။ ဥပါဒါယ ပညတ္တိံ၊ ကို။ (ပုန ပညတ္တိဂ္ဂဟဏေန အာဟ။)
ကမ္မာဒီသု၊ ကံအာရုံ အစရှိသည်တို့တွင်။ ကမ္မံ၊ ကံအာရုံသည်။ အဇ္ဈတ္တံ၊ အဇ္ဈတ္တတည်း။ ကမ္မနိမိတ္တံ၊ ကမ္မနိမိတ် အာရုံသည်။ ဥဘယံ၊ အဇ္ဈတ္တ ဗဟိဒ္ဓါနှစ်ပါးစုံလည်း။ ဂတိနိမိတ္တံ၊ သည်။ ဗဟိဒ္ဓါ၊ တည်း။ ဣတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ၊ အတ္တနော၊ ၏။ သရီရေဧဝ၊ ကိုယ်၌ပင်။ ကိမိ၊ ပိုးလောက်သည်။ ဟုတွာ၊ ၍။ နိဗ္ဗတ္တမာနဿ၊ ဖြစ်ရမည့်ပုဂ္ဂိုလ်၏။ ဂတိနိမိတမ္ပိ၊ သည်လည်း။ အဇ္ဈတ္တံ၊ သည်။ သိယာ။
ကုမ္မာသံ၊ တစ်ဝက်ကျက် မုယောမုံ့ကို။ ဒဒမာနာယ၊ ပေးလှူသော။ မလ္လိကာယ၊ မလ္လိကာ သတို့းသမီး၏။ ရညော၊ ကောသလမင်း၏။ အဂ္ဂမဟေသိဋ္ဌာနလာဘံ၊ အဂ္ဂမဟေသီအရာကို ရခြင်းကိုလည်းကောင်း။ (နိဿာယ၌ စပ်၊) ဟတ္ထိက္ခန္ဓဂတဿ၊ ဆင်ကျောက်ကုန်းထက်၌ တည်သော။ သန္တတိမဟာမတ္တဿ၊ ၏။ အရဟတ္တပ္ပတ္တိံ၊ အရဟတ္တဖိုလ်သို့ ရောက်ခြင်းကိုလည်းကောင်း။ ပုပ္ဖမုဋ္ဌိနာ၊ ပန်းတစ်ဆုပ်ဖြင့်။ ပူဇေန္တဿ၊ သော။ သုမနမာလာကာရဿ၊ သုမနပန်းသည်၏။ ပစ္စေကဗောဓိသစ္ဆိကိရိယံ၊ ပစ္စေကဗောဓိဉာဏ်ကို မျက်မှောက်ပြု ရမည်ကိုလည်းကောင်း။ နိဿယ၊ မှီ၍။ ဘဂဝါ၊ သည်။ သိတံ၊ ပြုံးတော်မူခြင်းကို။ ပါတွာကာသိ၊ ထင်ရှားပြုတော်မူပြီ။
ဣမသ္မိံ၊ ပေ။ လဘန္တီတိ၊ ကား။ ပရိတ္တာ၊ ပေ။ တ္တိကေသု၊ တိက်တို့၌။ အလဒ္ဓေါကာသာနိ၊ မရအပ်သော အခွင့်ရှိကုန်သည်။ (ဟုတွာ) န ဝတ္တဗ္ဗာနီတိ၊ တို့ဟူ၍။ ဝုတ္တာနိ၊ ဣဓ ပန၊ ဤအဇ္ဈတ္ထာရမဏတိက်၌ကား။ န ဝတ္တဗ္ဗာနိ၊ န ဝတ္တဗ္ဗတို့သည်။ န ဝဟာန္တိ၊ မဖြစ်ကုန်။ အဇ္ဈတ္တာဒီသု၊ အဇ္ဈတ္တအစရှိသည်တို့တွင်။ ဧကာရမဏတံ၊ တစ်ခုသော အာရုံရှိသည်၏ အဖြစ် ကို။ လဘန္တိ။ ဣတိ အတ္ထော၊ ဟိ၊ မှန်။ ဧတာနိ ပဉ္စ၊ ဤငါးပါးသော ဈာန်တို့သည်။ သဗ္ဗတ္ထ၊ ပေ။ စတုတ္ထာနံ၊ သဗ္ဗတ္ထပါဒကစတုတ္ထဈာန်,အာကာသကသိဏစတုတ္ထဈာန်, အာလောကကသိဏစတုတ္ထဈာန်တို့၏။ ကသိဏာရမဏတ္တာ၊ ကသိုဏ်းဟူသော အာရုံရှိကုန် သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်လည်းကောင်း။ ဗြဟ္မဝိဟာရစတုတ္ထဿ၊ ၏။ ပညတ္တိအာရမဏတ္တာ၊ သတ္တဝါပညတ်ဟူသော အာရုံရှိသည်၏အဖြစ်ကြောင့်လည်းကောင်း။ သတ္တအာနာပါနစတုတ္ထ ဿ၊ အာနာပါနစတုတ္ထဈာန်၏။ နိမိတ္တာရမဏတွာ၊ အာနာပါ နနိမိတ်ဟူသောအာရုံသည်၏ အဖြစ်ကြောင့်လည်းကောင်း။ ဗဟိဒ္ဓါရမဏာနိ၊ ဗဟိဒ္ဓအာရုံရှိကုန်သည်။ (ဟောန္တိ၊) ဣတိ၊ သို့။ (ဝုတ္တာနိ)။ ...သကာယစိတ္တာနန္တိ၊ ကား။ သကာယစိတ္တာနံ၊ မိမိဥစ္စာဖြစ်သော ကိုယ်စိတ်တို့ကို။ (အာရမဏကရဏတော၌ စပ်၊) တေန၊ ထိုစေတောပရိယဉာဏ်ဖြင့်။ ပယောဇနံ၊ အကျိုးသည်။ နတ္ထိ။ တသ္မာ, တံ၊ ထိုစေတောပရိယဉာဏ်သည်။ အဇ္ဈတ္တာရမဏံ၊ အဇ္ဈတ္တအာရုံ ရှိသည်။ န (ဟောတိ၊) ဣတိ အတ္ထော။
