ဝိနည်းပိဋက
စူဠဝဂ်ပါဠိတော်
မြန်မာပြန်
နမော တဿ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ။
၁ -ကမ္မက္ခန္ဓက
၁-တဇ္ဇနီယကံ
֍ ၁
။ တစ်ရံရောအခါ ဘုန်းတော်ကြီးသော မြတ်စွာဘုရားသည် သာဝတ္ထိပြည် အနာထပိဏ်သူဌေး၏ အရံဖြစ်သော ဇေတဝန်ကျောင်း၌ သီတင်းသုံးနေတော်မူ၏။ ထိုအခါ ပဏ္ဍုက လောဟိတက၁ ရဟန်းတို့သည် မိမိတို့ကိုယ်တိုင် မျက်ကွယ် မျက်မှောက် ငြင်းခုံလျက် ဆန့်ကျင်ဘက်ပြောကြား စကားများ၍ သံဃာ၌ အဓိကရုဏ်း ‘မငြိမ်သက်မှု’ ကိုလည်း ပြုတတ်ကုန်၏။မျက်ကွယ် မျက်မှောက် ငြင်းခုံလျက် ဆန့်ကျင်ဘက်ပြောကြား စကားများ၍ သံဃာ၌ အဓိကရုဏ်းကို ပြုတတ်သော အခြားရဟန်းတို့ထံသို့လည်း ချဉ်းကပ်၍-
“အသျှင်တို့ သင်တို့သည် ဤရဟန်းကို အရှုံးမပေးလင့်၊ အလွန်အားရှိသူကို ဆွေးနွေးတိုင်ပင်ကြကုန်လော့၊ ထိုသို့ ဆွေးနွေးတိုင်ပင်ခြင်းကြောင့် သင်တို့သည် သူ့ထက်ပညာရှိသူ သူ့ထက်လိမ္မာသူ သူ့ထက် အကြားအမြင်များသူ သူ့ထက်သာ၍ စွမ်းဆောင်နိုင်သူတို့ ဖြစ်ကြကုန်လတ္တံ့၊ ဤရဟန်းကို မကြောက်ကြကုန်လင့်၊ အကျွန်ုပ်တို့သည်လည်း သင်တို့၏ အသင်းအပင်းများ ဖြစ်ကြပါကုန်အံ့”ဟု ပြောဆိုကုန်၏။
ထိုသို့ ပြောဆိုခြင်းကြောင့် မဖြစ်သေးသော ငြင်းခုံမှုတို့သည်လည်း ဖြစ်ကုန်၏၊ ဖြစ်ပြီးသော ငြင်းခုံမှုတို့သည်လည်း ပိုမိုဆိုးရွား ရန်ကျယ်ပွါးခြင်းငှါ ဖြစ်လာကုန်၏။
အလိုနည်းသော ရဟန်းတို့သည် “အဘယ့်ကြောင့် ပဏ္ဍုက လောဟိတက ရဟန်းတို့သည် မိမိတို့ ကိုယ်တိုင် မျက်ကွယ်မျက်မှောက် ငြင်းခုံလျက် ဆန့်ကျင်ဘက် ပြောကြား စကားများ၍ သံဃာ၌လည်း အဓိကရုဏ်းကို ပြုကုန်ဘိသနည်း။ မျက်ကွယ်မျက်မှောက် ငြင်းခုံလျက် ဆန့်ကျင်ဘက် ပြောကြား စကား များ၍ သံဃာ၌ အဓိကရုဏ်းကို ပြုတတ်သော အခြားရဟန်းတို့ထံသို့လည်း ချဉ်းကပ်၍ “အသျှင်တို့ သင်တို့သည် ဤရဟန်းကို အရှုံးမပေးလင့်၊ အလွန်အားရှိသူကို ဆွေးနွေးတိုင်ပင်ကုန်လော့၊ ထိုသို့ ဆွေးနွေးတိုင်ပင်ခြင်းကြောင့် သင်တို့သည် သူ့ထက် ပညာရှိသူ သူ့ထက်လိမ္မာသူ သူ့ထက်အကြား အမြင်များသူ သူ့ထက်သာ၍ စွမ်းဆောင်နိုင်သူတို့ ဖြစ်ကြကုန်လတ္တံ့၊ ဤရဟန်းကို မကြောက်ကြကုန်လင့်၊ အကျွန်ုပ်တို့သည်လည်း သင်တို့၏ အသင်းအပင်းများ ဖြစ်ကြပါကုန်အံ့”ဟု ပြောဆိုကြကုန်ဘိသနည်း။
ထိုသို့ ပြောဆိုခြင်းကြောင့် မဖြစ်သေးသော ငြင်းခုံမှုတို့သည်လည်း ဖြစ်ကုန်၏၊ ဖြစ်ပြီးသော ငြင်းခုံမှုတို့သည်လည်း ပိုမိုဆိုးရွားရန် ကျယ်ပွါးခြင်းငှါ ဖြစ်လာကုန်၏”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြပြောဆိုကြကုန်၏။
--֍ ၂
။ ထိုအခါ ထိုရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။မြတ်စွာဘုရားသည် ဤအကြောင်းအရာကြောင့် ရဟန်းသံဃာကို စည်းဝေးစေ၍ ရဟန်းတို့ကို -
“ရဟန်းတို့ ပဏ္ဍုက လောဟိတက ရဟန်းတို့သည် မိမိတို့ ကိုယ်တိုင် မျက်ကွယ်မျက်မှောက် ငြင်းခုံလျက် ဆန့်ကျင်ဘက် ပြောကြား စကားများ၍ သံဃာ၌ အဓိကရုဏ်းကို ပြုတတ်ကုန်၏။ မျက်ကွယ် မျက်မှောက် ငြင်းခုံလျက် ဆန့်ကျင်ဘက် ပြောကြား စကားများ၍ သံဃာ၌ အဓိကရုဏ်းကို ပြုတတ်သော အခြားရဟန်းတို့ထံသို့လည်း ချဉ်းကပ်၍-
“အသျှင်တို့ သင်တို့သည် ဤရဟန်းကို အရှုံးမပေးလင့်၊ အလွန်အားရှိသူကို ဆွေးနွေးတိုင်ပင်ကုန်လော့၊ ထိုသို့ ဆွေးနွေးတိုင်ပင်ခြင်းကြောင့် သင်တို့သည် သူ့ထက် ပညာရှိသူ သူ့ထက်လိမ္မာသူ သူ့ထက်အကြားအမြင်များသူ သူ့ထက်သာ၍ စွမ်းဆောင်နိုင်သူတို့ ဖြစ်ကုန်လတ္တံ့၊ ဤရဟန်းကို မကြောက်ကြ ကုန်လင့်၊ အကျွန်ုပ်တို့သည်လည်း သင်တို့၏ အသင်းအပင်းများ ဖြစ်ကြပါကုန်အံ့”ဟု ပြောဆိုကြကုန်၏။
ထိုသို့ ပြောဆိုခြင်းကြောင့် မဖြစ်သေးသော ငြင်းခုံမှုတို့သည်လည်း ဖြစ်ကုန်၏၊ ဖြစ်ပြီးသော ငြင်းခုံမှုတို့သည်လည်း ပိုမိုဆိုးရွား ရန်ကျယ်ပွါးခြင်းငှါ ဖြစ်လာကုန်၏ဟူသည် မှန်သလော”ဟု စိစစ်မေးမြန်း တော်မူ၏။
မှန်ပါသည် မြတ်စွာဘုရားဟု (လျှောက်ကြကုန်၏)။
ဘုန်းတော်ကြီးသော မြတ်စွာဘုရားသည် ကဲ့ရဲ့တော်မူ၏၊ “ရဟန်းတို့ (မဂ်ဖိုလ်မှ) အချည်းနှီးဖြစ်သော ထိုယောက်ျားတို့အား မလျောက်ပတ် မလျော်ကန် မသင့်တင့်၊ ရဟန်းတို့၏ အပြုအမူမဟုတ်၊ မအပ်၊ မပြုသင့်။
ရဟန်းတို့ (မဂ်ဖိုလ်မှ) အချည်းနှီးဖြစ်သော ယောက်ျားတို့သည် အဘယ့်ကြောင့် မိမိတို့ကိုယ်တိုင် မျက်ကွယ်။ပ။ သံဃာ၌ အဓိကရုဏ်းကို ပြုကုန်ဘိသနည်း။ မျက်ကွယ်။ပ။ သံဃာ၌ အဓိကရုဏ်းကို ပြုတတ်သော အခြားရဟန်းတို့ထံသို့လည်း ချဉ်းကပ်၍ အသျှင်တို့ သင်တို့သည် ဤရဟန်းကို အရှုံး မပေးလင့်၊ အလွန်အားရှိသူကို ဆွေးနွေးတိုင်ပင်ကုန်လော့၊ ထိုသို့ ဆွေးနွေးတိုင်ပင်ခြင်းကြောင့် သင်တို့သည် သူ့ထက် ပညာရှိသူ သူ့ထက် လိမ္မာသူ သူ့ထက် အကြားအမြင်များသူ သူ့ထက်သာ၍ စွမ်းဆောင် နိုင်သူတို့ ဖြစ်ကြကုန်လတ္တံ့၊ ဤရဟန်းကို မကြောက်ကြကုန်လင့်၊ အကျွန်ုပ်တို့သည်လည်း သင်တို့၏ အသင်းအပင်းများ ဖြစ်ကြပါကုန်အံ့”ဟု ပြောဆိုကုန်ဘိသနည်း။
ထိုသို့ ပြောဆိုခြင်းကြောင့် မဖြစ်သေးသော ငြင်းခုံမှုတို့သည်လည်း ဖြစ်ကုန်၏၊ ဖြစ်ပြီးသော ငြင်းခုံမှုတို့သည်လည်း ပိုမိုဆိုးရွား ရန်ကျယ်ပွါးခြင်းငှါ ဖြစ်လာကုန်၏။
ရဟန်းတို့ ဤ(ရဟန်းတို့ ပြုမိသောအမှု) သည် မကြည်ညိုသေးသော သူတို့အား ကြည်ညို စေခြင်းငှါလည်းကောင်း၊ ကြည်ညိုပြီးသော သူတို့အားလည်း တိုး၍ ကြည်ညိုစေခြင်းငှါလည်းကောင်း မဖြစ်နိုင်ပေ၊ ရဟန်းတို့ အမှန်စင်စစ် ဤအမှုသည် မကြည်ညိုသေးသောသူတို့အား မကြည်ညိုစေခြင်းငှါလည်းကောင်း၊ ကြည်ညိုပြီးသော အချို့သူတို့အား အကြည်ညိုပျက်စေခြင်းငှါလည်းကောင်း ဖြစ်ပေ၏”ဟု (ကဲ့ရဲ့တော်မူ၏)။
ထို့နောက် မြတ်စွာဘုရားသည် ထိုရဟန်းတို့ကို များစွာသော အကြောင်းဖြင့် ကဲ့ရဲ့ပြစ်တင်တော် မူပြီးလျှင် ကိုယ်တိုင် ပြုစုမွေးမြူရန် ခက်ခဲခြင်း သူတစ်ပါးတို့က ပြုစုမွေးမြူရန် ခက်ခဲခြင်း အလိုကြီးခြင်း မရောင့်ရဲနိုင်ခြင်း အပေါင်းအဖော်၌ မက်မောခြင်း ပျင်းရိခြင်းတို့၏ ကျေးဇူးမဲ့ (စကား) ကို မိန့်တော်မူပြီး၍ များစွာသော အကြောင်းဖြင့် ကိုယ်တိုင်ပြုစုမွေးမြူလွယ်ခြင်း သူတစ်ပါးတို့က ပြုစုမွေးမြူလွယ်ခြင်း အလို နည်းခြင်း ရောင့်ရဲလွယ်ခြင်း ကိလေသာကို ခေါင်းပါးစေခြင်း ကိလေသာကို ခါထုတ်ခြင်း ကြည်ညိုဖွယ် ရှိခြင်း ကိလေသာကို မဆည်းပူးခြင်း ဝီရိယဖြင့် အားထုတ်ခြင်းတို့၏ ဂုဏ်ကျေးဇူးကို မိန့်တော်မူပြီးလျှင် ရဟန်းတို့အား ထိုအဖြစ်အပျက်နှင့် လျောက်ပတ်လျော်ညီသော တရားစကားကို ဟောကြားတော်မူပြီး နောက် ရဟန်းတို့ကို မိန့်တော်မူ၏။
--ရဟန်းတို့ သို့ဖြစ်လျှင် သံဃာသည် ပဏ္ဍုက လောဟိတကရဟန်းတို့အား ခြိမ်းခြောက်မှု ‘တဇ္ဇနီယ’ ကံကို ပြုလော့။
ရဟန်းတို့ ဤသို့ပြုရမည်။ ရှေးဦးစွာ ပဏ္ဍုက လောဟိတက ရဟန်းတို့ကို စောဒနာရမည်၊ စောဒနာပြီးနောက် အောက်မေ့စေရမည်၊ အောက်မေ့စေပြီးနောက် အာပတ်သို့ တင်ရမည်၊ အာပတ်သို့ တင်ပြီးနောက် ဝိနည်းသိက္ခာပုဒ်၌ ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာကို သိစေရမည်-
֍ ၃
။ “အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤပဏ္ဍုက လောဟိတက ရဟန်းတို့သည် မိမိတို့ကိုယ်တိုင် မျက်ကွယ်မျက်မှောက် ငြင်းခုံလျက် ဆန့်ကျင်ဘက်ပြောကြား စကားများ၍ သံဃာ၌ အဓိကရုဏ်းကို ပြုတတ်ကုန်၏။ မျက်ကွယ်မျက်မှောက် ငြင်း ခုံလျက် ဆန့်ကျင်ဘက် ပြောကြား စကားများ၍ သံဃာ၌ အဓိကရုဏ်းကို ပြုတတ်သော အခြား ရဟန်းတို့ထံသို့လည်း ချဉ်းကပ်၍- ‘အသျှင်တို့ သင်တို့သည် ဤရဟန်းကို အရှုံးမပေးကုန်လင့်၊ အလွန်အားရှိသူကို ဆွေးနွေးတိုင်ပင်ကုန်လော့၊ ထိုသို့ ဆွေးနွေးတိုင်ပင်ခြင်းကြောင့် သင်တို့သည် သူ့ထက် ပညာရှိသူ သူ့ထက် လိမ္မာသူ သူ့ထက် အကြားအမြင်များသူ သူ့ထက်သာ၍ စွမ်းဆောင် နိုင်သူတို့ ဖြစ်ကြကုန်လတ္တံ့၊ ဤရဟန်းကို မကြောက်ကြကုန်လင့်၊ အကျွန်ုပ်တို့သည်လည်း သင်တို့၏ အသင်းအပင်းများ ဖြစ်ကြပါကုန်အံ့”ဟု ပြောဆိုကုန်၏။ ထိုသို့ ပြောဆိုခြင်းကြောင့် မဖြစ်သေးသော ငြင်းခုံမှုတို့သည်လည်း ဖြစ်ကုန်၏၊ ဖြစ်ပြီးသော ငြင်းခုံမှုတို့သည်လည်း ပိုမို ဆိုးရွား ရန်ကျယ်ပွါးခြင်းငှါ ဖြစ်လာကုန်၏။ အကယ်၍ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် ဖြစ်ငြားအံ့၊ သံဃာသည် ပဏ္ဍုက လောဟိတကရဟန်းတို့အား ခြိမ်းခြောက်မှု ‘တဇ္ဇနီယ’ ကံကို ပြုရာ၏၊ ဤကား သိစေခြင်းတည်း။အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤပဏ္ဍုက လောဟိတကရဟန်းတို့သည် မိမိတို့ကိုယ်တိုင်မျက်ကွယ်။ပ။ သံဃာ၌ အဓိကရုဏ်းကို ပြုတတ်ကုန်၏၊ မျက်ကွယ်။ပ။ သံဃာ၌ အဓိကရုဏ်းကို ပြုတတ်သော အခြားရဟန်းတို့ထံသို့လည်း ချဉ်းကပ်၍- “အသျှင်တို့ သင်တို့သည် ဤရဟန်းကို အရှုံးမပေးလင့်၊ အလွန်အားရှိသူကို ဆွေးနွေးတိုင်ပင်ကြကုန်လော့၊ ထိုသို့ ဆွေးနွေးတိုင်ပင်ခြင်းကြောင့် သင်တို့သည် သူ့ထက် ပညာရှိသူ သူ့ထက် လိမ္မာသူ သူ့ထက် အကြားအမြင်များသူ သူ့ထက်သာ၍ စွမ်းဆောင်နိုင်သူတို့ ဖြစ်ကြကုန်လတ္တံ့၊ ဤရဟန်းကို မကြောက်ကြကုန်လင့်၊ အကျွန်ုပ်တို့သည်လည်း သင်တို့၏ အသင်းအပင်းများ ဖြစ်ကြပါကုန်အံ့”ဟု ပြောဆိုကုန်၏။ ထိုသို့ပြောဆိုခြင်းကြောင့် မဖြစ်သေးသော ငြင်းခုံမှုတို့သည်လည်း ဖြစ်ကုန်၏၊ ဖြစ်ပြီးသော ငြင်းခုံမှုတို့သည်လည်း ပိုမိုဆိုးရွား ရန်ကျယ်ပွါးခြင်းငှါ ဖြစ်လာကုန်၏။ သံဃာသည် ပဏ္ဍုက လောဟိတကမည်သော ရဟန်းတို့အား ခြိမ်းခြောက်မှု ‘တဇ္ဇနီယ’ ကံကို ပြု၏၊ ပဏ္ဍုက လောဟိတကရဟန်းတို့အား ခြိမ်းခြောက်မှု ‘တဇ္ဇနီယ’ ကံပြုခြင်းကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်းရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ်နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်းမရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။ အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤပဏ္ဍုက လောဟိတက ရဟန်းတို့သည် မိမိတို့ကိုယ် တိုင် မျက်ကွယ်။ပ။ သံဃာ၌ အဓိကရုဏ်းကို ပြုတတ်ကုန်၏၊ မျက်ကွယ်။ပ။ သံဃာ၌ အဓိကရုဏ်းကို ပြုတတ်သော အခြားရဟန်းတို့ထံသို့လည်း ချဉ်းကပ်၍-
--“အသျှင်တို့ သင်တို့သည် ဤရဟန်းကို အရှုံးမပေးလင့်၊ အလွန်အားရှိသူကို ဆွေးနွေးတိုင်ပင်ကုန်လော့၊ ထိုသို့ ဆွေးနွေး တိုင်ပင်ခြင်းကြောင့် သင်တို့သည် သူ့ထက် ပညာရှိသူ သူ့ထက် လိမ္မာသူ သူ့ထက် အကြားအမြင် များသူ သူ့ထက် သာ၍ စွမ်းဆောင်နိုင်သူတို့ ဖြစ်ကြကုန်လတ္တံ့၊ ဤရဟန်းကို မကြောက်ကြ ကုန်လင့်၊ အကျွန်ုပ်တို့သည်လည်း သင်တို့၏ အသင်းအပင်းများ ဖြစ်ကြပါကုန်အံ့”ဟု ပြောဆိုကုန်၏။ ထိုသို့ ပြောဆိုခြင်းကြောင့် မဖြစ်သေးသော ငြင်းခုံမှုတို့သည်လည်း ဖြစ်ကုန်၏၊ ဖြစ်ပြီးသော ငြင်းခုံမှုတို့သည်လည်း ပိုမိုဆိုးရွား ရန်ကျယ်ပွါးခြင်းငှါ ဖြစ်လာကုန်၏။ သံဃာသည် ပဏ္ဍုက လောဟိတက ရဟန်းတို့အား ခြိမ်းခြောက်မှု ‘တဇ္ဇနီယ'ကံကို ပြု၏၊ ပဏ္ဍုက လောဟိတက ရဟန်းတို့အား ခြိမ်းခြောက်မှု ‘တဇ္ဇနီယ’ ကံပြုခြင်းကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ်နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်းမရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
သုံးကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။ အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည့်အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤပဏ္ဍုက လောဟိတက ရဟန်းတို့သည် မိမိတို့ ကိုယ်တိုင်မျက်ကွယ်။ပ။ သံဃာ၌ အဓိကရုဏ်းကို ပြုတတ်ကုန်၏၊ မျက်ကွယ်။ပ။ သံဃာ၌ အဓိကရုဏ်းကို ပြုတတ်သော အခြားရဟန်းတို့ထံသို့လည်း ချဉ်းကပ်၍-"အသျှင်တို့ သင်တို့သည် ဤရဟန်းကို အရှုံးမပေးလင့်၊ အလွန်အားရှိသူကို ဆွေးနွေးတိုင်ပင်ကုန်လော့၊ ထိုသို့ ဆွေးနွေး တိုင်ပင်ခြင်းကြောင့် သင်တို့သည် သူ့ထက် ပညာရှိသူ သူ့ထက် လိမ္မာသူ သူ့ထက် အကြားအမြင် များသူ သူ့ထက်သာ၍ စွမ်းဆောင်နိုင်သူတို့ ဖြစ်ကြကုန်လတ္တံ့၊ ဤရဟန်းကို မကြောက်ကြကုန်လင့်၊ အကျွန်ုပ်တို့သည်လည်း သင်တို့၏ အသင်းအပင်းများ ဖြစ်ကြပါကုန်အံ့”ဟု ပြောဆိုကုန်၏။ ထိုသို့ ပြောဆိုခြင်းကြောင့် မဖြစ်သေးသော ငြင်းခုံမှုတို့သည်လည်း ဖြစ်ကုန်၏၊ ဖြစ်ပြီးသော ငြင်းခုံမှုတို့သည်လည်း ပိုမိုဆိုးရွား ရန်ကျယ်ပွါးခြင်းငှါ ဖြစ်လာကုန်၏။ သံဃာသည် ပဏ္ဍုက လောဟိတက ရဟန်းတို့အား ခြိမ်းခြောက်မှု ‘တဇ္ဇနီယ’ ကံကို ပြု၏။ ပဏ္ဍုက လောဟိတက ရဟန်းတို့အား ခြိမ်းခြောက်မှု ‘တဇ္ဇနီယ’ ကံပြုခြင်းကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်းရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ်နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း မရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
သံဃာသည် ပဏ္ဍုက လောဟိတက ရဟန်းတို့အား ခြိမ်းခြောက်မှု ‘တဇ္ဇနီယ’ ကံကို ပြုလုပ် အပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်းရှိ၏၊ ထို့ကြောင့် ဆိတ်ဆိတ်နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ်နေသဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့် အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်”ဟု (သိစေရမည်ဟု မိန့်တော်မူ၏)။
၁။ ပဏ္ဍုကနှင့် လောဟိတက၊ ပဏ္ဍုကသည် ရဟန်းတစ်ပါး၊ လောဟိတကသည် ရဟန်းတစ်ပါး ပေါင်းနှစ်ပါးဖြစ်၍ ၎င်းတို့သည် ဆဗ္ဗဂ္ဂီခေါ် ခြောက်ပါးအုပ်စုရဟန်းတို့တွင် တစ်တွဲဖြစ်သည်။
--မတရားသောကံ တစ်ဆယ့်နှစ်ပါး
֍ ၄
။ ရဟန်းတို့ အင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ခြိမ်းခြောက်မှု ‘တဇ္ဇနီယ’ ကံသည် မတရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် မညီညွတ်သောကံ မကောင်းသဖြင့် ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ မျက်ကွယ်၌ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မမေးမမြန်းဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း၊ ဝန်မခံဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ခြိမ်း ခြောက်မှု ‘တဇ္ဇနီယ’ ကံသည် မတရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် မညီညွတ်သောကံ မကောင်းသဖြင့် ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ (၁)ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ခြိမ်းခြောက်မှု ‘တဇ္ဇနီယ’ ကံသည်လည်း မတရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် မညီညွတ်သောကံ မကောင်းသဖြင့် ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ အာပတ်မသင့်ဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း၊ ဒေသနာဂါမ်မဟုတ် ‘ဒေသနာကြား၍ မစင်ကြယ်'သော အာပတ်ဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ဒေသနာ ကြားပြီးသော အာပတ်ဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ခြိမ်းခြောက်မှု ‘တဇ္ဇနီယ’ ကံသည် မတရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် မညီညွတ်သောကံ မကောင်းသဖြင့် ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ (၂)
ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ခြိမ်းခြောက်မှု ‘တဇ္ဇနီယ’ ကံသည်လည်း မတရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် မညီညွတ်သောကံ မကောင်းသဖြင့် ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ မစောဒနာဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မအောက်မေ့စေဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း၊ အာပတ်သို့ မတင်ဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ခြိမ်းခြောက်မှု ‘တဇ္ဇနီယ’ ကံသည် မတရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် မညီညွတ်သောကံ မကောင်းသဖြင့် ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ (၃)
ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ခြိမ်းခြောက်မှု ‘တဇ္ဇနီယ’ ကံသည်လည်း မတရားသောကံ့ဝိနည်းနှင့် မညီညွတ်သောကံ မကောင်းသဖြင့် ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ မျက်ကွယ်၌ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မတရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မညီမညွတ် တကွဲတပြားစီဖြစ်လျက် ပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါ သုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ခြိမ်းခြောက်မှု ‘တဇ္ဇနီယ’ ကံသည် မတရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် မညီညွတ်သောကံ မကောင်းသဖြင့် ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ (၄)
ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ခြိမ်းခြောက်မှု ‘တဇ္ဇနီယ’ ကံသည်လည်း မတရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် မညီညွတ်သောကံ မကောင်းသဖြင့် ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ မမေးမမြန်းဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မတရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မညီမညွတ် တကွဲတပြားစီဖြစ်လျက် ပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါ သုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ခြိမ်းခြောက်မှု ‘တဇ္ဇနီယ’ ကံသည် မတရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် မညီညွတ်သောကံ မကောင်းသဖြင့် ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ (၅)
ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ခြိမ်းခြောက်မှု ‘တဇ္ဇနီယ’ ကံသည်လည်း မတရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် မညီညွတ်သောကံ မကောင်းသဖြင့် ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ ဝန်မခံဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မတရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မညီမညွတ် တကွဲတပြားစီဖြစ်လျက် ပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါ သုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ခြိမ်းခြောက်မှု ‘တဇ္ဇနီယ’ ကံသည် မတရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် မညီညွတ်သောကံ မကောင်းသဖြင့် ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ (၆)
ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ခြိမ်းခြောက်မှု ‘တဇ္ဇနီယ’ ကံသည်လည်း မတရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် မညီညွတ်သောကံ မကောင်းသဖြင့် ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ အာပတ်မသင့်ဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မတရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မညီမညွတ် တကွဲတပြားစီဖြစ်လျက် ပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါ သုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ခြိမ်းခြောက်မှု ‘တဇ္ဇနီယ’ ကံသည် မတရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် မညီညွတ်သောကံ မကောင်းသဖြင့် ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ (၇)
--ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ခြိမ်းခြောက်မှု ‘တဇ္ဇနီယ’ ကံသည်လည်း မတရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် မညီညွတ်သောကံ မကောင်းသဖြင့် ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ ဒေသနာဂါမ် မဟုတ် ‘ဒေသနာကြား၍ မစင်ကြယ်'သော အာပတ်ဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မတရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မညီမညွတ် တကွဲတပြားစီဖြစ်လျက် ပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ခြိမ်းခြောက်မှု ‘တဇ္ဇနီယ’ ကံသည် မတရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် မညီညွတ်သောကံ မကောင်းသဖြင့် ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ (၈)
ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ခြိမ်းခြောက်မှု ‘တဇ္ဇနီယ’ ကံသည်လည်း မတရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် မညီညွတ်သောကံ မကောင်းသဖြင့် ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ ဒေသနာကြားပြီးသော အာပတ်ဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မတရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မညီမညွတ် တကွဲတပြားစီဖြစ်လျက် ပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ခြိမ်းခြောက်မှု ‘တဇ္ဇနီယ’ ကံသည် မတရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် မညီညွတ်သောကံ မကောင်းသဖြင့် ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ (၉)
ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ခြိမ်းခြောက်မှု ‘တဇ္ဇနီယ’ ကံသည်လည်း မတရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် မညီညွတ်သောကံ မကောင်းသဖြင့် ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ မစောဒနာဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မတရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မညီမညွတ် တကွဲတပြားစီဖြစ်လျက် ပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါ သုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ခြိမ်းခြောက်မှု ‘တဇ္ဇနီယ'ကံသည် မတရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် မညီညွတ်သောကံ မကောင်းသဖြင့် ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ (၁၀)
ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ခြိမ်းခြောက်မှု ‘တဇ္ဇနီယ’ ကံသည်လည်း မတရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် မညီညွတ်သောကံ မကောင်းသဖြင့် ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ မအောက်မေ့စေဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မတရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မညီမညွတ် တကွဲတပြားစီဖြစ်လျက် ပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ခြိမ်းခြောက်မှု ‘တဇ္ဇနီယ’ ကံသည် မတရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် မညီညွတ်သောကံ မကောင်းသဖြင့် ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ (၁၁)
ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ခြိမ်းခြောက်မှု ‘တဇ္ဇနီယ’ ကံသည်လည်း မတရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် မညီညွတ်သောကံ မကောင်းသဖြင့် ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ အာပတ်သို့ မတင်ဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မတရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မညီမညွတ် တကွဲတပြားစီဖြစ်လျက် ပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ခြိမ်းခြောက်မှု ‘တဇ္ဇနီယ’ ကံသည် မကောင်းသောကံ ဝိနည်းနှင့် မညီညွတ်သောကံ မကောင်းသဖြင့် ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ (၁၂)
မတရားသောကံ တစ်ဆယ့်နှစ်ပါး ပြီး၏။
--တရားသောကံ တစ်ဆယ့်နှစ်ပါး
֍ ၅
။ ရဟန်းတို့ အင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ခြိမ်းခြောက်မှု ‘တဇ္ဇနီယ’ ကံသည် တရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် ညီညွတ်သောကံ ကောင်းစွာ ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ မျက်မှောက်၌ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မေးမြန်း၍ ပြုလုပ်ခြင်း၊ ဝန်ခံ၍ ပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ခြိမ်းခြောက်မှု ‘တဇ္ဇနီယ’ ကံသည် တရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် ညီညွတ်သောကံ ကောင်းစွာ ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ (၁)ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ခြိမ်းခြောက်မှု ‘တဇ္ဇနီယ’ ကံသည်လည်း တရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် ညီညွတ်သောကံ ကောင်းစွာ ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ အာပတ်သင့်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ဒေသနာဂါမ်ဖြင့် ‘ဒေသနာကြား၍ စင်ကြယ်'သော အာပတ်ဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ဒေသနာမကြားအပ်သေးသော အာပတ်ဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ခြိမ်းခြောက်မှု ‘တဇ္ဇနီယ’ ကံသည် တရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် ညီညွတ်သောကံ ကောင်းစွာ ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ (၂)
ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ခြိမ်းခြောက်မှု ‘တဇ္ဇနီယ’ ကံသည်လည်း တရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် ညီညွတ်သောကံ ကောင်းစွာ ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ စောဒနာ၍ ပြုလုပ်ခြင်း၊ အောက်မေ့ စေ၍ ပြုလုပ်ခြင်း၊ အာပတ်သို့ တင်၍ ပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ခြိမ်းခြောက်မှု ‘တဇ္ဇနီယ’ ကံသည် တရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် ညီညွတ်သောကံ ကောင်းစွာ ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ (၃)
ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ခြိမ်းခြောက်မှု ‘တဇ္ဇနီယ’ ကံသည်လည်း တရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် ညီညွတ်သောကံ ကောင်းစွာ ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ မျက်မှောက်၌ ပြုလုပ်ခြင်း၊ တရား သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ညီညွတ်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ခြိမ်းခြောက်မှု ‘တဇ္ဇနီယ’ ကံသည် တရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် ညီညွတ်သောကံ ကောင်းစွာ ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ (၄)
ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ခြိမ်းခြောက်မှု ‘တဇ္ဇနီယ’ ကံသည်လည်း တရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် ညီညွတ်သောကံ ကောင်းစွာ ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ မေးမြန်း၍ ပြုလုပ်ခြင်း၊ တရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ညီညွတ်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ခြိမ်းခြောက်မှု ‘တဇ္ဇနီယ'ကံသည် တရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် ညီညွတ်သောကံ ကောင်းစွာ ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ (၅)
ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ခြိမ်းခြောက်မှု ‘တဇ္ဇနီယ’ ကံသည်လည်း တရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် ညီညွတ်သောကံ ကောင်းစွာ ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ ဝန်ခံသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ တရား သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ညီညွတ်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ခြိမ်းခြောက်မှု ‘တဇ္ဇနီယ'ကံသည် တရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် ညီညွတ်သောကံ ကောင်းစွာ ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ (၆)
ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ခြိမ်းခြောက်မှု ‘တဇ္ဇနီယ’ ကံသည်လည်း တရားသောကံ့ဝိနည်းနှင့် ညီညွတ်သောကံ ကောင်းစွာ ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ အာပတ်သင့်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ တရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ညီညွတ်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ခြိမ်းခြောက်မှု ‘တဇ္ဇနီယ'ကံသည် တရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် ညီညွတ်သောကံ ကောင်းစွာ ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ (၇)
ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ခြိမ်းခြောက်မှု ‘တဇ္ဇနီယ’ ကံသည်လည်း တရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် ညီညွတ်သောကံ ကောင်းစွာ ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ ဒေသနာဂါမ်ဖြစ် ‘ဒေသနာကြား၍ စင်ကြယ်'သော အာပတ်ဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ တရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ညီညွတ်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်း တို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ခြိမ်းခြောက်မှု ‘တဇ္ဇနီယ’ ကံသည် တရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် ညီညွတ်သောကံ ကောင်းစွာ ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ (၈)
--ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ခြိမ်းခြောက်မှု ‘တဇ္ဇနီယ’ ကံသည်လည်း တရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် ညီညွတ်သောကံ ကောင်းစွာ ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ ဒေသနာမကြားအပ်သေးသော အာပတ်ဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ တရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ညီညွတ်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံး ပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ခြိမ်းခြောက်မှု ‘တဇ္ဇနီယ’ ကံသည် တရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် ညီညွတ်သောကံ ကောင်း စွာ ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ (၉)
ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ခြိမ်းခြောက်မှု ‘တဇ္ဇနီယ’ ကံသည်လည်း တရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် ညီညွတ်သောကံ ကောင်းစွာ ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ စောဒနာ၍ ပြုလုပ်ခြင်း၊ တရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ညီညွတ်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ခြိမ်းခြောက်မှု ‘တဇ္ဇနီယ'ကံသည် တရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် ညီညွတ်သောကံ ကောင်းစွာ ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ (၁၀)
ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ခြိမ်းခြောက်မှု ‘တဇ္ဇနီယ’ ကံသည်လည်း တရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် ညီညွတ်သောကံ ကောင်းစွာ ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ အောက်မေ့စေ၍ပြုလုပ်ခြင်း၊ တရား သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ညီညွတ်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ခြိမ်းခြောက် မှု ‘တဇ္ဇနီယ’ ကံသည် တရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် ညီညွတ်သောကံ ကောင်းစွာ ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ (၁၁)
ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ခြိမ်းခြောက်မှု ‘တဇ္ဇနီယ’ ကံသည်လည်း တရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် ညီညွတ်သောကံ ကောင်းစွာ ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ အာပတ်သို့ တင်၍ ပြုလုပ်ခြင်း၊ တရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ညီညွတ်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့်ပြည့်စုံသော ခြိမ်း ခြောက်မှု ‘တဇ္ဇနီယ'ကံသည် တရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် ညီညွတ်သောကံ ကောင်းစွာ ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ (၁၂)
တရားသောကံ တစ်ဆယ့်နှစ်ပါးပြီး၏။
--အလိုရှိက ပြုလုပ်ရာသောကံ ခြောက်ပါး
֍ ၆
။ ရဟန်းတို့ အင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား သံဃာသည် ခြိမ်းခြောက်မှု ‘တဇ္ဇနီယ’ ကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ မျက်ကွယ်မျက်မှောက် ငြင်းခုံလျက် ဆန့်ကျင်ဘက်ပြောကြား စကားများ၍ သံဃာ၌ အဓိကရုဏ်းကို ပြုလုပ်ခြင်း၊ မိုက်မဲမလိမ္မာ အာပတ်များပြား အပိုင်းအခြားမရှိခြင်း၊ မလျော် မလျောက်ပတ်သော လူသူဆက်ဆံရေးတို့ဖြင့် လူတို့နှင့် ရောယှက်နေထိုင်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါ သုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား သံဃာသည် တဇ္ဇနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ (၁)ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအားလည်း သံဃာသည် တဇ္ဇနီယကံကို ပြုလို က ပြုရာ၏။ မြင့်မြတ်သော သီလအရာ၌ သီလပျက်စီးခြင်း၊ မြင့်မြတ်သော အကျင့်အရာ၌ အကျင့်ပျက်စီးခြင်း၊ မြင့်မြတ်သော အယူဝါဒအရာ၌ အယူဝါဒပျက်စီးခြင်း၊ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား သံဃာသည် တဇ္ဇနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ (၂)
ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအားလည်း သံဃာသည် တဇ္ဇနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ မြတ်စွာဘုရား၏ ကျေးဇူးမဲ့ကို ပြောဆိုခြင်း၊ တရားတော်၏ ကျေးဇူးမဲ့ကို ပြောဆိုခြင်း၊ သံဃာတော်၏ ကျေးဇူးမဲ့ကို ပြောဆိုခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား သံဃာသည် တဇ္ဇနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ (၃)
ရဟန်းတို့ ရဟန်းသုံးမျိုးတို့အား သံဃာသည် တဇ္ဇနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် မျက်ကွယ်မျက်မှောက် ငြင်းခုံလျက် ဆန့်ကျင်ဘက်ပြောကြား စကားများတတ်၍ သံဃာ၌ အဓိ ကရုဏ်းကို ပြုတတ်၏၊ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် မိုက်မဲ မလိမ္မာ အာပတ်များပြား အပိုင်းအခြားမရှိသူဖြစ်၏၊ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် မလျော်မလျောက်ပတ်သော လူသူဆက်ဆံရေးတို့ဖြင့် လူတို့နှင့် ရောယှက်နေထိုင်၏။ ရဟန်းတို့ ဤရဟန်းသုံးမျိုးတို့အား သံဃာသည် တဇ္ဇနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ (၄)
ရဟန်းတို့ အခြားရဟန်းသုံးမျိုးတို့အားလည်း သံဃာသည် တဇ္ဇနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် မြင့်မြတ်သော သီလအရာ၌ သီလပျက်စီး၏၊ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် မြင့်မြတ်သော အကျင့်အရာ၌ အကျင့် ပျက်စီး၏၊ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် မြင့်မြတ်သော အယူဝါဒအရာ၌ အယူဝါဒပျက်စီး၏၊ ရဟန်းတို့ ဤရဟန်းသုံးမျိုးတို့အား သံဃာသည် တဇ္ဇနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ (၅)
ရဟန်းတို့ အခြားရဟန်းသုံးမျိုးတို့အားလည်း သံဃာသည် တဇ္ဇနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် မြတ်စွာဘုရား၏ ကျေးဇူးမဲ့ကို ပြောဆို၏၊ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် တရားတော်၏ ကျေးဇူးမဲ့ကို ပြောဆို၏၊ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် သံဃာတော်၏ ကျေးဇူးမဲ့ကို ပြောဆို၏။ ရဟန်းတို့ ဤရဟန်းသုံးမျိုးတို့အား သံဃာသည် တဇ္ဇနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ (၆)
ပြုလိုက ပြုရာသောကံ ခြောက်ပါးပြီး၏။
--ခြိမ်းခြောက်မှု ‘တဇ္ဇနီယ’ ကံ၌ ကျင့်ဝတ် တစ်ဆယ့်ရှစ်ပါး
֍ ၇
။ ရဟန်းတို့ တဇ္ဇနီယကံ အပြုခံရသော ရဟန်းသည် ကောင်းစွာ ကျင့်ရမည်-ဤ(ဆိုလတ္တံ့သည်) ကား ထိုသို့ကျင့်ရာ၌ ကောင်းစွာ ပြုရာသော ကျင့်ဝတ်တည်း။ (ဥပဇ္ဈာယ် ဆရာပြုလုပ်၍) ပဉ္ဇင်းခံမပေးရ၊ နိဿရည်းမပေးရ၊ သာမဏေကို မလုပ်ကျွေးစေရ၊ ရဟန်းမိန်းမတို့အား ဆုံးမရန် သမုတ်ခြင်းကို မသာယာ ‘မနှစ်သက်ရ’၊ သမုတ်ခံရသော်လည်း ရဟန်းမိန်းမတို့ကို ဩဝါဒမပေး ရ၊ တဇ္ဇနီယကံ ပြုထိုက်သော အာပတ်သို့ မရောက်ရ၊ ထိုနှင့်အလားတူ အခြားအာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ ထို့ထက်ယုတ်ကြမ်းသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း မရောက်ရ၊ ကံကို မကဲ့ရဲ့ရ၊ ကံပြုသော ရဟန်းတို့ကို မကဲ့ရဲ့ရ၊ ပကတတ်ရဟန်း၏ ဥပုသ်ကို (ဆိုင်းငံ့၍) မထားရ၊ ပဝါရဏာကိုလည်း (ဆိုင်းငံ့၍) မထားရ၊ ဆုံးမခြင်းကို မပြုရ၊ အကြီးအမှူးအရာကို မယူရ၊ ခွင့်မတောင်းရ၊ မစောဒနာရ၊ မအောက်မေ့စေရ၊ ပကတတ်ရဟန်းတို့နှင့် မရောယှက်ရ၊ (ဤသည်ကား ကောင်းစွာ ပြုကျင့်ရသော ကျင့်ဝတ်တည်း)။
ခြိမ်းခြောက်မှု ‘တဇ္ဇနီယ'ကံ၌ ကျင့်ဝတ် တစ်ဆယ့်ရှစ်ပါးပြီး၏။
--မငြိမ်းစေရမည့် အကြောင်း တစ်ဆယ့်ရှစ်ပါး
֍ ၈
။ ထိုအခါ သံဃာသည် ပဏ္ဍုက လောဟိတက ရဟန်းတို့အား တဇ္ဇနီယကံကို ပြု၏။ သံဃာက တဇ္ဇနီယကံပြုထားသော ထိုရဟန်းတို့သည် ကောင်းစွာ ကျင့်ကုန်၏၊ (မာန်တည်းဟူသော) အမွေးကို ချကုန်၏၊ ကံမှ ထွက်မြောက်ကြောင်း ကျင့်ဝတ်ကို ကျင့်ကုန်၏၊ ရဟန်းတို့ထံသို့ ချဉ်းကပ်ကြပြီးလျှင်-“ငါ့သျှင်တို့ သံဃာက တဇ္ဇနီယကံ ပြုသောကြောင့် အကျွန်ုပ်တို့သည် ကောင်းစွာ ကျင့်ပါကုန်၏၊ (မာန်တည်းဟူသော) အမွေးကို ချပါကုန်၏၊ ကံမှ ထွက်မြောက်ကြောင်း ကျင့်ဝတ်ကို ကျင့်ပါကုန်၏၊ အကျွန်ုပ်တို့သည် မည်သို့ ကျင့်ထိုက်ပါသနည်း”ဟု မေးမြန်းကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်း ကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ သို့ဖြစ်လျှင် သံဃာသည် ပဏ္ဍုက လောဟိတက ရဟန်းတို့အား တဇ္ဇနီယကံကို ငြိမ်းစေလော့။
ရဟန်းတို့ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား တဇ္ဇနီယကံကို မငြိမ်းစေရ။ (ထိုရဟန်းသည် ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာပြုလုပ်၍) ပဉ္ဇင်းခံပေး၏၊ နိဿရည်းပေး၏၊ သာမဏေကို လုပ်ကျွေးပြုစုစေ၏ ရဟန်း မိန်းမတို့အား ဆုံးမရန် သမုတ်ခြင်းကို သာယာ ‘နှစ်သက်'၏၊ သမ္မုတိရ၍ ရဟန်းမိန်းမတို့ကို ဆုံးမ၏။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား တဇ္ဇနီယကံကို မငြိမ်းစေရ။
ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအားလည်း တဇ္ဇနီယကံကို မငြိမ်းစေရ။ (ထို ရဟန်းသည်) တဇ္ဇနီယကံကို ပြုကြောင်းဖြစ်သော အာပတ်သို့ ရောက်၏၊ အလားတူ အခြားအာပတ်သို့ ဖြစ်စေ ထို့ထက် ယုတ်ကြမ်းသော အာပတ်သို့ဖြစ်စေ ရောက်၏၊ ကံကို ကဲ့ရဲ့၏၊ ကံပြုသော ရဟန်း တို့ကို ကဲ့ရဲ့၏။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား တဇ္ဇနီယကံကို မငြိမ်းစေရ။
ရဟန်းတို့ အင်္ဂါရှစ်ပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား တဇ္ဇနီယကံကို မငြိမ်းစေရ။ (ထိုရဟန်းသည်) ပကတတ်ရဟန်း၏ ဥပုသ်ကို (ဆိုင်းငံ့၍) ထား၏၊ ပဝါရဏာကို (ဆိုင်းငံ့၍) ထား၏၊ ဆုံးမခြင်းကို ပြု၏၊ အကြီးအမှူးအရာကို ယူ၏၊ ခွင့်တောင်း၏၊ စောဒနာ၏၊ အောက်မေ့စေ၏၊ ပကတတ်ရဟန်းတို့နှင့် ရောယှက်၏။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါရှစ်ပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား တဇ္ဇနီယကံကို မငြိမ်းစေရ။
တဇ္ဇနီယကံကို မငြိမ်းစေရမည့် အကြောင်း တစ်ဆယ့်ရှစ်ပါးပြီး၏။
--တဇ္ဇနီယကံကို ငြိမ်းစေရမည့် အကြောင်း တစ်ဆယ့်ရှစ်ပါး
֍ ၉
။ ရဟန်းတို့ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား တဇ္ဇနီယကံကို ငြိမ်းစေရမည်။ (ထို ရဟန်းသည် ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာပြုလုပ်၍) ပဉ္စင်းခံမပေး၊ နိဿရည်းမပေး သာမဏေကို မလုပ်ကျွေး မပြုစုစေ၊ ရဟန်းမိန်းမတို့အား ဆုံးမရန် သမုတ်ခြင်းကို မသာယာ မနှစ်သက်၊ သမုတ်ခံရသော်လည်း ရဟန်းမိန်းမ တို့ကို ဩဝါဒမပေး။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား တဇ္ဇနီယကံကို ငြိမ်းစေရ မည်။ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအားလည်း တဇ္ဇနီယကံကို ငြိမ်းစေရမည်။ (ထိုရဟန်းသည်) တဇ္ဇနီယကံ ပြုကြောင်းဖြစ်သော အာပတ်သို့ မရောက်၊ အလားတူ အခြားအာပတ်သို့ ဖြစ်စေ၊ ထို့ထက် ယုတ်ကြမ်းသော အာပတ်သို့ဖြစ်စေ မရောက်၊ ကံကို မကဲ့ရဲ့၊ ကံပြုသော ရဟန်းတို့ကို မကဲ့ရဲ့။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား တဇ္ဇနီယကံကို ငြိမ်းစေရမည်။
ရဟန်းတို့ အင်္ဂါရှစ်ပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအားလည်း တဇ္ဇနီယကံကို ငြိမ်းစေရမည်။ (ထို ရဟန်းသည်) ပကတတ်ရဟန်း၏ ဥပုသ်ကို (ဆိုင်းငံ့၍) မထား၊ ပဝါရဏာကို (ဆိုင်းငံ့၍) မထား၊ ဆုံးမ ခြင်းကို မပြု၊ အကြီးအမှူးအရာကို မယူ၊ ခွင့်မတောင်း၊ မစောဒနာ၊ မအောက်မေ့စေ၊ ပကတတ်ရဟန်းတို့ နှင့် မရောယှက်။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါရှစ်ပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား တဇ္ဇနီယကံကို ငြိမ်းစေရမည်။
တဇ္ဇနီယကံကို ငြိမ်းစေရမည့် အကြောင်း တစ်ဆယ့်ရှစ်ပါးပြီး၏။
--֍ ၁၀
။ ရဟန်းတို့ ဤသို့ ငြိမ်းစေရမည်။ ရဟန်းတို့ ထိုပဏ္ဍုက လောဟိတက ရဟန်းတို့သည် သံဃာသို့ချဉ်းကပ်၍ လက်ဝဲတစ်ဖက်ပခုံးထက်၌ ကိုယ်ဝတ်ကို စံပယ်တင်လျက် သီတင်းကြီး ရဟန်းတို့၏ခြေတို့ကို ရှိခိုး၍ ဆောင့်ကြောင့်ထိုင်ကာ လက်အုပ်ချီပြီးလျှင် ဤသို့ လျှောက်ရမည်-“အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာက တဇ္ဇနီယကံ ပြုထားသောကြောင့် အကျွန်ုပ်တို့သည် ကောင်းစွာ ကျင့်ပါကုန်၏၊ (မာန်တည်းဟူသော) အမွေးကို ချပါကုန်၏၊ ကံမှထွက်မြောက်ကြောင်း ကျင့်ဝတ်ကို ကျင့်ပါကုန်၏။ တဇ္ဇနီယကံ၏ ငြိမ်းခြင်းကို တောင်းပါကုန်၏”ဟု ဆိုရမည်။ နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းရမည်။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းရမည်။
ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာကို သိစေရမည်-
“အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ သံဃာက တဇ္ဇနီယကံ ပြုထားသောကြောင့် ဤပဏ္ဍုက လောဟိတက ရဟန်းတို့သည် ကောင်းစွာ ကျင့်ကုန်၏၊ (မာန်တည်းဟူသော) အမွေးကို ချကုန်၏၊ ကံမှ ထွက်မြောက်ကြောင်း ကျင့်ဝတ်ကို ကျင့်ကုန်၏၊ တဇ္ဇနီယကံ၏ ငြိမ်းခြင်းကို တောင်းကုန်၏၊ အကယ်၍ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် ဖြစ်ငြားအံ့၊ သံဃာသည် ပဏ္ဍုက လောဟိတကရဟန်းတို့အား တဇ္ဇနီယကံကို ငြိမ်းစေရာ၏၊ ဤကား သိစေခြင်းတည်း။
အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤပဏ္ဍုက လောဟိတက ရဟန်းတို့သည် သံဃာက တဇ္ဇနီယကံ ပြုထားသောကြောင့် ကောင်းစွာ ကျင့်ကုန်၏၊ (မာန်တည်းဟူသော) အမွေးကို ချကုန်၏၊ ကံမှ ထွက်မြောက်ကြောင်း ကျင့်ဝတ်ကို ကျင့်ကုန်၏၊ တဇ္ဇနီယကံ၏ ငြိမ်းခြင်းကို တောင်းကုန်၏၊ သံဃာသည် ပဏ္ဍုက လောဟိတက ရဟန်းတို့အား တဇ္ဇနီယကံကို ငြိမ်းစေ၏၊ ပဏ္ဍုက လောဟိတကရဟန်းတို့အား တဇ္ဇနီယကံ ငြိမ်းခြင်းကို အကြင် အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ်နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း မရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။ အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤပဏ္ဍုက လောဟိတက ရဟန်းတို့သည် သံဃာက တဇ္ဇနီယကံပြုထားသောကြောင့် ကောင်းစွာ ကျင့်ကုန်၏၊ (မာန်တည်းဟူသော) အမွေးကို ချကုန်၏၊ ကံမှ ထွက်မြောက်ကြောင်း ကျင့်ဝတ်ကို ကျင့်ကုန်၏၊ တဇ္ဇနီယကံ၏ ငြိမ်းခြင်းကို တောင်းကုန်၏၊ သံဃာသည် ပဏ္ဍုက လောဟိတက ရဟန်းတို့အား တဇ္ဇနီယကံကို ငြိမ်းစေ၏၊ ပဏ္ဍုက လောဟိတကရဟန်းတို့အား တဇ္ဇနီယကံ ငြိမ်းခြင်းကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထို အသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ်နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း မရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆို ရာ၏။
သုံးကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။ အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤပဏ္ဍုက လောဟိတက ရဟန်းတို့သည် သံဃာက တဇ္ဇနီယကံပြုထားသောကြောင့် ကောင်းစွာ ကျင့်ကုန်၏၊ (မာန်တည်းဟူသော) အမွေးကို ချကုန်၏၊ ကံမှ ထွက်မြောက်ကြောင်း ကျင့်ဝတ်ကို ကျင့်ကုန်၏၊ တဇ္ဇနီယကံ၏ ငြိမ်းခြင်းကို တောင်းကုန်၏၊ သံဃာသည် ပဏ္ဍုက လောဟိတက ရဟန်းတို့အား တဇ္ဇနီယကံကို ငြိမ်းစေ၏၊ ပဏ္ဍုက လောဟိတက ရဟန်းတို့အား တဇ္ဇနီယကံ ငြိမ်းခြင်းကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ်နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း မရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆို ရာ၏။
သံဃာသည် ပဏ္ဍုက လောဟိတက ရဟန်းတို့အား တဇ္ဇနီယကံကို ငြိမ်းစေအပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထို့ကြောင့် ဆိတ်ဆိတ် နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ်နေသဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့် အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်”ဟု (သိစေရမည်ဟု မိန့်တော်မူ၏)။
ပဌမ ခြိမ်းခြောက်မှု ‘တဇ္ဇနီယ’ ကံပြီး၏။
--၂-နိယဿကံ
֍ ၁၁
။ ထိုအခါ၌ အသျှင်သေယျသကသည် မိုက်မဲ၏၊ မလိမ္မာ၊ အာပတ်များပြား အပိုင်းအခြားမရှိသူ ဖြစ်၏၊ မလျော်မလျောက်ပတ်သော လူသူဆက်ဆံရေးတို့ဖြင့် လူတို့နှင့် ရောယှက်၍ နေထိုင်၏၊ ရဟန်းတို့သည် ပရိဝါသ်ပေးလျက် အရင်းသို့ပြန်၍ငင်လျက် မာနတ်ပေးလျက် အဗ္ဘာန်သွင်းလျက် အမြဲမပြတ်ကြောင့်ကြစိုက်ကြရကုန်၏။ အလိုနည်းသော ရဟန်းတို့သည်-“အသျှင်သေယျသကသည် အဘယ့်ကြောင့် မိုက်မဲ၍ မလိမ္မာသူ အာပတ်များပြား အပိုင်းအခြား မရှိသူ ဖြစ်ဘိသနည်း၊ မလျော်မလျောက်ပတ်သော လူသူဆက်ဆံရေးတို့ဖြင့် လူတို့နှင့်ရောယှက်၍ နေထိုင်ဘိသနည်း။
ရဟန်းတို့သည် ပရိဝါသ်ပေးလျက် အရင်းသို့ငင်လျက် မာနတ်ပေးလျက် အဗ္ဘာန်သွင်းလျက် အမြဲ မပြတ်ကြောင့်ကြစိုက်ရကုန်ဘိသနည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။
ထိုရဟန်းတို့သည် ဤအကြောင်းကို မြတ်စွာဘုရားအား လျှောက်ကြကုန်၏။ ထိုအခါ မြတ်စွာ ဘုရားသည် ဤအကြောင်းအရာကြောင့် ရဟန်းသံဃာကို စည်းဝေးစေ၍ ရဟန်းတို့ကို-
“ရဟန်းတို့ သေယျသက ရဟန်းသည် မိုက်မဲ၏၊ မလိမ္မာ၊ အာပတ်များပြား အပိုင်းအခြားမရှိသူ ဖြစ်၏၊ မလျော်မလျောက်ပတ်သော လူသူဆက်ဆံရေးတို့ဖြင့် လူတို့နှင့်ရောယှက်၍ နေထိုင်၏။
ရဟန်းတို့သည် ပရိဝါသ်ပေးလျက် အရင်းသို့ ငင်လျက် မာနတ်ပေးလျက် အဗ္ဘာန်သွင်းလျက် အမြဲမပြတ်ကြောင့်ကြစိုက်ရကုန်၏ဟူသည် မှန်သလော”ဟု စိစစ်မေးမြန်းတော်မူ၏။
မှန်ပါသည် မြတ်စွာဘုရားဟု (လျှောက်ကြကုန်၏)။
ရဟန်းတို့ (မဂ်ဖိုလ်မှ) အချည်းနှီးဖြစ်သော ထိုယောက်ျားအား မလျောက်ပတ် မလျော်ကန် မသင့် တင့်၊ ရဟန်းတို့၏ အမူအရာမဟုတ်၊ မအပ်၊ မပြုသင့်။ ရဟန်းတို့ ထို (မဂ်ဖိုလ်မှ) အချည်းနှီးဖြစ်သော ယောက်ျားသည် အဘယ့်ကြောင့် မိုက်မဲ၍ မလိမ္မာသူ အာပတ်များပြား အပိုင်းအခြားမရှိသူ ဖြစ်ဘိသနည်း၊ မလျော် မလျောက်ပတ်သော လူသူဆက်ဆံရေးတို့ဖြင့် လူတို့နှင့်ရောယှက်၍ နေထိုင်ဘိသနည်း။ ရဟန်းတို့သည် ပရိဝါသ်ပေးလျက် အရင်းသို့ငင်လျက် မာနတ်ပေးလျက် အဗ္ဘာန်သွင်းလျက် အမြဲမပြတ်ကြောင့်ကြ စိုက်ရကုန်ဘိသနည်း။
ရဟန်းတို့ ဤ(သေယျသက ပြုမိသောအမှု) သည် မကြည်ညိုသေးသောသူတို့အား ကြည်ညိုစေ ခြင်းငှာလည်းကောင်း။ပ။ ဘုန်းတော်ကြီးသော မြတ်စွာဘုရားသည် ကဲ့ရဲ့တော်မူပြီး၍ တရားစကားကို ဟောတော်မူပြီးလျှင် ရဟန်းတို့ကို -
ရဟန်းတို့ သို့ဖြစ်လျှင် သံဃာသည် “သင်သည် မှီခိုနေရမည်”ဟု သေယျသကရဟန်းအား နိယဿကံ၁ကို ပြုလော့ဟု မိန့်တော်မူ၏။
ရဟန်းတို့ ဤသို့ပြုရမည်။ ရှေးဦးစွာ သေယျသက ရဟန်းကို စောဒနာရမည်၊ စောဒနာတင်ပြီး နောက် အောက်မေ့စေရမည်၊ အောက်မေ့စေပြီးနောက် အာပတ်သို့ တင်ရမည်၊ အာပတ်သို့ တင်ပြီးနောက် ကျွမ်းကျင် လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာကို သိစေရမည် -
--֍ ၁၂
။ “အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤသေယျသက ရဟန်းသည် မိုက်မဲ၏၊ မလိမ္မာ၊ အာပတ်များပြား အပိုင်းအခြားမရှိသူ ဖြစ်၏၊ မလျော် မလျောက်ပတ်သော လူသူဆက်ဆံရေးတို့ဖြင့် လူတို့နှင့်ရောယှက်၍ နေထိုင်၏၊ ရဟန်းတို့သည် ပရိဝါသ်ပေးလျက် အရင်းသို့ငင်လျက် မာနတ်ပေးလျက် အဗ္ဘာန်သွင်းလျက် အမြဲမပြတ်ကြောင့်ကြ စိုက်ရကုန်၏။ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ သံဃာသည် ‘သင်သည် မှီခိုနေရမည်’ဟု သေယျသကရဟန်းအား နိယဿကံကို ပြုရာ၏၊ ဤကား သိစေခြင်းတည်း။အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤသေယျသက ရဟန်းသည် မိုက်မဲ၏၊ မလိမ္မာ၊ အာပတ်များပြား အပိုင်းအခြားမရှိသူ ဖြစ်၏၊ မလျော်မလျောက် ပတ်သော လူသူဆက်ဆံရေးတို့ဖြင့် လူတို့နှင့်ရောယှက်၍ နေထိုင်၏၊ ရဟန်းတို့သည် ပရိဝါသ် ပေးလျက် အရင်းသို့ ငင်လျက် မာနတ်ပေးလျက် အဗ္ဘာန်သွင်းလျက် အမြဲမပြတ်ကြောင့်ကြစိုက်ရကုန်၏။ သံဃာသည် ‘သင်သည် မှီခိုနေရမည်’ဟု သေယျသကရဟန်းအား နိယဿကံကို ပြု၏၊ ‘သင်သည် မှီခိုနေရမည်’ဟု သေယျသကရဟန်းအား နိယဿကံပြုခြင်းကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ်နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း မရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောဆိုပါ၏။ပ။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်း ကို ပြောဆိုပါ၏။ အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤသေယျသက ရဟန်းသည် မိုက်မဲ၏၊ မလိမ္မာ၊ အာပတ်များပြား အပိုင်းအခြားမရှိသူ ဖြစ်၏၊ မလျော်မလျောက်ပတ်သော လူသူဆက်ဆံရေးတို့ဖြင့် လူတို့နှင့်ရောယှက်၍ နေထိုင်၏၊ ရဟန်းတို့သည် ပရိဝါသ်ပေးလျက် အရင်းသို့ ငင်လျက် မာနတ်ပေးလျက် အဗ္ဘာန်သွင်းလျက် အမြဲ မပြတ်ကြောင့်ကြစိုက်ရကုန်၏။ သံဃာသည် ‘သင်သည် မှီခိုနေရမည်’ဟု သေယျသက ရဟန်းအား နိယဿကံကို ပြု၏၊ ‘သင်သည် မှီခိုနေရမည်’ဟု သေယျသကရဟန်းအား နိယဿကံကို ပြုခြင်းကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ်နေရာ၏၊ အကြင် အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း မရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
သံဃာသည် ‘သင်သည် မှီခိုနေရမည်’ဟု သေယျသကက ရဟန်းအား နိယဿကံကို ပြုအပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထို့ကြောင့် ဆိတ်ဆိတ် နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ်နေသဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့် အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်”ဟု (သိစေရမည်ဟု မိန့်တော်မူ၏)။
၁။ နိယဿကံ= ကိုယ်စိုးကိုယ်ပိုင် နေခွင့်မရအောင် ပြုလုပ်မှုကို ဆိုလိုသည်။
--မတရားသောကံ တစ်ဆယ့်နှစ်ပါး
֍ ၁၃
။ ရဟန်းတို့ အင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော နိယဿကံသည် မတရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် မညီ ညွတ်သောကံ မကောင်းသဖြင့် ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏၊ မျက်ကွယ်၌ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မမေးမြန်းဘဲ ပြုလုပ် ခြင်း၊ ဝန်မခံဘဲပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော နိယဿကံသည် မတရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် မညီညွတ်သောကံ မကောင်းသဖြင့် ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ (၁)ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော နိယဿကံသည်လည်း မတရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် မညီညွတ်သောကံ မကောင်းသဖြင့် ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ အာပတ်မသင့်ဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း၊ ဒေသနာဂါမ် မဟုတ်သော အာပတ်ဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ဒေသနာကြားပြီးသော အာပတ်ဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော နိယဿကံသည် မတရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် မညီညွတ်သောကံ မကောင်း သဖြင့် ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ (၂)
ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော နိယဿကံသည်လည်း မတရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် မညီညွတ်သောကံ မကောင်းသဖြင့် ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ မစောဒနာဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မအောက်မေ့စေ ဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း၊ အာပတ်သို့ မတင်ဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော နိယဿကံသည် မတရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် မညီညွတ်သောကံ မကောင်းသဖြင့် ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ (၃)
ရဟန်းတို့ အခြား။ပ။ မျက်ကွယ်၌ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မတရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မညီမညွတ် တကွဲ တပြားစီဖြစ်လျက် ပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့်ပြည့်စုံသော။ပ။ (၄)
ရဟန်းတို့ အခြား။ပ။ မမေးမမြန်းဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မတရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မညီမညွတ် တကွဲတပြားစီဖြစ်လျက် ပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော။ပ။ (၅)
ရဟန်းတို့ အခြား။ပ။ ဝန်မခံဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မတရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မညီမညွတ် တကွဲ တပြားစီဖြစ်လျက် ပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့်ပြည့်စုံသော။ပ။ (၆)
ရဟန်းတို့ အခြား။ပ။ အာပတ်မသင့်ဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မတရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မညီမညွတ် တကွဲတပြားစီဖြစ်လျက် ပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့်ပြည့်စုံသော။ပ။ (၇)
ရဟန်းတို့ အခြား။ပ။ ဒေသနာဂါမ် မဟုတ်သော အာပတ်ဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မတရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မညီမညွတ် တကွဲတပြားစီဖြစ်လျက် ပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့်ပြည့် စုံသော။ပ။ (၈)
ရဟန်းတို့ အခြား။ပ။ ဒေသနာ ကြားပြီးသော အာပတ်ဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မတရားသဖြင့် ပြုလုပ် ခြင်း၊ မညီမညွတ် တကွဲတပြားစီဖြစ်လျက် ပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော။ပ။ (၉)
ရဟန်းတို့ အခြား။ပ။ မစောဒနာဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မတရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မညီမညွတ် တကွဲတပြားစီဖြစ်လျက် ပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့်ပြည့်စုံသော။ပ။ (၁၀)
ရဟန်းတို့ အခြား။ပ။ မအောက်မေ့စေဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မတရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မညီမညွတ် တကွဲတပြားစီဖြစ်လျက် ပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့်ပြည့်စုံသော။ပ။ (၁၁)
ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော နိယဿကံသည်လည်း မတရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် မညီညွတ်သောကံ မကောင်းသဖြင့် ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ အာပတ်သို့ မတင်ဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မတရား သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မညီမညွတ် တကွဲတပြားစီဖြစ်လျက် ပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော နိယဿကံသည် မတရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် မညီညွတ်သောကံ မကောင်းသဖြင့် ပြေငြိမ်းသောကံဖြစ်၏။ (၁၂)
မတရားသောကံ တစ်ဆယ့်နှစ်ပါး ပြီး၏။
--တရားသောကံ တစ်ဆယ့်နှစ်ပါး
֍ ၁၄
။ ရဟန်းတို့ အင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော နိယဿကံသည် တရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် ညီညွတ်သောကံ ကောင်းစွာ ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ မျက်မှောက်၌ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မေးမြန်း၍ ပြုလုပ်ခြင်း၊ ဝန်ခံ သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့်ပြည့်စုံသော နိယဿကံသည် တရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် ညီညွတ်သောကံ ကောင်းစွာ ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ (၁)ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော နိယဿကံသည်လည်း တရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် ညီညွတ်သောကံ ကောင်းစွာ ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ အာပတ်သင့်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ဒေသနာဂါမ်ဖြစ်သော အာပတ်ဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း ဒေသနာမကြားအပ်သေးသော အာပတ်ဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော နိယဿကံသည် တရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် ညီညွတ်သောကံ ကောင်းစွာ ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ (၂)
ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော နိယဿကံသည်လည်း တရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် ညီညွတ်သောကံ ကောင်းစွာ ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ စောဒနာ၍ ပြုလုပ်ခြင်း၊ အောက်မေ့စေ၍ ပြုလုပ်ခြင်း၊ အာပတ်သို့ တင်၍ ပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော နိယဿကံသည် တရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် ညီညွတ်သောကံ ကောင်းစွာ ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ (၃)
ရဟန်းတို့ အခြား။ပ။ မျက်မှောက်၌ ပြုလုပ်ခြင်း၊ တရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ညီညွတ်သဖြင့်ပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော။ပ။ (၄)
ရဟန်းတို့ အခြား။ပ။ မေးမြန်း၍ ပြုလုပ်ခြင်း၊ တရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ညီညွတ်သဖြင့် ပြုလုပ် ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော။ပ။ (၅)
ရဟန်းတို့ အခြား။ပ။ ဝန်ခံသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ တရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ညီညွတ်သဖြင့် ပြုလုပ် ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော။ပ။ (၆)
ရဟန်းတို့ အခြား။ပ။ အာပတ်သင့်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ တရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ညီညွတ်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော။ပ။ (၇)
ရဟန်းတို့ အခြား။ပ။ ဒေသနာဂါမ် အာပတ်ဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ တရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ညီညွတ် သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော။ပ။ (၈)
ရဟန်းတို့ အခြား။ပ။ ဒေသနာမကြားအပ်သေးသော အာပတ်ဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ တရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ညီညွတ်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော။ပ။ (၉)
ရဟန်းတို့ အခြား။ပ။ စောဒနာ၍ ပြုလုပ်ခြင်း၊ တရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ညီညွတ်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော။ပ။ (၁၀)
ရဟန်းတို့ အခြား။ပ။ အောက်မေ့စေ၍ ပြုလုပ်ခြင်း၊ တရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ညီညွတ်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော။ပ။ (၁၁)
ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော နိယဿကံသည်လည်း တရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် ညီညွတ်သောကံ ကောင်းစွာ ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ အာပတ်သို့ တင်၍ ပြုလုပ်ခြင်း၊ တရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ညီညွတ်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော နိယဿကံသည် တရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် ညီညွတ်သောကံ ကောင်းစွာ ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ (၁၂)
တရားသောကံ တစ်ဆယ့်နှစ်ပါး ပြီး၏။
--အလိုရှိကပြုလုပ်ရာသောကံ ခြောက်ပါး
֍ ၁၅
။ ရဟန်းတို့ အင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား သံဃာသည် နိယဿကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ မျက်ကွယ်မျက်မှောက် ငြင်းခုံလျက် ဆန့်ကျင်ဘက်ပြောကြား စကားများ၍ သံဃာ၌ အဓိ ကရုဏ်းကို ပြုလုပ်ခြင်း၊ မိုက်မဲ မလိမ္မာ အာပတ်များပြား အပိုင်းအခြားမရှိခြင်း၊ မလျော်မလျောက်ပတ်သော လူသူဆက်ဆံရေးတို့ဖြင့် လူတို့နှင့် ရောယှက်နေထိုင်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား သံဃာသည် နိယဿကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ (၁)ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအားလည်း သံဃာသည် နိယဿကံကို ပြုလို က ပြုရာ၏။ မြင့်မြတ်သော သီလအရာ၌ သီလပျက်စီးခြင်း၊ မြင့်မြတ်သော အကျင့်အရာ၌ အကျင့်ပျက် စီးခြင်း၊ မြင့်မြတ်သော အယူဝါဒအရာ၌ အယူဝါဒပျက်စီးခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား သံဃာသည် နိယဿကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ (၂)
ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအားလည်း သံဃာသည် နိယဿကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ မြတ်စွာဘုရား၏ ကျေးဇူးမဲ့ကို ပြောဆိုခြင်း၊ တရားတော်၏ ကျေးဇူးမဲ့ကို ပြောဆိုခြင်း၊ သံဃာတော်၏ ကျေးဇူးမဲ့ကို ပြောဆိုခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား သံဃာသည် နိယဿကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ (၃)
ရဟန်းတို့ ရဟန်းသုံးမျိုးတို့အား သံဃာသည် နိယဿကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် မျက်ကွယ် မျက်မှောက် ငြင်းခုံလျက် ဆန့်ကျင်ဘက်ပြောကြား စကားများ၍ သံဃာ၌ အဓိကရုဏ်း ကို ပြုတတ်၏၊ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် မိုက်မဲ မလိမ္မာ အာပတ်များပြား အပိုင်းအခြားမရှိသူ ဖြစ်၏၊ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် မလျော်မလျောက်ပတ်သော လူသူဆက်ဆံရေးတို့ဖြင့် လူတို့နှင့်ရောယှက် နေထိုင်၏။ ရဟန်းတို့ ဤရဟန်းသုံးမျိုးတို့အား သံဃာသည် နိယဿကံကို ပြုလိုကပြုရာ၏။ (၄)
ရဟန်းတို့ အခြားရဟန်းသုံးမျိုးတို့အားလည်း သံဃာသည် နိယဿကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် မြင့်မြတ်သော သီလအရာ၌ သီလပျက်စီး၏၊ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် မြင့်မြတ်သော အကျင့်အရာ၌ အကျင့်ပျက်စီး၏၊ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် မြင့်မြတ်သော အယူဝါဒအရာ၌ အယူဝါဒပျက်စီး၏။ ရဟန်းတို့ ဤရဟန်းသုံးမျိုးတို့အား သံဃာသည် နိယဿကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ (၅)
ရဟန်းတို့ အခြားရဟန်းသုံးမျိုးတို့အားလည်း သံဃာသည် နိယဿကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် မြတ်စွာဘုရား၏ ကျေးဇူးမဲ့ကို ပြောဆို၏၊ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် တရားတော်၏ ကျေးဇူးမဲ့ကို ပြောဆို၏၊ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် သံဃာတော်၏ ကျေးဇူးမဲ့ကို ပြောဆို၏။ ရဟန်းတို့ ဤရဟန်းသုံးမျိုးတို့အား သံဃာသည် နိယဿကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ (၆)
ပြုလိုက ပြုရာသောကံ ခြောက်ပါး ပြီး၏။
--နိယဿကံ၌ ကျင့်ဝတ် တစ်ဆယ့်ရှစ်ပါး
֍ ၁၆
။ ရဟန်းတို့ နိယဿကံ အပြုခံရသော ရဟန်းသည် ကောင်းစွာ ကျင့်ရမည်-ဤ(ဆိုလတ္တံ့သည်) ကား ထိုသို့ကျင့်ရာ၌ ကောင်းစွာ ကျင့်ရာသော ကျင့်ဝတ်တည်း။ (ဥပဇ္ဈာယ် ဆရာပြုလုပ်၍) ပဉ္စင်းခံမပေးရ၊ နိဿရည်းမပေးရ၊ သာမဏေကို မလုပ်ကျွေး မပြုစုစေရ၊ ရဟန်းမိန်းမ တို့အား ဆုံးမရန် သမုတ်ခြင်းကို မသာယာ ‘မနှစ်သက်ရ’၊ သမုတ်ခံရသော်လည်း ရဟန်းမိန်းမတို့ကို ဩဝါဒမပေးရ၊ နိယဿကံ ပြုကြောင်းဖြစ်သော အာပတ်သို့ မရောက်ရ၊ အလားတူ အခြားအာပတ်သို့ ဖြစ်စေ၊ ထို့ထက် ယုတ်ကြမ်းသော အာပတ်သို့ဖြစ်စေ မရောက်ရ၊ ကံကို မကဲ့ရဲ့ရ၊ ကံပြုရဟန်းတို့ကို မကဲ့ရဲ့ရ၊ ပကတတ်ရဟန်း၏ ဥပုသ်ကို (ဆိုင်းငံ့၍) မထားရ၊ ပဝါရဏာကို (ဆိုင်းငံ့၍) မထားရ၊ ဆုံးမခြင်းကို မပြုရ၊ အကြီးအမှူးအရာကို မယူရ၊ ခွင့်မတောင်းရ၊ မစောဒနာရ၊ မအောက်မေ့စေရ၊ ပကတတ်ရဟန်းတို့နှင့် မရောယှက်ရဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
နိယဿကံ၌ ကျင့်ဝတ်တစ်ဆယ့်ရှစ်ပါးပြီး၏။
နိယဿကံ ငြိမ်းခြင်း
֍ ၁၇
။ ထိုအခါ သံဃာသည် “သင်သည် မှီခိုနေရမည်”ဟု သေယျသက ရဟန်းအား နိယဿကံကို ပြုလေ၏။ သံဃာက နိယဿကံ ပြုထားသောကြောင့် ထိုသေယျသက ရဟန်းသည် အဆွေခင်ပွန်း ကောင်းတို့ကို မှီဝဲဆည်းကပ် ခိုလှုံပြီးလျှင် သင်ယမေးမြန်းသည်ဖြစ်၍ အကြားအမြင်များ၏၊ ပါဠိတော်ကို နှုတ်တက်ရသည့်ပြင် ဓမ္မဝိနယနှင့်မာတိကာကိုလည်း ဆောင်၏၊ ပညာရှိ၏၊ ထက်မြက် လိမ္မာ၏၊ မကောင်းမှုကို ရှက်တတ်၏၊ သို့လော သို့လော တွေးတောမှု ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ရှိ၏၊ အကျင့်သိက္ခာကို လိုလား၏၊ ကောင်းစွာ ကျင့်သုံး၏၊ (မာန်တည်းဟူသော) အမွေးကို ချ၏၊ ကံမှ ထွက်မြောက်ကြောင်း ကျင့်ဝတ်ကို ကျင့်၏၊ ရဟန်းတို့သို့ ချဉ်းကပ်ပြီးလျှင် “အသျှင်တို့ သံဃာက နိယဿကံ ပြုထားသောကြောင့် အကျွန်ုပ်သည် ကောင်းစွာ ကျင့်ပါ၏၊ (မာန်တည်းဟူသော) အမွေးကို ချပါ၏၊ ကံမှ ထွက်မြောက်ကြောင်း ကျင့်ဝတ်ကို ကျင့်ပါ၏၊ အကျွန်ုပ်သည် မည်သို့ ကျင့်ရပါမည်နည်းဟု ပြောဆို၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ရဟန်းတို့ သို့ဖြစ်လျှင် သံဃာသည် သေယျသကရဟန်းအား နိယဿကံကို ငြိမ်းစေလော့။
--နိယဿကံကို မငြိမ်းစေအပ်သောအကြောင်း တစ်ဆယ့်ရှစ်ပါး
֍ ၁၈
။ ရဟန်းတို့ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား နိယဿကံကို မငြိမ်းစေရ။(ထိုရဟန်းသည် ဥပဇ္ဈာယ် ဆရာပြုလုပ်၍) ပဉ္စင်းခံပေး၏၊ နိဿရည်းပေး၏၊ သာမဏေကို လုပ်ကျွေးပြုစုစေ၏၊ ရဟန်းမိန်းမတို့အား ဆုံးမရန် သမ္မုတိပေးခြင်းကို သာယာနှစ်သက်၏၊ သမုတ်ခံရ၍လည်း ရဟန်းမိန်းမတို့ကို ဆုံးမ၏။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား နိယဿ ကံကို မငြိမ်းစေရ။
ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအားလည်း နိယဿကံကို မငြိမ်းစေရ။ (ထိုရဟန်းသည်) နိယဿကံ ပြုကြောင်းဖြစ်သော အာပတ်သို့ ရောက်၏၊ အလားတူ အခြားအာပတ်သို့ ဖြစ်စေ၊ ထို့ထက် ယုတ်ကြမ်းသော အာပတ်သို့ဖြစ်စေ ရောက်၏၊ ကံကို ကဲ့ရဲ့၏၊ ကံပြုရဟန်းတို့ကို ကဲ့ရဲ့၏။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား နိယဿကံ မငြိမ်းစေရ။
ရဟန်းတို့ အင်္ဂါရှစ်ပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား နိယဿကံကို မငြိမ်းစေရ။
(ထိုရဟန်းသည်) ပကတတ်ရဟန်း၏ ဥပုသ်ကို (ဆိုင်းငံ့၍) ထား၏၊ ပဝါရဏာကို (ဆိုင်းငံ့၍) ထား၏။ ဆိုဆုံးမခြင်းကို ပြု၏၊ အကြီးအမှူးအရာကို ယူ၏၊ ခွင့်တောင်း၏၊ စောဒနာ၏၊ အောက်မေ့စေ၏၊ ပကတတ်ရဟန်းတို့နှင့် ရောယှက်၏။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါရှစ်ပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား နိယဿကံကို မငြိမ်းစေရ။
နိယဿကံကို မငြိမ်းစေအပ်သောအကြောင်း တစ်ဆယ့်ရှစ်ပါးပြီး၏။
--နိယဿကံကို ငြိမ်းစေအပ်သောအကြောင်း တစ်ဆယ့်ရှစ်ပါး
֍ ၁၉
။ ရဟန်းတို့ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား နိယဿကံကို ငြိမ်းစေရမည်။(ထိုရဟန်းသည် ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာပြုလုပ်၍) ပဉ္စင်းခံမပေး၊ နိဿရည်းမပေး၊ သာမဏေကို မလုပ်ကျွေး မပြုစုစေ၊ ရဟန်းမိန်းမတို့အား ဆုံးမရန် သမုတ်ခြင်းကို မသာယာ ‘မနှစ်သက်’၊ သမုတ်ခံရသော်လည်း ရဟန်းမိန်းမတို့ကို ဩဝါဒမပေး မဆုံးမ။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား နိယဿကံကို ငြိမ်းစေရမည်။
ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအားလည်း နိယဿကံကို ငြိမ်းစေရမည်။
(ထိုရဟန်းသည်) နိယဿကံ ပြုကြောင်းဖြစ်သော အာပတ်သို့ မရောက်၊ အလားတူ အခြား အာပတ်သို့ဖြစ်စေ၊ ထို့ထက်ယုတ်ကြမ်းသော အာပတ်သို့ဖြစ်စေ မရောက်၊ ကံကို မကဲ့ရဲ့၊ ကံပြုရဟန်း တို့ကို မကဲ့ရဲ့။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား နိယဿကံကို ငြိမ်းစေရမည်။
ရဟန်းတို့ အင်္ဂါရှစ်ပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား နိယဿကံကို ငြိမ်းစေရမည်။
(ထိုရဟန်းသည်) ပကတတ်ရဟန်း၏ ဥပုသ်ကို (ဆိုင်းငံ့၍) မထား၊ ပဝါရဏာကို (ဆိုင်းငံ့၍) မထား၊ ဆိုဆုံးမခြင်းကို မပြု၊ အကြီးအမှူးအရာကို မယူ၊ ခွင့်မတောင်း၊ မစောဒနာ၊ မအောက်မေ့စေ၊ ပကတတ်ရဟန်းတို့နှင့် မရောယှက်။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါရှစ်ပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား နိယဿကံကို ငြိမ်းစေရမည်။
နိယဿကံကို ငြိမ်းစေအပ်သောအကြောင်း တစ်ဆယ့်ရှစ်ပါးပြီး၏။
--֍ ၂၀
။ ရဟန်းတို့ ဤသို့ ငြိမ်းစေရမည်၊ ရဟန်းတို့ ထိုသေယျသကရဟန်းသည် သံဃာသို့ ချဉ်းကပ်၍ လက်ဝဲတစ်ဖက် ပခုံးထက်၌ ကိုယ်ဝတ်ကို စံပယ်တင်လျက် သီတင်းကြီးရဟန်းတို့၏ ခြေတို့ကို ရှိခိုး၍ ဆောင့်ကြောင့်ထိုင်ကာ လက်အုပ်ချီပြီးလျှင် “အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာက နိယဿကံပြုထားသောကြောင့် အကျွန်ုပ်သည် ကောင်းစွာ ကျင့်ပါ၏၊ (မာန်တည်းဟူသော) အမွေးကို ချပါ၏၊ ကံမှ ထွက်မြောက်ကြောင်း ကျင့်ဝတ်ကို ကျင့်ပါ၏၊ နိယဿကံ ငြိမ်းမှုကို တောင်းပါ၏”ဟု လျှောက်ရမည်။ နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းရမည်၊ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းရမည်။ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာကို သိစေရမည်-
“အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ သံဃာက နိယဿကံ ပြုထားသောကြောင့် ဤသေယျသကရဟန်းသည် ကောင်းစွာ ကျင့်၏၊ (မာန်တည်းဟူသော) အမွေးကို ချ၏၊ ကံမှ ထွက်မြောက်ကြောင်း ကျင့်ဝတ်ကို ကျင့်၏၊ နိယဿကံငြိမ်းခြင်းကို တောင်း၏၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ သံဃာသည် သေယျသကရဟန်းအား နိယဿကံကို ငြိမ်းစေရာ၏၊ ဤကား သိစေခြင်းတည်း။
အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ သံဃာက နိယဿ ကံ ပြုထားသောကြောင့် ဤသေယျသကရဟန်းသည် ကောင်းစွာ ကျင့်၏၊ (မာန်တည်းဟူသော) အမွေးကို ချ၏၊ ကံမှ ထွက်မြောက်ကြောင်း ကျင့်ဝတ်ကို ကျင့်၏၊ နိယဿကံ ငြိမ်းခြင်းကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် သေယျသကရဟန်းအား နိယဿကံကို ငြိမ်းစေ၏၊ သေယျသကရဟန်း အား နိယဿကံငြိမ်းခြင်းကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ် နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း မရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောဆိုပါ၏။ အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ သံဃာက နိယဿကံပြုထားသောကြောင့် ဤသေယျသက ရဟန်းသည် ကောင်းစွာ ကျင့်၏၊ (မာန်တည်းဟူသော) အမွေးကို ချ၏၊ ကံမှ ထွက်မြောက် ကြောင်း ကျင့်ဝတ်ကို ကျင့်၏၊ နိယဿကံ ငြိမ်းခြင်းကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် သေယျသက ရဟန်းအား နိယဿကံကို ငြိမ်းစေ၏၊ သေယျသကရဟန်းအား နိယဿကံငြိမ်းခြင်းကို အကြင် အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ်နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက် ခြင်း မရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
သုံးကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောဆိုပါ၏။ အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ သံဃာက နိယဿကံပြုထားသောကြောင့် ဤသေယျသက ရဟန်းသည် ကောင်းစွာ ကျင့်၏၊ (မာန်တည်းဟူသော) အမွေးကို ချ၏၊ ကံမှ ထွက်မြောက်ကြောင်း ကျင့်ဝတ်ကို ကျင့်၏၊ နိယဿကံ ငြိမ်းခြင်းကို တောင်းပန်၏၊ သံဃာသည် သေယျသက ရဟန်းအား နိယဿကံကို ငြိမ်းစေ၏၊ သေယျသကရဟန်းအား နိယဿကံငြိမ်းခြင်းကို အကြင် အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ်နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း မရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
သံဃာသည် သေယျသကရဟန်းအား နိယဿကံကို ငြိမ်းစေအပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထို့ကြောင့် ဆိတ်ဆိတ်နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ်နေသဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့် အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်ဟု (သိစေရမည်ဟု မိန့်တော်မူ၏)။
ဒုတိယ နိယဿကံ ပြီး၏။
--၃-ပဗ္ဗာဇနီယကံ
֍ ၂၁
။ ထိုအခါ အဿဇိ ပုနဗ္ဗသုကမည်သော အရှက်မရှိကြသော ‘အလဇ္ဇီ’ ရဟန်းယုတ်တို့သည် ကီဋာဂိရိဇနပုဒ်၌ ကျောင်းထိုင်ပုဂ္ဂိုလ်တို့ ဖြစ်ကြကုန်၏၊ ထို (အဿဇိ ပုနဗ္ဗသုက) ရဟန်းတို့သည် ဤသို့ သဘောရှိသော အကျင့်ဆိုးတို့ကို ပြုကျင့်ကြကုန်၏၊ ပန်းပင်ငယ်ကို စိုက်ကုန်၏၊ စိုက်စေကုန်၏၊ ရေသွန်း လောင်းကုန်၏၊ ရေသွန်းလောင်းစေကုန်၏၊ ဆွတ်ခူးကုန်၏၊ ဆွတ်ခူးစေကုန်၏၊ သီကုံးကုန်၏၊ သီကုံး စေကုန်၏၊ ပွင့်ညှာတစ်ဖက်ဆိုင် ပန်းကုံးကို ပြုကုန်၏၊ ပြုစေကုန်၏၊ ပွင့်ညှာနှစ်ဖက်ဆိုင် ပန်းကုံးကို ပြုကုန်၏၊ ပြုစေကုန်၏၊ ပန်းတံကို ပြုကုန်၏၊ ပြုစေကုန်၏၊ ပန်းလက်ကောက်ကို ပြုကုန်၏၊ ပြုစေကုန်၏၊ ဦးဆောက်ပန်းကို ပြုကုန်၏၊ ပြုစေကုန်၏၊ နားသွယ်ပန်းကို ပြုကုန်၏၊ ပြုစေကုန်၏၊ ရင်လွှမ်း ပန်းကို ပြုကုန်၏၊ ပြုစေကုန်၏။ထို (အဿဇိ ပုနဗ္ဗသုက) ရဟန်းတို့သည် အမျိုးမိန်းမ အမျိုးသမီးကြီး အမျိုးသမီးငယ် အမျိုး ချွေးမ အမျိုးကျွန်မတို့၏ အကျိုးငှာ ပွင့်ညှာတစ်ဖက်ဆိုင်ပန်းကုံးကို ဆောင်ကုန်၏၊ ဆောင်စေကုန်၏၊ ပွင့်ညှာနှစ်ဖက်ဆိုင် ပန်းကုံးကို ဆောင်ကုန်၏၊ ဆောင်စေကုန်၏၊ ပန်းတံကို ဆောင်ကုန်၏၊ ဆောင်စေကုန်၏၊ ပန်းလက်ကောက်ကို ဆောင်ကုန်၏၊ ဆောင်စေကုန်၏၊၊ ဦးဆောက်ပန်းကို ဆောင်ကုန်၏၊ ဆောင်စေကုန်၏၊ နားသွယ်ပန်းကို ဆောင်ကုန်၏၊ ဆောင်စေကုန်၏၊ ရင်လွှမ်းပန်းကို ဆောင်ကုန်၏၊ ဆောင်စေကုန်၏၊
ထို (အဿဇိ ပုနဗ္ဗသုက) ရဟန်းတို့သည် အမျိုးမိန်းမ အမျိုးသမီးကြီး အမျိုးသမီးငယ် အမျိုးချွေးမ အမျိုးကျွန်မတို့နှင့်အတူ တစ်ခုတည်းသော ခွက်၌လည်း စားကုန်၏၊ သောက်ရေခွက်တစ်ခုတည်း ၌လည်းသောက်ကုန်၏၊ တစ်နေရာတည်း၌လည်း ထိုင်ကုန်၏၊ တစ်ညောင်စောင်းတည်း၌လည်း အိပ်ကုန်၏၊ တစ်ခင်းတည်း၌လည်း အိပ်ကုန်၏၊ တစ်ခြုံတည်းလည်း အိပ်ကုန်၏၊ တစ်ခင်းတစ်ခြုံတည်းလည်း အိပ်ကုန်၏၊ အခါမဲ့၌လည်း စားကုန်၏၊ သေရည်ကိုလည်းသောက်ကုန်၏၊ ပန်း နံ့သာ နံ့သာပျောင်းကိုလည်း ဆောင်ကုန်၏၊ ကလည်း ကကုန်၏၊ သီဆိုလည်း သီဆိုကုန်၏၊ တီးမှုတ်လည်း တီးမှုတ်ကုန်၏၊ မြူးထူးစံပယ်လည်း မြူးထူးစံပယ်ကုန်၏၊ ကချေသည်မ၏ အလိုက်လည်း ကကုန်၏၊ ကချေသည်မ၏ အလိုက်လည်း သီဆိုကုန်၏၊ ကချေသည်မ၏ အလိုက်လည်း တီးမှုတ်ကုန်၏၊ ကချေသည်မ၏ အလိုက်လည်း စံပယ်ကုန်၏၊ အဆိုသည်မ၏ အလိုက်လည်း ကကုန်၏၊ အဆိုသည်မ၏ အလိုက်လည်း သီဆိုကုန်၏၊ အဆိုသည်မ၏ အလိုက်လည်း တီးမှုတ်ကုန်၏၊ အဆိုသည်မ၏ အလိုက်လည်း စံပယ်ကုန်၏၊ ဆိုင်း သမ၏ အလိုက်လည်း ကကုန်၏၊ ဆိုင်းသမ၏ အလိုက်လည်း သီဆိုကုန်၏၊ ဆိုင်းသမ၏ အလိုက်လည်း တီးမှုတ်ကုန်၏၊ ဆိုင်းသမ၏ အလိုက်လည်း စံပယ်ကုန်၏၊ စံပယ်သောမိန်းမ၏ အလိုက်လည်း ကကုန်၏၊ စံပယ်သောမိန်းမ၏ အလိုက်လည်း သီဆိုကုန်၏၊ စံပယ်သောမိန်းမ၏ အလိုက်လည်း တီးမှုတ်ကုန်၏၊ စံပယ်သောမိန်းမ၏ အလိုက်လည်း စံပယ်ကုန်၏။
ရှစ်ကွက်ကျားကိုလည်း ကစားကုန်၏၊ ဆယ်ကွက်ကျားကိုလည်း ကစားကုန်၏၊ ကောင်းကင်ကျား ကိုလည်း ကစားကုန်၏၊ ဖိုးလမင်းကျားကိုလည်း ကစားကုန်၏၊ ဇယ်တောက်ခြင်းဖြင့်လည်း ကစားကုန်၏၊ အန်စာဖြင့်လည်း ကစားကုန်၏၊ ကျည်းသားရိုက်ခြင်းဖြင့်လည်း ကစားကုန်၏၊ စုတ်ခတ်ရေးခြင်းဖြင့်လည်း ကစားကုန်၏၊ ဂေါ်လီကစားခြင်းဖြင့်လည်း ကစားကုန်၏၊ ပီပီမှုတ်သဖြင့်လည်း ကစားကုန်၏၊ ထွန်ငယ်ဖြင့်လည်း ကစားကုန်၏၊ ကျွမ်းထိုးခြင်းဖြင့်လည်း ကစားကုန်၏၊ စကြာဖြင့်လည်း ကစားကုန်၏၊ ခြင်ခွက်ငယ်ဖြင့်လည်း ကစားကုန်၏၊ ရထားငယ်ဖြင့်လည်း ကစားကုန်၏၊
--လေးငယ်ဖြင့်လည်း ကစားကုန်၏၊ အက္ခရာဝှက်ခြင်းဖြင့်လည်း ကစားကုန်၏၊ စိတ်အကြံဖော်ခြင်းဖြင့်လည်း ကစားကုန်၏၊ ကျိုးယောင် ကန်းယောင်ပြု၍လည်း ကစားကုန်၏၊ ဆင်ကြန်အတတ်ကိုလည်း သင်ကုန်၏၊ မြင်းကြန်အတတ်ကိုလည်း သင်ကုန်၏၊ ရထားအတတ်ကိုလည်း သင်ကုန်၏၊ လေးအတတ်ကိုလည်း သင်ကုန်၏၊ သန်လျက်အတတ် ကိုလည်း သင်ကုန်၏၊ ဆင်၏ ရှေးမှလည်း ပြေးကုန်၏၊ မြင်း၏ ရှေးမှလည်း ပြေးကုန်၏၊ ရထား၏ ရှေးမှလည်း ပြေးလွှားလမ်းသလားကုန်၏၊ လေလည်း ချွန်ကုန်၏၊ လက်ပန်းပေါက်လည်း ခတ်ကုန်၏၊ လက်ပန်းလည်း လုံးကုန်၏၊ လက်ဝှေ့လည်း သတ်ကုန်၏။
ကပွဲ၏ အလယ်၌ ဒုကုဋ်ကို ဖြန့်ခင်း၍ ကချေသည်မကို “နှမ ဤနေရာ၌ ကလော့”ဟု ဆိုကုန်၏၊ ကောင်းစွ ကောင်းစွ ငါ့နှမဟု ကောင်းချီးလည်း ပေးကုန်၏၊ ‘နဖူးတင်ထား လက်ချောင်းများကိုလည်း ပေးကုန်၏’၊ အမျိုးမျိုးသော အကျင့်ဆိုးတို့ကိုလည်း ပြုကျင့်ကုန်၏။
֍ ၂၂
။ ထိုအခါ ရဟန်းတစ်ပါးသည် ကာသိတိုင်းဇနပုဒ်၌ ဝါမှ ထပြီး၍ မြတ်စွာဘုရားကို ဖူးမြော်ရန့်အလို့ငှာ သာဝတ္ထိပြည်သို့ သွားသည်ရှိသော် ကီဋာဂိရိသို့ ရောက်၏၊ ထိုအခါ နံနက်အချိန်၌ သင်္ကန်းကို ပြင်ဝတ်၍ သပိတ်သင်္ကန်းကို ယူဆောင်လျက် ကြည်ညိုဖွယ်ကိုဆောင်သော ရှေ့သို့တက်ခြင်း နောက်သို့ ဆုတ်ခြင်း တူရူကြည့်ခြင်း တစောင်းကြည့်ခြင်း ကွေးခြင်း ဆန့်ခြင်းဖြင့် ချအပ်သောမျက်လွှာရှိသည်ဖြစ်၍ ဣရိယာပုထ်နှင့် ပြည့်စုံသော ထိုရဟန်းသည် ကီဋာဂိရိသို့ ဆွမ်းအလို့ငှာ ဝင်၏၊ လူတို့သည် ထိုရဟန်း ကို မြင်၍ “ထုံထိုင်းထိုင်း နုန့်နဲ့နဲ့ ဒေါသထွက်သကဲ့သို့ မျက်မှောင်ကုတ်၍သွားသော ဤသူကား အသူနည်း၊ ချဉ်းကပ်သော ဤသူအား အဘယ်သူသည် ဆွမ်းကို လှူလတ္တံ့နည်း၊ ငါတို့၏ အသျှင်အဿဇိ ပုနဗ္ဗသုကတို့သည်ကား သိမ်မွေ့ကုန်၏၊ ပြေပြစ်ကုန်၏၊ နှုတ်ချိုကုန်၏၊ ပြုံးခြင်းလျှင် ရှေးသွားရှိကုန်၏၊ ‘ကြွပါ ကြွပါ’ဟု ဖော်ရွေစွာ ကြိုဆိုလေ့ရှိကုန်၏၊ ချိုသာကြည်လင် ပေါ်လွင်သော မျက်နှာရှိကုန်၏၊ ဦးစွာ ဆိုလေ့ရှိကုန်၏၊ ထိုအသျှင်တို့အားသာလျှင် ဆွမ်းကို လှူသင့်ပေ၏”ဟု ပြောဆိုကြကုန်၏။ဥပါသကာတစ်ယောက်သည် ကီဋာဂိရိ၌ ဆွမ်းအလို့ငှာ လှည့်လည်သော ထိုရဟန်းကို မြင်လတ်သော် ထိုရဟန်းအထံသို့ ချဉ်းကပ်ပြီးလျှင် ရိုသေစွာ ရှိခိုး၍ “အသျှင်ဘုရား ဆွမ်းကို ရခဲ့ပါ၏လော”ဟု လျှောက်၏။
ဒါယကာ ဆွမ်းကို မရခဲ့သေးဟု (ပြန်ပြော၏)။
အသျှင်ဘုရား ကြွပါ၊ အိမ်သို့ သွားပါကုန်အံ့ဟု (လျှောက်၏)။
ထိုအခါ ဥပါသကာသည် ရဟန်းကို အိမ်သို့ ပင့်ဆောင်၍ ဆွမ်းကျွေးပြီးလျှင်-
“အသျှင်ဘုရား အသျှင်ဘုရားသည် အဘယ်အရပ်သို့ ကြွပါမည်နည်း”ဟု လျှောက်၏။
ဒါယကာ ငါသည် မြတ်စွာဘုရားအား ဖူးမြော်ရန် အလို့ငှာ သာဝတ္ထိပြည်သို့ သွားမည်ဟု (ပြန်ပြော၏)။
အသျှင်ဘုရား သို့ဖြစ်လျှင် အကျွန်ုပ်၏ စကားဖြင့် မြတ်စွာဘုရား၏ ခြေတော်တို့ကို ဦးညွတ် ရှိခိုးပါလော့၊ ဤသို့လည်း လျှောက်ပါလော့။
“အသျှင်ဘုရား ကီဋာဂိရိ၌ ကျောင်းတိုက်သည် ပျက်စီးပါပြီ၊ အဿဇိ ပုနဗ္ဗသုက မည်ကုန်သော အရှက်မရှိကြသော ရဟန်းယုတ်တို့သည် ကီဋာဂိရိ၌ ကျောင်းထိုင်ပုဂ္ဂိုလ်တို့ ဖြစ်ကြပါသည်၊ ထိုရဟန်းတို့သည် ဤသို့ သဘောရှိသော အကျင့်ဆိုးတို့ကို ပြုကျင့်ကြပါသည်၊ ပန်းပင်ငယ်ကို စိုက်ကြပါသည်၊ စိုက်စေကြပါသည်၊ ရေသွန်းလောင်းကြပါသည်၊ ရေသွန်းလောင်းစေကြပါသည်၊ ဆွတ်ခူးကြပါသည်၊ ဆွတ်ခူး စေကြပါသည်၊ သီကုံးကြပါသည်၊ သီကုံးစေကြပါသည်၊ ပွင့်ညှာတစ်ဖက်ဆိုင်ပန်းကုံးကို ပြုကြပါသည်၊ ပြုစေ ကြပါသည်၊ ပွင့်ညှာနှစ်ဖက်ဆိုင် ပန်းကုံးကို ပြုကြပါသည်၊ ပြုစေကြပါသည်၊ ပန်းတံကို ပြုကြပါသည်၊ ပြုစေကြပါသည်၊ ပန်းလက်ကောက်ကို ပြုကြပါသည်၊ ပြုစေကြပါသည်၊ ဦးဆောက်ပန်းကို ပြုကြပါသည်၊ ပြုစေကြပါသည်၊ နားသွယ်ပန်းကို ပြုကြပါသည်၊ ပြုစေကြပါသည်၊ ရင်လွှမ်းပန်းကို ပြုကြပါသည်၊ ပြုစေ ကြပါသည်။
--ထို (အဿဇိ ပုနဗ္ဗသုက) ရဟန်းတို့သည် အမျိုးမိန်းမ အမျိုးသမီးကြီး အမျိုးသမီးငယ် အမျိုး ချွေးမ အမျိုးကျွန်မတို့၏ အကျိုးငှာ ပွင့်ညှာတစ်ဖက်ဆိုင်ပန်းကုံးကို ဆောင်ကြပါသည်၊ ဆောင်စေကြပါသည်၊ ပွင့်ညှာနှစ်ဖက် ဆိုင်ပန်းကုံးကို ဆောင်ကြပါသည်၊ ဆောင်စေကြပါသည်၊ ပန်းတံကို ဆောင်ကြပါသည်၊ ဆောင်စေကြပါသည်၊ ပန်းလက်ကောက်ကို ဆောင်ကြပါသည်၊ ဆောင်စေကြပါသည်၊ ဦးဆောက်ပန်း ကို ဆောင်ကြပါသည်၊ ဆောင်စေကြပါသည်၊ နားသွယ်ပန်းကို ဆောင်ကြပါသည်၊ ဆောင်စေကြပါသည်၊ ရင်လွှမ်းပန်းကို ဆောင်ကြပါသည်၊ ဆောင်စေကြပါသည်။
ထို (အဿဇိ ပုနဗ္ဗသုက) ရဟန်းတို့သည် အမျိုးမိန်းမ အမျိုးသမီးကြီး အမျိုးသမီးငယ် အမျိုး ချွေးမ အမျိုးကျွန်မတို့နှင့်အတူ တစ်ခုတည်းသော ခွက်၌လည်း စားကြပါသည်၊ သောက်ရေခွက် တစ်ခု တည်း၌လည်းသောက်ကြပါသည်၊ တစ်နေရာတည်း၌လည်း ထိုင်ကြပါသည်၊ တစ်ညောင်စောင်းတည်း၌လည်း အိပ်ကြပါသည်၊ တစ်ခင်းတည်း၌လည်း အိပ်ကြပါသည်၊ တစ်ခြုံတည်း၌လည်း အိပ်ကြပါသည်၊ တစ်ခင်းတစ်ခြုံတည်းလည်း အိပ်ကြပါသည်၊ အခါမဲ့၌လည်း စားကြပါသည်၊ သေကိုလည်းသောက်ကြ ပါသည်၊ ပန်း နံ့သာ နံ့သာပျောင်းကိုလည်း ဆောင်ကြပါသည်၊ ကလည်း ကကြပါသည်၊ သီဆိုလည်း သီဆိုကြပါသည်၊ တီးမှုတ်လည်း တီးမှုတ်ကြပါသည်၊ မြူးထူးစံပယ်လည်း မြူးထူးစံပယ်ကြပါသည်၊ ကချေသည်မ၏ အလိုက်လည်း ကကြပါသည်၊ ကချေသည်မ၏ အလိုက်လည်း သီဆိုကြပါသည်၊ ကချေသည်မ၏ အလိုက်လည်း တီးမှုတ်ကြပါသည်၊ ကချေသည်မ၏ အလိုက်လည်း စံပယ်ကြပါသည်။ပ။ (စက်ဖွဲ့ရမည်)။ စံပယ်သောမိန်းမ၏ အလိုက်လည်း ကကြပါသည်၊ စံပယ်သော မိန်းမ၏ အလိုက်လည်း သီဆိုကြပါသည်၊ စံပယ်သောမိန်းမ၏ အလိုက်လည်း တီးမှုတ်ကြပါသည်၊ စံပယ်သော မိန်းမ၏ အလိုက်လည်း စံပယ်ကြပါသည်။
ရှစ်ကွက်ကျားကိုလည်း ကစားကြပါသည်၊ ဆယ်ကွက်ကျားကိုလည်း ကစားကြပါသည်၊ ကောင်းကင် ကျားကိုလည်း ကစားကြပါသည်၊ ဖိုးလမင်းကျားကိုလည်း ကစားကြပါသည်၊ ဇယ်တောက်ခြင်းဖြင့်လည်း ကစားကြပါသည်၊ အန်စာဖြင့်လည်း ကစားကြပါသည်၊ ကျည်းသားရိုက်ခြင်းဖြင့်လည်း ကစားကြပါသည်၊ စုတ်ခတ်ရေးခြင်းဖြင့်လည်း ကစားကြပါသည်၊ ဂေါ်လီကစားခြင်းဖြင့်လည်း ကစားကြပါသည်၊ ပီပီမှုတ်သဖြင့်လည်း ကစားကြပါသည်၊ ထွန်ငယ်ဖြင့်လည်း ကစားကြပါသည်၊ ကျွမ်းထိုးခြင်းဖြင့်လည်း ကစားကြပါသည်၊ စကြာဖြင့်လည်း ကစားကြပါသည်၊ ခြင်ခွက်ငယ်ဖြင့်လည်း ကစားကြပါသည်၊ ရထားငယ်ဖြင့်လည်း ကစား ကြပါသည်၊ လေးငယ်ဖြင့်လည်း ကစားကြပါသည်၊ အက္ခရာဝှက်ခြင်းဖြင့်လည်း ကစားကြပါသည်၊ စိတ်အကြံ ဖော်ခြင်းဖြင့်လည်း ကစားကြပါသည်၊ ကျိုးယောင်ကန်းယောင်ပြု၍လည်း ကစားကြပါသည်၊ ဆင်ကြန် အတတ်ကိုလည်း သင်ကြပါသည်၊ မြင်းကြန်အတတ်ကိုလည်း သင်ကြပါသည်၊ ရထားအတတ်ကိုလည်း သင်ကြပါသည်၊ လေးအတတ်ကိုလည်း သင်ကြပါသည်၊ သန်လျက်အတတ်ကိုလည်း သင်ကြပါသည်၊ ဆင်၏ ရှေးမှလည်း ပြေးကြပါသည်၊ မြင်း၏ ရှေးမှလည်း ပြေးကြပါသည်၊ ရထား၏ ရှေးမှလည်း ပြေးလွှားလမ်း သလားကြပါသည်၊ လေလည်း ချွန်ကြပါသည်၊ လက်ပမ်းပေါက်လည်း ခတ်ကြပါသည်၊ လက်ပမ်းလည်း လုံးကြပါသည်၊ လက်ဝှေ့လည်း သတ်ကြပါသည်။
ကပွဲ၏ အလယ်၌ ဒုကုဋ်ကို ဖြန့်ခင်း၍ ကချေသည်မကို “နှမ ဤနေရာ၌ ကလော့”ဟု ဆိုကြပါသည်၊ ကောင်းစွ ကောင်းစွ ငါ့နှမဟု ကောင်းချီးလည်း ပေးကြပါသည်၊ ‘နဖူးတင်ထား လက်ချောင်းများကိုလည်း ပေးကြပါသည်၊ အမျိုးမျိုးသော အကျင့်ဆိုးတို့ကိုလည်း ပြုကျင့်ကြပါသည်’။
--မြတ်စွာဘုရား ရှေးအခါ၌ (ရတနာသုံးပါးကို) ယုံကြည်ကြ ကြည်ညိုကြသော လူတို့သည်လည်း ယခုအခါ၌ (ရတနာသုံးပါးကို) မယုံကြည်ကြ မကြည်ညိုကြတော့ပါ၊ ရှေးအခါက သံဃာတော်၏ အလှူဝတ်တို့သည်လည်း ယခုအခါ၌ ပြတ်ပါကုန်၏၊ (သီလကို) ချစ်မြတ်နိုးသော ရဟန်းတို့သည် ဆိတ်သုဉ်းကြ ပါသည်၊ ယုတ်မာသော ရဟန်းတို့သည် နေကြပါကုန်၏။
မြတ်စွာဘုရား တောင်းပန်ပါသည်၊ မြတ်စွာဘုရားသည် ကီဋာဂိရိသို့ ရဟန်းတို့ကို စေလွှတ်တော်မူ ပါ၊ ယင်းသို့ (စေလွှတ်ခြင်း) ဖြင့် ကီဋာဂိရိ၌ ဤကျောင်းတိုက်သည် ကောင်းစွာ တည်ရာပါ၏” (ဤသို့ လျှောက်ပါလေဟု လျှောက်၏)။
“ဒါယကာ ကောင်းပြီ”ဟု ထိုရဟန်းသည် ထိုဥပါသကာအား ဝန်ခံ၍ သာဝတ္ထိပြည်သို့ ဖဲသွား၏၊ အစဉ်သဖြင့် သာဝတ္ထိပြည် အနာထပိဏ်သူဌေး၏ အရံဖြစ်သော ဇေတဝန်ကျောင်း မြတ်စွာဘုရားအထံသို့ ချဉ်းကပ်ပြီးနောက် မြတ်စွာဘုရားကို ရှိခိုး၍ တစ်ခုသောနေရာ၌ ထိုင်၏။
အာဂန္တုရဟန်းတို့နှင့် အတူတကွ ဝမ်းမြောက်စွာ နှုတ်ဆက်စကား ပြောကြားတော်မူခြင်းသည် ဘုန်းတော်ကြီးသော မြတ်စွာဘုရားတို့၏ အလေ့အထပင် ဖြစ်၏။
ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် ထိုရဟန်းအား-
“ရဟန်း ကျန်းမာပါ၏လော၊ မျှတပါ၏လော၊ မပင်မပန်းချမ်းသာစွာ ခရီးရှည် လာခဲ့ရပါ၏လော၊ ရဟန်း သင်သည် အဘယ်အရပ်မှ လာခဲ့သနည်း”ဟု မေးတော်မူ၏။
ကျန်းမာပါသည် မြတ်စွာဘုရား၊ မျှတပါသည် မြတ်စွာဘုရား၊ အကျွန်ုပ်သည် မပင်မပန်းချမ်းသာစွာ ခရီးရှည်လာခဲ့ရပါသည်၊ အသျှင်ဘုရား အကျွန်ုပ်သည် ကာသိတိုင်း ဇနပုဒ်၌ ဝါမှထပြီး၍ မြတ်စွာဘုရားကို ဖူးမြော်ရန်အလို့ငှာ သာဝတ္ထိပြည်သို့ လာသည်ရှိသော် ကီဋာဂိရိသို့ ရောက်ပါ၏၊ အသျှင်ဘုရား ထိုအခါ အကျွန်ုပ်သည် နံနက်အချိန်၌ သင်္ကန်းကို ပြင်ဝတ်၍ သပိတ်သင်္ကန်းကို ယူဆောင်လျက် ကီဋာဂိရိသို့ ဆွမ်း အလို့ငှာ ဝင်ပါ၏။
အသျှင်ဘုရား ကီဋာဂိရိသို့ ဆွမ်းအလို့ငှာ လှည့်လည်သော အကျွန်ုပ်ကို ဥပါသကာ တစ်ယောက်သည် မြင်လတ်သော် အကျွန်ုပ်ထံသို့ ချဉ်းကပ်ပြီးနောက် အကျွန်ုပ်ကို ရှိခိုး၍-
“အသျှင်ဘုရား ဆွမ်းကို ရခဲ့ပါ၏လော”ဟု လျှောက်ပါသည်။
ဒါယကာ ဆွမ်းကို မရခဲ့သေးဟု (ပြန်ပြောပါသည်)။
“အသျှင်ဘုရား ကြွပါ၊ အိမ်သို့ သွားပါကုန်အံ့”ဟု လျှောက်ပါသည်၊ အသျှင်ဘုရား ထိုအခါ ထိုဥပါသကာသည် အကျွန်ုပ်ကို အိမ်သို့ ပင့်ဆောင်၍ ဆွမ်းကျွေးပြီးနောက် အကျွန်ုပ်အား-
“အသျှင်ဘုရား အသျှင်ဘုရားသည် အဘယ်အရပ်သို့ ကြွပါမည်နည်း”ဟု လျှောက်ပါသည်။
ဒါယကာ ငါသည် မြတ်စွာဘုရားကို ဖူးမျှော်ရန်အလို့ငှာ သာဝတ္တိပြည်သို့ သွားမည်ဟု (ပြန်ပြောပါသည်)။
အသျှင်ဘုရား သို့ဖြစ်လျှင် အကျွန်ုပ်၏ စကားဖြင့် မြတ်စွာဘုရား၏ ခြေတော်တို့ကို ဦးညွတ်ရှိခိုးပါလော့၊ ဤသို့လည်း လျှောက်ပါလော့-
“အသျှင်ဘုရား ကီဋာဂိရိ၌ ကျောင်းတိုက်သည် ပျက်စီးပါပြီ၊ အဿဇိ ပုနဗ္ဗသုကမည်သော အရှက် မရှိကြသော ရဟန်းယုတ်တို့သည် ကီဋာဂိရိ၌ ကျောင်းထိုင်ပုဂ္ဂိုလ်တို့ ဖြစ်ကြပါသည်၊ ထို (အဿဇိ ပုနဗ္ဗ သုက) ရဟန်းတို့သည် ဤသို့ သဘောရှိသော အကျင့်ဆိုးတို့ကို ပြုကျင့်ကြပါသည်၊ ပန်းပင်ငယ်ကို စိုက် ကြပါသည်၊ စိုက်စေကြပါသည်။ပ။ အမျိုးမျိုးသော အကျင့်ဆိုးတို့လည်း ပြုကျင်ြ့ကပါသည်။
--အသျှင်ဘုရား ရှေးအခါ၌ (ရတနာသုံးပါးကို) ယုံကြည်ကြ ကြည်ညိုကြသော လူတို့သည်လည်း ယခုအခါ၌ (ရတနာသုံးပါးကို) မယုံကြည်ကြ မကြည်ညိုကြတော့ပါ၊ ရှေးအခါက သံဃာတော်၏ အလှူဝတ်တို့သည်လည်း ယခုအခါ၌ ပြတ်ပါကုန်ပြီ၊ (သီလကို) ချစ်မြတ်နိုးသော ရဟန်းတို့သည် ဆိတ်သုဉ်းကြပါ၏၊ ယုတ်မာသော ရဟန်းတို့သည် နေကြပါ၏။
မြတ်စွာဘုရား တောင်းပန်ပါသည်၊ မြတ်စွာဘုရားသည် ကီဋာဂိရိသို့ ရဟန်းတို့ကို စေလွှတ်တော် မူပါ၊ ယင်းသို့ (စေလွှတ်ခြင်း) ဖြင့် ကီဋာဂိရိ၌ ဤကျောင်းတိုက်သည် ကောင်းစွာ တည်ရာပါ၏ဟု လျှောက်ပါလော့”ဟု အကျွန်ုပ်အား လျှောက်ပါ၏။
မြတ်စွာဘုရား အကျွန်ုပ်သည် ထိုကီဋာဂိရိမှ လာခဲ့ပါသည်ဟု (လျှောက်၏)။
֍ ၂၃
။ ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် ဤအကြောင်းအရာကြောင့် ရဟန်းသံဃာကို စည်းဝေးစေပြီးလျှင် ရဟန်းတို့ကို-“ရဟန်းတို့ အဿဇိ ပုနဗ္ဗသုကမည်သော အရှက်မရှိသော ယုတ်မာသော ရဟန်းတို့သည် ကီဋာဂိရိ၌ ကျောင်းထိုင် ဖြစ်ကုန်၏၊ ထိုရဟန်းတို့သည် ဤသို့ သဘောရှိသော အကျင့်ဆိုးတို့ကို ပြုကျင့်ကုန်၏၊ ပန်းပင်ငယ်ကို စိုက်ကြကုန်၏။ပ။ အမျိုးမျိုးသော အကျင့်ဆိုးတို့ကိုလည်း ပြုကျင်ြ့ကကုန်၏၊ ရဟန်းတို့ ရှေးအခါက (ရတနာသုံးပါးကို) ယုံကြည်ကြ ကြည်ညိုကြသော လူတို့သည်လည်း ယခုအခါ၌ (ရတနာ သုံးပါးကို) မယုံကြည်ကြ မကြည်ညိုကြကုန်၊ ရှေးအခါ၌ ရှိသော သံဃာတော်၏ အလှူဝတ်တို့သည်လည်း ယခုအခါ၌ ပြတ်စဲကုန်၏၊ (သီလကို) ချစ်မြတ်နိုးသော ရဟန်းတို့သည် ဆိတ်သုဉ်းကြကုန်၏၊ ယုတ်မာ့သော ရဟန်းတို့သည် နေကြကုန်၏ဟူသည် မှန်သလော”ဟု စိစစ် မေးမြန်းတော်မူ၏။
မှန်ပါသည် မြတ်စွာဘုရားဟု (လျှောက်ကြကုန်၏)။
ဘုန်းတော်ကြီးသော မြတ်စွာဘုရားသည် ကဲ့ရဲ့တော်မူ၏။ပ။ ရဟန်းတို့ ထို (မဂ်ဖိုလ်မှ) အချည်းနှီး ဖြစ်သော ယောက်ျားတို့သည် အဘယ့်ကြောင့် ဤသို့သဘောရှိသော အကျင့်ဆိုးတို့ကို ပြုကျင့်ကြကုန် ဘိသနည်း။ ပန်းပင်ငယ်ကို စိုက်ကုန်ဘိသနည်း၊ စိုက်စေကုန်ဘိသနည်း၊ ရေသွန်းလောင်းကုန်ဘိသနည်း၊ ရေသွန်းလောင်းစေကုန်ဘိသနည်း၊ ဆွတ်ခူးကုန်ဘိသနည်း၊ ဆွတ်ခူးစေကုန်ဘိသနည်း၊ သီကုံးကုန်ဘိသ နည်း၊ သီကုံးစေကုန်ဘိသနည်း၊ ပွင့်ညှာတစ်ဖက်ဆိုင်ပန်းကုံးကို ပြုကုန်ဘိသနည်း၊ ပြုစေကုန်ဘိသနည်း၊ ပွင့်ညှာနှစ်ဖက်ဆိုင်ပန်းကုံးကို ပြုကုန်ဘိသနည်း၊ ပြုစေကုန်ဘိသနည်း၊ ပန်းတံကို ပြုကုန်ဘိသနည်း၊၊ ပြုစေကုန်ဘိသနည်း၊ ပန်းလက်ကောက်ကို ပြုကုန်ဘိသနည်း၊ ပြုစေကုန်ဘိသနည်း၊ ဦးဆောက်ပန်းကို ပြုကုန်ဘိသနည်း၊ ပြုစေကုန်ဘိသနည်း၊ နားသွယ်ပန်းကို ပြုကုန်ဘိသနည်း၊ ပြုစေကုန်ဘိသနည်း၊ ရင်လွှမ်းပန်းကို ပြုကုန်ဘိသနည်း၊ ပြုစေကုန်ဘိသနည်း။
ထို (အဿဇိ ပုနဗ္ဗသုက) ရဟန်းတို့သည် အမျိုးမိန်းမ အမျိုးသမီးကြီး အမျိုးသမီးငယ် အမျိုး ချွေးမ အမျိုးကျွန်မတို့၏ အကျိုးငှာ ပွင့်ညှာတစ်ဖက်ဆိုင်ပန်းကုံးကို ဆောင်ကုန်ဘိသနည်း၊ ဆောင်စေကုန် ဘိသနည်း၊ ပွင့်ညှာနှစ်ဖက်ဆိုင်ပန်းကုံးကို ဆောင်ကုန်ဘိသနည်း၊ ဆောင်စေကုန်ဘိသနည်း၊ ပန်းတံကို ဆောင်ကုန်ဘိသနည်း၊ ဆောင်စေကုန်ဘိသနည်း၊ ပန်းလက်ကောက်ကို ဆောင်ကုန်ဘိသနည်း၊ ဆောင်စေ ကုန်ဘိသနည်း၊ ဦးဆောက်ပန်းကို ဆောင်ကုန်ဘိသနည်း၊ ဆောင်စေကုန်ဘိသနည်း၊ နားသွယ်ပန်းကို ဆောင်ကုန်ဘိသနည်း၊ ဆောင်စေကုန်ဘိသနည်း၊ ရင်လွှမ်းပန်းကို ဆောင်ကုန်ဘိသနည်း၊ ဆောင်စေကုန် ဘိသနည်း။
ထိုရဟန်းတို့သည် အမျိုးမိန်းမ အမျိုးသမီးကြီး အမျိုးသမီးငယ် အမျိုးချွေးမ အမျိုးကျွန်မတို့နှင့် အတူ တစ်ခုတည်းသော ခွက်၌လည်း စားကုန်ဘိသနည်း၊ သောက်ရေခွက်တစ်ခုတည်း၌လည်းသောက်ကုန် ဘိသနည်း၊ တစ်နေရာတည်း၌လည်း နေကုန်ဘိသနည်း၊ တစ်ညောင်စောင်းတည်း၌လည်း အိပ်ကုန်ဘိ သနည်း၊
--တစ်ခင်းတည်းလည်း အိပ်ကုန်ဘိသနည်း၊ တစ်ခြုံတည်းလည်း အိပ်ကုန်ဘိသနည်း၊ တစ်ခင်း တစ်ခြုံတည်းလည်း အိပ်ကုန်ဘိသနည်း၊ အခါမဲ့၌လည်း စားကုန်ဘိသနည်း၊ သေကိုလည်းသောက်ကုန် ဘိသနည်း၊ ပန်း နံ့သာ နံ့သာပျောင်းကိုလည်း ဆောင်ကုန်ဘိသနည်း၊ ကလည်း ကကုန်ဘိသနည်း၊ သီဆိုလည်း သီဆိုကုန်ဘိသနည်း၊ တီးမှုတ်လည်း တီးမှုတ်ကုန်ဘိသနည်း၊၊ မြူးထူးစံပယ်လည်း မြူးထူး စံပယ်ကုန်ဘိသနည်း၊ ကချေသည်မ၏ အလိုက်လည်း ကကုန်ဘိသနည်း၊ ကချေသည်မ၏ အလိုက်လည်း သီဆိုကုန်ဘိသနည်း၊ ကချေသည်မ၏ အလိုက်လည်း တီးမှုတ်ကုန်ဘိသနည်း၊ ကချေသည်မ၏ အလိုက်လည်း စံပယ်ကုန်ဘိသနည်း၊ အဆိုသည်မ၏ အလိုက်လည်း တီးမှုတ်ကုန်ဘိသနည်း၊ အဆိုသည်မ၏ အလိုက်လည်း စံပယ်ကုန်ဘိသနည်း၊ ဆိုင်းသမ၏ အလိုက်လည်း ကကုန်ဘိသနည်း၊ ဆိုင်းသမ၏ အလိုက်လည်း သီဆိုကုန်ဘိသနည်း၊ ဆိုင်းသမ၏ အလိုက်လည်း တီးမှုတ်ကုန်ဘိသနည်း၊ ဆိုင်းသမ၏ အလိုက်လည်း စံပယ်ကုန်ဘိသနည်း၊ စံပယ်သောမိန်းမ၏ အလိုက်လည်း ကကုန်ဘိသနည်း၊ စံပယ်သောမိန်းမ၏ အလိုက်လည်း သီဆိုကုန်ဘိသနည်း စံပယ်သောမိန်းမ၏ အလိုက်လည်း တီးမှုတ်ကုန်ဘိသနည်း၊ စံပယ်သော မိန်းမ၏ အလိုက်လည်း စံပယ်ကုန်ဘိသနည်း။
ရှစ်ကွက်ကျားကိုလည်း ကစားကုန်ဘိသနည်း၊ ဆယ်ကွက်ကျားကိုလည်း ကစားကုန်ဘိသနည်း၊ ကောင်း ကင်ကျားကိုလည်း ကစားကုန်ဘိသနည်း၊ ဖိုးလမင်းကျားကိုလည်း ကစားကုန်ဘိသနည်း၊ ဇယ် တောက်ခြင်းဖြင့်လည်း ကစားကုန်ဘိသနည်း၊ အန်စာဖြင့်လည်း ကစားကုန်ဘိသနည်း၊ ကျည်းသားရိုက် ခြင်းဖြင့်လည်း ကစားကုန်ဘိသနည်း၊ စုတ်ခတ်ရေးကစားခြင်းဖြင့်လည်း ကစားကုန်ဘိသနည်း၊ ဂေါ်လီ ကစားခြင်းဖြင့်လည်း ကစားကုန်ဘိသနည်း၊ ပီပီမှုတ်သဖြင့်လည်း ကစားကုန်ဘိသနည်း၊ ထွန်ငယ်ဖြင့်လည်း ကစားကုန်ဘိသနည်း၊ ကျွမ်းထိုးကစားခြင်းဖြင့်လည်း ကစားကုန်ဘိသနည်း၊ စကြာဖြင့်လည်း ကစားကုန်ဘိသနည်း၊ ခြင်ခွက်ငယ်ဖြင့်လည်း ကစားကုန်ဘိသနည်း၊ ရထားငယ်ဖြင့်လည်း ကစားကုန်ဘိ သနည်း၊ လေးငယ်ဖြင့်လည်း ကစားကုန်ဘိသနည်း၊ အက္ခရာဝှက်ကစားခြင်းဖြင့်လည်း ကစားကုန်ဘိသ နည်း၊ စိတ်အကြံဖော်ခြင်းဖြင့်လည်း ကစားကုန်ဘိသနည်း၊ ကျိုးယောင်ကန်းယောင် ပြု၍လည်း ကစား ကုန်ဘိသနည်း၊ ဆင်ကြန်အတတ်ကိုလည်း သင်ကုန်ဘိသနည်း၊ မြင်းကြန်အတတ်ကိုလည်း သင်ကုန်ဘိ သနည်း၊ ရထားအတတ်ကိုလည်း သင်ကုန်ဘိသနည်း၊ လေးအတတ်ကိုလည်း သင်ကုန်ဘိသနည်း၊ သန် လျက်အတတ်ကိုလည်း သင်ကုန်ဘိသနည်း၊ ဆင်၏ ရှေ့မှလည်း ပြေးကုန်ဘိသနည်း၊ မြင်း၏ ရှေ့မှလည်း ပြေးကုန်ဘိသနည်း၊ ရထား၏ ရှေ့မှလည်း ပြေးလွှားလမ်းသလားကုန်ဘိသနည်း၊ လေလည်း ချွန်ကုန်ဘိ နည်း၊ လက်ပမ်းပေါက်လည်း ခတ်ကုန်ဘိသနည်း၊၊ လက်ပမ်းလည်း လုံးကုန်ဘိသနည်း၊ လက်ဝှေ့လည်း သတ်ကုန်ဘိသနည်း။
ကပွဲ၏ အလယ်၌ ဒုကုဋ်ကို ဖြန့်ခင်း၍ ကချေသည်မကို “နှမ လာလော့၊ ဤနေရာ၌ ကလော့”ဟု ဆိုကုန်ဘိသနည်း၊ ကောင်းစွ ကောင်းစွ ငါ့နှမဟု ကောင်းချီးလည်း ပေးကုန်ဘိသနည်း၊ ‘နဖူးတင်ထား လက်ချောင်းများကိုလည်း ပေးကုန်ဘိသနည်း’၊ အမျိုးမျိုးသော အကျင့်ဆိုးတို့ကိုလည်း ပြုကျင့်ကုန်ဘိ သနည်း၊ ရဟန်းတို့ ဤ(ရဟန်းတို့ပြုမိသောအမှု) သည် မကြည်ညိုသေးသောသူတို့အား ကြည်ညိုစေခြင်း ငှာလည်းကောင်း။ပ။
ကဲ့ရဲ့တော်မူပြီး၍။ပ။ တရားစကားကို ဟောကြားတော်မူပြီးနောက် သာရိပုတ္တရာ မောဂ္ဂလာန် တို့ကို-
“သာရိပုတ္တရာ မောဂ္ဂလ္လာန်တို့ သင်တို့သည် သွားကြကုန်လော့၊ ကီဋာဂိရိသို့ သွား၍ အဿဇိ ပုနဗ္ဗသုကရဟန်းတို့အား ကီဋာဂိရိမှ နှင်ထုတ်ခြင်းအမှု ‘ပဗ္ဗာဇနီယကံ’ ကို ပြုကုန်လော့၊ ထိုရဟန်းတို့သည် သင်တို့၏ အတူနေတပည့်များ ဖြစ်ကြကုန်၏၊”ဟု မိန့်တော်မူ၏။
--မြတ်စွာဘုရား ထိုရဟန်းတို့သည် ကြမ်းတမ်းပါကုန်၏၊ ခက်ထန်ပါကုန်၏၊ အကျွန်ုပ်တို့သည် အဘယ်သို့လျှင် အဿဇိ ပုနဗ္ဗသုကရဟန်းတို့အား ကီဋာဂိရိမှ နှင်ထုတ်ခြင်းအမှုကို ပြုရပါကုန်မည် နည်းဟု (လျှောက်ကြကုန်၏)။
သာရိပုတ္တရာ မောဂ္ဂလ္လာန်တို့ သို့ဖြစ်လျှင် သင်တို့သည် များစွာသော ရဟန်းတို့နှင့်အတူ သွားကြကုန်လော့ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
“အသျှင်ဘုရား ကောင်းပါပြီ”ဟု သာရိပုတ္တရာနှင့် မောဂ္ဂလ္လာန်တို့သည် မြတ်စွာဘုရားအား ပြန်ကြားလျှောက်ထားကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ ဤသို့ ပြုရမည်၊ ရှေးဦးစွာ အဿဇိ ပုနဗ္ဗသုကရဟန်းတို့ကို စောဒနာရမည်၊ ထို့နောက် အောက်မေ့စေရမည်၊ ထို့နောက် အာပတ်သို့ တင်ရမည်၊ ထို့နောက် ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာကို သိစေရမည်။
֍ ၂၄
။ “အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤအဿဇိ ပုနဗ္ဗသုကရဟန်းတို့သည် အမျိုးကို ဖျက်တတ်ကုန်၏၊ ယုတ်မာသော အကျင့်ရှိကုန်၏၊ ဤရဟန်း တို့၏ ယုတ်မာသော အကျင့်တို့ကို မြင်လည်း မြင်အပ်ကုန်၏၊ ကြားလည်း ကြားအပ်ကုန်၏၊ ဤရဟန်းတို့သည် ဖျက်ဆီးအပ်ကုန်သော အမျိုးတို့ကိုလည်း မြင်လည်း မြင်အပ်ကုန်၏၊ ကြားလည်း ကြားအပ်ကုန်၏၊ အကယ်၍ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် ဖြစ်အံ့၊ သံဃာသည် အဿဇိ ပုနဗ္ဗသုကရဟန်းတို့အား ‘အဿဇိ ပုနဗ္ဗသုက ရဟန်းတို့သည် ကီဋာဂိရိ၌ မနေရ’ဟု ကီဋာဂိရိမှ နှင်ထုတ်ရာ၏၊ ဤကား သိစေခြင်းတည်း။အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤအဿဇိ ပုနဗ္ဗသုကရဟန်းတို့သည် အမျိုးကို ဖျက်တတ်ကုန်၏၊ ယုတ်မာသော အကျင့်ရှိကုန်၏၊ ဤရဟန်း တို့၏ ယုတ်မာသော အကျင့်တို့ကို မြင်လည်း မြင်အပ်ကုန်၏၊ ကြားလည်း ကြားအပ်ကုန်၏၊ ဤရဟန်းတို့သည် ဖျက်ဆီးအပ်ကုန်သော အမျိုးတို့ကိုလည်း မြင်လည်း မြင်အပ်ကုန်၏၊ ကြားလည်း ကြားအပ်ကုန်၏၊ သံဃာသည် အဿဇိ ပုနဗ္ဗသုကရဟန်းတို့အား ‘အဿဇိ ပုနဗ္ဗသုက ရဟန်းတို့သည် ကီဋာဂိရိ၌ မနေရ’ဟု ကီဋာဂိရိမှ နှင်ထုတ်ခြင်းအမှုကို ပြု၏၊ အဿဇိ ပုနဗ္ဗသုကရဟန်း တို့အား ‘အဿဇိ ပုနဗ္ဗသုက ရဟန်းတို့သည် ကီဋာဂိရိ၌ မနေရ’ဟု ကီဋာဂိရိမှ နှင်ထုတ်ခြင်းကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ်နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း မရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏၊
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောဆိုပါ၏။ပ။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောဆိုပါ၏။ အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော် မူလော့။ပ။ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
သံဃာသည် အဿဇိ ပုနဗ္ဗသုက ရဟန်းတို့အား ‘အဿဇိ ပုနဗ္ဗသုက ရဟန်းတို့သည် ကီဋာ ဂိရိ၌ မနေရ’ဟု ကီဋာဂိရိမှ နှင်ထုတ်အပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်းရှိ၏၊ ထို့ကြောင့် ဆိတ်ဆိတ် နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ်နေသဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့် အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်”ဟု (သိစေရမည်ဟု မိန့်တော်မူ၏)။
--မတရားသောကံ တစ်ဆယ့်နှစ်ပါး
֍ ၂၅
။ ရဟန်းတို့ အင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ပဗ္ဗာဇနီယကံသည် မတရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် မညီညွတ်သောကံ မကောင်းသဖြင့် ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ မျက်ကွယ်၌ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မမေးမမြန်းဘဲ ပြု လုပ်ခြင်း၊ ဝန်မခံဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ပဗ္ဗာဇနီယကံသည် မတရားသောကံ ဝိနည်းနှင့်မညီညွတ်သောကံ မကောင်းသဖြင့် ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ပဗ္ဗာဇနီယကံသည်လည်း မတရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် မညီညွတ်သောကံ မကောင်းသဖြင့် ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ အာပတ်မသင့်ဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း၊ ဒေသနာဂါမ်မဟုတ်သော အာပတ်ဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ဒေသနာကြားပြီးသော အာပတ်ဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ပဗ္ဗာဇနီယကံသည် မတရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် မညီညွတ်သောကံ မကောင်းသဖြင့် ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။
ရဟန်းတို့ အခြား။ပ။ မစောဒနာဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မအောက်မေ့စေဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း၊ အာပတ်သို့မတင်ဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။
မျက်ကွယ်၌ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မတရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မညီမညွတ် တကွဲတပြားစီဖြစ်လျက် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။
မမေးမမြန်းဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မတရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မညီမညွတ် တကွဲတပြားစီဖြစ်လျက် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။
ဝန်မခံဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မတရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မညီမညွတ် တကွဲတပြားစီဖြစ်လျက် ပြုလုပ် ခြင်း။ပ။
အာပတ်မသင့်ဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မတရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မညီမညွတ် တကွဲတပြားစီဖြစ်လျက် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။
ဒေသနာဂါမ်မဟုတ်သော အာပတ်ဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မတရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မညီမညွတ် တကွဲ တပြားစီဖြစ်လျက် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။
ဒေသနာကြားပြီးသော အာပတ်ဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ မတရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မညီမညွတ် တကွဲ တပြားစီဖြစ်လျက် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။
မစောဒနာဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မတရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မညီမညွတ် တကွဲတပြားစီဖြစ်လျက် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။
မအောက်မေ့စေဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မတရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မညီမညွတ် တကွဲတပြားစီဖြစ်လျက် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။
အာပတ်သို့ မတင်ဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မတရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မညီမညွတ် တကွဲတပြားစီဖြစ်လျက် ပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ပဗ္ဗာဇနီယကံသည် မတရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် မညီညွတ်သောကံ မကောင်းသဖြင့် ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။
မတရားသောကံ တစ်ဆယ့်နှစ်ပါး ပြီး၏။
--တရားသောကံ တစ်ဆယ့်နှစ်ပါး
֍ ၂၆
။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ပဗ္ဗာဇနီယကံသည် တရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် ညီညွတ်သောကံ ကောင်းစွာ ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ မျက်မှောက်၌ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မေးမြန်း၍ ပြုလုပ်ခြင်း၊ ဝန်ခံ၍ ပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ပဗ္ဗာဇနီယကံသည် တရားသောကံ ဝိနည်းနှင့်ညီညွတ်သောကံ ကောင်းစွာ ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ပဗ္ဗာဇနီယကံသည်လည်း တရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် ညီညွတ်သောကံ ကောင်းစွာ ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ အာပတ်သင့်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ဒေသနာဂါမ်ဖြစ်သော အာပတ်ဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ဒေသနာ မကြားအပ်သေးသော အာပတ်ဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ပဗ္ဗာဇနီယကံသည် တရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် ညီညွတ်သောကံ ကောင်းစွာ ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ပ။
စောဒနာ၍ ပြုလုပ်ခြင်း၊ အောက်မေ့စေ၍ ပြုလုပ်ခြင်း၊ အာပတ်သို့ တင်၍ ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။
မျက်မှောက်၌ ပြုလုပ်ခြင်း၊ တရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ညီညွတ်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။
မေးမြန်း၍ ပြုလုပ်ခြင်း၊ တရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ညီညွတ်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။
ဝန်ခံ၍ ပြုလုပ်ခြင်း၊ တရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ညီညွတ်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။
အာပတ်သင့်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ တရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ညီညွတ်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။
ဒေသနာဂါမ်ဖြစ်သော အာပတ်ဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ တရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ညီညွတ်သဖြင့် ပြုလုပ် ခြင်း။ပ။
ဒေသနာမကြားအပ်သေးသော အာပတ်ဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ တရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ညီညွတ်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။
စောဒနာ၍ ပြုလုပ်ခြင်း၊ တရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ညီညွတ်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။
အောက်မေ့စေ၍ ပြုလုပ်ခြင်း၊ တရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ညီညွတ်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။
အာပတ်သို့ တင်၍ ပြုလုပ်ခြင်း၊ တရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ညီညွတ်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်းတို့
ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ပဗ္ဗာဇနီယကံသည် တရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် ညီညွတ်သောကံ ကောင်းစွာ ပြေငြိမ်းသောကံဖြစ်၏။
တရားသောကံတစ်ဆယ့်နှစ်ပါးပြီး၏။
--ပြုလိုကပြုရာသောကံ တစ်ဆယ့်လေးပါး
֍ ၂၇
။ ရဟန်းတို့ အင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား သံဃာသည် ပဗ္ဗာဇနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ မျက်ကွယ်မျက်မှောက် ငြင်းခုံလျက် ဆန့်ကျင်ဘက်ပြောကြား စကားများ၍ သံဃာ၌ အဓိ့ကရုဏ်းကို ပြုလုပ်ခြင်း၊ မိုက်မဲ မလိမ္မာ အာပတ်များပြား အပိုင်းအခြားမရှိခြင်း၊ မလျော်မလျောက်ပတ်သော လူသူဆက်ဆံရေးတို့ဖြင့် လူတို့နှင့်ရောယှက် နေထိုင်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား သံဃာသည် ပဗ္ဗာဇနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ (၁)ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအားလည်း သံဃာသည် ပဗ္ဗာဇနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ မြင့်မြတ်သော သီလအရာ၌ သီလပျက်စီးခြင်း၊ မြင့်မြတ်သော အကျင့်အရာ၌ အကျင့် ပျက်စီးခြင်း၊ မြင့်မြတ်သော အယူဝါဒအရာ၌ အယူဝါဒပျက်စီးခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား သံဃာသည် ပဗ္ဗာဇနီယကံကို ပြုလိုကပြုရာ၏။ (၂)
ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအားလည်း သံဃာသည် ပဗ္ဗာဇနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ မြတ်စွာဘုရား၏ ကျေးဇူးမဲ့ကို ပြောဆိုခြင်း၊ တရားတော်၏ ကျေးဇူးမဲ့ကို ပြောဆိုခြင်း၊ သံဃာတော်၏ ကျေးဇူးမဲ့ကို ပြောဆိုခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား သံဃာသည် ပဗ္ဗာဇနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ (၃)
ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအားလည်း သံဃာသည် ပဗ္ဗာဇနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ ကိုယ်၌ဖြစ်သော မြူးထူးခြင်းနှင့် ပြည့်စုံခြင်း။ နှုတ်၌ဖြစ်သော မြူးထူးခြင်းနှင့် ပြည့်စုံ ခြင်း၊ ကိုယ်နှုတ်၌ဖြစ်သော မြူးထူးခြင်းနှင့် ပြည့်စုံခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား သံဃာသည် ပဗ္ဗာဇနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ (၄)
ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအားလည်း သံဃာသည် ပဗ္ဗာဇနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ ကိုယ်၌ဖြစ်သော မကျင့်အပ်သည်နှင့် ပြည့်စုံခြင်း။ နှုတ်၌ဖြစ်သော မကျင့်အပ်သည်နှင့် ပြည့်စုံခြင်း၊ ကိုယ်နှုတ်၌ဖြစ်သော မကျင့်အပ်သည်နှင့် ပြည့်စုံခြင်း၊ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား သံဃာသည် ပဗ္ဗာဇနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ (၅)
ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအားလည်း သံဃာသည် ပဗ္ဗာဇနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ ကိုယ်၌ဖြစ်သော ဖျက်ဆီးခြင်းနှင့် ပြည့်စုံခြင်း၊ နှုတ်၌ဖြစ်သော ဖျက်ဆီးခြင်းနှင့် ပြည့်စုံ ခြင်း၊ ကိုယ်နှုတ်၌ဖြစ်သော ဖျက်ဆီးခြင်းနှင့် ပြည့်စုံခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား သံဃာသည် ပဗ္ဗာဇနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ (၆)
ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအားလည်း သံဃာသည် ပဗ္ဗာဇနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ ကိုယ်၌ဖြစ်သော ယုတ်မာသော အသက်မွေးခြင်းနှင့် ပြည့်စုံခြင်း၊ နှုတ်၌ဖြစ်သော ယုတ်မာသော အသက်မွေးခြင်းနှင့် ပြည့်စုံခြင်း၊ ကိုယ်နှုတ်၌ဖြစ်သော ယုတ်မာသော အသက်မွေးခြင်းနှင့် ပြည့်စုံခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား သံဃာသည် ပဗ္ဗာဇနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ (၇)
ရဟန်းတို့ ရဟန်းသုံးမျိုးတို့အား သံဃာသည် ပဗ္ဗာဇနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ ရဟန်းတစ် မျိုးသည် မျက်ကွယ်မျက်မှောက် ငြင်းခုံလျက် ဆန့်ကျင်ဘက်ပြောကြား စကားများ၍ သံဃာ၌ အဓိကရုဏ်း ကို ပြုလုပ်တတ်၏၊ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် မိုက်မဲ မလိမ္မာ အာပတ်များပြား အပိုင်းအခြားမရှိသူ ဖြစ်၏၊ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် မလျော် မလျောက်ပတ်သော လူသူဆက်ဆံရေးတို့ဖြင့် လူတို့နှင့် ရောယှက် နေထိုင်၏။ ရဟန်းတို့ ဤရဟန်းသုံးမျိုးတို့အား သံဃာသည် ပဗ္ဗာဇနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ (၈)
--ရဟန်းတို့ အခြားရဟန်းသုံးမျိုးတို့အားလည်း သံဃာသည် ပဗ္ဗာဇနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် မြင့်မြတ်သော သီလအရာ၌ သီလပျက်စီး၏၊ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် မြင့်မြတ်သော အကျင့်အရာ၌ အကျင့်ပျက်စီး၏၊ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် မြင့်မြတ်သော အယူဝါဒအရာ၌ အယူဝါဒပျက်စီး၏၊ ရဟန်းတို့ ဤရဟန်းသုံးမျိုးတို့အားလည်း သံဃာသည် ပဗ္ဗာဇနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ (၉)
ရဟန်းတို့ အခြားရဟန်းသုံးမျိုးတို့အားလည်း သံဃာသည် ပဗ္ဗာဇနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် မြတ်စွာဘုရား၏ ကျေးဇူးမဲ့ကို ပြောဆို၏၊ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် တရားတော်၏ ကျေးဇူးမဲ့ကို ပြောဆို၏၊ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် သံဃာတော်၏ ကျေးဇူးမဲ့ကို ပြောဆို၏။ ရဟန်းတို့ ဤရဟန်းသုံးမျိုးတို့အားလည်း သံဃာသည် ပဗ္ဗာဇနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ (၁၀)
ရဟန်းတို့ အခြားရဟန်းသုံးမျိုးတို့အားလည်း သံဃာသည် ပဗ္ဗာဇနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ ရဟန်းတစ်မျိုးသည်ကိုယ်၌ဖြစ်သော မြူးထူးခြင်းနှင့် ပြည့်စုံ၏၊ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် နှုတ်၌ဖြစ်သော မြူးထူးခြင်းနှင့် ပြည့်စုံ၏၊ ရဟန်းတစ်မျိုးသည်ကိုယ်နှုတ်၌ဖြစ်သော မြူးထူးခြင်းနှင့် ပြည့်စုံ၏၊ ရဟန်း တို့ ဤရဟန်းသုံးမျိုးတို့အားလည်း သံဃာသည် ပဗ္ဗာဇနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ (၁၁)
ရဟန်းတို့ အခြားရဟန်းသုံးမျိုးတို့အားလည်း သံဃာသည် ပဗ္ဗာဇနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ ရဟန်းတစ်မျိုးသည်ကိုယ်၌ဖြစ်သော မကျင့်အပ်သော အကျင့်နှင့် ပြည့်စုံ၏၊ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် နှုတ်၌ ဖြစ်သော မကျင့်အပ်သော အကျင့်နှင့် ပြည့်စုံ၏၊ ရဟန်းတစ်မျိုးသည်ကိုယ်နှုတ်၌ဖြစ်သော မကျင့်အပ်သော အကျင့်နှင့် ပြည့်စုံ၏၊ ရဟန်းတို့ ဤရဟန်းသုံးမျိုးတို့အားလည်း သံဃာသည် ပဗ္ဗာဇနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ (၁၂)
ရဟန်းတို့ အခြားရဟန်းသုံးမျိုးတို့အားလည်း သံဃာသည် ပဗ္ဗာဇနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ ရဟန်းတစ်မျိုးသည်ကိုယ်၌ဖြစ်သော ဖျက်ဆီးခြင်းနှင့် ပြည့်စုံ၏၊ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် နှုတ်၌ဖြစ်သော ဖျက်ဆီးခြင်းနှင့် ပြည့်စုံ၏၊ ရဟန်းတစ်မျိုးသည်ကိုယ်နှုတ်၌ဖြစ်သော ဖျက်ဆီးခြင်းနှင့် ပြည့်စုံ၏၊ ရဟန်း တို့ ဤရဟန်းသုံးမျိုးအားလည်း သံဃာသည် ပဗ္ဗာဇနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ (၁၃)
ရဟန်းတို့ အခြားရဟန်းသုံးမျိုးတို့အားလည်း သံဃာသည် ပဗ္ဗာဇနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ ရဟန်းတစ်မျိုးသည်ကိုယ်၌ဖြစ်သော ယုတ်မာသော အသက်မွေးခြင်းနှင့် ပြည့်စုံ၏၊ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် နှုတ်၌ဖြစ်သော ယုတ်မာသော အသက်မွေးခြင်းနှင့် ပြည့်စုံ၏၊ ရဟန်းတစ်မျိုးသည်ကိုယ်နှုတ်၌ဖြစ်သော ယုတ်မာသော အသက်မွေးခြင်းနှင့် ပြည့်စုံ၏၊ ရဟန်းတို့ ဤရဟန်းသုံးမျိုးတို့အားလည်း သံဃာသည် ပဗ္ဗာဇနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ (၁၄)
ပြုလိုကပြုရာသောကံ တစ်ဆယ့်လေးပါး ပြီး၏။
--ပဗ္ဗာဇနီယကံ၌ ကျင့်ဝတ် တစ်ဆယ့်ရှစ်ပါး
֍ ၂၈
။ ရဟန်းတို့ ပဗ္ဗာဇနီယကံ အပြုခံရသော ရဟန်းသည် ကောင်းစွာ ကျင့်ရမည်။ ဤ(ဆို လတ္တံ့သည်) ကား ထိုသို့ကျင့်ရာ၌ ကောင်းစွာ ပြုကျင့်ရာသော ကျင့်ဝတ်တည်း၊ ပဉ္စင်းခံမပေးရ၊ နိဿရည်း မပေးရ၊ သာမဏေကို မလုပ်ကျွေးစေရ၊ ရဟန်းမိန်းမတို့အား ဆုံးမရန်သမုတ်ခြင်းကို မသာယာ ‘မနှစ် သက်ရ’၊ သမ္မုတိရသော်လည်း ရဟန်းမိန်းမတို့ကို ဩဝါဒမပေးရ၊ ပဗ္ဗာဇနီယကံ ပြုကြောင်းဖြစ်သော အာပတ်သို့ မရောက်ရ၊ အလားတူ အခြားအာပတ်သို့ဖြစ်စေ၊ ထို့ထက်ယုတ်ကြမ်းသော အာပတ်သို့ဖြစ်စေ မရောက်ရ၊ ကံကို မကဲ့ရဲ့ရ၊ ကံပြုရဟန်းတို့ကို မကဲ့ရဲ့ရ၊ ပကတတ်ရဟန်း၏ ဥပုသ်ကို (ဆိုင်းငံ့၍) မထား ရ၊ ပဝါရဏာကို (ဆိုင်းငံ့၍) မထားရ၊ ဆုံးမခြင်းကို မပြုရ၊ အကြီးအမှုးအရာကို မယူရ၊ ခွင့်မတောင်းရ၊ မစောဒနာရ၊ မအောက်မေ့စေရ၊ ပကတတ်ရဟန်းများနှင့် မရောယှက်ရ။ ဤကား ကောင်းစွာ ပြုကျင့်ရာသော ကျင့်ဝတ်တည်း။ပဗ္ဗာဇနီယကံ၌ ကျင့်ဝတ် တစ်ဆယ့်ရှစ်ပါးပြီး၏။
--֍ ၂၉
။ ထိုအခါ သာရိပုတ္တရာ မောဂ္ဂလ္လာန်အမှူးရှိသော ရဟန်းအပေါင်းသည် ကီဋာဂိရိသို့ သွားပြီးလျှင် “အဿဇိ ပုနဗ္ဗသုက ရဟန်းတို့သည် ကီဋာဂိရိ၌ မနေရ”ဟု အဿဇိ ပုနဗ္ဗသုက ရဟန်းတို့ကို ကီဋာဂိရိမှ့နှင်ထုတ်မှု ‘ပဗ္ဗာဇနီယကံ'ကို ပြုလုပ်၏။ သံဃာက နှင်ထုတ်မှု ‘ပဗ္ဗာဇနီယကံ’ ပြုထားသော်လည်း ထို (အဿဇိ ပုနဗ္ဗသုက) ရဟန်းတို့သည် ကောင်းစွာ မကျင့်ကုန်၊ (မာန်တည်းဟူသော) အမွေးကို မချကုန်၊ ကံမှထွက်မြောက်ကြောင်း ကျင့်ဝတ်ကို မကျင့်ကုန်။ ရဟန်းတို့ကိုသည်းမခံစေ (မကန်တော့) ကုန်၊ ဆဲရေးကုန်၏၊ ရေရွတ်ကုန်၏၊ ဆန္ဒာဂတိ ဒေါသာဂတိ မောဟာဂတိ ဘယာဂတိလိုက်ခြင်းသို့ ရောက်စေကုန်၏၊ အရပ်တစ်ပါးသို့လည်း ဖဲသွားကုန်၏၊ လူလည်းထွက်ကုန်၏။အလိုနည်းသော ရဟန်းတို့သည် “သံဃာက ပဗ္ဗာဇနီယကံ ပြုထားပါလျက် အဘယ့်ကြောင့် အဿဇိ ပုနဗ္ဗသုကရဟန်းတို့သည် ကောင်းစွာ မကျင့်ကုန်ဘိသနည်း၊ (မာန်တည်းဟူသော) အမွေးကို မချကုန်ဘိသနည်း၊ ကံမှ ထွက်မြောက်ကြောင်း ကျင့်ဝတ်ကို မကျင့်ကုန်ဘိသနည်း၊ ရဟန်းတို့ကို သည်းမခံစေ (မကန်တော့) ကုန်ဘိသနည်း၊ ဆဲရေးကုန်ဘိသနည်း၊ ရေရွတ်ကုန်ဘိသနည်း၊၊ ဆန္ဒာဂတိ ဒေါသာဂတိ မောဟာဂတိ ဘယာဂတိလိုက်ခြင်းသို့ ရောက်စေကုန်ဘိသနည်း၊ အရပ်တစ်ပါးသို့လည်း ဖဲသွားကုန်ဘိသနည်း၊ လူလည်းထွက်ကုန်ဘိသနည်း၊”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြပြောဆိုကြကုန်၏။
ထိုရဟန်းတို့သည် ဤအကြောင်းကို မြတ်စွာဘုရားအား လျှောက်ကြကုန်၏၊ ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် ဤအကြောင်းအရာကြောင့် ရဟန်းသံဃာကို စည်းဝေးစေ၍ ရဟန်းတို့ကို-
“ရဟန်းတို့ သံဃာက ပဗ္ဗာဇနီယကံ ပြုထားပါလျက် အဿဇိ ပုနဗ္ဗသုကရဟန်းတို့သည် ကောင်းစွာ မကျင့်ကုန်၊ (မာန်တည်းဟူသော) အမွေးကို မချကုန်၊ ကံမှ ထွက်မြောက်ကြောင်း ကျင့်ဝတ်ကို မကျင့်ကုန်။ ရဟန်းတို့ကိုသည်းမခံစေ (မကန်တော့) ကုန်၊ ဆဲရေးကုန်၏၊ ရေရွတ်ကုန်၏၊ ဆန္ဒာဂတိ ဒေါသာဂတိ မောဟာဂတိ ဘယာဂတိလိုက်ခြင်းသို့ ရောက်စေကုန်၏၊ အရပ်တစ်ပါးသို့လည်း ဖဲသွားကုန်၏၊ လူလည်းထွက်ကုန်၏ဟူသည် မှန်သလော”ဟု စိစစ် မေးမြန်းတော်မူ၏။
မှန်ပါသည် မြတ်စွာဘုရားဟု (လျှောက်ကြကုန်၏)။
ဘုန်းတော်ကြီးသော မြတ်စွာဘုရားသည် ကဲ့ရဲ့တော်မူ၏၊ ရဟန်းတို့ မလျောက်ပတ်။ပ။ ရဟန်းတို့ သံဃာက ပဗ္ဗာဇနီယကံ ပြုထားပါလျက် ထို (မဂ်ဖိုလ်မှ) အချည်းနှီးဖြစ်သော ယောက်ျားတို့သည် အဘယ့်ကြောင့် ကောင်းစွာ မကျင့်ကုန်ဘိသနည်း၊ (မာန်တည်းဟူသော) အမွေးကို မချကုန်ဘိသနည်း၊ ကံမှ ထွက်မြောက်ကြောင်း ကျင့်ဝတ်ကို မကျင့်ကုန်ဘိသနည်း၊ ရဟန်းတို့ကိုသည်းမခံစေ (မကန်တော့) ကုန်ဘိသနည်း၊ ဆဲရေးကုန်ဘိသနည်း၊ ရေရွတ်ကုန်ဘိသနည်း၊ ဆန္ဒာဂတိ ဒေါသာဂတိ မောဟာဂတိ ဘယာဂတိလိုက်ခြင်းသို့ ရောက်စေကုန်ဘိသနည်း၊ အရပ်တစ်ပါးသို့လည်း ဖဲသွားကုန်ဘိသနည်း၊ လူလည်း ထွက်ကုန်ဘိသနည်း။ ရဟန်းတို့ ဤ(ရဟန်းတို့ ပြုမိသော အမှု) သည် မကြည်ညိုသေးသော သူတို့အား ကြည်ညိုစေခြင်းငှါလည်းကောင်း။ပ။
ကဲ့ရဲ့တော်မူပြီးနောက်။ပ။ တရားစကားကို ဟောတော်မူ၍ ရဟန်းတို့ကို မိန့်တော်မူ၏။ ရဟန်းတို့ သို့ဖြစ်လျှင် သံဃာသည် ပဗ္ဗာဇနီယကံကို မငြိမ်းစေလင့်။
--မငြိမ်းစေအပ်သော အကြောင်း တစ်ဆယ့်ရှစ်ပါး
֍ ၃၀
။ ရဟန်းတို့ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား ပဗ္ဗာဇနီယကံကို မငြိမ်းစေရ။ (ဥပဇ္ဈာယ် ဆရာပြုလုပ်၍) ပဉ္စင်းခံပေး၏၊ နိဿရည်းပေး၏၊ သာမဏေကို လုပ်ကျွေးပြုစုစေ၏၊ ရဟန်းမိန်းမတို့ အား ဆုံးမရန် သမုတ်ခြင်းကို သာယာနှစ်သက်၏ (လက်ခံ၏)၊ သမ္မုတိရ၍လည်း ရဟန်းမိန်းမတို့ကို ဆုံးမ၏။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား ပဗ္ဗာဇနီယကံကို မငြိမ်းစေရ။ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအားလည်း ပဗ္ဗာဇနီယကံကို မငြိမ်းစေရ။ ပဗ္ဗာဇနီယကံ ပြုကြောင်းဖြစ်သော အာပတ်သို့ ရောက်၏၊ အလားတူ အခြားအာပတ်သို့ ဖြစ်စေ၊ ထို့ထက် ယုတ်ကြမ်းသော အာပတ်သို့ဖြစ်စေ ရောက်၏၊ ကံကို ကဲ့ရဲ့၏၊ ကံပြုရဟန်းတို့ကို ကဲ့ရဲ့၏၊ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသောရဟန်းအား ပဗ္ဗာဇနီယကံကို မငြိမ်းစေရ။
ရဟန်းတို့ အင်္ဂါရှစ်ပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား ပဗ္ဗာဇနီယကံကို မငြိမ်းစေရ။ ပကတတ်ရဟန်း၏ ဥပုသ်ကို (ဆိုင်းငံ့၍) ထား၏၊ ပဝါရဏာကို (ဆိုင်းငံ့၍) ထား၏၊ ဆုံးမခြင်းကို ပြု၏၊ အကြီး အမှူးအရာကိုယူ၏၊ ခွင့်တောင်း၏၊ စောဒနာ (အပြစ်တင်) ၏၊ အောက်မေ့စေ၏၊ ပကတတ်ရဟန်းနှင့် ရော ယှက်၏။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါရှစ်ပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား ပဗ္ဗာဇနီယကံကို မငြိမ်းစေရ။
ပဗ္ဗာဇနီယကံ၌ မငြိမ်းစေအပ်သော အကြောင်း တစ်ဆယ့်ရှစ်ပါး ပြီး၏။
--ပဗ္ဗာဇနီယကံ၌ ငြိမ်းစေအပ်သော အကြောင်း တစ်ဆယ့်ရှစ်ပါး
֍ ၃၁
။ ရဟန်းတို့ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား ပဗ္ဗာဇနီယကံကို ငြိမ်းစေရမည်။ (ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာပြုလုပ်၍) ပဉ္စင်းခံမပေး၊ နိဿရည်းမပေး၊ သာမဏေကို မလုပ်ကျွေး မပြုစုစေ၊ ရဟန်း မိန်းမတို့အား ဆုံးမရန် သမုတ်ခြင်းကို မသာယာ မနှစ်သက် (လက်မခံ)၊ သမ္မုတိရသော်လည်း ရဟန်း မိန်းမတို့ကို ဩဝါဒမပေး (မဆုံးမ)။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား ပဗ္ဗာဇနီယ ကံကို ငြိမ်းစေရမည်။ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအားလည်း ပဗ္ဗာဇနီယကံကို ငြိမ်းစေရမည်။ ပဗ္ဗာဇနီယကံ ပြုကြောင်းဖြစ်သော အာပတ်သို့ မရောက်၊ အလားတူ အခြားအာပတ်သို့ ဖြစ်စေ၊ ထို့ထက် ယုတ်ကြမ်းသော အာပတ်သို့ဖြစ်စေ မရောက်၊ ကံကို မကဲ့ရဲ့၊ ကံပြုရဟန်းတို့ကို မကဲ့ရဲ့၊ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား ပဗ္ဗာဇနီယကံကို ငြိမ်းစေရမည်။
ရဟန်းတို့ အင်္ဂါရှစ်ပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား ပဗ္ဗာဇနီယကံကို ငြိမ်းစေရမည်။ ပကတတ်ရဟန်း၏ ဥပုသ်ကို (ဆိုင်းငံ့၍) မထား၊ ပဝါရဏာကို (ဆိုင်းငံ့၍) မထား၊ ဆုံးမခြင်းကို မပြု၊ အကြီးအမှူး အရာကို မယူ၊ ခွင့်မတောင်း၊ မစောဒနာ (အပြစ်မတင်)၊ မအောက်မေ့စေ၊ ပကတတ်ရဟန်းတို့နှင့် မရောယှက်၊ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါရှစ်ပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား ပဗ္ဗာဇနီယကံကို ငြိမ်းစေရမည်။
ပဗ္ဗာဇနီယကံ၌ ငြိမ်းစေအပ်သော အကြောင်း တစ်ဆယ့်ရှစ်ပါး ပြီး၏။
--֍ ၃၂
။ ရဟန်းတို့ ဤသို့ ငြိမ်းစေရမည်-ရဟန်းတို့ ပဗ္ဗာဇနီယကံ အပြုခံရသော ထိုရဟန်းသည် သံဃာသို့ ချဉ်းကပ်၍ လက်ဝဲတစ်ဖက် ပခုံးထက်၌ကိုယ်ဝတ်ကို စံပယ်တင်လျက် သီတင်းကြီးရဟန်းတို့၏ ခြေတို့ကို ရှိခိုး၍ ဆောင့်ကြောင့်ထိုင် ကာ လက်အုပ်ချီပြီးလျှင် ဤသို့ လျှောက်ရမည်။
အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာက ပဗ္ဗာဇနီယကံ ပြုထားသောကြောင့် အကျွန်ုပ်သည် ကောင်းစွာ ကျင့်ပါ၏၊ (မာန်တည်းဟူသော) အမွေးကို ချပါ၏၊ ကံမှ ထွက်မြောက်ကြောင်း ကျင့်ဝတ်ကို ကျင့်ပါ၏၊ ပဗ္ဗာဇနီယ ကံငြိမ်းမှုကို တောင်းပါ၏ဟု (လျှောက်ရမည်)။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းရမည်။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းရမည်။ ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာကို သိစေရမည်-
“အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ သံဃာက ပဗ္ဗာ ဇနီယကံ ပြုထားသောကြောင့် ဤမည်သော ရဟန်းသည် ကောင်းစွာ ကျင့်၏၊ (မာန်တည်းဟူသော) အမွေးကို ချ၏၊ ကံမှ ထွက်မြောက်ကြောင်း ကျင့်ဝတ်ကို ကျင့်၏၊ ပဗ္ဗာဇနီယကံ ငြိမ်းမှုကို တောင်း၏၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ သံဃာသည် ဤမည်သောရဟန်းအား ပဗ္ဗာဇနီယကံကို ငြိမ်းစေရာ၏။ ဤကား သိစေခြင်းတည်း။
အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ သံဃာက ပဗ္ဗာ ဇနီယကံ့ပြုထားသောကြောင့် ဤမည်သော ရဟန်းသည် ကောင်းစွာ ကျင့်၏၊ (မာန်တည်းဟူသော) အမွေးကို ချ၏၊ ကံမှ ထွက်မြောက်ကြောင်း ကျင့်ဝတ်ကို ကျင့်၏၊ ပဗ္ဗာဇနီယကံ ငြိမ်းမှုကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် ဤမည်သော ရဟန်းအား ပဗ္ဗာဇနီယကံကို ငြိမ်းစေ၏။ ဤမည်သော ရဟန်းအား ပဗ္ဗာဇနီယကံ ငြိမ်းမူကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ်နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း မရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။ပ။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။ အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ သံဃာက ပဗ္ဗာဇနီယကံ ပြုထားသောကြောင့် ဤမည်သော ရဟန်းသည် ကောင်းစွာကျင့်၏၊ (မာန်တည်းဟူသော) အမွေးကို ချ၏၊ ကံမှ ထွက်မြောက်ကြောင်း ကျင့်ဝတ်ကို ကျင့်၏၊ ပဗ္ဗာဇနီယကံ ငြိမ်းမှုကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် ဤမည်သော ရဟန်းအား ပဗ္ဗာဇနီယကံကို ငြိမ်းစေ၏၊ ဤမည်သော ရဟန်းအား ပဗ္ဗာဇနီယကံ ငြိမ်းမှုကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ်နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း မရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
သံဃာသည် ဤမည်သော ရဟန်းအား ပဗ္ဗာဇနီယကံကို ငြိမ်းစေအပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထို့ကြောင့် ဆိတ်ဆိတ်နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ်နေသဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့် အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်”ဟု (သိစေရမည်ဟု မိန့်တော်မူ၏)။
တတိယ ပဗ္ဗာဇနီယကံ ပြီး၏။
--၄-ပဋိသာရဏီယကံ
֍ ၃၃
။ တစ်ရံရောအခါ အသျှင်သုဓမ္မသည် မစ္ဆိကာသဏ္ဍဇနပုဒ်၌ စိတ္တသူကြွယ်၏ ကျောင်းထိုင်ရဟန်း ဖြစ်၏၊ အမှုသစ်နှင့် ယှဉ်၏၊ မြဲသော ဆွမ်းဝတ်ရှိ၏။စိတ္တသူကြွယ်သည် သံဃာကိုလည်းကောင်း၊ ဂိုဏ်းကိုလည်းကောင်း၊ ပုဂ္ဂိုလ်ကိုလည်းကောင်း ပင့်ဖိတ်လိုသောအခါတိုင်း အသျှင်သုဓမ္မကို မပန်ကြားဘဲ မပင့်ဖိတ်။ ထိုအခါ၌ အသျှင်သာရိပုတ္တရာ အသျှင်မဟာမောဂ္ဂလ္လာန် အသျှင်မဟာကစ္စာန အသျှင်မဟာကောဋ္ဌိက အသျှင်မဟာကပ္ပိန အသျှင်မဟာစုန္ဒ အသျှင်အနုရုဒ္ဓါ အသျှင်ရေဝတ အသျှင်ဥပါလိ အသျှင်အာနန္ဒာ အသျှင်ရာဟုလာဟု ဆိုအပ်သော များစွာသော မထေရ်ကြီးတို့သည် ကာသိတိုင်းတို့၌ ဒေသစာရီလှည့်လည်သည်ရှိသော် မစ္ဆိကာသဏ္ဍဇနပုဒ်သို့ ရောက်လာကုန်၏၊ စိတ္တသူကြွယ်သည် “မစ္ဆိကာ သဏ္ဍဇနပုဒ်သို့ မထေရ်ကြီး ရဟန်းများ ရောက်လာကုန် သတတ်”ဟု ကြား၏။
ထိုအခါ မထေရ်ကြီး ရဟန်းတို့ထံသို့ ချဉ်းကပ်၍ ရိုသေစွာ ရှိခိုးလျက် တစ်ခုသော နေရာ၌ ထိုင်နေသော စိတ္တသူကြွယ်ကို အသျှင်သာရိပုတ္တရာသည် တရားစကားဖြင့် (အကျိုးစီးပွားကို) သိမြင်စေလျက် (တရားကို) ဆောက်တည်စေကာ (တရားကျင့်သုံးရန်) ထက်သန်ရွှင်လန်းစေတော်မူ၏။ ထိုအခါ စိတ္တသူကြွယ်သည် အသျှင်သာရိပုတ္တရာက တရားစကားဖြင့် (အကျိုးစီးပွားကို) သိမြင်စေလျက် (တရားကို) ဆောက်တည်စေကာ (တရားကျင့်သုံးရန်) ထက်သန်ရွှင်လန်းစေပြီးသော် မထေရ်ကြီးရဟန်းတို့ကို “အသျှင်ဘုရားတို့ မထေရ်ကြီးတို့သည် နက်ဖြန်အလို့ငှါ တပည့်တော်၏ အာဂန္တုကဘတ် ‘ခရီးသွားပုဂ္ဂိုလ်တို့အား လှူအပ်သောဆွမ်း'ကို လက်ခံတော်မူပါကုန်လော့”ဟု လျှောက်၏။ မထေရ်ကြီး ရဟန်းတို့သည် ဆိတ်ဆိတ်နေခြင်းဖြင့် လက်ခံကုန်၏။
ထိုအခါ စိတ္တသူကြွယ်သည် မထေရ်ကြီး ရဟန်းတို့၏ လက်ခံခြင်းကို သိ၍ နေရာမှ ထပြီးလျှင် မထေရ်ကြီး ရဟန်းတို့ကို ရှိခိုး၍ အရိုအသေပြုပြီးနောက် အသျှင်သုဓမ္မထံသို့ ချဉ်းကပ်ပြီးလျှင် ရှိခိုးလျက် တစ်ခုသောနေရာ၌ ရပ်တည်ကာ “အသျှင်ဘုရား အသျှင်ဘုရားသည် နက်ဖြန်အလို့ငှါ မထေရ်ကြီးတို့နှင့်အတူတကွ တပည့်တော်၏ ဆွမ်းကို လက်ခံတော်မူပါ”ဟု အသျှင်သုဓမ္မကို လျှောက်၏။
ထိုအခါ အသျှင်သုဓမ္မသည် “ဤစိတ္တသူကြွယ်သည် သံဃာကိုလည်းကောင်း၊ ဂိုဏ်းကိုလည်းကောင်း၊ ပုဂ္ဂိုလ်ကိုလည်းကောင်း ပင့်ဖိတ်လိုသော အခါတိုင်း ငါ့ကို မပန်ကြားဘဲ ရှေးက မပင့်ဖိတ်ဘဲ ယခုအခါ၌ ပင့်ဖိတ်ဘိ၏၊ ယခု ဤစိတ္တသူကြွယ်သည် ပျက်စီးပြီ၊ ငါ့အပေါ်၌ ငဲ့ကွက်ခြင်း သဘောမရှိ၊ ခင်မင်သော သဘောမရှိ”ဟု (နှလုံးသွင်း၍) “သူကြွယ် တန်ပြီ ငါ လက်မခံ”ဟု စိတ္တသူကြွယ်ကို (ဆို၏)။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း။ပ။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း စိတ္တသူကြွယ်သည် အသျှင်သုဓမ္မကို “အသျှင်ဘုရား အသျှင်ဘုရားသည် နက်ဖြန်အလို့ငှါ မထေရ်ကြီးတို့နှင့် အတူတကွ တပည့်တော်၏ ဆွမ်းကို လက်ခံ တော်မူပါ”ဟု လျှောက်၏။ “သူကြွယ် တန်ပြီ ငါ လက်မခံ”ဟု ဆို၏။
ထိုအခါ စိတ္တသူကြွယ်သည် “အသျှင်သုဓမ္မသည် လက်ခံသည် ဖြစ်စေ၊ လက်မခံသည် ဖြစ်စေ ငါ့အား အဘယ်သို့ ပြုလတ္တံ့နည်း”ဟု အသျှင်သုဓမ္မကို ရှိခိုး၍ အရိုအသေပြုပြီးလျှင် ဖဲခွါသွားလေ၏။
--֍ ၃၄
။ ထို့နောက် စိတ္တသူကြွယ်သည် ထိုညဉ့်လွန်သဖြင့် မထေရ်ကြီး ရဟန်းတို့အတွက် မွန်မြတ်သော ခဲဖွယ်ဘောဇဉ်ကို စီမံစေ၏။ ထိုအခါ အသျှင်သုဓမ္မသည် “မထေရ်ကြီးတို့အတွက် စီမံထားသော စိတ္တ သူကြွယ်၏ ဆွမ်းကို ကြည့်ရှုရမူ ကောင်းလေစွ”ဟု (နှလုံးသွင်း၍) နံနက်အချိန်၌ သင်္ကန်းကို ပြင်ဝတ်၍ သပိတ်သင်္ကန်းကို ယူကာ စိတ္တသူကြွယ်၏ နေအိမ်သို့ ချဉ်းကပ်ပြီးလျှင် ခင်းထားသော နေရာ၌ ထိုင်၏။ ထိုအခါ အသျှင်သုဓမ္မထံသို့ ချဉ်းကပ်၍ ရှိခိုးပြီးလျှင် တစ်ခုသော နေရာ၌ ထိုင်နေသော စိတ္တသူကြွယ်ကို “သူကြွယ် သင် စီရင်ထားသော ဤခဲဖွယ်ဘောဇဉ်ကား များပြားလှပါပေ၏၊ သို့ရာတွင် ဤ(များပြား လှသော ခဲဖွယ်ဘောဇဉ်) ၌ နှမ်းပျစ်မုန့် တစ်ခုကား မပါရှိချေ”ဟု အသျှင်သုဓမ္မက ပြောဆို၏။အသျှင်ဘုရား များစွာသော ဘုရားစကားတော် ဖြစ်သော ရတနာများ ရှိပါလျက် အသျှင်ဘုရားသည် နှမ်းပျစ်မုန့်ဟူသော ရှားပါးသော စကားကိုသာလျှင် ပြောဆိုဘိ၏။
အသျှင်ဘုရား ရှေးက ဖြစ်ဖူးပါသည်၊ ဒက္ခိဏပထတိုင်းသား ကုန်သည်တို့သည် အရှေ့ဇနပုဒ်သို့ ကုန်သွယ်ရန် သွားပါကုန်၏၊ ထို ဒက္ခိဏပထတိုင်းသား ကုန်သည်တို့သည် အရှေ့ဇနပုဒ်မှ ဆောင်ယူလာ အပ်သော ကြက်မသည် ကျီးနှင့်အတူ ပေါင်းဖော်၍ ကြက်ငယ်ကို မွေးဖွားပါသည်၊ အသျှင်ဘုရား ထိုကြက်ငယ်သည် ကျီးသံမြည်လိုသောအခါ ‘အာအောက်ကလိ’ဟု မြည်ပါ၏၊ ကြက်သံတွန်လိုသောအခါ ‘အောက်ကလိအာ’ဟု တွန်ပါ၏၊ အသျှင်ဘုရား ဤအတူပင် များစွာသော ဘုရားစကားတော်ဖြစ်သော ရတနာများ ရှိပါလျက် အသျှင်ဘုရားသည် နှမ်းပျစ်မုန့်ဟူသော ရှားပါးသော စကားကိုသာလျှင် ပြော ဆိုဘိ၏ဟု (လျှောက်၏)။
“သူကြွယ် သင်သည် ငါ့ကို ဆဲရေး၏၊ သူကြွယ် သင်သည် ငါ့ကို ရေရွတ်၏၊ သူကြွယ် ဤကျောင်းသည် သင်၏ ကျောင်းတည်း၊ ငါ ဖဲသွားတော့အံ့”ဟု (ပြောဆို၏)။
အသျှင်ဘုရား အကျွန်ုပ်သည် အသျှင်ဘုရားကို မဆဲရေးပါ၊ မရေရွတ်ပါ၊ အသျှင်ဘုရား အသျှင်ဘုရားသည် မစ္ဆိကာသဏ္ဍဇနပုဒ်အနီး ပျော်မွေ့ဖွယ်ကောင်းသော ဝှေးပင်ဥယျာဉ်၌ သီတင်းသုံးနေတော်မူ ပါလော့၊ တပည့်တော်သည် အသျှင်ဘုရားအား သင်္ကန်း ဆွမ်း ကျောင်း သူနာ၏ အထောက်အပံ့ဖြစ်သော ဆေးပစ္စည်းအသုံးအဆောင်တို့ ဖြင့် အားထုတ်ပါအံ့ဟု (လျှောက်၏)။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း။ပ။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း အသျှင်သုဓမ္မသည် စိတ္တသူကြွယ်ကို “သူကြွယ် သင်သည် ငါ့ကို ဆဲရေး၏၊ သူကြွယ် သင်သည် ငါ့ကို ရေရွတ်၏၊ သူကြွယ် ဤကျောင်းသည် သင်၏ ကျောင်းတည်း၊ ငါဖဲသွားတော့အံ့”ဟု (ပြောဆို၏)။
“အသျှင်ဘုရား အသျှင်ဘုရားသည် အဘယ်အရပ်သို့ သွားမည်နည်း”ဟု (မေးလျှောက်၏)။
“သူကြွယ် မြတ်စွာဘုရားကို ဖူးမြော်ရန် သာဝတ္ထိပြည်သို့ ငါသွားမည်”ဟု (ပြော၏)။
“အသျှင်ဘုရား သို့ ဖြစ်လျှင် အသျှင်ဘုရားနှင့် တပည့်တော် ပြောအပ်သမျှ စကားအလုံးစုံကို့မြတ်စွာဘုရားအား လျှောက်ကြားပါလေ၊ အသျှင်ဘုရား အသျှင်ဘုရားသည် မစ္ဆိကာသဏ္ဍဇနပုဒ်သို့ တစ်ဖန် ပြန်လာရသည်မှာအံ့ဩဖွယ်မဟုတ်ပါ”ဟု (လျှောက်၏)။
֍ ၃၅
။ ထိုအခါ အသျှင်သုဓမ္မသည် ကျောင်း အိပ်ရာ နေရာကို သိုမှီးသိမ်းဆည်း၍ သပိတ်သင်္ကန်းကို ယူပြီးလျှင် သာဝတ္ထိပြည်သို့ ဖဲသွားလေ၏၊ အစဉ်အတိုင်း သွားလေသော် သာဝတ္ထိပြည် အနာထပိဏ် သူဌေး၏ အရံဖြစ်သော ဇေတဝန်ကျောင်းတော် မြတ်စွာဘုရားထံသို့ ချဉ်းကပ်၍ မြတ်စွာဘုရားကို ရှိခိုး ပြီးလျှင် တစ်ခုသော နေရာ၌ ထိုင်နေကာ မိမိနှင့် စိတ္တသူကြွယ် ပြောအပ်သမျှ စကားအလုံးစုံကို မြတ်စွာ ဘုရားအား လျှောက်၏။ဘုန်းတော်ကြီးသော မြတ်စွာဘုရားသည် ကဲ့ရဲ့တော်မူ၏၊ (မဂ်ဖိုလ်မှ) အချည်းနှီးဖြစ်သော ယောက်ျား မလျောက်ပတ် မလျော်ကန် မသင့်တင့်၊ ရဟန်းတို့၏ အပြုအမူ မဟုတ်၊ မအပ်၊ မပြုသင့်။
--(မဂ်ဖိုလ်မှ) အချည်းနှီးဖြစ်သော ယောက်ျား သင်သည် သဒ္ဓါတရားရှိသော ကြည်ညိုသော လှူဒါန်းတတ်သော (ဝေယျာဝစ္စကို) ပြုလုပ်တတ်သော သံဃာကို လုပ်ကျွေးတတ်သော စိတ္တသူကြွယ်ကို ယုတ်မာသော စကားဖြင့် အဘယ့်ကြောင့် ဆဲရေးဘိသနည်း၊ ယုတ်မာသော စကားဖြင့် ရှုတ်ချဘိသနည်း၊ (မဂ်ဖိုလ်မှ) အချည်းနှီးဖြစ်သော ယောက်ျား ဤ(သင်ပြုမိသောအမှု) သည် မကြည်ညိုသေးသော သူတို့အား ကြည်ညို စေခြင်းငှါလည်းကောင်း။ပ။ ကဲ့ရဲ့တော်မူ၍။ပ။ တရားစကားကို ဟောတော်မူပြီးလျှင် ရဟန်းတို့ကို ရဟန်းတို့ သို့ဖြစ်လျှင် သံဃာသည် သုဓမ္မရဟန်းအား “သင်သည် စိတ္တသူကြွယ်ကိုသည်းခံစေရမည်”ဟု ပဋိသာရဏီယကံကို ပြုလော့ဟု မိန့်တော်မူ၏။
ရဟန်းတို့ ဤသို့ ပြုရမည်၊ သုဓမ္မရဟန်းကို ရှေးဦးစွာ စောဒနာရမည်၊ စောဒနာပြီးနောက် အောက်မေ့စေရမည်၊ အောက်မေ့စေပြီးနောက် အာပတ်သို့ တင်ရမည်၊ အာပတ်သို့ တင်ပြီးနောက် ကျွမ်း ကျင် လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာကို သိစေရမည်-
֍ ၃၆
။ အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤသုဓမ္မ ရဟန်းသည် သဒ္ဓါတရားရှိသော ကြည်ညိုတတ်သော လှူဒါန်းတတ်သော (ဝေယျာဝစ္စကို) ပြုလုပ် တတ်သောသံဃာအား လုပ်ကျွေးတတ်သော စိတ္တသူကြွယ်ကို ယုတ်မာသော စကားဖြင့် ဆဲရေး၏၊ ယုတ်မာသော စကားဖြင့် ရှုတ်ချ၏၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ သံဃာသည် သုဓမ္မရဟန်းအား ‘သင်သည် စိတ္တသူကြွယ်ကိုသည်းခံစေရမည်’ဟု ပဋိသာရဏီယကံကို ပြုရာ၏၊ ဤကား သိစေခြင်းတည်း။အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤသုဓမ္မရဟန်းသည် သဒ္ဓါတရားရှိသော ကြည်ညိုသော လှူဒါန်းတတ်သော (ဝေယျာဝစ္စကို) ပြုလုပ်တတ်သော သံဃာအား လုပ်ကျွေးတတ်သော စိတ္တသူကြွယ်ကို ယုတ်မာသော စကားဖြင့် ဆဲရေး၏၊ ယုတ်မာသော စကားဖြင့် ရှုတ်ချ၏၊ သံဃာသည် သုဓမ္မရဟန်းအား ‘သင်သည် စိတ္တသူကြွယ်ကိုသည်းခံ စေရမည်’ဟု ပဋိသာရဏီယကံကို ပြုလုပ်၏၊ သုဓမ္မရဟန်းအား ‘သင်သည် စိတ္တသူကြွယ်ကိုသည်းခံစေရမည်’ဟု ပဋိသာရဏီယကံ ပြု ခြင်းကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်းရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ်နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း မရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆို ရာ၏။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။ပ။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏၊ အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤသုဓမ္မရဟန်းသည် သဒ္ဓါတရားရှိသော ကြည်ညိုသော လှူဒါန်းတတ်သော (ဝေယျာဝစ္စကို) ပြုလုပ်တတ်သော သံဃာအား လုပ်ကျွေးတတ်သော စိတ္တသူကြွယ်ကို ယုတ်မာသော စကားဖြင့် ဆဲရေး၏၊ ယုတ်မာသော စကားဖြင့် ရှုတ်ချ၏၊ သံဃာသည် သုဓမ္မရဟန်းအား ‘သင်သည် စိတ္တ သူကြွယ်ကိုသည်းခံစေရမည်’ဟု ပဋိသာရဏီယကံကို ပြု၏။ သုဓမ္မရဟန်းအား ‘သင်သည် စိတ္တ့သူကြွယ်ကိုသည်းခံစေရမည်’ဟု ပဋိသာရဏီယကံ ပြုခြင်းကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ်နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း မရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
သံဃာသည် သုဓမ္မရဟန်းအား ‘သင်သည် စိတ္တသူကြွယ်ကိုသည်းခံစေရမည်’ဟု ပဋိသာရ ဏီယကံကို ပြုအပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထို့ကြောင့် ဆိတ်ဆိတ်နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ်နေသဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့် အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်”ဟု (သိစေရမည်ဟု မိန့်တော် မူ၏)။
--မတရားသောကံ တစ်ဆယ့်နှစ်ပါး
֍ ၃၇
။ ရဟန်းတို့ အင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ပဋိသာရဏီယကံသည် မတရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် မညီညွတ်သောကံ မကောင်းသဖြင့် ပြေငြိမ်းသောကံဖြစ်၏။ မျက်ကွယ်၌ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မမေးမမြန်းဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း၊ ဝန်မခံဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ပဋိသာရဏီယကံသည် မတရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် မညီညွတ်သောကံ မကောင်းသဖြင့် ပြေငြိမ်းသောကံဖြစ်၏။ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ပဋိသာရဏီယကံသည်လည်း မတရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် မညီညွတ်သောကံ မကောင်းသဖြင့် ပြေငြိမ်းသောကံဖြစ်၏။ အာပတ် မသင့်ဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း၊ ဒေသနာဂါမ်မဟုတ်သော အာပတ်ဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ဒေသနာကြားပြီးသော အာပတ်ဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။
မစောဒနာဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မအောက်မေ့စေဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း၊ အာပတ်သို့ မတင်ဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။
မျက်ကွယ်၌ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မတရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မညီမညွတ် တကွဲတပြားစီဖြစ်လျက် ပြုလုပ် ခြင်း။ပ။
မမေးမမြန်းဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မတရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မညီမညွတ် တကွဲတပြားစီဖြစ်လျက် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။
ဝန်မခံဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မတရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မညီမညွတ် တကွဲတပြားစီဖြစ်လျက် ပြုလုပ် ခြင်း။ပ။
အာပတ်မသင့်ဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မတရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မညီမညွတ်တကွဲတပြားစီဖြစ်လျက် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။
ဒေသနာဂါမ်မဟုတ်သော အာပတ်ဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မတရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မညီမညွတ် တကွဲ တပြားစီဖြစ်လျက် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။
ဒေသနာကြားပြီးသော အာပတ်ဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မတရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မညီမညွတ် တကွဲ တပြားစီဖြစ်လျက် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။
မစောဒနာဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မတရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မညီမညွတ် တကွဲတပြားစီဖြစ်လျက် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။
မအောက်မေ့စေဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မတရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မညီမညွတ် တကွဲတပြားစီဖြစ်လျက် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။
အာပတ်သို့ မတင်ဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မတရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မညီမညွတ် တကွဲတပြားစီဖြစ်လျက် ပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ပဋိသာရဏီယကံသည် မတရားသောကံ ဝိနည်း နှင့် မညီညွတ်သောကံ မကောင်းသဖြင့် ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။
ပဋိသာရဏီကံ၌ မတရားသောကံ တစ်ဆယ့်နှစ်ပါး ပြီး၏။
--တရားသောကံ တစ်ဆယ့်နှစ်ပါး
֍ ၃၈
။ ရဟန်းတို့ အင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ပဋိသာရဏီယကံသည် တရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် ညီညွတ်သောကံ ကောင်းစွာ ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ မျက်မှောက်၌ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မေးမြန်း၍့ပြုလုပ်ခြင်း၊ ဝန်ခံ၍ ပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ပဋိသာရဏီယကံသည် တရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် ညီညွတ်သောကံ ကောင်းစွာ ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ပဋိသာရဏီယကံသည်လည်း တရားသောကံ ဝိနည်း နှင့် ညီညွတ်သောကံ ကောင်းစွာ ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ အာပတ်သင့်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ဒေသနာဂါမ် ဖြစ်သော အာပတ်ဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ဒေသနာမကြားအပ်သေးသော အာပတ်ဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။
စောဒနာ၍ ပြုလုပ်ခြင်း၊ အောက်မေ့စေ၍ ပြုလုပ်ခြင်း၊ အာပတ်သို့ တင်၍ ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။
မျက်မှောက်၌ ပြုလုပ်ခြင်း၊ တရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ညီညွတ်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။
မေးမြန်း၍ ပြုလုပ်ခြင်း၊ တရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ညီညွတ်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။
ဝန်ခံသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ တရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ညီညွတ်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။
အာပတ်သင့်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ တရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ညီညွတ်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။
ဒေသနာဂါမ်ဖြစ်သော အာပတ်ဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ တရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ညီညွတ်သဖြင့် ပြုလုပ် ခြင်း။ပ။
ဒေသနာမကြားအပ်သောသေးသော အာပတ်ဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ တရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ညီညွတ် သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။
စောဒနာ၍ ပြုလုပ်ခြင်း၊ တရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ညီညွတ်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။
အောက်မေ့စေ၍ ပြုလုပ်ခြင်း၊ တရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ညီညွတ်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။
ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ပဋိသာရဏီယကံသည်လည်း တရားသောကံ ဝိနည်း နှင့်ညီညွတ်သောကံ ကောင်းစွာ ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ အာပတ်သို့ တင်၍ ပြုလုပ်ခြင်း၊ တရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ညီညွတ်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ပဋိသာရဏီယကံသည် တရားသောကံ ဝိနည်းနှင့်ညီညွတ်သောကံ ကောင်းစွာ ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။
ပဋိသာရဏီကံ၌ တရားသောကံ တစ်ဆယ့်နှစ်ပါးပြီး၏။
--ပြုလိုက ပြုရာသောကံလေးပါး
֍ ၃၉
။ ရဟန်းတို့ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား သံဃာသည် ပဋိသာရဏီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ လူတို့အား လာဘ်မရအောင် လုံ့လပြု၏၊ လူတို့အား အကျိုးမဲ့ဖြစ်အောင် လုံ့လပြု၏၊ လူတို့အား နေရာမရအောင် လုံ့လပြု၏၊ လူကို ဆဲရေး၏၊ ရေရွတ်၏၊ လူလူချင်း ကွဲပြားစေ၏။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား သံဃာသည် ပဋိသာရဏီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ (၁)ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအားလည်း သံဃာသည် ပဋိသာရဏီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ လူတို့အား မြတ်စွာဘုရား၏ ကျေးဇူးမဲ့ကို ပြောဆို၏၊ လူတို့အား တရားတော်၏ ကျေးဇူးမဲ့ကို ပြောဆို၏၊ လူတို့အား သံဃာတော်၏ ကျေးဇူးမဲ့ကို ပြောဆို၏၊ လူကို ယုတ်မာသော စကားဖြင့် ဆဲရေး၏၊ ယုတ်မာသော စကားဖြင့် ရှုတ်ချ၏၊ လူတို့အား တရားနှင့်လျော်သော ဝန်ခံချက်ကို မမှန်ကန်စေ ‘ချွတ်ယွင်းစေ၏’။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား သံဃာသည် ပဋိသာရဏီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ (၂)
ရဟန်းတို့ ရဟန်းငါးမျိုးတို့အား သံဃာသည် ပဋိသာရဏီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ ရဟန်း တစ်မျိုးသည် လူတို့အား လာဘ်မရအောင် လုံ့လပြု၏၊ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် လူတို့အား အကျိုးမဲ့ဖြစ် အောင် လုံ့လပြု၏၊ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် လူတို့အား နေရာမရအောင် လုံ့လပြု၏၊ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် လူကို ဆဲရေး၏၊ ရေရွတ်၏၊ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် လူလူချင်း ကွဲပြားစေ၏။ ရဟန်းတို့ ဤရဟန်း ငါးမျိုးတို့အား သံဃာသည် ပဋိသာရဏီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ (၃)
ရဟန်းတို့ အခြားရဟန်းငါးမျိုးတို့အားလည်း သံဃာသည် ပဋိသာရဏီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် လူတို့အား မြတ်စွာဘုရား၏ ကျေးဇူးမဲ့ကို ပြောဆို၏၊ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် လူတို့ အား တရားတော်၏ ကျေးဇူးမဲ့ကို ပြောဆို၏၊ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် လူတို့အား သံဃာတော်၏ ကျေးဇူးမဲ့ကို ပြောဆို၏၊ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် လူကို ယုတ်မာသော စကားဖြင့် ဆဲရေး၏၊ ရှုတ်ချ၏၊ ရဟန်းတစ် မျိုးသည် တရားနှင့်လျော်သော ဝန်ခံချက်ကို ချွတ်ယွင်းစေ၏။ ရဟန်းတို့ ဤရဟန်းငါးမျိုးတို့အား သံဃာသည် ပဋိသာရဏီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ (၄)
ပြုလိုက ပြုရာသောကံလေးပါး ပြီး၏။
--ပဋိသာရဏီယကံ၌ ကျင့်ဝတ်တစ်ဆယ့်ရှစ်ပါး
֍ ၄၀
။ ရဟန်းတို့ ပဋိသာရဏီယကံ အပြုခံရသော ရဟန်းသည် ကောင်းစွာ ကျင့်ရမည်။ ဤ(ဆိုလတ္တံ့သည်) ကား ထိုသို့ ကျင့်ရာ၌ ကောင်းစွာ ကျင့်ရာသော ဝတ်တည်း၊ (ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာပြုလုပ်၍) ပဉ္စင်းခံ မပေးရ၊ နိဿရည်း မပေးရ၊ သာမဏေကို မလုပ်ကျွေး မပြုစုစေရ၊ ရဟန်းမိန်းမတို့အား ဆုံးမ ရန် သမုတ်ခြင်းကို မသာယာ ‘မနှစ်သက်’ ရ၊ သမ္မုတိရသော်လည်း ရဟန်းမိန်းမတို့ကို မဆုံးမရ၊ ပဋိသာရဏီယကံ ပြုကြောင်းဖြစ်သော အာပတ်သို့ မရောက်ရ၊ အလားတူ အခြားအာပတ်သို့ဖြစ်စေ၊ ထို့ထက် ယုတ်ကြမ်းသော အာပတ်သို့ဖြစ်စေ မရောက်ရ၊ ကံကို မကဲ့ရဲ့ရ၊ ကံပြုသော ရဟန်းတို့ကို မကဲ့ရဲ့ရ၊ ပကတတ်ရဟန်း၏ ဥပုသ်ကို (ဆိုင်းငံ့၍) မထားရ၊ ပဝါရဏာကို (ဆိုင်းငံ့၍) မထားရ၊ ဆိုဆုံးမ ခြင်းကို မပြုရ၊ အကြီးအမှူးအရာကို မယူရ၊ အခွင့်မတောင်းရ၊ မစောဒနာရ၊ မအောက်မေ့စေရ၊ ပကတတ်ရဟန်းတို့နှင့် မရောယှက်ရ၊ ဤကား ကျင့်ဝတ်တည်း။ပဋိသာရဏီယကံ၌ ကျင့်ဝတ် တစ်ဆယ့်ရှစ်ပါး ပြီး၏။
֍ ၄၁
။ ထိုအခါ သံဃာသည် ‘သင်သည် စိတ္တသူကြွယ်ကိုသည်းခံစေရမည်’ဟု သုဓမ္မရဟန်းအား ပဋိသာရဏီယကံကို ပြုလုပ်၏။ သံဃာက ပဋိသာရဏီယကံကို ပြုထားသော ထိုသုဓမ္မရဟန်းသည် မစ္ဆိကာသဏ္ဍဇနပုဒ်သို့ သွားပြီးလျှင် မျက်နှာမသာယာသည် ဖြစ်၍ စိတ္တသူကြွယ်ကိုသည်းခံစေခြင်းငှါ မတတ်နိုင်သဖြင့် သာဝတ္ထိပြည်သို့ တစ်ဖန် ပြန်လာ၏။ ရဟန်းတို့သည် “ငါ့သျှင်သုဓမ္မ သင်သည် စိတ္တသူကြွယ်ကိုသည်းခံစေအပ်ပြီလော”ဟု မေးကုန်၏။ငါ့သျှင်တို့ အကျွန်ုပ်သည် မစ္ဆိကာသဏ္ဍဇနပုဒ်သို့ သွားပြီးလျှင် မျက်နှာမသာယာသည်ဖြစ်၍ စိတ္တ သူကြွယ်ကိုသည်းခံစေခြင်းငှါ မတတ်နိုင်ပါဟု ပြောဆို၏။ ရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာဘုရားအား ဤအ ကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ သို့ ဖြစ်လျှင် သံဃာသည် သုဓမ္မရဟန်းအား စိတ္တသူကြွယ်ကိုသည်းခံစေရန် အဖော် တမန် ရဟန်းကို ပေးလော့၊ ရဟန်းတို့ ဤသို့ ပေးရမည်။
ရှေးဦးစွာ ရဟန်းကို တောင်းပန်ရမည်၊ တောင်းပန်ပြီးနောက် ဝိနည်းသိက္ခာပုဒ်၌ ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာကို သိစေရမည်-
“အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ သံဃာသည် စိတ္တသူကြွယ်ကိုသည်းခံစေရန် ဤမည်သော ရဟန်းကို အဖော်တမန် ရဟန်းပြု၍ သုဓမ္မရဟန်းအား ပေးရာ၏၊ ဤကား သိစေခြင်းတည်း။
အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ သံဃာသည် သုဓမ္မရဟန်းအား စိတ္တသူကြွယ်ကိုသည်းခံစေရန် ဤမည်သော ရဟန်းကို အဖော်တမန် ရဟန်းပြု၍ ပေး၏၊ သုဓမ္မရဟန်းအား စိတ္တသူကြွယ်ကိုသည်းခံစေရန် ဤမည်သော ရဟန်းကို အဖော်တမန် ရဟန်းပြု၍ ပေးခြင်းကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ်နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း မရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
သံဃာသည် သုဓမ္မရဟန်းအား စိတ္တသူကြွယ်ကိုသည်းခံစေရန် ဤမည်သော ရဟန်းကို အဖော်တမန် ရဟန်းပြု၍ ပေးအပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်းရှိ၏၊ ထို့ကြောင့် ဆိတ်ဆိတ် နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ်နေသဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့် အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်”ဟု (သိစေရမည်)။
--֍ ၄၂
။ ရဟန်းတို့ သို့ ဖြစ်လျှင် သုဓမ္မရဟန်းသည် အဖော်တမန် ရဟန်းနှင့် အတူ မစ္ဆိကာသဏ္ဍဇန ပုဒ်သို့ သွား၍ “သူကြွယ်သည်းခံပါ၊ သင့်ကို ကြည်သာစေပါ၏”ဟု စိတ္တသူကြွယ်ကိုသည်းခံစေရမည်။ ဤသို့ ပြောသဖြင့် အကယ်၍သည်းခံငြားအံ့၊ ကောင်း၏။အကယ်၍သည်းမခံငြားအံ့၊ အဖော်တမန် ရဟန်းသည် “သူကြွယ် ဤရဟန်းအားသည်းခံပါ၊ သင့်ကို ကြည်သာစေပါ၏”ဟု ပြောဆိုရမည်။
ဤသို့ ပြောဆိုသဖြင့် အကယ်၍သည်းခံငြားအံ့၊ ကောင်း၏၊ အကယ်၍သည်းမခံငြားအံ့၊ အဖော် တမန် ရဟန်းသည် “သူကြွယ် ဤရဟန်းအားသည်းခံပါ၊ ငါသည် သင့်ကို ကြည်သာစေပါ၏”ဟု ပြောဆိုရမည်။
ဤသို့ ပြောဆိုသဖြင့် အကယ်၍သည်းခံငြားအံ့၊ ကောင်း၏၊ အကယ်၍သည်းမခံငြားအံ့၊ အဖော် တမန် ရဟန်းသည် “သူကြွယ် ဤရဟန်းအား သံဃာ၏ စကားဖြင့်သည်းခံပါ”ဟု ပြောဆိုရမည်။
ဤသို့ ပြောဆိုသဖြင့် အကယ်၍သည်းခံငြားအံ့၊ ကောင်း၏၊ အကယ်၍သည်းမခံငြားအံ့၊ အဖော် တမန် ရဟန်းသည် သုဓမ္မရဟန်းကို စိတ္တသူကြွယ်၏ မြင်လောက်ရာ အရပ်ကို မစွန့်စေဘဲ၊ ကြားလောက်ရာအရပ်ကို မစွန့်စေဘဲ လက်ဝဲတစ်ဖက် ပခုံးထက်၌ ဧကသီကို စံပယ်တင်စေကာ ဆောင့်ကြောင့်ထိုင်စေ ပြီးလျှင် လက်အုပ်ချီစေ၍ ထိုအာပတ်ကို ပြောကြားစေရမည် ‘ဒေသနာကြားစေရမည်’ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ အသျှင်သုဓမ္မသည် အဖော်တမန် ရဟန်းနှင့်အတူ မစ္ဆိကာသဏ္ဍဇနပုဒ်သို့ သွား၍ စိတ္တသူကြွယ်ကိုသည်းခံစေ၏။
ထိုသုဓမ္မရဟန်းသည် ကောင်းစွာ ကျင့်၏၊ (မာန်တည်းဟူသော) အမွေးကို ချ၏၊ ကံမှ ထွက်မြောက် ကြောင်း ကျင့်ဝတ်ကို ကျင့်၏၊ ရဟန်းတို့ထံသို့ ချဉ်းကပ်၍ “ငါ့သျှင်တို့ သံဃာက ပဋိသာရဏီယကံ ပြုထားသောကြောင့် အကျွန်ုပ်သည် ကောင်းစွာ ကျင့်ပါ၏၊ (မာန်တည်းဟူသော) အမွေးကို ချပါ၏၊ ကံမှ ထွက်မြောက်ကြောင်း ကျင့်ဝတ်ကို ကျင့်ပါ၏၊ အကျွန်ုပ်သည် အဘယ်သို့ ကျင့်အပ်ပါသေးသနည်း”ဟု မေးလျှောက်၏။
ရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏၊ ရဟန်းတို့ သို့ဖြစ်လျှင် သံဃာသည် သုဓမ္မရဟန်းအား ပဋိသာရဏီယကံကို ငြိမ်းစေလော့။
--မငြိမ်းစေအပ်သော အကြောင်းတစ်ဆယ့်ရှစ်ပါး
֍ ၄၃
။ ရဟန်းတို့ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား ပဋိသာရဏီယကံကို မငြိမ်းစေရ။ (ထိုရဟန်းသည် ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာ ပြုလုပ်၍) ပဉ္စင်းခံပေး၏၊ နိဿရည်းပေး၏၊ သာမဏေကို လုပ်ကျွေးပြု စုစေ၏၊ ရဟန်းမိန်းမတို့အား ဆုံးမရန် သမုတ်ခြင်းကို သာယာ၏၊ သမ္မုတိရ၍လည်း ရဟန်းမိန်းမတို့ကို ဆုံးမ၏။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား ပဋိသာရဏီယကံကို မငြိမ်းစေရ။ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအားလည်း ပဋိသာရဏီယကံကို မငြိမ်းစေရ။ ပဋိသာရဏီယကံပြုကြောင်းဖြစ်သော အာပတ်သို့ ရောက်၏၊ အလားတူ အခြားအာပတ်သို့ ဖြစ်စေ၊ ထို့ထက် ယုတ်ကြမ်းသော အာပတ်သို့ ဖြစ်စေ ရောက်၏၊ ကံကို ကဲ့ရဲ့၏၊ ကံပြုသော ရဟန်းတို့ကို့ကဲ့ရဲ့၏၊ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား ပဋိသာရဏီယကံကို မငြိမ်းစေရ။
ရဟန်းတို့ အင်္ဂါရှစ်ပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား ပဋိသာရဏီယကံကို မငြိမ်းစေရ။ ပကတတ်ရဟန်း၏ ဥပုသ်ကို (ဆိုင်းငံ့၍) ထား၏၊ ပဝါရဏာကို (ဆိုင်ငံ့၍) ထား၏၊ ဆိုဆုံးမခြင်းကို ပြုလုပ်၏၊ အကြီးအမှူးအရာကို ယူ၏၊ ခွင့်တောင်း၏၊ စောဒနာ၏၊ အောက်မေ့စေ၏၊ (ပကတတ်) ရဟန်းတို့နှင့် ရော ယှက်၏၊ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါရှစ်ပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား ပဋိသာရဏီယကံကို မငြိမ်းစေရ။
ပဋိသာရဏီယကံ၌ မငြိမ်းစေအပ်သော အကြောင်း တစ်ဆယ့်ရှစ်ပါး ပြီး၏။
--ငြိမ်းစေအပ်သော အကြောင်း တစ်ဆယ့်ရှစ်ပါး
֍ ၄၄
။ ရဟန်းတို့ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား ပဋိသာရဏီယကံကို ငြိမ်းစေရမည်။ (ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာ ပြုလုပ်၍) ပဉ္စင်းခံ မပေး၊ နိဿရည်း မပေး၊ သာမဏေကို မလုပ်ကျွေး မပြုစုစေ၊ ရဟန်း မိန်းမတို့အား ဆုံးမရန် သမုတ်ခြင်းကို မသာယာ၊ သမ္မုတိရသော်လည်း ရဟန်းမိန်းမတို့ကို မဆုံးမ။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား ပဋိသာရဏီယကံကို ငြိမ်းစေရမည်။ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအားလည်း ပဋိသာရဏီယကံကို ငြိမ်းစေရမည်။ ပဋိသာရဏီယကံ ပြုကြောင်းဖြစ်သော အာပတ်သို့ မရောက်၊ အလားတူ အခြားအာပတ်သို့ ဖြစ်စေ၊ ထို့ထက် ယုတ်ကြမ်းသော အာပတ်သို့ ဖြစ်စေ မရောက်၊ ကံကို မကဲ့ရဲ့၊ ကံပြုသော ရဟန်းတို့ကို မကဲ့ရဲ့၊ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား ပဋိသာရဏီယကံကို ငြိမ်းစေရမည်။
ရဟန်းတို့ အင်္ဂါရှစ်ပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား ပဋိသာရဏီယကံကို ငြိမ်းစေရမည်။ ပကတတ်ရဟန်း၏ ဥပုသ်ကို (ဆိုင်းငံ့၍) မထား၊ ပဝါရဏာကို (ဆိုင်းငံ့၍) မထား၊ ဆိုဆုံးမခြင်းကို မပြု၊ အကြီး အမှူးအရာကို မယူ၊ ခွင့်မတောင်း၊ မစောဒနာ၊ မအောက်မေ့စေ၊ (ပကတတ်) ရဟန်းတို့နှင့် မရောယှက်၊ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါရှစ်ပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား ပဋိသာရဏီယကံကို ငြိမ်းစေရမည်။
ပဋိသာရဏီယကံ၌ ငြိမ်းစေအပ်သော အကြောင်း တစ်ဆယ့်ရှစ်ပါး ပြီး၏
--֍ ၄၅
။ ရဟန်းတို့ ဤသို့ ငြိမ်းစေရမည်-ရဟန်းတို့ ထိုသုဓမ္မရဟန်းသည် သံဃာသို့ ချဉ်းကပ်၍ လက်ဝဲတစ်ဖက် ပခုံးထက်၌ ဧကသီကို စံပယ်တင်၍ သီတင်းကြီးရဟန်းတို့၏ ခြေတို့ကို ရှိခိုးပြီးလျှင် ဆောင့်ကြောင့်ထိုင်လျက် လက်အုပ်ချီကာ “အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာက ပဋိသာရဏီယကံ ပြုထားသောကြောင့် အကျွန်ုပ်သည် ကောင်းစွာ ကျင့်ပါ၏၊ (မာန်တည်းဟူသော) အမွေးကို ချပါ၏၊ ကံမှ ထွက်မြောက်ကြောင်း ကျင့်ဝတ်ကို ကျင့်ပါ၏၊ ပဋိသာရဏီယ ကံ ငြိမ်းမှုကို တောင်းပါ၏”ဟု ဆိုရမည်၊
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းရမည်။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းရမည်။ ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာကို သိစေရမည်-
“အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ သံဃာက ပဋိသာရဏီယကံ ပြုထားသောကြောင့် ဤသုဓမ္မရဟန်းသည် ကောင်းစွာ ကျင့်ပါ၏၊ (မာန်တည်းဟူသော) အမွေးကို ချပါ၏၊ ကံမှ ထွက်မြောက်ကြောင်း ကျင့်ဝတ်ကို ကျင့်ပါ၏၊ ပဋိသာရဏီယကံ ငြိမ်းမှုကို တောင်းပါ၏၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ သံဃာသည် သုဓမ္မရဟန်းအား ပဋိသာရဏီယကံကို ငြိမ်းစေရာ၏။ ဤကား သိစေခြင်းတည်း။
အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ သံဃာက ပဋိသာ ရဏီယကံ ပြုထားသောကြောင့် ဤသုဓမ္မရဟန်းသည် ကောင်းစွာ ကျင့်ပါ၏၊ (မာန်တည်းဟူသော) အမွေးကိုချပါ၏၊ ကံမှ ထွက်မြောက်ကြောင်း ကျင့်ဝတ်ကို ကျင့်ပါ၏၊ ပဋိသာရဏီယကံ ငြိမ်းမှုကို တောင်းပါ၏၊ သံဃာသည့်သုဓမ္မရဟန်းအား ပဋိသာရဏီယကံကို ငြိမ်းစေ၏။ သုဓမ္မရဟန်းအား ပဋိသာရဏီယကံ ငြိမ်းမူကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ် နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း မရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။ပ။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း ဤအ ကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။
အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ သံဃာက ပဋိသာရဏီယကံ ပြုထားသောကြောင့် ဤသုဓမ္မရဟန်းသည် ကောင်းစွာ ကျင့်ပါ၏၊ (မာန်တည်းဟူသော) အမွေးကိုချပါ၏၊ ကံမှ ထွက်မြောက်ကြောင်း ကျင့်ဝတ်ကို ကျင့်ပါ၏၊ ပဋိသာရဏီယကံ ငြိမ်းမှုကို တောင်းပါ၏၊ သံဃာသည် သုဓမ္မရဟန်းအား ပဋိသာရဏီယကံကို ငြိမ်းစေ၏။ သုဓမ္မ ရဟန်းအား ပဋိသာရဏီယကံ ငြိမ်းမှုကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ် နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း မရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
သံဃာသည် သုဓမ္မရဟန်းအား ပဋိသာရဏီယကံကို ငြိမ်းစေအပ်ပြီ။ သံဃာအား နှစ်သက် ခြင်းရှိ၏၊ ထို့ကြောင့် ဆိတ်ဆိတ်နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ်နေသဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့် အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်”ဟု (သိစေရမည်ဟု မိန့်တော်မူ၏)။
စတုတ္ထ ပဋိသာရဏီယကံ ပြီး၏။
--၅-အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် ပြုအပ်သော ဥက္ခေပနီယကံ
֍ ၄၆
။ ဘုန်းတော်ကြီးသော မြတ်စွာဘုရားသည် ကောသမ္ဗီပြည် ဃောသိတာရုံကျောင်း၌ သီတင်းသုံး နေတော်မူသောအခါ အသျှင်ဆန္နသည် အာပတ်သို့ ရောက်ပြီး၍ အာပတ်ကို မရှုလို။အလိုနည်းသော ရဟန်းတို့သည် “အသျှင်ဆန္နသည် အာပတ်သို့ ရောက်ပြီး၍ အာပတ်ကို အဘယ့်ကြောင့် မရှုလိုဘိသနည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ ထိုအခါ ထိုရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် ဤအကြောင်းအရာကြောင့် ရဟန်းအပေါင်းကို စည်းဝေးစေ၍-
“ရဟန်းတို့ ဆန္နရဟန်းသည် အာပတ်သို့ ရောက်ပြီး၍ အာပတ်ကို မရှုလိုဟူသည် မှန်သလော”ဟု စိစစ် မေးမြန်းတော်မူ၏။
မှန်ပါသည် မြတ်စွာဘုရားဟု (လျှောက်ကြကုန်၏)။
ဘုန်းတော်ကြီးသော မြတ်စွာဘုရားသည် ကဲ့ရဲ့တော်မူ၏၊ ရဟန်းတို့ မလျောက်ပတ်။ပ။ ရဟန်းတို့ (မဂ်ဖိုလ်မှ) အချည်းနှီးဖြစ်သော ထိုယောက်ျားသည် အာပတ်သို့ ရောက်ပြီး၍ အာပတ်ကို အဘယ့်ကြောင့် မရှုလိုဘိသနည်း။
ရဟန်းတို့ ဤ(ဆန္နပြုမိသော အမှု) သည် မကြည်ညိုသေးသော သူတို့အား ကြည်ညိုစေခြင်းငှါလည်းကောင်း။ပ။ ကဲ့ရဲ့တော်မူပြီးနောက်။ပ။ တရားစကားကို ဟောတော်မူ၍ ရဟန်းတို့ကို-
ရဟန်းတို့ သို့ ဖြစ်လျှင် သံဃာသည် ဆန္နရဟန်းအား အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် သံဃာနှင့် အတူ သုံးဆောင်ခြင်းမရှိသော ဥက္ခေပနီယကံကို ပြုလော့ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ရဟန်းတို့ ဤသို့ ပြုရမည်။
ရှေးဦးစွာ ဆန္နရဟန်းကို စောဒနာရမည်၊ စောဒနာပြီးနောက် အောက်မေ့စေရမည်၊ အောက်မေ့စေ ပြီးနောက် အာပတ်သို့ တင်ရမည်၊ အာပတ်သို့ တင်ပြီးနောက် (သိက္ခာပုဒ်၌) ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည် ရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာကို သိစေရမည်-
֍ ၄၇
။ အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤဆန္န ရဟန်းသည့်အာပတ်သို့ ရောက်ပြီး၍ အာပတ်ကို မရှုလို၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ သံဃာသည် ဆန္နရဟန်းအား အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် သံဃာနှင့် အတူ သုံးဆောင်ခြင်း မရှိသော ဥက္ခေပနီယကံကို ပြုရာ၏၊ ဤကား သိစေခြင်းတည်း။အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤဆန္နရဟန်းသည် အာပတ်သို့ ရောက်ပြီး၍ အာပတ်ကို မရှုလို၊ သံဃာသည် ဆန္နရဟန်းအား အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် သံဃာနှင့်အတူ သုံးဆောင်ခြင်း မရှိသော ဥက္ခေပနီယကံကို ပြု၏၊ ဆန္န ရဟန်းအား အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် သံဃာနှင့် အတူ သုံးဆောင်ခြင်းမရှိသော ဥက္ခေပနီယကံ ပြု ခြင်းကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ်နေရာ၏၊ အကြင် အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း မရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။ပ။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။
--အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤဆန္နရဟန်းသည် အာပတ်သို့ ရောက်ပြီး၍ အာပတ်ကို မရှုလို၊ သံဃာသည် ဆန္နရဟန်းအား အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် သံဃာနှင့်အတူ သုံးဆောင်ခြင်း မရှိသော ဥက္ခေပနီယကံကို ပြု၏၊ ဆန္နရဟန်းအား အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် သံဃာနှင့်အတူ သုံးဆောင်ခြင်းမရှိသော ဥက္ခေပနီယကံ ပြုခြင်းကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ်နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း မရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
သံဃာသည် ဆန္နရဟန်းအား အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် သံဃာနှင့်အတူ သုံးဆောင်ခြင်း မရှိသော ဥက္ခေပနီယကံကို ပြုအပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထို့ကြောင့် ဆိတ်ဆိတ် နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ်နေသဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့် အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်”ဟု (သိစေရ မည်)။
“ရဟန်းတို့ ဆန္နရဟန်းကို အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် သံဃာနှင့် အတူ သုံးဆောင်ခြင်း မရှိသော ဥက္ခေပနီယကံကို ပြုအပ်ပြီ”ဟု ကျောင်းတိုက် အဆက်ဆက်သို့လည်း ပြောကြားကြကုန်လော့ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--မတရားသောကံ တစ်ဆယ့်နှစ်ပါး<.
֍ ၄၈
။ ရဟန်းတို့ အင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် ပြုအပ်သော ဥက္ခေပ နီယကံသည် မတရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် မညီညွတ်သောကံ မကောင်းသဖြင့် ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ မျက်ကွယ်၌ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မမေးမြန်းဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း၊ ဝန်မခံဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် ပြုအပ်သော ဥက္ခေပနီယကံသည် မတရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် မညီညွတ်သောကံ မကောင်းသဖြင့် ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။
ရဟန်းတို့ အခြား အင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် ပြုအပ်သော ဥက္ခေပ နီယကံသည်လည်း မတရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် မညီညွတ်သောကံ မကောင်းသဖြင့် ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ အာပတ်မသင့်ဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း၊ ဒေသနာဂါမ်မဟုတ်သော အာပတ်ဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ဒေသနာ ကြားပြီးသော အာပတ်ဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။
မစောဒနာဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မအောက်မေ့စေဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း၊ အာပတ်သို့ မတင်ဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။
မျက်ကွယ်၌ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မတရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မညီမညွတ်တကွဲတပြားစီဖြစ်လျက် ပြုလုပ် ခြင်း။ပ။
မမေးမမြန်းဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မတရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မညီမညွတ် တကွဲတပြားစီဖြစ်လျက့်ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။
ဝန်မခံဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မတရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မညီမညွတ် တကွဲတပြားစီဖြစ်လျက် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။
အာပတ်မသင့်ဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မတရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မညီမညွတ် တကွဲတပြားစီဖြစ်လျက် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။
ဒေသနာဂါမ်မဟုတ်သော အာပတ်ဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မတရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မညီမညွတ် တကွဲ တပြားစီဖြစ်လျက် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။
ဒေသနာကြားပြီးသော အာပတ်ဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မတရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မညီမညွတ် တကွဲ တပြားစီဖြစ်လျက် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။
မစောဒနာဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မတရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မညီမညွတ် တကွဲတပြားစီ ဖြစ်လျက် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။
မအောက်မေ့စေဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မတရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မညီမညွတ် တကွဲတပြားစီဖြစ်လျက် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။
အာပတ်သို့မတင်ဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မတရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မညီမညွတ် တကွဲတပြားစီ ဖြစ်လျက် ပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် ပြုအပ်သော ဥက္ခေပနီယကံသည် မတရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် မညီညွတ်သောကံ မကောင်းသဖြင့် ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။
အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် နှင်ထုတ်အပ်သော ဥက္ခေပနီယကံ၌ မတရားသောကံ တစ်ဆယ့်နှစ်ပါး ပြီး၏။
--တရားသောကံ တစ်ဆယ့်နှစ်ပါး
֍ ၄၉
။ ရဟန်းတို့ အင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် ပြုအပ်သော ဥက္ခေပ နီယကံသည် တရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် ညီညွတ်သောကံ ကောင်းစွာ ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ မျက် မှောက်၌ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မေးမြန်း၍ ပြုလုပ်ခြင်း၊ ဝန်ခံသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် ပြုအပ်သော ဥက္ခေပနီယကံသည် တရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် ညီညွတ်သောကံ ကောင်းစွာ ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ရဟန်းတို့ အခြား။ပ။ အာပတ်သင့်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ဒေသနာဂါမ်ဖြစ်သော အာပတ်ဖြင့် ပြုလုပ် ခြင်း၊ ဒေသနာမကြားအပ်သေးသော အာပတ်ဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။
စောဒနာ၍ ပြုလုပ်ခြင်း၊ အောက်မေ့စေ၍ ပြုလုပ်ခြင်း၊ အာပတ်သို့ တင်၍ ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။
မျက်မှောက်၌ ပြုလုပ်ခြင်း၊ တရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ညီညွတ်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။
မေးမြန်း၍ ပြုလုပ်ခြင်း၊ တရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ညီညွတ်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။
ဝန်ခံသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ တရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ညီညွတ်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။
အာပတ်သင့်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ တရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ညီညွတ်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။
ဒေသနာဂါမ်ဖြစ်သော အာပတ်ဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ တရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ညီညွတ်သဖြင့် ပြုလုပ် ခြင်း။ပ။
ဒေသနာမကြားအပ်သေးသော အာပတ်ဖြင့်ပြုလုပ်ခြင်း၊ တရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ညီညွတ်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။
စောဒနာ၍ ပြုလုပ်ခြင်း၊ တရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ညီညွတ်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။
အောက်မေ့စေ၍ ပြုလုပ်ခြင်း၊ တရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ညီညွတ်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။
အာပတ်သို့တင်၍ ပြုလုပ်ခြင်း၊ တရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ညီညွတ်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် ပြုအပ်သော ဥက္ခေပနီယကံသည် တရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် ညီညွတ်သောကံ ကောင်းစွာ ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။
အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် နှင်ထုတ်အပ်သော ဥက္ခေပနီယကံ၌ တရားသောကံ တစ်ဆယ့်နှစ်ပါး ပြီး၏။
--ပြုလိုက ပြုရာသောကံခြောက်ပါး
֍ ၅၀
။ ရဟန်းတို့ အင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား သံဃာသည် အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် ဥက္ခေပနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။မျက်ကွယ် မျက်မှောက် ငြင်းခုံလျက် ဆန့်ကျင်ဘက်ပြောကြား စကားများ၍ သံဃာ၌ အဓိကရုဏ်းကို ပြုလုပ်တတ်၏၊ မိုက်မဲ မလိမ္မာ အာပတ်များပြား အပိုင်းအခြားမရှိသူ ဖြစ်၏၊ မလျော်မလျောက်ပတ်သော လူသူဆက်ဆံရေးတို့ ဖြင့် လူတို့နှင့် ရောယှက်နေထိုင်၏။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား သံဃာသည် အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် ဥက္ခေပနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။
ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအားလည်း သံဃာသည် အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် ဥက္ခေပနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ မြင့်မြတ်သော သီလအရာ၌ သီလပျက်စီး၏၊ မြင့်မြတ်သော အကျင့်အရာ၌ အကျင့်ပျက်စီး၏၊ မြင့်မြတ်သော အယူဝါဒအရာ၌ အယူဝါဒပျက်စီး၏။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါ သုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား သံဃာသည် အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် ဥက္ခေပနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။
ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအားလည်း သံဃာသည် အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် ဥက္ခေပနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ မြတ်စွာဘုရား၏ ကျေးဇူးမဲ့ကို ပြောဆို၏၊ တရားတော်၏ ကျေးဇူးမဲ့ကို ပြောဆို၏၊ သံဃာတော်၏ ကျေးဇူးမဲ့ကို ပြောဆို၏။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား သံဃာသည် အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် ဥက္ခေပနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။
ရဟန်းတို့ ရဟန်းသုံးမျိုးတို့အား သံဃာသည် အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် ဥက္ခေပနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် မျက်ကွယ်မျက်မှောက် ငြင်းခုံလျက် ဆန့်ကျင်ဘက်ပြောကြား စကားများ၍ သံဃာ၌ အဓိကရုဏ်းကို ပြုလုပ်တတ်၏။ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် မိုက်မဲ မလိမ္မာ အာပတ် များပြား အပိုင်းအခြားမရှိသူ ဖြစ်၏၊ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် မလျော်မလျောက်ပတ်သော လူသူ ဆက်ဆံရေးတို့ဖြင့် လူတို့နှင့်ရောယှက် နေထိုင်၏။ ရဟန်းတို့ ဤရဟန်းသုံးမျိုးတို့အား သံဃာသည် အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် ဥက္ခေပနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။
ရဟန်းတို့ အခြားရဟန်းသုံးမျိုးတို့အားလည်း သံဃာသည် အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် ဥက္ခေ ပနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် မြင့်မြတ်သော သီလအရာ၌ သီလပျက်စီး၏၊ ရဟန်း တစ်မျိုးသည် မြင့်မြတ်သော အကျင့်အရာ၌ အကျင့်ပျက်စီး၏၊ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် မြင့်မြတ်သော အယူ ဝါဒအရာ၌ အယူဝါဒပျက်စီး၏၊ ရဟန်းတို့ ဤရဟန်းသုံးမျိုးတို့အား သံဃာသည် အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် ဥက္ခေပနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။
ရဟန်းတို့ အခြားရဟန်းသုံးမျိုးတို့အားလည်း သံဃာသည် အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် ဥက္ခေ ပနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် မြတ်စွာဘုရား၏ ကျေးဇူးမဲ့ကို ပြောဆို၏၊ ရဟန်းတစ် မျိုးသည် တရားတော်၏ ကျေးဇူးမဲ့ကို ပြောဆို၏၊ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် သံဃာတော်၏ ကျေးဇူးမဲ့ကို ပြောဆို၏၊ ရဟန်းတို့ ဤရဟန်းသုံးမျိုးတို့အား သံဃာသည် အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့်ဥက္ခေပနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။
အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် နှင်ထုတ်အပ်သော ဥက္ခေပနီယကံ၌ ပြုလိုက ပြုရာသောကံ ခြောက်ပါး ပြီး၏။
--ကျင့်ဝတ်လေးဆယ့်သုံးပါး
֍ ၅၁
။ ရဟန်းတို့ အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် ဥက္ခေပနီယကံ ပြုထားသော ရဟန်းသည် ကောင်းစွာ ကျင့်ရမည်။ ဤ(ဆိုလတ္တံ့သည်) ကား ထိုသို့ ကျင့်ရာ၌ ကောင်းစွာ ကျင့်ရာသော ကျင့်ဝတ်တည်း၊ (ထို ရဟန်းသည် ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာ ပြုလုပ်၍) ပဉ္စင်းခံ မပေးရ၊ နိဿရည်း မပေးရ၊ သာမဏေကို မလုပ်ကျွေး မပြုစုစေရ၊ ရဟန်းမိန်းမတို့အား ဆုံးမရန် သမုတ်ခြင်းကို မသာယာမနှစ်သက်ရ၊ သမ္မုတိရသော်လည်း ရဟန်းမိန်းမတို့ကို မဆုံးမရ၊ သံဃာက အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် ဥက္ခေပနီယကံ ပြုကြောင်းဖြစ်သော အာပတ်သို့ မရောက်ရ၊ အလားတူ အခြားအာပတ်သို့ဖြစ်စေ၊ ထို့ထက် ယုတ်ကြမ်းသော အာပတ်သို့ ဖြစ်စေ မရောက်ရ၊ ကံကို မကဲ့ရဲ့ရ၊ ကံပြုသော ရဟန်းတို့ကို မကဲ့ရဲ့ရ၊ ပကတတ်ရဟန်း၏ ရှိခိုးခြင်းကို ခရီးဦး ကြိုဆိုခြင်းကို လက်အုပ်ချီခြင်းကို အရိုအသေပြုခြင်းကို နေရာကို ရှေးရှုဆောင်ခြင်းကို ‘နေရာ ခင်းခြင်းကို’ အိပ်ရာကို ရှေးရှုဆောင်ခြင်းကို ‘အိပ်ရာခင်းခြင်းကို’ ခြေဆေးရေကို ခြေဆေးအင်းပျဉ်ကို ခြေပွတ်အိုးခြမ်းကို သပိတ်သင်္ကန်းလှမ်းယူခြင်းကို ရေချိုးရာ၌ ကျောက်ကုန်း၌ ကြေးပွတ်ခြင်းကို မသာယာရ၊ ပကတတ်ရဟန်းကို သီလပျက်စီးမှုဖြင့် မစွပ်စွဲရ၊ အကျင့်ပျက်စီးမှုဖြင့် မစွပ်စွဲရ၊ အယူ ပျက်စီးမှုဖြင့် မစွပ်စွဲရ၊ အသက်မွေးခြင်း ပျက်စီးမှုဖြင့် မစွပ်စွဲရ၊ ရဟန်းအချင်းချင်း ကွဲပြားအောင် မပြုရ၊ လူတို့၏ တံခွန်ဖြစ်သော အဝတ်ကို မဆောင်ရ၊ တိတ္ထိတို့၏ တံခွန်ဖြစ်သော အဝတ်ကို မဆောင်ရ၊ တိတ္ထိတို့ကို မမှီဝဲရ၊ ရဟန်းတို့ကို မှီဝဲရမည်၊ ရဟန်းကျင့်ဝတ်၌ ကျင့်ရမည်၊ ပကတတ်ရဟန်းနှင့် အတူ တစ်မိုးတည်းသော ကျောင်း၌ မနေရ၊ တစ်မိုးတည်းသော ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်၌ မနေရ၊ တစ်မိုးတည်းသော ကျောင်း၌လည်းကောင်း၊ ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်၌လည်းကောင်း မနေရ၊ ပကတတ်ရဟန်းကို မြင်လျှင် နေရာမှ ထရမည်၊ ပကတတ်ရဟန်းကို ကျောင်းတွင်း၌လည်းကောင်း၊ ကျောင်းပြင်၌လည်းကောင်း မခြုတ်ခြယ်ရ၊ ပကတတ်ရဟန်း၏ ဥပုသ်ကို (ဆိုင်းငံ့၍) မထားရ၊ ပဝါရဏာကို (ဆိုင်းငံ့၍) မထားရ၊ ဆိုဆုံးမခြင်းကို မပြုရ၊ အကြီးအမှူးအရာကို မယူရ၊ ခွင့်မတောင်းရ၊ မစောဒနာရ၊ မအောက်မေ့ စေရ၊ ပကတတ်ရဟန်းတို့နှင့် မရောယှက်ရ၊ ဤကား ကျင့်ဝတ်တည်း။အာပတ်ကိုမရှုခြင်းကြောင့် နှင်ထုတ်အပ်သော ဥက္ခေပနီယကံ၌ ကျင့်ဝတ် လေးဆယ့်သုံးပါး ပြီး၏။
--֍ ၅၂
။ ထိုအခါ သံဃာသည် ဆန္နရဟန်းအား အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် သံဃာနှင့်အတူ သုံးဆောင်ခြင်းမရှိသော ဥက္ခေပနီယကံကို ပြု၏။ အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် သံဃာက ဥက္ခေပနီယကံ ပြုထားသော ထိုဆန္နရဟန်းသည် ထိုကျောင်းတိုက်မှ အခြားကျောင်းတိုက်သို့ သွားလေ၏။ထိုကျောင်းတိုက်ရှိ ရဟန်းတို့သည် ရှိမခိုးကုန်၊ ခရီးဦးမကြိုဆိုကုန်၊ လက်အုပ်ချီမှုကို မပြုကုန်၊ ရိုသေမှုကို မပြုကုန်၊ ကောင်းစွာ မပြုစုကုန်၊ မလေးစားကုန်၊ မမြတ်နိုးကုန်၊ မပူဇော်ကုန်။
ရဟန်းတို့က ကောင်းစွာ မပြုစု မလေးစား မမြတ်နိုး မပူဇော်ကြသောကြောင့် မရိုသေမှုသည် နှိပ်စက်အပ်သည် ဖြစ်၍ ထိုဆန္နရဟန်းသည် ထိုကျောင်းတိုက်မှလည်း အခြားကျောင်းတိုက်သို့ သွားပြန်၏။
ထိုကျောင်းတိုက်ရှိ ရဟန်းတို့ကလည်း ရှိမခိုးကုန်၊ ခရီးဦးမကြိုဆိုကုန်၊ လက်အုပ်ချီမှုကို မပြုကုန်၊ ရိုသေမှုကို မပြုကုန်၊ ကောင်းစွာ မပြုစုကုန်၊ မလေးစားကုန်၊ မမြတ်နိုးကုန်၊ မပူဇော်ကုန်။
ရဟန်းတို့က ကောင်းစွာ မပြုစု မလေးစား မမြတ်နိုး မပူဇော်ကြသောကြောင့် မရိုသေမှုသည့်နှိပ်စက်အပ်သည် ဖြစ်၍ ထိုဆန္နရဟန်းသည် ထိုကျောင်းတိုက်မှလည်း အခြားကျောင်းတိုက်သို့ သွားပြန်၏။
ထိုကျောင်းတိုက်ရှိ ရဟန်းတို့ကလည်း ရှိမခိုးကုန်၊ ခရီးဦးမကြိုဆိုကုန်၊ လက်အုပ်ချီမှုကို မပြုကုန်၊ ရိုသေမှုကို မပြုကုန်၊ ကောင်းစွာ မပြုစုကုန်၊ မလေးစားကုန်၊ မမြတ်နိုးကုန်၊ မပူဇော်ကုန်။
ရဟန်းတို့က ကောင်းစွာ မပြုစု မလေးစား မမြတ်နိုး မပူဇော်ကြသောကြောင့် မရိုသေမှုသည် နှိပ်စက်အပ်သည် ဖြစ်၍ ထိုဆန္နရဟန်းသည် ကောသမ္ဗီသို့ တစ်ဖန် ပြန်လာ၏။
ထိုဆန္နရဟန်းသည် ကောင်းစွာ ကျင့်၏၊ (မာန်တည်းဟူသော) အမွေးကို ချ၏၊ ကံမှ ထွက်မြောက် ကြောင်း ကျင့်ဝတ်ကို ကျင့်၏။
ရဟန်းတို့ထံသို့ ချဉ်းကပ်၍ “ငါ့သျှင်တို့ အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် သံဃာက ဥက္ခေပနီယကံ ပြုထားသော အကျွန်ုပ်သည် ကောင်းစွာ ကျင့်ပါ၏၊ (မာန်တည်းဟူသော) အမွေးကို ချပါ၏၊ ကံမှ ထွက် မြောက်ကြောင်း ကျင့်ဝတ်ကို ကျင့်ပါ၏၊ အကျွန်ုပ်သည် အဘယ်သို့ ကျင့်အပ်ပါသေးသနည်း”ဟု လျှောက်၏။
ရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ သို့ဖြစ်လျှင် ဆန္နရဟန်းအား အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် (ပြုထားသော) ဥက္ခေပနီယကံကို ငြိမ်းစေလော့။
--မငြိမ်းစေအပ်သောအကြောင်း လေးဆယ့်သုံးပါး
֍ ၅၃
။ ရဟန်းတို့ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် ပြုထားသော ဥက္ခေပနီယကံကို မငြိမ်းစေရ။ (ထိုရဟန်းသည် ဥပဇ္ဈာ ယ်ဆရာ ပြုလုပ်၍) ပဉ္စင်းခံပေး၏၊ နိဿရည်း ပေး၏၊ သာမဏေကို ပြုစုလုပ်ကျွေးစေ၏၊ ရဟန်းမိန်းမတို့အား ဆုံးမရန် သမုတ်ခြင်းကို သာယာနှစ် သက်၏၊ သမ္မုတိရ၍လည်း ရဟန်းမိန်းမတို့ကို ဆုံးမ၏။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် ပြုထားသော ဥက္ခေပနီယကံကို မငြိမ်းစေရ။ (၅)ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအားလည်း အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် ပြုထားသော ဥက္ခေပနီယကံကို မငြိမ်းစေရ။ (ထိုရဟန်းသည်) သံဃာက အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် ဥက္ခေပနီယကံပြုကြောင်း ဖြစ်သော အာပတ်သို့ ရောက်၏၊ အလားတူ အခြားအာပတ်သို့ဖြစ်စေ၊ ထို့ထက် ယုတ်ကြမ်းသော အာပတ်သို့ဖြစ်စေ ရောက်၏၊ ကံကို ကဲ့ရဲ့၏၊ ကံပြုသော ရဟန်းတို့ကို ကဲ့ရဲ့၏။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် ပြုထားသော ဥက္ခေပနီယကံကို မငြိမ်းစေရ။ (၁၀)
ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအားလည်း အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် ပြုထားသော ဥက္ခေပနီယကံကို မငြိမ်းစေရ။ (ထိုရဟန်းသည်) ပကတတ်ရဟန်း၏ ရှိခိုးခြင်းကို ခရီးဦး ကြိုဆိုခြင်းကို လက်အုပ်ချီခြင်းကို အရိုအသေပြုခြင်းကို နေရာခင်းခြင်းကို သာယာ၏။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါ ငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် ပြုထားသော ဥက္ခေပနီယကံကို မငြိမ်းစေ ရ။ (၁၅)
ရဟန်းတို့ အခြား အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအားလည်း အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် ပြုထားသော ဥက္ခေပနီယကံကို မငြိမ်းစေရ။ (ထိုရဟန်းသည်) ပကတတ်ရဟန်း၏ အိပ်ရာခင်းခြင်းကို ခြေဆေးရေ (တည်ထားခြင်း) ကို ခြေဆေးအင်းပျဉ်နှင့် ခြေပွတ်အိုးခြမ်း (ထားခြင်း) ကို သပိတ်သင်္ကန်းလှမ်း ယူခြင်းကို ရေချိုးရာ၌ ကျောက်ကုန်း၌ ချေးပွတ်ခြင်းကို သာယာ၏။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် ပြုထားသော ဥက္ခေပနီယကံကို မငြိမ်းစေရ။ (၂၀)
ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအားလည်း အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့်ပြုထားသော ဥက္ခေပနီယကံကို မငြိမ်းစေရ။ (ထိုရဟန်းသည်) ပကတတ်ရဟန်းကို သီလပျက်စီးခြင်းဖြင့် စွပ်စွဲ၏၊ အကျင့် ပျက်စီးခြင်းဖြင့် စွပ်စွဲ၏၊ အယူပျက်စီးခြင်းဖြင့် စွပ်စွဲ၏၊ အသက်မွေးမှု ပျက်စီးခြင်းဖြင့် စွပ်စွဲ၏၊ ရဟန်းအချင်းချင်း ကွဲပြားစေ၏ ‘ကုန်းတိုက်၏’။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် ပြုထားသော ဥက္ခေပနီယကံကို မငြိမ်းစေရ။ (၂၅)
ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအားလည်း အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် ပြုထားသော ဥက္ခေပနီယကံကို မငြိမ်းစေရ။ (ထိုရဟန်းသည်) လူတို့၏ တံခွန်ဖြစ်သော အဝတ်ကို ဆောင်၏ ‘ဝတ်၏’၊ တိတ္ထိတို့၏ တံခွန်ဖြစ်သော အဝတ်ကို ဆောင်၏ ‘ဝတ်၏’၊ တိတ္ထိတို့ကို မှီဝဲ၏ ‘ဆည်းကပ်၏’၊ ရဟန်းတို့ကို မမှီဝဲ ‘မဆည်းကပ်’၊ ရဟန်းကျင့်ဝတ်၌ မကျင့်။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါငါးပါး နှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် ပြုထားသော ဥက္ခေပနီယကံကို မငြိမ်းစေရ။ (၃၀)
--ရဟန်းတို့ အခြား အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအားလည်း အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် ပြုထားသော ဥက္ခေပနီယကံကို မငြိမ်းစေရ။ (ထိုရဟန်းသည်) ပကတတ်ရဟန်းနှင့်အတူ တစ်မိုးတည်းသော ကျောင်း၌ နေ၏၊ တစ်မိုးတည်းသော ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်၌ နေ၏၊ တစ်မိုးတည်းသော ကျောင်း၌လည်းကောင်း၊ ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်၌လည်းကောင်း နေ၏၊ ပကတတ်ရဟန်းကို မြင်လျှင် နေရာမှမထ၊ ပကတတ်ရဟန်းကို ကျောင်းတွင်း၌လည်းကောင်း၊ ကျောင်းပြင်၌လည်းကောင်း ခြုတ်ခြယ်၏။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် ပြုထားသော ဥက္ခေ ပနီယကံကို မငြိမ်းစေရ။ (၃၅)
ရဟန်းတို့ အင်္ဂါရှစ်ပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် ပြုထားသော ဥက္ခေပနီယကံကို မငြိမ်းစေရ။ (ထိုရဟန်းသည်) ပကတတ်ရဟန်း၏ ဥပုသ်ကို (ဆိုင်းငံ့၍) ထား၏၊ ပဝါရဏာကို (ဆိုင်းငံ့၍) ထား၏၊ ဆိုဆုံးမခြင်းကို ပြု၏၊ အကြီးအမှူးအရာကို ယူ၏၊ ခွင့်တောင်း၏၊ စောဒနာ၏၊ အောက်မေ့စေ၏၊ ပကတတ်ရဟန်းတို့နှင့် ရောယှက်၏။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါရှစ်ပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် ပြုထားသော ဥက္ခေပနီယကံကို မငြိမ်းစေရ။ (၄၃)
အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် ပြုအပ်သော ဥက္ခေပနီယကံ၌ မငြိမ်းစေအပ်သောအကြောင်း လေးဆယ့်သုံးပါး ပြီး၏။
--ငြိမ်းစေအပ်သောအကြောင်း လေးဆယ့်သုံးပါး
֍ ၅၄
။ ရဟန်းတို့ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် ပြုထားသော ဥက္ခေပနီယကံကို ငြိမ်းစေရမည်။ (ထိုရဟန်းသည် ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာ ပြုလုပ်၍) ပဉ္စင်းခံမပေး၊ နိဿရည်း မပေး၊ သာမဏေကို မလုပ်ကျွေးမပြုစုစေ၊ ရဟန်းမိန်းမတို့အား ဆုံးမရန် သမုတ်ခြင်းကို မသာယာ မနှစ်သက်၊ သမ္မုတိရသော်လည်း ရဟန်းမိန်းမတို့ကို မဆုံးမ၊ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် ပြုထားသော ဥက္ခေပနီယကံကို ငြိမ်းစေရမည်။ (၅)ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအားလည်း အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် ပြုထားသော ဥက္ခေပနီယကံကို ငြိမ်းစေရမည်။ (ထိုရဟန်းသည်) အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် သံဃာက ဥက္ခေပနီယကံ ပြုကြောင်းဖြစ်သော အာပတ်သို့ မရောက်၊ အလားတူ အခြားအာပတ်သို့ဖြစ်စေ၊ ထို့ထက် ယုတ်ကြမ်းသော အာပတ်သို့ဖြစ်စေ မရောက်၊ ကံကို မကဲ့ရဲ့၊ ကံပြုသော ရဟန်းတို့ကို မကဲ့ရဲ့၊ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် ပြုထားသော ဥက္ခေပနီယကံကို ငြိမ်းစေရမည်။ (၁၀)
ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအားလည်း အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့်ပြုထားသော ဥက္ခေပနီယကံကို ငြိမ်းစေရမည်။ (ထိုရဟန်းသည်) ပကတတ်ရဟန်း၏ ရှိခိုးခြင်းကို ခရီးဦးကြိုဆိုခြင်းကို လက်အုပ်ချီခြင်းကို ရိုသေခြင်းကို နေရာခင်းခြင်းကို မသာယာ။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါ ငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် ပြုထားသော ဥက္ခေပနီယကံကို ငြိမ်းစေ ရမည်။ (၁၅)
ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအားလည်း အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် ပြုထားသော ဥက္ခေပနီယကံကို ငြိမ်းစေရမည်။ (ထိုရဟန်းသည်) ပကတတ်ရဟန်း၏ အိပ်ရာခင်းခြင်းကို ခြေဆေးရေ (တည်ထားခြင်း) ကို ခြေဆေးအင်းပျဉ်နှင့် ခြေပွတ်အိုးခြမ်း (ထားခြင်း) ကို သပိတ်သင်္ကန်း လှမ်းယူခြင်းကို ရေချိုးရာ၌ ကျောက်ကုန်း၌ ချေးပွတ်ခြင်းကို မသာယာ။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် ပြုထားသော ဥက္ခေပနီယကံကို ငြိမ်းစေရမည်။ (၂၀)
ရဟန်းတို့ အခြား အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအားလည်း အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် ပြုထားသော ဥက္ခေပနီယကံကို ငြိမ်းစေရမည်။ (ထိုရဟန်းသည်) ပကတတ်ရဟန်းကို သီလပျက်စီး ခြင်းဖြင့် မစွပ်စွဲ၊ အကျင့်ပျက်စီးခြင်းဖြင့် မစွပ်စွဲ၊ အယူပျက်စီးခြင်းဖြင့် မစွပ်စွဲ၊ အသက်မွေးမှု ပျက်စီးခြင်း ဖြင့် မစွပ်စွဲ၊ ရဟန်းအချင်းချင်း မကွဲပြားစေ ‘ကုန်းမတိုက်’။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် ပြုထားသော ဥက္ခေပနီယကံကို ငြိမ်းစေရမည်။ (၂၅)
ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအားလည်း အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် ပြုထားသော ဥက္ခေပနီယကံကို ငြိမ်းစေရမည်။ (ထိုရဟန်းသည်) လူတို့၏ တံခွန်ဖြစ်သော အဝတ်ကို မဝတ်၊ တိတ္ထိတို့၏ တံခွန်ဖြစ်သော အဝတ်ကို မဝတ်၊ တိတ္ထိတို့ကို မမှီဝဲ ‘မဆည်းကပ်’၊ ရဟန်းတို့ကို မှီဝဲ၏ ‘ဆည်းကပ်၏’၊ ရဟန်းကျင့်ဝတ်၌ ကျင့်၏။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် ပြုထားသော ဥက္ခေပနီယကံကို ငြိမ်းစေရမည်။ (၃၀)
ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအားလည်း အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် ပြုထားသော ဥက္ခေပနီယကံကို ငြိမ်းစေရမည်။ (ထိုရဟန်းသည်) ပကတတ်ရဟန်းနှင့်အတူ တစ်မိုးတည်းသော ကျောင်း၌ မနေ၊ တစ်မိုးတည်းသော ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်၌ မနေ၊ တစ်မိုးတည်းသော ကျောင်း၌လည်းကောင်း၊ ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်၌လည်းကောင်း မနေ၊ ပကတတ်ရဟန်းကို မြင်လျှင် နေရာမှ ထ၏၊ ပကတတ်ရဟန်းကို ကျောင်းတွင်း၌လည်းကောင်း၊ ကျောင်းပြင်၌လည်းကောင်း မခြုတ်ခြယ်။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် ပြုထားသော ဥက္ခေပနီယကံကို ငြိမ်းစေရမည်။ (၃၅)
--ရဟန်းတို့ အင်္ဂါရှစ်ပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် ပြုထားသော ဥက္ခေပနီယကံကို ငြိမ်းစေရမည်။ (ထိုရဟန်းသည်) ပကတတ်ရဟန်း၏ ဥပုသ်ကို (ဆိုင်းငံ့၍) မထား၊ ပဝါရဏာကို (ဆိုင်းငံ့၍) မထား၊ ဆိုဆုံးမခြင်းကို မပြု၊ အကြီးအမှူးအရာကို မယူ၊ ခွင့်မတောင်း၊ မစော ဒနာ၊ မအောက်မေ့စေ၊ (ပကတတ်) ရဟန်းတို့နှင့် မရောယှက်။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါရှစ်ပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် ပြုထားသော ဥက္ခေပနီယကံကို ငြိမ်းစေရမည်။ (၄၃)
အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် ပြုအပ်သော ဥက္ခေပနီယကံ၌ ငြိမ်းစေအပ်သောအကြောင်း လေးဆယ့်သုံးပါး ပြီး၏။
--֍ ၅၅
။ ရဟန်းတို့ ဤသို့ ငြိမ်းစေရမည်။ရဟန်းတို့ ထိုဆန္နရဟန်းသည် သံဃာသို့ ချဉ်းကပ်၍ လက်ဝဲတစ်ဖက် ပခုံးထက်၌ ဧကသီကို စံပယ်တင်ပြီးလျှင် သီတင်းကြီး ရဟန်းတို့၏ ခြေတို့ကို ရှိခိုး၍ ဆောင့်ကြောင့်ထိုင်လျက် လက်အုပ်ချီကာ-
“အသျှင်ဘုရားတို့ အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် သံဃာက ဥက္ခေပနီယကံ ပြုထားသော အကျွန်ုပ်သည့်ကောင်းစွာ ကျင့်ပါ၏၊ (မာန်တည်းဟူသော) အမွေးကို ချပါ၏၊ ကံမှ ထွက်မြောက် ကြောင်း ကျင့်ဝတ်ကို ကျင့်ပါ၏၊ အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် ပြုထားသော ဥက္ခေပနီယကံငြိမ်းခြင်းကို တောင်းပါ၏”ဟု လျှောက်ရမည်။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းရမည်။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းရမည်။ ကျွမ်းကျင် လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာကို သိစေရမည်-
“အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ အာပတ်ကို မရှု ခြင်းကြောင့် သံဃာက ဥက္ခေပနီယကံ ပြုထားသော ဤဆန္နရဟန်းသည် ကောင်းစွာ ကျင့်၏၊ (မာန် တည်းဟူသော) အမွေးကို ချ၏၊ ကံမှ ထွက်မြောက်ကြောင်း ကျင့်ဝတ်ကို ကျင့်၏၊ အာပတ်ကို မရှု ခြင်းကြောင့် ပြုထားသော ဥက္ခေပနီယကံ ငြိမ်းမှုကို တောင်း၏၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ သံဃာသည် ဆန္နရဟန်းအား အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် ပြုထားသော ဥက္ခေပနီယကံကို ငြိမ်းစေရာ၏၊ ဤကား သိစေခြင်းတည်း။
အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် သံဃာက ဥက္ခေပနီယကံ ပြုထားသော ဤဆန္နရဟန်းသည် ကောင်းစွာ ကျင့်၏၊ (မာန် တည်းဟူသော) အမွေးကို ချ၏၊ ကံမှ ထွက်မြောက်ကြောင်း ကျင့်ဝတ်ကို ကျင့်၏၊ အာပတ်ကို မရှု ခြင်းကြောင့် ပြုထားသော ဥက္ခေပနီယကံ ငြိမ်းမှုကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် ဆန္နရဟန်းအား အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် ပြုထားသော ဥက္ခေပနီယကံကို ငြိမ်းစေ၏၊ ဆန္နရဟန်းအား အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် ပြုထားသော ဥက္ခေပနီယကံ ငြိမ်းမှုကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ်နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း မရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆို ရာ၏။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။ပ။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။
အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် သံဃာက ဥက္ခေပနီယကံ ပြုထားသော ဤဆန္နရဟန်းသည် ကောင်းစွာ ကျင့်၏၊ (မာန်တည်းဟူသော) အမွေးကို ချ၏၊ ကံမှ ထွက်မြောက်ကြောင်း ကျင့်ဝတ်ကို ကျင့်၏၊ အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် ပြုထားသော ဥက္ခေပနီယကံ ငြိမ်းမှုကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် ဆန္နရဟန်းအား အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် ပြုထားသော ဥက္ခေပနီယကံကို ငြိမ်းစေ၏၊ ဆန္နရဟန်းအား အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် ပြုထားသော ဥက္ခေပနီယကံငြိမ်းမှုကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ်နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း မရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆို ရာ၏။
သံဃာသည် ဆန္နရဟန်းအား အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် ပြုထားသော ဥက္ခေပနီယကံကို ငြိမ်းစေအပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထို့ကြောင့် ဆိတ်ဆိတ်နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ်နေ သဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့် အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်”ဟု (သိစေရမည်ဟု မိန့်တော်မူ၏)။
ပဉ္စမမြောက် အာပတ်ကိုမရှုခြင်းကြောင့် ပြုအပ်သော ဥက္ခေပနီယကံ ပြီး၏။
--၆-အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် ပြုအပ်သော ဥက္ခေပနီယကံ
֍ ၅၆
။ ဘုန်းတော်ကြီးသော မြတ်စွာဘုရားသည် ကောသမ္ဗီပြည် ဃောသိတာရုံကျောင်း၌ သီတင်းသုံး နေတော်မူသောအခါ အသျှင်ဆန္နသည် အာပတ်သို့ ရောက်ပြီး၍ အာပတ်ကို မကုစားလို။အလိုနည်းသော ရဟန်းတို့သည်"အသျှင်ဆန္နသည် အာပတ်သို့ ရောက်ပြီး၍ အာပတ်ကို အဘယ့်ကြောင့် မကုစားလိုဘိသနည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြပြောဆိုကြကုန်၏။ ထိုအခါ့ထိုရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် ဤအကြောင်းအရာကြောင့် ရဟန်းသံဃာကို စည်းဝေးစေ၍-
“ရဟန်းတို့ ဆန္နရဟန်းသည် အာပတ်သို့ ရောက်ပြီး၍ အာပတ်ကို မကုစားလိုဟူသည် မှန်သ လော”ဟု စိစစ်မေးမြန်းတော်မူ၏။
မှန်ပါသည် မြတ်စွာဘုရားဟု (လျှောက်ကြကုန်၏)။
ဘုန်းတော်ကြီးသော မြတ်စွာဘုရားသည် ကဲ့ရဲ့တော်မူ၏၊ ရဟန်းတို့ မလျောက်ပတ်။ပ။ ရဟန်းတို့ (မဂ်ဖိုလ်မှ) အချည်းနှီးဖြစ်သော ထိုယောက်ျားသည် အာပတ်သို့ ရောက်ပြီး၍ အာပတ်ကို အဘယ့်ကြောင့် မကုစားလိုဘိသနည်း။ ရဟန်းတို့ ဤ(ဆန္နပြုမိသောအမှု) သည် မကြည်ညိုသေးသော သူတို့အား ကြည်ညိုစေခြင်းငှာလည်းကောင်း။ပ။ ကဲ့ရဲ့တော်မူပြီးနောက်။ပ။ တရားစကားကို ဟောကြားတော်မူ၍ ရဟန်းတို့ကို-
ရဟန်းတို့ သို့ဖြစ်လျှင် သံဃာသည် ဆန္နရဟန်းအား အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် (ပြု အပ်သော) သံဃာနှင့် အတူတကွ သုံးဆောင်ခြင်းမရှိသော ဥက္ခေပနီယကံကို ပြုလော့။
ရဟန်းတို့ ဤသို့ ပြုရမည်၊ ရှေးဦးစွာ ဆန္နရဟန်းကို စောဒနာရမည်၊ စောဒနာပြီးနောက် အောက် မေ့စေရမည်၊ အောက်မေ့စေပြီးနောက် အာပတ်သို့ တင်ရမည်၊ အာပတ်သို့ တင်ပြီးနောက် ကျွမ်းကျင် လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာကို သိစေရမည်။
“အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤဆန္နရဟန်းသည် အာပတ်သို့ ရောက်ပြီး၍ အာပတ်ကို မကုစားလို၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ သံဃာသည် ဆန္နရဟန်းအား အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် (ပြုအပ်သော) သံဃာနှင့်အတူတကွ သုံးဆောင်ခြင်း မရှိသော ဥက္ခေပနီယကံကို ပြုရာ၏၊ ဤကား သိစေခြင်းတည်း။
အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤဆန္နရဟန်းသည် အာပတ်သို့ ရောက်ပြီး၍ အာပတ်ကို မကုစားလို၊ သံဃာသည် ဆန္နရဟန်းအား အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် (ပြုအပ်သော) သံဃာနှင့် အတူတကွ သုံးဆောင်ခြင်းမရှိသော ဥက္ခေပနီယကံ ကို ပြု၏၊ ဆန္နရဟန်းအား အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် (ပြုအပ်သော) သံဃာနှင့် အတူတကွ သုံးဆောင်ခြင်း မရှိသော ဥက္ခေပနီယကံ ပြုလုပ်ခြင်းကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ်နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း မရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြော ဆိုရာ၏။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။ပ။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။
--အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤဆန္နရဟန်းသည် အာပတ်သို့ ရောက်ပြီး၍ အာပတ်ကို မကုစားလို၊ သံဃာသည် ဆန္နရဟန်းအား အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် (ပြုအပ်သော) သံဃာနှင့် အတူတကွ သုံးဆောင်ခြင်းမရှိသော ဥက္ခေပနီယ ကံကို ပြု၏၊ ဆန္နရဟန်းအား အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် (ပြုအပ်သော) သံဃာနှင့် အတူ တကွ သုံးဆောင်ခြင်း မရှိသော ဥက္ခေပနီယကံ ပြုလုပ်ခြင်းကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ် နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း မရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
သံဃာသည် ဆန္နရဟန်းအား အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် (ပြုအပ်သော) သံဃာနှင့် အတူတကွ သုံးဆောင်ခြင်း မရှိသော ဥက္ခေပနီယကံကို ပြုအပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထို့ကြောင့် ဆိတ်ဆိတ် နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ်နေသဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့် အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်”ဟု (သိစေရမည်)။
ရဟန်းတို့ “ဆန္နရဟန်းကို အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် (ပြုအပ်သော) သံဃာနှင့် အတူတကွ သုံးဆောင်ခြင်းမရှိသော ဥက္ခေပနီယကံကို ပြုအပ်ပြီ”ဟု ကျောင်းတိုက် အဆက်ဆက်သို့လည်း ပြောကြား ကုန်လော့ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--ဥက္ခေပနီယကံ၌ မတရားသောကံ တစ်ဆယ့်နှစ်ပါး
֍ ၅၇
။ ရဟန်းတို့ အင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် (ပြုအပ်သော) ဥက္ခေပနီယကံသည် မတရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် မညီညွတ်သောကံ မကောင်းသဖြင့် ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ မျက်ကွယ်၌ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မမေးမမြန်းဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း၊ ဝန်မခံဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် (ပြုအပ်သော) ဥက္ခေပနီယကံသည် မတရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် မညီညွတ်သောကံ မကောင်းသဖြင့် ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် (ပြုအပ်သော) ဥက္ခေပနီယကံသည်လည်း မတရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် မညီညွတ်သောကံ မကောင်းသဖြင့် ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ အာပတ်မသင့်ဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း၊ ဒေသနာဂါမ် မဟုတ်သော အာပတ်ဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ဒေသနာကြား ပြီးသော အာပတ်ဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။ မစောဒနာဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မအောက်မေ့စေဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း၊ အာပတ်သို့ မတင်ဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။ မျက်ကွယ်၌ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မတရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မညီမညွတ် တကွဲတပြားစီဖြစ်လျက် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။ မမေးမမြန်းဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မတရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မညီ မညွတ် တကွဲတပြားစီဖြစ်လျက် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။ ဝန်မခံဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မတရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မညီ မညွတ် တကွဲတပြားစီဖြစ်လျက် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။ အာပတ်မသင့်ဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မတရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မညီမညွတ် တကွဲတပြားစီဖြစ်လျက် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။ ဒေသနာဂါမ် မဟုတ်သော အာပတ်ဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မတရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မညီမညွတ် တကွဲတပြားစီဖြစ်လျက် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။ ဒေသနာကြားပြီးသော အာပတ်ဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မတရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မညီမညွတ် တကွဲတပြားစီဖြစ်လျက် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။ မစောဒနာဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မတရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မညီမညွတ် တကွဲတပြားစီ ဖြစ်လျက် ပြုလုပ် ခြင်း။ပ။ မအောက်မေ့စေဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မတရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မညီမညွတ် တကွဲတပြားစီဖြစ်လျက် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။ အာပတ်သို့မတင်ဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မတရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မညီမညွတ် တကွဲ တပြားစီဖြစ်လျက် ပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့်ပြည့်စုံသော အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် (ပြုအပ်သော) ဥက္ခေပနီယကံသည် မတရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် မညီညွတ်သောကံ မကောင်းသဖြင့် ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။
အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် ပြုအပ်သော ဥက္ခေပနီယကံ၌ မတရားသောကံ တစ်ဆယ့်နှစ်ပါး ပြီး၏။
--တရားသောကံ တစ်ဆယ့်နှစ်ပါး
֍ ၅၈
။ ရဟန်းတို့ အင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် (ပြုအပ်သော) ဥက္ခေပနီယကံသည် တရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် ညီညွတ်သောကံ ကောင်းစွာ ပြေငြိမ်းသောကံဖြစ်၏။ မျက်မှောက်၌ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မေးမြန်း၍ ပြုလုပ်ခြင်း၊ ဝန်ခံသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါး နှင့် ပြည့်စုံသော အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် (ပြုအပ်သော) ဥက္ခေပနီယကံသည် တရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် ညီညွတ်သောကံ ကောင်းစွာ ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် (ပြုအပ်သော) ဥက္ခေပနီယကံသည်လည်း တရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် ညီညွတ်သောကံ ကောင်းစွာ ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ အာပတ်သင့်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ဒေသနာဂါမ်ဖြစ်သော အာပတ်ဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ဒေသနာမကြား အပ်သေးသော အာပတ်ဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။ စောဒနာ၍ ပြုလုပ်ခြင်း၊ အောက်မေ့စေ၍ ပြုလုပ်ခြင်း၊ အာပတ်သို့ တင်၍ ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။ မျက်မှောက်၌ ပြုလုပ်ခြင်း၊ တရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ညီညွတ်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။ မေးမြန်း၍ ပြုလုပ်ခြင်း၊ တရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ညီညွတ်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။ ဝန်ခံသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ တရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ညီညွတ်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။ အာပတ်သင့်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ တရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ညီညွတ်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။ ဒေသနာဂါမ်ဖြစ်သော အာပတ်ဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ တရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ညီညွတ်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။ ဒေသနာ မကြားအပ်သေးသော အာပတ်ဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ တရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ညီညွတ်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။ စောဒနာ၍ ပြုလုပ် ခြင်း၊ တရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ညီညွတ်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။ အောက်မေ့စေ၍ ပြုလုပ်ခြင်း၊ တရား သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ညီညွတ်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။ အာပတ်သို့တင်၍ ပြုလုပ်ခြင်း၊ တရားသဖြင့် ပြုလုပ် ခြင်း၊ ညီညွတ်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် (ပြုအပ်သော) ဥက္ခေပနီယကံသည် တရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် ညီညွတ်သောကံ ကောင်းစွာ ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။
အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် ပြုအပ်သော ဥက္ခေပနီယကံ၌ တရားသောကံ တစ်ဆယ့်နှစ်ပါး ပြီး၏။
--ဥက္ခေပနီယကံ၌ ပြုလိုက ပြုရာသောကံ ခြောက်ပါး
֍ ၅၉
။ ရဟန်းတို့ အင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား သံဃာသည် အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် (ပြုအပ်သော) ဥက္ခေပနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ မျက်ကွယ်မျက်မှောက် ငြင်းခုံလျက် ဆန့်ကျင်ဘက် ပြောကြား စကားများ၍ သံဃာ၌ အဓိကရုဏ်းကို ပြုလုပ်တတ်၏၊ မိုက်မဲ မလိမ္မာ အာပတ်များ ပြားအပိုင်းအခြား မရှိသူ ဖြစ်၏၊ မလျော် မလျောက်ပတ်သော လူသူဆက်ဆံရေးတို့ဖြင့် လူတို့နှင့်ရောယှက် နေထိုင်၏။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် (ပြုအပ်သော) ဥက္ခေပနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအားလည်း အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် (ပြုအပ်သော) ဥက္ခေပနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ လွန်မြတ်သော သီလအရာ၌ သီလပျက်စီး၏၊ လွန်မြတ်သော အကျင့်အရာ၌ အကျင့်ပျက်စီး၏၊ လွန်မြတ်သော အယူဝါဒအရာ၌ အယူဝါဒပျက်စီး၏၊ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် (ပြုအပ်သော) ဥက္ခေပနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။
ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအားလည်း အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် (ပြုအပ်သော) ဥက္ခေပနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ မြတ်စွာဘုရား၏ ကျေးဇူးမဲ့ကို ပြောဆို၏၊ တရား တော်၏ ကျေးဇူးမဲ့ကို ပြောဆို၏၊ သံဃာတော်၏ ကျေးဇူမဲ့ကို ပြောဆို၏၊ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား သံဃာသည် အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် (ပြုအပ်သော) ဥက္ခေပနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။
ရဟန်းတို့ ရဟန်းသုံးမျိုးတို့အား သံဃာသည် အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် (ပြုအပ်သော) ဥက္ခေပနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် မျက်ကွယ် မျက်မှောက် ငြင်းခုံလျက် ဆန့်ကျင် ဘက်ပြောကြား စကားများ၍ သံဃာ၌ အဓိကရုဏ်းကို ပြုလုပ်တတ်၏၊ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် မိုက်မဲ့မလိမ္မာ အာပတ်များပြား အပိုင်းအခြား မရှိသူ ဖြစ်၏၊ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် မလျော်မလျောက်ပတ်သော လူသူဆက်ဆံရေးတို့ဖြင့် လူတို့နှင့် ရောယှက်နေထိုင်၏။ ရဟန်းတို့ ဤရဟန်းသုံးမျိုးတို့အား သံဃာသည် အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် (ပြုအပ်သော) ဥက္ခေပနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။
ရဟန်းတို့ အခြားရဟန်းသုံးမျိုးတို့အားလည်း သံဃာသည် အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် (ပြုအပ်သော) ဥက္ခေပနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် လွန်မြတ်သော သီလအရာ၌ သီလ ပျက်စီး၏၊ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် လွန်မြတ်သော အကျင့်အရာ၌ အကျင့်ပျက်စီး၏၊ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် လွန်မြတ်သော အယူဝါဒအရာ၌ အယူဝါဒပျက်စီး၏၊ ရဟန်းတို့ ဤရဟန်းသုံးမျိုးတို့အားလည်း သံဃာသည် အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် (ပြုအပ်သော) ဥက္ခေပနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။
ရဟန်းတို့ အခြားရဟန်းသုံးမျိုးတို့အားလည်း သံဃာသည် အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် (ပြုအပ်သော) ဥက္ခေပနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် မြတ်စွာဘုရား၏ ကျေးဇူးမဲ့ကို ပြောဆို၏၊ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် တရားတော်၏ ကျေးဇူးမဲ့ကို ပြောဆို၏၊ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် သံဃာ တော်၏ ကျေးဇူးမဲ့ကို ပြောဆို၏၊ ရဟန်းတို့ ဤရဟန်းသုံးမျိုးတို့အား သံဃာသည် အာပတ်ကို မကုစား ခြင်းကြောင့် (ပြုအပ်သော) ဥက္ခေပနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။
အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် ပြုအပ်သော ဥက္ခေပနီယကံ၌ ပြုလိုက ပြုရာသောကံ ခြောက်ပါး ပြီး၏။
--ကျင့်ဝတ် လေးဆယ့်သုံးပါး
֍ ၆၀
။ ရဟန်းတို့ အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် ဥက္ခေပနီယကံ ပြုအပ်သော ရဟန်းသည် ကောင်းစွာ ကျင့်ရမည်။ ဤ(ဆိုလတ္တံ့သည်) ကား ထိုသို့ကျင့်ရာ၌ ကောင်းစွာကျင့်ရာသော ကျင့်ဝတ် တည်း၊ (ထိုရဟန်းသည် ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာ ပြုလုပ်၍) ပဉ္စင်းခံ မပေးရ၊ နိဿရည်း မပေးရ၊ သာမဏေကို မလုပ်ကျွေး မပြုစုစေရ၊ ရဟန်းမိန်းမတို့အား ဆုံးမရန် သမုတ်ခြင်းကို မသာယာမနှစ်သက်ရ၊ သမ္မုတိရသော်လည်း ရဟန်းမိန်းမတို့ကို မဆုံးမရ၊ သံဃာက အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် ဥက္ခေပနီယကံ ပြုကြောင်းဖြစ်သော အာပတ်သို့ မရောက်ရ၊ အလားတူ အခြားအာပတ်သို့ဖြစ်စေ၊ ထို့ထက် ယုတ်ကြမ်းသော အာပတ်သို့ဖြစ်စေ မရောက်ရ၊ ကံကို မကဲ့ရဲ့ရ၊ ကံပြုသော ရဟန်းတို့ကို မကဲ့ရဲ့ရ၊ ပကတတ်ရဟန်း၏ ရှိခိုးခြင်းကို ခရီးဦးကြိုဆိုခြင်းကို လက်အုပ်ချီခြင်းကို အရိုအသေပြုခြင်းကို နေရာကို ရှေးရှု ဆောင်ခြင်းကို ‘နေရာခင်းခြင်းကို’ အိပ်ရာကို ရှေးရှုဆောင်ခြင်းကို ‘အိပ်ရာခင်းခြင်းကို’ ခြေဆေးရေကို ခြေဆေးအင်းပျဉ် ခြေပွတ်အိုးခြမ်းကို သပိတ်သင်္ကန်းလှမ်းယူခြင်းကို ရေချိုးရာ၌ ကျောက်ကုန်း၌ ချေးပွတ် ခြင်းကို မသာယာရ၊ ပကတတ်ရဟန်းကို သီလပျက်စီးမှုဖြင့် မစွပ်စွဲရ၊ အကျင့်ပျက်စီးမှုဖြင့် မစွပ်စွဲရ၊ အယူဝါဒပျက်စီးမှုဖြင့် မစွပ်စွဲရ၊ အသက်မွေးခြင်းပျက်စီးမှုဖြင့် မစွပ်စွဲရ၊ ရဟန်းအချင်းချင်း ကွဲပြားအောင် မပြုရ ‘ကုန်းမတိုက်ရ’၊ လူတို့၏တံခွန်ဖြစ်သော အဝတ်ကို မဆောင်ရ၊ တိတ္ထိတို့၏ တံခွန်ဖြစ်သော အဝတ်ကို မဆောင်ရ၊ တိတ္ထိတို့ကို မမှီဝဲရ၊ ရဟန်းတို့ကို မှီဝဲရမည်၊ ရဟန်းကျင့်ဝတ်၌ ကျင့်ရမည်၊ ပကတတ်ရဟန်းနှင့်အတူ တစ်မိုးတည်းသော ကျောင်း၌ မနေရ၊ တစ်မိုးတည်းသော ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်၌ မနေရ၊ တစ်မိုးတည်းသော ကျောင်း၌လည်းကောင်း၊ ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်၌လည်းကောင်း မနေရ၊ ပကတတ်ရဟန်းကို မြင်လျှင် နေရာမှ ထရမည်၊ ပကတတ်ရဟန်းကို ကျောင်းတွင်း၌လည်းကောင်း၊ ကျောင်းပြင်၌လည်းကောင်း မခြုတ်ခြယ်ရ၊ ပကတတ်ရဟန်း၏ ဥပုသ်ကို (ဆိုင်းငံ့၍) မထားရ၊ ပဝါရဏာကို (ဆိုင်းငံ့၍) မထားရ၊ ဆိုဆုံးမခြင်းကို မပြုရ၊ အကြီးအမှူးအရာကို မယူရ၊ ခွင့်မတောင်းရ၊ မစောဒနာရ၊ မအောက်မေ့စေရ၊ (ပကတတ်) ရဟန်းတို့နှင့် မရောယှက်ရ၊ (ဤကား ကျင့်ဝတ်တည်း)။အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် ပြုအပ်သော ဥက္ခေပနီယကံ၌ ကျင့်ဝတ် လေးဆယ့်သုံးပါး ပြီး၏။
--֍ ၆၁
။ ထိုအခါ သံဃာသည် ဆန္နရဟန်းအား အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် (ပြုအပ်သော) သံဃာနှင့်အတူ သုံးဆောင်ခြင်းမရှိသော ဥက္ခေပနီယကံကို ပြု၏၊ အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် သံဃာ က ဥက္ခေပနီယကံ ပြုထားသော ထိုဆန္နရဟန်းသည် ထိုကျောင်းတိုက်မှ အခြားကျောင်းတိုက်သို့ သွား၏။ထိုကျောင်းတိုက်ရှိ ရဟန်းတို့သည် ရှိမခိုးကုန်၊ ခရီးဦးမကြိုဆိုကုန်၊ လက်အုပ်ချီမှုကို မပြုကုန်၊ ရိုသေမှုကို မပြုကုန်၊ ကောင်းစွာ မပြုစုကုန်၊ မလေးစားကုန်၊ မမြတ်နိုးကုန်၊ မပူဇော်ကုန်။
ရဟန်းတို့က ကောင်းစွာ မပြုစု မလေးစားကြ မမြတ်နိုး မပူဇော်ကြသောကြောင့် မရိုသေမှုသည် နှိပ်စက်အပ်သည်ဖြစ်၍ ထိုဆန္နရဟန်းသည် ထိုကျောင်းတိုက်မှလည်း အခြားကျောင်းတိုက်သို့ သွားပြန်၏။
ထိုကျောင်းတိုက်ရှိ ရဟန်းတို့ကလည်း ရှိမခိုးကုန်၊ ခရီးဦးမကြိုဆိုကုန်၊ လက်အုပ်ချီမှုကို မပြုကုန်၊ ရိုသေမှုကို မပြုကုန်၊ ကောင်းစွာ မပြုစုကုန်၊ မလေးစားကုန်၊ မမြတ်နိုးကုန်၊ မပူဇော်ကုန်။
ရဟန်းတို့သည် ကောင်းစွာ မပြုစု မလေးစားကြ မမြတ်နိုး မပူဇော်ကြသောကြောင့် မရိုသေမှုသည် နှိပ်စက်အပ်သည်ဖြစ်၍ ထိုဆန္နရဟန်းသည် ထိုကျောင်းတိုက်မှလည်း အခြားကျောင်းတိုက်သို့ သွားပြန်၏။
ထိုကျောင်းတိုက်ရှိ ရဟန်းတို့ကလည်း ရှိမခိုးကုန်၊ ခရီးဦးမကြိုဆိုကုန်၊ လက်အုပ်ချီမှုကို မပြုကုန်၊ ရိုသေမှုကို မပြုကုန်၊ ကောင်းစွာ မပြုစုကုန်၊ မလေးစားကုန်၊ မမြတ်နိုးကုန်၊ မပူဇော်ကုန်။
ရဟန်းတို့က ကောင်းစွာ မပြုစု မလေးစားကြ မမြတ်နိုး မပူဇော်ကြသောကြောင့် မရိုသေမှုသည် နှိပ်စက်အပ်သည်ဖြစ်၍ ထိုဆန္နရဟန်းသည် ကောသမ္ဗီသို့ တစ်ဖန် ပြန်လာ၏။
ထိုဆန္နရဟန်းသည် ကောင်းစွာ ကျင့်၏၊ (မာန်တည်းဟူသော) အမွေးကို ချ၏၊ ကံမှ ထွက်မြောက် ကြောင်း ကျင့်ဝတ်ကို ကျင့်၏၊ ရဟန်းတို့သို့ ချဉ်းကပ်၍-
“ငါ့သျှင်တို့ အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် သံဃာက ဥက္ခေပနီယကံ ပြုထားသော အကျွန်ုပ်သည် ကောင်းစွာ ကျင့်ပါ၏၊ (မာန်တည်းဟူသော) အမွေးကို ချပါ၏၊ ကံမှ ထွက်မြောက် ကြောင်း ကျင့်ဝတ်ကို ကျင့်ပါ၏၊ အကျွန်ုပ်သည် အဘယ်သို့ ကျင့်အပ်ပါသေးသနည်း”ဟု မေး၏။
ရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ သို့ဖြစ်လျှင် ဆန္နရဟန်းအား အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် (ပြုထားသော) ဥက္ခေပနီယကံကို ငြိမ်းစေလော့။
--မငြိမ်းစေအပ်သောအကြောင်း လေးဆယ့်သုံးပါး
֍ ၆၂
။ ရဟန်းတို့ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် (ပြုထားသော) ဥက္ခေပနီယကံကို မငြိမ်းစေရ။ (ထိုရဟန်းသည် ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာ ပြုလုပ်၍) ပဉ္စင်းခံပေး၏၊ နိဿရည်း ပေး၏၊ သာမဏေကို ပြုစုလုပ်ကျွေးစေ၏၊ ရဟန်းမိန်းမတို့အား ဆုံးမရန် သမုတ်ခြင်းကို သာယာနှစ်သက်၏၊ သမ္မုတိရ၍လည်း ရဟန်းမိန်းမတို့ကို ဆုံးမ၏၊ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် (ပြုထားသော) ဥက္ခေပနီယကံကို မငြိမ်းစေရ။ရဟန်းတို့ အခြား အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအားလည်း အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် (ပြုထားသော) ဥက္ခေပနီယကံကို မငြိမ်းစေရ။ သံဃာက အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် ပြုထားသော ဥက္ခေပနီယကံ ပြုကြောင်းဖြစ်သော အာပတ်သို့ ရောက်၏၊ အလားတူ အခြားအာပတ်သို့ ဖြစ်စေ၊ ထို့ထက် ယုတ်ကြမ်းသော အာပတ်သို့ ဖြစ်စေ ရောက်၏၊ ကံကို ကဲ့ရဲ့၏၊ ကံပြုသော ရဟန်းတို့ကို ကဲ့ရဲ့၏။ပ။
ပကတတ်ရဟန်း၏ ရှိခိုးခြင်းကို ခရီးဦးကြိုဆိုခြင်းကို လက်အုပ်ချီခြင်းကို အရိုအသေပြုခြင်းကို နေရာခင်းခြင်းကို သာယာနှစ်သက်၏။ပ။
ပကတတ်ရဟန်း၏ အိပ်ရာခင်းခြင်းကို ခြေဆေးရေ (တည်ထားခြင်း) ကို ခြေဆေးအင်းပျဉ်နှင့် ခြေပွတ် အိုးခြမ်းထားခြင်းကို သပိတ်သင်္ကန်းလှမ်းယူခြင်းကို ရေချိုးရာ၌ ကျောက်ကုန်း၌ ချေးပွတ်မှုကို သာယာ့နှစ်သက်၏။ပ။
ပကတတ်ရဟန်းကို သီလပျက်စီးခြင်းဖြင့် စွပ်စွဲ၏၊ အကျင့်ပျက်စီးခြင်းဖြင့် စွပ်စွဲ၏၊ အယူပျက်စီး ခြင်းဖြင့် စွပ်စွဲ၏၊ အသက်မွေးမှုပျက်စီးခြင်းဖြင့် စွပ်စွဲ၏၊ ရဟန်း အချင်းချင်း ကွဲပြားစေ၏။ပ။
လူတို့၏ တံခွန်ဖြစ်သော အဝတ်ကို ဆောင်၏၊ တိတ္ထိတို့၏ တံခွန်ဖြစ်သော အဝတ်ကို ဆောင်၏၊ တိတ္ထိတို့ကို မှီဝဲဆည်းကပ်၏၊ ရဟန်းတို့ကို မမှီဝဲ မဆည်းကပ်၊ ရဟန်းကျင့်ဝတ်၌ မကျင့်။ပ။
ပကတတ်ရဟန်းနှင့်အတူ တစ်မိုးတည်းသော ကျောင်း၌ နေ၏၊ တစ်မိုးတည်းသော ဇရပ်တန် ဆောင်း စသည်၌ နေ၏၊ တစ်မိုးတည်းသော ကျောင်း၌လည်းကောင်း၊ ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်၌လည်းကောင်း နေ၏၊ ပကတတ်ရဟန်းကို မြင်၍ နေရာမှ မထ၊ ပကတတ်ရဟန်းကို ကျောင်းတွင်း၌လည်းကောင်း၊ ကျောင်းပြင်၌လည်းကောင်း ခြုတ်ခြယ်၏၊ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် ပြုထားသော ဥက္ခေပနီယကံကို မငြိမ်းစေရ။
ရဟန်းတို့ အင်္ဂါရှစ်ပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် (ပြုထားသော) ဥက္ခေပနီယကံကို မငြိမ်းစေရ။ ပကတတ်ရဟန်း၏ ဥပုသ်ကို (ဆိုင်းငံ့၍) ထား၏၊ ပဝါရဏာကို (ဆိုင်းငံ့၍) ထား၏၊ ဆိုဆုံးမခြင်းကို ပြု၏၊ အကြီးအမှူးအရာကို ယူ၏၊ ခွင့်တောင်း၏၊ စောဒနာ၏၊ အောက်မေ့စေ၏၊ (ပကတတ်) ရဟန်းတို့နှင့် ရောယှက်၏၊ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါရှစ်ပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် (ပြုထားသော) ဥက္ခေပနီယကံကို မငြိမ်းစေရ။
အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် ပြုအပ်သော ဥက္ခေပနီယကံ၌ မငြိမ်းစေအပ်သောအကြောင်း လေးဆယ့်သုံးပါးပြီး၏။
--ငြိမ်းစေအပ်သောအကြောင်း လေးဆယ့်သုံးပါး
֍ ၆၃
။ ရဟန်းတို့ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် (ပြုထားသော) ဥက္ခေပနီယကံကို ငြိမ်းစေရမည်။ (ထိုရဟန်းသည် ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာ ပြုလုပ်၍) ပဉ္စင်းခံမပေး၊ နိဿရည်းမပေး၊ သာမဏေကို မလုပ်ကျွေး မပြုစုစေ၊ ရဟန်းမိန်းမတို့အား ဆုံးမရန် သမုတ်ခြင်းကိုလည်း မသာယာ မနှစ်သက်၊ သမုတ်ခံရသော်လည်း ရဟန်းမိန်းမတို့ကို မဆုံးမ။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် ပြုထားသော ဥက္ခေပနီယ ကံကို ငြိမ်းစေရမည်။ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအားလည်း အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် (ပြုထားသော) ဥက္ခေပနီယကံကို ငြိမ်းစေရမည်။ အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် သံဃာက ပြုထားသော ဥက္ခေပနီယကံ ပြုကြောင်းဖြစ်သော အာပတ်သို့ မရောက်၊ အလားတူ အခြားအာပတ်သို့ ဖြစ်စေ၊ ထို့ထက် ယုတ်ကြမ်းသော အာပတ်သို့ ဖြစ်စေ မရောက်၊ ကံကို မကဲ့ရဲ့၊ ကံပြုသော ရဟန်းတို့ကို မကဲ့ရဲ့။ပ။
ပကတတ်ရဟန်း၏ ရှိခိုးခြင်းကို ခရီးဦးကြိုဆိုခြင်းကို လက်အုပ်ချီမှုကို ရိုသေမှုကို နေရာခင်းခြင်းကို မသာယာ။ပ။
ပကတတ်ရဟန်း၏ အိပ်ရာခင်းခြင်းကို ခြေဆေးရေ (တည်ထားခြင်း) ကို ခြေဆေးအင်းပျဉ်နှင့် ခြေပွတ် အိုးခြမ်းထားခြင်းကို သပိတ်သင်္ကန်းလှမ်းယူခြင်းကို ရေချိုးရာ၌ ကျောက်ကုန်း၌ ချေးပွတ်ခြင်းကို မသာယာ။ပ။
ပကတတ်ရဟန်းကို သီလပျက်စီးခြင်းဖြင့် မစွပ်စွဲ၊ အကျင့်ပျက်စီးခြင်းဖြင့် မစွပ်စွဲ၊ အယူပျက်စီးခြင်း ဖြင့်မစွပ်စွဲ၊ အသက်မွေးမှု ပျက်စီးခြင်းဖြင့် မစွပ်စွဲ၊ ရဟန်းအချင်းချင်း မကွဲပြားစေ။ပ။
လူတို့၏ တံခွန်ဖြစ်သော အဝတ်ကို မဝတ်၊ တိတ္ထိတို့၏ တံခွန်ဖြစ်သော အဝတ်ကို မဝတ်၊ တိတ္ထိတို့ကို့မမှီဝဲမဆည်းကပ်၊ ရဟန်းတို့ကို မှီဝဲဆည်းကပ်၏၊ ရဟန်းကျင့်ဝတ်၌ ကျင့်၏။ပ။
ပကတတ်ရဟန်းနှင့် အတူ တစ်မိုးတည်းသောကျောင်း၌ မနေ၊ တစ်မိုးတည်းသော ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်၌ မနေ၊ တစ်မိုးတည်းသော ကျောင်း၌လည်းကောင်း၊ ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်၌လည်းကောင်း မနေ၊ ပကတတ်ရဟန်းကို မြင်လျှင် နေရာမှ ထ၏၊ ပကတတ်ရဟန်းကို ကျောင်းတွင်း၌လည်းကောင်း၊ ကျောင်းပြင်၌လည်းကောင်း မခြုတ်ခြယ်။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် ပြုထားသော ဥက္ခေပနီယကံကို ငြိမ်းစေရမည်။
ရဟန်းတို့ အင်္ဂါရှစ်ပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် ပြုထားသော ဥက္ခေပနီယကံကို ငြိမ်းစေရမည်။ ပကတတ်ရဟန်း၏ ဥပုသ်ကို (ဆိုင်းငံ့၍) မထား။ ပဝါရဏာကို (ဆိုင်းငံ့၍) မထား၊ ဆိုဆုံးမခြင်းကို မပြု၊ အကြီးအမှူးအရာကို မယူ၊ ခွင့်မတောင်း၊ မစောဒနာ၊ မအောက်မေ့စေ၊ (ပကတတ်) ရဟန်းတို့နှင့် မရောယှက်။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါရှစ်ပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် ပြုထားသော ဥက္ခေပနီယကံကို ငြိမ်းစေရမည်။
အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် ပြုအပ်သော ဥက္ခေပနီယကံ၌ ငြိမ်းစေအပ်သောအကြောင်း လေးဆယ့်သုံးပါး ပြီး၏။
--֍ ၆၄
။ ရဟန်းတို့ ဤသို့ ငြိမ်းစေရမည်။ရဟန်းတို့ သို့ဖြစ်လျှင် ဆန္နရဟန်းသည် သံဃာသို့ ချဉ်းကပ်၍ လက်ဝဲတစ်ဖက် ပခုံးထက်၌ ဧကသီကို စံပယ်တင်ပြီးလျှင် သီတင်းကြီး ရဟန်းတို့၏ ခြေတို့ကို ရှိခိုး၍ ဆောင့်ကြောင့်ထိုင်လျက် လက် အုပ်ချီကာ-
“အသျှင်ဘုရားတို့ အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် သံဃာက ဥက္ခေပနီယကံ ပြုထားသော အကျွန်ုပ်သည် ကောင်းစွာ ကျင့်ပါ၏၊ (မာန်တည်းဟူသော) အမွေးကို ချပါ၏၊ ကံမှ ထွက်မြောက် ကြောင်း ကျင့်ဝတ်ကို ကျင့်ပါ၏၊ အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် (ပြုထားသော) ဥက္ခေပနီယကံ ငြိမ်းမှုကို တောင်းပါ၏”ဟု ပြောဆိုရမည်။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းရမည်။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းရမည်။ ကျွမ်းကျင် လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာကို သိစေရမည်-
“အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် သံဃာက ဥက္ခေပနီယကံ ပြုအပ်သော ဤဆန္နရဟန်းသည် ကောင်းစွာ ကျင့်၏၊ (မာန်တည်းဟူသော) အမွေးကို ချ၏၊ ကံမှ ထွက်မြောက်ကြောင်း ကျင့်ဝတ်ကို ကျင့်၏၊ အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် (ပြုထားသော) ဥက္ခေပနီယကံ ငြိမ်းမှုကို တောင်း၏၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ သံဃာသည် ဆန္နရဟန်းအား အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် ပြုထားသော ဥက္ခေပနီယကံကို ငြိမ်းစေရာ၏၊ ဤကား သိစေခြင်းတည်း။
အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် သံဃာက ဥက္ခေပနီယကံ ပြုအပ်သော ဤဆန္နရဟန်းသည် ကောင်းစွာ ကျင့်၏၊ (မာန်တည်းဟူသော) အမွေးကို ချ၏၊ ကံမှ ထွက်မြောက်ကြောင်း ကျင့်ဝတ်ကို ကျင့်၏၊ အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် (ပြုထားသော) ဥက္ခေပနီယကံ ငြိမ်းမူကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် ဆန္နရဟန်းအား အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် (ပြုထားသော) ဥက္ခေပနီယကံကို ငြိမ်းစေ၏၊ ဆန္နရဟန်းအား အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် (ပြုထားသော) ဥက္ခေပနီယကံ ငြိမ်းမှုကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ်နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း မရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။ပ။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။
အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ အာပတ်ကို မကု စားခြင်းကြောင့် သံဃာက ဥက္ခေပနီယကံ ပြုအပ်သော ဤဆန္နရဟန်းသည် ကောင်းစွာ ကျင့်၏၊ (မာန်တည်းဟူသော) အမွေးကို ချ၏၊ ကံမှ ထွက်မြောက်ကြောင်း ကျင့်ဝတ်ကို ကျင့်၏၊ အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် ပြုအပ်သော ဥက္ခေပနီယကံ ငြိမ်းမှုကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် ဆန္နရဟန်း အား အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် (ပြုအပ်သော) ဥက္ခေပနီယကံကို ငြိမ်းစေ၏၊ ဆန္နရဟန်း အား အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် (ပြုအပ်သော) ဥက္ခေပနီယကံငြိမ်းမှုကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်းရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ်နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း မရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
သံဃာသည် ဆန္နရဟန်းအား အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် (ပြုအပ်သော) ဥက္ခေပနီယ ကံကို ငြိမ်းစေအပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်းရှိ၏၊ ထို့ကြောင့် ဆိတ်ဆိတ်နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ်နေသဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့် အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်ဟု (သိစေရမည်ဟု မိန့်တော် မူ၏)။
ဆဋ္ဌမြောက် အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် ပြုအပ်သော ဥက္ခေပနီယကံ ပြီး၏။
--၇။ ယုတ်မာသောအယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် ပြုအပ်သော ဥက္ခေပနီယကံ
֍ ၆၅
။ ဘုန်းတော်ကြီးသော မြတ်စွာဘုရားသည် သာဝတ္ထိပြည် အနာထပိဏ်သူဌေး၏ အရံဖြစ်သော ဇေတဝန်ကျောင်း၌ သီတင်းသုံးနေတော်မူသောအခါ လင်းတသတ်အမျိုး၌ ဖြစ်ဖူးသော အရိဋ္ဌအမည် ရှိသော ရဟန်းအား “(ဈာန်မဂ်ဖိုလ်၏) အန္တရာယ်ကို ပြုတတ်ကုန်၏ဟု မြတ်စွာဘုရား ဟောထားသော တရားတို့ကို ဟောထားတော်မူသည့်အတိုင်း ငါသိ၏၊ ထိုတရားတို့သည် မှီဝဲသောသူအား (ဈာန် မဂ်ဖိုလ်၏) အန္တရာယ်ကို ပြုခြင်းငှာ မစွမ်းနိုင်”ဟု ယုတ်မာသော မိစ္ဆာအယူသည် ဖြစ်၏။များစွာသော ရဟန်းတို့သည် “လင်းတသတ် အမျိုး၌ ဖြစ်ဖူးသော အရိဋ္ဌအမည်ရှိသော ရဟန်းအား ‘(ဈာန်မဂ်ဖိုလ်၏) အန္တရာယ်ကို ပြုတတ်ကုန်၏ဟု မြတ်စွာဘုရား ဟောထားသော တရားတို့ကို ဟောထားတော်မူသည့်အတိုင်း ငါသိ၏၊ ထိုတရားတို့သည် မှီဝဲသောသူအား (ဈာန်မဂ်ဖိုလ်၏) အန္တရာယ်ကို ပြုခြင်းငှါ မစွမ်းနိုင်’ဟု ယုတ်မာသော မိစ္ဆာအယူသည် ဖြစ်၏”ဟု ကြားကြသည်သာတည်း။
ထိုအခါ ထိုရဟန်းတို့သည် လင်းတသတ် အမျိုး၌ ဖြစ်ဖူးသော အရိဋ္ဌအမည်ရှိသော ရဟန်းထံသို့ ချဉ်းကပ်ပြီးလျှင် လင်းတသတ်အမျိုး၌ ဖြစ်ဖူးသော အရိဋ္ဌအမည်ရှိသော ရဟန်းအား-
“ငါ့သျှင် အရိဋ္ဌ သင့်အား (ဈာန်မဂ်ဖိုလ်၏) အန္တရာယ်ကို ပြုတတ်ကုန်၏ဟု မြတ်စွာဘုရား ဟောထားသော တရားတို့ကို ဟောထားတော်မူသည့်အတိုင်း ငါသိ၏၊ ထိုတရားတို့သည် မှီဝဲသော သူအား (ဈာန်မဂ်ဖိုလ်၏) အန္တရာယ်ကို ပြုခြင်းငှါ မစွမ်းနိုင်ဟု ယုတ်မာသော မိစ္ဆာအယူ ဖြစ်၏ဟူသည် မှန်သလော”ဟု မေးကြကုန်၏။
“ငါ့သျှင်တို့ ကြားသည့်အတိုင်း မှန်ပေ၏၊ (ဈာန်မဂ်ဖိုလ်၏) အန္တရာယ်ကို ပြုတတ်ကုန်၏ဟု မြတ်စွာဘုရား ဟောထားသော တရားတို့ကို ဟောထားတော်မူသည့်အတိုင်း ငါသိပါ၏၊ ထိုတရားတို့သည် မှီဝဲသောသူအား (ဈာန်မဂ်ဖိုလ်၏) အန္တရာယ်ကို ပြုခြင်းငှါ မစွမ်းနိုင်ပါ”ဟု (ဆို၏)။
ငါ့သျှင် အရိဋ္ဌ ဤသို့ မဆိုပါလင့်၊ ဘုန်းတော်ကြီးသော မြတ်စွာဘုရားကို မစွပ်စွဲပါလင့်၊ မြတ်စွာ ဘုရားအား စွပ်စွဲခြင်းသည် မကောင်းချေ၊ မြတ်စွာဘုရားသည် ဤသို့ ဟောတော်မမူရာ။
ငါ့သျှင် အရိဋ္ဌ များစွာသော အကြောင်းဖြင့် မြတ်စွာဘုရားသည် (ဈာန်မဂ်ဖိုလ်၏) အန္တရာယ်ကို့ပြုတတ်ကုန်သော တရားတို့ကို (ဈ န်မဂ်ဖိုလ်၏) အန္တရာယ်ကို ပြုတတ်ကုန်၏ဟု ဟောတော်မူ၏၊ ထိုတရားတို့သည် မှီဝဲသောသူအား အန္တရာယ်ကို ပြုခြင်းငှါ စွမ်းနိုင်သည်သာလျှင်တည်း။
မြတ်စွာဘုရားသည် ကာမဂုဏ်တို့ကို သာယာဖွယ် နည်းကုန်၏၊ ဆင်းရဲများကုန်၏၊ ပူဆွေးခြင်း များကုန်၏၊ ဤကာမဂုဏ်တို့၌ အပြစ်များလှ၏ဟူ၍ ဟောတော်မူ၏။ မြတ်စွာဘုရားသည် ကာမဂုဏ်တို့ကို အသားမကပ်သော အရိုးနှင့် တူကုန်၏၊ ဆင်းရဲများကုန်၏၊ ပူဆွေးခြင်း များကုန်၏၊ ဤကာမဂုဏ်တို့၌ အပြစ်များလှ၏ဟူ၍ ဟောတော်မူ၏။ သားတစ်နှင့် တူကုန်၏ဟူ၍လည်းကောင်း။ပ။ မြက်မီးရှူးနှင့် တူကုန်၏ဟူ၍လည်းကောင်း။ မီးကျီးတွင်းနှင့် တူကုန်၏ဟူ၍လည်းကောင်း။ အိပ်မက်နှင့် တူကုန်၏ဟူ၍လည်းကောင်း။ အငှါးပစ္စည်းနှင့် တူကုန်၏ဟူ၍လည်းကောင်း။ အသီးရှိသော အပင်နှင့် တူကုန်၏ဟူ၍လည်းကောင်း။ စဉ်းတီတုံးနှင့် တူကုန်၏ဟူ၍လည်းကောင်း။ လှံတံကျင်နှင့် တူကုန်၏ဟူ၍လည်းကောင်း။ မြွေဦးခေါင်းနှင့် တူကုန်၏ဟူ၍လည်းကောင်း ဟောတော်မူ၏။ မြတ်စွာဘုရားသည် ကာမဂုဏ်တို့ကို ဆင်းရဲများကုန်၏၊ ပူဆွေးခြင်းများကုန်၏၊ ဤကာမဂုဏ်တို့၌ အပြစ်မျာလှ၏ဟူ၍ ဟောတော်မူ၏ဟု (ပြောဆိုကုန်၏)
--လင်းတသတ် အမျိုး၌ ဖြစ်ဖူးသော အရိဋ္ဌရဟန်းသည် ဤသို့ ထိုရဟန်းတို့က ပြောဆိုပါသော်လည်း-
“ငါ့သျှင်တို့ ကြားသည့်အတိုင်း မှန်ပေ၏၊ (ဈာန်မဂ်ဖိုလ်၏) အန္တရာယ်ကို ပြုတတ်ကုန်၏ဟု မြတ်စွာဘုရားဟောထားသော တရားတို့ကို ဟောထားတော်မူသည့်အတိုင်း ငါသိပါ၏၊ ထိုတရားတို့သည် မှီဝဲသောသူအား (ဈာန်မဂ်ဖိုလ်၏) အန္တရာယ်ကို ပြုခြင်းငှါ မစွမ်းနိုင်ပါ”ဟု ထိုရှေးအတူသာလျှင် ထိုယုတ်မာသော မိစ္ဆာအယူကို အစွမ်းကုန် မှားသောအားဖြင့် သုံးသပ်ကာ စွဲစွဲမြဲမြဲ ပြောဆို၏။
ထိုရဟန်းတို့သည် လင်းတသတ် အမျိုး၌ ဖြစ်ဖူးသော အရိဋ္ဌရဟန်းအား ယုတ်မာသော ထိုမိစ္ဆာ အယူမှ လွတ်စေခြင်းငှါ မတတ်နိုင်ကြသောအခါ မြတ်စွာဘုရားထံသို့ ချဉ်းကပ်၍ ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် ဤအကြောင်းအရာကြောင့် ရဟန်းအပေါင်းကို စည်းဝေးစေ၍ လင်းတ သတ် အမျိုး၌ ဖြစ်ဖူးသော အရိဋ္ဌရဟန်းအား “အရိဋ္ဌ သင့်အား (ဈာန်မဂ်ဖိုလ်၏) အန္တရာယ်ကို ပြုတတ်ကုန်၏ဟု မြတ်စွာဘုရား ဟောထားသော တရားတို့ကို ဟောထားတော်မူသည့်အတိုင်း ငါသိပါ၏၊ ထိုတရားတို့သည် မှီဝဲသောသူအား (ဈာန်မဂ်ဖိုလ်၏) အန္တရာယ်ကို ပြု ခြင်းငှါ မစွမ်းနိုင်ဟု ယုတ်မာသော မိစ္ဆာအယူဖြစ်၏ဟူသည် မှန်သလော”ဟု စိစစ်မေးမြန်းတော်မူ၏။
အသျှင်ဘုရား ကြားတော်မူသည့်အတိုင်း မှန်ပါ၏၊ (ဈာန်မဂ်ဖိုလ်၏) အန္တရာယ်ကို ပြုတတ်ကုန်၏ဟု မြတ်စွာဘုရား ဟောထားသော တရားတို့ကို ဟောထားတော်မူသည့်အတိုင်း သိပါ၏၊ ထိုတရားတို့သည် မှီဝဲသောသူအား (ဈာန်မဂ်ဖိုလ်၏) အန္တရာယ်ကို ပြုခြင်းငှါ မစွမ်းနိုင်ပါဟု (လျှောက်၏)။
(မဂ်ဖိုလ်မှ) အချည်းနှီးဖြစ်သော ယောက်ျား ငါသည် အဘယ်သူအား ဤသို့ တရားဟောတော်မူသည်ကို သင်သိသနည်း၊ (မဂ်ဖိုလ်မှ) အချည်းနှီးဖြစ်သော ယောက်ျား ငါသည် များစွာသော အကြောင်း ဖြင့် (ဈာန်မဂ်ဖိုလ်၏) အန္တရာယ်ကို ပြုတတ်ကုန်သော တရားတို့ကို (ဈာန်မဂ်ဖိုလ်၏) အန္တရာယ်ကို ပြုတတ်ကုန်၏ဟူ၍ ဟောတော်မူသည် မဟုတ်ပါလော၊ ထိုတရားတို့သည် မှီဝဲသော ရဟန်းအား (ဈာန် မဂ်ဖိုလ်၏) အန္တရာယ်ကို ပြုခြင်းငှါ စွမ်းနိုင်သည်သာလျှင်တည်း။
ငါသည် ကာမဂုဏ်တို့ကို သာယာဖွယ် နည်းကုန်၏၊ ဆင်းရဲများကုန်၏၊ ပူဆွေးခြင်း များကုန်၏၊ ဤကာမဂုဏ်တို့၌ အပြစ်များလှ၏ဟူ၍ ဟောတော်မူ၏၊ ငါသည် ကာမဂုဏ်တို့ကို အသားမကပ်သော အရိုးနှင့် တူကုန်၏ဟူ၍လည်းကောင်း။ပ။ သားတစ်နှင့် တူကုန်၏ဟူ၍လည်းကောင်း။ပ။ မြက်မီးရှူးနှင့် တူကုန်၏ဟူ၍လည်းကောင်း။ပ။ မီးကျီးတွင်းနှင့် တူကုန်၏ဟူ၍လည်းကောင်း။ အိပ်မက်နှင့် တူကုန်၏ဟူ ၍လည်းကောင်း။ အငှါးပစ္စည်းနှင့် တူကုန်၏ဟူ၍လည်းကောင်း။ အသီးရှိသော အပင်နှင့် တူကုန်၏ဟူ၍့လည်းကောင်း။ စဉ်းတီတုံးနှင့်တူကုန်၏ဟူ၍လည်းကောင်း။ လှံတံကျင်နှင့် တူကုန်၏ဟူ၍လည်းကောင်း။ မြွေဦးခေါင်းနှင့် တူကုန်၏ဟူ၍လည်းကောင်း ဟောတော်မူ၏၊ ငါသည် ကာမဂုဏ်တို့ကို သာယာဖွယ် နည်းကုန်၏၊ ဆင်းရဲများကုန်၏၊ ပူဆွေးခြင်း များကုန်၏၊ ဤကာမဂုဏ်တို့၌ အပြစ်များလှ၏ဟူ၍ ဟောတော်မူသည် မဟုတ်ပါလော။
(မဂ်ဖိုလ်မှ) အချည်းနှီးဖြစ်သော ယောက်ျား ထိုသို့ ငါဟောထားပါလျက် သင်သည် မိမိ၏ မကောင်းသော စွဲယူခြင်းဖြင့် ငါတို့ကိုလည်း စွပ်စွဲဘိ၏၊ မိမိကိုယ်ကိုလည်း တူးဖြိုဖျက်ဆီးဘိ၏၊ အကုသိုလ် တရားကိုလည်း များစွာ ပွါးစေဘိ၏၊ (မဂ်ဖိုလ်မှ) အချည်းနှီးဖြစ်သော ယောက်ျား သင့်အား ထိုယုတ်မာသော မိစ္ဆာအယူသည် ကာလရှည်မြင့်စွာ အစီးအပွါး မရှိခြင်းငှါ ဆင်းရဲခြင်းငှါ ဖြစ်လတ္တံ့။ (မဂ်ဖိုလ်မှ) အချည်းနှီးဖြစ်သော ယောက်ျားဤ(သင်ပြုမိသောအမှု) သည် မကြည်ညိုသေးသော သူတို့အား ကြည်ညို စေခြင်းငှါလည်းကောင်း။ပ။ ကဲ့ရဲ့တော်မူ၍။ပ။ တရားစကားကို ဟောတော်မူပြီးလျှင် ရဟန်းတို့အား-
--ရဟန်းတို့ သို့ဖြစ်လျှင် သံဃာသည် လင်းတသတ် အမျိုး၌ ဖြစ်ဖူးသော အရိဋ္ဌရဟန်းအား ယုတ်မာသော အယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် သံဃာနှင့်အတူ သုံးဆောင်ခြင်းမရှိသော ဥက္ခေပနီယကံကို ပြုလော့ဟု မိန့်တော်မူ၏။
ရဟန်းတို့ ဤသို့ ပြုရမည်၊ ရှေးဦးစွာ အရိဋ္ဌရဟန်းကို စောဒနာရမည်၊ စောဒနာပြီးနောက် အောက်မေ့စေရမည်၊ အောက်မေ့စေပြီးနောက် အာပတ်သို့ တင်ရမည်၊ အာပတ်သို့ တင်ပြီးနောက် ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာကို သိစေရမည်-
֍ ၆၆
။ “အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ လင်းတ သတ်အမျိုး၌ ဖြစ်ဖူးသော အရိဋ္ဌရဟန်းအား (ဈာန်မဂ်ဖိုလ်၏) အန္တရာယ်ကို ပြုတတ်ကုန်၏ဟု မြတ်စွာဘုရား ဟောထားသော တရားတို့ကို ဟောထားတော်မူသည့်အတိုင်း ငါသိ၏၊ ထိုတရားတို့သည် မှီဝဲသော သူအား (ဈာန်မဂ်ဖိုလ်၏) အန္တရာယ်ကို ပြုခြင်းငှါ မစွမ်းနိုင်ဟု ယုတ်မာသော မိစ္ဆာအယူသည် ဖြစ်၏။ ထိုအရိဋ္ဌရဟန်းသည် ထိုမိစ္ဆာအယူကို မစွန့်၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ သံဃာသည် လင်းတသတ် အမျိုး၌ ဖြစ်ဖူးသော အရိဋ္ဌရဟန်းအား ထိုမိစ္ဆာအယူကို မစွန့်သောကြောင့် သံဃာနှင့်အတူ သုံးဆောင်ခြင်း မရှိသော ဥက္ခေပနီယကံကို ပြုရာ၏၊ ဤကား သိစေခြင်းတည်း။အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ လင်းတသတ် အမျိုး၌ ဖြစ်ဖူးသော အရိဋ္ဌရဟန်းအား ‘(ဈာန်မဂ်ဖိုလ်၏) အန္တရာယ်ကို ပြုတတ်ကုန်၏ဟု မြတ်စွာ ဘုရား ဟောထားသော တရားတို့ကို ဟောထားတော်မူသည့်အတိုင်း ငါသိ၏၊ ထိုတရားတို့သည် မှီဝဲသော သူအား (ဈာန်မဂ် ဖိုလ်၏) အန္တရာယ်ကို ပြုခြင်းငှါ မစွမ်းနိုင်’ဟု ယုတ်မာသော မိစ္ဆာ အယူသည် ဖြစ်၏။
ထိုအရိဋ္ဌရဟန်းသည် ထိုမိစ္ဆာအယူကို မစွန့်၊ သံဃာသည် လင်းတသတ် အမျိုး၌ ဖြစ်ဖူးသော အရိဋ္ဌရဟန်းအား ထိုယုတ်မာသော မိစ္ဆာအယူကို မစွန့်သောကြောင့် သံဃာနှင့်အတူ သုံးဆောင်ခြင်း မရှိသော ဥက္ခေပနီယကံကို ပြုရာ၏၊ လင်းတသတ် အမျိုး၌ ဖြစ်ဖူးသော အရိဋ္ဌ ရဟန်းအား ယုတ်မာသော မိစ္ဆာအယူကို မစွန့်သောကြောင့် သံဃာနှင့်အတူ သုံးဆောင်ခြင်း မရှိသော ဥက္ခေပနီယကံပြုခြင်းကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ် နေရာ၏၊ အကြင် အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း မရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏၊ ။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။ပ။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်း ကို ပြောကြားပါ၏။
အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ လင်းတသတ် အမျိုး၌ ဖြစ်ဖူးသော အရိဋ္ဌရဟန်းအား ‘(ဈာန်မဂ်ဖိုလ်၏) အန္တရာယ်ကို ပြုတတ်ကုန်၏ဟု မြတ်စွာဘုရားဟောထားသော တရားတို့ကို ဟောထားတော်မူသည့်အတိုင်း ငါသိ၏၊ ထိုတရားတို့သည် မှီဝဲသော သူအား (ဈာန်မဂ်ဖိုလ်၏) အန္တရာယ်ကို ပြုခြင်းငှါ မစွမ်းနိုင်’ဟု ယုတ်မာသော မိစ္ဆာအယူသည် ဖြစ်၏၊ ထိုရဟန်းသည် ထိုမိစ္ဆာအယူကို မစွန့်၊ သံဃာသည် လင်းတသတ် အမျိုး၌ ဖြစ်ဖူးသော အရိဋ္ဌရဟန်းအား ယုတ်မာသော မိစ္ဆာအယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် သံဃာနှင့်အတူ သုံးဆောင်ခြင်း မရှိသော ဥက္ခေပနီယကံကို ပြု၏၊ လင်းတသတ် အမျိုး၌ ဖြစ်ဖူးသော အရိဋ္ဌရဟန်းအား မိစ္ဆာ အယူကို မစွန့်သောကြောင့် သံဃာနှင့်အတူ သုံးဆောင်ခြင်းမရှိသော ဥက္ခေပနီယကံ ပြုခြင်းကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်းရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ် နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း မရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
--သံဃာသည် လင်းတသတ် အမျိုး၌ ဖြစ်ဖူးသော အရိဋ္ဌရဟန်းအား ထိုမိစ္ဆာအယူကို မစွန့်သောကြောင့် သံဃာနှင့်အတူ သုံးဆောင်ခြင်း မရှိသော ဥက္ခေပနီယကံကို ပြုအပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထို့ကြောင့် ဆိတ်ဆိတ်နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ်နေသဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့် အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်”ဟု (သိစေရမည်ဟု မိန့်တော်မူ၏)။
ရဟန်းတို့ “လင်းတသတ် အမျိုး၌ ဖြစ်ဖူးသော အရိဋ္ဌရဟန်းအား ယုတ်မာသော မိစ္ဆာအယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် သံဃာနှင့် အတူ သုံးဆောင်ခြင်းမရှိသော ဥက္ခေပနီယကံကို ပြုအပ်ပြီ”ဟု ကျောင်း တိုက် အဆက်ဆက်သို့လည်း ပြောကြားကုန်လော့ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
မတရားသောကံ တစ်ဆယ့်နှစ်ပါး
֍ ၆၇
။ ရဟန်းတို့ အင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ယုတ်မာသော မိစ္ဆာအယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် (ပြုအပ်သော) ဥက္ခေပနီယကံသည် မတရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် မညီညွတ်သောကံ မကောင်းသဖြင့် ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ မျက်ကွယ်၌ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မမေးမမြန်းဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း၊ ဝန်မခံဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ယုတ်မာသော မိစ္ဆာအယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် (ပြုအပ်သော) ဥက္ခေပနီယကံသည် မတရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် မညီညွတ်သောကံ မကောင်းသဖြင့် ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ယုတ်မာသော မိစ္ဆာအယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် (ပြုအပ်သော) ဥက္ခေပနီယကံသည်လည်း မတရားသောကံ ဝိနည်းနှင့်မညီညွတ်သောကံ မကောင်းသဖြင့် ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ အာပတ်မသင့်ဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း၊ ဒေသနာဂါမ်မဟုတ်သော အာပတ်ဖြင့် ပြုလုပ် ခြင်း၊ ဒေသနာကြားပြီးသော အာပတ်ဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။ မစောဒနာဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မအောက်မေ့စေဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း၊ အာပတ်သို့မတင်ဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။ မျက်ကွယ်၌ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မတရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မညီမညွတ် တကွဲတပြားစီဖြစ်လျက် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။ မမေးမမြန်းဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မတရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မညီမညွတ် တကွဲတပြားစီဖြစ်လျက် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။ ဝန်မခံဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မတရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မညီမညွတ် တကွဲတပြားစီဖြစ်လျက် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။ အာပတ်မသင့်ဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မတရား သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မညီမညွတ် တကွဲတပြားစီဖြစ်လျက် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။ ဒေသနာဂါမ်မဟုတ်သော အာပတ်ဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မတရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မညီမညွတ် တကွဲတပြားစီဖြစ်လျက် ပြုလုပ် ခြင်း။ပ။ ဒေသနာကြားပြီးသော အာပတ်ဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မတရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မညီမညွတ် တကွဲ တပြားစီဖြစ်လျက် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။ မစောဒနာဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မတရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မညီမညွတ် တကွဲတပြားစီဖြစ်လျက် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။ မအောက်မေ့စေဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မတရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မညီမညွတ် တကွဲတပြားစီဖြစ်လျက် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။ အာပတ်သို့ မတင်ဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မတရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မညီမညွတ့်တကွဲတပြားစီဖြစ်လျက် ပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ယုတ်မာသော မိစ္ဆာအယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် (ပြုအပ်သော) ဥက္ခေပနီယကံသည် မတရားသောကံ ဝိနည်း နှင့် မညီညွတ်သောကံ မကောင်းသဖြင့် ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။
ယုတ်မာသောအယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် ပြုအပ်သော ဥက္ခေပနီယကံ၌ မတရားသောကံ တစ်ဆယ့်နှစ်ပါး ပြီး၏။
--တရားသောကံ တစ်ဆယ့်နှစ်ပါး
֍ ၆၈
။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ယုတ်မာသော မိစ္ဆာအယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် (ပြုအပ်သော) ဥက္ခေပနီယကံသည် တရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် ညီညွတ်သောကံ ကောင်းစွာ ပြေငြိမ်းသောကံဖြစ်၏။ မျက်မှောက်၌ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မေးမြန်း၍ ပြုလုပ်ခြင်း၊ ဝန်ခံ၍ ပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါ သုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ယုတ်မာသော မိစ္ဆာအယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် (ပြုအပ်သော) ဥက္ခေပနီယ ကံသည် တရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် ညီညွတ်သောကံ ကောင်းစွာ ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ရဟန်းတို့ အခြား အင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ယုတ်မာသော မိစ္ဆာအယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် ပြုအပ်သော ဥက္ခေပနီယကံသည် တရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် ညီညွတ်သောကံ ကောင်းစွာ ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ အာပတ်သင့်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ဒေသနာဂါမ်ဖြစ်သော အာပတ်ဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ဒေသနာ မကြားအပ်သေးသော အာပတ်ဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။ စောဒနာ၍ ပြုလုပ်ခြင်း၊ အောက်မေ့စေ၍ ပြုလုပ်ခြင်း၊ အာပတ်သို့ တင်၍ ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။ မျက်မှောက်၌ ပြုလုပ်ခြင်း၊ တရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ညီညွတ်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။ မေးမြန်း၍ ပြုလုပ်ခြင်း၊ တရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ညီညွတ်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။ ဝန်ခံ၍ ပြုလုပ်ခြင်း၊ တရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ညီညွတ်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။ အာပတ်သင့်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ တရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ညီညွတ်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။ ဒေသနာဂါမ်ဖြစ်သော အာပတ် ဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ တရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ညီညွတ်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။ ဒေသနာ မကြားအပ်သေးသော အာပတ်ဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ တရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ညီညွတ်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။ စောဒနာ၍ ပြုလုပ်ခြင်း၊ တရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ညီညွတ်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။ အောက်မေ့စေ၍ ပြုလုပ်ခြင်း၊ တရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ညီညွတ်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ အာပတ်သို့ တင်၍ ပြုလုပ်ခြင်း၊ တရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ညီညွတ်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ယုတ်မာသော မိစ္ဆာ အယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် (ပြုအပ်သော) ဥက္ခေပနီယကံသည် တရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် ညီညွတ်သောကံ ကောင်းစွာ ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။
ယုတ်မာသောအယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် ပြုအပ်သော ဥက္ခေပနီယကံ၌ တရားသောကံ တစ်ဆယ့်နှစ်ပါး ပြီး၏။
--ပြုလိုက ပြုရာသောကံ ခြောက်ပါး
֍ ၆၉
။ ရဟန်းတို့ အင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား သံဃာသည် ယုတ်မာသော မိစ္ဆာအယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် ဥက္ခေပနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ (ထိုရဟန်းသည်) မျက်ကွယ်မျက်မှောက် ငြင်းခုံလျက် ဆန့်ကျင်ဘက်ပြောကြား စကားများ၍ သံဃာ၌ အဓိကရုဏ်းကိုလည်း ပြုလုပ်တတ်၏။ မိုက်မဲ မလိမ္မာ အာပတ်များပြား အပိုင်းအခြားမရှိသူ ဖြစ်၏၊ မလျော်မလျောက်ပတ်သော လူသူဆက်ဆံရေးတို့ဖြင့် လူတို့နှင့် ရောယှက် နေထိုင်၏။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား သံဃာသည် ယုတ်မာသော မိစ္ဆာအယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် ဥက္ခေပနီယကံကို ပြုလိုက့ပြုရာ၏။ (၁)ရဟန်းတို့ အခြား အင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအားလည်း သံဃာသည် ယုတ်မာသော မိစ္ဆာအယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် ဥက္ခေပနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ လွန်မြတ်သော သီလအရာ၌ သီလ ပျက်စီး၏၊ လွန်မြတ်သော အကျင့်အရာ၌ အကျင့်ပျက်စီး၏၊ လွန်မြတ်သော အယူဝါဒအရာ၌ အယူဝါဒ ပျက်စီး၏။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား သံဃာသည် ယုတ်မာသော မိစ္ဆာအယူ ကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် ဥက္ခေပနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ (၂)
ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအားလည်း သံဃာသည် ယုတ်မာသော မိစ္ဆာ အယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် ဥက္ခေပနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ မြတ်စွာဘုရား၏ ကျေးဇူးမဲ့ကို ပြောဆို၏၊ တရားတော်၏ ကျေးဇူးမဲ့ကို ပြောဆို၏၊ သံဃာတော်၏ ကျေးဇူးမဲ့ကို ပြောဆို၏၊ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါ သုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား သံဃာသည် မိစ္ဆာအယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် ဥက္ခေပနီယကံကို ပြုလို က ပြုရာ၏။ (၃)
ရဟန်းတို့ ရဟန်းသုံးမျိုးတို့အား သံဃာသည် ယုတ်မာသော မိစ္ဆာအယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် ဥက္ခေပနီယ ကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် မျက်ကွယ် မျက်မှောက် ငြင်းခုံလျက် ဆန့် ကျင်ဘက် ပြောကြား စကားများ၍ သံဃာ၌ အဓိကရုဏ်းကိုလည်း ပြုလုပ်တတ်၏၊ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် မိုက်မဲမလိမ္မာ အာပတ်များပြား အပိုင်းအခြား မရှိသူ ဖြစ်၏၊ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် မလျော်မလျောက် ပတ်သော လူသူဆက်ဆံရေးတို့ဖြင့် လူတို့နှင့် ရောယှက်နေထိုင်၏။ ရဟန်းတို့ ဤရဟန်းသုံးမျိုးတို့အား သံဃာသည် ယုတ်မာသော မိစ္ဆာအယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် ဥက္ခေပနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ (၄)
ရဟန်းတို့ အခြားရဟန်းသုံးမျိုးတို့အားလည်း သံဃာသည် ယုတ်မာသော မိစ္ဆာအယူကို မစွန့် ခြင်းကြောင့် ဥက္ခေပနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် လွန်မြတ်သော သီလအရာ၌ သီလပျက်စီး၏၊ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် လွန်မြတ်သော အကျင့်အရာ၌ အကျင့်ပျက်စီး၏၊ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် လွန်မြတ်သော အယူဝါဒအရာ၌ အယူဝါဒပျက်စီး၏။ ရဟန်းတို့ ဤရဟန်းသုံးမျိုးတို့အား သံဃာသည် ယုတ်မာသော မိစ္ဆာအယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် ဥက္ခေပနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ (၅)
ရဟန်းတို့ အခြားရဟန်းသုံးမျိုးတို့အားလည်း သံဃာသည် ယုတ်မာသော မိစ္ဆာအယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် ဥက္ခေပနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် မြတ်စွာဘုရား၏ ကျေးဇူးမဲ့ကို ပြောဆို၏၊ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် တရားတော်၏ ကျေးဇူးမဲ့ကို ပြောဆို၏၊ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် သံဃာတော်၏ ကျေးဇူးမဲ့ကို ပြောဆို၏၊ ရဟန်းတို့ ဤရဟန်းသုံးမျိုးတို့အား သံဃာသည် ယုတ်မာသော မိစ္ဆာအယူ ကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် ဥက္ခေပနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ (၆)
ယုတ်မာသောအယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် ပြုအပ်သော ဥက္ခေပနီယကံ၌ ှပြုလိုက ပြုရာသောကံ ခြောက်ပါး ပြီး၏။
--ကျင့်ဝတ် လေးဆယ့်သုံးပါး
֍ ၇၀
။ ရဟန်းတို့ ယုတ်မာသော မိစ္ဆာအယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် ဥက္ခေပနီယကံ ပြုထားသော ရဟန်းသည် ကောင်းစွာ ကျင့်ရမည်။ ဤ(ဆိုလတ္တံ့သည်) ကား ထိုသို့ ကျင့်ရာ၌ ကောင်းစွာ ကျင့်ရာသော ကျင့်ဝတ်တည်း၊ (ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာ ပြုလုပ်၍) ပဉ္စင်းခံ မပေးရ၊ နိဿရည်း မပေးရ၊ သာမဏေကို မလုပ်ကျွေး မပြုစုစေရ၊ ရဟန်းမိန်းမတို့အား ဆုံးမရန် သမုတ်ခြင်းကို မသာယာ မနှစ်သက်ရ၊ သမ္မုတိ ရသော်လည်း ရဟန်းမိန်းမတို့ကို မဆုံးမရ၊ သံဃာသည် ယုတ်မာသော မိစ္ဆာအယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် ဥက္ခေပနီယကံ ပြုကြောင်းဖြစ်သော အာပတ်သို့ မရောက်ရ၊ အလားတူ အခြားအာပတ်သို့ ဖြစ်စေ၊ ထိုထက် ယုတ်ကြမ်းသော အာပတ်သို့ဖြစ်စေ မရောက်ရ၊ ကံကို မကဲ့ရဲ့ရ၊ ကံပြုသော ရဟန်းတို့ကို မကဲ့ရဲ့ရ။ပ။ ပကတတ်ရဟန်း၏ ဥပုသ်ကို (ဆိုင်းငံ့၍) မထားရ၊ ပဝါရဏာကို (ဆိုင်းငံ့၍) မထားရ၊ ဆုံးမ ခြင်းကို မပြုရ၊ အကြီးအမှူးအရာကို မယူရ၊ ခွင့်မတောင်းရ၊ မစောဒနာရ၊ မအောက်မေ့စေရ၊ (ပကတတ်) ရဟန်းတို့နှင့် မရောယှက်ရ၊ (ဤကား ကျင့်ဝတ်တည်း)။ယုတ်မာသောအယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် ပြုအပ်သော ဥက္ခေပနီယကံ၌ ကျင့်ဝတ် လေးဆယ့်သုံးပါး ပြီး၏။
--֍ ၇၁
။ ထိုအခါ သံဃာသည် လင်းတသတ် အမျိုး၌ ဖြစ်ဖူးသော အရိဋ္ဌရဟန်းအား ယုတ်မာသော မိစ္ဆာအယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် သံဃာနှင့်အတူ သုံးဆောင်ခြင်းမရှိသော ဥက္ခေပနီယကံကို ပြု၏။ယုတ်မာသော မိစ္ဆာအယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် သံဃာက ဥက္ခေပနီယကံ ပြုထားသော ထိုအရိဋ္ဌ ရဟန်းသည် လူထွက်၏။
အလိုနည်းကုန်သော ရဟန်းတို့သည် “ယုတ်မာသော မိစ္ဆာအယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် သံဃာက ဥက္ခေပနီယကံကို ပြုထားသော လင်းတသတ် အမျိုး၌ ဖြစ်ဖူးသော အရိဋ္ဌရဟန်းသည် အဘယ့်ကြောင့် လူထွက်ဘိသနည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။
ထိုအခါ ထိုရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် ဤအကြောင်းအရာကြောင့် ရဟန်းအပေါင်းကို စည်းဝေးစေ၍ ရဟန်းတို့ကို-
“ရဟန်းတို့ ယုတ်မာသော မိစ္ဆာအယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် သံဃာက ဥက္ခေပနီယကံ ပြုထားသော လင်းတသတ်အမျိုး၌ ဖြစ်ဖူးသော အရိဋ္ဌရဟန်းသည် လူထွက်၏ဟူသည် မှန်သလော”ဟု စိစစ်မေးမြန်း တော်မူ၏။
မှန်ပါသည် မြတ်စွာဘုရားဟု (လျှောက်ကြကုန်၏)။
ဘုန်းတော်ကြီးသော မြတ်စွာဘုရားသည် ကဲ့ရဲ့တော်မူ၏။ ရဟန်းတို့ မလျောက်ပတ်။ပ။
ရဟန်းတို့ ယုတ်မာသော မိစ္ဆာအယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် သံဃာက ဥက္ခေပနီယကံ ပြုထားသော ထို (မဂ်ဖိုလ်မှ) အချည်းနှီးဖြစ်သော ယောက်ျားသည် အဘယ့်ကြောင့် လူထွက်ဘိသနည်း။
ရဟန်းတို့ ဤ(အရိဋ္ဌရဟန်းပြုမိသောအမှု) သည် မကြည်ညိုသေးသော သူတို့အား ကြည်ညိုစေ ခြင်းငှါလည်းကောင်း။ပ။ ကဲ့ရဲ့တော်မူ၍။ပ။ တရားစကားကို ဟောတော်မူပြီးလျှင် ရဟန်းတို့ကို-
“ရဟန်းတို့ သို့ဖြစ်လျှင် သံဃာသည် ယုတ်မာသော မိစ္ဆာအယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် ပြုထားသော ဥက္ခေပနီယကံကို ငြိမ်းစေလော့”ဟု မိန့်တော်မူ၏။
--မငြိမ်းစေအပ်သောအကြောင်း လေးဆယ့်သုံးပါး
֍ ၇၂
။ ရဟန်းတို့ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား ယုတ်မာသော မိစ္ဆာအယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် (ပြုအပ်သော) ဥက္ခေပနီယကံကို မငြိမ်းစေရ၊ (ထိုရဟန်းသည် ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာပြုလုပ်၍) ပဉ္စင်းခံ ပေး၏၊ နိဿရည်းပေး၏၊ သာမဏေကို ပြုစုလုပ်ကျွေးစေ၏၊ ရဟန်းမိန်းမတို့အား ဆုံးမစေရန် သမုတ် ခြင်းကို သာယာ၏၊ သမ္မုတိရ၍လည်း ရဟန်းမိန်းမတို့ကို ဆုံးမ၏။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား ယုတ်မာသော မိစ္ဆာအယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် (ပြုအပ်သော) ဥက္ခေပနီယကံကို မငြိမ်းစေရ။ရဟန်းတို့ အခြား အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအားလည်း ယုတ်မာသော မိစ္ဆာအယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် (ပြုအပ်သော) ဥက္ခေပနီယကံကို မငြိမ်းစေရ။ (ထိုရဟန်းသည်) ယုတ်မာသော မိစ္ဆာ အယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် သံဃာက ဥက္ခေပနီယကံ ပြုကြောင်းဖြစ်သော အာပတ်သို့ ရောက်၏၊ အလား တူ အခြားအာပတ်သို့ ဖြစ်စေ၊ ထို့ထက် ယုတ်ကြမ်းသော အာပတ်သို့ဖြစ်စေ ရောက်၏၊ ကံကို ကဲ့ရဲ့၏၊ ကံပြုသော ရဟန်းတို့ကို ကဲ့ရဲ့၏၊ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား ယုတ်မာသော မိစ္ဆာအယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် (ပြုအပ်သော) ဥက္ခေပနီယကံကို မငြိမ်းစေရ။ပ။
ရဟန်းတို့ အင်္ဂါရှစ်ပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား ယုတ်မာသော မိစ္ဆာအယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် (ပြုအပ်သော) ဥက္ခေပနီယကံကို မငြိမ်းစေရ။ (ထိုရဟန်းသည်) ပကတတ်ရဟန်း၏ ဥပုသ်ကို (ဆိုင်းငံ့၍) ထား၏။ ပဝါရဏာကို (ဆိုင်းငံ့၍) ထား၏၊ ဆိုဆုံးမခြင်းကို ပြု၏၊ အကြီးအမှူးအရာကို ယူ၏၊ ခွင့်တောင်း၏၊ စောဒနာ၏၊ အောက်မေ့စေ၏၊ ပကတတ်ရဟန်းတို့နှင့် ရောယှက်၏။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါ ရှစ်ပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား ယုတ်မာသော မိစ္ဆာအယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် (ပြုအပ်သော) ဥက္ခေ ပနီယကံကို မငြိမ်းစေရ။
ယုတ်မာသောမိစ္ဆာအယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် (ပြုအပ်သော) ဥက္ခေပနီယကံ၌ မငြိမ်းစေအပ်သောအကြောင်း လေးဆယ့်သုံးပါး ပြီး၏။
--ငြိမ်းစေအပ်သောအကြောင်း လေးဆယ့်သုံးပါး
֍ ၇၃
။ ရဟန်းတို့ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား ယုတ်မာသော မိစ္ဆာအယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် (ပြုအပ်သော) ဥက္ခေပနီယကံကို ငြိမ်းစေရမည်။ (ထိုရဟန်းသည် ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာပြုလုပ်၍) ပဉ္စင်းခံမပေး၊ နိဿရည်းမပေး၊ သာမဏေကို မပြုစုမလုပ်ကျွေးစေ၊ ရဟန်းမိန်းမတို့အား ဆုံးမစေရန် သမုတ်ခြင်းကို မသာယာ၊ သမ္မုတိရသော်လည်း ရဟန်းမိန်းမတို့ကို မဆုံးမ။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါငါးပါး နှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား ယုတ်မာသော မိစ္ဆာအယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် (ပြုအပ်သော) ဥက္ခေပနီယကံ ကို ငြိမ်းစေရမည်။ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအားလည်း ယုတ်မာသော မိစ္ဆာအယူကို မစွန့် ခြင်းကြောင့် (ပြုအပ်သော) ဥက္ခေပနီယကံကို ငြိမ်းစေရမည်။ ယုတ်မာသော မိစ္ဆာအယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် သံဃာက ဥက္ခေပနီယကံ ပြုကြောင်းဖြစ်သော အာပတ်သို့ မရောက်၊ အလားတူ အခြားအာပတ် သို့ဖြစ်စေ၊ ထို့ထက် ယုတ်ကြမ်းသော အာပတ်သို့ဖြစ်စေ မရောက်၊ ကံကို မကဲ့ရဲ့၊ ကံပြုသော ရဟန်းတို့ကို မကဲ့ရဲ့။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား ယုတ်မာသော မိစ္ဆာအယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် (ပြုအပ်သော) ဥက္ခေပနီယကံကို ငြိမ်းစေရမည်။ပ။
ရဟန်းတို့ အင်္ဂါရှစ်ပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား ယုတ်မာသော မိစ္ဆာအယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် (ပြုအပ်သော) ဥက္ခေပနီယကံကို ငြိမ်းစေရမည်၊ (ထိုရဟန်းသည်) ပကတတ်ရဟန်း၏ ဥပုသ်ကို (ဆိုင်းငံ့ ၍) မထား၊ ပဝါရဏာကို (ဆိုင်းငံ့၍) မထား၊ ဆိုဆုံးမခြင်းကို မပြု၊ အကြီးအမှူးအရာကို မယူ၊ ခွင့်မ တောင်း၊ မစောဒနာ၊ မအောက်မေ့စေ၊ ပကတတ်ရဟန်းတို့နှင့် မရောယှက်။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါရှစ်ပါး နှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား ယုတ်မာသော မိစ္ဆာအယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် ပြုအပ်သော ဥက္ခေပနီယကံကို ငြိမ်းစေရမည်။
ယုတ်မာသောမိစ္ဆာအယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် (ပြုအပ်သော) ဥက္ခေပနီယကံ၌ ငြိမ်းစေအပ်သောအကြောင်း လေးဆယ့်သုံးပါး ပြီး၏။
--֍ ၇၄
။ ရဟန်းတို့ ဤသို့ ငြိမ်းစေရမည်-ရဟန်းတို့ ယုတ်မာသော မိစ္ဆာအယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် ဥက္ခေပနီယကံ ပြုထားသော ထိုရဟန်းသည် သံဃာသို့ ချဉ်းကပ်၍ လက်ဝဲတစ်ဖက် ပခုံးထက်၌ ဧကသီကို စံပယ်တင်ပြီးလျှင် သီတင်းကြီး ရဟန်းတို့၏ ခြေတို့ကို ရှိခိုး၍ ဆောင့်ကြောင့်ထိုင်ကာ လက်အုပ်ချီလျက်-
“အသျှင်ဘုရားတို့ ယုတ်မာသော မိစ္ဆာအယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် သံဃာက ဥက္ခေပနီယကံ ပြုထားသော အကျွန်ုပ်သည် ကောင်းစွာ ကျင့်ပါ၏၊ (မာန်တည်းဟူသော) အမွေးကို ချပါ၏၊ ကံမှ ထွက်မြောက် ကြောင်း ကျင့်ဝတ်ကို ကျင့်ပါ၏၊ ယုတ်မာသော မိစ္ဆာအယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် ပြုထားသော ဥက္ခေပနီယ ကံ ငြိမ်းမှုကို တောင်းပါ၏”ဟု ပြောဆိုရမည်။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းရမည်၊ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းရမည်။ ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာကို သိစေရမည်-
“အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ယုတ်မာသော မိစ္ဆာအယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် သံဃာက ဥက္ခေပနီယကံ ပြုအပ်သော ဤမည်သော ရဟန်းသည် ကောင်းစွာ ကျင့်၏၊ (မာန်တည်းဟူသော) အမွေးကို ချ၏၊ ကံမှ ထွက်မြောက်ကြောင်း ကျင့်ဝတ် ကို ကျင့်၏၊ ယုတ်မာသော မိစ္ဆာအယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် (ပြုအပ်သော) ဥက္ခေပနီယ ကံငြိမ်းမှုကို တောင်း၏၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ သံဃာသည် ဤမည်သော ရဟန်းအား ယုတ်မာသော မိစ္ဆာအယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် ပြုအပ်သော ဥက္ခေပနီယကံကို ငြိမ်းစေရာ၏၊ ဤကား သိစေခြင်းတည်း။
အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ယုတ်မာသော မိစ္ဆာအယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် သံဃာက ဥက္ခေပနီယကံ ပြုအပ်သော ဤမည်သော ရဟန်းသည် ကောင်းစွာ ကျင့်၏၊ (မာန်တည်းဟူသော) အမွေးကို ချ၏၊ ကံမှ ထွက်မြောက်ကြောင်း ကျင့်ဝတ်ကို ကျင့်၏၊ ယုတ်မာသော မိစ္ဆာအယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် ပြုအပ်သော ဥက္ခေပနီယကံ ငြိမ်းမှုကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် ဤမည်သော ရဟန်းအား ယုတ်မာသော မိစ္ဆာအယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် ပြုအပ်သော ဥက္ခေပနီယကံကို ငြိမ်းစေ၏၊ ဤမည်သော ရဟန်းအား ယုတ်မာသော မိစ္ဆာအယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် ပြုအပ်သော ဥက္ခေပနီယကံငြိမ်းမှုကို အကြင် အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ် နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း မရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။ပ။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်း ကို ပြောကြားပါ၏။
အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ယုတ်မာသော မိစ္ဆာအယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် သံဃာက ဥက္ခေပနီယကံ ပြုအပ်သော ဤမည်သော ရဟန်းသည် ကောင်းစွာ ကျင့်၏၊ (မာန်တည်းဟူသော) အမွေးကို ချ၏၊ ကံမှ ထွက်မြောက်ကြောင်း ကျင့်ဝတ် ကို ကျင့်၏၊ ယုတ်မာသော မိစ္ဆာအယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် ပြုအပ်သော ဥက္ခေပနီယကံ ငြိမ်းမှုကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် ဤမည်သော ရဟန်းအား ယုတ်မာသော မိစ္ဆာအယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် ပြုအပ်သော ဥက္ခေပနီယကံကို ငြိမ်းစေ၏၊ ဤမည်သော ရဟန်းအား ယုတ်မာသော မိစ္ဆာအယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် ပြုအပ်သော ဥက္ခေပနီယကံ ငြိမ်းမှုကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ် နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်းမရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
--သံဃာသည် ဤမည်သော ရဟန်းအား ယုတ်မာသော မိစ္ဆာအယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် ပြုအပ်သော ဥက္ခေပနီယကံကို ငြိမ်းစေအပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထို့ကြောင့် ဆိတ်ဆိတ် နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ်နေသဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့် အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်”ဟု (သိစေရမည်ဟု မိန့်တော်မူ၏)။
ယုတ်မာသော မိစ္ဆာအယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် ပြုအပ်သော သတ္တမ ဥက္ခေပနီယကံ ပြီး၏။
ပဌမကမ္မက္ခန္ဓက ပြီး၏။
ဤခန္ဓက၌ ဝတ္ထုတို့ကား ခုနစ်ခုတို့တည်း။
--ထိုကမ္မက္ခန္ဓက၏ အကျဉ်းချုပ်
ပဏ္ဍုက လောဟိတက ရဟန်းတို့သည် ကိုယ်တိုင်လည်း ငြင်းခုံခြင်းကို ပြုလုပ်ကုန်၏၊ ထိုသို့သဘောရှိသော ရဟန်းများသို့ ချဉ်းကပ်ပြီးလျှင် ငြင်းခုံခြင်း၌လည်း အား ထုတ်ကုန်၏။
မဖြစ်သေးကုန်သော ငြင်းခုံမှုတို့သည်လည်း ဖြစ်လာကုန်၏၊ ဖြစ်ပြီးသော ငြင်းခုံမှုတို့သည်လည်း တိုးပွါးကုန်၏၊ အလိုဆန္ဒနည်း၍ သီလကို မြတ်နိုးကုန်သော ရဟန်းတို့သည် မျက်မြင်အားဖြင့် ကဲ့ရဲ့ကုန်၏။
သူတော်ကောင်းတို့၏ တရားကို တည်တံ့စေတတ်သော၊ အလိုလိုဖြစ်သော၊ မာရ် ငါးပါးကို အောင်မြင်တော်မူပြီးသော၊ မြတ်သော ပုဂ္ဂိုလ်ဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် သာဝတ္ထိပြည်၌ တဇ္ဇနီယကံကို ပြုလုပ်ရန် အမိန့်တော်သံ ထုတ်ပြန်လေပြီ၊ ‘ပြုလုပ်ရန် စေခိုင်းတော်မူလေပြီ’။
မျက်မှောက်မဟုတ်ဘဲ မမေးမမြန်းဘဲ ဝန်မခံဘဲ ပြုအပ်သောကံသည်လည်းကောင်း၊ အာပတ်မသင့်ဘဲ ဒေသနာဂါမ်အာပတ်မဟုတ်ဘဲ ဒေသနာကြားပြီးဖြစ်လျက် ပြုအပ်သောကံသည်လည်းကောင်း။
မစောဒနာဘဲ မအောက်မေ့စေဘဲ အာပတ်သို့မတင်ဘဲ ပြုအပ်သောကံသည်လည်းကောင်း၊ မျက်မှောက်မဟုတ်ဘဲ တရားနှင့်မလျော်ဘဲ မညီညွတ်ဘဲ ပြုအပ်သောကံသည်လည်းကောင်း။
မမေးမမြန်းဘဲ တရားနှင့်မလျော်ဘဲ မညီညွတ်ဘဲ ပြုအပ်သောကံသည်လည်းကောင်း၊ ဝန်မခံဘဲ တရားနှင့်မလျော်ဘဲ မညီညွတ်ဘဲ ပြုအပ်သောကံသည်လည်းကောင်း။
အာပတ်မသင့်ဘဲ တရားနှင့်မလျော်ဘဲ မညီညွတ်ဘဲ ပြုအပ်သောကံသည်လည်းကောင်း၊ ဒေသနာဂါမ်အာပတ်မဟုတ်ဘဲ တရားနှင့်မလျော်ဘဲ မညီညွတ်ဘဲ ပြုအပ်သောကံသည်လည်းကောင်း။
နည်းတူပင် ဒေသနာကြားပြီးဖြစ်လျက် တရားနှင့် မလျော်ဘဲ မညီညွတ်ဘဲ ပြုအပ်သောကံသည်လည်းကောင်း၊ နည်းတူပင် မစောဒနာဘဲ တရားနှင့်မလျော်ဘဲ မညီ ညွတ်ဘဲ ပြုအပ်သောကံသည်လည်းကောင်း။
နည်းတူပင် မအောက်မေ့စေဘဲ တရားနှင့်မလျော်ဘဲ မညီညွတ်ဘဲ ပြုအပ်သောကံသည်လည်းကောင်း၊ နည်းတူပင် အာပတ်သို့မတင်ဘဲ တရားနှင့်မလျော်ဘဲ မညီ ညွတ်ဘဲ ပြုအပ်သောကံသည်လည်းကောင်း အဓမ္မကံ မည်၏။
အဓမ္မကံဝါရနည်းဖြင့်ပင် ဓမ္မကံဝါရကိုလည်း သိအပ်၏၊ သံဃာသည် အကြင်ရဟန်း အား တဇ္ဇနီယကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။
ငြင်းခုံသော ရဟန်းအားလည်းကောင်း၊ မိုက်မဲသော ရဟန်းအားလည်းကောင်း၊ လူတို့နှင့် ရောယှက်သော ရဟန်းအားလည်းကောင်း၊ လွန်မြတ်သော သီလပျက်စီးသော ရဟန်းအားလည်းကောင်း၊ လွန်မြတ်သော အကျင့်ပျက်စီးသော ရဟန်းအားလည်းကောင်း၊ လွန်မြတ်သော အယူဝါဒပျက်စီးသော ရဟန်းအားလည်းကောင်း သံဃာသည် တဇ္ဇနီယကံကို ပြုရာ၏။
--အကြင်ရဟန်းသည် မြတ်စွာဘုရား၏ ဂုဏ်ကျေးဇူးမဲ့ကိုလည်းကောင်း၊ တရားတော်၏ ဂုဏ်ကျေးဇူးမဲ့ကိုလည်းကောင်း၊ သံဃာတော်၏ ဂုဏ်ကျေးဇူးမဲ့ကိုလည်းကောင်း ပြောဆို၏၊ ထိုရဟန်းသုံးပါးတို့အား သံဃာသည် တဇ္ဇနီယကံကို ပြုရာ၏။
အကြင်ရဟန်းတစ်ပါးသည် ငြင်းခုံခြင်းကို ပြု၏၊ မိုက်မဲ၏၊ လူတို့နှင့် ရောယှက် ခြင်းကို မှီဝဲ၏၊ အကြင်ရဟန်းတစ်ပါးသည် လွန်မြတ်သော သီလ၌လည်းကောင်း၊ လွန်မြတ်သော အကျင့်၌လည်းကောင်း၊ လွန်မြတ်သော အယူဝါဒ၌လည်းကောင်း ပျက်စီး၏။
အကြင်ရဟန်းသည် ဘုရား၏ ဂုဏ်ကျေးဇူးမဲ့ကိုလည်းကောင်း၊ တရားတော်၏ ဂုဏ် ကျေးဇူးမဲ့ကိုလည်းကောင်း၊ သံဃာတော်၏ ဂုဏ်ကျေးဇူးမဲ့ကိုလည်းကောင်း ပြောဆို ရာ၏၊ ထိုရဟန်းသုံးပါးကို တဇ္ဇနီယကံ ပြုအပ်၏၊ ကောင်းသောကျင့်ဝတ်ကား ဤဆိုလတ့္တံအတိုင်းပေတည်း။
တဇ္ဇနီယကံပြုအပ်သော ရဟန်းသည် ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာပြုလုပ်၍ ပဉ္စင်းခံပေးခြင်း နိဿရည်းပေးခြင်း သာမဏေကို လုပ်ကျွေးပြုစုစေခြင်း ရဟန်းမိန်းမတို့ကို ဆုံးမရန် သမုတ်ခြင်း သမ္မုတိရသော်လည်း ဆုံးမခြင်းကို သာယာခြင်းကို မပြုရာ။
တဇ္ဇနီယကံပြုအပ်သော ရဟန်းသည် တဇ္ဇနီယကံပြုကြောင်းဖြစ်သော အာပတ်သို့ ဖြစ်စေ အလားတူ အာပတ်သို့ ဖြစ်စေ ထို့ထက် ယုတ်ကြမ်းသော အာပတ်သို့ ဖြစ်စေ မရောက်ရာ ကံကိုလည်းကောင်း၊ ကံပြုသော ရဟန်းတို့ကိုလည်းကောင်း မကဲ့ရဲ့ရာ။
တဇ္ဇနီယကံပြုအပ်သော ရဟန်းသည် ပကတတ်ရဟန်း၏ ဥပုသ်ကိုလည်းကောင်း၊ ပဝါရဏာကိုလည်းကောင်း (ဆိုင်းငံ့၍) မထားရာ၊ ဆိုဆုံးမခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ အကြီးအမှူးအရာ ယူခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ ခွင့်တောင်းခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ စောဒနာ ခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ အောက်မေ့စေခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ ရဟန်းတို့နှင့် ရောယှက် ခြင်းကိုလည်းကောင်း မပြုမလုပ်ရာ။
ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာပြုလုပ်၍ ပဉ္စင်းခံပေးခြင်း နိဿရည်းပေးခြင်း သာမဏေကို ပြုစု လုပ်ကျွေးစေခြင်း ရဟန်းမိန်းမတို့ကို ဆိုဆုံးမရန် သမုတ်ခြင်း သမ္မုတိရသော်လည်း ဆုံးမခြင်းကို သာယာခြင်း ဤအင်္ဂါငါးပါးရှိသော ရဟန်းသည် မငြိမ်းနိုင်။
တဇ္ဇနီယကံပြုကြောင်းဖြစ်သော အာပတ်သို့ ဖြစ်စေ အလားတူ အာပတ်သို့ ဖြစ်စေ ထို့ထက် ယုတ်ကြမ်းသော အာပတ်သို့ဖြစ်စေ ရောက်၏၊ ကံကိုလည်းကောင်း၊ ကံပြုသော ရဟန်းကိုလည်းကောင်း ကဲ့ရဲ့သော ရဟန်းသည် မငြိမ်းနိုင်။
ဥပုသ်ကို (ဆိုင်းငံ့၍) ထားခြင်း ပဝါရဏာကို (ဆိုင်းငံ့၍) ထားခြင်း ဆိုဆုံးမခြင်း အကြီးအမှူး ပြုလုပ်ခြင်း ခွင့်တောင်းခြင်း စောဒနာခြင်း အောက်မေ့စေခြင်း ရဟန်းတို့နှင့် ရောယှက်ခြင်း ဤအင်္ဂါရှစ်ပါးနှင့်ယှဉ်သော ရဟန်းသည် တဇ္ဇနီယကံမှ မငြိမ်း နိုင်။
အဓမ္မကံဝါရနည်းဖြင့်ပင် ဓမ္မကံဝါရကိုလည်း သိအပ်၏၊ သေယျသက ရဟန်းသည် မိုက်မဲ၏၊ အာပတ်များ၏၊ လူတို့နှင့် ရောယှက်၏၊ မြတ်သော မုနိဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် နိယဿကံကို (ပြုရန်) စေခိုင်းတော်မူ၏။
ကီဋာဂိရိ၌ အဿဇိပုနဗ္ဗသုက ရဟန်းနှစ်ပါးတို့သည် ကိုယ်နှုတ် နှစ်ပါးကို မစောင့် စည်းကုန်ဘဲ အထူးထူးအပြားပြား မကျင့်အပ်သောအရာကို ကျင့်ကုန်၏၊ မာရ်ငါး ပါးကို အောင်မြင်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် သာဝတ္ထိပြည်၌ ပဗ္ဗာဇနီယကံကို (ပြုရန်) စေခိုင်းတော်မူ၏။
မစ္ဆိကာသဏ္ဍ ဇနပုဒ်၌ သုဓမ္မ ရဟန်းသည် စိတ္တသူကြွယ်၏ ကျောင်းထိုင်ရဟန်း ဖြစ်၏၊ သုဓမ္မရဟန်းသည် စိတ္တသူကြွယ်ကို အမျိုးဇာတ်နှင့် ပတ်သက်သော စကားဖြင့် ဆဲရေး၏၊ မြတ်စွာဘုရားသည် ပဋိသာရဏီယကံကို (ပြုရန်) စေခိုင်းတော်မူ၏။
--ကောသမ္ဗီပြည်၌ ဘုရားမြတ်သည် အာပတ်ကို မရှုလိုသော ဆန္နရဟန်းကို အာပတ် ကို မရှုခြင်းကြောင့် ဥက္ခေပနီယကံ ပြုရန် စေခိုင်းတော်မူ၏၊ ဆန္နရဟန်းသည် ထိုအာပတ်ကိုပင် ကုစားရန် အလိုမရှိ၊ မြတ်စွာဘုရားသည် အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် ဥက္ခေပနီယကံကို (ပြုရန်) စေခိုင်းတော်မူ၏။
အရိဋ္ဌရဟန်းအား တွေဝေမှုမောဟကို မှီသော ယုတ်မာသော မိစ္ဆာအယူဝါဒသည် ဖြစ်၏၊ အယူဝါဒကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် (ပြုအပ်သော) ဥက္ခေပနီယကံကို မြတ်စွာဘုရားသည် ဟောတော်မူအပ်၏။
နည်းတူပင် နိယဿကံကိုလည်းကောင်း၊ ပဗ္ဗာဇနီယကံကိုလည်းကောင်း၊ ပဋိသာရ ဏီယကံကိုလည်းကောင်း၊ အာပတ်ကို မရှုသောကံကိုလည်းကောင်း၊ အာပတ်ကို မကု စားသောကံကိုလည်းကောင်း၊ အယူကို မစွန့်သောကံကိုလည်းကောင်း မြတ်စွာ ဘုရားသည် ဟောတော်မူအပ်၏။
ဒဝါ အနာစာရ ဥပဃာတိ မိစ္ဆာဇီဝ-ဟူသော ဤပုဒ်တို့သည် ပဗ္ဗာဇနီယကံ၌ ပုဒ်လွန် ပုဒ်ပိုတို့တည်း။
အလာဘပဉ္စက အဝဏ္ဏပဉ္စက နှစ်ပါး ပဉ္စကမည်သော ပဉ္စက နှစ်ပါးဟူသော ဤပုဒ်တို့သည် ပဋိသာရဏီယကံ၌ ပုဒ်လွန် ပုဒ်ပိုတို့တည်း၊ တဇ္ဇနီယကံ နိယဿကံနှစ်ပါးတို့၌ တူ၏။
ပဗ္ဗာဇနီယကံ ပဋိသာရဏီယကံတို့၌လည်း ပုဒ်လွန် ပုဒ်ပိုတို့ ရှိကုန်၏၊ ထိုဥက္ခေ ပနီယကံ သုံးပါးတို့သည် ဝေဖန်ခြင်းအားဖြင့် တူကုန်၏၊ တဇ္ဇနီယကံ နည်းဖြင့်လည်း ကြွင်းသောကံကို သိရာ၏၊ ဤကား အကျဉ်းချုပ်တည်း။
ကမ္မက္ခန္ဓက ပြီး၏။
--၂-ပါရိဝါသိကက္ခန္ဓက
၁-ပရိဝါသ် ဆောက်တည်သော ရဟန်း၏ ကျင့်ဝတ်
֍ ၇၅
။ ဘုန်းတော်ကြီးသော မြတ်စွာဘုရားသည် သာဝတ္ထိပြည် အနာထပိဏ်သူဌေး၏ အရံဖြစ်သော ဇေတဝန်ကျောင်း၌ သီတင်းသုံးနေတော်မူသောအခါ ပရိဝါသ်ဆောက်တည်သော ရဟန်းတို့သည် ပကတတ်ရဟန်းတို့၏ ရှိခိုးခြင်း ခရီးဦးကြိုဆိုခြင်း လက်အုပ်ချီခြင်း အရိုအသေပြုခြင်း နေရာခင်းခြင်း အိပ်ရာ ခင်းခြင်း ခြေဆေးရေတည်ထားခြင်း ခြေဆေးအင်းပျဉ်နှင့် ခြေပွတ်အိုးခြမ်းထားခြင်း သပိတ်သင်္ကန်းလှမ်း ယူခြင်း ရေချိုးရာ၌ ကျောက်ကုန်းကို ချေးပွတ်ခြင်းတို့ကို သာယာကုန်၏။အလိုနည်းသော ရဟန်းတို့က “ပရိဝါသ်ဆောက်တည်သော ရဟန်းတို့သည် ပကတတ်ရဟန်းတို့၏ ရှိခိုးခြင်း ခရီးဦးကြိုဆိုခြင်း လက်အုပ်ချီခြင်း အရိုအသေပြုခြင်း နေရာခင်းခြင်း အိပ်ရာခင်းခြင်း ခြေဆေးရေတည်ထားခြင်း ခြေဆေးအင်းပျဉ်နှင့် ခြေပွတ်အိုးခြမ်းထားခြင်း သပိတ် သင်္ကန်းလှမ်းယူခြင်း ရေချိုးရာ၌ ကျောက်ကုန်းကို ချေးပွတ်ခြင်းတို့ကို အဘယ့်ကြောင့် သာယာကုန် ဘိသနည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။
ထိုအခါ ထိုရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် ဤအကြောင်းအရာကြောင့် ရဟန်းသံဃာကို စည်းဝေးစေ၍ ရဟန်းတို့ကို-
“ရဟန်းတို့ ပရိဝါသ်ဆောက်တည်သော ရဟန်းတို့သည် ပကတတ်ရဟန်းတို့၏ ရှိခိုးခြင်း ခရီးဦးကြိုဆိုခြင်း လက်အုပ်ချီခြင်း အရိုအသေပြု ခြင်း နေရာခင်းခြင်း အိပ်ရာခင်းခြင်း ခြေဆေးရေ တည်ထားခြင်း ခြေဆေးအင်းပျဉ်နှင့် ခြေပွတ်အိုးခြမ်းထားခြင်း သပိတ်သင်္ကန်းလှမ်းယူခြင်း ရေချိုး ရာ၌ ကျောက်ကုန်းကို ချေးပွတ်ခြင်းတို့ကို သာယာကုန်၏ဟူသည် မှန်သလော”ဟု စိစစ် မေးမြန်းတော်မူ၏။
မှန်ပါသည် မြတ်စွာဘုရားဟု (လျှောက်ကြကုန်၏)။
ဘုန်းတော်ကြီးသော မြတ်စွာဘုရားသည် ကဲ့ရဲ့တော်မူ၏။ပ။ ရဟန်းတို့ မလျောက်ပတ်။
ရဟန်းတို့ ပရိဝါသ်ဆောက်တည်သော ရဟန်းတို့သည် ပကတတ်ရဟန်းတို့၏ ရှိခိုးခြင်းကို ခရီးဦး ကြိုဆိုခြင်း လက်အုပ်ချီခြင်း အရိုအသေပြု ခြင်း နေရာခင်းခြင်း အိပ်ရာခင်းခြင်း ခြေဆေးရေတည်ထားခြင်း ခြေဆေးအင်းပျဉ်နှင့် ခြေပွတ်အိုးခြမ်းထားခြင်း သပိတ်သင်္ကန်းလှမ်းယူခြင်း ရေချိုးရာ၌ ကျောက်ကုန်းကို ချေးပွတ်ခြင်းတို့ကို အဘယ့်ကြောင့် သာယာကုန်ဘိသနည်း။
ရဟန်းတို့ ဤ(ရဟန်းတို့ ပြုမိသောအမှု) သည် မကြည်ညိုသေးသော သူတို့အားလည်း ကြည်ညို စေခြင်းငှါလည်းကောင်း။ပ။ ကဲ့ရဲ့တော်မူ၍။ပ။ တရားစကားကို ဟောတော်မူပြီးနောက် ရဟန်းတို့ကို မိန့်တော်မူ၏။
ရဟန်းတို့ ပရိဝါသ်ဆောက်တည်သော ရဟန်းသည် ပကတတ်ရဟန်းတို့၏ ရှိခိုးခြင်း ခရီး ဦးကြိုဆိုခြင်း လက်အုပ်ချီခြင်း အရိုအသေပြု ခြင်း နေရာခင်းခြင်း အိပ်ရာခင်းခြင်း ခြေဆေးရေ တည်ထားခြင်း ခြေဆေးအင်းပျဉ်နှင့် ခြေပွတ်အိုးခြမ်းထားခြင်း သပိတ်သင်္ကန်းလှမ်းယူခြင်း ရေချိုး ရာ၌ ကျောက်ကုန်းကို ချေးပွတ်ခြင်းတို့ကို မသာယာအပ်၊ သာယာသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ် အာပတ် သင့်၏။
--ရဟန်းတို့ ပရိဝါသ်ဆောက်တည်သော ရဟန်းတို့အား အချင်းချင်း သီတင်းကြီးစဉ်အတိုင်း ရှိခိုးခြင်းခရီးဦးကြိုဆိုခြင်း လက်အုပ်ချီခြင်း အရိုအသေပြု ခြင်း နေရာခင်းခြင်း အိပ်ရာခင်းခြင်း ခြေဆေး ရေတည်ထားခြင်း ခြေဆေးအင်းပျဉ်နှင့် ခြေပွတ်အိုးခြမ်းထားခြင်း သပိတ်သင်္ကန်းလှမ်းယူခြင်း ရေချိုးရာ၌ ကျောက်ကုန်းကို ချေးပွတ်ခြင်းတို့ကို ခွင့်ပြုတော်မူ၏။
ရဟန်းတို့ ပရိဝါသ်ဆောက်တည်သော ရဟန်းတို့အား သီတင်းကြီးစဉ်အတိုင်း ဥပုသ်ကိုလည်းကောင်း၊ ပဝါရဏာကိုလည်းကောင်း၊ မိုးရေခံ သင်္ကန်းကိုလည်းကောင်း၊ ဆွမ်းဝတ်စွန့်ခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ (သံဃဘတ်စသော) ဘတ်ကိုလည်းကောင်း ဤငါးပါးတို့ကို ခွင့်ပြုတော်မူ၏။
ရဟန်းတို့ သို့ဖြစ်လျှင် ပရိဝါသ်ဆောက်တည်သော ရဟန်းတို့၏ ကျင့်ဝတ်ကို ပညတ်တော်မူအံ့၊ ယင်းကျင့်ဝတ်အတိုင်း ပရိဝါသ်ဆောက်တည်သော ရဟန်းတို့သည် ကျင့်ရမည်။
֍ ၇၆
။ ရဟန်းတို့ ပရိဝါသ်ဆောက်တည်သော ရဟန်းသည် ကောင်းစွာ ကျင့်ရမည်။ ဤကား ထိုသို့ ကျင့်ရာ၌ ကောင်းစွာ ကျင့်ရာသော ကျင့်ဝတ်တည်း၊ (ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာပြုလုပ်၍) ပဉ္စင်းခံမပေးရ၊ နိဿရည်း မပေးရ၊ သာမဏေကို မလုပ်ကျွေးမပြုစုစေရ၊ ရဟန်းမိန်းမတို့အား ဆုံးမရန်သမုတ်ခြင်းကို မသာယာရ၊ သမ္မုတိရသော်လည်း ရဟန်းမိန်းမတို့ကို မဆုံးမရ၊ သံဃာက ပရိဝါသ်ပေးကြောင်းဖြစ်သော အာပတ်သို့ မရောက်ရ၊ အလားတူ အခြားအာပတ်သို့ ဖြစ်စေ၊ ထို့ထက် ယုတ်ကြမ်းသော အာပတ်သို့ ဖြစ်စေ မရောက်ရ၊ ကံကို မကဲ့ရဲ့ရ၊ ကံပြုသော ရဟန်းတို့ကို မကဲ့ရဲ့ရ၊ ပကတတ်ရဟန်း၏ ဥပုသ်ကို (ဆိုင်းငံ့၍) မထားရ၊ ပဝါရဏာကို (ဆိုင်းငံ့၍) မထားရ၊ ဆိုဆုံးမခြင်းကို မပြုရ၊ အကြီးအမှူးအရာကို မယူရ၊ ခွင့်မတောင်းရ၊ မစောဒနာရ၊ မအောက်မေ့စေရ၊ (ပကတတ်) ရဟန်းတို့နှင့် မရောယှက်ရ။֍ ၇၇
။ ရဟန်းတို့ ပရိဝါသ် ဆောက်တည်သော ရဟန်းသည် ပကတတ်ရဟန်း၏ ရှေးမှ မသွားရ၊ ရှေးမှ မထိုင်ရ။သံဃာ၏ အယုတ်ညံ့ဆုံး နေရာ အယုတ်ညံ့ဆုံး အိပ်ရာ အယုတ်ညံ့ဆုံး ကျောင်းကို ထိုရဟန်းအား ပေးရမည်၊ ထိုရဟန်းသည်လည်း ထိုနေရာ အိပ်ရာ ကျောင်းကို နှစ်သက်ရမည်။
ရဟန်းတို့ ပရိဝါသ်ဆောက်တည်သော ရဟန်းသည် ပကတတ်ရဟန်းကို ရှေ့သွားပြု၍လည်းကောင်း၊ နောက်လိုက်ပြု၍လည်းကောင်း ဒါယကာ၏ အိမ်တို့သို့ မချဉ်းကပ်ရ။
အရညကင်ဓူတင်ကို မဆောက်တည်ရ။
ပိဏ္ဍပါတ်ဓူတင်ကို မဆောက်တည်ရ။
“ငါ့ကို မသိပါစေကုန်လင့်”ဟု (နှလုံးသွင်း၍) ထိုပရိဝါသ် ဆောက်တည်ခြင်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် ဆွမ်းကို မဆောင်စေရ။
ရဟန်းတို့ ပရိဝါသ်ဆောက်တည်သော ရဟန်းသည် အာဂန္တု (ခရီးသည်) ဖြစ်၍လည်း ပြောကြားရ မည်၊ (အာဝါသိကဖြစ်၍လည်း) အာဂန္တုရဟန်းအား ပြောကြားရမည်၊ ဥပုသ်နေ့၌ ပြောကြားရမည်၊ ပဝါရဏာနေ့၌ ပြောကြားရမည်၊ မကျန်းမာသူဖြစ်မူ တမန်ဖြင့်လည်း ပြောကြားရမည်။
֍ ၇၈
။ ရဟန်းတို့ ပရိဝါသ်ဆောက်တည်သော ရဟန်းသည် ရဟန်းရှိသော ကျောင်းမှ ရဟန်းမရှိသော ကျောင်းသို့ ပကတတ်ရဟန်းမပါဘဲ အန္တရာယ်မရှိဘဲ မသွားရ။ရဟန်းတို့ ပရိဝါသ်ဆောက်တည်သော ရဟန်းသည် ရဟန်းရှိသော ကျောင်းမှ ရဟန်းမရှိသော ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်သို့ ပကတတ်ရဟန်းမပါဘဲ အန္တရာယ်မရှိဘဲ မသွားရ။
ရဟန်းတို့ ပရိဝါသ်ဆောက်တည်သော ရဟန်းသည် ရဟန်းရှိသော ကျောင်းမှ ရဟန်းမရှိသော ကျောင်းသို့လည်းကောင်း၊ ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်သို့လည်းကောင်း ပကတတ်ရဟန်းမပါဘဲ အန္တရာယ် မရှိဘဲ မသွားရ။
--ရဟန်းတို့ ပရိဝါသ်ဆောက်တည်သော ရဟန်းသည် ရဟန်းရှိသော ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်မှ ရဟန်းမရှိသော ကျောင်းသို့ ပကတတ်ရဟန်းမပါဘဲ အန္တရာယ်မရှိဘဲ မသွားရ။
ရဟန်းတို့ ပရိဝါသ်ဆောက်တည်သော ရဟန်းသည် ရဟန်းရှိသော ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်မှ ရဟန်းမရှိသော ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်သို့ ပကတတ်ရဟန်းမပါဘဲ အန္တရာယ် မရှိဘဲ မသွားရ။
ရဟန်းတို့ ပရိဝါသ်ဆောက်တည်သော ရဟန်းသည် ရဟန်းရှိသော ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်မှ ရဟန်းမရှိသော ကျောင်းသို့လည်းကောင်း၊ ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်သို့လည်းကောင်း ပကတတ်ရဟန်း မပါဘဲ အန္တရာယ်မရှိဘဲ မသွားရ။
ရဟန်းတို့ ပရိဝါသ်ဆောက်တည်သော ရဟန်းသည် ရဟန်းရှိသော ကျောင်းမှလည်းကောင်း၊ ဇရပ် တန်ဆောင်း စသည်မှလည်းကောင်း ရဟန်းမရှိသော ကျောင်းသို့ ပကတတ်ရဟန်းမပါဘဲ အန္တရာယ်မရှိဘဲ မသွားရ။
ရဟန်းတို့ ပရိဝါသ်ဆောက်တည်သော ရဟန်းသည် ရဟန်းရှိသော ကျောင်းမှလည်းကောင်း၊ ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်မှလည်းကောင်း ရဟန်းမရှိသော ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်သို့ ပကတတ်ရဟန်း မပါဘဲ အန္တရာယ်မရှိဘဲ မသွားရ။
ရဟန်းတို့ ပရိဝါသ်ဆောက်တည်သော ရဟန်းသည် ရဟန်းရှိသော ကျောင်းမှလည်းကောင်း၊ ဇရပ် တန်ဆောင်း စသည်မှလည်းကောင်း၊ ရဟန်းမရှိသော ကျောင်းသို့လည်းကောင်း၊ ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည် သို့လည်းကောင်း ပကတတ်ရဟန်းမပါဘဲ အန္တရာယ်မရှိဘဲ မသွားရ။
֍ ၇၉
။ ရဟန်းတို့ ပရိဝါသ်ဆောက်တည်သော ရဟန်းသည် ပကတတ်ရဟန်းရှိသော ကျောင်းမှ နာနာသံဝါသက ‘အပေါင်းအသင်း မတူသည့်’ ရဟန်းများရှိသော ကျောင်းသို့ ပကတတ်ရဟန်းမပါဘဲ အန္တရာယ်မရှိဘဲ မသွားရ။ရဟန်းတို့ ပရိဝါသ်ဆောက်တည်သော ရဟန်းသည် ပကတတ်ရဟန်းရှိသော ကျောင်းမှ နာနာ သံဝါသက ရဟန်းများရှိသော ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်သို့ ပကတတ်ရဟန်းမပါဘဲ အန္တရာယ်မရှိဘဲ မသွားရ။
ရဟန်းတို့ ပရိဝါသ်ဆောက်တည်သော ရဟန်းသည် ပကတတ်ရဟန်းရှိသော ကျောင်းမှ နာနာ သံဝါသကရဟန်းများရှိသော ကျောင်းသို့လည်းကောင်း၊ ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်သို့လည်းကောင်း ပကတတ်ရဟန်းမပါဘဲ အန္တရာယ်မရှိဘဲ မသွားရ။
ရဟန်းတို့ ပရိဝါသ်ဆောက်တည်သော ရဟန်းသည် ပကတတ်ရဟန်းရှိသော ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်မှ နာနာသံဝါသက ရဟန်းများရှိသော ကျောင်းသို့ ပကတတ်ရဟန်းမပါဘဲ အန္တရာယ်မရှိဘဲ မသွားရ။
ရဟန်းတို့ ပရိဝါသ်ဆောက်တည်သော ရဟန်းသည် ပကတတ်ရဟန်းရှိသော ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်မှ နာနာသံဝါသက ရဟန်းများရှိသော ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်သို့ ပကတတ်ရဟန်းမပါဘဲ အန္တရာယ် မရှိဘဲ မသွားရ။
ရဟန်းတို့ ပရိဝါသ် ဆောက်တည်သော ရဟန်းသည် ပကတတ်ရဟန်းရှိသော ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်မှ နာနာသံဝါသက ရဟန်းများရှိသော ကျောင်းသို့လည်းကောင်း၊ ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်သို့လည်းကောင်း ပကတတ်ရဟန်းမပါဘဲ အန္တရာယ်မရှိဘဲ မသွားရ။
ရဟန်းတို့ ပရိဝါသ်ဆောက်တည်သော ရဟန်းသည် ပကတတ်ရဟန်းရှိသော ကျောင်းမှလည်းကောင်း၊ ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်မှလည်းကောင်း နာနာသံဝါသက ရဟန်းများရှိသော ကျောင်းသို့ ပကတတ်ရဟန်း မပါဘဲ အန္တရာယ်မရှိဘဲ မသွားရ။
--ရဟန်းတို့ ပရိဝါသ်ဆောက်တည်သော ရဟန်းသည် ပကတတ်ရဟန်းရှိသော ကျောင်းမှလည်းကောင်း၊ ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်မှလည်းကောင်း နာနာသံဝါသက ရဟန်းများရှိသော ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်သို့ ပကတတ်ရဟန်းမပါဘဲ အန္တရာယ်မရှိဘဲ မသွားရ။
ရဟန်းတို့ ပရိဝါသ်ဆောက်တည်သော ရဟန်းသည် ပကတတ်ရဟန်းရှိသော ကျောင်းမှလည်းကောင်း၊ ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်မှလည်းကောင်း၊ နာနာသံဝါသက ရဟန်းများရှိသော ကျောင်းသို့လည်းကောင်း၊ ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်သို့လည်းကောင်း ပကတတ်ရဟန်းမပါဘဲ အန္တရာယ်မရှိဘဲ မသွားရ။
֍ ၈၀
။ ရဟန်းတို့ ပရိဝါသ်ဆောက်တည်သော ရဟန်းသည် ပကတတ်ရဟန်းရှိသော ကျောင်းမှ သမာနသံဝါသက ‘အပေါင်းအသင်းတူသည့်’ ရဟန်းများရှိသော ကျောင်းသို့ “ယနေ့ (နေ့ချင်း) ပင် ရောက် နိုင်၏”ဟု သိလျှင် သွားရမည်။ရဟန်းတို့ ပရိဝါသ်ဆောက်တည်သော ရဟန်းသည် ပကတတ်ရဟန်းရှိသော ကျောင်းမှ သမာန သံဝါသက ရဟန်းများရှိသော ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်သို့ “ယနေ့ပင် ရောက်နိုင်၏”ဟု သိလျှင် သွားရ မည်။
ရဟန်းတို့ ပရိဝါသ်ဆောက်တည်သော ရဟန်းသည် ပကတတ်ရဟန်းရှိသော ကျောင်းမှ သမာန သံဝါသက ရဟန်းများရှိသော ကျောင်းသို့လည်းကောင်း၊ ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်သို့လည်းကောင်း “ယနေ့ပင် ရောက်နိုင်၏”ဟု သိလျှင် သွားရမည်။
ရဟန်းတို့ ပရိဝါသ်ဆောက်တည်သော ရဟန်းသည် ပကတတ်ရဟန်းရှိသော ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်မှ သမာနသံဝါသက ရဟန်းများရှိသော ကျောင်းသို့ “ယနေ့ပင် ရောက်နိုင်၏”ဟု သိလျှင် သွားရ မည်။
ရဟန်းတို့ ပရိဝါသ်ဆောက်တည်သော ရဟန်းသည် ပကတတ်ရဟန်းရှိသော ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်မှ သမာနသံဝါသက ရဟန်းများရှိသော ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်သို့ “ယနေ့ပင် ရောက်နိုင်၏”ဟု သိလျှင် သွားရမည်။
ရဟန်းတို့ ပရိဝါသ်ဆောက်တည်သော ရဟန်းသည် ပကတတ်ရဟန်းရှိသော ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်မှ သမာနသံဝါသက ရဟန်းများရှိသော ကျောင်းသို့လည်းကောင်း၊ ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်သို့လည်းကောင်း “ယနေ့ပင် ရောက်နိုင်၏”ဟု သိလျှင် သွားရမည်။
ရဟန်းတို့ ပရိဝါသ်ဆောက်တည်သော ရဟန်းသည် ပကတတ်ရဟန်းရှိသော ကျောင်းမှလည်းကောင်း၊ ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်မှလည်းကောင်း သမာနသံဝါသက ရဟန်းများရှိသော ကျောင်းသို့"ယနေ့ပင် ရောက် နိုင်၏”ဟု သိလျှင် သွားရမည်။
ရဟန်းတို့ ပရိဝါသ်ဆောက်တည်သော ရဟန်းသည် ပကတတ်ရဟန်းရှိသော ကျောင်းမှလည်းကောင်း၊ ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်မှလည်းကောင်း သမာနသံဝါသက ရဟန်းများရှိသော ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်သို့ “ယနေ့ပင် ရောက်နိုင်၏”ဟု သိလျှင် သွားရမည်။
ရဟန်းတို့ ပရိဝါသ်ဆောက်တည်သော ရဟန်းသည် ပကတတ်ရဟန်းရှိသော ကျောင်းမှလည်းကောင်း၊ ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်မှလည်းကောင်း၊ သမာနသံဝါသက ရဟန်းများရှိသော ကျောင်းသို့လည်းကောင်း၊ ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်သို့လည်းကောင်း “ယနေ့ပင် ရောက်နိုင်၏”ဟု သိလျှင် သွားရမည်။
֍ ၈၁
။ ရဟန်းတို့ ပရိဝါသ်ဆောက်တည်သော ရဟန်းသည် ပကတတ်ရဟန်းနှင့် အတူ တစ်မိုးတည်းသော ကျောင်း၌ မနေရ၊ တစ်မိုးတည်းသော ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်၌ မနေရ၊ တစ်မိုးတည်းသော ကျောင်း၌လည်းကောင်း၊ ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်၌လည်းကောင်း မနေရ၊ ပကတတ်ရဟန်းကို မြင်လျှင် နေရာမှ ထရမည်၊ ပကတတ်ရဟန်းကို နေရာသို့ ကြွရန် ဖိတ်ကြားရမည်၊ ပကတတ်ရဟန်းနှင့် အတူ တစ်နေရာတည်း၌ မထိုင်ရ၊ နိမ့်သော နေရာ၌ ပကတတ်ရဟန်းထိုင်လျှင် မြင့်သော နေရာ၌ မထိုင်ရ၊ မြေ၌ ပကတတ်ရဟန်းထိုင်လျှင် နေရာ၌ မထိုင်ရ၊ စင်္ကြံတစ်ခုတည်း၌ စင်္ကြံမလျှောက်ရ၊ နိမ့်သော စင်္ကြံ၌ ပကတတ်ရဟန်း စင်္ကြံလျှောက်လျှင် မြင့်သော စင်္ကြံ၌ စင်္ကြံမလျှောက်ရ၊ မြေ၌ ပကတတ်ရဟန်း စင်္ကြံ လျှောက်လျှင် စင်္ကြံ၌ စင်္ကြံ မလျှောက်ရ။ --֍ ၈၂
။ ရဟန်းတို့ ပရိဝါသ်ဆောက်တည်သော ရဟန်းသည် ပရိဝါသ်ဆောက်တည်သော သီတင်းကြီး ရဟန်းနှင့်အတူ။ပ။ အရင်းသို့ ငင်ထိုက်သော ရဟန်းနှင့် အတူ။ပ။ မာနတ်ကျင့်ထိုက်သော ရဟန်းနှင့်အတူ။ပ။ မာနတ်ကျင့်ဆဲ ရဟန်းနှင့်အတူ။ပ။ အဗ္ဘာန်သွင်းထိုက်သော ရဟန်းနှင့်အတူ တစ်မိုးတည်းသော ကျောင်း၌ မနေရ၊ တစ်မိုးတည်းသော ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်၌ မနေရ၊ တစ်မိုးတည်းသော ကျောင်း၌လည်းကောင်း၊ ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်၌လည်းကောင်း မနေရ၊ တစ်နေရာတည်း၌ မထိုင်ရ၊ နိမ့်သော နေရာ၌ ထိုင်လျှင် မြင့်သော နေရာ၌ မထိုင်ရ၊ မြေ၌ ထိုင်လျှင် နေရာ၌ မထိုင်ရ၊ စင်္ကြံတစ်ခုတည်း၌ စင်္ကြံမလျှောက်ရ၊ နိမ့်သော စင်္ကြံ၌ စင်္ကြံလျှောက်လျှင် မြင့်သော စင်္ကြံ၌ စင်္ကြံမလျှောက်ရ၊ မြေ၌ စင်္ကြံလျှောက်လျှင် စင်္ကြံ ၌ စင်္ကြံမလျှောက်ရ။ရဟန်းတို့ ပရိဝါသ်ဆောက်တည်သော ရဟန်းလျှင် လေးပါးမြောက်ရှိသော ‘ပရိဝါသ်နေသော ရဟန်းပါဝင်မှ လေးပါးပြည့်ဖြစ်သော’ စတုဝဂ်သံဃာသည် ပရိဝါသ်ကို အကယ်၍ ပေးငြားအံ့၊ အရင်းသို့ ငင်ငြားအံ့၊ မာနတ်ကို ပေးငြားအံ့၊ ပရိဝါသ်နေသော ရဟန်းလျှင် နှစ်ကျိပ်မြောက်ဖြစ်သော ‘ပရိဝါသ် နေသော ရဟန်းပါဝင်မှ နှစ်ကျိပ်ပြည့်ဖြစ်သော’ ဝီသတိဝဂ်သံဃာသည် အဗ္ဘာန်သွင်းငြားအံ့၊ ကံမမြောက်၊ ပြုလည်း မပြုအပ်။ ဤကား ကျင့်ဝတ်တည်းဟု (မိန့်တော်မူ၏။)
ပရိဝါသ်ဆောက်တည်သော ရဟန်း၏ ကျင့်ဝတ် ကိုးဆယ့်လေးပါး ပြီး၏။
--֍ ၈၃
။ ထိုအခါ အသျှင်ဥပါလိသည် မြတ်စွာဘုရားထံသို့ ချဉ်းကပ်ပြီးလျှင် ရှိခိုး၍ တစ်ခုသော နေရာ၌ ထိုင်နေကာ-“အသျှင်ဘုရား ပရိဝါသ်ဆောက်တည်သော ရဟန်းအား ညဉ့်ပြတ်ခြင်းတို့သည် အဘယ်မျှ ရှိပါကုန်သနည်း”ဟု လျှောက်၏။
ဥပါလိ ပရိဝါသ်ဆောက်တည်သော ရဟန်းအား ညဉ့်ပြတ်ခြင်းတို့သည် သုံးမျိုးတို့တည်း၊ (ကျောက်ကုန်းဆန့်လျက် အိပ်ခြင်းဟူသော) အတူနေခြင်းလည်းကောင်း၊ (ပကတတ်ရဟန်းနှင့်) ကင်းကွာ ၍ နေခြင်းလည်းကောင်း၊ ဝတ်မကြားခြင်းလည်းကောင်း၊ ဥပါလိ ပရိဝါသ်ဆောက်တည်သော ရဟန်းအား ညဉ့်ပြတ်ခြင်းတို့သည် ဤသုံးမျိုးတို့တည်းဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၈၄
။ ထိုအခါ သာဝတ္ထိပြည်၌ များစွာသော ရဟန်းအပေါင်းသည် စုရုံးနေထိုင်၏။ ပရိဝါသ်ဆောက် တည်သော ရဟန်းတို့သည် ပရိဝါသ်ကို သုတ်သင်ရန် မတတ်နိုင်ကုန်၊ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်း ကို လျှောက်ကြကုန်၏။ရဟန်းတို့ ပရိဝါသ်ကို ချထားရန် ခွင့်ပြုတော်မူ၏။
ရဟန်းတို့ ဤသို့ ချထားရမည်။
ပရိဝါသ်ဆောက်တည်သော ထိုရဟန်းသည် ရဟန်းတစ်ပါးသို့ ချဉ်းကပ်၍ လက်ဝဲတစ်ဖက် ပခုံးထက်၌ ဧကသီကို စံပယ်တင်ပြီးလျှင် ဆောင့်ကြောင့်ထိုင်၍ လက်အုပ်ချီလျက်-
“ပရိဝါသ်ကို ချထားပါ၏”ဟု ဆိုရမည်၊ (ဤသို့ဆိုလျှင်) ပရိဝါသ်ကို ချထားသည် မည်၏၊ “ဝတ်ကို ချထားပါ၏”ဟု ဆိုရမည်၊ (ဤသို့ဆိုလျှင်) ဝတ်ကို ချထားသည် မည်၏။
֍ ၈၅
။ ထိုအခါ သာဝတ္ထိပြည်မှ ရဟန်းတို့သည် ထိုထိုအရပ်သို့ ဖဲသွားကုန်၏၊ ပရိဝါသ်ဆောက် တည်သော ရဟန်းတို့သည် ပရိဝါသ်ကို သုတ်သင်နိုင်ကုန်၏၊ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ရဟန်းတို့ ပရိဝါသ်ကို ဆောက်တည်ရန် ခွင့်ပြုတော်မူ၏။
ရဟန်းတို့ ဤသို့ ဆောက်တည်ရမည်၊ ပရိဝါသ်ဆောက်တည်သော ထိုရဟန်းသည် ရဟန်းတစ်ပါးသို့ ချဉ်းကပ်၍ လက်ဝဲတစ်ဖက် ပခုံးထက်၌ ဧကသီကို စံပယ်တင်ပြီးလျှင် ဆောင့်ကြောင့်ထိုင်၍ လက်အုပ် ချီလျက်-
“ပရိဝါသ်ကို ဆောက်တည်ပါ၏”ဟု ဆိုရမည်၊ (ဤသို့ဆိုလျှင်) ပရိဝါသ်ကို ဆောက်တည်သည် မည်၏။
“ဝတ်ကို ဆောက်တည်ပါ၏”ဟု ဆိုရမည်၊ (ဤသို့ဆိုလျှင်) ဝတ်ကို ဆောက်တည်သည် မည်၏။
ပရိဝါသ်နေသော ရဟန်း၏ ကျင့်ဝတ် ပြီး၏။
--၂-အရင်းသို့ငင်ထိုက်သော ရဟန်းတို့၏ ကျင့်ဝတ်
֍ ၈၆
။ ထိုအခါ အရင်းသို့ ငင်ထိုက်သော ရဟန်းတို့သည် ပကတတ်ရဟန်းတို့၏ ရှိခိုးခြင်း ခရီးဦး ကြိုဆိုခြင်း လက်အုပ်ချီခြင်း အရိုအသေပြု ခြင်း နေရာခင်းခြင်း အိပ်ရာခင်းခြင်း ခြေဆေးရေတည်ထားခြင်း ခြေဆေး အင်းပျဉ်နှင့် ခြေပွတ်အိုးခြမ်းထားခြင်း သပိတ်သင်္ကန်းလှမ်းယူခြင်း ရေချိုးရာ၌ ကျောက်ကုန်းကို ချေးပွတ်ခြင်းတို့ကို သာယာကုန်၏။အလိုနည်းသော ရဟန်းတို့သည် “အရင်းသို့ ငင်ထိုက်သော ရဟန်းတို့သည် ပကတတ်ရဟန်းတို့၏ ရှိခိုးခြင်း ခရီးဦးကြိုဆိုခြင်း။ပ။ ရေချိုးရာ၌ ကျောက်ကုန်းကို ချေးပွတ်ခြင်းတို့ကို အဘယ့်ကြောင့် သာယာကုန်ဘိသနည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။
ထိုအခါ ထိုရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် ဤအကြောင်းအရာကြောင့် ရဟန်းသံဃာကို စည်းဝေးစေ၍ ရဟန်း တို့ကို “ရဟန်းတို့ အရင်းသို့ ငင်ထိုက်ကုန်သော ရဟန်းတို့သည် ပကတတ်ရဟန်းတို့၏ ရှိခိုးခြင်း ခရီးဦးကြိုဆိုခြင်း။ပ။ ကျောက်ကုန်း၌ ချေးပွတ်ခြင်းတို့ကို သာယာကုန်၏ဟူသည် မှန်သလော”ဟု စိစစ် မေးမြန်းတော်မူ၏။
မှန်ပါသည် မြတ်စွာဘုရားဟု (လျှောက်ကြကုန်၏)။
ဘုန်းတော်ကြီးသော မြတ်စွာဘုရားသည် ကဲ့ရဲ့တော်မူ၏။ ရဟန်းတို့ မလျောက်ပတ်။ပ။
ရဟန်းတို့ အရင်းသို့ ငင်ထိုက်သော ရဟန်းတို့သည် ပကတတ်ရဟန်းတို့၏ ရှိခိုးခြင်း ခရီးဦးကြိုဆို ခြင်း။ပ။ ရေချိုးရာ၌ ကျောက်ကုန်းကို ချေးပွတ်ခြင်းတို့ကို အဘယ့်ကြောင့် သာယာကုန်ဘိသနည်း။
ရဟန်းတို့ ဤ(ရဟန်းတို့ ပြုမိသောအမှု) သည် မကြည်ညိုသေးသော သူတို့အားလည်း ကြည်ညို စေခြင်းငှာလည်းကောင်း။ပ။ ကဲ့ရဲ့တော်မူ၍။ပ။ တရားစကားကို ဟောတော်မူပြီးနောက် ရဟန်းတို့ကို-
ရဟန်း တို့ အရင်းသို့ငင်ထိုက်သော ရဟန်းသည် ပကတတ်ရဟန်းတို့၏ ရှိခိုးခြင်း ခရီးဦး ကြိုဆိုခြင်း လက်အုပ်ချီခြင်း အရိုအသေပြုခြင်း နေရာခင်းခြင်း အိပ်ရာခင်းခြင်း ခြေဆေးရေတည်ထားခြင်း ခြေဆေးအင်းပျဉ်နှင့် ခြေပွတ်အိုးခြမ်းထားခြင်း သပိတ်သင်္ကန်းလှမ်းယူခြင်း ရေချိုးရာ၌ ကျောက်ကုန်းကို ချေးပွတ်ခြင်းတို့ကို မသာယာအပ်၊ သာယာသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏။
ရဟန်းတို့ အရင်းသို့ ငင်ထိုက်သော ရဟန်းတို့အား အချင်းချင်း သီတင်းကြီးစဉ်အတိုင်း ရှိခိုးခြင်း ခရီးဦးကြိုဆိုခြင်း။ပ။ ရေချိုးရာ၌ ကျောက်ကုန်းကို ချေးပွတ်ခြင်းတို့ကို ခွင့်ပြုတော်မူ၏။
ရဟန်းတို့ အရင်းသို့ ငင်ထိုက်သော ရဟန်းတို့အား သီတင်းကြီးစဉ်အတိုင်း ဥပုသ်ပြုခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ ပဝါရဏာပြုခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ မိုးရေခံသင်္ကန်းခံယူခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ ဆွမ်းဝတ် စွန့်ခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ (သံဃဘတ်စသော) ဘတ်ကိုလည်းကောင်း ဤငါးပါးတို့ကို ခွင့်ပြုတော်မူ၏။
ရဟန်းတို့ သို့ဖြစ်လျှင် အရင်းသို့ ငင်ထိုက်သော ရဟန်းတို့အား ကျင့်ဝတ်ကို ပညတ်တော်မူအံ့၊ ယင်းကျင့်ဝတ်အတိုင်း အရင်းသို့ ငင်ထိုက်သော ရဟန်းတို့သည် ကျင့်ကြရမည်။
֍ ၈၇
။ ရဟန်းတို့ အရင်းသို့ ငင်ထိုက်သော ရဟန်းသည် ကောင်းစွာ ကျင့်ရမည်၊ ဤသည်ကား ထိုသို့ ကျင့်ရာ၌ ကောင်းစွာ ကျင့်ရာသော ကျင့်ဝတ်တည်း။ --(ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာပြုလုပ်၍) ပဉ္စင်းခံ မပေးရ၊ နိဿရည်း မပေးရ၊ သာမဏေကို မလုပ်ကျွေး မပြုစု စေရ၊ ရဟန်းမိန်းမတို့အား ဆုံးမရန် သမုတ်ခြင်းကို မသာယာရ၊ သမ္မုတိရသော်လည်း ရဟန်းမိန်းမတို့ကို မဆုံးမရ၊ သံဃာက အရင်းသို့ ငင်ထိုက်သော အာပတ်သို့ မရောက်ရ၊ အလားတူ အခြားအာပတ်သို့ ဖြစ်စေ၊ ထို့ထက် ယုတ်ကြမ်းသော အာပတ်သို့ဖြစ်စေ မရောက်ရ၊ ကံကို မကဲ့ရဲ့ရ၊ ကံပြုသော ရဟန်း တို့ကို မကဲ့ရဲ့ရ၊ ပကတတ်ရဟန်း၏ ဥပုသ်ကို (ဆိုင်းငံ့၍) မထားရ၊ ပဝါရဏာကို (ဆိုင်းငံ့၍) မထားရ၊ ဆုံးမခြင်းကို မပြုရ၊ အကြီးအမှူးအရာကို မယူရ၊ ခွင့်မတောင်းရ၊ မစောဒနာရ၊ မအောက်မေ့စေရ၊ ရဟန်းတို့နှင့် မရောယှက်ရ၊ ရဟန်းတို့ အရင်းသို့ ငင်ထိုက်သော ရဟန်းသည် ပကတတ်ရဟန်း၏ ရှေ့မှ မသွားရ၊ ရှေ့မှ မထိုင်ရ၊ သံဃာ၏ အယုတ်ညံ့ဆုံးနေရာကိုလည်းကောင်း သံဃာ၏ အယုတ်ညံ့ဆုံး အိပ်ရာကိုလည်းကောင်း၊ အယုတ်ညံ့ဆုံး ကျောင်းကိုလည်းကောင်း ထိုရဟန်းအား ပေးရမည်၊ ထိုရဟန်းသည်လည်း ထိုနေရာ စသည်ကို သာယာရမည်။
ရဟန်းတို့ အရင်းသို့ ငင်ထိုက်သော ရဟန်းသည် ပကတတ်ရဟန်းကို ရှေ့ဆောင် ရဟန်းပြု၍လည်းကောင်း၊ နောက်လိုက်ရဟန်းပြု၍လည်းကောင်း ဒါယကာ၏ အိမ်တို့သို့ မချဉ်းကပ်ရ၊ အရညကင် ဓူတင်ကို မဆောက်တည်ရ၊ ပိဏ္ဍပါတ်ဓူတင်ကို မဆောက်တည်ရ၊ “ငါ့ကို မသိပါစေကုန်လင့်”ဟု (နှလုံးပြု၍) ထိုအရင်းသို့ ငင်ထိုက်သော အကြောင်းကြောင့် ဆွမ်းကို မဆောင်ယူစေရ။ ရဟန်းတို့ အရင်းသို့ ငင်ထိုက်သော ရဟန်းသည် ရဟန်းရှိသော ကျောင်းမှ ရဟန်းမရှိသော ကျောင်းသို့ ပကတတ်ရဟန်းမပါဘဲ အန္တရာယ်မရှိဘဲ မသွားရ။
ရဟန်းတို့ အရင်းသို့ ငင်ထိုက်သော ရဟန်းသည် ရဟန်းရှိသော ကျောင်းမှ ရဟန်းမရှိသော ဇရပ် တန်ဆောင်း စသည်သို့ ပကတတ်ရဟန်းမပါဘဲ အန္တရာယ်မရှိဘဲ မသွားရ။
ရဟန်းတို့ အရင်းသို့ ငင်ထိုက်သော ရဟန်းသည် ရဟန်းရှိသော ကျောင်းမှ ရဟန်းမရှိသော ကျောင်းသို့လည်းကောင်၊း ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်သို့လည်းကောင်း ပကတတ်ရဟန်းမပါဘဲ အန္တရာယ်မရှိ ဘဲ မသွားရ။
ရဟန်းတို့ အရင်းသို့ ငင်ထိုက်သော ရဟန်းသည် ရဟန်းရှိသော ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်မှ ရဟန်း မရှိသော ကျောင်းသို့။ပ။ မသွားရ။
ရဟန်းမရှိသော ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်သို့လည်းကောင်း။ပ။ မသွားရ။
ရဟန်းမရှိသော ကျောင်းသို့လည်းကောင်း၊ ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်သို့လည်းကောင်း ပကတတ်ရဟန်းမပါဘဲ အန္တရာယ်မရှိဘဲ မသွားရ။
ရဟန်းတို့ အရင်းသို့ ငင်ထိုက်သော ရဟန်းသည် ရဟန်းရှိသော ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်မှ ရဟန်း မရှိသော ကျောင်းသို့။ပ။ မသွားရ။
ရဟန်းမရှိသော ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်သို့။ပ။ မသွားရ။
ရဟန်းမရှိသော ကျောင်းသို့လည်းကောင်း၊ ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်သို့လည်းကောင်း ပကတတ်ရဟန်းမပါဘဲ အန္တရာယ်မရှိဘဲ မသွားရ။
ရဟန်းတို့ အရင်းသို့ ငင်ထိုက်သော ရဟန်းသည် ပကတတ်ရဟန်းရှိသော ကျောင်းမှ နာနာ သံဝါသက ရဟန်းများရှိသော ကျောင်းသို့။ပ။ မသွားရ။
နာနာသံဝါသက ရဟန်းများရှိသော ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်သို့။ပ။ မသွားရ။
နာနာသံဝါသက ရဟန်းများရှိသော ကျောင်းသို့လည်းကောင်း၊ ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်သို့လည်းကောင်း ပကတတ်ရဟန်းမပါဘဲ အန္တရာယ်မရှိဘဲ မသွားရ။
--ရဟန်းတို့ အရင်းသို့ ငင်ထိုက်သော ရဟန်းသည် ပကတတ်ရဟန်းရှိသော ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်မှ နာနာသံဝါသက ရဟန်းများရှိသော ကျောင်းသို့။ပ။ မသွားရ။
နာနာသံဝါသက ရဟန်းများရှိသော ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်သို့။ပ။ မသွားရ။
နာနာသံဝါသက ရဟန်းများရှိသော ကျောင်းသို့လည်းကောင်း၊ ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်သို့လည်းကောင်း ပကတတ်ရဟန်းမပါဘဲ အန္တရာယ်မရှိဘဲ မသွားရ။
ရဟန်းတို့ အရင်းသို့ ငင်ထိုက်သော ရဟန်းသည် ပကတတ်ရဟန်းရှိသော ကျောင်းမှလည်းကောင်း၊ ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်မှလည်းကောင်း နာနာသံဝါသက ရဟန်းများရှိသော ကျောင်းသို့။ပ။ မသွားရ။
နာနာသံဝါသက ရဟန်းများရှိသော ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်သို့။ပ။ မသွားရ။
နာနာသံဝါသက ရဟန်းများရှိသော ကျောင်းသို့လည်းကောင်း၊ ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်သို့လည်းကောင်း ပကတတ်ရဟန်းမပါဘဲ အန္တရာယ်မရှိဘဲ မသွားရ။
ရဟန်းတို့ အရင်းသို့ငင်ထိုက်သော ရဟန်းသည် ရဟန်းရှိသော ကျောင်းမှ ရဟန်းရှိသော ကျောင်း သို့။ပ။ သွားရမည်၊ ရဟန်းရှိသော ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်သို့။ပ။ သွားရမည်။
သမာနသံဝါသက ရဟန်းများရှိသော ကျောင်းသို့လည်းကောင်း၊ ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်သို့လည်းကောင်း “ယနေ့ပင် ရောက်နိုင်၏”ဟု သိလျှင် သွားရမည်။
ရဟန်းတို့ အရင်းသို့ ငင်ထိုက်သော ရဟန်းသည် ရဟန်းရှိသော ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်မှ ရဟန်း ရှိသော ကျောင်းသို့။ပ။ သွားရမည်၊ ရဟန်းရှိသော ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်သို့။ပ။ သွားရမည်။
သမာနသံဝါသက ရဟန်းများရှိသော ကျောင်းသို့လည်းကောင်း၊ ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်သို့လည်းကောင်း “ယနေ့ပင် ရောက်နိုင်၏”ဟု သိလျှင် သွားရမည်။
ရဟန်းတို့ အရင်းသို့ ငင်ထိုက်သော ရဟန်းသည် ရဟန်းရှိသော ကျောင်းမှလည်းကောင်း၊ ဇရပ် တန်ဆောင်း စသည်မှလည်းကောင်း ရဟန်းရှိသော ကျောင်းသို့။ပ။ သွားရမည်၊ ရဟန်းရှိသော ဇရပ်တန် ဆောင်း စသည်သို့။ပ။ သွားရမည်။
သမာနသံဝါသက ရဟန်းများရှိသော ကျောင်းသို့လည်းကောင်း၊ ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်သို့လည်းကောင်း “ယနေ့ပင် ရောက်နိုင်၏”ဟု သိလျှင် သွားရမည်။
ရဟန်းတို့ အရင်းသို့ ငင်ထိုက်သော ရဟန်းသည် ပကတတ်ရဟန်းနှင့် အတူ တစ်မိုးတည်းသော ကျောင်း၌ မနေရ၊ တစ်မိုးတည်းသော ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်၌ မနေရ၊ တစ်မိုးတည်းသော ကျောင်း၌လည်းကောင်း၊ ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်၌လည်းကောင်း မနေရ၊ ပကတတ်ရဟန်းကို မြင်လျှင် နေရာမှ ထရမည်၊ ပကတတ်ရဟန်းကို နေရာသို့ ကြွရန် ဖိတ်ကြားရမည်။
ပကတတ်ရဟန်းနှင့် အတူ တစ်နေရာတည်း၌ မနေထိုင်ရ၊ နိမ့်သော နေရာ၌ ပကတတ်ရဟန်း ထိုင်လျှင် မြင့်သော နေရာ၌ မထိုင်ရ၊ မြေ၌ ပကတတ်ရဟန်း ထိုင်လျှင် နေရာ၌ မထိုင်ရ၊ စင်္ကြံတစ်ခု တည်း၌ အတူ စင်္ကြံမလျှောက်ရ၊ နိမ့်သော စင်္ကြံ၌ ပကတတ်ရဟန်း စင်္ကြံလျှောက်လျှင် မြင့်သော စင်္ကြံ၌ စင်္ကြံမလျှောက်ရ၊ မြေ၌ ပကတတ်ရဟန်း စင်္ကြံလျှောက်လျှင် စင်္ကြံ၌ စင်္ကြံøøøøမလျှောက်ရ။
ရဟန်းတို့ အရင်းသို့ ငင်ထိုက်သော ရဟန်းသည် ပရိဝါသ်နေသော ရဟန်းနှင့် အတူ။ပ။ အရင်းသို့ ငင်ထိုက်သော သီတင်းကြီးရဟန်းနှင့် အတူ။ပ။ မာနတ်ကျင့်ထိုက်သော ရဟန်းနှင့် အတူ။ပ။ မာနတ်ကျင့်ဆဲ ရဟန်းနှင့် အတူ။ပ။ အဗ္ဘာန်သွင်းထိုက်သော ရဟန်းနှင့် အတူ တစ်မိုးတည်းသော ကျောင်း၌ မနေရ၊ တစ်မိုးတည်းသော ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်၌ မနေရ၊ တစ်မိုးတည်းသော ကျောင်း၌လည်းကောင်း၊ ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်၌လည်းကောင်း မနေရ။
--တစ်နေရာတည်း၌ မထိုင်ရ၊ နိမ့်သော နေရာ၌ ပကတတ်ရဟန်း ထိုင်လျှင် မြင့်သော နေရာ၌ မထိုင်ရ၊ မြေ၌ ပကတတ်ရဟန်းထိုင်လျှင် နေရာ၌ မထိုင်ရ၊ စင်္ကြံøတစ်ခုတည်း၌ စင်္ကြံøမလျှောက်ရ၊ နိမ့်သော စင်္ကြံø၌ ပကတတ်ရဟန်း စင်္ကြံလျှောက်လျှင် မြင့်သော စင်္ကြံ၌ စင်္ကြံမလျှောက်ရ၊ မြေ၌ ပကတတ်ရဟန်း စင်္ကြံøလျှောက်လျှင် စင်္ကြံ၌ စင်္ကြံမလျှောက်ရ။
ရဟန်းတို့ အရင်းသို့ ငင်ထိုက်သော ရဟန်းလျှင် လေးပါးမြောက်ရှိသော ‘ထိုရဟန်းပါဝင်မှ လေးပါးပြည့်ဖြစ်သော’ စတုဝဂ်သံဃာသည် ပရိဝါသ်ကို အကယ်၍ ပေးငြားအံ့၊ အရင်းသို့ ငင်ငြားအံ့၊ မာနတ်ကို ပေးငြားအံ့၊ ထိုရဟန်းလျှင် နှစ်ကျိပ်အရေအတွက်ရှိသော ‘ထိုရဟန်းပါဝင်မှ နှစ်ကျိပ်အရေ အတွက်ပြည့်သော’ ဝီသတိဝဂ်သံဃာသည် အဗ္ဘာန်သွင်းငြားအံ့၊ ကံမမြောက်၊ ပြုလည်း မပြုအပ်။ ဤကား ကျင့်ဝတ်တည်းဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
အရင်းသို့ငင်ထိုက်သော ရဟန်း၏ ကျင့်ဝတ်ပြီး၏။
--၃-မာနတ်ကျင့်ထိုက်သော ရဟန်းတို့၏ ကျင့်ဝတ်
֍ ၈၈
။ ထိုအခါ မာနတ်ကျင့်ထိုက်သော ရဟန်းတို့သည် ပကတတ်ရဟန်းတို့၏ ရှိခိုးခြင်း ခရီးဦး ကြိုဆိုခြင်း လက်အုပ်ချီခြင်း အရိုအသေပြုခြင်း နေရာခင်းခြင်း အိပ်ရာခင်းခြင်း ခြေဆေးရေ တည်ထားခြင်း ခြေဆေးအင်းပျဉ်နှင့် ခြေပွတ်အိုးခြမ်းထားခြင်း သပိတ်သင်္ကန်းလှမ်းယူခြင်း ရေချိုးရာ၌ ကျောက်ကုန်း၌ ချေးပွတ်ခြင်းတို့ကို သာယာကုန်၏။အလိုနည်းသော ရဟန်းတို့သည် “မာနတ်ကျင့်ထိုက်သော ရဟန်းတို့သည် ပကတတ်ရဟန်းတို့၏ ရှိခိုခြင်း ခရီးဦးကြိုဆိုခြင်း လက်အုပ်ချီခြင်း အရိုအသေပြုခြင်း နေရာခင်းခြင်း အိပ်ရာခင်းခြင်း ခြေဆေးရေ တည်ထားခြင်း ခြေဆေးအင်းပျဉ်နှင့် ခြေပွတ်အိုးခြမ်းထားခြင်း သပိတ်သင်္ကန်းလှမ်းယူခြင်း ရေချိုးရာ၌ ကျောက်ကုန်းကို ချေးပွတ်ခြင်းတို့ကို အဘယ့်ကြောင့် သာယာကုန်ဘိသနည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြပြောဆိုကြကုန်၏။
ထိုအခါ ထိုရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ပ။
“ရဟန်းတို့ မာနတ်ကျင့်ထိုက်သော ရဟန်းတို့သည် ပကတတ်ရဟန်းတို့၏ ရှိခိုးခြင်း ခရီးဦးကြိုဆို ခြင်း။ပ။ ရေချိုးရာ၌ ကျောက်ကုန်းကို ချေးပွတ်ခြင်းတို့ကို သာယာကုန်၏ဟူသည် မှန်သလော”ဟု စိစစ် မေးမြန်းတော်မူ၏။
မှန်ပါသည် မြတ်စွာဘုရားဟု (လျှောက်ကြကုန်၏)။
ဘုန်းတော်ကြီးသော မြတ်စွာဘုရားသည် ကဲ့ရဲ့တော်မူ၏။ ရဟန်းတို့ မလျောက်ပတ်။ပ။
ရဟန်းတို့ မာနတ်ကျင့်ထိုက်သော ရဟန်းတို့သည် ပကတတ်ရဟန်းတို့၏ ရှိခိုးခြင်း။ပ။ ရေချိုးရာ၌ ကျောက်ကုန်းကို ချေးပွတ်ခြင်းတို့ကို အဘယ့်ကြောင့် သာယာကုန်ဘိသနည်း။
ရဟန်းတို့ ဤ(ရဟန်းတို့ ပြုမိသောအမှု) သည် မကြည်ညိုသေးသော သူတို့အားလည်း ကြည်ညို စေခြင်းငှါလည်းကောင်း။ပ။ ကဲ့ရဲ့တော်မူ၍။ပ။ တရားစကားကို ဟောတော်မူပြီးနောက် ရဟန်းတို့ကို-
ရဟန်းတို့ မာနတ်ကျင့်ထိုက်သော ရဟန်းသည် ပကတတ်ရဟန်းတို့၏ ရှိခိုးခြင်း ခရီးဦးကြိုဆိုခြင်း။ပ။ ရေချိုးရာ၌ ကျောက်ကုန်းကို ချေးပွတ်ခြင်းတို့ကို မသာယာအပ်၊ သာယာသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ် အာပတ်သင့်၏။
ရဟန်းတို့ မာနတ်ကျင့်ထိုက်သော ရဟန်းတို့အား အချင်းချင်းသီတင်းကြီးစဉ်အတိုင်း ရှိခိုးခြင်း ခရီးဦးကြိုဆိုခြင်း။ပ။ ရေချိုးရာ၌ ကျောက်ကုန်းကို ချေးပွတ်ခြင်းတို့ကို ခွင့်ပြုတော်မူ၏။
ရဟန်းတို့ မာနတ်ကျင့်ထိုက်သော ရဟန်းတို့အား သီတင်းကြီးစဉ်အတိုင်း ဥပုသ်ပြုခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ ပဝါရဏာပြုခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ မိုးရေခံသင်္ကန်းခံယူခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ ဆွမ်းဝတ်စွန့်ခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ (သံဃဘတ်စသော) ဘတ်ကိုလည်းကောင်း ဤငါးပါးတို့ကို ခွင့်ပြုတော်မူ၏။
ရဟန်းတို့ သို့ဖြစ်လျှင် မာနတ်ကျင့်ထိုက်သော ရဟန်းတို့အား ကျင့်ဝတ်ကိုပညတ်တော်မူအံ့၊ ယင်း ကျင့်ဝတ်အတိုင်း မာနတ်ကျင့်ထိုက်သော ရဟန်းတို့သည် ကျင့်ဆောင်ရမည်။
֍ ၈၉
။ ရဟန်းတို့ မာနတ်ကျင့်ထိုက်သော ရဟန်းသည် ကောင်းစွာ ကျင့်ရမည်၊ ဤသည်ကား ထိုသို့ ကျင့်ရာ၌ ကောင်းစွာ ကျင့်ရာသော ကျင့်ဝတ်တည်း။ --(ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာ ပြုလုပ်၍) ပဉ္စင်းခံ မပေးရ။ပ။ (အရင်းသို့ ငင်ထိုက်သော ရဟန်းတို့၏ ကျင့်ဝတ့်အတိုင်း အကျယ်ချဲ့ရမည်)။
ပကတတ်ရဟန်းတို့နှင့် မရောမယှက်ရ။
ရဟန်းတို့ မာနတ်ကျင့်ထိုက်သော ရဟန်းသည် ပကတတ်ရဟန်း၏ ရှေ့မှ မသွားရ၊ ရှေ့မှ မထိုင်ရ၊ သံဃာ၏ အယုတ်ညံ့ဆုံး နေရာကိုလည်းကောင်း၊ အယုတ်ညံ့ဆုံး အိပ်ရာကိုလည်းကောင်း၊ အယုတ်ညံ့ဆုံး ကျောင်းကိုလည်းကောင်း ထိုရဟန်းအား ပေးရမည်၊ ထိုရဟန်းသည်လည်း ထိုနေရာ စသည်ကို သာယာရမည်။
ရဟန်းတို့ မာနတ်ကျင့်ထိုက်သော ရဟန်းသည် ပကတတ်ရဟန်းကို ရှေ့ဆောင် ရဟန်းပြု၍လည်းကောင်း၊ နောက်လိုက် ရဟန်းပြု ၍လည်းကောင်း ဒါယကာ၏ အိမ်တို့သို့ မချဉ်းကပ်ရ၊ အရညကင်ဓူတင်ကို မဆောက်တည်ရ၊ ပိဏ္ဍပါတ်ဓူတင်ကို “ဆွမ်းခံကျင့်ဝတ်ကို” မဆောက်တည်ရ။ “ငါ့ကို မသိပါစေကုန် လင့်”ဟု (နှလုံးသွင်း၍) ထိုမာနတ်ကျင့်ထိုက်ခြင်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် ဆွမ်းကို မဆောင်ယူစေရ။
ရဟန်းတို့ မာနတ်ကျင့်ထိုက်သော ရဟန်းသည် ရဟန်းရှိသော ကျောင်းမှ ရဟန်းမရှိသော ကျောင်းသို့ ပကတတ်ရဟန်းမပါဘဲ အန္တရာယ်မရှိဘဲ မသွားရ။
ရဟန်းတို့ မာနတ်ကျင့်ထိုက်သော ရဟန်းသည် ရဟန်းရှိသော ကျောင်းမှ ရဟန်းမရှိသော ဇရပ် တန်ဆောင်း စသည်သို့ ပကတတ်ရဟန်းမပါဘဲ အန္တရာယ်မရှိဘဲ မသွားရ။
ရဟန်းတို့ မာနတ်ကျင့်ထိုက်သော ရဟန်းသည် ရဟန်းရှိသော ကျောင်းမှ ရဟန်းမရှိသော ကျောင်းသို့လည်းကောင်း၊ ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်သို့လည်းကောင်း ပကတတ်ရဟန်းမပါဘဲ အန္တရာယ် မရှိဘဲ မသွားရ။
ရဟန်းတို့ မာနတ်ကျင့်ထိုက်သော ရဟန်းသည် ရဟန်းရှိသော ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်မှ ရဟန်း မရှိသော ကျောင်းသို့။ပ။ မသွားရ။
ရဟန်းမရှိသော ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်သို့။ပ။ မသွားရ။
ရဟန်းမရှိသော ကျောင်းသို့လည်းကောင်း၊ ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်သို့လည်းကောင်း ပကတတ်ရဟန်းမပါဘဲ အန္တရာယ်မရှိဘဲ မသွားရ။
ရဟန်းတို့ မာနတ်ကျင့်ထိုက်သော ရဟန်းသည် ရဟန်းရှိသော ကျောင်းမှလည်းကောင်း၊ ဇရပ် တန်ဆောင်း စသည်မှလည်းကောင်း ရဟန်းမရှိသော ကျောင်းသို့။ပ။ မသွားရ။
ရဟန်းမရှိသော ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်သို့။ပ။ မသွားရ။
ရဟန်းမရှိသော ကျောင်းသို့လည်းကောင်း၊ ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်သို့လည်းကောင်း ပကတတ်ရဟန်းမပါဘဲ အန္တရာယ်မရှိဘဲ မသွားရ။
ရဟန်းတို့ မာနတ်ကျင့်ထိုက်သော ရဟန်းသည် ပကတတ်ရဟန်းရှိသော ကျောင်းမှ နာနာသံဝါသက ရဟန်းများရှိသော ကျောင်းသို့။ပ။ မသွားရ။
နာနာသံဝါသက ရဟန်းများရှိသော ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်သို့။ပ။ မသွားရ။
နာနာသံဝါသက ရဟန်းများရှိသော ကျောင်းသို့လည်းကောင်း၊ ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်သို့လည်းကောင်း ပကတတ်ရဟန်းမပါဘဲ အန္တရာယ်မရှိဘဲ မသွားရ။
--ရဟန်းတို့ မာနတ်ကျင့်ထိုက်သော ရဟန်းသည် ပကတတ်ရဟန်းရှိသော ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်မှ နာနာသံဝါသက ရဟန်းများရှိသော ကျောင်းသို့။ပ။ မသွားရ။
နာနာသံဝါသက ရဟန်းများရှိသော ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်သို့။ပ။ မသွားရ။
နာနာသံဝါသက ရဟန်းများရှိသော ကျောင်းသို့လည်းကောင်း၊ ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်သို့လည်းကောင်း ပကတတ်ရဟန်းမပါဘဲ အန္တရာယ်မရှိဘဲ မသွားရ။
ရဟန်းတို့ မာနတ်ကျင့်ထိုက်သော ရဟန်းသည် ပကတတ်ရဟန်းရှိသော ကျောင်းမှလည်းကောင်း၊ ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်မှလည်းကောင်း နာနာသံဝါသက ရဟန်းများရှိသော ကျောင်းသို့။ပ။ မသွားရ။
နာနာသံဝါသက ရဟန်းများရှိသော ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်သို့။ပ။ မသွားရ။
နာနာသံဝါသက ရဟန်းများရှိသော ကျောင်းသို့လည်းကောင်း၊ ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်သို့လည်းကောင်း ပကတတ်ရဟန်းမပါဘဲ အန္တရာယ်မရှိဘဲ မသွားရ။
ရဟန်းတို့ မာနတ်ကျင့်ထိုက်သော ရဟန်းသည် ရဟန်းရှိသော ကျောင်းမှ သမာနသံဝါသက ရဟန်းများရှိသော ကျောင်းသို့။ပ။ သွားရမည်။
သမာနသံဝါသက ရဟန်းများရှိသော ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်သို့။ပ။ သွားရမည်။
သမာနသံဝါသက ရဟန်းများရှိသော ကျောင်းသို့လည်းကောင်း၊ ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်သို့လည်းကောင်း “ယနေ့ပင် ရောက်နိုင်၏”ဟု သိလျှင် သွားရမည်။
ရဟန်းတို့ မာနတ်ကျင့်ထိုက်သော ရဟန်းသည် ရဟန်းရှိသော ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်မှ သမာန သံဝါသက ရဟန်းများရှိသော ကျောင်းသို့။ပ။ သွားရမည်။
သမာနသံဝါသက ရဟန်းများရှိသော ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်သို့။ပ။ သွားရမည်။
သမာနသံဝါသက ရဟန်းများရှိသော ကျောင်းသို့လည်းကောင်း၊ ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်သို့လည်းကောင်း “ယနေ့ပင် ရောက်နိုင်၏”ဟု သိလျှင် သွားရမည်။
ရဟန်းတို့ မာနတ်ကျင့်ထိုက်သော ရဟန်းသည် ရဟန်းရှိသော ကျောင်းမှလည်းကောင်း၊ ဇရပ် တန်ဆောင်း စသည်မှလည်းကောင်း သမာနသံဝါသက ရဟန်းများရှိသော ကျောင်းသို့။ပ။ သွားရမည်။
သမာနသံဝါသက ရဟန်းများရှိသော ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်သို့။ပ။ သွားရမည်။
သမာနသံဝါသက ရဟန်းများရှိသော ကျောင်းသို့လည်းကောင်း၊ ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်သို့လည်းကောင်း “ယနေ့ပင် ရောက်နိုင်၏”ဟု သိလျှင် သွားရမည်။
ရဟန်းတို့ မာနတ်ကျင့်ထိုက်သော ရဟန်းသည် ပကတတ်ရဟန်းနှင့်အတူ တစ်မိုးတည်းသော ကျောင်း၌ မနေရ၊ တစ်မိုးတည်းသော ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်၌ မနေရ၊ တစ်မိုးတည်းသော ကျောင်း၌လည်းကောင်း၊ ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်၌လည်းကောင်း မနေရ၊ ပကတတ်ရဟန်းကို မြင်လျှင် နေရာမှ ထရမည်၊ ပကတတ်ရဟန်းကို နေရာသို့ ကြွရန် ဖိတ်ကြားရမည်။
ပကတတ်ရဟန်းနှင့် အတူ တစ်နေရာတည်း၌ မထိုင်ရ၊ နိမ့်သော နေရာ၌ ပကတတ်ရဟန်းထိုင်လျှင် မြင့်သော နေရာ၌ မထိုင်ရ၊ မြေ၌ ပကတတ်ရဟန်းထိုင်လျှင် နေရာ၌ မထိုင်ရ၊ စင်္ကြံတစ်ခုတည်း၌ စင်္ကြံ မလျှောက်ရ၊ နိမ့်သော စင်္ကြံ၌ ပကတတ်ရဟန်း စင်္ကြံလျှောက်လျှင် မြင့်သော စင်္ကြံ၌ စင်္ကြံမလျှောက်ရ၊ မြေ၌ ပကတတ်ရဟန်း စင်္ကြံလျှောက်လျှင် စင်္ကြံ၌ စင်္ကြံမလျှောက်ရ။
ရဟန်းတို့ မာနတ်ကျင့်ထိုက်သော ရဟန်းသည် ပရိဝါသ်နေသော ရဟန်းနှင့် အတူ။ပ။
--အရင်းသို့ ငင်ထိုက်သော ရဟန်းနှင့် အတူ။ပ။
မာနတ်ကျင့်ထိုက်သော သီတင်းကြီးရဟန်းနှင့် အတူ။ပ။
မာနတ်ကျင့်ဆဲ ရဟန်းနှင့် အတူ။ပ။
အဗ္ဘာန်သွင်းထိုက်သော ရဟန်းနှင့် အတူ တစ်မိုးတည်းသော ကျောင်း၌ မနေရ၊ တစ်မိုးတည်းသော ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်၌ မနေရ၊ တစ်မိုးတည်းသော ကျောင်း၌လည်းကောင်း၊ ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်၌လည်းကောင်း မနေရ။
တစ်နေရာတည်း၌ မထိုင်ရ၊ နိမ့်သော နေရာ၌ ပကတတ်ရဟန်းထိုင်လျှင် မြင့်သော နေရာ၌ မထိုင်ရ၊ မြေ၌ ပကတတ်ရဟန်းထိုင်လျှင် နေရာ၌ မထိုင်ရ။
စင်္ကြံတစ်ခုတည်း၌ စင်္ကြံမလျှောက်ရ၊ နိမ့်သော စင်္ကြံ၌ ပကတတ်ရဟန်း စင်္ကြံလျှောက်လျှင် မြင့်သော စင်္ကြံ၌ စင်္ကြံမလျှောက်ရ၊ မြေ၌ ပကတတ်ရဟန်း စင်္ကြံလျှောက်လျှင် စင်္ကြံ၌ စင်္ကြံမလျှောက်ရ။ ရဟန်းတို့ မာနတ်ကျင့်ထိုက်သော ရဟန်းလျှင် လေးပါးမြောက်ရှိသော ‘မာနတ်ကျင့်ထိုက်သော ရဟန်းပါဝင်မှ လေးပါးပြည့်သော’ စတုဝဂ်သံဃာသည် ပရိဝါသ်ကို အကယ်၍ ပေးငြားအံ့၊ အရင်းသို့ ငင်ငြားအံ့၊ မာနတ်ကို ပေးငြားအံ့၊ ထိုရဟန်းလျှင် နှစ်ကျိပ်မြောက်ရှိသော ‘ထိုရဟန်းပါဝင်မှ နှစ်ကျိပ်ပြည့်သော’ ဝီသတိဝဂ်သံဃာသည် အကယ်၍ အဗ္ဘာန်သွင်း ငြားအံ့၊ ကံမမြောက်၊ ပြုလည်း မပြုအပ်။ ဤဆိုအပ်ပြီးသည်ကား ကျင့်ဝတ်တည်းဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
မာနတ်ကျင့်ထိုက်သော ရဟန်း၏ ကျင့်ဝတ်ပြီး၏။
--၄-မာနတ်ကျင့်ဆဲ ရဟန်း၏ ကျင့်ဝတ်
֍ ၉၀
။ ထိုအခါ မာနတ်ကျင့်ဆဲရဟန်းတို့သည် ပကတတ်ရဟန်းတို့၏ ရှိခိုးခြင်း ခရီးဦးကြိုဆိုခြင်း လက်အုပ်ချီခြင်း အရိုအသေပြုခြင်း နေရာခင်းခြင်း အိပ်ရာခင်းခြင်း ခြေဆေးရေတည်ထားခြင်း ခြေဆေး အင်းပျဉ်နှင့် ခြေပွတ်အိုးခြမ်းထားခြင်း သပိတ်သင်္ကန်းလှမ်းယူခြင်း ရေချိုးရာ၌ ကျောက်ကုန်းကို ချေးပွတ် ခြင်းတို့ကို သာယာကုန်၏။အလိုနည်းသော ရဟန်းတို့သည် “မာနတ်ကျင့်ဆဲ ရဟန်းတို့သည် ပကတတ်ရဟန်းတို့၏ ရှိခိုးခြင်း ခရီးဦးကြိုဆိုခြင်း။ပ။ ရေချိုးရာ၌ ကျောက်ကုန်းကို ချေးပွတ်ခြင်းတို့ကို အဘယ့်ကြောင့် သာယာကုန်ဘိ သနည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြပြောဆိုကြကုန်၏။
ထိုအခါ ထိုရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် ဤအကြောင်းအရာကြောင့် ရဟန်းသံဃာကို စည်းဝေးစေ၍ ရဟန်းတို့ကို-
“ရဟန်းတို့ မာနတ်ကျင့်ဆဲ ရဟန်းတို့သည် ပကတတ်ရဟန်းတို့၏ ရှိခိုးခြင်း ခရီးဦးကြိုဆိုခြင်း။ပ။ ရေချိုးရာ၌ ကျောက်ကုန်းကို ချေးပွတ်ခြင်းတို့ကို သာယာကုန်၏ဟူသည် မှန်သလော”ဟု စိစစ် မေးမြန်းတော်မူ၏။
မှန်ပါသည် မြတ်စွာဘုရားဟု (လျှောက်ကြကုန်၏)။
ဘုန်းတော်ကြီးသော မြတ်စွာဘုရားသည် ကဲ့ရဲ့တော်မူ၏၊ ရဟန်းတို့ မလျောက်ပတ်။ပ။
ရဟန်းတို့ မာနတ်ကျင့်ဆဲ ရဟန်းတို့သည် ပကတတ်ရဟန်းတို့၏ ရှိခိုးခြင်း ခရီးဦးကြိုဆိုခြင်း။ပ။ ရေချိုးရာ၌ ကျောက်ကုန်းကို ချေးပွတ်ခြင်းတို့ကို အဘယ့်ကြောင့် သာယာကုန်ဘိသနည်း။
ရဟန်းတို့ ဤ(ရဟန်းတို့ပြုမိသောအမှု) သည် မကြည်ညိုသေးသော သူတို့အား ကြည်ညိုစေခြင်းငှါလည်းကောင်း။ပ။ ကဲ့ရဲ့တော်မူ၍။ပ။ တရားစကားကို ဟောတော်မူပြီးနောက် ရဟန်းတို့ကို-
ရဟန်းတို့ မာနတ်ကျင့်ဆဲရဟန်းသည် ပကတတ်ရဟန်းတို့၏ ရှိခိုးခြင်း ခရီးဦးကြိုဆိုခြင်း လက်အုပ် ချီခြင်း အရိုအသေပြုခြင်း နေရာခင်းခြင်း အိပ်ရာခင်းခြင်း ခြေဆေးရေတည်ထားခြင်း ခြေဆေး အင်းပျဉ်နှင့် ခြေပွတ်အိုးခြမ်းထားခြင်း သပိတ်သင်္ကန်းလှမ်းယူခြင်း ရေချိုးရာ၌ ကျောက်ကုန်းကို ချေးပွတ်ခြင်းတို့ကို မသာယာအပ်၊ သာယာသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်သင့်၏။
ရဟန်းတို့ မာနတ်ကျင့်ဆဲရဟန်းတို့အား အချင်းချင်း သီတင်းကြီးစဉ်အတိုင်း ရှိခိုးခြင်း ခရီးဦး ကြိုဆိုခြင်း။ပ။ ရေချိုးရာ၌ ကျောက်ကုန်းကို ချေးပွတ်ခြင်းတို့ကို ခွင့်ပြုတော်မူ၏။
ရဟန်းတို့ မာနတ်ကျင့်ဆဲရဟန်းတို့အား သီတင်းကြီးစဉ်အတိုင်း ဥပုသ်ပြုခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ ပဝါရဏာပြုခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ မိုးရေခံသင်္ကန်းခံယူခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ ဆွမ်းဝတ်စွန့်ခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ (သံဃဘတ်စသော) ဘတ်ကိုလည်းကောင်း ဤငါးပါးတို့ကို ခွင့်ပြုတော်မူ၏၊ ရဟန်းတို့ မာနတ် ကျင့်ဆဲရဟန်းတို့အား ကျင့်ဝတ်ကို ပညတ်အံ့၊ ယင်းကျင့်ဝတ်အတိုင်း မာနတ်ကျင့်ဆဲရဟန်းတို့သည် ကျင့်ရမည်။
֍ ၉၁
။ ရဟန်းတို့ မာနတ်ကျင့်ဆဲ ရဟန်းသည် ကောင်းစွာ ကျင့်ရမည်၊ ဤသည်ကား ထိုသို့ ကျင့်ရာ၌့ကောင်းစွာ ကျင့်ရာသော ကျင့်ဝတ်တည်း၊ (ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာ ပြုလုပ်၍) ပဉ္စင်းခံ မပေးရ၊ နိဿရည်း မပေးရ၊ သာမဏေကို မလုပ်ကျွေးစေရ၊ ရဟန်းမိန်းမတို့ကို ဆုံးမရန် သမုတ်ခြင်းကို မသာယာရ၊ --သမ္မုတိရသော်လည်း ရဟန်းမိန်းမတို့ကို မဆုံးမရ၊ သံဃာက မာနတ်ပေးထိုက်သော အာပတ်သို့ မရောက်ရ၊ အလားတူ အခြားအာပတ်သို့ ဖြစ်စေ၊ ထို့ထက် ယုတ်ကြမ်းသော အာပတ်သို့ ဖြစ်စေ မရောက်ရ၊ ကံကို မကဲ့ရဲ့ရ၊ ကံပြုသော ရဟန်းတို့ကို မကဲ့ရဲ့ရ၊ ပကတတ်ရဟန်း၏ ဥပုသ်ကို (ဆိုင်းငံ့ ၍) မထားရ၊ ပဝါရဏာကို (ဆိုင်းငံ့၍) မထားရ၊ ဆိုဆုံးမခြင်းကို မပြုရ၊ အကြီးအမှူးအရာကို မယူရ၊ ခွင့်မတောင်းရ၊ မစောဒနာရ၊ မအောက်မေ့စေရ၊ ပကတတ်ရဟန်းတို့နှင့် မရောယှက်ရ၊ ရဟန်းတို့ မာနတ်ကျင့်ဆဲ ရဟန်းသည် ပကတတ်ရဟန်း၏ ရှေ့မှ မသွားရ၊ ရှေ့မှ မထိုင်ရ၊ သံဃာ၏ အယုတ် ညံ့ဆုံးနေရာကိုလည်းကောင်း၊ အယုတ်ညံ့ဆုံးအိပ်ရာကိုလည်းကောင်း၊ အယုတ်ညံ့ဆုံး ကျောင်းကိုလည်းကောင်း ထိုရဟန်းအား ပေးရမည်၊ ထိုမာနတ်ကျင့်ဆဲရဟန်းသည်လည်း ထိုနေရာ စသည်ကို သာယာရ မည်။
ရဟန်းတို့ မာနတ်ကျင့်ဆဲ ရဟန်းသည် ပကတတ်ရဟန်းကို ရှေ့ဆောင်ရဟန်းပြု၍လည်းကောင်း၊ နောက်လိုက်ရဟန်းပြု၍လည်းကောင်း ဒါယကာ၏ အိမ်တို့သို့ မချဉ်းကပ်ရ၊ အရညကင်ဓူတင်ကို မဆောက်တည်ရ၊ ပိဏ္ဍပါတ်ဓူတင်ကို မဆောက်တည်ရ၊ “ငါ့ကို မသိပါစေကုန်လင့်”ဟု (နှလုံးပြု၍) ထိုမာနတ်ကျင့်ခြင်းအကြောင်းကြောင့် ဆွမ်းကို မဆောင်ယူစေရ။
ရဟန်းတို့ မာနတ်ကျင့်ဆဲ ရဟန်းသည် အာဂန္တု ‘ခရီးသည်’ ဖြစ်၍လည်း ပြောကြားရမည်၊ (အာဝါသိကဖြစ်၍လည်း) အာဂန္တုကရဟန်းအား ပြောကြားရမည်။ ဥပုသ်နေ့၌ ပြောကြားရမည်၊ ပဝါရဏာနေ့၌ ပြောကြားရမည်၊ နေ့တိုင်း နေ့တိုင်း ပြောကြားရမည်။ မကျန်းမာသူဖြစ်မူ တမန်ဖြင့်လည်း ပြောကြားရမည်။
ရဟန်းတို့ မာနတ်ကျင့်ဆဲ ရဟန်းသည် ရဟန်းရှိသော ကျောင်းမှ ရဟန်းမရှိသော ကျောင်းသို့ သံဃာမပါဘဲ အန္တရာယ်မရှိဘဲ မသွားရ။
ရဟန်းတို့ မာနတ်ကျင့်ဆဲ ရဟန်းသည် ရဟန်းရှိသော ကျောင်းမှ ရဟန်းမရှိသော ဇရပ် တန်ဆောင်း စသည်သို့ သံဃာမပါဘဲ အန္တရာယ်မရှိဘဲ မသွားရ။
ရဟန်းတို့ မာနတ်ကျင့်ဆဲ ရဟန်းသည် ရဟန်းရှိသော ကျောင်းမှ ရဟန်းမရှိသော ကျောင်းသို့လည်းကောင်း၊ ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်သို့လည်းကောင်း သံဃာမပါဘဲ အန္တရာယ်မရှိဘဲ မသွားရ။
ရဟန်းတို့ မာနတ်ကျင့်ဆဲ ရဟန်းသည် ရဟန်းရှိသော ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်မှ ရဟန်းမရှိသော ကျောင်းသို့ သံဃာမပါဘဲ အန္တရာယ်မရှိဘဲ မသွားရ။
ရဟန်းတို့ မာနတ်ကျင့်ဆဲ ရဟန်းသည် ရဟန်းရှိသော ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်မှ ရဟန်းမရှိသော ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်သို့ သံဃာမပါဘဲ အန္တရာယ်မရှိဘဲ မသွားရ။
ရဟန်းတို့ မာနတ်ကျင့်ဆဲ ရဟန်းသည် ရဟန်းရှိသော ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်မှ ရဟန်းမရှိသော ကျောင်းသို့လည်းကောင်း၊ ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်သို့လည်းကောင်း သံဃာမပါဘဲ အန္တရာယ်မရှိဘဲ မသွားရ။
ရဟန်းတို့ မာနတ်ကျင့်ဆဲ ရဟန်းသည် ရဟန်းရှိသော ကျောင်းမှလည်းကောင်း၊ ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်မှလည်းကောင်း ရဟန်းမရှိသော ကျောင်းသို့။ပ။ မသွားရ၊ ရဟန်းမရှိသော ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်သို့။ပ။ မသွားရ၊ ရဟန်းမရှိသော ကျောင်းသို့လည်းကောင်း၊ ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်သို့လည်းကောင်း သံဃာမပါဘဲ အန္တရာယ်မရှိဘဲ မသွားရ။
ရဟန်းတို့ မာနတ်ကျင့်ဆဲ ရဟန်းသည် ပကတတ်ရဟန်းရှိသော ကျောင်းမှ နာနာသံဝါသက ရဟန်းများရှိသော ကျောင်းသို့။ပ။ မသွားရ။ နာနာသံဝါသက ရဟန်းများရှိသော ဇရပ်တန်ဆောင်းစ့သည်သို့။ပ။ မသွားရ၊ နာနာသံဝါသက ရဟန်းများရှိသော ကျောင်းသို့လည်းကောင်း၊ ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်သို့လည်းကောင်း သံဃာမပါဘဲ အန္တရာယ်မရှိဘဲ မသွားရ။
--ရဟန်းတို့ မာနတ်ကျင့်ဆဲ ရဟန်းသည် ပကတတ်ရဟန်းရှိသော ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်မှ နာနာ သံဝါသက ရဟန်းများရှိသော ကျောင်းသို့။ပ။ မသွားရ၊ နာနာသံဝါသက ရဟန်းများရှိသော ဇရပ် တန်ဆောင်း စသည်သို့။ပ။ မသွားရ၊ နာနာသံဝါသက ရဟန်းများရှိသော ကျောင်းသို့လည်းကောင်း၊ ဇရပ် တန်ဆောင်း စသည်သို့လည်းကောင်း သံဃာမပါဘဲ အန္တရာယ်မရှိဘဲ မသွားရ။
ရဟန်းတို့ မာနတ်ကျင့်ဆဲ ရဟန်းသည် ပကတတ်ရဟန်းရှိသော ကျောင်းမှလည်းကောင်း၊ ဇရပ် တန်ဆောင်း စသည်မှလည်းကောင်း နာနာသံဝါသက ရဟန်းများရှိသော ကျောင်းသို့။ပ။ မသွားရ၊ နာနာ သံဝါသကရဟန်းများရှိသော ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်သို့။ပ။ မသွားရ၊ နာနာသံဝါသက ရဟန်းများရှိသော ကျောင်းသို့လည်းကောင်း၊ ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်သို့လည်းကောင်း သံဃာမပါဘဲ အန္တရာယ်မရှိဘဲ မသွားရ။
ရဟန်းတို့ မာနတ်ကျင့်ဆဲ ရဟန်းသည် ပကတတ်ရဟန်းရှိသော ကျောင်းမှ သမာနသံဝါသက ရဟန်းများရှိသော ကျောင်းသို့။ပ။ သွားရမည်၊ သမာနသံဝါသက ရဟန်းများရှိသော ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်သို့။ပ။ သွားရမည်၊ သမာနသံဝါသက ရဟန်းများရှိသော ကျောင်းသို့လည်းကောင်း၊ ဇရပ်တန် ဆောင်း စသည်သို့လည်းကောင်း “ယနေ့'နေ့ချင်း'ပင် ရောက်နိုင်၏”ဟု သိလျှင် သွားရမည်။
ရဟန်းတို့ မာနတ်ကျင့်ဆဲ ရဟန်းသည် ပကတတ်ရဟန်းရှိသော ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်မှ သမာန သံဝါသက ရဟန်းများရှိသော ကျောင်းသို့။ပ။ သွားရမည်၊ သမာနသံဝါသက ရဟန်းများရှိသော ဇရပ် တန်ဆောင်း စသည်သို့။ပ။ သွားရမည်၊ သမာနသံဝါသက ရဟန်းများရှိသော ကျောင်းသို့လည်းကောင်း၊ ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်သို့လည်းကောင်း “ယနေ့'နေ့ချင်း'ပင် ရောက်နိုင်၏”ဟု သိလျှင် သွားရမည်။
ရဟန်းတို့ မာနတ်ကျင့်ဆဲ ရဟန်းသည် ပကတတ်ရဟန်းရှိသော ကျောင်းမှလည်းကောင်း၊ ဇရပ် တန်ဆောင်း စသည်မှလည်းကောင်း သမာနသံဝါသက ရဟန်းများရှိသော ကျောင်းသို့။ပ။ သွားရမည်၊ သမာနသံဝါသက ရဟန်းများရှိသော ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်သို့။ပ။ သွားရမည်၊ သမာနသံဝါသက ရဟန်းများရှိသော ကျောင်းသို့လည်းကောင်း၊ ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်သို့လည်းကောင်း “ယနေ့ ‘နေ့ချင်း’ ပင် ရောက်နိုင်၏”ဟု သိလျှင် သွားရမည်။
ရဟန်းတို့ မာနတ်ကျင့်ဆဲ ရဟန်းသည် ပကတတ်ရဟန်းနှင့် အတူ တစ်မိုးတည်းသော ကျောင်း၌ မနေရ၊ တစ်မိုးတည်းသော ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်၌ မနေရ၊ တစ်မိုးတည်းသော ကျောင်း၌လည်းကောင်း၊ ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်၌လည်းကောင်း မနေရ၊ ပကတတ်ရဟန်းကို မြင်လျှင် နေရာမှ ထရမည်၊ ပကတတ်ရဟန်းကို နေရာသို့ ကြွရန် ဖိတ်ကြားရမည်၊ ပကတတ်ရဟန်းနှင့် အတူ တစ်နေရာတည်း၌ မထိုင်ရ၊ နိမ့်သော နေရာ၌ ပကတတ်ရဟန်းထိုင်လျှင် မြင့်သော နေရာ၌ မထိုင်ရ၊ မြေ၌ ပကတတ်ရဟန်းထိုင်လျှင် နေရာ၌ မထိုင်ရ၊ စင်္ကြံတစ်ခုတည်း၌ စင်္ကြံမလျှောက်ရ၊ နိမ့်သော စင်္ကြံ၌ ပကတတ်ရဟန်း စင်္ကြံလျှောက်လျှင် မြင့်သော စင်္ကြံ၌ စင်္ကြံမလျှောက်ရ၊ မြေ၌ ပကတတ်ရဟန်း စင်္ကြံလျှောက်လျှင် စင်္ကြံ၌ စင်္ကြံမလျှောက်ရ။
ရဟန်းတို့ မာနတ်ကျင့်ဆဲ ရဟန်းသည် ပရိဝါသ်နေသော ရဟန်းနှင့် အတူ။ပ။
အရင်းသို့ ငင်ထိုက်သော ရဟန်းနှင့် အတူ။ပ။
မာနတ်ကျင့်ထိုက်သော ရဟန်းနှင့် အတူ။ပ။
မာနတ်ကျင့်ဆဲ သီတင်းကြီးရဟန်းနှင့် အတူ။ပ။
--အဗ္ဘာန်သွင်းထိုက်သော ရဟန်းနှင့် အတူ တစ်မိုးတည်းသော ကျောင်း၌ မနေရ၊ တစ်မိုးတည်းသော ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်၌ မနေရ၊ တစ်မိုးတည်းသော ကျောင်း၌လည်းကောင်း ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်၌လည်းကောင်း မနေရ၊ တစ်နေရာတည်း၌ မထိုင်ရ၊ နိမ့်သော နေရာ၌ ထိုင်လျှင် မြင့်သော နေရာ၌ မထိုင်ရ၊ မြေ၌ ထိုင်လျှင် နေရာ၌ မထိုင်ရ၊ စင်္ကြံ တစ်ခုတည်း၌ စင်္ကြံမလျှောက်ရ၊ နိမ့်သော စင်္ကြံ၌ စင်္ကြံလျှောက်လျှင် မြင့်သော စင်္ကြံ၌ စင်္ကြံမလျှောက်ရ၊ မြေ၌ စင်္ကြံလျှောက်လျှင် စင်္ကြံ၌ စင်္ကြံ မလျှောက်ရ။
ရဟန်းတို့ မာနတ်ကျင့်ဆဲ ရဟန်းလျှင် လေးပါးမြောက်ရှိသော ‘မာနတ်ကျင့်ဆဲ ရဟန်းပါဝင်မှ လေးပါးပြည့်သော’ စတုဝဂ်သံဃာသည် အကယ်၍ ပရိဝါသ် ပေးငြားအံ့၊ အရင်းသို့ ငင်ငြားအံ့၊ မာနတ်ကို ပေးငြာအံ့၊ ထိုမာနတ်ကျင့်ဆဲရဟန်းလျှင် နှစ်ကျိပ်မြောက်ဖြစ်သော ‘မာနတ်ကျင့်ဆဲ ရဟန်းပါဝင်မှ နှစ်ကျိပ်ပြည့်သော’ ဝီသတိဝဂ်သံဃာသည် အဗ္ဘာန်သွင်းငြားအံ့၊ ကံမမြောက်၊ ပြုလည်း မပြုအပ်။ ဤဆိုအပ်ခဲ့ပြီးသည်ကား ကျင့်ဝတ်တည်းဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၉၂
။ ထိုအခါ အသျှင်ဥပါလိသည် မြတ်စွာဘုရားထံသို့ ချဉ်းကပ်၍ မြတ်စွာဘုရားကို ရှိခိုးပြီးနောက် တစ်ခုသောနေရာ၌ ထိုင်နေကာ “အသျှင်ဘုရား မာနတ်ကျင့်ဆဲ ရဟန်းအား ညဉ့်ပြတ်ခြင်းတို့သည် အဘယ်မျှရှိပါကုန်သနည်း”ဟု လျှောက်၏။ဥပါလိ မာနတ်ကျင့်ဆဲ ရဟန်းအား ညဉ့်ပြတ်ခြင်းတို့သည် လေးမျိုးတို့တည်း။ ပကတတ်ရဟန်းနှင့် အတူနေခြင်း၊ ပကတတ်ရဟန်းနှင့် ကင်း၍ နေခြင်း၊ မာနတ်ကို မကြားခြင်း၊ ယုတ်လျော့သော ‘သံဃာ မပြည့်သော’ ဂိုဏ်း၌ မာနတ်ကြားသဖြင့် ကျင့်ခြင်း။ ဥပါလိ မာနတ်ကျင့်ဆဲ ရဟန်းအား ညဉ့်ပြတ်ခြင်းတို့သည် ဤလေးမျိုးတို့တည်းဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၉၃
။ ထိုအခါ သာဝတ္ထိပြည်၌ များစွာသော ရဟန်းသံဃာသည် စုရုံးနေထိုင်၏၊ မာနတ်ကျင့်ဆဲ ရဟန်းတို့သည် မာနတ်ကို သုတ်သင်ရန် မတတ်နိုင်ကုန်၊ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက် ကြကုန်၏။ရဟန်းတို့ မာနတ်ကို ချထားရန် ခွင့်ပြုတော်မူ၏။
ရဟန်းတို့ ဤသို့ ချထားရမည်၊ မာနတ်ကျင့်ဆဲ ဖြစ်သော ထိုရဟန်းသည် ရဟန်းတစ်ပါးသို့ ချဉ်းကပ်၍ လက်ဝဲတစ်ဖက် ပခုံးထက်၌ ကေသီကို စံပယ်တင်ပြီးလျှင် ဆောင့်ကြောင့်ထိုင်၍ လက်အုပ်ချီလျက် “မာနတ်ကို ချထားပါ၏”ဟု ဆိုရမည်၊ (ဤသို့ဆိုလျှင်) မာနတ်ကို ချထားသည် မည်၏။
“ဝတ်ကို ချထားပါ၏”ဟု ဆိုရမည်၊ (ဤသို့ဆိုလျှင်) ဝတ်ကို ချထားသည် မည်၏ဟု (မိန့်တော် မူ၏)။
֍ ၉၄
။ ထိုအခါ သာဝတ္ထိပြည်မှ ရဟန်းတို့သည် ထိုထိုအရပ်သို့ ဖဲသွားကုန်၏၊ မာနတ်ကျင့်ဆဲ ရဟန်းတို့သည် မာနတ်ကို သုတ်သင်နိုင်ကုန်၏၊ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ မာနတ်ကို ဆောက်တည်ရန် ခွင့်ပြုတော်မူ၏။ရဟန်းတို့ ဤသို့ ဆောက်တည်ရမည်။
မာနတ်ကျင့်ဆဲ ဖြစ်သော ထိုရဟန်းသည် ရဟန်းတစ်ပါးသို့ ချဉ်းကပ်၍ လက်ဝဲတစ်ဖက် ပခုံးထက်၌ ဧကသီကို စံပယ်တင်ပြီးလျှင် ဆောင့်ကြောင့်ထိုင်၍ လက်အုပ်ချီလျက်-
“မာနတ်ကို ဆောက်တည်ပါ၏”ဟု ဆိုရမည်၊ (ဤသို့ဆိုလျှင်) မာနတ်ကို ဆောက်တည်သည် မည်၏။
“ဝတ်ကို ဆောက်တည်ပါ၏”ဟု ဆိုရမည်၊ (ဤသို့ဆိုလျှင်) ဝတ်ကို ဆောက်တည်သည် မည်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
မာနတ်ကျင့်ဆဲ ရဟန်းတို့၏ ကျင့်ဝတ် ပြီး၏။
--၅-အဗ္ဘာန်သွင်းထိုက်သော ရဟန်း၏ ကျင့်ဝတ်
֍ ၉၅
။ ထိုအခါ အဗ္ဘာန်သွင်းထိုက်သော ရဟန်းတို့သည် ပကတတ်ရဟန်းတို့၏ ရှိခိုးခြင်း ခရီးဦး ကြိုဆိုခြင်း။ပ။ ရေချိုးရာ၌ ကျောက်ကုန်းကို ချေးပွတ်ခြင်းတို့ကို သာယာကုန်၏။ အလိုနည်းသောရဟန်းတို့သည်-“အဗ္ဘာန်သွင်းထိုက်သော ရဟန်းတို့သည် ပကတတ်ရဟန်းတို့၏ ရှိခိုးခြင်း ခရီးဦးကြိုဆိုခြင်း။ပ။ ရေချိုးရာ၌ ကျောက်ကုန်းကို ချေးပွတ်ခြင်းတို့ကို အဘယ့်ကြောင့် သာယာကုန်ဘိသနည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြပြောဆိုကြကုန်၏။
ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကုန်၏၊ ထိုအခါ မြတ်စွာ ဘုရားသည် ဤအကြောင်းအရာကြောင့် ရဟန်းသံဃာကို စည်းဝေးစေ၍ ရဟန်းတို့ကို-
“ရဟန်းတို့ အဗ္ဘာန်သွင်းထိုက်သော ရဟန်းတို့သည် ပကတတ်ရဟန်းတို့၏ ရှိခိုးခြင်း ခရီးဦး ကြိုဆိုခြင်း။ပ။ ရေချိုးရာ၌ ကျောက်ကုန်းကို ချေးပွတ်ခြင်းတို့ကို သာယာကုန်၏ဟူသည် မှန်သလော”ဟု စိစစ်မေးမြန်းတော်မူ၏။
မှန်ပါသည် မြတ်စွာဘုရားဟု (လျှောက်ကြကုန်၏)။
ဘုန်းတော်ကြီးသော မြတ်စွာဘုရားသည် ကဲ့ရဲ့တော်မူ၏၊ ရဟန်းတို့ မလျောက်ပတ်။ပ။
ရဟန်းတို့ အဗ္ဘာန်သွင်းထိုက်သော ရဟန်းတို့သည် ပကတတ်ရဟန်းတို့၏ ရှိခိုးခြင်း ခရီးဦးကြို ဆိုခြင်း။ပ။ ရေချိုးရာ၌ ကျောက်ကုန်းကို ချေးပွတ်ခြင်းတို့ကို အဘယ့်ကြောင့် သာယာကုန်ဘိသနည်း။ ရဟန်းတို့ ဤ(ရဟန်းတို့ ပြုမိသောအမှု) သည် မကြည်ညိုသေးသော သူတို့အားလည်း ကြည်ညိုစေခြင်း ငှါလည်းကောင်း။ပ။ ကဲ့ရဲ့တော်မူ၍။ပ။ ရဟန်းတို့ အဗ္ဘာန်သွင်းထိုက်သော ရဟန်းသည် ပကတတ်ရဟန်းတို့၏ ရှိခိုးခြင်း ခရီးဦးကြိုဆိုခြင်း။ပ။ ရေချိုးရာ၌ ကျောက်ကုန်းကို ချေးပွတ်ခြင်းတို့ကို မသာယာ အပ်၊ သာယာသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်သင့်၏။
ရဟန်းတို့ အဗ္ဘာန်သွင်းထိုက်သော ရဟန်းတို့အား အချင်းချင်း သီတင်းကြီးစဉ်အတိုင်း ရှိခိုးခြင်း ခရီးဦးကြိုဆိုခြင်း။ပ။ ရေချိုးရာ၌ ကျောက်ကုန်းကို ချေးပွတ်ခြင်းတို့ကို ခွင့်ပြုတော်မူ၏။
ရဟန်းတို့ အဗ္ဘာန်သွင်းထိုက်သော ရဟန်းတို့အား သီတင်းကြီးစဉ်အတိုင်း ဥပုသ်ပြုခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ ပဝါရဏာပြုခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ မိုးရေခံသင်္ကန်း ခံယူခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ ဆွမ်းဝတ်စွန့်ခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ (သံဃဘတ်စသော) ဘတ်ကိုလည်းကောင်း ဤငါးပါးတို့ကို ခွင့်ပြုတော်မူ၏။
ရဟန်းတို့ သို့ဖြစ်လျှင် အဗ္ဘာန်သွင်းထိုက်သော ရဟန်းတို့အား ကျင့်ဝတ်ကို ပညတ်တော်မူအံ့၊ ယင်းကျင့်ဝတ်အတိုင်း အဗ္ဘာန်သွင်းထိုက်သော ရဟန်းတို့သည် ကျင့်ရမည်။
֍ ၉၆
။ ရဟန်းတို့ အဗ္ဘာန်သွင်းထိုက်သော ရဟန်းသည် ကောင်းစွာ ကျင့်ရမည်။ ဤသည်ကား ထိုသို့ ကျင့်ရာ၌ ကောင်းစွာ ကျင့်အပ်သော ကျင့်ဝတ်တည်း။(ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာပြုလုပ်၍) ပဉ္စင်းခံမပေးရ။ပ။ (အရင်းသို့ငင်ထိုက်သော ရဟန်းမာနတ်ကျင့်ထိုက်သော ရဟန်း အဗ္ဘာန်သွင်းထိုက်သော ရဟန်း ဤရဟန်းသုံးမျိုးတို့အား ထပ်တူထပ်မျှ တူသော (နည်း) အခြင်းအရာအားဖြင့် ချဲ့ရမည်)။
--ပကတတ်ရဟန်းတို့နှင့် မရောယှက်ရ။
ရဟန်းတို့ အဗ္ဘာန်သွင်းထိုက်သော ရဟန်းသည် ပကတတ်ရဟန်း၏ ရှေးမှ မသွားရ၊ ရှေးမှ မထိုင်ရ၊ သံဃာ၏ အယုတ်ညံ့ဆုံး နေရာကိုလည်းကောင်း၊ အယုတ်ညံ့ဆုံး အိပ်ရာကိုလည်းကောင်း၊ အယုတ် ညံ့ဆုံးကျောင်းကိုလည်းကောင်း ထိုရဟန်းအား ပေးရမည်၊ ထိုအဗ္ဘာန်သွင်းထိုက်သော ရဟန်းသည်လည်း ထိုနေရာ စသည်ကို သာယာရမည်။
ရဟန်းတို့ အဗ္ဘာန်သွင်းထိုက်သော ရဟန်းသည် ပကတတ်ရဟန်းကို ရှေ့ဆောင်ရဟန်းပြု၍လည်းကောင်း၊ နောက်လိုက်ရဟန်းပြု၍လည်းကောင်း ဒါယကာ၏ အိမ်တို့သို့ မချဉ်းကပ်ရ၊ အရညကင်ဓူတင်ကို မဆောက်တည်ရ၊ ပိဏ္ဍပါတ်ဓူတင်ကို မဆောက်တည်ရ “ငါ့ကို မသိပါစေကုန်လင့်”ဟု (နှလုံးသွင်း၍) ထို အဗ္ဘာန်သွင်းထိုက်သောအကြောင်းကြောင့် ဆွမ်းကို မဆောင်ယူစေရ။
ရဟန်းတို့ အဗ္ဘာန်သွင်းထိုက်သော ရဟန်းသည် ရဟန်းရှိသော ကျောင်းမှ ရဟန်းမရှိသော ကျောင်းသို့ ပကတတ်ရဟန်းမပါဘဲ အန္တရာယ်မရှိဘဲ မသွားရ။
ရဟန်းတို့ အဗ္ဘာန်သွင်းထိုက်သော ရဟန်းသည် ရဟန်းရှိသော ကျောင်းမှ ရဟန်းမရှိသော ဇရပ် တန်ဆောင်း စသည်သို့ ပကတတ်ရဟန်းမပါဘဲ အန္တရာယ်မရှိဘဲ မသွားရ။ပ။
(အောက်၌ ချဲ့အပ်ကုန်သကဲ့သို့ ထို့အတူ ချဲ့အပ်ကုန်၏)။
ရဟန်းတို့ အဗ္ဘာန်သွင်းထိုက်သော ရဟန်းသည် ရဟန်းရှိသော ကျောင်းမှ။ပ။ သွားရမည်၊ ဇရပ် တန်ဆောင်း စသည်မှ။ပ။ သွားရမည်၊ ကျောင်းမှလည်းကောင်း၊ ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်မှလည်းကောင်း။ပ။ သွားရမည်၊ သမာနသံဝါသက ရဟန်းများရှိသော ကျောင်းသို့။ပ။ သွားရမည်၊ သမာနသံဝါသက ရဟန်းများရှိသော ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်သို့။ပ။ သွားရမည်။ သမာနသံဝါသက ရဟန်းများရှိသော ကျောင်းသို့လည်းကောင်း၊ ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်သို့လည်းကောင်း “ယနေ့ပင် ရောက်နိုင်၏”ဟု သိလျှင် သွားရမည်။
ရဟန်းတို့ အဗ္ဘာန်သွင်းထိုက်သော ရဟန်းသည် ပကတတ်ရဟန်းနှင့် အတူ တစ်မိုးတည်းသော ကျောင်း၌ မနေရ၊ တစ်မိုးတည်းသော ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်၌ မနေရ၊ တစ်မိုးတည်းသော ကျောင်း၌လည်းကောင်း၊ ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်၌လည်းကောင်း မနေရ၊ ပကတတ်ရဟန်းကို မြင်လျှင် နေရာမှ ထရမည်၊ ပကတတ်ရဟန်းကို နေရာသို့ ကြွရန် ဖိတ်ကြားရမည်။
ပကတတ်ရဟန်းနှင့် အတူ တစ်နေရာတည်း၌ မထိုင်ရ၊ နိမ့်သော နေရာ၌ ပကတတ်ရဟန်းထိုင်လျှင် မြင့်သောနေရာ၌ မထိုင်ရ၊ မြေ၌ ထိုင်လျှင် နေရာ၌ မထိုင်ရ၊ စင်္ကြံတစ်ခုတည်း၌ စင်္ကြံမလျှောက်ရ၊ နိမ့်သော စင်္ကြံ၌ စင်္ကြံလျှောက်လျှင် မြင့်သော စင်္ကြံ၌ စင်္ကြံမလျှောက်ရ၊ မြေ၌ စင်္ကြံလျှောက်လျှင် စင်္ကြံ၌ စင်္ကြံ မလျှောက်ရ။
ရဟန်းတို့ အဗ္ဘာန်သွင်းထိုက်သော ရဟန်းသည် ပရိဝါသ်နေသော ရဟန်းနှင့် အတူ။ပ။ အရင်းသို့ ငင်ထိုက်သော ရဟန်းနှင့် အတူ။ပ။ မာနတ်ကျင့်ထိုက်သော ရဟန်းနှင့် အတူ။ပ။ မာနတ်ကျင့်ဆဲ ရဟန်းနှင့် အတူ။ပ။ အဗ္ဘာန်သွင်းထိုက်သော သီတင်းကြီးရဟန်းနှင့်အတူ တစ်မိုးတည်းသော ကျောင်း၌ မနေရ၊ တစ်မိုးတည်းသော ဇရပ်တန်ဆောင်း စသည်၌ မနေရ၊ တစ်မိုးတည်းသော ကျောင်း၌လည်းကောင်း၊ ဇရပ် တန်ဆောင်း စသည်၌လည်းကောင်း မနေရ၊ တစ်နေရာတည်း၌ မထိုင်ရ၊ နိမ့်သော နေရာ၌ ထိုင်လျှင် မြင့်သော နေရာ၌ မထိုင်ရ၊ မြေ၌ ထိုင်လျှင် နေရာ၌ မထိုင်ရ၊ စင်္ကြံတစ်ခုတည်း၌ စင်္ကြံမလျှောက်ရ၊ နိမ့်သော စင်္ကြံ၌ စင်္ကြံလျှောက်လျှင် မြင့်သော စင်္ကြံ၌ စင်္ကြံမလျှောက်ရ၊ မြေ၌ စင်္ကြံလျှောက်လျှင် စင်္ကြံ၌ စင်္ကြံမလျှောက်ရ။
--ရဟန်းတို့ အဗ္ဘာန်သွင်းထိုက်သော ရဟန်းလျှင် လေးပါးမြောက်ရှိသော စတုဝဂ်သံဃာသည် ပရိဝါသ်ကို အကယ်၍ ပေးငြားအံ့၊ အရင်းသို့ ငင်ငြားအံ့၊ မာနတ်ကို ပေးငြားအံ့၊ အဗ္ဘာန်သွင်းထိုက်သော ရဟန်းလျှင် နှစ်ကျိပ်မြောက်ဖြစ်သော ဝီသတိဝဂ်သံဃာသည် အဗ္ဘာန်သွင်းငြားအံ့၊ ကံမမြောက်၊ ပြုလည်း မပြုအပ်။ ဤကား ကျင့်ဝတ်တည်းဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
အဗ္ဘာန်သွင်းထိုက်သော ရဟန်း၏ ကျင့်ဝတ် ပြီး၏။
ဒုတိယ ပါရိဝါသိကက္ခန္ဓက ပြီး၏။
ဤခန္ဓက၌ ဝတ္ထုတို့သည် ငါးပါးတို့တည်း။
--ထိုပါရိဝါသိကက္ခန္ဓက၏ အကျဉ်းချုပ်
ပရိဝါသ်ဆောက်တည်သော ရဟန်းတို့သည် ပကတတ်ရဟန်း၏ ရှိခိုးခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ ခရီးဦးကြိုဆိုခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ လက်အုပ်ချီခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ အရို အသေပြုခြင်းကိုလည်းကောင်း။
နေရာခင်းခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ အိပ်ရာခင်းခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ ခြေဆေးရေကိုလည်းကောင်း၊ ခြေဆေးအင်းပျဉ်ကိုလည်းကောင်း၊ ခြေပွတ်အိုးခြမ်းကိုလည်းကောင်း၊ သပိတ်သင်္ကန်းလှမ်းယူခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ ရေချိုးရာ၌ ကျောက်ကုန်းကို ချေးပွတ် ခြင်းကိုလည်းကောင်း သာယာကုန်၏၊ သီလကို မြတ်နိုးကုန်သော ရဟန်းတို့သည် ကဲ့ရဲ့လည်း ကဲ့ရဲ့ကုန်၏။
သာယာသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏။ တစ်ဖန် ဥပုသ်ပြုခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ ပဝါရဏာပြုခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ မိုးရေခံသင်္ကန်းခံယူခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ ဆွမ်းဝတ်စွန့်ခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ (သံဃဘတ်စသော) ဘတ်ကိုလည်းကောင်း ဤကျင့်ဝတ်ငါးပါးတို့ကို အချင်းချင်း သီတင်းကြီးစဉ်အတိုင်း (ခွင့်ပြုတော်မူ၏)။
ထိုပရိဝါသ်ဆောက်တည်ရာ၌ ကောင်းစွာ ကျင့်အပ်သော ကျင့်ဝတ်တည်း၊ ပကတတ်ရဟန်း၏ ရှေ့မှသွားခြင်း၊ အကြင် အယုတ်ညံ့ဆုံး အိပ်ရာ နေရာ ကျောင်းသည် ရှိ၏၊ ထိုအယုတ်ညံ့ဆုံး ကျောင်း စသည်ကို သာယာအပ်၏၊ ရှေ့သွားခရီးညွှန် ရဟန်း လုပ်ခြင်း နောက်လိုက်ပြုလုပ်ခြင်း ထို့အတူသာလျှင်-
အရညကင်ဓူတင်ဆောက်တည်ခြင်း ပိဏ္ဍပါတ်ဓူတင်ဆောက်တည်ခြင်း ဆွမ်းကို ဆောင်ယူစေခြင်း အာဂန္တုရဟန်းဖြစ်၍ ကြားခြင်း အာဂန္တုရဟန်းထံ၌ ကြားခြင်း ဥပုသ်နေ့၌ကြားခြင်း ပဝါရဏာနေ့၌ကြားခြင်း တမန်ဖြင့်ကြားခြင်း ရဟန်းရှိသော ကျောင်းသို့ သွားလည်း သွားရမည်။
တစ်မိုးတည်းသော ကျောင်း၌ နေသောအရာ၊ ထသောအရာ၊ ထို့အတူသာလျှင် ဖိတ်ကြားသောအရာ၊ နေရာနှင့်စပ်သောအရာ၊ နိမ့်သော စင်္ကြံနှင့်စပ်သောအရာ၊ မြေနှင့်စပ်သောအရာ၊ စင်္ကြံကျောင်းနှင့် စပ်သောအရာ။
သီတင်းကြီးရဟန်းနှင့် စပ်သောအရာ၊ ကံမမြောက်သောအရာ၊ ညဉ့်ပြတ်ခြင်း သုတ်သင်ခြင်း ချထားခြင်း ဆောက်တည်ခြင်း ပရိဝါသ်ဆောက်တည်သော ရဟန်း၌ ကျင့်ဝတ်ကဲ့သို့-
အရင်းသို့ငင်ထိုက်သော ရဟန်း၌လည်းကောင်း၊ မာနတ်ကျင့်ထိုက်သော ရဟန်း၌လည်းကောင်း၊ ထို့အတူ မာနတ်ကျင့်ဆဲရဟန်း၌လည်းကောင်း၊ အဗ္ဘာန်သွင်းထိုက်သော ရဟန်း၌လည်းကောင်း ကျင့်ရသော နည်းသည်လည်း ဖြစ်၏၊ တစ်ဖန်နည်းအားဖြင့် ထူးပြား၏။
ပရိဝါသ်ဆောက်တည်သော ရဟန်းတို့၌ ညဉ့်ပြတ်ခြင်းသုံးပါး၊ မာနတ်ကျင့်ဆဲ ရဟန်းတို့၌ ညဉ့်ပြတ်ခြင်းလေးပါး၊ ညဉ့်ပြတ်ခြင်းတို့၌ မတူကုန်၊ မာနတ်တို့၌ နေ့ တိုင်းနေ့တိုင်း ကြားရခြင်း ကံနှစ်ပါးတို့သည် တူကုန်၏၊ ကြွင်းသောကံသုံးပါးတို့သည် ထပ်တူထပ်မျှ တူကုန်၏၊ ဤဆိုအပ်ခဲ့ပြီးသည်ကား အကျဉ်းချုပ်တည်း။
ပါရိဝါသိကက္ခန္ဓက ပြီး၏။
--၃-သမုစ္စယက္ခန္ဓက
၁-သုက္ကဝိဿဋ္ဌိ
֍ ၉၇
။ ဘုန်းတော်ကြီးသော မြတ်စွာဘုရားသည် သာဝတ္ထိပြည် အနာထပိဏ်သူဌေး၏ အရံဖြစ်သော ဇေတဝန်ကျောင်း၌ သီတင်းသုံးနေတော်မူသောအခါ အသျှင်ဥဒါယီသည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏။ထိုအသျှင်ဥဒါယီသည် ရဟန်းတို့အား “ငါ့သျှင်တို့ အကျွန်ုပ်သည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက် လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်ခဲ့၏၊ အကျွန်ုပ်သည် အဘယ်သို့ ကျင့်ရပါမည့်နည်း”ဟု ပြောကြား၏။
မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ သို့ဖြစ်လျှင် သံဃာသည် ဥဒါယီအား စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး မာနတ်၁ကို ပေးလော့။
ရဟန်းတို့ ဤသို့ ပေးရမည်။
--အပ္ပဋိစ္ဆန္နမာနတ်
֍ ၉၈
။ ရဟန်းတို့ ထိုဥဒါယီရဟန်းသည် သံဃာသို့ ချဉ်းကပ်၍ လက်ဝဲတစ်ဖက် ပခုံးထက်၌ ဧကသီကို စံပယ်တင်ပြီးလျှင် သီတင်းကြီးရဟန်းတို့၏ ခြေတို့ကို ရှိခိုး၍ ဆောင့်ကြောင့်ထိုင်ကာ လက်အုပ်ချီလျက် ဤသို့ ဆိုရမည်-“အသျှင်ဘုရားတို့ အကျွန်ုပ်သည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်ခဲ့၏။
အသျှင်ဘုရားတို့ ထိုအကျွန်ုပ်သည် သံဃာကို စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို တောင်းပါ၏။
အသျှင်ဘုရားတို့ အကျွန်ုပ်သည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်ခဲ့၏။
အသျှင်ဘုရားတို့ နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း သံဃာကို စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို တောင်းပါ၏။
အသျှင်ဘုရားတို့ အကျွန်ုပ်သည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်ခဲ့၏။
အသျှင်ဘုရားတို့ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း သံဃာကို စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို တောင်းပါ၏”ဟု ပြောဆိုရမည်။
ကျွမ်းကျင် လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာကို သိစေရမည် -
֍ ၉၉
။ “အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤဥဒါယီ ရဟန်းသည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ ထိုဥဒါယီရဟန်းသည် သံဃာကို စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်း အပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို တောင်း၏၊ သံဃာ အား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်း အား စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ခြောက် ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို ပေးရာ၏၊ ဤကား သိစေခြင်းတည်း။အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤဥဒါယီရဟန်းသည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ ထိုဥဒါယီရဟန်းသည် သံဃာကို စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းအား စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို ပေး၏၊ ဥဒါယီရဟန်းအား စေတနာနှင့် စေ့ ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ပေးခြင်းကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ် နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း မရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။
--အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤဥဒါယီရဟန်းသည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ ထိုဥဒါယီရဟန်းသည် သံဃာကို စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းအား စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို ပေး၏၊ ဥဒါယီရဟန်းအား စေတနာနှင့် စေ့ ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ပေးခြင်းကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ် နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း မရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
သုံးကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။
အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤဥဒါယီရဟန်းသည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ ထိုဥဒါယီရဟန်းသည် သံဃာကို စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းအား စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို ပေး၏၊ ဥဒါယီရဟန်းအား စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ပေးခြင်းကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ် နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း မရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းအား စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို ပေးအပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထို့ကြောင့် ဆိတ်ဆိတ်နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ်နေသဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့် အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်”ဟု (သိစေရမည်ဟု မိန့်တော်မူ၏)။
၁။ သံဃာကို မြတ်နိုးစေသော ကျင့်ဝတ်။
--ဖုံးလွှမ်းခြင်းမရှိသော အဗ္ဘာန်
֍ ၁၀၀
။ ထိုဥဒါယီသည် မာနတ်ကျင့်ပြီးသည်ဖြစ်၍ ရဟန်းတို့အား-“ငါ့သျှင်တို့ အကျွန်ုပ်သည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏။ ထိုအကျွန်ုပ်သည် သံဃာကို စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို တောင်းခဲ့၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်အား သံဃာသည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို ပေး၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်သည် မာနတ်ကျင့် ပြီးပါပြီ၊ အကျွန်ုပ်သည် အဘယ်သို့ ကျင့်အပ်ပါသေးသနည်း”ဟု ပြောကြား၏။
မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏၊ ရဟန်းတို့ သို့ဖြစ်လျှင် သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းကို အဗ္ဘာန်သွင်းလော့။
ရဟန်းတို့ ဤသို့ အဗ္ဘာန်သွင်းရမည်။
ရဟန်းတို့ ထိုဥဒါယီရဟန်းသည် သံဃာသို့ ချဉ်းကပ်၍ လက်ဝဲတစ်ဖက် ပခုံးထက်၌ ဧကသီကို စံပယ်တင်လျက် သီတင်းကြီးရဟန်းတို့၏ ခြေတို့ကို ရှိခိုးပြီးလျှင် ဆောင့်ကြောင့်ထိုင်လျက် လက်အုပ်ချီကာ ဤသို့ ဆိုရမည်-
“အသျှင်ဘုရားတို့ အကျွန်ုပ်သည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်ခဲ့၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်သည် သံဃာကို စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို တောင်းခဲ့၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်အား သံဃာသည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်း အပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို ပေး၏၊ အသျှင်ဘုရားတို့ ထိုအကျွန်ုပ်သည် မာနတ်ကျင့်ပြီးသည်ဖြစ်၍ သံဃာအား အဗ္ဘာန်သွင်းခြင်းကို တောင်းပါ၏။
အသျှင်ဘုရားတို့ အကျွန်ုပ်သည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်ခဲ့၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်သည် သံဃာကို စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို တောင်းခဲ့၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်အား သံဃာသည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို ပေး၏၊ အသျှင်ဘုရားတို့ ထိုအကျွန်ုပ်သည် မာနတ်ကျင့်ပြီးသည်ဖြစ်၍ နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း သံဃာအား အဗ္ဘာန်သွင်းခြင်းကို တောင်းပါ၏။
အသျှင်ဘုရားတို့ အကျွန်ုပ်သည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်ခဲ့၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်သည် သံဃာကို စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက် လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို တောင်းခဲ့၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်အား သံဃာသည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်း အပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို ပေး၏၊ အသျှင်ဘုရားတို့ ထိုအကျွန်ုပ်သည် မာနတ်ကျင့်ပြီးသည်ဖြစ်၍ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း သံဃာအား အဗ္ဘာန် သွင်းခြင်းကို တောင်းပါ၏”ဟု ဆိုရမည်။
ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာကို သိစေရမည်-
֍ ၁၀၁
။ “အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤဥဒါယီ ရဟန်းသည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ --ထိုဥဒါယီသည် သံဃာကို စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းအား စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို ပေး၏၊ ထိုဥဒါယီသည် မာနတ်ကျင့်ပြီးသည်ဖြစ်၍ သံဃာအား အဗ္ဘာန်သွင်းခြင်းကို တောင်း၏၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းကို အဗ္ဘာန်သွင်းရာ၏၊ ဤကား သိစေခြင်းတည်း။
အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤဥဒါယီရဟန်းသည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ ထိုဥဒါယီသည် သံဃာကို စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ် တစ်ခုကြောင့်ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် ဥဒါယီ ရဟန်းအား စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို ပေး၏၊ ထိုဥဒါယီသည် မာနတ်ကျင့်ပြီးသည် ဖြစ်၍ သံဃာအား အဗ္ဘာန်သွင်းခြင်းကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းကို အဗ္ဘာန်သွင်း၏၊ ဥဒါယီ ရဟန်းအား အဗ္ဘာန်သွင်းခြင်းကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ်နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း မရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။
အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤဥဒါယီရဟန်းသည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ ထိုဥဒါယီသည် သံဃာကို စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ် တစ်ခုကြောင့် ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်း အား စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို ပေး၏၊ ထိုဥဒါယီသည် မာနတ်ကျင့်ပြီးသည်ဖြစ်၍ သံဃာအား အဗ္ဘာန်သွင်းခြင်းကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းကို အဗ္ဘာန်သွင်း၏၊ ဥဒါယီရဟန်းအား အဗ္ဘာန်သွင်းခြင်းကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ်နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း မရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
သုံးကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။
အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤဥဒါယီရဟန်းသည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ ထိုဥဒါယီသည် သံဃာကို စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ် တစ်ခုကြောင့် ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်း အား စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ခြောက် ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို ပေး၏၊ ထိုဥဒါယီသည် မာနတ် ကျင့်ပြီးသည်ဖြစ်၍ သံဃာ အား အဗ္ဘာန်သွင်းခြင်းကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းကို အဗ္ဘာန်သွင်း၏၊ ဥဒါယီရဟန်း အား အဗ္ဘာန်သွင်းခြင်းကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ်နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း မရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းအား အဗ္ဘာန်သွင်းအပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထို့ကြောင့် ဆိတ်ဆိတ် နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ်နေသဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့်အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်”ဟု (သိစေရမည်ဟု မိန့်တော်မူ၏)။
--တစ်ရက် ဖုံးလွှမ်းအပ်သော ပရိဝါသ်
֍ ၁၀၂
။ ထိုအခါ အသျှင်ဥဒါယီသည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော တစ်ရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ ထိုဥဒါယီသည် ရဟန်းတို့အား-“ငါ့သျှင်တို့ အကျွန်ုပ်သည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော တစ်ရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ အကျွန်ုပ်သည် အဘယ်သို့ ကျင့်အပ်ပါသေးသနည်း”ဟု ပြော ကြား၏။
မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏၊ ရဟန်းတို့ သို့ဖြစ်လျှင် သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းအား စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော တစ်ရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် တစ်ရက်ပရိဝါသ်ကို ပေးလော့။
ရဟန်းတို့ ဤသို့ ပေးရမည်။ ရဟန်းတို့ ထိုဥဒါယီရဟန်းသည် သံဃာသို့ ချဉ်းကပ်၍ လက်ဝဲ တစ်ဖက် ပခုံးထက်၌ ဧကသီကို စံပယ်တင်လျက် သီတင်းကြီးရဟန်းတို့၏ ခြေတို့ကို ရှိခိုးပြီးလျှင် ဆောင့်ကြောင့်ထိုင်ကာ လက်အုပ်ချီလျက်-
“အသျှင်ဘုရားတို့ အကျွန်ုပ်သည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော တစ်ရက် ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ အသျှင်ဘုရားတို့ ထိုအကျွန်ုပ်သည် သံဃာကို စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော တစ်ရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် တစ်ရက် ပရိဝါသ်ကို တောင်းပါ၏”ဟု ဆိုရမည်။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းရမည်။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းရမည်။ ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာကို သိစေရမည်-
֍ ၁၀၃
။ “အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤဥဒါယီ ရဟန်းသည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော တစ်ရက် ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခု သို့ ရောက်၏၊ ထိုဥဒါယီသည် သံဃာကို စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော တစ်ရက်ဖုံးလွှမ်း အပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် တစ်ရက် ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းအား စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော တစ်ရက် ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် တစ်ရက်ပရိဝါသ်ကို ပေးရာ၏၊ ဤကား သိစေခြင်းတည်း။အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤဥဒါယီရဟန်းသည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော တစ်ရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ ထိုဥဒါယီသည် သံဃာကို စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော တစ်ရက်ဖုံးလွှမ်း အပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် တစ်ရက်ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းအား စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော တစ်ရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် တစ်ရက် ပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ ဥဒါယီရဟန်းအား စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော တစ်ရက်ဖုံးလွှမ်း အပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် တစ်ရက်ပရိဝါသ်ပေးခြင်းကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ်နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း မရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။ပ။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။ပ။
သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းအား စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော တစ်ရက်ဖုံးလွှမ်း အပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် တစ်ရက်ပရိဝါသ်ကို ပေးအပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထို့ကြောင့် ဆိတ်ဆိတ်နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ်နေသဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့်အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်”ဟု (သိစေရမည်ဟု မိန့်တော်မူ၏)။
--တစ်ရက် ဖုံးလွှမ်းအပ်သော မာနတ်
֍ ၁၀၄
။ ထိုဥဒါယီသည် ပရိဝါသ် နေပြီးသည် ဖြစ်၍ ရဟန်းတို့အား-“ငါ့သျှင်တို့ အကျွန်ုပ်သည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော တစ်ရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်သည် သံဃာကို စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက် လွှတ်သော တစ်ရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် တစ်ရက်ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထို အကျွန်ုပ်အား သံဃာသည် စေတနာနှင့်စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော တစ်ရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ် တစ်ခုကြောင့်တစ်ရက်ပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်သည် ပရိဝါသ်နေပြီး ဖြစ်၏၊ အကျွန်ုပ်သည် အဘယ်သို့ ကျင့်အပ်ပါသေးသနည်း”ဟု ပြောကြား၏။
မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ သို့ဖြစ်လျှင် သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းအား စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော တစ်ရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို ပေးလော့။
ရဟန်းတို့ ဤသို့ ပေးရမည်။ ရဟန်းတို့ သို့ဖြစ်လျှင် ဥဒါယီရဟန်းသည် သံဃာသို့ ချဉ်းကပ်၍။ပ။
“အသျှင်ဘုရားတို့ အကျွန်ုပ်သည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော တစ်ရက်ဖုံး လွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ ထို အကျွန်ုပ်သည် သံဃာကို စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော တစ်ရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် တစ်ရက်ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်အား သံဃာသည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော တစ်ရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် တစ်ရက်ပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ အသျှင်ဘုရားတို့ ထိုအကျွန်ုပ်သည် ပရိဝါသ်နေ ပြီးသည် ဖြစ်၍ သံဃာကို စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော တစ်ရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို တောင်းပါ၏”ဟု ဆိုရမည်။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းရမည်။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းရမည်။ ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာကို သိစေရမည်-
֍ ၁၀၅
။ “အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤဥဒါယီ ရဟန်းသည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော တစ်ရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခု သို့ ရောက်၏၊ ထိုဥဒါယီသည် သံဃာကို စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော တစ်ရက် ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် တစ်ရက်ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်း အား စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော တစ်ရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် တစ်ရက်ပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ ထိုဥဒါယီသည် ပရိဝါသ်နေပြီးသည်ဖြစ်၍ သံဃာကို စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော တစ်ရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို တောင်း၏၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ် ၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းအား စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော တစ်ရက် ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို ပေးရာ၏၊ ဤကား သိစေခြင်းတည်း။ --အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤဥဒါယီ ရဟန်းသည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော တစ်ရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ ထိုဥဒါယီသည် သံဃာကို စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော တစ်ရက်ဖုံးလွှမ်း အပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် တစ်ရက်ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းအား စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော တစ်ရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် တစ်ရက် ပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ ထိုဥဒါယီသည် ပရိဝါသ်နေပြီးသည်ဖြစ်၍ သံဃာကို စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော တစ်ရက် ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းအား စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော တစ်ရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို ပေး၏၊ ဥဒါယီရဟန်းအား စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော တစ်ရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ပေးခြင်းကို အကြင် အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ်နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း မရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။ပ။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။ပ။
သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းအား စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော တစ်ရက်ဖုံးလွှမ်း အပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို ပေးအပ်ပြီ၊ သံဃာ အား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထိုကြောင့် ဆိတ်ဆိတ်နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ်နေသဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့်အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်”ဟု (သိစေရမည်ဟု မိန့်တော်မူ၏)။
--တစ်ရက် ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အဗ္ဘာန်
֍ ၁၀၆
။ ထိုဥဒါယီသည် မာနတ် ကျင့်ပြီးသည် ဖြစ်၍ ရဟန်းတို့အား-“ငါ့သျှင်တို့ အကျွန်ုပ်သည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော တစ်ရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်သည် သံဃာကို စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက် လွှတ်သော တစ်ရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် တစ်ရက်ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထို အကျွန်ုပ်အား သံဃာသည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော တစ်ရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် တစ်ရက်ပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်သည် ပရိဝါသ် နေပြီးသည်ဖြစ်၍ သံဃာကို စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော တစ်ရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို တောင်း၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်အား သံဃာသည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော တစ်ရက် ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို ပေး၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်သည် မာနတ်ကျင့်ပြီး ဖြစ်ပါ၏။ အကျွန်ုပ်သည် အဘယ်သို့ ကျင့်အပ်ပါသေးသနည်း”ဟု ပြောကြား၏။
မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ သို့ဖြစ်လျှင် သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းကို အဗ္ဘာန်သွင်းလော့။
ရဟန်းတို့ ဤသို့ သွင်းရမည်။
ရဟန်းတို့ ထိုဥဒါယီရဟန်းသည် သံဃာသို့ ချဉ်းကပ်၍။ပ။
“အသျှင်ဘုရားတို့ အကျွန်ုပ်သည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော တစ်ရက် ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်သည် သံဃာကို စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော တစ်ရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် တစ်ရက်ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်အား သံဃာသည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော တစ်ရက် ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် တစ်ရက်ပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်သည် ပရိဝါသ် နေပြီးသည်ဖြစ်၍ သံဃာကို စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော တစ်ရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို တောင်း၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်အား သံဃာသည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော တစ်ရက် ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ် တစ်ခုကြောင့် ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို ပေး၏၊ အသျှင်ဘုရားတို့ ထိုအကျွန်ုပ်သည် မာနတ်ကျင့်ပြီးသည်ဖြစ်၍ သံဃာကို အဗ္ဘာန်သွင်းခြင်းကို တောင်း၏”ဟု ဆိုရမည်။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းရမည်။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းရမည်။ ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာကို သိစေရမည်-
֍ ၁၀၇
။ “အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤဥဒါယီ ရဟန်းသည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော တစ်ရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ရောက်၏၊ ထိုဥဒါယီသည် သံဃာကို စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော တစ်ရက်ဖုံးလွှမ်း အပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် တစ်ရက်ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းအား စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော တစ်ရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် တစ်ရက် ပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ ထိုဥဒါယီသည် ပရိဝါသ်နေပြီးသည်ဖြစ်၍ သံဃာကို စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော တစ်ရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းအား စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော တစ်ရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို ပေး၏၊ ထိုဥဒါယီသည် မာနတ်ကျင့်ပြီးသည် ဖြစ်၍ သံဃာကို အဗ္ဘာန်သွင်းခြင်းကို တောင်း၏၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ သံဃာသည် ဥဒါယီ ရဟန်းကို အဗ္ဘာန်သွင်းရာ၏၊ ဤကား သိစေခြင်းတည်း။ --အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤဥဒါယီရဟန်းသည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော တစ်ရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ ထိုဥဒါယီသည် သံဃာကို စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော တစ်ရက်ဖုံးလွှမ်း အပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် တစ်ရက်ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းအား စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော တစ်ရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် တစ်ရက် ပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ ထိုဥဒါယီသည် ပရိဝါသ်နေပြီးသည်ဖြစ်၍ သံဃာကို စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော တစ်ရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းအား စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော တစ်ရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို ပေး၏၊ ထိုဥဒါယီသည် မာနတ် ကျင့်ပြီးသည် ဖြစ်၍ သံဃာအား အဗ္ဘာန်သွင်းခြင်းကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းကို အဗ္ဘာန်သွင်း၏၊ ဥဒါယီရဟန်းအား အဗ္ဘာန်သွင်းခြင်းကို အကြင် အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်းရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ်နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက် ခြင်း မရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။ပ။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။ပ။
သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းကို အဗ္ဘာန်သွင်းအပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထို့ကြောင့် ဆိတ်ဆိတ်နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ်နေသဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့်အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်”ဟု (သိစေရမည်ဟု မိန့်တော်မူ၏)။
--ငါးရက် ဖုံးလွှမ်းအပ်သော ပရိဝါသ်
֍ ၁၀၈
။ ထိုအခါ အသျှင်ဥဒါယီသည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော နှစ်ရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏။ပ။ သုံးရက် ဖုံးလွှမ်းအပ်သော။ပ။ လေးရက် ဖုံးလွှမ်းအပ်သော။ပ။ ငါးရက် ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏။ ထိုဥဒါယီသည် ရဟန်းတို့အား “ငါ့သျှင်တို့ အကျွန်ုပ်သည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ အကျွန်ုပ်သည် အဘယ်သို့ ကျင့်အပ်ပါသနည်း”ဟု ပြောကြား၏။မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ သို့ဖြစ်လျှင် သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းအား စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ငါးရက်နေသော ပရိဝါသ်ကို ပေးလော့။
ရဟန်းတို့ ဤသို့ ပေးရမည်။ ရဟန်းတို့ ထိုဥဒါယီရဟန်းသည် သံဃာသို့ ချဉ်းကပ်၍ လက်ဝဲ တစ်ဖက် ပခုံးထက်၌ ဧကသီကို စံပယ်တင်၍် သီတင်းကြီးရဟန်းတို့၏ ခြေတို့ကို ရှိခိုးပြီးလျှင် ဆောင့်ကြောင့်ထိုင်ကာ လက်အုပ်ချီလျက်-
“အသျှင်ဘုရားတို့ အကျွန်ုပ်သည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်း အပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏။ အသျှင်ဘုရားတို့ ထိုအကျွန်ုပ်သည် သံဃာကို စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ငါးရက်နေသော ပရိဝါသ်ကို တောင်းပါ၏”ဟု ဆိုရမည်။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းရမည်။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းရမည်။ ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာကို သိစေရမည်-
֍ ၁၀၉
။ “အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤဥဒါယီ ရဟန်းသည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ ထိုဥဒါယီသည် သံဃာကို စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ငါးရက်နေသော ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းအား စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ငါးရက်နေသော ပရိဝါသ်ကို ပေးရာ၏၊ ဤကား သိစေခြင်းတည်း။အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤဥဒါယီရဟန်းသည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ ထိုဥဒါယီသည် သံဃာကို စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ငါးရက်နေသော ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းအား စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ငါးရက် နေသော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ ဥဒါယီရဟန်းအား စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက် ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ငါးရက်ပရိဝါသ်ပေးခြင်းကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက် ခြင်း ရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ်နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်းမရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။ပ။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။ပ။
သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းအား စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်း အပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ငါးရက်နေသော ပရိဝါသ်ကို ပေးအပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထို့ကြောင့် ဆိတ်ဆိတ်နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ်နေသဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့် အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်”ဟု (သိစေရမည်ဟု မိန့်တော်မူ၏)။
--ပရိဝါသ်ဆောက်တည်စဉ် အရင်းသို့ငင်ခြင်း
֍ ၁၁၀
။ ထိုဥဒါယီသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ ထိုဥဒါယီသည် ရဟန်းတို့အား-“ငါ့သျှင်တို့ အကျွန်ုပ်သည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်သည် သံဃာကို စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက် လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ငါးရက်နေသော ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထို အကျွန်ုပ်အားသံဃာသည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ငါးရက်နေသော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏။
ထိုအကျွန်ုပ်သည် ပရိဝါသ်နေစဉ် အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံး လွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်ခဲ့၏၊ အကျွန်ုပ်သည် အဘယ်သို့ ကျင့်အပ်ပါသနည်း”ဟု ပြောကြား၏။
မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ သို့ဖြစ်လျှင် ဥဒါယီရဟန်းကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် အရင်း သို့ငင်လော့။
ရဟန်းတို့ ဤသို့ အရင်းသို့ ငင်ရမည်။ ရဟန်းတို့ ထိုဥဒါယီရဟန်းသည် သံဃာသို့ ချဉ်းကပ်၍။ပ။
“အသျှင်ဘုရားတို့ အကျွန်ုပ်သည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်း အပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်သည် သံဃာကို စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက် လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ငါးရက်နေသော ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်အား သံဃာသည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ငါးရက်နေသော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်သည် ပရိဝါသ်နေစဉ် အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏။
အသျှင်ဘုရားတို့ ထိုအကျွန်ုပ်သည် သံဃာကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက် လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ ငင်ခြင်းကို တောင်းပါ၏”ဟု ဆိုရ မည်။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းရမည်။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းရမည်။ ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာကို သိစေရမည်-
֍ ၁၁၁
။ “အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤဥဒါယီ ရဟန်းသည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ ထိုဥဒါယီသည် သံဃာကို စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် --ငါးရက်နေသော ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်း အား စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ငါးရက်နေသော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ ထိုဥဒါယီသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ ထိုဥဒါယီသည် သံဃာကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ငင်ခြင်းကို တောင်း၏၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သောအခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက် လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ ငင်ရာ၏၊ ဤကား သိစေခြင်း တည်း။
အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤဥဒါယီရဟန်းသည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ ထိုဥဒါယီသည် သံဃာကို စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ငါးရက်နေသော ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းအား စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ငါးရက်နေသော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ ထိုဥဒါယီသည် ပရိဝါသ်နေစဉ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့်စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ ထိုဥဒါယီသည် သံဃာကို ဝတ် အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ငင်ခြင်းကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ငင်၏၊ ဥဒါယီ ရဟန်းအား ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ် တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ငင်ခြင်းကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ်နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း မရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။ပ။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။ပ။
သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ ငင်ခြင်းကို ငင်အပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက် ခြင်း ရှိ၏၊ ထို့ကြောင့် ဆိတ်ဆိတ်နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ်နေသဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့် အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်”ဟု (သိစေရမည်ဟု မိန့်တော်မူ၏)။
--မာနတ်ကျင့်ထိုက်စဉ် အရင်းသို့ ငင်ခြင်း
֍ ၁၁၂
။ ထိုဥဒါယီသည် ပရိဝါသ်နေပြီးသည် ဖြစ်၍ မာနတ်ကျင့်ထိုက်သည် ဖြစ်၍ ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ ထိုဥဒါယီသည် ရဟန်းတို့အား-“ငါ့သျှင်တို့ အကျွန်ုပ်သည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်သည် သံဃာကို စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ငါးရက်နေသော ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်အား သံဃာသည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက် ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ငါးရက်နေသော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်သည် ပရိဝါသ်နေစဉ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ် တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်သည် သံဃာကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ငင်ခြင်းကို တောင်း၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်ကို သံဃာသည် ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်း အပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ ငင်၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်သည် ပရိဝါသ်နေပြီးသည်ဖြစ်၍ မာနတ်ကျင့်ထိုက်သည်ဖြစ်၍ ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့်စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွမ်း အပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ အကျွန်ုပ်သည် အဘယ်သို့ ကျင့်အပ်ပါသေးသနည်း”ဟု ပြောကြား၏။
မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ သို့ဖြစ်လျှင် သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ် တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ငင်လော့။
ရဟန်းတို့ ဤသို့ ငင်ရမည်။ ရဟန်းတို့ ထိုဥဒါယီရဟန်းသည် သံဃာသို့ ချဉ်းကပ်၍။ပ။
“အသျှင်ဘုရားတို့ အကျွန်ုပ်သည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်း အပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏။ပ။ ထိုအကျွန်ုပ်သည် ပရိဝါသ်နေပြီးသည် ဖြစ်၍ မာနတ် ကျင့်ထိုက်သည်ဖြစ်၍ ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်သည် သံဃာကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ ငင်ခြင်းကို တောင်းပါ၏”ဟု ဆိုရမည်။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းရမည်။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းရမည်။ ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာကို သိစေရမည်-
֍ ၁၁၃
။ “အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤဥဒါယီ ရဟန်းသည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏။ပ။ ထိုဥဒါယီသည် ပရိဝါသ်နေပြီးသည် ဖြစ်၍ မာနတ်ကျင့်ထိုက်သည် ဖြစ်၍ ဝတ်အတွင်း ၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ ထိုဥဒါယီသည် သံဃာကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ငင်ခြင်းကို တောင်း၏၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာ နှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ ငင်ရာ၏၊ ဤကား သိစေခြင်းတည်း။ --အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤဥဒါယီရဟန်းသည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏။ပ။ ထိုဥဒါယီသည် ပရိဝါသ်နေပြီးသည်ဖြစ်၍ မာနတ်ကျင့်ထိုက်သည်ဖြစ်၍ ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ ထို ဥဒါယီသည် သံဃာကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ငင်ခြင်းကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ ငင်၏၊ ဥဒါယီရဟန်းအား ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ငြင်ခင်းကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်းရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ်နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်းမရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။ပ။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။ပ။
သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံး လွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ ငင်ခြင်းကို ငင်အပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထို့ကြောင့် ဆိတ်ဆိတ်နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ်နေသဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့်အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်”ဟု (သိစေရမည်ဟု မိန့်တော်မူ၏)။
--အာပတ်သုံးခုတို့၏ မာနတ်
֍ ၁၁၄
။ ထိုဥဒါယီသည် ပရိဝါသ် နေပြီးသည် ဖြစ်၍ ရဟန်းတို့အား-“ငါ့သျှင်တို့ အကျွန်ုပ်သည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏။ပ။ ထိုအကျွန်ုပ်သည် ပရိဝါသ်နေပြီးဖြစ်ပါသည်၊ အကျွန်ုပ်သည် အဘယ်သို့ ကျင့်အပ်ပါသေးသနည်း”ဟု ပြောကြား၏။
မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ သို့ဖြစ်လျှင် သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းအား အာပတ်သုံးခုတို့၏ ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို ပေးလော့။
ရဟန်းတို့ ဤသို့ပေးရမည်။ ရဟန်းတို့ ထိုဥဒါယီရဟန်းသည် သံဃာသို့ ချဉ်းကပ်၍။ပ။
“အသျှင်ဘုရားတို့ အကျွန်ုပ်သည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်း အပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏။ ထိုအကျွန်ုပ်သည် သံဃာကို စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ငါးရက်နေသော ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်အား သံဃာသည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံး လွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ငါးရက်နေသော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏။ပ။ အသျှင်ဘုရားတို့ ထိုအကျွန်ုပ်သည် ပရိဝါသ်ကို နေပြီးသည်ဖြစ်၍ သံဃာကို အာပတ်သုံးခုတို့၏ ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို တောင်းပါ၏”ဟု ဆိုရမည်။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းရမည်။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းရမည်။ ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာကို သိစေရမည် -
֍ ၁၁၅
။ “အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤဥဒါယီ ရဟန်းသည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏။ပ။ ထိုဥဒါယီသည် ပရိဝါသ်နေပြီးသည်ဖြစ်၍ သံဃာကို အာပတ်သုံးခုတို့၏ ခြောက်ညဉ့် ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို တောင်း၏၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းအား အာပတ်သုံးခုတို့၏ ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို ပေးရာ၏၊ ဤကား သိစေခြင်းတည်း။အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤဥဒါယီရဟန်းသည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏။ပ။ ထိုဥဒါယီသည် ပရိဝါသ်နေပြီးသည် ဖြစ်၍ သံဃာကို အာပတ်သုံးခုတို့၏ ခြောက်ညဉ့် ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းအား အာပတ်သုံးခုတို့၏ ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို ပေး၏၊ ဥဒါယီရဟန်းအား အာပတ်သုံးခုတို့၏ ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ပေးခြင်းကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်းရှိ၏၊ ထို အသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ်နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း မရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆို ရာ၏။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။ပ။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်း ကို ပြောကြားပါ၏။ပ။
သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းအား အာပတ်သုံးခုတို့၏ ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး ကျင့်ရသော မာနတ်ကို ပေးအပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်းရှိ၏၊ ထို့ကြောင့် ဆိတ်ဆိတ် နေ၏။ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ်နေသဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့် အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်ဟု (သိစေရမည်ဟု မိန့်တော် မူ၏)။
--မာနတ်ကျင့်စဉ် အရင်းသို့ ငင်ခြင်း
֍ ၁၁၆
။ ထိုဥဒါယီသည် မာနတ်ကျင့်စဉ် အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏ ထိုဥဒါယီရဟန်းသည် ရဟန်းတို့အား-“ငါ့သျှင်တို့ အကျွန်ုပ်သည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏။ပ။ ထိုအကျွန်ုပ်သည် မာနတ်ကျင့်စဉ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ အကျွန်ုပ်သည် အဘယ်သို့ ကျင့်အပ်ပါသေးသနည်း”ဟု ပြောကြား၏။
မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏၊ ရဟန်းတို့ သို့ဖြစ်လျှင် သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ် ခုကြောင့် အရင်းသို့ငင်၍ ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို ပေးလော့။ ရဟန်းတို့ ဤသို့ အရင်းသို့ ငင်ရမည်။
ရဟန်းတို့ ထိုဥဒါယီရဟန်းသည် သံဃာသို့ ချဉ်းကပ်၍။ပ။
“အသျှင်ဘုရားတို့ အကျွန်ုပ်သည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်း အပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်ခဲ့ပါ၏။ပ။ ထိုအကျွန်ုပ်သည် မာနတ်ကျင့်စဉ်ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်ပါ၏၊ အသျှင်ဘုရားတို့ ထိုအကျွန်ုပ်သည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ငင်ခြင်းကို တောင်းပါ၏”ဟု လျှောက်ရမည်။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းရမည်။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းရမည်။ ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာကို သိစေရမည် -
֍ ၁၁၇
။ “အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤဥဒါယီ ရဟန်းသည်။ပ။ အရင်းသို့ ငင်ခြင်းကို တောင်း၏၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ဖြစ်ငြားအံ့၊ သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ ငင်ရာ၏၊ ဤကား သိစေ ခြင်းတည်း။ပ။သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံး လွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ ငင်ခြင်းကို ငင်အပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထို့ကြောင့် ဆိတ်ဆိတ်နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ်နေသဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့် အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်”ဟု (သိစေရမည်)။
ရဟန်းတို့ ဤသို့ ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို ပေးရမည်။ ရဟန်းတို့ ထိုဥဒါယီ ရဟန်းသည်။ပ။ “အသျှင်ဘုရားတို့ အကျွန်ုပ်သည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံး လွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်ခဲ့ပါ၏။ပ။ ထိုအကျွန်ုပ်သည် မာနတ်ကျင့်စဉ် ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်ပြန်ပါ၏၊ ထို အကျွန်ုပ်သည် ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ ငင်ခြင်းကို တောင်းခဲ့ပါ၏၊ သံဃာသည် ထိုအကျွန်ုပ်အား ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ ငင်ပါ၏၊ အသျှင်ဘုရား တို့ ထိုအကျွန်ုပ်သည် သံဃာကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို တောင်းပါ၏”ဟု လျှောက်ရ မည်။
--နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းရမည်။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းရမည်။ ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာကို သိစေရမည် -
“အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤဥဒါယီရဟန်းသည်။ပ။ ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို တောင်း၏၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းအား ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ခြောက်ညဉ့် ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို ပေးရာ၏၊ ဤကား သိစေခြင်းတည်း။ပ။
သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းအား ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို ပေးအပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်းရှိ၏၊ ထို့ကြောင့် ဆိတ်ဆိတ်နေ၏။ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ်နေသဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့် အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်”ဟု (သိစေရမည်ဟု မိန့်တော်မူ၏)။
--အဗ္ဘာန်သွင်းထိုက်သော ရဟန်းကို အရင်းသို့ငင်ခြင်း
֍ ၁၁၈
။ မာနတ်ကျင့်ပြီးသည်ဖြစ်၍ အဗ္ဘာန်သွင်းထိုက်သော ထိုဥဒါယီသည် ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ ထိုဥဒါယီရဟန်းသည် ရဟန်းတို့ အား-“ငါ့သျှင်တို့ အကျွန်ုပ်သည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်ပါ၏။ပ။ မာနတ်ကျင့်ပြီးသည်ဖြစ်၍ အဗ္ဘာန်သွင်းထိုက်သော ထိုအကျွန်ုပ်သည် ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ် တစ်ခုသို့ ရောက်ပြန်ပါ၏၊ အကျွန်ုပ်သည် အဘယ်သို့ ကျင့်အပ်ပါသေးသနည်း”ဟု ပြောကြား၏။
မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ သို့ဖြစ်လျှင် သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ငင်၍ ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို ပေးလော့၊ ရဟန်းတို့ ဤသို့ အရင်းသို့ ငင်ရမည်။ပ။ ရဟန်းတို့ ဤသို့ ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို ပေးရမည်။ပ။ သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းအား ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့်စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို ပေးအပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထို့ကြောင့် ဆိတ်ဆိတ် နေ၏။ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ်နေသဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့် အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်”ဟု (သိစေရမည်ဟု မိန့်တော် မူ၏)။
--အရင်းသို့ ငင်ထားသော ရဟန်းအား အဗ္ဘာန်သွင်းခြင်း
֍ ၁၁၉
။ ထိုဥဒါယီသည် မာနတ်ကျင့်ပြီးသည် ဖြစ်၍ ရဟန်းတို့အား-“ငါ့သျှင်တို့ အကျွန်ုပ်သည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏။ပ။ ထိုအကျွန်ုပ်သည် မာနတ်ကျင့်ပြီးဖြစ်ပါသည်၊ အကျွန်ုပ်သည် အဘယ်သို့ ကျင့်အပ်ပါသေးသနည်း”ဟု ပြောကြား၏။
မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ သို့ဖြစ်လျှင် သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းကို အဗ္ဘာန်သွင်းလော့။
ရဟန်းတို့ ဤသို့ အဗ္ဘာန်သွင်းရမည်။ ရဟန်းတို့ ထိုဥဒါယီရဟန်းသည် သံဃာသို့ ချဉ်းကပ်၍။ပ။
“အသျှင်ဘုရားတို့ အကျွန်ုပ်သည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်း အပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်ပါ၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်သည် သံဃာကို စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ငါးရက်နေသော ပရိဝါသ်ကို တောင်းပါ၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်အား သံဃာသည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံး လွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ငါးရက်နေသော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်သည် ပရိဝါသ်နေစဉ် ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်သည် သံဃာကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ ငင်ခြင်းကို တောင်းပါ၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်ကို သံဃာသည် ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်း အပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ ငင်ပါ၏၊ ပရိဝါသ်နေပြီးသည်ဖြစ်၍ မာနတ်ကျင့်ထိုက်သော ထိုအကျွန်ုပ်သည် ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်သည် သံဃာကို စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက် လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ ငင်ခြင်းကို တောင်းပါ၏၊ ထို အကျွန်ုပ်ကို သံဃာသည် ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ငင်ပါ၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်သည် ပရိဝါသ့်နေပြီးသည်ဖြစ်၍ သံဃာကို အာပတ်သုံးခုတို့၏ ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို တောင်းပါ၏။ ထို အကျွန်ုပ်အား သံဃာသည် အာပတ်သုံးခုတို့၏ ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို ပေး၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်သည် မာနတ်ကိုကျင့်စဉ် ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်ပါ၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်သည် သံဃာကို ဝတ်အတွင်း ၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ ငင်ခြင်းကို တောင်းပါ၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်ကို သံဃာသည် ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ ငင်ပါ၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်သည် သံဃာကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ် တစ်ခုကြောင့် ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို တောင်းပါ၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်အား သံဃာသည် ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို ပေး၏၊ မာနတ်ကျင့်ပြီးသည်ဖြစ်၍ အဗ္ဘာန် သွင်းထိုက်သော ထိုအကျွန်ုပ်သည် ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံး လွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်ပါ၏၊
ထိုအကျွန်ုပ်သည် သံဃာကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ ငင်ခြင်းကို တောင်းပါ၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်ကို သံဃာသည် ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက် လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ ငင်ပါ၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်သည် သံဃာကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ် တစ်ခုကြောင့် ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို တောင်းပါ၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်အား သံဃာသည် ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို ပေး၏၊ အသျှင်ဘုရားတို့ ထိုအကျွန်ုပ်သည် မာနတ်ကျင့်ပြီးသည် ဖြစ်၍ သံဃာကို အဗ္ဘာန်သွင်းခြင်းကို တောင်းပါ၏”ဟု ဆိုရမည်။
--နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းရမည်။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းရမည်။ ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာကို သိစေရမည် -
֍ ၁၂၀
။ “အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤဥဒါယီ ရဟန်းသည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ ထိုဥဒါယီသည် သံဃာကို စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်း အပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ငါးရက်နေသော ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် ဥဒါယီ ရဟန်းအား စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ငါးရက်နေသော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏။ထိုဥဒါယီသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံး လွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ ထိုဥဒါယီသည် သံဃာကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ငင်ခြင်းကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံး လွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ငင်၏။
ပရိဝါသ်နေပြီးသည် ဖြစ်၍ မာနတ်ကျင့်ထိုက်သော ထိုဥဒါယီသည် ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာ နှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏။
ထိုဥဒါယီသည် သံဃာကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်း အပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ ငင်ခြင်းကို တောင်းပါ၏။ သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ ငင်၏။
ထိုဥဒါယီသည် ပရိဝါသ် နေပြီးသည်ဖြစ်၍ သံဃာကို အာပတ်သုံးခုတို့၏ ခြောက်ညဉ့် ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းအား အာပတ်သုံးခုတို့၏ ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို ပေး၏။
ထိုဥဒါယီသည် မာနတ်ကို ကျင့်စဉ် ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ ထိုဥဒါယီသည် သံဃာကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာ နှင့် စေ့ဆော်၍ သုတ်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ ငင်ခြင်းကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ ငင်၏။
ထိုဥဒါယီသည် သံဃာကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်း အပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းအား ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို ပေး၏၊
မာနတ်ကျင့်ပြီးသည် ဖြစ်၍ အဗ္ဘာန်သွင်းထိုက်သော ထိုဥဒါယီသည် ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာ နှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ ထိုဥဒါယီသည် သံဃာကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ် တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ ငင်ခြင်းကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ ငင်၏။
--ထိုဥဒါယီရဟန်းသည် သံဃာကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် ဥဒါယီဟန်းအား ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော မဖုံးလွှမ်း အပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို ပေး၏၊
ထိုဥဒါယီသည် မာနတ်ကျင့်ပြီးသည်ဖြစ်၍ သံဃာအား အဗ္ဘာန်သွင်းခြင်းကို တောင်း၏၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သောအခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ သံဃာသည် ဥဒါယီ ရဟန်းကို အဗ္ဘာန်သွင်း ရာ၏၊ ဤကား သိစေခြင်းတည်း။
အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤဥဒါယီရဟန်းသည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏။ပ။ ထိုဥဒါယီသည် မာနတ်ကျင့်ပြီးသည်ဖြစ်၍ သံဃာကို အဗ္ဘာန်သွင်းခြင်းကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းကို အဗ္ဘာန်သွင်း၏၊ ဥဒါယီရဟန်းအား အဗ္ဘာန်သွင်းခြင်းကို အကြင် အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်းရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ်နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက် ခြင်းမရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။ပ။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။ပ။
သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းကို အဗ္ဘာန်သွင်းအပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်းရှိ၏၊ ထို့ကြောင့် ဆိတ်ဆိတ်နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ်နေသဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့် အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်”ဟု (သိစေရမည်ဟု မိန့်တော်မူ၏)။
--လခွဲဖုံးလွှမ်းအပ်သော ပရိဝါသ်
֍ ၁၂၁
။ ထိုအခါ၌ အသျှင်ဥဒါယီသည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော လခွဲဖုံးလွှမ်းအပ် (တစ်ဆယ့်ငါးရက် ဖုံးလွှမ်းအပ်) သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ ထိုဥဒါယီသည် ရဟန်းတို့အား-ငါ့သျှင်တို့ အကျွန်ုပ်သည် စေတနာနှင့်စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော လခွဲဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ အကျွန်ုပ်သည် အဘယ်သို့ ကျင့်အပ်ပါသေးသနည်း”ဟု ပြော ကြား၏။
မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ သို့ဖြစ်လျှင် သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းအား စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော လခွဲဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် လခွဲနေသော ပရိဝါသ်ကို ပေးလော့။
ရဟန်းတို့ ဤသို့ ပေးရမည်။ ရဟန်းတို့ ထိုဥဒါယီရဟန်းသည် သံဃာသို့ ချဉ်းကပ်၍။ပ။
“အသျှင်ဘုရားတို့ အကျွန်ုပ်သည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော လခွဲဖုံးလွှမ်း အပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ အသျှင်ဘုရားတို့ ထိုအကျွန်ုပ်သည် သံဃာကို စေတနာ နှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော လခွဲဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် လခွဲနေသော ပရိဝါသ်ကို တောင်းပါ၏”ဟု ဆိုရမည်။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းရမည်။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းရမည်။ ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာကို သိစေရမည် -
֍ ၁၂၂
။ “အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤဥဒါယီ ရဟန်းသည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော လခွဲဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ ထိုဥဒါယီသည် သံဃာကို စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော လခွဲဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် လခွဲနေသော ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ သံဃားအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းအား စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော လခွဲဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် လခွဲနေသော ပရိဝါသ်ကို ပေးရာ၏၊ ဤကား သိစေခြင်းတည်း။အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤဥဒါယီရဟန်းသည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော လခွဲဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ ထိုဥဒါယီသည် သံဃာကို စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော လခွဲဖုံးလွှမ်း အပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် လခွဲနေသော ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းအား စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော လခွဲဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် လခွဲ နေသော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏ ထိုဥဒါယီရဟန်းအား စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော လခွဲဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် လခွဲနေသော ပရိဝါသ်ပေးခြင်းကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ်နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်းမရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။ပ။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်း ကို ပြောကြားပါ၏။
သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းအား စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော လခွဲဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် လခွဲနေသော ပရိဝါသ်ကို ပေးအပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထို့ကြောင့် ဆိတ်ဆိတ်နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ်နေသဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့် အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်”ဟု (သိစေရမည်ဟု မိန့်တော်မူ၏)။
--လခွဲဖုံးလွှမ်းအပ်သော ပရိဝါသ်နေစဉ် အရင်းသို့ငင်ခြင်း
֍ ၁၂၃
။ ထိုဥဒါယီသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ ထိုဥဒါယီသည် ရဟန်းတို့အား-“အသျှင်ဘုရားတို့ အကျွန်ုပ်သည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော လခွဲဖုံးလွှမ်း အပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်သည် သံဃာကို စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက် လွှတ်သော လခွဲဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် လခွဲနေသော ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်အား သံဃာသည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော လခွဲဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် လခွဲနေသော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်သည် ပရိဝါသ်နေစဉ် ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ အကျွန်ုပ်သည် အဘယ်သို့ ကျင့်အပ်ပါသေးသနည်း”ဟု ပြောကြား၏။
မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ သို့ဖြစ်လျင် သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ငင်၍ ရှေးအာပတ်နှင့် ပေါင်း၍ နေရ (ပေါင်းဆောက်တည်ရ) သော ပရိဝါသ် ကို ပေးလော့။
ရဟန်းတို့ ဤသို့ အရင်းသို့ ငင်ရမည်။ ရဟန်းတို့ ထိုဥဒါယီရဟန်းသည် သံဃာသို့ ချဉ်းကပ် ၍။ပ။
“အသျှင်ဘုရားတို့ အကျွန်ုပ်သည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော လခွဲဖုံးလွှမ်း အပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်သည် သံဃာကို စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက် လွှတ်သော လခွဲဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် လခွဲနေသော ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်အား သံဃာသည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော လခွဲဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် လခွဲနေသော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်သည် ပရိဝါသ်နေစဉ် ဝတ် အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ အသျှင်ဘုရားတို့ ထိုအကျွန်ုပ်သည် သံဃာကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ ငင်ခြင်းကို တောင်း ပါ၏”ဟု ဆိုရမည်။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းရမည်။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းရမည်။ ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာကို သိစေရမည် -
֍ ၁၂၄
။ “အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤဥဒါယီ ရဟန်းသည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော လခွဲဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ ထိုဥဒါယီသည် သံဃာကို စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော လခွဲဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် လခွဲနေသော ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းအား စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော လခွဲဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် လခွဲနေသော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏။ထိုဥဒါယီသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ ထိုဥဒါယီသည် သံဃာကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ ငင်ခြင်းကို တောင်း၏၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက် ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ ငင်ရာ၏၊ ဤကား သိစေခြင်းတည်း။
--အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤဥဒါယီရဟန်းသည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော လခွဲဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ ထိုဥဒါယီသည် သံဃာကို စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော လခွဲဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် လခွဲနေသော ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းအား စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော လခွဲဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် လခွဲနေသော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏။
ထိုဥဒါယီသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ ထိုဥဒါယီသည် သံဃာကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ ငင်ခြင်းကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ ငင်၏။
ဥဒါယီရဟန်းအား ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်း အပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ ငင်ခြင်းကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်းရှိ၏၊ ထို အသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ်နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်းမရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆို ရာ၏။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။ပ။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်း ကို ပြောကြားပါ၏။ပ။
သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ ငင်ခြင်းကို ငင်အပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထို့ကြောင့် ဆိတ်ဆိတ်နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ်နေသဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့် အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်”ဟု (သိစေရမည်ဟု မိန့်တော်မူ၏)။
--သမောဓာနပရိဝါသ်
֍ ၁၂၅
။ ရဟန်းတို့ ဤသို့ ရှေးအာပတ်နှင့်ပေါင်း၍ နေသော (ပေါင်း၍ ဆောက်တည်ရသော) ပရိဝါသ်ကို ပေးရမည်၊ ရဟန်းတို့ ထိုဥဒါယီရဟန်းသည် သံဃာသို့ ချဉ်းကပ်၍။ပ။“အသျှင်ဘုရားတို့ အကျွန်ုပ်သည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော လခွဲဖုံးလွှမ်း အပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်သည် သံဃာကို စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက် လွှတ်သော လခွဲဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် လခွဲနေသော ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်အား သံဃာသည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော လခွဲဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် လခွဲနေသော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်သည် ပရိဝါသ်နေစဉ် ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်သည် သံဃာကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ ငင်ခြင်းကို တောင်း၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်ကို သံဃာသည် ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ ငင်၏။
အသျှင်ဘုရားတို့ ထိုအကျွန်ုပ်သည် သံဃာကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက် လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ရှေးအာပတ်နှင့် ပေါင်း၍နေသော ပရိဝါသ်ကို တောင်းပါ၏”ဟု (ဆိုရမည်)။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းရမည်။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းရမည်။ ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာကို သိစေရမည် -
֍ ၁၂၆
။ “အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤဥဒါယီ ရဟန်းသည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော လခွဲဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ရောက်၏၊ ထိုဥဒါယီသည် သံဃာကို စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော လခွဲဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် လခွဲနေသော ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းအား စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော လခွဲဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် လခွဲနေသော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ထိုဥဒါယီသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ ထိုဥဒါယီသည် သံဃာကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ ငင်ခြင်းကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းအား ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ ငင်၏။
ထိုဥဒါယီသည် သံဃာကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက် ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ရှေ့အာပတ်နှင့် ပေါင်း၍ နေရသော ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းအား စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ရှေ့အာပတ်နှင့် ပေါင်း၍ နေရသော ပရိဝါသ်ကို ပေးရာ၏၊ ဤကား သိစေခြင်းတည်း။
အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤဥဒါယီရဟန်းသည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော လခွဲဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ ထိုဥဒါယီသည် သံဃာကို စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော လခွဲဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် လခွဲနေသော ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းအား စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော လခွဲဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် လခွဲနေသော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏။
--ထိုဥဒါယီသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ ထိုဥဒါယီသည် သံဃာကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ ငင်ခြင်းကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ ငင်၏။
ထိုဥဒါယီသည် သံဃာကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက် ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ရှေ့အာပတ်နှင့် ပေါင်း၍နေသော ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းအား ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက် ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ရှေ့အာပတ်နှင့် ပေါင်း၍နေသော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ ဥဒါယီရဟန်းအား ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ရှေ့အာပတ်နှင့် ပေါင်း၍ နေသော ပရိဝါသ်ပေးခြင်းကို အကြင် အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ်နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း မရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။ပ။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်း ကို ပြောကြားပါ၏။ပ။
သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းအား ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ရှေ့အာပတ်နှင့်ပေါင်း၍ နေသော ပရိဝါသ်ကို ပေးအပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထို့ကြောင့် ဆိတ်ဆိတ်နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ်နေ သဖြင့်ဤနှစ်သက်သည့် အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်”ဟု (သိစေရမည်ဟု မိန့်တော်မူ၏)။
--မာနတ်ကျင့်ထိုက်သော ရဟန်းကို အရင်းသို့ ငင်ခြင်း စသည်
֍ ၁၂၇
။ ပရိဝါသ်နေပြီးသည် ဖြစ်၍ မာနတ်ကျင့်ထိုက်သော ထိုဥဒါယီသည် ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ ထိုဥဒါယီသည် ရဟန်းတို့အား-“ငါ့သျှင်တို့ အကျွန်ုပ်သည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော လခွဲဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏။ပ။ ပရိဝါသ်နေပြီးသည် ဖြစ်၍ မာနတ်ကျင့်ထိုက်သော ထိုအကျွန်ုပ်သည် ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ် တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ အကျွန်ုပ်သည် အဘယ်သို့ ကျင့်အပ်ပါသေးသနည်း”ဟု ပြောကြား၏။
မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ သို့ဖြစ်လျှင် သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ငင်၍ ရှေးအာပတ်နှင့် ပေါင်း၍ နေသော ပရိဝါသ်ကို ပေးလော့။
ရဟန်းတို့ ဤသို့ အရင်းသို့ ငင်ရမည်။ပ။ ရဟန်းတို့ ရှေ့အာပတ်နှင့် ပေါင်း၍ နေသော ပရိဝါသ်ကို ဤသို့ ပေးရမည်။ပ။ ပေး၏။ပ။
သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းအား ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ရှေ့အာပတ်နှင့် ပေါင်း၍နေသော ပရိဝါသ်ကို ပေးအပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်းရှိ၏၊ ထို့ကြောင့် ဆိတ်ဆိတ်နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ် နေသဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့် အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်”ဟု (သိစေရမည်ဟု မိန့်တော်မူ၏)။
--အာပတ်သုံးမျိုးတို့၏ မာနတ်
֍ ၁၂၈
။ ထိုဥဒါယီသည် ပရိဝါသ်နေပြီးသည် ဖြစ်၍ ရဟန်းတို့အား-“အသျှင်ဘုရားတို့ အကျွန်ုပ်သည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော လခွဲ ဖုံးလွှမ်း အပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏။ပ။ ထိုအကျွန်ုပ်သည် ပရိဝါသ်နေပြီး ဖြစ်ပါ၏၊ အကျွန်ုပ်သည် အဘယ်သို့ ကျင့်အပ်ပါသေးသနည်း”ဟု ပြောကြား၏။
မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ သို့ဖြစ်လျှင် သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းအား အာပတ်သုံးခုတို့၏ ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို ပေးလော့။
ရဟန်းတို့ ဤသို့ ပေးရမည်။ ရဟန်းတို့ ထိုဥဒါယီရဟန်းသည် သံဃာသို့ ချဉ်းကပ်၍ လက်ဝဲ တစ်ဖက် ပခုံးထက်၌ ဧကသီကို စံပယ်တင်၍။ပ။
“အသျှင်ဘုရားတို့ အကျွန်ုပ်သည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော လခွဲ ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်ပါ၏။ပ။ အသျှင်ဘုရားတို့ ထိုအကျွန်ုပ်သည် ပရိဝါသ် နေပြီးသည် ဖြစ်၍ သံဃာကို အာပတ်သုံးခုတို့၏ ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို တောင်းပါ၏”ဟု ဆိုရမည်။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းရမည်။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းရမည်။ ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာကို သိစေရမည် -
֍ ၁၂၉
။ “အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤဥဒါယီ ရဟန်းသည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော လခွဲဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏။ပ။ ထိုဥဒါယီရဟန်းသည် ပရိဝါသ်နေပြီးသည် ဖြစ်၍ သံဃာကို အာပတ်သုံးခုတို့၏ ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို တောင်း၏၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါ ရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းအား အာပတ်သုံးခုတို့၏ ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို ပေးရာ၏၊ ဤကား သိစေခြင်းတည်း။အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤဥဒါယီရဟန်းသည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော လခွဲဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏။ပ။ ထိုဥဒါယီသည် ပရိဝါသ်နေပြီးသည် ဖြစ်၍ သံဃာကို အာပတ်သုံးခုတို့၏ ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းအား အာပတ်သုံးခုတို့၏ ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို ပေး၏၊ ဥဒါယီရဟန်းအား အာပတ်သုံးခုတို့၏ ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ပေးခြင်းကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်းရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ်နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း မရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြော ဆိုရာ၏။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။ပ။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်း ကို ပြောကြားပါ၏။ပ။
သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းအား အာပတ်သုံးခုတို့၏ ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို ပေးအပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်းရှိ၏၊ ထို့ကြောင့် ဆိတ်ဆိတ်နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ် နေသဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့်အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်”ဟု (သိစေရမည်ဟု မိန့်တော်မူ၏)။
--မာနတ်ကျင့်စဉ် အရင်းသို့ ငင်ခြင်း စသည်
֍ ၁၃၀
။ ထိုဥဒါယီသည် မာနတ်ကို ကျင့်စဉ် ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ ထိုဥဒါယီသည် ရဟန်းတို့အား-“ငါ့သျှင်တို့ အကျွန်ုပ်သည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော လခွဲဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏။ပ။ ထိုအကျွန်ုပ်သည် မာနတ်ကိုကျင့်စဉ် ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်ပြန်ပါ၏၊ အကျွန်ုပ်သည် အဘယ်သို့ ကျင့်အပ်ပါသေးသနည်း”ဟု ပြောကြား၏။
မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ သို့ဖြစ်လျှင် သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ ငင်၍ ရှေ့အာပတ်နှင့်ပေါင်း၍ နေသော ပရိဝါသ်ကို ပေး၍ ခြောက်ညဉ့် ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို ပေးလော့။
ရဟန်းတို့ ဤသို့ အရင်းသို့ ငင်ရမည်။ပ။ ရဟန်းတို့ ဤသို့ ရှေ့အာပတ်နှင့် ပေါင်း၍ နေသော ပရိဝါသ်ကို ပေးရမည်။ပ။ ရဟန်းတို့ ဤသို့ ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို ပေးရမည်။ပ။ ပေး၏။ပ။
သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းအား ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို ပေးအပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်းရှိ၏၊ ထို့ကြောင့် ဆိတ်ဆိတ်နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ် နေသဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့် အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်”ဟု (သိစေရမည်ဟု မိန့်တော်မူ၏)။
--အဗ္ဘာန်သွင်းထိုက်သော ရဟန်းအား အရင်းသို့ ငင်ခြင်း စသည်
֍ ၁၃၁
။ မာနတ်ကျင့်ပြီးသည်ဖြစ်၍ အဗ္ဘာန်သွင်းထိုက်သော ထိုဥဒါယီသည် ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ ထိုဥဒါယီသည့်ရဟန်း တို့အား-“ငါ့သျှင်တို့ အကျွန်ုပ်သည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏။ပ။ မာနတ်ကျင့်ပြီးသည်ဖြစ်၍ အဗ္ဘာန်သွင်းထိုက်သော ထိုအကျွန်ုပ်သည် ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ အကျွန်ုပ်သည် အဘယ်သို့ ကျင့်အပ်ပါသေးသနည်း”ဟုပြောကြား၏။
မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ သို့ဖြစ်လျှင် သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ ငင်၍ ရှေးအာပတ်နှင့်ပေါင်း၍ နေသော ပရိဝါသ်ကို ပေး၍ ခြောက်ညဉ့် ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို ပေးလော့။
ရဟန်းတို့ ဤသို့ အရင်းသို့ ငင်ရမည်။ပ။ ရဟန်းတို့ ဤသို့ ရှေးအာပတ်နှင့်ပေါင်း၍ နေသော ပရိဝါသ်ကို ပေးရမည်။ပ။ ရဟန်းတို့ ဤသို့ ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို ပေးရမည်။ပ။ ပေး၏။ပ။
သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းအား ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို ပေးအပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထို့ကြောင့် ဆိတ်ဆိတ်နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ် နေသဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့် အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်”ဟု (သိစေရမည်ဟု မိန့်တော်မူ၏)။
--ပက္ခပ္ပဋိစ္ဆန္နအဗ္ဘာန်
֍ ၁၃၂
။ ထိုဥဒါယီသည် မာနတ်ကျင့်ပြီးသည် ဖြစ်၍ ရဟန်းတို့အား-“ငါ့သျှင်တို့ အကျွန်ုပ်သည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော လခွဲဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏။ပ။ ထိုအကျွန်ုပ်သည် မာနတ်ကျင့်ပြီးဖြစ်၏၊ အကျွန်ုပ်သည် အဘယ် သို့ ကျင့်အပ်ပါသေးသနည်း”ဟု ပြောကြား၏။
မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ပ။ ရဟန်းတို့ သို့ဖြစ်လျှင် သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းကို အဗ္ဘာန်သွင်းလော့။
ရဟန်းတို့ ဤသို့ အဗ္ဘာန်သွင်းရမည်။ ရဟန်းတို့ ထိုဥဒါယီရဟန်းသည် သံဃာသို့ ချဉ်းကပ်၍ လက်ဝဲတစ်ဖက် ပခုံးထက်၌ ဧကသီကို စံပယ်တင်၍ သီတင်းကြီး ရဟန်းတို့၏ ခြေတို့ကို ရှိခိုးပြီးလျှင် ဆောင့်ကြောင့်ထိုင်ကာ လက်အုပ်ချီလျက်-
“အသျှင်ဘုရားတို့ အကျွန်ုပ်သည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော လခွဲဖုံးလွှမ်း အပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ အကျွန်ုပ်သည် သံဃာကို စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက် လွှတ်သော လခွဲဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် လခွဲနေသော ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထို အကျွန်ုပ်အား သံဃာသည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော လခွဲဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် လခွဲနေသော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏။
ထိုအကျွန်ုပ်သည် ပရိဝါသ်နေစဉ် ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်သည် သံဃာကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ ငင်ခြင်းကို တောင်း၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်ကို သံဃာသည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ ငင်၏၊
ထိုအကျွန်ုပ်သည် သံဃာကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက့်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ရှေ့အာပတ်နှင့် ပေါင်း၍နေသော ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်အား သံဃာသည် ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံး လွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ရှေ့အာပတ်နှင့် ပေါင်း၍နေသော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏။
ပရိဝါသ်နေပြီးသည်ဖြစ်၍ မာနတ်ကျင့်ထိုက်သော ထိုအကျွန်ုပ်သည် ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ ထို အကျွန်ုပ်သည် သံဃာကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်း အပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ ငင်ခြင်းကို တောင်း၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်ကို သံဃာသည် ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ငင်၏၊
ထိုအကျွန်ုပ်သည် သံဃာကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက် ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ရှေ့အာပတ်နှင့် ပေါင်း၍နေသော ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်အား သံဃာသည် ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံး လွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ရှေ့အာပတ်နှင့် ပေါင်း၍နေသော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏။
ထိုအကျွန်ုပ်သည် ပရိဝါသ်နေပြီးသည် ဖြစ်၍ သံဃာကို အာပတ်သုံးခုတို့၏ ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို တောင်း၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်အား သံဃာသည် အာပတ်သုံးခုတို့၏ ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို ပေး၏။
--ထိုအကျွန်ုပ်သည် မာနတ်ကျင့်စဉ် ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏။
ထိုအကျွန်ုပ်သည် သံဃာကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက် ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ ငင်ခြင်းကို တောင်း၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်ကို သံဃာသည် ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ် တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ ငင်၏။
ထိုအကျွန်ုပ်သည် သံဃာကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက် ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ရှေ့အာပတ်နှင့် ပေါင်း၍နေသော ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်အား သံဃာသည် ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက် ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ရှေ့အာပတ်နှင့် ပေါင်း၍နေသော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏။
ထိုအကျွန်ုပ်သည် သံဃာကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက် ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို တောင်း၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်အား သံဃာသည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို ပေး၏။
အသျှင်ဘုရားတို့ မာနတ်ကျင့်ပြီးသည် ဖြစ်၍ အဗ္ဘာန်သွင်းထိုက်သော ထိုအကျွန်ုပ်သည် ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခု သို့ ရောက်၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်သည် သံဃာကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ ငင်ခြင်းကို တောင်း၏၊ ထို အကျွန်ုပ်ကို သံဃာသည် ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံး လွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ ငင်၏။
ထိုအကျွန်ုပ်သည် သံဃာကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက် ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ရှေ့အာပတ်နှင့် ပေါင်း၍နေသော ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်အား သံဃာသည် ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက့်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ရှေ့အာပတ်နှင့်ပေါင်း၍ နေသော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏။
ထိုအကျွန်ုပ်သည် သံဃာကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက် ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို တောင်း၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်အား သံဃာသည် ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက် ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို ပေး၏။
အသျှင်ဘုရားတို့ ထိုအကျွန်ုပ်သည် မာနတ်ကျင့်ပြီးသည် ဖြစ်၍ သံဃာကို အဗ္ဘာန်သွင်းခြင်းကို တောင်းပါ၏”ဟု ဆိုရမည်။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းရမည်။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းရမည်။ ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာကို သိစေရမည် -
֍ ၁၃၃
။ “အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤဥဒါယီ ရဟန်းသည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော လခွဲဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ ထိုဥဒါယီသည် သံဃာကို စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော လခွဲဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် လခွဲနေသော ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းအား စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော လခွဲဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် လခွဲနေသော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏။ --ထိုဥဒါယီသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက် ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ် တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ ထိုဥဒါယီသည် သံဃာကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ ငင်ခြင်းကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ ငင်၏။
ထိုဥဒါယီသည် သံဃာကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက် ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ရှေးအာပတ်နှင့် ပေါင်း၍နေသော ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းအား ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက် ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ရှေ့အာပတ်နှင့် ပေါင်း၍နေသော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏။
ပရိဝါသ်နေပြီးသည် ဖြစ်၍ မာနတ်ကျင့်ထိုက်သော ထိုဥဒါယီသည် ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ ထိုဥဒါယီသည် သံဃာကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ ငင်ခြင်းကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းကို ဝတ်အတွင်း ၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် အရင်း သို့ ငင်၏။
ထိုဥဒါယီသည် သံဃာကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက် ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ရှေ့အာပတ်နှင့် ပေါင်း၍နေသော ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းအား ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံး လွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ရှေ့အာပတ်နှင့် ပေါင်း၍နေသော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏။
ထိုဥဒါယီသည် ပရိဝါသ်နေပြီးသည် ဖြစ်၍ သံဃာကို အာပတ်သုံးခုတို့၏ ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းအား အာပတ်သုံးခုတို့၏ ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို ပေး၏၊ ထိုဥဒါယီသည် မာနတ်ကျင့်စဉ် ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ ထိုဥဒါယီသည် သံဃာကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက့်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ ငင်ခြင်းကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ ငင်၏။
ထိုဥဒါယီသည် သံဃာကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက် ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ရှေ့အာပတ်နှင့် ပေါင်း၍နေသော ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းအား ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံး လွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ရှေ့အာပတ်နှင့် ပေါင်း၍နေသော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏။
ထိုဥဒါယီသည် သံဃာကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံး လွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းအား ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံး လွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို ပေး၏။
မာနတ်ကို ကျင့်ပြီးသည်ဖြစ်၍ အဗ္ဘာန်သွင်းထိုက်သော ထိုဥဒါယီသည် ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏၊ ထိုဥဒါယီသည် သံဃာကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ငင်ခြင်းကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် အရင်းသို့ ငင်၏။
--ထိုဥဒါယီသည် သံဃာကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံး လွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ရှေ့အာပတ်နှင့် ပေါင်း၍နေသော ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းအား ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက် ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ရှေ့အာပတ်နှင့် ပေါင်း၍နေသော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏။
ထိုဥဒါယီသည် သံဃာကို ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက်ဖုံး လွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းအား ဝတ်အတွင်း၌ စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော ငါးရက် ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုကြောင့် ခြောက်ညဉ့်ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) မာနတ်ကို ပေး၏၊
ထိုဥဒါယီသည် မာနတ် ကျင့်ပြီးသည်ဖြစ်၍ သံဃာအား အဗ္ဘာန်သွင်းခြင်းကို တောင်း၏၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ သံဃာသည် ဥဒါယီ ရဟန်းကို အဗ္ဘာန်သွင်းရာ၏၊ ဤကား သိစေခြင်းတည်း။
“အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤဥဒါယီ ရဟန်းသည် စေတနာနှင့် စေ့ဆော်၍ သုက်လွှတ်သော လခွဲဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခုသို့ ရောက်၏။ပ။ ထိုဥဒါယီသည် မာနတ်ကျင့်ပြီးသည်ဖြစ်၍ သံဃာအား အဗ္ဘာန်သွင်းခြင်းကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းကို အဗ္ဘာန်သွင်း၏၊ ဥဒါယီရဟန်းအား အဗ္ဘာန်သွင်းခြင်းကို အကြင် အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ်နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက် ခြင်းမရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။ပ။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။ပ။
သံဃာသည် ဥဒါယီရဟန်းကို အဗ္ဘာန်သွင်းအပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထို့ကြောင့် ဆိတ်ဆိတ်နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ်နေသဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့် အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်”ဟု (သိစေရမည်ဟု မိန့်တော်မူ၏)။
သုက်လွှတ်သောအာပတ် ပြီး၏။
--၂-ပရိဝါသ်
အဂ္ဃသမောဓာန ပရိဝါသ်
֍ ၁၃၄
။ ထိုအခါ ရဟန်းတစ်ပါးသည် များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ အာပတ် တစ်ခုကို တစ်ရက်ဖုံးလွှမ်း၏၊ အာပတ်တစ်ခုကို နှစ်ရက် ဖုံးလွှမ်း၏၊ အာပတ်တစ်ခုကို သုံးရက် ဖုံးလွှမ်း၏၊ အာပတ်တစ်ခုကို လေးရက်ဖုံးလွှမ်း၏၊ အာပတ်တစ်ခုကို ငါးရက်ဖုံးလွှမ်း၏၊ အာပတ်တစ်ခုကို ခြောက် ရက်ဖုံးလွှမ်း၏၊ အာပတ်တစ်ခုကို ခုနစ်ရက်ဖုံးလွှမ်း၏၊ အာပတ်တစ်ခုကို ရှစ်ရက်ဖုံးလွှမ်း၏၊ အာပတ်တစ်ခုကိုကိုးရက်ဖုံးလွှမ်း၏၊ အာပတ်တစ်ခုကို ဆယ်ရက်ဖုံးလွှမ်း၏၊ ထိုရဟန်းသည် ရဟန်းတို့အား-“ငါ့သျှင်တို့ အကျွန်ုပ်သည် များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ အာပတ် တစ်ခုကို တစ်ရက်ဖုံးလွှမ်း၏။ပ။ အာပတ်တစ်ခုကို ဆယ်ရက်ဖုံးလွှမ်း၏။ အကျွန်ုပ်သည် အဘယ်သို့ ကျင့်အပ်ပါသနည်း”ဟု ပြောကြား၏။
မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ သို့ဖြစ်လျှင် သံဃာသည် ထိုရဟန်းအား ထိုအာပတ်တို့တွင် ဆယ်ရက် ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်၏ အပိုင်းအခြားအားဖြင့် ပေါင်း၍နေသော ပရိဝါသ်ကို ပေးလော့။
ရဟန်းတို့ ဤသို့ ပေးရမည်။ ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းသည် သံဃာသို့ ချဉ်းကပ်၍။ပ။
“အသျှင်ဘုရားတို့ အကျွန်ုပ်သည် များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ အာပတ်တစ်ခုကို တစ်ရက်ဖုံးလွှမ်း၏။ပ။ အာပတ်တစ်ခုကို ဆယ်ရက်ဖုံးလွှမ်း၏၊ အသျှင်ဘုရားတို့ အကျွန်ု်ပ်သည် သံဃာကို ထိုအာပတ်တို့တွင် ဆယ်ရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်၏ အပိုင်းအခြားအားဖြင့် ပေါင်း၍နေသော ပရိဝါသ်ကို တောင်းပါ၏”ဟု လျှောက်ရမည်။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းရမည်။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းရမည်။ ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာကို သိစေရမည်-
֍ ၁၃၅
။ “အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤမည်သော ရဟန်းသည် များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ အာပတ်တစ်ခုကို တစ်ရက် ဖုံးလွှမ်း၏။ပ။ အာပတ်တစ်ခုကို ဆယ်ရက်ဖုံးလွှမ်း၏။ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို ထိုအာပတ်တို့တွင် ဆယ်ရက် ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်၏ အပိုင်းအခြားအားဖြင့် ပေါင်း၍နေသော ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏။ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ သံဃာသည် ဤမည်သော ရဟန်းအား ထိုအာပတ်တို့တွင် ဆယ်ရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်၏ အပိုင်းအခြင်းအားဖြင့် ပေါင်း၍နေသော ပရိဝါသ်ကို ပေးရာ၏၊ ဤကား သိစေခြင်းတည်း။
အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤမည်သော ရဟန်းသည် များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ အာပတ်တစ်ခုကို တစ်ရက် ဖုံးလွှမ်း၏။ပ။ အာပတ်တစ်ခုကို ဆယ်ရက်ဖုံးလွှမ်း၏။
--ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို ထိုအာပတ်တို့တွင် ဆယ်ရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်၏ အပိုင်းအခြားအားဖြင့် ပေါင်း၍နေသော ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် ဤမည်သော ရဟန်း အား ထိုအာပတ်တို့တွင် ဆယ်ရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်၏ အပိုင်းအခြားအားဖြင့် ပေါင်း၍ နေသော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏။
ဤမည်သော ရဟန်းအား ထိုအာပတ်တို့တွင် ဆယ်ရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်၏ အပိုင်း အခြားအားဖြင့် ပေါင်း၍နေသော ပရိဝါသ်ပေးခြင်းကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထို အသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ်နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း မရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆို ရာ၏။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။ပ။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။ပ။
သံဃာသည် ဤမည်သော ရဟန်းအား ထိုအာပတ်တို့တွင် ဆယ်ရက်ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်၏ အပိုင်းအခြားအားဖြင့် ပေါင်း၍နေသော ပရိဝါသ်ကို ပေးအပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထို့ကြောင့် ဆိတ်ဆိတ်နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ်နေသဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့် အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်”ဟု (သိစေရမည်ဟု မိန့်တော်မူ၏)။
--သဗ္ဗစိရပ္ပဋိ စ္ဆန္န အဂ္ဃသမောဓာန်
֍ ၁၃၆
။ ထိုအခါ ရဟန်းတစ်ပါးသည် များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ အာပတ် တစ်ခုကို တစ်ရက်ဖုံးလွှမ်း၏၊ အာပတ်နှစ်ခုတို့ကို နှစ်ရက်ဖုံးလွှမ်း၏၊ အာပတ်သုံးခုတို့ကို သုံးရက်ဖုံးလွှမ်း၏၊ အာပတ်လေးခုတို့ကို လေးရက်ဖုံးလွှမ်း၏၊ အာပတ်ငါးခုတို့ကို ငါးရက်ဖုံးလွှမ်း၏၊ အာပတ်ခြောက်ခုတို့ကို ခြောက်ရက်ဖုံးလွှမ်း၏၊ အာပတ်ခုနစ်ခုတို့ကို ခုနစ်ရက်ဖုံးလွှမ်း၏၊ အာပတ်ရှစ်ခုတို့ကို ရှစ်ရက်ဖုံး လွှမ်း၏၊ အာပတ်ကိုးခုတို့ကိုကိုးရက်ဖုံးလွှမ်း၏၊ အာပတ်ဆယ်ခုတို့ကို ဆယ်ရက်ဖုံးလွှမ်း၏၊ ထိုရဟန်းသည် ရဟန်းတို့အား “ငါ့သျှင်တို့ အကျွန်ုပ်သည် များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ အာပတ်တစ်ခုကို တစ်ရက်ဖုံးလွှမ်း၏။ပ။ အာပတ်ဆယ်ခုတို့ကို ဆယ်ရက်ဖုံးလွှမ်း၏၊ အကျွန်ုပ်သည် အဘယ်သို့ ကျင့်အပ်ပါသနည်း”ဟု ပြောကြား၏။မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏၊ ရဟန်းတို့ သို့ဖြစ်လျှင် သံဃာသည် ထိုရဟန်းအား ထိုအာပတ်တို့တွင် အလုံးစုံ အာပတ်တို့ထက် အကြာမြင့်ဆုံး ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့၏ အပိုင်းအခြားအားဖြင့် ပေါင်း၍ နေသော ပရိဝါသ်ကို ပေးလော့။
ရဟန်းတို့ ဤသို့ ပေးရမည်။ ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းသည် သံဃာသို့ ချဉ်းကပ်၍။ပ။
“အသျှင်ဘုရားတို့ အကျွန်ုပ်သည် များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်ပါ၏၊ အာပတ်တစ်ခုကို တစ်ရက်ဖုံးလွှမ်းပါ၏။ပ။ အာပတ်ဆယ်ခုတို့ကို ဆယ်ရက်ဖုံးလွှမ်းပါ၏၊ အသျှင်ဘုရားတို့ ထိုအကျွန်ုပ်သည် သံဃာကို ထိုအာပတ်တို့တွင် အကြာမြင့်ဆုံး ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့၏ အပိုင်းအခြားအားဖြင့် ပေါင်း၍နေသော ပရိဝါသ်ကို တောင်းပါ၏”ဟု လျှောက် ရမည်။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းရမည်။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းရမည်။ ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာကို သိစေရမည်-
֍ ၁၃၇
။ “အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤမည်သော ရဟန်းသည် များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ အာပတ်တစ်ခုကို တစ်ရက်ဖုံးလွှမ်း၏။ပ။ အာပတ်ဆယ်ခုတို့ကို ဆယ်ရက်ဖုံးလွှမ်း၏၊ ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို ထိုအာပတ်တို့တွင် အကြာမြင့်ဆုံး ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့၏ အပိုင်းအခြားအားဖြင့် ပေါင်း၍ နေသော ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ သံဃာသည် ဤမည်သော ရဟန်းအား ထိုအာပတ်တို့တွင် အကြာမြင့်ဆုံးဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့၏ အပိုင်းအခြားအားဖြင့် ပေါင်း၍နေသော ပရိဝါသ်ကို ပေးရာ၏၊ ဤကား သိစေခြင်းတည်း။အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤမည်သော ရဟန်းသည် များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ အာပတ်တစ်ခုကို တစ်ရက်ဖုံး လွှမ်း၏။ပ။ အာပတ်ဆယ်ခုတို့ကို ဆယ်ရက်ဖုံးလွှမ်း၏။
ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို ထိုအာပတ်တို့တွင် အကြာမြင့်ဆုံးဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့၏ အပိုင်းအခြားအားဖြင့် ပေါင်း၍ နေသော ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏။ သံဃာသည် ဤမည်သော ရဟန်းအား ထိုအာပတ်တို့တွင် အကြာမြင့်ဆုံးဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့၏ အပိုင်းအခြားအား ဖြင့် ပေါင်း၍နေသော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏။
ဤမည်သော ရဟန်းအား ထိုအာပတ်တို့တွင် အကြာမြင့်ဆုံးဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့၏ အပိုင်းအခြားအားဖြင့် ပေါင်း၍နေသော ပရိဝါသ်ပေးခြင်းကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ်နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း မရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
--နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။ပ။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။ပ။
သံဃာသည် ဤမည်သော ရဟန်းအား ထိုအာပတ်တို့တွင် အကြာမြင့်ဆုံး ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့၏ အပိုင်းအခြားအားဖြင့် ပေါင်း၍နေသော ပရိဝါသ်ကို ပေးအပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထို့ကြောင့် ဆိတ်ဆိတ်နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ်နေသဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့် အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်”ဟု (သိစေရမည်ဟု မိန့်တော်မူ၏)။
နှစ်လ ပရိဝါသ်
֍ ၁၃၈
။ ထိုအခါ ရဟန်းတစ်ပါးသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာဒိသိသ်အာပတ် နှစ်ခုတို့သို့ ရောက်၏၊ ထိုရဟန်းအား-“ငါသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်နှစ်ခုတို့သို့ ရောက်၏၊ ငါသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခု၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်းရမူကား ကောင်း၏”ဟု အကြံဖြစ်၏။
ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခု၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထိုရဟန်းအား သံဃာသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခု၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ ထိုရဟန်းသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် လဇ္ဇီသဘော သက်ဝင်လာ၏။
ငါသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာဒိသိသ်အာပတ် နှစ်ခုတို့သို့ ရောက်၏၊ ထိုငါ့အား-
“ငါသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာဒိသိသ်အာပတ် နှစ်ခုတို့သို့ ရောက်၏၊ ငါသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခု၏ နှစ်လနေသော ပရိဝါသ်ကို တောင်းရမူကား ကောင်း၏”ဟု အကြံဖြစ်၏။
ထိုငါသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခု၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်းပြီ၊ ထိုငါ့အား သံဃာသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခု၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို ပေးပြီ၊ ထိုငါ့အား ပရိဝါသ်နေစဉ်-
“ငါသည် သံဃာကို အခြား နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်၏လည်း နှစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်းရမူကား ကောင်း၏”ဟု လဇ္ဇီသဘော သက်ဝင်လာ၏။
ထိုရဟန်းသည် ရဟန်းတို့အား-
“ငါ့သျှင်တို့ အကျွန်ု်ပ်သည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာဒိသိသ်အာပတ် နှစ်ခုတို့သို့ ရောက်ပြီ။
ထိုငါ့အား ငါသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့သို့ ရောက်ပြီ၊ ငါသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခု၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်းရမူကား ကောင်း၏”ဟု အကြံဖြစ်၏။
ထိုအကျွန်ုပ်သည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခု၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်းပြီ၊ ထိုအကျွန်ုပ်အား သံဃာသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခု၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို ပေးပြီ၊ ထိုအကျွန်ုပ်အား ပရိဝါသ်နေစဉ် လဇ္ဇီသဘော သက်ဝင်လာ၏။ ငါသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာဒိသိသ်အာပတ် နှစ်ခုတို့သို့ ရောက်ပြီ၊ ထိုငါ့အား-
--“ငါသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာဒိသိသ်အာပတ် နှစ်ခုတို့သို့ ရောက်ပြီ၊ ငါသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခု၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်းရမူကား ကောင်း၏”ဟု အကြံဖြစ်၏။
ထိုငါသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခု၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်းပြီ၊ ထိုငါ့အား သံဃာသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခု၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို ပေးပြီ၊ ထို ငါ့အား ပရိဝါသ်နေစဉ်-
“ငါသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်၏လည်း နှစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်းရမူကား ကောင်း၏”ဟု လဇ္ဇီသဘော သက်ဝင်လာ၏။
အကျွန်ုပ်သည် အဘယ်သို့ ကျင့်အပ်ပါသနည်း”ဟု ပြောကြား၏။
မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ သို့ဖြစ်လျှင် သံဃာသည် ထိုရဟန်းအား နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အခြားအာပတ်၏လည်း နှစ်လပရိဝါသ်ကို ပေးလော့။
ရဟန်းတို့ ဤသို့ ပေးရမည်။ ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းသည် သံဃာသို့ ချဉ်းကပ်၍ လက်ဝဲတစ်ဖက် ပခုံးထက်၌ ဧကသီကို စံပယ်တင်၍ သီတင်းကြီးရဟန်းတို့၏ ခြေတို့ကို ရှိခိုး၍ ဆောင့်ကြောင့်ထိုင်ကာ လက်အုပ်ချီလျက်-
“အသျှင်ဘုရားတို့ အကျွန်ုပ်သည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်နှစ်ခုတို့သို့ ရောက်ပြီ၊ ထိုအကျွန်ုပ်အား-
'ငါသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာဒိသိသ်အာပတ် နှစ်ခုတို့သို့ ရောက်ပြီ၊ ငါသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခု၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်းရမူကား ကောင်း၏’ဟု အကြံ ဖြစ်၏။
ထိုအကျွန်ုပ်သည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခု၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်းပြီ၊ ထိုအကျွန်ုပ်အား သံဃာသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခု၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို ပေးပြီ၊ ထိုအကျွန်ုပ်အား ပရိဝါသ်နေစဉ် လဇ္ဇီသဘော သက်ဝင်လာ၏။ ငါသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာဒိသိသ်အာပတ် နှစ်ခုတို့သို့ ရောက်ပြီ၊ ထိုငါ့အား-
'ငါသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာဒိသိသ်အာပတ် နှစ်ခုတို့သို့ ရောက်ပြီ၊ ငါသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခု၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်းရမူကား ကောင်း၏’ဟု အကြံ ဖြစ်၏။
ထိုအကျွန်ုပ်သည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခု၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်းပြီ၊ ထိုအကျွန်ုပ်အား သံဃာသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခု၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို ပေးပြီ၊ ထိုအကျွန်ုပ်အား ပရိဝါသ်နေစဉ်-
'ငါသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အခြားအာပတ်တစ်ခု၏လည်း နှစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်းရမူကား ကောင်း၏’ဟု လဇ္ဇီသဘော သက်ဝင်လာ၏။
အသျှင်ဘုရားတို့ ထိုအကျွန်ုပ်သည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အခြားအာပတ် တစ်ခု၏လည်း နှစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်းပါ၏”ဟု လျှောက်ရမည်။
--နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းရမည်။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းရမည်။ ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာကို သိစေရမည်-
֍ ၁၃၉
။ “အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤမည်သော ရဟန်းသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာဒိသိသ်အာပတ် နှစ်ခုတို့သို့ ရောက်၏၊ ထိုရဟန်းအား-'ငါသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာဒိသိသ်အာပတ် နှစ်ခုတို့သို့ ရောက်၏၊ ငါသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခု၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်းရမူကား ကောင်း၏’ဟု အကြံ ဖြစ်၏။
ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခု၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထိုရဟန်းအား သံဃာသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခု၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ ထိုရဟန်းအား ပရိဝါသ်နေစဉ် လဇ္ဇီသဘော သက်ဝင်လာ၏။
ငါသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာဒိသိသ်အာပတ် နှစ်ခုတို့သို့ ရောက်ပြီ၊ ထိုငါ့အား-
'ငါသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာဒိသိသ်အာပတ် နှစ်ခုတို့သို့ ရောက်ပြီ၊ ငါသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခု၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်းရမူကား ကောင်း၏’ဟု အကြံဖြစ်၏။
ထိုအကျွန်ုပ်သည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခု၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်းပြီ၊ ထိုအကျွန်ုပ်အား သံဃာသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခု၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို ပေးပြီ၊ ထိုအကျွန်ုပ်အား ပရိဝါသ်နေစဉ်-
'ငါသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အခြားအာပတ်၏လည်း နှစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်းရမူကား ကောင်း၏’ဟု လဇ္ဇီသဘော သက်ဝင်လာ၏။
ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အခြားအာပတ်၏လည်း နှစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ သံဃာသည် ဤမည်သော ရဟန်းအား နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အခြားအာပတ်၏လည်း နှစ်လပရိဝါသ်ကို ပေးရာ၏၊ ဤကား သိစေခြင်းတည်း။
အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤမည်သော ရဟန်းသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာဒိသိသ်အာပတ် နှစ်ခုတို့သို့ ရောက်၏၊ ထိုရဟန်း အား-
'ငါသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာဒိသိသ်အာပတ် နှစ်ခုတို့သို့ ရောက်ပြီ၊ ငါသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခု၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်းရမူကား ကောင်း၏’ဟု အကြံ ဖြစ်၏။
ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခု၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထိုရဟန်းအား သံဃာသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခု၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ ထိုရဟန်းအား ပရိဝါသ်နေစဉ် လဇ္ဇီသဘော သက်ဝင်လာ၏။ ငါသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာဒိသိသ်အာပတ် နှစ်ခုတို့သို့ ရောက်ပြီ၊ ထိုငါ့အား-
'ငါသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာဒိသိသ်အာပတ် နှစ်ခုတို့သို့ ရောက်ပြီ၊ ငါသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခု၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်းရမူကား ကောင်း၏’ဟု အကြံဖြစ်၏။
--ထိုအကျွန်ုပ်သည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခု၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်းပြီ၊ ထိုအကျွန်ုပ်အား သံဃာသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခု၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို ပေးပြီ၊ ထိုအကျွန်ုပ်အား ပရိဝါသ်နေစဉ်-
'ငါသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အခြားအာပတ်၏လည်း နှစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်းရမူကား ကောင်း၏’ဟု လဇ္ဇီသဘော သက်ဝင်လာ၏။
ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အခြားအာပတ်၏လည်း နှစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် ဤမည်သော ရဟန်းအား နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အခြားအာပတ်၏လည်း နှစ်လပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊
ဤမည်သော ရဟန်းအား နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အခြားအာပတ်၏လည်း နှစ်လပရိဝါသ် ပေးခြင်းကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ်နေရာ၏၊ အကြင် အသျှင်အားနှစ်သက်ခြင်း မရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။ပ။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။ပ။
သံဃာသည် ဤမည်သော ရဟန်းအား နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အခြားအာပတ်၏လည်း နှစ်လပရိဝါသ်ကို ပေးအပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထို့ကြောင့် ဆိတ်ဆိတ်နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ်နေသဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့် အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်”ဟု (သိစေရမည်)။
ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းသည် ထိုနှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အခြားသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်ကို စွဲ၍ နှစ်လတို့ပတ်လုံး ပရိဝါသ်နေရမည်။
--နှစ်လပရိဝါသ်နေရမည့် အစီအရင်
֍ ၁၄၀
။ ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာဒိသိသ်အာပတ် နှစ်ခုတို့သို့ ရောက်၏၊ ထိုရဟန်းအား-“ငါသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာဒိသိသ်အာပတ် နှစ်ခုတို့သို့ ရောက်ပြီ၊ ငါသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခု၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်းရမူကား ကောင်း၏”ဟု အကြံ ဖြစ်၏။
ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ် တစ်ခု၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထိုရဟန်းအား သံဃာသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခု၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ ထို ရဟန်းအား ပရိဝါသ်နေစဉ် လဇ္ဇီသဘော သက်ဝင်လာ၏။
ငါသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာဒိသိသ် အာပတ်နှစ်ခုတို့သို့ ရောက်၏၊ ထိုငါ့အား-
“ငါသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်နှစ်ခုတို့သို့ ရောက်၏၊ ငါသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခု၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်းရမူကား ကောင်း၏”ဟု အကြံ ဖြစ်၏။
ထိုငါသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခု၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်းပြီ၊ ထိုငါ့ အား သံဃာသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တစ်ခု၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို ပေးပြီ၊ ထိုငါ့အား ပရိဝါသ် နေစဉ်-
“ငါသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အခြားအာပတ်၏လည်း နှစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်းရမူ ကား ကောင်း၏”ဟု လဇ္ဇီသဘော သက်ဝင်လာ၏။
ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အခြားအာပတ်၏လည်း နှစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထိုရဟန်းအား သံဃာသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အခြားအာပတ်၏လည်း နှစ်လပရိဝါသ်ကို ပေး၏။
ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းသည် ထိုနှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အခြားအာပတ်ကို စွဲ၍ နှစ်လတို့ပတ်လုံး ပရိဝါသ် နေရမည်။
֍ ၁၄၁
။ ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာဒိသိသ်အာပတ် နှစ်ခုတို့သို့ ရောက်၏၊ အာပတ်တစ်ခုကို သိ၏၊ အာပတ်တစ်ခုကို မသိ၊ ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သိအပ်သော အာပတ်၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထိုရဟန်းအား သံဃာသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သိအပ်သော အာပတ်၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ထိုရဟန်းသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် အခြားအာပတ်ကိုလည်း သိ၏၊ ထိုရဟန်းအား-
“ငါသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာဒိသိသ်အာပတ် နှစ်ခုတို့သို့ ရောက်၏၊ အာပတ်တစ်ခုကို သိ၏၊ အာပတ်တစ်ခုကို မသိ၊ ထိုငါသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သိအပ်သော အာပတ်၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထိုငါ့အား သံဃာသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သိအပ်သော အာပတ်၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ ထိုငါသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် အခြားအာပတ်ကိုလည်း သိ၏၊ ငါသည် သံဃာကို့နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အခြားအာပတ်၏လည်း နှစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်းရမူကား ကောင်း၏”ဟု အကြံ ဖြစ်၏။
--ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အခြားအာပတ်၏လည်း နှစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထိုရဟန်းအား သံဃာသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အခြားအာပတ်၏လည်း နှစ်လပရိဝါသ်ကို ပေး၏။
ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းသည် ထိုအာပတ်ကို စွဲ၍ နှစ်လတို့ပတ်လုံး ပရိဝါသ် နေရမည်။
֍ ၁၄၂
။ ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာဒိသိသ်အာပတ် နှစ်ခုတို့သို့ ရောက်၏၊ ထိုရဟန်းသည် အာပတ်တစ်ခုကို သတိရ၏၊ အာပတ်တစ်ခုကို သတိမရ၊ ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သတိရအပ်သော အာပတ်၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထိုရဟန်းအား သံဃာသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်၏လည်း နှစ်လပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ထိုရဟန်းသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် အခြားအာပတ်ကိုလည်း သတိရ၏၊ ထိုရဟန်းအား “ငါသည် နှစ်လ ဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာဒိသိသ်အာပတ် နှစ်ခုတို့သို့ ရောက်ပြီ၊ အာပတ်တစ်ခုကို သတိရ၏၊ အာပတ် တစ်ခုကို သတိမရ၊ ထိုငါသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သတိရအပ်သော အာပတ်၏ နှစ်လ ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထိုငါ့အား သံဃာသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ ထိုငါသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် အခြားသော အာပတ်ကိုလည်း သတိရ၏၊ ငါသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံး လွှမ်းအပ်သော အခြားအာပတ်၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်းရမူကား ကောင်း၏”ဟု အကြံဖြစ်၏။
ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အခြားအာပတ်၏လည်း နှစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထိုရဟန်းအား သံဃာသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အခြားအာပတ်၏လည်း နှစ်လပရိဝါသ်ကို ပေး၏။
ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းသည် ထိုအာပတ်ကို စွဲ၍ နှစ်လတို့ပတ်လုံး ပရိဝါသ်နေရမည်။
֍ ၁၄၃
။ ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာဒိသိသ်အာပတ် နှစ်ခုတို့သို့ ရောက်၏၊ အာပတ်တစ်ခု၌ ယုံမှားမရှိ၊ အာပတ်တစ်ခု၌ ယုံမှားရှိ၏၊ ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော ယုံမှားမရှိသော ထိုအာပတ်၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထိုရဟန်းအား သံဃာသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော ထိုအာပတ်၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို ပေး၏။ထိုရဟန်းသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် အခြားအာပတ်၌လည်း ယုံမှားမရှိ၊ ထိုရဟန်းအား-
“ငါသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာဒိသိသ်အာပတ် နှစ်ခုတို့သို့ ရောက်၏၊ အာပတ်တစ်ခု၌ ယုံမှား မရှိ၊ အာပတ်တစ်ခု၌ ယုံမှားရှိ၏၊
ထိုငါသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော ယုံမှားမရှိသော ထိုအာပတ်၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထိုငါ့အား သံဃာသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော ထိုအာပတ်၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို ပေး၏။
ထိုငါသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် အခြား အာပတ်၌လည်း ယုံမှားမရှိ၊ ငါသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်း အပ်သော အခြားအာပတ်၏လည်း နှစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်းရမူကား ကောင်း၏”ဟု အကြံ ဖြစ်၏။
ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အခြားအာပတ်၏လည်း နှစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထိုရဟန်းအား သံဃာသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အခြားအာပတ်၏လည်း နှစ်လပရိဝါသ်ကို ပေး၏။
ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းသည် ထိုအာပတ်ကို စွဲ၍ နှစ်လတို့ပတ်လုံး ပရိဝါသ် နေရမည်။
--֍ ၁၄၄
။ ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာဒိသိသ်အာပတ် နှစ်ခုတို့သို့ ရောက်၏၊ အာပတ်တစ်ခုကို သိလျက် ဖုံးလွှမ်း၏၊ အာပတ်တစ်ခုကို မသိ၍ ဖုံးလွှမ်း၏။ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော ထိုအာပတ်တို့၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထိုရဟန်းအား သံဃာသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော ထိုအာပတ်တို့၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို ပေး၏။
ထိုရဟန်းသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် အကြားအမြင်များ၍ ပါဠိတော်ကို နှုတ်တက်ရသည့်ပြင် ဓမ္မဝိနယနှင့် မာတိကာကို ဆောင်သော ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရှက်တတ်သော တွေးတောမှု ‘သံသယ့ကုက္ကုစ္စ’ ရှိသော အကျင့်သိက္ခာကို လိုလားသော အခြားရဟန်းသည် လာ၏။
ထို (အာဂန္တု) ရဟန်းသည် “ငါ့သျှင်တို့ ဤရဟန်းသည် အဘယ်အာပတ်သို့ ရောက်သနည်း၊ ဤရဟန်းသည် အဘယ့်ကြောင့် ပရိဝါသ်နေသနည်း”ဟု မေး၏။
ထိုရဟန်းတို့သည် “ငါ့သျှင် ဤရဟန်းသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာဒိသိသ်အာပတ် နှစ်ခုတို့သို့ ရောက်၏၊ အာပတ်တစ်ခုကို သိလျက် ဖုံးလွှမ်း၏၊ အာပတ်တစ်ခုကို မသိ၍ ဖုံးလွှမ်း၏၊ ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော ထိုအာပတ်တို့၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထို ရဟန်းအား သံဃာသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော ထိုအာပတ်တို့၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို ပေး၏။ ငါ့သျှင် ဤရဟန်းသည် ထိုအာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ ဤရဟန်းသည် ထိုအာပတ်တို့ကြောင့် ပရိဝါသ်နေပါသည်”ဟု ဆိုကုန်၏။
ထို (အာဂန္တု) ရဟန်းသည် “ငါ့သျှင်တို့ သိလျက် ဖုံးလွှမ်းအပ်သော ထိုအာပတ်ကြောင့် ပရိဝါသ် ပေးခြင်းသည် တရားနှင့် လျော်၏၊ တရားလမ်းကျသောကြောင့် ဖြစ်မြောက်၏၊ ငါ့သျှင်တို့ မသိ၍ ဖုံးလွှမ်း အပ်သော အာပတ်ကြောင့် ပရိဝါသ်ပေးခြင်းသည် တရားနှင့်မလျော်၊ တရားလမ်းမကျသောကြောင့် မဖြစ် မြောက်။ ငါ့သျှင်တို့ ရဟန်းသည် အာပတ်တစ်ခုကြောင့် မာနတ်ကျင့်ထိုက်၏”ဟု ဆို၏။
֍ ၁၄၅
။ ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာဒိသိသ်အာပတ် နှစ်ခုတို့သို့ ရောက်၏၊ အာပတ်တစ်ခုကို သတိရလျက် ဖုံးလွှမ်း၏၊ အာပတ်တစ်ခုကို သတိမရ၍ ဖုံးလွှမ်း၏။ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထိုရဟန်းအား သံဃာသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော ထိုအာပတ်တို့၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို ပေး၏။
ထိုရဟန်း ပရိဝါသ်နေစဉ် အကြားအမြင်များ၍ ပါဠိတော်ကို နှုတ်တက်ရသည့်ပြင် ဓမ္မဝိနယနှင့် မာတိကာကို ဆောင်သော ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရှက်တတ်သော တွေးတောမှု ‘သံသယ ကုက္ကုစ္စ’ ရှိသော အကျင့်သိက္ခာကို လိုလားသော အခြားရဟန်းသည် လာ၏။
ထို (အာဂန္တု) ရဟန်းသည် “ငါ့သျှင်တို့ ဤရဟန်းသည် အဘယ်အာပတ်သို့ ရောက်သနည်း၊ ဤရဟန်းသည် အဘယ့်ကြောင့် ပရိဝါသ်နေသနည်း”ဟု မေး၏။
ထိုရဟန်းတို့သည် “ငါ့သျှင် ဤရဟန်းသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ အာပတ်တစ်ခုကို သတိရလျက် ဖုံးလွှမ်း၏၊ အာပတ်တစ်ခုကို သတိမရ၍ ဖုံးလွှမ်း၏၊ ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထိုရဟန်းအား သံဃာသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ ငါ့သျှင် ဤရဟန်းသည် ထိုအာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ ဤရဟန်းသည် ထိုအာပတ်တို့ကြောင့် ပရိဝါသ်နေ၏”ဟု ဆိုကုန်၏။
--ထို (အာဂန္တု) ရဟန်းသည် “ငါ့သျှင်တို့ သတိရလျက် ဖုံးလွှမ်းအပ်သော ထိုအာပတ်ကြောင့် ပရိဝါသ်ပေးခြင်းသည် တရားနှင့်လျော်၏၊ တရားလမ်းကျသောကြောင့် ဖြစ်မြောက်၏၊ ငါ့သျှင်တို့ သတိမရ ၍ ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်ကြောင့် ပရိဝါသ်ပေးခြင်းသည် တရားနှင့် မလျော်၊ တရားလမ်း မကျသောကြောင့် မဖြစ်မြောက်။ ငါ့သျှင်တို့ ရဟန်းသည် အာပတ်တစ်ခုကြောင့် မာနတ်ကျင့်ထိုက်၏”ဟု ဆို၏။
֍ ၁၄၆
။ ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာဒိသိသ်အာပတ် နှစ်ခုတို့သို့ ရောက်၏၊ အာပတ်တစ်ခုကို ယုံမှားမရှိ၍ ဖုံးလွှမ်း၏၊ အာပတ်တစ်ခုကို ယုံမှားရှိလျက် ဖုံးလွှမ်း၏။ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော ထိုအာပတ်တို့၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထိုရဟန်းအား သံဃာသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော ထိုအာပတ်တို့၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို ပေး၏။
ထိုရဟန်း ပရိဝါသ်နေစဉ် အကြားအမြင်များ၍ ပါဠိတော်ကို နှုတ်တက်ရသည့်ပြင် ဓမ္မဝိနယနှင့် မာတိကာကို ဆောင်သော ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရှက်တတ်သော တွေးတောမှု ‘သံသယ ကုက္ကုစ္စ’ ရှိသော အကျင့်သိက္ခာကို လိုလားသော အခြားရဟန်းသည် လာ၏။
ထို (အာဂန္တု) ရဟန်းသည် “ငါ့သျှင်တို့ ဤရဟန်းသည် အဘယ်အာပတ်သို့ ရောက်သနည်း၊ ဤရဟန်းသည် အဘယ့်ကြောင့် ပရိဝါသ်နေသနည်း”ဟု မေး၏။
ထိုရဟန်းတို့သည် “ငါ့သျှင် ဤရဟန်းသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာဒိသိသ်အာပတ် နှစ်ခုတို့သို့ ရောက်၏၊ အာပတ်တစ်ခုကို ယုံမှားမရှိ၍ ဖုံးလွှမ်း၏၊ အာပတ်တစ်ခုကို ယုံမှားရှိလျက် ဖုံးလွှမ်း၏၊ ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော ထိုအာပတ်တို့၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထိုရဟန်းအား သံဃာသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော ထိုအာပတ်တို့၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို ပေး၏။ ငါ့သျှင် ဤရဟန်းသည် ထိုအာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ ဤရဟန်းသည် ထိုအာပတ်တို့ကြောင့် ပရိဝါသ်နေ၏”ဟု ဆိုကုန်၏။
ထို (အာဂန္တု) ရဟန်းသည် “ငါ့သျှင်တို့ ယုံမှားမရှိ၍ ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်ကြောင့် ပရိဝါသ် ပေးခြင်းသည် တရားနှင့် လျော်၏၊ တရားလမ်းကျသောကြောင့် ဖြစ်မြောက်၏၊ ငါ့သျှင်တို့ ယုံမှားရှိလျက် ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်ကြောင့် ပရိဝါသ်ပေးခြင်းသည် တရားနှင့်မလျော်၊ တရားလမ်းမကျသောကြောင့် မဖြစ်မြောက်။ ငါ့သျှင်တို့ ရဟန်းသည် အာပတ်တစ်ခုကြောင့် မာနတ်ကျင့်ထိုက်၏”ဟု ဆို၏။
֍ ၁၄၇
။ ထိုအခါ ရဟန်းတစ်ပါးသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာဒိသိသ်အာပတ် နှစ်ခုတို့သို့ ရောက်၏၊ ထိုရဟန်းအား “ငါသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာဒိသိသ်အာပတ် နှစ်ခုတို့သို့ ရောက်၏၊ ငါသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ တစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်းရမူကား ကောင်း၏”ဟု အကြံ ဖြစ်၏။ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ တစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထိုရဟန်းအား သံဃာသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ တစ်လပရိဝါသ်ကို ပေး၏။
ထိုရဟန်းအား ပရိဝါသ်နေစဉ် လဇ္ဇီသဘော သက်ဝင်၏၊ ငါသည် နှစ်လ ဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာ ဒိသိသ်အာပတ်နှစ်ခုတို့သို့ ရောက်၏၊ ထိုငါ့အား “ငါသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာဒိသိသ်အာပတ် နှစ်ခုတို့သို့ ရောက်၏၊ ငါသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ တစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်းရမူကား ကောင်း၏”ဟု အကြံဖြစ်၏။
--ထိုငါသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ တစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထို ငါ့အား သံဃာသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ တစ်လပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ ထိုငါ့အား ပရိဝါသ်နေစဉ် “ငါသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ တစ်လပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) အခြားပရိဝါသ်ကိုလည်း တောင်းရမူကား ကောင်း၏”ဟု လဇ္ဇီသဘော သက်ဝင်၏။
ထိုရဟန်းသည် ရဟန်းတို့အား- “ငါ့သျှင်တို့ အကျွန်ု်ပ်သည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာ ဒိသိသ်အာပတ်နှစ်ခုတို့သို့ ရောက်၏၊ ထိုငါ့အား ‘ငါသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာဒိသိသ်အာပတ် နှစ်ခုတို့သို့ ရောက်၏၊ ငါသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ တစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်းရမူကား ကောင်း၏’ဟု အကြံဖြစ်၏။
ထိုအကျွန်ုပ်သည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ် နှစ်ခုတို့၏ တစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထိုငါ့အား သံဃာသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ တစ်လပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ ထိုငါ့အား ပရိဝါသ်နေစဉ် လဇ္ဇီသဘော သက်ဝင်၏၊ ငါသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာဒိသိသ်အာပတ် နှစ်ခုတို့သို့ ရောက်၏၊ ထို ငါ့အား ‘ငါသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာဒိသိသ်အာပတ် နှစ်ခုတို့သို့ ရောက်၏၊ ငါသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ တစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်းရမူ့ကား ကောင်း၏’ဟု အကြံဖြစ်၏။
ထိုငါသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ တစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထိုငါ့အား သံဃာသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ တစ်လပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ ထိုငါ့အား ပရိဝါသ်နေစဉ် ‘ငါသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ တစ်လပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) အခြားပရိဝါသ်ကိုလည်း တောင်းရမူကား ကောင်း၏’ဟု လဇ္ဇီသဘော သက်ဝင်၏၊ အကျွန်ု်ပ်သည် အဘယ်သို့ ကျင့်အပ်ပါသနည်း”ဟု ပြောကြား၏။
မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ သို့ဖြစ်လျှင် သံဃာသည် ထိုရဟန်းအား နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ တစ်လပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) အခြား ပရိဝါသ်ကိုလည်းပေးလော့။
ရဟန်းတို့ ဤသို့ ပေးရမည်။ ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းသည် သံဃာသို့ ချဉ်းကပ်၍။ပ။
“အသျှင်ဘုရားတို့ အကျွန်ုပ်သည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာဒိသိသ်အာပတ် နှစ်ခုတို့သို့ ရောက်၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်အား ‘ငါသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာဒိသိသ်အာပတ် နှစ်ခုတို့သို့ ရောက်၏၊ ငါသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ တစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်းရမူကား ကောင်း၏’ဟု အကြံ ဖြစ်၏။
ထိုငါသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ တစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထိုငါ့အား သံဃာသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ တစ်လပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊
ထိုငါ့အား ပရိဝါသ်နေစဉ် လဇ္ဇီသဘော သက်ဝင်၏၊ ငါသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာဒိသိသ် အာပတ်နှစ်ခုတို့သို့ ရောက်၏၊ ထိုငါ့အား ငါသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာဒိသိသ်အာပတ် နှစ်ခုတို့ သို့ ရောက်၏၊ ‘ငါသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ တစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်း ရမူကား ကောင်း၏’ဟု အကြံဖြစ်၏။
ထိုငါသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ တစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထို ငါ့အား သံဃာသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ တစ်လပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ ထိုငါ့အား ပရိ ဝါသ်နေစဉ် ‘ငါသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ တစ်လပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) အခြားပရိဝါသ်ကိုလည်း တောင်းရမူကား ကောင်း၏’ဟု လဇ္ဇီသဘော သက်ဝင်၏။
--အသျှင်ဘုရားတို့ ထိုအကျွန်ုပ်သည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ် နှစ်ခုတို့၏ တစ်လ ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) အခြားပရိဝါသ်ကိုလည်း တောင်းပါ၏”ဟု လျှောက်ရမည်။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းရမည်။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းရမည်။ ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာကို သိစေရမည်-
֍ ၁၄၈
။ “အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤမည်သော ရဟန်းသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာဒိသိသ်အာပတ် နှစ်ခုတို့သို့ ရောက်၏၊ ထိုရဟန်းအာ ‘ငါသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာဒိသိသ်အာပတ် နှစ်ခုတို့သို့ ရောက်၏၊ ငါသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ တစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်းရမူကား ကောင်း၏’ဟု အကြံ ဖြစ်၏။ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ တစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်း၏။ ထိုရဟန်းအား သံဃာသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ တစ်လ ပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ ထိုရဟန်းအား ပရိဝါသ်နေစဉ် လဇ္ဇီသဘော သက်ဝင်၏။
ငါသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာဒိသိသ်အာပတ် နှစ်ခုတို့သို့ ရောက်၏၊ ထိုငါ့အား ငါသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာဒိသိသ်အာပတ် နှစ်ခုတို့သို့ ရောက်၏၊ ‘ငါသည် သံဃာကို့နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ တစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်းရမူကား ကောင်း၏’ဟု အကြံဖြစ်၏။
ထိုငါသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ တစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထိုငါ့အား သံဃာသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ တစ်လပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ ထိုငါ့အား ပရိဝါသ်နေစဉ် ‘ငါသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ တစ်လပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) အခြားပရိဝါသ်ကိုလည်း တောင်းရမူကား ကောင်း၏’ဟု လဇ္ဇီ သဘော သက်ဝင်၏။
ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ တစ်လပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) အခြားပရိဝါသ်ကိုလည်း တောင်း၏၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ သံဃာသည် ဤမည်သော ရဟန်းအား နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ တစ်လပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) အခြားပရိဝါသ်ကိုလည်း ပေးရာ၏၊ ဤကား သိစေခြင်းတည်း။
အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤမည်သော ရဟန်းသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာဒိသိသ်အာပတ် နှစ်ခုတို့သို့ ရောက်၏။ ထိုရဟန်းအား ‘ငါသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာဒိသိသ်အာပတ် နှစ်ခုတို့သို့ ရောက်၏၊ ငါသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ တစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်းရမူကား ကောင်း၏’ဟု အကြံ ဖြစ်၏။
ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ တစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထိုရဟန်းအား သံဃာသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ တစ်လ ပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ ထိုရဟန်းအား ပရိဝါသ်နေစဉ် လဇ္ဇီသဘော သက်ဝင်၏။ ငါသည် နှစ်လ ဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာဒိသိသ် အာပတ်နှစ်ခုတို့သို့ ရောက်၏၊ ထိုအကျွန်ုပ်အား ‘ငါသည် နှစ်လ ဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်နှစ်ခုတို့သို့ ရောက်၏၊ ငါသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်း အပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ တစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်းရမူကား ကောင်း၏’ဟု အကြံဖြစ်၏။
--ထိုငါသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ တစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထိုငါ့အား သံဃာသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ တစ်လပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ ထိုငါ့အား ပရိဝါသ်နေစဉ် ‘ငါသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ တစ်လပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) အခြားပရိဝါသ်ကိုလည်း တောင်းရမူကား ကောင်း၏’ဟု လဇ္ဇီ သဘော သက်ဝင်၏။
ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ တစ်လပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) အခြားပရိဝါသ်ကိုလည်း တောင်း၏၊ သံဃာသည် ဤမည်သော ရဟန်းအား နှစ်လ ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ တစ်လပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) အခြား ပရိဝါသ်ကိုလည်း ပေး၏။
ဤမည်သော ရဟန်းအား နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ တစ်လပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) အခြား ပရိဝါသ်ကို ပေးခြင်းကိုလည်း အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထို အသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ်နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း မရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆို ရာ၏။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။ပ။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။ပ။
သံဃာသည် ဤမည်သော ရဟန်းအား နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ တစ်လ ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) အခြား ပရိဝါသ်ကိုလည်း ပေးအပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထိုကြောင့် ဆိတ်ဆိတ်နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ်နေသဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့် အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်”ဟု (သိစေရမည်)။
ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းသည် (ပရိဝါသ်နေပြီး) ရှေ့တစ်လကို စွဲ၍ နှစ်လတို့ပတ်လုံး ပရိဝါသ်နေရ မည်။
֍ ၁၄၉
။ ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာဒိသိသ်အာပတ် နှစ်ခုတို့သို့ ရောက်၏၊ ထိုရဟန်းအား “ငါသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာဒိသိသ်အာပတ် နှစ်ခုတို့ သို့ ရောက်၏၊ ငါသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ တစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်း ရမူကား ကောင်း၏”ဟု အကြံဖြစ်၏။ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ တစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထိုရဟန်းအား သံဃာသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ တစ်လပရိဝါသ်ကို ပေး၏။
ထိုရဟန်းအား ပရိဝါသ်နေစဉ် လဇ္ဇီသဘော သက်ဝင်၏၊ ငါသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာ ဒိသိသ်အာပတ်နှစ်ခုတို့သို့ ရောက်၏၊ ထိုငါ့အား “ငါသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာဒိသိသ်အာပတ် နှစ်ခုတို့သို့ ရောက်၏၊ ငါသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ တစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်းရမူကား ကောင်း၏”ဟု အကြံဖြစ်၏။
ထိုငါသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ တစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထိုငါ့အား သံဃာသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ တစ်လပရိဝါသ်ကို ပေး၏။
ထိုငါ့အား ပရိဝါသ်နေစဉ် “ငါသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ တစ်လ ပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) အခြားပရိဝါသ်ကိုလည်း တောင်းရမူကား ကောင်း၏”ဟု လဇ္ဇီသဘော သက်ဝင်၏။
--ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ တစ်လပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) အခြားပရိဝါသ်ကိုလည်း တောင်း၏၊ ထိုရဟန်းအား သံဃာသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ် နှစ်ခုတို့၏ တစ်လပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) အခြားပရိဝါသ်ကိုလည်း ပေး၏။
ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းသည် (ပရိဝါသ် နေပြီး) ရှေ့တစ်လကို စွဲ၍ နှစ်လတို့ပတ်လုံး ပရိဝါသ်နေရ မည်။
֍ ၁၅၀
။ ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာဒိသိသ်အာပတ် နှစ်ခုတို့သို့ ရောက်၏၊ တစ်လကို သိ၏၊ တစ်လကို မသိ၊ ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ သိအပ်သောလပတ်လုံး ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထိုရဟန်းအား သံဃာသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ သိအပ်သောလပတ်လုံး ပရိဝါသ်ကို ပေး၏။ထိုရဟန်းသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် အခြားလကိုလည်း သိ၏၊ ထိုရဟန်းအား ‘ငါသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်း အပ်သော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်နှစ်ခုတို့သို့ ရောက်၏၊ တစ်လကို သိ၏၊ တစ်လကို မသိ၊ ထိုငါသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ သိအပ်သော လပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) ပရိဝါသ်ကို တောင်းပါ၏၊ ထိုငါ့အား သံဃာသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ သိအပ်သော လပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) ပရိဝါသ်ကို ပေး၏။
ထိုငါသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် အခြားလကိုလည်း သိ၏၊ ငါသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ တစ်လပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) အခြားပရိဝါသ်ကိုလည်း တောင်းရမူကား ကောင်း၏”ဟု အကြံဖြစ်၏။
ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ တစ်လပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) အခြားပရိဝါသ်ကိုလည်း တောင်း၏၊ ထိုရဟန်းအား သံဃာသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ် နှစ်ခုတို့၏ တစ်လပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) အခြားပရိဝါသ်ကိုလည်းပေး၏။
ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းသည် (ပရိဝါသ် နေပြီး) ရှေးလကို စွဲ၍ နှစ်လတို့ပတ်လုံး ပရိဝါသ်နေရမည်။
֍ ၁၅၁
။ ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာဒိသိသ်အာပတ် နှစ်ခုတို့သို့ ရောက်၏၊ တစ်လကို သတိရ၏၊ တစ်လကို သတိမရ၊ ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံး လွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ သတိရအပ်သော လပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထို ရဟန်းအား သံဃာသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ သတိရအပ်သော လပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) ပရိဝါသ်ကို ပေး၏။ထိုရဟန်းသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် အခြားလကိုလည်း သတိရ၏၊ ထိုရဟန်းအား “ငါသည် နှစ်လ ဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာဒိသိသ်အာပတ် နှစ်ခုတို့သို့ ရောက်၏၊ တစ်လကို သတိရ၏၊ တစ်လကို သတိ မရ၊ ထို ငါသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ သတိရအပ်သော လပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထိုငါ့အား သံဃာသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ သတိရအပ်သော လပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) ပရိဝါသ်ကို ပေး၏။
ထိုငါသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် အခြားလကိုလည်း သတိရ၏၊ ငါသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ တစ်လပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) အခြားပရိဝါသ်ကိုလည်း တောင်းရမူကား ကောင်း၏”ဟု အကြံ ဖြစ်၏။
ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ တစ်လပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) အခြားပရိဝါသ်ကိုလည်း တောင်း၏၊ ထိုရဟန်းအား သံဃာသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ် နှစ်ခုတို့၏ တစ်လပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) အခြားပရိဝါသ်ကိုလည်း ပေး၏။
--ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းသည် (ပရိဝါသ်နေပြီး) ရှေ့လကို စွဲ၍ နှစ်လတို့ပတ်လုံး ပရိဝါသ်နေရမည်။
֍ ၁၅၂
။ ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာဒိသိသ်အာပတ် နှစ်ခုတို့သို့ ရောက်၏၊ တစ်လကို ယုံမှားမရှိ၊ တစ်လကို ယုံမှားရှိ၏၊ ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို နှစ်လ ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ ယုံမှားမရှိသော လပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထိုရဟန်းအား သံဃာသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ ယုံမှားမရှိသော လပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) ပရိဝါသ်ကို ပေး၏။ထိုရဟန်းသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် အခြားလကိုလည်း ယုံမှားမရှိ ဖြစ်၏။
ထိုရဟန်းအား “ငါသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာဒိသိသ်အာပတ် နှစ်ခုတို့သို့ ရောက်၏၊ တစ်လကို ယုံမှားမရှိ၊ တစ်လကို ယုံမှားရှိ၏၊ ထိုငါသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခု တို့၏ ယုံမှားမရှိသော လပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) ပရိဝါသ်ကို တောင်းပြီ၊ ထိုငါ့အား သံဃာသည် နှစ်လဖုံး လွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ ယုံမှားမရှိသော လပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) ပရိဝါသ်ကို ပေးပြီ။
ထိုငါသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် အခြားလကိုလည်း ယုံမှားမရှိ ဖြစ်၏၊ ငါသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံး လွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ တစ်လပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) အခြားပရိဝါသ်ကိုလည်း တောင်းရမူကား ကောင်း၏”ဟု အကြံဖြစ်၏။
ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ တစ်လပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) အခြားပရိဝါသ်ကိုလည်း တောင်း၏၊ ထိုရဟန်းအား သံဃာသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ် နှစ်ခုတို့၏ တစ်လပတ်လုံး (ကျင့်ရသော) အခြားပရိဝါသ်ကိုလည်း ပေး၏။
ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းသည် (ပရိဝါသ်နေပြီး) ရှေ့လကို စွဲ၍ နှစ်လတို့ပတ်လုံး ပရိဝါသ်နေရမည်။
֍ ၁၅၃
။ ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာဒိသိသ်အာပတ် နှစ်ခုတို့သို့ ရောက်၏၊ တစ်လကို သိလျက် ဖုံးလွှမ်း၏။ တစ်လကို မသိ၍ ဖုံးလွှမ်း၏၊ ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထိုရဟန်းအား သံဃာသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို ပေး၏။ထိုရဟန်းပရိဝါသ်နေစဉ် အကြားအမြင်များ၍ ပါဠိတော်ကို နှုတ်တက်ရသည့်ပြင် ဓမ္မဝိနယနှင့် မာတိကာကို ဆောင်သော ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရှက်တတ်သော တွေးတောမှု ‘သံသယ ကုက္ကုစ္စ’ ရှိသော အကျင့်သိက္ခာကို လိုလားသော အခြားရဟန်းသည် လာ၏။ ထို (အာဂန္တု) ရဟန်းသည့်"ငါ့သျှင်တို့ ဤရဟန်းသည် အဘယ်အာပတ်သို့ ရောက်သနည်း၊ ဤရဟန်းသည် အဘယ့်ကြောင့် ပရိဝါသ်နေသနည်း”ဟု မေး၏။
ထိုရဟန်းတို့သည် “ငါ့သျှင် ဤရဟန်းသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာဒိသိသ်အာပတ် နှစ်ခုတို့သို့ ရောက်၏၊ တစ်လကို သိလျက် ဖုံးလွှမ်း၏၊ တစ်လကို မသိ၍ ဖုံးလွှမ်း၏၊ ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထိုရဟန်းအား သံဃာသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ ငါ့သျှင် ဤရဟန်းသည် ထိုအာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ ဤရဟန်းသည် ထိုအာပတ်တို့ကြောင့် ပရိဝါသ်နေ၏”ဟု ဆိုကုန်၏။
ထို (အာဂန္တု) ရဟန်းသည် “ငါ့သျှင်တို့ သိလျက် ဖုံးလွှမ်းသော ထိုလအတွက် ပရိဝါသ်ပေးခြင်းသည် တရားနှင့် လျော်၏၊ တရားလမ်းကျသောကြောင့် ဖြစ်မြောက်၏။ ငါ့သျှင်တို့ မသိ၍ ဖုံးလွှမ်းသော ထိုလအတွက် ပရိဝါသ်ပေးခြင်းသည် တရားနှင့် မလျော်၊ တရားလမ်းမကျသောကြောင့် မဖြစ်မြောက်။ ငါ့သျှင်တို့ ရဟန်းသည် တစ်လ မာနတ် ကျင့်ထိုက်၏”ဟု ဆို၏။
--֍ ၁၅၄
။ ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာဒိသိသ်အာပတ် နှစ်ခုတို့သို့ ရောက်၏၊ တစ်လကို သတိရလျက် ဖုံးလွှမ်း၏၊ တစ်လကို သတိမရ၍ ဖုံးလွှမ်း၏၊ ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထိုရဟန်းအား သံဃာသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို ပေး၏။ထိုရဟန်း ပရိဝါသ်နေစဉ် အကြားအမြင်များ၍ ပါဠိတော်ကို နှုတ်တက်ရသည့်ပြင် ဓမ္မဝိနယနှင့် မာတိကာကို ဆောင်သော ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရှက်တတ်သော တွေးတောမှု ‘သံသယ ကုက္ကုစ္စ'ရှိသော အကျင့်သိက္ခာကို လိုလားသော အခြားရဟန်းသည် လာ၏။
ထို (အာဂန္တု) ရဟန်းသည် “ငါ့သျှင်တို့ ဤရဟန်းသည် အဘယ်အာပတ်သို့ ရောက်သနည်း၊ ဤရဟန်းသည် အဘယ့်ကြောင့် ပရိဝါသ်နေသနည်း”ဟု မေး၏။
ထိုရဟန်းတို့သည် “ငါသျှင် ဤရဟန်းသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာဒိသိသ်အာပတ် နှစ်ခု တို့သို့ ရောက်၏၊ တစ်လကို သတိရလျက် ဖုံးလွှမ်း၏၊ တစ်လကို သတိမရ၍ ဖုံးလွှမ်း၏၊ ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထိုရဟန်းအား သံဃာသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ ငါ့သျှင် ဤရဟန်းသည် ထိုအာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ ဤရဟန်းသည် ထိုအာပတ်တို့ကြောင့် ပရိဝါသ်နေ၏”ဟု ဆိုကုန်၏။
ထို (အာဂန္တု) ရဟန်းသည် “ငါ့သျှင်တို့ သတိရလျက် ဖုံးလွှမ်းသော လအတွက် ပရိဝါသ်ပေးခြင်းသည် တရားနှင့် လျော်၏၊ တရားလမ်းကျသောကြောင့် ဖြစ်မြောက်၏။ ငါ့သျှင်တို့ သတိမရ၍ ဖုံးလွှမ်းသော လအတွက် ပရိဝါသ်ပေးခြင်းသည် တရားနှင့်မလျော်၊ တရားလမ်းမကျသောကြောင့် မဖြစ်မြောက်။ ငါ့သျှင်တို့ ရဟန်းသည် တစ်လ မာနတ်ကျင့်ထိုက်၏”ဟု ဆို၏။
֍ ၁၅၅
။ ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာဒိသိသ်အာပတ် နှစ်ခုတို့သို့ ရောက်၏၊ တစ်လကို ယုံမှားမရှိ၍ ဖုံးလွှမ်း၏၊ တစ်လကို ယုံမှားရှိလျက် ဖုံးလွှမ်း၏၊ ထို ရဟန်းသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထို ရဟန်းအား သံဃာသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ထိုရဟန်း ပရိဝါသ်နေစဉ် အကြားအမြင်များ၍ ပါဠိတော်ကို နှုတ်တက်ရသည့်ပြင် ဓမ္မဝိနယနှင့် မာတိကာကို ဆောင်သော ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရှက်တတ်သော တွေးတောမှု ‘သံသယ ကုက္ကုစ္စ’ ရှိသော အကျင့်သိက္ခာကို လိုလားသော အခြားရဟန်းသည် လာ၏။
ထို (အာဂန္တု) ရဟန်းသည် “ငါ့သျှင်တို့ ဤရဟန်းသည် အဘယ်အာပတ်သို့ ရောက်သနည်း၊ ဤရဟန်းသည် အဘယ့်ကြောင့် ပရိဝါသ်နေသနည်း”ဟု မေး၏။
ထိုရဟန်းတို့သည် “ငါ့သျှင် ဤရဟန်းသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ တစ်လကို ယုံမှားမရှိ၍ ဖုံးလွှမ်း၏၊ တစ်လကို ယုံမှားရှိလျက် ဖုံးလွှမ်း၏၊ ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထိုရဟန်းအား သံဃာသည် နှစ်လဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်နှစ်ခုတို့၏ နှစ်လပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ ငါ့သျှင် ဤရဟန်းသည် ထိုအာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ ဤရဟန်းသည် ထိုအာပတ်တို့ကြောင့် ပရိဝါသ်နေ၏”ဟု ဆိုကုန်၏။