အနိန္ဒြိယ၊ ပေ။ ဧတ္ထ၊ ၌။ တိဿန္နံဝါ ပညတ္တီတိ ဣဒံပိ၊ တိဿန္နံဝါ ပညတ္တီနံဟူသော ဤစကားကိုလည်း။ ဝါသဒ္ဒေန၊ (အဝုတ္တ ဝိကပ္ပနတ္ထ) ဝါသဒ္ဒါဖြင့်။ အာဟရိတဗ္ဗံ၊ ဆောင်ယူထိုက်၏။ ဝါ၊ တစ်နည်း။ ဧတံ၊ ဤအနိန္ဒြိယ ဗဒ္ဓဿဝါ ရူပဿဟူသော စကားကို။ နယဒဿနံ၊ ဥပေက္ခာနည်းပြဟူ၍။ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ၊ ဟိ၊ မှန်။ ဤဒိသေ၊ သော။ ကာလေ၊ ၌။ (သူတစ်ပါး၏ အနာဂတ်ခန္ဓာစသည်ကို အာရုံပြုရာအခါမျိုး၌၊) ဗဟိဒ္ဓါရမဏံ (ဟောတိ၊) ဣတိ၊ ဤသို့မှတ်အပ်၏။
တိကအတ္ထုဒ္ဓါရဏဝဏ္ဏာ၊ သည်။ နိဋ္ဌိတာ။
ဒုကအတ္ထုဒ္ဓါရဝဏ္ဏနာ
၁၄၇၃။ မာနော၊ ပေ။ ဣဒံ၊ ဤစကားကို။ အဝုတ္တ၊ ပေ။ ဝသေန၊ မဆိုအပ်သေးသော အထူးအပြားကို ပြခြင်း၏ အစွမ်းဖြင့်။ ဝုတ္တံ၊ အညထာ၊ အဝုတ္တပ္ပကာရဒဿနမှ တစ်ပါးသောအခြင်းအရာအားဖြင့်။ (အတ္ထေ၊ ကို။ ဂယှ မာနေ၊ သော၊) မာနော၊ သည်။ မာက၊ ပေ။ ဇာနေဟိ၊ ကာမရာဂသံယောဇဉ်, အဝိဇ္ဇာသံယောဇဉ်တို့နှင့်။ ဧကတော၊ တစ်ပေါင်းတည်း။ ဥပ္ပဇ္ဇတိ၊ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဒွိဓာတိ၊ ဟူ၍။ ဝတ္တဗ္ဗောသိယာ၊ ဘဝရာဂါဒီသု၊ တို့၌။ ဧသ နယော။ တထာ၊ ပေ။ ဧတ္ထ၊ ပါဌ်၌။ ဝတ္တဗ္ဗောသိယာ၊ ဤပုဒ်၏။ ဧကဓာ ဝါတိ၊ ဟူ၍။ အတ္ထော (ဟောတိ၊)
၁၅၁၁။ သသင်္ခါရိကေသူတိဣဒံ၊ ကို။ ကာမစ္ဆန္ဒနီဝရဏဿ၊ ၏။ တီဟိ၊ န်သော။ နီဝရဏေဟိ၊ တို့နှင့်။ (ထိနမိဒ္ဓ, ဥဒ္ဓစ္စ, အဝိဇ္ဇာနီဝရဏတို့နှင့်၊) သဒ္ဓိံ, ဥပ္ပဇ္ဇန၊ ပေ။ မတ္တံ၊ ဖြစ်ရာဌာနကို ပြကြောင်းစကားမျှဟူ၍။ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ၊ ၏။ နိယမတော၊ မြဲသောအားဖြင့်။ တတ္ထ၊ ထိုသသင်္ခါရိက စိတ်တို့၌။ တဿ၊ ထိုကာမစ္ဆနီဝ ရဏ၏။ တေဟိ၊ ထိုသုံးပါးသော နီဝရဏတို့နှင့်တကွ။ ဥပ္ပတ္တိဒဿနတ္ထံ၊ ဖြစ်ပုံကို ပြခြင်းအကျိုးရှိ၏ဟူ၍။ န (ဒဋ္ဌဗ္ဗံ၊) (ကသ္မာ) , ထိနမိဒ္ဓဿ၊ ၏။ အနိယတတ္တာ၊ အနိယစေတသိက်၏ အဖြစ်ကြောင့်တည်း။
ဟေဋ္ဌိမပရိစ္ဆေဒေနာတိ၊ ကား။ ဥဒ္ဓစ္စဿ၊ ၏။ သဗ္ဗကုသလေ၊ အလုံးစုံသော အကုသိုလ်၌။ ဥပ္ပဇ္ဇနတော၊ ကြောင့်။ ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတေ၊ ဥဒ္ဓစ္စသဟဂုတ်စိတ္တုပ္ပာဒ်၌။ ဒွေ၊ နှစ်ပါးသော နီဝရဏတို့သည်လည်းကောင်း။ အညေသု၊ ဥဒ္ဓစ္စသဟဂုတ်စိတ္တုပ္ပာဒ်မှ တစ်ပါးသော အကုသိုလ်စိတ်တို့တွင်။ ထိနမိဒ္ဓကုက္ကုစ္စမှကင်းသော စိတ္တုပ္ပာဒ်၌။ တီဏိ၊ သုံးပါးသော နီဝရဏတို့သည်လည်းကောင်း။ ဟေဋ္ဌိမန္တတော၊ အောက်၌ဖြစ်သော အပိုင်းအခြားအား ဖြင့်။ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ ဣတိ ကတွာ၊ ဤသို့ နှစ်လုံးသွင်း၍။ ဒွေ တီဏီတိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တံ။ ဣတိ အတ္ထော၊ ပန၊ ဆက်။ ယတ္ထာကာနံ၊ အကြင်မျှလောက် အတိုင်းအရှည်ရှိကုန်သောနီဝရဏတို့၏။ ဧကတော, ဥပ္ပတ္တိယံ၊ ဖြစ်ရာအခါ၌။ နီဝရဏာ၊ ပေ။ စာတိ၊ ဟူသော။ အယံ အတ္ထော၊ သည်။ သမ္ဘဝတိ၊ ဟေဋ္ဌိမန္တေန၊ အားဖြင့်။ တေသံ၊ ထိုနီဝရဏ တို့ကို။ ဒဿနတ္ထံ၊ ငှာ။ ဒွေတိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တံ။ တတော၊ ထိုနှစ်ပါးမှ။ ဥဒ္ဓမ္ပိ၊ ၌လည်း။ ပဝတ္တိယံ၊ ဖြစ်ရာအခါ၌။ အယံ အတ္ထော၊ သည်။ သမ္ဘဝတိဧဝ၊ သာ။ ဣတိ၊ သို့။ ဒဿနတ္ထံတီဏီတိ ဝုတ္တံ။ စ၊ ဆက်။ ဒွေတီဏီတိ၊ ကား။ ဒွေဝါ၊ နှစ်ပါးသော်လည်းဖြစ်ကုန်သော။ တီဏိဝါ၊ န်သော။ (နီဝရဏာနိ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ၊) ဣတိ၊ သို့။ အနိယမနိဒ္ဒေသော၊ အနိယမအနက်ကိုညွှန်ပြခြင်းသည်။ (ဟောတိ၊) ဣတိ၊ ကြောင့်။ စတ္တာရိဝါ၊ လေးပါးသောနီဝရဏတို့သည် လည်းကောင်း။ ပဉ္စဝါ၊ သော်လည်းကောင်း။ (ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ၊) ဣတိပိ၊ သို့လည်း။ ဝိညာယတိ၊
ဝါ၊ တစ်နည်း။ ဧတံ၊ ဤဒွေတီဏိဟူသော စကားသည်။ ယတ္ထ၊ အကြင်စိတ်၌။ သဟုပ္ပတ္တိ၊ တကွဖြစ်ခြင်းသည်။ (အတ္ထိ၊) တတ္ထ၊ ၌။ နီဝရဏာစေဝ၊ တို့သည်လည်းကောင်း။ နီဝရဏသမ္ပယုတ္တာစ၊ နီဝရဏနှင့် ယှဉ်ကုန်သည် လည်းကောင်း။ ဟောန္တိ။ ဣတိ၊ သို့။ ဧတဿ လက္ခဏဿ၊ ဤလက္ခဏာကို။ ဒဿနံ၊ ပြကြောင်းစကားတည်း။ ဣတိ၊ ထို့ကြောင့်။ ယတ္ထ၊ အကြင်စိတ္တုပ္ပာဒ်၌။ စတ္တာရိစ၊ လေးပါးသော နီဝရဏတို့သည်လည်းကောင်း။ ပဉ္စစ၊ လည်းကောင်း။ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ တတ္ထစ၊ ၌လည်း။ အယံ အတ္ထော၊ သည်။ ဝါ၊ ကို။ သာဓိတော၊ ပြီးစေအပ်သည်။ ဟောတိ။ ဧဝဉ္စ ကတွာ၊ ကြောင့်။ ကိလေသဂေါစ္ဆကေစ၊ ၌လည်း။ ဒွေ တယောတိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တံ၊ ဟိ၊ မှန်။ လက္ခဏဒဿနဝသေန၊ ဖြင့်။ ကိလေသာစေဝ၊ တို့ကိုလည်းကောင်း။ ကိလေသသမ္ပယုတ္တာစ၊ တို့ကိုလည်းကောင်း။ ဝုတ္တာ၊ သဗ္ဗေ၊ န်သော။ သမ္ဘဝန္တာနံ၊ ဖြစ်သင့်သော ကိလေသာတို့ကို။ သရူပေန၊ အားဖြင့်။ ဒဿနဝသေန၊ ဖြင့်။ န (ဝုတ္တာ)၊ ဟောတော်မူအပ်ကုန်သည် မဟုတ်။ ဣတိ၊ ဤသို့ မှတ်အပ်၏။