--ထို (အာဂန္တု) ရဟန်းသည် “ငါ့သျှင်တို့ ယုံမှားမရှိ၍် ဖုံးလွှမ်းအပ်သော လအတွက် ပရိဝါသ်ပေးခြင်းသည် တရားနှင့် လျော်၏၊ တရားလမ်းကျသောကြောင့် ဖြစ်မြောက်၏။ ငါ့သျှင်တို့ ယုံမှားရှိလျက် ဖုံးလွှမ်းအပ်သော လအတွက် ပရိဝါသ်ပေးခြင်းသည် တရားနှင့်မလျော်၊ တရားလမ်းမကျသောကြောင့် မဖြစ်မြောက်။ ငါ့သျှင်တို့ ရဟန်းသည် တစ်လ မာနတ်ကျင့်ထိုက်၏”ဟု ဆို၏။
သုဒ္ဓန္တပရိဝါသ်
֍ ၁၅၆
။ ထိုအခါ ရဟန်းတစ်ပါးသည် များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ ထိုရဟန်းသည် အာပတ်အပိုင်းအခြားကို မသိ၊ ညဉ့်အပိုင်းအခြားကို မသိ၊ အာပတ်အပိုင်းအခြားကို သတိမရ၊ ညဉ့်အပိုင်းအခြားကို သတိမရ၊ အာပတ်အပိုင်းအခြား၌ ယုံမှားရှိ၏၊ ညဉ့်အပိုင်းအခြား၌ ယုံမှားရှိ၏။ထိုရဟန်းသည် ရဟန်းတို့အား “ငါ့သျှင်တို့ အကျွန်ုပ်သည် များစွာသော သံဃာဒိသိသ် အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ အာပတ်အပိုင်းအခြားကို မသိ၊ ညဉ့်အပိုင်းအခြားကို မသိ၊ အာပတ်အပိုင်းအခြားကို သတိမရ၊ ညဉ့်အပိုင်းအခြားကို သတိမရ၊ အာပတ်အပိုင်းအခြား၌ ယုံမှားရှိ၏၊ ညဉ့်အပိုင်းအခြား၌ ယုံမှား ရှိ၏၊ အကျွန်ုပ်သည် အဘယ်သို့ ကျင့်အပ်ပါသနည်း”ဟု ပြောကြား၏။
မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ သို့ဖြစ်လျှင် သံဃာသည် ထိုရဟန်းအား ထိုအာပတ်တို့၏ သုဒ္ဓန္တ ‘စင်ကြယ်ခြင်း အဆုံးရှိသော’ ပရိဝါသ်ကို ပေးလော့၊ ရဟန်းတို့ ဤသို့ ပေးရမည်။
ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းသည် သံဃာသို့ ချဉ်းကပ်၍။ပ။
“အသျှင်ဘုရားတို့ အကျွန်ုပ်သည် များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ အာပတ် အပိုင်းအခြားကို မသိ၊ ညဉ့်အပိုင်းအခြားကို မသိ၊ အာပတ်အပိုင်းအခြားကို သတိမရ၊ ညဉ့်အပိုင်းအခြားကို သတိမရ၊ အာပတ်အပိုင်းအခြား၌ ယုံမှားရှိ၏၊ ညဉ့်အပိုင်းအခြား၌ ယုံမှားရှိ၏၊ အသျှင်ဘုရားတို့ ထိုအကျွန်ုပ်သည် သံဃာကို ထိုအာပတ်တို့၏ သုဒ္ဓန္တ ‘စင်ကြယ်ခြင်းအဆုံးရှိသော’ ပရိဝါသ်ကို တောင်းပါ၏”ဟု ဆိုရမည်။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းရမည်။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းရမည်။ ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာကို သိစေရမည်-
֍ ၁၅၇
။ “အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤမည်သော ရဟန်းသည် များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ အာပတ်အပိုင်းအခြားကို မသိ၊ ညဉ့်အပိုင်းအခြားကို မသိ၊ အာပတ်အပိုင်းအခြားကို သတိမရ၊ ညဉ့်အပိုင်းအခြားကို သတိမရ၊ အာပတ်အပိုင်း အခြား၌ ယုံမှားရှိ၏၊ ညဉ့်အပိုင်းအခြား၌ ယုံမှားရှိ၏။ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို ထိုအာပတ်တို့၏ သုဒ္ဓန္တ'စင်ကြယ်ခြင်းအဆုံးရှိသော’ ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏။ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ သံဃာသည် ဤမည်သော ရဟန်းအား ထိုအာပတ်တို့၏ သုဒ္ဓန္တပရိဝါသ်ကို ပေးရာ၏၊ ဤကား သိစေ ခြင်းတည်း။
--အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤမည်သော ရဟန်းသည် များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ အာပတ်အပိုင်းအခြားကို မသိ၊ ညဉ့်အပိုင်းအခြားကို့မသိ၊ အာပတ်အပိုင်းအခြားကို သတိမရ၊ ညဉ့်အပိုင်းအခြားကို သတိမရ၊ အာပတ်အပိုင်းအခြား၌ ယုံမှားရှိ၏၊ ညဉ့်အပိုင်းအခြား၌ ယုံမှားရှိ၏။ ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို ထိုအာပတ်တို့၏ သုဒ္ဓန္တပရိဝါသ်ကို တောင်း၏။
သံဃာသည် ဤမည်သောရဟန်းအား ထိုအာပတ်တို့၏ သုဒ္ဓန္တပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ ဤမည်သော ရဟန်းအား ထိုအာပတ်တို့၏ သုဒ္ဓန္တပရိဝါသ်ပေးခြင်းကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ် နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း မရှိ၊ ထို အသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။ပ။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်း ကို ပြောကြားပါ၏။ပ။
သံဃာသည် ဤမည်သောရဟန်းအား ထိုအာပတ်တို့၏ သုဒ္ဓန္တပရိဝါသ်ကို ပေးအပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထို့ကြောင့် ဆိတ်ဆိတ်နေ၏၊ ဤသို့ဆိတ်ဆိတ်နေသဖြင့် ဤနှစ် သက်သည့် အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်”ဟု (သိစေရမည်)။
֍ ၁၅၈
။ ရဟန်းတို့ သုဒ္ဓန္တပရိဝါသ်ကို ဤသို့ ပေးရမည်။ ပရိဝါသ်ကို ဤသို့ ပေးရမည်။ ရဟန်းတို့ အဘယ်သို့လျှင် သုဒ္ဓန္တပရိဝါသ်ကို ပေးအပ်သနည်း။အာပတ်အပိုင်းအခြားကို မသိ၊ ညဉ့်အပိုင်းအခြားကို မသိ၊ အာပတ်အပိုင်းအခြားကို သတိမရ၊ ညဉ့် အပိုင်းအခြားကို သတိမရ၊ အာပတ်အပိုင်းအခြား၌ ယုံမှားရှိ၏၊ ညဉ့်အပိုင်းအခြား၌ ယုံမှားရှိ၏။ သုဒ္ဓန္တ ပရိဝါသ်ကို ပေးရမည်။
အာပတ်အပိုင်းအခြားကို သိ၏၊ ညဉ့်အပိုင်းအခြားကို မသိ၊ အာပတ်အပိုင်းအခြားကို သတိရ၏၊ ညဉ့်အပိုင်းအခြားကို သတိမရ၊ အာပတ်အပိုင်းအခြား၌ ယုံမှားမရှိ၊ ညဉ့်အပိုင်းအခြား၌ ယုံမှားရှိ၏။ သုဒ္ဓန္တပရိဝါသ်ကို ပေးရမည်။
အာပတ်အပိုင်းအခြားအချို့ကို သိ၏၊ အချို့ကို မသိ၊ ညဉ့်အပိုင်းအခြားကို မသိ၊ အာပတ်အပိုင်း အခြား အချို့ကို သတိရ၏၊ အချို့ကို သတိမရ၊ ညဉ့်အပိုင်းအခြားကို သတိမရ၊ အာပတ်အပိုင်းအခြား အချို့ ၌ ယုံမှား ရှိ၏။ အချို့၌ ယုံမှားမရှိ၊ ညဉ့်အပိုင်းအခြား၌ ယုံမှားရှိ၏။ သုဒ္ဓန္တပရိဝါသ်ကို ပေးရမည်။
အာပတ်အပိုင်းအခြားကို မသိ၊ ညဉ့်အပိုင်းအခြား အချို့ကို သိ၏၊ အချို့ကို မသိ၊ အာပတ်အပိုင်း အခြားကို သတိမရ၊ ညဉ့်အပိုင်းအခြား အချို့ကို သတိရ၏၊ အချို့ကို သတိမရ၊ အာပတ်အပိုင်းအခြား၌ ယုံမှားရှိ၏။ ညဉ့်အပိုင်းအခြားအချို့၌ ယုံမှားရှိ၏၊ အချို့၌ ယုံမှားမရှိ။ သုဒ္ဓန္တပရိဝါသ်ကို ပေးရမည်။
အာပတ်အပိုင်းအခြားကို သိ၏၊ ညဉ့်အပိုင်းအခြားကို သိ၏၊ အချို့ကို မသိ၊ အာပတ်အပိုင်းအခြားကို သတိရ၏၊ ညဉ့်အပိုင်းအခြားအချို့ကို သတိရ၏၊ အချို့ကို သတိမရ၊ အာပတ်အပိုင်းအခြား၌ ယုံမှားမရှိ။ ညဉ့် အပိုင်းအခြားအချို့၌ ယုံမှားရှိ၏၊ အချို့၌ ယုံမှားမရှိ။ သုဒ္ဓန္တပရိဝါသ်ကို ပေးရမည်။
အာပတ်အပိုင်းအခြားအချို့ကို သိ၏၊ အချို့ကို မသိ၊ ညဉ့်အပိုင်းအခြားအချို့ကို သိ၏၊ အချို့ကို မသိ၊ အာပတ်အပိုင်းအခြား အချို့ကို သတိရ၏၊ အချို့ကို သတိမရ၊ ညဉ့်အပိုင်းအခြားအချို့ကို သတိရ၏၊ အချို့ကို သတိမရ၊ အာပတ်အပိုင်းအခြားအချို့၌ ယုံမှားရှိ၏၊ အချို့၌ ယုံမှားမရှိ၊ ညဉ့်အပိုင်းအခြားအချို့၌ ယုံမှားရှိ၏၊ အချို့၌ ယုံမှားမရှိ။ သုဒ္ဓန္တပရိဝါသ်ကို ပေးရမည်။ ရဟန်းတို့ ဤသို့လျှင် သုဒ္ဓန္တပရိဝါသ်ကို ပေးရမည်။
--֍ ၁၅၉
။ ရဟန်းတို့ ပရိဝါသ်ကို အဘယ်သို့ ပေးအပ်သနည်း။ အာပတ်အပိုင်းအခြားကို သိ၏၊ ညဉ့်အပိုင်းအခြားကို သိ၏၊ အာပတ်အပိုင်းအခြားကို သတိရ၏၊ ညဉ့်အပိုင်းအခြားကို သတိရ၏၊ အာပတ် အပိုင်းအခြား၌ ယုံမှားမရှိ၊ ညဉ့်အပိုင်းအခြား၌ ယုံမှားမရှိ။ ပရိဝါသ်ကို ပေးရမည်။အာပတ်အပိုင်းအခြားကို မသိ၊ ညဉ့်အပိုင်းအခြားကို သိ၏၊ အာပတ်အပိုင်းအခြားကို သတိမရ၊ ညဉ့်အပိုင်းအခြားကို သတိရ၏၊ အာပတ်အပိုင်းအခြား၌ ယုံမှားရှိ၏၊ ညဉ့်အပိုင်းအခြား၌ ယုံမှားမရှိ။ ပရိဝါသ်ကို ပေးရမည်။
အာပတ်အပိုင်းအခြားအချို့ကို သိ၏၊ အချို့ကို မသိ၊ ညဉ့်အပိုင်းအခြားကို သိ၏၊ အာပတ်အပိုင်း အခြား အချို့ကို သတိရ၏၊ အချို့ကို သတိမရ၊ ညဉ့်အပိုင်းအခြားကို သတိရ၏၊ အာပတ်အပိုင်းအခြား အချို့၌ ယုံမှား ရှိ၏၊ အချို့၌ ယုံမှားမရှိ၊ ညဉ့်အပိုင်းအခြား၌ ယုံမှားမရှိ။ ပရိဝါသ်ကို ပေးရမည်။ ရဟန်း တို့ ဤသို့လျှင် ပရိဝါသ်ကို ပေးရမည်။
ပရိဝါသ် ပြီး၏
--၃-စတ္တာလီသက (၄၀)
֍ ၁၆၀
။ ထိုအခါ ရဟန်းတစ်ပါးသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် လူထွက်၏။ ထိုလူထွက်သူသည် တစ်ဖန် ပြန်လာ၍ ရဟန်းတို့ကို ပဉ္စင်းအဖြစ်ကို တောင်း၏။မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် လူထွက်၏။ ရဟန်းတို့ လူထွက် သူအား ပရိဝါသ်သည် မဖြစ်မြောက်။ ထိုလူထွက်သူသည် အကယ်၍ တစ်ဖန် ပဉ္စင်းခံငြားအံ့၊ ထိုရှေးက ပေးပြီးဖြစ်သော ပရိဝါသ်သည်သာလျှင် ထိုရဟန်း၏ ပရိဝါသ် ဖြစ်၏။ ပေးထားပြီး ပရိဝါသ်သည် ကောင်းစွာ ပေးထားပြီး ဖြစ်၏၊ နေအပ်ပြီး ပရိဝါသ်သည် ကောင်းစွာ နေအပ်ပြီး ဖြစ်၏၊ အကြွင်း (ပရိဝါသ်) ကို (ဆက်လက်) နေရမည်။ (၁)
ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် သာမဏေ ဖြစ်၏၊ ရဟန်းတို့ သာမဏေအား ပရိဝါသ်သည် မဖြစ်မြောက်။ ထိုသာမဏေသည် ပဉ္စင်းခံငြားအံ၊ ထိုရှေးက ပေးပြီးဖြစ်သော ပရိဝါသ်သည်သာလျှင် ထိုရဟန်း၏ ပရိဝါသ် ဖြစ်၏။ ပေးထားပြီး ပရိဝါသ်သည် ကောင်းစွာ ပေးထားပြီး ဖြစ်၏၊ နေအပ်ပြီး ပရိဝါသ်သည် ကောင်းစွာ နေအပ်ပြီး ဖြစ်၏၊ အကြွင်း (ပရိဝါသ်) ကို (ဆက်လက်) နေရမည်။ (၂)
ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် ရူးသွပ်၏၊ ရဟန်းတို့ ရူးသွပ်သော ရဟန်းအား ပရိဝါသ်သည် မဖြစ်မြောက်။ ထိုရူးသွပ်သော ရဟန်းသည် တစ်ဖန် မရူးသွပ်သူ ဖြစ်ငြားအံ၊ ထိုရှေးက ပေးပြီးဖြစ်သော ပရိဝါသ်သည်သာလျှင် ထိုရဟန်း၏ ပရိဝါသ် ဖြစ်၏။ ပေးထားပြီးပရိဝါသ်သည် ကောင်းစွာ ပေးထားပြီး ဖြစ်၏၊ နေအပ်ပြီးပရိဝါသ်သည် ကောင်းစွာ နေအပ်ပြီး ဖြစ်၏၊ အကြွင်း (ပရိဝါသ်) ကို (ဆက်လက်) နေရမည်။ (၃)
ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် စိတ်ပျံ့လွင့်၏၊ ရဟန်းတို့ စိတ်ပျံ့လွင့်သော ရဟန်းအား ပရိဝါသ်သည် မဖြစ်မြောက်။ ထိုရဟန်းသည် တစ်ဖန် စိတ်မပျံ့လွင့်သူ ဖြစ်ငြားအံ့၊ ရှေးက ပေးပြီးဖြစ်သော ပရိဝါသ်သည်သာလျှင် ထိုရဟန်း၏ ပရိဝါသ် ဖြစ်၏။ ပေးထားပြီးပရိဝါသ်သည် ကောင်းစွာ ပေးထားပြီး ဖြစ်၏၊ နေအပ်ပြီးပရိဝါသ်သည် ကောင်းစွာ နေအပ်ပြီး ဖြစ်၏၊ အကြွင်း (ပရိဝါသ်) ကို (ဆက်လက်) နေရမည်။ (၄)
ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် ဝေဒနာနှိပ်စက်ခံရသူ ဖြစ်၏၊ ရဟန်းတို့ ဝေဒနာ နှိပ်စက်ခံရသော ရဟန်းအား ပရိဝါသ်သည် မဖြစ်မြောက်။ ထိုရဟန်းသည် တစ်ဖန် ဝေဒနာနှိပ်စက် မခံရသူ ဖြစ်ငြားအံ့၊ ထိုရှေးက ပေးပြီးဖြစ်သော ပရိဝါသ်သည်သာလျှင် ထိုရဟန်း၏ ပရိဝါသ် ဖြစ်၏။ ပေးထားပြီးပရိဝါသ်သည် ကောင်းစွာ ပေးထားပြီး ဖြစ်၏၊ နေအပ်ပြီးပရိဝါသ်သည် ကောင်းစွာ နေအပ်ပြီး ဖြစ်၏၊ အကြွင်း (ပရိဝါသ်) ကို (ဆက်လက်) နေရမည်။ (၅)
ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် နှင့်ထုတ်ခံရသူ ဖြစ်၏၊ ရဟန်းတို့ နှင်ထုတ်ခံရသော ရဟန်းအား ပရိဝါသ်သည် မဖြစ်မြောက်။ ထိုရဟန်းကို တစ်ဖန် သွင်းငြားအံ့၊ ထိုရှေးက ပေးပြီးဖြစ်သော ပရိဝါသ်သည်သာလျှင် ထိုရဟန်း၏ ပရိဝါသ် ဖြစ်၏။ ပေးထားပြီး ပရိဝါသ်သည် ကောင်းစွာ ပေးထားပြီး ဖြစ်၏၊ နေအပ်ပြီး ပရိဝါသ်သည် ကောင်းစွာ နေအပ်ပြီး ဖြစ်၏၊ အကြွင်း (ပရိဝါသ်) ကို (ဆက်လက်) နေရမည်။ (၆)
--ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် နှင်ထုတ်ခံရသူ ဖြစ်၏၊ ရဟန်းတို့ နှင်ထုတ်ခံရသော ရဟန်းအား ပရိဝါသ်သည် မဖြစ်မြောက်။ ထိုရဟန်း ကို တစ်ဖန် သွင်းငြားအံ့၊ ထိုရှေးက ပေးပြီးဖြစ်သော ပရိဝါသ်သည်သာလျှင် ထိုရဟန်း၏ ပရိဝါသ် ဖြစ်၏၊ ပေးထားပြီးပရိဝါသ်သည် ကောင်းစွာ ပေးထားပြီး ဖြစ်၏၊ နေအပ်ပြီးပရိဝါသ်သည် ကောင်းစွာ နေအပ်ပြီး ဖြစ်၏၊ အကြွင်း (ပရိဝါသ်) ကို (ဆက်လက်) နေရမည်။ (၇)
ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် ယုတ်မာသော အယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် နှင်ထုတ်ခံရသူ ဖြစ်၏၊ ရဟန်းတို့ နှင်ထုတ်ခံရသောရဟန်းအား ပရိဝါသ်သည် မဖြစ်မြောက်။ ထို ရဟန်းကို တစ်ဖန် သွင်းငြားအံ့၊ ထိုရှေးက ပေးပြီးဖြစ်သော ပရိဝါသ်သည်သာလျှင် ထိုရဟန်း၏ ပရိဝါသ် ဖြစ်၏၊ ပေးထားပြီး ပရိဝါသ်သည် ကောင်းစွာ ပေးထားပြီး ဖြစ်၏၊ နေအပ်ပြီးပရိဝါသ်သည် ကောင်းစွာ နေအပ်ပြီး ဖြစ်၏၊ အကြွင်း (ပရိဝါသ်) ကို (ဆက်လက်) နေရမည်။ (၈)
֍ ၁၆၁
။ ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ အရင်းသို့ ငင်ထိုက်သော ရဟန်းသည် လူထွက်၏၊ ရဟန်းတို့ လူထွက်သူအား အရင်းသို့ ငင်ခြင်းသည် မဖြစ်မြောက်။ ထိုအရင်းသို့ ငင်ထိုက်သူသည် တစ်ဖန် ပဉ္စင်းခံငြားအံ့၊ ထိုရှေးက ပေးပြီးဖြစ်သော ပရိဝါသ်သည်သာလျှင် ထိုရဟန်း၏ ပရိဝါသ် ဖြစ်၏၊ ပေးထားပြီး ပရိဝါသ်သည် ကောင်းစွာ ပေးထားပြီး ဖြစ်၏၊ နေအပ်ပြီးပရိဝါသ်သည် ကောင်းစွာ နေအပ်ပြီး ဖြစ်၏၊ ထိုရဟန်းကို အရင်းသို့ ငင်ရမည်။ (၉)ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ အရင်းသို့ ငင်ထိုက်သော ရဟန်းသည် သာမဏေ ဖြစ်၏။ပ။ ရူးသွပ်သူ ဖြစ်၏။ပ။ စိတ်ပျံ့လွင့်သူ ဖြစ်၏။ပ။ ဝေဒနာနှိပ်စက်ခံရသူ ဖြစ်၏။ပ။ ထိုရဟန်းအား အာပတ် ကို မရှုခြင်းကြောင့် နှင်ထုတ်ထား၏။ပ။ အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် နှင်ထုတ်ထား၏။ပ။ ယုတ်မာသော အယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် နှင်ထုတ်ထား၏၊ ရဟန်းတို့ နှင်ထုတ်ခံရသော ရဟန်းအား အရင်းသို့ ငင်ခြင်းသည် မဖြစ်မြောက်။ ထိုနှင်ထုတ်ခံရသော ရဟန်းကို တစ်ဖန် သွင်းငြားအံ့၊ ထိုရှေးက ပေးပြီးဖြစ်သော ပရိဝါသ်သည်သာလျှင် ထိုရဟန်း၏ ပရိဝါသ် ဖြစ်၏၊ ပေးထားပြီးပရိဝါသ်သည် ကောင်းစွာပေးထား ပြီး ဖြစ်၏၊ နေအပ်ပြီးပရိဝါသ်သည် ကောင်းစွာ နေအပ်ပြီး ဖြစ်၏၊ ထိုရဟန်းကို အရင်းသို့ ငင်ရမည်။ (၁၆)
֍ ၁၆၂
။ ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ မာနတ်ကျင့်ထိုက်သော ရဟန်းသည် လူထွက်၏၊ ရဟန်းတို့ လူထွက်သူအား မာနတ်ပေးခြင်းသည် မဖြစ်မြောက်။ ထိုလူထွက်သူသည် တစ်ဖန် ပဉ္စင်းခံငြားအံ့၊ ထိုရှေး က ပေးပြီးဖြစ်သော ပရိဝါသ်သည်သာလျှင် ထိုရဟန်း၏ ပရိဝါသ် ဖြစ်၏၊ ပေးထားပြီးပရိဝါသ်သည် ကောင်းစွာ ပေးထားပြီး ဖြစ်၏၊ နေအပ်ပြီးပရိဝါသ်သည် ကောင်းစွာ နေအပ်ပြီး ဖြစ်၏၊ ထိုရဟန်းအား မာနတ်ကို ပေးရမည်။ (၁၇)ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ မာနတ်ကျင့်ထိုက်သော ရဟန်းသည် သာမဏေ ဖြစ်၏။ပ။ ရူးသွပ်သူ ဖြစ်၏။ပ။ စိတ်ပျံ့လွင့်သူ ဖြစ်၏။ပ။ ဝေဒနာနှိပ်စက်ခံရသူ ဖြစ်၏။ပ။ (ထိုရဟန်းအား) အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် နှင်ထုတ်ထား၏။ပ။ အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် နှင်ထုတ်ထား၏။ပ။ ယုတ်မာသော အယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် နှင်ထုတ်ထား၏၊ ရဟန်းတို့ နှင်ထုတ်ခံရသော ရဟန်းအား မာနတ်ပေး ခြင်းသည် မဖြစ်မြောက်။ ထိုရဟန်းကို တစ်ဖန် သွင်းငြားအံ့၊ ထိုရှေးက ပေးပြီးဖြစ်သော ပရိဝါသ်သည် သာလျှင် ထိုရဟန်း၏ ပရိဝါသ် ဖြစ်၏၊ ပေးထားပြီးပရိဝါသ်သည် ကောင်းစွာ ပေးထားပြီး ဖြစ်၏၊ နေအပ်ပြီးပရိဝါသ်သည် ကောင်းစွာ နေအပ်ပြီး ဖြစ်၏၊ ထိုရဟန်းအား မာနတ်ကို ပေးရမည်။ (၂၄)
֍ ၁၆၃
။ ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် မာနတ်ကျင့်စဉ် လူထွက်၏၊ ရဟန်းတို့ လူထွက်သူအား မာနတ်ကျင့်ခြင်းသည် မဖြစ်မြောက်။ ထိုလူထွက်သူသည် တစ်ဖန် ပဉ္စင်းခံငြားအံ့၊ ထို ရှေးက ပေးပြီးဖြစ်သော ပရိဝါသ်သည်သာလျှင် ထိုရဟန်း၏ ပရိဝါသ် ဖြစ်၏၊ ပေးထားပြီး ပရိဝါသ်သည် ကောင်းစွာ ပေးထားပြီးဖြစ်၏၊ နေအပ်ပြီးပရိဝါသ်သည် ကောင်းစွာ နေအပ်ပြီး ဖြစ်၏၊ ပေးအပ်ပြီး မာနတ်သည် ကောင်းစွာ ပေးအပ်ပြီး ဖြစ်၏၊ ကျင့်အပ်ပြီးမာနတ်သည် ကောင်းစွာ ကျင့်အပ်ပြီး ဖြစ်၏။ အကြွင်း (မာနတ်) ကို (ဆက်လက်) ကျင့်ရမည်။ (၂၅) --ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် မာနတ်ကို ကျင့်စဉ် သာမဏေ ဖြစ်၏။ပ။ ရူးသွပ်သူ ဖြစ်၏။ပ။ စိတ်ပျံ့လွင့်သူ ဖြစ်၏။ပ။ ဝေဒနာနှိပ်စက်ခံရသူ ဖြစ်၏။ပ။ (ထိုရဟန်းအား) အာပတ်ကို မရှု ခြင်းကြောင့် နှင်ထုတ်ထား၏။ပ။ အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် နှင်ထုတ်ထား၏။ပ။ ယုတ်မာသော အယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် နှင်ထုတ်ထား၏၊ ရဟန်းတို့ နှင်ထုတ်ခံရသော ရဟန်းအား မာနတ်ကျင့်ခြင်းသည် မဖြစ်မြောက်။ ထိုရဟန်းကို တစ်ဖန် သွင်းငြားအံ့၊ ထိုရှေးက ပေးပြီးဖြစ်သော ပရိဝါသ်သည်သာလျှင် ထိုရဟန်း၏ ပရိဝါသ် ဖြစ်၏၊ ပေးထားပြီးပရိဝါသ်သည် ကောင်းစွာ ပေးထားပြီး ဖြစ်၏၊ နေအပ်ပြီး ပရိဝါသ်သည် ကောင်းစွာ နေအပ်ပြီး ဖြစ်၏၊ ပေးထားပြီးမာနတ်သည် ကောင်းစွာ ပေးထားပြီး ဖြစ်၏၊ ကျင့်အပ်ပြီးမာနတ်သည် ကောင်းစွာ ကျင့်အပ်ပြီး ဖြစ်၏၊ အကြွင်း (မာနတ်) ကို (ဆက်လက်) ကျင့်ရမည်။ (၃၂)
֍ ၁၆၄
။ ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ အဗ္ဘာန်သွင်းထိုက်သောရဟန်းသည် လူထွက်၏၊ ရဟန်းတို့ လူထွက်သူအား အဗ္ဘာန်သွင်းခြင်းသည် မဖြစ်မြောက်။ ထိုလူထွက်သူသည် တစ်ဖန် ပဉ္စင်းခံငြားအံ့၊ ထို ရှေးက ပေးပြီးဖြစ်သော ပရိဝါသ်သည်သာလျှင် ထိုရဟန်း၏ ပရိဝါသ် ဖြစ်၏။ ပေးထားပြီး ပရိဝါသ်သည် ကောင်းစွာ ပေးထားပြီး ဖြစ်၏၊ နေအပ်ပြီးပရိဝါသ်သည် ကောင်းစွာ နေအပ်ပြီး ဖြစ်၏၊ ပေးထားပြီး မာနတ်သည် ကောင်းစွာ ပေးထားပြီး ဖြစ်၏၊ ကျင့်အပ်ပြီးမာနတ်သည် ကောင်းစွာ ကျင့်အပ်ပြီး ဖြစ်၏၊ ထိုရဟန်းကို အဗ္ဘာန်သွင်းရမည်။ (၃၃)ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ အဗ္ဘာန်သွင်းထိုက်သော ရဟန်းသည် သာမဏေ ဖြစ်၏။ပ။ ရူးသွပ်သူ ဖြစ်၏။ပ။ စိတ်ပျံ့လွင့်သူ ဖြစ်၏။ပ။ ဝေဒနာနှိပ်စက်ခံရသူ ဖြစ်၏။ပ။ (ထိုရဟန်းအား) အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် နှင်ထုတ်ထား၏။ပ။ အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် နှင်ထုတ်ထား၏။ပ။ ယုတ်မာသော အယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် နှင်ထုတ်ထား၏၊ ရဟန်းတို့ နှင်ထုတ်ခံရသော ရဟန်းအား အဗ္ဘာန် သွင်းခြင်းသည် မဖြစ်မြောက်။ ထိုရဟန်းကို တစ်ဖန် သွင်းငြားအံ့၊ ထိုရှေးက ပေးပြီးဖြစ်သော ပရိဝါသ်သည်သာလျှင် ထိုရဟန်း၏ ပရိဝါသ် ဖြစ်၏။ ပေးထားပြီးပရိဝါသ်သည် ကောင်းစွာ ပေးထားပြီး ဖြစ်၏၊ နေအပ်ပြီးပရိဝါသ်သည် ကောင်းစွာ နေအပ်ပြီး ဖြစ်၏၊ ပေးအပ်ပြီးမာနတ်သည် ကောင်းစွာ ပေးအပ်ပြီး ဖြစ်၏၊ ကျင့်အပ်ပြီးမာနတ်သည် ကောင်းစွာ ကျင့်အပ်ပြီး ဖြစ်၏။ ထိုရဟန်းကို အဗ္ဘာန်သွင်းရမည်။ (၄၀)
စတ္တာလီသက ပြီး၏။
--၄- ဆတ္တိံသက (၃၆)
֍ ၁၆၅
။ ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် ဝတ်အတွင်း၌ အတိုင်းအရှည် ရှိကုန်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်ကုန်သော များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ ထိုရဟန်းကို အရင်းသို့ ငင်ရမည်။ (၁)ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် ဝတ်အတွင်း၌ အတိုင်းအရှည်ရှိကုန်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်ကုန်သော များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ ထိုရဟန်းကို အရင်းသို့ငင်ရမည်။ ထိုရဟန်းအား ဖုံးလွှမ်းအပ်တိုင်းသော အာပတ်တို့၏ ရှေ့အာပတ်နှင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကိုလည်း ပေးရမည်။ (၂)
ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် ဝတ်အတွင်း၌ အတိုင်းအရှည်ရှိကုန်သော ဖုံးလွှမ်းအပ်သည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော များစွာသော သံဃာ ဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ ထိုရဟန်းကို အရင်းသို့ ငင်ရမည်၊ ထိုရဟန်းအား ဖုံးလွှမ်း တိုင်းသော အာပတ်တို့၏ ရှေ့အာပတ်နှင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကိုလည်း ပေးရမည်။ (၃)
ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် ဝတ်အတွင်း၌ အတိုင်းအရှည်မရှိကုန်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်ကုန်သော။ပ။ အတိုင်းအရှည်မရှိကုန်သော ဖုံးလွှမ်းအပ်ကုန်သော။ပ။ အတိုင်းအရှည် မရှိကုန်သော ဖုံးလွှမ်းအပ်သည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော။ပ။
အတိုင်းအရှည်ရှိသည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော အတိုင်းအရှည်မရှိသည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော မဖုံးလွှမ်း အပ်ကုန်သော။ပ။ အတိုင်းအရှည်ရှိသည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော အတိုင်းအရှည်မရှိသည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော ဖုံးလွှမ်းအပ်သည်လည်းဖြစ်ကုန်သော။ပ။ အတိုင်းအရှည်ရှိသည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော အတိုင်းအရှည်မရှိသည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော ဖုံးလွှမ်းအပ်သည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ ထိုရဟန်းကို အရင်းသို့ ငင်ရမည်၊ ထိုရဟန်းအား ဖုံးလွှမ်းအပ်တိုင်းသော အာပတ်တို့၏ ရှေ့အာပတ်နှင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကိုလည်း ပေးရ မည်။ (၉)
ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ မာနတ်ကျင့်ထိုက်သော ရဟန်းသည်။ပ။ မာနတ်ကို ကျင့်စဉ်။ပ။ [ပရိဝါသ်ကိုကဲ့သို့ နည်းတူ ချဲ့ရမည်]။
--အဗ္ဘာန်သွင်းထိုက်သော ရဟန်းသည် ဝတ်အတွင်း၌ အတိုင်းအရှည်ရှိကုန်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်ကုန်သော။ပ။ အတိုင်းအရှည်ရှိကုန်သော ဖုံးလွှမ်းအပ်ကုန်သော။ပ။ အတိုင်းအရှည်ရှိကုန်သော ဖုံးလွှမ်းအပ်သည်လည်းဖြစ်ကုန်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သည်လည်းဖြစ်ကုန်သော။ပ။ အတိုင်းအရှည်မရှိကုန်သော မဖုံး လွှမ်းအပ်ကုန်သော။ပ။ အတိုင်းအရှည်မရှိကုန်သော ဖုံးလွှမ်းအပ်ကုန်သော။ပ။ အတိုင်းအရှည်မရှိကုန်သော ဖုံးလွှမ်းအပ်သည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော။ပ။ အတိုင်းအရှည်ရှိသည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော အတိုင်းအရှည်မရှိသည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်ကုန်သော။ပ။ အတိုင်းအရှည်ရှိသည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော အတိုင်းအရှည်မရှိသည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော ဖုံးလွှမ်းအပ်ကုန်သော။ပ။ အတိုင်းအရှည်ရှိသည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော အတိုင်းအရှည်မရှိသည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော ဖုံးလွှမ်းအပ်သည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သည်လည်းဖြစ်ကုန်သော များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ ထိုရဟန်းကို အရင်းသို့ ငင်ရမည်။ ထိုရဟန်းအား ဖုံးလွှမ်းအပ်တိုင်းသော အာပတ်တို့၏ ရှေ့ အာပတ်နှင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကိုလည်း ပေးရမည်။ (၃၆)
ဆတ္တိံသက ပြီး၏
--၅-မာနတ္တသတ (၁၀၀)
֍ ၁၆၆
။ ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၍ မဖုံးလွှမ်းဘဲ လူထွက်၏။ ထိုလူထွက်သူသည် တစ်ဖန် ပဉ္စင်းခံလျက် ထိုအာပတ်တို့ကို မဖုံး လွှမ်းပေ၊ ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းအား မာနတ်ကို ပေးရမည်။ (၁)ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၍ မဖုံးလွှမ်းဘဲ လူထွက်၏။ ထိုလူထွက်သူသည် တစ်ဖန် ပဉ္စင်းခံလျက် ထိုအာပတ်တို့ကို ဖုံးလွှမ်း၏၊ ရဟန်း တို့ ထိုရဟန်းအား ဖုံးလွှမ်းအပ်တိုင်းသော နောက်အာပတ်အစုကြောင့် ပရိဝါသ်ကို ပေးပြီးနောက် မာနတ့်ကို ပေးရမည်။ (၂)
ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက် ပြီးလျှင် ဖုံးလွှမ်း၍ လူထွက်၏။ ထိုလူထွက်သူသည် တစ်ဖန် ပဉ္စင်းခံလျက် ထိုအာပတ်တို့ကို မဖုံးလွှမ်းပေ၊ ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းအား ဖုံးလွှမ်းအပ်တိုင်းသော ရှေ့အာပတ်အစုကြောင့် ပရိဝါသ်ကို ပေးပြီးနောက် မာနတ်ကို ပေးရမည်။ (၃)
ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်ပြီး လျှင် ဖုံးလွှမ်း၍ လူထွက်၏။ ထိုလူထွက်သူသည် တစ်ဖန် ပဉ္စင်းခံလျက် ထိုအာပတ်တို့ကို ဖုံးလွှမ်း၏၊ ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းအား ဖုံးလွှမ်းအပ်တိုင်းသော ရှေ့အာပတ်အစုကြောင့်လည်းကောင်း၊ နောက်အာပတ် အစုကြောင့်လည်းကောင်း ပရိဝါသ်ကို ပေးပြီးနောက် မာနတ်ကို ပေးရမည်။ (၄)
֍ ၁၆၇
။ ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ ထိုရဟန်းအား ဖုံးလွှမ်းအပ်ကုန်သော အာပတ်တို့သည်လည်း ရှိကုန်၏၊ မဖုံးလွှမ်းအပ် ကုန်သော အာပတ်တို့သည်လည်း ရှိကုန်၏။ ထိုရဟန်းသည် လူထွက်၍ နောက်တစ်ဖန် ပဉ္စင်းခံလျက် ရှေး၌ ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ မဖုံးလွှမ်း။ ရှေး၌ မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ မဖုံးလွှမ်း။ ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းအား ဖုံးလွှမ်းအပ်တိုင်းသော ရှေးအာပတ်အစုကြောင့် ပရိဝါသ် ကို ပေးပြီးနောက် မာနတ်ကို ပေးရမည်။ (၅)ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ ထိုရဟန်းအား ဖုံးလွှမ်းအပ်ကုန်သော အာပတ်တို့သည်လည်း ရှိကုန်၏။ မဖုံးလွှမ်းအပ်ကုန်သော အာပတ်တို့သည်လည်း ရှိကုန်၏။ ထိုရဟန်းသည် လူထွက်၍ တစ်ဖန် ပဉ္စင်းခံလျက် ရှေး၌ ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ မဖုံးလွှမ်း။ ရှေး၌ မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ ဖုံးလွှမ်း၏။ ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းအား ဖုံးလွှမ်းအပ်တိုင်းသော ရှေ့အာပတ်အစုကြောင့်လည်းကောင်း၊ နောက်အာပတ် အစုကြောင့်လည်းကောင်း ပရိဝါသ်ကို ပေးပြီးနောက် မာနတ်ကို ပေးရမည်။ (၆)
ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ ထိုရဟန်းအား ဖုံးလွှမ်းအပ်ကုန်သော အာပတ်တို့သည်လည်း ရှိကုန်၏။ မဖုံးလွှမ်းအပ်ကုန်သော အာပတ်တို့သည်လည်း ရှိကုန်၏။ ထိုရဟန်းသည် လူထွက်ပြီး တစ်ဖန်ပဉ္စင်းခံလျက် ရှေး၌ ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ ဖုံးလွှမ်း၏။ ရှေး၌ မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌လည်း မဖုံးလွှမ်း။ ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းအား ဖုံးလွှမ်းအပ်တိုင်းသော ရှေ့အာပတ်အစုကြောင့်လည်းကောင်း၊ နောက်အာပတ် အစုကြောင့်လည်းကောင်း ပရိဝါသ်ကို ပေးပြီးနောက် မာနတ်ကို ပေးရမည်။ (၇)
--ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ ထိုရဟန်းအား ဖုံးလွှမ်းအပ်ကုန်သော အာပတ်တို့သည်လည်း ရှိကုန်၏။ မဖုံးလွှမ်းအပ်ကုန်သော အာပတ်တို့သည်လည်း ရှိကုန်၏။ ထိုရဟန်းသည် လူထွက်ပြီး တစ်ဖန် ပဉ္စင်းခံလျက် ရှေး၌ ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ ဖုံးလွှမ်း၏။ ရှေး၌ မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ ဖုံးလွှမ်း၏။ ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းအား ဖုံးလွှမ်းအပ်တိုင်းသော ရှေ့အာပတ်အစုကြောင့်လည်းကောင်း၊ နောက်အာပတ် အစုကြောင့်လည်းကောင်း ပရိဝါသ်ကို ပေးပြီးနောက် မာနတ်ကို ပေးရမည်။ (၈)
֍ ၁၆၈
။ ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ အာပတ်အချို့တို့ကို သိ၏၊ အာပတ်အချို့တို့ကို မသိ၊ သိသောအာပတ်တို့ကို ဖုံးလွှမ်း၏၊ မသိသောအာပတ်တို့ကို မဖုံးလွှမ်း။ ထိုရဟန်းသည် လူထွက်ပြီးနောက် တစ်ဖန် ပဉ္စင်းခံလျက် ရှေး၌ သိလျက် ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ သိလျက် မဖုံးလွှမ်း။ ရှေး၌ မသိဘဲ မဖုံးလွှမ်း အပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌သိလျက် မဖုံးလွှမ်း။ ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းအား ဖုံးလွှမ်းအပ်တိုင်းသောရှေ့အာပတ်အစုကြောင့် ပရိဝါသ်ကို ပေးပြီးနောက် မာနတ်ကို ပေးရမည်။ (၉)ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ အာပတ်အချို့တို့ကို သိ၏၊ အာပတ်အချို့တို့ကို မသိ၊ သိသော အာပတ်တို့ကို ဖုံးလွှမ်း၏၊ မသိသော အာပတ်တို့ကို မဖုံးလွှမ်း။ ထိုရဟန်းသည် လူထွက်ပြီးနောက် တစ်ဖန်ပဉ္စင်းခံလျက် ရှေး၌ သိလျက် ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ သိလျက် မဖုံးလွှမ်း။ ရှေး၌ မသိဘဲ မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ သိလျက် ဖုံးလွှမ်း၏။ ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းအား ဖုံးလွှမ်းအပ်တိုင်းသော ရှေ့အာပတ် အစုကြောင့်လည်းကောင်း၊ နောက်အာပတ်အစုကြောင့်လည်းကောင်း ပရိဝါသ်ကို ပေးပြီးနောက် မာနတ်ကို ပေးရမည်။ (၁၀)
ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ အာပတ်အချို့တို့ကို သိ၏၊ အာပတ်အချို့တို့ကို မသိ၊ သိသော အာပတ်တို့ကို ဖုံးလွှမ်း၏၊ မသိသော အာပတ်တို့ကို မဖုံးလွှမ်း။ ထိုရဟန်းသည် လူထွက်ပြီးနောက် တစ်ဖန် ပဉ္စင်းခံလျက် ရှေး၌ သိလျက် ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ သိလျက် ဖုံးလွှမ်း၏။ ရှေး၌ မသိဘဲ မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ သိလျက် မဖုံးလွှမ်း။ ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းအား ဖုံးလွှမ်းအပ်တိုင်းသော ရှေ့အာပတ်အစုကြောင့်လည်းကောင်း၊ နောက်အာပတ်အစုကြောင့်လည်းကောင်း ပရိဝါသ်ကို ပေးပြီးနောက် မာနတ်ကို ပေးရမည်။ (၁၁)
ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ အာပတ်အချို့တို့ကို သိ၏၊ အာပတ်အချို့တို့ကို မသိ၊ သိသော အာပတ်တို့ကို ဖုံးလွှမ်း၏၊ မသိသော အာပတ်တို့ကို မဖုံးလွှမ်း။ ထိုရဟန်းသည် လူထွက်ပြီးနောက် တစ်ဖန် ပဉ္စင်းခံလျက် ရှေး၌ သိလျက် ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ သိလျက် ဖုံးလွှမ်း၏။ ရှေး၌ မသိဘဲ မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ သိလျက် ဖုံးလွှမ်း၏။ ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းအား ဖုံးလွှမ်းအပ်တိုင်းသော ရှေ့အာပတ်အစုကြောင့်လည်းကောင်း၊ နောက်အာပတ်အစုကြောင့်လည်းကောင်း ပရိဝါသ်ကို ပေးပြီးနောက် မာနတ်ကို ပေးရမည်။ (၁၂)
֍ ၁၆၉
။ ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ အာပတ်အချို့တို့ကို သတိရ၏၊ အာပတ်အချို့တို့ကို သတိမရ။ သတိရသော အာပတ်တို့ကို ဖုံးလွှမ်း၏၊ သတိမရသော အာပတ်တို့ကို မဖုံးလွှမ်း။ ထိုရဟန်းသည် လူထွက်ပြီးနောက် တစ်ဖန် ပဉ္စင်းခံလျက် ရှေး၌ သတိရလျက် ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ သတိရလျက် မဖုံးလွှမ်း။ ရှေး၌ သတိမရဘဲ မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ သတိရလျက် မဖုံးလွှမ်း။ ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းအား ဖုံးလွှမ်းအပ်တိုင်းသော ရှေ့အာပတ်အစုကြောင့် ပရိဝါသ်ကို ပေးပြီးနောက် မာနတ်ကို ပေးရမည်။ (၁၃) --ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ အာပတ်အချို့တို့ကို သတိရ၏၊ အာပတ်အချို့တို့ကို သတိမရ။ သတိရသော အာပတ်တို့ကို ဖုံးလွှမ်း၏၊ သတိမရသော အာပတ်တို့ကို မဖုံးလွှမ်း။ ထိုရဟန်းသည် လူထွက်ပြီးနောက် တစ်ဖန် ပဉ္စင်းခံလျက် ရှေး၌ သတိရလျက် ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ သတိရလျက် မဖုံးလွှမ်း။ ရှေး၌ သတိမရဘဲ မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ သတိရလျက် ဖုံးလွှမ်း၏။ ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းအား ဖုံးလွှမ်းအပ်တိုင်းသော ရှေ့အာပတ်အစုကြောင့်လည်းကောင်း၊ နောက်အာပတ်အစုကြောင့်လည်းကောင်း ပရိဝါသ်ကို ပေးပြီးနောက် မာနတ်ကို ပေးရမည်။ (၁၄)
ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ အာပတ်အချို့တို့ကို သတိရ၏၊ အာပတ်အချို့တို့ကို သတိမရ။ သတိရသော အာပတ်တို့ကို ဖုံးလွှမ်း၏၊ သတိမရသော အာပတ်တို့ကို မဖုံးလွှမ်း။ ထိုရဟန်းသည် လူထွက်ပြီးနောက် တစ်ဖန် ပဉ္စင်းခံလျက် ရှေး၌့သတိရလျက် ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ သတိရလျက် ဖုံးလွှမ်း၏။ ရှေး၌ သတိမရဘဲ မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ သတိရလျက် မဖုံးလွှမ်း။ ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းအား ဖုံးလွှမ်း အပ်တိုင်းသော ရှေ့အာပတ်အစုကြောင့်လည်းကောင်း၊ နောက်အာပတ်အစုကြောင့်လည်းကောင်း ပရိဝါသ်ကို ပေးပြီးနောက် မာနတ်ကို ပေးရမည်။ (၁၅)
ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ အာပတ်အချို့တို့ကို သတိရ၏၊ အာပတ်အချို့တို့ကို သတိမရ။ သတိရသော အာပတ်တို့ကို ဖုံးလွှမ်း၏၊ သတိမရသော အာပတ်တို့ကို မဖုံးလွှမ်း။ ထိုရဟန်းသည် လူထွက်ပြီးနောက် တစ်ဖန် ပဉ္စင်းခံလျက် ရှေး၌ သတိရလျက် ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ သတိရလျက် ဖုံးလွှမ်း၏။ ရှေး၌ သတိမရဘဲ မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ သတိရလျက် ဖုံးလွှမ်း၏။ ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းအား ဖုံးလွှမ်းအပ်တိုင်းသော ရှေ့အာပတ်အစုကြောင့်လည်းကောင်း၊ နောက်အာပတ်အစုကြောင့်လည်းကောင်း ပရိဝါသ်ကို ပေးပြီးနောက် မာနတ်ကို ပေးရမည်။ (၁၆)
֍ ၁၇၀
။ ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ အာပတ် အချို့တို့၌ ယုံမှားမရှိ၊ အာပတ်အချို့တို့၌ ယုံမှားရှိ၏။ ယုံမှားမရှိသော အာပတ်တို့ကို ဖုံးလွှမ်း၏၊ ယုံမှားရှိသော အာပတ်တို့ကို မဖုံးလွှမ်း။ ထိုရဟန်းသည် လူထွက်ပြီးနောက် တစ်ဖန် ပဉ္စင်းခံလျက် ရှေး၌ ယုံမှားမရှိဘဲ ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ ယုံမှားမရှိဘဲ မဖုံးလွှမ်း။ ရှေး၌ ယုံမှားရှိလျက် မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ ယုံမှားမရှိဘဲ မဖုံးလွှမ်း။ ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းအား ဖုံးလွှမ်းအပ်တိုင်းသော ရှေ့အာပတ်အစုကြောင့် ပရိဝါသ်ကို ပေးပြီးနောက် မာနတ်ကို ပေးရမည်။ (၁၇)ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ အာပတ် အချို့တို့၌ ယုံမှားမရှိ၊ အာပတ်အချို့ တို့၌ ယုံမှားရှိ၏။ ယုံမှားမရှိသော အာပတ်တို့ကို ဖုံးလွှမ်း၏၊ ယုံမှားရှိသော အာပတ်တို့ကို မဖုံးလွှမ်း။ ထိုရဟန်းသည် လူထွက်ပြီးနောက် တစ်ဖန် ပဉ္စင်းခံလျက် ရှေး၌ ယုံမှားမရှိဘဲ ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ ယုံမှားမရှိဘဲ မဖုံးလွှမ်း။ ရှေး၌ ယုံမှား ရှိလျက် မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ ယုံမှားမရှိဘဲ ဖုံးလွှမ်း၏။ ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းအား ဖုံးလွှမ်းအပ်တိုင်းသော ရှေ့အာပတ်အစုကြောင့်လည်းကောင်း၊ နောက်အာပတ်အစုကြောင့်လည်းကောင်း ပရိဝါသ်ကို ပေးပြီးနောက် မာနတ်ကို ပေးရမည်။ (၁၈)
--ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ အာပတ်အချို့တို့၌ ယုံမှားမရှိ၊ အာပတ်အချို့တို့၌ ယုံမှားရှိ၏။ ယုံမှားမရှိသော အာပတ်တို့ကို ဖုံးလွှမ်း၏၊ ယုံမှားရှိသော အာပတ်တို့ကို မဖုံးလွှမ်း။ ထိုရဟန်းသည် လူထွက်ပြီးနောက် တစ်ဖန် ပဉ္စင်းခံလျက် ရှေး၌ ယုံမှားမရှိဘဲ ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ ယုံမှားမရှိဘဲ ဖုံးလွှမ်း၏။ ရှေး၌ ယုံမှားရှိလျက် မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ ယုံမှားမရှိဘဲ မဖုံးလွှမ်း။ ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းအား ဖုံးလွှမ်း အပ်တိုင်းသော ရှေ့အာပတ်အစုကြောင့်လည်းကောင်း၊ နောက်အာပတ်အစုကြောင့်လည်းကောင်း ပရိဝါသ်ကို ပေးပြီးနောက် မာနတ်ကို ပေးရမည်။ (၁၉)
ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ အာပတ်အချို့တို့၌ ယုံမှားမရှိ၊ အာပတ်အချို့တို့၌ ယုံမှားရှိ၏။ ယုံမှားမရှိသော အာပတ်တို့ကို ဖုံးလွှမ်း၏၊ ယုံမှားရှိသော အာပတ်တို့ကို မဖုံးလွှမ်း။ ထိုရဟန်းသည် လူထွက်ပြီးနောက် တစ်ဖန် ပဉ္စင်းခံလျက် ရှေး၌ ယုံမှားမရှိဘဲ ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ ယုံမှားမရှိဘဲ ဖုံးလွှမ်း၏။ ရှေး၌ ယုံမှားရှိလျက် မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ ယုံမှားမရှိဘဲ ဖုံးလွှမ်း၏။ ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းအား ဖုံးလွှမ်း အပ်တိုင်းသော ရှေ့အာပတ်အစုကြောင့်လည်းကောင်း၊ နောက်အာပတ်အစုကြောင့်လည်းကောင်းပရိဝါသ်ကို ပေးပြီးနောက် မာနတ်ကို ပေးရမည်။ (၂၀)။
֍ ၁၇၁
။ ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်လျက် မဖုံးလွှမ်းဘဲ သာမဏေဖြစ်၏။ပ။ ရူးသွပ်သူ ဖြစ်၏။ပ။ စိတ်ပျံ့လွင့်သူဖြစ်၏။ပ။[အောက်၌ကဲ့သို့ နည်းတူ ချဲ့ရမည်]။
ဝေဒနာနှိပ်စက်သူ ဖြစ်၏။ပ။ ထိုရဟန်းအား ဖုံးလွှမ်းအပ်ကုန်သော အာပတ်တို့သည်လည်းကောင်း မဖုံးလွှမ်းအပ်ကုန်သော အာပတ်တို့သည်လည်းကောင်း ရှိကုန်၏။ပ။ အာပတ်အချို့တို့ကို သိ၏၊ အာပတ် အချို့တို့ကို မသိ။ပ။ အာပတ်အချို့တို့ကို သတိရ၏၊ အာပတ်အချို့တို့ကို သတိမရ။ပ။ အာပတ်အချို့တို့၌ ယုံမှားမရှိ၊ အာပတ်အချို့တို့၌ ယုံမှားရှိ၏။ ယုံမှားမရှိသော အာပတ်တို့ကို ဖုံးလွှမ်း၏၊ ယုံမှားရှိသော အာပတ်တို့ကို မဖုံးလွှမ်း။ ထိုရဟန်းသည် ဝေဒနာနှိပ်စက်ခံရသူ ဖြစ်၏။ ထိုရဟန်းသည် တစ်ဖန် ဝေဒနာ နှိပ်စက်မခံရသူ ဖြစ်၍ ရှေး၌ ယုံမှားမရှိဘဲ ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ ယုံမှားမရှိဘဲ မဖုံးလွှမ်း။ ရှေး၌ ယုံမှားရှိလျက် မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ ယုံမှားမရှိဘဲ မဖုံးလွှမ်း။ပ။ ရှေး၌ ယုံမှားမရှိဘဲ ဖုံးလွှမ်းသော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ ယုံမှားမရှိဘဲ မဖုံးလွှမ်း၊ ရှေး၌ ယုံမှား ရှိလျက် မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ ယုံမှားမရှိဘဲ ဖုံးလွှမ်း၏။ပ။ ရှေး၌ ယုံမှားမရှိဘဲ ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ ယုံမှားမရှိဘဲ ဖုံးလွှမ်း၏။ ရှေး၌ ယုံမှားရှိလျက် မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ ယုံမှားမရှိဘဲ မဖုံးလွှမ်း။ပ။ ရှေး၌ ယုံမှားမရှိဘဲ ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ ယုံမှားမရှိဘဲ ဖုံးလွှမ်း၏။ ရှေး၌ ယုံမှားရှိလျက် မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ် တို့ကို နောက်၌ ယုံမှားမရှိဘဲ ဖုံးလွှမ်း၏၊ ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းအား ဖုံးလွှမ်းအပ်တိုင်းသော ရှေ့အာပတ် အစုကြောင့်လည်းကောင်း၊ နောက်အာပတ်အစုကြောင့်လည်းကောင်း ပရိဝါသ်ကို ပေးပြီးနောက် မာနတ်ကို ပေးရမည်။ (၁၀၀)
မာနတ္တသတ ပြီး၏။
--၆-သမူလာယသမောဓာန ပရိဝါသ် (၄၀၀)
֍ ၁၇၂
။ ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် ဝတ်အတွင်း၌ များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၍ မဖုံးလွှမ်းဘဲ လူထွက်၏၊ ထိုလူထွက်သူသည် တစ်ဖန် ပဉ္စင်းခံလျက် ထိုအာပတ်တို့ကို မဖုံးလွှမ်း၊ ထိုရဟန်းကို အရင်းသို့ ငင်ရမည်။ (၁)ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် ဝတ်အတွင်း၌ များစွာသော သံဃာ ဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၍ မဖုံးလွှမ်းဘဲ လူထွက်၏၊ ထိုလူထွက်သူသည် တစ်ဖန် ပဉ္စင်းခံလျက် ထိုအာပတ်တို့ကို ဖုံးလွှမ်း၏၊ ထိုရဟန်းကို အရင်းသို့ ငင်ရမည်၊ ထိုရဟန်းအား ဖုံးလွှမ်းအပ်တိုင်းသော အာပတ်တို့၏ ရှေ့အာပတ်နှင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို ပေးရမည်။ (၂)
ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် ဝတ်အတွင်း၌ များစွာသော သံဃာ ဒိသိသ် အာပတ်တို့သို့ ရောက်၍ ဖုံးလွှမ်းလျက် လူထွက်၏၊ ထိုလူထွက်သူသည် တစ်ဖန် ပဉ္စင်းခံလျက် ထိုအာပတ်တို့ကို မဖုံးလွှမ်း၊ ထိုရဟန်းကို အရင်းသို့ ငင်ရမည်၊ ထိုရဟန်းအား ဖုံးလွှမ်းအပ်တိုင်းသော အာပတ်တို့၏ ရှေ့အာပတ်နှင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို ပေးရမည်။ (၃)
ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် ဝတ်အတွင်း၌ များစွာသော သံဃာ ဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၍ ဖုံးလွှမ်းလျက် လူထွက်၏၊ ထိုလူထွက်သူသည် တစ်ဖန် ပဉ္စင်းခံလျက် ထိုအာပတ်တို့ကို ဖုံးလွှမ်း၏၊ ထိုရဟန်းကို အရင်းသို့ ငင်ရမည်၊ ထိုရဟန်းအား ဖုံးလွှမ်းအပ်တိုင်းသော အာပတ်တို့၏ ရှေ့အာပတ်နှင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို ပေးရမည်။ (၄)
֍ ၁၇၃
။ ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် ဝတ်အတွင်း၌ များစွာသောသံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ ထိုရဟန်းအား ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့သည်လည်း ရှိကုန်၏၊ မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့သည်လည်း ရှိကုန်၏၊ ထိုရဟန်းသည် လူထွက်ပြီးနောက် တစ်ဖန် ပဉ္စင်းခံလျက် ရှေ့၌ ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ မဖုံးလွှမ်း။ ရှေး၌ မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌လည်း မဖုံးလွှမ်း။ ထိုရဟန်းကို အရင်းသို့ ငင်ရမည်၊ ထိုရဟန်းအား ဖုံးလွှမ်းအပ်တိုင်းသော အာပတ်တို့၏ ရှေ့အာပတ်နှင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို ပေးရမည်။ (၅)ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် ဝတ်အတွင်း၌ များစွာသော သံဃာ ဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၍ ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့သည်လည်း ရှိကုန်၏၊ မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့သည်လည်း ရှိကုန်၏၊ ထိုရဟန်းသည် လူထွက်ပြီးနောက် တစ်ဖန် ပဉ္စင်းခံလျက် ရှေး၌ ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ မဖုံးလွှမ်း။ ရှေး၌ မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ ဖုံးလွှမ်း၏။ ထိုရဟန်းကို အရင်းသို့ ငင်ရမည်၊ ထိုရဟန်းအား ဖုံးလွှမ်းအပ်တိုင်းသော အာပတ်တို့၏ ရှေ့အာပတ်နှင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို ပေးရမည်။ (၆)
ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် ဝတ်အတွင်း၌ များစွာသော သံဃာ ဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။ ထိုရဟန်းအား ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့သည်လည်း ရှိကုန်၏၊ မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့သည်လည်း ရှိကုန်၏၊ ထိုရဟန်းသည် လူထွက်ပြီးနောက် တစ်ဖန် ပဉ္စင်း ခံလျက် ရှေ့၌ ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ ဖုံးလွှမ်း၏။ ရှေး၌ မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ မဖုံးလွှမ်း။ ထိုရဟန်းကို အရင်းသို့ ငင်ရမည်၊ ထိုရဟန်းအား ဖုံးလွှမ်းအပ်တိုင်းသော အာပတ်တို့၏ ရှေ့အာပတ်နှင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို ပေးရမည်။ (၇)
--ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် ဝတ်အတွင်း၌ များစွာသော သံဃာ ဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။ ထိုရဟန်းအား ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့သည်လည်း ရှိကုန်၏၊ မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့သည်လည်း ရှိကုန်၏။ ထိုရဟန်းသည် လူထွက်ပြီးနောက် တစ်ဖန် ပဉ္စင်းခံလျက် ရှေ့၌ ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ ဖုံးလွှမ်း၏၊ ရှေး၌ မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ် တို့ကို နောက်၌ ဖုံးလွှမ်း၏၊ ထိုရဟန်းကို အရင်းသို့ ငင်ရမည်၊ ထိုရဟန်းအား ဖုံးလွှမ်းအပ်တိုင်းသော အာပတ်တို့၏ ရှေ့အာပတ်နှင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို ပေးရမည်။ (၈)
֍ ၁၇၄
။ ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် ဝတ်အတွင်း၌ များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ အာပတ်အချို့တို့ကို သိ၏၊ အာပတ်အချို့တို့ကို မသိ။ သိသော အာပတ်တို့ကို ဖုံးလွှမ်း၏၊ မသိသော အာပတ်တို့ကို မဖုံးလွှမ်း။ ထိုရဟန်းသည် လူထွက်ပြီးနောက် တစ်ဖန် ပဉ္စင်းခံလျက် ရှေ့၌ သိလျက် ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ သိလျက် မဖုံးလွှမ်း။ ရှေး၌ မသိဘဲ မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ သိလျက် မဖုံးလွှမ်း။ ထိုရဟန်းကို အရင်းသို့ ငင်ရမည်၊ ထိုရဟန်းအား ဖုံးလွှမ်းအပ်တိုင်းသော အာပတ်တို့၏ ရှေ့အာပတ်နှင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို ပေးရမည်။ (၉)ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် ဝတ်အတွင်း၌ များစွာသော သံဃာ ဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ အာပတ်အချို့တို့ကို သိ၏၊ အာပတ်အချို့တို့ကို မသိ။ သိသော အာပတ်တို့ကို ဖုံးလွှမ်း၏၊ မသိသော အာပတ်တို့ကို မဖုံးလွှမ်း။ ထိုရဟန်းသည် လူထွက်ပြီးနောက် တစ်ဖန် ပဉ္စင်းခံလျက် ရှေ့၌ သိလျက် ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ သိလျက် မဖုံးလွှမ်း၊ ရှေး၌ မသိဘဲ မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ သိလျက် ဖုံးလွှမ်း၏။ ထိုရဟန်းကို အရင်း သို့ ငင်ရမည်၊ ဖုံးလွှမ်းအပ်တိုင်းသော အာပတ်တို့၏ ရှေ့အာပတ်နှင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို ပေးရမည်။ (၁၀)
ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် ဝတ်အတွင်း၌ များစွာသော သံဃာ့ဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။ အာပတ်အချို့တို့ကို သိ၏၊ အာပတ်အချို့တို့ကို မသိ။ သိသော အာပတ်တို့ကို ဖုံးလွှမ်း၏၊ မသိသော အာပတ်တို့ကို မဖုံးလွှမ်း။ ထိုရဟန်းသည် လူထွက်ပြီးနောက် တစ်ဖန် ပဉ္စင်းခံလျက် ရှေ့၌ သိလျက် ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ သိလျက် ဖုံးလွှမ်း၏။ ရှေး၌ မသိဘဲ မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ သိလျက် မဖုံးလွှမ်း။ ထိုရဟန်းကို အရင်းသို့ ငင်ရမည်၊ ထိုရဟန်းအား ဖုံးလွှမ်းအပ်တိုင်းသော အာပတ်တို့၏ ရှေ့အာပတ်နှင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို ပေးရမည်။ (၁၁)
ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် ဝတ်အတွင်း၌ များစွာသော သံဃာ ဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ အာပတ်အချို့တို့ကို သိ၏၊ အာပတ်အချို့တို့ကို မသိ။ သိသော အာပတ်တို့ကို ဖုံးလွှမ်း၏၊ မသိသော အာပတ်တို့ကို မဖုံးလွှမ်း။ ထိုရဟန်းသည် လူထွက်ပြီးနောက် တစ်ဖန် ပဉ္စင်းခံလျက် ရှေ့၌ သိလျက် ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ သိလျက် ဖုံးလွှမ်း၏။ ရှေး၌ မသိဘဲ မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ သိလျက် ဖုံးလွှမ်း၏၊ ထိုရဟန်းကို အရင်းသို့ ငင်ရမည်၊ ထိုရဟန်းအား ဖုံးလွှမ်းအပ်တိုင်းသော အာပတ်တို့၏ ရှေ့အာပတ်နှင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို ပေးရမည်။ (၁၂)
֍ ၁၇၅
။ ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် ဝတ်အတွင်း၌ များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ အာပတ်အချို့တို့ကို သတိရ၏၊ အာပတ်အချို့တို့ကို သတိမရ။ သတိရသော အာပတ်တို့ကို ဖုံးလွှမ်း၏၊ သတိမရသော အာပတ်တို့ကို မဖုံးလွှမ်း၊ ထိုရဟန်းသည် လူထွက်ပြီးနောက် တစ်ဖန် ပဉ္စင်းခံလျက် ရှေ့၌ သတိရလျက် ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ သတိရလျက် မဖုံးလွှမ်း။ ရှေ့၌ သတိမရဘဲ မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ သတိရလျက် မဖုံးလွှမ်း။ ထိုရဟန်းကို အရင်းသို့ ငင်ရမည်၊ ထိုရဟန်းအား ဖုံးလွှမ်းအပ်တိုင်းသော အာပတ်တို့၏ ရှေ့အာပတ်နှင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို ပေးရမည်။ (၁၃) --ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် ဝတ်အတွင်း၌ များစွာသော သံဃာဒိသိသ် အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ အာပတ်အချို့တို့ကို သတိရ၏၊ အာပတ်အချို့တို့ကို သတိမရ။ သတိရသော အာပတ်တို့ကို ဖုံးလွှမ်း၏၊ သတိမရသော အာပတ်တို့ကို မဖုံးလွှမ်း။ ထိုရဟန်းသည် လူထွက်ပြီးနောက် တစ်ဖန် ရဟန်းခံလျက် ရှေ့၌ သတိရလျက် ဖုံးအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ သတိရလျက် မဖုံးလွှမ်း။ ရှေ့၌ သတိမရဘဲ မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ သတိရလျက် ဖုံးလွှမ်း၏။ ထိုရဟန်းကို အရင်းသို့ ငင်ရမည်၊ ထိုရဟန်းအား ဖုံးလွှမ်းအပ်တိုင်းသော အာပတ်တို့၏ ရှေ့အာပတ်နှင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို ပေးရမည်။ (၁၄)
ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် ဝတ်အတွင်း၌ များစွာသော သံဃာ ဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ အာပတ်အချို့တို့ကို သတိရ၏၊ အာပတ်အချို့တို့ကို သတိမရ။ သတိရသော အာပတ်တို့ကို ဖုံးလွှမ်း၏၊ သတိမရသော အာပတ်တို့ကို မဖုံးလွှမ်း။ ထိုရဟန်းသည် လူထွက်ပြီး နောက် တစ်ဖန် ပဉ္စင်းခံလျက် ရှေး၌ သတိရလျက် ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ သတိရလျက် ဖုံးလွှမ်း၏။ ရှေး၌ သတိမရဘဲ မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ သတိရလျက် မဖုံးလွှမ်း။ ထိုရဟန်းကို အရင်းသို့ ငင်ရမည်၊ ထိုရဟန်းအား ဖုံးလွှမ်းအပ်တိုင်းသော အာပတ်တို့၏ ရှေ့အာပတ်နှင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို ပေးရမည်။ (၁၅)
ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် ဝတ်အတွင်း၌ များစွာသော သံဃာ ဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ အာပတ်အချို့တို့ကို သတိရ၏၊ အာပတ်အချို့တို့ကို သတိမရ။ သတိရသော အာပတ်တို့ကို ဖုံးလွှမ်း၏၊ သတိမရသော အာပတ်တို့ကို မဖုံးလွှမ်း။ ထိုရဟန်းသည် လူထွက်ပြီး နောက် တစ်ဖန် ပဉ္စင်းခံလျက် ရှေး၌ သတိရလျက် ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ သတိရ့လျက် ဖုံးလွှမ်း၏။ ရှေ့၌ သတိမရဘဲ မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ သတိရလျက် ဖုံးလွှမ်း၏။ ထိုရဟန်းကို အရင်းသို့ ငင်ရမည်၊ ထိုရဟန်းအား ဖုံးလွှမ်းအပ်တိုင်းသော အာပတ်တို့၏ ရှေ့အာပတ်နှင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို ပေးရမည်။ (၁၆)
֍ ၁၇၆
။ ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် ဝတ်အတွင်း၌ များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ အာပတ်အချို့တို့၌ ယုံမှားမရှိ၊ အာပတ်အချို့တို့၌ ယုံမှားရှိ၏။ ယုံမှားမရှိသော အာပတ်တို့ကို ဖုံးလွှမ်း၏၊ ယုံမှားရှိသော အာပတ်တို့ကို မဖုံးလွှမ်း။ ထိုရဟန်းသည် လူထွက်ပြီးနောက် တစ်ဖန် ပဉ္စင်းခံလျက် ရှေ့၌ ယုံမှားမရှိဘဲ ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ ယုံမှားမရှိဘဲ မဖုံးလွှမ်း။ ရှေ့၌ ယုံမှားရှိလျက် မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ ယုံမှားမရှိဘဲ မဖုံးလွှမ်း။ ထိုရဟန်းကို အရင်းသို့ ငင်ရမည်၊ ထိုရဟန်းအား ဖုံးလွှမ်းအပ်တိုင်းသော အာပတ်တို့၏ ရှေ့အာပတ်နှင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို ပေးရမည်။ (၁၇)ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် ဝတ်အတွင်း၌ များစွာသော သံဃာ ဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ အာပတ်အချို့တို့၌ ယုံမှားမရှိ၊ အာပတ်အချို့တို့၌ ယုံမှားရှိ၏။ ယုံမှား မရှိသော အာပတ်တို့ကို ဖုံးလွှမ်း၏၊ ယုံမှားရှိသော အာပတ်တို့ကို မဖုံးလွှမ်း။ ထိုရဟန်းသည် လူထွက် ပြီးနောက် တစ်ဖန် ပဉ္စင်းခံလျက် ရှေ့၌ ယုံမှားမရှိဘဲ ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ ယုံမှား မရှိဘဲ မဖုံးလွှမ်း။ ရှေ့၌ ယုံမှားရှိလျက် မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ ယုံမှားမရှိဘဲ ဖုံးလွှမ်း၏။ ထိုရဟန်းကို အရင်းသို့ ငင်ရမည်၊ ထိုရဟန်းအား ဖုံးလွှမ်းအပ်တိုင်းသော အာပတ်တို့၏ ရှေ့အာပတ်နှင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို ပေးရမည်။ (၁၈)
--ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် ဝတ်အတွင်း၌ များစွာသော သံဃာ ဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ အာပတ်အချို့တို့၌ ယုံမှားမရှိ၊ အာပတ်အချို့တို့၌ ယုံမှားရှိ၏။ ယုံမှား မရှိသော အာပတ်တို့ကို ဖုံးလွှမ်း၏။ ယုံမှားရှိသော အာပတ်တို့ကို မဖုံးလွှမ်း။ ထိုရဟန်းသည် လူထွက် ပြီးနောက် တစ်ဖန် ပဉ္စင်းခံလျက် ရှေး၌ ယုံမှားမရှိဘဲ ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ ယုံမှား မရှိဘဲ ဖုံးလွှမ်း၏။ ရှေ့၌ ယုံမှားရှိလျက် မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ ယုံမှားမရှိဘဲ မဖုံးလွှမ်း။ ထိုရဟန်းကို အရင်းသို့ ငင်ရမည်၊ ထိုရဟန်းအား ဖုံးလွှမ်းအပ်တိုင်းသော အာပတ်တို့၏ ရှေ့အာပတ်နှင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို ပေးရမည်။ (၁၉)
ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် ဝတ်အတွင်း၌ များစွာသော သံဃာဒိသိသ် အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ အာပတ်အချို့တို့၌ ယုံမှားမရှိ၊ အာပတ်အချို့တို့၌ ယုံမှားရှိ၏။ ယုံမှားမရှိသော အာပတ်တို့ကို ဖုံးလွှမ်း၏၊ ယုံမှားရှိသော အာပတ်တို့ကို မဖုံးလွှမ်း။ ထိုရဟန်းသည် လူထွက်ပြီးနောက် တစ်ဖန် ပဉ္စင်းခံလျက် ရှေ့၌ ယုံမှားမရှိဘဲ ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ ယုံမှားမရှိဘဲ ဖုံးလွှမ်း၏။ ရှေ့၌ ယုံမှားရှိလျက် မဖုံးလွှမ်းသော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ ယုံမှားမရှိဘဲ ဖုံးလွှမ်း၏။ ထိုရဟန်းကို အရင်းသို့ ငင်ရမည်၊ ထိုရဟန်းအား ဖုံးလွှမ်းအပ်တိုင်းသော အာပတ်တို့၏ ရှေ့အာပတ်နှင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို ပေးရမည်။ (၂၀)
֍ ၁၇၇
။ ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် ဝတ်အတွင်း၌ များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ မဖုံးလွှမ်းဘဲ သာမဏေ ဖြစ်၏။ပ။ ရူးသွပ်သူ ဖြစ်၏။ပ။ စိတ်ပျံ့ လွင့်သူ ဖြစ်၏။ပ။ ဝေဒနာနှိပ်စက်ခံရသူ ဖြစ်၏။ပ။ ထိုရဟန်းအား ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့သည်လည်း ရှိကုန်၏၊ မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့သည်လည်း ရှိကုန်၏။ [ပရိဝါသ်ကို ချဲ့သကဲ့သို့ နည်းတူ ချဲ့ရမည်’။ပ။ အာပတ်အချို့တို့ကို သိ၏။ အာပတ် အချို့တို့ကို မသိ။ပ။ အာပတ်အချို့တို့ကို သတိရ၏၊ အာပတ်အချို့တို့ကို သတိမရ။ပ။ အာပတ်အချို့တို့၌ ယုံမှားမရှိ၊ အာပတ်အချို့တို့၌ ယုံမှားရှိ၏။ ယုံမှား မရှိသော အာပတ်တို့ကို ဖုံးလွှမ်း၏၊ ယုံမှားရှိသော အာပတ်တို့ကို မဖုံးလွှမ်း။ ထိုရဟန်းသည် ဝေဒနာ့နှိပ်စက်ခံရသူ ဖြစ်၏၊ ထိုရဟန်းသည် တစ်ဖန် ဝေဒနာနှိပ်စက်မခံရသူဖြစ်၍ ရှေ့၌ ယုံမှားမရှိဘဲ ဖုံးလွှမ်း အပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ ယုံမှားမရှိဘဲ မဖုံးလွှမ်း။ ရှေ့၌ ယုံမှားရှိလျက် မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ ယုံမှားမရှိဘဲ မဖုံးလွှမ်း။ပ။ရှေ့၌ ယုံမှားမရှိဘဲ ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ ယုံမှားမရှိဘဲ မဖုံးလွှမ်း။
ရှေ့၌ ယုံမှားရှိလျက် မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ ယုံမှားမရှိဘဲ ဖုံးလွှမ်း၏။ပ။
ရှေ့၌ ယုံမှားမရှိဘဲ ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ ယုံမှားမရှိဘဲ ဖုံးလွှမ်း၏။
ရှေ့၌ ယုံမှားရှိလျက် ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ ယုံမှားမရှိဘဲ မဖုံးလွှမ်း။ပ။
ရှေ့၌ ယုံမှားမရှိဘဲ ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ ယုံမှားမရှိဘဲ ဖုံးလွှမ်း၏။
ရှေ့၌ ယုံမှားရှိလျက် မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ ယုံမှားမရှိဘဲ ဖုံးလွှမ်း၏။
ထိုရဟန်းကို အရင်းသို့ ငင်ရမည်၊ ထိုရဟန်းအား ဖုံးလွှမ်းအပ်တိုင်းသော အာပတ်တို့၏ ရှေး အာပတ်နှင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို ပေးရမည်။ (၁၀၀)
֍ ၁၇၈
။ ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ မာနတ်ကျင့်ထိုက်သော ရဟန်းသည်။ပ။ မာနတ်ကျင့်ဆဲ ရဟန်းသည်။ပ။ အဗ္ဘာန်သွင်းထိုက်သော ရဟန်းသည် ဝတ်အတွင်း၌ များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၍ မဖုံးလွှမ်းဘဲ လူထွက်၏။ပ။ [မာနတ်ကျင့်ထိုက်သော ရဟန်းကိုလည်းကောင်း၊ မာနတ် ကျင့်ဆဲ ရဟန်းကိုလည်းကောင်း၊ အဗ္ဘာန်သွင်းထိုက်သော ရဟန်းကိုလည်းကောင်း ပရိဝါသ်ကို ချဲ့သကဲ့သို့ နည်းတူချဲ့ရမည်’။ (၃၂၀) --֍ ၁၇၉
။ ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ အဗ္ဘာန်သွင်းထိုက်သော ရဟန်းသည် ဝတ်အတွင်း၌ များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၍ မဖုံးလွှမ်းဘဲ သာမဏေ ဖြစ်၏။ပ။ ရူးသွပ်သူ ဖြစ်၏။ပ။ စိတ်ပျံ့လွင့်သူ ဖြစ်၏။ပ။ ဝေဒနာနှိပ်စက်ခံရသူ ဖြစ်၏။ပ။ ထိုရဟန်းအား ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့သည်လည်း ရှိကုန်၏၊ မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့သည်လည်း ရှိကုန်၏။ပ။ အာပတ်အချို့တို့ကို သိ၏။ အာပတ်အချို့တို့ကို မသိ။ပ။ အာပတ်အချို့တို့ကို သတိရ၏၊ အာပတ်အချို့တို့ကို သတိမရ။ပ။ အာပတ်အချို့တို့၌ ယုံမှားမရှိ၊ အာပတ် အချို့တို့၌ ယုံမှားရှိ၏။ ယုံမှားမရှိသော အာပတ်အချို့တို့ကို ဖုံးလွှမ်း၏။ ယုံမှားရှိသော အာပတ်အချို့တို့ကို မဖုံးလွှမ်း။ ထိုရဟန်းသည် ဝေဒနာနှိပ်စက်ခံရသူ ဖြစ်၏၊ ထိုရဟန်းသည် တစ်ဖန် ဝေဒနာ နှိပ်စက်မခံရသူ ဖြစ်၍ ရှေ့၌ ယုံမှားမရှိဘဲ ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ ယုံမှားမရှိဘဲ မဖုံးလွှမ်း။ ရှေ့၌ ယုံမှားရှိလျက် မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ ယုံမှားမရှိဘဲ မဖုံးလွှမ်း။ပ။ ရှေ့၌ ယုံမှားမရှိဘဲ ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ ယုံမှားမရှိဘဲ မဖုံးလွှမ်း။ ရှေ့၌ ယုံမှားရှိလျက် မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ ယုံမှားမရှိဘဲ ဖုံးလွှမ်း၏။ပ။ ရှေး၌ ယုံမှားမရှိဘဲ ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ ယုံမှားမရှိဘဲ ဖုံးလွှမ်း၏။ ရှေး၌ ယုံမှားရှိလျက် မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ ယုံမှားမရှိဘဲ မဖုံးလွှမ်း။ပ။ ရှေ့၌ ယုံမှားမရှိဘဲ ဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ ယုံမှားမရှိဘဲ ဖုံးလွှမ်း၏။ ရှေး၌ ယုံမှား ရှိလျက် မဖုံးလွှမ်းအပ်သော အာပတ်တို့ကို နောက်၌ ယုံမှားမရှိဘဲ ဖုံးလွှမ်း၏။ ထိုရဟန်းကို အရင်းသို့ ငင်ရမည်၊ ထိုရဟန်းအား ဖုံးလွှမ်းအပ်တိုင်းသော အာပတ်တို့၏ ရှေ့အာပတ်နှင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ် ကိုလည်း ပေးရမည်။ (၄၀၀)သမူလာယသမောဓာနပရိဝါသ် (၄၀၀) ပြီး၏။
--၇-ပရိမာဏစသော ဝါရရှစ်ခု
֍ ၁၈၀
။ ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၍ အတိုင်းအရှည်ရှိသော အာပတ်တို့ကို မဖုံးလွှမ်းဘဲ။ပ။ အတိုင်းအရှည်မရှိသော အာပတ်တို့ကို မဖုံးလွှမ်းဘဲ။ပ။ အမည်တူ အာပတ်တို့ကို မဖုံးလွှမ်းဘဲ။ပ။ အမည်အထူးထူးရှိသော အာပတ်တို့ကို မဖုံး လွှမ်းဘဲ။ပ။ ဝတ္ထုသဘောတူသော အာပတ်တို့ကို မဖုံးလွှမ်းဘဲ။ပ။ ဝတ္ထုသဘောမတူသော အာပတ်တို့ ကို မဖုံးလွှမ်းဘဲ။ပ။ ပိုင်းခြားအပ်သော အာပတ်တို့ကို မဖုံးလွှမ်းဘဲ။ပ။ ဝတ္ထုကွဲပြားသော အာပတ်တို့ ကို မဖုံးလွှမ်းဘဲ လူထွက်၏။ပ။ [အောက်၌ကဲ့သို့ ချဲ့ရမည်’။ပရိမာဏစသော ဝါရရှစ်ခု ပြီး၏။
--၈- ရဟန်းနှစ်ပါးတို့၏ ဝါရတစ်ဆယ့်တစ်မျိုး
֍ ၁၈၁
။ ရဟန်းနှစ်ပါးတို့သည် သံဃာဒိသိသ်သို့ ရောက်ကုန်၏၊ ထိုရဟန်းနှစ်ပါးတို့သည် သံဃာ ဒိသိသ်၌ သံဃာဒိသိသ်ဟု အယူရှိကုန်၏၊ ရဟန်းတစ်ပါးသည် ဖုံးလွှမ်း၏၊ ရဟန်းတစ်ပါးသည် မဖုံး လွှမ်း။ ဖုံးလွှမ်းသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို ဒေသနာကြားစေရမည်၊ ထိုဖုံးလွှမ်းသော ရဟန်း အား ဖုံးလွှမ်းအပ်တိုင်းသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်ကြောင့် ပရိဝါသ်ကို ပေးပြီးနောက် ရဟန်းနှစ်ပါးတို့ အားလည်း မာနတ်ကို ပေးရမည်။ (၁)ရဟန်းနှစ်ပါးတို့သည် သံဃာဒိသိသ်သို့ ရောက်ကုန်၏၊ ထိုရဟန်းနှစ်ပါးတို့သည် သံဃာဒိသိသ် အာပတ်၌ ယုံမှားရှိကုန်၏၊ ရဟန်းတစ်ပါးသည် ဖုံးလွှမ်း၏၊ ရဟန်းတစ်ပါးသည် မဖုံးလွှမ်း။ ဖုံးလွှမ်းသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို ဒေသနာကြားစေရမည်၊ ထိုဖုံးလွှမ်းသော ရဟန်းအား ဖုံးလွှမ်းအပ် တိုင်းသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်ကြောင့် ပရိဝါသ်ကို ပေးပြီးနောက် ရဟန်းနှစ်ပါးတို့အားလည်း မာနတ် ကို ပေးရမည်။ (၂)
ရဟန်းနှစ်ပါးတို့သည် သံဃာဒိသိသ်သို့ ရောက်ကုန်၏၊ ထိုရဟန်းနှစ်ပါးတို့သည် သံဃာဒိသိသ်၌ (လဟုကအာပတ်နှင့်) ရော၏ဟု အယူရှိကုန်၏၊ ရဟန်းတစ်ပါးသည် ဖုံးလွှမ်း၏၊ ရဟန်းတစ်ပါးသည် မဖုံးလွှမ်း။ ဖုံးလွှမ်းသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို ဒေသနာကြားစေရမည်၊ ထိုဖုံးလွှမ်းသော ရဟန်းအား ဖုံးလွှမ်းအပ်တိုင်းသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်ကြောင့် ပရိဝါသ်ကို ပေးပြီးနောက် ရဟန်း နှစ်ပါးတို့အားလည်း မာနတ်ကို ပေးရမည်။ (၃)
ရဟန်းနှစ်ပါးတို့သည် (လဟုက, ဂရုကအားဖြင့်) ရောသော အာပတ်သို့ ရောက်ကုန်၏၊ ထိုရဟန်း နှစ်ပါးတို့သည် ရောသော အာပတ်၌ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်ဟု အယူရှိကုန်၏၊ ရဟန်းတစ်ပါးသည် ဖုံးလွှမ်း၏၊ ရဟန်းတစ်ပါးသည် မဖုံးလွှမ်း။ ဖုံးလွှမ်းသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို ဒေသနာကြား စေရမည်၊ ထိုဖုံးလွှမ်းအပ်တိုင်းသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်ကြောင့် ပရိဝါသ်ကို ပေးပြီးနောက် ရဟန်း နှစ်ပါးတို့အားလည်း မာနတ်ကို ပေးရမည်။ (၄)
ရဟန်းနှစ်ပါးတို့သည် (လဟုက, ဂရုက) ရောသော အာပတ်သို့ ရောက်ကုန်၏၊ ထိုရဟန်းနှစ်ပါးတို့သည် ရောသော အာပတ်၌ ရောသော အာပတ်ဟု အယူရှိကုန်၏၊ ရဟန်းတစ်ပါးသည် ဖုံးလွှမ်း၏၊ ရဟန်းတစ်ပါးသည် မဖုံးလွှမ်း။ ဖုံးလွှမ်းသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို ဒေသနာကြားစေရမည်၊ ထို ဖုံးလွှမ်းသော ရဟန်းအား ဖုံးလွှမ်းအပ်တိုင်းသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်ကြောင့် ပရိဝါသ်ကို ပေးပြီး နောက် ရဟန်းနှစ်ပါးတို့အားလည်း မာနတ်ကို ပေးရမည်။ (၅)
ရဟန်းနှစ်ပါးတို့သည် လဟုကအာပတ်သက်သက်သို့ ရောက်ကုန်၏၊ ထိုရဟန်းနှစ်ပါးတို့သည် လဟုကအာပတ်သက်သက်၌ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်ဟု အယူရှိကုန်၏၊ ရဟန်းတစ်ပါးသည် ဖုံးလွှမ်း၏၊ ရဟန်းတစ်ပါးသည် မဖုံးလွှမ်း။ ဖုံးလွှမ်းသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို ဒေသနာကြားစေရမည်၊ ရဟန်းနှစ်ပါးတို့အားလည်း အာပတ်အားလျော်စွာ ပြုလုပ်စေရမည်။ (၆)
ရဟန်းနှစ်ပါးတို့သည် လဟုကအာပတ်သက်သက်သို့ ရောက်ကုန်၏၊ ထိုရဟန်းတို့သည် လဟုက အာပတ်သက်သက်၌ လဟုကအာပတ်သက်သက်ဟု အယူရှိကုန်၏၊ ရဟန်းတစ်ပါးသည် ဖုံးလွှမ်း၏၊ ရဟန်းတစ်ပါးသည် မဖုံးလွှမ်း။ ဖုံးလွှမ်းသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို ဒေသနာကြားစေရမည်၊ ရဟန်းနှစ်ပါးတို့အားလည်း အာပတ်အားလျော်စွာ ပြုလုပ်စေရမည်။ (၇)
--ရဟန်းနှစ်ပါးတို့သည် သံဃာဒိသိသ်သို့ ရောက်ကုန်၏၊ ထိုရဟန်းနှစ်ပါးတို့သည် သံဃာဒိသိသ်၌ သံဃာဒိသိသ်ဟု အယူရှိကုန်၏၊ ရဟန်းတစ်ပါးအား “ပြောကြားအံ့”ဟု အကြံဖြစ်၏၊ ရဟန်းတစ်ပါးအား “မပြောကြားအံ့”ဟု အကြံဖြစ်၏၊ ထိုရဟန်းသည် ပဌမယာမ်ပတ်လုံးလည်း ဖုံးလွှမ်း၏၊ ဒုတိယယာမ် ပတ်လုံးလည်း ဖုံးလွှမ်း၏၊ တတိယယာမ်ပတ်လုံးလည်း ဖုံးလွှမ်း၏၊ အရုဏ်တက်သော် အာပတ်သည် ဖုံးလွှမ်းအပ်ပြီးဖြစ်၏။ ဖုံးလွှမ်းသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို ဒေသနာကြားစေရမည်၊ ထိုရဟန်း အား ဖုံးလွှမ်းအပ်တိုင်းသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်ကြောင့် ပရိဝါသ်ကို ပေးပြီးနောက် ရဟန်းနှစ်ပါးတို့ အား မာနတ်ကို ပေးရမည်။ (၈)
ရဟန်းနှစ်ပါးတို့သည် သံဃာဒိသိသ်သို့ ရောက်ကုန်၏၊ ထိုရဟန်းနှစ်ပါးတို့သည် သံဃာဒိသိသ်၌ သံဃာ ဒိသိသ်ဟု အယူရှိကုန်၏၊ ထိုရဟန်းနှစ်ပါးတို့သည် “ပြောကြားကုန်အံ့”ဟု နှလုံးပိုက်လျက် သွားကုန်၏၊ ရဟန်းတစ်ပါးအား ခရီးအကြား၌ “မပြောကြားအံ့”ဟု ချေဖျက်ခြင်းသဘောသည် ဖြစ်၏၊ ထိုရဟန်းသည် ပဌမယာမ်ပတ်လုံးလည်း ဖုံးလွှမ်း၏၊ ဒုတိယယာမ်ပတ်လုံးလည်း ဖုံးလွှမ်း၏၊ တတိယ ယာမ်ပတ်လုံးလည်း ဖုံးလွှမ်း၏၊ အရုဏ်တက်သော် အာပတ်သည် ဖုံးလွှမ်းအပ်ပြီးဖြစ်၏။ ဖုံးလွှမ်းသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို ဒေသနာကြားစေရမည်၊ ထိုရဟန်းအား ဖုံးလွှမ်းအပ်တိုင်းသော သံဃာ ဒိသိသ်အာပတ်ကြောင့် ပရိဝါသ်ကို ပေးပြီးနောက် ရဟန်းနှစ်ပါးတို့အားလည်း မာနတ်ကို ပေးရမည်။ (၉)
ရဟန်းနှစ်ပါးတို့သည် သံဃာဒိသိသ်သို့ ရောက်ကုန်၏၊ ထိုရဟန်းနှစ်ပါးတို့သည် သံဃာဒိသိသ်၌ သံဃာဒိသိသ်ဟု အယူရှိကုန်၏၊ ထိုရဟန်းနှစ်ပါးတို့သည် ရူးသွပ်သူ ဖြစ်ကြကုန်၏၊ ထိုရဟန်းနှစ်ပါးတို့သည် နောက်၌ အရူးပျောက်ကုန်လျက် ရဟန်းတစ်ပါးသည် ဖုံးလွှမ်း၏၊ ရဟန်းတစ်ပါးသည် မဖုံးလွှမ်း။ ဖုံးလွှမ်းသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို ဒေသနာကြားစေရမည်၊ ထိုရဟန်းအား ဖုံးလွှမ်းအပ်တိုင်းသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်ကြောင့် ပရိဝါသ်ကို ပေးပြီးနောက် ရဟန်းနှစ်ပါးတို့အားလည်း မာနတ်ကို ပေးရမည်။ (၁၀)
ရဟန်းနှစ်ပါးတို့သည် သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သို့ ရောက်ကုန်၏၊ ထိုရဟန်းနှစ်ပါးတို့သည် ပါတိ မောက်ပြစဉ်-
“ဤတရားသည်လည်း ပါတိမောက်၌ လာသတတ်၊ ပါတိမောက်၌ အကျုံးဝင်သတတ်၊ လခွဲ တိုင်းပြဆိုခြင်းသို့ ရောက်သတတ်”ဟု ယခုအခါ၌သာ အကျွန်ုပ်တို့သည် စင်စစ် သိကုန်၏ဟု ပြောဆိုကုန်၏။
ထိုရဟန်းတို့သည် သံဃာဒိသိသ်၌ သံဃာဒိသိသ်ဟု အယူရှိကုန်၏၊ ရဟန်းတစ်ပါးသည် ဖုံးလွှမ်း၏၊ ရဟန်းတစ်ပါးသည် မဖုံးလွှမ်း။ ဖုံးလွှမ်းသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ်ကို ဒေသနာကြားစေရမည်၊ ထိုရဟန်းအား ဖုံးလွှမ်းအပ်တိုင်းသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်ကြောင့် ပရိဝါသ်ကို ပေးပြီးနောက် ရဟန်း နှစ်ပါးတို့အားလည်း မာနတ်ကို ပေးရမည်။ (၁၁)
ရဟန်းနှစ်ပါးတို့၏ ဝါရတစ်ဆယ့်တစ်မျိုး ပြီး၏။
--၉-မူလာယအဝိသုဒ္ဓိနဝက
֍ ၁၈၂
။ ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ အတိုင်းအရှည်ရှိသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ အတိုင်းအရှည်မရှိသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ အမည်တူသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ အမည်အထူးထူးရှိသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ ဝတ္ထုသဘောတူသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ ဝတ္ထုသဘောမတူသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ ပိုင်းခြားအပ်သော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ ဝတ္ထုကွဲပြားသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း ရောက်၏။ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို ထိုအာပတ်တို့ကြောင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထို ရဟန်းအား သံဃာသည် ထိုအာပတ်တို့ကြောင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ ထိုရဟန်းသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် ဝတ်အတွင်း၌ အတိုင်းအရှည်ရှိလျက် မဖုံးလွှမ်းအပ်သော များစွာသော သံဃာ ဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။ ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို ဝတ်အတွင်း၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့် အရင်းသို့ ငင်ခြင်းကို တောင်း၏၊ ထိုရဟန်းကို သံဃာသည် ဝတ်အတွင်း၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့် တရားနှင့်လျော်သော မဖျက်ဆီးအပ်သော အကြောင်းအားထိုက်သော ကမ္မဝါစာကံဖြင့် အရင်းသို့ ငင်၏၊ တရားသဖြင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ မတရားသဖြင့် မာနတ်ကို ပေး၏၊ မတရားသဖြင့် အဗ္ဘာန်သွင်း၏။ ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းသည် ထိုအာပတ်တို့မှ မစင်ကြယ်။ (၁)
ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ အတိုင်းအရှည်ရှိသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ အတိုင်းအရှည်မရှိသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ အမည် တူသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ အမည်အထူးထူးရှိသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ ဝတ္ထုသဘော တူသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ ဝတ္ထုသဘောမတူသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ ပိုင်းခြားအပ်သော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ ဝတ္ထုကွဲပြားသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း ရောက်၏။
ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို ထိုအာပတ်တို့ကြောင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထို ရဟန်းအား သံဃာသည် ထိုအာပတ်တို့ကြောင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ ထိုရဟန်းသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် ဝတ်အတွင်း၌ အတိုင်းအရှည်ရှိလျက် ဖုံးလွှမ်းအပ်သော များစွာသော သံဃာဒိသိသ် အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို ဝတ်အတွင်း၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့် အရင်းသို့ငင်ခြင်းကို တောင်း၏၊ ထိုရဟန်းကို သံဃာသည် ဝတ်အတွင်း၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့် တရားနှင့်လျော်သော မဖျက်ဆီးအပ်သော အကြောင်းအားထိုက်သော ကမ္မဝါစာကံဖြင့် အရင်းသို့ ငင်၏၊ တရားသဖြင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ မတရားသဖြင့် မာနတ်ကို ပေး၏၊ မတရားသဖြင့် အဗ္ဘာန်သွင်း၏။ ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းသည် ထိုအာပတ်တို့မှ မစင်ကြယ်။ (၂)
ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ရောက်၏၊ အတိုင်းအရှည်ရှိသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ အတိုင်းအရှည်မရှိသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ အမည် တူသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ အမည်အထူးထူးရှိသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ ဝတ္ထုသဘော တူသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ ဝတ္ထုသဘောမတူသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ ပိုင်းခြားအပ်သော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ ဝတ္ထုကွဲပြားသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း ရောက်၏။
--ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို ထိုအာပတ်တို့ကြောင့် ပေါင်း၍နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထိုရဟန်းအား သံဃာသည် ထိုအာပတ်တို့ကြောင့် ပေါင်း၍နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ ထိုရဟန်းသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် ဝတ်အတွင်း၌ အတိုင်းအရှည်ရှိလျက် ဖုံးလွှမ်းအပ်သည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော မဖုံး လွှမ်းအပ်သည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။ ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို ဝတ်အတွင်း၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့် အရင်းသို့ ငင်ခြင်းကို တောင်း၏၊ ထို ရဟန်းကို သံဃာသည် ဝတ်အတွင်း၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့် တရားနှင့်လျော်သော မဖျက် ဆီးအပ်သော အကြောင်းအား ထိုက်သော ကမ္မဝါစာကံဖြင့် အရင်းသို့ ငင်၏၊ တရားသဖြင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ မတရားသဖြင့် မာနတ်ကို ပေး၏၊ မတရားသဖြင့် အဗ္ဘာန်သွင်း၏။ ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းသည် ထိုအာပတ်တို့မှ မစင်ကြယ်။ (၃)
ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ အတိုင်းအရှည်ရှိသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ အတိုင်းအရှည်မရှိသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ အမည် တူသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ အမည်အထူးထူးရှိသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ ဝတ္ထုသဘောတူသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ ဝတ္ထုသဘောမတူသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ ပိုင်းခြားအပ်သော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ ဝတ္ထုကွဲပြားသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း ရောက်၏။ ထိုရဟန်းသည် သံဃာ ကို ထိုအာပတ်တို့ကြောင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထိုရဟန်းအား သံဃာသည် ထိုအာပတ်တို့ကြောင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ ထိုရဟန်းသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် ဝတ် အတွင်း၌ အတိုင်းအရှည် မရှိကုန်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်ကုန်သော များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။ပ။ အတိုင်းအရှည် မရှိကုန်သော ဖုံးလွှမ်းအပ်ကုန်သော။ပ။ အတိုင်းအရှည် မရှိကုန်သော ဖုံးလွှမ်းအပ်သည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော။ပ။ အတိုင်းအရှည်ရှိသည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော အတိုင်းအရှည် မရှိသည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။ ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို ဝတ်အတွင်း၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့် အရင်းသို့ငင်ခြင်းကို တောင်း၏၊ ထိုရဟန်းကို သံဃာသည် ဝတ်အတွင်း၌ ရောက် အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့် တရားနှင့်လျော်သော မဖျက်ဆီးအပ်သော အကြောင်းအား ထိုက်သော ကမ္မ ဝါစာကံဖြင့် အရင်းသို့ ငင်၏၊ တရားသဖြင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ မတရားသဖြင့် မာနတ်ကို ပေး၏၊ မတရားသဖြင့် အဗ္ဘာန်သွင်း၏။ ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းသည် ထိုအာပတ်တို့မှ မစင် ကြယ်။ (၄-၇)
ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ အတိုင်းအရှည်ရှိသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ အတိုင်းအရှည်မရှိသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ အမည် တူသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ အမည်အထူးထူးရှိသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ ဝတ္ထုသဘောတူသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ ဝတ္ထုသဘောမတူသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ ပိုင်းခြားအပ်သော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ ဝတ္ထုကွဲပြားသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း ရောက်၏။
ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို ထိုအာပတ်တို့ကြောင့် ပေါင်း၍နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထို ရဟန်းအား သံဃာသည် ထိုအာပတ်တို့ကြောင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ ထိုရဟန်းသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် ဝတ်အတွင်း၌ အတိုင်းအရှည်ရှိသည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော အတိုင်းအရှည် မရှိသည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော ဖုံးလွှမ်းအပ်ကုန်သော များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို ဝတ်အတွင်း၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့် အရင်းသို့ ငင်ခြင်းကို တောင်း၏၊ ထိုရဟန်းကို သံဃာသည် ဝတ်အတွင်း၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့် တရားနှင့် လျော်သော မဖျက်ဆီးအပ်သောအကြောင်းအား ထိုက်သော ကမ္မဝါစာကံဖြင့် အရင်းသို့ ငင်၏၊ တရား သဖြင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ မတရားသဖြင့် မာနတ်ကို ပေး၏၊ မတရားသဖြင့် အဗ္ဘာန်သွင်း၏။ ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းသည် ထိုအာပတ်တို့မှ မစင်ကြယ်။ (၈)
--ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ အတိုင်းအရှည်ရှိသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ အတိုင်းအရှည်မရှိသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ အမည် တူသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ အမည်အထူးထူးရှိသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ ဝတ္ထုသဘော တူသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ ဝတ္ထုသဘောမတူသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ ပိုင်းခြားအပ်သော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ ဝတ္ထုကွဲပြားသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း ရောက်၏။
ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို ထိုအာပတ်တို့ကြောင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထို ရဟန်းအား သံဃာသည် ထိုအာပတ်တို့ကြောင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ ထိုရဟန်းသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် ဝတ်အတွင်း၌ အတိုင်းအရှည်ရှိသည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော အတိုင်းအရှည် မရှိသည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော ဖုံးလွှမ်းအပ်သည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သည်လည်း ဖြစ်ကုန်သောများစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။ ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့် အရင်းသို့ ငင်ခြင်းကို တောင်း၏၊ ထိုရဟန်းကို သံဃာသည် ဝတ်အတွင်း၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့် တရားနှင့်လျော်သော မဖျက်ဆီးအပ်သော အကြောင်းအားထိုက်သော ကမ္မဝါစာ ကံဖြင့် အရင်းသို့ ငင်၏၊ တရားသဖြင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ မတရားသဖြင့် မာနတ်ကို ပေး၏၊ မတရားသဖြင့် အဗ္ဘာန်သွင်း၏။ ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းသည် ထိုအာပတ်တို့မှ မစင်ကြယ်။ (၉)
မူလာယအဝိသုဒ္ဓိ နဝက ပြီး၏။
--၁၀-ဒုတိယ နဝက
֍ ၁၈၃
။ ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ အတိုင်းအရှည်ရှိသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း အတိုင်းအရှည်မရှိသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း။ပ။ ပိုင်းခြားအပ်သော အာပတ်သို့လည်းကောင်း ဝတ္ထုကွဲပြားသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း ရောက်၏။ ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို ထိုအာပတ်တို့ကြောင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထိုရဟန်းအား သံဃာသည် ထိုအာပတ်တို့ကြောင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ ထိုရဟန်းသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် ဝတ်အတွင်း၌ အတိုင်းအရှည်ရှိကုန်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သော များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။ ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို ဝတ်အတွင်း၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့် အရင်းသို့ ငင်ခြင်းကို တောင်း၏၊ ထိုရဟန်းကို သံဃာသည် ဝတ်အတွင်း၌ ရောက် အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့် တရားနှင့်မလျော်သော ဖျက်ဆီးအပ်သော အကြောင်းအားမထိုက်သော ကမ္မ ဝါစာကံဖြင့် အရင်းသို့ ငင်၏၊ မတရားသဖြင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ တရားသဖြင့် မာနတ်ကို ပေး၏၊ တရားသဖြင့် အဗ္ဘာန်သွင်း၏။ ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းသည် ထိုအာပတ်တို့မှ မစင် ကြယ်။ (၁)ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ အတိုင်းအရှည်ရှိသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ အတိုင်းအရှည်မရှိသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း။ပ။ ပိုင်းခြားအပ်သော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ ဝတ္ထုကွဲပြားသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း ရောက်၏။ ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို ထိုအာပတ်တို့ကြောင့် ပေါင်း၍နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထိုရဟန်း အား သံဃာသည် ထိုအာပတ်တို့ကြောင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ ထိုရဟန်းသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် ဝတ်အတွင်း၌ အတိုင်းအရှည်ရှိကုန်သော ဖုံးလွှမ်းအပ်သော များစွာသော သံဃာဒိသိသ် အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။ ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို ဝတ်အတွင်း၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့် အရင်းသို့ ငင်ခြင်းကို တောင်း၏၊ ထိုရဟန်းကို သံဃာသည် ဝတ်အတွင်း၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့် တရားနှင့်မလျော်သော ဖျက်ဆီးအပ်သောအကြောင်း အားမထိုက်သော ကမ္မဝါစာကံဖြင့် အရင်း သို့ ငင်၏၊ မတရားသဖြင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ တရားသဖြင့် မာနတ်ကို ပေး၏၊ တရားသဖြင့် အဗ္ဘာန်သွင်း၏။ ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းသည် ထိုအာပတ်တို့မှ မစင်ကြယ်။ (၂)
ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ အတိုင်းအရှည်ရှိသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ အတိုင်းအရှည်မရှိသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း။ပ။ ပိုင်းခြားအပ်သော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ ဝတ္ထုကွဲပြားသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း ရောက်၏။ ထို ရဟန်းသည် သံဃာကို ထိုအာပတ်တို့ကြောင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထိုရဟန်း အား သံဃာသည် ထိုအာပတ်တို့ကြောင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ ထိုရဟန်းသည် ပရိဝါသ် နေစဉ် ဝတ်အတွင်း၌ အတိုင်းအရှည်ရှိကုန်သော ဖုံးလွှမ်းအပ်သည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သည်လည်းဖြစ်ကုန်သော များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။ ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို ဝတ်အတွင်း၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့် အရင်းသို့ ငင်ခြင်းကို တောင်း၏၊ ထိုရဟန်း ကို သံဃာသည် ဝတ်အတွင်း၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့် တရားနှင့် မလျော်သော ဖျက်ဆီးအပ်သော အကြောင်းအားမထိုက်သော ကမ္မဝါစာကံဖြင့် အရင်းသို့ ငင်၏၊ မတရားသဖြင့် ပေါင်း၍နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ တရားသဖြင့် မာနတ်ကို ပေး၏၊ တရားသဖြင့် အဗ္ဘာန်သွင်း၏။ ရဟန်းတို့ ထို ရဟန်းသည် ထိုအာပတ်တို့မှ မစင်ကြယ်။ (၃)
--ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ အတိုင်းအရှည်ရှိသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ အတိုင်းအရှည်မရှိသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ အမည် တူသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ အမည်အထူးထူးရှိသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ ဝတ္ထုသဘော တူသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ ဝတ္ထုသဘောမတူသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ ပိုင်းခြားအပ်သော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ ဝတ္ထုကွဲပြားသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း ရောက်၏။ ထိုရဟန်းသည် သံဃာ ကို ထိုအာပတ်တို့ကြောင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထိုရဟန်းအား သံဃာသည် ထိုအာပတ်တို့ကြောင့် ပေါင်း၍နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏။
ထိုရဟန်းသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် ဝတ်အတွင်း၌ အတိုင်းအရှည်မရှိကုန်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်ကုန်သော။ပ။ အတိုင်းအရှည်မရှိကုန်သော ဖုံးလွှမ်းအပ်ကုန်သော။ပ။ အတိုင်းအရှည်မရှိကုန်သော ဖုံးလွှမ်း အပ်သည်လည်းဖြစ်ကုန်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သည်လည်းဖြစ်ကုန်သော။ပ။ အတိုင်းအရှည်ရှိသည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော အတိုင်းအရှည်မရှိသည်လည်းဖြစ်ကုန်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်ကုန်သော များစွာသော သံဃာ ဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို ဝတ်အတွင်း၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့် အရင်းသို့ ငင်ခြင်းကို တောင်း၏၊ ထိုရဟန်းကို သံဃာသည် ဝတ်အတွင်း၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့် တရားနှင့် မလျော်သော ဖျက်ဆီးအပ်သော အကြောင်းအား မထိုက်သော ကမ္မဝါစာကံဖြင့် အရင်းသို့ ငင်၏၊ မတရား သဖြင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ တရားသဖြင့် မာနတ်ကို ပေး၏၊ တရားသဖြင့် အဗ္ဘာန် သွင်း၏။ ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းသည် ထိုအာပတ်တို့မှ မစင်ကြယ်။ (၄-၇)
ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ အတိုင်းအရှည်ရှိသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ အတိုင်းအရှည်မရှိသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း။ပ။ ပိုင်းခြားအပ်သော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ ဝတ္ထုကွဲပြားသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း ရောက်၏။ ထို ရဟန်းသည် သံဃာကို ထိုအာပတ်တို့ကြောင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထိုရဟန်း အား သံဃာသည် ထိုအာပတ်တို့ကြောင့် ပေါင်း၍နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏။
ထိုရဟန်းသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် ဝတ်အတွင်း၌ အတိုင်းအရှည်ရှိသည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော အတိုင်း အရှည်မရှိသည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော ဖုံးလွှမ်းအပ်သော များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။ ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို ဝတ်အတွင်း၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့် အရင်းသို့ ငင်ခြင်းကို တောင်း၏၊ ထိုရဟန်းကို သံဃာသည် ဝတ်အတွင်း၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့် တရားနှင့် မလျော်သော ဖျက်ဆီးအပ်သော အကြောင်းအားမထိုက်သော ကမ္မဝါစာကံဖြင့် အရင်းသို့ ငင်၏၊ မတရား သဖြင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ တရားသဖြင့် မာနတ်ကို ပေး၏၊ တရားသဖြင့် အဗ္ဘာန်သွင်း၏။ ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းသည် ထိုအာပတ်တို့မှ မစင်ကြယ်။ (၈)
ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ အတိုင်းအရှည်ရှိသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ အတိုင်းအရှည်မရှိသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း။ပ။ ပိုင်းခြားအပ်သော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ ဝတ္ထုကွဲပြားသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း ရောက်၏။ ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို ထိုအာပတ်တို့ကြောင့် ပေါင်း၍နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထိုရဟန်း အား သံဃာသည် ထိုအာပတ်တို့ကြောင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ ထိုရဟန်းသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် ဝတ်အတွင်း၌ အတိုင်းအရှည်ရှိသည်လည်းဖြစ်ကုန်သော အတိုင်းအရှည်မရှိသည်လည်းဖြစ် ကုန်သော ဖုံးလွှမ်းအပ်သည်လည်းဖြစ်ကုန်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သည်လည်းဖြစ်ကုန်သော များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
--ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို ဝတ်အတွင်း၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့် အရင်းသို့ ငင်ခြင်းကို တောင်း၏၊ ထိုရဟန်းကို သံဃာသည် ဝတ်အတွင်း၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့် တရားနှင့် မလျော်သော ဖျက်ဆီးအပ်သော အကြောင်းအားမထိုက်သော ကမ္မဝါစာကံဖြင့် အရင်းသို့ ငင်၏၊ မတရား သဖြင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ တရားသဖြင့် မာနတ်ကို ပေး၏၊ တရားသဖြင့် အဗ္ဘာန် သွင်း၏။ ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းသည် ထိုအာပတ်တို့မှ မစင်ကြယ်။ (၉)
ဒုတိယ နဝက ပြီး၏။
--၁၁-တတိယ နဝက
֍ ၁၈၄
။ ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ အတိုင်းအရှည်ရှိသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ အတိုင်းအရှည်မရှိသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း။ပ။ ပိုင်းခြားအပ်သော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ ဝတ္ထုကွဲပြားသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း ရောက်၏။ ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို ထိုအာပတ်တို့ကြောင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထိုရဟန်းအား သံဃာသည် ထိုအာပတ်တို့ကြောင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ ထို ရဟန်းသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် ဝတ်အတွင်း၌ အတိုင်းအရှည်ရှိကုန်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်ကုန်သော များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။ ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို ဝတ်အတွင်း၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့် အရင်းသို့ ငင်ခြင်းကို တောင်း၏၊ ထိုရဟန်းကို သံဃာသည် ဝတ်အတွင်း၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့် တရားနှင့် မလျော်သော ဖျက်ဆီးအပ်သော အကြောင်းအား မထိုက်သော ကမ္မဝါစာကံဖြင့် အရင်းသို့ ငင်၏၊ ပေါင်း၍နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို မတရားသဖြင့် ပေး၏။ထိုရဟန်းသည် “ငါ ပရိဝါသ်နေ၏”ဟု အောက်မေ့စဉ် ဝတ်အတွင်း၌ အတိုင်းအရှည်ရှိကုန်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်ကုန်သော များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။ ထိုရဟန်းသည် ထိုသံဃာ ဒိသိသ်အာပတ်၌ တည်လျက် ရှေးသင့်သော အာပတ်တို့၏ အကြား၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကို အောက်မေ့၏၊ နောက်သင့်သော အာပတ်တို့၏ အကြား၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကို အောက်မေ့၏၊ ထိုရဟန်းအား-
“ငါသည် များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။ အတိုင်းအရှည်ရှိသော အာပတ် သို့လည်းကောင်း၊ အတိုင်းအရှည်မရှိသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း။ပ။ ပိုင်းခြားအပ်သော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ ဝတ္ထုကွဲပြားသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း ရောက်၏။ ထိုငါသည် သံဃာကို ထိုအာပတ်တို့ကြောင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထိုငါ့အား သံဃာသည် ထိုအာပတ်တို့ကြောင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ ထိုငါသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် ဝတ်အတွင်း၌ အတိုင်းအရှည် ရှိကုန်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်ကုန်သော များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။ ထိုငါသည် သံဃာကို ဝတ်အတွင်း၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့် အရင်းသို့ ငင်ခြင်းကို တောင်း၏၊ ထိုငါ့ကို သံဃာသည် ဝတ်အတွင်း၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့် တရားနှင့်မလျော်သော ဖျက်ဆီးအပ်သော အကြောင်းအားမထိုက်သော ကမ္မဝါစာကံဖြင့် အရင်းသို့ငင်၏၊ ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို မတရား သဖြင့် ပေး၏။ ထိုငါသည် “ပရိဝါသ်နေ၏”ဟု အောက်မေ့စဉ် ဝတ်အတွင်း၌့အတိုင်းအရှည်ရှိကုန်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်ကုန်သော များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။ ထိုငါသည် ထိုသံဃာ ဒိသိသ်အာပတ်၌ တည်လျက် ရှေးသင့်သော အာပတ်တို့၏ အကြား၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကို အောက်မေ့၏၊ နောက်သင့်သော အာပတ်တို့၏ အကြား၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကို အောက် မေ့၏။
“ငါသည် သံဃာကို ရှေးသင့်သော အာပတ်တို့၏ အကြား၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နောက်သင့်သော အာပတ်တို့၏ အကြား၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့်လည်းကောင်း တရားနှင့် လျော်သော မဖျက်ဆီးအပ်သော အကြောင်းအားထိုက်သော ကမ္မဝါစာကံဖြင့် အရင်းသို့ ငင်ခြင်းကို တောင်းရမူ ကောင်းလေစွ၊ တရားသဖြင့် ပေးအပ်သော ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို တရားသဖြင့် ပေးအပ်သော မာနတ်ကို တရားသဖြင့် အဗ္ဘာန်သွင်းခြင်းကို တောင်းရမူ ကောင်းလေစွ”ဟု အကြံဖြစ်၏။
--ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို ရှေးသင့်သော အာပတ်တို့၏ အကြား၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နောက်သင့်သော အာပတ်တို့၏ အကြား၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့်လည်းကောင်း တရားနှင့် လျော်သော မဖျက်ဆီးအပ်သော အကြောင်းအားထိုက်သော ကမ္မဝါစာကံဖြင့် အရင်းသို့ ငင်ခြင်းကို တောင်း၏၊ တရားသဖြင့် ပေးအပ်သော ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို တရား သဖြင့် ပေးအပ်သော မာနတ်ကို တရားသဖြင့် အဗ္ဘာန်သွင်းခြင်းကို တောင်း၏။
ထိုရဟန်းကို သံဃာသည် ရှေးသင့်သော အာပတ်တို့၏ အကြား၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နောက်သင့်သော အာပတ်တို့၏ အကြား၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့်လည်းကောင်း တရားနှင့်လျော်သော မဖျက်ဆီးအပ်သော အကြောင်းအားထိုက်သော ကမ္မဝါစာကံဖြင့် အရင်းသို့ ငင်၏၊ ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို တရားသဖြင့် ပေး၏၊ မာနတ်ကို တရားသဖြင့် ပေး၏၊ တရားသဖြင့် အဗ္ဘာန်သွင်း၏။ ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းသည် ထိုအာပတ်တို့မှ စင်ကြယ်၏။ (၁)
ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ အတိုင်းအရှည်ရှိသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ အတိုင်းအရှည်မရှိသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း။ပ။ ပိုင်းခြားအပ်သော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ ဝတ္ထုကွဲပြားသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း ရောက်၏။ ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို ထိုအာပတ်တို့ကြောင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထိုရဟန်း အား သံဃာသည် ထိုအာပတ်တို့ကြောင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ ထိုရဟန်းသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် ဝတ်အတွင်း၌ အတိုင်းအရှည်ရှိကုန်သော ဖုံးလွှမ်းအပ်ကုန်သော များစွာသော သံဃာ ဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။ ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို ဝတ်အတွင်း၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့် အရင်းသို့ ငင်ခြင်းကို တောင်း၏၊ ထိုရဟန်းကို သံဃာသည် ဝတ်အတွင်း၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့် တရားနှင့်မလျော်သော ဖျက်ဆီးအပ်သော အကြောင်းအားမထိုက်သော ကမ္မဝါစာကံဖြင့် အရင်းသို့ ငင်၏၊ မတရားသဖြင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို မတရားသဖြင့် ပေး၏။
ထိုရဟန်းသည် “ငါ ပရိဝါသ်နေ၏”ဟု အောက်မေ့စဉ် ဝတ်အတွင်း၌ အတိုင်းအရှည်ရှိကုန်သော ဖုံးလွှမ်းအပ်ကုန်သော များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။ ထိုရဟန်းသည် ထိုသံဃာ ဒိသိသ်အာပတ်၌တည်လျက် ရှေးသင့်သော အာပတ်တို့၏ အကြား၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကို အောက်မေ့၏၊ နောက်သင့်သော အာပတ်တို့၏ အကြား၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကို အောက်မေ့၏၊ ထိုရဟန်းအား-
“ငါသည် များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ အတိုင်းအရှည်ရှိသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ အတိုင်းအရှည်မရှိသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း။ပ။ ပိုင်းခြားအပ်သောအာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ ဝတ္ထုကွဲပြားသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း ရောက်၏၊ ထိုငါသည် သံဃာကို ထိုအာပတ်တို့ကြောင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထိုငါ့အား သံဃာသည် ထိုအာပတ်တို့ကြောင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ ထိုငါသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် ဝတ်အတွင်း၌ အတိုင်းအရှည်ရှိ ကုန်သော ဖုံးလွှမ်းအပ်ကုန်သော များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။ ထိုငါသည် သံဃာ ကို ဝတ်အတွင်း၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့် အရင်းသို့ ငင်ခြင်းကို တောင်း၏၊ ထိုငါ့ကို သံဃာသည် ဝတ်အတွင်း၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့် တရားနှင့် မလျော်သော ဖျက်ဆီးအပ်သော အကြောင်းအား မထိုက်သော ကမ္မဝါစာကံဖြင့် အရင်းသို့ ငင်၏၊ ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို မတရားသဖြင့် ပေး၏၊
--ထိုငါသည် “ပရိဝါသ်နေ၏”ဟု အောက်မေ့စဉ် ဝတ်အတွင်း၌ အတိုင်းအရှည်ရှိ ကုန်သော ဖုံးလွှမ်းအပ်ကုန်သော များစွာသော သံဃာဒိသိသ် အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။ ထိုငါသည် ထို သံဃာဒိသိသ်အာပတ်၌ တည်လျက် ရှေးသင့်သော အာပတ်တို့၏ အကြား၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ ကို အောက်မေ့၏၊ နောက်သင့်သော အာပတ်တို့၏ အကြား၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကို အောက်မေ့၏၊ ငါသည် သံဃာကို ရှေးသင့်သော အာပတ်တို့၏ အကြား၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့်လည်းကောင်း နောက်သင့်သော အာပတ်တို့၏ အကြား၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့်လည်းကောင်း တရားနှင့်လျော်သော မဖျက်ဆီးအပ်သော အကြောင်းအားထိုက်သော ကမ္မဝါစာကံဖြင့် အရင်းသို့ ငင်ခြင်းကို တောင်းရမူ ကောင်းလေစွ၊ တရားသဖြင့် ပေးအပ်သော ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို တရားသဖြင့် ပေးအပ်သော မာနတ်ကို တရားသဖြင့် အဗ္ဘာန်သွင်းခြင်းကို တောင်းရမူ ကောင်းလေစွ”ဟု အကြံ ဖြစ်၏။
ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို ရှေးသင့်သော အာပတ်တို့၏ အကြား၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နောက်သင့်သော အာပတ်တို့၏ အကြား၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့်လည်းကောင်း တရားနှင့်လျော်သော မဖျက်ဆီးအပ်သော အကြောင်းအားထိုက်သော ကမ္မဝါစာကံဖြင့် အရင်းသို့ ငင်ခြင်းကို တောင်း၏၊ တရားသဖြင့် ပေးအပ်သော ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို တရား သဖြင့် ပေးအပ်သော မာနတ်ကို တရားသဖြင့် အဗ္ဘာန်သွင်းခြင်းကို တောင်း၏။
ထိုရဟန်းကို သံဃာသည် ရှေးသင့်သော အာပတ်တို့၏ အကြား၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နောက်သင့်သော အာပတ်တို့၏ အကြား၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့်လည်းကောင်း တရားနှင့်လျော်သော မဖျက်ဆီးအပ်သော အကြောင်းအားထိုက်သော ကမ္မဝါစာကံဖြင့် အရင်းသို့ ငင်၏၊ ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို တရားသဖြင့် ပေး၏၊ မာနတ်ကို တရားသဖြင့် ပေး၏၊ တရားသဖြင့် အဗ္ဘာန်သွင်း၏။ ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းသည် ထိုအာပတ်တို့မှ စင်ကြယ်၏။ (၂)
ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ အတိုင်းအရှည်ရှိသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ အတိုင်းအရှည်မရှိသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း။ပ။ ပိုင်းခြားအပ်သော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ ဝတ္ထုကွဲပြားသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း ရောက်၏။
ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို ထိုအာပတ်တို့ကြောင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထို ရဟန်းအား သံဃာသည် ထိုအာပတ်တို့ကြောင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ ထိုရဟန်းသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် ဝတ်အတွင်း၌ အတိုင်းအရှည်ရှိကုန်သော ဖုံးလွှမ်းအပ်သည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို ဝတ်အတွင်း၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့် အရင်းသို့ ငင်ခြင်းကို တောင်း၏၊ ထိုရဟန်းကို သံဃာသည် ဝတ်အတွင်း၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့် တရားနှင့်မလျော်သော ဖျက်ဆီးအပ်သော အကြောင်းအား မထိုက်သော ကမ္မဝါစာကံဖြင့် အရင်းသို့ ငင်၏၊ မတရားသဖြင့်ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏။
ထိုရဟန်းသည် “ပရိဝါသ်နေ၏”ဟု အောက်မေ့စဉ် ဝတ်အတွင်း၌ အတိုင်းအရှည်ရှိကုန်သော ဖုံးလွှမ်းအပ်သည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော များစွာသော သံဃာ ဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။ ထိုရဟန်းသည် သံဃာဒိသိသ်အာပတ်၌ တည်လျက် ရှေးသင့်သော အာပတ်တို့၏ အကြား၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကို သတိရ၏၊ နောက်သင့်သော အာပတ်တို့၏ အကြား၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကို သတိရ၏။
--ထို ရဟန်းအား “ငါသည် များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ အတိုင်းအရှည် ရှိသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း အတိုင်းအရှည်မရှိသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း။ပ။ ပိုင်းခြားအပ်သော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ ဝတ္ထုကွဲပြားသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း ရောက်၏။ ထိုငါသည် သံဃာကို ထိုအာပတ်တို့ကြောင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထိုငါ့အား သံဃာသည် ထို အာပတ်တို့ကြောင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏။
ထိုငါသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် ဝတ်အတွင်း၌ အတိုင်းအရှည်ရှိကုန်သော ဖုံးလွှမ်းအပ်သည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သည်လည်းဖြစ်ကုန်သော များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။ ထိုငါသည် သံဃာကို ဝတ်အတွင်း၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့် အရင်းသို့ငင်ခြင်းကို တောင်း၏၊ ထိုငါ့ကို သံဃာသည် ဝတ်အတွင်း၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့် တရားနှင့် မလျော်သော ဖျက်ဆီးအပ်သော အကြောင်းအား မထိုက်သော ကမ္မဝါစာကံဖြင့် အရင်းသို့ ငင်၏၊ မတရားသဖြင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ ထိုငါသည် “ပရိဝါသ်နေ၏”ဟုအောက်မေ့စဉ် ဝတ်အတွင်း၌ အတိုင်းအရှည်ရှိကုန်သော ဖုံးလွှမ်းအပ်သည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ထိုငါသည် ထိုသံဃာဒိသိသ်အာပတ်၌ တည်လျက် ရှေးသင့်သော အာပတ်တို့၏ အကြား၌ ရောက် အပ်သော အာပတ်တို့ကို သတိရ၏၊ နောက်သင့်သော အာပတ်တို့၏ အကြား၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကို သတိရ၏၊ ငါသည် သံဃာကို ရှေးသင့်သော အာပတ်တို့၏ အကြား၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နောက်သင့်သော အာပတ်တို့၏ အကြား၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့်လည်းကောင်း တရားနှင့်လျော်သော မဖျက်ဆီးအပ်သော အကြောင်းအားထိုက်သော ကမ္မဝါစာကံဖြင့် အရင်းသို့ ငင်ခြင်းကို တောင်းရမူကား ကောင်းလေစွ၊ တရားသဖြင့် ပေးအပ်သော ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို တရားသဖြင့် ပေးအပ်သော မာနတ်ကို တရားသဖြင့် အဗ္ဘာန်သွင်းခြင်းကို တောင်းရမူကား ကောင်းလေစွ”ဟု အကြံဖြစ်၏။
ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို ရှေးသင့်သော အာပတ်တို့၏ အကြား၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နောက်သင့်သော အာပတ်တို့၏ အကြား၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့်လည်းကောင်း တရားနှင့်လျော်သော မဖျက်ဆီးအပ်သော အကြောင်းအားထိုက်သော ကမ္မဝါစာကံဖြင့် အရင်းသို့ ငင်ခြင်းကို တောင်း၏၊ တရားသဖြင့် ပေးအပ်သော ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို တရား သဖြင့် ပေးအပ်သော မာနတ်ကို တရားသဖြင့် အဗ္ဘာန်သွင်းခြင်းကို တောင်း၏။
ထိုရဟန်းကို သံဃာသည် ရှေးသင့်သော အာပတ်တို့၏ အကြား၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နောက်သင့်သော အာပတ်တို့၏ အကြား၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့်လည်းကောင်း တရားနှင့်လျော်သော မဖျက်ဆီးအပ်သော အကြောင်းအားထိုက်သော ကမ္မဝါစာကံဖြင့် အရင်းသို့ ငင်၏၊ တရားသဖြင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ တရားသဖြင့် မာနတ်ကို ပေး၏၊ တရားသဖြင့် အဗ္ဘာန်သွင်း၏။ ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းသည် ထိုအာပတ်တို့မှ စင်ကြယ်၏။ (၃)
ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ အတိုင်းအရှည်ရှိသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ အတိုင်းအရှည်မရှိသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း။ပ။ ပိုင်းခြားအပ်သော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ ဝတ္ထုကွဲပြားသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း ရောက်၏။ ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို ထိုအာပတ်တို့ကြောင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထိုရဟန်း အား သံဃာသည် ထိုအာပတ်တို့ကြောင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊
--ထိုရဟန်းသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် ဝတ်အတွင်း၌ အတိုင်းအရှည်မရှိကုန်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်ကုန်သော များစွာသော သံဃာ ဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။ပ။ အတိုင်းအရှည်မရှိကုန်သော ဖုံးလွှမ်းအပ်ကုန်သော။ပ။ အတိုင်းအရှည် မရှိကုန်သော ဖုံးလွှမ်းအပ်သည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သည်လည်းဖြစ်ကုန်သော။ပ။ အတိုင်း အရှည်ရှိသည်လည်းဖြစ်ကုန်သော အတိုင်းအရှည်မရှိသည်လည်းဖြစ်ကုန်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်ကုန်သော များ စွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။ ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို ဝတ်အတွင်း၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့် အရင်းသို့ ငင်ခြင်းကို တောင်း၏၊ ထိုရဟန်းကို သံဃာသည် ဝတ်အတွင်း၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့် တရားနှင့် မလျော်သော ဖျက်ဆီးအပ်သော အကြောင်းအားမထိုက်သော ကမ္မဝါစာကံဖြင့် အရင်းသို့ ငင်၏၊ ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို မတရားသဖြင့် ပေး၏၊ ထိုရဟန်းသည် “ငါ ပရိဝါသ်နေ၏”ဟု အောက်မေ့စဉ်။ပ။ ထိုရဟန်းကို သံဃာသည် ရှေးသင့်သော အာပတ်တို့၏ အကြား၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နောက်သင့်သော အာပတ်တို့၏အကြား၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့်လည်းကောင်း တရားနှင့်လျော်သော မဖျက်ဆီးအပ်သော အကြောင်း အားထိုက်သော ကမ္မဝါစာကံဖြင့် အရင်းသို့ ငင်၏၊ တရားသဖြင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ တရားသဖြင့် မာနတ်ကို ပေး၏၊ တရားသဖြင့် အဗ္ဘာန်သွင်း၏။ ရဟန်းတို့ ထို ရဟန်းသည် ထိုအာပတ်တို့မှ စင်ကြယ်၏။ (၄-၇)
ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ အတိုင်းအရှည်ရှိသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ အတိုင်းအရှည် မရှိသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း။ပ။ ပိုင်းခြားအပ်သော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ ဝတ္ထုကွဲပြားသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း ရောက်၏။ ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို ထိုအာပတ်တို့ကြောင့် ပေါင်း၍နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထိုရဟန်း အား သံဃာသည် ထိုအာပတ်တို့ကြောင့် ပေါင်း၍နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ ထိုရဟန်းသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် ဝတ်အတွင်း၌ အတိုင်းအရှည်ရှိသည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော အတိုင်းအရှည်မရှိသည်လည်း ဖြစ် ကုန်သော ဖုံးလွှမ်းအပ်ကုန်သော များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။ ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို ဝတ်အတွင်း၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့် အရင်းသို့ ငင်ခြင်းကို တောင်း၏၊ ထိုရဟန်း ကို သံဃာသည် ဝတ်အတွင်း၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့် တရားနှင့်မလျော်သော ဖျက်ဆီးအပ်သော အကြောင်းအားမထိုက်သော ကမ္မဝါစာကံဖြင့် အရင်းသို့ ငင်၏၊ မတရားသဖြင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏။
ထိုရဟန်းသည် “ငါ ပရိဝါသ်နေ၏”ဟု အောက်မေ့စဉ် ဝတ်အတွင်း၌အတိုင်း အရှည်ရှိသည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော အတိုင်းအရှည်မရှိသည်လည်းဖြစ်ကုန်သော ဖုံးလွှမ်းအပ်ကုန်သော များစွာသော သံဃာ ဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ထိုရဟန်းသည် ထိုသံဃာဒိသိသ်အာပတ်၌ တည်လျက် ရှေးသင့်သော အာပတ်တို့၏ အကြား၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကို သတိရ၏၊ နောက်သင့်သော အာပတ်တို့၏ အကြား၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကို သတိရ၏၊ ထိုရဟန်းအား-
“ငါသည် များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ အတိုင်းအရှည်ရှိသော အာပတ် သို့လည်းကောင်း အတိုင်းအရှည်မရှိသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း။ပ။ ပိုင်းခြားအပ်သော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ ဝတ္ထုကွဲပြားသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း ရောက်၏။ ထိုငါသည် သံဃာကို ထိုအာပတ့်တို့ကြောင့် ပေါင်း၍နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထိုငါ့အား သံဃာသည် ထိုအာပတ်တို့ကြောင့် ပေါင်း၍နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ ထိုငါသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် ဝတ်အတွင်း၌ အတိုင်းအရှည်ရှိသည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော အတိုင်းအရှည်မရှိသည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော ဖုံးလွှမ်းအပ်ကုန်သော များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။ ထိုငါသည် သံဃာကို ဝတ်အတွင်း၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့် အရင်းသို့ ငင်ခြင်းကို တောင်း၏၊ ထိုငါ့ကို သံဃာသည် ဝတ်အတွင်း၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့် တရားနှင့်မလျော်သော ဖျက်ဆီးအပ်သော အကြောင်းအားမထိုက်သော ကမ္မဝါစာ ကံဖြင့် အရင်းသို့ ငင်၏၊ မတရားသဖြင့် ပေါင်း၍နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏။
--ထိုငါသည် ‘ပရိဝါသ်နေ၏’ဟု အောက်မေ့စဉ် ဝတ်အတွင်း၌ အတိုင်းအရှည်ရှိသည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော အတိုင်းအရှည်မရှိသည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော ဖုံးလွှမ်းအပ်ကုန်သော များစွာသော သံဃာဒိသိသ် အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။ ထိုငါသည် ထိုသံဃာဒိသိသ်အာပတ်၌ တည်လျက် ရှေးသင့်သော အာပတ်တို့၏ အကြား၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကို သတိရ၏၊ နောက်သင့်သော အာပတ်တို့၏ အကြား၌ ရောက် အပ်သော အာပတ်တို့ကိုလည်း သတိရ၏၊ ငါသည် သံဃာကို ရှေးသင့်သော အာပတ်တို့၏ အကြား၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နောက်သင့်သော အာပတ်တို့၏ အကြား၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့်လည်းကောင်း တရားနှင့်လျော်သော မဖျက်ဆီးအပ်သော အကြောင်းအားထိုက်သော ကမ္မဝါစာကံဖြင့် အရင်းသို့ ငင်ခြင်းကို တောင်းရမူကား ကောင်းလေစွ၊ တရားသဖြင့် ပေးအပ်သော ပေါင်း၍နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို တရားသဖြင့် ပေးအပ်သော မာနတ်ကို တရားသဖြင့် အဗ္ဘာန်သွင်းခြင်းကို တောင်းရမူကား ကောင်းလေစွ”ဟု အကြံဖြစ်၏။
ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို ရှေးသင့်သော အာပတ်တို့၏ အကြား၌ ရောက်အပ်သော အာပတ် တို့ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နောက်သင့်သော အာပတ်တို့၏အကြား၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့်လည်းကောင်း တရားနှင့်လျော်သော မဖျက်ဆီးအပ်သော အကြောင်းအားထိုက်သော ကမ္မဝါစာကံဖြင့် အရင်းသို့ ငင်ခြင်းကို တောင်း၏၊ တရားသဖြင့် ပေးအပ်သော ပေါင်း၍နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို တရား သဖြင့် ပေးအပ်သော မာနတ်ကို တရားသဖြင့် အဗ္ဘာန်သွင်းခြင်းကို တောင်း၏၊ ထိုရဟန်းကို သံဃာသည် ရှေးသင့်သော အာပတ်တို့၏ အကြား၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နောက်သင့်သော အာပတ်တို့၏ အကြား၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့်လည်းကောင်း တရားနှင့်လျော်သော မဖျက်ဆီးအပ်သော အကြောင်းအားထိုက်သော ကမ္မဝါစာ ကံဖြင့် အရင်းသို့ ငင်၏၊ တရားသဖြင့် ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ တရားသဖြင့် မာနတ်ကို ပေး၏၊ တရားသဖြင့် အဗ္ဘာန်သွင်း၏၊ ရဟန်း တို့ ထိုရဟန်းသည် ထိုအာပတ်တို့မှ စင်ကြယ်၏။ (၈)
ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ အတိုင်းအရှည်ရှိသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း အတိုင်းအရှည်မရှိသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း။ပ။ ပိုင်းခြားအပ်သော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ ဝတ္ထုကွဲပြားသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း ရောက်၏။ ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို ထိုအာပတ်တို့ကြောင့် ပေါင်း၍နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထိုရဟန်း အား သံဃာသည် ထိုအာပတ်တို့ကြောင့် ပေါင်း၍နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊
ထိုရဟန်းသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် ဝတ်အတွင်း၌ အတိုင်းအရှည်ရှိသည်လည်းဖြစ်ကုန်သော အတိုင်း အရှည်မရှိသည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော ဖုံးလွှမ်းအပ်သည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို ဝတ်အတွင်း၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့် အရင်းသို့ ငင်ခြင်းကို တောင်း၏၊ ထိုရဟန်းကို သံဃာသည် ဝတ်အတွင်း၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့် တရားနှင့် မလျော်သော ဖျက်ဆီးအပ်သော အကြောင်းအားမထိုက်သော ကမ္မဝါစာကံဖြင့် အရင်းသို့ ငင်၏၊ ပေါင်း၍့နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို မတရားသဖြင့် ပေး၏၊ ထိုရဟန်းသည် “ငါပရိဝါသ်နေ၏”ဟု အောက်မေ့စဉ် ဝတ်အတွင်း၌ အတိုင်းအရှည်ရှိသည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော အတိုင်းအရှည်မရှိသည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော ဖုံးလွှမ်းအပ်သည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သည်လည်းဖြစ်ကုန်သော များစွာသော သံဃာဒိသိသ် အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ ထိုရဟန်းသည် ထိုသံဃာဒိသိသ်အာပတ်၌ တည်လျက် ရှေးသင့်သော အာပတ် တို့၏ အကြား၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကို အောက်မေ့၏၊ နောက်သင့်သော အာပတ်တို့၏ အကြား ၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကို အောက်မေ့၏။
--ထိုရဟန်းအား"ငါသည် များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏၊ အတိုင်းအရှည်ရှိသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း အတိုင်းအရှည်မရှိသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း။ပ။ ပိုင်းခြားအပ်သော အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ ဝတ္ထုကွဲပြားသော အာပတ်သို့လည်းကောင်း ရောက်၏။ ထိုငါသည် သံဃာကို ထိုအာပတ်တို့ကြောင့် ပေါင်း၍နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို တောင်း၏၊ ထိုငါ့အား သံဃာသည် ထိုအာပတ်တို့ကြောင့် ပေါင်း၍နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏။
ထိုငါသည် ပရိဝါသ်နေစဉ် ဝတ်အတွင်း၌ အတိုင်းအရှည်ရှိသည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော အတိုင်းအရှည် မရှိသည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော ဖုံးလွှမ်းအပ်သည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။ ထိုငါသည် သံဃာကို ဝတ်အတွင်း၌ ရောက် အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့် အရင်းသို့ ငင်ခြင်းကို တောင်း၏၊ ထိုငါ့ကို သံဃာသည် ဝတ်အတွင်း၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့် တရားနှင့်မလျော်သော ဖျက်ဆီးအပ်သော အကြောင်းအားမထိုက်သော ကမ္မဝါစာကံဖြင့် အရင်းသို့ ငင်၏၊ ပေါင်း၍နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို မတရားသဖြင့် ပေး၏၊ ထိုငါသည် “ပရိဝါသ်နေ၏”ဟု အောက်မေ့စဉ် ဝတ်အတွင်း၌ အတိုင်းအရှည်ရှိသည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော အတိုင်း အရှည်မရှိသည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော ဖုံးလွှမ်းအပ်သည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော မဖုံးလွှမ်းအပ်သည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော များစွာသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်တို့သို့ ရောက်၏။
ထိုငါသည် ထိုသံဃာဒိသိသ်အာပတ်၌ တည်လျက် ရှေးသင့်သော အာပတ်တို့၏ အကြား၌ ရောက် အပ်သော အာပတ်တို့ကို သတိရ၏၊ နောက်သင့်သော အာပတ်တို့၏ အကြား၌ ရောက်အပ်သော အာပတ် တို့ကို သတိရ၏၊ ငါသည် သံဃာကို ရှေ့သင့်သော အာပတ်တို့၏ အကြား၌ ရောက်အပ်သော အာပတ် တို့ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နောက်သင့်သော အာပတ်တို့၏ အကြား၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့်လည်းကောင်း တရားနှင့်လျော်သော မဖျက်ဆီးအပ်သော အကြောင်းအားထိုက်သော ကမ္မဝါစာကံဖြင့် အရင်းသို့ ငင်ခြင်းကို တောင်းရမူကား ကောင်းလေစွ၊ တရားသဖြင့် ပေးအပ်သော ပေါင်း၍ နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို တရားသဖြင့် ပေးအပ်သော မာနတ်ကို တရားသဖြင့် အဗ္ဘာန်သွင်းခြင်းကို တောင်းရမူကား ကောင်းလေစွ”ဟု အကြံဖြစ်၏။
ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို ရှေးသင့်သော အာပတ်တို့၏ အကြား၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နောက်သင့်သော အာပတ်တို့၏ အကြား၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့်လည်းကောင်း တရားနှင့်လျော်သော မဖျက်ဆီးအပ်သော အကြောင်းအား ထိုက်သော ကမ္မဝါစာကံဖြင့် အရင်းသို့ ငင်ခြင်းကို တောင်း၏၊ တရားသဖြင့် ပေးအပ်သော ပေါင်း၍နေအပ်သော ပရိဝါသ်ကို တရား သဖြင့် ပေးအပ်သော မာနတ်ကို တရားသဖြင့် အဗ္ဘာန်သွင်းခြင်းကို တောင်း၏၊ ထိုရဟန်းကို သံဃာသည် ရှေးသင့်သော အာပတ်တို့၏ အကြား၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နောက်သင့်သော အာပတ်တို့၏ အကြား၌ ရောက်အပ်သော အာပတ်တို့ကြောင့်လည်းကောင်း တရားနှင့်လျော်သော မဖျက်ဆီးအပ်သော အကြောင်းအားထိုက်သော ကမ္မဝါစာကံဖြင့် အရင်းသို့ငင်၏၊ တရားသဖြင့် ပေါင်း၍နေ အပ်သော ပရိဝါသ်ကို ပေး၏၊ တရားသဖြင့် မာနတ်ကို ပေး၏၊ တရားသဖြင့်အဗ္ဘာန်သွင်း၏၊ ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းသည် ထိုအာပတ်တို့မှ စင်ကြယ်၏။ (၉)
တတိယ နဝက ပြီး၏။
သမုစ္စယက္ခန္ဓက ပြီး၏။
--ထိုသမုစ္စယက္ခန္ဓက၏ အကျဉ်းချုပ်
မဖုံးလွှမ်းသော မာနတ် တစ်ရက် နှစ်ရက် သုံးရက် လေးရက် ငါးရက် လဝက် ဆယ်ရက်ဖုံးလွှမ်းသော အာပတ်ကို မြတ်စွာဘုရားသည် ဟောတော်မူ၏။
စင်ကြယ်ခြင်းလျှင် အဆုံးရှိသော ပရိဝါသ်၊ လူထွက်သော ရဟန်း၊ ပရိမာဏ စသော ပါဠိရဟန်းနှစ်ပါးတို့သည် ထိုသံဃာဒိသိသ်၌ သံဃာဒိသိသ်ဟု အမှတ်ရှိကုန်၏၊ ရဟန်း နှစ်ပါးတို့သည် ယုံမှားရှိကုန်၏၊ ထို့အတူသာလျှင် (ရဟန်းနှစ်ပါးတို့သည်) လဟုက ဂရုကအာပတ်တို့ ရောပြွမ်း၏ဟု အယူရှိကုန်၏၊ သံဃာဒိသိသ် သက်သက် မဟုတ်ရာ ၌ သံဃာဒိသိသ်သက်သက်မဟုတ်ဟု အယူရှိကုန်၏၊ ထို့အတူလျှင် ရဟန်းနှစ်ပါးတို့သည် လဟုက သက်သက်ဟု အယူရှိကုန်၏၊ ရဟန်းတစ်ပါးသည် ဖုံးလွှမ်း၏။
ချေဖျက်လိုသဖြင့် ဖုံးလွှမ်း၏၊ ရူးသောရဟန်း ဒေသနာကြားခြင်း အရင်းသို့ငင်ခြင်း စင်ကြယ်သောအားဖြင့် တစ်ဆယ့်ငါးဝါရ၊ သီဟိုဠ်ကျွန်းသူ ကျွန်းသားတို့ကို ကြည်ညို စေနိုင်ကုန်သော ပုဒ်ဝါကျတို့ကို ဝေဖန်တော်မူနိုင်ကုန်သော မဟာဝိဟာရကျောင်းနေ ဆရာတို့သည် သူတော်ကောင်းတရား တည်တံ့နိုင်ရန် ဤပို့ချစဉ်ကို ထားအပ်၏။ ဤကား အကျဉ်းချုပ်တည်း။
သမုစ္စယက္ခန္ဓက ပြီးပြီ။
--၄-သမထက္ခန္ဓက
၁-သမ္မုခါဝိနယ
֍ ၁၈၅
။ ဘုန်းတော်ကြီးသော မြတ်စွာဘုရားသည် သာဝတ္ထ္ထိပြည် အနာထပိဏ်သူဌေး၏ အရံဖြစ်သော ဇေတဝန်ကျောင်း၌ သီတင်းသုံးနေတော်မူသောအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် မျက်မှောက်မဟုတ်သော ရဟန်းတို့အား ကံတို့ကို ပြုကုန်၏။ ခြိမ်းခြောက်မှု ‘တဇ္ဇနီယ’ ကံ၊ အမြဲမှီနေမှု ‘နိယဿ’ ကံ၊ နှင်ထုတ်မှု ‘ပဗ္ဗာဇနီယ'ကံ၊ အောက်မေ့စေမှု ‘ပဋိသာရဏီယ'ကံ၊ (အာပတ်ကို မရှုခြင်း စသည်ကြောင့်) နှင်ထုတ်မှု ‘ဥက္ခေပနီယ’ ကံတို့ကို ပြုကုန်၏။အလိုနည်းသော ရဟန်းတို့သည် “ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် မျက်မှောက်မဟုတ်ကုန်သော ရဟန်းတို့ အား ခြိမ်းခြောက်မှု ‘တဇ္ဇနီယ’ ကံ၊ အမြဲမှီနေမှု ‘နိယဿ'ကံ၊ နှင်ထုတ်မှု ‘ပဗ္ဗာဇနီယ'ကံ၊ အောက်မေ့စေမှု ‘ပဋိသာရဏီယ'ကံ၊ (အာပတ်ကို မရှုခြင်း စသည်ကြောင့်) နှင်ထုတ်မှု ‘ဥက္ခေပနီယ'ကံတို့ကို အဘယ့်ကြောင့် ပြုကုန်ဘိသနည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။
ထိုအခါ ထိုရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ “ရဟန်းတို့ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် မျက်မှောက်မဟုတ်သော ရဟန်းတို့အား ခြိမ်းခြောက်မှု ‘တဇ္ဇနီယ’ ကံ၊ အမြဲမှီနေမှု ‘နိယဿ’ ကံ၊ နှင်ထုတ်မှု ‘ပဗ္ဗာဇနီယ’ ကံ၊ အောက်မေ့စေမှု ‘ပဋိသာရဏီယ’ ကံ၊ (အာပတ်ကို မရှုခြင်း စသည်ကြောင့်) နှင်ထုတ်မှု ‘ဥက္ခေပနီယ'ကံတို့ကို ပြုကုန်၏ဟူသည် မှန်သလော”ဟု စိစစ်မေးမြန်း တော်မူ၏။
မှန်ပါသည် မြတ်စွာဘုရားဟု (လျှောက်ကြကုန်၏)။
ဘုန်းတော်ကြီးသော မြတ်စွာဘုရားသည် ကဲ့ရဲ့တော်မူ၏၊ ရဟန်းတို့ (မဂ်ဖိုလ်မှ) အချည်းနှီး ဖြစ်သော ထိုရဟန်းတို့အား မလျောက်ပတ် မလျော်ကန် မသင့်တင့်၊ ရဟန်းတို့၏ အပြုအမူမဟုတ်၊ (ရဟန်းတို့အား) မအပ်၊ မပြုသင့်။ ရဟန်းတို့ (မဂ်ဖိုလ်မှ) အချည်းနှီးဖြစ်သော ထိုရဟန်းတို့သည် မျက် မှောက်မဟုတ်သော ရဟန်းတို့အား အဘယ့်ကြောင့် ခြိမ်းခြောက်မှု ‘တဇ္ဇနီယ'ကံ၊ အမြဲမှီနေမှု ‘နိယဿ'ကံ၊ နှင်ထုတ်မှု ‘ပဗ္ဗာဇနီယ'ကံ၊ အောက်မေ့စေမှု ‘ပဋိသာရဏီယ'ကံ၊ (အာပတ်ကို မရှုခြင်း စသည်ကြောင့်) နှင်ထုတ်မှု ‘ဥက္ခေပနီယ’ ကံတို့ကို ပြုကုန်ဘိသနည်း။
ရဟန်းတို့ ဤ(ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ ပြုမိသောအမှု) သည် မကြည်ညိုသေးသော သူတို့အားလည်း ကြည်ညိုစေခြင်းငှါလည်းကောင်း။ပ။ ကဲ့ရဲ့တော်မူ၏။ပ။ တရားစကားကို ဟောတော်မူပြီးလျှင် ရဟန်း တို့ကို-
“ရဟန်းတို့ မျက်မှောက်မဟုတ်သော ရဟန်းတို့အား ခြိမ်းခြောက်မှု ‘တဇ္ဇနီယ'ကံ၊ အမြဲမှီနေမှု ‘နိယဿ'ကံ၊ နှင်ထုတ်မှု ‘ပဗ္ဗာဇနီယ’ ကံ၊ အောက်မေ့စေမှု ‘ပဋိသာရဏီယ’ ကံ၊ (အာပတ်ကို မရှုခြင်း စသည်ကြောင့်) နှင်ထုတ်မှု ‘ဥက္ခေပနီယ’ ကံတို့ကို မပြုအပ်၊ ပြုသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏ဟု မိန့်တော်မူ၏။
֍ ၁၈၆
။ အဓမ္မဝါဒီပုဂ္ဂိုလ်၊ အဓမ္မဝါဒီပုဂ္ဂိုလ်အများ၊ အဓမ္မဝါဒီသံဃာ၊ ဓမ္မဝါဒီပုဂ္ဂိုလ်၊ ဓမ္မဝါဒီပုဂ္ဂိုလ်အများ၊ ဓမ္မဝါဒီသံဃာ။ --ကဏှပက္ခနဝက
֍ ၁၈၇
။ အဓမ္မဝါဒီပုဂ္ဂိုလ်က ဓမ္မဝါဒီပုဂ္ဂိုလ်ကို-"ဤသည်ကား ဓမ္မတည်း၊ ဤသည်ကား ဝိနယ တည်း၊ ဤသည်ကား မြတ်စွာဘုရား အဆုံးအမတော်တည်း၊ ဤအဆုံးအမတော်ကို ယူလော့၊ ဤအဆုံး အမတော်ကို နှစ်သက်လော့”ဟု ကောင်းစွာ သိစေ၏၊ စေ့စပ်စွာ ရှုစေ၏၊ ရှုဆင်ခြင်စေ၏၊ ထပ်ကာ ထပ်ကာ ရှုဆင်ခြင်စေ၏၊ ညွှန်ပြ၏၊ ထပ်ကာ ထပ်ကာ ညွှန်ပြ၏၊ ဤနည်းဖြင့် ထိုအဓိကရုဏ်း ပြေငြိမ်း ပါမူ သမ္မုခါဝိနည်း အတုဖြစ်သော မတရားမှုဖြင့် ပြေငြိမ်းသည် မည်၏။ (၁)အဓမ္မဝါဒီပုဂ္ဂိုလ်က ဓမ္မဝါဒီပုဂ္ဂိုလ်အများတို့ကို-"ဤသည်ကား ဓမ္မတည်း၊ ဤသည်ကား ဝိနယ တည်း၊ ဤသည်ကား မြတ်စွာဘုရား အဆုံးအမတော်တည်း၊ ဤအဆုံးအမတော်ကို ယူကုန်လော့၊ ဤအဆုံးအမတော်ကို နှစ်သက်ကုန်လော့”ဟု ကောင်းစွာ သိစေ၏၊ စေ့စပ်စွာ ရှုစေ၏၊ ရှုဆင်ခြင်စေ၏၊ ထပ်ကာ ထပ်ကာ ရှုဆင်ခြင်စေ၏၊ ညွှန်ပြ၏၊ ထပ်ကာ ထပ်ကာ ညွှန်ပြ၏၊ ဤနည်းဖြင့် ထိုအဓိ ကရုဏ်း ပြေငြိမ်းပါမူ သမ္မုခါဝိနည်း အတုဖြစ်သော မတရားမှုဖြင့် ပြေငြိမ်းသည် မည်၏။ (၂)
အဓမ္မဝါဒီပုဂ္ဂိုလ်က ဓမ္မဝါဒီသံဃာကို-"ဤသည်ကား ဓမ္မတည်း၊ ဤသည်ကား ဝိနယတည်း၊ ဤသည်ကား မြတ်စွာဘုရား အဆုံးအမတော်တည်း၊ ဤအဆုံးအမတော်ကို ယူလော့၊ ဤအဆုံးအမ တော်ကို နှစ်သက်လော့”ဟု ကောင်းစွာသိစေ၏၊ စေ့စပ်စွာ ရှုစေ၏၊ ရှုဆင်ခြင်စေ၏၊ ထပ်ကာ ထပ်ကာ ရှုဆင် ခြင်စေ၏၊ ညွှန်ပြ၏၊ ထပ်ကာ ထပ်ကာ ညွှန်ပြ၏၊ ဤနည်းဖြင့် ထိုအဓိကရုဏ်း ပြေငြိမ်းပါမူ သမ္မုခါ ဝိနည်း အတုဖြစ်သော မတရားမှုဖြင့် ပြေငြိမ်းသည် မည်၏။ (၃)
အဓမ္မဝါဒီပုဂ္ဂိုလ်အများတို့က ဓမ္မဝါဒီပုဂ္ဂိုလ်ကို-"ဤသည်ကား ဓမ္မတည်း၊ ဤသည်ကား ဝိနယ တည်း၊ ဤသည်ကား မြတ်စွာဘုရား အဆုံးအမတော်တည်း၊ ဤအဆုံးအမတော်ကို ယူလော့၊ ဤအဆုံး အမတော်ကို နှစ်သက်လော့”ဟု ကောင်းစွာ သိစေကုန်၏၊ စေ့စပ်စွာ ရှုစေကုန်၏၊ ရှုဆင်ခြင်စေကုန်၏၊ ထပ်ကာ ထပ်ကာ ရှုဆင်ခြင်စေကုန်၏၊ ညွှန်ပြကုန်၏၊ ထပ်ကာ ထပ်ကာ ညွှန်ပြကုန်၏။ ဤနည်းဖြင့် ထိုအဓိကရုဏ်း ပြေငြိမ်းပါမူ သမ္မုခါဝိနည်း အတုဖြစ်သော မတရားမှုဖြင့် ပြေငြိမ်းသည် မည်၏။ (၄)
အဓမ္မဝါဒီပုဂ္ဂိုလ်အများတို့က ဓမ္မဝါဒီပုဂ္ဂိုလ်အများတို့ကို-"ဤသည်ကား ဓမ္မတည်း၊ ဤသည်ကားဝိနယတည်း၊ ဤသည်ကား မြတ်စွာဘုရား အဆုံးအမတော်တည်း၊ ဤအဆုံးအမတော်ကို ယူကုန်လော့၊ ဤအဆုံးအမတော်ကို နှစ်သက်ကုန်လော့”ဟု ကောင်းစွာ သိစေကုန်၏၊ စေ့စပ်စွာ ရှုစေကုန်၏၊ ရှုဆင်ခြင်စေကုန်၏၊ ထပ်ကာ ထပ်ကာ ရှုဆင်ခြင်စေကုန်၏၊ ညွှန်ပြကုန်၏၊ ထပ်ကာ ထပ်ကာ ညွှန်ပြကုန်၏။ ဤနည်းဖြင့် ထိုအဓိကရုဏ်း ပြေငြိမ်းပါမူ သမ္မုခါဝိနည်း အတုဖြစ်သော မတရားမှုဖြင့် ပြေငြိမ်းသည် မည်၏။ (၅)
အဓမ္မဝါဒီပုဂ္ဂိုလ်အများတို့က ဓမ္မဝါဒီသံဃာကို-"ဤသည်ကား ဓမ္မတည်း၊ ဤသည်ကား ဝိနယ တည်း၊ ဤသည်ကား မြတ်စွာဘုရား အဆုံးအမတော်တည်း၊ ဤအဆုံးအမတော်ကို ယူကုန်လော့၊ ဤအဆုံးအမတော်ကို နှစ်သက်ကုန်လော့”ဟု ကောင်းစွာ သိစေကုန်၏၊ စေ့စပ်စွာ ရှုစေကုန်၏၊ ရှုဆင်ခြင် စေကုန်၏၊ ထပ်ကာ ထပ်ကာ ရှုဆင်ခြင်စေကုန်၏၊ ညွှန်ပြကုန်၏၊ ထပ်ကာ ထပ်ကာ ညွှန်ပြကုန်၏။ ဤနည်းဖြင့် ထိုအဓိကရုဏ်း ပြေငြိမ်းပါမူ သမ္မုခါဝိနည်း အတုဖြစ်သော မတရားမှုဖြင့် ပြေငြိမ်းသည် မည်၏။ (၆)
အဓမ္မဝါဒီသံဃာက ဓမ္မဝါဒီပုဂ္ဂိုလ်ကို-"ဤသည်ကား ဓမ္မတည်း၊ ဤသည်ကား ဝိနယတည်း၊ ဤသည်ကား မြတ်စွာဘုရား အဆုံးအမတော်တည်း၊ ဤအဆုံးအမတော်ကို ယူလော့၊ ဤအဆုံးအမတော်ကို နှစ်သက်လော့”ဟု ကောင်းစွာ သိစေ၏၊ စေ့စပ်စွာ ရှုစေ၏၊ ရှုဆင်ခြင်စေ၏၊ ထပ်ကာ ထပ်ကာ ရှုဆင် ခြင်စေ၏၊ ညွှန်ပြ၏၊ ထပ်ကာ ထပ်ကာ ညွှန်ပြ၏။ ဤနည်းဖြင့် ထိုအဓိကရုဏ်း ပြေငြိမ်းပါမူ သမ္မုခါ ဝိနည်းအတုဖြစ်သော မတရားမှုဖြင့် ပြေငြိမ်းသည် မည်၏။ (၇)
--အဓမ္မဝါဒီသံဃာက ဓမ္မဝါဒီပုဂ္ဂိုလ်အများတို့ကို-"ဤသည်ကား ဓမ္မတည်း၊ ဤသည်ကား ဝိနယ တည်း၊ ဤသည်ကား မြတ်စွာဘုရား အဆုံးအမတော်တည်း၊ ဤအဆုံးအမတော်ကို ယူကုန်လော့၊ ဤအဆုံးအမတော်ကို နှစ်သက်ကုန်လော့”ဟု ကောင်းစွာ သိစေ၏၊ စေ့စပ်စွာ ရှုစေ၏၊ ရှုဆင်ခြင်စေ၏၊ ထပ်ကာ ထပ်ကာ ရှုဆင်ခြင်စေ၏၊ ညွှန်ပြ၏၊ ထပ်ကာ ထပ်ကာ ညွှန်ပြ၏။ ဤနည်းဖြင့် ထိုအဓိကရုဏ်း ပြေငြိမ်းပါမူ သမ္မုခါဝိနည်း အတုဖြစ်သော မတရားမှုဖြင့် ပြေငြိမ်းသည် မည်၏။ (၈)
အဓမ္မဝါဒီသံဃာက ဓမ္မဝါဒီသံဃာကို-"ဤသည်ကား ဓမ္မတည်း၊ ဤသည်ကား ဝိနယတည်း၊ ဤသည်ကား မြတ်စွာဘုရား အဆုံးအမတော်တည်း၊ ဤအဆုံးအမတော်ကို ယူကုန်လော့၊ ဤအဆုံးအမ တော်ကို နှစ်သက်ကုန်လော့”ဟု ကောင်းစွာ သိစေ၏၊ စေ့စပ်စွာ ရှုစေ၏၊ ရှုဆင်ခြင်စေ၏၊ ထပ်ကာ ထပ်ကာ ရှုဆင်ခြင်စေ၏၊ ညွှန်ပြ၏၊ ထပ်ကာ ထပ်ကာ ညွှန်ပြ၏။ ဤနည်းဖြင့် ထိုအဓိကရုဏ်း ပြေငြိမ်း ပါမူ သမ္မုခါဝိနည်း အတုဖြစ်သော မတရားမှုဖြင့် ပြေငြိမ်းသည် မည်၏။ (၉)
ကဏှပက္ခနဝက ပြီး၏။
--သုက္ကပက္ခနဝက
֍ ၁၈၈
။ ဓမ္မဝါဒီပုဂ္ဂိုလ်က အဓမ္မဝါဒီပုဂ္ဂိုလ်ကို-"ဤသည်ကား ဓမ္မတည်း၊ ဤသည်ကား ဝိနယ တည်း၊ ဤသည်ကား မြတ်စွာဘုရား အဆုံးအမတော်တည်း၊ ဤအဆုံးအမတော်ကို ယူလော့၊ ဤအဆုံး အမတော်ကို နှစ်သက်လော့”ဟု ကောင်းစွာ သိစေ၏၊ စေ့စပ်စွာ ရှုစေ၏၊ ရှုဆင်ခြင်စေ၏၊ ထပ်ကာ ထပ်ကာ ရှုဆင်ခြင်စေ၏၊ ညွှန်ပြ၏၊ ထပ်ကာ ထပ်ကာ ညွှန်ပြ၏။ ဤနည်းဖြင့် ထိုအဓိကရုဏ်း ပြေငြိမ်း ပါမူ သမ္မုခါဝိနည်းဖြစ်သော တရားမှုဖြင့် ပြေငြိမ်းသည် မည်၏။ (၁)ဓမ္မဝါဒီပုဂ္ဂိုလ်က အဓမ္မဝါဒီပုဂ္ဂိုလ်အများတို့ကို-"ဤသည်ကား ဓမ္မတည်း၊ ဤသည်ကား ဝိနယ တည်း၊ ဤသည်ကား မြတ်စွာဘုရား အဆုံးအမတော်တည်း၊ ဤအဆုံးအမတော်ကို ယူကုန်လော့၊ ဤအဆုံးအမတော်ကို နှစ်သက်ကုန်လော့”ဟု ကောင်းစွာ သိစေ၏၊ စေ့စပ်စွာ ရှုစေ၏၊ ရှုဆင်ခြင်စေ၏၊ ထပ်ကာ ထပ်ကာ ရှုဆင်ခြင်စေ၏၊ ညွှန်ပြ၏၊ ထပ်ကာ ထပ်ကာ ညွှန်ပြ၏၊ ဤနည်းဖြင့် ထိုအဓိကရုဏ်းပြေငြိမ်းပါမူ သမ္မုခါဝိနည်းဖြစ်သော တရားမှုဖြင့် ပြေငြိမ်းသည် မည်၏။ (၂)
ဓမ္မဝါဒီပုဂ္ဂိုလ်က အဓမ္မဝါဒီသံဃာကို-"ဤသည်ကား ဓမ္မတည်း၊ ဤသည်ကား ဝိနယတည်း၊ ဤသည်ကား မြတ်စွာဘုရား အဆုံးအမတော်တည်း၊ ဤအဆုံးအမတော်ကို ယူကုန်လော့၊ ဤအဆုံးအမ တော်ကို နှစ်သက်ကုန်လော့”ဟု ကောင်းစွာ သိစေ၏၊ စေ့စပ်စွာ ရှုစေ၏၊ ရှုဆင်ခြင်စေ၏၊ ထပ်ကာ ထပ်ကာ ရှုဆင်ခြင်စေ၏၊ ညွှန်ပြ၏၊ ထပ်ကာ ထပ်ကာ ညွှန်ပြ၏။ ဤနည်းဖြင့် ထိုအဓိကရုဏ်း ပြေငြိမ်း ပါမူ သမ္မုခါဝိနည်းဖြစ်သော တရားမှုဖြင့် ပြေငြိမ်းသည် မည်၏။ (၃)
ဓမ္မဝါဒီပုဂ္ဂိုလ်အများတို့က အဓမ္မဝါဒီပုဂ္ဂိုလ်ကို-"ဤသည်ကား ဓမ္မတည်း၊ ဤသည်ကား ဝိနယ တည်း၊ ဤသည်ကား မြတ်စွာဘုရား အဆုံးအမတော်တည်း၊ ဤအဆုံးအမတော်ကို ယူလော့၊ ဤအဆုံး အမတော်ကို နှစ်သက်လော့”ဟု ကောင်းစွာ သိစေကုန်၏၊ စေ့စပ်စွာ ရှုစေကုန်၏၊ ရှုဆင်ခြင်စေကုန်၏၊ ထပ်ကာ ထပ်ကာ ရှုဆင်ခြင်စေကုန်၏၊ ညွှန်ပြကုန်၏၊ ထပ်ကာ ထပ်ကာ ညွှန်ပြကုန်၏။ ဤနည်းဖြင့် ထို အဓိကရုဏ်း ပြေငြိမ်းပါမူ သမ္မုခါဝိနည်းဖြစ်သော တရားမှုဖြင့် ပြေငြိမ်းသည် မည်၏။ (၄)
ဓမ္မဝါဒီပုဂ္ဂိုလ်အများတို့က အဓမ္မဝါဒီပုဂ္ဂိုလ်အများတို့ကို-"ဤသည်ကား ဓမ္မတည်း၊ ဤသည်ကား ဝိနယတည်း၊ ဤသည်ကား မြတ်စွာဘုရား အဆုံးအမတော်တည်း၊ ဤအဆုံးအမတော်ကို ယူကုန်လော့၊ ဤအဆုံးအမတော်ကို နှစ်သက်ကုန်လော့”ဟု ကောင်းစွာ သိစေကုန်၏၊ စေ့စပ်စွာ ရှုစေကုန်၏၊ ရှုဆင် ခြင်စေကုန်၏၊ ထပ်ကာ ထပ်ကာ ရှုဆင်ခြင်စေကုန်၏၊ ညွှန်ပြကုန်၏၊ ထပ်ကာ ထပ်ကာ ညွှန်ပြကုန်၏။ ဤနည်းဖြင့် ထိုအဓိကရုဏ်း ပြေငြိမ်းပါမူ သမ္မုခါဝိနည်းဖြစ်သော တရားမှုဖြင့် ပြေငြိမ်းသည် မည်၏။ (၅)
ဓမ္မဝါဒီပုဂ္ဂိုလ်အများတို့က အဓမ္မဝါဒီသံဃာကို-"ဤသည်ကား ဓမ္မတည်း၊ ဤသည်ကား ဝိနယ တည်း၊ ဤသည်ကား မြတ်စွာဘုရား အဆုံးအမတော်တည်း၊ ဤအဆုံးအမတော်ကို ယူကုန်လော့၊ ဤအဆုံးအမတော်ကို နှစ်သက်ကုန်လော့”ဟု ကောင်းစွာ သိစေကုန်၏၊ စေ့စပ်စွာ ရှုစေကုန်၏၊ ရှုဆင်ခြင် စေကုန်၏၊ ထပ်ကာ ထပ်ကာ ရှုဆင်ခြင်စေကုန်၏၊ ညွှန်ပြကုန်၏၊ ထပ်ကာ ထပ်ကာ ညွှန်ပြကုန်၏။ ဤနည်းဖြင့် ထိုအဓိကရုဏ်း ပြေငြိမ်းပါမူ သမ္မုခါဝိနည်းဖြစ်သော တရားမှုဖြင့် ပြေငြိမ်းသည် မည်၏။ (၆)
ဓမ္မဝါဒီသံဃာက အဓမ္မဝါဒီပုဂ္ဂိုလ်ကို-"ဤသည်ကား ဓမ္မတည်း၊ ဤသည်ကား ဝိနယတည်း၊ ဤသည်ကား မြတ်စွာဘုရား အဆုံးအမတော်တည်း၊ ဤအဆုံးအမတော်ကို ယူလော့၊ ဤအဆုံး အမတော် ကို နှစ်သက်လော့”ဟု ကောင်းစွာ သိစေ၏၊ စေ့စပ်စွာ ရှုစေ၏၊ ရှုဆင်ခြင်စေ၏၊ ထပ်ကာ ထပ်ကာ ရှုဆင်ခြင်စေ၏၊ ညွှန်ပြ၏၊ ထပ်ကာ ထပ်ကာ ညွှန်ပြ၏။ ဤနည်းဖြင့် ထိုအဓိကရုဏ်း ပြေငြိမ်းပါမူ သမ္မု ခါဝိနည်းဖြစ်သော တရားမှုဖြင့် ပြေငြိမ်းသည် မည်၏။ (၇)
--ဓမ္မဝါဒီသံဃာက အဓမ္မဝါဒီပုဂ္ဂိုလ်အများတို့ကို-"ဤသည်ကား ဓမ္မတည်း၊ ဤသည်ကား ဝိနယ တည်း၊ ဤသည်ကား မြတ်စွာဘုရား အဆုံးအမတော်တည်း၊ ဤအဆုံးအမတော်ကို ယူကုန်လော့၊ ဤအဆုံးအမတော်ကို နှစ်သက်ကုန်လော့”ဟု ကောင်းစွာ သိစေ၏၊ စေ့စပ်စွာ ရှုစေ၏၊ ရှုဆင်ခြင်စေ၏၊ ထပ်ကာ ထပ်ကာ ရှုဆင်ခြင်စေ၏၊ ညွှန်ပြ၏၊ ထပ်ကာ ထပ်ကာ ညွှန်ပြ၏။ ဤနည်းဖြင့် ထိုအဓိကရုဏ်း ပြေငြိမ်းပါမူ သမ္မုခါ ဝိနည်းဖြစ်သော တရားမှုဖြင့် ပြေငြိမ်းသည် မည်၏။ (၈)
ဓမ္မဝါဒီသံဃာက အဓမ္မဝါဒီသံဃာကို-"ဤသည်ကား ဓမ္မတည်း၊ ဤသည်ကား ဝိနယတည်း၊ ဤသည်ကား မြတ်စွာဘုရား အဆုံးအမတော်တည်း၊ ဤအဆုံးအမတော်ကို ယူကုန်လော့၊ ဤအဆုံးအမ တော်ကို နှစ်သက်ကုန်လော့”ဟု ကောင်းစွာ သိစေ၏၊ စေ့စပ်စွာ ရှုစေ၏၊ ရှုဆင်ခြင်စေ၏၊ ထပ်ကာ ထပ်ကာ ရှုဆင်ခြင်စေ၏၊ ညွှန်ပြ၏၊ ထပ်ကာ ထပ်ကာ ညွှန်ပြ၏။ ဤနည်းဖြင့် ထိုအဓိကရုဏ်း ပြေငြိမ်း ပါမူ သမ္မုခါဝိနည်းဖြစ်သော တရားမှုဖြင့် ပြေငြိမ်းသည် မည်၏။ (၉)
သုက္ကပက္ခနဝက ပြီး၏။
--၂-သတိဝိနည်း
֍ ၁၈၉
။ ဘုန်းတော်ကြီးသော မြတ်စွာဘုရားသည် ရာဇဂြိုဟ်ပြည် ရှဉ့်နက်တို့အား အစာကျွေးရာဖြစ်သော ဝေဠုဝန်ကျောင်း၌ သီတင်းသုံးနေတော်မူသောအခါ မလ္လမင်း၏သားဖြစ်သော ဖွားမြင်သည်မှ ခုနစ် နှစ်မျှသာ ရှိသေးသော အသျှင်ဒဗ္ဗသည် အရဟတ္တဖိုလ်ကို မျက်မှောက်ပြုခဲ့ပြီ၊ ထိုအသျှင်ဒဗ္ဗသည် အရိယာ သာဝကတို့ ရောက်သင့် ရောက်ထိုက်သော အလုံးစုံသော တရားသို့ အစဉ်ရောက်ခဲ့ပြီ၊ ထိုအသျှင်ဒဗ္ဗအား တစ်စုံတစ်ရာသော ရဟန်းကိစ္စ နောက်ထပ် ပြုဖွယ်မရှိတော့ပြီ၊ ပြုအပ်ပြီးသော တရားကိုလည်း ထပ်၍ ပွါးများဖွယ်မရှိတော့ပြီ။ထိုအခါ ဆိတ်ငြိမ်ရာသို့ ကပ်၍ (တစ်ပါးတည်း) ကိန်းအောင်းနေစဉ် အသျှင်ဒဗ္ဗအား “ဖွားမြင်သည် မှ ခုနစ်နှစ်မျှသာ ရှိသေးသော ငါသည် အရဟတ္တဖိုလ်ကို မျက်မှောက်ပြုခဲ့ပြီ၊ (ငါသည်) တပည့်သာဝကတို့ ရောက် သင့်ရောက်ထိုက်သော အလုံးစုံသော တရားသို့ အစဉ်ရောက်ခဲ့ပြီ၊ ငါ့အား တစ်စုံတစ်ရာသော ရဟန်းကိစ္စ နောက်ထပ် ပြုဖွယ်မရှိတော့ပြီ၊ ပြုအပ်ပြီး (သော တရား) ကိုလည်း ထပ်၍ ပွါးများဖွယ်မရှိ တော့ပြီ၊ ငါသည် သံဃာတော်၏ အဘယ်မည်သော အမှုကြီးငယ်ကို ပြုရပါအံ့နည်း”ဟု စိတ်အကြံ ဖြစ်ပေါ်၏။
ထိုအခါ မလ္လမင်း၏သား အသျှင်ဒဗ္ဗအား “ငါသည် သံဃာတော်၏ အိပ်ရာနေရာကိုလည်း ခင်းရမူ ဆွမ်းတို့ကိုလည်း ညွှန်းရမူ ကောင်းလေစွ”ဟု အကြံဖြစ်၏၊ ထိုအခါ မလ္လမင်း၏သား အသျှင်ဒဗ္ဗသည် ညချမ်းအခါ၌ (တစ်ပါးတည်း) ကိန်းအောင်းရာမှ ထ၍ မြတ်စွာဘုရားထံသို့ ချဉ်းကပ်ပြီးလျှင် မြတ်စွာ ဘုရားကို ရှိခိုး၍ တစ်ခုသော နေရာ၌ ထိုင်နေ၏၊ တစ်ခုသော နေရာ၌ ထိုင်ပြီးသော မလ္လမင်း၏သား အသျှင်ဒဗ္ဗသည် မြတ်စွာဘုရားအား-
“အသျှင်ဘုရား ဆိတ်ငြိမ်ရာသို့ ကပ်၍ (တစ်ပါးတည်း) ကိန်းအောင်းနေစဉ် အကျွန်ုပ်အား ဖွားမြင်သည်မှ ခုနှစ်နှစ်မျှသာ ရှိသေးသော ငါသည်ကား အရဟတ္တဖိုလ်ကို မျက်မှောက်ပြုခဲ့ပြီ၊ ငါသည် တပည့်သာဝကတို့ ရောက်သင့် ရောက်ထိုက်သော အလုံးစုံသော တရားသို့ အစဉ် ရောက် ခဲ့ပြီ၊ ငါ့အား တစ်စုံတစ်ရာသော ရဟန်းကိစ္စ နောက်ထပ် ပြုဖွယ်မရှိတော့ပြီ၊ ပြု အပ်ပြီး (သော တရား) ကိုလည်း ထပ်၍ ပွါးများဖွယ် မရှိတော့ပြီ၊ ငါသည် သံဃာတော်၏ အဘယ်မည်သော အမှုကြီးငယ်ကို ပြုရပါအံ့နည်း”ဟု စိတ်အကြံ ဖြစ်ပေါ်ပါသည်။
“အသျှင်ဘုရား ထိုအကျွန်ုပ်အား ‘ငါသည် သံဃာတော်၏ အိပ်ရာနေရာကိုလည်း ခင်းရမူ ဆွမ်းတို့ကိုလည်း ညွှန်းရမူ ကောင်းလေစွ’ဟု အကြံအစည် ဖြစ်ပါသည်၊ အသျှင်ဘုရား အကျွန်ုပ်သည် သံဃာတော်၏ အိပ်ရာနေရာကိုလည်း ခင်းခြင်းငှါ ဆွမ်းတို့ကိုလည်း ညွှန်းခြင်းငှါ အလိုရှိ ပါသည်”ဟု လျှောက်၏။
ဒဗ္ဗ ကောင်းစွ ကောင်းစွ၊ ဒဗ္ဗ သို့ဖြစ်လျှင် သင်သည် သံဃာ၏ အိပ်ရာနေရာကိုလည်း ခင်းလော့၊ ဆွမ်းတို့ကိုလည်း ညွှန်းလော့ဟု (ခွင့်ပြုတော်မူ၏)။
“ကောင်းပါပြီ အသျှင်ဘုရား”ဟု မလ္လမင်း၏သား အသျှင်ဒဗ္ဗသည် မြတ်စွာဘုရားအား ပြန်ကြား လျှောက်ထား၏။
ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် ဤအကြောင်းအရာကြောင့် ရဟန်း သံဃာတို့ကို စည်းဝေးစေပြီးလျှင် တရားစကားကို ဟောကြားတော်မူ၍ ရဟန်းတို့ကို-ရဟန်းတို့ သို့ဖြစ်လျှင် သံဃာသည် မလ္လမင်း၏သား ဒဗ္ဗကို အိပ်ရာနေရာခင်းသူဟုလည်းကောင်း၊ ဆွမ်းညွှန်းသူဟုလည်းကောင်း သမုတ်လော့။
--ရဟန်းတို့ ဤသို့လျှင် သမုတ်ရမည်၊ ရှေးဦးစွာ မလ္လမင်း၏သား ဒဗ္ဗကို တောင်းပန်ရမည်၊ တောင်းပန်ပြီးနောက် ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာကို သိစေရမည်-
֍ ၁၉၀
။ “အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ သံဃာသည် မလ္လမင်း၏သား အသျှင်ဒဗ္ဗကို အိပ်ရာနေရာခင်းသူဟုလည်းကောင်း၊ ဆွမ်းညွှန်းသူဟုလည်းကောင်း သမုတ်ရာ၏၊ ဤကား သိစေခြင်းတည်း။ အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ သံဃာသည် မလ္လမင်း၏သား အသျှင်ဒဗ္ဗကို အိပ်ရာနေရာခင်းသူဟုလည်းကောင်း၊ ဆွမ်းညွှန်းသူဟုလည်းကောင်း သမုတ်၏၊ မလ္လမင်း၏သား အသျှင်ဒဗ္ဗကို အိပ်ရာနေရာခင်းသူဟုလည်းကောင်း၊ ဆွမ်းညွှန်းသူဟုလည်းကောင်း သမုတ်ခြင်းကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်းရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ် နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်းမရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။ သံဃာသည် မလ္လမင်း၏သား အသျှင်ဒဗ္ဗကို အိပ်ရာနေရာခင်းသူဟုလည်းကောင်း၊ ဆွမ်းညွှန်း သူဟုလည်းကောင်း သမုတ်အပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထိုကြောင့် ဆိတ်ဆိတ်နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ်နေသဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့် အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်ဟု (သိစေရမည်ဟု မိန့် တော်မူ၏)။֍ ၁၉၁
။ သမ္မုတိရပြီးသော မလ္လမင်း၏သား အသျှင်ဒဗ္ဗသည် သဘောတူ ရဟန်းတို့အား တစ်ပေါင်း တည်း အိပ်ရာနေရာကို ခင်းပေး၏၊ အကြင်ရဟန်းတို့သည် သုတ္တန်ကို ဆောင်ကုန်၏၊ “ထိုရဟန်းတို့သည် အချင်းချင်း သုတ္တန်ကို အညီအညွတ်ရွတ်ကြလိမ့်မည်”ဟု ထိုရဟန်းတို့အား တစ်ပေါင်းတည်း အိပ်ရာနေရ ကို ခင်းပေး၏။အကြင်ရဟန်းတို့သည် ဝိနည်းကို ဆောင်ကုန်၏၊ “ထိုရဟန်းတို့သည် အချင်းချင်း ဝိနည်းကို ဆုံးဖြတ်ကြလိမ့်မည်”ဟု ထိုရဟန်းတို့အား တစ်ပေါင်းတည်း အိပ်ရာနေရာကိုခင်းပေး၏။
အကြင်ရဟန်းတို့သည် တရားဟော ဓမ္မကထိက (ဖြစ်ကြကုန်၏)၊ “ထိုရဟန်းတို့သည် အချင်းချင်း တရားကို ဆွေးနွေးကြလိမ့်မည်”ဟု ထိုရဟန်းတို့အား တစ်ပေါင်းတည်း အိပ်ရာနေရာကို ခင်းပေး၏။
အကြင်ရဟန်းတို့သည် ဈာန်ဝင်စားလေ့ရှိကုန်၏၊ “ထိုရဟန်းတို့သည် အချင်းချင်း နှောင့်ယှက်ခြင်းမှ ကင်းကုန်လတ္တံ့”ဟု ထိုရဟန်းတို့အား တစ်ပေါင်းတည်း အိပ်ရာနေရာကို ခင်းပေး၏။
အကြင်ရဟန်းတို့သည် (မဂ်ဖိုလ်မှ) ဖီလာဖြစ်သော စကားကို ပြောလေ့ရှိကုန်၏၊ ကိုယ် (ခန္ဓာ) ၏ ခိုင်မြဲမှု အလေ့အကျင့်များကုန်သည် ဖြစ်၍ နေကုန်၏၊ “ဤအသျှင်တို့သည် ဤမွေ့လျော်ခြင်းဖြင့်လည်း အသျှင်တို့သည် နေကုန်လတ္တံ့”ဟု ထိုရဟန်းတို့အားလည်း တစ်ပေါင်းတည်း အိပ်ရာနေရာကို ခင်းပေး၏။
အကြင်ရဟန်းတို့သည် အခါမဲ့ လာကြကုန်၏၊ ထိုရဟန်းတို့အားလည်း တေဇောကသိုဏ်းလျှင် အာရုံရှိသော ဈာန်ကို ဝင်စား၍ ထိုအရောင် (အလင်း) ဖြင့်ပင် အိပ်ရာနေရာကို ခင်းပေး၏။
စင်စစ်အားဖြင့် ရဟန်းတို့သည် “မလ္လမင်း၏သား အသျှင်ဒဗ္ဗ၏ တန်ခိုးပြာဋိဟာကို ငါတို့ ကြည့် ကုန်အံ့”ဟု တမင်သက်သက် အခါမဲ့၌လည်း လာကုန်၏၊ ထို (ရဟန်း)တို့သည် မလ္လမင်း၏သား အသျှင်ဒဗ္ဗသို့ ချဉ်းကပ်၍ “ငါ့သျှင်ဒဗ္ဗ ငါတို့အား အိပ်ရာနေရာကို ခင်းပေးလော့”ဟု ဆိုကုန်၏။
ထိုရဟန်းတို့ကို မလ္လမင်း၏သား အသျှင်ဒဗ္ဗသည် “အသျှင်တို့သည် အဘယ်အရပ်၌ အလိုရှိကုန် သနည်း အဘယ်အရပ်၌ ခင်းပေးရမည်နည်း”ဟု ဆို၏၊ ထိုရဟန်းတို့သည် တမင်သက်သက် အဝေး၌ ညွှန်းကုန်၏၊ “ငါ့သျှင်ဒဗ္ဗ ငါတို့အား ဂိဇ္ဈကုဋ်တောင်၌ အိပ်ရာနေရာကို ခင်းပေးလော့၊
--ငါ့သျှင် ငါတို့အား ခိုးသူပစ်ချရာ ‘စောရပပါတ’ ချောက်၌ အိပ်ရာနေရာကို ခင်းပေးလော့၊ ငါ့သျှင် ငါတို့အား ဣသိဂိလိ တောင်နံပါး ကျောက်နက် (ဂူ) ၌ အိပ်ရာနေရာကို ခင်းပေးလော့၊ ငါ့သျှင် ငါတို့အား ဝေဘာရတောင်နံပါး စရည်းပင် (ဂူ) ၌ အိပ်ရာနေရာကို ခင်းပေးလော့၊ ငါ့သျှင် ငါတို့အား ယင်းတိုက်တော သပ္ပသောဏ္ဍိက ချိုင့်ဝှမ်း၌ အိပ်ရာနေရာကို ခင်းပေးလော့၊ ငါ့သျှင် ငါတို့အား ဂေါတမချောက်၌ အိပ်ရာနေရာကို ခင်းပေးလော့၊ ငါ့သျှင် ငါတို့အား တည်ပင်ရောက်သော ချောက်၌ အိပ်ရာ နေရာကို ခင်းပေးလော့၊ ငါ့သျှင့်ငါတို့ အား ကပေါတချောက်၌ အိပ်ရာနေရာကို ခင်းပေးလော့၊ ငါ့သျှင် ငါတို့အား တပေါဒါအရံ၌ အိပ်ရာနေရာ ကို ခင်းပေးလော့၊ ငါ့သျှင် ငါတို့အား ဇီဝက၏ သရက်ဥယျာဉ်၌ အိပ်ရာနေရာကို ခင်းပေးလော့၊ ငါ့သျှင် ငါတို့အား မဒ္ဒကုစ္ဆိတော၌ အိပ်ရာနေရာကို ခင်းပေးလော့”ဟု (အဝေး၌ ညွှန်းကုန်၏)။
ထိုရဟန်းတို့အား အသျှင်ဒဗ္ဗသည် တေဇောကသိုဏ်းလျှင် အာရုံရှိသော ဈာန်ကို ဝင်စား၍ တောက်ပသော လက်ညှိုးဖြင့် ရှေးမှ ရှေးမှ သွား၏။
ထိုရဟန်းတို့သည်လည်း ထိုအရောင်အလင်းဖြင့်သာလျှင် မလ္လမင်း၏သား အသျှင်ဒဗ္ဗ၏ နောက်မှ နောက်မှ လိုက်ကုန်၏။ ထိုရဟန်းတို့အား မလ္လမင်း၏သား အသျှင်ဒဗ္ဗသည် “ဤကား ညောင်စောင်း ‘ခုတင်’ တည်း၊ ဤကား အင်းပျဉ် ‘ခုံရှည်’ တည်း၊ ဤကား ဘုံလျှို ‘ဖုံ’ တည်း၊ ဤကား ခေါင်းအုံးတည်း၊ ဤကား ကျင်ကြီး (စွန့်ရာ) ဌာနတည်း၊ ဤကား ကျင်ငယ် (စွန့်ရာ) ဌာနတည်း၊ ဤကားသောက်ရေ တည်း၊ ဤကား သုံးဆောင်ရေတည်း၊ ဤကား တောင်ဝှေးတည်း၊ ဤကား ဤအချိန်၌ ဝင်ရမည်၊ ဤအချိန်၌ ထွက်ရမည် စသည်ဖြင့် ထားအပ်သော သံဃာ၏ ကတိကဝတ်တည်း”ဟု ပြောဆို၍ အိပ်ရာ နေရာကို ခင်းပေး၏။
မလ္လမင်း၏သား အသျှင်ဒဗ္ဗသည် ထို (ရဟန်း) တို့အား အိပ်ရာနေရာကို ခင်းပေးပြီးသော် ဝေဠုဝန် ကျောင်းတော်သို့သာလျှင် တစ်ဖန် ပြန်ကြွ၏။
֍ ၁၉၂
။ ထိုအခါ မေတ္တိယဘူမဇကရဟန်းတို့သည် အငယ်လည်း ဖြစ်ကုန်၏၊ ဘုန်းကံလည်း နည်း ပါးကုန်၏၊ သံဃာ၏ ယုတ်ညံ့သော အိပ်ရာနေရာတို့သည်လည်းကောင်း၊ ယုတ်ညံ့သော ဆွမ်းတို့သည်လည်းကောင်း ထိုရဟန်းတို့အား ရောက်ကုန်၏။ထိုအခါ ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ လူတို့သည် မထေရ်ဖြစ်သော ရဟန်းတို့အား အထူးပြုပြင် (စီရင်) အပ်သော ဆွမ်းကိုလည်းကောင်း၊ ထောပတ်ကိုလည်းကောင်း၊ ဆီကိုလည်းကောင်း၊ လက်သုပ်ဟင်းလျာကိုလည်းကောင်း (လှူ ခြင်းငှါ အလိုရှိကုန်၏)။ မေတ္တိယ ဘူမဇကရဟန်းတို့အား ပကတိအတိုင်းဖြစ်သော ချက်ထားတိုင်းသော ပအုံးရည် ‘ပုံးရည်'လျှင် နှစ်ခုမြောက်ဖြစ်သော ဆန်ကွဲထမင်းကို လှူကုန်၏။
ထို (မေတ္တိယဘူမဇက) ရဟန်းတို့သည် ဆွမ်းစားပြီးနောက် ဆွမ်းစားဇရပ်မှ ဖဲသွားကုန်ပြီးလတ်သော် မထေရ်ဖြစ်ကုန်သော ရဟန်းတို့ကို “ငါ့သျှင်တို့ သင်တို့အား ဆွမ်းစားဇရပ်၌ အဘယ်အရာသည် ဖြစ်သနည်း၊ ငါ့သျှင်တို့ သင်တို့အား ဆွမ်းစားဇရပ်၌ အဘယ်အရာသည် ဖြစ်သနည်း”ဟု မေးကုန်၏။ အချို့မထေရ်တို့သည် “ငါ့သျှင်တို့ ငါတို့အား ထောပတ်သည် ဖြစ်၏၊ ဆီသည် ဖြစ်၏၊ လက်သုပ် ဟင်းလျာသည် ဖြစ်၏”ဟု ပြောကုန်၏။ မေတ္တိယ ဘူမဇကရဟန်းတို့သည်ကား “ငါ့သျှင်တို့ ငါတို့အား တစ်စုံတစ်ခု (အထူး) မဖြစ်ပြီ၊ ပကတိအတိုင်းဖြစ်သော ချက်ထားတိုင်းသော ပအုံးရည်လျှင် နှစ်ခုမြောက် ရှိသော ဆန်ကွဲထမင်းသည် ဖြစ်၏”ဟု ပြောကုန်၏။
ထိုအခါ ကလျာဏဘတ္တိက ဒါယကာသည် သံဃာအား စတုက္ကဘတ်ကို နိစ္စဘတ် လှူ၏၊ ထို ဒါယကာသည် ဆွမ်းစားဇရပ်၌ သားမယားနှင့်တကွ အနီး၌ ရပ်တည်၍ လုပ်ကျွေး၏၊ အချို့ရဟန်းတို့ကို ဆွမ်းဖြင့် မေးကုန်၏၊ အချို့ရဟန်းတို့ကို ဟင်းလျာဖြင့် မေးကုန်၏၊ အချို့ရဟန်းတို့ကို ဆီဖြင့် မေးကုန်၏၊ အချို့ရဟန်းတို့ကို လက်သုပ်ဟင်းလျာဖြင့် မေးကုန်၏။
--ထိုအခါ ကလျာဏဘတ္တိက ဒါယကာ၏ ဆွမ်းကို နက်ဖြန် (သုံးဆောင်ရန်) အလို့ငှါ မေတ္တိယ ဘူမ ဇကရဟန်းတို့အား ညွှန်းအပ်၏၊ ထိုအခါ ကလျာဏဘတ္တိက သူကြွယ်သည် တစ်စုံတစ်ခုပြုဖွယ်ဖြင့် အရံ သို့ သွား၏၊ ထိုဒါယကာသည် မလ္လမင်း၏သား အသျှင်ဒဗ္ဗထံသို့ ချဉ်းကပ်၍ မလ္လမင်း၏သား အသျှင်ဒဗ္ဗ ကို ရှိခိုးပြီးလျှင် တစ်ခုသော နေရာ၌ ထိုင်ပြီးသော ကလျာဏဘတ္တိက ဒါယကာကို မလ္လမင်း၏သား အ သျှင်ဒဗ္ဗက တရားစကားဖြင့် (အကျိုးစီပွားကို) သိမြင်စေလျက် (တရားကို) ဆောက်တည်စေကာ (တရားကျင့်သုံးရန်) ထက်သန်စေ၍ ရွှင်လန်းစေပြီးဖြစ်ရကား (ကလျာဏဘတ္တိကသူကြွယ်သည်) မလ္လမင်း၏သား အသျှင်ဒဗ္ဗအား-
“အသျှင်ဘုရား အကျွန်ုပ်တို့၏ အိမ်၌ နက်ဖြန် (သုံးဆောင်ရန်) အလို့ငှါ အဘယ် (ရဟန်း) အား ဆွမ်းကို ညွှန်းအပ်ပါသနည်း”ဟု လျှောက်၏။
“ဒါယကာ သင်တို့၏ အိမ်၌ နက်ဖြန် (သုံးဆောင်ရန်) အလို့ငှါ မေတ္တိယဘူမဇကရဟန်း တို့အား ဆွမ်းကို ညွှန်းအပ်ပြီ”ဟု (ပြော၏)။
ထိုအခါ ကလျာဏဘတ္တိကသူကြွယ်သည် နှလုံးမသာ ဖြစ်လေ၏၊ “အဘယ့်ကြောင့် ရဟန်းယုတ်တို့သည် ငါတို့၏ အိမ်၌ သုံးဆောင်ကုန်လတ္တံ့နည်း”ဟု အိမ်သို့သွား၍ “ဟယ် ကျွန်မ နက်ဖြန် ဆွမ်းစားလာသော ရဟန်းတို့ကို တံခါးမုခ်၌ နေရာကို ခင်း၍ ပအုံးရည်လျှင် နှစ်ခုမြောက်သော ဆန်ကွဲ ထမင်းဖြင့် လုပ်ကျွေးလော့”ဟု စေခိုင်း၏၊ “ကောင်းပါပြီ အရှင်”ဟု ထိုကျွန်မသည် ကလျာဏဘတ္တိက သူကြွယ်အား ပြန်ကြားပြောဆို၏။
ထိုအခါ မေတ္တိယ ဘူမဇကရဟန်းတို့သည် “ငါ့သျှင်တို့ ယမန်နေ့က ငါတို့အား ကလျာဏဘတ္တိက ဒါယကာ၏ ဆွမ်းကို ညွှန်းအပ်ပြီ၊ နက်ဖြန် ငါတို့ကို ကလျာဏဘတ္တိက ဒါယကာသည် သားမယားနှင့် တကွ အနီး၌ ကပ်၍ လုပ်ကျွေးလတ္တံ့၊ အချို့ရဟန်းတို့ကို ဆွမ်းဖြင့် မေးကုန်လတ္တံ့၊ အချို့ရဟန်းတို့ကို ဟင်းလျာဖြင့် မေးကုန်လတ္တံ့၊ အချို့ရဟန်းတို့ကို ဆီဖြင့် မေးကုန်လတ္တံ့၊ အချို့ရဟန်းတို့ကို လက်သုပ် ဟင်းလျာဖြင့် မေးကုန်လတ္တံ့”ဟု ထိုမေတ္တိယ ဘူမဇကရဟန်းတို့သည် ထိုဝမ်းမြောက်ခြင်းဖြင့်သာလျှင် ညဉ့်၌ စိတ်အလိုရှိတိုင်း မအိပ် (နိုင်ကြ) ကုန်။ ထိုနောက် မေတ္တိယ ဘူမဇကရဟန်းတို့သည် နံနက်အချိန်၌ သင်္ကန်းကို ပြင်ဝတ်၍ သပိတ်သင်္ကန်းကို ယူဆောင်ကာ ကလျာဏဘတ္တိက ဒါယကာ၏ အိမ်သို့ ချဉ်းကပ်ကုန်၏။
ထိုကျွန်မသည် အဝေးမှလာသော မေတ္တိယဘူမဇကရဟန်းတို့ကို မြင်၏၊ မြင်ပြီးနောက် တံခါးမုခ်၌ နေရာကို ခင်းပေး၍ မေတ္တိယဘူမဇကရဟန်းတို့ကို “အသျှင်ဘုရားတို့ ထိုင်ကုန်လော့”ဟု လျှောက်၏။
ထိုအခါ မေတ္တိယဘူမဇကရဟန်းတို့အား “မုချ ဧကန် ဆွမ်းသည် မပြီးသေးသည်ဖြစ်၍ ငါတို့သည် တံခါးမုခ်၌ နေထိုင်ရကုန်၏”ဟု အောက်မေ့ခြင်း ဖြစ်၏။
ထိုအခါ ထိုကျွန်မသည် ပအုံးရည်လျှင် နှစ်ခုမြောက်သော ဆန်ကွဲထမင်းဖြင့် “အသျှင်ဘုရားတို့ ဘုဉ်းပေး (သုံးဆောင်) ကုန်လော့”ဟု (ကပ်လေ၏)။
“နှမ ငါတို့ကား နိစ္စဘတ် ရှိသူများတည်း”ဟု (ပြော၏)။
အသျှင်ဘုရားတို့ နိစ္စဘတ်ရှိသူများ ဖြစ်ကြသည်ဟု သိပါသည်၊ သို့ရာတွင် ယမန်နေ့ကပင် “ဟယ် ကျွန်မ နက်ဖြန် ဆွမ်းစားလာသော ရဟန်းတို့ကို တံခါးမုခ်၌ နေရာကို ခင်း၍ ပအုံးရည်လျှင် နှစ်ခုမြောက်သော ဆန်ကွဲထမင်းဖြင့် လုပ်ကျွေးလော့”ဟု အကျွန်ုပ်ကို စေခိုင်းအပ်ပါသည်။ အသျှင်ဘုရားတို့ ဘုဉ်းပေး (သုံးဆောင်) ကုန်လော့”ဟု (လျှောက်၏)။
ထိုအခါ မေတ္တိယဘူမဇကရဟန်းတို့သည် “ငါ့သျှင်တို့ ယမန်နေ့က ကလျာဏဘတ္တိက ဒါယကာသည် အရံတွင်းရှိ မလ္လမင်း၏သား ဒဗ္ဗထံသို့ လာ၏၊ ငါတို့ကို မလ္လမင်း၏သား ဒဗ္ဗသည်
--ဒါယကာ၏ အထံ၌ မုချ ဧကန် ဖျက်ဆီးအပ်ကုန်ပြီ”ဟု ထိုမေတ္တိယ ဘူမဇကရဟန်းတို့သည် ထိုနှလုံးမသာခြင်းဖြင့် သာလျှင် စိတ်အလိုရှိတိုင်း ‘စိတ်တိုင်းကျ’ မသုံးဆောင်ကြကုန်။ ထိုအခါ မေတ္တိယ ဘူမဇကရဟန်းတို့သည် ဆွမ်းစားပြီးနောက် ဆွမ်းစားဇရပ်မှ ဖဲကုန်လတ်သော် အရံသို့ သွား၍ သပိတ်သင်္ကန်းကို သိုမှီးသိမ်း ဆည်းပြီးလျှင် အရံအပ တံခါးမုခ်၌ ဒုကုဋ် အာယောဂပတ်ဖွဲ့လျက် ဆိတ်ဆိတ်နေကုန်၍ မျက်နှာမလှကုန်သည်ဖြစ်၍ ချသော ပခုံးရှိကုန်သည်ဖြစ်၍ အောက်သို့ မျက်နှာချကုန်သည်ဖြစ်၍ ကြံမှိုင်ကုန်သည်ဖြစ်၍ စကားမဆိုကုန်သည်ဖြစ်၍ နေထိုင်ကုန်၏။
ထိုအခါ မေတ္တိယာဘိက္ခုနီမသည် မေတ္တိယ ဘူမဇကရဟန်းတို့ထံသို့ ချဉ်းကပ်ပြီးနောက် မေတ္တိယ ဘူမဇကရဟန်းတို့ကို “အသျှင်တို့ ရှိခိုးပါ၏”ဟု ဆို၏။ ဤသို့ ဆိုလတ်သော် မေတ္တိယ ဘူမဇက ရဟန်းတို့သည် စကား မပြောကြကုန်။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း။ပ။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း မေတ္တိယာဘိက္ခုနီမသည် မေတ္တိယ ဘူမဇကရဟန်း တို့ကို “အသျှင်တို့ ရှိခိုးပါ၏”ဟု ဆို၏။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း မေတ္တိယ ဘူမဇကရဟန်းတို့သည် စကား မပြောကြကုန်။
အကျွန်ုပ်သည် အသျှင်တို့အား အဘယ်သို့ ပြစ်မှားမိပါသနည်း၊ အဘယ့်ကြောင့် အကျွန်ုပ်ကို အသျှင်တို့သည် စကားမပြောကုန်သနည်းဟု (မေး၏)။
နှမ ငါတို့ ဖြစ်တိုင်းဆိုအံ့၊ သင်သည် ငါတို့ကို မလ္လမင်း၏သား ဒဗ္ဗသည် ညှဉ်းဆဲအပ်သည် ဖြစ်လျက် သင်သည် လျစ်လျူရှုဘိ၏ဟု (ဆိုကြကုန်၏)။
အသျှင်တို့ အကျွန်ုပ်သည် အဘယ်ကို ပြုရပါမည်နည်းဟု (မေး၏)။
နှမ သင်သည် အကယ်၍ အလိုရှိပါမူ ယနေ့ပင် မြတ်စွာဘုရားသည် မလ္လမင်း၏သား ဒဗ္ဗကို ဖျက်ဆီးရာ၏ဟု (ဆိုကြကုန်၏)။
အသျှင်တို့ အကျွန်ုပ်သည် အဘယ်ကို ပြုရပါမည်နည်း၊ အကျွန်ုပ်သည် အဘယ်ကို ပြုခြင်းငှါ တတ်နိုင်ပါသနည်းဟု (မေး၏)။
နှမ လာလော့၊ သင်သည် မြတ်စွာဘုရားအထံသို့ ချဉ်းကပ်ပြီးနောက် မြတ်စွာဘုရားကို “အသျှင်ဘုရား ဤအမှုသည် မလျောက်ပတ်ပါ၊ မသင့်တင့်ပါ၊ အသျှင်ဘုရား အကြင်အရပ်မျက်နှာသည် ဘေးမရှိခဲ့ ပါ၊ ရန်မရှိခဲ့ပါ၊ နှိပ်စက်မှု မရှိခဲ့ပါ၊ ထိုအရပ်မျက်နှာသည် (ယခု) ဘေးရှိပါသည်၊ ရန်ရှိပါသည်၊ နှိပ်စက်မှု ရှိပါသည်၊ အကြင်အရပ်မှ လေ (တိုက်ခတ်ခြင်း) မရှိခဲ့ပါ၊ ယခု ထိုအရပ်မှ လေ (တိုက်ခတ်ခြင်း) ရှိခဲ့ပါသည်၊ ရေသည် အလျှံပြောင်ပြောင် တောက်လောင်၍ နေယောင်တကား၊ မလ္လမင်း၏သား အသျှင်ဒဗ္ဗသည် အကျွန်ုပ်ကို ဖျက်ဆီးအပ်ပါ၏”ဟု လျှောက်လော့ဟု (ဆိုကြကုန်၏)။
“အသျှင်ဘုရားတို့ ကောင်းပါပြီ”ဟု မေတ္တိယာဘိက္ခုနီမသည် မေတ္တိယ ဘူမဇကရဟန်းတို့အား စကားကို ဝန်ခံခဲ့၍ မြတ်စွာဘုရားအထံသို့ ချဉ်းကပ်ပြီးနောက် မြတ်စွာဘုရားကို ရှိခိုး၍ တစ်ခုသော နေရာ၌ ရပ်တည်၏၊ တစ်ခုသော နေရာ၌ ရပ်တည်ပြီးသော မေတ္တိယာဘိက္ခုနီမသည် မြတ်စွာဘုရားကို “အသျှင်ဘုရား ဤအမှုသည် မလျောက်ပတ်ပါ၊ မသင့်တင့်ပါ၊ အသျှင်ဘုရား အကြင်အရပ်မျက်နှာသည် ဘေးမရှိခဲ့ပါ၊ ရန်မရှိခဲ့ပါ၊ နှိပ်စက်မှု မရှိခဲ့ပါ၊ ထိုအရပ်မျက်နှာသည် (ယခု) ဘေးရှိပါသည်၊ ရန်ရှိပါသည်၊ နှိပ်စက်မှု ရှိပါသည်၊ အကြင်အရပ်မှ လေ (တိုက်ခတ်ခြင်း) မရှိခဲ့ပါ၊ (ယခု) ထိုအရပ်မှ လေ (တိုက်ခတ် ခြင်း) ရှိခဲ့ပါသည်၊ ရေသည် အလျှံပြောင်ပြောင် တောက်လောင်၍ နေယောင်တကား၊ မလ္လမင်း၏သား အသျှင်ဒဗ္ဗသည် အကျွန်ုပ်ကို ဖျက်ဆီးပါ၏”ဟု လျှောက်၏။
֍ ၁၉၃
။ ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် ဤအကြောင်းအရာကြောင့် ရဟန်းသံဃာကို စည်းဝေးစေပြီး လျှင် မလ္လမင်း၏သား အသျှင်ဒဗ္ဗကို- --“ဒဗ္ဗ သင်သည် ဤဘိက္ခုနီမ ပြောသကဲ့သို့ ဤသို့သဘောရှိသော ဖျက်ဆီးမှုကို ပြုမိသည်ဟု အမှတ်ရ၏လော”ဟု စိစစ်မေးမြန်းတော်မူ၏။
အသျှင်ဘုရား အကျွန်ုပ်သည် မြတ်စွာဘုရား သိတော်မူသည့်အတိုင်းပင် ဖြစ်ပါသည်ဘုရားဟု (လျှောက်၏)။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း။ပ။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း မလ္လမင်း၏သား အသျှင်ဒဗ္ဗကို “ဒဗ္ဗ သင်သည် ဤဘိက္ခုနီမ ပြောသကဲ့သို့ ဤသို့သဘောရှိသော ဖျက်ဆီးမှုကို ပြုမိသည်ဟူ၍ အမှတ်ရ၏လော”ဟု မေးတော်မူ၏။
အသျှင်ဘုရား အကျွန်ုပ်သည် မြတ်စွာဘုရား သိတော်မူသည့်အတိုင်းပင် ဖြစ်ပါသည်ဘုရားဟု (လျှောက်၏)။
“ဒဗ္ဗ ပညာရှိတို့သည် ဤသို့ မဖြေရှင်းကြကုန်၊ အကယ်၍ သင်သည် ပြုအပ်သည် ဖြစ်အံ့၊ ပြု အပ်ပါ၏ဟု လျှောက်ဆိုလော့၊ အကယ်၍ သင်သည် မပြုအပ်သည် ဖြစ်အံ့၊ မပြုအပ်ပါဟု လျှောက်ဆိုလော့”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
အသျှင်ဘုရား အကျွန်ု်ပ်သည် မွေးသည့်အခါမှ စ၍ အိပ်မက်မျှဖြင့်လည်း မေထုန်အကျင့်ကို ပြုကျင့် မှီဝဲမိသည်ဟု မသိပါ၊ နိုးသော တပည့်တော်သည် အဘယ်ဆိုဖွယ်ရာ ရှိပါတော့အံ့နည်းဟု (လျှောက်၏)။
ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် ရဟန်းတို့ကို ‘ရဟန်းတို့ သို့ဖြစ်လျှင် မေတ္တိယာဘိက္ခုနီမအား (အသွင် ကို) ဖျက်ဆီးကြကုန်လော့၊ ဤ(ခိုင်းသော) ရဟန်းတို့ကိုလည်း မေးမြန်းစိစစ်ကုန်လော့’ဟု မိန့်တော်မူ၏။
မြတ်စွာဘုရားသည် ဤစကားကို မိန့်တော်မူပြီးလျှင် နေရာမှ ထ၍ ကျောင်းသို့ ဝင်တော်မူ၏။
ထိုအခါ ထိုရဟန်းတို့သည် မေတ္တိယာဘိက္ခုနီမအား (အသွင်ကို) ဖျက်ဆီးကြကုန်၏။ ထိုအခါ မေတ္တိယ ဘူမဇကရဟန်းတို့သည် ထိုရဟန်းတို့အား-
“ငါ့သျှင်တို့ မေတ္တိယာဘိက္ခုနီမကို မဖျက်ဆီးကြပါကုန်လင့်၊ ထိုဘိက္ခုနီမသည် တစ်စုံတစ်ခု ပြစ်မှားသည် မဟုတ်ပါ၊ အမျက်ထွက်ကုန်သော နှလုံးမသာကုန်သော (သာသနာတော်မှ) ရွေ့လျောစေလိုကုန်သော ငါတို့သည်သာ ထိုဘိက္ခုနီမကို တိုက်တွန်းကြကုန်၏”ဟု ပြောဆိုကြကုန်၏။
ငါ့သျှင်တို့ သင်တို့သည် မလ္လမင်း၏သား အသျှင်ဒဗ္ဗကို အခြေအမြစ်မရှိသော ပါရာဇိကအာပတ်ဖြင့် စွပ်စွဲ ဖျက်ဆီးကြကုန်သလောဟု (မေးကြကုန်၏)။
ငါ့သျှင်တို့ မှန်ပေသည်ဟု (ပြန်ပြောကြကုန်၏)။
အလိုနည်းသော ရဟန်းတို့သည် “မေတ္တိယဘူမဇကရဟန်းတို့သည် မလ္လမင်း၏သား အသျှင်ဒဗ္ဗကို အခြေ အမြစ်မရှိသော ပါရာဇိကအာပတ်ဖြင့် အဘယ့်ကြောင့် စွပ်စွဲဖျက်ဆီးကြကုန်ဘိသနည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြပြောဆိုကြကုန်၏။ ထိုအခါ ထိုရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
“ရဟန်းတို့ မေတ္တိယ ဘူမဇကရဟန်းတို့သည် မလ္လမင်း၏သား ဒဗ္ဗကို အခြေအမြစ်မရှိသော ပါရာဇိ ကအာပတ်ဖြင့် စွပ်စွဲ ဖျက်ဆီးကြကုန်၏ဟူသည် မှန်သလော”ဟု စိစစ် မေးမြန်းတော်မူ၏။
မှန်ပါသည် မြတ်စွာဘုရားဟု (လျှောက်ကြကုန်၏)။ပ။ ကဲ့ရဲ့တော်မူ၍။ပ။ တရားစကားကို ဟော တော်မူပြီးလျှင် ရဟန်းတို့ကို-
--ရဟန်းတို့ သို့ဖြစ်လျှင် သံဃာသည် သတိပြန့်ပြောခြင်းသို့ ရောက်သော မလ္လမင်း၏သား ဒဗ္ဗအား သတိဝိနည်းကို ပေးလော့။ ရဟန်းတို့ ဤသို့ ပေးရမည်။
ရဟန်းတို့ မလ္လမင်း၏သား ထိုဒဗ္ဗသည် သံဃာသို့ ချဉ်းကပ်၍ လက်ဝဲတစ်ဖက် ပခုံးထက်၌ ဧကသီကို စံပယ်တင်၍ မထေရ်ကြီးရဟန်းတို့၏ ခြေတို့ကို ရှိခိုး၍ ဆောင့်ကြောင့်ထိုင်လျက် လက်အုပ်ချီ ပြီးလျှင်-
“အသျှင်ဘုရားတို့ အကျွန်ုပ်ကို ဤမေတ္တိယ ဘူမဇကရဟန်းတို့သည် အခြေအမြစ်မရှိသော သီလပျက်စီးခြင်းဖြင့် စွပ်စွဲ ဖျက်ဆီးကုန်၏၊ အသျှင်ဘုရားတို့ သတိပြန့်ပြောခြင်းသို့ ရောက်သော ထိုအကျွန်ုပ်သည် သံဃာအား သတိဝိနည်းကို တောင်းပါ၏”ဟု ဆိုရမည်။ နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းရမည်၊ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းရမည်။
“အသျှင်ဘုရားတို့ အကျွန်ုပ်ကို ဤမေတ္တိယ ဘူမဇကရဟန်းတို့သည် အခြေအမြစ်မရှိသော သီလပျက်စီးခြင်းဖြင့် စွပ်စွဲဖျက်ဆီးကုန်၏၊ အသျှင်ဘုရားတို့ သတိပြန့်ပြောခြင်းသို့ ရောက်သော ထိုအကျွန်ုပ်သည် သံဃာအား သတိဝိနည်းကို တောင်းပါ၏”ဟု ဆိုရမည်။ ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာကို သိစေရမည်-
֍ ၁၉၄
။ “အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤမေတ္တိယ ဘူမဇကရဟန်းတို့သည် မလ္လမင်း၏သား အသျှင်ဒဗ္ဗကို အခြေအမြစ်မရှိသော သီလ ပျက်စီးခြင်းဖြင့် စွပ်စွဲဖျက်ဆီးကုန်၏၊ သတိပြန့်ပြောခြင်းသို့ ရောက်သော မလ္လမင်း၏သား အသျှင်ဒဗ္ဗသည် သံဃာအား သတိဝိနည်းကို တောင်း၏၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ သံဃာသည် သတိပြန့်ပြောခြင်းသို့ ရောက်သော မလ္လမင်း၏သား အသျှင်ဒဗ္ဗအား သတိဝိနည်းကို ပေးရာ၏၊ ဤကား သိစေခြင်းတည်း။အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤမေတ္တိယ ဘူမဇက ရဟန်းတို့သည် မလ္လမင်း၏သား အသျှင်ဒဗ္ဗကို အခြေအမြစ်မရှိသော သီလပျက်စီးခြင်းဖြင့် စွပ်စွဲဖျက်ဆီးကုန်၏၊ သတိပြန့်ပြောခြင်းသို့ ရောက်သော မလ္လမင်း၏သား အသျှင်ဒဗ္ဗသည် သံဃာ အား သတိဝိနည်းကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် သတိပြန့်ပြောခြင်းသို့ ရောက်သော မလ္လမင်း၏ သား အသျှင်ဒဗ္ဗအား သတိဝိနည်းကို ပေး၏၊ သတိပြန့်ပြောခြင်းသို့ ရောက်သော မလ္လမင်း၏ သား အသျှင်ဒဗ္ဗအား သတိဝိနည်းပေးခြင်းကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်းရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ်နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်းမရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။ပ။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်း ကို ပြောကြားပါ၏။
အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤမေတ္တိယ ဘူမဇကရဟန်းတို့သည် မလ္လမင်း၏သား အသျှင်ဒဗ္ဗကို အခြေအမြစ်မရှိသော သီလပျက်စီးခြင်းဖြင့် စွပ်စွဲဖျက်ဆီးကုန်၏၊ သတိပြန့်ပြောခြင်းသို့ ရောက်သော မလ္လမင်း၏သား အသျှင်ဒဗ္ဗသည် သံဃာ အား သတိဝိနည်းကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် သတိပြန့်ပြောခြင်းသို့ ရောက်သော မလ္လမင်း၏ သား အသျှင်ဒဗ္ဗအား သတိဝိနည်းကို ပေး၏၊ သတိပြန့်ပြောခြင်းသို့ ရောက်သော မလ္လမင်း၏ သား အသျှင်ဒဗ္ဗအား သတိဝိနည်းပေးခြင်းကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်းရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ်နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်းမရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
သံဃာသည် သတိပြန့်ပြောခြင်းသို့ ရောက်သော မလ္လမင်း၏သား အသျှင်ဒဗ္ဗအား သတိ ဝိနည်းကို ပေးအပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထို့ကြောင့် ဆိတ်ဆိတ်နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ်နေသဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့် အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်ဟု (သိစေရမည်ဟု မိန့်တော်မူ၏)။
--֍ ၁၉၅
။ ရဟန်းတို့ တရားနှင့် လျော်သော သတိဝိနည်းပေးခြင်းတို့သည် ဤငါးပါးတို့တည်း။ရဟန်းသည် စင်ကြယ်၏၊ အာပတ်မသင့်။
ထိုရဟန်းကို စွပ်လည်း စွပ်စွဲကုန်၏။
တောင်းလည်း တောင်း၏။
ထိုရဟန်းအား သံဃာသည် သတိဝိနည်းကို ပေး၏။
ဟုတ်မှန်သော သဘောဖြင့် ညီညွတ်သဖြင့် သတိဝိနည်းကို ပေး၏။
ရဟန်းတို့ တရားနှင့် လျော်သော သတိဝိနည်းပေးခြင်းတို့သည် ဤငါးပါးတို့တည်းဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--၃-အမူဠှဝိနည်း
֍ ၁၉၆
။ ထိုအခါ ဂဂ္ဂရဟန်းသည် ရူးသွပ်၍ စိတ်ဖောက်ပြန်သဖြင့် ရဟန်းတို့၏ အမူအရာ မဟုတ်သည်တို့ကို များစွာ လွန်ကျူးကျင့်ကြံ၏၊ (နှုတ်ဖြင့်လည်း) ပြော၏။ (ကိုယ်ဖြင့်လည်း) ပြုမူ၏။ရဟန်းတို့သည် ဂဂ္ဂရဟန်းကို ရူးသွပ်၍ ဖောက်ပြန်သဖြင့် လွန်ကျူးကျင့်ကြံခြင်းကြောင့်-
“အသျှင်သည် ဤသို့သဘောရှိသော အာပတ်သို့ ရောက်သည်ကို အောက်မေ့လော့”ဟု အာပတ်ဖြင့်စောဒနာကုန်၏။ ထိုဂဂ္ဂရဟန်းသည်-
“ငါ့သျှင်တို့ အကျွန်ုပ်သည် ရူးသွပ်၍ စိတ်ဖောက်ပြန်သဖြင့် ရဟန်းတို့၏ အမူအရာ မဟုတ်သည်တို့ကို များစွာ လွန်ကျူးကျင့်ကြံ၏၊ (နှုတ်ဖြင့်လည်း) ပြော၏။ (ကိုယ်ဖြင့်လည်း) ပြုမူ၏။ အကျွန်ုပ်သည် ထိုလွန်ကျူးကျင့်ကြံခြင်းကို မအောက်မေ့နိုင်ပါ၊ အကျွန်ုပ်သည် တွေဝေသဖြင့် ထို လွန်ကျူးကျင့်ကြံခြင်းကို ပြုမိပါသည်”ဟု ဆို၏။
ဤသို့ ပြောဆိုလတ်သော်လည်း ထိုဂဂ္ဂရဟန်းကို “အသျှင်သည် ဤသို့ သဘောရှိသော အာပတ်သို့ ရောက်သည်ကို အောက်မေ့လော့”ဟု စောဒနာကုန်သည်သာတည်း။ အလိုနည်းသော ရဟန်းတို့သည်-
“ရဟန်းတို့သည် ဂဂ္ဂရဟန်းကို ရူးသွပ်၍ စိတ်ဖောက်ပြန်သဖြင့် လွန်ကျူးကျင့်ကြံခြင်းကြောင့် အသျှင်သည် ဤသို့သဘောရှိသော အာပတ်သို့ ရောက်သည်ကို အောက်မေ့လော့’ဟု အဘယ့်ကြောင့် အာပတ်ဖြင့် စောဒနာကုန်ဘိသနည်း၊ ထိုဂဂ္ဂရဟန်းသည်-
ငါ့သျှင်တို့ အကျွန်ုပ်သည် ရူးသွပ်၍ စိတ်ဖောက်ပြန်သဖြင့် ရဟန်းတို့၏ အမူအရာ မဟုတ်သည်တို့ကို များစွာ လွန်ကျူးကျင့်ကြံ၏၊ (နှုတ်ဖြင့်လည်း) ပြော၏၊ (ကိုယ်ဖြင့်လည်း) ပြုမူ၏၊ ‘အကျွန်ုပ်သည် ထိုလွန်ကျူးကျင့်ကြံသည်ကို မအောက်မေ့နိုင်ပါ၊ အကျွန်ုပ်သည် တွေဝေသဖြင့် ထို လွန်ကျူးကျင့်ကြံခြင်းကို ပြုမိပါသည်’ဟု ဆို၏။ ဤသို့ ပြောဆိုအပ်သော်လည်း ထိုဂဂ္ဂရဟန်းကို-
'အသျှင်သည် ဤသို့သဘောရှိသော အာပတ်သို့ ရောက်သည်ကို အောက်မေ့လော့’ဟု စောဒနာကုန်သည်သာတည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။
ထိုအခါ ထိုရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ မှန်သလော။ပ။ မှန်ပါသည် မြတ်စွာဘုရားဟု လျှောက်ကြကုန်၏။ပ။ ကဲ့ရဲ့တော်မူ၏။ပ။ တရားစကားကို ဟောတော်မူပြီးလျှင် ရဟန်းတို့ကို-
ရဟန်းတို့ သို့ဖြစ်လျှင် သံဃာသည် အလွန်တွေဝေသော ဂဂ္ဂရဟန်းအား အလွန်တွေဝေသော ဝိနည်းကိုပေးလော့၊ ရဟန်းတို့ ဤသို့ ပေးရမည်၊ ရဟန်းတို့ ထိုဂဂ္ဂရဟန်းသည် သံဃာသို့ ချဉ်းကပ်၍ လက်ဝဲတစ်ဖက် ပခုံးထက်၌ ဧကသီကို စံပယ်တင်၍ မထေရ်ကြီးရဟန်းတို့၏ ခြေတို့ကို ရှိခိုး၍ ဆောင့်ကြောင့်ထိုင်လျက် လက်အုပ်ချီပြီးလျှင်-
“အသျှင်ဘုရားတို့ ထိုအကျွန်ုပ်သည် ရူးသွပ်၍ စိတ်ဖောက်ပြန်သဖြင့် ရဟန်းတို့၏ အမူအရာ မဟုတ်သည်တို့ကို များစွာ လွန်ကျူးကျင့်ကြံ၏၊ (နှုတ်ဖြင့်လည်း) ပြော၏။ (ကိုယ်ဖြင့်လည်း) ပြုမူ၏။ အကျွန်ုပ်ကို ရဟန်းတို့သည် ရူးသွပ်၍ စိတ်ဖောက်ပြန်သဖြင့် လွန်ကျူး၍ ကျင့်ကြံခြင်းကြောင့် ‘အသျှင်သည် ဤသို့သဘောရှိသော အာပတ်သို့ ရောက်သည်ကို အောက်မေ့လော့’ဟု အာပတ်ဖြင့် စောဒနာကုန်၏၊ ထိုရဟန်းတို့ကို အကျွန်ုပ်သည်-
--“ငါ့သျှင်တို့ အကျွန်ုပ်သည် ရူးသွပ်၍ စိတ်ဖောက်ပြန်သဖြင့် ရဟန်းတို့၏ အမူအရာမဟုတ်သည်တို့ကို များစွာ လွန်ကျူးကျင့်ကြံ၏၊ (နှုတ်ဖြင့်လည်း) ပြော၏။ (ကိုယ်ဖြင့်လည်း) ပြုမူ၏၊ အကျွန်ုပ်သည် လွန်ကျူးကျင့်ကြံသည်ကို မအောက်မေ့နိုင်ပါ၊ အကျွန်ုပ်သည် တွေဝေသဖြင့် ထိုလွန် ကျူးခြင်းကို ပြုမိပါသည်’ဟု ဆို၏၊ ဤသို့ ပြောဆိုအပ်သော်လည်း အကျွန်ုပ်ကို စောဒကရဟန်းတို့သည် ‘အသျှင်သည် ဤသို့ သဘောရှိသော အာပတ်သို့ ရောက်သည်ကို အောက်မေ့လော့’ဟု စောဒနာကုန်သည်သာတည်း။ အသျှင်ဘုရားတို့ ထိုအကျွန်ုပ်သည် အလွန်တွေဝေသည်ဖြစ်၍ သံဃာအား အလွန်တွေဝေသော ဝိနည်းကို တောင်းပါ၏”ဟု လျှောက်ရမည်။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းရမည်၊ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းရမည်။
“အသျှင်ဘုရားတို့ အကျွန်ုပ်သည် ရူးသွပ်၍ စိတ်ဖောက်ပြန်သဖြင့် ရဟန်းတို့၏ အမူအရာ မဟုတ်သည်တို့ကို များစွာ လွန်ကျူးကျင့်ကြံ၏၊ (နှုတ်ဖြင့်လည်း) ပြော၏၊ (ကိုယ်ဖြင့်လည်း) ပြုမူ၏၊ အကျွန်ုပ်ကို ရဟန်းတို့သည် ရူးသွပ်၍ စိတ်ဖောက်ပြန်သဖြင့် လွန်ကျူးကျင့်ကြံခြင်းကြောင့် ‘အသျှင်သည် ဤသို့ သဘောရှိသော အာပတ်သို့ ရောက်သည်ကို အောက်မေ့လော့’ဟု အာပတ်ဖြင့် စောဒနာကုန်၏။
ထိုရဟန်းတို့ကို အကျွန်ုပ်သည် ‘ငါ့သျှင်တို့ အကျွန်ုပ်သည် ရူးသွပ်၍ စိတ်ဖောက်ပြန်သဖြင့် ထို ရဟန်းတို့၏ အမူအရာ မဟုတ်သည်တို့ကို များစွာ လွန်ကျူးကျင့်ကြံ၏၊ (နှုတ်ဖြင့်လည်း) ပြော၏၊ (ကိုယ်ဖြင့်လည်း) ပြုမူ၏၊ အကျွန်ုပ်သည် ထိုလွန်ကျူး၍ ကျင့်ကြံသည်ကို မအောက်မေ့နိုင်ပါ၊ အကျွန်ုပ်သည် တွေဝေသဖြင့် ထိုလွန်ကျူးကျင့်ကြံခြင်းကို ပြုမိပါ၏’ဟု ဆို၏။
ဤသို့ ဆိုသော်လည်း၊ အကျွန်ုပ်ကို စောဒကရဟန်းတို့သည် ‘အသျှင်သည် ဤသို့ သဘောရှိသော အာပတ်သို့ ရောက်သည်ကို အောက်မေ့လော့’ဟု စောဒနာကုန်သည်သာတည်း။
အသျှင်ဘုရားတို့ ထိုအကျွန်ုပ်သည် အလွန်တွေဝေသည်ဖြစ်၍ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း သံဃာကို အလွန်တွေဝေသော ဝိနည်းကို တောင်းပါ၏”ဟု လျှောက်ရမည်။
ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာကို သိစေရမည်-
֍ ၁၉၇
။ “အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤဂဂ္ဂ ရဟန်းသည် ရူးသွပ်၍ စိတ်ဖောက်ပြန်သဖြင့် ရဟန်းတို့၏ အမူအရာ မဟုတ်သည်တို့ကို များစွာ လွန်ကျူး ကျင့်ကြံ၏၊ (နှုတ်ဖြင့်လည်း) ပြော၏၊ (ကိုယ်ဖြင့်လည်း) ပြုမူ၏၊ ရဟန်းတို့သည် ဂဂ္ဂ ရဟန်းကို ရူးသွပ်၍ စိတ်ဖောက်ပြန်သဖြင့် လွန်ကျူးကျင့်ကြံခြင်းကြောင့် ‘အသျှင်သည် ဤသို့ သဘောရှိသော အာပတ်သို့ ရောက်သည်ကို အောက်မေ့လော့’ဟု အာပတ်ဖြင့် စောဒနာကုန်၏၊ ထိုဂဂ္ဂရဟန်းသည် ‘ငါ့သျှင်တို့ အကျွန်ုပ်သည် ရူးသွပ်၍ စိတ်ဖောက်ပြန်သဖြင့် ရဟန်းတို့၏ အမူ အရာ မဟုတ်သည်တို့ကို များစွာ လွန်ကျူးကျင့်ကြံ၏၊ (နှုတ်ဖြင့်လည်း) ပြော၏၊ (ကိုယ်ဖြင့်လည်း) ပြုမူ၏၊ အကျွန်ုပ်သည် ထိုလွန်ကျူးကျင့် ကြံသည်ကို မအောက်မေ့နိုင်ပါ၊ ‘သတိမရပါ’၊ အကျွန်ုပ်သည် တွေဝေသဖြင့် ထိုလွန်ကျူးကျင့်ကြံခြင်းကို ပြုမိပါ၏’ဟု ဆို၏။ဤသို့ ဆိုအပ်သော်လည်း ဂဂ္ဂရဟန်းကို စောဒကရဟန်းတို့သည် ‘အသျှင်သည် ဤသို့ သဘောရှိသော အာပတ်သို့ ရောက်သည်ကို အောက်မေ့လော့’ဟု စောဒနာကုန်သည်သာတည်း။
ထိုဂဂ္ဂရဟန်းသည် အလွန်တွေဝေသည်ဖြစ်၍ သံဃာကို အလွန်တွေဝေသော ဝိနည်းကို တောင်း၏၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ သံဃာသည် အလွန်တွေဝေသော ဂဂ္ဂရဟန်းအား အလွန်တွေဝေသော ဝိနည်းကို ပေးရာ၏၊ ဤကား သိစေခြင်းတည်း။
--အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤဂဂ္ဂရဟန်းသည် ရူးသွပ်၍ စိတ်ဖောက်ပြန်သဖြင့် ရဟန်းတို့၏ အမူအရာ မဟုတ်သည်တို့ကို များစွာ လွန်ကျူး ကျင့်ကြံ၏၊ (နှုတ်ဖြင့်လည်း) ပြော၏၊ (ကိုယ်ဖြင့်လည်း) ပြုမူ၏၊ ရဟန်းတို့သည် ဂဂ္ဂရဟန်းကို ရူးသွပ်၍ စိတ်ဖောက်ပြန်သဖြင့် လွန်ကျူးကျင့်ကြံခြင်းကြောင့် ‘အသျှင်သည် ဤသို့သဘောရှိသော အာပတ်သို့ ရောက်သည်ကို အောက်မေ့လော့’ဟု အာပတ်ဖြင့် စောဒနာကုန်သည်သာတည်း၊ ထို ဂဂ္ဂရဟန်းသည် ‘ငါ့သျှင်တို့ အကျွန်ုပ်သည် ရူးသွပ်၍ စိတ်ဖောက်ပြန်သဖြင့် ရဟန်းတို့၏ အမူအရာ မဟုတ်သည်တို့ကို များစွာ လွန်ကျူးကျင့် ကြံ၏၊ (နှုတ်ဖြင့်လည်း) ပြော၏။ (ကိုယ်ဖြင့်လည်း) ပြုမူ၏၊ အကျွန်ုပ်သည် ထိုလွန်ကျူးကျင့်ကြံသည်ကို မအောက်မေ့နိုင်ပါ၊ ‘သတိမရပါ’၊ အကျွန်ုပ်သည် တွေဝေသဖြင့် ထိုလွန်ကျူး ကျင့်ကြံခြင်းကို ပြုမိပါသည်’ဟု ဆို၏။ ဤသို့ ဆိုအပ်သော်လည်း ဂဂ္ဂရဟန်းကို စောဒကရဟန်းတို့သည် ‘အသျှင်သည် ဤသို့ သဘော ရှိသော အာပတ်သို့ ရောက်သည်ကို့အောက်မေ့လော့’ဟု စောဒနာကုန်သည်သာတည်း။ ထိုဂဂ္ဂရဟန်းသည် အလွန် တွေဝေသည်ဖြစ်၍ သံဃာကို အလွန်တွေဝေသော ဝိနည်းကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် အလွန် တွေဝေသော ဂဂ္ဂရဟန်းအား အလွန်တွေဝေသော ဝိနည်းကို ပေး၏၊ အလွန် တွေဝေသော ဂဂ္ဂရဟန်းအား အလွန်တွေဝေသော ဝိနည်းပေးခြင်းကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်းရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ်နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း မရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။ပ။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။ပ။
သံဃာသည် အလွန်တွေဝေသော ဂဂ္ဂရဟန်းအား အလွန်တွေဝေသော ဝိနည်းကို ပေးအပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်းရှိ၏၊ ထို့ကြောင့် ဆိတ်ဆိတ် နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ်နေသဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့် အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်ဟု (သိစေရမည်ဟု မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၁၉၈
။ ရဟန်းတို့ တရားနှင့် မလျော်သော အလွန်တွေဝေသော ‘အမူဠှ’ ဝိနည်းပေးခြင်းတို့သည် ဤသုံးပါးတို့တည်း။ တရားနှင့် လျော်သော အလွန်တွေဝေသော ‘အမူဠှ’ ဝိနည်းပေးခြင်းတို့သည် ဤသုံးပါးတို့တည်း။တရားနှင့် မလျော်သော အလွန်တွေဝေသော ‘အမူဠှ’ ဝိနည်းပေးခြင်းသုံးပါးတို့သည် အဘယ်တို့ နည်း။
ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ အာပတ်သင့်သော ရဟန်းကို သံဃာက ဖြစ်စေ ပုဂ္ဂိုလ်အများတို့က ဖြစ်စေ ပုဂ္ဂိုလ်တစ်ယောက်က ဖြစ်စေ “အသျှင်သည် ဤသို့သဘောရှိသော အာပတ်သို့ ရောက်သည်ကို အောက်မေ့လော့”ဟု စောဒနာ၏။
ထိုရဟန်းသည် အောက်မေ့လျက်သာလျှင် “ငါ့သျှင်တို့ အကျွန်ုပ်သည် ဤသို့သဘောရှိသော အာပတ်သို့ ရောက်သည်ကို မအောက်မေ့မိပါ”ဟု ပြောဆို၏၊ ထိုရဟန်းအား သံဃာသည် အလွန် တွေဝေသော ‘အမူဠှ’ ဝိနည်းကို ပေး၏၊ တရားနှင့် မလျော်သော အလွန်တွေဝေသော ‘အမူဠှ’ ဝိနည်းကို ပေးခြင်းဖြစ်၏။
ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ အာပတ်သင့်သော ရဟန်းကို သံဃာက ဖြစ်စေ ပုဂ္ဂိုလ်အများတို့က ဖြစ်စေ ပုဂ္ဂိုလ်တစ်ယောက်က ဖြစ်စေ “အသျှင်သည် ဤသို့သဘောရှိသော အာပတ်သို ရောက်သည်ကို အောက်မေ့လော့”ဟု စောဒနာ၏။
ထိုရဟန်းသည် အောက်မေ့လျက်သာလျှင် “ငါ့သျှင်တို့ အကျွန်ုပ်သည် အိပ်မက်၌ကဲ့သို့ အောက်မေ့၏”ဟု ပြောဆို၏။ ထိုရဟန်းအား သံဃာသည် အလွန်တွေဝေသော ‘အမူဠှ’ ဝိနည်းကို ပေး၏၊ တရားနှင့် မလျော်သော အလွန်တွေဝေသော ‘အမူဠှ’ ဝိနည်းကို ပေးခြင်းဖြစ်၏။
--ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ အာပတ်သင့်သော ရဟန်းကို သံဃာက ဖြစ်စေ ပုဂ္ဂိုလ်အများတို့က ဖြစ်စေ ပုဂ္ဂိုလ်တစ်ယောက်က ဖြစ်စေ “အသျှင်သည် ဤသို့သဘောရှိသော အာပတ်သို့ ရောက်သည်ကို အောက်မေ့လော့”ဟု စောဒနာ၏။
ထိုရဟန်းသည် “ငါသည်လည်း ဤသို့ ပြု၏၊ သင်တို့သည်လည်း ဤသို့ ပြုကုန်လော့၊ ငါ့အားလည်း ဤအမှုသည် အပ်၏၊ သင်တို့အားလည်း ဤအမှုသည် အပ်၏”ဟု မရူးဘဲ ရူးကျွန်ယောင်ပြု၏။
ထိုရဟန်းအား သံဃာသည် အလွန်တွေဝေသော ‘အမူဠှ’ ဝိနည်းကို ပေး၏၊ တရားနှင့် မလျော်သော ‘အမူဠ’ ဝိနည်းကို ပေးခြင်းဖြစ်၏။
ဤသုံးပါးတို့ကား တရားနှင့် မလျော်သော အလွန်တွေဝေသော ‘အမူဠှ’ ဝိနည်းပေးခြင်းတို့တည်း။
֍ ၁၉၉
။ တရားနှင့် လျော်သော အလွန်တွေဝေသော ‘အမူဠှ’ ဝိနည်းပေးခြင်း သုံးပါးတို့သည် အဘယ်တို့နည်း။ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် ရူးသွပ်၍ စိတ်ဖောက်ပြန်သဖြင့် ရဟန်းတို့၏ အမူအရာ့မဟုတ်သည်တို့ကို များစွာ လွန်ကျူး ကျင့်ကြံ၏၊ (နှုတ်ဖြင့်လည်း) ပြော၏၊ (ကိုယ်ဖြင့်လည်း) ပြုမူ၏။
ထိုရဟန်းကို သံဃာက ဖြစ်စေ ပုဂ္ဂိုလ်အများတို့က ဖြစ်စေ ပုဂ္ဂိုလ်တစ်ယောက်က ဖြစ်စေ “အသျှင်သည် ဤသို့သဘောရှိသော အာပတ်သို့ ရောက်သည်ကို အောက်မေ့လော့”ဟု စောဒနာ၏။
ထိုရဟန်းသည် မအောက်မေ့မိသည်ဖြစ်၍သာလျှင် “ငါ့သျှင်တို့ အကျွန်ုပ်သည် ဤသို့ သဘောရှိသော အာပတ်သို့ ရောက်သည်ကို မအောက်မေ့မိပါ”ဟု ပြောဆို၏၊ ထိုရဟန်းအား သံဃာသည် အလွန် တွေဝေသော ‘အမူဠှ’ ဝိနည်းကို ပေး၏၊ တရားနှင့် လျော်သော အလွန်တွေဝေသော ‘အမူဠှ’ ဝိနည်းကို ပေးခြင်းဖြစ်၏။
ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် ရူးသွပ်၍ စိတ်ဖောက်ပြန်သဖြင့် ရဟန်းတို့၏ အမူအရာ မဟုတ်သည်တို့ကို များစွာ လွန်ကျူး ကျင့်ကြံ၏၊ (နှုတ်ဖြင့်လည်း) ပြော၏၊ (ကိုယ်ဖြင့်လည်း) ပြုမူ၏။
ထိုရဟန်းကို သံဃာက ဖြစ်စေ ပုဂ္ဂိုလ်အများတို့က ဖြစ်စေ ပုဂ္ဂိုလ်တစ်ယောက်က ဖြစ်စေ “အသျှင်သည် ဤသို့ သဘောရှိသော အာပတ်သို့ ရောက်သည်ကို အောက်မေ့လော့”ဟု စောဒနာ၏။
ထိုရဟန်းသည် မအောက်မေ့မိသည်ဖြစ်၍သာလျှင် “ငါ့သျှင်တို့ အိပ်မက်၌ကဲ့သို့ အောက်မေ့၏”ဟု ပြောဆို၏။
ထိုရဟန်းအား သံဃာသည် အလွန်တွေဝေသော ‘အမူဠှ’ ဝိနည်းကို ပေး၏၊ တရားနှင့်လျော်သော အလွန်တွေဝေသော ‘အမူဠှ’ ဝိနည်းကို ပေးခြင်းဖြစ်၏။
ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် ရူးသွပ်၍ စိတ်ဖောက်ပြန်သဖြင့် ရဟန်းတို့၏ အမူအရာ မဟုတ်သည်တို့ကို များစွာ လွန်ကျူး ကျင့်ကြံ၏၊ (နှုတ်ဖြင့်လည်း) ပြော၏၊ (ကိုယ်ဖြင့်လည်း) ပြုမူ၏။
ထိုရဟန်းကို သံဃာက ဖြစ်စေ ပုဂ္ဂိုလ်အများတို့က ဖြစ်စေ ပုဂ္ဂိုလ်တစ်ယောက်က ဖြစ်စေ “အသျှင်သည် ဤသို့ သဘောရှိသော အာပတ်သို့ ရောက်သည်ကို အောက်မေ့လော့”ဟု စောဒနာ၏။
ထိုရဟန်းသည် “ငါသည်လည်း ဤသို့ ပြု၏၊ သင်တို့သည်လည်း ဤသို့ ပြုကုန်လော့၊ ငါ့အားလည်း ဤအမှုသည် အပ်၏၊ သင်တို့အားလည်း ဤအမှုသည် အပ်၏”ဟု ရူးလျက် ရူးကျွန်ယောင်ပြု၏။
--ထိုရဟန်းအား သံဃာသည် အလွန်တွေဝေသော ‘အမူဠှ’ ဝိနည်းကိုပေး၏၊ တရားနှင့်လျော်သော အလွန်တွေဝေသော ‘အမူဠှ’ ဝိနည်းကိုပေးခြင်းဖြစ်၏။
ဤသုံးပါးတို့သည်ကား တရားနှင့် လျော်သော အလွန်တွေဝေသော ‘အမူဠှ’ ဝိနည်းကို ပေးခြင်းတို့ တည်းဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--၄-ပဋိညာတကရဏ
֍ ၂၀၀
။ ထိုအခါ၌ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် ရဟန်းတို့အား ဝန်မခံဘဲ ကံတို့ကို ပြုကြကုန်၏၊ ခြိမ်း ခြောက်မှု ‘တဇ္ဇနီယ’ ကံ၊ အမြဲမှီနေမှု ‘နိယဿ’ ကံ၊ နှင်ထုတ်မှု ‘ပဗ္ဗာဇနီယ’ ကံ၊ အောက်မေ့စေမှု ‘ပဋိသာ ရဏီယ’ ကံ၊ (အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့်) နှင်ထုတ်မှု ‘ဥက္ခေပနီယ’ ကံတို့ကို ပြုကုန်၏။အလိုနည်းသော ရဟန်းတို့သည် “ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် ရဟန်းတို့အား ဝန်မခံဘဲ အဘယ့်ကြောင့် ခြိမ်းခြောက်မှု ‘တဇ္ဇနီယ’ ကံ၊ အမြဲမှီနေမှု ‘နိယဿ’ ကံ၊ နှင်ထုတ်မှု ‘ပဗ္ဗာဇနီယ’ ကံ၊ အောက်မေ့စေမှု ‘ပဋိသာ ရဏီယ’ ကံ၊ (အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့်) နှင်ထုတ်မှု ‘ဥက္ခေပနီယ’ ကံတို့ကို ပြုကုန်ဘိသနည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။
ထိုအခါ ထိုရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ မှန်သလော။ပ။ မှန်ပါသည် မြတ်စွာဘုရားဟု လျှောက်ကြကုန်၏။ပ။ ကဲ့ရဲ့တော်မူ၍။ပ။ တရားစကားကို ဟောတော်မူပြီးလျှင် ရဟန်းတို့ကို-
ရဟန်းတို့ ရဟန်းတို့အား ဝန်မခံဘဲ ခြိမ်းခြောက်မှု ‘တဇ္ဇနီယ’ ကံ၊ အမြဲမှီနေမှု ‘နိယဿ’ ကံ၊ နှင်ထုတ်မှု့'ပဗ္ဗာဇနီယ’ ကံ၊ အောက်မေ့စေမှု ‘ပဋိသာရဏီယ’ ကံ၊ (အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့်) နှင်ထုတ်မှု ‘ဥက္ခေပနီယ’ ကံတို့ကို မပြုအပ်၊ ပြုသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏ဟု မိန့်တော်မူ၏။
֍ ၂၀၁
။ ရဟန်းတို့ ဝန်ခံတိုင်း ပြုခြင်းသည် ဤသို့ တရားနှင့် မလျော်၊ ဤသို့ တရားနှင့် လျော်၏။ ရဟန်းတို့ ဝန်ခံတိုင်း ပြုခြင်းသည် အဘယ့်သို့ တရားနှင့် မလျော်သနည်း။ရဟန်းသည် ပါရာဇိကသို့ ရောက်၏၊ ထိုရဟန်းကို သံဃာကဖြစ်စေ ပုဂ္ဂိုလ်အများတို့ကဖြစ်စေ ပုဂ္ဂိုလ်တစ်ယောက်ကဖြစ်စေ “အသျှင်သည် ပါရာဇိကသို့ ရောက်၏”ဟု စောဒနာ၏၊ ထိုရဟန်းသည် “ငါ့သျှင်တို့ အကျွန်ုပ်သည် ပါရာဇိကသို့ မရောက်၊ သံဃာဒိသိသ်သို့ ရောက်၏”ဟု ဆို၏၊ ထိုရဟန်းကို သံဃာသည် သံဃာဒိသိသ်ဖြင့် ဆုံးဖြတ်အံ့၊ တရားနှင့် မလျော်သော ဝန်ခံတိုင်း ပြု ခြင်းဖြစ်၏။
ရဟန်းသည် ပါရာဇိကသို့ ရောက်၏၊ ထိုရဟန်းကို သံဃာကဖြစ်စေ ပုဂ္ဂိုလ်အများတို့ကဖြစ်စေ ပုဂ္ဂိုလ်တစ်ယောက်ကဖြစ်စေ “အသျှင်သည် ပါရာဇိကသို့ ရောက်၏”ဟု စောဒနာ၏၊ ထိုရဟန်းသည် “ငါ့သျှင်တို့ အကျွန်ုပ်သည် ပါရာဇိကသို့ မရောက်၊ ထုလ္လစ္စဉ်းသို့။ပ။ ပါစိတ်သို့။ပ။ ပါဋိဒေသနီသို့။ပ။ ဒုက္ကဋ်သို့။ပ။ ဒုဗ္ဘာသီသို့ ရောက်၏”ဟု ပြောဆို၏။ ထိုရဟန်းကို သံဃာသည် ဒုဗ္ဘာသီဖြင့် ဆုံးဖြတ်အံ့၊ တရားနှင့် မလျော်သော ဝန်ခံတိုင်း ပြုခြင်းဖြစ်၏။
ရဟန်းသည် သံဃာဒိသိသ်သို့။ပ။ ထုလ္လစ္စဉ်းသို့။ပ။ ပါစိတ်သို့။ပ။ ပါဋိဒေသနီသို့။ပ။ ဒုက္ကဋ်သို့။ပ။ ဒုဗ္ဘာသီသို့ ရောက်၏၊ ထိုရဟန်းကို သံဃာကဖြစ်စေ ပုဂ္ဂိုလ်အများတို့ကဖြစ်စေ ပုဂ္ဂိုလ်တစ်ယောက် ကဖြစ်စေ “အသျှင်သည် ဒုဗ္ဘာသီသို့ ရောက်၏”ဟု စောဒနာ၏။
ထိုရဟန်းသည် “ငါ့သျှင်တို့ အကျွန်ုပ်သည် ဒုဗ္ဘာသီသို့ မရောက်၊ ပါရာဇိကသို့ ရောက်၏”ဟု ပြောဆို၏၊ ထိုရဟန်းကို သံဃာသည် ပါရာဇိကဖြင့် ဆုံးဖြတ်အံ့၊ တရားနှင့် မလျော်သော ဝန်ခံတိုင်း ပြုခြင်း ဖြစ်၏။
--ရဟန်းသည် ဒုဗ္ဘာသီအာပတ်သို့ ရောက်၏၊ ထိုရဟန်းကို သံဃာက ဖြစ်စေ ပုဂ္ဂိုလ်အများတို့က ဖြစ်စေ ပုဂ္ဂိုလ်တစ်ယောက်ကဖြစ်စေ “အသျှင်သည် ဒုဗ္ဘာသီသို့ ရောက်၏”ဟု စောဒနာ၏၊ ထိုရဟန်းသည် “ငါ့သျှင်တို့ အကျွန်ုပ်သည် ဒုဗ္ဘာသီသို့ မရောက်၊ သံဃာဒိသိသ်သို့။ပ။ ထုလ္လစ္စဉ်းသို့။ပ။ ပါစိတ်သို့။ပ။ ပါဋိဒေသနီသို့။ပ။ ဒုက္ကဋ်သို့ ရောက်၏”ဟု ပြောဆို၏။ ထိုရဟန်းကို သံဃာသည် ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဖြင့် ဆုံးဖြတ်အံ့၊ တရားနှင့် မလျော်သော ဝန်ခံတိုင်း ပြုခြင်းဖြစ်၏။
ရဟန်းတို့ ဤသို့လျှင် တရားနှင့် မလျော်သော ဝန်ခံတိုင်း ပြု ခြင်းဖြစ်၏။
ရဟန်းတို့ ဝန်ခံတိုင်း ပြုခြင်းသည် အဘယ်သို့ တရားနှင့် လျော်သနည်း၊ ရဟန်းသည် ပါရာဇိက သို့ ရောက်၏၊ ထိုရဟန်းကို သံဃာကဖြစ်စေ ပုဂ္ဂိုလ်အများတို့ကဖြစ်စေ ပုဂ္ဂိုလ်တစ်ယောက်ဖြစ်စေ “အသျှင်သည် ပါရာဇိကသို့ရောက်၏”ဟု စောဒနာ၏၊ ထိုရဟန်းသည် “ငါ့သျှင်တို့ မှန်၏။ ပါရာဇိကသို့ ရောက်၏”ဟု ပြောဆို၏။ ထိုရဟန်းကို သံဃာသည် ပါရာဇိကဖြင့် ဆုံးဖြတ်အံ့၊ တရားနှင့် လျော်သော ဝန်ခံတိုင်း ပြုခြင်းဖြစ်၏။
ရဟန်းသည် သံဃာဒိသိသ်သို့။ပ။ ထုလ္လစ္စဉ်းသို့။ပ။ ပါစိတ်သို့။ပ။ ပါဋိဒေသနီသို့။ပ။ ဒုက္ကဋ်သို့။ပ။ ဒုဗ္ဘာသီသို့ ရောက်၏၊ ထိုရဟန်းကို သံဃာကဖြစ်စေ ပုဂ္ဂိုလ်အများတို့ကဖြစ်စေ ပုဂ္ဂိုလ်တစ်ယောက်က ဖြစ်စေ “အသျှင်သည် ဒုဗ္ဘာသီသို့ ရောက်၏”ဟု စောဒနာ၏။ ထိုရဟန်းသည် “ငါ့သျှင်တို့ မှန်၏၊ ဒုဗ္ဘာသီ သို့ ရောက်၏”ဟု ပြောဆို၏။ ထိုရဟန်းကို သံဃာသည် ဒုဗ္ဘာသီဖြင့် ဆုံးဖြတ်အံ့၊ တရားနှင့် လျော်သော ဝန်ခံတိုင်း ပြုခြင်းဖြစ်၏။
ရဟန်းတို့ ဤသို့လျှင် တရားနှင့် လျော်သော ဝန်ခံတိုင်းပြုခြင်းသည် ဖြစ်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--၅-ယေဘုယျသိကာ
֍ ၂၀၂
။ ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် သံဃာ့အလယ်၌ မျက်ကွယ်မျက်မှောက် ငြင်းခုံလျက် ဆန့်ကျင်ဘက်ပြောကြား စကားများခြင်းသို့ ရောက်သည့်ပြင် နှုတ်လှံထိုး၍လည်း နေကုန်၏၊ ထိုအဓိကရုဏ်းကို မငြိမ်း စေနိုင်ကြကုန်။ မြတ်စွာဘုရားအား ထိုအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ရဟန်းတို့ ဤသို့ သဘောရှိသော အဓိကရုဏ်းကို ဓမ္မဝါဒီများရာလိုက်၍ပြုသော ‘ယေဘုယျသိက’ ဝိနည်းကံဖြင့် ငြိမ်းစေရန် ခွင့်ပြုတော်မူ၏။
ဆန္ဒာဂတိသို့ မလိုက်။
ဒေါသာဂတိသို့ မလိုက်။
မောဟာဂတိသို့ မလိုက်။
ဘယာဂတိသို့ မလိုက်။
စာရေးတံမဲယူပြီး မယူသေးကိုလည်း သိတတ်၏၊ ဤအင်္ဂါငါးပါးတို့နှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းကို စာရေးတံမဲပေးရဟန်းဟု သမုတ်ရမည်။
ရဟန်းတို့ ဤသို့ သမုတ်ရမည်၊ ရှေးဦးစွာ ရဟန်းကို တောင်းပန်ရမည်၊ တောင်းပန်ပြီးနောက် ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာကို သိစေရမည်-
֍ ၂၀၃
။ အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ သံဃာသည် ဤမည်သော ရဟန်းကို စာရေးတံမဲပေး ရဟန်းဟု သမုတ်ရာ၏၊ ဤကား သိစေခြင်းတည်း။အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤမည်သော ရဟန်းကို စာရေးတံမဲပေး ရဟန်းဟု သမုတ်၏၊ ဤမည်သော ရဟန်းကို စာရေးတံမဲပေး ရဟန်းဟု သမုတ်ခြင်းကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်းရှိ၏ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ်နေရာ၏၊ အကြင် အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်းမရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
သံဃာသည် ဤမည်သော ရဟန်းကို စာရေးတံမဲပေး ရဟန်းဟု သမုတ်အပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏ ထို့ကြောင့် ဆိတ်ဆိတ်နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ်နေသဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့် အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်ဟု (သိစေရမည်ဟု မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၂၀၄
။ ရဟန်းတို့ တရားနှင့် မလျော်သော စာရေးတံမဲယူခြင်းတို့သည် ဆယ်မျိုးတို့တည်း၊ တရား နှင့်လျော်သော စာရေးတံမဲယူခြင်းတို့သည် ဆယ်မျိုးတို့တည်း။တရားနှင့် မလျော်သော စာရေးတံမဲယူခြင်း ဆယ်မျိုးတို့သည် အဘယ်တို့နည်း။
အဓိကရုဏ်းသည် သေးငယ်လည်း သေးငယ်၏ ‘ငြင်းခုံကာမျှလည်း ဖြစ်၏’၊ နှစ်ကြိမ် သုံးကြိမ် ဆုံးဖြတ်ပြီးလည်း မဟုတ်၊ နှစ်ကြိမ် သုံးကြိမ် အမှုသည် ရဟန်းတို့ကို အောက်မေ့စေအပ်, တစ်ပါးသော ရဟန်းတို့ကို အောက်မေ့စေအပ်သည်လည်း မဟုတ်၊ “အဓမ္မဝါဒီ ‘မတရားပြောသူ'တို့ အလွန်များကုန်၏”ဟု သိ၏၊ အဓမ္မဝါဒီတို့ အလွန်များတန်ကုန်ရာ၏ဟု သိ၏၊ “သံဃာကွဲလိမ့်မည်”ဟု သိ၏၊ သံဃာ ကွဲတန်ရာ၏ဟု သိ၏။ မတရားသဖြင့် စာရေးတံမဲကို ယူကုန်၏၊ တကွဲတပြားစီ မဲကို ယူကုန်၏၊ (မိမိတို့) အယူအဆအတိုင်း မဲကို မယူကုန်။ ဤသည်တို့ကား တရားနှင့် မလျော်သော စာရေးတံမဲယူခြင်း ဆယ်မျိုးတို့တည်း။
--တရားနှင့် လျော်သော စာရေးတံမဲယူခြင်း ဆယ်မျိုးတို့သည် အဘယ်တို့နည်း။
အဓိကရုဏ်းသည် သေးလည်း မသေးငယ်၊ နှစ်ကြိမ် သုံးကြိမ် ဆုံးဖြတ်ပြီးလည်း ဖြစ်၏၊ နှစ်ကြိမ် သုံးကြိမ် အမှုသည် ရဟန်းတို့ကို အောက်မေ့စေအပ်, တစ်ပါးသော ရဟန်းတို့ကိုလည်း အောက်မေ့စေ အပ်၏၊ “ဓမ္မဝါဒီ ‘တရားအတိုင်းပြောသူ'တို့ အလွန်များကုန်၏”ဟု သိ၏၊ ဓမ္မ္မဝါဒီ အလွန်များတန်ကုန် ရာ၏ဟု သိ၏၊ “သံဃာ မကွဲမည်ကို” သိ၏၊ သံဃာ မကွဲတန်ရာ၏ဟု သိ၏၊ တရားသဖြင့် စာရေးတံမဲ့ကို ယူကုန်၏၊ ညီညွတ်စွာ (စာရေးတံမဲကို) ယူကုန်၏၊ (မိမိတို့) အယူအဆအတိုင်း စာရေးတံမဲကို ယူကုန်၏။ ဤသည်တို့ကား တရားနှင့်လျော်သော စာရေးတံမဲယူခြင်း ဆယ်မျိုးတို့တည်းဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--၆-တဿပါပိယသိကာ
֍ ၂၀၅
။ ထိုအခါ ဥပဝါဠရဟန်းသည် သံဃာအလယ်၌ အာပတ်ဖြင့် မေးမြန်းစစ်ဆေးအပ်သည်ရှိသော် ပယ်ပြီးနောက် ဝန်ခံ၏၊ ဝန်ခံပြီးနောက် ပယ်၏၊ အဖျင်းဖျင်းပြောဆို၏ ‘အကြောင်းတစ်ခုဖြင့် အကြောင်း တစ်ခုကို ဖုံးကွယ်၏’၊ သိလျက် မဟုတ်မမှန်သည်ကို ပြောဆို၏။အလိုနည်းသော ရဟန်းတို့သည် “ဥပဝါဠရဟန်းသည် သံဃာအလယ်၌ အာပတ်ဖြင့် မေးမြန်း စစ်ဆေးအပ်သည်ရှိသော် အဘယ့်ကြောင့် ပယ်ပြီးနောက် ဝန်ခံဘိသနည်း၊ ဝန်ခံပြီးနောက် ပယ်ဘိသ နည်း၊ အဖျင်းဖျင်းပြောဆိုဘိသနည်း ‘အကြောင်းတစ်ခုဖြင့် အကြောင်းတစ်ခုကို ဖုံးကွယ်ဘိသနည်း’၊ သိလျက် မဟုတ်မမှန်သည်ကို ပြောဆိုဘိသနည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။
ထိုအခါ ထိုရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ မှန်သလော။ပ။ မှန်ပါသည် မြတ်စွာဘုရားဟု (လျှောက်ကြကုန်၏)။ပ။ ကဲ့ရဲ့တော်မူ၍။ပ။ တရားစကားကို ဟောတော်မူပြီးလျှင် ရဟန်းတို့ကို -
ရဟန်းတို့ သို့ဖြစ်လျှင် သံဃာသည် ဥပဝါဠရဟန်းအား တဿပါပိယသိကကံ ‘အထူးယုတ်မာသော ထိုပုဂ္ဂိုလ်အား ပြုထိုက်သော အမှု'ကို ပြုလော့။
ရဟန်းတို့ ဤသို့ ပြုရမည်။
ရှေးဦးစွာ ဥပဝါဠရဟန်းကို စောဒနာရမည်၊ စောဒနာပြီးနောက် အောက်မေ့စေရမည်၊ အောက်မေ့ စေပြီးနောက် အာပတ်သို့ တင်ရမည်၊ အာပတ်သို့ တင်ပြီးနောက် ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာကို သိစေရမည်-
֍ ၂၀၆
။ အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤဥပဝါဠ ရဟန်းသည် သံဃာအလယ်၌ အာပတ်ဖြင့် မေးမြန်းစစ်ဆေးအပ်သည်ရှိသော် ပယ်ပြီးနောက် ဝန်ခံ၏၊ ဝန်ခံပြီးနောက် ပယ်၏၊ အဖျင်းဖျင်းပြောဆို၏ ‘အကြောင်းတစ်ခုဖြင့် အကြောင်းတစ်ခုကို ဖုံးကွယ်၏’၊ သိလျက် မဟုတ် မမှန်သည်ကို ပြောဆို၏၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ သံဃာသည် ဥပဝါဠရဟန်းအား တဿပါပိယသိကကံ ‘အထူးယုတ်မာသော ထိုပုဂ္ဂိုလ်အား ပြုအပ်သော အမှု'ကို ပြုရာ၏၊ ဤကား သိစေခြင်းတည်း။အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤဥပဝါဠ ရဟန်းသည် သံဃာ့အလယ်၌ အာပတ်ဖြင့် မေးမြန်းစစ်ဆေးအပ်သည်ရှိသော် ပယ်ပြီးနောက် ဝန်ခံ၏၊ ဝန်ခံပြီးနောက် ပယ်၏၊ အဖျင်းဖျင်းပြောဆို၏ ‘အကြောင်းတစ်ခုဖြင့် အကြောင်းတစ်ခုကို ဖုံးကွယ်၏’၊ သိလျက် မဟုတ်မမှန်သည်ကို ပြောဆို၏၊ သံဃာသည် ဥပဝါဠရဟန်းအား တဿပါပိယသိကကံ ‘အထူးယုတ်မာသော ထိုပုဂ္ဂိုလ်အား ပြုအပ်သော အမှု'ကို ပြု၏။
ဥပဝါဠ ရဟန်းအား တဿပါပိယသိကကံ ‘အထူးယုတ်မာသော ထိုပုဂ္ဂိုလ်အား ပြုအပ်သော အမှု’ ပြုခြင်းကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်းရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ်နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း မရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
--နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။ပ။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။ပ။
သံဃာသည် ဥပဝါဠရဟန်းအား တဿပါပိယသိကကံ ‘အထူးယုတ်မာသော ထိုပုဂ္ဂိုလ်အား ပြုအပ်သောအမှု'ကို ပြုအပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထို့ကြောင့် ဆိတ်ဆိတ်နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ်နေသဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့် အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်”ဟု (သိစေရမည်ဟု မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၂၀၇
။ ရဟန်းတို့ တရားနှင့် လျော်သော တဿပါပိယသိကကံ ပြု ခြင်းတို့သည် ဤငါးပါးတို့ တည်း။ မစင်ကြယ်သော အကျင့်ရှိ၏၊ မရှက်တတ်၊ စွပ်စွဲခြင်းခံရ၏၊ ထိုရဟန်းအား သံဃာသည် တဿ ပါပိယသိကကံကို ပြု၏၊ တရားအတိုင်း ညီညွတ်သဖြင့် တဿပါပိယသိကကံကို ပြု၏။ ရဟန်းတို့ တရားနှင့် လျော်သော တဿပါပိယသိကကံ ပြု ခြင်းတို့သည် ဤငါးပါးတို့တည်း။အဓမ္မကံ တစ်ဆယ့်နှစ်မျိုး
֍ ၂၀၈
။ ရဟန်းတို့ အင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော တဿပါပိယသိကကံသည် မတရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် မညီညွတ်သောကံ မကောင်းသဖြင့် ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ မျက်ကွယ်၌ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မမေး မမြန်းဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း၊ ဝန်မခံဘဲ ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။ မတရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ မညီမညွတ် တကွဲတပြားစီ ဖြစ်လျက် ပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော တဿပါပိယသိကကံသည် မတရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် မညီညွတ်သောကံ မကောင်းသဖြင့် ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။ဓမ္မကံ တစ်ဆယ့်နှစ်မျိုး
֍ ၂၀၉
။ ရဟန်းတို့ အင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော တဿပါပိယသိကကံသည် တရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် ညီညွတ်သောကံ ကောင်းစွာ ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။မျက်မှောက်၌ ပြုလုပ်ခြင်း၊ မေးမြန်း၍ ပြုလုပ်ခြင်း၊ ဝန်ခံ၍ ပြုလုပ်ခြင်း။ပ။ တရားသဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း၊ ညီညွတ်သဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော တဿပါပိယသိက ကံသည် တရားသောကံ ဝိနည်းနှင့် ညီညွတ်သောကံ ကောင်းစွာ ပြေငြိမ်းသောကံ ဖြစ်၏။
--ပြုလိုကပြုရာသောကံခြောက်မျိုး
֍ ၂၁၀
။ ရဟန်းတို့ အင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား သံဃာသည် တဿပါပိယသိကကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။မျက်ကွယ် မျက်မှောက် ငြင်းခုံလျက် ဆန့်ကျင်ဘက်ပြောကြား စကားများ၍ သံဃာ၌ အဓိကရုဏ်းကိုလည်း ပြုလုပ်တတ်၏၊ မိုက်မဲ မလိမ္မာ အာပတ်များပြား အပိုင်းအခြားမရှိ၊ မလျော်မလျောက်ပတ်သော လူသူဆက်ဆံရေးတို့ ဖြင့် လူတို့နှင့် ရောယှက်နေ၏။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်း အား သံဃာသည် တဿပါပိယသိကကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ (၁)
ရဟန်းတို့ အခြားအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအားလည်း သံဃာသည် တဿပါပိယသိက ကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ လွန်မြတ်သော သီလအရာ၌ သီလပျက်စီး၏၊ လွန်မြတ်သော အကျင့်အရာ၌ အကျင့် ပျက်စီး၏၊ လွန်မြတ်သော အယူဝါဒအရာ၌ အယူဝါဒပျက်စီး၏။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့်။ပ။ (၂)
ရဟန်းတို့ အခြား။ပ။ မြတ်စွာဘုရား၏ ကျေးဇူးမဲ့ကို ပြောဆို၏၊ တရားတော်၏ ကျေးဇူးမဲ့ကို ပြောဆို၏၊ သံဃာတော်၏ ကျေးဇူးမဲ့ကို ပြောဆို၏၊ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါသုံးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်း အား သံဃာသည် တဿပါပိယသိကကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ (၃)
ရဟန်းတို့ ရဟန်းသုံးမျိုးတို့အား သံဃာသည် တဿပါပိယသိကကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် မျက်ကွယ်။ပ။ သံဃာ၌ အဓိကရုဏ်းကိုလည်း ပြုလုပ်တတ်၏၊ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် မိုက်မဲ မလိမ္မာ အာပတ်များပြား အပိုင်းအခြားမရှိသူ ဖြစ်၏၊ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် မလျော် မလျောက်ပတ်သော လူသူဆက်ဆံရေးတို့ ဖြင့် လူတို့နှင့် ရောယှက်နေ၏။ ရဟန်းတို့ ဤရဟန်းသုံးမျိုးတို့အားသံဃာသည် တဿပါပိယသိကကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ (၄)
ရဟန်းတို့ အခြား။ပ။ ရဟန်းသုံးမျိုးတို့အားလည်း သံဃာသည် တဿပါပိယသိကကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် လွန်မြတ်သော သီလအရာ၌ သီလပျက်စီး၏၊ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် လွန် မြတ်သော အကျင့်အရာ၌ အကျင့်ပျက်စီး၏၊ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် လွန်မြတ်သော အယူဝါဒအရာ၌ အယူ ဝါဒပျက်စီး၏။ ရဟန်းတို့ ဤရဟန်းသုံးမျိုးအား။ပ။ (၅)
ရဟန်းတို့အခြား။ပ။ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် မြတ်စွာဘုရား၏ ကျေးဇူးမဲ့ကို ပြောဆို၏၊ ရဟန်း တစ်မျိုးသည် တရားတော်၏ ကျေးဇူးမဲ့ကို ပြောဆို၏၊ ရဟန်းတစ်မျိုးသည် သံဃာတော်၏ ကျေးဇူးမဲ့ကို ပြောဆို၏၊ ရဟန်းတို့ ဤရဟန်းသုံးမျိုးတို့အား သံဃာသည် တဿပါပိယသိကကံကို ပြုလိုက ပြုရာ၏။ (၆)
တစ်ဆယ့်ရှစ်ပါးသော ကျင့်ဝတ်
֍ ၂၁၁
။ ရဟန်းတို့ တဿပါပိယသိကကံ အပြုခံရသော ရဟန်းသည် ကောင်းစွာ ကျင့်ရမည်။ ဤဆိုလတ္တံ့သည်ကား ထိုသို့ကျင့်ရာ၌ ကောင်းစွာ ပြုကျင့်ရာသော ကျင့်ဝတ်တည်း၊ (ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာ ပြုလုပ်၍) ပဉ္စင်းခံမပေးရ၊ နိဿရည်း မပေးရ၊ သာမဏေကို မလုပ်ကျွေး မပြုစုစေရ၊ ရဟန်းမိန်းမတို့အား ဆုံးမရန် သမုတ်ခြင်းကို မသာယာရ၊ သမုတ်ခံရသော်လည်း မဆုံးမရ။ပ။ ရဟန်းတို့နှင့် မရောယှက်ရ၊ ဤဆိုအပ်ခဲ့ပြီးသည်ကား ကောင်းစွာကျင့်ရာသော ကျင့်ဝတ်တည်း၊ ထိုအခါ ဥပဝါဠ ရဟန်းအား တဿ ပါပိယသိကကံကို ပြုလေ၏။ --၇-တိဏဝတ္ထာရက
֍ ၂၁၂
။ ထိုအခါ၌ မျက်ကွယ်မျက်မှောက် ငြင်းခုံလျက် ဆန့်ကျင်ဘက် ပြောကြားခြင်းသို့ ရောက်၍နေကြသော ရဟန်းတို့သည် ရဟန်းတို့၏ အမူအရာ မဟုတ်သည်တို့ကို များစွာ လွန်ကျူး ကျင့်ကြံကုန်၏၊ (နှုတ်ဖြင့်လည်း) ပြောကုန်၏၊ (ကိုယ်ဖြင့်လည်း) အားထုတ် ပြုမူကုန်၏။ထိုအခါ ထိုရဟန်းတို့အား “မျက်ကွယ်မျက်မှောက် ငြင်းခုံလျက် ဆန့်ကျင်ဘက် ပြောကြား စကား များခြင်းသို့ ရောက်၍နေကြသော ငါတို့သည် ရဟန်းတို့၏ အမူအရာ မဟုတ်သည်တို့ကို များစွာလွန်ကျူး ကျင့်ကြံကုန်၏၊ (နှုတ်ဖြင့်လည်း) ပြောကုန်၏၊ (ကိုယ်ဖြင့်လည်း) ပြုမူကုန်၏။
ငါတို့သည် ဤအာပတ်တို့ကို အချင်းချင်း ကုစားစေကုန်ငြားအံ့၊ ထိုအဓိကရုဏ်းသည် ကြမ်းတမ်း ရုန့်ရင်း သံဃာကွဲပြားခြင်းငှါ ဖြစ်တန်ရာ၏၊ ငါတို့သည် အဘယ်သို့ ကျင့်ရပါမည်နည်း”ဟု အကြံဖြစ်၏။
မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ မျက်ကွယ်မျက်မှောက် ငြင်းခုံလျက် ဆန့်ကျင်ဘက်ပြောကြား စကားများခြင်းသို့ ရောက်၍ နေကြသော ရဟန်းတို့သည် ရဟန်းတို့၏ အမူအရာ မဟုတ်သည်တို့ကို များစွာ လွန်ကျူး ကျင့်ကြံကုန်၏၊ (နှုတ်ဖြင့်လည်း) ပြောကုန်၏၊ (ကိုယ်ဖြင့်လည်း) ပြုမူကုန်၏။
ထိုသို့ ဖြစ်ရာ၌ ရဟန်းတို့အား “မျက်ကွယ်မျက်မှောက် ငြင်းခုံလျက် ဆန့်ကျင်ဘက်ပြောကြား စကားများခြင်းသို့ရောက်၍ နေကြသော ငါတို့သည် ရဟန်းတို့၏ အမူအရာ မဟုတ်သည်တို့ကို များစွာ လွန်ကျူး ကျင့်ကြံကုန်၏၊ (နှုတ်ဖြင့်လည်း) ပြောကုန်၏၊ (ကိုယ်ဖြင့်လည်း) ပြုမူကုန်၏။ ငါတို့သည် ဤအာပတ်တို့ကို အချင်းချင်း ကုစားစေကုန်ငြားအံ့၊ ထိုအဓိကရုဏ်းသည် ကြမ်းတမ်းရုန့်ရင်း သံဃာကွဲ ပြားခြင်းငှါ ဖြစ်တန်ရာ၏”ဟု အကြံဖြစ်ခဲ့လျှင် ရဟန်းတို့ ဤသို့သော အဓိကရုဏ်းကို တိဏဝတ္ထာရက ‘မြက်ဖြင့် ဖုံးဖိခြင်းနှင့် တူသော’ ဝိနည်းကံဖြင့် ပြေငြိမ်းစေရန် ခွင့်ပြုတော်မူ၏။
ရဟန်းတို့ ဤသို့ ပြေငြိမ်းစေရမည်၊ ရဟန်းတို့အားလုံးတို့သည်ပင် တစ်ပေါင်းတည်း စည်းဝေးရ မည်၊ စည်းဝေးပြီးနောက် ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာကို သိစေရမည်-
“အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ မျက်ကွယ်မျက် မှောက် ငြင်းခုံလျက် ဆန့်ကျင်ဘက်ပြောကြား စကားများခြင်းသို့ရောက်၍ နေကြသော အကျွန်ုပ်တို့သည် ရဟန်းတို့၏ အမူအရာမဟုတ်သည်တို့ကို များစွာ လွန်ကျူးကျင့်ကြံကုန်၏၊ (နှုတ်ဖြင့်လည်း) ပြောကုန်၏၊ (ကိုယ်ဖြင့်လည်း) ပြုမူကုန်၏။ အကျွန်ုပ်တို့သည် ဤအာပတ်တို့ကို အချင်းချင်း ကုစားစေကုန်ငြားအံ့၊ ထိုအဓိကရုဏ်းသည် ကြမ်းတမ်းရုန့်ရင်း သံဃာကွဲပြားခြင်းငှါ ဖြစ်တန်ရာ၏၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ ဤအဓိ ကရုဏ်းကို ရုန့်ရင်းကြမ်းတမ်းသော အာပတ်, လူတို့နှင့် ရောယှက်ရာ၌ သင့်သော အာပတ်တို့ကို ချန်ထား၍ တိဏဝတ္ထာရက ‘မြက်ဖြင့် ဖုံးဖိခြင်းနှင့် တူသော’ ဝိနည်းကံဖြင့် ပြေငြိမ်းစေရာ၏”ဟု (သိစေရမည်)။
တစ်ဖက်အသင်းဝင် ရဟန်းတို့တွင် ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် မိမိပါဝင်သော အသင်းကို သိစေရမည်-
အသျှင်တို့ “အသျှင်တို့သည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူကုန်လော့၊ မျက်ကွယ်မျက် မှောက် ငြင်းခုံလျက် ဆန့်ကျင်ဘက်ပြောကြား စကားများခြင်းသို့ ရောက်၍ နေကြသော အကျွန်ုပ်တို့သည် ရဟန်းတို့၏ အမူအရာမဟုတ်သည်တို့ကို များစွာ လွန်ကျူး ကျင့်ကြံကုန်၏၊
--(နှုတ်ဖြင့်လည်း) ပြောကုန်၏၊ (ကိုယ်ဖြင့်လည်း) ပြုမူကုန်၏။ အကျွန်ုပ်တို့သည် ဤအာပတ်တို့ကို အချင်း ချင်း ကုစားစေကုန်ငြားအံ့၊ ထိုအဓိကရုဏ်းသည် ကြမ်းတမ်းရုန့်ရင်း သံဃာကွဲပြားခြင်းငှါ ဖြစ်တန် ရာ၏၊ အသျှင်တို့အား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ အကျွန်ုပ်သည် အသျှင်တို့၏ အာပတ်ကိုလည်းကောင်း၊ အကျွန်ုပ်၏ အာပတ်ကိုလည်းကောင်း၊ အသျှင်တို့၏ အကျိုးငှါလည်းကောင်း၊ သံဃာအလယ်၌ ရုန့်ရင်းကြမ်းတမ်းသော အာပတ်, လူတို့နှင့် ရောယှက် ရာ၌ သင့်သော အာပတ်တို့ကို ချန်ထား၍ တိဏဝတ္ထာရက ‘မြက်ဖြင့် ဖုံးဖိခြင်းနှင့် တူသော’ ကံဖြင့် ပြောကြားပါအံ့”ဟု (သိစေရမည်)။
ထို့နောက် တခြားတစ်ဖက် အသင်းဝင်ရဟန်းတို့တွင် ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် မိမိပါဝင်သော အသင်းကို သိစေရမည်-
“အသျှင်တို့ အသျှင်တို့သည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူကုန်လော့၊ မျက်ကွယ်မျက် မှောက် ငြင်းခုံလျက် ဆန့်ကျင်ဘက်ပြောကြား စကားများခြင်းသို့ ရောက်၍ နေကြသော အကျွန်ုပ်တို့သည် ရဟန်းတို့၏ အမူအရာမဟုတ်သည်တို့ကို များစွာ လွန်ကျူး ကျင့်ကြံကုန်၏၊ (နှုတ်ဖြင့်လည်း) ပြောကုန်၏၊ (ကိုယ်ဖြင့်လည်း) ပြုမူကုန်၏။ အကျွန်ုပ်တို့သည် ဤအာပတ်တို့ကို အချင်း ချင်းကုစားစေကုန်ငြားအံ့၊ ထိုအဓိကရုဏ်းသည် ကြမ်းတမ်းရုန့်ရင်းသံဃာကွဲပြားခြင်းငှါ ဖြစ်တန် ရာ၏၊ အသျှင်တို့အား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ အကျွန်ုပ်သည် အသျှင်တို့၏ အာပတ်ကိုလည်းကောင်း၊ အကျွန်ုပ်၏ အာပတ်ကိုလည်းကောင်း၊ အသျှင်တို့၏ အကျိုးငှါလည်းကောင်း၊ အကျွန်ုပ်၏ အကျိုးငှါလည်းကောင်း သံဃာအလယ်၌ ရုန့်ရင်းကြမ်းတမ်းသော အာပတ်, လူတို့နှင့် ရောယှက်ရာ၌ သင့်သော အာပတ်တို့ကို ချန်ထား၍ တိဏဝတ္ထာရက ‘မြက်ဖြင့် ဖုံးဖိခြင်းနှင့် တူသော’ ဝိနည်းကံဖြင့်ပြောကြားပါအံ့”ဟု (သိစေရမည်)။
֍ ၂၁၃
။ ထို့နောက် တခြားတစ်ဖက် အသင်းဝင်ရဟန်းတို့တွင် ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာကို သိစေရမည်-“အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ မျက်ကွယ်မျက် မှောက် ငြင်းခုံလျက် ဆန့်ကျင်ဘက်ပြောကြား စကားများခြင်းသို့ ရောက်၍ နေကြသော အကျွန်ုပ်တို့သည် ရဟန်းတို့၏ အမူအရာမဟုတ်သည်တို့ကို များစွာ လွန်ကျူး ကျင့်ကြံကုန်၏၊ (နှုတ်ဖြင့်လည်း)့ပြောကုန်၏၊ (ကိုယ်ဖြင့်လည်း) ပြုမူကုန်၏။ အကျွန်ုပ်တို့သည် ဤအာပတ်တို့ကို အချင်းချင်း ကုစားစေကုန်ငြားအံ့၊ ထိုအဓိကရုဏ်းသည် ကြမ်းတမ်းရုန့်ရင်း သံဃာကွဲပြားခြင်းငှါ ဖြစ်တန် ရာ၏၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ အကျွန်ုပ်သည် ဤအသျှင်တို့၏ အာပတ်ကိုလည်းကောင်း၊ အကျွန်ုပ်၏ အာပတ်ကိုလည်းကောင်း၊ ဤအသျှင်တို့၏ အကျိုးငှါလည်းကောင်း၊ အကျွန်ုပ်၏ အကျိုးငှါလည်းကောင်း သံဃာအလယ်၌ ရုန့်ရင်းကြမ်းတမ်းသော အာပတ်, လူတို့နှင့် ရောယှက်ရာ၌ သင့်သော အာပတ်တို့ကို ချန်ထား၍ တိဏဝတ္ထာရက ‘မြက်ဖြင့် ဖုံးဖိခြင်းနှင့် တူသော’ ဝိနည်းကံဖြင့် ပြောကြားပါအံ့၊ ဤကား သိစေခြင်းတည်း။
အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ မျက်ကွယ်မျက်မှောက် ငြင်းခုံလျက် ဆန့်ကျင်ဘက်ပြောကြား စကားများခြင်းသို့ရောက်၍နေကြသော အကျွန်ုပ်တို့သည် ရဟန်းတို့၏ အမူအရာ မဟုတ်သည်တို့ကို များစွာ လွန်ကျူး ကျင့်ကြံကုန်၏၊ (နှုတ်ဖြင့်လည်း) ပြောကုန်၏၊ (ကိုယ်ဖြင့်လည်း) ပြုမူကုန်၏။ အကျွန်ုပ်တို့သည် ဤအာပတ်တို့ကို အချင်းချင်း ကုစားစေကုန်ငြားအံ့၊ ထိုအဓိကရုဏ်းသည် ကြမ်းတမ်းရုန့်ရင်း သံဃာကွဲပြားခြင်းငှါ ဖြစ်တန် ရာ၏၊
အကျွန်ုပ်သည် ဤအသျှင်တို့၏ အာပတ်ကိုလည်းကောင်း၊ အကျွန်ုပ်၏ အာပတ်ကိုလည်းကောင်း၊ ဤအသျှင်တို့၏ အကျိုးငှါလည်းကောင်း၊ အကျွန်ုပ်၏ အကျိုးငှါလည်းကောင်း သံဃာအလယ်၌ ရုန့်ရင်းသော အာပတ်, လူတို့နှင့် ရောယှက်ရာ၌ သင့်သော အာပတ်တို့ကို ချန်ထား၍ တိဏဝတ္ထာရက ‘မြက်ဖြင့် ဖုံးဖိခြင်းနှင့် တူသော’ ဝိနည်းကံဖြင့် ပြောကြားပါ၏။
--အကျွန်ုပ်တို့၏ ဤအာပတ်တို့ကို သံဃာအလယ်၌ ရုန့်ရင်းသောအာပတ်, လူတို့နှင့် ရောယှက် ရာ၌ သင့်သော အာပတ်တို့ကို ချန်ထား၍ တိဏဝတ္ထာရက ‘မြက်ဖြင့် ဖုံးဖိခြင်းနှင့် တူသော’ ဝိနည်းကံဖြင့် ပြောကြားခြင်းကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ် နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း မရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
အကျွန်ုပ်တို့သည် ဤအာပတ်တို့ကို သံဃာအလယ်၌ ရုန့်ရင်းသောအာပတ်, လူတို့နှင့် ရောယှက် ရာ၌ သင့်သော အာပတ်တို့ကို ချန်ထား၍ တိဏဝတ္ထာရက ‘မြက်ဖြင့် ဖုံးဖိခြင်းနှင့်တူသော’ ဝိနည်းကံဖြင့် ပြောကြားအပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထို့ကြောင့် ဆိတ်ဆိတ်နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ်နေသဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့် အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်”ဟု (သိစေရမည်ဟု မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၂၁၄
။ ထို့နောက် အခြားတစ်ဖက် အသင်းဝင်ရဟန်းတို့တွင် ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာကို သိစေရမည်-“အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ မျက်ကွယ်မျက်မှောက် ငြင်းခုံလျက် ဆန့်ကျင်ဘက်ပြောကြား စကားများခြင်းသို့ ရောက်၍ နေကြသော အကျွန်ုပ်တို့သည် ရဟန်းတို့၏ အမူအရာ မဟုတ်သည်တို့ကို များစွာ လွန်ကျူး ကျင့်ကြံကုန်၏၊ (နှုတ်ဖြင့်လည်း) ပြောကုန်၏၊ (ကိုယ်ဖြင့်လည်း) ပြုမူကုန်၏။ အကျွန်ုပ်တို့သည် ဤအာပတ်တို့ကို အချင်းချင်း ကုစားစေကုန်ငြားအံ့၊ ထိုအဓိကရုဏ်းသည် ကြမ်းတမ်းရုန့်ရင်း သံဃာကွဲပြားခြင်းငှါ ဖြစ်တန် ရာ၏၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ အကျွန်ုပ်သည် ဤအသျှင်တို့၏ အာပတ်ကိုလည်းကောင်း အကျွန်ုပ်၏ အာပတ်ကိုလည်းကောင်း၊ ဤအသျှင်တို့၏ အကျိုးငှါလည်းကောင်း၊ အကျွန်ုပ်၏ အကျိုးငှါလည်းကောင်း သံဃာအလယ်၌ ရုန့်ရင်းသော အာပတ်, လူတို့နှင့် ရောယှက်ရာ၌ သင့်သော အာပတ်တို့ကို ချန်ထား၍ တိဏဝတ္ထာရက ‘မြက်ဖြင့် ဖုံးဖိခြင်းနှင့် တူသော’ ဝိနည်းကံဖြင့် ပြောကြားပါအံ့” ဤကား သိစေခြင်းတည်း။
အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ မျက်ကွယ်မျက်မှောက် ငြင်းခုံလျက် ဆန့်ကျင်ဘက်ပြောကြား စကားများခြင်းသို့ ရောက်၍ နေကြသော အကျွန်ုပ်တို့သည့်ရဟန်းတို့၏ အမူအရာ မဟုတ်သည်တို့ကို များစွာ လွန်ကျူး ကျင့်ကြံကုန်၏၊ (နှုတ်ဖြင့်လည်း) ပြောကုန်၏၊ (ကိုယ်ဖြင့်လည်း) ပြုမူကုန်၏။ အကျွန်ုပ်တို့သည် ဤအာပတ်တို့ကို အချင်းချင်း ကုစားစေကုန်ငြားအံ့၊ ထိုအဓိကရုဏ်းသည် ကြမ်းတမ်းရုန့်ရင်း သံဃာကွဲပြားခြင်းငှါ ဖြစ်တန် ရာ၏၊ အကျွန်ုပ်သည် ဤအသျှင်တို့၏ အာပတ်ကိုလည်းကောင်း၊ အကျွန်ုပ်၏ အာပတ်ကိုလည်းကောင်း၊ ဤအသျှင်တို့၏ အကျိုးငှါလည်းကောင်း၊ အကျွန်ုပ်၏ အကျိုးငှါလည်းကောင်း သံဃာအ လယ်၌ ရုန့်ရင်းသော အာပတ်, လူတို့နှင့် ရောယှက်ရာ၌ သင့်သော အာပတ်တို့ကို ချန်ထား၍ တိဏဝတ္ထာရက ‘မြက်ဖြင့် ဖုံးဖိခြင်းနှင့် တူသော’ ဝိနည်း ကံဖြင့် ပြောကြားပါ၏။
အကျွန်ုပ်တို့၏ ဤအာပတ်တို့ကို သံဃာအလယ်၌ ရုန့်ရင်းသော အာပတ်, လူတို့နှင့် ရောယှက် ရာ၌ သင့်သော အာပတ်တို့ကို ချန်ထား၍ တိဏဝတ္ထာရက ‘မြက်ဖြင့် ဖုံးဖိခြင်းနှင့် တူသော’ ဝိနည်းကံဖြင့် ပြောကြားခြင်းကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ် နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း မရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
အကျွန်ုပ်တို့သည် ဤအာပတ်တို့ကို သံဃာအလယ်၌ ရုန့်ရင်းသော အာပတ်, လူတို့နှင့်ရောယှက် ရာ၌ သင့်သော အာပတ်တို့ကို ချန်ထား၍ တိဏဝတ္ထာရက ‘မြက်ဖြင့် ဖုံးဖိခြင်းနှင့် တူသော’ ဝိနည်းကံဖြင့် ပြောကြားအပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထို့ကြောင့် ဆိတ်ဆိတ် နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ်နေသဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့် အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်”ဟု (သိစေရမည်ဟု မိန့်တော်မူ၏)။
--ရဟန်းတို့ ဤသို့လျှင် အယူကို ထင်စွာပြုသော ရဟန်း အစည်းအဝေး၌ မရှိသော ရဟန်းတို့မှ တစ်ပါးအခြားရဟန်းတို့သည် ရုန့်ရင်းသောအာပတ်, လူတို့နှင့် ရောယှက်ရာ၌ သင့်သော အာပတ်တို့မှ တစ်ပါးအခြား အာပတ်တို့မှ ထကုန်၏။
--၈-အဓိကရုဏ်း
֍ ၂၁၅
။ ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် (ရဟန်းတို့နှင့်လည်းကောင်း) ရဟန်းမိန်းမတို့နှင့်လည်းကောင်း ငြင်းခုံကုန်၏၊ ရဟန်းမိန်းမတို့ကလည်း ရဟန်းတို့နှင့် ငြင်းခုံကုန်၏၊ ဆန္နရဟန်းသည်လည်း ရဟန်းမိန်းမတို့ကို တိုးဝှေ့၍ ရဟန်းတို့နှင့် အတူ ငြင်းခုံပြီးလျှင် ရဟန်းမိန်းမတို့၏ အသင်းအပင်းကို ယူ၏ ‘ရဟန်း မိန်းမတို့ဘက်မှ ပါဝင်၏’။အလိုနည်းသော ရဟန်းတို့သည် “အဘယ့်ကြောင့် ဆန္နရဟန်းသည် ရဟန်းမိန်းမတို့ကို တိုးဝှေ့၍ ရဟန်းတို့နှင့်အတူ ငြင်းခုံပြီးလျှင် ရဟန်းမိန်းမတို့၏ အသင်းအပင်းကို ယူဘိသနည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။
ထိုအခါ ထိုရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ မှန်သလော။ပ။ မှန်ပါသည် မြတ်စွာဘုရားဟု လျှောက်ကြကုန်၏။ပ။ ကဲ့ရဲ့တော်မူ၍။ပ။ တရားစကားကို ဟောတော်မူပြီးလျှင် ရဟန်းတို့ကို မိန့်တော်မူ၏။
ရဟန်းတို့ အဓိကရုဏ်းတို့သည် ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်း၊ အနုဝါဒါဓိကရုဏ်း၊ အာပတ္တာဓိကရုဏ်း၊ ကိစ္စာ ဓိကရုဏ်းအားဖြင့် လေးမျိုးရှိကုန်၏။
ထိုလေးမျိုးတို့တွင် အဘယ်အရာကို ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းဟု ဆိုအပ်သနည်း။
ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းတို့သည် တရားဟူ၍လည်းကောင်း တရားမဟုတ်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ ဝိနည်းဟူ၍လည်းကောင်း၊ ဝိနည်းမဟုတ်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ ဘုရားဟောဟူ၍လည်းကောင်း ဘုရားဟောမဟုတ်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ မြတ်စွာဘုရား အလေ့အကျက်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ မြတ်စွာဘုရား အလေ့အကျက်မဟုတ်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ မြတ်စွာဘုရား ပညတ်ချက်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ မြတ်စွာဘုရား ပညတ်ချက်မဟုတ်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ အာပတ်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ အာပတ်မဟုတ်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ လဟုကအာပတ်'ပေါ့သောအာပတ်’ဟူ၍လည်းကောင်း၊ ဂရုကအာပတ် ‘လေးသောအာပတ်’ဟူ၍လည်းကောင်း၊ သာဝသေသအာပတ် ‘အကြွင်းရှိသောအာပတ်’ဟူ၍လည်းကောင်း၊ အနာဝသေသအာပတ် ‘အကြွင်းမဲ့အာပတ်’ဟူ၍လည်းကောင်း၊ ရုန့်ရင်းသောအာပတ်ဟူ၍လည်းကောင်၊ မရုန့်ရင်းသောအာပတ်ဟူ၍လည်းကောင်း ငြင်းခုံကုန်၏။
ထိုသို့ ငြင်းခုံရာ၌ မျက်ကွယ်, မျက်မှောက် ငြင်းခုံခြင်း၊ ကိုယ်လက်ထိပါး အငြင်းပွါးလျက် ဆန့်ကျင် ဘက်ပြောခြင်း၊ အထူးထူးပြောခြင်း၊ တစ်ပါးသော အခြင်းအရာဖြင့် ပြောခြင်း၊ စိတ်ဆင်းရဲဖို့ရန် ပြောခြင်း၊ ခိုက်ရန်ဖြစ်ခြင်းတို့ကို ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းဟု ဆိုအပ်၏။
ထိုလေးမျိုးတို့တွင် အဘယ်အရာကို အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းဟု ဆိုအပ်သနည်း။
ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းတို့သည် ရဟန်းကို သီလပျက်စီးခြင်းဖြင့်လည်းကောင်း၊ အကျင့်ပျက်စီးခြင်းဖြင့်လည်းကောင်း၊ အယူပျက်စီးခြင်းဖြင့်လည်းကောင်း၊ အသက်မွေးမှုပျက်စီးခြင်းဖြင့်လည်းကောင်း စွပ်စွဲကုန်၏။
ထိုသို့ စွပ်စွဲရာ၌ စွပ်စွဲခြင်း စွပ်စွဲသောအခြင်းအရာ ဆိုခြင်း ဆိုသောအခြင်းအရာ ကောက်သည်၏ အဖြစ် ရှေးရှုအားထုတ်သည်၏အဖြစ် အထင်ပေးခြင်းတို့ကို အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းဟု ဆိုအပ်၏
ထိုလေးမျိုးတို့တွင် အဘယ်အရာကို အာပတ္တာဓိကရုဏ်းဟု ဆိုအပ်သနည်း။
--အာပတ်ငါးပုံတို့သည်လည်း အာပတ္တာဓိကရုဏ်း မည်၏၊ အာပတ်ခုနစ်ပုံတို့သည်လည်း အာပတ္တာ ဓိကရုဏ်း မည်၏၊ ဤအာပတ် ငါးပုံ ခုနစ်ပုံကို အာပတ္တာဓိကရုဏ်းဟု ဆိုအပ်၏။
ထိုလေးမျိုးတို့တွင် အဘယ်အရာကို ကိစ္စာဓိကရုဏ်းဟု ဆိုအပ်သနည်း။
သံဃာ၏ ကိစ္စ ‘ပြုဖွယ်’ အပလောကနကံ ဉတ္တိကံ ဉတ္တိဒုတိယကံ ဉတ္တိစတုတ္ထကံတို့ကို ကိစ္စာ ဓိကရုဏ်းဟု ဆိုအပ်၏။
֍ ၂၁၆
။ ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်း၏ အကြောင်းရင်းသည် အဘယ်နည်း။ ခြောက်မျိုးသော ငြင်းခုံကြောင်း (ဝိဝါဒမူလ)တို့သည် ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်း၏ အကြောင်းရင်းတည်း၊ အကုသိုလ်အကြောင်း သုံးမျိုးတို့သည်လည်း ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်း၏ အကြောင်းရင်းတည်း။အဘယ်ခြောက်မျိုးသော ငြင်းခုံကြောင်းတို့သည် ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်း၏ အကြောင်းရင်းတို့နည်း။ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် အမျက်ထွက်လေ့ရှိ၏ ရန်ငြိုးဖွဲ့လေ့ရှိ၏။
အမျက်ထွက်လေ့ရှိသော ရန်ငြိုးဖွဲ့လေ့ရှိသော ထိုရဟန်းသည် မြတ်စွာဘုရား၌လည်း ရိုသေလေးစား မှုမရှိဘဲ ကျိုးနွံတုပ်ဝပ်မှုမရှိဘဲ နေ၏၊ တရားတော်၌လည်း ရိုသေလေးစားမှုမရှိဘဲ ကျိုးနွံတုပ်ဝပ်မှုမရှိဘဲ နေ၏၊ သံဃာ၌လည်း ရိုသေလေးစားမှုမရှိဘဲ ကျိုးနွံတုပ်ဝပ်မှုမရှိဘဲ နေ၏၊ အကျင့်သိက္ခာ၌လည်း ဖြည့် ကျင့်လေ့မရှိ၊ ရဟန်းတို့ မြတ်စွာဘုရား၌လည်း ရိုသေလေးစားမှုမရှိဘဲ ကျိုးနွံတုပ်ဝပ်မှုမရှိဘဲ နေသော၊ တရား၌လည်း။ပ။ သံဃာ၌လည်း။ပ။ အကျင့်၌လည်း ဖြည့်ကျင့်လေ့မရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာ၌ ငြင်းခုံခြင်းကို ဖြစ်စေ၏၊ ငြင်းခုံခြင်းသည် လူအများ အစီးအပွါးမဲ့ခြင်းငှါ လူအများ မချမ်းသာခြင်းငှါ လူအများ အကျိုးမဲ့ခြင်းငှါ နတ်လူတို့ အစီးအပွားမဲ့ခြင်းငှါ ဆင်းရဲခြင်းငှါ ဖြစ်၏။
ရဟန်းတို့ သင်တို့သည် ဤသို့သဘောရှိသော ငြင်းခုံခြင်းအကြောင်းရင်းကို အတွင်းသန္တာန်၌လည်းကောင်း၊ အပသန္တာန်၌လည်းကောင်း တွေ့မြင်ကုန်ငြားအံ့၊ ရဟန်းတို့ ထိုသို့ တွေ့မြင်သည်ရှိသော် သင်တို့သည် ယုတ်ညံ့သော ထိုငြင်းခုံခြင်း အကြောင်းရင်းကိုပင် ပယ်စွန့်ရန် အားထုတ်ကုန်လော့။
ရဟန်းတို့ သင်တို့သည် ဤသို့သဘောရှိသော ငြင်းခုံခြင်းအကြောင်းရင်းကို အတွင်းသန္တာန်၌လည်းကောင်း၊ အပသန္တာန်၌လည်းကောင်း မတွေ့မမြင်ကုန်ငြားအံ့။
ရဟန်းတို့ ထိုသို့ မတွေ့မမြင်သည်ရှိသော် သင်တို့သည် ယုတ်ညံ့သော ထိုငြင်းခုံခြင်းအကြောင်းရင်း၏ နောင်အခါ မဖြစ်ပေါ်ခြင်းငှါ ကျင့်ကုန်လော့။ ဤသို့ အားထုတ်သည်ရှိသော် ယုတ်ညံ့သော ထိုငြင်းခုံ ခြင်းအကြောင်းရင်းကို ပယ်စွန့်ခြင်း ဖြစ်၏၊ ဤသို့ ကျင့်သည်ရှိသော် ယုတ်ညံ့သော ထိုငြင်းခုံခြင်း အကြောင်းရင်း၏ နောင်အခါ မဖြစ်ပေါ်ခြင်းပင် ဖြစ်၏။
ရဟန်းတို့ တစ်ဖန်လည်း ရဟန်းသည် ကျေးဇူးကို ချေဖျက်တတ်၏၊ ဂုဏ်တု ဂုဏ်ပြိုင်ပြုတတ်၏။ပ။ ငြူစူ၏၊ ဝန်တို၏၊ စဉ်းလဲ၏၊ လှည့်ပတ်တတ်၏၊ ယုတ်ညံ့သော ဆန္ဒရှိ၏၊ မှားသော အယူရှိ၏၊ မိမိအယူကို မှားသောအားဖြင့် သုံးသပ်တတ်၏၊ ခိုင်မြဲစွာ ယူတတ်၏၊ ပယ်စွန့်နိုင်ခဲ၏။
ရဟန်းတို့ မိမိအယူကို မှားသောအားဖြင့် သုံးသပ်တတ်သော ခိုင်မြဲစွာယူတတ်သော ပယ်စွန့်နိုင် ခဲသော ထိုရဟန်းသည် မြတ်စွာဘုရား၌လည်း ရိုသေလေးစားမှု မရှိဘဲ ကျိုးနွံတုပ်ဝပ်မှု မရှိဘဲ နေ၏။ တရား၌လည်း ရိုသေလေးစားမှုမရှိဘဲ ကျိုးနွံတုပ်ဝပ်မှုမရှိဘဲ နေ၏၊ သံဃာ၌လည်း ရိုသေလေးစားမှု မရှိဘဲ ကျိုးနွံတုပ်ဝပ်မှုမရှိဘဲ နေ၏၊ အကျင့်သိက္ခာ၌လည်း ဖြည့်ကျင့်လေ့မရှိ၊ ရဟန်းတို့ မြတ်စွာဘုရား ၌လည်း ရိုသေလေးစားမှုမရှိဘဲ ကျိုးနွံ တုပ်ဝပ်မှုမရှိဘဲ နေသော၊ တရား၌လည်း။ပ။ သံဃာ၌လည်း။ပ။ အကျင့်သိက္ခာ၌လည်း ဖြည့်ကျင့်လေ့မရှိသော ထိုရဟန်းသည် သံဃာ၌ ငြင်းခုံခြင်းကို ဖြစ်စေ၏၊ ယင်းငြင်း ခုံမှုသည် လူအများ စီးပွါးမဲ့ခြင်းငှါ လူအများ မချမ်းသာခြင်းငှါ လူအများ အကျိုးမဲ့ခြင်းငှါ နတ်လူတို့ အစီးအပွါးမဲ့ခြင်းငှါ ဆင်းရဲခြင်းငှါ ဖြစ်၏။
--ရဟန်းတို့ သင်တို့သည် ဤသို့သဘောရှိသော ငြင်းခုံခြင်းအကြောင်းရင်းကို အတွင်းသန္တာန်၌လည်းကောင်း၊ အပသန္တာန်၌လည်းကောင်း တွေ့မြင်ကုန်ငြားအံ့၊ ရဟန်းတို့ ထိုသို့ တွေ့မြင်သည်ရှိသော် သင်တို့သည် ယုတ်ညံ့သော ထိုငြင်းခုံခြင်း အကြောင်းရင်းကိုပင် ပယ်စွန့်ရန် အားထုတ်ကုန်လော့။
ရဟန်းတို့ သင်တို့သည် ဤသို့သဘောရှိသော ငြင်းခုံခြင်းအကြောင်းရင်းကို အတွင်းသန္တာန်၌လည်းကောင်း၊ အပသန္တာန်၌လည်းကောင်း မတွေ့မမြင်ကုန်ငြားအံ့၊ ရဟန်းတို့ ထိုသို့မတွေ့မမြင်သည်ရှိသော် သင်တို့သည် ယုတ်ညံ့သော ထိုငြင်းခုံခြင်းအကြောင်းရင်း၏ နောင်အခါ မဖြစ်ပေါ်ခြင်းငှါ ကျင့်ကုန်လော့၊ ဤသို့ အားထုတ်ကုန်သည်ရှိသော် ယုတ်ညံ့သော ထိုငြင်းခုံခြင်း အကြောင်းရင်းကို ပယ်စွန့်ခြင်း ဖြစ်၏။
ဤသို့ ကျင့်သည်ရှိသော် ယုတ်ညံ့သော ထိုငြင်းခုံခြင်း အကြောင်းရင်း၏ နောင်အခါ မဖြစ်ပေါ်ခြင်းပင် ဖြစ်၏။ ဤငြင်းခုံခြင်း အကြောင်းရင်း ခြောက်မျိုးတို့သည် ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်း၏ အကြောင်းရင်းတို့တည်း။
အဘယ် သုံးမျိုးသော အကုသိုလ် အကြောင်းရင်းတို့သည် ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်း၏ အကြောင်းရင်းတို့ နည်း။ ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းတို့သည် တပ်မက်သော စိတ်ရှိ၍ ငြင်းခုံကုန်၏၊ ဖျက်ဆီး လိုသော စိတ်ရှိ၍ ငြင်းခုံကုန်၏၊ တွေဝေသောစိတ်ရှိ၍ ငြင်းခုံကုန်၏၊ တရားဟူ၍လည်းကောင်း၊ တရား မဟုတ်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ ဝိနည်းဟူ၍လည်းကောင်း ဝိနည်းမဟုတ်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ ဘုရားဟောဟူ၍လည်းကောင်း ဘုရားဟောမဟုတ်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ မြတ်စွာဘုရား အလေ့အကျက်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ မြတ်စွာဘုရား အလေ့အကျက်မဟုတ်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ မြတ်စွာဘုရား ပညတ်ချက်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ မြတ်စွာဘုရား ပညတ်ချက်မဟုတ်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ အာပတ်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ အာပတ်မဟုတ်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ ပေါ့သော အာပတ်ဟူ၍လည်းကောင်၊း လေးသော အာပတ်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ အကြွင်းရှိသော အာပတ်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ အကြွင်းမဲ့ အာပတ်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ ရုန့်ရင်းသော အာပတ်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ မရုန့်ရင်းသော အာပတ်ဟူ၍လည်းကောင်း ငြင်းခုံကုန်၏။ ဤအကုသိုလ် အကြောင်းရင်း သုံးမျိုးတို့သည် ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်း၏ အကြောင်းရင်းတို့တည်း။
အဘယ်သုံးမျိုးသော ကုသိုလ်အကြောင်းရင်းတို့သည် ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်း၏ အကြောင်းရင်းတို့နည်း။ ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းတို့သည် တပ်မက်သော စိတ်မရှိဘဲ ငြင်းခုံကုန်၏၊ ဖျက်ဆီးလိုသော စိတ်မရှိဘဲ ငြင်းခုံကုန်၏၊ တွေဝေသော စိတ်မရှိဘဲ ငြင်းခုံကုန်၏၊ တရားဟူ၍လည်းကောင်း၊ တရားမဟုတ်ဟူ၍လည်းကောင်း။ပ။ ရုန့်ရင်းသော အာပတ်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ မရုန့်ရင်းသောအာပတ်ဟူ၍လည်းကောင်း ငြင်းခုံကြကုန်၏။ ဤကုသိုလ်အကြောင်းရင်း သုံးမျိုးတို့သည် ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်း၏ အကြောင်းရင်းတို့တည်း။
֍ ၂၁၇
။ အနုဝါဒါဓိကရုဏ်း၏ အကြောင်းရင်းကား အဘယ်နည်း။ စွပ်စွဲခြင်းအကြောင်း ရင်းခြောက် မျိုးတို့သည် အနုဝါဒါဓိကရုဏ်း၏ အကြောင်းရင်းတို့တည်း၊ အကုသိုလ်အကြောင်းရင်း သုံးမျိုးတို့သည်လည်း အနုဝါဒါဓိကရုဏ်း၏ အကြောင်းရင်းတို့တည်း၊ ကုသိုလ်အကြောင်းရင်း သုံးမျိုးတို့သည်လည်း အနုဝါဒါဓိကရုဏ်း၏ အကြောင်းရင်းတို့တည်း၊ ကိုယ်သည်လည်း အနုဝါဒါဓိကရုဏ်း၏ အကြောင်းရင်း တည်း၊ စကားသည်လည်း အနုဝါဒါဓိကရုဏ်း၏ အကြောင်းရင်းတို့တည်း။ အဘယ်ခြောက်မျိုးသော စွပ်စွဲ ခြင်းအကြောင်းရင်းတို့သည် အနုဝါဒါဓိကရုဏ်း၏ အကြောင်းရင်းတို့နည်း။ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် အမျက်ထွက်တတ်၏၊ ရန်ငြိုးဖွဲ့တတ်၏။ --အမျက်ထွက်တတ်သော ရန်ငြိုးဖွဲ့တတ်သော ထိုရဟန်းသည် မြတ်စွာဘုရား၌လည်း ရိုသေလေးစားမှု မရှိဘဲ ကျိုးနွံတုပ်ဝပ်မှုမရှိဘဲ နေ၏၊ တရား၌လည်း ရိုသေလေးစားမှုမရှိဘဲ ကျိုးနွံတုပ်ဝပ်မှုမရှိဘဲ နေ၏၊ သံဃာ၌လည်း ရိုသေလေးစားမှုမရှိဘဲ ကျိုးနွံတုပ်ဝပ်မှုမရှိဘဲ နေ၏၊ အကျင့်သိက္ခာ၌လည်း ဖြည့် ကျင့်လေ့မရှိ။
ရဟန်းတို့ မြတ်စွာဘုရား၌လည်း ရိုသေလေးစားမှုမရှိဘဲ ကျိုးနွံတုပ်ဝပ်မှုမရှိဘဲ နေသော၊ တရား ၌လည်း။ပ။ သံဃာ၌လည်း။ပ။ အကျင့်သိက္ခာ၌လည်း ဖြည့်ကျင့်လေ့မရှိသော ထိုရဟန်းသည် သံဃာ၌ စွပ်စွဲခြင်းကို ဖြစ်စေ၏၊ ယင်းစွပ်စွဲခြင်းသည် လူအများ အစီးအပွါးမဲ့ခြင်းငှါ လူအများ မချမ်းသာခြင်းငှါ လူအများ အကျိုးမဲ့ခြင်းငှါ နတ်လူတို့ အစီးအပွါးမဲ့ခြင်းငှါ ဆင်းရဲခြင်းငှါ ဖြစ်၏။
ရဟန်းတို့ သင်တို့သည် ဤသို့သဘောရှိသော စွပ်စွဲခြင်းအကြောင်းရင်းကို အတွင်းသန္တာန်၌လည်းကောင်း၊ အပသန္တာန်၌လည်းကောင်း တွေ့မြင်ကုန်ငြားအံ့၊ ရဟန်းတို့ ထိုသို့ တွေ့မြင်သည်ရှိသော် သင်တို့သည် ယုတ်ညံ့သော ထိုစွပ်စွဲခြင်းအကြောင်းရင်းကို ပယ်စွန့်ရန် အားထုတ်ကုန်လော့။
ရဟန်းတို့ သင်တို့သည် ဤသို့သဘောရှိသော စွပ်စွဲခြင်းအကြောင်းရင်းကို အတွင်းသန္တာန်၌လည်းကောင်း၊ အပသန္တာန်၌လည်းကောင်း မတွေ့မမြင်ငြားအံ့၊ ရဟန်းတို့ ထိုသို့ မတွေ့မမြင်သည်ရှိသော် သင်တို့သည် ယုတ်ညံ့သော ထိုစွပ်စွဲခြင်းအကြောင်းရင်း၏ နောင်အခါ မဖြစ်ပေါ်ရန် ကျင့်ကုန်လော့၊ ဤသို့ အားထုတ်သည်ရှိသော် ယုတ်ညံ့သော ထိုစွပ်စွဲခြင်းအကြောင်းရင်းကို ပယ်စွန့်ခြင်းပင် ဖြစ်၏၊ ဤသို့ ကျင့်သည်ရှိသော် ယုတ်ညံ့သော ထိုစွပ်စွဲခြင်းအကြောင်းရင်း၏ နောင်အခါ မဖြစ်ပေါ်ခြင်း ဖြစ်၏။
ရဟန်းတို့ တစ်ဖန်လည်း ရဟန်းသည် ကျေးဇူးကို ချေဖျက်တတ်၏၊ ဂုဏ်တုဂုဏ်ပြိုင် ပြုတတ်၏။ပ။ ငြူစူ၏၊ ဝန်တို၏၊ စဉ်းလဲ၏၊ လှည့်ပတ်တတ်၏၊ ယုတ်ညံ့သော ဆန္ဒရှိ၏၊ မှားသော အယူရှိ၏၊ မိမိ အယူကို မှားသောအားဖြင့် သုံးသပ်တတ်၏၊ ခိုင်မြဲစွာယူတတ်၏၊ ပယ်စွန့်နိုင်ခဲ၏။
ရဟန်းတို့ မိမိအယူကို မှားသောအားဖြင့် သုံးသပ်တတ်သော ခိုင်မြဲစွာယူတတ်သော ပယ်စွန့်နိုင်ခဲသော ထိုရဟန်းသည် မြတ်စွာဘုရား၌လည်း ရိုသေလေးစားမှုမရှိဘဲ ကျိုးနွံတုပ်ဝပ်မှုမရှိဘဲ နေ၏၊ တရား၌လည်း ရိုသေလေးစားမှုမရှိဘဲ ကျိုးနွံတုပ်ဝပ်မှုမရှိဘဲ နေ၏၊ သံဃာ၌လည်း ရိုသေလေးစားမှု မရှိဘဲ ကျိုးနွံတုပ်ဝပ်မှုမရှိဘဲ နေ၏၊ အကျင့်သိက္ခာ၌လည်း ဖြည့်ကျင့်လေ့မရှိ။
ရဟန်းတို့ မြတ်စွာဘုရား၌လည်း ရိုသေလေးစားမှုမရှိဘဲ ကျိုးနွံတုပ်ဝပ်မှုမရှိဘဲ နေသော၊ တရား ၌လည်း။ပ။ သံဃာ၌လည်း။ပ။ အကျင့်သိက္ခာ၌လည်း ဖြည့်ကျင့်လေ့မရှိသော ထိုရဟန်းသည် သံဃာ၌ စွပ်စွဲခြင်းကို ဖြစ်စေ၏၊ ယင်းစွပ်စွဲခြင်းသည် လူအများ စီးပွါးမဲ့ခြင်းငှါ လူအများ မချမ်းသာခြင်းငှါ လူအများ အကျိုးမဲ့ခြင်းငှါ နတ်လူတို့ အစီးအပွါးမဲ့ခြင်းငှါ ဆင်းရဲခြင်းငှါ ဖြစ်၏။
ရဟန်းတို့ သင်တို့သည် ဤသို့သဘောရှိသော စွပ်စွဲခြင်းအကြောင်းရင်းကို အတွင်းသန္တာန်၌လည်းကောင်း၊ အပသန္တာန်၌လည်းကောင်း တွေ့မြင်ငြားအံ့၊ ရဟန်းတို့ ထိုသို့တွေ့မြင်သည်ရှိသော့်သင်တို့သည် ယုတ်ညံ့သော ထိုစွပ်စွဲခြင်းအကြောင်းရင်းကိုပင် ပယ်စွန့်ရန် အားထုတ်ကုန်လော့။
ရဟန်းတို့ သင်တို့သည် ဤသို့သဘောရှိသော စွပ်စွဲခြင်းအကြောင်းရင်းကို အတွင်းသန္တာန်၌လည်းကောင်း၊ အပသန္တာန်၌လည်းကောင်း မတွေ့မမြင်ကုန်ငြားအံ့၊ ရဟန်းတို့ ထိုသို့မတွေ့မမြင်သည်ရှိသော် သင်တို့သည် ယုတ်ညံ့သော ထိုစွပ်စွဲခြင်း အကြောင်းရင်း၏ နောင်အခါမဖြစ်ပေါ်ရန် ကျင့်ကုန်လော့။
ဤသို့ အားထုတ်သည်ရှိသော် ယုတ်ညံ့သော ထိုစွပ်စွဲခြင်းအကြောင်းရင်းကို ပယ်စွန့်ခြင်းပင်ဖြစ်၏။
--ဤသို့ ကျင့်သည်ရှိသော် ယုတ်ညံ့သော ထိုစွပ်စွဲခြင်းအကြောင်းအရင်း၏ နောင်အခါ မဖြစ်ပေါ်ခြင်း ဖြစ်၏။ ဤစွပ်စွဲခြင်းအကြောင်းရင်း ခြောက်မျိုးတို့သည် အနုဝါဒါဓိကရုဏ်း၏ အကြောင်းရင်းတို့တည်း။
အဘယ် သုံးမျိုးသော အကုသိုလ်အကြောင်းရင်းတို့သည် အနုဝါဒါဓိကရုဏ်း၏ အကြောင်းရင်းတို့ နည်း။ ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းတို့သည် တပ်မက်သော စိတ်ရှိ၍ ရဟန်းကို စွပ်စွဲကုန်၏၊ ဖျက်ဆီးလိုသော စိတ်ရှိ၍ စွပ်စွဲကုန်၏၊ တွေဝေသော စိတ်ရှိ၍ စွပ်စွဲကုန်၏ သီလပျက်စီးမှုဖြင့်လည်းကောင်း၊ အကျင့်ပျက်စီးမှုဖြင့်လည်းကောင်း၊ အယူပျက်စီးမှုဖြင့်လည်းကောင်း၊ အသက်မွေးမှု ပျက်စီးမှုဖြင့်လည်းကောင်း စွပ်စွဲကုန်၏။ ဤအကုသိုလ်အကြောင်းသုံးမျိုးတို့သည် အနုဝါဒါဓိကရုဏ်း၏ အကြောင်း ရင်းတို့တည်း။ အဘယ်သုံးမျိုးသော ကုသိုလ်အကြောင်းရင်းတို့သည် အနုဝါဒါဓိကရုဏ်း၏ အကြောင်းရင်းတို့နည်း။ ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းတို့သည် တပ်မက်သော စိတ်မရှိဘဲ ရဟန်းကို စွပ်စွဲကုန်၏၊ ဖျက်ဆီးလိုသော စိတ်မရှိဘဲ စွပ်စွဲကုန်၏၊ တွေဝေသော စိတ်မရှိဘဲ စွပ်စွဲကုန်၏၊ သီလ ပျက်စီးခြင်းဖြင့်လည်းကောင်း၊ အကျင့်ပျက်စီးခြင်းဖြင့်လည်းကောင်း၊ အယူပျက်စီးခြင်းဖြင့်လည်းကောင်း၊ အသက်မွေးမှုပျက်စီးခြင်းဖြင့်လည်းကောင်း စွပ်စွဲကုန်၏။ ဤကုသိုလ်အကြောင်းရင်း သုံးမျိုးတို့သည် အနုဝါဒါဓိကရုဏ်း၏ အကြောင်းရင်းတို့တည်း။ အဘယ်ကိုယ်သည် အနုဝါဒါဓိကရုဏ်း၏ အကြောင်းရင်း နည်း။ ဤသာသနာတော်၌ အချို့သောပုဂ္ဂိုလ်သည် အဆင်းမလှ၊ ရှုမြင်၍မကောင်း ပုကွ၏ ‘အရပ်နိမ့်၏’၊ အနာများ၏၊ ကန်းလည်း ကန်း၏၊ ကောက်လည်း ကောက်၏၊ ခွင်လည်း ခွင်၏၊ ဖက်သကတ်နာလည်း စွဲ၏၊ ယင်းအနာမျိုးဖြင့် ထိုပုဂ္ဂိုလ်ကို စွပ်စွဲကုန်၏။
ဤကိုယ်သည် အနုဝါဒါဓိကရုဏ်း၏ အကြောင်းရင်းတည်း။ အဘယ်စကားသည် အနုဝါဒါဓိကရုဏ်း၏ အကြောင်းရင်းနည်း။ ဤသာသနာတော်၌ အချို့သော ပုဂ္ဂိုလ်သည် အပြောအဆိုခက်၏၊ မန်းစွဲ၏ ‘စကားထစ်၏’၊ စကားပြောရာ၌ အရိအရွဲယို၏ ‘သွားရေကျ၏’။
ယင်းစကားမျိုးဖြင့် ထိုပုဂ္ဂိုလ်ကို စွပ်စွဲကုန်၏၊ ဤစကားမျိုးသည် အနုဝါဒါဓိကရုဏ်း၏ အကြောင်း ရင်းတည်း။
֍ ၂၁၈
။ အာပတ္တာဓိကရုဏ်း၏ အကြောင်းရင်းကား အဘယ်နည်း။ အာပတ်သင့်ကြောင်း ခြောက်မျိုးတို့သည် အာပတ္တာဓိကရုဏ်း၏ အကြောင်းရင်းတည်း။ ကိုယ်ကြောင့်သာ သင့်၍ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း မသင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏၊ နှုတ်ကြောင့်သာ သင့်၍ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း မသင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏၊ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း သင့်၍ စိတ်ကြောင့် မသင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏၊ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း သင့်၍ နှုတ်ကြောင့် မသင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း သင့်၍ကိုယ်ကြောင့် မသင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏၊ ကိုယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ စိတ်ကြောင့်လည်းကောင်း သင့်သော အာပတ်သည် ရှိ၏၊ အာပတ်သင့်ကြောင်း ဤခြောက်မျိုးတို့သည် အာပတ္တာဓိကရုဏ်း၏ အကြောင်းရင်းတည်း။֍ ၂၁၉
။ ကိစ္စာဓိကရုဏ်း၏ အကြောင်းရင်းကား အဘယ်နည်း။ ကိစ္စာဓိကရုဏ်း၏ အကြောင်းရင်း တစ်ခုကား သံဃာတည်း။֍ ၂၂၀
။ ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် ကုသိုလ်လော အကုသိုလ်လော အဗျာကတလော။ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် ရံခါ ကုသိုလ်တည်း၊ ရံခါ အကုသိုလ်တည်း၊ ရံခါ အဗျာကတတည်း။
ထိုသုံးမျိုးတို့တွင် ကုသိုလ်ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် အဘယ်နည်း။ ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းတို့သည် တရားဟူ၍လည်းကောင်း တရားမဟုတ်ဟူ၍လည်းကောင်း။ပ။ ရုန့်ရင်းသော အာပတ်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ မရုန့်ရင်းသော အာပတ်ဟူ၍လည်းကောင်း ကုသိုလ်စိတ်ရှိလျက် ငြင်းခုံကုန်၏။
--ထိုငြင်းခုံရာ၌ မျက်ကွယ်မျက်မှောက် ငြင်းခုံသည့်ပြင်ကိုယ်လက်ထိပါး အငြင်းပွါးလျက် ဆန့်ကျင် ဘက်ပြောခြင်း အထူးထူးပြောခြင်း တစ်ပါးသော အခြင်းအရာအားဖြင့် ပြောခြင်း စိတ်ဆင်းရဲဖို့ရန် ပြော ခြင်း ခိုက်ရန်ဖြစ်ခြင်းတို့ကို ကုသိုလ်ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းဟု ဆိုအပ်၏။
ထို သုံးမျိုးတို့တွင် အကုသိုလ်ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် အဘယ်နည်း။ ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းတို့သည် တရားဟူ၍လည်းကောင်း၊ တရားမဟုတ်ဟူ၍လည်းကောင်း။ပ။ ရုန့်ရင်းသော အာပတ်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ မရုန့်ရင်းသော အာပတ်ဟူ၍လည်းကောင်း အကုသိုလ်စိတ်ရှိလျက် ငြင်းခုံကုန်၏။
ထိုငြင်းခုံရာ၌ မျက်ကွယ်မျက်မှောက်ငြင်းခုံသည့်ပြင်ကိုယ်လက်ထိပါးအငြင်းပွါးလျက် ဆန့်ကျင်ဘက် ပြောခြင်း အထူးထူးပြောခြင်း တစ်ပါးသော အခြင်းအရာဖြင့် ပြောခြင်း စိတ်ဆင်းရဲဖို့ရန် ပြောခြင်း ခိုက်ရန်ဖြစ်ခြင်းတို့ကို အကုသိုလ်ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းဟု ဆိုအပ်၏။
ထိုသုံးမျိုးတွင် အဗျာကတ ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် အဘယ်နည်း။ ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းတို့သည် တရားဟူ၍လည်းကောင်း တရားမဟုတ်ဟူ၍လည်းကောင်း။ပ။ ရုန့်ရင်းသော အာပတ်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ မရုန့်ရင်းသော အာပတ်ဟူ၍လည်းကောင်း အဗျာကတစိတ်ရှိလျက် ငြင်းခုံကုန်၏။
ထိုငြင်းခုံရာ၌ မျက်ကွယ်မျက်မှောက် ငြင်းခုံသည့်ပြင် ကိုယ်လက်ထိပါး အငြင်းပွါးလျက် ဆန့်ကျင် ဘက်ပြောခြင်း အထူးထူးပြောခြင်း တစ်ပါးသော အခြင်းအရာဖြင့် ပြောခြင်း စိတ်ဆင်းရဲဖို့ရန်ပြောခြင်း ခိုက် ရန်ဖြစ်ခြင်းတို့ကို အဗျာကတဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းဟု ဆိုအပ်၏။
֍ ၂၂၁
။ အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် ကုသိုလ်လော၊ အကုသိုလ်လော၊ အဗျာကတလော။အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် ရံခါ ကုသိုလ်တည်း၊ ရံခါ အကုသိုလ်တည်း၊ ရံခါ အဗျာကတတည်း။
ထိုသုံးမျိုးတို့တွင် ကုသိုလ်အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် အဘယ်နည်း။ ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းတို့သည် ကုသိုလ်စိတ်ရှိလျက် သီလပျက်စီးခြင်းဖြင့်လည်းကောင်း၊ အကျင့်ပျက်စီးခြင်းဖြင့်လည်းကောင်း၊ အယူပျက်စီးခြင်းဖြင့်လည်းကောင်း၊ အသက်မွေးမှုပျက်စီးခြင်းဖြင့်လည်းကောင်း ရဟန်းကို စွပ်စွဲကုန်၏။ ထိုသို့ စွပ်စွဲရာ၌ စွပ်စွဲခြင်း စွပ်စွဲသောအခြင်းအရာ ဆိုခြင်း ဆိုသောအခြင်းအရာ ကောက်သည်၏ အဖြစ် ရှေးရှုအားထုတ်သည်၏အဖြစ် အားအဆင့်ကို ပေးခြင်းတို့ကို ကုသိုလ်အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းဟု ဆိုအပ်၏။
ထို သုံးမျိုးတို့တွင် အကုသိုလ်အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် အဘယ်နည်း။ ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းတို့သည် အကုသိုလ်စိတ်ရှိလျက် သီလပျက်စီးခြင်းဖြင့်လည်းကောင်း၊ အကျင့်ပျက်စီးခြင်းဖြင့်လည်းကောင်း၊ အယူပျက်စီးခြင်းဖြင့်လည်းကောင်း၊ အသက်မွေးမှုပျက်စီးခြင်းဖြင့်လည်းကောင်း ရဟန်းကို စွပ်စွဲကုန်၏။ ထိုစွပ်စွဲရာ၌ စွပ်စွဲခြင်း စွပ်စွဲသောအခြင်းအရာ ဆိုခြင်း ဆိုသောအခြင်းအရာ ကောက်သည်၏ အဖြစ် ရှေးရှုအားထုတ်သည်၏အဖြစ် အားအဆင့်ကို ပေးခြင်းတို့ကို အကုသိုလ်အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းဟု ဆိုအပ်၏။
ထို သုံးမျိုးတို့တွင် အဗျာကတအနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် အဘယ်နည်း။ ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းတို့သည် အဗျာကတစိတ်ရှိလျက် သီလပျက်စီးခြင်းဖြင့်လည်းကောင်း၊ အကျင့်ပျက်စီးခြင်းဖြင့်လည်းကောင်း၊ အယူပျက်စီးခြင်းဖြင့်လည်းကောင်း၊ အသက်မွေးမှုပျက်စီးခြင်းဖြင့်လည်းကောင်း ရဟန်းကို စွပ်စွဲကုန်၏။ ထိုသို့ စွပ်စွဲရာ၌ စွပ်စွဲခြင်း စွပ်စွဲသောအခြင်းအရာ ဆိုခြင်း ဆိုသောအခြင်းအရာ ကောက့်သည်၏အဖြစ် ရှေးရှုအား ထုတ်သည်၏အဖြစ် အားအဆင့်ကို ပေးခြင်းတို့ကို အဗျာကတအနုဝါဒါ ဓိကရုဏ်းဟု ဆိုအပ်၏။
--֍ ၂၂၂
။ အာပတ္တာဓိကရုဏ်းသည် ကုသိုလ်လော အကုသိုလ်လော အဗျာကတလော။အာပတ္တာဓိကရုဏ်းသည် ရံခါအကုသိုလ်တည်း၊ ရံခါ အဗျာကတတည်း၊ ကုသိုလ်အာပတ္တာ ဓိကရုဏ်းကား မရှိ။
ထိုနှစ်မျိုးတို့တွင် အကုသိုလ်အာပတ္တာဓိကရုဏ်းသည် အဘယ်နည်း။ သိလျက် ကောင်းစွာသိလျက် စေ့ဆော်၍ လွှမ်းမိုး၍ လွန်ကျူးအပ်သော အာပတ်ကို အကုသိုလ်အာပတ္တာဓိကရုဏ်းဟု ဆိုအပ်၏။
ထိုနှစ်မျိုးတို့တွင် အဗျာကတအာပတ္တာဓိကရုဏ်းသည် အဘယ်နည်း။ မသိဘဲ ကောင်းစွာ မသိဘဲ မစေ့ဆော်မူ၍ မလွှမ်းမိုးမူ၍ လွန်ကျူးအပ်သော အာပတ်ကို အဗျာကတအာပတ္တာဓိကရုဏ်းဟု ဆိုအပ်၏။
֍ ၂၂၃
။ ကိစ္စာဓိကရုဏ်းသည် ကုသိုလ်လော အကုသိုလ်လော အဗျာကတလော။ကိစ္စာဓိကရုဏ်းသည် ရံခါ ကုသိုလ်တည်း၊ ရံခါ အကုသိုလ်တည်း၊ ရံခါ အဗျာကတတည်း။
ထိုသုံးမျိုးတို့တွင် ကုသိုလ်ကိစ္စာဓိကရုဏ်းသည် အဘယ်နည်း။ သံဃာက ကုသိုလ်စိတ်ရှိလျက် ပြုအပ်သော အပလောကနကံ ဉ တ္တိကံ ဉ တ္တိဒုတိယကံ ဉ တ္တိစတုတ္ထကံတို့ကို ကုသိုလ်ကိစ္စာဓိကရုဏ်းဟု ဆိုအပ်၏။
ထိုသုံးမျိုးတို့တွင် အကုသိုလ်ကိစ္စာဓိကရုဏ်းသည် အဘယ်နည်း။ သံဃာက အကုသိုလ်စိတ်ရှိလျက် ပြုအပ်သော အပလောကနကံ ဉ တ္တိကံ ဉ တ္တိဒုတိယကံ ဉ တ္တိစတုတ္ထကံတို့ကို အကုသိုလ်ကိစ္စာ ဓိကရုဏ်းဟု ဆိုအပ်၏။
ထိုသုံးမျိုးတို့တွင် အဗျာကတကိစ္စာဓိကရုဏ်းသည် အဘယ်နည်း။ သံဃာက အဗျာကတစိတ်ရှိလျက် ပြုအပ်သော အပလောကနကံ ဉ တ္တိကံ ဉ တ္တိဒုတိယကံ ဉ တ္တိစတုတ္ထကံတို့ကို အဗျာကတကိစ္စာ ဓိကရုဏ်းဟု ဆိုအပ်၏။
֍ ၂၂၄
။ ဝိဝါဒလည်း မည်၍ ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းလည်း မည်သလော၊ ဝိဝါဒသာမည်၍ အဓိကရုဏ်း မမည်သလော၊ အဓိကရုဏ်းသာမည်၍ ဝိဝါဒမမည်သလော၊ အဓိကရုဏ်းလည်းမည် ဝိဝါဒလည်း မည်သ လော၊ အချို့သည် ဝိဝါဒလည်း မည်၏၊ ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းလည်း မည်၏။ အချို့သည် ဝိဝါဒသာမည်၍ အဓိကရုဏ်း မမည်။ အချို့သည် အဓိကရုဏ်းသာမည်၍ ဝိဝါဒမမည်။ အချို့သည် အဓိကရုဏ်းလည်း မည်၏၊ ဝိဝါဒလည်း မည်၏။ထိုလေးမျိုးတို့တွင် အဘယ်သည် ဝိဝါဒလည်းမည် ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းလည်းမည်သနည်း။ ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းတို့သည် တရားဟူ၍လည်းကောင်း၊ တရားမဟုတ်ဟူ၍လည်းကောင်း။ပ။ ရုန့်ရင်းသော အာပတ်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ မရုန့်ရင်းသောအာပတ်ဟူ၍လည်းကောင်း ငြင်းခုံကုန်၏။
ထိုသို့ ငြင်းခုံရာ၌ မျက်ကွယ်မျက်မှောက် ငြင်းခုံသည့်ပြင် ကိုယ်လက်ထိပါး အငြင်းပွါးလျက် ဆန့် ကျင်ဘက် ပြောခြင်း အထူးထူးပြောခြင်း တစ်ပါးသော အခြင်းအရာဖြင့် ပြောခြင်း စိတ်ဆင်းရဲရန် ပြောခြင်း ခိုက်ရန်ဖြစ်ခြင်းတို့သည် ဝိဝါဒလည်း မည်ကုန်၏၊ ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းလည်း မည်ကုန်၏။
ထိုလေးမျိုးတို့တွင် အဘယ်သည် ဝိဝါဒသာမည်၍ အဓိကရုဏ်း မမည်သနည်း။ အမိနှင့်သားငြင်း ခုံခြင်း သားနှင့်အမိငြင်းခုံခြင်း အဖနှင့်သားငြင်းခုံခြင်း သားနှင့်အဖငြင်းခုံခြင်း ညီအစ်ကိုအချင်းချင်းငြင်းခုံခြင်း မောင်နှင့် အစ်မ နှစ်မ ငြင်းခုံခြင်း အစ်မ နှစ်မနှင့် မောင် ငြင်းခုံခြင်း မိတ်ဆွေအချင်းချင်းငြင်းခုံခြင်းတို့သည် ဝိဝါဒသာမည်၍ အဓိကရုဏ်း မမည်ကုန်။
--ထိုလေးမျိုးတို့တွင် အဘယ်သည် အဓိကရုဏ်းသာမည်၍ ဝိဝါဒမမည်သနည်း။ အနုဝါဒါဓိကရုဏ်း အာပတ္တာဓိကရုဏ်း ကိစ္စာဓိကရုဏ်းတို့သည် အဓိကရုဏ်းသာမည်၍ ဝိဝါဒမမည်ကုန်။
ထိုလေးမျိုးတို့တွင် အဘယ်သည် အဓိကရုဏ်းလည်းမည် ဝိဝါဒလည်းမည်သနည်း။ ဝိဝါဒါ့ဓိကရုဏ်းသည် အဓိကရုဏ်းလည်းမည်၏၊ ဝိဝါဒလည်းမည်၏။
֍ ၂၂၅
။ အနုဝါဒလည်းမည် အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းလည်း မည်သလော၊ အနုဝါဒသာမည်၍ အဓိကရုဏ်း မမည်သလော၊ အဓိကရုဏ်းသာမည်၍ အနုဝါဒမမည်သလော၊ အဓိကရုဏ်းလည်းမည် အနုဝါဒလည်းမည် သလော၊ အချို့သည် အနုဝါဒလည်းမည်၏၊ အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းလည်းမည်၏။ အချို့သည် အနုဝါဒသာ မည်၍ အဓိကရုဏ်းမမည်။ အချို့သည် အဓိကရုဏ်းသာမည်၍ အနုဝါဒမမည်။ အချို့သည် အဓိကရုဏ်းလည်းမည်၏၊ ဝိဝါဒလည်းမည်၏။ထိုလေးမျိုးတို့တွင် အဘယ်သည် အနုဝါဒလည်းမည် အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းလည်း မည်သနည်း။
ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းတို့သည် သီလပျက်စီးခြင်းဖြင့်လည်းကောင်း၊ အကျင့်ပျက်စီး ခြင်းဖြင့်လည်းကောင်း၊ အယူပျက်စီးခြင်းဖြင့်လည်းကောင်း၊ အသက်မွေးမှုပျက်စီးခြင်းဖြင့်လည်းကောင်း ရဟန်းကို စွပ်စွဲကုန်၏။
ထိုသို့စွပ်စွဲရာ၌ စွပ်စွဲခြင်း စွပ်စွဲသောအခြင်းအရာ ဆိုခြင်း ဆိုသောအခြင်းအရာ ကောက်သည်၏ အဖြစ် ရှေးရှုအားထုတ်သည်၏ အဖြစ် အားအဆင့်ပေးခြင်းတို့သည် အနုဝါဒလည်း မည်ကုန်၏၊ အနုဝါဒါ ဓိကရုဏ်းလည်း မည်ကုန်၏။
ထိုလေးမျိုးတို့တွင် အဘယ်သည် အနုဝါဒသာမည်၍ အဓိကရုဏ်းမမည်သနည်း။ အမိက သားကို စွပ်စွဲခြင်း သားကလည်း အမိကို စွပ်စွဲခြင်း အဖက သားကို စွပ်စွဲခြင်း သားကလည်း အဖကို စွပ်စွဲခြင်း ညီအစ်ကို အချင်းချင်း စွပ်စွဲခြင်း မောင်က အစ်မနှမကို စွပ်စွဲခြင်း အစ်မနှမကလည်း မောင်ကို စွပ်စွဲခြင်း မိတ်ဆွေ အချင်းချင်း စွပ်စွဲခြင်းတို့သည် အနုဝါဒသာမည်၍ အဓိကရုဏ်းမမည်။
ထိုလေးမျိုးတို့တွင် အဘယ်သည် အဓိကရုဏ်းသာမည်၍ အနုဝါဒမမည်သနည်း။ အာပတ္တာ ဓိကရုဏ်း ကိစ္စာဓိကရုဏ်း ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းတို့သည် အဓိကရုဏ်းသာမည်၍ အနုဝါဒမမည်။
ထိုလေးမျိုးတို့တွင် အဘယ်သည် အဓိကရုဏ်းလည်းမည် အနုဝါဒလည်းမည်သနည်း။
အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် အဓိကရုဏ်းလည်းမည်၏၊ အနုဝါဒလည်းမည်၏။
֍ ၂၂၆
။ အာပတ်လည်းမည် အာပတ္တာဓိကရုဏ်းလည်းမည်သလော၊ အာပတ်သာမည်၍ အဓိကရုဏ်း မမည်သလော၊ အဓိကရုဏ်းသာမည်၍ အာပတ်မမည်သလော၊ အဓိကရုဏ်းလည်းမည် အာပတ်လည်း မည်သလော၊ အချို့သည် အာပတ်လည်း မည်၏၊ အာပတ္တာဓိကရုဏ်းလည်း မည်၏။ အချို့သည် အာပတ်သာမည်၍ အဓိကရုဏ်း မမည်။ အချို့သည် အဓိကရုဏ်းသာမည်၍ အာပတ်မမည်။ အချို့သည် အဓိကရုဏ်းလည်း မည်၏၊ အာပတ်လည်း မည်၏။ထိုလေးမျိုးတို့တွင် အဘယ်သည် အာပတ်လည်းမည် အာပတ္တာဓိကရုဏ်းလည်း မည်သနည်း။
အာပတ်ငါးပုံ အာပတ်ခုနစ်ပုံတို့သည် အာပတ်လည်းမည် အာပတ္တာဓိကရုဏ်းလည်း မည်ကုန်၏။
ထိုလေးမျိုးတို့တွင် အဘယ်သည် အာပတ်သာမည်၍ အဓိကရုဏ်းမမည်သနည်း။
သောတာပတ္တိနှင့် သမာပတ္တိတို့သည် အာပတ်သာမည်၍ အဓိကရုဏ်းမမည်။
--ထိုလေးမျိုးတို့တွင် အဘယ်သည် အဓိကရုဏ်းသာမည်၍ အာပတ်မမည်သနည်း။
ကိစ္စာဓိကရုဏ်း ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်း အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းတို့သည် အဓိကရုဏ်းသာမည်၍ အာပတ် မမည်ကုန်။
ထိုလေးမျိုးတို့တွင် အဘယ်သည် အဓိကရုဏ်းလည်းမည် အာပတ်လည်း မည်သနည်း။
အာပတ္တာဓိကရုဏ်းသည် အဓိကရုဏ်းလည်း မည်၏၊ အာပတ်လည်း မည်၏။
֍ ၂၂၇
။ ကိစ္စလည်းမည် ကိစ္စာဓိကရုဏ်းလည်း မည်သလော၊ ကိစ္စသာမည်၍ အဓိကရုဏ်း မမည် သလော၊ အဓိကရုဏ်းသာမည်၍ ကိစ္စမမည်သလော၊ အဓိကရုဏ်းလည်းမည် ကိစ္စလည်း မည်သလော။အ ချို့သည် ကိစ္စလည်းမည် ကိစ္စာဓိကရုဏ်းလည်း မည်၏။ အချို့သည် ကိစ္စသာမည်၍ အဓိက ရုဏ်း မမည်။ အချို့သည် အဓိကရုဏ်းသာမည်၍ ကိစ္စမမည်။ အချို့သည် အဓိကရုဏ်းလည်းမည် ကိစ္စလည်းမည်၏။
ထိုလေးမျိုးတို့တွင် အဘယ်သည် ကိစ္စလည်းမည် ကိစ္စာဓိကရုဏ်းလည်း မည်သနည်း။
သံဃာ၏ ကိစ္စ ‘ပြုဖွယ်’ ဖြစ်သော အပလောကနကံ ဉ တ္တိကံ ဉ တ္တိဒုတိယကံ ဉ တ္တိစတုတ္ထကံတို့သည် ကိစ္စလည်းမည် ကိစ္စာဓိကရုဏ်းလည်း မည်၏။
ထိုလေးမျိုးတို့တွင် အဘယ်သည် ကိစ္စသာမည်၍ အဓိကရုဏ်းမမည်သနည်း၊ ဆရာ့ကိစ္စ ဥပဇ္ဈာယ့် ကိစ္စ ဥပဇ္ဈာယ်တူသီတင်းသုံးဖော့်ကိစ္စ ဆရာတူသီတင်းသုံးဖော့်ကိစ္စတို့သည် ကိစ္စသာမည်၍ အဓိကရုဏ်း မမည်ကုန်။
ထိုလေးမျိုးတို့တွင် အဘယ်သည် အဓိကရုဏ်းသာမည်၍ ကိစ္စမမည်သနည်း၊ ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်း အနုဝါဒါဓိကရုဏ်း အာပတ္တာဓိကရုဏ်းတို့သည် အဓိကရုဏ်းသာမည်၍ ကိစ္စမမည်ကုန်။
ထိုလေးမျိုးတို့တွင် အဘယ်သည် အဓိကရုဏ်းလည်းမည် ကိစ္စလည်းမည်သနည်း၊ ကိစ္စာဓိကရုဏ်းသည် အဓိကရုဏ်းလည်း မည်၏၊ ကိစ္စလည်း မည်၏။
--၉-အဓိကရုဏ်းငြိမ်းကြောင်းသမထ သမ္မုခါဝိနည်း
֍ ၂၂၈
။ ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် အဘယ်သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းသနည်း။ ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် သမ္မုခါ ဝိနည်း ယေဘုယျသိကကံဟူသော နှစ်ပါးသော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်း၏၊ ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် ယေဘုယျ သိကဟူသော တစ်ခုသော သမထသို့ မရောက်ဘဲ သမ္မုခါဝိနည်းဟူသော တစ်ခုသော သမထဖြင့် ငြိမ်းရာ သလော၊ ငြိမ်းရာ၏ဟု ဆိုအပ်၏။ အဘယ်သို့နည်းဟူမူကား- ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းတို့သည် တရားဟူ၍လည်းကောင်း၊ တရားမဟုတ်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ ဝိနည်းဟူ၍လည်းကောင်း ဝိနည်းမဟုတ်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ ဘုရားဟောဟူ၍လည်းကောင်း၊ ဘုရားဟောမဟုတ်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ မြတ်စွာဘုရား အလေ့အကျက်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ မြတ်စွာဘုရား အလေ့အကျက်မဟုတ်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ မြတ်စွာဘုရား၏ ပညတ်ချက်ဟူ၍လည်းကောင်း မြတ်စွာဘုရား၏ ပညတ်ချက်မဟုတ်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ အာပတ်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ အာပတ်မဟုတ်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ ပေါ့သောအာပတ်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ လေးသော အာပတ်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ အကြွင်းရှိသောအာပတ်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ အကြွင်းမဲ့အာပတ်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ ရုန့်ရင်းသော အာပတ်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ မရုန့်ရင်းသော အာပတ်ဟူ၍လည်းကောင်း ငြင်းခုံကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ရဟန်းတို့သည် ထိုအဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေရန် စွမ်းဆောင်နိုင်ကုန်ငြားအံ့၊ ဤအဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်း၏ဟု ဆိုအပ်၏။အဘယ်ဝိနည်းကံဖြင့် ငြိမ်းသနည်း။
သမ္မုခါဝိနည်းဖြင့် ငြိမ်း၏။
ထိုသို့ ငြိမ်းရာ၌ သမ္မုခါဝိနည်းသည် အဘယ်နည်း၊ သံဃာ၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘သံဃသမ္မု ခတာ’၊ တရား၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘ဓမ္မသမ္မုခတာ’၊ ဝိနည်း၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘ဝိနယသမ္မုခတာ’၊ ပုဂ္ဂိုလ်၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘ပုဂ္ဂလသမ္မုခတာ'တို့တည်း။
ထိုလေးမျိုးတို့တွင် အဘယ်သည် သံဃာ၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘သံဃသမ္မုခတာ’ မည်သနည်း။
ကံအား လျောက်ပတ်သော ရဟန်းတို့၏ လာခြင်း၊ ဆန္ဒထိုက်သော ရဟန်းတို့၏ ဆန္ဒကို ဆောင် ခြင်း၊ မျက်မှောက်ဖြစ်သော ရဟန်းတို့က မတားမြစ်ခြင်းတို့သည် သံဃာ၏မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘သံဃသမ္မုခတာ’ မည်၏။
ထိုလေးမျိုးတို့တွင် အဘယ်သည် တရား၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘ဓမ္မသမ္မုခတာ', ဝိနည်း၏ မျက် မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘ဝိနယသမ္မုခတာ’ မည်သနည်း။
အဓိကရုဏ်းငြိမ်းကြောင်းဖြစ်သော ဓမ္မဝိနယဉ တ်ကမ္မဝါစာတို့သည် တရား၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း'ဓမ္မသမ္မုခတာ', ဝိနည်း၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘ဝိနယသမ္မုခတာ’ မည်ကုန်၏။
ထိုလေးမျိုးတွင် အဘယ်သည် ပုဂ္ဂိုလ်၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘ပုဂ္ဂလသမ္မုခတာ’ မည်သနည်း။
(သပိတ်သင်္ကန်းစသော) အကြောင်းတစ်ခုခုကြောင့် ရန်သူဖြစ်ကြသော အချင်းချင်းငြင်းခုံသော ရဟန်း နှစ်ပါးတို့၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်းသည် ပုဂ္ဂိုလ်၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘ပုဂ္ဂလသမ္မုခတာ’ မည်၏။
--ရဟန်းတို့ ဤသို့ ငြိမ်းပြီးအဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းအောင်ပြုသော ကာရကရဟန်း ‘ကာရကသံဃာ'သည် ချောက်ချားမူ ချောက်ချားခြင်းကြောင့် ဖြစ်သော ပါစိတ်အာပတ် သင့်၏၊ ဆန္ဒပေးသော ရဟန်းသည် ရှုတ်ချမူ ရှုတ်ချခြင်းကြောင့် ဖြစ်သော ပါစိတ်အာပတ် သင့်၏။
֍ ၂၂၉
။ ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းတို့သည် ထိုအဓိကရုဏ်းကို ထိုကျောင်း၌ မငြိမ်းစေနိုင်ငြားအံ့၊ ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းတို့သည် ရဟန်းများရာကျောင်းသို့ သွားကြရမည်။ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းတို့သည် ထိုကျောင်းသို့ သွားကုန်စဉ် လမ်းခရီးအကြား၌ ထိုအဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေရန် စွမ်းဆောင်ငြားအံ့၊ ဤအဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်း၏ဟု ဆိုအပ်၏။
အဘယ်ဝိနည်းကံဖြင့် ငြိမ်းသနည်း၊ သမ္မုခါဝိနည်းဖြင့် ငြိမ်း၏။
ထိုသို့ ငြိမ်းရာ၌ သမ္မုခါဝိနည်းသည် အဘယ်နည်း။ သံဃာ၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘သံဃ သမ္မုခတာ’၊ တရား၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘ဓမ္မသမ္မုခတာ’၊ ဝိနည်း၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘ဝိနယသမ္မု ခတာ’၊ ပုဂ္ဂိုလ်၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘ပုဂ္ဂလသမ္မုခတာ'တည်း။
ထိုလေးမျိုးတို့တွင် အဘယ်သည် သံယာ၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘သံဃသမ္မုခတာ’ မည်သနည်း။
ကံအားလျောက်ပတ်သော ရဟန်းတို့၏ လာခြင်း၊ ဆန္ဒထိုက်သော ရဟန်းတို့၏ ဆန္ဒကို ဆောင်ခြင်း၊ မျက်မှောက်ဖြစ်သော ရဟန်းတို့၏ မတားမြစ်ခြင်းတို့သည် သံဃာ၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘သံဃ သမ္မုခတာ’ မည်၏။
ထိုလေးမျိုးတို့တွင် အဘယ်သည် တရား၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘ဓမ္မသမ္မုခတာ', ဝိနည်း၏ မျက် မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘ဝိနယသမ္မုခတာ’ မည်သနည်း။
အဓိကရုဏ်းငြိမ်းကြောင်းဖြစ်သော ဓမ္မဝိနယဉ တ်ကမ္မဝါစာတို့သည် တရား၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘ဓမ္မသမ္မုခတာ', ဝိနည်း၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘ဝိနယသမ္မုခတာ’ မည်ကုန်ု၏။
ထိုလေးမျိုးတို့တွင် အဘယ်သည် ပုဂ္ဂိုလ်၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘ပုဂ္ဂလသမ္မုခတာ’ မည်သနည်း။
(သပိတ်သင်္ကန်းစသော) အကြောင်းတစ်ခုခုကြောင့် ရန်သူဖြစ်သော အချင်းချင်းငြင်းခုံသော ရဟန်း နှစ်ပါးတို့၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်းသည် ပုဂ္ဂိုလ်၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘ပုဂ္ဂလသမ္မုခတာ’ မည်၏။
ရဟန်းတို့ ဤသို့ ငြိမ်းပြီးအဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းအောင်ပြုသော ကာရကရဟန်း ‘ကာရကသံဃာ'သည် ချောက်ချားမူ ချောက်ချားခြင်းကြောင့်ဖြစ်သော ပါစိတ်အာပတ် သင့်၏၊ ဆန္ဒပေးသော ရဟန်းသည် ရှုတ်ချမူ ရှုတ်ချခြင်းကြောင့် ဖြစ်သော ပါစိတ်အာပတ် သင့်၏။
֍ ၂၃၀
။ ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းတို့သည် ထိုကျောင်းသို့ သွားစဉ် လမ်းခရီးအကြား၌ ထိုအဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေရန် မစွမ်းဆောင်နိုင်ကုန်ငြားအံ့၊ ထိုရဟန်းတို့သည် ထိုကျောင်းသို့ သွား၍ ကျောင်းနေရဟန်းတို့ကို-“ငါ့သျှင်တို့ ဤအဓိကရုဏ်းသည် ဤသို့ ဖြစ်၏၊ ဤသို့ ပေါ်ပေါက်၏၊ တောင်းပန်ပါ၏၊ အသျှင်တို့သည် အဓိကရုဏ်းငြိမ်းကြောင်းဖြစ်သော ဓမ္မဝိနယဉ တ်ကမ္မဝါစာတို့ဖြင့် အဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေပါကုန်လော့”ဟု ပြောဆို၏။
ရဟန်းတို့ ကျောင်းနေရဟန်းတို့သည် သီတင်းကြီးရဟန်းဖြစ်၍ အာဂန္တုကရဟန်းတို့သည် သီတင်းငယ် ရဟန်းဖြစ်ကုန်ငြားအံ့၊ ရဟန်းတို့ ထိုကျောင်းနေရဟန်းတို့သည် အာဂန္တုကရဟန်းတို့ကို “အသျှင်တို့ အကျွန်ုပ်တို့ တိုင်ပင်ပြီးသည့်တိုင်အောင် သင်တို့သည် တစ်ခဏမျှ တစ်ခုသော နေရာ၌့နေပါကုန်လော့”ဟု ပြောဆိုရမည်။
--ရဟန်းတို့ ကျောင်းနေရဟန်းတို့သည် သီတင်းငယ်ရဟန်းဖြစ်၍ အာဂန္တုကရဟန်းတို့သည် သီတင်းကြီး ရဟန်းဖြစ်ကုန်ငြားအံ့၊ ရဟန်းတို့ ထိုကျောင်းနေရဟန်းတို့သည် အာဂန္တုကရဟန်းတို့ကို “အသျှင်ဘုရားတို့ သို့ဖြစ်လျှင် အသျှင်ဘုရားတို့သည် အကျွန်ုပ်တို့တိုင်ပင်ပြီးသည့်တိုင်အောင် ဤနေရာမှာ ပင် နေကုန်လော့”ဟု ပြောဆိုရမည်။
ရဟန်းတို့ တိုင်ပင်ဆဲဖြစ်သော ကျောင်းနေရဟန်းတို့အား “ငါတို့သည် ဤအဓိကရုဏ်းကို ဓမ္မဝိနယဉ တ်ကမ္မဝါစာတို့ဖြင့် ငြိမ်းစေရန် မစွမ်းဆောင်နိုင်ကုန်”ဟု အကြံဖြစ်ငြားအံ့၊ ကျောင်းနေရဟန်းတို့သည် ထိုအဓိကရုဏ်းကို လက်မခံအပ်။
ရဟန်းတို့ တိုင်ပင်ဆဲဖြစ်သော ကျောင်းနေရဟန်းတို့အား “ငါတို့သည် ဤအဓိကရုဏ်းကို ဓမ္မဝိနယဉ တ်ကမ္မဝါစာတို့ဖြင့် ငြိမ်းစေရန် စွမ်းဆောင်နိုင်ကုန်၏”ဟု အကြံဖြစ်ငြားအံ့၊ ရဟန်းတို့ ထို ကျောင်းနေရဟန်းတို့သည် အာဂန္တုကရဟန်းတို့ကို “အသျှင်တို့ အသျှင်တို့သည် အကျွန်ုပ်တို့အား ဖြစ်သည့်အတိုင်း ပေါ်ပေါက်သည့်အတိုင်း ဤအဓိကရုဏ်းကို ပြောကုန်ငြားအံ့၊ ဓမ္မဝိနယဉ တ်ကမ္မဝါ စာတို့ဖြင့် ဤအဓိကရုဏ်းကို အကျွန်ုပ်တို့ ငြိမ်းေ စသည့်အတိုင်း ဤအဓိကရုဏ်းသည် ကောင်းစွာ ငြိမ်းလတ္တံ့၊ ဤသို့ဖြစ်မူ အကျွန်ုပ်တို့သည် ဤအဓိကရုဏ်းကို လက်ခံကုန်အံ့။
အသျှင်တို့ အသျှင်တို့သည် အကျွန်ုပ်တို့အား ဖြစ်သည့်အတိုင်း ပေါ်ပေါက်သည့်အတိုင်း ဤအဓိ ကရုဏ်းကို မပြောကုန်ငြားအံ့၊ ဓမ္မဝိနယဉ တ်ကမ္မဝါစာတို့ဖြင့် ဤအဓိကရုဏ်းကို အကျွန်ုပ်တို့ ငြိမ်းစေမည့်အတိုင်း ဤအဓိကရုဏ်းသည် ကောင်းစွာ ငြိမ်းမည် မဟုတ်၊ ဤသို့ဖြစ်မူ အကျွန်ုပ်တို့သည် ဤအဓိကရုဏ်းကို လက်မခံကုန်အံ့”ဟု ပြောဆိုရမည်။
ရဟန်းတို့ ကျောင်းနေရဟန်းတို့သည် ဤသို့ ကောင်းစွာ သိမ်းဆည်းအပ်သည်ကို ပြု၍ ထိုအဓိ ကရုဏ်းကို လက်ခံရမည်။
ရဟန်းတို့ ထိုအာဂန္တုက ရဟန်းတို့သည် ကျောင်းနေရဟန်းတို့ကို-
“ငါတို့သည် အသျှင်တို့အား ဤအဓိကရုဏ်းကို ဖြစ်သည့်အတိုင်း ပေါ်ပေါက်သည့်အတိုင်း ပြော ကြားကုန်အံ့။
အသျှင်တို့သည် ဤမျှလောက် ဤမျှလောက်သော အကြောင်းဖြင့် ဤအဓိကရုဏ်းကို ဓမ္မဝိနယ ဉ တ်ကမ္မဝါစာတို့ဖြင့် ငြိမ်းစေရန် စွမ်းဆောင်နိုင်ကုန်ငြားအံ့၊ ထိုအတိုင်းပင် ကောင်းစွာ ငြိမ်းပါလိမ့်မည်၊ ဤသို့ ငြိမ်းမူ ငါတို့သည် အသျှင်တို့အား ဤအဓိကရုဏ်းကို လွှဲအပ်ကုန်အံ့။
အသျှင်တို့သည် ဤမျှလောက် ဤမျှလောက်သော အကြောင်းဖြင့် အဓိကရုဏ်းကို ဓမ္မဝိနယဉ တ် ကမ္မဝါစာတို့ဖြင့် မငြိမ်းစေကုန်နိုင်ငြားအံ့၊ ထိုအတိုင်းပင် ဤအဓိကရုဏ်းသည် ကောင်းစွာ ငြိမ်းမည် မဟုတ်ပါ၊ ငါတို့သည် ဤအဓိကရုဏ်းကို အသျှင်တို့အား လွှဲအပ်ကုန်မည် မဟုတ်ပါ၊ ငါတို့ပင် ဤအဓိ ကရုဏ်း၏ အရှင်များ ဖြစ်ကုန်အံ့”ဟု ပြောဆိုရမည်။
ရဟန်းတို့ ဤသို့ကောင်းစွာ သိမ်းဆည်းအပ်သည်ကို ပြု၍ အာဂန္တုကရဟန်းတို့သည် ကျောင်းနေ ရဟန်းတို့အား ထိုအဓိကရုဏ်းကို လွှဲအပ်ရမည်။
ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းတို့သည် ထိုအဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေကုန်ငြားအံ့၊ ရဟန်းတို့ ဤအဓိ ကရုဏ်းကို ငြိမ်းသည်ဟု ဆိုအပ်၏၊ အဘယ်ဝိနည်းကံဖြင့် ငြိမ်းသနည်း၊ သမ္မုခါဝိနည်းဖြင့် ငြိမ်း၏။
ထိုသို့ ငြိမ်းရာ၌ သမ္မုခါဝိနည်းသည် အဘယ်နည်း။ သံဃာ၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘သံဃသမ္မုခတာ’၊ တရား၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘ဓမ္မသမ္မုခတာ’၊ ဝိနည်း၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘ဝိနယသမ္မုခတာ’၊ ပုဂ္ဂိုလ်၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘ပုဂ္ဂလသမ္မုခတာ’။ပ။ ရဟန်းတို့ ဤသို့ ငြိမ်းပြီး အဓိကရုဏ်းကို ကာရက ရဟန်း ‘ကာရကသံဃာ'သည် ချောက်ချားမူ ချောက်ချားခြင်းကြောင့် ဖြစ်သော ပါစိတ်အာပတ် သင့်၏၊ ဆန္ဒပေးသော ရဟန်းသည် ရှုတ်ချမူ ရှုတ်ချခြင်းကြောင့် ဖြစ်သော ပါစိတ်အာပတ် သင့်၏။
--ဥဗ္ဗာဟိကကမ္မဝါစာဖြင့် ငြိမ်းခြင်း
֍ ၂၃၁
။ ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းတို့သည် ထိုအဓိကရုဏ်းကို ဆုံးဖြတ်အပ်သည်ရှိသော် စကားတို့သည်လည်း မဆုံးနိုင်ကုန်၊ တစ်ခုသော စကား၏ အနက် (သဘော) ကိုသော်လည်း မသိအပ်။ရဟန်းတို့ ဤသို့သော အဓိကရုဏ်းကို ဥဗ္ဗာဟိကကမ္မဝါစာဖြင့် ငြိမ်းစေခြင်းငှါ ခွင့်ပြုတော်မူ၏၊ ရဟန်းတို့ အင်္ဂါဆယ်ပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းကို ဥဗ္ဗာဟိက ကမ္မဝါစာဖြင့် သမုတ်ရမည်။
(၁) သီလရှိ၏၊ ပါတိမောက္ခသံဝရသီလကို စောင့်ရှောက်လျက်နေ၏၊ အကျင့် ‘အာစာရ’ ကျက်စားရာ ‘ဂေါစရ'နှင့် ပြည့်စုံ၏၊ အနည်းငယ်မျှသော အပြစ်တို့၌သော်လည်း ဘေးဟု ရှုလေ့ရှိ၏၊ သိက္ခာပုဒ်တို့ကို ကောင်းစွာ ဆောက်တည်၍ ကျင့်၏။ (၂) အကြားအမြင်များ၏၊ အကြားအမြင်ကို ဆောင်၏၊ အကြား အမြင်ကို ဆည်းပူး၏။ အစ၏ကောင်းခြင်း အလယ်၏ကောင်းခြင်း အဆုံး၏ကောင်းခြင်းရှိသော အနက်နှင့် ပြည့်စုံသော သဒ္ဒါနှင့်ပြည့်စုံသော အလုံးစုံပြည့်စုံသော စင်ကြယ်သော မြတ်သောအကျင့်ကို ဟောဖော်ပြသော တရားတို့ကို ထိုပုဂ္ဂိုလ်သည် များစွာ ကြားအပ်ကုန်၏၊ ဆောင်ကုန်၏၊ နှုတ်ဖြင့် လေ့လာကုန်၏၊ စိတ်ဖြင့် အဖန်ဖန်ရှုဆင်ခြင် အပ်ကုန်၏၊ ဉာဏ်ဖြင့် ကောင်းစွာထိုးထွင်း၍ သိအပ်ကုန်၏။ (၃) ထိုရဟန်း အား ပါတိမောက်နှစ်ပါးတို့သည် အကျယ်အားဖြင့် ကောင်းစွာ နှုတ်တက်ရ၏၊ ကောင်းစွာ ဝေဖန်အပ်ကုန်၏၊ ကောင်းစွာ နှုတ်၌ ဖြစ်ခြင်းရှိကုန်၏၊ ပါတိမောက်အားဖြင့် အဖွင့် ‘ဥဘတောဝိဘင်း’ အားဖြင့် ကောင်းစွာ ဆုံးဖြတ်အပ်ကုန်၏။ (၄) ဝိနည်း၌ တည်တံ့၏၊၁ တွန့်ဆုတ်ခြင်းမရှိ။ (၅) (သပိတ် သင်္ကန်း စသော) အကြောင်းတစ်ခုခုကြောင့် ရန်သူဖြစ်သော ရဟန်းနှစ်ပါးတို့ကို သိစေခြင်းငှါလည်းကောင်း၊ ရှုစေ ခြင်းငှါလည်းကောင်း၊ အပြားအားဖြင့် ရှုစေခြင်းငှါလည်းကောင်း၊ ကြည့်စေခြင်းငှါလည်းကောင်း၊ ကြည်ညို စေခြင်းငှါလည်းကောင်း စွမ်းနိုင်၏။ (၆) အဓိကရုဏ်းဖြစ်ကြောင်း ငြိမ်းကြောင်း၌ လိမ္မာ၏။ (၇) အဓိက ရုဏ်းကို သိ၏။ (၈) အဓိကရုဏ်း၏ ဖြစ်ကြောင်းကို သိ၏။ (၉) အဓိကရုဏ်း၏ ချုပ်ခြင်းကို သိ၏။ (၁၀) အဓိကရုဏ်းချုပ်ခြင်းသို့ ရောက်ကြောင်း အကျင့်ကို သိ၏။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါဆယ်ပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းကို ဥဗ္ဗာဟိကကမ္မဝါစာဖြင့် သမုတ်ခြင်းငှါ ခွင့်ပြုတော်မူ၏။