ဥဒ္ဓစ္စံ၊ သည်။ သဗ္ဗာကုသလေ၊ ၌။ ယဒိ ဥပ္ပဇ္ဇတိ၊ (ဧဝံ သတိ၊) ကသ္မာ, ဥဒ္ဓစ္စ၊ ပေ။ ဥပ္ပဇ္ဇတီတိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တံ၊ ဟောတော်မူအပ်ပါသနည်း။ သုတ္တန္တေ၊ ၌။ ဝုတ္တေသု၊ န်သော။ ပဉ္စသု၊ န်သော။ နီဝရဏေသု၊ တို့တွင်။ အည၊ ပေ။ ရဟိတဿ၊ တစ်ပါးသော နီဝရဏမှကင်းသော။ ဥဒ္ဓစ္စဿ၊ ၏။ ဝိသယဝိသေသဒဿနတ္ထံ၊ ဖြစ်ရာစိတ် အထူးကို ပြခြင်းအကျိုးငှာ။ (ဝုတ္တံ၊) ပန၊ ဆက်။ ဆဋ္ဌံ၊ သော။ နီဝရဏံ၊ (အဝိဇ္ဇာ) နီဝရဏသည်။ အဘိဓမ္မေ၊ ၌။ ဣတရေဟိ၊ အခြားသော နီဝရဏတို့နှင့်။ သဟဂတံ၊ တကွဖြစ်၏။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ အညနီဝရဏရဟိတဿ၊ သော။ တဿ၊ ထိုအဝိဇ္ဇနီဝရဏ၏။ ကောစိ၊ သော။ ဝိသယဝိသေသော၊ ဖြစ်ရာဌာနအထူးသည်။ န အတ္ထိ၊ အတ္ထာ၊ နှင့်။ သဟဂတေဟိ၊ တကွဖြစ်သော နီဝဝရဏတို့နှင့်။ ဝိနာ၊ ၍။ ဥပ္ပဇ္ဇနဋ္ဌာနာဘာဝါ၊ ဖြစ်ရာဌာန မှိခြင်းကြောင့်လည်းကောင်း။ တဒုပလက္ခိတဿ၊ ထိုအဝိဇ္ဇာနီ ဝရဏဖြင့် မှတ်သားအပ်သော။ စိတ္တုပ္ပာဒဿ၊ ၏။ အဘာဝေါစ၊ ကြောင့် လည်းကောင်း။ ဝိသယဝိသေသော၊ အဝိဇ္ဇာနီဝရဏ၏ ဖြစ်ရာဌာနအထူးသည်။ နတ္ထေဝ၊ တသ္မာ, တံ၊ ထိုအဝိဇ္ဇာနီဝရဏကို။ သဗ္ဗာကုသလေ၊ ၌။ ဥပ္ပဇ္ဇတီတိ၊ ဟူ၍။ ဝုတ္တံ၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီ။ ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတော၊ သော။ ဝုတ္တစိတ္တုပ္ပာဒေါပန၊ ဆိုအပ်ပြီးသော စိတ္တုပ္ပာဒ် သည်ကား။ သေသဓမ္မာနံ၊ ဥဒ္ဓစ္စမှကြွင်းသော တရားတို့၏။ (ဥဒ္ဓစ္စသဟဂုတ်စိတ်၌ယှဉ်သော ကြွင်းသောတရားတို့၏၊) ဥဒ္ဓစ္စာနုဝတ္တန ဘာဝေန၊ ဥဒ္ဓစ္စသို့ အစဉ်လိုက်သည်၏အဖြစ်ကြောင့်။ တဒုပလက္ခိ တော၊ ထိုဥဒ္ဓစ္စဖြင့် မှတ်သားအပ်သော။ ဥဒ္ဓစ္စဿ၊ ၏။ ဝိသယဝိသေသော၊ သည်။ (အတ္ထိ၊) တသ္မာ, သဗ္ဗကုသလေ၊ ၌။ ဥပ္ပဇ္ဇမာနံ၊ သော။ ဥဒ္ဓစ္စံ၊ ကို။ (ဂဟေတွာ၌ စပ်၊) သာမညေန၊ ဥဒ္ဓစ္စသာမညအားဖြင့်။ ဥဒ္ဓစ္စနီဝရဏံတိ၊ ဟူ၍။ ဂဟေတွာပိ၊ ယူပြီး၍လည်း။ တံ၊ ထိုဥဒ္ဓစ္စနီဝရဏကို။ အတ္တနော၊ ၏။ ဝိသယဝိသေသေန၊ ဖြင့်။ ပကာသေတုံ၊ ငှာ။ ဥဒ္ဓစ္စ၊ ပေ။ ဥပ္ပဇ္ဇတီတိ၊ ဟူ၍။ အာဟ။
စ၊ ဆက်။ ဧဝံ၊ သို့။ ပကာသနံ၊ ပြခြင်းကို။ ဝိသယဝိသေသေသု၊ ဖြစ်ရာဌာန အထူးရှိကုန်သော။ လောဘ၊ ပေ။ ဂတေသု၊ လောဘသယဂုတ်စိတ်, ဒေါမနဿသဟဂုတ်စိတ်, သသင်္ခါရကစိတ်, ဝိစိကိစ္ဆာသဟဂုတ်, ဥဒ္ဓစ္စသဟ ဂုတ်စိတ်တို့၌။ ပဉ္စနီဝရဏာနိ၊ တို့ကို။ ဝဝတ္ထပေတွာ၊ ပိုင်းခြား သတ်မှတ်ပြီး၍။ တေသံ၊ ထိုနီဝရဏတို့သို့။ ဗျာပကဘာဝေန၊ ပျံ့နှံ့တတ်သည်၏အဖြစ်ဖြင့်။ ဆဋ္ဌံ၊ ခြောက်ခုမြောက် အဝိဇ္ဇာနီဝရဏကို။ ပကာသေတုံ ကတန္တိ ဝေဒိတဗ္ဗံ။