ရဟန်းတို့ ဤသို့ သမုတ်ရမည်၊ ရှေးဦးစွာ ရဟန်းကို တောင်းပန်ရမည်၊ တောင်းပန်ပြီးနောက် ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာကို သိစေရမည်-
֍ ၂၃၂
။ “အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ အကျွန်ုပ်တို့သည် ဤအဓိကရုဏ်းကို ဆုံးဖြတ်အပ်သည်ရှိသော် စကားတို့သည်လည်း အဆုံးမရှိကုန်၊ တစ်ခုသော စကား၏ အနက် (သဘော) ကိုသော်လည်း မသိအပ်၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ သံဃာသည် ဤမည်သော ရဟန်းကိုလည်းကောင်း၊ ဤမည်သောရဟန်းကိုလည်းကောင်း ဥဗ္ဗာဟိကကမ္မဝါစာဖြင့် ဤအဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေခြင်းငှါ သမုတ်ရာ၏၊ ဤကား သိစေခြင်းတည်း။အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ အကျွန်ုပ်တို့သည် ဤအဓိကရုဏ်းကို ဆုံးဖြတ်အပ်သည်ရှိသော် စကားတို့သည်လည်း အဆုံးမရှိကုန်၊ တစ်ခုသော စကား၏ အနက် (သဘော) ကိုသော်လည်း မသိအပ်၊ သံဃာသည် ဤမည်သော ရဟန်းကိုလည်းကောင်း၊ ဤမည်သော ရဟန်းကိုလည်းကောင်း ဥဗ္ဗာဟိကကမ္မဝါစာဖြင့် ဤအဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေခြင်းငှါ သမုတ်၏။ ဤမည်သော ရဟန်းကိုလည်းကောင်း ဤမည်သော ရဟန်းကိုလည်းကောင်း ဤအဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေခြင်းငှါ ဥဗ္ဗာဟိကကမ္မဝါစာဖြင့် သမုတ်ခြင်းကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ်နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း မရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
--သံဃာသည် ဤမည်သော ရဟန်းကိုလည်းကောင်း၊ ဤမည်သော ရဟန်းကိုလည်းကောင်း ဤအဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေခြင်းငှါ ဥဗ္ဗာဟိကကမ္မဝါစာဖြင့် သမုတ်အပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထို့ကြောင့် ဆိတ်ဆိတ်နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ်နေသဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့် အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်ဟု (သိစေရမည်ဟု မိန့်တော်မူ၏)။
ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းတို့သည် ထိုအဓိကရုဏ်းကို ဥဗ္ဗာဟိကကမ္မဝါစာဖြင့် ငြိမ်းစေနိုင်ငြားအံ့၊ ရဟန်းတို့ ဤအဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းသည်ဟု ဆိုအပ်၏။ အဘယ်ဝိနည်းကံဖြင့် ငြိမ်းသနည်း၊ သမ္မုခါ ဝိနည်းဖြင့် ငြိမ်း၏၊ ထိုသို့ငြိမ်းရာ၌ သမ္မုခါဝိနည်းသည် အဘယ်နည်း။ တရား၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘ဓမ္မသမ္မုခတာ', ဝိနည်း၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘ဝိနယသမ္မုခတာ', ပုဂ္ဂိုလ်၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘ပုဂ္ဂလ သမ္မုခတာ'သည်လည်းကောင်း။ပ။ ရဟန်းတို့ ဤသို့ ငြိမ်းပြီး အဓိကရုဏ်းကို ကာရကရဟန်း ‘ကာရ ကသံဃာ'သည် ချောက်ချားမူ ချောက်ချားခြင်းကြောင့် ဖြစ်သော ပါစိတ်အာပတ် သင့်၏။
֍ ၂၃၃
။ ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းတို့သည် ထိုအဓိကရုဏ်းကို ဆုံးဖြတ်အပ်သည်ရှိသော် ထိုပရိသတ်၌ ဓမ္မကထိက ရဟန်းရှိငြားအံ့၊ ထိုဓမ္မကထိကရဟန်းသည် ပါတိမောက်ကိုလည်း နှုတ်တက်မရ၊ ဥဘတော ဝိဘင်းကိုလည်း နှုတ်တက်မရ၊ ထိုဓမ္မကထိကသည် အနက်ကို မမှတ်သားနိုင်ဘဲ သဒ္ဒါရိပ်ဖြင့် အနက်ကို တားမြစ်၏၊ ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် ထိုရဟန်းတို့ကို သိစေရမည်။“အသျှင်တို့သည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူကုန်လော့၊ ဤမည်သော ရဟန်းသည် ဓမ္မ ကထိကတည်း၊ ဤဓမ္မကထိက ရဟန်းသည် ပါတိမောက်ကိုလည်း နှုတ်တက်မရ၊ ဥဘတောဝိဘင်းကိုလည်း နှုတ်တက် မရ၊ ထိုဓမ္မကထိကရဟန်းသည် အနက်ကို မမှတ်သားနိုင်ဘဲ သဒ္ဒါရိပ်ဖြင့် အနက်ကို တားမြစ်၏၊ အသျှင်တို့အား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ ဤမည်သော ရဟန်းကို ထစေ၍ ကြွင်းသော အကျွန်ုပ်တို့သည် ဤအဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေကုန်အံ့ဟု (သိစေရမည်)။
ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းတို့သည် ထိုဓမ္မကထိကရဟန်းကို ထစေ၍ ထိုအဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေရန် စွမ်းဆောင်နိုင်ကုန်ငြားအံ့၊ ဤအဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းသည်ဟု ဆိုအပ်၏။ အဘယ်ဝိနည်းကံဖြင့် ငြိမ်း သနည်း၊ သမ္မုခါဝိနည်းဖြင့် ငြိမ်း၏။ ထိုသို့ ငြိမ်းရာ၌ သမ္မုခါဝိနည်းသည် အဘယ်နည်း၊ တရား၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘ဓမ္မသမ္မုခတာ'သည်လည်းကောင်း၊ ဝိနည်း၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘ဝိနယသမ္မုခတာ'သည်လည်းကောင်၊း ပုဂ္ဂိုလ်၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘ပုဂ္ဂလသမ္မုခတာ'သည်လည်းကောင်း။ပ။ ရဟန်းတို့ ဤသို့ငြိမ်းပြီး အဓိကရုဏ်းကို ကာရကရဟန်း ‘ကာရကသံဃာ'သည် ချောက်ချားငြားအံ့၊ ချောက်ချားခြင်းကြောင့် ဖြစ်သော ပါစိတ်အာပတ် သင့်၏။
ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းတို့သည် ထိုအဓိကရုဏ်းကို ဆုံးဖြတ်အပ်သည်ရှိသော် ထိုပရိသတ်၌ ဓမ္မကထိက ရဟန်းရှိငြားအံ့၊ ထိုဓမ္မကထိကရဟန်းသည် ပါတိမောက်ကိုသာလျှင် နှုတ်တက်ရ၏၊ ဥဘတောဝိဘင်းကိုကား နှုတ်တက်မရ၊ ထိုဓမ္မကထိကရဟန်းသည် အနက်ကို မမှတ်သားနိုင်ဘဲ သဒ္ဒါရိပ်ဖြင့် အနက်ကို တားမြစ်၏၊ ကျွမ်းကျင် လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် ထိုရဟန်းတို့ကို သိစေရမည်။
--“အသျှင်တို့သည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူကုန်လော့၊ ဤမည်သော ရဟန်းသည် ဓမ္မ ကထိကသာတည်း၊ ဤရဟန်းသည် ပါတိမောက်ကိုသာလျှင် နှုတ်တက်ရ၏၊ ဥဘတောဝိဘင်းကိုကား နှုတ် တက်မရ၊ ထိုဓမ္မကထိကရဟန်းသည် အနက်ကို မမှတ်သားနိုင်ဘဲ သဒ္ဒါရိပ်ဖြင့် အနက်ကို တားမြစ်၏၊ အသျှင်တို့အား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ဖြစ်ငြားအံ့၊ ဤဓမ္မကထိကရဟန်းကို ထစေ၍ ကြွင်းသော အကျွန်ုပ်တို့သည် ဤအဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေကုန်အံ့”ဟု (သိစေရမည်)။
ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းတို့သည် ထိုဓမ္မကထိကရဟန်းကို ထစေ၍ ထိုအဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေနိုင် ကုန်ငြားအံ့၊ ရဟန်းတို့ ဤအဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းသည်ဟု ဆိုအပ်၏။ အဘယ်ဝိနည်းကံဖြင့် ငြိမ်းသနည်း၊ သမ္မုခါဝိနည်းဖြင့် ငြိမ်း၏။ ထိုသို့ငြိမ်းရာ၌ သမ္မုခါဝိနည်းသည် အဘယ်နည်း၊ တရား၏ မျက်မှောက် ဖြစ်ခြင်း ‘ဓမ္မသမ္မုခတာ'သည်လည်းကောင်း၊ ဝိနည်း၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘ဝိနယသမ္မုခတာ'သည်လည်းကောင်း၊ ပုဂ္ဂိုလ်၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘ပုဂ္ဂလသမ္မုခတာ'သည်လည်းကောင်း။ပ။ ရဟန်းတို့ ဤသို့လျှင် ငြိမ်းပြီးအဓိကရုဏ်းကို ကာရကရဟန်း ‘ကာရကသံဃာ'သည် ချောက်ချားငြားအံ့၊ ချောက်ချားခြင်းကြောင့် ဖြစ်သော ပါစိတ်အာပတ် သင့်၏။
၁။ ဆဋ္ဌမြန်မာပြန်၌ “ဝိနည်း၌ လိမ္မာ၏”ဟု ရှိသည်၊ လက်ရှိဆဋ္ဌပါဠိတော်၌ ‘ဝိနယေ ခေါ ပန ဌိတော’ဟု ရှိသည်၊ ဤ၌ လက်ရှိ ပါဠိတော်မူအတိုင်း ပြန်ဆိုထားသည်။
--ယေဘုယျသိကာဝိနည်း
֍ ၂၃၄
။ ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းတို့သည် ထိုအဓိကရုဏ်းကို ဥဗ္ဗာဟိကကမ္မဝါစာဖြင့် ငြိမ်းစေရန် မစွမ်းဆောင်နိုင်ကုန်ငြားအံ့။ ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းတို့သည် ထိုအဓိကရုဏ်းကို “အသျှင်ဘုရားတို့ အကျွန်ုပ်တို့သည် ဤအဓိကရုဏ်းကို ဥဗ္ဗာဟိကကမ္မဝါစာဖြင့် မငြိမ်းစေနိုင်ကုန်၊ သံဃာသည်ပင် ဤအဓိက ရုဏ်းကို ငြိမ်းပါစေလော့”ဟု သံဃာအား လွှဲအပ်ရမည်၊ ရဟန်းတို့ ဤသို့သော အဓိကရုဏ်းကို ယေဘုယျသိကဝိနည်းကံဖြင့် ငြိမ်းစေခြင်းငှါ ခွင့်ပြုတော်မူ၏။ရဟန်းတို့ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းကို စာရေးတံမဲပေးသော ရဟန်းဟု သမုတ်ရမည်။ ယင်းရဟန်းသည် ဆန္ဒာဂတိသို့လည်း မလိုက်၊ ဒေါသာဂတိသို့လည်း မလိုက်၊ မောဟာဂတိသို့လည်း မလိုက်၊ ဘယာဂတိသို့လည်း မလိုက်၊ စာရေးတံမဲယူအပ်ပြီး မယူအပ်သေးသည်ကိုလည်း သိ၏။ပ။
ရဟန်းတို့ ဤသို့ သမုတ်ရမည်၊ ရှေးဦးစွာ ရဟန်းကို တောင်းပန်ရမည်၊ တောင်းပန်ပြီးနောက် ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာကို သိစေရမည် -
“အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ ဤမည်သော ရဟန်းကို စာရေး တံမဲပေးသော ရဟန်းဟု သမုတ်ရာ၏၊ ဤကား သိစေခြင်းတည်း။
အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ သံဃာသည် ဤမည်သော ရဟန်းကို စာရေးတံမဲပေးသော ရဟန်းဟု သမုတ်၏၊ ဤမည်သော ရဟန်းကို စာရေးတံမဲပေးသော ရဟန်းဟု သမုတ်ခြင်းကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ် နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း မရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
သံဃာသည် ဤမည်သော ရဟန်းကို စာရေးတံမဲပေးသော ရဟန်းဟု သမုတ်အပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထို့ကြောင့် ဆိတ်ဆိတ်နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ်နေသဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့် အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်”ဟု (သိစေရမည်ဟု မိန့်တော်မူ၏)။
စာရေးတံမဲပေးသော ထိုရဟန်းသည် စာရေးတံမဲတို့ကို ယူစေရမည်၊ ဓမ္မဝါဒီရဟန်းအများတို့က ပြောသည့်အတိုင်း ထိုအဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေရမည်၊ ရဟန်းတို့ ဤအဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းသည်ဟု ဆိုအပ်၏။ အဘယ်ဝိနည်းဖြင့် ငြိမ်းသနည်း။ သမ္မုခါဝိနည်းဖြင့်လည်းကောင်း၊ ယေဘုယျသိကဝိနည်းဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်း၏။
ထိုသို့ ငြိမ်းရာ၌ သမ္မုခါဝိနည်းသည် အဘယ်နည်း။ သံဃာ၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘သံဃသမ္မုခတာ’၊ တရား၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘ဓမ္မသမ္မုခတာ’၊ ဝိနည်း၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘ဝိနယသမ္မုခတာ’၊ ပုဂ္ဂိုလ်၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘ပုဂ္ဂလသမ္မုခတာ’ တည်း။
ထိုလေးမျိုးတို့တွင် အဘယ်သည် သံဃာ၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘သံဃသမ္မုခတာ’ မည်သနည်း၊ ကံအား လျောက်ပတ်သော ရဟန်းတို့၏ လာခြင်း၊ ဆန္ဒထိုက်သော ရဟန်းတို့၏ ဆန္ဒကို ဆောင်ခြင်း၊ မျက်မှောက်ရှိ ရဟန်းတို့၏ မတားမြစ်ခြင်းတို့သည် သံဃာ၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘သံဃသမ္မုခတာ’ မည်ကုန်၏၊
ထိုလေးမျိုးတို့တွင် အဘယ်သည် တရား၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘ဓမ္မသမ္မုခတာ’၊ ဝိနည်း၏ မျက် မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘ဝိနယသမ္မုခတာ’ မည်သနည်း၊ အဓိကရုဏ်း ငြိမ်းကြောင်းဖြစ်သော ဓမ္မဝိနယဉတ်ကမ္မဝါစာတို့သည် တရား၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘ဓမ္မသမ္မုခတာ’၊ ဝိနည်း၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘ဝိနယသမ္မုခတာ’ မည်ကုန်၏။
--ထိုလေးမျိုးတို့တွင် အဘယ်သည် ပုဂ္ဂိုလ်၏မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘ပုဂ္ဂလသမ္မုခတာ’ မည်သနည်း၊ (သပိတ်သင်္ကန်းစသော) အကြောင်းတစ်ခုခုကြောင့် ရန်သူဖြစ်သော ငြင်းခုံသော ရဟန်းနှစ်ပါးတို့၏ မျက်မှောက်၌ ဖြစ်ခြင်းသည် ပုဂ္ဂိုလ်၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘ပုဂ္ဂလသမ္မုခတာ’ မည်၏။
ထိုဝိနည်းကံ နှစ်မျိုးတို့တွင် အဘယ်သည် ယေဘုယျသိကဝိနည်းကံ မည်သနည်း၊ ယေဘုယျ သိကာ ဝိနည်းကံကို ပြုခြင်း ပြုသောအခြင်းအရာ ကပ်ခြင်း ရှေးရှုကပ်ခြင်းသည်းခံခြင်း မတားမြစ်ခြင်းတို့သည် ယေဘုယျသိကာဝိနည်းကံ မည်ကုန်၏။
ရဟန်းတို့ ဤသို့ငြိမ်းပြီးသော အဓိကရုဏ်းကို ကာရကရဟန်းသည် ချောက်ချားငြားအံ့၊ ချောက်ချားခြင်းကြောင့်ဖြစ်သော ပါစိတ်အာပတ် သင့်၏။ ဆန္ဒပေးသော ရဟန်းသည် ရှုတ်ချငြားအံ့၊ ရှုတ်ချခြင်းကြောင့်ဖြစ်သော ပါစိတ်အာပတ်သင့်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--စာရေးတံမဲ ပေးခြင်းသုံးမျိုး
֍ ၂၃၅
။ ထိုအခါ သာဝတ္ထိပြည်၌ အဓိကရုဏ်းသည် ဤသို့ ဖြစ်၏၊ ဤသို့ ပေါ်ပေါက်၏၊ ထိုအခါ ထိုရဟန်းတို့သည် သာဝတ္ထိပြည်၌ သံဃာ၏ အဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေခြင်းဖြင့် မရောင့်ရဲမကျေနပ်ကုန်။“ဤမည်သော ကျောင်းတိုက်၌ မထေရ်ကြီးအများတို့သည် နေကြကုန်၏။ အကြားအမြင်များကုန်၏။ ပါဠိတော်ကို နှုတ်တက်ရသည့်ပြင် ဓမ္မဝိနယနှင့်မာတိကာကို ဆောင်ကုန်၏၊ ပညာရှိ၍ ထက်မြက် လိမ္မာကုန်၏၊ ရှက်တတ်ကုန်၏၊ တွေးတောမှု ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ရှိကုန်၏၊ အကျင့်သိက္ခာကို လိုလားကုန်၏၊ ထိုမထေရ်ကြီးတို့သည် ဤအဓိကရုဏ်းကို ဓမ္မဝိနယ ဉ တ်ကမ္မဝါစာတို့ဖြင့် ငြိမ်းစေကုန်ငြားအံ့၊ ဤအဓိ ကရုဏ်းသည် ကောင်းစွာ ငြိမ်းရာ၏”ဟု ကြားကုန်၏။
ထိုအခါ ထိုရဟန်းတို့သည် ထိုကျောင်းတိုက်သို့ သွား၍ ထိုမထေရ်ကြီးတို့ကို “အသျှင်ဘုရားတို့ ဤအဓိကရုဏ်းသည် ဤသို့ ဖြစ်ပါ၏၊ ဤသို့ ပေါ်ပေါက်ပါ၏၊ အသျှင်ဘုရားတို့ တောင်းပန်ပါ၏၊ မထေရ်တို့သည် အဓိကရုဏ်းငြိမ်းကြောင်းဖြစ်သော ဓမ္မဝိနယဉ တ်ကမ္မဝါစာတို့ဖြင့် ဤအဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေပါကုန်လော့”ဟု ဆိုကုန်၏။
ထိုအခါ ထိုမထေရ်ကြီးတို့သည် “သာဝတ္ထိပြည်၌ သံဃာက အဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းေ စသည့်အတိုင်း ကောင်းစွာ ငြိမ်း၏”ဟု နှလုံးသွင်း၍ ထိုနည်းဖြင့် ထိုအဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေကုန်၏။ ထိုအခါ ထိုရဟန်းတို့သည် သာဝတ္ထိပြည်၌ သံဃာ၏ အဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေခြင်းဖြင့် မရောင့်ရဲ မကျေနပ်ကုန်၊ မထေရ်ကြီး အများတို့၏ အဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေခြင်းဖြင့် မရောင့်ရဲ မကျေနပ်ကုန်။ “ဤမည်သော ကျောင်းတိုက်၌ မထေရ်ကြီးသုံးပါးတို့သည် နေကုန်၏။ပ။ မထေရ်ကြီးနှစ်ပါးတို့သည် နေကုန်၏။ပ။ မထေရ်ကြီး တစ်ပါးသည် နေ၏၊ အကြားအမြင် များ၏၊ ပါဠိတော်ကို နှုတ်ငုံဆောင်သည့်ပြင့်ဓမ္မဝိနယနှင့်ပါတိမောက်ကို ဆောင်၏၊ ပညာရှိ၍ ထက်မြက်လိမ္မာ၏။ ရှက်တတ်၏၊ တွေးတောမှု ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ရှိ၏၊ အကျင့် သိက္ခာကို လိုလား၏၊ ထိုမထေရ်ကြီးသည် ဤအဓိကရုဏ်းကို ဓမ္မဝိနယဉ တ်ကမ္မဝါစာတို့ဖြင့် ငြိမ်းစေ ငြားအံ့၊ ဤအဓိကရုဏ်းသည် ကောင်းစွာ ငြိမ်းစေရာ၏”ဟု ကြားကုန်၏။
ထိုအခါ ထိုရဟန်းတို့သည် ထိုကျောင်းတိုက်သို့သွား၍ ထိုမထေရ်ကြီးကို “အသျှင်ဘုရား ဤအဓိ ကရုဏ်းသည် ဤသို့ ဖြစ်ပါ၏။ ဤသို့ ပေါ်ပေါက်၏၊ အသျှင်ဘုရား တောင်းပန်ပါ၏၊ မထေရ်ကြီးသည် အဓိကရုဏ်းငြိမ်းကြောင်းဖြစ်သော ဓမ္မဝိနယဉတ်ကမ္မဝါစာတို့ဖြင့် ဤအဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းပါစေ”ဟု ဆိုကုန်၏။ ထိုအခါ ထိုမထေရ်ကြီးသည် သာဝတ္ထိပြည်၌ သံဃာက အဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းေ စသည့်အတိုင်း မထေရ်ကြီးသုံးပါးတို့က အဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းေ စသည့်အတိုင်း မထေရ်ကြီးနှစ်ပါးတို့က အဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းေ စသည့်အတိုင်း ကောင်းစွာ ငြိမ်း၏”ဟု နှလုံးသွင်း၍ ထိုနည်းဖြင့် ထိုအဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေ၏။
ထိုအခါ ထိုရဟန်းတို့သည် သာဝတ္ထိပြည်၌ သံဃာ၏ အဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေခြင်းဖြင့် မရောင့်ရဲ မကျေနပ်ကုန်၊ မထေရ်ကြီးအများတို့၏ အဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေခြင်းဖြင့် မရောင့်ရဲ မကျေနပ်ကုန်၊ မထေရ်ကြီးသုံးပါးတို့၏ အဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေခြင်းဖြင့် မရောင့်ရဲ မကျေနပ်ကုန်၊ မထေရ်ကြီးနှစ်ပါးတို့၏ အဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေခြင်းဖြင့် မရောင့်ရဲ မကျေနပ်ကုန်၊ မထေရ်ကြီးတစ်ပါး၏ အဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေခြင်းဖြင့် မရောင့်ရဲ မကျေနပ်ကုန်။
မြတ်စွာဘုရားထံသို့ ချဉ်းကပ်၍ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ “ရဟန်းတို့ ဤအဓိကရုဏ်းသည် ပြီးပြတ်ပြီး ဖြစ်၏၊ ငြိမ်းအေးပြီး ဖြစ်၏၊ ပြေငြိမ်းပြီးဖြစ်၏၊ ကောင်းစွာ ပြေငြိမ်းပြီး ဖြစ်၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းတို့အား သိစေရန် (၁) လျှို့ဝှက်သော စာရေးတံမဲကိုလည်းကောင်း (၂) မိမိ နားရင်း၌ ကပ်၍ ပေးသော စာရေးတံမဲကိုလည်းကောင်း (၃) ပွင့်လင်းသော စာရေးတံမဲကိုလည်းကောင်း၊ ဤစာရေးတံမဲ သုံးမျိုးတို့ကို ယူစိမ့်သောငှါ ခွင့်ပြုတော်မူ၏။
ရဟန်းတို့ အဘယ်သို့လျှင် လျှို့ဝှက်သော စာရေးတံမဲ ယူစေခြင်းသည် ဖြစ်သနည်း။
စာရေးတံမဲ ယူစေသော ထိုရဟန်းသည် စာရေးတံမဲတို့ကို အတိုအရှည် အမှတ်အသားတို့ကို ပြုလုပ်၍ ရဟန်းတစ်ပါး တစ်ပါးစီသို့ ကပ်၍ “ဤကား ဤသို့သော အယူရှိသူ၏ စာရေးတံမဲတည်း၊ ဤကား ဤသို့သော အယူရှိသူ၏ စာရေးတံမဲတည်း၊ လိုရာမဲကို ယူလော့”ဟု ပြောရမည်၊ (မဲကို) ယူပြီးသော် “တစ်စုံတစ်ယောက်သော ပုဂ္ဂိုလ်အားမျှ မပြပါလင့်”ဟု ပြောရဦးမည်။
“အဓမ္မဝါဒီ ရဟန်းတို့သည် အလွန်များကုန်၏”ဟု သိလျှင် “မကောင်းသော (မဲ) ယူခြင်းတည်း”ဟု ပြော၍ တစ်ဖန်ငင်ရမည် ‘မဲထပ်ယူစေရမည်’။ “ဓမ္မဝါဒီရဟန်းတို့သည် အလွန်များကုန်၏”ဟု သိလျှင်ကား “ကောင်းသော (မဲ) ယူခြင်းတည်း”ဟု ကြေညာရမည်။ ရဟန်းတို့ ဤသို့လျှင် လျှို့ဝှက်သော စာရေးတံမဲ ယူစေခြင်းသည် ဖြစ်၏။
ရဟန်းတို့ အဘယ်သို့လျှင် မိမိနားရင်း၌ ကပ်၍ပေးသော စာရေးတံမဲယူစေခြင်း ‘မဲပေးခြင်း'သည် ဖြစ်သနည်း။ စာရေးတံမဲပေးသော ထိုရဟန်းသည် ရဟန်း တစ်ပါးတစ်ပါးအား နားရင်းသို့ ကပ်၍ “ဤကား ဤသို့သော အယူရှိသူ၏ စာရေးတံမဲတည်း၊ ဤကား ဤသို့သော အယူရှိသူ၏ စာရေးတံမဲ တည်း၊ လိုရာမဲကို ယူလော့”ဟု ပြောရမည်၊ (မဲကို) ယူပြီးသော် “တစ်စုံတစ်ယောက်သော ပုဂ္ဂိုလ်အား မျှလည်း မပြောကြားပါလင့်”ဟု ပြောရဦးမည်။ “အဓမ္မဝါဒီရဟန်းတို့သည် အလွန်များကုန်၏”ဟု သိလျှင် “မကောင်းသော (မဲ) ယူခြင်းတည်း”ဟု ပြော၍ တစ်ဖန်ငင်ရမည် ‘မဲထပ်ယူစေရမည်’။ “ဓမ္မဝါဒီရဟန်းတို့သည် အလွန်များကုန်၏”ဟု သိလျှင်ကား “ကောင်းသော (မဲ) ယူခြင်းတည်း”ဟု ကြေညာရမည်။ ရဟန်းတို့ ဤသို့လျှင် နား၏ အနီး၌ ပြောရသော စာရေးတံမဲယူစေခြင်းသည် ဖြစ်၏။
ရဟန်းတို့ အဘယ်သို့လျှင် ပွင့်လင်းသော စာရေးတံမဲ ယူစေခြင်းသည် ဖြစ်သနည်း။ “ဓမ္မဝါဒီ ရဟန်းတို့သည် အလွန်များကုန်၏”ဟု သိလျှင် ရဲရဲဝံ့ဝံ့ ပွင့်ပွင့်လင်းလင်း ယူစေရမည်။ ရဟန်းတို့ ဤသို့ လျှင် ပွင့်လင်းသော စာရေးတံမဲယူစေခြင်းသည် ဖြစ်၏။ ရဟန်းတို့ စာရေးတံမဲ ယူစေခြင်း သုံးမျိုးတို့ ကား ဤသည်တို့တည်းဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--သတိဝိနည်း
֍ ၂၃၆
။ အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် အဘယ်သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းသနည်း၊ အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် သမ္မုခါဝိနည်း သတိဝိနည်း အမူဠှဝိနည်း တဿပါပိယသိကာဝိနည်းဟူသော လေးပါးသော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်း၏။အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် အမူဠှဝိနည်း တဿပါပိယသိကာဝိနည်းဟူသော သမထနှစ်မျိုးတို့သို့ မရောက်ဘဲ သမ္မုခါဝိနည်း သတိဝိနည်းဟူသော သမထနှစ်မျိုးတို့ဖြင့် ငြိမ်းရာသလော၊ ငြိမ်းရာ၏ဟု ဆိုအပ်၏။
အဘယ်ကဲ့သို့နည်းဟူမူကား- ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းတို့သည် ရဟန်းကို အခြေအမြစ်မရှိသော သီလပျက်စီးခြင်းဖြင့် စွပ်စွဲကုန်၏။
ရဟန်းတို့ သတိပြန့်ပြောခြင်းသို့ ရောက်သော ထိုရဟန်းအား သတိဝိနည်းကို ပေးရမည်။ ရဟန်းတို့ ဤသို့ ပေးရမည်။ ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းသည် သံဃာသို့ ချဉ်းကပ်၍ လက်ဝဲတစ်ဖက် ပခုံးထက်၌ ဧကသီကို စံပယ်တင်၍။ပ။ “အသျှင်ဘုရားတို့ အကျွန်ုပ်ကို အခြေအမြစ်မရှိသော သီလပျက်စီးခြင်းဖြင့် စွပ်စွဲကုန်၏။ အသျှင်ဘုရားတို့ သတိပြန့်ပြောခြင်းသို့ ရောက်သော ထိုအကျွန်ုပ်သည် သံဃာကို သတိ ဝိနည်းကို တောင်းပါ၏”ဟု ဆိုရမည်။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းရမည်။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းရမည်။ ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာကို သိစေရမည်-
အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ရဟန်းတို့သည် ဤမည်သော ရဟန်းကို အခြေအမြစ် မရှိသော သီလပျက်စီးခြင်းဖြင့် စွပ်စွဲကုန်၏။ သတိပြန့်ပြော ခြင်းသို့ ရောက်သော ထိုရဟန်းသည် သံဃာအား သတိဝိနည်းကို တောင်း၏၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ သံဃာသည် သတိပြန့်ပြောခြင်းသို့ ရောက်သော ဤမည်သော ရဟန်းအား သတိဝိနည်းကို ပေးရာ၏၊ ဤကား သိစေခြင်းတည်း။
အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ရဟန်းတို့သည် ဤမည်သော ရဟန်းကို အခြေအမြစ် မရှိသော သီလပျက်စီးခြင်းဖြင့် စွပ်စွဲကုန်၏။ သတိပြန့်ပြော ခြင်းသို့ ရောက်သော ထိုရဟန်းသည် သံဃာအား သတိဝိနည်းကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် သတိ ပြန့်ပြောခြင်းသို့ ရောက်သော ဤမည်သော ရဟန်းအား သတိဝိနည်းကို ပေး၏၊ သတိပြန့်ပြော ခြင်းသို့ ရောက်သော ဤမည်သော ရဟန်းအား သတိဝိနည်းပေးခြင်းကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်းရှိ၏။ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ်နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်းမရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။ပ။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။ပ။
သံဃာသည် သတိပြန့်ပြောခြင်းသို့ ရောက်သော ဤမည်သော ရဟန်းအား သတိဝိနည်းကို ပေးအပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်းရှိ၏၊ ထို့ကြောင့် ဆိတ်ဆိတ်နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ် နေသဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့် အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်ဟု (သိစေရမည်ဟု မိန့်တော်မူ၏)။
ရဟန်းတို့ ဤအဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းသည်ဟု ဆိုအပ်၏။ အဘယ်ဝိနည်းဖြင့် ငြိမ်းသနည်း။ သမ္မုခါ ဝိနည်းဖြင့်လည်းကောင်း၊ သတိဝိနည်းဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်း၏။ ထိုသို့ငြိမ်းရာ၌ သမ္မုခါဝိနည်းသည် အဘယ်နည်း၊ သံဃာ၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘သံဃသမ္မုခတာ’၊ တရား၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘ဓမ္မသမ္မုခ တာ’၊ ဝိနည်း၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘ဝိနယသမ္မုခတာ’၊ ပုဂ္ဂိုလ်၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘ပုဂ္ဂလသမ္မုခ တာ’ တည်း။ပ။
--ထိုလေးမျိုးတို့တွင် အဘယ်သည် ပုဂ္ဂိုလ်၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘ပုဂ္ဂလသမ္မုခတာ’ မည်သနည်း၊ စွပ်စွဲသော ရဟန်းစွပ်စွဲခံရသော ရဟန်းနှစ်ပါးတို့၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်းသည် ပုဂ္ဂိုလ်၏မျက်မှောက် ဖြစ်ခြင်း ‘ပုဂ္ဂလသမ္မုခတာ’ မည်၏။
ထိုသို့ ငြိမ်းရာ၌ အဘယ်သည် သတိဝိနည်း မည်သနည်း၊ သတိဝိနည်းကံကို ပြုခြင်း ပြုသော အခြင်းအရာ ကပ်ခြင်း ရှေးရှုကပ်ခြင်းသည်းခံခြင်း မတားမြစ်ခြင်းတို့သည် သတိဝိနည်း မည်ကုန်၏။
ရဟန်းတို့ ဤသို့ ငြိမ်းပြီး အဓိကရုဏ်းကို ကာရကရဟန်းသည် ချောက်ချားငြားအံ့၊ ချောက်ချား ခြင်းကြောင့်ဖြစ်သော ပါစိတ်အာပတ် သင့်၏။ ဆန္ဒပေးသော ရဟန်းသည် ရှုတ်ချငြားအံ့၊ ရှုတ်ချခြင်းကြောင့် ဖြစ်သော ပါစိတ်အာပတ် သင့်၏။
--အမူဠှဝိနည်း
֍ ၂၃၇
။ အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် သတိဝိနည်း တဿပါပိယသိကာဝိနည်းကံဟူသော သမထနှစ်မျိုးတို့သို့ မရောက်ဘဲ သမ္မုခါဝိနည်း အမူဠှဝိနည်းဟူသော သမထနှစ်မျိုးတို့ဖြင့် ငြိမ်းရာသလော၊ ငြိမ်းရာ၏ဟုဆိုအပ်၏။အဘယ်ကဲ့သို့နည်းဟူမူ-ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် ရူးသွပ်၏၊ စိတ်ဖောက်ပြန်၏၊ ထိုရဟန်းသည် ရူးသွပ်ဖောက်ပြန်သဖြင့် ရဟန်းတို့၏ အမူအရာမဟုတ်သည်တို့ကို များစွာ လွန်ကျူး ကျင့်ကြံ၏၊ (နှုတ်ဖြင့်လည်း) ပြောဆို၏၊ (ကိုယ်ဖြင့်လည်း) ပြုမူ၏။
ရဟန်းတို့သည် ထိုရဟန်းကို ရူးသွပ်၍ စိတ်ဖောက်ပြန်သဖြင့် လွန်ကျူး ကျင့်ကြံခြင်းကြောင့် “အသျှင်သည် ဤသို့ သဘောရှိသော အာပတ်သို့ ရောက်သည်ကို အောက်မေ့လော့”ဟု အာပတ်ဖြင့် စောဒနာကုန်၏။ ထိုရဟန်းသည် “ငါသျှင်တို့ အကျွန်ုပ်သည် ရူးသွပ်၍ စိတ်ဖောက်ပြန်ပါ၏။ ထိုကျွန်ုပ်သည် ရူးသွပ်၍ စိတ်ဖောက်ပြန်သဖြင့် ရဟန်းတို့၏ အမူအရာ မဟုတ်သည်တို့ကို များစွာ လွန်ကျူး ကျင့်ကြံ၏၊ (နှုတ်ဖြင့်လည်း) ပြော၏၊ (ကိုယ်ဖြင့်လည်း) ပြုမူ၏။ အကျွန်ုပ်သည် ထိုလွန်ကျူး၍ ကျင့်ကြံသည်ကို မအောက်မေ့နိုင်ပါ၊ အကျွန်ုပ်သည် တွေဝေသဖြင့် ထိုလွန်ကျူး ကျင့်ကြံခြင်းကို ပြုအပ်၏”ဟု ပြော၏။ ဤသို့ ပြောသော်လည်း ထိုရဟန်းကို စောဒကရဟန်းတို့သည် “အသျှင်သည် ဤသို့သဘော ရှိသော အာပတ်သို့ ရောက်သည်ကို အောက်မေ့လော”ဟု စောဒနာကုန်သည်သာတည်း။
ရဟန်းတို့ အလွန်တွေဝေသော ထိုရဟန်းအား အလွန်တွေဝေသော ဝိနည်းကို ပေးရမည်။
ရဟန်းတို့ ဤသို့ ပေးရမည်၊ ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းသည် သံဃာသို့ ချဉ်းကပ်၍ လက်ဝဲတစ်ဖက် ပခုံးထက်၌ ဧကသီကို စံပယ်တင်၍။ပ။ ဤသို့ ပြောရမည်။
“အသျှင်ဘုရားတို့ အကျွန်ုပ်သည် ရူးသွပ်၍ စိတ်ဖောက်ပြန်၏။ ထိုကျွန်ုပ်သည် ရူးသွပ်၍ စိတ် ဖောက်ပြန်သဖြင့် ရဟန်းတို့၏ အမူအရာ မဟုတ်သည်တို့ကို များစွာ လွန်ကျူးကျင့်ကြံ၏၊ (နှုတ်ဖြင့်လည်း) ပြော၏။ (ကိုယ်ဖြင့်လည်း) ပြုမူ၏။ ရဟန်းတို့သည် အကျွန်ုပ်ကို ရူးသွပ်၍ စိတ်ဖောက်ပြန် သဖြင့် လွန်ကျူး ကျင့်ကြံခြင်းကြောင့် “အသျှင်သည် ဤသို့ သဘောရှိသော အာပတ်သို့ ရောက်သည်ကို အောက်မေ့လော့”ဟု အာပတ်ဖြင့် စောဒနာကုန်၏။ ထိုရဟန်းတို့ကို အကျွန်ုပ်သည် “ငါသျှင်တို့ အကျွန်ုပ်သည် ရူးသွပ်၍ စိတ်ဖောက်ပြန်ပါ၏။ ထိုအကျွန်ုပ်သည် ရူးသွပ်၍ စိတ်ဖောက်ပြန်သဖြင့် ရဟန်းတို့၏ အမူအရာမဟုတ်သည်တို့ကို များစွာ လွန်ကျူး ကျင့်ကြံ၏၊ (နှုတ်ဖြင့်လည်း) ပြော၏၊ (ကိုယ်ဖြင့်လည်း) ပြုမူ၏။ အကျွန်ုပ်သည် ထိုလွန်ကျူး၍ ကျင့်ကြံမိသည်ကို မအောက်မေ့နိုင်ပါ၊ အကျွန်ုပ်သည် တွေဝေသဖြင့် ထိုလွန်ကျူး၍ ကျင့်ကြံခြင်းကို ပြုမိ၏”ဟု ပြော၏။ ဤသို့ ပြောသော်လည်း အကျွန်ုပ်ကို စောဒကရဟန်းတို့သည် ‘အသျှင်သည် ဤသို့ သဘောရှိသော အာပတ်သို့ ရောက်သည်ကို အောက်မေ့လော့’ဟု စောဒနာကုန်သည်သာတည်း၊ အသျှင်ဘုရားတို့ ထိုအကျွန်ုပ်သည် အလွန်တွေဝေသည်ဖြစ်၍ သံဃာအား အလွန်တွေဝေသော ဝိနည်းကို တောင်းပါ၏”ဟု ဆိုရမည်။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းရမည်။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းရမည်။ ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာကို သိစေရမည်-
“အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤမည်သော ရဟန်းသည် ရူးသွပ်၏၊ စိတ်ဖောက်ပြန်၏၊ ထိုရဟန်းသည် ရူးသွပ်၍ စိတ်ဖောက်ပြန်သဖြင့် ရဟန်းတို့၏ အမူအရာ မဟုတ်သည်တို့ကို များစွာ လွန်ကျူး ကျင့်ကြံ၏၊ (နှုတ်ဖြင့်လည်း) ပြော၏၊ (ကိုယ်ဖြင့်လည်း) ပြုမူ၏။ ရဟန်းတို့သည် ထိုရဟန်းကို ရူးသွပ်၍ စိတ်ဖောက်ပြန်သဖြင့် လွန်ကျူး ကျင့်ကြံခြင်းကြောင့် “အသျှင်သည် ဤသို့ သဘောရှိသော အာပတ်သို့ ရောက်သည်ကို အောက်မေ့လော့”ဟု အာပတ်ဖြင့် စောဒနာကုန်၏။ ထိုရဟန်းသည် “ငါသျှင်တို့ အကျွန်ုပ်သည် ရူးသွပ်၍ စိတ်ဖောက်ပြန်၏။
--ထိုကျွန်ုပ်သည် ရူးသွပ်၍ စိတ်ဖောက်ပြန်သဖြင့် ရဟန်းတို့၏ အမူအရာ မဟုတ်သည်တို့ကို များစွာ လွန်ကျူး ကျင့်ကြံ၏၊ (နှုတ်ဖြင့်လည်း) ပြော၏၊ (ကိုယ်ဖြင့်လည်း) ပြုမူ၏။ အကျွန်ုပ်သည် ထိုလွန်ကျူး၍ ကျင့်ကြံမိသည်ကို မအောက်မေ့နိုင်ပါ ‘သတိမရပါ’၊ အကျွန်ုပ်သည် တွေဝေသဖြင့် ထိုလွန်ကျူး၍ ကျင့်ကြံခြင်းကို ပြုမိ၏”ဟုပြော၏။ ဤသို့ ပြောသော်လည်း ထိုရဟန်းကို စောဒကရဟန်းတို့သည် ‘အသျှင်သည် ဤသို့ သဘော ရှိသော အာပတ်သို့ ရောက်သည်ကို အောက်မေ့လော့’ဟု စောဒနာသည်သာတည်း၊ အလွန်တွေဝေသော ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို အလွန်တွေဝေသော ဝိနည်းကိုတောင်း၏၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါ ရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ သံဃာသည် အလွန်တွေဝေသော ဤမည်သော ရဟန်းအား အလွန်တွေဝေသော ဝိနည်းကို ပေးရာ၏၊ ဤကား သိစေခြင်းတည်း။
“အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤမည်သော ရဟန်းသည် ရူးသွပ်၏၊ စိတ်ဖောက်ပြန်၏၊ ထိုရဟန်းသည် ရူးသွပ်၍ စိတ်ဖောက်ပြန်သဖြင့် ရဟန်းတို့၏ အမူအရာ မဟုတ်သည်တို့ကို များစွာ လွန်ကျူး ကျင့်ကြံ၏၊ (နှုတ်ဖြင့်လည်း) ပြော၏၊ (ကိုယ်ဖြင့်လည်း) ပြုမူ၏။ ရဟန်းတို့သည် ထိုရဟန်းကို ရူးသွပ်၍ စိတ်ဖောက်ပြန်သဖြင့် လွန်ကျူး၍ ကျင့်ကြံခြင်းကြောင့် “အသျှင်သည် ဤသို့ သဘောရှိသော အာပတ်သို့ ရောက်သည်ကို အောက်မေ့လော့”ဟု အာပတ်ဖြင့် စောဒနာကုန်၏။ ထိုရဟန်းသည် “ငါသျှင်တို့ အကျွန်ုပ်သည် ရူးသွပ်၍ စိတ်ဖောက်ပြန်၏။ ထိုကျွန်ုပ်သည် ရူးသွပ်၍ စိတ်ဖောက်ပြန်သဖြင့် ရဟန်းတို့၏ အမူအရာ မဟုတ်သည်တို့ကို များစွာ လွန်ကျူးကျင့် ကြံ၏၊ (နှုတ်ဖြင့်လည်း) ပြော၏၊ (ကိုယ်ဖြင့်လည်း) ပြုမူ၏။ အကျွန်ုပ်သည် ထိုလွန်ကျူး၍ ကျင့်ကြံမိသည်ကို မအောက်မေ့နိုင်ပါ ‘သတိမရပါ’၊ အကျွန်ုပ်သည် တွေဝေသဖြင့် ထိုလွန်ကျူး၍ ကျင့်ကြံခြင်းကို ပြုမိ၏”ဟု ပြော၏။ ဤသို့ ပြောသော်လည်း ထိုရဟန်းကို စောဒကရဟန်းတို့သည် ‘အသျှင်သည် ဤသို့ သဘောရှိသော အာပတ်သို့ ရောက်သည်ကို အောက်မေ့လော့’ဟု စောဒနာကုန်သည်သာတည်း။
အလွန်တွေဝေသော ထိုရဟန်းသည် အလွန်တွေဝေသော ဝိနည်းကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် အလွန် တွေဝေသော ဤမည်သော ရဟန်းအား အလွန်တွေဝေသော ဝိနည်းကို ပေး၏၊ ဤမည်သော ရဟန်းအား အလွန်တွေဝေသော ဝိနည်းကို ပေးခြင်းကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ်နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်းမရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။ပ။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။ပ။
သံဃာသည် အလွန် တွေဝေသော ဤမည်သော ရဟန်းအား အလွန်တွေဝေသော ဝိနည်းကို ပေးအပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်းရှိ၏။ ထို့ကြောင့် ဆိတ်ဆိတ်နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ် နေသဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့် အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်”ဟု (သိစေရမည်ဟု မိန့်တော်မူ၏)။
ရဟန်းတို့ ဤအဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းသည်ဟု ဆိုအပ်၏။ အဘယ်ဝိနည်းဖြင့် ငြိမ်းသနည်း။ သမ္မုခါ ဝိနည်းဖြင့်လည်းကောင်း အမူဠှဝိနည်းဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်း၏။ ထိုသို့ငြိမ်းရာ၌ သမ္မုခါဝိနည်းသည် အဘယ်နည်း၊ သံဃာ၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘သံဃသမ္မုခတာ’၊ တရား၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘ဓမ္မသမ္မုခတာ’၊ ဝိနည်း၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘ဝိနယသမ္မုခတာ’၊ ပုဂ္ဂိုလ်၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘ပုဂ္ဂလ သမ္မုခတာ’ တည်း။ပ။ ထိုသို့ ငြိမ်းရာ၌ အဘယ်သည် အမူဠှဝိနည်းကံ မည်သနည်း၊ အမူဠှဝိနည်းကံကို ပြုခြင်း ပြုသောအခြင်းအရာ ကပ်ခြင်း ရှေးရှုကပ်ခြင်းသည်းခံခြင်း မတားမြစ်ခြင်းတို့သည် အမူဠှဝိနည်း ကံ မည်ကုန်၏။
ရဟန်းတို့ ထိုသို့ ငြိမ်းပြီး အဓိကရုဏ်းကို ကာရကရဟန်းသည် ချောက်ချားငြားအံ့၊ ချောက်ချား ခြင်းကြောင့် ဖြစ်သော ပါစိတ်အာပတ် သင့်၏။ ဆန္ဒပေးသော ရဟန်းသည် ရှုတ်ချငြားအံ့၊ ရှုတ်ချခြင်းကြောင့် ဖြစ်သော ပါစိတ်အာပတ် သင့်၏။
--တဿပါပီယသိကာဝိနည်း
֍ ၂၃၈
။ အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းသည် သတိဝိနည်း အမူဠှဝိနည်းဟူသော သမထနှစ်ပါးတို့သို့ မရောက်ဘဲ သမ္မုခါဝိနည်း တဿပါပိယသိကာဝိနည်းကံဟူသော သမထနှစ်ပါးတို့ဖြင့် ငြိမ်းရာသလော၊ ငြိမ်းရာ၏ဟု ဆိုအပ်၏။အဘယ်ကဲ့သို့နည်းဟူမူကား- ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် ရဟန်းကို သံဃာ့အလယ်၌ “အသျှင်သည် ပါရာဇိကအာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ ပါရာဇိကနှင့် နီးစပ်ရာ အာပတ်သို့လည်းကောင်း ဤသို့ သဘောရှိသော ဂရုကအာပတ်သို့ ရောက်သည်ကို အောက်မေ့လော့”ဟု ဂရုကအာပတ်ဖြင့် စောဒနာ၏၊ ထိုရဟန်းသည် “အသျှင်တို့ အကျွန်ုပ်သည် ပါရာဇိကအာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ ပါရာဇိကနှင့် နီးစပ်ရာ အာပတ်သို့လည်းကောင်း ဤသို့ သဘောရှိသော ဂရုကအာပတ်သို့ ရောက်သည်ကို မအောက်မေ့မိ ‘သတိ မရ'ပါ”ဟု ပြော၏။
ထိုစောဒကရဟန်းက ဖြေရှင်းလာသော ထိုရဟန်းကို “အသျှင်တိုက်တွန်းပါ၏၊ (သင်သည်) ပါရာဇိကအာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ ပါရာဇိကနှင့် နီးစပ်ရာ အာပတ်သို့လည်းကောင်း ဤသို့သဘောရှိသော ဂရုကအာပတ်သို့ ရောက်သည်ဟု သတိရခဲ့ပါမူ ကောင်းစွာ ဝန်ခံပါလော့”ဟု အလွန် ရစ်ပတ်ဖွဲ့ ချည်၏။
ထိုရဟန်းသည် “ငါ့သျှင် အကျွန်ုပ်သည် ပါရာဇိကအာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ ပါရာဇိကနှင့် နီးစပ်ရာ အာပတ်သို့လည်းကောင်း ဤသို့သဘောရှိသော ဂရုကအာပတ်သို့ ရောက်သည်ဟု သတိမရပါ၊ ငါ့သျှင် အကျွန်ုပ်သည် ဤသို့ သဘောရှိသော အာပတ်အနည်းငယ်မျှသို့ ရောက်သည်ဟု သတိရ၏”ဟု ပြောဆို၏။
ထိုစောဒကရဟန်းက ဖြေရှင်းသော ထိုရဟန်းကို"အသျှင်တိုက်တွန်းပါ၏၊ (သင်သည်) ပါရာဇိက အာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ ပါရာဇိကနှင့် နီးစပ်ရာ အာပတ်သို့လည်းကောင်း ဤသို့ သဘောရှိသော ဂရုကအာပတ်သို့ ရောက်သည်ဟု သတိရခဲ့ပါမူ ကောင်းစွာ ဝန်ခံပါလော့”ဟု အလွန် ရစ်ပတ်ဖွဲ့ချည် ပြန်၏။
ထိုရဟန်းက “ငါ့သျှင် အကျွန်ုပ်သည် ဤမည်သော အာပတ် အနည်းငယ်မျှသို့ပင် ရောက်၍ အမေးမခံရဘဲ ဝန်ခံသေး၏၊ ပါရာဇိကအာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ ပါရာဇိကနှင့် နီးစပ်ရာ အာပတ်သို့လည်းကောင်း ဤသို့ သဘောရှိသော ဂရုကအာပတ်သို့ ရောက်ခဲ့မူကား အမေးခံရလျက် အဘယ့်ကြောင့် ဝန်မခံဘဲ ရှိမည်နည်း”ဟု ပြောဆို၏။
ထိုစောဒကရဟန်းက “ငါ့သျှင် သင်သည် ဤမည်သော အာပတ် အနည်းငယ်မျှသို့ ရောက်လျက် အမေးမခံရဘဲ ဝန်မခံဘိသေး၏။ ပါရာဇိကအာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ ပါရာဇိကနှင့် နီးစပ်ရာ အာပတ်သို့လည်းကောင်း ဤသို့သဘောရှိသော ဂရုကအာပတ်သို့ ရောက်မူ အမေးမခံရဘဲ အဘယ်မှာ ဝန်ခံတော့အံ့နည်း၊ အသျှင်တိုက်တွန်းပါ၏၊ (သင်သည်) ပါရာဇိကအာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ ပါရာဇိကနှင့် နီးစပ်ရာ အာပတ်သို့လည်းကောင်း ဤသို့သဘောရှိသော ဂရုကအာပတ်သို့ ရောက်သည်ဟု သတိရခဲ့ပါမူ ကောင်းစွာ ဝန်ခံပါလော့”ဟု ပြောဆို၏။
--ထိုရဟန်းက “ငါ့သျှင် အကျွန်ုပ်သည် ပါရာဇိကအာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ ပါရာဇိကအာပတ်နှင့် နီးစပ်ရာ အာပတ်သို့လည်းကောင်း ဤသို့ သဘောရှိသော ဂရုကအာပတ်သို့ ရောက်သည်ဟု သတိရ၏၊ အကျွန်ုပ်သည် ပါရာဇိကအာပတ်သို့လည်းကောင်း၊ ပါရာဇိကနှင့် နီးစပ်ရာ အာပတ်သို့လည်းကောင်း ဤသို့ သဘောရှိသော ဂရုကအာပတ်သို့ ရောက်သည်ဟု သတိမရခဲ့ပါ။ အကျွန်ုပ်သည် ဤစကားကို ရယ်မြူးသောအားဖြင့် ပြောမိပါ၏၊ အကျွန်ုပ်သည် ဤစကားကို ချွတ်ချော်သောအားဖြင့် ပြောမိပါ၏”ဟု ပြောဆို၏။
ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းအား တဿပါပိယသိကကံကို ပြုရမည်။ ရဟန်းတို့ ဤသို့ ပြုရမည်၊ ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာကို သိစေရမည်-
“အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤမည်သော ရဟန်းသည် သံဃာ့အလယ်၌ ဂရုကအာပတ်ဖြင့် မေးမြန်း ‘စစ်ဆေး’ အပ်သော် ပယ်ပြီးနောက် ဝန်ခံ၏၊ ဝန်ခံပြီးနောက် ပယ်၏။ စကားတစ်မျိုးဖြင့် စကားတစ်မျိုးကို ဖုံးလွှမ်း၏ ‘အဖျင်းဖျင်း ပြော၏’၊ သိလျက် ချွတ်ယွင်းသော စကားကို ပြော၏။ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ သံဃာသည် ဤမည်သော ရဟန်းအား တဿပါပိယသိက ကံကို ပြုရာ၏၊ ဤကား သိစေခြင်းတည်း။
“အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤမည်သော ရဟန်းသည် သံဃာ့အလယ်၌ ဂရုကအာပတ်ဖြင့် မေးမြန်း ‘စစ်ဆေး’ အပ်သော် ပယ်ပြီးနောက် ဝန်ခံ၏၊ ဝန်ခံပြီးနောက် ပယ်၏။ စကားတစ်မျိုးဖြင့် စကားတစ်မျိုးကို ဖုံးလွှမ်း၏ ‘အဖျင်းဖျင်း ပြော၏’၊ သိလျက် ချွတ်ယွင်းသော စကားကို ပြော၏။ သံဃာသည် ဤမည်သော ရဟန်းအား တဿပါပိယသိကကံကို ပြု၏၊ ဤမည်သော ရဟန်းအား တဿပါပိယသိကကံကို ပြုခြင်းကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏။ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ် နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်းမရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။ပ။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။ပ။
သံဃာသည် ဤမည်သော ရဟန်းအား တဿပါပိယသိကကံကို ပြုအပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏။ ထို့ကြောင့် ဆိတ်ဆိတ်နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ် နေသဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့် အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်”ဟု (သိစေရမည်ဟု မိန့်တော်မူ၏)။
ရဟန်းတို့ ဤအဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းသည်ဟု ဆိုအပ်၏။ အဘယ်ဝိနည်းကံဖြင့် ငြိမ်းသနည်း။ သမ္မုခါဝိနည်းဖြင့်လည်းကောင်း၊ တဿပါပိယသိကာဝိနည်းကံ ဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်း၏။ ထိုသို့ငြိမ်းရာ၌့သမ္မုခါဝိနည်းသည် အဘယ်နည်း၊ သံဃာ၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘သံဃသမ္မုခတာ’၊ တရား၏ မျက်မှောက် ဖြစ်ခြင်း ‘ဓမ္မသမ္မုခတာ’၊ ဝိနည်း၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘ဝိနယသမ္မုခတာ’ တည်း။ပ။ ထိုသို့ ငြိမ်းရာ၌ အဘယ်သည် တဿပါပိယသိကာ ဝိနည်းကံမည်သနည်း၊ တဿပါပိယသိကကံကို ပြုခြင်း ပြုသော အခြင်းအရာ ကပ်ခြင်း ရှေးရှုကပ်ခြင်းသည်းခံခြင်း မတားမြစ်ခြင်းတို့သည် တဿပါပိယသိကာ ဝိနည်း ကံ မည်ကုန်၏။
ရဟန်းတို့ ထိုသို့ ငြိမ်းပြီး အဓိကရုဏ်းကို ကာရကရဟန်းသည် ချောက်ချားငြားအံ့၊ ချောက်ချား ခြင်းကြောင့် ဖြစ်သော ပါစိတ်အာပတ် သင့်၏။ ဆန္ဒပေးသော ရဟန်းသည် ရှုတ်ချငြားအံ့၊ ရှုတ်ချခြင်းကြောင့် ဖြစ်သော ပါစိတ်အာပတ် သင့်၏။
--ဝန်ခံသည့်အတိုင်းပြုခြင်း
֍ ၂၃၉
။ အာပတ္တာဓိကရုဏ်းသည် သမထအဘယ်မျှတို့ဖြင့် ငြိမ်းသနည်း။ အာပတ္တာဓိကရုဏ်းသည် သမ္မုခါဝိနည်း ပဋိညာတကရဏဝိနည်း တိဏဝတ္ထာရကဝိနည်းကံဟူသော သမထသုံးမျိုးတို့ဖြင့် ငြိမ်း၏။အာပတ္တာဓိကရုဏ်းသည် တိဏဝတ္ထာရကဟူသော သမထ တစ်မျိုးသို့ မရောက်ဘဲ သမ္မုခါဝိနည်းကံ ပဋိညာတကရဏဝိနည်းကံဟူသော သမထနှစ်ပါးတို့ဖြင့် ငြိမ်းရာသလော၊ ငြိမ်းရာ၏ဟု ဆိုအပ်၏။
အဘယ်ကဲ့သို့နည်းဟူမူကား- ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် လဟုကအာပတ်သို့ ရောက်၏၊ ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းသည် ရဟန်းတစ်ပါးသို့ကပ်၍ လက်ဝဲတစ်ဖက် ပခုံးထက်၌ ဧကသီကို စံပယ်တင်၍ သီတင်းကြီးရဟန်းတို့၏ ခြေတို့ကို ရှိခိုး၍ ဆောင့်ကြောင့်ထိုင်ပြီးလျှင် လက်အုပ်ချီလျက် “ငါ့သျှင် အကျွန်ုပ်သည် ဤမည်သော အာပတ်သို့ ရောက်၏၊ ထိုအာပတ်ကို ဒေသနာကြား ‘ပြော ကြား'ပါ၏”ဟု ဆိုရမည်။
“ရှုမြင်၏လော”ဟု ဒေသနာခံ ရဟန်းက ဆိုရမည်။
“ဪ ရှုမြင်ပါ၏”ဟု (ဒေသနာကြားသော ရဟန်းက) ဆိုရမည်၊
“နောင်သောအခါ၌ စောင့်စည်းလော့”ဟု ဒေသနာခံ ရဟန်းက ဆိုရမည်။
ရဟန်းတို့ ဤအဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းသည်ဟု ဆိုအပ်၏။ အဘယ်ဝိနည်းကံဖြင့် ငြိမ်းသနည်း။ သမ္မုခါဝိနည်း ပဋိညာတကရဏဝိနည်းကံဖြင့် ငြိမ်း၏။ ထိုသို့ ငြိမ်းရာ၌ သမ္မုခါဝိနည်းသည် အဘယ် နည်း၊ တရား၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘ဓမ္မသမ္မုခတာ’၊ ဝိနည်း၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘ဝိနယသမ္မုခတာ’၊ ပုဂ္ဂိုလ်၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘ပုဂ္ဂလသမ္မုခတာ’ တည်း။ပ။
ထို သုံးမျိုးတို့တွင် အဘယ်သည် ပုဂ္ဂိုလ်၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘ပုဂ္ဂလသမ္မုခတာ’ မည်သနည်း၊ ဒေသနာကြားသော ရဟန်းနှင့် ဒေသနာခံသော ရဟန်းနှစ်ပါးတို့၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်းသည် ပုဂ္ဂိုလ်၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘ပုဂ္ဂလသမ္မုခတာ’ မည်၏။
ထိုသို့ ငြိမ်းရာ၌ အဘယ်သည် ပဋိညာတကရဏဝိနည်းကံ မည်သနည်း၊ ပဋိညာတကရဏ ဝိနည်း ကံကို ပြုခြင်း ပြုသော အခြင်းအရာ ကပ်ခြင်း ရှေးရှုကပ်ခြင်းသည်းခံခြင်း မတားမြစ်ခြင်းတို့သည် ပဋိညာတကရဏ ဝိနည်းကံ မည်ကုန်၏။
ရဟန်းတို့ ဤသို့ ငြိမ်းပြီး အဓိကရုဏ်းကို ဒေသနာခံ ရဟန်းသည် ချောက်ချားငြားအံ့၊ ချောက်ချား ခြင်းကြောင့် ဖြစ်သော ပါစိတ်အာပတ် သင့်၏။ ဤသို့ ဒေသနာကြားခြင်းကို ရမူ ဤရခြင်းသည် ကောင်း၏ (အပြစ်မရှိ)၊ မရမူ ရဟန်းတို့ ထို ဒေသက ရဟန်းသည် ရဟန်းအများတို့သို့ ကပ်၍ လက်ဝဲတစ်ဖက် ပခုံးထက်၌ ဧကသီကို စံပယ်တင်၍ သီတင်းကြီးရဟန်းတို့၏ ခြေတို့ကို ရှိခိုး၍ ဆောင့်ကြောင့်ထိုင်ပြီးလျှင် လက်အုပ်ချီလျက် “အသျှင်ဘုရားတို့ အကျွန်ုပ်သည် ဤမည်သော အာပတ်သို့ ရောက်၏၊ ထိုအာပတ်ကို ဒေသနာကြား ‘ပြောကြား’ ပါ၏”ဟု ဆိုရမည်။ ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် ထိုရဟန်းတို့ကို သိစေရမည်-
“အသျှင်တို့သည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူကုန်လော့၊ ဤမည်သော ရဟန်းသည် အာပတ်ကို အောက်မေ့၏၊ ဖွင့်လှစ်၏၊ ထင်စွာပြု၏၊ ဒေသနာကြား၏၊ အသျှင်တို့အား လျောက် ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ အကျွန်ုပ်သည် ဤမည်သော ရဟန်း၏ အာပတ်ကို ခံယူပါအံ့”ဟု (သိစေရမည်ဟု မိန့်တော်မူ၏)။
“ရှုမြင်၏လော”ဟု ထို (ဒေသနာခံ) ရဟန်းက မေးရမည်။ “ဪ ရှုမြင်ပါ၏”ဟု (ဒေသက ရဟန်းက) ဆိုရမည်။ “နောင်အခါ စောင့်ရှောက်လော့”ဟု (ဒေသနာခံသော ရဟန်းက) ဆိုရမည်။ ရဟန်းတို့ ဤအဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းသည်ဟု ဆိုအပ်၏။
--အဘယ်ဝိနည်းကံဖြင့် ငြိမ်းသနည်း၊ သမ္မုခါဝိနည်း ပဋိညာတကရဏဝိနည်းကံတို့ဖြင့် ငြိမ်း၏၊ ထိုသို့ ငြိမ်းရာ၌ သမ္မုခါဝိနည်းသည် အဘယ်နည်း၊ တရား၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘ဓမ္မသမ္မုခတာ’၊ ဝိနည်း၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘ဝိနယသမ္မုခတာ’၊ ပုဂ္ဂိုလ်၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘ပုဂ္ဂလသမ္မုခတာ'တည်း။ပ။
ထို သုံးမျိုးတို့တွင် အဘယ်သည် ပုဂ္ဂိုလ်၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘ပုဂ္ဂလသမ္မုခတာ’ မည်သနည်း၊ ဒေသနာကြားသော ရဟန်းနှင့် ဒေသနာခံသော ရဟန်းနှစ်ပါးတို့၏ မျက်မှောက် ဖြစ်ခြင်းသည် ပုဂ္ဂိုလ်၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘ပုဂ္ဂလသမ္မုခတာ’ မည်၏။ ထိုသို့ ငြိမ်းရာ၌ အဘယ်သည် ပဋိညာတကရဏဝိနည်းကံ မည်သနည်း၊ ပဋိညာတကရဏ ဝိနည်းကံကို ပြုခြင်း ပြုသောအခြင်းအရာ ကပ်ခြင်း ရှေးရှုကပ်ခြင်းသည်းခံခြင်း မတားမြစ်ခြင်းတို့သည် ပဋိညာတကရဏဝိနည်းကံ မည်ကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ဤသို့ ငြိမ်းပြီး အဓိကရုဏ်းကို ဒေသနာခံ ရဟန်းသည် ချောက်ချားငြားအံ့၊ ချောက်ချားခြင်းကြောင့် ဖြစ်သော ပါစိတ် အာပတ် သင့်၏။ ဤသို့ ဒေသနာကြားခြင်းကို ရမူ ဤရခြင်းသည် ကောင်း၏ (အပြစ်မရှိ)၊ မရမူ ရဟန်းတို့ ထို ဒေသက ရဟန်းသည် သံဃာသို့ ချဉ်းကပ်၍ လက်ဝဲတစ်ဖက် ပခုံးထက်၌ ဧကသီကို စံပယ်တင်၍ သီတင်းကြီးရဟန်းတို့၏ ခြေတို့ကို ရှိခိုး၍ ဆောင့်ကြောင့်ထိုင်ပြီးလျှင် လက်အုပ်ချီလျက် “အသျှင်ဘုရားတို့ အကျွန်ုပ်သည် ဤမည်သော အာပတ်သို့ ရောက်၏၊ ထိုအာပတ်ကို ဒေသနာကြား ‘ပြောကြား'ပါ၏”ဟု ဆိုရမည်။ ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာကို သိစေရမည်-
“အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤမည်သော ရဟန်းသည် အာပတ်ကို အောက်မေ့၏၊ ဖွင့်လှစ်၏၊ ထင်စွာပြု၏၊ ဒေသနာကြား၏၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ အကျွန်ုပ်သည် ဤမည်သော ရဟန်း၏ အာပတ်ကို ခံယူပါအံ့”ဟု (သိစေရမည်ဟု မိန့်တော်မူ၏)။
“ရှုမြင်၏လော”ဟု ထို (ဒေသနာခံ) ရဟန်းက ဆိုရမည်။ “ဪ ရှုမြင်ပါ၏ဟု (ဒေသက ရဟန်းက) ဆိုရမည်။ “နောင်အခါ စောင့်ရှောက်လော့”ဟု (ဒေသနာခံ ရဟန်းက) ဆိုရမည်။ ရဟန်းတို့ ဤအဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းသည်ဟု ဆိုအပ်၏။
အဘယ်ဝိနည်းကံဖြင့် ငြိမ်းသနည်း၊ သမ္မုခါဝိနည်း ပဋိညာတကရဏဝိနည်းကံတို့ဖြင့် ငြိမ်း၏၊ ထိုသို့ ငြိမ်းရာ၌ သမ္မုခါဝိနည်းသည် အဘယ်နည်း၊ သံဃာ၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘သံဃသမ္မုခတာ’၊ တရား၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘ဓမ္မသမ္မုခတာ’၊ ဝိနည်း၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘ဝိနယသမ္မုခတာ’၊ ပုဂ္ဂိုလ်၏ မျက် မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘ပုဂ္ဂလသမ္မုခတာ'တည်း။ပ။ ရဟန်းတို့ ဤသို့ ငြိမ်းပြီး အဓိကရုဏ်းကို ဒေသနာခံ ရဟန်းသည် ချောက်ချားငြားအံ့၊ ချောက်ချားခြင်းကြောင့် ဖြစ်သော ပါစိတ်အာပတ် သင့်၏။ ဆန္ဒ ပေးသော ရဟန်းသည် ချောက်ချားငြားအံ့၊ ချောက်ချားခြင်းကြောင့် ဖြစ်သော ပါစိတ်အာပတ် သင့်၏။
--တိဏဝတ္ထာရက
֍ ၂၄၀
။ အာပတ္တာဓိကရုဏ်းသည် ပဋိညာတကရဏဟူသော သမထတစ်မျိုးသို့ မရောက်ဘဲ သမ္မုခါဝိနည်း တိဏဝတ္ထာရကဝိနည်းဟူသော သမထနှစ်မျိုးတို့ဖြင့် ငြိမ်းရာသလော၊ ငြိမ်းရာ၏ဟု ဆိုအပ်၏။အဘယ်ကဲ့သို့နည်းဟူမူကား-ဤသာသနာတော်၌ မျက်ကွယ် မျက်မှောက် ငြင်းခုံလျက် ဆန့်ကျင် ဘက် ပြောကြား စကားများခြင်းသို့ ရောက်၍ နေသော ရဟန်းတို့သည် ရဟန်းတို့၏ အမူအရာ မဟုတ်သည်တို့ကို များစွာ လွန်ကျူးကျင့်ကြံ၏၊ (နှုတ်ဖြင့်လည်း) ပြော၏၊ (ကိုယ်ဖြင့်လည်း) ပြုမူ၏။ ထိုသို့ ဖြစ်ရာ၌ ရဟန်းတို့အား “မျက်ကွယ် မျက်မှောက် ငြင်းခုံလျက် ဆန့်ကျင်ဘက်ပြောကြား စကားများခြင်း သို့ ရောက်၍နေသော ငါတို့သည် ရဟန်းတို့၏ အမူအရာ မဟုတ်သည်တို့ကို များစွာ လွန်ကျူး ကျင့်ကြံကုန်၏၊ (နှုတ်ဖြင့်လည်း) ပြောကုန်၏၊ (ကိုယ်ဖြင့်လည်း) ပြုမူကုန်၏။
ငါတို့သည် ဤအာပတ်တို့ကို အချင်းချင်းကုစားစေကုန်မူ ထိုအဓိကရုဏ်းသည် ကြမ်းတမ်းရုန့်ရင်း ကွဲပြားခြင်းငှါ စင်စစ် ဖြစ်တန်ရာ၏”ဟု အကြံ ဖြစ်ငြားအံ့။
ရဟန်းတို့ ဤသို့သဘောရှိသော အဓိကရုဏ်းကို တိဏဝတ္ထာရကဝိနည်းကံဖြင့် ငြိမ်းစေခြင်းငှါ ခွင့်ပြုတော်မူ၏။ ရဟန်းတို့ ဤသို့ ငြိမ်းစေရမည်။ ရဟန်းအားလုံးတို့သည်ပင် တစ်ပေါင်းတည်း စည်းဝေးရမည်။ စည်းဝေးပြီးနောက် ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာကို သိစေ ရမည်-
“အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ မျက်ကွယ် မျက် မှောက် ငြင်းခုံလျက် ဆန့်ကျင်ဘက်ပြောကြား စကားများခြင်းသို့ ရောက်၍ နေသော အကျွန်ုပ်တို့သည် ရဟန်းတို့၏ အမူအရာ မဟုတ်သည်တို့ကို များစွာ လွန်ကျူး ကျင့်ကြံကုန်၏၊ (နှုတ်ဖြင့်လည်း) ပြောကုန်၏၊ (ကိုယ်ဖြင့်လည်း) ပြုမူကုန်၏။
အကျွန်ုပ်တို့သည် ဤအာပတ်တို့ကို အချင်းချင်း ကုစားစေကုန်မူ ထိုအဓိကရုဏ်းသည် ကြမ်းတမ်းရုန့်ရင်း ကွဲပြားခြင်းငှါ ဖြစ်တန်ရာ၏၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ သံဃာသည် ရုန့်ရင်းသော အပြစ်ရှိသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်, ပါရာဇိကအာပတ်ကို ချန်ထား၍ လူတို့နှင့် ရောယှက်သောကြောင့် သင့်သော အာပတ်ကို ချန်ထား ၍ ဤအဓိကရုဏ်းကို တိဏဝတ္ထာရကဝိနည်းကံဖြင့် ငြိမ်းစေရာ၏”ဟု (သိစေရမည်ဟု မိန့်တော်မူ၏)။
တစ်ဖက်အသင်းဝင် ရဟန်းတို့တွင် ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် မိမိ အသင်း အပင်းကို သိစေရမည်-
“အသျှင်တို့သည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူကုန်လော့၊ မျက်ကွယ်မျက်မှောက် ငြင်းခုံလျက် ဆန့်ကျင်ဘက် ပြောကြား စကားများခြင်းသို့ ရောက်၍နေသော အကျွန်ုပ်တို့သည် ရဟန်းတို့၏ အမူအရာ မဟုတ်သည်တို့ကို များစွာ လွန်ကျူး ကျင့်ကြံကုန်၏၊ (နှုတ်ဖြင့်လည်း) ပြောကုန်၏၊ (ကိုယ်ဖြင့်လည်း) ပြုမူကုန်၏။
အကျွန်ုပ်တို့သည် ဤအာပတ်တို့ကို အချင်းချင်း ကုစားစေကုန်မူ ထိုအဓိကရုဏ်းသည် ကြမ်းတမ်း ရုန့်ရင်းကွဲပြားခြင်းငှါ ဖြစ်တန်ရာ၏၊ အသျှင်တို့အား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ အသျှင်တို့၏အာပတ်တို့ကိုလည်းကောင်း၊ အကျွန်ုပ်၏အာပတ်ကိုလည်းကောင်း၊ အသျှင်တို့၏ အကျိုးငှါလည်းကောင်း၊ အကျွန်ုပ်၏ အကျိုးငှါလည်းကောင်း ရုန့်ရင်းသော အပြစ်ရှိသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်, ပါရာဇိကအာပတ်ကို ချန်ထား၍ လူတို့နှင့် ရောယှက်သောကြောင့် သင့်သောအာပတ်ကို ချန်ထား၍ အကျွန်ုပ်သည် သံဃာ့အလယ်၌ တိဏဝတ္ထာရက ဝိနည်းကံဖြင့် ဒေသနာကြားပါအံ့”ဟု (သိစေရမည်ဟု မိန့်တော်မူ၏)။
--֍ ၂၄၁
။ ထို့နောက် တစ်ဖက်အသင်းဝင် ရဟန်းတို့တွင် ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် မိမိ အသင်းအပင်းကို သိစေရမည်-“အသျှင်တို့သည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူကုန်လော့၊ မျက်ကွယ်မျက်မှောက် ငြင်း ခုံလျက် ဆန့်ကျင်ဘက်ပြောကြား စကားများခြင်းသို့ ရောက်၍ နေသော အကျွန်ုပ်တို့သည် ရဟန်းတို့၏ အမူအရာ မဟုတ်သည်တို့ကို များစွာ လွန်ကျူး၍ ကျင့်ကြံကုန်၏၊ (နှုတ်ဖြင့်လည်း) ပြောကုန်၏၊ (ကိုယ်ဖြင့်လည်း) ပြုမူကုန်၏။
အကျွန်ုပ်တို့သည် ဤအာပတ်တို့ကို အချင်းချင်း ကုစားစေကုန်မူ ထိုအဓိကရုဏ်းသည် ကြမ်းတမ်းရုန့်ရင်းကွဲပြားခြင်းငှါ ဖြစ်တန်ရာ၏၊ အသျှင်တို့အား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ အသျှင်တို့၏ အာပတ်တို့ကိုလည်းကောင်း၊ အကျွန်ုပ်၏ အာပတ်ကိုလည်းကောင်း၊ အသျှင်တို့၏ အကျိုးငှါလည်းကောင်း၊ အကျွန်ုပ်၏ အကျိုးငှါလည်းကောင်း ရုန့်ရင်းသော အပြစ်ရှိသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်, ပါရာဇိကအာပတ်ကို ချန်ထား၍ လူတို့နှင့်ရောယှက်သောကြောင့် သင့်သော အာပတ်ကို ချန်ထား၍ အကျွန်ုပ်သည် သံဃာ့အလယ်၌ တိဏဝတ္ထာရက ဝိနည်းကံဖြင့် ဒေသနာကြားပါအံ့”ဟု (သိစေရမည်ဟု မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၂၄၂
။ ထို့နောက် အခြား တစ်ဖက်အသင်းဝင် ရဟန်းတို့တွင် ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည် ရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာကို သိစေရမည်-“အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ မျက်ကွယ်မျက် မှောက် ငြင်းခုံလျက် ဆန့်ကျင်ဘက်ပြောကြား စကားများခြင်းသို့ ရောက်၍ နေသော အကျွန်ုပ်တို့သည် ရဟန်းတို့၏ အမူအရာမဟုတ်သည်တို့ကို များစွာ လွန်ကျူး ကျင့်ကြံကုန်၏၊ (နှုတ်ဖြင့်လည်း) ပြောကုန်၏၊ (ကိုယ်ဖြင့်လည်း) ပြုမူကုန်၏။
အကျွန်ုပ်တို့သည် ဤအာပတ်တို့ကို အချင်းချင်း ကုစားစေကုန်မူ ထိုအဓိကရုဏ်းသည် ကြမ်းတမ်းရုန့်ရင်း ကွဲပြားခြင်းငှာ ဖြစ်တန်ရာ၏၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ အသျှင်တို့၏ အာပတ်တို့ကိုလည်းကောင်း၊ အကျွန်ုပ်၏ အာပတ်ကိုလည်းကောင်း၊ အသျှင်တို့၏ အကျိုးငှါလည်းကောင်း၊ အကျွန်ုပ်၏ အကျိုးငှါလည်းကောင်း ရုန့်ရင်းသော အပြစ်ရှိသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်, ပါရာဇိကအာပတ်ကို ချန်ထား၍ လူတို့နှင့်ရောယှက်သောကြောင့် သင့်သောအာပတ်ကို ချန်ထား၍ အကျွန်ုပ်သည် သံဃာ့အလယ်၌ တိဏဝတ္ထာရက ဝိနည်းကံဖြင့် ဒေသနာ ကြားပါအံ့” ဤကား သိစေခြင်းတည်း။
“အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ မျက်ကွယ် မျက်မှောက် ငြင်းခုံလျက် ဆန့်ကျင်ဘက်ပြောကြား စကားများခြင်းသို့ ရောက်၍ နေသော အကျွန်ုပ်တို့သည် ရဟန်းတို့၏ အမူအရာ မဟုတ်သည်တို့ကို များစွာ လွန်ကျူး ကျင့်ကြံကုန်၏၊ (နှုတ်ဖြင့်လည်း) ပြောကုန်၏၊ (ကိုယ်ဖြင့်လည်း) ပြုမူကုန်၏။
အကျွန်ုပ်တို့သည် ဤအာပတ်တို့ကို အချင်းချင်း ကုစားစေကုန်မူ ထိုအဓိကရုဏ်းသည် ကြမ်းတမ်း ရုန့်ရင်းကွဲပြားခြင်းငှါ ဖြစ်တန်ရာ၏၊ အသျှင်တို့၏ အာပတ်တို့ကိုလည်းကောင်း၊ အကျွန်ုပ်၏ အာပတ်ကိုလည်းကောင်း၊ အသျှင်တို့၏ အကျိုးငှါလည်းကောင်း၊ အကျွန်ုပ်၏ အကျိုးငှါလည်းကောင်း ရုန့်ရင်းသော အပြစ်ရှိသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်, ပါရာဇိကအာပတ်ကို ချန်ထား၍ လူတို့နှင့် ရောယှက်သောကြောင့် သင့်သော အာပတ်ကို ချန်ထား၍ အကျွန်ုပ်သည် သံဃာ့အလယ်၌ တိဏဝတ္ထာရကဝိနည်းကံဖြင့် ဒေသနာကြားပါ၏။
အကျွန်ုပ်တို့သည် ဤအာပတ်တို့ကို ရုန့်ရင်းသော အပြစ်ရှိသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်, ပါရာဇိကအာပတ်ကို ချန်ထား၍ လူတို့နှင့် ရောယှက်သောကြောင့် သင့်သော အာပတ်ကို ချန်ထား၍ သံဃာ့အလယ်၌ တိဏဝတ္ထာရကဝိနည်းကံဖြင့် ဒေသနာကြားခြင်းကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ် နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်းမရှိ၊ ထို အသျှင်သည့်ပြောဆိုရာ၏။
--အကျွန်ုပ်တို့သည် ဤအာပတ်တို့ကို ရုန့်ရင်းသော အပြစ်ရှိသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်, ပါရာဇိကအာပတ်ကို ချန်ထား၍ လူတို့နှင့် ရောယှက်သောကြောင့် သင့်သော အာပတ်ကို ချန်ထား၍ သံဃာ့အလယ်၌ တိဏဝတ္ထာရကဝိနည်းကံဖြင့် ဒေသနာကြားအပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထို့ကြောင့် ဆိတ်ဆိတ်နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ်နေသဖြင့်၊ ဤနှစ်သက်သည့် အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်ဟု (သိစေရမည်)။
ထို့နောက် အခြား။ပ။ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ်နေသဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့်အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်ဟု (သိစေရမည်ဟု မိန့်တော်မူ၏)။
ရဟန်းတို့ ဤအဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းသည်ဟု ဆိုအပ်၏။ အဘယ်ဝိနည်းကံဖြင့် ငြိမ်းသနည်း၊ သမ္မုခါဝိနည်းကံဖြင့်လည်းကောင်း၊ တိဏဝတ္ထာရကဝိနည်းကံဖြင့်လည်းကောင်း ငြိမ်း၏၊ ထိုသို့ ငြိမ်းရာ၌ သမ္မုခါဝိနည်းသည် အဘယ်နည်း။ သံဃာ၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘သံဃသမ္မုခတာ’၊ တရား၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘ဓမ္မသမ္မုခတာ’၊ ဝိနည်း၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘ဝိနယသမ္မုခတာ’၊ ပုဂ္ဂိုလ်၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘ပုဂ္ဂလသမ္မုခတာ'တို့တည်း။
ထိုလေးမျိုးတို့တွင် အဘယ်သည် သံဃာ၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘သံဃသမ္မုခတာ’ မည်သနည်း၊ ကံအား လျောက်ပတ်သော ရဟန်းတို့၏ လာခြင်း၊ ဆန္ဒထိုက်သော ရဟန်းတို့၏ ဆန္ဒကိုဆောင်ခြင်း၊ မျက် မှောက်ဖြစ်သော ရဟန်းတို့က မတားမြစ်ခြင်းတို့သည် သံဃာ၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘သံဃသမ္မုခတာ’ မည်၏။
ထိုလေးမျိုးတို့တွင် အဘယ်သည် တရား၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘ဓမ္မသမ္မုခတာ', ဝိနည်း၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘ဝိနယသမ္မုခတာ’ မည်သနည်း၊ အဓိကရုဏ်း ငြိမ်းကြောင်းဖြစ်သော ဓမ္မဝိနယဉတ် ကမ္မဝါစာတို့သည် တရား၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘ဓမ္မသမ္မုခတာ', ဝိနည်း၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘ဝိနယ သမ္မုခတာ’ မည်ကုန်၏။
ထိုလေးမျိုးတို့တွင် အဘယ်သည် ပုဂ္ဂိုလ်၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘ပုဂ္ဂလသမ္မုခတာ’ မည်သနည်း၊ ဒေသနာကြားသော ရဟန်းဒေသနာခံသော ရဟန်းနှစ်ပါးတို့၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်းသည် ပုဂ္ဂိုလ်၏ မျက်မှောက်ဖြစ်ခြင်း ‘ပုဂ္ဂလသမ္မုခတာ’ မည်၏။
ထိုသို့ငြိမ်းရာ၌ အဘယ်သည် တိဏဝတ္ထာရကဝိနည်းကံ မည်သနည်း၊ တိဏဝတ္ထာရကဝိနည်းကံကို ပြုခြင်းပြုသောအခြင်းအရာ ကပ်ခြင်း ရှေးရှုကပ်ခြင်းသည်းခံခြင်း မတားမြစ်ခြင်းတို့သည် တိဏဝတ္ထာရက ဝိနည်းကံ မည်ကုန်၏
ရဟန်းတို့ ဤသို့ငြိမ်းပြီး အဓိကရုဏ်းကို ဒေသနာခံ ရဟန်းသည် ချောက်ချားငြားအံ့၊ ချောက်ချား ခြင်းကြောင့်ဖြစ်သော ပါစိတ်အာပတ် သင့်၏။ ဆန္ဒပေးသော ရဟန်းသည် ရှုတ်ချငြားအံ့၊ ရှုတ်ချခြင်းကြောင့် ဖြစ်သော ပါစိတ်အာပတ် သင့်၏။
ကိစ္စာဓိကရုဏ်းသည် အဘယ်မျှသော သမထတို့ဖြင့် ငြိမ်းသနည်း၊ ကိစ္စာဓိကရုဏ်းသည် သမ္မုခါ ဝိနည်းဟူသော သမထတစ်မျိုးဖြင့် ငြိမ်း၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
သမထက္ခန္ဓက ပြီး၏။
--၅-ခုဒ္ဒကဝတ္ထုက္ခန္ဓက
ခုဒ္ဒကဝတ္ထုများ
֍ ၂၄၃
။ ဘုန်းတော်ကြီးသော မြတ်စွာဘုရားသည် ရာဇဂြိုဟ်ပြည် ရှဉ့်နက်တို့အား အစာကျွေးရာ ဖြစ်သော ဝေဠုဝန်ကျောင်း၌ သီတင်းသုံးနေတော်မူသောအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် ရေချိုးကုန်သော် သစ်ပင်၌ကိုယ်ကို ပွတ်တိုက်ကုန်၏၊ ပေါင်ကိုလည်းကောင်း၊ လက်မောင်းကိုလည်းကောင်း၊ ရင်ကိုလည်းကောင်း၊ ကျောက်ကုန်းကိုလည်းကောင်း ပွတ်တိုက်ကုန်၏။လူတို့သည် “သာကီဝင်မင်းသား ဘုရားအနွယ်တော်ဖြစ်သော ရဟန်းတို့သည် လက်ဝှေ့သမား များကဲ့သို့လည်းကောင်း၊ အရေပါးကို တပ်စွန်းစေလျက် တန်ဆာဆင်မှုကို အားထုတ်ကြကုန်သော မြို့သူ မြို့သားများကဲ့သို့လည်းကောင်း ရေချိုးကုန်သော် သစ်ပင်၌ကိုယ်ကို အဘယ့်ကြောင့် ပွတ်တိုက်ကြကုန် ဘိသနည်း၊ ပေါင်ကိုလည်းကောင်း၊ လက်မောင်းကိုလည်းကောင်း၊ ရင်ကိုလည်းကောင်း၊ ကျောက်ကုန်းကိုလည်းကောင်း ပွတ်တိုက်ကုန်ဘိသနည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့သည် ထိုလူတို့၏ ကဲ့ရဲ့ ရှုတ်ချ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြသော စကားတို့ကို ကြားကြသည် သာတည်း။ ထိုအခါ ထိုရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် ဤအကြောင်းအရာကြောင့် ရဟန်းအပေါင်းကို စည်းဝေးစေ၍ ရဟန်းတို့ကို-
“ရဟန်းတို့ ဆဗ္ဗဂ္ဂီ ရဟန်းတို့သည် ရေချိုးကုန်သော် သစ်ပင်၌ကိုယ်ကို ပွတ်တိုက်ကြကုန်၏၊ ပေါင်ကိုလည်းကောင်း၊ လက်မောင်းကိုလည်းကောင်း၊ ရင်ကိုလည်းကောင်း၊ ကျောက်ကုန်းကိုလည်းကောင်း ပွတ်တိုက်ကြကုန်၏ဟူသည် မှန်သလော”ဟု စိစစ်မေးမြန်းတော်မူ၏။
မှန်ပါသည် မြတ်စွာဘုရားဟု (လျှောက်ကြကုန်၏)။
ဘုန်းတော်ကြီးသော မြတ်စွာဘုရားသည် ကဲ့ရဲ့တော်မူ၏၊ ရဟန်းတို့ (မဂ်ဖိုလ်မှ) အချည်းနှီးဖြစ်သော ထိုယောက်ျားတို့အား မလျောက်ပတ်၊ မလျော်ကန်၊ မသင့်တင့်၊ ရဟန်းတို့ အပြုအမူမဟုတ်၊ မအပ်၊ မပြုသင့်။ ရဟန်းတို့ (မဂ်ဖိုလ်မှ) အချည်းနှီးဖြစ်သော ထိုယောက်ျားတို့သည် ရေချိုးကုန်သော် သစ်ပင်၌ကိုယ်ကို အဘယ့်ကြောင့် ပွတ်တိုက်ကြကုန်ဘိသနည်း၊ ပေါင်ကိုလည်းကောင်း၊ လက်မောင်းကိုလည်းကောင်း၊ ရင်ကိုလည်းကောင်း၊ ကျောက်ကုန်းကိုလည်းကောင်း အဘယ့်ကြောင့် ပွတ်တိုက်ကြကုန်ဘိသနည်း၊ ရဟန်းတို့ ဤ(ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ ပြုမိသောအမှု) သည် မကြည်ညိုသေးသော သူတို့အား ကြည်ညိုစေခြင်းငှါလည်းကောင်း။ပ။ ကဲ့ရဲ့တော်မူ၏။ပ။ တရားစကားကို ဟောတော်မူပြီးလျှင် ရဟန်းတို့ကို “ရဟန်းတို့ ရေချိုးသော ရဟန်းသည် သစ်ပင်၌ကိုယ်ကို မပွတ်တိုက်အပ်၊ ပွတ်တိုက်သော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် ရေချိုးကုန်သော် တိုင်၌ကိုယ်ကို ပွတ်တိုက်ကုန်၏၊ ပေါင်ကိုလည်းကောင်း၊ လက်မောင်းကိုလည်းကောင်း၊ ရင်ကိုလည်းကောင်း၊ ကျောက်ကုန်းကိုလည်းကောင်း ပွတ်တိုက်ကုန်၏။ လူတို့သည် “သာကီဝင်မင်းသား ဘုရားအနွယ်တော်ဖြစ်သော ရဟန်းတို့သည် လက်ဝှေ့သမားကဲ့သို့လည်းကောင်း၊ အရေပါးကို တပ်စွန်းစေလျက် တန်ဆာဆင်မှုကို အားထုတ်ကြသော မြို့သူမြို့သားများကဲ့ သို့လည်းကောင်း ရေချိုးကုန်သော် တိုင်၌ကိုယ်ကို အဘယ့်ကြောင့် ပွတ်တိုက်ကြကုန်ဘိသနည်း၊ ပေါင်ကိုလည်းကောင်း၊ လက်မောင်းကိုလည်းကောင်း၊ ရင်ကိုလည်းကောင်း၊ ကျောက်ကုန်းကိုလည်းကောင်း ပွတ် တိုက်ကုန်ဘိသနည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။
--ရဟန်းတို့သည် ထိုလူတို့၏ ကဲ့ရဲ့ ရှုတ်ချ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြသော စကားတို့ကို ကြားကြသည် သာတည်း။ ထိုအခါ ထိုရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ပ။ မှန်ပါသည် မြတ်စွာဘုရားဟု (လျှောက်ကြကုန်၏)။ပ။ ကဲ့ရဲ့တော်မူ၍။ပ။ တရားစကားကို့ဟောတော်မူပြီး လျှင် ရဟန်းတို့ကို-
“ရဟန်းတို့ ရေချိုးသော ရဟန်းသည် တိုင်၌ မပွတ်တိုက်အပ်၊ ပွတ်တိုက်သော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ် အာပတ်သင့်၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် ရေချိုးကုန်သော် နံရံ၌ကိုယ်ကို ပွတ်တိုက်ကြကုန်၏၊ ပေါင်ကိုလည်းကောင်း၊ လက်မောင်းကိုလည်းကောင်း၊ ရင်ကိုလည်းကောင်း၊ ကျောက်ကုန်းကိုလည်းကောင်း ပွတ်တိုက်ကုန်၏။ လူတို့သည် “သာကီဝင်မင်းသား ဘုရားအနွယ်တော်ဖြစ်သော ရဟန်းတို့သည် လက်ဝှေ့သမားကဲ့သို့လည်းကောင်း၊ အရေပါးကို တပ်စွန်းစေလျက် တန်ဆာဆင်မှုကို အားထုတ်ကြကုန်သော မြို့သူမြို့သား များကဲ့သို့လည်းကောင်း ရေချိုးကုန်သော် နံရံ၌ကိုယ်ကို အဘယ့်ကြောင့် ပွတ်တိုက်ကြကုန်ဘိသနည်း၊ ပေါင်ကိုလည်းကောင်း၊ လက်မောင်းကိုလည်းကောင်း၊ ရင်ကိုလည်းကောင်း၊ ကျောက်ကုန်းကိုလည်းကောင်း ပွတ်တိုက်ကုန်ဘိသနည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ပ။
“ရဟန်းတို့ ရေချိုးသော ရဟန်းသည် နံရံ၌ မပွတ်တိုက်အပ်၊ ပွတ်တိုက်သော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ် အာပတ်သင့်၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် ကျားကွက်ဖော်ထားသော ပျဉ်ပြား၌ ရေချိုးကုန်၏၊ လူတို့သည်။ပ။ “ကာမဂုဏ်ခံစားသူ လူများကဲ့သို့တည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏။ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ၊ ပြောဆိုကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့သည် ထိုလူတို့၏ ကဲ့ရဲ့ ရှုတ်ချ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြသော စကားတို့ကို ကြားကြသည် သာတည်း။ ထိုအခါ ထိုရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ပ။ ရဟန်းတို့ မှန်သလော။ပ။ မှန်ပါသည် မြတ်စွာဘုရားဟု (လျှောက်ကြကုန်၏)။ပ။ ကဲ့ရဲ့တော်မူ၍။ပ။ တရားစကားကို ဟောတော်မူပြီးလျှင် ရဟန်းတို့ကို-
“ရဟန်းတို့ ကျားကွက်ဖော်ထားသော ပျဉ်ပြား၌ ရေမချိုးအပ်၊ ရေချိုးသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ် အာပတ်သင့်၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် သစ်သားလက်ဖြင့် ရေချိုးကုန်၏။ လူတို့သည်။ပ။ “ကာမဂုဏ်ခံစား သူ လူများကဲ့သို့တည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့သည် ထိုလူတို့၏ ကဲ့ရဲ့ ရှုတ်ချ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြသော စကားတို့ကို ကြားကြသည်သာတည်း။ ထိုအခါ ထိုရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ပ။
“ရဟန်းတို့ သစ်သားလက်ဖြင့် ရေမချိုးအပ်၊ ရေချိုးသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် မှတ်ကျောက်မှုန့်ကို ချိပ်ဖွဲ့၍ အလုံးပြုသော ချေးပွတ်ဖြင့် ရေချိုးကုန်၏။ လူတို့သည်။ပ။ “ကာမဂုဏ်ခံစားသူ လူတို့ကဲ့သို့တည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ် ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ပ။
“ရဟန်းတို့ မှတ်ကျောက်မှုန့်ကို ချိပ်ဖွဲ့၍ အလုံးပြုသော ချေးပွတ်ဖြင့် ရေမချိုးအပ်၊ ရေချိုးသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--ထိုအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည်ကိုယ်ချင်း ပွတ်တိုက်၍ ချေးတွန်းခြင်းကို ပြုစေကုန်၏။ လူတို့သည်။ပ။ “ကာမဂုဏ်ခံစားသူ လူတို့ကဲ့သို့တည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ပ။
“ရဟန်းတို့ကိုယ်ချင်း ပွတ်တိုက်၍ ချေးတွန်းခြင်းကို မပြုအပ်၊ ပြုသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ် အာပတ် သင့်၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် မကာရ်းသွားဖော်ထားသော ချေးပွတ်ဖြင့် ရေချိုးကုန်၏။ လူတို့သည်။ပ။ “ကာမဂုဏ်ခံစားသော လူတို့ကဲ့သို့တည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ပ။
ရဟန်းတို့ မကာရ်းသွားဖော်ထားသော ချေးပွတ်ဖြင့် ရေမချိုးအပ်၊ ရေချိုးသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ် အာပတ် သင့်၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၂၄၄
။ ထိုအခါ ရဟန်းတစ်ပါးအား ဝဲကြီးနာ စွဲကပ်၏၊ ထိုရဟန်းအား ချေးပွတ်နှင့် ကင်း၍ ချမ်းသာခြင်းသည် မဖြစ် ‘မသက်သာ’။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။“ရဟန်းတို့ နာဖျားသော ရဟန်းအား မကာရ်းသွား ဖော်ထားသော ချေးပွတ်ကို ခွင့်ပြု၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတစ်ပါးသည် အိုမင်းမစွမ်းသည်ဖြစ်၍ ရေချိုးသော် မိမိကိုယ်ကို ချေးပွတ်ခြင်းငှါ မစွမ်းနိုင်။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
“ရဟန်းတို့ ရေသနုပ် ပုဆိုးကျစ်ကို ခွင့်ပြု၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် ကျောက်ကုန်း၌ ချေးပွတ်ရန် အလို့ငှါ တွေးတောမှု ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ရှိကုန်၏၊ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
“ရဟန်းတို့ လက်ဖြင့် ချေးပွတ်ခြင်းကို ခွင့်ပြု၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၂၄၅
။ ထိုအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် နားဆွဲကို ဆောင်ကုန်၏။ပ။ စလွယ်ကို ဆောင်ကုန်၏။ပ။ လည်ရွဲတန်ဆာကို ဆောင်ကုန်၏။ပ။ ခါးစည်းကြိုးကို ဆောင်ကုန်၏။ပ။ လက်ကောက်ကို ဆောင်ကုန်၏။ပ။ ခြေကျင်းကို ဆောင်ကုန်၏။ပ။ လက်ကြပ်တန်ဆာကို ဆောင်ကုန်၏။ပ။ လက်စွပ်ကို ဆောင်ကုန်၏။လူတို့သည် “ကာမဂုဏ် ခံစားသူ လူတို့ကဲ့သို့တည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့သည် ထိုလူတို့၏ ကဲ့ရဲ့ရှုတ်ချ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြသော စကားကို ကြားကြသည်သာတည်း။ ထိုအခါ ထိုရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် နားဆွဲကို ဆောင်ကုန်၏။ စလွယ်ကို ဆောင်ကုန်၏။ လည်ရွဲတန်ဆာကို ဆောင်ကုန်၏။ ခါးစည်းကြိုးကို ဆောင်ကုန်၏။ လက်ကောက်ကို ဆောင်ကုန်၏။ ခြေကျင်းကို ဆောင်ကုန်၏။ လက်ကြပ်တန်ဆာကို ဆောင်ကုန်၏။ လက်စွပ်ကို ဆောင်ကုန်၏ဟူသည် မှန်သလောဟု စိစစ်မေး မြန်းတော်မူ၏။
မှန်ပါသည် မြတ်စွာဘုရားဟု (လျှောက်ကြကုန်၏)။ပ။ ကဲ့ရဲ့တော်မူ၍။ပ။ တရားစကားကို ဟော တော်မူပြီးလျှင် ရဟန်းတို့ကို-
“ရဟန်းတို့ နားဆွဲကို မဆောင်အပ်။ပ။ စလွယ်ကို မဆောင်အပ်။ပ။ လည်ရွဲတန်ဆာကို မဆောင် အပ်။ ခါးစည်းကြိုးကို မဆောင်အပ်။ လက်ကောက်ကို မဆောင်အပ်။ ခြေကျင်းကို မဆောင်အပ်။ လက်ကြပ်တန်ဆာကို မဆောင်အပ်။ လက်စွပ်ကို မဆောင်အပ်၊ ဆောင်သော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--֍ ၂၄၆
။ ထိုအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် ဆံပင်ရှည်ထားကုန်၏။ လူတို့သည် “ကာမဂုဏ်ခံစားသူ လူတို့ကဲ့သို့တည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။“ရဟန်းတို့ ဆံပင်ရှည်မထားအပ်၊ ထားသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏။ ရဟန်းတို့ (ကာလအားဖြင့်) နှစ်လရှိသော ဆံပင်ကိုလည်းကောင်း၊ (ပမာဏအားဖြင့်) လက်နှစ်သစ်ရှိသော ဆံပင်ကိုလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် ဝက်မှင်ဘီးဖြင့် ဆံပင်တို့ကို ဖြီးကုန်၏။ ဘီးဖြင့် ဆံပင်တို့ကို ဖြီးကုန်၏။ လက်ဘီးဖြင့် ဆံပင်တို့ကို ဖြီးကုန်၏။ ဖယောင်းဆီဖြင့် ဆံပင်တို့ကို ဖြီးကုန်၏။ ရေနှင့်ရောသောဆီဖြင့် ဆံပင်တို့ကို ဖြီးကုန်၏။ လူတို့သည် “ကာမဂုဏ်ခံစားသူ လူတို့ကဲ့သို့တည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏။ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
“ရဟန်းတို့ ဝက်မှင်ဘီးဖြင့် ဆံပင်တို့ကို မဖြီးအပ်။ပ။ ဖယောင်းဆီဖြင့် ဆံပင်တို့ကို မဖြီးအပ်၊ ရေနှင့်ရောသောဆီဖြင့် ဆံပင်တို့ကို မဖြီးအပ်၊ ဖြီးသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏”ဟု (မိန့်တော် မူ၏)။
֍ ၂၄၇
။ ထိုအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် ကြေးမုံ၌လည်းကောင်း၊ ရေခွက်၌လည်းကောင်း မျက်နှာရိပ်ကို ကြည့်ကုန်၏။ လူတို့သည် “ကာမဂုဏ်ခံစားသူ လူတို့ကဲ့သို့တည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏။ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။“ရဟန်းတို့ ကြေးမုံပြင်၌လည်းကောင်း၊ ရေခွက်၌လည်းကောင်း မျက်နှာရိပ်ကို မကြည့်အပ်၊ ကြည့်သော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတစ်ပါး၏ မျက်နှာ၌ အနာပေါက်၏။ ထိုရဟန်းက “ငါ့သျှင်တို့ အကျွန်ုပ်၏ အနာသည် အဘယ်သို့ သဘောရှိသနည်း”ဟု ရဟန်းတို့ကို မေး၏။ ရဟန်းတို့သည် “ငါ့ရှင် သင်၏ အနာသည် ဤသို့ သဘောရှိ၏”ဟု ပြောကုန်၏၊ ထိုရဟန်းသည် မယုံကြည်လေ။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
“ရဟန်းတို့ အနာဟူသော အကြောင်းကြောင့် ကြေးမုံပြင်၌လည်းကောင်း၊ ရေခွက်၌လည်းကောင်း မျက်နှာရိပ်ကို ကြည့်ရန် ခွင့်ပြု၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် မျက်နှာကို လိမ်းကျံကုန်၏။ မျက်နှာကို ပွတ်သပ်ကုန်၏။ မျက်နှာကို လွင်မှုန့်ဖြင့် ချေကုန်၏။ မြင်းသီလာဖြင့် မျက်နှာကို (မှန်ကူကွက် စသည်) အမှတ်ပြုကုန်၏။ လက်သည်း ခြေသည်း ဆိုးခြင်းကို ပြုကုန်၏။ နှုတ်ခမ်းနီဆိုးခြင်းကို ပြုကုန်၏။ လက်သည်း ခြေသည်း ဆိုးခြင်း နှုတ်ခမ်းနီဆိုးခြင်းကို ပြုကုန်၏။ လူတို့သည် “ကာမဂုဏ်ခံစားသူ လူတို့ကဲ့သို့တည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက် ကြကုန်၏။
“ရဟန်းတို့ မျက်နှာကို မလိမ်းကျံအပ်။ မျက်နှာကို မပွတ်သပ်အပ်။ မျက်နှာကို လွင်မှုန့်ဖြင့် မချေအပ်။ မြင်းသီလာဖြင့် မျက်နှာကို (မှန်ကူကွက်ခြင်း စသည်) အမှတ်မပြုအပ်။ လက်သည်း ခြေသည်း ဆိုးခြင်းကို မပြုအပ်။ နှုတ်ခမ်းနီဆိုးခြင်းကို မပြုအပ်။ လက်သည်း ခြေသည်းဆိုးခြင်း နှုတ်ခမ်းနီဆိုးခြင်း ကို မပြုအပ်။ ပြုသောရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--ထိုအခါ ရဟန်းတစ်ပါးအား မျက်စိနာခြင်း ဖြစ်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက် ကြကုန်၏။ “ရဟန်းတို့ အနာဟူသော အကြောင်းကြောင့် မျက်နှာကို လိမ်းကျံခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏”ဟု (မိန့် တော်မူ၏)။
֍ ၂၄၈
။ ထိုအခါ ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ တောင်ထိပ်ပွဲသဘင်သည် ဖြစ်၏၊ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် တောင်ထိပ်ပွဲ သဘင်ကို ကြည့်ရှုခြင်းငှါ လာကုန်၏။ လူတို့သည် “သာကီဝင်မင်းသား ဘုရားအနွယ်တော် ဖြစ်သော ရဟန်းတို့သည် ကာမဂုဏ်ခံစားသူ လူတို့ကဲ့သို့ အဘယ့်ကြောင့် ကခြင်း သီဆိုခြင်း တီးမှုတ် ခြင်းတို့ကို ကြည့်ရှုခြင်းငှါ လာကြကုန်ဘိသနည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
“ရဟန်းတို့ ကခြင်း သီဆိုခြင်း တီးမှုတ်ခြင်းကို ကြည့်ရှုခြင်း နားထောင်းခြင်းငှါ မသွားအပ်၊ သွားသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၂၄၉
။ ထိုအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် ရှည်သော သီချင်းသံဖြင့် တရားကို သီဆိုကုန်၏။လူတို့သည် “ဤသာကီဝင်မင်းသား ဘုရားအနွယ်တော်ဖြစ်သော ရဟန်းတို့သည် ငါတို့ သီဆိုကုန့်သကဲ့သို့ပင် ရှည်သော သီချင်းသံဖြင့် တရားကို သီဆိုကုန်၏”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့သည် ထိုလူတို့၏ ကဲ့ရဲ့ ရှုတ်ချ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြသော စကားကို ကြားကြကုန်သည် သာတည်း။ အလိုနည်းသော ရဟန်းတို့သည် “အဘယ့်ကြောင့် ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် ရှည်သော သီချင်း သံဖြင့် တရားကို သီဆိုကုန်ဘိသနည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ ထို အခါ ထိုရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ မှန်သလော။ပ။ မှန်ပါသည် မြတ်စွာဘုရားဟု (လျှောက်ကြကုန်၏)။ပ။ တရားစကားကို ဟောတော်မူ၍ ရဟန်းတို့ ကို-
“ရဟန်းတို့ ရှည်သော သီချင်းသံဖြင့် တရားကို သီဆိုသော ပုဂ္ဂိုလ်၏ အပြစ်တို့သည် ဤငါးမျိုး တို့တည်း။
(၁) ကိုယ်တိုင်လည်း ထိုအသံ၌ တပ်မက်၏။
(၂) သူတစ်ပါးတို့သည်လည်း ထိုအသံ၌ တပ်မက်ကုန်၏။
(၃) လူတို့ကလည်း ကဲ့ရဲ့ကုန်၏။
(၄) အသံပြုပြင်မှုကို လိုလားသူအား သမာဓိပျက်စီး၏။
(၅) နောက် နှောင်းလူအပေါင်းကလည်း အတုလိုက်၏။
ရဟန်းတို့ ရှည်သော သီချင်းသံဖြင့် တရားကို သီဆိုသော ပုဂ္ဂိုလ်၏ အပြစ်တို့သည်ကား ဤငါးမျိုးတို့တည်း။
ရဟန်းတို့ ရှည်သော သီချင်းသံဖြင့် တရားကို မသီဆိုအပ်၊ သီဆိုသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏”ဟု မိန့်တော်မူ၏။
ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် အသံထင်ရှားအောင် ရွတ်ဆိုခြင်း၌ တွေးတောမှု ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ရှိကုန်သည် ဖြစ်၍ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
“ရဟန်းတို့ အသံထင်ရှားအောင် ရွတ်ဆိုခြင်းကို ခွင့်ပြု၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--ထိုအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် အပြင်ပ၌ သားမွေးရှိသော ဝတ်လုံကို ဆောင်ကုန်၏။ လူတို့သည် “ကာမဂုဏ်ခံစားသူ လူတို့ကဲ့သို့တည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။
မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
“ရဟန်းတို့ အပြင်ပ၌ သားမွေးရှိသော ဝတ်လုံကို မဆောင်အပ်၊ ဆောင်သော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ် အာပတ် သင့်၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၂၅၀
။ ထိုအခါ မဂဓတိုင်းရှင် သေနိယမည်သော ဗိမ္ဗိသာရမင်း၏ ဥယျာဉ်၌ သရက်ပင်တို့သည် သီးကုန်၏။ “အသျှင်တို့သည် သရက်သီးကို အလိုရှိတိုင်း သုံးဆောင်ကြပါကုန်”ဟု မဂဓတိုင်းရှင် သေနိယမည်သော ဗိမ္ဗိသာရမင်းသည် ခွင့်ပြုထား၏။ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် သရက်သီးနုကိုပင် ခြွေချ၍ သုံးဆောင်ကုန်၏။ မဂဓတိုင်းရှင် သေနိယမည်သော ဗိမ္ဗိသာရမင်းသည်လည်း သရက်သီးကို အလိုရှိ၏။ ထိုအခါ မဂဓတိုင်းရှင် သေနိယမည်သော ဗိမ္ဗိသာရမင်းသည် မင်းချင်းတို့ကို “အချင်းတို့ ဥယျာဉ်သို့ သွား၍ သရက်သီးကို ယူကုန်လော့”ဟု စေခိုင်း၏။ ထိုမင်းချင်းတို့သည် “အရှင်မင်ကြီး ကောင်းပါပြီ”ဟု မဂဓတိုင်းရှင် သေနိယမည်သော ဗိမ္ဗိသာရမင်းအား ဝန်ခံပြီးလျှင် ဥယျာဉ်သို့ သွား၍ “အချင်း မင်းကြီးသည် သရက်သီးကို အလိုရှိ၏၊ သရက်သီးကို ပေးလော့”ဟု ဥယျာဉ်စောင့်အား ပြောကုန်၏။ “အသျှင်တို့ သရက်သီးမရှိပါ၊ သရက်သီးနုကိုပင် ခြွေချ၍ ရဟန်းတို့သည် သုံးဆောင်ပါကုန်၏”ဟု ပြော၏။ထိုအခါ ထိုမင်းချင်းတို့သည် မဂဓတိုင်းရှင် သေနိယမည်သော ဗိမ္ဗိသာရမင်းကြီးအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ “အချင်းတို့ အသျှင်တို့သည် သရက်သီးကို ကောင်းစွာ သုံးဆောင်ကြပေပြီ၊ သို့ရာတွင် မြတ်စွာဘုရားသည် အတိုင်းအရှည်ကို ချီးမွမ်းတော်မူ၏”ဟု မိန့်ဆို၏။
လူတို့သည် “သာကီဝင်မင်းသား ဘုရားအနွယ်တော်ဖြစ်သော ရဟန်းတို့သည် အဘယ့်ကြောင့် အတိုင်းအရှည်ကို မသိကြဘဲ မင်း၏ သရက်သီးကို သုံးဆောင်ကုန်ဘိသနည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့သည် ထိုလူတို့၏ ကဲ့ရဲ့ ရှုတ်ချ အပြစ်ပြပြောဆိုကြသော စကားကို ကြားကြကုန်သည် သာတည်း။ ထိုအခါ ထိုရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
“ရဟန်းတို့ သရက်သီးကို မသုံးဆောင်အပ်၊ သုံးဆောင်သော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ အသင်းတစ်သင်း၌ ဆွမ်းကျွေး၏၊ ပဲဟင်း၌ သရက်သီးခြမ်းတို့ကို ထည့်ကုန်၏၊ ရဟန်းတို့သည် မအပ်ဟု တွေးတောမှု ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ရှိသည်ဖြစ်၍ မခံယူကုန်။
ရဟန်းတို့ ခံယူကုန်လော့၊ သုံးဆောင်ကုန်လော့၊ ရဟန်းတို့ သရက်သီးခြမ်းကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့် တော်မူ၏)။
ထိုအခါ အသင်းတစ်သင်း၌ ဆွမ်းကျွေး၏၊ ထိုဒါယကာတို့သည် သရက်သီးခြမ်း ပြုလုပ်ဖို့ရန် အချိန် မရသောကြောင့် ဆွမ်းစားဇရပ်၌ အလုံးစုံသော သရက်သီးလုံးတို့ကိုပင် လှူကုန်၏။ ရဟန်းတို့သည် မအပ်ဟု တွေးတောမှု ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ရှိသည်ဖြစ်၍ မခံယူကုန်။
“ရဟန်းတို့ ခံယူကုန်လော့၊ သုံးဆောင်ကုန်လော့၊ ရဟန်းတို့ ရဟန်းတို့၏ ကပ္ပိခြင်း ငါးမျိုးတို့ဖြင့် သစ်သီးကို သုံးဆောင်ခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏။ မီးဖြင့် ကပ္ပိခြင်း၊ ဓားငယ်ဖြင့် ကပ္ပိခြင်း၊ လက်သည်းဖြင့် ကပ္ပိ ခြင်း၊ မျိုးစေ့ မဖြစ်နိုင်သော သစ်သီး၊ ငါးခုမြောက် အစေ့ထုတ်ပြီး သစ်သီး။ ရဟန်းတို့ ရဟန်းတို့၏ ဤကပ္ပိခြင်း ငါးမျိုးတို့ဖြင့် သစ်သီးကို သုံးဆောင်ခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏”ဟု မိန့်တော်မူ၏။
--֍ ၂၅၁
။ ထိုအခါ ရဟန်းတစ်ပါးသည် မြွေကိုက် (ခံရ) သောကြောင့် သေ၏၊ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းသည် မြွေမင်းလေးမျိုးတို့ကို မေတ္တာစိတ်ဖြင့် မဖြန့်ယောင်တကား။
ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းသည် ဤမြွေမင်းလေးမျိုး တို့ကို မေတ္တာစိတ်ဖြင့် အကယ်၍ ဖြန့်ပါမူ မြွေကိုက် (ခံရ) သောကြောင့် မသေတန်ရာ။
လေးမျိုးသော မြွေမင်းတို့ကား အဘယ်တို့နည်း၊ ဝိရူပက္ခမြွေမင်းမျိုး၊ ဧရာပထမြွေမင်းမျိုး၊ ဆဗျာ ပုတ္တမြွေမင်းမျိုး၊ ကဏှာဂေါတမမြွေမင်းမျိုးတည်း။ ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းသည် ဤမြွေမင်းလေးမျိုးတို့ကို မေတ္တာစိတ်ဖြင့် မဖြန့်ယောင်တကား၊ ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းသည် ဤမြွေမင်းလေးမျိုးတို့ကို မေတ္တာ စိတ်ဖြင့် အကယ်၍ ဖြန့်ပါမူ မြွေကိုက် (ခံရ) သောကြောင့် မသေတန်ရာ။
ရဟန်းတို့ မိမိကိုယ်ကို လုံခြုံစေခြင်းငှါလည်းကောင်း၊ မိမိကိုယ်ကို စောင့်ရှောက်ခြင်းငှါလည်းကောင်း၊ မိမိ၏ အရံအတားကို ပြုခြင်းငှါလည်းကောင်း ဤမြွေမင်းလေးမျိုး တို့ကို မေတ္တာစိတ်ဖြင့် ဖြန့် ခြင်းငှါ ခွင့်ပြုတော်မူ၏။ ရဟန်းတို့ ဤသို့ ပြုရမည်-
“ငါ၏ မေတ္တာသည် ဝိရူပက္ခ မြွေမင်းမျိုးတို့နှင့်အတူ ဖြစ်ပါစေသတည်း၊ ငါ၏ မေတ္တာသည် ဧရာပထမြွေမင်းမျိုးတို့နှင့်အတူ ဖြစ်ပါစေသတည်း၊ ငါ၏ မေတ္တာသည် ဆဗျာပုတ္တမြွေမင်းမျိုးတို့နှင့်အတူ ဖြစ်ပါစေသတည်း၊ ငါ၏ မေတ္တာသည် ကဏှာ ဂေါတမကမြွေမင်းမျိုးတို့နှင့် အတူ ဖြစ်ပါစေသတည်း။
ငါ၏ မေတ္တာသည် အခြေမရှိသော သတ္တဝါတို့နှင့်အတူ ဖြစ်ပါစေသတည်း၊ ငါ၏ မေတ္တာသည် အခြေနှစ်ချောင်းရှိသော သတ္တဝါတို့နှင့်အတူ ဖြစ်ပါစေသတည်း၊ ငါ၏ မေတ္တာသည် အခြေလေးချောင်းရှိသော သတ္တဝါတို့နှင့်အတူ ဖြစ်ပါစေသတည်း၊ ငါ၏ မေတ္တာသည် အခြေများစွာရှိသော သတ္တဝါတို့နှင့်အတူ ဖြစ်ပါစေသတည်း။
အခြေမရှိသော သတ္တဝါသည် ငါ့ကို မညှဉ်းဆဲစေသတည်း၊ အခြေနှစ်ချောင်းရှိသော သတ္တဝါသည် ငါ့ကို မညှဉ်းဆဲစေသတည်း၊ အခြေလေးချောင်းရှိသော သတ္တဝါသည် ငါ့ကို မညှဉ်းဆဲစေသတည်း၊ အခြေများစွာရှိသော သတ္တဝါသည် ငါ့ကို မညှဉ်းဆဲစေ သတည်း။
သတ္တဝါအားလုံးတို့သည်လည်းကောင်း၊ ထွက်သက်ဝင်သက်ရှိသော သတ္တဝါအားလုံးတို့သည်လည်းကောင်း၊ အကြွင်းမဲ့ ဥပပါတ်သတ္တဝါအားလုံးတို့သည်လည်းကောင်း ကောင်းသော အာရုံတို့ကို မြင်ပါစေကုန်သတည်း။ တစ်ဦးတစ်ယောက်သို့မျှ မကောင်းသောအရာ မရောက်ပါစေသတည်း။
မြတ်စွာဘုရားသည် အတိုင်းအရှည်မရှိ၊ တရားတော်သည် အတိုင်းအရှည်မရှိ၊ သံဃာတော်သည် အတိုင်းအရှည် မရှိ။
ကင်း သန်း မြွေ ကင်းမြီးကောက် ကင်းခြေများ ပင့်ကူ အိမ်မြှောင် ကြွက်တို့သည် အတိုင်းအရှည်ရှိကုန်၏၊ ငါသည် အစောင့်အရှောက်ကို ပြုထားပြီ၊ ငါသည် အရံအတား ကို ပြုထားပြီ၊ သတ္တဝါတို့သည် ဖဲကြကုန်၊ ထိုငါသည် မြတ်စွာဘုရားအား ရှိခိုးပါ၏၊ ခုနစ်ဆူကုန်သော မြတ်စွာဘုရားတို့အား ရှိခိုးပါ၏”ဟု (ပြုရမည်)။
ထိုအခါ ရဟန်းတစ်ပါးသည် မမွေ့လျော်ခြင်းသည် နှိပ်စက်အပ်သောကြောင့် မိမိ၏အင်္ဂါဇာတ်ကို ဖြတ်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ (မဂ်ဖိုလ်မှ) အချည်း နှီးဖြစ်သော ထိုရဟန်းသည် အခြားတစ်ပါးသော အရာ ‘ကိလေသာ’ ကို ဖြတ်သင့်လျက် အခြားသော အရာ ‘အင်္ဂါဇာတ်’ ကို ဖြတ်ဘိ၏။
--ရဟန်းတို့ မိမိ၏ အင်္ဂါဇာတ်ကို မဖြတ်အပ်။ ဖြတ်သော ရဟန်းအား ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၂၅၂
။ ထိုအခါ ရာဇဂြိုဟ်ပြည်နေ သူဌေးသည် များစွာ အဖိုးထိုက်သော စန္ဒကူးနံ့သာတုံးကို ရ၏။ ထိုအခါ ရာဇဂြိုဟ်ပြည်နေ သူဌေးအား-“ငါသည် ဤစန္ဒကူး နံ့သာတုံးဖြင့် သပိတ်ပွတ်စေရမူ ကောင်းလေစွ၊ ပွတ်စာသည်လည်း ငါ၏ အသုံးအဆောင် ဖြစ်လတ္တံ့၊ သပိတ်အလှူကိုလည်း လှူရအံ့”ဟု အကြံဖြစ်၏။
ထိုအခါ ရာဇဂြိုဟ်ပြည်နေ သူဌေးသည် ထိုစန္ဒကူး နံ့သာတုံးဖြင့် သပိတ်ပွတ်စေပြီးနောက် ဆိုင်း၌ ထည့်ကာ ဝါးလုံးဖျား၌ ဆွဲလျက် ဝါးလုံးအဆက်ဆက်ဖြင့် ဖွဲ့ချည်ပြီးလျှင်-
“အကြင်သမဏသည်လည်းကောင်း၊ အကြင်ဗြာဟ္မဏသည်လည်းကောင်း ရဟန္တာလည်းဖြစ် တန်ခိုးလည်းကြီးမူ သပိတ်ကို ချယူစေသတည်း၊ လှူထားပါ၏”ဟု ဆို၏။
ထိုအခါ ပူရဏကဿပသည် ရာဇဂြိုဟ်သူဌေးထံသို့ ချဉ်းကပ်၏၊ ချဉ်းကပ်ပြီးနောက် ရာဇဂြိုဟ် သူဌေးကို-
“ဒါယကာကြီး ငါသည် ရဟန္တာလည်းဖြစ်၏၊ တန်ခိုးလည်းရှိ၏၊ ငါ့အား သပိတ်ကို လှူလော့”ဟု ဆို၏။
အသျှင်ဘုရား အသျှင်သည် ရဟန္တာလည်းဖြစ် တန်ခိုးလည်းကြီးမူ သပိတ်ကို ချယူပါလော့၊ လှူထားပါ၏ဟု ဆို၏။
ထိုအခါ မက္ခလိဂေါသာလသည်လည်းကောင်း၊ အဇိတကေသကမ္ဗလသည်လည်းကောင်း၊ ပကုဓ ကစ္စာယနသည်လည်းကောင်း၊ သဉ္စယဗေလဋ္ဌပုတ္တသည်လည်းကောင်း၊ နိဂဏ္ဌနာဋပုတ္တသည်လည်းကောင်း ရာဇဂြိုဟ်သူဌေးထံသို့ ချဉ်းကပ်ပြီးနောက် ရာဇဂြိုဟ်သူဌေးကို “ဒါယကာကြီး ငါသည် ရဟန္တာလည်း ဖြစ်၏၊ တန်ခိုးလည်း ရှိ၏၊ ငါ့အား သပိတ်ကို လှူလော့”ဟု ဆို၏။ “အသျှင်ဘုရား အသျှင်သည် ရဟန္တာလည်းဖြစ် တန်ခိုးလည်းကြီးမူ သပိတ်ကို ချယူပါလော့၊ လှူထားပါ၏”ဟု ဆို၏။
ထိုအခါ အသျှင်မဟာမောဂ္ဂလ္လာန်သည်လည်းကောင်း၊ အသျှင်ပိဏ္ဍောလဘာရဒွါဇသည်လည်းကောင်း နံနက်အချိန်၌ သင်္ကန်းကို ပြင်ဝတ်၍ သပိတ်သင်္ကန်းကို ယူလျက် ရာဇဂြိုဟ်ပြည်သို့ ဆွမ်းခံဝင်ကုန်၏။ ထိုအခါ အသျှင်ပိဏ္ဍောလဘာရဒွါဇသည် အသျှင်မဟာမောဂ္ဂလ္လာန်ကို-
“အသျှင်မဟာမောဂ္ဂလ္လာန်သည် ရဟန္တာလည်း ဖြစ်၏၊ တန်ခိုးလည်း ကြီး၏၊ ငါ့သျှင်မောဂ္ဂလ္လာန် သွားပါလော့၊ ထိုသပိတ်ကို ချယူပါလော့ ထိုသပိတ်သည် သင်၏ သပိတ်တည်း”ဟု ဆို၏။
“အသျှင်ဘာရဒွါဇသည် ရဟန္တာလည်း ဖြစ်၏၊ တန်ခိုးလည်း ကြီး၏၊ ငါ့သျှင်ဘာရဒွါဇ သွားပါလော့၊ ထိုသပိတ်ကို ချယူပါလော့ ထိုသပိတ်သည် သင်၏ သပိတ်တည်း”ဟု (အသျှင်မဟာမောဂ္ဂလ္လာန်က) ပြောဆို၏။
ထိုအခါ အသျှင်ပိဏ္ဍောလဘာရဒွါဇသည် ကောင်းကင်သို့ ပျံတက်၍ ထိုသပိတ်ကို ယူပြီးလျှင် ရာဇဂြိုဟ်ပြည်ကို သုံးပတ်လှည့်လည်၏။ ထိုအခါ ရာဇဂြိုဟ်သူဌေးသည် သားမယားနှင့် အတူ မိမိအိမ်၌ လက်အုပ်ချီမိုး ရှိခိုးလျက် ရပ်နေ၏။
“အသျှင်ဘုရား အသျှင်ဘာရဒွါဇသည် အကျွန်ုပ်တို့၏ အိမ်၌ တည်တော်မူပါလော့”ဟု (လျှောက်၏)။
ထိုအခါ အသျှင်ပိဏ္ဍောလဘာရဒွါဇသည် ရာဇဂြိုဟ်သူဌေးအိမ်၌ တည်၏။ ထိုအခါ သူဌေးသည် အသျှင်ပိဏ္ဍောလဘာရဒွါဇ၏ လက်မှ သပိတ်ကို ယူပြီးလျှင် များစွာသော အဖိုးထိုက်သော ခဲဖွယ်ဖြင့် ပြည့်စေ၍ အသျှင်ပိဏ္ဍောလဘာရဒွါဇအား လှူ၏။ ထိုအခါ အသျှင်ပိဏ္ဍောလဘာရဒွါဇသည် ထိုသပိတ်ကို ယူ၍ ကျောင်းအရံသို့ သွား၏။ လူတို့သည် “အသျှင်ပိဏ္ဍောလဘာရဒွါဇသည် ရာဇဂြိုဟ်သူဌေး၏ သပိတ် ကို ချယူသတတ်”ဟု ကြားကုန်၏။
--ထိုလူတို့သည် ပြင်းပြကျယ်လောင်သော အသံရှိကုန်၍ အသျှင်ပိဏ္ဍောလဘာရဒွါဇကို နောက်မှ နောက်မှ လိုက်ကုန်၏။
မြတ်စွာဘုရားသည် ပြင်းပြကျယ်လောင်သော အသံကို ကြားတော်မူ၍ အသျှင်အာနန္ဒာကို “အာနန္ဒာ ထိုပြင်းပြကျယ်လောင်သော အသံသည် အဘယ်အရာနည်း”ဟု မေးတော်မူ၏၊
“အသျှင်ဘုရား အသျှင်ပိဏ္ဍောလဘာရဒွါဇသည် ရာဇဂြိုဟ်သူဌေး၏ သပိတ်ကို ချယူပါ၏၊ အသျှင်ဘုရား လူတို့သည် အသျှင်ပိဏ္ဍောလဘာရဒွါဇသည် ရာဇဂြိုဟ်သူဌေး၏ သပိတ်ကို ချယူသတတ်ဟု ကြားကုန်၏။ အသျှင်ဘုရား ထို့ကြောင့် လူတို့သည် ပြင်းပြကျယ်လောင်သော အသံရှိကုန်၍ အသျှင်ပိဏ္ဍောလ ဘာရဒွါဇကို နောက်မှ နောက်မှ လိုက်ကုန်၏၊ ဘုန်းတော်ကြီးသော အသျှင်ဘုရား ထိုပြင်းပြကျယ်လောင်သော အသံသည်ကား ဤအရာပါတည်းဟု လျှောက်၏။ ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် ဤအကြောင်းအရာကြောင့် ရဟန်းသံဃာကို စည်းဝေးစေ၍ အသျှင်ပိဏ္ဍောလဘာရဒွါဇကို စိစစ် မေးမြန်းတော်မူ၏။
“ဘာရဒွါဇ သင်သည် ရာဇဂြိုဟ်သူဌေး၏ သပိတ်ကို ချယူ၏ဟူသည် မှန်သလော”ဟု စိစစ် မေးမြန်းတော်မူ၏။
မှန်ပါသည် မြတ်စွာဘုရားဟု (လျှောက်၏)။ ဘုန်းတော်ကြီးသော မြတ်စွာဘုရားသည် ကဲ့ရဲ့တော် မူ၏။
ဘာရဒွါဇ မလျောက်ပတ်၊ မလျော်ကန်၊ မသင့်တင့်၊ ရဟန်းတို့၏ အမူအရာမဟုတ်၊ မအပ်၊ မပြု ထိုက်။
ဘာရဒွါဇ သင်သည် ယုတ်ညံ့သော သစ်သားသပိတ်အတွက် လူတို့၏ ကုသိုလ်ကမ္မပထတရား ဆယ်ပါးထက် လွန်မြတ်သော တန်ခိုးပြာဋိဟာကို လူတို့အား အဘယ့်ကြောင့် ပြဘိသနည်း။
ဘာရဒွါဇ မာတုဂါမသည် သေးနုပ်သော ပိုက်ဆံတစ်ပဲအတွက် အင်္ဂါဇာတ်ကို ပြသကဲ့သို့ သင်သည် သေးနုပ်သော သစ်သားသပိတ်အတွက် လူတို့၏ ကုသိုလ်ကမ္မပထတရားဆယ်ပါးထက် လွန်မြတ်သော တန်ခိုးပြာဋိဟာကို လူတို့အား ပြဘိ၏။
ဘာရဒွါဇ ဤ(သင်ပြုမိသောအမှု) သည် မကြည်ညိုသေးသောသူတို့အား ကြည်ညိုစေခြင်းငှာလည်းကောင်း။ပ။ ကဲ့ရဲ့တော်မူ၏။ပ။ တရားစကားကို ဟောတော်မူပြီးလျှင် ရဟန်းတို့ကို-
“ရဟန်းတို့ လူတို့၏ ကုသိုလ်ကမ္မပထတရားဆယ်ပါးထက် လွန်မြတ်သော တန်ခိုးပြာဋိဟာကို လူတို့အား မပြအပ်၊ ပြသောရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏။
ရဟန်းတို့ ဤသစ်သားသပိတ်ကို ဖျက်ဆီးကြကုန်လော့၊ အစိတ်စိတ်အမွှာမွှာလုပ်၍ ရဟန်းတို့အား မျက်စဉ်းကြိတ်ရန် ပေးကုန်လော့။
ရဟန်းတို့ သစ်သားသပိတ်ကို မဆောင်အပ်၊ ဆောင်သော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏ဟု မိန့်တော်မူ၏။
ထိုအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် ရွှေဖြင့်ပြီးသည်လည်းဖြစ်သော ငွေဖြင့်ပြီးသည်လည်းဖြစ်သော အကောင်းအညံ့ဖြစ်သော သပိတ်တို့ကို ဆောင်ကုန်၏။
--လူတို့သည် “ကာမဂုဏ်ခံစားသူ လူတို့ကဲ့သို့တည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြပြော ဆိုကြကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
“ရဟန်းတို့ ရွှေသပိတ်ကို မဆောင်အပ်။ပ။ ငွေသပိတ်ကို မဆောင်အပ်၊ ပတ္တမြားသပိတ်ကို မဆောင်အပ်၊ ကျောက်မျက်သပိတ်ကို မဆောင်အပ်၊ ဖလ်သပိတ်ကို မဆောင်အပ်၊ ကြေးသပိတ်ကို မဆောင် အပ်၊ စဉ့်သပိတ်ကို မဆောင်အပ်၊ ခဲမဖြူသပိတ်ကို မဆောင်အပ်၊ ခဲပုပ်သပိတ်ကို မဆောင်အပ်၊ ကြေးနီ သပိတ်ကို မဆောင်အပ်၊ ဆောင်သောရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏။
ရဟန်းတို့ သံသပိတ် မြေသပိတ်ဟု ဆိုအပ်သော သပိတ်နှစ်မျိုးတို့ကို ခွင့်ပြု၏”ဟု (မိန့်တော် မူ၏)။
֍ ၂၅၃
။ ထိုအခါ သပိတ်အရင်း ‘အောက်ဖက်'သည် ပွန်းခဲ့သဖြင့် မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။“ရဟန်းတို့ သပိတ်နှီးဝန်းကို ခွင့်ပြု၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် ရွှေဖြင့်ပြီးသည်လည်းဖြစ်သော ငွေဖြင့်ပြီးသည်လည်းဖြစ်သော အကောင်း အညံ့ဖြစ်သော သပိတ်နှီးဝန်းတို့ကို ဆောင်ကုန်၏။ လူတို့သည် “ကာမဂုဏ်ခံစားသူ လူတို့ကဲ့ သို့တည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။
မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ အကောင်းအညံ့ဖြစ်သော သပိတ်နှီးဝန်းတို့ကို မဆောင်အပ်၊ ဆောင်သော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏။
ရဟန်းတို့ ခဲမဖြူဖြင့် ပြီးသည်လည်းဖြစ်သော ခဲပုပ်ဖြင့် ပြီးသည်လည်းဖြစ်သော သပိတ်နှီးဝန်း နှစ်မျိုးတို့ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထူသော သပိတ်နှီးဝန်းတို့သည် မထိနိုင်ကုန်။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ပွတ်ခံခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
(သပိတ်နှီးဝန်းတို့သည်) တွန့်လိပ်ကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ မကရ်းသွားဖြတ်ရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် ရုပ်စုံပြွမ်းသည်လည်းဖြစ်သော ဘေးအပြင်၌ အပြေအပြစ် ပြုအပ်သည်လည်းဖြစ်သော ဆန်းကြယ်သော သပိတ်နှီးဝန်းတို့ကို ဆောင်ကုန်၏။ ထိုသပိတ်နှီးဝန်းတို့ကို လမ်းမ၌သော်လည်း ပြလျက် လှည့်လည်ကုန်၏။ လူတို့သည် “ကာမဂုဏ်ခံစားသူ လူတို့ကဲ့သို့တည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။
မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ ရုပ်စုံပြွမ်းသည်လည်းဖြစ်သော ဘေးအပြင်၌ အပြေအပြစ်ပြုအပ်သည်လည်းဖြစ်သော ဆန်းကြယ်သော သပိတ်နှီးဝန်းတို့ကို မဆောင်အပ်၊ ဆောင်သောရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏။ ရဟန်းတို့ ပကတိ ခွေးသွားဟူသော သပိတ်နှီးဝန်းကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၂၅၄
။ ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် ရေရှိသော သပိတ်တို့ကို သိုမှီးသဖြင့် သပိတ်သည် ပျက်စီး၏ (သိုး၏)။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ရဟန်းတို့ ရေရှိသော သပိတ်ကို မသိုမှီးအပ်၊ သိုမှီးသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏။ ရဟန်းတို့ သပိတ်ကို နေပူလှန်း၍ သိုမှီးခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် ရေရှိသော သပိတ်ကို နေပူလှန်းသဖြင့် သပိတ်သည် အနံ့မကောင်း။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ရေရှိသော သပိတ်ကို နေပူမလှန်း အပ်၊ နေပူလှန်းသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏။ ရဟန်းတို့ ရေစင်အောင်သုတ်ပြီးမှ နေပူလှန်း ၍ သပိတ်ကို သိုမှီးခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် နေပူ၌ သပိတ်ကို ထားသဖြင့် သပိတ်၏ အဆင်းသည် ပျက်စီး၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ နေပူ၌ သပိတ်ကို မထားအပ်၊ ထားသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏။ ရဟန်း တို့ အတန်ငယ်မျှ နေပူလှန်း၍ သပိတ်ကို သိုမှီးခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ များစွာသော သပိတ်တို့ကို လွင်တီးခေါင်၌ သပိတ်ခြေမပါဘဲ ထားကုန်၏၊ သပိတ်တို့သည် လေပွေခတ်သဖြင့် လိမ့်၍ ကွဲကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ သပိတ်ခြေကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် အတွင်းနံရံ အကျည်စွန်း၌ သပိတ်ကို ထားသဖြင့် သပိတ်သည် လိမ့်ကျ၍ ကွဲ၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ အတွင်းနံရံ အကျည်စွန်း၌ သပိတ်ကို မထားအပ်၊ ထားသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ် အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် အပနံရံ အကျည်စွန်း၌ သပိတ်ကို ထားသဖြင့် သပိတ်သည် လိမ့်ကျ ၍ ကွဲ၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ အပနံရံ အကျည်စွန်း၌ သပိတ်ကို မထားအပ်၊ ထားသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် သပိတ်ကို မြေ၌ မှောက်ထားသဖြင့် သပိတ်နှုတ်ခမ်းသည် ပွန်း၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ မြက်အခင်းကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ မြက်အခင်းကို ခြစားသဖြင့် မြတ်စွာဘုရား အား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ပုဆိုးအနှီးကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ ပုဆိုး အနှီးကို ခြစားပြန်သဖြင့် မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ သပိတ်စင်ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ သပိတ်စင်သည် ပြိုကျ ၍ သပိတ်ကွဲ၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ သပိတ်ထားစရာ အဝကျယ်သော အိုးကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ သပိတ်ထားစရာ အိုး၌ သပိတ်သည် ပွန်းခဲ့ပြန်၏ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ သပိတ်အိတ်ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ပခုံးလွယ်မရှိသဖြင့် မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ ပခုံးလွယ်ကိုလည်းကောင်း၊ ဖွဲ့ကြိုးကိုလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် နံရံငုတ်၌လည်းကောင်း၊ ဆင်စွယ်၌လည်းကောင်း သပိတ်ကို ချိတ်ထားသည်ရှိသော် ပြုတ်ကျ၍ သပိတ်ကွဲသဖြင့် မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ သပိတ်ကို ဆွဲချိတ်မထားအပ်၊ ဆွဲချိတ်ထားသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် ညောင်စောင်း၌ သပိတ်ကို ထားကုန်၏၊ သတိမေ့သဖြင့် ထိုင်သော ရဟန်းတို့သည် သပိတ်ကို ဖိမိ၍ ကွဲစေကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ ညောင်စောင်း၌ သပိတ်ကို မထားအပ်၊ ထားသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် အင်းပျဉ်၌ သပိတ်ကို ထားကုန်၏၊ သတိမေ့သဖြင့် ထိုင်သော ရဟန်းတို့သည် သပိတ်ကို ဖိမိ၍ ကွဲစေကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ အင်းပျဉ်၌ သပိတ်ကို မထားအပ်၊ ထားသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် ရင်ခွင်၌ သပိတ်ကို ထားကုန်၏၊ သတိမေ့၍ ထကုန်သည်ရှိသော် လိမ့်ကျ သဖြင့် သပိတ်ကွဲ၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ ရင်ခွင်၌ သပိတ်ကို မထားအပ်၊ ထားသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့် တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် ထီးပေါ်၌ သပိတ်ကို ထားကုန်၏၊ ထီးကို လေပွေခတ်သည်ရှိသော် လိမ့်ကျသဖြင့် သပိတ်ကွဲ၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ ထီးပေါ်၌ သပိတ်ကို မထားအပ်၊ ထားသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၂၅၅
။ ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် သပိတ်ကို လက်စွဲကုန်လျက် တံခါးရွက်ကို တွန်းသည်ရှိသော် တံခါးရွက်သည် လည်၍ သပိတ်သည် ကွဲ၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ရဟန်းတို့ သပိတ်ကို လက်စွဲလျက် တံခါးရွက်ကို မတွန်းအပ်၊ တွန်းသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ် အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် ဘူးတောင်းဖြင့် ဆွမ်းခံကုန်၏၊ လူတို့သည် “တိတ္ထိတို့ကဲ့သို့တည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက် ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ ဘူးတောင်းဖြင့် ဆွမ်းမခံအပ်၊ ဆွမ်းခံသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ တစ်ပါးသော ရဟန်းသည် အိုးကင်းဖြင့် ဆွမ်းခံ၏၊ လူတို့သည် “တိတ္ထိတို့ကဲ့သို့ တည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ အိုးကင်းဖြင့် ဆွမ်းမခံအပ်၊ ဆွမ်းခံသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့် တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတစ်ပါးသည် အလုံးစုံသော ပံ့သကူပစ္စည်းရှိသူ ဖြစ်၏။
ထိုရဟန်းသည် လူဦးခေါင်းခွံသပိတ်ကို ဆောင်၏၊ တစ်ယောက်သော မိန်းမသည် မြင်၍ ကြောက်သောကြောင့် “အမယ်လေး ဤသူသည် မြေဘုတ်ဘီလူးကြီးပါပဲ”ဟု ဟစ်အော်ခြင်းကို ပြု၏။ လူတို့သည် “အဘယ့်ကြောင့် သာကီဝင်မင်းသား ဘုရားအနွယ်တော်ဖြစ်သော ရဟန်းတို့သည် မြေဖုတ်ဘီလူးတို့ ကဲ့သို့ လူ့ဦးခေါင်းခွံ သပိတ်ကို ဆောင်ကုန်ဘိသနည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
--ရဟန်းတို့ လူ့ဦးခေါင်းခွံသပိတ်ကို မဆောင်အပ်၊ ဆောင်သော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏။
ရဟန်းတို့ ပံ့သကူပစ္စည်းချည်းရှိသူ မဖြစ်ရာ၊ ဖြစ်သော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် စားဖတ် အရိုး လုတ်ဆေးရေတို့ကို သပိတ်ဖြင့် ဆောင်ကုန်၏။
လူတို့သည် “ဤသာကီဝင်မင်းသား ဘုရားအနွယ်တော်ဖြစ်သော ရဟန်းတို့သည် အကြင်သပိတ်၌ပင် စားကုန်၏၊ ထိုသပိတ်သည်ပင် ထိုရဟန်းတို့၏ လက်ဆေးခံ (ထွေးခံ) တည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။
မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ စားဖတ် အရိုး လုတ်ဆေး ရေတို့ကို သပိတ်ဖြင့် မဆောင်အပ်၊ ဆောင်သော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏၊ ရဟန်းတို့ လက် ဆေးခံ (ထွေးခံ) ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၂၅၆
။ ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် လက်ဖြင့် ဆုပ်၍ ဆုပ်၍ သင်္ကန်းကို ချုပ်သဖြင့် သင်္ကန်းသည် အနားမညီ။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ရဟန်းတို့ ဓားငယ်ကိုလည်းကောင်း၊ ဓားငယ်ရစ်ပတ်ရန် ဖျင်ပိုင်း အထည်ကြမ်းကိုလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ သံဃာအား အရိုးတပ်သော ဓားငယ်သည် ဖြစ်လာ၏၊ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ အရိုးတပ်သော ဓားငယ်ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် ရွှေဖြင့်ပြီးသည်လည်းဖြစ်သော ငွေဖြင့်ပြီးသည်လည်းဖြစ်သော အကောင်းအညံ့ ဖြစ်ကုန်သော ဓားရိုးတို့ကို ဆောင်ကုန်၏။ လူတို့သည် “ကာမဂုဏ်ခံစားသူ လူတို့ကဲ့သို့ တည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်း ကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ ဓားရိုးအမျိုး မျိုးတို့ကို မဆောင်အပ်၊ ဆောင်သော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏၊ ရဟန်းတို့ အရိုးဓားရိုးကိုလည်းကောင်း၊ အစွယ်ဓားရိုးကိုလည်းကောင်း၊ ဦးချိုဓားရိုးကိုလည်းကောင်း၊ ကျူဓားရိုးကိုလည်းကောင်း၊ ဝါးဓားရိုးကိုလည်းကောင်း၊ သစ်သားဓားရိုးကိုလည်းကောင်း၊ ချိတ်ဓားရိုးကိုလည်းကောင်း၊ ဖလ်ဓားရိုးကိုလည်းကောင်း၊ ကြေးသံဓားရိုးကိုလည်းကောင်း၊ ခရုသင်းချက်ဓားရိုးကိုလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် ကြက်တောင်ဖြင့်လည်းကောင်း၊ ဝါးခြမ်းစိတ်ဖြင့်လည်းကောင်း သင်္ကန်းကို ချုပ်ကုန်၏၊ သင်္ကန်းသည် ချုပ်ပုံမကောင်းသဖြင့် မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ အပ်ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ အပ်တို့သည် သံချေးတက်ကုန်၏။ပ။
ရဟန်းတို့ အပ်ဘူးကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ အပ်ဘူး၌လည်း သံချေးတက်ပြန်ကုန်၏။ပ။
ရဟန်းတို့ တဆေးမှုန့်ကို ထည့်ရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ တဆေးမှုန့်၌လည်း သံချေးတက်ကုန်၏။ပ။
--ရဟန်းတို့ နနွင်းနှင့်ရောသော မုန့်မှုန့်ကို ထည့်ရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ နနွင်းရောသော မုန့်မှုန့်၌လည်း သံချေးတက်ကုန်၏။ပ။
ရဟန်းတို့ ကျောက်မှုန့်ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ ကျောက်မှုန့်၌လည်း သံချေးတက်ကုန်၏။ပ။
ရဟန်းတို့ ပျားဖယောင်းဖြင့် လိမ်းကျံခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ကျောက်မှုန့်သည် ပျက်စီး၏။
ရဟန်းတို့ ကျောက်မှုန့်ထည့်ရန် အိတ်ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် ထိုထိုအရပ်၌ ငုတ်ကို စိုက်၍ ချည်ပြီးလျှင် သင်္ကန်းကို ချုပ်ကုန်၏၊ သင်္ကန်းသည် အနားထောင့် မညီ။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ ကားပေါင်ကိုလည်းကောင်း၊ ကားပေါင်ချည်ရန် ကြိုးကိုလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏။ ထိုထို အရပ်၌ ချည်၍ (ကားကြက်၍) သင်္ကန်းကို ချုပ်ရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
မညီညွတ်သောနေရာ၌ ကားပေါင်ကို ဖြန့်ခင်းသဖြင့် ကားပေါင်သည် ပျက်စီး၏။ပ။
ရဟန်းတို့ မညီညွတ်သော နေရာ၌ ကားပေါင်ကို မဖြန့်ခင်းအပ်၊ ဖြန့်ခင်းသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ် အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
မြေ၌ ကားပေါင်ကို ခင်းသဖြင့် ကားပေါင်သည် မြေမှုန့်အလိမ်းလိမ်းဖြစ်၏။ပ။
ရဟန်းတို့ မြက်အခင်းကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ ကားပေါင်၏ အတွင်းဘက်သည် ဆွေး၏။ပ။
ရဟန်းတို့ အလျားအနားပတ်ကိုလည်းကောင်း၊ အနံအနားပတ်ကိုလည်းကောင်း တင်ရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ ကားပေါင်သည် မမီ (မလောက်)။ပ။
ရဟန်းတို့ ကားပေါင်တို့ကိုလည်းကောင်း၊ ကားချပ်နှုတ်ခမ်းလုံးခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ ဝါးခြမ်းစိတ် ကိုလည်းကောင်း၊ (ကားပေါင်ရှည် ကားပေါင်တို) ချည်ရန် ကြိုးကိုလည်းကောင်း၊ (ကားပေါင်၌ သင်္ကန်း) ဖွဲ့ချည်ရန် ချည်ကိုလည်းကောင်း ဖွဲ့ချည်၍ သင်္ကန်းကို ချုပ်ရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ချည်အကြားတို့သည် မညီညွတ်ကုန်။ပ။ ရဟန်းတို့ တိုင်းတာမှုကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ချည်တို့သည် ကောက်ကုန်၏။ပ။ ရဟန်းတို့ တမျဉ်းပစ်မှုကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် မဆေးသော ခြေတို့ဖြင့် ကားပေါင်ကို နင်းသဖြင့် ကားပေါင်သည် ပျက်စီး၏။ မြတ်စွာ ဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ မဆေးသော ခြေတို့ဖြင့် ကားပေါင်ကို မနင်းအပ်၊ နင်းသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် စိုစွတ်သော ခြေတို့ဖြင့် ကားပေါင်ကို နင်းသဖြင့် ကားပေါင်သည် ပျက်စီး၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ စိုစွတ်သော ခြေတို့ဖြင့် ကားပေါင်ကို မနင်းအပ်၊ နင်းသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် ဖိနပ်စီးလျက် ကားပေါင်ကို နင်းသဖြင့် ကားပေါင်သည် ပျက်စီး၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ ဖိနပ်စီးသော ရဟန်းသည် ကားပေါင်ကို မနင်းအပ်၊ နင်းသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ် အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် သင်္ကန်းချုပ်စဉ် လက်ချောင်းဖြင့် ခံကုန်၏၊ လက်ချောင်းတို့သည် နာကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ လက်ခုလက်ခံကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၂၅၇
။ ထိုအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် ရွှေဖြင့် ပြီးသည်လည်း ဖြစ်သော ငွေဖြင့် ပြီးသည်လည်း ဖြစ်သော အကောင်း အညံ့ဖြစ်သော လက်ခုလက်ခံတို့ကို ဆောင်ကုန်၏။ လူတို့သည် “ကာမဂုဏ်ခံစားသူ လူတို့ကဲ့သို့တည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ရဟန်းတို့ အကောင်း အညံ့ဖြစ်သော လက်ခုလက်ခံတို့ကို မဆောင်အပ်၊ ဆောင်သော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ် အာပတ် သင့်၏။
ရဟန်းတို့ အရိုး လက်ခုလက်ခံကိုလည်းကောင်း။ပ။ ခရုသင်းချက် လက်ခုလက်ခံကိုလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏ဟု မိန့်တော်မူ၏။
ထိုအခါ အပ်တို့သည်လည်းကောင်း၊ ဓားငယ်တို့သည်လည်းကောင်း၊ လက်ခုလက်ခံတို့သည်လည်းကောင်း ပျောက်ကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ အပ် ဓားငယ် လက်ခုလက်ခံ ထည့်ရန် အိတ်ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ အပ် စသည် ထည့်သွင်းရာအိတ်၌ ရှုတ်ထွေးကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ လက်ခုလက်ခံ ထည့်ရန် အိတ်ကို ခွင်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ပခုံးလွယ် မရှိ။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ ပခုံးလွယ်ကိုလည်းကောင်း၊ ဖွဲ့ကြိုးကိုလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် လွင်တီးခေါင်၌ သင်္ကန်းကို ချုပ်သော် အအေးကြောင့်လည်းကောင်း၊ အပူကြောင့်လည်းကောင်း ပင်ပန်းကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ ကားပေါင်ထားရာ ဇရပ်ကိုလည်းကောင်း၊ ကားပေါင်ထားရာ မဏ္ဍပ်ကိုလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ ကားပေါင်ထားရာ ဇရပ်သည် မြေနိမ့်၍ ရေလွှမ်းမိုး၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ မြေမြင့်အောင် ပြုခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ ဖို့မြေသည် ပြို၏။ပ။ ရဟန်းတို့ အုတ်စီခြင်း၊ ကျောက်စီခြင်း၊ သစ်သားစီခြင်းဟူသော စီခြင်းသုံးမျိုးတို့ကို စီစိမ့်သောငှါ ခွင်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
တက်ရောက်သော ရဟန်းတို့သည် ပင်ပန်းကုန်၏။ပ။ ရဟန်းတို့ အုတ်လှေကား၊ ကျောက်လှေကား၊ သစ်သားလှေကားဟူသော လှေကားသုံးမျိုးတို့ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
တက်ရောက်သော ရဟန်းတို့သည် လိမ့်ကျကုန်၏။ပ။ ရဟန်းတို့ ဆွဲကိုင်ရာ လက်တန်းကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ကားပေါင်ထားရာ ဇရပ်၌ မြက်မှုန့်သည် ကျ၏။ပ။ ရဟန်းတို့ ခါ၍ အတွင်းအပ လိမ်းကျံခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏၊ ဖြူသောအဆင်းကိုလည်းကောင်း မည်းသောအဆင်းကိုလည်းကောင်း ဂွေ့နီဖြင့် အချောကိုင်ခြင်း ကိုလည်းကောင်း၊ ခြူးပန်းခြယ်လှယ်ခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ နွယ်ပန်းခြယ်လှယ်ခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ မကရ်း သွားဖော်ခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ သက်တင်ရေးကိုလည်းကောင်း၊ သင်္ကန်းတန်း ဝါး ကြိမ်ကိုလည်းကောင်း၊ သင်္ကန်းလှန်းရန် ကြိုးကိုလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် သင်္ကန်းချုပ်ပြီးနောက် ကားချပ်ကို ထိုနေရာ၌ပင် ပစ်ထားခဲ့၍ သွားသဖြင့် ကြွက်တို့သည်လည်းကောင်း၊ ခြတို့သည်လည်းကောင်း ကိုက်ကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်း ကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ ကားချပ်ကို ခေါက်လိပ်စိမ့်သောငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ကားချပ်သည် ပျက်စီး၏။ပ။ ရဟန်းတို့ ဝါးလုံး လှံတံကို အတွင်း၌ သွင်းထား၍ ကားချပ်ကို ခေါက်လိပ်စိမ့်သောငှါ ခွင်၊ ပ၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ ကားချပ်သည် ပြေ၏။ပ။ ရဟန်းတို့ ဖွဲ့ချည်ရန် ကြိုး ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် နံရံ၌လည်းကောင်း၊ တိုင်၌လည်းကောင်း ကားပေါင်ကို ထောင်ခဲ့၍ ဖဲသွား သဖြင့် ကားပေါင်သည် လဲ၍ ပျက်စီး၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ နံရံငုတ်၌လည်းကောင်း၊ ဆင်စွယ်၌လည်းကောင်း ဆွဲချိတ်ရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၂၅၈
။ ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ မွေ့လျော်တော်မူသမျှ နေတော်မူပြီးလျှင် ဝေသာလီပြည်သို့ ဖဲကြွတော်မူ၏။ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် အပ်ကိုလည်းကောင်း၊ ဓားငယ်ကိုလည်းကောင်း၊ ဆေးကိုလည်းကောင်းသပိတ်ဖြင့်ယူ၍ သွားကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ ဆေးအိတ်ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ ပခုံးလွယ်မရှိ (မပါ)။ပ။
ရဟန်းတို့ ပခုံးလွယ်စရာကိုလည်းကောင်း၊ ဖွဲ့ကြိုးကိုလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတစ်ပါးသည် ဖိနပ်တို့ကို ခါးပန်းကြိုးဖြင့် ချည်၍ ရွာသို့ ဆွမ်းခံဝင်၏၊ တစ်ယောက်သော ဥပါသကာသည် ထိုရဟန်းကို ရှိခိုးသည်ရှိသော် ဖိနပ်တို့ကို ဦးခေါင်းဖြင့် တိုက်မိသဖြင့် ထိုရဟန်းသည် မျက်နှာမသာဖြစ်၏။ ထိုအခါ ထိုရဟန်းသည် အရံသို့သွား၍ ရဟန်းတို့အား ဤအကြောင်းကို ပြောကြား၏။ ရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ ဖိနပ်အိတ်ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ ပခုံးလွယ် မရှိ (မပါ)။ပ။
ရဟန်းတို့ ပခုံးလွယ်ကိုလည်းကောင်း၊ ဖွဲ့ကြိုးကိုလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ လမ်းခရီးအကြား၌ မအပ်သော ရေသည် ဖြစ်၏၊ ရေစစ်လည်း မပါ။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ ရေစစ်ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ အဝတ်ပိုင်းသည် မလုံလောက်။ပ။
ရဟန်းတို့ လှံတံသုံးချောင်း၌ ထိုး၍ ပြုအပ်သော ရေစစ် ‘ကဋစ္ဆုပရိဿဝန'ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့် တော်မူ၏)။
အဝတ်ပိုင်းသည် မလုံလောက်။ပ။
ရဟန်းတို့ ဓမကရိုဏ် ‘လေစုပ်ရေစစ်'ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၂၅၉
။ ထိုအခါ ရဟန်းနှစ်ပါးတို့သည် ကောသလတိုင်း ဇနပုဒ်၌ ခရီးရှည်သွားကုန်၏၊ ရဟန်း တစ်ပါးသည် မလျော်သော အကျင့်ကို ကျင့်၏။ အဖော်ရဟန်းသည် ထိုရဟန်းကို “ငါ့သျှင် ဤအမှုမျိုးကို မပြုလင့်၊ ဤအမှုသည် မအပ်”ဟု ပြောဆို၏၊ ထိုရဟန်းသည် ထို (ပြောသူ) ရဟန်းအပေါ်၌ ရန်ငြိုးဖွဲ့၏။ --ထိုအခါ ထိုရဟန်းသည် ရေငတ်ခြင်းနှိပ်စက်သောကြောင့် ရန်ငြိုးဖွဲ့သော ရဟန်းကို “ငါ့သျှင် ငါ့အား ရေစစ်ပေးပါလော့၊ ရေသောက်အံ့”ဟု ပြောဆို၏။ ရန်ငြိုးဖွဲ့သော ရဟန်းက မပေးသဖြင့် ထိုရဟန်းသည် ရေငတ်ခြင်း နှိပ်စက်သောကြောင့် သေလေ၏။
ထိုအခါ ထိုရဟန်းသည် အရံသို့ သွား၍ ရဟန်းတို့အား ဤအကြောင်းကို ပြောကြား၏။ “ငါ့သျှင် ရေစစ်ကို တောင်းပါလျက် သင်သည် မပေးခဲ့လေသလော”ဟု မေးကြသဖြင့် ငါ့သျှင်တို့ မပေးသည် မှန်၏ဟု ပြော၏။
အလိုနည်းသော ရဟန်းတို့သည် “အဘယ့်ကြောင့် ရဟန်းသည် ရေစစ်ကို တောင်းပါလျက် မပေး ဘိသနည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ ထိုအခါ ထိုရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားသည် ဤအကြောင်းအရာကြောင့် ရဟန်းပေါင်းကို စည်းဝေးစေ၍ ထိုရဟန်းကို “ရဟန်း ရေစစ်ကို တောင်းပါလျက် သင်သည် မပေးဟူသည် မှန်သလော”ဟု စိစစ် မေးမြန်းတော်မူ၏။
မှန်ပါသည် မြတ်စွာဘုရားဟု (လျှောက်၏)။
ဘုန်းတော်ကြီးသော မြတ်စွာဘုရားသည် ကဲ့ရဲ့တော်မူ၏၊ (မဂ်ဖိုလ်မှ) အချည်းနှီးဖြစ်သော ယောက်ျား ရဟန်းတို့အား မလျောက်ပတ်၊ မလျော်ကန်၊ မသင့်တင့်၊ ရဟန်းတို့ အပြုအမူမဟုတ်၊ မအပ်၊ မပြုသင့်။ (မဂ်ဖိုလ်မှ) အချည်းနှီးဖြစ်သော ယောက်ျား ရေစစ်ကို တောင်းပါလျက် သင်သည် အဘယ့်ကြောင့် မပေးဘိသနည်း၊ (မဂ်ဖိုလ်မှ) အချည်းနှီးဖြစ်သော ယောက်ျား ဤ(သင်ပြုမိသောအမှု) သည် မကြည်ညို သေးသော သူတို့အား ကြည်ညိုစေခြင်းငှာလည်းကောင်း။ပ။ ကဲ့ရဲ့တော်မူ၏။ပ။ တရားစကားကို ဟောတော်မူပြီးလျှင် ရဟန်းတို့ကို-
“ရဟန်းတို့ ခရီးရှည်သွားသော ရဟန်းသည် ရေစစ်ကို တောင်းလျှင် ပေးရမည်၊ မပေးသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏။ ရဟန်းတို့ ရေစစ်မပါသော ရဟန်းသည် ခရီးရှည် မသွားအပ်၊ သွားသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏”ဟု မိန့်တော်မူ၏။
ရေစစ်ပဝါသည်လည်းကောင်း၊ ဓမကရိုဏ် ‘လေစုပ်ရေစစ်'သည်လည်းကောင်း မရှိမူ နှစ်ထပ်သင်္ကန်း စွန်းကိုလည်း “ဤနှစ်ထပ်သင်္ကန်းဖြင့် စစ်၍သောက်အံ့”ဟု ဆောက်တည်ရမည်။
ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် အစဉ်အတိုင်း ဒေသစာရီ ကြွချီလေသော် ဝေသာလီပြည်သို့ ရောက် တော်မူ၏၊ မြတ်စွာဘုရားသည် ထိုဝေသာလီပြည် မဟာဝုန်တော ပြာသာဒ်ဆောင်ပေါက်သော ကျောင်းကြီး ၌ သီတင်းသုံးနေတော်မူ၏။ ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် အမှုသစ်ကို ပြုလုပ်သဖြင့် ရေစစ်သည် မလောက် နိုင်။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ လေးတိုင်စင်စိုက်၍ အဝတ်ကြက်သော ရေစစ်ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ လေး တိုင်စင် စိုက်၍ အဝတ်ကြက်သော ရေစစ်သည် မလောက်နိုင်။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ နှစ်၍စစ်သော ရေစစ်ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတို့ကို မှက် ခြင်တို့သည် နှိပ်စက်ကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ “ရဟန်းတို့ ခြင်ထောင်ကို ခွင့်ပြု၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၂၆၀
။ ထိုအခါ ဝေသာလီပြည်၌ မွန်မြတ်သော ဆွမ်းကျွေးအစဉ်သည် မပြတ်တည်၏။ ရဟန်းတို့သည် မွန်မြတ်သော ဆွမ်းတို့ကို သုံးဆောင်ကြသောကြောင့် သလိပ်သည်းခြေ ပြောသော ကိုယ်ရှိကုန်၏။ အနာများကုန်၏။ ထိုအခါ အဘယမင်းသား မွေးစားသော ဇီဝကသည် တစ်စုံတစ်ခုသော ကိစ္စဖြင့် ဝေသာလီပြည်သို့ သွား၏။ အဘယမင်းသား မွေးစားသော ဇီဝကသည် သလိပ်သည်းခြေ ပြောသော ကိုယ်ရှိကုန်သော များသော အနာရှိကုန်သော ရဟန်းတို့ကို မြင်၍ မြတ်စွာဘုရားထံသို့ ချဉ်းကပ်ပြီးလျှင် မြတ်စွာဘုရားကို ရှိခိုး၍ တစ်ခုသော နေရာ၌ ထိုင်ပြီးသော် “အသျှင်ဘုရား ရဟန်းတို့သည် ယခုအခါ၌ သလိပ်သည်းခြေ ပြောသော ကိုယ်ရှိကုန်၏။ များသော အနာရှိကုန်၏။ အသျှင်ဘုရား တောင်းပန်ပါ၏၊ မြတ်စွာဘုရားသည် ရဟန်းတို့အား စင်္ကြံသွားခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ ဇရုံးအိမ်ကိုလည်းကောင်း ခွင့်ပြုတော် မူပါ၊ ဤသို့ ခွင့်ပြုလျှင် ရဟန်းတို့သည် အနာရောဂါ နည်းပါးပါကုန်လတ္တံ့”ဟု လျှောက်၏။ --ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် အဘယမင်းသား မွေးစားသော ဇီဝကကို တရားစကားဖြင့် (အကျိုး စီးပွါးကို) သိမြင်စေလျက် (တရားကို) ဆောက်တည်စေကာ (တရားကျင့်သုံးရန်) ထက်သန်ရွှင်လန်းစေ တော်မူ၏။
ထိုအခါ အဘယမင်းသား မွေးစားသော ဇီဝကသည် မြတ်စွာဘုရားက တရားစကားဖြင့် (အကျိုး စီးပွါးကို) သိမြင်စေလျက် (တရားကို) ဆောက်တည်စေကာ (တရားကျင့်သုံးရန်) ထက်သန် ရွှင်လန်းစေပြီး ဖြစ်ရကား မြတ်စွာဘုရားကို ရှိခိုးပြီးလျှင် နေရာမှ ထ၍ အရိုအသေပြုကာ ဖဲသွားလေ၏။
ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် ဤအကြောင်းအရာကြောင့် တရားစကားကို ဟောတော်မူ၍ ရဟန်းတို့ကို “ရဟန်းတို့ စင်္ကြံသွားခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ ဇရုံးအိမ်ကိုလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် မညီမညွတ်သော စင်္ကြံ၌ စင်္ကြံသွားကြရသဖြင့် ခြေနာကုန်၏။ မြတ်စွာ ဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ ညီညွတ်အောင် ပြုခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ စင်္ကြံသည် မြေနိမ့်သဖြင့် ရေသည် လွှမ်းမိုး၏။ပ။
ရဟန်းတို့ မြေမြင့်အောင် ပြုခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ ဖို့မြေသည် ပြိုကျ၏။ပ။
ရဟန်းတို့ အုတ်စီခြင်း၊ ကျောက်စီခြင်း၊ သစ်သားစီခြင်းဟူသော စီခြင်းသုံးမျိုးတို့ကို စီစိမ့်သောငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ တက်သော ရဟန်းတို့သည် ပင်ပန်းကုန်၏။ပ။ ရဟန်းတို့ အုတ်လှေကား၊ ကျောက်လှေကား၊ သစ်သား လှေကားဟူသော လှေကားသုံးမျိုးတို့ကို ပြုခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော့်မူ၏)။
တက်သော ရဟန်းတို့သည် လိမ့်ကျကုန်၏။ပ။ ရဟန်းတို့ ဆွဲကိုင်ရန် လက်တန်းကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် စင်္ကြံသွားကုန်သော် လိမ့်ကျကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ စင်္ကြံဝရံတာကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် လွင်တီးခေါင်၌ စင်္ကြံသွားကုန်သော် အအေးကြောင့်လည်းကောင်း၊ အပူကြောင့်လည်းကောင်း ပင်ပန်းကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ စင်္ကြံဇရပ်ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
စင်္ကြံဇရပ်၌ မြက်မှုန့်တို့သည် ကျကုန်၏။ပ။ ရဟန်းတို့ ခါ၍ အတွင်းအပ လိမ်းကျံခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏၊ ဖြူသောအဆင်းကိုလည်းကောင်း၊ မည်းသောအဆင်းကိုလည်းကောင်း၊ ဂွေ့နီဖြင့် အချောကိုင်ခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ ခြူးပန်းဆင်ယင်ခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ နွယ်ပန်းဆင်ယင်ခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ မကရ်း သွားဖော်ခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ သက်တင်ရေးခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ သင်္ကန်းတန်း ဝါး ကြိမ်ကိုလည်းကောင်း၊ သင်္ကန်းလှန်းကြိုးကိုလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--ဇရုံးအိမ်သည် မြေနိမ့်သဖြင့် ရေသည် လွှမ်းမိုး၏။ပ။ ရဟန်းတို့ မြေမြင့်အောင် ပြုခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ဖို့မြေသည် ပြိုကျ၏။ပ။ ရဟန်းတို့ အုတ်စီခြင်း၊ ကျောက်စီခြင်း၊ သစ်သားစီခြင်းဟူသော စီခြင်း သုံးမျိုးတို့ကို စီခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
တက်သော ရဟန်းတို့သည် ပင်ပန်းကုန်၏။ပ။ ရဟန်းတို့ အုတ်လှေကား၊ ကျောက်လှေကား၊ သစ်သား လှေကားဟူသော လှေကားသုံးမျိုးတို့ကို ပြု ခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
တက်သော ရဟန်းတို့သည် လိမ့်ကျကုန်၏။ပ။
ရဟန်းတို့ ဆွဲကိုင်ရန် လက်တန်းကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ဇရုံးအိမ်၌ တံခါးရွက်သည် မရှိ။ပ။
ရဟန်းတို့ တံခါးရွက်ကိုလည်းကောင်း၊ တံခါးပေါင်ကိုလည်းကောင်း၊ ဆုံငယ်ကိုလည်းကောင်း၊ အထက်ကွင်းကိုလည်းကောင်း၊ မင်းတုပ်လျှိုတိုင်ကိုလည်းကောင်း၊ သံကွင်း မျောက်လက်ကိုလည်းကောင်း၊ မင်းတုပ် ‘ကျည်ငယ်'ကိုလည်းကောင်း၊ မင်းတုပ်ကြီး ‘ကျည်မ'ကိုလည်းကောင်း၊ သံကောက်ပေါက်ကိုလည်းကောင်း၊ ဆွဲငင်စရာအပေါက်ကိုလည်းကောင်း၊ ဆွဲငင်စရာကြိုးကိုလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော် မူ၏)။
ဇရုံးအိမ်၌ နံရံခြေသည် ဆွေးမြေ့၏။ပ။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ နိမ့်သော နေရာကို ထပ်ဖို့ခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ဇရုံးအိမ်၌ အခိုးထွက်စရာ ပြွန်မရှိ။ပ။
ရဟန်းတို့ အခိုးထွက်စရာ ပြွန်ပေါက်ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် ငယ်သော ဇရုံးအိမ် အလယ်၌ မီးဖိုကို ပြုလုပ်ကုန်၏၊ ဥပစာသည် မရှိ၊ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ ငယ်သော ဇရုံးအိမ်တွင် သင့်လျော်ရာ၌ ကြီးသော ဇရုံးအိမ်တွင် အလယ်၌ မီးဖိုကို ပြုလုပ်ရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ဇရုံးအိမ်၌ မီးသည် မျက်နှာကို လောင်၏။ပ။
ရဟန်းတို့ မျက်နှာလိမ်း မြေညက်ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
လက်ဖြင့် မြေညက်ကို ရေဆွတ်ကုန်၏။ပ။
ရဟန်းတို့ မြေညက်ဖျော်ရန် ကျင်းကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
မြေညက်သည် အနံ့မကောင်း။ပ။
ရဟန်းတို့ (နံ့သာဖြင့်) ထုံရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ဇရုံးအိမ်၌ မီးသည်ကိုယ်ကို လောင်၏။ပ။
ရဟန်းတို့ ရေကို ဆောင်ရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ခွက်ဖြင့်လည်းကောင်း သပိတ်ဖြင့်လည်းကောင်း ရေကို ဆောင်ကုန်၏။ပ။
ရဟန်းတို့ ရေထားရန် နေရာကိုလည်းကောင်း ရေခွက်ကိုလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--မြက်မိုးသော ဇရုံးအိမ်သည် ချွေးမရစေ။ပ။
ရဟန်းတို့ ခါ၍ အတွင်းအပ လိမ်းကျံမှုကို ပြုခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ဇရုံးအိမ်သည် ဗွက်ပေါက်၏။ပ။
ရဟန်းတို့ အုတ်အခင်း၊ ကျောက်အခင်း၊ သစ်သားအခင်းဟူသော အခင်းသုံးမျိုးတို့ကို ခင်းခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ဗွက်ပေါက်သည်သာတည်း။ပ။ ရဟန်းတို့ ဆေးရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ရေဝပ်လျက် ရှိ၏။ပ။ ရဟန်းတို့ ရေထုတ်ပြွန်ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် ဇရုံးအိမ်ဝယ် မြေ၌ ထိုင်သဖြင့်ကိုယ်တို့သည် ယားကုန်၏။ မြတ်စွာ ဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ ဇရုံးအိမ်၌ ထိုင်ခုံကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ဇရုံးအိမ်သည် အကာအရံ မရှိလေ။ပ။
ရဟန်းတို့ အုတ်တံတိုင်း၊ ကျောက်တံတိုင်း၊ သစ်သားတံတိုင်းဟူသော တံတိုင်းသုံးမျိုး ကာရံခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
တံခါးမုခ်မရှိ။ပ။ ရဟန်းတို့ တံခါးမုခ်ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
တံခါးမုခ်သည် မြေနိမ့်သဖြင့် ရေလွှမ်းမိုး၏။ပ။ ရဟန်းတို့ မြေမြင့်အောင် ပြုခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ဖို့မြေသည် ပြိုကျ၏။ပ။ ရဟန်းတို့ အုတ်စီခြင်း၊ ကျောက်စီခြင်း၊ သစ်သားစီခြင်းဟူသော စီခြင်း သုံးမျိုးတို့ကို စီစိမ့်သောငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
တက်သော ရဟန်းတို့သည် ပင်ပန်းကုန်၏။ပ။ ရဟန်းတို့ အုတ်လှေကား၊ ကျောက်လှေကား၊ သစ်သားလှေကားဟူသော လှေကားသုံး မျိုးတို့ကို ပြုခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
တက်သော ရဟန်းတို့သည် လိမ့်ကျကုန်၏။ပ။ ရဟန်းတို့ ဆွဲကိုင်ရန် လက်တန်းကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
တံခါးမုခ်၌ တံခါးရွက်သည် မရှိ။ပ။
ရဟန်းတို့ တံခါးရွက်ကိုလည်းကောင်း၊ တံခါးပေါင်ကိုလည်းကောင်း၊ ဆုံငယ်ကိုလည်းကောင်း၊ အထက်ကွင်းကိုလည်းကောင်း၊ မင်းတုပ်လျှိုတိုင်ကိုလည်းကောင်း၊ သံကွင်း မျောက်လက်ကိုလည်းကောင်း၊ မင်းတုပ် ‘ကျည်ငယ်'ကိုလည်းကောင်း၊ မင်းတုပ်ကြီး ‘ကျည်မ'ကိုလည်းကောင်း၊ သံကောက်ပေါက်ကိုလည်းကောင်း၊ ဆွဲငင်စရာ အပေါက်ကိုလည်းကောင်း၊ ဆွဲငင်စရာကြိုးကိုလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော် မူ၏)။
တံခါးမုခ်၌ မြက်မှုန့်သည် ကျ၏။ပ။ ရဟန်းတို့ ခါ၍ အတွင်းအပ လိမ်းကျံခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏၊ ဖြူသောအဆင်းကိုလည်းကောင်း၊ မည်းသောအဆင်းကိုလည်းကောင်း၊ ဂွေ့နီဖြင့် အချောကိုင်ခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ ခြူးပန်း ခြယ်လှယ်ခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ နွယ်ပန်းခြယ်လှယ်ခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ မကရ်းသွား ဖော်ခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ သက်တင်ရေးခြင်းကိုလည်းကောင်း ပြုလုပ်ရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ပရိဝုဏ် ‘ကျောင်းဝိုင်း'သည် ဗွက်ပေါက်၏။ပ။
--ရဟန်းတို့ ကျောက်ပြုတ်ကို ဖြန့်ခင်းခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ကျောက်ပြုတ်တို့သည် မလုံလောက်ကုန်။ပ။
ရဟန်းတို့ ကျောက်ပြားကို ခင်းခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ရေဝပ်လျက်ရှိ၏။ပ။ ရဟန်းတို့ ရေထုတ်ပြွန်ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၂၆၁
။ ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် အဝတ်မပါဘဲ အဝတ်မပါသော ရဟန်းကို ရှိခိုးကုန်၏၊ အဝတ်မပါ ဘဲ အဝတ်မပါသော ရဟန်းကို ရှိခိုးစေကုန်၏၊ အဝတ်မပါဘဲ အဝတ်မပါသော ရဟန်းအား ကြေးတွန်း ခြင်းကို ပြုကုန်၏၊ အဝတ်မပါဘဲ အဝတ်မပါသော ရဟန်းအား ကြေးတွန်းခြင်းကို ပြုစေကုန်၏၊ အဝတ်မ ပါဘဲ အဝတ်မပါသော ရဟန်းအား ပေးလှူကုန်၏၊ အဝတ်မပါဘဲ ခံယူကုန်၏၊ အဝတ်မပါဘဲ ခဲကုန်၏၊ အဝတ်မပါဘဲ စားကုန်၏၊ အဝတ်မပါဘဲ လျက်ကုန်၏၊ အဝတ်မပါဘဲသောက်ကုန်၏၊ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။“ရဟန်းတို့ အဝတ်မပါသော ရဟန်းအချင်းချင်း ရှိမခိုးအပ်။ပ။ အဝတ်မပါသော ရဟန်းသည် ရှိမခိုးအပ်။ အဝတ်မပါသော ရဟန်းအချင်းချင်း ရှိမခိုးစေအပ်။ အဝတ်မပါသော ရဟန်းသည် ရှိမခိုးစေ အပ်။ အဝတ်မပါသော ရဟန်းသည် အဝတ်မပါသော ရဟန်းအား ကြေးတွန်းခြင်းကို မပြုအပ်။ အဝတ်မ ပါသော ရဟန်းသည် အဝတ်မပါသော ရဟန်းအား ကြေးတွန်းခြင်းကို မပြုစေအပ်။ အဝတ်မပါသော ရဟန်းသည် အဝတ်မပါသော ရဟန်းအား မပေးလှူအပ်။ အဝတ်မပါသော ရဟန်းသည် မခံယူအပ်။ အဝတ်မပါသော ရဟန်းသည် မခဲအပ်။ အဝတ်မပါသော ရဟန်းသည် မစားအပ်။ အဝတ်မပါသော ရဟန်းသည် မလျက်အပ်။ အဝတ်မပါသော ရဟန်းသည် မသောက်အပ်၊ သောက်သော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ် အာပတ် သင့်၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် ဇရုံးအိမ်ဝယ် မြေ၌ သင်္ကန်းကို ချထားသဖြင့် သင်္ကန်းသည် မြေမှုန့် အလိမ်းလိမ်းကပ်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
“ရဟန်းတို့ သင်္ကန်းတန်းဝါးကိုလည်းကောင်း၊ သင်္ကန်းလှန်းကြိုးကိုလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
မိုးရွာလတ်သော် သင်္ကန်းကို မိုးစွတ်၏။ပ။
ရဟန်းတို့ ဇရုံးအိမ်ဇရပ်ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ဇရုံးအိမ်ဇရပ်သည် မြေနိမ့်သဖြင့် ရေသည် လွှမ်းမိုး၏။ပ။
ရဟန်းတို့ မြေမြင့်အောင် ပြုလုပ်ရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ဖို့မြေသည် ပြိုကျ၏။ပ။ ရဟန်းတို့ စီစိမ့်သောငှါ ခွင့်ပြု၏။ပ။
တက်သော ရဟန်းတို့သည် ပင်ပန်းကုန်၏။ပ။ တက်သော ရဟန်းတို့သည် လိမ့်ကျကုန်၏။ပ။
ရဟန်းတို့ ဆွဲကိုင်စရာ လက်တန်းကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ဇရုံးအိမ်ဇရပ်၌ မြက်မှုန့်သည် ကျ၏။ပ။
ရဟန်းတို့ ခါ၍ အတွင်းအပ လိမ်းကျံခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏။ပ။ သင်္ကန်းတန်း ဝါးကိုလည်းကောင်း၊ သင်္ကန်းလှန်းကြိုးကိုလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် ဇရုံးအိမ်၌လည်းကောင်း၊ ရေ၌လည်းကောင်း ကြေးတွန်းခြင်းကို ပြုလုပ်ရန် မအပ်ဟု တွေးတောမှု ‘သံသယကုက္ကုစ္စ'ရှိကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
--ရဟန်းတို့ ဇရုံးအိမ်ဖြင့် ဖုံးလွှမ်းခြင်း၊ ရေဖြင့် ဖုံးလွှမ်းခြင်း၊ အဝတ်ဖြင့် ဖုံးလွှမ်းခြင်းဟူသော ဖုံးလွှမ်းခြင်း သုံးမျိုးတို့ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ဇရုံးအိမ်၌ ရေမရှိ၊ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ ရေတွင်းကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ရေတွင်း နှုတ်ခမ်းသည် ပျက်စီး၏။ပ။ ရဟန်းတို့ အုတ်စီခြင်း၊ ကျောက်စီခြင်း၊ သစ်သားစီခြင်းဟူသော စီခြင်းသုံးမျိုးတို့ကို စီစိမ့်သောငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ရေတွင်းသည် မြေနိမ့်သဖြင့် ရေလွှမ်းမိုးခံရ၏။ပ။ ရဟန်းတို့ မြေမြင့်အောင် ပြုလုပ်ရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ ဖို့မြေသည် ပြိုကျ၏။ပ။ တက်သော ရဟန်းတို့သည် ပင်ပန်းကုန်၏။ပ။ တက်သော ရဟန်းတို့သည် လိမ့်ကျကုန်၏။ပ။ ရဟန်းတို့ ဆွဲကိုင်ရန် လက်တန်းကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၂၆၂
။ ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် နွယ်ဖြင့်လည်းကောင်း၊ ခါးပန်းကြိုးဖြင့်လည်းကောင်း ရေကို ဆွဲငင်ကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ရဟန်းတို့ ရေငင်ကြိုးကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
လက်တို့သည် နာကျင်ကုန်၏။ပ။ ရဟန်းတို့ မောင်းလက်ကိုလည်းကောင်း၊ စက်သီးကိုလည်းကောင်း၊ ရေစုပ်စက်ကိုလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
များစွာသော အိုးခွက်တို့သည် ကွဲကုန်၏။
ရဟန်းတို့ သံကြေးပုံး၊ သစ်သားပုံး၊ သားရေပုံးဟူသော ပုံးသုံးမျိုးတို့ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော် မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် လွင်တီးခေါင်၌ ရေကို ဆွဲငင်ကုန်သော် အအေးကြောင့်လည်းကောင်း၊ အပူကြောင့်လည်းကောင်း ပင်ပန်းကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ ရေတွင်းဇရပ်ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ ရေတွင်းဇရပ်၌ မြက်မှုန့်သည် ကျ၏။ပ။ ရဟန်းတို့ ခါ၍ အတွင်းအပ လိမ်းကျံခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏၊ ဖြူသော အဆင်းကိုလည်းကောင်း၊ မည်းသော အဆင်းကိုလည်းကောင်း၊ ဂွေ့နီဖြင့် အချောကိုင်ခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ ခြူးပန်းခြယ်လှယ်ခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ နွယ်ပန်းခြယ်လှယ်ခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ မကရ်းသွားဖော်ခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ သက်တင် ရေးခြင်းကို ပြုလုပ်ရန်လည်းကောင်း၊ သင်္ကန်းတန်းဝါးကြိမ်ကိုလည်းကောင်း၊ သင်္ကန်းလှန်းကြိုးကိုလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ရေတွင်းသည် အပိတ်မရှိသဖြင့် မြက်မှုန့်တို့ဖြင့်လည်းကောင်း၊ မြေမှုန့်တို့ဖြင့်လည်းကောင်း ပြွမ်း၏။ပ။
ရဟန်းတို့ အပိတ်ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ရေအိုးလည်း မရှိ။ပ။
ရဟန်းတို့ ရေချိုးကန်ငယ်ကိုလည်းကောင်း၊ ‘ရေထည့်စရာကျင်းကိုလည်းကောင်း’ ရေချိုးဖျဉ်းကိုလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် အရံတွင်းဝယ် ထိုထိုနေရာ၌ ရေချိုးသဖြင့် အရံသည် ဗွက်ပေါက်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ ပျဉ်အခင်းကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--ပျဉ်အခင်းသည် ပေါ်လွင်ထင်ရှား ‘အကာအရံမရှိ'သဖြင့် ရဟန်းတို့သည် ရေချိုးရန် ရှက်နိုးကုန်၏။ပ။
ရဟန်းတို့ အုတ်တံတိုင်း၊ ကျောက်တံတိုင်း၊ သစ်သားတံတိုင်းဟူသော တံတိုင်းသုံးမျိုးတို့ကို ကာရန်ခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
တန်စီးတွင်းသည် ဗွက်ပေါက်၏။ပ။
ရဟန်းတို့ အုတ်အခင်း၊ ကျောက်အခင်း၊ သစ်သားအခင်းဟူသော အခင်းသုံးမျိုးတို့ကို ခင်းစိမ့်သောငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ရေသည် ဝပ်လျက်ရှိ၏။ပ။
ရဟန်းတို့ ရေထုတ်ပြွန်ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတို့၏ ကိုယ်တို့သည် အအေးပတ်ကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ပ။
ရဟန်းတို့ ရေသုတ်အထည်ကို ခွင့်ပြု၏၊ ပုဆိုးကြမ်းဖြင့်သော်လည်း သုတ်ရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့် တော်မူ၏)။
֍ ၂၆၃
။ ထိုအခါ ဥပါသကာတစ်ယောက်သည် သံဃာ၏ အကျိုးငှါ ရေကန်ကို ပြုစေလို၏။ မြတ်စွာ ဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ပ။ရဟန်းတို့ ရေကန်ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ကန်ပေါင်ရိုးသည် ပြိုကျ၏။ပ။
ရဟန်းတို့ အုတ်စီခြင်း၊ ကျောက်စီခြင်း၊ သစ်သားစီခြင်းဟူသော စီခြင်းသုံးမျိုးတို့ကို စီစိမ့်သောငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
တက်သော ရဟန်းတို့သည် ပင်ပန်းကုန်၏။ပ။
ရဟန်းတို့ အုတ်လှေကား၊ ကျောက်လှေကား၊ သစ်သားလှေကားဟူသော လှေကား သုံးမျိုးတို့ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
တက်သော ရဟန်းတို့သည် လိမ့်ကျကုန်၏။ပ။
ရဟန်းတို့ ဆွဲကိုင်စရာ လက်တန်းကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ရေကန်၌ ရေသည် ဟောင်း၏။ပ။
ရဟန်းတို့ ရေသွင်းမြောင်းကိုလည်းကောင်း၊ ရေထုတ်ပြွန်ကိုလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော် မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတစ်ပါးသည် သံဃာ၏ အကျိုးငှါ စကြောခြင်ပိတ်တပ်သော ဇရုံးအိမ်ကို ဆောက်လို၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ စကြောခြင်ပိတ်တပ်သော ဇရုံးအိမ်ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် လေးလပတ်လုံး နိသီဒိုင်အခင်းနှင့် ကင်း၍ နေကုန်၏။ မြတ်စွာ ဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ပ။
ရဟန်းတို့ လေးလပတ်လုံး နိသီဒိုင်အခင်းနှင့် ကင်း၍ မနေအပ်၊ ကင်း၍ နေသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--֍ ၂၆၄
။ ထိုအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် ပန်းပွင့်တို့ဖြင့် ပြွမ်းသော အိပ်ရာတို့၌ အိပ်ကုန်၏၊ ကျောင်းစဉ်လှည့်သော လူတို့သည် မြင်၍ “ကာမဂုဏ်ခံစားသူ လူတို့ကဲ့သို့တည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ရဟန်းတို့ ပန်းပွင့်တို့ဖြင့် ပြွမ်းသော အိပ်ရာတို့၌ မအိပ်အပ်၊ အိပ်သော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ လူတို့သည် နံ့သာကိုလည်းကောင်း၊ ပန်းကိုလည်းကောင်း ယူဆောင်၍ ကျောင်းသို့ လာကုန်၏၊ ရဟန်းတို့သည် မအပ်ဟု တွေးတောမှု ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ရှိသည်ဖြစ်၍ မခံယူကုန်။ မြတ်စွာ ဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ နံ့သာကို ယူ၍ တံခါးရွက်၌ လက်ငါးချောင်းရာပေးခြင်းငှါလည်းကောင်း၊ ပန်းကို ယူ၍ ကျောင်း၌ သင့်ရာမှာ ထားခြင်းငှါလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ သံဃာအား သိုးမွေးဖြင့် ပြီးသော မရက်အပ်သော အခင်းသည် ဖြစ်လာ၏။ မြတ်စွာ ဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ သိုးမွေးဖြင့် ပြီးသော မရက်အပ်သော အခင်းကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတို့အား “သိုးမွေးဖြင့် ပြီးသော မရက်အပ်သော အခင်းကို အဓိဋ္ဌာန်တင်ရ မည်လော၊ ဝိကပ္ပနာပြုရမည်လော”ဟု အကြံဖြစ်၏။ပ။
ရဟန်းတို့ သိုးမွေးဖြင့် ပြီးသော မရက်အပ်သော အခင်းကို အဓိဋ္ဌာန် မတင်အပ်၊ ဝိကပ္ပနာ မပြုအပ်ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် ကြေးနီအုပ် ငွေအုပ်၌ (ထည့်၍) စားကုန်၏။ လူတို့သည် “ကာမဂုဏ် ခံစားသူ လူတို့ကဲ့သို့တည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ ကြေးနီအုပ် ငွေအုပ်၌ (ထည့်၍) မစားအပ်၊ စားသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတစ်ပါးသည် နာဖျားသဖြင့် ဆွမ်းစားသည်ရှိသော် လက်ဖြင့် သပိတ်ကို ကောင်းစွာ မတည်စေနိုင်။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ လှံတံ (ဒုတ်ချောင်း) သပိတ်ခြေကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် တစ်ပန်းကန်တည်း၌လည်း စားကုန်၏။ တစ်ခွက်တည်း၌လည်းသောက်ကုန်၏။ တစ်ညောင်စောင်းတည်း၌လည်း အိပ်ကုန်၏။ တစ်ခင်းတည်း၌လည်း အိပ်ကုန်၏။ တစ်ရုံ တည်း ခြုံ၍လည်း အိပ်ကုန်၏။ တစ်ခင်းတစ်ရုံတည်း ခင်းခြုံ၍လည်း အိပ်ကုန်၏။ လူတို့သည် “ကာမ ဂုဏ်ခံစားသူ လူတို့ကဲ့သို့တည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ မြတ်စွာ ဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
“ရဟန်းတို့ တစ်ပန်းကန်တည်း၌ မစားအပ်။ပ။ တစ်ခွက်တည်း၌ မသောက်အပ်။ တစ်ညောင် စောင်းတည်း၌ မအိပ်အပ်။ တစ်ခင်းတည်းခင်း၍ မအိပ်အပ်။ တစ်ခြုံတည်းခြုံ၍ မအိပ်အပ်။ တစ်ခင်းတစ်ရုံ တည်း ခင်းခြုံ၍ မအိပ်အပ်၊ အိပ်သော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၂၆၅
။ ထိုအခါ ဝဍ္ဎလိစ္ဆဝီမင်းသားသည် မေတ္တိယ ဘူမဇကရဟန်းတို့၏ အပင်းအသင်းဖြစ်၏။ထိုအခါ ဝဍ္ဎလိစ္ဆဝီမင်းသားသည် မေတ္တိယ ဘူမဇက ရဟန်းတို့ထံသို့ ချဉ်းကပ်ပြီးနောက် “အသျှင်တို့ ရှိခိုးပါ၏”ဟု ဆိုလတ်သော် မေတ္တိယ ဘူမဇကရဟန်းတို့သည် စကားမပြောကုန်။ နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း ဝဍ္ဎလိစ္ဆဝီမင်းသားသည် မေတ္တိယဘူမဇကရဟန်းတို့ကို “အသျှင်တို့ ရှိခိုးပါ၏”ဟု ဆိုလတ်သော် နှစ်ကြိမ် မြောက်လည်း မေတ္တိယ ဘူမဇကရဟန်းတို့သည် စကားမပြောကုန်။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း ဝဍ္ဎလိစ္ဆဝီ မင်းသားသည် မေတ္တိယဘူမဇကရဟန်းတို့ကို “အသျှင်တို့ ရှိခိုးပါ၏”ဟု ဆိုလတ်သော် သုံးကြိမ် မြောက်လည်း မေတ္တိယ ဘူမဇကရဟန်းတို့သည် စကားမပြောကြကုန်။
--အကျွန်ုပ်သည် အသျှင်တို့အား အဘယ်သို့ ပြစ်မှားမိပါသနည်း၊ အဘယ့်ကြောင့် အကျွန်ုပ်ကို အသျှင်တို့သည် စကားမပြောကြကုန်သနည်းဟု (မေး၏)။
ငါ့သျှင် ဝဍ္ဎ ငါတို့ ဖြစ်တိုင်း ဆိုအံ့၊ သင်သည် ငါတို့ကို မလ္လမင်း၏သား ဒဗ္ဗက ညှဉ်းဆဲအပ်သည် ဖြစ်လျက် သင်သည် လျစ်လျူရှုဘိ၏ဟု (ဆိုကြကုန်၏)။
အသျှင်တို့ အကျွန်ုပ်သည် အဘယ်ကို ပြုရပါမည်နည်းဟု (မေး၏)။
ဒါယကာ ဝဍ္ဎ သင်သည် အကယ်၍ အလိုရှိပါမူ ယနေ့ပင် မြတ်စွာဘုရားသည် မလ္လမင်း၏သား ဒဗ္ဗကို ဖျက်ဆီးစေရာ၏ဟု (ဆိုကြကုန်၏)။
အသျှင်တို့ အကျွန်ုပ်သည် အဘယ်ကို ပြုရပါမည်နည်း၊ အကျွန်ုပ်သည် အဘယ်ကို ပြုခြင်းငှါ တတ်နိုင်ပါသနည်းဟု (မေး၏)။
ဒါယကာ ဝဍ္ဎ လာလော့၊ သင်သည် မြတ်စွာဘုရားအထံသို့ ချဉ်းကပ်ပြီးနောက် မြတ်စွာဘုရားကို “အသျှင်ဘုရား ဤအမှုသည် မလျောက်ပတ်ပါ၊ မသင့်တင့်ပါ၊ အသျှင်ဘုရား အကြင် အရပ်မျက်နှာသည် ဘေးမရှိခဲ့ပါ၊ ရန်မရှိခဲ့ပါ၊ နှိပ်စက်မှု မရှိခဲ့ပါ၊ ထိုအရပ်မျက်နှာသည် (ယခု) ဘေးရှိပါသည်၊ ရန်ရှိပါသည်၊ နှိပ်စက်မှုရှိပါသည်၊ အကြင် အရပ်မှလေ (တိုက်ခတ်ခြင်း) မရှိခဲ့ပါ၊ (ယခု) ထိုအရပ်မှ လေ (တိုက်ခတ်ခြင်း) ရှိခဲ့ပါသည်၊ ရေသည် အလျှံပြောင်ပြောင် တောက်လောင်၍ နေယောင်တကား၊ မလ္လ မင်း၏သား အသျှင်ဒဗ္ဗသည် အကျွန်ုပ်၏ မယားကို ဖျက်ဆီးအပ်ပါ၏”ဟု လျှောက်လော့ဟု (ဆိုကြကုန်၏)။
“အသျှင်ဘုရားတို့ ကောင်းပါပြီ”ဟု ဝဍ္ဎလိစ္ဆဝီမင်းသားသည် မေတ္တိယ ဘူမဇက ရဟန်းတို့အား ဝန်ခံခဲ့၍ မြတ်စွာဘုရားထံသို့ ချဉ်းကပ်ပြီးနောက် မြတ်စွာဘုရားကို ရှိခိုး၍ တစ်ခုသောနေရာ၌ ရပ်တည်၏။ တစ်ခုသော နေရာ၌ ရပ်တည်ပြီးသော ထိုဝဍ္ဎလိစ္ဆဝီမင်းသားသည် မြတ်စွာဘုရားကို “အသျှင်ဘုရား ဤအမှုသည် မလျောက်ပတ်ပါ၊ မသင့်တင့်ပါ၊ အသျှင်ဘုရား အကြင်အရပ်မျက်နှာသည် ဘေးမရှိခဲ့ပါ၊ ရန်မရှိခဲ့ပါ၊ နှိပ်စက်မှု မရှိခဲ့ပါ၊ ထိုအရပ်မျက်နှာသည် (ယခု) ဘေးရှိပါသည်၊ ရန်ရှိပါသည်၊ နှိပ်စက်မှုရှိ ပါသည်၊ အကြင်အရပ်မှ လေ (တိုက်ခတ်ခြင်း) မရှိခဲ့ပါ၊ (ယခု) ထိုအရပ်မှ လေ (တိုက်ခတ်ခြင်း) ရှိခဲ့ပါသည်၊ ရေသည် အလျှံပြောင်ပြောင် တောက်လောင်၍ နေယောင်တကား၊ မလ္လမင်း၏သား အသျှင်ဒဗ္ဗသည် အကျွန်ုပ်၏ မယားကို ဖျက်ဆီးအပ်ပါ၏”ဟု လျှောက်လေ၏။
ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် ဤအကြောင်းအရာကြောင့် ရဟန်းသံဃာကို စည်းဝေးစေပြီးလျှင် မလ္လမင်း၏သား အသျှင်ဒဗ္ဗကို-
“ဒဗ္ဗ သင်သည် ဤဝဍ္ဎပြောသကဲ့သို့ ဤသို့သဘောရှိသော ဖျက်ဆီးမှုကို ပြုသည်ဟူ၍ အမှတ်ရ၏လော”ဟု စိစစ် မေးမြန်းတော်မူ၏။
“အသျှင်ဘုရား အကျွန်ုပ်ကို မြတ်စွာဘုရား သိတော်မူသည့်အတိုင်း ဖြစ်ပါသည်ဘုရား”ဟု (လျှောက်၏)။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း။ပ။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း မလ္လမင်း၏သား အသျှင်ဒဗ္ဗကို “ဒဗ္ဗ သင်သည် ဤဝဍ္ဎပြောသကဲ့သို့ ဤသို့ သဘောရှိသော ဖျက်ဆီးမှုကို ပြုသည်ဟူ၍ အမှတ်ရ၏လော”ဟု (မေးတော် မူ၏)။
--“အသျှင်ဘုရား အကျွန်ုပ်ကို မြတ်စွာဘုရား သိတော်မူသည့်အတိုင်း ဖြစ်ပါသည်ဘုရား”ဟု (လျှောက်၏)။
“ဒဗ္ဗ ပညာရှိတို့သည် ဤသို့ မဖြေရှင်းကြကုန်၊ အကယ်၍ သင်သည် ပြုအပ်သည် ဖြစ်အံ့၊ ပြုအပ် ပါ၏ဟု လျှောက်ဆိုလော့၊ အကယ်၍ သင်သည် မပြုအပ်သည် ဖြစ်အံ့၊ မပြုအပ်ပါဟု လျှောက်ဆိုလော့”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
“အသျှင်ဘုရား အကျွန်ုပ်သည် မွေးသည့်အခါမှစ၍ အိပ်မက်မျှဖြင့်လည်း မေထုန်အကျင့်ကို ပြုကျင့် မှီဝဲမိသည်ဟု မသိပါ၊ နိုးသော တပည့်တော်သည် အဘယ်ဆိုဖွယ်ရာ ရှိတော့အံ့နည်း”ဟု (လျှောက် ဆို၏)။
ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် ရဟန်းတို့ကို-
“ရဟန်းတို့ သို့ဖြစ်လျှင် ဝဍ္ဎလိစ္ဆဝီမင်းသားအား သပိတ်မှောက်လော့၊ သံဃာနှင့် မဆက်ဆံခြင်းကို ပြုလော့”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--သပိတ်မှောက် အင်္ဂါရှစ်ပါး
ရဟန်းတို့ အင်္ဂါရှစ်ပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ဥပါသကာအား သပိတ်မှောက်ရမည်၊ (၁) ရဟန်းတို့အား လာဘ်မရစိမ့်သောငှါ အားထုတ်၏၊ (၂) ရဟန်းတို့အား အကျိုးမဲ့စိမ့်သောငှါ အားထုတ်၏၊ (၃) ရဟန်း တို့အား နေရာမရစိမ့်သောငှါ အားထုတ်၏၊ (၄) ရဟန်းတို့ကို ဆဲရေး၏၊ ခြိမ်းခြောက်၏၊ (၅) ရဟန်းအချင်းချင်း ကွဲပြားစေ၏၊ (၆) မြတ်စွာဘုရား၏ ကျေးဇူးမဲ့ကို ပြော၏၊ (၇) တရား၏ ကျေးဇူးမဲ့ကို ပြော၏၊ (၈) သံဃာ၏ ကျေးဇူးမဲ့ကို ပြော၏၊ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါရှစ်ပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ဥပါသကာအား သပိတ်မှောက်ခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏။
ရဟန်းတို့ ဤသို့ မှောက်ရမည်၊ ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာကို သိစေရမည်-
֍ ၂၆၆
။ “အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဝဍ္ဎလိစ္ဆဝီ မင်းသားသည် မလ္လမင်း၏သား အသျှင်ဒဗ္ဗကို အကြောင်းမရှိဘဲ သီလပျက်စီးခြင်းဖြင့် စွပ်စွဲ၏၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ သံဃာသည် ဝဍ္ဎ လိစ္ဆဝီမင်းသားအား သပိတ်မှောက်ရာ၏၊ သံဃာနှင့် မဆက်ဆံခြင်းကို ပြုရာ၏၊ ဤကား သိစေ ခြင်းတည်း။အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဝဍ္ဎလိစ္ဆဝီမင်းသားသည် မလ္လမင်း၏သား အသျှင်ဒဗ္ဗကို အကြောင်းမရှိဘဲ သီလပျက်စီးခြင်းဖြင့် စွပ်စွဲ၏၊ သံဃာသည် ဝဍ္ဎလိစ္ဆဝီမင်းသားအား သပိတ်မှောက်၏၊ သံဃာနှင့် မဆက်ဆံခြင်းကို ပြု၏၊ ဝဍ္ဎ လိစ္ဆဝီမင်းသား အား သပိတ်မှောက်ခြင်း သံဃာနှင့် မဆက်ဆံမှု ပြုလုပ်ခြင်းကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ်နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း မရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
သံဃာသည် ဝဍ္ဎ လိစ္ဆဝီမင်းသားအား သပိတ်မှောက်ခြင်း သံဃာနှင့် မဆက်ဆံခြင်းကို ပြုအပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထို့ကြောင့် ဆိတ်ဆိတ် နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ်နေသဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့် အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်ဟု (သိစေရမည်ဟု မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ အသျှင်အာနန္ဒာသည် နံနက်အချိန်၌ သင်္ကန်းကို ပြင်ဝတ်၍ သပိတ်သင်္ကန်းကို ယူပြီးလျှင် ဝဍ္ဎလိစ္ဆဝီမင်းသား၏ နေအိမ်သို့ ချဉ်းကပ်၍ ဝဍ္ဎလိစ္ဆဝီမင်းသားကို “ငါ့သျှင် ဝဍ္ဎ သံဃာသည် သင့်အား သပိတ်မှောက်၏၊ သင်သည် သံဃာနှင့် ဆက်ဆံမှု မရှိသူ ဖြစ်၏”ဟု ပြော၏။ ထိုအခါ “သံဃာသည် ငါ့ကို သပိတ်မှောက်သတတ်၊ ငါသည် သံဃာနှင့် ဆက်ဆံမှု မရှိသူ ဖြစ်သတတ်”ဟု (နှလုံးသွင်း၍) ဝဍ္ဎ လိစ္ဆဝီမင်းသားသည် ထိုနေရာ၌ပင် မိန်းမောလျက် လဲလေ၏။
ထိုအခါ ဝဍ္ဎလိစ္ဆဝီမင်းသား၏ အဆွေခင်ပွန်း ဆွေမျိုး သားချင်းတို့သည် ဝဍ္ဎလိစ္ဆဝီမင်းသားကို “အချင်း ဝဍ္ဎ မသင့်ပါ၊ မစိုးရိမ်ပါလင့်၊ မငိုကြွေးပါလင့်၊ ငါတို့သည် မြတ်စွာဘုရားကိုလည်းကောင်း ရဟန်းသံဃာကိုလည်းကောင်း ကြည်လင်စေကုန်အံ့ ‘ကျေနပ်စေကုန်အံ့"’ဟု ပြောဆိုကုန်၏။
ထိုအခါ ဝဍ္ဎလိစ္ဆဝီမင်းသားသည် သားမယားနှင့်တကွ အဆွေခင်ပွန်းတို့နှင့်တကွ ဆွေမျိုးသားချင်း တို့နှင့်တကွ စိုသော အဝတ်ရှိလျက် စိုသော ဆံပင်ရှိလျက် မြတ်စွာဘုရားအထံသို့ ချဉ်းကပ်၍ မြတ်စွာ ဘုရား၏ ခြေတို့၌ ဦးခိုက်၍ မြတ်စွာဘုရားအား-
“အသျှင်ဘုရား မိုက်သည့်အလျောက် တွေဝေသည့်အလျောက် မလိမ္မာသည့်အလျောက် အပြစ်သည် အကျွန်ုပ်ကို လွှမ်းမိုးကျရောက်ခဲ့ပါပြီ။ အကျွန်ုပ်သည် မလ္လမင်း၏သား အသျှင်ဒဗ္ဗကို အကြောင်းမရှိဘဲ သီလပျက်စီးခြင်းဖြင့် စွပ်စွဲမိပါ၏။
--အသျှင်ဘုရား မြတ်စွာဘုရားသည် အကျွန်ုပ်၏ အပြစ်ကို အပြစ်အားဖြင့် နောင်အခါ စောင့်စည်းပါရ ခြင်းငှါသည်းခံတော်မူပါလော့”ဟု လျှောက်၏။
ဒါယကာ ဝဍ္ဎ သင်သည် မလ္လမင်း၏သား အသျှင်ဒဗ္ဗကို အကြောင်းမရှိဘဲ သီလပျက်စီးခြင်းဖြင့် စွပ်စွဲသောကြောင့် မိုက်သည့်အလျောက် တွေဝေသည့်အလျောက် မလိမ္မာသည့်အလျောက် အပြစ်သည် သင့်ကို စင်စစ် လွှမ်းမိုးနှိပ်စက်ခဲ့၏။
ဒါယကာ ဝဍ္ဎ သင်သည် အကြင့်ကြောင့် အပြစ်ကို အပြစ်အားဖြင့် မြင်၍ တရားနှင့်လျော်စွာ ကုစား၏၊ ထို့ကြောင့် သင်၏ ထိုအပြစ်ကို ငါတို့သည်းခံကုန်၏။
ဒါယကာ ဝဍ္ဎ အကြင်သူသည် အပြစ်ကို အပြစ်အားဖြင့် မြင်၍ တရားနှင့်လျော်စွာ ကုစား၏၊ နောင်အခါ၌လည်း စောင့်စည်း၏၊ (ထိုသူ၏) ဤသို့ ပြုခြင်းသည် ဘုရား၏ ဝိနည်းအဆုံးအမ၌ ကြီးပွါး ကြောင်းသာလျှင် ဖြစ်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် ရဟန်းတို့ကို- ရဟန်းတို့ သို့ဖြစ်လျှင် သံဃာသည် ဝဍ္ဎလိစ္ဆဝီ မင်းသားအား သပိတ်လှန်လော့၊ သံဃာနှင့် ဆက်ဆံခြင်းကို ပြုလော့ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--သပိတ်လှန် အင်္ဂါ ၈-ပါး
ရဟန်းတို့ အင်္ဂါရှစ်ပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ဥပါသကာအား သပိတ်လှန်ရမည်။ (၁) ရဟန်းတို့အား လာဘ်မရ စိမ့်သောငှါ အားမထုတ်။ (၂) ရဟန်းတို့အား အကျိုးမဲ့စိမ့်သောငှါ အားမထုတ်၊ (၃) ရဟန်း တို့အား နေရာမရ စိမ့်သောငှါ အားမထုတ်၊ (၄) ရဟန်းတို့ကို မဆဲရေး မခြိမ်းခြောက်၊ (၅) ရဟန်းတို့ အချင်းချင်း မကွဲပြားစေ၊ (၆) မြတ်စွာဘုရား၏ ကျေးဇူးမဲ့ကို မပြော၊ (၇) တရားတော်၏ ကျေးဇူးမဲ့ကို မပြော၊ (၈) သံဃာတော်၏ ကျေးဇူးမဲ့ကို မပြော။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါရှစ်ပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ဥပါသကာ အား သပိတ်လှန်ခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏။
ရဟန်းတို့ ဤသို့လှန်ရမည်၊ ရဟန်းတို့ ထိုဝဍ္ဎလိစ္ဆဝီမင်းသားသည် သံဃာသို့ ချဉ်းကပ်၍ လက်ဝဲတစ်ဖက်ပခုံးထက်၌ အပေါ်ရုံကို စံပယ်တင်၍ ရဟန်းတို့၏ ခြေတို့ကို ရှိခိုးလျက် ဆောင့်ကြောင့်ထိုင် ကာ လက်အုပ်ချီပြီးလျှင်-
“အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်အား သပိတ်မှောက်ပါ၏၊ အကျွန်ုပ်သည် သံဃာနှင့် ဆက်ဆံမှုမရှိသူ ဖြစ်ပါ၏၊ အသျှင်ဘုရားတို့ ထိုအကျွန်ုပ်သည် ကောင်းစွာ ကျင့်ပါ၏၊ (မာန်တည်းဟူသော) အမွေးကို ချပါ၏၊ ကံမှ ထွက်မြောက်ကြောင်း ကျင့်ဝတ်ကို ကျင့်ပါ၏၊ သံဃာအား သပိတ်လှန်ခြင်းကို တောင်းပန်ပါ၏”ဟု လျှောက်ရမည်။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းပန်ရမည်၊ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းပန်ရမည်။ ကျွမ်းကျင် လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာကို သိစေရမည်-
֍ ၂၆၇
။ “အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ သံဃာသည် ဝဍ္ဎလိစ္ဆဝီမင်းသားအား သပိတ်မှောက်၏၊ သံဃာနှင့် မဆက်ဆံခြင်းကို ပြု၏၊ ထိုဝဍ္ဎလိစ္ဆဝီ မင်းသားသည် ကောင်းစွာ ကျင့်၏၊ (မာန်တည်းဟူသော) အမွေးကို ချ၏၊ ကံမှ ထွက်မြောက် ကြောင်း ကျင့်ဝတ်ကို ကျင့်၏၊ သံဃာအား သပိတ်လှန်ခြင်းကို တောင်းပန်၏၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သောအခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ သံဃာသည် ဝဍ္ဎလိစ္ဆဝီမင်းသားအား သပိတ်လှန်ရာ၏၊ သံဃာနှင့် ဆက်ဆံခြင်းကို ပြုရာ၏၊ ဤကား သိစေခြင်းတည်း။အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ သံဃာသည် ဝဍ္ဎ လိစ္ဆဝီမင်းသားအား သပိတ်မှောက်၏၊ သံဃာနှင့် မဆက်ဆံခြင်းကို ပြု၏၊ ထိုဝဍ္ဎလိစ္ဆဝီမင်းသားသည် ကောင်းစွာ ကျင့်၏၊ (မာန်တည်းဟူသော) အမွေးကို ချ၏၊ ကံမှ ထွက်မြောက်ကြောင်း ကျင့်ဝတ်ကို ကျင့်၏၊ သံဃာအား သပိတ်လှန်ခြင်းကို တောင်းပန်၏၊ သံဃာသည် ဝဍ္ဎလိစ္ဆဝီမင်း သားအား သပိတ်လှန်၏၊ သံဃာနှင့် ဆက်ဆံခြင်းကို ပြု၏၊ ဝဍ္ဎလိစ္ဆဝီမင်းသားအား သပိတ်လှန် ခြင်း သံဃာနှင့် ဆက်ဆံမှုပြုခြင်းကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ်နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်းမရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
သံဃာသည် ဝဍ္ဎလိစ္ဆဝီမင်းသားအား သပိတ်လှန်အပ်ပြီ၊ သံဃာနှင့် ဆက်ဆံမှုကို ပြုအပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏။ ထို့ကြောင့် ဆိတ်ဆိတ်နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ်နေသဖြင့် ဤနှစ် သက်သည့်အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်ဟု” (သိစေရမည်ဟု မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၂၆၈
။ ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် ဝေသာလီပြည်၌ မွေ့လျော်တော်မူသရှေး သီတင်းသုံး နေတော် မူပြီးလျှင် ဘဂ္ဂတိုင်းသို့ အစဉ်အတိုင်း ဒေသစာရီ ကြွတော်မူလတ်သော် ထိုဘဂ္ဂတိုင်း သုသုမာရဂိရိမြို့ ဘေသကဠမည်သော သမင်တော၌ သီတင်းသုံးနေတော်မူ၏။ထိုအခါ ဗောဓိမင်းသား၏ ကောကနဒမည်သော ပြာသာဒ်သည် မကြာမီက ဆောက်လုပ်၍ ပြီး၏။ ရဟန်းပုဏ္ဏားနှင့် တစ်စုံတစ်ယောက်သော လူသည် မနေဖူးသေးချေ။
--ထိုအခါ ဗောဓိမင်းသားသည် သဉ္စိကာပုဏ္ဏေးမ၏ သားဖြစ်သော လုလင်ကို-
အချင်းသဉ္စိကာပုတ္တ လာလော့၊ သင်သည် မြတ်စွာဘုရားထံသို့ ချဉ်းကပ်၍ ငါ့စကားဖြင့် မြတ်စွာဘုရား၏ ခြေတော်တို့ကို ဦးတိုက်လော့၊ အနာကင်းကြောင်း ရောဂါကင်းကြောင်း ကျန်းမာ ကြောင်း သန်စွမ်းကြောင်း ချမ်းသာစွာ နေရကြောင်းများကို မေးလျှောက်လေလော့။
“အသျှင်ဘုရား ဗောဓိမင်းသားသည် အသျှင်ဘုရားအား အနာကင်းကြောင်း ရောဂါကင်း ကြောင်း ကျန်းမာကြောင်း သန်စွမ်းကြောင်း ချမ်းသာစွာ နေရကြောင်းများကို မေးလိုက်ပါ၏ဟု လျှောက်လေလော့”ဟု ပြောဆို၏။
“(ထို့ပြင်) အသျှင်ဘုရား မြတ်စွာဘုရားသည် နက်ဖြန်အဖို့ ဗောဓိမင်းသား၏ ဆွမ်းကို ရဟန်းသံဃာနှင့်အတူ လက်ခံတော်မူပါဟူ၍လည်း လျှောက်လေလော့”ဟု ပြောဆို၏။
“အရှင်မင်းသား ကောင်းပါပြီ”ဟု သဥ္စိကာပုတ္တ လုလင်သည် ဗောဓိမင်းသားအား ဝန်ခံပြီးလျှင် မြတ်စွာဘုရားထံသို့ ချဉ်းကပ်ပြီးနောက် မြတ်စွာဘုရားနှင့်အတူ ဝမ်းမြောက်ဝမ်းသာ နှုတ်ဆက်ပြောဆို၏၊ ဝမ်းမြောက်ဖွယ် အမှတ်ရဖွယ်စကားကို ပြောဆိုပြီးဆုံးစေ၍ တစ်ခုသောနေရာ၌ ထိုင်နေကာ-
အသျှင်ဘုရား ဗောဓိမင်းသားသည် အသျှင်ဂေါတမ၏ ခြေတော်တို့ကို ဦးတိုက်ပါ၏၊ အနာ ကင်းကြောင်း ရောဂါကင်းကြောင်း ကျန်းမာကြောင်း သန်စွမ်းကြောင်း ချမ်းသာစွာ နေရကြောင်း များကို မေးလိုက်မေးလိုက်ျှင်ဘုရား “(ထို့ပြင်) အသျှင်ဂေါတမသည် နက်ဖြန်အဖို့ ဗောဓိမင်း သား၏ ဆွမ်းကို ရဟန်းသံဃာနှင့်အတူ လက်ခံတော်မူပါဟူ၍လည်း လျှောက်လိုက်ပါသည်”ဟု လျှောက်၏။
မြတ်စွာဘုရားသည် ဆိတ်ဆိတ်နေခြင်းဖြင့် လက်ခံတော်မူ၏။
ထို့နောက် သဥ္စိကာပုတ္တလုလင်သည် မြတ်စွာဘုရား၏ လက်ခံတော်မူခြင်းကို သိ၍ နေရာမှထကာ မြတ်စွာဘုရားကို ရှိခိုးလျက် အရိုအသေပြုပြီးလျှင် ဗောဓိမင်းသားထံသို့ ချဉ်းကပ်၍ ဗောဓိမင်းသား အား-
“အရှင် အကျွန်ုပ်တို့သည် အရှင်မင်းသား၏ စကားဖြင့် ဘုန်းတော်ကြီးသော ထိုအသျှင်ဂေါတမကို ‘အသျှင်ဘုရား ဗောဓိမင်းသားသည် အသျှင်ဂေါတမ၏ ခြေတော်တို့ကို ဦးတိုက်ပါ၏၊ အနာကင်းကြောင်း ရောဂါကင်းကြောင်း ကျန်းမာကြောင်း သန်စွမ်းကြောင်း ချမ်းသာစွာ နေရ ကြောင်းများကို မေးလိုက်ပါသည်၊ (ထို့ပြင်) အသျှင်ဂေါတမသည် နက်ဖြန်အဖို့ ဗောဓိမင်းသား၏ ဆွမ်းကို ရဟန်းသံဃာနှင့်အတူ လက်ခံတော်မူပါဟူ၍လည်း လျှောက်လိုက်ပါ၏’ဟု (ဤသို့) လျှောက်ခဲ့ပါကုန်ပြီ၊ ထိုမြတ်စွာဘုရားသည် လက်ခံတော်မူလိုက်ပါ၏”ဟု ဆို၏။
ထိုအခါ ဗောဓိမင်းသားသည် ထိုညဉ့်လွန်ပြီးနောက် မွန်မြတ်သော ခဲဖွယ်ဘောဇဉ်ကို စီရင်ပြီးလျှင် ကောက နဒပြာသာဒ်ကိုလည်း နောက်ဆုံး လှေကားထစ်တိုင်အောင် ပုဆိုးဖြူတို့ဖြင့် ခင်းစေပြီးလျှင် သဉ္စိကာပုတ္တလုလင်ကို-
အချင်းသဉ္စိကာပုတ္တ လာလော့၊ သင်သည် မြတ်စွာဘုရားထံသို့ ချဉ်းကပ်ပြီးလျှင် “အသျှင်ဂေါတမ အချိန်တန်ပါပြီ၊ ဆွမ်းပြင်ပြီးပါပြီ”ဟု မြတ်စွာဘုရားအား အချိန် (တန်ကြောင်း) ကို လျှောက်လေလော့ဟု မိန့်ဆို၏။
“အရှင် ကောင်းပါပြီ”ဟု သဉ္စိကာပုတ္တလုလင်သည် ဗောဓိမင်းသားအား ဝန်ခံပြီးလျှင် မြတ်စွာ့ဘုရားထံသို့ ချဉ်းကပ်၍ မြတ်စွာဘုရားကို ရှိခိုးလျက် “အသျှင်ဘုရား အချိန်တန်ပါပြီ၊ ဆွမ်းပြင်ပြီးပါပြီ”ဟု မြတ်စွာဘုရားအား အချိန် (တန်ကြောင်း) ကို လျှောက်၏။
--ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် နံနက်အချိန်၌ သင်္ကန်းကို ပြင်ဝတ်တော်မူ၍ သပိတ် သင်္ကန်းကို ယူလျက် ဗောဓိမင်းသား၏ အိမ်သို့ ချဉ်းကပ်တော်မူ၏။
ထိုအခါ ဗောဓိမင်းသားသည် မြတ်စွာဘုရားကို ငံ့လင့်လျက် အပြင်တံခါးမုခ်၌ ရပ်နေ၏။ ဗောဓိမင်းသားသည် အဝေးမှ ကြွလာသော မြတ်စွာဘုရားကို မြင်၍ ထိုနေရာမှ ခရီးဦးကြိုဆိုပြီးလျှင် မြတ်စွာဘုရားကို ရှိခိုးလျက် ရှေးသွားပြု၍ ကောကနဒပြာသာဒ်သို့ ချဉ်းကပ်၏။ ထိုအခါ မြတ်စွာ ဘုရားသည် နောက်ဆုံးလှေကားထစ်ကို ကပ်၍ ရပ်တော်မူ၏။
ထိုအခါ ဗောဓိမင်းသားသည် မြတ်စွာဘုရားအား-
“အသျှင်ဘုရား ဘုန်းတော်ကြီးသော မြတ်စွာဘုရားသည် ပုဆိုးတို့ကို နင်းတော်မူပါ၊ လာခြင်း ကောင်းတော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် ပုဆိုးတို့ကို နင်းတော်မူပါ၊ ယင်းသို့ နင်းခြင်းသည် အကျွန်ုပ် အား ရှည်မြင့်စွာသော ကာလပတ်လုံး စီးပွါးခြင်းငှါ ချမ်းသာခြင်းငှါ ဖြစ်ရာပါ၏”ဟု လျှောက်၏။
ဤသို့ လျှောက်သော် မြတ်စွာဘုရားသည် ဆိတ်ဆိတ်နေတော်မူ၏။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း။ပ။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း ဗောဓိမင်းသားသည် မြတ်စွာဘုရားအား-
“အသျှင်ဘုရား ဘုန်းတော်ကြီးသော မြတ်စွာဘုရားသည် ပုဆိုးတို့ကို နင်းတော်မူပါ၊ လာခြင်း ကောင်းတော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် ပုဆိုးတို့ကို နင်းတော်မူပါ၊ ယင်းသို့ နင်းခြင်းသည် အကျွန်ုပ် အား ရှည်မြင့်စွာသော ကာလပတ်လုံး စီးပွါးခြင်းငှါ ချမ်းသာခြင်းငှါ ဖြစ်ရာပါ၏”ဟု လျှောက်၏။
ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် အသျှင်အာနန္ဒာကို လှည့်၍ ကြည့်တော်မူ၏။ ထိုအခါ အသျှင်အာနန္ဒာသည် ဗောဓိမင်းသားကို-
“မင်းသား ပုဆိုးတို့ကို ရုပ်သိမ်းလော့၊ မြတ်စွာဘုရားသည် ပုဆိုးဖြူအခင်းကို နင်းတော်မူမည် မဟုတ်၊ နောင်လာနောက်သား ရဟန်းအများကို မြတ်စွာဘုရားသည် အစဉ် စောင့်ရှောက်တော်မူ၏”ဟု ပြောဆို၏။
ထိုအခါ ဗောဓိမင်းသားသည် ပုဆိုးတို့ကို ရုပ်သိမ်းစေပြီးလျှင် ကောကနဒပြာသာဒ်ထက်၌ နေရာကို ခင်းစေ၏။ ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် ရဟန်းသံဃာနှင့်အတူ ကောကနဒပြာသာဒ်သို့ တက်တော်မူပြီး လျှင် ခင်းထားသော နေရာ၌ ထိုင်တော်မူ၏။
ထိုအခါ ဗောဓိမင်းသားသည် မြတ်စွာဘုရားအမှူးရှိသော ရဟန်းသံဃာကို မွန်မြတ်သော ခဲဖွယ် ဘောဇဉ်ဖြင့် ရောင့်ရဲသည်တိုင်အောင် တားမြစ်သည့်တိုင်အောင်ကိုယ်တိုင် လုပ်ကျွေး၏။
မြတ်စွာဘုရားသည် ဆွမ်းစားပြီး၍ သပိတ်မှ လက်ကို ဖယ်ပြီးသောအခါ ဗောဓိမင်းသားသည် တစ်ခုသော နေရာ၌ ထိုင်၏။ မြတ်စွာဘုရားသည် တစ်ခုသော နေရာ၌ ထိုင်နေသော ဗောဓိမင်းသားအား တရားစကားဖြင့် (အကျိုးစီးပွါးကို) သိမြင်စေလျက် (တရားကို) ဆောက်တည်စေကာ (တရားကျင့်သုံးရန်) ထက်သန်ရွှင်လန်းစေတော်မူပြီးသော် နေရာမှထ၍ ဖဲကြွတော်မူ၏။
ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် ဤအကြောင်းအရာကြောင့် တရားစကားကို ဟောတော်မူ၍ ရဟန်းတို့ကို-
“ရဟန်းတို့ ပုဆိုးဖြူအခင်းကို မနင်းအပ်၊ နင်းသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏”ဟု မိန့်တော်မူ၏။
ထိုအခါ သားမဖွားဖူးသေးသော မိန်းမတစ်ယောက်သည်၁၇ဟန်းတို့ကို ပင့်ဖိတ်ပြီးလျှင် အဝတ်ပုဆိုးကို ခင်း၍ “အသျှင်ဘုရားတို့ အဝတ်ပုဆိုးကို နင်းတော်မူပါကုန်”ဟု လျှောက်၏။
ရဟန်းတို့သည် မအပ်ဟု တွေးတောမှု ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ရှိသည်ဖြစ်၍ မနင်းကုန်။
--အသျှင်ဘုရားတို့ မင်္ဂလာအကျိုးငှါ အဝတ်ကို နင်းတော်မူပါကုန်ဟု လျှောက်သော်လည်း ရဟန်းတို့သည် မအပ်ဟု တွေးတောမှု ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ရှိသည်ဖြစ်၍ မနင်းကုန်။
ထိုအခါ ထိုမိန်းမသည် “အသျှင်တို့သည် မင်္ဂလာအကျိုးငှါ တောင်းပန်အပ်ပါကုန်လျက် ပုဆိုးဖြူ အခင်းကို အဘယ့်ကြောင့် မနင်းကုန်ဘိသနည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့၏၊ ရှုတ်ချ၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆို၏၊ ရဟန်းတို့သည် ကဲ့ရဲ့ ရှုတ်ချ အပြစ်ပြ ပြောဆိုသော ထိုမိန်းမ၏ စကားကို ကြားကြသည်သာတည်း။ ထိုအခါ ထို ရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
“ရဟန်းတို့ လူတို့သည် မင်္ဂလာကို အလိုရှိကုန်၏၊ ရဟန်းတို့ လူတို့၏ မင်္ဂလာအကျိုးငှါ တောင်းပန်အပ်သော် ရဟန်းသည် ပုဆိုးဖြူအခင်းကို နင်းခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် ခြေဆေးပြီး နင်းအပ်သော အခင်းကို နင်းခြင်းငှါ မအပ်ဟု တွေးတောမှု ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ရှိကြကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ ခြေဆေးပြီး နင်းအပ်သော အခင်းကို နင်းခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ဒုတိယအခန်း ပြီး၏။
--֍ ၂၆၉
။ ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် ဘဂ္ဂတိုင်းတို့၌ မွေ့လျော်တော်မူသရွေ့ သီတင်းသုံး နေတော်မူပြီးလျှင် အစဉ်အတိုင်း ဒေသစာရီ ကြွချီတော်မူလတ်သော် သာဝတ္ထိပြည်သို့ ရောက်တော်မူ၍ ထိုသာဝတ္ထိပြည် အနာထပိဏ်သူဌေး၏ အရံဖြစ်သော ဇေတဝန်ကျောင်း၌ သီတင်းသုံးနေတော်မူ၏။ထိုအခါ မိဂါရသူဌေး၏ အမိသဖွယ်ဖြစ်သော ဝိသာခါသည် ရေအိုးကိုလည်းကောင်း၊ ကြာချပ် သဏ္ဌာန် ဆူးထနေသော ခြေပွတ်ကိုလည်းကောင်း၊ တံမြက်စည်းကိုလည်းကောင်း ယူ၍ မြတ်စွာဘုရား ထံသို့ ချဉ်းကပ်ပြီးလျှင် ရှိခိုးလျက် တစ်ခုသော နေရာ၌ ထိုင်နေကာ မြတ်စွာဘုရားအား-
“အသျှင်ဘုရား မြတ်စွာဘုရားသည် အကျွန်ုပ်၏ ရေအိုးကိုလည်းကောင်း၊ ကြာချပ်သဏ္ဌာန်ဆူး ထနေသော ခြေပွတ်ကိုလည်းကောင်း၊ တံမြက်စည်းကိုလည်းကောင်း ခံယူတော်မူပါ၊ ယင်းသို့ ခံယူခြင်းသည် အကျွန်ုပ်အား ရှည်မြင့်စွာသော ကာလပတ်လုံး စီးပွါးခြင်းငှါ ချမ်းသာခြင်ငှါ ဖြစ်ရာပါ၏”ဟု လျှောက်၏။
မြတ်စွာဘုရားသည် ရေအိုးကိုလည်းကောင်း၊ တံမြက်စည်းကိုလည်းကောင်း ခံယူတော်မူ၏၊ ကြာချပ် သဏ္ဌာန်ဆူးထနေသော ခြေပွတ်ကိုကား ခံယူတော်မမူ။
ထိုအခါ မိဂါရသူဌေး၏ အမိသဖွယ်ဖြစ်သော ဝိသာခါသည် မြတ်စွာဘုရားက တရားစကားဖြင့် (အကျိုးစီးပွါးကို) သိမြင်စေလျက် (တရားကို) ဆောက်တည်စေကာ (တရားကျင့်သုံးရန်) ထက်သန် ရွှင်လန်းစေပြီးဖြစ်ရကား အရိုအသေပြုကာ မြတ်စွာဘုရားကို ရှိခိုးပြီးလျှင် နေရာမှထ၍ ဖဲသွားလေ၏။
ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် ဤအကြောင်းအရာကြောင့် တရားစကားကို ဟောတော်မူ၍ ရဟန်းတို့ကို-
“ရဟန်းတို့ ရေအိုးကိုလည်းကောင်း၊ တံမြက်စည်းကိုလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏၊ ရဟန်းတို့ ကြာချပ် သဏ္ဌာန် ဆူးထနေသော ခြေပွတ်ကို မသုံးဆောင်အပ်၊ သုံးဆောင်သော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏။
ရဟန်းတို့ ကျောက်စရစ်ခြေပွတ်၊ အိုးခြမ်းခြေပွတ်၊ ပင်လယ်ရေမြှုပ်ခြေပွတ်ဟူသော ခြေပွတ်သုံး မျိုးတို့ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ မိဂါရသူဌေး၏ အမိသဖွယ်ဖြစ်သော ဝိသာခါသည် လေးထောင့်ယပ်ကိုလည်းကောင်း၊ ထန်း ရွက်ယပ်ကိုလည်းကောင်း ယူ၍ မြတ်စွာဘုရားထံသို့ ချဉ်းကပ်ပြီးလျှင် ရှိခိုးလျက် တစ်ခုသော နေရာ၌ ထိုင်နေကာ မြတ်စွာဘုရားအား-
“အသျှင်ဘုရား မြတ်စွာဘုရားသည် အကျွန်ုပ်၏ လေထောင့်ယပ်ကိုလည်းကောင်း၊ ထန်းရွက်ယပ်ကိုလည်းကောင်း ခံယူတော်မူပါ၊ ယင်းသို့ ခံယူခြင်းသည် အကျွန်ုပ်အား ရှည်မြင့်စွာသော ကာလပတ်လုံး စီးပွါးခြင်းငှါ ချမ်းသာခြင်းငှါ ဖြစ်ရာပါ၏”ဟု လျှောက်၏။
မြတ်စွာဘုရားသည် လေးထောင့်ယပ်ကိုလည်းကောင်း၊ ထန်းရွက်ယပ်ကိုလည်းကောင်း ခံယူတော်မူ၏၊ ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် မိဂါရသူဌေး၏ အမိသဖွယ်ဖြစ်သော ဝိသာခါကို တရားစကားဖြင့် (အကျိုးစီးပွါးကို) သိမြင်စေလျက် (တရားကို) ဆောက်တည်စေကာ (တရားကျင့်သုံးရန်) ထက်သန်ရွှင် လန်းစေ၏။ပ။ အရိုအသေပြုကာ ဖဲသွားလေ၏။
ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် ဤအကြောင်းအရာကြောင့် တရားစကားကို ဟောတော်မူ၍ ရဟန်း တို့ကို-
“ရဟန်းတို့ လေးထောင့်ယပ်ကိုလည်းကောင်း၊ ထန်းရွက်ယပ်ကိုလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့် တော်မူ၏)။
--ထိုအခါ သံဃာအား ခြင်နှင်ယပ်သည် ဖြစ်ပေါ်လာ၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ ခြင်နှင်ယပ်ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
စာမရီ သားမြီးယပ်သည် ဖြစ်ပေါ်လာ၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
“ရဟန်းတို့ စာမရီသားမြီးယပ်ကို မဆောင်အပ်၊ ဆောင်သော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏”။
ရဟန်းတို့ လျှော်ဖြင့်ပြီးသောယပ်၊ ပန်းရင်းမြက်ဖြင့်ပြီးသောယပ်၊ ဥဒေါင်းမြီးဖြင့်ပြီးသောယပ်ဟူသော ယပ်သုံးမျိုးတို့ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၂၇၀
။ ထိုအခါ သံဃာအား ထီးသည် ဖြစ်ပေါ်လာ၏၊ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ရဟန်းတို့ ထီးကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် ထီးကို မြှောက်၍ လှည့်လည်ကုန်၏။ ထိုအခါ တစ်ယောက်သော ဥပါသကာသည် အာဇီဝက၏ တပည့်များစွာတို့နှင့်အတူ ဥယျာဉ်သို့ သွား၏။ ထိုအာဇီဝက၏ တပည့်တို့သည် ထီးကို မြှောက်လျက် အဝေးမှလာသော ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို မြင်၍ ထိုဥပါသကာအား-
“အမောင် သင်တို့၏ ထိုအသျှင်ကောင်းတို့သည် စာရင်းစစ် အမတ်ကြီးများကဲ့သို့ ထီးကို မြှောက် လျက်လာကုန်၏”ဟု ပြောကုန်၏။
အသျှင်တို့ ထိုသူတို့သည် ရဟန်းများမဟုတ် ပရိဗိုဇ်တို့တည်းဟု (ဆို၏)။
“ရဟန်းများတည်း၊ ရဟန်းများမဟုတ်”ဟု အလောင်းအစား ပြုကုန်၏။
ထိုအခါ ထိုဥပါသကာသည် နီးကပ်လတ်သော် (ရဟန်းများ ဖြစ်သည်ဟု) သိ၍ “အသျှင်ကောင်းတို့သည် ထီးကို မြှောက်လျက် အဘယ့်ကြောင့် လှည့်လည်ကုန်ဘိသနည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့၏၊ ရှုတ်ချ၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆို၏။
ရဟန်းတို့သည် ထိုကဲ့ရဲ့ရှုတ်ချ အပြစ်ပြ ပြောဆိုသော ထိုဥပါသကာ၏ စကားကို ကြားကြသည်သာတည်း။
ထိုအခါ ထိုရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ မှန်သလော။ပ။ မှန်ပါသည် မြတ်စွာဘုရားဟု (လျှောက်ကြကုန်၏)။ပ။ ကဲ့ရဲ့တော်မူ၍။ပ။ တရားစကားကို ဟောတော်မူပြီးလျှင် ရဟန်းတို့ကို-
“ရဟန်းတို့ ထီးကို မဆောင်အပ်၊ ဆောင်သော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတစ်ပါးသည် နာဖျားသဖြင့် ထီးနှင့်ကင်း၍ ‘ထီးမပါဘဲ’ ချမ်းသာမှုမရှိ။ မြတ်စွာ ဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
“ရဟန်းတို့ နာဖျားသော ရဟန်းအား ထီးကို ဆောင်ခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် “မြတ်စွာဘုရားသည် နာဖျားသော ရဟန်းအားသာလျှင် ထီးကို ခွင့်ပြု့တော်မူ၏။ မနာမဖျားသော ရဟန်းအား ခွင့်မပြု”ဟု (နှလုံးသွင်း၍) အရံတွင်း၌လည်းကောင်း အရံဥပစာ ၌လည်းကောင်း ထီးကို ဆောင်ခြင်းငှါ မအပ်ဟု တွေးတောမှု ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ရှိကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရား အား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
--“ရဟန်းတို့ မနာမဖျားသော ရဟန်းသည်လည်း အရံတွင်း၌လည်းကောင်း၊ အရံဥပစာ၌လည်းကောင်း ထီးကို ဆောင်ခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတစ်ပါးသည် ဆိုင်း၌ သပိတ်ကို ထည့်၍ ထိုဆိုင်းကို ရှည်သောတုတ်၌ ဆွဲချိတ်၍ အချိန်မဲ့၌ အမှတ်မရှိသော ရွာတံခါးဖြင့် ဖြတ်သွား၏။
လူတို့သည် “အမောင်တို့ ဤခိုးသူသည် သွား၏၊ ဤခိုးသူ၏ သန်လျက်သည် တောက်ပ၏”ဟု ပြောလျက် နောက်မှလိုက်၍ ဖမ်းဆီးကြလေသော် (ရဟန်းဟု) သိသဖြင့် လွှတ်လိုက်ကုန်၏။
ထိုအခါ ရဟန်းသည် အရံသို့သွား၍ ရဟန်းတို့အား ဤအကြောင်းကို ပြော၏။
ငါ့သျှင် သင်သည် ရှည်သောတုတ်၌ ဆွဲသော ဆိုင်းကို ဆောင်သလောဟု မေးကုန်၏။ ငါ့သျှင်တို့ ဆောင်၏ဟု ပြော၏။ အလိုနည်းသော ရဟန်းတို့သည် “အဘယ့်ကြောင့် ရဟန်းသည် ရှည်သောတုတ်၌ ဆွဲသော ဆိုင်းကို ဆောင်ဘိသနည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။
ထိုအခါ ထိုရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ပ။ မှန်ပါသည် မြတ်စွာဘုရားဟု (လျောက်ကြကုန်၏)။ပ။ ကဲ့ရဲ့တော်မူ၍။ပ။ တရားစကားကို ဟောတော်မူပြီးလျှင် ရဟန်းတို့ကို-
“ရဟန်းတို့ ရှည်သောတုတ်၌ ဆွဲသော ဆိုင်းကို မဆောင်အပ်၊ ဆောင်သော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတစ်ပါးသည် နာဖျားသဖြင့် ရှည်သောတုတ်နှင့် ကင်း၍ မလှည့်လည်နိုင်လေ။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ နာဖျားသောရဟန်းအား ရှည်သောတုတ် (ဆောင်နိုင်ခွင့်) သမ္မုတိကို ပေးရန် ခွင့်ပြု၏။
ရဟန်းတို့ ဤသို့ပေးရမည်၊ ထိုနာဖျားသော ရဟန်းသည် သံဃာသို့ ချဉ်းကပ်၍ လက်ဝဲတစ်ဖက် ပခုံးထက်၌ ဧကသီကို စံပယ်တင်ပြီးလျှင် သီတင်းကြီး ရဟန်းတို့၏ ခြေတို့ကို ရှိခိုးလျက် ဆောင့်ကြောင့် ထိုင်ကာ လက်အုပ်ချီ၍-
“အသျှင်ဘုရားတို့ အကျွန်ုပ်သည် နာဖျားပါ၏၊ ရှည်သောတုတ်နှင့် ကင်း၍ မလှည့်လည်နိုင်ပါ၊ အသျှင်ဘုရားတို့ ထိုအကျွန်ုပ်သည် သံဃာအား ရှည်သောတုတ် (ဆောင်နိုင်ခွင့်) သမ္မုတိကို တောင်းပါ၏”ဟု လျှောက်ရမည်။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းရမည်၊ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းရမည်။ ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာကို သိစေရမည်-
“အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ် (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤမည်သော ရဟန်းသည် နာဖျား၏၊ ရှည်သောတုတ်နှင့် ကင်း၍ မလှည့်လည်နိုင်၊ ထိုရဟန်းသည် သံဃာအား ရှည်သော တုတ်ဆောင်နိုင်ခွင့် သမ္မုတိကို တောင်း၏၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ သံဃာသည် ဤမည်သော ရဟန်းအား ရှည်သောတုတ်ဆောင်နိုင် ခွင့် သမ္မုတိကို ပေးရာ၏၊ ဤကား သိစေခြင်းတည်း။
အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤမည်သော ရဟန်းသည် နာဖျား၏၊ ရှည်သောတုတ်နှင့်ကင်း၍ မလှည့်လည်နိုင်၊ ထိုရဟန်းသည် သံဃာကို ရှည်သော တုတ်ဆောင်နိုင်ခွင့် သမ္မုတိကို တောင်း၏။
သံဃာသည် ဤမည်သော ရဟန်းအား ရှည်သောတုတ်ဆောင်နိုင်ခွင့် သမ္မုတိကို ပေး၏၊ ဤမည်သော ရဟန်းအား ရှည်သောတုတ်ဆောင်နိုင်ခွင့် သမ္မုတိပေးခြင်းကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ်နေရာ၏။ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း မရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
--သံဃာသည် ဤမည်သော ရဟန်းအား ရှည်သောတုတ် ဆောင်နိုင်ခွင့် သမ္မုတိကို ပေးအပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်းရှိ၏၊ ထို့ကြောင့် ဆိတ်ဆိတ်နေ၏။ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ်နေသဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့် အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်”ဟု (သိစေရမည်ဟု မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၂၇၁
။ ထိုအခါ ရဟန်းတစ်ပါးသည် နာဖျားသဖြင့် ဆိုင်းနှင့်ကင်း၍ သပိတ်ကို မဆောင်နိုင်။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ရဟန်းတို့ နာဖျားသော ရဟန်းအား ဆိုင်းဆောင်နိုင်ခွင့် သမ္မုတိကို ပေးရန် ခွင့်ပြု၏။
ရဟန်းတို့ ဤသို့ ပေးရမည်။
ထိုနာဖျားသော ရဟန်းသည် သံဃာသို့ ချဉ်းကပ်၍ လက်ဝဲတစ်ဖက် ပခုံးထက်၌ ဧကသီကို စံပယ်တင်ပြီးလျှင် သီတင်းကြီး ရဟန်းတို့၏ ခြေတို့ကို ရှိခိုးလျက် ဆောင့်ကြောင့်ထိုင်ကာ လက်အုပ်ချီ၍-
“အသျှင်ဘုရားတို့ အကျွန်ုပ်သည် နာဖျားပါ၏၊ ဆိုင်းနှင့် ကင်း၍ သပိတ်ကို မဆောင်နိုင်ပါ၊ အသျှင်ဘုရားတို့ အကျွန်ုပ်သည် သံဃာအား ဆိုင်းဆောင်နိုင်ခွင့် သမ္မုတိကို တောင်းပါ၏”ဟု လျှောက်ရ မည်။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းရမည်၊ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းရမည်။ ကျွမ်းကျင် လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာကို သိစေရမည်-
“အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤမည်သော ရဟန်းသည် နာဖျားပါ၏၊ ဆိုင်းနှင့်ကင်း၍ သပိတ်ကို မဆောင်နိုင်ပါ၊ ထိုရဟန်းသည် သံဃာအား ဆိုင်းဆောင်နိုင်ခွင့် သမ္မုတိကို တောင်း၏၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ သံဃာသည် ဤမည်သော ရဟန်းအား ဆိုင်းဆောင်နိုင်ခွင့် သမ္မုတိကို ပေးရာ၏၊ ဤကား သိစေခြင်းတည်း။
အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤမည်သော ရဟန်းသည် နာဖျားပါ၏၊ ဆိုင်းနှင့်ကင်း၍ သပိတ်ကို မဆောင်နိုင်ပါ၊ ထိုရဟန်းသည် သံဃာအား ဆိုင်းဆောင်နိုင်ခွင့် သမ္မုတိကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် ဤမည်သော ရဟန်းအား ဆိုင်းဆောင် နိုင်ခွင့် သမ္မုတိကို ပေး၏၊ ဤမည်သော ရဟန်းအား ဆိုင်းဆောင်နိုင်ခွင့် သမ္မုတိပေးခြင်းကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ်နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်းမရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
သံဃာသည် ဤမည်သော ရဟန်းအား ဆိုင်းဆောင်နိုင်ခွင့် သမ္မုတိကို ပေးအပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်းရှိ၏၊ ထို့ကြောင့် ဆိတ်ဆိတ်နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ်နေသဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့်အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်”ဟု (သိစေရမည်ဟု မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၂၇၂
။ ထိုအခါ ရဟန်းတစ်ပါးသည် နာဖျား၏၊ ရှည်သောတုတ်နှင့် ကင်း၍လည်း မလှည့်လည်နိုင်၊ ဆိုင်းနှင့် ကင်း၍လည်း သပိတ်ကို မဆောင်နိုင်။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ရဟန်းတို့ နာဖျားသော ရဟန်းအား ရှည်သောတုတ်နှင့် ဆိုင်းဆောင်နိုင်ခွင့် သမ္မုတိကို ပေးခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏။
--ရဟန်းတို့ ဤသို့ ပေးရမည်၊ ထိုနာဖျားသော ရဟန်းသည် သံဃာသို့ ချဉ်းကပ်၍ လက်ဝဲ တစ်ဖက် ပခုံးထက်၌ ဧကသီကို စံပယ်တင်ပြီးလျှင် သီတင်းကြီးရဟန်းတို့၏ ခြေတို့ကို ရှိခိုးလျက် ဆောင့်ကြောင့်ထိုင်ကာ လက်အုပ်ချီ၍-
“အသျှင်ဘုရားတို့ အကျွန်ုပ်သည် နာဖျားပါ၏၊ ရှည်သောတုတ်နှင့် ကင်း၍လည်း မလှည့်လည် နိုင်ပါ၊ ဆိုင်းနှင့် ကင်း၍လည်း သပိတ်ကို မဆောင်နိုင်ပါ၊ အသျှင်ဘုရားတို့ ထိုအကျွန်ုပ်သည် သံဃာအား ရှည်သော တုတ်နှင့် ဆိုင်းဆောင်နိုင်ခွင့် သမ္မုတိကို တောင်းပါ၏”ဟု လျှောက်ရမည်။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းရမည်၊ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း တောင်းရမည်။ ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာကို သိစေရမည်-
“အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤမည်သော ရဟန်းသည် နာဖျားပါ၏၊ ရှည်သော တုတ်နှင့် ကင်း၍လည်း မလှည့်လည်နိုင်ပါ၊ ဆိုင်းနှင့် ကင်း၍လည်း သပိတ်ကို မဆောင်နိုင်ပါ၊ ထိုရဟန်းသည် သံဃာအား ရှည်သောတုတ်နှင့် ဆိုင်းဆောင် နိုင်ခွင့် သမ္မုတိကို တောင်း၏၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ သံဃာသည် ဤမည်သော ရဟန်းအား ရှည်သောတုတ်နှင့် ဆိုင်းဆောင်နိုင်ခွင့် သမ္မုတိ ကို ပေးရာ၏၊ ဤကား သိစေခြင်းတည်း။
အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤမည်သော ရဟန်းသည် နာဖျားပါ၏၊ ရှည်သောတုတ်နှင့် ကင်း၍လည်း မလှည့်လည်နိုင်၊ ဆိုင်းနှင့် ကင်း၍လည်း သပိတ်ကို မဆောင်နိုင်၊ ထိုရဟန်းသည် သံဃာအား ရှည်သောတုတ်နှင့် ဆိုင်းဆောင်နိုင်ခွင့် သမ္မုတိကို တောင်း၏၊ သံဃာသည် ဤမည်သော ရဟန်းအား ရှည်သောတုတ်နှင့် ဆိုင်းဆောင် နိုင်ခွင့် သမ္မုတိကို ပေး၏၊ ဤမည်သော ရဟန်းအား ရှည်သောတုတ်နှင့် ဆိုင်းဆောင်နိုင်ခွင့် သမ္မုတိပေးခြင်းကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ်နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း မရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
သံဃာသည် ဤမည်သော ရဟန်းအား ရှည်သောတုတ်နှင့် ဆိုင်းဆောင်နိုင်ခွင့် သမ္မုတိကို ပေးအပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်းရှိ၏၊ ထို့ကြောင့် ဆိတ်ဆိတ်နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ်နေ သဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့်အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်”ဟု (သိစေရမည်ဟု မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၂၇၃
။ ထိုအခါ ရဟန်းတစ်ပါးသည် စမြုံ့ပြန်တတ်၏၊ ထိုရဟန်းသည် စမြုံ့ပြန်၍ ပြန်၍ မျို၏။ရဟန်းတို့သည် “အဘယ့်ကြောင့် ဤရဟန်းသည် အချိန်မဲ့၌ စားဖွယ်ကို စားဘိသနည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။
မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ ဤရဟန်းသည် နွားဘဝမှ စုတေရွေ့လျောသည်မှာ မကြာမြင့်သေး၊ ရဟန်းတို့ စမြုံ့ ပြန်တတ်သော ရဟန်းအား စမြုံ့ပြန်ခြင်းကို ခွင့်ပြု၏။
ရဟန်းတို့ ခံတွင်းအပသို့ ထုတ်၍ မမျိုအပ်၊ မျိုသောရဟန်းအား တရားအားလျော်စွာ ဆုံးဖြတ်ရ မည်ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ အသင်းတစ်သင်းသည် သံဃာအား ဆွမ်းကျွေး၏၊ ဆွမ်းစားကျောင်း၌ များစွာသော ဆွမ်း လုံးတို့သည် ပြန့်ကြဲကုန်၏။
လူတို့သည် “အဘယ့်ကြောင့် သာကီဝင်မင်းသား ဘုရားအနွယ်တော်ဖြစ်သော ရဟန်းတို့သည် ဆွမ်းကိုလှူသော် ကောင်းမွန်စွာ မခံယူကုန်ဘိသနည်း၊ ဆွမ်းတစ်လုံးကို အလုပ်ကိစ္စများစွာဖြင့် ပြီးစေရပါ၏၊ ဆွမ်းတစ်လုံးဖြစ်ရန် အလုပ်ကိစ္စများပါ၏”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။
--ရဟန်းတို့သည် ထိုလူတို့၏ ကဲ့ရဲ့ရှုတ်ချ အပြစ်ပြပြောဆိုကြသော စကားကို ကြားကြသည်သာ တည်း။
ထိုအခါ ထိုရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
“ရဟန်းတို့ လှူအပ်သော ခဲဖွယ် စားဖွယ် ကျခဲ့လျှင် ကိုယ်တိုင်ကောက်ယူ၍ စားခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏။ ရဟန်းတို့ ထိုခဲဖွယ် စားဖွယ်ကို ဒါယကာတို့သည် စွန့်အပ်ပြီးပြီတည်း”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၂၇၄
။ ထိုအခါ ရဟန်းတစ်ပါးသည် ရှည်သော လက်သည်းတို့ဖြင့် ဆွမ်းခံသွား၏၊ မိန်းမတစ် ယောက်က မြင်လတ်သော် “အသျှင်ဘုရား လာလော့၊ မေထုန်အကျင့်ကို မှီဝဲလော့”ဟု ထိုရဟန်းကို လျှောက်၏။“နှမ မသင့်၊ ဤအမှုသည် မအပ်”ဟု (ပြော၏)။
“အသျှင်ဘုရား အသျှင်ဘုရားသည် မမှီဝဲမူ အကျွန်ုပ်သည် မိမိ၏ လက်သည်းတို့ဖြင့် ကိုယ်ကို ကုတ်ဖဲ့၍ ‘ဤရဟန်းသည် အကျွန်ုပ်ကို ဖောက်ပြန်၍ ကျင့်၏’ဟု အော်ဟစ်အံ့”ဟူ၍ (ပြော၏)။
“နှမ သင်သည် (သင့်, မသင့်ကို) သိဘိလော့”ဟု (ပြော၏)။
ထိုအခါ ထိုမိန်းမသည် မိမိ၏ လက်သည်းတို့ဖြင့် ကိုယ်ကို ကုတ်ဖဲ့၍ “ဤရဟန်းသည် အကျွန်ုပ်ကို ဖောက်ပြန်၍ ကျင့်၏”ဟု အော်ဟစ်၏။ လူတို့သည် ပြေးလာ၍ ထိုရဟန်းကို ဖမ်းကုန်၏။
ထိုလူတို့သည် ထိုမိန်းမ၏ လက်သည်း၌ အရေပါးကိုလည်းကောင်း၊ သွေးကိုလည်းကောင်း မြင်ကုန် ၍ “ဤအမှုသည် ဤမိန်းမ၏ အမှုသာတည်း၊ ရဟန်းသည် မပြု”ဟု ထိုရဟန်းကို လွှတ်လိုက်ကုန်၏။
ထိုအခါ ထိုရဟန်းသည် အရံသို့ သွား၍ ရဟန်းတို့အား ဤအကြောင်းကို ပြောကြား၏။ ငါ့သျှင် သင်သည် ရှည်လျားသော လက်သည်းတို့ကို ဆောင်သလောဟု (မေးကုန်၏)။ ငါ့သျှင်တို့ ဆောင်၏ဟု (ပြော၏)။
အလိုနည်းသော ရဟန်းတို့သည် “အဘယ့်ကြောင့် ရဟန်းသည် ရှည်လျားသော လက်သည်းတို့ကို ဆောင်ဘိသနည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။
ထိုအခါ ထိုရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှေက်ကြကုန်၏။
“ရဟန်းတို့ ရှည်လျားသော လက်သည်းခြေသည်းတို့ကို မဆောင်အပ် ‘မထားအပ်’၊ ဆောင်သော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် လက်သည်းဖြင့်လည်း လက်သည်းကို ဖြတ်ကုန်၏၊ ခံတွင်းဖြင့်လည်း လက်သည်းကို ဖြတ်ကုန်၏၊ နံရံ၌လည်း ပွတ်တိုက်ကုန်၏၊ လက်ချောင်း ခြေချောင်းတို့သည် နာကျင်ကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ လက်သည်းလှီး ဓားငယ်ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ လက်သည်းခြေသည်းကို သွေးထွက်အောင် ဖြတ်သဖြင့် လက်ချောင်းခြေချောင်းတို့သည် နာကျင်ကုန်၏။ပ။
ရဟန်းတို့ အသား၏ အတိုင်းအရှည်ဖြင့် လက်သည်းခြေသည်းကို ဖြတ်ရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော် မူ၏)။
--ထိုအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် နှစ်ဆယ်သော လက်သည်းခြေသည်းတို့ကို ပြေပြစ်အောင် ပြုစေကုန်၏။ လူတို့သည် “ကာမဂုဏ်ခံစားသူ လူတို့ကဲ့သို့တည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြော ဆိုကြကုန်၏။
မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ နှစ်ဆယ်သော လက်သည်းခြေသည်းတို့ကို ပြေပြစ်အောင် မပြုစေအပ်၊ ပြုစေသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏၊ ရဟန်းတို့ အညစ်အကြေးမျှကို ခြစ်ထုတ်ရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၂၇၅
။ ထိုအခါ ရဟန်းတို့၏ ဆံပင်တို့သည် ရှည်ကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက် ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ရဟန်းတို့သည် အချင်းချင်း ဆံ ချခြင်းငှါ စွမ်းနိုင်ကုန်သလောဟု မေး တော်မူ၏။ မြတ်စွာဘုရား စွမ်းနိုင်ပါကုန်၏ဟု လျှောက်ကုန်၏။ ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် ဤအကြောင်း အရာကြောင့် ရဟန်းသံဃာကို စည်းဝေးစေ၍ ရဟန်းတို့ကို-“ရဟန်းတို့ သင်တုန်းဓား သင်တုန်းကျောက် သင်တုန်းအိတ် သင်တုန်းနှီးဟူသော သင်တုန်းအဆောက်အဦ အလုံးစုံကို ခွင့်ပြု၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် မုတ်ဆိတ်ကို ဖြတ်စေကုန်၏၊ မုတ်ဆိတ်ကို ရှည်စေကုန်၏၊ ဆိတ် မုတ်ဆိတ်နှင့်တူသော မုတ်ဆိတ်ကို ပြုစေကုန်၏၊ လေးထောင့် မုတ်ဆိတ်ကို ပြုစေကုန်၏၊ ရင်မွေးရိတ် ခြင်းကို ပြုစေကုန်၏၊ ရင်မွေးအရေးအသား ထားခြင်းကို ပြုစေကုန်၏၊ ကြင်စွယ်ကို ထားကုန်၏၊ ကျဉ်း မြောင်းရာ၌ အမွေးကို ရိတ်စေကုန်၏၊ လူတို့သည် “ကာမဂုဏ်ခံစားသူ လူတို့ကဲ့သို့တည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။
မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ မုတ်ဆိတ်ကို မဖြတ်အပ်။ပ။ မုတ်ဆိတ်ကို မရှည်စေအပ်။ ဆိတ်မုတ်ဆိတ်နှင့်တူသော မုတ်ဆိတ်ကို မပြုစေအပ်။ ရင်မွေးရိတ်ခြင်းကို မပြုစေအပ်။ ရင်မွေးအရေးအသားထားခြင်းကို မပြုစေ အပ်။ ကြင်စွယ်ကို မထားအပ်။ ကျဉ်းမြောင်းရာ၌ အမွေးကို မရိတ်စေအပ်၊ ရိတ်စေသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတစ်ပါးအား ကျဉ်းမြောင်းရာ၌ အနာဖြစ်၏၊ ဆေးသည် မတည်နိုင်။ မြတ်စွာ ဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ အနာဟူသော အကြောင်းကြောင့် ကျဉ်းမြောင်းရာ၌ အမွေးကို ရိတ်ရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့် တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် ကပ်ကျေးဖြင့် ဆံပင်တို့ကို ဖြတ်စေကုန်၏။ လူတို့သည် “ကာမဂုဏ် ခံစားသူ လူတို့ကဲ့သို့တည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။
မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ ကပ်ကျေးဖြင့် ဆံပင်တို့ကို မဖြတ်စေအပ်၊ ဖြတ်စေသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတစ်ပါးအား ဦးခေါင်း၌ အနာဖြစ်၏၊ သင်တုန်းဖြင့် ဆံပင်တို့ကို မချနိုင်။ မြတ်စွာ ဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ အနာဟူသော အကြောင်းကြောင့် ကပ်ကျေးဖြင့် ဆံပင်တို့ကို ဖြတ်စေရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် ရှည်သော နှာခေါင်းမွေးတို့ကို ဆောင်ကုန်၏။ လူတို့သည် “မြေဘုတ် ဘီလူးကဲ့သို့တည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။
မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ ရှည်သော နှာခေါင်းမွေးတို့ကို မဆောင်အပ်၊ ဆောင်သော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် ကျောက်စရစ်ဖြင့်လည်းကောင်း ပျားဖယောင်းဖြင့်လည်းကောင်း နှာခေါင်း မွေးကို နုတ်ကြသဖြင့် နှာခေါင်းတို့သည် နာကျင်ကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက် ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ မွေးညှပ်ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် ဆံပင်ဖြူကို နုတ်သဖြင့် လူတို့သည် “ကာမဂုဏ်ခံစားသူ လူတို့ကဲ့ သို့တည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။
မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
“ရဟန်းတို့ ဆံပင်ဖြူကို မနုတ်အပ်၊ နုတ်သော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၂၇၆
။ ထိုအခါ ရဟန်းတစ်ပါး၏ နားတို့သည် နားဖာချေးတို့ဖြင့် ပိတ်ကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအားဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ရဟန်းတို့ နားဖာကော် ‘နဖာ ချူ’ ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် ရွှေနားဖာကော် ငွေနားဖာကော်ဟူသော အကောင်း အညံ့ဖြစ်သော နားဖာကော်တို့ကို ဆောင်ကုန်၏။ လူတို့သည် “ကာမဂုဏ်ခံစားသူ လူတို့ကဲ့သို့တည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။
မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ အကောင်း အညံ့ဖြစ်သော နားဖာကော်တို့ကို မဆောင်အပ်၊ ဆောင်သော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ရဟန်းတို့ အရိုးနားဖာကော်ကိုလည်းကောင်း၊ ဆင်စွယ်နားဖာကော်ကိုလည်းကောင်း၊ ဦးချိုနားဖာ ကော်ကိုလည်းကောင်း၊ ကျူနားဖာကော်ကိုလည်းကောင်း၊ ဝါးနားဖာကော်ကိုလည်းကောင်း၊ သစ်သား နားဖာကော်ကိုလည်းကောင်း၊ ချိတ်နားဖာကော်ကိုလည်းကောင်း၊ သစ်သီးနားဖာကော်ကိုလည်းကောင်း၊ ကြေးသံနားဖာကော်ကိုလည်းကောင်း၊ ခရုသင်းချက်နားဖာကော်ကိုလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော် မူ၏)။
֍ ၂၇၇
။ ထိုအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် များစွာသော သံဘဏ္ဍာ ကြေးဘဏ္ဍာတို့ကို စုဆောင်း သိမ်းဆည်းကုန်၏။ ကျောင်းစဉ်လှည့်လည်သော လူတို့သည် မြင်၍ “သာကီဝင်မင်းသား ဘုရားအနွယ် တော်ဖြစ်သော ရဟန်းတို့သည် အဘယ့်ကြောင့် ကြေးကုန်သည်များကဲ့သို့ များစွာသော သံဘဏ္ဍာ ကြေးဘဏ္ဍာတို့ကို စုဆောင်းကုန်ဘိသနည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
--ရဟန်းတို့ များစွာသော သံဘဏ္ဍာ ကြေးဘဏ္ဍာတို့ကို မစုဆောင်းအပ်၊ စုဆောင်းသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် မျက်စဉ်းကျည်တောက်ကိုလည်းကောင်း၊ မျက်စဉ်းတံကိုလည်းကောင်း၊ နားဖာကော်ကိုလည်းကောင်း၊ အကွပ်ငယ်ကိုလည်းကောင်း မအပ်ဟု တွေးတောမှု ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ရှိကုန်၏။
မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
“ရဟန်းတို့ မျက်စဉ်းကျည်တောက်ကိုလည်းကောင်း၊ မျက်စဉ်းတံကိုလည်းကောင်း၊ နားဖာကော်ကိုလည်းကောင်း၊ အကွပ်ငယ်ကိုလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် သင်္ကန်းကြီးကို အာယောဂပတ်ဖွဲ့လျက် ထိုင်ကြသဖြင့် သင်္ကန်းကြီး အနားပတ်တို့သည် ပျက်စီးကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ သင်္ကန်းကြီးကို အာယောဂပတ်ဖွဲ့လျက် မထိုင်အပ်၊ ထိုင်သော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ် အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတစ်ပါးသည် နာဖျားသဖြင့် အာယောဂပတ်နှင့် ကင်း၍ မချမ်းသာ။ မြတ်စွာဘုရား အား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ အာယောဂပတ်ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတို့အား အာယောဂပတ်ကို အဘယ်သို့ ပြုလုပ်ရမည်နည်းဟု အကြံဖြစ်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ ရက်ကန်းစင် လက်ခတ်ချပ် ကြေးတံဝါးဟူသော ရက်ကန်း အဆောက်အဦ အလုံးစုံကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၂၇၈
။ ထိုအခါ ရဟန်းတစ်ပါးသည် ခါးပန်းကြိုးမပါဘဲ ရွာသို့ ဆွမ်းခံဝင်သဖြင့် လမ်းမ၌ သင်းပိုင်သည် လျှောကျ၏။ လူတို့သည် ကြွေးကြော်သဖြင့် ထိုရဟန်းသည် မျက်နှာမသာ ဖြစ်၏။ ထိုအခါ ထို ရဟန်းသည် အရံသို့ သွား၍ ရဟန်းတို့အား ဤအကြောင်းကို ပြောကြား၏။ ရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာ ဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ရဟန်းတို့ ခါးပန်ကြိုးမပါဘဲ ရွာသို့ မဝင်အပ်၊ ဝင်သော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏။ ရဟန်းတို့ ခါးပန်းကြိုးကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် ကြိုးအများပေါင်း၍ ပြုအပ်သော ခါးပန်းကြိုး၊ ရေမြွေဦးခေါင်း သဏ္ဌာန်ပြုအပ်သော ခါးပန်းကြိုး၊ မုရိုးစည်သဏ္ဌာန်ပြုအပ်သော ခါးပန်းကြိုး၊ ဆောက်လုံးသဏ္ဌာန် ပြုအပ်သော ခါးပန်းကြိုးဟူသော အကောင်း အညံ့ဖြစ်သော ခါးပန်းကြိုးတို့ကို ဆောင်ကုန်၏။ လူတို့သည် “ကာမဂုဏ်ခံစားသူ လူတို့ကဲ့သို့တည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ ကြိုးအများပေါင်း၍ ပြုအပ်သော ခါးပန်းကြိုး၊ ရေမြွေဦးခေါင်းသဏ္ဌာန် ပြုအပ်သော ခါးပန်းကြိုး၊ မုရိုးစည်သဏ္ဌာန်ပြုအပ်သော ခါးပန်းကြိုး၊ ဆောက်လုံးသဏ္ဌာန်ပြုလုပ်အပ်သော ခါးပန်းကြိုးဟူသော အကောင်းအညံ့ဖြစ်ကုန်သော ခါးပန်းကြိုးတို့ကို မဆောင်အပ်၊ ဆောင်သော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ် အာပတ် သင့်၏။
“ရဟန်းတို့ ခါးပန်းကြိုး၊ ဝက်အူသဏ္ဌာန်ပြုအပ်သော ခါးပန်းဟူသော ခါးပန်းကြိုး နှစ်မျိုးတို့ကို ခွင့်ပြု၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--“ခါးပန်းကြိုး၏ အမြိတ်အဆာတို့သည် ဆွေးကုန်၏။ပ။ ရဟန်းတို့ မုရိုးစည်သဏ္ဌာန် ပြုအပ်သော အမြိတ်အဆာကိုလည်းကောင်း၊ ဆောက်လုံးသဏ္ဌာန်ပြုအပ်သော အမြိတ်အဆာကိုလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ခါးပန်းကြိုး၏ အစွန်အနားသည် ဆွေး၏။ပ။
ရဟန်းတို့ အနားလိပ်၍ ချုပ်ခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ ဖွတ်မြီးထိုးချုပ်ခြင်းကိုလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ခါးပန်းကြိုး၏ ကွင်းစွန်းသည် ဆွေး၏။ပ။ ရဟန်းတို့ ခါးပန်းသီးကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် ရွှေခါးပန်းသီး ငွေခါးပန်းသီးဟူသော အကောင်း အညံ့ဖြစ်ကုန်သော ခါးပန်းသီးတို့ကို ဆောင်ကုန်၏။ လူတို့သည် “ကာမဂုဏ်ခံစားသူ လူတို့ကဲ့သို့တည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ အကောင်း အညံ့ဖြစ်သော ခါးပန်းသီးတို့ကို မဆောင်အပ်၊ ဆောင်သော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏၊ ရဟန်းတို့ အရိုးခါးပန်းသီးကိုလည်းကောင်း။ပ။ ခရုသင်း ချက်ခါးပန်းသီးကိုလည်းကောင်း၊ ချည် ခါးပန်းသီးကိုလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၂၇၉
။ ထိုအခါ အသျှင်အာနန္ဒာသည် ပေါ့ပါးသော သင်္ကန်းကြီးတို့ကို ရုံ၍ ရွာသို့ ဆွမ်းခံဝင်၏၊ လေပွေကြောင့် သင်္ကန်းကြီးတို့သည် လွင့်တက်ကုန်၏။ ထိုအခါ အသျှင်အာနန္ဒာသည် အရံသို့ သွား၍ ရဟန်းတို့အား ဤအကြောင်းကို ပြောကြား၏။ ရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာဘုရန်းကြီးတကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ရဟန်းတို့ ကမ္ပတ်သီးကိုလည်းကောင်း၊ ကမ္ပတ်ကွင်းကိုလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် ရွှေကမ္ပတ်သီး ငွေကမ္ပတ်သီးဟူသော အကောင်း အညံ့ဖြစ်ကုန်သော ကမ္ပတ်သီးတို့ကို ဆောင်ကုန်၏။ လူတို့သည် “ကာမဂုဏ်ခံစားသူ လူတို့ကဲ့သို့တည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ အကောင်း အညံ့ဖြစ်သော ကမ္ပတ်သီးတို့ကို မဆောင်အပ်၊ ဆောင်သော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏၊ ရဟန်းတို့ အရိုးကမ္ပတ်သီးကိုလည်းကောင်း၊ ဆင်စွယ်ကမ္ပတ်သီးကိုလည်းကောင်း၊ ဦးချိုကမ္ပတ်သီးကိုလည်းကောင်း၊ ကျူကမ္ပတ်သီးကိုလည်းကောင်း၊ ဝါးကမ္ပတ်သီးကိုလည်းကောင်း၊ သစ်သား ကမ္ပတ်သီးကိုလည်းကောင်း၊ ချိတ်ကမ္ပတ်သီးကိုလည်းကောင်း၊ သစ်သီးကမ္ပတ်သီး ကိုလည်းကောင်း၊ ကြေးကမ္ပတ်သီးကိုလည်းကောင်း၊ ခရုသင်းချက်ကမ္ပတ်သီးကိုလည်းကောင်း၊ ချည်ကမ္ပတ် သီးကိုလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် ကမ္ပတ်သီးကိုလည်းကောင်း၊ ကမ္ပတ်ကွင်းကိုလည်းကောင်း သင်္ကန်း၌ တပ်သဖြင့် သင်္ကန်းသည် ဆွေး၏၊ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ ကမ္ပတ်သီးအိမ်ကိုလည်းကောင်း၊ ကမ္ပတ်ကွင်းအိမ်ကိုလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော် မူ၏)။
ကမ္ပတ်သီးကိုလည်းကောင်း၊ ကမ္ပတ်ကွင်းကိုလည်းကောင်း အစွန်း၌ တပ်သဖြင့် အနားပတ်သည် ပွင့်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
--ရဟန်းတို့ ကမ္ပတ်သီးအိမ်ကို အစွန်း၌ တပ်ရန် ခွင့်ပြု၏၊ ကမ္ပတ်ကွင်းအိမ်ကို လက်ခုနစ်သစ် ရှစ်သစ်မျှ လျှော့၍ တပ်ရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၂၈၀
။ ထိုအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် ဆင်နှာမောင်းကဲ့သို့ ချ၍ ဝတ်ဆင်ခြင်း၊ ငါးမြီးကဲ့သို့ ချ၍ ဝတ်ဆင်ခြင်း၊ လေးစ ချ၍ ဝတ်ဆင်ခြင်း၊ ထ)။၂၈၀ပ်ဝန်းကဲ့သို့ ချ၍ ဝတ်ဆင်ခြင်း၊ အတွန့်များစွာ ချ၍ ဝတ်ဆင်ခြင်းဟူသော လူတို့ကဲ့သို့ ဝတ်ဆင်ခြင်းကို ဝတ်ဆင်ကုန်၏။ လူတို့သည် “ကာမဂုဏ်ခံစားသူ လူတို့ကဲ့သို့တည်း”ဟုကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ ဆင်နှာမောင်းကဲ့သို့ ချ၍ ဝတ်ဆင်ခြင်း၊ ငါးမြီးကဲ့သို့ ချ၍ ဝတ်ဆင်ခြင်း၊ လေးစ ချ၍ ဝတ်ဆင်ခြင်း၊ ထန်းရွက်ယပ်ဝန်းကဲ့သို့ ချ၍ ဝတ်ဆင်ခြင်း အတွန့်များစွာ ချ၍ ဝတ်ဆင်ခြင်းဟူသော လူတို့ကဲ့သို့ ဝတ်ဆင်ခြင်းကို မဝတ်ဆင်အပ်၊ ဝတ်ဆင်သော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် လူတို့ကဲ့သို့ ရုံခြင်းကို ရုံကုန်၏။ လူတို့သည် “ကာမဂုဏ်ခံစားသူ လူတို့ကဲ့သို့တည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ လူတို့ကဲ့သို့ ရုံခြင်းကို မရုံအပ်၊ ရုံသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် ခါးတောင်းကျိုက်၍ ဝတ်ဆင်ကုန်၏။ လူတို့သည် “မင်း၏ ဝန်ထမ်း လူတို့ကဲ့သို့တည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ခါးတောင်းကျိုက် ဝတ်ဆင်ခြင်းကို မဝတ်ဆင်အပ်၊ ဝတ်ဆင်သော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၂၈၁
။ ထိုအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် နှစ်ဖက်ဝန်ရှိသော ထမ်းပိုးကို ဆောင်ကုန်၏။ လူတို့သည် “မင်း၏ ဝန်ထမ်းလူတို့ကဲ့သို့တည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ နှစ်ဖက်ဝန်ရှိသော ထမ်းပိုးကို မဆောင်အပ်။ ဆောင်သော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏၊ ရဟန်းတို့ တစ်ဖက်ဝန်ရှိသော ထမ်းပိုးကိုလည်းကောင်း၊ အလယ်ဝန်ရှိသော ထမ်းပိုးကိုလည်းကောင်း၊ ဦးခေါင်းဝန်ကိုလည်းကောင်း၊ ပခုံးဝန်ကိုလည်းကောင်း၊ ခါးဝန်ကိုလည်းကောင်း၊ လက်ဆွဲဝန်ကိုလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော် မူ၏)။֍ ၂၈၂
။ ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် ဒန်ပူကို မခဲမစားကုန်၊ ခံတွင်းသည် အနံ့မကောင်း။ မြတ်စွာ ဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။၁။ အပဂတဂဗ္ဘာတိ အဝိဇာတပုတ္တာ (ဝိမတိ)
--ဒန်ပူ မစားခြင်း အပြစ် ၅-မျိုး
ရဟန်းတို့ ဒန်ပူကို မခဲမစားရာ၌ အပြစ်တို့သည် ဤငါးမျိုးတို့တည်း-
(၁) မျက်စိ မကြည်လင်။
(၂) ခံတွင်း အနံ့မကောင်း။
(၃) အရသာကြောတို့ မစင်ကြယ်ကုန်၊
(၄) သည်းခြေ သလိပ်တို့က ထမင်းကို မြှေးယှက်ကုန်၏။
(၅) ထိုသူသည် ထမင်း မမြိန်။
ရဟန်းတို့ ဒန်ပူကို မခဲ မစားရာ၌ အပြစ်တို့သည် ဤငါးမျိုးတို့တည်း။
--ဒန်ပူ စားခြင်း အကျိုး ၅-မျိုး
ရဟန်းတို့ ဒန်ပူကို ခဲစားရာ၌ အကျိုးတို့သည် ဤငါးမျိုးတို့တည်း-
(၁) မျက်စိ ကြည်လင်၏။
(၂) ခံတွင်း အနံ့ကောင်း၏။
(၃) အရသာကြောတို့ စင်ကြယ်ကုန်၏။
(၄) သည်းခြေ သလိပ်တို့က ထမင်းကို မမြှေးယှက်ကုန်။
(၅) ထိုသူသည် ထမင်း မြိန်၏။
ရဟန်းတို့ ဒန်ပူကို ခဲစားရာ၌ အကျိုးတို့သည် ဤငါးမျိုးတို့တည်း။
ရဟန်းတို့ ဒန်ပူကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် ရှည်လျားသော ဒန်ပူတို့ကို ခဲစားကုန်၏။ ထိုဒန်ပူတို့ဖြင့်ပင် သာမဏေကို ခေါက်ကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ရှည်သောဒန်ပူကို မခဲစားအပ်၊ ခဲစားသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏၊ ရဟန်းတို့ လက်ရှစ်သစ် အတိုင်းအရှည်ရှိသော ဒန်ပူကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုဒန်ပူဖြင့်လည်း သာမဏေကို မခေါက်အပ်၊ ခေါက်သော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတစ်ပါးသည် အလွန်တိုသော ဒန်ပူကို ခဲစဉ် လည်ချောင်း၌ မျက်၏။ မြတ်စွာဘုရား အား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ အလွန်တိုသော ဒန်ပူကို မခဲစားအပ်၊ ခဲစားသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏။
ရဟန်းတို့ အယုတ်ဆုံး လက်လေးသစ်ရှိသော ဒန်ပူကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၂၈၃
။ ထိုအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် တောကို မီးတိုက်ကုန်၏။ လူတို့သည် “တောမီးတိုက် သမားတို့ကဲ့သို့တည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ တောကို မီးမတိုက်အပ်၊ မီးတိုက်သော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ထိုအခါ ကျောင်းတို့သည် မြက်ချုံတို့ဖြင့် ရှုပ်ထွေးကုန်၏၊ တောမီးလောင်လတ်သော် ကျောင်းတို့ကို လောင်ကုန်၏၊ ရဟန်းတို့သည် မီးကြိုပေးရန်လည်းကောင်း၊ အရံအတားလုပ်ရန်လည်းကောင်း မအပ်ဟု တွေးတောမှု ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ရှိကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ တောမီးလောင်လတ်သော် မီးကြိုပေးရန်လည်းကောင်း၊ အရံအတားလုပ်ရန်လည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၂၈၄
။ ထိုအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် သစ်ပင်ကို တက်ကုန်၏။ တစ်ပင်မှ တစ်ပင်သို့ ကူးပြောင်းကုန်၏။လူတို့သည် “မျောက်တို့ကဲ့သို့တည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
--“ရဟန်းတို့ သစ်ပင်ကို မတက်အပ်၊ တက်သော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတစ်ပါးသည် သာဝတ္ထိပြည်သို့ သွားစဉ် ကောသလတိုင်း ဇနပုဒ် လမ်းခရီးအကြား၌ ဆင်တို့သည် လိုက်ကုန်၏။ ထိုအခါ ထိုရဟန်းသည် သစ်ပင်ရင်းသို့ ပြေးကပ်ပြီးနောက် မအပ်ဟု တွေးတောမှု ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ရှိသည် ဖြစ်၍ သစ်ပင်သို့ မတက်၊ ထိုဆင်သည် အခြားတစ်ပါးသော လမ်းဖြင့် သွားလေ၏။ ထိုအခါ ထိုရဟန်းသည် သာဝတ္ထိပြည်သို့ သွား၍ ရဟန်းတို့အား ဤအကြောင်း ကို ပြော၏။ ရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ ကိစ္စရှိလတ်သော် သစ်ပင်ကို တသူမျှ၁တက်ခြင်းငှါ, ဘေးရန်ရှိလတ်သော် အလိုရှိတိုင်း တက်ခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၂၈၅
။ ထိုအခါ ယမေဠကရွာ၌ ကုဋမည်သော ပုဏ္ဏားမျိုး ရဟန်းညီနောင် နှစ်ဦးတို့ ရှိကုန်၏၊ အပြောအဆိုကောင်း အသံကောင်းသူတို့ ဖြစ်ကုန်၏။ထိုရဟန်းညီနောင်တို့သည် မြတ်စွာဘုရားထံသို့ ချဉ်းကပ်၍ ရှိခိုးပြီးလျှင် တစ်ခုသော နေရာ၌ ထိုင်နေကြကာ မြတ်စွာဘုရားအား-
“အသျှင်ဘုရား ယခုအခါ ရဟန်းတို့သည် အမည်အမျိုးမျိုး ရှိပါကုန်၏၊ အနွယ်အမျိုးမျိုး ရှိပါကုန်၏၊ ဇာတ်အမျိုးမျိုး ရှိပါကုန်၏၊ အမျိုးအသီးသီးမှ ထွက်၍ ရဟန်းပြုပါကုန်၏။
ထိုရဟန်းတို့သည် မိမိတို့ဘာသာဖြင့် မြတ်စွာဘုရား၏ စကားကို ဖျက်ဆီးပါကုန်၏၊ အသျှင်ဘုရား ယခုအခါ အကျွန်ုပ်တို့သည် မြတ်စွာဘုရား၏ စကားကို သက္ကတဘာသာဖြင့် တင်ပါကုန်အံ့”ဟု လျှောက်ကုန်၏။
ဘုန်းတော်ကြီးသော မြတ်စွာဘုရားသည် ကဲ့ရဲ့တော်မူ၏။ (မဂ်ဖိုလ်မှ) အချည်းနှီးဖြစ်သော ယောက်ျားတို့ သင်တို့သည် “အသျှင်ဘုရား ယခုအခါ အကျွန်ုပ်တို့သည် မြတ်စွာဘုရား၏ စကားကို သက္ကတဘာသာဖြင့် တင်ပါကုန်အံ့”ဟု အဘယ့်ကြောင့် ပြောဆိုကုန်ဘိသနည်း။ (မဂ်ဖိုလ်မှ) အချည်းနှီး ဖြစ်သော ယောက်ျားတို့ ဤ(သင်တို့ လျှောက်ဆိုသော အမှု) သည် မကြည်ညိုသေးသော သူတို့အား ကြည်ညိုစေခြင်းငှါလည်းကောင်း။ပ။ ကဲ့ရဲ့တော်မူပြီး၍ တရားစကားကို ဟောတော်မူပြီးလျှင် ရဟန်းတို့ ကို-
“ရဟန်းတို့ မြတ်စွာဘုရား၏ စကားတော်ကို သက္ကတဘာသာဖြင့် မတင်အပ်၊ တင်သော ရဟန်း အား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏။ ရဟန်းတို့ မိမိတို့ ဘာသာဖြင့် မြတ်စွာဘုရား၏ စကားကို သင်ယူ ခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၂၈၆
။ ထိုအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် လောကာယတကျမ်းကို သင်ယူကုန်၏။ လူတို့သည် “ကာမဂုဏ်ခံစားသူ လူတို့ကဲ့သို့တည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့သည် ကဲ့ရဲ့ရှုတ်ချ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြသော ထိုလူတို့၏ စကားကို ကြားကြသည်သာတည်း။ ထိုရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။“ရဟန်းတို့ လောကာယတကျမ်း၌ အနှစ်ဟု ရှုလေ့ရှိသူသည် ဤသာသနာတော်၌ ကြီးပွါးခြင်း စည်ပင်ခြင်း ပြန့်ပြောခြင်းသို့ ရောက်ရာသလော”ဟု မေးတော်မူ၏။
အသျှင်ဘုရား မရောက်နိုင်ပါဟု (လျှောက်ကြကုန်၏)။
“တစ်နည်းဆိုအံ့၊ ဤသာသနာ၌မူလည်း အနှစ်ဟု ရှုလေ့ရှိသူသည် လောကာယတကျမ်းကို သင်ယူရာသလော”ဟု မေးတော်မူ၏။
--အသျှင်ဘုရား မသင်ယူရာပါဟု (လျှောက်ကြကုန်၏)။
“ရဟန်းတို့ လောကာယတကျမ်းကို မသင်ယူအပ်၊ သင်ယူသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် လောကာယတကျမ်းကို ပို့ချကုန်၏။ လူတို့သည် “ကာမဂုဏ်ခံစားသူ လူတို့ကဲ့သို့တည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ လောကာယတကျမ်းကို မပို့ချအပ်၊ ပို့ချသော ရဟန်း အား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၂၈၇
။ ထိုအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် (မဂ်ဖိုလ်မှ) ဖီလာဖြစ်သော အတတ်ကို သင်ယူကုန်၏၊ လူတို့သည် “ကာမဂုဏ်ခံစားသူ လူတို့ကဲ့သို့တည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ (မဂ်ဖိုလ်မှ) ဖီလာ ဖြစ်သော အတတ်ကို မသင်ယူအပ်၊ သင်ယူသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော် မူ၏)။ထိုအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် (မဂ်ဖိုလ်မှ) ဖီလာဖြစ်သော အတတ်ကို ပို့ချကုန်၏။ လူတို့သည် “ကာမဂုဏ်ခံစားသူ လူတို့ကဲ့သို့တည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ (မဂ်ဖိုလ်မှ) ဖီလာဖြစ်သော အတတ်ကို မပို့ချအပ်၊ ပို့ချသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ် အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၂၈၈
။ ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် များစွာသော ပရိသတ် ဝန်းရံလျက် တရားဟောနေစဉ် ချေဆတ်တော်မူ၏ ‘ဟတ်ချိုးဟု အသံပြု၏’။ “အသျှင်ဘုရား ဘုန်းတော်ကြီးသော မြတ်စွာဘုရားသည် အသက်ရှည်ပါစေသောဝ်၊ လာခြင်းကောင်းတော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် အသက်ရှည်ပါစေသောဝ်”ဟု ရဟန်းတို့သည် ပြင်းပြ ကျယ်လောင်သော အသံကို ပြုကုန်၏။ ထိုအသံဖြင့် တရားစကားသည် ခြားပြတ်၏။ ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် ရဟန်းတို့ကို-“ရဟန်းတို့ ချေဆတ်ရာ၌ အသက်ရှည်ပါစေသောဝ်ဟု ဆိုသော် ထိုဆိုခြင်းကြောင့် အသက်ရှည်မူလည်း ရှည်ရာသလော၊ သေမူလည်း သေရာသလော”ဟု မေးတော်မူ၏။
အသျှင်ဘုရား ဤအသက်ရှည်ခြင်း သေခြင်းသည် မဖြစ်နိုင်ပါဟု (လျှောက်ကြကုန်၏)။
ရဟန်းတို့ ချေဆတ်ရာ၌ “အသက်ရှည်ပါစေသောဝ်”ဟု မဆိုအပ်၊ ဆိုသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ် အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ လူတို့သည် ရဟန်းတို့ ချေဆတ်ရာ၌ “အသျှင်ဘုရားတို့ အသက်ရှည်တော်မူကြပါစေကုန်သောဝ်”ဟု ဆိုကုန်၏။ ရဟန်းတို့သည် မအပ်ဟု တွေးတောမှု ‘သံသယကုက္ကစ္စ’ ရှိသည်ဖြစ်၍ စကားတုံ့ မပြန်ကုန်။ လူတို့သည် “သာကီဝင်မင်းသား ဘုရားအနွယ်တော်ဖြစ်သော ရဟန်းတို့သည် ‘အသျှင်ဘုရား တို့ အသက်ရှည်ပါစေကုန်သောဝ်”ဟုဆိုလျက် အတုံ့အပြန် အဘယ့်ကြောင့် မဆိုကုန်ဘိသနည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ် ပြပြောဆိုကြကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက် ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ လူတို့သည် မင်္ဂလာကို အလိုရှိကုန်၏။ ရဟန်းတို့ (လူတို့က) “အသျှင်ဘုရားတို့ အသက်ရှည်ပါစေကုန်သောဝ်”ဟုဆိုလျှင် “ကြာမြင့်စွာ အသက်ရှည်ပါစေ”ဟု ဆိုခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--֍ ၂၈၉
။ ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် များစွာသော ပရိသတ် ဝန်းရံ၍ တရားဟောလျက် ထိုင်နေ တော်မူ၏၊ တစ်ပါးသော ရဟန်းသည် ကြက်သွန်ဖြူကို စားခဲ့၏၊ “ရဟန်းတို့ကို အနှောင့်အယှက် မဖြစ်ပါ စေလင့်”ဟု ထိုရဟန်းသည် တစ်ခုသော နေရာ၌ ထိုင်၏။ မြတ်စွာဘုရားသည် တစ်ခုသော နေရာ၌ ထိုင်နေသော ထိုရဟန်းကို မြင်တော်မူ၍ “ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းသည် အဘယ့်ကြောင့် တစ်ခုသော နေရာ၌ ထိုင်သနည်း”ဟု (မေးတော်မူ၏)။ အသျှင်ဘုရား ထိုရဟန်းသည် ကြက်သွန်ဖြူကို စားခဲ့ပါ၏၊ “ရဟန်းတို့ကို အနှောင့်အယှက် မဖြစ်ပါစေလင့်”ဟု ထိုရဟန်းသည် တစ်ခုသော နေရာ၌ ထိုင်ပါ၏ဟု လျှောက်ကုန်၏။ရဟန်းတို့ အကြင်အရာဝတ္ထုကို စားခဲ့မိ၍ ဤသို့သော တရားစကားမှ အပဖြစ်ရာ၏၊ ထိုအရာ ဝတ္ထုကို စားသင့်မည်လော ‘တရားပွဲမှ ခွဲထွက်နေရလောက်သော အရာဝတ္ထုမျိုးကို စားရန်သင့်တော်မည် လော’ဟု မေးတော်မူ၏။ အသျှင်ဘုရား မစားသင့်ပါဟု (လျှောက်ကြကုန်၏)။ ရဟန်းတို့ ကြက်သွန် ဖြူကို မစားအပ်၊ စားသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ အသျှင်သာရိပုတြာအား ဝမ်းလေနာ ဖြစ်၏၊ ထိုအခါ အသျှင်မဟာမောဂ္ဂလာန်သည် အသျှင်သာရိပုတြာထံသို့ ချဉ်းကပ်၍ “ငါ့သျှင်သာရိပုတြာ ရှေးအခါ၌ သင်၏ ဝမ်းလေနာသည် အဘယ် အရာဝတ္ထုဖြင့် ချမ်းသာပါသနည်း”ဟု မေး၏။
ထိုအခါ အသျှင်သာရိပုတြာသည် အသျှင်မဟာမောဂ္ဂလာန်ကို “ငါ့သျှင်မောဂ္ဂလာန် ရှေးအခါ၌ ငါ၏ ဝမ်းလေနာသည် ကြက်သွန်ဖြူဖြင့် ချမ်းသာ၏”ဟု ဆို၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
“ရဟန်းတို့ အနာရောဂါဟူသော အကြောင်းကြောင့် ကြက်သွန်ဖြူကို စားရန် ခွင့်ပြု၏”ဟု (မိန့် တော်မူ၏)။
֍ ၂၉၀
။ ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် အရံအတွင်း ထိုထို နေရာ၌ ကျင်ငယ်ကို စွန့်ကုန်၏၊ အရံသည် ပျက်စီး၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ တစ်ခုသော နေရာ၌ ကျင်ငယ်ကို စွန့်ခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။အရံသည် မကောင်းသော အနံ့ရှိ၏။ပ။ ရဟန်းတို့ ကျင်ငယ်အိုးကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ဆင်းရဲစွာ ထိုင်ကုန်လျက် ကျင်ငယ်ကို စွန့်ရကုန်၏။ပ။ ရဟန်းတို့ ကျင်ငယ်စွန့်ရန် ခြေနင်းခုံကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ကျင်ငယ်စွန့်ရန် ခြေနင်းခုံတို့သည် ထင်ရှားပေါ်လွင်ကုန်၏၊ ရဟန်းတို့သည် ကျင်ငယ်ကို စွန့်ရန် ရှက်နိုးကုန်၏။ပ။ ရဟန်းတို့ အုတ်အကာ၊ ကျောက်အကာ၊ သစ်သားအကာဟူသော အကာသုံးမျိုးတို့ကို ကာရံခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ကျင်ငယ်အိုးတို့သည် အပိတ်အဖုံးမရှိ၍ အနံ့မကောင်းကုန်။ပ။ ရဟန်းတို့ အပိတ်အဖုံးကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၂၉၁
။ ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် အရံတွင်း ထိုထို နေရာ၌ ကျင်ကြီးကို စွန့်ကုန်၏၊ အရံသည် ပျက်စီး၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ တစ်ခုသော နေရာ၌ ကျင်ကြီးကို စွန့်ခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ အရံသည် မကောင်းသော အနံ့ရှိ၏။ပ။ ရဟန်းတို့ကျင်ကြီးတွင်းကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ ကျင်ကြီးတွင်းနှုတ်ခမ်းသည် ပြိုကျ၏။ပ။ ရဟန်းတို့ အုတ်စီခြင်း၊ ကျောက်စီခြင်း၊ သစ်သားစီခြင်းဟူသော စီခြင်းသုံးမျိုးတို့ကို စီစိမ့်သောငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့် တော်မူ၏)။ ကျင်ကြီးတွင်းသည် မြေနိမ့်သဖြင့် ရေသည် လွှမ်းမိုးခံရ၏။ပ။ ရဟန်းတို့ မြေမြင့်အောင် လုပ်ခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ မြေသည် ပြိုကျ၏။ပ။ ရဟန်းတို့ အုတ်စီခြင်း၊ ကျောက်စီခြင်း၊ သစ်သားစီခြင်းဟူသော စီခြင်းသုံးမျိုးတို့ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ တက်သော ရဟန်းတို့သည် ပင်ပန်းကုန်၏။ပ။ ရဟန်းတို့ အုတ်လှေကား၊ ကျောက်လှေကား၊ သစ်သားလှေကားဟူသော လှေကား သုံးမျိုးတို့ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ --တက်သော ရဟန်းတို့သည် လိမ့်ကျကုန်၏။ပ။ ရဟန်းတို့ ဆွဲကိုင်စရာ လက်တန်းကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ အစွန်၌ ထိုင်လျက် ကျင်ကြီးစွန့်သူတို့သည် လိမ့်ကျကုန်၏။ပ။ ရဟန်းတို့ ခင်း၍ အလယ်၌ အပေါက်ဖောက်၍ ကျင်ကြီးစွန့်ခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ ဆင်းရဲစွာ ထိုင်ကုန်လျက် ကျင်ကြီး စွန့်ရကုန်၏။ပ။ ရဟန်းတို့ ကျင်ကြီးစွန့်ရန် ခြေနင်းခုံကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ ပြင်ပ၌ ကျင်ငယ်ကို စွန့်ကုန်၏။ပ။ ရဟန်းတို့ ကျင်ငယ်မြောင်းကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ကနုတံ မရှိ။ပ။ ရဟန်းတို့ ကနုတံကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ ကနုတံပုံး မရှိ။ပ။ ရဟန်းတို့ ကနုတံပုံးကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ကျင်ကြီးတွင်းသည် အပိတ်အဖုံးမရှိသည်ဖြစ်၍ အနံ့မကောင်း။ပ။ ရဟန်းတို့ အပိတ်အဖုံးကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
လွင်တီးခေါင်၌ ကျင်ကြီးကို စွန့်သော ရဟန်းတို့သည် အအေးကြောင့်လည်းကောင်း၊ အပူကြောင့်လည်းကောင်း ပင်ပန်းကုန်၏။ပ။ ရဟန်းတို့ ဝစ္စကုဋီ ‘ကျင်ကြီးအိမ်'ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ဝစ္စကုဋီ၌ တံခါးရွက်သည် မရှိ။ပ။
ရဟန်းတို့ တံခါးရွက်ကိုလည်းကောင်း၊ တံခါးပေါင်ကိုလည်းကောင်း၊ ဆုံငယ်ကိုလည်းကောင်း၊ အထက်ကွင်းကိုလည်းကောင်း၊ မင်းတုပ်လျှိုတိုင်ကိုလည်းကောင်း၊ မျောက်လက်ကိုလည်းကောင်း၊ မင်းတုပ် ငယ်ကိုလည်းကောင်း၊ မင်းတုပ်ကြီးကိုလည်းကောင်း၊ သံကောက်ပေါက်ကိုလည်းကောင်း၊ ဆွဲပေါက်ကိုလည်းကောင်း၊ ဆွဲကြိုးကိုလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ဝစ္စကုဋီ၌ မြက်မှုန့်သည် ကျ၏။ပ။ ရဟန်းတို့ ခါ၍ အတွင်းအပ လိမ်းကျံ ခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏၊ ဖြူသော အဆင်းကိုလည်းကောင်း၊ မည်းသောအဆင်းကိုလည်းကောင်း၊ ဂွေ့နီဖြင့် ခြယ်လှယ်ခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ ခြူးပန်းခြယ်လှယ်ခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ နွယ်ပန်းခြယ်လှယ်ခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ မကရ်းသွားဖော်ခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ သက်တင်ရေးကိုလည်းကောင်း၊ သင်္ကန်းတန်းဝါးကိုလည်းကောင်း၊ သင်္ကန်းလှန်းကြိုးကိုလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၂၉၂
။ ထိုအခါ အိုမင်းမစွမ်းသော ရဟန်းတစ်ပါးသည် ကျင်ကြီးစွန့်ပြီးနောက် ထလတ်သော် လိမ့်ကျ၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ လက်ဆွဲတန်းကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ဝစ္စကုဋီသည် အကာအရံ မရှိ။ပ။ ရဟန်းတို့ အုတ်အကာ၊ ကျောက်အကာ၊ သစ်သားအကာဟူသော အကာသုံးမျိုးတို့ကို ကာရံခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ တံခါးမုခ် မရှိ။ပ။ ရဟန်းတို့ တံခါးမုခ်ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ တံခါးမုခ်၏ တံခါးရွက်သည် မရှိ။ပ။ ရဟန်းတို့ တံခါးရွက်ကိုလည်းကောင်း၊ တံခါးပေါင်ကိုလည်းကောင်း၊ ဆုံငယ်ကိုလည်းကောင်း၊ အထက်ကွင်းကိုလည်းကောင်း၊ မင်းတုပ်လျှိုတိုင်ကိုလည်းကောင်း၊ သံကွင်းမျောက်လက်ကိုလည်းကောင်း၊ မင်းတုပ် ‘ကျည်ငယ်'ကိုလည်းကောင်း၊ မင်းတုပ်ကြီး ‘ကျည်မ'ကိုလည်းကောင်း၊ သံကောက်ပေါက်ကိုလည်းကောင်း၊ ဆွဲငင်စရာအပေါက်ကိုလည်းကောင်း၊ ဆွဲငင်စရာကြိုးကိုလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ တံခါးမုခ်၌ မြက်မှုန့်သည် ကျ၏။ပ။ ရဟန်းတို့ ခါ၍ အတွင်းအပ လိမ်းကျံခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏၊ ဖြူသော အဆင်းကိုလည်းကောင်း၊ မည်းသောအဆင်းကိုလည်းကောင်း၊ ဂွေ့နီဖြင့် ခြယ်လှယ်ခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ ခြူးပန်းခြယ်လှယ်ခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ နွယ်ပန်းခြယ်လှယ်ခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ မကရ်းသွားဖော်ခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ သက်တင် ရေးကိုလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--ပရိဝုဏ်သည် ဗွက်ပေါက်၏။ပ။ ရဟန်းတို့ ကျောက်စရစ်ကို ဖြန့်လောင်းရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့် တော်မူ၏)။ မလုံလောက်ကုန်။ပ။ ရဟန်းတို့ ကျောက်ပြားကို ခင်းခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ရေဝပ်၏။ပ။ ရဟန်းတို့ ရေထုတ်ပြွန်ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ သန့်သက်ရေအိုး မရှိ။ပ။ ရဟန်းတို့ သန့်သက်ရေအိုးကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ သန့်သက်ရေခွက် မရှိ။ပ။ ရဟန်းတို့ သန့်သက်ရေ ခွက်ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ဆင်းရဲစွာ ထိုင်လျက် သန့်သက်ရေ ဆေးကုန်၏။ပ။ ရဟန်းတို့ သန့်သက်ရေဆေးရန် ခြေနင်းခုံကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ သန့်သက်ရေဆေးရန် ခြေနင်းခုံတို့သည် ထင်ရှားပေါ်လွင်ကုန်၏။ ရဟန်းတို့သည် သန့်သက်ရေဆေးရန် ရှက်နိုးကုန်၏။ပ။ ရဟန်းတို့ အုတ်အကာ၊ ကျောက်အကာ၊ သစ်သား အကာဟူသော အကာသုံးမျိုးတို့ကို ကာရံခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ သန့်သက်ရေအိုးသည် အပိတ်မရှိ၊ မြက်မှုန့်တို့ဖြင့်လည်းကောင်း၊ မြေမှုန့်တို့ဖြင့်လည်းကောင်း ပြွမ်း၏။ပ။ ရဟန်းတို့ အပိတ် အဖုံးကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၂၉၃
။ ထိုအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် ဤသို့သဘောရှိသော အကျင့်ဆိုးတို့ကို ပြုကျင့်ကြကုန်၏။ ပန်းပင်ငယ်ကို စိုက်ကုန်၏၊ စိုက်စေကုန်၏။ ရေသွန်းလောင်းကုန်၏၊ ရေသွန်းလောင်းစေကုန်၏။ ဆွတ်ခူးကုန်၏၊ ဆွတ်ခူးစေကုန်၏။ သီကုံးကုန်၏၊ သီကုံးစေကုန်၏။ ပွင့်ညှာတစ်ဖက်ဆိုင် ပန်းကုံးကို ပြုကုန်၏၊ ပြုစေကုန်၏။ ပွင့်ညှာ နှစ်ဖက်ဆိုင် ပန်းကုံးကို ပြုကုန်၏၊ ပြုစေကုန်၏။ ပန်းတံကို ပြုကုန်၏၊ ပြုစေကုန်၏။ ပန်းလက်ကောက်ကို ပြုကုန်၏၊ ပြုစေကုန်၏။ ဦးဆောက်ပန်းကို ပြုကုန်၏၊ ပြုစေကုန်၏။ နားသွယ်ပန်းကို ပြုကုန်၏၊ ပြုစေကုန်၏။ ရင်လွှမ်းပန်းကို ပြုကုန်၏၊ ပြုစေကုန်၏။ထိုရဟန်းတို့သည် အမျိုးမိန်းမ အမျိုးသမီးကြီး အမျိုးသမီးငယ် အမျိုးချွေးမ အမျိုးကျွန်မတို့၏ အကျိုးငှါ ပွင့်ညှာတစ်ဖက်ဆိုင် ပန်းကုံးကို ဆောင်ကုန်၏၊ ဆောင်စေကုန်၏။ ပွင့်ညှာနှစ်ဖက်ဆိုင် ပန်းကုံး ကို ဆောင်ကုန်၏၊ ဆောင်စေကုန်၏။ ပန်းတံကို ဆောင်ကုန်၏၊ ဆောင်စေကုန်၏။ ပန်းလက်ကောက်ကို ဆောင်ကုန်၏၊ ဆောင်စေကုန်၏။ ဦးဆောက်ပန်းကို ဆောင်ကုန်၏၊ ဆောင်စေကုန်၏။ နားသွယ်ပန်းကို ဆောင်ကုန်၏၊ ဆောင်စေကုန်၏။ ရင်လွှမ်းပန်းကို ဆောင်ကုန်၏၊ ဆောင်စေကုန်၏။
ထိုရဟန်းတို့သည် အမျိုးမိန်းမ အမျိုးသမီးကြီး အမျိုးသမီးငယ် အမျိုးချွေးမ အမျိုးကျွန်မတို့နှင့် အတူ တစ်ခုတည်းသော ခွက်၌လည်း စားကုန်၏၊ သောက်ရေခွက် တစ်ခုတည်း၌လည်းသောက်ကုန်၏။ တစ်နေရာတည်း၌လည်း ထိုင်ကုန်၏၊ တစ်ညောင်စောင်းတည်း၌လည်း အိပ်ကုန်၏၊ တစ်ခင်းတည်းလည်း အိပ်ကုန်၏၊ တစ်ခြုံတည်းလည်း အိပ်ကုန်၏၊ တစ်ခင်းတစ်ခြုံတည်း၌လည်း အိပ်ကုန်၏၊ အခါမဲ့၌လည်း စားကုန်၏၊ သေကိုလည်းသောက်ကုန်၏၊ ပန်း နံ့သာ နံ့သာပျောင်းကိုလည်း ဆောင်ကုန်၏၊ ကလည်း ကကုန်၏၊ သီဆိုလည်း သီဆိုကုန်၏၊ တီးမှုတ်လည်း တီးမှုတ်ကုန်၏၊ မြူးထူးစံပယ်လည်း မြူးထူးစံပယ်ကုန်၏၊ ကချေသည်မ၏ အလိုက်လည်း ကကုန်၏၊ ကချေသည်မ၏ အလိုက်လည်း သီဆိုကုန်၏၊ ကချေသည်မ၏ အလိုက်လည်း တီးမှုတ်ကုန်၏၊ ကချေသည်မ၏ အလိုက်လည်း စံပယ်ကုန်၏၊
အဆိုသည်မ၏ အလိုက်လည်း ကကုန်၏၊ အဆိုသည်မ၏ အလိုက်လည်း သီဆိုကုန်၏၊ အဆိုသည် မ၏ အလိုက်လည်း တီးမှုတ်ကုန်၏၊ အဆိုသည်မ၏ အလိုက်လည်း စံပယ်ကုန်၏၊ ဆိုင်းသမ၏ အလိုက်လည်း ကကုန်၏၊ ဆိုင်းသမ၏ အလိုက်လည်း သီဆိုကုန်၏၊ ဆိုင်းသမ၏ အလိုက်လည်း တီးမှုတ်ကုန်၏၊ ဆိုင်းသမ၏ အလိုက်လည်း စံပယ်ကုန်၏၊ စံပယ်သော မိန်းမ၏ အလိုက်လည်း ကကုန်၏၊ စံပယ်သော မိန်းမ၏ အလိုက်လည်း သီဆိုကုန်၏၊ စံပယ်သော မိန်းမ၏ အလိုက်လည်း တီးမှုတ်ကုန်၏၊ စံပယ်သော မိန်းမ၏ အလိုက်လည်း စံပယ်ကုန်၏။
--ရှစ်ကွက်ကျားကိုလည်း ကစားကုန်၏၊ ဆယ်ကွက်ကျားကိုလည်း ကစားကုန်၏၊ ကောင်းကင်ကျား ကိုလည်း ကစားကုန်၏၊ ဖိုးလမင်းကျားကိုလည်း ကစားကုန်၏၊ ဇယ်တောက်ခြင်းဖြင့်လည်း ကစားကုန်၏၊ အန်စာဖြင့်လည်း ကစားကုန်၏၊ ကျည်းသားရိုက်ခြင်းဖြင့်လည်း ကစားကုန်၏၊ စုတ်ခတ်ရေးခြင်းဖြင့်လည်း ကစားကုန်၏၊ ဂေါ်လီကစားခြင်းဖြင့်လည်း ကစားကုန်၏၊ ပီပီမှုတ်ခြင်းဖြင့်လည်း ကစားကုန်၏၊ ထွန်ငယ်ဖြင့်လည်း ကစားကုန်၏၊ ကျွမ်းထိုးခြင်းဖြင့်လည်း ကစားကုန်၏၊ စကြာဖြင့်လည်း ကစားကုန်၏၊ ခြင်ခွက်ငယ်ဖြင့်လည်း ကစားကုန်၏၊ ရထားငယ်ဖြင့်လည်း ကစားကုန်၏၊ လေးငယ်ဖြင့်လည်း ကစားကုန်၏၊ အက္ခရာဝှက်ခြင်းဖြင့်လည်း ကစားကုန်၏၊ စိတ်အကြံဖော်ခြင်းဖြင့်လည်း ကစားကုန်၏၊ ကျိုးယောင် ကန်းယောင်ပြု ၍လည်း ကစားကုန်၏၊ ဆင်ကြန်အတတ်ကိုလည်း သင်ကုန်၏၊ မြင်းကြန်အတတ်ကိုလည်း သင်ကုန်၏၊ ရထားအတတ်ကိုလည်း သင်ကုန်၏၊ လေးအတတ်ကိုလည်း သင်ကုန်၏၊ သန်လျက်အတတ် ကိုလည်း သင်ကုန်၏၊ ဆင်၏ရှေးမှလည်း ပြေးကုန်၏၊ မြင်း၏ရှေးမှလည်း ပြေးကုန်၏၊ ရထား၏ရှေးမှလည်း ပြေးလွှားလမ်းသလားကုန်၏၊ လေလည်း ချွန်ကုန်၏၊ လက်ပန်းပေါက်လည်း ခတ်ကုန်၏၊ လက် ပန်းလည်း လုံးကုန်၏၊ လက်ဝှေ့လည်း သတ်ကုန်၏။
ကပွဲအလယ်၌လည်း ဒုကုဋ်ကို ဖြန့်ခင်း၍ ကခြေသည်မကို “နှမ ဤနေရာ၌ ကလော့”ဟု ဆိုကုန်၏၊ ကောင်းစွ ကောင်းစွ ငါ့နှမဟု ကောင်းချီးလည်း ပေးကုန်၏၊ ‘နဖူးတင်ထား လက်ချောင်းများကိုလည်း ပေးကုန်၏’။ အမျိုးမျိုးသော အကျင့်ဆိုးတို့ကိုလည်း ပြုကျင့်ကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်း ကို လျှောက်ကြကုန်၏။ပ။
ရဟန်းတို့ အမျိုးမျိုးသော အကျင့်ဆိုးကို မကျင့်အပ်၊ ကျင့်သော ရဟန်းကို တရားအားလျော်စွာ ပြုလုပ် (ကျင့်ဆောင်) စေရမည်ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ အသျှင်ဥရုဝေလကဿပသည် ရဟန်းပြုသော် သံဃာအား များစွာသော သံကြေးဘဏ္ဍာသည်လည်းကောင်း သစ်သားဘဏ္ဍာသည်လည်းကောင်း မြေဘဏ္ဍာသည်လည်းကောင်း ဖြစ်လာ၏၊ ထို အခါ ထိုရဟန်းတို့အား-
“မြတ်စွာဘုရားသည် သံကြေးဘဏ္ဍာကို ခွင့်ပြုသလော၊ ခွင့်မပြုသလော၊ သစ်သားဘဏ္ဍာကို ခွင့်ပြုသလော၊ ခွင့်မပြုသလော၊ မြေဘဏ္ဍာကို ခွင့်ပြုသလော၊ ခွင့်မပြုသလော”ဟု အကြံဖြစ်၏။ မြတ်စွာ ဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် ဤအကြောင်းအရာကြောင့် တရားစကားကို ဟောတော်မူ၍ ရဟန်းတို့ကို-
“ရဟန်းတို့ လက်နက်ကို ချန်ထား၍ သံကြေးဘဏ္ဍာအလုံးစုံကိုလည်းကောင်း၊ အခြေရှည်သော ညောင်စောင်း၊ အခြေ၌ သားရဲရုပ်တပ်သော ပလ္လင်၊ သစ်သားသပိတ်၊ သစ်သားခြေနင်းကို ချန်ထား၍ သစ်ဘဏ္ဍာအလုံးစုံကိုလည်းကောင်း၊ ကြာချပ်သဏ္ဌာန် ဆူးထနေသော ခြေပွတ်ကိုလည်းကောင်း၊ မြေကုဋိကိုလည်းကောင်း၊ ချန်ထား၍ မြေဘဏ္ဍာအလုံးစုံကိုလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ခုဒ္ဒကဝတ္ထုက္ခန္ဓက ပြီး၏။
--ထိုခုဒ္ဒကဝတ္ထုက္ခန္ဓက၏ အကျဉ်းချုပ်
သစ်ပင်၌လည်းကောင်း၊ တိုင်၌လည်းကောင်း၊ နံရံ၌လည်းကောင်း၊ ကျားကွက်ဖော် ထားသော ပျဉ်ပြား၌လည်းကောင်း ပွတ်တိုက်ကုန်၏၊ သစ်သားလက် ကျောက်မှုန့်ဖြင့်လည်းကောင်း၊ ကိုယ်အချင်းချင်းလည်းကောင်း ပွတ်တိုက်ကုန်၏၊ မကရ်းသွားချေးပွတ်လည်းကောင်း၊ ဝဲနာလည်းကောင်း၊ အိုသောရဟန်းလည်းကောင်း၊ လက်ဖနောင့်ဖြင့် ကြေးပွတ်ခြင်းလည်းကောင်း။
နားသန်သီးကိုလည်းကောင်း၊ စလွယ်ကိုလည်းကောင်း၊ ခါးစည်းကြိုးကိုလည်းကောင်း၊ လက်ကောက်ကိုလည်းကောင်း၊ ခြေကျင်းကိုလည်းကောင်း၊ လက်ကြပ်လက်စွပ် ကိုလည်းကောင်း မဆောင်ရာ။
ဆံရှည်ထားခြင်းလည်းကောင်း၊ ဝက်မှင်ဘီးလည်းကောင်း၊ ဘီးလည်းကောင်း၊ လက် ဘီးလည်းကောင်း၊ ဖယောင်းနှင့်ရောသော ဆီလည်းကောင်း၊ ရေနှင့်ရောသော ဆီလည်းကောင်း၊ ကြေးမုံရေခွက်၌ မျက်နှာရိပ်ကို ကြည့်ခြင်း အနာကို ကြည့်ခြင်းလည်းကောင်း၊ လိမ်းကျံခြင်း ဆုပ်နယ်ခြင်း နံ့သာမှုန့်ချယ်ခြင်းလည်းကောင်း။
မှန်ကူ အပြောက်အစက်ထိုးခြင်းလည်းကောင်း၊ လက်သည်းခြေသည်းဆိုးခြင်းလည်းကောင်း၊ နှုတ်ခမ်းနီပါးနီဆိုးခြင်းလည်းကောင်း၊ ထိုနှစ်မျိုးကို အနီဆိုးခြင်းလည်းကောင်း၊ မျက်စိနာလည်းကောင်း၊ တောင်ထိပ်ပွဲလည်းကောင်း၊ အသံရှည်ရွတ်ခြင်းလည်းကောင်း၊ သားမွေးဝတ်လုံလည်းကောင်း။
သရက်သီး အခြမ်းအစိတ်လည်းကောင်း၊ မခြမ်းမစိတ်ရသေးသော အလုံးစုံ သရက်သီးလည်းကောင်း၊ မြွေခဲသော ရဟန်းလည်းကောင်း၊ အင်္ဂါဇာတ်ကို ဖြတ်သော ရဟန်းလည်းကောင်း၊ စန္ဒကူးသားသပိတ်လည်းကောင်း၊ သပိတ်အမျိုးမျိုးတို့လည်းကောင်း၊ သပိတ်အရင်း ‘အောက်ဖက်’ ပွန်းခြင်းလည်းကောင်း၊ ရွှေသပိတ်ခြေလည်းကောင်း၊ သပိတ်နှီးလည်းကောင်း၊ လှုပ်ရှားသော သပိတ်နှီးလည်းကောင်း။
ဆန်းကြယ်သော သပိတ်နှီးလည်းကောင်း၊ သိုးသောသပိတ်တို့လည်းကောင်း၊ အနံ့ မကောင်းသော သပိတ်လည်းကောင်း၊ သပိတ်ကို နေလှန်းခြင်းလည်းကောင်း၊ ကွဲသော သပိတ်တို့လည်းကောင်း၊ နံရံတွင်းအကျည်၌ ထားခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ နံရံပအကျည်၌ ထားခြင်းလည်းကောင်း၊ မြက်အခင်းလည်းကောင်း၊ ဖျင်ပိုင်းလည်းကောင်း၊ သပိတ်ဖင်လည်းကောင်း ဖျဉ်းအိုးလည်းကောင်း။
သပိတ်အိတ်လည်းကောင်း၊ လွယ်ကြိုးလည်းကောင်း၊ ချုပ်ချည်လည်းကောင်း၊ ငုတ်လည်းကောင်း၊ ညောင်စောင်း အင်းပျဉ် ရင်ခွင် ထီး၌ထားခြင်းလည်းကောင်း၊ တံခါး တွန်းခြင်းလည်းကောင်း။
ဘူးတောင်းပဲ့လည်းကောင်း၊ အိုးပဲ့လည်းကောင်း၊ ဦးခေါင်းခွံလည်းကောင်း၊ စားဖတ်လည်းကောင်း၊ လက်ဆေးခံလည်းကောင်း၊ ဆုတ်ဖြတ်ခြင်းလည်းကောင်း၊ အရိုးတပ်သော ဓားငယ်လည်းကောင်း၊ ရွှေဓားငယ်ရိုးလည်းကောင်း၊ ကြက်တောင်ဖြင့် ချုပ်ခြင်းလည်းကောင်း၊ အပ်ဗူးလည်းကောင်း။
တဆေးလည်းကောင်း၊ နနွင်းရောသော ဆန်မှုန့်လည်းကောင်း၊ ကျောက်မှုန့်လည်းကောင်း၊ ပျားဖယောင်းလည်းကောင်း၊ ကျောက်မှုန့်အိတ်လည်းကောင်း၊ အနားမညီခြင်းလည်းကောင်း၊ ကားပေါင်လည်းကောင်း၊ မညီသောနေရာလည်းကောင်း၊ မြေလည်းကောင်း၊ ဆွေးခြင်းလည်းကောင်း၊ မမှီခြင်းလည်းကောင်း။
--တိုင်းတာခြင်းလည်းကောင်း၊ တမျဉ်းပစ်ခြင်းလည်းကောင်း၊ မဆေးသောခြေ စိုသော ခြေလည်းကောင်း၊ ဖိနပ်လည်းကောင်း၊ လက်ချောင်းလည်းကောင်း၊ လက်ခုလက်ခံလည်းကောင်း၊ အိတ်လည်းကောင်း၊ လွယ်အိတ်ကြိုးလည်းကောင်း။
လွင်တီးခေါင်လည်းကောင်း၊ နိမ့်သောမြေလည်းကောင်း၊ ဖို့မြေလည်းကောင်း၊ ပင်ပန်းခြင်းလည်းကောင်း၊ မြက်မှုန့်ကျခြင်းလည်းကောင်း၊ အတွင်းအပြင် လိမ်းကျံခြင်းလည်းကောင်း။
ဖြူသော အဆင်းလည်းကောင်း၊ မည်းသော အဆင်းလည်းကောင်း၊ ဂွေ့နီခြယ်ခြင်းလည်းကောင်း၊ ခြူးပန်းခြယ်ခြင်းလည်းကောင်း၊ နွယ်ပန်းခြယ်ခြင်းလည်းကောင်း၊ မကရ်းသွားဖော်ခြင်းလည်းကောင်း၊ သက်တင်ရေးခြင်းလည်းကောင်း။
သင်္ကန်းတန်းဝါးကိုလည်းကောင်း၊ သင်္ကန်းတန်း ကြိုးကြိမ်ကိုလည်းကောင်း၊ မြတ်စွာ ဘုရား ခွင့်ပြု၊ စွန့် ၍ ဖယ်သွားခြင်းလည်းကောင်း၊ ကားပေါင်ပျက်စီးခြင်းလည်းကောင်း။
ဖြေခြင်းလည်းကောင်း၊ နံရံလည်းကောင်း၊ သပိတ်ဖြင့် ယူထားခြင်းလည်းကောင်း၊ ဆေးအိတ်လည်းကောင်း၊ ချုပ်ချည်လည်းကောင်း၊ ဖိနပ်တို့ကိုချည်ခြင်းလည်းကောင်း။
လမ်းခရီး၌မအပ်သော ရေလည်းကောင်း၊ ရေစစ်ပုဝါလည်းကောင်း၊ ဓမကရိုဏ်လည်းကောင်း၊ ရဟန်းနှစ်ပါးတို့လည်းကောင်း၊ မြတ်စွာဘုရားသည် ဝေသာလီပြည်သို့ ကြွတော်မူခြင်းလည်းကောင်း။
ရေနှစ် ရေစစ်လည်းကောင်း၊ ထိုဝေသာလီပြည်၌ ရေစစ်ကို ခွင့်ပြုတော်မူခြင်းလည်းကောင်း၊ မှက် ခြင်လည်းကောင်း၊ မွန်မြတ်သော ဘောဇဉ်လည်းကောင်း၊ အနာများသော ရဟန်းလည်းကောင်း၊ ဇီဝကလည်းကောင်း။
စင်္ကြံဇရုံးအိမ်လည်းကောင်း၊ မညီသော နေရာလည်းကောင်း၊ နိမ့်သော မြေလည်းကောင်း၊ စီခင်းခြင်း သုံးမျိုးလည်းကောင်း၊ ပင်ပန်းခြင်းလည်းကောင်း၊ လှေကားလက် တန်းလည်းကောင်း။ လွင်တီးခေါင်လည်းကောင်း၊ မြက်မှုန့်လည်းကောင်း၊ အတွင်းအပ လိမ်းကျံခြင်းလည်းကောင်း၊ ဖြူသောအဆင်းလည်းကောင်း၊ မည်းသောအဆင်းလည်းကောင်း၊ ဂွေ့နီခြယ်ခြင်းလည်းကောင်း။
ခြူးပန်းခြယ်ခြင်းလည်းကောင်း၊ နွယ်ပန်းခြယ်ခြင်းလည်းကောင်း၊ မကရ်းသွားဖော် ခြင်းလည်းကောင်း၊ သက်တင်ရေးလည်းကောင်း၊ သင်္ကန်းတန်းဝါးလည်းကောင်း၊ သင်္ကန်းတန်းကြိုးကြိမ်လည်းကောင်း၊ မြင့်သော မြေလည်းကောင်း၊ ဖို့မြေလည်းကောင်း ပြုရာ၏။
လှေကားလက်တန်းလည်းကောင်း၊ တံခါးရွက်လည်းကောင်း၊ တံခါးပေါင်ဆုံငယ် အထက်ကွင်းလည်းကောင်း၊ မင်းတုပ်လျှိုတိုင်လည်းကောင်း၊ မျောက်လက်လည်းကောင်း။
မင်းတုပ်ငယ်လည်းကောင်း၊ မင်းတုပ်ကြီးလည်းကောင်း၊ သံကောက်ပေါက်လည်းကောင်း၊ ဆွဲပေါက်လည်းကောင်း၊ ဆွဲကြိုးလည်းကောင်း၊ နိမ့်သောနေရာလည်းကောင်း၊ မီးခိုးပေါက်လည်းကောင်း၊ အလယ်၌ မီးဖိုခြင်းလည်းကောင်း၊ မျက်နှာလိမ်းမြေညက်လည်းကောင်း။
မကောင်းသောအနံ့လည်းကောင်း၊ မီးလောင်ခြင်းလည်းကောင်း၊ ရေစစ်ခြင်းလည်းကောင်း၊ ရေခွက်လည်းကောင်း၊ အမိုးလည်းကောင်း၊ ဗွက်ပေါက်ခြင်းလည်းကောင်း၊ ရေဆေးခြင်းလည်းကောင်း ရေထုတ်ပြွန်ကို တပ်ဆင်ရာ၏။
ခုံငယ်လည်းကောင်း၊ တံခါးမုခ်လည်းကောင်း၊ ပါကာရာဒိကမ္မ န္တအနုညာတသတ္တကလည်းကောင်း၊ ကျောက်စရစ်လည်းကောင်း၊ ကျောက်ပြားလည်းကောင်း၊ ရေထုတ်ပြွန်လည်းကောင်း၊ အဝတ်မဆည်းသော ရဟန်းလည်းကောင်း၊ မြေလည်းကောင်း၊ မိုးရွာ ခြင်းလည်းကောင်း၊ ထိုရေချိုးရာ၌ ဖုံးလွှမ်းခြင်းသုံးမျိုးလည်းကောင်း။
--ရေတွင်းလည်းကောင်း၊ ပြိုကျခြင်းလည်းကောင်း၊ နိမ့်သောမြေလည်းကောင်း၊ နွယ် ကိုလည်းကောင်း၊ ခါးပန်းကြိုးကိုလည်းကောင်း၊ မောင်းလက်လည်းကောင်း စက်သီးလည်းကောင်း၊ ရေစုပ်စက်လည်းကောင်၊ အိုးများစွာ ကွဲခြင်းလည်းကောင်း။
သံရေပုံး သစ်သားရေပုံး သားရေနွယ်ရေပုံးလည်းကောင်း၊ ရေတွင်းဇရပ်လည်းကောင်း၊ မြက်မှုန့်ကျ ခြင်းလည်းကောင်း၊ အပိတ်အဖုံးလည်းကောင်း၊ ရေချိုးကန်လည်းကောင်း၊ ပျဉ်အခင်းလည်းကောင်း၊ တံတိုင်းလည်းကောင်း၊ ဗွက်ပေါက်ခြင်းလည်းကောင်း၊ ရေထုတ်ပြွန်လည်းကောင်း။
အအေးနှိပ်စက်ခြင်းလည်းကောင်း၊ ရေကန်လည်းကောင်း၊ ရေဟောင်းခြင်းလည်းကောင်း၊ စကြောခြင်ပိတ်တပ်သော ဇရုံးအိမ်လည်းကောင်း၊ လေးလလည်းကောင်း၊ အိပ် ခြင်းလည်းကောင်း၊ မရက်သော သိုးမွေးအခင်းလည်းကောင်း၊ အဓိဋ္ဌာန်မတင်ခြင်းလည်းကောင်း။
အုတ်လည်းကောင်း၊ လှံတံသပိတ်ခြေလည်းကောင်း၊ တစ်ခွက်တည်းစားခြင်းလည်းကောင်း၊ တစ်ညောင်စောင်းတည်း အိပ်ခြင်းလည်းကောင်း၊ ဝဍ္ဎလိစ္ဆဝီမင်းသားလည်းကောင်း၊ ဗောဓိမင်းသားလည်းကောင်း၊ နင်းခြင်းလည်းကောင်း၊ ရေချိုးအိုးလည်းကောင်း၊ ခြေပွတ်လည်းကောင်း၊ တံမြက်စည်းလည်းကောင်း။
ကျောက်စရစ်အိုးခြမ်းလည်းကောင်း၊ ပင်လယ်ရေမြှုပ်လည်းကောင်း၊ ခြေပွတ်လည်းကောင်း၊ လေးထောင့်ယပ်လည်းကောင်း၊ ထန်းရွက်ယပ်လည်းကောင်း၊ ခြင်နှင်ယပ်လည်းကောင်း၊ စာမရီသားမြီးယပ်လည်းကောင်း။
ထီးလည်းကောင်း၊ ထီးကိုကြဉ်ခြင်းလည်းကောင်း၊ အရံလည်းကောင်း၊ ဆိုင်းနှင့်တကွ သမုတ်ခြင်းသုံးမျိုးလည်းကောင်း၊ စမြုံ့ပြန်သော ရဟန်းလည်းကောင်း၊ ဆွမ်းလုံးကျဲ ခြင်းလည်းကောင်း၊ လက်သည်းရှည်ခြင်းလည်းကောင်း၊ ဖြတ်ခြင်းလည်းကောင်း၊ လက် ချောင်းနာခြင်းလည်းကောင်း။
သွေးထွက်ခြင်းလည်းကောင်း၊ အသားနှင့်အညီဖြတ်ခြင်းလည်းကောင်း၊ နှစ်ဆယ်သော လက်သည်း,ခြေသည်းပြုပြင်ခြင်းလည်းကောင်း၊ ဆံရှည်ခြင်းလည်းကောင်း၊ သင်တုန်း ကျောက်လည်းကောင်း၊ သင်တုန်းအိမ်လည်းကောင်း၊ လက်ခုလက်ခံ၂လည်းကောင်း၊ သင်တုန်းအဆောက်အဦလည်းကောင်း။
မုတ်ဆိတ်ရိတ်ခြင်းလည်းကောင်း၊ မုတ်ဆိတ်ရှည်ထားခြင်းလည်းကောင်း၊ ဆိတ်မုတ် ဆိတ်ထားခြင်းလည်းကောင်း၊ လေးထောင့်မုတ်ဆိတ်ထားခြင်းလည်းကောင်း၊ ရင်မွေး ရိတ်ခြင်းလည်းကောင်း၊ ရင်မွေးနှစ်ခုခွဲထားခြင်းလည်းကောင်း၊ ကျင်စွယ်ထားခြင်းလည်းကောင်း၊ ကျဉ်းမြောင်းရာ၌ အမွေးရိတ်ခြင်းလည်းကောင်း။
အနာကြောင့် ခွင့်ပြုခြင်းလည်းကောင်း၊ ကပ်ကျေးလည်းကောင်း၊ အနာလည်းကောင်း၊ နှာခေါင်းမွေးရှည်လည်းကောင်း၊ ကျောက်စရစ်ဖြင့် နုတ်ခြင်းလည်းကောင်း၊ ဆံဖြူလည်းကောင်း၊ နားဖာချေးပိတ်ခြင်းလည်းကောင်း၊ နားကော်အမျိုးမျိုးလည်းကောင်း၊ ကြေးသံအဆောက်အဦလည်းကောင်း၊ အဉ္စနိစတုက္ကလည်းကောင်း။
ဒုကုဋ်ဖွဲ့ခြင်းလည်းကောင်း၊ အာယောဂပတ်ဖွဲ့ခြင်းလည်းကောင်း၊ ချပ်လည်းကောင်း ဝါးတံ ရက်ကန်းဘဏ္ဍာအမျိုးမျိုးလည်းကောင်း၊ ကြိုးမျှင်များသော ခါးပန်းလည်းကောင်း၊ ရေမြွေဦးခေါင်းသဏ္ဌာန်ခါးပန်းလည်းကောင်း၊ မုရိုးစည်သဏ္ဌာန်ခါးပန်းလည်းကောင်း၊ စလွယ်သဏ္ဌာန် ခါးပန်းလည်းကောင်း။
--ခါးပန်းပြားလည်းကောင်း၊ ဝက်အူသဏ္ဌာန်ခါးပန်းလည်းကောင်း၊ မုရိုးစည်သဏ္ဌာန် စလွယ်သဏ္ဌာန်အမြိတ်အဆာလည်းကောင်း၊ အမြိတ်အဆာစွန်းလည်းကောင်း၊ အနား လိပ်၍ချုပ်ခြင်းလည်းကောင်း၊ ဖွတ်မြီးထိုးခြင်းလည်းကောင်း၊ သင်္ကန်းစွန်းဆွေးခြင်းလည်းကောင်း။
ကမ္ပတ်သီးလည်းကောင်း၊ ကမ္ပတ်သီးအမျိုးမျိုးလည်းကောင်း၊ ကမ္ပတ်သီးအိမ်လည်းကောင်း၊ အစွန်း၌ တပ်ခြင်းလည်းကောင်း၊ လျော့၍ တပ်ခြင်းလည်းကောင်း၊ လူတို့ ကဲ့သို့ ဝတ်ခြင်းလည်းကောင်း၊ ဆင်နှာမောင်းချ ၍ ဝတ်ခြင်းလည်းကောင်း၊ ငါးမြီးချ၍ ဝတ်ခြင်းလည်းကောင်း၊ လေးထောင့်ချ၍ ဝတ်ခြင်းလည်းကောင်း။
ထန်းရွက်ယပ်ဝန်းကဲ့သို့ချ၍ ဝတ်ခြင်းလည်းကောင်း၊ အတွန့်အကြောင်းပေါ်အောင် ဝတ်ခြင်းလည်းကောင်း၊ လူတို့ကဲ့သို့ခြုံရုံခြင်းလည်းကောင်း၊ ခါးတောင်းကျိုက်ခြင်းလည်းကောင်း၊ နှစ်ဖက်ဝန်ထမ်းပိုးကို ထမ်းခြင်းလည်းကောင်း၊ တံပူလည်းကောင်း၊ တံပူဖြင့် ရိုက်ခြင်းလည်းကောင်း။
လည်ပင်း၌ ကပ်ငြိခြင်းလည်းကောင်း၊ တောမီးရှို့ခြင်းလည်းကောင်း၊ မီးကြိုလုပ်ခြင်းလည်းကောင်း၊ သစ်ပင်တက်ခြင်း ဆင်လိုက်ခြင်းလည်းကောင်း၊ ယမေဠကရွာသား ရဟန်းညီနောင်နှစ်ပါးလည်းကောင်း၊ လောကာယတကျမ်းကို သင်ခြင်းလည်းကောင်း၊ ပို့ချခြင်းလည်းကောင်း။
တိရ စ္ဆာနကထာကို သင်ခြင်းပို့ချခြင်းလည်းကောင်း၊ ချေဆတ်တော်မူခြင်းလည်းကောင်း၊ မင်္ဂလာကို အလိုရှိခြင်းလည်းကောင်း၊ ကြက်သွန်ဖြူကို ခဲခြင်းလည်းကောင်း၊ လေနာလည်းကောင်း၊ အရံပျက်စီးခြင်းလည်းကောင်း၊ အနံ့မကောင်းခြင်းလည်းကောင်း၊ ကျင်ငယ်စွန့်ရာ၌ ဆင်းရဲခြင်း ခြေနင်းခုံလည်းကောင်း။
ရှက်၍ အကာအဆီးလုပ်ခြင်းလည်းကောင်း၊ အပိတ်မရှိခြင်းလည်းကောင်း၊ အနံ့မ ကောင်းခြင်းလည်းကောင်း၊ ထိုထိုနေရာ၌ ကျင်ကြီးစွန့်ခြင်းလည်းကောင်း၊ အနံ့ မကောင်းခြင်းလည်းကောင်း၊ ကျင်ကြီးတွင်းနှုတ်ခမ်းပြိုကျခြင်းလည်းကောင်း၊ မြင့်သော မြေလည်းကောင်း၊ အခင်းစီခြင်း သုံးမျိုးလည်းကောင်း။
လှေကားလည်းကောင်း၊ လက်ကိုင်တန်းလည်းကောင်း၊ အစွန်အဖျားနေခြင်းလည်းကောင်း၊ (ကျင်ကြီးစွန့်ရာ၌) ဆင်းရဲခြင်းလည်းကောင်း၊ ခြေနင်းခုံလည်းကောင်း၊ အပ၌ ကျင်ငယ်စွန့်ခြင်းလည်းကောင်း၊ ကျင်ငယ်တံလျှောက်လည်းကောင်း၊ ကနုတံလည်းကောင်း၊ ခြင်းတောင်းလည်းကောင်း၊ မပိတ်ခြင်းလည်းကောင်း။
ကျင်ကြီးအိမ်လည်းကောင်း၊ တံခါးရွက်လည်းကောင်း၊ တံခါးပေါင်လည်းကောင်း၊ ဆုံငယ်အထက်ကွင်းလည်းကောင်း၊ မင်းတုပ်လျှိုတိုင်လည်းကောင်း၊ မျောက်လက်လည်းကောင်း။
မင်းတုပ်ငယ် မင်းတုပ်ကြီး သံကောက်ပေါက်လည်းကောင်း၊ ဆွဲပေါက်လည်းကောင်း၊ ဆွဲကြိုးအတွင်းအပလိမ်းကျံခြင်းလည်းကောင်း၊ ဖြူသောအဆင်းလည်းကောင်း၊ မည်းသော အဆင်းလည်းကောင်း။
ခြူးပန်းခြယ်ခြင်းလည်းကောင်း၊ နွယ်ပန်းခြယ်ခြင်းလည်းကောင်း၊ မကရ်းသွားလည်းကောင်း၊ သက်တင်ရေးလည်းကောင်း၊ သင်္ကန်းတန်းဝါးကြိုးကြိမ်လည်းကောင်း၊ အို၍ အားနည်းသောရဟန်း အကာအရံလည်းကောင်း။
တံခါးမုခ်လည်းကောင်း၊ နည်းတူ (ကဝါဋာဒိပဉ္စပဋိကပရိယန္တဟူသော အနုညာ တဒုက)လည်းကောင်း၊ ကျောက်စရစ်လည်းကောင်း၊ ကျောက်ပြားလည်းကောင်း၊ ရေဝပ်ခြင်းလည်းကောင်း၊ ရေထုတ်ပြွန်လည်းကောင်း၊ သန့်သက်ရေအိုးလည်းကောင်း၊ သန့်သက်ရေခွက်လည်းကောင်း။
--သန့်သက်ရေသုံးရာ၌ ဆင်းရဲခြင်းလည်းကောင်း၊ ရှက်ခြင်းလည်းကောင်း၊ အပိတ် အဖုံးလည်းကောင်း၊ မကျင့်အပ်သော အကျင့်ကို ကျင့်ခြင်းလည်းကောင်း၊ လက်နက်ကို ချန်ထား၍ ကြေးသံဘဏ္ဍာကို ခွင့်ပြုတော်မူခြင်း။
အခြေရှည်သော ညောင်စောင်းကိုလည်းကောင်း၊ အခြေ၌ သားရဲရုပ်တပ်သော ပလ္လင် ကိုလည်းကောင်း၊ သစ်သားအပိတ်ကိုလည်းကောင်း၊ သစ်သားခြေနင်းကို ချန်ထား၍ သစ်ဘဏ္ဍာ အလုံးစုံကို မြတ်စွာဘုရားသည် ခွင့်ပြုတော်မူ၏။
ခြေပွတ်ကိုလည်းကောင်း၊ မြေကုဋိကိုလည်းကောင်း၊ ချန်ထား၍ မြေဘဏ္ဍာအလုံး စုံကို သနားတော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် ခွင့်ပြုတော်မူ၏။
အကြင်ဝတ္ထု၏ အကျယ်သည် ရှေးဝတ္ထုနှင့်တူမူ ထိုဝတ္ထုကို ဥဒါန်း၌ ချုံး၏၊ ထို ချုံးခြင်းကို ရှေးဝတ္ထုနည်းအတိုင်း သိရာ၏။
ဤသို့ ခုဒ္ဒကဝတ္ထုဝိနည်း၌ ဝတ္ထုတို့သည် တစ်ရာ့တစ်ဆယ်တို့တည်း၊ သူတော် ကောင်းတရားကို တည်မြဲစေတတ်သော သီလချစ်သူတို့ကို ချီးမြှောက်တတ်သော ဝိနည်းဓိုရ် ပညာရှိသည် ကောင်းစွာ သင်ယူတော်မူတတ်၏၊ အစီးအပွါးကို လိုလားသော စိတ်ရှိတော်မူ၏၊ သီလကို ချစ်တော်မူ၏၊ ပညာဆီမီးကို ပြုတော်မူတတ်၏၊ ပူဇော်ထိုက်၏၊ အကြားအမြင်များတော်မူ၏။
ခုဒ္ဒကဝတ္ထုက္ခန္ဓက အကျဉ်းချုပ် ပြီး၏။
ခုဒ္ဒကဝတ္ထုက္ခန္ဓက ပြီးပြီ။
၁။ တသူ= လက်ခုပ်တစ်ဖေါင်။
၂။ နမတကန္တိ သတ္ထကဝေဌနကံ ပိလောတိကာခဏ္ဍံ (ဝိ-စူ-ဌ-၄၇)
--၆-သေနာသနက္ခန္ဓက
၁-ပဌမအခန်း
ကျောင်းကို ခွင့်ပြုတော်မူခြင်း
֍ ၂၉၄
။ ဘုန်းတော်ကြီးသော မြတ်စွာဘုရားသည် ရာဇဂြိုဟ်ပြည် ရှဉ့်နက်တို့အား အစာကျွေးရာဖြစ်သော ဝေဠုဝန်ကျောင်း၌ သီတင်းသုံးနေတော်မူ၏။ ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် ရဟန်းတို့အား ကျောင်းကို ပညတ်တော်မမူရသေး။ရဟန်းတို့သည်လည်း တော၊ သစ်ပင်ရင်း၊ တောင်၊ ချောက်၊ တောင်ခေါင်း၊ သင်းချိုင်း၊ တောအုပ်၊ လွင်ပြင်၊ ကောက်ရိုးပုံဟူသော ထိုထို အရပ်၌ နေကြကုန်၏။ ထိုရဟန်းတို့သည် နံနက် စောစောကပင်လျှင် ထိုထို နေထိုင်ရာ အရပ်တို့မှ ကြည်ညိုဖွယ်ရှိသော ရှေးသို့တက်ခြင်း နောက်သို့ ဆုတ်ခြင်း တူရှုကြည့်ခြင်း တစောင်းကြည့်ခြင်း ကွေးခြင်း ဆန့်ခြင်းဖြင့် မျက်လွှာချလျက် ဣရိယာပုထ်နှင့် ပြည့်စုံစွာ ထွက်လာကြကုန်၏။
ထိုအခါ နံနက်စောစောကပင် ဥယျာဉ်သို့ သွားသော ရာဇဂြိုဟ်သူဌေးသည် တော၊ သစ်ပင်ရင်း၊ တောင်၊ ချောက်၊ တောင်ခေါင်း၊ သင်းချိုင်း၊ တောအုပ်၊ လွင်ပြင်၊ ကောက်ရိုးပုံဟူသော ထိုထို အရပ်တို့မှ ကြည်ညိုဖွယ်ရှိသော ရှေးသို့တက်ခြင်း နောက်သို့ဆုတ်ခြင်း တူရူကြည့်ခြင်း တစောင်း ကြည့်ခြင်း ကွေးခြင်း ဆန့်ခြင်းဖြင့် မျက်လွှာချလျက် ဣရိယာပုထ်နှင့် ပြည့်စုံစွာ နံနက်စောစောကပင် ထွက်လာသော ရဟန်းတို့ကိုမြင်၍ ရာဇဂြိုဟ်သူဌေး၏ စိတ်သည် ကြည်လင်၏။ ထိုအခါ ရာဇဂြိုဟ် သူဌေးသည် ထိုရဟန်းတို့ထံသို့ ချဉ်းကပ်၍ ထိုရဟန်းတို့အား-
“အသျှင်ဘုရားတို့ အကျွန်ုပ်သည် ကျောင်းတို့ကို အကယ်၍ ဆောက်လုပ်စေမူ အကျွန်ုပ်၏ ကျောင်းတို့၌ နေကုန်အံ့လော”ဟု လျှောက်၏။
“ဒါယကာ မြတ်စွာဘုရားသည် ကျောင်းတို့ကို ခွင့်ပြုတော်မမူရသေး”ဟု (ဆိုကြကုန်၏)။
အသျှင်ဘုရားတို့ သို့ဖြစ်လျှင် မြတ်စွာဘုရားကို မေးလျှောက်၍ အကျွန်ုပ်အား ပြောကြပါဟု (လျှောက်၏)။
“ဒါယကာ ကောင်းပြီ”ဟု ထိုရဟန်းတို့သည် ရာဇဂြိုဟ်သူဌေးအား ဝန်ခံပြီးလျှင် မြတ်စွာဘုရား ထံသို့ ချဉ်းကပ်၍ ရှိခိုးပြီးလျှင် တစ်ခုသော နေရာ၌ ထိုင်ကုန်လျက် “အသျှင်ဘုရား ရာဇဂြိုဟ်သူဌေးသည် ကျောင်းတို့ကို ဆောက်စေလိုပါ၏၊ အဘယ်သို့ ပြုရပါမည်နည်း အသျှင်ဘုရား”ဟု (လျှောက်ကြကုန်၏)။
ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် ဤအကြောင်းအရာကြောင့် တရားစကားကို ဟောတော်မူ၍ ရဟန်းတို့ ကို-
“ရဟန်းတို့ နှစ်ဖက်မိုးကျောင်းကိုလည်းကောင်း၊ တစ်ဖက်မိုးကျောင်းကိုလည်းကောင်း၊ ပြာသာဒ် ရှည်ကိုလည်းကောင်း၊ ပြာသာဒ်ဦးပြည်းကိုလည်းကောင်း၊ ဂူကိုလည်းကောင်း (ဤ) ငါးပါးသော နေရာကျောင်းတို့ကို ခွင့်ပြု၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ထိုရဟန်းတို့သည် ရာဇဂြိုဟ်သူဌေးထံသို့ ချဉ်းကပ်၍ ရာဇဂြိုဟ်သူဌေးအား “ဒါယကာ့မြတ်စွာဘုရားသည် ကျောင်းတို့ကို ခွင့်ပြုတော်မူပါပြီ၊ ယခု ကျောင်းဆောက်ရန် အခါကို သိလော့”ဟု ပြောဆိုကုန်၏။
--ထိုအခါ ရာဇဂြိုဟ်သူဌေးသည် တစ်ရက်တည်း၌ပင် ခြောက်ဆယ်သော ကျောင်းတို့ကို တည်စေ၏။ ထိုနောက် ရာဇဂြိုဟ်သူဌေးသည် ထိုကျောင်းခြောက်ဆယ်ကို ပြီးစေ၍ မြတ်စွာဘုရားထံသို့ ချဉ်းကပ်ပြီး နောက် ရှိခိုးပြီးလျှင် တစ်ခုသော နေရာ၌ ထိုင်လျက်-
“အသျှင်ဘုရား မြတ်စွာဘုရားသည် နက်ဖြန်အတွက် အကျွန်ုပ်၏ ဆွမ်းကို ရဟန်းသံဃာနှင့်အတူ လက်ခံတော်မူပါ”ဟု လျှောက်၏။ မြတ်စွာဘုရားသည် ဆိတ်ဆိတ်နေခြင်းဖြင့် လက်ခံတော်မူ၏။ ထိုအခါ ရာဇဂြိုဟ်သူဌေးသည် မြတ်စွာဘုရားလက်ခံတော်မူခြင်းကို သိ၍ နေရာမှ ထပြီးလျှင် မြတ်စွာဘုရားကို ရှိခိုး၍ အရိုအသေပြုကာ ဖဲခွါသွားလေ၏။
ထိုအခါ ရာဇဂြိုဟ်သူဌေးသည် ထိုညဉ့်လွန်မြောက်ပြီးနောက် မိမိနေအိမ်၌ မွန်မြတ်သော ခဲဖွယ် ဘောဇဉ်ကို စီမံစေပြီးလျှင် “အသျှင်ဘုရား အချိန်တန်ပါပြီ၊ ဆွမ်းပြင်ပြီးပါပြီ”ဟု မြတ်စွာဘုရားအား အချိန် (တန်ကြောင်း) ကို လျှောက်စေ၏။
ထို့နောက် မြတ်စွာဘုရားသည် နံနက်အချိန်၌ သင်္ကန်းကို ပြင်ဝတ်တော်မူ၍ သပိတ်သင်္ကန်းကို ယူလျက် ရာဇဂြိုဟ်သူဌေးအိမ်သို့ ချဉ်းကပ်တော်မူပြီးလျှင် ခင်းထားသော နေရာ၌ ရဟန်းသံဃာနှင့်အတူ ထိုင်နေတော်မူ၏၊ ထိုအခါ ရာဇဂြိုဟ်သူဌေးသည် မြတ်စွာဘုရား အမှူးရှိသော ရဟန်းသံဃာကို မွန်မြတ်သော ခဲဖွယ်ဘောဇဉ်ဖြင့် ရောင့်ရဲသည့်တိုင်အောင် တားမြစ်သည့်တိုင်အောင် မိမိကိုယ်တိုင် လုပ်ကျွေး၏၊ မြတ်စွာဘုရား ဆွမ်းစားပြီး၍ သပိတ်မှ လက်ကို ဖယ်ပြီးသောအခါ ရာဇဂြိုဟ်သူဌေးသည် တစ်ခုသော နေရာ၌ ထိုင်လျက်-
“အသျှင်ဘုရား အကျွန်ုပ်သည် ကောင်းမှုကို လိုသောကြောင့်လည်းကောင်း၊ နတ်ပြည်ကို လိုသောကြောင့်လည်းကောင်း ဤခြောက်ဆယ်သော ကျောင်းတို့ကို ဆောက်စေအပ်ပါကုန်၏၊ အသျှင်ဘုရား အကျွန်ုပ်သည် ထိုကျောင်းတို့၌ အဘယ်သို့ ပြုကျင့်ရပါမည်နည်း”ဟု မြတ်စွာ ဘုရားအား လျှောက်၏။
“ဒါယကာ သို့ဖြစ်လျှင် သင်သည် ထိုကျောင်းခြောက်ဆယ်တို့ကို လာပြီး လာလတ္တံ့သော အရပ် လေးမျက်နှာ၌ရှိသော သံဃာအား လှူလော့”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ “အသျှင်ဘုရား ကောင်းပါပြီ”ဟု ရာဇဂြိုဟ်သူဌေးသည် မြတ်စွာဘုရားအား ဝန်ခံပြီးနောက် ထို ကျောင်းခြောက်ဆယ်တို့ကို လာပြီး လာလတ္တံ့သော အရပ်လေးမျက်နှာ၌ ရှိသော သံဃာအားလှူ၏။
֍ ၂၉၅
။ ထိုနောက် မြတ်စွာဘုရားသည် ရာဇဂြိုဟ်သူဌေးကို ဤဂါထာတို့ဖြင့် အနုမောဒနာပြုတော် မူ၏။“(ကျောင်းသည်) အအေးကိုလည်းကောင်း၊ အပူကိုလည်းကောင်း၊ ထိုမှတစ်ပါး သားရဲတို့ကိုလည်းကောင်း၊ မြွေကင်းသန်းတို့ကိုလည်းကောင်း၊ ခြင်တို့ကိုလည်းကောင်း၊ လေအေးတို့ကိုလည်းကောင်း၊ မိုးပေါက်တို့ကိုလည်းကောင်း ပယ်ဖျောက်နိုင်၏။
ထို့ပြင် ဖြစ်လာသော ပြင်းသောလေ ပြင်းသော အပူကိုလည်း ပယ်ဖျောက်နိုင်၏၊ ကိန်း အောင်းခြင်းငှါလည်းကောင်း၊ ချမ်းသာခြင်းငှါလည်းကောင်း၊ ဈာန်ဝင်စားခြင်းငှါလည်းကောင်း၊ ဝိပဿနာရှုခြင်းငှါလည်းကောင်း သံဃာအား ကျောင်းလှူရခြင်းကို မြတ်၏ဟု မြတ်စွာဘုရား ချီးမွမ်းတော်မူ၏။
ထို့ကြောင့် မိမိ၏အကျိုးကို မြင်သော ပညာရှိသူသည် မွေ့လျော်ဖွယ် ကျောင်းတို့ကို ဆောက်လုပ်စေရာ၏၊ ဤကျောင်းတို့၌ အကြားအမြင်များသော ရဟန်းတို့ကို နေစေရာ၏၊ ထို ဖြောင့်မတ်သော ရဟန်းတို့အား လျော်သော စားဖွယ်ကိုလည်းကောင်း၊ သောက်ဖွယ်ကိုလည်းကောင်း၊ သင်္ကန်း အိပ်ရာ နေရာတို့ကိုလည်းကောင်း ကြည်ညိုသော စိတ်ဖြင့် လှူရာ၏။
--ထိုရဟန်းတို့သည် ထိုကျောင်းဒါယကာအား ဆင်းရဲအလုံးစုံကို ပယ်ဖျောက်တတ်သော တရားကို ဟောကုန်၏၊ ဤသာသနာတော်၌ ထိုကျောင်းဒါယကာသည် ထိုတရားကို သိ၍ အာသဝေါ တရားမရှိဘဲ ငြိမ်းအေးရလေ၏”ဟု (အနုမောဒနာပြုတော်မူ၏)။
မြတ်စွာဘုရားသည် ရာဇဂြိုဟ်သူဌေးကို ဤဂါထာတို့ဖြင့် အနုမောဒနာပြုတော်မူပြီးနောက် နေရာမှ ထကာ ဖဲကြွတော်မူ၏။
֍ ၂၉၆
။ “မြတ်စွာဘုရားသည် ကျောင်းတို့ကို ခွင့်ပြုတော်မူသတတ်”ဟု ကြားသဖြင့် လူတို့သည် ကျောင်းတို့ကို ကောင်းမွန်စွာ ဆောက်လုပ်စေကုန်၏။ ထိုကျောင်းတို့သည် တံခါးရွက်မရှိကြသဖြင့် မြွေ ကင်းမြီးကောက် ကင်းခြေများတို့သည် ဝင်ကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ တံခါးရွက်ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။နံရံ၌ အပေါက်ပြုလုပ်၍ နွယ်ဖြင့်လည်းကောင်း၊ ကြိုးဖြင့်လည်းကောင်း၊ တံခါးရွက်ကို ချည်သဖြင့် ကြွက်တို့သည်လည်းကောင်း၊ ခြတို့သည်လည်းကောင်း ချည်ထားသော ကြိုးတို့ကို ကိုက်သောကြောင့် တံခါးရွက်တို့သည် ပြုတ်ကျကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ တံခါးပေါင်ကိုလည်းကောင်း၊ ဆုံငယ်ကိုလည်းကောင်း၊ အထက်ကွင်းကိုလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော် မူ၏)။
တံခါးရွက်တို့သည် မစေ့စပ်ကုန်။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်း တို့ ဆွဲငင်စရာ အပေါက်ကိုလည်းကောင်း၊ ဆွဲငင်စရာ ကြိုးကိုလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
တံခါးရွက်တို့ကို မပိတ်နိုင်ကုန်။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ မင်းတုပ်လျှိုတိုင်ကိုလည်းကောင်း၊ မျောက်လက်ကိုလည်းကောင်း၊ မင်းတုပ်ငယ်ကိုလည်းကောင်း မင်းတုပ် ကြီးကိုလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် တံခါးရွက်ကို မဖွင့်နိုင်ကုန်။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက် ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ကြေးသံကောက်၊ သစ်သားသံကောက်၊ သားချိုသံကောက်ဟူသော သံကောက် သုံးမျိုးတို့ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ ယင်းသံကောက်တို့ဖြင့် ထိုတံခါးရွက်တို့ကို ဖွင့်၍ ဝင်ရကုန်၏။
ကျောင်းတို့သည် မလုံခြုံကုန်။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ (ယန္တရားဖွင့်) ကျည်ရှင် ကျည်ငယ်တို့ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ကျောင်းတို့ကို မြက်ဖြင့် မိုးထားသောကြောင့် ချမ်းအေးသော ကာလ၌ ချမ်းအေးကုန်၏၊ ပူအိုက်သော ကာလ၌ ပူအိုက်ကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်း တို့ ခါ၍ အတွင်းအပ လိမ်းကျံခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ကျောင်းတို့သည် လေသာပြူတင်း မရှိသဖြင့် မျက်စိတို့ကို မကြည်လင်စေကုန်၊ အနံ့မ ကောင်းကုန်။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ပွတ်တိုင်လေသာ ပြူတင်း၊ ကွန်ရက်လေသာပြူတင်း၊ ဝါးခြမ်းလေသာပြူတင်းဟူသော လေသာပြူတင်းသုံးမျိုးတို့ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
လေသာပြူတင်းကြားဖြင့် ရှဉ့်တို့သည်လည်းကောင်း၊ လင်းနို့တို့သည်လည်းကောင်း ဝင်ကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ လေသာပြူတင်းကို ခြေသုတ် ပုဆိုးဖြင့် ချည်ခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ခြေသုတ်ပုဆိုးကြားဖြင့်လည်း ရှဉ့်တို့သည်လည်းကောင်း၊ လင်းနို့တို့သည်လည်းကောင်း ဝင်ကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ လေသာပြူတင်း တံခါးရွက်ကိုလည်းကောင်း၊ လေသာပြူတင်းနှင့်အမျှ ပြုထားသော ဘုံလျှိုကိုလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော် မူ၏)။
--ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် မြေ၌ အိပ်သဖြင့် ကိုယ်နှင့် သင်္ကန်းတို့သည် မြေမှုန့်အလိမ်းလိမ်း ဖြစ်ကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ မြက်အခင်းကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
မြက်အခင်းကို ကြွက်တို့သည်လည်းကောင်း၊ ခြတို့သည်လည်းကောင်း ကိုက်ခဲကုန်၏။ ရဟန်းတို့ မြေသရွတ်လိမ်းကျံခြင်းကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ မြေသရွတ်လိမ်းကျံခြင်းကြောင့် ကိုယ်တို့သည် နာကျင်ကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ကြိမ်ခက်သော ညောင်စောင်းကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--ညောင်စောင်းအင်းပျဉ် စသည်ကို ခွင့်ပြုတော်မူခြင်း
֍ ၂၉၇
။ ထိုအခါ သံဃာအား သုသာန်မှ ရသော အခြေ၌ အပေါင်တပ်သော ညောင်စောင်းသည် ဖြစ် ပေါ်လာ၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ အခြေ၌ အပေါင်တပ်သော ညောင်စောင်းကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။အခြေ၌ အပေါင်တပ်သော အင်းပျဉ်သည် ဖြစ်ပေါ်လာ၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ အခြေ၌ အပေါင်တပ်သော အင်းပျဉ်ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ သံဃာအား သုသာန်မှ ရသော အပေါင်နှင့် အခြေတစ်စပ်တည်းတည်သော ညောင်စောင်းသည် ဖြစ်ပေါ်လာ၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ အပေါင်နှင့် အခြေတစ်စပ်တည်းတည်သော ညောင်စောင်းကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ အပေါင်နှင့် အခြေ တစ်စပ် တည်းတည်သော အင်းပျဉ်သည် ဖြစ်ပေါ်လာ၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ အပေါင်နှင့် အခြေတစ်စပ်တည်းတည်သော အင်းပျဉ်ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ သံဃာအား သုသာန်မှ ရသော ပုဇွန်ခြေသဏ္ဌာန်ခြေရှိသော ညောင်စောင်းသည် ဖြစ်ပေါ် လာ၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ပုဇွန်ခြေသဏ္ဌာန်ခြေရှိသော ညောင်စောင်းကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ ပုဇွန်ခြေသဏ္ဌာန်ရှိသော အင်းပျဉ်သည် ဖြစ်ပေါ်လာ၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ပုဇွန်ခြေသဏ္ဌာန်ခြေရှိသော အင်းပျဉ် ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ သံဃာအား သုသာန်မှရသော အပေါင်၌ အခြေတပ်သော ညောင်စောင်းသည် ဖြစ်ပေါ်လာ၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ အပေါင်၌ အခြေတပ်သော ညောင်စောင်းကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ အပေါင်၌ အခြေတပ်သော အင်းပျဉ်သည် ဖြစ်ပေါ်လာ၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ အပေါင်၌ အခြေတပ်သော အင်းပျဉ် ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ သံဃာအား လေးထောင့် အင်းပျဉ်သည် ဖြစ်ပေါ်လာ၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်း ကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ လေးထောင့် အင်းပျဉ်ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
မြင့်သော လေးထောင့် အင်းပျဉ်သည် ဖြစ်ပေါ်လာ၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ မြင့်သော လေးထောင့် အင်းပျဉ်ကိုလည်း ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
အင်္ဂါခုနှစ်ပါးရှိသော ညောင်စောင်းသည် ဖြစ်ပေါ်လာ၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ အင်္ဂါခုနှစ်ပါးရှိသော ညောင်စောင်းကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
အင်္ဂါခုနှစ်ပါးရှိသော မြင့်သော ညောင်စောင်းသည် ဖြစ်ပေါ်လာ၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်း ကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ အင်္ဂါခုနှစ်ပါးရှိသော မြင့်သော ညောင်စောင်းကိုလည်း ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ ကြိမ်ခက်သော အင်းပျဉ်သည် ဖြစ်ပေါ်လာ၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ကြိမ်ခက်သော အင်းပျဉ်ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ပုဆိုးကြမ်းဖြင့် ဖွဲ့အပ်သော အင်းပျဉ်သည် ဖြစ်ပေါ်လာ၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ပုဆိုးကြမ်းဖြင့် ဖွဲ့အပ်သော အင်းပျဉ်ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ဆိတ်ခြေကဲ့သို့ ကောက်သော အခြေရှိသော အင်းပျဉ်သည် ဖြစ်ပေါ်လာ၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ဆိတ်ခြေကဲ့သို့ကောက်သော အခြေရှိသော အင်းပျဉ်ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ ရှစ်သျှားသီးသဏ္ဌာန်အခြေများသော အင်းပျဉ်သည် ဖြစ်ပေါ်လာ၏။ မြတ်စွာ ဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ရှစ်သျှားသီးသဏ္ဌာန်အခြေများသော အင်းပျဉ်ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ ပျဉ်ချပ်သည် ဖြစ်ပေါ်လာ၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်း ကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ပျဉ်ချပ်ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--ကပ်အခင်းသည် ဖြစ်ပေါ်လာ၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ကပ်အခင်းကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ ကောက်ရိုး အင်းပျဉ်သည် ဖြစ်ပေါ်လာ၏။ မြတ်စွာ ဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ကောက်ရိုး အင်းပျဉ်ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် မြင့်သော ညောင်စောင်း၌ အိပ်ကုန်၏၊ ကျောင်းစဉ် လှည့်လည်သော လူတို့သည် မြင်၍ “ကာမဂုဏ်ခံစားသူ လူတို့ကဲ့သို့တည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ မြင့်သော ညောင် စောင်း၌ မအိပ်အပ်၊ အိပ်သော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတစ်ပါးသည် နိမ့်သော ညောင်စောင်း၌ အိပ်လတ်သော် မြွေကိုက်ခံရ၏။ မြတ်စွာ ဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ညောင်စောင်းခြေအခုကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့် တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် မြင့်သော ညောင်စောင်းခြေအခုတို့ကို ဆောင်ကုန်၏၊ ညောင်စောင်း ခြေအခုတို့နှင့်တကွ လှုပ်ကုန်၏၊ ကျောင်းစဉ် လှည့်လည်သော လူတို့သည် မြင်၍ “ကာမဂုဏ်ခံစားသူ လူတို့ကဲ့သို့တည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ မြင့်သော ညောင်စောင်းခြေအခုတို့ကို မဆောင်အပ်၊ ဆောင်သော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏၊ ရဟန်းတို့ လက်ရှစ်သစ် အတိုင်းအရှည်ရှိသော ညောင်စောင်း ခြေအခုကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ သံဃာအား ချည်မျှင်သည် ဖြစ်ပေါ်လာ၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက် ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ချည်မျှင်ကို ညောင်စောင်း၌ ရစ်ပတ်စိမ့်သောငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
(ညောင်စောင်း၏) အစိတ်အပိုင်းတို့သည် ချည်များစွာကို ကုန်စေ၏။ ရဟန်းတို့ အစိတ်အပိုင်းတို့ကို ထွင်း၍ ရှစ်ကွက်ရေး ရစ်ပတ်ခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ ပုဆိုးကြမ်းသည် ဖြစ်ပေါ်လာ၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ မြေအခင်း ပုဆိုးကြမ်းကို ပြုလုပ် ခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ လဲမွေ့ယာသည် ဖြစ်ပေါ်လာ၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ဖြေ၍ ခေါင်းအုံးလုပ်ခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏။ သစ်ပင်လဲ၊ နွယ်လဲ၊ မြက်လဲဟူသော လဲသုံးမျိုးတို့ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည်ကိုယ်ထက်ဝက် အတိုင်းအရှည်ရှိသော ခေါင်းအုံးတို့ကို ဆောင်ကုန်၏၊ ကျောင်းစဉ် လှည့်လည်သော လူတို့သည် မြင်၍ “ကာမဂုဏ်ခံစားသူ လူတို့ကဲ့သို့တည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက် ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ကိုယ်ထက်ဝက် အတိုင်းအရှည်ရှိသော ခေါင်းအုံးတို့ကို မဆောင်အပ်၊ ဆောင်သော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏၊ “ရဟန်းတို့ ဦးခေါင်းအတိုင်းအရှည်ရှိသော ခေါင်းအုံးတို့ကို ပြုလုပ့်ခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ တောင်ထိပ်ပွဲသည် ဖြစ်၏၊ လူတို့သည် အမတ်ကြီးများအတွက် သားမွေး အဆာ သွတ်မွေ့ရာ၊ ပုဆိုးအဆာသွတ်မွေ့ရာ၊ လျှော်အဆာသွတ်မွေ့ရာ၊ မြက်အဆာသွတ်မွေ့ရာ၊ သစ်ရွက် အဆာသွတ်မွေ့ရာ တို့ကို စီရင်ကုန်၏၊ ထိုလူတို့သည် ပွဲပြီးလတ်သော် မွေ့ရာခွံကို ခွါ၍ ဆောင်သွားကုန်၏။
--ရဟန်းတို့သည် ပွဲနေရာ၌ စွန့်ပစ်ခဲ့သော များစွာသော သားမွေးအထည်ကြမ်း၊ အထည်ဟောင်း၊ လျှော်၊ မြက်၊ သစ်ရွက်တို့ကို မြင်၍ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
“ရဟန်းတို့ သားမွေးအဆာသွတ်မွေ့ရာ၊ အထည်ကြမ်း အထည်ဟောင်း အဆာသွတ်မွေ့ရာ၊ လျှော် အဆာသွတ်မွေ့ရာ၊ မြက်အဆာသွတ်မွေ့ရာ၊ သစ်ရွက်အဆာသွတ်မွေ့ရာဟူသော မွေ့ရာငါးမျိုးတို့ကို ခွင့်ပြု၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ သံဃာအား ကျောင်းအသုံးအဆောင် ပုဆိုးသည် ဖြစ်ပေါ်လာ၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ မွေ့ရာကို ရစ်ပတ်ရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် ညောင်စောင်းခင်း မွေ့ရာကို အင်းပျဉ်၌ ခင်းကုန်၏၊ အင်းပျဉ်ခင်း မွေ့ရာ ကို ညောင်စောင်း၌ ခင်းကုန်၏၊ မွေ့ရာတို့သည် ပျက်စီးကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ရစ်ပတ်အပ်သော ညောင်စောင်းကိုလည်းကောင်း၊ ရစ်ပတ်အပ်သော အင်းပျဉ်ကိုလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
အောက်ခံဖျင်မပါဘဲ ခင်းသဖြင့် အောက်ဘက်မှ ကျကုန်၏။ပ။ ရဟန်းတို့ အောက်ခံဖျင်ခင်း၍ မွေ့ရာကို ရစ်ပတ်ရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
မွေ့ရာခွံကို ခွါ၍ ခိုးယူကုန်၏။ပ။ ရဟန်းတို့ ဆိုးရေဖြန်းခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ ခိုးယူကုန်သည်သာတည်း။ပ။ ရဟန်းတို့ ဆေးရောင်စုံ အရေးအကြောင်း ပြုလုပ်ခြင်းကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ ခိုးယူကုန်သည်သာတည်း။ပ။ ရဟန်းတို့ လက်တစ်ချောင်းတည်းဖြင့် အမှတ်အသား လုပ်ခြင်းကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ ခိုးယူကုန်သည်သာတည်း။ပ။ ရဟန်းတို့ လက်ငါးချောင်းဖြင့် ဆေးရောင်စုံ အရေးအကြောင်း ပြုလုပ်ခြင်းကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--ဆေးဖြူသုတ်ခြင်း စသည်ကို ခွင့်ပြု ခြင်း
֍ ၂၉၈
။ ထိုအခါ တိတ္ထိတို့၏ ကျောင်းတို့သည် ဖြူသော အဆင်းရှိ၍ မြေကို မည်းသော အဆင်းဖြင့် ပြုလုပ်ပြီးလျှင် နံရံကိုကား ဂွေ့နီဖြင့် ခြယ်ထား၏၊ များစွာသော လူတို့သည် ကျောင်းကြည့်ရှုလိုကုန်၍ သွားကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ကျောင်းတို့ကို ဆေးဖြူသုတ်ခြင်း ဆေးမည်းသုတ်ခြင်း ဂွေ့နီခြယ်ခြင်းတို့ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ထိုအခါ ကြမ်းသော နံရံ၌ ဖြူသော အဆင်းသည် မစွဲငြိ။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ဖွဲမြေ သရွတ်လိမ်းကျံ၍ လက်ဖနောင့်ဖြင့် ပွတ်လျက် ဖြူသော အဆင်းကို စွဲစေရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ ဖြူသော အဆင်းသည် မစွဲငြိ။ပ။ မြေနုသရွတ်လိမ်းကျံ၍ လက် ဖနောင့်ဖြင့် ပွတ်လျက် ဖြူသော အဆင်းကို စွဲစေရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ ဖြူသော အဆင်းသည် မစွဲငြိ။ပ။ ရဟန်းတို့ သစ်စေးကိုလည်းကောင်း၊ ထမင်းရေဖြင့် မွှေနှောက်ခြင်းကိုလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ကြမ်းသော နံရံ၌ ဂွေ့နီသည် မစွဲငြိ၊ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ဖွဲမြေသရွတ်လိမ်းကျံ၍ လက်ဖနှောင့်ဖြင့် ပွတ်လျက် ဂွေ့နီကို စွဲစေရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ ဂွေ့နီသည် မစွဲငြိ။ပ။ ရဟန်းတို့ ဆန်ကွဲမြေညက်ကို လိမ်းကျံ၍ လက်ဖနှောင့်ဖြင့်ပွတ်လျက် ဂွေ့နီကို စွဲစေရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ ဂွေ့နီသည် မစွဲငြိ။ပ။ ရဟန်းတို့ မုန်ညင်းမှုန့် ကိုလည်းကောင်း၊ ဖယောင်းဆီကိုလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ အကွက်အကွက်ပေါ်၏။ပ။ ရဟန်းတို့ အဝတ်ဖြင့် သုတ်ရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ကြမ်းသောမြေ၌ မည်းသော အဆင်းသည် မစွဲငြိ။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ဖွဲသရွတ် လိမ်းကျံ၍ လက်ဖနှောင့်ဖြင့် ပွတ်လျက် မည်းနက်သော အဆင်း ကို စွဲစေရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ မည်းသော အဆင်းသည် မစွဲငြိ။ပ။ ရဟန်းတို့ တီကျစ်မြေ သရွတ်လိမ်းကျံ၍ လက်ဖနှောင့်ဖြင့် ပွတ်လျက် မည်းသော အဆင်းကို စွဲစေရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော် မူ၏)။ မည်းသော အဆင်းသည် မစွဲငြိ။ပ။ ရဟန်းတို့ သစ်စေးကိုလည်းကောင်း၊ ဖန်ရေကိုလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--ပန်းချီဆေးရေးရုပ်ကို ပယ်ခြင်း
֍ ၂၉၉
။ ထိုအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် ကျောင်း၌ မိန်းမရုပ် ယောက်ျားရုပ်ဟူသော ဆန်းကြယ်သော ပန်းချီဆေးရေးမှုကို ပြုလုပ်စေကုန်၏။ ကျောင်းစဉ် လှည့်လည်သော လူတို့သည် မြင်၍ “ကာမ ဂုဏ်ခံစားသူ လူတို့ကဲ့သို့တည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြပြောဆိုကြကုန်၏။ မြတ်စွာ ဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ယောက်ျားရုပ် မိန်းမရုပ်ဟူသော ဆန်းကြယ်သော ပန်းချီဆေးရေးမှုကို မပြုလုပ်စေအပ်၊ ပြုလုပ်စေသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏။ ရဟန်းတို့ ခြူးပန်းကိုလည်းကောင်း၊ နွယ်ပန်းကိုလည်းကောင်း၊ မကရ်းသွားကိုလည်းကောင်း၊ သက်တင်ရေးကိုလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။အုတ်စီမှု စသည်ကို ခွင့်ပြု ခြင်း
֍ ၃၀၀
။ ထိုအခါ ကျောင်းတို့သည် မြေနိမ့်သဖြင့် ရေလွှမ်းမိုးခံရကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ မြေမြင့်အောင်ပြုခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ထိုမြေသည် ပြိုကျ၏။ပ။ ရဟန်းတို့ အုတ်စီခြင်း၊ ကျောက်စီခြင်း၊ သစ်သားစီခြင်းဟူသော စီခြင်းသုံးမျိုးတို့ကို စီခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ တက်သော ရဟန်းတို့သည် ပင်ပန်းကုန်၏။ပ။ ရဟန်းတို့ အုတ် လှေကား၊ ကျောက်လှေကား၊ သစ်သားလှေကားဟူသော လှေကားသုံးမျိုးတို့ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော် မူ၏)။ တက်သော ရဟန်းတို့သည် လိမ့်ကျကုန်၏။ပ။ ရဟန်းတို့ ဆွဲကိုင်ရာ လက်တန်းကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ကျောင်းတို့သည် တစ်ပြင်တည်းဖြစ်၍ ရဟန်းတို့သည် အိပ်ရန် ရှက်နိုးကုန်၏။ မြတ်စွာ ဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ကန့်လန့်ကာကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော် မူ၏)။
ကန့်လန့်ကာကို မ၍ ကြည့်ကုန်၏။ပ။ ရဟန်းတို့ ထက်ဝက်သော နံရံကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော် မူ၏)။ ထက်ဝက်သော နံရံပေါ်မှ ကြည့်ကုန်၏။ပ။ ရဟန်းတို့ လေးထောင့်ခန်း၊ ခန်းမရှည်၊ အခန်းဦး ပြည်းဟူသော အခန်းသုံးမျိုးတို့ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် ငယ်သော ကျောင်းအလယ်၌ အခန်းပြုလုပ်ကုန်၏၊ ဥပစာမရှိ ဖြစ်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ငယ်သော ကျောင်းတွင် တစ်ခုသော နေရာ၌ အခန်းပြုလုပ်ရန် ကြီးသော ကျောင်းတွင် အလယ်၌ အခန်းပြုလုပ်ရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော် မူ၏)။
ထိုအခါ ကျောင်း၏ နံရံအခြေသည် ဆွေး၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန့်၏။ ရဟန်းတို့ နံရံခြေ အစားထိုးခြင်းကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ကျောင်းနံရံသည် မိုးစို၏။ပ။ ရဟန်းတို့ မိုးကာကဲလားကိုလည်းကောင်း၊ သုံးမျိုးစပ် မြေသရွတ်ကိုလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတစ်ပါး၏ ပခုံးပေါ်၌ မြက်အမိုးမှ မြွေကျလာသဖြင့် ထိုရဟန်းသည် ကြောက်လန့်၍ အော်ဟစ်၏။ ရဟန်းတို့သည် ပြေးလာကုန်၍ ထိုရဟန်းကို “ငါ့သျှင် သင်သည် အဘယ့်ကြောင့် အော်ဟစ် သနည်း”ဟု မေးကုန်၏။ ထိုအခါ ထိုရဟန်းသည် ရဟန်းတို့အား ဤအကြောင်းကို ပြောကြား၏။ ရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ မျက်နှာကြက်ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် ညောင်စောင်းခြေ၌လည်းကောင်း၊ အင်းပျဉ်ခြေ၌လည်းကောင်း အိတ်တို့ကို ဆွဲချိတ်ကုန်၏၊ ကြွက်တို့သည်လည်းကောင်း၊ ခြတို့သည်လည်းကောင်း ကိုက်ခဲကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ နံရံငုတ်ကိုလည်းကောင်း၊ ဆင်စွယ်ကောက်ကိုလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် ညောင်စောင်းပေါ်၌လည်းကောင်း၊ အင်းပျဉ်ပေါ်၌လည်းကောင်း သင်္ကန်း ထားသဖြင့် သင်္ကန်းသည် ပျက်စီး၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်း တို့ သင်္ကန်းတန်း ဝါးကြိမ်ကိုလည်းကောင်း၊ သင်္ကန်းတန်းကြိုးကိုလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော် မူ၏)။
ထိုအခါ ကျောင်းတို့သည် ကျောင်းဦးဆင်ဝင်မရှိသဖြင့် မှီခိုရာ ကျဉ်းမြောင်းကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရား အား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ကျောင်းဦး ဆင်ဝင်ကိုလည်းကောင်း၊ ခွေးကတက် ကိုလည်းကောင်း၊ ကြောင်လည်ခန်းကိုလည်းကောင်း၊ ပြော့ဆောင် ‘အဖီ'ကိုလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ ကျောင်းဦးဆင်ဝင်တို့သည် အကာမရှိသဖြင့် ရဟန်းတို့သည် အိပ်ရန် ရှက်နိုးကုန်၏။ပ။ ရဟန်းတို့ ဘီးတပ်ကဲလားကိုလည်းကောင်း၊ ထောက်ကဲလားကိုလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--ဆွမ်းစားဇရပ်ကို ခွင့်ပြု ခြင်း
֍ ၃၀၁
။ ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် လွင်တီးခေါင်၌ ဆွမ်းစားသဖြင့် အအေးဖြင့်လည်းကောင်း၊ အပူဖြင့်လည်းကောင်း ပင်ပန်းကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ဆွမ်းစားဇရပ်ကျောင်းကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ ဆွမ်းစားဇရပ်ကျောင်းသည် မြေနိမ့်သဖြင့် ရေလွှမ်း မိုးခံရ၏။ပ။ ရဟန်းတို့ မြေမြင့်အောင် ပြုလုပ်ရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ ဖို့မြေသည် ပြိုကျ၏။ပ။ ရဟန်းတို့ အုတ်အခင်း၊ ကျောက်အခင်း၊ သစ်သားအခင်းဟူသော အခင်းသုံးမျိုးတို့ကို ခင်းခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ တက်သော ရဟန်းတို့သည် ပင်ပန်းကုန်၏။ပ။ ရဟန်းတို့ အုတ်လှေကား၊ ကျောက်လှေကား၊ သစ်သားလှေကားဟူသော လှေကားသုံးမျိုးတို့ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ တက်သော ရဟန်းတို့သည် လိမ့်ကျကုန်၏။ပ။ ရဟန်းတို့ ဆွဲကိုင်စရာ လက်တန်းကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ဆွမ်းစားကျောင်း၌ မြက်မှုန့်သည် ကျ၏။ပ။ ရဟန်းတို့ ခါ၍ အတွင်းအပလိမ်းကျံခြင်းငှါလည်းကောင်း ဖြူသောအဆင်း မည်းသောအဆင်း ဂွေ့နီခြယ်ခြင်း ခြူးပန်းခြယ်ခြင်း နွယ်ပန်းခြယ်ခြင်း မကရ်း သွားဖော်ခြင်း သက်တင်ရေးခြင်း သင်္ကန်းတန်းဝါး သင်္ကန်းတန်းကြိမ် သင်္ကန်းတန်းကြိုးကို တပ်ရန်လည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် လွင်တီးခေါင်မြေ၌ သင်္ကန်းကို ဖြန့်ခင်းကုန်၏၊ သင်္ကန်းသည် မြေအလိမ်း လိမ်း ဖြစ်၏။ပ။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ လွင်တီးခေါင်၌့သင်္ကန်းတန်းဝါးကြိမ်ကိုလည်းကောင်း၊ သင်္ကန်းတန်းကြိုးကိုလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
သောက်ရေသည် ပူ၏။ပ။ ရဟန်းတို့သောက်ရေအိုးစင်ကိုလည်းကောင်း၊ သောက်ရေအိုး မဏ္ဍပ်ကိုလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ သောက်ရေအိုးစင်သည် မြေနိမ့်၍ ရေလွှမ်းမိုးခံရ၏။ပ။ ရဟန်းတို့ မြေမြင့်အောင် ပြုလုပ်ရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ ဖို့မြေသည် ပြိုကျ၏။ပ။ ရဟန်းတို့ အုတ်အခင်း၊ ကျောက်အခင်း၊ သစ်သားအခင်းဟူသော အခင်းသုံးမျိုးတို့ကို ခင်းရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ တက်သော ရဟန်းတို့သည် ပင်ပန်းကုန်၏။ပ။ ရဟန်းတို့ အုတ်လှေကား၊ ကျောက်လှေ ကား၊ သစ်သားလှေကားဟူသော လှေကားသုံး မျိုးတို့ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
တက်သော ရဟန်းတို့သည် လိမ့်ကျကုန်၏။ပ။ ရဟန်းတို့ ဆွဲကိုင်စရာ လက်တန်းကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ သောက်ရေအိုးစင်၌ မြက်မှုန့်သည် ကျ၏။ပ။ ရဟန်းတို့ ခါ၍ အတွင်းအပ လိမ်းကျံခြင်းငှါလည်းကောင်း၊ ဖြူသောအဆင်း မည်းသောအဆင်း ဂွေ့နီခြယ်ခြင်း ခြူးပန်းခြယ်ခြင်း နွယ်ပန်းခြယ်ခြင်း မကရ်းသွားဖော် ခြင်း သက်တင်ရေးခြင်း သင်္ကန်းတန်းဝါးကြိမ် သင်္ကန်းတန်းကြိုးကိုလည်းကောင်း ပြုလုပ်ရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
သောက်ရေခွက်သည် မရှိ။ပ။ ရဟန်းတို့ ခရုသင်းသောက်ရေခွက်ကိုလည်းကောင်း၊ ငယ်သောသောက်ရေခွက်ကိုလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--တံတိုင်း စသည်ကို ခွင့်ပြု ခြင်း
֍ ၃၀၂
။ ထိုအခါ ကျောင်းတို့သည် အရံမရှိကုန်။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏၊ ရဟန်းတို့ အုတ်တံတိုင်း၊ ကျောက်တံတိုင်း၊ သစ်သားတံတိုင်းဟူသော တံတိုင်းသုံးမျိုးတို့ကို ကာခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။တံခါးမုခ်သည် မရှိ။ပ။ ရဟန်းတို့ တံခါးမုခ်ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ တံခါးမုခ်သည် မြေနိမ့်၍ ရေလွှမ်းမိုးခံရ၏။ပ။ ရဟန်းတို့ မြေမြင့်အောင် ပြုလုပ်ရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ တံခါး မုခ်၌ တံခါးရွက်သည် မရှိ။ပ။ ရဟန်းတို့ တံခါးရွက်ကိုလည်းကောင်း၊ တံခါးပေါင်ကိုလည်းကောင်း၊ ဆုံငယ် ကိုလည်းကောင်း၊ အထက်ကွင်းကိုလည်းကောင်း၊ မင်းတုပ်လျှိုတိုင်ကိုလည်းကောင်း၊ မျောက်လက်ကိုလည်းကောင်း၊ မင်းတုပ်ငယ်ကိုလည်းကောင်း၊ မင်းတုပ်ကြီးကိုလည်းကောင်း၊ သံကောက်ပေါက်ကိုလည်းကောင်း၊ ဆွဲငင်စရာအပေါက်ကိုလည်းကောင်း၊ ဆွဲငင်စရာကြိုးကိုလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
တံခါးမုခ်၌ မြက်မှုန့်သည် ကျ၏။ပ။ ရဟန်းတို့ ခါ၍ အတွင်းအပ လိမ်းကျံခြင်းငှါလည်းကောင်း၊ ဖြူသောအဆင်း မည်းသောအဆင်း ဂွေ့နီခြယ်ခြင်း ခြူးပန်းခြယ်ခြင်း နွယ်ပန်းခြယ်ခြင်း မကရ်းသွားဖော် ခြင်း သက်တင်ရေးခြင်းကိုလည်းကောင်း ပြုလုပ်ခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ပရိဝုဏ်သည် ဗွက်ပေါက်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ကျောက်ပြုတ်ကို ကြဲဖြန့်ရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ (ကျောက်ပြုတ်တို့သည်) မလုံ လောက်ကုန်။ပ။ ရဟန်းတို့ ကျောက်ပြားခင်းရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ ရေဝပ်၏။ပ။ ရဟန်းတို့ ရေထုတ်ပြွန်ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် ပရိဝုဏ်အတွင်း ထိုထိုနေရာ၌ မီးဖိုကို ပြုလုပ်သဖြင့် ပရိဝုဏ်သည် အမှိုက်ရှုပ်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ တစ်ခုသော နေရာ၌ ကျောက်ပြားခင်းရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
မီးဖိုဆောင်သည် မြေနိမ့်၍ ရေလွှမ်းမိုးခံရ၏။ပ။ ရဟန်းတို့ မြေမြင့်အောင် ပြုလုပ်ရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ ဖို့မြေသည် ပြိုကျ၏။ပ။ ရဟန်းတို့ အုတ်အခင်း၊ ကျောက်အခင်း၊ သစ်သားအခင်းဟူသော အခင်းသုံးမျိုးတို့ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ တက်သော ရဟန်းတို့သည့်ပင်ပန်းကုန်၏။ပ။ ရဟန်းတို့ အုတ်လှေကား၊ ကျောက်လှေကား၊ သစ်သားလှေကားဟူသော လှေကားသုံးမျိုးတို့ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ တက်သော ရဟန်းတို့သည် လိမ့်ကျကုန်၏။ပ။ ရဟန်းတို့ ဆွဲကိုင်စရာလက်တန်း ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ မီးဖိုဆောင်၌ တံခါးရွက်သည် မရှိ။ပ။ ရဟန်းတို့ တံခါးရွက်ကိုလည်းကောင်း၊ တံခါးပေါင်ကိုလည်းကောင်း၊ ဆုံငယ်ကိုလည်းကောင်း၊ အထက်ကွင်းကိုလည်းကောင်း၊ မင်းတုပ်လျှို တိုင်ကိုလည်းကောင်း၊ မျောက်လက်ကိုလည်းကောင်း၊ မင်းတုပ်ငယ်ကိုလည်းကောင်း၊ မင်းတုပ်ကြီးကိုလည်းကောင်း၊ သံကောက်ပေါက်ကိုလည်းကောင်း၊ ဆွဲငင်စရာအပေါက်ကိုလည်းကောင်း၊ ဆွဲငင်စရာကြိုးကိုလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
မီးဖိုဆောင်၌ မြက်မှုန့်သည် ကျ၏။ပ။ ရဟန်းတို့ ခါ၍ အတွင်း အပ လိမ်းကျံခြင်းငှာ ဖြူသောအဆင်း မည်းသောအဆင်း ဂွေ့နီခြယ်ခြင်း ခြူးပန်းခြယ်ခြင်း နွယ်ပန်း ခြယ်ခြင်း မကရ်းသွားဖော်ခြင်း သက်တင်ရေးခြင်း သင်္ကန်းတန်းဝါးကြိမ် သင်္ကန်းတန်းကြိုးကို ပြုလုပ်ရန်လည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--အရံကို ကာရန် ခွင့်ပြုခြင်း
֍ ၃၀၃
။ အရံသည် အကာအရံမရှိသဖြင့် ဆိတ်တို့သည်လည်းကောင်း၊ ကျွဲနွားတို့သည်လည်းကောင်း စိုက်ပျိုးအပ်သော သစ်ပင်ငယ်တို့ကို ညှဉ်းဆဲကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ဝါးအရံ၊ ဆူးအရံ၊ ကျုံးဟူသော အကာအရံသုံးမျိုးတို့ကို ကာရန်ခြင်းငှာ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ တံခါးမုခ်သည် မရှိသဖြင့် ထို့အတူပင် ဆိတ်တို့သည်လည်းကောင်း၊ ကျွဲနွားတို့သည်လည်းကောင်း စိုက်ပျိုးအပ်သော သစ်ပင်ငယ်တို့ကို ညှဉ်းဆဲကုန်၏။ပ။ ရဟန်းတို့ တံခါးမုခ်ကိုလည်းကောင်း၊ ဆူးတံခါးကိုလည်းကောင်း၊ ရင်စေ့တံခါးကိုလည်းကောင်း၊ တုရိုဏ်တိုင်ကိုလည်းကောင်း၊ မင်းတုပ် ကိုလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ တံခါးမုခ်၌ မြက်မှုန့်သည် ကျ၏။ပ။ ရဟန်းတို့ ခါ၍ အတွင်းအပ လိမ်းကျံ ခြင်းငှာလည်းကောင်း၊ ဖြူသောအဆင်း မည်းသောအဆင်း ဂွေ့နီခြယ်ခြင်း ခြူးပန်းခြယ်ခြင်း နွယ်ပန်းခြယ်ခြင်း မကရ်းသွားဖော်ခြင်း သက်တင်ရေးခြင်းကို ပြုလုပ်ရန်လည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ အရံသည် ဗွက်ပေါက်၏။ပ။ ရဟန်းတို့ ကျောက်ပြုတ်ကို ကြဲဖြန့်ရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ (ကျောက်ပြုတ်တို့သည်) မလုံလောက်ကုန်။ပ။ ရဟန်းတို့ ကျောက်ပြားခင်းရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ ရေဝပ်၏။ပ။ ရဟန်းတို့ ရေထုတ်ပြွန်ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ထိုအခါ မဂဓတိုင်းရှင် သေနိယမည်သောဗိမ္ဗိသာရမင်းသည် သံဃာ၏ အကျိုးငှာ အင်္ဂတေ မြေညက် လိမ်းကျံသော ပြာသာဒ်ကို ဆောက်စေလို၏။ ထိုအခါ ရဟန်းတို့အား “မြတ်စွာဘုရားသည် အဘယ်အမိုး ကို ခွင့်ပြုအပ်သနည်း၊ အဘယ်အမိုးကို ခွင့်မပြုအပ်သနည်း”ဟု အကြံသည် ဖြစ်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ “ရဟန်းတို့ အုတ်အမိုး၊ ကျောက်အမိုး၊ အင်္ဂတေအမိုး၊ မြက်အမိုး၊ သစ်ရွက်အမိုးဟူသော အမိုးငါးမျိုးတို့ကို ခွင့်ပြု၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ပဌမအခန်းပြီး၏။
--၂-ဒုတိယအအခန်း
အနာထပိဏ် ဝတ္တု
֍ ၃၀၄
။ ရာဇဂြိုဟ်သူဌေးနှမ၏ ခင်ပွန်းဖြစ်သော အနာထပိဏ်သူဌေးသည် ကိစ္စတစ်ခုဖြင့် ရာဇဂြိုဟ် ပြည်သို့ သွားသောအခါ ရာဇဂြိုဟ်သူဌေးက နက်ဖြန်အတွက် ဘုရာအမှူးရှိသော သံဃာကို ပင့်ဖိတ်ထား သဖြင့် ရာဇဂြိုဟ်သူဌေးသည် ကျွန်တို့ကိုလည်းကောင်း၊ အမှုလုပ်သမားတို့ကိုလည်းကောင်း “အချင်းတို့ ဂရုစိုက်ကြကုန်လော့၊ စောစောထ၍ ယာဂုကို ကျိုကုန်လော့၊ ဆွမ်းချက်ကုန်လော့၊ ဟင်းတို့ကို ပြည့်စုံစေ့ကုန်လော့၊ လက်သုပ်တို့ကို ပြည့်စုံစေကုန်လော့”ဟု စေခိုင်း၏။ ထိုအခါ အနာထပိဏ်သူဌေးအား-“ဤသူဌေးသည် ရှေးက ငါလာသော် ကိစ္စအားလုံးတို့ကို ဖယ်ထား၍ ငါနှင့် အတူပင် ဝမ်းမြောက် ဝမ်းသာ ပြောဆို၏၊ ယခုမူ ထိုသူဌေးသည် ပျံ့လွင့်သော သဘောရှိလျက် ကျွန်တို့ကိုလည်းကောင်း၊ အမှု လုပ်သမားတို့ကိုလည်းကောင်း “အချင်းတို့ ဂရုစိုက်ကြကုန်လော့၊ စောစောထ၍ ယာဂုကို ကျိုကုန်လော့၊ ဆွမ်းချက်ကုန်လော့၊ ဟင်းတို့ကို ပြည့်စုံစေကုန်လော့၊ လက်သုပ်တို့ကို ပြည့်စုံစေကုန်လော့”ဟု စေခိုင်း ဘိ၏။
အသို့နည်း သူဌေးအား သမီးပေး မင်္ဂလာပွဲပင် ဖြစ်လိမ့်မည်လော၊ သမီးယူ မင်္ဂလာပွဲပင် ဖြစ်လိမ့် မည်လော၊ ယဇ်ကြီးကိုပင် ဆောက်တည်သလော၊ မဂဓတိုင်းရှင် သေနိယမည်သော ဗိမ္ဗိသာရမင်းကိုပင် စစ်သည်အပေါင်းနှင့်တကွ နက်ဖြန်အတွက် ဖိတ်ကြားထားလေသလော”ဟု အကြံဖြစ်၏။
ထို့နောက် ကျွန်တို့ကိုလည်းကောင်း၊ အမှုလုပ်သမားတို့ကိုလည်းကောင်း စေခိုင်းပြီးမှ အနာထပိဏ် သူဌေးထံသို့ ချဉ်းကပ်၍ အနာထပိဏ်သူဌေးနှင့်အတူ ဝမ်းမြောက်ဝမ်းသာ ပြောဆိုလျက် တစ်ခုသော နေရာ၌ ထိုင်သော ရာဇဂြိုဟ်သူဌေးကို အနာထပိဏ်သူဌေးက-
“သူဌေး သင်သည် ရှေးက အကျွန်ုပ်လာသော် ကိစ္စအားလုံးတို့ကို ပစ်ထား၍ အကျွန်ုပ်နှင့်အတူပင် ဝမ်းမြောက်ဝမ်းသာ ပြောဆို၏၊ ယခုမူ သင်သည် ပျံ့လွင့်သော သဘောရှိလျက် ကျွန်တို့ကိုလည်းကောင်း၊ အမှုလုပ်သမားတို့ကိုလည်းကောင်း “အချင်းတို့ ဂရုစိုက်ကြကုန်လော့၊ စောစောထ၍ ယာဂုကို ကျိုကုန်လော့၊ ဆွမ်းချက်ကုန်လော့၊ ဟင်းတို့ကို ပြည့်စုံစေကုန်လော့၊ လက်သုပ်တို့ကို ပြည့်စုံစေကုန်လော့”ဟု စေခိုင်း၏။ သူဌေး သင့်အား သမီးပေး မင်္ဂလာပွဲပင် ဖြစ်လိမ့်မည်လော၊ သမီးယူ မင်္ဂလာပွဲပင် ဖြစ်လိမ့် မည်လော၊ ယဇ်ကြီးကိုပင် ဆောက်တည်သလော၊ မဂဓတိုင်းရှင် သေနိယမည်သော ဗိမ္ဗိသာရမင်းကိုပင် စစ်သည် အပေါင်းနှင့်တကွ နက်ဖြန်အတွက် ဖိတ်ကြားထားသလော”ဟု ပြောဆို၏။
သူဌေး အကျွန်ုပ်အား သမီးပေး မင်္ဂလာပွဲလည်း ဖြစ်လိမ့်မည် မဟုတ်ပါ၊ သမီးယူ မင်္ဂလာပွဲလည်း ဖြစ်လိမ့်မည်မဟုတ်ပါ၊ မဂဓတိုင်းရှင် သေနိယမည်သော ဗိမ္ဗိသာရမင်းကိုလည်း စစ်သည်အပေါင်းနှင့်တကွ နက်ဖြန်အတွက် ဖိတ်မထားပါ၊ စင်စစ်မူကား အကျွန်ုပ်သည် ယဇ်ကြီးကို ဆောက်တည်ပါ၏၊ ဘုရားအမှူး ရှိသော သံဃာကို နက်ဖြန်အတွက် ပင့်ဖိတ်ထားပါ၏ဟု (ပြောဆို၏)။
သူဌေး သင်သည် “ဘုရား”ဟု ပြောသလောဟု (မေး၏)။
သူဌေး အကျွန်ုပ်သည် “ဘုရား”ဟု ပြော၏ဟု (ဆို၏)။
--သူဌေး သင်သည် “ဘုရား”ဟု ပြောသလောဟု (မေး၏)။
သူဌေး အကျွန်ုပ်သည် “ဘုရား”ဟု ပြော၏ဟု (ဆို၏)။
သူဌေး သင်သည် “ဘုရား”ဟု ပြောသလောဟု (မေး၏)။
သူဌေး အကျွန်ုပ်သည် “ဘုရား”ဟု ပြောဟု (ဆို၏)။
သူဌေး လောက၌ “ဘုရား ဘုရား”ဟူသော အသံပင် ကြားရခဲ၏။ သူဌေး ဤအချိန်၌ ဘုန်းတော် ကြီးသော ပူဇော်အထူးကို ခံတော်မူထိုက်သော မြတ်စွာဘုရားကို ဖူးမြော်ရန် ချဉ်းကပ်ခြင်းငှာ တတ် ကောင်း၏လောဟု (မေး၏)။
သူဌေး ဤအချိန်သည် ဘုန်းတော်ကြီးတော်မူသော ပူဇော်အထူးကို ခံတော်မူထိုက်သော ထိုမြတ်စွာ ဘုရားကို ဖူးမြော်ရန် ချဉ်းကပ်ခြင်းငှာ အခါမဟုတ်သေး၊ နက်ဖြန် လျောက်ပတ်သောအချိန်၌ သင်သည် ဘုန်းတော်ကြီးတော်မူသော ပူဇော်အထူးကို ခံတော်မူထိုက်သော ထိုမြတ်စွာဘုရားကို ဖူးမြော်ရန် ချဉ်းကပ် ရအံ့ဟုဆို၏။ ထို့နောက် အနာထပိဏ်သူဌေးသည် ငါသည် လျောက်ပတ်သော အချိန်၌ ဘုန်းတော်ကြီး တော်မူသော ပူဇော်အထူးကို ခံတော်မူထိုက်သော ထိုမြတ်စွာဘုရားကို ဖူးမြော်ရန် ချဉ်းကပ်ရအံ့ဟု ဘုရား သို့ရောက်သော အောက်မေ့ခြင်းဖြင့် အိပ်လေရာ လင်းပြီဟု ထင်မှတ်လျက် ညဉ့်၌ သုံးကြိမ်ထ၏။
֍ ၃၀၅
။ ထို့နောက် အနာထပိဏ်သူဌေးသည် သိဝကတံခါးသို့ ချဉ်းကပ်လေသော် နတ်တို့သည် တံခါးကို ဖွင့်ကုန်၏။ ထို့အခါ အနာထပိဏ်သူဌေးသည် မြို့မှထွက်စဉ် အလင်းရောင်ကွယ်ပျောက်၍ အမိုက်မှောင် ထင်ရှား ဖြစ်လာ၏၊ ကြောက်ခြင်း ကိုယ်ခက်တရော်ရှိခြင်း ကြက်သီးမွေးညှင်းထခြင်း ဖြစ် သဖြင့် ထိုနေရာမှပင်လျှင် နောက်သို့ ပြန်လို၏၊ ထိုအခါ သိဝကနတ်သည် ကွယ်ပျောက်လျက်-“ဆင်အသိန်းသည်လည်းကောင်း၊ မြင်းအသိန်းသည်လည်းကောင်း၊ အဿတိုရ်မြင်း ကသော ရထားအသိန်းသည်လည်းကောင်း၊ ပတ္တမြားနားတောင်းပန်ဆင်ထားသော သတို့သမီးအသိန်းသည်လည်းကောင်း (ဘုရားဖူးရန်သွားသော) ခြေတစ်လှမ်း၏ (အကျိုးကို) တစ်ဆယ့်ခြောက်ပုံ ပုံ၍ တစ်ပုံကိုမျှ မထိုက်တန်ကုန်။
သူဌေး ရှေးသို့ တက်ပါလော့၊ သူဌေး ရှေးသို့ တက်ပါလော့၊ အသင့်အား ရှေးသို့ တက်ခြင်းသည် မြတ်၏၊ နောက်သို့ ဆုတ်ခြင်းသည် မမြတ်ပါ”ဟု အသံကို ကြားစေ၏။
ထိုအခါ အနာထပိဏ်သူဌေးအား အမှောင်ကွယ်ပျောက်၍ အလင်းရောင်ထင်ရှားပေါ်လာ၏။ (သူ့အား) ဖြစ်ပြီးသော ကြောက်ခြင်း ကိုယ်ခက်တရော်ရှိခြင်း ကြက်သီးမွေးညှင်းထခြင်းသည်လည်း ငြိမ်း၏။ နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း။ပ။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း အနာထပိဏ်သူဌေးအား အလင်းရောင်ကွယ်ပျောက်၍ အမိုက်မှောင်သည် ထင်ရှားပေါ်လာ၏။ ကြောက်ခြင်း ကိုယ်ခက်တရော်ရှိခြင်း ကြက်သီးမွေးညှင်းထခြင်း ဖြစ်လာသဖြင့် ထိုနေရာမှပင် နောက်သို့ ပြန်လို၏။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း သိဝကနတ်သည် ကွယ်ပျောက်လျက်-
“ဆင်အသိန်းသည်လည်းကောင်း၊ မြင်းအသိန်းသည်လည်းကောင်း၊ အဿတိုရ် မြင်းကသော ရထားအသိန်းသည်လည်းကောင်း၊ ပတ္တမြားနားတောင်းပန်ဆင်ထားသော သတို့သမီးအသိန်းသည်လည်းကောင်း (ဘုရားဖူးရန်သွားသော) ခြေတစ်လှမ်း၏ (အကျိုးကို) တစ်ဆယ့်ခြောက်ပုံ ပုံ၍ တစ်ပုံကိုမျှ မထိုက်တန်ကုန်။
သူဌေး ရှေးသို့ တက်ပါလော့၊ သူဌေး ရှေးသို့ တက်ပါလော့၊ အသင့်အား ရှေးသို့ တက်ခြင်းသည် မြတ်၏၊ နောက်သို့ ဆုတ်ခြင်းသည် မမြတ်ပါ”ဟု အသံကို ကြားစေ၏။
--သုံးကြိမ်မြောက်လည်း အနာထပိဏ်သူဌေးအား အမိုက်မှောင်ကွယ်ပျောက်၍ အလင်းရောင်ထင်ရှား ပေါ်လာ၏။ (သူ့အား) ဖြစ်ပြီးသော ကြောက်ခြင်း ကိုယ်ခက်တရော်ရှိခြင်း ကြက်သီးမွေးညှင်းထခြင်းသည် ငြိမ်း၏။
ထိုအခါ အနာထပိဏ်သူဌေးသည် ယင်းတိုက်တောသို့ ချဉ်းကပ်၏။ ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် ညဉ့်၏ မိုးသောက်ယံ၌ ထ၍ လွင်ပြင်၌ စင်္ကြံ ကြွတော်မူ၏။ မြတ်စွာဘုရားသည် အနာထပိဏ်သူဌေးကို အဝေးမှပင် လာနေသည်ကို မြင်တော်မူသဖြင့် စင်္ကြံမှ ဆင်းပြီးလျှင် ခင်းထားသော နေရာ၌ ထိုင်တော်မူလျက် “သုဒတ္တလာလော့”ဟု မိန့်တော်မူ၏။ ထိုအခါ အနာထပိဏ်သူဌေးသည် “နာမည်ဖြင့် ငါကို မြတ်စွာဘုရား ခေါ်တော်မူ၏”ဟု ရွှင်လန်းအားတက်လျက် မြတ်စွာဘုရားထံသို့ ချဉ်းကပ်ပြီးနောက် မြတ်စွာဘုရား၏ ခြေတော်တို့၌ ဦးခိုက်၍ “အသျှင်ဘုရား မြတ်စွာဘုရားသည် ချမ်းသာစွာ အိပ်တော်မူရ ပါ၏လော”ဟု လျှောက်၏။
ကာမတို့၌ မလိမ်းကျံ၍ ငြိမ်းအေးခြင်းသို့ ရောက်သော၊ ဥပဓိ (ကိလေသာ) မရှိသော ရဟန္တာသည် ထက်ဝန်းကျင်မှ ငြိမ်းပြီးသည် ဖြစ်၍ အခါခပ်သိမ်း ချမ်းသာစွာ အိပ်ရ၏။
တောင့်တမှုအားလုံးတို့ကို ဖြတ်၍ စိတ်၌ ပူပန်ခြင်းကို ပယ်ဖျောက်၍ စိတ်အားဖြင့် ငြိမ်းချမ်းမှုသို့ ရောက်၍ အေးငြိမ်းနေသော ရဟန္တာပုဂ္ဂိုလ်သည် ချမ်းသာစွာ အိပ်ရ၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် အနာထပိဏ်သူဌေးအား အစဉ်အတိုင်းသော တရားစကားကို ဟော တော်မူ၏၊ ဤအစဉ်အတိုင်းသော တရားစကားဟူသည်ကား အဘယ်နည်း၊ ဒါနနှင့်စပ်သော စကားကိုလည်းကောင်း၊ သီလနှင့်စပ်သော စကားကိုလည်းကောင်း၊ နတ်ပြည်နှင့်စပ်သော စကားကိုလည်းကောင်း၊ ကာမဂုဏ်တို့၏ အပြစ်ကိုလည်းကောင်း၊ ယုတ်ညံ့ခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ ညစ်ညူးခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ (ကာမဂုဏ်တို့မှ) ထွက်မြောက်ခြင်း၌ အကျိုးကိုလည်းကောင်း ပြတော်မူ၏။
မြတ်စွာဘုရားသည် အနာထပိဏ်သူဌေး၌ သင့်လျော်သောစိတ် နူးညံ့သောစိတ် အပိတ်အပင် ‘နီဝရဏ’ မှ ကင်းသောစိတ် တက်ကြွသောစိတ် ယုံကြည်သောစိတ် ရှိသည်ကို သိတော်မူသောအခါ မြတ်စွာ ဘုရားတို့၏ ကိုယ်တိုင်ထုတ်ဖော်သိမြင်ပြီးသော ‘သာမုက္ကံသိက’ တရားဒေသနာတော်ဖြစ်သော ဆင်းရဲ ‘ဒုက္ခ သစ္စာ'ကိုလည်းကောင်း၊ ဆင်းရဲဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဒယသစ္စာ'ကိုလည်းကောင်း၊ ဆင်းရဲချုပ်ရာ ‘နိရောဓသစ္စာ’ ကိုလည်းကောင်း၊ ဆင်းရဲချုပ်ရာသို့ ရောက်ကြောင်းလမ်းစဉ် ‘မဂ္ဂသစ္စာ'ကိုလည်းကောင်း ပြတော်မူ၏။ မည်းညစ်ခြင်းကင်းသော ဖြူစင်သော အဝတ်သည် ဆိုးရည်ကို ကောင်းစွာ ခံယူသကဲ့သို့ ထို့အတူ အနာထပိဏ်သူဌေးအား ထိုနေရာ၌ပင်လျှင် “ဖြစ်ခြင်းသဘောရှိသော တရားအလုံးစုံသည် ချုပ်ခြင်းသဘော ရှိ၏”ဟု ကိလေသာမြူ အညစ်အကြေးကင်းသော တရားမျက်စိ ‘သောတာပတ္တိမဂ်ဉာဏ်'သည် ဖြစ်ပေါ်၏။
ထိုအခါ အနာထပိဏ်သူဌေးသည် တရားကို မြင်ပြီးသည် ဖြစ်၍ တရားသို့ ရောက်ပြီးသည် ဖြစ်၍ တရားကို သိပြီးသည် ဖြစ်၍ တရားသို့ သက်ဝင်ပြီးသည် ဖြစ်၍ ယုံမှားခြင်းကို ကူးမြောက်ပြီးသည် ဖြစ်၍ သို့လော သို့လော (တွေးတောခြင်း) ကင်းပြီးသည် ဖြစ်၍ မြတ်စွာဘုရားသာသနာ၌ ရဲရင့်ခြင်းသို့ ရောက်ပြီးသည် ဖြစ်၍ သူတစ်ပါးကို အားထားယုံကြည်သည် မဟုတ်ဘဲ မိမိကိုယ်တိုင်ပင် သိမြင်ပြီးသည် ဖြစ်၍ မြတ်စွာဘုရားအား-
“အသျှင်ဘုရား (တရားတော်သည်) အလွန်နှစ်သက်ဖွယ်ရှိပါပေ၏၊ အသျှင်ဘုရား (တရားတော်သည်) အလွန်နှစ်သက်ဖွယ်ရှိပါပေ၏၊ အသျှင်ဘုရား ဥပမာသော်ကား မှောက်ထားသည်ကို လှန်ဘိသကဲ့ သို့လည်းကောင်း၊ ဖုံးလွှမ်းထားသည်ကို ဖွင့်လှစ်ဘိသကဲ့သို့လည်းကောင်း၊ မျက်စိလည်သောသူအား လမ်းမှန်ကို ပြောကြားဘိသကဲ့သို့လည်းကောင်း ‘မျက်စိအမြင်ရှိသောသူတို့သည် အဆင်းတို့ကို မြင်ကြလိမ့် မည်’ဟု အမိုက်မှောင်၌ ဆီမီးတန်ဆောင်ကို ဆောင်ပြဘိသကဲ့သို့လည်းကောင်း၊ အသျှင်ဘုရား ဤအတူသာ လျှင် အသျှင်ဘုရားသည် များစွာသော အကြောင်းတို့ဖြင့် တရားတော်ကို ပြတော်မူပါပေ၏၊ အသျှင်ဘုရား အကျွန်ုပ်သည် မြတ်စွာဘုရားကိုလည်း ကိုးကွယ်ရာဟူ၍ ဆည်းကပ်ပါ၏၊ တရားတော်ကိုလည်း ကိုးကွယ် ရာဟူ၍ ဆည်းကပ်ပါ၏၊ သံဃာတော်ကိုလည်း ကိုးကွယ်ရာဟူ၍ ဆည်းကပ်ပါ၏၊ မြတ်စွာဘုရားသည် အကျွန်ုပ်ကို ယနေ့မှစ၍ အသက်ထက်ဆုံးကိုးကွယ်ဆည်းကပ်သော ဥပါသကာဟု မှတ်တော်မူပါ။
--မြတ်စွာဘုရားသည် ရဟန်းသံဃာနှင့်အတူ နက်ဖြန်အဖို့ အကျွန်ုပ်၏ ဆွမ်းကို လက်ခံတော်မူပါ”ဟု လျှောက်၏။ မြတ်စွာဘုရားသည် ဆိတ်ဆိတ်နေခြင်းဖြင့် လက်ခံတော်မူ၏။
ထိုအခါ အနာထပိဏ်သူဌေးသည် မြတ်စွာဘုရား၏ လက်ခံတော်မူခြင်းကို သိသဖြင့် နေရာမှထ၍ ရှိခိုးပြီးလျှင် အရိုအသေပြုကာ ဖဲခွာသွားလေ၏။ ရာဇဂြိုဟ်သူဌေးသည် “အနာထပိဏ်သူဌေးသည် နက်ဖြန်အတွက် ဘုရားအမှူးရှိသော သံဃာကို ပင့်ဖိတ်သတတ်”ဟု ကြား၏။
֍ ၃၀၆
။ ထိုအခါ ရာဇဂြိုဟ်သူဌေးသည် အနာထပိဏ်သူဌေးအား-“သူဌေး သင်သည် နက်ဖြန်အတွက် ဘုရားအမှူးရှိသော သံဃာကို ပင့်ဖိတ်သောဟူ၏၊ (သို့သော်) သင်သည်ကား ဧည့်သည် ဖြစ်၏၊ သူဌေး သင့်အား လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်ကို ပေးအံ့၊ ယင်းလုပ်ဖော်ကိုင်ဖက် ဖြင့် သင်သည် ဘုရားအမှူးရှိသော သံဃာအား ဆွမ်းပြုစုနိုင်ရာ၏”ဟု (ပြော၏)။
“သူဌေး အလိုမရှိပါ၊ အကျွန်ုပ်အား လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်ရှိ၏၊ ယင်းလုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်ဖြင့် အကျွန်ုပ်သည် ဘုရားအမှူးရှိသော သံဃာအား ဆွမ်းပြုစုပါအံ့”ဟု (ဆို၏)။
ရာဇဂြိုဟ်ပြည်နေ နိဂုံးသူဌေးသည် “အနာထပိဏ်သူဌေးသည် နက်ဖြန်အတွက် ဘုရားအမှူးရှိသော သံဃာကို ပင့်ဖိတ်သတတ်”ဟု ကြား၏။ ထိုအခါ ရာဇဂြိုဟ်ပြည်နေ နိဂုံးသူဌေးသည် အနာထပိဏ်သူဌေး အား-
“သူဌေး သင်သည် နက်ဖြန်အတွက် ဘုရားအမှူးရှိသော သံဃာကို ပင့်ဖိတ်သောဟူ၏၊ (သို့သော်) သင်သည်ကား ဧည့်သည် ဖြစ်၏၊ သူဌေး သင့်အား လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်ကို ပေးအံ့၊ ယင်းလုပ်ဖော်ကိုင်ဖက် ဖြင့် သင်သည် ဘုရားအမှူးရှိသော သံဃာအား ဆွမ်းပြုစုနိုင်ရာ၏”ဟု ပြော၏။
“သူဌေး အလိုမရှိပါ၊ အကျွန်ုပ်အား လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်ရှိပါ၏၊ ယင်းလုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်ဖြင့် အကျွန်ုပ်သည် ဘုရားအမှူးရှိသော သံဃာအား ဆွမ်းပြုစုပါအံ့”ဟု (ဆို၏)။
မဂဓတိုင်းရှင် သေနိယမည်သော ဗိမ္ဗိသာရမင်းသည် “အနာထပိဏ်သူဌေးသည် နက်ဖြန်အတွက် ဘုရားအမှူးရှိသော သံဃာကို ပင့်ဖိတ်သတတ်”ဟု ကြား၏။ ထိုအခါ မဂဓတိုင်းရှင် သေနိယမည်သော ဗိမ္ဗိသာရမင်းသည် အနာထပိဏ်သူဌေးအား-
“သူဌေး သင်သည် နက်ဖြန်အတွက် ဘုရားအမှူးရှိသော သံဃာကို ပင့်ဖိတ်သောဟူ၏၊ (သို့သော်) သင်သည်ကား ဧည့်သည်ဖြစ်၏၊ သူဌေး သင့်အား လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်ကို ပေးအံ့၊ ယင်း လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်ဖြင့် သင်သည် ဘုရားအမှူးရှိသော သံဃာအား ဆွမ်းပြုစုနိုင်ရာ၏”ဟု ပြော၏။
မင်းကြီး အလိုမရှိပါ၊ အကျွန်ုပ်အား လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက် ရှိပါ၏၊ ယင်းလုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်ဖြင့် အကျွန်ုပ်သည် ဘုရားအမှူးရှိသော သံဃာအား ဆွမ်းပြုစုပါအံ့ဟု (ဆို၏)။
ထို့နောက် အနာထပိဏ်သူဌေးသည် ထိုညဉ့်ကို လွန်သောအခါ ရာဇဂြိုဟ်သူဌေး၏ အိမ်၌ မွန်မြတ်သော ခဲဖွယ်ဘောဇဉ်ကို စီမံစေ၍ “အသျှင်ဘုရား အချိန်တန်ပါပြီ၊ ဆွမ်းပြင်ပြီးပါပြီ”ဟု မြတ်စွာဘုရား အား အချိန် (တန်ကြောင်း) ကို လျှောက်စေ၏။
--ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် နံနက်အချိန်၌ သင်္ကန်းကို ပြင်ဝတ်တော်မူ၍ သပိတ်သင်္ကန်းကို ယူလျက် ရာဇဂြိုဟ်သူဌေး၏ အိမ်သို့ ချဉ်းကပ်တော်မူပြီးလျှင် ရဟန်းသံဃာနှင့်အတူ ခင်းထားသော နေရာ၌ ထိုင်တော်မူ၏။
ထိုအခါ အနာထပိဏ်သူဌေးသည် မြတ်စွာဘုရားအမှူးရှိသော သံဃာကို မွန်မြတ်သော ခဲဖွယ် ဘောဇဉ်ဖြင့် ရောင့်ရဲသည့်တိုင်အောင် တားမြစ်သည့်တိုင်အောင် ကိုယ်တိုင်လုပ်ကျွေးပြီးလျှင် မြတ်စွာဘုရားသည် ဆွမ်းစားပြီး၍ သပိတ်မှလက်ကို ဖယ်ပြီးလတ်သော် တစ်ခုသော နေရာ၌ ထိုင်ကာ မြတ်စွာဘုရား အား-
“အသျှင်ဘုရား မြတ်စွာဘုရားသည် ရဟန်းသံဃာနှင့်အတူ အကျွန်ုပ်၏ သာဝတ္ထိပြည်၌ ဝါကပ်ခြင်းကို လက်ခံတော်မူပါ”ဟု လျှောက်၏။
“သူဌေး မြတ်စွာဘုရားတို့သည် ဆိတ်ငြိမ်ရာ၌ မွေ့လျော်ကုန်၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
“ဘုန်းတော်ကြီးသော မြတ်စွာဘုရား သိပါပြီ၊ လာခြင်းကောင်းတော်မူသော မြတ်စွာဘုရား သိပါပြီ”ဟု (လျှောက်၏)။
ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် အနာထပိဏ်သူဌေးအား တရားစကားဖြင့် (အကျိုးစီးပွားကို) သိမြင် စေလျက် (တရားကို) ဆောက်တည်စေကာ (တရားကျင့်သုံးရန်) ထက်သန် ရွှင်လန်းစေပြီးလျှင် နေရာမှ ထကာ ဖဲခွါကြွသွားတော်မူ၏။
֍ ၃၀၇
။ ထိုအခါ အနာထပိဏ်သူဌေးသည် မိတ်ဆွေများသူ၊ အပေါင်းအသင်းများသူ၊ ဩဇာညောင်းသူ ဖြစ်၏၊ သူ၏စကားကို နာယူသူ ပေါများ၏။ထိုအခါ အနာထပိဏ်သူဌေးသည် ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ ထိုပြုဖွယ်ကိစ္စကို ပြီးစေ၍ သာဝတ္ထိပြည်သို့ ဖဲသွား၏။ ထို့နောက် အနာထပိဏ်သူဌေးသည် လူတို့ကို “အမောင်တို့ အသင်တို့သည် အရံတို့ကို ပြုလုပ်ကုန်လော့၊ ကျောင်းတို့ကို တည်စေကုန်လော့၊ အလှူတို့ကို ဖြစ်စေကုန်လော့၊ လောက၌ ဘုရားပွင့်ပြီ၊ အကျွန်ုပ်သည် ထိုမြတ်စွာဘုရားကို ပင့်ဖိတ်ခဲ့၏၊ ဤလမ်းဖြင့် လာတော်မူလိမ့်မည်”ဟု စေခိုင်း၏။
ထိုအခါလူတို့သည် အနာထပိဏ်သူဌေး တိုက်တွန်းအပ်သည်ဖြစ်၍ အရံတို့ကို ပြုလုပ်စေကုန်၏၊ ကျောင်းတို့ကို တည်စေကုန်၏၊ အလှူတို့ကို ဖြစ်စေကုန်၏၊ ထိုအခါ အနာထပိဏ်သူဌေးသည် သာဝတ္ထိ ပြည်သို့ သွား၍ သာဝတ္ထိပြည်၏ ထက်ဝန်းကျင်၌ လှည့်လည် ကြည့်ရှု၏။
“အဘယ်အရပ်၌ မြတ်စွာဘုရားသည် သီတင်းသုံးတော်မူသင့်သနည်း၊ ထိုအရပ်သည် ရွာမှ မဝေးလွန်း၊ မနီးလွန်း၊ အသွားအလာနှင့် ပြည့်စုံရမည်၊ ဘုရားဖူးလိုသူ တရားနာလိုသူတို့အား သွားရောက်ရန် လွယ်ကူရမည်၊ နေ့အခါ လူမပြွမ်း၊ ညချမ်းအခါလည်း အသံနည်းရမည်၊ ပြည်ရွာ တွန်သံ ‘အုတ်အုတ်ကျက်ကျက်အသံ’ မရှိရ၊ လူစော်မနံရ၊ လူတို့၏ အနံ့အသက်မှ ကင်းရမည်၊ လူတို့၏ လျှို့ဝှက်သော အမှုကို ပြုခြင်းငှာထိုက်သော ကိန်းအောင်း၍ နေခြင်းငှာ လျောက်ပတ်သော အရပ်မျိုး ဖြစ်ရာ၏”ဟု အကြံဖြစ်၏။
အနာထပိဏ်သူဌေးသည် ရွာနှင့် မဝေးလွန်း မနီးလွန်းသော အသွားအလာနှင့်ပြည့်စုံသော၊ ဘုရားဖူးလိုသူ တရားနာလိုသူတို့အား ရောက်ရန်လွယ်ကူသော၊ နေ့အခါလူမပြွမ်း ညချမ်းအခါလည်း အသံနည်းသော၊ ပြည်ရွာတွန်သံမရှိသော၊ လူစော်မနံ လူတို့၏ အနံ့အသက်မှကင်းသော၊ လူတို့၏ လျှို့ဝှက်သော အမှုကို ပြုခြင်းငှာ ထိုက်သော၊ ကိန်းအောင်း၍ နေခြင်းငှာ လျောက်ပတ်သော ဇေတမင်းသား၏ ဥယျာဉ်ကို မြင်ပြီးနောက် ဇေတမင်းသားထံသို့ ချဉ်းကပ်၍ “အရှင့်သား သင်၏ ဥယျာဉ်ကို အရံပြုလုပ်ရန် အကျွန်ုပ်အား ပေးပါလော့”ဟု ဇေတမင်းသားကို ပြော၏၊ ။
“သူဌေး အသပြာစွန်းချင်းထိအောင် ခင်းခြင်းဖြင့်သာလျှင် အရံကို ပေးထိုက်၏”ဟု (ပြော၏)။
--“အရှင့်သား အရံကို ယူပြီးပြီ”ဟု (ပြော၏)။
“သူဌေး အရံကို မယူရသေး”ဟု (ပြော၏)။
“ယူအပ်သလော၊ မယူအပ်သလော”ဟု တရားဆုံးဖြတ်သူ အမတ်ကြီးတို့ကို မေးကုန်၏။
အမတ်ကြီးတို့သည် “အသျှင့်သား သင်သည် အဖိုးဖြတ်ပြီးဖြစ်သောကြောင့် အရံကို ယူအပ်၏”ဟု ဆိုကုန်၏။ ထိုအခါ အနာထပိဏ်သူဌေးသည် လှည်းတို့ဖြင့် ငွေကို ထုတ်စေ၍ ဇေတမင်းသား၏ ခြံမြေကို အသပြာအစွန်းချင်းထိအောင် ခင်းခြင်းဖြင့် ခင်းစေ၏၊ တစ်ကြိမ်ထုတ်ငွေသည် တံခါးမုခ်ဝန်းကျင်နေရာ အနည်းငယ်အား မလောက်။ ထိုအခါ အနာထပိဏ်သူဌေးသည် “အချင်းတို့ သွားကုန်လော့၊ ငွေကို ဆောင်ကုန်လော့၊ ဤနေရာကို ခင်းအံ့”ဟု ပြောလျက် လူတို့ကို စေလွှတ်၏။ ထိုအခါ ထိုမင်းသားအား “ဤသူဌေးသည် ထိုမျှ များပြားသော ငွေကို စွန့်လွှတ်၏၊ ဤကိစ္စသည် ယုတ်ညံ့လိမ့်မည် မဟုတ်”ဟု အကြံဖြစ်၏။ ထို့ကြောင့် အနာထပိဏ်သူဌေးကို “သူဌေး မလိုတော့ပါ၊ ထိုနေရာ (တစ်ကွက်) ကို မခင်း ပါစေလင့်၊ ဤနေရာ (တစ်ကွက်) ကို အကျွန်ုပ်အား ပေးပါလော့၊ ဤအလှူသည် အကျွန်ုပ်၏ အလှူဖြစ် လတ္တံ့”ဟု ပြော၏။
ထိုအခါ အနာထပိဏ်သူဌေးသည် “ဤဇေတမင်းသားသည် ထင်ရှား၏၊ ထင်ရှားသော လူပေတည်း၊ ဤသာသနာတော်၌ ဤကဲ့သို့ ထင်ရှားသော လူတို့၏ ကြည်ညိုမှုသည် များစွာ ကျေးဇူးရှိ၏”ဟု နှလုံး ပိုက်လျက် ထိုနေရာ (တစ်ကွက်) ကို ဇေတမင်းသားအား ပေး၏။ ထိုအခါ ဇေတမင်းသားသည် ထိုနေရာ၌ တံခါးမုခ်ကို ဖန်ဆင်း၏။ ထို့နောက် အနာထပိဏ်သူဌေးသည် ဇေတမင်းသားဥယျာဉ်၌ ကျောင်းတို့ကို ပြုလုပ်စေ၏။ ပရိဝုဏ်တို့ကို ပြုလုပ်စေ၏။ တံခါးမုခ်တို့ကို ပြုလုပ်စေ၏။ စည်းဝေးရာ ဇရပ်တို့ကို ပြုလုပ်စေ၏။ မီးတင်းကုတ်တို့ကို ပြုလုပ်စေ၏။ ကပ္ပိယကုဋိတို့ကို ပြုလုပ်စေ၏။ ကျင်ကြီးအိမ်တို့ကို ပြုလုပ်စေ၏။ စင်္ကြံတို့ကို ပြုလုပ်စေ၏။ စင်္ကြံဇရပ်တို့ကို ပြုလုပ်စေ၏။ ရေတွင်းတို့ကို ပြုလုပ်စေ၏။ ရေတွင်းဇရပ်တို့ကို ပြုလုပ်စေ၏။ ဇရုံးအိမ်တို့ကို ပြုလုပ်စေ၏။ ဇရုံးအိမ်ဇရပ်တို့ကို ပြုလုပ်စေ၏။ ရေကန်တို့ကို ပြုလုပ်စေ၏။ မဏ္ဍပ်တို့ကို ပြုလုပ်စေ၏။
--အမှုသစ်ကိုပေးခြင်း
֍ ၃၀၈
။ ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ မွေ့လျော်တော်မူသရွေ့ သီတင်းသုံးနေတော် မူပြီးလျှင် ဝေသာလီပြည်သို့ အစဉ်အတိုင်း လှည့်လည်လတ်သော် ဝေသာလီပြည်သို့ ရောက်၍ ထိုဝေသာလီပြည် မဟာဝုန်တော ပြာသာဒ်ဆောင်ပေါက်သော ကျောင်းကြီး၌ သီတင်းသုံးနေတော်မူ၏။ ထိုအခါ လူတို့သည် အမှုသစ်ကို ကောင်းမွန်စွာ ပြုလုပ်ကုန်၏၊ အမှုသစ်ကို ဆောက်တည်သော ရဟန်းတို့ကိုလည်း သင်္ကန်း ဆွမ်း ကျောင်း သူနာ၏ အထောက်အပံ့ ဆေးအသုံးအဆောင်ဖြင့် ကောင်းမွန်စွာ လုပ်ကျွေးကုန်၏။ထိုအခါ တစ်ဦးသော အပ်ချုပ်သမား သူဆင်းရဲအား “ဤလူတို့သည် အမှုသစ်ကို ကောင်းမွန်စွာ ပြုလုပ်ကုန်၏၊ ဤကိစ္စသည် ယုတ်ညံ့လိမ့်မည် မဟုတ်၊ ငါသည်လည်း အမှုသစ်ကို လုပ်ကိုင်ရမူ ကောင်းလေစွ”ဟု အကြံဖြစ်၏။ ထိုအခါ အပ်ချုပ်သမား သူဆင်းရဲသည် ကိုယ်တိုင် ရွှံ့ကို နယ်ကာ အုတ်တို့ကို စီ၍ နံရံကို တက်စေ၏၊ မကျွမ်းကျင်သော အပ်ချုပ်သမား စီထားသော နံရံသည် ကောက်၍ ပြိုကျ၏။ နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း။ပ။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း။ပ။ ထိုအပ်ချုပ်သမား သူဆင်းရဲသည် ကိုယ် တိုင် ရွှံ့ကိုနယ်ကာ အုတ်တို့ကို စီ၍ နံရံကို တက်စေ၏၊ မကျွမ်းကျင်သော အပ်ချုပ်သမား စီထားသော နံရံသည် ကောက်၍ ပြိုကျ၏။ ထိုအခါ ထိုအပ်ချုပ်သမား သူဆင်းရဲသည် “သာကီဝင်မင်းသား ရဟန်းတို့ အား သင်္ကန်း ဆွမ်း ကျောင်း သူနာ၏ အထောက်အပံ့ ဆေးအသုံးအဆောင်ကို လှူသောသူတို့ကို ဤရဟန်းတို့သည် သွန်သင်ကုန်၏၊ ဆုံးမကုန်၏၊ ထိုသူတို့၏ အမှုသစ်ကိုသာလျှင် စီရင်ကုန်၏၊ ကျွန်ုပ်ကား သူဆင်းရဲဖြစ်၏၊ အကျွန်ုပ်ကို တစ်ဦးတစ်ယောက်မျှ မသွန်သင် မဆုံးမ၊ အမှုသစ်ကိုလည်း မစီရင်”ဟု ကဲ့ရဲ့၏၊ ရှုတ်ချ၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆို၏၊ ရဟန်းတို့သည် ကဲ့ရဲ့ ရှုတ်ချ အပြစ်ပြ ပြောဆိုသော ထို အပ်ချုပ်သမား သူဆင်းရဲ၏ စကားကို ကြားကြသည်သာတည်း။ ထိုအခါ ထိုရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာ ဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် ဤအကြောင်းအရာကြောင့် တရားစကားကို ဟောတော်မူပြီးလျှင် ရဟန်းတို့ကို “ရဟန်းတို့ အမှုသစ်ကို ပေးရန် ခွင့်ပြု၏။ ရဟန်းတို့ အမှုသစ်ရွက်ဆောင်သော ရဟန်းသည် ကျောင်းသည် အဘယ်သို့ လျင်စွာပြီးခြင်းသို့ ရောက်ရာ သနည်း”ဟုကြောင့်ကြခြင်းသို့ ရောက်လတ္တံ့။ ကျိုးရာ ပျက်ရာ နေရာကို ပြုပြင်လတ္တံ့ဟု မိန့်တော်မူ၏။ ရဟန်းတို့ ဤသို့ ပေးရမည်၊ ရှေးဦးစွာ ရဟန်းကို တောင်းပန်ရမည်၊ တောင်းပန်ပြီးနောက် ကျွမ်းကျင် လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာကို သိစေရမည်-
֍ ၃၀၉
။ “အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ ဤမည်သော ဒါယကာ၏ ကျောင်းကို ဤမည်သော ရဟန်းအား အမှုသစ်ကို ပေးရာ၏။ ဤကား သိစေခြင်းတည်း။အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤမည်သော ဒါယကာ၏ ကျောင်းကို ဤမည်သောရဟန်းအား အမှုသစ်ကို ပေး၏၊ ဤမည်သော ဒါယကာ၏ ကျောင်းကို ဤမည်သော ရဟန်းအား အမှုသစ်ပေးခြင်းကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ်နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း မရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏၊
သံဃာသည် ဤမည်သော ဒါယကာ၏ ကျောင်းကို ဤမည်သော ရဟန်းအား အမှုသစ်ကို ပေးအပ်ပြီ။ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်းရှိ၏၊ ထို့ကြောင့် ဆိတ်ဆိတ်နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ်နေ သဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့် အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်ဟု (သိစေရမည်ဟု မိန့်တော်မူ၏)။
--နေရာဦး စသည်ကို ခွင့်ပြုတော်မူခြင်း
֍ ၃၁၀
။ ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် ဝေသာလီပြည်၌ မွေ့လျော်တော်မူသရွေ့ သီတင်းသုံးနေတော် မူပြီးလျှင် သာဝတ္ထိပြည်သို့ ဒေသစာရီ လှည့်လည်တော်မူ၏။ ထိုအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီ ရဟန်းတို့၏ အနီးနေတပည့် ရဟန်းတို့သည် ဘုရားအမှူးရှိသော သံဃာ၏ ရှေးမှ ရှေးမှ သွား၍ “ဤကျောင်းနေရာသည် ငါတို့၏ ဥပဇ္ဈာယ်တို့အဖို့ ဖြစ်လတ္တံ့၊ ဤကျောင်းနေရာသည် ငါတို့၏ ဆရာတို့အဖို့ ဖြစ်လတ္တံ့၊ ဤကျောင်းနေရာသည် ငါတို့အဖို့ ဖြစ်လတ္တံ့”ဟု ကျောင်းအိပ်ရာတို့ကို သိမ်းဆည်းကုန်၏။ထိုအခါ အသျှင်သာရိပုတြာသည် ဘုရားအမှူးရှိသော သံဃာ၏ နောက်မှ နောက်မှ သွား၍ ကျောင်းအိပ်ရာတို့ကို သိမ်းဆည်းထားပြီးဖြစ်သောကြောင့် ကျောင်းအိပ်ရာနေရာကို မရရကား တစ်ခုသော သစ်ပင်ရင်း၌ ထိုင်နေ၏၊ ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် ညဉ့်၏ မိုးသောက်ယံ၌ ထတော်မူ၍ ချောင်းဟန့် တော်မူ၏။ အသျှင်သာရိ ပုတြာသည်လည်း ချောင်းဟန့်၏။ “ဤနေရာ၌ မည်သူနည်း”ဟု (မေးတော်မူ၏)။ မြတ်စွာဘုရား အကျွန်ုပ် သာရိပုတြာပါတည်းဟု (လျှောက်၏)။ သာရိပုတြာ အဘယ့်ကြောင့် သင်သည် ဤနေရာ၌ နေဘိသနည်းဟု (မေးတော်မူ၏)။ ထိုအခါ အသျှင်သာရိပုတြာသည် မြတ်စွာဘုရား အား ဤအကြောင်းကို လျှောက်၏။ ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် ဤအကြောင်းအရာကြောင့် ရဟန်း သံဃာကို စည်းဝေးစေ၍ ရဟန်းတို့ကို ရဟန်းတို့ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့၏ အနီးနေတပည့်တို့သည် ဘုရား အမှူးရှိသော သံဃာ၏ ရှေးမှ ရှေးမှ သွား၍ “ဤကျောင်းနေရာသည် ငါတို့၏ ဥပဇ္ဈာယ်တို့အဖို့ ဖြစ်လတ္တံ့၊ ဤကျောင်းနေရာသည် ငါတို့၏ ဆရာတို့အဖို့ ဖြစ်လတ္တံ့၊ ဤကျောင်းနေရာသည် ငါတို့အဖို့ ဖြစ်လတ္တံ့”ဟု ကျောင်းနေရာတို့ကို သိမ်းဆည်းကုန်၏ဟူသည် မှန်သလောဟု စိစစ် မေးမြန်းတော် မူ၏။
မှန်ပါသည် မြတ်စွာဘုရားဟု (လျှောက်ကြကုန်၏)။
ဘုန်းတော်ကြီးသော မြတ်စွာဘုရားသည် ကဲ့ရဲ့တော်မူ၏၊ ရဟန်းတို့ ထို (မဂ်ဖိုလ်မှ) အချည်းနှီးဖြစ်သော ယောက်ျားတို့သည် ဘုရားအမှူးရှိသော သံဃာ၏ ရှေးမှ ရှေးမှ သွားကုန်၍ “ဤကျောင်း ဤနေရာသည် ငါတို့၏ ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာတို့အဖို့ ဖြစ်လတ္တံ့၊ ဤကျောင်း ဤနေရာသည် ငါတို့၏ ဆရာတို့ အဖို့ ဖြစ်လတ္တံ့၊ ဤကျောင်း ဤနေရာသည် ငါတို့အဖို့ ဖြစ်လတ္တံ့”ဟု ကျောင်းနေရာတို့ကို အဘယ့်ကြောင့် သိမ်းဆည်းကုန်ဘိသနည်း။ ရဟန်းတို့ ဤ(ရဟန်းတို့ပြုမိသောအမှု) သည် မကြည်ညိုသေးသော သူတို့အား ကြည်ညိုစေခြင်းငှာလည်းကောင်း။ပ။ ကဲ့ရဲ့တော်မူ၍။ပ။ တရားစကားကို ဟောတော်မူပြီးလျှင် ရဟန်းတို့ကို -
“ရဟန်းတို့ နေရာဦး ရေဦး ဆွမ်းဦးတို့ကို အဘယ်သူသည် ထိုက်သနည်း”ဟု မေးတော်မူ၏။
အချို့သော ရဟန်းတို့က “မြတ်စွာဘုရား မင်းမျိုးမှ ရဟန်းပြုသူသည် နေရာဦး ရေဦး ဆွမ်းဦးတို့ကို ထိုက်ပါ၏”ဟု လျှောက်ကြကုန်၏။
အချို့သော ရဟန်းတို့က “မြတ်စွာဘုရား ပုဏ္ဏားမျိုးမှ ရဟန်းပြုသူသည် နေရာဦး ရေဦး ဆွမ်းဦးတို့ကို ထိုက်ပါ၏”ဟု လျှောက်ကြကုန်၏။
အချို့သော ရဟန်းတို့က “မြတ်စွာဘုရား သူကြွယ်မျိုးမှ ရဟန်းပြုသူသည် နေရာဦး ရေဦး ဆွမ်းဦးတို့ကို ထိုက်ပါ၏”ဟု လျှောက်ကြကုန်၏။
အချို့သော ရဟန်းတို့က “မြတ်စွာဘုရား သုတ္တန်ဆောင်ရဟန်းသည် နေရာဦး ရေဦး ဆွမ်းဦးတို့ကို ထိုက်ပါ၏”ဟု လျှောက်ကြကုန်၏။
အချို့သော ရဟန်းတို့က “မြတ်စွာဘုရား ဝိနည်းဆောင်ရဟန်းသည် နေရာဦး ရေဦး ဆွမ်းဦးတို့ကို ထိုက်ပါ၏”ဟု လျှောက်ကြကုန်၏။
--အချို့သော ရဟန်းတို့က “မြတ်စွာဘုရား ဓမ္မကထိကရဟန်းသည် နေရာဦး ရေဦး ဆွမ်းဦးတို့ကို ထိုက်ပါ၏”ဟု လျှောက်ကြကုန်၏။
အချို့သော ရဟန်းတို့က “မြတ်စွာဘုရား ပဌမဈာန်ရ ရဟန်းသည် နေရာဦး ရေဦး ဆွမ်းဦးတို့ကို ထိုက်ပါ၏”ဟု လျှောက်ကြကုန်၏။
အချို့သော ရဟန်းတို့က “မြတ်စွာဘုရား ဒုတိယဈာန်ရ ရဟန်းသည် နေရာဦး ရေဦး ဆွမ်းဦးတို့ကို ထိုက်ပါ၏”ဟု လျှောက်ကြကုန်၏။
အချို့သော ရဟန်းတို့က “မြတ်စွာဘုရား တတိယဈာန်ရ ရဟန်းသည် နေရာဦး ရေဦး ဆွမ်းဦးတို့ကို ထိုက်ပါ၏”ဟု လျှောက်ကြကုန်၏။
အချို့သော ရဟန်းတို့က “မြတ်စွာဘုရား စတုတ္ထဈာန်ရ ရဟန်းသည် နေရာဦး ရေဦး ဆွမ်းဦးတို့ကို ထိုက်ပါ၏”ဟု လျှောက်ကြကုန်၏။
အချို့သော ရဟန်းတို့က “မြတ်စွာဘုရားသောတာပန် ရဟန်းသည် နေရာဦး ရေဦး ဆွမ်းဦးတို့ကို ထိုက်ပါ၏”ဟု လျှောက်ကြကုန်၏။
အချို့သော ရဟန်းတို့က “မြတ်စွာဘုရား သကဒါဂါမ်ရဟန်းသည်။ပ။ အနာဂါမ်ရဟန်းသည်။ပ။ မြတ်စွာဘုရား ရဟန္တာသည် နေရာဦး ရေဦး ဆွမ်းဦးတို့ကို ထိုက်ပါ၏”ဟုလျှောက်ကြကုန်၏။
အချို့သော ရဟန်းတို့က “မြတ်စွာဘုရား ဝိဇ္ဇာသုံးပါးရသော ရဟန္တာသည် နေရာဦး ရေဦး ဆွမ်းဦးတို့ကို ထိုက်ပါ၏”ဟု လျှောက်ကြကုန်၏။
အချို့သော ရဟန်းတို့က “မြတ်စွာဘုရား အဘိညာဉ်ခြောက်ပါးရ ရဟန္တာသည် နေရာဦး ရေဦး ဆွမ်းဦးတို့ကို ထိုက်ပါ၏”ဟု လျှောက်ကြကုန်၏။
֍ ၃၁၁
။ ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် ရဟန်းတို့ကို “ရဟန်းတို့ ရှေး၌ ဖြစ်ဖူးသည်ကား ဟိမဝန္တာ အရပ်၌ ပညောင်ပင်ကြီးသည် ရှိ၏။ ထိုပညောင်ပင်ကြီးကို မှီခို၍ ခါ, မျောက်, ဆင်ဟူသော အဆွေ ခင်ပွန်းသုံးဦးတို့သည် နေကြကုန်၏။ထိုအဆွေခင်ပွန်းတို့သည် အချင်းချင်း မရိုသေကုန်ဘဲ မကိုင်းညွတ်ကုန်ဘဲ အသက်မွေးခြင်းသဘော မတူကုန်ဘဲ နေကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ထိုအခါ ထိုအဆွေခင်ပွန်းတို့အား -
“ငါတို့တွင် အသက်အကြီးဆုံးသူကို သိရမူ ကောင်းပေရာ၏၊ ထိုသူကို ငါတို့သည် ရိုသေကုန်ရာ၏၊ လေးစားကုန်ရာ၏၊ မြတ်နိုးကုန်ရာ၏၊ ပူဇော်ကုန်ရာ၏၊ ထိုသူ၏ အဆုံးအမ၌လည်း တည်ကုန်ရာ၏”ဟု အကြံ ဖြစ်၏။
ရဟန်းတို့ ထိုအခါ ခါနှင့်မျောက်တို့က ဆင်ကို “အဆွေ သင်သည် အဘယ်ရှေးဟောင်း အကြောင်း အရာကို မှတ်မိသနည်း”ဟု မေးကုန်၏။
“အဆွေတို့ အကျွန်ုပ် ငယ်စဉ်အခါ၌ ဤပညောင်ပင်ကို ပေါင်တို့၏ အကြား၌ ထား၍ ကျော်သွား၏၊ အညွန့်ဖျားသည် အကျွန်ုပ်၏ ဝမ်းပိုက်ကို ထိ၏၊ အဆွေတို့ အကျွန်ုပ်သည် ဤရှေးဟောင်း အကြောင်းအရာကို မှတ်မိပါသည်”ဟု ပြော၏။
--ရဟန်းတို့ ထိုအခါ ခါနှင့်ဆင်တို့က မျောက်ကို “အဆွေ သင်သည် အဘယ်ရှေးဟောင်း အကြောင်း အရာကို မှတ်မိသနည်း”ဟု မေးကုန်၏။
“အဆွေတို့ အကျွန်ုပ်သည် ငယ်စဉ်အခါ မြေ၌ ထိုင်၍ ပညောင်ပင်၏ အညွန့်ဖျားကို စား၏၊ အဆွေတို့ အကျွန်ုပ်သည် ဤရှေးဟောင်း အကြောင်းအရာကို မှတ်မိပါသည်”ဟု ပြော၏။
ရဟန်းတို့ ထိုအခါ မျောက်နှင့်ဆင်တို့က ခါကို “အဆွေ သင်သည် အဘယ်ရှေးဟောင်း အကြောင်း အရာကို မှတ်မိသနည်း”ဟု မေးကုန်၏။
“အဆွေတို့ ဤမည်သော အရပ်၌ ပညောင်ပင်ကြီးသည် ရှိ၏၊ အကျွန်ုပ်သည် ထိုအရပ်မှ အသီးကို စား၍ ဤအရပ်၌ ကျင်ကြီးကို စွန့်၏၊ ထိုအသီး၏ မျိုးစေ့ကြောင့် ဤပညောင်ပင်သည် ဖြစ်၏၊ အဆွေတို့ ထို့ကြောင့် အကျွန်ုပ်သည် အသက်အကြီးဆုံးတည်း”ဟု ပြော၏။
ရဟန်းတို့ ထိုအခါ မျောက်နှင့်ဆင်တို့က ခါကို “အဆွေ သင်သည် အကျွန်ုပ်တို့ထက် အသက်ကြီးသူ ဖြစ်၏၊ သင့်ကို အကျွန်ုပ်တို့သည် ရိုသေပါကုန်အံ့၊ လေးစားပါကုန်အံ့၊ မြတ်နိုးပါကုန်အံ့၊ ပူဇော်ပါကုန်အံ့၊ အကျွန်ုပ်တို့သည် သင်၏ အဆုံးအမ၌ တည်ပါကုန်အံ့”ဟု ဆိုကုန်၏။
ရဟန်းတို့ ထိုအခါ ခါသည် မျောက်နှင့်ဆင်တို့ကို ငါးပါးသီလတို့၌ တည်စေ၏၊ ကိုယ်တိုင်လည်း ငါးပါးသီလတို့၌ တည်၍ ကျင့်၏၊ ထိုသူတို့သည် အချင်းချင်း ရိုသေခြင်း၊ ကိုင်းညွတ်ခြင်း၊ သဘောတူ အသက် မွေးခြင်းရှိကာ နေထိုင်ကြလျက်ကိုယ်ခန္ဓာပျက်စီး၍ သေဆုံးပြီးနောက် ကောင်းသော လားရာ ဖြစ်သော နတ်ပြည်သို့ ကပ်ရောက်ကုန်၏။ “ရဟန်းတို့ တရား၌ လိမ္မာ၍ ကြီးသူကို ရိုသေသော လူတို့သည် မျက်မှောက်ဘဝ၌လည်း ချီးမွမ်းခံရကုန်၏၊ နောင်တမလွန်ဘဝ၌လည်းကောင်းသော လားရာဂတိ ရှိကုန်၏”ဟူသော ဤခါတို့ အကျင့်မည်သော အကျင့်မြတ်သည် ဖြစ်၏။
ရဟန်းတို့ ထိုတိရစ္ဆာန်ဖြစ်သော သတ္တဝါတို့သည်ပင်လျှင် အချင်းချင်း ရိုသေခြင်း ကိုင်းညွတ်ခြင်း သဘောတူ အသက်မွေးခြင်းရှိလျက် နေကုန်သေး၏။
ရဟန်းတို့ ဤသို့ ကောင်းစွာ ဟောအပ်သော ဓမ္မဝိနယ၌ ရဟန်းပြုကုန်လျက် အချင်းချင်း မရိုသေ မကိုင်းညွတ် သဘောတူအသက်မမွေးဘဲ နေကြခြင်းသည် တင့်တယ်ပါမည်လော။
ရဟန်းတို့ ဤ(ရဟန်းတို့ပြုမိသောအမှု) သည် မကြည်ညိုသေးသော သူတို့အား ကြည်ညိုစေခြင်း ငှာလည်းကောင်း။ပ။ ကဲ့ရဲ့တော်မူ၍။ပ။ တရားစကားကို ဟောတော်မူပြီးလျှင် ရဟန်းတို့ကို -
“ရဟန်းတို့ သီတင်းကြီးအစဉ်အတိုင်း ရှိခိုးခြင်း ခရီးဦးကြိုခြင်း လက်အုပ်ချီခြင်း အရိုအသေပြုခြင်း နေရာဦး ရေဦး ဆွမ်းဦးတို့ကို ခွင့်ပြု၏၊ ရဟန်းတို့ သံဃာ့ပစ္စည်းကို သီတင်းကြီးအစဉ်အတိုင်း မတား မြစ်အပ်၊ တားမြစ်သော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--ရှိမခိုးထိုက်သော ပုဂ္ဂိုလ် စသည်
֍ ၃၁၂
။ ရဟန်းတို့ ရှိမခိုးထိုက်သော ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် ဤဆယ်ယောက်တို့တည်း။ ရှေးဦးပဉ္စင်း ဖြစ်သူသည် နောက်မှ ပဉ္စင်းဖြစ်သူကို ရှိမခိုးအပ်၊ လူ သာမဏေကို ရှိမခိုးအပ်၊ နာနာသံဝါသက အဓမ္မဝါဒီ သီတင်းကြီးကို ရှိမခိုးအပ်၊ မာတုဂါမကို ရှိမခိုးအပ်၊ ပဏ္ဍုက်ကို ရှိမခိုးအပ်၊ ပရိဝါသ်နေသော ရဟန်းကို ရှိမခိုးအပ်၊ အရင်းသို့ ငင်ထိုက်သော ရဟန်းကို ရှိမခိုးအပ်၊ မာနတ်ပေးခြင်းငှာထိုက်သော ရဟန်းကို ရှိမခိုးအပ်၊ မာနတ်ကျင့်ဆဲရဟန်းကို ရှိမခိုးအပ်၊ အဗ္ဘာန်သွင်းထိုက်သော ရဟန်းကို ရှိမခိုးအပ်၊ ရဟန်းတို့ ရှိမခိုးထိုက်သော ပုဂ္ဂိုလ်တို့ကား ဤဆယ်ဦးတို့တည်း။ရဟန်းတို့ ရှိခိုးထိုက်သော ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် ဤသုံးဦးတို့တည်း။ နောက်မှ ပဉ္စင်းဖြစ်သော သူသည် ရှေးဦးပဉ္စင်းဖြစ်သောသူကို ရှိခိုးထိုက်၏၊ နာနာသံဝါသက ဓမ္မဝါဒီ သီတင်းကြီးကို ရှိခိုးထိုက်၏၊ ရဟန်းတို့ နတ် မာရ်နတ် ဗြဟ္မာတို့နှင့် တကွသော နတ်လောကနှင့် သမဏဗြာဟ္မဏ မင်းများ လူများနှင့် တကွသော ဤလူ့လောက၌ ရှေးဘုရားတို့အတူ လာတော်မူသော ပူဇော်အထူးကို ခံတော်မူထိုက်သော မြတ်စွာ ဘုရားကို ရှိခိုးထိုက်၏၊ ရဟန်းတို့ ရှိခိုးထိုက်သော ပုဂ္ဂိုလ်တို့ကား ဤသုံးဦးတို့တည်းဟု (မိန့်တော် မူ၏)။
--နေရာတားမြစ်မှုကို ပယ်တော်မူခြင်း
֍ ၃၁၃
။ ထိုအခါ လူတို့သည် သံဃာကို ရည်မှတ်၍ မဏ္ဍပ်တို့ကို စီရင်ကုန်၏၊ အခင်းတို့ကို စီရင့်ကုန်၏၊ နေရာတို့ကို စီရင်ကုန်၏၊ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့၏ အနီးနေ တပည့်ရဟန်းတို့သည် “မြတ်စွာဘုရားသည် သံဃာ့ပစ္စည်းကိုသာ သီတင်းကြီးအစဉ်အတိုင်း ခွင့်ပြုတော်မူ၏၊ ရည်မှတ်၍ ပြုသည်ကို ခွင့်ပြုတော် မမူ”ဟု မြတ်စွာဘုရား အမှူးရှိသောသံဃာ၏ ရှေးမှ ရှေးမှ သွား၍ “ဤမဏ္ဍပ် စသည်သည် ငါတို့၏ ဥပဇ္ဈာယ်တို့အဖို့ ဖြစ်လတ္တံ့၊ ဤမဏ္ဍပ် စသည်သည် ငါတို့၏ ဆရာတို့အဖို့ ဖြစ်လတ္တံ့၊ ဤမဏ္ဍပ် စသည်သည် ငါတို့အဖို့ ဖြစ်လတ္တံ့”ဟု မဏ္ဍပ်အခင်းနေရာတို့ကိုလည်း သိမ်းဆည်းကုန်၏။ထိုအခါ အသျှင်သာရိပုတြာသည် ဘုရားအမှူးရှိသော သံဃာ၏ နောက်မှ နောက်မှ သွားသော် မဏ္ဍပ်အခင်းနေရာတို့ကို သိမ်းဆည်းထားပြီးဖြစ်သောကြောင့် နေရာမရရကား တစ်ခုသော သစ်ပင်ရင်း၌ ထိုင်တော်မူ၏။ ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် ညဉ့်၏ မိုးသောက်ယံ၌ ထ၍ ချောင်းဟန့်တော်မူ၏၊ အသျှင်သာရိပုတြာသည်လည်း ချောင်းဟန့်၏။ ဤနေရာ၌ အဘယ်သူနည်းဟု (မေးတော်မူ၏)။ မြတ်စွာဘုရား အကျွန်ုပ် သာရိပုတြာပါတည်းဟု (လျှောက်၏)။ သာရိပုတြာ အဘယ်ကြောင့် သင်သည် ဤနေရာ၌ နေဘိသနည်းဟု (မေးတော်မူ၏)။ ထိုအခါ အသျှင်သာရိပုတြာသည် မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်၏။ ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် ဤအကြောင်းအရာကြောင့် ရဟန်းသံဃာကို စည်းဝေးစေ၍ ရဟန်းတို့ကို “ရဟန်းတို့ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့၏ အနီးနေ တပည့်ရဟန်းတို့သည် ‘မြတ်စွာဘုရားသည် သံဃာ့ပစ္စည်းကိုသာ သီတင်းကြီးအစဉ်အတိုင်း ခွင့်ပြုတော်မူ၏၊ ရည်မှတ်၍ ပြုသည်ကို ခွင့်ပြုတော်မမူ’ဟု ဘုရားအမှူးရှိသော သံဃာ၏ ရှေးမှ ရှေးမှ သွား၍ ဤမဏ္ဍပ် စသည်သည် ငါတို့၏ ဥပဇ္ဈာယ်တို့အဖို့ ဖြစ်လတ္တံ့၊ ဤမဏ္ဍပ် စသည်သည် ငါတို့၏ ဆရာတို့အဖို့ ဖြစ်လတ္တံ့၊ ဤမဏ္ဍပ် စသည်သည် ငါတို့အဖို့ ဖြစ်လတ္တံ့”ဟု မဏ္ဍပ် အခင်း နေရာတို့ကို သိမ်းဆည်းကုန်၏ဟူသည် မှန်သလော”ဟု စိစစ် မေးမြန်း တော်မူ၏။ မှန်ပါသည် မြတ်စွာဘုရားဟု လျှောက်ကြကုန်၏။ပ။ ကဲ့ရဲ့တော်မူ၍။ပ။ တရားစကားကို ဟောကြားတော်မူပြီးလျှင် ရဟန်းတို့ကို ရဟန်းတို့ “ရည်မှတ်၍ ပြုသည်ကိုလည်း သီတင်းကြီးအစဉ် အတိုင်း မတားမြစ်အပ်၊ တားမြစ်သော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏"်ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--လူတို့၏ ဥစ္စာကို ခွင့်ပြုတော်မူခြင်း
֍ ၃၁၄
။ ထိုအခါ လူတို့သည် ရွာတွင်းဆွမ်းစားကျောင်း၌ မြင့်သောနေရာ မြတ်သောနေရာတို့ကို ခင်းကုန်၏၊ ဤသည်တို့ကား အဘယ်နည်း။ မြင့်လွန်းသောနေရာ၊ ပလ္လင်၊ မွေးရှည်ကော်ဇောကြီး၊ ဆန်း ကြယ်သော သားမွေးအခင်း၊ ဖြူသောသားမွေးအခင်း၊ ပန်းပြောက်ခြယ်သားမွေးအခင်း၊ လဲသွတ်အခင်း၊ ရုပ်ပုံခြယ်သားမွေးအခင်း၊ နှစ်ဖက်မွေးရှိသောအခင်း၊ တစ်ဖက်မွေးရှိသောအခင်း၊ ရွှေချည်ထိုးအခင်း၊ ပိုးချည် အခင်း၊ သားမွေးခင်းကြီး၊ ဆင်ကုန်းနှီး၊ မြင်းကုန်းနှီး၊ ရထားခင်းနှီး၊ သစ်နက်ရေအခင်း၊ ဝံပိုင့်ရေအခင်း မြတ်၊ ‘နီသော’ မျက်နှာကြက်နှင့် အုံးနီနှစ်ဖက်ရှိနေရာတို့တည်း။ရဟန်းတို့သည် မအပ်ဟု တွေးတောမှု ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ရှိကုန်သည်ဖြစ်၍ မထိုင်ကုန်။ မြတ်စွာ ဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ အခြေရှည်သော ညောင်စောင်း အင်းပျဉ်ကိုလည်းကောင်း၊ ပလ္လင်ကိုလည်းကောင်း၊ လဲသွတ် အခင်းကိုလည်းကောင်း (ဤ) သုံးမျိုးတို့ကို ချန်ထား၍ လူတို့ ဥစ္စာဖြစ်သော အခင်းကို ထိုင်ရန် ခွင့်ပြု၏၊ အိပ်ရန်သော်ကား ခွင့်မပြုဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ လူတို့သည် ရွာတွင်းဆွမ်းစားကျောင်း၌ လဲဖြင့် မြှေးယှက်သော ညောင်စောင်းကိုလည်းကောင်း၊ အင်းပျဉ်ကိုလည်းကောင်း ခင်းကုန်၏။
ရဟန်းတို့သည် မအပ်ဟု တွေးတောမှု ‘သံသယကုကု္ကစ္စ’ ရှိကုန်သည်ဖြစ်၍ မထိုင်ကုန်။ မြတ်စွာ ဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ လူတို့၏ ဥစ္စာဖြစ်သော ညောင်စောင်းအင်းပျဉ်ကို ထိုင်ရန် ခွင့်ပြု၏၊ အိပ်ရန်သော်ကား ခွင့်မပြုဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--ဇေတဝန်ကျောင်းလွှတ် အနုမောဒနာ
֍ ၃၁၅
။ ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် အစဉ်အတိုင်း ဒေသစာရီ လှည့်လည်သော် သာဝတ္ထိပြည်သို့ ရောကတော်မူ၏၊ မြတ်စွာဘုရားသည် ထိုသာဝတ္ထိပြည် အနာထပိဏ်သူဌေး၏ အရံဖြစ်သော ဇေတဝန် ကျောင်း၌ သီတင်းသုံးနေတော်မူ၏။ ထိုအခါ အနာထပိဏ်သူဌေးသည် မြတ်စွာဘုရားထံသို့ ချဉ်းကပ်၍ ရှိခိုးပြီးလျှင် တစ်ခုသော နေရာ၌ ထိုင်ကာ “အသျှင်ဘုရား မြတ်စွာဘုရားသည် ရဟန်းသံဃာနှင့်အတူ နက်ဖြန်အတွက် အကျွန်ုပ်၏ ဆွမ်းကို လက်ခံတော်မူပါ”ဟု လျှောက်၏။ မြတ်စွာဘုရားသည် ဆိတ်ဆိတ် နေသဖြင့် လက်ခံတော်မူ၏။ထိုအခါ အနာထပိဏ်သူဌေးသည် မြတ်စွာဘုရား၏ လက်ခံတော်မူခြင်းကို သိ၍ နေရာမှ ထကာ မြတ်စွာဘုရားကို ရှိခိုးပြီးလျှင် အရိုအသေပြုကာ ဖဲသွား၏။
ထို့နောက် အနာထပိဏ်သူဌေးသည် ထိုညဉ့်လွန်သောအခါ မွန်မြတ်သော ခဲဖွယ် ဘောဇဉ်ကို စီမံ၍ “မြတ်စွာဘုရား အချိန်တန်ပါပြီ၊ ဆွမ်းပြင်ပြီးပါပြီ”ဟု မြတ်စွာဘုရားအား အချိန် (တန်ကြောင်း) ကို လျှောက်၏။
ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် နံနက်အချိန်၌ သင်္ကန်းကို ပြင်ဝတ်၍ သပိတ်သင်္ကန်းကို ယူလျက် အနာထပိဏ်သူဌေး၏ အိမ်သို့ ချဉ်းကပ်ပြီးနောက် ခင်းထားသော နေရာ၌ ရဟန်းသံဃာနှင့်အတူ ထိုင်တော်မူ၏။ ထိုအခါ အနာထပိဏ်သူဌေးသည် ဘုရားအမှူးရှိသော ရဟန်းသံဃာကို မွန်မြတ်သော ခဲဖွယ်ဘောဇဉ်ဖြင့် ရောင့်ရဲသည့်တိုင်အောင် တားမြစ်သည့်တိုင်အောင် ကိုယ်တိုင်လုပ်ကျွေးပြီးလျှင် မြတ်စွာ ဘုရား ဆွမ်းစားပြီး၍ှ သပိတ်မှ လက်တော်ကို ဖယ်ပြီးသောအခါ တစ်ခုသော နေရာ၌ ထိုင်နေသော အနာထပိဏ်သူဌေးသည် မြတ်စွာဘုရားကို
“မြတ်စွာဘုရား အကျွန်ုပ်သည် ဇေတဝန်ကျောင်း၌ အဘယ်သို့ ပြုကျင့်ရပါမည်နည်း”ဟု လျှောက်၏။
“သူကြွယ် သို့ဖြစ်လျှင် သင်သည် ဇေတဝန်ကျောင်းကို လာပြီး လာလတ္တံ့သော အရပ်လေး မျက်နှာ၌ ရှိသော သံဃာအား လှူလော့”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
“အသျှင်ဘုရား ကောင်းပါပြီ”ဟု အနာထပိဏ်သူဌေးသည် မြတ်စွာဘုရားအား ဝန်ခံပြီးနောက် ဇေတဝန်ကျောင်းကို လာပြီး လာလတ္တံ့သော အရပ်လေးမျက်နှာ၌ ရှိသော သံဃာအား လှူ၏။ ထို့နောက် မြတ်စွာဘုရားသည် အနာထပိဏ်သူဌေးကို ဤဂါထာတို့ဖြင့် အနုမောဒနာပြုတော်မူ၏။
“(ကျောင်းသည်) အအေးကိုလည်ကောင်း၊ အပူကိုလည်းကောင်း၊ ထိုမှတစ်ပါး သားရဲတို့ကိုလည်းကောင်း၊ မြွေကင်းသန်းတို့ကိုလည်းကောင်း၊ ခြင်တို့ကိုလည်းကောင်း၊ လေအေးတို့ကိုလည်းကောင်း၊ မိုးပေါက်တို့ကိုလည်းကောင်း ပယ်ဖျောက်နိုင်၏။
ထို့ပြင် ဖြစ်လာသော ပြင်းသောလေ ပြင်းသောအပူကိုလည်း ပယ်ဖျောက်နိုင်၏၊ ကိန်းအောင်းခြင်းငှါလည်းကောင်း၊ ချမ်းသာခြင်းငှါလည်းကောင်း၊ ဈာန်ဝင်စားခြင်းငှါလည်းကောင်း၊ ဝိပဿနာရှု ခြင်းငှါလည်းကောင်း သံဃာအား ကျောင်းလှူခြင်းကို မြတ်၏ဟု မြတ်စွာဘုရား ချီးမွမ်းတော်မူ၏။
ထို့ကြောင့် မိမိ၏အကျိုးကို မြင်သော ပညာရှိသော သူသည် မွေ့လျော်ဖွယ် ကျောင်းတို့ကို ဆောက်လုပ်စေရာ၏၊ ဤကျောင်းတို့၌ အကြားအမြင်များသော ရဟန်းတို့ကို နေစေရာ၏၊ ထိုဖြောင့်မတ်သော ရဟန်းတို့အား လျော်သော စားဖွယ်ကိုလည်းကောင်း၊ သောက်ဖွယ်ကိုလည်းကောင်း၊ သင်္ကန်း အိပ်ရာ နေရာကိုလည်းကောင်း ကြည်ညိုသော စိတ်ဖြင့် လှူရာ၏။
--ထိုရဟန်းတို့သည် ထိုကျောင်းဒါယကာအား ဆင်းရဲအလုံးစုံကို ပယ်ဖျောက်တတ်သော တရားကို ဟောကုန်၏၊ ဤသာသနာတော်၌ ထိုကျောင်းဒါယကာသည် ထိုတရား ကို သိ၍ အာသဝေါတရားမရှိဘဲ ငြိမ်းအေးရလေ၏”ဟု (အနုမောဒနာပြုတော်မူ၏)။
မြတ်စွာဘုရားသည် အနာထပိဏ်သူဌေးကို ဤဂါထာတို့ဖြင့် အနုမောဒနာပြုတော်မူပြီးနောက် နေရာ မှထကာ ဖဲကြွတော်မူ၏။
နေရာကို တားမြစ်ခြင်း စသည်
֍ ၃၁၆
။ ထိုအခါ တစ်ဦးသော အာဇီဝက၏ တပည့်ဖြစ်သော အမတ်ကြီးသည် သံဃာအား ဆွမ်းကျွေး၏။ သာကီဝင်မင်းသား အသျှင်ဥပနန္ဒသည် နောက်မှလာ၍ ဆွမ်းစားမပြီးသေးသော အခြားမဲ့၌ နေသော ရဟန်းကို ထစေ၏။ ဆွမ်းစားကျောင်းသည် အုတ်အုတ်ကျက်ကျက် ဖြစ်၏။ထိုအခါ ထိုအမတ်ကြီးသည် “သာကီဝင်မင်းသား ဘုရားအနွယ်တော်ဖြစ်သော ရဟန်းတို့သည် နောက်မှလာကြပြီးလျှင် ဆွမ်းစားမပြီးသေးသော အခြားမဲ့၌နေသော ရဟန်းကို အဘယ့်ကြောင့် ထစေကုန် ဘိသနည်း၊ ဆွမ်းစားကျောင်းသည် ဆူဆူညံညံ ဖြစ်၏၊ အခြားနေရာ၌ ထိုင်သဖြင့်လည်း အလိုရှိတိုင်း စားခွင့်ရသည်ပင် မဟုတ်လော”ဟု ကဲ့ရဲ့၏၊ ရှုတ်ချ၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆို၏။ ရဟန်းတို့သည် ကဲ့ရဲ့ ရှုတ်ချ အပြစ်ပြ ပြောဆိုသော ထိုအမတ်ကြီး၏ စကားကို ကြားကြသည်သာတည်း။ အလိုနည်းကုန်သော ရဟန်းတို့သည် “သာကီဝင်မင်းသား အသျှင်ဥပနန္ဒသည် နောက်မှလာပြီးလျှင် ဆွမ်းစားမပြီးသေးသော အခြားမဲ့၌ နေသော ရဟန်းကို အဘယ့်ကြောင့် ထစေဘိသနည်း၊ ဆွမ်းစားကျောင်းသည် ဆူဆူညံညံ ဖြစ်၏”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏၊ ထိုအခါ ထိုရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာ ဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ဥပနန္ဒ သင်သည် နောက်မှလာပြီးလျှင် ဆွမ်းစားမပြီးသေးသော အခြားမဲ့၌နေသော ရဟန်းကို ထစေဘိ၏၊ ဆွမ်းစားကျောင်းသည် ဆူဆူညံညံ ဖြစ်၏ဟူသည် မှန်သလောဟု စိစစ်မေမြန်းတော်မူ၏။
မှန်ပါသည် မြတ်စွာဘုရားဟု (လျှောက်၏)။
ဘုန်းတော်ကြီးသော မြတ်စွာဘုရားသည် ကဲ့ရဲ့တော်မူ၏၊ (မဂ်ဖိုလ်မှ) အချည်းနှီးဖြစ်သော ယောက်ျား သင်သည် နောက်မှလာပြီးလျှင် ဆွမ်းစားမပြီးသေးသော အခြားမဲ့၌နေသော ရဟန်းကို အဘယ့်ကြောင့် ထစေဘိသနည်း၊ ဆွမ်းစားကျောင်းသည် ဆူဆူညံညံ ဖြစ်ဘိ၏၊ (မဂ်ဖိုလ်မှ) အချည်းနှီး ဖြစ်သော ယောက်ျား ဤ(သင်ပြုမိသောအမှု) သည် မကြည်ညိုသေးသော သူတို့အား ကြည်ညိုစေခြင်းငှာလည်းကောင်း။ပ။ ကဲ့ရဲ့တော်မူ၍။ပ။ တရားစကားကို ဟောတော်မူပြီးလျှင် ရဟန်းတို့ကို “ရဟန်းတို့ ဆွမ်းစားမပြီးသေးသော ရဟန်းကို မထစေအပ်၊ ထစေသောရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏။ အကယ် ၍ ထစေမူ ပဝါရိတ်လည်း သင့်၏၊ ‘သွားလော့ ရေကို ဆောင်ယူချေလော့’ဟု ပြောရမည်။ ဤသို့ ဆောင် ယူခြင်းကိုရသော် ကောင်း၏၊ အကယ်၍ မရသော် ဆွမ်းလုံးတို့ကို ကောင်းစွာ မျိုချပြီး၍ သီတင်းကြီးအား နေရာပေးရမည်။ ရဟန်းတို့ ငါသည် ‘အကြောင်းတစ်စုံတစ်ရာဖြင့် သီတင်းကြီးရဟန်း၏ နေရာကို တားမြစ်အပ်၏’ဟု မဟော၊ တားမြစ်သော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--ထိုအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် နာဖျားသော ရဟန်းတို့ကို ထစေကုန်၏။ “ငါ့ရှင်တို့ အကျွန်ုပ်တို့သည် မထနိုင်ကုန်၊ နာဖျားသော ရဟန်းတို့ ဖြစ်ကုန်၏”ဟု နာဖျားသော ရဟန်းတို့က ပြောကုန်၏။ “အကျွန်ုပ်တို့သည် အသျှင်တို့ကို ထစေကုန်အံ့”ဟု ချီမလျက် ထစေ၍ ရပ်မိသည်ရှိသော် လွှတ် လိုက်ကုန်၏။ နာဖျားသော ရဟန်းတို့သည် မိန်းမောကုန်လျက် လဲကျကုန်၏၊ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအ ကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏၊ ရဟန်းတို့ နာဖျားသော ရဟန်းကို မထစေအပ်၊ ထစေသော ရဟန်းအားဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် “အကျွန်ုပ်တို့သည် နာဖျားသော မထစေအပ်သော ရဟန်းတို့ ဖြစ်ကုန်၏”ဟု မြတ်သော အိပ်ရာတို့ကို တားမြစ်ကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက် ကြကုန်၏၊ “ရဟန်းတို့ နာဖျားသော ရဟန်းအား လျောက်ပတ်သော အိပ်ရာကို ပေးစေရန် ခွင့်ပြု၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် အမြွက်ထောင်သဖြင့် ကျောင်းအိပ်ရာနေရာကို တားမြစ်ကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏၊ “ရဟန်းတို့ အမြွက်ထောင်သဖြင့် ကျောင်းအိပ်ရာ နေရာကို မတားမြစ်အပ်၊ တားမြစ်သော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ သတ္တရသဝဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် “ငါတို့သည် ဤအရပ်၌ ဝါဆိုနေကုန်အံ့”ဟု အစွန်ကျသော ကျောင်းကြီးတစ်ကျောင်းကို ပြုပြင်ကုန်၏။ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် ကျောင်းပြုပြင်ကုန်သော သတ္တရသဝဂ္ဂီ ရဟန်းတို့ကို မြင်၍ “ငါ့ရှင်တို့ ဤသတ္တရသဝဂ္ဂီ ရဟန်းတို့သည် တစ်ခုသော ကျောင်းကို ပြုပြင်ကုန်၏၊ ယခု ထိုရဟန်းတို့ကို ထစေကုန်အံ့”ဟု ဆိုကုန်၏။ အချို့ရဟန်းတို့သည် “ငါ့ရှင်တို့ ပြုပြင်မပြီးမီ ဆိုင်းငံ့ ကုန်ဦးလော့၊ ပြုပြင်ပြီးသော် ထစေကုန်အံ့”ဟု ဆိုကုန်၏။ ထိုအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် သတ္တရသဝဂ္ဂီ ရဟန်းတို့ကို-
“ငါ့သျှင်တို့ ထကုန်လော့၊ ကျောင်းသည် ငါတို့အား ရောက်၏”ဟု (ပြောကုန်၏)။
“ငါ့သျှင်တို့ စောစောပင်လျှင် ပြောထိုက်သည်မဟုတ်လော၊ ငါတို့သည်လည်း အခြားကျောင်းကို ပြုပြင်ကုန်ရာသည် မဟုတ်လော”ဟု (ဆိုကုန်၏)။
“ငါ့သျှင်တို့ ကျောင်းသည် သံဃာ့ပစ္စည်း မဟုတ်လော”ဟု (ပြောကုန်၏)။
“ငါ့သျှင်တို့ မှန်၏၊ ကျောင်းသည် သံဃာ့ပစ္စည်းတည်း”ဟု (ဆိုကုန်၏)။
“ငါ့သျှင်တို့ ထကုန်လော့၊ ကျောင်းသည် ငါတို့အား ရောက်၏”ဟု (ပြောကုန်၏)။
“ငါ့သျှင်တို့ ကျောင်းသည် ကြီး၏၊ သင်တို့သည်လည်း နေကုန်လော့၊ ငါတို့သည်လည်း နေကုန်အံ့”ဟု (ဆိုကုန်၏)။
“ငါ့သျှင်တို့ ထကုန်လော၊ ကျောင်းသည် ငါတို့အား ရောက်၏”ဟု အမျက်ထွက်ကုန်၍ နှလုံးမသာ ကုန်၍ လည်၌ကိုင်၍ နှင်ထုတ်ကုန်၏။ ထိုရဟန်းတို့သည် နှင်ထုတ်ခံရသောကြောင့် ငိုကုန်၏။ ရဟန်းတို့သည် “ငါ့ရှင်တို့ သင်တို့သည် အဘယ့်ကြောင့် ငိုကုန်သနည်း”ဟု မေးကုန်၏။ “ငါ့သျှင်တို့ ဤဆဗ္ဗဂ္ဂီ ရဟန်းတို့သည် အမျက်ထွက်ကုန်၍ နှလုံးမသာကုန်၍ ငါတို့ကို သံဃိကကျောင်းမှ နှင်ထုတ်ကုန်၏ဟု (ပြောကုန်၏)။
အလိုနည်းသော ရဟန်းတို့သည် “အဘယ့်ကြောင့် ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် အမျက်ထွက်ကုန်၍ နှလုံး မသာကုန်၍ ရဟန်းတို့ကို သံဃိကကျောင်းမှ နှင်ထုတ်ဘိသနည်းဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ ထိုအခါ ထိုရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ပ။
--“ရဟန်းတို့ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် အမျက်ထွက်ကုန်၍ နှလုံးမသာကုန်၍ သံဃိကကျောင်းမှ ရဟန်းတို့ကို နှင်ထုတ်ကုန်၏ဟူသည် မှန်သလော”ဟု စိစစ်မေးမြန်းတော်မူ၏။ မှန်ပါသည် မြတ်စွာဘုရားဟု (လျှောက်ကြကုန်၏)။ပ။ ကဲ့ရဲ့တော်မူ၍။ပ။ တရားစကားကို ဟောတော်မူပြီးလျှင် ရဟန်းတို့ကို “ရဟန်းတို့ အမျက်ထွက်သဖြင့်လည်းကောင်း၊ နှလုံးမသာသဖြင့်လည်းကောင်း ရဟန်းတို့ကို သံဃိကကျောင်းမှ မနှင်ထုတ်အပ်၊ နှင်ထုတ်သော ရဟန်းကို အာပတ်အားလျှော်စွာ ပြုစေရမည်။
“ရဟန်းတို့ ကျောင်းအိပ်ရာနေရာကို ခံယူစေရန် ခွင့်ပြု၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ကျောင်းယူစေသူဟု သမ္မုတိပေးခြင်း
֍ ၃၁၇
။ ထိုအခါ ရဟန်းတို့အား “အဘယ်သူသည် ကျောင်း အိပ်ရာ နေရာတို့ကို ခံယူစေထိုက် သနည်း”ဟု အကြံဖြစ်၏။မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ပ။
ရဟန်းတို့ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းကို ကျောင်းခံယူစေသော ရဟန်းဟု သမုတ်ခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏။ ထိုရဟန်းသည် ဆန္ဒာဂတိသို့လည်း မလိုက်ရာ၊ ဒေါသာဂတိသို့လည်း မလိုက်ရာ၊ မောဟာ ဂတိသို့လည်း မလိုက်ရာ၊ ဘယာဂတိသို့လည်း မလိုက်ရာ၊ ယူပြီး မယူသေးသည်ကိုလည်း သိရာ၏။
ရဟန်းတို့ ဤသို့ သမုတ်ရမည်။ ရှေးဦးစွာ ရဟန်းကို တောင်းပန်ရမည်၊ တောင်းပန်ပြီးနောက် ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာကို သိစေရမည်-
“အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သောအခါ ရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ ဤမည်သော ရဟန်းကို ကျောင်းခံ ယူစေသော ရဟန်းဟု သမုတ်ရာ၏၊ ဤကား သိစေခြင်းတည်း။
အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ သံဃာသည် ဤမည်သောရဟန်းကို ကျောင်းခံယူစေသော ရဟန်းဟု သမုတ်၏၊ ဤမည်သော ရဟန်းကို ကျောင်း ခံယူစေသော ရဟန်းဟု သမုတ်ခြင်းကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထို အသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ် နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း မရှိ၊ ထို အသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
သံဃာသည် ဤမည်သော ရဟန်းကို ကျောင်းခံယူစေသော ရဟန်းဟု သမုတ်အပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်းရှိ၏၊ ထို့ကြောင့် ဆိတ်ဆိတ်နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ်နေသဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့် အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်ဟု (သိစေရမည်ဟု မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၃၁၈
။ ထိုအခါ ကျောင်းခံယူစေကုန်သော ရဟန်းတို့အား “ကျောင်းကို အဘယ်သို့ ခံယူစေသင့် သနည်း”ဟု အကြံဖြစ်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ရှေးဦး စွာ ရဟန်းတို့ကို ရေတွက်ခြင်းငှါ၊ ရဟန်းတို့ကို ရေတွက်ပြီးနောက် အိပ်ရာတို့ကို ရေတွက်ခြင်းငှါ၊ အိပ်ရာတို့ကို ရေတွက်ပြီးနောက် အိပ်ရာအပိုင်းအခြားဖြင့် ခံယူခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။အိပ်ရာ အပိုင်းအခြားဖြင့် ခံယူစေအပ်ကုန်သော် အိပ်ရာတို့သည် ပိုလျှံကုန်၏။ပ။ ရဟန်းတို့ ကျောင်းအပိုင်း အခြားဖြင့် ခံယူစေခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--ကျောင်းအပိုင်းအခြားဖြင့် ခံယူစေကုန်သော် ကျောင်းတို့သည် ပိုလျှံကုန်၏။ပ။ ရဟန်းတို့ ပရိဝုဏ် အပိုင်းအခြားဖြင့် ခံယူစေခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ပရိဝုဏ် အပိုင်းအခြားဖြင့် ခံယူစေကုန်သော် ပရိဝုဏ်တို့သည် ပိုလျှံကုန်၏။ပ။ ရဟန်းတို့ နောက် ထပ်ဝေစုကိုလည်း ပေးခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏။
နောက်ထပ်ဝေစု ယူပြီးသော် အခြားရဟန်း ရောက်လာအံ့၊ မပေးလိုမူ မပေးရဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် ဥပစာသိမ်ပ၌ တည်သော ရဟန်းကို ကျောင်း အိပ်ရာ နေရာကို ယူစေကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ဥပစာသိမ်ပ၌ တည်နေသော ရဟန်းကို ကျောင်း အိပ်ရာ နေရာတို့ကို မယူစေအပ်၊ ယူစေသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် ကျောင်း အိပ်ရာ နေရာကို ယူစေပြီးသော် အခါခပ်သိမ်း တားမြစ်ကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ကျောင်း အိပ်ရာ နေရာကို ယူစေပြီးသော် အခါခပ်သိမ်း မတားမြစ်အပ်၊ တားမြစ်သော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏။
ရဟန်းတို့ မိုးသုံးလပတ်လုံး တားမြစ်ခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏၊ ဆောင်းဥတု နွေဥတု၌ကား မတားမြစ်ရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတို့အား “ကျောင်းခံယူခြင်းတို့သည် အဘယ်မျှတို့နည်း”ဟု အကြံဖြစ်၏။ မြတ်စွာ ဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ “ရဟန်းတို့ ကျောင်းခံယူခြင်းတို့သည် ပုရိမဝါ၌ ကျောင်းခံယူခြင်းလည်းကောင်း၊ ပစ္ဆိမဝါ၌ ကျောင်းခံယူခြင်းလည်းကောင်း၊ ဝါပ၌ ကျောင်းခံယူခြင်းလည်းကောင်း ဤသုံးမျိုးတို့တည်း။ ဝါဆိုလပြည့်ကျော် တစ်ရက်နေ့၌ ပုရိမဝါ ကျောင်းခံယူခြင်းကို ခံယူစေအပ်၏၊ ဝါခေါင်လပြည့်ကျော် တစ်ရက်နေ့၌ ပစ္ဆိမဝါ ကျောင်းခံယူခြင်းကို ခံယူစေအပ်၏၊ သီတင်းကျွတ်လပြည့် ကျော် တစ်ရက်နေ့၌ နောက်မိုးလပတ်လုံးနေရန် ဝါပ ကျောင်းခံယူခြင်းကို ခံယူစေအပ်၏၊ ရဟန်းတို့ ကျောင်းခံယူခြင်းတို့သည် ဤသုံးမျိုးတို့တည်း”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ဒုတိယအခန်း ပြီး၏။
--၃-တတိယအခန်း
֍ ၃၁၉
။ ထိုအခါ သာကီဝင်မင်းသား အသျှင်ဥပနန္ဒသည် သာဝတ္ထိပြည်၌ ကျောင်း အိပ်ရာ နေရာကို ခံယူပြီးလျှင် တစ်ခုသော ရွာငယ်ကျောင်းသို့ သွား၏၊ ထိုရွာငယ်ကျောင်း၌လည်း ကျောင်း အိပ်ရာ နေရာကို ခံယူပြန်၏။ ထိုအခါ ထိုရဟန်းတို့အား “ငါ့သျှင်တို့ သာကီဝင်မင်းသား အသျှင်ဥပနန္ဒသည် မျက်ကွယ် မျက်မှောက် ငြင်းခုံလျက် ဆန့်ကျင်ဖက်ပြောကြား စကားများတတ်၍ သံဃာ၌လည်း အဓိကရုဏ်းကို ပြုတတ်၏၊ ဤဥပနန္ဒသည် ဤကျောင်း၌ ဝါဆိုငြားအံ့၊ အလုံးစုံသော ငါတို့သည် မချမ်းမသာ ဖြစ်ကုန်လတ္တံ့၊ ယခု ထိုဥပနန္ဒကို မေးကုန်အံ့”ဟု အကြံဖြစ်၏။ ထိုအခါ ထိုရဟန်းတို့သည် သာကီဝင်မင်းသားအသျှင်ဥပနန္ဒကို-
“ငါ့သျှင် ဥပနန္ဒ သင်သည် သာဝတ္ထိပြည်၌ ကျောင်း အိပ်ရာ နေရာကို ခံယူပြီး မဟုတ်လော”ဟု မေးကြကုန်၏။
“မှန်ပေသည် ငါ့သျှင်တို့”ဟု (ဆို၏)။
“ငါ့သျှင် ဥပနန္ဒ သင်သည် တစ်ပါးတည်းဖြစ်လျက် နှစ်ကျောင်းတို့ကို တားမြစ်သလော”ဟု (မေးကြကုန်၏)။
“ငါ့သျှင်တို့ အကျွန်ုပ်သည် ယခုအခါ ဤရွာက (ကျောင်းကို) လွှတ်၍၊ ထိုသာဝတ္ထိပြည် ကျောင်းကို ခံယူ၏”ဟု (ဆို၏)။
အလိုနည်းသော ရဟန်းတို့သည် “အဘယ့်ကြောင့် သာကီဝင်မင်းသား အသျှင်ဥပနန္ဒသည် တစ်ပါးတည်းဖြစ်လျက် နှစ်ကျောင်းတို့ကို တားမြစ်ဘိသနည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ဥပနန္ဒ သင်သည် တစ်ဦးတည်း ဖြစ်လျက် နှစ်ကျောင်းတို့ကို တားမြစ်၏ဟူသည် မှန်သလောဟု စိစစ် မေးမြန်းတော်မူ၏။
မှန်ပါသည် မြတ်စွာဘုရားဟု (လျှောက်၏)။
ဘုန်းတော်ကြီးသော မြတ်စွာဘုရားသည် ကဲ့ရဲ့တော်မူ၏၊ (မဂ်ဖိုလ်မှ) အချည်းနှီးဖြစ်သော ယောက်ျား သင်သည် တစ်ဦးတည်း ဖြစ်လျက် နှစ်ကျောင်းတို့ကို အဘယ့်ကြောင့် တားမြစ်ဘိသနည်း။ (မဂ်ဖိုလ်မှ) အချည်းနှီးဖြစ်သော ယောက်ျား သင်သည် ထိုရွာက (ကျောင်းကို) ခံယူ၍ ဤရွာ၌ (ကျောင်းကို) လွှတ်၏၊
သင်သည် ဤရွာက (ကျောင်းကို) ခံယူ၍ ထိုရွာ၌ (ကျောင်းကို) လွှတ်၏၊ (မဂ်ဖိုလ်မှ) အချည်းနှီးဖြစ်သောယောက်ျား သင်သည် ဤနည်းဖြင့် နှစ်နေရာလုံးမှ အပဖြစ်၏။ (မဂ်ဖိုလ်မှ) အချည်းနှီးဖြစ်သောယောက်ျား ဤ(သင်ပြုမိသောအမှု) သည် မကြည်ညိုသေးသော သူတို့အား ကြည်ညိုစေခြင်းငှါလည်းကောင်း။ပ။ ကဲ့ရဲ့တော်မူ၍။ပ။ တရားစကားကို ဟောတော်မူပြီးလျှင် ရဟန်းတို့ကို-
“ရဟန်းတို့ တစ်ဦးတည်းသော ရဟန်းသည် နှစ်ကျောင်းတို့ကို မတားမြစ်အပ်ကုန်၊ တားမြစ်သော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၃၂၀
။ ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် ရဟန်းတို့အား အကြောင်းအမျိုးမျိုးဖြင့် ဝိနည်းစကားကို --ဟောတော်မူ၏၊ ဝိနည်း၏ ဂုဏ်ကျေးဇူးကို ဟောတော်မူ၏၊ ဝိနည်းကို သင်ခြင်း၏ ဂုဏ်ကျေးဇူးကို ဟောတော်မူ၏၊ ရည်စူး၍ ရည်စူး၍ အသျှင်ဥပါလိ၏ ဂုဏ်ကျေးဇူးကို ဟောတော်မူ၏။
ရဟန်းတို့သည် “မြတ်စွာဘုရားသည် အကြောင်းအမျိုးမျိုးဖြင့် ဝိနည်းစကားကို ဟောတော်မူ၏၊ ဝိနည်း၏ ဂုဏ်ကျေးဇူးကို ဟောတော်မူ၏၊ ဝိနည်းကို သင်ခြင်း၏ ဂုဏ်ကျေးဇူးကို ဟောတော်မူ၏၊ ရည်စူး၍ ရည်စူး၍ အသျှင်ဥပါလိ၏ ဂုဏ်ကျေးဇူးကို ဟောတော်မူ၏။ ငါ့သျှင်တို့ ငါတို့သည် ယခုအခါ အသျှင်ဥပါလိ၏ အထံ၌ ဝိနည်းကို သင်ကုန်အံ့”ဟု ဆိုကုန်၏။ များစွာကုန်သော သီတင်းကြီး သီတင်းငယ် သီတင်းလတ် ဖြစ်ကုန်သော ထိုရဟန်းတို့သည် အသျှင်ဥပါလိ၏ အထံ၌ ဝိနည်းကို သင်ယူကုန်၏၊
အသျှင်ဥပါလိသည် သီတင်းကြီး ရဟန်းတို့အား ရိုသေခြင်းဖြင့် ရပ်လျက် သင်ပေး၏။
သီတင်းကြီး ရဟန်းတို့သည်လည်း တရားကို ရိုသေခြင်းဖြင့် ရပ်လျက် သင်ယူကုန်၏။ ထိုသို့ သင်ရာ၌ သီတင်းကြီး ရဟန်းတို့သည်လည်း ပင်ပန်းကုန်၏၊ အသျှင်ဥပါလိသည်လည်း ပင်ပန်း၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ သင်ပြပေးသော သီတင်းငယ် ရဟန်းသည် တရားကို ရိုသေသဖြင့် တူသော နေရာ၌လည်းကောင်း၊ မြင့်သော နေရာ၌လည်းကောင်း ထိုင်နိုင်၏၊ ထိုင်နိုင်ခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏၊ သင်ယူသော သီတင်းကြီးရဟန်းသည် တရားကို ရိုသေသဖြင့် တူသောနေရာ၌လည်းကောင်း၊ နိမ့်သောနေရာ၌လည်းကောင်း ထိုင်နိုင်၏၊ ထိုင်ခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ များစွာသော ရဟန်းတို့သည် အသျှင်ဥပါလိ၏ အထံ၌ ရပ်ကုန်လျက် သင်ပြပေးခြင်းကို စောင့်မျှော်ကြရသောကြောင့် ပင်ပန်းကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ နေရာတူ ရဟန်းတို့အတွက် အတူထိုင်ခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ ထိုအခါ ရဟန်းတို့အား “အဘယ်မျှဖြင့် နေရာတူသော ရဟန်းဖြစ်သနည်း”ဟု အကြံဖြစ်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ (မိမိမှအထက်အောက်) သုံးဝါအတွင်းရှိ (နှစ်ဝါကြီး နှစ်ဝါငယ်) ရဟန်းနှင့် အတူထိုင်ခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ များစွာသော နေရာတူ ရဟန်းတို့သည် ညောင်စောင်း၌ထိုင်၍ ညောင်စောင်းကို ဖျက်ဆီးကုန်၏။ အင်းပျဉ်၌ ထိုင်၍ အင်းပျဉ်ကို ဖျက်ဆီးကုန်၏၊ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ သုံးပါးစု ရဟန်းအား ညောင်းစောင်းကို လည်းကောင်း၊ အင်းပျဉ်ကိုလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
သုံးပါးစု ရဟန်းသည်လည်း ညောင်စောင်း၌ ထိုင်၍ ညောင်စောင်းကို ဖျက်ဆီး၏၊ အင်းပျဉ်၌ ထိုင်၍ အင်းပျဉ်ကို ဖျက်ဆီး၏။ပ။ ရဟန်းတို့ နှစ်ပါးစု ရဟန်းအား ညောင်းစောင်းကိုလည်းကောင်း၊ အင်းပျဉ်ကိုလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် နေရာမတူ (အတူထိုင်ခွင့်မရှိ) သော ရဟန်းတို့နှင့် နေရာရှည်၌ အတူထိုင်ခြင်းငှါ မအပ်ဟု တွေးတောမှု ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ရှိကြကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ပဏ္ဍုက်ကိုလည်းကောင်း၊ မိန်းမကိုလည်းကောင်း၊ ဥဘတောဗျည်းကိုလည်းကောင်း ချန်ထား၍ နေရာတူ ထိုင်ခွင့်မရှိသော ရဟန်းတို့နှင့် နေရာရှည်၌ အတူထိုင်ခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ ထိုအခါ ရဟန်းတို့အား “အဘယ်မျှလောက်သည် အယုတ်ဆုံး နေရာရှည် ဖြစ်လေသနည်း”ဟု အကြံဖြစ်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
“ရဟန်းတို့ သုံးယောက် ထိုင်လောက်သော နေရာသည် အယုတ်ဆုံး နေရာရှည် ဖြစ်၏ဟု ခွင့်ပြု၏”ဟူ၍ (မိန့်တော်မူ၏)။
--ထိုအခါ မိဂါရသူဌေး၏ အမိသဖွယ် ဖြစ်သော ဝိသာခါသည် သံဃာ၏ အကျိုးငှါ ကျောင်းဦး ဆင်ဝင်နှင့်တကွ အုတ်ခုံရှိသော ပြာသာဒ်ကို ပြုလုပ်စေလို၏။ ထိုအခါ ရဟန်းတို့အား “မြတ်စွာဘုရားသည် ပြာသာဒ်အသုံးအဆောင်ကို ခွင့်ပြုအပ်လေသလော ခွင့်မပြုအပ်လေသလော”ဟု အကြံဖြစ်၏။ မြတ်စွာ ဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ပြာသာဒ် အသုံးအဆောင်အလုံးစုံကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ပသေနဒီကောသလမင်း၏ အဖွားသေဆုံးခြင်းကြောင့် သံဃာအား အကပ္ပိယဘဏ္ဍာ များစွာ ဖြစ်ပေါ်လာ၏၊ ဤအကပ္ပိယဘဏ္ဍာကား အဘယ်နည်း၊ မြင့်လွန်းသောနေရာ၊ ပလ္လင်၊ မွေးရှည် ကော်ဇောကြီး၊ ဆန်းကြယ်သော သားမွေးအခင်း၊ ဖြူသော သားမွေးအခင်း၊ ပန်းပြောက်ခြယ်သား မွေးအခင်း၊ လဲသွတ်အခင်း၊ ရုပ်ပုံခြယ်သားမွေးအခင်း၊ နှစ်ဖက်မွေးရှိအခင်း၊ တစ်ဖက်မွေးရှိအခင်း၊ ရွှေချည်ထိုးအခင်း၊ ပိုးချည်အခင်း၊ သားမွေးခင်းကြီး၊ ဆင်ကုန်းနှီး၊ မြင်းကုန်းနှီး၊ ရထားခင်းနှီး၊ သစ်နက်ရေအခင်း၊ ဝံပိုင့်ရေအခင်းမြတ်၊ (နီသော) မျက်နှာကြက်နှင့် အုံးနီနှစ်ဖက်ရှိ နေရာတို့တည်း။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
“ရဟန်းတို့ ညောင်စောင်း၏ ခြေတို့ကို ဖြတ်၍ သုံးဆောင်ခြင်းငှါလည်းကောင်း၊ ပလ္လင်၏ သားရဲရုပ်တို့ကို ဖျက်ဆီး၍ သုံးဆောင်ခြင်းငှါလည်းကောင်း၊ လဲသွတ်အခင်းကို ဖြေ၍ ခေါင်းအုံးလုပ်ခြင်းငှါလည်းကောင်း၊ ကြွင်းသော အခင်းကို မြေအခင်းပြုလုပ်ခြင်းငှါလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--မစွန့်ထိုက်သော ပစ္စည်းများ
֍ ၃၂၁
။ ထိုအခါ သာဝတ္ထိပြည်၏ အနီးတစ်ခုသော ရွာငယ်ကျောင်း၌ ကျောင်းနေ ရဟန်းတို့သည် အာဂန္တုရဟန်း ခရီးသွားရဟန်းတို့အတွက် ကျောင်း အိပ်ရာ နေရာကို ခင်းရ၍ အနှောင့်အယှက် ဖြစ်ကုန်၏။ ထိုအခါ ထိုရဟန်းတို့အား-“ငါ့သျှင်တို့ ယခုအခါ ငါတို့သည် အာဂန္တုရဟန်း ခရီးသွားရဟန်းတို့၏ ကျောင်း အိပ်ရာ နေရာကို ခင်းရသဖြင့် အနှောင့်အယှက် ဖြစ်ကုန်၏၊ ငါ့သျှင်တို့ ယခုအခါ ငါတို့သည် သံဃိကကျောင်း အိပ်ရာ နေရာ အလုံးစုံကို ရဟန်းတစ်ပါးအား ပေးကုန်အံ့၊ ထိုရဟန်း၏ ပစ္စည်းကို သုံးဆောင်ကုန်အံ့”ဟု အကြံ ဖြစ်၏။
ထိုရဟန်းတို့သည် သံဃိကကျောင်း အိပ်ရာ နေရာ အလုံးစုံကို ရဟန်းတစ်ပါးအား ပေးကုန်၏၊ အာဂန္တုရဟန်းတို့သည် ထိုရဟန်းတို့ကို “ငါ့သျှင်တို့ ငါတို့အတွက် ကျောင်း အိပ်ရာ နေရာကို ခင်းကုန်လော့”ဟု ပြောကုန်၏။ ငါ့သျှင်တို့ သံဃိကကျောင်း အိပ်ရာ နေရာ မရှိ၊ အကျွန်ုပ်တို့သည် ရဟန်းတစ်ပါး အား ကျောင်း အိပ်ရာ နေရာကို အလုံးစုံ ပေးပြီးပြီဟု ပြောကုန်၏။ ငါ့သျှင်တို့ သင်တို့သည် သံဃိက ကျောင်း အိပ်ရာ နေရာကို စွန့်ကြသလောဟု (မေးကုန်၏)။ မှန်ပေသည် ငါ့သျှင်တို့ဟု (ပြောကုန်၏)။ အလိုနည်းကုန်သော ရဟန်းတို့သည် “အဘယ့်ကြောင့် ရဟန်းတို့သည် သံဃိကကျောင်း အိပ်ရာ နေရာကို စွန့်ကြကုန်ဘိသနည်းဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကုန်၏။ ထိုအခါ ထိုရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ပ။
“ရဟန်းတို့ ရဟန်းတို့သည် သံဃိကကျောင်း အိပ်ရာ နေရာကို စွန့်ကြကုန်၏ဟူသည် မှန်သလော”ဟု စိစစ် မေးမြန်းတော်မူ၏။ မှန်ပါသည် မြတ်စွာဘုရားဟု (လျှောက်ကြကုန်၏)။ ဘုန်းတော်ကြီးသော မြတ်စွာဘုရားသည် ကဲ့ရဲ့တော်မူ၏၊ ရဟန်းတို့ (မဂ်ဖိုလ်မှ) အချည်းနှီးဖြစ်သော ယောက်ျားတို့သည် သံဃိကကျောင်း အိပ်ရာ နေရာကို အဘယ့်ကြောင့် စွန့်ကြကုန်ဘိသနည်း။ ရဟန်းတို့ ဤ(ရဟန်းတို့ပြုမိသော ဤအမှု) သည် မကြည်ညိုသေးသောသူတို့အား ကြည်ညိုစေခြင်းငှါလည်းကောင်း။ပ။ ကဲ့ရဲ့တော်မူ ၍။ပ။ တရားစကားကို ဟောတော်မူပြီးလျှင် ရဟန်းတို့ကို မိန့်တော်မူ၏။
ရဟန်းတို့ ဤမစွန့်ထိုက်သော ဘဏ္ဍာပစ္စည်း ငါးမျိုးတို့ကို သံဃာသည်လည်းကောင်း၊ ဂိုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ ပုဂ္ဂိုလ်သည်လည်းကောင်း မစွန့်ထိုက်ကုန်၊ စွန့်သော်လည်း စွန့်ရာမရောက်ကုန်၊ စွန့်သော ရဟန်းအား ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ် သင့်၏။
ငါးမျိုးသော ဘဏ္ဍာတို့ကား အဘယ်တို့နည်း။
၁-'အရံ အရံရာ’ ဤကား မစွန့်ထိုက်သော ပဌမဘဏ္ဍာအစုတည်း၊ သံဃာသည်လည်းကောင်း၊ ဂိုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ ပုဂ္ဂိုလ်သည်လည်းကောင်း မစွန့်ထိုက်၊ စွန့်သော်လည်း စွန့်သည်မမည်၊ စွန့်သော ရဟန်းအား ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ် သင့်၏။
၂-'ကျောင်း ကျောင်းရာ’ ဤကား မစွန့်ထိုက်သော ဒုတိယဘဏ္ဍာအစုတည်း၊ သံဃာသည်လည်းကောင်း၊ ဂိုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ ပုဂ္ဂိုလ်သည်လည်းကောင်း မစွန့်ထိုက်၊ စွန့်သော်လည်း စွန့်သည် မမည်၊ စွန့်သော ရဟန်းအား ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ် သင့်၏။
၃-'ညောင်စောင်း အင်းပျဉ် ဘုံလျှို'ဖုံ’ ခေါင်းအုံး’ ဤကား မစွန့်ထိုက်သော တတိယဘဏ္ဍာ အစု တည်း၊ သံဃာသည်လည်းကောင်း၊ ဂိုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ ပုဂ္ဂိုလ်သည်လည်းကောင်း မစွန့်ထိုက်၊ စွန့်သော်လည်း စွန့်သည် မမည်၊ စွန့်သော ရဟန်းအား ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ် သင့်၏။
၄-'ကြေးအိုးကြီး ကြေးအိုးစရည်း ကြေးအင်တွဲ ကြေးဖျဉ်း ပဲခွပ် ပုဆိန် ဓားမ ပေါက်တူး ဆောက်’ ဤကား မစွန့်ထိုက်သော စတုတ္ထဘဏ္ဍာအစုတည်း၊ သံဃာသည်လည်းကောင်း၊ ဂိုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ ပုဂ္ဂိုလ်သည်လည်းကောင်း မစွန့်ထိုက်၊ စွန့်သော်လည်း စွန့်သည် မမည်၊ စွန့်သော ရဟန်းအား ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ် သင့်၏။
--၅-'နွယ် ဝါး ဖြူဆံမြက် ပြိတ်မြက် မြက် မြေညက် သစ်ဘဏ္ဍာ မြေဘဏ္ဍာ’ ဤကား မစွန့်ထိုက်သော ပဉ္စမဘဏ္ဍာအစုတည်း၊ သံဃာသည်လည်းကောင်း၊ ဂိုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ ပုဂ္ဂိုလ်သည်လည်းကောင်း မစွန့်ထိုက်၊ စွန့်သော်လည်း စွန့်သည်မမည်၊ စွန့်သော ရဟန်းအား ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ် သင့်၏။
ရဟန်းတို့ ဤငါးမျိုးသော ဘဏ္ဍာတို့ကို မစွန့်ထိုက်ကုန်၊ သံဃာသည်လည်းကောင်း၊ ဂိုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ ပုဂ္ဂိုလ်သည်လည်းကောင်း မစွန့်ထိုက်၊ စွန့်သော်လည်း စွန့်သည် မမည်၊ စွန့်သော ရဟန်း အား ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--မခွဲဝေထိုက်သော ပစ္စည်းများ
֍ ၃၂၂
။ ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် သာဝတ္ထိပြည်၌ မွေ့လျော်တော်မူသရှေး သီတင်းသုံးနေတော် မူပြီးလျှင် ကီဋာဂိရိဇနပုဒ်သို့ များစွာသော ငါးရာ အတိုင်းအရှည်ရှိသော ရဟန်းသံဃာနှင့်လည်းကောင်း သျှင်သာရိပုတြာ သျှင်မောဂ္ဂလာန်တို့နှင့်လည်းကောင်းအတူ ဒေသစာရီ လှည့်လည်တော်မူ၏။ အဿဇိ ပုနဗ္ဗသုကရဟန်းတို့သည် “မြတ်စွာဘုရားသည် ကီဋာဂိရိသို့ များစွာသော ငါးရာ အတိုင်းအရှည်ရှိသော ရဟန်းသံဃာနှင့်လည်းကောင်း၊ သျှင်သာရိပုတြာ သျှင်မောဂ္ဂလာန်တို့နှင့်လည်းကောင်း အတူ ကြွလာတော်မူ၏ဟု ကြားကုန်၏။ ငါ့သျှင်တို့ ငါတို့သည် ယခု သံဃိကကျောင်း အိပ်ရာ နေရာ အလုံးစုံကို ခွဲဝေကုန်အံ့၊ သာရိပုတြာ မောဂ္ဂလာန်တို့သည် ယုတ်ညံ့သော အလိုဆန္ဒရှိကုန်၏၊ ယုတ်ညံ့သော ဣစ္ဆာတရားတို့၏ အလိုသို့ လိုက်ကုန်၏၊ ငါတို့သည် ထိုသာရိပုတြာ မောဂ္ဂလာန်တို့အတွက် ကျောင်း အိပ်ရာ နေရာကို မခင်းကုန်အံ့”ဟု ပြောကုန်လျက် ထိုအဿဇိ ပုနဗ္ဗသုက ရဟန်းတို့သည် သံဃိကကျောင်း အိပ်ရာ နေရာ အလုံးစုံကို ခွဲဝေကုန်၏။ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် အစဉ်အတိုင်းသော ဒေသစာရီ လှည့်တော်မူ၍ ကီဋာဂိရိဇနပုဒ်သို့ ရောက်တော်မူ၏။ ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် များစွာသော ရဟန်းတို့ကို ရဟန်းတို့ သင်တို့သည် သွားကုန်လော့၊ အဿဇိ ပုနဗ္ဗသုက ရဟန်းတို့ကို ချဉ်းကပ်၍ “ငါ့သျှင်တို့ မြတ်စွာဘုရားသည် များစွာသော ငါးရာ အတိုင်းအရှည်ရှိသော ရဟန်းသံဃာတို့နှင့်လည်းကောင်၊ သျှင်သာရိပုတြာ သျှင်မောဂ္ဂလာန်တို့နှင့်လည်းကောင်း အတူ ကြွလာတော်မူ၏၊ ငါ့သျှင်တို့ မြတ်စွာဘုရားအတွက်လည်းကောင်း၊ ရဟန်း သံဃာအတွက်လည်းကောင်း၊ သျှင်သာရိပုတြာ သျှင်မောဂ္ဂလာန်တို့အတွက်လည်းကောင်း ကျောင်းအိပ်ရာ နေရာကို ခင်းရမည်ဟု ပြောကုန်လော့”ဟူ၍ ရဟန်းများအား မိန့်တော်မူ၏။
“ကောင်းပါပြီ အသျှင်ဘုရား”ဟု ထိုရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာဘုရားအား ဝန်ခံပြီးနောက် အဿဇိ ပုနဗ္ဗသုကရဟန်းတို့သို့ ချဉ်းကပ်၍ အဿဇိပုနဗ္ဗသုကရဟန်းတို့ကို “ငါ့သျှင်တို့ မြတ်စွာဘုရားသည့်များစွာသော ငါးရာ အတိုင်းအရှည်ရှိသော ရဟန်းသံဃာတို့နှင့်လည်းကောင်း၊ သျှင်သာရိပုတြာ သျှင် မောဂ္ဂလာန်တို့နှင့်လည်းကောင်း အတူကြွလာတော်မူ၏၊ မြတ်စွာဘုရားအတွက်လည်းကောင်း၊ ရဟန်းသံဃာ အတွက်လည်းကောင်း၊ သျှင်သာရိပုတြာ သျှင်မောဂ္ဂလာန်တို့အတွက်လည်းကောင်း ကျောင်း အိပ်ရာ နေရာကို ခင်းကုန်လော့”ဟု ပြောကုန်၏။
ငါ့သျှင်တို့ သံဃိကကျောင်း အိပ်ရာ နေရာသည် မရှိ၊ အလုံးစုံကို အကျွန်ုပ်တို့သည် ခွဲဝေအပ်ပြီ၊ ငါ့သျှင်တို့ မြတ်စွာဘုရား၏ လာခြင်းသည် ကောင်းသော လာခြင်းတည်း၊ မြတ်စွာဘုရားသည် အလိုရှိရာ ကျောင်းမှာနေတော်မူလတ္တံ့၊ သာရိပုတြာ မောဂ္ဂလာန်တို့သည် ယုတ်ညံ့သော အလိုရှိကုန်၏၊ ယုတ်ညံ့သော ဣစ္ဆာတရား၏ အလိုသို့လိုက်ကုန်၏၊ အကျွန်ုပ်တို့သည် ထိုသာရိပုတြာ မောဂ္ဂလာန်တို့အတွက် ကျောင်း အိပ်ရာနေရာတို့ကို မခင်းနိုင်ပါကုန်ဟု ပြောကုန်၏။
ငါ့သျှင်တို့ သင်တို့သည် သံဃိကကျောင်း အိပ်ရာ နေရာကို ခွဲဝေကုန်သလောဟု (မေးကုန်၏)။ မှန်ပေသည် ငါ့သျှင်တို့ဟု (ပြောကုန်၏)။ အလိုနည်းသော ရဟန်းတို့သည် “အဘယ့်ကြောင့် အဿဇိ ပုနဗ္ဗသုက ရဟန်းတို့သည် သံဃိကကျောင်း အိပ်ရာ နေရာကို ခွဲဝေကုန်ဘိသနည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ ထိုအခါ ထိုရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ မှန်သလော။ပ။ မှန်ပါသည် မြတ်စွာဘုရားဟု (လျှောက်ကြကုန်၏)။ ဘုန်းတော်ကြီးသော မြတ်စွာဘုရားသည် ကဲ့ရဲ့တော်မူ၏၊ ရဟန်းတို့ (မဂ်ဖိုလ်မှ) အချည်းနှီးဖြစ်သော ထိုယောက်ျားတို့သည် သံဃိကကျောင်း အိပ်ရာ နေရာကို အဘယ့်ကြောင့် ခွဲဝေကုန်ဘိသနည်း၊ ရဟန်းတို့ ဤ(ရဟန်းတို့ ပြုမိသော အမှု) သည် မကြည်ညိုသေးသောသူတို့အား ကြည်ညိုစေခြင်းငှါလည်းကောင်း။ပ။ ကဲ့ရဲ့တော် မူ၍။ပ။ တရားစကားကို ဟောတော်မူပြီးလျှင် ရဟန်းတို့ကို မိန့်တော်မူ၏။ ရဟန်းတို့ ဤမခွဲဝေထိုက်သော ဘဏ္ဍာပစ္စည်းငါးမျိုးတို့ကို သံဃာသည်လည်းကောင်း၊ ဂိုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ ပုဂ္ဂိုလ်သည်လည်းကောင်း မခွဲဝေထိုက်ကုန်၊ ခွဲဝေသော်လည်း ခွဲဝေသည် မမည်ကုန်၊ ခွဲဝေသော ရဟန်းအား ထုလ္လစ္စဉ်း အာပတ် သင့်၏။
--ငါးမျိုးသော ဘဏ္ဍာတို့ကား အဘယ်တို့နည်း။
၁-'အရံ အရံရာ’ ဤကား မခွဲဝေထိုက်သော ပဌမဘဏ္ဍာအစုတည်း၊ သံဃာသည်လည်းကောင်း၊ ဂိုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ ပုဂ္ဂိုလ်သည်လည်းကောင်း မခွဲဝေထိုက်၊ ခွဲဝေသော်လည်း ခွဲဝေသည်မမည်၊ ခွဲဝေသော ရဟန်းအား ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ် သင့်၏။
၂-'ကျောင်း ကျောင်းရာ’ ဤကား မခွဲဝေထိုက်သော ဒုတိယဘဏ္ဍာအစုတည်း၊ သံဃာသည်လည်းကောင်း၊ ဂိုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ ပုဂ္ဂိုလ်သည်လည်းကောင်း မခွဲဝေထိုက်၊ ခွဲဝေသော်လည်း ခွဲဝေသည် မမည်၊ ခွဲဝေသော ရဟန်းအား ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ် သင့်၏။
၃-'ညောင်စောင်း အင်းပျဉ် ဘုံလျှို'ဖုံ’ ခေါင်းအုံး’ ဤကား မခွဲဝေထိုက်သော တတိယဘဏ္ဍာအစု တည်း၊ သံဃာသည်လည်းကောင်း၊ ဂိုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ ပုဂ္ဂိုလ်သည်လည်းကောင်း မခွဲဝေထိုက်၊ ခွဲဝေသော်လည်း ခွဲဝေသည် မမည်၊ ခွဲဝေသော ရဟန်းအား ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ် သင့်၏။
၄-'ကြေးအိုးကြီး ကြေးအိုး စရည်း ကြေးအင်တွဲ ကြေးဖျဉ်း ပဲခွပ် ပုဆိန် ဓားမ ပေါက်တူး ဆောက်’ ဤကား မခွဲဝေထိုက်သော စတုတ္ထဘဏ္ဍာအစုတည်း၊ သံဃာသည်လည်းကောင်း၊ ဂိုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ ပုဂ္ဂိုလ်သည်လည်းကောင်း မခွဲဝေထိုက်၊ ခွဲဝေသော်လည်း ခွဲဝေသည် မမည်၊ ခွဲဝေသော ရဟန်းအား ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ် သင့်၏။
၅-'နွယ် ဝါး ဖြူဆံမြက် ပြိတ်မြက် မြက် မြေညက် သစ်ဘဏ္ဍာ မြေဘဏ္ဍာ’ ဤကား မခွဲဝေ ထိုက်သော ပဉ္စမဘဏ္ဍာအစုတည်း။ သံဃာသည်လည်းကောင်း၊ ဂိုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ ပုဂ္ဂိုလ်သည့်လည်းကောင်း မခွဲဝေထိုက်၊ ခွဲဝေသော်လည်း ခွဲဝေသည် မမည်၊ ခွဲဝေသော ရဟန်းအား ထုလ္လစ္စဉ်း အာပတ် သင့်၏။ ရဟန်းတို့ ဤငါးမျိုးသော ဘဏ္ဍာတို့ကား မခွဲဝေထိုက်သော ဘဏ္ဍာတို့တည်း၊ သံဃာသည်လည်းကောင်း၊ ဂိုဏ်းသည်လည်းကောင်း၊ ပုဂ္ဂိုလ်သည်လည်းကောင်း မခွဲဝေထိုက်၊ ခွဲဝေသော်လည်း ခွဲဝေသည်မမည်၊ ခွဲဝေသော ရဟန်းအား ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော် မူ၏)။
--အမှုသစ် ပေးရမည်ကို ပြခြင်း
֍ ၃၂၃
။ ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် ကီဋာဂိရိဇနပုဒ်၌ မွေ့လျော်တော်မူသရှေး သီတင်းသုံးတော် မူပြီးလျှင် အစဉ်အတိုင်း ဒေသစာရီလှည့်လည်သော် အာဠဝီပြည်သို့ ရောက်တော်မူ၍ ထိုအာဠဝီပြည် အဂ္ဂါဠဝနတ်ကွန်း၌ နေတော်မူ၏။ ထိုအခါ အာဠဝီပြည်သား ရဟန်းတို့သည် ဤသို့ သဘောရှိသော အမှုသစ်တို့ကို ပေးကုန်၏၊ အင်္ဂတေကွက် ဖော်ကာမျှဖြင့်လည်း အမှုသစ်ကို ပေးကုန်၏၊ နံရံကို လိမ်းကျံ ကာမျှဖြင့်လည်း အမှုသစ်ကို ပေးကုန်၏၊ တံခါးကို ထားကာမျှဖြင့်လည်း အမှုသစ်ကို ပေးကုန်၏၊ မင်းတုပ်တိုင် ပြုလုပ်ကာမျှဖြင့်လည်း အမှုသစ်ကို ပေးကုန်၏၊ လေသာပြူတင်း လုပ်ကာမျှဖြင့်လည်း အမှု သစ်ကို ပေးကုန်၏၊ ဆေးဖြူသုတ် ကာမျှ ဖြင့်လည်း အမှုသစ်ကို ပေးကုန်၏၊ ဆေးနက်သုတ်ကာမျှဖြင့်လည်း အမှုသစ်ကို ပေးကုန်၏၊ ဂွေ့နီခြယ်ကာမျှဖြင့်လည်း အမှုသစ်ကို ပေးကုန်၏၊ မိုးကာမျှဖြင့်လည်း အမှုသစ်ကို ပေးကုန်၏၊ ဖွဲ့ကာမျှဖြင့်လည်း အမှုသစ်ကို ပေးကုန်၏၊ ခိုနန်းထားကာမျှ ဖြင့်လည်း အမှုသစ် ကို ပေးကုန်၏၊ အကျိုးအပျက်ကို ပြင်ကာမျှဖြင့်လည်း အမှုသစ်ကို ပေးကုန်၏၊ နွားချေး ဖန်ရည် လိမ်းကျံကာမျှဖြင့်လည်း အမှုသစ်ကို ပေးကုန်၏၊ နှစ်ပေါင်း နှစ်ဆယ်တိုင်အောင်လည်း အမှုသစ်ကို ပေးကုန်၏၊ နှစ်ပေါင်း သုံးဆယ်တိုင်အောင်လည်း အမှုသစ်ကို ပေးကုန်၏၊ အသက်ထက်ဆုံးလည်း အမှုသစ်ကို ပေးကုန်၏၊ မီးခိုးဆုံးချိန်တိုင်အောင်လည်း ပြီးဆုံးပြီးသော ကျောင်းအတွက် အမှုသစ်ကို ပေးကုန်၏။ အလိုနည်းသော ရဟန်းတို့သည်-“အာဠဝီပြည်သား ရဟန်းတို့သည် ဤသို့သော အမှုသစ်တို့ကို အဘယ့်ကြောင့် ပေးကုန်ဘိသနည်း၊ အင်္ဂတေကွက် ဖော်ကာမျှ ဖြင့်လည်း အမှုသစ်ကို အဘယ့်ကြောင့် ပေးကုန်ဘိသနည်း၊ နံရံကို လိမ်းကျံကာမျှဖြင့်လည်း အမှုသစ်ကို အဘယ့်ကြောင့် ပေးကုန်ဘိသနည်း၊ တံခါးထားကာမျှ ဖြင့်လည်း အမှုသစ်ကို အဘယ့်ကြောင့် ပေးကုန်ဘိသနည်း၊ မင်းတုပ်တိုင် ပြုလုပ်ကာမျှဖြင့်လည်း အမှုသစ်ကို အဘယ့်ကြောင့် ပေးကုန်ဘိသနည်း၊ လေသာပြူတင်းလုပ်ကာမျှဖြင့်လည်း အမှုသစ်ကို အဘယ့်ကြောင့် ပေးကုန်ဘိသနည်း၊ ဆေးဖြူသုတ်ကာမျှဖြင့်လည်း အမှုသစ်ကိုအဘယ့်ကြောင့် ပေးကုန်ဘိသနည်း၊ ဆေးနက်သုတ်ကာမျှဖြင့်လည်း အမှုသစ်ကို အဘယ့်ကြောင့် ပေးကုန်ဘိသနည်း၊ ဂွေ့နီခြယ်ကာမျှဖြင့်လည်း အမှုသစ်ကို အဘယ့်ကြောင့် ပေးကုန်ဘိသနည်း၊ မိုးကာမျှဖြင့်လည်း အမှုသစ်ကို အဘယ့်ကြောင့် ပေးကုန် ဘိသနည်း၊ ဖွဲ့ကာမျှဖြင့်လည်း။ ခိုနန်းထားကာမျှဖြင့်လည်း။ အကျိုးအပျက်ကို ပြင်ကာမျှဖြင့်လည်း။ နွားချေး ဖန်ရည် လိမ်းကျံကာမျှဖြင့်လည်း။ နှစ်ပေါင်း နှစ်ဆယ်တိုင်အောင်လည်း။ နှစ်ပေါင်း သုံးဆယ် တိုင်အောင်လည်း။ အသက်ထက်ဆုံးလည်း။ မီးခိုးဆုံးချိန်တိုင်အောင်လည်း ပြီးဆုံးပြီးသော ကျောင်းအတွက် အမှုသစ်ကို အဘယ့်ကြောင့် ပေးကုန်ဘိသနည်းဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။
မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ မှန်သလော။ပ။ မှန်ပါသည် မြတ်စွာဘုရားဟု (လျှောက်ကြကုန်၏)။ပ။ ကဲ့ရဲ့တော်မူ၍။ပ။ တရားစကားကို ဟောတော်မူပြီးလျှင် ရဟန်းတို့ကို-
“ရဟန်းတို့ အင်္ဂတေအကွက် ဖော်ကာမျှ ဖြင့် အမှုသစ်ကို မပေးအပ်။ပ။ နံရံကို လိမ်းကျံကာမျှဖြင့် အမှုသစ်ကို မပေးအပ်။ တံခါးထားကာမျှဖြင့် အမှုသစ်ကို မပေးအပ်။ မင်းတုပ်တိုင် ပြုလုပ်ကာမျှဖြင့်အမှုသစ်ကို မပေးအပ်။ လေသာပြူတင်းပြုလုပ်ကာမျှဖြင့် အမှုသစ်ကို မပေးအပ်။ ဆေးဖြူသုတ်ကာမျှဖြင့် အမှုသစ်ကို မပေးအပ်။ ဆေးနက်သုတ်ကာမျှဖြင့် အမှုသစ်ကို မပေးအပ်။ ဂွေ့နီခြယ်ကာမျှဖြင့် အမှုသစ်ကို မပေးအပ်။ မိုးကာမျှဖြင့် အမှုသစ်ကို မပေးအပ်။ ဖွဲ့ကာမျှဖြင့် အမှုသစ်ကို မပေးအပ်။ ခိုနန်းထားကာ မျှဖြင့် အမှုသစ်ကို မပေးအပ်။ အကျိုးအပျက်ကို ပြင်ကာမျှဖြင့် အမှုသစ်ကို မပေးအပ်။ နွားချေးဖန်ရည် လိမ်းကျံကာမျှဖြင့် အမှုသစ်ကို မပေးအပ်။ နှစ်ပေါင်း နှစ်ဆယ်တိုင်အောင်လည်း အမှုသစ်ကို မပေးအပ်။ နှစ်ပေါင်း သုံးဆယ်တိုင်အောင်လည်း အမှုသစ်ကို မပေးအပ်။ အသက်ထက်ဆုံးလည်း အမှုသစ်ကို မပေး အပ်။ မီးခိုးဆုံးချိန်တိုင်အောင်လည်း ပြီးဆုံးပြီးသော ကျောင်းအတွက် အမှုသစ်ကို မပေးအပ်၊ ပေးသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏။
--ရဟန်းတို့ မပြုအပ်သေးသော အမှုသစ်ကိုလည်းကောင်း ပြု၍မပြီးသေးသော အမှုသစ်ကိုလည်းကောင်း ပေးရန် ခွင့်ပြု၏။
ငယ်သော ကျောင်း၌ အမှုကို ကြည့်ရှု၍ ငါးနှစ် ခြောက်နှစ်တိုင်အောင် အမှုသစ်ကို ပေးခြင်းငှါလည်းကောင်း၊ တစ်ဖက်ရပ်ကျောင်း၌ အမှုကို ကြည့်ရှု၍ ခုနစ်နှစ် ရှစ်နှစ်တိုင်အောင် အမှုသစ်ကို ပေးခြင်းငှါလည်းကောင်း၊ ကျောင်းကြီး၌လည်းကောင်း၊ ပြာသာဒ်၌လည်းကောင်း၊ အမှုကို ကြည့်ရှု၍ ဆယ်နှစ်တစ်ဆ့ယ်နှစ်နှစ်တိုင်အောင် အမှုသစ်ကို ပေးခြင်းငှါလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် အလုံးစုံသော ကျောင်းတို့အတွက် အမှုသစ်ကို ပေးကုန်၏။ မြတ်စွာ ဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ အလုံးစုံသော ကျောင်းတို့အတွက် အမှုသစ်ကို မပေးအပ်၊ ပေးသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် တစ်ပါးတည်းအား နှစ်ကျောင်းတို့ကို ပေးကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ရဟန်းတစ်ပါးတည်းအား နှစ်ကျောင်းတို့ကို မပေးအပ်၊ ပေးသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် အမှုသစ်ကို ယူပြီးလျှင် တစ်ပါးသော ရဟန်းကို နေစေကုန်၏။ မြတ်စွာ ဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ အမှုသစ်ကို ယူပြီးလျှင် တစ်ပါးသော ရဟန်းကို မနေစေအပ်၊ နေစေသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် အမှုသစ်ကို ယူပြီးလျှင် သံဃိကကျောင်းကို တားမြစ်ကုန်၏။ မြတ်စွာ ဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ အမှုသစ်ကို ယူပြီးလျှင် သံဃိကကျောင်းကို မတားမြစ်အပ်၊ တားမြစ်သော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏၊ ရဟန်းတို့ မြတ်သော အိပ်ရာ နေရာကို ယူရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် သိမ်အပ၌ တည်သော ရဟန်းအား အမှုသစ်ကို ပေးကုန်၏။ မြတ်စွာ ဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ သိမ်အပ၌ တည်သော ရဟန်းအား အမှုသစ်ကို မပေးအပ်၊ ပေးသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် အမှုသစ်ကို ယူပြီးလျှင် အခါခပ်သိမ်း တားမြစ်ကုန်၏၊ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ အမှုသစ်ကို ယူပြီးလျှင် အခါခပ်သိမ်း မတားမြစ်အပ်၊ တားမြစ်သော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏။ ရဟန်းတို့ မိုးသုံးလတို့ပတ်လုံး တားမြစ်ခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏။ ဆောင်းဥတု နွေဥတုကာလ၌ကား တားမြစ်ခြင်းငှါ ခွင့်မပြုဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် အမှုသစ်ကို ယူပြီးလျှင် ဖဲလည်း ဖဲသွားကုန်၏။ လူလည်း ထွက်ကုန်၏၊ သေလည်း သေကုန်၏၊ သာမဏေတို့ဟူ၍လည်း ဝန်ခံကုန်၏၊ သိက္ခာချသူတို့ဟူ၍လည်း ဝန်ခံကုန်၏၊ ပါရာဇိကသို့ ရောက်သူတို့ဟူ၍လည်း ဝန်ခံကုန်၏၊ ရူးသွပ်သူတို့ဟူ၍လည်း ဝန်ခံကုန်၏၊ စိတ်ပျံလွင့်သူတို့ဟူ၍လည်း ဝန်ခံကုန်၏၊ ဝေဒနာနှိပ်စက်သူတို့ဟူ၍လည်း ဝန်ခံကုန်၏၊ အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့်နှင်ထုတ်ခံရသူတို့ဟူ၍လည်း ဝန်ခံကုန်၏၊ အာပတ်ကိုမကုစားခြင်းကြောင့် နှင်ထုတ်ခံရသူတို့ဟူ၍လည်း ဝန်ခံကုန်၏၊ ယုတ်ညံ့သော အယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် နှင်ထုတ်ခံရသူတို့ဟူ၍လည်း ဝန်ခံကုန်၏၊ ပဏ္ဍုက်တို့ဟူ၍လည်း ဝန်ခံကုန်၏၊ ပေါင်းသင်းမှုကို ခိုးသောသူတို့ဟူ၍လည်း ဝန်ခံကုန်၏၊ တိတ္ထိဘောင်သို့ ပြောင်းရွှေ့သူတို့ဟူ၍လည်း ဝန်ခံကုန်၏၊ တိရစ္ဆာန်တို့ဟူ၍လည်း ဝန်ခံကုန်၏၊ အမိကို သတ်သူတို့ဟူ၍လည်း ဝန်ခံကုန်၏၊ အဖကို သတ်သူတို့ဟူ၍လည်း ဝန်ခံကုန်၏၊ ရဟန္တာကို သတ်သူတို့ဟူ၍လည်း ဝန်ခံကုန်၏၊ သိက္ခူနီမကို ဖျက်ဆီးသူတို့ဟူ၍လည်း ဝန်ခံကုန်၏၊ သံဃာကို သင်းခွဲသူတို့ဟူ၍လည်း ဝန်ခံကုန်၏၊ (မြတ်စွာဘုရားကို) သွေးစိမ်းတည်အောင် ပြုသူတို့ဟူ၍လည်း ဝန်ခံကုန်၏၊ ဥဘတောဗျည်းတို့ဟူ၍လည်း ဝန်ခံကုန်၏၊
--မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် အမှုသစ်ကို ယူပြီးလျှင် ဖဲသွားမူ “သံဃာအား မဆုတ်ယုတ်ပါစေလင့်”ဟု (နှလုံးသွင်း၍) သူတစ် ပါးအား ပေးရမည်။
ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် အမှုသစ်ကို ယူပြီးလျှင် လူထွက်မူ။ပ။ သေမူ။ သာမဏေဟု ဝန်ခံမူ။ သိက္ခာချသူဟု ဝန်ခံမူ။ ပါရာဇိကကျသူဟု ဝန်ခံမူ။ ရူးသူဟု ဝန်ခံမူ။ စိတ် ပျံ့လွင့်သူဟု ဝန်ခံမူ။ ဝေဒနာနှိပ်စက်သူဟု ဝန်ခံမူ။ အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် နှင်ထုတ်ခံရသူဟု ဝန်ခံ မူ။ အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် နှင်ထုတ်ခံရသူဟု ဝန်ခံမူ။ ယုတ်ညံ့သော အယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် နှင်ထုတ်ခံရသူဟု ဝန်ခံမူ။ ပဏ္ဍုက်ဟု ဝန်ခံမူ။ ပေါင်းသင်းမှုကို ခိုးသောသူဟု ဝန်ခံမူ။ တိတ္ထိဘောင်သို့ ပြောင်းရွှေ့သူဟု ဝန်ခံမူ။ တိရစ္ဆာန်ဟု ဝန်ခံမူ။ အမိကို သတ်သူဟု ဝန်ခံမူ။ အဖကို သတ်သူဟု ဝန်ခံမူ။ ရဟန္တာကို သတ်သူဟု ဝန်ခံမူ။ သိက္ခုနီမကို ဖျက်ဆီးသူဟု ဝန်ခံမူ။ သံဃာကို သင်းခွဲသူဟု ဝန်ခံမူ။ (မြတ်စွာဘုရားကို) သွေးစိမ်းတည်အောင်ပြုသူဟု ဝန်ခံမူ။ ဥဘတောဗျည်းဟု ဝန်ခံမူ “သံဃာအား မဆုတ်ယုတ်ပါစေလင့်”ဟု (နှလုံးသွင်း၍) သူတစ်ပါးအား ပေးရမည်။
ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် အမှုသစ်ကို ယူပြီးလျှင် ပြု၍ မပြီးမီ ဖဲသွားမူ “သံဃာအား မဆုတ်ယုတ်ပါစေလင့်”ဟု (နှလုံးသွင်း၍) သူတစ်ပါးအား ပေးရမည်။
ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် အမှုသစ်ကို ယူပြီးလျှင် ပြု ၍ မပြီးမီ လူထွက်မူ။ပ။ ဥဘတောဗျည်းဟု ဝန်ခံမူ။ “သံဃာအား မဆုတ်ယုတ်ပါစေလင့်”ဟု (နှလုံးသွင်း၍) သူတစ်ပါးအား ပေးရမည်။
ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် အမှုသစ်ကို ယူပြီးလျှင် ပြီးဆုံးသော် ဖဲသွားမူ ဤကျောင်းသည် ထိုရဟန်း၏ ကျောင်းသာတည်း။
ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် အမှုသစ်ကို ယူပြီးလျှင် ပြီးဆုံးသော် လူထွက်မူ၊ သေမူ၊ သာမဏေဟု ဝန်ခံမူ၊ သိက္ခာကို ချသူဟု ဝန်ခံမူ၊ ပါရာဇိကကျသူဟု ဝန်ခံမူ၊ သံဃာသည် ပိုင်ရှင် ဖြစ်၏။
ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် အမှုသစ်ကို ယူပြီးလျှင် ပြီးဆုံးသော် ရူးသူဟု ဝန်ခံမူ၊ စိတ်ပျံ့လွင့်သူဟု ဝန်ခံမူ၊ ဝေဒနာနှိပ်စက်သူဟု ဝန်ခံမူ၊ အာပတ်ကို မရှုခြင်းကြောင့် နှင်ထုတ်ခံရသူဟု ဝန်ခံမူ၊ အာပတ်ကို မကုစားခြင်းကြောင့် နှင်ထုတ်ခံရသူဟု ဝန်ခံမူ၊ ယုတ်မာသော အယူကို မစွန့်ခြင်းကြောင့် နှင်ထုတ်ခံရသူဟု ဝန်ခံမူ ဤကျောင်းသည် ထိုရဟန်း၏ ကျောင်းသာတည်း။
ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် အမှုသစ်ကို ယူပြီးလျှင် ပြီးဆုံးသော် ပဏ္ဍုက်ဟု ဝန်ခံမူ၊ ပေါင်းသင်းမှုကို ခိုးသောသူဟု ဝန်ခံမူ၊ တိတ္ထိဘောင်သို့ ပြောင်းရွှေ့သူဟု ဝန်ခံမူ၊ တိရစ္ဆာန်ဟု ဝန်ခံမူ၊ အမိကို သတ်သူဟု ဝန်ခံမူ၊ အဖကို သတ်သူဟု ဝန်ခံမူ၊ ရဟန္တာကို သတ်သူဟု ဝန်ခံမူ၊ သိက္ခုနီမကို ဖျက်ဆီးသူဟု ဝန်ခံမူ၊ သံဃာကို သင်းခွဲသူဟု ဝန်ခံမူ၊ (မြတ်စွာဘုရားအား) သွေးစိမ်း တည်အောင် ပြုသူဟု ဝန်ခံမူ၊ ဥဘတောဗျည်းဟု ဝန်ခံမူ သံဃာသည် ပိုင်ရှင်ဖြစ်၏။
--အခြားနေရာ၌ သုံးဆောင်ခြင်းကို ပယ်မြစ်ခြင်း စသည်
֍ ၃၂၄
။ ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် တစ်ဦးသော ဥပါသကာ၏ ကျောင်းအသုံးအဆောင်ဖြစ်သော အိပ်ရာနေရာကို အခြားကျောင်း၌ သုံးဆောင်ကုန်၏။ ထိုအခါ ထိုဥပါသကာသည် “အဘယ့်ကြောင့် အသျှင်ကောင်းတို့သည် အခြားကျောင်း၌ အသုံးအဆောင်ကို အခြားကျောင်း၌ သုံးဆောင်ကုန်ဘိသနည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့၏၊ ရှုတ်ချ၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြ၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ အခြားကျောင်း၌ အသုံးအဆောင်ကို အခြားကျောင်း၌ မသုံးဆောင်အပ်၊ သုံးဆောင်သော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် ဥပုသ်အိမ်သို့လည်းကောင်း၊ စည်းဝေးရာသို့လည်းကောင်း၊ ဆောင်ယူခြင်းငှါ မအပ်ဟု တွေးတောမှု ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ရှိကုန်သည်ဖြစ်၍ မြေ၌ ထိုင်ကုန်၏။ ကိုယ်နှင့် သင်္ကန်းတို့သည် မြေမှုန့်အလိမ်းလိမ်း ဖြစ်ကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ အခိုက်အတန့်မျှ ဆောင်ယူခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ သံဃာ၏ ကျောင်းကြီးသည် ပြိုကျ၏၊ ရဟန်းတို့သည် မအပ်ဟု တွေးတောမှု ‘သံသယ ကုက္ကုစ္စ’ ရှိကုန်သည် ဖြစ်၍ အိပ်ရာ နေရာတို့ကို မဆောင်ယူကုန်။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ လုံခြုံရန်အတွက် ဆောင်ယူခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ သံဃာအား ကျောင်းသုံးပရိက္ခရာဖြစ်သော အဖိုးထိုက်သော ကမ္ဗလာသည် ဖြစ်ပေါ်လာ၏၊ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ တိုးပွါးမှုအတွက် လဲလှယ်ခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ သံဃာအား ကျောင်းသုံးပရိက္ခရာဖြစ်သော အဖိုးထိုက်သော အဝတ်အထည်သည် ဖြစ်ပေါ် လာ၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ တိုးပွါးမှုအတွက် လဲလှယ် ခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ သံဃာအား ဝံရေသည် ဖြစ်ပေါ်လာ၏၊ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ခြေသုတ်ပြုလုပ်ရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ သံဃာအား (ကမ္ဗလာဖုံး) ခြေသုတ်ကြိုးဝိုင်းသည် ဖြစ်ပေါ်လာ၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ခြေသုတ်ပြုလုပ်ရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ သံဃာအား အထည်ကြမ်းသည် ဖြစ်ပေါ်လာ၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ခြေသုတ်ပြုလုပ်ရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် မဆေးသော ခြေတို့ဖြင့် ကျောင်း အိပ်ရာ နေရာကို နင်းသဖြင့် ကျောင်း အိပ်ရာ နေရာသည် ပျက်စီး၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ မဆေးသော ခြေတို့ဖြင့် ကျောင်းအိပ်ရာနေရာကို မနင်းအပ်၊ နင်းသောရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် စိုသော ခြေတို့ဖြင့် ကျောင်း အိပ်ရာ နေရာကို နင်းသဖြင့် ကျောင်း အိပ်ရာ နေရာသည် ပျက်စီး၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ စိုသော ခြေတို့ဖြင့် ကျောင်း အိပ်ရာ နေရာကို မနင်းအပ်၊ နင်းသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့် တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် ဖိနပ်နှင့်တကွ ကျောင်း အိပ်ရာ နေရာကို နင်းသဖြင့် ကျောင်း အိပ်ရာ နေရာသည် ပျက်စီး၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ဖိနပ်နှင့်တကွ ကျောင်း အိပ်ရာ နေရာကို မနင်းအပ်၊ နင်းသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော့်မူ၏)။
--ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် အပြေအပြစ် ပြုထားသော မြေ၌ တံတွေးထွေးသဖြင့် အဆင်းပျက်စီး၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ အပြေအပြစ် ပြုထားသော မြေ၌ တံတွေးမထွေးအပ်၊ ထွေးသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏။ ရဟန်းတို့ ထွေးခံကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ညောင်စောင်းခြေတို့သည်လည်းကောင်း၊ အင်းပျဉ်ခြေတို့သည်လည်းကောင်း အပြေအပြစ်ပြု ထားသော မြေကို ရေးခြစ်မိကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ အထည်ကြမ်းဖြင့် ရစ်ပတ်ခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် အပြေအပြစ်ပြုထားသော နံရံကို မှီသဖြင့် အဆင်း ပျက်စီး၏။ မြတ်စွာ ဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ အပြေအပြစ်ပြုထားသော နံရံကို မမှီအပ်၊ မှီသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏။ ရဟန်းတို့ အမှီတံကဲပျဉ်ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
အမှီတံကဲပျဉ်သည် အောက်မှ မြေကိုလည်းကောင်း၊ အထက်မှ နံရံကိုလည်းကောင်း ရေးခြစ်မိ၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ အောက်မှလည်းကောင်း၊ အထက်မှလည်းကောင်း အထည်ကြမ်းဖြင့် ရစ်ပတ်ခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် ခြေဆေးပြီးဖြစ်၍ အိပ်ခြင်းငှါ မအပ်ဟု တွေးတောမှု ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ရှိကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ခင်း၍ အိပ်ခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--သံဃဘတ် စသည်ကို ခွင့်ပြုခြင်း
֍ ၃၂၅
။ ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် အာဠဝီပြည်၌ မွေ့လျော်တော်မူသရွှေ့ သီတင်းသုံးနေတော်မူပြီး လျှင် အစဉ်အတိုင်း ဒေသစာရီကြွတော်မူသော် ရာဇဂြိုဟ်ပြည်သို့ ရောက်တော်မူ၍ ထိုရာဇဂြိုဟ်ပြည် ရှဉ့်နက်တို့အား အစာကျွေးရာဖြစ်သော ဝေဠုဝန်ကျောင်း၌ သီတင်းသုံးနေတော်မူ၏။ ထိုအခါ ရာဇဂြိုဟ် ပြည်သည် အစာရှားပါး၏၊ လူတို့သည် သံဃဘတ်ကို မပြုလုပ်နိုင်ကုန်၊ ဥဒ္ဒေသဘတ်ကိုလည်းကောင်း၊ နိမန္တနဘတ်ကိုလည်းကောင်း၊ သလာက ဘတ်ကိုလည်းကောင်း၊ ပက္ခိက ဘတ်ကိုလည်းကောင်း၊ ဥပေါ သထိကဘတ်ကိုလည်းကောင်း၊ ပါဋိပဒိက ဘတ်ကိုလည်းကောင်း ပြုလုပ်လိုကုန်၏၊ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ “ရဟန်းတို့ သံဃဘတ်ကိုလည်းကောင်း၊ ဥဒ္ဒေသဘတ်ကိုလည်းကောင်း၊ နိမန္တနဘတ်ကိုလည်းကောင်း၊ သလာကဘတ်ကိုလည်းကောင်း၊ ပက္ခိကဘတ်ကိုလည်းကောင်း၊ ဥပေါသထိကဘတ်ကိုလည်းကောင်း၊ ပါဋိပဒိကဘတ်ကိုလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ --ဆွမ်းညွှန်း ရဟန်းအဖြစ် သမ္မုတိပေးခြင်း
֍ ၃၂၆
။ ထိုအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် မိမိတို့အတွက် မွန်မြတ်သော ဘတ်တို့ကို ယူကြပြီးလျှင် ယုတ်ညံ့သော ဘတ်တို့ကို ရဟန်းတို့အား ပေးလှူကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက် ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းကို ဆွမ်းညွှန်းရဟန်းဟု သမုတ်ရန် ခွင့်ပြု၏။ထိုရဟန်းသည် ဆန္ဒာဂတိသို့လည်း မလိုက်ရာ။
ဒေါသာဂတိသို့လည်း မလိုက်ရာ။
မောဟာဂတိသို့လည်း မလိုက်ရာ။
ဘယာဂတိသို့လည်း မလိုက်ရာ။
ညွှန်းပြီး မညွှန်းရသေးကိုလည်း သိရာ၏။
ရဟန်းတို့ ဤသို့ သမုတ်ရမည်၊ ရှေးဦးစွာ ရဟန်းကို တောင်းပန်ရမည်၊ တောင်းပန်ပြီးနောက် ကျွမ်းကျင် လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာကို သိစေရမည်-
“အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ သံဃာသည် ဤမည်သော ရဟန်းကို ဆွမ်းညွှန်းရဟန်းဟု သမုတ်ရာ၏၊ ဤကား သိစေခြင်းတည်း။
အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ သံဃာသည် ဤမည်သော ရဟန်းကို ဆွမ်းညွှန်းရဟန်းဟု သမုတ်၏၊ ဤမည်သော ရဟန်းကို ဆွမ်းညွှန်းရဟန်းဟု သမုတ်ခြင်းကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်းရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ်နေရာ၏၊ အကြင် အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း မရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
သံဃာသည် ဤမည်သော ရဟန်းကို ဆွမ်းညွှန်းရဟန်းဟု သမုတ်အပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်းရှိ၏၊ ထို့ကြောင့် ဆိတ်ဆိတ်နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ်နေသဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့် အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်”ဟု (သိစေရမည်ဟု မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ဆွမ်းညွှန်း ရဟန်းတို့အား “ဆွမ်းကို အဘယ်သို့ ညွှန်းအပ်သနည်း”ဟု အကြံဖြစ်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ “ရဟန်းတို့ ဝါးခြမ်း၌လည်းကောင်း၊ (ထန်းရွက် စသော) အပြား၌လည်းကောင်း ရေး၍ မွှေနှောက်ပြီးလျှင် ဆွမ်းကို ညွှန်းခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏”ဟု (မိန့်တော် မူ၏)။
--နေရာခင်းသူ စသည်အဖြစ် သမ္မုတိပေးခြင်း
֍ ၃၂၇
။ ထိုအခါ သံဃာအား ကျောင်းအိပ်ရာနေရာခင်းသော ရဟန်း မရှိ။ပ။ ဘဏ္ဍာထိန်းရဟန်း မရှိ။ပ။ သင်္ကန်းကို ခံယူသော ရဟန်း မရှိ။ပ။ သင်္ကန်းကို ခွဲဝေသော ရဟန်း မရှိ။ပ။ ယာဂုကို ခွဲဝေသော ရဟန်းမရှိ။ပ။ သစ်သီးကို ခွဲဝေသော ရဟန်း မရှိ။ပ။ ခဲဖွယ်ကို ခွဲဝေသော ရဟန်း မရှိ၊ ခဲဖွယ်သည် မခွဲဝေဘဲ ထားသဖြင့် ပျက်စီး၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား ခွဲဖွယ် ခွဲဝေသော ရဟန်းဟု သမုတ်ရန် ခွင့်ပြု၏။ထိုရဟန်းသည် ဆန္ဒာဂတိသို့လည်း မလိုက်ရာ။
ဒေါသာဂတိသို့လည်း မလိုက်ရာ။
မောဟာဂတိသို့လည်း မလိုက်ရာ။
ဘယာဂတိသို့လည်း မလိုက်ရာ။
ဝေပြီး မဝေသေးကိုလည်း သိရာ၏။
ရဟန်းတို့ ဤသို့ သမုတ်ရမည်၊ ရှေးဦးစွာ ရဟန်းကို တောင်းပန်ရမည်၊ တောင်းပန်ပြီးနောက် ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာကို သိစေရမည်-
“အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ သံဃာသည် ဤမည်သော ရဟန်းကို ခဲဖွယ်ဝေသော ရဟန်းဟု သမုတ်ရာ၏၊ ဤကား သိစေခြင်းတည်း။
အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ သံဃာသည် ဤမည်သော ရဟန်းကို ခဲဖွယ် ခွဲဝေသော ရဟန်းဟု သမုတ်၏၊ ဤမည်သော ရဟန်းအား ခဲဖွယ်ခွဲ ဝေသော ရဟန်းဟု သမုတ်ခြင်းကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ်နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်းမရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
သံဃာသည် ဤမည်သော ရဟန်းကို ခဲဖွယ်ခွဲဝေသော ရဟန်းဟု သမုတ်အပ်ပြီ၊ သံဃာအားနှစ်သက်ခြင်းရှိ၏၊ ထို့ကြောင့် ဆိတ်ဆိတ်နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ်နေသဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့် အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်”ဟု (သိစေရမည်ဟု မိန့်တော်မူ၏)။
--ပရိက္ခရာ အနည်းငယ်ကို စွန့်သူအဖြစ် သမ္မုတိပေးခြင်း
֍ ၃၂၈
။ ထိုအခါ သံဃာ၏ ဘဏ္ဍာအိမ်၌ ပရိက္ခရာ အနည်းငယ်မျှ၁ ဖြစ်ပေါ်လာ၏၊ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းကို ပရိက္ခရာအနည်း ငယ်မျှကို စွန့်သော ရဟန်းဟု သမုတ်ရန် ခွင့်ပြု၏။ထိုရဟန်းသည် ဆန္ဒာဂတိသို့လည်း မလိုက်ရာ။
ဒေါသာဂတိသို့လည်း မလိုက်ရာ။
မောဟာဂတိသို့လည်း မလိုက်ရာ။
ဘယာဂတိသို့လည်း မလိုက်ရာ။
စွန့်ပြီး မစွန့်သေးကိုလည်း သိရာ၏။
ရဟန်းတို့ ဤသို့ သမုတ်ရမည်၊ ရှေးဦးစွာ ရဟန်းကို တောင်းပန်ရမည်၊ တောင်းပန်ပြီးနောက် ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာကို သိစေရမည်-
“အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ သံဃာသည် ဤမည်သော ရဟန်း အား ပရိက္ခရာအနည်းငယ်မျှကို စွန့်သော ရဟန်းဟု သမုတ်ရာ၏၊ ဤကား သိစေခြင်းတည်း။
အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ သံဃာသည် ဤမည်သော ရဟန်းကို ပရိက္ခရာအနည်းငယ်မျှကို စွန့်သော ရဟန်းဟု သမုတ်၏၊ ဤမည်သော ရဟန်းအား ပရိက္ခရာအနည်းငယ်မျှကို စွန့်သော ရဟန်းဟု သမုတ်ခြင်းကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ်နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်းမရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
သံဃာသည် ဤမည်သော ရဟန်းကို ပရိက္ခရာအနည်းငယ်မျှကို စွန့်သော ရဟန်းဟု သမုတ်အပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်းရှိ၏၊ ထို့ကြောင့် ဆိတ်ဆိတ်နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ် နေသဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့် အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်”ဟု (သိစေရမည်ဟု မိန့်တော်မူ၏)။
ပရိက္ခရာအနည်းငယ်မျှကို စွန့်သော ထိုရဟန်းသည် အပ်တစ်ချောင်းကို ပေးရမည်၊ ထီးငယ်ကို ပေးရမည်၊ ဖိနပ်ကို ပေးရမည်၊ ခါးပန်ကြိုးကို ပေးရမည်၊ ပခုံးလွယ်ကို ပေးရမည်၊ ရေစစ်ပဝါကို ပေးရ မည်၊ ဓမကရိုဏ် ရေစစ်ကို ပေးရမည်၊ အနားပတ်ရှည်ကို ပေးရမည်၊ အနားပတ်တိုကို ပေးရမည်၊ အိမ်ဝန်းကြီးကို ပေးရမည်၊ ထက်ဝက်သော အိမ်ကို ပေးရမည်၊ အလျားအနားပတ်ကို ပေးရမည်၊ အနံ အနားပတ်ကို ပေးရမည်။
သံဃာ၏ ထောပတ် ပျားရည် တင်လဲတို့ရှိမူ တစ်ကြိမ်လျက်ရန် ပေးရမည်၊ တစ်ဖန်လည်း လျက်လိုမူ တစ်ဖန်လည်း ပေးရမည်။
၁။ ပါဠိတော်၌ ဥပ္ပန္နော ဟောတိ-ပါဌ် ရှိ၏။ နိသျ၌ ဥဿန္နော ဟောတိ-များသည်ဖြစ်၏ဟု အနက်ပေး၏။
--မိုးရေခံသင်္ကန်းပေးသူ စသည်အဖြစ် သမ္မုတိပေးခြင်း
֍ ၃၂၉
။ ထိုအခါ သံဃာအား မိုးရေခံသင်္ကန်းပေးသော ရဟန်း မရှိ။ပ။ သပိတ်ပေးသော ရဟန်း မရှိ။ပ။ အရံစောင့်ကို ခိုင်းစေသော ရဟန်း မရှိ။ပ။ သာမဏေကို ခိုင်းစေသော ရဟန်း မရှိ။ပ။ သာမဏေတို့သည် မခိုင်းစေသောကြောင့် အမှုကို မပြုလုပ်ကုန်။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ရဟန်းတို့ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းကို သာမဏေကို ခိုင်းစေသော ရဟန်းဟု သမုတ်ရန် ခွင့်ပြု၏။
ထိုရဟန်းသည် ဆန္ဒာဂတိသို့လည်း မလိုက်ရာ။
ဒေါသာဂတိသို့လည်း မလိုက်ရာ။
မောဟာဂတိသို့လည်း မလိုက်ရာ။
ဘယာဂတိသို့လည်း မလိုက်ရာ။
ခိုင်းစေပြီး မခိုင်းစေသေးသည်ကိုလည်း သိရာ၏။
ရဟန်းတို့ ဤသို့ သမုတ်ရမည်၊ ရှေးဦးစွာ ရဟန်းကို တောင်းပန်ရမည်၊ တောင်းပန်ပြီးနောက် ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာကို သိစေရမည်-
“အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ သံဃာသည် ဤမည်သော ရဟန်းကို သာမဏေကို စေခိုင်းသော ရဟန်းဟု သမုတ်ရာ၏၊ ဤကား သိစေခြင်းတည်း။
အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ သံဃာသည် ဤမည်သော ရဟန်းကို သာမဏေကို စေခိုင်းသော ရဟန်းဟု သမုတ်၏၊ ဤမည်သော ရဟန်းအား သာမဏေကို စေခိုင်းသော ရဟန်းဟု သမုတ်ခြင်းကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်းရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ်နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်းမရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆို ရာ၏။
သံဃာသည် ဤမည်သော ရဟန်းကို သာမဏေကို စေခိုင်းသော ရဟန်းဟု သမုတ်အပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထို့ကြောင့် ဆိတ်ဆိတ်နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ်နေသဖြင့် ဤနှစ် သက်သည့် အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်”ဟု (သိစေရမည်ဟု မိန့်တော်မူ၏)။
တတိယအခန်း ပြီး၏။
ဆဋ္ဌ သေနာသနက္ခန္ဓက ပြီး၏။
--ထိုသေနာသနက္ခန္ဓက၏ အကျဉ်းချုပ်
ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် ကျောင်းကို ပညတ်တော်မမူသေး၊ ထိုထိုနေရာ၌ နေကုန်၏၊ ထိုမြတ်စွာဘုရား တပည့်သားတော်တို့သည် ထိုထိုနေရာမှ ထွက်လာကုန်၏။
သူဌေးသည် မြင်၍ ပြုလုပ်စေပါမူ နေကြကုန်အံ့လောဟူသော ဤစကားကို ရဟန်းတို့အား လျှောက်၏၊ မြတ်စွာဘုရားကို တစ်ဖန် မေးလျှောက်ကုန်၏။
နှစ်ဖက်မိုးကျောင်း၊ တစ်ဖက်မိုးကျောင်း၊ ပြာသာဒ်ရှည်၊ ပြာသာဒ်ဦးပြည်း၊ ဂူ၊ ဤကျောင်းငါးမျိုးကို ခွင့်ပြုတော်မူ၏။ သူဌေးသည် ကျောင်းတို့ကို ပြုလုပ်စေ၏။
လူများအပေါင်းသည် တံခါးမရှိ အပိတ်မရှိသောကျောင်းကို ပြုလုပ်စေ၏၊ တံခါးရွက် တံခါးပေါင် ဆုံငယ် အထက်ကွင်းကို (ခွင့်ပြုတော်မူ၏)။
ဆွဲငင်စရာအပေါက် ဆွဲငင်စရာကြိုး မင်းတုပ်လျှိုတိုင် မျောက်လက် မင်းတုပ်ငယ် မင်းတုပ်ကြီး သံကောက်ပေါက် ကြေးသံကောက် သစ်သားသံကောက် ဦးချိုသံကောက်ကို (ခွင့်ပြုတော်မူ၏)။
ယန္တရားကျည်ငယ် အမိုး အတွင်းအပလိမ်းကျံခြင်း ပွတ်တိုင် ပြူတင်း ကွန်ရက် ပြူတင်း ခြေသုတ်ကြိုးဝိုင်း မြက်အခင်းကို ခွင့်ပြုတော်မူ၏။
မြေဖြင့်လိမ်းကျံခြင်း (မြေနိမ့်ကိုဖို့ခြင်း) ကြိမ်ခက်ညောင်စောင်း သုသာန်သုံး ခြေ၌ အပေါင်စွပ် ညောင်စောင်း အင်းပျဉ် ပုဇွန်ခြေပုံရှိသော အင်းပျဉ် အပေါင်၌ခြေစွပ် အင်းပျဉ် လေးထောင့် အင်းပျဉ် မြင့်သော အင်းပျဉ်ကို (ခွင့်ပြုတော်မူ၏)။
အင်္ဂါခုနစ်ပါးရှိ ညောင်စောင်းအင်းပျဉ် ကြိမ်ခက်ညောင်စောင်းအင်းပျဉ် အထည်ကြမ်း လွှမ်းအင်းပျဉ် ဆိတ်ခြေပုံအင်းပျဉ် သျှိသျှားသီးပုံ အခြေများသောအခင်း ကပ်အခင်း ကောက်ရိုးအင်း ပျဉ်ကို (ခွင့်ပြုတော်မူ၏)။
မြင့်သောညောင်စောင်း မြွေကိုက်ခြင်း လွန်သောညောင်စောင်း အခြေလက်ရှစ်သစ် ရှိညောင် စောင်းအခြေခံ ချည် ရှစ်ကွက်ကျား အထည်ကြမ်း လဲသွတ်အခင်းကိုယ်ထက် ဝက်ရှိခေါင်းအုံးလည်းကောင်း၊ တောင်ထိပ်ပွဲ ဘုံလျှို'ဖုံ’ ကျောင်းသုံးအထည် မြှေးယှက် ခြင်း အောက်သို့ကျခြင်း ခွါ၍ ခိုးယူခြင်း။
ဆေးဆိုးခြင်း လက်ငါးချောင်းပုံ ဆိုးခြင်းကို မြတ်စွာဘုရားသည် ခွင့်ပြုတော်မူ၏၊ တိတ္ထိကျောင်း ရဟန်းကျောင်း ဖွဲရောမြေ မြေညက်။
သစ်စေး သစ်မျောက်လက် ဆန်ကွဲရောမြေ မုန်ညင်းမှုန့်ရောမြေ ဖယောင်းဆီများ လတ်သော် တစ်ဖန် ထုတ်ပစ်ရန် ခွင့်ပြုတော်မူ၏။ မြေကြမ်း တီကျစ်မြေ။
သစ်စေး ပန်းချီဆေးရေး ကုန်းနှီးအခင်း တက်သူရဟန်း လိမ့်ကျကုန်၏၊ လူပြည့် ကြပ်ခြင်း (ဟင်းလင်းပြင်) နံရံဝက် နောက်နေရာသုံးမျိုး။
ကျောင်းငယ် နံရံခြေ မိုးစို၏၊ ဟစ်အော်ခြင်း နံရံငုတ် သင်္ကန်းတန်းကြိမ်ဝါး သင်္ကန်းတန်းကြိုး ဧည့်ခံကဲလား။
--လက်ကိုင်တန်း မြက်မှုန့် အောက်က ဆိုပြီးအစဉ်၌ နည်းကို ပြုလုပ်ရာ၏၊ လွင်တီးခေါင်၌ ပူ၏၊ ရေအိုးစင် အောက်ကဆိုပြီး အစီအရင် ခွက်။
ကျောင်းတံခါးမုခ် ပရိဝုဏ် မီးတင်းကုပ် အရံ နောက်တစ်ဖန် တံခါးမုခ် အောက် ဆိုပြီး နည်းကို ပြုလုပ်ရာ၏။
အင်္ဂတေမိုးပြာသာဒ် သဒ္ဓါ ‘ယုံကြည်ခြင်း’ ရှိသော အနာထပိဏ်သူဌေးသည် ယင်း တိုက်တောသို့ သွား၏၊ သစ္စာကို သိမြင်သော အနာထပိဏ်သူဌေးသည် မြတ်စွာဘုရားကို သံဃာတော်နှင့် အတူ ပင့်ဖိတ်၏။
လမ်းခရီးအကြား၌ စေလွှတ်၏၊ လူအပေါင်းသည် အရံကို ပြုလုပ်စေ၏၊ ဝေသာလီ ပြည်၌ အမှုသစ်ရှေးမှလည်း သိမ်းဆည်း၏။
အဘယ်သူသည် ထိုက်သနည်း၊ ဆွမ်းစားကျောင်း ခါမင်းဇာတ် ရှိမခိုးအပ်သော ပုဂ္ဂိုလ် သိမ်းဆည်း၏၊ ရွာတွင်း၌ လဲမွေ့ရာအခင်း သာဝတ္ထိပြည်သို့ ရောက်၏။
အရံကို တည်စေ၏၊ ဆွမ်းစားကျောင်း၌ ဆူညံခြင်း နာဖျားသောရဟန်း မြတ်သော အိပ်ရာနေရာ အမြွက်ထောင်ခြင်း တစ်ဆယ့်ခုနစ်ပါးစု ရဟန်း ထိုအရပ်။
အဘယ်ရဟန်းသည် အဘယ်နည်းဖြင့် ခွဲဝေရမည်နည်း၊ ကျောင်းအပိုင်းအခြား ပရိဝုဏ် အပိုင်းအခြားဖြင့် ခွဲဝေရမည်၊ နောက်ထပ်အစု (လျော်သောအစု) ကိုလည်း ခွင့်ပြုတော်မူ၏၊ နောက်ထပ်အဖို့ အစုကို မပေးလိုမူ မပေးအပ်။
သိမ်ပ အခါခပ်သိမ်း ကျောင်းအိပ်ရာနေရာ ကျောင်းယူစေခြင်းသုံးမျိုး ဥပနန္ဒရဟန်း ချီးမွမ်းခြင်း ရပ်သောရဟန်း နေရာတူရဟန်း။
နေရာတူ ရဟန်းတို့သည် ဖျက်ဆီးကုန်၏၊ သုံးပါးစုရဟန်း နှစ်ပါးစုရဟန်း နေရာ တူမထိုင်ရသူ နေရာရှည် သုံးဆောင်ခြင်း။
အဖွားမ မနီးမဝေးအရပ် ကီဋာဂိရိ၌ ခွဲဝေခြင်း အာဠဝီပြည် မကရ်းကွက်ဖော်ခြင်း နံရံလိမ်းကျံခြင်း တံခါးထား (တပ်ဆင်) ခြင်း မင်းတုပ်တိုင်ထားခြင်း။
လေသာပြူတင်း အဖြူရောင် အနက်ရောင် ဂွေ့နီ မိုးခြင်း ချည်နှောင်ခြင်း ခိုနန်း ထားခြင်း ကျိုးပျက်ခြင်း နွားချေးဖန်ရည်လိမ်းကျံခြင်း နှစ်နှစ်ပတ်လုံး သုံးနှစ်ပတ်လုံး မီးခိုးစဲချိန်တိုင်အောင် ပေးခြင်း။
ပြီးပြီးသောကျောင်း အလုံးစုံမလုပ်ရသေးသော ကျောင်း ကျောင်းငယ်၌ ငါးနှစ် ခြောက်နှစ်၊ တစ်ဖက်မိုးကျောင်း၌ ခုနစ်နှစ် ရှစ်နှစ်၊ ကျောင်းကြီး၌ ဆယ်နှစ် တစ်ဆယ့် နှစ်နှစ်တို့ပတ်လုံး။ အလုံးစုံသော ကျောင်းတို့ကို ရဟန်းတစ်ပါးအား ပေးကုန်၏။ အခြားရဟန်းကို နေစေကုန်၏၊ သံဃာ၏ ပစ္စည်းသိမ်ပ အခါခပ်သိမ်း ဖဲသွား၏၊ လူလည်း ထွက်ကုန်၏။
သေခြင်း သာမဏေ သိက္ခာချသူ ပါရာဇိကကျသူ ရူးသူ စိတ်ပျံ့လွင့်သူ ဝေဒနာ နှိပ်စက်သူ အာပတ်ကို မရှုခြင်း။
မကုစားခြင်း အယူမှား ပဏ္ဍုက် ထေယျသံဝါသက တိတ္ထိဘောင်သို့ပြောင်းရွှေ့သူ တိရစ္ဆာန် အမိသတ်သူ အဖသတ်သူ ရဟန္တာသတ်သူ ဘိက္ခုနီကို ဖျက်ဆီးသူ။
သံဃာကိုသင်းခွဲသူ သွေးစိမ်းတည်အောင်ပြုသူ ဥဘတောဗျည်း သံဃာအား မဆုတ် ယုတ်ပါစေလင့်ဟု နှလုံးသွင်း၍ အမှုကို အခြားရဟန်းအား ပေးရန် ခွင့်ပြုတော်မူ၏။
--မပြီးမီ ဖဲသွားသော် အခြားရဟန်းအား ပေးရန် ခွင့်ပြုတော်မူ၏။ ပြီးမှ ဖဲသွားသော် ထိုရဟန်း၏ ကျောင်းပင်တည်း၊ လူထွက်သော် သေသော် သာမဏေဖြစ်သော်။
သိက္ခာချ ပါရာဇိကကျ ပဏ္ဍုက်ဟု ဝန်ခံသော် သံဃာသည်ပင် စိုးပိုင်၏၊ ရူးသူ စိတ် ပျံ့လွင့်သူ ဝေဒနာနှိပ်စက်သူ။
မရှုသူ မကုစားသူ အယူမှားကိုမစွန့်သူဟု ဝန်ခံမူ ထိုကျောင်းသည် ထိုရဟန်း၏ ကျောင်း သာတည်း။ ။ ပဏ္ဍုက် ထေယျသံဝါသက တိတ္ထိဘောင်သို့ပြောင်းရွှေ့သူ တိရစ္ဆာန် အမိသတ်သူ အဖသတ်သူ။
ရဟန္တာသတ်သူ ဘိက္ခုနီကို ဖျက်ဆီးသူ သံဃာကို သင်းခွဲသူ သွေးစိမ်းတည်စေသူ ဥဘတောဗျည်းဟု ထိုရဟန်းသည် ဝန်ခံမူ သံဃာသည်ပင် စိုးပိုင်၏။
အခြားကျောင်းသို့ ဆောင်ကုန်၏၊ မအပ်ဟု ယူဆ၏၊ ပြိုကျ၏၊ ကမ္ဗလာအထည် ဝံရေ ခြေသုတ်ကြိုးဝိုင်း အထည်ကြမ်း နင်းကုန်၏။
ခြေစိုဖြင့် နင်းခြင်း ဖိနပ်ဖြင့် နင်းခြင်း တံတွေးထွေးခြင်း အစင်းထင် ‘ပွန်းပဲ့’ ခြင်း မှီခြင်း တံကဲ မှီရာဖြင့် ရေးခြစ်ခြင်း ဆေးပြီးခြေ အခင်း။
ရာဇဂြိုဟ်ပြည်သို့ ကြွတော်မူခြင်း သံဃဘတ် မပြုလုပ်နိုင်ခြင်း ဆွမ်းညံ့ ‘ယုတ်သော ဆွမ်း’ ဆွမ်းညွှန်းရဟန်း အဘယ်သို့ညွှန်းသင့်သနည်း၊ ခင်းသူရဟန်း ဘဏ္ဍာထိန်း ရဟန်းသမုတ်ခြင်း။ သင်္ကန်းခံယူစေသော ရဟန်း ခွဲဝေသောရဟန်း ယာဂုခွဲဝေသော ရဟန်း သစ်သီးခွဲဝေသောရဟန်း ခဲဖွယ်ခွဲဝေသောရဟန်း အနည်းငယ် ဘဏ္ဍာကို ခွဲဝေသောရဟန်း သမုတ်ခြင်း။ မိုးရေခံသင်္ကန်း ခံယူစေသောရဟန်း ထို့အတူလျှင် သပိတ် ခံယူစေသောရဟန်း အရံစောင့်သာမဏေကို စေခိုင်းသောရဟန်း သမုတ်ခြင်း။
ကိလေသာအလုံးစုံကို ဖျက်ဆီးတော်မူတတ်သော လောကကို သိမြင်တော်မူသော အကျိုးကို လိုလားသော စိတ်ရှိတော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် ဈာန်ဝင်စားရန်လည်းကောင်း၊ ဝိပဿနာရှုရန်လည်းကောင်း ပုန်းအောင်းရသော အကျိုးချမ်းသာသော အကျိုးရှိသော ကျောင်းကို ခွင့်ပြုတော်မူ၏။
သေနာသနက္ခန္ဓက ပြီး၏။
--၇-သံဃဘေဒကက္ခန္ဓက
၁-ပဌမအခန်း
သာကီဝင်မင်းသားခြောက်ယောက် ရဟန်းပြုခြင်း
֍ ၃၃၀
။ ဘုန်းတော်ကြီးသော မြတ်စွာဘုရားသည် အနုပိယမည်သော မလ္လာမင်းတို့၏ နိဂုံး၌ သီတင်း သုံးနေတော်မူသောအခါ ထင်ရှားကျော်စောသော သာကီဝင်မင်းသားတို့သည် ရဟန်းပြုတော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသို့ အတုလိုက်၍ ရဟန်း ပြုကုန်၏။ထိုအခါ သာကီဝင်မင်းသား မဟာနာမ်နှင့် သာကီဝင်မင်းသား အနုရုဒ္ဓါ ညီနောင်နှစ်ဦးတို့တွင် သာကီဝင်မင်းသား အနုရုဒ္ဓါသည် သိမ့်မွေ့နူးညံ့၏၊ ထိုမင်းသားအား ပြာသာဒ်သုံးဆောင်ရှိကုန်၏၊ တစ်ဆောင်ကား နွေရာသီစံရာပြာသာဒ်တည်း၊ တစ်ဆောင်ကား မိုးရာသီစံရာပြာသာဒ်တည်း၊ တစ်ဆောင် ကား ဆောင်းရာသီစံရာပြာသာဒ်တည်း၊ ထိုမင်းသားသည် မိုးလေးလတို့ပတ်လုံး မိန်းမများသာ တီးမှုတ်သော တူရိယာတို့ဖြင့် စံစားလျက် ပြာသာဒ်အောက်သို့ မဆင်းသက်ပေ၊ ထိုအခါ သာကီဝင်မင်းသား မဟာနာမ်အား-
“ယခုအခါ အလွန်ထင်ရှားကျော်စောကုန်သော သာကီဝင်မင်းသားတို့သည် ရဟန်းပြုတော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသို့ အတုလိုက်၍ ရဟန်းပြုကုန်၏၊ ငါတို့၏ အမျိုးမှ လူ့ဘောင်မှ ရဟန်းဘောင်သို့ ဝင်ပြီး လျှင် ရဟန်းပြုသူလည်း တစ်ယောက်မျှ မရှိ၊ ငါဖြစ်စေ အနုရုဒ္ဓါဖြစ်စေ ရဟန်းပြုရမူကောင်းပေစွ”ဟု အကြံဖြစ်၏။
ထိုအခါ သာကီဝင်မင်းသား မဟာနာမ်သည် အနုရုဒ္ဓါမင်းသားထံသို့ ချဉ်းကပ်ပြီးနောက် အနုဒ္ဓါ မင်းသားအား-
“ညီတော် အနုရုဒ္ဓါ ယခုအခါ ထင်ရှားကျော်စောကုန်သော သာကီဝင်မင်းသားတို့သည် ရဟန်း ပြုတော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသို့ အတုလိုက်၍ ရဟန်းပြုကုန်၏၊ ငါတို့၏အမျိုးမှ လူ့ဘောင်မှ ရဟန်း ဘောင်သို့ ဝင်ပြီလျှင် ရဟန်းပြုသူ တစ်ဦးတစ်ယောက်မျှမရှိ၊ ထိုကြောင့် သင်သော်လည်း ရဟန်းပြုလော့၊ ငါသော်လည်း ရဟန်းပြုအံ့”ဟု ပြော၏။
အကျွန်ုပ်သည် သိမ်မွေ့နူးညံ့သူ ဖြစ်ပါ၏၊ လူ့ဘောင်မှ ရဟန်းဘောင်သို့ ဝင်ပြီးလျှင် ရဟန်းပြုရန် အကျွန်ုပ်သည် မတတ်နိုင်ပါ၊ သင်သည်ပင် ရဟန်းပြုပါလော့ဟု (ပြော၏)။
ညီတော် အနုရုဒ္ဓါ လာလော့၊ အိမ်နေသူ လူမှုကိစ္စနှင့် စပ်လျဉ်း၍ သင့်အား ဆုံးမအံ့။ ရှေးဦးစွာ လယ်ထွန်စေရမည်၊ ထွန်စေပြီးနောက် စိုက်စေရမည်၊ စိုက်စေပြီးနောက် ရေသွင်းစေရမည်၊ ရေသွင်း စေပြီးနောက် ရေထုတ်စေရမည်၊ ရေထုတ်စေပြီးနောက် ပေါင်းသင်စေရမည်၊ ပေါင်းသင်စေပြီးနောက် ရိတ်စေရမည်၊ ရိတ်စေပြီးနောက် ထုတ်ဆောင်စေရမည်၊ ထုတ်ဆောင်စေပြီးနောက် စုပုံစေရမည်၊ စုပုံစေ ပြီးနောက် နယ်စေရမည်၊ နယ်စေပြီးနောက် ကောက်ရိုးများကို ထုတ်စေ ခါစေရမည်၊ ကောက်ရိုးများကို ထုတ်စေပြီးနောက် ကောက်ရိုးမှော်တို့ကို ‘အဖျင်းတို့ကို’ ထုတ်စေရမည်၊ ကောက်ရိုးမှော်တို့ကို ထုတ်စေပြီး နောက် လှေ့စေရမည်၊ လှေ့စေပြီးနောက် ကျီသွင်းစေရမည်၊ သွင်းစေပြီးနောက် နောက်နှစ်မှာလည်း ဤအတိုင်း ပြုလုပ်ရမည်၊ နောက်နောင်နှစ်မှာလည်း ဤအတိုင်းပင် ပြုလုပ်ရမည်ဟု (ဆုံးမ၏)။
--လုပ်ငန်းတို့သည် မကုန်နိုင်ကုန်၊ လုပ်ငန်းတို့၏ ပြီးဆုံးမှုသည် မထင်၊ အဘယ်အခါ လုပ်ငန်းတို့သည် ကုန်နိုင်အံ့နည်း၊ အဘယ်အခါ လုပ်ငန်းတို့၏ ပြီးဆုံးမှုသည် ထင်အံ့နည်း၊ အကျွန်ုပ်တို့သည် အဘယ်အခါ မကြောင့်ကြဘဲ ကာမဂုဏ်ငါးပါးတို့ဖြင့် ကုံလုံပြည့်စုံစွာ စံစားနေရကုန်အံ့နည်းဟု (ပြော၏)။
ညီတော် အနုရုဒ္ဓါ လုပ်ငန်းတို့သည် မကုန်နိုင်ကုန်၊ လုပ်ငန်းတို့၏ ပြီးဆုံးမှုသည် မထင်၊ လုပ်ငန်း မကုန်ဘဲပင် ခမည်းတော်များသည်လည်းကောင်း၊ ဘိုးတော်များသည်လည်းကောင်း နတ်ရွာစံခဲ့ကုန်ပြီဟု ပြော၏။ သို့ဖြစ်လျှင် သင် (နောင်တော်) သည်ပင် အိမ်နေသူ လူမှုကိစ္စကို သိရစ်ပါလော့၊ အကျွန်ုပ်သည့်လူ့ဘောင်မှ ရဟန်းဘောင်သို့ ဝင်ပြီးလျှင် ရဟန်းပြုပါအံ့ဟု (ပြောဆို၏)။
ထိုအခါ သာကီဝင်မင်းသား အနုရုဒ္ဓါသည် မိခင်ထံသို့ ချဉ်းကပ်ပြီးနောက် မိခင်အား-
“မိခင် အကျွန်ုပ်သည် လူ့ဘောင်မှ ရဟန်းဘောင်သို့ဝင်ပြီးလျှင် ရဟန်းပြုလိုပါ၏၊ လူ့ဘောင်မှ ရဟန်းဘောင်သို့ ဝင်ပြီးလျှင် ရဟန်းပြုရန် အကျွန်ုပ်ကို ခွင့်ပြုပါလော့”ဟု ပြော၏။ ဤသို့ ပြောလတ်သော် သာကီဝင်မင်းသား အနုရုဒ္ဓါ၏ မိခင်သည် သာကီဝင်မင်းသား အနုရုဒ္ဓါအား-
“အမောင်အနုရုဒ္ဓါ သင်သားတော် နှစ်ဦးတို့ကို ငါသည် ချစ်လှပါ၏၊ နှစ်သက်ပါ၏၊ မမုန်း တီးပါ၊ သေသော်မှလည်း အလိုမရှိကုန်ဘဲ သင်တို့နှင့် ခွဲခွါရကုန်အံ့၊ အသက်ရှင်နေသော်ကား ဤလူ့ဘောင်မှ ရဟန်းဘောင်သို့ ဝင်ရောက်ခြင်းငှါ အဘယ်မှာ သင်တို့ကို ငါခွင့်ပြုနိုင်အံ့နည်း”ဟု ပြော၏။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း။ပ။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း သာကီဝင်မင်းသား အနုရုဒ္ဓါသည် မိခင်အား-
“မိခင် အကျွန်ုပ်သည် လူ့ဘောင်မှ ရဟန်းဘောင်သို့ ဝင်ပြီးလျှင် ရဟန်းပြုလိုပါ၏၊ လူ့ဘောင်မှ ရဟန်းဘောင်သို့ ဝင်ပြီးလျှင် ရဟန်းပြုရန် အကျွန်ုပ်ကို ခွင့်ပြုပါလော့”ဟု ပြော၏။ ဤသို့ ပြောလတ်သော် သာကီဝင်မင်းသား အနုရုဒ္ဓါ၏ မိခင်သည်-
“အမောင်အနုရုဒ္ဓါ ဘဒ္ဒိယမည်သော သာကီဝင်မင်းသည် သာကီဝင်တို့၏ မင်းအဖြစ်ကို ပြု၏၊ ထိုမင်းသည် လူ့ဘောင်မှ ရဟန်းဘောင်သို့ ဝင်ပြီးလျှင် ရဟန်းပြုမူ သင်လည်း ရဟန်းပြု လေလော့”ဟု ပြော၏။
ထိုအခါ ဘဒ္ဒိယမည်သော သာကီဝင်မင်းသည် သာကီဝင်တို့၏ မင်းအဖြစ်ကို ပြု၏၊ ထိုမင်းသည်ကား သာကီဝင်မင်းသား အနုရုဒ္ဓါ၏ မိတ်ဆွေ ခင်ပွန်းဖြစ်၏။
ထိုအခါ သာကီဝင်မင်းသား အနုရုဒ္ဓါ၏ မိခင်သည် “သာကီဝင်မင်းသား အနုရုဒ္ဓါ၏ မိတ်ဆွေဖြစ်သော ဘဒ္ဒိယမည်သော သာကီဝင်မင်းသည် သာကီဝင်တို့၏ မင်းအဖြစ်ကို ပြုနေ၏၊ ထိုဘဒ္ဒိယမင်းသည် လူ့ဘောင်မှ ရဟန်းဘောင်သို့ ဝင်ပြီးလျှင် ရဟန်းပြုနိုင်မည် မဟုတ်”ဟု (နှလုံးသွင်း၍) “အမောင် အနုရုဒ္ဓါ ဘဒ္ဒိယမည်သော သာကီဝင်မင်းသည် လူ့ဘောင်မှ ရဟန်းဘောင်သို့ဝင်၍ ရဟန်းပြုမူ သင်လည်း ရဟန်း ပြုလေလော့”ဟု သာကီဝင်မင်းသား အနုရုဒ္ဓါကို ပြော၏။
ထိုအခါ သာကီဝင်မင်းသား အနုရုဒ္ဓါသည် ဘဒ္ဒိယမည်သော သာကီဝင်မင်းထံသို့ ချဉ်းကပ်ပြီး နောက်-
“အဆွေ အကျွန်ုပ်၏ ရဟန်းဖြစ်မှုသည် သင်နှင့် ဆက်စပ်နေပါ၏”ဟု ပြော၏။
အဆွေ သင်၏ ရဟန်းဖြစ်မှုသည် အကျွန်ုပ်နှင့် ဆက်စပ်သည်ဖြစ်စေ မဆက်စပ်သည်ဖြစ်စေ ယင်းဆက်စပ်မှု မဆက်စပ်မှုမှာ ရှိပါစေဦး၊ အကျွန်ုပ်သည် သင်နှင့်အတူ၁ အလိုရှိသည့်အတိုင်း ရဟန်းပြုပါလော့ဟု (ဘဒ္ဒိယက ဆို၏)။
--အဆွေ လာလော့၊ အကျွန်ုပ်တို့ နှစ်ဦးစလုံး လူ့ဘောင်မှ ရဟန်းဘောင်သို့ ဝင်၍ ရဟန်း ပြုကုန်အံ့ဟု (အနုရုဒ္ဓါက ဆို၏)။
အဆွေ အကျွန်ုပ်သည် လူ့ဘောင်မှ ရဟန်းဘောင်သို့ ဝင်၍ ရဟန်းမပြုနိုင်ပါ၊ အကျွန်ုပ် ပြုလုပ်နိုင်သော အခြားသော သင်၏ အဘယ်ကိစ္စကို ပြုလုပ်ရအံ့နည်း၊ သင်သာ ရဟန်းပြုလော့ဟု (ဘဒ္ဒိယက ဆို၏)။
အဆွေ မိခင်သည် အကျွန်ုပ်ကို “အမောင်အနုရုဒ္ဓါ ဘဒ္ဒိယမည်သော သာကီဝင်မင်းသည် လူ့ဘောင်မှ ရဟန်းဘောင်သို့ ဝင်၍ ရဟန်းပြုမူ သင်သည်လည်း ရဟန်းပြုလေလော့ဟု ပြောပါသည်”ဟု အနုရုဒ္ဓါက ဆို၏။
“အဆွေ သင်၏ ရဟန်းဖြစ်မှုသည် အကျွန်ုပ်နှင့် ဆက်စပ်သည် ဖြစ်စေ မဆက်စပ်သည် ဖြစ်စေ ယင်းဆက်စပ်မှု မဆက်စပ်မှုမှာ ရှိပါစေဦး၊ အကျွန်ုပ်သည် သင်နှင့်အတူ အလိုရှိသလို ရဟန်းပြုလော့”ဟူသော စကားကို သင်ပြောဆိုဖူးသည် မဟုတ်ပါလော။ အဆွေ လာလော့၊ အကျွန်ုပ်တို့ နှစ်ဦးစလုံးလူ့ဘောင်မှ ရဟန်းဘောင်သို့ ဝင်ပြီးလျှင် ရဟန်းပြုကုန်အံ့”ဟု (အနုရုဒ္ဓါက ဆို၏)။
ထိုစဉ်အခါ လူတို့သည် အမှန်ကို ပြောလေ့ရှိကုန်၏၊ အမှန်ကို ဝန်ခံလေ့ရှိကုန်၏၊ ထိုအခါ ဘဒ္ဒိယ သာကီဝင်မင်းသည် သာကီဝင်မင်းသား အနုရုဒ္ဓါကို-
“အဆွေ ခုနစ်နှစ်တိုင်အောင် ဆိုင်းငံ့လော့၊ ခုနစ်နှစ်တို့ကို ကျော်လွန်သောအခါ အကျွန်ုပ်တို့ နှစ်ဦး စလုံး လူ့ဘောင်မှ ရဟန်းဘောင်သို့ ဝင်ပြီးလျှင် ရဟန်းပြုကုန်အံ့”ဟု ဘဒ္ဒိယက ဆို၏။
“အဆွေ ခုနစ်နှစ်ဟူသည်မှာ ကြာလွန်းလှပါသည်၊ အကျွန်ုပ်သည် ခုနစ်နှစ်တိုင်အောင် မဆိုင်းငံ့နိုင် ပါ”ဟု (အနုရုဒ္ဓါက ဆို၏)။
“အဆွေ ခြောက်နှစ်တိုင်အောင် ဆိုင်းငံ့လော့။ပ။ ငါးနှစ်တိုင်အောင်။ လေးနှစ်တိုင်အောင်။ သုံးနှစ် တိုင်အောင်။ နှစ်နှစ်တိုင်အောင်။ တစ်နှစ်တိုင်အောင် ဆိုင်းငံ့လော့၊ တစ်နှစ်ကို ကျော်လွန်သောအခါ အကျွန်ုပ်တို့ နှစ်ဦးစလုံး လူ့ဘောင်မှ ရဟန်းဘောင်သို့ဝင်၍ ရဟန်းပြုကုန်အံ့”ဟု (ဘဒ္ဒိယက ဆို၏)။
“အဆွေ တစ်နှစ်ဟူသည်မှာ ကြာလွန်းလှပါ၏၊ အကျွန်ုပ်သည် တစ်နှစ်တိုင်အောင် မဆိုင်းငံ့နိုင်ပါ”ဟု (အနုရုဒ္ဓါက ဆို၏)။
“အဆွေ ခုနစ်လတိုင်အောင် ဆိုင်းငံ့လော့၊ ခုနစ်လတို့ကို ကျော်လွန်သောအခါ အကျွန်ုပ်တို့ နှစ်ဦး စလုံး လူ့ဘောင်မှ ရဟန်းဘောင်သို့ ဝင်၍ ရဟန်းပြုကုန်အံ့”ဟု (ဘဒ္ဒိယက ဆို၏)။
“အဆွေ ခုနစ်လဟူသည်မှာ ကြာလွန်းလှပါ၏၊ အကျွန်ုပ်သည် ခုနစ်လတိုင်အောင် မဆိုင်းငံ့နိုင်ပါ”ဟု (အနုရုဒ္ဓါက ဆို၏)။
“အဆွေ ခြောက်လတိုင်အောင်။ပ။ ငါးလတိုင်အောင်။ လေးလတိုင်အောင်။ သုံးလတိုင်အောင်။ နှစ်လတိုင်အောင်။ တစ်လတိုင်အောင်။ လဝက်မျှ ဆိုင်းငံ့လော့၊ လဝက်ကို ကျော်လွန်သောအခါ အကျွန်ုပ်တို့ နှစ်ဦးစလုံး လူ့ဘောင်မှ ရဟန်းဘောင်သို့ ဝင်ရောက်၍ ရဟန်း ပြုကုန်အံ့”ဟု (ဘဒ္ဒိယက ဆို၏)။
“အဆွေ လဝက်ဟူသည်မှာ ကြာလွန်းလှပါ၏၊ အကျွန်ုပ်သည် လဝက်မျှ မဆိုင်းငံ့နိုင်ပါ”ဟု (အနု ရုဒ္ဓါက ဆို၏)။
“အဆွေ အကျွန်ုပ်သည် သားတို့ကိုလည်းကောင်း၊ ညီတို့ကိုလည်းကောင်း၊ မင်းအဖြစ်ကို မလွှဲ ရသေးမီ ခုနစ်ရက်မျှ ဆိုင်းငံ့လော့”ဟု (ဘဒ္ဒိယက ဆို၏)။
--“အဆွေ ခုနစ်ရက်ဟူသည်မှာ မကြာလှပါ၊ (အကျွန်ုပ်) ဆိုင်းငံ့ပါအံ့”ဟု (အနုရုဒ္ဓါက ဆို၏)။
֍ ၃၃၁
။ ထိုအခါ ဘဒ္ဒိယ အနုရုဒ္ဓါ အာနန္ဒာ ဘဂု ကိမိလ ဒေဝဒတ်ဟူသော သာကီဝင်မင်းသား (ခြောက်ဦး)တို့သည် ဆတ္တာသည် ဥပါလိလျှင် ခုနစ်ယောက်မြောက် ဖြစ်ကုန်၍ ရှေးအခါ စစ်အင်္ဂါလေးပါး ဖြင့် ဥယျာဉ်မြေသို့ ထွက်ကုန်သကဲ့သို့ စစ်အင်္ဂါလေးပါးဖြင့် ထွက်ကုန်၏။ ထိုမင်းသားတို့သည် အဝေးသို့ သွားပြီးလျှင် စစ်တပ်ကို ပြန်ဆုတ်စေ၍ နိုင်ငံတစ်ပါးသို့ ဝင်ရောက်လျက် အဆင်တန်ဆာကို ချွတ်ပြီးလျှင် အပေါ်ရုံဖြင့် အထုပ်ကို ထုပ်ကာ “အချင်း ဥပါလိ ယခုပြန်လေလော့၊ သင့်အား ဤမျှသော ပစ္စည်းသည် အသက်မွေးနိုင်လောက်၏”ဟု ဆတ္တာသည် ဥပါလိကို ဆိုကုန်၏။ ထိုအခါ ဆတ္တာသည် ဥပါလိအား ပြန်လာစဉ်-“သာကီဝင်မင်းသားတို့သည် ကြမ်းတမ်းကုန်၏၊ ဤုဥပါလိသည် မင်းသားတို့ကို ထွက်သွား စေကုန်၏ဟု ငါ့ကို သတ်သော်လည်း သတ်ကုန်ရာ၏၊ ဤသာကီဝင် မင်းသားတို့သော်မှ လူ့ဘောင် မှ ရဟန်းဘောင်သို့ ဝင်ပြီးလျှင် ရဟန်းပြုကုန်သေး၏၊ ငါမူကား အဘယ်ဆိုဖွယ်ရာ ရှိအံ့နည်း”ဟု အကြံဖြစ်၏။
(ဤသို့ အကြံဖြစ်ပြီးနောက်) အထုပ်ကို ဖြေပြီးလျှင် ထိုဘဏ္ဍာကို သစ်ပင်၌ ဆွဲ၍ “တွေ့မြင်သူအား ပေးလှူပြီးဖြစ်၏၊ (မည်သူမဆို) ဆောင်စေသတည်း”ဟု ဆို၍ သာကီဝင် မင်းသားများထံသို့ချဉ်းကပ်၏၊ ထိုသာကီဝင်မင်းသားတို့သည် ဆတ္တာသည် ဥပါလိ အဝေးမှ လာသည်ကို မြင်၍ ဆတ္တာသည် ဥပါလိကို “အချင်း ဥပါလိ အဘယ့်ကြောင့် ပြန်လာသနည်း”ဟု မေးကုန်၏။
အရှင်သားတို့ အကျွန်ုပ်ပြန်သွားစဉ် သာကီဝင် မင်းသားတို့သည် ကြမ်းတမ်းကုန်၏၊ ဤဥပါလိသည် မင်းသားတို့ကို ထွက်သွားစေကုန်၏ဟု ငါ့ကို သတ်သော်လည်း သတ်စေကုန်ရာ၏၊ ဤသာကီဝင် မင်းသားတို့သော်မှ လူ့ဘောင်မှ ရဟန်းဘောင်သို့ ဝင်ရောက်၍ ရဟန်းပြုကုန်သေး၏၊ ငါမူကား အဘယ် ဆိုဖွယ်ရာရှိအံ့နည်း”ဟု အကြံဖြစ်ပါ၏၊ အရှင်သားတို့ ထိုအကျွန်ုပ်သည် အထုပ်ကို ဖြေပြီးလျှင် ထိုဘဏ္ဍာကို သစ်ပင်၌ ဆွဲ၍ “တွေ့မြင်သူအား ပေးလှူပါ၏၊ (မည်သူမဆို) ဆောင်ယူစေသတည်း”ဟု ဆို၍ ပြန် လှည့်လာပါသည်ဟု (ပြော၏)။
အချင်းဥပါလိ ယင်းသို့ ပြန်လာခြင်းသည် ကောင်းသော ပြုမူခြင်းဖြစ်၏၊ သာကီဝင် မင်းသားတို့သည် ကြမ်းတမ်းကုန်၏၊ “ဤဥပါလိသည် မင်းသားတို့ကို ထွက်သွားစေကုန်၏ဟု သင့်ကို သတ်သော်လည်း သတ်စေကုန်ရာ၏”ဟု (ပြောကုန်၏)။
ထိုအခါ သာကီဝင် မင်းသားတို့သည် ဆတ္တာသည် ဥပါလိကို ခေါ်၍ မြတ်စွာဘုရားထံသို့ ချဉ်းကပ် ပြီးလျှင် တစ်ခုသော နေရာ၌ ထိုင်ကြကာ-
“အသျှင်ဘုရား အကျွန်ုပ်တို့ သာကီဝင်တို့မည်သည် မာနကို မှီပါကုန်၏၊ အသျှင်ဘုရား ဤဆတ္တာသည် ဥပါလိသည် အကျွန်ုပ်တို့၏ ကြာမြင့်စွာသော ကာလပတ်လုံး အလုပ်အကျွေးပါတည်း၊ ဤဥပါလိကို မြတ်စွာဘုရားသည် ရှေးဦးစွာ ရဟန်းပြုတော်မူပါ၊ ဤဥပါလိအား အကျွန်ုပ်တို့သည် ရှိခိုးမှု ခရီးဦးကြိုမှု လက်အုပ်ချီမှု ရိုသေမှုကို ပြုပါကုန်အံ့၊ ဤသို့ပြုသော် အကျွန်ုပ် သာကီဝင်တို့၏ သာကီယမာန်သည် ကျပါလတ္တံ့”ဟု လျှောက်ကုန်၏။
ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် ဆတ္တာသည် ဥပါလိကို ရှေးဦးစွာရဟန်းပြုတော်မူ၏၊ ထို့နောက် ထိုသာကီဝင်မင်းသားတို့ကို ရဟန်းပြုတော်မူ၏။
ထိုအခါ အသျှင်ဘဒ္ဒိယသည် ထိုဝါတွင်းမှာပင် ဝိဇ္ဇာသုံးပါးတို့ကို မျက်မှောက်ပြု၏၊ အသျှင်အနုရုဒ္ဓါသည် ဒိဗ္ဗစက္ခုဉာဉ်ကို ဖြစ်စေ၏၊ အသျှင်အာနန္ဒာသည်သောတာပတ္တိဖိုလ်ကို မျက်မှောက်ပြု၏၊ ဒေဝဒတ်သည် ပုထုဇဉ်တို့ ရထိုက်သော တန်ခိုးကို ဖြစ်စေ၏၊
--֍ ၃၃၂
။ ထိုအခါ အသျှင်ဘဒ္ဒိယသည် တောသို့ကပ်သော်လည်းကောင်း သစ်ပင်ရင်းသို့ကပ်သော်လည်းကောင်း ဆိတ်ငြိမ်ရာသို့ကပ်သော်လည်းကောင်း ‘ဪ ချမ်းသာလေစွ၊ ဪ ချမ်းသာလေစွ’ဟု ဥဒါန်းကို မပြတ်ကျူးရင့်၏။ ထိုအခါ များစွာသော ရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာဘုရားထံသို့ ချဉ်းကပ်ပြီး နောက် ရှိခိုး၍ တစ်ခုသော နေရာ၌ ထိုင်ကြကာ-“အသျှင်ဘုရား အသျှင်ဘဒ္ဒိယသည် တောသို့ကပ်သော်လည်းကောင်း၊ သစ်ပင်ရင်းသို့ကပ်သော်လည်းကောင်း၊ ဆိတ်ငြိမ်ရာသို့ကပ်သော်လည်းကောင်း ‘ဪ ချမ်းသာလေစွ၊ ဪ ချမ်းသာ လေစွ’ဟု ဥဒါန်းကို မပြတ်ကျူးရင့် ပါ၏၊ အသျှင်ဘုရား အသျှင်ဘဒ္ဒိယသည် ဧကန်ပင် မပျော်မွေ့ဘဲ မြတ်သော အကျင့်ကို ကျင့်နေပါ၏။
ထိုရှေးက မင်းချမ်းသာကိုပင် အောက်မေ့လျက် တောသို့ကပ်သော်လည်းကောင်း၊ သစ်ပင် ရင်းသို့ကပ်သော်လည်းကောင်း၊ ဆိတ်ငြိမ်ရာသို့ကပ်သော်လည်းကောင်း ‘ဪ ချမ်းသာလေစွ၊ ဪ ချမ်းသာလေစွ’ဟု ဥဒါန်းကို မပြတ်ကျူးရင့်ပါ၏”ဟု လျှောက်ကုန်၏။
ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် ရဟန်းတစ်ပါးကို ရဟန်းလာလော့၊ သင်သည် ငါ၏ စကားဖြင့် “ငါ့သျှင် ဘဒ္ဒိယ မြတ်စွာဘုရားသည် သင့်ကို ခေါ်တော်မူ၏”ဟု ဘဒ္ဒိယရဟန်းကို ခေါ်လေလော့ဟူ၍ မိန့် တော်မူ၏။
“ကောင်းပါပြီ မြတ်စွာဘုရား”ဟု ထိုရဟန်းသည် မြတ်စွာဘုရားအား ဝန်ခံပြီးလျှင် အသျှင်ဘဒ္ဒိယ့ထံသို့ ချဉ်းကပ်ပြီးနောက် “ငါ့သျှင်ဘဒ္ဒိယ မြတ်စွာဘုရားသည် သင့်ကို ခေါ်တော်မူ၏”ဟု ပြော၏။
“ငါ့သျှင် ကောင်းပါပြီ”ဟု အသျှင်ဘဒ္ဒိယသည် ထိုရဟန်းအား ဝန်ခံပြီးလျှင် မြတ်စွာဘုရားထံသို့ ချဉ်းကပ်ပြီးနောက် ရှိခိုး၍ တစ်ခုသော နေရာ၌ ထိုင်နေသော အသျှင်ဘဒ္ဒိယအား မြတ်စွာဘုရားသည် ဤစကားကို မိန့်တော်မူ၏။
“ဘဒ္ဒိယ သင်သည် တောသို့ကပ်သော်လည်းကောင်း၊ သစ်ပင်ရင်းသို့ကပ်သော်လည်းကောင်း၊ ဆိတ် ငြိမ်ရာသို့ကပ်သော်လည်းကောင်း ‘ဪ ချမ်းသာလေစွ၊ ဪ ချမ်းသာလေစွ’ဟု ဥဒါန်းကို မပြတ်ကျူး ရင့်၏ဟူသည် မှန်သလော”ဟု စိစစ်မေးမြန်းတော်မူ၏။
မှန်ပါသည် မြတ်စွာဘုရားဟု (လျှောက်၏)။
ဘဒ္ဒိယ သင်သည် အဘယ်အကျိုးထူးကို မြင်သောကြောင့် တောသို့ ကပ်သော်လည်းကောင်း၊ သစ်ပင်ရင်းသို့ကပ်သော်လည်းကောင်း၊ ဆိတ်ငြိမ်ရာသို့ကပ်သော်လည်းကောင်း ‘ဪ ချမ်းသာလေစွ၊ ဪ ချမ်းသာလေစွ’ဟု ဥဒါန်းကို မပြတ်ကျူးရင့်သနည်းဟု (မေးတော်မူ၏)၊
အသျှင်ဘုရား အကျွန်ုပ်သည် ရှေးအခါ မင်းဖြစ်စဉ် နန်းတော်တွင်း၌လည်း အစောင့်အရှောက်ကို ကောင်းစွာ စီရင်ရပါ၏၊ နန်းတော်ပြင်ပ၌လည်း အစောင့်အရှောက်ကို ကောင်းစွာ စီရင်ရပါ၏၊ မြို့တွင်း၌လည်း အစောင့်အရှောက်ကို ကောင်းစွာ စီရင်ရပါ၏၊ မြို့ပြင်၌လည်း အစောင့်အရှောက်ကို ကောင်းစွာ စီရင်ရပါ၏၊ ဇနပုဒ်တွင်း၌လည်း အစောင့်အရှောက်ကို ကောင်းစွာ စီရင်ရပါ၏၊ ဇနပုဒ်ပြင်ပ၌လည်း အစောင့်အရှောက်ကို ကောင်းစွာ စီရင်ရပါ၏၊ အသျှင်ဘုရား အကျွန်ုပ်သည် ဤသို့ စောင့်ရှောက်အပ်သော်လည်း လုံခြုံစေအပ်သော်လည်း ကြောက်လျက်ပင် ထိတ်လျက်ပင် ရွံရှာလျက်ပင် တုန်လှုပ်လျက်ပင် နေရပါ၏။ အသျှင်ဘုရား ယခုမူ အကျွန်ုပ်သည် တောသို့ ကပ်သော်လည်းကောင်း၊ သစ်ပင်ရင်းသို့ ကပ်သော်လည်းကောင်း၊ ဆိတ်ငြိမ်ရာသို့ ကပ်သော်လည်းကောင်း မကြောက် မထိတ် မရွံရှာ မတုန်လှုပ်ဘဲ မကြောင့်ကြမူ၍ မာန်မာနတည်းဟူသော အမွေးကို ချလျက် သူတစ်ပါးပေးလှူသော ပစ္စည်းဖြင့် အသက် မွေးပြီးလျှင် သားသမင်သဖွယ် လွတ်လပ်သော စိတ်ဖြင့် နေရပါ၏။
--အသျှင်ဘုရား အကျွန်ုပ်သည် ဤအကျိုးထူးကို မြင်သောကြောင့် တောသို့ကပ်သော်လည်းကောင်း၊ သစ်ပင်ရင်းသို့ ကပ်သော်လည်းကောင်း၊ ဆိတ်ငြိမ်ရာသို့ ကပ်သော်လည်းကောင်း ‘ဪ ချမ်းသာလေစွ၊ ဪချမ်းသာလေစွ’ဟု ဥဒါန်းကို မပြတ်ကျူးရင့်ပါ၏ဟု (လျှောက်၏)။ ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် ဤအကြောင်းကို သိတော်မူ၍ ထိုအချိန်၌ ဤဥဒါန်းကို ကျူးရင့်တော်မူ၏။
အကြင်သူ၏ စိတ်၌ အမျက်ဒေါသတို့သည် မရှိကုန်၊ သမ္ပတ္တိ ဝိပတ္တိစသော အဖြစ်ကိုလည်း လွန်မြောက်၏။ ဘေးကင်းသော၊ ချမ်းသာသော၊ စိုးရိမ်ခြင်းမရှိသော ထိုပုဂ္ဂိုလ်ကို နတ်တို့သည် ဖူးမြော်ရန် မရနိုင်ကုန်ဟု (ဥဒါန်းကို ကျူးရင့်တော်မူ၏)။
၁။ အကျွန်ုပ်သည် သင်နှင့်အတူဟူသော စာပိုဒ်၌ အကျွန်ုပ်သည် သင်နှင့်အတူ ရဟန်းပြုပါအံ့ဟု မိတ်ဆွေ၌ ခင်တွယ်မှုအရ ရုတ်တရက်ပြောလိုက်လိုသော်လည်း မင်းစည်းစိမ်၌ တွယ်တာမှုလောဘ ဆွဲငင်ထားသော စိတ်ရှိသူဖြစ်ရကား အကျွန်ုပ်သည် သင်နှင့်အတူဟု ဤမျှကိုသာ မြွက်ဆိုလျက် ကြွင်းစကားရပ်ကို အပြည့်အစုံမပြောနိုင်ဘဲ ရှိသည်ဟု အဋ္ဌကထာ၌ ဖွင့် ပြသည်။
--ဒေဝဒတ်အကြောင်း
֍ ၃၃၃
။ ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် အနုပိယနိဂုံး၌ မွေ့လျော်တော်မူသရွေ့ သီတင်းသုံး နေတော် မူပြီးလျှင် အစဉ်အတိုင်း ဒေသစာရီ လှည့်လည်တော်မူလတ်သော် ကောသမ္ဗီပြည်သို့ ရောက်တော်မူ၍့ထိုကောသမ္ဗီပြည် ဃောသိတာရုံကျောင်း၌ သီတင်းသုံးနေတော်မူ၏။ ထိုအခါ ဆိတ်ငြိမ်ရာသို့ ကပ်၍ တစ် ယောက်ထီးတည်းကိန်းအောင်းသော ဒေဝဒတ်အား-“ငါ့အား များသော လာဘ်သပ်ပကာကို ဖြစ်စေနိုင်မည့် အဘယ်သို့သော သူကို ငါသည် ကြည်ညိုစေရအံ့နည်း”ဟု အကြံဖြစ်၏၊
ထိုနောက် ဒေဝဒတ်အား-
“ဤအဇာတသတ် မင်းသားသည် ငယ်လည်း ငယ်၏၊ နောင်လည်းကောင်းစားလတ္တံ့၊ ငါ့အား များစွာသော လာဘ်သပ်ပကာကို ဖြစ်စေမည့် ယင်းအဇာတသတ်မင်းသားကို ကြည်ညိုစေရမူ ကောင်းလေစွ”ဟု အကြံ ဖြစ်ပြန်၏။
ထိုနောက် ဒေဝဒတ်သည် ကျောင်း အိပ်ရာ နေရာကို သိမ်းဆည်းပြီးလျှင် သပိတ်သင်္ကန်းကို ယူ၍ အစဉ် အတိုင်း ဖဲခွာသွားသည်ရှိသော် ရာဇဂြိုဟ်ပြည်သို့ ရောက်၏။ ထိုအခါ ဒေဝဒတ်သည် မိမိအသွင်ကို ဖျောက်ပြီးလျှင် သူငယ်အသွင် ဖန်ဆင်းလျက် ခါး၌ မြွေကို ပတ်၍ အဇာတသတ်မင်းသား၏ ရင်ခွင်၌ ထင်ရှားဖြစ်ပေါ်လာ၏။
ထိုအခါ အဇာတသတ် မင်းသားသည် ကြောက်၏၊ ထိတ်၏၊ ရွံရှာ၏၊ တုန်လှုပ်၏။ ထိုအခါ ဒေဝဒတ်သည် အဇာတသတ် မင်းသားအား-
“မင်းသား သင်သည် ကျွန်ုပ်ကို ကြောက်သလော”ဟု မေး၏။
“မှန်ပါ ကြောက်ပါ၏၊ သင် အဘယ်သူနည်း”ဟု (ပြန်၍ မေး၏)။
“ငါ ဒေဝဒတ်တည်း”ဟု (ဆို၏)။
“အသျှင်ဘုရား အသျှင်ဘုရားသည် အသျှင်ဒေဝဒတ်ဖြစ်မူ မိမိအသွင်ဖြင့်သာလျှင် ထင်ရှားဖြစ်ပါလော့”ဟု (လျှောက်၏)။
ထိုအခါ ဒေဝဒတ်သည် သူငယ်အသွင်ကို ဖျောက်ပြီးလျှင် ဒုကုဋ်သပိတ်သင်္ကန်းကို ဆောင်လျက် အဇာတသတ်မင်းသား၏ ရှေ့၌ ရပ်၏။ ထိုအခါ အဇာတသတ်မင်းသားသည် ဒေဝဒတ်အား ဤတန်ခိုး ပြာဋိဟာအားဖြင့် အလွန်ကြည်ညိုသည် ဖြစ်၍ ရထားငါးရာတို့ဖြင့် ည နံနက် ဆည်းကပ်၏၊ ဆွမ်းအုပ်ငါး ရာတို့ကိုလည်း ပို့စေ၏။
ထိုအခါ လာဘ်သပ်ပကာ အကျော်အစောဖြင့် နှိပ်စက်လွှမ်းမိုးထားသော စိတ်ရှိသော ဒေဝဒတ်အား “ငါသည် ရဟန်းသံဃာကို ဆောင်အံ့”ဟူသော အလိုဆန္ဒသည် ဖြစ်ပေါ်လာ၏။ ထိုစိတ်ဖြစ်သည်နှင့် တစ်ပြိုင်နက် ဒေဝဒတ်သည် ထိုတန်ခိုးမှ လျှောလေ၏။
ထိုအခါ အသျှင်မဟာမောဂ္ဂလ္လာန်၏ အလုပ်အကျွေးဖြစ်သော ကကုဓမည်သော ကောဠိယမင်းသားသည် ယခုပင် စုတေ၍ တစ်ခုသော စိတ်ဖြင့်ပြီးသောကိုယ်သို့ ‘နတ်ပြည်သို့’ ရောက်၏။ ထိုကကုဓ နတ်သားအား မဂဓတိုင်း ဂါမခေတ် နှစ်ခု သုံးခုလောက်မျှသော ခန္ဓာကိုယ်ကို ရ၏၊ ထိုကကုဓနတ်သားသည် ထိုခန္ဓာကိုယ်ကို ရခြင်းဖြင့် မိမိကိုလည်းကောင်း၊ သူတစ်ပါးကိုလည်းကောင်း မနှိပ်စက်စေ၊ ထိုအခါ ကကုဓနတ်သားသည် အသျှင်မဟာမောဂ္ဂလ္လာန်ထံသို့ ချဉ်းကပ်ပြီးနောက် ရှိခိုး၍ တစ်ခုသော နေရာ၌ ရပ်တည်ကာ-
--“အသျှင်ဘုရား လာဘ်သပ်ပကာ အကျော်အစောဖြင့် နှိပ်စက်လွှမ်းမိုးထားသော စိတ်ရှိသော ဒေဝဒတ်အား ‘ငါသည် ရဟန်းသံဃာကို ဆောင်အံ့’ဟူသော အလိုဆန္ဒသည် ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ပါပြီ၊ အသျှင်ဘုရား ထိုစိတ်ဖြစ်သည်နှင့် တစ်ပြိုင်နက် ဒေဝဒတ်သည် ထိုတန်ခိုးမှ လျှောခဲ့ပါပြီ”ဟု လျှောက်၏။
လျှောက်ပြီးနောက် အသျှင်မဟာမောဂ္ဂလ္လာန်ကို ရှိခိုးပြီးလျှင် အရိုအသေပြုကာ ထိုနေရာ၌ပင် ကွယ်ပျောက်လေ၏။
ထိုအခါ အသျှင်မဟာမောဂ္ဂလ္လာန်သည် မြတ်စွာဘုရားထံသို့ ချဉ်းကပ်ပြီးနောက် ရှိခိုး၍ တစ်ခုသောနေရာ၌ ထိုင်ကာ-
“အသျှင်ဘုရား အကျွန်ုပ်၏ အလုပ်အကျွေးဖြစ်သော ကကုဓမည်သော ကောဠိယမင်းသားသည် ယခုပင်စုတေလျက် တစ်ခုသော စိတ်ဖြင့်ပြီးသောကိုယ်သို့ ‘နတ်ပြည်သို့’ ရောက်ပါ၏၊ ထို နတ်သားအား မဂဓတိုင်း ဂါမခေတ် နှစ်ခု သုံးခုလောက်ကြီးသော ခန္ဓာကိုယ်ကို ရပါ၏၊ ထို နတ်သားသည် ထိုခန္ဓာကိုယ်ကို ရခြင်းဖြင့် မိမိကိုလည်းကောင်း၊ သူတစ်ပါးကိုလည်းကောင်း မနှိပ် စက်စေပါ။ အသျှင်ဘုရား ထိုအခါ ကကုဓနတ်သားသည် အကျွန်ုပ်ထံသို့ ချဉ်းကပ်ပြီးနောက် အကျွန်ုပ်ကို ရှိခိုးပြီးလျှင် တစ်ခုသော နေရာ၌ ရပ်ပါ၏၊ အသျှင်ဘုရား တစ်ခုသော နေရာ၌ ရပ်ပြီးသော ကကုဓနတ်သားသည် အကျွန်ုပ်အား-
“အသျှင်ဘုရား လာဘ်သပ်ပကာ အကျော်အစောဖြင့် နှိပ်စက်လွှမ်းမိုးထားသော စိတ်ရှိသော ဒေဝဒတ်အား ‘ငါသည် ရဟန်းသံဃာကို ဆောင်အံ့’ဟူသော အလိုဆန္ဒ ဖြစ်ပေါ်လာ၏၊ အသျှင်ဘုရား ထိုစိတ်ဖြစ်သည်နှင့် တစ်ပြိုင်နက် ဒေဝဒတ်သည် ထိုတန်ခိုးမှ လျှောခဲ့ပြီ”ဟု လျှောက်ပါသည်။ ဤစကားကို လျှောက်ပြီးနောက် အကျွန်ုပ်ကို ရှိခိုးပြီးလျှင် အရိုအသေပြုကာ ထိုနေရာ၌ပင် ကွယ်ခဲ့ပါ၏”ဟု လျှောက်၏။
မောဂ္ဂလ္လာန် သင်၏ စိတ်ဖြင့် ကကုဓနတ်သားစိတ်ကို ပိုင်းခြား၍ သိသလော၊ ကကုဓနတ်သား ပြောသမျှ စကား အလုံးစုံသည် ပြောဆိုတိုင်းပင် ဖြစ်သလော၊ တစ်ပါးသော အခြင်းအရာအားဖြင့် မဖြစ်သ လောဟု (မေးတော်မူ၏)။
အသျှင်ဘုရား အကျွန်ုပ်၏ စိတ်ဖြင့်လည်း ကကုဓနတ်သားစိတ်ကို ပိုင်းခြား၍ သိပါ၏၊ ကကုဓ နတ်သား ပြောသမျှစကား အလုံးစုံသည် ပြောဆိုတိုင်းပင် ဖြစ်ပါ၏၊ တစ်ပါးသော အခြင်းအရာအားဖြင့် မဖြစ်ပါဟု (လျှောက်၏)။
မောဂ္ဂလ္လာန် ဤစကားကို စောင့်စည်းလော့။
မောဂ္ဂလ္လာန် ဤစကားကို စောင့်စည်းလော့။
ယခုအခါ ထို (မဂ်ဖိုလ်မှ) အချည်းနှီးဖြစ်သော ယောက်ျားသည် မိမိကိုယ်ကိုကိုယ်တိုင်ပင် ထင်ရှား ပြုလိမ့်မည်။
--ဆရာငါးဦးကိုပြခြင်း
֍ ၃၃၄
။ မောဂ္ဂလ္လာန် လောက၌ ဆရာငါးဦးတို့သည် ထင်ရှားရှိကုန်၏၊ ငါးဦးတို့ကား အဘယ်သူတို့ နည်း။မောဂ္ဂလ္လာန် ဤလောက၌ ဆရာအချို့သည် စင်ကြယ်သော သီလမရှိဘဲလျက် “စင်ကြယ်သော သီလရှိ၏"၊ “ငါ၏ သီလသည် စင်ကြယ်၏၊ ဖြူစင်၏၊ မညစ်နွမ်း”ဟု ဝန်ခံ၏။ ထိုဆရာကို တပည့်တို့သည် “ဤအသျှင်ဆရာသည် စင်ကြယ်သော သီလမရှိဘဲလျက် ‘စင်ကြယ်သော သီလရှိ၏’၊ ‘ငါ၏ သီလသည် စင်ကြယ်၏၊ ဖြူစင်၏၊ မညစ်နွမ်း’ဟု ဝန်ခံ၏။ ငါတို့သည် လူတို့အား ပြောကုန်မူ ဤဆရာသည် မနှစ်မြို့ရာ၊ ငါတို့သည် ထိုမနှစ်မြို့ဖွယ်စကားဖြင့် ထိုဆရာကို အဘယ့်ကြောင့် ပြောကုန်အံ့နည်း၊ သင်္ကန်း ဆွမ်း ကျောင်း သူနာ အရံအတား ဆေးပစ္စည်းပရိက္ခရာတို့ဖြင့် ထောက်ပံ့ထား၏။ အကြင်အမှုကို ထို ဆရာသည် ပြုလုပ်အံ့၊ ထိုအမှုဖြင့်ပင် ထိုဆရာသည် ထင်ရှားလတ္တံ့”ဟု သိကုန်၏။ မောဂ္ဂလ္လာန် ဤသို့သော ဆရာကို တပည့်တို့သည် သီလမှစောင့်ကုန်၏။ ဤသို့သော ဆရာသည်လည်း တပည့်တို့၏ သီလမှ စောင့်ခြင်းကို တောင့်တ၏။
မောဂ္ဂလ္လာန် နောက်တစ်မျိုးကား ဤလောက၌ ဆရာအချို့သည် စင်ကြယ်သော အသက်မွေးခြင်း မရှိဘဲလျက် “စင်ကြယ်သော အသက်မွေးခြင်းရှိ၏"၊ “ငါ၏ အသက်မွေးခြင်းသည် စင်ကြယ်၏၊ ဖြူစင်၏၊ မညစ်နွမ်း”ဟု ဝန်ခံ၏။ ထိုဆရာကို တပည့်တို့သည် “ဤအသျှင်ဆရာသည် စင်ကြယ်သော အသက် မွေးခြင်း မရှိဘဲလျက် ‘စင်ကြယ်သော အသက်မွေးခြင်းရှိ၏’၊ ‘ငါ၏ အသက်မွေးခြင်းသည် စင်ကြယ်၏၊ ဖြူစင်၏၊ မညစ်နွမ်း’ဟု ဝန်ခံ၏။ ငါတို့သည် လူတို့အား ပြောကုန်မူ ဤအသျှင်ဆရာသည် မနှစ်မြို့ရာ၊ ငါတို့သည် ထိုမနှစ်မြို့ဖွယ်သော စကားဖြင့် ထိုဆရာကို အဘယ့်ကြောင့် ပြောကုန်အံ့နည်း၊ သင်္ကန်း ဆွမ်း ကျောင်း သူနာ အရံအတား ဆေးပစ္စည်း ပရိက္ခရာတို့ဖြင့် ထောက်ပံ့ထား၏၊ အကြင်အမှုကို ထိုဆရာသည် ပြုလုပ်အံ့၊ ထိုအမှုဖြင့်ပင် ထိုဆရာသည် ထင်ရှားလတ္တံ့”ဟု သိကုန်၏၊ မောဂ္ဂလ္လာန် ဤသို့သော ဆရာကို တပည့်တို့သည် အသက်မွေးခြင်းမှ စောင့်ကုန်၏၊ ဤသို့သော ဆရာသည်လည်း တပည့်တို့၏ အသက် မွေးခြင်းမှ စောင့်ခြင်းကို တောင့်တ၏။
မောဂ္ဂလ္လာန် နောက်တစ်မျိုးကား ဤလောက၌ ဆရာအချို့သည် မစင်ကြယ်သော တရား ဟောခြင်းရှိလျက် “စင်ကြယ်သော တရားဟောခြင်းရှိ၏"၊ “ငါ၏ တရားဟောခြင်းသည် စင်ကြယ်၏၊ ဖြူစင်၏၊ မညစ်နွမ်း”ဟု ဝန်ခံ၏။ ထိုဆရာကို တပည့်တို့သည် “ဤအသျှင်ဆရာသည် မစင်ကြယ်သော တရားဟောခြင်းရှိလျက် ‘စင်ကြယ်သော တရားဟောခြင်းရှိ၏’၊ ‘ငါ၏ တရားဟောခြင်းသည် စင်ကြယ်၏၊ ဖြူစင်၏၊ မညစ်နွမ်း’ဟု ဝန်ခံ၏။ ငါတို့သည် လူတို့အား ပြောကုန်မူ ဤအသျှင်ဆရာသည် မနှစ်မြို့ရာ၊ ငါတို့သည် ထိုမနှစ်မြို့ဖွယ်စကားဖြင့် ထိုဆရာကို အဘယ့်ကြောင့် ပြောကုန်အံ့နည်း၊ သင်္ကန်း ဆွမ်း ကျောင်း သူနာ အရံအတား ဆေး ပစ္စည်း ပရိက္ခရာတို့ဖြင့် ထောက်ပံ့ထား၏။ အကြင်အမှုကို ထိုဆရာသည် ပြုလုပ်အံ့၊ ထိုအမှုဖြင့်ပင် ထိုဆရာသည် ထင်ရှားလတ္တံ့”ဟု သိကုန်၏၊ မောဂ္ဂလ္လာန် ဤသို့သော ဆရာကို တပည့်တို့သည် တရားဟောခြင်းမှ စောင့်ကုန်၏။ ဤသို့သော ဆရာသည်လည်း တပည့်တို့၏ တရားဟောခြင်းမှ စောင့်ခြင်းကို တောင့်တ၏။
မောဂ္ဂလ္လာန် နောက်တစ်မျိုးကား ဤလောက၌ ဆရာအချို့သည် မစင်ကြယ်သော ပြောကြားခြင်း ရှိလျက် “စင်ကြယ်သော ပြောကြားခြင်းရှိ၏"၊ “ငါ၏ ပြောကြားခြင်းသည် စင်ကြယ်၏၊ ဖြူစင်၏၊ မညစ် နွမ်း”ဟု ဝန်ခံ၏။ ထိုဆရာကို တပည့်တို့သည် “ဤအသျှင်ဆရာသည် မစင်ကြယ်သော ပြောကြားခြင်း ရှိလျက် ‘စင်ကြယ်သော ပြောကြားခြင်းရှိ၏’၊ ‘ငါ၏ ပြောကြားခြင်းသည် စင်ကြယ်၏၊ ဖြူစင်၏၊ မညစ် နွမ်း’ဟု ဝန်ခံ၏။ ငါတို့သည် လူတို့အား ပြောကုန်မူ ဤအသျှင်ဆရာသည် မနှစ်မြို့ရာ၊ ငါတို့သည် ထိုမနှစ်မြို့ဖွယ်စကားဖြင့် ထိုဆရာကို အဘယ့်ကြောင့် ပြောကုန်အံ့နည်း၊ သင်္ကန်း ဆွမ်း ကျောင်း သူနာ အရံအတား ဆေးပစ္စည်း ပရိက္ခရာတို့ဖြင့် ထောက်ပံ့ထား၏၊ အကြင်အမှုကို ထိုဆရာသည် ပြုလုပ်အံ့၊ ထိုအမှုဖြင့်ပင် ထိုဆရာသည် ထင်ရှားလတ္တံ့”ဟု သိကုန်၏၊ မောဂ္ဂလာန် ဤသို့သော ဆရာကို တပည့်တို့သည် ပြောကြားခြင်းမှ စောင့်ကုန်၏၊ ဤသို့သော ဆရာသည်လည်း တပည့်တို့၏ ပြောကြားခြင်းမှ စောင့်ခြင်းကို တောင့်တ၏။
--မောဂ္ဂလ္လာန် နောက်တစ်မျိုးကား ဤလောက၌ ဆရာအချို့သည် မစင်ကြယ်သော ဉာဏ်အမြင်ရှိလျက် “စင်ကြယ်သော ဉာဏ်အမြင်ရှိ၏"၊ “ငါ၏ ဉာဏ်အမြင်သည် စင်ကြယ်၏၊ ဖြူစင်၏၊ မညစ်နွမ်း”ဟု ဝန်ခံ၏။ ထိုဆရာကို တပည့်တို့သည် “ဤအသျှင်ဆရာသည် မစင်ကြယ်သော ဉာဏ်အမြင်ရှိလျက် ‘စင်ကြယ်သော ဉာဏ်အမြင်ရှိ၏’၊ ‘ငါ၏ ဉာဏ်အမြင်သည် စင်ကြယ်၏၊ ဖြူစင်၏၊ မညစ်နွမ်း’ဟု ဝန်ခံ၏။ ငါတို့သည် လူတို့အား ပြောကုန်မူ ဤအသျှင်ဆရာသည် မနှစ်မြို့ရာ၊ ငါတို့သည် ထိုမနှစ်မြို့ဖွယ် စကားဖြင့် ထိုဆရာကို အဘယ့်ကြောင့် ပြောကုန်အံ့နည်း၊ သင်္ကန်း ဆွမ်း ကျောင်း သူနာ အရံအတား ဆေး ပစ္စည်း ပရိက္ခရာတို့ဖြင့် ထောက်ပံ့ထား၏၊ အကြင်အမှုကို ထိုဆရာသည် ပြုလုပ်အံ့၊ ထိုအမှုဖြင့်ပင် ထိုဆရာသည် ထင်ရှားလတ္တံ့”ဟု သိကုန်၏၊ မောဂ္ဂလ္လာန် ဤသို့သော ဆရာကို တပည့်တို့သည် ဉာဏ်အမြင်မှ စောင့်ကုန်၏၊ ဤသို့သော ဆရာသည်လည်း တပည့်တို့၏ ဉာဏ်အမြင်မှ စောင့်ခြင်းကို တောင့်တ၏။
မောဂ္ဂလ္လာန် လောက၌ ဤဆရာ ငါးဦးတို့သည် ရှိကုန်၏။
မောဂ္ဂလ္လာန် ငါမူကား စင်ကြယ်သော သီလရှိသောကြောင့် “စင်ကြယ်သော သီလရှိ၏"၊ “ငါ၏ သီလသည် စင်ကြယ်၏၊ ဖြူစင်၏၊ မညစ်နွမ်း”ဟု ဝန်ခံ၏။ ငါ့ကိုလည်း တပည့်တို့သည် သီလမှ မစောင့်ကုန်၊ ငါသည်လည်း တပည့်တို့၏ သီလမှ စောင့်ခြင်းကို မတောင့်တ။
စင်ကြယ်သော အသက်မွေးခြင်းရှိသောကြောင့်။ပ။ စင်ကြယ်သော တရားဟောခြင်းရှိသောကြောင့်။ပ။ စင်ကြယ်သော ပြောကြားခြင်းရှိသောကြောင့်။ပ။ စင်ကြယ်သော ဉာဏ်အမြင်ရှိသောကြောင့် “စင်ကြယ်သော ဉာဏ်အမြင် ရှိ၏"၊ “ငါ၏ ဉာဏ်အမြင်သည် စင်ကြယ်၏၊ ဖြူစင်၏၊ မညစ်နွမ်း”ဟု ဝန်ခံ၏။ ငါ့ကိုလည်း တပည့်တို့သည် ဉာဏ်အမြင်မှ မစောင့်ကုန်၊ ငါသည်လည်း တပည့်တို့၏ ဉာဏ်အမြင်မှ စောင့်ခြင်းကို မတောင့်တဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၃၃၅
။ ထိုနောက် မြတ်စွာဘုရားသည် ကောသမ္ဗီပြည်၌ မွေ့လျော်တော်မူသရွေ့ သီတင်းသုံးနေတော် မူပြီးလျှင် အစဉ်အတိုင်းလှည့်လည်သော် ရာဇဂြိုဟ်ပြည်သို့ ရောက်တော်မူ၏၊ မြတ်စွာဘုရားသည် ထို ရာဇဂြိုဟ်ပြည် ရှဉ့်နက်တို့အား အစာကျွေးရာဖြစ်သော ဝေဠုဝန်ကျောင်း၌ သီတင်းသုံးနေတော်မူ၏။ထိုအခါ များစွာသော ရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာဘုရားထံသို့ ချဉ်းကပ်ပြီးနောက် မြတ်စွာဘုရားကို ရှိခိုးပြီးလျှင် တစ်ခုသော နေရာ၌ ထိုင်ကြကာ-
“အသျှင်ဘုရား အဇာတသတ်မင်းသားသည် ရထားငါးရာတို့ဖြင့် ညဉ့် နံနက် ဒေဝဒတ်အား ဆည်းကပ်၏၊ ဆွမ်းအုပ်ငါးရာတို့ကိုလည်း ပို့ပါ၏”ဟု လျှောက်ကုန်၏။
ရဟန်းတို့ ဒေဝဒတ်၏ လာဘ်သပ်ပကာ ကျော်စောမှုကို မမြတ်နိုးကုန်လင့်၊ ရဟန်းတို့ အဇာတသတ်မင်းသားသည် ဒေဝဒတ်အား ရထားငါးရာတို့ဖြင့် ညဉ့်နံနက်ဆည်းကပ်သမျှ ကာလပတ်လုံး ဆွမ်းအုပ်ငါးရာတို့ကို ပို့နေသမျှကာလပတ်လုံး ဒေဝဒတ်အား ကုသိုလ်တရားတို့၌ ဆုတ်ယုတ်မှုကိုသာ အလိုရှိအပ်၏၊ ကြီးပွါးမှုကို အလိုမရှိအပ်။
ရဟန်းတို့ ဥပမာသော်ကား ကြမ်းတမ်းသော ခွေး၏ နှာခေါင်း၌ ဝံ စသော တိရစ္ဆာန်သည်းခြေကို ထည့်ကုန်ရာ၏၊ ရဟန်းတို့ ဤသို့ထည့်လတ်သော် ထိုခွေးသည် အတိုင်းထက် အလွန်ကြမ်းတမ်းရာ သကဲ့သို့ ရဟန်းတို့ ဤအတူပင် အဇာတသတ်မင်းသားသည် ဒေဝဒတ်အား ရထားငါးရာတို့ဖြင့် ညဉ့် နံနက် ဆည်းကပ်သမျှ ကာလပတ်လုံး ဆွမ်းအုပ်ငါးရာတို့ကို ပို့နေသမျှကာလပတ်လုံး ဒေဝဒတ်အား ကုသိုလ်တရားတို့၌ ဆုတ်ယုတ်မှုကိုသာ အလိုရှိအပ်၏၊ ကြီးပွါးမှုကို အလိုမရှိအပ်။
--ရဟန်းတို့ မိမိကိုယ်ကို သတ်ခြင်းငှါ ဒေဝဒတ်အား လာဘ်သပ်ပကာ ကျော်စောမှုသည် ဖြစ်လာ၏၊ ပျက်စီးခြင်းငှါ ဒေဝဒတ်အား လာဘ်သပ်ပကာ ကျော်စောမှုသည် ဖြစ်လာ၏။
ရဟန်းတို့ ဥပမာသော်ကား ငှက်ပျောပင်သည် မိမိကိုယ်ကို သတ်ခြင်းငှါ အသီးသီးသကဲ့သို့ ပျက်စီးခြင်းငှါ အသီးသီးသကဲ့သို့ ဤနည်းအတူပင် မိမိကိုယ်ကို သတ်ခြင်းငှါ ဒေဝဒတ်အား လာဘ်သပ် ပကာ ကျော်စောမှုသည် ဖြစ်လာ၏၊ ပျက်စီးခြင်းငှါ ဒေဝဒတ်အား လာဘ်သပ်ပကာ ကျော်စောမှုသည် ဖြစ်လာ၏။
ရဟန်းတို့ ဥပမာတစ်နည်းသော်ကား ဝါးပင်သည် မိမိကိုယ်ကို သတ်ခြင်းငှါ အသီးသီးသကဲ့သို့ ပျက်စီးခြင်းငှါ အသီးသီးသကဲ့သို့ ဤနည်းအတူပင် မိမိကိုယ်ကို သတ်ခြင်းငှါ ဒေဝဒတ်အား လာဘ်သပ် ပကာ ကျော်စောမှုသည် ဖြစ်လာ၏၊ ပျက်စီးခြင်းငှါ ဒေဝဒတ်အား လာဘ်သပ်ပကာ ကျော်စောမှုသည် ဖြစ်လာ၏။
ရဟန်းတို့ ဥပမာတစ်နည်းသော်ကား ကျူပင်သည် မိမိကိုယ်ကို သတ်ခြင်းငှါ အသီး သီးသကဲ့သို့ ပျက်စီးခြင်းငှါ အသီးသီးသကဲ့သို့ ဤနည်းအတူပင် မိမိကိုယ်ကို သတ်ခြင်းငှါ ဒေဝဒတ်အား လာဘ်သပ် ပကာ ကျော်စောမှုသည် ဖြစ်လာ၏၊ ပျက်စီးခြင်းငှါ ဒေဝဒတ်အား လာဘ်သပ်ပကာ ကျော်စောမှုသည့်ဖြစ်လာ၏။
ရဟန်းတို့ ဥပမာတစ်နည်းသော်ကား အဿတိုရ်မြင်းမသည် မိမိကိုယ်ကို သတ်ခြင်းငှါကိုယ်ဝန် ဆောင်သကဲ့သို့ ပျက်စီးခြင်းငှါကိုယ်ဝန်ဆောင်သကဲ့သို့ ဤနည်းအတူပင် မိမိကိုယ်ကို သတ်ခြင်းငှါ ဒေဝဒတ်အား လာဘ်သပ်ပကာ ကျော်စောမှုသည် ဖြစ်လာ၏၊ ပျက်စီးခြင်းငှါ ဒေဝဒတ်အား လာဘ်သပ် ပကာ ကျော်စောမှုသည် ဖြစ်လာ၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ငှက်ပျောသီးသည် စင်စစ် ငှက်ပျောပင်ကို သတ်သကဲ့သို့၊ ဝါးသီးသည် ဝါးပင်ကို သတ်သကဲ့သို့၊ ကျူသီးသည် ကျူပင်ကို သတ်သကဲ့သို့၊ ကိုယ်ဝန်သည် အဿတိုရ် မြင်းမကို သတ်သကဲ့သို့ ပူဇော်သကာသည် ယုတ်မာသူကို သတ်၏ဟု (မိန့်တော် မူ၏)။
ပဌမအခန်း ပြီး၏။
--၂-ဒုတိယအခန်း
ပကာသနီယကံ
֍ ၃၃၆
။ မြတ်စွာဘုရားသည် များစွာသော ပရိသတ် အခြံအရံဖြင့် မင်းနှင့်တကွသော ပရိသတ်၌ တရားဟောလျက် ထိုင်နေတော်မူသောအခါ ဒေဝဒတ်သည် နေရာမှထ၍ လက်ဝဲတစ်ဖက် ပခုံးထက်၌ ဧကသီကို စံပယ်တင်လျက် မြတ်စွာဘုရားရှိရာသို့ လက်အုပ်ချီကာ မြတ်စွာဘုရားအား-အသျှင်ဘုရား မြတ်စွာဘုရားသည် ယခုအခါ အိုမင်းပါပြီ၊ ကြီးပါပြီ၊ ရင့်ပါပြီ၊ အချိန် လွန်ပါပြီ၊ အဆုံးစွန်သော အရွယ်သို့ ရောက်ပါပြီ၊ အသျှင်ဘုရား မြတ်စွာဘုရားသည် ယခုအခါ မျက်မှောက် ချမ်းသာစွာ နေထိုင်ရေးကို အားထုတ်လျက်ကြောင့်ကြမဲ့ နေတော်မူပါလော့၊ အကျွန်ုပ်အား ရဟန်းသံဃာကို လွှဲအပ်ပါလော့၊ အကျွန်ုပ်သည် ရဟန်းသံဃာကို ဆောင်ပါအံ့”ဟု လျှောက်၏။
ဒေဝဒတ် မသင့်၊ သင်သည် ရဟန်းသံဃာကို ဆောင်ခြင်းငှါ မနှစ်သက်လင့်ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း ဒေဝဒတ်သည်။ပ။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း ဒေဝဒတ်သည် မြတ်စွာ ဘုရားအား-
“အသျှင်ဘုရား မြတ်စွာဘုရားသည် ယခုအခါ အိုမင်းပါပြီ၊ ကြီးပါပြီ၊ ရင့်ပါပြီ၊ အချိန် လွန်ပါပြီ၊ အဆုံးစွန်သော အရွယ်သို့ ရောက်ပါပြီ၊ အသျှင်ဘုရား မြတ်စွာဘုရားသည် ယခုအခါ မျက်မှောက် ချမ်းသာစွာ နေထိုင်ရေးကို အားထုတ်လျက်ကြောင့်ကြမဲ့ နေတော်မူပါလော့၊ အကျွန်ုပ်အား ရဟန်းသံဃာကို လွှဲအပ်ပါလော့၊ အကျွန်ုပ်သည် ရဟန်းသံဃာကို ဆောင်ပါအံ့”ဟု လျှောက်၏။
ဒေဝဒတ် ငါသည် သာရိပုကြာ မောဂ္ဂလာန်တို့အားသော်လည်း ရဟန်းသံဃာကို လွှဲအပ်မည် မဟုတ်ရာ။
တံတွေးနှင့်တူသော ပစ္စည်းများကို သုံးစားသော ယုတ်မာသော သင့်အား အဘယ့်ကြောင့် လွှဲအပ် ရာအံ့နည်းဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ဒေဝဒတ်သည် “မင်းနှင့်တကွသော ပရိသတ်၌ ငါ့ကို မြတ်စွာဘုရားက တံတွေးနှင့်တူသော ပစ္စည်းများကို သုံးစားသူဟူသော စကားဖြင့် မောင်းမဲ၏၊ သာရိပုတြာ မောဂ္ဂလာန်တို့ကိုသာလျှင် မြှောက် စား၏”ဟု အမျက်ထွက်ကာ နှလုံးမသာဘဲ မြတ်စွာဘုရားကို ရှိခိုးပြီးလျှင် အရိုအသေပြုကာ ဖဲသွား၏။ ဤကား မြတ်စွာဘုရားအပေါ်၌ ဒေဝဒတ်၏ ပဌမ ရန်ငြိုးဖွဲ့ခြင်းတည်း။
ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် ရဟန်းတို့ကို ရဟန်းတို့ သို့ဖြစ်လျှင် သံဃာသည် ဒေဝဒတ်အား “ရှေးအခါ၌ ဒေဝဒတ်၏ အမူအကျင့်သည် တစ်မျိုးဖြစ်၏၊ ယခုအခါ၌ အမူအကျင့်သည် တစ်မျိုးဖြစ်၏၊ အကြင်အမှုကို ဒေဝဒတ်သည်ကိုယ်ဖြင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ဖြင့်လည်းကောင်း ပြုရာ၏၊ ထိုအမှုဖြင့် မြတ်စွာဘုရားဟူ၍လည်းကောင်း၊ တရားတော်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ သံဃာတော်ဟူ၍လည်းကောင်း မမှတ်အပ်၊ ထိုအမှုဖြင့် ဒေဝဒတ်ဟူ၍သာလျှင် မှတ်အပ်၏”ဟု ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ ပကာသနီယကံကို ပြုလော့။
ရဟန်းတို့ ဤသို့ ပြုရမည်၊ ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာကို သိစေရ မည်။
--֍ ၃၃၇
။ “အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ သံဃာသည် ဒေဝဒတ်အား ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ ‘ရှေးအခါက ဒေဝဒတ်၏ အမူအကျင့်သည် တစ်မျိုးဖြစ်၏၊ ယခုအခါ၌ အမူအကျင့်သည် တစ်မျိုးဖြစ်၏၊ အကြင်အမှုကို ဒေဝဒတ်သည်ကိုယ်ဖြင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ဖြင့်လည်းကောင်း ပြုရာ၏၊ ထိုအမှုဖြင့် မြတ်စွာဘုရားဟူ၍လည်းကောင်း၊ တရားတော်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ သံဃာတော်ဟူ၍လည်းကောင်း မမှတ်အပ်၊ ထိုအမှုဖြင့် ဒေဝဒတ်ဟူ၍သာလျှင် မှတ်အပ်၏”ဟု ပကာသနီယကံကို ပြုရာ၏၊ ဤကား သိစေခြင်းတည်း။အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ သံဃာသည် ဒေဝဒတ်အား ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ ‘ရှေးအခါက ဒေဝဒတ်၏ အမူအကျင့်သည် တစ်မျိုးဖြစ်၏၊ ယခု အခါ၌ အမူအကျင့်သည် တစ်မျိုးဖြစ်၏၊ အကြင်အမှုကို ဒေဝဒတ်သည်ကိုယ်ဖြင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ဖြင့်လည်းကောင်း ပြုရာ၏၊ ထိုအမှုဖြင့် မြတ်စွာဘုရားဟူ၍လည်းကောင်း၊ တရားတော်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ သံဃာတော်ဟူ၍လည်းကောင်း မမှတ်အပ်၊ ထိုအမှုဖြင့် ဒေဝဒတ်ဟူ၍သာလျှင် မှတ်အပ်၏”ဟု ပကာသနီယကံကို ပြု၏၊
ဒေဝဒတ်အား ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ ‘ရှေးအခါက ဒေဝဒတ်၏ အမူအကျင့်သည် တစ်မျိုးဖြစ်၏၊ ယခုအခါ၌ အမူအကျင့်သည် တစ်မျိုးဖြစ်၏၊ အကြင်အမှုကို ဒေဝဒတ်သည် ကိုယ်ဖြင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ဖြင့်လည်းကောင်း ပြုရာ၏၊ ထိုအမှုဖြင့် မြတ်စွာဘုရားဟူ၍လည်းကောင်း၊ တရားတော်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ သံဃာတော်ဟူ၍လည်းကောင်း မမှတ်အပ်၊ ထိုအမှုဖြင့် ဒေဝဒတ်ဟူ၍သာလျှင် မှတ်အပ်၏’ဟု ပကာသနီယ ကံ ပြုခြင်းကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်းရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ်နေရာ၏။ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်းမရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
သံဃာသည် ဒေဝဒတ်အား ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ ‘ရှေးအခါက ဒေဝဒတ်၏ အမူအကျင့်သည် တစ်မျိုးဖြစ်၏၊ ယခုအခါ၌ အမူအကျင့်သည် တစ်မျိုးဖြစ်၏၊ အကြင်အမှုကို ဒေဝဒတ်သည် ကိုယ် ဖြင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ဖြင့်လည်းကောင်း ပြုရာ၏၊ ထိုအမှုဖြင့် မြတ်စွာဘုရားဟူ၍လည်းကောင်း၊ တရားတော်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ သံဃာတော်ဟူ၍လည်းကောင်း မမှတ်အပ်၊ ထိုအမှုဖြင့် ဒေဝဒတ်ဟူ၍သာလျှင် မှတ်အပ်၏’ဟု ပကာသနီယကံကို ပြုအပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်းရှိ၏၊ ထို့ကြောင့်ဆိတ်ဆိတ်နေ၏။ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ်နေသဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့် အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်”ဟု (သိစေရမည်ဟု မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၃၃၈
။ ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် အသျှင်သာရိပုတြာကို “သာရိပုတြာ သို့ဖြစ်လျှင် သင်သည် ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ ဒေဝဒတ်ကို ထင်ရှားအောင် ပြလော့”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။အသျှင်ဘုရား ရှေးအခါက အကျွန်ုပ်သည် ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ “ဂေါဓိ အမျိုးသားသည် တန်ခိုးကြီး၏၊ ဂေါဓိအမျိုးသားသည် အာနုဘော်ကြီး၏”ဟု ဒေဝဒတ်၏ ဂုဏ်ကျေးဇူကို ပြောခဲ့ပါ၏။ အသျှင်ဘုရား အဘယ်သို့လျှင် အကျွန်ုပ်သည် ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ ဒေဝဒတ်ကို ထင်ရှားအောင် ပြရာပါအံ့နည်းဟု (လျှောက်၏)။
သာရိပုတြာ သင်သည် ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ “ဂေါဓိအမျိုး သားသည် တန်ခိုးကြီး၏၊ ဂေါဓိအမျိုးသားသည် အာနုဘော်ကြီး၏”ဟု ဒေဝဒတ်၏ ဂုဏ်ကျေးဇူးကို အမှန်အတိုင်း ပြောခဲ့သည် မဟုတ်လောဟု (မေးတော်မူ၏)။
မှန်ပါသည် အသျှင်ဘုရားဟု (လျှောက်၏)။
သာရိပုတြာ ဤအတိုင်းပင် သင်သည် ဒေဝဒတ်ကို အမှန်အတိုင်း ထင်ရှားအောင် ပြလော့”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--“အသျှင်ဘုရား ကောင်းပါပြီ”ဟု အသျှင်သာရိပုတြာသည် မြတ်စွာဘုရားအား ဝန်ခံ၏။
ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် ရဟန်းတို့ကို “ရဟန်းတို့ သို့ဖြစ်လျှင် သံဃာသည် သာရိပုတြာကို ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ ‘ရှေးအခါက ဒေဝဒတ်၏ အမူအကျင့်သည် တစ်မျိုးဖြစ်၏၊ ယခုအခါ၌ အမူအကျင့်သည် တစ်မျိုးဖြစ်၏၊ အကြင်အမှုကို ဒေဝဒတ်သည် ကိုယ်ဖြင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ဖြင့်လည်းကောင်း ပြုရာ၏၊ ထိုအမှုဖြင့် မြတ်စွာဘုရားဟူ၍လည်းကောင်း၊ တရားတော်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ သံဃာတော်ဟူ၍လည်းကောင်း မမှတ်အပ်၊ ထိုအမှုဖြင့် ဒေဝဒတ်ဟူ၍သာလျှင် မှတ်အပ်၏’ဟု ဒေဝဒတ်ကို ထင်ရှားအောင်ပြရန် သမုတ်လော့။
ရဟန်းတို့ ဤသို့ သမုတ်ရမည်၊ ရှေးဦးစွာ သာရိပုတြာကို တောင်းပန်ရမည်၊ တောင်းပန်ပြီး နောက် ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာကို သိစေရမည်-
“အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ သံဃာသည် သာရိပုတြာကို ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ ‘ရှေးအခါက ဒေဝဒတ်၏ အမူအကျင့်သည် တစ်မျိုး ဖြစ်၏၊ ယခုအခါ၌ အမူ အကျင့်သည် တစ်မျိုး ဖြစ်၏၊ အကြင်အမှုကို ဒေဝဒတ်သည် ကိုယ်ဖြင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ဖြင့်လည်းကောင်း ပြုရာ၏၊ ထိုအမှုဖြင့် မြတ်စွာဘုရားဟူ၍လည်းကောင်း၊ တရားတော်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ သံဃာတော်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ မမှတ်အပ်၊ ထိုအမှုဖြင့် ဒေဝဒတ်ဟူ၍သာလျှင် မှတ်အပ်၏’ဟု ဒေဝဒတ်ကို ထင်ရှားအောင် ပြရန် သမုတ်ရာ၏၊ ဤကား သိစေခြင်းတည်း။
“အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် ကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ သံဃာသည် အသျှင်သာရိပုတြာကို ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ ‘ရှေးအခါက ဒေဝဒတ်၏ အမူအကျင့်သည် တစ်မျိုးဖြစ်၏၊ ယခုအခါ၌ အမူအကျင့်သည် တစ်မျိုး ဖြစ်၏၊ အကြင်အမှုကို ဒေဝဒတ်သည် ကိုယ်ဖြင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ဖြင့်လည်းကောင်း ပြုရာ၏၊ ထိုအမှုဖြင့် မြတ်စွာဘုရားဟူ၍လည်းကောင်း၊ တရားတော်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ သံဃာတော်ဟူ၍လည်းကောင်း မမှတ်အပ်၊ ထိုအမှုဖြင့် ဒေဝဒတ်ဟူ၍သာလျှင် မှတ်အပ်၏’ဟု ဒေဝဒတ်ကို ထင်ရှားအောင် ပြရန် သမုတ်၏၊ သာရိပုတြာကို ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ ‘ရှေးအခါက ဒေဝဒတ်၏ အမူအကျင့်သည် တစ်မျိုးဖြစ်၏၊ ယခုအခါ၌ အမူအကျင့်သည် တစ်မျိုး ဖြစ်၏၊ အကြင်အမှုကို ဒေဝဒတ်သည် ကိုယ်ဖြင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ဖြင့်လည်းကောင်း ပြုရာ၏၊ ထိုအမှုဖြင့် မြတ်စွာဘုရားဟူ၍လည်းကောင်း၊ တရားတော်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ သံဃာတော်ဟူ၍လည်းကောင်း မမှတ်အပ်၊ ထိုအမှုဖြင့် ဒေဝဒတ်ဟူ၍သာလျှင် မှတ်အပ်၏’ဟု ဒေဝဒတ်ကို ထင်ရှား အောင်ပြရန် သမုတ်ခြင်းကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ် နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်းမရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
သံဃာသည် အသျှင်သာရိပုတြာကို ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ ‘ရှေးအခါက ဒေဝဒတ်၏ အမူအကျင့်သည် တစ်မျိုးဖြစ်၏၊ ယခုအခါ၌ အမူအကျင့်သည် တစ်မျိုး ဖြစ်၏၊ အကြင်အမှုကို ဒေဝဒတ်သည် ကိုယ်ဖြင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ဖြင့်လည်းကောင်း ပြုရာ၏ ထိုအမှုဖြင့် မြတ်စွာဘုရားဟူ၍လည်းကောင်း၊ တရားတော်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ သံဃာတော်ဟူ၍လည်းကောင်း မမှတ်အပ်၊ ထိုအမှုဖြင့် ဒေဝဒတ်ဟူ၍သာလျှင် မှတ်အပ်၏’ဟု ဒေဝဒတ်ကို ထင်ရှားအောင် ပြရန် သမုတ်အပ်ပြီ၊ သံဃာ အား နှစ်သက်ခြင်းရှိ၏၊ ထို့ကြောင့် ဆိတ်ဆိတ်နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ်နေသဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့်အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်”ဟု (သိစေရမည်ဟု မိန့်တော်မူ၏)။
သမ္မုတိရပြီးသော အသျှင်သာရိပုတြာသည် များစွာသော ရဟန်းတို့နှင့်အတူ ရာဇဂြိုဟ်ပြည်သို့ ဝင်၍ ‘ရှေးအခါက ဒေဝဒတ်၏ အမူအကျင့်သည် တစ်မျိုးဖြစ်၏၊ ယခုအခါ၌ အမူအကျင့်သည် တစ်မျိုးဖြစ်၏၊ အကြင်အမှုကို ဒေဝဒတ်သည် ကိုယ်ဖြင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ဖြင့်လည်းကောင်း ပြု၏၊ ထိုအမှုဖြင့် မြတ်စွာဘုရားဟူ၍လည်းကောင်း၊ တရားတော်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ သံဃာတော်ဟူ၍လည်းကောင်း မမှတ်အပ်၊ ထိုအမှုဖြင့် ဒေဝဒတ်ဟူ၍သာလျှင် မှတ်အပ်၏’ဟု ဒေဝဒတ်ကို ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ ထင်ရှားအောင် ပြ၏။
--ထိုသို့ ပြရာ၌ ယုံကြည်မှု ကြည်ညိုမှု သိမှု မရှိသူတို့သည် “ဤသာကီဝင်မင်းသား ဘုရားအနွယ် တော်ဖြစ်သော ရဟန်းတို့သည် ငြူစူကုန်၏၊ ဒေဝဒတ်၏ လာဘ်သပ်ပကာကို ငြူစူကုန်၏”ဟု ပြောဆိုကုန်၏။
ယုံကြည်မှု ကြည်ညိုမှု သိမှု ရှိသူ လူပညာရှိတို့ကမူ “မြတ်စွာဘုရားသည် ဒေဝဒတ်ကို ရာဇဂြိုဟ် ပြည်၌ ထင်ရှားအောင် ပြစေခြင်းသည် ယုတ်ညံ့မည် မဟုတ်”ဟု ပြောဆိုကုန်၏။
အဇာတသတ်မင်းသားအကြောင်း
֍ ၃၃၉
။ ထိုအခါ ဒေဝဒတ်သည် အဇာတသတ်မင်းသားထံသို့ ချဉ်းကပ်၍-“မင်းသား ရှေးအခါ၌ လူတို့သည် အသက်ရှည်ကုန်၏၊ ယခုအခါ၌ အသက်တိုကုန်၏။ သင်သည် မင်းသားဘဝနှင့် သေရာသော အကြောင်းရှိ၏၊ မင်းသား ထို့ကြောင့် သင်သည် အဖကို သတ်၍ မင်းဖြစ်လော့၊ ငါသည် မြတ်စွာဘုရားကို သတ်၍ ဘုရားဖြစ်အံ့”ဟု (ပြောဆို၏)။
ထိုအခါ အဇာတသတ်မင်းသည် “အသျှင်ဒေဝဒတ်သည် တန်ခိုးအာနုဘော်ကြီး၏၊ အသျှင်ဒေဝဒတ်သည် သိတန်ရာ၏”ဟု ပေါင်၌ ဓားမြှောင်ကိုဖွဲ့၍ နေ့ခင်းကြောင်တောင်၌ ကြောက်ထိတ် ရွံ့ရှား တုန်လှုပ်လျက် အဆောတလျင် နန်းတော်တွင်းသို့ ဝင်၏။ နန်းတော်တွင်း၌ သက်တော်စောင့် အမတ်ကြီးတို့သည် ကြောက်ထိတ် ရွံ့ရှား တုန်လှုပ်လျက် နန်းတွင်းသို့ အဆောတလျင် နေ့ခင်းကြောင်တောင်ဝင်လာသော အဇာတသတ်မင်းသားကို မြင်၍ ဖမ်းကြကုန်၏။ ထိုအမတ်ကြီးတို့သည် ရှာဖွေကြသော် ပေါင်၌ ဖွဲ့ထားသော ဓားမြှောင်ကို မြင်၍ အဇာတသတ် မင်းသားကို -
“မင်းသား အသင်သည် အဘယ်အရာကို ပြုလုပ်လိုပါသနည်း”ဟု မေးကြကုန်၏။
“အဖကို သတ်လို၏”ဟု (ဆို၏)။
“အဘယ်သူက တိုက်တွန်းသနည်း”ဟု (မေးကြပြန်၏)။
“အသျှင်ဒေဝဒတ်က တိုက်တွန်းပါ၏”ဟု (ဆို၏)။
အချို့သော အမတ်တို့က “မင်းသားနှင့် ဒေဝဒတ်ကိုလည်းကောင်း ရဟန်းအားလုံးတို့ကိုလည်းကောင်း သတ်ထိုက်၏”ဟု အယူရှိကြကုန်၏။
အချို့သော အမတ်တို့က “ရဟန်းတို့ကို မသတ်ထိုက်၊ ရဟန်းတို့သည် တစ်စုံတစ်ခုကိုမျှ မပြစ် မှားကုန်၊ မင်းသားနှင့်ဒေဝဒတ်ကို သတ်ထိုက်၏”ဟု အယူရှိကြကုန်၏။
အချို့သော အမတ်တို့သည် “မင်းသားနှင့်ဒေဝဒတ်ကိုလည်း မသတ်ထိုက်၊ ရဟန်းတို့ကိုလည်း မသတ်ထိုက် မင်းကြီးအား ပြောကြားသင့်၏၊ မင်းကြီး ပြောတိုင်း ပြုလုပ်ကုန်အံ့”ဟု အယူရှိကြကုန်၏။
ထို့နောက် ထိုအမတ်တို့သည် အဇာတသတ်မင်းသားကို ဖမ်း၍ မဂဓတိုင်းရှင် သေနိယမည်သော ဗိမ္ဗိသာရမင်းကြီးထံသို့ ချဉ်းကပ်ကြပြီးနောက် မဂဓတိုင်းရှင် သေနိယမည်သော ဗိမ္ဗိသာရမင်းကြီးအား ဤအကြောင်းအရာကို လျှောက်ကြကုန်၏။
--“အချင်းတို့ အမတ်ကြီးတို့သည် အဘယ်သို့ အယူရှိကြကုန်သနည်း”ဟု (မေးတော်မူ၏)။
အရှင်မင်းကြီး အချို့သော အမတ်တို့သည် “မင်းသားနှင့် ဒေဝဒတ်ကိုလည်း သတ်ထိုက်၏၊ ရဟန်း အားလုံးတို့ကိုလည်း သတ်ထိုက်၏”ဟု အယူရှိကြကုန်၏။
အချို့သော အမတ်တို့သည် “ရဟန်းတို့ကို မသတ်ထိုက်၊ ရဟန်းတို့သည် တစ်စုံတစ်ခုကိုမျှ့မပြစ်မှားကုန်၊ မင်းသားနှင့်ဒေဝဒတ်ကို သတ်ထိုက်၏”ဟု အယူရှိကြကုန်၏။
အချို့သော အမတ်တို့သည် “မင်းသားနှင့် ဒေဝဒတ်ကိုလည်း မသတ်ထိုက်၊ ရဟန်းတို့ကိုလည်း မသတ်ထိုက် မင်းကြီးအား ပြောကြားသင့်၏၊ မင်းကြီး ပြောတိုင်းပြုလုပ်ကုန်အံ့”ဟုအယူရှိကြပါသည်ဟု လျှောက်တင်ကုန်၏။
အချင်းတို့ မြတ်စွာဘုရားသည်လည်းကောင်း၊ တရားတော်သည်လည်းကောင်း၊ သံဃာတော်သည်လည်းကောင်း အဘယ်သို့ပြုအံ့နည်း၊ မြတ်စွာဘုရားသည် စောစောကပင် ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ “ရှေးအခါက ဒေဝဒတ်၏ အမူအကျင့်သည် တစ်မျိုးဖြစ်၏၊ ယခုအခါ၌ အမူအကျင့်သည် တစ်မျိုး ဖြစ်၏၊ အကြင်အမှုကို ဒေဝဒတ်သည် ကိုယ်ဖြင့်လည်းကောင်း၊ နှုတ်ဖြင့်လည်းကောင်း ပြုရာ၏၊ ထိုအမှုဖြင့် မြတ်စွာဘုရားဟူ၍လည်းကောင်း၊ တရားတော်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ သံဃာတော်ဟူ၍လည်းကောင်း မမှတ်အပ်၊ ထိုအမှုဖြင့် ဒေဝဒတ်ဟူ၍သာလျှင် မှတ်အပ်၏’ဟု ဒေဝဒတ်ကို ထင်ရှားအောင် ပြပြီး မဟုတ်လောဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအမတ်တို့တွင် “မင်းသားနှင့် ဒေဝဒတ်ကိုလည်း သတ်ထိုက်၏ ရဟန်းအားလုံးကိုလည်း သတ်ထိုက်၏”ဟု အယူရှိသော အမတ်တို့ကို ရာထူးမှ ချထား၏။
ရဟန်းတို့ကို မသတ်ထိုက်၊ ရဟန်းတို့သည် တစ်စုံတစ်ခုကိုမျှ မပြစ်မှားကုန်၊ မင်းသားနှင့် ဒေဝဒတ်ကို သတ်ထိုက်၏”ဟု ဆုံးဖြတ်သော အမတ်တို့ကို နိမ့်သောရာထူး၌ ထားပြီးလျှင် “မင်းသားနှင့် ဒေဝဒတ်ကိုလည်း မသတ်ထိုက်၊ ရဟန်းတို့ကိုလည်း မသတ်ထိုက်၊ မင်းကြီးအား ပြောကြားသင့်၏။ မင်းကြီးပြောဆိုတိုင်း ပြုလုပ်ကုန်အံ့”ဟု အယူရှိသော အမတ်တို့ကိုမူကား ရာထူးတိုးမြှင့်ထားလေ၏။
ထိုအခါ မဂဓတိုင်းရှင် သေနိယမည်သော ဗိမ္ဗိသာရမင်းကြီးသည် အဇာတသတ်မင်းသားအား-
“မင်းသား သင်သည် ငါ့ကို အဘယ့်ကြောင့် သတ်လိုသနည်း”ဟု မေးတော်မူ၏။
“အရှင် ခမည်းတော် မင်းအဖြစ်ကို အလိုရှိပါ၏”ဟု (လျှောက်၏)။
“မင်းသား သင်သည် မင်းအဖြစ်ကို အလိုရှိမူ ဤမင်းစည်းစိမ်သည် သင်၏ မင်းစည်းစိမ်တည်း”ဟုပြော၍ အဇာတသတ်မင်းသားအား မင်းအဖြစ်ကို လွှဲအပ်၏။
--လူသတ်သမားတို့ကို စေလွှတ်ခြင်း
֍ ၃၄၀
။ ထိုအခါ ဒေဝဒတ်သည် အဇာတသတ်မင်းသားထံသို့ ချဉ်းကပ်ပြီးနောက် အဇာတသတ် မင်းသားကို “မင်းမြတ် ရဟန်းဂေါတမကို သတ်မည့် မင်းချင်းတို့ကို စေလွှတ်လော့”ဟု ဆို၏။ထိုအခါ အဇာတသတ်မင်းသားသည် မင်းချင်းတို့ကို “အချင်းတို့ အသျှင်ဒေဝဒတ်ပြောသည့် အတိုင်း ပြုလုပ်ကုန်လော့”ဟုစေခိုင်း၏။
ထိုအခါ ဒေဝဒတ်သည် ယောက်ျားတစ်ယောက်ကို “ဒါယကာ သွားလော့၊ ရဟန်းဂေါတမသည် ဤမည်သော အရပ်၌ နေ၏၊ ထိုရဟန်းဂေါတမကို သတ်ပြီးလျှင် ဤလမ်းဖြင့် လာခဲ့လော့”ဟု စေခိုင်း၏။
ထိုလမ်း၌ ယောက်ျားနှစ်ယောက်တို့ကို “ဤလမ်းမှ လာသော ယောက်ျားတစ်ယောက်ကို သတ်ပြီးလျှင် ဤလမ်းဖြင့် လာကုန်လော့”ဟု ချထား၏။
ထိုလမ်း၌ ယောက်ျားလေးယောက်တို့ကို “ဤလမ်းဖြင့် လာသော ယောက်ျားနှစ်ယောက်တို့ကို သတ်ပြီးလျှင် ဤလမ်းဖြင့် လာကုန်လော့”ဟု ချထား၏။
ထိုလမ်း၌ ယောက်ျားရှစ်ယောက်တို့ကို “ဤလမ်းဖြင့် လာသော ယောက်ျားလေးယောက်တို့ကို သတ်ပြီးလျှင် ဤလမ်းဖြင့် လာကုန်လော့”ဟု ချထား၏။
ထိုလမ်း၌ ယောက်ျားတစ်ဆယ့်ခြောက်ယောက်တို့ကို “ဤလမ်းဖြင့် လာသော ယောက်ျားရှစ်ယောက် တို့ကို သတ်ပြီးလျှင် ဤလမ်းဖြင့် လာကုန်လော့”ဟု ချထား၏။
ထိုအခါ ထိုယောက်ျားတစ်ယောက်သည် သန်လျက်နှင့်ကာကို ယူကာ လေးနှင့်တောင့်ကို လွယ်၍ မြတ်စွာဘုရားထံသို့ ချဉ်းကပ်ပြီးနောက် မြတ်စွာဘုရား၏ အနီး၌ ကြောက်ထိတ် ရွံ့ရှား တုန်လှုပ်လျက် တောင့်တင်းသော ‘မတုန်လှုပ်သော’ ကိုယ်ဖြင့် ရပ်နေ၏။
မြတ်စွာဘုရားသည် ကြောက်ထိတ် ရွံ့ရှား တုန်လှုပ်လျက် တောင့်တင်းသော ကိုယ်ဖြင့် ရပ်နေသော ထိုယောက်ျားကို မြင်တော်မူ၍ “ဒါယကာ လာလော့၊ မကြောက်လင့်”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ထိုယောက်ျားသည် သန်လျက်နှင့်ကာကို သင့်ရာ၌ ထားကာ လေးနှင့်တောင့်ကို ချ၍ မြတ်စွာဘုရားထံသို့ ချဉ်းကပ်ပြီးနောက် မြတ်စွာဘုရား၏ ခြေတို့၌ ဝပ်တွားပြီးလျှင်-
“အသျှင်ဘုရား မိုက်သည့်အလျောက် တွေဝေသည့်အလျောက် မလိမ္မာသည့်အလျောက် အပြစ်သည် တပည့်တော်ကို လွှမ်းမိုးကျရောက်ခဲ့ပါပြီ၊ ထိုတပည့်တော်သည် ဖျက်ဆီးလိုသောစိတ် သတ်လိုသောစိတ် ရှိသည် ဖြစ်၍ ဤအရပ်သို့ ချဉ်းကပ်ပါ၏၊ အသျှင်ဘုရား အသျှင်ဘုရားသည် တပည့်တော်၏ အပြစ်ကို အပြစ်အားဖြင့် နောင်အခါ စောင့်စည်းပါရခြင်းငှါသည်းခံတော်မူပါလော့”ဟု လျှောက်၏။
ဒါယကာ ကောင်းပြီ၊ မိုက်သည့်အလျောက် တွေဝေသည့်အလျောက် မလိမ္မာသည်အလျောက် အပြစ်သည် သင့်ကို လွှမ်းမိုးနှိပ်စက်ခဲ့၏၊ သင်သည် ဖျက်ဆီးလိုသောစိတ် သတ်လိုသောစိတ် ရှိသည်ဖြစ်၍ ဤအရပ်သို့ ချဉ်းကပ်၏။
ဒါယကာ သင်သည် အကြင့်ကြောင့် အပြစ်ကို အပြစ်အားဖြင့် မြင်၍ တရားနှင့်လျော်စွာ ကုစား၏၊ ထို့ကြောင့် သင်၏ ထိုအပြစ်ကို ငါတို့သည်းခံကုန်၏၊ ဒါယကာ အကြင်သူသည် အပြစ်ကို အပြစ်အား ဖြင့် မြင်၍ တရားနှင့်လျော်စွာ ကုစား၏၊ နောင်အခါ၌လည်း စောင့်စည်း၏၊ သို့ပြုခြင်းသည် ဘုရား၏ အဆုံးအမ၌ ကြီးပွားကြောင်းသာလျှင် ဖြစ်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် ထိုယောက်ျားအား အစဉ်အတိုင်းသော တရားစကားကို ဟောတော်မူ၏။ ဤသည်တို့ကား အဘယ်နည်း၊ ဒါနနှင့်စပ်သောစကား သီလနှင့်စပ်သောစကား နတ်ပြည်နှင့် စပ်သောစကား ကာမဂုဏ်တို့၏အပြစ် ယုတ်ညံ့ခြင်း ညစ်ညူးခြင်း (ကာမဂုဏ်တို့မှ) လွတ်မြောက်ခြင်း၌ အကျိုးတို့ကို ပြတော်မူ၏။
မြတ်စွာဘုရားသည် ထိုယောက်ျား၌ ခန့်သောစိတ် နူးညံ့သောစိတ် အပိတ်အပင် ‘နီဝရဏ’ မှ ကင်းသော စိတ်တက်ကြွသောစိတ် ယုံကြည်သောစိတ် ရှိသည်ကို သိတော်မူသော အခါ မြတ်စွာဘုရားတို့၏ ကိုယ်တိုင် ထုတ်ဖော်သိမြင်ပြီးသော ‘သာမုက္ကံသိက’ တရားဒေသနာတော်ဖြစ်သော ဆင်းရဲခြင်း ‘ဒုက္ခ သစ္စာ'ကိုလည်းကောင်း၊ ဆင်းရဲဖြစ်ကြောင်း ‘သမုဒယသစ္စာ'ကိုလည်းကောင်း၊ ဆင်းရဲချုပ်ရာ ‘နိရောဓ သစ္စာ’ ကိုလည်းကောင်း၊ ဆင်းရဲချုပ်ရာသို့ ရောက်ကြောင်းလမ်းစဉ် ‘မဂ္ဂသစ္စာ'ကိုလည်းကောင်း ပြသတော် မူ၏။ မည်းညစ်ခြင်းကင်း၍ဖြူစင်သော အဝတ်သည် ဆိုးရည်ကို ကောင်းစွာ ခံယူရာသကဲ့သို့ ထို ယောက်ျားအား ထိုနေရာ၌ပင်လျှင် “ဖြစ်ခြင်းသဘောရှိသော တရားအလုံးစုံသည် ချုပ်ခြင်း သဘော ရှိ၏”ဟု ကိလေသာမြူ အညစ်အကြေးကင်းသော တရားမျက်စိ ‘သောတာပတ္တိမဂ်ဉာဏ်'သည် ဖြစ်ပေါ်၏။
ထိုနောက် ထိုယောက်ျားသည် တရားကို မြင်ပြီးသည်ဖြစ်၍ တရားသို့ ရောက်ပြီးသည်ဖြစ်၍ တရားကို သိပြီးသည်ဖြစ်၍ တရားသို့ သက်ဝင်ပြီးသည်ဖြစ်၍ ယုံမှားခြင်းကို ကူးမြောက်ပြီးသည်ဖြစ်၍ သို့လော သို့လော (တွေးတောခြင်း) ကင်းပြီးသည်ဖြစ်၍ မြတ်စွာဘုရား သာသနာတော်၌ ရဲရင့်ခြင်းသို့ ရောက်ပြီးသည်ဖြစ်၍ ဘုရားမှ တစ်ပါး ကိုးစားထိုက်သူ မရှိသည်ဖြစ်၍ မြတ်စွာဘုရားအား-
“အသျှင်ဘုရား (တရားတော်သည်) အလွန်နှစ်သက်ဖွယ် ရှိပါပေ၏၊ အသျှင်ဘုရား (တရားတော်သည်) အလွန်နှစ်သက်ဖွယ် ရှိပါပေ၏၊ အသျှင်ဘုရား ဥပမာသော်ကား မှောက်ထားသည်ကို လှန်ဘိသကဲ့ သို့လည်းကောင်း၊ ဖုံးလွှမ်းထားသည်ကို ဖွင့်လှစ်ဘိသကဲ့သို့လည်းကောင်း၊ မျက်စိလည်သောသူအား လမ်း မှန်ကို ပြောကြားဘိသကဲ့သို့လည်းကောင်း ‘မျက်စိရှိသော သူတို့သည် အဆင်းတို့ကို မြင်ကြလိမ့်မည်’ဟု အမိုက်မှောင်၌ ဆီမီးတန်ဆောင်ကို ဆောင်ပြဘိသကဲ့သို့လည်းကောင်း အသျှင်ဘုရား ဤအတူသာလျှင် အသျှင်ဘုရားသည် များစွာသောအကြောင်းဖြင့် တရားတော်ကို ပြတော်မူပါပေ၏၊ အသျှင်ဘုရား အကျွန်ုပ်သည် မြတ်စွာဘုရားကို ကိုးကွယ်ရာဟူ၍ ဆည်းကပ်ပါ၏၊ တရားတော်ကိုလည်း ကိုးကွယ်ရာဟူ၍ ဆည်းကပ်ပါ၏၊ သံဃာတော်ကိုလည်း ကိုးကွယ်ရာဟူ၍ ဆည်းကပ်ပါ၏၊ မြတ်စွာဘုရားသည် အကျွန်ုပ်ကို ယနေ့မှစ၍ အသက်ထက်ဆုံး ကိုးကွယ်ဆည်းကပ်သော ဥပါသကာဟု မှတ်တော်မူပါ”ဟု လျှောက်၏။
ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် ထိုယောက်ျားကို “ဒါယကာ သင်သည် ဤလမ်းဖြင့် မသွားလင့်၊ ဤလမ်းဖြင့် သွားလော့”ဟု မိန့်တော်မူ၍ အခြားလမ်းဖြင့် လွှတ်လိုက်၏။
ထိုအခါ ထိုယောက်ျားနှစ်ယောက်တို့သည် “အသို့နည်း ထိုယောက်ျားတစ်ယောက်သည် လာခဲလှ၏”ဟု ရင်ဆိုင်ခရီးသို့ သွားကြသော် တစ်ခုသော သစ်ပင်ရင်း၌ ထိုင်နေတော်မူသော မြတ်စွာဘုရားကို မြင်၍ မြတ်စွာဘုရားထံသို့ ချဉ်းကပ်ပြီးနောက် မြတ်စွာဘုရားကို ရှိခိုး၍ တစ်ခုသော နေရာ၌ ထိုင်ကုန်၏၊ မြတ်စွာဘုရားသည် ထိုယောက်ျားတို့အား အစဉ်အတိုင်းသော တရားစကားကို ဟောတော်မူ၏။ပ။
မြတ်စွာဘုရား သာသနာတော်၌ မိမိတို့ကိုယ်တိုင် သိမြင်ကုန်ပြီးသော ထိုယောက်ျား နှစ်ယောက်တို့သည် မြတ်စွာဘုရားအား-
“အသျှင်ဘုရား (တရားတော်သည်) အလွန်နှစ်သက်ဖွယ် ရှိပါပေ၏။ပ။ မြတ်စွာဘုရားသည် အကျွန်ုပ်တို့ကို ယနေ့မှစ၍ အသက်ထက်ဆုံး ကိုးကွယ်ဆည်းကပ်သော ဥပါသကာတို့ဟူ၍ မှတ်တော်မူပါ၏ဟု လျှောက်ကုန်၏။
--ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် ထိုယောက်ျားတို့အား “ဒါယကာတို့ သင်တို့သည် ဤလမ်းဖြင့် မသွား ကုန်လင့်၊ ဤလမ်းဖြင့် သွားကုန်လော”ဟု မိန့်တော်မူ၍ အခြားလမ်းဖြင့် လွှတ်လိုက်၏။
ထိုအခါ ထိုယောက်ျား လေးယောက်တို့သည်။ပ။
ထိုအခါ ထိုယောက်ျား ရှစ်ယောက်တို့သည်။ပ။
ထိုအခါ ထိုယောက်ျား တစ်ဆယ့်ခြောက်ယောက်တို့သည် “အသို့နည်း ထိုယောက်ျားရှစ်ယောက်တို့သည် လာခဲလှကုန်၏”ဟု ရင်ဆိုင်ခရီးသို့ သွားကြကုန်သော် တစ်ခုသော သစ်ပင်ရင်း၌ ထိုင်နေတော် မူသော မြတ်စွာဘုရားကို မြင်၍ မြတ်စွာဘုရားထံသို့ ချဉ်းကပ်ကြပြီးနောက် မြတ်စွာဘုရားကို ရှိခိုး၍ တစ်ခုသော နေရာ၌ ထိုင်ကုန်၏၊ မြတ်စွာဘုရားသည် ထိုယောက်ျားတို့အား အစဉ်အတိုင်းဖြစ်သော တရားစကားကို ဟောတော်မူ၏။ ဤသည်တို့ကား အဘယ်နည်း၊ ဒါနနှင့်စပ်သော စကားကိုလည်းကောင်း။ပ။ မိမိတို့ကိုယ်တိုင် သိမြင်ကုန်ပြီးသော ထိုယောက်ျား တစ်ဆယ့်ခြောက်ယောက်တို့သည် မြတ်စွာဘုရား အား-
“အသျှင်ဘုရား (တရားတော်သည်) အလွန်နှစ်သက်ဖွယ်ရှိပါပေ၏။ပ။ မြတ်စွာဘုရား အကျွန်ုပ်တို့ကို ယနေ့မှစ၍ အသက်ထက်ဆုံး ကိုးကွယ်ဆည်းကပ်သော ဥပါသကာတို့ဟူ၍ မှတ်တော်မူပါ၏”ဟု လျှောက်ကြကုန်၏။
ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် ထိုယောက်ျားတို့အား “ဒါယကာတို့ သင်တို့သည် ဤလမ်းဖြင့် မသွား ကုန်လင့်၊ ဤလမ်းဖြင့် သွားကုန်လော”ဟု မိန့်တော်မူ၍ အခြားလမ်းဖြင့် လွှတ်လိုက်၏။
ထိုအခါ ထိုယောက်ျားတစ်ယောက်သည် ဒေဝဒတ်ထံသို့ ချဉ်းကပ်ပြီးနောက် ဒေဝဒတ်အား-
“အသျှင်ဘုရား အကျွန်ုပ်သည် ထိုမြတ်စွာဘုရားကို မသတ်နိုင်ပါ၊ ထိုမြတ်စွာဘုရားသည် တန်ခိုး ကြီးပါ၏၊ အာနုဘော်ကြီးပါ၏”ဟု ပြောဆို၏။
“ဒါယကာ တန်ပြီ၊ သင်သည် ရဟန်းဂေါတမကို မသတ်နှင့်တော့၊ ငါသည်ပင် ရဟန်းဂေါတမကို သတ်အံ့”ဟု (ဆို၏)။
--မြတ်စွာဘုရားကို သွေးစိမ်းတည်စေခြင်း
֍ ၃၄၁
။ မြတ်စွာဘုရားသည် ဂိဇ္ဈကုဋ်တောင်ရိပ်၌ စင်္ကြံကြွတော်မူသောအခါ ဒေဝဒတ်သည် ဂိဇ္ဈကုဋ် တောင်သို့ တက်၍ “ဤကျောက်တုံးဖြင့် ရဟန်းဂေါတမကို သတ်အံ့”ဟု ကြီးစွာသော ကျောက်တုံးကို လှိမ့်ချ၏။တောင်ထွတ်နှစ်ခုတို့သည် လာ၍ ထိုလိမ့်လာသော ကျောက်တုံးကို ခံကုန်၏၊ ထိုကျောက်တုံးမှ ကျောက်လွှာစဉ်၍ မြတ်စွာဘုရား၏ ခြေတော်၌ သွေးကို ဖြစ်စေ၏။ ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် အထက် သို့ မော့ကြည့်ပြီးလျှင် ဒေဝဒတ်ကို “(မဂ်ဖိုလ်မှ) အချည်းနှီးဖြစ်သော ယောက်ျား သင်သည် များစွာသော မကောင်းမှုကို ပွါးစေ၏၊ သင်သည် ဖျက်ဆီးလိုသောစိတ် သတ်လိုသောစိတ် ရှိသည်ဖြစ်၍ ငါဘုရား အား သွေးကို ဖြစ်စေ၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် ရဟန်းတို့ကို “ရဟန်းတို့ ဒေဝဒတ်သည် ရှေးဦးစွာသော ဤအာနန္တရိယကံကို ဆည်းပူး၏၊ ဖျက်ဆီးလိုသောစိတ် သတ်လိုသောစိတ်ဖြင့် မြတ်စွာဘုရားအား သွေးကို ဖြစ်စေ၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
“ဒေဝဒတ်သည် မြတ်စွာဘုရားအား သတ်ခြင်းကို အားထုတ်သတတ်”ဟု ကြားသော ရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာဘုရားကျောင်းတော်၏ ထက်ဝန်းကျင် ထက်ဝန်းကျင်အရပ်မှ ပြင်းပြကျယ်လောင်သော အသံရှိကုန်သည် ဖြစ်၍ သရဇ္ဈာယ်ခြင်းကို ပြုကုန်လျက် မြတ်စွာဘုရားအား စောင့်ရှောက်ခြင်း တားမြစ် ခြင်း လုံခြုံခြင်းအကျိုးငှါ စင်္ကြံသွားကုန်၏။
မြတ်စွာဘုရားသည် ပြင်းပြကျယ်လောင်သောအသံ သရဇ္ဈာယ်သံကို ကြားတော်မူ၍ အသျှင်အာနန္ဒာ ကို-
“အာနန္ဒာ ထိုပြင်းပြကျယ်လောင်သောအသံ သရဇ္ဈာယ်သံသည် အဘယ်သို့သော အသံနည်း”ဟု မေးတော်မူ၏။
“အသျှင်ဘုရား ဒေဝဒတ်သည် မြတ်စွာဘုရားအား သတ်ခြင်းကို အားထုတ်သတတ်”ဟု ရဟန်းတို့သည် ကြားပါကုန်၏။ အသျှင်ဘုရား ထိုရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာဘုရား ကျောင်းတော်၏ ထက်ဝန်းကျင် ထက်ဝန်းကျင် အရပ်မှ ပြင်းပြကျယ်လောင်သောအသံ ရှိကုန်သည်ဖြစ်၍ သရဇ္ဈာယ်ခြင်းကို ပြုကုန်လျက် မြတ်စွာဘုရားအား စောင့်ရှောက်ခြင်း တားမြစ်ခြင်း လုံခြုံ ခြင်း အကျိုးငှါ စင်္ကြံသွားပါကုန်၏။ မြတ်စွာ ဘုရား ထိုပြင်းပြကျယ်လောင်သောအသံ သရဇ္ဈာယ်သံကား ဤသို့သော အသံတို့ပါတည်းဟု (လျှောက်၏)။
အာနန္ဒာ သို့ဖြစ်လျှင် ငါ၏စကားဖြင့် “မြတ်စွာဘုရားသည် အသျှင်တို့ကို ခေါ်တော်မူ၏”ဟု ထို ရဟန်းတို့ကို ခေါ်လော့ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
“အသျှင်ဘုရား ကောင်းပါပြီ”ဟု အသျှင်အာနန္ဒာသည် မြတ်စွာဘုရားအား ဝန်ခံပြီးလျှင် ထိုရဟန်း တို့ထံသို့ ချဉ်းကပ်ပြီးနောက် ထိုရဟန်းတို့ကို “မြတ်စွာဘုရားသည် အသျှင်တို့ကို ခေါ်တော်မူ၏”ဟု ပြော၏၊ “ငါ့သျှင် ကောင်းပြီ”ဟု အသျှင်အာနန္ဒာအား ဝန်ခံပြီးလျှင် မြတ်စွာဘုရားထံသို့ ချဉ်းကပ်ကြပြီး နောက် ရှိခိုး၍ တစ်ခုသော နေရာ၌ ထိုင်သော ထိုရဟန်းတို့အား မြတ်စွာဘုရားသည်-
ရဟန်းတို့ သူတစ်ပါးလုံ့လဖြင့် မြတ်စွာဘုရားကို သတ်နိုင်ရာသော အကြောင်း အခွင့်သည် မရှိ။
ရဟန်းတို့ မြတ်စွာဘုရားတို့သည် (သူတစ်ပါးက) လုံ့လမပြုရဘဲ ပရိနိဗ္ဗာန်ပြုကုန်၏။
ရဟန်းတို့ လောက၌ ဆရာငါးဦးတို့ ရှိကုန်၏၊ အဘယ်ငါးဦးတို့နည်း၊ ရဟန်းတို့ ဤလောက၌ ဆရာ အချို့သည် မစင်ကြယ်သော သီလရှိလျက် “စင်ကြယ်သော သီလရှိ၏၊ ငါ၏သီလသည် စင်ကြယ်၏၊ ဖြူစင်၏၊ မညစ်နွမ်း”ဟု ဝန်ခံ၏။
--ထိုဆရာကို တပည့်တို့သည် ဤအသျှင်ဆရာသည် မစင်ကြယ်သော သီလရှိလျက် “စင်ကြယ်သော သီလရှိ၏၊ ငါ၏ သီလသည် စင်ကြယ်၏၊ ဖြူစင်၏၊ မညစ်နွမ်း”ဟု ဝန်ခံ့၏။ ငါတို့သည် လူတို့အား ပြောကုန်မူ ထိုဆရာသည် မနှစ်မြို့ရာ၊ ငါတို့သည် ထိုမနှစ်မြို့ဖွယ်စကားဖြင့် ထိုအသျှင်ဆရာကို အဘယ့်ကြောင့် ပြောကုန်အံ့နည်း။ သင်္ကန်း ဆွမ်း ကျောင်း သူနာ အရံအတား ဆေးပစ္စည်း ပရိက္ခရာတို့ဖြင့် ထောက်ပံ့ထား၏။ “အကြင်အမှုကို ထိုဆရာသည် ပြုအံ့၊ ထိုအမှုဖြင့်ပင် ထိုဆရာသည် ထင်ရှားလတ္တံ့”ဟု သိကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ဤသို့သော ဆရာကို တပည့်တို့သည် သီလမှ စောင့်ကုန်၏၊ ဤသို့သော ဆရာသည်လည်း တပည့်တို့၏ သီလမှ စောင့်ခြင်းကို တောင့်တ၏။
ရဟန်းတို့ နောက်တစ်မျိုးကား ဤလောက၌ ဆရာအချို့သည် မစင်ကြယ်သော အသက်မွေးခြင်း ရှိလျက်။ပ။ မစင်ကြယ်သော တရားဟောခြင်းရှိလျက်။ပ။ ပြောကြာခြင်းရှိလျက်။ပ။ မစင်ကြယ်သော ဉာဏ်အမြင် ရှိလျက် “စင်ကြယ်သော ဉာဏ်အမြင်ရှိ၏၊ ငါ၏ ဉာဏ်အမြင်သည် စင်ကြယ်၏၊ ဖြူစင်၏၊ မညစ်နွမ်းဟု ဝန်ခံ၏"၊ ထိုဆရာကို တပည့်တို့သည် ဤဆရာအသျှင်သည် မစင်ကြယ်သော ဉာဏ်အမြင် ရှိလျက် “စင်ကြယ်သော ဉာဏ်အမြင်ရှိ၏၊ ငါ၏ ဉာဏ်အမြင်သည် စင်ကြယ်၏၊ ဖြူစင်၏၊ မညစ်နွမ်းဟု ဝန်ခံ၏"၊ ငါတို့သည် လူတို့အား ပြောကုန်မူ ထိုဆရာသည် မနှစ်မြို့ရာ၊ ငါတို့သည် ထိုမနှစ်မြို့ဖွယ် စကားဖြင့် ထိုအသျှင်ဆရာကို အဘယ့်ကြောင့် ပြောကုန်အံ့နည်း။ သင်္ကန်း ဆွမ်း ကျောင်း သူနာ အရံ အတား ဆေးပစ္စည်း ပရိက္ခရာတို့ဖြင့် ထောက်ပံ့ထား၏။ “အကြင်အမှုကို ထိုဆရာသည် ပြုအံ့၊ ထိုအမှုဖြင့် ပင် ထိုဆရာသည် ထင်ရှားလတ္တံ့”ဟု သိကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ဤသို့သော ဆရာကို တပည့်တို့သည် ဉာဏ်အမြင်မှ စောင့်ကုန်၏၊ ဤသို့သော ဆရာသည်လည်း တပည့်တို့၏ ဉာဏ်အမြင်မှ စောင့်ခြင်းကို တောင့်တ၏။
ရဟန်းတို့ လောက၌ ဤဆရာငါးဦးတို့သည် ရှိကုန်၏။
ရဟန်းတို့ ငါမူကား စင်ကြယ်သော သီလရှိသောကြောင့် စင်ကြယ်သော သီလရှိ၏၊ “ငါ၏ သီလသည် စင်ကြယ်၏၊ ဖြူစင်၏၊ မညစ်နွမ်း”ဟု ဝန်ခံ၏။ ငါ့ကိုလည်း တပည့်တို့သည် သီလမှ မစောင့်ကုန် ငါသည်လည်း တပည့်တို့၏ သီလမှ စောင့်ခြင်းကို မတောင့်တ။
ရဟန်းတို့ ငါသည်မူကား စင်ကြယ်သော အသက်မွေးခြင်းရှိသောကြောင့်။ပ။ စင်ကြယ်သော တရား ဟောခြင်းရှိသောကြောင့်။ပ။ စင်ကြယ်သော ပြောကြားခြင်းရှိသောကြောင့်။ပ။ စင်ကြယ်သော ဉာဏ်အမြင် ရှိသောကြောင့် “စင်ကြယ်သော ဉာဏ်အမြင်ရှိ၏၊ ငါ၏ ဉာဏ်အမြင်သည် စင်ကြယ်၏၊ ဖြူစင်၏ မညစ် နွမ်း”ဟု ဝန်ခံ၏၊ ငါ့ကိုလည်း တပည့်တို့သည် ဉာဏ်အမြင်မှ မစောင့်ကုန်၊ ငါသည်လည်း တပည့်တို့၏ ဉာဏ်အမြင်မှ စောင့်ခြင်းကို မတောင့်တ။
ရဟန်းတို့ သူတစ်ပါးလုံ့လဖြင့် မြတ်စွာဘုရားကို သတ်နိုင်ရာသော အကြောင်း အခွင့်သည် မရှိ။
ရဟန်းတို့ မြတ်စွာဘုရားတို့သည် (သူတစ်ပါးက) လုံ့လမပြုရဘဲ ပရိနိဗ္ဗာန်ပြုကုန်၏။ ရဟန်းတို့ သင်တို့သည် နေမြဲကျောင်းသို့ သွားကုန်လော့၊ ရဟန်းတို့ မြတ်စွာဘုရားတို့ကို မစောင့်အပ်ကုန်ဟု (မိန့် တော်မူ၏)။
--နာဠာဂိရိဆင်ကို စေလွှတ်ခြင်း
֍ ၃၄၂
။ ထိုစဉ်အခါ ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ နာဠာဂိရိမည်သော ဆင်သည် ကြမ်းတမ်း၏၊ လူကို သတ် တတ်၏။ ဒေဝဒတ်သည် ရာဇဂြိုဟ်ပြည်သို့ ဝင်၍ ဆင်တင်းကုပ်သို့ သွားပြီးလျှင် ဆင်ထိန်းတို့အား-“အချင်းတို့ ငါတို့ကား မင်းကျွမ်းဝင်သော သူတို့ပေတည်း၊ ရာထူးနိမ့်သူကို ရာထူးမြှင့်ရန်လည်းကောင်း၊ လခရိက္ခာကို တိုးစေရန်လည်ကောင်း စွမ်းနိုင်ကုန်၏၊ အချင်းတို့ ထို့ကြောင့် ရဟန်းဂေါတမသည် ဤလမ်းသို့ လာသောအခါ ဤနာဠာဂိရိဆင်ကို ဖြေ၍ ဤလမ်းသို့ လွှတ်ကုန်လော့”ဟု ပြောဆို၏။
“အသျှင်ဘုရား ကောင်းပါပြီ”ဟု ထိုဆင်ထိန်းတို့သည် ဒေဝဒတ်အား ဝန်ခံကုန်၏။
ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် နံနက်အချိန်၌ သင်္ကန်းကို ပြင်ဝတ်၍ သပိတ်သင်္ကန်းကို ယူလျက် များစွာသော ရဟန်းတို့နှင့် အတူ ရာဇဂြိုဟ်ပြည်သို့ ဆွမ်းခံဝင်တော်မူ၏။ ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် ထိုလမ်းသို့ ကြွတော်မူ၏။ ထိုဆင်ထိန်းတို့သည် ထိုလမ်းသို့ကြွလာသော မြတ်စွာဘုရားကို မြင်သဖြင့် နာဠာဂိရိဆင်ကို ဖြေလွှတ်ပြီးလျှင် ထိုလမ်းသို့ သွားစေကုန်၏။ နာဠာဂိရိဆင်သည် အဝေးမှ ကြွလာသော မြတ်စွာဘုရားကို မြင်၍ နှာမောင်းကို ထောင်ပြီးလျှင် နားရွက်နှင့်အမြီးကို စွင့်လျက် မြတ်စွာဘုရားထံသို့ ရှေးရှုပြေးလာ၏။
ထိုရဟန်းတို့သည် အဝေးမှ လာသော နာဠာဂိရိဆင်ကို မြင်၍ မြတ်စွာဘုရားကို -
“အသျှင်ဘုရား ဤနာဠာဂိရိဆင်သည် ကြမ်းတမ်းပါ၏၊ လူကို သတ်တတ်ပါ၏၊ ဤလမ်းသို့ လာပါ၏၊ အသျှင်ဘုရား ဘုန်းတော်ကြီးသော မြတ်စွာဘုရားသည် ဖယ်တော်မူပါ၊ လာခြင်းကောင်းတော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် ဖယ်တော်မူပါ”ဟု လျှောက်ကြကုန်၏။
“ရဟန်းတို့ လာကုန်လော့၊ မကြောက်ကြကုန်လင့်။ ရဟန်းတို့ သူတစ်ပါးတို့လုံ့လဖြင့် မြတ်စွာ ဘုရားကို သတ်နိုင်ရာသော အကြောင်းအခွင့်သည် မရှိ၊ ရဟန်းတို့ မြတ်စွာဘုရားတို့သည် (သူတစ်ပါးတို့ က) လုံ့လမပြုရဘဲ ပရိနိဗ္ဗာန်ပြုကုန်၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုရဟန်းတို့သည် နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း။ပ။ ထိုရဟန်းတို့သည် သုံးကြိမ်မြောက်လည်း မြတ်စွာ ဘုရားအား “အသျှင်ဘုရား ဤနာဠာဂိရိဆင်သည် ကြမ်းတမ်းပါ၏၊ လူကို သတ်တတ်ပါ၏၊ ဤလမ်းသို့ လာပါ၏၊ အသျှင်ဘုရား ဘုန်းတော်ကြီးသော မြတ်စွာဘုရားသည် ဖယ်တော်မူပါ၊ လာခြင်းကောင်းတော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် ဖယ်တော်မူပါ”ဟု လျှောက်ကြကုန်၏။
“ရဟန်းတို့ လာကုန်လော့ မကြောက်ကြကုန်လင့်။ ရဟန်းတို့ သူတစ်ပါးတို့လုံ့လဖြင့် မြတ်စွာ ဘုရားကို သတ်နိုင်ရာသော အကြောင်းအခွင့်သည် မရှိ၊ ရဟန်းတို့ မြတ်စွာဘုရားတို့သည် (သူတစ်ပါးတို့ က) လုံ့လမပြုရဘဲ ပရိနိဗ္ဗာန်ပြုကုန်၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ လူတို့သည် ပြာသာဒ်ရှည်တို့၌လည်းကောင်း၊ ပြာသာဒ်ဦးပြည်းတို့၌လည်းကောင်း၊ အိမ်ခေါင်မိုး တို့၌လည်းကောင်း တက်၍ နေကြကုန်၏။
ထိုလူတို့တွင် မယုံကြည်ကြ မကြည်ညိုကြ ဉာဏ်မရှိကြသော လူတို့သည် “အချင်းတို့ ရဟန်းကြီးသည် အလွန်အဆင်းလှစွတကား၊ ဆင်သည် ညှဉ်းဆဲအပ်လတ္တံ့”ဟု ပြောဆိုကုန်၏။
သို့သော် ယုံကြည်ကြ ကြည်ညိုကြ ပညာရှိကြ ဉာဏ်ရှိကြသော လူတို့ကမူ “အချင်းတို့ (နာဠာဂိရိ) ဆင်သည် (ဘုရားတည်းဟူသော) ဆင်နှင့် မကြာမြင့်မီ စစ်ထိုးအံ့တကား”ဟု ပြောဆိုကုန်၏။
ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် နာဠာဂိရိဆင်ကို မေတ္တာစိတ်ဖြင့် လွှမ်းခြုံ၏၊ ထိုအခါ နာဠာဂိရိဆင်သည် မြတ်စွာဘုရား၏ မေတ္တာစိတ်နှင့် တွေ့ထိသောကြောင့် နှာမောင်းကို ချ၍ မြတ်စွာဘုရားထံသို့ ချဉ်းကပ်လျက် မြတ်စွာဘုရား၏ ရှေ့တော်၌ ရပ်တည်၏။ ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် လက်ယာလက်တော်ဖြင့် နာဠာဂိရိဆင်၏ ဦးကင်းကို ပွတ်သပ်တော်မူလျက် နာဠာဂိရိဆင်ကို ဂါထာတို့ဖြင့် (ဤသို့) ရွတ်ဆို တော်မူ၏။
--“နာဠာဂိရိဆင် ဘုရားတည်းဟူသော ဆင်သို့ (သတ်လိုစိတ်ဖြင့်) မချဉ်းကပ်လင့်၊ နာဠာဂိရိဆင် ဘုရားတည်းဟူသော ဆင်သို့ (သတ်လိုစိတ်ဖြင့်) ချဉ်းကပ်ခြင်းသည် ဆင်းရဲကြောင်းသာတည်း၊ နာဠာဂိရိဆင် ဘုရားတည်းဟူသော ဆင်ကို သတ်သော သူအား ဤဘဝမှ နောက်ဘဝသို့ သွားသည်ရှိသော် ကောင်းသောဂတိသည် မဖြစ်နိုင်။
မာန်မယစ်လင့်၊ မမေ့လျော့လင့်၊ ထိုမေ့လျော့သော သူတို့သည် ကောင်းသော ဂတိသို့ မရောက်နိုင်ကုန်၊ ကောင်းရာဂတိသို့ ရောက်ရာသော အခြင်းအရာအား လျော်စွာ သင်သည်သာ ပြုရအံ့”ဟု (မိန့်ဆိုတော်မူ၏)။
ထိုအခါ နာဠာဂိရိဆင်သည် နှာမောင်းဖြင့် မြတ်စွာဘုရား၏ ခြေမှုန့်တို့ကို ယူ၍ ဦးခေါင်းထက်၌ ဖြန့်ကြဲပြီးလျှင် မြတ်စွာဘုရားကို မြင်နေရသည့်အရပ်တိုင်အောင် ပုဆစ်တုပ်ကာ နောက်ဆုတ်လေ၏၊ ထို့နောက် နာဠာဂိရိဆင်သည် ဆင်တင်းကုပ်သို့ သွား၍ မိမိနေရာ၌ ရပ်၏၊ ထိုအခြင်းအရာဖြင့် နာဠာ ဂိရိဆင်သည် ယဉ်ကျေး၏။
ထိုအခါ လူတို့သည် - “အချို့သော သူတို့သည် လှံတံဖြင့်လည်းကောင်း၊ ချွန်းတို့ဖြင့်လည်းကောင်း၊ ကြိမ်လုံး တို့ဖြင့်လည်းကောင်း ဆုံးမကုန်၏၊ မြတ်စွာဘုရားသည် လှံတံမပါဘဲ လက်နက်မပါဘဲ ဆင်ကို ဆုံးမတော်မူ၏”ဟု ဂါထာဖြင့် သီဆိုကြကုန်၏။
“ဤဒေဝဒတ်သည် အလွန်ယုတ်မာ၏၊ အလွန်ကျက်သရေမဲ့သူ ဖြစ်၏၊ ဤသို့ တန်ခိုးအာနုဘော် “ကြီးသော ရဟန်းဂေါတမကို သတ်ရန် အားထုတ်ဘိ၏”ဟု လူတို့သည် ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။
ဒေဝဒတ်အား လာဘ်သပ်ပကာသည် ဆုတ်ယုတ်၍ မြတ်စွာဘုရားအား လာဘ်သပ်ပကာသည် တိုးတက်၏။
--ဝတ္ထုငါးမျိုးကို တောင်းဆိုခြင်း
֍ ၃၄၃
။ ထိုအခါ ဒေဝဒတ်သည် လာဘ်သပ်ပကာ ဆုတ်ယုတ်သောကြောင့် ပရိသတ်နှင့်တကွ ဒါယကာ တို့၏ အိမ်တို့၌ တောင်း၍ တောင်း၍ စားရ၏။လူတို့သည် “သာကီဝင်မင်းသား ဘုရားအနွယ်တော်ဖြစ်သော ရဟန်းတို့သည် အဘယ့်ကြောင့် ဒါယကာတို့၏ အိမ်တို့၌ တောင်း၍ တောင်း၍ စားကုန်ဘိသနည်း။ အဘယ်သူသည် ကောင်းမြတ်သော အရသာကို မနှစ်သက်ဘဲ ရှိအံ့နည်း၊ အဘယ်သူသည် ချိုမြိန်သော အရသာကို မနှစ်သက်ဘဲ ရှိအံ့နည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့သည် ကဲ့ရဲ့ ရှုတ်ချ အပြစ်ပြ ပြောဆို ကြသော ထိုလူတို့၏ စကားကို ကြားကြသည်သာတည်း။ အလိုနည်းသော ရဟန်းတို့သည် “ဒေဝဒတ်သည် ပရိသတ်နှင့်တကွ ဒါယကာတို့၏ အိမ်တို့၌ တောင်း၍ တောင်း၍ အဘယ့်ကြောင့် စားဘိသနည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။
မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ပ။ ဒေဝဒတ် သင်သည် ပရိသတ်နှင့်တကွ ဒါယကာတို့၏ အိမ်တို့၌ တောင်း၍ တောင်း၍ စား၏ဟူသည် မှန်သလောဟု စိစစ်မေးမြန်းတော်မူ၏။
“မှန်ပါသည် မြတ်စွာဘုရား”ဟု (လျှောက်၏)။ပ။ ကဲ့ရဲ့တော်မူ၍။ပ။ တရားစကားကို ဟောတော်မူ ပြီးလျှင် ရဟန်းတို့ကို-
“ရဟန်းတို့ သို့ဖြစ်လျှင် အလိုဆိုးရှိသော သူတို့သည် အပေါင်းအသင်းကို မှီ၍ သံဃာကို မခွဲစေကုန်လင့်”ဟု သီလမရှိသော ရဟန်းတို့ကို နှိမ်နင်းရန်လည်းကောင်း၊ သီလချစ်သော ရဟန်းတို့အား ချမ်းသာစွာ နေစိမ့်သောငှါလည်းကောင်း၊ ဒါယကာတို့ကို ချီးမြှောက်ခြင်းငှါလည်းကောင်း အကျိုးထူးသုံးမျိုး တို့ကို စွဲ၍ ရဟန်းတို့အား ဒါယကာတို့၏ အိမ်တို့၌ ရဟန်းသုံးပါး တစ်ပေါင်းတည်းခံအပ်သော ဘောဇဉ် ကို ပညတ်အံ့၊ ရဟန်းတို့ လေးပါးတစ်ပေါင်းတည်း ခံအပ်သော ဘောဇဉ်ကို တရားအတိုင်း ဆုံးဖြတ်ရ မည်ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ဒေဝဒတ်သည် ကောကာလိက, ခဏ္ဍာမိဖုရား၏သား ကဋမောဒကတိဿက, သမုဒ္ဒဒတ္တတို့ အထံသို့ ချဉ်းကပ်ပြီးနောက် ကောကာလိကကိုလည်းကောင်း၊ ခဏ္ဍာမိဖုရား၏သား ကဋမောဒကတိဿက ကိုလည်းကောင်း၊ သမုဒ္ဒဒတ္တကိုလည်းကောင်း “ငါသျှင်တို့ လာကြကုန်လော့၊ ငါတို့သည် ရဟန်းဂေါတမ၏ သံဃာကွဲခြင်းကို အာဏာစက်ပျက်ခြင်းကို ပြုကုန်အံ့”ဟု ပြောဆိုလေ၏။ ဤသို့ဆိုလတ်သော် ကောကာ လိကသည် ဒေဝဒတ်ကို “ငါ့သျှင် ရဟန်းဂေါတမသည်ကား ကြီးသော တန်ခိုးရှိ၏၊ ကြီးသော အာနုဘော် ရှိ၏၊ ငါတို့သည် ရဟန်းဂေါတမ၏ သံဃာကွဲခြင်းကို အာဏာစက်ပျက်ခြင်းကို အဘယ်သို့ ပြုကုန်အံ့နည်း”ဟုဆို၏။
ငါ့သျှင်တို့ လာကြလော့၊ ရဟန်းဂေါတမထံသို့ ချဉ်းကပ်၍ “အသျှင်ဘုရား မြတ်စွာဘုရားသည် များစွာသော အကြောင်းဖြင့် အလိုနည်းခြင်း၏ ရောင့်ရဲလွယ်ခြင်း၏ ခေါင်းပါးခြင်း၏ ကိလေသာကို ခါထုတ် ခြင်း၏ ကြည်ညိုဖွယ်ကို ဆောင်ခြင်း၏ ကိလေသာကို မပွါးစီးစေခြင်း၏ လုံ့လကြိုးကုတ် အားထုတ်ခြင်း၏ ဂုဏ်ကျေးဇူးကို ပြောဆိုလေ့ရှိပါ၏၊ အသျှင်ဘုရား ဤဆိုလတ္တံ့ ဝတ္ထုငါးမျိုးတို့သည် များစွာသော အကြောင်းဖြင့် အလိုနည်းခြင်းငှါ ခေါင်းပါးခြင်းငှါ ကိလေသာကို ခါထုတ်ခြင်းငှါ ကြည်ညိုဖွယ်ကို ဆောင် ခြင်းငှါ ကိလေသာကို မပွါးစီးစေခြင်းငှါ လုံ့လကြိုးကုတ် အားထုတ်ခြင်းငှါ ဖြစ်ပါကုန်၏၊ အသျှင်ဘုရား တောင်းပန်ပါ၏။
(၁) ရဟန်းတို့သည် အသက်ထက်ဆုံး တောကျောင်းနေ ဖြစ်ပါစေကုန်၊ အကြင်ရဟန်းသည် ရွာနီးကျောင်းသို့ သက်ရောက်ငြားအံ့၊ ထိုရဟန်းအား အပြစ်ရောက်ပါစေ။
(၂) အသက်ထက်ဆုံး ပိဏ္ဍပါတ်ဓူတင်ဆောင် ဖြစ်ပါစေကုန်၊ အကြင်ရဟန်းသည် နိမန္တနဘတ် ‘ပင့်ဖိတ်၍ကျွေးသော ဆွမ်းကို စားခြင်း’ ကို လက်ခံငြားအံ့၊ ထိုရဟန်းအား အပြစ်ရောက်ပါစေ။
--(၃) အသက်ထက်ဆုံး ပံသုကူဓူတင်ဆောင် ဖြစ်ပါစေကုန်၊ အကြင်ရဟန်းသည် လူဒါယကာတို့လှူသော သင်္ကန်းကို လက်ခံငြားအံ့၊ ထိုရဟန်းအား အပြစ်ရောက်ပါစေ။
(၄) အသက်ထက်ဆုံး ရုက္ခမူဓူတင်ဆောင် ဖြစ်ပါစေကုန်၊ အကြင်ရဟန်းသည် အမိုးရှိသောကျောင်းသို့ ချဉ်းကပ်ငြားအံ့ ထိုရဟန်းအား အပြစ်ရောက်ပါစေ။
(၅) အသက်ထက်ဆုံး ငါးအမဲကို မစားပါစေကုန်လင့်၊ အကြင်ရဟန်းသည် ငါးအမဲကို စားငြားအံ့၊ ထိုရဟန်းအား အပြစ်ရောက်ပါစေ”ဟု ဝတ္ထုငါးမျိုးတို့ကို တောင်းကုန်အံ့၊
ထိုဝတ္ထုငါးမျိုးတို့ကို ရဟန်းဂေါတမသည် ခွင့်မပြုလတ္တံ့။ ထိုငါတို့သည် ဤဝတ္ထုငါးမျိုးတို့ဖြင့် လူအပေါင်းကို သိစေကုန်အံ့။
ငါ့သျှင်တို့ ဤဝတ္ထုငါးမျိုးတို့ဖြင့် ရဟန်းဂေါတမ၏ သံဃာကွဲခြင်းကို အာဏာစက်ပျက်ခြင်းကို ပြု ခြင်းငှါ တတ်နိုင်သည်သာတည်း၊ ငါ့သျှင်တို့ လူတို့သည် ခေါင်းပါးမှုကို ကြည်ညိုကြစမြဲ ဖြစ်ကုန်၏ဟု ဆိုလေ၏။
ထိုအခါ ဒေဝဒတ်သည် ပရိသတ်နှင့်တကွ မြတ်စွာဘုရားထံသို့ ချဉ်းကပ်ပြီးနောက် မြတ်စွာဘုရားကို ရှိခိုးလျက် တစ်ခုသော နေရာ၌ ထိုင်ကာ မြတ်စွာဘုရားအား-
“အသျှင်ဘုရား မြတ်စွာဘုရားသည် များစွာသော အကြောင်းဖြင့် အလိုနည်းခြင်း၏။ပ။ လုံ့လ ကြိုးကုတ် အားထုတ်ခြင်း၏ ဂုဏ်ကျေးဇူးကို ပြောဆိုလေ့ရှိပါသည်၊ အသျှင်ဘုရား ဤဝတ္ထုငါးမျိုးတို့သည် များစွာသော အကြောင်းဖြင့် အလိုနည်းခြင်းငှါ။ပ။ လုံ့လကြိုးကုတ်အားထုတ်ခြင်းငှါ ဖြစ်ပါကုန်၏၊ အသျှင်ဘုရား တောင်းပန်ပါ၏။ ရဟန်းတို့သည် အသက်ထက်ဆုံး တောကျောင်းနေ ဖြစ်ပါစေကုန်၊ အကြင် ရဟန်းသည် ရွာနီးကျောင်းသို့ သက်ရောက်ငြားအံ့၊ ထိုရဟန်းအား အပြစ်ရောက်ပါစေ။ပ။ အသက်ထက် ဆုံး ငါးအမဲကို မစားပါစေကုန်လင့်၊ အကြင်ရဟန်းသည် ငါးအမဲကို စားငြားအံ့၊ ထိုရဟန်းအား အပြစ် ရောက်ပါစေ”ဟု လျှောက်၏။
ဒေဝဒတ် မသင့်လျော်ပေ၊ အကြင်ရဟန်းသည် အလိုရှိအံ့၊ (ထိုရဟန်းသည်) တောကျောင်းနေ ဖြစ်စေ။ အကြင် ရဟန်းသည် အလိုရှိအံ့၊ (ထိုရဟန်းသည်) ရွာကျောင်းနေ ဖြစ်စေ။ အကြင်ရဟန်းသည် အလိုရှိအံ့၊ (ထိုရဟန်းသည်) ပိဏ္ဍပါတ်ဓူတင်ဆောင် ဖြစ်စေ။ အကြင်ရဟန်းသည် အလိုရှိအံ့၊ (ထိုရဟန်းသည်) နိမန္တနဘတ်ကို လက်ခံစေ။ အကြင်ရဟန်းသည် အလိုရှိအံ့၊ (ထိုရဟန်းသည်) ပံသုကူဓူတင်ဆောင် ဖြစ်စေ။ အကြင်ရဟန်းသည် အလိုရှိအံ့၊ ထိုရဟန်းသည် လူဒါယကာတို့လှူသော သင်္ကန်းကို လက်ခံစေ။ ဒေဝဒတ် ငါသည် ရှစ်လတို့ပတ်လုံး သစ်ပင်ရင်း အိပ်ရာနေရာကို ခွင့်ပြုအပ်ပြီ။ မမြင်အပ်၊ မကြားအပ်၊ မရွံရှာ (မယုံမှား) အပ်သော အစွန်းသုံးပါးမှ စင်ကြယ်သော ငါးအမဲကို ခွင့်ပြုအပ်ပြီဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ဒေဝဒတ်သည် “မြတ်စွာဘုရားသည် ဤဝတ္ထုငါးမျိုးတို့ ခွင့်မပြု”ဟု ရွှင်လန်းတက်ကြွသည်ဖြစ်၍ ပရိသတ်နှင့်တကွ နေရာမှ ထကာ မြတ်စွာဘုရားကို ရှိခိုးပြီးလျှင် အရိုအသေပြုလျက် ဖဲသွားလေ၏။
ထို့နောက် ဒေဝဒတ်သည် ရာဇဂြိုဟ်ပြည်သို့ ဝင်၍ ဝတ္ထုငါးမျိုး တို့ဖြင့် “ငါ့သျှင်တို့ ငါတို့သည် ရဟန်းဂေါတမသို့ ချဉ်းကပ်၍ အသျှင်ဘုရား မြတ်စွာဘုရားသည် များစွာသော အကြောင်းဖြင့် အလို နည်းခြင်း၏။ပ။ လုံ့လကြိုးကုတ်အားထုတ်ခြင်း၏ ဂုဏ်ကျေးဇူးကို ပြောဆိုလေ့ရှိပါသည်၊
--အသျှင်ဘုရား ဤဝတ္ထုငါးမျိုးတို့သည် များစွာသော အကြောင်းဖြင့် အလိုနည်းခြင်းငှါ ရောင့်ရဲလွယ်ခြင်းငှါ ခေါင်းပါးခြင်းငှါ ကိလေသာကို ခါထုတ်ခြင်းငှါ ကြည်ညိုဖွယ်ကို ဆောင်ခြင်းငှါ ကိလေသာကို မပွါးစီးစေခြင်းငှါ လုံ့လကြိုး ကုတ်အားထုတ်ခြင်းငှါ ဖြစ်ပါကုန်၏၊ အသျှင်ဘုရား တောင်းပန်ပါ၏။ ရဟန်းတို့သည် အသက်ထက်ဆုံး တောကျောင်းနေ ဖြစ်ပါစေကုန်၊ အကြင်ရဟန်းသည် ရွာနီးကျောင်းသို့ သက်ရောက်ငြားအံ့၊ ထိုရဟန်းအား အပြစ်ရောက်ပါစေ။ပ။ အသက်ထက်ဆုံး ငါးအမဲကို မစားပါစေကုန်လင့်၊ အကြင်ရဟန်းသည် ငါးအမဲကို စားငြားအံ့၊ ထိုရဟန်းအား အပြစ်ရောက်ပါစေဟု ဝတ္ထုငါးမျိုးတို့ကို တောင်းခဲ့ကုန်ပြီ၊ ဤဝတ္ထုငါးမျိုးတို့ကို ရဟန်းဂေါတမသည် ခွင့်မပြု၊ ထိုငါတို့သည် ဤဝတ္ထုငါးမျိုးတို့ဖြင့် ဆောက်တည်ကျင့်ကြံကုန်အံ့”ဟု လူအပေါင်းကို သိစေ၏။
ထိုလူအပေါင်းတို့တွင် အကြင် လူတို့သည် (ရတနာသုံးပါးကို) မယုံကြည်ကုန်၊ မကြည်ညိုကုန်၊ များသော အသိဉာဏ် မရှိကြကုန်၊ ထိုလူတို့သည် “ဤသာကီဝင်မင်းသား ဘုရားအနွယ်တော်ဖြစ်သော ရဟန်းတို့သည် ကိလေသာကို ခါထုတ်ကုန်၏၊ ခေါင်းပါးသော အသက်မွေးမှုရှိကုန်၏။ လာဘ်များသော ရဟန်းဂေါတမသည်ကား လာဘ်များခြင်းအကျိုးငှါ အားထုတ်ကြိုးစား၏”ဟု ပြောဆိုကြကုန်၏။
အကြင်လူတို့သည်ကား (ရတနာသုံးပါးကို) ယုံကြည်ကုန်၏၊ ကြည်ညိုကုန်၏၊ ပညာရှိကုန်၏၊ အသိညဏ်ရှိကုန်၏၊ ထိုလူတို့သည် “ဒေဝဒတ်သည် မြတ်စွာဘုရား၏ သံဃာကွဲခြင်းငှါ အာဏာစက် ပျက်ခြင်းငှါ အဘယ့်ကြောင့် လုံ့လပြုဘိသနည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြပြောဆိုကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့သည် ကဲ့ရဲ့ရှုတ်ချ ပြစ်ပြပြောဆိုကြသော ထိုလူတို့၏ စကားကို ကြားကြကုန်သည် သာလျှင်တည်း။ အလိုနည်းသော ရဟန်းတို့သည် “ဒေဝဒတ်သည် သံဃာကွဲခြင်းငှါ အာဏာစက်ပျက်ခြင်း ငှါ အဘယ့်ကြောင့်လုံ့လပြုဘိသနည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ ထိုအခါ ထိုရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ပ။
ဒေဝဒတ် သင်သည် သံဃာကွဲခြင်းငှါ အာဏာစက်ပျက်ခြင်းငှါ လုံ့လပြု၏ဟူသည် မှန်သလော့ဟု စိစစ်မေးမြန်းတော်မူ၏။
မှန်ပါသည် မြတ်စွာဘုရားဟု (လျှောက်၏)။
“ဒေဝဒတ် သင်သည် သံဃာကွဲပြားခြင်းကို မနှစ်သက်လင့်၊ ဒေဝဒတ် သံဃာသင်းခွဲခြင်းသည် ဝန်လေး၏၊ ဒေဝဒတ် ညီညွတ်သော သံဃာကို သင်းခွဲသူသည် တစ်ကပ်ပတ်လုံး တည်စေတတ်သော မကောင်းမှုကို ပွါးစေ၏၊ တစ်ကပ်ပတ်လုံး ငရဲ၌ ခံရ၏၊ ဒေဝဒတ် ကွဲသောသံဃာကို ညီညွတ်ရန် ပြုလုပ်သူသည် မြတ်သော ကုသိုလ်ကို ပွါးစေ၏၊ တစ်ကပ်ပတ်လုံး နတ်ပြည်၌ မွေ့လျော်ရ၏၊ ဒေဝဒတ် မသင့်၊ သင်သည် သံဃာကွဲခြင်းကို မနှစ်သက်လင့်၊ ဒေဝဒတ် သံဃာသင်းခွဲခြင်းသည် ဝန်လေး၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ အသျှင်အာနန္ဒာသည် နံနက်အချိန်၌ သင်္ကန်းကို ပြင်ဝတ်၍ သပိတ်သင်္ကန်းကို ယူလျက် ရာဇဂြိုဟ်ပြည်သို့ ဆွမ်းခံဝင်တော်မူ၏။ ဒေဝဒတ်သည် ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ ဆွမ်းခံလှည့်လည်သော အသျှင့်အာနန္ဒာကို မြင်၍ အသျှင်အာနန္ဒာထံသို့ ချဉ်းကပ်ပြီးနောက် အသျှင်အာနန္ဒာအား “ငါ့သျှင်အာနန္ဒာ ယနေ့မှ စ၍ ငါသည် မြတ်စွာဘုရားနှင့် တခြားသာလျှင် ရဟန်းသံဃာနှင့် တခြားသာလျှင် ဥပုသ်ပြုအံ့၊ သံဃာ့ကံ ပြုအံ့”ဟု ပြောဆို၏။
ထိုအခါ အသျှင်အာနန္ဒာသည် ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ ဆွမ်းခံလှည့်လည်၍ ဆွမ်းစားပြီးနောက် ဆွမ်းခံရွာမှ ဖဲခဲ့၍ မြတ်စွာဘုရားထံသို့ ချဉ်းကပ်ပြီးလျှင် တစ်ခုသော နေရာ၌ ထိုင်ကာ မြတ်စွာဘုရားအား-
--“အသျှင်ဘုရား အကျွန်ုပ်သည် နံနက်အချိန်၌ သင်္ကန်းကို ပြင်ဝတ်၍ သပိတ်သင်္ကန်းကို ယူပြီးလျှင် ရာဇဂြိုဟ်ပြည်သို့ ဆွမ်းခံဝင်ပါ၏။ အသျှင်ဘုရား ဒေဝဒတ်သည် ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ ဆွမ်းခံလှည့်လည်သော အကျွန်ုပ်ကို မြင်သော် အကျွန်ုပ်ထံသို့ ချဉ်းကပ်ပြီးလျှင် အကျွန်ုပ်ကို ‘ငါ့သျှင်အာနန္ဒာ ငါသည် ယနေ့မှစ၍ မြတ်စွာဘုရားနှင့် တခြားသာလျှင် ရဟန်းသံဃာနှင့် တခြားသာလျှင် ဥပုသ်ပြုအံ့၊ သံဃာ့ကံပြုအံ့’ဟု ပြော ပါသည်၊ အသျှင်ဘုရား ဒေဝဒတ်သည် ယနေ့ကို အစပြု ၍ သံဃာကို သင်းခွဲလတ္တံ့”ဟု လျှောက်၏။
ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် ဤအကြောင်းကို သိတော်မူ၍ ထိုအချိန်၌-
“သူတော်ကောင်းသည် ကောင်းမှုကို ပြုရန် လွယ်ကူ၏၊ သူယုတ်မာသည် ကောင်း မှုကို ပြုရန်ခဲယဉ်း၏၊ သူယုတ်မာသည် မကောင်းမှုကို ပြုရန် လွယ်ကူ၏၊ မြတ်သော သူတော်ကောင်းတို့သည် မကောင်းမှုကို ပြုရန်ခဲယဉ်း၏”ဟု ဥ ဒါန်းကျူးရင့်တော်မူ၏။
ဒုတိယအခန်း ပြီး၏။
--၃-တတိယအခန်း
သံဃဘေဒကထာ
֍ ၃၄၄
။ ထိုအခါ ဒေဝဒတ်သည် ထိုဥပုသ်နေ့၌ နေရာမှ ထ၍ “ငါ့သျှင်တို့ ငါတို့သည် ရဟန်းဂေါတမ ထံသို့ ချဉ်းကပ်ပြီးလျှင် “အသျှင်ဘုရား မြတ်စွာဘုရားသည် များစွာသော အကြောင်းဖြင့် အလိုနည်းခြင်း၏။ပ။ လုံ့လကြိုးကုတ် အားထုတ်ခြင်း၏ ဂုဏ်ကျေးဇူးကို ပြောဆိုလေ့ရှိပါသည်။ အသျှင်ဘုရား ဤဝတ္ထုငါးမျိုးတို့သည် များစွာသောအကြောင်းဖြင့် အလိုနည်းခြင်းငှါ။ပ။ လုံ့လကြိုးကုတ် အားထုတ်ခြင်းငှာ ဖြစ်ပါကုန်၏၊ အသျှင်ဘုရား တောင်းပန်ပါ၏၊ ရဟန်းတို့သည် အသက်ထက်ဆုံး တောကျောင်းနေ ဖြစ်ပါ စေကုန်၊ အကြင်ရဟန်းသည် ရွာနီးကျောင်းသို့ သက်ရောက်ငြားအံ့၊ ထိုရဟန်းအား အပြစ်ရောက်ပါစေ။ပ။ အသက်ထက်ဆုံး ငါးအမဲကို မစားပါစေကုန်လင့်၊ အကြင်ရဟန်းသည် ငါးအမဲကို စားငြားအံ့၊ ထိုရဟန်းအား အပြစ်ရောက်ပါစေ”ဟု ဝတ္ထုငါးမျိုးတို့ကို တောင်းခဲ့ကုန်ပြီ၊ (သို့ရာတွင်) ဤဝတ္ထုငါးမျိုးတို့ကို ရဟန်းဂေါတမသည် ခွင့်မပြု၊ ထိုငါတို့သည် ဤဝတ္ထုငါးမျိုးတို့ဖြင့် ဆောက်တည်၍ ကျင့်ကြပါကုန်စို့၊ ဤဝတ္ထု ငါးမျိုးတို့ကို နှစ်သက်သော အသျှင်သည် စာရေးတံမဲကို ယူလော့”ဟု စာရေးတံမဲကို ယူစေ၏။ထိုစဉ်အခါ ဝေသာလီပြည်နေ ငါးရာမျှသော ဝဇ္ဇီတိုင်းသား ရဟန်းတို့သည် ငယ်လည်း ငယ်ကုန်၏၊ ဝိနည်း၌လည်း မလိမ္မာကုန်၊ ထိုရဟန်းတို့သည် “ဤကား ဓမ္မတည်း၊ ဤကား ဝိနယတည်း၊ ဤကား မြတ်စွာဘုရား၏ အဆုံးအမတော်တည်း”ဟု စာရေးတံမဲကို ယူကုန်၏၊ ထိုအခါ ဒေဝဒတ်သည် သံဃာကို သင်းခွဲ၍ ငါးရာမျှသော ရဟန်းတို့ကို ခေါ်ပြီးလျှင် ဂယာသီသအရပ်သို့ ဖဲသွား၏၊ သာရိပုတြာ မောဂ္ဂလ္လာန်တို့သည် မြတ်စွာဘုရားထံသို့ ချဉ်းကပ်၍ ရှိခိုးပြီးလျှင် တစ်ခုသော နေရာ၌ ထိုင်ကြပြီးနောက် အသျှင်သာရိပုတြာသည် မြတ်စွာဘုရားအား-
“အသျှင်ဘုရား ဒေဝဒတ်သည် သံဃာကို သင်းခွဲ၍ ငါးရာမျှသော ရဟန်းတို့ကို ခေါ်လျက် ဂယာသီသအရပ်သို့ ဖဲသွားပါ၏”ဟု လျှောက်၏။
သာရိပုတြာတို့ သင်တို့အား ထိုရဟန်းငယ်တို့၌ သနားခြင်းသည်လည်း မဖြစ်လေစွ၊ သာရိပုတြာတို့ထိုရဟန်းတို့သည် အကျိုးမဲ့ မပျက်စီးကုန်မီ သင်တို့ သွားကုန်လော့ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
“အသျှင်ဘုရား ကောင်းပါပြီ”ဟု သာရိပုတြာ မောဂ္ဂလ္လာန်တို့သည် မြတ်စွာဘုရားအား ဝန်ခံပြီးလျှင် နေရာမှ ထ၍ မြတ်စွာဘုရားကို ရှိခိုးလျက် အရိုအသေပြုကာ ဂယာသီသအရပ်သို့ ချဉ်းကပ်ကုန်၏။
ထို့အခါ ရဟန်းတစ်ပါးသည် မြတ်စွာဘုရား၏ အနီး၌ ငိုလျက် ရပ်၏၊ ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် ထိုရဟန်းအား-
“ရဟန်း သင်သည် အဘယ့်ကြောင့် ငိုသနည်း”ဟုမေးတော်မူ၏။
အသျှင်ဘုရား မြတ်စွာဘုရား၏ အဂ္ဂသာဝကဖြစ်သော သာရိပုတြာ မောဂ္ဂလ္လာန်တို့သည်လည်း ဒေဝဒတ်၏ တရားကို နှစ်သက်ကုန်၍ ဒေဝဒတ်၏ အထံသို့ သွားပါကုန်၏ဟု (လျှောက်၏)။
ရဟန်း သာရိပုတြာ မောဂ္ဂလ္လာန်တို့သည် ဒေဝဒတ်၏ တရားကို နှစ်သက်နိုင်ရာသော အကြောင်း အရာမရှိပေ၊ စင်စစ်သော်ကား ထိုသာရိပုတြာ မောဂ္ဂလ္လာန်တို့သည် ရဟန်းတို့ကို နားလည်စေခြင်းငှါ သွားကြကုန်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--֍ ၃၄၅
။ ထိုအခါ များစွာသော ပရိသတ် အခြံအရံဖြင့် တရားဟောလျက် ထိုင်နေဆဲဖြစ်သော ဒေဝဒတ်သည် အဝေးမှလာသော သာရိပုတြာ မောဂ္ဂလ္လာန်တို့ကို မြင်၍ “ရဟန်းတို့ ရှုကုန်လော့၊ ငါသည် တရားကို ကောင်းစွာ ဟောအပ်ပြီ၊ ရဟန်းဂေါတမ၏ အဂ္ဂသာဝကဖြစ်သော သာရိပုတြာ မောဂ္ဂလာန်တို့သည်လည်း ငါ၏ တရားကို နှစ်သက်ကုန်၍ ငါ့ထံသို့ လာကုန်၏”ဟု ရဟန်းတို့အား ဆို၏။ဤသို့ ဆိုလတ်သော် ကောကာလိက က “ငါ့သျှင် ဒေဝဒတ် သာရိပုတြာ မောဂ္ဂလ္လာန်တို့ကို အရော မဝင်လင့်၊ သာရိပုတြာ မောဂ္ဂလ္လာန်တို့သည် အလိုဆိုးရှိကုန်၏၊ အလိုဆိုး၏ ဆွဲငင်ရာသို့ လိုက်ရကုန်၏”ဟု ဒေဝဒတ်အား ဆို၏။
ငါ့သျှင် မဆိုသင့်၊ ထိုသာရိပုတြာ မောဂ္ဂလ္လာန်တို့၏ လာခြင်းသည် ငါ၏ တရားကို နှစ်သက်သောကြောင့် ကောင်းသောလာခြင်း ဖြစ်၏ဟု (ဆို၏)။
ထိုအခါ ဒေဝဒတ်သည် “ငါ့သျှင်သာရိပုတြာ လာလော့၊ ဤ၌ ထိုင်လော့”ဟု အသျှင်သာရိပုတြာကို နေရာထက်ဝက်ဖြင့် (ထိုင်ရန်) ပင့်ဖိတ်၏။
“ငါ့သျှင် တန်ပြီ”ဟု အသျှင်သာရိပုတြာသည် အခြား ထိုင်စရာတစ်ခုကို ယူ၍ သင့်လျော်ရာ၌ ထိုင်၏။ အသျှင်မောဂ္ဂလ္လာန်သည်လည်း အခြားထိုင်စရာတစ်ခုကို ယူ၍ သင်လျော်ရာ၌ ထိုင်၏၊ ထိုအခါ ဒေဝဒတ်သည် ညဉ့်သုံးယံပတ်လုံး တရားစကားဖြင့် (အကျိုးစီးပွါးကို) သိမြင်စေလျက် (တရားကို) ဆောက်တည်စေကာ (တရားကျင့်သုံးရန်) ထက်သန် ရွှင်လန်းစေ၍ အသျှင်သာရိပုတြာကို-
“ငါ့သျှင် သာရိပုတြာ ရဟန်းသံဃာသည် ထိနမိဒ္ဓကင်း၏၊ ငါ့သျှင် သာရိပုတြာ ရဟန်းတို့အတွက် တရားစကားသည် သင်၏ ဉာဏ်၌ ထင်စေလော့၊ ငါ၏ ကျောက်ကုန်းသည် ညောင်းညာ၏၊ ငါသည် ထို ကျောက်ကုန်းကို ဆန့်ဦးအံ့”ဟု တိုက်တွန်း၏။
“ငါ့သျှင် ကောင်းပြီ”ဟု အသျှင်သာရိပုတြာသည် ဒေဝဒတ်အား ဝန်ခံ၏။ ထိုအခါ ဒေဝဒတ်သည် ဒုကုဋ်သင်္ကန်းကြီးကို လေးထပ်ခေါက်၍ ခင်းပြီးလျှင် လက်ယာနံပါးဖြင့် အိပ်ခြင်းကို ပြု၏။
ပင်ပန်း၍ သတိချွတ်ယွင်း ဆင်ခြင်ဉာဏ်ကင်းသော ထိုဒေဝဒတ်သည် တစ်မုဟုတ်ချင်းဖြင့်ပင် အိပ် ပျော်လေ၏။
ထိုအခါ အသျှင်သာရိပုတြာသည် သူတစ်ပါး၏ စိတ်ကို သိ၍ ဆုံးမခြင်း ပြာဋိဟာဟူသော တရား စကားဖြင့် ရဟန်းတို့ကို ဆုံးမ၏၊ ကံမြစ်၏။ အသျှင်မောဂ္ဂလ္လာန်သည် တန်ခိုးပြ၍ ဆုံးမခြင်း ပြာဋိဟာဟူသော တရားစကားဖြင့် ရဟန်းတို့ကို ဆုံးမ၏၊ ကံမြစ်၏။ ထို့နောက် အသျှင်သာရိပုတြာက သူတစ်ပါး၏ စိတ်ကို သိ၍ ဆုံးမခြင်းဖြင့်လည်းကောင်း၊ အသျှင်မောဂ္ဂလ္လာန်က တန်ခိုးပြ၍ ဆုံးမခြင်းဖြင့်လည်းကောင်း ဆုံးမကံမြစ်အပ်ကုန်သော ထိုရဟန်းတို့အား “ဖြစ်ခြင်းသဘောရှိသော တရားအလုံးစုံသည့်ချုပ်ခြင်းသဘောရှိ၏”ဟု ကိလေသာမြူ အညစ်အကြေးမှ ကင်းသော တရားမျက်စိ ‘သောတာပတ္တိ မဂ်ဉာဏ်'သည် ဖြစ်ပေါ်၏။
ထိုအခါ အသျှင်သာရိပုတြာသည် ရဟန်းတို့ကို “ငါ့သျှင်တို့ ငါတို့သည် မြတ်စွာဘုရားထံသို့ သွားကုန်အံ့၊ မြတ်စွာဘုရား၏ တရားကို နှစ်သက်သော ရဟန်းသည် လာလော့”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ သာရိပုတြာ မောဂ္ဂလ္လာန်တို့သည် ထိုရဟန်းငါးရာတို့ကို ခေါ်ယူ၍ ဝေဠုဝန်ကျောင်းသို့ ချဉ်းကပ်ကုန်၏။ ထိုအခါ ကောကာလိကသည် “ငါ့သျှင် ဒေဝဒတ် ထလော့၊ ထိုရဟန်းတို့ကို သာရိပုတြာ မောဂ္ဂလ္လာန်တို့ ဆောင်သွားကုန်ပြီ၊ ‘ငါ့သျှင် ဒေဝဒတ် သာရိပုတြာ မောဂ္ဂလ္လာန်တို့ကို အကျွမ်းမဝင်လင့်၊ သာရိပုတြာ မောဂ္ဂလ္လာန်တို့သည် အလိုဆိုးရှိကုန်၏၊ အလိုဆိုး၏ ဆွဲငင်ရာသို့ လိုက်ရကုန်၏’ဟု သင့်ကို အကျွန်ုပ်ပြောဖူးသည်မဟုတ်လော”ဟု ဆို၍ ဒေဝဒတ်ကို နှိုး၏။
--ထိုအခါ ထိုနေရာ၌ပင် ဒေဝဒတ်၏ ခံတွင်းမှ သွေးပူသည် အန်ထွက်လေ၏။
သာရိပုတြာ မောဂ္ဂလ္လာန်တို့သည် မြတ်စွာဘုရားထံသို့ ချဉ်းကပ်ပြီးလျှင် မြတ်စွာဘုရားကို ရှိခိုး၍ တစ်ခုသောနေရာ၌ ထိုင်ကြသောအခါ အသျှင်သာရိပုတြာသည် မြတ်စွာဘုရားအား-
“အသျှင်ဘုရား ဘေဒါနုဝတ္တကရဟန်းတို့သည် တစ်ဖန် ပဉ္စင်းပြုကြပါကုန်မူ ကောင်းပါ၏”ဟု လျှောက်၏။
သာရိပုတြာ မသင့်၊ ဘေဒါနုဝတ္တကရဟန်းတို့၏ တစ်ဖန် ပဉ္စင်းခံခြင်းကို သင်သည် မနှစ်သက်လင့်၊ သာရိပုတြာ သို့ဖြစ်လျှင် ဘေဒါနုဝတ္တကရဟန်းတို့အား ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်ကို ဒေသနာကြားစေလော့။ သာရိပုတြာ သင့်အား ဒေဝဒတ်သည် အဘယ်သို့ ပြုမူသနည်းဟု (မေးတော်မူ၏)။
အသျှင်ဘုရား မြတ်စွာဘုရားသည် ညဉ့်သုံးယံပတ်လုံး ရဟန်းတို့ကို တရားစကားဖြင့် (အကျိုး စီးပွားကို) သိမြင်စေလျက် (တရားကို) ဆောက်တည်စေကာ (တရားကျင့်သုံးရန်) ထက်သန်ရွှင်လန်းစေ၍ အကျွန်ုပ်ကို “သာရိပုတြာ ရဟန်းသံဃာသည် ထိနမိဒ္ဓကင်း၏၊ သာရိပုတြာ ရဟန်းတို့အတွက် တရား စကားသည် သင်၏ ဉာဏ်၌ ထင်စေလော့၊ ငါ၏ ကျောက်ကုန်းသည် ညောင်းညာ၏၊ ထိုကျောက်ကုန်းကို ငါသည် ဆန့်ဦးအံ့”ဟု တိုက်တွန်းသကဲ့သို့ ဤအတူပင် ဒေဝဒတ်သည် ပြုမူပါ၏ဟု (လျှောက်၏)။
֍ ၃၄၆
။ ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် ရဟန်းတို့ကို"ရဟန်းတို့ ရှေး၌ဖြစ်ဖူးသည်ကား တောအုပ်ကြီး၌ အိုင်ကြီးသည် ရှိ၏၊ ထိုအိုင်ကြီးကို မှီ၍ ဆင်တို့သည် နေကုန်၏။ထိုဆင်တို့သည် ထိုအိုင်သို့ ဆင်း၍ နှာမောင်းဖြင့် ကြာစွယ်ကြာရင်းတို့ကို နုတ်၍ ကောင်းစွာ ခါ၍ ညွန်မရှိသော ကြာစွယ်ကြာရင်းတို့ကို ခဲစား၍ မျိုကုန်၏။ ထိုကြာစွယ်ကြာရင်းတို့သည် ထိုဆင်တို့၏ အဆင်းအကျိုးငှာလည်းကောင်း၊ ခွန်အားအကျိုးငှာလည်းကောင်း ဖြစ်၏။ ထိုကြာစွယ်ကြာရင်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် သေခြင်းသို့လည်း မရောက်ကုန်၊ သေလောက်သော ဆင်းရဲခြင်းသို့လည်း မရောက် ကုန်။
ရဟန်းတို့ ထိုဆင်ကြီးတို့ကို ဝါနုသော ဆင်ငယ်တို့သည် အတုလိုက်လျက် ထိုအိုင်သို့ ဆင်းကာ နှာမောင်းဖြင့် ကြာစွယ်ကြာရင်းတို့ကို နုတ်၍ ကောင်းစွာ မခါဘဲ ညွန်ရှိသော ကြာစွယ်ကြာရင်းတို့ကို ခဲမျိုကုန်၏။ ထိုကြာစွယ်ကြာရင်းတို့သည် ထိုဆင်ငယ်တို့၏ အဆင်းအကျိုးငှာလည်းကောင်း၊ ခွန်အား အကျိုးငှာလည်းကောင်း မဖြစ်နိုင်ပေ။ ထိုကြာစွယ်ကြာရင်းဟူသောအကြောင်းကြောင့် သေခြင်းသို့လည်း ရောက်ကုန်၏၊ သေလောက်သော ဆင်းရဲခြင်းသို့လည်း ရောက်ကုန်၏။
ရဟန်းတို့ ဤအတူသာလျှင် ဒေဝဒတ်သည် ငါ့ကို အတုလိုက်၍ ပြုသဖြင့် ဆင်းရဲစွာ သေရ လတ္တံ့ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
မြေကို ထိုးဆွ၍ ကြာစွယ်ကြာရင်းတို့ကို စားလျက် မြစ်ချောင်းတို့၌ သွားသော ဆင်ပြောင်ကြီးကို အတုလိုက်၍ ပြုသော ဆင်ငယ်သည် ညွန်ရှိသော ကြာစွယ်ကြာရင်း တို့ကိုစားမိ၍ သေသကဲ့သို့ ငါ့ကို အတုလိုက်၍ ပြုသော ဒေဝဒတ်သည် ဆင်းရဲခြင်း သို့ ရောက်သည် ဖြစ်၍ သေရလတ္တံ့။
֍ ၃၄၇
။ ရဟန်းတို့ အင်္ဂါရှစ်ပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် တမန်အဖြစ်ဖြင့် သွားခြင်းငှာ ထိုက်တန်၏၊ အဘယ်ရှစ်ပါးတို့နည်းဟူမူ -ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် နားလည်း ထောင်တတ်၏၊ ပြန်လည်း ပြောတတ်၏၊ သင်ယူလည်း သင်ယူတတ်၏၊ ဆောင်လည်း ဆောင်တတ်၏၊ သိလည်း သိတတ်၏၊ သိစေလည်း သိစေ တတ်၏၊ အကျိုးစီးပွား ရှိ မရှိ၌လည်း လိမ္မာ၏၊ ငြင်းခုံခြင်းကိုလည်း မပြုတတ်။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါ ရှစ်ပါးနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းသည် တမန်အဖြစ် သွားခြင်းငှါ ထိုက်တန်၏။
--ရဟန်းတို့ အင်္ဂါရှစ်ပါးနှင့် ပြည့်စုံသော သာရိပုတြာသည် တမန်အဖြစ်ဖြင့် သွားခြင်းငှါ ထိုက်တန်၏၊ အဘယ်ရှစ်ပါးတို့နည်းဟူမူ-
ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ သာရိပုတြာသည် နားလည်း ထောင်တတ်၏၊ ပြန်လည်း ပြော တတ်၏၊ သင်ယူလည်း သင်ယူတတ်၏၊ ဆောင်လည်း ဆောင်တတ်၏၊ သိလည်း သိတတ်၏၊ သိစေလည်း သိစေတတ်၏၊ အကျိုးစီးပွား ရှိမရှိ၌လည်း လိမ္မာ၏၊ ငြင်းခုံခြင်းကိုလည်း မပြုတတ်။ ရဟန်းတို့ ဤအင်္ဂါရှစ်ပါးနှင့် ပြည့်စုံသော သာရိပုတြာသည် တမန်အဖြစ်ဖြင့် သွားခြင်းငှါ ထိုက်တန်၏ဟု (မိန့်တော် မူ၏)။
အကြင်ရဟန်းသည် ကြမ်းတမ်းစွာ ပြောတတ်သော ပရိသတ်သို့ ရောက်၍ မတုန် လှုပ်၊ စကားကိုလည်း မယုတ်စေ၊ သတင်းစကားကိုလည်း မဖုံးလွှမ်း၊ ယုံမှားမရှိဘဲ ပြောကြားတတ်၏၊ မေးအပ်သော်လည်း အမျက်မထွက်၊ ထိုသို့သော ရဟန်းသည် တမန်အဖြစ်ဖြင့် သွားခြင်းငှာ ထိုက်တန်၏။
֍ ၃၄၈
။ ရဟန်းတို့ မသူတော်တရား ရှစ်ပါးတို့သည် နှိပ်စက်လွှမ်းမိုးအပ်သော စိတ်ရှိသော ဒေဝဒတ်သည် အပါယ်၌ ဖြစ်လတ္တံ့၊ ငရဲ၌ ဖြစ်လတ္တံ့၊ အာယုကပ်ပတ်လုံး တည်လတ္တံ့၊ ကုစား၍ မရနိုင်။ အဘယ်ရှစ်ပါးတို့နည်းဟူမူ-ရဟန်း တို့ လာဘ်သည် နှိပ်စက်လွှမ်းမိုးအပ်သော စိတ်ရှိသော ဒေဝဒတ်သည် အပါယ်၌ ဖြစ်လတ္တံ့၊ ငရဲ၌ ဖြစ်လတ္တံ့၊ အာယုကပ်ပတ်လုံး တည်လတ္တံ့၊ ကုစား၍ မရနိုင်။ ရဟန်းတို့ လာဘ်မရခြင်းသည်။ပ။ ရဟန်းတို့ ကျော်စောခြင်းသည်။ပ။ ရဟန်းတို့ မကျော်စောခြင်းသည်။ပ။ ရဟန်းတို့ ကောင်းစွာပြုစုခြင်းသည်။ပ။ ရဟန်းတို့ ကောင်းစွာ မပြုစုခြင်းသည်။ပ။ ရဟန်းတို့ အလိုဆိုးရှိခြင်းသည်။ပ။ ရဟန်းတို့ မိတ်ဆွေယုတ်ရှိခြင်းသည် နှိပ်စက်လွှမ်းမိုးအပ်သော စိတ်ရှိသော ဒေဝဒတ်သည် အပါယ်၌ ဖြစ်လတ္တံ့၊ ငရဲ၌ ဖြစ်လတ္တံ့၊ အာယုကပ်ပတ်လုံး တည်လတ္တံ့၊ ကုစား၍ မရနိုင်။
ရဟန်းတို့ ဤမသူတော်တရား ရှစ်ပါးတို့သည် နှိပ်စက်လွှမ်းမိုးအပ်သော စိတ်ရှိသော ဒေဝဒတ်သည် အပါယ်၌ ဖြစ်လတ္တံ့၊ ငရဲ၌ ဖြစ်လတ္တံ့၊ အာယုကပ်ပတ်လုံး တည်လတ္တံ့၊ ကုစား၍ မရနိုင်။
֍ ၃၄၉
။ ရဟန်းတို့ ရဟန်းသည် ဖြစ်လာသော လာဘ်ရမှုကို လွှမ်းမိုး၍ လွှမ်းမိုး၍ နေမူ ကောင်း၏၊ ဖြစ်လာသော လာဘ်မရမှုကို။ပ။ ဖြစ်လာသော ကျော်စောမှုကို ဖြစ်လာသော ကျော်စော မဲ့မှုကို။ ဖြစ်လာသော ကောင်းစွာ ပြုစုမှုကို ဖြစ်လာသော ကောင်းစွာ မပြုစုမှုကို။ ဖြစ်လာသော အလိုဆိုးရှိမှုကို။ ဖြစ်လာသော မိတ်ဆွေယုတ်ရှိမှုကို လွှမ်းမိုး၍ လွှမ်းမိုး၍နေမူ ကောင်း၏။ရဟန်းတို့ ရဟန်းသည် အဘယ်အကျိုးထူးကို စွဲ၍ ဖြစ်ပေါ်လာသော လာဘ်ရမှုကို လွှမ်းမိုး၍ လွှမ်းမိုး၍ နေရာသနည်း။ ဖြစ်လာသော လာဘ်မရမှုကို။ပ။ ဖြစ်လာသော ကျော်စောမှုကို။ ဖြစ်လာသော ကျော်စောမဲ့မှုကို။ ဖြစ်လာသော ကောင်းစွာပြုစုမှုကို။ ဖြစ်လာသော ကောင်းစွာမပြုစုမှုကို။ ဖြစ်လာသော အလိုဆိုးရှိမှုကို။ ဖြစ်လာသော မိတ်ဆွေယုတ်ရှိမှုကို လွှမ်းမိုး၍ လွှမ်းမိုး၍ နေရာသနည်း။
ရဟန်းတို့ ဖြစ်လာသော လာဘ်ရမှုကို မလွှမ်းမိုးဘဲနေသော ရဟန်းအား အာသဝေါတရားနှင့်စိတ်ပင်ပန်း ပူလောင်မှုတို့သည် ဖြစ်ကုန်ရာ၏၊ ဖြစ်လာသော လာဘ်ရမှုကို လွှမ်းမိုး၍ လွှမ်းမိုး၍နေသော ရဟန်းအား ထိုအာသဝေါတရားနှင့် စိတ်ပင်ပန်းပူလောင်မှုတို့သည် မဖြစ်ကုန်။
ရဟန်းတို့ ဖြစ်လာသော လာဘ်မရမှုကို။ပ။ ဖြစ်လာသော ကျော်စောမှုကို။ ဖြစ်လာသော ကျော်စောမဲ့မှုကို။ ဖြစ်လာသော ကောင်းစွာ ပြုစုမှုကို။ ဖြစ်လာသော ကောင်းစွာ မပြုစုမှုကို။ ဖြစ်လာသော အလိုဆိုးရှိမှုကို။ ဖြစ်လာသော မိတ်ဆွေယုတ်ရှိမှုကို မလွှမ်းမိုးဘဲနေသော ထိုရဟန်းအား
--အာသဝေါတရားနှင့် စိတ်ပင်ပန်း ပူလောင်မှုတို့သည် ဖြစ်ကုန်ရာ၏။ ဖြစ်လာသော မိတ်ဆွေယုတ်ရှိမှုကို လွှမ်းမိုး၍ လွှမ်းမိုး၍နေသော ရဟန်းအား ထိုအာသဝေါတရားနှင့် စိတ်ပင်ပန်းပူလောင်မှုတို့သည် မဖြစ် ကုန်။ ရဟန်းတို့ ဤအကျိုးထူးကိုစွဲ၍ ဖြစ်လာသော လာဘ်ရမှုကို လွှမ်းမိုး၍ လွှမ်းမိုး၍ နေကုန်ရာ၏၊ ဖြစ်လာသော လာဘ်မရမှုကို။ ဖြစ်လာသော အလိုဆိုးရှိမှုကို။ ဖြစ်လာသော ကျော်စောမှုကို။ ဖြစ်လာသော ကျော်စောမဲ့မှုကို။ ဖြစ်လာသော ကောင်းစွာ ပြုစုမှုကို။ ဖြစ်လာသော ကောင်းစွာ မပြုစုမှုကို။ ဖြစ်လာသော အလိုဆိုးရှိမှုကို။ ဖြစ်လာသော မိတ်ဆွေယုတ်ရှိမှုကို လွှမ်းမိုး၍ လွှမ်းမိုး၍ နေရာ၏။
ရဟန်းတို့ ထို့ကြောင့် ဤသာသနာတော်၌ ဖြစ်လာသော လာဘ်ရမှုကို လွှမ်းမိုး၍ လွှမ်းမိုး၍ နေကုန်အံ့၊ ဖြစ်လာသော လာဘ်မရမှုကို။ပ။ ဖြစ်လာသော ကျော်စောမှုကို။ ဖြစ်လာသော ကျော်စောမဲ့ မှုကို။ ဖြစ်လာသော ကောင်းစွာ ပြုစုမှုကို။ ဖြစ်လာသော ကောင်းစွာမပြုစုမှုကို။ ဖြစ်လာသော အလိုဆိုးရှိ မှုကို။ ဖြစ်လာသော မိတ်ဆွေယုတ်ရှိမှုကို လွှမ်းမိုး၍ လွှမ်းမိုး၍ နေကုန်အံ့ဟု သင်တို့ ကျင့်ရမည်။
֍ ၃၅၀
။ ရဟန်းတို့ မသူတော်တရားသုံးပါးတို့သည် နှိပ်စက်လွှမ်းမိုးအပ်သော စိတ်ရှိသော ဒေဝဒတ်သည် အပါယ်၌ ဖြစ်လတ္တံ့၊ ငရဲ၌ ဖြစ်လတ္တံ့၊ အာယုကပ်ပတ်လုံး တည်လတ္တံ့၊ ကုစား၍ မရနိုင်။ အဘယ် သုံးပါးတို့နည်းဟူမူ-အလိုဆိုးရှိခြင်း၊ မိတ်ဆွေယုတ်ရှိခြင်း၊ တရားထူးအနည်းငယ်မျှကို ရခြင်းဖြင့် အကြား၌ ဆုံးရှုံးခြင်းသို့ ရောက်၏။
ရဟန်းတို့ ဤမသူတော်တရား သုံးပါးတို့သည် နှိပ်စက်လွှမ်းမိုးအပ်သော စိတ်ရှိသော ဒေဝဒတ်သည် အပါယ်၌ ဖြစ်လတ္တံ့၊ ငရဲ၌ ဖြစ်လတ္တံ့၊ အာယုကပ်ပတ်လုံး တည်လတ္တံ့၊ ကုစား၍ မရနိုင်ဟု (မိန့်တော် မူ၏)။
လောက၌ တစ်စုံတစ်ယောက်သော သူသည် တစ်ရံတစ်ဆစ်မျှ အလိုဆိုးရှိသူ မဖြစ်သင့်၊ ဤအလိုဆိုးရှိခြင်းကြောင့်လည်း အလိုဆိုးရှိသူတို့၏ လားရာဂတိကို သိကြ ကုန်လော့။
ဒေဝဒတ်သည် ပညာရှိဟူ၍ ထင်ရှား၏၊ ပွါးစေအပ်ပြီးသော စိတ်ရှိသူဟူ၍ သမုတ် အပ်၏၊ အခြံအရံဖြင့် တောက်ပသကဲ့သို့ တည်၏ဟူ၍ ငါဘုရားသည် ကြား၏။
ထိုဒေဝဒတ်သည် မေ့လျော့ခြင်းသို့ ရောက်သည် ဖြစ်၍ ငါဘုရားကို ထိပါးပုတ်ခတ်သောကြောင့် တံခါးလေးခုရှိသော ကြောက်မက်ဖွယ်ကောင်းသော အဝီစိငရဲသို့ ရောက်ရ၏။
အကြင်သူသည် မကောင်းမှုကို မပြုသော မပြစ်မှားထိုက်သော ငါဘုရားအား ပြစ်မှား၏၊ ပြစ်မှားစိတ်ရှိသော ရိုသေမှုကင်းမဲ့သော ထိုပုဂ္ဂိုလ်သို့သာလျှင် မကောင်းမှုသည် ရောက်၏။
အကြင်သူသည် သမုဒ္ဒရာကို အဆိပ်အိုးဖြင့် ဖျက်ဆီးနိုင်မည်ဟု မှတ်ထင်ရာ၏၊ ထိုသူသည် ထိုအဆိပ်အိုးဖြင့် မဖျက်ဆီးနိုင်ရာ။ အကြောင်းမူကား သမုဒ္ဒရာသည် ကြီးကျယ်၍ ကြောက်မက်ဖွယ်ကောင်းလှသောကြောင့်ပေတည်း။
ဤအတူပင် အကြင်သူသည် ညီညွတ်ခြင်းသို့ရောက်သော ငြိမ်သက်သော စိတ်ရှိသော မြတ်စွာဘုရားကို ချုပ်ချယ်သော စကားဖြင့် ညှဉ်းဆဲ၏၊ ထိုသူ၏ ခြုထ်ခြယ်သော စကားသည် ထိုမြတ်စွာဘုရား၌ မရောက်။
အကြင်ပုဂ္ဂိုလ်၏ ကျင့်စဉ်လမ်းသို့ လိုက်သော ရဟန်းသည် ဆင်းရဲ၏ ကုန်ရာ နိဗ္ဗာန်သို့ ရောက်ရာ၏၊ ပညာရှိသည် ထိုပုဂ္ဂိုလ်မျိုးကို မိတ်ဆွေပြုရာ၏၊ ထိုပုဂ္ဂိုလ်ကို မှီဝဲရာ၏။
--ဥပါလိ၏ အမေးပြဿနာ
֍ ၃၅၁
။ ထိုအခါ အသျှင်ဥပါလိသည် မြတ်စွာဘုရားထံသို့ ချဉ်းကပ်၍ ရှိခိုးပြီးလျှင် တစ်ခုသော နေရာ၌ ထိုင်ကာ မြတ်စွာဘုရားအားအသျှင်ဘုရား “သံဃာ့အရေးအကြောင်း သံဃာ့အရေးအကြောင်း”ဟု ပြောကြပါ၏၊ အသျှင်ဘုရား အဘယ်မျှသော အခြင်းအရာဖြင့် သံဃာ့အရေးအကြောင်းသာ ဖြစ်၍ သံဃာကွဲပြားမှု မဖြစ်ပါသနည်း။အဘယ်မျှသော အခြင်းအရာဖြင့် “သံဃာ့အရေးအကြောင်းလည်း ဖြစ်၍၊ သံဃာကွဲပြားမှုလည်း ဖြစ်ပါသနည်း”ဟု လျှောက်၏။
ဥပါလိ တစ်ဖက်မှ တစ်ပါးဖြစ်၏၊ တစ်ဖက်မှ နှစ်ပါးဖြစ်ကုန်၏။ လေးပါးမြောက် ရဟန်းသည် “ဤကား ဓမ္မတည်း၊ ဤကား ဝိနယတည်း၊ ဤကား မြတ်စွာဘုရား အဆုံးအမတည်း၊ ဤအဆုံးအမကို ယူကုန်လော့၊ ဤအဆုံးအမကို နှစ်သက်ကုန်လော့”ဟု ပြောကြား၍ စာရေးတံမဲကို ယူစေ၏၊ ဥပါလိ ဤသို့ပင် ယူစေသော်လည်း သံဃာ့အရေးအကြောင်းသာဖြစ်၍ သံဃာကွဲပြားမှု မဖြစ်သေး။
ဥပါလိ တစ်ဖက်မှ နှစ်ပါးဖြစ်၏၊ တစ်ဖက်မှလည်း နှစ်ပါးဖြစ်ကုန်၏၊ ငါးပါးမြောက် ရဟန်းသည် “ဤကား ဓမ္မတည်း၊ ဤကား ဝိနယတည်း၊ ဤကား မြတ်စွာဘုရား အဆုံးအမတည်း၊ ဤအဆုံးအမကို ယူကုန်လော့၊ ဤအဆုံးအမကို နှစ်သက်ကုန်လော့”ဟု ပြောကြား၍ စာရေးတံမဲကို ယူစေ၏၊ ဥပါလိ ဤသို့ပင် ယူစေသော်လည်း သံဃာ့အရေးအကြောင်းသာဖြစ်၍ သံဃာကွဲပြားမှု မဖြစ်သေး။
ဥပါလိ တစ်ဖက်မှ နှစ်ပါးဖြစ်၏၊ တစ်ဖက်မှ သုံးပါးဖြစ်ကုန်၏၊ ခြောက်ပါးမြောက် ရဟန်းသည် “ဤကား ဓမ္မတည်း၊ ဤကား ဝိနယတည်း၊ ဤကား မြတ်စွာဘုရား အဆုံးအမတည်း၊ ဤအဆုံးအမကို ယူကုန်လော့၊ ဤအဆုံးအမကို နှစ်သက်ကုန်လော့”ဟု ပြောကြား၍ စာရေးတံမဲကို ယူစေ၏၊ ဥပါလိ ဤသို့ပင် ယူစေသော်လည်း သံဃာ့အရေးအကြောင်းသာဖြစ်၍ သံဃာကွဲပြားမှု မဖြစ်သေး။
ဥပါလိ တစ်ဖက်မှ သုံးပါးဖြစ်၏၊ တစ်ဖက်မှလည်း သုံးပါးဖြစ်ကုန်၏ ခုနှစ်ပါးမြောက် ရဟန်းသည် “ဤကား ဓမ္မတည်း၊ ဤကား ဝိနယတည်း၊ ဤကား မြတ်စွာဘုရား အဆုံးအမတည်း၊ ဤအဆုံးအမကို ယူကုန်လော့၊ ဤအဆုံးအမကို နှစ်သက်ကုန်လော့”ဟု ပြောကြား၍ စာရေးတံမဲကို ယူစေ၏၊ ဥပါလိ ဤသို့ပင် ယူစေသော်လည်း သံဃာ့အရေးအကြောင်းသာဖြစ်၍ သံဃာကွဲပြားမှု မဖြစ်သေး။
ဥပါလိ တစ်ဖက်မှ သုံးပါးဖြစ်၏၊ တစ်ဖက်မှ လေးပါးဖြစ်ကုန်၏၊ ရှစ်ပါးမြောက် ရဟန်းသည် “ဤကား ဓမ္မတည်း၊ ဤကား ဝိနယတည်း၊ ဤကား မြတ်စွာဘုရား အဆုံးအမတည်း၊ ဤအဆုံးအမကို ယူကုန်လော့၊ ဤအဆုံးအမကို နှစ်သက်ကုန်လော့”ဟု ပြောကြား၍ စာရေးတံမဲကို ယူစေ၏၊ ဥပါလိ ဤသို့ပင် ယူစေသော်လည်း သံဃာ့အရေးအကြောင်းသာဖြစ်၍ သံဃာကွဲပြားမှု မဖြစ်သေး။
ဥပါလိ တစ်ဖက်မှ လေးပါးဖြစ်၏၊ တစ်ဖက်မှလည်း လေးပါးဖြစ်ကုန်၏၊ ကိုးပါးမြောက် ရဟန်းသည် “ဤကား ဓမ္မတည်း၊ ဤကား ဝိနယတည်း၊ ဤကား မြတ်စွာဘုရား အဆုံးအမတည်း၊ ဤအဆုံး အမကို ယူကုန်လော့၊ ဤအဆုံးအမကို နှစ်သက်ကုန်လော့”ဟု ပြောကြား၍ စာရေးတံမဲကို ယူစေ၏၊ ဥပါလိ ဤသို့ ယူစေလျှင်ကား သံဃာ့အရေးအကြောင်းလည်းဖြစ်၍ သံဃာကွဲပြားမှုလည်း ဖြစ်၏။
ဥပါလိ ကိုးပါးသော ရဟန်းတို့အားလည်းကောင်း၊ ကိုးပါးထက်လွန်သော ရဟန်းတို့အားလည်းကောင်း၊ သံဃာ့အရေးအကြောင်းသည်လည်းကောင်း၊ သံဃာကွဲပြားခြင်းသည်လည်းကောင်း ဖြစ်၏။
ဥပါလိ ဘိက္ခုနီမသည် သံဃာကို မခွဲနိုင်၊ ခွဲခြင်းငှါသော်ကား အားထုတ်နိုင်၏၊ သိက္ခမာန်သည် သံဃာကို မခွဲနိုင်၊ သာမဏေသည် သံဃာကို မခွဲနိုင်၊ သာမဏေမသည် သံဃာကို မခွဲနိုင်၊ ဥပါသကာသည့်သံဃာကို မခွဲနိုင်၊ ဥပါသိကာမသည် သံဃာကို မခွဲနိုင်၊ ခွဲခြင်းငှါသော်ကား အားထုတ်နိုင်၏၊ ။
--ဥပါလိ ပကတတ်ဖြစ်သော၊ တူမျှသော ပေါင်းသင်းမှုရှိသော၊ တူမျှသော သိမ်၌ တည်သော ရဟန်းသည် သံဃာကို ခွဲနိုင်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၃၅၂
။ အသျှင်ဘုရား “သံဃာကွဲပြားခြင်း သံဃာကွဲပြားခြင်း”ဟု ဆိုကြပါ၏၊ အသျှင်ဘုရား အဘယ်မျှသော အခြင်းအရာဖြင့် သံဃာသည် ကွဲပြားပါသနည်းဟု (လျှောက်၏)။ဥပါလိ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းတို့သည် မတရားကို “တရား”ဟု ပြကုန်၏၊ တရားကို “မတရား”ဟု ပြကုန်၏၊ ဝိနည်း မဟုတ်သည်ကို “ဝိနည်း”ဟု ပြကုန်၏၊ ဝိနည်းကို “ဝိနည်းမဟုတ်”ဟု ပြကုန်၏၊ မြတ်စွာဘုရား မဟောအပ် မပြောအပ်သည်ကို “မြတ်စွာဘုရား ဟောအပ် ပြောအပ်၏”ဟု ပြကုန်၏၊ မြတ်စွာဘုရား ဟောအပ် ပြောအပ်သည်ကို “မြတ်စွာဘုရား မဟောအပ် မပြောအပ်”ဟု ပြကုန်၏၊ မြတ်စွာဘုရား မလေ့ကျက်အပ်သည်ကို “မြတ်စွာဘုရား လေ့ကျက်အပ်၏”ဟု ပြကုန်၏၊ မြတ်စွာ ဘုရား လေ့ကျက်အပ်သည်ကို “မြတ်စွာဘုရား မလေ့ကျက်အပ်”ဟု ပြကုန်၏၊ မြတ်စွာဘုရား မပညတ် အပ်သည်ကို “မြတ်စွာဘုရား ပညတ်အပ်၏”ဟု ပြကုန်၏၊ မြတ်စွာဘုရား ပညတ်အပ်သည်ကို “မြတ်စွာ ဘုရား မပညတ်အပ်”ဟုပြကုန်၏၊ အာပတ်မဟုတ်သည်ကို “အာပတ်”ဟု ပြကုန်၏၊ အာပတ်ကို “အာပတ်မဟုတ်”ဟု ပြကုန်၏၊ ပေါ့သော အာပတ်ကို"လေးသော အာပတ်”ဟု ပြကုန်၏၊ လေးသော အာပတ်ကို “ပေါ့သော အာပတ်”ဟု ပြကုန်၏၊ ချွင်းချက်ရှိသော အာပတ်ကို “ချွင်းချက်မရှိသော အာပတ်”ဟု ပြကုန်၏၊ ချွင်းချက်မရှိသော အာပတ်ကို “ချွင်းချက်ရှိသော အာပတ်”ဟု ပြကုန်၏။ ရုန့်ရင်းသော အာပတ်ကို “မရုန့်ရင်းသော အာပတ်”ဟု ပြကုန်၏၊ မရုန့်ရင်းသောအာပတ်ကို “ရုန့်ရင်းသော အာပတ်”ဟု ပြကုန်၏။
ထိုရဟန်းတို့သည် ဤဝတ္ထုတစ်ဆယ့်ရှစ်မျိုးတို့ဖြင့် ဆွဲငင်ကုန်၏၊ အယုတ်အားဖြင့် ဆွဲငင်ကုန်၏၊ အသီးအခြား ဥပုသ်ပြုကုန်၏၊ အသီးအခြား ပဝါရဏာ ပြုကုန်၏၊ အသီးအခြား သံဃာ့ကံ ပြုကုန်၏၊ ဥပါလိ ဤမျှသော အခြင်းအရာဖြင့် သံဃာသည် ကွဲပြား၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၃၅၃
။ အသျှင်ဘုရား “သံဃာညီညွတ်ခြင်း သံဃာညီညွတ်ခြင်း”ဟု ဆိုကြပါ၏၊ အသျှင်ဘုရား အဘယ်မျှသော အခြင်းအရာဖြင့် သံဃာသည် ညီညွတ်ပါသနည်းဟု (လျှောက်၏)။ဥပါလိ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းတို့သည် မတရားကို “မတရား”ဟု ပြကုန်၏၊ တရားကို “တရား”ဟု ပြကုန်၏၊ ဝိနည်းမဟုတ်သည်ကို “ဝိနည်းမဟုတ်”ဟု ပြကုန်၏၊ ဝိနည်းကို “ဝိနည်း”ဟု ပြကုန်၏၊ မြတ်စွာဘုရား မဟောအပ် မပြောအပ်သည်ကို “မြတ်စွာဘုရား မဟောအပ် မပြောအပ်”ဟု ပြကုန်၏၊ မြတ်စွာဘုရား ဟောအပ် ပြောအပ်သည်ကို “မြတ်စွာဘုရား ဟောအပ် ပြောအပ်၏”ဟု ပြကုန်၏၊ မြတ်စွာဘုရား မလေ့ကျက်အပ်သည်ကို “မြတ်စွာဘုရား မလေ့ကျက်အပ်”ဟု ပြကုန်၏၊ မြတ်စွာ ဘုရား လေ့ကျက်အပ်သည်ကို “မြတ်စွာဘုရား လေ့ကျက်အပ်၏”ဟု ပြကုန်၏၊ မြတ်စွာဘုရား မပညတ် အပ်သည်ကို “မြတ်စွာဘုရား မပညတ်အပ်”ဟု ပြကုန်၏၊ မြတ်စွာဘုရား ပညတ်အပ်သည်ကို “မြတ်စွာ ဘုရား ပညတ်အပ်၏”ဟု ပြကုန်၏၊ အာပတ် မဟုတ်သည်ကို “အာပတ်မဟုတ်”ဟု ပြကုန်၏၊ အာပတ် ကို “အာပတ်”ဟု ပြကုန်၏၊ ပေါ့သော အာပတ်ကို “ပေါ့သော အာပတ်”ဟု ပြကုန်၏၊ လေးသော အာပတ်ကို “လေးသောအာပတ်”ဟု ပြကုန်၏၊ အကြွင်းရှိသော အာပတ်ကို “အကြွင်းရှိသော အာပတ်”ဟု ပြကုန်၏၊ အကြွင်းမရှိသော အာပတ်ကို “အကြွင်းမရှိသော အာပတ်”ဟု ပြကုန်၏။ ရုန့်ရင်းသော အာပတ်ကို “ရုန့်ရင်းသော အာပတ်”ဟု ပြကုန်၏၊ မရုန့်ရင်းသော အာပတ်ကို “မရုန့်ရင်းသော အာပတ်”ဟု ပြကုန်၏။
ထိုရဟန်းတို့သည် ဤဝတ္ထု တစ်ဆယ့်ရှစ်မျိုးတို့ဖြင့် မဆွဲငင်ကုန်၊ အယုတ်အားဖြင့် မဆွဲငင်ကုန်၊ အသီးအခြား ဥပုသ်မပြုကုန်၊ အသီးအခြား ပဝါရဏာ မပြုကုန်၊ အသီးအခြား သံဃာ့ကံ မပြုကုန်။
--ဥပါလိ ဤမျှသော အခြင်းအရာဖြင့် သံဃာသည် ညီညွတ်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၃၅၄
။ အသျှင်ဘုရား ညီညွတ်သော သံဃာကို ခွဲသောကြောင့် ထိုရဟန်းသည် အဘယ်တရားကို ပွါးစေပါသနည်းဟု (လျှောက်၏)။ဥပါလိ ညီညွတ်သော သံဃာကို ခွဲသောကြောင့် အာယုကပ်ပတ်လုံး တည်သော အကုသိုလ်ကို တိုး ပွါးစေ၏၊ အာယုကပ်ပတ်လုံး ငရဲ၌ ကျက်ရ၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
အပါယ်ကျလတ္တံ့သော၊ ငရဲကျလတ္တံ့သော၊ အာယုကပ်ပတ်လုံး တည်လတ္တံ့သော၊ သံဃာကို သင်းခွဲသော၊ သံဃာကွဲခြင်း၌ မွေ့လျော်သော၊ မတရားသောအမှု၌ တည်သော ရဟန်းသည် ယောဂ၏ကုန်ရာ နိဗ္ဗာန်မှ ဆုတ်ယုတ်၏။ ညီညွတ်သော သံဃာကို ခွဲသောကြောင့် အာယုကပ်ပတ်လုံး ငရဲ၌ ကျက်ရ၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
မြတ်စွာဘုရား ကွဲသော သံဃာကို ညီညွတ်အောင်ပြုသော ရဟန်းသည် အဘယ်တရားကို တိုးပွါး စေပါသနည်းဟု (လျှောက်၏)။
ဥပါလိ ကွဲသော သံဃာကို ညီညွတ်အောင်ပြုသောကြောင့် မြတ်သော ကုသိုလ်ကို တိုးပွါးစေ၏၊ အာယုကပ်ပတ်လုံး နတ်ပြည်၌ မွေ့လျော်ရ၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
သံဃာ၏ ညီညွတ်ခြင်းသည် ချမ်းသာ၏၊ ညီညွတ်သော ရဟန်းတို့ကို ချီးမြှောက် တတ်သော၊ ညီညွတ်ခြင်း၌ မွေ့လျော်သော၊ တရား၌တည်သော ရဟန်းသည် ယောဂ၏ ကုန်ရာ နိဗ္ဗာန်မှ မဆုတ်ယုတ်။ သံဃာကို ညီညွတ်အောင်ပြုသောကြောင့် အာယုကပ် ပတ်လုံး နတ်ပြည်၌ မွေ့လျော်ရ၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၃၅၅
။ အသျှင်ဘုရား သံဃာသင်းခွဲသော ရဟန်းသည် အပါယ်ကျအံ့သောသူ ငရဲကျအံ့သောသူ အာယုကပ်ပတ်လုံး တည်အံ့သောသူ ကုစား၍ မရနိုင်သောသူ ဖြစ်ရာပါသလောဟု (လျှောက်၏)။ဥပါလိ သံဃာသင်းခွဲသော ရဟန်းသည် အပါယ်ကျအံ့သောသူ ငရဲကျအံ့သောသူ အာယုကပ်ပတ်လုံး တည်အံ့သောသူ ကုစား၍ မရနိုင်သောသူ ဖြစ်ရာ၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
အသျှင်ဘုရား သံဃာသင်းခွဲသော ရဟန်းသည် အပါယ်မကျအံ့သောသူ ငရဲမကျအံ့သောသူ အာယုကပ်ပတ်လုံး မတည်အံ့သောသူ ကုစားကောင်းသောသူ ဖြစ်ရာပါသလောဟု (လျှောက်၏)။
ဥပါလိ သံဃာသင်းခွဲသော ရဟန်းသည် အပါယ်မကျအံ့သောသူ ငရဲမကျအံ့သောသူ အာယုကပ်ပတ် လုံး မတည်အံ့သောသူ ကုစားကောင်းသောသူ ဖြစ်ရာ၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
အသျှင်ဘုရား သံဃာသင်းခွဲသော အဘယ်ရဟန်းသည် အပါယ်ကျအံ့သောသူ ငရဲကျအံ့သောသူ အာယုကပ်ပတ်လုံး တည်အံ့သောသူ မကုစားကောင်းသောသူ ဖြစ်ပါသနည်းဟု (လျှောက်၏)။
ဥပါလိ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် မတရားကို “တရား”ဟု ပြ၏၊ ထိုသို့ပြရာ၌ မတရား အယူကွဲ ခြင်း၌ “မတရား”ဟု အယူရှိ၏၊ မိမိ၏ အယူအဆကို ဖုံးထား၍ မိမိနှစ်သိမ့်သဘောတူညီမှုကို ဖုံးထား၍ မိမိနှစ်သက်ကျေနပ်မှုကို ဖုံးထား၍ မိမိရည်မှန်းချက်ကို ဖုံးထား၍ “ဤကား ဓမ္မတည်း၊ ဤကား ဝိနယတည်း၊ ဤကား မြတ်စွာဘုရား အဆုံးအမတည်း၊ ဤအဆုံးအမကို ယူကုန်လော့၊ ဤအဆုံး အမကို နှစ်သက်ကုန်လော့”ဟု ပြောကြား၍ စာရေးတံမဲကို ယူစေ၏။
ဥပါလိ ဤသံဃာသင်းခွဲသော ရဟန်းသည်လည်း အပါယ်ကျအံ့သောသူ ငရဲကျအံ့သောသူ အာယုကပ်ပတ်လုံး တည်အံ့သောသူ ကုစား၍ မရနိုင်သောသူ ဖြစ်၏။
ဥပါလိ နောက်တစ်မျိုးကား ရဟန်းသည် မတရားကို “တရား”ဟု ပြ၏၊ ထိုသို့ပြရာ၌ မတရား အယူကွဲခြင်း၌ တရားဟု အယူရှိ၏၊ မိမိ၏ အယူအဆကို ဖုံးထား၍ မိမိနှစ်သိမ့်သဘောတူညီမှုကို ဖုံးထား ၍ မိမိနှစ်သက် ကျေနပ်မှုကို ဖုံးထား၍ မိမိရည်မှန်းချက်ကို ဖုံးထား၍ “ဤကား ဓမ္မတည်း၊ ဤကား ဝိနယတည်း၊ ဤကား မြတ်စွာဘုရား အဆုံးအမတည်း၊ ဤအဆုံးအမကို ယူကုန်လော့၊ ဤအဆုံးအမကို နှစ်သက်ကုန်လော့”ဟု ပြောကြား၍ စာရေးတံမဲကို ယူစေ၏။
--ဥပါလိ ဤသံဃာသင်းခွဲသော ရဟန်းသည်လည်း အပါယ်ကျအံ့သောသူ ငရဲကျအံ့သောသူ အာယု ကပ်ပတ်လုံး တည်အံ့သောသူ မကုစားကောင်းသောသူ ဖြစ်၏။
ဥပါလိ နောက်တစ်မျိုးကား ရဟန်းသည် မတရားကို “တရား”ဟု ပြ၏၊ ထိုသို့ပြရာ၌ မတရား အယူကွဲခြင်း၌ ယုံမှားရှိ၏၊ မိမိ၏ အယူအဆကို ဖုံးထား၍ မိမိနှစ်သိမ့်သဘောတူညီမှုကို ဖုံးထား၍ မိမိနှစ်သက်ကျေနပ်မှုကို ဖုံးထား၍ မိမိရည်မှန်းချက်ကို ဖုံးထား၍ “ဤကား ဓမ္မတည်း၊ ဤကား ဝိနယ တည်း၊ ဤကား မြတ်စွာဘုရား အဆုံးအမတည်း၊ ဤအဆုံးအမကို ယူကုန်လော့၊ ဤအဆုံးအမကို နှစ်သက်ကုန်လော့”ဟု ပြောကြား၍ စာရေးတံမဲကို ယူစေ၏။
ဥပါလိ ဤသံဃာသင်းခွဲသော ရဟန်းသည်လည်း အပါယ်ကျအံ့သောသူ ငရဲကျအံ့သောသူ အာယု ကပ်ပတ်လုံး တည်အံ့သောသူ ကုစား၍ မရနိုင်သောသူ ဖြစ်၏။
ဥပါလိ နောက်တစ်မျိုး ကား ရဟန်းသည် မတရားကို “တရား”ဟု ပြ၏၊ ထိုသို့ပြရာ၌ တရား အယူကွဲခြင်း၌ မတရားဟု အယူရှိ၏။ပ။ (ထိုသို့ပြရာ၌ တရားအယူကွဲခြင်း၌ တရားဟု အယူရှိ၏)၊ ထိုသို့ ပြရာ၌ တရား အယူကွဲခြင်း၌ ယုံမှားရှိ၏၊ ထိုသို့ပြရာ၌ ယုံမှားရှိသော ကွဲခြင်း၌ မတရားဟု အယူရှိ၏၊ ထိုသို့ပြရာ၌ ယုံမှားရှိသော ကွဲခြင်း၌ တရားဟု အယူရှိ၏၊ ထိုသို့ပြရာ၌ ယုံမှားရှိသော ကွဲခြင်း၌ ယုံမှား ရှိ၏၊ မိမိ၏ အယူအဆကို ဖုံးထား၍ မိမိနှစ်သိမ့် သဘောတူညီမှုကို ဖုံးထား၍ မိမိနှစ်သက်ကျေနပ်မှုကို ဖုံးထား၍ မိမိရည်မှန်းချက်ကို ဖုံးထား၍ “ဤကား ဓမ္မတည်း၊ ဤကား ဝိနယတည်း၊ ဤကား မြတ်စွာ ဘုရား အဆုံးအမတည်း၊ ဤအဆုံးအမကို ယူကုန်လော့၊ ဤအဆုံးအမကို နှစ်သက်ကုန်လော့”ဟု ပြော ကြား၍ စာရေးတံမဲကို ယူစေ၏။
ဥပါလိ ဤသံဃာသင်းခွဲသော ရဟန်းသည်လည်း အပါယ်ကျအံ့သောသူ ငရဲကျအံ့သောသူ အာယု ကပ်ပတ်လုံး တည်အံ့သောသူ ကုစား၍ မရနိုင်သောသူ ဖြစ်၏။
ဥပါလိ နောက်တစ်မျိုးကား ရဟန်းသည် တရားကို “မတရား”ဟု ပြ၏။ပ။ ဝိနည်းမဟုတ်သည်ကို “ဝိနည်း”ဟု ပြ၏။ ဝိနည်းကို “ဝိနည်းမဟုတ်”ဟု ပြ၏။ မြတ်စွာဘုရား မဟောအပ် မပြော အပ်သည်ကို “မြတ်စွာဘုရား ဟောအပ် ပြောအပ်၏”ဟု ပြ၏။ မြတ်စွာဘုရား ဟောအပ် ပြောအပ်သည် ကို “မြတ်စွာဘုရား မဟောအပ် မပြောအပ်”ဟု ပြ၏။ မြတ်စွာဘုရား မလေ့ကျက်အပ်သည်ကို “မြတ်စွာဘုရား လေ့ကျက်အပ်၏”ဟု ပြ၏။ မြတ်စွာဘုရား လေ့ကျက်အပ်သည်ကို “မြတ်စွာဘုရား မလေ့ကျက်အပ်”ဟု ပြ၏။
မြတ်စွာဘုရား မပညတ်အပ်သည်ကို “မြတ်စွာဘုရား ပညတ်အပ်၏”ဟု ပြ၏။ မြတ်စွာဘုရား ပညတ်အပ်သည်ကို “မြတ်စွာဘုရား မပညတ်အပ်”ဟု ပြ၏။ အာပတ်မဟုတ်သည်ကို “အာပတ်”ဟု ပြ၏။ အာပတ်ကို “အာပတ်မဟုတ်”ဟု ပြ၏။ ပေါ့သော အာပတ်ကို “လေးသော အာပတ်”ဟု ပြကုန်၏၊ လေးသော အာပတ်ကို “ပေါ့သော အာပတ်”ဟု ပြကုန်၏၊ အကြွင်းရှိသော အာပတ်ကို “အကြွင်းမရှိသော အာပတ်”ဟု ပြကုန်၏၊ အကြွင်းမရှိသော အာပတ်ကို “အကြွင်းရှိသော အာပတ်”ဟု ပြကုန်၏။ ရုန့်ရင်းသော အာပတ်ကို “မရုန့်ရင်းသော အာပတ်”ဟု ပြကုန်၏၊ မရုန့်ရင်းသောအာပတ်ကို “ရုန့်ရင်းသော အာပတ်”ဟု ပြကုန်၏။
ထိုသို့ပြရာ၌ မတရားအယူ ကွဲခြင်း၌ မတရားဟု အယူရှိ၏၊ ထိုသို့ပြရာ၌ မတရားအယူ ကွဲခြင်း၌ တရားဟု အယူရှိ၏၊ ထိုသို့ပြရာ၌ မတရားအယူ ကွဲခြင်း၌ ယုံမှားရှိ၏။
--ထိုသို့ပြရာ၌ တရားအယူ ကွဲခြင်း၌ မတရားဟု အယူရှိ၏၊ (ထိုသို့ပြရာ၌ တရားအယူ ကွဲခြင်း၌ တရားဟု အယူရှိ၏)၊ ထိုသို့ပြရာ၌ တရားအယူ ကွဲခြင်း၌ ယုံမှားရှိ၏။
ထိုသို့ပြရာ၌ ယုံမှားရှိသော ကွဲခြင်း၌ မတရားဟု အယူရှိ၏၊ ထိုသို့ပြရာ၌ ယုံမှားရှိသော ကွဲခြင်း၌့တရားဟု အယူရှိ၏၊ ထိုသို့ပြရာ၌ ယုံမှားရှိသော ကွဲခြင်း၌ ယုံမှားရှိ၏။
မိမိ၏ အယူအဆကို ဖုံးထား၍ မိမိနှစ်သိမ့်သဘောတူညီမှုကို ဖုံးထား၍ မိမိ၏ နှစ်သက်ကျေနပ်မှုကို ဖုံးထား၍ မိမိရည်မှန်းချက်ကို ဖုံးထား၍ “ဤကား ဓမ္မတည်း၊ ဤကား ဝိနယတည်း၊ ဤကား မြတ်စွာဘုရား အဆုံးအမတည်း၊ ဤအဆုံးအမကို ယူကုန်လော့၊ ဤအဆုံးအမကို နှစ်သက်ကုန်လော့”ဟု ပြောကြား၍ စာရေးတံမဲကို ယူစေ၏။
ဥပါလိ ဤသံဃာသင်းခွဲသော ရဟန်းသည်လည်း အပါယ်ကျအံ့သောသူ ငရဲကျအံ့သောသူ အာယု ကပ်ပတ်လုံး တည်အံ့သောသူ ကုစား၍ မရနိုင်သောသူ ဖြစ်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
“အသျှင်ဘုရား သံဃာသင်းခွဲသော အဘယ်ရဟန်းသည် အပါယ် မကျအံ့သော ငရဲမကျအံ့သောသူ အာယုကပ်ပတ်လုံး မတည်အံ့သောသူ ကုစားကောင်းသူ ဖြစ်ပါသနည်း”ဟု (လျှောက်၏)။
ဥပါလိ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် မတရားကို “တရား”ဟု ပြ၏။ ထိုသို့ပြရာ၌ တရား အယူကွဲခြင်း၌ တရားဟု အယူရှိ၏။ မိမိ၏ အယူအဆကို ဖုံးမထားမူ၍ မိမိ၏ နှစ်သိမ့်သဘောတူညီမှုကို ဖုံးမထားမူ၍ မိမိ၏ နှစ်သက်ကျေနပ်မှုကို ဖုံးမထားမူ၍ မိမိ၏ ရည်မှန်းချက်ကို ဖုံးမထားမူ၍ “ဤကား ဓမ္မတည်း၊ ဤကားဝိနယတည်း၊ ဤကား မြတ်စွာဘုရား အဆုံးအမတည်း၊ ဤအဆုံးအမကို ယူကုန်လော့၊ ဤအဆုံးအမကို နှစ်သက်ကုန်လော့”ဟု ပြောကြား၍ စာရေးတံမဲကို ယူစေ၏။
ဥပါလိ ဤသံဃာသင်းခွဲသော ရဟန်းသည်လည်း အပါယ်မကျအံ့သောသူ ငရဲမကျအံ့သောသူ အာယု ကပ်ပတ်လုံး မတည်အံ့သောသူ ကုစားကောင်းသောသူ ဖြစ်၏။
ဥပါလိ နောက်တစ်မျိုးကား ရဟန်းသည် တရားကို “မတရား”ဟု ပြ၏။ပ။ ရုန့်ရင်းသော အာပတ်ကို “မရုန့်ရင်းသော အာပတ်”ဟု ပြ၏။ ထိုသို့ပြရာ၌ တရားအယူကွဲခြင်း၌ တရားဟု အယူရှိ၏၊ မိမိအယူအဆကို ဖုံးမထားမူ၍ မိမိ၏နှစ်သိမ့်သဘောတူညီမှုကို ဖုံးမထားမူ၍ မိမိ၏ နှစ်သက်ကျေနပ်မှုကို ဖုံးမထားမူ၍ မိမိရည်မှန်းချက်ကို ဖုံးမထားမူ၍ “ဤကား ဓမ္မတည်း၊ ဤကား ဝိနယတည်း၊ ဤကား မြတ်စွာဘုရား အဆုံးအမတည်း၊ ဤအဆုံးအမကို ယူကုန်လော့၊ ဤအဆုံးအမကို နှစ်သက်ကုန်လော့”ဟု ပြောကြား၍ စာရေးတံမဲကို ယူစေ၏။
ဥပါလိ ဤသံဃာသင်းခွဲသော ရဟန်းသည်လည်း အပါယ်မကျအံ့သောသူ ငရဲမကျအံ့သောသူ အာယု ကပ်ပတ်လုံး မတည်အံ့သောသူ ကုစားကောင်းသောသူ ဖြစ်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
တတိယအခန်း ပြီး၏။
သံဃဘေဒကက္ခန္ဓက ပြီး၏။
--ထိုသံဃဘေဒကက္ခန္ဓက၏ အကျဉ်းချုပ်
အနုပိယနိဂုံး၌ ထင်ရှားသူ သာကီဝင်မင်းသားများ သိမ်မွေ့သော အနုရုဒ္ဓါမင်း သားသည် အလိုမရှိခြင်း လယ်ထွန်ခြင်း ကောက်စိုက်ပျိုးခြင်း ရေသွန်းခြင်း ပေါင်း သင်ခြင်း ရိတ်ခြင်း လယ်မှ ထုတ်ခြင်း။
စုပုံခြင်း နယ်ခြင်း ကောက်မှော်သဲ့ခြင်း အဖျင်းလှေ့ခြင်း ကျီသို့ဆောင်ခြင်း နောက် နှစ်၌လည်း ဤသို့ လုပ်ရခြင်း အလုပ်မကုန်ဆုံးခြင်း ခမည်းတော်များ ဘိုးတော်များ။
ဘဒ္ဒိယမင်းသား အနုရုဒ္ဓါမင်းသား အာနန္ဒာမင်းသား ဘဂုမင်းသား ကိမိလမင်းသား သာကီဝင်မင်းသားတို့၏ မာန်မာန ကောသမ္ဗီပြည် ဈာန်အဘိညာဉ်မှ ဆုတ်ယုတ်ခြင်း ကကုဓနတ်သား။
ပကာသနီယကံပြု ခြင်း ခမည်းတော်ဗိမ္ဗိသာရ မင်း လေးသမားယောက်ျား နာဠာ ဂိရိဆင် တိကဘောဇဉ် ဝတ္ထုငါးမျိုး ဝန်လေးခြင်း သံဃာကိုသင်းခွဲခြင်း ထုလ္လစ္စဉ်း အာပတ်။
မသူတော်တရား သုံးမျိုး မသူတော်တရား ရှစ်မျိုး တစ်ဖန် မသူတော်တရား သုံးမျိုး သံဃာ့ အရေးသံဃာကွဲပြားခြင်း ဖြစ်ရာပါ၏လော။
ဤတွင် ထိုသံဃဘေဒကက္ခန္ဓက၏ အကျဉ်းချုပ်ပြီး၏။
သံဃဘေဒကက္ခန္ဓက ပြီးပြီ။
--၈-ဝတ္တက္ခန္ဓက
၁-အာဂန္တုကဝတ်ကိုပြခြင်း
֍ ၃၅၆
။ ဘုန်းတော်ကြီးသော မြတ်စွာဘုရားသည် သာဝတ္ထိပြည် အနာထပိဏ်သူဌေး၏ အရံဖြစ်သော ဇေတဝန်ကျောင်း၌ သီတင်းသုံး နေတော်မူသောအခါ အာဂန္တုရဟန်းတို့သည် ဖိနပ်စီးလျက်လည်း အရံ တွင်းသို့ ဝင်ကုန်၏၊ ထီးဆောင်းလျက်လည်း အရံတွင်းသို့ ဝင်ကုန်၏၊ ဦးခေါင်းခြုံလျက်လည်း အရံတွင်း သို့ ဝင်ကုန်၏၊ ဦးခေါင်း၌ သင်္ကန်းကို တင်လျက်လည်း အရံတွင်းသို့ ဝင်ကုန်၏၊ သောက်ရေဖြင့်လည်း ခြေဆေးကုန်၏၊ ကျောင်းနေ သီတင်းကြီးရဟန်းတို့ကိုလည်း ရှိမခိုးကုန်၊ ကျောင်း အိပ်ရာ နေရာကိုလည်း မမေးကုန်။အာဂန္တုရဟန်းတစ်ပါးသည် မနေဖူးသော ကျောင်းတွင်းသို့ မင်းတုပ်ကြီးကို ဖွင့်၍ တံခါးရွက်ကို တွန်းပြီးလျှင် အဆောတလျင် ဝင်၏၊ အထက်တံခါးပေါင်မှ မြွေသည် ထိုရဟန်း၏ ပခုံး၌ ကျ၏၊ ထို ရဟန်းသည် ကြောက်လန့်၍ အော်၏၊ ရဟန်းတို့သည် ပြေးလာ၍ “ငါ့သျှင် သင်သည် အဘယ့်ကြောင့် လန့်အော်သနည်း”ဟု ထိုရဟန်းကို မေးကုန်၏၊ ထိုအခါ ထိုရဟန်းက ရဟန်းတို့အား ဤအကြောင်းကို ပြော၏။ အလိုနည်းသော ရဟန်းတို့သည်"အဘယ့်ကြောင့် အာဂန္တုရဟန်းတို့သည် ဖိနပ်စီးလျက်လည်း အရံအတွင်းသို့ ဝင်ကုန်ဘိ သနည်း၊ ထီးဆောင်းလျက်လည်း အရံအတွင်းသို့ ဝင်ကုန်ဘိသနည်း၊ ဦးခေါင်းခြုံလျက်လည်း အရံ အတွင်းသို့ ဝင်ကုန်ဘိသနည်း၊ ဦးခေါင်း၌ သင်္ကန်းကို တင်လျက်လည်း အရံအတွင်းသို့ ဝင်ကုန်ဘိ သနည်း၊ သောက်ရေဖြင့်လည်း ခြေဆေးကုန်ဘိသနည်း၊ ကျောင်းနေ သီတင်းကြီးရဟန်းတို့ကိုလည်း ရှိမခိုးကုန်ဘိသနည်း၊၊ ကျောင်း အိပ်ရာ နေရာကိုလည်း မမေးကုန်ဘိသနည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြပြောဆိုကြကုန်၏။ ထိုအခါ ထိုရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ပ။
ရဟန်းတို့ အာဂန္တုရဟန်းတို့သည် ဖိနပ်စီးလျက်လည်း အရံတွင်းသို့ ဝင်ကုန်၏၊ ထီးဆောင်း လျက်လည်း အရံတွင်းသို့ ဝင်ကုန်၏၊ ဦးခေါင်းခြုံလျက်လည်း အရံတွင်းသို့ ဝင်ကုန်၏၊ ဦးခေါင်း၌ သင်္ကန်းကို တင်လျက်လည်း အရံတွင်းသို့ ဝင်ကုန်၏၊ သောက်ရေဖြင့်လည်း ခြေဆေးကုန်၏၊ ကျောင်းနေ သီတင်းကြီးရဟန်းတို့ကိုလည်း ရှိမခိုးကုန်၊ ကျောင်းအိပ်ရာ နေရာကိုလည်း မမေးကုန်ဟူသည် မှန်သလောဟု စိစစ် မေးမြန်းတော်မူ၏။
မှန်ပါသည် မြတ်စွာဘုရားဟု (လျှောက်ကြကုန်၏)။
ဘုန်းတော်ကြီးသော မြတ်စွာဘုရားသည် ကဲ့ရဲ့တော်မူ၏။
ရဟန်းတို့ အာဂန္တုရဟန်းတို့သည် အဘယ့်ကြောင့် ဖိနပ်စီးလျက်လည်း အရံတွင်းသို့ ဝင်ကုန်ဘိသနည်း၊ ထီးဆောင်းလျက်လည်း အရံတွင်းသို့ ဝင်ကုန်ဘိသနည်း၊ ဦးခေါင်းခြုံလျက်လည်း အရံတွင်းသို့ ဝင်ကုန်ဘိသနည်း၊ ဦးခေါင်း၌ သင်္ကန်းကို တင်လျက်လည်း အရံတွင်းသို့ ဝင်ကုန်ဘိသနည်း၊ သောက်ရေဖြင့်လည်း ခြေဆေးကုန်ဘိသနည်း၊ ကျောင်းနေ သီတင်းကြီး ရဟန်း တို့ကိုလည်း ရှိမခိုးကုန်ဘိသနည်း။ ကျောင်း အိပ်ရာ နေရာကိုလည်း မမေးကုန်ဘိသနည်း။
ရဟန်းတို့ ဤ(အာဂန္တုရဟန်းတို့ ပြုမိသောအမှု) သည် မကြည်ညိုသေးသော သူတို့အား ကြည်ညို စေခြင်းငှါလည်းကောင်း။ပ။ ကဲ့ရဲ့တော်မူ၍။ပ။ တရားစကားကို ဟောတော်မူပြီးလျှင် ရဟန်းတို့ကို-
--֍ ၃၅၇
။ ရဟန်းတို့ သို့ဖြစ်လျှင် အာဂန္တုရဟန်းတို့အား ကျင့်ဝတ်ကို ပညတ်အံ့၊ ယင်းကျင့်ဝတ် အတိုင်း အာဂန္တုရဟန်းတို့ ကျင့်ရမည်။ရဟန်းတို့ အာဂန္တုရဟန်းသည် “ယခု အရံတွင်းသို့ ဝင်အံ့”ဟု ဖိနပ်ကို ချွတ်၍ နှိမ့်လျက် ခါပြီးလျှင် ယူ၍လည်းကောင်း၊ ထီးကို ပိတ်၍လည်းကောင်း၊ ဦးခေါင်းခြုံကို ဖွင့်၍လည်းကောင်း၊ သင်္ကန်းကို ပခုံး၌ တင်၍လည်းကောင်း မနှေးမလျင် အရံတွင်းသို့ ကောင်းစွာ ဝင်ရမည်။
အရံတွင်းသို့ ဝင်သော ရဟန်းသည် “ကျောင်းနေ ရဟန်းတို့သည် အဘယ်အရပ်၌ နေကုန်သ နည်း”ဟု ကောင်းစွာ မှတ်သားရမည်၊ ကျောင်းနေရဟန်းတို့သည် စည်းဝေးရာ ဇရပ်၌ဖြစ်စေ မဏ္ဍပ်၌ ဖြစ်စေ သစ်ပင်ရင်း၌ဖြစ်စေ နေကုန်အံ့၊ ထိုအရပ်သို့ သွား၍ သင့်လျော်ရာ၌ သပိတ်ကို ထားရမည်၊ သင့်လျော်ရာ၌ သင်္ကန်းကို ထားရမည်၊ လျောက်ပတ်သော နေရာကို ယူ၍ ထိုင်ရမည်၊ “အဘယ်သည်သောက်ရေနည်း အဘယ်သည် သုံးရေနည်း”ဟုသောက်ရေကို သုံးဆောင်ရေကို မေးရမည်၊ သောက်ရေ ကို အလိုရှိမူသောက်ရေကို ယူ၍သောက်ရမည်၊ သုံးရေကို အလိုရှိမူ သုံးရေကို ယူ၍ ခြေဆေးရမည်။
ခြေဆေးသော ရဟန်းသည် လက်တစ်ဖက်ဖြင့် ရေလောင်းရမည်၊ လက်တစ်ဖက်ဖြင့် ခြေဆေးရမည်၊ ထိုလက်ဖြင့်ပင် ရေကို မလောင်းအပ်၊ ထိုလက်ဖြင့်ပင် ခြေတို့ကို မဆေးအပ်။
ဖိနပ်သုတ် အဝတ်ကြမ်းကို မေး၍ ဖိနပ်တို့ကို သုတ်ရမည်၊ ဖိနပ်တို့ကို သုတ်သော ရဟန်းသည် ရှေးဦးစွာ ခြောက်သော အဝတ်ကြမ်းဖြင့် သုတ်ရမည်၊ နောက်မှ စိုသော အဝတ်ကြမ်းဖြင့် သုတ်ရမည်၊ ဖိနပ်သုတ် အဝတ်ကြမ်းကို လျှော်၍ သင့်ရာ၌ ဖြန့်ထားရမည်။
ကျောင်းနေရဟန်းက သီတင်းကြီးဖြစ်မူ ရှိခိုးရမည်၊ သီတင်းငယ်ဖြစ်မူ ရှိခိုးခံရမည်၊ “အကျွန်ုပ် အတွက် အဘယ်ကျောင်း အိပ်ရာ နေရာသည် ရောက်ပါသနည်း”ဟု ကျောင်း အိပ်ရာ နေရာကို မေးရမည်၊ နေဖူးသည်ကိုလည်းကောင်း၊ မနေဖူးသည်ကိုလည်းကောင်း မေးရမည်၊ ဆွမ်းခံရွာကို မေးရမည်၊ ဆွမ်းခံရွာ မဟုတ်သည်ကို မေးရမည်၊ သေက္ခဟု သမုတ်အပ်ကုန်သော ဒါယကာတို့ကို မေးရမည်၊ ကျင်ကြီးစွန့်ရာ ဌာနကို မေးရမည်၊ ကျင်ငယ် စွန့်ရာဌာနကို မေးရမည်၊ သောက်ရေကို မေးရမည်၊ သုံးရေကို မေးရမည်၊ တောင်ဝှေးကို မေးရမည်၊ “အဘယ်အချိန်၌ ဝင်ရမည်၊ အဘယ်အချိန်၌ ထွက်ရမည်”ဟု သံဃာ၏ ကတိကဝတ်ကို မေးရမည်။
မနေဖူးသေးသော ကျောင်းဖြစ်မူ တံခါးရွက်ကို ခေါက်ပြီးလျှင် တစ်မုဟုတ်မျှဆိုင်းငံ့ကာ မင်းတုပ် ကြီးကို ပြုတ်လျက် တံခါးရွက်ကို တွန်း၍ အပြင်၌ ရပ်လျက် ကြည့်ရမည်၊ ကျောင်းသည် အမှိုက်ရှိသော်လည်းကောင်း၊ ညောင်စောင်း၌ ညောင်စောင်းကို တင်ထားသော်လည်းကောင်း၊ အင်းပျဉ်၌ အင်းပျဉ်ကို တင်ထားသော်လည်းကောင်း၊ ကျောင်းသည် အထက်၌ အမှိုက်အစုပြွမ်းသော်လည်းကောင်း စွမ်းနိုင်မူ သုတ်သင်ရမည်။
ကျောင်းကို သုတ်သင်သော ရဟန်းသည် ရှေးဦးစွာ မြေအခင်းကို ထုတ်၍ သင့်ရာ၌ ထားရမည်၊ ညောင်စောင်း အခြေခံတို့ကို ထုတ်၍ သင့်ရာ၌ ထားရမည်၊ ဘုံလျှို ခေါင်းအုံးကို ထုတ်ဆောင်၍ သင့်ရာ အရပ်၌ ထားရမည်၊ နိသီဒိုင် အိပ်ရာအခင်းကို ထုတ်ဆောင်၍ သင့်ရာအရပ်၌ ထားရမည်။
--ညောင်စောင်းကို ရိုရိုသေသေပြု၍ ကောင်းမွန်စွာ တံခါးရွက် တံခါးပေါင်တို့ကို မထိခိုက်စေဘဲ ထုတ် ဆောင်၍ သင့်ရာအရပ်၌ ထားရမည်၊ အင်းပျဉ်ကို ရိုရိုသေသေပြု၍ ကောင်းမွန်စွာ တံခါးရွက် တံခါးပေါင် တို့ကို မထိခိုက်စေသဖြင့် ထုတ်ဆောင်၍ သင့်ရာအရပ်၌ ထားရမည်၊ ထွေးခံကို ထုတ်ဆောင်၍ သင့်ရာ အရပ်၌ ထားရမည်၊ မှီရာတံကဲပြင်ကို ထုတ်ဆောင်၍ သင့်ရာအရပ်၌ ထားရမည်၊ မြေအခင်းကို ခင်းမြဲ အတိုင်း နေရာမှတ်လျက် ထုတ်ဆောင်၍ သင့်ရာအရပ်၌ ထားရမည်၊ အကယ်၍ ကျောင်း၌ ပိုးအိမ် ပင့်ကူ မျှင်ရှိအံ့ ဗိတာန် မျက်နှာကြက်မှ စ၍ ပယ်ရှားအပ်၏၊ လေသွန်တံခါး တိုက်လေးထောင့်တို့ကို သုံးသပ် ပွတ်တိုက်ရမည်။
ဂွေ့နီဖြင့် အပြေအပြစ်ပြုထားသော နံရံသည် မှိုတက်အံ့၊ ပုဆိုးကြမ်းကို ရေဆွတ်၍ ညှစ်ပြီးလျှင် သုတ်ရမည်၊ မည်းသော အဆင်းဖြင့် အပြေအပြစ်ပြုထားသော မြေသည် မှိုတက်အံ့၊ ပုဆိုးကြမ်းကို ရေဆွတ်၍ ညှစ်ပြီးလျှင် သုတ်ရမည်၊ အပြေအပြစ်မပြုသော မြေဖြစ်အံ့၊ ရေဖြန်း၍ “ကျောင်းကို မြူမတက် စေလင့်”ဟု (နှလုံးထား ၍) တံမြက်လှည်းရမည်၊ တံမြက်ချေးကို စုရုံး၍ သင့်ရာအရပ်၌ စွန့်ပစ်ရမည်၊ မြေအခင်းကို နေလှန်းသုတ်သင်ပြီးလျှင် ခါ၍ ခင်းထားမြဲအတိုင်း တစ်ဖန် ပြန်ခင်းထားရမည်၊ ညောင် စောင်းခြေတို့ကို နေလှန်း သုတ်သင်ပြီးလျှင် ထားမြဲအတိုင်းနေရာ၌ တစ်ဖန် ပြန်ထားရမည်။
ညောင်စောင်းကို နေလှန်းသုတ်သင်ပြီးလျှင် ခါ၍ ရိုရိုသေသေပြုလျက် ကောင်းမွန်စွာ တံခါးရွက် တံခါးပေါင်တို့ကို မထိခိုက်စေဘဲ ခင်းထားမြဲအတိုင်း တစ်ဖန် ပြန်ခင်းထားရမည်၊ အင်းပျဉ်ကို နေလှန်း သုတ်သင်ပြီးလျှင် ခါ၍ ရိုရိုသေသေပြုလျက် ကောင်းမွန်စွာ တံခါးရွက် တံခါးပေါင်တို့ကို မထိခိုက်စေဘဲ ခင်းထားမြဲအတိုင်း တစ်ဖန် ပြန်ခင်းထားရမည်၊
ဘုံလျှို ခေါင်းအုံးကို နေလှန်းသုတ်သင်ပြီးလျှင် ခါ၍ ခင်းထားမြဲအတိုင်း တစ်ဖန် ပြန်ခင်းထားရမည်၊ နိသီဒိုင် အိပ်ရာအခင်းကို နေလှန်းသုတ်သင်ပြီးလျှင် ခါ၍ ခင်းထားမြဲအတိုင်း တစ်ဖန် ပြန်ခင်းထားရမည်။
ထွေးခံကို နေလှန်းပွတ်တိုက်၍ ထားမြဲအတိုင်းနေရာ၌ တစ်ဖန် ပြန်ထားရမည်၊ မှီရာတံကဲပြင်ကို နေလှန်းပွတ်တိုက်၍ ထားမြဲအတိုင်းနေရာ၌ တစ်ဖန် ပြန်ထားရမည်။
သပိတ်သင်္ကန်းကို ထားရမည်၊ သပိတ်ကို ထားလိုသော ရဟန်းသည် လက်တစ်ဖက်ဖြင့် သပိတ်ကို ကိုင်၍ လက်တစ်ဖက်ဖြင့် ညောင်စောင်းအောက်ကိုလည်းကောင်း၊ အင်းပျဉ်အောက်ကိုလည်းကောင်း သုံးသပ်၍ သပိတ်ကို ထားရမည်၊ အခင်းမရှိသော မြေ၌ သပိတ်ကို မထားရ၊ သင်္ကန်းကို ထားလိုသော ရဟန်းသည် လက်တစ်ဖက်ဖြင့် သကန်းကို ကိုင်၍ လက်တစ်ဖက်ဖြင့် သင်္ကန်းတန်း သင်္ကန်းကြိုးကို ပွတ်တိုက်၍ ထိုမှာဘက်က အစွန်းကို ဤမှာဘက်မှ အခွေပြုလျက် သင်္ကန်းကို ထားရမည်၊ အရှေ့အရပ်မှ မြူနှင့်တကွသော လေတို့သည် အကယ်၍ လာကုန်အံ့၊ အရှေ့မျက်နှာ လေသွန်တံခါးတို့ကို ပိတ်ရမည်၊ အနောက်အရပ်မှ မြူနှင့်တကွသော လေတို့သည် အကယ်၍ လာကုန်အံ့၊ အနောက်မျက်နှာရှိ လေသွန်တံခါး တို့ကို ပိတ်ရမည်၊ မြောက်အရပ်မှ မြူနှင့်တကွသော လေတို့သည် အကယ်၍ လာကုန်အံ့၊ မြောက်မျက်နှာ လေသွန်တံခါးတို့ကို ပိတ်ရမည်၊ တောင်အရပ်မှ မြူနှင့်တကွသော လေတို့သည် အကယ်၍ လာကုန်အံ့၊ တောင်မျက်နှာ လေသွန်တံခါးတို့ကို ပိတ်ရမည်၊ အေးသောအခါဖြစ်မူ နေ့အခါ၌ လေသွန်တံခါးတို့ကို ဖွင့်ရ မည်၊ ညဉ့်အခါ၌ ပိတ်ရမည်၊ ပူအိုက်သော အခါဖြစ်မူ နေ့အခါ၌ လေသွန်တံခါးတို့ ပိတ်ထား၍ ညဉ့်အခါ၌ ဖွင့်ထားရမည်။
--ပရိဝုဏ်သည် အမှိုက်ရှိသည် ဖြစ်အံ့၊ ပရိဝုဏ်ကို တံမြက်လှည်းရမည်၊ တံခါးမုခ် ရေချိုးအုံသည် အမှိုက်ရှိသည် ဖြစ်အံ့၊ တံခါးမုခ်ကို တံမြက်လှည်းရမည်။
စည်းဝေးရာဇရပ်သည် အကယ်၍ အမှိုက်ရှိသည် ဖြစ်အံ့၊ စည်းဝေးရာဇရပ်ကို တံမြက်လှည်းရမည်၊ မီးတင်းကုပ်သည် အမှိုက်ရှိသည် ဖြစ်အံ့၊ မီးတင်းကုပ်ကို တံမြက်လှည်းရမည်၊ ကျင်ကြီးအိမ်သည် အမှိုက် ရှိသည် ဖြစ်အံ့၊ ကျင်ကြီးအိမ်ကို တံမြက်လှည်းရမည်၊ သောက်ရေမရှိအံ့၊ သောက်ရေကို တည်ထားရမည်၊ သုံးဆောင်ရေ မရှိအံ့၊ သုံးဆောင်ရေကို တည်ထားရမည်။
သန့်သက်ရေအိုး၌ ရေမရှိသည် ဖြစ်အံ့၊ သန့်သက်ရေအိုး၌ ရေကို သွန်းလောင်းရမည်။
ရဟန်းတို့ ဤကား အာဂန္တုရဟန်းတို့၏ ကျင့်ဝတ်တည်း၊ ယင်းကျင့်ဝတ်အတိုင်း အာဂန္တုရဟန်းတို့ ကျင့်ရမည်ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--၂-အာဝါသိကဝတ်ကိုပြခြင်း
֍ ၃၅၈
။ ထိုအခါ အာဝါသိကရဟန်းတို့သည် အာဂန္တုရဟန်းတို့ကို မြင်လျက် နေရာကို မခင်းကုန်၊ ခြေဆေးရေ ခြေဆေးအင်းပျဉ် ခြေပွတ်အိုးခြမ်းတို့ကို အနီး၌ မထားကုန်၊ ခရီးဦးကြို၍ သပိတ်သင်္ကန်းကို လှမ်းမယူကုန်၊ သောက်ရေဖြင့် မမေးကုန်၊ အာဂန္တုသီတင်းကြီးရဟန်းတို့ကိုလည်း ရှိမခိုးကုန်၊ ကျောင်း အိပ်ရာနေရာကို မခင်းကုန်။အလိုနည်းသော ရဟန်းတို့သည်"အဘယ့်ကြောင့် အာဝါသိကရဟန်းတို့သည် အာဂန္တုရဟန်းတို့ကို မြင်လျက် နေရာကို မခင်းကုန် ဘိသနည်း၊ ခြေဆေးရေကို ခြေဆေးအင်းပျဉ်ကို ခြေပွတ်အိုးခြမ်းကို အနီး၌ မထားကုန်ဘိသနည်း၊ ခရီးဦးကြို၍ သပိတ်သင်္ကန်းကို လှမ်းမယူကုန်ဘိသနည်း၊ သောက်ရေဖြင့် မမေးကုန်ဘိသနည်း၊ အာဂန္တုသီတင်းကြီးရဟန်းတို့ကိုလည်း ရှိမခိုးကုန်ဘိသနည်း၊ ကျောင်းအိပ်ရာနေရာကို မခင်းကုန်ဘိ သနည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။
ထိုအခါ ထိုရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ပ။
ရဟန်းတို့ မှန်သလော။ပ။ မှန်ပါသည် မြတ်စွာဘုရားဟု (လျှောက်ကြကုန်၏)။ပ။ ကဲ့ရဲ့တော်မူ၍။ပ။ တရားစကားကို ဟောတော်မူပြီးလျှင် ရဟန်းတို့ကို
֍ ၃၅၉
။ ရဟန်းတို့ သို့ဖြစ်လျှင် အာဝါသိကရဟန်းတို့၏ ကျင့်ဝတ်ကို ပညတ်အံ့၊ ယင်းကျင့်ဝတ် အတိုင်း အာဝါသိကရဟန်းတို့ ကျင့်ရမည်။ရဟန်းတို့ အာဝါသိကရဟန်းသည် အာဂန္တုသီတင်းကြီး ရဟန်းကို မြင်သော် နေရာခင်းရမည်၊ ခြေဆေးရေကို၊ ခြေဆေးအင်းပျဉ်ကို၊ ခြေပွတ်အိုးခြမ်းကို အနီး၌ ထားရမည်၊ ခရီးဦးကြို၍ သပိတ် သင်္ကန်းကို လှမ်းယူရမည်၊ သောက်ရေဖြင့် မေးရမည်၊ စွမ်းနိုင်မူ ဖိနပ်တို့ကို သုတ်ရမည်၊ ဖိနပ်သုတ်သော ရဟန်းသည် ရှေးဦးစွာ ခြောက်သော အဝတ်ဖြင့် သုတ်ရမည်၊ နောက်မှ စိုသော အဝတ်ကြမ်းဖြင့် သုတ်ရမည်၊ ဖိနပ်သုတ် အဝတ်ကြမ်းကို လျှော်ပြီးလျှင် သင့်ရာ၌ ဖြန့်ထားရမည်၊ အာဂန္တု သီတင်းကြီး ရဟန်းကို ရှိခိုးရမည်၊ ထိုကျောင်းသည် “အသျှင့်အတွက် ရောက်၏”ဟု ကျောင်း အိပ်ရာနေရာကိုခင်း ရမည်၊ နေဖူးသည်ကိုလည်းကောင်း၊ မနေဖူးသည်ကိုလည်းကောင်း ပြောရမည်၊ ဆွမ်းခံရွာကို ပြောရမည်၊ ဆွမ်းခံရွာ မဟုတ်သည်ကို ပြောရမည်၊ သေက္ခဟု သမုတ်အပ်ကုန်သော ဒါယကာတို့ကို ပြောကြားရမည်၊ ကျင်ကြီးစွန့်ရာ အရပ်ကို ပြောကြားရမည်၊ ကျင်ငယ်စွန့်ရာ အရပ်ကို ပြောကြားရမည်၊ သောက်ရေကို ပြောကြားရမည်၊ သုံးဆောင်ရေကို ပြောကြားရမည်၊ တောင်ဝှေးကို ပြောကြားရမည်၊ “ဤအချိန်၌ ဝင်ရမည်၊ ဤအချိန်၌ ထွက်ရမည်”ဟု သံဃာ၏ ကတိကဝတ်ကို ပြောရမည်။