ပန၊ ဝါဒန္တရကား။ ကေစိ၊ အချို့ဆရာတို့သည်။ ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတေတိ (ဧတ္ထ)၊ ဤပါဌ်၌။ သာမညေန၊ သာမည အားဖြင့်။ သဗ္ဗံ၊ သော။ ဥဒ္ဓစ္စံ၊ ကို။ ဥဒ္ဓစ္စန္တိ၊ ဥဒ္ဓစ္စဟူ၍။ ဂဟေတွာ၊ ၍။ တေန၊ ထိုဥဒ္ဓစ္စနှင့်။ သဟဂတေ၊ တကွဖြစ်သော။ စိတ္တုပ္ပာဒေ၊ ၌။ (အကုသိုလ်စိတ်အားလုံး၌၊) (ဥပ္ပဇ္ဇတိ၊) ဣတိ၊ သို့။ ဝဒန္တိ။ ပန၊ ထိုသို့ပင် ဆိုကြပါကုန်သော်လည်း။ အယံ အတ္ထော၊ ဤအနက်အဓိပ္ပာယ်ကို။ န ဗဟုမတော၊ များစွာ အလေးမပြုအပ်။ ဝါ၊ များစွာသော ဆရာတို့ သည် အသိအမှတ် မပြုအပ်။ (ကသ္မာ န ဗဟုမတော၊) ဒွါဒသမ၊ ပေ။ ဝိယ၊ ဒွါဒသမစိတ္တုပ္ပာဒ် ၏ကဲ့သို့။ သဗ္ဗာကုသလစိတ္တုပ္ပာဒါနံ၊ တို့၏။ ဝါ၊ တို့ကို။ ဥဒ္ဓစ္စေန၊ ဖြင့်။ အနုပလက္ခိတတ္တာ (စ)၊ မမှတ်သားအပ်ကုန်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်လည်းကောင်း။ ဥပလက္ခိ တတ္တေ၊ မှတ်သားအပ်ကုန်သည်၏ အဖြစ်သည်။ သတိ၊ ဖြစ်လသော်။ အဋ္ဌသု၊ ပေ။ အာဒီသု ဝိယ၊ အစရှိသော စကားတို့၌ကဲ့သို့။ အညေသံ၊ န်သော။ စိတ္တုပ္ပာဒါနံ၊ တို့ကို။ နိဝတ္တနတ္ထံ၊ တားမြစ်ခြင်းအကျိုးငှာ။ ဒွါဒသု ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတေသူတိ၊ ဟူ၍။ (ဒွာဒသသုဟု သင်္ချာတပ်၍၊) ဝတ္တဗ္ဗတ္တာစ၊ ဟောတော်မူထိုက်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်လည်းကောင်း။ (န ဗဟုမတော။)
ပန၊ ဆက်။ သဗ္ဗာကုသလာနံ၊ တို့၏။ ဝါ၊ တို့ကို။ ဥဒ္ဓစ္စနုပလက္ခိတတ္တာ၊ ဥဒ္ဓစ္စဖြင့် မမှတ်သားအပ် ကုန်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့်။ (န ဝုတ္တံ၌ စပ်၊) အဝိဇ္ဇာနီဝရဏံဝိယ၊ ဝိဇ္ဇာနီဝရဏကဲ့သို့။ ဣဒမ္ပိ၊ ဤဥဒ္ဓစ္စနီဝရဏသည်လည်း။ ဝါ၊ ကိုလည်း။ သဗ္ဗာကုသလေသု ဥပ္ပဇ္ဇတီတိ၊ ဟူ၍။ (ဘဂဝတာ) ဝတ္တဗ္ဗံ၊ ဟောတော်မူထိုက်သည်။ သိယာ၊ ဖြစ်ရာ၏။ ပန၊ စင်စစ်ကား။ န ဝုတ္တံ၊ ဟောတော်မမူအပ်။ တသ္မာ, ဝုတ္တနယေနေဝ၊ ဖြင့်သာလျှင်။ (သုတ္တန္တေ ဝုတ္တေသုစသည်ဖြင့် ဆိုအပ်ခဲ့သော နည်းဖြင့်သာလျှင်၊) အတ္ထော ဝေဒိတဗ္ဗော၊ စ၊ ဆက်။ ယ္မာ, အဝိဇ္ဇာနီဝရဏံ ဝိယ၊ ကဲ့သို့။ ဥဒ္ဓစ္စနီဝရဏဉ္စ၊ သည်လည်း။ သဗ္ဗာကုသလေသု၊ တို့၌။ ဥပ္ပဇ္ဇတ၊ တသ္မာ, နိက္ခိက္ခေပကဏ္ဍေ၊ ၌။ ကာမစ္ဆန္ဒ၊ ပေ။ အာဒိ၊ အစရှိသော စကားကို။ (ဘဂဝတာ) ဝုတ္တံ။ တေန၊ ကြောင့်။ ဧကသ္မိံယေဝ၊ သော။ စိတ္တုပ္ပာဒေ၊ ၌။ ဥဒ္ဓစ္စနီဝရဏံ၊ သည်။ ဥပ္ပဇ္ဇတိ၊ ဣတိ၊ သို့။ အဂ္ဂဟေတွာ၊ မယူမူ၍။ အဓိပ္ပာယော၊ ကို။ မဂ္ဂိတဗ္ဗော၊ ရှားမှီးထိုက်၏။ ဣတိ၊ အပြီးတည်း။ (ဥဒ္ဓစ္စနှင့် စပ်၍ အပြီးတည်း။)
ကိလေသဂေါစ္ဆကေ၊ ၌။ လောဘာဒီနိ၊ န်သော။ ဒသ၊ န်သော။ ကိလေသဝတ္ထူနိ၊ ကိလေသာဝတ္ထုတို့သည်။ ဣမိနာ အနုက္ကမန၊ ဤအစဉ်ဖြင့်။ ဣဓေဝအဘိဓမ္မေ၊ ဤအဘိဓမ္မာ၌သာ။ အာဂတာနိ၊ တသ္မာ, ဣဓေဝ၊ ဤပါဠိတော်၌ပင်။ ဝုတ္တဿ၊ သော။ အတ္တနာ၊ နှင့်။ သဟ ဝုတ္တေဟိ၊ အတူတကွ ဟောတော်မူအပ်ကုန်သော။ ကိလေသာ၊ တို့မှ။ ရဟိတဿ၊ ကင်းသော။ ဥဒ္ဓစ္စကိလေသဿ၊ ၏။ ဝိသယဝိသေသေဟိ၊ ဖြစ်ရာဌာန အထူးသည်။ နတ္ထိ။ ဣတိ၊ ကြောင့်။ ဝိယဝိသေသေန၊ ဖြင့်။ ပကာသနံ၊ ကို။ အကတွာ၊ ၍။ ဥဒ္ဓစ္စ၊ ပေ။ ဥပ္ပဇ္ဇတီတိ၊ ဟူ၍။ (ဘဂဝတာ) ဝုတ္တံ။
ကိလေ၊ ပေ။ နိဒ္ဒေသေ၊ ကိလေသာစေဝ သံကိလိဋ္ဌပဒနိဒ္ဒေသ၌။ ယသ္မာ, သံကိလဋ္ဌပဒံ၊ သံကိလိဋ္ဌပုဒ်သည်။ ကိလေသသမ္ပယုတ္တပဒေန၊ နှင့်။ အသမာနတ္ထံ၊ မတူသော အနက်ရှိသော။ ကေဝလံ၊ သမ္ပယုတ်မဖက် သက်သက်။ မလေန၊ ကိလေသာ အညစ်အကြေးသည်။ ဥပတာပိတတံ၊ ပူပန်စေအပ်သည်၏အဖြစ်ဟူသော အနက်ကိုလည်းကောင်း။ ဝိဗာဓိတတဉ္စ၊ နှိပ်စက်အပ်သည်၏အဖြစ်ဟူသော အနက်ကိုလည်းကောင်း။ ဒီပေတိ၊ တသ္မာ, ကိလေသာ၊ ပေ။ နိဒ္ဒေသေန၊ နှင့်။ သမာနံ၊ တူသော။ နိဒ္ဒေသံ၊ ကို။ အကတွာ, တေဝ၊ ပေ။ သံကိလိဋ္ဌာစာတိ၊ ဟူ၍။ (ဘဂဝတာ) ဝုတ္တံ။
၁၅၇၇။ ဒွေ၊ ပေ။ ဧတ္ထ၊ ၌။ ဒွေ တယောတိ၊ ဟူသော ပုဒ်ကို။ ဟေတုဂေါစ္ဆကာဒီသု၊ တို့၌။ ဝုတ္တာဓိကာရဝသေန၊ ဟောတော်မူအပ်ပြီးသော ပုဒ်၏လိုက်ခြင်း၏ အစွမ်းဖြင့်။ ရုဠှီယာ၊ အတွင်ရုဠှီအားဖြင့်။ ဝုတ္တံ။ ဣတိ၊ သို့။ ကေစိ ဝဒန္တိ၊ အတ္ထံ၊ ကို။ အနပေက္ခိတွာ၊ မရှုငဲ့မူ၍။ ရုဠှိယာ၊ အားဖြင့်။ ယဒိဝုစ္စေယျ၊ (ဧဝံ သတိ၊) ဂန္ထဂေါစ္ဆကေစ၊ ၌လည်း။ ယတ္ထ၊ ပေ။ ဥပ္ပဇ္ဇန္တီတိ၊ ဟူ၍။ ဝတ္တဗ္ဗံ သိယာ၊ ယတ္ထ ဒွေ တယော ဂန္ထာ အညေဟိ ဧကတော ဥပ္ပဇ္ဇန္တီတိ၊ ဟူသော။ ဣမဿ အတ္ထဿ၊ ဤအနက်၏။ သမ္ဘဝတော၊ ကြောင့်။ ဧကတောသဒ္ဒါ၊ ဧကတောသဒ္ဒါ သည်။ ကိလေသဂေါစ္ဆကေ၊ ၌။ သာတ္ထကော၊ အနက်ရှိ၏။ ဟေတုဂေါစ္ဆကာဒီသု၊ တို့၌။ တေန၊ ထို ဧကတော သဒ္ဒါနှင့်။ ဝိနာပိ၊ ၍လည်း။ အဓိပ္ပာယဝိဇာနနတော၊ အဓိပ္ပာယ်ကို သိနိုင်ခြင်း ကြောင့်။ န (သာတ္ထကော၊) ဣတိ၊ သို့။ ယဉ္စ၊ အကြင်စကားကိုလည်း။ ဝဒန္တိ။ တမ္ပိ၊ သည်လည်း။ န၊ မသင့်။ (ကသ္မာ), ဟေတုဂေါစ္ဆကာဒီသုပိ၊ တို့၌လည်း။ နာနာဥပ္ပတ္တိယံ၊ အသီးအသီး ဖြစ်ရာ အခါ၌။ ဧကတောသဒ္ဒဿ၊ ၏။ ဟေတူ၊ ပေ။ ဏတ္ထတ္တာ၊ ဟေတူစေဝ ဟေတုသမ္ပယုတ္တ အစရှိသည်ကို ယူခြင်းကို တားမြစ်ခြင်းအနက်ရှိသည်၏ အဖြစ်ကြောင့်တည်း။ တသ္မာ, ရုဠှီအနွတ္ထကထာရောပနဉ္စ၊ ရုဠှီကထာ, အနွတ္ထကထာသို့ တင်ခြင်းကိုလည်း။ ဝဇ္ဇေတွာ၊ ကြဉ်၍။ ယထာဝုတ္တေနေဝ၊ သော။ နယေန၊ ဖြင့်။ အတ္ထော ဝေဒိတဗ္ဗော၊ ဣတိ၊ ဤသို့ မှတ်အပ်၏။