--သီတင်းငယ်ဖြစ်မူ “ဤနေရာ၌ သပိတ်ကို ထားလော့၊ ဤနေရာ၌ သင်္ကန်းကို ထားလော့၊ ဤကား နေရာတည်း၊ ထိုင်လော့”ဟု ထိုင်လျက်ပင် ပြောကြားရမည်၊ သောက်ရေကို ပြောကြားရမည်၊ သုံးရေကို ပြောကြားရမည်၊ ဖိနပ်သုတ် အဝတ်ကြမ်းကို ပြောကြားရမည်၊ အာဂန္တုရဟန်းကို ရှိခိုးစေရမည်၊ “ဤကျောင်းသည် သင့်အတွက် ရောက်၏”ဟု ကျောင်း အိပ်ရာ နေရာကိုပြောကြားရမည်၊ နေဖူးသည်ကိုလည်းကောင်း မနေဖူးသည်ကိုလည်းကောင်း ပြောကြားရမည်၊ ဆွမ်းခံရွာကို ပြောကြားရမည်၊ ဆွမ်းခံရွာ မဟုတ်သည်ကို ပြောကြားရမည်၊ သေက္ခဟု သမုတ်အပ်ကုန်သော ဒါယကာတို့ကို ပြောကြားရမည်၊ ကျင်ကြီးစွန့်ရာ အရပ်ကို ပြောကြားရမည်၊ ကျင်ငယ်စွန့်ရာ အရပ်ကို ပြောကြားရမည်၊ သောက်ရေကို ပြောကြားရမည်၊ သုံးဆောင်ရေကို ပြောကြားရမည်၊ တောင်ဝှေးကို ပြောကြားရမည်၊ “ဤအချိန်၌ ဝင်ရ မည်၊ ဤအချိန်၌ ထွက်ရမည်”ဟု သံဃာ၏ ကတိကဝတ်ကို ပြောကြားရမည်။
ရဟန်းတို့ ဤကား အာဝါသိက ရဟန်းတို့၏ ကျင့်ဝတ်တည်း၊ ယင်းကျင့်ဝတ်အတိုင်း အာဝါသိက ရဟန်းတို့ ကျင့်ရမည်ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--၃-ခရီးသွားရဟန်း ကျင့်ဝတ်
֍ ၃၆၀
။ ထိုအခါ၌ ခရီးသွားရဟန်းတို့သည် သစ်ဘဏ္ဍာကိုလည်းကောင်း၊ မြေဘဏ္ဍာကိုလည်းကောင်း မသိမ်းဆည်းဘဲ တံခါးမ လေသာပြူတင်းပေါက်တို့ကို ဖွင့်လျက် ကျောင်း အိပ်ရာ နေရာကို မပန်ကြားဘဲ ဖဲသွားကုန်၏၊ သစ်ဘဏ္ဍာ မြေဘဏ္ဍာတို့သည် ပျက်စီးကုန်၏။ ကျောင်းအိပ်ရာနေရာသည် မလုံခြုံ။အလိုနည်းသော ရဟန်းတို့သည်-
“အဘယ့်ကြောင့် ခရီးသွားရဟန်းတို့သည် သစ်ဘဏ္ဍာ မြေဘဏ္ဍာတို့ကို မသိမ်းဆည်းဘဲ တံခါးမ လေသာပြူတင်းပေါက်ကို ဖွင့်လျက် ကျောင်း အိပ်ရာ နေရာကို မပန်ကြားဘဲ ဖဲသွားကုန်ဘိ သနည်း၊ သစ်ဘဏ္ဍာ မြေဘဏ္ဍာတို့သည် ပျက်စီးကုန်၏။ ကျောင်း အိပ်ရာ နေရာသည် မလုံခြုံ”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။
ထိုအခါ ထိုရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ပ။
ရဟန်းတို့ မှန်သလော။ပ။ မှန်ပါသည် မြတ်စွာဘုရားဟု (လျှောက်ကြကုန်၏)။ပ။ ကဲ့ရဲ့တော်မူ၍။ပ။ တရားစကားကို ဟောတော်မူပြီးလျှင် ရဟန်းတို့ကို
֍ ၃၆၁
။ ရဟန်းတို့ သို့ဖြစ်လျှင် ခရီးသွားရဟန်းတို့အား ကျင့်ဝတ်ကို ပညတ်အံ့၊ ယင်းကျင့်ဝတ် အတိုင်း ခရီးသွားရဟန်းတို့ ကျင့်ရမည်။ ရဟန်းတို့ ခရီးသွားရဟန်းသည် သစ်ဘဏ္ဍာ မြေဘဏ္ဍာတို့ကို သိမ်းဆည်း၍ တံခါးမ လေသာပြူတင်းကို ပိတ်လျက် ကျောင်းအိပ်ရာနေရာကို ပန်ကြား၍ ဖဲသွားရမည်။ရဟန်းမရှိမူ သာမဏေကို ပန်ကြားရမည်၊ သာမဏေမရှိမူ အရံစောင့်ကို ပန်ကြားရမည်၊ အရံစောင့် မရှိမူ ဥပါသကာကို ပန်ကြားရမည်၊ ရဟန်းဖြစ်စေ သာမဏေဖြစ်စေ အရံစောင့်ဖြစ်စေ ဥပါသကာဖြစ်စေ (တစ်ဦးဦးမျှ) မရှိမူ ကျောက်ခဲလေးလုံးတို့၌ ညောင်စောင်းကို ခင်း၍ ညောင်စောင်းတစ်ခု၌ ညောင်စောင်း တစ်ခုကိုတင်၍ အင်းပျဉ်တစ်ခု၌ အင်းပျဉ်တစ်ခုကိုတင်၍ အိပ်ရာနေရာကို အပေါ်၌ ပုံ၍ သစ်ဘဏ္ဍာ မြေဘဏ္ဍာတို့ကို သိမ်းဆည်း၍ တံခါးမ လေသာပြူတင်းကို ပိတ်လျက် ဖဲသွားရမည်။
ကျောင်းကို မိုးစွတ်သော် စွမ်းနိုင်မူ မိုးရမည်၊ “အဘယ်သို့လျှင် ကျောင်းကို မိုးရမည်နည်း”ဟုကြောင့်ကြသော်လည်း စိုက်ရမည်၊ ဤနည်းဖြင့် ထိုအမိုးကို ရကုန်မူ ဤရခြင်းသည် ကောင်း၏၊ မရကုန်မူ မိုးမစိုသော နေရာ၌ ကျောက်ခဲလေးလုံးတို့၌ ညောင်စောင်းကိုခင်း၍ ညောင်စောင်းတစ်ခု၌ ညောင်စောင်း တစ်ခုကို တင်၍ အင်းပျဉ်တစ်ခု၌ အင်းပျဉ်တစ်ခုကို တင်၍ အိပ်ရာနေရာကို အပေါ်၌ ပုံ၍ သစ်ဘဏ္ဍာ မြေဘဏ္ဍာတို့ကို သိမ်းဆည်း၍ တံခါးမ လေသာပြူတင်းကို ပိတ်လျက် ဖဲသွားရမည်။
--ကျောင်းအလုံးစုံကို မိုးစွတ်သော် စွမ်းနိုင်မူ အိပ်ရာနေရာကို ရွာသို့ ဆောင်ရမည်၊ “အဘယ်သို့လျှင် အိပ်ရာနေရာကို ရွာသို့ ဆောင်ရမည်နည်း”ဟုကြောင့်ကြသော်လည်း စိုက်ရမည်၊ ဤနည်းဖြင့် ရွာသို့ ဆောင်ခြင်းကို ရမူကောင်း၏၊ မရကုန်မူ လွင်တီးခေါင်၌ ကျောက်ခဲလေးလုံးတို့၌ ညောင်စောင်းကို ခင်း၍ ညောင်စောင်းတစ်ခု၌ ညောင်စောင်းတစ်ခုကို တင်၍ အင်းပျဉ်တစ်ခု၌ အင်းပျဉ်တစ်ခုကို တင်၍ အိပ်ရာနေရာကို အပေါ်၌ ပုံ၍ သစ်ဘဏ္ဍာ မြေဘဏ္ဍာတို့ကို သိမ်းဆည်း၍ “အပေါင်စသော အစိတ်တို့လည်း ကြွင်းတန်ကုန်ရာ၏”ဟု (နှလုံးသွင်း၍) မြက်ဖြင့်သော်လည်းကောင်း သစ်ရွက်ဖြင့်သော်လည်းကောင်း ဖုံးအုပ်၍ ဖဲသွားရမည်။ ဤကား ခရီးသွားရဟန်းတို့၏ ကျင့်ဝတ်တည်း၊ ယင်းကျင့်ဝတ်အတိုင်း ခရီးသွားရဟန်းတို့ ကျင့်ရမည်ဟု (မိန့်တော်မူ၏)၊
--၄-အနုမောဒနာပြုရမည့် ဝတ်ကိုပြဆိုခြင်း
֍ ၃၆၂
။ ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် ဆွမ်းစားဇရပ်၌ အနုမောဒနာ မပြုကုန်။ လူတို့သည် “အဘယ့်ကြောင့် သာကီဝင်မင်းသား ဘုရားအနွယ်တော်ဖြစ်သော ရဟန်းတို့သည် ဆွမ်စားဇရပ်၌ အနုမောဒနာ့မပြုကုန်ဘိသနည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ရဟန်းတို့သည် ကဲ့ရဲ့ရှုတ်ချအပြစ်ပြ ပြောဆိုကြသော ထိုလူတို့၏ စကားကို ကြားကြသည်သာ တည်း။ ထိုအခါ ထိုရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏၊ ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် ဤအကြောင်းအရာကြောင့် တရားစကားကို ဟောတော်မူပြီးလျှင် ရဟန်းတို့ကို “ရဟန်းတို့ ဆွမ်းစားဇရပ်၌ အနုမောဒနာပြုခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ထိုရဟန်းတို့အား “အဘယ်ရဟန်းသည် ဆွမ်းစားဇရပ်၌ အနုမောဒနာ ပြုသင့်သနည်း”ဟု အကြံဖြစ်၏၊ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏ ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် ဤအကြောင်းအရာကြောင့် တရားစကားကို ဟောတော်မူပြီးလျှင် ရဟန်းတို့ကို “ရဟန်းတို့ မထေရ်ကြီး ရဟန်းကို ဆွမ်းစားဇရပ်၌ အနုမောဒနာပြုခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ အသင်းတစ်သင်းသည် သံဃာကို ဆွမ်းကျွေး၏၊ အသျှင်သာရိပုတြာသည် သံဃထေရ်ဖြစ်၏၊ ရဟန်းတို့သည် “မထေရ်ကြီးရဟန်းကို ဆွမ်းစားဇရပ်၌ အနုမောဒနာပြုခြင်းငှာ မြတ်စွာဘုရား ခွင့်ပြု တော်မူ၏”ဟု အသျှင်သာရိပုတြာကို တစ်ပါးတည်း ချန်ထားခဲ့၍ ဖဲသွားကုန်၏။ ထိုအခါ အသျှင်သာရိပုတြာသည် ထိုလူတို့ကို အနုမောဒနာပြုပြီးလျှင် နောက်မှ တစ်ပါးတည်း ကြွ၏၊ မြတ်စွာဘုရားသည် အဝေးမှ တစ်ပါးတည်းလာသော အသျှင်သာရိပုတြာကို မြင်၍ “သာရိပုတြာ အသို့နည်း၊ ဆွမ်းသည် ပြည့်စုံ၏လော”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ မြတ်စွာဘုရား ဆွမ်းသည် ပြည့်စုံပါ၏၊ သို့ပြည့်စုံပါငြားလည်း ရဟန်းတို့သည် အကျွန်ုပ်ကို တစ်ဦးတည်း ချန်ထားခဲ့၍ ဖဲသွားပါကုန်၏”ဟု လျှောက်၏။ ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် ဤအကြောင်းအရာကြောင့် တရားစကားကို ဟောတော်မူပြီးလျှင် ရဟန်းတို့ကို “ရဟန်းတို့ ဆွမ်းစားဇရပ်၌ မထေရ်ကြီး မထေရ်ငယ် ရဟန်းလေးပါး ငါးပါးတို့ကို ဆိုင်းငံ့စိမ့်သောငှာ ခွင့်ပြု၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ မထေရ်တစ်ပါးသည် ဆွမ်းစားဇရပ်၌ ကျင်ကြီးနှိပ်စက်သော်လည်း ဆိုင်းငံ့၏၊ ထိုမထေရ်သည် ကျင်ကြီးကို မအောင့်နိုင်ဘဲ တွေဝေလျက် လဲကျ၏၊ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက် ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ပြုဖွယ်ကိစ္စ ရှိလတ်သော် အနီး၌ ရှိသော ရဟန်းကို ပန်ကြား၍ သွားရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--၅-ဆွမ်းစားဇရပ်၌ ပြုရမည့်ဝတ်
֍ ၃၆၃
။ ထိုအခါ၌ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် မကောင်းသဖြင့် ဝတ်ရုံကုန်လျက် အသွင်အပြင် မပြည့်စုံကုန်ဘဲ ဆွမ်းစားဇရပ်သို့ သွားကုန်၏၊ ကျော်တက်၍လည်း မထေရ်ကြီး ရဟန်းတို့၏ ရှေးမှ ရှေးမှ သွားကုန်၏၊ မထေရ်ကြီး ရဟန်းတို့ကို တိုးဝှေ့၍လည်း ထိုင်ကုန်၏၊ ရဟန်းငယ်တို့ကိုလည်း နေရာဖြင့် တားမြစ်ကုန်၏၊ သင်္ကန်းကြီးကိုလည်း ဖိ၍ ရွာတွင်း၌ ထိုင်ကုန်၏။အလိုနည်းသော ရဟန်းတို့သည် “အဘယ့်ကြောင့် ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် မကောင်းသဖြင့် ဝတ်ရုံ ကုန်လျက် အသွင်အပြင် မပြည့်စုံကုန်ဘဲ ဆွမ်းစားဇရပ်သို့ သွားကုန်ဘိသနည်း၊ ကျော်တက်၍လည်း မထေရ်ကြီးရဟန်းတို့၏ ရှေးမှ ရှေးမှ သွားကုန်ဘိသနည်း၊ မထေရ်ကြီး ရဟန်းတို့ကို တိုးဝှေ့၍လည်း ထိုင်ကုန်ဘိသနည်း၊ ရဟန်းငယ်တို့ကို နေရာဖြင့်လည်း တားမြစ်ကုန်ဘိသနည်း၊ သင်္ကန်းကြီးကို ဖိ၍လည်း ရွာတွင်း၌ ထိုင်ကုန်ဘိသနည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။
ထိုအခါ ထိုရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ပ။
ရဟန်းတို့ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် မကောင်းသဖြင့် ဝတ်ရုံကုန်လျက် အသွင်အပြင် မပြည့်စုံကုန်ဘဲ ဆွမ်းစားဇရပ်သို့ သွားကုန်၏၊ ကျော်တက်၍လည်း မထေရ်ကြီးတို့၏ ရှေးမှ ရှေးမှ သွားကုန်၏၊ မထေရ် ကြီး ရဟန်းတို့ကို တိုးဝှေ့၍လည်း ထိုင်ကုန်၏၊ ရဟန်းငယ်တို့ကိုလည်း နေရာဖြင့်လည်း တားမြစ်ကုန်၏၊ သင်္ကန်းကြီးကို ဖိ၍လည်း ရွာတွင်း၌ ထိုင်ကုန်၏ဟူသည် မှန်သလော”ဟု စိစစ်မေးမြန်းတော်မူ၏။
“မှန်ပါသည် မြတ်စွာဘုရား”ဟု (လျှောက်ကြကုန်၏)။ပ။ ကဲ့ရဲ့တော်မူ၍။ပ။ တရားစကားကို ဟောတော်မူပြီးလျှင် ရဟန်းတို့ကို-
֍ ၃၆၄
။ ရဟန်းတို့ သို့ဖြစ်လျှင် ရဟန်းတို့အား ဆွမ်းစားဇရပ်၌ ကျင့်ဝတ်ကို ပညတ်အံ့၊ ယင်းကျင့် ဝတ်အတိုင်း ရဟန်းတို့သည် ဆွမ်းစားဇရပ်၌ ကျင့်ရမည်။အရံ၌ အချိန်ကို ကြားလျှောက်မူ ထက်ဝန်းကျင်မှ အဝန်းညီစွာ သင်းပိုင်ကို ဝတ်၍ ခါးပန်းကို ဖွဲ့၍ နှစ်ထပ်ပြု ၍ သင်္ကန်းကြီးတို့ကို ရုံ၍ ကမ္ပတ်သီးကို တပ်၍ ဆေးကြောပြီးလျှင် သပိတ်ကို ယူ၍ မနှေး မလျင် ရွာတွင်းသို့ ကောင်းစွာ ဝင်ရမည်၊ ကျော်တက်၍ မထေရ်ကြီး ရဟန်းတို့၏ ရှေးမှ ရှေးမှ မသွားအပ်၊ ရွာတွင်း၌ ကောင်းစွာ ဖုံးလွှမ်းလျက် သွားရမည်၊ ရွာတွင်း၌ ကောင်းစွာ ဣန္ဒြေစောင့်ထိန်းလျက် သွားရမည်၊ ရွာတွင်း၌ မျက်လွှာချလျက် သွားရမည်၊ ရွာတွင်း၌ သင်္ကန်းကို ပင့်လျက် မသွားအပ်၊ ရွာတွင်း၌ ပြင်းပြစွာ ရယ်မောလျက် မသွားအပ်၊ ရွာတွင်း၌ ငယ်သော အသံရှိသည်ဖြစ်၍ သွားရမည်၊ ရွာတွင်း၌ကိုယ်ကို လှုပ်၍ လှုပ်၍ မသွားအပ်၊ ရွာတွင်း၌ လက်မောင်းကို လှုပ်၍ လှုပ်၍ မသွားအပ်၊ ရွာတွင်း၌ ဦးခေါင်းကို လှုပ်၍ လှုပ်၍ မသွားအပ်၊ ရွာတွင်း၌ ခါးထောက်၍ မသွားအပ်၊ ရွာတွင်း၌ ခေါင်းမြီးခြုံ၍ မသွားအပ်၊ ရွာတွင်း၌ ဖဝါးစွန်းဖြင့် နင်း၍ မသွားအပ်။
--ရွာတွင်း၌ ကောင်းစွာ ဖုံးလွှမ်းလျက် နေထိုင်ရမည်၊ ရွာတွင်း၌ ဣန္ဒြေစောင့်ထိန်းလျက် နေထိုင်ရ မည်၊ ရွာတွင်း၌ မျက်လွှာချလျက် နေထိုင်ရမည်၊ ရွာတွင်း၌ သင်္ကန်းပင့်လျက် မနေထိုင်အပ်၊ ရွာတွင်း၌ ပြင်းပြစွာ ရယ်မောလျက် မနေထိုင်အပ်၊ ရွာတွင်း၌ ငယ်သော အသံရှိသည်ဖြစ်၍ နေထိုင်ရမည်၊ ရွာတွင်း၌ကိုယ်ကို လှုပ်၍ လှုပ်၍ မနေထိုင်အပ်၊ ရွာတွင်း၌ လက်မောင်းကို လှုပ်၍ လှုပ်၍ မနေထိုင်အပ်၊ ရွာတွင်း၌ ဦးခေါင်းကို လှုပ်၍ လှုပ်၍ မနေထိုင်အပ်၊ ရွာတွင်း၌ ခါးထောက်၍ မနေထိုင်အပ်၊ ရွာတွင်း၌ ခေါင်းမြီးခြုံ၍ မနေထိုင်အပ်၊ ရွာတွင်း၌ အာယောဂပတ်ဖွဲ့လျက် မနေထိုင်အပ်၊ မထေရ်ကြီးရဟန်းတို့ကို တိုးဝှေ့လျက် မနေထိုင်အပ်၊ ရဟန်းငယ်တို့ကို နေရာဖြင့်လည်း မတားမြစ်အပ်၊ ရွာတွင်း၌ သင်္ကန်းကြီးကို ဖိလျက်လည်း မနေထိုင်အပ်။
ရေပေးလတ်သော် လက်နှစ်ဖက်တို့ဖြင့် သပိတ်ကိုကိုင်၍ (သိမ်းဆည်း၍) ရေကို ခံရမည်၊ နှိမ့်၍ မထိခိုက်စေဘဲ သပိတ်ကို ကောင်းစွာ ဆေးရမည်။
လက်ဆေးခံရှိမူ “လက်ဆေးခံကို ရေမစိုပါစေလင့်၊ အနီးရှိ ရဟန်းတို့ကို ရေမစိုပါစေကုန်လင့်၊ သင်္ကန်းကြီးကို ရေမစိုပါစေလင့်”ဟု လက်ဆေးခံ၌ နှိမ့်၍ ရေကို လောင်းရမည်။
လက်ဆေးခံမရှိမူ “အနီးရှိ ရဟန်းတို့ကို ရေမစိုပါစေကုန်လင့်၊ သင်္ကန်းကြီးကို ရေမစိုပါစေလင့်”ဟု မြေ၌ နှိမ့်၍ ရေကို သွန်းလောင်းရမည်။
ဆွမ်းလှူလတ်သော် လက်နှစ်ဖက်တို့ဖြင့် သပိတ်ကိုကိုင်၍ ဆွမ်းကို ခံရမည်၊ ဟင်းအတွက် နေရာ ထားရမည်။
ထောပတ်သည်လည်းကောင်း၊ ဆီသည်လည်းကောင်း၊ လက်သုပ်သည်လည်းကောင်း ရှိမူ “ရဟန်း အားလုံးတို့အား အညီအမျှ ပြည့်စုံပါစေ”ဟု မထေရ်ကြီးသည် ပြောရမည်။
ဆွမ်းကို ကောင်းမွန်စွာ ခံရမည်၊ သပိတ်၌ အမှတ်ရှိလျက် ဆွမ်းကို ခံရမည်၊ ဟင်းနှင့် ညီမျှသော ဆွမ်းကို ခံရမည်၊ သပိတ်အနားရေးနှင့် ညီသော ဆွမ်းကို ခံရမည်။
ရဟန်းအားလုံးတို့အတွက် ဆွမ်းမရောက်မီ မထေရ်ကြီးသည် ဆွမ်းမစားအပ်။ ဆွမ်းကို ရိုသေစွာ စားရမည်၊ သပိတ်၌ အမှတ်ရှိလျက် ဆွမ်းကို စားရမည်၊ ဆွမ်းကို အစဉ်အတိုင်း စားရမည်၊ ဟင်းနှင့် မျှသော ဆွမ်းကို စားရမည်၊ ဆွမ်းဦးမှ နှိပ်၍ ဆွမ်းကို မစားအပ်၊ များပြားစေလိုခြင်းကို စွဲ၍ ဟင်းကိုလည်းကောင်း၊ ဟင်းလျာကိုလည်းကောင်း ဆွမ်းဖြင့် မဖုံးအပ်၊ မနာဖျားသော ရဟန်းသည် မိမိအကျိုးငှာ့ဟင်းကိုလည်းကောင်း၊ ဆွမ်းကိုလည်းကောင်း တောင်း၍ မစားအပ်၊ ကဲ့ရဲ့လိုသော အမှတ်ရှိလျက် သူတစ်ပါးတို့၏ သပိတ်ကို မကြည့်အပ်၊ ကြီးလွန်းသော ဆွမ်းလုတ်ကို မပြုအပ်၊ ဝန်းဝိုင်းသော ဆွမ်း လုတ်ကို ပြုလုပ်ရမည်၊ ဆွမ်းလုတ်ကို မဆောင်မီ ခံတွင်းကို မဖွင့်အပ်၊ ဆွမ်းစားသော ရဟန်းသည် လက်အလုံးစုံကို ခံတွင်း၌ မထည့်မသွင်းအပ်၊ ဆွမ်းလုတ်ရှိသော ခံတွင်းဖြင့် စကား မပြောအပ်၊ ဆွမ်းလုတ်ကို မြှောက်လျက် မစားအပ်၊ ဆွမ်းလုတ်ကိုကိုက်ဖြတ်၍ မစားအပ်၊ မျောက်ကဲ့သို့ ပါးစောင်၌ ထားလျက် မစားအပ်၊ လက်ကို ခါလျက် မစားအပ်၊ ဆွမ်းလုံးကို ကြဲလျက် မစားအပ်၊ လျှာကို ထုတ်လျက် မစားအပ်၊ စပ်စပ်အသံပြုလျက် မစားအပ်၊ ရှုတ်ရှုတ် အသံပြုလျက် မစားအပ်၊ လက်ကို လျက်၍ မစားအပ်၊ သပိတ်ကို ခြစ်လျက် မစားအပ်၊ နှုတ်ခမ်းကို လျက်၍ မစားအပ်။
--အာမိသရှိသော လက်ဖြင့်သောက်ရေခွက်ကို မကိုင်အပ်၊ ရဟန်းအားလုံးတို့သည် ဆွမ်းစားမပြီးမီ မထေရ်ကြီးသည် ရေကို မခံအပ်၊ ရေပေးလတ်သော် လက်နှစ်ဖက်တို့ဖြင့် သပိတ်ကိုကိုင်လျက် ရေကို ခံရမည်၊ နှိမ့်၍ မထိ မခိုက်စေဘဲ သပိတ်ကို ကောင်းစွာ ဆေးရမည်၊ လက်ဆေးခံရှိမူ “လက်ဆေးခံကို ရေမစိုပါစေလင့်၊ အနီးရှိ ရဟန်းတို့ကို ရေမစိုပါစေလင့်၊ သင်္ကန်းကြီးကို ရေမစိုပါစေလင့်”ဟု လက်ဆေးခံ၌ နှိမ့်၍ ရေကို လောင်းရမည်၊ လက်ဆေးခံမရှိမူ “အနီးရှိ ရဟန်းတို့ကို ရေမစိုပါစေလင့်၊ သင်္ကန်းကြီးကို ရေမစိုပါစေလင့်”ဟု မြေ၌ နှိမ့်၍ ရေကို သွန်းလောင်းရမည်၊ ဆွမ်းလုံးပါသော သပိတ်ဆေးရေကို ရွာတွင်း ၌ မစွန့်အပ်။
ပြန်သွားသော် ရဟန်းငယ်တို့သည် ရှေးဦးစွာ ပြန်ရမည်၊ မထေရ်ကြီးတို့သည် နောက်မှ ပြန်ရမည်၊ ရွာတွင်း၌ ကောင်းစွာ ဖုံးလွှမ်းလျက် သွားရမည်၊ ရွာတွင်း၌ ဣန္ဒြေစောင့်စည်းလျက် သွားရမည်၊ ရွာတွင်း၌ မျက်လွှာချလျက် သွားရမည်၊ ရွာတွင်း၌ သင်္ကန်းကို ပင့်လျက် မသွားအပ်၊ ရွာတွင်း၌ ပြင်းပြစွာ ရယ်မောလျက် မသွားအပ်၊ ရွာတွင်း၌ ငယ်သော အသံရှိသည်ဖြစ်၍ သွားရမည်၊ ရွာတွင်း၌ကိုယ်ကို လှုပ်၍ လှုပ်၍ မသွားအပ်၊ ရွာတွင်း၌ လက်မောင်းကို လှုပ်၍ လှုပ်၍ မသွားအပ်၊ ရွာတွင်း၌ ဦးခေါင်းကို လှုပ်၍ လှုပ်၍ မသွားအပ်၊ ရွာတွင်း၌ ခါးထောက်လျက် မသွားအပ်၊ ရွာတွင်း၌ ခေါင်းမြီးခြုံ၍ မသွားအပ်၊ ရွာတွင်း၌ ဖဝါးစွန်းဖြင့် နင်း၍ မသွားအပ်။
ရဟန်းတို့ ဤကား ရဟန်းတို့၏ ဆွမ်းစားဇရပ်၌ ကျင့်ဝတ်တည်း၊ ယင်းကျင့်ဝတ်အတိုင်း ရဟန်းတို့သည် ဆွမ်းစားဇရပ်၌ ကျင့်ရမည်ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ပဌမအခန်း ပြီး၏။
--၆-ပိဏ္ဍစာရိကဝတ်ကို ပြခြင်း
֍ ၃၆၅
။ ထိုအခါ ဆွမ်းခံလှည့်လည်သောရဟန်းတို့သည် မကောင်းသဖြင့် ဝတ်ရုံကုန်လျက် အသွင် အပြင် မပြည့်စုံကုန်ဘဲ ဆွမ်းခံလှည့်လည်ကုန်၏၊ အမှတ်မဲ့လည်း အိမ်သို့ ဝင်ကုန်၏၊ အမှတ်မဲ့လည်း ထွက်ကုန်၏၊ အလွန်လျင်စွာလည်း ဝင်ကုန်၏၊ အလွန်လျင်စွာလည်း ထွက်ကုန်၏၊ အလွန်ဝေးရာ၌လည်း ရပ်ကုန်၏၊ အလွန် နီးရာ၌လည်း ရပ်ကုန်၏၊ အလွန်ကြာမြင့်စွာလည်း ရပ်ကုန်၏၊ အလွန်လျင်စွာလည်း ပြန်ကုန်၏။ဆွမ်းခံရဟန်းတစ်ပါးသည်လည်း အမှတ်မဲ့ အိမ်သို့ ဝင်လေသော် တံခါးထင်မှတ်၍ အခန်းတစ်ခုသို့ ဝင်မိ၏၊ ထိုအခန်း၌ မိန်းမသည် အဝတ်မပါဘဲ ပက်လက်အိပ်နေ၏၊ ထိုရဟန်းသည် အဝတ်မပါဘဲ ပက်လက် အိပ်နေသော ထိုမိန်းမကို မြင်၍ “ဤကား တံခါးမဟုတ်၊ အခန်းသာတည်း”ဟု ထိုအခန်းမှ ထွက်ခဲ့၏၊ ထိုမိန်းမ၏ ခင်ပွန်းသည် အဝတ်မပါဘဲ ပက်လက်အိပ်နေသော ထိုမိန်းမကို မြင်၍ “ဤရဟန်းသည် ငါ၏ မယားကို ဖျက်ဆီး၏”ဟု ရဟန်းကို ဖမ်း၍ ရိုက်နှက်၏၊ ထိုအခါ မိန်းမသည် ထိုအသံဖြင့် နိုး၍ “အရှင် သင်သည် ဤရဟန်းကို အဘယ့်ကြောင့် ရိုက်နှက်သနည်း”ဟု ထိုယောက်ျားအား ပြောဆို့၏။
ဤရဟန်းသည် သင့်ကို ဖျက်ဆီး၏ဟု (ဆို၏)။
“အရှင် ဤရဟန်းသည် အကျွန်ုပ်ကို မဖျက်ဆီးပါ၊ ထိုရဟန်းသည် မပြုတတ်ပါ”ဟု ပြော၍ ထို ရဟန်းကို လွတ်စေ၏။
ထိုအခါ ထိုရဟန်းသည် အရံသို့ သွား၍ ရဟန်းတို့အား ဤအကြောင်းကို ပြော၏။ အလိုနည်းသော ရဟန်းတို့သည် “အဘယ့်ကြောင့် ဆွမ်းခံလှည့်လည်သော ရဟန်းတို့သည် မကောင်းသဖြင့် ဝတ်ရုံကုန်လျက် အသွင်အပြင် မပြည့်စုံကုန်ဘဲ ဆွမ်းခံလှည့်လည်ကုန်ဘိသနည်း၊ အမှတ်မဲ့လည်း အိမ်သို့ ဝင်ကုန်ဘိသနည်း၊ အမှတ်မဲ့လည်း ထွက်ကုန်ဘိသနည်း၊ အလွန်လျင်စွာလည်း ဝင်ကုန်ဘိသနည်း၊ အလွန် လျင်စွာလည်း ထွက်ကုန်ဘိသနည်း၊ အလွန်ဝေးရာ၌လည်း ရပ်ကုန်ဘိသနည်း၊ အလွန်နီးရာ၌လည်း ရပ်ကုန်ဘိသနည်း၊ အလွန်ကြာမြင့်စွာလည်း ရပ်ကုန်ဘိသနည်း၊ အလွန်လျင်စွာလည်း ပြန်ကုန်ဘိသနည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြပြောဆိုကြကုန်၏။ ထိုအခါ ထိုရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ပ။ ရဟန်းတို့ မှန်သလော။ပ။ မှန်ပါသည် မြတ်စွာဘုရားဟု (လျှောက်ကြကုန်၏)။ပ။ ကဲ့ရဲ့တော်မူ၍။ပ။ တရားစကားကို ဟောတော်မူပြီးလျှင် ရဟန်းတို့ကို-
֍ ၃၆၆
။ ရဟန်းတို့ သို့ြ ဖစ် လျှင် ဆွမ်း ခံလှည့် လည်သော ရဟန်းတို့ အား ကျ င့် ဝတ်ကို ပညတ်အံ့၊ ယင်းကျင့်ဝတ်အတိုင်း ဆွမ်းခံလှည့်လည်သော ရဟန်းတို့ ကျင့်ရမည်။ရဟန်းတို့ ဆွမ်းခံလှည့်သော ရဟန်းသည် “ယခုပင် ရွာသို့ ဝင်အံ့”ဟု အဝန်းသုံးပါး၁ကို ဖုံးလျက် အဝန်းညီစွာ ဝတ်လျက် ခါးပန်းကိုဖွဲ့လျက် အခေါက်ရှိသည်ကို ပြုလျက် သင်္ကန်းကြီးကို ရုံလျက် ကမ္ပတ်သီးကို တပ်လျက် ရေဆေး၍ သပိတ်ကို ယူလျက် မနှေးမလျင် ကောင်းစွာ ရွာတွင်းသို့ ဝင်ရမည်။
ရွာတွင်း၌ ကောင်းစွာ ဖုံးလွှမ်းလျက် သွားရမည်၊ ရွာတွင်း၌ ဣန္ဒြေကိုကောင်းစွာ စောင့်စည်းလျက် သွားရမည်၊ ရွာတွင်း၌ မျက်လွှာချလျက် သွားရမည်၊ ရွာတွင်း၌ သင်္ကန်းကို ပင့်လျက် မသွားအပ်၊ ရွာတွင်း၌ ပြင်းပြစွာ ရယ်မောလျက် မသွားအပ်၊ ရွာတွင်း၌ ငယ်သော အသံရှိသည်ဖြစ်၍ သွားရမည်၊ ရွာတွင်း၌ကိုယ်ကို လှုပ်၍ လှုပ်၍ မသွားအပ်၊ ရွာတွင်း၌ လက်မောင်းကို လှုပ်၍ လှုပ်၍ မသွားအပ်၊ ရွာတွင်း၌ ဦးခေါင်းကို လှုပ်၍ လှုပ်၍ မသွားအပ်၊ ရွာတွင်း၌ ခါးထောက်၍ မသွားအပ်၊ ရွာတွင်း၌ ခေါင်းမြီးခြုံ၍ မသွားအပ်၊ ရွာတွင်း၌ ဖဝါးစွန်းဖြင့် နင်း၍ မသွားအပ်။
--အိမ်သို့ ဝင်သော ရဟန်းသည် “ဤလမ်းဖြင့် ဝင်အံ့၊ ဤလမ်းဖြင့် ထွက်အံ့”ဟု မှတ်ရမည်၊ အလွန် လျင်စွာ မဝင်အပ်၊ အလွန်လျင်စွာ မထွက်အပ်၊ အလွန်ဝေးရာ၌ မရပ်အပ်၊ အလွန်နီးရာ၌ မရပ်အပ်၊ အလွန်ကြာမြင့်စွာ မရပ်အပ်၊ အလွန်လျင်စွာ မပြန်အပ်၊ “ဆွမ်းကို လှူလိုသလော၊ မလှူလိုသလော”ဟု ရပ်လျက် မှတ်သားရမည်။
အလုပ်ကို ချသော်လည်းကောင်း၊ နေရာမှထသော်လည်းကောင်း၊ ယောက်မကို သုံးသပ်သော်လည်းကောင်း၊ အိုးခွက်ကို သုံးသပ်သော်လည်းကောင်း၊ ရပ်စေသော်လည်းကောင်း “လှူလိုရာ၏”ဟု (နှလုံးပြု၍) ရပ်ရမည်။
ဆွမ်းကို လှူလတ်သော် လက်ဝဲလက်ဖြင့် သင်္ကန်းကြီးကို ဖယ်ရှား၍ လက်ယာလက်ဖြင့် သပိတ်ကို နှိမ့်၍ လက်နှစ်ဖက်တို့ဖြင့် သပိတ်ကိုကိုင်ကာ ဆွမ်းကို ခံရမည်၊ ဆွမ်းလှူသော မိန်းမ၏ မျက်နှာကို မကြည့်အပ်၊ “ဟင်းကို လှူလိုသလော၊ မလှူလိုသလော”ဟု မှတ်ရမည်၊ ယောက်မကို သုံးသပ်သော်လည်းကောင်း၊ အိုးခွက်ကို သုံးသပ်သော်လည်းကောင်း၊ ရပ်စေသော်လည်းကောင်း “လှူလိုရာ၏”ဟု နှလုံးပြု၍ ရပ်ရမည်၊ ဆွမ်းလှူပြီးသော် သင်္ကန်းကြီးဖြင့် သပိတ်ကို ဖုံး၍ ကောင်းစွာ မနှေးမလျင် ပြန်ရမည်။
ရွာတွင်း၌ ကောင်းစွာ ဖုံးလွှမ်းလျက် သွားရမည်၊ ရွာတွင်း၌ ဣန္ဒြေကိုကောင်းစွာ စောင့်စည်းလျက် သွားရမည်၊ ရွာတွင်း၌ မျက်လွှာချလျက် သွားရမည်၊ ရွာတွင်း၌ သင်္ကန်းကို ပင့်လျက် မသွားအပ်၊ ရွာတွင်း၌ ပြင်းပြစွာ ရယ်မောလျက် မသွားအပ်၊ ရွာတွင်း၌ ငယ်သော အသံရှိသည်ဖြစ်၍ သွားရမည်၊ ရွာတွင်း၌ကိုယ်ကို လှုပ်၍ လှုပ်၍ မသွားအပ်၊ ရွာတွင်း၌ လက်မောင်းကို လှုပ်၍ လှုပ်၍ မသွားအပ်၊ ရွာတွင်း၌ ဦးခေါင်းကို လှုပ်၍ လှုပ်၍ မသွားအပ်၊ ရွာတွင်း၌ ခါးထောက်၍ မသွားအပ်၊ ရွာတွင်း၌ ခေါင်းမြီးခြုံ၍ မသွားအပ်၊ ရွာတွင်း၌ ဖဝါးစွန်းဖြင့် နင်း၍ မသွားအပ်။
ဆွမ်းခံရာရွာမှ ရှေးဦးစွာ ဖဲခဲ့သော ရဟန်းသည် နေရာကို ခင်းရမည်၊ ခြေဆေးရေ ခြေဆေး အင်းပျဉ် ခြေပွတ်အိုးခြမ်းတို့ကို အနီး၌ ထားရမည်၊ ဆွမ်းဦးထည့်ရန် ခွက်ကို ဆေး၍ အနီး၌ ထားရမည်၊ သောက်ရေကိုလည်းကောင်း၊ သုံးရေကိုလည်းကောင်း အနီး၌ ထားရမည်၊ ဆွမ်းခံရာရွာမှ နောက်မှ ဖဲခဲ့သော ရဟန်းသည် စားကြွင်းရှိ၍ စားလိုမူ စားရမည်၊ မစားလိုမူ မြက်သစ်ပင် မရှိရာ၌သော်လည်း စွန့်ရ မည်၊ ပိုးမွှားမရှိသော ရေ၌သော်လည်း သွန်ရမည်၊ ထိုရဟန်းသည် နေရာကို ရုပ်သိမ်းရမည်၊ ခြေဆေးရေ ခြေဆေးအင်းပျဉ် ခြေပွတ်အိုးခြမ်းတို့ကို သိမ်းရမည်၊ ဆွမ်းဦးထည့်ခွက်ကို ဆေး၍ သိမ်းရမည်၊ သောက်ရေကိုလည်းကောင်း၊ သုံးရေကိုလည်းကောင်း သိမ်းရမည်၊ ဆွမ်းစားကျောင်းကို တံမြက်လှည်းရ မည်၊ သောက်ရေအိုးကိုလည်းကောင်း၊ သုံးရေအိုးကိုလည်းကောင်း၊ သန့်သက်ရေအိုးကိုလည်းကောင်း အချည်းနှီး ရေမရှိသည်ကို မြင်သော ရဟန်းသည် တည်ထားရမည်၊ မချီမကြွနိုင်သော ရဟန်းသည် အဖော်ကို လက်ယပ်ခေါ်၍ လက်ချင်းယှက်ကာ တည်ထားရမည်၊ ထိုမချီ မကြွနိုင်ခြင်း အကြောင်းကြောင့် စကားမပြောဆိုအပ်။ ရဟန်းတို့ ဤကား ဆွမ်းခံလှည့်လည်သော ရဟန်းတို့၏ ကျင့်ဝတ်တည်း၊ ယင်း ကျင့်ဝတ်အတိုင်း ဆွမ်းခံလှည့်လည်သော ရဟန်းတို့ ကျင့်ရမည်ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
၁။ ပုဆစ်ဒူးဝန်းနှစ်ဖက် ချက်ကို အဝန်းသုံးပါးဟု ဆိုသည်။
--၇-တောနေရဟန်းတို့ ကျင့်ဝတ်
֍ ၃၆၇
။ ထိုအခါ များစွာသော ရဟန်းတို့သည် တော၌ နေကုန်၏၊ ထိုရဟန်းတို့သည်သောက်ရေကို မတည်ထားကုန်၊ သုံးရေကို မတည်ထားကုန်၊ မီးကို မတည်ထားကုန်၊ မီးပွတ်ခုံ ပွတ်ကျေကို မတည် ထားကုန်၊ နက္ခတ်အကြောင်းအရာတို့ကို မသိကုန်၊ အရပ်မျက်နှာအဖို့ကို မသိကုန်။ခိုးသူတို့သည် ထိုအရပ်သို့ သွား၍ ထိုရဟန်းတို့အား-
“အသျှင်ဘုရားသောက်ရေရှိပါ၏လော”ဟု (လျှောက်ကုန်၏)။
ဒါယကာ မရှိဟု (ဆိုကြကုန်၏)။
“အသျှင်ဘုရား သုံးရေရှိပါ၏လော”ဟု (လျှောက်ကုန်၏)။
ဒါယကာ မရှိဟု (ဆိုကြကုန်၏)။
“အသျှင်ဘုရား မီးရှိပါ၏လော”ဟု (လျှောက်ကုန်၏)။
ဒါယကာ မရှိဟု (ဆိုကြကုန်၏)။
“အသျှင်ဘုရား မီးပွတ်ခုံ ပွတ်ကျေ ရှိပါ၏လော”ဟု (လျှောက်ကုန်၏)။
ဒါယကာ မရှိဟု (ဆိုကြကုန်၏)။
“အသျှင်ဘုရား ယနေ့ အဘယ်နက္ခတ်နှင့် ယှဉ်ပါသနည်း”ဟု (လျှောက်ကုန်၏)။
ဒါယကာ ငါတို့ မသိကုန်ဟု (ဆိုကြကုန်၏)။
“အသျှင်ဘုရား ဤကား အဘယ်အရပ်နည်း”ဟု (လျှောက်ကုန်၏)။
ဒါယကာ ငါတို့ မသိကုန်ဟု (ဆိုကြကုန်၏)။
ထိုအခါ ထိုခိုးသူတို့သည် “ဤရဟန်းတို့အားသောက်ရေမရှိ၊ သုံးရေမရှိ၊ မီးမရှိ၊ မီးပွတ်ခုံ ပွတ်ကျေမရှိ၊ နက္ခတ်အကြောင်းအရာကိုတို့ မသိကုန်၊ အရပ်မျက်နှာအဖို့ကို မသိကုန်၊ ဤသူတို့ကား ခိုးသူတို့တည်း၊ ဤသူတို့ကား ရဟန်းမဟုတ်ကုန်”ဟု ရိုက်နှက်၍ ဖဲသွားကုန်၏။ ထိုအခါ ထိုရဟန်းတို့သည် ရဟန်းတို့အား ဤအကြောင်းကို ပြောကြားကုန်၏။ ရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် ဤအကြောင်းအရာကြောင့် တရားစကားကို ဟောတော်မူပြီးလျှင် ရဟန်းတို့ကို-
֍ ၃၆၈
။ ရဟန်းတို့ သို့ဖြစ်လျှင် တောနေရဟန်းတို့အား ကျင့်ဝတ်ကို ပညတ်အံ့၊ ယင်းကျင့်ဝတ် အတိုင်း တောနေရဟန်းတို့ ကျင့်ရမည်။ရဟန်းတို့ တောနေရဟန်းသည် စောစောထ၍ သပိတ်ကို အိတ်၌ ထည့်ပြီးလျှင် ပခုံး၌ လွယ်လျက် သင်္ကန်းကို ပခုံး၌ တင်၍ ဖိနပ်စီးကာ သစ်ဘဏ္ဍာ မြေဘဏ္ဍာကို သိမ်းဆည်း၍ တံခါးမ လေသာပြူတင်းကို ပိတ်ဆို့ပြီးလျှင် ကျောင်းမှ ဆင်းရမည်၊ “ယခု ရွာသို့ ဝင်အံ့”ဟု ဖိနပ်ချွတ်၍ (အောက်သို့) နှိမ့်ကာ ခါပြီးလျှင် အိတ်၌ ထည့်လျက် ပခုံး၌ ချိတ်၍ အဝန်းသုံးပါးကို ဖုံးလွှမ်းသဖြင့် အဝန်းညီစွာဝတ်လျက် ခါးပန်းကို ဖွဲ့လျက် အထပ်ရှိသည်ကိုပြု၍ သင်္ကန်းကြီးကို ရုံလျက် ကမ္ပတ်သီးကို တပ်လျက် ရေဆေး၍ သပိတ်ကို ယူလျက် မနှေးမလျင် ကောင်းစွာ ရွာသွင်းသို့ ဝင်ရမည်၊ ရွာတွင်း၌ ကောင်းစွာ ဖုံးလွှမ်းလျက် သွားရမည်။ပ။
--ရွာတွင်း၌ ခါးထောက်လျက် မသွားအပ်၊ ရွာတွင်း၌ ဦးခေါင်းခြုံလျက် မသွားအပ်၊ ရွာတွင်း ၌ ဖဝါးစွန်းနင်းလျက် မသွားအပ်။ အိမ်သို့ဝင်သော ရဟန်းသည် “ဤလမ်းဖြင့် ဝင်အံ့၊ ဤလမ်းဖြင့် ထွက်အံ့”ဟု မှတ်ရမည်၊ အလွန်လျင်စွာ မဝင်အပ်၊ အလွန်လျင်စွာ မထွက်အပ်၊ အလွန်ဝေးရာ၌ မရပ်အပ်၊ အလွန်နီးရာ၌ မရပ်အပ်၊ အလွန်ကြာမြင့်စွာ မရပ်အပ်၊ အလွန်လျင်စွာ မပြန်အပ်၊ ရပ်သော ရဟန်းသည် “ဆွမ်းကို လှူလိုသလော၊ မလှူလိုသလော”ဟု မှတ်သားရမည်၊ အလုပ်ကို ချသော်လည်းကောင်း၊ နေရာမှ ထသော်လည်းကောင်း၊ ယောက်မကို သုံးသပ်သော်လည်းကောင်း၊ အိုးခွက်ကို သုံးသပ်သော်လည်းကောင်း၊ ရပ်စေသော်လည်းကောင်း “လှူလိုရာ၏”ဟု (နှလုံးပြု၍) ရပ်ရမည်၊ ဆွမ်းကို လှူသော် လက်ဝဲလက်ဖြင့် သင်္ကန်းကြီးကို ဖယ်ရှား၍ လကျ်ာလက်ဖြင့် သပိတ်ကို နှိမ့်၍ လက်နှစ်ဖက်တို့ဖြင့် သပိတ်ကိုကိုင်၍ ဆွမ်းကို ခံရမည်၊ ဆွမ်းလှူသော မိန်းမ၏ မျက်နှာကို မကြည့်အပ်၊ “ဟင်းကို လှူလိုသလော၊ မလှူလိုသလော”ဟု မှတ်သားရမည်၊ ယောက်မကို သုံးသပ်သော်လည်းကောင်း၊ အိုးခွက်ကို သုံးသပ်သော်လည်းကောင်း၊ ရပ်စေသော်လည်းကောင်း “လှူလိုရာ၏”ဟု (နှလုံးပြု၍) ရပ်ရမည်၊ ဆွမ်းလှူ ပြီးသော် သင်္ကန်းကြီးဖြင့် သပိတ်ကို ဖုံး၍ မနှေးမလျင် ကောင်းစွာ ပြန်ရမည်။
ရွာတွင်း၌ ကောင်းစွာ ဖုံးလွှမ်းလျက် သွားရမည်။ပ။ ရွာတွင်း၌ ဖဝါးစွန်း နင်းလျက် မသွားအပ်။ ရွာမှထွက်သော် သပိတ်ကို အိတ်၌ ထည့်ပြီးလျှင် ပခုံး၌ လွယ်လျက် သင်္ကန်းကို ခေါက်၍ ဦးခေါင်း၌ တင်ကာ ဖိနပ်စီး၍ သွားရမည်။
ရဟန်းတို့ တောနေရဟန်းသည်သောက်ရေကို တည်ထားရမည်၊ သုံးရေကို တည်ထားရမည်၊ မီးကိုတည်ထားရမည်၊ မီးပွတ်ခုံ ပွတ်ကျေကို တည်ထားရမည်၊ တောင်ဝှေးကို အနီး၌ ထားရမည်၊ နက္ခတ် အကြောင်းအရာ အားလုံးတို့ကိုလည်းကောင်း၊ နက္ခတ်အကြောင်းအရာ အချို့တို့ကိုလည်းကောင်း သင်ယူရ မည်၊ အရပ်မျက်နှာ၌ လိမ္မာရမည်။ ရဟန်းတို့ ဤကား တောနေရဟန်းတို့၏ ကျင့်ဝတ်တည်း၊ ယင်း ကျင့်ဝတ်အတိုင်း တောနေရဟန်းတို့သည် ကျင့်ရမည်ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--၈-ကျောင်း အိပ်ရာနေရာ၌ ကျင့်ဝတ်
֍ ၃၆၉
။ ထိုအခါ များစွာသော ရဟန်းတို့သည် လွင်တီးခေါင်၌ သင်္ကန်းချုပ်ကုန်၏၊ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည့်လေညာအရပ်၌ အိပ်ရာ နေရာကို ခါကုန်၏၊ ရဟန်းတို့သည် မြူဖြင့် ပြွန်းကုန်၏၊ အလိုနည်းသော ရဟန်းတို့သည် “အဘယ့်ကြောင့် ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် လေညာအရပ်၌ အိပ်ရာ နေရာကို ခါကုန်ဘိ သနည်း ရဟန်းတို့သည် မြူဖြင့် ပြွန်းကုန်၏”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ ထိုအခါ ထိုရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် လေညာအရပ်၌ အိပ်ရာ နေရာကို ခါကုန်၏၊ ရဟန်းတို့သည် မြူဖြင့် ပြွန်းကုန်၏ဟူသည် မှန်သလောဟု စိစစ်မေးမြန်းတော်မူ၏။ မှန်ပါသည် မြတ်စွာဘုရားဟု (လျှောက်ကြကုန်၏)။ပ။ ကဲ့ရဲ့တော်မူ၍။ပ။ တရားစကားကို ဟောတော်မူပြီးလျှင် ရဟန်းတို့ကို-֍ ၃၇၀
။ ရဟန်းတို့ သို့ဖြစ်လျှင် ရဟန်းတို့အား ကျောင်း အိပ်ရာ နေရာ၌ ကျင့်ဝတ်ကို ပညတ်အံ့၊ ယင်းကျင့်ဝတ်အတိုင်း ရဟန်းတို့သည် ကျောင်း အိပ်ရာ နေရာ၌ ကျင့်ရမည်။ ကျောင်းသည် အကယ်၍ အမှိုက်ရှိအံ့၊ စွမ်းနိုင်ပါမူ သုတ်သင်ရှင်းလင်းရမည်။ကျောင်းကို သုတ်သင်လိုသော ရဟန်းသည် ရှေးဦးစွာ သပိတ် သင်္ကန်းကို ထုတ်ဆောင်၍ သင့်ရာ အရပ်၌ ထားရမည်၊ နိသီဒိုင် အိပ်ရာခင်းကို ထုတ်ဆောင်၍ သင့်ရာအရပ်၌ ထားရမည်၊ ဘုံလျှို ခေါင်းအုံးကို ထုတ်ဆောင်၍ သင့်ရာအရပ်၌ ထားရမည်၊ ညောင်စောင်းကို ရိုရိုသေသေပြု၍ ကောင်းမွန်စွာ တံခါးရွက် တံခါးပေါင်ကို မထိမခိုက်စေဘဲ ထုတ်ဆောင်၍ သင့်ရာအရပ်၌ ထားရမည်၊ အင်းပျဉ်ကို ရိုရို သေသေပြု၍ ကောင်းမွန်စွာ တံခါးရွက် တံခါးပေါင်ကို မထိမခိုက်စေဘဲ ထုတ်ဆောင်၍ သင့်ရာအရပ်၌ ထားရမည်၊ ညောင်စောင်းခြေတို့ကို ထုတ်ဆောင်၍ သင့်ရာအရပ်၌ ထားရမည်၊ ထွေးခံကို ထုတ်ဆောင်၍ သင့်ရာအရပ်၌ ထားရမည်၊ မှီရာတံကဲပျဉ်ကို ထုတ်ဆောင်၍ သင့်ရာအရပ်၌ ထားရမည်၊ မြေအခင်းကို ခင်းမြဲအတိုင်း နေရာမှတ်လျက် ထုတ်ဆောင်၍ သင့်ရာအရပ်၌ ထားရမည်၊ ကျောင်း၌ ပိုးအိမ်ပင့်ကူမျှင်ရှိအံ့၊ ဗိတာန်မျက်နှာကြက်မှစ၍ ပယ်ရှားရမည်၊ လေသွန်တံခါး တိုက်လေးထောင့်တို့ကို သုံးသပ်ပွတ်တိုက်ရမည်။
ဂွေ့နီ စသည်ဖြင့် အပြေအပြစ်ပြုအပ်သော နံရံသည် မှိုတက်အံ့၊ ပုဆိုးကြမ်းကို ရေဆွတ်၍ ညှစ်ပြီး လျှင် သုတ်ရမည်၊ မည်းသော အဆင်းဖြင့် အပြေအပြစ် ပြုအပ်သော မြေသည် မှိုတက်အံ့၊ ပုဆိုးကြမ်းကို ရေဆွတ်၍ ညှစ်ပြီးလျှင် သုတ်ရမည်၊ အပြေအပြစ်မပြုအပ်သော မြေဖြစ်အံ့၊ ရေဖျန်း၍ ကျောင်းကို “မြူမ တက်စေလင့်”ဟု (နှလုံးထား၍) တံမြက်လှည်းရမည်၊ အမှိုက်တံမြက်ချေးကို သင့်ရာအရပ်၌ စွန့်ပစ်ရမည်။
ရဟန်းအနီး၌ အိပ်ရာ နေရာကို မခါအပ်၊ ကျောင်းအနီး၌ အိပ်ရာ နေရာကို မခါအပ်၊ သောက်ရေ အနီး၌ အိပ်ရာနေရာကို မခါအပ်၊ သုံးရေအနီး၌ အိပ်ရာ နေရာကို မခါအပ်၊ လေညာအရပ်၌ အိပ်ရာ နေရာကို မခါအပ်၊ လေအောက်၌ အိပ်ရာ နေရာကို ခါရမည်။
မြေအခင်းကို နေလှန်းသုတ်သင်ပြီးလျှင် ခါ၍ ခင်းထားမြဲအတိုင်း တစ်ဖန် ပြန်ခင်းထားရမည်၊ ညောင်စောင်းခြေတို့ကို နေလှန်းသုတ်သင်ပြီးလျှင် ခင်းထားမြဲအတိုင်း နေရာ၌ တစ်ဖန် ပြန်ခင်းထားရမည်၊ ညောင်စောင်းကို နေလှန်းသုတ်သင်ပြီးလျှင် ခါ၍ ရိုရိုသေသေပြုလျက် ကောင်းမွန်စွာ တံခါးရွက် တံခါး ပေါင်ကို မထိမခိုက်စေဘဲ ခင်းထားမြဲအတိုင်း တစ်ဖန် ပြန်ခင်းထားရမည်၊ အင်းပျဉ်ကို နေလှန်းသုတ်သင် ပြီးလျှင် ခါ၍ ရိုရိုသေသေပြုလျက် ကောင်းမွန်စွာ တံခါးရွက် တံခါးပေါင်ကို မထိမခိုက်စေဘဲ ခင်းထားမြဲ အတိုင်း တစ်ဖန် ပြန်ခင်းထားရမည်။
--ဘုံလျှို ခေါင်းအုံးကို နေလှန်းသုတ်သင်ပြီးလျှင် ခါ၍ ခင်းထားမြဲအတိုင်း တစ်ဖန် ပြန်ခင်းထားရမည်၊ နိသီဒိုင် အိပ်ရာခင်းကို နေလှန်းသုတ်သင်ပြီးလျှင် ခါ၍ ခင်းထားမြဲအတိုင်း တစ်ဖန် ပြန်ခင်းထားရမည်။
ထွေးခံကို နေလှန်းပွတ်တိုက်၍ ထားမြဲတိုင်းနေရာ၌ တစ်ဖန် ပြန်ထားရမည်၊ မှီရာတံကဲပျဉ်ကို နေလှန်း ပွတ်တိုက်၍ ထားမြဲတိုင်းနေရာ၌ တစ်ဖန် ပြန်ထားရမည်။
သပိတ်သင်္ကန်းကို ထားရမည်၊ သပိတ်ကို ထားလိုသော ရဟန်းသည် လက်တစ်ဖက်ဖြင့် သပိတ်ကို့ကိုင်၍ လက်တစ်ဖက်ဖြင့် ညောင်စောင်းအောက်ကိုလည်းကောင်း၊ အင်းပျဉ်အောက်ကိုလည်းကောင်း၊ သုံးသပ်၍ သပိတ်ကို ထားရမည်၊ အခင်းမရှိသော မြေ၌ သပိတ်ကို မထားရ၊ သင်္ကန်းကို ထားလိုသော ရဟန်းသည် လက်တစ်ဖက်ဖြင့် သင်္ကန်းကိုကိုင်၍ လက်တစ်ဖက်ဖြင့် သင်္ကန်းတန်းဝါး သင်္ကန်းတန်း ကြိုးကို ပွတ်တိုက်၍ ထိုမှာဘက်က အစွန်းကို ဤမှာဘက်မှ အခွေပြုလျက် သင်္ကန်းကို ထားရမည်၊ အရှေ့အရပ်မှ မြူနှင့်တကွသော လေတို့သည် လာကုန်အံ့၊ အရှေ့မျက်နှာ လေသွန်တံခါးတို့ကို ပိတ်ရမည်၊ အနောက် အရပ်မှ မြူနှင့်တကွသော လေတို့သည် လာကုန်အံ့၊ အနောက်မျက်နှာ လေသွန်တံခါးတို့ကို ပိတ်ရမည်၊ မြောက်အရပ်မှ မြူနှင့်တကွသော လေတို့သည် လာကုန်အံ့၊ မြောက်မျက်နှာ လေသွန် တံခါးတို့ကို ပိတ်ရမည်၊ တောင်အရပ်မှ မြူနှင့်တကွသော လေတို့သည် လာကုန်အံ့၊ တောင်မျက်နှာ လေသွန် တံခါးတို့ကို ပိတ်ရမည်၊ အေးသော အခါဖြစ်မူ နေ့အခါ၌ လေသွန်တံခါးတို့ကို ဖွင့်ထားရမည်၊ ညဉ့်အခါ၌ ပိတ်ရမည်၊ ပူအိုက်သော အခါဖြစ်မူ နေ့အခါ၌ လေသွန်တံခါးတို့ကို ပိတ်ထားရမည်၊ ညဉ့်အခါ၌ ဖွင့်ထားရမည်။
ပရိဝုဏ်သည် အမှိုက်ရှိသည် ဖြစ်အံ့၊ ပရိဝုဏ်ကို တံမြက်လှည်းရမည်၊ တံခါးမုခ်သည် အမှိုက်ရှိသည် ဖြစ်အံ့၊ တံခါးမုခ်ကို တံမြက်လှည်းရမည်၊ စည်းဝေးရာ ဇရပ်သည် အမှိုက်ရှိသည် ဖြစ်အံ့၊ စည်းဝေး ရာဇရပ်ကို တံမြက်လှည်းရမည်၊ မီးတင်းကုပ်သည် အမှိုက်ရှိသည် ဖြစ်အံ့၊ မီးတင်းကုပ်ကို တံမြက်လှည်း ရမည်၊ ကျင်ကြီးအိမ်သည် အမှိုက်ရှိသည် ဖြစ်အံ့၊ ကျင်ကြီးအိမ်ကို တံမြက်လှည်းရမည်၊ သောက်ရေ မရှိအံ့၊ သောက်ရေကို တည်ထားရမည်။ သုံးရေ မရှိအံ့၊ သုံးရေကို တည်ထားရမည်။
သန့်သက်ရေအိုး၌ ရေမရှိသည် ဖြစ်အံ့၊ သန့်သက်ရေအိုး၌ ရေကို သွန်းလောင်းရမည်။
သီတင်းကြီးရဟန်းနှင့်အတူ တစ်ကျောင်းတည်း၌ နေမူ သီတင်းကြီးရဟန်းကို မပန်ကြားဘဲ သင်ယူ ခြင်း မေးမြန်းခြင်း မပြုအပ်၊ သရဇ္ဈာယ်ခြင်းကို မပြုအပ်၊ တရားမဟောအပ်၊ ဆီမီးကို မထွန်းအပ်၊ ဆီမီးကို မငြိမ်းစေအပ်၊ လေသာပြူတင်းတို့ကို မဖွင့်အပ်ကုန်၊ လေသာပြူတင်းတို့ကို မပိတ်အပ်ကုန်။
သီတင်းကြီးရဟန်းနှင့် အတူ စင်္ကြံတစ်ခုတည်း၌ စင်္ကြံလျှောက်မူ သီတင်းကြီး ရဟန်းရှိရာသို့ မျက်နှာမူလျက် သွားရမည်၊ သီတင်းကြီးရဟန်းကို သင်္ကန်းကြီးစွန်းဖြင့် မတိုက်ခိုက်စေအပ်။
ရဟန်းတို့ ဤသည်ကား ရဟန်းတို့၏ ကျောင်း အိပ်ရာ နေရာ၌ ကျင့်ဝတ်တည်း၊ ယင်းကျင့်ဝတ် အတိုင်း ရဟန်းတို့သည် ကျောင်း အိပ်ရာ နေရာ၌ ကျင့်ရမည်ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--၉-ဇရုံးအိမ်၌ ကျင့်ရမည့်ဝတ်
֍ ၃၇၁
။ ထိုအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် မထေရ်ကြီးရဟန်းတို့ တားမြစ်ကုန်သော်လည်း မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ဇရုံးအိမ်၌ များစွာသော ထင်းကို တင်၍ မီးရှို့လျက် တံခါးကို ပိတ်ပြီးလျှင် တံခါးအနီး၌ ထိုင်ကုန်၏၊ ရဟန်းတို့သည် တံခါးပေါက် မရသည်ဖြစ်၍ မီးပူသောကြောင့် မူး၍ လဲကုန်၏၊ အလိုနည်းသော ရဟန်းတို့သည်-“အဘယ့်ကြောင့် ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် မထေရ်ကြီးရဟန်းတို့ တားမြစ်ကုန်သော်လည်း မရိုသေ ခြင်းကို စွဲ၍ ဇရုံးအိမ်၌ များစွာသော ထင်းကို တင်၍ မီးရှို့လျက် တံခါးကို ပိတ်ပြီးလျှင် တံခါးအနီး၌ ထိုင်ကုန်ဘိသနည်း၊ ရဟန်းတို့သည် တံခါးပေါက်မရသည်ဖြစ်၍ မီးပူသောကြောင့် မူး၍ လဲကုန်၏”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။
ထိုအခါ ထိုရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ပ။
ရဟန်းတို့ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် မထေရ်ကြီးရဟန်းတို့ တားမြစ်ကုန်သော်လည်း မရိုသေခြင်းကို စွဲ၍ ဇရုံးအိမ်၌ များစွာသော ထင်းကို တင်၍ မီးရှို့လျက် တံခါးကို ပိတ်ပြီးလျှင် တံခါးအနီး၌ ထိုင်ကုန်၏၊ ရဟန်းတို့သည် တံခါးပေါက်မရသည်ဖြစ်၍ မီးပူသောကြောင့် မူး၍ လဲကုန်၏ဟူသည် မှန်သလောဟု စိစစ်မေးမြန်းတော်မူ၏။
မှန်ပါသည် မြတ်စွာဘုရားဟု (လျှောက်ကြကုန်၏)။ပ။ ကဲ့ရဲ့တော်မူ၍။ပ။ တရားစကားကို ဟော တော်မူပြီးလျှင် ရဟန်းတို့ကို-
ရဟန်းတို့ မထေရ်ကြီးရဟန်းသည် တားမြစ်လျက် မရိုသေခြင်းကိုစွဲ၍ ဇရုံးအိမ်၌ များစွာသော ထင်းကို တင်၍ မီးမရှို့အပ်၊ ရှို့သော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏။
ရဟန်းတို့ တံခါးကို ပိတ်လျက် တံခါးအနီး၌ မထိုင်အပ်၊ ထိုင်သော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏။
֍ ၃၇၂
။ ရဟန်းတို့ သို့ဖြစ်လျှင် ရဟန်းတို့အား ဇရုံးအိမ်၌ ကျင့်ဝတ်ကို ပညတ်အံ့၊ ယင်းကျင့်ဝတ် အတိုင်း ရဟန်းတို့သည် ဇရုံးအိမ်၌ ကျင့်ရမည်။ဇရုံးအိမ်သို့ ရှေးဦးစွာ သွားသော ရဟန်းသည် ပြာများမူ ပြာကို စွန့်ရမည်၊ ဇရုံးအိမ်သည် အမှိုက်ရှိမူ ဇရုံးအိမ်ကို တံမြက်လှည်းရမည်၊ အကျည်သည် အမှိုက်ရှိမူ အကျည်ကို တံမြက်လှည်းရမည်၊ ပရိဝုဏ်သည် အမှိုက်ရှိမူ ပရိဝုဏ်ကို တံမြက်လှည်းရမည်၊ တံခါးမုခ်သည် အမှိုက်ရှိမူ တံခါးမုခ်ကို တံမြက် လှည်းရမည်၊ ဇရုံးဇရပ်သည် အမှိုက်ရှိမူ ဇရုံးဇရပ်ကို တံမြက်လှည်းရမည်၊ ကသယ်မှုန့်ကို စုရုံးထားရမည်၊ မြေညက်ကို ရေဆွတ်ရမည်၊ ရေချိုး ကျင်း၌ ရေကို လောင်းရမည်။
ဇရုံးအိမ်သို့ ဝင်သော ရဟန်းသည် မြေညက်ဖြင့် မျက်နှာကို လိမ်း၍ ရှေးမှလည်းကောင်း၊ နောက်မှလည်းကောင်း ဖုံးလွှမ်း၍ ဇရုံးအိမ်သို့ ဝင်ရမည်၊ မထေရ်ကြီးရဟန်းတို့ကို တိုးဝှေ့၍ မနေထိုင် အပ်၊ ရဟန်းငယ်တို့ကို နေရာဖြင့် မတားမြစ်အပ်ကုန်၊ စွမ်းနိုင်မူ ဇရုံးအိမ်၌ မထေရ်ကြီးရဟန်းတို့အား ကြေးပွတ်ရမည်။
--ဇရုံးအိမ်မှ ထွက်သော ရဟန်းသည် ဇရုံးအင်းပျဉ်ကို ယူ၍ ရှေးမှလည်းကောင်း၊ နောက်မှလည်းကောင်း ဖုံးလွှမ်း၍ ထွက်ရမည်၊ စွမ်းနိုင်မူ ရေ၌လည်း မထေရ်ကြီးရဟန်းတို့အား ကြေးပွတ်ရမည်၊ မထေရ်ကြီးရဟန်းတို့၏ ရှေး၌ ရေမချိုးအပ်၊ အထက်မှ ရေမချိုးအပ်၊ ရေချိုးပြီး၍ တက်သော ရဟန်းသည် ဆင်းသော ရဟန်းတို့အား လမ်းပေးရမည်၊ ဇရုံးအိမ်မှ နောက်ဆုံးထွက်သော ရဟန်းသည် ဇရုံးအိမ်၌ ညွန်ဗွက်ထမူ ဆေးကြောရမည်၊ မြေ ညက်ခွက်ကို ဆေး၍ ဇရုံးအင်းပျဉ်ကို သိမ်း၍ မီးကို ငြိမ်း၍ တံခါးကို ပိတ်၍ ဖဲသွားရမည်။ ရဟန်းတို့ ဤကား ရဟန်းတို့၏ ဇရုံးအိမ်၌ ကျင့်ရမည့် ဝတ်တည်း၊ ယင်းကျင့်ဝတ်အတိုင်း ရဟန်းတို့သည် ဇရုံးအိမ်၌ ကျင့်ရမည်ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--၁၀-ဝစ္စကုဋိ၌ ကျင့်ရမည့်ဝတ်
֍ ၃၇၃
။ ထိုအခါ ဗြာဟ္မဏဇာတ်ရှိသော ရဟန်းတစ်ပါးသည် ကျင်ကြီးစွန့်ပြီးလျှင် “ယုတ်ညံ့၍ အနံ့ မကောင်းသော ဤကျင်ကြီးကို မည်သူ သန့်သက်ရေ ဆေးအံ့နည်း”ဟု ဆေးခြင်းငှာ အလိုမရှိ၊ ထိုရဟန်း၏ ဝစ္စမဂ်၌ ပိုးလောက်သည် တည်၏။ ထိုအခါ ထိုရဟန်းသည် ရဟန်းတို့အား ဤအကြောင်းကို ပြောကြား၏။ ငါ့သျှင် အသို့နည်း သင်သည် ကျင်ကြီးစွန့်ပြီးလျှင် သန့်သက်ရေ မဆေးသလောဟု မေးကုန်၏၊ ငါ့သျှင်တို့ မဆေးသည် မှန်၏ဟု ပြော၏။ အလိုနည်းသော ရဟန်းတို့သည် “အဘယ့်ကြောင့် ရဟန်းသည် ကျင်ကြီးစွန့်ပြီးလျှင် သန့်သက် ရေမဆေးဘိသနည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ထိုအခါ ထိုရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ပ။ ရဟန်း သင်သည် ကျင်ကြီးစွန့်ပြီးလျှင် သန့်သက်ရေ မဆေးဟူသည် မှန်သလောဟု စိစစ်မေးမြန်းတော်မူ၏။
“မှန်ပါသည် မြတ်စွာဘုရား”ဟု (လျှောက်၏)။ပ။ ကဲ့ရဲ့တော်မူ၍။ပ။ တရားစကားကို ဟောတော် မူပြီးလျှင် ရဟန်းတို့ကို “ရဟန်းတို့ ကျင်ကြီးစွန့်ပြီးလျှင် ရေရှိလျက် မဆေးဘဲ မနေအပ်၊ မဆေးသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏။
ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် ကျင်ကြီးအိမ်၌ သီတင်းကြီးအစဉ်အတိုင်း ကျင်ကြီးကို စွန့်ကုန်၏၊ ရဟန်း ငယ်တို့သည် ရှေးဦးစွာ လာကုန်သော်လည်း ကျင်ကြီးသွားလိုလျက် ဆိုင်းငံ့ရကုန်၏၊ ထိုရဟန်းငယ်တို့သည် ကျင်ကြီးကို အောင့်ရသဖြင့် မူး၍ လဲကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ပ။ ရဟန်းတို့ မှန်သလော။ပ။ မှန်ပါသည် မြတ်စွာဘုရားဟု (လျှောက်ကြကုန်၏)။
ရဟန်းတို့ ကျင်ကြီးအိမ်၌ သီတင်းကြီးအစဉ်အတိုင်း ကျင်ကြီးကို မစွန့်အပ်၊ စွန့်သော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏။ “ရဟန်းတို့ ရောက်လာသော အစဉ်အတိုင်း ကျင်ကြီးစွန့်ရန် ခွင့်ပြု၏”ဟု (မိန့် တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် အလွန်လျင်စွာလည်း ကျင်ကြီးအိမ်သို့ ဝင်ကုန်၏၊ သင်းပိုင်ကို မ၍လည်း ဝင်ကုန်၏၊ ညည်းတွားလျက်လည်း ကျင်ကြီးကို စွန့်ကုန်၏၊ ဒန်ပူခဲကုန်လျက်လည်း ကျင်ကြီးကို စွန့်ကုန်၏၊ ကျင်ကြီးတွင်း ပြင်ပ၌လည်း ကျင်ကြီးကို စွန့်ကုန်၏၊ ကျင်ငယ်ခွက် ပြင်ပ၌လည်း ကျင်ငယ်ကို စွန့်ကုန်၏၊ ကျင်ငယ်ခွက်၌လည်း တံတွေးကို ထွေးကုန်၏၊ ကြမ်းတမ်းသော ကနုတံဖြင့်လည်း သုတ်ကုန်၏၊ သုတ်ပြီး ကနုတံကိုလည်း ကျင်ကြီးတွင်း၌ ချကုန်၏၊ အလွန်လျင်စွာလည်း ထွက်ကုန်၏၊ သင်းပိုင်ကို ပင့်မ၍လည်း ထွက်ကုန်၏၊ စပ်စပ် အသံပြုလျက်လည်း သန့်သက်ရေဆေးကုန်၏၊ သန့်သက်ရေဆေးခွက်၌လည်း ရေကို ချန်ထားကုန်၏။
အလိုနည်းသော ရဟန်းတို့သည် “အဘယ့်ကြောင့် ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် အလွန်လျင်စွာလည်း ကျင်ကြီးအိမ်သို့ ဝင်ကုန်ဘိသနည်း၊ သင်းပိုင်ကို ပင့်မ၍လည်း ဝင်ကုန်ဘိသနည်း၊ ညည်းတွားကုန်လျက်လည်း ကျင်ကြီးကို စွန့်ကုန်ဘိသနည်း၊ ဒန်ပူခဲကုန်လျက်လည်း ကျင်ကြီးကို စွန့်ကုန်ဘိသနည်း၊ ကျင်ကြီး တွင်း ပြင်ပ၌လည်း ကျင်ကြီးကို စွန့်ကုန်ဘိသနည်း၊ ကျင်ငယ်ခွက် ပြင်ပ၌လည်း ကျင်ငယ်ကို စွန့်ကုန် ဘိသနည်း၊ ကျင်ငယ်ခွက်၌လည်း တံတွေးကို ထွေးကုန်ဘိသနည်း၊ ကြမ်းတမ်းသော ကနုတံဖြင့်လည်း သုတ်ကုန်ဘိသနည်း၊ သုတ်ပြီး ကနုတံကိုလည်း ကျင်ကြီးတွင်း၌ ချကုန်ဘိသနည်း၊ အလွန်လျင်စွာလည်း ထွက်ကုန်ဘိသနည်း၊ သင်းပိုင်ကို ပင့်မ၍လည်း ထွက်ကုန်ဘိသနည်း၊ စပ်စပ် အသံပြုလျက်လည်း သန့် သက်ရေဆေးကုန်ဘိသနည်း၊ သန့်သက်ရေဆေးခွက်၌လည်း ရေကို ချန်ထားကုန်ဘိသနည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။
--ထိုအခါ ထိုရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို (လျှောက်ကြကုန်၏)။ပ။ ရဟန်းတို့ မှန်သလော။ပ။ မှန်ပါသည် မြတ်စွာဘုရားဟု (လျှောက်ကြကုန်၏)။ပ။ ကဲ့ရဲ့တော်မူ၍။ပ။ တရား စကားကို ဟောတော်မူပြီးလျှင် ရဟန်းတို့ကို-
֍ ၃၇၄
။ ရဟန်းတို့ သို့ဖြစ်လျှင် ရဟန်းတို့အား ကျင်ကြီးအိမ်၌ ကျင့်ရမည့်ဝတ်ကို ပညတ်အံ့၊ ယင်း ကျင့်ဝတ်အတိုင်း ရဟန်းတို့သည် ကျင်ကြီးအိမ်၌ ကျင့်ရမည်။ကျင်ကြီးအိမ်သို့ သွားသော ရဟန်းသည် ပြင်ပ၌ ရပ်လျက် ချောင်းဟန့်ရမည်၊ အတွင်း၌ ထိုင်နေသော ရဟန်းတို့သည်လည်း ချောင်းဟန့်ရမည်၊ သင်္ကန်းတန်းဝါး၌လည်းကောင်း၊ သင်္ကန်းတန်းကြိုး၌လည်းကောင်း သင်္ကန်းကို တင်ပြီးလျှင် မနှေးမလျင် ကျင်ကြီးအိမ်သို့ ကောင်းစွာ ဝင်ရမည်၊ အလွန် လျင်စွာ မဝင်အပ်၊ သင်းပိုင်ကို ပင့်မ၍ မဝင်အပ်၊ ကျင်ကြီးစွန့်ရာ ခြေနင်းခုံ၌ ရပ်လျက် သင်းပိုင်ကို ပင့်မရ မည်၊ ညည်းတွားလျက် ကျင်ကြီးကို မစွန့်အပ်၊ ဒန်ပူခဲလျက် ကျင်ကြီးကို မစွန့်အပ်၊ ကျင်ကြီးတွင်း ပြင်ပ၌ ကျင်ကြီးကို မစွန့်အပ်၊ ကျင်ငယ်ခွက် ပြင်ပ၌ ကျင်ငယ်ကို မစွန့်အပ်၊ ကျင်ငယ်ခွက်၌ တံတွေးကို မထွေးအပ်၊ ကြမ်းတမ်းသော ကနုတံဖြင့် မသုတ်အပ်၊ ကနုတံကို ကျင်ကြီးတွင်း၌ မချအပ်၊ ကျင်ကြီးစွန့်ရာ ခြေနင်းခုံ၌ ရပ်လျက် ဖုံးလွှမ်းရမည်၊ အလွန်လျင်စွာ မထွက်အပ်၊ သင်းပိုင်ကို ပင့်မ၍ မထွက်အပ်၊ သန့်သက်ရေ ဆေးရာ ခြေနင်းခုံ၌ ရပ်လျက် သင်းပိုင်ကို ပင့်မရမည်၊ စပ်စပ် အသံပြုလျက် မဆေးအပ်၊ သန့်သက်ရေ ဆေးရန်ခွက်၌ ရေကို ချန်မထားအပ်၊ သန့်သက်ရေဆေးရာ ခြေနင်းခုံ၌ ရပ်လျက့်ဖုံးလွှမ်းရမည်၊ ကျင်ကြီးအိမ်ကို ကျင်ကြီးလိမ်းကျံမူ ဆေးကြောရမည်၊ (သုံးပြီး) ကနုတံခွက်သည် ပြည့်မူ ကနုတံကို စွန့်ရမည်၊ ကျင်ကြီးအိမ်၌ အမှိုက်ရှိမူ ကျင်ကြီးအိမ်ကို တံမြက်လှည်းရမည်၊ အကျည်၌ အမှိုက်ရှိမူ အကျည်ကို တံမြက်လှည်းရမည်၊ ပရိဝုဏ်၌ အမှိုက်ရှိမူ ပရိဝုဏ်ကို တံမြက်လှည်းရမည်၊ တံခါးမုခ်၌ အမှိုက်ရှိမူ တံခါးမုခ်ကို တံမြက်လှည်းရမည်၊ သန့်သက်ရေအိုး၌ ရေမရှိမူ သန့်သက်ရေအိုး၌ ရေလောင်းရမည်။ ရဟန်းတို့ ဤသည်ကား ရဟန်းတို့၏ ကျင်ကြီးအိမ်၌ ကျင့်ရမည့်ဝတ်တည်း၊ ယင်းကျင့်ဝတ်အတိုင်း ရဟန်းတို့သည် ကျင်ကြီးအိမ်၌ ကျင့်ရမည်ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--၁၁-ဥပဇ္ဈာယ်၌ ကျင့်ရမည့်ဝတ်
֍ ၃၇၅
။ ထိုအခါ အတူနေ တပည့်တို့သည် ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာတို့၌ ကောင်းစွာ မကျင့်ကုန်။ အလိုနည်းသော ရဟန်းတို့သည် “အဘယ့်ကြောင့် အတူနေ တပည့်တို့သည် ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာတို့၌ ကောင်းစွာ မကျင့်ကုန်ဘိသနည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြပြောဆိုကြကုန်၏။ ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို (လျှောက်ကြကုန်၏)။ပ။ရဟန်းတို့ အတူနေတပည့်တို့သည် ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာတို့၌ ကောင်းစွာ မကျင့်ကုန်ဟူသည် မှန်သလောဟု စိစစ်မေးမြန်းတော်မူ၏။
မှန်ပါသည် မြတ်စွာဘုရားဟု (လျှောက်ကြကုန်၏)။
ဘုန်းတော်ကြီးသော မြတ်စွာဘုရားသည် ကဲ့ရဲ့တော်မူ၏။
ရဟန်းတို့ အတူနေတပည့်တို့သည် ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာတို့၌ အဘယ့်ကြောင့် ကောင်းစွာ မကျင့်ကုန် ဘိသနည်း၊ ရဟန်းတို့ ဤ(ရဟန်းတို့ ပြုမိသောအမှု) သည် မကြည်ညိုသေးသော သူတို့အား ကြည်ညို စေခြင်းငှာလည်းကောင်း။ပ။ ကဲ့ရဲ့တော်မူ၍။ပ။ တရားစကားကို ဟောတော်မူပြီးလျှင် ရဟန်းတို့ကို-
֍ ၃၇၆
။ ရဟန်းတို့ သို့ဖြစ်လျှင် အတူနေ တပည့်တို့အား ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာတို့၌ ကျင့်ရမည့်ဝတ်ကို ပညတ်အံ့၊ ယင်းကျင့်ဝတ်အတိုင်း အတူနေ တပည့်တို့သည် ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာတို့၌ ကျင့်ရမည်၊ ထိုစကား၌ ဤဆိုလတ္တံ့သည်ကား ကောင်းစွာ ကျင့်ခြင်းတည်း။(အတူနေတပည့်သည်) နံနက်စောစောထ၍ ဖိနပ်ချွတ်ပြီးလျှင် လက်ဝဲတစ်ဖက် ပုခုံးထက်၌ကိုယ်ဝတ်ကို လက်ကတော့ စံပယ်တင်၍ ဒန်ပူကပ်ရမည်၊ မျက်နှာသစ်ရေကို ပေးရမည်၊ နေရာကို ခင်းရမည်၊ ယာဂုရှိခဲ့လျှင် ခွက်ကို ဆေးကြောပြီး ယာဂုကို ကပ်ရမည်၊ ယာဂုသောက်ပြီးသော ဥပဇ္ဈာယ် ဆရာအား ရေပေးပြီး၍ ခွက်ကို လှမ်းယူပြီးနောက် ရိုသေကောင်းမွန်စွာ မထိခိုက်မိစေဘဲ ဆေးကြောပြီး လျှင် သိုမှီးသိမ်းဆည်းထားရမည်၊ ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာသည် နေရာမှ ထခဲ့သော် နေရာကို ခေါက်ထားရမည်၊ ထိုနေရာသည် အမှိုက်ရှိအံ့၊ ထိုနေရာကို တံမြက်လှည်းရမည်၊ ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာသည် ရွာသို့ ဝင်လိုငြားအံ့၊ သင်းပိုင်ကို ပေးရမည်၊ ဝတ်ပြီးသင်းပိုင်ကို လှမ်းယူရမည်၊ ခါးပန်းကြိုးကို ပေးရမည်၊ ကိုယ်ဝတ်ဒုကုဋ်တို့ကို ထပ်၍ ပေးရမည်၊ ဆေးကြော၍ ရေနှင့် တကွသော သပိတ်ကို ပေးရမည်။
ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာသည် နောက်လိုက်ရဟန်းကို အလိုရှိအံ့၊ အဝန်းသုံးပါးကို ဖုံးလွှမ်းသဖြင့် အဝန်း ညီညွတ်စွာ သင်းပိုင်ကို ဝတ်၍ ခါးပန်းကြိုးကို ဖွဲ့ချည်လျက်ကိုယ်ဝတ်ဒုကုဋ်တို့ကို ထပ်ပြီးလျှင် ကောင်းစွာ ရုံ၍ ကမ္ပတ်သီးကို တပ်လျက် သပိတ်ကို ဆေးကြောယူငင်၍ ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာ၏ နောက်လိုက် ရဟန်းဖြစ်ရာ၏၊ ဝေးလွန်းစွာ မသွားအပ်၊ နီးလွန်းစွာလည်း မသွားအပ်၊ သပိတ်လဲလှယ်ခြင်းကို လှမ်းယူ ရမည်။ ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာ စကားပြောဆိုစဉ် အကြား အကြား၌ စကားမပြောအပ်၊ ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာသည် အာပတ်နှင့် နီးစပ်သော စကားကို ပြောဆိုခဲ့သော် တားမြစ်ရမည်။
ဆွမ်းခံရာမှ ပြန်လာသော် ရှေးဦးစွာ လာ၍ နေရာကို ခင်းထားရမည်၊ ခြေဆေးရေ ခြေဆေး အင်းပျဉ် ခြေပွတ်အိုးခြမ်းကို အနီး၌ ထားရမည်၊ ခရီးဦးကြိုဆို၍ သပိတ်သင်္ကန်းကို လှမ်းယူရမည်၊ ကျောင်းဝတ့်သင်းပိုင်ကို ပေးရမည်၊ ဆွမ်းခံဝတ် သင်းပိုင်ကို လှမ်းယူရမည်။ သင်္ကန်းသည် ချွေးစွတ်အံ့၊ တစ်ခဏမျှ နေပူ၌ လှန်းထားရမည်၊ နေပူ၌ သင်္ကန်းကို ကြာမြင့်စွာ မထားအပ်၊ သင်္ကန်းကို ခေါက်ရမည်၊ သင်္ကန်းကို ခေါက်သည်ရှိသော် “အလယ်၌ ခေါက်ရိုး မကျိုးပါစေလင့်”ဟု နှလုံးသွင်းလျက် လက်လေးသစ် အနားကို လျှော့၍ ‘ရွေ့ရှား၍’ သင်္ကန်းကို ခေါက်ရမည်၊ သင်္ကန်းခေါက်အတွင်း၌ ခါးပန်းကြိုးကို ထားရ မည်။
--ဆွမ်းရှိသည်ဖြစ်၍ ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာသည်လည်း စားလိုသည်ဖြစ်အံ့၊ ရေကို ပေး၍ ဆွမ်းကို ဆက်ကပ်ရမည်၊ ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာကိုသောက်ရေဖြင့် ပန်ကြားရမည်၊ ဆွမ်းစားပြီးသော ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာ အား ရေကို ပေး၍ သပိတ်ကို လှမ်းယူပြီးလျှင် ရိုသေကောင်းမွန်စွာ မထိမခိုက်မိစေဘဲ ဆေးကြောသုတ် သင်လျက် ရေမရှိအောင်ပြုပြီး တစ်ခဏမျှ နေပူ၌ လှန်းထားရမည်၊ နေပူ၌ သပိတ်ကို ကြာမြင့်စွာ မထား အပ်။
သပိတ်သင်္ကန်းကို ထားရမည်၊ သပိတ်ကို ထားလိုသော် လက်တစ်ဖက်ဖြင့် သပိတ်ကိုကိုင်၍ လက်တစ်ဖက်ဖြင့် ညောင်စောင်းအောက်ကိုလည်းကောင်း၊ အင်းပျဉ်အောက်ကိုလည်းကောင်း စမ်းသပ်၍ သပိတ်ကို ထားရမည်၊ အခင်းမရှိသော မြေ၌ သပိတ်ကို မထားအပ်၊ သင်္ကန်းကို ထားလိုသော် လက်တစ် ဖက်ဖြင့် သင်္ကန်းကိုကိုင်၍ လက်တစ်ဖက်ဖြင့် သင်္ကန်းတန်းဝါး သင်္ကန်းတန်းကြိုးကို (ပွတ်တိုက်၍) ထိုမှာဘက်က အစွန်းကို ဤမှာဘက်မှ အခွေပြုလျက် သင်္ကန်းကို ထားရမည်။
ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာ ထသည်ရှိသော် နေရာကို ခေါက်ထားရမည်၊ ခြေဆေးရေ ခြေဆေးအင်းပျဉ် ခြေပွတ်အိုးခြမ်းကို သိုမှီးသိမ်းဆည်းရမည်၊ ထိုနေရာ၌ အမှိုက်ရှိအံ့၊ ထိုနေရာကို တံမြက်လှည်းရမည်၊ ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာသည် ရေချိုးလိုသည် ဖြစ်အံ့၊ ချိုးရေကို စီရင်ရမည်။ ရေအေးဖြင့် အလိုရှိငြားအံ့၊ အေးသော ချိုးရေကို စီရင်ရမည်။ ရေပူဖြင့် အလိုရှိငြားအံ့၊ ပူသော ချိုးရေကို စီရင်ရမည်။
ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာသည် ဇရုံးအိမ်သို့ ဝင်လိုသည် ဖြစ်အံ့၊ ကသယ်မှုန့်ကို ရေဖြင့် လုံးရမည်၊ မြေညက်ကို ရေဖြင့် ဆွတ်ရမည်၊ ဇရုံးအိမ်အင်းပျဉ်ကို ယူ၍ ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာ၏ နောက်မှ နောက်မှ သွား၍ ဇရုံးအိမ်အင်းပျဉ်ကို ပေးပြီးလျှင် သင်္ကန်းကို လှမ်းယူ၍ သင့်ရာအရပ်၌ ထားရမည်၊ ကသယ်မှုန့်ကို ပေးရမည်၊ မြေညက်ကို ပေးရမည်၊ အကယ်၍ စွမ်းနိုင်လျှင် ဇရုံးအိမ်သို့ ဝင်ရမည်၊ ဇရုံးအိမ်သို့ ဝင်သော ရဟန်းသည် ရေဆွတ်သော မြေညက်မှုန့်ဖြင့် မျက်နှာကို လိမ်းကျံ၍ ရှေးမှလည်းကောင်း၊ နောက်မှလည်းကောင်း (ရေသနုပ်ဖြင့်) ဖုံးလွှမ်း၍ ဇရုံးအိမ်သို့ ဝင်ရမည်။ သီတင်းကြီးဖြစ်သော ရဟန်းတို့ကို တိုးဝှေ့၍ မနေထိုင်အပ်၊ သီတင်းငယ်ဖြစ်သော ရဟန်းတို့ကိုလည်း နေရာဖြင့် မတားမြစ်အပ်၊ ဇရုံးအိမ်၌ ဥပဇ္ဈာယ် ဆရာအား မီးညှိခြင်းစသော အမှုခပ်သိမ်းကို ပြုရမည်၊ ဇရုံးအိမ်မှ ထွက်သော ရဟန်းသည် ဇရုံးအိမ် အင်းပျဉ်ကို ယူ၍ ရှေးမှလည်းကောင်း၊ နောက်မှလည်းကောင်း (ရေသနုပ်ဖြင့်) ဖုံးလွှမ်း၍ ဇရုံးအိမ်မှ ထွက်ရမည်။
ရေ၌လည်း ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာအား (ကြေးတွန်းခြင်းစသော) အမှုခပ်သိမ်းကို ပြုရမည်။ ရေချိုးပြီးသော ရဟန်းသည် ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာ၏ ရှေးဦးစွာ တက်၍ မိမိကိုယ်ကို ရေမရှိအောင် ပြု၍ သင်းပိုင်ကို ဝတ်လျက် ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာ၏ကိုယ်မှရေကို သုတ်ရမည်၊ သင်းပိုင်ကို ပေးရမည်၊ ကိုယ်ဝတ်ဒုကုဋ်ကို ပေးရမည်၊ ဇရုံးအိမ်အင်းပျဉ်ကို ယူခဲ့၍ ရှေးဦးစွာ လာ၍ နေရာကို ခင်းရမည်၊ ခြေဆေးရေ ခြေဆေး အင်းပျဉ် ခြေပွတ်အိုးခြမ်းကို အနီး၌ ထားရမည်၊ ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာကိုသောက်ရေဖြင့် မေးမြန်းရမည်။ အကယ်၍ သင်ယူစေလိုသည်ဖြစ်အံ့၊ သင်ယူရမည်၊ မေးမြန်းစေလိုသည်ဖြစ်အံ့၊ မေးမြန်းရမည်။
ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာနေသော ကျောင်းသည် အမှိုက်ရှိအံ့၊ စွမ်းနိုင်ပါမူ သုတ်သင်ရှင်းလင်းရမည်၊ ကျောင်းကို သုတ်သင်လိုသော ရဟန်းသည် ရှေးဦးစွာ သပိတ်သင်္ကန်းကို ထုတ်ဆောင်၍ သင့်ရာ အရပ်၌ ထား ရမည်၊ နိသီဒိုင် အိပ်ရာခင်းကို ထုတ်ဆောင်၍ သင့်ရာအရပ်၌ ထားရမည်၊ ဘုံလျှိုခေါင်းအုံးကို ထုတ်ဆောင် ၍ သင့်ရာအရပ်၌ ထားရမည်၊ ညောင်စောင်းကို ရိုရိုသေသေပြု၍ ကောင်းမွန်စွာ တံခါးရွက့်တံခါးပေါင်ကို မထိမခိုက်စေဘဲ ထုတ်ဆောင်၍ သင့်ရာ အရပ်၌ ထားရမည်၊ အင်းပျဉ်ကို ရိုရိုသေသေပြု၍ ကောင်းမွန်စွာ တံခါးရွက် တံခါးပေါင်ကို မထိမခိုက်စေဘဲ ထုတ်ဆောင်၍ သင့်ရာအရပ်၌ ထားရမည်၊ ညောင်စောင်းခြေတို့ကို ထုတ်ဆောင်၍ သင့်ရာအရပ်၌ ထားရမည်၊ ထွေးခံကို ထုတ်ဆောင်၍ သင့်ရာအရပ်၌ ထားရမည်၊ မှီရာတံကဲပျဉ်ကို ထုတ်ဆောင်၍ သင့်ရာအရပ်၌ ထားရမည်၊ မြေအခင်းကို ခင်းမြဲအတိုင်း နေရာမှတ်လျက် ထုတ်ဆောင်၍ သင့်ရာအရပ်၌ ထားရမည်၊ ကျောင်း၌ ပိုးအိမ် ပင့်ကူမျှင်ရှိအံ့၊ ဗိတာန်မျက်နှာကြက်မှ စ၍ ပယ်ရှားရမည်၊ လေသွန်တံခါး တိုက်လေးထောင့်တို့ကို သုံးသပ်ပွတ်တိုက်ရမည်။
--ဂွေ့နီ စသည်ဖြင့် အပြေအပြစ် ပြုအပ်သော နံရံသည် မှိုတက်အံ့၊ ပုဆိုးကြမ်းကို ရေဆွတ်၍ ညှစ်ပြီး လျှင် သုတ်ရမည်၊ မည်းသော အဆင်းဖြင့် အပြေအပြစ် ပြုအပ်သော မြေသည် မှိုတက်အံ့၊ ပုဆိုးကြမ်းကို ရေဆွတ်၍ ညှစ်ပြီးလျှင် သုတ်ရမည်၊ အပြေအပြစ် မပြုအပ်သော မြေဖြစ်အံ့၊ ရေဖျန်း၍ ကျောင်းကို “မြူ မတက်စေလင့်”ဟု (နှလုံးထား၍) တံမြက်လှည်းရမည်၊ အမှိုက်တံမြက်ချေးကို စုရုံး၍ သင့်ရာအရပ်၌ စွန့်ပစ်ရမည်။
မြေအခင်းကို နေလှန်းသုတ်သင်ပြီးလျှင် ခါ၍ ခင်းထားမြဲအတိုင်း တစ်ဖန် ပြန်ခင်းထားရမည်၊ ညောင်စောင်းခြေတို့ကို နေလှန်းသုတ်သင်ပြီးလျှင် ခင်းထားမြဲအတိုင်း နေရာ၌ တစ်ဖန် ပြန်ခင်းထားရမည်၊ ညောင် စောင်းကို နေလှန်းသုတ်သင်ပြီးလျှင် ခါ၍ ရိုရိုသေသေပြုလျက် ကောင်းမွန်စွာ တံခါးရွက် တံခါးပေါင်ကို မထိမခိုက်စေဘဲ ခင်းထားမြဲအတိုင်း နေရာ၌တစ်ဖန် ပြန်ခင်းထားရမည်၊ အင်းပျဉ်ကို နေလှန်း သုတ်သင်ပြီးလျှင် ခါ၍ ရိုရိုသေသေပြုလျက် ကောင်းမွန်စွာ တံခါးရွက် တံခါးပေါင်ကို မထိမခိုက် စေဘဲ ခင်းထားမြဲအတိုင်း တစ်ဖန် ပြန်ခင်းထားရမည်၊ ဘုံလျှိုခေါင်းအုံးကို နေလှန်းသုတ်သင်ပြီးလျှင် ခါ၍ ခင်းထားမြဲအတိုင်း တစ်ဖန် ပြန်ခင်းထားရမည်၊ နိသီဒိုင် အိပ်ရာခင်းကို နေလှန်းသုတ်သင်ပြီးလျှင် ခါ၍ ခင်းထားမြဲအတိုင်း တစ်ဖန် ပြန်ခင်းထားရမည်။ ထွေးခံကို နေလှန်းပွတ်တိုက်၍ ထားမြဲတိုင်း နေရာ၌ တစ်ဖန် ပြန်ထားရမည်၊ မှီရာတံကဲပျဉ်ကို နေလှန်းပွတ်တိုက်၍ ထားမြဲတိုင်းနေရာ၌ တစ်ဖန် ပြန်ထားရ မည်။
သပိတ်သင်္ကန်းကို ထားရမည်၊ သပိတ်ကို ထားလိုသော ရဟန်းသည် လက်တစ်ဖက်ဖြင့် သပိတ်ကိုကိုင်၍ လက်တစ်ဖက်ဖြင့် ညောင်စောင်းအောက်ကိုလည်းကောင်း၊ အင်းပျဉ်အောက်ကိုလည်းကောင်း သုံးသပ်၍ သပိတ်ကို ထားရမည်၊ အခင်းမရှိသော မြေ၌ သပိတ်ကို မထားအပ်၊ သင်္ကန်းကို ထားလိုသော ရဟန်းသည် လက်တစ်ဖက်ဖြင့် သင်္ကန်းကိုကိုင်၍ လက်တစ်ဖက်ဖြင့် သင်္ကန်းတန်းဝါးကို သင်္ကန်းတန်း ကြိုးကို ပွတ်တိုက်၍ ထိုမှာဘက်က အစွန်းကို ဤမှာဘက်မှ အခွေပြုလျက် သင်္ကန်းကို ထားရမည်။
အရှေ့အရပ်မှ မြူနှင့်တကွသော လေတို့သည် လာကုန်အံ့၊ အရှေ့မျက်နှာ လေသွန်တံခါးတို့ကို ပိတ်ရမည်၊ အနောက်အရပ်မှ မြူနှင့်တကွသော လေတို့သည် လာကုန်အံ့၊ အနောက်မျက်နှာ လေသွန်တံခါးတို့ကို ပိတ်ရမည်၊ မြောက်အရပ်မှ မြူနှင့်တကွသော လေတို့သည် လာကုန်အံ့၊ မြောက်မျက်နှာ လေသွန်တံခါးတို့ကို ပိတ်ရမည်၊ တောင်အရပ်မှ မြူနှင့်တကွသော လေတို့သည် လာကုန်အံ့၊ တောင်မျက်နှာ လေသွန်တံခါးတို့ကို ပိတ်ရမည်၊ အေးသော အခါဖြစ်မူ နေ့အခါ၌ လေသွန်တံခါးတို့ကို ဖွင့်ရမည်၊ ညဉ့် အခါ၌ ပိတ်ရမည်၊ ပူအိုက်သော အခါဖြစ်မူ နေ့အခါ၌ လေသွန်တံခါးတို့ကို ပိတ်ထားရမည်၊ ညဉ့်အခါ၌ ဖွင့်ထားရမည်။
ပရိဝုဏ်သည် အမှိုက်ရှိသည် ဖြစ်အံ့၊ ပရိဝုဏ်ကို တံမြက်လှည်းရမည်၊ တံခါးမုခ်'ရေချိုးအုံ'သည် အမှိုက်ရှိသည် ဖြစ်အံ့၊ တံခါးမုခ်ကို တံမြက်လှည်းရမည်၊ စည်းဝေးရာ ဇရပ်သည် အမှိုက်ရှိသည် ဖြစ်အံ့၊ စည်းဝေးရာ ဇရပ်ကို တံမြက်လှည်းရမည်၊ မီးတင်းကုပ်သည် အမှိုက်ရှိသည်ဖြစ်အံ့၊ မီးတင်းကုပ်ကို တံမြက်လှည်းရမည်၊ ကျင်ကြီးအိမ်သည် အမှိုက်ရှိသည် ဖြစ်အံ့၊ ကျင်ကြီးအိမ်ကို တံမြက်လှည်းရမည်၊ သောက်ရေမရှိအံ့၊ သောက်ရေကို တည်ထားရမည်။ သုံးရေမရှိအံ့၊ သုံးရေကို တည်ထားရမည်။ သန့်သက် ရေအိုး၌ ရေမရှိသည် ဖြစ်အံ့၊ သန့်သက်ရေအိုး၌ ရေကို သွန်းလောင်းရမည်။
--ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာအား မမွေ့လျော်ခြင်းသည် ဖြစ်ငြားအံ့၊ အတူနေတပည့်သည် ပျောက်ငြိမ်းစေရမည်၊ သူတစ်ပါးကိုသော်လည်း ပျောက်ငြိမ်းစေရမည်၊ ထိုဥပဇ္ဈာယ်ဆရာအား တရားစကားကိုမူလည်း ဟောပြော ရမည်။ ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာအား တွေးတောမှု ‘သံသယကုက္ကုစ္စ'သည် အကယ်၍ ဖြစ်အံ့၊ အတူနေတပည့်သည် ပယ်ဖျောက်ရမည်၊ သူတစ်ပါးကိုသော်လည်း ပယ်ဖျောက်စေရမည်၊ ထိုဥပဇ္ဈာယ်ဆရာအား တရားစကားကို မူလည်း ဟောပြောရမည်။ ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာအား မှားသော အယူသည် ဖြစ်ငြားအံ့၊ အတူနေတပည့်သည် ဖြေရှင်းရမည်၊ သူတစ်ပါးကိုသော်လည်း ဖြေရှင်းစေရမည်၊ ထိုဥပဇ္ဈာယ်ဆရာအား တရားစကားကိုမူလည်း ဟောပြောရမည်။ ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာသည် ဂရုကအာပတ်သို့ ရောက်သည်ဖြစ်၍ ပရိဝါသ်နေခြင်းငှါ ထိုက် ငြားအံ့၊ အတူနေတပည့်သည် “အဘယ်သို့လျှင် သံဃာတော်သည် ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာအား ပရိဝါသ်ကို ပေးရာအံ့နည်း”ဟု လုံ့လကို ပြုရမည်။ ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာသည် အရင်းသို့ပြန်၍ ငင်ခြင်းငှါ ထိုက်သည်ဖြစ်အံ့၊ အတူ နေတပည့်သည် “အဘယ်သို့လျှင် သံဃာတော်သည် ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာကို အရင်းသို့ပြန်၍ ငင်ပါအံ့နည်း”ဟု လုံ့လကို ပြုရမည်။
ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာသည် မာနတ်ကျင့်ခြင်းငှါ ထိုက်သည်ဖြစ်အံ့၊ အတူနေတပည့်သည် “အဘယ်သို့လျှင် သံဃာတော်သည် ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာအား မာနတ်ကို ပေးပါအံ့နည်း”ဟု လုံ့လကို ပြုရမည်။ ဥပဇ္ဈာယ် ဆရာသည် အဗ္ဘာန်သွင်းခြင်းငှါ ထိုက်သည်ဖြစ်အံ့၊ အတူနေတပည့်သည် “အဘယ်သို့လျှင် သံဃာတော်သည် ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာကို အဗ္ဘာန်သွင်းပါအံ့နည်း”ဟု လုံ့လကို ပြုရမည်။ သံဃာတော်သည် ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာအား တဇ္ဇနီယကံကိုလည်းကောင်း၊ နိယဿကံကိုလည်းကောင်း၊ ပဗ္ဗာဇနီယကံကိုလည်းကောင်း၊ ပဋိသာရဏီယကံကိုလည်းကောင်း၊ ဥက္ခေပနီယကံကိုလည်းကောင်း ပြုလိုသည် ဖြစ်အံ့၊ အတူနေတပည့်သည် “အဘယ်သို့ လျှင် သံဃာတော်သည် ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာအား ကံမပြုပါအံ့နည်း၊ ပေါ့သောကံသို့မူလည်း ညွှတ်စေရပါအံ့ နည်း”ဟု လုံ့လကို ပြုရမည်။ ထိုဥပဇ္ဈာယ်ဆရာအား သံဃာတော်သည် တဇ္ဇနီယကံကိုလည်းကောင်း၊ နိယဿကံကိုလည်းကောင်း ပဗ္ဗာဇနီယကံကိုလည်းကောင်း ပဋိသာ ရဏီယကံကိုလည်းကောင်း ဥက္ခေပ နီယကံကိုလည်းကောင်း ပြုအပ်ပြီးသည် ဖြစ်အံ့၊ အတူနေတပည့်သည် “အဘယ်သို့လျှင် ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာသည် ကောင်းစွာ ကျင့်ပါအံ့နည်း၊ မာန်တည်းဟူသော အမွေးကိုမူလည်း ‘အမျက်ဒေါသကို မူလည်း’ ချပါအံ့နည်း၊ ဒဏ်မှ ထွက်မြောက်အံ့သော အကျင့်ကို ကျင့်ပါအံ့နည်း၊ သံဃာတော်သည် ထိုကံကို ငြိမ်း စေပါအံ့နည်း”ဟု လုံ့လကို ပြုရမည်။
အကယ်၍ ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာ၏ သင်္ကန်းကို ဖွပ်လျှော်သင့်သည် ဖြစ်အံ့၊ အတူနေတပည့်သည် ဖွပ်လျှော်ရမည်၊ “အဘယ်သို့လျှင် ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာ၏ သင်္ကန်းကို ဖွပ်လျှော်ရပါအံ့နည်း”ဟု လုံ့လကို မူလည်း ပြုရမည်၊ ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာ၏ သင်္ကန်းကို ချုပ်သင့်သည် ဖြစ်အံ့၊ အတူနေတပည့်သည် ချုပ်ရ မည်၊ “အဘယ်သို့လျှင် ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာ၏ သင်္ကန်းကို ချုပ်ရပါအံ့နည်း”ဟု လုံ့လကိုမူလည်း ပြုရမည်၊ ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာ၏ ဆိုးရည်ကို ကျိုသင့်သည် ဖြစ်အံ့၊ အတူနေတပည့်သည် ကျိုရမည်၊ “အဘယ်သို့လျှင် ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာ၏ ဆိုးရည်ကို ကျိုရပါအံ့နည်း”ဟု လုံ့လကိုမူလည်း ပြုရမည်၊ ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာ၏ သင်္ကန်းကို ဆိုးသင့်သည် ဖြစ်အံ့၊ အတူနေတပည့်သည် ဆိုးရမည်၊ “အဘယ်သို့လျှင် ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာ၏ သင်္ကန်းကို ဆိုးရပါအံ့နည်း”ဟု လုံ့လကိုမူလည်း ပြုရမည်၊ သင်္ကန်းဆိုးလိုသော ရဟန်းသည် ကောင်းစွာ အပြန် ပြန်အလှန်လှန်ဆိုးရမည်၊ ဆိုးရည်ပေါက် မပြတ်စဲမီ ဖဲမသွားအပ်။
--ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာကို မပန်ကြားဘဲ အချို့သော သူအား သပိတ်ကို မပေးအပ်၊ အချို့သော သူ၏ သပိတ်ကို မယူအပ်၊ အချို့သော သူအား သင်္ကန်းကို မပေးအပ်၊ အချို့သော သူ၏ သင်္ကန်းကို မယူအပ်၊ အချို့သောသူအား ပရိက္ခရာ ‘အသုံးအဆောင်'ကို မပေးအပ်၊ အ ချို့သောသူ၏ ပရိက္ခရာ ‘အသုံးအဆောင်'ကို မယူအပ်၊ အချို့သော သူ၏ ဆံပင်တို့ကို မရိတ်ဖြတ်အပ်၊ အချို့သော သူကို မိမိဆံပင်တို့ကို မရိတ်ဖြတ် စေအပ်၊ အချို့သော သူ၏ အမှုခပ်သိမ်းကို မပြုအပ်၊ အချို့သောသူကို (ကြေးတွန်းခြင်းစသော) အမှု ခပ်သိမ်းကို မပြုစေအပ်၊ အချို့သောသူ၏ အမှုကြီးငယ်ကို မပြုအပ်၊ အချို့သောသူကို မိမိအမှုကြီးငယ်ကို မပြုစေအပ်၊ အချို့သောသူ၏ နောက်လိုက် ရဟန်း မဖြစ်အပ်၊ အချို့သောသူကို နောက်လိုက် ရဟန်း မယူအပ် (မခေါ်အပ်)၊ အချို့သောသူ၏ ဆွမ်းကို မဆောင်အပ်၊ အချို့သောသူကို မိမိဆွမ်းကို မဆောင် စေအပ်၊ ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာကို မပန်ကြားဘဲ ရွာတွင်းသို့ မဝင်အပ်၊ သုသာန်သို့ မသွားအပ်၊ အရပ်တစ်ပါး သို့ ဖဲမသွားအပ်၊ ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာသည် အကယ်၍ နာဖျားသည် ဖြစ်အံ့၊ အသက်ရှည်သမျှ ကာလပတ်လုံး လုပ်ကျွေးရမည်၊ ထိုဥပဇ္ဈာယ်ဆရာ၏ အနာမှထခြင်း ‘ပျောက်ခြင်း'ကို ငံ့လင့်ရမည် ‘စောင့်ဆိုင်းရမည်’။ ဤကား အတူနေတပည့်တို့၏ ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာတို့၌ ကျင့်ရမည့်ဝတ်တည်း၊ ယင်းကျင့်ဝတ်အတိုင်း အတူနေ တပည့်တို့သည် ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာတို့၌ ကျင့်ရမည်ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--၁၂-သဒ္ဓိဝိဟာရိက (အတူနေတပည့်တို့၌ ကျင့်ရမည့်) ဝတ်
֍ ၃၇၇
။ ထိုအခါ ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာတို့သည် အတူနေတပည့်တို့၌ ကောင်းစွာ မကျင့်ကုန်။ အလိုနည်းသော ရဟန်းတို့သည် “အဘယ့်ကြောင့် ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာတို့သည် အတူနေတပည့်တို့၌ ကောင်းစွာ မကျင့် ကုန်ဘိသနည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ ထိုအခါ ထိုရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို (လျှောက်ကြကုန်၏)။ပ။ ရဟန်းတို့ ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာတို့သည် အတူနေတပည့်တို့၌ ကောင်းစွာ မကျင့်ကုန်ဟူသည် မှန်သလောဟု စိစစ်မေးမြန်းတော်မူ၏။ မှန်ပါသည် မြတ်စွာဘုရားဟု (လျှောက်ကြကုန်၏)။ပ။ ကဲ့ရဲ့တော်မူ၍။ပ။ တရားစကားကို ဟောတော်မူပြီးလျှင် ရဟန်းတို့ကို-֍ ၃၇၈
။ ရဟန်း တို့ သို့ြ ဖစ် လျှင် ဥပဇ္ဈာယ် ဆရာတို့ အား အတူနေတပည့် တို့ ၌ ကျ င့် ရမည့် ဝတ် ကို ပညတ်အံ့၊ ယင်းကျင့်ဝတ်အတိုင်း ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာတို့သည် အတူနေတပည့်တို့၌ ကျင့်ရမည်။ထိုစကား၌ ဤဆိုလတ္တံ့သည်ကား ကောင်းစွာ ကျင့်ခြင်းတည်း။
ရဟန်းတို့ ဆရာသည် အတူနေတပည့်ကို သင်ယူခြင်း မေးမြန်းခြင်း သွန်သင်ဆုံးမခြင်းတို့ဖြင့် သင်္ဂြိုဟ် ချီးမြှင့်အပ်၏။ ဆရာအား သပိတ်ရှိ၍ အတူနေတပည့်အား သပိတ်မရှိအံ့၊ ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာသည် အတူနေတပည့်အား သပိတ်ကို ပေးရမည်၊ “အဘယ်သို့လျှင် အတူနေတပည့်အား သပိတ်ဖြစ်ပါအံ့နည်း”ဟု လုံ့လကိုမူလည်း ပြုရမည်။ ဆရာအား သင်္ကန်းရှိ၍ အတူနေတပည့်အား သင်္ကန်းမရှိအံ့၊ ဆရာသည် အတူနေတပည့်အား သင်္ကန်းကို ပေးရမည်။ “အဘယ်သို့လျှင် အတူနေတပည့်အား သင်္ကန်းဖြစ်ပါအံ့ နည်း”ဟု လုံ့လကိုမူလည်း ‘ကြောင့်ကြခြင်းကိုမူလည်း’ ပြုရမည်။ ဆရာအား ပရိက္ခရာ ‘အသုံးအဆောင်’ ရှိ၍ အတူနေတပည့်အား ပရိက္ခရာ ‘အသုံးအဆောင်’ မရှိအံ့၊ ဆရာသည် အတူနေတပည့်အား ပရိက္ခရာ ‘အသုံးအဆောင်’ ကို ပေးရမည်။ “အဘယ်သို့လျှင် အတူနေတပည့်အား ပရိက္ခရာ ‘အသုံးအဆောင်’ ဖြစ်ပါအံ့နည်း”ဟု လုံ့လကိုမူလည်း ပြုရမည်။
အကယ်၍ အတူနေတပည့်သည် နာဖျားအံ့၊ နံနက်စောစောထ၍ ဒန်ပူကို ပေးရမည်၊ မျက်နှာ သစ်ရေကို ပေးရမည်၊ နေရာကို ခင်းရမည်။ အကယ်၍ ယာဂုရှိခဲ့လျှင် ခွက်ကို ဆေးကြောပြီး ယာဂုကို ပေးရမည်၊ ယာဂုသောက်ပြီးသော အတူနေတပည့်အား ရေပေးပြီး၍ ခွက်ကို လှမ်းယူပြီးနောက် ရိုသေ ကောင်းမွန်စွာ မထိခိုက်မိစေဘဲ ဆေးကြောပြီးလျှင် သိုမှီးသိမ်းဆည်းထားရမည်၊ အတူနေတပည့်သည် နေရာမှ ထခဲ့သော် နေရာကို ခေါက်ထားရမည်။ ထိုနေရာသည် အမှိုက်ရှိအံ့၊ ထိုနေရာကို တံမြက်လှည်း ရမည်။
အတူနေတပည့်သည် ရွာသို့ အကယ်၍ ဝင်လိုငြားအံ့၊ သင်းပိုင်ကို ပေးရမည်၊ ဝတ်ပြီး သင်းပိုင်ကို လှမ်းယူရမည်၊ ခါးပန်းကြိုးကို ပေးရမည်၊ ကိုယ်ဝတ် ဒုကုဋ်တို့ကို ထပ်၍ ပေးရမည်၊ ဆေးကြော၍ ရေနှင့် တကွသော သပိတ်ကို ပေးရမည်။
“ဤမျှ အတိုင်းအရှည်ရှိသောအခါ ပြန်လာအံ့”ဟု (နှလုံးသွင်း၍) နေရာကို ခင်းထားရမည်၊ ခြေဆေးရေ ခြေဆေးအင်းပျဉ် ခြေပွတ်အိုးခြမ်းကို အနီး၌ ထားရမည်။ ခရီးဦးကြိုဆို၍ သပိတ်သင်္ကန်း ကို လှမ်းယူရမည်၊ ကျောင်းဝတ်သင်းပိုင်ကို ပေးရမည်၊ ရွာဝတ်သင်းပိုင်ကို လှမ်းယူရမည်။ အကယ်၍ သင်္ကန်းသည် ချွေးစွတ်အံ့၊ တစ်ခဏမျှ နေပူ၌ လှန်းထားရမည်၊ နေပူ၌ သင်္ကန်းကို ကြာမြင့်စွာ မထား အပ်၊ သင်္ကန်းကို ခေါက်ရမည်၊ သင်္ကန်းခေါက်သည်ရှိသော် အလယ်၌ ခေါက်ရိုးကျိုးသည် မဖြစ်စေလင့်ဟု (နှလုံးသွင်းလျက်) လက်လေးသစ် အနားကို လျှော့၍ ‘ရွေ့ရှား၍’ သင်္ကန်းကို ခေါက်ရမည်၊ သင်္ကန်း ခေါက်အတွင်း၌ ခါးပန်းကြိုးကို ထားရမည်။
--ဆွမ်းရှိသည်ဖြစ်၍ အတူနေ တပည့်သည်လည်း စားလိုသည်ဖြစ်အံ့၊ ရေကို ပေး၍ ဆွမ်းကို ပေးရမည်၊ အတူနေတပည့်ကိုသောက်ရေဖြင့် မေးမြန်းရမည်၊ ဆွမ်းစားပြီးသော အတူနေတပည့်အား ရေကို ပေး၍ သပိတ်ကို လှမ်းယူပြီးလျှင် ရိုသေကောင်းမွန်စွာ မထိခိုက်မိစေဘဲ ဆေးကြောသုတ်သင်လျက် ရေမရှိအောင်ပြု၍ တစ်ခဏမျှ နေပူ၌ လှန်းထားရမည်၊ နေပူ၌ သပိတ်ကို ကြာမြင့်စွာ မထားအပ်။ သပိတ် သင်္ကန်းကို ထားရမည်၊ သပိတ်ကို ထားလိုသော် လက်တစ်ဖက်ဖြင့် သပိတ်ကို ကိုင်၍ လက် တစ်ဖက်ဖြင့် ညောင်စောင်းအောက်ကိုလည်းကောင်း၊ အင်းပျဉ်အောက်ကိုလည်းကောင်း စမ်းသပ်၍ သပိတ်ကို ထားရမည်၊ အခင်းမရှိသော မြေ၌ သပိတ်ကို မထားအပ်။ သင်္ကန်းကို ထားလိုသော် လက်တစ် ဖက်ဖြင့် သင်္ကန်းကို ကိုင်၍ လက်တစ်ဖက်ဖြင့် သင်္ကန်းတန်းဝါး သင်္ကန်းတန်းကြိုးကို ပွတ်တိုက်၍ ထိုမှာဘက်က အစွန်းကို ဤမှာဘက်မှ အခွေပြုလျက် သင်္ကန်းကို ထားရမည်။ အတူနေတပည့် ထသည်ရှိသော် နေရာကို ခေါက်ထားရမည်၊ ခြေဆေးရေ ခြေဆေးအင်းပျဉ် ခြေပွတ်အိုးခြမ်းကို သိုမှီးသိမ်းဆည်း ရမည်။ ထိုနေရာသည် အမှိုက်ရှိသည်ဖြစ်အံ့၊ ထိုနေရာကို တံမြက်လှည်းရမည်။
အတူနေတပည့်သည် ရေချိုးလိုသည်ဖြစ်အံ့၊ ချိုးရေကို စီရင်ရမည်။ ရေအေးဖြင့် အလိုရှိငြားအံ့၊ အေးသော ချိုးရေကို စီရင်ရမည်။ ရေပူဖြင့် အလိုရှိငြားအံ့၊ ပူသော ချိုးရေကို စီရင်ရမည်။
အတူနေ တပည့်သည် ဇရုံးအိမ်သို့ ဝင်လိုသည် ဖြစ်အံ့၊ ကသယ်မှုန့်ကို ရေဖြင့် လုံးရမည်၊ မြေညက်ကို ရေဖြင့် ဆွတ်ရမည်၊ ဇရုံးအိမ်အင်းပျဉ်ကို ယူ၍ သွားပြီးနောက် ဇရုံးအိမ်၌ အင်းပျဉ်ကို ပေးပြီးလျှင် သင်္ကန်းကို လှမ်းယူ၍ သင့်ရာအရပ်၌ ထားရမည်၊ ကသယ်မှုန့်ကို ပေးရမည်၊ မြေညက်ကို ပေးရမည်၊ အကယ်၍ စွမ်းနိုင်လျှင် ဇရုံးအိမ်သို့ ဝင်ရမည်၊ ဇရုံးအိမ်သို့ ဝင်သော ဆရာသည် ရေဆွတ်သော မြေညက်မှုန့်ဖြင့် မျက်နှာကို လိမ်းကျံ၍ ရှေးမှလည်းကောင်း နောက်မှလည်းကောင်း (ရေသနုပ်ဖြင့်) ဖုံးလွှမ်း၍ ဇရုံးအိမ်သို့ ဝင်ရမည်၊ သီတင်းကြီးဖြစ်သော ရဟန်းတို့ကို တိုးဝှေ့၍ မနေထိုင်အပ်၊ သီတင်း ငယ်ဖြစ်သော ရဟန်းတို့ကိုလည်း နေရာဖြင့် မတားမြစ်အပ်။ ဇရုံးအိမ်၌ အတူနေတပည့်အား (မီးညှိခြင်း စသော) အမှုခပ်သိမ်းကို ပြုရမည်၊ ဇရုံးအိမ်မှ ထွက်သော ရဟန်းသည် ဇရုံးအိမ်အင်းပျဉ်ကို ယူ၍ ရှေ့မှလည်းကောင်း၊ နောက်မှလည်းကောင်း (ရေသနုပ်ဖြင့်) ဖုံးလွှမ်း၍ ဇရုံးအိမ်မှ ထွက်ရမည်။
ရေ၌လည်း အတူနေတပည့်အား (ကြေးတွန်းခြင်းစသော) အမှုခပ်သိမ်းကို ပြုရမည်။ ရေချိုးပြီးသော ဆရာသည် ရှေးဦးစွာ တက်၍ မိမိကိုယ်ကို ရေမရှိအောင် ပြု၍ သင်းပိုင်ကိုဝတ်လျက် အတူနေ တပည့်၏ ကိုယ်မှ ရေကို သုတ်ရမည်၊ သင်းပိုင်ကို ပေးရမည်၊ ကိုယ်ဝတ် ဒုကုဋ်ကို ပေးရမည်၊ ဇရုံးအိမ် အင်းပျဉ်ကို ယူလျက် ရှေးဦးစွာ လာ၍ နေရာကို ခင်းရမည်၊ ခြေဆေးရေ ခြေဆေးအင်းပျဉ် ခြေပွတ် အိုးခြမ်းကို အနီး၌ ထားရမည်၊ အတူနေ တပည့်ကိုသောက်ရေဖြင့် မေးမြန်းရမည်။
အတူနေတပည့်နေသော ကျောင်းသည် အမှိုက်ရှိအံ့၊ စွမ်းနိုင်ပါမူ သုတ်သင်ရှင်းလင်းရမည်၊ ကျောင်းကို သုတ်သင်လိုသော ဆရာသည် ရှေးဦးစွာ သပိတ်သင်္ကန်းကို ထုတ်ဆောင်၍ သင့်ရာ အရပ်၌ ထားရ မည်။ပ။ သန့်သက်ရေအိုး၌ အကယ်၍ ရေမရှိသည်ဖြစ်အံ့၊ သန့်သက်ရေအိုး၌ ရေကို သွန်းလောင်းရမည်။
အတူနေတပည့်အား မမွေ့လျော်ခြင်းသည် ဖြစ်အံ့၊ ဆရာသည် ပျောက်ငြိမ်းစေရမည်၊ (သူတစ်ပါးကိုသော်လည်း) ပျောက်ငြိမ်းစေရမည်၊ တရားစကားကိုမူလည်း ဟောပြောစေရမည်။ အနီးနေတပည့်အား တွေးတောမှု ‘သံသယကုက္ကုစ္စ'သည် ဖြစ်အံ့၊ ဆရာသည် ပယ်ဖျောက်ရမည်၊ (သူတစ်ပါးကိုသော်လည်း) ပယ်ဖျောက်စေရမည်၊ ထိုအတူနေတပည့်အား တရားစကားကိုမူလည်း ဟောပြောရမည်။
--အတူနေတပည့် အား မှားသော အယူသည် ဖြစ်အံ့၊ ဆရာသည် ဖြေရှင်းရမည်၊ (သူတစ်ပါးကိုသော်လည်း) ဖြေရှင်း စေရ မည်၊ ထိုအတူနေတပည့်အား တရားစကားကိုမူလည်း ဟောပြောရမည်။ အတူနေတပည့်သည် ဂရုက အာပတ်သို့ ရောက်သည် ဖြစ်၍ ပရိဝါသ်နေခြင်းငှါ ထိုက်ငြားအံ့၊ ဆရာသည် “အဘယ်သို့လျှင် သံဃာ တော်သည် အတူနေတပည့်အား ပရိဝါသ်ကို ပေးရာအံ့နည်း”ဟု လုံ့လကို ပြုရမည်။ အတူနေတပည့်သည် အရင်းသို့ ပြန်၍ ငင်ခြင်းငှါ ထိုက်သည် ဖြစ်အံ့၊ ဆရာသည် “အဘယ်သို့လျှင် သံဃာတော်သည် အနီးနေတပည့်ကို အရင်းသို့ ပြန်၍ ငင်ပါအံ့နည်း”ဟု လုံ့လကို ပြုရမည်။ အတူနေတပည့်သည် မာနတ်ကျင့်ခြင်းငှါ ထိုက်သည်ဖြစ်အံ့၊ ဆရာသည် “အဘယ်သို့လျှင် သံဃာတော်သည် အတူနေတပည့်အား မာနတ်ကို ပေးပါအံ့နည်း”ဟု လုံ့လကို ပြုရမည်။ အတူနေတပည့်သည် အဗ္ဘာန်သွင်းခြင်းငှါ ထိုက်သည် ဖြစ်အံ့၊ ဆရာသည် “အဘယ်သို့လျှင် သံဃာတော်သည် အတူနေတပည့်ကို အဗ္ဘာန်သွင်းပါအံ့နည်း”ဟု လုံ့လကို ပြုရမည်။
သံဃာသည် အတူနေတပည့်အား တဇ္ဇနီယကံကိုလည်းကောင်း၊ နိယဿကံကိုလည်းကောင်း၊ ပဗ္ဗာဇနီယကံကိုလည်းကောင်း၊ ပဋိသာရဏီယကံကိုလည်းကောင်း၊ ဥက္ခေပနီယကံကိုလည်းကောင်း ပြုလိုသည် ဖြစ်အံ့၊ ဆရာသည် “အဘယ်သို့လျှင် သံဃာတော်သည် အတူနေတပည့်အား ကံမပြုပါအံ့နည်း၊ ပေါ့သောကံသို့မူလည်း ညွတ်စေရပါအံ့နည်း”ဟု လုံ့လကို ပြုရမည်။
ထိုအတူနေတပည့်အား သံဃာသည် တဇ္ဇနီယကံကိုလည်းကောင်း၊ နိယဿကံကိုလည်းကောင်း၊ ပဗ္ဗာဇနီယကံကိုလည်းကောင်း၊ ပဋိသာရဏီယကံကိုလည်းကောင်း၊ ဥက္ခေပနီယကံကိုလည်းကောင်း ပြုအပ် ပြီးသည်ဖြစ်အံ့၊ ဆရာသည် “အဘယ်သို့လျှင် အတူနေတပည့်သည် ကောင်းစွာ ကျင့်ပါအံ့နည်း၊ မာန်တည်းဟူသော အမွေးကိုမူလည်း ‘အမျက်ဒေါသကိုမူလည်း’ ချပါအံ့နည်း၊ ကံမှ ထွက်မြောက်သော အကျင့်ကို ကျင့်ပါအံ့နည်း၊ သံဃာသည် ထိုကံကို ငြိမ်းစေပါအံ့နည်း”ဟု လုံ့လကို ပြုရမည်။ အတူနေ တပည့်၏ သင်္ကန်းကို ဖွပ်လျှော်သင့်သည် ဖြစ်အံ့၊ ဆရာသည် “ဤသို့ ဖွပ်လော့”ဟု ပြောကြားရမည်၊ “အဘယ်သို့လျှင် အတူနေတပည့်၏ သင်္ကန်းကို ဖွပ်လျှော်စေရပါအံ့နည်း”ဟု လုံ့လကို ပြုရမည်။ အတူနေတပည့်၏ သင်္ကန်းကို ချုပ်သင့်သည် ဖြစ်အံ့၊ ဆရာသည် “ဤသို့ ချုပ်လော့”ဟု ပြောကြားရမည်။ “အဘယ်သို့လျှင် အတူနေတပည့်၏ သင်္ကန်းကို ချုပ်စေရပါအံ့နည်း”ဟု လုံ့လကိုမူလည်း ပြုရမည်။ အတူနေတပည့်၏ ဆိုးရည်ကို ကျိုသင့်သည် ဖြစ်အံ့၊ ဆရာသည် “ဤသို့ ကျိုလော့”ဟု ပြောကြားရမည်။ “အဘယ်သို့လျှင် အတူနေတပည့်၏ ဆိုးရည်ကို ကျိုစေရပါအံ့နည်း”ဟု လုံ့လကိုလည်း ပြုရမည်၊ အကယ်၍ အတူနေတပည့်၏ သင်္ကန်းကို ဆိုးသင့်သည် ဖြစ်အံ့၊ ဆရာသည် “ဤသို့ ဆိုးလော့”ဟု ပြောကြားရမည်၊ “အဘယ်သို့လျှင် အတူနေတပည့်၏ သင်္ကန်းကို ဆိုးစေရပါအံ့နည်း”ဟု လုံ့လကိုလည်း ပြုရမည်။ သင်္ကန်းဆိုးလိုသော ရဟန်းသည် ကောင်းစွာ အပြန်ပြန် အလှန်လှန် ဆိုးရမည်၊ ဆိုးရည်ပေါက် မပြတ်စဲမီ ဖဲမသွားအပ်၊ အနီးနေတပည့်သည် နာဖျားသည် ဖြစ်အံ့၊ အသက်ရှည်သမျှ ကာလပတ်လုံး လုပ်ကျွေးရမည်၊ ထိုအနီးနေတပည့်၏ အနာမှထခြင်း ‘ပျောက်ခြင်း’ ကို ငံ့လင့်ရမည် ‘စောင့်ဆိုင်းရမည်’။ ရဟန်းတို့ ဤကား ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာတို့၏ အတူနေတပည့်တို့၌ ကျင့်ရမည့် ဝတ်တည်း၊ ယင်းကျင့်ဝတ်အတိုင်း ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာတို့သည် အတူနေတပည့်တို့၌ ကျင့်ရမည်ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ဒုတိယအခန်း ပြီး၏။
--၁၃-အာစရိယဝတ်ကို ပြခြင်း
֍ ၃၇၉
။ ထိုအခါ အနီးနေတပည့်တို့သည် ဆရာတို့၌ ကောင်းစွာ မကျင့်ကုန်။ အလိုနည်းသော ရဟန်းတို့သည် “အဘယ့်ကြောင့် အနီးနေတပည့်တို့သည် ဆရာတို့၌ ကောင်းစွာ မကျင့်ကုန်ဘိသနည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြပြောဆိုကြကုန်၏။ ထိုအခါ ထိုရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာဘုရား အား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ အနီးနေတပည့်တို့သည် ဆရာတို့၌ ကောင်းစွာ မကျင့်ကုန်ဟူသည် မှန်သလောဟု စိစစ်မေးမြန်းတော်မူ၏။မှန်ပါသည် မြတ်စွာဘုရားဟု (လျှောက်ကြကုန်၏)။ပ။ ကဲ့ရဲ့တော်မူ၍။ပ။ တရားစကားကို ဟော တော်မူပြီးလျှင် ရဟန်းတို့ကို-
֍ ၃၈၀
။ ရဟန်းတို့ သို့ဖြစ်လျှင် အနီးနေတပည့်တို့အား ဆရာတို့၌ ကျင့်ရမည့်ဝတ်ကို ပညတ်အံ့၊ ယင်းကျင့်ဝတ်အတိုင်း အနီးနေတပည့်တို့ ကျင့်ရမည်၊ ထိုစကား၌ ဤဆိုလတ္တံ့သည်ကား ကောင်းစွာ ကျင့်ခြင်းတည်း။(အနီးနေတပည့်သည်) နံနက်စောစော ထ၍ ဖိနပ်ချွတ်ပြီးလျှင် လက်ဝဲတစ်ဖက် ပခုံးထက်၌ ကိုယ် ဝတ်ကို စံပယ်တင်၍ ဒန်ပူကပ်ရမည်၊ မျက်နှာသစ်ရေကပ်ရမည်၊ နေရာခင်းရမည်၊ အကယ်၍ ယာဂုရှိခဲ့လျှင် ခွက်ကို ဆေးကြောပြီး ယာဂုဆက်ကပ်ရမည်၊ ယာဂုသောက်ပြီးသော ဆရာအား ရေကပ်ပြီး ခွက်ကို လှမ်းယူပြီးနောက် ရိုသေကောင်းမွန်စွာ မထိခိုက်မိစေဘဲ ဆေးကြောပြီးလျှင် သိုမှီးသိမ်းဆည်းထားရမည်၊ ဆရာသည် နေရာမှ ထခဲ့သော် နေရာကို ခေါက်ထားရမည်။ အကယ်၍ ထိုနေရာသည် အမှိုက်ရှိအံ့၊ ထိုနေရာကို တံမြက်လှည်းရမည်။
ဆရာသည် အကယ်၍ ရွာသို့ ဝင်လိုငြားအံ့၊ သင်းပိုင်ကို ပေးရမည်၊ ဝတ်ပြီးသင်းပိုင်ကို လှမ်းယူ ရမည်၊ ခါးပန်းကြိုးကို ပေးရမည်၊ ကိုယ်ဝတ် ဒုကုဋ်တို့ကို ထပ်၍ ပေးရမည်၊ ဆေးကြော၍ ရေနှင့်တကွသော သပိတ်ကို ပေးရမည်။
ဆရာသည် နောက်လိုက်ရဟန်းကို အလိုရှိအံ့၊ အဝန်းသုံးပါးကို ဖုံးလွှမ်းသဖြင့် အဝန်းညီညွတ်စွာ သင်းပိုင်ကို ဝတ်၍ ခါးပန်းကြိုးကို ဖွဲ့ချည်လျက် ကိုယ်ဝတ် ဒုကုဋ်တို့ကို ထပ်ပြီးလျှင် ကောင်းစွာ ရုံ၍ ကမ္ပတ်သီးကို တပ်လျက် သပိတ်ကို ဆေးကြောယူငင်၍ ဆရာ၏ နောက်လိုက်ရဟန်းဖြစ်ရာ၏၊ ဝေးလွန်း စွာ မသွားအပ်၊ နီးလွန်းစွာလည်း မသွားအပ်၊ သပိတ်လဲလှယ်ခြင်းကို လှမ်းယူရမည်၊ ဆရာစကားပြောဆို စဉ် အကြားအကြား၌ စကားမပြောအပ်၊ ဆရာသည် အာပတ်နှင့် နီးစပ်သော စကားကို ပြောဆိုခဲ့သော် တားမြစ်ရမည်။
ဆွမ်းခံရာမှ ပြန်လာသော် ရှေးဦးစွာ လာ၍ နေရာကို ခင်းထားရမည်၊ ခြေဆေးရေ ခြေဆေး အင်းပျဉ် ခြေပွတ်အိုးခြမ်းကို အနီး၌ ထားရမည်၊ ခရီးဦးကြိုဆို၍ သပိတ် သင်္ကန်းကို လှမ်းယူရမည်၊ ကျောင်းဝတ်သင်းပိုင်ကို ပေးရမည်၊ ဆွမ်းခံဝတ် သင်းပိုင်ကို လှမ်းယူရမည်။ အကယ်၍ သင်္ကန်းသည် ချွေးစွတ်အံ့၊ တစ်ခဏမျှ နေပူ၌ လှန်းထားရမည်၊ နေပူ၌ သင်္ကန်းကို ကြာမြင့်စွာ မထားအပ်။ သင်္ကန်းကို ခေါက်ရမည်။ သင်္ကန်းကို ခေါက်သည်ရှိသော် “အလယ်၌ ခေါက်ရိုးကျိုးသည် မဖြစ်စေလင့်”ဟု နှလုံးသွင်းလျက် လက်လေးသစ် အနားကို လျှော့၍ ‘ရွေ့ရှား၍’ သင်္ကန်းကို ခေါက်ရမည်၊ သင်္ကန်းခေါက်အတွင်း၌ ခါးပန်းကြိုးကို ထားရမည်။
--အကယ်၍ ဆွမ်းရှိသည်ဖြစ်၍ ဆရာသည်လည်း စားလိုသည်ဖြစ်အံ့၊ ရေကို ပေး၍ ဆွမ်းကို ဆက် ကပ်ရမည်၊ ဆရာကိုသောက်ရေဖြင့် ပန်ကြားရမည်၊ ဆွမ်းစားပြီးသော ဆရာအား ရေကိုပေး၍ သပိတ်ကို လှမ်းယူပြီးလျှင် ရိုသေကောင်းမွန်စွာ မထိခိုက်မိစေဘဲ ဆေးကြောသုတ်သင်လျက် ရေမရှိအောင် ပြုပြီး တစ်ခဏမျှ နေပူ၌ လှန်းထားရမည်၊ နေပူ၌ သပိတ်ကို ကြာမြင့်စွာ မထားအပ်။
သပိတ် သင်္ကန်းကို ထားရမည်၊ သပိတ်ကို ထားလိုသော် လက်တစ်ဖက်ဖြင့် သပိတ်ကို ကိုင်၍ လက်တစ်ဖက်ဖြင့် ညောင်စောင်းအောက်ကိုလည်းကောင်း အင်းပျဉ်အောက်ကိုလည်းကောင်း စမ်းသပ်၍ သပိတ်ကို ထားရမည်၊ အခင်းမရှိသော မြေ၌ သပိတ်ကို မထားအပ်။ သင်္ကန်းကို ထားလိုသော် လက်တစ် ဖက်ဖြင့် သင်္ကန်းကို ကိုင်၍ လက်တစ်ဖက်ဖြင့် သင်္ကန်းတန်းဝါး သင်္ကန်းတန်းကြိုးကို (ပွတ်တိုက်၍) ထိုမှာဘက်က အစွန်းကို ဤမှာဘက်မှ အခွေပြုလျက် သင်္ကန်းကို ထားရမည်။
ဆရာသည် ထသည်ရှိသော် နေရာကို ခေါက်ထားရမည်၊ ခြေဆေးရေ ခြေဆေးအင်းပျဉ် ခြေပွတ် အိုးခြမ်းကို သိုမှီးသိမ်းဆည်းထားရမည်။ အကယ်၍ ထိုနေရာသည် အမှိုက်ရှိအံ့၊ ထိုနေရာကို တံမြက် လှည်းရမည်။
ဆရာသည် ရေချိုးလိုသည် ဖြစ်အံ့၊ ချိုးရေကို စီရင်ရမည်။ အကယ်၍ ရေအေးဖြင့် အလိုရှိငြားအံ့၊ အေးသော ချိုးရေကို စီရင်ရမည်။ အကယ်၍ ရေပူဖြင့် အလိုရှိငြားအံ့၊ ပူသော ချိုးရေကို စီရင်ရမည်။
ဆရာသည် အကယ်၍ ဇရုံးအိမ်သို့ ဝင်လိုသည်ဖြစ်အံ့၊ ကသယ်မှုန့်ကို ရေဖြင့် လုံးရမည်၊ မြေညက် ကို ရေဖြင့် ဆွတ်ရမည်၊ ဇရုံးအိမ်အင်းပျဉ်ကို ယူ၍ ဆရာ၏ နောက်မှ နောက်မှ သွား၍ ဇရုံးအိမ်အင်းပျဉ် ကို ပေးပြီးလျှင် သင်္ကန်းကို လှမ်းယူ၍ သင့်ရာအရပ်၌ ထားရမည်၊ ကသယ်မှုန့်ကို ပေးရမည်၊ မြေညက် ကို ပေးရမည်။ စွမ်းနိုင်လျှင် ဇရုံးအိမ်သို့ ဝင်ရမည်၊ ဇရုံးအိမ်သို့ ဝင်သော ရဟန်းသည် ရေဆွတ်သော မြေညက်မှုန့်ဖြင့် မျက်နှာကို လိမ်းကျံ၍ ရှေးမှလည်းကောင်း နောက်မှလည်းကောင်း (ရေသနုပ်ဖြင့်) ဖုံးလွှမ်း၍ ဇရုံးအိမ်သို့ ဝင်ရမည်။
သီတင်းကြီး ဖြစ်သော ရဟန်းတို့ကို တိုးဝှေ့၍ မနေထိုင်အပ်၊ သီတင်းငယ် ဖြစ်သော ရဟန်းတို့ကိုလည်း နေရာဖြင့် မတားမြစ်အပ်၊ ဇရုံးအိမ်၌ ဆရာအား (မီးညှိခြင်းစသော) အမှုခပ်သိမ်းကို ပြုရမည်၊ ဇရုံးအိမ်မှ ထွက်သော ရဟန်းသည် ဇရုံးအိမ်အင်းပျဉ်ကို ယူ၍ ရှေ့မှလည်းကောင်း၊ နောက်မှလည်းကောင်း (ရေသနုပ်ဖြင့်) ဖုံးလွှမ်း၍ ဇရုံးအိမ်မှ ထွက်ရမည်။
ရေချိုးရာ၌လည်း ဆရာအား (ကြေးတွန်းခြင်းစသော) အမှုခပ်သိမ်းကို ပြုရမည်။
ရေချိုးပြီးသော ရဟန်းသည် ဆရာ၏ ရှေးဦးစွာ တက်၍ မိမိကိုယ်ကို ရေမရှိအောင် ပြု ၍ သင်းပိုင်ကို ဝတ်လျက် ဆရာ၏ ကိုယ်မှ ရေကို သုတ်ရမည်၊ သင်းပိုင်ကို ပေးရမည်၊ ကိုယ်ဝတ် ဒုကုဋ်ကို ပေးရမည်၊ ဇရုံးအိမ်အင်းပျဉ်ကို ယူပြီးလျှင် ရှေးဦးစွာ လာ၍ နေရာကို ခင်းထားရမည်၊ ခြေဆေးရေ ခြေဆေးအင်းပျဉ် ခြေပွတ်အိုးခြမ်းကို အနီး၌ ထားရမည်၊ ဆရာကိုသောက်ရေဖြင့် မေးမြန်းရမည်။ အကယ်၍ သင်စေလိုသည်ဖြစ်အံ့၊ သင်ယူရမည်၊ မေးမြန်းစေလိုသည်ဖြစ်အံ့၊ မေးမြန်းရမည်။
ဆရာနေသော ကျောင်းသည် အကယ်၍ အမှိုက်ရှိအံ့၊ စွမ်းနိုင်ပါမူ သုတ်သင်ရှင်းလင်းရမည်။ ကျောင်းကို သုတ်သင်လိုသော ရဟန်းသည် ရှေးဦးစွာ သပိတ်သင်္ကန်းကို ထုတ်ဆောင်၍ သင့်ရာအရပ်၌ ထားရမည်၊ နိသီဒိုင် အိပ်ရာခင်းကို ထုတ်ဆောင်၍ သင့်ရာအရပ်၌ ထားရမည်၊ ဘုံလျှို ခေါင်းအုံးကို ထုတ်ဆောင်၍ သင့်ရာ အရပ်၌ ထားရမည်၊ ညောင်စောင်းကို ရိုရိုသေသေပြု၍ ကောင်းမွန်စွာ တံခါး ရွက် တံခါးပေါင်ကို မထိခိုက်မိစေဘဲ ထုတ်ဆောင်၍ သင့်ရာ အရပ်၌ ထားရမည်၊ အင်းပျဉ်ကို ရိုရိုသေသေ ပြု ၍ ကောင်းမွန်စွာ တံခါးရွက် တံခါးပေါင်ကို မထိခိုက်မိစေဘဲ ထုတ်ဆောင်၍ သင့်ရာအရပ်၌ ထားရမည်၊ ညောင်စောင်းခြေတို့ကို ထုတ်ဆောင်၍ သင့်ရာ အရပ်၌ ထားရမည်၊ ထွေးခံကို ထုတ်ဆောင်၍ သင့်ရာ အရပ်၌ ထားရမည်။ မှီရာတံကဲပျဉ်ကို ထုတ်ဆောင်၍ သင့်ရာ အရပ်၌ ထားရမည်၊ မြေအခင်းကို ခင်းမြဲ တိုင်း နေရာမှတ်လျက် ထုတ်ဆောင်၍ သင့်ရာအရပ်၌ ထားရမည်၊ အကယ်၍ ကျောင်း၌ ပိုးအိမ် ပင့်ကူ မျှင်ရှိအံ့၊ ဗိတာန်မျက်နှာကြက်မှ စ၍ ဖယ်ရှားရမည်၊ လေသွန်တံခါး တိုက်လေးထောင့်တို့ကို သုံးသပ့်ပွတ်တိုက်ရမည်။
--ဂွေ့နီ စသည်ဖြင့် ပြေပြစ်စွာ ပြုအပ်သော နံရံသည် မှိုတက်အံ့၊ ပုဆိုးကြမ်းကို ရေဆွတ်၍ ညှစ်ပြီးလျှင် သုတ်ရမည်။ မည်းသော အဆင်းဖြင့် အပြေအပြစ် ပြုအပ်သော မြေသည် မှိုတက်အံ့၊ ပုဆိုးကြမ်းကို ရေဆွတ်၍ ညှစ်ပြီးလျှင် သုတ်ရမည်။ အပြေအပြစ် မပြုအပ်သော မြေဖြစ်အံ့၊ ရေဖျန်း၍ “ကျောင်းကို မြူ မတက်စေလင့်”ဟု (နှလုံးထား၍) တံမြက်လှည်းရမည်။ တံမြက်ချေးကို စုရုံး၍ သင့်ရာ အရပ်၌ စွန့်ပစ်ရမည်။
မြေအခင်းကို နေလှန်းသုတ်သင်ပြီးလျှင် ခါ၍ ခင်းထားမြဲအတိုင်း နေရာ၌ တစ်ဖန် ပြန်ခင်းထား ရမည်၊ ညောင်စောင်းခြေတို့ကို နေလှန်းသုတ်သင်ပြီးလျှင် ခင်းထားမြဲအတိုင်း နေရာ၌ တစ်ဖန် ပြန်ထား ရမည်၊ ညောင်စောင်းကို နေလှန်းသုတ်သင်ပြီးလျှင် ခါ၍ ရိုရိုသေသေပြုလျက် ကောင်းမွန်စွာ တံခါးရွက် တံခါးပေါင်ကို မထိခိုက်မိစေဘဲ ခင်းထားမြဲအတိုင်း တစ်ဖန် ပြန်ခင်းထားရမည်၊ အင်းပျဉ်ကို နေလှန်းသုတ် သင်ပြီးလျှင် ခါ၍ ရိုရိုသေသေ ပြုလျက် ကောင်းမွန်စွာ တံခါးရွက် တံခါးပေါင်ကို မထိခိုက်မိစေဘဲ ခင်းထားမြဲအတိုင်း တစ်ဖန် ပြန်ခင်းထားရမည်။
ဘုံလျှို ခေါင်းအုံးကို နေလှန်းသုတ်သင်ပြီးလျှင် ခါ၍ ခင်းထားမြဲအတိုင်း တစ်ဖန် ပြန်ခင်း ထားရမည်၊ နိသီဒိုင် အိပ်ရာခင်းကို နေလှန်းသုတ်သင်ပြီးလျှင် ခါ၍ ခင်းထားမြဲအတိုင်း တစ်ဖန် ပြန်ခင်း ထားရမည်။
ထွေးခံကို နေလှန်းပွတ်တိုက်၍ ထားမြဲအတိုင်းနေရာ၌ တစ်ဖန် ပြန်ထားရမည်၊ မှီရာတံကဲပျဉ်ကို နေလှန်းပွတ်တိုက်၍ ထားမြဲအတိုင်း နေရာ၌ တစ်ဖန် ပြန်ထားရမည်။
သပိတ်သင်္ကန်းကို ထားရမည်၊ သပိတ်ကို ထားလိုသော ရဟန်းသည် လက်တစ်ဖက်ဖြင့် သပိတ်ကို ကိုင်၍ လက်တစ်ဖက်ဖြင့် ညောင်စောင်းအောက်ကိုလည်းကောင်း၊ အင်းပျဉ်အောက်ကိုလည်းကောင်း သုံးသပ်၍ သပိတ်ကို ထားရမည်၊ အခင်းမရှိသောမြေ၌ သပိတ်ကို မထားအပ်၊ သင်္ကန်းကို ထားလိုသော ရဟန်းသည် လက်တစ်ဖက်ဖြင့် သင်္ကန်းကို ကိုင်၍ လက်တစ်ဖက်ဖြင့် သင်္ကန်းတန်း သင်္ကန်းကြိုးကို ပွတ်တိုက်၍ ထိုမှာဖက်က အစွန်းကို ဤမှာဘက်မှ အခွေပြုလျက် သင်္ကန်းကို ထားရမည်။ အရှေ့အရပ်မှ မြူနှင့်တကွသော လေတို့သည် လာကုန်အံ့၊ အရှေ့မျက်နှာ လေသွန်တံခါးတို့ကို ပိတ်ရမည်။ အနောက် အရပ်မှ မြူနှင့်တကွသော လေတို့သည် လာကုန်အံ့၊ အနောက်မျက်နှာ လေသွန်တံခါးတို့ကို ပိတ်ရမည်။ မြောက်အရပ်မှ မြူနှင့်တကွသော လေတို့သည် လာကုန်အံ့၊ မြောက်မျက်နှာ လေသွန်တံခါးတို့ကို ပိတ်ရ မည်။ တောင်အရပ်မှ မြူနှင့်တကွသော လေတို့သည် လာကုန်အံ့၊ တောင်မျက်နှာ လေသွန်တံခါးတို့ကို ပိတ်ရမည်။ အေးသော အခါဖြစ်မူ နေ့အခါ၌ လေသွန်တံခါးတို့ကို ဖွင့်ထားရမည်၊ ညဉ့်အခါ၌ ပိတ်ရမည်။ ပူအိုက်သော အခါဖြစ်မူ နေ့အခါ၌ လေသွန်တံခါးတို့ကို ပိတ်ရမည်၊ ညဉ့်အခါ၌ ဖွင့်ထားရမည်။
ပရိဝုဏ်သည် အမှိုက်ရှိသည် ဖြစ်အံ့၊ ပရိဝုဏ်ကို တံမြက်လှည်းရမည်။ တံခါးမုခ် (ရေချိုးအုံ) သည် အမှိုက်ရှိသည်ဖြစ်အံ့၊ တံခါးမုခ်ကို တံမြက်လှည်းရမည်။ စည်းဝေးရာဇရပ်သည် အကယ်၍ အမှိုက်ရှိသည် ဖြစ်အံ့၊ စည်းဝေးရာဇရပ်ကို တံမြက်လှည်းရမည်။ မီးတင်းကုပ်သည် အကယ်၍ အမှိုက်ရှိသည်ဖြစ်အံ့၊ မီးတင်းကုပ်ကို တံမြက်လှည်းရမည်။ ကျင်ကြီးအိမ်သည် အကယ်၍ အမှိုက်ရှိသည်ဖြစ်အံ့၊ ကျင်ကြီးအိမ်ကို တံမြက်လှည်းရမည်။ အကယ်၍သောက်ရေမရှိအံ့၊ သောက်ရေကို တည်ထားရမည်။ သုံးရေမရှိအံ့၊ သုံးရေ ကို တည်ထားရမည်။ သန့်သက်ရေအိုး၌ ရေမရှိသည်ဖြစ်အံ့၊ သန့်သက်ရေအိုး၌ ရေကို သွန်းလောင်း ရမည်။
--ဆရာအား မမွေ့လျော်ခြင်းသည် ဖြစ်ငြားအံ့၊ အနီးနေတပည့်သည် ပျောက်ငြိမ်းစေရမည်၊ သူတစ်ပါးကိုသော်လည်း ပျောက်ငြိမ်းစေရမည်၊ ထိုဆရာအား တရားစကားကိုမူလည်း ဟောပြောရမည်။ ဆရာအား တွေးတောမှု ‘သံသယကုက္ကုစ္စ'သည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ အနီးနေတပည့်သည် ပယ်ဖျောက် ရမည်၊ သူတစ်ပါးကိုသော်လည်း ပယ်ဖျောက်စေရမည်၊ ထိုဆရာအား တရားစကားကိုမူလည်း ဟောပြောရ့မည်။ ဆရာအား မှားသောအယူသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ အနီးနေ တပည့်သည် ဖြေရှင်းရမည်၊ သူတစ်ပါးကိုသော်လည်း ဖြေရှင်းစေရမည်၊ ထိုဆရာအား တရားစကားကိုမူလည်း ဟောပြောရမည်။ ဆရာသည် ဂရုကအာပတ်သို့ ရောက်သည် ဖြစ်၍ ပရိဝါသ်နေခြင်းငှါ ထိုက်ငြားအံ့၊ အနီးနေတပည့်သည် “အဘယ်သို့လျှင် သံဃာသည် ဆရာအား ပရိဝါသ်ကို ပေးရာအံ့နည်း”ဟု လုံ့လကို ပြုရမည်။ ဆရာသည် အရင်းသို့ ပြန်၍ ငင်ခြင်းငှါ အကယ်၍ ထိုက်သည် ဖြစ်အံ့၊ အနီးနေတပည့်သည် “အဘယ်သို့လျှင် သံဃာသည် ဆရာကို အရင်းသို့ ပြန်၍ ငင်ပါအံ့နည်း”ဟု လုံ့လကို ပြုရမည်။ ဆရာသည် မာနတ်ကျင့် ခြင်းငှါ ထိုက်သည်ဖြစ်အံ့၊ အနီးနေ တပည့်သည် “အဘယ်သို့လျှင် သံဃာသည် ဆရာအား မာနတ်ကို ပေးပါအံ့နည်း”ဟု လုံ့လကို ပြုရမည်။ ဆရာသည် အဗ္ဘာန်သွင်းခြင်းငှါ အကယ်၍ ထိုက်သည်ဖြစ်အံ့၊ အနီးနေတပည့်သည် “အဘယ်သို့လျှင် သံဃာသည် ဆရာကို အဗ္ဘာန်သွင်းပါအံ့နည်း”ဟု လုံ့လကို ပြုရ မည်။ သံဃာသည် ဆရာအား တဇ္ဇနီယကံကိုလည်းကောင်း၊ နိယဿကံကိုလည်းကောင်း၊ ပဗ္ဗာဇနီယကံကိုလည်းကောင်း၊ ပဋိသာရဏီယကံကိုလည်းကောင်း၊ ဥက္ခေပနီယကံကိုလည်းကောင်း ပြုလိုသည် ဖြစ်အံ့၊ အနီးနေတပည့်သည် “အဘယ်သို့လျှင် သံဃာသည် ဆရာအား ကံမပြုပါအံ့နည်း၊ ပေါ့သောကံသို့ မူလည်း ညွတ်စေရပါအံ့နည်း”ဟု လုံ့လကို ပြုရမည်။ ထိုဆရာအား သံဃာသည် တဇ္ဇနီယကံကိုလည်းကောင်း၊ နိယဿကံကိုလည်းကောင်း၊ ပဗ္ဗာဇနီယကံကိုလည်းကောင်း၊ ပဋိသာရဏီယကံကိုလည်းကောင်း၊ ဥက္ခေပနီယကံကိုလည်းကောင်း ပြုအပ်ပြီးသည် ဖြစ်အံ့၊ အနီးနေတပည့်သည် “အဘယ်သို့လျှင် ဆရာသည် ကောင်းစွာ ကျင့်ပါအံ့နည်း၊ မာန်တည်းဟူသော အမွေးကိုမူလည်း ‘အမျက်ဒေါသကိုမူလည်း’ ချပါအံ့ နည်း၊ ဒဏ်မှ ထွက်မြောက်အံ့သော အကျင့်ကို ကျင့်ပါအံ့နည်း၊ သံဃာသည် ထိုကံကို ငြိမ်းစေပါအံ့နည်း”ဟု လုံ့လကို ပြုရမည်။
အကယ်၍ ဆရာ၏ သင်္ကန်းကို ဖွပ်လျှော်သင့်သည် ဖြစ်အံ့၊ အနီးနေတပည့်သည် ဖွပ်လျှော်ရမည်၊ “အဘယ်သို့လျှင် ဆရာ၏ သင်္ကန်းကို ဖွပ်လျှော်ရပါအံ့နည်း”ဟု လုံ့လကိုမူလည်း ပြုရမည်။ ဆရာ၏ သင်္ကန်းကို ချုပ်သင့်သည် ဖြစ်အံ့၊ အနီးနေတပည့်သည် ချုပ်ရမည်၊ “အဘယ်သို့လျှင် ဆရာ၏ သင်္ကန်းကို ချုပ်ရပါအံ့နည်း”ဟု လုံ့လကိုမူလည်း ပြုရမည်။ ဆရာ၏ ဆိုးရည်ကို ကျိုသင့်သည်ဖြစ်အံ့၊ အနီးနေ တပည့်သည် ကျိုရမည်၊ “အဘယ်သို့လျှင် ဆရာ၏ ဆိုးရည်ကို ကျိုရပါအံ့နည်း”ဟု လုံ့လကိုမူလည်း ပြုရမည်။ ဆရာ၏ သင်္ကန်းကို ဆိုးသင့်သည် ဖြစ်အံ့၊ အနီးနေတပည့်သည် ဆိုးရမည်၊ အဘယ်သို့လျှင် ဆရာ၏ သင်္ကန်းကို ဆိုးရပါအံ့နည်းဟု လုံ့လကိုမူလည်း ပြုရမည်။ သင်္ကန်းဆိုးလိုသော ရဟန်းသည် ကောင်းစွာ အပြန်ပြန်အလှန်လှန် ဆိုးရမည်၊ ဆိုးရည် ပေါက်မပြတ်စဲမီ ဖဲမသွားအပ်။
--ဆရာကို မပန်ကြားဘဲ အချို့သော သူအား သပိတ်ကို မပေးအပ်၊ အချို့သော သူ၏ သပိတ်ကို မယူအပ်၊ အချို့သော သူအား သင်္ကန်းကို မပေးအပ်၊ အချို့သော သူ၏ သင်္ကန်းကို မယူအပ်၊ အချို့သော သူအား ပရိက္ခရာ ‘အသုံးအဆောင်’ ကို မပေးအပ်၊ အချို့သော သူ၏ ပရိက္ခရာ ‘အသုံးအဆောင်'ကို မယူအပ်၊ အချို့သော သူ၏ ဆံပင်တို့ကို မရိတ်ဖြတ်အပ်၊ အချို့သော သူကို မိမိဆံပင်တို့ကို မရိတ်ဖြတ်စေအပ်၊ အချို့သော သူ၏ အမှုခပ်သိမ်းကို မပြုအပ်၊ အချို့သော သူကို (ကြေးတွန်းခြင်း စသော) အမှုခပ်သိမ်းကို မပြုစေအပ်၊ အချို့သော သူ၏ အမှုကြီးငယ်ကို မပြုအပ်၊ အချို့သော သူကို မိမိ အမှုကြီးငယ်ကို မပြုစေအပ်၊ အချို့သော သူ၏ နောက် လိုက်ရဟန်း မဖြစ်အပ်၊ အချို့သော သူကို နောက်လိုက်ရဟန်း မယူအပ် ‘မခေါ်အပ်’၊ အချို့သော သူ၏ ဆွမ်းကို မဆောင်အပ်၊ အချို့သော သူကို မိမိဆွမ်းကို မဆောင်စေအပ်၊ ဆရာကို မပန်ကြားဘဲ ရွာတွင်းသို့ မဝင်အပ်၊ သုသာန်သို့ မသွားအပ်၊ အရပ်တစ်ပါးသို့ ဖဲမသွားအပ်၊ ဆရာသည် အကယ်၍ နာဖျားသည် ဖြစ်အံ့၊ အသက်ရှည်သမျှ ကာလပတ်လုံး လုပ်ကျွေးရမည်၊ ထိုဆရာ၏ အနာမှ ထခြင်း ‘ပျောက်ခြင်း’ ကို စောင့်ဆိုင်းရမည်။
ရဟန်းတို့ ဤကား အနီးနေတပည့်တို့၏ ဆရာတို့၌ ကျင့်ရမည့်ဝတ်တည်း၊ ယင်းကျင့်ဝတ်အတိုင်း အနီးနေတပည့်တို့သည် ဆရာတို့၌ ကျင့်ရမည်ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--၁၄-အန္တေဝါသိက (အနီးနေတပည့်တို့၌ ကျင့်ရမည့်) ဝတ်ကို ပြခြင်း
֍ ၃၈၁
။ ထိုအခါ ဆရာတို့သည် အနီးနေတပည့်တို့၌ ကောင်းစွာ မကျင့်ကုန်။ အလိုနည်းသော ရဟန်းတို့သည် “အဘယ့်ကြောင့် ဆရာတို့သည် အနီးနေတပည့်တို့၌ ကောင်းစွာ မကျင့်ကုန်ဘိသနည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏။ ရှုတ်ချကုန်၏။ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာဘုရား အား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် ဤအကြောင်းအရာကြောင့် ရဟန်းအပေါင်းကို စည်းဝေးစေ၍ ရဟန်းတို့ကို “ရဟန်းတို့ ဆရာတို့သည် အနီးနေတပည့်တို့၌ ကောင်းစွာ မကျင့်ကုန်ဟူသည် မှန်သလော”ဟု စိစစ်မေးမြန်းတော်မူ၏။မှန်ပါသည် မြတ်စွာဘုရားဟု (လျှောက်ကြကုန်၏)။ပ။ ကဲ့ရဲ့တော်မူ၍။ပ။ တရားစကားကို ဟောတော်မူပြီးလျှင် ရဟန်းတို့ကို-
֍ ၃၈၂
။ ရဟန်းတို့ သို့ဖြစ်လျှင် ဆရာတို့အား အနီးနေတပည့်တို့၌ ကျင့်ရမည့်ဝတ်ကို ပညတ်အံ့၊ ယင်းကျင့်ဝတ်အတိုင်း ဆရာတို့သည် အနီးနေတပည့်တို့၌ ကျင့်ရမည်။ထိုစကား၌ ဤဆိုလတ္တံ့သည်ကား ကောင်းစွာ ကျင့်ခြင်းတည်း။
ရဟန်းတို့ ဆရာသည် အနီးနေတပည့်ကို သင်ယူခြင်း မေးမြန်းခြင်း သွန်သင်ဆုံးမခြင်းဖြင့် ဩင်္ဂုိဟ်ချီးမြှင့်ရမည်၊ အကယ်၍ ဆရာအား သပိတ်ရှိ၍ အနီးနေတပည့်အား သပိတ် မရှိအံ့၊ ဆရာသည် အနီးနေတပည့်အား သပိတ်ကို ပေးရမည်၊ “အဘယ်သို့လျှင် အနီးနေတပည့်အား သပိတ်ဖြစ်ပါအံ့နည်း”ဟု လုံ့လကိုမူလည်း ပြုရမည်။ အကယ်၍ ဆရာအား သင်္ကန်းရှိ၍ အနီးနေတပည့်အား သင်္ကန်းမရှိအံ့၊ ဆရာသည် အနီးနေတပည့်အား သင်္ကန်းကို ပေးရမည်၊ “အဘယ်သို့လျှင် အနီးနေတပည့်အား သင်္ကန်း ဖြစ်ပါအံ့နည်း”ဟု လုံ့လကိုလည်း ‘ကြောင့်ကြခြင်းကိုလည်း’ ပြုရမည်။ အကယ်၍ ဆရာအား ပရိက္ခရာ ‘အသုံးအဆောင်’ ရှိ၍ အနီးနေတပည့်အား ပရိက္ခရာ ‘အသုံးအဆောင်’ မရှိအံ့၊ ဆရာသည် အနီးနေတပည့် အား ပရိက္ခရာ ‘အသုံးအဆောင်'ကို ပေးရမည်၊ “အဘယ်သို့လျှင် အနီးနေတပည့်အား ပရိက္ခရာ ‘အသုံး အဆောင်’ ဖြစ်ပါအံ့နည်း”ဟု လုံ့လကိုမူလည်း ပြုရမည်။
အကယ်၍ အနီးနေတပည့်သည် နာဖျားအံ့၊ နံနက်စောစောထ၍ ဒန်ပူကို ပေးရမည်၊ မျက်နှာသစ်ရေ ကို ပေးရမည်၊ နေရာကို ခင်းရမည်၊ အကယ်၍ ယာဂုရှိခဲ့လျှင် ခွက်ကို ဆေးကြောပြီး ယာဂုကို ပေးရမည်၊ ယာဂုသောက်ပြီးသော အနီးနေတပည့်အား ရေပေးပြီး၍ ခွက်ကို လှမ်းယူပြီးနောက် ရိုသေကောင်းမွန်စွာ မထိခိုက်မိစေဘဲ ဆေးကြောပြီးလျှင် သိုမှီးသိမ်းဆည်းထားရမည်၊ အနီးနေတပည့်သည် နေရာမှ ထခဲ့သော် နေရာကို ခေါက်ထားရမည်၊ အကယ်၍ ထိုနေရာသည် အမှိုက်ရှိအံ့၊ ထိုနေရာကို တံမြက်လှည်းရမည်။
အနီးနေတပည့်သည် ရွာသို့ အကယ်၍ ဝင်လိုငြားအံ့၊ သင်းပိုင်ကို ပေးရမည်၊ ဝတ်ပြီး သင်းပိုင်ကို လှမ်းယူရမည်၊ ခါးပန်းကြိုးကို ပေးရမည်၊ ကိုယ်ဝတ် ဒုကုဋ်တို့ကိုထပ်၍ ပေးရမည်၊ ဆေးကြော၍ ရေနှင့်တကွသော သပိတ်ကို ပေးရမည်။
ဤမျှ အတိုင်းအရှည်ရှိသောအခါ ပြန်လာအံ့ဟု (နှလုံးသွင်း၍) နေရာကို ခင်းထားရမည်၊ ခြေဆေး ရေ ခြေဆေးအင်းပျဉ် ခြေပွတ်အိုးခြမ်းကို အနီး၌ ထားရမည်၊ ခရီးဦးကြိုဆို၍ သပိတ်သင်္ကန်းကို လှမ်းယူ ရမည်၊ ကျောင်းဝတ် သင်းပိုင်ကို ပေးရမည်၊ ရွာဝတ် သင်းပိုင်ကို လှမ်းယူရမည်။ အကယ်၍ သင်္ကန်းသည် ချွေးစွတ်အံ့၊ တစ်ခဏမျှ နေပူ၌ လှန်းထားရမည်၊ နေပူ၌ သင်္ကန်းကို ကြာမြင့်စွာ မထားအပ်၊ သင်္ကန်းကို ခေါက်ရမည်။ သင်္ကန်းခေါက်သည်ရှိသော် “အလယ်၌ ခေါက်ရိုးကျိုးသည် မဖြစ်စေလင့်”ဟု (နှလုံးသွင်း လျက်) လက်လေးသစ် အနားကို လျှော့၍ ‘ရွေ့ရှား၍’ သင်္ကန်းကို ခေါက်ရမည်။ သင်္ကန်းခေါက်အတွင်း၌ ခါးပန်းကြိုးကို ထားရမည်။
--ဆွမ်းရှိသည်ဖြစ်၍ အနီးနေတပည့်သည်လည်း စားလိုသည် ဖြစ်အံ့၊ ရေကို ပေး၍ ဆွမ်းကို ပေးရ မည်၊ အနီးနေတပည့်ကိုသောက်ရေဖြင့် မေးမြန်းရမည်၊ ဆွမ်းစားပြီးသော အနီးနေတပည့်အား ရေကို ပေး၍ သပိတ်ကို လှမ်းယူပြီးလျှင် ရိုသေကောင်းမွန်စွာ မထိခိုက်စေဘဲ ဆေးကြောသုတ်သင်လျက် ရေ မရှိအောင်ပြု၍ တစ်ခဏမျှ နေလှန်းထားရမည်၊ နေပူ၌ သပိတ်ကို ကြာမြင့်စွာ မထားအပ်။ သပိတ် သင်္ကန်းကို ထားရမည်၊ သပိတ်ကို ထားလိုသော်။ပ။ သင်္ကန်းကို ထားလိုသော်။ပ။ ထိုမှာဘက်က အစွန်းကို ဤမှာဘက်မှ အခွေပြုလျက် သင်္ကန်းကို ထားရမည်။ အနီးနေတပည့်ထသည်ရှိသော် နေရာကို ခေါက်ထားရမည်၊ ခြေဆေးရေ ခြေဆေးအင်းပျဉ် ခြေပွတ်အိုးခြမ်းကို သိုမှီးသိမ်းဆည်းရမည်၊ ထိုနေရာသည် အမှိုက်ရှိသည် ဖြစ်အံ့၊ ထိုနေရာကို တံမြက်လှည်းရမည်။
အကယ်၍ အနီးနေတပည့်သည် ရေချိုးလိုသည် ဖြစ်အံ့၊ ချိုးရေကို စီရင်ရမည်၊ ရေအေးဖြင့် အကယ်၍ အလိုရှိငြားအံ့၊ အေးသော ချိုးရေကို စီရင်ရမည်၊ ရေပူဖြင့် အလိုရှိငြားအံ့၊ ပူသော ချိုးရေကို စီရင်ရမည်။
အနီးနေတပည့်သည် အကယ်၍ ဇရုံးအိမ်သို့ ဝင်လိုသည် ဖြစ်အံ့၊ ကသယ်မှုန့်ကို ရေဖြင့် လုံးရမည်၊ မြေညက်ကို ရေဖြင့် ဆွတ်ရမည်။ ဇရုံးအိမ်အင်းပျဉ်ကို ယူ၍ သွားပြီးနောက် ဇရုံးအိမ်၌ အင်းပျဉ်ကို ပေးပြီးလျှင် သင်္ကန်းကို လှမ်းယူ၍ သင့်ရာအရပ်၌ ထားရမည်၊ ကသယ်မှုန့်ကို ပေးရမည်၊ မြေညက်ကို ပေးရမည်၊ အကယ်၍ စွမ်းနိုင်လျှင် ဇရုံးအိမ်သို့ ဝင်ရမည်၊ ဇရုံးအိမ်သို့ဝင်သော ရဟန်းသည် ရေဆွတ်သော မြေညက်မှုန့်ဖြင့် မျက်နှာကို လိမ်းကျံ၍ ရှေ့မှလည်းကောင်း၊ နောက်မှလည်းကောင်း (ရေသနုပ်ဖြင့်) ဖုံးလွှမ်း၍ ဇရုံးအိမ်သို့ ဝင်ရမည်။ သီတင်းကြီးဖြစ်သော ရဟန်းတို့ကို တိုးဝှေ့၍ မနေထိုင်အပ်၊ သီတင်း ငယ်ဖြစ်သော ရဟန်းတို့ကိုလည်း နေရာဖြင့် မတားမြစ်အပ်။
ဇရုံးအိမ်၌ အနီးနေတပည့်အား (မီးညှိခြင်းစသော) အမှုခပ်သိမ်းကို ပြုရမည်၊ ဇရုံးအိမ်မှ ထွက်သော ရဟန်းသည် ဇရုံးအိမ် အင်းပျဉ်ကိုယူ၍ ရှေ့မှလည်းကောင်း၊ နောက်မှလည်းကောင်း (ရေသနုပ်ဖြင့်) ဖုံးလွှမ်း၍ ဇရုံးအိမ်မှ ထွက်ရမည်။
ရေချိုးရာ၌လည်း အနီးနေတပည့်အား (ကြေးတွန်းခြင်းစသော) အမှုခပ်သိမ်းကို ပြုရမည်။ ရေချိုး ပြီးသော ဆရာသည် ရှေးဦးစွာ တက်၍ မိမိကိုယ်ကို ရေမရှိအောင်ပြု ၍ သင်းပိုင်ကို ဝတ်လျက် အနီးနေ တပည့်၏ ကိုယ်မှ ရေကို သုတ်ရမည်၊ သင်းပိုင်ကို ပေးရမည်၊ ကိုယ်ဝတ် ဒုကုဋ်ကို ပေးရမည်၊ ဇရုံးအိမ် အင်းပျဉ်ကို ယူခဲ့ပြီးလျှင် ရှေးဦးစွာ လာ၍ နေရာကို ခင်းထားရမည်၊ ခြေဆေးရေ ခြေဆေးအင်းပျဉ် ခြေပွတ်အိုးခြမ်းကို အနီး၌ ထားရမည်၊ အနီးနေတပည့်ကိုသောက်ရေဖြင့် မေးမြန်းရမည်။
အနီးနေတပည့်နေသော ကျောင်းသည် အကယ်၍ အမှိုက်ရှိအံ့၊ စွမ်းနိုင်ပါမူ သုတ်သင် ရှင်းလင်းရ မည်၊ ကျောင်းကို သုတ်သင်လိုသော ရဟန်းသည် ရှေးဦးစွာ သပိတ်သင်္ကန်းကို ထုတ်ဆောင်၍ သင့်ရာ အရပ်၌ ထားရမည်။ပ။ သန့်သက်ရေအိုး၌ ရေမရှိသည် ဖြစ်အံ့၊ သန့်သက်ရေအိုး၌ ရေကို သွန်းလောင်းရ မည်။
အနီးနေတပည့်အား မမွေ့လျော်ခြင်းသည် ဖြစ်အံ့၊ ဆရာသည် ပျောက်ငြိမ်းစေရမည်၊ သူတစ်ပါးကိုသော်လည်း ပျောက်ငြိမ်းစေရမည်၊ ထိုအနီးနေတပည့်အား တရားစကားကိုမူလည်း ဟောပြောရမည်။ အနီးနေတပည့်အား တွေးတောမှု ‘သံသယကုက္ကုစ္စ'သည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ ဆရာသည် ပယ်ဖျောက်ရ မည်၊ သူတစ်ပါးကိုသော်လည်း ပယ်ဖျောက်စေရမည်၊ ထိုအနီးနေတပည့်အား တရားစကားကိုမူလည်း ဟောပြောရမည်။ အနီးနေတပည့်အား မှားသောအယူသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ ဆရာသည် ဖြေရှင်းရ မည်၊ သူတစ်ပါးကိုသော်လည်း ဖြေရှင်းစေရမည်၊ ထိုအနီးနေတပည့်အား တရားစကားကိုမူလည်း ဟောပြောရမည်။
--အနီးနေတပည့်သည် ဂရုကအာပတ်သို့ ရောက်သည်ဖြစ်၍ ပရိဝါသ်နေခြင်းငှာ ထိုက်ငြားအံ့၊ ဆရာသည် “အဘယ်သို့လျှင် သံဃာသည် အနီးနေ တပည့်အား ပရိဝါသ်ကို ပေးရာအံ့နည်း”ဟု လုံ့လကို ပြုရမည်။ အနီးနေတပည့်သည် အရင်းသို့ ပြန်၍ ငင်ခြင်းငှါ့ထိုက်သည် ဖြစ်အံ့၊ ဆရာသည် “အဘယ်သို့လျှင် သံဃာသည် အနီးနေတပည့်ကို အရင်းသို့ ပြန်၍ ငင်ပါအံ့နည်း”ဟု လုံ့လကို ပြုရမည်။ အနီးနေတပည့်သည် မာနတ်ကျင့်ခြင်းငှါ ထိုက်သည် ဖြစ်အံ့၊ ဆရာသည် “အဘယ်သို့လျှင် သံဃာသည် အနီးနေတပည့်အား မာနတ်ကို ပေးပါအံ့နည်း”ဟု လုံ့လကို ပြုရမည်။ အနီးနေတပည့်သည် အဗ္ဘာန် သွင်းခြင်းငှါ ထိုက်သည်ဖြစ်အံ့၊ ဆရာသည် “အဘယ်သို့လျှင် သံဃာသည် အနီးနေတပည့်ကို အဗ္ဘာန်သွင်း ပါအံ့နည်း”ဟု လုံ့လကို ပြုရမည်။ သံဃာသည် အနီးနေတပည့်အား တဇ္ဇနီယကံကိုလည်းကောင်း၊ နိယဿကံကိုလည်းကောင်း၊ ပဗ္ဗာဇနီယကံကိုလည်းကောင်း၊ ပဋိသာရဏီယကံကိုလည်းကောင်း၊ ဥက္ခေပနီယ ကံကိုလည်းကောင်း ပြုလိုသည် ဖြစ်အံ့၊ ဆရာသည် “အဘယ်သို့လျှင် သံဃာသည် အနီးနေတပည့်အား ကံမပြုပါအံ့နည်း၊ ပေါ့သောကံသို့မူလည်း ညွတ်စေရပါအံ့နည်း”ဟု လုံ့လကို ပြုရမည်။ ထိုအနီးနေတပည့် အား သံဃာသည် တဇ္ဇနီယကံကိုလည်းကောင်း၊ နိယဿကံကိုလည်းကောင်း၊ ပဗ္ဗာဇနီယကံကိုလည်းကောင်း၊ ပဋိသာရဏီယကံကိုလည်းကောင်း၊ ဥက္ခေပနီယကံကိုလည်းကောင်း ပြုအပ်ပြီးသည် ဖြစ်အံ့၊ ဆရာသည် “အဘယ်သို့လျှင် အနီးနေတပည့်သည် ကောင်းစွာ ကျင့်ပါအံ့နည်း၊ မာန်တည်းဟူသော အမွေးကိုမူလည်း ‘အမျက်ဒေါသကိုမူလည်း’ ချပါအံ့နည်း၊ ဒဏ်မှ ထွက်မြောက်သော အကျင့်ကို ကျင့်ပါအံ့နည်း၊ သံဃာသည် ထိုကံကို ငြိမ်းစေပါအံ့နည်း”ဟု လုံ့လကို ပြုရမည်။
အကယ်၍ အနီးနေတပည့်၏ သင်္ကန်းကို ဖွပ်လျှော်သင့်သည် ဖြစ်အံ့၊ ဆရာသည် “ဤသို့ ဖွပ်လော့”ဟု ပြောကြားရမည်၊ “အဘယ်သို့လျှင် အနီးနေတပည့်၏ သင်္ကန်းကို ဖွပ်လျှော်စေရပါအံ့ နည်း”ဟု လုံ့လကို ပြုရမည်။ အကယ်၍ အနီးနေတပည့်၏ သင်္ကန်းကို ချုပ်သင့်သည် ဖြစ်အံ့၊ ဆရာသည် “ဤသို့ ချုပ်လော့”ဟု ပြောကြားရမည်၊ “အဘယ်သို့လျှင် အနီးနေတပည့်၏ သင်္ကန်းကို ချုပ်စေ ရပါအံ့နည်း”ဟု လုံ့လကိုမူလည်း ပြုရမည်။ အနီးနေတပည့်၏ ဆိုးရည်ကို ကျိုသင့်သည်ဖြစ်အံ့ ဆရာသည် “ဤသို့ ကျိုလော့”ဟု ပြောကြားရမည်၊ “အဘယ်သို့လျှင် အနီးနေတပည့်၏ ဆိုးရည်ကို ကျို စေရပါအံ့နည်း”ဟု လုံ့လကိုလည်း ‘ကြောင့်ကြခြင်းကိုလည်း’ ပြုရမည်။ အနီးနေတပည့်၏ သင်္ကန်းကို ဆိုးသင့်သည်ဖြစ်အံ့၊ ဆရာသည် “ဤသို့ ဆိုးလော့”ဟု ပြောကြားရမည် “အဘယ်သို့လျှင် အနီးနေ တပည့်၏ သင်္ကန်းကို ဆိုးစေရပါအံ့နည်း”ဟု လုံ့လကိုလည်း ပြုရမည်။ သင်္ကန်းဆိုးလိုသော ရဟန်းသည် ကောင်းစွာ အပြန်ပြန် အလှန်လှန် ဆိုးရမည်၊ ဆိုးရည်ပေါက် မပြတ်စဲမီ ဖဲမသွားအပ်။ အနီးနေတပည့်သည် နာဖျားသည် ဖြစ်အံ့၊ အသက်ရှည်သမျှ ကာလပတ်လုံး လုပ်ကျွေးရမည်၊ ထိုအနီးနေတပည့်၏ အနာပျောက်သည့်တိုင်အောင် စောင့်ဆိုင်းရမည်။ ရဟန်းတို့ ဤကား အနီးနေတပည့်တို့၌ ဆရာတို့ ကျင့်ရမည့် ကျင့်ဝတ်တည်း၊ ယင်းကျင့်ဝတ်အတိုင်း ဆရာတို့သည် အနီးနေတပည့်၌ ကျင့်ရမည်ဟု (မိန့်တော် မူ၏)။
အဋ္ဌမ ဝတ္တက္ခန္ဓ္ဓက ပြီး၏။
ဤခန္ဓက၌ ဝတ္ထုသည် ငါးဆယ့်ငါးခုတို့တည်း၊ ကျင့်ဝတ်သည် တစ်ဆယ့်လေးခုတည်း။
--ထိုဝတ္တက္ခန္ဓ္ဓက၏ အကျဉ်းချုပ်
ဖိနပ် စီးခြင်းလည်းကောင်း ထီးဆောင်းခြင်းလည်းကောင်း ဦးခေါင်းခြုံခြင်းလည်းကောင်း ဦးခေါင်း၌ တင်ခြင်းလည်းကောင်းသောက်ရေလည်းကောင်း ရှိမခိုးခြင်းလည်းကောင်း မမေးခြင်းလည်းကောင်း မြွေကိုလည်းကောင်း သီလကို ချစ်ကုန်သော ရဟန်းတို့ ကဲ့ရဲ့ခြင်းလည်းကောင်း။
ဖိနပ်ချွတ်ခြင်းလည်းကောင်း ထီးလည်းကောင်း ပခုံးလည်းကောင်း မနှေးမလျင် (ဝင်ခြင်း)လည်းကောင်း ဖဲသွားခြင်းလည်းကောင်း သပိတ်သင်္ကန်းကို ချခြင်းလည်းကောင်း သင့်ရာနေရာလည်းကောင်း မေးမြန်းခြင်းလည်းကောင်း။
ရေလောင်းခြင်းလည်းကောင်း ဆေးခြင်းလည်းကောင်း အဝတ်ခြောက် အဝတ်စိုဖြင့် ဖိနပ်ကို သုတ်ခြင်းလည်းကောင်း သီတင်းကြီးလည်းကောင်း သီတင်းငယ်လည်းကောင်း မေးမြန်းခြင်းလည်းကောင်း နေဖူးခြင်းလည်းကောင်း ဆွမ်းခံရွာလည်းကောင်း။
သေက္ခသမ္မုတိလည်းကောင်း ကျင်ကြီးဌာနလည်းကောင်းသောက်ရေလည်းကောင်း သုံးရေလည်းကောင်း တောင်ဝှေးလည်းကောင်း ကတိကဝတ်လည်းကောင်း ထို့ပြင် အချိန်လည်းကောင်း တစ်ခဏလည်းကောင်း အမှိုက်လည်းကောင်း မြေအခင်းကို ထုတ်ခြင်းလည်းကောင်း။
ညောင်စောင်းခြေခံလည်းကောင်း ဘုံလျှို ‘ဖုံ'လည်းကောင်း ခေါင်းအုံးလည်းကောင်း ညောင်စောင်းလည်းကောင်း အင်းပျဉ်လည်းကောင်း ထွေးခံလည်းကောင်း တံကဲပျဉ်လည်းကောင်း အထက်ပိုင်းလည်းကောင်း အထောင့်လည်းကောင်း ဂွေ့နီလည်းကောင်း အမည်းလည်းကောင်း မခြယ်ခြင်းလည်းကောင်း။
အမှိုက်လည်းကောင်း မြေအခင်းလည်းကောင်း ညောင်စောင်းခြေခံလည်းကောင်း ညောင်စောင်းလည်းကောင်း အင်းပျဉ်လည်းကောင်း ဘုံလျှို'ဖုံ'လည်းကောင်း နိသီဒိုင် အခင်းလည်းကောင်း ထွေးခံလည်းကောင်း တံကဲပျဉ်လည်းကောင်း။
သပိတ် သင်္ကန်းလည်းကောင်း မြေလည်းကောင်း ထိုဘက်မှအစွန်းလည်းကောင်း ဤဘက်မှ အခေါက်လည်းကောင်း အရှေ့ဘက်မှလာသော လေလည်းကောင်း အနောက်ဘက်မှ လာသော လေလည်းကောင်း မြောက်ဘက်မှလာသော လေလည်းကောင်း ထိုမှတစ်ပါး တောင်ဘက်မှလာသော လေလည်းကောင်း။
အေးသောအခါ ပူသောအခါလည်းကောင်း နေ့ညဉ့်လည်းကောင်း ပရိဝုဏ်လည်းကောင်း တံခါးမုခ်လည်းကောင်း စည်းဝေးရာဇရပ်လည်းကောင်း မီးတင်းကုပ်လည်းကောင်း ကျင်ကြီးအိမ်တို့၌ ကျင့်ဝတ်လည်းကောင်း။
သောက်ရေ သုံးရေ သန့်သက်ရေတို့၌ အိုးလည်းကောင်း ဥပမာပုံတို့ဖြင့် မနှိုင်း ရှည့်အပ်သော မြတ်စွာဘုရားသည် ဤခရီးသည်ရဟန်းတို့၏ ကျင့်ဝတ်ကို ပညတ်တော် မူ၏။
နေရာမခင်းခြင်းလည်းကောင်း ရေမတည်ခြင်းလည်းကောင်း ခရီးဦးမကြိုခြင်းလည်းကောင်းသောက်ရေဖြင့် မမေးခြင်းလည်းကောင်း ရှိမခိုးခြင်းလည်းကောင်း နေရာ မခင်းခြင်းလည်းကောင်း သီလကို ချစ်ကုန်သော ရဟန်းတို့သည် ကဲ့ရဲ့ကုန်၏။
--သီတင်းကြီးနေရာလည်းကောင်း ရေတည်ခြင်းလည်းကောင်း ခရီးဦးကြိုဆိုခြင်းလည်းကောင်းသောက်ရေလည်းကောင်း ဖိနပ်လည်းကောင်း သင့်သောနေရာ ရှိခိုး ခြင်းလည်းကောင်း နေရာခင်းခြင်းလည်းကောင်း။
နေဖူးခြင်းလည်းကောင်း ဆွမ်းခံရွာသေက္ခသမ္မုတိလည်းကောင်း ကျင်ကြီးဌာနလည်းကောင်းသောက်ရေ သုံးရေလည်းကောင်း တောင်ဝှေး ကတိကဝတ်လည်းကောင်း အခါလည်းကောင်း သီတင်းငယ်၏ နေထိုင်ခြင်းလည်းကောင်း။
ရှိခိုးစေခြင်းလည်းကောင်း ပြောခြင်းလည်းကောင်း အောက် (ဆိုပြီး) အတိုင်း နည်းတူ ဆောင်ရာ၏၊ လှည်းမှူးနှင့်တူသော မြတ်စွာဘုရားသည် ဤကျောင်းနေရဟန်းတို့၏ ကျင့်ဝတ်ကို ပြတော်မူ၏။
ခရီးသည် ရဟန်းတို့လည်းကောင်း သစ်ဘဏ္ဍာ မြေဘဏ္ဍာလည်းကောင်း ဖွင့်ခြင်းလည်းကောင်း မပန်ကြားခြင်းလည်းကောင်း ပျက်စီးခြင်းလည်းကောင်း မလုံခြုံခြင်းလည်းကောင်း သီလကို ချစ်သော ရဟန်းတို့သည် ကဲ့ရဲ့ကုန်၏။
သိမ်းဆည်း၍လည်းကောင်း ပိတ်၍လည်းကောင်း ရဟန်းကိုဖြစ်စေ သာမဏေကို ဖြစ်စေ အရံစောင့်ကိုဖြစ်စေ ဥပါသကာကိုဖြစ်စေ ပန်ကြား၍သာလျှင် ဖဲသွားရာ၏။
ကျောက်ခဲတို့၌ အစုအပုံကို သိမ်းဆည်းရာ၏။ ပိတ်ခြင်းလည်းကောင်း စွမ်းနိုင်မူကြောင့်ကြပြုရာ၏၊ မိုးမစိုရာ၌ ထို့အတူလည်းကောင်း။
အလုံးစုံ မိုးစိုခြင်းလည်းကောင်း ရွာသို့ ဆောင်ခြင်းလည်းကောင်း လွင်တီးခေါင်၌ ထို့အတူလည်းကောင်း ထုပ်, လျောက်အင်္ဂါတို့ကား ကြွင်း (ကျန်) ကုန်ရာ၏ဟူသော နှလုံးသွင်းလည်းကောင်း ခရီးသည်ရဟန်းတို့၏ ကျင့်ဝတ်တည်း။
ဝမ်းမမြောက်ခြင်းလည်းကောင်း မထေရ်ကြီးလည်းကောင်း ချန်ထားခဲ့ခြင်းလည်းကောင်း လေးပါး ငါးပါးတို့လည်းကောင်း ကျင်ကြီးနှိပ်စက်ခြင်းလည်းကောင်း မိန်းမော ‘မေ့မြော’ ခြင်းလည်းကောင်း ဤကား အနုမောဒနာပြုရာတို့၌ ကျင့်ဝတ်တည်း။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် မကောင်းသဖြင့် ဝတ်ကုန်၍ မကောင်းသဖြင့် ရုံကုန်၍ အသွင် အပြင် မရှိကုန်ဘဲ ရှောင်၍ မထေရ်ကြီးတို့ကို တိုးဝှေ့ခြင်းလည်းကောင်း။
ရဟန်းငယ်တို့လည်းကောင်း သင်္ကန်းကြီးလည်းကောင်း သီလကို ချစ်ကုန်သော ရဟန်းတို့သည် ကဲ့ရဲ့ကြခြင်းလည်းကောင်း အဝန်းသုံးပါးကို (အဝန်းညီစွာ) ဝတ်ခြင်းလည်းကောင်း ခါးပန်းလည်းကောင်း အထပ်လည်းကောင်း ကမ္ပတ်သီးလည်းကောင်း။
ရှောင်မသွားခြင်းလည်းကောင်း ဖုံးလွှမ်းခြင်းလည်းကောင်း (ဣန္ဒြေကို) ကောင်းစွာ စောင့်ခြင်းလည်းကောင်း မျက်လွှာချခြင်းလည်းကောင်း (သင်္ကန်းကို) ပင့်မခြင်းလည်းကောင်း ပြင်းစွာရယ်ခြင်းလည်းကောင်း နည်းသော အသံလည်းကောင်း လှုပ်ခြင်းသုံး မျိုးတို့လည်းကောင်း။
ခါးထောက်ခြင်း ဦးခေါင်းခြုံခြင်းလည်းကောင်း ဖဝါးစွန်းဖြင့်နင်းခြင်းလည်းကောင်း ဖုံးလွှမ်းခြင်း ဣန္ဒြေကို ကောင်းစွာ စောင့်ခြင်းလည်းကောင်း ပျံ့လွင့်သော စိတ်ရှိလျက် ပြင်းစွာ ရယ်ခြင်းလည်းကောင်း နည်းသောအသံလည်းကောင်း လှုပ်ခြင်းသုံးမျိုးတို့လည်းကောင်း။
ခါးထောက်ခြင်း ဦးခေါင်းခြုံခြင်း အာယောဂပတ်ဖွဲ့ခြင်းလည်းကောင်း တိုးဝှေ့၍ နေရာ၌ မနေရာ၊ တက်၍ ရေကို နှိမ့်၍ (ရေကို) သွန်းလောင်းခြင်းလည်းကောင်း။
အနီး (အပါး)လည်းကောင်း သင်္ကန်းကြီးလည်းကောင်း ဆွမ်းကို ခံရာ၏၊ ဟင်းလည်းကောင်း လက်သုပ်လည်းကောင်း (ရဟန်း) အားလုံးအား သပိတ်အနားရေးနှင့် အညီအမျှလည်းကောင်း။
--ရိုသေစွာ သပိတ်အမှတ်သညာမရှိခြင်းလည်းကောင်း အစဉ်အတိုင်းလည်းကောင်း ဟင်းနှင့် ညီမျှခြင်းလည်းကောင်း ဆွမ်းဦး ဆွမ်းထိပ်ကို မနှိပ်မဖိခြင်းလည်းကောင်း ဖုံးလွှမ်းခြင်းလည်းကောင်း တောင်း (သိစေ) ခြင်း ကဲ့ရဲ့လိုသော အမှတ်သညာရှိခြင်းလည်းကောင်း။
ဆွမ်းလုတ်ကြီး အဝန်းညီသောဆွမ်းလုတ် ခံတွင်းဝလည်းကောင်း အလုံးစုံသော လက်လည်းကောင်း မပြောရခြင်းလည်းကောင်း ဆွမ်းလုတ်ကို မြှောက်ခြင်း ကိုက်ဖြတ် ခြင်းလည်းကောင်း ပါးစောင်၌ ထားခြင်းလည်းကောင်း ခါခြင်းလည်းကောင်း ဆွမ်းလုံး ကို ကြဲခြင်းလည်းကောင်း။
လျှာကို ထုတ်ခြင်းလည်းကောင်း စပ်စပ်အသံပြုခြင်းလည်းကောင်း ရှုတ်ရှုတ် အသံ ပြု ခြင်းလည်းကောင်း လက်ကို လျက်ခြင်း သပိတ်ကို ခြစ်ခြင်း နှုတ်ခမ်းကို လျက်ခြင်းလည်းကောင်း အာမိသရှိသော လက်လည်းကောင်း (ရေကို) ခံယူခြင်းလည်းကောင်း။
ရဟန်းအားလုံး ဆွမ်းစားမပြီးခြင်းလည်းကောင်း ရေကိုနှိမ့်၍ သွန်းလောင်းခြင်းလည်းကောင်း ရေခံခွက်အနီးအပါးရဟန်းလည်းကောင်း သင်္ကန်းကြီးလည်းကောင်း နှိမ့်၍လည်းကောင်း မြေ၌လည်းကောင်း။
ဆွမ်းလုံးပါသော ဆေးရေလည်းကောင်း ပြန်နစ်ခဲ့ခြင်းလည်းကောင်း ကောင်းစွာ ဖုံးလွှမ်းခြင်းလည်းကောင်း ဖဝါးစွန်းနင်းခြင်းလည်းကောင်း တရားမင်းဖြစ်သော မြတ်စွာဘုရားသည် ဤဆွမ်းစားကျောင်း ကျင့်ဝတ်ကို ပညတ်တော်မူ၏။
မကောင်းသဖြင့် ဝတ်ခြင်းရှိ၍ အသွင်အပြင်နှင့်မပြည့်စုံသည်ဖြစ်၍ မမှတ်သားမူ၍ အဆောတလျင် ဝေးရာ၌ရပ်ခြင်းလည်းကောင်း အလွန်နီးရာ၌ ရပ်ခြင်း ကြာမြင့်စွာ ရပ်ခြင်းလည်းကောင်း လျင်စွာ ပြန်နစ်ခြင်းလည်းကောင်း ပိဏ္ဍစာရိကဝတ်၌ ထို့အတူ (ပညတ်တော်မူ၏)။ ။ (ထို့အတူ ဆွမ်းခံသူရဟန်းလည်းကောင်း) -
ဖုံး လွှမ်းလျက် သွားရာ၏၊ ဣန္ဒြေကို ကောင်းစွာ စောင့်ခြင်းလည်းကောင်း မျက်လွှာ ချခြင်း သင်္ကန်းကိုပင့်မခြင်း ပြင်းစွာရယ်ခြင်း နည်းသော အသံလည်းကောင်း လှုပ်ခြင်း သုံးမျိုးတို့လည်းကောင်း။
ခါးထောက်ခြင်း ဦးခေါင်းခြုံခြင်း ဖဝါးစွန်းနင်းခြင်းလည်းကောင်း မှတ်သားခြင်းလည်းကောင်း အဆောတလျင်လည်းကောင်း ဝေးရာရပ်ခြင်း၌လည်းကောင်း အလွန် နီးရာရပ်ခြင်း၌လည်းကောင်း ကြာမြင့်စွာ ရပ်ခြင်းလည်းကောင်း လျင်စွာ ပြန်နစ်ခြင်းလည်းကောင်း နေရာလည်းကောင်း ယောက်ချိုလည်းကောင်း။
အိုးခွက်လည်းကောင်း ရပ်စေခြင်းလည်းကောင်း ရွေ့ရှား၍ ညွတ်၍ ခံခြင်းလည်းကောင်း မော်မကြည့်ခြင်းလည်းကောင်း ဟင်းတို့၌လည်း ထိုဝတ်သည် ထို့အတူပင် တည်း။
ရဟန်းတို့သည် သင်္ကန်းကြီးဖြင့် ဖုံးလွှမ်းခြင်းလည်းကောင်း ဖုံးလွှမ်းလျက် သွားခြင်းလည်းကောင်း ဣန္ဒြေကို ကောင်းစွာစောင့်ခြင်း မျက်လွှာချခြင်းလည်းကောင်း သင်္ကန်းကို ပင့်မခြင်း ပြင်းစွာရယ်ခြင်းလည်းကောင်း။
နည်းသော အသံရှိခြင်းလည်းကောင်း လှုပ်ခြင်းသုံးမျိုးတို့လည်းကောင်း ခါးထောက် ခြင်းလည်းကောင်း ဦးခေါင်းခြုံခြင်းလည်းကောင်း ပဆွံ့နင်းခြင်းလည်းကောင်း ရှေးဦး စွာနေရာ ဆွမ်းဦးထည့်ခွက်သောက်ရေလည်းကောင်း သုံးရေလည်းကောင်း နောက်မှ အလိုရှိအံ့၊ စားခြင်းလည်းကောင်း သွန် (စွန့်) ခြင်းလည်းကောင်း ရုပ်သိမ်းခြင်းလည်းကောင်း။
--သိမ်းဆည်းခြင်းလည်းကောင်း တံမြက်လှည်းခြင်းလည်းကောင်း ကင်းဆိတ်သော အချည်းနှီးသော (အိုး) ကို ရေလောင်းခြင်းလည်းကောင်း လက်ယပ်ခေါ်ခြင်းလည်းကောင်း ပြောဆိုခြင်းလည်းကောင်း ဤကား ဆွမ်းခံရဟန်းတို့၏ ကျင့်ဝတ်တည်း။
သောက်ရေ သုံးရေ မီး မီးပွတ်ခုံ ပွတ်ကျေ နက္ခတ် အရပ် ခိုးသူတို့လည်းကောင်း ‘အလုံးစုံမရှိ’ဟု ရိုက်နှက်ခြင်းလည်းကောင်း ပခုံး၌ သပိတ်သင်္ကန်းလည်းကောင်း ထိုမှ တစ်ပါး။
ယခုအခါ ပခုံး၌လွယ်ခြင်းလည်းကောင်း အဝန်းသုံးမျိုးကို အဝန်းညီစွာ ဆွမ်းခံ ရဟန်းတို့၏ ကျင့်ဝတ်ကို ဆောင်ရာသကဲ့သို့ တောကျောင်းနေ ရဟန်းတို့၏ ကျင့်ဝတ်ကို ဆောင်ရာ၏။
သပိတ်ကို ပခုံး၌ သင်္ကန်းကို ဦးခေါင်း၌ တင်ခြင်း (ဖိနပ်ကို) စီးခြင်းလည်းကောင်းသောက်ရေလည်းကောင်း သုံးရေလည်းကောင်း မီးလည်းကောင်း မီးပွတ်ခုံ ပွတ်ကျေလည်းကောင်း တောင်ဝှေးလည်းကောင်း။
အစိတ်အပိုင်းရှိသော နက္ခတ် ‘နက္ခတ်အချို့'၁လည်းကောင်း အရပ်မျက်နှာတို့၌ လိမ္မာသည်ဖြစ်ရာ၏၊ သတ္တဝါတို့ထက် မြတ်သော ဘုရားရှင်သည် ဤတောကျောင်းနေ ရဟန်းတို့၏ ကျင့်ဝတ်ကို ပညတ်တော်မူ၏။
လွင်တီးခေါင်လည်းကောင်း ပြန့်ကျဲကုန်၏။ သီလကို ချစ်ကုန်သော ရဟန်းတို့သည် ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ကျောင်း၌ အမှိုက်ရှိမူ ရှေးဦးစွာ သပိတ်သင်္ကန်းကို။
ဘုံလျှို ‘ဖုံ’ ခေါင်းအုံး ညောင်စောင်းလည်းကောင်း အင်းပျဉ်လည်းကောင်း ထွေးခံလည်းကောင်း တံကဲပျဉ် လေသာပြူတင်း မှိုတက်ခြင်းလည်းကောင်း ဂွေ့နီလည်းကောင်း မည်းနက်သော အဆင်းရှိသော မြေလည်းကောင်း မခြယ်သော ‘မပြုပြင်သော’ မြေလည်းကောင်း။
အမှိုက်စု ရဟန်းအနီးအပါးလည်းကောင်း အိပ်ရာနေရာလည်းကောင်း ကျောင်းသောက်ရေလည်းကောင်း သုံးရေအနီးအပါးလည်းကောင်း လေညာအရပ်လည်းကောင်း။
လေအောက်၌ အခင်း (မြေအခင်း)လည်းကောင်း ညောင်စောင်း ခြေခံညောင်စောင်းလည်းကောင်း အင်းပျဉ်လည်းကောင်း ဘုံလျှို ‘ဖုံ’ နိသီဒိုင် အခင်းလည်းကောင်း ထွေးခံလည်းကောင်း တံကဲပျဉ်လည်းကောင်း။
သပိတ်သင်္ကန်းလည်းကောင်း မြေ (အခင်းမဲ့မြေ)လည်းကောင်း ထိုဘက်၌ အစွန်းလည်းကောင်း ဤဘက်၌ အခေါက်လည်းကောင်း အရှေ့အရပ်လည်းကောင်း အနောက် အရပ်လည်းကောင်း မြောက်အရပ်လည်းကောင်း ထိုမှတစ်ပါး တောင်အရပ်လည်းကောင်း။
အေးချိန် ပူချိန်လည်းကောင်း နေ့လည်းကောင်း ညဉ့်လည်းကောင်း ပရိဝုဏ်လည်းကောင်း တံခါးမုခ်လည်းကောင်း စည်းဝေးရာ ဇရပ် မီးတင်းကုပ်လည်းကောင်း ကျင်ကြီးအိမ်လည်းကောင်းသောက်ရေလည်းကောင်း။
သန့်သက်ရေအိုးလည်းကောင်း သီတင်းကြီးလည်းကောင်း ပါဠိသင်ခြင်း အဋ္ဌကထာ သင်ခြင်း သရဇ္ဈာယ်ခြင်းလည်းကောင်း တရားဟောခြင်းလည်းကောင်း ဆီမီးထွန်းခြင်း မီးငြိမ်းခြင်းလည်းကောင်း မဖွင့်ခြင်းလည်းကောင်း မပိတ်ခြင်းလည်းကောင်း။
သီတင်းကြီးရှိရာသို့ မျက်နှာမူလှည့်ခြင်းလည်းကောင်း (လှည်းခြင်း) သင်္ကန်းစွန်းဖြင့်လည်း မတိုက်မခတ်ခြင်းလည်းကောင်း ကြီးသောလုံ့လရှိတော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် ကျောင်းတို့ ၌ ထိုကျင့်ဝတ်ကို သိစေတော် ‘ပညတ်တော်’ မူ၏။
--တားမြစ်ခြင်းလည်းကောင်း တံခါးလည်းကောင်း မိန်းမောခြင်းလည်းကောင်း သီလ ကို ချစ်ကုန်သော ရဟန်းတို့သည် ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ဇရုံးအိမ်မှ ပြာကို စွန့်ရာ၏၊ အပြင် မြေအကျည်သည် ထို့အတူပင်တည်း။
ပရိဝုဏ်လည်းကောင်း တံခါးမုခ်လည်းကောင်း ဇရပ်ဆောင်လည်းကောင်း ကသယ် မှုန့် မြေညက် ရေချိုးကန်ငယ်လည်းကောင်း မျက်နှာလည်းကောင်း ရှေ့မှမထေရ်ကြီး တို့ကို မတိုးဝှေ့ရခြင်းလည်းကောင်း ရဟန်းငယ်တို့ကို မတားမြစ်ခြင်းလည်းကောင်း စွမ်းနိုင်မူ။
ရှေးမှလည်းကောင်း အထက်ရေညာလည်းကောင်း လမ်းခရီးလည်းကောင်း ညွန် ပျောင်းလည်းကောင်း မြေညက်ခွက် အင်းပျဉ်ထိုင်ခုံလည်းကောင်း ငြိမ်းစေ၍လည်းကောင်း ပိတ်၍လည်းကောင်း (ဖဲသွားရာ၏)။ ဤဆိုခဲ့ပြီးကား ဇရုံးအိမ်တို့၌ ကျင့်ဝတ်တည်း။
သန့်သက်ရေ မဆေးခြင်းလည်းကောင်း အကြီးအငယ် အစဉ်လည်းကောင်း လာ ရောက်စဉ်လည်းကောင်း အဆောတလျင်လည်းကောင်း သင်္ကန်းကို ပင့်မခြင်း ညည်း တွားခြင်းလည်းကောင်း ဒန်ပူလည်းကောင်း ကျင်ကြီးတွင်းလည်းကောင်း ကျင်ငယ်ခွက် တံတွေးလည်းကောင်း။
ကနုတံကြမ်းလည်းကောင်း ကျင်ကြီးတွင်းလည်းကောင်း အဆောတလျင်လည်းကောင်း ပင့်မခြင်း စပ်စပ်အသံ သန့်သက်ရေကို ချန်ထားခြင်းလည်းကောင်း အပ အတွင်းမှ ချောင်းဟန့်ခြင်းလည်းကောင်း ကြိုးကြိမ်လည်းကောင်း မဆောမလျင်လည်းကောင်း။
အဆောတလျင်လည်းကောင်း ပင့်မခြင်း ရပ်ခြင်းလည်းကောင်း ညည်းတွားခြင်း ကနုတံကျင်ကြီးတွင်းလည်းကောင်း ကျင်ငယ်ခွက် တံတွေး ကနုတံကြမ်းလည်းကောင်း ကျင်ကြီးတွင်းလည်းကောင်း ကျင်ကြီးစွန့် ခြေနင်းခုံလည်းကောင်း။
မဆော မလျင်လည်းကောင်း အလွန် မဆော မလျင်လည်းကောင်း ပင့်မခြင်းလည်းကောင်း ကျင်ကြီးစွန့် ခြေနင်းခုံ၌ စပ်စပ်အသံပြုခြင်းလည်းကောင်း သန့်သက်ရေ မချန်ထားခြင်းလည်းကောင်း ဖုံးလွှမ်းခြင်းလည်းကောင်း ကျင်ကြီးလိမ်းကျံခြင်းလည်းကောင်း ကနုတံခြင်း ‘ပုံးခွက်'လည်းကောင်း။
ကျင်ကြီးအိမ်လည်းကောင်း အပြင်မြေလည်းကောင်း ပရိဝုဏ်လည်းကောင်း တံခါး မုခ်လည်းကောင်းသန့်သက်ရေဆေးရာ၌ရေလည်းကောင်း ဤ(ဆိုပြီး) ကား ကျင်ကြီး အိမ်တို့၌ ကျင့်ဝတ်တည်း။
ဖိနပ်လည်းကောင်း ဒန်ပူလည်းကောင်း မျက်နှာသစ်ရေလည်းကောင်း နေရာလည်းကောင်း ယာဂုလည်းကောင်း ရေလည်းကောင်း ဆေးကြော၍ရုပ်သိမ်းခြင်းလည်းကောင်း အမှိုက်လည်းကောင်း ရွာလည်းကောင်း။
သင်းပိုင်လည်းကောင်း ခါးပန်းကြိုးလည်းကောင်း နှစ်ထပ်သင်္ကန်းကြီးလည်းကောင်း ရေပါသော သပိတ်လည်းကောင်း နောက်လိုက်ရဟန်းလည်းကောင်း အဝန်းသုံးမျိုးလည်းကောင်း အဝန်းညီစွာလည်းကောင်း ခါးပန်းလည်းကောင်း။
နှစ်ထပ်သင်္ကန်းကြီးလည်းကောင်း ဆေးကြော၍ နောက်မှ မဝေးလွန်းရာ၌ ခံယူခြင်းလည်းကောင်း စကားပြောစဉ် အာပတ်အနီးစကားလည်းကောင်း ရှေးဦးစွာ သွား၍ နေရာလည်းကောင်း။
ခြေဆေးရေလည်းကောင်း မဆေးမီ ခြေဆေးအင်းပျဉ် ခြေပွတ်အိုးခြမ်းလည်းကောင် ခရီးဦးကြိုခြင်းလည်းကောင်း သင်းပိုင်လည်းကောင်း နေလှန်းခြင်းလည်းကောင်း ထားခြင်းလည်းကောင်း ခေါက်ရိုးကြောင့်လည်းကောင်း အခေါက်တွင်းလည်းကောင်း စားခြင်းငှါ ဆက်ကပ်ခြင်းလည်းကောင်း။
--သောက်ရေလည်းကောင်း ရေလည်းကောင်း နိမ့်စွာလည်းကောင်း တစ်ခဏမျှလည်းကောင်း ကြာမြင့်စွာမထားခြင်းလည်းကောင်း သပိတ်သင်္ကန်းလည်းကောင်း မြေလည်းကောင်း ထိုဘက်၌ အစွန်းလည်းကောင်း ဤဘက်၌ အခေါက်လည်းကောင်း။
ရုပ်သိမ်းခြင်းလည်းကောင်း သိမ်းဆည်းခြင်းလည်းကောင်း အမှိုက်လည်းကောင်း ရေချိုးရန် ရေအေးလည်းကောင်း ရေနွေးလည်းကောင်း ဇရုံးအိမ်လည်းကောင်း ကသယ်မှုန့်လည်းကောင်း မြေညက်လည်းကောင်း နောက်မှလည်းကောင်း။
အင်းပျဉ်ခုံလည်းကောင်း သင်္ကန်းလည်းကောင်း ကသယ်မှုန့်လည်းကောင်း မြေ ညက်လည်းကောင်း စွမ်းနိုင်ခြင်းလည်းကောင်း မျက်နှာလည်းကောင်း ရှေ့မှလည်းကောင်း မထေရ်ကြီးလည်းကောင်း ရဟန်းငယ်လည်းကောင်း ကြေးတွန်းခြင်းအမှုလည်းကောင်း ထွက်ခြင်းလည်းကောင်း။
ရှေ့မှလည်းကောင်း ရေလည်းကောင်း ရေချိုးပြီးသော် သင်းပိုင်ကိုဝတ်၍ ဥပဇ္ဈာယ် ဆရာလည်းကောင်း သင်းပိုင်လည်းကောင်း သင်္ကန်းကြီးလည်းကောင်း အင်းပျဉ်ထိုင်ခုံလည်းကောင်း နေရာလည်းကောင်း။
ခြေဆေးရေလည်းကောင်း အင်းပျဉ်လည်းကောင်း ခြေပွတ်အိုးခြမ်းလည်းကောင်းသောက်ရေလည်းကောင်း ပါဠိသင်ခြင်းလည်းကောင်း အဋ္ဌကထာသင်ခြင်းလည်းကောင်း အမှိုက်လည်းကောင်း သုတ်သင်ခြင်းလည်းကောင်း ရှေးဦးစွာ သပိတ်သင်္ကန်းလည်းကောင်း။
နိသီဒိုင်အခင်း အိပ်ရာခင်းလည်းကောင်း ဘုံလျှို ‘ဖုံ’ ခေါင်းအုံးလည်းကောင်း ညောင် စောင်းလည်းကောင်း အင်းပျဉ်လည်းကောင်း ညောင်စောင်းခြေခံလည်းကောင်း ထွေးခံလည်းကောင်း တံကဲပျဉ်လည်းကောင်း။
မြေလည်းကောင်း ပင့်ကူမျှင် ‘ပိုးအိမ်'လည်းကောင်း လေသာပြူတင်းလည်းကောင်း ဂွေ့နီလည်းကောင်း မည်းနက်သော အဆင်းရှိသော မြေလည်းကောင်း မခြယ်လှယ်သောမြေလည်းကောင်း မြေလည်းကောင်း မြေအခင်းလည်းကောင်း ညောင်စောင်းခြေခံလည်းကောင်း ညောင်စောင်းလည်းကောင်း အင်းပျဉ်လည်းကောင်း ခေါင်းအုံးလည်းကောင်း။
နိသီဒိုင်အခင်း အိပ်ရာခင်းလည်းကောင်း ထွေးခံ တံကဲပျဉ် သပိတ် သင်္ကန်းလည်းကောင်း အရှေ့အရပ်လည်းကောင်း အနောက်အရပ်လည်းကောင်း မြောက်အရပ်လည်းကောင်း ထိုမှတစ်ပါး တောင်အရပ်လည်းကောင်း။
အေးချိန် ပူချိန် နေ့ညဉ့်လည်းကောင်း ပရိဝုဏ်လည်းကောင်း တံခါးမုခ်လည်းကောင်း စည်းဝးရာ ဇရပ်လည်းကောင်း မီးတင်းကုပ်လည်းကောင်း ကျင်ကြီးအိမ်သောက်ရေ သုံးရေလည်းကောင်း။
သန့်သက်ရေလည်းကောင်း မမွေ့လျော်ခြင်းလည်းကောင်း တွေးတောမှု ‘သံသယ ကုက္ကုစ္စ’ ရှိခြင်းလည်းကောင်း အယူမှားခြင်းလည်းကောင်း သံဃာဒိသိသ်အာပတ်လည်းကောင်း အရင်းသို့ငင်ခြင်းလည်းကောင်း မာနတ်အဗ္ဘာန်လည်းကောင်း တဇ္ဇနီယ ကံလည်းကောင်း နိယဿကံလည်းကောင်း။
ပဗ္ဗာဇနီယကံလည်းကောင်း ပဋိသာရဏီယကံလည်းကောင်း ဥက္ခေပနီယကံလည်းကောင်း ပြုပြီးလည်းကောင်း ဖွပ်လျှော်ခြင်းလည်းကောင်း ဖွပ်ခြင်းလည်းကောင်း ဆိုးရည်လည်းကောင်း ဆိုးခြင်းလည်းကောင်း ပြန်လှန်ခြင်းလည်းကောင်း။
သပိတ်လည်းကောင်း သင်္ကန်းလည်းကောင်း ပရိက္ခရာလည်းကောင်း ဆံရိတ်ခြင်းလည်းကောင်း ကြေးတွန်းခြင်းလည်းကောင်း အမှုကြီးငယ်လည်းကောင်း နောက်လိုက် ရဟန်းလည်းကောင်း ဆွမ်းလည်းကောင်း ဝင်ခြင်းလည်းကောင်း။
--သုသာန်သို့မသွားရခြင်းလည်းကောင်း အရပ်တစ်ပါးသို့ဖဲမသွားရခြင်းလည်းကောင်း အသက်ရှိသမျှ ပြုစုရခြင်းလည်းကောင်း ဤ(ဆိုပြီး) ကား အတူနေတပည့်သည် ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာ၌ (ကျင့်ရန်) ဝတ်တည်း။
ဆုံးမခြင်းလည်းကောင်း ကံမြစ်ခြင်းလည်းကောင်း ပါဠိသင်ခြင်းလည်းကောင်း အဋ္ဌ ကထာသင်ခြင်းလည်းကောင်း သပိတ်လည်းကောင်း သင်္ကန်းလည်းကောင်း ပရိက္ခရာလည်းကောင်း ဖျားနာခြင်းလည်းကောင်း နောက်လိုက်ရဟန်း မဖြစ်ရခြင်းလည်းကောင်း။
ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာတို့၌ (ပြုရန်) ကျင့်ဝတ်တို့ကဲ့သို့ ဆရာတို့၌ (ပြုရန်) ကျင့်ဝတ်တို့ ဖြစ်ကုန်၏၊ အတူနေတပည့်၌ (ပြုရန်) ကျင့်ဝတ်ကဲ့သို့ အနီးနေတပည့်၌ (ပြုရန်) ကျင့်ဝတ်ဖြစ်၏၊
အာဂန္တုက ‘ခရီးသည်’ ရဟန်းတို့၌ ကျင့်ဝတ်တို့သည် တစ်ဖန် အာဝါသိက ‘ကျောင်းနေ’ ရဟန်းတို့၌ ကျင့်ဝတ်ဖြစ်ကုန်၏၊ ဂမိက ‘ခရီးသည်'ဝတ်လည်းကောင်း အနုမောဒန ‘ဝမ်းမြောက်ခြင်း’ ဝတ်လည်းကောင်း ဘတ္တဂ္ဂ ‘ဆွမ်းစားကျောင်း’ ဝတ်လည်းကောင်း ပိဏ္ဍပါတိက ‘ဆွမ်းခံရဟန်း’ ဝတ်လည်းကောင်း။
အာရညိက ‘တောနေရဟန်း’ ဝတ်လည်းကောင်း သေနာသန ‘ကျောင်း’ ဝတ်လည်းကောင်း ဇန္တာဃရ ‘ဇရုံးအိမ်'ဝတ်လည်းကောင်း ဝစ္စကုဋိ ‘ကျင်ကြီးအိမ်’ ဝတ်လည်းကောင်း ဥပဇ္ဈာယ ‘ဥပဇ္ဈာယ်တို့၌ပြုရန်’ ဝတ်လည်းကောင်း သဒ္ဓိဝိဟာရိက ‘အတူနေ တပည့်တို့၌ ပြုရန်’ ဝတ်လည်းကောင်း။
အာစရိယ ‘ဆရာတို့၌ပြုရန်'ဝတ်သည် အန္တေဝါသိက ‘အနီးနေတပည့်တို့၌ ထို့အတူ ပြုရန်’ ဝတ်ဖြစ်၏၊ ဝတ္တက္ခန္ဓက၌ ဝတ္ထုတစ်ဆယ့်ကိုးခုတည်း၊ ကျင့်ဝတ်တစ်ဆယ့် လေးပါးတို့တည်း။
ဝတ်ကို မဖြည့်ကျင့်သော ရဟန်းသည် သီလကို မပြည့်စေနိုင်၊ သီလမစင်ကြယ်သော ရဟန်းသည် ပညာမရှိသည်ဖြစ်၍ စိတ်တည်ကြည်ခြင်းကို မရနိုင်။
ပျံ့လွင့်သော စိတ်ရှိသော ရဟန်းသည် များသော အာရုံရှိ၍ တရားကို ကောင်းစွာ မမြင်နိုင်၊ သူတော်ကောင်းတရားကို ကောင်းစွာ မမြင်သော ရဟန်းသည် ဆင်းရဲမှ မလွတ်မြောက်နိုင်။
ဝတ်ကို ဖြည့်ကျင့်သော ရဟန်းသည် သီလကိုလည်း ပြည့်စေနိုင်၏၊ သီလစင်ကြယ်သော ရဟန်းသည် ပညာရှိသည်ဖြစ်၍ စိတ်တည်ကြည်မှုကိုလည်း ရနိုင်၏။
စိတ်မပျံ့လွင့်သော ရဟန်းသည် တစ်ခုတည်းသော အာရုံရှိ၍ တရားကို ကောင်းစွာ မြင်နိုင်၏၊ သူတော်ကောင်းတရားကို ကောင်းစွာ မြင်သော ထိုရဟန်းသည် ဆင်းရဲမှ လွတ်မြောက်နိုင်၏။
ထို့ကြောင့် ပညာရှိသော ဘုရားသားတော် ရဟန်းသည် မြတ်စွာဘုရား၏ အဆုံး အမဖြစ်သော ကျင့်ဝတ်ကို ဖြည့်ကျင့်ရာ၏၊ ထိုဖြည့်ကျင့်ခြင်းကြောင့် နိဗ္ဗာန်သို့ ရောက်လတ္တံ့။
ဤတွင် အကျဉ်းချုပ် ပြီး၏။
ဝတ္တက္ခန္ဓက ပြီးပြီ။
၁။ “နက္ခတ္တံ သပ္ပဒေသံဝါ” ပါဠိတော်အတိုင်း မြန်မာပြန်သည်။
--၉-ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနက္ခန္ဓက
၁-ပါတိမောက်ပြရန် တောင်းပန်ခြင်း
֍ ၃၈၃
။ ဘုန်းတော်ကြီးသော မြတ်စွာဘုရားသည် သာဝတ္ထိပြည် ပုဗ္ဗာရုံကျောင်း မိဂါရသူဌေး၏ မိခင်သဖွယ်ဖြစ်သော ဝိသာခါ၏ ပြာသာဒ်၌ သီတင်းသုံး နေတော်မူသောအခါ ဥပုသ်နေ့၌ ရဟန်းသံဃာ ခြံရံလျက် ထိုင်နေတော်မူ၏။ ထိုအခါ အသျှင်အာနန္ဒာသည် ညဉ့်နက်သည်ဖြစ်၍ ပဌမယာမ် လွန်လတ်သော် နေရာမှထကာ လက်ဝဲတစ်ဖက် ပခုံးထက်၌ ဧကသီကို စံပယ်တင်၍ မြတ်စွာဘုရားရှိရာသို့ လက်အုပ်ချီ လျက်-“အသျှင်ဘုရား ညဉ့်နက်ပါပြီ၊ ပဌမယာမ် လွန်ပါပြီ၊ ရဟန်းသံဃာသည် ကြာမြင့်စွာ ထိုင် နေရပါ၏၊ အသျှင်ဘုရား မြတ်စွာဘုရားသည် ရဟန်းတို့အား ပါတိမောက်ကို ပြတော်မူပါ”ဟု လျှောက်၏။
ဤသို့ လျှောက်သော် မြတ်စွာဘုရားသည် ဆိတ်ဆိတ်နေတော်မူ၏။ နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း အသျှင်အာနန္ဒာသည် ညဉ့်နက်သည်ဖြစ်၍ မဇ္ဈိမယာမ် လွန်လတ်သော် နေရာမှ ထကာ လက်ဝဲတစ်ဖက် ပခုံးထက်၌ ဧကသီကို စံပယ်တင်၍ မြတ်စွာဘုရားရှိရာသို့ လက်အုပ်ချီလျက်-
“အသျှင်ဘုရား ညဉ့်နက်ပါပြီ၊ မဇ္ဈိမယာမ် လွန်ပါပြီ၊ ရဟန်းသံဃာသည် ကြာမြင့်စွာ ထိုင် နေရပါ၏၊ အသျှင်ဘုရား မြတ်စွာဘုရားသည် ရဟန်းတို့အား ပါတိမောက်ကို ပြတော်မူပါ”ဟု လျှောက်၏။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း မြတ်စွာဘုရားသည် ဆိတ်ဆိတ်နေတော်မူ၏။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း အသျှင်အာနန္ဒာသည် ညဉ့်နက်သည်ဖြစ်၍ ပစ္ဆိမယာမ် လွန်လတ်သော် အရုဏ်တက်သည် ဖြစ်၍ ညဉ့်သည် နှစ်သက်ဖွယ် မျက်နှာရှိလတ်သော် နေရာမှ ထကာ လက်ဝဲတစ်ဖက် ပခုံးထက်၌ ဧကသီကို စံပယ်တင်၍ မြတ်စွာဘုရားရှိရာသို့ လက်အုပ်ချီလျက်-
“အသျှင်ဘုရား ညဉ့်နက်ပါပြီ၊ ပစ္ဆိမယာမ် လွန်ပါပြီ၊ အရုဏ်တက်ပါပြီ၊ ညဉ့်သည် နှစ်သက်ဖွယ် မျက်နှာရှိပါပြီ၊ ရဟန်းသံဃာသည် ကြာမြင့်စွာ ထိုင်နေရပါ၏၊ အသျှင်ဘုရား မြတ်စွာဘုရားသည် ရဟန်းတို့အား ပါတိမောက်ကို ပြတော်မူပါ”ဟု လျှောက်၏။
“အာနန္ဒာ ပရိသတ်သည် မစင်ကြယ်”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ အသျှင်မဟာမောဂ္ဂလ္လာန်အား “မြတ်စွာဘုရားက အဘယ်သူကို ရည်၍၊ အာနန္ဒာ ပရိသတ်သည် မစင်ကြယ်”ဟု မိန့်တော်မူသနည်းဟူ၍ အကြံဖြစ်၏။ ထို့နောက် အသျှင်မဟာမောဂ္ဂလ္လာန်သည် ရဟန်းသံဃာ အလုံးစုံ၏ စိတ်ကို (မိမိ၏) စိတ်ဖြင့် ပိုင်းခြား၍ နှလုံးသွင်းတော်မူ၏။
အသျှင်မဟာမောဂ္ဂလ္လာန်သည် ယုတ်ညံ့သော အကျင့်ရှိသော မစင်ကြယ်သည် ဖြစ်၍ ယုံမှားတွေး တောဖွယ် အကျင့်ရှိသော အမှုကို ဖုံးကွယ်သော ရဟန်းမဟုတ်ဘဲ ရဟန်းဟုဝန်ခံသော မြတ်သော အကျင့်ကို မကျင့်ဘဲ မြတ်သော အကျင့်ကို ကျင့်၏ဟု ဝန်ခံသော အတွင်းပုပ်သော ကိလေသာမိုးစွတ်သော အမှိုက်ကဲ့သို့ ဖြစ်သော ရဟန်းသံဃာအလယ်၌ ထိုင်နေသော သီလမရှိသော ‘ဒုဿီလ'ပုဂ္ဂိုလ်ကို မြင်၍ နေရာမှထပြီးလျှင် ထိုပုဂ္ဂိုလ်ထံသို့ ချဉ်းကပ်ပြီးလျှင် “ငါ့သျှင် ထလော့၊ မြတ်စွာဘုရားသည် သင့်ကို မြင်၏၊ သင့်အား ရဟန်းတို့နှင့် အတူတကွ ပေါင်းသင်းမှု မရှိ”ဟု ဆိုသော်လည်း ထိုပုဂ္ဂိုလ်သည် ဆိတ်ဆိတ်နေ၏။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း အသျှင်မဟာမောဂ္ဂလ္လာန်သည် ထိုပုဂ္ဂိုလ်ကို “ငါ့သျှင် ထလော့၊ မြတ်စွာ ဘုရားသည် သင့်ကို မြင်၏၊ သင့်အား ရဟန်းတို့နှင့် အတူတကွ ပေါင်းသင်းမှုမရှိ”ဟု ဆိုသော်လည်းထိုပုဂ္ဂိုလ်သည် ဆိတ်ဆိတ်နေ၏။
--သုံးကြိမ်မြောက်လည်း အသျှင်မဟာမောဂ္ဂလ္လာန်သည် ထိုပုဂ္ဂိုလ်ကို “ငါ့သျှင် ထလော့၊ မြတ်စွာ ဘုရားသည် သင့်ကို မြင်၏၊ သင့်အား ရဟန်းတို့နှင့် အတူတကွ ပေါင်းသင်းမှုမရှိ”ဟု ဆိုသော်လည်း ထိုပုဂ္ဂိုလ်သည် ဆိတ်ဆိတ်နေ၏။
ထိုအခါ အသျှင်မဟာမောဂ္ဂလ္လာန်သည် ထိုပုဂ္ဂိုလ်ကို လက်မောင်း၌ကိုင်၍ တံခါးမုခ်မှ အပြင်သို့ ထွက်စေ၍ မင်းတုပ်ငယ် မင်းတုပ်ကြီးကို လျှို၍ မြတ်စွာဘုရားထံသို့ ချဉ်းကပ်ပြီးလျှင် “အသျှင်ဘုရား အကျွန်ုပ်သည် ထိုပုဂ္ဂိုလ်ကို ထွက်စေအပ်ပါပြီ၊ ပရိသတ်သည် စင်ကြယ်ပါပြီ၊ အသျှင်ဘုရား မြတ်စွာဘုရားသည် ရဟန်းတို့အား ပါတိမောက်ကို ပြတော်မူပါလော့”ဟု မြတ်စွာဘုရားအား လျှောက်၏။
“မောဂ္ဂလ္လာန်အံ့ဖွယ်တည်း၊ မောဂ္ဂလ္လာန် မဖြစ်ဖူးမြဲ ဖြစ်၏၊ ထို (မဂ်ဖိုလ်မှ) အချည်းနှီးဖြစ်သော ယောက်ျားသည် လက်မောင်းကိုကိုင်သည်တိုင်အောင်သော်လည်း ဆိုင်းငံ့ဘိ၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် ရဟန်းတို့ကို-
--၂-မဟာသမုဒ္ဒရာ၌အံ့ဖွယ်ရှစ်ပါး
֍ ၃၈၄
။ ရဟန်းတို့ မဟာသမုဒ္ဒရာ၌ မဖြစ်ဖူးမြဲဖြစ်သောအံ့ဖွယ်သဘောတို့သည် ဤရှစ်ပါးတို့တည်း၊ ယင်းအံ့ဖွယ်ဖြစ်သော မဖြစ်ဖူးမြဲဖြစ်သော သဘောတို့ကို မြင်ကုန် မြင်ကုန်၍ အသူရာတို့သည် မဟာ သမုဒ္ဒရာ၌ အလွန်မွေ့လျော်ကုန်၏၊ အဘယ်ရှစ်ပါးတို့နည်းဟူမူ-(၁) ရဟန်းတို့ မဟာသမုဒ္ဒရာသည် အစဉ်အတိုင်း နိမ့်၏၊ အစဉ်အတိုင်းကိုင်း၏၊ အစဉ်အတိုင်း ရှိုင်း၏၊ စလျှင်စခြင်း (အစမှလျှင်) မနက်။ ရဟန်းတို့ ယင်းသို့ မဟာသမုဒ္ဒရာ၏ အစဉ်အတိုင်း နိမ့်ခြင်း၊ အစဉ်အတိုင်းကိုင်းခြင်း၊ အစဉ်အတိုင်း ရှိုင်းခြင်း၊ စလျှင်စခြင်း မနက်ခြင်းသည် မဟာသမုဒ္ဒရာ၌ မဖြစ် ဖူးမြဲဖြစ်သော ပဌမအံ့ဖွယ်သဘောပေတည်း၊ ယင်းသဘောကို မြင်ကုန် မြင်ကုန်၍ အသူရာတို့သည် မဟာ သမုဒ္ဒရာ၌ အလွန်မွေ့လျော်ကုန်၏။
(၂) ရဟန်းတို့ တစ်ဖန် ထို့ပြင်လည်း မဟာသမုဒ္ဒရာသည် တည်တံ့သော သဘောရှိသည်ဖြစ်၍ ကမ်းကို မလွန်။ ရဟန်းတို့ ယင်းသို့ မဟာသမုဒ္ဒရာ၏ တည်တံ့သော သဘောရှိသည်ဖြစ်၍ ကမ်းကို မလွန်ခြင်းသည်လည်း မဟာသမုဒ္ဒရာ၌ မဖြစ်ဖူးမြဲဖြစ်သော ဒုတိယအံ့ဖွယ်သဘောပေတည်း၊ ယင်းသဘောကို မြင်ကုန် မြင်ကုန်၍ အသူရာတို့သည် မဟာသမုဒ္ဒရာ၌ အလွန်မွေ့လျော်ကုန်၏။
(၃) ရဟန်းတို့ တစ်ဖန် ထို့ပြင်လည်း မဟာသမုဒ္ဒရာသည် အသေကောင်ပုပ်နှင့် မဆက်ဆံ။ မဟာသမုဒ္ဒရာ၌ အသေကောင်ပုပ်ရှိလျှင် ကမ်းသို့ လျင်စွာ ကပ်စေ၏၊ ကုန်းသို့ တင်စေ၏၊ ရဟန်းတို့ ယင်းသို့ မဟာသမုဒ္ဒရာ၏ အသေကောင်ပုပ်နှင့် မဆက်ဆံခြင်း မဟာသမုဒ္ဒရာ၌ အသေကောင်ပုပ်ရှိလျှင် ကမ်းသို့ လျင်စွာ ကပ်စေခြင်း ကုန်းသို့ တင်စေခြင်းသည်လည်း မဟာသမုဒ္ဒရာ၌ မဖြစ်ဖူးမြဲဖြစ်သော တတိယအံ့ဖွယ်သဘောပေတည်း၊ ယင်းသဘောကို မြင်ကုန် မြင်ကုန်၍ အသူရာတို့သည် မဟာသမုဒ္ဒရာ၌ အလွန်မွေ့လျော်ကုန်၏။
(၄) ရဟန်းတို့ တစ်ဖန် ထို့ပြင်လည်း ‘ဂင်္ဂါ ယမုနာ အစိရဝတီ သရဘူ မဟီ’ဟူသော မြစ်ကြီး အားလုံးတို့သည် မဟာသမုဒ္ဒရာသို့ ရောက်ကုန်လတ်သော် ရှေး၌ဖြစ်သော အမည်အနွယ်တို့ကို စွန့်၍ “မဟာသမုဒ္ဒရာ”ဟူ၍သာလျှင် ခေါ်ဝေါ်ခြင်းသို့ ရောက်ကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ယင်းသို့ ‘ဂင်္ဂါ ယမုနာ အစိရဝတီ သရဘူ မဟီ’ဟူသော မြစ်ကြီးအားလုံးတို့၏ မဟာသမုဒ္ဒရာသို့ ရောက်ကုန်လတ်သော် ရှေး၌ ဖြစ်သော အမည်အနွယ်တို့ကို စွန့် ခြင်း “မဟာသမုဒ္ဒရာ”ဟူ၍သာလျှင် ခေါ်ဝေါ်ခြင်းသို့ ရောက်ခြင်းသည်လည်း ဤမဟာသမုဒ္ဒရာ၏ မဖြစ်ဖူးမြဲဖြစ်သော စတုတ္ထအံ့ဖွယ်သဘောပေတည်း၊ ယင်းသဘောကို မြင်ကုန် မြင်ကုန်၍ အသူရာတို့သည် မဟာသမုဒ္ဒရာ၌ အလွန်မွေ့လျော်ကုန်၏။
(၅) ရဟန်းတို့ တစ်ဖန် ထို့ ပြင်လည်း လောက၌ အလုံးစုံသော မြစ်ငယ် ချောင်းငယ်တို့သည်လည်း မဟာသမုဒ္ဒရာသို့ ဝင်ကုန်၏၊ အလုံးစုံသော ကောင်းကင်မှ မိုးရေအယဉ်တို့သည်လည်း ကျကုန်၏၊ ထို့ကြောင့် မဟာသမုဒ္ဒရာ၏ လျော့မှု ပြည့်မှုသည် မထင်ရှား။ ရဟန်းတို့ ယင်းသို့ လောက၌ အလုံးစုံသော မြစ်ငယ် ချောင်းငယ်တို့သည်လည်း မဟာသမုဒ္ဒရာသို့ ဝင်ခြင်း၊ အလုံးစုံသော ကောင်းကင်မှ မိုးရေ အယဉ်တို့သည်လည်း ကျခြင်း၊ ထိုရေကြောင့် မဟာသမုဒ္ဒရာ၏ လျော့မှု ပြည့်မှု မထင်ရှားခြင်းသည်လည်း ဤမဟာသမုဒ္ဒရာ၌ မဖြစ်ဖူးမြဲဖြစ်သော ပဉ္စမအံ့ဖွယ်သဘောပေတည်း၊ ယင်းသဘောကို မြင်ကုန် မြင်ကုန်၍ အသူရာတို့သည် မဟာသမုဒ္ဒရာ၌ အလွန်မွေ့လျော်ကုန်၏။
(၆) ရဟန်းတို့ တစ်ဖန် ထို့ပြင်လည်း မဟာသမုဒ္ဒရာသည် ငန်သောအရသာ တစ်မျိုးတည်းသာ ရှိ၏။ ရဟန်းတို့ ယင်းသို့ မဟာသမုဒ္ဒရာ၏ ငန်သောအရသာ တစ်မျိုးတည်းသာ ရှိခြင်းသည်လည်း မဖြစ်ဖူးမြဲဖြစ်သော ဆဋ္ဌအံ့ဖွယ်သဘောပေတည်း၊ ယင်းသဘောကို မြင်ကုန် မြင်ကုန်၍ အသူရာတို့သည် မဟာသမုဒ္ဒရာ၌ အလွန်မွေ့လျော်ကုန်၏။
--(၇) ရဟန်းတို့ တစ်ဖန် ထို့ ပြင်လည်း မဟာသမုဒ္ဒရာသည် ပုလဲ မြ ကြောင်မြက်ရွဲ ခရုသင်း ကျောက်သလင်း သန္တာ ငွေ ရွှေ ပတ္တမြားနီ ပတ္တမြားပြောက်ဟူသော များသော ရတနာ မရေတွက်နိုင်သော ရတနာရှိ၏။ ရဟန်းတို့ ယင်းသို့ မဟာသမုဒ္ဒရာ၏ ပုလဲ မြ ကြောင်မြက်ရွဲ ခရုသင်း ကျောက် သလင်း သန္တာ ငွေ ရွှေ ပတ္တမြားနီ ပတ္တမြားပြောက်ဟူသော များသော ရတနာ မရေတွက်နိုင်သော ရတနာရှိခြင်းသည်လည်း မဟာသမုဒ္ဒရာ၌ မဖြစ်ဖူးမြဲဖြစ်သော သတ္တမအံ့ဖွယ်သဘောပေတည်း၊ ယင်း သဘောကို မြင်ကုန် မြင်ကုန်၍ အသူရာတို့သည် မဟာသမုဒ္ဒရာ၌ အလွန်မွေ့လျော်ကုန်၏။
(၈) ရဟန်းတို့ တစ်ဖန် ထို့ပြင်လည်း မဟာသမုဒ္ဒရာသည် တိမိ မည်သောငါး တိမိင်္ဂလ မည်သောငါး တိမိတိမိင်္ဂလမည်သောငါး အသူရာ နဂါး ဂန္ဓဗ္ဗနတ်ဟူသော သတ္တဝါကြီးတို့၏လည်းကောင်း၊ ယူဇနာ တစ်ရာယူဇနာ နှစ်ရာ ယူဇနာသုံးရာ ယူဇနာလေးရာ ယူဇနာငါးရာတိုင်အောင် အတ္တဘောကြီးမားသော သတ္တဝါတို့၏လည်းကောင်း နေရာဖြစ်၏။ ရဟန်းတို့ ယင်းသို့ တိမိမည်သောငါး တိမိင်္ဂလမည်သောငါး တိမိတိမိင်္ဂလမည်သောငါး အသူရာ နဂါး ဂန္ဓဗ္ဗနတ်ဟူသော သတ္တဝါကြီးတို့၏လည်းကောင်း၊ ယူဇနာ တစ်ရာ။ပ။ ယူဇနာငါးရာတိုင်အောင် အတ္တဘော ကြီးမားသော သတ္တဝါတို့၏လည်းကောင်း နေရာဖြစ်ခြင်းသည် မဟာသမုဒ္ဒရာ၌ မဖြစ်ဖူးမြဲဖြစ်သော အဋ္ဌမအံ့ဖွယ် သဘောပေတည်း။ ယင်းသဘောကို မြင်ကုန် မြင်ကုန်၍ အသူရာတို့သည် မဟာသမုဒ္ဒရာ၌ အလွန်မွေ့လျော်ကုန်၏။
ရဟန်းတို့ မဟာသမုဒ္ဒရာ၌ မဖြစ်ဖူးမြဲဖြစ်သောအံ့ဖွယ်သဘောတို့သည် ဤရှစ်ပါးတို့တည်း၊ ယင်း သဘောတို့ကို မြင်ကုန် မြင်ကုန်၍ အသူရာတို့သည် မဟာသမုဒ္ဒရာ၌ အလွန်မွေ့လျော်ကုန်၏။
--၃-ဤသာသနာတော်၌အံ့ဖွယ်ရှစ်ပါး
֍ ၃၈၅
။ ရဟန်းတို့ ဤအတူပင် ဤဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာတော်’ ၌ မဖြစ်ဖူးမြဲဖြစ်သောအံ့ဖွယ်ရှစ်ပါးတို့သည် ရှိကုန်၏၊ ယင်းအံ့ဖွယ်သဘောတို့ကို မြင်ကုန် မြင်ကုန်၍ ရဟန်းတို့သည် ဤဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာတော်’ ၌ အလွန်မွေ့လျော်ကုန်၏။ရှစ်ပါးတို့ကား အဘယ်တို့နည်း-
(၁) ရဟန်းတို့ မဟာသမုဒ္ဒရာသည် အစဉ်အတိုင်း နိမ့်သကဲ့သို့၊ အစဉ်အတိုင်းကိုင်းသကဲ့သို့၊ အစဉ်အတိုင်း ရှိုင်းသကဲ့သို့၊ စလျှင်စခြင်း မနက်သကဲ့သို့၊ ဤအတူပင် ဤဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာတော်’ ၌ အစဉ်အတိုင်း ကျင့်ရသော သိက္ခာရှိ၏၊ အစဉ်အတိုင်း ပြုအပ်သော လုပ်ငန်းရှိ၏၊ အစဉ်အတိုင်း ကျင့်အပ်သော အကျင့်ပဋိပဒါ ရှိ၏၊ စလျှင်စခြင်း အရဟတ္တဖိုလ်ကို ထိုးထွင်း၍ မသိ။ ရဟန်းတို့ ယင်းသို့ ဤသိက္ခာစဉ်ရှိခြင်း လုပ်ငန်းစဉ်ရှိခြင်း ကျင့်စဉ်ပဋိပဒါရှိခြင်း စလျှင်စခြင်း အရဟတ္တဖိုလ်ကို ထိုးထွင်း၍့မသိခြင်းတို့သည် ဤဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာတော်’၌ မဖြစ်ဖူးမြဲဖြစ်သော ပဌမအံ့ဖွယ်သဘောပေတည်း၊ ယင်း သဘောကို မြင်ကုန် မြင်ကုန်၍ ရဟန်းတို့သည် ဤဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာတော်’၌ အလွန်မွေ့လျော်ကုန်၏။
(၂) ရဟန်းတို့ မဟာသမုဒ္ဒရာသည် တည်တံ့သော သဘောရှိသည်ဖြစ်၍ ကမ်းကို မလွန်သကဲ့သို့၊ ဤအတူပင် တပည့်တို့အတွက် ငါပညတ်ထားသော သိက္ခာပုဒ်ကို ငါ၏တပည့်တို့သည် အသက်ဟူသော အကြောင်းကြောင့်သော်လည်း မကျူးကျော်ကုန်။ ရဟန်းတို့ ယင်းသို့ တပည့်တို့အတွက် ငါပညတ်ထားသော သိက္ခာပုဒ်ကို အသက်ဟူသော အကြောင်းကြောင့်သော်လည်း ငါ့တပည့်တို့၏ မကျူးကျော်ခြင်းသည်လည်း ဤဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာတော်’၌ မဖြစ်ဖူးမြဲဖြစ်သော ဒုတိယအံ့ဖွယ်သဘောပေတည်း၊ ယင်းသဘောကို မြင်ကုန် မြင်ကုန်၍ ရဟန်းတို့သည် ဤဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာတော်’ ၌ အလွန်မွေ့လျော်ကုန်၏။
(၃) ရဟန်းတို့ မဟာသမုဒ္ဒရာသည် အသေကောင်ပုပ်နှင့် မဆက်ဆံ၊ မဟာသမုဒ္ဒရာ၌ အသေ ကောင်ပုပ်ရှိလျှင် လျင်စွာ ကမ်းသို့ ကပ်စေသကဲ့သို့ ကုန်းသို့ တင်စေသကဲ့သို့၊ ဤအတူပင် ယုတ်ညံ့သော အကျင့်ရှိသော မစင်ကြယ်သည်ဖြစ်၍ ယုံမှားတွေးတောဖွယ် အကျင့်ရှိသော အမှုကို ဖုံးကွယ်သော ရဟန်း မဟုတ်ဘဲ ရဟန်းဟု ဝန်ခံသော မြတ်သောအကျင့်ကို မကျင့်ဘဲ မြတ်သောအကျင့်ကို ကျင့်၏ဟု ဝန်ခံသော အတွင်းပုပ်သော ကိလေသာ မိုးစွတ်သော အမှိုက်ကဲ့သို့ ဖြစ်သော သီလမရှိသော ‘ဒုဿီလ’ ပုဂ္ဂိုလ်နှင့် သံဃာသည် မဆက်ဆံ၊ စည်းဝေး၍ ထိုပုဂ္ဂိုလ်ကို လျင်စွာ နှင်ထုတ်၏၊ ထိုပုဂ္ဂိုလ်သည် သံဃာ့ အလယ်၌ ထိုင်နေသော်လည်း စင်စစ်အားဖြင့် သံဃာမှ ဝေး၏၊ သံဃာသည်လည်း ထိုပုဂ္ဂိုလ်မှ ဝေး၏၊ ရဟန်းတို့ ယင်းသို့ ယုတ်ညံ့သော အကျင့်ရှိသော မစင်ကြယ်သည် ဖြစ်၍ ယုံမှားတွေးတောဖွယ် အကျင့်ရှိသော အမှုကို ဖုံးကွယ်သော ရဟန်းမဟုတ်ဘဲ ရဟန်းဟုဝန်ခံသော မြတ်သောအကျင့်ကို မကျင့်ဘဲ မြတ်သောအကျင့်ကို ကျင့်၏ဟုဝန်ခံသော အတွင်းပုပ်သော ကိလေသာမိုးစွတ်သော အမှိုက်ကဲ့သို့ဖြစ်သော သီလမရှိသော ‘ဒုဿီလ’ ပုဂ္ဂိုလ်နှင့် သံဃာ၏ မဆက်ဆံခြင်း၊ စည်းဝေး၍ ထိုပုဂ္ဂိုလ်ကို လျင်စွာပင် နှင် ထုတ်ခြင်း၊ သံဃာ့အလယ်၌ ထိုင်နေသော်လည်း စင်စစ်အားဖြင့် ထိုပုဂ္ဂိုလ်၏ သံဃာမှ ဝေးခြင်း၊ သံဃာ၏လည်း ထိုပုဂ္ဂိုလ်မှ ဝေးခြင်းတို့သည်လည်း ဤဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာတော်’ ၌ မဖြစ်ဖူးမြဲဖြစ်သော တတိယအံ့ဖွယ်သဘောပေတည်း၊ ယင်းသဘောကို မြင်ကုန်မြင်ကုန်၍ ရဟန်းတို့သည် ဤဓမ္မဝိနယ'သာသနာတော်’ ၌ အလွန်မွေ့လျော်ကုန်၏။
--(၄) ရဟန်းတို့ ‘ဂင်္ဂါ ယမုနာ အစိရဝတီ သရဘူ မဟီ’ဟူသော မြစ်ကြီးအားလုံးတို့သည် မဟာ သမုဒ္ဒရာသို့ ရောက်ကုန်လတ်သော် ရှေး၌ဖြစ်သော အမည် အနွယ်တို့ကို စွန့်၍ “မဟာသမုဒ္ဒရာ”ဟူ၍ပင် ရေတွက်ခြင်းသို့ ရောက်ကုန်သကဲ့သို့၊ ဤအတူပင် ‘မင်း ပုဏ္ဏား ကုန်သည် သူဆင်းရဲ’ဟူသော ဤအမျိုးလေးပါးတို့သည် မြတ်စွာဘုရား ဟောတော်မူသော ဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာတော်’ ၌ လူ့ဘောင်မှ ရဟန်းဘောင်သို့ ရောက်ကုန်လတ်သော် ရှေး၌ဖြစ်ကုန်သော အမည် အနွယ်တို့ကို စွန့် ၍ “သာကီဝင် မင်းသား ဘုရားသားတော် ရဟန်းတို့”ဟူ၍သာလျှင် ရေတွက်ခြင်းသို့ ရောက်ကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ယင်းသို့ ‘မင်း ပုဏ္ဏား ကုန်သည် သူဆင်းရဲ’ဟူသော ဤအမျိုးလေးပါးတို့၏ မြတ်စွာဘုရား ဟောတော်မူသော ဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာတော်’ ၌ လူ့ဘောင်မှ ရဟန်းဘောင်သို့ ရောက်ကုန်လတ်သော် ရှေး၌ဖြစ်သော အမည်အနွယ်တို့ကို စွန့် ၍ “သာကီဝင်မင်းသား ဘုရားသားတော်ရဟန်း”ဟူသော အရေ အတွက်သို့ ရောက်ခြင်းသည်လည်း ဤဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာတော်’ ၌ မဖြစ်ဖူးမြဲဖြစ်သော စတုတ္ထအံ့ဖွယ် သဘောပေတည်း၊ ယင်းသဘောကို မြင်ကုန် မြင်ကုန်၍ ရဟန်းတို့သည် ဤဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာတော်’၌ အလွန် မွေ့လျော်ကုန်၏။
(၅) ရဟန်းတို့ ဤလောက၌ အလုံးစုံသော မြစ်ငယ် ချောင်းငယ်တို့သည် မဟာသမုဒ္ဒရာသို့ ဝင်ကုန်၏၊ အလုံးစုံသော ကောင်းကင်မှ မိုးရေအယဉ်တို့သည်လည်း ကျကုန်၏၊ ထို့ကြောင့် မဟာသမုဒ္ဒရာ၏ လျော့မှု ပြည့်မှုသည် မထင်ရှားသကဲ့သို့၊ ဤအတူပင် များစွာသော ရဟန်းတို့သည့်ခန္ဓာမကြွင်းကျန်သော အငြိမ်းဓာတ်ဖြင့် ငြိမ်းကုန်၏၊ ထိုငြိမ်းခြင်းဖြင့် အငြိမ်းဓာတ်'နိဗ္ဗာန်'၏ လျော့ခြင်း ပြည့်ခြင်းသည် မထင် ရှား၊ ရဟန်းတို့ ယင်းသို့ များစွာသော ရဟန်းတို့၏ ခန္ဓာကြွင်းမရှိသောအငြိမ်းဓာတ်ဖြင့် ငြိမ်းခြင်း၊ ထို အငြိမ်းဓာတ် ‘နိဗ္ဗာန်'၏ လျော့မှု ပြည့်မှု မထင်ရှားခြင်းသည်လည်း ဤဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာတော်’ ၌ မဖြစ်ဖူးမြဲ ဖြစ်သော ပဉ္စမအံ့ဖွယ်သဘောပေတည်း၊ ယင်းသဘောကို မြင်ကုန် မြင်ကုန်၍ ရဟန်းတို့သည် ဤဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာတော်’ ၌ အလွန်မွေ့လျော်ကုန်၏။
(၆) ရဟန်းတို့ မဟာသမုဒ္ဒရာသည် ငန်သောအရသာ တစ်မျိုးတည်းသာ ရှိသကဲ့သို့၊ ဤအတူပင် ဤဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာတော်’ ၌ လွတ်မြောက်မှု'ဝိမုတ္တိ'အရသာ တစ်မျိုးတည်းသာ ရှိ၏။ ရဟန်းတို့ ယင်းသို့ လွတ်မြောက်မှု'ဝိမုတ္တိ'အရသာ တစ်မျိုးတည်းသာရှိခြင်းသည်လည်း ဤဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာတော်’ ၌ မဖြစ်ဖူးမြဲဖြစ်သော ဆဋ္ဌအံ့ဖွယ်သဘောပေတည်း၊ ယင်းသဘောကို မြင်ကုန် မြင်ကုန်၍ ရဟန်းတို့သည် ဤဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာတော်’၌ အလွန်မွေ့လျော်ကုန်၏။
(၇) ရဟန်းတို့ မဟာသမုဒ္ဒရာသည် ပုလဲ မြ ကြောင်မြက်ရွဲ ခရုသင်း ကျောက်သလင်း သန္တာ ငွေ ရွှေ ပတ္တမြားနီ ပတ္တမြားပြောက်ဟူသော များသော ရတနာ မရေတွက်နိုင်သော ရတနာရှိသကဲ့သို့၊ ဤအတူပင် ဤဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာတော်'သည် သတိပဋ္ဌာန်လေးပါး သမ္မပ္ပဓာန်လေးပါး ဣဒ္ဓိပါဒ်လေးပါး ဣန္ဒြေငါးပါး ဗိုလ်ငါးပါး ဗောဇ္ဈင်ခုနစ်ပါး ဖြူစင်သော အင်္ဂါရှစ်ပါးရှိသော မဂ်ဟူသော များသော ရတနာ မရေတွက်နိုင်သော ရတနာရှိ၏။ ရဟန်းတို့ ယင်းသို့ ဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာတော်'၏ သတိပဋ္ဌာန်လေးပါး။ပ။ ဖြူစင်သော အင်္ဂါရှစ်ပါးရှိသော မဂ်ဟူသော များသော ရတနာ မရေတွက်နိုင်သော ရတနာရှိခြင်းသည်လည်း မဖြစ်ဖူးမြဲဖြစ်သော သတ္တမအံ့ဖွယ်သဘောပေတည်း၊ ယင်းသဘောကို မြင်ကုန် မြင်ကုန်၍ ရဟန်းတို့သည် ဤဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာတော်’၌ အလွန်မွေ့လျော်ကုန်၏။
--(၈) ရဟန်းတို့ မဟာသမုဒ္ဒရာသည် တိမိမည်သောငါး တိမိင်္ဂလမည်သောငါး တိမိတိမိင်္ဂလ မည်သောငါး အသူရာ နဂါး ဂန္ဓဗ္ဗနတ်ဟူသော သတ္တဝါကြီးတို့၏လည်းကောင်း ယူဇနာတစ်ရာ ယူဇနာ နှစ်ရာ ယူဇနာသုံးရာ ယူဇနာလေးရာ ယူဇနာငါးရာတိုင်အောင် အတ္တဘောကြီးမားသော သတ္တဝါတို့၏လည်းကောင်း နေရာဖြစ်သကဲ့သို့၊ ဤအတူပင် ဤဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာတော်'သည်သောတာပန်ပုဂ္ဂိုလ်၊ သောတာပတ္တိဖိုလ်ကို မျက်မှောက်ပြုရန် ကျင့်ဆဲပုဂ္ဂိုလ်၊ သကဒါဂါမ်ပုဂ္ဂိုလ်၊ သကဒါဂါမိဖိုလ်ကို မျက်မှောက် ပြုရန် ကျင့်ဆဲပုဂ္ဂိုလ်၊ အနာဂါမ်ပုဂ္ဂိုလ်၊ အနာဂါမိဖိုလ်ကို မျက်မှောက်ပြုရန် ကျင့်ဆဲပုဂ္ဂိုလ်၊ ရဟန္တာပုဂ္ဂိုလ်၊ အရဟတ္တဖိုလ်ကို မျက်မှောက်ပြုရန် ကျင့်ဆဲပုဂ္ဂိုလ်ဟူသော ကြီး (မြတ်) သော သတ္တဝါတို့၏ နေရာဖြစ်၏။ ရဟန်းတို့ ယင်းသို့သောတာပန်ပုဂ္ဂိုလ်၊ သောတာပတ္တိဖိုလ်ကို မျက်မှောက်ပြုရန် ကျင့်ဆဲပုဂ္ဂိုလ်။ပ။ ရဟန္တာပုဂ္ဂိုလ်၊ အရဟတ္တဖိုလ်ကို မျက်မှောက်ပြုရန် ကျင့်ဆဲပုဂ္ဂိုလ်ဟူသော ကြီး (မြတ်) သော ပုဂ္ဂိုလ်တို့၏ နေရာဖြစ်ခြင်းသည်လည်း ဤဓမ္မဝိနယ'သာသနာတော်’၌ မဖြစ်ဖူးမြဲဖြစ်သော အဋ္ဌမအံ့ဖွယ်သဘော ပေတည်း၊ ယင်းသဘောကို မြင်ကုန် မြင်ကုန်၍ ရဟန်းတို့သည် ဤဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာတော်’၌ အလွန် မွေ့လျော်ကုန်၏။
ရဟန်းတို့ ဤဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာတော်’၌ မဖြစ်ဖူးမြဲဖြစ်သောအံ့ဖွယ်သဘောတို့ကား ဤရှစ်ပါးတို့တည်း၊ ယင်းသဘောကို မြင်ကုန် မြင်ကုန်၍ ရဟန်းတို့သည် ဤဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာတော်’ ၌ အလွန် မွေ့လျော်ကုန်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထို့နောက် မြတ်စွာဘုရားသည် ထိုအကြောင်းကို သိတော်မူ၍ ထိုအချိန်၌ ဤဥဒါန်းကို ကျူးရင့် တော်မူ၏။
“အာပတ်ကို ဖုံးလွှမ်းသော သူကို ကိလေသာမိုး စွတ်၏၊ ဖွင့်လှစ်သော သူကို ကိလေသာမိုး မစွတ်၊ ထို့ကြောင့် ဖုံးလွှမ်းပြီး အာပတ်ကို ဖွင့်လှစ်ကုန်လော့၊ ဤသို့ ဖွင့်လှစ်သော် ထိုသူကို ကိလေသာမိုးမစွတ်နိုင်”ဟု (ဥဒါန်းကျူးရင့်တော်မူ၏)။
--၄-ပါတိမောက်ကို ကြားနာထိုက်သူ
֍ ၃၈၆
။ ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် ရဟန်းတို့ကို-ရဟန်းတို့ ငါသည် ယနေ့မှစ၍ ဥပုသ်မပြုတော့အံ့၊ ပါတိမောက်ကို မပြတော့အံ့၊ ရဟန်းတို့ ယခု အခါမှ နောက်၌ သင်တို့သည်သာ ဥပုသ်ကို ပြုကုန်လော့၊ ပါတိမောက်ကို ပြကုန်လော့။
ရဟန်းတို့ မြတ်စွာဘုရားသည် မစင်ကြယ်သော ပရိသတ်၌ ဥပုသ်ပြု, ပါတိမောက်ပြရာသော အကြောင်းအရာသည် မဖြစ်နိုင်ပေ။
ရဟန်းတို့ အာပတ်ရှိသော ရဟန်းသည်လည်း ပါတိမောက်ကို မနာအပ်၊ နာသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏။
ရဟန်းတို့ အာပတ်ရှိသော ရဟန်းသည် ပါတိမောက်ကို နာမူ၊ ထိုရဟန်းအား ပါတိမောက်ကို ထားရန် ခွင့်ပြု၏၊ ရဟန်းတို့ ဤသို့ ထားရမည်၊ တစ်ဆယ့်လေးရက်မြောက် ဥပုသ်နေ့၌လည်းကောင်း တစ်ဆယ့်ငါးရက်မြောက် ဥပုသ်နေ့၌လည်းကောင်း ထိုပုဂ္ဂိုလ်မျက်မှောက်ရှိမူ သံဃာ့အလယ်၌-
“အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤမည်သော ပုဂ္ဂိုလ်သည် အာပတ်ရှိပါ၏၊ ထိုပုဂ္ဂိုလ်အား ပါတိမောက်ကို ထားပါ၏၊ ထိုပုဂ္ဂိုလ် မျက်မှောက်ရှိနေစဉ် ပါတိမောက်ကို မပြအပ်၊ ပါတိမောက်သည် ထားအပ်ပြီးဖြစ်၏”ဟု (ဆိုရမည်)။
ထိုအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် ‘ငါတို့ကို တစ်ဦးတစ်ယောက်မျှ မသိ’ဟု အာပတ်ရှိလျက်သာလျှင် ပါတိမောက်ကို နာကုန်၏။
သူတစ်ပါးတို့၏ စိတ်ကို သိသော မထေရ်ကြီးရဟန်းတို့သည် “ငါ့သျှင်တို့ ဤမည် ဤမည်သော ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် ‘ငါတို့ကို တစ်ဦးတစ်ယောက်မျှ မသိ’ဟု အာပတ်ရှိလျက်သာလျှင် ပါတိမောက်ကို နာကုန်၏”ဟု ရဟန်းတို့အား ပြောကုန်၏။
ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် သူတစ်ပါးတို့၏ စိတ်ကို သိသော မထေရ်ကြီးရဟန်းတို့က ငါတို့ကို “ငါ့သျှင်တို့ ဤမည် ဤမည်သော ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် ‘ငါတို့ကို တစ်ဦးတစ်ယောက်မျှ မသိ’ဟု အာပတ်ရှိလျက် သာလျှင် ပါတိမောက်ကို နာကုန်၏”ဟူ၍ ရဟန်းတို့အား ပြောကုန်၏ဟု ကြားကုန်၏။ ထိုဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် “သီလကို ချစ်မြတ်နိုးသော ရဟန်းတို့က ငါတို့အား ပါတိမောက် ထားလိမ့်မည်”ဟု နှလုံး သွင်း၍ စောစောကပင် အာပတ်မသင့်သော ဖြူစင်သော ရဟန်းတို့အား အမှုမရှိဘဲ အကြောင်းမရှိဘဲ ပါတိမောက်ကို ထားကုန်၏။
အလိုနည်းသော ရဟန်းတို့သည် “ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် အဘယ့်ကြောင့် အာပတ်မသင့်သော ဖြူစင်သော ရဟန်းတို့အား အမှုမရှိဘဲ အကြောင်းမရှိဘဲ ပါတိမောက်ကို ထားကုန်ဘိသနည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။
--ထိုအခါ ထိုရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် အာပတ်မသင့်သော ဖြူစင်သော ရဟန်းတို့အား အမှုမရှိဘဲ အကြောင်းမရှိဘဲ ပါတိမောက်ကို ထားကုန်၏ဟူသည် မှန်သလောဟု စိစစ်မေးမြန်းတော်မူ၏။
မှန်ပါသည် မြတ်စွာဘုရားဟု (လျှောက်ကြကုန်၏)။ပ။ ကဲ့ရဲ့တော်မူ၍။ပ။ တရားစကားကို ဟော တော်မူပြီးလျှင် ရဟန်းတို့ကို-
ရဟန်းတို့ အာပတ်မသင့်သော ဖြူစင်သော ရဟန်းတို့အား အမှုမရှိဘဲ အကြောင်းမရှိဘဲ ပါတိမောက်ကို မထားအပ်၊ ထားသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏။
--၅-တရားနှင့်လျော် မလျော်သော ပါတိမောက် ထားခြင်း
֍ ၃၈၇
။ ရဟန်းတို့ တရားနှင့် မလျော်သော ပါတိမောက်ထားခြင်း တစ်မျိုး၊ တရားနှင့်လျော်သော ပါတိမောက်ထားခြင်း တစ်မျိုး။တရားနှင့် မလျော်သော ပါတိမောက်ထားခြင်း နှစ်မျိုး၊ တရားနှင့်လျော်သော ပါတိမောက်ထားခြင်း နှစ်မျိုး။
တရားနှင့် မလျော်သော ပါတိမောက်ထားခြင်း သုံးမျိုး၊ တရားနှင့်လျော်သော ပါတိမောက်ထားခြင်း သုံးမျိုး။
တရားနှင့် မလျော်သော ပါတိမောက်ထားခြင်းလေးမျိုး၊ တရားနှင့်လျော်သော ပါတိမောက်ထားခြင်း လေးမျိုး။
တရားနှင့် မလျော်သော ပါတိမောက်ထားခြင်း ငါးမျိုး၊ တရားနှင့်လျော်သော ပါတိမောက်ထားခြင်း ငါးမျိုး။
တရားနှင့် မလျော်သော ပါတိမောက်ထားခြင်း ခြောက်မျိုး၊ တရားနှင့်လျော်သော ပါတိမောက်ထား ခြင်း ခြောက်မျိုး။
တရားနှင့် မလျော်သော ပါတိမောက်ထားခြင်း ခုနစ်မျိုး၊ တရားနှင့်လျော်သော ပါတိမောက်ထားခြင်း ခုနစ်မျိုး။
တရားနှင့် မလျော်သော ပါတိမောက်ထားခြင်း ရှစ်မျိုး၊ တရားနှင့်လျော်သော ပါတိမောက်ထားခြင်း ရှစ်မျိုး။
တရားနှင့် မလျော်သော ပါတိမောက်ထားခြင်းကိုးမျိုး၊ တရားနှင့်လျော်သော ပါတိမောက်ထားခြင်းကိုးမျိုး။
တရားနှင့် မလျော်သော ပါတိမောက်ထားခြင်း ဆယ်မျိုး၊ တရားနှင့်လျော်သောပါတိမောက်ထားခြင်း ဆယ်မျိုး။
တရားနှင့် မလျော်သော ပါတိမောက်ထားခြင်းတစ်မျိုးဟူသည် အဘယ်နည်း။
အကြောင်းရင်း မရှိသော သီလပျက်စီးခြင်းဖြင့် ပါတိမောက်ကို ထား၏။ ဤကား တရားနှင့် မလျော်သော ပါတိမောက်ထားခြင်းတစ်မျိုးတည်း။
တရားနှင့်လျော်သော ပါတိမောက်ထားခြင်းတစ်မျိုးဟူသည် အဘယ်နည်း။
အကြောင်းရင်းရှိသော သီလပျက်စီးခြင်းဖြင့် ပါတိမောက်ကို ထား၏။ ဤကား တရားနှင့်လျော်သော ပါတိမောက်ထားခြင်း တစ်မျိုးတည်း။
တရားနှင့် မလျော်သော ပါတိမောက်ထားခြင်းနှစ်မျိုးတို့ဟူသည် အဘယ်တို့နည်း။
အကြောင်းရင်းမရှိသော သီလပျက်စီးခြင်းဖြင့် ပါတိမောက်ကို ထား၏။ အကြောင်းရင်းမရှိသော အကျင့်ပျက်စီးခြင်းဖြင့် ပါတိမောက်ကို ထား၏။ ဤကား တရားနှင့်မလျော်သော ပါတိမောက်ထားခြင်း နှစ်မျိုးတို့တည်း။
--တရားနှင့်လျော်သော ပါတိမောက်ထားခြင်းနှစ်မျိုးတို့ဟူသည် အဘယ်တို့နည်း။
အကြောင်းရင်းရှိသော သီလပျက်စီးခြင်းဖြင့် ပါတိမောက်ကို ထား၏။ အကြောင်းရင်းရှိသော အကျင့်ပျက်စီးခြင်းဖြင့် ပါတိမောက်ကို ထား၏။ ဤကား တရားနှင့်လျော်သော ပါတိမောက်ထားခြင်း နှစ်မျိုးတို့တည်း။
တရားနှင့်မလျော်သော ပါတိမောက်ထားခြင်းသုံးမျိုးတို့ဟူသည် အဘယ်တို့နည်း။
အကြောင်းရင်းမရှိသော သီလပျက်စီးခြင်းဖြင့် ပါတိမောက်ကို ထား၏၊ အကြောင်းရင်းမရှိသော အကျင့်ပျက်စီးခြင်းဖြင့် ပါတိမောက်ကို ထား၏၊ အကြောင်းရင်းမရှိသော အယူပျက်စီးခြင်းဖြင့် ပါတိမောက်ကို ထား၏။ ဤကား တရားနှင့်မလျော်သော ပါတိမောက်ထားခြင်း သုံးမျိုးတို့တည်း။
တရားနှင့်လျော်သော ပါတိမောက်ထားခြင်းသုံးမျိုးတို့ဟူသည် အဘယ်တို့နည်း။
အကြောင်းရင်းရှိသော သီလပျက်စီးခြင်းဖြင့် ပါတိမောက်ကို ထား၏။ အကြောင်းရင်းရှိသော အကျင့်ပျက်စီးခြင်းဖြင့် ပါတိမောက်ကို ထား၏၊ အကြောင်းရင်းရှိသော အယူပျက်စီးခြင်းဖြင့် ပါတိမောက်ကို ထား၏။ ဤကား တရားနှင့်လျော်သော ပါတိမောက်ထားခြင်း သုံးမျိုးတို့တည်း။
တရားနှင့်မလျော်သော ပါတိမောက်ထားခြင်းလေးမျိုးတို့ဟူသည် အဘယ်တို့နည်း။
အကြောင်းရင်းမရှိသော သီလပျက်စီးခြင်းဖြင့် ပါတိမောက်ကို ထား၏။ အကြောင်းရင်းမရှိသော အကျင့်ပျက်စီးခြင်းဖြင့် ပါတိမောက်ကို ထား၏၊ အကြောင်းရင်းမရှိသော အယူပျက်စီးခြင်းဖြင့် ပါတိမောက်ကို ထား၏၊ အကြောင်းရင်းမရှိသော အသက်မွေးမှုပျက်စီးခြင်းဖြင့် ပါတိမောက်ကို ထား၏ ဤကား တရားနှင့်မလျော်သော ပါတိမောက်ထားခြင်း လေးမျိုးတို့တည်း။
တရားနှင့်လျော်သော ပါတိမောက်ထားခြင်းလေးမျိုးတို့ဟူသည် အဘယ်တို့နည်း။
အကြောင်းရင်းရှိသော သီလပျက်စီးခြင်းဖြင့် ပါတိမောက်ကို ထား၏၊ အကြောင်းရင်းရှိသော အကျင့်ပျက်စီးခြင်းဖြင့် ပါတိမောက်ကို ထား၏၊ အကြောင်းရင်းရှိသောအယူပျက်စီးခြင်းဖြင့် ပါတိမောက်ကို ထား၏၊ အကြောင်းရင်းရှိသော အသက်မွေးမှုပျက်စီးခြင်းဖြင့် ပါတိမောက်ကို ထား၏။ ဤကား တရား နှင့်လျော်သော ပါတိမောက်ထားခြင်း လေးမျိုးတို့တည်း။
တရားနှင့်မလျော်သော ပါတိမောက်ထားခြင်းငါးမျိုးတို့ဟူသည် အဘယ်တို့နည်း။
အကြောင်းရင်းမရှိသော ပါရာဇိကအာပတ်ဖြင့် ပါတိမောက်ကို ထား၏၊ အကြောင်းရင်းမရှိသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်ဖြင့် ပါတိမောက်ကို ထား၏၊ အကြောင်းရင်းမရှိသော ပါစိတ်အာပတ်ဖြင့် ပါတိမောက်ကို ထား၏၊ အကြောင်းရင်းမရှိသော ပါဋိဒေသနီအာပတ်ဖြင့် ပါတိမောက်ကို ထား၏၊ အကြောင်းရင်းမရှိသော ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဖြင့် ပါတိမောက်ကို ထား၏၊ ဤကား တရားနှင့်မလျော်သော ပါတိမောက်ထားခြင်း ငါးမျိုးတို့တည်း။
တရားနှင့်လျော်သော ပါတိမောက်ထားခြင်းငါးမျိုးတို့ဟူသည် အဘယ်တို့နည်း။
အကြောင်းရင်းရှိသော ပါရာဇိကအာပတ်ဖြင့် ပါတိမောက်ကို ထား၏၊ အကြောင်းရင်းရှိသော သံဃာ ဒိသိသ်အာပတ်ဖြင့် ပါတိမောက်ကို ထား၏၊ အကြောင်းရင်းရှိသော ပါစိတ်အာပတ်။ ပါဋိဒေသနီအာပတ်။ ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဖြင့် ပါတိမောက်ကို ထား၏။ ဤကား တရားနှင့်လျော်သော ပါတိမောက်ထားခြင်း ငါးမျိုးတို့တည်း။
--တရားနှင့်မလျော်သော ပါတိမောက်ထားခြင်းခြောက်မျိုးတို့ဟူသည် အဘယ်တို့နည်း။
မဆုံးဖြတ်အပ်သေးသော အကြောင်းရင်းမရှိသော သီလပျက်စီးခြင်းဖြင့် ပါတိမောက်ကို ထား၏။ ဆုံးဖြတ်အပ်ပြီးသော အကြောင်းရင်းမရှိသော သီလပျက်စီးခြင်းဖြင့် ပါတိမောက်ကို ထား၏၊ မဆုံးဖြတ် အပ်သေးသော အကြောင်းရင်းမရှိသော အကျင့်ပျက်စီးခြင်းဖြင့် ပါတိမောက်ကို ထား၏။ ဆုံးဖြတ်အပ်ပြီးသော အကြောင်းရင်းမရှိသော အကျင့်ပျက်စီးခြင်းဖြင့် ပါတိမောက်ကို ထား၏။ မဆုံးဖြတ်အပ်သေးသော အကြောင်းရင်းမရှိသော အယူပျက်စီးခြင်းဖြင့် ပါတိမောက်ကို ထား၏။ ဆုံးဖြတ်အပ်ပြီးသော အကြောင်း ရင်းမရှိသော အယူပျက်စီးခြင်းဖြင့် ပါတိမောက်ကို ထား၏။ ဤကား တရားနှင့်မလျော်သော ပါတိမောက် ထားခြင်းခြောက်မျိုးတို့တည်း။
တရားနှင့်လျော်သော ပါတိမောက်ထားခြင်း ခြောက်မျိုးတို့ဟူသည် အဘယ်တို့နည်း။
မဆုံးဖြတ်အပ်သေးသော အကြောင်းရင်းရှိသော သီလပျက်စီးခြင်းဖြင့် ပါတိမောက်ကို ထား၏။ ဆုံးဖြတ်အပ်ပြီးသော အကြောင်းရင်းရှိသော သီလပျက်စီးခြင်းဖြင့် ပါတိမောက်ကို ထား၏၊ မဆုံးဖြတ်အပ် သေးသော။ပ။ ဆုံးဖြတ်အပ်ပြီးသော အကြောင်းရင်းရှိသော အကျင့်ပျက်စီးခြင်းဖြင့်။ပ။ အယူပျက်စီးခြင်း ဖြင့် ပါတိမောက်ကို ထား၏။ ဤကား တရားနှင့်လျော်သော ပါတိမောက်ထားခြင်းခြောက်မျိုးတို့တည်း။
တရားနှင့်မလျော်သော ပါတိမောက်ထားခြင်းခုနစ်မျိုးတို့ဟူသည် အဘယ်တို့နည်း။
အကြောင်းရင်းမရှိသော ပါရာဇိကအာပတ်ဖြင့် ပါတိမောက်ကို ထား၏၊ အကြောင်းရင်းမရှိသော သံဃာဒိသိသ်အာပတ်ဖြင့်။ပ။ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်။ ပါစိတ်အာပတ်။ ပါဋိဒေသနီအာပတ်။ ဒုက္ကဋ်အာပတ်။ ဒုဗ္ဘာသီအာပတ်ဖြင့် ပါတိမောက်ကို ထား၏။ ဤကား တရားနှင့်မလျော်သော ပါတိမောက်ထားခြင်း ခုနစ်မျိုးတို့တည်း။
တရားနှင့်လျော်သော ပါတိမောက်ထားခြင်းခုနစ်မျိုးတို့ဟူသည် အဘယ်တို့နည်း။
အကြောင်းရင်းရှိသော ပါရာဇိကအာပတ်ဖြင့် ပါတိမောက်ကို ထား၏၊ အကြောင်းရင်းရှိသော သံဃာ ဒိသိသ်အာပတ်ဖြင့်။ပ။ ထုလ္လစ္စဉ်းအာပတ်။ ပါစိတ်အာပတ်။ ပါဋိဒေသနီအာပတ်။ ဒုက္ကဋ်အာပတ်။ ဒုဗ္ဘာသီ အာပတ်ဖြင့် ပါတိမောက်ကို ထား၏။ ဤကား တရားနှင့်လျော်သော ပါတိမောက်ထားခြင်း ခုနစ်မျိုးတို့တည်း။
တရားနှင့်မလျော်သော ပါတိမောက်ထားခြင်းရှစ်မျိုးတို့ဟူသည် အဘယ်တို့နည်း။
မဆုံးဖြတ်အပ်သေးသော အကြောင်းရင်းမရှိသော သီလပျက်စီးခြင်းဖြင့် ပါတိမောက်ကို ထား၏။ ဆုံးဖြတ်အပ်ပြီးသော အကြောင်းရင်းမရှိသော သီလပျက်စီးခြင်းဖြင့် ပါတိမောက်ကို ထား၏၊ မဆုံးဖြတ် အပ်သေးသော။ပ။ ဆုံးဖြတ်အပ်ပြီးသော အကြောင်းရင်းမရှိသော အကျင့်ပျက်စီးခြင်းဖြင့်။ပ။ အယူပျက်စီး ခြင်းဖြင့်။ အသက်မွေးမူ ပျက်စီးခြင်းဖြင့် ပါတိမောက်ကို ထား၏။ ဤကား တရားနှင့်မလျော်သော ပါတိမောက်ထားခြင်း ရှစ်မျိုးတို့တည်း။
တရားနှင့်လျော်သော ပါတိမောက်ထားခြင်းရှစ်မျိုးတို့ဟူသည် အဘယ်တို့နည်း။
မဆုံးဖြတ်အပ်သေးသော အကြောင်းရင်းရှိသော သီလပျက်စီးခြင်းဖြင့် ပါတိမောက်ကို ထား၏။ ဆုံးဖြတ်အပ်ပြီးသော အကြောင်းရင်းရှိသော သီလပျက်စီးခြင်းဖြင့် ပါတိမောက်ကို ထား၏၊ မဆုံးဖြတ်အပ် သေးသော။ပ။ ဆုံးဖြတ်အပ်ပြီးသော အကြောင်းရင်းရှိသော အကျင့်ပျက်စီးခြင်းဖြင့်။ပ။ အယူပျက်စီးခြင်း ဖြင့်။ အသက်မွေးမူပျက်စီးခြင်းဖြင့် ပါတိမောက်ကို ထား၏။ ဤကား တရားနှင့်လျော်သော ပါတိမောက် ထားခြင်းရှစ်မျိုးတို့တည်း။
--တရားနှင့်မလျော်သော ပါတိမောက်ထားခြင်းကိုးမျိုးတို့ဟူသည် အဘယ်တို့နည်း။
မဆုံးဖြတ်အပ်သေးသော အကြောင်းရင်းမရှိသော သီလပျက်စီးခြင်းဖြင့် ပါတိမောက်ကို ထား၏။ ဆုံးဖြတ်အပ်ပြီးသော အကြောင်းရင်းမရှိသော သီလပျက်စီးခြင်းဖြင့် ပါတိမောက်ကို ထား၏၊ ဆုံးဖြတ်ပြီး မဆုံးဖြတ်သေးသော အကြောင်းရင်းမရှိသော သီလပျက်စီးခြင်းဖြင့် ပါတိမောက်ကို ထား၏၊ မဆုံးဖြတ်အပ် သေးသော။ပ။ ဆုံးဖြတ်အပ်ပြီးသော။ပ။ ဆုံးဖြတ်ပြီးမဆုံးဖြတ်သေးသော အကြောင်းရင်းမရှိသော အကျင့် ပျက်စီးခြင်းဖြင့်။ပ။ အယူပျက်စီးခြင်းဖြင့် ပါတိမောက်ကို ထား၏။ ဤကား တရားနှင့်မလျော်သော ပါတိမောက်ထားခြင်းကိုးမျိုးတို့တည်း။
တရားနှင့်လျော်သော ပါတိမောက်ထားခြင်းကိုးမျိုးတို့ဟူသည် အဘယ်တို့နည်း။
မဆုံးဖြတ်အပ်သေးသော အကြောင်းရင်းရှိသော သီလပျက်စီးခြင်းဖြင့် ပါတိမောက်ကို ထား၏။ ဆုံးဖြတ်အပ်ပြီးသော အကြောင်းရင်းရှိသော သီလပျက်စီးခြင်းဖြင့် ပါတိမောက်ကို ထား၏၊ ဆုံးဖြတ်ပြီး မဆုံးဖြတ်သေးသော အကြောင်းရင်းရှိသော သီလပျက်စီးခြင်းဖြင့် ပါတိမောက်ကို ထား၏၊ မဆုံးဖြတ်အပ် သေးသော။ပ။ ဆုံးဖြတ်အပ်ပြီးသော။ပ။ ဆုံးဖြတ်ပြီး မဆုံးဖြတ်သေးသော အကြောင်းရင်းရှိသော အကျင့် ပျက်စီးခြင်းဖြင့်။ပ။ အယူပျက်စီးခြင်းဖြင့် ပါတိမောက်ကို ထား၏။ ဤကား တရားနှင့်လျော်သော ပါတိမောက်ထားခြင်းကိုးမျိုးတို့တည်း။
တရားနှင့်မလျော်သော ပါတိမောက်ထားခြင်းဆယ်မျိုးတို့ဟူသည် အဘယ်တို့နည်း။
ပါရာဇိကကျသူသည် ထိုပရိသတ်၌ ထိုင်မနေ၊ ပါရာဇိကစကားသည် မပြီးပြတ်သေးသည် မဟုတ်၊ သိက္ခာချသူသည် ထိုပရိသတ်၌ ထိုင်မနေ၊ သိက္ခာချစကားသည် မပြီးပြတ်သေးသည် မဟုတ်၊ တရားနှင့် လျော်သော ညီညွတ်ခြင်းသို့ ကပ်ရောက်၏၊ တရားနှင့်လျော်သော ညီညွတ်ခြင်းကို တစ်ဖန် မယူ၊ တရား နှင့်လျော်သော ညီညွတ်ခြင်းကို တစ်ဖန်ယူရန် စကားသည် မပြီးပြတ်သေးသည် မဟုတ်၊ သီလ ပျက်စီးခြင်းဖြင့် မြင်ခြင်း ကြားခြင်း ယုံမှားခြင်း မရှိ၊ အကျင့်ပျက်စီးခြင်းဖြင့် မြင်ခြင်း ကြားခြင်း ယုံမှားခြင်း မရှိ။ အယူပျက်စီးခြင်းဖြင့် မြင်ခြင်း ကြားခြင်း ယုံမှားခြင်း မရှိ။ ဤကား တရားနှင့် မလျော်သော ပါတိမောက်ထားခြင်းဆယ်မျိုးတို့တည်း။
တရားနှင့်လျော်သော ပါတိမောက်ထားခြင်းဆယ်မျိုးတို့ဟူသည် အဘယ်တို့နည်း။
ပါရာဇိကကျသူသည် ထိုပရိသတ်၌ ထိုင်နေ၏၊ ပါရာဇိကစကားသည် မပြီးပြတ်သေး၊ သိက္ခာချသူသည် ထိုပရိသတ်၌ ထိုင်နေ၏၊ သိက္ခာချသော စကားသည် မပြီးပြတ်သေး၊ တရားနှင့် လျော်သော ညီညွတ်ခြင်းသို့ မကပ်ရောက်၊ တရားနှင့်လျော်သော ညီညွတ်ခြင်းကို တစ်ဖန် ယူ၏၊ တရားနှင့် လျော်သော ညီညွတ်ခြင်းကို တစ်ဖန် ယူရန် စကားသည် မပြီးပြတ်သေး၊ သီလပျက်စီးခြင်းဖြင့် မြင်ခြင်း ကြားခြင်း ယုံမှားခြင်း ရှိ၏၊ အကျင့်ပျက်စီးခြင်းဖြင့် မြင်ခြင်း ကြားခြင်း ယုံမှားခြင်း ရှိ၏၊ အယူ ပျက်စီးခြင်းဖြင့် မြင်ခြင်း ကြားခြင်း ယုံမှားခြင်း ရှိ၏။ ဤကား တရားနှင့်လျော်သော ပါတိမောက်ထား ခြင်းဆယ်မျိုးတို့တည်း။
--၆-တရားနှင့် လျော်သော ပါတိမောက်ထားခြင်း
֍ ၃၈၈
။ အဘယ်သို့လျှင် ပါရာဇိကကျသူသည် ထိုပရိသတ်၌ ထိုင်နေသနည်း။ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် အကြင်အခြင်းအရာ အသွင်အပြင် အမှတ်နိမိတ်တို့ဖြင့် ပါရာဇိကအာပတ်သို့ ရောက်၏၊ ရဟန်းသည် ထိုအခြင်းအရာ အသွင်အပြင် အမှတ်နိမိတ်တို့ဖြင့် ပါရာဇိက အာပတ်သို့ ရောက်သော ရဟန်းကို မြင်၏။
ရဟန်းသည် ပါရာဇိကအာပတ်သို့ ရောက်သော ရဟန်းကို မမြင်။ စင်စစ်သော်ကား ရဟန်းအား “ငါ့သျှင် ဤမည်သော ရဟန်းသည် ပါရာဇိကအာပတ်သို့ ရောက်၏”ဟု တစ်ပါးသော ရဟန်းသည် ပြော ကြား၏။
ရဟန်းသည် ပါရာဇိကအာပတ်သို့ ရောက်သော ရဟန်းကို မမြင်။ ရဟန်းအား “ငါ့သျှင် ဤမည်သောရဟန်းသည် ပါရာဇိကအာပတ်သို့ ရောက်၏”ဟု တစ်ပါးသော ရဟန်းသည်လည်း မပြော ကြား၊ စင်စစ်သော်ကား ရဟန်းအား “ငါ့သျှင် အကျွန်ုပ်သည် ပါရာဇိကအာပတ်သို့ ရောက်၏”ဟု ထို ရဟန်းသည်ပင် ပြောကြား၏။
ရဟန်းတို့ ရဟန်းသည် ထိုအမြင်ဖြင့်လည်းကောင်း ထိုအကြားဖြင့်လည်းကောင်း ထိုယုံမှားခြင်းဖြင့်လည်းကောင်း အလိုရှိမူ တစ်ဆယ့်လေးရက်မြောက် ဥပုသ်နေ့၌လည်းကောင်း တစ်ဆယ့်ငါးရက်မြောက် ဥပုသ်နေ့၌လည်းကောင်း ထိုပုဂ္ဂိုလ် မျက်မှောက်ရှိလတ်သော် သံဃာ့အလယ်၌-
“အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤမည်သော ပုဂ္ဂိုလ်သည် ပါရာဇိကအာပတ်သို့ ရောက်၏၊ ထိုရဟန်းအား ပါတိမောက်ကို ထား၏၊ ထိုပုဂ္ဂိုလ် မျက်မှောက်ရှိမူ ပါတိမောက်ကို မပြအပ်”ဟု မြွက်ဆိုရမည်။ ပါတိမောက်ထားခြင်းသည် တရားနှင့် လျော်၏။
֍ ၃၈၉
။ ရဟန်းအား ပါတိမောက်ထားစဉ် မင်းအန္တရာယ်ကြောင့်ဖြစ်စေ ခိုးသူအန္တရာယ်ကြောင့် ဖြစ်စေ မီးအန္တရာယ်ကြောင့်ဖြစ်စေ ရေအန္တရာယ်ကြောင့်ဖြစ်စေ လူအန္တရာယ်ကြောင့်ဖြစ်စေ ဘီလူး အန္တရာယ်ကြောင့်ဖြစ်စေ သားရဲအန္တရာယ်ကြောင့်ဖြစ်စေ မြွေကင်းသန်းအန္တရာယ်ကြောင့်ဖြစ်စေ အသက် အန္တရာယ်ကြောင့်ဖြစ်စေ မြတ်သောအကျင့် အန္တရာယ်ကြောင့်ဖြစ်စေ အန္တရာယ်ဆယ်ပါးတို့တွင် တစ်ပါးပါးကြောင့် ပရိသတ်သည် ထအံ့။ရဟန်းတို့ ရဟန်းသည် အလိုရှိမူ ထိုကျောင်း၌လည်းကောင်း အခြားကျောင်း၌လည်းကောင်း ထို ပုဂ္ဂိုလ် မျက်မှောက်ရှိမူ သံဃာ့အလယ်၌-
“အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤမည်သော ပုဂ္ဂိုလ်၏ ပါရာဇိကစကားသည် မပြီးပြတ်သေး၊ ထိုအမှုကို မဆုံးဖြတ်ရသေး၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ သံဃာသည် ထိုအမှုကို ဆုံးဖြတ်ရာ၏”ဟု မြွက်ဆိုရာ၏။
ဤသို့ ဆုံးဖြတ်ခြင်းကို ရသော် ကောင်း၏၊ မရသော် တစ်ဆယ့်လေးရက်မြောက် ဥပုသ်နေ့၌လည်းကောင်း တစ်ဆယ့်ငါးရက်မြောက် ဥပုသ်နေ့၌လည်းကောင်း ထိုပုဂ္ဂိုလ် မျက်မှောက်ရှိမူ သံဃာ့အလယ်၌-
“အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤမည်သော ပုဂ္ဂိုလ်၏ ပါရာဇိကစကားသည် မပြီးပြတ်သေး၊ ထိုအမှုကို မဆုံးဖြတ်ရသေး၊ ထိုရဟန်းအား ပါတိမောက်ကို ထား၏၊ ထိုရဟန်း မျက်မှောက်ရှိမူ ပါတိမောက်ကို မပြအပ်”ဟု မြွက်ဆိုရမည်။ ပါတိမောက်ထားခြင်းသည် တရားနှင့် လျော်၏။
--֍ ၃၉၀
။ အဘယ်သို့လျှင် သိက္ခာချသူသည် ထိုပရိသတ်၌ ထိုင်နေသနည်း။ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် အကြင်အခြင်းအရာ အသွင်အပြင် အမှတ်နိမိတ်တို့ဖြင့် သိက္ခာချ၏၊ ရဟန်းသည် ထိုအခြင်းအရာ အသွင်အပြင် အမှတ်နိမိတ်တို့ဖြင့် သိက္ခာချသော ရဟန်းကို မြင်၏။
ရဟန်းသည် သိက္ခာချသော ရဟန်းကို မမြင်၊ စင်စစ်သော်ကား ရဟန်းအား “ငါ့သျှင် ဤမည်သောရဟန်းသည် သိက္ခာချ၏”ဟု တစ်ပါးသော ရဟန်းသည် ပြောကြား၏။
ရဟန်းသည် သိက္ခာချသော ရဟန်းကို မမြင်၊ ရဟန်းအား “ငါ့သျှင် ဤမည်သော ရဟန်းသည် သိက္ခာချ၏”ဟု တစ်ပါးသော ရဟန်းသည်လည်း မပြောကြား။ စင်စစ်သော်ကား ရဟန်းအား “ငါ့သျှင် အကျွန်ုပ်သည် သိက္ခာချ၏”ဟု ထိုရဟန်းသည်ပင် ပြောကြား၏။ ရဟန်းတို့ ရဟန်းသည် အလိုရှိမူ ထိုမြင်ခြင်းဖြင့်လည်းကောင်း ထိုကြားခြင်းဖြင့်လည်းကောင်း ထိုယုံမှားခြင်းဖြင့်လည်းကောင်း တစ်ဆယ့် လေးရက်မြောက် ဥပုသ်နေ့၌လည်းကောင်း တစ်ဆယ့်ငါးရက်မြောက် ဥပုသ်နေ့၌လည်းကောင်း ထိုပုဂ္ဂိုလ် မျက်မှောက်၌ရှိမူ သံဃာ့အလယ်၌-
“အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤမည်သော ပုဂ္ဂိုလ်သည် သိက္ခာကို ချ၏၊ ထိုရဟန်းအား ပါတိမောက်ကို ထား၏၊ ထိုပုဂ္ဂိုလ် မျက်မှောက်ရှိမူ ပါတိမောက်ကို မပြအပ်”ဟု မြွက်ဆိုရာ၏။ ပါတိမောက်ထားခြင်းသည် တရားနှင့် လျော်၏။
֍ ၃၉၁
။ ရဟန်းအား ပါတိမောက်ထားစဉ် မင်းအန္တရာယ်ကြောင့်ဖြစ်စေ။ပ။ မြတ်သောအကျင့်၏ အန္တရာယ်ကြောင့်ဖြစ်စေ အန္တရာယ်ဆယ်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးမျိုးကြောင့် ပရိသတ်သည် ထအံ့။ ရဟန်းတို့ ရဟန်းသည် အလိုရှိမူ ထိုကျောင်း၌လည်းကောင်း အခြားကျောင်း၌လည်းကောင်း ထိုပုဂ္ဂိုလ် မျက်မှောက် ရှိမူ သံဃာ့အလယ်၌-“အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤမည်သော ပုဂ္ဂိုလ်၏ သိက္ခာချစကားသည် မပြီးပြတ်သေး၊ ထိုအမှုကို မဆုံးဖြတ်ရသေး၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ သံဃာသည် ထိုအမှုကို ဆုံးဖြတ်ရာ၏”ဟု မြွက်ဆိုရာ၏။
ဤသို့ ဆုံးဖြတ်ခြင်းကို ရသော် ကောင်း၏၊ မရသော် တစ်ဆယ့်လေးရက်မြောက် ဥပုသ်နေ့၌လည်းကောင်း တစ်ဆယ့်ငါးရက်မြောက် ဥပုသ်နေ့၌လည်းကောင်း ထိုပုဂ္ဂိုလ်မျက်မှောက်ရှိမူ သံဃာ့အလယ်၌-
“အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤမည်သော ပုဂ္ဂိုလ်၏ သိက္ခာချ စကားသည် မပြီးပြတ်သေး၊ ထိုအမှုကို မဆုံးဖြတ်ရသေး၊ ထိုပုဂ္ဂိုလ်အား ပါတိမောက်ကို ထား၏၊ ထိုပုဂ္ဂိုလ် မျက်မှောက်ရှိမူ ပါတိမောက်ကို မပြအပ်”ဟု မြွက်ဆိုရမည်။ ပါတိမောက်ထားခြင်းသည် တရားနှင့် လျော်၏။
֍ ၃၉၂
။ အဘယ်သို့လျှင် တရားနှင့်လျော်သော ညီညွတ်ခြင်းသို့ မကပ်ရောက်သနည်း။ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် အကြင်အခြင်းအရာ အသွင်အပြင် အမှတ်နိမိတ်တို့ဖြင့် တရားနှင့်လျော်သော ညီညွတ်ခြင်းသို့ မကပ်ရောက်၊ ရဟန်းသည် ထိုအခြင်းအရာ အသွင်အပြင် အမှတ် နိမိတ်တို့ဖြင့် တရားနှင့်လျော်သော ညီညွတ်ခြင်းသို့ မရောက်သော ရဟန်းကို မြင်၏။
--ရဟန်းသည် တရားနှင့်လျော်သော ညီညွတ်ခြင်းသို့ မရောက်သော ရဟန်းကို မမြင်၊ စင်စစ်သော် ကား ရဟန်းအား “ငါ့သျှင် ဤမည်သော ရဟန်းသည် တရားနှင့်လျော်သော ညီညွတ်ခြင်းသို့ မရောက်”ဟု တစ်ပါးသော ရဟန်းက ပြောကြား၏။
ရဟန်းသည်လည်း တရားနှင့်လျော်သော ညီညွတ်ခြင်းသို့ မရောက်သော ရဟန်းကို မမြင်၊ ရဟန်း အား “ငါ့သျှင် ဤမည်သော ရဟန်းသည် တရားနှင့်လျော်သော ညီညွတ်ခြင်းသို့ မရောက်”ဟု တစ်ပါးသော ရဟန်းသည်လည်း မပြောကြား၊ စင်စစ်သော်ကား ရဟန်းအား “ငါ့သျှင် အကျွန်ုပ်သည် တရားနှင့် လျော်သော ညီညွတ်ခြင်းသို့ မရောက်”ဟု ထိုရဟန်းသည်ပင် ပြောကြား၏။
ရဟန်းတို့ ရဟန်းသည် အလိုရှိမူ ထိုမြင်ခြင်းဖြင့်လည်းကောင်း ထိုကြားခြင်းဖြင့်လည်းကောင်း ထိုယုံမှားခြင်းဖြင့်လည်းကောင်း တစ်ဆယ့်လေးရက်မြောက် ဥပုသ်နေ့၌သော်လည်းကောင်း တစ်ဆယ့် ငါးရက်မြောက် ဥပုသ်နေ့၌သော်လည်းကောင်း ထိုပုဂ္ဂိုလ် မျက်မှောက်ရှိမူ သံဃာ့အလယ်၌-
“အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤမည်သော ပုဂ္ဂိုလ်သည် တရားနှင့်လျော်သော ညီညွတ်ခြင်းသို့ မရောက်၊ ထိုပုဂ္ဂိုလ်အား ပါတိမောက်ကို ထား၏၊ ထိုပုဂ္ဂိုလ် မျက်မှောက်ရှိစဉ် ပါတိမောက်ကို မပြအပ်”ဟု မြွက်ဆိုရမည်။ ပါတိမောက်ထားခြင်းသည် တရားနှင့် လျော်၏။
֍ ၃၉၃
။ အဘယ်သို့လျှင် တရားနှင့်လျော်သော ညီညွတ်ခြင်းကို တစ်ဖန် ယူသနည်း။ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် အကြင်အခြင်းအရာ အသွင်အပြင် အမှတ်နိမိတ်တို့ဖြင့် တရားနှင့်လျော်သော ညီညွတ်ခြင်းကို တစ်ဖန်ယူ၏၊ ရဟန်းသည် ထိုအခြင်းအရာ အသွင်အပြင် အမှတ် နိမိတ်တို့ဖြင့် တရားနှင့်လျော်သော ညီညွတ်ခြင်းကို တစ်ဖန်ယူသော ထိုရဟန်းကို မြင်၏။ ရဟန်းသည် တရားနှင့်လျော်သော ညီညွတ်ခြင်းကို တစ်ဖန်ယူသော ရဟန်းကို မမြင်၊ စင်စစ်သော်ကား ရဟန်းအား “ငါ့သျှင် ဤမည်သော ရဟန်းသည် တရားနှင့်လျော်သော ညီညွတ်ခြင်းကို တစ်ဖန် ယူ၏”ဟု တစ်ပါးသော ရဟန်းသည် ပြောကြား၏။
ရဟန်းသည် တရားနှင့်လျော်သော ညီညွတ်ခြင်းကို တစ်ဖန်ယူသော ရဟန်းကို မမြင်၊ ရဟန်းအား “ငါ့သျှင် ဤမည်သော ရဟန်းသည် တရားနှင့်လျော်သော ညီညွတ်ခြင်းကို တစ်ဖန် ယူ၏”ဟု တစ်ပါးသော ရဟန်းသည်လည်း မပြောကြား။ စင်စစ်သော်ကား ရဟန်းအား “ငါ့သျှင် အကျွန်ုပ်သည် တရားနှင့်လျော်သော ညီညွတ်ခြင်းကို တစ်ဖန် ယူ၏”ဟု ထိုရဟန်းသည်ပင် ပြောကြား၏။ ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းသည် အလိုရှိမူ ထိုမြင်ခြင်းဖြင့်လည်းကောင်း ထိုကြားခြင်းဖြင့်လည်းကောင်း ထိုယုံမှားခြင်းဖြင့်လည်းကောင်း တစ်ဆယ့်လေးရက်မြောက် ဥပုသ်နေ့၌သော်လည်းကောင်း တစ်ဆယ့်ငါးရက်မြောက် ဥပုသ် နေ့၌သော်လည်းကောင်း ထိုပုဂ္ဂိုလ် မျက်မှောက်ရှိမူ သံဃာ့အလယ်၌-
“အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤမည်သော ပုဂ္ဂိုလ်သည် တရားနှင့်လျော်သော ညီညွတ်ခြင်းကို တစ်ဖန် ယူ၏၊ ထိုပုဂ္ဂိုလ်အား ပါတိမောက်ကို ထား၏၊ ထိုပုဂ္ဂိုလ် မျက်မှောက်ရှိစဉ် ပါတိမောက်ကို မပြအပ်”ဟု မြွက်ဆိုရမည်။ ပါတိမောက်ထားခြင်းသည် တရားနှင့် လျော်၏။
֍ ၃၉၄
။ ရဟန်းအား ပါတိမောက်ထားစဉ် မင်းအန္တရာယ်ကြောင့်ဖြစ်စေ။ပ။ မြတ်သော အကျင့်၏ အန္တရာယ်ကြောင့်ဖြစ်စေ အန္တရာယ်ဆယ်ပါးတို့တွင် တစ်မျိုးမျိုးကြောင့် ပရိသတ်သည် ထအံ့။ရဟန်းတို့ ရဟန်းတို့သည် အလိုရှိမူ ထိုကျောင်း၌သော်လည်းကောင်း အခြားကျောင်း၌သော်လည်းကောင်း ထိုပုဂ္ဂိုလ်မျက်မှောက်ရှိမူ သံဃာ့အလယ်၌-
--“အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤမည်သော ပုဂ္ဂိုလ်၏ တရားနှင့်လျော်သော ညီညွတ်ခြင်းကို တစ်ဖန် ယူခြင်းသည် မပြီးပြတ်သေး၊ ထိုအမှုကို မဆုံးဖြတ်ရသေး၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ သံဃာသည် ထိုအမှုကို ဆုံးဖြတ်ရာ၏”ဟု မြွက်ဆိုရာ၏။
ဤသို့ ဆုံးဖြတ်ခြင်းကို ရသော် ကောင်း၏၊ မရသော် တစ်ဆယ့်လေးရက်မြောက် ဥပုသ်နေ့၌သော်လည်းကောင်း တစ်ဆယ့်ငါးရက်မြောက် ဥပုသ်နေ့၌သော်လည်းကောင်း ထိုပုဂ္ဂိုလ်မျက်မှောက်ရှိမူ သံဃာ့ အလယ်၌-
“အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤမည်သော ပုဂ္ဂိုလ်၏ တရားနှင့် လျော်သော ညီညွတ်ခြင်းကို တစ်ဖန် ယူခြင်းစကားသည် မပြီးပြတ်သေး၊ ထိုအမှုကို မဆုံးဖြတ် ရသေး၊ ထိုပုဂ္ဂိုလ်အား ပါတိမောက်ကို ထား၏၊ ထိုပုဂ္ဂိုလ် မျက်မှောက်ရှိစဉ် ပါတိမောက်ကို မပြအပ်”ဟု မြွက်ဆိုရမည်။ ပါတိမောက်ထားခြင်းသည် တရားနှင့်လျော်၏။
֍ ၃၉၅
။ အဘယ်သို့လျှင် သီလပျက်ခြင်းဖြင့် မြင်ခြင်း ကြားခြင်း ယုံမှားခြင်း ဖြစ်သနည်း။ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းသည် အကြင်အခြင်းအရာ အသွင်အပြင် အမှတ်နိမိတ်တို့ဖြင့် သီလပျက်စီးခြင်းဖြင့် မြင်ခြင်း ကြားခြင်း ယုံမှားခြင်း ဖြစ်၏။ ရဟန်းသည် ထိုအခြင်းအရာ အသွင် အပြင် အမှတ်နိမိတ်တို့ဖြင့် သီလပျက်စီးခြင်းဖြင့် မြင်အပ် ကြားအပ် ယုံမှားအပ်သော ရဟန်းကို မြင်၏။
ရဟန်းသည် သီလပျက်စီးခြင်းဖြင့် မြင်အပ် ကြားအပ် ယုံမှားအပ်သော ရဟန်းကို မမြင်၊ စင်စစ်သော်ကား ရဟန်းအား “ငါ့သျှင် ဤမည်သော ရဟန်းကို သီလပျက်စီးခြင်းဖြင့် မြင်အပ် ကြားအပ် ယုံမှားအပ်၏”ဟု တစ်ပါးသော ရဟန်းသည် ပြောကြား၏။
ရဟန်းသည် သီလပျက်စီးခြင်းဖြင့် မြင်အပ် ကြားအပ် ယုံမှားအပ်သော ရဟန်းကို မမြင်၊ ရဟန်းအား “ငါ့သျှင် ဤမည်သော ရဟန်းကို သီလပျက်စီးခြင်းဖြင့် မြင်အပ် ကြားအပ် ယုံမှားအပ်၏”ဟု တစ်ပါးသော ရဟန်းကလည်း မပြောကြား၊ စင်စစ်သော်ကား ရဟန်းအား “ငါ့သျှင် အကျွန်ုပ်ကို သီလ ပျက်စီးခြင်းဖြင့် မြင်အပ် ကြားအပ် ယုံမှားအပ်၏”ဟု ထိုရဟန်းသည်ပင် ပြောကြား၏။ ရဟန်းတို့ ရဟန်းသည် အလိုရှိမူ ထိုမြင်ခြင်းဖြင့်လည်းကောင်း ထိုကြားခြင်းဖြင့်လည်းကောင်း ထိုယုံမှားခြင်းဖြင့်လည်းကောင်း တစ်ဆယ့်လေးရက်မြောက် ဥပုသ်နေ့၌သော်လည်းကောင်း တစ်ဆယ့်ငါးရက်မြောက် ဥပုသ်နေ့၌သော်လည်းကောင်း ထိုပုဂ္ဂိုလ် မျက်မှောက်ရှိမူ သံဃာ့အလယ်၌-
“အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤမည်သော ပုဂ္ဂိုလ်ကို သီလပျက်စီးခြင်းဖြင့် မြင်အပ် ကြားအပ် ယုံမှားအပ်၏၊ ထိုပုဂ္ဂိုလ်အား ပါတိမောက်ကို ထား၏၊ ထိုပုဂ္ဂိုလ် မျက်မှောက်ရှိစဉ် ပါတိမောက်ကို မပြအပ်”ဟု မြွက်ဆိုရမည်။ ပါတိမောက် ထားခြင်းသည် တရားနှင့် လျော်၏။
֍ ၃၉၆
။ အဘယ်သို့လျှင် အကျင့်ပျက်စီးခြင်းဖြင့် မြင်ခြင်း ကြားခြင်း ယုံမှားခြင်း ဖြစ်သနည်း။ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းကို အကြင်အခြင်းအရာ အသွင်အပြင် အမှတ်နိမိတ်တို့ဖြင့် အကျင့်ပျက်စီးခြင်းဖြင့် မြင်အပ် ကြားအပ် ယုံမှားအပ်၏၊ ရဟန်းသည် ထိုအခြင်းအရာ အသွင်အပြင် အမှတ်နိမိတ်တို့ဖြင့် အကျင့်ပျက်စီးခြင်းဖြင့် မြင်အပ် ကြားအပ် ယုံမှားအပ်သော ရဟန်းကို မြင်၏။
ရဟန်းသည် အကျင့်ပျက်စီးခြင်းဖြင့် မြင်အပ် ကြားအပ် ယုံမှားအပ်သော ရဟန်းကို မမြင်၊ စင်စစ်သော်ကား ရဟန်းအား “ငါ့သျှင် ဤမည်သော ရဟန်းကို အကျင့်ပျက်စီးခြင်းဖြင့် မြင်အပ် ကြားအပ့်ယုံမှားအပ်၏”ဟု တစ်ပါးသော ရဟန်းသည် ပြောကြား၏။
--ရဟန်းသည် အကျင့်ပျက်စီးခြင်းဖြင့် မြင်အပ် ကြားအပ် ယုံမှားအပ်သော ရဟန်းကို မမြင်၊ ရဟန်းအား “ငါ့သျှင် ဤမည်သော ရဟန်းကို အကျင့်ပျက်စီးခြင်းဖြင့် မြင်အပ် ကြားအပ် ယုံမှားအပ်၏”ဟု တစ်ပါးသော ရဟန်းသည်လည်း မပြောကြား၊ စင်စစ်သော်ကား ရဟန်းအား “ငါ့သျှင် အကျွန်ုပ်ကို သီလပျက်စီးခြင်းဖြင့် မြင်အပ် ကြားအပ် ယုံမှားအပ်၏”ဟု ထိုရဟန်းသည်ပင် ပြောကြား၏။ ရဟန်းတို့ ရဟန်းသည် အလိုရှိမူ တစ်ဆယ့်လေးရက်မြောက် ဥပုသ်နေ့၌သော်လည်းကောင်း တစ်ဆယ့်ငါးရက်မြောက် ဥပုသ်နေ့၌သော်လည်းကောင်း ထိုပုဂ္ဂိုလ် မျက်မှောက်ရှိမူ သံဃာ့အလယ်၌-
“အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤမည်သော ပုဂ္ဂိုလ်ကို အကျင့်ပျက်စီးခြင်းဖြင့် မြင်အပ် ကြားအပ် ယုံမှားအပ်၏၊ ထိုပုဂ္ဂိုလ်အား ပါတိမောက်ကို ထား၏၊ ထို ပုဂ္ဂိုလ် မျက်မှောက်ရှိစဉ် ပါတိမောက်ကို မပြအပ်”ဟု မြွက်ဆိုရမည်။ ပါတိမောက်ထားခြင်းသည် တရား နှင့်လျော်၏။
֍ ၃၉၇
။ အဘယ်သို့လျှင် အယူပျက်စီးခြင်းဖြင့် မြင်ခြင်း ကြားခြင်း ယုံမှားခြင်း ဖြစ်သနည်း။ရဟန်းတို့ ဤသာသနာတော်၌ ရဟန်းကို အကြင်အခြင်းအရာ အသွင်အပြင် အမှတ်နိမိတ်တို့ဖြင့် အယူပျက်စီးခြင်းဖြင့် မြင်အပ် ကြားအပ် ယုံမှားအပ်၏။ ရဟန်းသည် ထိုအခြင်းအရာ အသွင်အပြင် အမှတ်နိမိတ်တို့ဖြင့် အယူပျက်စီးခြင်းဖြင့် မြင်အပ် ကြားအပ် ယုံမှားအပ်သော ရဟန်းကို မြင်၏။
ရဟန်းသည် အယူပျက်စီးခြင်းဖြင့် မြင်အပ် ကြားအပ် ယုံမှားအပ်သော ရဟန်းကို မမြင်၊ စင်စစ်သော်ကား ရဟန်းအား “ငါ့သျှင် ဤမည်သော ရဟန်းကို အယူပျက်စီးခြင်းဖြင့် မြင်အပ် ကြားအပ် ယုံမှားအပ်၏”ဟု တစ်ပါးသော ရဟန်းသည် ပြောကြား၏။
ရဟန်းသည် အယူပျက်စီးခြင်းဖြင့် မြင်အပ် ကြားအပ် ယုံမှားအပ်သော ရဟန်းကို မမြင်၊ ရဟန်း အား “ငါ့သျှင် ဤမည်သော ရဟန်းကို အယူပျက်စီးခြင်းဖြင့် မြင်အပ် ကြားအပ် ယုံမှားအပ်၏”ဟု တစ်ပါသော ရဟန်းသည်လည်း မပြောကြား၊ စင်စစ်သော်ကား ရဟန်းအား “ငါ့သျှင် အကျွန်ုပ်ကို အယူ ပျက်စီးခြင်းဖြင့် မြင်အပ် ကြားအပ် ယုံမှားအပ်၏”ဟု ထိုရဟန်းသည်ပင် ပြောကြား၏။
ရဟန်းတို့ ရဟန်းသည် အလိုရှိမူ ထိုမြင်ခြင်းဖြင့်လည်းကောင်း ထိုကြားခြင်းဖြင့်လည်းကောင်း ထို ယုံမှားခြင်းဖြင့်လည်းကောင်း တစ်ဆယ့်လေးရက်မြောက် ဥပုသ်နေ့၌သော်လည်းကောင်း တစ်ဆယ့်ငါးရက် မြောက် ဥပုသ်နေ့၌သော်လည်းကောင်း ထိုပုဂ္ဂိုလ်မျက်မှောက်ရှိမူ သံဃာ့လယ်၌-
“အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤမည်သော ရဟန်းကို အယူ ပျက်စီးခြင်းဖြင့် မြင်အပ် ကြားအပ် ယုံမှားအပ်၏၊ ထိုပုဂ္ဂိုလ်အား ပါတိမောက်ကို ထား၏၊ ထို ပုဂ္ဂိုလ် မျက်မှောက်ရှိမူ ပါတိမောက်ကို မပြအပ်”ဟု မြွက်ဆိုရမည်။ ပါတိမောက် ထားခြင်းသည် တရား နှင့်လျော်၏။ ဤကား တရားနှင့်လျော်သော ပါတိမောက်ထားခြင်း ဆယ်မျိုးတို့တည်း။
ပဌမအခန်းပြီး၏။
--၇-ကိုယ်တိုင်ယူသော အဓိကရုဏ်းအင်္ဂါ
֍ ၃၉၈
။ ထိုအခါ အသျှင်ဥပါလိသည် မြတ်စွာဘုရားထံသို့ ချဉ်းကပ်၍ မြတ်စွာဘုရားကို ရှိခိုးလျက် တစ်ခုသော နေရာ၌ ထိုင်နေကာ မြတ်စွာဘုရားအား-“အသျှင်ဘုရား အတ္တာဒါနာဓိကရုဏ်း ‘ကိုယ်တိုင် ယူအပ်သော အဓိကရုဏ်း’ ကို ယူလိုသော ရဟန်းသည် အဘယ်အင်္ဂါနှင့် ပြည့်စုံသော အတ္တာဒါနာဓိကရုဏ်းကို ယူရပါမည်နည်း”ဟု လျှောက်၏။
ဥပါလိ အတ္တာဒါနာဓိကရုဏ်းကို ယူလိုသော ရဟန်းသည် အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည့်စုံသော အတ္တာဒါနာဓိ ကရုဏ်းကို ယူရမည်၊ ဥပါလိ အတ္တာဒါနာဓိကရုဏ်းကို ယူလိုသော ရဟန်းသည်-
“ငါယူလိုသော ဤအတ္တာဒါနာဓိကရုဏ်းသည် အခါဟုတ်၏လော၊ အခါမဟုတ်သလော”ဟု ဆင်ခြင် ရမည်။
ဥပါလိ ဆင်ခြင်သော ရဟန်းသည် “ဤအတ္တာဒါနာဓိကရုဏ်းကို ယူခြင်းငှာ အချိန်မဟုတ် အခါ မဟုတ်”ဟု သိမူ၊ ထိုအတ္တာဒါနာဓိကရုဏ်းကို မယူအပ်။
ဥပါလိ ဆင်ခြင်သော ရဟန်းသည် “ဤအတ္တာဒါနာဓိကရုဏ်းကို ယူခြင်းငှာ အချိန်တည်း၊ အခါမသင့် မဟုတ်”ဟု သိမူ ထိုရဟန်းသည် “ငါယူလိုသော အတ္တာဒါနာဓိကရုဏ်းသည်ဟုတ်မှန်၏လော၊ သို့မဟုတ် မဟုတ် မမှန်သလော”ဟု ထို့ထက်အလွန် ဆင်ခြင်ရမည်။
ဥပါလိ ရဟန်းသည် ဆင်ခြင်လတ်သော် “ဤအတ္တာဒါနာဓိကရုဏ်းသည် မဟုတ်မမှန်”ဟု သိမူ၊ ထို အတ္တာဒါနာဓိကရုဏ်းကို မယူအပ်။
ဥပါလိ ရဟန်းသည် ဆင်ခြင်လတ်သော် “ဤအတ္တာဒါနာဓိကရုဏ်းသည်ဟုတ်မှန်၏၊ မဟုတ်မမှန်သည် မဟုတ်”ဟု သိမူ၊ ထိုရဟန်းသည် “ငါယူလိုသော အတ္တာဒါနာဓိကရုဏ်းသည် အကျိုးနှင့်စပ်၏လော၊ သို့မဟုတ် အကျိုးနှင့်မစပ်သလော”ဟု ထို့ထက်အလွန် ဆင်ခြင်ရမည်။
ဥပါလိ ရဟန်းသည် ဆင်ခြင်လတ်သော် “ဤအတ္တာဒါနာဓိကရုဏ်းသည် အကျိုးနှင့် မစပ်၊ အကျိုး နှင့် စပ်သည်မဟုတ်”ဟု သိမူ၊ ထိုအတ္တာဒါနာဓိကရုဏ်းကို မယူအပ်။
ဥပါလိ ရဟန်းသည် ဆင်ခြင်လတ်သော် “ဤအတ္တာဒါနာဓိကရုဏ်းသည် အကျိုးနှင့် စပ်၏၊ အကျိုး နှင့် မစပ်သည် မဟုတ်”ဟု သိမူ၊ ထိုရဟန်းသည် “ဤအတ္တာဒါနာဓိကရုဏ်းကို ငါယူသော် တရား အတိုင်း ဝိနည်းအတိုင်း အဖော်ဖြစ်သော ရင်းနှီးသော မရင်းနှီးသော မိတ်ဆွေအပေါင်းအသင်း ရဟန်း တို့ကို ရမည်လော၊ သို့မဟုတ် မရမည်လော”ဟု ထို့ထက်အလွန် ဆင်ခြင်ရမည်။
ဥပါလိ ရဟန်းသည် ဆင်ခြင်လတ်သော် “ဤအတ္တာဒါနာဓိကရုဏ်းကို ငါယူသော် တရားအတိုင်း ဝိနည်းအတိုင်း အဖော်ဖြစ်သော ရင်းနှီးသော မရင်းနှီးသော မိတ်ဆွေအပေါင်းအသင်း ရဟန်းတို့ကို ရမည် မဟုတ်ဟု သိမူ၊ ထိုအတ္တာဒါနာဓိကရုဏ်းကို မယူအပ်။
ဥပါလိ ရဟန်းသည် ဆင်ခြင်လတ်သော် “ဤအတ္တာဒါနာဓိကရုဏ်းကို ငါယူသော် တရားအတိုင်း ဝိနည်းအတိုင်း အဖော်ဖြစ်သော ရင်းနှီးသော မရင်းနှီးသော မိတ်ဆွေအပေါင်းအသင်း ရဟန်းတို့ကို ရမည်”ဟု သိမူ၊ ထိုရဟန်းသည် ဤအတ္တာဒါနာဓိကရုဏ်းကို ငါယူစဉ် ထိုအကြောင်းကြောင့် သံဃာအား မျက်ကွယ် မျက်မှောက် ငြင်းခုံလျက် ကိုယ်လက်ထိပါး ဆန့်ကျင်ဘက် ပြောကြားခြင်းသည်လည်းကောင်း၊ သံဃာကွဲပြားခြင်းသည်လည်းကောင်း၊ သံဃာ၏အရေးအကြောင်းသည်လည်းကောင်း၊ သံဃာခြားနားခြင်းသည်လည်းကောင်း၊ သံဃာအသီးသီး ဖြစ်ခြင်းသည်လည်းကောင်း ဖြစ်မည်လော၊ သို့မဟုတ် မဖြစ်မည် လော”ဟု ထို့ထက်အလွန် ဆင်ခြင်ရမည်။
--ဥပါလိ ရဟန်းသည် ဆင်ခြင်လတ်သော် “ဤအတ္တာဒါနာဓိကရုဏ်းကို ငါယူသော် ထိုအကြောင်းကြောင့် သံဃာအား မျက်ကွယ် မျက်မှောက် ငြင်းခုံလျက် ကိုယ်လက်ထိပါး ဆန့်ကျင်ဘက် ပြောကြားခြင်းသည်လည်းကောင်း၊ သံဃာကွဲပြားခြင်းသည်လည်းကောင်း၊ သံဃာ၏အရေးအကြောင်းသည်လည်းကောင်း၊ သံဃာခြားနားခြင်းသည်လည်းကောင်း၊ သံဃာအသီးသီးဖြစ်ခြင်းသည်လည်းကောင်း ဖြစ်မည်”ဟု သိမူ၊ ထို အတ္တာဒါနာဓိကရုဏ်းကို မယူအပ်။
ဥပါလိ ရဟန်းသည် ဆင်ခြင်လတ်သော် “ဤအတ္တာဒါနာဓိကရုဏ်းကို ငါယူသော် ထိုအကြောင်းကြောင့် သံဃာအား မျက်ကွယ် မျက်မှောက် ငြင်းခုံလျက် ကိုယ်လက်ထိပါး ဆန့်ကျင်ဘက် ပြောကြားခြင်းသည်လည်းကောင်း၊ သံဃာကွဲပြားခြင်းသည်လည်းကောင်း၊ သံဃာ၏အရေးသည်လည်းကောင်း၊ သံဃာ ခြားနားခြင်းသည်လည်းကောင်း၊ သံဃာအသီးသီးဖြစ်ခြင်းသည်လည်းကောင်း ဖြစ်မည်မဟုတ်”ဟု သိမူ၊ ထိုအတ္တာဒါနာအဓိကရုဏ်းကို ယူအပ်၏။
ဥပါလိ ဤသို့ အင်္ဂါငါးပါးနှင့်ပြည့်စုံသော အတ္တာဒါနာဓိကရုဏ်းကို ယူသော် နောက်အခါ၌လည်း နှလုံးကြည်ရွှင်ခြင်းကို ပြုတတ်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--၈-စောဒကပုဂ္ဂိုလ်ဆင်ခြင်ထိုက်သောတရား
֍ ၃၉၉
။ အသျှင်ဘုရား သူတစ်ပါးကို စောဒနာလိုသော စောဒကရဟန်းသည် အဘယ်မျှသော တရား တို့ကို မိမိသန္တာန်၌ ဆင်ခြင်၍ သူတစ်ပါးကို စောဒနာထိုက်ပါမည်နည်းဟု (လျှောက်၏)။ဥပါလိ သူတစ်ပါးကို စောဒနာလိုသော စောဒကရဟန်းသည် တရားငါးပါးတို့ကို မိမိသန္တာန်၌ ဆင်ခြင်၍ သူတစ်ပါးကို စောဒနာရမည်။
ဥပါလိ သူတစ်ပါးကို စောဒနာလိုသော စောဒကရဟန်းသည် ဤသို့ဆင်ခြင်ရမည်။
“ငါသည် ကိုယ်အကျင့် စင်ကြယ်ပါ၏လော၊ စင်ကြယ်သော မပေါက်သော မသုံးသပ်အပ်သော ကိုယ် အကျင့်နှင့် ပြည့်စုံပါ၏လော၊ ဤတရားသည် ငါ့အား ရှိသလော၊ သို့မဟုတ် မရှိသလော”ဟု ဆင်ခြင်ရ မည်။
ဥပါလိ ရဟန်းသည် ကိုယ်အကျင့်မစင်ကြယ်မူ စင်ကြယ်သော မပေါက်သော မသုံးသပ်အပ်သော ကိုယ်အကျင့်နှင့် မပြည့်စုံမူ ထိုရဟန်းအား “တိုက်တွန်းပါ၏၊ အသျှင်သည် ရှေးဦးစွာ ကိုယ်အကျင့်ကို ကျင့်ပါဦး”ဟု ပြောဆိုတတ်သူတို့ ရှိတတ်ကုန်၏။
ဥပါလိ နောက်တစ်မျိုးကား သူတစ်ပါးကို စောဒနာလိုသော စောဒကရဟန်းသည်-
“ငါသည် နှုတ်အကျင့် စင်ကြယ်ပါ၏လော၊ စင်ကြယ်သော မပေါက်သော မသုံးသပ်အပ်သော နှုတ် အကျင့်နှင့် ပြည့်စုံပါ၏လော၊ ငါ့အား ဤတရားသည် ရှိသလော၊ သို့မဟုတ် မရှိသလော”ဟု ဆင်ခြင်ရ မည်။
“ဥပါလိ ရဟန်းသည် နှုတ်အကျင့် မစင်ကြယ်မူ စင်ကြယ်သော မပေါက်သော မသုံးသပ်အပ်သော နှုတ်အကျင့်နှင့် မပြည့်စုံမူ ထိုရဟန်းအား “တိုက်တွန်းပါ၏၊ အသျှင်သည် ရှေးဦးစွာ နှုတ်အကျင့်ကို ကျင့် ပါဦး”ဟု ပြောဆိုတတ်သူတို့ ရှိတတ်ကုန်၏။
ဥပါလိ နောက်တစ်မျိုးကား သူတစ်ပါးကို စောဒနာလိုသော စောဒကရဟန်းသည်-
“ငါ့အား မေတ္တာစိတ်သည် ရှေးရှုတည်ပါ၏လော၊ သီတင်းသုံးဖော်တို့၌ အမျက်ကင်းပါ၏လော၊ ငါ့အား ဤတရားသည် ရှိသလော၊ သို့မဟုတ် မရှိသလော”ဟု ဆင်ခြင်ရမည်။
ဥပါလိ ရဟန်းအား မေတ္တာစိတ်သည် ရှေးရှုမတည်မူ သီတင်းသုံးဖော်တို့၌ အမျက်မကင်းမူ ထို ရဟန်းအား “တိုက်တွန်းပါ၏၊ အသျှင်သည် ရှေးဦးစွာ သီတင်းသုံးဖော်တို့၌ မေတ္တာစိတ်ကို ရှေးရှုတည်ပါ စေဦး”ဟု ပြောဆိုတတ်သူတို့ ရှိတတ်ကုန်၏။
ဥပါလိ နောက်တစ်မျိုးကား သူတစ်ပါးကို စောဒနာလိုသော စောဒကရဟန်းသည်-
“ငါသည် အကြားအမြင် များပါ၏လော၊ အကြားအမြင်ကို ဆောင်ပါ၏လော၊ အကြားအမြင်ကို စုဆောင်းပါ၏လော၊ အစ၌ ကောင်းခြင်း အလယ်၌ ကောင်းခြင်း အဆုံး၌ ကောင်းခြင်း ရှိ၍ အနက်, သဒ္ဒါ နှင့်တကွ ဖြစ်သည့်ပြင် ထက်ဝန်းကျင် ပြည့်စုံလျက် ဖြူစင်သော မြတ်သောအကျင့်ကို ဟောဖော်ပြတတ် ကုန်သော တရားတို့ကို များစွာ ကြားနာဖူးပါ၏လော၊ နှုတ်ဖြင့် ဆောင်ဖူးပါ၏လော၊ လေ့ကျက်ဖူးပါ၏ လော၊ စိတ်ဖြင့် ဆင်ခြင်ဖူးပါ၏လော၊ ပညာဖြင့်ထိုးထွင်း၍ သိဖူးပါ၏လော၊ ငါ့အား ဤတရားသည် ရှိ၏လော၊ သို့မဟုတ် မရှိသလော”ဟု ဆင်ခြင်ရမည်။
--ဥပါလိ ရဟန်းသည် အကြားအမြင်မများမူ အကြားအမြင်ကို မဆောင်မူ အကြားအမြင်ကို မစု ဆောင်းမူ အစ၌ ကောင်းခြင်း အလယ်၌ ကောင်းခြင်း အဆုံး၌ ကောင်းခြင်း ရှိ၍ အနက်,သဒ္ဒါနှင့်တကွ ဖြစ်သည့်ပြင် ထက်ဝန်းကျင် ပြည့်စုံလျက် ဖြူစင်သော မြတ်သောအကျင့်ကို ဟောဖော်ပြတတ်ကုန်သော တရားတို့ကိုများစွာ မကြားနာဖူးမူ နှုတ်ဖြင့် မဆောင်ဖူးမူ မလေ့ကျက်ဖူးမူ စိတ်ဖြင့် မဆင်ခြင်ဖူးမူ ပညာ ဖြင့် ထိုးထွင်း၍ မသိဖူးမူ ထိုရဟန်းအား “တိုက်တွန်းပါ၏၊ အသျှင်သည် ရှေးဦးစွာ သုတ္တန်ပါဠိကို သင်ပါဦး”ဟု ပြောဆိုတတ်သူတို့ ရှိတတ်ကုန်၏။
ဥပါလိ နောက်တစ်မျိုးကား သူတစ်ပါးကို စောဒနာလိုသော စောဒကရဟန်းသည်-
“ငါသည် ပါတိမောက်နှစ်မျိုးတို့ကို အကျယ်အားဖြင့် နှုတ်တက်ရ၏လော၊ ကောင်းစွာ ဝေဖန်ပြီးဖြစ်၏လော၊ ကောင်းစွာ ဖြစ်ခြင်း ရှိ၏လော၊ ပါဠိအားဖြင့်လည်းကောင်း အဋ္ဌကထာအားဖြင့်လည်းကောင်း ကောင်းစွာ ဆုံးဖြတ်ပြီး ဖြစ်၏လော၊ ငါ့အား ဤတရားသည် ရှိ၏လော၊ သို့မဟုတ် မရှိသလော”ဟု ဆင်ခြင်ရမည်။
ဥပါလိ ရဟန်းသည် ပါတိမောက်နှစ်မျိုးတို့ကို အကျယ်အားဖြင့် နှုတ်တက်မရမူ ကောင်းစွာ မဝေဖန်ရသေးမူ ကောင်းစွာ ဖြစ်ခြင်းမရှိသေးမူ ပါဠိအားဖြင့်လည်းကောင်း အဋ္ဌကထာအားဖြင့်လည်းကောင်း ကောင်းစွာ မဆုံးဖြတ်ရသေးမူ “ငါ့သျှင် ဤသိက္ခာပုဒ်ကို အဘယ်အရပ်၌ မြတ်စွာဘုရားသည် ဟောတော်မူသနည်း”ဟု မေးသော် ကောင်းစွာ မဖြေဆိုနိုင်မူ ထိုရဟန်းအား “တိုက်တွန်းပါ၏၊ အသျှင်သည် ရှေးဦးစွာ ဝိနည်းကို သင်ပါဦး”ဟု ပြောဆိုတတ်သူတို့ ရှိတတ်ကုန်၏။
ဥပါလိ သူတစ်ပါးကို စောဒနာလိုသော စောဒကရဟန်းသည် ဤတရားငါးပါးတို့ကို မိမိသန္တာန်၌ ဆင်ခြင်၍ သူတစ်ပါးကို စောဒနာရမည်ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--၉-စောဒကပုဂ္ဂိုလ်သည် မိမိသန္တာန်၌ ဖြစ်စေရမည့် သဘောတရား
֍ ၄၀၀
။ အသျှင်ဘုရား သူတစ်ပါးကို စောဒနာလိုသော စောဒက ရဟန်းသည် အဘယ်မျှသော တရားကို မိမိသန္တာန်၌ ဖြစ်စေ၍ သူတစ်ပါးကို စောဒနာရပါမည်နည်းဟု (လျှောက်၏)။ဥပါလိ သူတစ်ပါးကို စောဒနာလိုသော စောဒကရဟန်းသည် တရားငါးပါးတို့ကို မိမိသန္တာန်၌ ဖြစ်စေ၍ သူတစ်ပါးကို စောဒနာရမည်။
“သင့်လျော်သော အခါ၌ ပြောဆိုအံ့၊ မသင့်လျော်သော အခါ၌ မပြောဆိုအံ့၊ မှန်သော စကားဖြင့် ပြောဆိုအံ့၊ မမှန်သော စကားဖြင့် မပြောဆိုအံ့၊ သိမ်မွေ့သော စကားဖြင့် ပြောဆိုအံ့၊ ကြမ်တမ်းသော စကားဖြင့် မပြောဆိုအံ့၊ အကျိုးနှင့် စပ်သော စကားဖြင့် ပြောဆိုအံ့၊ အကျိုးနှင့် မစပ်သော စကားဖြင့် မပြောဆိုအံ့၊ မေတ္တာ စိတ်ထားလျက် ပြောဆိုအံ့၊ ဒေါသစိတ်ထားလျက် မပြောဆိုအံ့”ဟု စောဒနာရမည်။
ဥပါလိ သူတစ်ပါးကို စောဒနာလိုသော စောဒကရဟန်းသည် ဤတရားငါးပါးတို့ကို မိမိသန္တာန်၌ ဖြစ်စေ၍ သူတစ်ပါးကို စောဒနာရမည်ဟု (မိန့်တော်၏)။
--၁၀- စောဒက စုဒိတကတို့နှင့် သက်ဆိုင်ရာကို ပြခြင်း
֍ ၄၀၁
။ အသျှင်ဘုရား အဓမ္မစောဒကရဟန်းအား အဘယ်အခြင်းအရာတို့ဖြင့် နှလုံးမသာယာခြင်းကို ဖြစ်စေရပါသနည်းဟု (လျှောက်၏)။ဥပါလိ အဓမ္မစောဒကရဟန်းအား အခြင်းအရာ ငါးမျိုးတို့ဖြင့် နှလုံးမသာယာခြင်းကို ဖြစ်စေရမည်။
“အသျှင်သည် မသင့်လျော်သော အခါ၌ စောဒနာ၏၊ သင့်လျော်သော အခါ၌ မစောဒနာ၊ သင့်အား နှလုံးမသာခြင်းငှာ သင့်၏။ အသျှင်သည် မမှန်သောစကားတို့ဖြင့် စောဒနာ၏၊ မှန်သောစကားဖြင့် မစောဒနာ၊ သင့်အား နှလုံးမသာခြင်းငှာ သင့်၏။ အသျှင်သည် ကြမ်းတမ်းသော စကားဖြင့် စောဒနာ၏၊ သိမ်မွေ့သော စကားဖြင့် မစောဒနာ၊ သင့်အား နှလုံးမသာခြင်းငှာ သင့်၏။ အသျှင်သည် အကျိုးနှင့် မစပ်သော စကားဖြင့် စောဒနာ၏၊ အကျိုးနှင့် စပ်သော စကားဖြင့် မစောဒနာ၊ သင့်အား နှလုံး မသာခြင်းငှာ သင့်၏။ အသျှင်သည် ဒေါသစိတ်ထားလျက် စောဒနာ၏၊ မေတ္တာစိတ်ထားလျက့်မစောဒနာ၊ သင့်အား နှလုံးမသာခြင်းငှာ သင့်၏”ဟု (နှလုံးမသာခြင်းကို ဖြစ်စေရမည်)။
ဥပါလိ အဓမ္မစောဒက ရဟန်းအား ဤအခြင်းအရာ ငါးမျိုးတို့ဖြင့် နှလုံးမသာခြင်းကို ဖြစ်စေရမည်၊ ထိုဖြစ်စေရခြင်းသည် အဘယ်အကြောင်းကြောင့်နည်းဟူမူ- အခြားရဟန်းသည်လည်း မဟုတ်မမှန်ဘဲ စောဒနာကောင်း၏ဟု မထင်မှတ်နိုင်တော့ပေရာ၊ (ထို့ကြောင့်တည်း)ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
အသျှင်ဘုရား မတရားစောဒနာခံရသော ရဟန်းအား အဘယ်အခြင်းအရာတို့ဖြင့် နှလုံးရွှင်ပြခြင်းကို ဖြစ်စေရပါသနည်းဟု (လျှောက်၏)။
ဥပါလိ မတရားစောဒနာခံရသော ရဟန်းအား အခြင်းအရာ ငါးမျိုးတို့ဖြင့် နှလုံးရွှင်ပြခြင်းကို ဖြစ်စေရမည်။
“အသျှင့်ကို မသင့်လျော်သောအခါ၌ စောဒနာ၏၊ သင့်လျော်သောအခါ၌ မစောဒနာ၊ သင့်အား နှလုံးရွှင်ပြခြင်းငှာ သင့်၏။ အသျှင့်ကို မမှန်သောစကားဖြင့် စောဒနာ၏၊ မှန်သောစကားဖြင့် မစောဒနာ။ အသျှင့်ကို ကြမ်းတမ်းသော စကားဖြင့် စောဒနာ၏၊ သိမ်မွေ့သော စကားဖြင့် မစောဒနာ။ အသျှင့်ကို အကျိုးနှင့် မစပ်သော စကားဖြင့် စောဒနာ၏၊ အကျိုးနှင့် စပ်သော စကားဖြင့် မစောဒနာ၊ အသျှင့်ကို ဒေါသစိတ်ဖြင့် စောဒနာ၏၊ မေတ္တာစိတ်ဖြင့် မစောဒနာ။ သင့်အား နှလုံးရွှင်ပြခြင်းငှါ သင့်၏”ဟု (နှလုံး ရွှင်ပြခြင်းကို ဖြစ်စေရမည်)။
ဥပါလိ မတရားစောဒနာခံရသော ရဟန်းအား ဤအခြင်းအရာ ငါးမျိုးတို့ဖြင့် နှလုံးရွှင်ပြခြင်းကို ဖြစ်စေရမည်ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
အသျှင်ဘုရား တရားသဖြင့် စောဒနာသော ရဟန်းအား အဘယ်အခြင်းအရာတို့ဖြင့် နှလုံးရွှင်ပြ ခြင်းကို ဖြစ်စေရပါသနည်းဟု (လျှောက်၏)။
ဥပါလိ တရားသဖြင့် စောဒနာသော ရဟန်းအား အခြင်းအရာ ငါးမျိုးတို့ဖြင့် နှလုံးရှင်ပြခြင်းကို ဖြစ်စေရမည်။
“အသျှင်သည် သင့်လျော်သော အခါ၌ စောဒနာ၏၊ မသင့်လျော်သော အခါ၌ မစောဒနာ၊ သင့်အား နှလုံးရွှင်ပြခြင်းငှာ သင့်၏။ အသျှင်သည် မှန်သောစကားဖြင့် စောဒနာ၏၊ မမှန်သော စကားဖြင့် မစောဒနာ၊ သင့်အား နှလုံးရွှင်ပြခြင်းငှာ သင့်၏။ အသျှင်သည် သိမ်မွေ့သော စကားဖြင့် စောဒနာ၏၊
--ကြမ်းတမ်းသော စကားဖြင့် မစောဒနာ၊ သင့်အား နှလုံးရွှင်ပြခြင်းငှါ သင့်၏။ အသျှင်သည် အကျိုးနှင့် စပ်သော စကားဖြင့် စောဒနာ၏၊ အကျိုးနှင့် မစပ်သောစကားဖြင့် မစောဒနာ၊ သင့်အား နှလုံးရွှင်ပြခြင်းငှါ သင့်၏။ အသျှင်သည် မေတ္တာစိတ်ထားလျက် စောဒနာ၏၊ ဒေါသစိတ်ထားလျက် မစောဒနာ၊ သင့်အား နှလုံးရွှင်ပြခြင်းငှာ သင့်၏။ ဥပါလိ တရားသဖြင့် စောဒနာသော ရဟန်းအား ဤအခြင်းအရာ ငါးမျိုး တို့ဖြင့် နှလုံးရွှင်ပြခြင်းကို ဖြစ်စေရမည်။ ထိုသို့ ဖြစ်စေခြင်းသည် အဘယ်အကြောင်းကြောင့်နည်းဟူမူ- အခြားရဟန်းသည်လည်းဟုတ်မှန်သည့်အတိုင်း စောဒနာကောင်း၏ဟု မှတ်ထင်ပေရာ၏၊ ထို့ကြောင့် တည်း”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
အသျှင်ဘုရား တရားသဖြင့် စောဒနာခံရသော ရဟန်းအား အဘယ်အခြင်းအရာတို့ဖြင့် နှလုံးမသာ ခြင်းကို ဖြစ်စေရပါသနည်းဟု (လျှောက်၏)။
ဥပါလိ တရားသဖြင့် စောဒနာခံရသော ရဟန်းအား အခြင်းအရာငါးမျိုးတို့ဖြင့် နှလုံးမသာခြင်းကို ဖြစ်စေရမည်။
“အသျှင့်ကို သင့်လျော်သော အခါ၌ စောဒနာ၏၊ မသင့်လျော်သော အခါ၌ မစောဒနာ၊ သင့်အား နှလုံးမသာခြင်းငှာ သင့်၏။ အသျှင့်ကို မှန်သောစကားဖြင့် စောဒနာ၏၊ မမှန်သော စကားဖြင့် မစောဒနာ၊ သင့်အား နှလုံးမသာခြင်းငှာ သင့်၏။ အသျှင့်ကို သိမ်မွေ့သော စကားဖြင့် စောဒနာ၏၊ ကြမ်းတမ်းသော စကားဖြင့် မစောဒနာ၊ သင့်အား နှလုံးမသာခြင်းငှာ သင့်၏။ အသျှင့်ကို အကျိုးနှင့်စပ်သော စကားဖြင့် စောဒနာ၏၊ အကျိုးနှင့် မစပ်သော စကားဖြင့် မစောဒနာ၊ သင့်အား နှလုံးမသာခြင်းငှာ သင့်၏။ အသျှင့် ကို မေတ္တာစိတ်ဖြင့် စောဒနာ၏၊ ဒေါသစိတ်ဖြင့် မစောဒနာ၊ သင့်အား နှလုံးမသာခြင်းငှာ သင့်၏။ ဥပါလိ တရားသဖြင့် စောဒနာခံရသော ရဟန်းအား ဤအခြင်းအရာငါးမျိုးတို့ဖြင့် နှလုံးမသာခြင်းကို ဖြစ်စေ ရမည်”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
အသျှင်ဘုရား သူတစ်ပါးကို စောဒနာလိုသော ရဟန်းသည် အဘယ်မျှသော တရားတို့ကို မိမိ သန္တာန်၌ နှလုံးသွင်း၍ သူတစ်ပါးကို စောဒနာရပါမည်နည်းဟု (လျှောက်၏)။
ဥပါလိ သူတစ်ပါးကို စောဒနာလိုသော စောဒက ရဟန်းသည် သနားခြင်း၊ အကျိုးစီးပွားကို ရှာခြင်း၊ စောင့်ရှောက်ခြင်း၊ အာပတ်မှ ထစေခြင်း၊ ဝိနည်းကို ရှေ့သွားပြုခြင်းဟူသော တရားငါးပါးတို့ကို မိမိသန္တာန်၌ ဖြစ်စေ၍ သူတစ်ပါးကို စောဒနာရမည်။
ဥပါလိ သူတစ်ပါးကို စောဒနာလိုသော စောဒကရဟန်းသည် ဤတရားငါးပါးတို့ကို မိမိသန္တာန်၌ နှလုံးသွင်း၍ သူတစ်ပါးကို စောဒနာရမည်ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
အသျှင်ဘုရား စောဒနာခံရသော ရဟန်းသည် အဘယ်မျှသော တရားတို့၌ တည်အပ်ပါမည်နည်းဟု (လျှောက်၏)။
ဥပါလိ စောဒနာခံရသော ရဟန်းသည် အမှန်ကိုပြောဆိုခြင်း၊ အမျက်မထွက်ခြင်းဟူသော တရား နှစ်ပါးတို့၌ တည်ရမည်ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ဒုတိယအခန်းပြီး၏။
နဝမ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနက္ခန္ဓက ပြီး၏။
ဤခန္ဓက၌ ဝတ္ထုတို့သည် သုံးဆယ်တို့တည်း။
--ထိုပါတိမောက္ခဋ္ဌပနက္ခန္ဓက၏ အကျဉ်းချုပ်
ဥပုသ်နေ့၌ အကြင်မျှလောက် ယုတ်မာသော ရဟန်းသည် မထွက်၊ မောဂ္ဂလ္လာန်သည် နှင်ထုတ်အပ်၏။
သာသနာတော်၌အံ့ဖွယ်ရှစ်ပါး။
နိမ့်စဉ် အစဉ်အတိုင်း သိက္ခာလည်းကောင်း သဘောအားဖြင့် တည်ခြင်း မလွန် ကျူးနိုင်ခြင်းလည်းကောင်း အကောင်ပုပ်ကို ပစ်တင်ခြင်း သံဃာသည် ဒုဿီလကို နှင်ထုတ်ခြင်းလည်းကောင်း မြစ်ငယ်ချောင်းငယ်တို့သည် စွန့်ကုန်ခြင်းလည်းကောင်း။
စီးဝင်ခြင်း ငြိမ်းအေးခြင်းလည်းကောင်း အရသာတစ်မျိုးတည်း ဝိမုတ္တိရသလည်းကောင်း ဓမ္မဝိနယ၌ များသော ရတနာရှိခြင်းလည်းကောင်း တိမိစသောသတ္တဝါ အရိယာပုဂ္ဂိုလ်ရှစ်ယောက်တို့လည်းကောင်း။
သမုဒ္ဒရာကို ဥပမာပြု၍ သာသနာတော်၌ ဂုဏ်ကို ထားတော်မူ၏၊ ဥပုသ်နေ့၌ ပါတိမောက်ကို ကြားခြင်းလည်းကောင်း ငါတို့ကို တစ်ဦးတစ်ယောက်မျှ မသိခြင်းလည်းကောင်း။
စောစောကလျှင် ကဲ့ရဲ့ခြင်းလည်းကောင်း တစ်မျိုး နှစ်မျိုး သုံးမျိုး လေးမျိုး ငါးမျိုး ခြောက်မျိုး ခုနစ်မျိုး ရှစ်မျိုး ကိုးမျိုး ဆယ်မျိုးသော ပါတိမောက်ထားခြင်း ကိုလည်းကောင်း။
သီလ အကျင့် အယူလည်းကောင်း အသက်မွေးမှုလည်းကောင်း လေးပါးသော ဝေဖန်ခြင်း၌ ဟောခြင်းလည်းကောင်း ပါရာဇိကကိုလည်းကောင်း သံဃာဒိသိသ်ကိုလည်းကောင်း ပါစိတ်ကိုလည်းကောင်း ပါဋိဒေသနီကိုလည်းကောင်း။
ဒုက္ကဋ်ကိုလည်းကောင်း ငါးပါးသောဝေဖန်ခြင်းတို့၌ ဟောခြင်းလည်းကောင်း သီလ အကျင့်ပျက်စီးခြင်းကိုလည်းကောင်း မပြုသေးသော အဆုံးအဖြတ်နှင့်လည်းကောင်း ပြုပြီးသော အဆုံးအဖြတ်နှင့်လည်းကောင်း ခြောက်ပါးသော ဝေဖန်ခြင်း၌ ဟောခြင်းလည်းကောင်းသင့်ရာအစီအရင်လည်းကောင်း။
ပါရာဇိကကိုလည်းကောင်း သံဃာဒိသိသ်ကိုလည်းကောင်း ထုလ္လစ္စဉ်းကိုလည်းကောင်း ပါစိတ်ကိုလည်းကောင်း ပါဋိဒေသနီကိုလည်းကောင်း ဒုက္ကဋ်ကိုလည်းကောင်း ဒုဗ္ဘာသီကိုလည်းကောင်း ခုနစ်ပါးသော အဖို့တို့၌ ဟောအပ်၏။
သီလ အကျင့်ပျက်စီးခြင်းလည်းကောင်း အယူ အသက်မွေးမှု ပျက်စီးခြင်းလည်းကောင်း ပြုပြီးသော အဆုံးအဖြတ် မပြုသေးသော အဆုံးအဖြတ်နှင့်တကွ ရှစ်မျိုးလည်းကောင်း သီလ အကျင့် အယူ၌ မပြုသေးသော အဆုံးအဖြတ်နှင့်လည်းကောင်း ပြုပြီးသော အဆုံးအဖြတ်နှင့်လည်းကောင်း ပြုပြီး မပြုသေးသော အဆုံးအဖြတ်နှင့်လည်းကောင်း ဤသို့ ဤကိုးမျိုးတို့ကိုဟုတ်မှန်သောအတိုင်း အသင့်အားဖြင့် ထို မြတ်စွာဘုရားသည် ဟောတော်မူအပ်ကုန်၏။
ပါရာဇိကကျရဟန်းလည်းကောင်း မပြီးသေးသော အဆုံးအဖြတ်လည်းကောင်း သိက္ခာချသော ရဟန်းလည်းကောင်း ထို့အတူ မပြီးသေးသော အဆုံးအဖြတ်လည်းကောင်း ကပ်ရောက်ခြင်းလည်းကောင်း တစ်ဖန် မယူခြင်းလည်ကောင်း တစ်ဖန်ယူသော စကားလည်းကောင်း။
--သီလ အကျင့် ပျက်စီးခြင်း၌လည်ကောင်း အကြင် အကြင် အယူပျက်စီးခြင်း၌လည်းကောင်း မြင်ခြင်း ကြားခြင်း ရွံရှာခြင်းလည်းကောင်း ဆယ်မျိုးအပြားအားဖြင့် ထို ပါတိမောက်ထားခြင်းကို သိကုန်လော့။
ရဟန်းတစ်ပါးသည် ရဟန်းတစ်ပါးကို မြင်၏၊ အခြားရဟန်းသည်လည်း မြင်၍ ပြောကြား၏၊ ထိုရဟန်းသည်ပင် ပြောကြား၏၊ ထိုစကားကို ကြား၍ ထိုရဟန်းသည် ပါတိမောက်ကို ထား၏။
မင်း၊ ခိုးသူ၊ မီး၊ ရေ၊ လူ၊ ဘီလူး၊ သားရဲ၊ မြွေကင်းသန်း၊ အသက်၊ မြတ်သော အကျင့် အန္တရာယ် ဆယ်မျိုးတို့တွင် တစ်မျိုးမျိုးသော အန္တရာယ်ကြောင့် ထ၏။
ထိုကျောင်း၌လည်းကောင်း၊ အခြားကျောင်းတို့၌လည်းကောင်း၊ တရားနှင့်လျော်သော ထားခြင်း မလျော်သောထားခြင်းဟူ၍ အစဉ်အားလျော်စွာ သိကုန်လော့။
သင့်သောအချိန်ဟုတ်မှန်ခြင်း အကျိုးနှင့်စပ်ခြင်းလည်းကောင်း ရအံ့လော ဖြစ်အံ့ လော ကိုယ် နှုတ် အကျင့်လည်းကောင်း မေတ္တာလည်းကောင်း အကြားအမြင်များခြင်းလည်းကောင်း ပါတိမောက်နှစ်ပါးတို့လည်းကောင်း။
သင့်သော အချိန်ဟုတ်မှန်သော စကားဖြင့်လည်းကောင်း သိမ်မွေ့သော စကားဖြင့်လည်းကောင်း အကျိုးနှင့်စပ်သော စကားဖြင့်လည်းကောင်း မေတ္တာစိတ်ဖြင့်လည်းကောင်း စောဒနာရာ၏၊ မဟုတ်မမှန်သောအားဖြင့် စောဒနာသောရဟန်းအား နှလုံး မသာခြင်းကို မပယ်ဖျောက်နိုင်ရာ၊ စောဒနာခံရသူသည်လည်း ထို့အတူတည်း။
ဟုတ်မှန်သောအားဖြင့် စောဒနာသောရဟန်း စောဒနာခံရသောရဟန်း နှလုံးမသာ ခြင်းကို ပယ်ဖျောက်နိုင်၏။ သနားခြင်း အစီးအပွါးကို လိုလားခြင်း စောင့်ရှောက်ခြင်း ထစေခြင်း (ဝိနည်းကို) ရှေ့သွားပြုခြင်း။
ဤသို့ စောဒကရဟန်းအား ကျင့်ဝတ်ကို မြတ်စွာဘုရားသည် ပြတော်မူ၏၊ဟုတ် မှန်ခြင်း၌လည်းကောင်း အမျက်မထွက်ခြင်း၌လည်းကောင်း စောဒနာခံရသော ရဟန်း အားသာလျှင် ကျင့်ရာသော သဘောဓမ္မတာတည်း။
ဤကားအကျဉ်းချုပ်ပြီး၏။
ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနက္ခန္ဓက ပြီး ပြီ။
--၁၀-ဘိက္ခုနိက္ခန္ဓက
၁-ပဌမအခန်း
မဟာပဇာပတိဂေါတမီဝတ္ထု
֍ ၄၀၂
။ ဘုန်းတော်ကြီးသော မြတ်စွာဘုရားသည် သက္ကတိုင်း ကပိလဝတ်ပြည် နိဂြောဓာရုံကျောင်း၌ သီတင်းသုံးနေတော်မူသောအခါ မဟာပဇာပတိဂေါတမီသည် မြတ်စွာဘုရားထံသို့ ချဉ်းကပ်ပြီးလျှင် မြတ်စွာဘုရားကို ရှိခိုး၍ တစ်ခုသော နေရာ၌ ရပ်တည်ပြီးသော် မြတ်စွာဘုရားအား-“အသျှင်ဘုရား တောင်းပန်ပါ၏၊ မာတုဂါမသည် မြတ်စွာဘုရား ဟောထားတော်မူသော ဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာတော်’ ၌ လူ့ဘောင်မှ ရဟန်းဘောင်သို့ ဝင်ရောက်၍ ရဟန်းပြုလိုပါ၏”ဟု (လျှောက်၏)။
ဂေါတမီ မသင့်၊ မြတ်စွာဘုရား ဟောထားတော်မူသော ဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာတော်’ ၌ လူ့ဘောင်မှ ရဟန်းဘောင်သို့ ဝင်၍ မာတုဂါမ၏ ရဟန်းဖြစ်ခြင်းကို သင်သည် မနှစ်သက်အပ်ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း။ပ။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း မဟာပဇာပတိဂေါတမီသည် မြတ်စွာဘုရား အား
“အသျှင်ဘုရား တောင်းပန်ပါ၏၊ မာတုဂါမသည် မြတ်စွာဘုရား ဟောထားတော်မူသော ဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာတော်’၌ လူ့ဘောင်မှ ရဟန်းဘောင်သို့ ဝင်ရောက်၍ ရဟန်းပြုလိုပါ၏”ဟု (လျှောက်၏)။
ဂေါတမီ မသင့်၊ မြတ်စွာဘုရား ဟောထားတော်မူသော ဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာတော်’ ၌ လူ့ဘောင်မှ ရဟန်းဘောင်သို့ ဝင်၍ မာတုဂါမ၏ ရဟန်းဖြစ်ခြင်းကို သင်သည် မနှစ်သက်အပ်ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ မဟာပဇာပတိဂေါတမီသည် “မြတ်စွာဘုရား ဟောထားတော်မူသော ဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာ တော်’ ၌ လူ့ဘောင်မှ ရဟန်းဘောင်သို့ ဝင်၍ မာတုဂါမ၏ ရဟန်းဖြစ်ခြင်းကို မြတ်စွာဘုရားသည် ခွင့်မပြု”ဟု ဆင်းရဲခြင်း နှလုံးမသာခြင်းရှိသည်ဖြစ်၍ မျက်ရည်ယိုထွက်သော မျက်နှာရှိသည်ဖြစ်၍ ငိုကြွေးလျက် မြတ်စွာဘုရားကို ရှိခိုးပြီးနောက် အရိုအသေပြုကာ ဖဲခွါသွားလေ၏။
ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် ကပိလဝတ်ပြည်၌ မွေ့လျော်တော်မူသရွေ့ သီတင်းသုံးနေတော်မူပြီးလျှင် အစဉ်အတိုင်း ဒေသစာရီ လှည့်လည်သော် ဝေသာလီပြည်သို့ ရောက်တော်မူ၍ ထိုဝေသာလီပြည် မဟာဝုန်တော ပြာသာဒ်ဆောင်ပေါက်သော ကျောင်း၌ သီတင်းသုံးနေတော်မူ၏။
ထိုအခါ မဟာပဇာပတိဂေါတမီသည် ဆံတို့ကို ဖြတ်ပြီးလျှင် ဖန်ရည်ဆိုး အဝတ်တို့ကို ဝတ်၍ သာကီဝင်မင်းသမီးများစွာတို့နှင့်အတူ ဝေသာလီပြည်သို့ ဖဲသွားလေသော် အစဉ်အတိုင်း ဝေသာလီပြည် မဟာဝုန်တော ပြာသာဒ်ဆောင်ပေါက်သော ကျောင်းသို့ ချ ဉ်းကပ်မိ၏။
ထိုအခါ မဟာပဇာပတိဂေါတမီသည် ဖူးဖူးရောင်သော ခြေတို့ဖြင့်လည်းကောင်း၊ မြူပြွမ်းသော ကိုယ်ဖြင့်လည်းကောင်း ဆင်းရဲခြင်း နှလုံးမသာခြင်းရှိသည် ဖြစ်၍ မျက်ရည်ယိုစီးသော မျက်နှာရှိသည် ဖြစ်၍ ငိုကြွေးလျက် တံခါးမုခ်ပြင်ပ၌ ရပ်တည်၏၊ အသျှင်အာနန္ဒာသည် ဖူးဖူးရောင်သော ခြေတို့ဖြင့်လည်းကောင်း၊ မြူပြွမ်းသောကိုယ်ဖြင့်လည်းကောင်း ဆင်းရဲခြင်း နှလုံးမသာခြင်းရှိသည်ဖြစ်၍ မျက်ရည်ယိုစီးသော မျက်နှာရှိသည်ဖြစ်၍ ငိုကြွေးလျက် တံခါးမုခ်ပြင်ပ၌ ရပ်တည်နေသော မဟာပဇာပတိဂေါတမီကို မြင်လျှင် “ဂေါတမီ သင်သည် အဘယ့်ကြောင့် ဖူးဖူးရောင်သော ခြေတို့ဖြင့်လည်းကောင်း၊ မြူပြွမ်းသော ကိုယ်ဖြင့်လည်းကောင်း ဆင်းရဲခြင်း နှလုံးမသာခြင်းရှိသည်ဖြစ်၍ မျက်ရည်ယိုစီးသော မျက်နှာရှိသည်ဖြစ်၍ ငိုကြွေးလျက် တံခါးမုခ်ပြင်ပ၌ ရပ်တည်နေသနည်း”ဟု (မေး၏)။
--အသျှင်အာနန္ဒာ မြတ်စွာဘုရား ဟောထားတော်မူသော ဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာတော်’ ၌ လူ့ဘောင်မှ ရဟန်းဘောင်သို့ ဝင်၍ မာတုဂါမ၏ ရဟန်းဖြစ်ခြင်းကို မြတ်စွာဘုရား ခွင့်မပြုသောကြောင့် ရပ်တည်နေ ပါသည်”ဟု (လျှောက်၏)။
ဂေါတမီ သို့ဖြစ်လျှင် ငါသည် မြတ်စွာဘုရားကို မြတ်စွာဘုရားဟောထားတော်မူသော ဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာတော်’ ၌ လူ့ဘောင်မှ ရဟန်းဘောင်သို့ ဝင်၍ မာတုဂါမ၏ ရဟန်းဖြစ်ခြင်းကို တောင်းပန်စဉ် ဤနေရာ၌ တစ်ခဏမျှ နေပါဦးဟု (ပြောဆို၏)။
ထို့နောက် အသျှင်အာနန္ဒာသည် မြတ်စွာဘုရားထံသို့ ချဉ်းကပ်၍ ရှိခိုးပြီးလျှင် တစ်ခုသော နေရာ၌ ထိုင်ပြီးသော်-
“အသျှင်ဘုရား ဤမဟာပဇာပတိဂေါတမီသည် ‘မြတ်စွာဘုရား ဟောထားတော်မူသော ဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာတော်’ ၌ လူ့ဘောင်မှ ရဟန်းဘောင်သို့ ဝင်၍ မာတုဂါမ၏ ရဟန်းဖြစ်ခြင်းကို မြတ်စွာဘုရားသည် ခွင့်မပြု’ဟု ဖူးဖူးရောင်သော ခြေတို့ဖြင့်လည်းကောင်း၊ မြူပြွမ်းသော ကိုယ်ဖြင့်လည်းကောင်း ဆင်းရဲခြင်း နှလုံးမသာခြင်းရှိသည် ဖြစ်၍ မျက်ရည်ယိုစီးသော မျက်နှာရှိသည်ဖြစ်၍ ငိုကြွေးလျက် တံခါးမုခ် ပြင်ပ၌ ရပ်တည်နေပါ၏။ တောင်းပန်ပါသည် အသျှင်ဘုရား၊ မြတ်စွာဘုရား ဟောထားတော် မူသော ဓမ္မဝိနယ'သာသနာတော်’ ၌ မာတုဂါမသည် လူ့ဘောင်မှ ရဟန်းဘောင်သို့ ဝင်၍ ရဟန်းအဖြစ်ကို ရစေချင်ပါသည်”ဟု (လျှောက်၏)။
အာနန္ဒာ မသင့်၊ မြတ်စွာဘုရား ဟောထားတော်မူသော ဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာတော်’ ၌ လူ့ဘောင်မှ ရဟန်းဘောင်သို့ ဝင်၍ မာတုဂါမ၏ ရဟန်းဖြစ်ခြင်းကို သင်သည် မနှစ်သက်အပ်ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း။ပ။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း အသျှင်အာနန္ဒာသည် မြတ်စွာဘုရားအား -
“တောင်းပန်ပါသည် အသျှင်ဘုရား၊ မြတ်စွာဘုရား ဟောထားတော်မူသော ဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာတော်’ ၌ မာတုဂါမသည် လူ့ဘောင်မှ ရဟန်းဘောင်သို့ ဝင်၍ ရဟန်းအဖြစ်ကို ရစေချင် ပါသည်”ဟု (လျှောက်၏)။
အာနန္ဒာ မသင့်၊ မြတ်စွာဘုရား ဟောထားတော်မူသော ဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာတော်’ ၌ လူ့ဘောင်မှ ရဟန်းဘောင်သို့ ဝင်၍ မာတုဂါမ၏ ရဟန်းဖြစ်ခြင်းကို သင်သည် မနှစ်သက်အပ်ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထို့နောက် အသျှင်အာနန္ဒာသည် “မြတ်စွာဘုရား ဟောထားတော်မူသော ဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာ တော်’ ၌ လူ့ဘောင်မှ ရဟန်းဘောင်သို့ ဝင်၍ မာတုဂါမ၏ ရဟန်းဖြစ်ခြင်းကို မြတ်စွာဘုရားသည် ခွင့်မပြု”ဟု သိ၍ ငါသည် အခြားအကြောင်းဖြင့် မြတ်စွာဘုရား ဟောထားတော်မူသော ဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာတော်’ ၌ လူ့ဘောင်မှ ရဟန်းဘောင်သို့ ဝင်၍ မာတုဂါမ၏ ရဟန်းဖြစ်ခြင်းကို တောင်းပန်ရသော် ကောင်းလေစွဟု ကြံစည်ပြီးနောက် မြတ်စွာဘုရားအား-
“အသျှင်ဘုရား မာတုဂါမသည် မြတ်စွာဘုရား ဟောထားတော်မူသော ဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာ တော်’၌ လူ့ဘောင်မှ ရဟန်းဘောင်သို့ ဝင်၍သောတာပတ္တိဖိုလ်ကိုလည်းကောင်း၊ သကဒါဂါမိဖိုလ် ကိုလည်းကောင်း၊ အနာဂါမိဖိုလ်ကိုလည်းကောင်း၊ အရဟတ္တဖိုလ်ကိုလည်းကောင်း မျက်မှောက် ပြုခြင်းငှာ ထိုက်တန်ပါ၏လော”ဟု (လျှောက်၏)။
အာနန္ဒာ မာတုဂါမသည် မြတ်စွာဘုရား ဟောထားတော်မူသော ဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာတော်’၌ လူ့ဘောင်မှ ရဟန်းဘောင်သို့ ဝင်၍သောတာပတ္တိဖိုလ်ကိုလည်းကောင်း၊ သကဒါဂါမိဖိုလ် ကိုလည်းကောင်း၊ အနာဂါမိဖိုလ်ကိုလည်းကောင်း၊ အရဟတ္တဖိုလ်ကိုလည်းကောင်း မျက်မှောက် ပြုခြင်းငှာ ထိုက်တန်၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--အသျှင်ဘုရား မာတုဂါမသည် မြတ်စွာဘုရားဟောထားတော်မူသော ဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာတော်’ ၌ လူ့ဘောင်မှ ရဟန်းဘောင်သို့ ဝင်၍သောတာပတ္တိဖိုလ်ကိုလည်းကောင်း၊ သကဒါဂါမိဖိုလ်ကိုလည်းကောင်း၊ အနာဂါမိဖိုလ်ကိုလည်းကောင်း၊ အရဟတ္တဖိုလ်ကိုလည်းကောင်း မျက်မှောက်ပြုခြင်းငှာ ထိုက်တန်ပါမူ၊ အသျှင်ဘုရား မဟာပဇာပတိဂေါတမီသည် ကျေးဇူးများပါ၏၊ မြတ်စွာဘုရား၏ မိထွေးတော်ပါတည်း၊ ခြေဖြင့် သွားနိုင်ချိန်အထိ မွေးမြူသူပါတည်း၊ နို့တိုက်သူပါတည်း၊ မယ်တော် နတ်ရွာစံပြီးနောက် မြတ်စွာ ဘုရားကို နို့တိုက်ပါ၏၊ တောင်းပန်ပါသည် အသျှင်ဘုရား၊ မြတ်စွာဘုရား ဟောထားတော်မူသော ဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာတော်’ ၌ လူ့ဘောင်မှ ရဟန်းဘောင်သို့ ဝင်ရောက်၍ ရဟန်းအဖြစ် ရစေချင်ပါသည်ဟု (လျှောက်၏)။
--ဂရုဓံ ရှစ်ပါး
֍ ၄၀၃
။ အာနန္ဒာ မဟာပဇာပတိဂေါတမီသည် ဂရုဓံရှစ်ပါးတို့ကို အကယ်၍ ဝန်ခံသည် ဖြစ်အံ့၊ ထိုဝန်ခံခြင်းသည်ပင် ထိုဂေါတမီအတွက် ပဉ္စင်းခံမှု ဖြစ်စေလော့။ဘိက္ခုနီမသည် ပဉ္စင်းဖြစ်၍ ဝါတစ်ရာရှိသော်လည်း ထိုနေ့ပဉ္စင်းဖြစ်သော ရဟန်းအား ရှိခိုးခြင်း ခရီးဦးကြိုဆိုခြင်း လက်အုပ်ချီခြင်း ရိုသေခြင်းအမှုကို ပြုရမည်၊ ဤတရားကိုလည်း ရိုသေ၍ လေးစား၍ မြတ်နိုး၍ ပူဇော်၍ အသက်ထက်ဆုံး မလွန်ကျူးအပ်။ (၁)
ဘိက္ခုနီမသည် ရဟန်းယောက်ျားမရှိသော ကျောင်း၌ ဝါမဆိုအပ်၊ ဤတရားကိုလည်း ရိုသေ၍ လေးစား၍ မြတ်နိုး၍ ပူဇော်၍ အသက်ထက်ဆုံး မလွန်ကျူးအပ်။ (၂)
ဘိက္ခုနီမသည် လခွဲတိုင်း လခွဲတိုင်း ဘိက္ခုသံဃာထံမှ ဥပုသ်ကို မေးခြင်း၊ အဆုံးအမခံရန် ချဉ်းကပ် ခြင်းဟူသော ဤတရားနှစ်ပါးတို့ကို လိုလားတောင့်တရမည်၊ ဤတရားကိုလည်း ရိုသေ၍ လေးစား၍ မြတ်နိုး၍ ပူဇော်၍ အသက်ထက်ဆုံး မလွန်ကျူးအပ်။ (၃)
ဘိက္ခုနီမသည် ဝါကျွတ်လတ်သော် နှစ်ဖက်သံဃာ၌ မြင်ခြင်း၊ ကြားခြင်း၊ ယုံမှားခြင်းဟူသော အကြောင်းသုံးမျိုးတို့ဖြင့် ဖိတ်ကြားရမည်၊ ဤတရားကိုလည်း ရိုသေ၍ လေးစား၍ မြတ်နိုး၍ ပူဇော်၍ အသက်ထက်ဆုံး မလွန်ကျူးအပ်။ (၄)
ဘိက္ခုနီမသည် သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သို့ ရောက်လတ်သော် နှစ်ဖက်သံဃာ၌ ပက္ခမာနတ်ကို ကျင့်ရမည်၊ ဤတရားကိုလည်း ရိုသေ၍ လေးစား၍ မြတ်နိုး၍ ပူဇော်၍ အသက်ထက်ဆုံး မလွန်ကျူးအပ်။ (၅)
နှစ်နှစ်တို့ပတ်လုံး တရားခြောက်ပါးတို့၌ အကျင့်ကို ကျင့်ပြီးသော သိက္ခမာန်အား နှစ်ဖက်သော သံဃာ၌ ပဉ္စင်းခံခြင်းကို ရှာရမည်၊ ဤတရားကိုလည်း ရိုသေ၍ လေးစား၍ မြတ်နိုး၍ ပူဇော်၍ အသက် ထက်ဆုံး မလွန်ကျူးအပ်။ (၆)
ဘိက္ခုနီမသည် ရဟန်းယောက်ျားကို တစ်စုံတစ်ခုသော အကြောင်းဖြင့် မဆဲရေးအပ်၊ မရေရွတ်အပ်၊ ဤတရားကိုလည်း ရိုသေ၍ လေးစား၍ မြတ်နိုး၍ ပူဇော်၍ အသက်ထက်ဆုံး မလွန်ကျူးအပ်။ (၇)
ရဟန်းဖြစ်သည့် နေ့မှစ၍ ရဟန်းယောက်ျားတို့ အပေါ်၌ ဘိက္ခုနီမတို့၏ ပြောဆိုခွင့်ကို ပိတ်ပင် အပ်၏၊ ဘိက္ခုနီမတို့အပေါ်၌ ရဟန်းယောက်ျားတို့၏ ပြောဆိုခွင့်ကို မပိတ်ပင်အပ်၊ ဤတရားကိုလည်း ရိုသေ၍ လေးစား၍ မြတ်နိုး၍ ပူဇော်၍ အသက်ထက်ဆုံး မလွန်ကျူးအပ်။ (၈)
အာနန္ဒာ မဟာပဇာပတိဂေါတမီသည် ဤဂရုဓံရှစ်ပါးတို့ကို အကယ်၍ ဝန်ခံသည် ဖြစ်အံ့၊ ထို ဝန်ခံခြင်းသည်ပင် ထိုဂေါတမီအတွက် ပဉ္စင်းခံခြင်း ဖြစ်စေလော့ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--ထိုအခါ အသျှင်အာနန္ဒာသည် မြတ်စွာဘုရားထံ၌ ဂရုဓံရှစ်ပါးတို့ကို သင်ယူပြီးနောက် မဟာ ပဇာပတိဂေါတမီထံသို့ ချဉ်းကပ်ပြီးလျှင်-
“ဂေါတမီ သင်သည် ဂရုဓံရှစ်ပါးတို့ကို အကယ်၍ ဝန်ခံသည် ဖြစ်အံ့၊ ထိုဝန်ခံခြင်းသည်ပင် သင့်အတွက် ပဉ္စင်းခံမှု ဖြစ်လတ္တံ့။
(၁) ဘိက္ခုနီမသည် ပဉ္စင်းဖြစ်၍ ဝါတစ်ရာရှိသော်လည်း ထိုနေ့ပဉ္စင်းဖြစ်သော ရဟန်းအား ရှိခိုးခြင်း ခရီးဦးကြိုဆိုခြင်း လက်အုပ်ချီခြင်း ရိုသေခြင်းကို ပြုရမည်၊ ဤတရားကိုလည်း ရိုသေ၍ လေးစား၍ မြတ်နိုး၍ ပူဇော်၍ အသက်ထက်ဆုံး မလွန်ကျူးအပ်။
(၂) ဘိက္ခုနီမသည် ရဟန်းယောက်ျားမရှိသော ကျောင်း၌ ဝါမဆိုအပ်၊ ဤတရားကိုလည်း ရိုသေ၍ လေးစား၍ မြတ်နိုး၍ ပူဇော်၍ အသက်ထက်ဆုံး မလွန်ကျူးအပ်။
(၃) ဘိက္ခုနီမသည် လခွဲတိုင်း လခွဲတိုင်း ဘိက္ခုသံဃာထံမှ ဥပုသ်ကိုမေးခြင်း၊ အဆုံးအမခံရန် ချဉ်း ကပ်ခြင်းဟူသော ဤတရားနှစ်ပါးတို့ကို လိုလားတောင့်တရမည်၊ ဤတရားကိုလည်း ရိုသေ၍ လေးစား၍့မြတ်နိုး၍ ပူဇော်၍ အသက်ထက်ဆုံး မလွန်ကျူးအပ်။
(၄) ဘိက္ခုနီမသည် ဝါကျွတ်လတ်သော် နှစ်ဖက်သံဃာ၌ မြင်ခြင်း၊ ကြားခြင်း၊ ယုံမှားခြင်းဟူသော အကြောင်းသုံးမျိုးတို့ဖြင့် ဖိတ်ကြားရမည်၊ ဤတရားကိုလည်း ရိုသေ၍ လေးစား၍ မြတ်နိုး၍ ပူဇော်၍ အသက်ထက်ဆုံး မလွန်ကျူးအပ်။
(၅) ဘိက္ခုနီမသည် သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သို့ ရောက်လတ်သော် နှစ်ဖက်သံဃာ၌ ပက္ခမာနတ်ကို ကျင့်ရမည်၊ ဤတရားကိုလည်း ရိုသေ၍ လေးစား၍ မြတ်နိုး၍ ပူဇော်၍ အသက်ထက်ဆုံး မလွန်ကျူး အပ်။
(၆) နှစ်နှစ်တို့ပတ်လုံး တရားခြောက်ပါးတို့၌ အကျင့်ကို ကျင့်ပြီးသော သိက္ခမာန်အား နှစ်ဖက်သော သံဃာ၌ ပဉ္စင်းခံခြင်းကို ရှာရမည်၊ ဤတရားကိုလည်း ရိုသေ၍ လေးစား၍ မြတ်နိုး၍ ပူဇော်၍ အသက်ထက်ဆုံး မလွန်ကျူးအပ်။
(၇) ဘိက္ခုနီမသည် ရဟန်းယောက်ျားကို တစ်စုံတစ်ခုသော အကြောင်းဖြင့် မဆဲရေးအပ်၊ မရေရွတ် အပ်၊ ဤတရားကိုလည်း ရိုသေ၍ လေးစား၍ မြတ်နိုး၍ ပူဇော်၍ အသက်ထက်ဆုံး မလွန်ကျူးအပ်။
(၈) ရဟန်းဖြစ်သည့် နေ့မှစ၍ ရဟန်းတို့အပေါ်၌ ဘိက္ခုနီမတို့၏ ပြောဆိုခွင့်ကို ပိတ်ပင်အပ်၏၊ ဘိက္ခုနီမတို့အပေါ်၌ ရဟန်းယောက်ျားတို့၏ ပြောဆိုခွင့်ကို မပိတ်ပင်အပ်၊ ဤတရားကိုလည်း ရိုသေ၍ လေးစား၍ မြတ်နိုး၍ ပူဇော်၍ အသက်ထက်ဆုံး မလွန်ကျူးအပ်။
“ဂေါတမီ သင်သည် ဤဂရုဓံရှစ်ပါးတို့ကို ဝန်ခံမူ၊ ထိုဝန်ခံခြင်းသည်ပင် သင့်အတွက် ပဉ္စင်းခံမှု ဖြစ် လတ္တံ့”ဟု ပြောဆို၏။
အသျှင်ဘုရားအာနန္ဒာ ငယ်ရွယ်နုပျိုလျက် တန်ဆာဆင်လေ့ရှိသော ဦးခေါင်းဆေးလျှော်ပြီးသော မိန်းမသည်လည်းကောင်း၊ ယောက်ျားသည်လည်းကောင်း ကြာပန်းကိုဖြစ်စေ မိုးဆွေပန်းကိုဖြစ်စေ စစ်သိမ် ပန်း (လန်ဘူးပန်း) ကိုဖြစ်စေ ရ၍ လက်နှစ်ဖက်တို့ဖြင့် ယူကာ မြတ်သော အင်္ဂါဖြစ်သော ဦးခေါင်း၌ ထားရာသကဲ့သို့၊ အသျှင်ဘုရားအာနန္ဒာ ဤအတူပင် အကျွန်ုပ်သည် ဤဂရုဓံရှစ်ပါးတို့ကို ဝန်ခံပါ၏၊ အသက်ထက်ဆုံး မလွန်ကျူးပါဟု (လျှောက်၏)။
ထိုအခါ အသျှင်အာနန္ဒာသည် မြတ်စွာဘုရားထံသို့ ချဉ်းကပ်၍ မြတ်စွာဘုရားကို ရှိခိုးပြီးလျှင် တစ်ခုသော နေရာ၌ ထိုင်ပြီးသော် “အသျှင်ဘုရား မဟာပဇာပတိဂေါတမီသည် ဂရုဓံရှစ်ပါးတို့ကို ဝန်ခံပါ၏၊ မြတ်စွာဘုရား၏ မိထွေးတော်သည် ရဟန်းဖြစ်ပါပြီ”ဟု (လျှောက်၏)။
--အာနန္ဒာ မာတုဂါမသည် မြတ်စွာဘုရား ဟောထားတော်မူသော ဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာတော်’ ၌ လူ့ဘောင်မှ ရဟန်းဘောင်သို့ ဝင်၍ ရဟန်းအဖြစ်ကို မရပါလျှင် မြတ်သောအကျင့် ‘သာသနာတော်'သည် ကြာမြင့်စွာ တည်တံ့ရာ၏၊ အနှစ်တစ်ထောင်ပတ်လုံး သူတော်ကောင်းတရားသည် တည်ရာ၏။ အာနန္ဒာ မာတုဂါမသည် မြတ်စွာဘုရား ဟောထားတော်မူသော ဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာတော်’ ၌ လူ့ဘောင်မှ ရဟန်း ဘောင်သို့ ဝင်၍ ရဟန်းအဖြစ်ကို ရသောကြောင့် ယခုအခါ၌ မြတ်သောအကျင့် ‘သာသနာတော်'သည် ကြာမြင့်စွာ တည်တံ့မည် မဟုတ်၊ အာနန္ဒာ ယခု နှစ်ငါးရာတို့သာလျှင် သူတော်ကောင်းတရားသည် တည် လတ္တံ့။
အာနန္ဒာ မာတုဂါမများ၍ ယောက်ျားနည်းသော အမှတ်မရှိသော အိမ်တို့ကို အိုး၌ (မီးထွန်း၍) ခိုးတတ်သော ခိုးသူတို့သည် ဖျက်ဆီးလွယ်ကုန်သကဲ့သို့၊ အာနန္ဒာ ဤအတူပင် အကြင်ဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာတော်’ ၌ မာတုဂါမသည် လူ့ဘောင်မှ ရဟန်းဘောင်သို့ ဝင်ရောက်၍ ရဟန်းအဖြစ်ကို ရ၏၊ ထိုမြတ်သော အကျင့် ‘သာသနာတော်'သည် ကြာမြင့်စွာ မတည်တံ့နိုင်။
အာနန္ဒာ ပြည့်စုံဖြစ်ထွန်းသော သလေးခင်း၌ ဖလံဖြူမည်သော ရောဂါမျိုး ကျရောက်သော် ထို သလေးခင်းသည် ကြာမြင့်စွာ မတည်တံ့သကဲ့သို့၊ အာနန္ဒာ ဤအတူပင့်အကြင်ဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာတော်’ ၌ မာတုဂါမသည် လူ့ဘောင်မှ ရဟန်းဘောင်သို့ ဝင်ရောက်၍ ရဟန်းအဖြစ်ကို ရ၏၊ ထိုမြတ်သော အကျင့် ‘သာသနာတော်'သည် ကြာမြင့်စွာ မတည်တံ့နိုင်။
အာနန္ဒာ ပြည့်စုံဖြစ်ထွန်းသော ကြံခင်း၌ အူနီမည်သော ရောဂါမျိုး ကျရောက်သော် ထိုကြံခင်းသည် ကြာမြင့်စွာ မတည်တံ့သကဲ့သို့၊ ဤအတူပင် အကြင်ဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာတော်’ ၌ မာတုဂါမသည် လူ့ ဘောင်မှ ရဟန်းဘောင်သို့ ဝင်၍ ရဟန်းအဖြစ်ကို ရ၏၊ ထိုမြတ်သော အကျင့် ‘သာသနာတော်'သည် ကြာမြင့်စွာ မတည်တံ့နိုင်။
အာနန္ဒာ ယောက်ျားသည် ရေကန်ကြီး၏ ကန်ဘောင်ရိုးကို ရေမလွန်ခြင်းငှါ စောစောက ကြိုတင်၍ ကန်သင်းဖွဲ့သကဲ့သို့၊ ဤအတူပင် ငါသည် ဘိက္ခုနီမတို့အတွက် ဂရုဓံရှစ်ပါးတို့ကို ပညတ်ပြီးခဲ့ပြီ၊ အသက် ထက်ဆုံး မလွန်ကျူးအပ်ကုန်ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ဘိက္ခုနီမတို့၏ ဂရုဓံတရားရှစ်ပါး ပြီး၏။
--ဘိက္ခုနီဥပသမ္ပဒါကို ခွင့်ပြု ခြင်း
֍ ၄၀၄
။ ထိုအခါ မဟာပဇာပတိဂေါတမီသည် မြတ်စွာဘုရားထံသို့ ချဉ်းကပ်၍ မြတ်စွာဘုရားကို ရှိခိုးပြီးလျှင် တစ်ခုသော နေရာ၌ ရပ်တည်ကာ-“အသျှင်ဘုရား အကျွန်ုပ်သည် ဤသာကီဝင်မင်းသမီးတို့နှင့် စပ်လျဉ်း၍ အဘယ်သို့ ပြုကျင့်ပါအံ့ နည်း”ဟု လျှောက်၏။
ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် မဟာပဇာပတိဂေါတမီကို တရားစကားဖြင့် (အကျိုးစီးပွါးကို) သိမြင် စေလျက် (တရားကို) ဆောက်တည်စေကာ (တရားကျင့်သုံးရန်) ထက်သန် ရွှင်လန်းစေ၏။ ထို့နောက် မဟာပဇာပတိဂေါတမီသည် မြတ်စွာဘုရားက တရားစကားဖြင့် (အကျိုးစီးပွါးကို) သိမြင်စေလျက် (တရားကို) ဆောက်တည်စေကာ (တရားကျင့်သုံးရန်) ထက်သန် ရွှင်လန်းစေပြီးဖြစ်ရကား မြတ်စွာဘုရား ကို ရှိခိုး၍ အရိုအသေပြုကာ ဖဲခွါသွားလေ၏။
ထို့နောက် မြတ်စွာဘုရားသည် ဤအကြောင်းအရာကြောင့် တရားစကားကို ဟောတော်မူပြီးလျှင် ရဟန်းတို့ကို-
“ရဟန်းတို့ ရဟန်းယောက်ျားတို့သည် ရဟန်းမိန်းမတို့ကို ပဉ္စင်းခံပေးရန် ခွင့်ပြု၏”ဟု (မိန့်တော် မူ၏)။
ထိုအခါ ထိုဘိက္ခုနီမတို့သည် မဟာပဇာပတိဂေါတမီအား-
“အသျှင်မသည် ပဉ္စင်းမဖြစ်သေး၊ အကျွန်ုပ်တို့သာ ပဉ္စင်းဖြစ်ကုန်၏၊ ရဟန်းယောက်ျားတို့က ရဟန်းမိန်းမတို့ကို ပဉ္စင်းခံပေးရမည်ဟု မြတ်စွာဘုရား ပညတ်တော်မူ၏”ဟု ဆိုကြကုန်၏။
ထိုအခါ မဟာပဇာပတိဂေါတမီသည် အသျှင်အာနန္ဒာထံသို့ ချဉ်းကပ်၍ ရှိခိုးပြီးလျှင် တစ်ခုသော နေရာ၌ ရပ်လျက် အသျှင်အာနန္ဒာအား-
“အသျှင်ဘုရား အာနန္ဒာ ဤဘိက္ခုနီမတို့သည် အကျွန်ုပ်ကို ‘အသျှင်မသည် ပဉ္စင်းမဖြစ်သေး၊ အကျွန်ုပ်တို့သာ ပဉ္စင်းဖြစ်ကုန်၏၊ ရဟန်းယောက်ျားတို့က ရဟန်းမိန်းမကို ပဉ္စင်းခံပေးရမည်’ဟု မြတ်စွာဘုရား ပညတ်တော်မူ၏”ဟု ပြောဆိုကြပါသည်ဟူ၍ လျှောက်၏။
ထိုအခါ အသျှင်အာနန္ဒာသည် မြတ်စွာဘုရားထံသို့ ချဉ်းကပ်၍ မြတ်စွာဘုရားကို ရှိခိုးပြီးလျှင် တစ်ခုသော နေရာ၌ ထိုင်လျက်-
“အသျှင်ဘုရား မဟာပဇာပတိဂေါတမီက အသျှင်အာနန္ဒာ ဤဘိက္ခုနီမတို့သည် အကျွန်ုပ်ကို ‘အသျှင်မသည် ပဉ္စင်းမဖြစ်သေး၊ အကျွန်ုပ်တို့သာ ပဉ္စင်းဖြစ်ကုန်၏၊ ရဟန်းယောက်ျားတို့က ရဟန်းမိန်းမတို့ကို ပဉ္စင်းခံပေးရမည်’ဟု မြတ်စွာဘုရား ပညတ်တော်မူ၏ဟု ပြောဆိုကြပါသည်ဟူ၍ လျှောက်ပါ့သည်”ဟု လျှောက်၏။
အာနန္ဒာ မဟာပဇာပတိဂေါတမီသည် ဂရုဓံရှစ်ပါးတို့ကို ဝန်ခံသည့်နေ့ကစ၍ ထိုဝန်ခြံခင်းသည်ပင် ပဉ္စင်းခံခြင်းပြီးတော့၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၄၀၅
။ ထို့နောက် မဟာပဇာပတိဂေါတမီသည် အသျှင်အာနန္ဒာထံသို့ ချဉ်းကပ်၍ အသျှင်အာနန္ဒာကို ရှိခိုးပြီးလျှင် တစ်ခုသော နေရာ၌ ရပ်လျက်-“အသျှင်ဘုရား အာနန္ဒာ အကျွန်ုပ်သည် မြတ်စွာဘုရားအား တစ်ခုသော ဆုကို တောင်းပါ၏၊ အသျှင်ဘုရား မြတ်စွာဘုရားသည် ရဟန်းယောက်ျားတို့အားလည်းကောင်း၊ ရဟန်းမိန်းမတို့အားလည်းကောင်း သီတင်းကြီး အစဉ်အတိုင်း ရှိခိုးခြင်း ခရီးဦးကြိုခြင်း လက်အုပ်ချီ ခြင်း အရိုအသေပြုခြင်းတို့ကို ခွင့်ပြုတော်မူသော် ကောင်းပါ၏ဟု လျှောက်၏။
--ထိုအခါ အသျှင်အာနန္ဒာသည် မြတ်စွာဘုရားထံသို့ ချ ဉ်းကပ်၍ မြတ်စွာဘုရားကို ရှိခိုးပြီးလျှင် တစ်ခုသောနေရာ၌ ထိုင်လျက်-
“အသျှင်ဘုရား မဟာပဇာပတိဂေါတမီက ‘အသျှင်အာနန္ဒာ အကျွန်ုပ်သည် မြတ်စွာဘုရားအား တစ်ခုသော ဆုကို တောင်းပါ၏၊ အသျှင်ဘုရား မြတ်စွာဘုရားသည် ရဟန်းယောက်ျားတို့အားလည်းကောင်း၊ ရဟန်းမိန်းမတို့အားလည်းကောင်း သီတင်းကြီး အစဉ်အတိုင်း ရှိခိုးခြင်း ခရီးဦးကြိုခြင်း လက် အုပ်ချီခြင်း အရိုအသေပြုခြင်းတို့ကို ခွင့်ပြုတော်မူသော် ကောင်းပါ၏’ဟု လျှောက်ပါသည်”ဟု လျှောက်၏။
အာနန္ဒာ မာတုဂါမအား ရှိခိုးခြင်း ခရီးဦးကြိုခြင်း လက်အုပ်ချီခြင်း အရိုအသေပြုခြင်းတို့ကို ခွင့်ပြု နိုင်သော အကြောင်းအရာသည် မဖြစ်နိုင်ပေ။
အာနန္ဒာ မကောင်းသဖြင့် ဟောအပ်သော တရားရှိကုန်သော ဤသာသနာတော်မှ တစ်ပါးဖြစ်သော တိတ္ထိတို့ စင်လျက်လည်း မာတုဂါမအား ရှိခိုးခြင်း ခရီးဦးကြိုခြင်း လက်အုပ်ချီခြင်း အရိုအသေပြုခြင်းတို့ကို မလုပ်ကြကုန်။
မာတုဂါမအား ရှိခိုးခြင်း ခရီးဦးကြိုခြင်း လက်အုပ်ချီခြင်း အရိုအသေပြုခြင်းတို့ကို မြတ်စွာဘုရားသည် အဘယ်မှာ ခွင့်ပြုနိုင်အံ့နည်းဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထို့နောက် မြတ်စွာဘုရားသည် ဤအကြောင်းအရာကြောင့် တရားစကားကို ဟောတော်မူပြီးလျှင် ရဟန်းတို့ကို-
“ရဟန်းတို့ မာတုဂါမအား ရှိခိုးခြင်း ခရီးဦးကြိုခြင်း လက်အုပ်ချီခြင်း အရိုအသေပြုခြင်းတို့ကို မပြုလုပ်အပ်၊ ပြုလုပ်သော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ မဟာပဇာပတိဂေါတမီသည် မြတ်စွာဘုရားထံသို့ ချဉ်းကပ်၍ မြတ်စွာဘုရားကို ရှိခိုးပြီးလျှင် တစ်ခုသောနေရာ၌ ရပ်တည်လျက်-
“အသျှင်ဘုရား ရဟန်းမိန်းမတို့၏ အကြင်သိက္ခာပုဒ်တို့သည် ရဟန်းယောက်ျားတို့နှင့် ဆက်ဆံကုန်၏၊ ထိုသိက္ခာပုဒ်တို့နှင့် စပ်လျဉ်း၍ အကျွန်ုပ်တို့သည် အဘယ်သို့ ပြုကျင့်ရပါအံ့နည်း”ဟု လျှောက်၏။
ဂေါတမီ ရဟန်းမိန်းမတို့၏ အကြင်သိက္ခာပုဒ်တို့သည် ရဟန်းယောက်ျားတို့နှင့် ဆက်ဆံကုန်၏၊ ထို သိက္ခာပုဒ်တို့နှင့် စပ်လျဉ်း၍ ရဟန်းယောက်ျားတို့ ကျင့်သကဲ့သို့ ကျင့်ကြကုန်လော့ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
“အသျှင်ဘုရား ရဟန်းမိန်းမတို့၏ အကြင်သိက္ခာပုဒ်တို့သည် ရဟန်းယောက်ျားတို့နှင့် မဆက်ဆံ ကုန်၊ ထိုသိက္ခာပုဒ်တို့နှင့် စပ်လျဉ်း၍ အကျွန်ုပ်တို့သည် အဘယ်သို့ ကျင့်ရပါအံ့နည်း”ဟု လျှောက်၏။
ဂေါတမီ ရဟန်းမိန်းမတို့၏ အကြင်သိက္ခာပုဒ်တို့သည် ရဟန်းယောက်ျားတို့နှင့် မဆက်ဆံကုန်၊ ထို သိက္ခာပုဒ်တို့နှင့် စပ်လျဉ်း၍ ပညတ်တော်မူသည့်အတိုင်း ကျင့်ကုန်လော့ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၄၀၆
။ ထိုအခါ မဟာပဇာပတိဂေါတမီသည် မြတ်စွာဘုရားထံသို့ ချဉ်းကပ်၍ မြတ်စွာဘုရားကို ရှိခိုးပြီးလျှင် တစ်ခုသော နေရာ၌ ရပ်တည်လျက်-“အသျှင်ဘုရား တောင်းပန်ပါ၏၊ မြတ်စွာဘုရားသည် အကျဉ်းအားဖြင့် အကျွန်ုပ်အား တရားကို ဟောတော်မူပါလော့၊ အကျွန်ုပ်သည် မြတ်စွာဘုရား၏ ယင်းတရားကို နာပြီးလျှင် ဆိတ်ငြိမ်ရာသို့ ကပ်လျက် မမေ့မလျော့ လုံ့လပြုကာ စိတ်ကို စေလွှတ်လျက် နေလိုပါသည်”ဟု လျှောက်၏။
ဂေါတမီ သင်သည် အကြင်တရားတို့ကို ဤတရားတို့ကား စွဲလမ်းခြင်းငှာ ဖြစ်ကုန်၏၊ စွဲလမ်းမှု ကင်းခြင်းငှာ မဖြစ်ကုန်၊ ဝဋ်၌ ယှဉ်ရန်သာ ဖြစ်ကုန်၏၊ ဝဋ်၌ မယှဉ်ရန် မဖြစ်ကုန်၊ (ကိလေသာ) တိုးပွါး ရန်သာ ဖြစ်ကုန်၏၊ ဖျက်ဆီးရန် မဖြစ်ကုန်၊ အလိုကြီးရန်သာ ဖြစ်ကုန်၏၊ အလိုနည်းရန် မဖြစ်ကုန်၊ မရောင့်ရဲရန်သာ ဖြစ်ကုန်၏၊ ရောင့်ရဲရန် မဖြစ်ကုန်၊ အပေါင်းအဖော်နှင့် နေရန်သာ ဖြစ်ကုန်၏၊ ဆိတ်ငြိမ် ရန် မဖြစ်ကုန်၊ ပျင်းရိရန်သာ ဖြစ်ကုန်၏၊ ကြိုးစားအားထုတ်ရန် မဖြစ်ကုန်၊ မွေးမြူနိုင်ခဲရန်သာ ဖြစ်ကုန်၏၊ မွေးမြူလွယ်ရန် မဖြစ်ကုန်ဟုသိငြားအံ့၊ ထိုတရားတို့ကို စင်စစ်အားဖြင့် “ဤကား တရားမဟုတ်၊ ဤကား ဝိနည်းမဟုတ်၊ ဤကား မြတ်စွာဘုရား အဆုံးအမ မဟုတ်”ဟု မှတ်လေလော့။
--ဂေါတမီ သင်သည် အကြင်တရားတို့ကို ဤတရားတို့ကား စွဲလမ်းမှု ကင်းခြင်းငှာ ဖြစ်ကုန်၏၊ စွဲလမ်းခြင်းငှာ မဖြစ်ကုန်၊ ဝဋ်၌ မယှဉ်ရန်သာ ဖြစ်ကုန်၏၊ ဝဋ်၌ ယှဉ်ရန် မဖြစ်ကုန်၊ (ကိလေသာကို) ဖျက်ဆီးရန်သာ ဖြစ်ကုန်၏၊ တိုးပွါးရန် မဖြစ်ကုန်၊ အလိုနည်းရန်သာ ဖြစ်ကုန်၏၊ အလိုကြီးရန် မဖြစ် ကုန်၊ ရောင့်ရဲရန်သာ ဖြစ်ကုန်၏၊ မရောင့်ရဲရန် မဖြစ်ကုန်၊ ဆိတ်ငြိမ်ရန်သာ ဖြစ်ကုန်၏၊ အပေါင်းအဖော် နှင့် နေရန် မဖြစ်ကုန်၊ ကြိုးစား အားထုတ်ရန်သာ ဖြစ်ကုန်၏၊ ပျင်းရိရန် မဖြစ်ကုန်၊ မွေးမြူလွယ်ရန်သာ ဖြစ်ကုန်၏၊ မွေးမြူနိုင်ခဲရန် မဖြစ်ကုန်ဟု သိငြားအံး၊ ဂေါတမီ ထိုတရားတို့ကို စင်စစ်အားဖြင့် “ဤကား တရားတည်း၊ ဤကား ဝိနည်းတည်း၊ ဤကား မြတ်စွာဘုရား အဆုံးအမတည်း”ဟု မှတ်လေလော့ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၄၀၇
။ ထိုအခါ ဘိက္ခုနီမတို့အား ပါတိမောက်ကို မပြအပ်သေး၊ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ဘိက္ခုနီမတို့အား ပါတိမောက်ကို ပြခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့် တော်မူ၏)။ထိုအခါ ရဟန်းယောက်ျားတို့အား “အဘယ်သူသည် ဘိက္ခုနီမတို့အား ပါတိမောက်ကို ပြအပ် သနည်း”ဟု အကြံဖြစ်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ရဟန်း ယောက်ျားတို့သည် ရဟန်းမိန်းမတို့အား ပါတိမောက်ကို ပြရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းယောက်ျားတို့သည် ရဟန်းမိန်းမကျောင်းသို့ ချဉ်းကပ်၍ ရဟန်းမိန်းမတို့အား ပါတိမောက်ကို ပြကုန်၏။
“ဤရဟန်းမိန်းမတို့သည် ဤရဟန်းယောက်ျားတို့၏ မယားကြီးတို့တည်း၊ ဤရဟန်းမိန်းမတို့သည် ဤရဟန်းယောက်ျားတို့၏ မယားငယ်တို့တည်း၊ ယခု ဤရဟန်းယောက်ျားတို့သည် ဤရဟန်း မိန်းမတို့နှင့် အတူတကွ မွေ့လျော်ပျော်ပါးကုန်လတ္တံ့”ဟု လူတို့သည် ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ရဟန်း ယောက်ျားတို့သည် ရဟန်းမိန်းမတို့အား ပါတိမောက်ကို မပြအပ်၊ ပြသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏။ ရဟန်းတို့ ဘိက္ခုနီမတို့က ဘိက္ခုနီမတို့အား ပါတိမောက်ကို ပြရန် (ငါ) ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော် မူ၏)။
“ပါတိမောက်ကို ဤသို့ ပြရမည်”ဟု ဘိက္ခုနီမတို့သည် မသိကုန်။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ “ပါတိမောက်ကို ဤသို့ ပြကုန်လော့”ဟု ရဟန်း ယောက်ျားတို့သည် ရဟန်းမိန်းမတို့အား ပြောကြားခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၄၀၈
။ ထိုအခါ ဘိက္ခုနီမတို့သည် အာပတ်ကို မကုစားကုန်။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ဘိက္ခုနီမတို့သည် အာပတ်ကို မကုစားဘဲ မနေအပ်၊ မကုစားသော ဘိက္ခုနီမအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ “အာပတ်ကို ဤသို့ ကုစားရမည်”ဟု ဘိက္ခုနီမတို့သည် မသိကုန်။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ “အာပတ်ကို ဤသို့ ကုစားကုန်လော့”ဟု ရဟန်းယောက်ျားတို့သည် ရဟန်းမိန်းမတို့အား ပြောကြားခြင်း ငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ --ထို့နောက် “အဘယ်သူသည် ဘိက္ခုနီမတို့၏ အာပတ်ကို ခံယူအပ်သနည်း”ဟု ရဟန်းတို့အား အကြံဖြစ်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ရဟန်းယောက်ျားတို့သည် ရဟန်းမိန်းမတို့၏ အာပတ်ကို ခံယူခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ဘိက္ခုနီမတို့သည် လမ်းမ၌လည်းကောင်း၊ ထုတ်ချင်းပေါက်လမ်း၌လည်းကောင်း၊ လမ်းဆုံ၌လည်းကောင်း၊ ရဟန်းကို မြင်သော် သပိတ်ကို မြေ၌ ချ၍ လက်ဝဲတစ်ဖက် ပခုံးထက်၌ ကိုယ်ဝတ်ကို စံပယ်တင်ကာ ဆောင့်ကြောင့်ထိုင်လျက် လက်အုပ်ချီ၍ အာပတ်ကို ကုစားကုန်၏။ “ဤရဟန်းမိန်းမတို့သည် ဤရဟန်းယောက်ျားတို့၏ မယားကြီးတို့တည်း၊ ဤရဟန်းမိန်းမတို့သည် ဤရဟန်းယောက်ျားတို့၏ မယားငယ်တို့တည်း၊ ညဉ့်၌ လွန်ကျူးကြပြီးလျှင် ယခုမှ ကန်တော့ကုန်၏”ဟု လူတို့သည် ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက် ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ရဟန်းယောက်ျားတို့သည် ရဟန်းမိန်းမတို့၏ အာပတ်ကို မခံယူအပ်၊ ခံယူသော ရဟန်းတို့အား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏။ ရဟန်းတို့ ဘိက္ခုနီမတို့သည် ဘိက္ခုနီမတို့၏ အာပတ်ကို ခံယူခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
“အာပတ်ကို ဤသို့ ခံယူရမည်”ဟု ဘိက္ခုနီမတို့သည် မသိကုန်။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ “အာပတ်ကို ဤသို့ ခံယူလော့”ဟု ရဟန်းယောက်ျားတို့သည် ရဟန်းမိန်းမတို့အား ပြောကြားခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၄၀၉
။ ထိုအခါ ဘိက္ခုနီမတို့အား ကံကို မပြုအပ်သေး။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ဘိက္ခုနီမတို့အား ကံကို ပြု ခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ထိုအခါ ရဟန်းယောက်ျားတို့အား “အဘယ်သူသည် ဘိက္ခုနီမတို့အား ကံကို ပြုအပ်သနည်း”ဟု အကြံဖြစ်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ရဟန်းယောက်ျားတို့သည် ရဟန်းမိန်းမတို့အား ကံကို ပြုခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ကံပြုခံရသော ဘိက္ခုနီမတို့သည် လမ်းမ၌လည်းကောင်း၊ ထုတ်ချင်းပေါက်လမ်း၌လည်းကောင်း၊ လမ်းဆုံ၌လည်းကောင်း ရဟန်းယောက်ျားကို မြင်လတ်သော် သပိတ်ကို မြေ၌ ချ၍ လက်ဝဲ တစ်ဖက် ပခုံးထက်၌ ကိုယ်ဝတ်ကို စံပယ်တင်လျက် ဆောင့်ကြောင့်ထိုင်ကာ လက်အုပ်ချီ၍ “စင်စစ် ဤသို့ ပြုအပ်၏”ဟု မှတ်ထင်ကုန်၍ ကန်တော့ကုန်၏။ လူတို့သည် “ဤရဟန်းမိန်းမတို့သည် ဤရဟန်း ယောက်ျားတို့၏ မယားကြီးတို့တည်း၊ ဤရဟန်းမိန်းမတို့သည် ဤရဟန်းယောက်ျားတို့၏ မယားငယ်တို့ တည်း၊ ညဉ့်၌ လွန်ကျူးကြပြီးလျှင် ယခုမှ ကန်တော့ကုန်၏”ဟု ထိုအတူလျှင် ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ ရဟန်းယောက်ျားတို့သည် ရဟန်းမိန်းမတို့အား ကံကို မပြုအပ်၊ ပြုသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏။ ရဟန်းတို့ ဘိက္ခုနီမတို့သည် ဘိက္ခုနီမတို့အား ကံကို ပြုခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
“ဤသို့ ကံကို ပြုရမည်”ဟု ဘိက္ခုနီမတို့သည် မသိကုန်။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ “ဤသို့ ကံကို ပြုကုန်လော့”ဟု ရဟန်းယောက်ျားတို့သည် ရဟန်းမိန်းမတို့အား ပြောကြားခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၄၁၀
။ ထိုအခါ ဘိက္ခုနီမတို့သည် သံဃာ့အလယ်၌ မျက်ကွယ် မျက်မှောက် ငြင်းခုံလျက် ဆန့်ကျင့်ဘက် ပြောကြား စကားများခြင်းသို့ ရောက်သည်ဖြစ်၍ အချင်းချင်း နှုတ်လှံထိုးလျက် နေကုန်၏၊ ထို အဓိကရုဏ်းကို မငြိမ်းစေနိုင်ကုန်။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ --ရဟန်းတို့ ရဟန်းယောက်ျားတို့သည် ရဟန်းမိန်းမတို့၏ အဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ ထိုအခါ ရဟန်းယောက်ျားတို့သည် ရဟန်းမိန်းမတို့၏ အဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေကုန်၏၊ ထိုအဓိကရုဏ်းကို ဆုံးဖြတ်လတ်သော် ကံသို့ ရောက်သည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော အာပတ်သို့ ရောက်သည်လည်း ဖြစ်ကုန်သော ဘိက္ခုနီမတို့ကို မြင်ကုန်၏၊ ဘိက္ခုနီမတို့သည် “အသျှင်ဘုရားတို့ တောင်းပန်ပါ၏၊ အသျှင်တို့သည်ပင် ဘိက္ခုနီမတို့အား ကံကို ပြုပါကုန်လော့၊ အသျှင်တို့သည်ပင် ဘိက္ခုနီမတို့၏ အာပတ်ကို ခံယူပါကုန်လော့၊ ရဟန်းယောက်ျားတို့သည် ရဟန်းမိန်းမတို့၏ အဓိကရုဏ်း ကို ငြိမ်းစေရမည်”ဟု မြတ်စွာဘုရားသည် ပညတ်ထားပါသည်ဟု လျှောက်ကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
“ရဟန်းတို့ ရဟန်းယောက်ျားတို့သည် ရဟန်းမိန်းမတို့ကို ကံသို့တင်၍ ရဟန်းမိန်းမတို့အား လွှဲအပ်ခြင်းငှါ၊ ဘိက္ခုနီမတို့သည် ဘိက္ခုနီမတို့အား ကံကို ပြုခြင်းငှါ၊ ရဟန်းယောက်ျားတို့သည် ရဟန်း မိန်းမတို့အား အာပတ်သို့ တင်၍ ရဟန်းမိန်းမတို့အား လွှဲအပ်ခြင်းငှါ၊ ဘိက္ခုနီမတို့သည် ဘိက္ခုနီမတို့၏ အာပတ်ကို ခံယူခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ဥပ္ပလဝဏ်ဘိက္ခုနီမ၏ အနီးနေတပည့်ဖြစ်သော ဘိက္ခုနီမသည် ခုနစ်နှစ်တို့ပတ်လုံး ဝိနည်းကို သင်ယူလျက် မြတ်စွာဘုရားသို့ အစဉ်လိုက်၏၊ သတိလွတ်ကင်းသော ထိုဘိက္ခုနီမအား သင်ယူ ပြီး သင်ယူပြီးသော ဝိနည်းသည် ပျောက်ပျက်၏။
“မြတ်စွာဘုရားသည် သာဝတ္ထိပြည်သို့ ကြွလိုသတတ်”ဟု ထိုဘိက္ခုနီမသည် ကြား၏။ ထိုအခါ ထိုဘိက္ခုနီမအား “ငါသည် ခုနစ်နှစ်တို့ပတ်လုံး ဝိနည်းကို သင်ယူလျက် မြတ်စွာဘုရားသို့ အစဉ်လိုက် ခဲ့၏၊ ထိုငါ့အား သတိလွတ်သောကြောင့် သင်ယူပြီး သင်ယူပြီးသော ဝိနည်းသည် ပျောက်ပျက်ခဲ့၏။ မာတုဂါမသည် အသက်ထက်ဆုံး မြတ်စွာဘုရားသို့ အစဉ်လိုက်ရန် ခဲယဉ်း၏၊ ငါသည် အဘယ်သို့ ကျင့်ရအံ့နည်း”ဟု အကြံဖြစ်၏။ ထိုအခါ ထိုဘိက္ခုနီမသည် ဘိက္ခုနီမတို့အား ဤအကြောင်းကို ပြောကြား၏၊ ရဟန်းမိန်းမတို့သည် ရဟန်းယောက်ျားတို့အား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကုန်၏၊ ရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ရဟန်းယောက်ျားတို့သည် ရဟန်း မိန်းမတို့အား ဝိနည်းကို ပို့ချခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ပဌမအခန်း ပြီး၏။
--ဒုတိယအခန်း
֍ ၄၁၁
။ ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် ဝေသာလီပြည်၌ မွေ့လျော်တော်မူသရွေ့ သီတင်းသုံးနေတော် မူပြီးနောက် အစဉ်အတိုင်း ဒေသစာရီ ကြွတော်မူသော် သာဝတ္ထိပြည်သို့ ရောက်တော်မူ၏၊ ထိုသာဝတ္ထိပြည် အနာထပိဏ်သူဌေး၏ အရံဖြစ်သော ဇေတဝန်ကျောင်း၌ သီတင်းသုံးနေတော်မူ၏။ ထိုအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် “ငါတို့၌ တပ်မက်ကုန်တန်ရာ၏”ဟု ဘိက္ခုနီမတို့ကို ညွန်ရေဖြင့် လောင်းကုန်၏။ မြတ်စွာ ဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ရဟန်းတို့ ရဟန်းယောက်ျားသည် ရဟန်းမိန်းမတို့ကို ညွန်ရေဖြင့် မလောင်းအပ်၊ လောင်းသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏။ ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းအား ဒဏ်ပေးသော အမှုကို ပြုရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ ထိုအခါ “အဘယ်ဒဏ်ကို ပေးရအံ့နည်း”ဟု ရဟန်းတို့အား အကြံ ဖြစ်၏။ မြတ်စွာ ဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းကို ဘိက္ခုနီမသံဃာသည် ရှိမခိုးအပ်သည်ကို ပြုရမည်ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့သည် “ငါတို့ ၌ တပ်မက်ကုန်တန်ရာ၏”ဟု ကိုယ်ကို ဖွင့်၍ ဘိက္ခုနီမတို့အား ပြကုန်၏၊ ပေါင်ကို ဖွင့်၍ ဘိက္ခုနီမတို့အား ပြကုန်၏၊ အင်္ဂါဇာတ်ကို ဖွင့်၍ ဘိက္ခုနီမတို့အား ပြကုန်၏၊ ဘိက္ခုနီမတို့ကို ပြောင်လှောင်ပြောကုန်၏၊ ဘိက္ခုနီမတို့နှင့်အတူ ရောယှက်ကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ ရဟန်းယောက်ျားသည် ကိုယ်ကို ဖွင့်၍ ရဟန်းမိန်းမတို့အား မပြအပ်၊ ပေါင်ကို ဖွင့်၍ ရဟန်းမိန်းမတို့အား မပြအပ်၊ အင်္ဂါဇာတ်ကို ဖွင့်၍ ရဟန်းမိန်းမတို့အား မပြအပ်၊ ရဟန်းမိန်းမတို့ကို ပြောင်လှောင် မပြောအပ်၊ ရဟန်းမိန်းမတို့နှင့် မရောယှက်အပ်၊ ရောယှက်သော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ် အာပတ် သင့်၏။ ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းအား ဒဏ်ပေးရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ ထိုအခါ “အဘယ် ဒဏ်ကို ပေးရအံ့နည်း”ဟု ရဟန်းတို့အား အကြံ ဖြစ်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက် ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ထိုရဟန်းကို ဘိက္ခုနီမသံဃာသည် ရှိမခိုးအပ်သည်ကို ပြုရမည်ဟု (မိန့်တော် မူ၏)။
ထိုအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီဘိက္ခုနီမတို့သည် “ငါတို့၌ တပ်မက်ကုန်တန်ရာ၏”ဟု ရဟန်းယောက်ျားကို ညွန်ရေဖြင့် လောင်းကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ ရဟန်းမိန်းမသည် ရဟန်းယောက်ျားကို ညွန်ရေဖြင့် မလောင်းအပ်၊ လောင်းသော ရဟန်းမိန်းမအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏။ ရဟန်းတို့ ထိုဘိက္ခုနီမအား ဒဏ်ပေးရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ ထိုအခါ “အဘယ်ဒဏ်ကို ပေးရအံ့နည်း”ဟု ရဟန်းတို့အား အကြံဖြစ်၏။ မြတ်စွာ ဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ တားမြစ်ခြင်းကို ပြုလုပ်ရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ တားမြစ်ခြင်းကို ပြုလုပ်သော် မနာယူကုန်။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ အဆုံးအမဩဝါဒကို တန့်ထားရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီဘိက္ခုနီမတို့သည် “ငါတို့၌ တပ်မက်ကုန်တန်ရာ၏”ဟု ကိုယ်ကို ဖွင့်၍ ရဟန်းယောက်ျားတို့အား ပြကုန်၏၊ သားမြတ်ကို ဖွင့်၍ ရဟန်းယောက်ျားတို့အား ပြကုန်၏၊ ပေါင်ကို ဖွင့်၍ ရဟန်းယောက်ျားတို့အား ပြကုန်၏၊ အင်္ဂါဇာတ်ကို ဖွင့်၍ ရဟန်းယောက်ျားတို့အား ပြကုန်၏၊ ရဟန်းတို့ ကို ပြောင်လှောင်ပြောကုန်၏၊ ရဟန်းယောက်ျားတို့နှင့်အတူ ရောယှက်ကုန်၏၊ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
--ရဟန်းတို့ ရဟန်းမိန်းမသည် ကိုယ်ကို ဖွင့်၍ ရဟန်းယောက်ျားတို့အား မပြအပ်။ပ။ သားမြတ်ကို ဖွင့်၍ ရဟန်းယောက်ျားတို့အား မပြအပ်။ ပေါင်ကို ဖွင့်၍ ရဟန်းယောက်ျားတို့အား မပြအပ်။ အင်္ဂါဇာတ် ကို ဖွင့်၍ ရဟန်းယောက်ျားတို့အား မပြအပ်။ ရဟန်းယောက်ျားတို့ကို ပြောင်လှောင်မပြောအပ်။ ရဟန်း ယောက်ျားတို့နှင့်အတူ မရောယှက်အပ်၊ ရောယှက်သော ရဟန်းမိန်းမအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏။ ရဟန်းတို့ ထိုဘိက္ခုနီမအား ဒဏ်ပေးရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ ထိုအခါ “အဘယ်ဒဏ်ကို ပေးရအံ့နည်း”ဟု ရဟန်းယောက်ျားတို့အား အကြံဖြစ်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ တားမြစ်ခြင်းကို ပြုလုပ်ရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ တားမြစ်ခြင်းကို ပြုလုပ်သော် မနာယူကုန်။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ အဆုံးအမ ဩဝါဒကို တန့်ထားရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ ထိုအခါ “အဆုံးအမဩဝါဒကို တန့်ထားပြီးသော ဘိက္ခုနီမနှင့်အတူ ဥပုသ်ပြုခြင်းငှါ အပ်သလော မအပ်သလော”ဟု ရဟန်း ယောက်ျားတို့အား အကြံ ဖြစ်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ ထိုအဓိကရုဏ်းမငြိမ်းသေးသမျှ အဆုံးအမဩဝါဒကို တန့်ထားပြီးသော ဘိက္ခုနီမနှင့် အတူ ဥပုသ်မပြုအပ်ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၄၁၂
။ ထိုအခါ အသျှင်ဥဒါယီသည် အဆုံးအမဩဝါဒကို တန့်ထား၍ ဒေသစာရီ ဖဲသွား၏။ “အသျှင်ဥဒါယီသည် အဆုံးအမဩဝါဒကို တန့်ထား၍ အဘယ့်ကြောင့် ဒေသစာရီ ဖဲသွားဘိသနည်း”ဟု ဘိက္ခုနီမတို့သည် ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ရဟန်းတို့ အဆုံးအမဩဝါဒကို တန့်ထား၍ ဒေသစာရီ ဖဲမသွားအပ်၊ ဖဲသွားသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ မိုက်သော မလိမ္မာသော ရဟန်းယောက်ျားတို့သည် အဆုံးအမဩဝါဒကို တန့်ထားကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ မိုက်သော မလိမ္မာသော ရဟန်းသည် အဆုံးအမဩဝါဒကို တန့်မထားအပ်၊ တန့်ထားသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် အမှုမရှိဘဲ အကြောင်းမရှိဘဲ အဆုံးအမဩဝါဒကို တန့်ထားကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ အမှုမရှိဘဲ အကြောင်းမရှိဘဲ အဆုံး အမ ဩဝါဒကို တန့်မထားအပ်၊ တန့်ထားသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော် မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် အဆုံးအမဩဝါဒကို တန့်ထားပြီးနောက် အဆုံးအဖြတ်ကို မပေးကုန်။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ အဆုံးအမဩဝါဒကို တန့်ထားပြီးသော် အဆုံးအဖြတ်ကို ပေးအပ်သည်သာတည်း၊ မပေးသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--ဆုံးမရာသို့ မသွားခြင်း
֍ ၄၁၃
။ ထိုအခါ ဘိက္ခုနီမတို့သည် ဆုံးမရာသို့ မသွားကုန်။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ဘိက္ခုနီမသည် ဆုံးမရာသို့ သွားအပ်သည်သာတည်း၊ မသွားသော ဘိက္ခုနီမကို တရားအားလျော်စွာ ဆုံးဖြတ်ရမည်ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ထိုအခါ အလုံးစုံသော ဘိက္ခုနီသံဃာသည် ဆုံးမရာသို့ သွား၏။ “ဤရဟန်းမိန်းမတို့သည် ဤရဟန်းယောက်ျားတို့၏ မယားကြီးတို့တည်း၊ ဤရဟန်းမိန်းမတို့သည် ဤရဟန်းယောက်ျားတို့၏ မယား ငယ်တို့တည်း၊ ယခုအခါ ဤရဟန်းယောက်ျားတို့သည် ဤရဟန်းမိန်းမတို့နှင့်အတူ မွေ့လျော်ပျော်ပါး ကုန်လတ္တံ့”ဟု လူတို့သည် ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ အလုံးစုံသော ဘိက္ခုနီသံဃာသည် ဆုံးမရာသို့ မသွား အပ်၊ သွားကုန်မူ ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏။ ရဟန်းတို့ ဘိက္ခုနီမလေးယောက် ငါးယောက်တို့သည် ဆုံးမရာသို့ (သွားနိုင်၏) သွားခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ဘိက္ခုနီမလေးယောက် ငါးယောက်တို့သည် ဆုံးမရာသို့ သွားကုန်၏။ “ဤရဟန်း မိန်းမတို့သည် ဤရဟန်းယောက်ျားတို့၏ မယားကြီးတို့တည်း၊ ဤရဟန်းမိန်းမတို့သည် ဤရဟန်း ယောက်ျားတို့၏ မယားငယ်တို့တည်း၊ ယခုအခါ၌ ဤရဟန်းယောက်ျားတို့သည် ဤရဟန်းမိန်းမတို့နှင့် အတူ မွေ့လျော် ပျော်ပါးကုန်လတ္တံ့”ဟု လူတို့သည် ရှေးနည်းအတူပင် ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ဘိက္ခုနီမလေးယောက် ငါးယောက်တို့သည် ဆုံးမရာသို့ မသွားအပ်၊ သွားကုန်မူ ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏။ ရဟန်းတို့ ဘိက္ခုနီမနှစ်ယောက် သုံးယောက်တို့သည် ဆုံးမရာသို့ (သွားနိုင်၏) သွားရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ရဟန်းယောက်ျားတစ်ပါးသို့ ချဉ်းကပ်၍ လက်ဝဲတစ်ဖက် ပခုံးထက်၌ ဧကသီကို စံပယ်တင်လျက့်ခြေတို့ကို ရှိခိုး၍ ဆောင့်ကြောင့်ထိုင်ကာ လက်အုပ်ချီပြီးလျှင်-
“အသျှင်ဘိက္ခုနီသံဃာသည် ဘိက္ခုသံဃာ၏ ခြေတို့ကို ရှိခိုးပါ၏၊ ဩဝါဒနာခြင်းငှါ ချဉ်းကပ်ခြင်း ကိုလည်း တောင်းပန်ပါ၏၊ အသျှင်ဘိက္ခုနီသံဃာသည် ဩဝါဒနာယူခြင်းငှါ ချဉ်းကပ်ခြင်းကို ရလိုပါ၏”ဟု လျှောက်ရမည်။
ထိုရဟန်းသည် ပါတိမောက်ပြသော ရဟန်းသို့ ချဉ်းကပ်ပြီးလျှင် “အသျှင်ဘုရား ဘိက္ခုနီသံဃာသည် ဘိက္ခုသံဃာ၏ ခြေတို့ကို ရှိခိုး၏၊ ဩဝါဒနာယူခြင်းငှါ ချဉ်းကပ်ခြင်းကိုလည်း တောင်းပန်၏၊ အသျှင်ဘုရား ဘိက္ခုနီသံဃာသည် ဩဝါဒနာယူခြင်းငှါ ချဉ်းကပ်ခြင်းကို ရလိုပါ၏”ဟု လျှောက်ရမည်။
“ဘိက္ခုနီမတို့ကို ဆုံးမသူဟု သမုတ်ထားသော ရဟန်းတစ်ပါးပါး ရှိပါ၏လော”ဟု ပါတိမောက် ပြသော ရဟန်းက မေးရမည်။ ဘိက္ခုနီမတို့ကို ဆုံးမသူဟုသမုတ်ထားသော ရဟန်းတစ်ပါးပါးရှိမူ “ဤမည်သောရဟန်းကို ဘိက္ခုနီမတို့ကို ဆုံးမသူဟု သမုတ်ထား၏၊ ထိုရဟန်းကို ဘိက္ခုနီသံဃာသည် ချဉ်းကပ်လော့”ဟု ပါတိမောက်ပြသော ရဟန်းက ပြောရမည်။
ဘိက္ခုနီမတို့ကို ဆုံးမသူဟု သမုတ်ထားသော ရဟန်းတစ်ပါးပါး မရှိမူ “အဘယ်အသျှင်သည် ဘိက္ခုနီမတို့ကို ဆုံးမရန် စွမ်းနိုင်ပါသနည်း”ဟု ပါတိမောက်ပြသော ရဟန်းက မေးရမည်။ ရဟန်း တစ်ပါးပါးသည် ဘိက္ခုနီမတို့ကို ဆုံးမရန်စွမ်းနိုင်မူ ထိုရဟန်းသည်လည်း အင်္ဂါရှစ်ပါးနှင့် ပြည့်စုံမူ သမုတ်၍ “ဤမည်သော ရဟန်းကို ဘိက္ခုနီမတို့ကို ဆုံးမသူဟု သမုတ်ထား၏၊ ထိုရဟန်းသို့ ဘိက္ခုနီ သံဃာသည် ချဉ်းကပ်လော့”ဟု ပြောရ မည်။
ဘိက္ခုနီမတို့ကို ဆုံးမရန် မည်သူမျှ မစွမ်းနိုင်မူ “ဘိက္ခုနီမတို့ကို ဆုံးမသူဟု သမုတ်ထားသော ရဟန်းတစ်ပါးမျှ မရှိ၊ ဘိက္ခုနီသံဃာသည် ကြည်ညိုဖွယ်သော ကိုယ်နှုတ် အမူအရာနှင့် ပြည့်စုံစေလော့”ဟု ပါတိမောက်ပြသော ရဟန်းက ပြောဆိုရမည်။
--ဩဝါဒကို မခံယူခြင်း
֍ ၄၁၄
။ ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် ဩဝါဒကို မခံယူကုန်။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ဩဝါဒကို ခံယူအပ်သည်သာတည်း၊ မခံယူသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ် အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ထိုအခါ ဘိက္ခုနီမတို့သည် စွမ်းရည်မရှိသော ရဟန်းတစ်ပါးထံသို့ ချဉ်းကပ်၍ “အသျှင်ဩဝါဒ၁ကို ခံယူပါလော့”ဟု လျှောက်ကုန်၏။
နှမတို့ ငါသည် စွမ်းရည်မရှိ၊ အဘယ်သို့လျှင် ငါသည် ဩဝါဒကို ခံယူရအံ့နည်းဟု (ပြော၏)။ အသျှင်သည် ဩဝါဒကို ခံယူပါလော့၊ “ရဟန်းယောက်ျားတို့သည် ရဟန်းမိန်းမတို့၏ ဩဝါဒကို ခံယူရ မည်”ဟု မြတ်စွာဘုရား ပညတ်ထားပါသည်ဟု (လျှောက်၏)။
မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ စွမ်းရည်မရှိသော ရဟန်းကို ချန်ထား၍ ကြွင်းသော ရဟန်းတို့သည် ဩဝါဒကို (ခံယူနိုင်ကုန်၏) ခံယူရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ဘိက္ခုနီမတို့သည် ဖျားနာသော ရဟန်းတစ်ပါးထံသို့ ချဉ်းကပ်၍ “အသျှင်ဩဝါဒကို ခံယူပါလော့”ဟု လျှောက်ကုန်၏။
နှမတို့ ငါသည် ဖျားနာ၏၊ အဘယ်သို့လျှင် ငါသည် ဩဝါဒကို ခံယူရအံ့နည်းဟု (ပြော၏)။ အသျှင်သည် ဩဝါဒကို ခံယူပါလော့၊ “စွမ်းရည်မရှိသော ရဟန်းကို ချန်ထား၍ ကြွင်းသော ရဟန်းတို့သည် ဩဝါဒကို ခံယူရမည်”ဟု မြတ်စွာဘုရား ပညတ်ထားပါသည်ဟု လျှောက်ကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရား အား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ စွမ်းရည်မရှိသော ရဟန်းနှင့် ဖျားနာသော ရဟန်းတို့ကို ချန်ထား၍ ကြွင်းသော ရဟန်းတို့သည် ဩဝါဒကို (ခံယူနိုင်ကုန်၏) ခံယူရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ဘိက္ခုနီမတို့သည် ခရီးသွားအံ့ဆဲဆဲဖြစ်သော ရဟန်းတစ်ပါးထံသို့ ချဉ်းကပ်၍ “အသျှင်ဩဝါဒကို ခံယူပါလော့”ဟု (လျှောက်ကုန်၏)။
နှမတို့ ငါသည် ခရီးသွားအံ့ဆဲဆဲ ဖြစ်၏၊ အဘယ်သို့လျှင် ငါသည် ဩဝါဒကို ခံယူရအံ့နည်းဟု (ပြော၏)။ အသျှင်ဩဝါဒကို ခံယူပါလော့၊ “စွမ်းရည်မရှိသော ရဟန်းနှင့် ဖျားနာသော ရဟန်းတို့ကို ချန်ထား၍ ကြွင်းသော ရဟန်းတို့သည် ဩဝါဒကို ခံယူရမည်”ဟု မြတ်စွာဘုရား ပညတ်ထားပါသည်ဟု (လျှောက်ကုန်၏)။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ စွမ်းရည်မရှိသော ရဟန်း၊ ဖျားနာသော ရဟန်း၊ ခရီးသွားအံ့သော ရဟန်းတို့ကို ချန်ထား၍ ကြွင်းသော ရဟန်းတို့သည် ဩဝါဒကို (ခံယူနိုင်ကုန်၏) ခံယူရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--ထိုအခါ ဘိက္ခုနီမတို့သည် တောနေရဟန်းတစ်ပါးသို့ ချဉ်းကပ်၍ “အသျှင်ဩဝါဒကို ခံယူပါလော့”ဟု (လျှောက်ကုန်၏)။
နှမတို့ ငါသည် တော၌ နေ၏၊ အဘယ်သို့လျှင် ငါသည် ဩဝါဒကို ခံယူရအံ့နည်းဟု (ပြော၏)။ အသျှင်ဩဝါဒကို ခံယူပါလော့၊ “စွမ်းရည်မရှိသော ရဟန်း၊ ဖျားနာသော ရဟန်း၊ ခရီးသွားအံ့သော ရဟန်းတို့ကို ချန်ထား၍ ကြွင်းသော ရဟန်းတို့သည် ဩဝါဒကို ခံယူရမည်”ဟု မြတ်စွာဘုရား ပညတ် ထားပါသည်ဟု (လျှောက်ကုန်၏)။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ တောနေရဟန်းသည် ဩဝါဒကို ခံယူရန်လည်းကောင်း၊ “ဤအရပ်သို့ တစ်ဖန် ဆောင်အံ့”ဟု အချိန်းအချက် ပြုလုပ်ရန်လည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၄၁၅
။ ထိုအခါ ရဟန်းယောက်ျားတို့သည် ဩဝါဒကို ခံယူကြပြီးလျှင် မပြောကြားကုန်။ မြတ်စွာ ဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ရဟန်းတို့ ဩဝါဒကို ပြောကြားအပ်သည်သာတည်း၊ မပြောကြားသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် ဩဝါဒကို ခံယူ၍ တစ်ဖန် မဆောင်ကုန်။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ဩဝါဒကို တစ်ဖန် ဆောင်အပ်သည်သာတည်း၊ မဆောင်သော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ဘိက္ခုနီမတို့သည် ချိန်းဆိုရာသို့ မသွားကုန်။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ဘိက္ခုနီမတို့သည် ချိန်းဆိုရာသို့ သွားအပ်သည်သာတည်း၊ မသွားသော ဘိက္ခုနီမအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
၁။ ဩဝါဒဟူသည် အဆုံးအမကို ရပါအံ့လောဟု ဘိက္ခုနီမတို့က တောင်းပန်အပ်သော ဩဝါဒတည်း။
--ခါးပန်းကြိုးကို ခွင့်ပြုခြင်း
֍ ၄၁၆
။ ထိုအခါ ဘိက္ခုနီမတို့သည် ရှည်သော ခါးပန်းကြိုးတို့ကို ဆောင်ကုန်၏၊ ထိုခါးပန်းကြိုးရှည်တို့ဖြင့်ပင် နံရိုးတို့ကို ညွတ်စေကုန်၏ ‘ငယ်စေကုန်၏’။ လူတို့သည်။ပ။ “ကာမဂုဏ်ခံစားသူ လူမိန်းမတို့ကဲ့သို့တည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ဘိက္ခုနီမသည် ခါးပန်းကြိုးရှည်ကို မဆောင်အပ်၊ ဆောင်သော ဘိက္ခုနီမအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏။ ရဟန်းတို့ ဘိက္ခုနီမအား တစ်ပတ်စည်းလောက်ရုံသော ခါးပန်းကြိုးကို ခွင့်ပြု၏၊ ထိုခါးပန်းကြိုးဖြင့်လည်း နံရိုးတို့ကို မညွတ်စေအပ် ‘မငယ်စေအပ်’၊ ညွတ်စေ့သော ဘိက္ခုနီမအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ထိုအခါ ဘိက္ခုနီမတို့သည် နှီးပြားဖြင့် နံရိုးတို့ကို ညွတ်စေကုန်၏၊ သားရေပြားဖြင့် နံရိုးတို့ကို ညွတ်စေကုန်၏၊ ပုဆိုးပြားဖြင့် နံရိုးတို့ကို ညွတ်စေကုန်၏၊ ပုဆိုးထုံးဖြင့် နံရိုးတို့ကို ညွတ်စေကုန်၏၊ ပုဆိုးကျစ်ဖြင့် နံရိုးတို့ကို ညွတ်စေကုန်၏၊ သင်္ကန်းပြားဖြင့် နံရိုးတို့ကို ညွတ်စေကုန်၏၊ သင်္ကန်းထုံးဖြင့် နံရိုးတို့ကို ညွတ်စေကုန်၏၊ သင်္ကန်းကျစ်ဖြင့် နံရိုးတို့ကို ညွတ်စေကုန်၏၊ ချည်ထုံးဖြင့် နံရိုးတို့ကို ညွတ် စေကုန်၏၊ ချည်ကျစ်လုံးဖြင့် နံရိုးတို့ကို ညွတ်စေကုန်၏။ လူတို့သည် “ကာမဂုဏ်ခံစားသူ လူမိန်းမတို့ကဲ့သို့တည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ဘိက္ခုနီမသည် နှီးပြားဖြင့် နံရိုးတို့ကို မညွတ်စေအပ်။ပ။ ချည်ကျစ်လုံးဖြင့် နံရိုးတို့ကို မညွတ်စေအပ်။ ညွတ်စေသော ဘိက္ခုနီမအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ဘိက္ခုနီမတို့သည် နွားဒူးရိုးဖြင့် ခါးကို ပွတ်တိုက်ကုန်၏၊ နွားမေးရိုးဖြင့် ခါးကို ခြစ်စေကုန်၏၊ လက်ရုံးကို ခြစ်စေကုန်၏ ‘ထုနှက်ကုန်၏’၊ လက်ဖမိုးကို ခြစ်စေကုန်၏၊ ခြေသလုံးကို ခြစ်စေကုန်၏၊ ခြေဖမိုးကို ခြစ်စေကုန်၏၊ ပေါင်ကို ခြစ်စေကုန်၏၊ မျက်နှာကို ခြစ်စေကုန်၏၊ သွားဖုံးကို တိုက်စေကုန်၏။ လူတို့သည် “ကာမဂုဏ်ခံစားသူ လူမိန်းမတို့ကဲ့သို့တည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ ဘိက္ခုနီမသည် နွားဒူးရိုးဖြင့် ခါးကို မပွတ်တိုက်အပ်။ပ။ သွားဖုံးကို မခြစ်စေအပ်၊ ခြစ်စေ ‘တိုက်စေ'သော ဘိက္ခုနီမအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၄၁၇
။ ထိုအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီဘိက္ခုနီမတို့သည် မျက်နှာကို လိမ်းကျံကုန်၏၊ မျက်နှာကို ပွတ်တိုက်ကုန်၏၊ မျက်နှာကို ချေကုန်၏၊ မြင်းသီလာဖြင့် မျက်နှာကို အကွက်အပြောက် ထိုးကုန်၏၊ အင်္ဂါကြီးငယ်ကို ဆေးဆိုးကုန်၏၊ နှုတ်ခမ်းနီ ဆိုးကုန်၏၊ အင်္ဂါကြီးငယ် ဆေးဆိုးခြင်း နှုတ်ခမ်းနီ ဆိုးခြင်းကို ပြုလုပ်ကုန်၏၊ လူတို့သည် “ကာမဂုဏ်ခံစားသူ လူမိန်းမတို့ကဲ့သို့တည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ရဟန်းတို့ ဘိက္ခုနီမသည် မျက်နှာကို မလိမ်းကျံအပ်။ပ။ မျက်နှာကို မပွတ်တိုက်အပ်။ မျက်နှာကို မချေအပ်။ မြင်းသီလာဖြင့် မျက်နှာကို အကွက်အပြောက် မထိုးအပ်။ အင်္ဂါကြီးငယ်ကို ဆေးမဆိုးအပ်။ နှုတ်ခမ်းနီ မဆိုးအပ်။ အင်္ဂါကြီးငယ် ဆေးဆိုးခြင်း နှုတ်ခမ်းနီ ဆိုးခြင်းကို မပြုလုပ်အပ်။ ပြုလုပ်သော ဘိက္ခုနီမအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီဘိက္ခုနီမတို့သည် မျက်ထောင့်အောက်သို့ ကောက်သော အရေးကို ပြုလုပ်ကုန်၏၊ ပါးကွက်ကွက်ကုန်၏၊ ပြူတင်းပေါက်ဖြင့် ကြည့်ကုန်၏၊ အလင်းရှိရာ တံခါး၌ (ရုပ်လုံးဖော်လျက်) ရပ်ကုန်၏၊ ကခြင်းကို ပြုလုပ်စေကုန်၏၊ ပြည့်တန်ဆာမကို နေစေကုန်၏၊ သေတင်းကုပ်ကို ထားကုန်၏၊ သားစိမ်း ငါးစိမ်းကို ထားကုန်၏၊ ဈေးခင်းကျင်းကုန်၏၊ အတိုးပေးကုန်၏၊ ကုန်သွယ်ခြင်းကို ပြုကုန်၏၊ ကျွန်ယောက်ျားကို လုပ်ကျွေးစေကုန်၏၊ ကျွန်မိန်းမကို လုပ်ကျွေးစေကုန်၏၊ အမှုလုပ်သူကို လုပ်ကျွေးစေကုန်၏၊ အမှုလုပ်သူမကို လုပ်ကျွေးစေကုန်၏၊ တိရစ္ဆာန်ကို လုပ်ကျွေးစေကုန်၏၊ ကုန်စိမ်း ကုန်ခြောက် အမျိုးမျိုး ရောင်းကုန်၏၊ နံရိုးညွတ်အောင် စည်းကြိုးကို ဆောင်ကုန်၏။ လူတို့သည် “ကာမဂုဏ်ခံစား သူ လူမိန်းမတို့ကဲ့သို့တည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရား အား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
--ရဟန်းတို့ ဘိက္ခုနီမသည် မျက်ထောင့်အောက်သို့ ကောက်သော အရေးကို မပြုလုပ်အပ်။ပ။ ပါးကွက်ကွက်ခြင်းကို မပြုအပ်။ ပြူတင်းပေါက်ဖြင့် မကြည့်အပ်။ အလင်းရှိရာ တံခါး၌ (ရုပ်လုံးဖော် လျက်) မရပ်အပ်။ ကခြင်းကို မလုပ်စေအပ်။ ပြည့်တန်ဆာမကို မနေစေအပ်။ သေတင်းကုပ်ကို မထားအပ်။ သားစိမ်း ငါးစိမ်းကို မထားအပ်။ ဈေးမခင်းအပ်။ အတိုးမပေးအပ်။ ကုန်သွယ်ခြင်းကို မပြုအပ်။ ကျွန်ယောက်ျားကို မလုပ်ကျွေးစေအပ်။ ကျွန်မိန်းမကို မလုပ်ကျွေးစေအပ်။ အမှုလုပ်သူကို မလုပ်ကျွေး စေအပ်။ အမှုလုပ်သူမကို မလုပ်ကျွေးစေအပ်။ တိရစ္ဆာန်ကို မလုပ်ကျွေးစေအပ်။ ကုန်စိမ်း ကုန်ခြောက် အမျိုးမျိုး မရောင်းအပ်။ နံရိုးညွတ်အောင် စည်းကြိုးကို မဆောင်အပ်၊ ဆောင်သော ဘိက္ခုနီမအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၄၁၈
။ ထိုအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီဘိက္ခုနီမတို့သည် အလုံးစုံညိုသော သင်္ကန်းတို့ကို ဆောင်ကုန်၏၊ အလုံးစုံ ဝါသော သင်္ကန်းတို့ကို ဆောင်ကုန်၏၊ အလုံးစုံနီသော သင်္ကန်းတို့ကို ဆောင်ကုန်၏၊ အလုံးစုံမောင်းသော သင်္ကန်းတို့ကို ဆောင်ကုန်၏၊ အလုံးစုံမည်းနက်သော သင်္ကန်းတို့ကို ဆောင်ကုန်၏၊ ကင်းကျောက်ကုန်း ကဲ့သို့ အလုံးစုံ အနီရင့်ရောင်ဆိုးသော သင်္ကန်းတို့ကို ဆောင်ကုန်၏၊ အလုံးစုံ အနီနုရောင် ဆိုးသော သင်္ကန်းတို့ကို ဆောင်ကုန်၏၊ အဆာမဖြတ်သော သင်္ကန်းတို့ကို ဆောင်ကုန်၏၊ အဆာရှည်သော သင်္ကန်းတို့ကို ဆောင်ကုန်၏၊ ပန်းပွင့်ကဲ့သို့ အဆာရှိသော သင်္ကန်းတို့ကို ဆောင်ကုန်၏၊ အသီးကဲ့သို့ အဆာ ရှိသော သင်္ကန်းတို့ကို ဆောင်ကုန်၏၊ သင်တိုင်းကို ဆောင်ကုန်၏၊ လျှော်တေကို ဆောင်ကုန်၏။ လူတို့သည် “ကာမဂုဏ်ခံစားသူ လူမိန်းမတို့ကဲ့သို့တည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ရဟန်းတို့ ဘိက္ခုနီမသည် အလုံးစုံညိုသော သင်္ကန်းတို့ကို မဆောင်အပ်။ပ။ လျှော်တေသင်္ကန်းကို မဆောင်အပ်၊ ဆောင်သော ဘိက္ခုနီမအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--ကွယ်လွန်သူဘိက္ခုနီမ၏ ပရိက္ခရာ
֍ ၄၁၉
။ ထိုအခါ တစ်ပါးသော ဘိက္ခုနီမသည် စုတေခါနီးသော် “အကျွန်ုပ်ကွယ်လွန်သော် အကျွန်ုပ်၏ ပရိက္ခရာသည် သံဃာအား ဖြစ်ပါစေဟု ပြောဆိုမှာကြား၏။ ထိုသို့ပြောရာ၌ ရဟန်းယောက်ျားတို့သည်လည်းကောင်း၊ ရဟန်းမိန်းမတို့သည်လည်းကောင်း “ငါတို့၏ ပရိက္ခရာဖြစ်၏၊ ငါတို့၏ ပရိက္ခရာ ဖြစ်၏”ဟု ငြင်းခုံကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ရဟန်းတို့ ဘိက္ခုနီမသည် စုတေခါနီးသော် “အကျွန်ုပ်ကွယ်လွန်သော် အကျွန်ုပ်၏ ပရိက္ခရာသည် သံဃာအား ဖြစ်ပါစေ”ဟု ပြောမူ ထိုသို့ပြောရာ၌ ဘိက္ခုသံဃာသည် အစိုးမရ၊ ထိုဝတ္ထုဘဏ္ဍာသည် ဘိက္ခုနီသံဃာအား သာလျှင် ဖြစ်၏။
ရဟန်းတို့ သိက္ခမာန်သည်။ပ။ ရဟန်းတို့ သာမဏေမသည် စုတေခါနီးသော် “အကျွန်ုပ် ကွယ်လွန်သော် အကျွန်ုပ်၏ ပရိက္ခရာသည် သံဃာအား ဖြစ်ပါစေ”ဟုပြောမူ ထိုသို့ပြောရာ၌ ဘိက္ခုသံဃာသည် အစိုးမရ၊ ထိုဝတ္ထုဘဏ္ဍာသည် ဘိက္ခုနီသံဃာအားသာလျှင် ဖြစ်၏။
ရဟန်းတို့ ရဟန်းယောက်ျားသည် စုတေခါနီးသော် “အကျွန်ုပ်ကွယ်လွန်သော် အကျွန်ုပ်၏ ပရိက္ခရာသည် သံဃာအား ဖြစ်ပါစေ”ဟုပြောမူ ထိုသို့ပြောရာ၌ ဘိက္ခုနီသံဃာသည် အစိုးမရ၊ ထိုဝတ္ထု ဘဏ္ဍာသည် ဘိက္ခုသံဃာအားသာလျှင် ဖြစ်၏။
ရဟန်းတို့ သာမဏေယောက်ျားသည်။ပ။ ရဟန်းတို့ ဥပါသကာသည်။ပ။ ရဟန်းတို့ ဥပါသိကာမသည်၊ ရဟန်းတို့ အခြားတစ်ဦးဦးသော သူသည် စုတေခါနီးသော် “အကျွန်ုပ်ကွယ်လွန်သော် အကျွန်ုပ်၏ ပရိက္ခရာသည် သံဃာအား ဖြစ်ပါစေ”ဟုပြောမူ ထိုသို့ပြောရာ၌ ဘိက္ခုနီသံဃာသည် အစိုးမရ၊ ထိုဝတ္ထု ဘဏ္ဍာသည် ဘိက္ခုသံဃာအားသာလျှင် ဖြစ်၏။
֍ ၄၂၀
။ ထိုအခါ လက်ပမ်းသည်ဖြစ်ဖူးသော မိန်းမတစ်ယောက်သည် ဘိက္ခုနီမတို့ထံ၌ ရဟန်းပြု၏၊ ထိုဘိက္ခုနီမသည် လမ်းမ၌ အားနည်းသော ရဟန်းကို တွေ့၍ ပခုံးစွန်းဖြင့် တိုက်လှဲ၏။ “ဘိက္ခုနီမသည့်ရဟန်းယောက်ျားကို အဘယ့်ကြောင့် တိုက်ဘိသနည်း”ဟု ရဟန်းယောက်ျားတို့သည် ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ရဟန်းတို့ ဘိက္ခုနီမသည် ရဟန်းယောက်ျားကို မတိုက်အပ်၊ တိုက်သော ဘိက္ခုနီမအား ဒုက္ကဋ် အာပတ် သင့်၏။ ရဟန်းတို့ ဘိက္ခုနီမသည် ရဟန်းယောက်ျားကို မြင်သော် အဝေးမှ ရှောင်ဖယ်၍ လမ်းပေးရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--ကလေးအလောင်းကို သပိတ်၌ထည့်သော ဘိက္ခုနီမ
ထိုအခါ လင်နှင့် ဝေးကွာနေခိုက်ဖြစ်သော မိန်းမတစ်ယောက်သည် သယောက်လင်ဖြင့် ကိုယ်ဝန်ရှိ၏၊ ထိုမိန်းမသည် ကိုယ်ဝန်ကို ကျစေ၍ အိမ်သို့ ချဉ်းကပ်သော ဘိက္ခုနီမကို “အသျှင်မ တိုက်တွန်းပါ၏၊ ဤကိုယ်ဝန်ပျက် သားငယ်ကို သပိတ်ဖြင့် ထုတ်ဆောင်ပါလော့”ဟု ပြော၏။ ထိုအခါ ထိုဘိက္ခုနီမသည် ထိုသားငယ်ကို သပိတ်၌ ထည့်၍ သင်္ကန်းကြီးဖြင့် ဖုံးလွှမ်းလျက် သွားလေ၏။
ထိုအခါ ဆွမ်းခံလှည့်လည်သော ရဟန်းတစ်ပါးသည် “ငါသည် ရှေးဦးစွာရသော ဆွမ်းကို ရဟန်း ယောက်ျားအားဖြစ်စေ ရဟန်းမိန်းမအားဖြစ်စေ မလှူဘဲ မစားအံ့”ဟု သာရဏိယဝတ်ကို ဆောက်တည်၏။ ထိုအခါ ထိုရဟန်းသည် ထိုဘိက္ခုနီမကို မြင်သော် “နှမ ယခု ဆွမ်းကို ခံယူပါလော့”ဟု ပြော၏။ အသျှင်ဘုရား တန်ပါပြီဟု (လျှောက်၏)။ နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း။ပ။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း ထိုရဟန်းသည် ဘိက္ခုနီမကို “နှမ ယခု ဆွမ်းကို ခံယူပါလော့”ဟု ပြော၏။ အသျှင်ဘုရား တန်ပါပြီဟု (လျှောက်၏)။ နှမ ငါသည် ရှေးဦးစွာ ရသော ဆွမ်းကို “ရဟန်းယောက်ျားအားဖြစ်စေ ရဟန်းမိန်းမအားဖြစ်စေ မလှူဘဲ မစားအံ့”ဟု သာရဏိယဝတ်ကို ဆောက်တည်၏။ နှမ ယခု ဆွမ်းကို ခံယူပါလော့ဟု (ပြော၏)။
ထိုအခါ ထိုဘိက္ခုနီမသည် ထိုရဟန်းက မလွှဲသာအောင် ပြောသောကြောင့် “အသျှင်သပိတ်၌ ကိုယ်ဝန်ပျက် သားငယ်ကို ကြည့်လော့၊ တစ်ဦးတစ်ယောက်အား မပြောကြားပါလင့်”ဟု (လျှောက်ပြီး လျှင်) သပိတ်ကို ထုတ်ပြ၏။ ထိုအခါ ထိုရဟန်းသည် “ဘိက္ခုနီမသည် သပိတ်ဖြင့် ကိုယ်ဝန်ပျက် သားငယ်ကို အဘယ့်ကြောင့် ထုတ်ဆောင်ဘိသနည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့၏၊ ရှုတ်ချ၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆို၏။ ထို့နောက် ထိုရဟန်းသည် ရဟန်းတို့အား ထိုအကြောင်းကို ပြောကြား၏။ အလိုနည်းသော ရဟန်းတို့သည် “အဘယ့်ကြောင့် ဘိက္ခုနီမသည် သပိတ်ဖြင့် ကိုယ်ဝန်ပျက် သားငယ်ကို ထုတ်ဆောင်ဘိသနည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက် ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ ဘိက္ခုနီမသည် သပိတ်နှင့် ကိုယ်ဝန်ပျက် သားငယ်ကို မဆောင်အပ်၊ ဆောင်သော ဘိက္ခုနီမအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏။ ရဟန်းတို့ ဘိက္ခုနီမသည် ရဟန်းယောက်ျားကို မြင်လတ်သော် သပိတ်ကို ထုတ်ပြရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီဘိက္ခုနီမတို့သည် ရဟန်းယောက်ျားကို မြင်လတ်သော် ပြောင်းပြန်လှန်၍ သပိတ်ဖင်ကို ပြကုန်၏၊ “ဆဗ္ဗဂ္ဂီဘိက္ခုနီမတို့သည် ရဟန်းယောက်ျားကို မြင်လတ်သော် ပြောင်းပြန်လှန်၍ သပိတ်ဖင်ကို အဘယ့်ကြောင့် ပြကုန်ဘိသနည်း”ဟု ရဟန်းတို့သည် ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ ထိုအခါ ထိုရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ ဘိက္ခုနီမသည် ရဟန်းယောက်ျားကို မြင်လတ်သော် ပြောင်းပြန်လှန်၍ သပိတ်ဖင်ကို မပြအပ်၊ ပြသော ဘိက္ခုနီမအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏။ ရဟန်းတို့ ဘိက္ခုနီမသည် ရဟန်း ယောက်ျားကို မြင်လတ်သော် သပိတ်ကို လှန်၍ ပြရန် ခွင့်ပြု၏၊ သပိတ်၌ ရှိသော စားဖွယ်ဖြင့်လည်း ရဟန်းယောက်ျား ကို ဖိတ်ရမည်ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--ယောက်ျားအင်္ဂါကို တစိန်းစိန်းကြည့်ခြင်း
ထိုအခါ သာဝတ္ထိပြည် ခရီးလမ်းမ၌ ယောက်ျားအင်္ဂါကို စွန့်ပစ်ထား၏၊ ထိုယောက်ျားအင်္ဂါကို ဘိက္ခုနီမတို့သည် တစိန်းစိန်းကြည့်ရှုကုန်၏၊ လူတို့သည် ကြွေးကြော်ခြင်းကို ပြုကုန်၏၊ ထိုဘိက္ခုနီမတို့သည် မျက်နှာမသာ ဖြစ်ကုန်၏။
ထို့နောက် ထိုဘိက္ခုနီမတို့သည် ကျောင်းသို့သွား၍ ဘိက္ခုနီမတို့အား ဤအကြောင်းကို ပြောကြားကုန်၏။
အလိုနည်းသော ဘိက္ခုနီမတို့သည် “ယောက်ျားအင်္ဂါကို အဘယ့်ကြောင့် တစိန်းစိန်းကြည့်ကုန်ဘိ သနည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ ထို့နောက် ထိုဘိက္ခုနီမတို့သည် ရဟန်းယောက်ျားတို့အား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏၊ ရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ ဘိက္ခုနီမသည် ယောက်ျားအင်္ဂါကို တစိန်းစိန်း မကြည့်ရှုအပ်၊ ကြည့်ရှုသော ဘိက္ခုနီမ အား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၄၂၁
။ ထိုအခါ လူတို့သည် ရဟန်းယောက်ျားတို့အား စားသောက်ဖွယ်ကို လှူကုန်၏၊ ရဟန်း ယောက်ျားတို့သည် ရဟန်းမိန်းမတို့အား လှူကုန်၏၊ လူတို့သည် “အသျှင်တို့သည် သုံးဆောင်ရန် မိမိ အား လှူသည်ကို အဘယ့်ကြောင့် အခြားသူတို့အား လှူကုန်ဘိသနည်း၊ အကျွန်ုပ်တို့သည်လည်း အလှူကို လှူရန် မသိကုန်သလော”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။“ရဟန်းတို့ သုံးဆောင်ရန် မိမိအား လှူထားသည်ကို အခြားသူတို့အား မလှူအပ်၊ လှူသော ရဟန်းအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းယောက်ျားတို့အား စားသောက်ဖွယ်သည် ပေါများ၏၊ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ သံဃာအား လှူရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