လောဘော၊ ပေ။ အာဒိနာ၊ သော။ လောဘပဋိဃမောဟာနံ၊ တို့၏။ အညေဟိ၊ အခြား ကိလေသာတို့နှင့်။ ဧကတော, ဥပ္ပတ္တိဒဿနေနေဝ၊ ဖြစ်ပုံကို ပြကြောင်းစကားဖြင့်ပင်။ တေသမ္ပိ၊ ထို အခြားသော ကိလေသာတို့၏ လည်း။ လောဘာဒီဟိ၊ တို့နှင့်။ ဧကတော, ဥပ္ပတ္တိ၊ ဖြစ်ပုံကို။ ဒဿိတာတိ ဝေဒိတဗ္ဗာ၊ သေသံ၊ သည်။ ဥတ္တာနတ္ထမေဝ၊ ဣတိ၊ အပြီးတည်း။ အဋ္ဌကထာကဏ္ဍဝဏ္ဏနာ၊ သည် နိဋ္ဌိတာ၊ ပြီ။
စတ္တာရိသဟဿာနိစ၊ လေးထောင်သော ပုဒ်တို့သည်လည်း။ ပုန၊ တစ်ဖန် တီဏိသတာနိစ၊ သုံးရာသော ပုဒ်တို့သည်လည်းကောင်း။ အဋ္ဌသာလိနိယာ၊ အဋ္ဌသာလိနီ အဋ္ဌကထာ၏။ ဧတေပဒါ (ဧတာနိ ပဒါနိ)၊ ဤပုဒ်တို့သည်။ လီနတ္ထဇောတကာ (ဇောတကာနိ)၊ လျှို့ဝှက်သော အနက်တို့ကို ထွန်းပြတတ်သော ပုဒ်တို့တည်း။
နာမေန၊ အမည်အားဖြင့်။ ဓမ္မမိတ္တောတိ၊ ဓမ္မမိတ္တမည်သော ရဟန်းသည်။ သက္ကစ္စံ၊ ရိုသေစွာ။ အဘိယာစိတော၊ ရှေးရှုတောင်းပန်အပ်သည်။ (ဟုတွာ) နာမေန၊ ဖြင့်။ အာနန္ဒောတိ၊ အာနန္ဒာမည်သော။ သုဗုဒ္ဓိနာ၊ ကောင်းသော ပညာရှိပုဂ္ဂိုလ်သည်။ ဂန္ထာ၊ ထုံးဖွဲ့အပ်သော ကျမ်းစာတို့ကို။ ကတာ၊ ပြုအပ်ကုန်ပြီ။ ဣတိ၊ အပြီးတည်း။
ဣတိ၊ ဤဆိုအပ်ပြီးသော စကားဖြင့်။ အဋ္ဌသာလိနိယာ၊ ၏။ လီနတ္ထပဒဝဏ္ဏနာ၊ လျှို့ဝှက် တိမ်မြုပ်သော အနက်ရှိသောပုဒ်တို့ကို ဖွင့်ကြောင်းဖွင့်ရာဖြစ်သော။ ဓမ္မသင်္ဂဏီမူလဋီကာ၊ သည်။ သမတ္တာ၊ ပြီးပြီ။
ဘာသာဋီကာနိဂုံး
ကျမ်းပြီးပုံ။ ဓမ္မသင်္ဂဏီပါဠိတော်နှင့်တကွ ဤအဋ္ဌကထာမူလဋီကာတို့ကို ပါရာဇိကဏ်အဋ္ဌကထာ ပို့ချခဲ့ရာ လေးနှစ်ခန့်ကြာမှ ပြီးစီးပါသည်။ ပို့ချစဉ်အခါဝယ် ဝီရိယသန်သန်ဖြင့် မှန်မှန်နေ့စဉ်ပို့ချ၍ ကာယသုခ မရခဲ့သော်လည်း “သာသနာ့ဝန်ကို အားသွန် ကြိုးပမ်းထမ်းရပေပြီ။ ထမ်းနိုင်ပေသည်” ဟု တွေးကာ အေးဆေးချမ်းမြ၊ စိတ္တသုခကို ရခဲ့ပါသည်။ ရည်ရွယ်သလောက် ပြီးမြောက်ချိန်၌ကား ပီတိအစွမ်းကြောင့် ပဏီတရုပ်တွေ တစ်ကိုယ်လုံးဖြန်းကာ ကာယသုခလည်း ရပြန်ပါသည်။
သိဇ္ဈိတ္ထ ဘော ဘာသာဋီကာ၊ ဒေသဘာသာယ သင်္ခတာ၊
ဝဏ္ဏနာ သဟဋီကာယ၊ အဋ္ဌသာလိနိယာ သုဘာ။