အလွန်အမင်း ပေါများ၏၊ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ “ရဟန်းတို့ ပုဂ္ဂလိက အလှူကိုလည်း လှူရန် ခွင့်ပြု၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းယောက်ျားတို့အား သိမ်းဆည်းထားသော စားသောက်ဖွယ်သည် ပေါများ၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ ရဟန်းယောက်ျားတို့အား သိမ်းဆည်းထားသော စားသောက်ဖွယ်ကို ရဟန်းမိန်းမတို့သည် အကပ်ခံစေ၍ သုံးဆောင်ရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ လူတို့သည် ဘိက္ခုနီမတို့အား စားသောက်ဖွယ်ကို လှူကုန်၏၊ ဘိက္ခုနီမတို့သည် ရဟန်း ယောက်ျားတို့အား လှူကုန်၏။ လူတို့သည် “ဘိက္ခုနီမတို့သည် သုံးဆောင်ရန် မိမိအား လှူအပ်သည်ကို အဘယ့်ကြောင့် အခြားသူတို့အား လှူကုန်ဘိသနည်း၊ အကျွန်ုပ်တို့သည်လည်း အလှူကို လှူရန် မသိကုန် သလော”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ ဘိက္ခုနီမသည် သုံးဆောင်ရန် မိမိအား လှူအပ်သည်ကို အခြားသူတို့အား မလှူအပ်၊ လှူသော ဘိက္ခုနီမအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ဘိက္ခုနီမတို့အား စားသောက်ဖွယ်သည် ပေါများ၏၊ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ သံဃာအား လှူရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--အလွန်အမင်း ပေါများ၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ပုဂ္ဂလိက အလှူကိုလည်း လှူရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ဘိက္ခုနီမတို့အား သိမ်းဆည်းထားသော စားသောက်ဖွယ်သည် ပေါများ၏။ မြတ်စွာဘုရား အား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ ဘိက္ခုနီမတို့၏ သိမ်းဆည်းထားသော စားသောက်ဖွယ်ကို ရဟန်းယောက်ျားတို့သည် အကပ်ခံစေ၍ သုံးဆောင်ရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၄၂၂
။ ထိုအခါ ရဟန်းယောက်ျားတို့အား ကျောင်း အိပ်ရာ နေရာသည် ပေါများ၏၊ ဘိက္ခုနီမတို့အား မပေါများ။ “အသျှင်ဘုရားတို့ တောင်းပန်ပါ၏၊ အသျှင်ဘုရားတို့သည် အကျွန်ုပ်တို့အား ကျောင်းကို အခိုက်အတန့် ပေးပါကုန်လော့”ဟု ဘိက္ခုနီမတို့သည် ရဟန်းယောက်ျားတို့၏ အထံသို့ တမန်လွှတ်ကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ရဟန်းတို့ ဘိက္ခုနီမတို့အား ကျောင်းကို အခိုက်အတန့် (တာဝကာလိက) ပေးရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့် တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ဥတုလာသော ဘိက္ခုနီမတို့သည် မြှေးယှက်အပ်သော ညောင်စောင်းကိုလည်းကောင်း၊ မြှေးယှက်အပ်သော အင်းပျဉ်ကိုလည်းကောင်း ဖိ၍လည်း ထိုင်ကုန်၏၊ ဖိ၍လည်း အိပ်ကုန်၏၊ အိပ်ရာ နေရာသည် သွေးအလိမ်းလိမ်း ဖြစ်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ ဘိက္ခုနီမသည် မြှေးယှက်အပ်သော ညောင်စောင်းကိုလည်းကောင်း၊ မြှေးယှက်အပ်သော အင်းပျဉ်ကိုလည်းကောင်း ဖိ၍လည်း မထိုင်အပ်၊ ဖိ၍လည်း မအိပ်အပ်၊ ဖိ၍ထိုင်သော ဖိ၍အိပ်သော ဘိက္ခုနီမအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏။ ရဟန်းတို့ ဥတုနှီးသင်္ကန်းကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ဥတုနှီး သင်္ကန်းကို သွေးလိမ်းကျံ၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ပိတ်ဆို့ရန် အထည်ပိုင်းကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ အထည်ပိုင်းသည် ကျွတ်ကျ၏။ မြတ်စွာဘုရား အား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ ချည်ကြိုးဖြင့် စည်း၍ ပေါင်၌ ဖွဲ့ချည်ရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ချည်ကြိုးသည် ပြတ်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ ခါးတောင်းကျိုက်ခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ ခါးကြိုးကိုလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော် မူ၏)။
ထိုအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီဘိက္ခုနီမတို့သည် အခါခပ်သိမ်း ခါးကြိုးကို ဆောင်ကုန်၏။ လူတို့သည် “ကာမဂုဏ် ခံစားသူ လူမိန်းမတို့ကဲ့သို့တည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ မြတ်စွာ ဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ ဘိက္ခုနီမသည် အခါခပ်သိမ်း ခါးကြိုးကို မဆောင်အပ်၊ ဆောင်သော ဘိက္ခုနီမအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏။ ရဟန်းတို့ ဥတုလာသော ဘိက္ခုနီမအား ဥတုလာချိန်၌ ခါးကြိုးကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ဒုတိယအခန်း ပြီး၏။
--၃-တတိယအခန်း
အင်္ဂါဇာတ်မပါသော ဘိက္ခုနီမစသည်
֍ ၄၂၃
။ ထိုအခါ အင်္ဂါဇာတ်မပါသော ဘိက္ခုနီမတို့ကိုလည်းကောင်း၊ အင်္ဂါဇာတ်ရာမျှပါသော ဘိက္ခုနီမတို့ကိုလည်းကောင်း၊ ဥတုမလာသော ဘိက္ခုနီမတို့ကိုလည်းကောင်း၊ အမြဲဥတုလာသော ဘိက္ခုနီမတို့ကိုလည်းကောင်း၊ အမြဲအဝတ်ပိတ်ဆို့ရသော ဘိက္ခုနီမတို့ကိုလည်းကောင်း၊ သွေးယိုစီးသော ဘိက္ခုနီမတို့ကိုလည်းကောင်း၊ အစေ့ရှည်သော ဘိက္ခုနီမတို့ကိုလည်းကောင်း၊ ပဏ္ဍုက်မဖြစ်သော ဘိက္ခုနီမတို့ကိုလည်းကောင်း၊ ယောက်ျားလျာဖြစ်သော ဘိက္ခုနီမတို့ကိုလည်းကောင်း၊ မဂ်နှစ်ခုစပ်နေသော ဘိက္ခုနီမတို့ကိုလည်းကောင်း၊ ဥဘတောဗျည်း ဘိက္ခုနီမတို့ကိုလည်းကောင်း တွေ့မြင်ကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအားဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ရဟန်းတို့ ပဉ္စင်းလောင်းမအား အန္တရာယ်ပြုတတ်သော အကြောင်းနှစ်ဆယ့်လေးမျိုးတို့ကို မေးခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏၊ ရဟန်းတို့ ဤသို့ မေးအပ်၏။
“သင်သည် အင်္ဂါဇာတ်မပါသူ မဟုတ်သလော၊ အင်္ဂါဇာတ်ရာမျှပါသူ မဟုတ်သလော၊ ဥတုမလာသူ မဟုတ်သလော၊ အမြဲဥတုလာသူ မဟုတ်သလော၊ အမြဲအဝတ်ပိတ်ဆို့ရသူ မဟုတ်သလော၊ သွေးယိုစီးသူ မဟုတ်သလော၊ အစေ့ရှည်သူ မဟုတ်သလော၊ ပဏ္ဍုက်မ မဟုတ်သလော၊ ယောက်ျားလျာ မဟုတ်သ လော၊ မဂ်နှစ်ခုစပ်နေသူ မဟုတ်သလော၊ ဥဘတောဗျည်း မဟုတ်သလော။
သင့်အား ဤသို့ သဘောရှိကုန်သော အနာတို့သည် ရှိကုန်သလော၊ နူနာသည်လည်းကောင်း၊ အိုင်းအနာသည်လည်းကောင်း၊ ပွေးဝဲ ညှင်း တင်းတိပ် အနာသည်လည်းကောင်း၊ ခယရုဂ်ချောင်းဆိုးနာ၁သည်လည်းကောင်း၊ ဝက်ရူးကြက်ရူးရောဂါသည်လည်းကောင်း ရှိသလော၊ လူဟုတ်၏လော၊ မိန်းမဟုတ်၏ လော၊ တော်လှန်သူဟုတ်၏လော၊ ကြွေးမြီမရှိသူဟုတ်၏လော၊ မင်းခစားသူ မဟုတ်သလော၊ မိဘသည်လည်းကောင်း၊ အိမ်ရှင်ခင်ပွန်းသည်လည်းကောင်း သင့်ကို ခွင့်ပြု၏လော၊ အသက်နှစ်ဆယ် ပြည့်၏လော၊ သင့်အား သပိတ်သင်္ကန်း ပြည့်စုံ၏လော၊ သင်သည် အဘယ်အမည်ရှိသနည်း၊ သင်၏ ဥပဇ္ဈာယ် ဘိက္ခုနီမသည် အဘယ်အမည်ရှိသနည်း”ဟု မေးအပ်၏။ ထိုအခါ ရဟန်းယောက်ျားတို့သည် ဘိက္ခုနီမတို့အား အန္တရာယ်ပြုတတ်သော အကြောင်းတို့ကို မေးကုန်၏၊ ပဉ္စင်းလောင်းမတို့သည် ရွံ့ကုန်၏၊ မျက်နှာမသာကုန်၊ မဖြေနိုင်ကုန်။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ တစ်ဖက်၌ ပဉ္စင်းခံခြင်းဖြင့် ဘိက္ခုနီမသံဃာ၌ စင်ကြယ်ပြီးသော ပဉ္စင်းလောင်းမအား ဘိက္ခုသံဃာ၌ ပဉ္စင်းခံခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ဘိက္ခုနီမတို့သည် မဆုံးမအပ်ကုန်သေးသော ပဉ္စင်းလောင်းမတို့ကို အန္တရာယ်ပြုတတ်သော အကြောင်းတို့ကို မေးကုန်၏၊ ပဉ္စင်းလောင်းမတို့သည် ရွံ့ကုန်၏၊ မျက်နှာမသာကုန်၊ မဖြေနိုင်ကုန်။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ ရှေးဦးစွာ ဆုံးမပြီး၍ နောက်မှ အန္တရာယ်ပြုတတ်ကုန်သော အကြောင်းတို့ကို မေးခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ ထိုသံဃာ့အလယ်၌ပင် ဆုံးမကုန်၏၊ ပဉ္စင်းလောင်းမတို့သည် ထို အတိုင်းပင် ရွံ့ကုန်၏၊ မျက်နှာမသာကုန်၊ မဖြေနိုင်ကုန်။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက် ကြကုန်၏။
--ရဟန်းတို့ တစ်ခုသော နေရာ၌ ဆုံးမပြီး၍ သံဃာ့အလယ်၌ အန္တရာယ်ပြုတတ်ကုန်သော အကြောင်းတို့ကို မေးခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏။ ရဟန်းတို့ ဤသို့ ဆုံးမအပ်၏။
֍ ၄၂၄
။ ရှေးဦးစွာ ဥပဇ္ဈာယ်ကို ယူစေအပ်၏၊ ဥပဇ္ဈာယ်ယူစေပြီးနောက် သပိတ်သင်္ကန်းကို ပြောကြားအပ်၏၊ ဤကား သင်၏ သပိတ်တည်း၊ ဤကား ဒုကုဋ်တည်း၊ ဤကား ကိုယ်ဝတ်ဧကသီ တည်း၊ ဤကား သင်းပိုင်တည်း၊ ဤကား ရင်လွှမ်းတဘက်တည်း၊ ဤကား ရေသနုပ်တည်း။ သွားချေလော့၊ ဤအရပ်၌ ရပ်တည်လော့ဟု (ပြောဆိုအပ်၏)။မကျွမ်းကျင်သော မလိမ္မာသော ဘိက္ခုနီမတို့သည် ဆုံးမကုန်၏၊ ဆုံးမအပ်သော ပဉ္စင်းလောင်းမတို့သည် ရွံ့ကုန်၏၊ မျက်နှာမသာကုန်၊ မဖြေနိုင်ကုန်။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ မကျွမ်းကျင်သော မလိမ္မာသော သူသည် မဆုံးမအပ်၊ ဆုံးမသော ဘိက္ခုနီမအား ဒုက္ကဋ် အာပတ် သင့်၏။
ရဟန်းတို့ ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ဘိက္ခုနီမသည် ဆုံးမခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော် မူ၏)။
မသမုတ်အပ်သော ဘိက္ခုနီမတို့သည် ဆုံးမကုန်၏၊ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက် ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ မသမုတ်အပ်သော ဘိက္ခုနီမသည် မဆုံးမအပ်၊ ဆုံးမသော ဘိက္ခုနီမအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏။ ရဟန်းတို့ သမုတ်အပ်သော ဘိက္ခုနီမသည် ဆုံးမခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏။ ရဟန်းတို့ ဤသို့ သမုတ်အပ်၏၊ ကိုယ်တိုင်လည်း မိမိကိုယ်ကို သမုတ်အပ်၏၊ သူတစ်ပါးသည်မူလည်း သူတစ်ပါးကို သမုတ်အပ်၏။
အဘယ်သို့လျှင် ကိုယ်တိုင်မူလည်း မိမိကိုယ်ကို သမုတ်အပ်သနည်း၊ ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည် ရှိသော ဘိက္ခုနီမသည် သံဃာကို သိစေရမည်။
“အသျှင်မတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤမည်သော အသျှင်မသည် ဤအမည်ရှိသော အသျှင်မ၏ ပဉ္စင်းအဖြစ်ကို ငဲ့၏၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ ဤမည်သော အကျွန်ုပ်သည် ဤမည်သော အသျှင်မ ကို ဆုံးမပေအံ့”ဟု ဤသို့ ကိုယ်တိုင်မူလည်း မိမိကိုယ်ကို သမုတ်အပ်၏။
အဘယ်သို့လျှင် သူတစ်ပါးသည်မူလည်း သူတစ်ပါးကို သမုတ်အပ်သနည်း၊ ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ဘိက္ခုနီမသည် သံဃာကို သိစေအပ်၏။
“အသျှင်မတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤမည်သော အသျှင်မသည် ဤမည်သော အသျှင်မ၏ ပဉ္စင်းအဖြစ်ကို ငဲ့၏၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ ဤမည်သော အသျှင်မသည် ဤမည်သော အသျှင်မကို ဆုံးမရာ၏”ဟု ဤသို့ သူတစ်ပါးသည်မူလည်း သူတစ်ပါးကို သမုတ်အပ်၏။ သမုတ် ပြီးသော ထိုဘိက္ခုနီမသည် ပဉ္စင်းလောင်းမသို့ ချဉ်းကပ်ပြီးလျှင် ဤသို့ ပြောဆိုအပ်၏။
“ဤမည်သော အသျှင်မ နားထောင်လော့၊ ဤအခါသည် သင်၏ အမှန်ကို ပြောရန်အခါတည်း၊ အဟုတ်ကို ပြောရန်အခါတည်း၊ အကြင် အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်၏၊ ထိုအကြောင်းကို သံဃာ့အလယ်၌ မေးလတ်သော် ထင်ရှားရှိသည်ကို ‘ရှိ၏’ဟု ပြောအပ်၏၊ ထင်ရှားမရှိသည်ကို ‘မရှိ’ဟု ပြောအပ်၏၊ မရွံ့လင့်၊ မျက်နှာမသာ မဖြစ်လင့်၊ ဤသို့ သင့်ကို မေးကုန်လတ္တံ့၊ အင်္ဂါဇာတ်မပါသူ မဟုတ်သလော၊ အင်္ဂါ ဇာတ်ရာမျှပါသူ မဟုတ်သလော၊ ဥတုမလာသူ မဟုတ်သလော၊ အမြဲဥတုလာသူ မဟုတ်သလော၊ အဝတ် ပိတ်ဆို့ရသူ မဟုတ်သလော၊ သွေးယိုစီးသောသူ မဟုတ်သလော၊ အစေ့ရှည်သူ မဟုတ်သလော၊ ပဏ္ဍုက် မမဟုတ်သလော၊ ယောက်ျားလျာ မဟုတ်သလော၊ မဂ်နှစ်ခုစပ်နေသူ မဟုတ်သလော၊ ဥဘတောဗျည်း မဟုတ်သလော။
--သင့်အား ဤသို့ သဘောရှိကုန်သော အနာရောဂါတို့သည် ရှိကုန်သလော၊ နူနာသည်လည်းကောင်း၊ အိုင်းအနာသည်လည်းကောင်း၊ ပွေး ဝဲ ညှင်း တင်းတိပ်နာသည်လည်းကောင်း၊ ခယရုဂ်ချောင်းဆိုးနာသည်လည်းကောင်း၊ ဝက်ရူးကြက်ရူးနာသည်လည်းကောင်း ရှိသလော၊ လူဟုတ်၏လော၊ မိန်းမဟုတ်၏လော၊ တော်လှန်သူဟုတ်၏လော၊ ကြွေးမြီကင်းသူဟုတ်၏လော၊ မင်းခစားသူ မဟုတ်သလော၊ မိဘတို့သည်လည်းကောင်း၊ အိမ်ရှင်ခင်ပွန်းသည်လည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏လော၊ အသက်နှစ်ဆယ် ပြည့်၏လော၊ သင့်အား သပိတ်သင်္ကန်းသည် ပြည့်စုံ၏လော၊ သင်သည် အဘယ်အမည်ရှိသနည်း၊ သင်၏ ဥပဇ္ဈာယ်သည် အဘယ်အမည်ရှိသနည်း”ဟု မေးကြကုန်လတ္တံ့ဟု ပြောဆိုအပ်၏။
တစ်ပြိုင်တည်း (ရဟန်းလောင်းမနှင့်ဆုံးမသူ တစ်ပြိုင်တည်း) လာကုန်၏။ တစ်ပြိုင်တည်း မလာအပ်၊ ဆုံးမသော ဘိက္ခုနီမသည် ရှေးဦးစွာ လာ၍ သံဃာကို သိစေအပ်၏။
“အသျှင်မတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤမည်သော အသျှင်မသည် ဤမည်သော အသျှင်မ၏ ပဉ္စင်းအဖြစ်ကို ငဲ့၏။ ထိုပဉ္စင်းလောင်းမကို အကျွန်ုပ်သည် ဆုံးမအပ်ပြီ၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ ဤမည်သော အသျှင်မသည် လာရာ၏”ဟု (သံဃာကို သိစေအပ်၏)။ ‘လာခဲ့လော့’ဟု ပြောအပ်၏။
လက်ဝဲတစ်ဖက် ပခုံးထက်၌ ကိုယ်ဝတ်ကို စံပယ်တင်စေ၍ ဘိက္ခုနီမတို့၏ ခြေတို့ကို ရှိခိုးစေ၍ ဆောင့်ကြောင့်ထိုင်စေ၍ လက်အုပ်ချီစေ၍ ပဉ္စင်းအဖြစ်ကို တောင်းပန်အပ်၏။
“အသျှင်မတို့ အကျွန်ုပ်သည် သံဃာကို ပဉ္စင်းအဖြစ်ကို တောင်းပန်ပါ၏၊ အသျှင်မတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်ကို အစဉ်သနားခြင်းကို အကြောင်းပြု ၍ ထုတ်ဆောင်ပါလော့။ နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း အသျှင်မတို့ အကျွန်ုပ်သည် သံဃာကို ပဉ္စင်းအဖြစ်ကို တောင်းပန်ပါ၏၊ အသျှင်မတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်ကို အစဉ်သနားခြင်းကို အကြောင်းပြု ၍ ထုတ်ဆောင်ပါလော့။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း အသျှင်မတို့ အကျွန်ုပ်သည် သံဃာကို ပဉ္စင်းအဖြစ်ကို တောင်းပန်ပါ၏၊ အသျှင်မတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်ကို အစဉ်သနားခြင်း ကို အကြောင်းပြု ၍ ထုတ်ဆောင်ပါလော့”ဟု (တောင်းပန်အပ်၏)။
ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ဘိက္ခုနီမသည် သံဃာကို သိစေအပ်၏။
֍ ၄၂၅
။ “အသျှင်မတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤမည်သော အသျှင်မသည် ဤမည်သော အသျှင်မ၏ ပဉ္စင်းအဖြစ်ကို ငဲ့၏၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ အကျွန်ုပ်သည် ဤမည်သော အသျှင်မကို အန္တရာယ်ပြုတတ်သော အကြောင်းတို့ကို မေးအံ့”ဟု (သိစေအပ်၏)။ဤမည်သော အသျှင်မ နားထောင်လော့၊ ဤအခါသည် သင်၏ အမှန်ကို ပြောရန်အခါတည်း၊ အဟုတ်ကို ပြောရန်အခါတည်း၊ အကြင် အကြောင်းသည် ဖြစ်၏၊ ထိုအကြောင်းကို မေးအံ့၊ ထင်ရှားရှိမူ ‘ရှိ၏’ဟု ပြောအပ်၏၊ ထင်ရှားမရှိမူ ‘မရှိ’ဟု ပြောအပ်၏၊ အင်္ဂါဇာတ်မပါသူ မဟုတ်သလော။ပ။ အဘယ် အမည်ရှိသနည်း၊ သင်၏ ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာသည် အဘယ်အမည်ရှိသနည်း”ဟု (မေးအပ်၏)။
ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ဘိက္ခုနီမသည် သံဃာကို သိစေအပ်၏။
“အသျှင်မတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤမည်သော အသျှင်မသည် ဤမည်သော အသျှင်မ၏ ပဉ္စင်းအဖြစ်ကို ငဲ့၏၊ အန္တရာယ်ပြုတတ်ကုန်သော အကြောင်းတို့မှ စင်ကြယ်၏၊ ဤအသျှင်မအား သပိတ်သင်္ကန်းသည် ပြည့်စုံ၏၊ ဤမည်သော အသျှင်မသည် ဤမည်သော အသျှင်ဥပဇ္ဈာယ်မဖြင့် သံဃာကို ပဉ္စင်းအဖြစ်ကို တောင်းပန်၏၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ သံဃာသည် ဤမည်သော အသျှင်ဥပဇ္ဈာယ်မဖြင့် ဤမည်သော အသျှင်မကို ပဉ္စင်းပြုရာ၏၊ ဤကား သိစေခြင်း တည်း။
--အသျှင်မတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤမည်သော အသျှင်မသည် ဤမည်သော အသျှင်မ၏ ပဉ္စင်းအဖြစ်ကို ငဲ့၏၊ အန္တရာယ်ပြုတတ်ကုန်သော အကြောင်းတို့မှ စင်ကြယ်၏၊ ဤအသျှင်မအား သပိတ်သင်္ကန်းသည် ပြည့်စုံ၏၊ ဤမည်သော အသျှင်မသည် ဤမည်သော အသျှင်ဥပဇ္ဈာယ်မဖြင့် သံဃာကို ပဉ္စင်းအဖြစ်ကို တောင်းပန်၏၊ သံဃာသည် ဤမည်သော အသျှင်မကို ဤမည်သော အသျှင်ဥပဇ္ဈာယ်မဖြင့် ပဉ္စင်းပြု၏၊ ဤမည်သော အသျှင်မ၏ ဤမည်သော အသျှင်ဥပဇ္ဈာယ်မဖြင့် ပဉ္စင်းပြုခြင်းကို အကြင်အသျှင်မအား နှစ်သက်ခြင်းရှိ၏၊ ထိုအသျှင်မသည် ဆိတ်ဆိတ်နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်မအား နှစ်သက်ခြင်းမရှိ၊ ထိုအသျှင်မသည် ပြောဆိုရာ၏။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။ပ။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။
အသျှင်မတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤမည်သော အသျှင်မသည် ဤမည်သော အသျှင်မ၏ ပဉ္စင်းအဖြစ်ကို ငဲ့၏၊ အန္တရာယ်ပြုတတ်ကုန်သော အကြောင်းတို့မှ စင်ကြယ်၏၊ ဤအသျှင်မအား သပိတ်သင်္ကန်းသည် ပြည့်စုံ၏၊ ဤမည်သော အသျှင်မသည် ဤမည်သော အသျှင်ဥပဇ္ဈာယ်မဖြင့် သံဃာကို ပဉ္စင်းအဖြစ်ကို တောင်းပန်၏၊ သံဃာသည် ဤမည်သော အသျှင်မကို့ဤမည်သော အသျှင်ဥပဇ္ဈာယ်မဖြင့် ပဉ္စင်းပြု၏၊ ဤမည်သော အသျှင်မ၏ ဤမည်သော အသျှင်ဥပဇ္ဈာယ်မဖြင့် ပဉ္စင်းပြုခြင်းကို အကြင်အသျှင်မအား နှစ်သက်ခြင်းရှိ၏၊ ထိုအသျှင်မသည် ဆိတ်ဆိတ်နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်မအား နှစ်သက်ခြင်းမရှိ၊ ထိုအသျှင်မသည် ပြောဆိုရာ၏။
သံဃာသည် ဤမည်သော အသျှင်မကို ဤမည်သော အသျှင်ဥပဇ္ဈာယ်မဖြင့် ပဉ္စင်းပြုအပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထိုကြောင့် ဆိတ်ဆိတ်နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ်နေသဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့် အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်”ဟု (သိစေရမည်)။
ထို (ဘိက္ခုနီသံဃာ၌ ပဉ္စင်းပြု ပြီးသော) ခဏ၌ပင် ခေါ်၍ ရဟန်းယောက်ျားသံဃာသို့ ချဉ်းကပ် စေ၍ လက်ဝဲတစ်ဖက် ပခုံးထက်၌ ဧကသီကို စံပယ်တင်စေ၍ ရဟန်းယောက်ျားတို့၏ ခြေတို့ကို ရှိခိုးစေ၍ ဆောင့်ကြောင့်ထိုင်စေ၍ လက်အုပ်ချီစေ၍ ပဉ္စင်းအဖြစ်ကို တောင်းပန်စေအပ်၏။
“အသျှင်ဘုရားတို့ အကျွန်ုပ်သည် ဤအမည်ရှိပါ၏၊ ဤမည်သော အသျှင်မ၏ ပဉ္စင်းအဖြစ်ကို ငဲ့ပါ၏၊ တစ်ဖက်၌ ပဉ္စင်းခံခြင်းဖြင့် ဘိက္ခုနီသံဃာ၌ စင်ကြယ်ပြီး ဖြစ်ပါ၏၊ အသျှင်ဘုရားတို့ အကျွန်ုပ်သည် သံဃာကို ပဉ္စင်းပြုခြင်းကို တောင်းပန်ပါ၏၊ အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်ကို အစဉ် သနားခြင်းကို အကြောင်းပြု၍ ထုတ်ဆောင်ပါလော့။ အသျှင်ဘုရားတို့ အကျွန်ုပ်သည် ဤအမည်ရှိပါ၏၊ ဤမည်သောအသျှင်မ၏ ပဉ္စင်းအဖြစ်ကို ငဲ့ပါ၏၊ တစ်ဖက်၌ ပဉ္စင်းခံခြင်းဖြင့် ဘိက္ခုနီသံဃာ၌ စင်ကြယ်ပြီး ဖြစ်ပါ၏၊ အသျှင်ဘုရားတို့ နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း အကျွန်ုပ်သည် သံဃာကို ပဉ္စင်းပြုခြင်းကို တောင်းပန် ပါ၏၊ အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်ကို အစဉ်သနားခြင်းကို အကြောင်းပြု၍ ထုတ်ဆောင်ပါလော့။ အသျှင်ဘုရားတို့ အကျွန်ုပ်သည် ဤအမည်ရှိပါ၏၊ ဤမည်သော အသျှင်မ၏ ပဉ္စင်းအဖြစ်ကို ငဲ့ပါ၏၊ တစ်ဖက်၌ ပဉ္စင်းခံခြင်းဖြင့် ဘိက္ခုနီသံဃာ၌ စင်ကြယ်ပြီးဖြစ်ပါ၏၊ အသျှင်ဘုရားတို့ သုံးကြိမ် မြောက်လည်း အကျွန်ုပ်သည် သံဃာကို ပဉ္စင်းပြုခြင်းကို တောင်းပန်ပါ၏၊ အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်ကို အစဉ်သနားခြင်းကို အကြောင်းပြု ၍ ထုတ်ဆောင်ပါလော့”ဟု (တောင်းပန်စေအပ်၏)။
ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာကို သိစေအပ်၏။
--“အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤမည်သော ဘိက္ခုနီမသည် ဤမည်သော ဘိက္ခုနီမ၏ ပဉ္စင်းအဖြစ်ကို ငဲ့၏၊ တစ်ဖက်၌ ပဉ္စင်းခံခြင်းဖြင့် ဘိက္ခုနီ သံဃာ၌ စင်ကြယ်ပြီးဖြစ်၏၊ ဤမည်သော ဘိက္ခုနီမသည် ဤမည်သော ဥပဇ္ဈာယ်မဖြင့် သံဃာကို ပဉ္စင်းပြုခြင်းကို တောင်းပန်၏၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ သံဃာသည် ဤမည်သော ဘိက္ခုနီမကို ဤအမည်ရှိသော ဥပဇ္ဈာယ်မဖြင့် ပဉ္စင်းပြု ရာ၏၊ ဤကား သိစေခြင်းတည်း။
အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤမည်သော ဘိက္ခုနီမသည် ဤမည်သော ဘိက္ခုနီမ၏ ပဉ္စင်းအဖြစ်ကို ငဲ့၏၊ တစ်ဖက်၌ ပဉ္စင်းခံခြင်းဖြင့် ဘိက္ခုနီ သံဃာ၌ စင်ကြယ်ပြီးဖြစ်၏၊ ဤမည်သော ဘိက္ခုနီမသည် ဤမည်သော ဥပဇ္ဈာယ်မဖြင့် သံဃာကို ပဉ္စင်းပြုခြင်းကို တောင်းပန်၏၊ သံဃာသည် ဤမည်သော ဘိက္ခုနီမကို ဤအမည်ရှိသော ဥပဇ္ဈာယ်မဖြင့် ပဉ္စင်းပြု၏၊ ဤမည်သော ဘိက္ခုနီမ၏ ဤမည်သော ဥပဇ္ဈာယ်မဖြင့် ပဉ္စင်းပြု ခြင်းကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ်နေရာ၏၊ အကြင် အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်းမရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။ပ။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။
အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤမည်သော ဘိက္ခုနီမသည် ဤမည်သော ဥပဇ္ဈာယ်မ၏ ပဉ္စင်းအဖြစ်ကို ငဲ့၏၊ တစ်ဖက်၌ ပဉ္စင်းခံခြင်းဖြင့် ဘိက္ခုနီသံဃာ၌ စင်ကြယ်ပြီး ဖြစ်၏၊ ဤမည်သော ဘိက္ခုနီမသည် ဤမည်သော ဥပဇ္ဈာယ်မဖြင့် သံဃာကို့ပဉ္စင်းပြုခြင်းကို တောင်းပန်၏၊ သံဃာသည် ဤမည်သော ဘိက္ခုနီမကို ဤမည်သော ဥပဇ္ဈာယ်မဖြင့် ပဉ္စင်းပြု၏၊ ဤမည်သော ဘိက္ခုနီမ၏ ဤမည်သော ဥပဇ္ဈာယ်မဖြင့် ပဉ္စင်းပြု ခြင်းကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ်နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်းမရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
သံဃာသည် ဤမည်သော ဘိက္ခုနီမကို ဤမည်သော ဥပဇ္ဈာယ်မဖြင့် ပဉ္စင်းပြုအပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်းရှိ၏၊ ထို့ကြောင့် ဆိတ်ဆိတ်နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ်နေသဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့် အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်”ဟု (သိစေရမည်)။
ထို (ဘိက္ခုသံဃာမှ ပဉ္စင်းပြုပြီးသော) ခဏ၌ပင် အရိပ်ကို တိုင်းထွာအပ်၏၊ ဥတုအတိုင်းအရှည်ကို ပြောကြားအပ်၏၊ နေ့အဖို့ကို ပြောကြားအပ်၏၊ သုံးမျိုးပေါင်းကို ပြောအပ်၏၊ ဤဘိက္ခုနီမအား “မှီရာ သုံးမျိုးတို့ကိုလည်းကောင်း မပြုအပ်သော အကျင့်ရှစ်မျိုးတို့ကိုလည်းကောင်း ပြောကြားကုန်လော့”ဟု ဘိက္ခုနီမတို့ကို ပြောဆိုအပ်ကုန်၏။
֍ ၄၂၆
။ ထိုအခါ ဘိက္ခုနီမတို့သည် ဆွမ်းစားကျောင်း၌ နေရာပြောင်းရွှေ့ကုန်စဉ် အချိန်ကို လွန်စေကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ရဟန်းတို့ ဘိက္ခုနီမရှစ်ယောက်တို့အား သီတင်းကြီး အစဉ်အတိုင်း ကြွင်းသော ဘိက္ခုနီမတို့အား ရောက်စဉ်အတိုင်း ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ “မြတ်စွာဘုရားသည် ဘိက္ခုနီမရှစ်ယောက်တို့အား သီတင်းကြီး အစဉ်အတိုင်းလည်းကောင်း၊ ကြွင်းသော ဘိက္ခုနီမတို့အား ရောက်စဉ်အတိုင်းလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏”ဟု ဘိက္ခုနီမတို့သည် အလုံးစုံသော နေရာတို့၌ ဘိက္ခုနီမရှစ်ယောက်တို့သည် သီတင်းကြီး အစဉ်အတိုင်းလည်းကောင်း၊ ကြွင်းသော ဘိက္ခုနီမတို့သည် ရောက်စဉ်အတိုင်းလည်းကောင်း တားမြစ်ကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
--ရဟန်းတို့ ဆွမ်းစားကျောင်း၌ ဘိက္ခုနီမရှစ်ယောက်တို့အား သီတင်းကြီး အစဉ်အတိုင်းလည်းကောင်း၊ ကြွင်းသော ဘိက္ခုနီမတို့အား ရောက်စဉ်အတိုင်းလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏၊ အခြားနေရာ အလုံးစုံတို့၌ သီတင်းကြီး အစဉ်အတိုင်း မတားမြစ်အပ်၊ တားမြစ်သော ဘိက္ခုနီမအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၄၂၇
။ ထိုအခါ ဘိက္ခုနီမတို့သည် ပဝါရဏာ မပြုကုန်။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ဘိက္ခုနီမသည် ပဝါရဏာ ပြုအပ်၏၊ ပဝါရဏာမပြုသော ဘိက္ခုနီမအား တရားအားလျော်စွာ ဆုံးဖြတ်အပ်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ထိုအခါ ဘိက္ခုနီမတို့သည် မိမိတို့သည် ပဝါရဏာပြုပြီးလျှင် ရဟန်းယောက်ျားသံဃာကို ပဝါရဏာ မပြုကုန်။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ ဘိက္ခုနီမသည် မိမိတို့ ပဝါရဏာပြုပြီးလျှင် ရဟန်းယောက်ျားသံဃာကို ပဝါရဏာ ပြုအပ်၏၊ ပဝါရဏာ မပြုသော ဘိက္ခုနီမအား တရားအားလျော်စွာ ဆုံးဖြတ်အပ်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ဘိက္ခုနီမတို့သည် ရဟန်းတို့နှင့်အတူ တစ်ပေါင်းတည်း ပဝါရဏာပြုကုန်သော် ဆူညံခြင်းကို ပြုကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ ဘိက္ခုနီမသည် ရဟန်းယောက်ျားတို့နှင့်အတူ တစ်ပေါင်းတည်း ပဝါရဏာ မပြုအပ်၊ ပဝါရဏာပြုသော ဘိက္ခုနီမအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ဘိက္ခုနီမတို့သည် ဆွမ်းမစားမီ ပဝါရဏာပြုကုန်သော် အချိန်ကို လွန်စေကုန်၏။ မြတ်စွာ ဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ဆွမ်းစားပြီးနောက်မှ ပဝါရဏာပြုရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ဆွမ်းစားပြီးနောက်မှ ပဝါရဏာပြုကုန်သော် အချိန်အခါမဲ့ ဖြစ်စေကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ယနေ့ပဝါရဏာပြုပြီးလျှင် နက်ဖြန် (အထွက်တစ်ရက်နေ့) ၌ ရဟန်းယောက်ျားသံဃာကို ပဝါရဏာ ပြုခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ အလုံးစုံသော ဘိက္ခုနီမသံဃာသည် ပဝါရဏာ ပြုလတ်သော် ဆူညံခြင်းကို ပြု၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ဘိက္ခုနီမတစ်ယောက်ကို ဘိက္ခုနီသံဃာအတွက် ဘိက္ခုသံဃာကို ပဝါရဏာပြုရန် သမုတ်ခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏။ ရဟန်းတို့ ဤသို့ သမုတ်အပ်၏၊ ရှေးဦးစွာ ဘိက္ခုနီမကို တောင်းပန်အပ်၏၊
တောင်းပန်ပြီးလျှင် ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ဘိက္ခုနီမသည် သံဃာကို သိစေအပ်၏။
“အသျှင်မတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ သံဃာအား လျောက် ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ သံဃာသည် ဤမည်သော ဘိက္ခုနီမကို ဘိက္ခုနီသံဃာအတွက် ဘိက္ခုသံဃာကို ပဝါရဏာပြုရန် သမုတ်ရာ၏၊ ဤကား သိစေခြင်း တည်း”။
အသျှင်မတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤမည်သော ဘိက္ခုနီမကို ဘိက္ခုနီသံဃာအတွက် ဘိက္ခုသံဃာကို ပဝါရဏာပြုရန် သမုတ်၏၊ ဤမည်သော ဘိက္ခုနီမကို ဘိက္ခုနီ သံဃာအတွက် ဘိက္ခုသံဃာကို ပဝါရဏာပြုရန် သမုတ်ခြင်းကို အကြင်အသျှင်မအား နှစ်သက်ခြင်းရှိ၏၊ ထိုအသျှင်မသည် ဆိတ်ဆိတ်နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်မအား နှစ်သက်ခြင်းမရှိ၊ ထိုအသျှင်မသည် ပြောဆိုရာ၏။
သံဃာသည် ဤမည်သော ဘိက္ခုနီမကို ဘိက္ခုနီသံဃာအတွက် ဘိက္ခုသံဃာကို ပဝါရဏာပြုရန် သမုတ်အပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထိုကြောင့် ဆိတ်ဆိတ် နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ် နေသဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့် အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်”ဟု (သိစေရမည်)။
--သမုတ်အပ်ပြီးသော ထိုဘိက္ခုနီမသည် ဘိက္ခုနီသံဃာကို ခေါ်၍ ဘိက္ခုသံဃာသို့ ချဉ်းကပ်၍ လက်ဝဲတစ်ဖက် ပခုံးထက်၌ကိုယ်ဝတ်ကို စံပယ်တင်၍ ရဟန်းယောက်ျားတို့၏ ခြေတို့ကို ရှိခိုး၍ ဆောင့်ကြောင့်ထိုင်လျက် လက်အုပ်ချီကာ-
“အသျှင်ဘုရားတို့ ဘိက္ခုနီသံဃာသည် ဘိက္ခုသံဃာကို ပဝါရဏာပြုပါ၏၊ အသျှင်ဘုရားတို့ ဘိက္ခု သံဃာသည် ဘိက္ခုနီသံဃာကို မြင်ခြင်းဖြင့်လည်းကောင်း၊ ကြားခြင်းဖြင့်လည်းကောင်း၊ ယုံမှားခြင်းဖြင့်လည်းကောင်း အစဉ်သနားခြင်းကို အကြောင်းပြု၍ ပြောဆိုပါလော့၊ (အပြစ်ကို) တွေ့မြင်ပါမူ ကုစားပါ လတ္တံ့။ အသျှင်ဘုရားတို့ နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း။ပ။ အသျှင်ဘုရားတို့ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း ဘိက္ခုနီ သံဃာသည် ဘိက္ခုသံဃာကို ပဝါရဏာပြုပါ၏၊ အသျှင်ဘုရားတို့ ဘိက္ခုသံဃာသည် ဘိက္ခုနီသံဃာကို မြင်ခြင်းဖြင့်လည်းကောင်း၊ ကြားခြင်းဖြင့်လည်းကောင်း၊ ယုံမှားခြင်းဖြင့်လည်းကောင်း အစဉ်သနားခြင်းကို အကြောင်းပြု၍ ပြောဆိုပါလော့၊ (အပြစ်ကို) တွေ့မြင်ပါမူ ကုစားပါလတ ္တံ့”ဟု ပြောဆိုအပ်၏။
၁။ ဆဋ္ဌမူမြန်မာပြန်၌ သောသောကို ‘ချောင်းဆိုးရောဂါ’ဟု သာမန် ပြန်ဆိုထားသည်၊ ဤ၌ မဟာဝါအတိုင်း ပြင်ဆင်ထားသည်။
--ဥပုသ်ကို တန့်ထားခြင်း
֍ ၄၂၈
။ ထိုအခါ ဘိက္ခုနီမတို့သည် ရဟန်းယောက်ျားတို့အား ဥပုသ်ကို တန့်ထားကုန်၏၊ ပဝါရဏာကို့တန့်ထားကုန်၏၊ ဆုံးမခြင်းရှိသည်ကို ပြုကုန်၏။ အကြီးအမှူးကို ဖြစ်စေကုန်၏၊ အခွင့်ကို ပြုစေကုန်၏၊ စောဒနာကုန်၏၊ အောက်မေ့စေကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ရဟန်းတို့ ဘိက္ခုနီမသည် ရဟန်းယောက်ျားအား ဥပုသ်ကို မတန့်ထားအပ်၊ တန့်ထားသော်လည်း တန့်ထားသည် မမည်၊ တန့်ထားသော ဘိက္ခုနီမအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏။
ပဝါရဏာကို တန့်မထားအပ်၊ တန့်ထားသော်လည်း တန့်ထားသည် မမည်၊ တန့်ထားသော ဘိက္ခုနီမအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏။
ဆုံးမခြင်းရှိသည်ကို မပြုအပ်၊ ပြုသော်လည်း ပြုသည် မမည်၊ ပြုသော ဘိက္ခုနီမအား ဒုက္ကဋ် အာပတ် သင့်၏။
အကြီးအမှူးကို မဖြစ်စေအပ်၊ ဖြစ်စေသော်လည်း ဖြစ်ေ စသည် မမည်၊ ဖြစ်စေသော ဘိက္ခုနီမအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏။
အခွင့်ကို မပြုစေအပ်၊ ပြုစေသော်လည်း ပြုေ စသည် မမည်၊ ပြုစေသော ဘိက္ခုနီမအား ဒုက္ကဋ် အာပတ် သင့်၏။
မစောဒနာအပ်၊ စောဒနာသော်လည်း စောဒနာသည် မမည်၊ စောဒနာသော ဘိက္ခုနီမအား ဒုက္ကဋ် အာပတ် သင့်၏။
မအောက်မေ့စေအပ်၊ အောက်မေ့စေသော်လည်း အောက်မေ့ေ စသည် မမည်၊ အောက်မေ့စေသော ဘိက္ခုနီမအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ရဟန်းယောက်ျားတို့သည် ဘိက္ခုနီမတို့အား ဥပုသ်ကို တန့်ထားကုန်၏။ ပဝါရဏာကို တန့်ထားကုန်၏၊ ဆုံးမခြင်းရှိသည်ကို ပြုကုန်၏၊ အကြီးအမှူးကို ဖြစ်စေကုန်၏၊ အခွင့်ကို ပြုစေကုန်၏၊ စောဒနာကုန်၏၊ အောက်မေ့စေကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ ရဟန်းယောက်ျားတို့သည် ဘိက္ခုနီမအား ဥပုသ်ကို တန့်ထားရန် ခွင့်ပြု၏၊ တန့်ထား ခြင်းသည်လည်းကောင်းသော တန့်ထားခြင်းတည်း၊ တန့်ထားသော ရဟန်းအား အာပတ် မသင့်။
ပဝါရဏာကို တန့်ထားရန် ခွင့်ပြု၏၊ တန့်ထားခြင်းသည်လည်းကောင်းသော တန့်ထားခြင်းတည်း၊ တန့်ထားသော ရဟန်းအား အာပတ် မသင့်။
ဆုံးမခြင်းရှိသည်ကို ပြုရန် ခွင့်ပြု၏၊ ပြုခြင်းသည်လည်းကောင်းသော ပြုခြင်းတည်း၊ ပြုသော ရဟန်းအား အာပတ် မသင့်။
အကြီးအမှူးကို ဖြစ်စေရန် ခွင့်ပြု၏၊ ဖြစ်စေခြင်းသည်လည်းကောင်းသော ဖြစ်စေခြင်းတည်း၊ ဖြစ်စေသော ရဟန်းအား အာပတ် မသင့်။
အခွင့်ကို ပြုစေရန် ခွင့်ပြု၏၊ ပြုစေခြင်းသည်လည်းကောင်းသော ပြုစေခြင်းတည်း၊ ပြုစေသော ရဟန်းအား အာပတ် မသင့်။
စောဒနာရန် ခွင့်ပြု၏၊ စောဒနာခြင်းသည်လည်းကောင်းသော စောဒနာခြင်းတည်း၊ စောဒနာသော ရဟန်းအား အာပတ် မသင့်။
--အောက်မေ့စေရန် ခွင့်ပြု၏၊ အောက်မေ့စေခြင်းသည်လည်းကောင်းသော အောက်မေ့စေခြင်း တည်း။ အောက်မေ့စေသော ရဟန်းအား အာပတ် မသင့်ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၄၂၉
။ ထိုအခါ ဆဗ္ဗဂ္ဂီဘိက္ခုနီမတို့သည် အမ,က၍ အဖိုမောင်းနှင်သော ယာဉ်ဖြင့်လည်းကောင်း၊ အဖို က၍ အမမောင်းနှင်သော ယာဉ်ဖြင့်လည်းကောင်း သွားကုန်၏။ လူတို့သည် “ဂင်္ဂါပွဲ မဟိပွဲ သွားသူတို့ကဲ့သို့တည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအ ကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ရဟန်းတို့ ဘိက္ခုနီမသည် ယာဉ်ဖြင့် မသွားအပ်၊ ယာဉ်ဖြင့် သွားသော ဘိက္ခုနီအား တရားအားလျော်စွာ ဆုံးဖြတ်အပ်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ တစ်ပါးသော ဘိက္ခုနီမသည် ဖျားနာ၏၊ ခြေဖြင့် မသွားနိုင်။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ဖျားနာသော ဘိက္ခုနီမအား ယာဉ်ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော် မူ၏)၊
ထိုအခါ ဘိက္ခုနီမတို့အား “အမ,ကသော ယာဉ်လော၊ အဖို,ကသော ယာဉ်လော”ဟူ၍ အကြံ ဖြစ်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ အမ,ကသော ယာဉ်ကိုလည်းကောင်း အဖိုကသော ယာဉ်ကိုလည်းကောင်း လက်ဆွဲယာဉ်ကိုလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော် မူ၏)။
ထိုအခါ တစ်ပါးသော ဘိက္ခုနီမအား ယာဉ်တောက်သဖြင့် အလွန်အမင်းမချမ်းသာခြင်း ဖြစ်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ထမ်းစင်ကိုလည်းကောင်း၊ သန်လျှင်းကိုလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၄၃၀
။ ထိုအခါ ‘အဍ္ဎကာသီ’ ပြည့်တန်ဆာမသည် ဘိက္ခုနီမတို့ထံ၌ ရှင်ပြု၏၊ ထိုပြည့်တန်ဆာမသည် “မြတ်စွာဘုရားထံ၌ ပဉ္စင်းပြုအံ့”ဟု သာဝတ္ထိပြည်သို့ သွားလို၏။ “အဍ္ဎကာသီ ပြည့်တန်ဆာမသည် သာဝတ္ထိပြည်သို့ သွားလိုသတတ်”ဟု သေသောက်ကြူးတို့သည် ကြားကုန်၏။ ထိုသေသောက်ကြူးတို့သည် လမ်း၌ ထကြွကုန်၏။ ထိုသေသောက်ကြူးတို့သည် လမ်း၌ ထကြွကုန်သတတ်”ဟု အဍ္ဎကာသီ ပြည့်တန်ဆာမသည် ကြား၏။ “အကျွန်ုပ် ပဉ္စင်းပြုလိုပါ၍ အဘယ်သို့လျှင် အကျွန်ုပ်သည် ကျင့်ရပါအံ့ နည်း”ဟု မြတ်စွာဘုရား၏အထံသို့ တမန်ကို စေလွှတ်၏။ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် ဤအကြောင်းအရာကြောင့် တရားစကားကို ဟောတော်မူပြီးလျှင် ရဟန်းတို့ကို “ရဟန်းတို့ တမန်ဖြင့်လည်း ပဉ္စင်းပြု ခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ရဟန်းယောက်ျားတမန်ဖြင့် ပဉ္စင်းပြုကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ရဟန်ယောက်ျားတမန်ဖြင့် ပဉ္စင်းမပြုအပ်၊ ပဉ္စင်းပြုသော ဘိက္ခုနီမအား ဒုက္ကဋ် အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ သိက္ခမာန်တမန်ဖြင့် ပဉ္စင်းပြုကုန်၏။ပ။ သာမဏေတမန်ဖြင့် ပဉ္စင်း ပြုကုန်၏။ပ။ သာမဏေမ တမန်ဖြင့် ပဉ္စင်းပြုကုန်၏။ပ။ မကျွမ်းကျင်သော မလိမ္မာသောတမန်ဖြင့် ပဉ္စင်း ပြုကုန်၏။ ရဟန်းတို့ မကျွမ်းကျင်သော မလိမ္မာသော တမန်ဖြင့် ပဉ္စင်းမပြုအပ်၊ ပဉ္စင်းပြုသော ဘိက္ခုနီမအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏။ ရဟန်းတို့ လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ဘိက္ခုနီမတမန်ဖြင့် ပဉ္စင်းပြု ခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုတမန်ဘိက္ခုနီမသည် သံဃာသို့ ချဉ်းကပ်၍ လက်ဝဲတစ်ဖက် ပခုံးထက်၌ကိုယ်ဝတ်ကို စံပယ် တင်၍ ရဟန်းယောက်ျားတို့၏ ခြေတို့ကို ရှိခိုး၍ ဆောင့်ကြောင့်ထိုင်လျက် လက်အုပ်ချီကာ-
--“အသျှင်ဘုရားတို့ ဤမည်သောအသျှင်မသည် ဤမည်သော အသျှင်မ၏ ပဉ္စင်းအဖြစ်ကို ငဲ့၏၊ တစ်ဖက်၌ ပဉ္စင်းခံခြင်းဖြင့် ဘိက္ခုနီသံဃာ၌ စင်ကြယ်ပြီး ဖြစ်ပါ၏၊ ထိုအသျှင်မသည် တစ်စုံတစ်ခုသော အန္တရာယ်ကြောင့် မလာနိုင်ပါ၊ အသျှင်ဘုရားတို့ ဤမည်သော အသျှင်မသည် သံဃာကို ပဉ္စင်းပြုခြင်းကို တောင်းပန်၏၊ အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် ထိုအသျှင်မကို အစဉ်သနားခြင်းကို အကြောင်းပြု ၍ ထုတ် ဆောင်ပါလော့။ အသျှင်ဘုရားတို့ ဤမည်သောအသျှင်မသည် ဤမည်သောအသျှင်မ၏ ပဉ္စင်းအဖြစ်ကို ငဲ့၏၊ တစ်ဖက်၌ ပဉ္စင်းခံခြင်းဖြင့် ဘိက္ခုနီသံဃာ၌ စင်ကြယ်ပြီး ဖြစ်၏၊ ထိုအသျှင်မသည် တစ်စုံတစ်ခုသော အန္တရာယ်ကြောင့် မလာနိုင်ပါ၊ အသျှင်ဘုရားတို့ နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း ဤမည်သော အသျှင်မသည် သံဃာကို ပဉ္စင်းပြုခြင်းကို တောင်းပန်၏၊ အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် ထိုအသျှင်မကို အစဉ် သနားခြင်းကို အကြောင်းပြု၍ ထုတ်ဆောင်ပါလော့၊ အသျှင်ဘုရားတို့ ဤမည်သော အသျှင်မသည် ဤမည်သော အသျှင်မ၏ ပဉ္စင်းအဖြစ်ကို ငဲ့၏၊ တစ်ဖက်၌ ပဉ္စင်းခံခြင်းဖြင့် ဘိက္ခုနီသံဃာ၌ စင်ကြယ်ပြီးဖြစ်ပါ၏၊ ထိုအသျှင်မသည် တစ်စုံတစ်ခုသော အန္တရာယ်ကြောင့် မလာနိုင်ပါ၊ အသျှင်ဘုရားတို့ သုံးကြိမ် မြောက်လည်း ဤမည်သော အသျှင်မသည် သံဃာကို ပဉ္စင်းပြုခြင်းကို တောင်းပန်၏၊ အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် ထိုအသျှင်မကို အစဉ်သနားခြင်းကို အကြောင်းပြု ၍ ထုတ်ဆောင်ပါလော့”ဟု လျှောက် အပ်၏။
ကျွမ်းကျင် လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ရဟန်းသည် သံဃာကို သိစေအပ်၏။
“အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤမည်သော အသျှင်မသည် ဤမည်သော အသျှင်မ၏ ပဉ္စင်းအဖြစ်ကို ငဲ့၏၊ တစ်ဖက်၌ ပဉ္စင်းခံခြင်းဖြင့် ဘိက္ခုနီ သံဃာ၌ စင်ကြယ်ပြီးဖြစ်၏၊ ထိုအသျှင်မသည် တစ်စုံတစ်ခုသော အန္တရာယ်ကြောင့် မလာနိုင်ပါ၊ ဤမည်သော အသျှင်မသည် ဤမည်သော ဥပဇ္ဈာယ်မဖြင့် သံဃာကို ပဉ္စင်းပြုခြင်းကို တောင်း ပန်၏၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ သံဃာသည် ဤမည်သော အသျှင်မကို ဤမည်သော ဥပဇ္ဈာယ်မဖြင့် ပဉ္စင်းပြုရာ၏၊ ဤကား သိစေခြင်း တည်း။
အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤမည်သော အသျှင်မသည် ဤမည်သော အသျှင်မ၏ ပဉ္စင်းအဖြစ်ကို ငဲ့၏၊ တစ်ဖက်၌ ပဉ္စင်းခံခြင်းဖြင့် ဘိက္ခုနီ သံဃာ၌ စင်ကြယ်ပြီး ဖြစ်ပါ၏၊ ထိုအသျှင်မသည် တစ်စုံတစ်ခုသော အန္တရာယ်ကြောင့် မလာနိုင်ပါ၊ ဤမည်သော အသျှင်မသည် ဤမည်သော ဥပဇ္ဈာယ်မဖြင့် သံဃာကို ပဉ္စင်းပြုခြင်းကို တောင်း ပန်၏၊ သံဃာသည် ဤမည်သော အသျှင်မကို ဤမည်သော ဥပဇ္ဈာယ်မဖြင့် ပဉ္စင်းပြု၏၊ ဤမည်သော အသျှင်မကို ဤမည်သော ဥပဇ္ဈာယ်မဖြင့် ပဉ္စင်းပြုခြင်းကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ် နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်းမရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
နှစ်ကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။ပ။ သုံးကြိမ်မြောက်လည်း ဤအကြောင်းကို ပြောကြားပါ၏။
အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤမည်သော အသျှင်မသည် ဤမည်သော အသျှင်မ၏ ပဉ္စင်းအဖြစ်ကို ငဲ့၏၊ တစ်ဖက်၌ ပဉ္စင်းခံခြင်းဖြင့် ဘိက္ခုနီ သံဃာ၌ စင်ကြယ်ပြီးဖြစ်၏၊ ထိုအသျှင်မသည် တစ်စုံတစ်ခုသော အန္တရာယ်ကြောင့် မလာနိုင်ပါ၊ ဤမည်သော အသျှင်မသည် ဤမည်သော ဥပဇ္ဈာယ်မဖြင့် သံဃာကို ပဉ္စင်းပြုခြင်းကို တောင်း ပန်၏၊ သံဃာသည် ဤမည်သော အသျှင်မကို ဤမည်သော ဥပဇ္ဈာယ်မဖြင့် ပဉ္စင်းပြု၏၊ ဤမည်သော အသျှင်မကို ဤမည်သော ဥပဇ္ဈာယ်မဖြင့် ပဉ္စင်းပြုခြင်းကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ် နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်းမရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
--သံဃာသည် ဤမည်သော အသျှင်မကို ဤမည်သော ဥပဇ္ဈာယ်မဖြင့် ပဉ္စင်းပြုအပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်းရှိ၏၊ ထိုကြောင့် ဆိတ်ဆိတ်နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ်နေသဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့် အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်”ဟု (သိစေရမည်)။
ထို (ဘိက္ခုသံဃာမှပဉ္စင်းပြုပြီးသော) ခဏ၌ အရိပ်ကို တိုင်းတာအပ်၏၊ ဥတုအတိုင်းအရှည်ကို ပြော ကြားအပ်၏၊ နေ့အဖို့ကို ပြောကြားအပ်၏၊ သုံးမျိုးပေါင်းကို ပြောကြားအပ်၏၊ ထိုပဉ္စင်းမအား မှီရာ သုံးမျိုးတို့ကိုလည်းကောင်း၊ မပြုအပ်သော အကျင့်ရှစ်မျိုးတို့ကိုလည်းကောင်း ပြောကြားကုန်လော့”ဟု ဘိက္ခုနီမတို့ကို ပြောဆိုအပ်၏။
֍ ၄၃၁
။ ထိုအခါ ဘိက္ခုနီမတို့သည် တော၌ နေကုန်၏၊ သေသောက်ကြူးသူတို့သည် ဖျက်ဆီးကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ရဟန်းတို့ ဘိက္ခုနီမသည် တော၌ မနေအပ်၊ နေသော ဘိက္ခုနီမအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)
ထိုအခါ တစ်ယောက်သော ဥပါသကာသည် ဘိက္ခုနီသံဃာအား ဘဏ္ဍာတိုက်ကို လှူ၏၊ မြတ်စွာ ဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
ရဟန်းတို့ ဘဏ္ဍာတိုက်ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ဘဏ္ဍာတိုက်သည် မလောက်။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ကျောင်းကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ ကျောင်းသည် မလောက်။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ အမှုသစ်ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ အမှုသစ်သည် မလောက်။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ပုဂ္ဂလိကကျောင်းကိုလည်း ပြုရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--ကိုယ်ဝန်ရှိလျက် ရဟန်းပြုခြင်း
֍ ၄၃၂
။ ထိုအခါ တစ်ယောက်သော မိန်းမသည် တည်သောကိုယ်ဝန်ရှိလျက် ဘိက္ခုနီမတို့၌ ရဟန်း ပြု၏၊ ထိုမိန်းမအား ရဟန်းပြုပြီးသော်ကိုယ်ဝန်သည် ဖွားမြင်၏။ ထိုအခါ ထိုဘိက္ခုနီမအား “ငါသည် ဤသူငယ်၌ အဘယ်သို့ ကျင့်ရအံ့နည်း”ဟု အကြံဖြစ်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ဤသူငယ် သိကြားလိမ္မာချိန် ရောက်သည့်တိုင်အောင် မွေးမြူရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ထိုအခါ ထိုဘိက္ခုနီမအား “ငါသည်လည်း တစ်ယောက်ထီးတည်းနေခြင်းငှါ မရအပ်၊ အခြားဘိက္ခုနီမသည်လည်း သူငယ်နှင့် အတူနေခြင်းငှါ မရအပ်၊ ငါသည် အဘယ်သို့ ကျင့်ရအံ့နည်း”ဟု အကြံဖြစ်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ဘိက္ခုနီမတစ်ယောက်ကို သမုတ်၍ ထိုဘိက္ခုနီမအား အဖော်ပေးခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏။ ရဟန်းတို့ ဤသို့ သမုတ်အပ်၏။
ရှေးဦးစွာ ဘိက္ခုနီမကို တောင်းပန်အပ်၏၊ တောင်းပန်ပြီးလျှင် ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ဘိက္ခုနီမသည် သံဃာကို သိစေအပ်၏။
“အသျှင်မတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ သံဃာအား လျောက် ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ ဤမည်သော ဘိက္ခုနီမကို ဤမည်သော ဘိက္ခုနီမ၏ အဖော်ဟု သမုတ်ရာ၏၊ ဤကား သိစေခြင်းတည်း။
အသျှင်မတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ သံဃာသည် ဤမည်သော ဘိက္ခုနီမကို ဤမည်သော ဘိက္ခုနီမ၏ အဖော်ဟု သမုတ်၏။
ဤမည်သော ဘိက္ခုနီမကို ဤမည်သော ဘိက္ခုနီမ၏ အဖော်ဟု သမုတ်ခြင်းကို အကြင် အသျှင်မအား နှစ်သက်ခြင်းရှိ၏၊ ထိုအသျှင်မသည် ဆိတ်ဆိတ် နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်မအား နှစ်သက်ခြင်းမရှိ၊ ထိုအသျှင်မသည် ပြောဆိုရာ၏။
သံဃာသည် ဤမည်သော ဘိက္ခုနီမကို ဤမည်သော ဘိက္ခုနီမ၏ အဖော်ဟု သမုတ်အပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်းရှိ၏၊ ထို့ကြောင့် ဆိတ်ဆိတ်နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ်နေသဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့်အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်”ဟု (သိစေရမည်)။
ထိုအခါ ထိုအဖော်ဘိက္ခုနီမအား “ငါသည် ဤသူငယ်၌ အဘယ်သို့ ကျင့်ရအံ့နည်း”ဟု အကြံ ဖြစ်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ အမိုးအရံတူ ကျောင်းနေ ခြင်းကို ချန်ထား၍ အခြားယောက်ျား၌ ကျင့်ကုန်သကဲ့သို့ ဤအတူ ထိုသူငယ်၌ ကျင့်ခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--တိတ္တိကျောင်းသို့ပြောင်းရွေ့ခြင်း
֍ ၄၃၃
။ ထိုအခါ တစ်ပါးသော ဘိက္ခုနီမသည် သံဃာဒိသိသ်အာပတ်သို့ ရောက်၍ မာနတ်ကျင့်နေ၏။ ထိုအခါ ထိုဘိက္ခုနီမအား “ငါသည်လည်း တစ်ယောက်ထီးတည်းနေခြင်းငှါ မရအပ်၊ အခြားဘိက္ခုနီမသည်လည်း ငါနှင့်အတူနေခြင်းငှါ မရအပ်၊ ငါသည် အဘယ်သို့ ကျင့်ရအံ့နည်း”ဟု အကြံဖြစ်၏။ မြတ်စွာ ဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ဘိက္ခုနီမတစ်ယောက်ကို သမုတ်၍ ထို ဘိက္ခုနီမအား အဖော်ပေးခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏။ရဟန်းတို့ ဤသို့ သမုတ်အပ်၏၊ ရှေးဦးစွာ ဘိက္ခုနီမကို တောင်းပန်အပ်၏၊ တောင်းပန်ပြီးလျှင် ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ စွမ်းရည်ရှိသော ဘိက္ခုနီမသည် သံဃာကို သိစေအပ်၏။
“အသျှင်မတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ သံဃာအား လျောက် ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ သံဃာသည် ဤမည်သော ဘိက္ခုနီမကို ဤမည်သော ဘိက္ခုနီမ၏ အဖော်ဟု သမုတ်ရာ၏၊ ဤကား သိစေခြင်းတည်း။
အသျှင်မတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ သံဃာသည် ဤမည်သော ဘိက္ခုနီမကို ဤမည်သော ဘိက္ခုနီမ၏ အဖော်ဟု သမုတ်၏၊ ဤမည်သော ဘိက္ခုနီမကို ဤမည်သော ဘိက္ခုနီမ၏ အဖော်ဟု သမုတ်ခြင်းကို အကြင်အသျှင်မအား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထို အသျှင်မသည် ဆိတ်ဆိတ်နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်မအား နှစ်သက်ခြင်းမရှိ၊ ထိုအသျှင်မသည် ပြောဆိုရာ၏။
သံဃာသည် ဤမည်သော ဘိက္ခုနီမကို ဤမည်သော ဘိက္ခုနီမ၏ အဖော်ဟု သမုတ်အပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်းရှိ၏၊ ထို့ကြောင့် ဆိတ်ဆိတ် နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ်နေသဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့်အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်”ဟု (သိစေရမည်)။
֍ ၄၃၄
။ ထိုအခါ တစ်ပါးသော ဘိက္ခုနီမသည် သိက္ခာချ ပြီး၍ လူထွက်၏၊ ထိုဘိက္ခုနီမသည် တစ်ဖန် လာ၍ ဘိက္ခုနီမတို့ကို ပဉ္စင်းပြု ခြင်းကို တောင်းပန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက် ကြကုန်၏။ “ရဟန်းတို့ ဘိက္ခုနီမအား သိက္ခာချခြင်းသည် မဖြစ်၊ အကြင်အကြောင်းကြောင့် ထိုဘိက္ခုနီမသည် လူထွက်၏၊ ထိုအကြောင်းကြောင့် ထိုဘိက္ခုနီမသည် ဘိက္ခုနီမ မဟုတ်”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ထိုအခါ တစ်ပါးသော ဘိက္ခုနီမသည် မိမိနေရာကျောင်းမှ တိတ္ထိကျောင်းသို့ ပြောင်းရွှေ့၏၊ ထို ဘိက္ခုနီမသည် တစ်ဖန်ပြန်လာ၍ ဘိက္ခုနီမတို့ကို ပဉ္စင်းပြုခြင်းကို တောင်းပန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။
“ရဟန်းတို့ မိမိနေရာကျောင်းမှ တိတ္ထိကျောင်းသို့ ပြောင်းရွှေ့သော ဘိက္ခုနီမသည် ပြန်လာသော် ပဉ္စင်းမပြုအပ်”ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ဘိက္ခုနီမတို့သည် ယောက်ျားတို့၏ ရှိခိုးခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ ဆံဖြတ်ခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ လက်သည်း ခြေသည်းဖြတ်ခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ အနာဆေးကုခြင်းကိုလည်းကောင်း မအပ်ဟု တွေးတောမှု ‘သံသယ ကုက္ကုစ္စ’ ရှိကုန်သည်ဖြစ်၍ လက်မခံကုန်။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ လက်ခံခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
֍ ၄၃၅
။ ထိုအခါ ဘိက္ခုနီမတို့သည် ထက်ဝယ်ဖွဲ့ခွေ ထိုင်ကုန်လျက် ဖနောင့်အတွေ့ကို သာယာကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ဘိက္ခုနီမသည် ထက်ဝယ် ဖွဲ့၍ မထိုင်အပ်၊ ထိုင်သော ဘိက္ခုနီမအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ --ထိုအခါ တစ်ပါးသော ဘိက္ခုနီမသည် ဖျားနာ၏၊ ထိုဘိက္ခုနီမအား ထက်ဝယ်ဖွဲ့ခြင်းနှင့် ကင်း၍ မချမ်းသာ။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ဘိက္ခုနီမအား ထက်ဝက်သော ထက်ဝယ်ဖွဲ့ခြင်းကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ဘိက္ခုနီမတို့သည် ကျင်ကြီးအိမ်၌ ကျင်ကြီးကို စွန့်ကုန်၏၊ ဆဗ္ဗဂ္ဂီဘိက္ခုနီမတို့သည် ထိုကျင်ကြီးအိမ်၌ပင်ကိုယ်ဝန်ကို ချကုန်၏၊ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ဘိက္ခုနီမတို့သည် ကျင်ကြီးအိမ်၌ ကျင်ကြီးကို မစွန့်အပ်၊ စွန့်သော ဘိက္ခုနီမအား ဒုက္ကဋ် အာပတ် သင့်၏။ ရဟန်းတို့ အောက်၌ ဟင်းလင်းပွင့်သော အထက်၌ အမိုးရှိသော ကျင်ကြီးအိမ်၌ ကျင်ကြီးကို စွန့်ခြင်းငှါ ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
--ဘိက္ခုနီမတို့ ရေချိုးခြင်းအမျိုးမျိုး
֍ ၄၃၆
။ ထိုအခါ ဘိက္ခုနီမတို့သည် ကသယ်မှုန့်ဖြင့် ရေချိုးကုန်၏။ လူတို့သည် “ကာမဂုဏ်ခံစားသူ လူမိန်းမတို့ကဲ့သို့တည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ဘိက္ခုနီမသည် ကသယ်မှုန့်ဖြင့် ရေမချိုးအပ်၊ ရေချိုးသော ဘိက္ခုနီမအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏။ ရဟန်းတို့ ဆန်ကွဲမှုန့် ဖွဲညက်ကိုလည်းကောင်း၊ မြေညက်ကိုလည်းကောင်း ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။ထိုအခါ ဘိက္ခုနီမတို့သည် နံ့သာထုံသော မြေညက်ဖြင့် ရေချိုးကုန်၏။ လူတို့သည် “ကာမဂုဏ် ခံစားသူ လူမိန်းမတို့ကဲ့သို့တည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ မြတ်စွာ ဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ဘိက္ခုနီမသည် နံ့သာထုံသော မြေညက်ဖြင့် ရေမချိုးအပ်၊ ရေချိုးသော ဘိက္ခုနီမအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏။ ရဟန်းတို့ ပြကတေ့သော မြေညက်ကို ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ဘိက္ခုနီမတို့သည် ဇရုံးအိမ်၌ ရေချိုးကုန်သော် ဆူညံခြင်းကို ပြုကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ဘိက္ခုနီမသည် ဇရုံးအိမ်၌ ရေမချိုးအပ်၊ ရေချိုးသော ဘိက္ခုနီမအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ဘိက္ခုနီမတို့သည် ရေစီး၏ မျက်နှာချင်းဆိုင်၌ ရေချိုးကုန်သော် ရေယဉ်အတွေ့ကို သာယာကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ဘိက္ခုနီမသည် ရေစီး၏ မျက်နှာချင်းဆိုင်၌ ရေမချိုးအပ်၊ ရေချိုးသော ဘိက္ခုနီမအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ဘိက္ခုနီမတို့သည် ရေဆိပ်မဟုတ်ရာ၌ ရေချိုးကုန်သော် သေသောက်ကြူးတို့သည် ဖျက် ဆီးကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ဘိက္ခုနီမသည် ရေဆိပ် မဟုတ်ရာ၌ ရေမချိုးအပ်၊ ရေချိုးသော ဘိက္ခုနီမအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
ထိုအခါ ဘိက္ခုနီမတို့သည် ယောက်ျားချိုးရာ ရေဆိပ်၌ ရေချိုးကုန်၏။ လူတို့သည် “ကာမဂုဏ် ခံစားသူ လူမိန်းမတို့ကဲ့သို့တည်း”ဟု ကဲ့ရဲ့ကုန်၏၊ ရှုတ်ချကုန်၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆိုကြကုန်၏။ မြတ်စွာ ဘုရားအား ဤအကြောင်းကို လျှောက်ကြကုန်၏။ ရဟန်းတို့ ဘိက္ခုနီမသည် ယောက်ျားချိုးရာ ရေဆိပ်၌ ရေမချိုးအပ်၊ ရေချိုးသော ဘိက္ခုနီမအား ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏။ ရဟန်းတို့ မိန်းမရေချိုးဆိပ်၌ ချိုးရန် ခွင့်ပြု၏ဟု (မိန့်တော်မူ၏)။
တတိယအခန်း ပြီး၏။
ဒသမ ဘိက္ခုနိက္ခန္ဓက ပြီး၏။
ဤခန္ဓက၌ ဝတ္ထုတစ်ရာတည်း။
--ထိုဘိက္ခုနိက္ခန္ဓက၏ အကျဉ်းချုပ်
ဂေါတမီသည် ပဉ္စင်းအဖြစ်ကို တောင်းပန်၏၊ ကပိလဝတ်ပြည်၌ မြတ်စွာဘုရားသည် ခွင့်မပြု၊ မြတ်စွာဘုရားသည် ဝေသာလီပြည်သို့ ကြွတော်မူ၏။
မြူ ပြွမ်းသောကိုယ်ရှိလျက် တံခါးမုခ်၌ အာနန္ဒာအား လျှောက်၏၊ ထိုက်တန်ပါ၏ လောဟူ၍လည်းကောင်း၊ မိခင်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ မွေးမြူသူဟူ၍လည်းကောင်း နည်း ပရိယာယ်ဖြင့် တောင်းပန်၏။
နှစ်ပေါင်းတစ်ရာလည်းကောင်း၊ ထိုနေ့လည်းကောင်း၊ ရဟန်းမရှိသောကျောင်းလည်းကောင်း၊ လိုလားတောင့်တခြင်းလည်းကောင်း၊ ပဝါရဏာပြု ခြင်းလည်းကောင်း၊ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်လည်းကောင်၊ နှစ်နှစ်တို့ပတ်လုံးလည်းကောင်း၊ မဆဲရေးခြင်းလည်းကောင်း။
ပိတ်ပင်ခြင်းလည်းကောင်း၊ အသက်ရှင်သမျှ လိုက်နာရသော တရားရှစ်မျိုး ‘ဂရုဓံ'တို့လည်းကောင်း၊ ဂရုဓံကို ဝန်ခံခြင်းလည်းကောင်း၊ ထိုဝန်ခံခြင်းသည်ပင် ထိုဂေါတမီ အား ပဉ္စင်းဖြစ်ခြင်းလည်းကောင်း။
နှစ်ပေါင်းတစ်ထောင်လည်းကောင်း၊ နှစ်ပေါင်းငါးရာလည်းကောင်း မီးအိုးကိုင်သူခိုး ဖလံဖြူနာ အူနီနာဥပမာတို့ဖြင့် ဤနည်း ဤပုံအတိုင်း သူတော်ကောင်းတရား ဆုတ် ယုတ်ခြင်း။
စောစောကပင် ကန်ပေါင်ကို ဖွဲ့ခြင်း တစ်ဖန် သူတော်ကောင်းတရားတည်ခြင်း ပဉ္စင်းပြုရန် ခွင့်ပြုခြင်း အသျှင်အသျှင်မတို့၏ သီတင်းကြီးအစဉ်အတိုင်း ရှိခိုးခြင်း။
မပြုလုပ်ကုန် အဘယ်မှာ ခွင့်ပြုအံ့နည်း၊ ဆက်ဆံသောသိက္ခာပုဒ် မဆက်ဆံသော သိက္ခာပုဒ်လည်းကောင်း၊ အဆုံးအမခံခြင်းလည်းကောင်း၊ ပါတိမောက်လည်းကောင်း အသို့ပြုရမည်နည်း ဘိက္ခုနီမကျောင်းလည်းကောင်း။
မသိခြင်းလည်းကောင်း၊ ပြောကြားခြင်းလည်းကောင်း၊ မကုစားခြင်းလည်းကောင်း၊ ရဟန်းတို့သည် ပြောကြားခြင်းလည်းကောင်း၊ ရဟန်းတို့သည် ခံယူခြင်းလည်းကောင်း၊ ဘိက္ခုနီမတို့သည် ခံယူခြင်းလည်းကောင်း။
ပြောကြားခြင်းလည်းကောင်း၊ ကံလည်းကောင်း၊ ရဟန်းတို့သည် ကံပြုခြင်းလည်းကောင်း၊ ကဲ့ရဲ့ခြင်းလည်းကောင်း၊ ဘိက္ခုနီမတို့သည် ကံပြုခြင်း ပြောကြားခြင်းလည်းကောင်း၊ ငြင်းခုံခြင်း (ကံသို့) တင်ခြင်းလည်းကောင်း၊ ဥပ္ပလဝဏ်၏အနီးနေ ဘိက္ခုနီမလည်းကောင်း၊ သာဝတ္ထိပြည်၌ ညွန်ရေလည်းကောင်း၊ ရှိမခိုးရခြင်းလည်းကောင်းကိုယ်ကို ဖွင့်ပြခြင်းလည်းကောင်း၊ ပေါင်လည်းကောင်း၊ အင်္ဂါဇာတ်လည်းကောင်း၊ ပြောင်လှောင်ခြင်းလည်းကောင်း၊ ရောယှက်ခြင်းလည်းကောင်း၊ ဆဗ္ဗဂ္ဂီတို့လည်းကောင်း။
ရှိမခိုးရခြင်းလည်းကောင်း၊ ဒဏ်အမှုလည်းကောင်း၊ တစ်ဖန်ဘိက္ခုနီမတို့သည် ထို့ အတူလည်းကောင်း၊ ပိတ်ပင်တားမြစ်ခြင်းလည်းကောင်း၊ အဆုံးအမခံခြင်းလည်းကောင်း၊ အပ်သလော ဖဲသွားခြင်းလည်းကောင်း။
--ရဟန်းမိန်းမမိုက်တို့လည်းကောင်း၊ အမှုမဟုတ်ခြင်းလည်းကောင်း၊ မဆုံးဖြတ်ခြင်းလည်းကောင်း၊ ဩဝါဒလည်းကောင်း၊ ဘိက္ခုနီသံဃာလည်းကောင်း၊ ဘိက္ခုနီမငါးဦးတို့လည်းကောင်း၊ ဘိက္ခုနီမနှစ်ဦး သုံးဦးတို့လည်းကောင်း မယူခြင်းလည်းကောင်း၊ ရဟန်းမိုက် ဖျားနာသောရဟန်း ခရီးသွားရဟန်း။
တောနေရဟန်းတို့လည်းကောင်း၊ မပြောကြားခြင်းလည်းကောင်း၊ တစ်ဖန် မဆောင် ခြင်းလည်းကောင်း၊ မသွားခြင်းလည်းကောင်း၊ ခါးပန်းကြိုးရှည်လည်းကောင်း၊ နှီးပြားလည်းကောင်း၊ သားရေပြားလည်းကောင်း၊ ပုဆိုးထုံး ပုဆိုးကျစ်လည်းကောင်း၊ သင်္ကန်းထုံး သင်္ကန်းကျစ်ဖြင့်လည်းကောင်း၊ ချည်မျှင်ထုံး ချည်မျှင်ကျစ်လည်းကောင်း။
နွားဒူးရိုးလည်းကောင်း၊ နွားမေးရိုးလည်းကောင်း၊ လက်ဖဝါးလည်းကောင်း၊ လက်ဖမိုးလည်းကောင်း၊ ခြေဖဝါးလည်းကောင်း၊ ခြေဖမိုး ‘ခြေသလုံး'လည်းကောင်း၊ ပေါင်လည်းကောင်း၊ မျက်နှာလည်းကောင်း၊ သွားဖုံးလည်းကောင်း၊ လိမ်းကျံခြင်းလည်းကောင်း၊ နှိပ်နယ်ခြင်းလည်းကောင်း၊ နံ့သာမှုန့်ချေခြင်းလည်းကောင်း။
မျက်ရေးကွက် ‘အပြောက်အစက်’ ချခြင်းလည်းကောင်း၊ အင်္ဂါကြီးငယ်ကို ဆိုးခြင်းလည်းကောင်း၊ မျက်နှာကို ဆိုးခြင်းလည်းကောင်း၊ ထို့အတူ နှစ်မျိုးဆိုးခြင်းလည်းကောင်း၊ သက်တင်ရေးပုံ မျက်ကွင်းဆွဲခြင်း ပါးကွက်ကွက်ခြင်းလည်းကောင်း၊ ပြူတင်း ပေါက်လည်းကောင်း၊ အလင်းရောင်လည်းကောင်း၊ ကခြင်းလည်းကောင်း။
ပြည့်တန်ဆာမလည်းကောင်း၊ သေတင်းကုပ်လည်းကောင်း၊ သားစိမ်းငါးစိမ်းလည်းကောင်း၊ ဈေးခင်းခြင်းလည်းကောင်း၊ အတိုးပေးခြင်းလည်းကောင်း၊ ကုန်သွယ်ခြင်း ကျွန်ယောက်ျား ကျွန်မိန်းမကိုလည်းကောင်း၊ အမှုလုပ်ယောကျာ်း အမှုလုပ်မိန်းမကိုလည်းကောင်း၊ လုပ်ကျွေးစေခြင်းလည်းကောင်း။
တိရစ္ဆာန် အသီးအရွက်စိမ်း နံရိုးစည်းအဖွဲ့ကို ဆောင်ကုန်၏၊ သင်္ကန်းညို သင်္ကန်းဝါ သင်္ကန်းမောင်း သင်္ကန်းနက်လည်းကောင်း။
သင်္ကန်းအနီရင့်လည်းကောင်း၊ သင်္ကန်းအနီနုလည်းကောင်း၊ အဆာမဖြတ်သော သင်္ကန်း အဆာရှည်သောသင်္ကန်း အပွင့်ပုံ အသီးပုံ အဆာရှိသင်္ကန်း သင်တိုင်း လျှော်တေကိုလည်းကောင်း ဆောင်ကုန်၏။
ဘိက္ခုနီမ သိက္ခမာန် သာမဏေမတို့ကွယ်လွန်ရာ၌ ပရိက္ခရာလွှဲအပ်သော် ဘိက္ခုနီမတို့သည်သာလျှင် ပိုင်ဆိုင်ကုန်၏။
ရဟန်းယောက်ျား သာမဏေ ဥပါသကာ ဥပါသိကာမ အခြားသူတို့၏ ပရိက္ခရာကို လွှဲအပ်သော် ရဟန်းပိုင်ဆိုင်၏။
လက်ပန်းလုံး ‘ကိုယ်လုံးတိုက်’ ခြင်းလည်းကောင်း၊ ကိုယ်ဝန်သူငယ်ကိုလည်းကောင်း၊ သပိတ်ဖင်လည်းကောင်း၊ ယောက်ျားနိမိတ်လည်းကောင်း၊ စားသောက်ဖွယ်လည်းကောင်း၊ များပြားခြင်း အလွန်အမင်းများခြင်းလည်းကောင်း၊ စားသောက်ဖွယ်ကို သိမ်း ဆည်းခြင်းလည်းကောင်း။
ရဟန်းယောက်ျားတို့သုံးဆောင်ကောင်းရာမျိုးကို ဘိက္ခုနီမသည် ထို့အတူပြုရာ၏၊ ကျောင်းလည်းကောင်း၊ ဥတုလာသူ ဘိက္ခုနီမများလည်းကောင်း၊ သွေးလိမ်းကျံခြင်းလည်းကောင်း၊ ဥတု သွေးခံ ‘ဥတုထိန်း’ အဝတ်ဆို့ခြင်းလည်းကောင်း။
ပြတ်ခြင်းလည်းကောင်း၊ အခါခပ်သိမ်းလည်းကောင်း၊ နိမိတ်မရှိသူ စသည်ကို တွေ့မြင်ခြင်းလည်းကောင်း၊ နိမိတ်ရာမျှရှိသူ သွေးမယိုသူ ထို့အတူ သွေးအမြဲယိုသူလည်းကောင်း။
ဥတုသွေးခံအမြဲသုံးရသူ သွေးယိုစီးသူ အစွန်းရှည်သူ ပဏ္ဍုက်မိန်းလည်းကောင်း၊ ယောက်ျားလျာဖြစ်သူ ဗျည်းနိမိတ်စပ်သူ ဥဘတောဗျည်းဖြစ်သူ ဘိက္ခုနီမလည်းကောင်း။
--နိမိတ်မရှိသူကိုအစပြု၍ ဥဘတောဗျည်းဖြစ်သူတိုင်အောင် ဤအလုံးစုံကို ပေယျာလ အားဖြင့် သိအပ်၏။ နူနာလည်းကောင်း၊ အိုင်းအနာလည်းကောင်း၊ ဝဲကြီးနာလည်းကောင်း။
ချောင်းဆိုးနာလည်းကောင်း၊ ဝက်ရူးနာလည်းကောင်း၊ လူမဖြစ်ခြင်းလည်းကောင်း၊ မိန်းမဖြစ်ခြင်းလည်းကောင်း၊ တော်လှန်သူမ ဖြစ်ခြင်းလည်းကောင်း၊ ကြွေးမြီကင်းသူလည်းကောင်း၊ မင်းခစားမဟုတ်သူလည်းကောင်း၊ ပြုခွင့်ရသူလည်းကောင်း၊ (အသက်) နှစ်ဆယ်ပြည့်ခြင်းလည်းကောင်း။
သင်္ကန်းပြည့်စုံသူလည်းကောင်း၊ အဘယ်အမည်ရှိသနည်း (ဟုအမည်ကိုမေးခြင်း)လည်းကောင်း၊ သင်၏ဥပဇ္ဈာယ်မသည် အဘယ်အမည်ရှိသနည်း အန္တရာယ်နှစ်ဆယ့် လေးမျိုးတို့ကို မေး၍ ပဉ္စင်းပြုခြင်းလည်းကောင်း။
ရွံ့ခြင်းလည်းကောင်း၊ ဆုံးမခြင်းလည်းကောင်း၊ ထို့အတူ သံဃာ့အလယ်၌ ဆုံးမ ခြင်းလည်းကောင်း၊ ဥပဇ္ဈာယ်ယူစေခြင်းလည်းကောင်း၊ ဒုကုဋ်လည်းကောင်း၊ ကိုယ်ရုံကိုလည်းကောင်း၊ သင်းပိုင်ကိုလည်းကောင်း။
ရင်လွှမ်းတဘက်ကိုလည်းကောင်း၊ ရေသနုပ်ကိုလည်းကောင်း ပြောကြား၍ လွှတ်ရာ၏၊ မိုက်သူ မသမုတ်အပ်သူ အတူလာခြင်း တောင်းပန်ခြင်း အန္တရာယ်ပြုတတ်သော အကြောင်းတို့ကိုမေးခြင်းလည်းကောင်း။
တစ်ဖက်မှ ပဉ္စင်းပြုခြင်းလည်းကောင်း၊ ရဟန်းယောကျာ်း သံဃာ၌ ထို့အတူလည်းကောင်း၊ တစ်ဖန် အရိပ် ဥတု နေ့ကိုလည်းကောင်း၊ သုံးမျိုးအပေါင်းလည်းကောင်း၊ မှီရာသုံးမျိုးတို့လည်းကောင်း။
မပြုကျင့်အပ်သောအကျင့်ရှစ်မျိုးလည်းကောင်း၊ အချိန်လည်းကောင်း၊ အလုံးစုံသော နေရာတို့၌ ရှစ်ယောက်တို့လည်းကောင်း၊ ဘိက္ခုနီမတို့သည် ပဝါရဏာမပြုခြင်း ထို့ အတူ ဘိက္ခုသံဃာကို ပဝါရဏာမပြု ခြင်း။
ဆူညံခြင်းလည်းကောင်း၊ နံနက်အချိန်လည်းကောင်း၊ မွန်းလွဲချိန်လည်းကောင်း၊ ဆူညံခြင်းလည်းကောင်း၊ ဥပုသ်လည်းကောင်း၊ ပဝါရဏာလည်းကောင်း၊ ဆုံးမမှုရှိခြင်းလည်းကောင်း၊ အကြီးအမှူးလည်းကောင်း။
အခွင့်လည်းကောင်း စောဒနာခြင်းလည်းကောင်း အောက်မေ့စေခြင်းလည်းကောင်း မြတ်စွာဘုရားသည် ဘိက္ခုနီအတွက် ပယ်တော်မူ၏၊ ထိုမှတစ်ပါး မြတ်စွာဘုရားသည် ရဟန်းတို့အတွက် ခွင့်ပြုတော်မူ၏။
ယာဉ်လည်းကောင်း၊ ဖျားနာသောသူအား (အဖိုအမ,ကသော) ယာဉ်လည်းကောင်း၊ ယာဉ်တောက်ခြင်းလည်းကောင်း၊ အဍ္ဎကာသိပြည့်တန်ဆာမလည်းကောင်း၊ ရဟန်းတမန် သိက္ခမာန်တမန် သာမဏေတမန် သာမဏေမတမန် မိုက်သူတမန်လည်းကောင်း။
တော၌ ဥပါသကာလည်းကောင်း၊ ဘဏ္ဍာတိုက်လည်းကောင်း၊ ကျောင်းလည်းကောင်း၊ လက်မှုမလောက်ခြင်းလည်းကောင်း၊ ကိုယ်ဝန်တည်ခြင်းလည်းကောင်း၊ တစ်ယောက်ထီး တည်းလည်းကောင်း။
အမိုးအကာတူကျောင်း၌နေခြင်းလည်းကောင်း၊ သံဃာဒိသိသ်အာပတ်လည်းကောင်း၊ သိက္ခာချခြင်းလည်းကောင်း၊ ပြောင်းရွှေ့ခြင်းလည်းကောင်း၊ ရှိခိုးခြင်းလည်းကောင်း၊ ဆံပင်ရိတ်ခြင်းလည်းကောင်း၊ လက်သည်းခြေသည်းဖြတ်ခြင်း အနာဆေးကုခြင်းလည်းကောင်း။
ထက်ဝယ်ဖွဲ့ခွေနေခြင်းလည်းကောင်း၊ ဖျားနာသူလည်းကောင်း၊ ကျင်ကြီးအိမ် ကသယ်မှုန့်လည်းကောင်း၊ နံ့သာဖြင့်ထုံခြင်းလည်းကောင်း၊ ဇရုံးအိမ်လည်းကောင်း၊ ရေညာရေဆန်လည်းကောင်း၊ ရေဆိပ်မဟုတ်ခြင်းလည်းကောင်း၊ ယောက်ျားရေချိုးဆိပ်လည်းကောင်း။
--မဟာဂေါတမီသည် တောင်းပန်၏၊ အာနန္ဒာသည်လည်း အသင့်အားဖြင့် တောင်း ပန်၏။ (ဘိက္ခုနီမများ) ရှင်ရဟန်းပြုသောကြောင့် မြတ်စွာဘုရားသာသနာတော်၌ ပရိသတ်လေးမျိုးဖြစ်ကုန်၏။
ကြင်နာသောသူအား ဆေးကုသကဲ့သို့ ထိတ်လန့်ခြင်းဖြစ်စေခြင်းငှါလည်းကောင်း၊ သူတော်ကောင်းတရား တိုးပွါးခြင်းငှါလည်းကောင်း မြတ်စွာဘုရားသည် ဤသို့ ဟောတော်မူ၏။
ဤသို့ သူတော်ကောင်းတရားကို သိကြသူ အခြားမာတုဂါမတို့သည်လည်း အကြင် အရပ်သို့ သွား၍ မစိုးရိမ်ကုန်၊ စုတိခြင်းမရှိသော ထိုမစိုးရိမ်ရာအရပ် ‘နိဗ္ဗာန်'သို့ သွားရောက်ကုန်၏။
ဘိက္ခုနိက္ခန္ဓက၏ အကျဉ်းချူပ် ပြီး၏။
ဘိက္ခုနိက္ခန္ဓက ပြီးပြီ။
--၁၁-ပဉ္စသတိကက္ခန္ဓက
၁-သင်္ဂါယနာ နိဒါန်း
֍ ၄၃၇
။ ထိုအခါ အသျှင်မဟာကဿပသည် ရဟန်းတို့ကို ငါ့သျှင်တို့ ငါသည် အခါတစ်ပါး၌ ငါးရာမျှသော ရဟန်းသံဃာတို့နှင့်အတူ ပါဝါပြည်မှ ကုသိနာရုံပြည်သို့ ခရီးရှည်သွား၏။ ငါ့သျှင်တို့ ထိုအခါ ငါသည် လမ်းမှ ဖဲ၍ တစ်ခုသော သစ်ပင်ရင်း၌ ထိုင်၏။ထိုအခါ တစ်ယောက်သော တက္ကတွန်းသည် ကုသိနာရုံပြည်မှ မန္ဒာရဝမည်သော နတ်ပန်း ‘ထင်ရှား ပန်း'ကို ယူ၍ ပါဝါပြည်သို့ ခရီးရှည်သွား၏။ ငါ့သျှင်တို့ ငါသည် အဝေးမှလာသော ထိုတက္ကတွန်းကို့မြင်၍ “ငါ့သျှင် ငါတို့၏ ဆရာဘုရားကို သိပါ၏လော”ဟု မေး၏။ “ငါ့သျှင် အိမ်း သိပါ၏၊ ရဟန်း ဂေါတမသည် ယနေ့ ပရိနိဗ္ဗာန်စံ၍ ခုနစ်ရက်ရှိပြီ၊ ထိုအရပ်မှ အကျွန်ုပ်သည် ဤမန္ဒာရဝမည်သော နတ်ပန်း ‘ထင်ရှားပန်း'ကို ယူခဲ့ပါ၏”ဟု ပြော၏။
ငါ့သျှင်တို့ ထိုသို့ပြောရာ၌ တဏှာမကင်းသေးသည့် အချို့ရဟန်းတို့သည် “ဘုန်းတော်ကြီးသော မြတ်စွာဘုရားသည် အလွန်လျင်မြန်စွာ ပရိနိဗ္ဗာန် ပြုတော်မူလေပြီ၊ ကောင်းသော စကားကို ဆိုတော် မူတတ်သော မြတ်စွာဘုရားသည် အလွန်လျင်မြန်စွာ ပရိနိဗ္ဗာန် ပြုတော်မူလေပြီ၊ လောက၌ (ပညာ) မျက်စိသည် အလွန် လျင်မြန်စွာ ကွယ်ခဲ့လေပြီ”ဟု (ဆိုကာ) လက်မောင်းတို့ကို မြှောက်ချီ၍ ငိုကြွေး မြည်တမ်းကုန်၏၊ ကမ်းပါးပြတ်၌ ကျသကဲ့သို့ လဲကျကုန်၏၊ ရှေ့ရှု လူးလှိမ့်ကုန်၏၊ ထိုထိုဤဤလူးလှိမ့်ကုန်၏။
ရာဂကင်းပြီးသော ရဟန်းတို့သည်ကား “ပြု ပြင်ရသော ‘သင်္ခါရ’ တရားတို့သည် မမြဲသော သဘောရှိကုန်၏၊ ဤ(သင်္ခါရတရားတို့) ၌ ထို (မြဲခြင်း) ကို အဘယ်မှာရနိုင်ပါအံ့နည်း”ဟု အောက်မေ့ ဆင်ခြင်လျက်သည်းခံနိုင်ကုန်၏။
ငါ့သျှင်တို့ ထိုအခါ ငါသည် ထိုရဟန်းတို့ကို-
“ငါ့သျှင်တို့ တန်ကြလော့၊ မစိုးရိမ် မပူဆွေးကြလင့်၊ မငိုကြွေးကြလင့်၊ ချစ်ခင်မြတ်နိုးသော သူ အားလုံးတို့နှင့် ရှင်လျက်ကွဲကွာခြင်း သေ၍ကွဲကွာခြင်း ဘဝခြားလျက်ကွဲကွာခြင်း ဤသို့ (ကွဲကွာခြင်းများ) ကို ရှေးမဆွကပင် မြတ်စွာဘုရားဟောကြားခဲ့ပြီ မဟုတ်ပါလော၊ ငါ့သျှင်တို့ ဤအရာ၌ ‘အသစ်ဖြစ်ပေါ်လာခြင်း ထင်ရှားဖြစ်ပေါ်လာခြင်း ပြုပြင်ပေးရခြင်း ပျက်စီးခြင်း သဘော ရှိသော အရာဝတ္ထုကို မပျက်စီးပါစေလင့်’ဟု လိုလားတောင်းတချက်အတိုင်း အဘယ်မှာ ရနိုင်ပါအံ့ နည်း၊ ဤသို့ရနိုင်ရန် အကြောင်းမရှိချေ”ဟု ဆိုခဲ့၏။
ငါ့သျှင်တို့ ထိုအခါ သုဘဒ်မည်သော တောထွက်ရဟန်းကြီးသည် ထိုပရိသတ်၌ ထိုင်နေ၏။ ငါ့သျှင်တို့ ထိုအခါ သုဘဒ်မည်သော တောထွက် ရဟန်းကြီးသည် ထိုရဟန်းတို့အား-
“ငါ့သျှင်တို့ မသင့်၊ မစိုးရိမ်းကြကုန်လင့်၊ မငိုကြွေးကြကုန်လင့်၊ ငါတို့သည် ထိုရဟန်းကြီးမှ ကောင်းစွာ လွတ်ခဲ့ကုန်ပြီ၊ ‘ဤအမှုသည် သင်တို့အား အပ်၏၊ ဤအမှုသည် သင်တို့အား မအပ်’ဟု ငါတို့သည် နှိပ်စက်ခံရကုန်၏၊ ယခုမူကား ငါတို့ ပြုလုပ်လိုရာကို ပြုလုပ်ကုန်အံ့၊ မပြုလုပ်လိုရာကို မပြု လုပ်ကုန်အံ့”ဟု ပြောဆို၏။
ငါ့သျှင်တို့ ငါတို့သည် မသူတော်တရား မထွန်းကားမီ၊ သူတော်တရား မကွယ်ပမီ၊ ဝိနည်းမဟုတ်သော တရား မထွန်းကားမီ၊ ဝိနည်းတရား မကွယ်ပမီ၊ အဓမ္မဝါဒီပုဂ္ဂိုလ်တို့ အားမရှိမီ၊ ဓမ္မဝါဒီပုဂ္ဂိုလ်တို့ အားမနည်းမီ၊ အဝိနယဝါဒီပုဂ္ဂိုလ်တို့ အားမရှိမီ၊ ဝိနယဝါဒီပုဂ္ဂိုလ်တို့ အားမနည်းမီ ဓမ္မနှင့်ဝိနယကို သင်္ဂါယနာတင်ကုန်အံ့ (စုပေါင်းရွတ်ဆိုကုန်အံ့)ဟု ပြောဆို၏။
--အသျှင်ဘုရား သို့ဖြစ်လျှင် အသျှင်မဟာကဿပမထေရ်သည် ရဟန်းတို့ကို ရွေးကောက်တော်မူပါလော့ဟု လျှောက်ကုန်၏။
ထိုအခါ အသျှင်မဟာကဿပသည် တစ်ပါးယုတ်သော ရဟန္တာငါးရာတို့ကို ရွေးကောက်တော်မူ၏။ ရဟန်းတို့သည် အသျှင်မဟာကဿပအား ဤသို့ လျှောက်ကုန်၏။ “အသျှင်ဘုရား ဤအာနန္ဒာသည် ဆန္ဒာ ဂတိ ဒေါသာဂတိ မောဟာဂတိ ဘယာဂတိသို့ လိုက်ခြင်းငှါ မထိုက်သော သေက္ခမျှဖြစ်သော်လည်း မြတ်စွာဘုရားထံ၌ ဓမ္မနှင့်ဝိနယကို များစွာ သင်ယူခဲ့ပါ၏၊ အသျှင်ဘုရား ထို့ကြောင့်ပင် အသျှင်မဟာကဿပ မထေရ်သည် အသျှင်အာနန္ဒာကိုလည်း ရွေးကောက်တော်မူပါလော့”ဟု လျှောက်ကုန်၏။ ထိုအခါ အသျှင်မဟာကဿပသည် အသျှင်အာနန္ဒာကိုလည်း ရွေးကောက်တော်မူ၏။
ထိုအခါ မထေရ်ကြီး ရဟန်းတို့အား “ငါတို့သည် အဘယ်အရပ်၌ ဓမ္မနှင့်ဝိနယကို သင်္ဂါယနာ့တင်ကုန်ရာသနည်း”ဟု အကြံဖြစ်၏။
ထိုအခါ မထေရ်ကြီး ရဟန်းတို့အား “ရာဇဂြိုဟ်ပြည်သည် များသော ဆွမ်းခံရွာရှိ၏၊ ကျောင်းပေါ များ၏၊ ငါတို့သည် ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ ဝါဆိုကုန်လျက် ဓမ္မနှင့်ဝိနယကို သင်္ဂါယနာတင်ရမူ ကောင်း၏၊ အခြားရဟန်းတို့သည်လည်း ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ ဝါမဆိုကုန်မူ ကောင်း၏”ဟု အကြံဖြစ်၏။ ထိုအခါ အသျှင်မဟာကဿပသည် သံဃာကို-
֍ ၄၃၈
။ “ငါ့သျှင်တို့ သံဃာသည် ငါ၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ သံဃာအား လျောက် ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ သံဃာသည် ဤရဟန်းငါးရာတို့ကို ‘ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ ဝါဆိုကုန်သည်ဖြစ်၍ ဓမ္မနှင့်ဝိနယကို သင်္ဂါယနာတင်ခြင်းငှါ အခြားရဟန်းတို့သည် ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ ဝါမဆိုအပ်’ဟု သမုတ်ရာ၏။ ဤကား သိစေခြင်းတည်း။ငါ့သျှင်တို့ သံဃာသည် ငါ၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ သံဃာသည် ဤရဟန်းငါးရာတို့ကို ‘ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ ဝါဆိုကုန်သည်ဖြစ်၍ ဓမ္မနှင့်ဝိနယကို သင်္ဂါယနာ တင်ခြင်းငှါ အခြားရဟန်းတို့သည် ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ ဝါမဆိုအပ်’ဟု သမုတ်၏၊ ဤရဟန်းငါးရာတို့အား ‘ရာဇဂြိုဟ် ပြည်၌ ဝါဆိုကုန်သည်ဖြစ်၍ ဓမ္မနှင့်ဝိနယကို သင်္ဂါယနာတင်ခြင်းငှါ အခြားရဟန်းတို့သည် ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ ဝါမဆိုအပ်’ဟု သမုတ်ခြင်းကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်းရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ် နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်းမရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
သံဃာသည် ဤရဟန်းငါးရာတို့ကို ‘ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ ဝါဆိုကုန်သည်ဖြစ်၍ ဓမ္မနှင့် ဝိနယကို သင်္ဂါယနာတင်ခြင်းငှါ အခြားရဟန်းတို့သည် ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ ဝါမဆိုအပ်’ဟု သမုတ်အပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်းရှိ၏၊ ထို့ကြောင့် ဆိတ်ဆိတ် နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ်နေသဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့်အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်”ဟု (သိစေ၏)။
ထို့နောက် မထေရ်ကြီး ရဟန်းတို့သည် ဓမ္မနှင့်ဝိနယကို သင်္ဂါယနာတင်ခြင်းငှါ ရာဇဂြိုဟ်ပြည်သို့ သွားကုန်၏။ ထို့နောက် မထေရ်ကြီး ရဟန်းတို့အား ဤသို့ အကြံဖြစ်၏။
“ငါ့သျှင်တို့ မြတ်စွာဘုရားသည် အကျိုးအပျက် ပြုပြင်ခြင်းကို ချီးမွမ်းတော်မူ၏၊ ငါ့သျှင်တို့ ယခု ငါတို့သည် ပဌမလပတ်လုံး အကျိုးအပျက်ကို ပြုပြင်ကုန်အံ့၊ အလယ်မဇ္ဈိမလပတ်လုံး စည်းဝေး၍ ဓမ္မနှင့် ဝိနယကို သင်္ဂါယနာတင်ကုန်အံ့”ဟု အကြံဖြစ်၏။
ထို့နောက် မထေရ်ကြီးရဟန်းတို့သည် ပဌမလပတ်လုံး အကျိုးအပျက်ကို ပြု ပြင်ကုန်၏။ ထိုအခါ အသျှင်အာနန္ဒာသည် “နက်ဖြန် အစည်းအဝေးတည်း၊ ငါသည် သေက္ခဖြစ်လျက် အစည်းအဝေးသို့ သွားခြင်းသည် မသင့်မလျော်”ဟု များစွာသော ညဉ့်ပတ်လုံးသာလျှင် ကာယဂတာသတိဖြင့် လွန်စေ၍ ညဉ့်မိုးသောက်ယံ၌ “လျောင်းအံ့”ဟုကိုယ်ကို လှဲ၏။ ဦးခေါင်းသည် ခေါင်းအုံးသို့ မရောက်မီ၊ ခြေတို့သည် မြေမှ လွတ်သွားစဉ်၊ ဤအကြား၌ စိတ်သည် မစွဲလမ်းဘဲ အာသဝေါတရားတို့မှ လွတ်လေ၏။
--֍ ၄၃၉
။ ထို့နောက် အသျှင်အာနန္ဒာသည် ရဟန္တာဖြစ်၍ အစည်းအဝေးသို့ သွားလေ၏။ထိုအခါ အသျှင်မဟာကဿပသည် သံဃာကို-
“ငါ့သျှင်တို့၊ သံဃာသည် ငါ၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ ငါသည် ဥပါလိအား ဝိနည်းကို မေးအံ့”ဟု သိစေ၏။ အသျှင်ဥပါလိကလည်း သံဃာကို-
“အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ အသျှင်မဟာကဿပသည် ဝိနည်း ကို မေးလတ်သော် အကျွန်ုပ်သည် ဖြေဆိုပါအံ့”ဟု သိစေ၏။
ထို့နောက် အသျှင်မဟာကဿပသည် အသျှင်ဥပါလိအား “ငါ့သျှင် ဥပါလိ ပဌမပါရာဇိကကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူသနည်း”ဟု မေး၏။
အသျှင်ဘုရား ဝေသာလီပြည်၌ ပညတ်တော်မူပါ၏ဟု လျှောက်၏။
အဘယ်ပုဂ္ဂိုလ်ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူသနည်းဟု (မေး၏)။
ကလန္ဒ သူဌေးသား သုဒိန်ကို အကြောင်းပြု ၍ ပညတ်တော်မူပါ၏ဟု (လျှောက်၏)။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူသနည်းဟု (မေး၏)။
မေထုန်လွန်ကျူးမှုကြောင့် ပညတ်တော်မူပါ၏ဟု (လျှောက်၏)။
ထိုအခါ အသျှင်မဟာကဿပသည် အသျှင်ဥပါလိကို ပဌမပါရာဇိက၏ အကြောင်းဝတ္ထုကိုလည်း မေး၏၊ နိဒါန်းကိုလည်း မေး၏၊ ပုဂ္ဂိုလ်ကိုလည်း မေး၏၊ ပညတ်ကိုလည်း မေး၏၊ အနုပညတ်ကိုလည်း မေး၏၊ အာပတ်သင့်ခြင်းကိုလည်း မေး၏၊ အာပတ်မသင့်ခြင်းကိုလည်း မေး၏။
ငါ့သျှင် ဥပါလိ ဒုတိယပါရာဇိကကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူသနည်းဟု (မေး၏)။
အသျှင်ဘုရား ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ ပညတ်တော်မူပါ၏ဟု (လျှောက်၏)။
အဘယ်ပုဂ္ဂိုလ်ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူသနည်းဟု (မေး၏)။
အိုးထိန်းသည်၏သား ဓနိယမထေရ်ကို အကြောင်းပြု ၍ ပညတ်တော်မူပါ၏ဟု (လျှောက်၏)။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူသနည်းဟု (မေး၏)။
အသျှင်မပေးသော ပစ္စည်းကို ခိုးယူခြင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူပါ၏ဟု (လျှောက်၏)။
ထိုအခါ အသျှင်မဟာကဿပသည် အသျှင်ဥပါလိကို ဒုတိယပါရာဇိက၏ အကြောင်းဝတ္ထုကိုလည်း မေး၏၊ နိဒါန်းကိုလည်း မေး၏၊ ပုဂ္ဂိုလ်ကိုလည်း မေး၏၊ ပညတ်ကိုလည်း မေး၏၊ အနုပညတ်ကိုလည်း မေး၏၊ အာပတ်သင့်ခြင်းကိုလည်း မေး၏၊ အာပတ်မသင့်ခြင်းကိုလည်း မေး၏၊
ငါ့သျှင် ဥပါလိ တတိယပါရာဇိကကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူသနည်းဟု (မေး၏)။
အသျှင်ဘုရား ဝေသာလီပြည်၌ ပညတ်တော်မူပါ၏ဟု (လျှောက်၏)။
အဘယ်ပုဂ္ဂိုလ်ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူသနည်းဟု (မေး၏)။
--များစွာသော ရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ပညတ်တော်မူပါ၏ဟု (လျှောက်၏)။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူသနည်းဟု (မေး၏)။
လူဇာတ်ဖြစ်သော သူ၏ကိုယ်ကို သတ်ခြင်းဟူသော အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူပါ၏ဟု (လျှောက်၏)။
ထိုအခါ အသျှင်မဟာကဿပသည် အသျှင်ဥပါလိကို တတိယပါရာဇိက၏ အကြောင်းဝတ္ထုကိုလည်း မေး၏၊ နိဒါန်းကိုလည်း မေး၏၊ ပုဂ္ဂိုလ်ကိုလည်း မေး၏၊ ပညတ်ကိုလည်း မေး၏၊ အနုပညတ်ကိုလည်း မေး၏၊ အာပတ်သင့်ခြင်းကိုလည်း မေး၏၊ အာပတ်မသင့်ခြင်းကိုလည်း မေး၏။
ငါ့သျှင် ဥပါလိ စတုတ္ထပါရာဇိကကို အဘယ်အရပ်၌ ပညတ်တော်မူသနည်းဟု (မေး၏)။
အသျှင်ဘုရား ဝေသာလီပြည်၌ ပညတ်တော်မူပါ၏ဟု (လျှောက်၏)။
အဘယ်ပုဂ္ဂိုလ်ကို အကြောင်းပြု ၍ ပညတ်တော်မူသနည်းဟု (မေး၏)။
ဝဂ္ဂုမုဒါ မြစ်ကမ်းနား၌ နေသော ရဟန်းတို့ကို အကြောင်းပြု ၍ ပညတ်တော်မူပါ၏ဟု (လျှောက်၏)။
အဘယ်အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူသနည်းဟု (မေး၏)။
ဈာန်မဂ်ဖိုလ်ကို ရ၏ဟု ပြောဟောခြင်း အကြောင်းကြောင့် ပညတ်တော်မူပါ၏ဟု (လျှောက်၏)။
ထိုအခါ အသျှင်မဟာကဿပသည် အသျှင်ဥပါလိကို စတုတ္ထပါရာဇိက၏ အကြောင်းဝတ္ထုကိုလည်း မေး၏၊ နိဒါန်းကိုလည်း မေး၏၊ ပုဂ္ဂိုလ်ကိုလည်း မေး၏၊ ပညတ်ကိုလည်း မေး၏၊ အနုပညတ်ကိုလည်း မေး၏၊ အာပတ်သင့်ခြင်းကိုလည်း မေး၏၊ အာပတ်မသင့်ခြင်းကိုလည်း မေး၏။ ဤနည်းဖြင့်ပင် ဝိဘင်း နှစ်မျိုးတို့ကို မေး၏၊ မေးတိုင်း မေးတိုင်း အသျှင်ဥပါလိသည် ဖြေဆို၏။
֍ ၄၄၀
။ ထို့နောက် အသျှင်မဟာကဿပသည် သံဃာကို-“ငါ့သျှင်တို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ သံဃာအား လျောက် ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ ငါသည် အာနန္ဒာအား ဓမ္မကို မေးအံ့”ဟု သိစေ၏။ အသျှင်အာနန္ဒာသည်လည်း သံဃာကို-
“အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ အသျှင်မဟာကဿပသည် ဓမ္မကို မေးလတ်သော် အကျွန်ုပ်သည် ဖြေဆိုပါအံ့”ဟု သိစေ၏။
ထို့နောက် အသျှင်မဟာကဿပသည် အသျှင်အာနန္ဒာအား-
“ငါ့သျှင် အာနန္ဒာ ဗြဟ္မဇာလသုတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ဟောတော်မူသနည်း”ဟု (မေး၏)။
အသျှင်ဘုရား ရာဇဂြိုဟ်ပြည်နှင့် နာဠန္ဒမြို့အကြား အမ္ဗလဋ္ဌိကာ သရက်ဥယျာဉ် မင်းကွန်း၌ ဟော တော်မူပါ၏ဟု (လျှောက်၏)။
အဘယ်ပုဂ္ဂိုလ်ကို အကြောင်းပြု၍ ဟောတော်မူသနည်းဟု (မေး၏)။
သုပ္ပိယပရိဗိုဇ်ကိုလည်းကောင်း၊ ဗြဟ္မဒတ်လုလင်ကိုလည်းကောင်း အကြောင်းပြု၍ ဟောတော်မူပါ၏ဟု (လျှောက်၏)။
ထိုအခါ အသျှင်မဟာကဿပသည် အသျှင်အာနန္ဒာကို ဗြဟ္မဇာလသုတ်၏ နိဒါန်းကိုလည်း မေး၏၊ ပုဂ္ဂိုလ်ကိုလည်း မေး၏။
ငါ့သျှင်အာနန္ဒာ သာမညဖလသုတ်ကို အဘယ်အရပ်၌ ဟောတော်မူသနည်းဟု (မေး၏)။
--အသျှင်ဘုရား ရာဇဂြိုဟ်ပြည် ဇီဝက၏ သရက်ဥယျာဉ်၌ ဟောတော်မူပါ၏ဟု (လျှောက်၏)။
အဘယ်သူနှင့်အတူ ဟောတော်မူသနည်းဟု (မေး၏)။
ဝေဒေဟီမိဖုရား၏သား အဇာတသတ်နှင့်အတူ ဟောတော်မူပါ၏ဟု (လျှောက်၏)။
ထိုအခါ အသျှင်မဟာကဿပသည် အသျှင်အာနန္ဒာအား သာမညဖလသုတ်၏ နိဒါန်းကိုလည်း မေး၏၊ ပုဂ္ဂိုလ်ကိုလည်း မေး၏။ ဤနည်းဖြင့်ပင် နိကာယ်ငါးမျိုးလုံးတို့ကို မေး၏၊ မေးတိုင်း မေးတိုင်း အသျှင်အာနန္ဒာသည် ဖြေဆို၏။
--၂-ခုဒ္ဒါနုခုဒ္ဒကသိက္ခာပဒကထာ
֍ ၄၄၁
။ ထို့နောက် အသျှင်အာနန္ဒာသည် မထေရ်ကြီး ရဟန်းတို့အား “အသျှင်ဘုရားတို့ မြတ်စွာ ဘုရားသည် အကျွန်ုပ်ကို ပရိနိဗ္ဗာန်စံခါနီးအချိန်၌ အာနန္ဒာ ငါဘုရား ကွယ်လွန်ပြီးသောအခါ သံဃာသည် ခုဒ္ဒါနုခုဒ္ဒက သိက္ခာပုဒ်တို့ကို နုတ်လိုက နုတ်လော့”ဟု မိန့်တော်မူပါ၏ဟု လျှောက်၏။ငါ့သျှင် အာနန္ဒာ သင်သည် မြတ်စွာဘုရားအား “မြတ်စွာဘုရား ခုဒ္ဒါနုခုဒ္ဒကသိက္ခာပုဒ်တို့ကား အဘယ်တို့ပါနည်း”ဟု မေးလျှောက်လိုက်၏လောဟု (မေးကြကုန်၏)။
အသျှင်ဘုရားတို့ အကျွန်ုပ်သည် မြတ်စွာဘုရားကို “မြတ်စွာဘုရား ခုဒ္ဒါနုခုဒ္ဒကသိက္ခာပုဒ်တို့ကား အဘယ်တို့ပါနည်း”ဟု မမေးလျှောက်မိပါဟု (လျှောက်၏)။
အချို့သော မထေရ်တို့က “ပါရာဇိကလေးမျိုးတို့ကို ချန်လှပ်၍ ကြွင်းကျန်သော သိက္ခာပုဒ်တို့သည် ခုဒ္ဒါနုခုဒ္ဒက သိက္ခာပုဒ်တို့တည်း”ဟု (ဆိုကုန်၏)။
အချို့သော မထေရ်တို့က “ပါရာဇိကလေးမျိုးတို့ကို ချန်လှပ်၍လည်းကောင်း၊ သံဃာဒိသိသ် တစ်ဆယ့် သုံးမျိုးတို့ကို ချန်လှပ်၍လည်းကောင်း ကြွင်းကျန်သော သိက္ခာပုဒ်တို့သည် ခုဒ္ဒါနုခုဒ္ဒက သိက္ခာပုဒ်တို့ တည်း”ဟု (ဆိုကုန်၏)။
အချို့သော မထေရ်တို့က “ပါရာဇိကလေးမျိုးတို့ကို ချန်လှပ်၍လည်းကောင်း၊ သံဃာဒိသိသ် တစ်ဆယ့်သုံးမျိုးတို့ကို ချန်လှပ်၍လည်းကောင်း၊ အနိယတနှစ်မျိုးတို့ကို ချန်လှပ်၍လည်းကောင်း ကြွင်းကျန်သော သိက္ခာပုဒ်တို့သည် ခုဒ္ဒါနုခုဒ္ဒကသိက္ခာပုဒ်တို့တည်း”ဟု (ဆိုကုန်၏)။
အချို့သော မထေရ်တို့က “ပါရာဇိကလေးမျိုးတို့ကို ချန်လှပ်၍လည်းကောင်း၊ သံဃာဒိသိသ် တစ်ဆယ့် သုံးမျိုးတို့ကို ချန်လှပ်၍လည်းကောင်း၊ အနိယတနှစ်မျိုးတို့ကို ချန်လှပ်၍လည်းကောင်း၊ နိဿဂ္ဂိယ ပါစိတ်မျိုး သုံးဆယ်တို့ကို ချန်လှပ်၍လည်းကောင်း ကြွင်းကျန်သော သိက္ခာပုဒ်တို့သည် ခုဒ္ဒါနုခုဒ္ဒကသိက္ခာပုဒ်တို့တည်း”ဟု (ဆိုကုန်၏)။
အချို့သော မထေရ်တို့က “ပါရာဇိကလေးမျိုးတို့ကို ချန်လှပ်၍လည်းကောင်း၊ သံဃာဒိသိသ် တစ်ဆယ့် သုံးမျိုးတို့ကို ချန်လှပ်၍လည်းကောင်၊း အနိယတနှစ်မျိုးတို့ကို ချန်လှပ်၍လည်းကောင်း၊ နိဿဂ္ဂိယ ပါစိတ်မျိုး သုံးဆယ်တို့ကို ချန်လှပ်၍လည်းကောင်း၊ သုဒ္ဓပါစိတ်မျိုး ကိုးဆယ့်နှစ်ပါးတို့ကို ချန်လှပ်၍လည်းကောင်း ကြွင်းကျန်သော သိက္ခာပုဒ်တို့သည် ခုဒ္ဒါနုခုဒ္ဒကသိက္ခာပုဒ်တို့တည်း”ဟု (ဆိုကုန်၏)။
အချို့သော မထေရ်တို့က “ပါရာဇိကလေးမျိုးတို့ကို ချန်လှပ်၍လည်းကောင်း၊ သံဃာဒိသိသ် တစ်ဆယ့် သုံးမျိုးတို့ကို ချန်လှပ်၍လည်းကောင်း၊ အနိယတနှစ်မျိုးတို့ကို ချန်လှပ်၍လည်းကောင်း၊ နိဿဂ္ဂိယ ပါစိတ်မျိုး သုံးဆယ်တို့ကို ချန်လှပ်၍လည်းကောင်း၊ သုဒ္ဓပါစိတ်မျိုး ကိုးဆယ့်နှစ်ပါးတို့ကို ချန်လှပ်၍လည်းကောင်း၊ ပါဋိဒေသနီလေးမျိုးတို့ကို ချန်လှပ်၍လည်းကောင်း ကြွင်းကျန်သော သိက္ခာပုဒ်တို့သည် ခုဒ္ဒါနုခုဒ္ဒကသိက္ခာပုဒ်တို့တည်း”ဟု (ဆိုကုန်၏)။
֍ ၄၄၂
။ ထိုအခါ အသျှင်မဟာကဿပသည် သံဃာကို-“ငါ့သျှင်တို့ သံဃာသည် ငါ၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ငါတို့အား လူတို့နှင့်စပ်သော သိက္ခာပုဒ်တို့လည်း ရှိကုန်၏၊ ‘ဤကား သာကီဝင်မင်းသား ဘုရားအနွယ်တော်ဖြစ်သော ရဟန်းတို့အား အပ်၏၊ ဤကား မအပ်’ဟု လူတို့လည်း သိကုန်၏။
--ငါတို့သည် ခုဒ္ဒါနုခုဒ္ဒက သိက္ခာပုဒ်တို့ကို အကယ်၍ နုတ်ကုန်အံ့၊ ‘ရဟန်းဂေါတမသည် တပည့်တို့အား အခိုက်အတန့် မီးခိုးငြိမ်းချိန်တိုင်ရုံသာ သိက္ခာပုဒ်ကို ပညတ်၏၊ ဤရဟန်းတို့၏ ဆရာဘုရား တည်နေချိန်မျှလောက်သာ ဤရဟန်းတို့သည် သိက္ခာပုဒ်တို့၌ ကျင့်ကုန်၏၊ ဤရဟန်းတို့၏ ဆရာဘုရား ပရိနိဗ္ဗာန်စံသောကြောင့် ယခု ဤရဟန်းတို့သည် သိက္ခာပုဒ်တို့၌ မကျင့်ကုန်’ဟု ပြောသူများ ရှိကုန်လတ္တံ့၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ သံဃာသည် မပညတ်သေးသည်ကို မပညတ်ရာ၊ ပညတ်ပြီးသည်ကို မဖြတ် တောက်ရာ၊ ပညတ်ပြီးအတိုင်း သိက္ခာပုဒ်တို့၌ ဆောက်တည်၍ ကျင့်ရာ၏၊ ဤကား သိစေခြင်းတည်း။
ငါ့သျှင်တို့ သံဃာသည် ငါ၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ငါတို့အား လူတို့နှင့် စပ်သော သိက္ခာ ပုဒ်တို့လည်း ရှိကုန်၏၊ ‘ဤကား သာကီဝင်မင်းသား ဘုရားအနွယ်တော်ဖြစ်သော ရဟန်းတို့အား အပ်၏၊ ဤကား မအပ်’ဟု လူတို့လည်း သိကုန်၏။ ငါတို့သည် ခုဒ္ဒါနုခုဒ္ဒကသိက္ခာပုဒ်တို့ကို အကယ်၍ နုတ်ကုန်အံ့၊ ‘ရဟန်းဂေါတမသည် တပည့်တို့အား အခိုက်အတန့် မီးခိုးငြိမ်းချိန်တိုင်ရုံသာ သိက္ခာပုဒ်ကို ပညတ်၏၊ ဤရဟန်းတို့၏ ဆရာဘုရား တည်နေချိန်မျှလောက်သာ ဤရဟန်းတို့သည် သိက္ခာပုဒ်တို့၌ ကျင့်ကုန်၏၊ ဤရဟန်းတို့၏ ဆရာဘုရား ပရိနိဗ္ဗာန်စံသောကြောင့် ယခု ဤရဟန်းတို့သည် သိက္ခာပုဒ်တို့၌ မကျင့် ကုန်’ဟု ပြောသူများ ရှိကုန်လတ္တံ့၊ သံဃာသည် မပညတ်သေးသည်ကို မပညတ်၊ ပညတ်ပြီးသည်ကို မဖြတ်တောက်၊ ပညတ်ပြီးအတိုင်း သိက္ခာပုဒ်တို့၌ ဆောက်တည်၍ ကျင့်၏၊
မပညတ်သေးသည်ကို မပညတ်ခြင်း၊ ပညတ်ပြီးသည်ကို မဖြတ်တောက်ခြင်း၊ ပညတ်ပြီးအတိုင်း သိက္ခာပုဒ်တို့၌ ဆောက်တည်၍ ကျင့်ခြင်းကို အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ် နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း မရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
သံဃာသည် မပညတ်သေးသည်ကို မပညတ်၊ ပညတ်ပြီးသည်ကို မဖြတ်တောက်၊ ပညတ်ပြီး အတိုင်း သိက္ခာပုဒ်တို့၌ ဆောက်တည်၍ ကျင့်၏၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထိုကြောင့် ဆိတ်ဆိတ် နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ်နေသဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့် အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်”ဟု သိစေ၏။
֍ ၄၄၃
။ ထိုအခါ မထေရ်ကြီး ရဟန်းတို့သည် အသျှင်အာနန္ဒာအား-“ငါ့သျှင် အာနန္ဒာ သင်သည် ‘အသျှင်ဘုရား ခုဒ္ဒါနုခုဒ္ဒကသိက္ခာပုဒ်တို့သည် အဘယ် သိက္ခာပုဒ်တို့ပါ နည်း’ဟု မြတ်စွာဘုရားကို မမေးလျှောက်လိုက်၊ ဤကား သင်၏ မကောင်းသော အပြုအမူတည်း၊ ထို မကောင်းသော အပြုအမူကို ဒေသနာ ကြားလော့”ဟု (ဆိုကုန်၏)။
အသျှင်ဘုရားတို့ အကျွန်ုပ်သည် သတိမေ့သဖြင့် မြတ်စွာဘုရားကို “အသျှင်ဘုရား ခုဒ္ဒါနုခုဒ္ဒက သိက္ခာပုဒ်တို့ကား အဘယ်သိက္ခာပုဒ်တို့ပါနည်း”ဟု မလျှောက်မိပါ။ အကျွန်ုပ်သည် ထိုအမှုကို မကောင်းသော အပြုအမူဟု မမြင်ပါ၊ သို့သော်လည်း အသျှင်တို့အား ယုံကြည်သဖြင့် ထိုမကောင်းသော အပြု အမူဟူသည်ကို ဒေသနာကြားပါ၏ဟု (လျှောက်၏)။
ငါ့သျှင် အာနန္ဒာ သင်သည် မြတ်စွာဘုရား၏ မိုးရေခံသင်္ကန်းကို နင်း၍ ချုပ်၏၊ ဤသည်လည်း သင်၏ မကောင်းသော အပြုအမူတည်း၊ ထိုမကောင်းသော အပြုအမူကို ဒေသနာကြားလော့ဟု (ဆိုကုန်၏)။
အသျှင်ဘုရားတို့ အကျွန်ုပ်သည် မရိုသေသဖြင့် မြတ်စွာဘုရား၏ မိုးရေခံ သင်္ကန်းကို နင်း၍ ချုပ်သည် မဟုတ်ပါ၊ အကျွန်ုပ်သည် ထိုအမှုကို မကောင်းသော အပြုအမူဟု မမြင်ပါ၊ သို့သော်လည်း အသျှင်တို့အား ယုံကြည်သဖြင့် ထိုမကောင်းသော အပြုအမူဟူသည်ကို ဒေသနာ ကြားပါ၏ဟု (လျှောက်၏)။
ငါ့သျှင် အာနန္ဒာ သင်သည် မာတုဂါမတို့ကို မြတ်စွာဘုရား၏ကိုယ်တော်ကို ရှေးဦးစွာ ရှိခိုးစေ၏၊ ငိုသော ထိုမာတုဂါမတို့၏ မျက်ရည်သည် မြတ်စွာဘုရား၏ကိုယ်တော်ကို လိမ်းကျံ၏၊ ဤသည်လည်း သင်၏ မကောင်းသော အပြုအမူတည်း၊ ထိုမကောင်းသော အပြုအမူကို ဒေသနာကြားလော့ဟု (ဆိုကြကုန်၏)။
--အသျှင်ဘုရားတို့ အကျွန်ုပ်သည် “ဤမာတုဂါမတို့အား အချိန်မဲ့၌ (သွားခြင်းသည်) မဖြစ်ပါစေကုန် လင့်”ဟု (အောက်မေ့လျက်) မာတုဂါမတို့အား မြတ်စွာဘုရား၏ကိုယ်တော်ကို ရှေးဦးစွာ ရှိခိုးစေပါ၏၊ အကျွန်ုပ်သည် ထိုအမှုကို မကောင်းသော အပြုအမူဟု မမြင်ပါ၊ သို့သော်လည်း အသျှင်တို့အား ယုံကြည် သဖြင့် ထိုမကောင်းသော အပြုအမူဟူသည်ကို ဒေသနာကြားပါ၏ဟု (လျှောက်၏)။
ငါ့သျှင် အာနန္ဒာ မြတ်စွာဘုရားသည် ရုန့်ရင်း (ထင်ရှား) သော နိမိတ်ကို ပြုပါလျက် ရုန့်ရင်း (ထင်ရှား) သော အရိပ်အရောင်ကို ပြုပါလျက် “လူအများ အစီးအပွါးဖြစ်ရန်လည်းကောင်း၊ လူအများ ချမ်းသာရန်လည်းကောင်း၊ လောကကို စောင့်ရှောက်ရန်လည်းကောင်း၊ လူနတ်တို့၏ အကျိုးဖြစ်ရန်လည်းကောင်း၊ အစီးအပွါးဖြစ်ရန်လည်းကောင်း၊ ချမ်းသာရန်လည်းကောင်း၊ ဘုန်းတော်ကြီးသော မြတ်စွာ ဘုရားသည် အာယုကပ်ပတ်လုံး တည်တော်မူပါ၊ ကောင်းသော စကားကို ဆိုတော်မူတတ်သော မြတ်စွာ ဘုရားသည် အာယုကပ်ပတ်လုံး တည်တော်မူပါ”ဟု မြတ်စွာဘုရားကို သင်သည် မတောင်းပန်လိုက်၊ ဤသည်လည်း သင်၏ မကောင်းသော အပြုအမူတည်း၊ ထိုမကောင်းသော အပြုအမူကို ဒေသနာကြားလော့ဟု (ဆိုကြကုန်၏)။
အသျှင်ဘုရားတို့ အကျွန်ုပ်သည် မာရ်မင်း နှိပ်စက်အပ်သော စိတ်ရှိသောကြောင့် “လူအများ အစီး အပွါးဖြစ်ရန်လည်းကောင်း၊ လူအများ ချမ်းသာရန်လည်းကောင်း၊ လောကကို စောင့်ရှောက်ရန်လည်းကောင်း၊ လူနတ်တို့၏ အကျိုးဖြစ်ရန်လည်းကောင်း၊ အစီးအပွါးဖြစ်ရန်လည်းကောင်း၊ ချမ်းသာရန်လည်းကောင်း ဘုန်းတော်ကြီးသော မြတ်စွာဘုရားသည် အာယုကပ်ပတ်လုံး တည်တော်မူပါ ကောင်းသော စကားကို ဆိုတော်မူတတ်သော မြတ်စွာဘုရားသည် အာယုကပ်ပတ်လုံး တည်တော်မူပါ”ဟု မြတ်စွာ ဘုရားကို အကျွန်ုပ်သည် မတောင်းပန်မိပါ၊ အကျွန်ုပ်သည် ထိုအမှုကို မကောင်းသော အပြုအမူဟု မမြင် ပါ၊ သို့သော်လည်း အသျှင်တို့အား ယုံကြည်သဖြင့် ထိုမကောင်းသော အပြုအမူဟူသည်ကို့ဒေသနာကြား ပါ၏ဟု (လျှောက်၏)။
ငါ့သျှင် အာနန္ဒာ သင်သည် မြတ်စွာဘုရား ဟောတော်မူသော သာသနာတော် ‘ဓမ္မဝိနယ’၌ မာတုဂါမ၏ ရှင်ရဟန်းအဖြစ်ကို လုံ့လပြု၏၊ ဤသည်လည်း သင်၏ မကောင်းသော အပြုအမူတည်း၊ ထို မကောင်းသော အပြုအမူကို ဒေသနာကြားလော့ဟု (ဆိုကြကုန်၏)။
အသျှင်ဘုရားတို့ “ဤမဟာပဇာပတိဂေါမမီသည် မြတ်စွာဘုရား၏ မိထွေးတော်တည်း၊ ကြီးပွါး အောင် ပြုစုသူတည်း၊ မွေးမြူသူတည်း၊ နို့ရည်ပေးသော သူတည်း၊ မယ်တော်နတ်ရွာစံပြီးသော် မြတ်စွာ ဘုရားကို နို့တိုက်ခဲ့၏”ဟု အောက်မေ့လျက် အကျွန်ုပ်သည် မြတ်စွာဘုရား ဟောတော်မူသော သာသနာတော် ‘ဓမ္မဝိနယ’၌ မာတုဂါမ၏ ရှင်ရဟန်းအဖြစ်ကို လုံ့လပြုမိပါ၏၊ အကျွန်ုပ်သည် ထိုအမှုကို မကောင်းသော အပြုအမူဟု မမြင်ပါ၊ သို့သော်လည်း အသျှင်တို့အား ယုံကြည်သဖြင့် ထိုမကောင်းသော အပြုအမူဟူသည်ကို ဒေသနာကြားပါ၏ဟု (လျှောက်၏)။
֍ ၄၄၄
။ ထိုအခါ အသျှင်ပုရာဏသည် ဒက္ခိဏဂိရိဇနပုဒ်၌ များစွာသော ရဟန်းသံဃာ ငါးရာတို့နှင့် အတူ ဒေသစာရီလှည့်လည်၏။ ထိုအခါ အသျှင်ပုရာဏသည် ဒက္ခိဏဂိရိဇနပုဒ်၌ မွေ့လျော်သရွေ့ နေပြီးသော် မထေရ်ကြီးရဟန်းတို့သည် ဓမ္မနှင့်ဝိနယကို သင်္ဂါယနာတင်စဉ် ရာဇဂြိုဟ်ပြည် ရှဉ့်နက်တို့အား အစာကျွေးရာဖြစ်သော ဝေဠုဝန်ကျောင်း၌ မထေရ်ကြီး ရဟန်းတို့ထံသို့ ချဉ်းကပ်ပြီးနောက် မထေရ်ကြီး ရဟန်းတို့နှင့်အတူ ဝမ်းမြောက် ဝမ်းသာ နှုတ်ဆက်ပြီးလျှင် တစ်ခုသော နေရာ၌ ထိုင်၏၊ တစ်ခုသော နေရာ၌ ထိုင်နေသော အသျှင်ပုရာဏအား မထေရ်ကြီး ရဟန်းတို့သည်။“ငါ့သျှင် ပုရာဏ မထေရ်ကြီးတို့သည် ဓမ္မနှင့်ဝိနယကို သင်္ဂါယနာ တင်ကုန်၏၊ ထိုသင်္ဂါယနာတင်ရာသို့ ချဉ်းကပ်လော့”ဟု ပြောဆိုကုန်၏။
--ငါ့သျှင်တို့ မထေရ်ကြီးတို့သည် ဓမ္မနှင့်ဝိနယကို ကောင်းစွာ သင်္ဂါယနာ တင်အပ်၏၊ သို့သော်လည်း ငါသည် မြတ်စွာဘုရား၏ မျက်မှောက်၌ ကြားနာပြီးသည့် အတိုင်းသာလျှင် သင်ယူပြီးသည့် အတိုင်း သာလျှင် ဆောင်အံ့ဟု (ပြောဆို၏)။
--၃-ဗြဟ္မဒဏ်
֍ ၄၄၅
။ ထိုအခါ အသျှင်အာနန္ဒာသည် မထေရ်ကြီး ရဟန်းတို့အား-"အသျှင်ဘုရားတို့ မြတ်စွာ ဘုရားသည် ပရိနိဗ္ဗာန်စံခါနီး၌ အာနန္ဒာ ငါကွယ်လွန်ပြီးနောက် သံဃာသည် ဆန္နရဟန်းအား ဗြဟ္မဒဏ်ကို ထားစေလော့”ဟု အကျွန်ုပ်ကို မိန့်တော်မူပါ၏ဟု လျှောက်၏။ငါ့သျှင် အာနန္ဒာ သင်သည် “အသျှင်ဘုရား ဗြဟ္မဒဏ်ဟူသည် အဘယ်ပါနည်း”ဟု မြတ်စွာဘုရားကို မေးလျှောက်လိုက်၏လော”ဟု (မေးကြကုန်၏)။
အသျှင်ဘုရားတို့ အကျွန်ုပ်သည် “အသျှင်ဘုရား ဗြဟ္မဒဏ်ဟူသည် အဘယ်ပါနည်း”ဟု မြတ်စွာ ဘုရားကို မေးလျှောက်လိုက်ပါ၏”ဟု (လျှောက်၏)။
အာနန္ဒာ ဆန္နရဟန်းသည် ပြောလိုရာကို ပြောစေ၊ ရဟန်းတို့သည် ဆန္နရဟန်းကို မပြောဆိုအပ်၊ မဆုံးမအပ်၊ မကံမြစ်အံ့၊ ဤကား ဗြဟ္မဒဏ်တည်းဟု (မြတ်စွာဘုရား မိန့်ခဲ့ပါ၏ဟု လျှောက်၏)။
ငါ့သျှင် အာနန္ဒာ သို့ဖြစ်လျှင် သင်သည်ပင် ဆန္နရဟန်းအား ဗြဟ္မဒဏ်ကို ထားစေလော့ဟု (ပြောကုန်၏)။
အသျှင်ဘုရားတို့ အဘယ်သို့လျှင် အကျွန်ုပ်သည် ဆန္နရဟန်းအား ဗြဟ္မဒဏ်ကို ထားစေအံ့နည်း၊ ထိုရဟန်းသည် ကြမ်းတမ်း၏၊ ကြမ်းကြုတ်၏ဟု (လျှောက်၏)။
ငါ့သျှင် အာနန္ဒာ သို့ ဖြစ်လျှင် များစွာသော ရဟန်းတို့နှင့်အတူ သွားလေလော့ဟု (ပြောကုန်၏)။
“ကောင်းပါပြီ အသျှင်ဘုရား”ဟု အသျှင်အာနန္ဒာသည် မထေရ်ကြီး ရဟန်းတို့အား ဝန်ခံပြီးလျှင့်ငါးရာမျှသော များစွာသော ရဟန်းသံဃာနှင့်အတူ အထက်အညာသို့ ဆန်တက်သော လှေဖြင့် ကောသမ္ဗီ ပြည်သို့ ဆန်တက်၏၊ လှေမှ သက်ဆင်း၍ ဥတေနမင်း ဥယျာဉ်၏အနီး တစ်ခုသော သစ်ပင်ရင်း၌ ထိုင်နေ၏။
ထိုအခါ ဥတေနမင်းသည် မောင်းမမိဿံနှင့်အတူ ဥယျာဉ်၌ ကစားစံပျော်နေ၏။ “ငါတို့၏ ဆရာ အသျှင်အာနန္ဒာသည် ဥယျာဉ်၏အနီး တစ်ခုသော သစ်ပင်ရင်း၌ ထိုင်နေသတတ်”ဟု ဥတေနမင်း၏ မောင်းမမိဿံသည် ကြား၏။ ထိုအခါ ဥတေနမင်း၏ မောင်းမမိဿံသည် ဥတေနမင်းအား “အရှင်မင်း ကြီး အကျွန်ုပ်တို့၏ ဆရာအသျှင်အာနန္ဒာသည် ဥယျာဉ်၏အနီး တစ်ခုသော သစ်ပင်ရင်း၌ ထိုင်နေသတတ်၊ အရှင်မင်းကြီး အကျွန်ုပ်တို့သည် အသျှင်အာနန္ဒာကို ဖူးမြော်လိုပါကုန်၏”ဟု လျှောက်ကုန်၏။
သို့ဖြစ်လျှင် သင်တို့သည် အာနန္ဒာ ရဟန်းကို ဖူးမြော်ကုန်လော့ဟု (မိန့်ဆို၏)။
ထိုအခါ ဥတေနမင်း၏ မောင်းမမိဿံသည် အသျှင်အာနန္ဒာထံသို့ ချဉ်းကပ်၍ အသျှင်အာနန္ဒာကို ရှိခိုးပြီးလျှင် တစ်ခုသော နေရာ၌ ထိုင်နေ၏၊ တစ်ခုသော နေရာ၌ ထိုင်နေသော ဥတေနမင်း၏ မောင်းမ မိဿံကို အသျှင်အာနန္ဒာသည် တရားစကားဖြင့် (အကျိုးစီးပွါးကို) သိမြင်စေလျက် (တရားကို) ဆောက် တည်စေကာ (တရားကျင့်သုံးရန်) ထက်သန်ရွှင်လန်းစေ၏။
--ထိုအခါ ဥတေနမင်း၏ မောင်းမမိဿံသည် အသျှင်အာနန္ဒာက တရားစကားဖြင့် (အကျိုးစီးပွါးကို) သိမြင်စေလျက် (တရားကို) ဆောက်တည်စေကာ (တရားကျင့်သုံးရန်) ထက်သန်ရွှင်လန်းစေတော်မူပြီး လတ်သော် အသျှင်အာနန္ဒာအား အပေါ်ရုံတဘက် ငါးရာတို့ကို ပေးလှူ၏။ ထို့နောက် ဥတေနမင်း၏ မောင်းမမိဿံသည် အသျှင်အာနန္ဒာ၏ ပြောဟောအပ်သော စကားကို အလွန်နှစ်သက်၍ အလွန်ဝမ်းမြောက် ၍ နေရာမှ ထပြီးလျှင် အသျှင်အာနန္ဒာကို ရှိခိုး၍ အရိုအသေပြုကာ ဥတေနမင်းထံသို့ ချဉ်းကပ်၏၊ အဝေးမှလာသော မောင်းမမိဿံကို ဥတေနမင်းသည် မြင်လျှင် မောင်းမမိဿံကို “သင်တို့သည် ရဟန်း အာနန္ဒာကို တွေ့ကုန်၏လော”ဟု မေးမြန်း၏။
အရှင်မင်းကြီး အကျွန်ုပ်တို့သည် အသျှင်အာနန္ဒာကို တွေ့ခဲ့ပါကုန်၏ဟု (လျှောက်တင်၏)။
သင်တို့သည် ရဟန်းအာနန္ဒာအား တစ်စုံတစ်ခုကို ပေးလှူခဲ့ကုန်၏လောဟု (မေးမြန်း၏)။
အရှင်မင်းကြီး အကျွန်ုပ်တို့သည် အသျှင်အာနန္ဒာအား အပေါ်ရုံတဘက် ငါးရာတို့ကို ပေးလှူခဲ့ပါကုန်၏ဟု (လျှောက်တင်၏)။
ဥတေနမင်းသည် “အဘယ့်ကြောင့် ရဟန်းအာနန္ဒာသည် ထိုမျှလောက် သင်္ကန်းများစွာကို ခံယူဘိသ နည်း၊ ရဟန်းအာနန္ဒာသည် အထည်ကုန်သွယ်ခြင်းကိုမူလည်း ပြုအံ့လော၊ အထည်ဆိုင်ကိုမူလည်း ခင်းကျင်းအံ့လော”ဟု ကဲ့ရဲ့၏၊ ရှုတ်ချ၏၊ အပြစ်ပြ ပြောဆို၏။
ထို့နောက် ဥတေနမင်းသည် အသျှင်အာနန္ဒာထံသို့ ချဉ်းကပ်၍ အသျှင်အာနန္ဒာနှင့်အတူ ဝမ်းမြောက် ဝမ်းသာ နှုတ်ဆက်ပြောဆို၏၊ ဝမ်းမြောက်ဖွယ် အမှတ်ရဖွယ် စကားကို ပြောဆိုပြီးဆုံးစေ၍ တစ်ခုသော နေရာ၌ ထိုင်နေလျက် အသျှင်အာနန္ဒာအား-
“အသျှင်အာနန္ဒာ ဤအရပ်သို့ အကျွန်ုပ်တို့၏ မောင်းမမိဿံသည် လာပါသလော”ဟု လျှောက်၏။
မင်းကြီး သင်၏ မောင်းမမိဿံသည် ဤအရပ်သို့ လာ၏ဟု (ဆို၏)။
အသျှင်အာနန္ဒာအား တစ်စုံတစ်ခုကို ပေးလှူပါသလောဟု (လျှောက်၏)။
မင်းကြီး အပေါ်ရုံတဘက် ငါးရာတို့ကို ငါ့အား လှူ၏ဟု (ဆို၏)။
အသျှင်အာနန္ဒာသည် ဤမျှလောက် သင်္ကန်းများစွာကို အသို့ ပြုအံ့နည်းဟု (လျှောက်၏)။
မင်းကြီး အားနည်းသော သင်္ကန်းရှိသော ရဟန်းတို့နှင့် အတူ ခွဲဝေအံ့ဟု (ဆို၏)။
အသျှင်အာနန္ဒာ အားနည်းသော သင်္ကန်းဟောင်းတို့ကို အဘယ်သို့ ပြုကုန်အံ့နည်းဟု (လျှောက်၏)။
မင်းကြီး ထိုသင်္ကန်းဟောင်းတို့ကို အပေါ်ခင်း ပြုကုန်အံ့ဟု (ဆို၏)။
အသျှင်အာနန္ဒာ အပေါ်ခင်း အဟောင်းတို့ကို အဘယ်သို့ ပြုကုန်အံ့နည်းဟု (လျှောက်၏)။
မင်းကြီး ထိုအပေါ်ခင်း အဟောင်းတို့ကို ဘုံလျှိုစွပ် ပြုကုန်အံ့ဟု (ဆို၏)။
အသျှင်အာနန္ဒာ ဘုံလျှိုစွပ်အဟောင်းတို့ကို အဘယ်သို့ ပြုကုန်အံ့နည်းဟု (လျှောက်၏)။
မင်းကြီး ထိုဘုံလျှိုစွပ် အဟောင်းတို့ကို မြေအခင်း ပြုကုန်အံ့ဟု (ဆို၏)။
အသျှင်အာနန္ဒာ မြေအခင်းဟောင်းတို့ကို အဘယ်သို့ ပြုကုန်အံ့နည်းဟု (လျှောက်၏)။
မင်းကြီး ထိုမြေအခင်းဟောင်းတို့ကို ခြေသုတ်၊ ကိးဝန်း ပြုကုန်အံ့ဟု (ဆို၏)။
အသျှင်အာနန္ဒာ ခြေသုတ်ကြိုးဝန်းအဟောင်းတို့ကို အဘယ်သို့ ပြုကုန်အံ့နည်းဟု (လျှောက်၏)။
မင်းကြီး ထိုခြေသုတ်ကြိုးဝန်းအဟောင်းတို့ကို ဖုံသုတ်ဖုံခါ ပြုကုန်အံ့ဟု (ဆို၏)။
အသျှင်အာနန္ဒာ ဖုံသုတ်ဖုံခါအဟောင်းတို့ကို အဘယ်သို့ ပြုကုန်အံ့နည်းဟု (လျှောက်၏)။
မင်းကြီး ထိုဖုံသုတ်ဖုံခါအဟောင်းတို့ကို နုပ်နုပ်စဉ်းထောင်း၍ ညွန်ဖြင့် နယ်ပြီးလျှင် အကျည်ကို လိမ်းကျံကုန်အံ့ဟု (ဆို၏)။
--ထိုအခါ ဥတေနမင်းသည် “အားလုံးသော ဤသာကီဝင်မင်းသား ဘုရားအနွယ်တော်ဖြစ်သော ရဟန်းတို့သည် သင့်လျော်အောင် ဆောင်ရွက်ကုန်၏၊ အကျိုးမဲ့ ပျက်စီးခြင်းသို့ မရောက်စေကုန်”ဟု အသျှင်အာနန္ဒာအား အခြားအထည် ငါးရာတို့ကိုလည်း ပေးလှူ၏။ အသျှင်အာနန္ဒာအား သင်္ကန်း တစ်ထောင်ဟူသော ရှေးဦးစွာသော ဤသင်္ကန်းဆွမ်း ဖြစ်လေသတည်း။
ထိုအခါ အသျှင်အာနန္ဒာသည် ဃောသိတာရုံကျောင်းသို့ ချဉ်းကပ်၍ ခင်းထားသော နေရာ၌ ထိုင် နေ၏၊ ထိုအခါ အသျှင်ဆန္နသည် အသျှင်အာနန္ဒာထံသို့ ချဉ်းကပ်၍ အသျှင်အာနန္ဒာကို ရှိးခိုးပြီးလျှင် တစ်ခုသော နေရာ၌ ထိုင်နေ၏၊ တစ်ခုသော နေရာ၌ ထိုင်နေသော အသျှင်ဆန္နကို အသျှင်အာနန္ဒာက-
“ငါ့သျှင် ဆန္န သံဃာသည် သင့်အား ဗြဟ္မဒဏ်ကို ထားစေ၏”ဟု ဆို၏။
အသျှင်အာနန္ဒာ အဘယ်ဗြဟ္မဒဏ်ကို ထားစေပါသနည်းဟု (လျှောက်၏)။
ငါ့သျှင် ဆန္န သင်သည် ရဟန်းတို့ကို ပြောလိုရာပြောလော့၊ ရဟန်းတို့သည် သင့်ကို မပြောအပ်၊ မဆုံးမအပ်၊ မကံမြစ်အပ်၊ (ဤကား ဗြဟ္မဒဏ်တည်းဟု ဆို၏)။
“အသျှင်အာနန္ဒာ ရဟန်းတို့သည် အကျွန်ုပ်ကို မပြောဆို မဆုံးမ မကံမြစ်အပ်သော အခါမှစ၍ အကျွန်ုပ်ကို သတ်သည်ပင် မည်သည် မဟုတ်ပါလော”ဟု ထိုအရပ်၌ပင်လျှင် မိန်းမောလျက် လဲကျ၏၊
ထိုအခါ အသျှင်ဆန္နသည် ဗြဟ္မဒဏ်ဖြင့် နှိပ်စက်သောကြောင့်လည်းကောင်း၊ ရှက်သောကြောင့်လည်းကောင်း၊ စက်ဆုပ်သောကြောင့်လည်းကောင်း တစ်ယောက်ထီးတည်း ဆိတ်ငြိမ်ရာသို့ ကပ်လျက် မမေ့ လျော့သည် ဖြစ်၍ ပြင်းစွာ အားထုတ်သည်ဖြစ်၍ တည်ကြည်သော စိတ်ရှိသည်ဖြစ်၍ နေသည်ရှိသော် ကောင်းစွာသာလျှင် လူ့ဘောင်မှ ရဟန်းဘောင်သို့ ဝင်ကြသော အမျိုးကောင်းသားများ လိုလားအပ်သော အတုမရှိသော မြတ်သော အကျင့်၏ အဆုံးဖြစ်သော အရဟတ္တဖိုလ်အကျိုးကို မကြာမီ မျက်မှောက်ဘဝ၌ကိုယ်တိုင်ထူးသော ဉာဏ်ဖြင့် မျက်မှောက်ပြုလျက် ရောက်၍ နေရ၏။ “ပဋိသန္ဓေနေမှု ကုန်ပြီ၊ မြတ်သော အကျင့်ကို ကျင့်သုံးပြီးပြီ၊ မဂ်ကိစ္စကို ပြုပြီးပြီ၊ ဤမဂ်ကိစ္စအလို့ငှါ တစ်ပါးသော ပြုဖွယ်မရှိတော့ပြီ”ဟု သိ၏၊ အသျှင်ဆန္နသည် ရဟန္တာတို့တွင် တစ်ပါးအပါအဝင် ဖြစ်၏။ ထိုအခါ အသျှင်ဆန္နသည် အရဟတ္တ ဖိုလ်သို့ ရောက်၍ အသျှင်အာနန္ဒာထံသို့ ချဉ်းကပ်ပြီးနောက် အသျှင်အာနန္ဒာကို “အသျှင်အာနန္ဒာ ယခု အခါ၌ အကျွန်ုပ်အား ဗြဟ္မဒဏ်ကို ငြိမ်းစေပါလော့”ဟု လျှောက်၏။ ငါ့သျှင်ဆန္န သင်သည် အရဟတ္တ ဖိုလ်ကို မျက်မှောက်ပြုသော နေ့မှစ၍ပင် သင့်အား ဗြဟ္မဒဏ်သည် ငြိမ်းပြီဟု ပြောဆို၏။
ဤဝိနယသင်္ဂီတိ၌ ရဟန်းငါးရာ အလျော့အပိုမရှိသောကြောင့် ဤဝိနယသင်္ဂီတိကို “ပဉ္စသတိကာသင်္ဂါယနာ”ဟု ဆိုအပ်၏။
ဧကာဒသမပဉ္စသတိကက္ခန္ဓက ပြီး၏။
ဤခန္ဓက၌ ဝတ္ထုသည် နှစ်ဆယ့်သုံးခုတည်း။
--ထိုပဉ္စသတိကက္ခန္ဓက၏ အကျဉ်းချုပ်
မြတ်စွာဘုရားသည် ပရိနိဗ္ဗာန်စံပြီးသော် သူတော်ကောင်းတရားကို အစဉ်စောင့် ရှောက်သော ကဿပအမည်ရှိသော မထေရ်သည် ရဟန်းအပေါင်းကို မိန့်တော်မူ၏။
ပါဝါပြည်မှ (ကုသိနာရုံသွား) အဓွန့်ရှည်သော ခရီး၌ သုဘဒ်သည် ပြောကြား၏၊ မသူတော်တရား မထွန်းကားမီ သူတော်ကောင်းတရားကို သင်္ဂါယနာတင်ကုန်အံ့။
တစ်ပါးယုတ်သော ရဟန္တာငါးရာကိုလည်းကောင်း၊ အာနန္ဒာကိုလည်းကောင်း ရွေး ကောက်၏၊ လိုဏ်မြတ်၌ နေလျက် သုတ် အဘိဓမ္မာ ဝိနည်းကို သင်္ဂါယနာတင်ခြင်း။
ဥပါလိအား ဝိနည်းကို မေး၏၊ ပညာရှိသော အာနန္ဒာအား သုတ္တန်ကို မေး၏၊ မြတ်စွာဘုရား တပည့်သားတို့သည် ပိဋကတ်သုံးပုံကို သင်္ဂါယနာတင်ခြင်းကို ပြုကုန်၏။
ခုဒ္ဒါနုခုဒ္ဒက၌ အထူး ပညတ်တော်မူတိုင်းကျင့်ခြင်း၊ မမေးလျှောက်လိုက်ခြင်း, နင်း၍, ရှိခိုးစေခြင်း, မတောင်းပန်ခြင်း, မာတုဂါမ၏ရဟန်းပြုခြင်း၊ ယုံကြည်ခြင်း ဤသည်တို့ ကား မကောင်းသော အပြုအမူတို့တည်း။
အသျှင်ပုရာဏလည်းကောင်း၊ ဗြဟ္မဒဏ်လည်းကောင်း၊ ဥတေနနှင့်အတူ မောင်းမ မိဿံလည်းကောင်း၊ ထိုမျှလောက်သော သင်္ကန်းလည်းကောင်း၊ အားနည်းသော သင်္ကန်းလည်းကောင်း၊ အပေါ်လွှမ်းလည်းကောင်း၊ ဘုံလျှိုလည်းကောင်း။
မြေအခင်းလည်းကောင်း၊ ခြေသုတ်ကြိုးဝန်းလည်းကောင်း၊ ဖုံသုတ်ဖုံခါလည်းကောင်း၊ ညွန်ဖြင့် နယ်ခြင်းလည်းကောင်း အာနန္ဒာအမည်ရှိသောရဟန်းအား ရှေးဦးစွာ သင်္ကန်း တစ်ထောင်ဖြစ်ခြင်း။
ဗြဟ္မဒဏ်ဖြင့် ခြိမ်းခြောက်အပ်သော ဆန္နထေရ်သည် သစ္စာလေးပါးသို့ ရောက်၏၊ လေ့လာခြင်းသို့ ရောက်ပြီးသော ရဟန္တာငါးရာတို့သည် ပြုကုန်၏၊ ထို့ကြောင့် “ပဉ္စသတိကာသင်္ဂါယနာ”ဟု ဆိုအပ်၏။
ဤတွင် ပဉ္စသတိကက္ခန္ဓက အကျဉ်းချုပ် ပြီး၏။
ပဉ္စသတိကက္ခန္ဓက ပြီးပြီ။
--၁၂-သတ္တသတိကက္ခန္ဓက
၁-ပဌမအခန်း
֍ ၄၄၆
။ မြတ်စွာဘုရားသည် ပရိနိဗ္ဗာန်စံ၍ နှစ်တစ်ရာရှိသောအခါ ဝေသာလီပြည်နေ ဝဇ္ဇီတိုင်းသား ရဟန်းတို့သည် ဝေသာလီပြည်၌ ဝတ္ထုဆယ်ပါးတို့ကို ပြကုန်၏။ “သိင်္ဂီလောဏကပ္ပသည်၁အပ်၏၊ ဒွဂုင်္လကပ္ပသည် အပ်၏၊ ဂါမန္တရကပ္ပသည် အပ်၏၊ အာဝါသကပ္ပသည် အပ်၏၊ အနုမတိကပ္ပသည် အပ်၏၊ အာစိဏ္ဏကပ္ပသည် အပ်၏၊ အမထိတကပ္ပသည် အပ်၏၊ ဇဠောဂီကိုသောက်ခြင်းသည် အပ်၏၊ အဆာ မရှိသော နိသီဒိုင်သည် အပ်၏၊ ရွှေ ငွေသည် အပ်၏”ဟု (ပြကုန်၏)။ထိုအခါ ကာကဏ္ဍက ပုဏ္ဏား၏ သားဖြစ်သော အသျှင်ယသသည် ဝဇ္ဇီတိုင်း၌ ဒေသစာရီ လှည့်လည် လတ်သော် ဝေသာလီပြည်သို့ ရောက်၏၊ ကာကဏ္ဍက ပုဏ္ဏား၏သား အသျှင်ယသသည် ထို ဝေသာလီပြည် မဟာဝုန်တော ပြာသာဒ်ဆောင်ပေါက်သော ကျောင်း၌ သီတင်းသုံး နေတော်မူ၏။
ထိုအခါ ဝေသာလီပြည်နေ ဝဇ္ဇီတိုင်းသား ရဟန်းတို့သည် ဥပုသ်နေ့၌ ကြေးခွက်ကို ရေဖြင့် ပြည့်စေကာ့ရဟန်းသံဃာ၏ အလယ်၌ ထား၍ လာတိုင်း လာတိုင်းသော ဝေသာလီပြည်နေ ဥပါသကာတို့ကို “ဒါယကာတို့ သံဃာအား ကျပ်ဒင်္ဂါးကိုလည်းကောင်း၊ ကျပ်ဒင်္ဂါးဝက်ကိုလည်းကောင်း၊ မတ်ကိုလည်းကောင်း၊ ပဲကိုလည်းကောင်း လှူကုန်လော့၊ သံဃာအား ပရိက္ခရာဖြင့် ပြုဖွယ်ကိစ္စသည် ဖြစ်လတ္တံ့”ဟု ဆိုကုန်၏။
ဤသို့ ပြောသော် ကာကဏ္ဍက ပုဏ္ဏား၏သား အသျှင်ယသသည် ဝေသာလီပြည်နေ ဥပါသကာတို့အား “ဒါယကာတို့ သံဃာအား ကျပ်ဒင်္ဂါးကိုလည်းကောင်း၊ ကျပ်ဒင်္ဂါးဝက်ကိုလည်းကောင်း၊ မတ်ကိုလည်းကောင်း၊ ပဲကိုလည်းကောင်း မလှူကုန်လင့်၊ သာကီဝင်မင်းသား ဘုရားအနွယ်တော်ဖြစ်သော ရဟန်းတို့အား ရွှေငွေသည် မအပ်၊ သာကီဝင်မင်းသား ဘုရားအနွယ်တော်ဖြစ်သော ရဟန်းတို့သည် ရွှေ ငွေကို မသာယာကုန်၊ သာကီဝင်မင်းသား ဘုရားအနွယ်တော်ဖြစ်သော ရဟန်းတို့သည် ရွှေ ငွေကို မခံယူကုန်၊ သာကီဝင်မင်းသား ဘုရားအနွယ်တော်ဖြစ်သော ရဟန်းတို့သည် ပတ္တမြား ရွှေကို စွန့်ပစ်ချထားကုန်၏၊ ရွှေ ငွေမှ ကင်းကုန်၏”ဟု ပြော၏။
ကာကဏ္ဍက ပုဏ္ဏား၏သား အသျှင်ယသသည် ဤသို့ ပြောဆိုသော်လည်း ဝေသာလီပြည်နေ ဥပါသကာတို့သည် သံဃာအား ကျပ်ဒင်္ဂါးကိုလည်းကောင်း၊ ကျပ်ဒင်္ဂါးဝက်ကိုလည်းကောင်း၊ မတ်ကိုလည်းကောင်း၊ ပဲကိုလည်းကောင်း လှူကုန်သည်သာတည်း။
ထို့နောက် ဝေသာလီပြည်နေ ဝဇ္ဇီတိုင်းသား ရဟန်းတို့သည် ထိုညဉ့်လွန်သောအခါ၌ ထိုရွှေ ငွေကို ရဟန်း အရေအတွက်ဖြင့် အဖို့ထား၍ ခွဲဝေကုန်၏။
ထို့နောက် ဝေသာလီပြည်နေ ဝဇ္ဇီတိုင်းသား ရဟန်းတို့သည် ကာကဏ္ဍက ပုဏ္ဏား၏သား အသျှင်ယသအား “ငါ့သျှင်ယသ ဤကား သင်၏ အဖို့အစုငွေတည်း”ဟု ပြောဆိုကုန်၏။
ငါ့သျှင်တို့ ငါ၏ အဖို့အစုငွေ မရှိ၊ ငါသည် ငွေကို မသာယာဟု (ဆို၏)။
ထိုအခါ ဝေသာလီပြည်နေ ဝဇ္ဇီတိုင်းသား ရဟန်းတို့သည် “ငါ့သျှင်တို့ ကာကဏ္ဍက ပုဏ္ဏား၏သား ဤယသသည် သဒ္ဓါတရားရှိသော ကြည်ညိုသော ဥပါသကာတို့ကို ဆဲရေး၏၊ ရေရွတ်၏၊ မကြည်ညိုမှုကို ပြု၏၊ ယခု ဤယသအား ငါတို့သည် ပဋိသာရဏီယကံကို ပြုကုန်အံ့”ဟု (ဆို၍) ထိုယသအား ပဋိသာ ရဏီယကံကို ပြုကုန်၏၊
--ထိုအခါ ကာကဏ္ဍက ပုဏ္ဏား၏သား အသျှင်ယသသည် ဝေသာလီပြည်နေ ဝဇ္ဇီတိုင်း သားရဟန်းတို့ကို “ငါ့သျှင်တို့ ‘ပဋိသာရဏီယကံ ပြုခံရသော ရဟန်းအား နောက်လိုက် တမန်ရဟန်းကို ပေးရမည်’ဟု မြတ်စွာဘုရား ပညတ်တော်မူ၏၊ ငါ့သျှင်တို့ ငါ့အား နောက်လိုက်တမန် ရဟန်းကို ပေးကုန်လော့”ဟု ပြော၏။ ထိုအခါ ဝေသာလီပြည်နေ ဝဇ္ဇီတိုင်းသားရဟန်းတို့သည် ရဟန်းတစ်ပါးကို သမုတ်၍ ကာကဏ္ဍက ပုဏ္ဏား၏သား အသျှင်ယသအား နောက်လိုက် တမန်ရဟန်းကို ပေးကုန်၏။ ထို့နောက် ကာကဏ္ဍက ပုဏ္ဏား၏သား အသျှင်ယသသည်ကိုယ်စားတမန် နောက်လိုက်ရဟန်းနှင့် အတူ ဝေသာလီပြည်သို့ ဝင်၍ ဝေသာလီပြည်သား ဥပါသကာတို့အား-
ငါသည် သဒ္ဓါရှိသော ကြည်ညိုသော အသျှင်ဥပါသကာတို့ကို ဆဲရေးသတတ်၊ ရေရွတ်သတတ်၊ မကြည်ညိုမှုကို ပြုလုပ်သတတ်၊ ငါသည် မတရားကို ‘မတရား’ဟု ပြော၏၊ တရားကို ‘တရား’ဟု ပြော၏၊ ဝိနည်းမဟုတ်သည်ကို ‘ဝိနည်း’ မဟုတ်ဟု ပြော၏၊ ဝိနည်းကို ‘ဝိနည်း’ဟု ပြော၏။
֍ ၄၄၇
။ ဒါယကာတို့ အခါတစ်ပါး၌ မြတ်စွာဘုရားသည် သာဝတ္ထိပြည် အနာထပိဏ်သူဌေး၏ အရံဖြစ်သော ဇေတဝန်ကျောင်း၌ သီတင်းသုံးနေတော်မူ၏၊ ဒါယကာတို့ ထိုကျောင်း၌ မြတ်စွာဘုရားသည် ရဟန်းတို့ကို-၁။ သီင်္ဂီလောဏကပ္ပ စသည်တို့ကို အကျယ်ပြဆိုရာ စကားရပ်သည် အပိုဒ်နံပါတ် ၄၅၂-၌ ထင်စွာ ဖြစ်လတ္တံ့။
--လနေတို့၏ အညစ်အကြေး ၄-ပါး
ရဟန်းတို့ လနေတို့၏ အညစ်အကြေးတို့သည် လေးမျိုးတို့တည်း၊ ယင်းအညစ်အကြေးတို့ဖြင့် ညစ်နွမ်းသောကြောင့် လနေတို့သည် မတောက်ပကုန်၊ မထွန်းလင်းကုန်၊ မတင့်တယ်ကုန်။ လေးမျိုးတို့ ကား အဘယ်တို့နည်းဟူမူ-
ရဟန်းတို့ တိမ်တိုက်သည် လနေတို့၏ အညစ်အကြေးတည်း၊ ယင်းတိမ်တိုက် အညစ်အကြေးဖြင့် ညစ်နွမ်းသောကြောင့် လနေတို့သည် မတောက်ပကုန်၊ မထွန်းလင်းကုန်၊ မတင့်တယ်ကုန်။
ရဟန်းတို့ ဆီးနှင်းသည် လနေတို့၏ အညစ်အကြေးတည်း၊ ယင်းဆီးနှင်းအညစ်အကြေးဖြင့် ညစ်နွမ်းသောကြောင့် လနေတို့သည် မတောက်ပကုန်၊ မထွန်းလင်းကုန်၊ မတင့်တယ်ကုန်။
ရဟန်းတို့ မြူခိုးသည် လနေတို့၏ အညစ်အကြေးတည်း၊ ယင်းမြူခိုး အညစ်အကြေးဖြင့် ညစ်နွမ်းသောကြောင့် လနေတို့သည် မတောက်ပကုန်၊ မထွန်းလင်းကုန်၊ မတင့်တယ်ကုန်။
ရဟန်းတို့ ရာဟုအသုရိန်သည် လနေတို့၏ အညစ်အကြေးတည်း၊ ယင်းရာဟုအသုရိန် အညစ် အကြေးဖြင့် ညစ်နွမ်းသောကြောင့် လနေတို့သည် မတောက်ပကုန်၊ မထွန်းလင်းကုန်၊ မတင့်တယ်ကုန်။
ရဟန်းတို့ ဤလေးမျိုးတို့ကား လနေတို့၏ အညစ်အကြေးတို့တည်း၊ ယင်းအညစ်အကြေးတို့ဖြင့် ညစ်နွမ်းသောကြောင့် လနေတို့သည် မတောက်ပကုန်၊ မထွန်းလင်းကုန်၊ မတင့်တယ်ကုန်။
--ရဟန်းတို့၏ အညစ်အကြေး ၄-ပါး
ရဟန်းတို့ ဤအတိုင်းပင် သမဏဗြာဟ္မဏတို့၏ အညစ်အကြေးတို့သည် လေးမျိုးတို့တည်း၊ ယင်း အညစ်အကြေးတို့ဖြင့် ညစ်နွမ်းသောကြောင့် အချို့သော သမဏဗြာဟ္မဏတို့သည် မတောက်ပကုန်၊ မထွန်းလင်းကုန်၊ မတင့်တယ်ကုန်။ လေးမျိုးတို့ကား အဘယ်တို့နည်း။
ရဟန်းတို့ အချို့သော သမဏဗြာဟ္မဏတို့သည် သေရည်ကိုသောက်ကုန်၏၊ အရက်ကိုသောက်ကုန်၏၊ သေရည်အရက်ကိုသောက်ခြင်းမှ မရှောင်ကြဉ်ကုန်၊ ရဟန်းတို့ ဤကား သမဏဗြာဟ္မဏတို့၏ ရှေးဦးစွာသော အညစ်အကြေးတည်း၊ ယင်းအညစ်အကြေးဖြင့် ညစ်နွမ်းသောကြောင့် အချို့သော သမဏ ဗြာဟ္မဏတို့သည် မတောက်ပကုန်၊ မထွန်းလင်းကုန်၊ မတင့်တယ်ကုန်။
ရဟန်းတို့ နောက်တစ်မျိုးကား အချို့သော သမဏဗြာဟ္မဏတို့သည် မေထုန်အကျင့်ကို မှီဝဲကုန်၏၊ မေထုန်အကျင့်မှ မရှောင်ကြဉ်ကုန်။ ရဟန်းတို့ ဤကား သမဏဗြာဟ္မဏတို့၏ နှစ်ခုမြောက် အညစ်အ ကြေးတည်း၊ ယင်းအညစ်အကြေးဖြင့် ညစ်နွမ်းသောကြောင့် အချို့သော သမဏဗြာဟ္မဏတို့သည် မတောက်ပကုန်၊ မထွန်းလင်းကုန်၊ မတင့်တယ်ကုန်။
ရဟန်းတို့ နောက်တစ်မျိုးကား အချို့သော သမဏဗြာဟ္မဏတို့သည် ရွှေ ငွေကို သာယာကုန်၏၊ ရွှေငွေကို ခံယူခြင်းမှ မရှောင်ကြဉ်ကုန်၊ ရဟန်းတို့ ဤကား သုံးခုမြောက်ရဟန်းတို့၏ အညစ်အကြေး တည်း၊ ယင်းအညစ်အကြေးဖြင့် ညစ်နွမ်းသောကြောင့် အချို့သော သမဏဗြာဟ္မဏတို့သည် မတောက်ပ ကုန်၊ မထွန်းလင်းကုန်၊ မတင့်တယ်ကုန်။
ရဟန်းတို့ နောက်တစ်မျိုးကား အချို့သော သမဏဗြာဟ္မဏတို့သည် မှားသော အသက်မွေးမှုဖြင့် အသက်မွေးကုန်၏၊ မှားသော အသက်မွေးမှုမှ မရှောင်ကြဉ်ကုန်။ ရဟန်းတို့ ဤကား သမဏဗြာဟ္မဏတို့၏ လေးခုမြောက် အညစ်အကြေးတည်း၊ ယင်းအညစ်အကြေးဖြင့် ညစ်နွမ်းသောကြောင့် အချို့သော သမဏဗြာဟ္မဏတို့သည် မတောက်ပကုန်၊ မထွန်းလင်းကုန်၊ မတင့်တယ်ကုန်။
ရဟန်းတို့ ဤသည်တို့ကား သမဏဗြာဟ္မဏတို့၏ အညစ်အကြေးလေးမျိုးတို့တည်း၊ ယင်းအညစ် အကြေးတို့ဖြင့် ညစ်နွမ်းသောကြောင့် အချို့သော သမဏဗြာဟ္မဏတို့သည် မတောက်ပကုန်၊ မထွန်းလင်း ကုန်၊ မတင့်တယ်ကုန်။
ဒါယကာတို့ မြတ်စွာဘုရားသည် ဤစကားကို ဟောတော်မူ၏၊ ဤစကားကို ဟောတော်မူပြီးနောက် ကောင်းသော စကားကို ဆိုတော်မူတတ်သော မြတ်စွာဘုရားသည် ထိုမှ နောက်၌ ဤ(ဂါထာ) စကားကို ဟောတော်မူ၏။
ရာဂ ဒေါသဖြင့် ညစ်နွမ်းသော အဝိဇ္ဇာဖုံးလွှမ်းသော ပိယရုပ်သာတ ရုပ်ကို နှစ်သက်သော ပေါသ (သတ္တဝါ) မည်သော အချို့သော သမဏဗြာဟ္မဏတို့သည်။
သေရည်ကိုသောက်ကုန်၏၊ အရက်ကိုသောက်ကုန်၏၊ မေထုန်ကို မှီဝဲကုန်၏၊ မသိသော ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် ငွေကိုလည်းကောင်း၊ ရွှေကိုလည်းကောင်း သာယာကုန်၏။
အချို့သော သမဏဗြာဟ္မဏတို့သည် မှားသော အသက်မွေးမှုဖြင့် အသက်မွေးကုန်၏၊ ဤအညစ်အကြေးတို့ကို နေမင်း၏ အဆွေဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် ဟောထားတော်မူ၏။
ယင်း အညစ်အကြေးတို့ဖြင့် ညစ်နွမ်းကုန်သော အချို့သော သမဏဗြာဟ္မဏတို့သည် မတောက်ပကုန်၊ မထွန်းလင်းကုန်၊ မစင်ကြယ်သော ကိလေသာမြူရှိသော သားကောင်နှင့် တူသော။
အမိုက်တိုက်ဖြင့်ဖုံးလွှမ်းသော တဏှာ၏ကျွန်ဖြစ်သော တဏှာနှင့် တကွဖြစ်သော အချို့သော သမဏဗြာဟ္မဏတို့သည် ကြမ်းတမ်းသော သင်းချိုင်းမြေကို ပွါးစေကုန်၏၊ ဘဝသစ်ကို ယူကုန်၏ဟု (ဟောတော်မူ၏)။
--ဤသို့ အယူရှိသော ငါသည် သဒ္ဓါတရားရှိသော ကြည်ညိုသော အသျှင်ဥပါသကာတို့ကို ဆဲရေး သတတ်၊ ရေရွတ်သတတ်၊ မကြည်ညိုမှုကို ပြုလုပ်သတတ်။
ငါသည် မတရားသည်ကို ‘မတရား’ဟု ပြော၏၊ တရားကို ‘တရား’ဟု ပြော၏၊ ဝိနည်းမဟုတ်သည်ကို ‘ဝိနည်းမဟုတ်’ဟု ပြော၏၊ ဝိနည်းကို ‘ဝိနည်း’ဟု ပြော၏။
ရဟန်းတို့၏ ရွှေ ငွေကို ခံယူကြခြင်း
֍ ၄၄၈
။ ဒါယကာတို့ အခါတစ်ပါး၌ မြတ်စွာဘုရားသည် ရာဇဂြိုဟ်ပြည်တွင် ရှဉ့်နက်တို့အား အစာ ကျွေးရာ ဖြစ်သော ဝေဠုဝန်ကျောင်း၌ သီတင်းသုံး နေတော်မူ၏။ထိုအခါ နန်းတော်တွင်း မင်းပရိသတ်၌ ပေါင်းစုစည်းဝေးနေထိုင်ကုန်သော မင်းပရိသတ်တို့အား ဤအကြားစကားသည် ထင်ရှားဖြစ်၏၊ “သာကီဝင်မင်းသား ဘုရားအနွယ်တော်ဖြစ်သော ရဟန်းတို့အား ရွှေငွေသည် အပ်၏၊ သာကီဝင်မင်းသား ဘုရားအနွယ်တော်ဖြစ်သော ရဟန်းတို့သည် ရွှေငွေကို သာယာကုန်၏၊ သာကီဝင်မင်းသား ဘုရားအနွယ်တော်ဖြစ်သော ရဟန်းတို့သည် ရွှေငွေကို ခံယူကုန်၏”ဟု (ထင်ရှားဖြစ်၏)။
ဒါယကာတို့ ထိုအခါ မဏိစူဠကရွာသူကြီးသည် ထိုပရိသတ်၌ ထိုင်နေ၏။ ဒါယကာတို့ ထိုအခါ မဏိစူဠကရွာသူကြီးသည် ထိုပရိသတ်အား-
“အသျှင်တို့ ဤသို့ မပြောကုန်လင့်၊ သာကီဝင်မင်းသား ဘုရားအနွယ်တော်ဖြစ်သော ရဟန်းတို့အား ရွှေ ငွေသည် မအပ်၊ သာကီဝင်မင်းသား ဘုရားအနွယ်တော်ဖြစ်သော ရဟန်းတို့သည် ရွှေ ငွေကို မသာယာကုန်၊ သာကီဝင်မင်းသား ဘုရားအနွယ်တော်ဖြစ်သော ရဟန်းတို့သည် ရွှေငွေကို မခံယူကုန်၊ သာကီဝင်မင်းသား ဘုရားအနွယ်တော်ဖြစ်သော ရဟန်းတို့သည် ပတ္တမြားရွှေကို စွန့်ပစ်ချထားကုန်၏၊ ရွှေငွေမှ ကင်းကုန်၏”ဟု ပြော၏။
ဒါယကာတို့ မဏိစူဠကရွာသူကြီးသည် ထိုပရိသတ်ကို နားလည်စေခြင်းငှါ မတတ်နိုင်။ ဒါယကာတို့ ထိုအခါ မဏိစူဠကရွာသူကြီးသည် ထိုပရိသတ်ကို သိစေပြီးနောက် မြတ်စွာဘုရားထံသို့ ချဉ်းကပ်၍ မြတ်စွာဘုရားကို ရှိခိုးပြီးလျှင် တစ်ခုသော နေရာ၌ ထိုင်လျက် မြတ်စွာဘုရားအား-
“အသျှင်ဘုရား ဤမင်းနန်းတော်တွင်းမင်း ပရိသတ်၌ ပေါင်းစုစည်းဝေး နေထိုင်ကုန်သော မင်းပရိ့သတ်တို့အား ‘သာကီဝင်မင်းသား ဘုရားအနွယ်တော်ဖြစ်သော ရဟန်းတို့အား ရွှေငွေသည် အပ်၏၊ သာကီဝင်မင်းသား ဘုရားအနွယ်တော်ဖြစ်သော ရဟန်းတို့သည် ရွှေငွေကို သာယာကုန်၏၊ သာကီဝင် မင်းသား ဘုရားအနွယ်တော်ဖြစ်သော ရဟန်းတို့သည် ရွှေငွေကို ခံယူကုန်၏’ဟု ဤအကြားစကားသည် ထင်ရှားဖြစ်ပါ၏။ အသျှင်ဘုရား ဤသို့ ပြောသော် အကျွန်ုပ်သည် ထိုပရိသတ်အား ‘အသျှင်တို့ ဤသို့ မပြောကုန်လင့်၊ သာကီဝင်မင်းသား ဘုရားအနွယ်တော်ဖြစ်သော ရဟန်းတို့အား ရွှေငွေသည် မအပ်၊ သာကီဝင်မင်းသား ဘုရားအနွယ်တော်ဖြစ်သော ရဟန်းတို့သည် ရွှေငွေကို မသာယာကုန်၊ သာကီဝင် မင်းသား ဘုရားအနွယ်တော်ဖြစ်သော ရဟန်းတို့သည် ရွှေငွေကို မခံယူကုန်၊ သာကီဝင်မင်းသား ဘုရား အနွယ်တော်ဖြစ်သော ရဟန်းတို့သည် ပတ္တမြား ရွှေကို စွန့်ပစ်ချထားကုန်၏၊ ရွှေငွေမှ ကင်းကုန်၏’ဟု ပြောပါ၏။ အသျှင်ဘုရား အကျွန်ုပ်သည် ထိုပရိသတ်ကို နားလည်စေခြင်းငှါ မတတ်နိုင်ပါ။
--အသျှင်ဘုရား အသို့ပါနည်း၊ ဤသို့ပြောသော အကျွန်ုပ်သည် မြတ်စွာဘုရား ပြောဟောသော စကားကို ပြောသူဟုတ်ပါ၏လော၊ မြတ်စွာဘုရားကို မဟုတ်မမှန်သော စကားဖြင့် မစွပ်စွဲခြင်း မည်ပါ၏ လော၊ တရားတော်အား လျော်သော စကားကိုလည်း ပြောခြင်း မည်ပါ၏လော၊ ဝါဒတော်အား လျော် အောင် ပြောဆိုမှု အချို့သည် အကြောင်းလုံလောက်လျက် ကဲ့ရဲ့ဖွယ်ရာသို့ မရောက်ဘဲ ရှိပါ၏လော”ဟု လျှောက်၏။
ရွာသူကြီး သင်သည် ဤသို့ ပြောမူ အမှန်ပင် ငါပြောဟောသော စကားကို ပြောသူတည်း၊ မဟုတ်မမှန်သော စကားဖြင့် ငါ့ကိုလည်း စွပ်စွဲသည်မမည်၊ တရားတော်အား လျောက်ပတ်သော စကားကိုလည်းပြောခြင်း မည်၏၊ ဝါဒတော်အားလျော်အောင် ပြောဆိုမှုအချို့သည် အကြောင်းလုံလောက်လျက် ကဲ့ရဲ့ ဖွယ်ရာသို့ မရောက်၊ ရွာသူကြီး သာကီဝင်မင်းသား ဘုရားအနွယ်တော်ဖြစ်သော ရဟန်းတို့အား ရွှေငွေသည် မအပ်၊ သာကီဝင်မင်းသား ဘုရားအနွယ်တော်ဖြစ်သော ရဟန်းတို့သည် ရွှေငွေကို မသာယာကုန်၊ သာကီဝင်မင်းသား ဘုရားအနွယ်တော်ဖြစ်သော ရဟန်းတို့သည် ရွှေငွေကို မခံယူကုန်၊ သာကီဝင်မင်းသား ဘုရားအနွယ်တော်ဖြစ်သော ရဟန်းတို့သည် ပတ္တမြားရွှေကို စွန့်ပစ်ချထားကုန်၏၊ ရွှေငွေမှ ကင်းကုန်၏။
ရွာသူကြီး ရွှေငွေအပ်သူအား ကာမဂုဏ် ငါးပါးတို့လည်း အပ်ကုန်၏။ ရွာသူကြီး ကာမဂုဏ် ငါးပါးအပ်သူကို “ရဟန်းတရား မရှိသူ၊ သာကီဝင်မင်းသား ဘုရားအနွယ်တော်တို့၏တရား မရှိသူ”ဟု ဧကန်မှတ်လေလော့။
ရွာသူကြီး စင်စစ်ကား ငါသည် ဤသို့ ဟော၏၊ “မြက်ကို အလိုရှိသူသည် မြက်ကို ရှာအပ်၏၊ သစ်သားကို အလိုရှိသူသည် သစ်သားကို ရှာအပ်၏၊ လှည်းကို အလိုရှိသူသည် လှည်းကို ရှာအပ်၏၊ အမှုလုပ် ယောက်ျားကို အလိုရှိသူသည် အမှုလုပ်ယောက်ျားကို ရှာအပ်၏၊ ရွာသူကြီး မည်သည့် အကြောင်းနှင့်မျှ ရွှေငွေကို သာယာအပ်၏ ‘ရှာမှီးအပ်၏’ဟု ငါမဟော”ဟု မိန့်တော်မူပါ၏။
ဤသို့ ပြောဆိုလေ့ရှိသော ငါသည် သဒ္ဓါတရားရှိသော ကြည်ညိုသော အသျှင်ဥပါသကာတို့ကို ဆဲရေးသတတ်၊ ရေရွတ်သတတ်၊ မကြည်ညိုမှုကို ပြုလုပ်သတတ်၊ ငါသည် မတရားသည်ကို ‘မတရား’ဟု ပြော၏၊ တရားသည်ကို ‘တရား’ဟု ပြော၏၊ ဝိနည်းမဟုတ်သည်ကို ‘ဝိနည်းမဟုတ်’ဟု ပြော၏။ ဝိနည်းကို ‘ဝိနည်း’ဟု ပြော၏။
֍ ၄၄၉
။ ဒါယကာတို့ အခါတစ်ပါး၌ မြတ်စွာဘုရားသည် ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ သာကီဝင်မင်းသား အသျှင်ဥပနန္ဒကို အကြောင်းပြု ၍ ရွှေငွေကို ပယ်၏၊ သိက္ခာပုဒ်ကိုလည်း ပညတ်တော်မူ၏။ ဤသို့အယူရှိသော ငါသည် သဒ္ဓါတရားရှိသော ကြည်ညိုသော အသျှင်ဥပါသကာတို့ကို ဆဲရေးသတတ်၊ ရေရွတ်သတတ်၊ မကြည်ညိုမှုကို ပြုလုပ်သတတ်၊ ငါသည် မတရားသည်ကို ‘မတရား’ဟုပြော၏၊ တရားကို ‘တရား’ဟု ပြော၏၊ ဝိနည်းမဟုတ်သည်ကို ‘ဝိနည်းမဟုတ်’ဟု ပြော၏။ ဝိနည်းကို ‘ဝိနည်း’ဟု ပြော၏ဟု (ပြော့ဆို၏)။ဤသို့ ပြောလတ်သော် ဝေသာလီပြည်သား ဥပါသကာတို့သည် ကာကဏ္ဍက ပုဏ္ဏား၏သား အသျှင်ယသအား “အသျှင်ဘုရား ကာကဏ္ဍက ပုဏ္ဏား၏သား အသျှင်ယသတစ်ပါးသည်သာ သာကီဝင် မင်းသား ဘုရားအနွယ်တော်ဖြစ်သော ရဟန်းတည်း၊ ဤသူအားလုံးတို့သည် ရဟန်းမဟုတ်ကုန်၊ သာကီဝင်မင်းသား ဘုရားအနွယ်တော် မဟုတ်ကုန်၊ အသျှင်ဘုရား ကာကဏ္ဍကပုဏ္ဏား၏သား အသျှင်ယသသည် ဝေသာလီပြည်၌ နေတော်မူပါ၊ အကျွန်ုပ်တို့သည် သင်္ကန်း ဆွမ်း ကျောင်း သူနာတို့၏ အထောက်အပံ့ ဆေးပစ္စည်းတို့အတွက်ကြောင့်ကြစိုက်ပါကုန်အံ့”ဟု လျှောက်ကုန်၏။
ထို့နောက် ကာကဏ္ဍက ပုဏ္ဏား၏သား အသျှင်ယသသည် ဝေသာလီပြည်သား ဥပသကာတို့ကို သိစေပြီးလျှင် နောက်လိုက် တမန်ရဟန်းနှင့်အတူ ကျောင်းအရံသို့ သွား၏။
--ထိုအခါ ဝေသာလီပြည်နေ ဝဇ္ဇီတိုင်းသား ရဟန်းတို့သည် နောက်လိုက် တမန်ရဟန်းကို “ငါ့သျှင် ကာကဏ္ဍက ပုဏ္ဏား၏သား ယသသည် ဝေသာလီပြည်နေ ဥပါသကာတို့ကို တောင်းပန်အပ်ပြီလော”ဟု မေးကုန်၏။
ငါ့သျှင်တို့ ဥပါသကာတို့သည် ငါတို့ကို ယုတ်မာသူအဖြစ်ကို ပြုကုန်၏။ ကာကဏ္ဍကပုဏ္ဏား၏သား အသျှင်ယသတစ်ဦးကိုသာ သာကီဝင်မင်းသား ဘုရားအနွယ်တော်ဖြစ်သော ရဟန်းအဖြစ်ကို ပြုကုန်၏၊ ငါတို့အားလုံးကို သာကီဝင်မင်းသား ဘုရားအနွယ်တော်ဖြစ်သော ရဟန်းတို့ မဟုတ်သည့် အဖြစ်ကို ပြုကုန်၏ဟု (ပြော၏)။
ထိုအခါ ဝေသာလီပြည်နေ ဝဇ္ဇီတိုင်းသား ရဟန်းတို့သည် “ငါ့သျှင်တို့ ကာကဏ္ဍက ပုဏ္ဏား၏သား ဤယသသည် ငါတို့ မသမုတ်အပ်ဘဲ လူတို့အား ပြ၏၊ ယခု ငါတို့သည် ထိုရဟန်းအား ဥက္ခေပနီယကံကို ပြုကုန်အံ့”ဟု ထိုရဟန်းတို့သည် ထိုယသအား ဥက္ခေပနီယကံ ပြုလိုကုန်၍ စည်းဝေးကုန်၏။
ထိုအခါ ကာကဏ္ဍကပုဏ္ဏား၏သား အသျှင်ယသသည် ကောင်းကင်သို့ပျံတက်၍ ကောသမ္ဗီပြည်၌ တည်၏
֍ ၄၅၀
။ ထိုအခါ ကာကဏ္ဍက ပုဏ္ဏား၏သား အသျှင်ယသသည် ပါဝါပြည်သား ရဟန်းတို့၏ထံသို့လည်းကောင်း၊ အဝန္တိဒက္ခိဏာပထတိုင်းသား ရဟန်းတို့၏ထံသို့လည်းကောင်း “အသျှင်တို့ လာကုန်လော့၊ မသူတော်တရား မထွန်းကားမီ၊ သူတော်ကောင်းတရား မကွယ်ပမီ၊ ဝိနည်းမဟုတ်သောတရား မထွန်းကား မီ၊ ဝိနည်းတရား မကွယ်ပမီ၊ အဓမ္မဝါဒီ ပုဂ္ဂိုလ်တို့ အားမရှိကုန်မီ၊ ဓမ္မဝါဒီ ပုဂ္ဂိုလ်တို့ အားမနည်းကုန်မီ၊ အဝိနယဝါဒီ ပုဂ္ဂိုလ်တို့အား မရှိကုန်မီ၊ ဝိနယဝါဒီ ပုဂ္ဂိုလ်တို့ အားနည်းကုန်မီ၊ ဤအဓိကရုဏ်းကို ယူကုန်အံ့”ဟု တမန်စေလွှတ်၏။ထိုအခါ သာဏအရပ်၌ နေသော အသျှင်သမ္ဘူတသည် အဟောဂင်္ဂါမည်သော တောင်၌ နေ၏။ ထိုအခါ ကာကဏ္ဍက ပုဏ္ဏား၏သား အသျှင်ယသသည် အဟောဂင်္ဂါမည်သောတောင် သာဏအရပ်၌ နေသော အသျှင်သမ္ဘူတထံသို့ ချဉ်းကပ်၍ ရှိခိုးပြီးလျှင် တစ်ခုသော နေရာ၌ ထိုင်လျက်-
“အသျှင်ဘုရား ဝေသာလီပြည်နေ ဤဝဇ္ဇီတိုင်းသား ရဟန်းတို့သည် ဝေသာလီပြည်၌ ဝတ္ထု ဆယ်မျိုးတို့ကို ပြပါကုန်၏။
(၁) ‘သားချိုဘူးဖြင့် ဆောင်ထားသော ဆားသည် အပ်၏။
(၂) နေရိပ် လက်နှစ်သစ် လွန်ချိန်၌ စားသောက်ခြင်းသည် အပ်၏။
(၃) ရွာတစ်ပါးသို့ သွားမည့်ရဟန်းအား အတိရိတ်ဝိနည်းကံ မပြုဘဲ စားသောက်ခြင်းသည် အပ်၏။
(၄) တစ်သိမ်တည်း၌ သံဃာ့ကံကို အသီးအသီးပြုခြင်းသည် အပ်၏။
(၅) ကံပြုပြီးနောက် ရောက်ရှိလာမှ ခွင့်ပြုစေခြင်း (ဆန္ဒယူခြင်း) သည်အပ်၏။၁
(၆) ဆရာဥပဇ္ဈာယ်တို့၏ အလေ့အကျက်သည် အပ်၏။
(၇) အတိရိက် ဝိနည်းကံမပြုဘဲ နို့ဓမ်းမဖြစ်မီ နို့ရည်ကို သုံးဆောင်ခြင်းသည် အပ်၏။
(၈) သေနုကိုသောက်ခြင်းသည် အပ်၏။
(၉) အဆာ (အမြိတ်) မပါသော နိသီဒိုင်သည် အပ်၏။
(၁၀) ရွှေ ငွေသည် အပ်၏’ဟု (ပြပါကုန်၏)။
အသျှင်ဘုရား ယခုအကျွန်ုပ်တို့သည် မသူတော်တရား မထွန်းကားမီ၊ သူတော်ကောင်းတရား မကွယ်ပမီ၊ ဝိနည်းမဟုတ်သောတရား မထွန်းကားမီ၊ ဝိနည်းတရား မကွယ်ပမီ၊ အဓမ္မဝါဒီပုဂ္ဂိုလ်တို့ အားမရှိကုန်မီ၊ ဓမ္မဝါဒီ ပုဂ္ဂိုလ်တို့ အားမနည်းကုန်မီ၊ အဝိနယဝါဒီပုဂ္ဂိုလ်တို့ အားမရှိကုန်မီ၊ ဝိနယဝါဒီ ပုဂ္ဂိုလ်တို့ အားမနည်းကုန်မီ ဤအဓိကရုဏ်းကို ယူပါကုန်အံ့”ဟု လျှောက်၏။
--“ငါ့သျှင် ကောင်းပြီ”ဟု သာဏအရပ်၌ နေသော အသျှင်သမ္ဘူတသည် ကာကဏ္ဍကပုဏ္ဏား၏သား အသျှင်ယသအား ဝန်ခံ၏။ ထိုအခါ ခြောက်ကျိပ် အတိုင်းအရှည်ရှိကုန်သော ပါဝေယျကတိုင်းသားဖြစ် ကုန်သော အားလုံး တောနေရဟန်းဖြစ်ကုန်သော အားလုံး ပိဏ္ဍပါတ်ဓူတင်ဆောင်ဖြစ်ကုန်သော အားလုံး ပံသုကူဓူတင်ဆောင်ဖြစ်ကုန်သော အားလုံး တိစီဝရိက်ဓူတင်ဆောင်ဖြစ်ကုန်သော အားလုံး ရဟန္တာချည်းဖြစ် ကုန်သော ရဟန်းတို့သည် အဟောဂင်္ဂါမည်သော တောင်၌ စည်ဝေးကုန်၏။
ရှစ်ကျိပ်ရှစ်ပါး အတိုင်းအရှည်ရှိကုန်သော အဝန္တိဒက္ခိဏာပထတိုင်းသားဖြစ်ကုန်သော အချို့တော၌ နေကုန်သော အချို့ပိဏ္ဍပါတ်ဓူတင်ဆောင်ကုန်သော အချို့ ပံသုကူဓူတင်ဆောင်ကုန်သော အချို့တိစီဝရိက် ဓူတင်ဆောင်ကုန်သော အားလုံးရဟန္တာချည်းဖြစ်ကုန်သော ရဟန်းတို့သည် အဟောဂင်္ဂါမည်သော တောင်၌ စည်းဝေးကုန်၏။
ထိုအခါ မထေရ်ကြီး ရဟန်းတို့သည် တိုင်ပင်ကုန်လတ်သော် “ဤအဓိကရုဏ်းသည် ကြမ်းလည်း ကြမ်းတမ်း၏၊ ရဲလည်း ရဲတင်း၏၊ ငါတို့သည် အဘယ်အသင်းအပင်းကို ရကုန်အံ့နည်း၊ ယင်းအသင်း အပင်းဖြင့် ငါတို့သည် ဤအဓိကရုဏ်း၌ အလွန်အားရှိကုန်အံ့”ဟု အကြံဖြစ်၏။
֍ ၄၅၁
။ ထိုအခါ အသျှင်ရေဝတသည်သောရေယျ မြို့၌ နေ၏၊ အကြားအမြင်များ၍ ပါဠိတော်ကို နှုတ်တက်ရသည့်ပြင် ဓမ္မဝိနယနှင့် မာတိကာကို ဆောင်၏၊ ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ နက်နဲသော ဉာဏ်ပညာ ရှိ၏၊ ရှက်တတ်၏၊ တွေးတောမှု ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ရှိတက်၏၊ အကျင့်သိက္ခာကို လိုလား၏။ထိုအခါ မထေရ်ကြီး ရဟန်းတို့အား “ဤအသျှင်ရေဝတသည်သောရေယျမြို့၌ နေ၏၊ အကြား အမြင်များ၍ ပါဠိတော်ကို နှုတ်တက်ရသည့်ပြင် ဓမ္မဝိနယနှင့် မာတိကာကို ဆောင်၏၊ ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ နက်နဲသော ဉာဏ်ပညာရှိ၏၊ ရှက်တတ်၏၊ တွေးတောမှု ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ရှိတတ်၏၊ အကျင့်သိက္ခာကို လိုလား၏။
ငါတို့သည် အသျှင်ရေဝတကို အသင်းအပင်းဖြစ်ရမူ ဤသို့ရခြင်းဖြင့် ငါတို့သည် ဤအဓိကရုဏ်း၌ အလွန်အားရှိသူတို့ ဖြစ်လတ္တံ့”ဟု အကြံဖြစ်၏။
မထေရ်ကြီး ရဟန်းတို့ တိုင်ပင်ကုန်စဉ် အသျှင်ရေဝတသည် အထူးသဖြင့် စင်ကြယ်သော လူတို့၏ နားအကြားထက် သာလွန်သော ဒိဗ္ဗသောတအဘိညာဉ်ဖြင့် ကြား၍ “ဤအဓိကရုဏ်းသည် ကြမ်းလည်း ကြမ်းတမ်း၏၊ ရဲလည်း ရဲတင်း၏၊ ငါသည် ဤသို့သော အဓိကရုဏ်း၌ ဆုတ်နစ်မူ ဤဆုတ်နစ်ခြင်းသည် မသင့်မလျော်၊ ထိုရဟန်းတို့သည်လည်း ယခု လာကုန်လတ္တံ့၊ ထိုငါသည် ထိုရဟန်းတို့နှင့် ရောပြွမ်းသော် ချမ်းသာစွာ သွားရမည် မဟုတ်၊ ငါသည် စောစော သွားရမူ ကောင်း၏”ဟု အကြံဖြစ်၏။
ထို့နောက် အသျှင်ရေဝတသည်သောရေယျမြို့မှ သင်္ကဿမြို့သို့ သွား၏။
ထိုအခါ မထေရ်ရဟန်းတို့သည် “အသျှင်ရေဝတ အဘယ်မှာနည်း”ဟုသောရေယျမြို့သို့ သွား၍ မေးကုန်၏။ “ထိုအသျှင်ရေဝတသည် သင်္ကဿမြို့သို့ သွား၏”ဟု ထိုရဟန်းတို့သည် ပြောကုန်၏။
ထိုအခါ မထေရ်ရဟန်းတို့သည် “အသျှင်ရေဝတ အဘယ်မှာနည်း”ဟု သင်္ကဿမြို့သို့ သွား၍ မေးကုန်၏။ “ထိုအသျှင်ရေဝတသည် ကဏ္ဏကုဇ္ဇမြို့သို့ သွား၏”ဟု ထိုရဟန်းတို့သည် ပြောကုန်၏။
ထိုအခါ အသျှင်ရေဝတသည် ကဏ္ဏကုဇ္ဇမြို့မှ ဥဒုမ္ဗရမြို့သို့ သွား၏။
ထိုအခါ မထေရ်ရဟန်းတို့သည် “အသျှင်ရေဝတ အဘယ်မှာနည်း”ဟု ကဏ္ဏကုဇ္ဇမြို့သို့ သွား၍ မေးကုန်၏။ “ထိုအသျှင်ရေဝတသည် ဥဒုမ္ဗရမြို့သို့ သွား၏”ဟု ထိုရဟန်းတို့သည် ပြောကုန်၏။
--ထိုအခါ အသျှင်ရေဝတသည် ဥဒုမ္ဗရမြို့မှ အဂ္ဂဠမြို့သို့ သွား၏။
ထိုအခါ မထေရ်ရဟန်းတို့သည် “အသျှင်ရေဝတ အဘယ်မှာနည်း”ဟု ဥဒုမ္ဗရမြို့သို့ သွား၍ မေးကုန်၏။ “ထိုအသျှင်ရေဝတသည် အဂ္ဂဠမြို့သို့ သွား၏”ဟု ထိုရဟန်းတို့သည် ပြောကုန်၏။
ထိုအခါ အသျှင်ရေဝတသည် အဂ္ဂဠမြို့မှ သဟဇာတိမြို့သို့ သွား၏။
ထိုအခါ မထေရ်ရဟန်းတို့သည် “အသျှင်ရေဝတ အဘယ်မှာနည်း”ဟု အဂ္ဂဠမြို့သို့ သွား၍ မေးကုန်၏။ “ထိုအသျှင်ရေဝတသည် သဟဇာတိမြို့သို့ သွား၏”ဟု ထိုရဟန်းတို့သည် ပြောကုန်၏။
ထိုအခါ မထေရ်ရဟန်းတို့သည် အသျှင်ရေဝတကို သဟဇာတိမြို့၌ မီကုန်၏။
֍ ၄၅၂
။ ထိုအခါ သာဏအရပ်၌ နေသော အသျှင်သမ္ဘူတသည် ကာကဏ္ဍက ပုဏ္ဏား၏သား အသျှင်ယသအား “ငါ့သျှင် ဤအသျှင်ရေဝတသည် အကြားအမြင်များ၍ ပါဠိတော်ကို နှုတ်တက်ရသည်ြ့ပင် ဓမ္မဝိနယနှင့်မာတိကာကို ဆောင်၏၊ ကျွမ်းကျင်လိမ္မာ၍ နက်နဲသော ဉာဏ်ပညာရှိ၏၊ ရှက်တတ်၏၊ တွေးတောမှု ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ရှိ၏၊ အကျင့်သိက္ခာကို လိုလား၏။ ငါတို့သည် အသျှင်ရေဝတအား အမေး ပုစ္ဆာကို မေးကုန်အံ့၊ အသျှင်ရေဝတသည် အမေးပုစ္ဆာတစ်ခုတည်းဖြင့်ပင် တစ်ညဉ့်ပတ်လုံးကို လွန်စေနိုင်၏၊ ယခု အသျှင်ရေဝတသည် အသံဖြင့် ရွတ်တတ်သော အနီးနေ တပည့်ရဟန်းတို့ကို တိုက်တွန်းလတ ္တံ့။ထိုသင်သည် ထိုအနီးနေ တပည့်ရဟန်း၏ အသံဖြင့် ရွတ်ဆိုမှု ပြီးဆုံးသော အခါ၌ အသျှင်ရေဝတ သို့ ချဉ်းကပ်၍ ဤဝတ္ထုဆယ် မျိုးတို့ကို မေးလျှောက်လော့”ဟု ပြောဆို၏။
“အသျှင်ဘုရား ကောင်းပါပြီ”ဟု ကာကဏ္ဍကပုဏ္ဏား၏သား ယသသည် သာဏအရပ်၌ နေသော အသျှင်သမ္ဘူတအား ဝန်ခံ၏။
ထိုအခါ အသျှင်ရေဝတသည် အသံဖြင့် ရွတ်တတ်သော အနီးနေ တပည့်ရဟန်းကို တိုက်တွန်း၏။ ထိုအခါ ကာကဏ္ဍက ပုဏ္ဏား၏သား အသျှင်ယသသည် ထိုအနီးနေ တပည့်ရဟန်း၏ အသံဖြင့် ရွတ်ဆိုမှု ပြီးဆုံးသော အခါ၌ အသျှင်ရေဝတထံသို့ ချဉ်းကပ်ပြီးနောက် အသျှင်ရေဝတကို ရှိခိုးပြီးလျှင် တစ်ခုသော နေရာ၌ ထိုင်ကာ -
“အသျှင်ဘုရား သိင်္ဂီလောဏကပ္ပသည် အပ်ပါ၏လော”ဟု လျှောက်၏။
ငါ့သျှင် သိင်္ဂီလောဏကပ္ပဟူသည်ကား အဘယ်နည်းဟု (မေး၏)။
အသျှင်ဘုရား “ဆားမရှိသော နေရာ၌ သုံးဆောင်အံ့”ဟု သားချိုဘူးဖြင့် ဆားကို ဆောင်ထားရန် အပ်ပါ၏လောဟု (လျှောက်၏)။
ငါ့သျှင် မအပ်ဟု (ဆို၏)။
“အသျှင်ဘုရား ဒွဂုင်္လကပ္ပသည် အပ်ပါ၏လော”ဟု လျှောက်၏။
ငါ့သျှင် ဒွဂုင်္လကပ္ပဟူသည်ကား အဘယ်နည်းဟု (မေး၏)။
အသျှင်ဘုရား အရိပ်လက်နှစ်သစ် လွန်ပြီးနောက် မွန်းလွဲချိန်၌ ဘောဇဉ်ကို သုံးဆောင်ရန် အပ်ပါ၏ လောဟု (လျှောက်၏)။
ငါ့သျှင် မအပ်ဟု (ဆို၏)။
“အသျှင်ဘုရား ဂါမန္တရကပ္ပသည် အပ်ပါ၏လော”ဟု လျှောက်၏။
ငါ့သျှင် ဂါမန္တရကပ္ပဟူသည်ကား အဘယ်နည်းဟု (မေး၏)။
“အသျှင်ဘုရား ယခု ရွာတစ်ပါးသို့ သွားအံ့”ဟု ဆွမ်းစားစဉ် ပဝါရိတ်သင့်သော ရဟန်းသည် အတိရိတ် ဝိနည်းကံ မပြုသော ဘောဇဉ်ကို သုံးဆောင်ရန် အပ်ပါ၏လော”ဟု (လျှောက်၏)။
--ငါ့သျှင် မအပ်ဟု (ဆို၏)။
“အသျှင်ဘုရား အာဝါသကပ္ပသည် အပ်ပါ၏လော”ဟု (လျှောက်၏)။
ငါ့သျှင် အာဝါသကပ္ပဟူသည်ကား အဘယ်နည်းဟု (မေး၏)။
အသျှင်ဘုရား ကျောင်းအများတို့သည် တစ်သိမ်တည်း ဖြစ်ကုန်၏၊ အသီးသီး ဥပုသ်ပြုရန် အပ်ပါ၏ လောဟု (လျှောက်၏)။
ငါ့သျှင် မအပ်ဟု (ဆို၏)။
“အသျှင်ဘုရား အနုမတိကပ္ပသည် အပ်ပါ၏လော”ဟု (လျှောက်၏။)
ငါ့သျှင် အနုမတိကပ္ပဟူသည်ကား အဘယ်နည်းဟု (မေး၏)။
“အသျှင်ဘုရား “ကြွလာသော ရဟန်းတို့ကို ခွင့်ပြုစေကုန်အံ့”ဟု ဝဂ်ဖြစ်သော သံဃာသည် ကံပြုရန် အပ်ပါ၏လောဟု (လျှောက်၏။)
ငါ့သျှင် မအပ်ဟု (ဆို၏)။
“အသျှင်ဘုရား အာစိဏ္ဏကပ္ပသည် အပ်ပါ၏လော”ဟု (လျှောက်၏။)
ငါ့သျှင် အာစိဏ္ဏကပ္ပဟူသည်ကား အဘယ်နည်းဟု (မေး၏)။
အသျှင်ဘုရား ဤအမှုကို ငါ၏ ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာသည် လေ့ကျက်၏၊ ဤအမှုကို ငါ၏ ဆရာသည် လေ့ကျက်၏၊ ထိုအမှုကို လေ့ကျက်ရန် အပ်ပါ၏လော”ဟု (လျှောက်၏။)
ငါ့သျှင် အချို့အလေ့အကျက်သည် အပ်၏၊ အချို့အလေ့အကျက်သည် မအပ်ဟု (ဆို၏)။
“အသျှင်ဘုရား အမထိတကပ္ပသည် အပ်ပါ၏လော”ဟု (လျှောက်၏။)
ငါ့သျှင် အမထိတကပ္ပဟူသည်ကား အဘယ်နည်းဟု (မေး၏)။
ပြကတေ့ နို့သဘောလည်း ကင်း၍ နို့ဓမ်းလည်း မဖြစ်သေးသော နို့ရည်ကို ဆွမ်းစားစဉ် ပဝါရိတ်သင့်သော ရဟန်းသည် အတိရိက်ဝိနည်းကံ မပြုဘဲသောက်ရန် အပ်ပါ၏လော”ဟု (လျှောက်၏။)
ငါ့သျှင် မအပ်ဟု (ဆို၏)။
အသျှင်ဘုရား ဇဠောဂီကိုသောက်ရန် အပ်ပါ၏လော”ဟု (လျှောက်၏။)
ငါ့သျှင် ဇဠောဂီဟူသည်ကား အဘယ်နည်းဟု (မေး၏)။
အသျှင်ဘုရား အဆောက်အဦအားလုံးဖြင့် စီရင်ပြီးသော်လည်း သေရည် မဖြစ်သေးသော သေရည်နုကိုသောက်ရန် အပ်ပါ၏လော”ဟု (လျှောက်၏။)
ငါ့သျှင် မအပ်ဟု (ဆို၏)။
“အသျှင်ဘုရား အဆာအမြိတ်မရှိသော နိသီဒိုင်သည် အပ်ပါ၏လော”ဟု (လျှောက်၏။)
ငါ့သျှင် မအပ်ဟု (ဆို၏)။
အသျှင်ဘုရား ရွှေငွေသည် အပ်ပါ၏လော”ဟု (လျှောက်၏။)
ငါ့သျှင် မအပ်ဟု (ဆို၏)။
--အသျှင်ဘုရား ဝေသာလီနေ ဤဝဇ္ဇီတိုင်းသား ရဟန်းတို့သည် ဝေသာလီပြည်၌ ဤဝတ္ထုဆယ်မျိုး တို့ကို ပြပါကုန်၏။ မသူတော်တရား မထွန်းကားမီ၊ သူတော်ကောင်းတရား မကွယ်ပမီ၊ ဝိနည်းမဟုတ်သော တရားမထွန်းကားမီ၊ ဝိနည်းတရား မကွယ်မီ၊ အဓမ္မဝါဒီပုဂ္ဂိလ်တို့ အားမရှိကုန်မီ၊ ဓမ္မဝါဒီပုဂ္ဂိလ်တို့ အားမနည်းကုန်မီ၊ အဝိနယဝါဒီ ပုဂ္ဂိုလ်တို့ အားမရှိကုန်မီ၊ ဝိနယဝါဒီ ပုဂ္ဂိုလ်တို့ အားမနည်းကုန်မီ၊ ယခုအခါ အကျွန်ုပ်တို့သည် ဤအဓိကရုဏ်းကို ယူပါကုန်အံ့ဟု လျှောက်၏။
“ငါသျှင် ကောင်းပါပြီ”ဟု အသျှင်ရေဝတသည် ကာကဏ္ဍက ပုဏ္ဏား၏သား အသျှင်ယသအား ဝန်ခံ၏။
ပဌမအခန်း ပြီး၏
၁။ ဆဋ္ဌမူ၌ ‘ဆန္ဒပေးခြင်းသည် အပ်၏’ဟု ပြန်ဆိုထားသည်၊ ပုဒ်ရေ ၄၅၂-ပါ ဖွင့်ဆိုချက်နှင့် မညီ၍ အထက်ပါအတိုင်း ပြင်ဆင်လိုက်သည်။
--ဝဇ္ဇီတိုင်းသား ရဟန်းများနှင့် အသျှင်ယသ
֍ ၄၅၃
။ ဝေသာလီပြည်နေ ဝဇ္ဇီတိုင်းသား ရဟန်းတို့သည် “ကာကဏ္ဍက ပုဏ္ဏား၏သား ယသရဟန်းသည် ဤအဓိကရုဏ်းကို ယူလို၍ အပေါင်းအသင်းကို ရှာသတတ်၊ အပေါင်းအသင်းကိုလည်း ရသတတ်”ဟု ကြားကုန်၏။ထိုအခါ ဝေသာလီပြည်နေ ဝဇ္ဇီတိုင်းသား ရဟန်းတို့အား “ဤအဓိကရုဏ်းသည် ကြမ်းလည်း ကြမ်းတမ်း၏၊ ရဲလည်း ရဲတင်း၏၊ ငါတို့သည် ဤအဓိကရုဏ်း၌ အဘယ်အသင်းအပင်းကို ရကုန်အံ့နည်း၊ ယင်းအသင်းအပင်းဖြင့် ဤအဓိကရုဏ်း၌ ငါတို့သည် အလွန်အားရှိကုန်အံ့”ဟု အကြံဖြစ်၏။
ထို့နောက် ဝေသာလီပြည်နေ ဝဇ္ဇီတိုင်းသား ရဟန်းတို့အား “ဤအသျှင်ရေဝတသည် အကြား အမြင်များ၍ ပါဠိတော်ကို နှုတ်တတ်ရသည့်ပြင် ဓမ္မဝိနယနှင့် မာတိကာကိုလည်း ဆောင်၏၊ ကျွမ်းကျင် လိမ္မာ ဤနက်နဲသော ပညာရှိ၏၊ ရှက်တတ်၏၊ တွေးတောမှု ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ရှိတတ်၏၊ အကျင့်သိက္ခာ ကို လိုလား၏။ ငါတို့သည် အသျှင်ရေဝတကို အသင်းအပင်းအဖြစ်ရမူ ဤအဓိကရုဏ်း၌ အလွန်အားရှိ ကုန်အံ့”ဟု အကြံဖြစ်၏။
ထိုအခါ ဝေသာလီပြည်နေ ဝဇ္ဇီတိုင်းသား ရဟန်းတို့သည် သပိတ် သင်္ကန်း နိသီဒိုင် အပ်ဘူး ခါးပန်းကြိုး ရေစစ်ပဝါ ဓမကရိုဏ်ရေစစ်ဟူသော များစွာသော ရဟန်းအသုံးအဆောင် ပရိက္ခရာကို စီရင်ကုန်၏၊ ထို့နောက် ဝေသာလီပြည်နေ ဝဇ္ဇီတိုင်းသား ရဟန်းတို့သည် ထိုရဟန်းအသုံးအဆောင် ပရိက္ခရာတို့ကို ယူ၍ လှေဖြင့် သဟဇာတိမြို့သို့ ဆန်တက်ကုန်၏၊ လှေမှ ဆင်းကြ၍ တစ်ခုသော သစ်ပင် ရင်း၌ ဆွမ်းစားကုန်၏။
ထိုအခါ အသျှင်သာဠှသည် ဆိတ်ငြိမ်ရာသို့ ကပ်၍ တစ်ယောက်ထီးကိန်းအောင်းစဉ် “အဘယ်သူတို့သည် ဓမ္မဝါဒီပုဂ္ဂိုလ်တို့ ဖြစ်ကုန်သနည်း၊ ပါစိနတိုင်းသား ရဟန်းတို့သည် ဓမ္မဝါဒီပုဂ္ဂိုလ်တို့ ဖြစ်ကုန်သ လော၊ ပါဝါပြည်သား ရဟန်းတို့သည် ဓမ္မဝါဒီပုဂ္ဂိုလ်တို့ ဖြစ်ကုန်သလော”ဟု စိတ်အကြံဖြစ်၏။
ထို့နောက် ဓမ္မနှင့်ဝိနယကို စိတ်ဖြင့် ဆင်ခြင်သော အသျှင်သာဠှအား “ပါစိနတိုင်းသား ရဟန်းတို့သည် အဓမ္မပါဒီပုဂ္ဂိုလ်တို့တည်း၊ ပါဝါပြည်သား ရဟန်းတို့သည် ဓမ္မပါဒီပုဂ္ဂိုလ်တို့တည်း”ဟု အကြံ ဖြစ်၏။
ထိုအခါ သုဒ္ဓါဝါသဘုံ၌ နေသော တစ်ဦးသော ဗြဟ္မာသည် မိမိစိတ်ဖြင့် အသျှင်သာဠှ၏ စိတ်အကြံကို သိ၍ အားရှိသန်စွမ်းသော ယောက်ျားသည် ကွေးထားသော လက်မောင်းကို ဆန့်သကဲ့သို့လည်းကောင်း၊ ဆန့်ထားသော လက်မောင်းကို ကွေးသကဲ့သို့လည်းကောင်း ဤအတူပင် သုဒ္ဓါဝါသဗြဟ္မာပြည်တို့၌ ကွယ်ပျောက်ခဲ့၍ အသျှင်သာဠှ၏ မျက်မှောက်၌ ထင်ရှားဖြစ်လေ၏။
ထိုအခါ ထိုဗြဟ္မာသည် အသျှင်သာဠှအား-
“အသျှင်ဘုရား သာဠ တောင်းပန်ပါ၏၊ ပါစိနတိုင်းသား ရဟန်းတို့သည် အဓမ္မဝါဒီပုဂ္ဂိုလ်တို့ပါ တည်း၊ ပါဝါပြည်သား ရဟန်းတို့သည် ဓမ္မဝါဒီပုဂ္ဂိုလ်တို့ပါတည်း။ အသျှင်ဘုရားသာဠှ ထို့ကြောင့် အသျှင်သည် တရားအတိုင်း တည်တော်မူပါလော့”ဟု လျှောက်၏။
ဗြဟ္မာ ရှေးအခါ၌လည်းကောင်း၊ ယခုအခါ၌လည်းကောင်း ငါသည် တရားအတိုင်းတည်၏။ သို့သော့်လည်း ငါသည် ရှေးဦးစွာ အယူကို ထင်စွာ မပြုသေး၊ ဤအဓိကရုဏ်း၌ ငါ့ကို သမုတ်တန်ကောင်းရာ၏ဟု (ပြော၏)။
--အသျှင်ရေဝတနှင့် ဥတ္တရအမည်ရှိသော ရဟန်း
֍ ၄၅၄
။ ထိုအခါ ဝေသာလီပြည်နေ ဝဇ္ဇီတိုင်းသား ရဟန်းတို့သည် ထိုရဟန်းအသုံးအဆောင် ပရိက္ခရာတို့ကို ယူ၍ အသျှင်ရေဝတထံသို့ ချဉ်းကပ်ပြီးနောက်-“အသျှင်ဘုရား မထေရ်သည် သပိတ် သင်္ကန်း နိသီဒိုင် အပ်ဘူး ခါးပန်းကြိုး ရေစစ်ပဝါ ဓမကရိုဏ်ရေစစ်ဟူသော ရဟန်းအသုံးအဆောင် ပရိက္ခရာတို့ကို ခံယူတော်မူပါလော့”ဟု လျှောက်ကုန်၏။
“ငါ့သျှင်တို့ တန်ပြီ၊ ငါ့အား တိစီဝရိက်သည် ပြည့်စုံ၏”ဟု (ဆို၍) ခံယူခြင်းငှါ အလိုမရှိ။
ထိုအခါ ဝါနှစ်ဆယ်ရှိပြီးသော ဥတ္တရအမည်ရှိသော ရဟန်းသည် အသျှင်ရေဝတ၏ အလုပ်အကျွေး ဖြစ်၏။
ထိုအခါ ဝေသာလီပြည်နေ ဝဇ္ဇီတိုင်းသား ရဟန်းတို့သည် အသျှင်ဥတ္တရထံသို့ ချဉ်းကပ်၍ “အသျှင်ဥတ္တရသည် သပိတ် သင်္ကန်း နိသီဒိုင် အပ်ဘူး ခါးပန်းကြိုး ရေစစ်ပဝါ ဓမကရိုဏ်ရေစစ်ဟူသော ရဟန်း အသုံးအဆောင် ပရိက္ခရာတို့ကို ခံယူတော်မူပါလော့”ဟု လျှောက်ကုန်၏။
“ငါ့သျှင်တို့ တန်ပြီ၊ ငါ့အား သပိတ် တိစီဝရိက်သည် ပြည့်စုံ၏”ဟု (ဆို၍) ခံယူခြင်းငှါ အလိုမရှိ။
ငါ့သျှင် ဥတ္တရ လူတို့သည် မြတ်စွာဘုရားအား ရဟန်းအသုံးအဆောင် ပရိက္ခရာကို ကပ်လှူကုန်၏၊ မြတ်စွာဘုရား ခံယူမူ ထိုခံယူခြင်းဖြင့် ဝမ်းမြောက်ဝမ်းသာ ဖြစ်ကုန်၏၊ မြတ်စွာဘုရား မခံယူမူ အသျှင်အာနန္ဒာအား “အသျှင်ဘုရား မထေရ်သည် မြတ်စွာဘုရား ခံယူတော်မူသကဲ့သို့ ခံယူတော်မူပါလော့၊ ထိုခံယူခြင်းသည် မြတ်စွာဘုရား ခံယူတော်မူသကဲ့သို့ ဖြစ်ပါလိမ့်မည်ဟု”ဟု ကပ်လှူကုန်၏။
အသျှင်ဥတ္တရသည် ရဟန်းအသုံးအဆောင် ပရိက္ခရာကို အသျှင်ရေဝတမထေရ် ခံယူသကဲ့သို့ ခံယူ တော်မူပါလော့၊ ထိုခံယူခြင်းသည် အသျှင်ရေဝတမထေရ် ခံယူတော်မူသကဲ့သို့ ဖြစ်ပါလိမ့်မည်ဟု (လျှောက်ကုန်၏)။
ထိုအခါ အသျှင်ဥတ္တရသည် ဝေသာလီပြည်နေ ဝဇ္ဇီတိုင်းသား ရဟန်းတို့က (စကားဖြင့်) နှိပ်စက် (အတင်းအကြပ်ပြော) သောကြောင့် “ငါ့သျှင်တို့ လိုရာကို ပြောဆိုကုန်လော့”ဟု ပြော၍ သင်္ကန်းတစ်ထည် ကို ခံယူလေ၏။
အသျှင်ဥတ္တရသည် အသျှင်ရေဝတမထေရ်ကို-
“အသျှင်ဘုရား အသျှင်ရေဝတမထေရ်သည် သံဃာ့အလယ်၌ အရှေ့ဇနပုဒ်တို့၌ ဘုန်းတော်ကြီး ကုန်သော မြတ်စွာဘုရားတို့သည် ပွင့်ပါကုန်၏၊ ပါစိနတိုင်းသား ရဟန်းတို့သည် ဓမ္မဝါဒီ ပုဂ္ဂိုလ်တို့တည်း၊ ပါဝါပြည်သား ရဟန်းတို့သည် အဓမ္မဝါဒီပုဂ္ဂိုလ်တို့တည်း”ဟု ဤမျှလောက်သော စကားသာ ပြောတော်မူ ပါလော့ဟု လျှောက်၏။
“ငါ့သျှင်တို့ ကောင်းပြီ”ဟု အသျှင်ဥတ္တရသည် ဝေသာလီပြည်နေ ဝဇ္ဇီတိုင်းသား ရဟန်းတို့အား ဝန်ခံပြီးလျှင် အသျှင်ရေဝတထံသို့ ချဉ်းကပ်ပြီးနောက် အသျှင်ရေဝတအား-
“အသျှင်ဘုရား အရှေ့ဇနပုဒ်တို့၌ ဘုန်းတော်ကြီးကုန်သော မြတ်စွာဘုရားတို့သည် ပွင့်ပါကုန်၏၊ ပါစိနတိုင်းသား ရဟန်းတို့သည် ဓမ္မဝါဒီပုဂ္ဂိုလ်တို့တည်း၊ ပါဝါပြည်သား ရဟန်းတို့သည် အဓမ္မဝါဒီ ပုဂ္ဂိုလ်တို့တည်း”ဟု အသျှင်ရေဝတမထေရ်သည် သံဃာ့အလယ်၌ ဤမျှလောက်သော စကားကိုသာ ပြော တော်မူပါလော့ဟု လျှောက်၏။
“ရဟန်း သင်သည် ငါ့ကို မတရားသည်၌ တိုက်တွန်း၏”ဟု အသျှင်ရေဝတမထေရ်သည် အသျှင်ဥတ္တရကို နှင်ထုတ်၏။
--ထိုအခါ ဝေသာလီပြည်နေ ဝဇ္ဇီတိုင်းသား ရဟန်းတို့သည် အသျှင်ဥတ္တရကို “ငါ့သျှင်ဥတ္တရ အသျှင့်ရေဝတမထေရ်ကြီးသည် အဘယ်ကို ပြောဆိုသနည်း”ဟု မေးမြန်းကုန်၏။
ငါသျှင်တို့ ငါတို့သည် ယုတ်ညံ့သော အမှုကို ပြုမိကုန်၏ “ရဟန်း သင်သည် ငါ့ကို မတရားသည်၌ တိုက်တွန်း၏”ဟု အသျှင်ရေဝတမထေရ်သည် ငါ့ကို နှင်ထုတ်ပါသည်ဟု (ပြော၏)။
ငါ့သျှင် သင်သည် ဝါနှစ်ဆယ်ရှိ၍ ကြီးပြီမဟုတ်လောဟု (မေးကုန်၏)။
ငါ့သျှင်တို့ မှန်၏။
သို့ဖြစ်သော်လည်း အကျွန်ုပ်တို့သည် လေးစားစွာ နိဿရည်းဆရာကို ယူရပါကုန်သေး၏ဟု (လျှောက်၏)။
--အဓိကရုဏ်းနှင့် သံဃအစည်းအဝေး
֍ ၄၅၅
။ ထိုအခါ သံဃာသည် ထိုအဓိကရုဏ်းကို ဆုံးဖြတ်လိုသောကြောင့် စည်းဝေး၏၊ ထို့နောက် အသျှင်ရေဝတသည် သံဃာကို သိစေ၏။“ငါ့သျှင်တို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ငါတို့သည် ဤအဓိကရုဏ်းကို ဤအရပ်၌ ငြိမ်းစေကုန်မူ အကြောင်းရင်း အဓိကရုဏ်းကို ယူသော ရဟန်းတို့သည် တစ်ဖန်ကံဖြစ်ရန် လှုံ့ဆော်ကုန်ရာ၏၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ သံဃာသည် ဤအဓိကရုဏ်းကို ဖြစ်ရင်း အရပ်၌သာ ငြိမ်းစေရာ၏”ဟု (သိစေ၏)။
ထို့နောက် မထေရ်ကြီးရဟန်းတို့သည် ထိုအဓိကရုဏ်းကို ဆုံးဖြတ်လိုကုန်၍ ဝေသာလီပြည်သို့ သွားကုန်၏။
ထိုအခါ သဗ္ဗကာမိ မည်သော မြေတစ်ပြင်လုံးဝယ် သံဃာ့ထေရ်ဖြစ်သော ပဉ္စင်းဖြစ်သည်မှစ၍ ဝါတစ်ရာ့နှစ်ဆယ်ရရှိပြီးသော အသျှင်အာနန္ဒာ၏ အတူနေတပည့်သည် ဝေသာလီပြည်၌ သီတင်းသုံးနေ၏။
ထိုအခါ အသျှင်ရေဝတသည် သာဏအရပ်၌ နေသော အသျှင်သမ္ဘူတအား-
“ငါ့သျှင် ငါသည် သဗ္ဗကာမိထေရ်နေရာ ကျောင်းသို့ ချဉ်းကပ်အံ့၊ ထိုသင်သည် စောစောကပင်လျှင် အသျှင်သဗ္ဗကာမိသို့ ချဉ်းကပ်၍ ဤဝတ္ထုဆယ်မျိုးတို့ကို မေးလျှောက်လော့”ဟု မိန့်ဆို၏။
“အသျှင်ဘုရား ကောင်းပါပြီ”ဟု သာဏအရပ်၌နေသော အသျှင်သမ္ဘူတသည် အသျှင်ရေဝတအား ဝန်ခံ၏။
ထိုနောက် အသျှင်ရေဝတသည် သဗ္ဗကာမိထေရ်နေရာ ကျောင်းသို့ ချဉ်းကပ်၏၊ အသျှင်သဗ္ဗကာမိ၏ အိပ်ရာနေရာကို အခန်း၌ ခင်းထား၏ အသျှင်ရေဝတ၏ အိပ်ရာနေရာကို အခန်းဝ၌ ခင်းထား၏။
ထိုအခါ အသျှင်ရေဝတသည် ဤမထေရ်သည် ကြီးရင့်လျက် မအိပ်မလျောင်း”ဟု (နှလုံးပိုက်လျက်) မအိပ်၊ အသျှင်သဗ္ဗကာမိသည် ဤအာဂန္တုက ရဟန်းသည် ပင်ပန်းလျက် မအိပ်မလျောင်း”ဟု (နှလုံးပိုက် လျက်) မအိပ်။
ထိုအခါ အသျှင်သဗ္ဗကာမိသည် ညဉ့်၏ မိုးသောက်ယံအချိန်၌ ထ၍ အသျှင်ရေဝတကို “အသျှင်သင်သည် ယခု အဘယ်နေခြင်းဖြင့် များစွာနေသနည်း”ဟု မေး၏။
အသျှင်ဘုရား အကျွန်ုပ်သည် ယခု မေတ္တာဈာန်ဝင်စားသဖြင့် များစွာ နေပါသည်ဟု (လျှောက်၏)။
အသျှင်သင်သည် ယခုပေါ်လွင်သော နေရခြင်းဖြင့် များစွာ နေ၏၊ အသျှင်ဤမေတ္တာကား ပေါ်လွင်သော နေခြင်းတည်းဟု (မိန့်ဆို၏)။ အသျှင်ဘုရား အကျွန်ုပ်သည် လူဖြစ်စဉ် ရှေးအခါ၌လည်း မေတ္တာကို လေ့ကျင့်ပါ၏၊ ထို့ကြောင့် အကျွန်ုပ်သည် ယခုအခါ၌လည်း မေတ္တာဈာန်ဝင်စားသဖြင့် များစွာ နေပါ၏၊ သို့သော်လည်း အကျွန်ုပ်သည် အရဟတ္တဖိုလ်ကို ကြာမြင့်စွာက ရောက်ပြီးပါတည်းဟု (လျှောက်၏)။
အသျှင်ဘုရား မထေရ်သည် ယခု အဘယ်နေခြင်းဖြင့် များစွာ နေပါသနည်း”ဟု (မေးလျှောက်၏)။
အသျှင်ငါသည် ယခု သုညတဖိုလ်ကို ဝင်စား၍ နေခြင်းဖြင့် များစွာ နေပါသည်ဟု (မိန့်ဆို၏)။
အသျှင်ဘုရား မထေရ်သည် ယခု မြတ်သော ယောက်ျားတို့နေခြင်းဖြင့် များစွာ နေပါပေ၏၊ အသျှင်ဘုရား ဤသုညတဖိုလ်သည် ယောက်ျားမြတ်တို့ နေခြင်းပါတည်းဟု (လျှောက်၏)။
--အသျှင်ငါသည် လူဖြစ်စဉ် ရှေးအခါ၌လည်း သုညတဖိုလ်ကို လေ့ကျင့်၏၊ ထို့ကြောင့် ငါသည် ယခု သုညတဖိုလ်ကို ဝင်စား၍ နေခြင်းဖြင့် များစွာ နေ၏၊ စင်စစ်လည်း ငါသည် အရဟတ္တဖိုလ်သို့ ကြာမြင့်စွာ ကပင် ရောက်ပြီးပါတည်းဟု (မိန့်ဆို၏)။
ဤကား မထေရ်ရဟန်းတို့၏ မပြတ်သေးသော အကြားစကားတည်း။
ထိုစကား မပြတ်သေးမီ သာဏအရပ်၌ နေသော အသျှင်သမ္ဘူတသည် ထိုအရပ်သို့ ရောက်လာပြီး လျှင် အသျှင်သဗ္ဗကာမိထံသို့ ချဉ်းကပ်၍ ရှိခိုးပြီးလျှင် တစ်ခုသော နေရာ၌ ထိုင်လျက် အသျှင်သဗ္ဗကာမိ အား-
“အသျှင်ဘုရား ဝေသာလီပြည်နေ ဤဝဇ္ဇီတိုင်းသား ရဟန်းတို့သည် ဝေသာလီပြည်၌-
'သိင်္ဂီလောဏကပ္ပသည် အပ်၏၊ ဒွဂုင်္လကပ္ပသည် အပ်၏၊ ဂါမန္တရကပ္ပသည် အပ်၏၊ အာဝါသကပ္ပသည် အပ်၏၊ အနုမတိကပ္ပသည် အပ်၏၊ အာစိဏ္ဏကပ္ပသည် အပ်၏၊ အမထိတကပ္ပသည် အပ်၏၊ ဇဠောဂီကိုသောက်ခြင်းသည် အပ်၏၊ အဆာမရှိသော နိသီဒိုင်သည် အပ်၏၊ ရွှေငွေသည် အပ်၏ဟု ဝတ္ထု ဆယ်မျိုးတို့ကို ပြပါကုန်၏”။
အသျှင်ဘုရား မထေရ်သည် ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာ၏ ခြေတော်ရင်း၌ ဓမ္မနှင့် ဝိနယကို သင်ယူခဲ့ပါ၏၊ အသျှင်ဘုရား မထေရ်သည် ဓမ္မနှင့်ဝိနယကို ဆင်ခြင်စဉ် အဘယ်သို့ ဖြစ်ပါသနည်း၊ “အဘယ်သူတို့သည် ဓမ္မဝါဒီပုဂ္ဂိုလ်တို့ပါနည်း၊ ပါစိနတိုင်းသားရဟန်းတို့သည် ဓမ္မဝါဒီပုဂ္ဂိုလ်တို့ပါလော၊ ပါဝါပြည်သားရဟန်းတို့သည် ဓမ္မဝါဒီပုဂ္ဂိုလ်တို့ပါလော”ဟု (လျှောက်၏)။
ငါ့သျှင် သင်သည်လည်း ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာ၏ ခြေတော်ရင်း၌ ဓမ္မနှင့်ဝိနယကို သင်ယူခဲ့ပါ၏၊ ငါ့သျှင် သင်သည် ဓမ္မနှင့်ဝိနယကို ဆင်ခြင်စဉ် အဘယ်သို့ ဖြစ်ပါသနည်း၊ “အဘယ်သူတို့သည် ဓမ္မဝါဒီပုဂ္ဂိုလ်တို့ နည်း၊ ပါစိနတိုင်းသားရဟန်းတို့သည် ဓမ္မဝါဒီပုဂ္ဂိုလ်တို့လော၊ ပါဝါပြည်သား ရဟန်းတို့သည် ဓမ္မဝါဒီ ပုဂ္ဂိုလ်တို့လော”ဟု (မေး၏)။
အသျှင်ဘုရား အကျွန်ုပ်သည် ဓမ္မနှင့်ဝိနယကို ဆင်ခြင်စဉ် ပါစိနတိုင်းသား ရဟန်းတို့သည် အဓမ္မဝါဒီပုဂ္ဂိုလ်တို့တည်း၊ ပါဝါပြည်သား ရဟန်းတို့သည် ဓမ္မဝါဒီပုဂ္ဂိုလ်တို့တည်း”ဟု အကြံ ဖြစ်ပါ၏ သို့သော်လည်း စောစောက အယူကို ထင်ရှားမပြုပါ၊ ဤအဓိကရုဏ်း၌ အကျွန်ုပ်ကို သမုတ်သော် သမုတ် တန်ရာပါသောကြောင့်တည်းဟု (လျှောက်၏)။
ငါ့သျှင် ငါသည်လည်း ဓမ္မနှင့်ဝိနယကို ဆင်ခြင်စဉ် ပါစိနတိုင်းသား ရဟန်းတို့သည် အဓမ္မဝါဒီ ပုဂ္ဂိုလ်တို့တည်း၊ ပါဝါပြည်သားရဟန်းတို့သည် ဓမ္မဝါဒီပုဂ္ဂိုလ်တို့တည်း”ဟု ဆင်ခြင်ခြင်းဖြစ်ပါ၏၊ သို့သော်လည်း ငါသည် စောစောကပင် အယူကို ထင်စွာမပြု၊ ဤအဓိကရုဏ်း၌ ငါ့ကိုသမုတ်သော် သမုတ် တန်ရာပါသောကြောင့်တည်းဟု (မိန့်ဆို၏)။
֍ ၄၅၆
။ ထို့နောက် သံဃာသည် ထိုအဓိကရုဏ်းကို ဆုံးဖြတ်လိုသောကြောင့် စည်းဝေး၏။ထိုအဓိကရုဏ်းကို ဆုံးဖြတ်လတ်သော် အပိုင်းအခြားမရှိသော စကားတို့သည် ဖြစ်ကုန်၏၊ စကား တစ်ခုမျှ၏ အနက်ကိုလည်း မသိရ၊ ထိုအခါ အသျှင်ရေဝတသည် သံဃာကို သိစေ၏။
အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ အကျွန်ုပ်တို့သည် ဤအဓိကရုဏ်းကို ဆုံးဖြတ်လတ်သော် အပိုင်းအခြားမရှိသော စကားတို့သည် ဖြစ်ကုန်၏၊ စကား တစ်ခုမျှ၏ အနက်ကိုလည်း မသိရ၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ် ၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ ဤအဓိကရုဏ်းကို ဥဗ္ဗာဟိကကမ္မဝါစာဖြင့် ငြိမ်းရာ၏။ ပါစိနတိုင်းသား ရဟန်း လေးပါးတို့ကိုလည်းကောင်း၊ ပါဝေယျကတိုင်းသား ရဟန်းလေးပါးတို့ကိုလည်းကောင်း၊ ရွေး ကောက်၏။ ပါစိနတိုင်းသား ရဟန်းတို့တွင် အသျှင်သဗ္ဗကာမိကိုလည်းကောင်း၊ အသျှင်သာဠှကိုလည်းကောင်း၊ အသျှင်ခုဇ္ဇသောဘိတကိုလည်းကောင်း၊ အသျှင်ဝါသဘဂါမိကိုလည်းကောင်း ရွေး ကောက်၏။ ပါဝါပြည်သား ရဟန်းတို့တွင် အသျှင်ရေဝတကိုလည်းကောင်း၊ သာဏအရပ်၌ နေသော အသျှင်သမ္ဘူတကိုလည်းကောင်း၊ ကာကဏ္ဍက ပုဏ္ဏား၏သား အသျှင်ယသကိုလည်းကောင်း၊ အသျှင်သုမနကိုလည်းကောင်း ရွေးကောက်၏”ဟု (သိစေ၏)။
--ထို့နောက် အသျှင်ရေဝတသည် သံဃာကို သိစေ၏။
“အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ အကျွန်ုပ်တို့သည် ဤအဓိကရုဏ်းကို ဆုံးဖြတ်လတ်သော် အပိုင်းအခြားမရှိသော စကားတို့သည် ဖြစ်ကုန်၏၊ စကား တစ်ခုမျှ၏ အနက်ကိုလည်း မသိရ၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ် ၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ သံဃာသည် ဤအဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေရန် ပါစိနတိုင်းသား ရဟန်းလေးပါးတို့ကိုလည်းကောင်း၊ ပါဝါပြည်သား ရဟန်းလေးပါးတို့ကိုလည်းကောင်း ဥဗ္ဗာဟိကကမ္မဝါစာဖြင့် သမုတ် ရာ၏၊ ဤကား သိစေခြင်းတည်း။
အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ အကျွန်ုပ်တို့သည် ဤအဓိကရုဏ်းကို ဆုံးဖြတ်လတ်သော် အပိုင်းအခြားမရှိသော စကားတို့သည် ဖြစ်ကုန်၏၊ စကား တစ်ခုမျှ၏ အနက်ကိုလည်း မသိရ၊ သံဃာသည် ဤအဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေရန် ပါစိနတိုင်းသား ရဟန်းလေးပါးတို့ကိုလည်းကောင်း၊ ပါဝါပြည်သား ရဟန်းလေးပါးတို့ကိုလည်းကောင်း ဥဗ္ဗာဟိက ကမ္မဝါစာဖြင့် သမုတ်၏။
ပါစိနတိုင်းသား ရဟန်းလေးပါးတို့ကိုလည်းကောင်း၊ ပါဝါပြည်သား ရဟန်းလေးပါးတို့ကိုလည်းကောင်း၊ ဤအဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေရန် ဥဗ္ဗာဟိကကမ္မဝါစာဖြင့် သမုတ်ခြင်းကို အကြင် အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း ရှိ၏၊ ထိုအသျှင်သည် ဆိတ်ဆိတ်နေရာ၏၊ အကြင်အသျှင်အား နှစ်သက်ခြင်း မရှိ၊ ထိုအသျှင်သည် ပြောဆိုရာ၏။
သံဃာသည် ပါစိနတိုင်းသား ရဟန်းလေးပါးတို့ကိုလည်းကောင်း၊ ပါဝါပြည်သား ရဟန်း လေးပါးတို့ကိုလည်းကောင်း ဤအဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေရန် ဥဗ္ဗာဟိကကမ္မဝါစာဖြင့် သမုတ်အပ်ပြီ၊ သံဃာအား နှစ်သက်ခြင်းရှိ၏၊ ထို့ကြောင့်ဆိတ်ဆိတ်နေ၏၊ ဤသို့ ဆိတ်ဆိတ်နေသဖြင့် ဤနှစ်သက်သည့် အဖြစ်ကို သိမှတ်ရပါသည်”ဟု (သိစေ၏)။
ထိုအခါ အဇိတမည်သော ဆယ်ဝါရသော ရဟန်းသည် သံဃာ၏ ပါတိမောက်ပြ ရဟန်းဖြစ်၏။ ထိုအခါ သံဃာသည် အသျှင်အဇိတကိုလည်း မထေရ်ရဟန်းတို့၏ နေရာခင်းသူဟု သမုတ်၏။
ထိုအခါ မထေရ်ရဟန်းတို့အား “ငါတို့သည် ဤအဓိကရုဏ်းကို အဘယ်အရပ်၌ ငြိမ်းစေကုန်ရာ သနည်း”ဟု အကြံဖြစ်၏။ ထိုအခါ မထေရ်ရဟန်းတို့အား “ဤဝါလိကာရုံကျောင်းသည် မွေ့လျော်ဖွယ် ရှိ၏၊ အသံနည်း၏၊ မြို့ရွာတွန်သံ နည်း၏၊ ငါတို့သည် ဝါလိကာရုံကျောင်း၌ ဤအဓိကရုဏ်းကို ငြိမ်းစေ ရမူ ကောင်း၏”ဟု အကြံဖြစ်၏။
--အဓမ္မဝတ္ထုဆယ်ပါး အမေးအဖြေ
֍ ၄၅၇
။ ထို့နောက် မထေရ်ရဟန်းတို့သည် ထိုအဓိကရုဏ်းကို ဆုံးဖြတ်လိုကုန်၍ ဝါလိကာရုံကျောင်း သို့ သွားကုန်၏။ ထို့နောက် အသျှင်ရေဝတသည် သံဃာကို သိစေ၏။“အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ သံဃာအား လျောက် ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ အကျွန်ုပ်သည် သဗ္ဗကာမိမထေရ်အား ဝိနည်းကို မေးပါအံ့”ဟု (သိစေ၏)။
အသျှင်သဗ္ဗကာမိသည်လည်း သံဃာကို သိစေ၏။
“ငါ့သျှင်တို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ သံဃာအား လျောက်ပတ်သော အခါရှိသောကံသည် အကယ်၍ ဖြစ်ငြားအံ့၊ ရေဝတသည် ဝိနည်းကို မေးလတ်သော် အကျွန်ုပ်သည် ဖြေဆိုအံ့”ဟု (သိစေ၏)။
ထို့နောက် အသျှင်ရေဝတသည် အသျှင်သဗ္ဗကာမိအား-
“အသျှင်ဘုရား သိင်္ဂီလောဏကပ္ပသည် အပ်ပါ၏လော”ဟု လျှောက်၏။
ငါ့သျှင် သိင်္ဂီလောဏကပ္ပဟူသည် အဘယ်နည်းဟု (မေး၏)။
အသျှင်ဘုရား ဆားမရှိရာအရပ် (ဆားမပါသော ဘောဇဉ်) ၌ သုံးဆောင်ကုန်အံ့”ဟု သားချိုဘူးဖြင့် ဆားကို ဆောင်ရန် အပ်ပါ၏လောဟု (လျှောက်၏)။
ငါ့သျှင် မအပ်ဟု (ဆို၏)။
အဘယ်အရပ် အဘယ်သိက္ခာပုဒ်၌ ပယ်တော်မူပါသနည်းဟု (လျှောက်၏)။
သာဝတ္ထိပြည်ဝယ် ပါတိမောက်ကို ဝေဖန်ရာ ပဒဘာဇနီ၌ ပယ်တော်မူ၏ဟု (ဆို၏)။
အဘယ်အာပတ်သို့ ရောက်ပါသနည်းဟု (လျှောက်၏)။
သိုမှီးခြင်းပြု၍ သုံးဆောင်ခြင်းကြောင့် (သင့်သော) ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏ဟု (ဆို၏)။
အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ ဤရှေးဦးစွာသော ဝတ္ထုကို သံဃာသည် ဆုံးဖြတ်အပ်ပြီ၊ ဤအကြောင်းကြောင့်လည်း ဤဝတ္ထုသည် တရားမဟုတ်၊ ဝိနည်း မဟုတ်၊ မြတ်စွာဘုရား အဆုံးအမမှ ကင်း၏၊ ရှေးဦးစွာ ဤစာရေးတံမဲကို ချပါ၏။ (၁)
အသျှင်ဘုရား ဒွဂုင်္လကပ္ပသည် အပ်ပါ၏လောဟု (လျှောက်၏)။
ငါ့သျှင် ဒွဂုင်္လကပ္ပဟူသည်ကား အဘယ်နည်းဟု (မေး၏)။
အသျှင်ဘုရား မွန်းလွဲအရိပ် လက်နှစ်သစ်လွန်ချိန်၌ ဘောဇဉ်ကို သုံးဆောင်ရန် အပ်ပါ၏လောဟု (လျှောက်၏)။
ငါ့သျှင် မအပ်ဟု (ဆို၏)။
အဘယ်အရပ် အဘယ်သိက္ခာပုဒ်၌ ပယ်တော်မူပါသနည်းဟု (လျှောက်၏)။
ရာဇဂြိုဟ်ပြည်ဝယ် ပါတိမောက်ကို ဝေဖန်ရာ ပဒဘာဇနီ၌ ပယ်တော်မူ၏ဟု (ဆို၏)။
အဘယ် အာပတ်သို့ ရောက်ပါသနည်းဟု (လျှောက်၏)။
မွန်းလွဲချိန်၌ သုံးဆောင်ခြင်းကြောင့် (သင့်သော) ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏ဟု (ဆို၏)။
--အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ သံဃာသည် နှစ်ခုမြောက် ဤဝတ္ထုကို ဆုံးဖြတ်အပ်ပြီ၊ ဤအကြောင်းကြောင့်လည်း ဤဝတ္ထုသည် တရားမဟုတ်၊ ဝိနည်းမဟုတ်၊ မြတ်စွာဘုရား အဆုံးအမမှ ကင်း၏၊ နှစ်ခုမြောက် ဤစာရေးတံမဲကို ချပါ၏။ (၂)
အသျှင်ဘုရား ဂါမန္တရကပ္ပသည် အပ်ပါ၏လောဟု (လျှောက်၏)။
ငါ့သျှင် ဂါမန္တရကပ္ပဟူသည်ကား အဘယ်နည်းဟု (မေး၏)။
အသျှင်ဘုရား “ယခု ရွာတစ်ပါးသို့ သွားအံ့”ဟု ဆွမ်းစားစဉ် ပဝါရိတ်သင့်သော ရဟန်းသည် အတိရိတ်ဝိနည်းကံမပြုဘဲ ဘောဇဉ်ကို သုံးဆောင်ရန် အပ်ပါ၏လောဟု (လျှောက်၏)။
ငါ့သျှင် မအပ်ဟု (ဆို၏)။
အဘယ်အရပ် အဘယ်သိက္ခာပုဒ်၌ ပယ်တော်မူပါသနည်းဟု (လျှောက်၏)။
သာဝတ္ထိပြည်ဝယ် ပါတိမောက်ကို ဝေဖန်ရာ ပဒဘာဇနီ၌ ပယ်တော်မူ၏ဟု (ဆို၏)။
အဘယ်အာပတ်သို့ ရောက်ပါသနည်းဟု (လျှောက်၏)။
အတိရိတ်ဝိနည်းကံမပြု ဘဲ သုံးဆောင်ခြင်းကြောင့် (သင့်သော) ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏ဟု (ဆို၏)။
အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ သံဃာသည် သုံးခုမြောက် ဤဝတ္ထုကို ဆုံးဖြတ်အပ်ပြီ၊ ဤအကြောင်းကြောင့်လည်း ဤဝတ္ထုသည် တရားမဟုတ်၊ ဝိနည်းမဟုတ်၊ မြတ်စွာဘုရား အဆုံးအမမှ ကင်း၏၊ သုံးခုမြောက် ဤစာရေးတံမဲကို ချပါ၏။ (၃)
အသျှင်ဘုရား အာဝါသကပ္ပသည် အပ်ပါ၏လောဟု (လျှောက်၏)။
ငါ့သျှင် အာဝါသကပ္ပဟူသည်ကား အဘယ်နည်းဟု (မေး၏)။
အသျှင်ဘုရား ကျောင်းများစွာတို့သည် တစ်သိမ်တည်း ဖြစ်ကုန်၏၊ အသီးအသီး ဥပုသ်ပြုရန် အပ်ပါ၏လောဟု (လျှောက်၏)။
ငါ့သျှင် မအပ်ဟု (ဆို၏)။
အဘယ်အရပ် အဘယ်သိက္ခာပုဒ်၌ ပယ်တော်မူပါသနည်းဟု (လျှောက်၏)။
ရာဇဂြိုဟ်ပြည်ဝယ် ဥပေါသထက္ခန္ဓက၌ ပယ်တော်မူ၏ဟု (ဆို၏)။
အဘယ်အာပတ်သို့ ရောက်ပါသနည်းဟု (လျှောက်၏)။
ဝိနည်းကို လွန်ကျူးခြင်းကြောင့် (သင့်သော) ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏ဟု (ဆို၏)။
အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ သံဃာသည် လေးခုမြောက် ဤဝတ္ထုကို ဆုံးဖြတ်အပ်ပြီ၊ ဤအကြောင်းကြောင့်လည်း ဤဝတ္ထုသည် တရားမဟုတ်၊ ဝိနည်း မဟုတ်၊ မြတ်စွာဘုရား အဆုံးအမမှ ကင်း၏၊ လေးခုမြောက် ဤစာရေးတံမဲကို ချပါ၏။ (၄)
အသျှင်ဘုရား အနုမတိကပ္ပသည် အပ်ပါ၏လောဟု (လျှောက်၏)။
ငါ့သျှင် အနုမတိကပ္ပဟူသည်ကား အဘယ်နည်းဟု (မေး၏)။
အသျှင်ဘုရား “ကြွလာသော ရဟန်းတို့ကို ခွင့်ပြုစေကုန်အံ့”ဟု ဝဂ်ဖြစ်သော သံဃာသည် ကံပြုရန် အပ်ပါ၏လောဟု (လျှောက်၏)။
ငါ့သျှင် မအပ်ဟု (ဆို၏)။
--အဘယ်အရပ် အဘယ်သိက္ခာပုဒ်၌ ပယ်တော်မူပါသနည်းဟု (လျှောက်၏)။
စမ္ပေယျက္ခန္ဓက ဝိနယဝတ္ထု၌ ပယ်တော်မူ၏ဟု (ဆို၏)။
အဘယ်အာပတ်သို့ ရောက်ပါသနည်းဟု (လျှောက်၏)။
ဝိနည်းကို လွန်ကျူးခြင်းကြောင့် (သင့်သော) ဒုက္ကဋ်အာပတ်သို့ ရောက်၏ဟု (ဆို၏)။
အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ သံဃာသည် ငါးခုမြောက် ဤဝတ္ထုကို ဆုံးဖြတ်အပ်ပြီ၊ ဤအကြောင်းကြောင့်လည်း ဤဝတ္ထုသည် တရားမဟုတ်၊ ဝိနည်းမဟုတ်၊ မြတ်စွာဘုရား အဆုံးအမမှ ကင်း၏၊ ငါးခုမြောက် ဤစာရေးတံမဲကို ချပါ၏။ (၅)
အသျှင်ဘုရား အာစိဏ္ဏကပ္ပသည် အပ်ပါ၏လောဟု (လျှောက်၏)။
ငါ့သျှင် အာစိဏ္ဏကပ္ပဟူကား အဘယ်နည်းဟု (မေး၏)။
အသျှင်ဘုရား ငါ၏ ဥပဇ္ဈာယ်သည် ဤအမှုကို လေ့ကျက်၏၊ ငါ၏ ဆရာသည် ဤအမှုကို လေ့ကျက်၏ဟု ထိုအမှုကို လေ့ကျက်ရန် အပ်ပါ၏လောဟု (လျှောက်၏)။
ငါ့သျှင် အချို့အာစိဏ္ဏကပ္ပသည် အပ်၏၊ အချို့အာစိဏ္ဏကပ္ပသည် မအပ်ဟု (ဆို၏)။
အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ သံဃာသည် ခြောက်ခု မြောက် ဤဝတ္ထုကို ဆုံးဖြတ်အပ်ပြီ၊ ဤအကြောင်းကြောင့်လည်း ဤဝတ္ထုသည် တရားမဟုတ်၊ ဝိနည်း မဟုတ်၊ မြတ်စွာဘုရား အဆုံးအမမှ ကင်း၏၊ ခြောက်ခုမြောက် ဤစာရေးတံမဲကို ချပါ၏။ (၆)
အသျှင်ဘုရား အမထိတကပ္ပသည် အပ်ပါ၏လောဟု (လျှောက်၏)။
ငါ့သျှင် အမထိတကပ္ပဟူသည်ကား အဘယ်နည်းဟု (မေး၏)။
အသျှင်ဘုရား နို့ရည်သဘောကိုလည်း စွန့်၊ နို့ဓမ်းသဘောသို့လည်း မရောက်သော နို့ရည်ကို ဆွမ်းစားစဉ် ပဝါရိတ်သင့်သော ရဟန်းသည် အတိရိက်ဝိနည်းကံ မပြုဘဲသောက်ရန် အပ်ပါ၏လောဟု (လျှောက်၏)။
ငါ့သျှင် မအပ်ဟု (ဆို၏)။
အဘယ်အရပ် အဘယ်သိက္ခာပုဒ်၌ ပယ်တော်မူပါသနည်းဟု (လျှောက်၏)။
သာဝတ္ထိပြည်ဝယ် ပါတိမောက်ကို ဝေဖန်ရာ ပဒဘာဇနီ၌ ပယ်တော်မူ၏ဟု (ဆို၏)။
အဘယ်အာပတ်သို့ ရောက်ပါသနည်းဟု (လျှောက်၏)။
အတိရိက်ဝိနည်းကံမပြုဘဲ သုံးဆောင်ခြင်းကြောင့် (သင့်သော) ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏ဟု (ဆို၏)။
အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ သံဃာသည် ခုနှစ်ခု မြောက် ဤဝတ္ထုကို ဆုံးဖြတ်အပ်ပြီ၊ ဤအကြောင်းကြောင့်လည်း ဤဝတ္ထုသည် တရားမဟုတ်၊ ဝိနည်း မဟုတ်၊ မြတ်စွာဘုရား အဆုံးအမမှ ကင်း၏၊ ခုနစ်ခုမြောက် ဤစာရေးတံမဲကို ချပါ၏။ (၇)
အသျှင်ဘုရား ဇဠောဂီကိုသောက်ရန် အပ်ပါ၏လောဟု (လျှောက်၏)။
ငါ့သျှင် ဇဠောဂီဟူသည်ကား အဘယ်နည်းဟု (မေး၏)။
အသျှင်ဘုရား အဆောက်အဦဖြင့် စီရင်ထားသော အရက်အဖြစ်သို့ မရောက်သေးသော သေရည်နုကိုသောက်ရန် အပ်ပါ၏လောဟု (လျှောက်၏)။
--ငါ့သျှင် မအပ်ဟု (ဆို၏)။
အဘယ်အရပ် အဘယ်သိက္ခာပုဒ်၌ ပယ်တော်မူပါသနည်းဟု (လျှောက်၏)။
ကောသမ္ဗိပြည်ဝယ် ပါတိမောက်ကို ဝေဖန်ရာ ပဒဘာဇနီ၌ ပယ်တော်မူ၏ဟု (ဆို၏)။
အဘယ်အာပတ်သို့ ရောက်ပါသနည်းဟု (လျှောက်၏)။
သေရည်အရက်ကိုသောက်သောကြောင့် (သင့်သော) ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏ဟု (ဆို၏)။
အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ သံဃာသည် ရှစ်ခုမြောက် ဤဝတ္ထုကို ဆုံးဖြတ်အပ်ပြီ၊ ဤအကြောင်းကြောင့်လည်း ဤဝတ္ထုသည် တရားမဟုတ်၊ ဝိနည်းမဟုတ်၊ မြတ်စွာဘုရား အဆုံးအမမှ ကင်း၏၊ ရှစ်ခုမြောက် ဤစာရေးတံမဲကို ချပါ၏။ (၈)
အသျှင်ဘုရား အဆာအမြိတ်မရှိသော နိသီဒိုင်သည် အပ်ပါ၏လောဟု (လျှောက်၏)။
ငါ့သျှင် မအပ်ဟု (ဆို၏)။
အဘယ်အရပ် အဘယ်သိက္ခာပုဒ်၌ ပယ်တော်မူပါသနည်းဟု (လျှောက်၏)။
သာဝတ္ထိပြည်ဝယ် ပါတိမောက်ကို ဝေဖန်ရာ ပဒဘာဇနီ၌ ပယ်တော်မူ၏ဟု (ဆို၏)။
အဘယ်အာပတ်သို့ ရောက်ပါသနည်းဟု (လျှောက်၏)။
ဆေဒနက ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏ဟု (ဆို၏)။
အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ သံဃာသည် ကိုးခုမြောက် ဤဝတ္ထုကို ဆုံးဖြတ်အပ်ပြီ၊ ဤအကြောင်းကြောင့်လည်း ဤဝတ္ထုသည် တရားမဟုတ်၊ ဝိနည်းမဟုတ်၊ မြတ်စွာဘုရား အဆုံးအမမှ ကင်း၏၊ ကိုးခုမြောက် ဤစာရေးတံမဲကို ချပါ၏။ (၉)
အသျှင်ဘုရား ရွှေငွေသည် အပ်ပါ၏လောဟု (လျှောက်၏)။
ငါ့သျှင် မအပ်ဟု (ဆို၏)။
အဘယ်အရပ် အဘယ်သိက္ခာပုဒ်၌ ပယ်တော်မူပါသနည်းဟု (လျှောက်၏)။
ရာဇဂြိုဟ်ပြည်ဝယ် ပါတိမောက်ကို ဝေဖန်ရာ ပဒဘာဇနီ၌ ပယ်တော်မူ၏ဟု (ဆို၏)။
အဘယ်အာပတ်သို့ ရောက်ပါသနည်းဟု (လျှောက်၏)။
ရွှေငွေကို ခံယူသောကြောင့် (သင့်သော) ပါစိတ်အာပတ်သို့ ရောက်၏ဟု (ဆို၏)။
အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ သံဃာသည် ဆယ်ခု မြောက် ဤဝတ္ထုကို ဆုံးဖြတ်အပ်ပြီ၊ ဤအကြောင်းကြောင့်လည်း ဤဝတ္ထုသည် တရားမဟုတ်၊ ဝိနည်း မဟုတ်၊ မြတ်စွာဘုရား အဆုံးအမမှ ကင်း၏၊ ဆယ်ခုမြောက် ဤစာရေးတံမဲကို ချပါ၏။ (၁၀)
အသျှင်ဘုရားတို့ သံဃာသည် အကျွန်ုပ်၏ (စကားကို) နာတော်မူလော့၊ သံဃာသည် ဤဝတ္ထု ဆယ်မျိုးတို့ကို ဆုံးဖြတ်အပ်ပြီ၊ “ဤအကြောင်းကြောင့်လည်း ဤဝတ္ထုတို့သည် တရားမဟုတ်ကုန်၊ ဝိနည်း မဟုတ်ကုန်၊ မြတ်စွာဘုရား အဆုံးအမမှ ကင်းကုန်၏၊”ဟု သိစေ၏။
--֍ ၄၅၈
။ ငါ့သျှင်တို့ ဤအဓိကရုဏ်းကို နုတ်အပ်ပြီ၊ ငြိမ်းစေအပ်ပြီ၊ အထူးငြိမ်းစေအပ်ပြီ၊ ကောင်းစွာ အထူးငြိမ်းစေအပ်ပြီ၊ သို့ဖြစ်သော်လည်း ငါ့သျှင် သင်သည် ငါ့ကို သံဃာ့အလယ်၌လည်း ဤဝထ္ထုဆယ်မျိုး တို့ကို ထိုရဟန်းတို့ကို သိစေခြင်းငှါ မေးဦးလော့ဟု မိန့်ဆို၏။ ထိုအခါ အသျှင်ရေဝတသည် အသျှင်သဗ္ဗကာမိကို သံဃာ့အလယ်၌လည်း ဤဝထ္ထုဆယ်မျိုးတို့ကို မေးလျှောက်၏၊ မေးတိုင်း မေးတိုင်း အသျှင်သဗ္ဗကာမိသည် ဖြေဆို၏။ ဤဝိနယသင်္ဂါယနာတင်ရာ၌ အလျော့အပို အလွန်မရှိကုန်သော ရဟန်းခုနစ်ရာတို့သည် ဖြစ်ကုန်၏၊ ထို့ကြောင့် ဤဝိနယသင်္ဂါယနာကို “သတ္တသတိကာ သင်္ဂါယနာ”ဟူ၍ ဆိုအပ်၏။ဒွါဒသမသတ္တသတိကက္ခန္ဓကပြီး၏။
ဤခန္ဓက၌ ဝတ္ထုတို့သည် နှစ်ဆယ့်ငါးခုတို့တည်း။
--ထိုခန္ဓက၏ အကျဉ်းချုပ်
ဝတ္ထုဆယ်မျိုးတို့လည်းကောင်း၊ ရေဖြင့် ပြည့်စေခြင်းလည်းကောင်း၊ ပဋိသာရဏီယ ကံလည်းကောင်း၊ နောက်လိုက် တမန်ရဟန်းနှင့် အတူ ဝင်ခြင်းလည်းကောင်း၊ အညစ် အကြေးလေးမျိုးလည်းကောင်း၊ တစ်ဖန် အညစ်အကြေးလေးမျိုးလည်းကောင်း၊ ရွှေငွေလည်းကောင်း၊ ကောသမ္ဗီပြည်နေ ရဟန်းလည်းကောင်း၊ ပါဝါပြည်နေ ရဟန်းလည်းကောင်း။
လမ်းခရီးလည်းကောင်း၊ သောရေယျမြို့လည်းကောင်း၊ သင်္ကဿမြို့လည်းကောင်း၊ ကဏ္ဏကုဇ္ဇမြို့လည်းကောင်း၊ ဥဒုမ္ဗရမြို့လည်းကောင်း၊ သဟဇာတိမြို့လည်းကောင်း၊ တိုက်တွန်းခြင်းလည်းကောင်း၊ ကြားခြင်းလည်းကောင်း အဘယ်သို့လျှင် ငါတို့ အလွန် အားရှိကုန်မည်နည်း။
သပိတ်လည်းကောင်း၊ လှေဖြင့်ဆန်တက်ခြင်းလည်းကောင်း၊ ရဟန်းအား အဝေးမှ ထင်ရှားဖြစ်ခြင်းလည်းကောင်း၊ ကြမ်းတမ်းခြင်းလည်းကောင်း၊ သံဃာလည်းကောင်၊ ဝေသာလီပြည်လည်းကောင်း၊ မေတ္တာဈာန်လည်းကောင်း၊ သံဃာလည်းကောင်း၊ ဥဗ္ဗာဟိကကမ္မဝါစာလည်းကောင်း ဤကား အကျဉ်းချုပ်တည်း။
သတ္တသတိကက္ခန္ဓက ပြီး၏။
စူဠဝဂ် ပြီး၏။
စူဠဝဂ်ပါဠိတော်မြန်မာပြန် ပြီးပြီ။
ဝိနယပိဋကေ
စူဠဝဂ္ဂပါဠိ
နမော တဿ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ
၁။ ကမ္မက္ခန္ဓကံ
၁။ တဇ္ဇနီယကမ္မံ
၁။ တေန သမယေန ဗုဒ္ဓေါ ဘဂဝါ သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ ဇေတဝနေ အနာထပိဏ္ဍိကဿ အာရာမေ။ တေန ခေါ ပန သမယေန ပဏ္ဍုကလောဟိတကာ ဘိက္ခူ အတ္တနာ ဘဏ္ဍနကာရကာ ကလဟကာရကာ ဝိဝါဒကာရကာ ဘဿကာရကာ သံဃေ အဓိကရဏကာရကာ, ယေပိ စညေ ဘိက္ခူ ဘဏ္ဍနကာရကာ ကလဟကာရကာ ဝိဝါဒကာရကာ ဘဿကာရကာ သံဃေ အဓိကရဏကာရကာ တေ ဥပသင်္ကမိတွာ ဧဝံ ဝဒန္တိ – ‘‘မာ ခေါ တုမှေ, အာယသ္မန္တော, ဧသော အဇေသိ။ ဗလဝါဗလဝံ ပဋိမန္တေထ။ တုမှေ တေန ပဏ္ဍိတတရာ စ ဗျတ္တတရာ စ ဗဟုဿုတတရာ စ အလမတ္တတရာ စ [အလမတ္ထတရာ စ (သျာ။ က။)]။ မာ စဿ ဘာယိတ္ထ။ မယမ္ပိ တုမှာကံ ပက္ခာ ဘဝိဿာမာ’’တိ။ တေန အနုပ္ပန္နာနိ စေဝ ဘဏ္ဍနာနိ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ ဥပ္ပန္နာနိ စ ဘဏ္ဍနာနိ ဘိယျောဘာဝါယ ဝေပုလ္လာယ သံဝတ္တန္တိ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ…ပေ… တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထဉှိ နာမ ပဏ္ဍုကလောဟိတကာ ဘိက္ခူ အတ္တနာ ဘဏ္ဍနကာရကာ ကလဟကာရကာ ဝိဝါဒကာရကာ ဘဿကာရကာ သံဃေ အဓိကရဏကာရကာ, ယေပိ စညေ ဘိက္ခူ ဘဏ္ဍနကာရကာ ကလဟကာရကာ ဝိဝါဒကာရကာ ဘဿကာရကာ သံဃေ အဓိကရဏကာရကာ တေ ဥပသင်္ကမိတွာ ဧဝံ ဝက္ခန္တိ – ‘မာ ခေါ တုမှေ, အာယသ္မန္တော, ဧသော အဇေသိ။(ဝိ၊၄၊၂။)
ဗလဝါဗလဝံ ပဋိမန္တေထ။ တုမှေ တေန ပဏ္ဍိတတရာ စ ဗျတ္တတရာ စ ဗဟုဿုတတရာ စ အလမတ္တတရာ စ။ မာ စဿ ဘာယိတ္ထ။ မယမ္ပိ တုမှာကံ ပက္ခာ ဘဝိဿာမာ’တိ။ တေန အနုပ္ပန္နာနိ စေဝ ဘဏ္ဍနာနိ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ ဥပ္ပန္နာနိ စ ဘဏ္ဍနာနိ ဘိယျောဘာဝါယ ဝေပုလ္လာယ သံဝတ္တန္တီ’’တိ။
မြန်֍ ၂။ အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ဧတသ္မိံ နိဒါနေ ဧတသ္မိံ ပကရဏေ ဘိက္ခုသံဃံ သန္နိပါတာပေတွာ ဘိက္ခူ ပဋိပုစ္ဆိ – ‘‘သစ္စံ ကိရ, ဘိက္ခဝေ, ပဏ္ဍုကလောဟိတကာ ဘိက္ခူ အတ္တနာ ဘဏ္ဍနကာရကာ ကလဟကာရကာ ဝိဝါဒကာရကာ ဘဿကာရကာ သံဃေ အဓိကရဏကာရကာ, ယေပိ စညေ ဘိက္ခူ ဘဏ္ဍနကာရကာ ကလဟကာရကာ ဝိဝါဒကာရကာ ဘဿကာရကာ သံဃေ အဓိကရဏကာရကာ တေ ဥပသင်္ကမိတွာ ဧဝံ ဝဒန္တိ – ‘မာ ခေါ တုမှေ, အာယသ္မန္တော, ဧသော အဇေသိ။ ဗလဝါဗလဝံ ပဋိမန္တေထ။ တုမှေ တေန ပဏ္ဍိတတရာ စ ဗျတ္တတရာ စ ဗဟုဿုတတရာ စ အလမတ္တတရာ စ။ မာ စဿ ဘာယိတ္ထ။ မယမ္ပိ တုမှာကံ ပက္ခာ ဘဝိဿာမာ’တိ။ တေန အနုပ္ပန္နာနိ စေဝ ဘဏ္ဍနာနိ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ, ဥပ္ပန္နာနိ စ ဘဏ္ဍနာနိ ဘိယျောဘာဝါယ ဝေပုလ္လာယ သံဝတ္တန္တီ’’တိ? ‘‘သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ။ ဝိဂရဟိ ဗုဒ္ဓေါ ဘဂဝါ – ‘‘အနနုစ္ဆဝိကံ, ဘိက္ခဝေ, တေသံ မောဃပုရိသာနံ အနနုလောမိကံ အပ္ပတိရူပံ အဿာမဏကံ အကပ္ပိယံ အကရဏီယံ။ ကထဉှိ နာမ တေ, ဘိက္ခဝေ, မောဃပုရိသာ အတ္တနာ ဘဏ္ဍနကာရကာ…ပေ… သံဃေ အဓိကရဏကာရကာ, ယေပိ စညေ ဘိက္ခူ ဘဏ္ဍနကာရကာ…ပေ… သံဃေ အဓိကရဏကာရကာ တေ ဥပသင်္ကမိတွာ ဧဝံ ဝက္ခန္တိ – ‘မာ ခေါ တုမှေ, အာယသ္မန္တော, ဧသော အဇေသိ။ ဗလဝါဗလဝံ ပဋိမန္တေထ။ တုမှေ တေန ပဏ္ဍိတတရာ စ ဗျတ္တတရာ စ ဗဟုဿုတတရာ စ အလမတ္တတရာ စ။ မာ စဿ ဘာယိတ္ထ။ မယမ္ပိ တုမှာကံ ပက္ခာ ဘဝိဿာမာ’တိ? တေန အနုပ္ပန္နာနိ စေဝ ဘဏ္ဍနာနိ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ, ဥပ္ပန္နာနိ စ ဘဏ္ဍနာနိ ဘိယျောဘာဝါယ ဝေပုလ္လာယ သံဝတ္တန္တိ။ နေတံ, ဘိက္ခဝေ, အပ္ပသန္နာနံ ဝါ ပသာဒါယ ပသန္နာနံ ဝါ ဘိယျောဘာဝါယ။ အထ ခွေတံ, ဘိက္ခဝေ, အပ္ပသန္နာနဉ္စေဝ အပ္ပသာဒါယ ပသန္နာနဉ္စ ဧကစ္စာနံ အညထတ္တာယာ’’တိ။
အထ ခေါ ဘဂဝါ တေ [ပဏ္ဍုကလောဟိတကေ (သျာ။)] ဘိက္ခူ အနေကပရိယာယေန ဝိဂရဟိတွာ ဒုဗ္ဘရတာယ ဒုပ္ပေါသတာယ မဟိစ္ဆတာယ အသန္တုဋ္ဌိတာယ [အသန္တုဋ္ဌတာယ (သျာ။), အသန္တုဋ္ဌိယာ (သီ။)] သင်္ဂဏိကာယ
(ဝိ၊၄၊၃။)
ကောသဇ္ဇဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသိတွာ အနေကပရိယာယေန သုဘရတာယ သုပေါသတာယ အပ္ပိစ္ဆဿ သန္တုဋ္ဌဿ သလ္လေခဿ ဓုတဿ ပါသာဒိကဿ အပစယဿ ဝီရိယာရမ္ဘဿ [ဝိရိယာရမ္ဘဿ (သီ။), ဝီရိယာရဗ္ဘဿ (က။)] ဝဏ္ဏံ ဘာသိတွာ ဘိက္ခူနံ တဒနုစ္ဆဝိကံ တဒနုလောမိကံ ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, သံဃော ပဏ္ဍုကလောဟိတကာနံ ဘိက္ခူနံ တဇ္ဇနီယကမ္မံ ကရောတု။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, ကာတဗ္ဗံ။ ပဌမံ ပဏ္ဍုကလောဟိတကာ ဘိက္ခူ စောဒေတဗ္ဗာ, စောဒေတွာ သာရေတဗ္ဗာ, သာရေတွာ အာပတ္တိံ [အာပတ္တိ (သီ။ သျာ။)] အာရောပေတဗ္ဗာ, အာပတ္တိံ အာရောပေတွာ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
မြန်֍ ၃။ ‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ ဣမေ ပဏ္ဍုကလောဟိတကာ ဘိက္ခူ အတ္တနာ ဘဏ္ဍနကာရကာ ကလဟကာရကာ ဝိဝါဒကာရကာ ဘဿကာရကာ သံဃေ အဓိကရဏကာရကာ, ယေပိ စညေ ဘိက္ခူ ဘဏ္ဍနကာရကာ ကလဟကာရကာ ဝိဝါဒကာရကာ ဘဿကာရကာ သံဃေ အဓိကရဏကာရကာ တေ ဥပသင်္ကမိတွာ ဧဝံ ဝဒန္တိ – ‘မာ ခေါ တုမှေ, အာယသ္မန္တော, ဧသော အဇေသိ။ ဗလဝါဗလဝံ ပဋိမန္တေထ။ တုမှေ တေန ပဏ္ဍိတတရာ စ ဗျတ္တတရာ စ ဗဟုဿုတတရာ စ အလမတ္တတရာ စ။ မာ စဿ ဘာယိတ္ထ။ မယမ္ပိ တုမှာကံ ပက္ခာ ဘဝိဿာမာ’တိ။ တေန အနုပ္ပန္နာနိ စေဝ ဘဏ္ဍနာနိ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ, ဥပ္ပန္နာနိ စ ဘဏ္ဍနာနိ ဘိယျောဘာဝါယ ဝေပုလ္လာယ သံဝတ္တန္တိ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ပဏ္ဍုကလောဟိတကာနံ ဘိက္ခူနံ တဇ္ဇနီယကမ္မံ ကရေယျ။ ဧသာ ဉတ္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ ဣမေ ပဏ္ဍုကလောဟိတကာ ဘိက္ခူ အတ္တနာ ဘဏ္ဍနကာရကာ…ပေ… သံဃေ အဓိကရဏကာရကာ, ယေပိ စညေ ဘိက္ခူ ဘဏ္ဍနကာရကာ…ပေ… သံဃေ အဓိကရဏကာရကာ တေ ဥပသင်္ကမိတွာ ဧဝံ ဝဒန္တိ – ‘မာ ခေါ တုမှေ, အာယသ္မန္တော, ဧသော အဇေသိ။ ဗလဝါဗလဝံ ပဋိမန္တေထ။ တုမှေ တေန ပဏ္ဍိတတရာ စ ဗျတ္တတရာ စ ဗဟုဿုတတရာ စ အလမတ္တတရာ စ။ မာ စဿ ဘာယိတ္ထ။ မယမ္ပိ တုမှာကံ ပက္ခာ ဘဝိဿာမာ’တိ။ တေန အနုပ္ပန္နာနိ စေဝ ဘဏ္ဍနာနိ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ, ဥပ္ပန္နာနိ စ ဘဏ္ဍနာနိ ဘိယျောဘာဝါယ ဝေပုလ္လာယ သံဝတ္တန္တိ။ သံဃော ပဏ္ဍုကလောဟိတကာနံ
(ဝိ၊၄၊၄။)
ဘိက္ခူနံ တဇ္ဇနီယကမ္မံ ကရောတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ပဏ္ဍုကလောဟိတကာနံ ဘိက္ခူနံ တဇ္ဇနီယဿ ကမ္မဿ ကရဏံ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘ဒုတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ – သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ ဣမေ ပဏ္ဍုကလောဟိတကာ ဘိက္ခူ အတ္တနာ ဘဏ္ဍနကာရကာ…ပေ… သံဃေ အဓိကရဏကာရကာ, ယေပိ စညေ ဘိက္ခူ ဘဏ္ဍနကာရကာ…ပေ… သံဃေ အဓိကရဏကာရကာ တေ ဥပသင်္ကမိတွာ ဧဝံ ဝဒန္တိ – ‘မာ ခေါ တုမှေ, အာယသ္မန္တော, ဧသော အဇေသိ။ ဗလဝါဗလဝံ ပဋိမန္တေထ။ တုမှေ တေန ပဏ္ဍိတတရာ စ ဗျတ္တတရာ စ ဗဟုဿုတတရာ စ အလမတ္တတရာ စ။ မာ စဿ ဘာယိတ္ထ။ မယမ္ပိ တုမှာကံ ပက္ခာ ဘဝိဿာမာ’တိ။ တေန အနုပ္ပန္နာနိ စေဝ ဘဏ္ဍနာနိ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ, ဥပ္ပန္နာနိ စ ဘဏ္ဍနာနိ ဘိယျောဘာဝါယ ဝေပုလ္လာယ သံဝတ္တန္တိ။ သံဃော ပဏ္ဍုကလောဟိတကာနံ ဘိက္ခူနံ တဇ္ဇနီယကမ္မံ ကရောတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ပဏ္ဍုကလောဟိတကာနံ ဘိက္ခူနံ တဇ္ဇနီယဿ ကမ္မဿ ကရဏံ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘တတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ – သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ ဣမေ ပဏ္ဍုကလောဟိတကာ ဘိက္ခူ အတ္တနာ ဘဏ္ဍနကာရကာ…ပေ… သံဃေ အဓိကရဏကာရကာ, ယေပိ စညေ ဘိက္ခူ ဘဏ္ဍနကာရကာ…ပေ… သံဃေ အဓိကရဏကာရကာ တေ ဥပသင်္ကမိတွာ ဧဝံ ဝဒန္တိ – ‘မာ ခေါ တုမှေ, အာယသ္မန္တော, ဧသော အဇေသိ။ ဗလဝါဗလဝံ ပဋိမန္တေထ။ တုမှေ တေန ပဏ္ဍိတတရာ စ ဗျတ္တတရာ စ ဗဟုဿုတတရာ စ အလမတ္တတရာ စ။ မာ စဿ ဘာယိတ္ထ။ မယမ္ပိ တုမှာကံ ပက္ခာ ဘဝိဿာမာ’တိ။ တေန အနုပ္ပန္နာနိ စေဝ ဘဏ္ဍနာနိ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ, ဥပ္ပန္နာနိ စ ဘဏ္ဍနာနိ ဘိယျောဘာဝါယ ဝေပုလ္လာယ သံဝတ္တန္တိ။ သံဃော ပဏ္ဍုကလောဟိတကာနံ ဘိက္ခူနံ တဇ္ဇနီယကမ္မံ ကရောတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ပဏ္ဍုကလောဟိတကာနံ ဘိက္ခူနံ တဇ္ဇနီယဿ ကမ္မဿ ကရဏံ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘ကတံ သံဃေန ပဏ္ဍုကလောဟိတကာနံ ဘိက္ခူနံ တဇ္ဇနီယကမ္မံ။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။
(ဝိ၊၄၊၅။)
အဓမ္မကမ္မဒွါဒသကံ
မြန်֍ ၄။ ‘‘တီဟိ, ဘိက္ခဝေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ တဇ္ဇနီယကမ္မံ အဓမ္မကမ္မဉ္စ [အဓမ္မကမ္မဉ္စေဝ (သျာ။)] ဟောတိ, အဝိနယကမ္မဉ္စ, ဒုဝူပသန္တဉ္စ။ အသမ္မုခါ ကတံ ဟောတိ, အပ္ပဋိပုစ္ဆာ ကတံ ဟောတိ, အပ္ပဋိညာယ ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ တဇ္ဇနီယကမ္မံ အဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, အဝိနယကမ္မဉ္စ, ဒုဝူပသန္တဉ္စ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ တဇ္ဇနီယကမ္မံ အဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, အဝိနယကမ္မဉ္စ, ဒုဝူပသန္တဉ္စ။ အနာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ, အဒေသနာဂါမိနိယာ အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ, ဒေသိတာယ အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ တဇ္ဇနီယကမ္မံ အဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, အဝိနယကမ္မဉ္စ, ဒုဝူပသန္တဉ္စ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ တဇ္ဇနီယကမ္မံ အဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, အဝိနယကမ္မဉ္စ, ဒုဝူပသန္တဉ္စ။ အစောဒေတွာ ကတံ ဟောတိ, အသာရေတွာ ကတံ ဟောတိ, အာပတ္တိံ အနာရောပေတွာ ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ တဇ္ဇနီယကမ္မံ အဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, အဝိနယကမ္မဉ္စ, ဒုဝူပသန္တဉ္စ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ တဇ္ဇနီယကမ္မံ အဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, အဝိနယကမ္မဉ္စ, ဒုဝူပသန္တဉ္စ။ အသမ္မုခါ ကတံ ဟောတိ, အဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, ဝဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ တဇ္ဇနီယကမ္မံ အဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, အဝိနယကမ္မဉ္စ, ဒုဝူပသန္တဉ္စ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ တဇ္ဇနီယကမ္မံ အဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, အဝိနယကမ္မဉ္စ, ဒုဝူပသန္တဉ္စ။ အပ္ပဋိပုစ္ဆာ ကတံ ဟောတိ, အဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, ဝဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ တဇ္ဇနီယကမ္မံ အဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, အဝိနယကမ္မဉ္စ, ဒုဝူပသန္တဉ္စ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ တဇ္ဇနီယကမ္မံ အဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, အဝိနယကမ္မဉ္စ, ဒုဝူပသန္တဉ္စ။ အပ္ပဋိညာယ ကတံ ဟောတိ, အဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, ဝဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ တဇ္ဇနီယကမ္မံ အဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, အဝိနယကမ္မဉ္စ, ဒုဝူပသန္တဉ္စ။
(ဝိ၊၄၊၆။)
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ တဇ္ဇနီယကမ္မံ အဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, အဝိနယကမ္မဉ္စ, ဒုဝူပသန္တဉ္စ။ အနာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ, အဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, ဝဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ တဇ္ဇနီယကမ္မံ အဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, အဝိနယကမ္မဉ္စ, ဒုဝူပသန္တဉ္စ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ တဇ္ဇနီယကမ္မံ အဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, အဝိနယကမ္မဉ္စ, ဒုဝူပသန္တဉ္စ။ အဒေသနာဂါမိနိယာ အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ, အဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, ဝဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ တဇ္ဇနီယကမ္မံ အဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, အဝိနယကမ္မဉ္စ, ဒုဝူပသန္တဉ္စ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ တဇ္ဇနီယကမ္မံ အဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, အဝိနယကမ္မဉ္စ, ဒုဝူပသန္တဉ္စ။ ဒေသိတာယ အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ, အဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, ဝဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ တဇ္ဇနီယကမ္မံ အဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, အဝိနယကမ္မဉ္စ, ဒုဝူပသန္တဉ္စ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ တဇ္ဇနီယကမ္မံ အဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, အဝိနယကမ္မဉ္စ, ဒုဝူပသန္တဉ္စ။ အစောဒေတွာ ကတံ ဟောတိ, အဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, ဝဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ တဇ္ဇနီယကမ္မံ အဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, အဝိနယကမ္မဉ္စ, ဒုဝူပသန္တဉ္စ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ တဇ္ဇနီယကမ္မံ အဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, အဝိနယကမ္မဉ္စ, ဒုဝူပသန္တဉ္စ။ အသာရေတွာ ကတံ ဟောတိ, အဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, ဝဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ တဇ္ဇနီယကမ္မံ အဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, အဝိနယကမ္မဉ္စ, ဒုဝူပသန္တဉ္စ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ တဇ္ဇနီယကမ္မံ အဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, အဝိနယကမ္မဉ္စ, ဒုဝူပသန္တဉ္စ။ အာပတ္တိံ အနာရောပေတွာ ကတံ ဟောတိ, အဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, ဝဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ,
(ဝိ၊၄၊၇။)
ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ တဇ္ဇနီယကမ္မံ အဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, အဝိနယကမ္မဉ္စ, ဒုဝူပသန္တဉ္စ။
အဓမ္မကမ္မဒွါဒသကံ နိဋ္ဌိတံ။
ဓမ္မကမ္မဒွါဒသကံ
မြန်֍ ၅။ ‘‘တီဟိ, ဘိက္ခဝေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ တဇ္ဇနီယကမ္မံ ဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, ဝိနယကမ္မဉ္စ, သုဝူပသန္တဉ္စ။ သမ္မုခါ ကတံ ဟောတိ, ပဋိပုစ္ဆာ ကတံ ဟောတိ, ပဋိညာယ ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ တဇ္ဇနီယကမ္မံ ဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, ဝိနယကမ္မဉ္စ, သုဝူပသန္တဉ္စ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ တဇ္ဇနီယကမ္မံ ဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, ဝိနယကမ္မဉ္စ, သုဝူပသန္တဉ္စ။ အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ, ဒေသနာဂါမိနိယာ အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ, အဒေသိတာယ အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ တဇ္ဇနီယကမ္မံ ဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, ဝိနယကမ္မဉ္စ, သုဝူပသန္တဉ္စ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ တဇ္ဇနီယကမ္မံ ဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, ဝိနယကမ္မဉ္စ, သုဝူပသန္တဉ္စ။ စောဒေတွာ ကတံ ဟောတိ, သာရေတွာ ကတံ ဟောတိ, အာပတ္တိံ အာရောပေတွာ ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ တဇ္ဇနီယကမ္မံ ဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, ဝိနယကမ္မဉ္စ, သုဝူပသန္တဉ္စ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ တဇ္ဇနီယကမ္မံ ဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, ဝိနယကမ္မဉ္စ, သုဝူပသန္တဉ္စ။ သမ္မုခါ ကတံ ဟောတိ, ဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, သမဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ တဇ္ဇနီယကမ္မံ ဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, ဝိနယကမ္မဉ္စ, သုဝူပသန္တဉ္စ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ တဇ္ဇနီယကမ္မံ ဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, ဝိနယကမ္မဉ္စ, သုဝူပသန္တဉ္စ။ ပဋိပုစ္ဆာ ကတံ ဟောတိ, ဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, သမဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ တဇ္ဇနီယကမ္မံ ဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, ဝိနယကမ္မဉ္စ, သုဝူပသန္တဉ္စ။
(ဝိ၊၄၊၈။)
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ တဇ္ဇနီယကမ္မံ ဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, ဝိနယကမ္မဉ္စ, သုဝူပသန္တဉ္စ။ ပဋိညာယ ကတံ ဟောတိ, ဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, သမဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ တဇ္ဇနီယကမ္မံ ဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, ဝိနယကမ္မဉ္စ, သုဝူပသန္တဉ္စ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ တဇ္ဇနီယကမ္မံ ဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, ဝိနယကမ္မဉ္စ, သုဝူပသန္တဉ္စ။ အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ, ဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, သမဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ တဇ္ဇနီယကမ္မံ ဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, ဝိနယကမ္မဉ္စ, သုဝူပသန္တဉ္စ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ တဇ္ဇနီယကမ္မံ ဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, ဝိနယကမ္မဉ္စ, သုဝူပသန္တဉ္စ။ ဒေသနာဂါမိနိယာ အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ, ဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, သမဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ တဇ္ဇနီယကမ္မံ ဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, ဝိနယကမ္မဉ္စ, သုဝူပသန္တဉ္စ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ တဇ္ဇနီယကမ္မံ ဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, ဝိနယကမ္မဉ္စ, သုဝူပသန္တဉ္စ။ အဒေသိတာယ အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ, ဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, သမဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ တဇ္ဇနီယကမ္မံ ဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, ဝိနယကမ္မဉ္စ, သုဝူပသန္တဉ္စ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ တဇ္ဇနီယကမ္မံ ဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, ဝိနယကမ္မဉ္စ, သုဝူပသန္တဉ္စ။ စောဒေတွာ ကတံ ဟောတိ, ဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, သမဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ တဇ္ဇနီယကမ္မံ ဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, ဝိနယကမ္မဉ္စ, သုဝူပသန္တဉ္စ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ တဇ္ဇနီယကမ္မံ ဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, ဝိနယကမ္မဉ္စ, သုဝူပသန္တဉ္စ။ သာရေတွာ ကတံ ဟောတိ, ဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, သမဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ တဇ္ဇနီယကမ္မံ ဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, ဝိနယကမ္မဉ္စ, သုဝူပသန္တဉ္စ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ တဇ္ဇနီယကမ္မံ ဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, ဝိနယကမ္မဉ္စ, သုဝူပသန္တဉ္စ။ အာပတ္တိံ အာရောပေတွာ ကတံ ဟောတိ, ဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, သမဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ,
(ဝိ၊၄၊၉။)
တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ တဇ္ဇနီယကမ္မံ ဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, ဝိနယကမ္မဉ္စ, သုဝူပသန္တဉ္စ။
ဓမ္မကမ္မဒွါဒသကံ နိဋ္ဌိတံ။
အာကင်္ခမာနဆက္ကံ
မြန်֍ ၆။ [ပရိ။ ၃၂၃] ‘‘တီဟိ, ဘိက္ခဝေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာကင်္ခမာနော သံဃော, တဇ္ဇနီယကမ္မံ ကရေယျ။ ဘဏ္ဍနကာရကော ဟောတိ ကလဟကာရကော ဝိဝါဒကာရကော ဘဿကာရကော သံဃေ အဓိကရဏကာရကော၊ ဗာလော ဟောတိ အဗျတ္တော အာပတ္တိဗဟုလော အနပဒါနော၊ ဂိဟိသံသဋ္ဌော ဝိဟရတိ အနနုလောမိကေဟိ ဂိဟိသံသဂ္ဂေဟိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာကင်္ခမာနော သံဃော, တဇ္ဇနီယကမ္မံ ကရေယျ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာကင်္ခမာနော သံဃော, တဇ္ဇနီယကမ္မံ ကရေယျ။ အဓိသီလေ သီလဝိပန္နော ဟောတိ, အဇ္ဈာစာရေ အာစာရဝိပန္နော ဟောတိ, အတိဒိဋ္ဌိယာ ဒိဋ္ဌိဝိပန္နော ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာကင်္ခမာနော သံဃော, တဇ္ဇနီယကမ္မံ ကရေယျ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာကင်္ခမာနော သံဃော, တဇ္ဇနီယကမ္မံ ကရေယျ။ ဗုဒ္ဓဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ, ဓမ္မဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ, သံဃဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာကင်္ခမာနော သံဃော, တဇ္ဇနီယကမ္မံ ကရေယျ။
‘‘တိဏ္ဏံ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူနံ, အာကင်္ခမာနော သံဃော, တဇ္ဇနီယကမ္မံ ကရေယျ။ ဧကော ဘဏ္ဍနကာရကော ဟောတိ ကလဟကာရကော ဝိဝါဒကာရကော ဘဿကာရကော သံဃေ အဓိကရဏကာရကော၊ ဧကော ဗာလော ဟောတိ အဗျတ္တော အာပတ္တိဗဟုလော အနပဒါနော၊ ဧကော ဂိဟိသံသဋ္ဌော ဝိဟရတိ အနနုလောမိကေဟိ ဂိဟိသံသဂ္ဂေဟိ – ဣမေသံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တိဏ္ဏံ ဘိက္ခူနံ, အာကင်္ခမာနော သံဃော, တဇ္ဇနီယကမ္မံ ကရေယျ။
(ဝိ၊၄၊၁၀။)
‘‘အပရေသမ္ပိ, ဘိက္ခဝေ, တိဏ္ဏံ ဘိက္ခူနံ, အာကင်္ခမာနော သံဃော, တဇ္ဇနီယကမ္မံ ကရေယျ။ ဧကော အဓိသီလေ သီလဝိပန္နော ဟောတိ, ဧကော အဇ္ဈာစာရေ အာစာရဝိပန္နော ဟောတိ, ဧကော အတိဒိဋ္ဌိယာ ဒိဋ္ဌိဝိပန္နော ဟောတိ – ဣမေသံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တိဏ္ဏံ ဘိက္ခူနံ, အာကင်္ခမာနော သံဃော, တဇ္ဇနီယကမ္မံ ကရေယျ။
‘‘အပရေသမ္ပိ, ဘိက္ခဝေ, တိဏ္ဏံ ဘိက္ခူနံ, အာကင်္ခမာနော သံဃော, တဇ္ဇနီယကမ္မံ ကရေယျ။ ဧကော ဗုဒ္ဓဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ, ဧကော ဓမ္မဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ, ဧကော သံဃဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ – ဣမေသံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တိဏ္ဏံ ဘိက္ခူနံ, အာကင်္ခမာနော သံဃော, တဇ္ဇနီယကမ္မံ ကရေယျ။
အာကင်္ခမာနဆက္ကံ နိဋ္ဌိတံ။
အဋ္ဌာရသဝတ္တံ
မြန်֍ ၇။ ‘‘တဇ္ဇနီယကမ္မကတေန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနာ သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗံ။ တတြာယံ သမ္မာဝတ္တနာ – န ဥပသမ္ပာဒေတဗ္ဗံ, န နိဿယော ဒါတဗ္ဗော, န သာမဏေရော ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗော, န ဘိက္ခုနောဝါဒကသမ္မုတိ [သမ္မတိ (သျာ။)] သာဒိတဗ္ဗာ, သမ္မတေနပိ ဘိက္ခုနိယော န ဩဝဒိတဗ္ဗာ။ ယာယ အာပတ္တိယာ သံဃေန တဇ္ဇနီယကမ္မံ ကတံ ဟောတိ သာ အာပတ္တိ န အာပဇ္ဇိတဗ္ဗာ, အညာ ဝါ တာဒိသိကာ, တတော ဝါ ပါပိဋ္ဌတရာ၊ ကမ္မံ န ဂရဟိတဗ္ဗံ, ကမ္မိကာ န ဂရဟိတဗ္ဗာ။ န ပကတတ္တဿ ဘိက္ခုနော ဥပေါသထော ဌပေတဗ္ဗော, န ပဝါရဏာ ဌပေတဗ္ဗာ, န သဝစနီယံ ကာတဗ္ဗံ, န အနုဝါဒေါ ပဋ္ဌပေတဗ္ဗော, န ဩကာသော ကာရေတဗ္ဗော, န စောဒေတဗ္ဗော, န သာရေတဗ္ဗော, န ဘိက္ခူဟိ [န ဘိက္ခူ ဘိက္ခူဟိ (သျာ။)] သမ္ပယောဇေတဗ္ဗ’’န္တိ။
တဇ္ဇနီယကမ္မေ အဋ္ဌာရသဝတ္တံ နိဋ္ဌိတံ။
နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗအဋ္ဌာရသကံ
မြန်֍ ၈။ အထ ခေါ သံဃော ပဏ္ဍုကလောဟိတကာနံ ဘိက္ခူနံ တဇ္ဇနီယကမ္မံ အကာသိ။ တေ သံဃေန တဇ္ဇနီယကမ္မကတာ သမ္မာ ဝတ္တန္တိ, လောမံ
(ဝိ၊၄၊၁၁။)
ပါတေန္တိ, နေတ္ထာရံ ဝတ္တန္တိ, ဘိက္ခူ ဥပသင်္ကမိတွာ ဧဝံ ဝဒန္တိ – ‘‘မယံ, အာဝုသော, သံဃေန တဇ္ဇနီယကမ္မကတာ သမ္မာ ဝတ္တာမ, လောမံ ပါတေမ, နေတ္ထာရံ ဝတ္တာမ, ကထံ နု ခေါ အမှေဟိ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗ’’န္တိ? ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ…ပေ…။ ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, သံဃော ပဏ္ဍုကလောဟိတကာနံ ဘိက္ခူနံ တဇ္ဇနီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတု။
ပဉ္စဟိ, ဘိက္ခဝေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော တဇ္ဇနီယကမ္မံ နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။ ဥပသမ္ပာဒေတိ, နိဿယံ ဒေတိ, သာမဏေရံ ဥပဋ္ဌာပေတိ, ဘိက္ခုနောဝါဒကသမ္မုတိံ သာဒိယတိ, သမ္မတောပိ ဘိက္ခုနိယော ဩဝဒတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော တဇ္ဇနီယကမ္မံ နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။
[ပရိ။ ၄၂၀] ‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော တဇ္ဇနီယကမ္မံ နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။ ယာယ အာပတ္တိယာ သံဃေန တဇ္ဇနီယကမ္မံ ကတံ ဟောတိ တံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ, အညံ ဝါ တာဒိသိကံ, တတော ဝါ ပါပိဋ္ဌတရံ၊ ကမ္မံ ဂရဟတိ, ကမ္မိကေ ဂရဟတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော တဇ္ဇနီယကမ္မံ နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။
‘‘အဋ္ဌဟိ, ဘိက္ခဝေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော တဇ္ဇနီယကမ္မံ နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။ ပကတတ္တဿ ဘိက္ခုနော ဥပေါသထံ ဌပေတိ, ပဝါရဏံ ဌပေတိ, သဝစနီယံ ကရောတိ, အနုဝါဒံ ပဋ္ဌပေတိ, ဩကာသံ ကာရေတိ, စောဒေတိ, သာရေတိ, ဘိက္ခူဟိ သမ္ပယောဇေတိ [ဘိက္ခူ ဘိက္ခူဟိ သမ္ပယောဇေတိ (သျာ။)] – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, အဋ္ဌဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော တဇ္ဇနီယကမ္မံ နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။
နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗအဋ္ဌာရသကံ နိဋ္ဌိတံ။
ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗအဋ္ဌာရသကံ
မြန်֍ ၉။ ‘‘ပဉ္စဟိ, ဘိက္ခဝေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော တဇ္ဇနီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။ န ဥပသမ္ပာဒေတိ, န နိဿယံ ဒေတိ, န သာမဏေရံ ဥပဋ္ဌာပေတိ, န ဘိက္ခုနောဝါဒကသမ္မုတိံ သာဒိယတိ, သမ္မတောပိ ဘိက္ခုနိယော န ဩဝဒတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော တဇ္ဇနီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။
(ဝိ၊၄၊၁၂။)
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော တဇ္ဇနီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။ ယာယ အာပတ္တိယာ သံဃေန တဇ္ဇနီယကမ္မံ ကတံ ဟောတိ တံ အာပတ္တိံ န အာပဇ္ဇတိ, အညံ ဝါ တာဒိသိကံ, တတော ဝါ ပါပိဋ္ဌတရံ၊ ကမ္မံ န ဂရဟတိ, ကမ္မိကေ န ဂရဟတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော တဇ္ဇနီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။
‘‘အဋ္ဌဟိ, ဘိက္ခဝေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော တဇ္ဇနီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။
န ပကတတ္တဿ ဘိက္ခုနော ဥပေါသထံ ဌပေတိ, န ပဝါရဏံ ဌပေတိ, န သဝစနီယံ ကရောတိ, န အနုဝါဒံ ပဋ္ဌပေတိ, န ဩကာသံ ကာရေတိ, န စောဒေတိ, န သာရေတိ, န ဘိက္ခူဟိ သမ္ပယောဇေတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, အဋ္ဌဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, တဇ္ဇနီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။
ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗအဋ္ဌာရသကံ နိဋ္ဌိတံ။
မြန်֍ ၁၀။ ‘‘ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။ တေဟိ, ဘိက္ခဝေ, ပဏ္ဍုကလောဟိတကေဟိ ဘိက္ခူဟိ သံဃံ ဥပသင်္ကမိတွာ ဧကံသံ ဥတ္တရာသင်္ဂံ ကရိတွာ ဝုဍ္ဎာနံ ဘိက္ခူနံ ပါဒေ ဝန္ဒိတွာ ဥက္ကုဋိကံ နိသီဒိတွာ အဉ္ဇလိံ ပဂ္ဂဟေတွာ ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘မယံ, ဘန္တေ, သံဃေန တဇ္ဇနီယကမ္မကတာ သမ္မာ ဝတ္တာမ, လောမံ ပါတေမ, နေတ္ထာရံ ဝတ္တာမ, တဇ္ဇနီယဿ ကမ္မဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိံ ယာစာမာ’တိ။ ဒုတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗာ။ တတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗာ။ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ ဣမေ ပဏ္ဍုကလောဟိတကာ ဘိက္ခူ သံဃေန တဇ္ဇနီယကမ္မကတာ သမ္မာ ဝတ္တန္တိ, လောမံ ပါတေန္တိ, နေတ္ထာရံ ဝတ္တန္တိ, တဇ္ဇနီယဿ ကမ္မဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိံ ယာစန္တိ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ပဏ္ဍုကလောဟိတကာနံ ဘိက္ခူနံ တဇ္ဇနီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေယျ။ ဧသာ ဉတ္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ ဣမေ ပဏ္ဍုကလောဟိတကာ ဘိက္ခူ သံဃေန တဇ္ဇနီယကမ္မကတာ သမ္မာ ဝတ္တန္တိ, လောမံ ပါတေန္တိ, နေတ္ထာရံ ဝတ္တန္တိ, တဇ္ဇနီယဿ ကမ္မဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိံ ယာစန္တိ။ သံဃော ပဏ္ဍုကလောဟိတကာနံ ဘိက္ခူနံ တဇ္ဇနီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ပဏ္ဍုကလောဟိတကာနံ ဘိက္ခူနံ တဇ္ဇနီယဿ ကမ္မဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
(ဝိ၊၄၊၁၃။)
‘‘ဒုတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ – သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ ဣမေ ပဏ္ဍုကလောဟိတကာ ဘိက္ခူ သံဃေန တဇ္ဇနီယကမ္မကတာ သမ္မာ ဝတ္တန္တိ, လောမံ ပါတေန္တိ, နေတ္ထာရံ ဝတ္တန္တိ, တဇ္ဇနီယဿ ကမ္မဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိံ ယာစန္တိ။ သံဃော ပဏ္ဍုကလောဟိတကာနံ ဘိက္ခူနံ တဇ္ဇနီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ပဏ္ဍုကလောဟိတကာနံ ဘိက္ခူနံ တဇ္ဇနီယဿ ကမ္မဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘တတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ – သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ ဣမေ ပဏ္ဍုကလောဟိတကာ ဘိက္ခူ သံဃေန တဇ္ဇနီယကမ္မကတာ သမ္မာ ဝတ္တန္တိ, လောမံ ပါတေန္တိ, နေတ္ထာရံ ဝတ္တန္တိ, တဇ္ဇနီယဿ ကမ္မဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိံ ယာစန္တိ။ သံဃော ပဏ္ဍုကလောဟိတကာနံ ဘိက္ခူနံ တဇ္ဇနီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ပဏ္ဍုကလောဟိတကာနံ ဘိက္ခူနံ တဇ္ဇနီယဿ ကမ္မဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘ပဋိပ္ပဿဒ္ဓံ သံဃေန ပဏ္ဍုကလောဟိတကာနံ ဘိက္ခူနံ တဇ္ဇနီယကမ္မံ။ ခမတိ သံဃဿ,
တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။
တဇ္ဇနီယကမ္မံ နိဋ္ဌိတံ ပဌမံ။
၂။ နိယဿကမ္မံ
မြန်֍ ၁၁။ တေန ခေါ ပန သမယေန အာယသ္မာ သေယျသကော ဗာလော ဟောတိ အဗျတ္တော အာပတ္တိဗဟုလော အနပဒါနော၊ ဂိဟိသံသဋ္ဌော ဝိဟရတိ အနနုလောမိကေဟိ ဂိဟိသံသဂ္ဂေဟိ၊ အပိဿု ဘိက္ခူ ပကတာ [ပကတတ္တာ (သီ။ သျာ။)] ပရိဝါသံ ဒေန္တာ မူလာယ ပဋိကဿန္တာ မာနတ္တံ ဒေန္တာ အဗ္ဘေန္တာ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ…ပေ… တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထဉှိ နာမ အာယသ္မာ သေယျသကော ဗာလော ဘဝိဿတိ အဗျတ္တော အာပတ္တိဗဟုလော အနပဒါနော၊ ဂိဟိသံသဋ္ဌော ဝိဟရိဿတိ အနနုလောမိကေဟိ ဂိဟိသံသဂ္ဂေဟိ၊ အပိဿု ဘိက္ခူ ပကတာ ပရိဝါသံ ဒေန္တာ မူလာယ ပဋိကဿန္တာ မာနတ္တံ ဒေန္တာ အဗ္ဘေန္တာ’’တိ။ အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။
(ဝိ၊၄၊၁၄။)
အထ ခေါ ဘဂဝါ ဧတသ္မိံ နိဒါနေ ဧတသ္မိံ ပကရဏေ ဘိက္ခုသံဃံ သန္နိပါတာပေတွာ ဘိက္ခူ ပဋိပုစ္ဆိ – ‘‘သစ္စံ ကိရ, ဘိက္ခဝေ, သေယျသကော ဘိက္ခု ဗာလော အဗျတ္တော အာပတ္တိဗဟုလော အနပဒါနော၊ ဂိဟိသံသဋ္ဌော ဝိဟရတိ အနနုလောမိကေဟိ ဂိဟိသံသဂ္ဂေဟိ၊ အပိဿု ဘိက္ခူ ပကတာ ပရိဝါသံ ဒေန္တာ မူလာယ ပဋိကဿန္တာ မာနတ္တံ ဒေန္တာ အဗ္ဘေန္တာ’’တိ? ‘‘သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ။ ဝိဂရဟိ ဗုဒ္ဓေါ ဘဂဝါ – ‘‘အနနုစ္ဆဝိကံ, ဘိက္ခဝေ, တဿ မောဃပုရိသဿ အနနုလောမိကံ အပ္ပတိရူပံ အဿာမဏကံ အကပ္ပိယံ အကရဏီယံ။ ကထဉှိ နာမ သော, ဘိက္ခဝေ, မောဃပုရိသော ဗာလော ဘဝိဿတိ အဗျတ္တော အာပတ္တိဗဟုလော အနပဒါနော၊ ဂိဟိသံသဋ္ဌော ဝိဟရိဿတိ အနနုလောမိကေဟိ ဂိဟိသံသဂ္ဂေဟိ၊ အပိဿု ဘိက္ခူ ပကတာ ပရိဝါသံ ဒေန္တာ မူလာယ ပဋိကဿန္တာ မာနတ္တံ ဒေန္တာ အဗ္ဘေန္တာ။ နေတံ, ဘိက္ခဝေ, အပ္ပသန္နာနံ ဝါ ပသာဒါယ…ပေ… ဝိဂရဟိတွာ…ပေ… ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, သံဃော သေယျသကဿ ဘိက္ခုနော နိယဿကမ္မံ [နိယသကမ္မံ (က။)] ကရောတု – နိဿာယ တေ ဝတ္ထဗ္ဗန္တိ။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, ကာတဗ္ဗံ။ ပဌမံ သေယျသကော ဘိက္ခု စောဒေတဗ္ဗော, စောဒေတွာ သာရေတဗ္ဗော, သာရေတွာ အာပတ္တိံ အာရောပေတဗ္ဗော [အာပတ္တိ အာရောပေတဗ္ဗာ (သီ။ သျာ။)], အာပတ္တိံ အာရောပေတွာ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
မြန်֍ ၁၂။ ‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ သေယျသကော ဘိက္ခု ဗာလော အဗျတ္တော အာပတ္တိဗဟုလော အနပဒါနော၊ ဂိဟိသံသဋ္ဌော ဝိဟရတိ အနနုလောမိကေဟိ ဂိဟိသံသဂ္ဂေဟိ၊ အပိဿု ဘိက္ခူ ပကတာ ပရိဝါသံ ဒေန္တာ မူလာယ ပဋိကဿန္တာ မာနတ္တံ ဒေန္တာ အဗ္ဘေန္တာ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော သေယျသကဿ ဘိက္ခုနော နိယဿကမ္မံ ကရေယျ – နိဿာယ တေ ဝတ္ထဗ္ဗန္တိ။ ဧသာ ဉတ္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ သေယျသကော ဘိက္ခု ဗာလော အဗျတ္တော အာပတ္တိဗဟုလော အနပဒါနော၊ ဂိဟိသံသဋ္ဌော ဝိဟရတိ အနနုလောမိကေဟိ ဂိဟိသံသဂ္ဂေဟိ၊ အပိဿု ဘိက္ခူ ပကတာ ပရိဝါသံ ဒေန္တာ မူလာယ ပဋိကဿန္တာ မာနတ္တံ ဒေန္တာ အဗ္ဘေန္တာ။ သံဃော သေယျသကဿ ဘိက္ခုနော နိယဿကမ္မံ ကရောတိ – နိဿာယ တေ ဝတ္ထဗ္ဗန္တိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ သေယျသကဿ ဘိက္ခုနော နိယဿဿ ကမ္မဿ ကရဏံ – နိဿာယ တေ ဝတ္ထဗ္ဗန္တိ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
(ဝိ၊၄၊၁၅။)
‘‘ဒုတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ…ပေ… တတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ – သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ သေယျသကော ဘိက္ခု ဗာလော အဗျတ္တော အာပတ္တိဗဟုလော အနပဒါနော၊ ဂိဟိသံသဋ္ဌော ဝိဟရတိ အနနုလောမိကေဟိ ဂိဟိသံသဂ္ဂေဟိ၊ အပိဿု ဘိက္ခူ ပကတာ ပရိဝါသံ ဒေန္တာ မူလာယ ပဋိကဿန္တာ မာနတ္တံ ဒေန္တာ အဗ္ဘေန္တာ။ သံဃော သေယျသကဿ ဘိက္ခုနော နိယဿကမ္မံ ကရောတိ – နိဿာယ တေ ဝတ္ထဗ္ဗန္တိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ သေယျသကဿ ဘိက္ခုနော နိယဿဿ ကမ္မဿ ကရဏံ – နိဿာယ တေ ဝတ္ထဗ္ဗန္တိ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘ကတံ သံဃေန သေယျသကဿ ဘိက္ခုနော နိယဿကမ္မံ – နိဿာယ တေ ဝတ္ထဗ္ဗန္တိ။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။
အဓမ္မကမ္မဒွါဒသကံ
မြန်֍ ၁၃။ ‘‘တီဟိ, ဘိက္ခဝေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ နိယဿကမ္မံ အဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, အဝိနယကမ္မဉ္စ, ဒုဝူပသန္တဉ္စ။ အသမ္မုခါ ကတံ ဟောတိ, အပ္ပဋိပုစ္ဆာ ကတံ ဟောတိ, အပ္ပဋိညာယ ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ နိယဿကမ္မံ အဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, အဝိနယကမ္မဉ္စ, ဒုဝူပသန္တဉ္စ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ နိယဿကမ္မံ အဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, အဝိနယကမ္မဉ္စ, ဒုဝူပသန္တဉ္စ။ အနာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ, အဒေသနာဂါမိနိယာ အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ, ဒေသိတာယ အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ နိယဿကမ္မံ အဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, အဝိနယကမ္မဉ္စ, ဒုဝူပသန္တဉ္စ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ နိယဿကမ္မံ အဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, အဝိနယကမ္မဉ္စ, ဒုဝူပသန္တဉ္စ။ အစောဒေတွာ ကတံ ဟောတိ, အသာရေတွာ ကတံ ဟောတိ, အာပတ္တိံ အနာရောပေတွာ ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ နိယဿကမ္မံ အဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, အဝိနယကမ္မဉ္စ, ဒုဝူပသန္တဉ္စ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ…ပေ… အသမ္မုခါ ကတံ ဟောတိ, အဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, ဝဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ…ပေ…။
(ဝိ၊၄၊၁၆။)
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ…ပေ… အပ္ပဋိပုစ္ဆာ ကတံ ဟောတိ, အဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, ဝဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ…ပေ…။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ…ပေ… အပ္ပဋိညာယ ကတံ ဟောတိ, အဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, ဝဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ…ပေ…။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ…ပေ… အနာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ, အဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, ဝဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ…ပေ…။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ…ပေ… အဒေသနာဂါမိနိယာ အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ, အဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, ဝဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ…ပေ…။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ…ပေ… ဒေသိတာယ အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ, အဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, ဝဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ…ပေ…။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ…ပေ… အစောဒေတွာ ကတံ ဟောတိ, အဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, ဝဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ…ပေ…။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ…ပေ… အသာရေတွာ ကတံ ဟောတိ, အဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, ဝဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ…ပေ…။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ နိယဿကမ္မံ အဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, အဝိနယကမ္မဉ္စ, ဒုဝူပသန္တဉ္စ။ အာပတ္တိံ အနာရောပေတွာ ကတံ ဟောတိ, အဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, ဝဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ နိယဿကမ္မံ အဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, အဝိနယကမ္မဉ္စ, ဒုဝူပသန္တဉ္စ။
အဓမ္မကမ္မဒွါဒသကံ နိဋ္ဌိတံ။
ဓမ္မကမ္မဒွါဒသကံ
မြန်֍ ၁၄။ ‘‘တီဟိ, ဘိက္ခဝေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ နိယဿကမ္မံ ဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, ဝိနယကမ္မဉ္စ, သုဝူပသန္တဉ္စ။ သမ္မုခါ ကတံ ဟောတိ, ပဋိပုစ္ဆာ ကတံ ဟောတိ, ပဋိညာယ ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ နိယဿကမ္မံ ဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, ဝိနယကမ္မဉ္စ, သုဝူပသန္တဉ္စ။
(ဝိ၊၄၊၁၇။)
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ နိယဿကမ္မံ ဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, ဝိနယကမ္မဉ္စ, သုဝူပသန္တဉ္စ။ အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ, ဒေသနာဂါမိနိယာ အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ, အဒေသိတာယ အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ နိယဿကမ္မံ ဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, ဝိနယကမ္မဉ္စ, သုဝူပသန္တဉ္စ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ နိယဿကမ္မံ ဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, ဝိနယကမ္မဉ္စ, သုဝူပသန္တဉ္စ။ စောဒေတွာ ကတံ ဟောတိ, သာရေတွာ ကတံ ဟောတိ, အာပတ္တိံ အာရောပေတွာ ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ နိယဿကမ္မံ ဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, ဝိနယကမ္မဉ္စ, သုဝူပသန္တဉ္စ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ…ပေ… သမ္မုခါ ကတံ ဟောတိ, ဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, သမဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ…ပေ…။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ…ပေ… ပဋိပုစ္ဆာ ကတံ ဟောတိ, ဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, သမဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ…ပေ…။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ…ပေ… ပဋိညာယ ကတံ ဟောတိ, ဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, သမဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ…ပေ…။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ…ပေ… အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ, ဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, သမဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ…ပေ…။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ…ပေ… ဒေသနာဂါမိနိယာ အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ, ဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, သမဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ…ပေ…။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ…ပေ… အဒေသိတာယ အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ, ဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, သမဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ…ပေ…။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ…ပေ… စောဒေတွာ ကတံ ဟောတိ, ဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, သမဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ…ပေ…။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ…ပေ… သာရေတွာ ကတံ ဟောတိ, ဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, သမဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ…ပေ…။
(ဝိ၊၄၊၁၈။)
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ နိယဿကမ္မံ ဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, ဝိနယကမ္မဉ္စ, သုဝူပသန္တဉ္စ။ အာပတ္တိံ အာရောပေတွာ ကတံ ဟောတိ, ဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, သမဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ နိယဿကမ္မံ ဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, ဝိနယကမ္မဉ္စ, သုဝူပသန္တဉ္စ။
ဓမ္မကမ္မဒွါဒသကံ နိဋ္ဌိတံ။
အာကင်္ခမာနဆက္ကံ
မြန်֍ ၁၅။ [ပရိ။ ၃၂၃] ‘‘တီဟိ, ဘိက္ခဝေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာကင်္ခမာနော သံဃော, နိယဿကမ္မံ ကရေယျ။ ဘဏ္ဍနကာရကော ဟောတိ ကလဟကာရကော ဝိဝါဒကာရကော ဘဿကာရကော သံဃေ အဓိကရဏကာရကော၊ ဗာလော ဟောတိ အဗျတ္တော အာပတ္တိဗဟုလော အနပဒါနော၊ ဂိဟိသံသဋ္ဌော ဝိဟရတိ အနနုလောမိကေဟိ ဂိဟိသံသဂ္ဂေဟိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာကင်္ခမာနော သံဃော, နိယဿကမ္မံ ကရေယျ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာကင်္ခမာနော သံဃော, နိယဿကမ္မံ ကရေယျ။ အဓိသီလေ သီလဝိပန္နော ဟောတိ, အဇ္ဈာစာရေ အာစာရဝိပန္နော ဟောတိ, အတိဒိဋ္ဌိယာ ဒိဋ္ဌိဝိပန္နော ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာကင်္ခမာနော သံဃော, နိယဿကမ္မံ ကရေယျ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာကင်္ခမာနော သံဃော, နိယဿကမ္မံ ကရေယျ။ ဗုဒ္ဓဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ, ဓမ္မဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ, သံဃဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာကင်္ခမာနော သံဃော, နိယဿကမ္မံ ကရေယျ။
‘‘တိဏ္ဏံ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူနံ, အာကင်္ခမာနော သံဃော, နိယဿကမ္မံ ကရေယျ။ ဧကော ဘဏ္ဍနကာရကော ဟောတိ ကလဟကာရကော ဝိဝါဒကာရကော ဘဿကာရကော သံဃေ အဓိကရဏကာရကော၊ ဧကော ဗာလော ဟောတိ, အဗျတ္တော အာပတ္တိဗဟုလော အနပဒါနော၊ ဧကော ဂိဟိသံသဋ္ဌော ဝိဟရတိ
(ဝိ၊၄၊၁၉။)
အနနုလောမိကေဟိ ဂိဟိသံသဂ္ဂေဟိ – ဣမေသံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တိဏ္ဏံ ဘိက္ခူနံ, အာကင်္ခမာနော သံဃော, နိယဿကမ္မံ ကရေယျ။
‘‘အပရေသမ္ပိ, ဘိက္ခဝေ, တိဏ္ဏံ ဘိက္ခူနံ, အာကင်္ခမာနော သံဃော, နိယဿကမ္မံ ကရေယျ။ ဧကော အဓိသီလေ သီလဝိပန္နော ဟောတိ, ဧကော အဇ္ဈာစာရေ အာစာရဝိပန္နော ဟောတိ, ဧကော အတိဒိဋ္ဌိယာ ဒိဋ္ဌိဝိပန္နော ဟောတိ – ဣမေသံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တိဏ္ဏံ ဘိက္ခူနံ, အာကင်္ခမာနော သံဃော, နိယဿကမ္မံ ကရေယျ။
‘‘အပရေသမ္ပိ, ဘိက္ခဝေ, တိဏ္ဏံ ဘိက္ခူနံ, အာကင်္ခမာနော သံဃော, နိယဿကမ္မံ ကရေယျ။ ဧကော ဗုဒ္ဓဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ, ဧကော ဓမ္မဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ, ဧကော သံဃဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ – ဣမေသံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တိဏ္ဏံ ဘိက္ခူနံ, အာကင်္ခမာနော သံဃော, နိယဿကမ္မံ ကရေယျ။
အာကင်္ခမာနဆက္ကံ နိဋ္ဌိတံ။
အဋ္ဌာရသဝတ္တံ
မြန်֍ ၁၆။ ‘‘နိယဿကမ္မကတေန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနာ သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗံ။ တတြာယံ သမ္မာဝတ္တနာ – န ဥပသမ္ပာဒေတဗ္ဗံ, န နိဿယော ဒါတဗ္ဗော, န သာမဏေရော ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗော, န ဘိက္ခုနောဝါဒကသမ္မုတိ သာဒိတဗ္ဗာ, သမ္မတေနပိ ဘိက္ခုနိယော န ဩဝဒိတဗ္ဗာ။ ယာယ အာပတ္တိယာ သံဃေန နိယဿကမ္မံ ကတံ ဟောတိ သာ အာပတ္တိ န အာပဇ္ဇိတဗ္ဗာ, အညာ ဝါ တာဒိသိကာ, တတော ဝါ ပါပိဋ္ဌတရာ၊ ကမ္မံ န ဂရဟိတဗ္ဗံ, ကမ္မိကာ န ဂရဟိတဗ္ဗာ။ န ပကတတ္တဿ ဘိက္ခုနော ဥပေါသထော ဌပေတဗ္ဗော, န ပဝါရဏာ ဌပေတဗ္ဗာ, န သဝစနီယံ ကာတဗ္ဗံ, န အနုဝါဒေါ ပဋ္ဌပေတဗ္ဗော, န ဩကာသော ကာရာပေတဗ္ဗော, န စောဒေတဗ္ဗော, န သာရေတဗ္ဗော, န ဘိက္ခူဟိ သမ္ပယောဇေတဗ္ဗ’’န္တိ။
နိယဿကမ္မေ အဋ္ဌာရသဝတ္တံ နိဋ္ဌိတံ။
မြန်֍ ၁၇။ အထ ခေါ သံဃော သေယျသကဿ ဘိက္ခုနော နိယဿကမ္မံ အကာသိ – နိဿာယ တေ ဝတ္ထဗ္ဗန္တိ။ သော သံဃေန နိယဿကမ္မကတော
(ဝိ၊၄၊၂၀။)
ကလျာဏမိတ္တေ သေဝမာနော ဘဇမာနော ပယိရုပါသမာနော ဥဒ္ဒိသာပေန္တော ပရိပုစ္ဆန္တော ဗဟုဿုတော ဟောတိ, အာဂတာဂမော ဓမ္မဓရော ဝိနယဓရော မာတိကာဓရော ပဏ္ဍိတော ဝိယတ္တော မေဓာဝီ လဇ္ဇီ ကုက္ကုစ္စကော သိက္ခာကာမော။ သမ္မာ ဝတ္တတိ, လောမံ ပါတေတိ, နေတ္ထာရံ ဝတ္တတိ, ဘိက္ခူ ဥပသင်္ကမိတွာ ဧဝံ ဝဒေတိ – ‘‘အဟံ, အာဝုသော, သံဃေန နိယဿကမ္မကတော သမ္မာ ဝတ္တာမိ, လောမံ ပါတေမိ, နေတ္ထာရံ ဝတ္တာမိ။ ကထံ နု ခေါ မယာ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗ’’န္တိ? ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ…ပေ…။ ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, သံဃော သေယျသကဿ ဘိက္ခုနော နိယဿကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတု။
နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗအဋ္ဌာရသကံ
မြန်֍ ၁၈။ ‘‘ပဉ္စဟိ, ဘိက္ခဝေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော နိယဿကမ္မံ နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။ ဥပသမ္ပာဒေတိ, နိဿယံ ဒေတိ, သာမဏေရံ ဥပဋ္ဌာပေတိ, ဘိက္ခုနောဝါဒကသမ္မုတိံ သာဒိယတိ, သမ္မတောပိ ဘိက္ခုနိယော ဩဝဒတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော နိယဿကမ္မံ နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။
[ပရိ။ ၄၂၀] ‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော နိယဿကမ္မံ နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။ ယာယ အာပတ္တိယာ သံဃေန နိယဿကမ္မံ ကတံ ဟောတိ တံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ, အညံ ဝါ တာဒိသိကံ, တတော ဝါ ပါပိဋ္ဌတရံ၊ ကမ္မံ ဂရဟတိ, ကမ္မိကေ ဂရဟတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော နိယဿကမ္မံ နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။
‘‘အဋ္ဌဟိ, ဘိက္ခဝေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော နိယဿကမ္မံ နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။ ပကတတ္တဿ ဘိက္ခုနော ဥပေါသထံ ဌပေတိ, ပဝါရဏံ ဌပေတိ, သဝစနီယံ ကရောတိ, အနုဝါဒံ ပဋ္ဌပေတိ, ဩကာသံ ကာရေတိ, စောဒေတိ, သာရေတိ, ဘိက္ခူဟိ သမ္ပယောဇေတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, အဋ္ဌဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော နိယဿကမ္မံ နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။
နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗအဋ္ဌာရသကံ နိဋ္ဌိတံ။
(ဝိ၊၄၊၂၁။)
ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗအဋ္ဌာရသကံ
မြန်֍ ၁၉။ ‘‘ပဉ္စဟိ, ဘိက္ခဝေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော နိယဿကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။ န ဥပသမ္ပာဒေတိ, န နိဿယံ ဒေတိ, န သာမဏေရံ ဥပဋ္ဌာပေတိ, န ဘိက္ခုနောဝါဒကသမ္မုတိံ သာဒိယတိ, သမ္မတောပိ ဘိက္ခုနိယော န ဩဝဒတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော နိယဿကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော နိယဿကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။ ယာယ အာပတ္တိယာ သံဃေန နိယဿကမ္မံ ကတံ ဟောတိ တံ အာပတ္တိံ န အာပဇ္ဇတိ, အညံ ဝါ တာဒိသိကံ, တတော ဝါ ပါပိဋ္ဌတရံ၊ ကမ္မံ န ဂရဟတိ, ကမ္မိကေ န ဂရဟတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော နိယဿကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။
‘‘အဋ္ဌဟိ, ဘိက္ခဝေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော နိယဿကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။
န ပကတတ္တဿ ဘိက္ခုနော ဥပေါသထံ ဌပေတိ, န ပဝါရဏံ ဌပေတိ, န သဝစနီယံ ကရောတိ, န အနုဝါဒံ ပဋ္ဌပေတိ, န ဩကာသံ ကာရေတိ, န စောဒေတိ, န သာရေတိ, န ဘိက္ခူဟိ သမ္ပယောဇေတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, အဋ္ဌဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော နိယဿကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။
ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗအဋ္ဌာရသကံ နိဋ္ဌိတံ။
မြန်֍ ၂၀။ ‘‘ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။ တေန, ဘိက္ခဝေ, သေယျသကေန ဘိက္ခုနာ သံဃံ ဥပသင်္ကမိတွာ ဧကံသံ ဥတ္တရာသင်္ဂံ ကရိတွာ ဝုဍ္ဎာနံ ဘိက္ခူနံ ပါဒေ ဝန္ဒိတွာ ဥက္ကုဋိကံ နိသီဒိတွာ အဉ္ဇလိံ ပဂ္ဂဟေတွာ ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘အဟံ, ဘန္တေ, သံဃေန နိယဿကမ္မကတော သမ္မာ ဝတ္တာမိ, လောမံ ပါတေမိ, နေတ္ထာရံ ဝတ္တာမိ, နိယဿဿ ကမ္မဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိံ ယာစာမီ’တိ။ ဒုတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗာ။ တတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗာ။ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ သေယျသကော ဘိက္ခု သံဃေန နိယဿကမ္မကတော သမ္မာ ဝတ္တတိ, လောမံ ပါတေတိ, နေတ္ထာရံ ဝတ္တတိ, နိယဿဿ ကမ္မဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိံ ယာစတိ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော သေယျသကဿ ဘိက္ခုနော နိယဿကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေယျ။ ဧသာ ဉတ္တိ။
(ဝိ၊၄၊၂၂။)
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ သေယျသကော ဘိက္ခု သံဃေန နိယဿကမ္မကတော သမ္မာ ဝတ္တတိ, လောမံ ပါတေတိ, နေတ္ထာရံ ဝတ္တတိ, နိယဿဿ ကမ္မဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိံ ယာစတိ။ သံဃော သေယျသကဿ ဘိက္ခုနော နိယဿကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ သေယျသကဿ ဘိက္ခုနော နိယဿဿ ကမ္မဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘ဒုတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ – သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ သေယျသကော ဘိက္ခု သံဃေန နိယဿကမ္မကတော သမ္မာ ဝတ္တတိ, လောမံ ပါတေတိ, နေတ္ထာရံ ဝတ္တတိ, နိယဿဿ ကမ္မဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိံ ယာစတိ။ သံဃော သေယျသကဿ ဘိက္ခုနော နိယဿကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ သေယျသကဿ ဘိက္ခုနော နိယဿဿ ကမ္မဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘တတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ – သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ သေယျသကော ဘိက္ခု သံဃေန နိယဿကမ္မကတော သမ္မာ ဝတ္တတိ, လောမံ ပါတေတိ, နေတ္ထာရံ ဝတ္တတိ, နိယဿဿ ကမ္မဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိံ ယာစတိ။ သံဃော သေယျသကဿ ဘိက္ခုနော နိယဿကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ သေယျသကဿ ဘိက္ခုနော နိယဿဿ ကမ္မဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘ပဋိပ္ပဿဒ္ဓံ သံဃေန သေယျသကဿ ဘိက္ခုနော နိယဿကမ္မံ။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။
နိယဿကမ္မံ နိဋ္ဌိတံ ဒုတိယံ။
၃။ ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ
မြန်֍ ၂၁။ [ဣဒံ ဝတ္ထု ပါရာ။ ၄၃၁ အာဒယော] တေန ခေါ ပန သမယေန အဿဇိပုနဗ္ဗသုကာ နာမ [နာမ ဘိက္ခူ (က။)] ကီဋာဂိရိသ္မိံ အာဝါသိကာ ဟောန္တိ အလဇ္ဇိနော ပါပဘိက္ခူ။ တေ [စူဠဝ။ ၂၉၂ အာဒယော] ဧဝရူပံ အနာစာရံ အာစရန္တိ – မာလာဝစ္ဆံ ရောပေန္တိပိ ရောပါပေန္တိပိ, သိဉ္စန္တိပိ သိဉ္စာပေန္တိပိ, ဩစိနန္တိပိ ဩစိနာပေန္တိပိ, ဂန္ထေန္တိပိ ဂန္ထာပေန္တိပိ, ဧကတောဝဏ္ဋိကမာလံ
(ဝိ၊၄၊၂၃။)
ကရောန္တိပိ ကာရာပေန္တိပိ, ဥဘတောဝဏ္ဋိကမာလံ ကရောန္တိပိ ကာရာပေန္တိပိ, မဉ္ဇရိကံ ကရောန္တိပိ ကာရာပေန္တိပိ, ဝိဓူတိကံ [ဝိဓုတိကံ (သျာ။)] ကရောန္တိပိ ကာရာပေန္တိပိ, ဝဋံသကံ ကရောန္တိပိ ကာရာပေန္တိပိ, အာဝေဠံ ကရောန္တိပိ ကာရာပေန္တိပိ, ဥရစ္ဆဒံ ကရောန္တိပိ ကာရာပေန္တိပိ။ တေ ကုလိတ္ထီနံ ကုလဓီတာနံ ကုလကုမာရီနံ ကုလသုဏှာနံ ကုလဒါသီနံ ဧကတောဝဏ္ဋိကမာလံ ဟရန္တိပိ ဟရာပေန္တိပိ, ဥဘတောဝဏ္ဋိကမာလံ ဟရန္တိပိ ဟရာပေန္တိပိ, မဉ္ဇရိကံ ဟရန္တိပိ ဟရာပေန္တိပိ, ဝိဓူတိကံ ဟရန္တိပိ ဟရာပေန္တိပိ, ဝဋံသကံ ဟရန္တိပိ ဟရာပေန္တိပိ, အာဝေဠံ ဟရန္တိပိ ဟရာပေန္တိပိ, ဥရစ္ဆဒံ ဟရန္တိပိ ဟရာပေန္တိပိ။ တေ ကုလိတ္ထီဟိ ကုလဓီတာဟိ ကုလကုမာရီဟိ ကုလသုဏှာဟိ ကုလဒါသီဟိ သဒ္ဓိံ ဧကဘာဇနေပိ ဘုဉ္ဇန္တိ, ဧကထာလကေပိ ပိဝန္တိ, ဧကာသနေပိ နိသီဒန္တိ, ဧကမဉ္စေပိ တုဝဋ္ဋေန္တိ, ဧကတ္ထရဏာပိ တုဝဋ္ဋေန္တိ, ဧကပါဝုရဏာပိ တုဝဋ္ဋေန္တိ, ဧကတ္ထရဏပါဝုရဏာပိ တုဝဋ္ဋေန္တိ, ဝိကာလေပိ ဘုဉ္ဇန္တိ, မဇ္ဇမ္ပိ ပိဝန္တိ, မာလာဂန္ဓဝိလေပနမ္ပိ ဓာရေန္တိ, နစ္စန္တိပိ, ဂါယန္တိပိ, ဝါဒေန္တိပိ, လာသေန္တိပိ၊ နစ္စန္တိယာပိ နစ္စန္တိ, နစ္စန္တိယာပိ ဂါယန္တိ, နစ္စန္တိယာပိ ဝါဒေန္တိ, နစ္စန္တိယာပိ လာသေန္တိ၊ ဂါယန္တိယာပိ နစ္စန္တိ, ဂါယန္တိယာပိ ဂါယန္တိ, ဂါယန္တိယာပိ ဝါဒေန္တိ, ဂါယန္တိယာပိ လာသေန္တိ၊ ဝါဒေန္တိယာပိ နစ္စန္တိ, ဝါဒေန္တိယာပိ ဂါယန္တိ, ဝါဒေန္တိယာပိ ဝါဒေန္တိ, ဝါဒေန္တိယာပိ လာသေန္တိ၊ လာသေန္တိယာပိ နစ္စန္တိ, လာသေန္တိယာပိ ဂါယန္တိ, လာသေန္တိယာပိ ဝါဒေန္တိ, လာသေန္တိယာပိ လာသေန္တိ၊ အဋ္ဌပဒေပိ ကီဠန္တိ, ဒသပဒေပိ ကီဠန္တိ, အာကာသေပိ ကီဠန္တိ, ပရိဟာရပထေပိ ကီဠန္တိ, သန္တိကာယပိ ကီဠန္တိ, ခလိကာယပိ ကီဠန္တိ, ဃဋိကာယပိ ကီဠန္တိ, သလာကဟတ္ထေနပိ ကီဠန္တိ, အက္ခေနပိ ကီဠန္တိ, ပင်္ဂစီရေနပိ ကီဠန္တိ, ဝင်္ကကေနပိ ကီဠန္တိ, မောက္ခစိကာယပိ ကီဠန္တိ, စိင်္ဂုလကေနပိ ကီဠန္တိ, ပတ္တာဠှကေနပိ ကီဠန္တိ, ရထကေနပိ ကီဠန္တိ, ဓနုကေနပိ ကီဠန္တိ, အက္ခရိကာယပိ ကီဠန္တိ, မနေသိကာယပိ ကီဠန္တိ, ယထာဝဇ္ဇေနပိ ကီဠန္တိ၊ ဟတ္ထိသ္မိမ္ပိ သိက္ခန္တိ, အဿသ္မိမ္ပိ သိက္ခန္တိ, ရထသ္မိမ္ပိ သိက္ခန္တိ, ဓနုသ္မိမ္ပိ သိက္ခန္တိ, ထရုသ္မိမ္ပိ သိက္ခန္တိ၊ ဟတ္ထိဿပိ ပုရတော ဓာဝန္တိ, အဿဿပိ ပုရတော ဓာဝန္တိ, ရထဿပိ ပုရတော [ပုရတော ဓာဝန္တိ (သျာ။)] ဓာဝန္တိပိ အာဓာဝန္တိပိ၊ ဥဿေဠေန္တိပိ, အပ္ဖေါဋေန္တိပိ, နိဗ္ဗုဇ္ဈန္တိပိ, မုဋ္ဌီဟိပိ ယုဇ္ဈန္တိ၊ ရင်္ဂမဇ္ဈေပိ သံဃာဋိံ ပတ္ထရိတွာ နစ္စကိံ [နစ္စန္တိံ (သီ။ သျာ။)] ဧဝံ ဝဒန္တိ – ‘‘ဣဓ, ဘဂိနိ, နစ္စဿူ’’တိ၊ နလာဋိကမ္ပိ ဒေန္တိ၊ ဝိဝိဓမ္ပိ အနာစာရံ အာစရန္တိ။
(ဝိ၊၄၊၂၄။)
မြန်֍ ၂၂။ တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရော ဘိက္ခု ကာသီသု ဝဿံဝုဋ္ဌော [ဝဿံဝုတ္ထော (သီ။ သျာ။)] သာဝတ္ထိံ ဂစ္ဆန္တော ဘဂဝန္တံ ဒဿနာယ ယေန ကီဋာဂိရိ တဒဝသရိ။ အထ ခေါ သော ဘိက္ခု ပုဗ္ဗဏှသမယံ နိဝါသေတွာ ပတ္တစီဝရမာဒါယ ကီဋာဂိရိံ ပိဏ္ဍာယ ပါဝိသိ ပါသာဒိကေန အဘိက္ကန္တေန ပဋိက္ကန္တေန အာလောကိတေန ဝိလောကိတေန သမိဉ္ဇိတေန [သမ္မိဉ္ဇိတေန (သီ။ သျာ။ ကံ။)] ပသာရိတေန, ဩက္ခိတ္တစက္ခု ဣရိယာပထသမ္ပန္နော။ မနုဿာ တံ ဘိက္ခုံ ပဿိတွာ ဧဝမာဟံသု – ‘‘ကွာယံ အဗလဗလော ဝိယ မန္ဒမန္ဒော ဝိယ ဘာကုဋိကဘာကုဋိကော ဝိယ? ကော ဣမဿ ဥပဂတဿ ပိဏ္ဍကမ္ပိ ဒဿတိ? အမှာကံ ပန အယျာ အဿဇိပုနဗ္ဗသုကာ သဏှာ သခိလာ သုခသမ္ဘာသာ မိဟိတပုဗ္ဗင်္ဂမာ ဧဟိသွာဂတဝါဒိနော အဗ္ဘာကုဋိကာ ဥတ္တာနမုခါ ပုဗ္ဗဘာသိနော။ တေသံ ခေါ နာမ ပိဏ္ဍော ဒါတဗ္ဗော’’တိ။
အဒ္ဒသာ ခေါ အညတရော ဥပါသကော တံ ဘိက္ခုံ ကီဋာဂိရိသ္မိံ ပိဏ္ဍာယ စရန္တံ၊ ဒိသွာန ယေန သော ဘိက္ခု တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ တံ ဘိက္ခုံ အဘိဝါဒေတွာ ဧတဒဝေါစ – ‘‘အပိ, ဘန္တေ, ပိဏ္ဍော လဗ္ဘတီ’’တိ? ‘‘န ခေါ, အာဝုသော, ပိဏ္ဍော လဗ္ဘတီ’’တိ။ ‘‘ဧဟိ, ဘန္တေ, ဃရံ ဂမိဿာမာ’’တိ။ အထ ခေါ သော ဥပါသကော တံ ဘိက္ခုံ ဃရံ နေတွာ ဘောဇေတွာ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ကဟံ, ဘန္တေ, အယျော ဂမိဿတီ’’တိ? ‘‘သာဝတ္ထိံ ခေါ အဟံ, အာဝုသော, ဂမိဿာမိ ဘဂဝန္တံ ဒဿနာယာ’’တိ။ ‘‘တေန ဟိ, ဘန္တေ, မမ ဝစနေန ဘဂဝတော ပါဒေ သိရသာ ဝန္ဒ, ဧဝဉ္စ ဝဒေဟိ – ‘ဒုဋ္ဌော, ဘန္တေ, ကီဋာဂိရိသ္မိံ အာဝါသော။ အဿဇိပုနဗ္ဗသုကာ နာမ ကီဋာဂိရိသ္မိံ အာဝါသိကာ အလဇ္ဇိနော ပါပဘိက္ခူ။ တေ ဧဝရူပံ အနာစာရံ အာစရန္တိ – မာလာဝစ္ဆံ ရောပေန္တိပိ ရောပါပေန္တိပိ, သိဉ္စန္တိပိ သိဉ္စာပေန္တိပိ, ဩစိနန္တိပိ, ဩစိနာပေန္တိပိ, ဂန္ထေန္တိပိ ဂန္ထာပေန္တိပိ, ဧကတောဝဏ္ဋိကမာလံ ကရောန္တိပိ ကာရာပေန္တိပိ, ဥဘတောဝဏ္ဋိကမာလံ ကရောန္တိပိ ကာရာပေန္တိပိ, မဉ္ဇရိကံ ကရောန္တိပိ ကာရာပေန္တိပိ, ဝိဓူတိကံ ကရောန္တိပိ ကာရာပေန္တိပိ, ဝဋံသကံ ကရောန္တိပိ ကာရာပေန္တိပိ, အာဝေဠံ ကရောန္တိပိ ကာရာပေန္တိပိ, ဥရစ္ဆဒံ ကရောန္တိပိ ကာရာပေန္တိပိ။ တေ ကုလိတ္ထီနံ ကုလဓီတာနံ ကုလကုမာရီနံ ကုလသုဏှာနံ ကုလဒါသီနံ ဧကတောဝဏ္ဋိကမာလံ ဟရန္တိပိ ဟရာပေန္တိပိ, ဥဘတောဝဏ္ဋိကမာလံ ဟရန္တိပိ ဟရာပေန္တိပိ, မဉ္ဇရိကံ ဟရန္တိပိ ဟရာပေန္တိပိ,
(ဝိ၊၄၊၂၅။)
ဝိဓူတိကံ ဟရန္တိပိ ဟရာပေန္တိပိ, ဝဋံသကံ ဟရန္တိပိ ဟရာပေန္တိပိ, အာဝေဠံ ဟရန္တိပိ ဟရာပေန္တိပိ, ဥရစ္ဆဒံ ဟရန္တိပိ ဟရာပေန္တိပိ။ တေ ကုလိတ္ထီဟိ ကုလဓီတာဟိ ကုလကုမာရီဟိ ကုလသုဏှာဟိ ကုလဒါသီဟိ သဒ္ဓိံ ဧကဘာဇနေပိ ဘုဉ္ဇန္တိ, ဧကထာလကေပိ ပိဝန္တိ, ဧကာသနေပိ နိသီဒန္တိ, ဧကမဉ္စေပိ တုဝဋ္ဋေန္တိ, ဧကတ္ထရဏာပိ တုဝဋ္ဋေန္တိ, ဧကပါဝုရဏာပိ တုဝဋ္ဋေန္တိ, ဧကတ္ထရဏပါဝုရဏာပိ တုဝဋ္ဋေန္တိ, ဝိကာလေပိ ဘုဉ္ဇန္တိ, မဇ္ဇမ္ပိ ပိဝန္တိ, မာလာဂန္ဓဝိလေပနမ္ပိ ဓာရေန္တိ, နစ္စန္တိပိ, ဂါယန္တိပိ, ဝါဒေန္တိပိ, လာသေန္တိပိ၊ နစ္စန္တိယာပိ နစ္စန္တိ, နစ္စန္တိယာပိ ဂါယန္တိ, နစ္စန္တိယာပိ ဝါဒေန္တိ, နစ္စန္တိယာပိ လာသေန္တိ…ပေ… (စက္ကံ ကာတဗ္ဗံ)။ လာသေန္တိယာပိ နစ္စန္တိ, လာသေန္တိယာပိ ဂါယန္တိ, လာသေန္တိယာပိ ဝါဒေန္တိ, လာသေန္တိယာပိ လာသေန္တိ၊ အဋ္ဌပဒေပိ ကီဠန္တိ, ဒသပဒေပိ ကီဠန္တိ, အာကာသေပိ ကီဠန္တိ, ပရိဟာရပထေပိ ကီဠန္တိ, သန္တိကာယပိ ကီဠန္တိ, ခလိကာယပိ ကီဠန္တိ, ဃဋိကာယပိ ကီဠန္တိ, သလာကဟတ္ထေနပိ ကီဠန္တိ, အက္ခေနပိ ကီဠန္တိ, ပင်္ဂစီရေနပိ ကီဠန္တိ, ဝင်္ကကေနပိ ကီဠန္တိ, မောက္ခစိကာယပိ ကီဠန္တိ, စိင်္ဂုလကေနပိ ကီဠန္တိ, ပတ္တာဠှကေနပိ ကီဠန္တိ, ရထကေနပိ ကီဠန္တိ, ဓနုကေနပိ ကီဠန္တိ, အက္ခရိကာယပိ ကီဠန္တိ, မနေသိကာယပိ ကီဠန္တိ, ယထာဝဇ္ဇေနပိ ကီဠန္တိ၊ ဟတ္ထိသ္မိမ္ပိ သိက္ခန္တိ, အဿသ္မိမ္ပိ သိက္ခန္တိ, ရထသ္မိမ္ပိ သိက္ခန္တိ, ဓနုသ္မိမ္ပိ သိက္ခန္တိ, ထရုသ္မိမ္ပိ သိက္ခန္တိ၊ ဟတ္ထိဿပိ ပုရတော ဓာဝန္တိ, အဿဿပိ ပုရတော ဓာဝန္တိ, ရထဿပိ ပုရတော ဓာဝန္တိပိ အာဓာဝန္တိပိ၊ ဥဿေဠေန္တိပိ, အပ္ဖေါဋေန္တိပိ, နိဗ္ဗုဇ္ဈန္တိပိ, မုဋ္ဌီဟိပိ ယုဇ္ဈန္တိ၊ ရင်္ဂမဇ္ဈေပိ သံဃာဋိံ ပတ္ထရိတွာ နစ္စကိံ ဧဝံ ဝဒန္တိ – ‘ဣဓ, ဘဂိနိ, နစ္စဿူ’တိ၊ နလာဋိကမ္ပိ ဒေန္တိ၊ ဝိဝိဓမ္ပိ အနာစာရံ အာစရန္တိ။ ယေပိ တေ, ဘန္တေ, မနုဿာ ပုဗ္ဗေ သဒ္ဓါ အဟေသုံ ပသန္နာ တေပိ ဧတရဟိ အဿဒ္ဓါ အပ္ပသန္နာ။ ယာနိပိ တာနိ သံဃဿ ပုဗ္ဗေ ဒါနပထာနိ တာနိပိ ဧတရဟိ ဥပစ္ဆိန္နာနိ။ ရိဉ္စန္တိ ပေသလာ ဘိက္ခူ, နိဝသန္တိ ပါပဘိက္ခူ။ သာဓု, ဘန္တေ, ဘဂဝါ ကီဋာဂိရိံ ဘိက္ခူ ပဟိဏေယျ, ယထာယံ ကီဋာဂိရိသ္မိံ အာဝါသော သဏ္ဌဟေယျာ’’တိ။
‘‘ဧဝမာဝုသော’’တိ ခေါ သော ဘိက္ခု တဿ ဥပါသကဿ ပဋိဿုဏိတွာ ဥဋ္ဌာယာသနာ ယေန သာဝတ္ထိ တေန ပက္ကာမိ။ အနုပုဗ္ဗေန ယေန သာဝတ္ထိ ဇေတဝနံ အနာထပိဏ္ဍိကဿ အာရာမော ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ အာစိဏ္ဏံ ခေါ ပနေတံ ဗုဒ္ဓါနံ ဘဂဝန္တာနံ အာဂန္တုကေဟိ ဘိက္ခူဟိ သဒ္ဓိံ ပဋိသမ္မောဒိတုံ။
(ဝိ၊၄၊၂၆။)
အထ ခေါ ဘဂဝါ တံ ဘိက္ခုံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ကစ္စိ, ဘိက္ခု, ခမနီယံ, ကစ္စိ ယာပနီယံ, ကစ္စိသိ အပ္ပကိလမထေန အဒ္ဓါနံ အာဂတော, ကုတော စ တွံ ဘိက္ခု အာဂစ္ဆသီ’’တိ? ‘‘ခမနီယံ, ဘဂဝါ, ယာပနီယံ ဘဂဝါ၊ အပ္ပကိလမထေန စ အဟံ, ဘန္တေ, အဒ္ဓါနံ အာဂတော။ ဣဓာဟံ, ဘန္တေ, ကာသီသု ဝဿံဝုဋ္ဌော သာဝတ္ထိံ အာဂစ္ဆန္တော ဘဂဝန္တံ ဒဿနာယ ယေန ကီဋာဂိရိ တဒဝသရိံ။ အထ ခွါဟံ, ဘန္တေ, ပုဗ္ဗဏှသမယံ နိဝါသေတွာ ပတ္တစီဝရမာဒါယ ကီဋာဂိရိံ ပိဏ္ဍာယ ပါဝိသိံ။ အဒ္ဒသာ ခေါ မံ, ဘန္တေ, အညတရော ဥပါသကော ကီဋာဂိရိသ္မိံ ပိဏ္ဍာယ စရန္တံ၊ ဒိသွာန ယေနာဟံ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ မံ အဘိဝါဒေတွာ ဧတဒဝေါစ – ‘အပိ, ဘန္တေ, ပိဏ္ဍော လဗ္ဘတီ’တိ။ ‘န ခေါ, အာဝုသော, ပိဏ္ဍော လဗ္ဘတီ’တိ။ ‘ဧဟိ, ဘန္တေ, ဃရံ ဂမိဿာမာ’တိ။ အထ ခေါ, ဘန္တေ, သော ဥပါသကော မံ ဃရံ နေတွာ ဘောဇေတွာ ဧတဒဝေါစ – ‘ကဟံ, ဘန္တေ, အယျော ဂမိဿတီ’တိ? ‘သာဝတ္ထိံ ခေါ အဟံ, အာဝုသော, ဂမိဿာမိ ဘဂဝန္တံ ဒဿနာယာ’တိ။ ‘တေန ဟိ, ဘန္တေ, မမ ဝစနေန ဘဂဝတော ပါဒေ သိရသာ ဝန္ဒ, ဧဝဉ္စ ဝဒေဟိ – ဒုဋ္ဌော, ဘန္တေ, ကီဋာဂိရိသ္မိံ အာဝါသော။ အဿဇိပုနဗ္ဗသုကာ နာမ ကီဋာဂိရိသ္မိံ အာဝါသိကာ အလဇ္ဇိနော ပါပဘိက္ခူ။ တေ ဧဝရူပံ အနာစာရံ အာစရန္တိ – မာလာဝစ္ဆံ ရောပေန္တိပိ ရောပါပေန္တိပိ…ပေ… ဝိဝိဓမ္ပိ အနာစာရံ အာစရန္တိ။ ယေပိ တေ, ဘန္တေ, မနုဿာ ပုဗ္ဗေ သဒ္ဓါ အဟေသုံ ပသန္နာ တေပိ ဧတရဟိ အဿဒ္ဓါ အပ္ပသန္နာ။ ယာနိပိ တာနိ သံဃဿ ပုဗ္ဗေ ဒါနပထာနိ တာနိပိ ဧတရဟိ ဥပစ္ဆိန္နာနိ။ ရိဉ္စန္တိ ပေသလာ ဘိက္ခူ, နိဝသန္တိ ပါပဘိက္ခူ။ သာဓု, ဘန္တေ, ဘဂဝါ ကီဋာဂိရိံ ဘိက္ခူ ပဟိဏေယျ, ယထာယံ ကီဋာဂိရိသ္မိံ အာဝါသော သဏ္ဌဟေယျာ’တိ။ တတော အဟံ ဘဂဝါ အာဂစ္ဆာမီ’’တိ။
မြန်֍ ၂၃။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ဧတသ္မိံ နိဒါနေ ဧတသ္မိံ ပကရဏေ ဘိက္ခုသံဃံ သန္နိပါတာပေတွာ ဘိက္ခူ ပဋိပုစ္ဆိ – ‘‘သစ္စံ ကိရ, ဘိက္ခဝေ, အဿဇိပုနဗ္ဗသုကာ နာမ ကီဋာဂိရိသ္မိံ အာဝါသိကာ အလဇ္ဇိနော ပါပဘိက္ခူ? တေ ဧဝရူပံ အနာစာရံ အာစရန္တိ – မာလာဝစ္ဆံ ရောပေန္တိပိ…ပေ… ဝိဝိဓမ္ပိ အနာစာရံ အာစရန္တိ? ယေပိ တေ မနုဿာ ပုဗ္ဗေ သဒ္ဓါ အဟေသုံ ပသန္နာ တေပိ ဧတရဟိ အဿဒ္ဓါ အပ္ပသန္နာ? ယာနိပိ တာနိ သံဃဿ ပုဗ္ဗေ ဒါနပထာနိ တာနိပိ ဧတရဟိ ဥပစ္ဆိန္နာနိ? ရိဉ္စန္တိ ပေသလာ ဘိက္ခူ နိဝသန္တိ ပါပဘိက္ခူ’’တိ? ‘‘သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ။ ဝိဂရဟိ ဗုဒ္ဓေါ ဘဂဝါ – ‘‘အနနုစ္ဆဝိကံ…ပေ… ကထဉှိ နာမ တေ,
(ဝိ၊၄၊၂၇။)
ဘိက္ခဝေ, မောဃပုရိသာ ဧဝရူပံ အနာစာရံ အာစရိဿန္တိ – မာလာဝစ္ဆံ ရောပေဿန္တိပိ ရောပါပေဿန္တိပိ, သိဉ္စိဿန္တိပိ သိဉ္စာပေဿန္တိပိ, ဩစိနိဿန္တိပိ ဩစိနာပေဿန္တိပိ, ဂန္ထေဿန္တိပိ ဂန္ထာပေဿန္တိပိ, ဧကတောဝဏ္ဋိကမာလံ ကရိဿန္တိပိ ကာရာပေဿန္တိပိ, ဥဘတောဝဏ္ဋိကမာလံ ကရိဿန္တိပိ ကာရာပေဿန္တိပိ, မဉ္ဇရိကံ ကရိဿန္တိပိ ကာရာပေဿန္တိပိ, ဝိဓူတိကံ ကရိဿန္တိပိ ကာရာပေဿန္တိပိ, ဝဋံသကံ ကရိဿန္တိပိ ကာရာပေဿန္တိပိ, အာဝေဠံ ကရိဿန္တိပိ ကာရာပေဿန္တိပိ, ဥရစ္ဆဒံ ကရိဿန္တိပိ ကာရာပေဿန္တိပိ။ တေ ကုလိတ္ထီနံ ကုလဓီတာနံ ကုလကုမာရီနံ ကုလသုဏှာနံ ကုလဒါသီနံ ဧကတောဝဏ္ဋိကမာလံ ဟရိဿန္တိပိ ဟရာပေဿန္တိပိ, ဥဘတောဝဏ္ဋိကမာလံ ဟရိဿန္တိပိ ဟရာပေဿန္တိပိ, မဉ္ဇရိကံ ဟရိဿန္တိပိ ဟရာပေဿန္တိပိ, ဝိဓူတိကံ ဟရိဿန္တိပိ ဟရာပေဿန္တိပိ, ဝဋံသကံ ဟရိဿန္တိပိ ဟရာပေဿန္တိပိ, အာဝေဠံ ဟရိဿန္တိပိ ဟရာပေဿန္တိပိ, ဥရစ္ဆဒံ ဟရိဿန္တိပိ ဟရာပေဿန္တိပိ။ တေ ကုလိတ္ထီဟိ ကုလဓီတာဟိ ကုလကုမာရီဟိ ကုလသုဏှာဟိ ကုလဒါသီဟိ သဒ္ဓိံ ဧကဘာဇနေပိ ဘုဉ္ဇိဿန္တိ, ဧကထာလကေပိ ပိဝိဿန္တိ, ဧကာသနေပိ နိသီဒိဿန္တိ, ဧကမဉ္စေပိ တုဝဋ္ဋိဿန္တိ, ဧကတ္ထရဏာပိ တုဝဋ္ဋိဿန္တိ, ဧကပါဝုရဏာပိ တုဝဋ္ဋိဿန္တိ, ဧကတ္ထရဏပါဝုရဏာပိ တုဝဋ္ဋိဿန္တိ, ဝိကာလေပိ ဘုဉ္ဇိဿန္တိ, မဇ္ဇမ္ပိ ပိဝိဿန္တိ, မာလာဂန္ဓဝိလေပနမ္ပိ ဓာရေဿန္တိ, နစ္စိဿန္တိပိ, ဂါယိဿန္တိပိ, ဝါဒေဿန္တိပိ, လာသေဿန္တိပိ၊ နစ္စန္တိယာပိ နစ္စိဿန္တိ, နစ္စန္တိယာပိ ဂါယိဿန္တိ, နစ္စန္တိယာပိ ဝါဒေဿန္တိ, နစ္စန္တိယာပိ လာသေဿန္တိ၊ ဂါယန္တိယာပိ နစ္စိဿန္တိ, ဂါယန္တိယာပိ ဂါယိဿန္တိ, ဂါယန္တိယာပိ ဝါဒေဿန္တိ, ဂါယန္တိယာပိ လာသေဿန္တိ၊ ဝါဒေန္တိယာပိ နစ္စိဿန္တိ, ဝါဒေန္တိယာပိ ဂါယိဿန္တိ, ဝါဒေန္တိယာပိ ဝါဒေဿန္တိ, ဝါဒေန္တိယာပိ လာသေဿန္တိ၊ လာသေန္တိယာပိ နစ္စိဿန္တိ, လာသေန္တိယာပိ ဂါယိဿန္တိ, လာသေန္တိယာပိ ဝါဒေဿန္တိ၊ လာသေန္တိယာပိ လာသေဿန္တိ၊ အဋ္ဌပဒေပိ ကီဠိဿန္တိ, ဒသပဒေပိ ကီဠိဿန္တိ, အာကာသေပိ ကီဠိဿန္တိ, ပရိဟာရပထေပိ ကီဠိဿန္တိ, သန္တိကာယပိ ကီဠိဿန္တိ, ခလိကာယပိ ကီဠိဿန္တိ, ဃဋိကာယပိ ကီဠိဿန္တိ, သလာကဟတ္ထေနပိ ကီဠိဿန္တိ, အက္ခေနပိ ကီဠိဿန္တိ, ပင်္ဂစီရေနပိ ကီဠိဿန္တိ, ဝင်္ကကေနပိ ကီဠိဿန္တိ မောက္ခစိကာယပိ ကီဠိဿန္တိ, စိင်္ဂုလကေနပိ ကီဠိဿန္တိ, ပတ္တာဠှကေနပိ ကီဠိဿန္တိ, ရထကေနပိ ကီဠိဿန္တိ, ဓနုကေနပိ ကီဠိဿန္တိ, အက္ခရိကာယပိ ကီဠိဿန္တိ, မနေသိကာယပိ ကီဠိဿန္တိ, ယထာဝဇ္ဇေနပိ ကီဠိဿန္တိ၊ ဟတ္ထိသ္မိမ္ပိ သိက္ခိဿန္တိ, အဿသ္မိမ္ပိ သိက္ခိဿန္တိ, ရထသ္မိမ္ပိ သိက္ခိဿန္တိ, ဓနုသ္မိမ္ပိ သိက္ခိဿန္တိ, ထရုသ္မိမ္ပိ သိက္ခိဿန္တိ၊ ဟတ္ထိဿပိ ပုရတော
(ဝိ၊၄၊၂၈။)
ဓာဝိဿန္တိ, အဿဿပိ ပုရတော ဓာဝိဿန္တိ, ရထဿပိ ပုရတော [ပုရတော ဓာဝိဿန္တိ (သျာ။)] ဓာဝိဿန္တိပိ အာဓာဝိဿန္တိပိ၊ ဥဿေဠေဿန္တိပိ, အပ္ဖေါဋေဿန္တိပိ, နိဗ္ဗုဇ္ဈိဿန္တိပိ, မုဋ္ဌီဟိပိ ယုဇ္ဈိဿန္တိ၊ ရင်္ဂမဇ္ဈေပိ သံဃာဋိံ ပတ္ထရိတွာ နစ္စကိံ ဧဝံ ဝက္ခန္တိ [ဝဒိဿန္တိ (က။)] – ‘ဣဓ, ဘဂိနိ, နစ္စဿူ’တိ၊ နလာဋိကမ္ပိ ဒဿန္တိ၊ ဝိဝိဓမ္ပိ အနာစာရံ အာစရိဿန္တိ။ နေတံ, ဘိက္ခဝေ, အပ္ပသန္နာနံ ဝါ ပသာဒါယ…ပေ… ဝိဂရဟိတွာ…ပေ… ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ သာရိပုတ္တမောဂ္ဂလ္လာနေ အာမန္တေသိ – ‘‘ဂစ္ဆထ တုမှေ, သာရိပုတ္တာ, ကီဋာဂိရိံ ဂန္တွာ အဿဇိပုနဗ္ဗသုကာနံ ဘိက္ခူနံ ကီဋာဂိရိသ္မာ ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ ကရောထ, တုမှာကံ ဧတေ သဒ္ဓိဝိဟာရိနော’’တိ။
‘‘ကထံ မယံ, ဘန္တေ, အဿဇိပုနဗ္ဗသုကာနံ ဘိက္ခူနံ ကီဋာဂိရိသ္မာ ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ ကရောမ, စဏ္ဍာ တေ ဘိက္ခူ ဖရုသာ’’တိ? ‘‘တေန ဟိ တုမှေ, သာရိပုတ္တာ, ဗဟုကေဟိ ဘိက္ခူဟိ သဒ္ဓိံ ဂစ္ဆထာ’’တိ။ ‘‘ဧဝံ, ဘန္တေ’’တိ ခေါ သာရိပုတ္တမောဂ္ဂလ္လာနာ ဘဂဝတော ပစ္စဿောသုံ။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, ကာတဗ္ဗံ – ပဌမံ အဿဇိပုနဗ္ဗသုကာ ဘိက္ခူ စောဒေတဗ္ဗာ, စောဒေတွာ သာရေတဗ္ဗာ, သာရေတွာ အာပတ္တိံ အာရောပေတဗ္ဗာ, အာပတ္တိံ အာရောပေတွာ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
မြန်֍ ၂၄။ ‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ ဣမေ အဿဇိပုနဗ္ဗသုကာ ဘိက္ခူ ကုလဒူသကာ ပါပသမာစာရာ။ ဣမေသံ ပါပကာ သမာစာရာ ဒိဿန္တိ စေဝ သုယျန္တိ စ။ ကုလာနိ စ ဣမေဟိ ဒုဋ္ဌာနိ ဒိဿန္တိ စေဝ သုယျန္တိ စ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော အဿဇိပုနဗ္ဗသုကာနံ ဘိက္ခူနံ ကီဋာဂိရိသ္မာ ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ ကရေယျ – န အဿဇိပုနဗ္ဗသုကေဟိ ဘိက္ခူဟိ ကီဋာဂိရိသ္မိံ ဝတ္ထဗ္ဗန္တိ။ ဧသာ ဉတ္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ ဣမေ အဿဇိပုနဗ္ဗသုကာ ဘိက္ခူ ကုလဒူသကာ ပါပသမာစာရာ။ ဣမေသံ ပါပကာ သမာစာရာ ဒိဿန္တိ စေဝ သုယျန္တိ စ။ ကုလာနိ စ ဣမေဟိ ဒုဋ္ဌာနိ ဒိဿန္တိ စေဝ သုယျန္တိ စ။ သံဃော အဿဇိပုနဗ္ဗသုကာနံ ဘိက္ခူနံ ကီဋာဂိရိသ္မာ ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ ကရောတိ – န အဿဇိပုနဗ္ဗသုကေဟိ ဘိက္ခူဟိ ကီဋာဂိရိသ္မိံ ဝတ္ထဗ္ဗန္တိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ အဿဇိပုနဗ္ဗသုကာနံ ဘိက္ခူနံ ကီဋာဂိရိသ္မာ ပဗ္ဗာဇနီယဿ ကမ္မဿ ကရဏံ – န အဿဇိပုနဗ္ဗသုကေဟိ ဘိက္ခူဟိ ကီဋာဂိရိသ္မိံ ဝတ္ထဗ္ဗန္တိ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
(ဝိ၊၄၊၂၉။)
‘‘ဒုတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ…ပေ… တတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ။ သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ ဣမေ အဿဇိပုနဗ္ဗသုကာ ဘိက္ခူ ကုလဒူသကာ ပါပသမာစာရာ။ ဣမေသံ ပါပကာ သမာစာရာ ဒိဿန္တိ စေဝ သုယျန္တိ စ။ ကုလာနိ စ ဣမေဟိ ဒုဋ္ဌာနိ ဒိဿန္တိ စေဝ သုယျန္တိ စ။ သံဃော အဿဇိပုနဗ္ဗသုကာနံ ဘိက္ခူနံ ကီဋာဂိရိသ္မာ ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ ကရောတိ – န အဿဇိပုနဗ္ဗသုကေဟိ ဘိက္ခူဟိ ကီဋာဂိရိသ္မိံ ဝတ္ထဗ္ဗန္တိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ အဿဇိပုနဗ္ဗသုကာနံ ဘိက္ခူနံ ကီဋာဂိရိသ္မာ ပဗ္ဗာဇနီယဿ ကမ္မဿ ကရဏံ – န အဿဇိပုနဗ္ဗသုကေဟိ ဘိက္ခူဟိ ကီဋာဂိရိသ္မိံ ဝတ္ထဗ္ဗန္တိ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘ကတံ သံဃေန အဿဇိပုနဗ္ဗသုကာနံ ဘိက္ခူနံ ကီဋာဂိရိသ္မာ ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ – န အဿဇိပုနဗ္ဗသုကေဟိ ဘိက္ခူဟိ ကီဋာဂိရိသ္မိံ ဝတ္ထဗ္ဗန္တိ။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။
အဓမ္မကမ္မဒွါဒသကံ
မြန်֍ ၂၅။ ‘‘တီဟိ, ဘိက္ခဝေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ အဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, အဝိနယကမ္မဉ္စ, ဒုဝူပသန္တဉ္စ။ အသမ္မုခါ ကတံ ဟောတိ, အပ္ပဋိပုစ္ဆာ ကတံ ဟောတိ, အပ္ပဋိညာယ ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ အဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, အဝိနယကမ္မဉ္စ, ဒုဝူပသန္တဉ္စ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ အဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, အဝိနယကမ္မဉ္စ, ဒုဝူပသန္တဉ္စ။ အနာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ, အဒေသနာဂါမိနိယာ အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ, ဒေသိတာယ အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ…ပေ… အစောဒေတွာ ကတံ ဟောတိ, အသာရေတွာ ကတံ ဟောတိ, အာပတ္တိံ အနာရောပေတွာ ကတံ ဟောတိ…ပေ… အသမ္မုခါ ကတံ ဟောတိ, အဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, ဝဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… အပ္ပဋိပုစ္ဆာ ကတံ ဟောတိ, အဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, ဝဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… အပ္ပဋိညာယ ကတံ ဟောတိ, အဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, ဝဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… အနာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ, အဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, ဝဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… အဒေသနာဂါမိနိယာ အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ, အဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, ဝဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… ဒေသိတာယ အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ, အဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, ဝဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… အစောဒေတွာ ကတံ ဟောတိ, အဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, ဝဂ္ဂေန ကတံ
(ဝိ၊၄၊၃၀။)
ဟောတိ …ပေ… အသာရေတွာ ကတံ ဟောတိ, အဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, ဝဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… အာပတ္တိံ အနာရောပေတွာ ကတံ ဟောတိ, အဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, ဝဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ အဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, အဝိနယကမ္မဉ္စ, ဒုဝူပသန္တဉ္စ။
အဓမ္မကမ္မဒွါဒသကံ နိဋ္ဌိတံ။
ဓမ္မကမ္မဒွါဒသကံ
မြန်֍ ၂၆။ ‘‘တီဟိ, ဘိက္ခဝေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ ဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, ဝိနယကမ္မဉ္စ, သုဝူပသန္တဉ္စ။ သမ္မုခါ ကတံ ဟောတိ, ပဋိပုစ္ဆာ ကတံ ဟောတိ, ပဋိညာယ ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ ဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, ဝိနယကမ္မဉ္စ, သုဝူပသန္တဉ္စ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ ဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, ဝိနယကမ္မဉ္စ, သုဝူပသန္တဉ္စ။ အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ ဒေသနာဂါမိနိယာ အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ အဒေသိတာယ အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ…ပေ… စောဒေတွာ ကတံ ဟောတိ, သာရေတွာ ကတံ ဟောတိ, အာပတ္တိံ အာရောပေတွာ ကတံ ဟောတိ…ပေ… သမ္မုခါ ကတံ ဟောတိ, ဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, သမဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… ပဋိပုစ္ဆာ ကတံ ဟောတိ, ဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, သမဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… ပဋိညာယ ကတံ ဟောတိ, ဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, သမဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ, ဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, သမဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… ဒေသနာဂါမိနိယာ အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ, ဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, သမဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… အဒေသိတာယ အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ, ဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, သမဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… စောဒေတွာ ကတံ ဟောတိ, ဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, သမဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… သာရေတွာ ကတံ ဟောတိ, ဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, သမဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… အာပတ္တိံ အာရောပေတွာ ကတံ ဟောတိ, ဓမ္မေန
(ဝိ၊၄၊၃၁။)
ကတံ ဟောတိ, သမဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ ဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, ဝိနယကမ္မဉ္စ, သုဝူပသန္တဉ္စ။
ဓမ္မကမ္မဒွါဒသကံ နိဋ္ဌိတံ။
အာကင်္ခမာနစုဒ္ဒသကံ
မြန်֍ ၂၇။ [ပရိ။ ၃၂၃] ‘‘တီဟိ, ဘိက္ခဝေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာကင်္ခမာနော သံဃော, ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ ကရေယျ။ ဘဏ္ဍနကာရကော ဟောတိ ကလဟကာရကော ဝိဝါဒကာရကော ဘဿကာရကော သံဃေ အဓိကရဏကာရကော၊ ဗာလော ဟောတိ အဗျတ္တော အာပတ္တိဗဟုလော အနပဒါနော၊ ဂိဟိသံသဋ္ဌော ဝိဟရတိ အနနုလောမိကေဟိ ဂိဟိသံသဂ္ဂေဟိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာကင်္ခမာနော သံဃော, ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ ကရေယျ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာကင်္ခမာနော သံဃော, ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ ကရေယျ။ အဓိသီလေ သီလဝိပန္နော ဟောတိ, အဇ္ဈာစာရေ အာစာရဝိပန္နော ဟောတိ, အတိဒိဋ္ဌိယာ ဒိဋ္ဌိဝိပန္နော ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာကင်္ခမာနော သံဃော, ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ ကရေယျ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာကင်္ခမာနော သံဃော, ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ ကရေယျ။ ဗုဒ္ဓဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ, ဓမ္မဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ, သံဃဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာကင်္ခမာနော သံဃော, ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ ကရေယျ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာကင်္ခမာနော သံဃော, ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ ကရေယျ။ ကာယိကေန ဒဝေန သမန္နာဂတော ဟောတိ, ဝါစသိကေန ဒဝေန သမန္နာဂတော ဟောတိ, ကာယိကဝါစသိကေန ဒဝေန သမန္နာဂတော ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာကင်္ခမာနော သံဃော, ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ ကရေယျ။
(ဝိ၊၄၊၃၂။)
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာကင်္ခမာနော သံဃော, ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ ကရေယျ။ ကာယိကေန အနာစာရေန သမန္နာဂတော ဟောတိ, ဝါစသိကေန အနာစာရေန သမန္နာဂတော ဟောတိ, ကာယိကဝါစသိကေန အနာစာရေန သမန္နာဂတော ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာကင်္ခမာနော သံဃော, ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ ကရေယျ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာကင်္ခမာနော သံဃော, ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ ကရေယျ။ ကာယိကေန ဥပဃာတိကေန သမန္နာဂတော ဟောတိ, ဝါစသိကေန ဥပဃာတိကေန သမန္နာဂတော ဟောတိ, ကာယိကဝါစသိကေန ဥပဃာတိကေန သမန္နာဂတော ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာကင်္ခမာနော သံဃော, ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ ကရေယျ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာကင်္ခမာနော သံဃော, ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ ကရေယျ။ ကာယိကေန မိစ္ဆာဇီဝေန သမန္နာဂတော ဟောတိ, ဝါစသိကေန မိစ္ဆာဇီဝေန သမန္နာဂတော ဟောတိ, ကာယိကဝါစသိကေန မိစ္ဆာဇီဝေန သမန္နာဂတော ဟောတိ – ဣမေဟိ, ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာကင်္ခမာနော သံဃော, ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ ကရေယျ။
‘‘တိဏ္ဏံ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူနံ, အာကင်္ခမာနော သံဃော, ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ ကရေယျ။ ဧကော ဘဏ္ဍနကာရကော ဟောတိ ကလဟကာရကော ဝိဝါဒကာရကော ဘဿကာရကော သံဃေ အဓိကရဏကာရကော၊ ဧကော ဗာလော ဟောတိ အဗျတ္တော အာပတ္တိဗဟုလော အနပဒါနော၊ ဧကော ဂိဟိသံသဋ္ဌော ဝိဟရတိ အနနုလောမိကေဟိ ဂိဟိသံသဂ္ဂေဟိ – ဣမေသံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တိဏ္ဏံ ဘိက္ခူနံ, အာကင်္ခမာနော သံဃော, ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ ကရေယျ။
‘‘အပရေသမ္ပိ, ဘိက္ခဝေ, တိဏ္ဏံ ဘိက္ခူနံ, အာကင်္ခမာနော သံဃော, ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ ကရေယျ။ ဧကော အဓိသီလေ သီလဝိပန္နော ဟောတိ, ဧကော အဇ္ဈာစာရေ အာစာရဝိပန္နော ဟောတိ, ဧကော အတိဒိဋ္ဌိယာ ဒိဋ္ဌိဝိပန္နော ဟောတိ – ဣမေသံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တိဏ္ဏံ ဘိက္ခူနံ, အာကင်္ခမာနော သံဃော, ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ ကရေယျ။
(ဝိ၊၄၊၃၃။)
‘‘အပရေသမ္ပိ, ဘိက္ခဝေ, တိဏ္ဏံ ဘိက္ခူနံ, အာကင်္ခမာနော သံဃော, ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ ကရေယျ။ ဧကော ဗုဒ္ဓဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ, ဧကော ဓမ္မဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ, ဧကော သံဃဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ – ဣမေသံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တိဏ္ဏံ ဘိက္ခူနံ, အာကင်္ခမာနော သံဃော, ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ ကရေယျ။
‘‘အပရေသမ္ပိ, ဘိက္ခဝေ, တိဏ္ဏံ ဘိက္ခူနံ, အာကင်္ခမာနော သံဃော, ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ ကရေယျ။ ဧကော ကာယိကေန ဒဝေန သမန္နာဂတော ဟောတိ, ဧကော ဝါစသိကေန ဒဝေန သမန္နာဂတော ဟောတိ, ဧကော ကာယိကဝါစသိကေန ဒဝေန သမန္နာဂတော ဟောတိ – ဣမေသံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တိဏ္ဏံ ဘိက္ခူနံ, အာကင်္ခမာနော သံဃော, ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ ကရေယျ။
‘‘အပရေသမ္ပိ, ဘိက္ခဝေ, တိဏ္ဏံ ဘိက္ခူနံ, အာကင်္ခမာနော သံဃော, ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ ကရေယျ။ ဧကော ကာယိကေန အနာစာရေန သမန္နာဂတော ဟောတိ, ဧကော ဝါစသိကေန အနာစာရေန သမန္နာဂတော ဟောတိ, ဧကော ကာယိကဝါစသိကေန အနာစာရေန သမန္နာဂတော ဟောတိ – ဣမေသံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တိဏ္ဏံ ဘိက္ခူနံ, အာကင်္ခမာနော သံဃော, ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ ကရေယျ။
‘‘အပရေသမ္ပိ, ဘိက္ခဝေ, တိဏ္ဏံ ဘိက္ခူနံ, အာကင်္ခမာနော သံဃော, ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ ကရေယျ။ ဧကော ကာယိကေန ဥပဃာတိကေန သမန္နာဂတော ဟောတိ, ဧကော ဝါစသိကေန ဥပဃာတိကေန သမန္နာဂတော ဟောတိ, ဧကော ကာယိကဝါစသိကေန ဥပဃာတိကေန သမန္နာဂတော ဟောတိ – ဣမေသံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တိဏ္ဏံ ဘိက္ခူနံ, အာကင်္ခမာနော သံဃော, ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ ကရေယျ။
‘‘အပရေသမ္ပိ, ဘိက္ခဝေ, တိဏ္ဏံ ဘိက္ခူနံ, အာကင်္ခမာနော သံဃော, ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ ကရေယျ။ ဧကော ကာယိကေန မိစ္ဆာဇီဝေန သမန္နာဂတော ဟောတိ, ဧကော ဝါစသိကေန မိစ္ဆာဇီဝေန သမန္နာဂတော ဟောတိ, ဧကော ကာယိကဝါစသိကေန မိစ္ဆာဇီဝေန သမန္နာဂတော ဟောတိ – ဣမေသံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တိဏ္ဏံ ဘိက္ခူနံ, အာကင်္ခမာနော သံဃော, ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ ကရေယျ။
အာကင်္ခမာနစုဒ္ဒသကံ နိဋ္ဌိတံ။
(ဝိ၊၄၊၃၄။)
အဋ္ဌာရသဝတ္တံ
မြန်֍ ၂၈။ ‘‘ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မကတေန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနာ သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗံ။ တတြာယံ သမ္မာဝတ္တနာ – န ဥပသမ္ပာဒေတဗ္ဗံ, န နိဿယော ဒါတဗ္ဗော, န သာမဏေရော ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗော, န ဘိက္ခုနောဝါဒကသမ္မုတိ သာဒိတဗ္ဗာ, သမ္မတေနပိ ဘိက္ခုနိယော န ဩဝဒိတဗ္ဗာ။ ယာယ အာပတ္တိယာ သံဃေန ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ ကတံ ဟောတိ သာ အာပတ္တိ န အာပဇ္ဇိတဗ္ဗာ, အညာ ဝါ တာဒိသိကာ, တတော ဝါ ပါပိဋ္ဌတရာ၊ ကမ္မံ န ဂရဟိတဗ္ဗံ, ကမ္မိကာ န ဂရဟိတဗ္ဗာ။ န ပကတတ္တဿ ဘိက္ခုနော ဥပေါသထော ဌပေတဗ္ဗော, န ပဝါရဏာ ဌပေတဗ္ဗာ, န သဝစနီယံ ကာတဗ္ဗံ, န အနုဝါဒေါ ပဋ္ဌပေတဗ္ဗော, န ဩကာသော ကာရေတဗ္ဗော, န စောဒေတဗ္ဗော, န သာရေတဗ္ဗော, န ဘိက္ခူဟိ သမ္ပယောဇေတဗ္ဗ’’န္တိ။
ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မေ အဋ္ဌာရသဝတ္တံ နိဋ္ဌိတံ။
မြန်֍ ၂၉။ အထ ခေါ သာရိပုတ္တမောဂ္ဂလ္လာနပ္ပမုခေါ ဘိက္ခုသံဃော ကီဋာဂိရိံ ဂန္တွာ အဿဇိပုနဗ္ဗသုကာနံ ဘိက္ခူနံ ကီဋာဂိရိသ္မာ ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ အကာသိ – န အဿဇိပုနဗ္ဗသုကေဟိ ဘိက္ခူဟိ ကီဋာဂိရိသ္မိံ ဝတ္ထဗ္ဗန္တိ။ တေ သံဃေန ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မကတာ န သမ္မာ ဝတ္တန္တိ, န လောမံ ပါတေန္တိ, န နေတ္ထာရံ ဝတ္တန္တိ၊ န ဘိက္ခူ ခမာပေန္တိ, အက္ကောသန္တိ, ပရိဘာသန္တိ၊ ဆန္ဒဂါမိတာ ဒေါသဂါမိတာ မောဟဂါမိတာ ဘယဂါမိတာ ပါပေန္တိ၊ ပက္ကမန္တိပိ, ဝိဗ္ဘမန္တိပိ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ…ပေ… တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထဉှိ နာမ အဿဇိပုနဗ္ဗသုကာ ဘိက္ခူ သံဃေန ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မကတာ န သမ္မာ ဝတ္တိဿန္တိ, န လောမံ ပါတေဿန္တိ, န နေတ္ထာရံ ဝတ္တိဿန္တိ၊ န ဘိက္ခူ ခမာပေဿန္တိ, အက္ကောသိဿန္တိ, ပရိဘာသိဿန္တိ၊ ဆန္ဒဂါမိတာ ဒေါသဂါမိတာ မောဟဂါမိတာ ဘယဂါမိတာ ပါပေဿန္တိ၊ ပက္ကမိဿန္တိပိ, ဝိဗ္ဘမိဿန္တိပီ’’တိ။ အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။
အထ ခေါ ဘဂဝါ ဧတသ္မိံ နိဒါနေ ဧတသ္မိံ ပကရဏေ ဘိက္ခုသံဃံ သန္နိပါတာပေတွာ ဘိက္ခူ ပဋိပုစ္ဆိ – ‘‘သစ္စံ ကိရ, ဘိက္ခဝေ, အဿဇိပုနဗ္ဗသုကာ ဘိက္ခူ သံဃေန ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မကတာ န သမ္မာ ဝတ္တန္တိ, န လောမံ ပါတေန္တိ, န နေတ္ထာရံ ဝတ္တန္တိ၊ န ဘိက္ခူ ခမာပေန္တိ, အက္ကောသန္တိ, ပရိဘာသန္တိ၊ ဆန္ဒဂါမိတာ ဒေါသဂါမိတာ မောဟဂါမိတာ ဘယဂါမိတာ ပါပေန္တိ၊ ပက္ကမန္တိပိ, ဝိဗ္ဘမန္တိပီ’’တိ? ‘‘သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ။ ဝိဂရဟိ ဗုဒ္ဓေါ ဘဂဝါ –
(ဝိ၊၄၊၃၅။)
‘‘အနနုစ္ဆဝိကံ…ပေ… ကထဉှိ နာမ တေ, ဘိက္ခဝေ, မောဃပုရိသာ သံဃေန ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မကတာ န သမ္မာ ဝတ္တိဿန္တိ, န လောမံ ပါတေဿန္တိ, န နေတ္ထာရံ ဝတ္တိဿန္တိ၊ န ဘိက္ခူ ခမာပေဿန္တိ, အက္ကောသိဿန္တိ, ပရိဘာသိဿန္တိ၊ ဆန္ဒဂါမိတာ ဒေါသဂါမိတာ မောဟဂါမိတာ ဘယဂါမိတာ ပါပေဿန္တိ၊ ပက္ကမိဿန္တိပိ, ဝိဗ္ဘမိဿန္တိပိ။ နေတံ, ဘိက္ခဝေ, အပ္ပသန္နာနံ ဝါ ပသာဒါယ…ပေ… ဝိဂရဟိတွာ…ပေ… ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, သံဃော ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတု။
နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗအဋ္ဌာရသကံ
မြန်֍ ၃၀။ ‘‘ပဉ္စဟိ, ဘိက္ခဝေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။ ဥပသမ္ပာဒေတိ, နိဿယံ ဒေတိ, သာမဏေရံ ဥပဋ္ဌာပေတိ, ဘိက္ခုနောဝါဒကသမ္မုတိံ သာဒိယတိ, သမ္မတောပိ ဘိက္ခုနိယော ဩဝဒတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။
[ပရိ။ ၄၂၀] ‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။ ယာယ အာပတ္တိယာ သံဃေန ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ ကတံ ဟောတိ တံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ, အညံ ဝါ တာဒိသိကံ, တတော ဝါ ပါပိဋ္ဌတရံ၊ ကမ္မံ ဂရဟတိ, ကမ္မိကေ ဂရဟတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။
‘‘အဋ္ဌဟိ, ဘိက္ခဝေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။ ပကတတ္တဿ ဘိက္ခုနော ဥပေါသထံ ဌပေတိ, ပဝါရဏံ ဌပေတိ, သဝစနီယံ ကရောတိ, အနုဝါဒံ ပဋ္ဌပေတိ, ဩကာသံ ကာရေတိ, စောဒေတိ, သာရေတိ, ဘိက္ခူဟိ သမ္ပယောဇေတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, အဋ္ဌဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။
ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မေ နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗအဋ္ဌာရသကံ နိဋ္ဌိတံ။
ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗအဋ္ဌာရသကံ
မြန်֍ ၃၁။ ‘‘ပဉ္စဟိ, ဘိက္ခဝေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။ န ဥပသမ္ပာဒေတိ, န နိဿယံ ဒေတိ, န သာမဏေရံ
(ဝိ၊၄၊၃၆။)
ဥပဋ္ဌာပေတိ, န ဘိက္ခုနောဝါဒကသမ္မုတိံ သာဒိယတိ, သမ္မတောပိ ဘိက္ခုနိယော န ဩဝဒတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။ ယာယ အာပတ္တိယာ သံဃေန ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ ကတံ ဟောတိ တံ အာပတ္တိံ န အာပဇ္ဇတိ, အညံ ဝါ တာဒိသိကံ, တတော ဝါ ပါပိဋ္ဌတရံ၊ ကမ္မံ န ဂရဟတိ, ကမ္မိကေ န ဂရဟတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။
‘‘အဋ္ဌဟိ, ဘိက္ခဝေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။ န ပကတတ္တဿ ဘိက္ခုနော ဥပေါသထံ ဌပေတိ, န ပဝါရဏံ ဌပေတိ, န သဝစနီယံ ကရောတိ, န အနုဝါဒံ ပဋ္ဌပေတိ, န ဩကာသံ ကာရေတိ, န စောဒေတိ, န သာရေတိ, န ဘိက္ခူဟိ သမ္ပယောဇေတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, အဋ္ဌဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။
ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မေ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗအဋ္ဌာရသကံ နိဋ္ဌိတံ။
မြန်֍ ၃၂။ ‘‘ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။ တေန, ဘိက္ခဝေ, ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မကတေန ဘိက္ခုနာ သံဃံ ဥပသင်္ကမိတွာ ဧကံသံ ဥတ္တရာသင်္ဂံ ကရိတွာ ဝုဍ္ဎာနံ ဘိက္ခူနံ ပါဒေ ဝန္ဒိတွာ ဥက္ကုဋိကံ နိသီဒိတွာ အဉ္ဇလိံ ပဂ္ဂဟေတွာ ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘အဟံ, ဘန္တေ, သံဃေန ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မကတော သမ္မာ ဝတ္တာမိ, လောမံ ပါတေမိ, နေတ္ထာရံ ဝတ္တာမိ, ပဗ္ဗာဇနီယဿ ကမ္မဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိံ ယာစာမီ’တိ။ ဒုတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗာ။ တတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗာ။ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဣတ္ထန္နာမော ဘိက္ခု သံဃေန ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မကတော သမ္မာ ဝတ္တတိ, လောမံ ပါတေတိ, နေတ္ထာရံ ဝတ္တတိ, ပဗ္ဗာဇနီယဿ ကမ္မဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိံ ယာစတိ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေယျ။ ဧသာ ဉတ္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဣတ္ထန္နာမော ဘိက္ခု သံဃေန ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မကတော သမ္မာ ဝတ္တတိ, လောမံ ပါတေတိ, နေတ္ထာရံ ဝတ္တတိ,
(ဝိ၊၄၊၃၇။)
ပဗ္ဗာဇနီယဿ ကမ္မဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိံ ယာစတိ။ သံဃော ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော ပဗ္ဗာဇနီယဿ ကမ္မဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘ဒုတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ…ပေ… တတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ။ သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဣတ္ထန္နာမော ဘိက္ခု သံဃေန ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မကတော သမ္မာ ဝတ္တတိ, လောမံ ပါတေတိ, နေတ္ထာရံ ဝတ္တတိ, ပဗ္ဗာဇနီယဿ ကမ္မဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိံ ယာစတိ။ သံဃော ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော ပဗ္ဗာဇနီယဿ ကမ္မဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘ပဋိပ္ပဿဒ္ဓံ သံဃေန ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ
တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။
ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ နိဋ္ဌိတံ တတိယံ။
၄။ ပဋိသာရဏီယကမ္မံ
မြန်֍ ၃၃။ တေန ခေါ ပန သမယေန အာယသ္မာ သုဓမ္မော မစ္ဆိကာသဏ္ဍေ စိတ္တဿ ဂဟပတိနော အာဝါသိကော ဟောတိ, နဝကမ္မိကော ဓုဝဘတ္တိကော။ ယဒါ စိတ္တော ဂဟပတိ သံဃံ ဝါ ဂဏံ ဝါ ပုဂ္ဂလံ ဝါ နိမန္တေတုကာမော ဟောတိ တဒါ န အာယသ္မန္တံ သုဓမ္မံ အနပလောကေတွာ သံဃံ ဝါ ဂဏံ ဝါ ပုဂ္ဂလံ ဝါ နိမန္တေတိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန သမ္ဗဟုလာ ထေရာ ဘိက္ခူ, အာယသ္မာ စ သာရိပုတ္တော, အာယသ္မာ စ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနော, အာယသ္မာ စ မဟာကစ္စာနော, အာယသ္မာ စ မဟာကောဋ္ဌိကော, အာယသ္မာ စ မဟာကပ္ပိနော, အာယသ္မာ စ မဟာစုန္ဒော, အာယသ္မာ စ အနုရုဒ္ဓေါ, အာယသ္မာ စ ရေဝတော, အာယသ္မာ စ ဥပါလိ, အာယသ္မာ စ အာနန္ဒော, အာယသ္မာ စ ရာဟုလော, ကာသီသု စာရိကံ စရမာနာ ယေန မစ္ဆိကာသဏ္ဍော တဒဝသရုံ။
အဿောသိ ခေါ စိတ္တော ဂဟပတိ ထေရာ ကိရ ဘိက္ခူ မစ္ဆိကာသဏ္ဍံ အနုပ္ပတ္တာတိ။ အထ ခေါ စိတ္တော ဂဟပတိ ယေန ထေရာ ဘိက္ခူ
(ဝိ၊၄၊၃၈။)
တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ထေရေ ဘိက္ခူ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နံ ခေါ စိတ္တံ ဂဟပတိံ အာယသ္မာ သာရိပုတ္တော ဓမ္မိယာ ကထာယ သန္ဒဿေသိ သမာဒပေသိ သမုတ္တေဇေသိ သမ္ပဟံသေသိ။
အထ ခေါ စိတ္တော ဂဟပတိ အာယသ္မတာ သာရိပုတ္တေန ဓမ္မိယာ ကထာယ သန္ဒဿိတော သမာဒပိတော သမုတ္တေဇိတော သမ္ပဟံသိတော ထေရေ ဘိက္ခူ ဧတဒဝေါစ – ‘‘အဓိဝါသေန္တု မေ, ဘန္တေ, ထေရာ သွာတနာယ အာဂန္တုကဘတ္တ’’န္တိ။ အဓိဝါသေသုံ ခေါ ထေရာ ဘိက္ခူ [အဓိဝါသေသုံ ခေါ တေ ထေရာ ဘိက္ခူ (သျာ။)] တုဏှီဘာဝေန။
အထ ခေါ စိတ္တော ဂဟပတိ ထေရာနံ ဘိက္ခူနံ အဓိဝါသနံ ဝိဒိတွာ ဥဋ္ဌာယာသနာ ထေရေ ဘိက္ခူ အဘိဝါဒေတွာ ပဒက္ခိဏံ ကတွာ ယေနာယသ္မာ သုဓမ္မော တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ အာယသ္မန္တံ သုဓမ္မံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ အဋ္ဌာသိ။ ဧကမန္တံ ဌိတော ခေါ စိတ္တော ဂဟပတိ အာယသ္မန္တံ သုဓမ္မံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘အဓိဝါသေတု မေ, ဘန္တေ, အယျော သုဓမ္မော သွာတနာယ ဘတ္တံ သဒ္ဓိံ ထေရေဟီ’’တိ။ အထ ခေါ အာယသ္မာ သုဓမ္မော ‘ပုဗ္ဗေ ခွါယံ စိတ္တော ဂဟပတိ ယဒါ သံဃံ ဝါ ဂဏံ ဝါ ပုဂ္ဂလံ ဝါ နိမန္တေတုကာမော န မံ အနပလောကေတွာ သံဃံ ဝါ ဂဏံ ဝါ ပုဂ္ဂလံ ဝါ နိမန္တေတိ၊ သောဒါနိ မံ အနပလောကေတွာ ထေရေ ဘိက္ခူ နိမန္တေသိ၊ ဒုဋ္ဌောဒါနာယံ စိတ္တော ဂဟပတိ အနပေက္ခော ဝိရတ္တရူပေါ မယီ’တိ စိတ္တံ ဂဟပတိံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘အလံ, ဂဟပတိ, နာဓိဝါသေမီ’’တိ။ ဒုတိယမ္ပိ ခေါ…ပေ… တတိယမ္ပိ ခေါ စိတ္တော ဂဟပတိ အာယသ္မန္တံ သုဓမ္မံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘အဓိဝါသေတု မေ, ဘန္တေ, အယျော သုဓမ္မော သွာတနာယ ဘတ္တံ သဒ္ဓိံ ထေရေဟီ’’တိ။ ‘‘အလံ, ဂဟပတိ, နာဓိဝါသေမီ’’တိ။ အထ ခေါ စိတ္တော ဂဟပတိ ‘ကိံ မေ ကရိဿတိ အယျော သုဓမ္မော အဓိဝါသေန္တော ဝါ အနဓိဝါသေန္တော ဝါ’တိ အာယသ္မန္တံ သုဓမ္မံ အဘိဝါဒေတွာ ပဒက္ခိဏံ ကတွာ ပက္ကာမိ။
မြန်֍ ၃၄။ အထ ခေါ စိတ္တော ဂဟပတိ တဿာ ရတ္တိယာ အစ္စယေန ထေရာနံ ဘိက္ခူနံ ပဏီတံ ခါဒနီယံ ဘောဇနီယံ ပဋိယာဒါပေသိ။ အထ ခေါ အာယသ္မာ သုဓမ္မော ‘ယံနူနာဟံ စိတ္တဿ ဂဟပတိနော ထေရာနံ ဘိက္ခူနံ ပဋိယတ္တံ ပဿေယျ’န္တိ ပုဗ္ဗဏှသမယံ နိဝါသေတွာ ပတ္တစီဝရမာဒါယ ယေန စိတ္တဿ ဂဟပတိနော နိဝေသနံ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ပညတ္တေ အာသနေ နိသီဒိ။ အထ ခေါ စိတ္တော ဂဟပတိ ယေနာယသ္မာ သုဓမ္မော တေနုပသင်္ကမိ,
(ဝိ၊၄၊၃၉။)
ဥပသင်္ကမိတွာ အာယသ္မန္တံ သုဓမ္မံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နံ ခေါ စိတ္တံ ဂဟပတိံ အာယသ္မာ သုဓမ္မော ဧတဒဝေါစ – ‘‘ပဟူတံ ခေါ တေ ဣဒံ, ဂဟပတိ, ခါဒနီယံ ဘောဇနီယံ ပဋိယတ္တံ၊ ဧကာ စ ခေါ ဣဓ နတ္ထိ ယဒိဒံ တိလသင်္ဂုဠိကာ’’တိ။ ‘‘ဗဟုမှိ ဝတ, ဘန္တေ, ရတနေ ဗုဒ္ဓဝစနေ [ဘန္တေ ဗုဒ္ဓဝစနေ (သျာ။)] ဝိဇ္ဇမာနေ အယျေန သုဓမ္မေန ယဒေဝ ကိဉ္စိ ဘာသိတံ ယဒိဒံ တိလသင်္ဂုဠိကာတိ။ ဘူတပုဗ္ဗံ, ဘန္တေ, ဒက္ခိဏာပထကာ ဝါဏိဇာ ပုရတ္ထိမံ ဇနပဒံ အဂမံသု ဝါဏိဇ္ဇာယ။ တေ တတော ကုက္ကုဋိံ အာနေသုံ။ အထ ခေါ သာ, ဘန္တေ, ကုက္ကုဋီ ကာကေန သဒ္ဓိံ သံဝါသံ ကပ္ပေသိ။ သာ ပေါတကံ ဇနေသိ။ ယဒါ ခေါ သော, ဘန္တေ, ကုက္ကုဋပေါတကော ကာကဝဿံ ဝဿိတုကာမော ဟောတိ, ကာကကုက္ကုဋီတိ ဝဿတိ၊ ယဒါ ကုက္ကုဋိဝဿံ ဝဿိတုကာမော ဟောတိ, ကုက္ကုဋိကာကာတိ ဝဿတိ။ ဧဝမေဝ ခေါ, ဘန္တေ, ဗဟုမှိ ရတနေ ဗုဒ္ဓဝစနေ ဝိဇ္ဇမာနေ အယျေန သုဓမ္မေန ယဒေဝ ကိဉ္စိ ဘာသိတံ ယဒိဒံ တိလသံဂုဠိကာ’’တိ။ ‘‘အက္ကောသသိ မံ တွံ, ဂဟပတိ, ပရိဘာသသိ မံ တွံ, ဂဟပတိ။ ဧသော တေ, ဂဟပတိ, အာဝါသော, ပက္ကမိဿာမီ’’တိ။ ‘‘နာဟံ, ဘန္တေ, အယျံ သုဓမ္မံ အက္ကောသာမိ, ပရိဘာသာမိ [န ပရိဘာသာမိ (သီ။ သျာ။)]။ ဝသတု, ဘန္တေ, အယျော သုဓမ္မော မစ္ဆိကာသဏ္ဍေ။ ရမဏီယံ အမ္ဗာဋကဝနံ။ အဟံ အယျဿ သုဓမ္မဿ ဥဿုက္ကံ ကရိဿာမိ, စီဝရပိဏ္ဍပါတသေနာသနဂိလာနပ္ပစ္စယဘေသဇ္ဇပရိက္ခာရာန’’န္တိ။ ဒုတိယမ္ပိ ခေါ…ပေ… တတိယမ္ပိ ခေါ အာယသ္မာ သုဓမ္မော စိတ္တံ ဂဟပတိံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘အက္ကောသသိ မံ တွံ, ဂဟပတိ, ပရိဘာသသိ မံ တွံ, ဂဟပတိ။ ဧသော တေ, ဂဟပတိ, အာဝါသော, ပက္ကမိဿာမီ’’တိ။ ‘‘ကဟံ, ဘန္တေ, အယျော သုဓမ္မော ဂမိဿတီ’’တိ? ‘‘သာဝတ္ထိံ ခေါ အဟံ, ဂဟပတိ, ဂမိဿာမိ ဘဂဝန္တံ ဒဿနာယာ’’တိ။ ‘‘တေန ဟိ, ဘန္တေ, ယဉ္စ အတ္တနာ ဘဏိတံ, ယဉ္စ မယာ ဘဏိတံ တံ သဗ္ဗံ ဘဂဝတော အာရောစေဟိ။ အနစ္ဆရိယံ ခေါ ပနေတံ, ဘန္တေ, ယံ အယျော သုဓမ္မော ပုနဒေဝ မစ္ဆိကာသဏ္ဍံ ပစ္စာဂစ္ဆေယျာ’’တိ။
မြန်֍ ၃၅။ အထ ခေါ အာယသ္မာ သုဓမ္မော သေနာသနံ သံသာမေတွာ ပတ္တစီဝရမာဒါယ ယေန သာဝတ္ထိ တေန ပက္ကာမိ။ အနုပုဗ္ဗေန ယေန သာဝတ္ထိ ဇေတဝနံ အနာထပိဏ္ဍိကဿ အာရာမော ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခေါ အာယသ္မာ သုဓမ္မော ယဉ္စ အတ္တနာ ဘဏိတံ ယဉ္စ စိတ္တေန ဂဟပတိနာ ဘဏိတံ တံ သဗ္ဗံ ဘဂဝတော အာရောစေသိ။
(ဝိ၊၄၊၄၀။)
ဝိဂရဟိ ဗုဒ္ဓေါ ဘဂဝါ – ‘‘အနနုစ္ဆဝိကံ, မောဃပုရိသ, အနနုလောမိကံ အပ္ပတိရူပံ အဿာမဏကံ အကပ္ပိယံ အကရဏီယံ။ ကထဉှိ နာမ တွံ, မောဃပုရိသ, စိတ္တံ ဂဟပတိံ သဒ္ဓံ ပသန္နံ ဒါယကံ ကာရကံ သံဃုပဋ္ဌာကံ ဟီနေန ခုံသေဿသိ, ဟီနေန ဝမ္ဘေဿသိ? နေတံ, မောဃပုရိသ, အပ္ပသန္နာနံ ဝါ ပသာဒါယ…ပေ… ဝိဂရဟိတွာ…ပေ… ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, သံဃော သုဓမ္မဿ ဘိက္ခုနော ပဋိသာရဏီယကမ္မံ ကရောတု – စိတ္တော တေ ဂဟပတိ ခမာပေတဗ္ဗောတိ။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, ကာတဗ္ဗံ – ပဌမံ သုဓမ္မော ဘိက္ခု စောဒေတဗ္ဗော, စောဒေတွာ သာရေတဗ္ဗော, သာရေတွာ အာပတ္တိံ အာရောပေတဗ္ဗော, အာပတ္တိံ အာရောပေတွာ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
မြန်֍ ၃၆။ ‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ သုဓမ္မော ဘိက္ခု စိတ္တံ ဂဟပတိံ သဒ္ဓံ ပသန္နံ ဒါယကံ ကာရကံ သံဃုပဋ္ဌာကံ ဟီနေန ခုံသေတိ, ဟီနေန ဝမ္ဘေတိ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော သုဓမ္မဿ ဘိက္ခုနော ပဋိသာရဏီယကမ္မံ ကရေယျ – စိတ္တော တေ ဂဟပတိ ခမာပေတဗ္ဗောတိ။ ဧသာ ဉတ္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ သုဓမ္မော ဘိက္ခု စိတ္တံ ဂဟပတိံ သဒ္ဓံ ပသန္နံ ဒါယကံ ကာရကံ သံဃုပဋ္ဌာကံ ဟီနေန ခုံသေတိ, ဟီနေန ဝမ္ဘေတိ။ သံဃော သုဓမ္မဿ ဘိက္ခုနော ပဋိသာရဏီယကမ္မံ ကရောတိ – စိတ္တော တေ ဂဟပတိ ခမာပေတဗ္ဗောတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ သုဓမ္မဿ ဘိက္ခုနော ပဋိသာရဏီယဿ ကမ္မဿ ကရဏံ – စိတ္တော တေ ဂဟပတိ ခမာပေတဗ္ဗောတိ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘ဒုတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ…ပေ… တတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ – သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ သုဓမ္မော ဘိက္ခု စိတ္တံ ဂဟပတိံ သဒ္ဓံ ပသန္နံ ဒါယကံ ကာရကံ သံဃုပဋ္ဌာကံ ဟီနေန ခုံသေတိ, ဟီနေန ဝမ္ဘေတိ။ သံဃော သုဓမ္မဿ ဘိက္ခုနော ပဋိသာရဏီယကမ္မံ ကရောတိ – စိတ္တော တေ ဂဟပတိ ခမာပေတဗ္ဗောတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ သုဓမ္မဿ ဘိက္ခုနော ပဋိသာရဏီယဿ ကမ္မဿ ကရဏံ – စိတ္တော တေ ဂဟပတိ ခမာပေတဗ္ဗောတိ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘ကတံ သံဃေန သုဓမ္မဿ ဘိက္ခုနော ပဋိသာရဏီယကမ္မံ – စိတ္တော တေ ဂဟပတိ ခမာပေတဗ္ဗောတိ။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။