သဟဋီကာယ၊ ဆရာဆရာ့၊ မြဲပို့ချသည်၊ မူလမည်သော၊ ကျမ်းဋီကာနှင့်တကွဖြစ်သော။ အဋ္ဌသာလိနိယာ၊ အဋ္ဌသာလိနီ၊ ကိုယ့်နာမည်ဖြင့်၊ နှစ်ဆီပြည့်စွာ၊ အဋ္ဌကထာ၏။ ဝဏ္ဏနာ၊ နိဿယအဓိပ္ပာယ်၊ စုံအောင်ခြယ်၍၊ အရွယ်သင့်တန်၊ အဖွင့်မှန်သော။ သုဘာ၊ သဒ္ဒါမပျက်၊ မြန်မာနက်ကြောင့်၊ နှစ်သက်စဖွယ်၊ လွန်တင့်တယ်သော။ ဒေသဘာသာယ၊ တိုင်းရင်းမြန်မာ၊ အမိဘာသာဖြင့်။ သင်္ခတာ၊ တစ်သန့်တစ်သန့်၊ အကန့်ကန့်လျက်၊ ခံ့ခံ့စီရရီ၊ တည်ကြည်စွာ ဖွင့်ပြအပ်သော။ ဘာသာဋီကာ၊ ဘာသာဋီကာ၊ အမည်သာသည့်၊ မှီရာသိပ်သည်း၊ နိဿယည်းသည်လည်း။ သိဇ္ဈိတ္ထ ဘော၊ ထောင့်သုံးရာလွန်၊ နှစ်ဆယ့်ခုနစ်ဝယ်။ လကွယ်ခါချဉ်း၊ တောသလင်းသက်၊ ဆယ့်သုံးရက်၌၊ နှစ်သက်ရွှင်ကြည်၊ ပြီးမြောက်ပြန်ပြီတကား။
သမ္ပူဇယာမိ ထေရာနံ၊ ယေသာဟံ သမ္ပဂ္ဂဟိတော၊
သိက္ခိတော ဂန္ထကာရေပိ၊ ပတ္တောမှိ ပကတညုတံ။
ယေသံ ထေရာနံ၊ အထက်ဝေဟင်၊ နေအသွင်သို့၊ မြေပြင်ထင်ရှား၊ အကြင်ဆရာတော်ဘုရားတို့သည်။ သမ္ပဂ္ဂဟိတော၊ အထူးစောင့်ရှောက်၊ ချီမြှောက်အပ်သော။ အဟံ၊ ငါသည်။ သိက္ခိတော၊ ရေးနည်း သားနည်း၊ ပို့ချနည်း၌၊ သိပ်သည်း သေသပ်၊ သင်အပ်သော အတတ်ရှိသည်ဖြစ်၍။ ဂန္ထကာရေပိ၊ ခုခေတ် နောက်သား၊ အကျိုးများဖို့၊ ရေးသားကျိုးကုတ်၊ ကျမ်းပြုခြင်း အလုပ်၌လည်း။ ပကတညုတံ၊ သဘောသကံ၊ ရှေးထုံးစံကို၊ အမှန်သိမြင်၊ ကျွမ်းကျင်သူ၏အဖြစ်သို့။ ပတ္တောမှိ၊ ခေတ်အလျောက်၊ လေးစားလောက်အောင်၊ မဖောက်မသွေ၊ ရောက်ရပေ၏။ တေသံ ထေရာနံ၊ ကျေးဇူးတော်ရင်၊ ဂုဏ်အင်ကြီးမား၊ ထိုဆရာတော်ဘုရားတို့အား။ သမ္ပူဇယာမိ၊ ကျမ်းစာရေးသား၊ ကောင်းမှုများဖြင့်၊ လေးစားကော်ရော်၊ ပူဇော်ပါသတည်း။
စတုစက္ကံ ဝတ္တိယာန၊ ယာနံ ဗလပရိဂ္ဂဟံ၊
ယာနာယ အမတံ ပါရံ၊ ကဿံ ပုရိသကာရိယံ။
စတုစက္ကံ၊ သမ္ပတ္တိစက်၊ လေးချက်စုပေါင်း၊ စက်ခေါင်းလေးခုလည်းပါရှိထသော။ ဗလပရိဂ္ဂဟံ၊ ရန်ပေါင်းခွင်းဖြို၊ ငါးဦးဗိုလ်တို့၊ ကိုယ်စီစောင့်ကြပ်၊ အုပ်ချုပ်အပ်ထသော။ ယာနံ၊ အသွားလျင်လျင်၊ အများတင်လည်း၊ အားအင်ခိုင်ဖြီး၊ မဂ္ဂင်တည်းဟူသော ယာဉ်ပျံ တော်ကြီးကို။ ဝတ္တိယာန၊ မတိမ်းမစောင်း၊ လည်စေကြောင်းဖြင့်၊ ကောင်းစွာအစဉ်၊ မောင်းကာနှင်၍။ အမတံ ပါရံ၊ ဤဘက်မှာနေ၊ အာလုံးသေလျက်၊ ဟိုပြေရောက်မှ၊ ဘေးကင်းရမည့်၊ အမတခေါ်၊ နေပြည်တော်သို့။ ယာနာယ၊ ကိလေသာဟူ၊ ရန်သူပစ်ဖောက်၊ ဗုံးအမြောက်တို့၊ မကြောက်မနား၊ အရောက်သွားခြင်းငှာ။ ပုရိသကာရိယံ၊ ယောကျ်ားမှန်က၊ ပြုရဲရမည့်၊ ကမ္ဘာ့လက်ရိုး၊ လုလ္လမျိုးကို။ ကဿံ၊ ငါးဦးဗိုလ်ချုပ်၊ အဖော်လုပ်၍၊ မဆုတ်ရစေ ...ပြုလုပ်ပေအံ့သတည်း။
မူလဋီကာနိဿယနှင့် အဋ္ဌသာလိနီဘာသာဋီကာပြီးပြီ။
Comments
Post a Comment