(ဝိ၊၄၊၄၁။)
အဓမ္မကမ္မဒွါဒသကံ
မြန်֍ ၃၇။ ‘‘တီဟိ, ဘိက္ခဝေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ ပဋိသာရဏီယကမ္မံ အဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, အဝိနယကမ္မဉ္စ, ဒုဝူပသန္တဉ္စ။ အသမ္မုခါ ကတံ ဟောတိ, အပ္ပဋိပုစ္ဆာ ကတံ ဟောတိ, အပ္ပဋိညာယ ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ ပဋိသာရဏီယကမ္မံ အဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, အဝိနယကမ္မဉ္စ, ဒုဝူပသန္တဉ္စ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ ပဋိသာရဏီယကမ္မံ အဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, အဝိနယကမ္မဉ္စ, ဒုဝူပသန္တဉ္စ။ အနာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ, အဒေသနာဂါမိနိယာ အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ, ဒေသိတာယ အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ…ပေ… အစောဒေတွာ ကတံ ဟောတိ, အသာရေတွာ ကတံ ဟောတိ, အာပတ္တိံ အနာရောပေတွာ ကတံ ဟောတိ…ပေ… အသမ္မုခါ ကတံ ဟောတိ, အဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, ဝဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… အပ္ပဋိပုစ္ဆာ ကတံ ဟောတိ, အဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, ဝဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… အပ္ပဋိညာယ ကတံ ဟောတိ, အဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, ဝဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… အနာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ, အဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, ဝဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… အဒေသနာဂါမိနိယာ အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ, အဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, ဝဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… ဒေသိတာယ အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ, အဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, ဝဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… အစောဒေတွာ ကတံ ဟောတိ, အဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, ဝဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… အသာရေတွာ ကတံ ဟောတိ, အဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, ဝဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… အာပတ္တိံ အနာရောပေတွာ ကတံ ဟောတိ, အဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, ဝဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ ပဋိသာရဏီယကမ္မံ အဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, အဝိနယကမ္မဉ္စ, ဒုဝူပသန္တဉ္စ။
ပဋိသာရဏီယကမ္မေ အဓမ္မကမ္မဒွါဒသကံ နိဋ္ဌိတံ။
ဓမ္မကမ္မဒွါဒသကံ
မြန်֍ ၃၈။ ‘‘တီဟိ, ဘိက္ခဝေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ ပဋိသာရဏီယကမ္မံ ဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, ဝိနယကမ္မဉ္စ, သုဝူပသန္တဉ္စ။ သမ္မုခါ ကတံ ဟောတိ, ပဋိပုစ္ဆာ ကတံ ဟောတိ, ပဋိညာယ ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ ပဋိသာရဏီယကမ္မံ ဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, ဝိနယကမ္မဉ္စ, သုဝူပသန္တဉ္စ။
(ဝိ၊၄၊၄၂။)
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ ပဋိသာရဏီယကမ္မံ ဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, ဝိနယကမ္မဉ္စ, သုဝူပသန္တဉ္စ။ အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ, ဒေသနာဂါမိနိယာ အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ, အဒေသိတာယ အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ…ပေ… စောဒေတွာ ကတံ ဟောတိ, သာရေတွာ ကတံ ဟောတိ, အာပတ္တိံ အာရောပေတွာ ကတံ ဟောတိ…ပေ… သမ္မုခါ ကတံ ဟောတိ, ဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, သမဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… ပဋိပုစ္ဆာ ကတံ ဟောတိ, ဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, သမဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… ပဋိညာယ ကတံ ဟောတိ, ဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, သမဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ, ဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, သမဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… ဒေသနာဂါမိနိယာ အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ, ဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, သမဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… အဒေသိတာယ အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ, ဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, သမဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… စောဒေတွာ ကတံ ဟောတိ, ဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, သမဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… သာရေတွာ ကတံ ဟောတိ, ဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, သမဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… အာပတ္တိံ အာရောပေတွာ ကတံ ဟောတိ, ဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, သမဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ ပဋိသာရဏီယကမ္မံ ဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, ဝိနယကမ္မဉ္စ, သုဝူပသန္တဉ္စ။
ပဋိသာရဏီယကမ္မေ ဓမ္မကမ္မဒွါဒသကံ နိဋ္ဌိတံ။
အာကင်္ခမာနစတုက္ကံ
မြန်֍ ၃၉။ ‘‘ပဉ္စဟိ, ဘိက္ခဝေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာကင်္ခမာနော သံဃော, ပဋိသာရဏီယကမ္မံ ကရေယျ။ ဂိဟီနံ အလာဘာယ ပရိသက္ကတိ, ဂိဟီနံ အနတ္ထာယ ပရိသက္ကတိ, ဂိဟီနံ အနာဝါသာယ [အဝါသာယ (သီ။)] ပရိသက္ကတိ, ဂိဟီ အက္ကောသတိ ပရိဘာသတိ, ဂိဟီ ဂိဟီဟိ ဘေဒေတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာကင်္ခမာနော သံဃော, ပဋိသာရဏီယကမ္မံ ကရေယျ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာကင်္ခမာနော သံဃော, ပဋိသာရဏီယကမ္မံ ကရေယျ။ ဂိဟီနံ ဗုဒ္ဓဿ အဝဏ္ဏံ
(ဝိ၊၄၊၄၃။)
ဘာသတိ, ဂိဟီနံ ဓမ္မဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ, ဂိဟီနံ သံဃဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ, ဂိဟီ ဟီနေန ခုံသေတိ ဟီနေန ဝမ္ဘေတိ, ဂိဟီနံ ဓမ္မိကံ ပဋိဿဝံ န သစ္စာပေတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာကင်္ခမာနော သံဃော, ပဋိသာရဏီယကမ္မံ ကရေယျ။
‘‘ပဉ္စန္နံ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူနံ, အာကင်္ခမာနော သံဃော, ပဋိသာရဏီယကမ္မံ ကရေယျ။ ဧကော ဂိဟီနံ အလာဘာယ ပရိသက္ကတိ, ဧကော ဂိဟီနံ အနတ္ထာယ ပရိသက္ကတိ, ဧကော ဂိဟီနံ အနာဝါသာယ ပရိသက္ကတိ, ဧကော ဂိဟီ အက္ကောသတိ ပရိဘာသတိ, ဧကော ဂိဟီ ဂိဟီဟိ ဘေဒေတိ – ဣမေသံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စန္နံ ဘိက္ခူနံ, အာကင်္ခမာနော သံဃော, ပဋိသာရဏီယကမ္မံ ကရေယျ။
‘‘အပရေသမ္ပိ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စန္နံ ဘိက္ခူနံ, အာကင်္ခမာနော သံဃော, ပဋိသာရဏီယကမ္မံ ကရေယျ။ ဧကော ဂိဟီနံ ဗုဒ္ဓဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ, ဧကော ဂိဟီနံ ဓမ္မဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ, ဧကော ဂိဟီနံ သံဃဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ, ဧကော ဂိဟီ ဟီနေန ခုံသေတိ ဟီနေန ဝမ္ဘေတိ, ဧကော ဂိဟီနံ ဓမ္မိကံ ပဋိဿဝံ န သစ္စာပေတိ – ဣမေသံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စန္နံ ဘိက္ခူနံ, အာကင်္ခမာနော သံဃော, ပဋိသာရဏီယကမ္မံ ကရေယျ။
အာကင်္ခမာနစတုက္ကံ နိဋ္ဌိတံ။
အဋ္ဌာရသဝတ္တံ
မြန်֍ ၄၀။ ‘‘ပဋိသာရဏီယကမ္မကတေန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနာ သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗံ။ တတြာယံ သမ္မာဝတ္တနာ – န ဥပသမ္ပာဒေတဗ္ဗံ, န နိဿယော ဒါတဗ္ဗော, န သာမဏေရော ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗော, န ဘိက္ခုနောဝါဒကသမ္မုတိ သာဒိတဗ္ဗာ, သမ္မတေနပိ ဘိက္ခုနိယော န ဩဝဒိတဗ္ဗာ။ ယာယ အာပတ္တိယာ သံဃေန ပဋိသာရဏီယကမ္မံ ကတံ ဟောတိ သာ အာပတ္တိ န အာပဇ္ဇိတဗ္ဗာ, အညာ ဝါ တာဒိသိကာ, တတော ဝါ ပါပိဋ္ဌတရာ၊ ကမ္မံ န ဂရဟိတဗ္ဗံ, ကမ္မိကာ န ဂရဟိတဗ္ဗာ။ န ပကတတ္တဿ ဘိက္ခုနော ဥပေါသထော ဌပေတဗ္ဗော, န ပဝါရဏာ ဌပေတဗ္ဗာ, န သဝစနီယံ ကာတဗ္ဗံ, န အနုဝါဒေါ ပဋ္ဌပေတဗ္ဗော, န ဩကာသော ကာရေတဗ္ဗော, န စောဒေတဗ္ဗော, န သာရေတဗ္ဗော, န ဘိက္ခူဟိ သမ္ပယောဇေတဗ္ဗ’’န္တိ။
ပဋိသာရဏီယကမ္မေ အဋ္ဌာရသဝတ္တံ နိဋ္ဌိတံ။
(ဝိ၊၄၊၄၄။)
မြန်֍ ၄၁။ အထ ခေါ သံဃော သုဓမ္မဿ ဘိက္ခုနော ပဋိသာရဏီယကမ္မံ အကာသိ – ‘‘စိတ္တော တေ ဂဟပတိ ခမာပေတဗ္ဗော’’တိ။ သော သံဃေန ပဋိသာရဏီယကမ္မကတော မစ္ဆိကာသဏ္ဍံ ဂန္တွာ မင်္ကုဘူတော နာသက္ခိ စိတ္တံ ဂဟပတိံ ခမာပေတုံ။ ပုနဒေဝ သာဝတ္ထိံ ပစ္စာဂဉ္ဆိ။ ဘိက္ခူ ဧဝမာဟံသု – ‘‘ခမာပိတော တယာ, အာဝုသော သုဓမ္မ, စိတ္တော ဂဟပတီ’’တိ? ‘‘ဣဓာဟံ, အာဝုသော, မစ္ဆိကာသဏ္ဍံ ဂန္တွာ မင်္ကုဘူတော နာသက္ခိံ စိတ္တံ ဂဟပတိံ ခမာပေတု’’န္တိ။ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ…ပေ…။ ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, သံဃော သုဓမ္မဿ ဘိက္ခုနော အနုဒူတံ ဒေတု – စိတ္တံ ဂဟပတိံ ခမာပေတုံ။ ဧဝဉ္စ ပန ဘိက္ခဝေ ဒါတဗ္ဗော – ပဌမံ ဘိက္ခု ယာစိတဗ္ဗော, ယာစိတွာ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ဣတ္ထန္နာမံ ဘိက္ခုံ သုဓမ္မဿ ဘိက္ခုနော အနုဒူတံ ဒဒေယျ စိတ္တံ ဂဟပတိံ ခမာပေတုံ။ ဧသာ ဉတ္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ သံဃော ဣတ္ထန္နာမံ ဘိက္ခုံ သုဓမ္မဿ ဘိက္ခုနော အနုဒူတံ ဒေတိ စိတ္တံ ဂဟပတိံ ခမာပေတုံ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော သုဓမ္မဿ ဘိက္ခုနော အနုဒူတဿ ဒါနံ စိတ္တံ ဂဟပတိံ ခမာပေတုံ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘ဒိန္နော သံဃေန ဣတ္ထန္နာမော ဘိက္ခု သုဓမ္မဿ ဘိက္ခုနော အနုဒူတော စိတ္တံ ဂဟပတိံ ခမာပေတုံ။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။
မြန်֍ ၄၂။ ‘‘တေန, ဘိက္ခဝေ, သုဓမ္မေန ဘိက္ခုနာ အနုဒူတေန ဘိက္ခုနာ သဒ္ဓိံ မစ္ဆိကာသဏ္ဍံ ဂန္တွာ စိတ္တော ဂဟပတိ ခမာပေတဗ္ဗော – ‘ခမ, ဂဟပတိ, ပသာဒေမိ တ’န္တိ။ ဧဝဉ္စေ ဝုစ္စမာနော ခမတိ, ဣစ္စေတံ ကုသလံ။ နော စေ ခမတိ, အနုဒူတေန ဘိက္ခုနာ ဝတ္တဗ္ဗော – ‘ခမ, ဂဟပတိ, ဣမဿ ဘိက္ခုနော, ပသာဒေတိ တ’န္တိ။ ဧဝဉ္စေ ဝုစ္စမာနော ခမတိ, ဣစ္စေတံ ကုသလံ။ နော စေ ခမတိ, အနုဒူတေန ဘိက္ခုနာ ဝတ္တဗ္ဗော – ‘ခမ, ဂဟပတိ, ဣမဿ ဘိက္ခုနော, အဟံ တံ ပသာဒေမီ’တိ။ ဧဝဉ္စေ ဝုစ္စမာနော ခမတိ, ဣစ္စေတံ ကုသလံ။ နော စေ ခမတိ, အနုဒူတေန ဘိက္ခုနာ ဝတ္တဗ္ဗော – ‘ခမ, ဂဟပတိ, ဣမဿ ဘိက္ခုနော, သံဃဿ ဝစနေနာ’တိ။ ဧဝဉ္စေ ဝုစ္စမာနော ခမတိ, ဣစ္စေတံ ကုသလံ။ နော
(ဝိ၊၄၊၄၅။)
စေ ခမတိ, အနုဒူတေန ဘိက္ခုနာ သုဓမ္မော ဘိက္ခု [သုဓမ္မံ ဘိက္ခုံ… သာ အာပတ္တိ ဒေသာပေတဗ္ဗာတိ (သီ။ သျာ။)] စိတ္တဿ ဂဟပတိနော ဒဿနူပစာရံ အဝိဇဟာပေတွာ သဝနူပစာရံ အဝိဇဟာပေတွာ ဧကံသံ ဥတ္တရာသင်္ဂံ ကာရာပေတွာ ဥက္ကုဋိကံ နိသီဒါပေတွာ အဉ္ဇလိံ ပဂ္ဂဏှာပေတွာ တံ အာပတ္တိံ ဒေသာပေတဗ္ဗော’’တိ [သုဓမ္မံ ဘိက္ခုံ… သာ အာပတ္တိ ဒေသာပေတဗ္ဗာတိ (သီ။ သျာ။)]။
အထ ခေါ အာယသ္မာ သုဓမ္မော အနုဒူတေန ဘိက္ခုနာ သဒ္ဓိံ မစ္ဆိကာသဏ္ဍံ ဂန္တွာ စိတ္တံ ဂဟပတိံ ခမာပေသိ။ သော သမ္မာ ဝတ္တတိ, လောမံ ပါတေတိ, နေတ္ထာရံ ဝတ္တတိ, ဘိက္ခူ ဥပသင်္ကမိတွာ ဧဝံ ဝဒေတိ – ‘‘အဟံ, အာဝုသော, သံဃေန ပဋိသာရဏီယကမ္မကတော သမ္မာ ဝတ္တာမိ, လောမံ ပါတေမိ, နေတ္ထာရံ ဝတ္တာမိ။ ကထံ နု ခေါ မယာ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗ’’န္တိ? ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ…ပေ… ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, သံဃော သုဓမ္မဿ ဘိက္ခုနော ပဋိသာရဏီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတု။
နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗအဋ္ဌာရသကံ
မြန်֍ ၄၃။ ‘‘ပဉ္စဟိ, ဘိက္ခဝေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ပဋိသာရဏီယကမ္မံ နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။ ဥပသမ္ပာဒေတိ, နိဿယံ ဒေတိ, သာမဏေရံ ဥပဋ္ဌာပေတိ, ဘိက္ခုနောဝါဒကသမ္မုတိံ သာဒိယတိ, သမ္မတောပိ ဘိက္ခုနိယော ဩဝဒတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ပဋိသာရဏီယကမ္မံ နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။
[ပရိ။ ၄၂၀] ‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ပဋိသာရဏီယကမ္မံ နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။ ယာယ အာပတ္တိယာ သံဃေန ပဋိသာရဏီယကမ္မံ ကတံ ဟောတိ တံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ, အညံ ဝါ တာဒိသိကံ, တတော ဝါ ပါပိဋ္ဌတရံ၊ ကမ္မံ ဂရဟတိ, ကမ္မိကေ ဂရဟတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ပဋိသာရဏီယကမ္မံ နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။
‘‘အဋ္ဌဟိ, ဘိက္ခဝေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ပဋိသာရဏီယကမ္မံ နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။ ပကတတ္တဿ ဘိက္ခုနော ဥပေါသထံ ဌပေတိ, ပဝါရဏံ ဌပေတိ, သဝစနီယံ ကရောတိ, အနုဝါဒံ ပဋ္ဌပေတိ, ဩကာသံ ကာရေတိ,
(ဝိ၊၄၊၄၆။)
စောဒေတိ, သာရေတိ, ဘိက္ခူဟိ သမ္ပယောဇေတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, အဋ္ဌဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ပဋိသာရဏီယကမ္မံ နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ’’။
ပဋိသာရဏီယကမ္မေ နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗအဋ္ဌာရသကံ နိဋ္ဌိတံ။
ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗအဋ္ဌာရသကံ
မြန်֍ ၄၄။ ‘‘ပဉ္စဟိ, ဘိက္ခဝေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ပဋိသာရဏီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။ န ဥပသမ္ပာဒေတိ, န နိဿယံ ဒေတိ, န သာမဏေရံ ဥပဋ္ဌာပေတိ, န ဘိက္ခုနောဝါဒကသမ္မုတိံ သာဒိယတိ, သမ္မတောပိ ဘိက္ခုနိယော န ဩဝဒတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ပဋိသာရဏီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ပဋိသာရဏီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။ ယာယ အာပတ္တိယာ သံဃေန ပဋိသာရဏီယကမ္မံ ကတံ ဟောတိ တံ အာပတ္တိံ န အာပဇ္ဇတိ, အညံ ဝါ တာဒိသိကံ, တတော ဝါ ပါပိဋ္ဌတရံ၊ ကမ္မံ န ဂရဟတိ, ကမ္မိကေ န ဂရဟတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ပဋိသာရဏီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။
‘‘အဋ္ဌဟိ, ဘိက္ခဝေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ပဋိသာရဏီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။ န ပကတတ္တဿ ဘိက္ခုနော ဥပေါသထံ ဌပေတိ, န ပဝါရဏံ ဌပေတိ, န သဝစနီယံ ကရောတိ, န အနုဝါဒံ ပဋ္ဌပေတိ, န ဩကာသံ ကာရေတိ, န စောဒေတိ, န သာရေတိ, န ဘိက္ခူဟိ သမ္ပယောဇေတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, အဋ္ဌဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော ပဋိသာရဏီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။
ပဋိသာရဏီယကမ္မေ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗအဋ္ဌာရသကံ နိဋ္ဌိတံ။
မြန်֍ ၄၅။ ‘‘ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။ တေန [တေန ဟိ (သျာ။ က။)], ဘိက္ခဝေ, သုဓမ္မေန ဘိက္ခုနာ သံဃံ ဥပသင်္ကမိတွာ ဧကံသံ ဥတ္တရာသင်္ဂံ ကရိတွာ ဝုဍ္ဎာနံ ဘိက္ခူနံ ပါဒေ ဝန္ဒိတွာ ဥက္ကုဋိကံ နိသီဒိတွာ အဉ္ဇလိံ ပဂ္ဂဟေတွာ ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘အဟံ, ဘန္တေ, သံဃေန ပဋိသာရဏီယကမ္မကတော သမ္မာ ဝတ္တာမိ, လောမံ ပါတေမိ, နေတ္ထာရံ ဝတ္တာမိ, ပဋိသာရဏီယဿ ကမ္မဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိံ
(ဝိ၊၄၊၄၇။)
ယာစာမီ’တိ။ ဒုတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗာ။ တတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗာ။ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ သုဓမ္မော ဘိက္ခု သံဃေန ပဋိသာရဏီယကမ္မကတော သမ္မာ ဝတ္တတိ, လောမံ ပါတေတိ, နေတ္ထာရံ ဝတ္တတိ, ပဋိသာရဏီယဿ ကမ္မဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိံ ယာစတိ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော သုဓမ္မဿ ဘိက္ခုနော ပဋိသာရဏီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေယျ။ ဧသာ ဉတ္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ သုဓမ္မော ဘိက္ခု သံဃေန ပဋိသာရဏီယကမ္မကတော သမ္မာ ဝတ္တတိ, လောမံ ပါတေတိ, နေတ္ထာရံ ဝတ္တတိ, ပဋိသာရဏီယဿ ကမ္မဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိံ ယာစတိ။ သံဃော သုဓမ္မဿ ဘိက္ခုနော ပဋိသာရဏီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ သုဓမ္မဿ ဘိက္ခုနော ပဋိသာရဏီယဿ ကမ္မဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘ဒုတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ…ပေ… တတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ – သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ သုဓမ္မော ဘိက္ခု သံဃေန ပဋိသာရဏီယကမ္မကတော သမ္မာ ဝတ္တတိ, လောမံ ပါတေတိ, နေတ္ထာရံ ဝတ္တတိ, ပဋိသာရဏီယဿ ကမ္မဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိံ ယာစတိ။ သံဃော သုဓမ္မဿ ဘိက္ခုနော ပဋိသာရဏီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ သုဓမ္မဿ ဘိက္ခုနော ပဋိသာရဏီယဿ ကမ္မဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘ပဋိပ္ပဿဒ္ဓံ သံဃေန သုဓမ္မဿ ဘိက္ခုနော ပဋိသာရဏီယကမ္မံ။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။
ပဋိသာရဏီယကမ္မံ နိဋ္ဌိတံ စတုတ္ထံ။
၅။ အာပတ္တိယာ အဒဿနေ ဥက္ခေပနီယကမ္မံ
မြန်֍ ၄၆။ တေန သမယေန ဗုဒ္ဓေါ ဘဂဝါ ကောသမ္ဗိယံ ဝိဟရတိ ဃောသိတာရာမေ။ တေန ခေါ ပန သမယေန အာယသ္မာ ဆန္နော အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိတွာ န ဣစ္ဆတိ အာပတ္တိံ ပဿိတုံ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ…ပေ… တေ
(ဝိ၊၄၊၄၈။)
ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထဉှိ နာမ အာယသ္မာ ဆန္နော အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိတွာ န ဣစ္ဆိဿတိ အာပတ္တိံ ပဿိတု’’န္တိ။ အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။
အထ ခေါ ဘဂဝါ ဧတသ္မိံ နိဒါနေ ဧတသ္မိံ ပကရဏေ ဘိက္ခုသံဃံ သန္နိပါတာပေတွာ ဘိက္ခူ ပဋိပုစ္ဆိ – ‘‘သစ္စံ ကိရ, ဘိက္ခဝေ, ဆန္နော ဘိက္ခု အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိတွာ န ဣစ္ဆတိ အာပတ္တိံ ပဿိတု’’န္တိ? ‘‘သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ။ ဝိဂရဟိ ဗုဒ္ဓေါ ဘဂဝါ – ‘‘အနနုစ္ဆဝိကံ…ပေ… ကထဉှိ နာမ သော, ဘိက္ခဝေ, မောဃပုရိသော အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိတွာ န ဣစ္ဆိဿတိ အာပတ္တိံ ပဿိတုံ? နေတံ, ဘိက္ခဝေ, အပ္ပသန္နာနံ ဝါ ပသာဒါယ…ပေ… ဝိဂရဟိတွာ…ပေ… ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, သံဃော ဆန္နဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ကရောတု – အသမ္ဘောဂံ သံဃေန။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, ကာတဗ္ဗံ – ပဌမံ ဆန္နော ဘိက္ခု စောဒေတဗ္ဗော, စောဒေတွာ သာရေတဗ္ဗော, သာရေတွာ အာပတ္တိံ အာရောပေတဗ္ဗော, အာပတ္တိံ အာရောပေတွာ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
မြန်֍ ၄၇။ ‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဆန္နော ဘိက္ခု အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိတွာ န ဣစ္ဆတိ အာပတ္တိံ ပဿိတုံ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ဆန္နဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ကရေယျ – အသမ္ဘောဂံ သံဃေန။ ဧသာ ဉတ္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဆန္နော ဘိက္ခု အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိတွာ န ဣစ္ဆတိ အာပတ္တိံ ပဿိတုံ။ သံဃော ဆန္နဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ကရောတိ – အသမ္ဘောဂံ သံဃေန။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဆန္နဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယဿ ကမ္မဿ ကရဏံ – အသမ္ဘောဂံ သံဃေန, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘ဒုတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ…ပေ… တတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ – သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဆန္နော ဘိက္ခု အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိတွာ န ဣစ္ဆတိ အာပတ္တိံ ပဿိတုံ။ သံဃော ဆန္နဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ကရောတိ – အသမ္ဘောဂံ သံဃေန။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဆန္နဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယဿ ကမ္မဿ
(ဝိ၊၄၊၄၉။)
ကရဏံ – အသမ္ဘောဂံ သံဃေန, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘ကတံ သံဃေန ဆန္နဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ – အသမ္ဘောဂံ သံဃေန။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီတိ။
‘‘အာဝါသပရမ္ပရဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, သံသထ – ‘ဆန္နော ဘိက္ခု သံဃေန အာပတ္တိယာ [ဆန္နော ဘိက္ခု အာပတ္တိယာ (သီ။ က။)] အဒဿနေ ဥက္ခေပနီယကမ္မကတော – အသမ္ဘောဂံ သံဃေနာ’တိ။
အဓမ္မကမ္မဒွါဒသကံ
မြန်֍ ၄၈။ ‘‘တီဟိ, ဘိက္ခဝေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ အဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, အဝိနယကမ္မဉ္စ, ဒုဝူပသန္တဉ္စ။ အသမ္မုခါ ကတံ ဟောတိ, အပ္ပဋိပုစ္ဆာ ကတံ ဟောတိ, အပ္ပဋိညာယ ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ အဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, အဝိနယကမ္မဉ္စ, ဒုဝူပသန္တဉ္စ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ အဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, အဝိနယကမ္မဉ္စ, ဒုဝူပသန္တဉ္စ။ အနာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ, အဒေသနာဂါမိနိယာ အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ, ဒေသိတာယ အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ…ပေ… အစောဒေတွာ ကတံ ဟောတိ, အသာရေတွာ ကတံ ဟောတိ, အာပတ္တိံ အနာရောပေတွာ ကတံ ဟောတိ…ပေ… အသမ္မုခါ ကတံ ဟောတိ, အဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, ဝဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… အပ္ပဋိပုစ္ဆာ ကတံ ဟောတိ, အဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, ဝဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… အပ္ပဋိညာယ ကတံ ဟောတိ, အဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, ဝဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… အနာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ, အဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, ဝဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… အဒေသနာဂါမိနိယာ အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ, အဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, ဝဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… ဒေသိတာယ အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ, အဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, ဝဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… အစောဒေတွာ ကတံ ဟောတိ, အဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, ဝဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… အသာရေတွာ ကတံ ဟောတိ, အဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, ဝဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… အာပတ္တိံ
(ဝိ၊၄၊၅၀။)
အနာရောပေတွာ ကတံ ဟောတိ, အဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, ဝဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ အဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, အဝိနယကမ္မဉ္စ, ဒုဝူပသန္တဉ္စ။
အာပတ္တိယာ အဒဿနေ ဥက္ခေပနီယကမ္မေ အဓမ္မကမ္မဒွါဒသကံ နိဋ္ဌိတံ။
ဓမ္မကမ္မဒွါဒသကံ
မြန်֍ ၄၉။ ‘‘တီဟိ, ဘိက္ခဝေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, ဝိနယကမ္မဉ္စ, သုဝူပသန္တဉ္စ။ သမ္မုခါ ကတံ ဟောတိ, ပဋိပုစ္ဆာ ကတံ ဟောတိ, ပဋိညာယ ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, ဝိနယကမ္မဉ္စ, သုဝူပသန္တဉ္စ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ…ပေ…။ အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ, ဒေသနာဂါမိနိယာ အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ, အဒေသိတာယ အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ…ပေ… စောဒေတွာ ကတံ ဟောတိ, သာရေတွာ ကတံ ဟောတိ, အာပတ္တိံ အာရောပေတွာ ကတံ ဟောတိ…ပေ… သမ္မုခါ ကတံ ဟောတိ, ဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, သမဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… ပဋိပုစ္ဆာ ကတံ ဟောတိ, ဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, သမဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… ပဋိညာယ ကတံ ဟောတိ, ဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, သမဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ, ဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, သမဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… ဒေသနာဂါမိနိယာ အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ, ဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, သမဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… အဒေသိတာယ အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ, ဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, သမဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… စောဒေတွာ ကတံ ဟောတိ, ဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, သမဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… သာရေတွာ ကတံ ဟောတိ, ဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, သမဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… အာပတ္တိံ အာရောပေတွာ ကတံ ဟောတိ, ဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, သမဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, ဝိနယကမ္မဉ္စ, သုဝူပသန္တဉ္စ။
အာပတ္တိယာ အဒဿနေ ဥက္ခေပနီယကမ္မေ ဓမ္မကမ္မဒွါဒသကံ နိဋ္ဌိတံ။
(ဝိ၊၄၊၅၁။)
အာကင်္ခမာနဆက္ကံ
မြန်֍ ၅၀။ [ပရိ။ ၃၂၃] ‘‘တီဟိ, ဘိက္ခဝေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာကင်္ခမာနော သံဃော, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ကရေယျ။ ဘဏ္ဍနကာရကော ဟောတိ ကလဟကာရကော ဝိဝါဒကာရကော ဘဿကာရကော သံဃေ အဓိကရဏကာရကော၊ ဗာလော ဟောတိ အဗျတ္တော အာပတ္တိဗဟုလော အနပဒါနော၊ ဂိဟိသံသဋ္ဌော ဝိဟရတိ အနနုလောမိကေဟိ ဂိဟိသံသဂ္ဂေဟိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာကင်္ခမာနော သံဃော, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ကရေယျ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာကင်္ခမာနော သံဃော, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ကရေယျ။ အဓိသီလေ သီလဝိပန္နော ဟောတိ, အဇ္ဈာစာရေ အာစာရဝိပန္နော ဟောတိ, အတိဒိဋ္ဌိယာ ဒိဋ္ဌိဝိပန္နော ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာကင်္ခမာနော သံဃော, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ကရေယျ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာကင်္ခမာနော သံဃော, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ကရေယျ။ ဗုဒ္ဓဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ, ဓမ္မဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ, သံဃဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာကင်္ခမာနော သံဃော, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ကရေယျ။
‘‘တိဏ္ဏံ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူနံ, အာကင်္ခမာနော သံဃော, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ကရေယျ။ ဧကော ဘဏ္ဍနကာရကော ဟောတိ ကလဟကာရကော ဝိဝါဒကာရကော ဘဿကာရကော သံဃေ အဓိကရဏကာရကော၊ ဧကော ဗာလော ဟောတိ အဗျတ္တော အာပတ္တိဗဟုလော အနပဒါနော၊ ဧကော ဂိဟိသံသဋ္ဌော ဝိဟရတိ အနနုလောမိကေဟိ ဂိဟိသံသဂ္ဂေဟိ – ဣမေသံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တိဏ္ဏံ ဘိက္ခူနံ, အာကင်္ခမာနော သံဃော, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ကရေယျ။
‘‘အပရေသမ္ပိ, ဘိက္ခဝေ, တိဏ္ဏံ ဘိက္ခူနံ, အာကင်္ခမာနော သံဃော, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ကရေယျ။ ဧကော အဓိသီလေ သီလဝိပန္နော
(ဝိ၊၄၊၅၂။)
ဟောတိ, ဧကော အဇ္ဈာစာရေ အာစာရဝိပန္နော ဟောတိ, ဧကော အတိဒိဋ္ဌိယာ ဒိဋ္ဌိဝိပန္နော ဟောတိ – ဣမေသံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တိဏ္ဏံ ဘိက္ခူနံ, အာကင်္ခမာနော သံဃော, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ကရေယျ။
‘‘အပရေသမ္ပိ, ဘိက္ခဝေ, တိဏ္ဏံ ဘိက္ခူနံ, အာကင်္ခမာနော သံဃော, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ကရေယျ။ ဧကော ဗုဒ္ဓဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ, ဧကော ဓမ္မဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ, ဧကော သံဃဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ – ဣမေသံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တိဏ္ဏံ ဘိက္ခူနံ, အာကင်္ခမာနော သံဃော, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ကရေယျ။
အာပတ္တိယာ အဒဿနေ ဥက္ခေပနီယကမ္မေ
အာကင်္ခမာနဆက္ကံ နိဋ္ဌိတံ။
တေစတ္တာလီသဝတ္တံ
မြန်֍ ၅၁။ ‘‘အာပတ္တိယာ အဒဿနေ ဥက္ခေပနီယကမ္မကတေန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနာ သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗံ။ တတြာယံ သမ္မာဝတ္တနာ – န ဥပသမ္ပာဒေတဗ္ဗံ, န နိဿယော ဒါတဗ္ဗော, န သာမဏေရော ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗော, န ဘိက္ခုနောဝါဒကသမ္မုတိ သာဒိတဗ္ဗာ, သမ္မတေနပိ ဘိက္ခုနိယော န ဩဝဒိတဗ္ဗာ။ ယာယ အာပတ္တိယာ သံဃေန, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ကတံ ဟောတိ သာ အာပတ္တိ န အာပဇ္ဇိတဗ္ဗာ, အညာ ဝါ တာဒိသိကာ, တတော ဝါ ပါပိဋ္ဌတရာ၊ ကမ္မံ န ဂရဟိတဗ္ဗံ, ကမ္မိကာ န ဂရဟိတဗ္ဗာ။ န ပကတတ္တဿ ဘိက္ခုနော အဘိဝါဒနံ, ပစ္စုဋ္ဌာနံ, အဉ္ဇလိကမ္မံ, သာမီစိကမ္မံ, အာသနာဘိဟာရော, သေယျာဘိဟာရော, ပါဒေါဒကံ, ပါဒပီဌံ ပါဒကထလိကံ, ပတ္တစီဝရပ္ပဋိဂ္ဂဟဏံ, နဟာနေ ပိဋ္ဌိပရိကမ္မံ သာဒိတဗ္ဗံ။ န ပကတတ္တော ဘိက္ခု သီလဝိပတ္တိယာ အနုဒ္ဓံသေတဗ္ဗော, န အာစာရဝိပတ္တိယာ အနုဒ္ဓံသေတဗ္ဗော, န ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိယာ အနုဒ္ဓံသေတဗ္ဗော, န အာဇီဝဝိပတ္တိယာ အနုဒ္ဓံသေတဗ္ဗော, န ဘိက္ခု ဘိက္ခူဟိ ဘေဒေတဗ္ဗော [န ဘိက္ခူ ဘိက္ခူဟိ ဘေဒေတဗ္ဗာ (သျာ။)], န ဂိဟိဒ္ဓဇော ဓာရေတဗ္ဗော, န တိတ္ထိယဒ္ဓဇော ဓာရေတဗ္ဗော, န တိတ္ထိယာ သေဝိတဗ္ဗာ၊ ဘိက္ခူ သေဝိတဗ္ဗာ, ဘိက္ခုသိက္ခာယ သိက္ခိတဗ္ဗံ [ဘိက္ခုသိက္ခာ သိက္ခိတဗ္ဗာ (သျာ။)]။ န ပကတတ္တေန ဘိက္ခုနာ သဒ္ဓိံ ဧကစ္ဆန္နေ အာဝါသေ ဝတ္ထဗ္ဗံ, န ဧကစ္ဆန္နေ
(ဝိ၊၄၊၅၃။)
အနာဝါသေ ဝတ္ထဗ္ဗံ, န ဧကစ္ဆန္နေ အာဝါသေ ဝါ အနာဝါသေ ဝါ ဝတ္ထဗ္ဗံ, ပကတတ္တံ ဘိက္ခုံ ဒိသွာ အာသနာ ဝုဋ္ဌာတဗ္ဗံ, န ပကတတ္တော ဘိက္ခု အာသာဒေတဗ္ဗော အန္တော ဝါ ဗဟိ ဝါ။ န ပကတတ္တဿ ဘိက္ခုနော ဥပေါသထော ဌပေတဗ္ဗော, န ပဝါရဏာ ဌပေတဗ္ဗာ, န သဝစနီယံ ကာတဗ္ဗံ, န အနုဝါဒေါ ပဋ္ဌပေတဗ္ဗော, န ဩကာသော ကာရေတဗ္ဗော, န စောဒေတဗ္ဗော, န သာရေတဗ္ဗော, န ဘိက္ခူဟိ သမ္ပယောဇေတဗ္ဗ’’န္တိ။
အာပတ္တိယာ အဒဿနေ ဥက္ခေပနီယကမ္မေ
တေစတ္တာလီသဝတ္တံ နိဋ္ဌိတံ။
မြန်֍ ၅၂။ အထ ခေါ သံဃော ဆန္နဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ အကာသိ – အသမ္ဘောဂံ သံဃေန။ သော သံဃေန, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မကတော တမှာ အာဝါသာ အညံ အာဝါသံ အဂမာသိ။ တတ္ထ ဘိက္ခူ နေဝ အဘိဝါဒေသုံ, န ပစ္စုဋ္ဌေသုံ, န အဉ္ဇလိကမ္မံ န သာမီစိကမ္မံ အကံသု, န သက္ကရိံသု, န ဂရု ကရိံသု [န ဂရုကရိံသု (က။)], န မာနေသုံ, န ပူဇေသုံ။ သော ဘိက္ခူဟိ အသက္ကရိယမာနော အဂရုကရိယမာနော အမာနိယမာနော အပူဇိယမာနော အသက္ကာရပကတော တမှာပိ အာဝါသာ အညံ အာဝါသံ အဂမာသိ။ တတ္ထပိ ဘိက္ခူ နေဝ အဘိဝါဒေသုံ, န ပစ္စုဋ္ဌေသုံ, န အဉ္ဇလိကမ္မံ န သာမီစိကမ္မံ အကံသု, န သက္ကရိံသု, န ဂရုံ ကရိံသု, န မာနေသုံ, န ပူဇေသုံ။ သော ဘိက္ခူဟိ အသက္ကရိယမာနော အဂရုကရိယမာနော အမာနိယမာနော အပူဇိယမာနော အသက္ကာရပကတော တမှာပိ အာဝါသာ အညံ အာဝါသံ အဂမာသိ။ တတ္ထပိ ဘိက္ခူ နေဝ အဘိဝါဒေသုံ, န ပစ္စုဋ္ဌေသုံ, န အဉ္ဇလိကမ္မံ န သာမီစိကမ္မံ အကံသု, န သက္ကရိံသု, န ဂရုံ ကရိံသု, န မာနေသုံ, န ပူဇေသုံ။ သော ဘိက္ခူဟိ အသက္ကရိယမာနော အဂရုကရိယမာနော အမာနိယမာနော အပူဇိယမာနော အသက္ကာရပကတော ပုနဒေဝ ကောသမ္ဗိံ ပစ္စာဂဉ္ဆိ။ သော သမ္မာ ဝတ္တတိ, လောမံ ပါတေတိ, နေတ္ထာရံ ဝတ္တတိ, ဘိက္ခူ ဥပသင်္ကမိတွာ ဧဝံ ဝဒေတိ – ‘‘အဟံ, အာဝုသော, သံဃေန, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မကတော သမ္မာ ဝတ္တာမိ, လောမံ ပါတေမိ, နေတ္ထာရံ ဝတ္တာမိ။ ကထံ နု ခေါ မယာ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗ’’န္တိ? ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ…ပေ…။ ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, သံဃော ဆန္နဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတု။
(ဝိ၊၄၊၅၄။)
နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗ-တေစတ္တာလီသကံ
မြန်֍ ၅၃။ ‘‘ပဉ္စဟိ, ဘိက္ခဝေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။ ဥပသမ္ပာဒေတိ, နိဿယံ ဒေတိ, သာမဏေရံ ဥပဋ္ဌာပေတိ, ဘိက္ခုနောဝါဒကသမ္မုတိံ သာဒိယတိ, သမ္မတောပိ ဘိက္ခုနိယော ဩဝဒတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။
[ပရိ။ ၄၂၀] ‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။ ယာယ အာပတ္တိယာ သံဃေန, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ကတံ ဟောတိ တံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ, အညံ ဝါ တာဒိသိကံ, တတော ဝါ ပါပိဋ္ဌတရံ၊ ကမ္မံ ဂရဟတိ, ကမ္မိကေ ဂရဟတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။ ပကတတ္တဿ ဘိက္ခုနော အဘိဝါဒနံ, ပစ္စုဋ္ဌာနံ, အဉ္ဇလိကမ္မံ, သာမီစိကမ္မံ, အာသနာဘိဟာရံ သာဒိယတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။ ပကတတ္တဿ ဘိက္ခုနော သေယျာဘိဟာရံ, ပါဒေါဒကံ ပါဒပီဌံ, ပါဒကထလိကံ, ပတ္တစီဝရပ္ပဋိဂ္ဂဟဏံ, နဟာနေ ပိဋ္ဌိပရိကမ္မံ သာဒိယတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။ ပကတတ္တံ ဘိက္ခုံ သီလဝိပတ္တိယာ အနုဒ္ဓံသေတိ, အာစာရဝိပတ္တိယာ အနုဒ္ဓံသေတိ, ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိယာ အနုဒ္ဓံသေတိ, အာဇီဝဝိပတ္တိယာ အနုဒ္ဓံသေတိ, ဘိက္ခုံ [ဘိက္ခူ (သီ။ သျာ။)] ဘိက္ခူဟိ ဘေဒေတိ –
(ဝိ၊၄၊၅၅။)
ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။ ဂိဟိဒ္ဓဇံ ဓာရေတိ, တိတ္ထိယဒ္ဓဇံ ဓာရေတိ, တိတ္ထိယေ သေဝတိ၊ ဘိက္ခူ န သေဝတိ, ဘိက္ခုသိက္ခာယ န သိက္ခတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။ ပကတတ္တေန ဘိက္ခုနာ သဒ္ဓိံ ဧကစ္ဆန္နေ အာဝါသေ ဝသတိ, ဧကစ္ဆန္နေ အနာဝါသေ ဝသတိ, ဧကစ္ဆန္နေ အာဝါသေ ဝါ အနာဝါသေ ဝါ ဝသတိ၊ ပကတတ္တံ ဘိက္ခုံ ဒိသွာ အာသနာ န ဝုဋ္ဌာတိ၊ ပကတတ္တံ ဘိက္ခုံ အာသာဒေတိ အန္တော ဝါ ဗဟိ ဝါ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။
‘‘အဋ္ဌဟိ, ဘိက္ခဝေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။ ပကတတ္တဿ ဘိက္ခုနော ဥပေါသထံ ဌပေတိ, ပဝါရဏံ ဌပေတိ, သဝစနီယံ ကရောတိ, အနုဝါဒံ ပဋ္ဌပေတိ, ဩကာသံ ကာရေတိ, စောဒေတိ, သာရေတိ, ဘိက္ခူဟိ သမ္ပယောဇေတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, အဋ္ဌဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။
အာပတ္တိယာ အဒဿနေ ဥက္ခေပနီယကမ္မေ
နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗ-တေစတ္တာလီသကံ နိဋ္ဌိတံ။
ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗ-တေစတ္တာလီသကံ
မြန်֍ ၅၄။ ‘‘ပဉ္စဟိ, ဘိက္ခဝေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။ န ဥပသမ္ပာဒေတိ, န နိဿယံ ဒေတိ, န သာမဏေရံ ဥပဋ္ဌာပေတိ, န ဘိက္ခုနောဝါဒကသမ္မုတိံ သာဒိယတိ, သမ္မတောပိ ဘိက္ခုနိယော န ဩဝဒတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ
(ဝိ၊၄၊၅၆။)
သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။ ယာယ အာပတ္တိယာ သံဃေန အာပတ္တိယာ အဒဿနေ ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ကတံ ဟောတိ တံ အာပတ္တိံ န အာပဇ္ဇတိ, အညံ ဝါ တာဒိသိကံ, တတော ဝါ ပါပိဋ္ဌတရံ၊ ကမ္မံ န ဂရဟတိ, ကမ္မိကေ န ဂရဟတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။ န ပကတတ္တဿ ဘိက္ခုနော အဘိဝါဒနံ, ပစ္စုဋ္ဌာနံ, အဉ္ဇလိကမ္မံ, သာမီစိကမ္မံ, အာသနာဘိဟာရံ သာဒိယတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။ န ပကတတ္တဿ ဘိက္ခုနော သေယျာဘိဟာရံ, ပါဒေါဒကံ ပါဒပီဌံ, ပါဒကထလိကံ, ပတ္တစီဝရပ္ပဋိဂ္ဂဟဏံ, နဟာနေ ပိဋ္ဌိပရိကမ္မံ သာဒိယတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။ န ပကတတ္တံ ဘိက္ခုံ သီလဝိပတ္တိယာ အနုဒ္ဓံသေတိ, န အာစာရဝိပတ္တိယာ အနုဒ္ဓံသေတိ, န ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိယာ အနုဒ္ဓံသေတိ, န အာဇီဝဝိပတ္တိယာ အနုဒ္ဓံသေတိ, န ဘိက္ခုံ ဘိက္ခူဟိ ဘေဒေတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။ န ဂိဟိဒ္ဓဇံ ဓာရေတိ, န တိတ္ထိယဒ္ဓဇံ ဓာရေတိ, န တိတ္ထိယေ သေဝတိ, ဘိက္ခူ သေဝတိ,
(ဝိ၊၄၊၅၇။)
ဘိက္ခုသိက္ခာယ သိက္ခတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။ န ပကတတ္တေန ဘိက္ခုနာ သဒ္ဓိံ ဧကစ္ဆန္နေ အာဝါသေ ဝသတိ, န ဧကစ္ဆန္နေ အနာဝါသေ ဝသတိ, န ဧကစ္ဆန္နေ အာဝါသေ ဝါ အနာဝါသေ ဝါ ဝသတိ, ပကတတ္တံ ဘိက္ခုံ ဒိသွာ အာသနာ ဝုဋ္ဌာတိ, န ပကတတ္တံ ဘိက္ခုံ အာသာဒေတိ အန္တော ဝါ ဗဟိ ဝါ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။
‘‘အဋ္ဌဟိ, ဘိက္ခဝေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။ န ပကတတ္တဿ ဘိက္ခုနော ဥပေါသထံ ဌပေတိ, န ပဝါရဏံ ဌပေတိ, န သဝစနီယံ ကရောတိ, န အနုဝါဒံ ပဋ္ဌပေတိ, န ဩကာသံ ကာရေတိ, န စောဒေတိ, န သာရေတိ, န ဘိက္ခူဟိ သမ္ပယောဇေတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, အဋ္ဌဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။
အာပတ္တိယာ အဒဿနေ ဥက္ခေပနီယကမ္မေ
ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗတေစတ္တာလီသကံ နိဋ္ဌိတံ။
မြန်֍ ၅၅။ ‘‘ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။ တေန, ဘိက္ခဝေ, ဆန္နေန ဘိက္ခုနာ သံဃံ ဥပသင်္ကမိတွာ ဧကံသံ ဥတ္တရာသင်္ဂံ ကရိတွာ ဝုဍ္ဎာနံ ဘိက္ခူနံ ပါဒေ ဝန္ဒိတွာ ဥက္ကုဋိကံ နိသီဒိတွာ အဉ္ဇလိံ ပဂ္ဂဟေတွာ ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘အဟံ, ဘန္တေ, သံဃေန, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မကတော သမ္မာ ဝတ္တာမိ, လောမံ ပါတေမိ, နေတ္ထာရံ ဝတ္တာမိ, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ ဥက္ခေပနီယဿ ကမ္မဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိံ ယာစာမီ’တိ။ ဒုတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗာ။ တတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗာ။ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဆန္နော ဘိက္ခု သံဃေန, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မကတော သမ္မာ ဝတ္တတိ, လောမံ ပါတေတိ, နေတ္ထာရံ ဝတ္တတိ, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ ဥက္ခေပနီယဿ ကမ္မဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိံ
(ဝိ၊၄၊၅၈။)
ယာစတိ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ဆန္နဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေယျ။ ဧသာ ဉတ္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဆန္နော ဘိက္ခု သံဃေန, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မကတော သမ္မာ ဝတ္တတိ, လောမံ ပါတေတိ, နေတ္ထာရံ ဝတ္တတိ, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယဿ ကမ္မဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိံ ယာစတိ။ သံဃော ဆန္နဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဆန္နဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယဿ ကမ္မဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘ဒုတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ…ပေ… တတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ – သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဆန္နော ဘိက္ခု သံဃေန, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မကတော သမ္မာ ဝတ္တတိ, လောမံ ပါတေတိ, နေတ္ထာရံ ဝတ္တတိ, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယဿ ကမ္မဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိံ ယာစတိ။ သံဃော ဆန္နဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဆန္နဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယဿ ကမ္မဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘ပဋိပ္ပဿဒ္ဓံ သံဃေန ဆန္နဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။
အာပတ္တိယာ အဒဿနေ ဥက္ခေပနီယကမ္မံ နိဋ္ဌိတံ ပဉ္စမံ။
၆။ အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ ဥက္ခေပနီယကမ္မံ
မြန်֍ ၅၆။ တေန သမယေန ဗုဒ္ဓေါ ဘဂဝါ ကောသမ္ဗိယံ ဝိဟရတိ ဃောသိတာရာမေ။ တေန ခေါ ပန သမယေန အာယသ္မာ ဆန္နော အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိတွာ န ဣစ္ဆတိ အာပတ္တိံ ပဋိကာတုံ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ…ပေ… တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထဉှိ နာမ အာယသ္မာ ဆန္နော အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိတွာ န ဣစ္ဆိဿတိ အာပတ္တိံ ပဋိကာတု’’န္တိ? အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။
(ဝိ၊၄၊၅၉။)
အထ ခေါ ဘဂဝါ ဧတသ္မိံ နိဒါနေ ဧတသ္မိံ ပကရဏေ ဘိက္ခုသံဃံ သန္နိပါတာပေတွာ ဘိက္ခူ ပဋိပုစ္ဆိ – ‘‘သစ္စံ ကိရ, ဘိက္ခဝေ, ဆန္နော ဘိက္ခု အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိတွာ န ဣစ္ဆတိ အာပတ္တိံ ပဋိကာတု’’န္တိ? ‘‘သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ။ ဝိဂရဟိ ဗုဒ္ဓေါ ဘဂဝါ – ‘‘အနနုစ္ဆဝိကံ…ပေ… ကထဉှိ နာမ သော, ဘိက္ခဝေ, မောဃပုရိသော အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိတွာ န ဣစ္ဆိဿတိ အာပတ္တိံ ပဋိကာတုံ။ နေတံ, ဘိက္ခဝေ, အပ္ပသန္နာနံ ဝါ ပသာဒါယ…ပေ… ဝိဂရဟိတွာ…ပေ… ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, သံဃော ဆန္နဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ကရောတု – အသမ္ဘောဂံ သံဃေန။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, ကာတဗ္ဗံ – ပဌမံ ဆန္နော ဘိက္ခု စောဒေတဗ္ဗော, စောဒေတွာ သာရေတဗ္ဗော, သာရေတွာ အာပတ္တိံ အာရောပေတဗ္ဗော, အာပတ္တိံ အာရောပေတွာ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဆန္နော ဘိက္ခု အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိတွာ န ဣစ္ဆတိ အာပတ္တိံ ပဋိကာတုံ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ဆန္နဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ကရေယျ – အသမ္ဘောဂံ သံဃေန။ ဧသာ ဉတ္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဆန္နော ဘိက္ခု အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိတွာ န ဣစ္ဆတိ အာပတ္တိံ ပဋိကာတုံ။ သံဃော ဆန္နဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ကရောတိ – အသမ္ဘောဂံ သံဃေန။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဆန္နဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ, ဥက္ခေပနီယဿ ကမ္မဿ ကရဏံ – အသမ္ဘောဂံ သံဃေန, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘ဒုတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ…ပေ… တတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ – သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဆန္နော ဘိက္ခု အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိတွာ န ဣစ္ဆတိ အာပတ္တိံ ပဋိကာတုံ။ သံဃော ဆန္နဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ကရောတိ – အသမ္ဘောဂံ သံဃေန။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဆန္နဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ, ဥက္ခေပနီယဿ ကမ္မဿ ကရဏံ – အသမ္ဘောဂံ သံဃေန, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘ကတံ သံဃေန ဆန္နဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ – အသမ္ဘောဂံ သံဃေန။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီတိ။
(ဝိ၊၄၊၆၀။)
‘‘အာဝါသပရမ္ပရဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, သံသထ – ‘ဆန္နော ဘိက္ခု, သံဃေန အာပတ္တိယာ [ဆန္နော ဘိက္ခု အာပတ္တိယာ (သီ။ က။)] အပ္ပဋိကမ္မေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မကတော – အသမ္ဘောဂံ သံဃေနာ’တိ။
အဓမ္မကမ္မဒွါဒသကံ
မြန်֍ ၅၇။ ‘‘တီဟိ, ဘိက္ခဝေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ, အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ အဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, အဝိနယကမ္မဉ္စ, ဒုဝူပသန္တဉ္စ။ အသမ္မုခါ ကတံ ဟောတိ, အပ္ပဋိပုစ္ဆာ ကတံ ဟောတိ, အပ္ပဋိညာယ ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ, အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ အဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, အဝိနယကမ္မဉ္စ, ဒုဝူပသန္တဉ္စ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ, အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ အဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, အဝိနယကမ္မဉ္စ, ဒုဝူပသန္တဉ္စ။ အနာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ, အဒေသနာဂါမိနိယာ အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ, ဒေသိတာယ အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ…ပေ… အစောဒေတွာ ကတံ ဟောတိ, အသာရေတွာ ကတံ ဟောတိ, အာပတ္တိံ အနာရောပေတွာ ကတံ ဟောတိ…ပေ… အသမ္မုခါ ကတံ ဟောတိ, အဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, ဝဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… အပ္ပဋိပုစ္ဆာ ကတံ ဟောတိ, အဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, ဝဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… အပ္ပဋိညာယ ကတံ ဟောတိ, အဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, ဝဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… အနာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ, အဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, ဝဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… အဒေသနာဂါမိနိယာ အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ, အဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, ဝဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… ဒေသိတာယ အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ, အဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, ဝဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… အစောဒေတွာ ကတံ ဟောတိ, အဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, ဝဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… အသာရေတွာ ကတံ ဟောတိ, အဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, ဝဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… အာပတ္တိံ အနာရောပေတွာ ကတံ ဟောတိ, အဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, ဝဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ, အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ အဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, အဝိနယကမ္မဉ္စ, ဒုဝူပသန္တဉ္စ။
အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ ဥက္ခေပနီယကမ္မေ
အဓမ္မကမ္မဒွါဒသကံ နိဋ္ဌိတံ။
(ဝိ၊၄၊၆၁။)
ဓမ္မကမ္မဒွါဒသကံ
မြန်֍ ၅၈။ ‘‘တီဟိ, ဘိက္ခဝေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ, အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, ဝိနယကမ္မဉ္စ, သုဝူပသန္တဉ္စ။ သမ္မုခါ ကတံ ဟောတိ, ပဋိပုစ္ဆာ ကတံ ဟောတိ, ပဋိညာယ ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ, အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, ဝိနယကမ္မဉ္စ, သုဝူပသန္တဉ္စ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ, အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, ဝိနယကမ္မဉ္စ, သုဝူပသန္တဉ္စ။ အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ, ဒေသနာဂါမိနိယာ အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ, အဒေသိတာယ အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ…ပေ… စောဒေတွာ ကတံ ဟောတိ, သာရေတွာ ကတံ ဟောတိ, အာပတ္တိံ အာရောပေတွာ ကတံ ဟောတိ…ပေ… သမ္မုခါ ကတံ ဟောတိ, ဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, သမဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… ပဋိပုစ္ဆာ ကတံ ဟောတိ, ဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, သမဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… ပဋိညာယ ကတံ ဟောတိ, ဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, သမဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ, ဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, သမဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… ဒေသနာဂါမိနိယာ အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ, ဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, သမဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… အဒေသိတာယ အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ, ဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, သမဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… စောဒေတွာ ကတံ ဟောတိ, ဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, သမဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… သာရေတွာ ကတံ ဟောတိ, ဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, သမဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… အာပတ္တိံ အာရောပေတွာ ကတံ ဟောတိ, ဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, သမဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ, အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, ဝိနယကမ္မဉ္စ, သုဝူပသန္တဉ္စ။
အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ ဥက္ခေပနီယကမ္မေ
ဓမ္မကမ္မဒွါဒသကံ နိဋ္ဌိတံ။
(ဝိ၊၄၊၆၂။)
အာကင်္ခမာနဆက္ကံ
မြန်֍ ၅၉။ [ပရိ။ ၃၂၃] ‘‘တီဟိ, ဘိက္ခဝေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာကင်္ခမာနော သံဃော, အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ကရေယျ။ ဘဏ္ဍနကာရကော ဟောတိ ကလဟကာရကော ဝိဝါဒကာရကော ဘဿကာရကော သံဃေ အဓိကရဏကာရကော၊ ဗာလော ဟောတိ အဗျတ္တော အာပတ္တိဗဟုလော အနပဒါနော၊ ဂိဟိသံသဋ္ဌော ဝိဟရတိ အနနုလောမိကေဟိ ဂိဟိသံသဂ္ဂေဟိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာကင်္ခမာနော သံဃော, အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ကရေယျ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာကင်္ခမာနော သံဃော, အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ကရေယျ။ အဓိသီလေ သီလဝိပန္နော ဟောတိ, အဇ္ဈာစာရေ အာစာရဝိပန္နော ဟောတိ, အတိဒိဋ္ဌိယာ ဒိဋ္ဌိဝိပန္နော ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာကင်္ခမာနော သံဃော, အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ကရေယျ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာကင်္ခမာနော သံဃော, အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ကရေယျ။ ဗုဒ္ဓဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ, ဓမ္မဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ, သံဃဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာကင်္ခမာနော သံဃော, အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ကရေယျ။
‘‘တိဏ္ဏံ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူနံ, အာကင်္ခမာနော သံဃော, အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ကရေယျ။ ဧကော ဘဏ္ဍနကာရကော ဟောတိ ကလဟကာရကော ဝိဝါဒကာရကော ဘဿကာရကော သံဃေ အဓိကရဏကာရကော၊ ဧကော ဗာလော ဟောတိ အဗျတ္တော အာပတ္တိဗဟုလော အနပဒါနော၊ ဧကော ဂိဟိသံသဋ္ဌော ဝိဟရတိ အနနုလောမိကေဟိ ဂိဟိသံသဂ္ဂေဟိ – ဣမေသံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တိဏ္ဏံ ဘိက္ခူနံ, အာကင်္ခမာနော သံဃော, အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ကရေယျ။
‘‘အပရေသမ္ပိ, ဘိက္ခဝေ, တိဏ္ဏံ ဘိက္ခူနံ, အာကင်္ခမာနော သံဃော, အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ကရေယျ။ ဧကော အဓိသီလေ
(ဝိ၊၄၊၆၃။)
သီလဝိပန္နော ဟောတိ, ဧကော အဇ္ဈာစာရေ အာစာရဝိပန္နော ဟောတိ, ဧကော အတိဒိဋ္ဌိယာ ဒိဋ္ဌိဝိပန္နော ဟောတိ – ဣမေသံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တိဏ္ဏံ ဘိက္ခူနံ, အာကင်္ခမာနော သံဃော, အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ကရေယျ။
‘‘အပရေသမ္ပိ, ဘိက္ခဝေ, တိဏ္ဏံ ဘိက္ခူနံ, အာကင်္ခမာနော သံဃော, အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ကရေယျ။ ဧကော ဗုဒ္ဓဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ, ဧကော ဓမ္မဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ, ဧကော သံဃဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ – ဣမေသံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တိဏ္ဏံ ဘိက္ခူနံ, အာကင်္ခမာနော သံဃော, အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ကရေယျ။
အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ ဥက္ခေပနီယကမ္မေ
အာကင်္ခမာနဆက္ကံ နိဋ္ဌိတံ။
တေစတ္တာလီသဝတ္တံ
မြန်֍ ၆၀။ ‘‘အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ ဥက္ခေပနီယကမ္မကတေန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနာ သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗံ။ တတြာယံ သမ္မာဝတ္တနာ – န ဥပသမ္ပာဒေတဗ္ဗံ, န နိဿယော ဒါတဗ္ဗော, န သာမဏေရော ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗော, န ဘိက္ခုနောဝါဒကသမ္မုတိ သာဒိတဗ္ဗာ, သမ္မတေနပိ ဘိက္ခုနိယော န ဩဝဒိတဗ္ဗာ။ ယာယ အာပတ္တိယာ သံဃေန, အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ကတံ ဟောတိ သာ အာပတ္တိ န အာပဇ္ဇိတဗ္ဗာ, အညာ ဝါ တာဒိသိကာ, တတော ဝါ ပါပိဋ္ဌတရာ၊ ကမ္မံ န ဂရဟိတဗ္ဗံ, ကမ္မိကာ န ဂရဟိတဗ္ဗာ။ န ပကတတ္တဿ ဘိက္ခုနော အဘိဝါဒနံ, ပစ္စုဋ္ဌာနံ, အဉ္ဇလိကမ္မံ, သာမီစိကမ္မံ, အာသနာဘိဟာရော, သေယျာဘိဟာရော, ပါဒေါဒကံ ပါဒပီဌံ, ပါဒကထလိကံ, ပတ္တစီဝရပ္ပဋိဂ္ဂဟဏံ, နဟာနေ ပိဋ္ဌိပရိကမ္မံ သာဒိတဗ္ဗံ။ န ပကတတ္တော ဘိက္ခု သီလဝိပတ္တိယာ အနုဒ္ဓံသေတဗ္ဗော, န အာစာရဝိပတ္တိယာ အနုဒ္ဓံသေတဗ္ဗော, န ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိယာ အနုဒ္ဓံသေတဗ္ဗော, န အာဇီဝဝိပတ္တိယာ အနုဒ္ဓံသေတဗ္ဗော, န ဘိက္ခု ဘိက္ခူဟိ ဘေဒေတဗ္ဗော။ န ဂိဟိဒ္ဓဇော ဓာရေတဗ္ဗော, န တိတ္ထိယဒ္ဓဇော ဓာရေတဗ္ဗော, န တိတ္ထိယာ သေဝိတဗ္ဗာ၊ ဘိက္ခူ သေဝိတဗ္ဗာ, ဘိက္ခုသိက္ခာယ သိက္ခိတဗ္ဗံ။ န ပကတတ္တေန ဘိက္ခုနာ သဒ္ဓိံ ဧကစ္ဆန္နေ အာဝါသေ ဝတ္ထဗ္ဗံ, န ဧကစ္ဆန္နေ အနာဝါသေ ဝတ္ထဗ္ဗံ, န ဧကစ္ဆန္နေ အာဝါသေ
(ဝိ၊၄၊၆၄။)
ဝါ အနာဝါသေ ဝါ ဝတ္ထဗ္ဗံ, ပကတတ္တံ ဘိက္ခုံ ဒိသွာ အာသနာ ဝုဋ္ဌာတဗ္ဗံ, န ပကတတ္တော ဘိက္ခု အာသာဒေတဗ္ဗော အန္တော ဝါ ဗဟိ ဝါ။ န ပကတတ္တဿ ဘိက္ခုနော ဥပေါသထော ဌပေတဗ္ဗော, န ပဝါရဏာ ဌပေတဗ္ဗာ, န သဝစနီယံ ကာတဗ္ဗံ, န အနုဝါဒေါ ပဋ္ဌပေတဗ္ဗော, န ဩကာသော ကာရေတဗ္ဗော, န စောဒေတဗ္ဗော, န သာရေတဗ္ဗော, န ဘိက္ခူဟိ သမ္ပယောဇေတဗ္ဗ’’န္တိ။
အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ ဥက္ခေပနီယကမ္မေ
တေစတ္တာလီသဝတ္တံ နိဋ္ဌိတံ။
မြန်֍ ၆၁။ အထ ခေါ သံဃော ဆန္နဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ အကာသိ – အသမ္ဘောဂံ သံဃေန။ သော သံဃေန, အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မကတော တမှာ အာဝါသာ အညံ အာဝါသံ အဂမာသိ။ တတ္ထ ဘိက္ခူ နေဝ အဘိဝါဒေသုံ, န ပစ္စုဋ္ဌေသုံ, န အဉ္ဇလိကမ္မံ န သာမီစိကမ္မံ အကံသု, န သက္ကရိံသု, န ဂရုံ ကရိံသု, န မာနေသုံ, န ပူဇေသုံ။ သော ဘိက္ခူဟိ အသက္ကရိယမာနော အဂရုကရိယမာနော အမာနိယမာနော အပူဇိယမာနော အသက္ကာရပကတော တမှာပိ အာဝါသာ အညံ အာဝါသံ အဂမာသိ။ တတ္ထပိ ဘိက္ခူ နေဝ အဘိဝါဒေသုံ, န ပစ္စုဋ္ဌေသုံ, န အဉ္ဇလိကမ္မံ န သာမီစိကမ္မံ အကံသု, န သက္ကရိံသု, န ဂရုံ ကရိံသု, န မာနေသုံ, န ပူဇေသုံ။ သော ဘိက္ခူဟိ အသက္ကရိယမာနော အဂရုကရိယမာနော အမာနိယမာနော အပူဇိယမာနော အသက္ကာရပကတော တမှာပိ အာဝါသာ အညံ အာဝါသံ အဂမာသိ။ တတ္ထပိ ဘိက္ခူ နေဝ အဘိဝါဒေသုံ, န ပစ္စုဋ္ဌေသုံ, န အဉ္ဇလိကမ္မံ န သာမီစိကမ္မံ အကံသု, န သက္ကရိံသု, န ဂရုံ ကရိံသု, န မာနေသုံ, န ပူဇေသုံ။ သော ဘိက္ခူဟိ အသက္ကရိယမာနော အဂရုကရိယမာနော အမာနိယမာနော အပူဇိယမာနော အသက္ကာရပကတော ပုနဒေဝ ကောသမ္ဗိံ ပစ္စာဂဉ္ဆိ။ သော သမ္မာ ဝတ္တတိ, လောမံ ပါတေတိ, နေတ္ထာရံ ဝတ္တတိ, ဘိက္ခူ ဥပသင်္ကမိတွာ ဧဝံ ဝဒေတိ – ‘‘အဟံ, အာဝုသော, သံဃေန, အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မကတော သမ္မာ ဝတ္တာမိ, လောမံ ပါတေမိ, နေတ္ထာရံ ဝတ္တာမိ။ ကထံ နု ခေါ မယာ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗ’’န္တိ? ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ…ပေ…။ ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, သံဃော ဆန္နဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတု။
(ဝိ၊၄၊၆၅။)
နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗတေစတ္တာလီသကံ
မြန်֍ ၆၂။ ‘‘ပဉ္စဟိ, ဘိက္ခဝေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။ ဥပသမ္ပာဒေတိ, နိဿယံ ဒေတိ, သာမဏေရံ ဥပဋ္ဌာပေတိ, ဘိက္ခုနောဝါဒကသမ္မုတိံ သာဒိယတိ, သမ္မတောပိ ဘိက္ခုနိယော ဩဝဒတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။
[ပရိ။ ၄၂၀] ‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။ ယာယ အာပတ္တိယာ သံဃေန, အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ကတံ ဟောတိ တံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ, အညံ ဝါ တာဒိသိကံ, တတော ဝါ ပါပိဋ္ဌတရံ၊ ကမ္မံ ဂရဟတိ, ကမ္မိကေ ဂရဟတိ…ပေ… ပကတတ္တဿ ဘိက္ခုနော အဘိဝါဒနံ, ပစ္စုဋ္ဌာနံ, အဉ္ဇလိကမ္မံ, သာမီစိကမ္မံ, အာသနာဘိဟာရံ သာဒိယတိ…ပေ… ပကတတ္တဿ ဘိက္ခုနော သေယျာဘိဟာရံ, ပါဒေါဒကံ ပါဒပီဌံ, ပါဒကထလိကံ, ပတ္တစီဝရပ္ပဋိဂ္ဂဟဏံ, နဟာနေ ပိဋ္ဌိပရိကမ္မံ သာဒိယတိ…ပေ… ပကတတ္တံ ဘိက္ခုံ သီလဝိပတ္တိယာ အနုဒ္ဓံသေတိ, အာစာရဝိပတ္တိယာ အနုဒ္ဓံသေတိ, ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိယာ အနုဒ္ဓံသေတိ, အာဇီဝဝိပတ္တိယာ အနုဒ္ဓံသေတိ, ဘိက္ခုံ ဘိက္ခူဟိ ဘေဒေတိ…ပေ… ဂိဟိဒ္ဓဇံ ဓာရေတိ, တိတ္ထိယဒ္ဓဇံ ဓာရေတိ, တိတ္ထိယေ သေဝတိ, ဘိက္ခူ န သေဝတိ, ဘိက္ခုသိက္ခာယ န သိက္ခတိ…ပေ… ပကတတ္တေန ဘိက္ခုနာ သဒ္ဓိံ ဧကစ္ဆန္နေ အာဝါသေ ဝသတိ, ဧကစ္ဆန္နေ အနာဝါသေ ဝသတိ, ဧကစ္ဆန္နေ အာဝါသေ ဝါ အနာဝါသေ ဝါ ဝသတိ, ပကတတ္တံ ဘိက္ခုံ ဒိသွာ အာသနာ န ဝုဋ္ဌာတိ, ပကတတ္တံ ဘိက္ခုံ အာသာဒေတိ အန္တော ဝါ ဗဟိ ဝါ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။
‘‘အဋ္ဌဟိ, ဘိက္ခဝေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။ ပကတတ္တဿ ဘိက္ခုနော ဥပေါသထံ ဌပေတိ, ပဝါရဏံ ဌပေတိ, သဝစနီယံ ကရောတိ, အနုဝါဒံ ပဋ္ဌပေတိ, ဩကာသံ ကာရေတိ, စောဒေတိ, သာရေတိ, ဘိက္ခူဟိ
(ဝိ၊၄၊၆၆။)
သမ္ပယောဇေတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, အဋ္ဌဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။
အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ ဥက္ခေပနီယကမ္မေ
နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗတေစတ္တာလီသကံ နိဋ္ဌိတံ။
ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗတေစတ္တာလီသကံ
မြန်֍ ၆၃။ ‘‘ပဉ္စဟိ, ဘိက္ခဝေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။ န ဥပသမ္ပာဒေတိ, န နိဿယံ ဒေတိ, န သာမဏေရံ ဥပဋ္ဌာပေတိ, န ဘိက္ခုနောဝါဒကသမ္မုတိံ သာဒိယတိ, သမ္မတောပိ ဘိက္ခုနိယော န ဩဝဒတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။ ယာယ အာပတ္တိယာ သံဃေန, အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ကတံ ဟောတိ တံ အာပတ္တိံ န အာပဇ္ဇတိ, အညံ ဝါ တာဒိသိကံ, တတော ဝါ ပါပိဋ္ဌတရံ၊ ကမ္မံ န ဂရဟတိ, ကမ္မိကေ န ဂရဟတိ…ပေ… န ပကတတ္တဿ ဘိက္ခုနော အဘိဝါဒနံ, ပစ္စုဋ္ဌာနံ, အဉ္ဇလိကမ္မံ, သာမီစိကမ္မံ, အာသနာဘိဟာရံ သာဒိယတိ…ပေ… န ပကတတ္တဿ ဘိက္ခုနော သေယျာဘိဟာရံ, ပါဒေါဒကံ ပါဒပီဌံ, ပါဒကထလိကံ, ပတ္တစီဝရပ္ပဋိဂ္ဂဟဏံ, နဟာနေ ပိဋ္ဌိပရိကမ္မံ သာဒိယတိ…ပေ… န ပကတတ္တံ ဘိက္ခုံ သီလဝိပတ္တိယာ အနုဒ္ဓံသေတိ, န အာစာရဝိပတ္တိယာ အနုဒ္ဓံသေတိ, န ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိယာ အနုဒ္ဓံသေတိ, န အာဇီဝဝိပတ္တိယာ အနုဒ္ဓံသေတိ, န ဘိက္ခုံ ဘိက္ခူဟိ ဘေဒေတိ…ပေ… န ဂိဟိဒ္ဓဇံ ဓာရေတိ, န တိတ္ထိယဒ္ဓဇံ ဓာရေတိ, န တိတ္ထိယေ သေဝတိ, ဘိက္ခူ သေဝတိ, ဘိက္ခုသိက္ခာယ သိက္ခတိ…ပေ… န ပကတတ္တေန ဘိက္ခုနာ သဒ္ဓိံ ဧကစ္ဆန္နေ အာဝါသေ ဝသတိ, န ဧကစ္ဆန္နေ အနာဝါသေ ဝသတိ, န ဧကစ္ဆန္နေ အာဝါသေ ဝါ အနာဝါသေ ဝါ ဝသတိ, ပကတတ္တံ ဘိက္ခုံ ဒိသွာ အာသနာ ဝုဋ္ဌာတိ, န ပကတတ္တံ ဘိက္ခုံ အာသာဒေတိ အန္တော ဝါ ဗဟိ ဝါ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။
(ဝိ၊၄၊၆၇။)
‘‘အဋ္ဌဟိ, ဘိက္ခဝေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။ န ပကတတ္တဿ ဘိက္ခုနော ဥပေါသထံ ဌပေတိ, န ပဝါရဏံ ဌပေတိ, န သဝစနီယံ ကရောတိ, န အနုဝါဒံ ပဋ္ဌပေတိ, န ဩကာသံ ကာရေတိ, န စောဒေတိ, န သာရေတိ, န ဘိက္ခူဟိ သမ္ပယောဇေတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, အဋ္ဌဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။
အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ ဥက္ခေပနီယကမ္မေ
ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗတေစတ္တာလီသကံ နိဋ္ဌိတံ။
မြန်֍ ၆၄။ ‘‘ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။ တေန ဘိက္ခဝေ, ဆန္နေန ဘိက္ခုနာ သံဃံ ဥပသင်္ကမိတွာ ဧကံသံ ဥတ္တရာသင်္ဂံ ကရိတွာ ဝုဍ္ဎာနံ ဘိက္ခူနံ ပါဒေ ဝန္ဒိတွာ ဥက္ကုဋိကံ နိသီဒိတွာ အဉ္ဇလိံ ပဂ္ဂဟေတွာ ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘အဟံ, ဘန္တေ, သံဃေန, အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မကတော သမ္မာ ဝတ္တာမိ, လောမံ ပါတေမိ, နေတ္ထာရံ ဝတ္တာမိ, အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ ဥက္ခေပနီယဿ ကမ္မဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိံ ယာစာမီ’တိ။ ဒုတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗာ။ တတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗာ။ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဆန္နော ဘိက္ခု သံဃေန, အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မကတော သမ္မာ ဝတ္တတိ, လောမံ ပါတေတိ, နေတ္ထာရံ ဝတ္တတိ, အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ ဥက္ခေပနီယဿ ကမ္မဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိံ ယာစတိ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ဆန္နဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေယျ။ ဧသာ ဉတ္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဆန္နော ဘိက္ခု သံဃေန, အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မကတော သမ္မာ ဝတ္တတိ, လောမံ ပါတေတိ, နေတ္ထာရံ ဝတ္တတိ, အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ ဥက္ခေပနီယဿ ကမ္မဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိံ ယာစတိ။ သံဃော ဆန္နဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဆန္နဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ, ဥက္ခေပနီယဿ ကမ္မဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
(ဝိ၊၄၊၆၈။)
‘‘ဒုတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ…ပေ… တတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ – သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဆန္နော ဘိက္ခု သံဃေန, အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မကတော သမ္မာ ဝတ္တတိ, လောမံ ပါတေတိ, နေတ္ထာရံ ဝတ္တတိ, အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ, ဥက္ခေပနီယဿ ကမ္မဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိံ ယာစတိ။ သံဃော ဆန္နဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဆန္နဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ, ဥက္ခေပနီယဿ ကမ္မဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘ပဋိပ္ပဿဒ္ဓံ သံဃေန ဆန္နဿ ဘိက္ခုနော, အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။
အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ ဥက္ခေပနီယကမ္မံ နိဋ္ဌိတံ ဆဋ္ဌံ။
၇။ ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ ဥက္ခေပနီယကမ္မံ
မြန်֍ ၆၅။ [ဣဒံ ဝတ္ထု ပါစိ။ ၄၁၇၊ မ။ နိ။ ၂၃၄ အာဒယော] တေန သမယေန ဗုဒ္ဓေါ ဘဂဝါ သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ ဇေတဝနေ အနာထပိဏ္ဍိကဿ အာရာမေ။ တေန ခေါ ပန သမယေန အရိဋ္ဌဿ နာမ ဘိက္ခုနော ဂဒ္ဓဗာဓိပုဗ္ဗဿ [ဂန္ဓဗာဓိပုဗ္ဗဿ (က။)] ဧဝရူပံ ပါပကံ ဒိဋ္ဌိဂတံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ – ‘‘တထာဟံ ဘဂဝတာ ဓမ္မံ ဒေသိတံ အာဇာနာမိ ယထာ ယေမေ အန္တရာယိကာ ဓမ္မာ ဝုတ္တာ ဘဂဝတာ တေ ပဋိသေဝတော နာလံ အန္တရာယာယာ’’တိ။ အဿောသုံ ခေါ သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခူ အရိဋ္ဌဿ နာမ ကိရ ဘိက္ခုနော ဂဒ္ဓဗာဓိပုဗ္ဗဿ ဧဝရူပံ ပါပကံ ဒိဋ္ဌိဂတံ ဥပ္ပန္နံ – ‘‘တထာဟံ ဘဂဝတာ ဓမ္မံ ဒေသိတံ အာဇာနာမိ ယထာ ယေမေ အန္တရာယိကာ ဓမ္မာ ဝုတ္တာ ဘဂဝတာ တေ ပဋိသေဝတော နာလံ အန္တရာယာယာ’’တိ။ အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ယေန အရိဋ္ဌော ဘိက္ခု ဂဒ္ဓဗာဓိပုဗ္ဗော တေနုပသင်္ကမိံသု။ ဥပသင်္ကမိတွာ အရိဋ္ဌံ ဘိက္ခုံ ဂဒ္ဓဗာဓိပုဗ္ဗံ ဧတဒဝေါစုံ – ‘‘သစ္စံ ကိရ တေ, အာဝုသော အရိဋ္ဌ, ဧဝရူပံ ပါပကံ ဒိဋ္ဌိဂတံ ဥပ္ပန္နံ – တထာဟံ ဘဂဝတာ ဓမ္မံ ဒေသိတံ အာဇာနာမိ ယထာ ယေမေ အန္တရာယိကာ ဓမ္မာ ဝုတ္တာ ဘဂဝတာ တေ ပဋိသေဝတော နာလံ အန္တရာယာယာ’’တိ? ‘‘ဧဝံဗျာ ခေါ အဟံ, အာဝုသော, ဘဂဝတာ ဓမ္မံ ဒေသိတံ အာဇာနာမိ, ယထာ
(ဝိ၊၄၊၆၉။)
ယေမေ အန္တရာယိကာ ဓမ္မာ ဝုတ္တာ ဘဂဝတာ တေ ပဋိသေဝတော နာလံ အန္တရာယာယာ’’တိ။
‘‘မာဝုသော အရိဋ္ဌ, ဧဝံ အဝစ။ မာ ဘဂဝန္တံ အဗ္ဘာစိက္ခိ။ န ဟိ သာဓု ဘဂဝတော အဗ္ဘက္ခာနံ [အဗ္ဘာစိက္ခနံ (က။)]။ န ဟိ ဘဂဝါ ဧဝံ ဝဒေယျ။ အနေကပရိယာယေနာဝုသော အရိဋ္ဌ, အန္တရာယိကာ ဓမ္မာ အန္တရာယိကာ ဝုတ္တာ ဘဂဝတာ။ အလဉ္စ ပန တေ ပဋိသေဝတော အန္တရာယာယ။ အပ္ပဿာဒါ ကာမာ ဝုတ္တာ ဘဂဝတာ, ဗဟုဒုက္ခာ ဗဟုပါယာသာ [ဗဟူပါယာသာ (သီ။ သျာ။)], အာဒီနဝေါ ဧတ္ထ ဘိယျော။ အဋ္ဌိကင်္ကလူပမာ ကာမာ ဝုတ္တာ ဘဂဝတာ, ဗဟုဒုက္ခာ ဗဟူပါယာသာ, အာဒီနဝေါ ဧတ္ထ ဘိယျော။ မံသပေသူပမာ ကာမာ ဝုတ္တာ ဘဂဝတာ…ပေ… တိဏုက္ကူပမာ ကာမာ ဝုတ္တာ ဘဂဝတာ…ပေ… အင်္ဂါရကာသူပမာ ကာမာ ဝုတ္တာ ဘဂဝတာ… သုပိနကူပမာ ကာမာ ဝုတ္တာ ဘဂဝတာ… ယာစိတကူပမာ ကာမာ ဝုတ္တာ ဘဂဝတာ… ရုက္ခဖလူပမာ ကာမာ ဝုတ္တာ ဘဂဝတာ… အသိသူနူပမာ ကာမာ ဝုတ္တာ ဘဂဝတာ… သတ္တိသူလူပမာ ကာမာ ဝုတ္တာ ဘဂဝတာ… သပ္ပသိရူပမာ ကာမာ ဝုတ္တာ ဘဂဝတာ, ဗဟုဒုက္ခာ ဗဟူပါယာသာ, အာဒီနဝေါ ဧတ္ထ ဘိယျော’’တိ။
ဧဝမ္ပိ ခေါ အရိဋ္ဌော ဘိက္ခု ဂဒ္ဓဗာဓိပုဗ္ဗော တေဟိ ဘိက္ခူဟိ ဝုစ္စမာနော တထေဝ တံ ပါပကံ ဒိဋ္ဌိဂတံ ထာမသာ ပရာမာသာ အဘိနိဝိဿ ဝေါဟရတိ – ‘‘ဧဝံဗျာ ခေါ အဟံ, အာဝုသော, ဘဂဝတာ ဓမ္မံ ဒေသိတံ အာဇာနာမိ, ယထာ ယေမေ အန္တရာယိကာ ဓမ္မာ ဝုတ္တာ ဘဂဝတာ တေ ပဋိသေဝတော နာလံ အန္တရာယာယာ’’တိ။ ယတော စ ခေါ တေ ဘိက္ခူ နာသက္ခိံသု အရိဋ္ဌံ ဘိက္ခုံ ဂဒ္ဓဗာဓိပုဗ္ဗံ ဧတသ္မာ ပါပကာ ဒိဋ္ဌိဂတာ ဝိဝေစေတုံ, အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိံသု, ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ဧတသ္မိံ နိဒါနေ ဧတသ္မိံ ပကရဏေ ဘိက္ခုသံဃံ သန္နိပါတာပေတွာ အရိဋ္ဌံ ဘိက္ခုံ ဂဒ္ဓဗာဓိပုဗ္ဗံ ပဋိပုစ္ဆိ – ‘‘သစ္စံ ကိရ တေ, အရိဋ္ဌ, ဧဝရူပံ ပါပကံ ဒိဋ္ဌိဂတံ ဥပ္ပန္နံ – တထာဟံ ဘဂဝတာ ဓမ္မံ ဒေသိတံ အာဇာနာမိ ယထာ ယေမေ အန္တရာယိကာ ဓမ္မာ ဝုတ္တာ ဘဂဝတာ တေ ပဋိသေဝတော နာလံ အန္တရာယာယာ’’တိ? ‘‘ဧဝံဗျာ ခေါ အဟံ, ဘန္တေ, ဘဂဝတာ ဓမ္မံ ဒေသိတံ အာဇာနာမိ, ယထာ ယေမေ အန္တရာယိကာ ဓမ္မာ ဝုတ္တာ ဘဂဝတာ တေ ပဋိသေဝတော နာလံ အန္တရာယာယာ’’တိ။
(ဝိ၊၄၊၇၀။)
‘‘ကဿ နု ခေါ နာမ တွံ, မောဃပုရိသ, မယာ ဧဝံ ဓမ္မံ ဒေသိတံ အာဇာနာသိ? နနု မယာ, မောဃပုရိသ, အနေကပရိယာယေန အန္တရာယိကာ ဓမ္မာ အန္တရာယိကာ ဝုတ္တာ? အလဉ္စ ပန တေ ပဋိသေဝတော အန္တရာယာယ။ အပ္ပဿာဒါ ကာမာ ဝုတ္တာ မယာ, ဗဟုဒုက္ခာ ဗဟုပါယာသာ, အာဒီနဝေါ ဧတ္ထ ဘိယျော။ အဋ္ဌိကင်္ကလူပမာ ကာမာ ဝုတ္တာ မယာ, ဗဟုဒုက္ခာ ဗဟုပါယာသာ, အာဒီနဝေါ ဧတ္ထ ဘိယျော။ မံသပေသူပမာ ကာမာ ဝုတ္တာ မယာ…ပေ… တိဏုက္ကူပမာ ကာမာ ဝုတ္တာ မယာ… အင်္ဂါရကာသူပမာ ကာမာ ဝုတ္တာ မယာ… သုပိနကူပမာ ကာမာ ဝုတ္တာ မယာ…ပေ… ယာစိတကူပမာ ကာမာ ဝုတ္တာ မယာ… ရုက္ခဖလူပမာ ကာမာ ဝုတ္တာ မယာ… အသိသူနူပမာ ကာမာ ဝုတ္တာ မယာ… သတ္တိသူလူပမာ ကာမာ ဝုတ္တာ မယာ… သပ္ပသိရူပမာ ကာမာ ဝုတ္တာ မယာ, ဗဟုဒုက္ခာ ဗဟုပါယာသာ, အာဒီနဝေါ ဧတ္ထ ဘိယျော။ အထ စ ပန တွံ, မောဃပုရိသ, အတ္တနာ ဒုဂ္ဂဟိတေန [ဒုဂ္ဂဟိတေန ဒိဋ္ဌိဂတေန (သျာ။)] အမှေ စေဝ အဗ္ဘာစိက္ခသိ, အတ္တာနဉ္စ ခဏသိ, ဗဟုဉ္စ အပုညံ ပသဝသိ။ တဉှိ တေ, မောဃပုရိသ, ဘဝိဿတိ ဒီဃရတ္တံ အဟိတာယ ဒုက္ခာယ။ နေတံ, မောဃပုရိသ, အပ္ပသန္နာနံ ဝါ ပသာဒါယ…ပေ… ဝိဂရဟိတွာ…ပေ… ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, သံဃော အရိဋ္ဌဿ ဘိက္ခုနော ဂဒ္ဓဗာဓိပုဗ္ဗဿ, ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ကရောတု – အသမ္ဘောဂံ သံဃေန။ ဧဝဉ္စ ပန ဘိက္ခဝေ ကာတဗ္ဗံ – ပဌမံ အရိဋ္ဌော ဘိက္ခု စောဒေတဗ္ဗော, စောဒေတွာ သာရေတဗ္ဗော, သာရေတွာ အာပတ္တိံ အာရောပေတဗ္ဗော, အာပတ္တိံ အာရောပေတွာ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
မြန်֍ ၆၆။ ‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အရိဋ္ဌဿ ဘိက္ခုနော ဂဒ္ဓဗာဓိပုဗ္ဗဿ ဧဝရူပံ ပါပကံ ဒိဋ္ဌိဂတံ ဥပ္ပန္နံ – တထာဟံ ဘဂဝတာ ဓမ္မံ ဒေသိတံ အာဇာနာမိ ယထာ ယေမေ အန္တရာယိကာ ဓမ္မာ ဝုတ္တာ ဘဂဝတာ တေ ပဋိသေဝတော နာလံ အန္တရာယာယာတိ။ သော တံ ဒိဋ္ဌိံ န ပဋိနိဿဇ္ဇတိ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော အရိဋ္ဌဿ ဘိက္ခုနော ဂဒ္ဓဗာဓိပုဗ္ဗဿ, ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ကရေယျ – အသမ္ဘောဂံ သံဃေန။ ဧသာ ဉတ္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အရိဋ္ဌဿ ဘိက္ခုနော ဂဒ္ဓဗာဓိပုဗ္ဗဿ ဧဝရူပံ ပါပကံ ဒိဋ္ဌိဂတံ ဥပ္ပန္နံ – တထာဟံ ဘဂဝတာ ဓမ္မံ ဒေသိတံ အာဇာနာမိ
(ဝိ၊၄၊၇၁။)
ယထာ ယေမေ အန္တရာယိကာ ဓမ္မာ ဝုတ္တာ ဘဂဝတာ တေ ပဋိသေဝတော နာလံ အန္တရာယာယာတိ။ သော တံ ဒိဋ္ဌိံ န ပဋိနိဿဇ္ဇတိ။ သံဃော အရိဋ္ဌဿ ဘိက္ခုနော ဂဒ္ဓဗာဓိပုဗ္ဗဿ, ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ကရောတိ – အသမ္ဘောဂံ သံဃေန။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ အရိဋ္ဌဿ ဘိက္ခုနော ဂဒ္ဓဗာဓိပုဗ္ဗဿ, ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ, ဥက္ခေပနီယဿ ကမ္မဿ ကရဏံ – အသမ္ဘောဂံ သံဃေန, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘ဒုတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ…ပေ… တတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ – သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အရိဋ္ဌဿ ဘိက္ခုနော ဂဒ္ဓဗာဓိပုဗ္ဗဿ ဧဝရူပံ ပါပကံ ဒိဋ္ဌိဂတံ ဥပ္ပန္နံ – တထာဟံ ဘဂဝတာ ဓမ္မံ ဒေသိတံ အာဇာနာမိ ယထာ ယေမေ အန္တရာယိကာ ဓမ္မာ ဝုတ္တာ ဘဂဝတာ တေ ပဋိသေဝတော နာလံ အန္တရာယာယာတိ။ သော တံ ဒိဋ္ဌိံ န ပဋိနိဿဇ္ဇတိ။ သံဃော အရိဋ္ဌဿ ဘိက္ခုနော ဂဒ္ဓဗာဓိပုဗ္ဗဿ, ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ကရောတိ – အသမ္ဘောဂံ သံဃေန။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ အရိဋ္ဌဿ ဘိက္ခုနော ဂဒ္ဓဗာဓိပုဗ္ဗဿ, ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ, ဥက္ခေပနီယဿ ကမ္မဿ ကရဏံ – အသမ္ဘောဂံ သံဃေန, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘ကတံ သံဃေန အရိဋ္ဌဿ ဘိက္ခုနော ဂဒ္ဓဗာဓိပုဗ္ဗဿ, ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ – အသမ္ဘောဂံ သံဃေန။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီတိ။
‘‘အာဝါသပရမ္ပရဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, သံသထ – ‘အရိဋ္ဌော ဘိက္ခု ဂဒ္ဓဗာဓိပုဗ္ဗော, သံဃေန ပါပိကာယ [ဂဒ္ဓဗာဓိပုဗ္ဗော ပါပိကာယ (သီ။ က။)] ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မကတော – အသမ္ဘောဂံ သံဃေနာ’’’တိ။
အဓမ္မကမ္မဒွါဒသကံ
မြန်֍ ၆၇။ ‘‘တီဟိ, ဘိက္ခဝေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ, ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ အဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, အဝိနယကမ္မဉ္စ, ဒုဝူပသန္တဉ္စ။ အသမ္မုခါ ကတံ ဟောတိ, အပ္ပဋိပုစ္ဆာ ကတံ ဟောတိ, အပ္ပဋိညာယ ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ,
(ဝိ၊၄၊၇၂။)
ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ အဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, အဝိနယကမ္မဉ္စ, ဒုဝူပသန္တဉ္စ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ, ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ အဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, အဝိနယကမ္မဉ္စ, ဒုဝူပသန္တဉ္စ။ အနာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ, အဒေသနာဂါမိနိယာ အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ, ဒေသိတာယ အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ…ပေ… အစောဒေတွာ ကတံ ဟောတိ, အသာရေတွာ ကတံ ဟောတိ, အာပတ္တိံ အနာရောပေတွာ ကတံ ဟောတိ…ပေ… အသမ္မုခါ ကတံ ဟောတိ, အဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, ဝဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… အပ္ပဋိပုစ္ဆာ ကတံ ဟောတိ, အဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, ဝဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… အပ္ပဋိညာယ ကတံ ဟောတိ, အဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, ဝဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… အနာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ, အဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, ဝဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… အဒေသနာဂါမိနိယာ အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ, အဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, ဝဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… ဒေသိတာယ အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ, အဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, ဝဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… အစောဒေတွာ ကတံ ဟောတိ, အဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, ဝဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… အသာရေတွာ ကတံ ဟောတိ, အဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, ဝဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… အာပတ္တိံ အနာရောပေတွာ ကတံ ဟောတိ, အဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, ဝဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ, ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ အဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, အဝိနယကမ္မဉ္စ, ဒုဝူပသန္တဉ္စ။
ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ ဥက္ခေပနီယကမ္မေ
အဓမ္မကမ္မဒွါဒသကံ နိဋ္ဌိတံ။
ဓမ္မကမ္မဒွါဒသကံ
မြန်֍ ၆၈။ ‘‘တီဟိ, ဘိက္ခဝေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ, ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, ဝိနယကမ္မဉ္စ, သုဝူပသန္တဉ္စ။ သမ္မုခါ ကတံ ဟောတိ, ပဋိပုစ္ဆာ ကတံ ဟောတိ, ပဋိညာယ ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ, ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, ဝိနယကမ္မဉ္စ, သုဝူပသန္တဉ္စ။
(ဝိ၊၄၊၇၃။)
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ, ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, ဝိနယကမ္မဉ္စ, သုဝူပသန္တဉ္စ။ အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ, ဒေသနာဂါမိနိယာ အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ, အဒေသိတာယ အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ…ပေ… စောဒေတွာ ကတံ ဟောတိ, သာရေတွာ ကတံ ဟောတိ, အာပတ္တိံ အာရောပေတွာ ကတံ ဟောတိ…ပေ… သမ္မုခါ ကတံ ဟောတိ, ဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, သမဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… ပဋိပုစ္ဆာ ကတံ ဟောတိ, ဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, သမဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… ပဋိညာယ ကတံ ဟောတိ, ဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, သမဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ, ဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, သမဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… ဒေသနာဂါမိနိယာ အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ, ဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, သမဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… အဒေသိတာယ အာပတ္တိယာ ကတံ ဟောတိ, ဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, သမဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… စောဒေတွာ ကတံ ဟောတိ, ဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, သမဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… သာရေတွာ ကတံ ဟောတိ, ဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, သမဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ…ပေ… အာပတ္တိံ အာရောပေတွာ ကတံ ဟောတိ, ဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, သမဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ, ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, ဝိနယကမ္မဉ္စ, သုဝူပသန္တဉ္စ။
ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ ဥက္ခေပနီယကမ္မေ
ဓမ္မကမ္မဒွါဒသကံ နိဋ္ဌိတံ။
အာကင်္ခမာနဆက္ကံ
မြန်֍ ၆၉။ [ပရိ။ ၃၂၃] ‘‘တီဟိ, ဘိက္ခဝေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာကင်္ခမာနော သံဃော, ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ကရေယျ။ ဘဏ္ဍနကာရကော ဟောတိ ကလဟကာရကော ဝိဝါဒကာရကော ဘဿကာရကော သံဃေ အဓိကရဏကာရကော၊ ဗာလော ဟောတိ အဗျတ္တော အာပတ္တိဗဟုလော အနပဒါနော၊ ဂိဟိသံသဋ္ဌော ဝိဟရတိ အနနုလောမိကေဟိ ဂိဟိသံသဂ္ဂေဟိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာကင်္ခမာနော သံဃော, ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ကရေယျ။
(ဝိ၊၄၊၇၄။)
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာကင်္ခမာနော သံဃော, ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ကရေယျ။ အဓိသီလေ သီလဝိပန္နော ဟောတိ, အဇ္ဈာစာရေ အာစာရဝိပန္နော ဟောတိ, အတိဒိဋ္ဌိယာ ဒိဋ္ဌိဝိပန္နော ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာကင်္ခမာနော သံဃော, ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ကရေယျ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာကင်္ခမာနော သံဃော, ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ကရေယျ။ ဗုဒ္ဓဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ, ဓမ္မဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ, သံဃဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, အာကင်္ခမာနော သံဃော, ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ကရေယျ။
‘‘တိဏ္ဏံ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူနံ, အာကင်္ခမာနော သံဃော, ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ကရေယျ။ ဧကော ဘဏ္ဍနကာရကော ဟောတိ ကလဟကာရကော ဝိဝါဒကာရကော ဘဿကာရကော သံဃေ အဓိကရဏကာရကော၊ ဧကော ဗာလော ဟောတိ အဗျတ္တော အာပတ္တိဗဟုလော အနပဒါနော၊ ဧကော ဂိဟိသံသဋ္ဌော ဝိဟရတိ အနနုလောမိကေဟိ ဂိဟိသံသဂ္ဂေဟိ – ဣမေသံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တိဏ္ဏံ ဘိက္ခူနံ, အာကင်္ခမာနော သံဃော, ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ကရေယျ။
‘‘အပရေသမ္ပိ, ဘိက္ခဝေ, တိဏ္ဏံ ဘိက္ခူနံ, အာကင်္ကမာနော သံဃော, ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ကရေယျ။ ဧကော အဓိသီလေ သီလဝိပန္နော ဟောတိ, ဧကော အဇ္ဈာစာရေ အာစာရဝိပန္နော ဟောတိ, ဧကော အတိဒိဋ္ဌိယာ ဒိဋ္ဌိဝိပန္နော ဟောတိ – ဣမေသံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တိဏ္ဏံ ဘိက္ခူနံ, အာကင်္ခမာနော သံဃော, ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ကရေယျ။
‘‘အပရေသမ္ပိ, ဘိက္ခဝေ, တိဏ္ဏံ ဘိက္ခူနံ, အာကင်္ခမာနော သံဃော, ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ကရေယျ။ ဧကော ဗုဒ္ဓဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ, ဧကော ဓမ္မဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ, ဧကော သံဃဿ အဝဏ္ဏံ
(ဝိ၊၄၊၇၅။)
ဘာသတိ – ဣမေသံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တိဏ္ဏံ ဘိက္ခူနံ, အာကင်္ခမာနော သံဃော, ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ကရေယျ။
ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂေ ဥက္ခေပနီယကမ္မေ
အာကင်္ခမာနဆက္ကံ နိဋ္ဌိတံ။
တေစတ္တာလီသဝတ္တံ
မြန်֍ ၇၀။ ‘‘ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ ဥက္ခေပနီယကမ္မကတေန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနာ သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗံ။ တတြာယံ သမ္မာဝတ္တနာ – န ဥပသမ္ပာဒေတဗ္ဗံ, န နိဿယော ဒါတဗ္ဗော, န သာမဏေရော ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗော, န ဘိက္ခုနောဝါဒကသမ္မုတိ သာဒိတဗ္ဗာ, သမ္မတေနပိ ဘိက္ခုနိယော န ဩဝဒိတဗ္ဗာ။ ယာယ အာပတ္တိယာ သံဃေန, ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ကတံ ဟောတိ သာ အာပတ္တိ န အာပဇ္ဇိတဗ္ဗာ, အညာ ဝါ တာဒိသိကာ, တတော ဝါ ပါပိဋ္ဌတရာ၊ ကမ္မံ န ဂရဟိတဗ္ဗံ, ကမ္မိကာ န ဂရဟိတဗ္ဗာ…ပေ… န ပကတတ္တဿ ဘိက္ခုနော ဥပေါသထော ဌပေတဗ္ဗော, န ပဝါရဏာ ဌပေတဗ္ဗာ, န သဝစနီယံ ကာတဗ္ဗံ, န အနုဝါဒေါ ပဋ္ဌပေတဗ္ဗော, န ဩကာသော ကာရေတဗ္ဗော, န စောဒေတဗ္ဗော, န သာရေတဗ္ဗော, န ဘိက္ခူဟိ သမ္ပယောဇေတဗ္ဗ’’န္တိ။
ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ ဥက္ခေပနီယကမ္မေ
တေစတ္တာလီသဝတ္တံ နိဋ္ဌိတံ။
မြန်֍ ၇၁။ အထ ခေါ သံဃော အရိဋ္ဌဿ ဘိက္ခုနော ဂဒ္ဓဗာဓိပုဗ္ဗဿ, ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ အကာသိ – အသမ္ဘောဂံ သံဃေန။ သော သံဃေန, ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မကတော ဝိဗ္ဘမိ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ…ပေ… တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထဉှိ နာမ အရိဋ္ဌော ဘိက္ခု ဂဒ္ဓဗာဓိပုဗ္ဗော သံဃေန, ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မကတော ဝိဗ္ဘမိဿတီ’’တိ? အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။
အထ ခေါ ဘဂဝါ ဧတသ္မိံ နိဒါနေ ဧတသ္မိံ ပကရဏေ ဘိက္ခုသံဃံ သန္နိပါတာပေတွာ ဘိက္ခူ ပဋိပုစ္ဆိ – ‘‘သစ္စံ ကိရ, ဘိက္ခဝေ, အရိဋ္ဌော ဘိက္ခု
(ဝိ၊၄၊၇၆။)
ဂဒ္ဓဗာဓိပုဗ္ဗော သံဃေန, ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မကတော ဝိဗ္ဘမတီ’’တိ [ဝိဗ္ဘမီတိ (သီ။ က။)]? ‘‘သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ။ ဝိဂရဟိ ဗုဒ္ဓေါ ဘဂဝါ – ‘‘အနနုစ္ဆဝိကံ…ပေ… ကထဉှိ နာမ သော, ဘိက္ခဝေ, မောဃပုရိသော သံဃေန, ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မကတော ဝိဗ္ဘမိဿတိ? နေတံ, ဘိက္ခဝေ, အပ္ပသန္နာနံ ဝါ ပသာဒါယ…ပေ… ဝိဂရဟိတွာ…ပေ… ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, သံဃော, ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတု။
နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗတေစတ္တာလီသကံ
မြန်֍ ၇၂။ ‘‘ပဉ္စဟိ, ဘိက္ခဝေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။ ဥပသမ္ပာဒေတိ, နိဿယံ ဒေတိ, သာမဏေရံ ဥပဋ္ဌာပေတိ, ဘိက္ခုနောဝါဒကသမ္မုတိံ သာဒိယတိ, သမ္မတောပိ ဘိက္ခုနိယော ဩဝဒတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။
[ပရိ။ ၄၂၀] ‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။ ယာယ အာပတ္တိယာ သံဃေန ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ကတံ ဟောတိ တံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ, အညံ ဝါ တာဒိသိကံ, တတော ဝါ ပါပိဋ္ဌတရံ၊ ကမ္မံ ဂရဟတိ, ကမ္မိကေ ဂရဟတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ…ပေ…။
‘‘အဋ္ဌဟိ, ဘိက္ခဝေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။ ပကတတ္တဿ ဘိက္ခုနော ဥပေါသထံ ဌပေတိ, ပဝါရဏံ ဌပေတိ, သဝစနီယံ ကရောတိ, အနုဝါဒံ ပဋ္ဌပေတိ, ဩကာသံ ကာရေတိ, စောဒေတိ, သာရေတိ, ဘိက္ခူဟိ သမ္ပယောဇေတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, အဋ္ဌဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။
ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ ဥက္ခေပနီယကမ္မေ
နပ္ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗတေစတ္တာလီသကံ နိဋ္ဌိတံ။
(ဝိ၊၄၊၇၇။)
ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗတေစတ္တာလီသကံ
မြန်֍ ၇၃။ ‘‘ပဉ္စဟိ, ဘိက္ခဝေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။ န ဥပသမ္ပာဒေတိ, န နိဿယံ ဒေတိ, န သာမဏေရံ ဥပဋ္ဌာပေတိ, န ဘိက္ခုနောဝါဒကသမ္မုတိံ သာဒိယတိ, သမ္မတောပိ ဘိက္ခုနိယော န ဩဝဒတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။ ယာယ အာပတ္တိယာ သံဃေန, ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ကတံ ဟောတိ တံ အာပတ္တိံ န အာပဇ္ဇတိ, အညံ ဝါ တာဒိသိကံ, တတော ဝါ ပါပိဋ္ဌတရံ၊ ကမ္မံ န ဂရဟတိ, ကမ္မိကေ န ဂရဟတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ…ပေ…။
‘‘အဋ္ဌဟိ, ဘိက္ခဝေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။ န ပကတတ္တဿ ဘိက္ခုနော ဥပေါသထံ ဌပေတိ, န ပဝါရဏံ ဌပေတိ, န သဝစနီယံ ကရောတိ, န အနုဝါဒံ ပဋ္ဌပေတိ, န ဩကာသံ ကာရေတိ, န စောဒေတိ, န သာရေတိ, န ဘိက္ခူဟိ သမ္ပယောဇေတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, အဋ္ဌဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော, ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ’’။
ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ ဥက္ခေပနီယကမ္မေ
ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗတေစတ္တာလီသကံ နိဋ္ဌိတံ။
မြန်֍ ၇၄။ ‘‘ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗံ။ တေန, ဘိက္ခဝေ, ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မကတေန ဘိက္ခုနာ သံဃံ ဥပသင်္ကမိတွာ ဧကံသံ ဥတ္တရာသင်္ဂံ ကရိတွာ ဝုဍ္ဎာနံ ဘိက္ခူနံ ပါဒေ ဝန္ဒိတွာ ဥက္ကုဋိကံ နိသီဒိတွာ အဉ္ဇလိံ ပဂ္ဂဟေတွာ ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘အဟံ, ဘန္တေ, သံဃေန, ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မကတော သမ္မာ ဝတ္တာမိ, လောမံ ပါတေမိ, နေတ္ထာရံ ဝတ္တာမိ, ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ,
(ဝိ၊၄၊၇၈။)
ဥက္ခေပနီယဿ ကမ္မဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိံ ယာစာမီ’တိ။ ဒုတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗာ။ တတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗာ။ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဣတ္ထန္နာမော ဘိက္ခု သံဃေန, ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မကတော သမ္မာ ဝတ္တတိ, လောမံ ပါတေတိ, နေတ္ထာရံ ဝတ္တတိ, ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ, ဥက္ခေပနီယဿ ကမ္မဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိံ ယာစတိ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော, ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေယျ။ ဧသာ ဉတ္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဣတ္ထန္နာမော ဘိက္ခု သံဃေန, ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မကတော သမ္မာ ဝတ္တတိ, လောမံ ပါတေတိ, နေတ္ထာရံ ဝတ္တတိ, ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ, ဥက္ခေပနီယဿ ကမ္မဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိံ ယာစတိ။ သံဃော ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော, ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော, ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ, ဥက္ခေပနီယဿ ကမ္မဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘ဒုတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ…ပေ… တတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ – သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဣတ္ထန္နာမော ဘိက္ခု သံဃေန, ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မကတော သမ္မာ ဝတ္တတိ, လောမံ ပါတေတိ, နေတ္ထာရံ ဝတ္တတိ, ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ ဥက္ခေပနီယဿ ကမ္မဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိံ ယာစတိ။ သံဃော ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော, ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော, ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ, ဥက္ခေပနီယဿ ကမ္မဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘ပဋိပ္ပဿဒ္ဓံ သံဃေန ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော, ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ, ဥက္ခေပနီယကမ္မံ။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။
ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ ဥက္ခေပနီယကမ္မံ နိဋ္ဌိတံ သတ္တမံ။
ကမ္မက္ခန္ဓကော ပဌမော။
ဣမမှိ ခန္ဓကေ ဝတ္ထူ သတ္တ။
(ဝိ၊၄၊၇၉။)
တဿုဒ္ဒါနံ –
ပဏ္ဍုလောဟိတကာ ဘိက္ခူ, သယံ ဘဏ္ဍနကာရကာ၊
တာဒိသေ ဥပသင်္ကမ္မ, ဥဿဟိံသု စ ဘဏ္ဍနေ။
အနုပ္ပန္နာပိ ဇာယန္တိ [အနုပ္ပန္နာနိ ဇာယန္တိ (သီ။ သျာ။)], ဥပ္ပန္နာနိပိ ဝဍ္ဎရေ [ဥပ္ပန္နာနိ ပဝဍ္ဎရေ (သီ။), ဥပ္ပန္နာပိ ပဝဍ္ဎန္တိ (က။)]၊
အပ္ပိစ္ဆာ ပေသလာ ဘိက္ခူ, ဥဇ္ဈာယန္တိ ပဒဿတော [ပရီသတော (သျာ။), ပရဿတော (သီ။)]။
သဒ္ဓမ္မဋ္ဌိတိကော ဗုဒ္ဓေါ, သယမ္ဘူ အဂ္ဂပုဂ္ဂလော၊
အာဏာပေသိ တဇ္ဇနီယကမ္မံ သာဝတ္ထိယံ ဇိနော။
အသမ္မုခါပ္ပဋိပုစ္ဆာပ္ပဋိညာယ ကတဉ္စ ယံ၊
အနာပတ္တိ အဒေသနေ, ဒေသိတာယ ကတဉ္စ ယံ။
အစောဒေတွာ အသာရေတွာ, အနာရောပေတွာ စ ယံ ကတံ၊
အသမ္မုခါ အဓမ္မေန, ဝဂ္ဂေန စာပိ [ဝဂ္ဂေနာပိ စ (သီ။ သျာ။)] ယံ ကတံ။
အပ္ပဋိပုစ္ဆာ အဓမ္မေန, ပုန ဝဂ္ဂေန [ဝဂ္ဂေနာပိ စ (သီ။ သျာ။)] ယံ ကတံ၊
အပ္ပဋိညာယ အဓမ္မေန, ဝဂ္ဂေန စာပိ [ဝဂ္ဂေနာပိ စ (သီ။ သျာ။)] ယံ ကတံ။
အနာပတ္တိ [အနာပတ္တိယာ (သီ။ သျာ။)] အဓမ္မေန, ဝဂ္ဂေန
စာပိ [ဝဂ္ဂေနာပိ စ (သီ။ သျာ။)] ယံ ကတံ။
အဒေသနာဂါမိနိယာ, အဓမ္မဝဂ္ဂမေဝ စ။
ဒေသိတာယ အဓမ္မေန, ဝဂ္ဂေနာပိ တထေဝ စ၊
အစောဒေတွာ အဓမ္မေန, ဝဂ္ဂေနာပိ တထေဝ စ။
အသာရေတွာ အဓမ္မေန, ဝဂ္ဂေနာပိ တထေဝ စ၊
အနာရောပေတွာ အဓမ္မေန, ဝဂ္ဂေနာပိ တထေဝ စ။
ကဏှဝါရနယေနေဝ, သုက္ကဝါရံ ဝိဇာနိယာ၊
သံဃော အာကင်္ခမာနော စ ယဿ တဇ္ဇနိယံ ကရေ။
ဘဏ္ဍနံ ဗာလော သံသဋ္ဌော, အဓိသီလေ အဇ္ဈာစာရေ၊
အတိဒိဋ္ဌိဝိပန္နဿ, သံဃော တဇ္ဇနိယံ ကရေ။
(ဝိ၊၄၊၈၀။)
ဗုဒ္ဓဓမ္မဿ သံဃဿ, အဝဏ္ဏံ ယော စ ဘာသတိ၊
တိဏ္ဏန္နမ္ပိ စ ဘိက္ခူနံ, သံဃော တဇ္ဇနိယံ ကရေ။
ဘဏ္ဍနံ ကာရကော ဧကော, ဗာလော သံသဂ္ဂနိဿိတော၊
အဓိသီလေ အဇ္ဈာစာရေ, တထေဝ အတိဒိဋ္ဌိယာ။
ဗုဒ္ဓဓမ္မဿ သံဃဿ, အဝဏ္ဏံ ယော စ ဘာသတိ၊
တဇ္ဇနီယကမ္မကတော, ဧဝံ သမ္မာနုဝတ္တနာ။
ဥပသမ္ပဒနိဿယာ, သာမဏေရံ ဥပဋ္ဌနာ၊
ဩဝါဒသမ္မတေနာပိ, န ကရေ တဇ္ဇနီကတော။
နာပဇ္ဇေ တဉ္စ အာပတ္တိံ, တာဒိသဉ္စ တတော ပရံ၊
ကမ္မဉ္စ ကမ္မိကေ စာပိ, န ဂရဟေ တထာဝိဓော။
ဥပေါသထံ ပဝါရဏံ, ပကတတ္တဿ နဋ္ဌပေ၊
သဝစနိံ [န သဝစနိယံ (သီ။ သျာ။)] အနုဝါဒေါ, ဩကာသော စောဒနေန စ။
သာရဏံ သမ္ပယောဂဉ္စ, န ကရေယျ တထာဝိဓော၊
ဥပသမ္ပဒနိဿယာ, သာမဏေရံ ဥပဋ္ဌနာ။
ဩဝါဒသမ္မတေနာပိ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ [ပဉ္စအင်္ဂေါ (က။)] န သမ္မတိ၊
တဉ္စာပဇ္ဇတိ အာပတ္တိံ, တာဒိသဉ္စ တတော ပရံ။
ကမ္မဉ္စ ကမ္မိကေ စာပိ, ဂရဟန္တော န သမ္မတိ၊
ဥပေါသထံ ပဝါရဏံ, သဝစနီယာ စ နောဝါဒေါ။
ဩကာသော စောဒနဉ္စေဝ, သာရဏာ သမ္ပယောဇနာ၊
ဣမေဟဋ္ဌင်္ဂေဟိ ယော ယုတ္တော, တဇ္ဇနာနုပသမ္မတိ။
ကဏှဝါရနယေနေဝ, သုက္ကဝါရံ ဝိဇာနိယာ၊
ဗာလော အာပတ္တိဗဟုလော, သံသဋ္ဌောပိ စ သေယျသော။
နိယဿကမ္မံ သမ္ဗုဒ္ဓေါ, အာဏာပေသိ မဟာမုနိ၊
ကီဋာဂိရိသ္မိံ ဒွေ ဘိက္ခူ, အဿဇိပုနဗ္ဗသုကာ။
(ဝိ၊၄၊၈၁။)
အနာစာရဉ္စ ဝိဝိဓံ, အာစရိံသု အသညတာ၊
ပဗ္ဗာဇနီယံ သမ္ဗုဒ္ဓေါ, ကမ္မံ သာဝတ္ထိယံ ဇိနော၊
မစ္ဆိကာသဏ္ဍေ သုဓမ္မော, စိတ္တဿာဝါသိကော အဟု။
ဇာတိဝါဒေန ခုံသေတိ, သုဓမ္မော စိတ္တုပါသကံ၊
ပဋိသာရဏီယကမ္မံ, အာဏာပေသိ တထာဂတော။
ကောသမ္ဗိယံ ဆန္နံ ဘိက္ခုံ, နိစ္ဆန္တာပတ္တိံ ပဿိတုံ၊
အဒဿနေ ဥက္ခိပိတုံ, အာဏာပေသိ ဇိနုတ္တမော။
ဆန္နော တံယေဝ အာပတ္တိံ, ပဋိကာတုံ န ဣစ္ဆတိ၊
ဥက္ခေပနာပ္ပဋိကမ္မေ, အာဏာပေသိ ဝိနာယကော။
ပါပဒိဋ္ဌိ အရိဋ္ဌဿ, အာသိ အညာဏနိဿိတာ၊
ဒိဋ္ဌိယာပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ [ဒိဋ္ဌိအပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ (က။)], ဥက္ခေပံ ဇိနဘာသိတံ။
နိယဿကမ္မံ ပဗ္ဗဇ္ဇံ [ပဗ္ဗာဇံ (က။)], တထေဝ ပဋိသာရဏီ၊
အဒဿနာပ္ပဋိကမ္မေ, အနိဿဂ္ဂေ စ ဒိဋ္ဌိယာ။
ဒဝါနာစာရူပဃာတိ, မိစ္ဆာအာဇီဝမေဝ စ၊
ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မမှိ, အတိရေကပဒါ ဣမေ။
အလာဘာဝဏ္ဏာ ဒွေ ပဉ္စ, ဒွေ ပဉ္စကာတိ နာမကာ [ဒွေ ပဉ္စကောတိ နာမကော (က။)]၊
ပဋိသာရဏီယကမ္မမှိ, အတိရေကပဒါ ဣမေ။
တဇ္ဇနီယံ နိယဿဉ္စ, ဒုဝေ ကမ္မာပိ သာဒိသာ [ကမ္မေသု သဒိသံ (က။)]၊
ပဗ္ဗဇ္ဇာ [ပဗ္ဗာဇာ (က။)] ပဋိသာရီ စ, အတ္ထိ ပဒါတိရိတ္တတာ။
တယော ဥက္ခေပနာ ကမ္မာ, သဒိသာ တေ ဝိဘတ္တိတော၊
တဇ္ဇနီယနယေနာပိ, သေသကမ္မံ ဝိဇာနိယာတိ။
ကမ္မက္ခန္ဓကံ နိဋ္ဌိတံ။
(ဝိ၊၄၊၈၂။)
၂။ ပါရိဝါသိကက္ခန္ဓကံ
၁။ ပါရိဝါသိကဝတ္တံ
မြန်֍ ၇၅။ တေန သမယေန ဗုဒ္ဓေါ ဘဂဝါ သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ ဇေတဝနေ အနာထပိဏ္ဍိကဿ အာရာမေ။ တေန ခေါ ပန သမယေန ပါရိဝါသိကာ ဘိက္ခူ သာဒိယန္တိ ပကတတ္တာနံ ဘိက္ခူနံ အဘိဝါဒနံ, ပစ္စုဋ္ဌာနံ, အဉ္ဇလိကမ္မံ, သာမီစိကမ္မံ, အာသနာဘိဟာရံ, သေယျာဘိဟာရံ, ပါဒေါဒကံ ပါဒပီဌံ, ပါဒကထလိကံ, ပတ္တစီဝရပဋိဂ္ဂဟဏံ, နဟာနေ ပိဋ္ဌိပရိကမ္မံ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ…ပေ… တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထဉှိ နာမ ပါရိဝါသိကာ ဘိက္ခူ သာဒိယိဿန္တိ ပကတတ္တာနံ ဘိက္ခူနံ အဘိဝါဒနံ, ပစ္စုဋ္ဌာနံ, အဉ္ဇလိကမ္မံ, သာမီစိကမ္မံ, အာသနာဘိဟာရံ, သေယျာဘိဟာရံ, ပါဒေါဒကံ ပါဒပီဌံ, ပါဒကထလိကံ, ပတ္တစီဝရပဋိဂ္ဂဟဏံ, နဟာနေ ပိဋ္ဌိပရိကမ္မ’’န္တိ! အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။
အထ ခေါ ဘဂဝါ ဧတသ္မိံ နိဒါနေ ဧတသ္မိံ ပကရဏေ ဘိက္ခုသံဃံ သန္နိပါတာပေတွာ ဘိက္ခူ ပဋိပုစ္ဆိ – ‘‘သစ္စံ ကိရ, ဘိက္ခဝေ, ပါရိဝါသိကာ ဘိက္ခူ သာဒိယန္တိ ပကတတ္တာနံ ဘိက္ခူနံ အဘိဝါဒနံ, ပစ္စုဋ္ဌာနံ, အဉ္ဇလိကမ္မံ, သာမီစိကမ္မံ, အာသနာဘိဟာရံ, သေယျာဘိဟာရံ, ပါဒေါဒကံ ပါဒပီဌံ, ပါဒကထလိကံ, ပတ္တစီဝရပဋိဂ္ဂဟဏံ, နဟာနေ ပိဋ္ဌိပရိကမ္မ’’န္တိ? ‘‘သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ။ ဝိဂရဟိ ဗုဒ္ဓေါ ဘဂဝါ – ‘‘အနနုစ္ဆဝိကံ…ပေ… ကထဉှိ နာမ, ဘိက္ခဝေ, ပါရိဝါသိကာ ဘိက္ခူ သာဒိယိဿန္တိ ပကတတ္တာနံ ဘိက္ခူနံ အဘိဝါဒနံ, ပစ္စုဋ္ဌာနံ, အဉ္ဇလိကမ္မံ, သာမီစိကမ္မံ, အာသနာဘိဟာရံ, သေယျာဘိဟာရံ, ပါဒေါဒကံ ပါဒပီဌံ, ပါဒကထလိကံ, ပတ္တစီဝရပဋိဂ္ဂဟဏံ, နဟာနေ ပိဋ္ဌိပရိကမ္မံ။ နေတံ, ဘိက္ခဝေ, အပ္ပသန္နာနံ ဝါ ပသာဒါယ…ပေ… ဝိဂရဟိတွာ…ပေ… ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ပါရိဝါသိကေန ဘိက္ခုနာ သာဒိတဗ္ဗံ ပကတတ္တာနံ ဘိက္ခူနံ အဘိဝါဒနံ, ပစ္စုဋ္ဌာနံ, အဉ္ဇလိကမ္မံ, သာမီစိကမ္မံ, အာသနာဘိဟာရော, သေယျာဘိဟာရော, ပါဒေါဒကံ ပါဒပီဌံ, ပါဒကထလိကံ, ပတ္တစီဝရပဋိဂ္ဂဟဏံ, နဟာနေ ပိဋ္ဌိပရိကမ္မံ။ ယော သာဒိယေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။
‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပါရိဝါသိကာနံ ဘိက္ခူနံ မိထု ယထာဝုဍ္ဎံ အဘိဝါဒနံ, ပစ္စုဋ္ဌာနံ, အဉ္ဇလိကမ္မံ, သာမီစိကမ္မံ, အာသနာဘိဟာရံ, သေယျာဘိဟာရံ, ပါဒေါဒကံ ပါဒပီဌံ, ပါဒကထလိကံ, ပတ္တစီဝရပဋိဂ္ဂဟဏံ, နဟာနေ ပိဋ္ဌိပရိကမ္မံ။
(ဝိ၊၄၊၈၃။)
‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပါရိဝါသိကာနံ ဘိက္ခူနံ ပဉ္စ ယထာဝုဍ္ဎံ – ဥပေါသထံ, ပဝါရဏံ, ဝဿိကသာဋိကံ, ဩဏောဇနံ, ဘတ္တံ။ တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, ပါရိဝါသိကာနံ ဘိက္ခူနံ ဝတ္တံ ပညပေဿာမိ ယထာ ပါရိဝါသိကေဟိ ဘိက္ခူဟိ ဝတ္တိတဗ္ဗံ။
မြန်֍ ၇၆။ ‘‘ပါရိဝါသိကေန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနာ သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗံ။ တတြာယံ သမ္မာဝတ္တနာ –
န ဥပသမ္ပာဒေတဗ္ဗံ, န နိဿယော ဒါတဗ္ဗော, န သာမဏေရော ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗော, န ဘိက္ခုနောဝါဒကသမ္မုတိ သာဒိတဗ္ဗာ, သမ္မတေနပိ ဘိက္ခုနိယော န ဩဝဒိတဗ္ဗာ။ ယာယ အာပတ္တိယာ သံဃေန ပရိဝါသော ဒိန္နော ဟောတိ သာ အာပတ္တိ န အာပဇ္ဇိတဗ္ဗာ, အညာ ဝါ တာဒိသိကာ, တတော ဝါ ပါပိဋ္ဌတရာ၊ ကမ္မံ န ဂရဟိတဗ္ဗံ, ကမ္မိကာ န ဂရဟိတဗ္ဗာ။ န ပကတတ္တဿ ဘိက္ခုနော ဥပေါသထော ဌပေတဗ္ဗော, န ပဝါရဏာ ဌပေတဗ္ဗာ, န သဝစနီယံ ကာတဗ္ဗံ, န အနုဝါဒေါ ပဋ္ဌပေတဗ္ဗော, န ဩကာသော ကာရေတဗ္ဗော, န စောဒေတဗ္ဗော, န သာရေတဗ္ဗော, န ဘိက္ခူဟိ သမ္ပယောဇေတဗ္ဗံ။
‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ပါရိဝါသိကေန ဘိက္ခုနာ ပကတတ္တဿ ဘိက္ခုနော ပုရတော ဂန္တဗ္ဗံ, န ပုရတော နိသီဒိတဗ္ဗံ။ ယော ဟောတိ သံဃဿ အာသနပရိယန္တော သေယျာပရိယန္တော ဝိဟာရပရိယန္တော သော တဿ ပဒါတဗ္ဗော။ တေန စ သော သာဒိတဗ္ဗော။
‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ပါရိဝါသိကေန ဘိက္ခုနာ ပကတတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပုရေသမဏေန ဝါ ပစ္ဆာသမဏေန ဝါ ကုလာနိ ဥပသင်္ကမိတဗ္ဗာနိ, န အာရညိကင်္ဂံ သမာဒါတဗ္ဗံ [သမာဒိတဗ္ဗံ (က။)], န ပိဏ္ဍပါတိကင်္ဂံ သမာဒါတဗ္ဗံ, န စ တပ္ပစ္စယာ ပိဏ္ဍပါတော နီဟရာပေတဗ္ဗော – မာ မံ ဇာနိံသူတိ။
‘‘ပါရိဝါသိကေန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနာ အာဂန္တုကေန အာရောစေတဗ္ဗံ, အာဂန္တုကဿ အာရောစေတဗ္ဗံ, ဥပေါသထေ အာရောစေတဗ္ဗံ, ပဝါရဏာယ အာရောစေတဗ္ဗံ။ သစေ ဂိလာနော ဟောတိ, ဒူတေနပိ အာရောစေတဗ္ဗံ။
‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ပါရိဝါသိကေန ဘိက္ခုနာ သဘိက္ခုကာ အာဝါသာ အဘိက္ခုကော အာဝါသော ဂန္တဗ္ဗော, အညတြ ပကတတ္တေန, အညတြ အန္တရာယာ။
(ဝိ၊၄၊၈၄။)
‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ပါရိဝါသိကေန ဘိက္ခုနာ သဘိက္ခုကာ အာဝါသာ အဘိက္ခုကော အနာဝါသော ဂန္တဗ္ဗော, အညတြ ပကတတ္တေန, အညတြ အန္တရာယာ။ န, ဘိက္ခဝေ, ပါရိဝါသိကေန ဘိက္ခုနာ သဘိက္ခုကာ အာဝါသာ အဘိက္ခုကော အာဝါသော ဝါ အနာဝါသော ဝါ ဂန္တဗ္ဗော, အညတြ ပကတတ္တေန, အညတြ အန္တရာယာ။
‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ပါရိဝါသိကေန ဘိက္ခုနာ သဘိက္ခုကာ အနာဝါသာ အဘိက္ခုကော အာဝါသော ဂန္တဗ္ဗော, အညတြ ပကတတ္တေန, အညတြ အန္တရာယာ။ န, ဘိက္ခဝေ, ပါရိဝါသိကေန ဘိက္ခုနာ သဘိက္ခုကာ အနာဝါသာ အဘိက္ခုကော အနာဝါသော ဂန္တဗ္ဗော, အညတြ ပကတတ္တေန, အညတြ အန္တရာယာ။ န, ဘိက္ခဝေ, ပါရိဝါသိကေန ဘိက္ခုနာ သဘိက္ခုကာ အနာဝါသာ အဘိက္ခုကော အာဝါသော ဝါ အနာဝါသော ဝါ ဂန္တဗ္ဗော, အညတြ ပကတတ္တေန, အညတြ အန္တရာယာ။
‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ပါရိဝါသိကေန ဘိက္ခုနာ သဘိက္ခုကာ အာဝါသာ ဝါ အနာဝါသာ ဝါ အဘိက္ခုကော အာဝါသော ဂန္တဗ္ဗော, အညတြ ပကတတ္တေန, အညတြ အန္တရာယာ။ န, ဘိက္ခဝေ, ပါရိဝါသိကေန ဘိက္ခုနာ သဘိက္ခုကာ အာဝါသာ ဝါ အနာဝါသာ ဝါ အဘိက္ခုကော အနာဝါသော ဂန္တဗ္ဗော, အညတြ ပကတတ္တေန, အညတြ အန္တရာယာ။ န, ဘိက္ခဝေ, ပါရိဝါသိကေန ဘိက္ခုနာ သဘိက္ခုကာ အာဝါသာ ဝါ အနာဝါသာ ဝါ အဘိက္ခုကော အာဝါသော ဝါ အနာဝါသော ဝါ ဂန္တဗ္ဗော, အညတြ ပကတတ္တေန, အညတြ အန္တရာယာ။
‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ပါရိဝါသိကေန ဘိက္ခုနာ သဘိက္ခုကာ အာဝါသာ သဘိက္ခုကော အာဝါသော ဂန္တဗ္ဗော, ယတ္ထဿု ဘိက္ခူ နာနာသံဝါသကာ, အညတြ ပကတတ္တေန, အညတြ အန္တရာယာ။ န, ဘိက္ခဝေ, ပါရိဝါသိကေန ဘိက္ခုနာ သဘိက္ခုကာ အာဝါသာ သဘိက္ခုကော အနာဝါသော ဂန္တဗ္ဗော, ယတ္ထဿု ဘိက္ခူ နာနာသံဝါသကာ, အညတြ ပကတတ္တေန, အညတြ အန္တရာယာ။ န, ဘိက္ခဝေ, ပါရိဝါသိကေန ဘိက္ခုနာ သဘိက္ခုကာ အာဝါသာ သဘိက္ခုကော အာဝါသော ဝါ အနာဝါသော ဝါ ဂန္တဗ္ဗော, ယတ္ထဿု ဘိက္ခူ နာနာသံဝါသကာ, အညတြ ပကတတ္တေန, အညတြ အန္တရာယာ။
‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ပါရိဝါသိကေန ဘိက္ခုနာ သဘိက္ခုကာ အနာဝါသာ သဘိက္ခုကော အာဝါသော ဂန္တဗ္ဗော, ယတ္ထဿု ဘိက္ခူ နာနာသံဝါသကာ,
(ဝိ၊၄၊၈၅။)
အညတြ ပကတတ္တေန, အညတြ အန္တရာယာ။ န, ဘိက္ခဝေ, ပါရိဝါသိကေန ဘိက္ခုနာ သဘိက္ခုကာ အနာဝါသာ သဘိက္ခုကော အနာဝါသော ဂန္တဗ္ဗော, ယတ္ထဿု ဘိက္ခူ နာနာသံဝါသကာ, အညတြ ပကတတ္တေန, အညတြ အန္တရာယာ။ န, ဘိက္ခဝေ, ပါရိဝါသိကေန ဘိက္ခုနာ သဘိက္ခုကာ အနာဝါသာ သဘိက္ခုကော အာဝါသော ဝါ အနာဝါသော ဝါ ဂန္တဗ္ဗော, ယတ္ထဿု ဘိက္ခူ နာနာသံဝါသကာ, အညတြ ပကတတ္တေန, အညတြ အန္တရာယာ။
‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ပါရိဝါသိကေန ဘိက္ခုနာ သဘိက္ခုကာ အာဝါသာ ဝါ အနာဝါသာ ဝါ သဘိက္ခုကော အာဝါသော ဂန္တဗ္ဗော, ယတ္ထဿု ဘိက္ခူ နာနာသံဝါသကာ, အညတြ ပကတတ္တေန, အညတြ အန္တရာယာ။ န, ဘိက္ခဝေ, ပါရိဝါသိကေန ဘိက္ခုနာ သဘိက္ခုကာ အာဝါသာ ဝါ အနာဝါသာ ဝါ သဘိက္ခုကော အနာဝါသော ဂန္တဗ္ဗော, ယတ္ထဿု ဘိက္ခူ နာနာသံဝါသကာ, အညတြ ပကတတ္တေန, အညတြ အန္တရာယာ။ န, ဘိက္ခဝေ, ပါရိဝါသိကေန ဘိက္ခုနာ သဘိက္ခုကာ အာဝါသာ ဝါ အနာဝါသာ ဝါ သဘိက္ခုကော အာဝါသော ဝါ အနာဝါသော ဝါ ဂန္တဗ္ဗော, ယတ္ထဿု ဘိက္ခူ နာနာသံဝါသကာ, အညတြ ပကတတ္တေန, အညတြ အန္တရာယာ။
မြန်֍ ၈၀။ ‘‘ဂန္တဗ္ဗော, ဘိက္ခဝေ, ပါရိဝါသိကေန ဘိက္ခုနာ သဘိက္ခုကာ အာဝါသာ သဘိက္ခုကော အာဝါသော, ယတ္ထဿု ဘိက္ခူ သမာနသံဝါသကာ, ယံ ဇညာ သက္ကောမိ အဇ္ဇေဝ ဂန္တုန္တိ။
‘‘ဂန္တဗ္ဗော, ဘိက္ခဝေ, ပါရိဝါသိကေန ဘိက္ခုနာ သဘိက္ခုကာ အာဝါသာ သဘိက္ခုကော အနာဝါသော, ယတ္ထဿု ဘိက္ခူ သမာနသံဝါသကာ, ယံ ဇညာ သက္ကောမိ အဇ္ဇေဝ ဂန္တုန္တိ။
‘‘ဂန္တဗ္ဗော, ဘိက္ခဝေ, ပါရိဝါသိကေန ဘိက္ခုနာ သဘိက္ခုကာ အာဝါသာ သဘိက္ခုကော အာဝါသော ဝါ အနာဝါသော ဝါ, ယတ္ထဿု ဘိက္ခူ သမာနသံဝါသကာ, ယံ ဇညာ သက္ကောမိ အဇ္ဇေဝ ဂန္တုန္တိ။
‘‘ဂန္တဗ္ဗော, ဘိက္ခဝေ, ပါရိဝါသိကေန ဘိက္ခုနာ သဘိက္ခုကာ အနာဝါသာ သဘိက္ခုကော အာဝါသော, ယတ္ထဿု ဘိက္ခူ သမာနသံဝါသကာ, ယံ ဇညာ သက္ကောမိ အဇ္ဇေဝ ဂန္တုန္တိ။
(ဝိ၊၄၊၈၆။)
‘‘ဂန္တဗ္ဗော, ဘိက္ခဝေ, ပါရိဝါသိကေန ဘိက္ခုနာ သဘိက္ခုကာ အနာဝါသာ သဘိက္ခုကော အနာဝါသော, ယတ္ထဿု ဘိက္ခူ သမာနသံဝါသကာ, ယံ ဇညာ သက္ကောမိ အဇ္ဇေဝ ဂန္တုန္တိ။
‘‘ဂန္တဗ္ဗော, ဘိက္ခဝေ, ပါရိဝါသိကေန ဘိက္ခုနာ သဘိက္ခုကာ အနာဝါသာ သဘိက္ခုကော အာဝါသော ဝါ အနာဝါသော ဝါ, ယတ္ထဿု ဘိက္ခူ သမာနသံဝါသကာ, ယံ ဇညာ သက္ကောမိ အဇ္ဇေဝ ဂန္တုန္တိ။
‘‘ဂန္တဗ္ဗော, ဘိက္ခဝေ, ပါရိဝါသိကေန ဘိက္ခုနာ သဘိက္ခုကာ အာဝါသာ ဝါ အနာဝါသာ ဝါ သဘိက္ခုကော အာဝါသော, ယတ္ထဿု ဘိက္ခူ သမာနသံဝါသကာ, ယံ ဇညာ သက္ကောမိ အဇ္ဇေဝ ဂန္တုန္တိ။
‘‘ဂန္တဗ္ဗော, ဘိက္ခဝေ, ပါရိဝါသိကေန ဘိက္ခုနာ သဘိက္ခုကာ အာဝါသာ ဝါ အနာဝါသာ ဝါ သဘိက္ခုကော အနာဝါသော, ယတ္ထဿု ဘိက္ခူ သမာနသံဝါသကာ, ယံ ဇညာ သက္ကောမိ အဇ္ဇေဝ ဂန္တုန္တိ။
‘‘ဂန္တဗ္ဗော, ဘိက္ခဝေ, ပါရိဝါသိကေန ဘိက္ခုနာ သဘိက္ခုကာ အာဝါသာ ဝါ အနာဝါသာ ဝါ သဘိက္ခုကော အာဝါသော ဝါ အနာဝါသော ဝါ, ယတ္ထဿု ဘိက္ခူ သမာနသံဝါသကာ, ယံ ဇညာ သက္ကောမိ အဇ္ဇေဝ ဂန္တုန္တိ။
မြန်֍ ၈၁။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ပါရိဝါသိကေန ဘိက္ခုနာ ပကတတ္တေန ဘိက္ခုနာ သဒ္ဓိံ ဧကစ္ဆန္နေ အာဝါသေ ဝတ္ထဗ္ဗံ, န ဧကစ္ဆန္နေ အနာဝါသေ ဝတ္ထဗ္ဗံ, န ဧကစ္ဆန္နေ အာဝါသေ ဝါ အနာဝါသေ ဝါ ဝတ္ထဗ္ဗံ။ ပကတတ္တံ ဘိက္ခုံ ဒိသွာ အာသနာ ဝုဋ္ဌာတဗ္ဗံ။ ပကတတ္တော ဘိက္ခု အာသနေန နိမန္တေတဗ္ဗော။ န ပကတတ္တေန ဘိက္ခုနာ သဒ္ဓိံ ဧကာသနေ နိသီဒိတဗ္ဗံ, န နီစေ အာသနေ နိသိန္နေ ဥစ္စေ အာသနေ နိသီဒိတဗ္ဗံ, န ဆမာယံ နိသိန္နေ အာသနေ နိသီဒိတဗ္ဗံ၊ န ဧကစင်္ကမေ စင်္ကမိတဗ္ဗံ, န နီစေ စင်္ကမေ စင်္ကမန္တေ ဥစ္စေ စင်္ကမေ စင်္ကမိတဗ္ဗံ, န ဆမာယံ စင်္ကမန္တေ [စင်္ကမန္တံ (အဋ္ဌကထာယံ သံဝဏ္ဏေတဗ္ဗပါဌော)] စင်္ကမေ စင်္ကမိတဗ္ဗံ။
မြန်֍ ၈၂။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ပါရိဝါသိကေန ဘိက္ခုနာ ပါရိဝါသိကေန ဝုဍ္ဎတရေန ဘိက္ခုနာ သဒ္ဓိံ…ပေ… မူလာယပဋိကဿနာရဟေန ဘိက္ခုနာ သဒ္ဓိံ…ပေ… မာနတ္တာရဟေန ဘိက္ခုနာ သဒ္ဓိံ…ပေ… မာနတ္တစာရိကေန ဘိက္ခုနာ သဒ္ဓိံ…ပေ… အဗ္ဘာနာရဟေန ဘိက္ခုနာ သဒ္ဓိံ ဧကစ္ဆန္နေ အာဝါသေ ဝတ္ထဗ္ဗံ, န ဧကစ္ဆန္နေ အနာဝါသေ ဝတ္ထဗ္ဗံ, န ဧကစ္ဆန္နေ အာဝါသေ ဝါ အနာဝါသေ ဝါ ဝတ္ထဗ္ဗံ၊ န ဧကာသနေ
(ဝိ၊၄၊၈၇။)
နိသီဒိတဗ္ဗံ, န နီစေ အာသနေ နိသိန္နေ ဥစ္စေ အာသနေ နိသီဒိတဗ္ဗံ, န ဆမာယံ နိသိန္နေ အာသနေ နိသီဒိတဗ္ဗံ၊ န ဧကစင်္ကမေ စင်္ကမိတဗ္ဗံ, န နီစေ စင်္ကမေ စင်္ကမန္တေ ဥစ္စေ စင်္ကမေ စင်္ကမိတဗ္ဗံ, န ဆမာယံ စင်္ကမန္တေ စင်္ကမေ စင်္ကမိတဗ္ဗံ။
[မဟာဝ။ ၃၉၃] ‘‘ပါရိဝါသိကစတုတ္ထော စေ, ဘိက္ခဝေ, ပရိဝါသံ ဒဒေယျ, မူလာယ ပဋိကဿေယျ, မာနတ္တံ ဒဒေယျ, တံဝီသော အဗ္ဘေယျ, အကမ္မံ [အကမ္မံ တံ (သျာ။)], န စ ကရဏီယ’’န္တိ။
စတုန္နဝုတိပါရိဝါသိကဝတ္တံ နိဋ္ဌိတံ။
မြန်֍ ၈၃။ အထ ခေါ အာယသ္မာ ဥပါလိ ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိ။ ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခေါ အာယသ္မာ ဥပါလိ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ကတိ နု ခေါ, ဘန္တေ, ပါရိဝါသိကဿ ဘိက္ခုနော ရတ္တိစ္ဆေဒါ’’တိ? ‘‘တယော ခေါ, ဥပါလိ, ပါရိဝါသိကဿ ဘိက္ခုနော ရတ္တိစ္ဆေဒါ။ သဟဝါသော, ဝိပ္ပဝါသော, အနာရောစနာ – ဣမေ ခေါ, ဥပါလိ, တယော ပါရိဝါသိကဿ ဘိက္ခုနော ရတ္တိစ္ဆေဒါ’’တိ။
မြန်֍ ၈၄။ တေန ခေါ ပန သမယေန သာဝတ္ထိယံ မဟာဘိက္ခုသံဃော သန္နိပတိတော ဟောတိ။ န သက္ကောန္တိ ပါရိဝါသိကာ ဘိက္ခူ ပရိဝါသံ သောဓေတုံ။ ဘဂဝတော [တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော (သျာ။, ဧဝမုပရိပိ)] ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပရိဝါသံ နိက္ခိပိတုံ။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, နိက္ခိပိတဗ္ဗော။ တေန ပါရိဝါသိကေန ဘိက္ခုနာ ဧကံ ဘိက္ခုံ ဥပသင်္ကမိတွာ ဧကံသံ ဥတ္တရာသင်္ဂံ ကရိတွာ ဥက္ကုဋိကံ နိသီဒိတွာ အဉ္ဇလိံ ပဂ္ဂဟေတွာ ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘ပရိဝါသံ နိက္ခိပါမီ’တိ။ နိက္ခိတ္တော ဟောတိ ပရိဝါသော။ ‘ဝတ္တံ နိက္ခိပါမီ’တိ။ နိက္ခိတ္တော ဟောတိ ပရိဝါသော။
မြန်֍ ၈၅။ တေန ခေါ ပန သမယေန သာဝတ္ထိယာ ဘိက္ခူ တဟံ တဟံ ပက္ကမိံသု။ သက္ကောန္တိ ပါရိဝါသိကာ ဘိက္ခူ ပရိဝါသံ သောဓေတုံ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပရိဝါသံ သမာဒိယိတုံ [သမာဒါတုံ (သျာ။ ကံ။)]။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, သမာဒိယိတဗ္ဗော [သမာဒိတဗ္ဗော (သီ။ သျာ။ ကံ။)]။ တေန ပါရိဝါသိကေန ဘိက္ခုနာ ဧကံ ဘိက္ခုံ
(ဝိ၊၄၊၈၈။)
ဥပသင်္ကမိတွာ ဧကံသံ ဥတ္တရာသင်္ဂံ ကရိတွာ ဥက္ကုဋိကံ နိသီဒိတွာ အဉ္ဇလိံ ပဂ္ဂဟေတွာ ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘ပရိဝါသံ သမာဒိယာမီ’တိ။ သမာဒိန္နော ဟောတိ ပရိဝါသော။ ‘ဝတ္တံ သမာဒိယာမီ’တိ။ သမာဒိန္နော ဟောတိ ပရိဝါသော’’။
ပါရိဝါသိကဝတ္တံ နိဋ္ဌိတံ။
၂။ မူလာယပဋိကဿနာရဟဝတ္တံ
မြန်֍ ၈၆။ တေန ခေါ ပန သမယေန မူလာယပဋိကဿနာရဟာ ဘိက္ခူ သာဒိယန္တိ ပကတတ္တာနံ ဘိက္ခူနံ အဘိဝါဒနံ, ပစ္စုဋ္ဌာနံ, အဉ္ဇလိကမ္မံ, သာမီစိကမ္မံ, အာသနာဘိဟာရံ, သေယျာဘိဟာရံ, ပါဒေါဒကံ ပါဒပီဌံ, ပါဒကထလိကံ, ပတ္တစီဝရပဋိဂ္ဂဟဏံ, နဟာနေ ပိဋ္ဌိပရိကမ္မံ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ…ပေ… တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထဉှိ နာမ မူလာယပဋိကဿနာရဟာ ဘိက္ခူ သာဒိယိဿန္တိ ပကတတ္တာနံ ဘိက္ခူနံ အဘိဝါဒနံ, ပစ္စုဋ္ဌာနံ…ပေ… နဟာနေ ပိဋ္ဌိပရိကမ္မ’’န္တိ။ အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။
အထ ခေါ ဘဂဝါ ဧတသ္မိံ နိဒါနေ ဧတသ္မိံ ပကရဏေ ဘိက္ခုသံဃံ သန္နိပါတာပေတွာ ဘိက္ခူ ပဋိပုစ္ဆိ – ‘‘သစ္စံ ကိရ, ဘိက္ခဝေ, မူလာယပဋိကဿနာရဟာ ဘိက္ခူ သာဒိယန္တိ ပကတတ္တာနံ ဘိက္ခူနံ အဘိဝါဒနံ, ပစ္စုဋ္ဌာနံ…ပေ… နဟာနေ ပိဋ္ဌိပရိကမ္မ’’န္တိ? ‘‘သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ။ ဝိဂရဟိ ဗုဒ္ဓေါ ဘဂဝါ – ‘‘အနနုစ္ဆဝိကံ…ပေ… ကထဉှိ နာမ, ဘိက္ခဝေ, မူလာယပဋိကဿနာရဟာ ဘိက္ခူ သာဒိယိဿန္တိ ပကတတ္တာနံ ဘိက္ခူနံ အဘိဝါဒနံ, ပစ္စုဋ္ဌာနံ…ပေ… နဟာနေ ပိဋ္ဌိပရိကမ္မံ! နေတံ ဘိက္ခဝေ, အပ္ပသန္နာနံ ဝါ ပသာဒါယ…ပေ… ဝိဂရဟိတွာ…ပေ… ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, မူလာယပဋိကဿနာရဟေန ဘိက္ခုနာ သာဒိတဗ္ဗံ ပကတတ္တာနံ ဘိက္ခူနံ အဘိဝါဒနံ, ပစ္စုဋ္ဌာနံ, အဉ္ဇလိကမ္မံ, သာမီစိကမ္မံ, အာသနာဘိဟာရော, သေယျာဘိဟာရော, ပါဒေါဒကံ ပါဒပီဌံ, ပါဒကထလိကံ, ပတ္တစီဝရပဋိဂ္ဂဟဏံ, နဟာနေ ပိဋ္ဌိပရိကမ္မံ။ ယော သာဒိယေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, မူလာယပဋိကဿနာရဟာနံ ဘိက္ခူနံ မိထု ယထာဝုဍ္ဎံ အဘိဝါဒနံ, ပစ္စုဋ္ဌာနံ…ပေ… နဟာနေ ပိဋ္ဌိပရိကမ္မံ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, မူလာယပဋိကဿနာရဟာနံ ဘိက္ခူနံ ပဉ္စ ယထာဝုဍ္ဎံ –
(ဝိ၊၄၊၈၉။)
ဥပေါသထံ, ပဝါရဏံ, ဝဿိကသာဋိကံ, ဩဏောဇနံ, ဘတ္တံ။ တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, မူလာယပဋိကဿနာရဟာနံ ဘိက္ခူနံ ဝတ္တံ ပညာပေဿာမိ ယထာ မူလာယပဋိကဿနာရဟေဟိ ဘိက္ခူဟိ ဝတ္တိတဗ္ဗံ။
မြန်֍ ၈၇။ ‘‘မူလာယပဋိကဿနာရဟေန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနာ သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗံ။ တတြာယံ သမ္မာဝတ္တနာ –
န ဥပသမ္ပာဒေတဗ္ဗံ, န နိဿယော ဒါတဗ္ဗော, န သာမဏေရော ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗော, န ဘိက္ခုနောဝါဒကသမ္မုတိ သာဒိတဗ္ဗာ, သမ္မတေနပိ ဘိက္ခုနိယော န ဩဝဒိတဗ္ဗာ။ ယာယ အာပတ္တိယာ သံဃေန မူလာယ ပဋိကဿနာရဟော ကတော ဟောတိ သာ အာပတ္တိ န အာပဇ္ဇိတဗ္ဗာ, အညာ ဝါ တာဒိသိကာ, တတော ဝါ ပါပိဋ္ဌတရာ၊ ကမ္မံ န ဂရဟိတဗ္ဗံ, ကမ္မိကာ န ဂရဟိတဗ္ဗာ။ န ပကတတ္တဿ ဘိက္ခုနော ဥပေါသထော ဌပေတဗ္ဗော, န ပဝါရဏာ ဌပေတဗ္ဗာ, န သဝစနီယံ ကာတဗ္ဗံ, န အနုဝါဒေါ ပဋ္ဌပေတဗ္ဗော, န ဩကာသော ကာရေတဗ္ဗော, န စောဒေတဗ္ဗော, န သာရေတဗ္ဗော, န ဘိက္ခူဟိ သမ္ပယောဇေတဗ္ဗံ။
‘‘န, ဘိက္ခဝေ, မူလာယပဋိကဿနာရဟေန ဘိက္ခုနာ ပကတတ္တဿ ဘိက္ခုနော ပုရတော ဂန္တဗ္ဗံ, န ပုရတော နိသီဒိတဗ္ဗံ။ ယော ဟောတိ သံဃဿ အာသနပရိယန္တော သေယျာပရိယန္တော ဝိဟာရပရိယန္တော သော တဿ ပဒါတဗ္ဗော။ တေန စ သော သာဒိတဗ္ဗော။
‘‘န, ဘိက္ခဝေ, မူလာယပဋိကဿနာရဟေန ဘိက္ခုနာ ပကတတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပုရေသမဏေန ဝါ ပစ္ဆာသမဏေန ဝါ ကုလာနိ ဥပသင်္ကမိတဗ္ဗာနိ, န အာရညိကင်္ဂံ သမာဒါတဗ္ဗံ, န ပိဏ္ဍပါတိကင်္ဂံ သမာဒါတဗ္ဗံ, န စ တပ္ပစ္စယာ ပိဏ္ဍပါတော နီဟရာပေတဗ္ဗော – မာ မံ ဇာနိံသူတိ။
‘‘န, ဘိက္ခဝေ, မူလာယပဋိကဿနာရဟေန ဘိက္ခုနာ သဘိက္ခုကာ အာဝါသာ အဘိက္ခုကော အာဝါသော ဂန္တဗ္ဗော, အညတြ ပကတတ္တေန, အညတြ အန္တရာယာ။
‘‘န, ဘိက္ခဝေ, မူလာယပဋိကဿနာရဟေန ဘိက္ခုနာ သဘိက္ခုကာ အာဝါသာ အဘိက္ခုကော အနာဝါသော ဂန္တဗ္ဗော, အညတြ ပကတတ္တေန, အညတြ အန္တရာယာ။
(ဝိ၊၄၊၉၀။)
‘‘န, ဘိက္ခဝေ, မူလာယပဋိကဿနာရဟေန ဘိက္ခုနာ သဘိက္ခုကာ အာဝါသာ အဘိက္ခုကော အာဝါသော ဝါ အနာဝါသော ဝါ ဂန္တဗ္ဗော, အညတြ ပကတတ္တေန, အညတြ အန္တရာယာ။
‘‘န, ဘိက္ခဝေ, မူလာယပဋိကဿနာရဟေန ဘိက္ခုနာ သဘိက္ခုကာ အနာဝါသာ အဘိက္ခုကော အာဝါသော ဂန္တဗ္ဗော…ပေ… အဘိက္ခုကော အနာဝါသော ဂန္တဗ္ဗော…ပေ… အဘိက္ခုကော အာဝါသော ဝါ အနာဝါသော ဝါ ဂန္တဗ္ဗော, အညတြ ပကတတ္တေန, အညတြ အန္တရာယာ။
‘‘န, ဘိက္ခဝေ, မူလာယပဋိကဿနာရဟေန ဘိက္ခုနာ သဘိက္ခုကာ အာဝါသာ ဝါ အနာဝါသာ ဝါ အဘိက္ခုကော အာဝါသော ဂန္တဗ္ဗော…ပေ… အဘိက္ခုကော အနာဝါသော ဂန္တဗ္ဗော…ပေ… အဘိက္ခုကော အာဝါသော ဝါ အနာဝါသော ဝါ ဂန္တဗ္ဗော, အညတြ ပကတတ္တေန, အညတြ အန္တရာယာ။
‘‘န, ဘိက္ခဝေ, မူလာယပဋိကဿနာရဟေန ဘိက္ခုနာ သဘိက္ခုကာ အာဝါသာ သဘိက္ခုကော အာဝါသော ဂန္တဗ္ဗော…ပေ… သဘိက္ခုကော အနာဝါသော ဂန္တဗ္ဗော…ပေ… သဘိက္ခုကော အာဝါသော ဝါ အနာဝါသော ဝါ ဂန္တဗ္ဗော, ယတ္ထဿု ဘိက္ခူ နာနာသံဝါသကာ, အညတြ ပကတတ္တေန, အညတြ အန္တရာယာ။
‘‘န, ဘိက္ခဝေ, မူလာယပဋိကဿနာရဟေန ဘိက္ခုနာ သဘိက္ခုကာ အနာဝါသာ သဘိက္ခုကော အာဝါသော ဂန္တဗ္ဗော…ပေ… သဘိက္ခုကော အနာဝါသော ဂန္တဗ္ဗော…ပေ… သဘိက္ခုကော အာဝါသော ဝါ အနာဝါသော ဝါ ဂန္တဗ္ဗော, ယတ္ထဿု ဘိက္ခူ နာနာသံဝါသကာ, အညတြ ပကတတ္တေန, အညတြ အန္တရာယာ။
‘‘န, ဘိက္ခဝေ, မူလာယပဋိကဿနာရဟေန ဘိက္ခုနာ သဘိက္ခုကာ အာဝါသာ ဝါ အနာဝါသာ ဝါ သဘိက္ခုကော အာဝါသော ဂန္တဗ္ဗော…ပေ… သဘိက္ခုကော အနာဝါသော ဂန္တဗ္ဗော…ပေ… သဘိက္ခုကော အာဝါသော ဝါ အနာဝါသော ဝါ ဂန္တဗ္ဗော, ယတ္ထဿု ဘိက္ခူ နာနာသံဝါသကာ, အညတြ ပကတတ္တေန, အညတြ အန္တရာယာ။
‘‘ဂန္တဗ္ဗော, ဘိက္ခဝေ, မူလာယပဋိကဿနာရဟေန ဘိက္ခုနာ သဘိက္ခုကာ အာဝါသာ သဘိက္ခုကော အာဝါသော…ပေ… သဘိက္ခုကော အနာဝါသော…ပေ… သဘိက္ခုကော အာဝါသော ဝါ အနာဝါသော ဝါ, ယတ္ထဿု ဘိက္ခူ သမာနသံဝါသကာ, ယံ ဇညာ သက္ကောမိ အဇ္ဇေဝ ဂန္တုန္တိ။
(ဝိ၊၄၊၉၁။)
‘‘ဂန္တဗ္ဗော, ဘိက္ခဝေ, မူလာယပဋိကဿနာရဟေန ဘိက္ခုနာ သဘိက္ခုကာ အနာဝါသာ သဘိက္ခုကော အာဝါသော…ပေ… သဘိက္ခုကော အနာဝါသော…ပေ… သဘိက္ခုကော အာဝါသော ဝါ အနာဝါသော ဝါ, ယတ္ထဿု ဘိက္ခူ သမာနသံဝါသကာ, ယံ ဇညာ သက္ကောမိ အဇ္ဇေဝ ဂန္တုန္တိ။
‘‘ဂန္တဗ္ဗော, ဘိက္ခဝေ, မူလာယပဋိကဿနာရဟေန ဘိက္ခုနာ သဘိက္ခုကာ အာဝါသာ ဝါ အနာဝါသာ ဝါ သဘိက္ခုကော အာဝါသော…ပေ… သဘိက္ခုကော အနာဝါသော…ပေ… သဘိက္ခုကော အာဝါသော ဝါ အနာဝါသော ဝါ, ယတ္ထဿု ဘိက္ခူ သမာနသံဝါသကာ, ယံ ဇညာ သက္ကောမိ အဇ္ဇေဝ ဂန္တုန္တိ။
‘‘န, ဘိက္ခဝေ, မူလာယပဋိကဿနာရဟေန ဘိက္ခုနာ ပကတတ္တေန ဘိက္ခုနာ သဒ္ဓိံ ဧကစ္ဆန္နေ အာဝါသေ ဝတ္ထဗ္ဗံ, န ဧကစ္ဆန္နေ အနာဝါသေ ဝတ္ထဗ္ဗံ, န ဧကစ္ဆန္နေ အာဝါသေ ဝါ အနာဝါသေ ဝါ ဝတ္ထဗ္ဗံ၊ ပကတတ္တံ ဘိက္ခုံ ဒိသွာ အာသနာ ဝုဋ္ဌာတဗ္ဗံ, ပကတတ္တော ဘိက္ခု အာသနေန နိမန္တေတဗ္ဗော၊ န ပကတတ္တေန ဘိက္ခုနာ သဒ္ဓိံ ဧကာသနေ နိသီဒိတဗ္ဗံ၊ န နီစေ အာသနေ နိသိန္နေ ဥစ္စေ အာသနေ နိသီဒိတဗ္ဗံ၊ န ဆမာယံ နိသိန္နေ အာသနေ နိသီဒိတဗ္ဗံ၊ န ဧကစင်္ကမေ စင်္ကမိတဗ္ဗံ, န နီစေ စင်္ကမေ စင်္ကမန္တေ ဥစ္စေ စင်္ကမေ စင်္ကမိတဗ္ဗံ, န ဆမာယံ စင်္ကမန္တေ စင်္ကမေ စင်္ကမိတဗ္ဗံ။
‘‘န, ဘိက္ခဝေ, မူလာယပဋိကဿနာရဟေန ဘိက္ခုနာ ပါရိဝါသိကေန ဘိက္ခုနာ သဒ္ဓိံ…ပေ… မူလာယပဋိကဿနာရဟေန ဝုဍ္ဎတရေန ဘိက္ခုနာ သဒ္ဓိံ…ပေ… မာနတ္တာရဟေန ဘိက္ခုနာ သဒ္ဓိံ…ပေ… မာနတ္တစာရိကေန ဘိက္ခုနာ သဒ္ဓိံ…ပေ… အဗ္ဘာနာရဟေန ဘိက္ခုနာ သဒ္ဓိံ ဧကစ္ဆန္နေ အာဝါသေ ဝတ္ထဗ္ဗံ, န ဧကစ္ဆန္နေ အနာဝါသေ ဝတ္ထဗ္ဗံ, န ဧကစ္ဆန္နေ အာဝါသေ ဝါ အနာဝါသေ ဝါ ဝတ္ထဗ္ဗံ၊ န ဧကာသနေ နိသီဒိတဗ္ဗံ၊ န နီစေ အာသနေ နိသိန္နေ ဥစ္စေ အာသနေ နိသီဒိတဗ္ဗံ, န ဆမာယံ နိသိန္နေ အာသနေ နိသီဒိတဗ္ဗံ၊ န ဧကစင်္ကမေ စင်္ကမိတဗ္ဗံ, န နီစေ စင်္ကမေ စင်္ကမန္တေ ဥစ္စေ စင်္ကမေ စင်္ကမိတဗ္ဗံ, န ဆမာယံ စင်္ကမန္တေ စင်္ကမေ စင်္ကမိတဗ္ဗံ။
[မဟာဝ။ ၃၉၃] ‘‘မူလာယပဋိကဿနာရဟစတုတ္ထော စေ, ဘိက္ခဝေ, ပရိဝါသံ ဒဒေယျ, မူလာယ ပဋိကဿေယျ, မာနတ္တံ ဒဒေယျ, တံဝီသော အဗ္ဘေယျ, အကမ္မံ, န စ ကရဏီယ’’န္တိ။
မူလာယပဋိကဿနာရဟဝတ္တံ နိဋ္ဌိတံ။
(ဝိ၊၄၊၉၂။)
၃။ မာနတ္တာရဟဝတ္တံ
မြန်֍ ၈၈။ တေန ခေါ ပန သမယေန မာနတ္တာရဟာ ဘိက္ခူ သာဒိယန္တိ ပကတတ္တာနံ ဘိက္ခူနံ အဘိဝါဒနံ, ပစ္စုဋ္ဌာနံ, အဉ္ဇလိကမ္မံ, သာမီစိကမ္မံ, အာသနာဘိဟာရံ, သေယျာဘိဟာရံ, ပါဒေါဒကံ ပါဒပီဌံ, ပါဒကထလိကံ, ပတ္တစီဝရပဋိဂ္ဂဟဏံ, နဟာနေ ပိဋ္ဌိပရိကမ္မံ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ …ပေ… တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထဉှိ နာမ မာနတ္တာရဟာ ဘိက္ခူ သာဒိယိဿန္တိ ပကတတ္တာနံ ဘိက္ခူနံ အဘိဝါဒနံ, ပစ္စုဋ္ဌာနံ, အဉ္ဇလိကမ္မံ, သာမီစိကမ္မံ, အာသနာဘိဟာရံ, သေယျာဘိဟာရံ, ပါဒေါဒကံ ပါဒပီဌံ, ပါဒကထလိကံ, ပတ္တစီဝရပဋိဂ္ဂဟဏံ, နဟာနေ ပိဋ္ဌိပရိကမ္မ’’န္တိ! အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ…ပေ… ‘‘သစ္စံ ကိရ, ဘိက္ခဝေ, မာနတ္တာရဟာ ဘိက္ခူ သာဒိယန္တိ ပကတတ္တာနံ ဘိက္ခူနံ အဘိဝါဒနံ, ပစ္စုဋ္ဌာနံ…ပေ… နဟာနေ ပိဋ္ဌိပရိကမ္မ’’န္တိ? ‘‘သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ။ ဝိဂရဟိ ဗုဒ္ဓေါ ဘဂဝါ – ‘‘အနနုစ္ဆဝိကံ…ပေ… ကထဉှိ နာမ, ဘိက္ခဝေ, မာနတ္တာရဟာ ဘိက္ခူ သာဒိယိဿန္တိ ပကတတ္တာနံ ဘိက္ခူနံ အဘိဝါဒနံ…ပေ… နဟာနေ ပိဋ္ဌိပရိကမ္မံ! နေတံ, ဘိက္ခဝေ, အပ္ပသန္နာနံ ဝါ ပသာဒါယ…ပေ… ဝိဂရဟိတွာ…ပေ… ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, မာနတ္တာရဟေန ဘိက္ခုနာ သာဒိတဗ္ဗံ ပကတတ္တာနံ ဘိက္ခူနံ အဘိဝါဒနံ, ပစ္စုဋ္ဌာနံ…ပေ… နဟာနေ ပိဋ္ဌိပရိကမ္မံ။ ယော သာဒိယေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, မာနတ္တာရဟာနံ ဘိက္ခူနံ မိထု ယထာဝုဍ္ဎံ အဘိဝါဒနံ, ပစ္စုဋ္ဌာနံ…ပေ… နဟာနေ ပိဋ္ဌိပရိကမ္မံ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, မာနတ္တာရဟာနံ ဘိက္ခူနံ ပဉ္စ ယထာဝုဍ္ဎံ – ဥပေါသထံ, ပဝါရဏံ, ဝဿိကသာဋိကံ, ဩဏောဇနံ, ဘတ္တံ။ တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, မာနတ္တာရဟာနံ ဘိက္ခူနံ ဝတ္တံ ပညာပေဿာမိ ယထာ မာနတ္တာရဟေဟိ ဘိက္ခူဟိ ဝတ္တိတဗ္ဗံ။
မြန်֍ ၈၉။ ‘‘မာနတ္တာရဟေန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနာ သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗံ။ တတြာယံ သမ္မာဝတ္တနာ –
န ဥပသမ္ပာဒေတဗ္ဗံ…ပေ… (ယထာ မူလာယ ပဋိကဿနာ, တထာ ဝိတ္ထာရေတဗ္ဗံ။) န ဘိက္ခူဟိ သမ္ပယောဇေတဗ္ဗံ။
‘‘န, ဘိက္ခဝေ, မာနတ္တာရဟေန ဘိက္ခုနာ ပကတတ္တဿ ဘိက္ခုနော ပုရတော ဂန္တဗ္ဗံ, န ပုရတော နိသီဒိတဗ္ဗံ။ ယော ဟောတိ သံဃဿ အာသနပရိယန္တော သေယျာပရိယန္တော ဝိဟာရပရိယန္တော သော တဿ ပဒါတဗ္ဗော။ တေန စ သော သာဒိတဗ္ဗော။
(ဝိ၊၄၊၉၃။)
‘‘န, ဘိက္ခဝေ, မာနတ္တာရဟေန ဘိက္ခုနာ ပကတတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပုရေသမဏေန ဝါ ပစ္ဆာသမဏေန ဝါ ကုလာနိ ဥပသင်္ကမိတဗ္ဗာနိ, န အာရညိကင်္ဂံ သမာဒါတဗ္ဗံ, န ပိဏ္ဍပါတိကင်္ဂံ သမာဒါတဗ္ဗံ, န စ တပ္ပစ္စယာ ပိဏ္ဍပါတော နီဟရာပေတဗ္ဗော – မာ မံ ဇာနိံသူတိ။
‘‘န, ဘိက္ခဝေ, မာနတ္တာရဟေန ဘိက္ခုနာ သဘိက္ခုကာ အာဝါသာ အဘိက္ခုကော အာဝါသော ဂန္တဗ္ဗော, အညတြ ပကတတ္တေန, အညတြ အန္တရာယာ။
‘‘န, ဘိက္ခဝေ, မနတ္တာရဟေန ဘိက္ခုနာ သဘိက္ခုကာ အာဝါသာ အဘိက္ခုကော အနာဝါသော ဂန္တဗ္ဗော, အညတြ ပကတတ္တေန, အညတြ အန္တရာယာ။
‘‘န, ဘိက္ခဝေ, မာနတ္တာရဟေန ဘိက္ခုနာ သဘိက္ခုကာ အာဝါသာ အဘိက္ခုကော အာဝါသော ဝါ အနာဝါသော ဝါ ဂန္တဗ္ဗော, အညတြ ပကတတ္တေန, အညတြ အန္တရာယာ။
‘‘န, ဘိက္ခဝေ, မာနတ္တာရဟေန ဘိက္ခုနာ သဘိက္ခုကာ အနာဝါသာ အဘိက္ခုကော အာဝါသော ဂန္တဗ္ဗော…ပေ… အဘိက္ခုကော အနာဝါသော ဂန္တဗ္ဗော…ပေ… အဘိက္ခုကော အာဝါသော ဝါ အနာဝါသော ဝါ ဂန္တဗ္ဗော, အညတြ ပကတတ္တေန, အညတြ အန္တရာယာ။
‘‘န, ဘိက္ခဝေ, မာနတ္တာရဟေန ဘိက္ခုနာ သဘိက္ခုကာ အာဝါသာ ဝါ အနာဝါသာ ဝါ အဘိက္ခုကော အာဝါသော ဂန္တဗ္ဗော…ပေ… အဘိက္ခုကော အနာဝါသော ဂန္တဗ္ဗော…ပေ… အဘိက္ခုကော အာဝါသော ဝါ အနာဝါသော ဝါ ဂန္တဗ္ဗော, အညတြ ပကတတ္တေန, အညတြ အန္တရာယာ။
‘‘န, ဘိက္ခဝေ, မာနတ္တာရဟေန ဘိက္ခုနာ သဘိက္ခုကာ အာဝါသာ သဘိက္ခုကော အာဝါသော ဂန္တဗ္ဗော…ပေ… သဘိက္ခုကော အနာဝါသော ဂန္တဗ္ဗော…ပေ… သဘိက္ခုကော အာဝါသော ဝါ အနာဝါသော ဝါ ဂန္တဗ္ဗော, ယတ္ထဿု ဘိက္ခူ နာနာသံဝါသကာ, အညတြ ပကတတ္တေန, အညတြ အန္တရာယာ။
‘‘န, ဘိက္ခဝေ, မာနတ္တာရဟေန ဘိက္ခုနာ သဘိက္ခုကာ အနာဝါသာ သဘိက္ခုကော အာဝါသော ဂန္တဗ္ဗော…ပေ… သဘိက္ခုကော အနာဝါသော
(ဝိ၊၄၊၉၄။)
ဂန္တဗ္ဗော …ပေ… သဘိက္ခုကော အာဝါသော ဝါ အနာဝါသော ဝါ ဂန္တဗ္ဗော, ယတ္ထဿု ဘိက္ခူ နာနာသံဝါသကာ, အညတြ ပကတတ္တေန, အညတြ အန္တရာယာ။
‘‘န, ဘိက္ခဝေ, မာနတ္တာရဟေန ဘိက္ခုနာ သဘိက္ခုကာ အာဝါသာ ဝါ အနာဝါသာ ဝါ သဘိက္ခုကော အာဝါသော ဂန္တဗ္ဗော…ပေ… သဘိက္ခုကော အနာဝါသော ဂန္တဗ္ဗော…ပေ… သဘိက္ခုကော အာဝါသော ဝါ အနာဝါသော ဝါ ဂန္တဗ္ဗော, ယတ္ထဿု ဘိက္ခူ နာနာသံဝါသကာ, အညတြ ပကတတ္တေန, အညတြ အန္တရာယာ။
‘‘ဂန္တဗ္ဗော, ဘိက္ခဝေ, မာနတ္တာရဟေန ဘိက္ခုနာ သဘိက္ခုကာ အာဝါသာ သဘိက္ခုကော အာဝါသော…ပေ… သဘိက္ခုကော အနာဝါသော…ပေ… သဘိက္ခုကော အာဝါသော ဝါ အနာဝါသော ဝါ, ယတ္ထဿု ဘိက္ခူ သမာနသံဝါသကာ, ယံ ဇညာ သက္ကောမိ အဇ္ဇေဝ ဂန္တုန္တိ။
‘‘ဂန္တဗ္ဗော, ဘိက္ခဝေ, မာနတ္တာရဟေန ဘိက္ခုနာ သဘိက္ခုကာ အနာဝါသာ သဘိက္ခုကော အာဝါသော…ပေ… သဘိက္ခုကော အနာဝါသော…ပေ… သဘိက္ခုကော အာဝါသော ဝါ အနာဝါသော ဝါ, ယတ္ထဿု ဘိက္ခူ သမာနသံဝါသကာ, ယံ ဇညာ သက္ကောမိ အဇ္ဇေဝ ဂန္တုန္တိ။
‘‘ဂန္တဗ္ဗော, ဘိက္ခဝေ, မာနတ္တာရဟေန ဘိက္ခုနာ သဘိက္ခုကာ အာဝါသာ ဝါ အနာဝါသာ ဝါ သဘိက္ခုကော အာဝါသော…ပေ… သဘိက္ခုကော အနာဝါသော…ပေ… သဘိက္ခုကော အာဝါသော ဝါ အနာဝါသော ဝါ, ယတ္ထဿု ဘိက္ခူ သမာနသံဝါသကာ, ယံ ဇညာ သက္ကောမိ အဇ္ဇေဝ ဂန္တုန္တိ။
‘‘န, ဘိက္ခဝေ, မာနတ္တာရဟေန ဘိက္ခုနာ ပကတတ္တေန ဘိက္ခုနာ သဒ္ဓိံ ဧကစ္ဆန္နေ အာဝါသေ ဝတ္ထဗ္ဗံ, န ဧကစ္ဆန္နေ အနာဝါသေ ဝတ္ထဗ္ဗံ, န ဧကစ္ဆန္နေ အာဝါသေ ဝါ အနာဝါသေ ဝါ ဝတ္ထဗ္ဗံ။ ပကတတ္တံ ဘိက္ခုံ ဒိသွာ အာသနာ ဝုဋ္ဌာတဗ္ဗံ။ ပကတတ္တော ဘိက္ခု အာသနေန နိမန္တေတဗ္ဗော။ န ပကတတ္တေန ဘိက္ခုနာ သဒ္ဓိံ ဧကာသနေ နိသီဒိတဗ္ဗံ, န နီစေ အာသနေ နိသိန္နေ ဥစ္စေ အာသနေ နိသီဒိတဗ္ဗံ, န ဆမာယံ နိသိန္နေ အာသနေ နိသီဒိတဗ္ဗံ၊ န ဧကစင်္ကမေ စင်္ကမိတဗ္ဗံ, န နီစေ စင်္ကမေ စင်္ကမန္တေ ဥစ္စေ စင်္ကမေ စင်္ကမိတဗ္ဗံ, န ဆမာယံ စင်္ကမန္တေ စင်္ကမေ စင်္ကမိတဗ္ဗံ။
(ဝိ၊၄၊၉၅။)
‘‘န, ဘိက္ခဝေ, မာနတ္တာရဟေန ဘိက္ခုနာ ပါရိဝါသိကေန ဘိက္ခုနာ သဒ္ဓိံ…ပေ… မူလာယပဋိကဿနာရဟေန ဘိက္ခုနာ သဒ္ဓိံ…ပေ… မာနတ္တာရဟေန ဝုဍ္ဎတရေန ဘိက္ခုနာ သဒ္ဓိံ…ပေ… မာနတ္တစာရိကေန ဘိက္ခုနာ သဒ္ဓိံ…ပေ… အဗ္ဘာနာရဟေန ဘိက္ခုနာ သဒ္ဓိံ ဧကစ္ဆန္နေ အာဝါသေ ဝတ္ထဗ္ဗံ, န ဧကစ္ဆန္နေ အနာဝါသေ ဝတ္ထဗ္ဗံ, န ဧကစ္ဆန္နေ အာဝါသေ ဝါ အနာဝါသေ ဝါ ဝတ္ထဗ္ဗံ၊ န ဧကာသနေ နိသီဒိတဗ္ဗံ, န နီစေ အာသနေ နိသိန္နေ ဥစ္စေ အာသနေ နိသီဒိတဗ္ဗံ, န ဆမာယံ နိသိန္နေ အာသနေ နိသီဒိတဗ္ဗံ၊ န ဧကစင်္ကမေ စင်္ကမိတဗ္ဗံ, န နီစေ စင်္ကမေ စင်္ကမန္တေ ဥစ္စေ စင်္ကမေ စင်္ကမိတဗ္ဗံ, န ဆမာယံ စင်္ကမန္တေ စင်္ကမေ စင်္ကမိတဗ္ဗံ။
[မဟာဝ။ ၃၉၃] ‘‘မာနတ္တာရဟစတုတ္ထော စေ, ဘိက္ခဝေ, ပရိဝါသံ ဒဒေယျ, မူလာယ ပဋိကဿေယျ, မာနတ္တံ ဒဒေယျ, တံဝီသော အဗ္ဘေယျ, အကမ္မံ, န စ ကရဏီယ’’န္တိ။
မာနတ္တာရဟဝတ္တံ နိဋ္ဌိတံ။
၄။ မာနတ္တစာရိကဝတ္တံ
မြန်֍ ၉၀။ တေန ခေါ ပန သမယေန မာနတ္တစာရိကာ ဘိက္ခူ သာဒိယန္တိ ပကတတ္တာနံ ဘိက္ခူနံ အဘိဝါဒနံ, ပစ္စုဋ္ဌာနံ, အဉ္ဇလိကမ္မံ, သာမီစိကမ္မံ, အာသနာဘိဟာရံ, သေယျာဘိဟာရံ, ပါဒေါဒကံ ပါဒပီဌံ, ပါဒကထလိကံ, ပတ္တစီဝရပဋိဂ္ဂဟဏံ, နဟာနေ ပိဋ္ဌိပရိကမ္မံ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ…ပေ… တေ ဥဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထဉှိ နာမ မာနတ္တစာရိကာ ဘိက္ခူ သာဒိယိဿန္တိ ပကတတ္တာနံ ဘိက္ခူနံ အဘိဝါဒနံ, ပစ္စုဋ္ဌာနံ…ပေ… နဟာနေ ပိဋ္ဌိပရိကမ္မ’’န္တိ! အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။
အထ ခေါ ဘဂဝါ ဧတသ္မိံ နိဒါနေ ဧတသ္မိံ ပကရဏေ ဘိက္ခုသံဃံ သန္နိပါတာပေတွာ ဘိက္ခူ ပဋိပုစ္ဆိ – ‘‘သစ္စံ ကိရ, ဘိက္ခဝေ, မာနတ္တစာရိကာ ဘိက္ခူ သာဒိယန္တိ ပကတတ္တာနံ ဘိက္ခူနံ အဘိဝါဒနံ, ပစ္စုဋ္ဌာနံ…ပေ… နဟာနေ ပိဋ္ဌိပရိကမ္မ’’န္တိ? ‘‘သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ။ ဝိဂရဟိ ဗုဒ္ဓေါ ဘဂဝါ – ‘‘အနနုစ္ဆဝိကံ…ပေ… ကထဉှိ နာမ, ဘိက္ခဝေ, မာနတ္တစာရိကာ ဘိက္ခူ သာဒိယိဿန္တိ ပကတတ္တာနံ ဘိက္ခူနံ အဘိဝါဒနံ…ပေ… နဟာနေ ပိဋ္ဌိပရိကမ္မံ! နေတံ, ဘိက္ခဝေ, အပ္ပသန္နာနံ ဝါ ပသာဒါယ…ပေ… ဝိဂရဟိတွာ…ပေ… ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ –
(ဝိ၊၄၊၉၆။)
‘‘န, ဘိက္ခဝေ, မာနတ္တစာရိကေန ဘိက္ခုနာ သာဒိတဗ္ဗံ ပကတတ္တာနံ ဘိက္ခူနံ အဘိဝါဒနံ, ပစ္စုဋ္ဌာနံ, အဉ္ဇလိကမ္မံ, သာမီစိကမ္မံ, အာသနာဘိဟာရော, သေယျာဘိဟာရော, ပါဒေါဒကံ ပါဒပီဌံ, ပါဒကထလိကံ, ပတ္တစီဝရပဋိဂ္ဂဟဏံ, နဟာနေ ပိဋ္ဌိပရိကမ္မံ။ ယော သာဒိယေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, မာနတ္တစာရိကာနံ ဘိက္ခူနံ မိထု ယထာဝုဍ္ဎံ အဘိဝါဒနံ, ပစ္စုဋ္ဌာနံ…ပေ… နဟာနေ ပိဋ္ဌိပရိကမ္မံ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, မာနတ္တစာရိကာနံ ဘိက္ခူနံ ပဉ္စ ယထာဝုဍ္ဎံ – ဥပေါသထံ, ပဝါရဏံ, ဝဿိကသာဋိကံ, ဩဏောဇနံ, ဘတ္တံ။ တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, မာနတ္တစာရိကာနံ ဘိက္ခူနံ ဝတ္တံ ပညပေဿာမိ ယထာ မာနတ္တစာရိကေဟိ ဘိက္ခူဟိ ဝတ္တိတဗ္ဗံ။
မြန်֍ ၉၁။ ‘‘မာနတ္တစာရိကေန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနာ သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗံ။ တတြာယံ သမ္မာဝတ္တနာ –
န ဥပသမ္ပာဒေတဗ္ဗံ, န နိဿယော ဒါတဗ္ဗော, န သာမဏေရော ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗော, န ဘိက္ခုနောဝါဒကသမ္မုတိ သာဒိတဗ္ဗာ, သမ္မတေနပိ ဘိက္ခုနိယော န ဩဝဒိတဗ္ဗာ။ ယာယ အာပတ္တိယာ သံဃေန မာနတ္တံ ဒိန္နံ ဟောတိ သာ အာပတ္တိ န အာပဇ္ဇိတဗ္ဗာ, အညာ ဝါ တာဒိသိကာ, တတော ဝါ ပါပိဋ္ဌတရာ၊ ကမ္မံ န ဂရဟိတဗ္ဗံ, ကမ္မိကာ န ဂရဟိတဗ္ဗာ။ န ပကတတ္တဿ ဘိက္ခုနော ဥပေါသထော ဌပေတဗ္ဗော, န ပဝါရဏာ ဌပေတဗ္ဗာ, န သဝစနီယံ ကာတဗ္ဗံ, န အနုဝါဒေါ ပဋ္ဌပေတဗ္ဗော, န ဩကာသော ကာရေတဗ္ဗော, န စောဒေတဗ္ဗော, န သာရေတဗ္ဗော, န ဘိက္ခူဟိ သမ္ပယောဇေတဗ္ဗံ။
‘‘န, ဘိက္ခဝေ, မာနတ္တစာရိကေန ဘိက္ခုနာ ပကတတ္တဿ ဘိက္ခုနော ပုရတော ဂန္တဗ္ဗံ, န ပုရတော နိသီဒိတဗ္ဗံ။ ယော ဟောတိ သံဃဿ အာသနပရိယန္တော သေယျာပရိယန္တော ဝိဟာရပရိယန္တော သော တဿ ပဒါတဗ္ဗော။ တေန စ သော သာဒိတဗ္ဗော။
‘‘န, ဘိက္ခဝေ, မာနတ္တစာရိကေန ဘိက္ခုနာ ပကတတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပုရေသမဏေန ဝါ ပစ္ဆာသမဏေန ဝါ ကုလာနိ ဥပသင်္ကမိတဗ္ဗာနိ, န အာရညိကင်္ဂံ သမာဒါတဗ္ဗံ, န ပိဏ္ဍပါတိကင်္ဂံ သမာဒါတဗ္ဗံ, န စ တပ္ပစ္စယာ ပိဏ္ဍပါတော နီဟရာပေတဗ္ဗော – မာ မံ ဇာနိံသူတိ။
‘‘မာနတ္တစာရိကေန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနာ အာဂန္တုကေန အာရောစေတဗ္ဗံ, အာဂန္တုကဿ အာရောစေတဗ္ဗံ, ဥပေါသထေ အာရောစေတဗ္ဗံ, ပဝါရဏာယ
(ဝိ၊၄၊၉၇။)
အာရောစေတဗ္ဗံ, ဒေဝသိကံ အာရောစေတဗ္ဗံ။ သစေ ဂိလာနော ဟောတိ, ဒူတေနပိ အာရောစေတဗ္ဗံ။
‘‘န, ဘိက္ခဝေ, မာနတ္တစာရိကေန ဘိက္ခုနာ သဘိက္ခုကာ အာဝါသာ အဘိက္ခုကော အာဝါသော ဂန္တဗ္ဗော, အညတြ သံဃေန, အညတြ အန္တရာယာ။
‘‘န, ဘိက္ခဝေ, မာနတ္တစာရိကေန ဘိက္ခုနာ သဘိက္ခုကာ အာဝါသာ အဘိက္ခုကော အနာဝါသော ဂန္တဗ္ဗော, အညတြ သံဃေန, အညတြ အန္တရာယာ။
‘‘န, ဘိက္ခဝေ, မာနတ္တစာရိကေန ဘိက္ခုနာ သဘိက္ခုကာ အာဝါသာ အဘိက္ခုကော အာဝါသော ဝါ အနာဝါသော ဝါ ဂန္တဗ္ဗော, အညတြ သံဃေန, အညတြ အန္တရာယာ။
‘‘န, ဘိက္ခဝေ, မာနတ္တစာရိကေန ဘိက္ခုနာ သဘိက္ခုကာ အနာဝါသာ အဘိက္ခုကော အာဝါသော ဂန္တဗ္ဗော…ပေ… အဘိက္ခုကော အနာဝါသော ဂန္တဗ္ဗော…ပေ… အဘိက္ခုကော အာဝါသော ဝါ အနာဝါသော ဝါ ဂန္တဗ္ဗော, အညတြ သံဃေန, အညတြ အန္တရာယာ။
‘‘န, ဘိက္ခဝေ, မာနတ္တစာရိကေန ဘိက္ခုနာ သဘိက္ခုကာ အာဝါသာ ဝါ အနာဝါသာ ဝါ အဘိက္ခုကော အာဝါသော ဂန္တဗ္ဗော…ပေ… အဘိက္ခုကော အနာဝါသော ဂန္တဗ္ဗော…ပေ… အဘိက္ခုကော အာဝါသော ဝါ အနာဝါသော ဝါ ဂန္တဗ္ဗော, အညတြ သံဃေန, အညတြ အန္တရာယာ။
‘‘န, ဘိက္ခဝေ, မာနတ္တစာရိကေန ဘိက္ခုနာ သဘိက္ခုကာ အာဝါသာ သဘိက္ခုကော အာဝါသော ဂန္တဗ္ဗော…ပေ… သဘိက္ခုကော အနာဝါသော ဂန္တဗ္ဗော…ပေ… သဘိက္ခုကော အာဝါသော ဝါ အနာဝါသော ဝါ ဂန္တဗ္ဗော, ယတ္ထဿု ဘိက္ခူ နာနာသံဝါသကာ, အညတြ သံဃေန, အညတြ အန္တရာယာ။
‘‘န ဘိက္ခဝေ, မာနတ္တစာရိကေန ဘိက္ခုနာ သဘိက္ခုကာ အနာဝါသာ သဘိက္ခုကော အာဝါသော ဂန္တဗ္ဗော…ပေ… သဘိက္ခုကော အနာဝါသော ဂန္တဗ္ဗော…ပေ… သဘိက္ခုကော အာဝါသော ဝါ အနာဝါသော ဝါ ဂန္တဗ္ဗော, ယတ္ထဿု ဘိက္ခူ နာနာသံဝါသကာ, အညတြ သံဃေန, အညတြ အန္တရာယာ။
‘‘န, ဘိက္ခဝေ, မာနတ္တစာရိကေန ဘိက္ခုနာ သဘိက္ခုကာ အာဝါသာ ဝါ အနာဝါသာ ဝါ သဘိက္ခုကော အာဝါသော ဂန္တဗ္ဗော…ပေ… သဘိက္ခုကော အနာဝါသော ဂန္တဗ္ဗော…ပေ… သဘိက္ခုကော အာဝါသော ဝါ အနာဝါသော ဝါ
(ဝိ၊၄၊၉၈။)
ဂန္တဗ္ဗော, ယတ္ထဿု ဘိက္ခူ နာနာသံဝါသကာ, အညတြ သံဃေန, အညတြ အန္တရာယာ။
‘‘ဂန္တဗ္ဗော, ဘိက္ခဝေ မာနတ္တစာရိကေန ဘိက္ခုနာ သဘိက္ခုကာ အာဝါသာ သဘိက္ခုကော အာဝါသော…ပေ… သဘိက္ခုကော အနာဝါသော…ပေ… သဘိက္ခုကော အာဝါသော ဝါ အနာဝါသော ဝါ, ယတ္ထဿု ဘိက္ခူ သမာနသံဝါသကာ, ယံ ဇညာ သက္ကောမိ အဇ္ဇေဝ ဂန္တုန္တိ။
‘‘ဂန္တဗ္ဗော, ဘိက္ခဝေ, မာနတ္တစာရိကေန ဘိက္ခုနာ သဘိက္ခုကာ အနာဝါသာ သဘိက္ခုကော အာဝါသော…ပေ… သဘိက္ခုကော အနာဝါသော…ပေ… သဘိက္ခုကော အာဝါသော ဝါ အနာဝါသော ဝါ, ယတ္ထဿု ဘိက္ခူ သမာနသံဝါသကာ, ယံ ဇညာ သက္ကောမိ အဇ္ဇေဝ ဂန္တုန္တိ။
‘‘ဂန္တဗ္ဗော, ဘိက္ခဝေ, မာနတ္တစာရိကေန ဘိက္ခုနာ သဘိက္ခုကာ အာဝါသာ ဝါ အနာဝါသာ ဝါ သဘိက္ခုကော အာဝါသော…ပေ… သဘိက္ခုကော အနာဝါသော…ပေ… သဘိက္ခုကော အာဝါသော ဝါ အနာဝါသော ဝါ, ယတ္ထဿု ဘိက္ခူ သမာနသံဝါသကာ, ယံ ဇညာ သက္ကောမိ အဇ္ဇေဝ ဂန္တုန္တိ။
‘‘န, ဘိက္ခဝေ, မာနတ္တစာရိကေန ဘိက္ခုနာ ပကတတ္တေန ဘိက္ခုနာ သဒ္ဓိံ ဧကစ္ဆန္နေ အာဝါသေ ဝတ္ထဗ္ဗံ, န ဧကစ္ဆန္နေ အနာဝါသေ ဝတ္ထဗ္ဗံ, န ဧကစ္ဆန္နေ အာဝါသေ ဝါ အနာဝါသေ ဝါ ဝတ္ထဗ္ဗံ။ ပကတတ္တံ ဘိက္ခုံ ဒိသွာ အာသနာ ဝုဋ္ဌာတဗ္ဗံ။ ပကတတ္တော ဘိက္ခု အာသနေန နိမန္တေတဗ္ဗော။ န ပကတတ္တေန ဘိက္ခုနာ သဒ္ဓိံ ဧကာသနေ နိသီဒိတဗ္ဗံ, န နီစေ အာသနေ နိသိန္နေ ဥစ္စေ အာသနေ နိသီဒိတဗ္ဗံ, န ဆမာယံ နိသိန္နေ အာသနေ နိသီဒိတဗ္ဗံ၊ န ဧကစင်္ကမေ စင်္ကမိတဗ္ဗံ, န နီစေ စင်္ကမေ စင်္ကမန္တေ ဥစ္စေ စင်္ကမေ စင်္ကမိတဗ္ဗံ, န ဆမာယံ စင်္ကမန္တေ စင်္ကမေ စင်္ကမိတဗ္ဗံ။
‘‘န, ဘိက္ခဝေ, မာနတ္တစာရိကေန ဘိက္ခုနာ ပါရိဝါသိကေန ဘိက္ခုနာ သဒ္ဓိံ…ပေ… မူလာယပဋိကဿနာရဟေန ဘိက္ခုနာ သဒ္ဓိံ…ပေ… မာနတ္တာရဟေန ဘိက္ခုနာ သဒ္ဓိံ…ပေ… မာနတ္တစာရိကေန ဝုဍ္ဎတရေန ဘိက္ခုနာ သဒ္ဓိံ…ပေ… အဗ္ဘာနာရဟေန ဘိက္ခုနာ သဒ္ဓိံ ဧကစ္ဆန္နေ အာဝါသေ ဝတ္ထဗ္ဗံ, န ဧကစ္ဆန္နေ အနာဝါသေ ဝတ္ထဗ္ဗံ, န ဧကစ္ဆန္နေ အာဝါသေ ဝါ အနာဝါသေ ဝါ ဝတ္ထဗ္ဗံ၊ န ဧကာသနေ နိသီဒိတဗ္ဗံ, န နီစေ အာသနေ နိသိန္နေ ဥစ္စေ အာသနေ နိသီဒိတဗ္ဗံ, န ဆမာယံ နိသိန္နေ အာသနေ နိသီဒိတဗ္ဗံ၊ န ဧကစင်္ကမေ
(ဝိ၊၄၊၉၉။)
စင်္ကမိတဗ္ဗံ, န နီစေ စင်္ကမေ စင်္ကမန္တေ ဥစ္စေ စင်္ကမေ စင်္ကမိတဗ္ဗံ, န ဆမာယံ စင်္ကမန္တေ စင်္ကမေ စင်္ကမိတဗ္ဗံ။
[မဟာဝ။ ၃၉၃] ‘‘မာနတ္တစာရိကစတုတ္ထော စေ, ဘိက္ခဝေ, ပရိဝါသံ ဒဒေယျ, မူလာယ ပဋိကဿေယျ, မာနတ္တံ ဒဒေယျ, တံဝီသော အဗ္ဘေယျ, အကမ္မံ, န စ ကရဏီယ’’န္တိ။
မြန်֍ ၉၂။ အထ ခေါ အာယသ္မာ ဥပါလိ ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခေါ အာယသ္မာ ဥပါလိ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ကတိ နု ခေါ, ဘန္တေ, မာနတ္တစာရိကဿ ဘိက္ခုနော ရတ္တိစ္ဆေဒါ’’တိ? ‘‘စတ္တာရော ခေါ, ဥပါလိ, မာနတ္တစာရိကဿ ဘိက္ခုနော ရတ္တိစ္ဆေဒါ။ သဟဝါသော, ဝိပ္ပဝါသော, အနာရောစနာ, ဦနေ ဂဏေ စရဏံ [စရဏန္တိ (က။)] – ဣမေ ခေါ, ဥပါလိ, စတ္တာရော မာနတ္တစာရိကဿ ဘိက္ခုနော ရတ္တိစ္ဆေဒါ’’တိ။
မြန်֍ ၉၃။ တေန ခေါ ပန သမယေန သာဝတ္ထိယံ မဟာဘိက္ခုသံဃော သန္နိပတိတော ဟောတိ။ န သက္ကောန္တိ မာနတ္တစာရိကာ ဘိက္ခူ မာနတ္တံ သောဓေတုံ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, မာနတ္တံ နိက္ခိပိတုံ။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, နိက္ခိပိတဗ္ဗံ။ တေန မာနတ္တစာရိကေန ဘိက္ခုနာ ဧကံ ဘိက္ခုံ ဥပသင်္ကမိတွာ ဧကံသံ ဥတ္တရာသင်္ဂံ ကရိတွာ ဥက္ကုဋိကံ နိသီဒိတွာ အဉ္ဇလိံ ပဂ္ဂဟေတွာ ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘မာနတ္တံ နိက္ခိပါမီ’တိ။ နိက္ခိတ္တံ ဟောတိ မာနတ္တံ။ ‘ဝတ္တံ နိက္ခိပါမီ’တိ။ နိက္ခိတ္တံ ဟောတိ မာနတ္တ’’န္တိ။
မြန်֍ ၉၄။ တေန ခေါ ပန သမယေန သာဝတ္ထိယာ ဘိက္ခူ တဟံ တဟံ ပက္ကမိံသု။ သက္ကောန္တိ မာနတ္တစာရိကာ ဘိက္ခူ မာနတ္တံ သောဓေတုံ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, မာနတ္တံ သမာဒိယိတုံ။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, သမာဒိယိတဗ္ဗံ။ တေန မာနတ္တစာရိကေန ဘိက္ခုနာ ဧကံ ဘိက္ခုံ ဥပသင်္ကမိတွာ ဧကံသံ ဥတ္တရာသင်္ဂံ ကရိတွာ ဥက္ကုဋိကံ နိသီဒိတွာ အဉ္ဇလိံ ပဂ္ဂဟေတွာ, ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘မာနတ္တံ သမာဒိယာမီ’တိ။ သမာဒိန္နံ ဟောတိ မာနတ္တံ။ ‘ဝတ္တံ သမာဒိယာမီ’တိ။ သမာဒိန္နံ ဟောတိ မာနတ္တ’’န္တိ။
မာနတ္တစာရိကဝတ္တံ နိဋ္ဌိတံ။
(ဝိ၊၄၊၁၀၀။)
၅။ အဗ္ဘာနာရဟဝတ္တံ
မြန်֍ ၉၅။ တေန ခေါ ပန သမယေန အဗ္ဘာနာရဟာ ဘိက္ခူ သာဒိယန္တိ ပကတတ္တာနံ ဘိက္ခူနံ အဘိဝါဒနံ ပစ္စုဋ္ဌာနံ…ပေ… နဟာနေ ပိဋ္ဌိပရိကမ္မံ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ…ပေ… တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထဉှိ နာမ အဗ္ဘာနာရဟာ ဘိက္ခူ သာဒိယိဿန္တိ ပကတတ္တာနံ ဘိက္ခူနံ အဘိဝါဒနံ ပစ္စုဋ္ဌာနံ…ပေ… နဟာနေ ပိဋ္ဌိပရိကမ္မ’’န္တိ! အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။
အထ ခေါ ဘဂဝါ ဧတသ္မိံ နိဒါနေ ဧတသ္မိံ ပကရဏေ ဘိက္ခုသံဃံ သန္နိပါတာပေတွာ ဘိက္ခူ ပဋိပုစ္ဆိ – ‘‘သစ္စံ ကိရ, ဘိက္ခဝေ, အဗ္ဘာနာရဟာ ဘိက္ခူ သာဒိယန္တိ ပကတတ္တာနံ ဘိက္ခူနံ အဘိဝါဒနံ ပစ္စုဋ္ဌာနံ…ပေ… နဟာနေ ပိဋ္ဌိပရိကမ္မန္တိ? ‘‘သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ။ ဝိဂရဟိ ဗုဒ္ဓေါ ဘဂဝါ – ‘‘အနနုစ္ဆဝိကံ…ပေ… ကထဉှိ နာမ, ဘိက္ခဝေ, အဗ္ဘာနာရဟာ ဘိက္ခူ သာဒိယိဿန္တိ ပကတတ္တာနံ ဘိက္ခူနံ အဘိဝါဒနံ ပစ္စုဋ္ဌာနံ…ပေ… နဟာနေ ပိဋ္ဌိပရိကမ္မံ! နေတံ, ဘိက္ခဝေ, အပ္ပသန္နာနံ ဝါ ပသာဒါယ…ပေ… ဝိဂရဟိတွာ…ပေ… ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, အဗ္ဘာနာရဟေန ဘိက္ခုနာ သာဒိတဗ္ဗံ ပကတတ္တာနံ ဘိက္ခူနံ အဘိဝါဒနံ ပစ္စုပဋ္ဌာနံ…ပေ… နဟာနေ ပိဋ္ဌိပရိကမ္မံ။ ယော သာဒိယေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အဗ္ဘာနာရဟာနံ ဘိက္ခူနံ မိထု ယထာဝုဍ္ဎံ အဘိဝါဒနံ ပစ္စုဋ္ဌာနံ…ပေ… နဟာနေ ပိဋ္ဌိပရိကမ္မံ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အဗ္ဘာနာရဟာနံ ဘိက္ခူနံ ပဉ္စ ယထာဝုဍ္ဎံ – ဥပေါသထံ, ပဝါရဏံ, ဝဿိကသာဋိကံ, ဩဏောဇနံ, ဘတ္တံ။ တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, အဗ္ဘာနာရဟာနံ ဘိက္ခူနံ ဝတ္တံ ပညာပေဿာမိ ယထာ အဗ္ဘာနာရဟေဟိ ဘိက္ခူဟိ ဝတ္တိတဗ္ဗံ။
မြန်֍ ၉၆။ ‘‘အဗ္ဘာနာရဟေန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနာ သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗံ။ တတြာယံ သမ္မာဝတ္တနာ –
န ဥပသမ္ပာဒေတဗ္ဗံ…ပေ… (ယထာ ဟေဋ္ဌာ, တထာ ဝိတ္ထာရေတဗ္ဗံ,) န ဘိက္ခူဟိ သမ္ပယောဇေတဗ္ဗံ။
‘‘န, ဘိက္ခဝေ, အဗ္ဘာနာရဟေန ဘိက္ခုနာ ပကတတ္တဿ ဘိက္ခုနော ပုရတော ဂန္တဗ္ဗံ, န ပုရတော နိသီဒိတဗ္ဗံ။ ယော ဟောတိ သံဃဿ အာသနပရိယန္တော သေယျာပရိယန္တော ဝိဟာရပရိယန္တော သော တဿ ပဒါတဗ္ဗော။ တေန စ သော သာဒိတဗ္ဗော။
(ဝိ၊၄၊၁၀၁။)
‘‘န, ဘိက္ခဝေ, အဗ္ဘာနာရဟေန ဘိက္ခုနာ ပကတတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပုရေသမဏေန ဝါ ပစ္ဆာသမဏေန ဝါ ကုလာနိ ဥပသင်္ကမိတဗ္ဗာနိ၊ န အာရညိကင်္ဂံ သမာဒါတဗ္ဗံ၊ န ပိဏ္ဍပါတိကင်္ဂံ သမာဒါတဗ္ဗံ၊ န စ တပ္ပစ္စယာ ပိဏ္ဍပါတော နီဟရာပေတဗ္ဗော – မာ မံ ဇာနိံသူတိ။
‘‘န, ဘိက္ခဝေ, အဗ္ဘာနာရဟေန ဘိက္ခုနာ သဘိက္ခုကာ အာဝါသာ အဘိက္ခုကော အာဝါသော ဂန္တဗ္ဗော, အညတြ ပကတတ္တေန, အညတြ အန္တရာယာ။
‘‘န, ဘိက္ခဝေ, အဗ္ဘာနာရဟေန ဘိက္ခုနာ သဘိက္ခုကာ အာဝါသာ အဘိက္ခုကော အနာဝါသော ဂန္တဗ္ဗော, အညတြ ပကတတ္တေန, အညတြ အန္တရာယာ…ပေ…။ (ယထာ ဟေဋ္ဌာ, တထာ ဝိတ္ထာရေတဗ္ဗာ။)
‘‘ဂန္တဗ္ဗော, ဘိက္ခဝေ, အဗ္ဘာနာရဟေန ဘိက္ခုနာ သဘိက္ခုကာ အာဝါသာ…ပေ… အနာဝါသာ…ပေ… အာဝါသာ ဝါ အနာဝါသာ ဝါ သဘိက္ခုကော အာဝါသော…ပေ… သဘိက္ခုကော အနာဝါသော…ပေ… သဘိက္ခုကော အာဝါသော ဝါ အနာဝါသော ဝါ, ယတ္ထဿု ဘိက္ခူ သမာနသံဝါသကာ, ယံ ဇညာ သက္ကောမိ အဇ္ဇေဝ ဂန္တုန္တိ။
‘‘န, ဘိက္ခဝေ, အဗ္ဘာနာရဟေန ဘိက္ခုနာ ပကတတ္တေန ဘိက္ခုနာ သဒ္ဓိံ ဧကစ္ဆန္နေ အာဝါသေ ဝတ္ထဗ္ဗံ, န ဧကစ္ဆန္နေ အနာဝါသေ ဝတ္ထဗ္ဗံ, န ဧကစ္ဆန္နေ အာဝါသေ ဝါ အနာဝါသေ ဝါ ဝတ္ထဗ္ဗံ၊ ပကတတ္တံ ဘိက္ခုံ ဒိသွာ အာသနာ ဝုဋ္ဌာတဗ္ဗံ, ပကတတ္တော ဘိက္ခု အာသနေန နိမန္တေတဗ္ဗော၊ န ပကတတ္တေန ဘိက္ခုနာ သဒ္ဓိံ ဧကာသနေ နိသီဒိတဗ္ဗံ, န နီစေ အာသနေ နိသိန္နေ ဥစ္စေ အာသနေ နိသီဒိတဗ္ဗံ, န ဆမာယံ နိသိန္နေ အာသနေ နိသီဒိတဗ္ဗံ၊ န ဧကစင်္ကမေ စင်္ကမိတဗ္ဗံ, န နီစေ စင်္ကမေ စင်္ကမန္တေ ဥစ္စေ စင်္ကမေ စင်္ကမိတဗ္ဗံ, န ဆမာယံ စင်္ကမန္တေ စင်္ကမေ စင်္ကမိတဗ္ဗံ။
‘‘န, ဘိက္ခဝေ, အဗ္ဘာနာရဟေန ဘိက္ခုနာ ပါရိဝါသိကေန ဘိက္ခုနာ သဒ္ဓိံ…ပေ… မူလာယပဋိကဿနာရဟေန ဘိက္ခုနာ သဒ္ဓိံ…ပေ… မာနတ္တာရဟေန ဘိက္ခုနာ သဒ္ဓိံ…ပေ… မာနတ္တစာရိကေန ဘိက္ခုနာ သဒ္ဓိံ…ပေ… အဗ္ဘာနာရဟေန ဝုဍ္ဎတရေန ဘိက္ခုနာ သဒ္ဓိံ ဧကစ္ဆန္နေ အာဝါသေ ဝတ္ထဗ္ဗံ, န ဧကစ္ဆန္နေ အနာဝါသေ ဝတ္ထဗ္ဗံ၊ န ဧကစ္ဆန္နေ အာဝါသေ ဝါ အနာဝါသေ ဝါ ဝတ္ထဗ္ဗံ၊ န ဧကာသနေ နိသီဒိတဗ္ဗံ, န နီစေ အာသနေ နိသိန္နေ ဥစ္စေ အာသနေ နိသီဒိတဗ္ဗံ, န ဆမာယံ နိသိန္နေ အာသနေ နိသီဒိတဗ္ဗံ၊ န ဧကစင်္ကမေ
(ဝိ၊၄၊၁၀၂။)
စင်္ကမိတဗ္ဗံ, န နီစေ စင်္ကမေ စင်္ကမန္တေ ဥစ္စေ စင်္ကမေ စင်္ကမိတဗ္ဗံ, န ဆမာယံ စင်္ကမန္တေ စင်္ကမေ စင်္ကမိတဗ္ဗံ။
[မဟာဝ။ ၃၉၃] ‘‘အဗ္ဘာနာရဟစတုတ္ထော စေ, ဘိက္ခဝေ, ပရိဝါသံ ဒဒေယျ, မူလာယ ပဋိကဿေယျ, မာနတ္တံ ဒဒေယျ, တံဝီသော အဗ္ဘေယျ, အကမ္မံ, န စ ကရဏီယ’’န္တိ။
အဗ္ဘာနာရဟဝတ္တံ နိဋ္ဌိတံ။
ပါရိဝါသိကက္ခန္ဓကော ဒုတိယော။
ဣမမှိ ခန္ဓကေ ဝတ္ထူ ပဉ္စ။
တဿုဒ္ဒါနံ –
ပါရိဝါသိကာ သာဒေန္တိ, ပကတတ္တာန ဘိက္ခုနံ၊
အဘိဝါဒနံ ပစ္စုဋ္ဌာနံ, အဉ္ဇလိဉ္စ သာမီစိယံ။
အာသနံ သေယျာဘိဟာရံ, ပါဒေါ ပီဌံ ကထလိကံ၊
ပတ္တံ နဟာနေ ပရိကမ္မံ, ဥဇ္ဈာယန္တိ စ ပေသလာ။
ဒုက္ကဋံ သာဒိယန္တဿ, မိထု ပဉ္စ ယထာဝုဍ္ဎံ [ပုနာပရေ (က။)]၊
ဥပေါသထံ ပဝါရဏံ, ဝဿိကောဏောဇဘောဇနံ။
သမ္မာ စ ဝတ္တနာ တတ္ထ, ပကတတ္တဿ ဂစ္ဆန္တံ၊
ယော စ ဟောတိ ပရိယန္တော, ပုရေ ပစ္ဆာ တထေဝ စ [န ပုရေ ပစ္ဆာသမဏေန (သီ။ သျာ။)]။
အာရညပိဏ္ဍနီဟာရော, အာဂန္တုကေ ဥပေါသထေ၊
ပဝါရဏာယ ဒူတေန, ဂန္တဗ္ဗော စ သဘိက္ခုကော။
ဧကစ္ဆန္နေ စ ဝုဋ္ဌာနံ, တထေဝ စ နိမန္တယေ၊
အာသနေ နီစေ စင်္ကမေ, ဆမာယံ စင်္ကမေန စ။
ဝုဍ္ဎတရေန အကမ္မံ, ရတ္တိစ္ဆေဒါ စ သောဓနာ၊
နိက္ခိပနံ သမာဒါနံ, ဝတ္တံဝ ပါရိဝါသိကေ [ရတ္တိ ဝါ ပါရိဝါသိကေ (က။), ဉာတဗ္ဗံ ပါရိဝါသိကာ (သီ။ သျာ။)]။
(ဝိ၊၄၊၁၀၃။)
မူလာယ မာနတ္တာရဟာ, တထာ မာနတ္တစာရိကာ၊
အဗ္ဘာနာရဟေ နယော စာပိ, သမ္ဘေဒံ နယတော [သမ္ဘေဒနယတော (သျာ။)] ပုန။
ပါရိဝါသိကေသု တယော, စတု မာနတ္တစာရိကေ၊
န သမေန္တိ ရတ္တိစ္ဆေဒေသု [ရတ္တိစ္ဆေဒေ (ဣတိပိ), ရတ္တိစ္ဆေဒါ (သျာ။)], မာနတ္တေသု စ ဒေဝသိ၊
ဒွေ ကမ္မာ သဒိသာ သေသာ, တယော ကမ္မာ သမာသမာတိ [သမာ မတာတိ (သီ။)]။
ပါရိဝါသိကက္ခန္ဓကံ နိဋ္ဌိတံ။
(ဝိ၊၄၊၁၀၄။)
၃။ သမုစ္စယက္ခန္ဓကံ
၁။ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိ
မြန်֍ ၉၇။ တေန သမယေန ဗုဒ္ဓေါ ဘဂဝါ သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ ဇေတဝနေ အနာထပိဏ္ဍိကဿ အာရာမေ။ တေန ခေါ ပန သမယေန အာယသ္မာ ဥဒါယီ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပန္နော ဟောတိ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ အပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သော ဘိက္ခူနံ အာရောစေသိ – ‘‘အဟံ, အာဝုသော, ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ အပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ ကထံ နု ခေါ မယာ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗ’’န္တိ? ဘဂဝတော [တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော (သျာ။)] ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, သံဃော ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ ဒေတု။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဒါတဗ္ဗံ –
အပ္ပဋိစ္ဆန္နမာနတ္တံ
မြန်֍ ၉၈။ ‘‘တေန, ဘိက္ခဝေ, ဥဒါယိနာ ဘိက္ခုနာ သံဃံ ဥပသင်္ကမိတွာ ဧကံသံ ဥတ္တရာသင်္ဂံ ကရိတွာ ဝုဍ္ဎာနံ ဘိက္ခူနံ ပါဒေ ဝန္ဒိတွာ ဥက္ကုဋိကံ နိသီဒိတွာ အဉ္ဇလိံ ပဂ္ဂဟေတွာ ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘အဟံ, ဘန္တေ, ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ အပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သောဟံ, ဘန္တေ, သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ ယာစာမိ။ အဟံ, ဘန္တေ, ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ အပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ ဒုတိယမ္ပိ, သောဟံ [ဒုတိယမ္ပိ (သီ။ က။)] ဘန္တေ, သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ ယာစာမိ။ အဟံ, ဘန္တေ, ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ အပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ တတိယမ္ပိ သောဟံ [တတိယမ္ပိ (သီ။ က။)], ဘန္တေ, သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ ယာစာမီ’တိ။ ‘‘ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
မြန်֍ ၉၉။ ‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဥဒါယီ ဘိက္ခု ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ အပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သော သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ ယာစတိ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော
(ဝိ၊၄၊၁၀၅။)
ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ ဒဒေယျ။ ဧသာ ဉတ္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဥဒါယီ ဘိက္ခု ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ အပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သော သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ ယာစတိ။ သံဃော ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ ဒေတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဆာရတ္တံ မာနတ္တဿ ဒါနံ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘ဒုတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ – သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဥဒါယီ ဘိက္ခု ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ အပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သော သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ ယာစတိ။ သံဃော ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ ဒေတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဆာရတ္တံ မာနတ္တဿ ဒါနံ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘တတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ – သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဥဒါယီ ဘိက္ခု ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ အပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သော သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ ယာစတိ။ သံဃော ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ ဒေတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဆာရတ္တံ မာနတ္တဿ ဒါနံ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘ဒိန္နံ သံဃေန ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။
(ဝိ၊၄၊၁၀၆။)
အပ္ပဋိစ္ဆန္နအဗ္ဘာနံ
မြန်֍ ၁၀၀။ သော စိဏ္ဏမာနတ္တော ဘိက္ခူနံ အာရောစေသိ – ‘‘အဟံ, အာဝုသော, ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ အပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သောဟံ သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ ယာစိံ။ တဿ မေ သံဃော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ အဒါသိ။ သောဟံ စိဏ္ဏမာနတ္တော။ ကထံ နု ခေါ မယာ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗ’’န္တိ? ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, သံဃော ဥဒါယိံ ဘိက္ခုံ အဗ္ဘေတု။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, အဗ္ဘေတဗ္ဗော –
တေန, ဘိက္ခဝေ, ဥဒါယိနာ ဘိက္ခုနာ သံဃံ ဥပသင်္ကမိတွာ ဧကံသံ ဥတ္တရာသင်္ဂံ ကရိတွာ ဝုဍ္ဎာနံ ဘိက္ခူနံ ပါဒေ ဝန္ဒိတွာ ဥက္ကုဋိကံ နိသီဒိတွာ အဉ္ဇလိံ ပဂ္ဂဟေတွာ ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘‘အဟံ ဘန္တေ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ အပ္ပဋိစ္ဆန္နံ, သောဟံ သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ ယာစိံ။ တဿ မေ သံဃော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ အဒါသိ။ သောဟံ, ဘန္တေ, စိဏ္ဏမာနတ္တော သံဃံ အဗ္ဘာနံ ယာစာမိ။
‘‘အဟံ, ဘန္တေ, ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ အပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သောဟံ သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ ယာစိံ။ တဿ မေ သံဃော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ အဒါသိ။ သောဟံ စိဏ္ဏမာနတ္တော ဒုတိယမ္ပိ, ဘန္တေ, သံဃံ အဗ္ဘာနံ ယာစာမိ။
‘‘အဟံ, ဘန္တေ, ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ အပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သောဟံ သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ ယာစိံ။ တဿ မေ သံဃော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ အဒါသိ။ သောဟံ စိဏ္ဏမာနတ္တော တတိယမ္ပိ, ဘန္တေ, သံဃံ အဗ္ဘာနံ ယာစာမီတိ။ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
မြန်֍ ၁၀၁။ ‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဥဒါယီ ဘိက္ခု ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ အပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သော သံဃံ ဧကိဿာ
(ဝိ၊၄၊၁၀၇။)
အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ ယာစိ။ သံဃော ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ အဒါသိ။ သော စိဏ္ဏမာနတ္တော သံဃံ အဗ္ဘာနံ ယာစတိ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ဥဒါယိံ ဘိက္ခုံ အဗ္ဘေယျ။ ဧသာ ဉတ္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဥဒါယီ ဘိက္ခု ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ အပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သော သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ ယာစိ။ သံဃော ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ အဒါသိ။ သော စိဏ္ဏမာနတ္တော သံဃံ အဗ္ဘာနံ ယာစတိ။ သံဃော ဥဒါယိံ ဘိက္ခုံ အဗ္ဘေတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော အဗ္ဘာနံ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘ဒုတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ – သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဥဒါယီ ဘိက္ခု ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ အပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သော သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ ယာစိ။ သံဃော ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ အဒါသိ။ သော စိဏ္ဏမာနတ္တော သံဃံ အဗ္ဘာနံ ယာစတိ။ သံဃော ဥဒါယိံ ဘိက္ခုံ အဗ္ဘေတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော အဗ္ဘာနံ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘တတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ – သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဥဒါယီ ဘိက္ခု ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ အပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သော သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ ယာစိ။ သံဃော ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ အဒါသိ။ သော စိဏ္ဏမာနတ္တော သံဃံ အဗ္ဘာနံ ယာစတိ။ သံဃော ဥဒါယိံ ဘိက္ခုံ အဗ္ဘေတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော အဗ္ဘာနံ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
(ဝိ၊၄၊၁၀၈။)
‘‘အဗ္ဘိတော သံဃေန ဥဒါယီ ဘိက္ခု။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။
ဧကာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နပရိဝါသံ
မြန်֍ ၁၀၂။ တေန ခေါ ပန သမယေန အာယသ္မာ ဥဒါယီ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပန္နော ဟောတိ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ဧကာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သော ဘိက္ခူနံ အာရောစေသိ – ‘‘အဟံ, အာဝုသော, ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ဧကာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ ကထံ နု ခေါ မယာ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗ’’န္တိ? ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, သံဃော ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ဧကာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဧကာဟပရိဝါသံ ဒေတု။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဒါတဗ္ဗော –
‘‘တေန, ဘိက္ခဝေ, ဥဒါယိနာ ဘိက္ခုနာ သံဃံ ဥပသင်္ကမိတွာ ဧကံသံ ဥတ္တရာသင်္ဂံ ကရိတွာ ဝုဍ္ဎာနံ ဘိက္ခူနံ ပါဒေ ဝန္ဒိတွာ ဥက္ကုဋိကံ နိသီဒိတွာ အဉ္ဇလိံ ပဂ္ဂဟေတွာ ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘အဟံ, ဘန္တေ, ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ဧကာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သောဟံ, ဘန္တေ, သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ဧကာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဧကာဟပရိဝါသံ ယာစာမီ’တိ။ ဒုတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗော။ တတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗော။ ‘‘ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
မြန်֍ ၁၀၃။ ‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဥဒါယီ ဘိက္ခု ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ဧကာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သော သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ဧကာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဧကာဟပရိဝါသံ ယာစတိ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ဧကာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဧကာဟပရိဝါသံ ဒဒေယျ။ ဧသာ ဉတ္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဥဒါယီ ဘိက္ခု ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ဧကာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သော သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ဧကာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဧကာဟပရိဝါသံ ယာစတိ။ သံဃော ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ဧကာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဧကာဟပရိဝါသံ
(ဝိ၊၄၊၁၀၉။)
ဒေတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ဧကာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဧကာဟပရိဝါသဿ ဒါနံ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘ဒုတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ…ပေ… တတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ…ပေ…။
‘‘ဒိန္နော သံဃေန ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ဧကာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဧကာဟပရိဝါသော။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။
ဧကာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နမာနတ္တံ
မြန်֍ ၁၀၄။ သော ပရိဝုတ္ထပရိဝါသော ဘိက္ခူနံ အာရောစေသိ – ‘‘အဟံ, အာဝုသော, ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ဧကာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သောဟံ သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ဧကာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဧကာဟပရိဝါသံ ယာစိံ။ တဿ မေ သံဃော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ဧကာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဧကာဟပရိဝါသံ အဒါသိ။ သောဟံ ပရိဝုတ္ထပရိဝါသော။ ကထံ နု ခေါ မယာ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗ’’န္တိ? ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, သံဃော ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ဧကာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ ဒေတု။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဒါတဗ္ဗံ –
‘‘တေန, ဘိက္ခဝေ, ဥဒါယိနာ ဘိက္ခုနာ သံဃံ ဥပသင်္ကမိတွာ…ပေ… ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘အဟံ, ဘန္တေ, ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ဧကာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သောဟံ သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ဧကာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဧကာဟပရိဝါသံ ယာစိံ။ တဿ မေ သံဃော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ဧကာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဧကာဟပရိဝါသံ အဒါသိ။ သောဟံ, ဘန္တေ, ပရိဝုတ္ထပရိဝါသော သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ဧကာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ ယာစာမီ’တိ။ ဒုတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗံ [ယာစိတဗ္ဗော (သီ။ ဧဝမုပရိပိ)]။ တတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗံ [ယာစိတဗ္ဗော (သီ။ ဧဝမုပရိပိ)]။ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
(ဝိ၊၄၊၁၁၀။)
မြန်֍ ၁၀၅။ ‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဥဒါယီ ဘိက္ခု ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ဧကာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သော သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ဧကာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဧကာဟပရိဝါသံ ယာစိ။ သံဃော ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ဧကာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဧကာဟပရိဝါသံ အဒါသိ။ သော ပရိဝုတ္ထပရိဝါသော သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ဧကာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ ယာစတိ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ဧကာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ ဒဒေယျ။ ဧသာ ဉတ္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဥဒါယီ ဘိက္ခု ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ဧကာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သော သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ဧကာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဧကာဟပရိဝါသံ ယာစိ။ သံဃော ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ဧကာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဧကာဟပရိဝါသံ အဒါသိ။ သော ပရိဝုတ္ထပရိဝါသော သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ဧကာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ ယာစတိ။ သံဃော ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ဧကာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ ဒေတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ဧကာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဆာရတ္တံ မာနတ္တဿ ဒါနံ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘ဒုတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ…ပေ… တတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ…ပေ…။
‘‘ဒိန္နံ သံဃေန ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ဧကာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။
ဧကာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နအဗ္ဘာနံ
မြန်֍ ၁၀၆။ သော စိဏ္ဏမာနတ္တော ဘိက္ခူနံ အာရောစေသိ – ‘‘အဟံ, အာဝုသော, ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ဧကာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။
(ဝိ၊၄၊၁၁၁။)
သောဟံ သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ဧကာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဧကာဟပရိဝါသံ ယာစိံ။ တဿ မေ သံဃော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ဧကာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဧကာဟပရိဝါသံ အဒါသိ။ သောဟံ ပရိဝုတ္ထပရိဝါသော သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ဧကာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ ယာစိံ။ တဿ မေ သံဃော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ဧကာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ အဒါသိ။ သောဟံ စိဏ္ဏမာနတ္တော။ ကထံ နု ခေါ မယာ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗ’’န္တိ? ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, သံဃော ဥဒါယိံ ဘိက္ခုံ အဗ္ဘေတု။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, အဗ္ဘေတဗ္ဗော –
‘‘တေန ဘိက္ခဝေ, ဥဒါယိနာ ဘိက္ခုနာ သံဃံ ဥပသင်္ကမိတွာ…ပေ… ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘အဟံ, ဘန္တေ, ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ဧကာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သောဟံ သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ဧကာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဧကာဟပရိဝါသံ ယာစိံ။ တဿ မေ သံဃော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ဧကာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဧကာဟပရိဝါသံ အဒါသိ။ သောဟံ ပရိဝုတ္ထပရိဝါသော သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ဧကာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ ယာစိံ။ တဿ မေ သံဃော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ဧကာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ အဒါသိ။ သောဟံ, ဘန္တေ, စိဏ္ဏမာနတ္တော သံဃံ အဗ္ဘာနံ ယာစာမီ’တိ။ ဒုတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗံ။ တတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗံ။ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
မြန်֍ ၁၀၇။ ‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဥဒါယီ ဘိက္ခု ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ဧကာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သော သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ဧကာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဧကာဟပရိဝါသံ ယာစိ။ သံဃော ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ဧကာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဧကာဟပရိဝါသံ အဒါသိ။ သော ပရိဝုတ္ထပရိဝါသော သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ဧကာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ ယာစိ။ သံဃော ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ဧကာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ အဒါသိ။ သော
(ဝိ၊၄၊၁၁၂။)
စိဏ္ဏမာနတ္တော သံဃံ အဗ္ဘာနံ ယာစတိ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ဥဒါယိံ ဘိက္ခုံ အဗ္ဘေယျ။ ဧသာ ဉတ္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဥဒါယီ ဘိက္ခု ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ဧကာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သော သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ဧကာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဧကာဟပရိဝါသံ ယာစိ။ သံဃော ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ဧကာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဧကာဟပရိဝါသံ အဒါသိ။ သော ပရိဝုတ္ထပရိဝါသော သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ဧကာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ ယာစိ။ သံဃော ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ဧကာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ အဒါသိ။ သော စိဏ္ဏမာနတ္တော သံဃံ အဗ္ဘာနံ ယာစတိ။ သံဃော ဥဒါယိံ ဘိက္ခုံ အဗ္ဘေတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော အဗ္ဘာနံ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘ဒုတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ…ပေ… တတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ…ပေ…။
‘‘အဗ္ဘိတော သံဃေန ဥဒါယီ ဘိက္ခု။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။
ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နပရိဝါသော
မြန်֍ ၁၀၈။ တေန ခေါ ပန သမယေန အာယသ္မာ ဥဒါယီ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပန္နော ဟောတိ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ဒွီဟပ္ပဋိစ္ဆန္နံ…ပေ… တီဟပ္ပဋိစ္ဆန္နံ…ပေ… စတူဟပ္ပဋိစ္ဆန္နံ…ပေ… ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သော ဘိက္ခူနံ အာရောစေသိ – ‘‘အဟံ, အာဝုသော, ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ ကထံ နု ခေါ မယာ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗ’’န္တိ? ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, သံဃော ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပဉ္စာဟပရိဝါသံ ဒေတု။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဒါတဗ္ဗော –
‘‘တေန, ဘိက္ခဝေ, ဥဒါယိနာ ဘိက္ခုနာ သံဃံ ဥပသင်္ကမိတွာ ဧကံသံ ဥတ္တရာသင်္ဂံ ကရိတွာ ဝုဍ္ဎာနံ ဘိက္ခူနံ ပါဒေ ဝန္ဒိတွာ ဥက္ကုဋိကံ နိသီဒိတွာ အဉ္ဇလိံ ပဂ္ဂဟေတွာ ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘အဟံ, ဘန္တေ, ဧကံ အာပတ္တိံ
(ဝိ၊၄၊၁၁၃။)
အာပဇ္ဇိံ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သောဟံ, ဘန္တေ, သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပဉ္စာဟပရိဝါသံ ယာစာမီ’တိ။ ဒုတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗော။ တတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗော။ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
မြန်֍ ၁၀၉။ ‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဥဒါယီ ဘိက္ခု ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သော သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပဉ္စာဟပရိဝါသံ ယာစတိ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပဉ္စာဟပရိဝါသံ ဒဒေယျ။ ဧသာ ဉတ္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဥဒါယီ ဘိက္ခု ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သော သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပဉ္စာဟပရိဝါသံ ယာစတိ။ သံဃော ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပဉ္စာဟပရိဝါသံ ဒေတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပဉ္စာဟပရိဝါသဿ ဒါနံ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘ဒုတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ…ပေ… တတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ…ပေ…။
‘‘ဒိန္နော သံဃေန ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပဉ္စာဟပရိဝါသော။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။
ပါရိဝါသိကမူလာယပဋိကဿနာ
မြန်֍ ၁၁၀။ သော ပရိဝသန္တော အန္တရာ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ အပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သော ဘိက္ခူနံ အာရောစေသိ – ‘‘အဟံ, အာဝုသော, ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သောဟံ သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပဉ္စာဟပရိဝါသံ ယာစိံ။ တဿ မေ သံဃော ဧကိဿာ
(ဝိ၊၄၊၁၁၄။)
အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပဉ္စာဟပရိဝါသံ အဒါသိ။ သောဟံ ပရိဝသန္တော အန္တရာ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ အပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ ကထံ နု ခေါ မယာ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗ’’န္တိ? ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, သံဃော ဥဒါယိံ ဘိက္ခုံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယ ပဋိကဿတု။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, မူလာယ ပဋိကဿိတဗ္ဗော –
‘‘တေန, ဘိက္ခဝေ, ဥဒါယိနာ ဘိက္ခုနာ သံဃံ ဥပသင်္ကမိတွာ…ပေ… ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘အဟံ, ဘန္တေ, ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သောဟံ သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပဉ္စာဟပရိဝါသံ ယာစိံ။ တဿ မေ သံဃော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပဉ္စာဟပရိဝါသံ အဒါသိ။ သောဟံ ပရိဝသန္တော အန္တရာ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ အပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သောဟံ, ဘန္တေ, သံဃံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယ ပဋိကဿနံ ယာစာမီ’တိ။ ဒုတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗာ [ယာစိတဗ္ဗော (သီ။ ဧဝမုပရိပိ)]။ တတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗာ [ယာစိတဗ္ဗော (သီ။ ဧဝမုပရိပိ)]။ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
မြန်֍ ၁၁၁။ ‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဥဒါယီ ဘိက္ခု ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သော သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပဉ္စာဟပရိဝါသံ ယာစိ။ သံဃော ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပဉ္စာဟပရိဝါသံ အဒါသိ။ သော ပရိဝသန္တော အန္တရာ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ အပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သော သံဃံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယပဋိကဿနံ ယာစတိ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ဥဒါယိံ ဘိက္ခုံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယ ပဋိကဿေယျ။ ဧသာ ဉတ္တိ။
(ဝိ၊၄၊၁၁၅။)
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဥဒါယီ ဘိက္ခု ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သော သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပဉ္စာဟပရိဝါသံ ယာစိ။ သံဃော ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပဉ္စာဟပရိဝါသံ အဒါသိ။ သော ပရိဝသန္တော အန္တရာ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ အပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သော သံဃံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယပဋိကဿနံ ယာစတိ။ သံဃော ဥဒါယိံ ဘိက္ခုံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယ ပဋိကဿတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယပဋိကဿနာ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘ဒုတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ…ပေ… တတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ…ပေ…။
‘‘ပဋိကဿိတော သံဃေန ဥဒါယီ ဘိက္ခု အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယပဋိကဿနာ [မူလာယ (သျာ။)]။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။
မာနတ္တာရဟမူလာယပဋိကဿနာ
မြန်֍ ၁၁၂။ သော ပရိဝုတ္ထပရိဝါသော မာနတ္တာရဟော အန္တရာ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ အပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သော ဘိက္ခူနံ အာရောစေသိ – ‘‘အဟံ, အာဝုသော, ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သောဟံ သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပဉ္စာဟပရိဝါသံ ယာစိံ။ တဿ မေ သံဃော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပဉ္စာဟပရိဝါသံ အဒါသိ။ သောဟံ ပရိဝသန္တော အန္တရာ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ အပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သောဟံ သံဃံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယပဋိကဿနံ ယာစိံ။ တံ မံ သံဃော အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ
(ဝိ၊၄၊၁၁၆။)
သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယ ပဋိကဿိ။ သောဟံ ပရိဝုတ္ထပရိဝါသော မာနတ္တာရဟော အန္တရာ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ အပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ ကထံ နု ခေါ မယာ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗ’’န္တိ? ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, သံဃော ဥဒါယိံ ဘိက္ခုံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယ ပဋိကဿတု။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, မူလာယ ပဋိကဿိတဗ္ဗော –
‘‘တေန, ဘိက္ခဝေ, ဥဒါယိနာ ဘိက္ခုနာ သံဃံ ဥပသင်္ကမိတွာ…ပေ… ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘အဟံ, ဘန္တေ, ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နံ…ပေ… သောဟံ ပရိဝုတ္ထပရိဝါသော မာနတ္တာရဟော အန္တရာ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ အပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သောဟံ သံဃံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယပဋိကဿနံ ယာစာမီ’တိ။ ဒုတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗာ။ တတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗာ။ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
မြန်֍ ၁၁၃။ ‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဥဒါယီ ဘိက္ခု ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နံ…ပေ… သော ပရိဝုတ္ထပရိဝါသော မာနတ္တာရဟော အန္တရာ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ အပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သော သံဃံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယပဋိကဿနံ ယာစတိ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ဥဒါယိံ ဘိက္ခုံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယ ပဋိကဿေယျ။ ဧသာ ဉတ္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဥဒါယီ ဘိက္ခု ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နံ…ပေ… သော ပရိဝုတ္ထပရိဝါသော မာနတ္တာရဟော အန္တရာ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ အပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သော သံဃံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယပဋိကဿနံ ယာစတိ။ သံဃော ဥဒါယိံ ဘိက္ခုံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယ ပဋိကဿတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ
(ဝိ၊၄၊၁၁၇။)
သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယပဋိကဿနာ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘ဒုတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ…ပေ… တတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ…ပေ…။
‘‘ပဋိကဿိတော သံဃေန ဥဒါယီ ဘိက္ခု အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယပဋိကဿနာ။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။
တိကာပတ္တိမာနတ္တံ
မြန်֍ ၁၁၄။ သော ပရိဝုတ္ထပရိဝါသော ဘိက္ခူနံ အာရောစေသိ – ‘‘အဟံ, အာဝုသော, ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နံ…ပေ… သောဟံ ပရိဝုတ္ထပရိဝါသော။ ကထံ နု ခေါ မယာ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗ’’န္တိ? ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, သံဃော ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော တိဿန္နံ အာပတ္တီနံ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ ဒေတု။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဒါတဗ္ဗံ –
‘‘တေန, ဘိက္ခဝေ, ဥဒါယိနာ ဘိက္ခုနာ သံဃံ ဥပသင်္ကမိတွာ…ပေ… ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘အဟံ, ဘန္တေ, ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သောဟံ သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပဉ္စာဟပရိဝါသံ ယာစိံ။ တဿ မေ သံဃော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပဉ္စာဟပရိဝါသံ အဒါသိ…ပေ… သောဟံ, ဘန္တေ, ပရိဝုတ္ထပရိဝါသော သံဃံ တိဿန္နံ အာပတ္တီနံ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ ယာစာမီ’တိ။ ဒုတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗံ။ တတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗံ။ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
မြန်֍ ၁၁၅။ ‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဥဒါယီ ဘိက္ခု ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နံ…ပေ… သော ပရိဝုတ္ထပရိဝါသော သံဃံ တိဿန္နံ အာပတ္တီနံ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ ယာစတိ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော တိဿန္နံ အာပတ္တီနံ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ ဒဒေယျ။ ဧသာ ဉတ္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဥဒါယီ ဘိက္ခု ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နံ…ပေ… သော ပရိဝုတ္ထပရိဝါသော
(ဝိ၊၄၊၁၁၈။)
သံဃံ တိဿန္နံ အာပတ္တီနံ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ ယာစတိ။ သံဃော ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော တိဿန္နံ အာပတ္တီနံ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ ဒေတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော တိဿန္နံ အာပတ္တီနံ ဆာရတ္တံ မာနတ္တဿ ဒါနံ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘ဒုတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ…ပေ… တတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ…ပေ…။
‘‘ဒိန္နံ သံဃေန ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော တိဿန္နံ အာပတ္တီနံ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။
မာနတ္တစာရိကမူလာယပဋိကဿနာ
မြန်֍ ၁၁၆။ သော မာနတ္တံ စရန္တော အန္တရာ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ အပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သော ဘိက္ခူနံ အာရောစေသိ – ‘‘အဟံ, အာဝုသော, ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နံ…ပေ… သောဟံ မာနတ္တံ စရန္တော အန္တရာ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ အပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ ကထံ နု ခေါ မယာ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗ’’န္တိ? ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, သံဃော ဥဒါယိံ ဘိက္ခုံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယ ပဋိကဿိတွာ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ ဒေတု။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, မူလာယ ပဋိကဿိတဗ္ဗော – တေန, ဘိက္ခဝေ, ဥဒါယိနာ ဘိက္ခုနာ သံဃံ ဥပသင်္ကမိတွာ…ပေ… ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘အဟံ, ဘန္တေ, ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နံ…ပေ… သောဟံ မာနတ္တံ စရန္တော အန္တရာ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ အပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သောဟံ, ဘန္တေ, သံဃံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယပဋိကဿနံ ယာစာမီ’တိ။ ဒုတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗာ။ တတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗာ။ ‘‘ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
မြန်֍ ၁၁၇။ ‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဥဒါယီ ဘိက္ခု…ပေ… မူလာယပဋိကဿနံ ယာစတိ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ဥဒါယိံ ဘိက္ခုံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယ ပဋိကဿေယျ။ ဧသာ ဉတ္တိ…ပေ… ပဋိကဿိတော သံဃေန ဥဒါယီ ဘိက္ခု အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ
(ဝိ၊၄၊၁၁၉။)
သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယပဋိကဿနာ။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီတိ။
‘‘ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ ဒါတဗ္ဗံ – တေန, ဘိက္ခဝေ, ဥဒါယိနာ ဘိက္ခုနာ…ပေ… ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘အဟံ, ဘန္တေ, ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နံ…ပေ… သောဟံ မာနတ္တံ စရန္တော အန္တရာ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ အပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သောဟံ သံဃံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယပဋိကဿနံ ယာစိံ။ တံ မံ သံဃော အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယ ပဋိကဿိ။ သောဟံ, ဘန္တေ, သံဃံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ ယာစာမီ’တိ။ ဒုတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗံ။ တတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗံ။ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဥဒါယီ ဘိက္ခု…ပေ… ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ ယာစတိ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ ဒဒေယျ။ ဧသာ ဉတ္တိ…ပေ… ဒိန္နံ သံဃေန ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။
အဗ္ဘာနာရဟမူလာယပဋိကဿနာ
မြန်֍ ၁၁၈။ သော စိဏ္ဏမာနတ္တော အဗ္ဘာနာရဟော အန္တရာ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ အပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သော ဘိက္ခူနံ အာရောစေသိ – ‘‘အဟံ, အာဝုသော, ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နံ…ပေ… သောဟံ စိဏ္ဏမာနတ္တော အဗ္ဘာနာရဟော အန္တရာ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ အပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ ကထံ နု ခေါ မယာ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗ’’န္တိ? ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, သံဃော ဥဒါယိံ ဘိက္ခုံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယ ပဋိကဿိတွာ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ ဒေတု။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, မူလာယ ပဋိကဿိတဗ္ဗော…ပေ…။
(ဝိ၊၄၊၁၂၀။)
‘‘ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ ဒါတဗ္ဗံ…ပေ…။
‘‘ဒိန္နံ သံဃေန ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။
မူလာယပဋိကဿိတအဗ္ဘာနံ
မြန်֍ ၁၁၉။ သော စိဏ္ဏမာနတ္တော ဘိက္ခူနံ အာရောစေသိ – ‘‘အဟံ, အာဝုသော, ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နံ…ပေ… သောဟံ စိဏ္ဏမာနတ္တော။ ကထံ နု ခေါ မယာ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗ’’န္တိ? ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, သံဃော ဥဒါယိံ ဘိက္ခုံ အဗ္ဘေတု။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, အဗ္ဘေတဗ္ဗော –
‘‘တေန, ဘိက္ခဝေ, ဥဒါယိနာ ဘိက္ခုနာ သံဃံ ဥပသင်္ကမိတွာ…ပေ… ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘အဟံ, ဘန္တေ, ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သောဟံ သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပဉ္စာဟပရိဝါသံ ယာစိံ။ တဿ မေ သံဃော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပဉ္စာဟပရိဝါသံ အဒါသိ။ သောဟံ ပရိဝသန္တော အန္တရာ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ အပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သောဟံ သံဃံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယပဋိကဿနံ ယာစိံ။ တံ မံ သံဃော အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယ ပဋိကဿိ။ သောဟံ ပရိဝုတ္ထပရိဝါသော မာနတ္တာရဟော အန္တရာ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ အပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သောဟံ သံဃံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယပဋိကဿနံ ယာစိံ။ တံ မံ သံဃော အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယ ပဋိကဿိ။ သောဟံ ပရိဝုတ္ထပရိဝါသော သံဃံ တိဿန္နံ အာပတ္တီနံ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ ယာစိံ။ တဿ မေ သံဃော တိဿန္နံ အာပတ္တီနံ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ အဒါသိ။ သောဟံ မာနတ္တံ စရန္တော အန္တရာ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ အပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သောဟံ သံဃံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယပဋိကဿနံ ယာစိံ။ တံ မံ
(ဝိ၊၄၊၁၂၁။)
သံဃော အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယ ပဋိကဿိ။ သောဟံ သံဃံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ ယာစိံ။ တဿ မေ သံဃော အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ အဒါသိ။ သောဟံ စိဏ္ဏမာနတ္တော အဗ္ဘာနာရဟော အန္တရာ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ အပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သောဟံ သံဃံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယပဋိကဿနံ ယာစိံ။ တံ မံ သံဃော အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယ ပဋိကဿိ။ သောဟံ သံဃံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ ယာစိံ။ တဿ မေ သံဃော အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ အဒါသိ။ သောဟံ, ဘန္တေ, စိဏ္ဏမာနတ္တော သံဃံ အဗ္ဘာနံ ယာစာမီ’’’တိ။
‘‘ဒုတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗံ။ တတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗံ။ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
မြန်֍ ၁၂၀။ ‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဥဒါယီ ဘိက္ခု ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သော သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပဉ္စာဟပရိဝါသံ ယာစိ။ သံဃော ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပဉ္စာဟပရိဝါသံ အဒါသိ။ သော ပရိဝသန္တော အန္တရာ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ အပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သော သံဃံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယပဋိကဿနံ ယာစိ။ သံဃော ဥဒါယိံ ဘိက္ခုံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယ ပဋိကဿိ။ သော ပရိဝုတ္ထပရိဝါသော မာနတ္တာရဟော အန္တရာ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ အပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သော သံဃံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယပဋိကဿနံ ယာစိ။ သံဃော ဥဒါယိံ ဘိက္ခုံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ
(ဝိ၊၄၊၁၂၂။)
သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယ ပဋိကဿိ။ သော ပရိဝုတ္ထပရိဝါသော သံဃံ တိဿန္နံ အာပတ္တီနံ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ ယာစိ။ သံဃော ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော တိဿန္နံ အာပတ္တီနံ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ အဒါသိ။ သော မာနတ္တံ စရန္တော အန္တရာ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ အပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သော သံဃံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယပဋိကဿနံ ယာစိ။ သံဃော ဥဒါယိံ ဘိက္ခုံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယ ပဋိကဿိ။ သော သံဃံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ ယာစိ။ သံဃော ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ အဒါသိ။ သော စိဏ္ဏမာနတ္တော အဗ္ဘာနာရဟော အန္တရာ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ အပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သော သံဃံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယပဋိကဿနံ ယာစိ။ သံဃော ဥဒါယိံ ဘိက္ခုံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယ ပဋိကဿိ။ သော သံဃံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ ယာစိ။ သံဃော ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ အဒါသိ။ သော စိဏ္ဏမာနတ္တော သံဃံ အဗ္ဘာနံ ယာစတိ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ဥဒါယိံ ဘိက္ခုံ အဗ္ဘေယျ။ ဧသာ ဉတ္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဥဒါယီ ဘိက္ခု ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နံ…ပေ… သော စိဏ္ဏမာနတ္တော သံဃံ အဗ္ဘာနံ ယာစတိ။ သံဃော ဥဒါယိံ ဘိက္ခုံ အဗ္ဘေတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော အဗ္ဘာနံ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘ဒုတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ…ပေ… တတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ…ပေ…။
‘‘အဗ္ဘိတော သံဃေန ဥဒါယီ ဘိက္ခု။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။
(ဝိ၊၄၊၁၂၃။)
ပက္ခပ္ပဋိစ္ဆန္နပရိဝါသော
မြန်֍ ၁၂၁။ တေန ခေါ ပန သမယေန အာယသ္မာ ဥဒါယီ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပန္နော ဟောတိ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ပက္ခပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သော ဘိက္ခူနံ အာရောစေသိ – ‘‘အဟံ, အာဝုသော, ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ပက္ခပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ ကထံ နု ခေါ မယာ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗ’’န္တိ? ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, သံဃော ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပက္ခပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပက္ခပရိဝါသံ ဒေတု။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဒါတဗ္ဗော –
‘‘တေန, ဘိက္ခဝေ, ဥဒါယိနာ ဘိက္ခုနာ သံဃံ ဥပသင်္ကမိတွာ…ပေ… ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘အဟံ, ဘန္တေ, ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ပက္ခပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သောဟံ, ဘန္တေ, သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပက္ခပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပက္ခပရိဝါသံ ယာစာမီ’တိ။ ဒုတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗော။ တတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗော။ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနော ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
မြန်֍ ၁၂၂။ ‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဥဒါယီ ဘိက္ခု ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ပက္ခပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သော သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပက္ခပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပက္ခပရိဝါသံ ယာစတိ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပက္ခပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပက္ခပရိဝါသံ ဒဒေယျ။ ဧသာ ဉတ္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဥဒါယီ ဘိက္ခု ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ပက္ခပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သော သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပက္ခပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပက္ခပရိဝါသံ ယာစတိ။ သံဃော ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပက္ခပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပက္ခပရိဝါသံ ဒေတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပက္ခပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပက္ခပရိဝါသဿ ဒါနံ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘ဒုတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ…ပေ… တတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ…ပေ…။
(ဝိ၊၄၊၁၂၄။)
‘‘ဒိန္နော သံဃေန ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပက္ခပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပက္ခပရိဝါသော။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။
ပက္ခပါရိဝါသိကမူလာယပဋိကဿနာ
မြန်֍ ၁၂၃။ သော ပရိဝသန္တော အန္တရာ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သော ဘိက္ခူနံ အာရောစေသိ – ‘‘အဟံ, အာဝုသော, ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ပက္ခပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သောဟံ သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပက္ခပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပက္ခပရိဝါသံ ယာစိံ။ တဿ မေ သံဃော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပက္ခပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပက္ခပရိဝါသံ အဒါသိ။ သောဟံ ပရိဝသန္တော အန္တရာ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ ကထံ နု ခေါ မယာ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗ’’န္တိ! ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, သံဃော ဥဒါယိံ ဘိက္ခုံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယ ပဋိကဿိတွာ ပုရိမာယ အာပတ္တိယာ သမောဓာနပရိဝါသံ ဒေတု။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, မူလာယ ပဋိကဿိတဗ္ဗော –
‘‘တေန, ဘိက္ခဝေ, ဥဒါယိနာ ဘိက္ခုနာ သံဃံ ဥပသင်္ကမိတွာ…ပေ… ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘အဟံ, ဘန္တေ, ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ပက္ခပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သောဟံ သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပက္ခပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပက္ခပရိဝါသံ ယာစိံ။ တဿ မေ သံဃော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပက္ခပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပက္ခပရိဝါသံ အဒါသိ။ သောဟံ ပရိဝသန္တော အန္တရာ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သောဟံ, ဘန္တေ, သံဃံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယပဋိကဿနံ ယာစာမီ’တိ။ ဒုတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗာ။ တတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗာ။ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
မြန်֍ ၁၂၄။ ‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဥဒါယီ ဘိက္ခု ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ပက္ခပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သော သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပက္ခပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပက္ခပရိဝါသံ
(ဝိ၊၄၊၁၂၅။)
ယာစိ။ သံဃော ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပက္ခပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပက္ခပရိဝါသံ အဒါသိ။ သော ပရိဝသန္တော အန္တရာ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သော သံဃံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယပဋိကဿနံ ယာစတိ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ဥဒါယိံ ဘိက္ခုံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယ ပဋိကဿေယျ။ ဧသာ ဉတ္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဥဒါယီ ဘိက္ခု ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ပက္ခပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သော သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပက္ခပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပက္ခပရိဝါသံ ယာစိ။ သံဃော ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပက္ခပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပက္ခပရိဝါသံ အဒါသိ။ သော ပရိဝသန္တော အန္တရာ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သော သံဃံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယပဋိကဿနံ ယာစတိ။ သံဃော ဥဒါယိံ ဘိက္ခုံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယ ပဋိကဿတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယပဋိကဿနာ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘ဒုတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ…ပေ… တတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ…ပေ…။
‘‘ပဋိကဿိတော သံဃေန ဥဒါယီ ဘိက္ခု အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယပဋိကဿနာ။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။
သမောဓာနပရိဝါသော
မြန်֍ ၁၂၅။ ‘‘ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, ပုရိမာယ အာပတ္တိယာ သမောဓာနပရိဝါသော ဒါတဗ္ဗော – တေန, ဘိက္ခဝေ, ဥဒါယိနာ ဘိက္ခုနာ သံဃံ ဥပသင်္ကမိတွာ…ပေ… ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘အဟံ, ဘန္တေ, ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ သဉ္စေတနိကံ
(ဝိ၊၄၊၁၂၆။)
သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ပက္ခပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သောဟံ သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပက္ခပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပက္ခပရိဝါသံ ယာစိံ။ တဿ မေ သံဃော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပက္ခပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပက္ခပရိဝါသံ အဒါသိ။ သောဟံ ပရိဝသန္တော အန္တရာ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သောဟံ သံဃံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယပဋိကဿနံ ယာစိံ။ တံ မံ သံဃော အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယ ပဋိကဿိ။ သောဟံ, ဘန္တေ, သံဃံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပုရိမာယ အာပတ္တိယာ သမောဓာနပရိဝါသံ ယာစာမီ’’’တိ။
‘‘ဒုတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗော။ တတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗော။ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
မြန်֍ ၁၂၆။ ‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဥဒါယီ ဘိက္ခု ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ပက္ခပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သော သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပက္ခပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပက္ခပရိဝါသံ ယာစိ။ သံဃော ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပက္ခပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပက္ခပရိဝါသံ အဒါသိ။ သော ပရိဝသန္တော အန္တရာ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သော သံဃံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယပဋိကဿနံ ယာစိ။ သံဃော ဥဒါယိံ ဘိက္ခုံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယ ပဋိကဿိ။ သော သံဃံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပုရိမာယ အာပတ္တိယာ သမောဓာနပရိဝါသံ ယာစတိ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပုရိမာယ အာပတ္တိယာ သမောဓာနပရိဝါသံ ဒဒေယျ။ ဧသာ ဉတ္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဥဒါယီ ဘိက္ခု ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ပက္ခပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သော သံဃံ ဧကိဿာ
(ဝိ၊၄၊၁၂၇။)
အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပက္ခပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပက္ခပရိဝါသံ ယာစိ။ သံဃော ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပက္ခပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပက္ခပရိဝါသံ အဒါသိ။ သော ပရိဝသန္တော အန္တရာ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သော သံဃံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယပဋိကဿနံ ယာစိ။ သံဃော ဥဒါယိံ ဘိက္ခုံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယ ပဋိကဿိ။ သော သံဃံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပုရိမာယ အာပတ္တိယာ သမောဓာနပရိဝါသံ ယာစတိ။ သံဃော ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပုရိမာယ အာပတ္တိယာ သမောဓာနပရိဝါသံ ဒေတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပုရိမာယ အာပတ္တိယာ သမောဓာနပရိဝါသဿ ဒါနံ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘ဒုတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ…ပေ… တတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ…ပေ…။
‘‘ဒိန္နော သံဃေန ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပုရိမာယ အာပတ္တိယာ သမောဓာနပရိဝါသော။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။
မာနတ္တာရဟမူလာယပဋိကဿနာဒိ
မြန်֍ ၁၂၇။ သော ပရိဝုတ္ထပရိဝါသော မာနတ္တာရဟော အန္တရာ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သော ဘိက္ခူနံ အာရောစေသိ – ‘‘အဟံ, အာဝုသော, ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ပက္ခပ္ပဋိစ္ဆန္နံ…ပေ… သောဟံ ပရိဝုတ္ထပရိဝါသော မာနတ္တာရဟော အန္တရာ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ ကထံ နု ခေါ မယာ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗ’’န္တိ? ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, သံဃော ဥဒါယိံ ဘိက္ခုံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယ ပဋိကဿိတွာ
(ဝိ၊၄၊၁၂၈။)
ပုရိမာယ အာပတ္တိယာ သမောဓာနပရိဝါသံ ဒေတု။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, မူလာယ ပဋိကဿိတဗ္ဗော…ပေ…။
‘‘ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, ပုရိမာယ အာပတ္တိယာ သမောဓာနပရိဝါသော ဒါတဗ္ဗော…ပေ… ဒေတိ…ပေ…။
‘‘ဒိန္နော သံဃေန ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပုရိမာယ အာပတ္တိယာ သမောဓာနပရိဝါသော။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။
တိကာပတ္တိမာနတ္တံ
မြန်֍ ၁၂၈။ သော ပရိဝုတ္ထပရိဝါသော ဘိက္ခူနံ အာရောစေသိ – ‘‘အဟံ, အာဝုသော, ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ပက္ခပ္ပဋိစ္ဆန္နံ…ပေ… သောဟံ ပရိဝုတ္ထပရိဝါသော။ ကထံ နု ခေါ မယာ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗ’’န္တိ? ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, သံဃော ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော တိဿန္နံ အာပတ္တီနံ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ ဒေတု။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဒါတဗ္ဗံ –
‘‘တေန, ဘိက္ခဝေ, ဥဒါယိနာ ဘိက္ခုနာ သံဃံ ဥပသင်္ကမိတွာ…ပေ… ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘အဟံ, ဘန္တေ, ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ပက္ခပ္ပဋိစ္ဆန္နံ…ပေ… သောဟံ, ဘန္တေ, ပရိဝုတ္ထပရိဝါသော သံဃံ တိဿန္နံ အာပတ္တီနံ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ ယာစာမီ’တိ။ ဒုတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗံ။ တတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗံ။ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
မြန်֍ ၁၂၉။ ‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဥဒါယီ ဘိက္ခု ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ပက္ခပ္ပဋိစ္ဆန္နံ…ပေ… သော ပရိဝုတ္ထပရိဝါသော သံဃံ တိဿန္နံ အာပတ္တီနံ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ ယာစတိ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော တိဿန္နံ အာပတ္တီနံ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ ဒဒေယျ။ ဧသာ ဉတ္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဥဒါယီ ဘိက္ခု ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ပက္ခပ္ပဋိစ္ဆန္နံ…ပေ… သော ပရိဝုတ္ထပရိဝါသော သံဃံ တိဿန္နံ အာပတ္တီနံ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ ယာစတိ။ သံဃော ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော တိဿန္နံ အာပတ္တီနံ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ ဒေတိ။ ယဿာယသ္မတော
(ဝိ၊၄၊၁၂၉။)
ခမတိ ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော တိဿန္နံ အာပတ္တီနံ ဆာရတ္တံ မာနတ္တဿ ဒါနံ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘ဒုတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ…ပေ… တတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ…ပေ…။
‘‘ဒိန္နံ သံဃေန ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော တိဿန္နံ အာပတ္တီနံ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။
မာနတ္တစာရိကမူလာယပဋိကဿနာဒိ
မြန်֍ ၁၃၀။ သော မာနတ္တံ စရန္တော အန္တရာ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သော ဘိက္ခူနံ အာရောစေသိ – ‘‘အဟံ, အာဝုသော, ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ပက္ခပ္ပဋိစ္ဆန္နံ…ပေ… သောဟံ မာနတ္တံ စရန္တော အန္တရာ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ ကထံ နု ခေါ မယာ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗ’’န္တိ? ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, သံဃော ဥဒါယိံ ဘိက္ခုံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယ ပဋိကဿိတွာ ပုရိမာယ အာပတ္တိယာ သမောဓာနပရိဝါသံ ဒတွာ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ ဒေတု။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, မူလာယ ပဋိကဿိတဗ္ဗော…ပေ…။
‘‘ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, ပုရိမာယ အာပတ္တိယာ သမောဓာနပရိဝါသော ဒါတဗ္ဗော…ပေ…။
‘‘ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ ဒါတဗ္ဗံ…ပေ… ဒေတိ…ပေ…။
‘‘ဒိန္နံ သံဃေန ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။
အဗ္ဘာနာရဟမူလာယပဋိကဿနာဒိ
မြန်֍ ၁၃၁။ သော စိဏ္ဏမာနတ္တော အဗ္ဘာနာရဟော အန္တရာ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သော ဘိက္ခူနံ အာရောစေသိ – ‘‘အဟံ, အာဝုသော, ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ပက္ခပ္ပဋိစ္ဆန္နံ…ပေ… သောဟံ စိဏ္ဏမာနတ္တော အဗ္ဘာနာရဟော အန္တရာ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ ကထံ နု ခေါ
(ဝိ၊၄၊၁၃၀။)
မယာ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗ’’န္တိ? ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, သံဃော ဥဒါယိံ ဘိက္ခုံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယ ပဋိကဿိတွာ ပုရိမာယ အာပတ္တိယာ သမောဓာနပရိဝါသံ ဒတွာ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ ဒေတု။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, မူလာယ ပဋိကဿိတဗ္ဗော…ပေ…။
‘‘ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, ပုရိမာယ အာပတ္တိယာ သမောဓာနပရိဝါသော ဒါတဗ္ဗော…ပေ…။
‘‘ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ ဒါတဗ္ဗံ…ပေ… ဒေတိ…ပေ…။
‘‘ဒိန္နံ သံဃေန ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။
ပက္ခပ္ပဋိစ္ဆန္နအဗ္ဘာနံ
မြန်֍ ၁၃၂။ သော စိဏ္ဏမာနတ္တော ဘိက္ခူနံ အာရောစေသိ – ‘‘အဟံ, အာဝုသော, ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ပက္ခပ္ပဋိစ္ဆန္နံ…ပေ… သောဟံ စိဏ္ဏမာနတ္တော။ ကထံ နု ခေါ မယာ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗ’’န္တိ? ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, သံဃော ဥဒါယိံ ဘိက္ခုံ အဗ္ဘေတု။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, အဗ္ဘေတဗ္ဗော –
‘‘တေန, ဘိက္ခဝေ, ဥဒါယိနာ ဘိက္ခုနာ သံဃံ ဥပသင်္ကမိတွာ, ဧကံသံ ဥတ္တရာသင်္ဂံ ကရိတွာ, ဝုဍ္ဎာနံ ဘိက္ခူနံ ပါဒေ ဝန္ဒိတွာ, ဥက္ကုဋိကံ နိသီဒိတွာ, အဉ္ဇလိံ ပဂ္ဂဟေတွာ, ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘အဟံ, ဘန္တေ, ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ပက္ခပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သောဟံ သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပက္ခပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပက္ခပရိဝါသံ ယာစိံ။ တဿ မေ သံဃော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပက္ခပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပက္ခပရိဝါသံ အဒါသိ။ သောဟံ ပရိဝသန္တော အန္တရာ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သောဟံ သံဃံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယပဋိကဿနံ ယာစိံ။ တံ မံ သံဃော အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယ ပဋိကဿိ။ သောဟံ သံဃံ အန္တရာ ဧကိဿာ
(ဝိ၊၄၊၁၃၁။)
အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပုရိမာယ အာပတ္တိယာ သမောဓာနပရိဝါသံ ယာစိံ။ တဿ မေ သံဃော အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပုရိမာယ အာပတ္တိယာ သမောဓာနပရိဝါသံ အဒါသိ။ သောဟံ ပရိဝုတ္ထပရိဝါသော မာနတ္တာရဟော အန္တရာ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သောဟံ သံဃံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယပဋိကဿနံ ယာစိံ။ တံ မံ သံဃော အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယ ပဋိကဿိ။ သောဟံ သံဃံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပုရိမာယ အာပတ္တိယာ သမောဓာနပရိဝါသံ ယာစိံ။ တဿ မေ သံဃော အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပုရိမာယ အာပတ္တိယာ သမောဓာနပရိဝါသံ အဒါသိ။ သောဟံ ပရိဝုတ္ထပရိဝါသော သံဃံ တိဿန္နံ အာပတ္တီနံ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ ယာစိံ။ တဿ မေ သံဃော တိဿန္နံ အာပတ္တီနံ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ အဒါသိ။ သောဟံ မာနတ္တံ စရန္တော အန္တရာ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သောဟံ သံဃံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယပဋိကဿနံ ယာစိံ။ တံ မံ သံဃော အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယ ပဋိကဿိ။ သောဟံ သံဃံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပုရိမာယ အာပတ္တိယာ သမောဓာနပရိဝါသံ ယာစိံ။ တဿ မေ သံဃော အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပုရိမာယ အာပတ္တိယာ သမောဓာနပရိဝါသံ အဒါသိ။ သောဟံ ပရိဝုတ္ထပရိဝါသော သံဃံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ ယာစိံ။ တဿ မေ သံဃော အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ အဒါသိ။ သောဟံ စိဏ္ဏမာနတ္တော အဗ္ဘာနာရဟော အန္တရာ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သောဟံ သံဃံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယပဋိကဿနံ ယာစိံ။ တံ မံ သံဃော အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ
(ဝိ၊၄၊၁၃၂။)
ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယ ပဋိကဿိ။ သောဟံ သံဃံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပုရိမာယ အာပတ္တိယာ သမောဓာနပရိဝါသံ ယာစိံ။ တဿ မေ သံဃော အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပုရိမာယ အာပတ္တိယာ သမောဓာနပရိဝါသံ အဒါသိ။ သောဟံ ပရိဝုတ္ထပရိဝါသော သံဃံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ ယာစိံ။ တဿ မေ သံဃော အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ အဒါသိ။ သောဟံ, ဘန္တေ, စိဏ္ဏမာနတ္တော သံဃံ အဗ္ဘာနံ ယာစာမီ’’’တိ။
‘‘ဒုတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗံ။ တတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗံ။ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
မြန်֍ ၁၃၃။ ‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဥဒါယီ ဘိက္ခု ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ပက္ခပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သော သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပက္ခပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပက္ခပရိဝါသံ ယာစိ။ သံဃော ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပက္ခပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပက္ခပရိဝါသံ အဒါသိ။ သော ပရိဝသန္တော အန္တရာ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သော သံဃံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယပဋိကဿနံ ယာစိ။ သံဃော ဥဒါယိံ ဘိက္ခုံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယ ပဋိကဿိ။ သော သံဃံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပုရိမာယ အာပတ္တိယာ သမောဓာနပရိဝါသံ ယာစိ။ သံဃော ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပုရိမာယ အာပတ္တိယာ သမောဓာနပရိဝါသံ အဒါသိ။ သော ပရိဝုတ္ထပရိဝါသော မာနတ္တာရဟော အန္တရာ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သော သံဃံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယပဋိကဿနံ ယာစိ။ သံဃော ဥဒါယိံ ဘိက္ခုံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယ ပဋိကဿိ။ သော သံဃံ အန္တရာ
(ဝိ၊၄၊၁၃၃။)
ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပုရိမာယ အာပတ္တိယာ သမောဓာနပရိဝါသံ ယာစိ။ သံဃော ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပုရိမာယ အာပတ္တိယာ သမောဓာနပရိဝါသံ အဒါသိ။ သော ပရိဝုတ္ထပရိဝါသော သံဃံ တိဿန္နံ အာပတ္တီနံ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ ယာစိ။ သံဃော ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော တိဿန္နံ အာပတ္တီနံ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ အဒါသိ။ သော မာနတ္တံ စရန္တော အန္တရာ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သော သံဃံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယပဋိကဿနံ ယာစိ။ သံဃော ဥဒါယိံ ဘိက္ခုံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယ ပဋိကဿိ။ သော သံဃံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပုရိမာယ အာပတ္တိယာ သမောဓာနပရိဝါသံ ယာစိ။ သံဃော ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပုရိမာယ အာပတ္တိယာ သမောဓာနပရိဝါသံ အဒါသိ။ သော ပရိဝုတ္ထပရိဝါသော သံဃံ [သော သံဃံ (က။)] အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ ယာစိ။ သံဃော ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ အဒါသိ။ သော စိဏ္ဏမာနတ္တော အဗ္ဘာနာရဟော အန္တရာ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သော သံဃံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယပဋိကဿနံ ယာစိ။ သံဃော ဥဒါယိံ ဘိက္ခုံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယ ပဋိကဿိ။ သော သံဃံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပုရိမာယ အာပတ္တိယာ သမောဓာနပရိဝါသံ ယာစိ။ သံဃော ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပုရိမာယ အာပတ္တိယာ သမောဓာနပရိဝါသံ အဒါသိ။ သော ပရိဝုတ္ထပရိဝါသော သံဃံ အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ
(ဝိ၊၄၊၁၃၄။)
ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ ယာစိ။ သံဃော ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော အန္တရာ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဆာရတ္တံ မာနတ္တံ အဒါသိ။ သော စိဏ္ဏမာနတ္တော သံဃံ အဗ္ဘာနံ ယာစတိ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ဥဒါယိံ ဘိက္ခုံ အဗ္ဘေယျ။ ဧသာ ဉတ္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဥဒါယီ ဘိက္ခု ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိဿဋ္ဌိံ ပက္ခပ္ပဋိစ္ဆန္နံ…ပေ… သော စိဏ္ဏမာနတ္တော သံဃံ အဗ္ဘာနံ ယာစတိ။ သံဃော ဥဒါယိံ ဘိက္ခုံ အဗ္ဘေတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဥဒါယိဿ ဘိက္ခုနော အဗ္ဘာနံ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘ဒုတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ…ပေ… တတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ…ပေ…။
‘‘အဗ္ဘိတော သံဃေန ဥဒါယီ ဘိက္ခု။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။
သုက္ကဝိဿဋ္ဌိ သမတ္တာ။
၂။ ပရိဝါသော
အဂ္ဃသမောဓာနပရိဝါသော
မြန်֍ ၁၃၄။ တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရော ဘိက္ခု သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပန္နော ဟောတိ – ဧကာ အာပတ္တိ ဧကာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာ, ဧကာ အာပတ္တိ ဒွီဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာ, ဧကာ အာပတ္တိ တီဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာ, ဧကာ အာပတ္တိ စတူဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာ, ဧကာ အာပတ္တိ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာ, ဧကာ အာပတ္တိ ဆာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာ, ဧကာ အာပတ္တိ သတ္တာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာ, ဧကာ အာပတ္တိ အဋ္ဌာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာ, ဧကာ အာပတ္တိ နဝါဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာ, ဧကာ အာပတ္တိ ဒသာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာ။ သော ဘိက္ခူနံ အာရောစေသိ – ‘‘အဟံ, အာဝုသော, သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ – ဧကာ အာပတ္တိ ဧကာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာ…ပေ… ဧကာ အာပတ္တိ ဒသာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာ။ ကထံ နု ခေါ မယာ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗ’’န္တိ? ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, သံဃော တဿ ဘိက္ခုနော တာသံ အာပတ္တီနံ ယာ အာပတ္တိ ဒသာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာ တဿာ အဂ္ဃေန သမောဓာနပရိဝါသံ ဒေတု။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဒါတဗ္ဗော –
(ဝိ၊၄၊၁၃၅။)
‘‘တေန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနာ သံဃံ ဥပသင်္ကမိတွာ…ပေ… ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘အဟံ, ဘန္တေ, သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ – ဧကာ အာပတ္တိ ဧကာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာ…ပေ… ဧကာ အာပတ္တိ ဒသာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာ။ သောဟံ, ဘန္တေ, သံဃံ တာသံ အာပတ္တီနံ ယာ အာပတ္တိ ဒသာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာ တဿာ အဂ္ဃေန သမောဓာနပရိဝါသံ ယာစာမီ’တိ။ ဒုတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗော။ တတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗော။ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
မြန်֍ ၁၃၅။ ‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဣတ္ထန္နာမော ဘိက္ခု သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိ – ဧကာ အာပတ္တိ ဧကာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာ…ပေ… ဧကာ အာပတ္တိ ဒသာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာ။ သော သံဃံ တာသံ အာပတ္တီနံ ယာ အာပတ္တိ ဒသာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာ တဿာ အဂ္ဃေန သမောဓာနပရိဝါသံ ယာစတိ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော တာသံ အာပတ္တီနံ ယာ အာပတ္တိ ဒသာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာ တဿာ အဂ္ဃေန သမောဓာနပရိဝါသံ ဒဒေယျ။ ဧသာ ဉတ္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဣတ္ထန္နာမော ဘိက္ခု သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိ – ဧကာ အာပတ္တိ ဧကာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာ…ပေ… ဧကာ အာပတ္တိ ဒသာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာ။ သော သံဃံ တာသံ အာပတ္တီနံ ယာ အာပတ္တိ ဒသာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာ တဿာ အဂ္ဃေန သမောဓာနပရိဝါသံ ယာစတိ။ သံဃော ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော တာသံ အာပတ္တီနံ ယာ အာပတ္တိ ဒသာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာ တဿာ အဂ္ဃေန သမောဓာနပရိဝါသံ ဒေတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော တာသံ အာပတ္တီနံ ယာ အာပတ္တိ ဒသာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာ၊ တဿာ အဂ္ဃေန သမောဓာနပရိဝါသဿ ဒါနံ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘ဒုတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ…ပေ… တတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ…ပေ…။
‘‘ဒိန္နော သံဃေန ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော တာသံ အာပတ္တီနံ ယာ အာပတ္တိ ဒသာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာ တဿာ အဂ္ဃေန သမောဓာနပရိဝါသော။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။
သဗ္ဗစိရပ္ပဋိစ္ဆန္နအဂ္ဃသမောဓာနံ
မြန်֍ ၁၃၆။ တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရော ဘိက္ခု သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပန္နော ဟောတိ – ဧကာ အာပတ္တိ
(ဝိ၊၄၊၁၃၆။)
ဧကာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာ, ဒွေ အာပတ္တိယော ဒွီဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော [ဒွီဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာ (က။ ဧဝံ ယာဝဒသာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာ)], တိဿော အာပတ္တိယော တီဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော, စတဿော အာပတ္တိယော စတူဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော, ပဉ္စ အာပတ္တိယော ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော, ဆ အာပတ္တိယော ဆာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော, သတ္တ အာပတ္တိယော သတ္တာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော, အဋ္ဌ အာပတ္တိယော အဋ္ဌာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော, နဝ အာပတ္တိယော နဝါဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော, ဒသ အာပတ္တိယော ဒသာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော။ သော ဘိက္ခူနံ အာရောစေသိ – ‘‘အဟံ, အာဝုသော, သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ, ဧကာ အာပတ္တိ ဧကာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာ…ပေ… ဒသ အာပတ္တိယော ဒသာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော။ ကထံ နု ခေါ မယာ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗ’’န္တိ? ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, သံဃော တဿ ဘိက္ခုနော တာသံ အာပတ္တီနံ ယာ အာပတ္တိယော သဗ္ဗစိရပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော တာသံ အဂ္ဃေန သမောဓာနပရိဝါသံ ဒေတု။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဒါတဗ္ဗော –
‘‘တေန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနာ သံဃံ ဥပသင်္ကမိတွာ…ပေ… ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘အဟံ, ဘန္တေ, သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ, ဧကာ အာပတ္တိ ဧကာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာ…ပေ… ဒသ အာပတ္တိယော ဒသာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော။ သောဟံ, ဘန္တေ, သံဃံ တာသံ အာပတ္တီနံ ယာ အာပတ္တိယော သဗ္ဗစိရပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော တာသံ အဂ္ဃေန သမောဓာနပရိဝါသံ ယာစာမီ’တိ။ ဒုတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗော။ တတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗော။ ‘‘ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
မြန်֍ ၁၃၇။ သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဣတ္ထန္နာမော ဘိက္ခု သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိ, ဧကာ အာပတ္တိ ဧကာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာ…ပေ… ဒသ အာပတ္တိယော ဒသာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော။ သော သံဃံ တာသံ အာပတ္တီနံ ယာ အာပတ္တိယော သဗ္ဗစိရပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော တာသံ အဂ္ဃေန သမောဓာနပရိဝါသံ ယာစတိ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ သံဃော ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော တာသံ အာပတ္တီနံ ယာ အာပတ္တိယော သဗ္ဗစိရပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော တာသံ အဂ္ဃေန သမောဓာနပရိဝါသံ ဒဒေယျ။ ဧသာ ဉတ္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဣတ္ထန္နာမော ဘိက္ခု သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိ – ဧကာ အာပတ္တိ ဧကာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာ…ပေ… ဒသ အာပတ္တိယော ဒသာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော။ သော သံဃံ တာသံ အာပတ္တီနံ
(ဝိ၊၄၊၁၃၇။)
ယာ အာပတ္တိယော သဗ္ဗစိရပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော တာသံ အဂ္ဃေန သမောဓာနပရိဝါသံ ယာစတိ။ သံဃော ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော တာသံ အာပတ္တီနံ ယာ အာပတ္တိယော သဗ္ဗစိရပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော တာသံ အဂ္ဃေန သမောဓာနပရိဝါသံ ဒေတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော တာသံ အာပတ္တီနံ ယာ အာပတ္တိယော သဗ္ဗစိရပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော တာသံ အဂ္ဃေန သမောဓာနပရိဝါသဿ ဒါနံ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘ဒုတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ…ပေ… တတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ…ပေ…။
‘‘ဒိန္နော သံဃေန ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော တာသံ အာပတ္တီနံ ယာ အာပတ္တိယော သဗ္ဗစိရပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော တာသံ အဂ္ဃေန သမောဓာနပရိဝါသော။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။
ဒွေမာသပရိဝါသော
မြန်֍ ၁၃၈။ တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရော ဘိက္ခု ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပန္နော ဟောတိ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော။ တဿ ဧတဒဟောသိ – ‘‘အဟံ ခေါ ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော။ ယံနူနာဟံ သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ ယာစေယျ’’န္တိ။ သော သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ ယာစိ။ တဿ သံဃော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ အဒါသိ။ တဿ ပရိဝသန္တဿ လဇ္ဇီဓမ္မော ဩက္ကမိ – အဟံ ခေါ ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော။ တဿ မေ ဧတဒဟောသိ – ‘‘အဟံ ခေါ ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော။ ယံနူနာဟံ သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ ယာစေယျန္တိ။ သောဟံ သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ ယာစိံ။ တဿ မေ သံဃော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ အဒါသိ။ တဿ မေ ပရိဝသန္တဿ လဇ္ဇီဓမ္မော ဩက္ကမိ။ ယံနူနာဟံ သံဃံ ဣတရိဿာပိ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ ယာစေယျ’’န္တိ။
သော ဘိက္ခူနံ အာရောစေသိ – ‘‘အဟံ, အာဝုသော, ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော။ တဿ မေ ဧတဒဟောသိ –
(ဝိ၊၄၊၁၃၈။)
‘အဟံ ခေါ ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော။ ယံနူနာဟံ သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ ယာစေယျ’န္တိ။ သောဟံ သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ ယာစိံ။ တဿ မေ သံဃော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ အဒါသိ။ တဿ မေ ပရိဝသန္တဿ လဇ္ဇီဓမ္မော ဩက္ကမိ – အဟံ ခေါ ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော။ တဿ မေ ဧတဒဟောသိ – ‘အဟံ ခေါ ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော။ ယံနူနာဟံ သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ ယာစေယျ’န္တိ။ သောဟံ သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ ယာစိံ။ တဿ မေ သံဃော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ အဒါသိ။ တဿ မေ ပရိဝသန္တဿ လဇ္ဇီဓမ္မော ဩက္ကမိ – ယံနူနာဟံ သံဃံ ဣတရိဿာပိ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ ယာစေယျန္တိ။ ကထံ နု ခေါ မယာ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗ’’န္တိ? ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, သံဃော တဿ ဘိက္ခုနော ဣတရိဿာပိ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ ဒေတု။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဒါတဗ္ဗော –
‘‘တေန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနာ သံဃံ ဥပသင်္ကမိတွာ, ဧကံသံ ဥတ္တရာသင်္ဂံ ကရိတွာ, ဝုဍ္ဎာနံ ဘိက္ခူနံ ပါဒေ ဝန္ဒိတွာ, ဥက္ကုဋိကံ နိသီဒိတွာ, အဉ္ဇလိံ ပဂ္ဂဟေတွာ, ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘အဟံ, ဘန္တေ, ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော။ တဿ မေ ဧတဒဟောသိ – အဟံ ခေါ ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော။ ယံနူနာဟံ သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ ယာစေယျ’န္တိ။ သောဟံ သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ ယာစိံ။ တဿ မေ သံဃော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ အဒါသိ။ တဿ မေ ပရိဝသန္တဿ လဇ္ဇီဓမ္မော ဩက္ကမိ – အဟံ ခေါ ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော။ တဿ မေ ဧတဒဟောသိ – ‘အဟံ ခေါ ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော။ ယံနူနာဟံ သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ ယာစေယျ’န္တိ။ သောဟံ သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ
(ဝိ၊၄၊၁၃၉။)
ဒွေမာသပရိဝါသံ ယာစိံ။ တဿ မေ သံဃော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ အဒါသိ။ တဿ မေ ပရိဝသန္တဿ လဇ္ဇီဓမ္မော ဩက္ကမိ – ယံနူနာဟံ သံဃံ ဣတရိဿာပိ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ ယာစေယျန္တိ။ သောဟံ, ဘန္တေ, သံဃံ ဣတရိဿာပိ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ ယာစာမီတိ။
‘‘ဒုတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗော။ တတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗော။ ‘‘ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
မြန်֍ ၁၃၉။ ‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဣတ္ထန္နာမော ဘိက္ခု ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော။ တဿ ဧတဒဟောသိ – ‘အဟံ ခေါ ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော။ ယံနူနာဟံ သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ ယာစေယျ’န္တိ။ သော သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ ယာစိ။ တဿ သံဃော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ အဒါသိ။ တဿ ပရိဝသန္တဿ လဇ္ဇီဓမ္မော ဩက္ကမိ – အဟံ ခေါ ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော။ တဿ မေ ဧတဒဟောသိ – ‘အဟံ ခေါ ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော။ ယံနူနာဟံ သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ ယာစေယျ’န္တိ။ သောဟံ သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ ယာစိံ။ တဿ မေ သံဃော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ အဒါသိ။ တဿ မေ ပရိဝသန္တဿ လဇ္ဇီဓမ္မော ဩက္ကမိ။ ယံနူနာဟံ သံဃံ ဣတရိဿာပိ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ ယာစေယျန္တိ။ သော သံဃံ ဣတရိဿာပိ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ ယာစတိ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော ဣတရိဿာပိ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ ဒဒေယျ။ ဧသာ ဉတ္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဣတ္ထန္နာမော ဘိက္ခု ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော။ တဿ ဧတဒဟောသိ – ‘အဟံ ခေါ ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော။ ယံနူနာဟံ သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ
(ဝိ၊၄၊၁၄၀။)
ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ ယာစေယျ’န္တိ။ သော သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ ယာစိ။ တဿ သံဃော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ အဒါသိ။ တဿ ပရိဝသန္တဿ လဇ္ဇီဓမ္မော ဩက္ကမိ – အဟံ ခေါ ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော။ တဿ မေ ဧတဒဟောသိ – ‘အဟံ ခေါ ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော။ ယံနူနာဟံ သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ ယာစေယျ’န္တိ။ သောဟံ သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ ယာစိံ။ တဿ မေ သံဃော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ အဒါသိ။ တဿ မေ ပရိဝသန္တဿ လဇ္ဇီဓမ္မော ဩက္ကမိ။ ယံနူနာဟံ သံဃံ ဣတရိဿာပိ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ ယာစေယျန္တိ။ သော သံဃံ ဣတရိဿာပိ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ ယာစတိ။ သံဃော ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော ဣတရိဿာပိ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ ဒေတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော ဣတရိဿာပိ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသဿ ဒါနံ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘ဒုတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ…ပေ… တတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ…ပေ…။
‘‘ဒိန္နော သံဃေန ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော ဣတရိဿာပိ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသော။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။ တေန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနာ တဒုပါဒါယ ဒွေ မာသာ ပရိဝသိတဗ္ဗာ။
ဒွေ မာသာ ပရိဝသိတဗ္ဗဝိဓိ
မြန်֍ ၁၄၀။ ‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော။ တဿ ဧဝံ ဟောတိ – ‘အဟံ ခေါ ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော။ ယံနူနာဟံ သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ ယာစေယျ’န္တိ။ သော သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ ယာစတိ။ တဿ သံဃော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ ဒေတိ။ တဿ ပရိဝသန္တဿ လဇ္ဇီဓမ္မော
(ဝိ၊၄၊၁၄၁။)
ဩက္ကမိ – ‘အဟံ ခေါ ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော။ တဿ မေ ဧတဒဟောသိ – အဟံ ခေါ ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော။ ယံနူနာဟံ သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ ယာစေယျ’န္တိ။ သောဟံ သံဃံ ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ ယာစိံ။ တဿ မေ သံဃော ဧကိဿာ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ အဒါသိ။ တဿ မေ ပရိဝသန္တဿ လဇ္ဇီဓမ္မော ဩက္ကမိ။ ယံနူနာဟံ သံဃံ ဣတရိဿာပိ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ ယာစေယျန္တိ။ သော သံဃံ ဣတရိဿာပိ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ ယာစတိ။ တဿ သံဃော ဣတရိဿာပိ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ ဒေတိ။ တေန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနာ တဒုပါဒါယ ဒွေ မာသာ ပရိဝသိတဗ္ဗာ။
မြန်֍ ၁၄၁။ ‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော၊ ဧကံ အာပတ္တိံ ဇာနာတိ, ဧကံ အာပတ္တိံ န ဇာနာတိ။ သော သံဃံ ယံ အာပတ္တိံ ဇာနာတိ တဿာ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ ယာစတိ။ တဿ သံဃော တဿာ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ ဒေတိ။ သော ပရိဝသန္တော ဣတရမ္ပိ အာပတ္တိံ ဇာနာတိ။ တဿ ဧဝံ ဟောတိ – ‘အဟံ ခေါ ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော၊ ဧကံ အာပတ္တိံ ဇာနိံ, ဧကံ အာပတ္တိံ န ဇာနိံ။ သောဟံ သံဃံ ယံ အာပတ္တိံ ဇာနိံ တဿာ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ ယာစိံ။ တဿ မေ သံဃော တဿာ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ အဒါသိ။ သောဟံ ပရိဝသန္တော ဣတရမ္ပိ အာပတ္တိံ ဇာနာမိ။ ယံနူနာဟံ သံဃံ ဣတရိဿာပိ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ ယာစေယျ’န္တိ။ သော သံဃံ ဣတရိဿာပိ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ ယာစတိ။ တဿ သံဃော ဣတရိဿာပိ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ ဒေတိ။ တေန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနာ တဒုပါဒါယ ဒွေ မာသာ ပရိဝသိတဗ္ဗာ။
မြန်֍ ၁၄၂။ ‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော၊ ဧကံ အာပတ္တိံ သရတိ, ဧကံ အာပတ္တိံ နဿရတိ။ သော သံဃံ ယံ အာပတ္တိံ သရတိ တဿာ အာပတ္တိယာ
(ဝိ၊၄၊၁၄၂။)
ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ ယာစတိ။ တဿ သံဃော တဿာ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ ဒေတိ။ သော ပရိဝသန္တော ဣတရမ္ပိ အာပတ္တိံ သရတိ။ တဿ ဧဝံ ဟောတိ – ‘အဟံ ခေါ ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော၊ ဧကံ အာပတ္တိံ သရိံ, ဧကံ အာပတ္တိံ နဿရိံ။ သောဟံ သံဃံ ယံ အာပတ္တိံ သရိံ, တဿာ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ ယာစိံ။ တဿ မေ သံဃော တဿာ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ အဒါသိ။ သောဟံ ပရိဝသန္တော ဣတရမ္ပိ အာပတ္တိံ သရာမိ။ ယံနူနာဟံ သံဃံ ဣတရိဿာပိ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ ယာစေယျ’န္တိ။ သော သံဃံ ဣတရိဿာပိ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ ယာစတိ။ တဿ သံဃော ဣတရိဿာပိ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ ဒေတိ။ တေန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနာ တဒုပါဒါယ ဒွေ မာသာ ပရိဝသိတဗ္ဗာ။
မြန်֍ ၁၄၃။ ‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော၊ ဧကာယ အာပတ္တိယာ နိဗ္ဗေမတိကော, ဧကာယ အာပတ္တိယာ ဝေမတိကော။ သော သံဃံ ယာယ အာပတ္တိယာ နိဗ္ဗေမတိကော တဿာ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ ယာစတိ။ တဿ သံဃော တဿာ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ ဒေတိ။ သော ပရိဝသန္တော ဣတရိဿာပိ အာပတ္တိယာ နိဗ္ဗေမတိကော ဟောတိ။ တဿ ဧဝံ ဟောတိ – ‘အဟံ ခေါ ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော၊ ဧကာယ အာပတ္တိယာ နိဗ္ဗေမတိကော, ဧကာယ အာပတ္တိယာ ဝေမတိကော။ သောဟံ သံဃံ ယာယ အာပတ္တိယာ နိဗ္ဗေမတိကော တဿာ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ ယာစိံ။ တဿ မေ သံဃော တဿာ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ အဒါသိ။ သောဟံ ပရိဝသန္တော ဣတရိဿာပိ အာပတ္တိယာ နိဗ္ဗေမတိကော။ ယံနူနာဟံ သံဃံ ဣတရိဿာပိ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ ယာစေယျ’န္တိ။ သော သံဃံ ဣတရိဿာပိ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ ယာစတိ။ တဿ သံဃော ဣတရိဿာပိ အာပတ္တိယာ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ဒွေမာသပရိဝါသံ ဒေတိ။ တေန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနာ တဒုပါဒါယ ဒွေ မာသာ ပရိဝသိတဗ္ဗာ။
(ဝိ၊၄၊၁၄၃။)
မြန်֍ ၁၄၄။ ‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော၊ ဧကာ အာပတ္တိ ဇာနပ္ပဋိစ္ဆန္နာ, ဧကာ အာပတ္တိ အဇာနပ္ပဋိစ္ဆန္နာ။ သော သံဃံ တာသံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဒွေမာသပရိဝါသံ ယာစတိ။ တဿ သံဃော တာသံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဒွေမာသပရိဝါသံ ဒေတိ။ တဿ ပရိဝသန္တဿ အညော ဘိက္ခု အာဂစ္ဆတိ ဗဟုဿုတော အာဂတာဂမော ဓမ္မဓရော ဝိနယဓရော မာတိကာဓရော ပဏ္ဍိတော ဝိယတ္တော မေဓာဝီ လဇ္ဇီ ကုက္ကုစ္စကော သိက္ခာကာမော။ သော ဧဝံ ဝဒေတိ – ‘ကိံ အယံ, အာဝုသော, ဘိက္ခု အာပန္နော? ကိဿာယံ ဘိက္ခု ပရိဝသတီ’တိ? တေ ဧဝံ ဝဒေန္တိ – ‘အယံ, အာဝုသော, ဘိက္ခု ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော၊ ဧကာ အာပတ္တိ ဇာနပ္ပဋိစ္ဆန္နာ, ဧကာ အာပတ္တိ အဇာနပ္ပဋိစ္ဆန္နာ။ သော သံဃံ တာသံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဒွေမာသပရိဝါသံ ယာစတိ။ တဿ သံဃော တာသံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဒွေမာသပရိဝါသံ အဒါသိ။ တာယော အယံ, အာဝုသော, ဘိက္ခု အာပန္နော, တာသာယံ ဘိက္ခု ပရိဝသတီ’တိ။ သော ဧဝံ ဝဒေတိ – ‘ယာယံ, အာဝုသော, အာပတ္တိ ဇာနပ္ပဋိစ္ဆန္နာ, ဓမ္မိကံ တဿာ အာပတ္တိယာ ပရိဝါသဒါနံ၊ ဓမ္မတ္တာ ရုဟတိ။ ယာ စ ခွါယံ, အာဝုသော, အာပတ္တိ အဇာနပ္ပဋိစ္ဆန္နာ, အဓမ္မိကံ တဿာ အာပတ္တိယာ ပရိဝါသဒါနံ၊ အဓမ္မတ္တာ န ရုဟတိ။ ဧကိဿာ, အာဝုသော, အာပတ္တိယာ ဘိက္ခု မာနတ္တာရဟော’’’တိ။
မြန်֍ ၁၄၅။ ‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော၊ ဧကာ အာပတ္တိ သရမာနပ္ပဋိစ္ဆန္နာ, ဧကာ အာပတ္တိ အဿရမာနပ္ပဋိစ္ဆန္နာ။ သော သံဃံ တာသံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဒွေမာသပရိဝါသံ ယာစတိ။ တဿ သံဃော တာသံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဒွေမာသပရိဝါသံ ဒေတိ။ တဿ ပရိဝသန္တဿ အညော ဘိက္ခု အာဂစ္ဆတိ ဗဟုဿုတော အာဂတာဂမော ဓမ္မဓရော ဝိနယဓရော မာတိကာဓရော ပဏ္ဍိတော ဝိယတ္တော မေဓာဝီ လဇ္ဇီ ကုက္ကုစ္စကော သိက္ခာကာမော။ သော ဧဝံ ဝဒေတိ – ‘ကိ အယံ, အာဝုသော, ဘိက္ခု အာပန္နော? ကိဿာယံ ဘိက္ခု ပရိဝသတီ’တိ? တေ ဧဝံ ဝဒေန္တိ – ‘အယံ, အာဝုသော, ဘိက္ခု ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော၊ ဧကာ အာပတ္တိ သရမာနပ္ပဋိစ္ဆန္နာ, ဧကာ အာပတ္တိ အဿရမာနပ္ပဋိစ္ဆန္နာ။ သော သံဃံ တာသံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဒွေမာသပရိဝါသံ ယာစိ။ တဿ သံဃော တာသံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဒွေမာသပရိဝါသံ အဒါသိ။
(ဝိ၊၄၊၁၄၄။)
တာယော အယံ, အာဝုသော, ဘိက္ခု အာပန္နော၊ တာသာယံ ဘိက္ခု ပရိဝသတီ’တိ။ သော ဧဝံ ဝဒေတိ – ‘ယာယံ, အာဝုသော, အာပတ္တိ သရမာနပ္ပဋိစ္ဆန္နာ ဓမ္မိကံ တဿာ အာပတ္တိယာ ပရိဝါသဒါနံ၊ ဓမ္မတ္တာ ရုဟတိ။ ယာ စ ခွါယံ, အာဝုသော, အာပတ္တိ အဿရမာနပ္ပဋိစ္ဆန္နာ, အဓမ္မိကံ တဿာ အာပတ္တိယာ ပရိဝါသဒါနံ၊ အဓမ္မတ္တာ န ရုဟတိ။ ဧကိဿာ, အာဝုသော, အာပတ္တိယာ ဘိက္ခု မာနတ္တာရဟော’’’တိ။
မြန်֍ ၁၄၆။ ‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော၊ ဧကာ အာပတ္တိ နိဗ္ဗေမတိကပ္ပဋိစ္ဆန္နာ, ဧကာ အာပတ္တိ ဝေမတိကပ္ပဋိစ္ဆန္နာ။ သော သံဃံ တာသံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဒွေမာသပရိဝါသံ ယာစတိ။ တဿ သံဃော တာသံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဒွေမာသပရိဝါသံ ဒေတိ။ တဿ ပရိဝသန္တဿ အညော ဘိက္ခု အာဂစ္ဆတိ ဗဟုဿုတော အာဂတာဂမော ဓမ္မဓရော ဝိနယဓရော မာတိကာဓရော ပဏ္ဍိတော ဝိယတ္တော မေဓာဝီ လဇ္ဇီ ကုက္ကုစ္စကော သိက္ခာကာမော။ သော ဧဝံ ဝဒေတိ – ‘ကိံ အယံ, အာဝုသော, ဘိက္ခု အာပန္နော? ကိဿာယံ ဘိက္ခု ပရိဝသတီ’တိ? တေ ဧဝံ ဝဒေန္တိ – ‘အယံ, အာဝုသော, ဘိက္ခု ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော၊ ဧကာ အာပတ္တိ နိဗ္ဗေမတိကပ္ပဋိစ္ဆန္နာ, ဧကာ အာပတ္တိ ဝေမတိကပ္ပဋိစ္ဆန္နာ။ သော သံဃံ တာသံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဒွေမာသပရိဝါသံ ယာစိ။ တဿ သံဃော တာသံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဒွေမာသပရိဝါသံ အဒါသိ။ တာယော အယံ, အာဝုသော, ဘိက္ခု အာပန္နော၊ တာသာယံ ဘိက္ခု ပရိဝသတီ’တိ။ သော ဧဝံ ဝဒေတိ – ‘ယာယံ, အာဝုသော, အာပတ္တိ နိဗ္ဗေမတိကပ္ပဋိစ္ဆန္နာ, ဓမ္မိကံ တဿာ အာပတ္တိယာ ပရိဝါသဒါနံ၊ ဓမ္မတ္တာ ရုဟတိ။ ယာ စ ခွါယံ, အာဝုသော, အာပတ္တိ ဝေမတိကပ္ပဋိစ္ဆန္နာ အဓမ္မိကံ တဿာ အာပတ္တိယာ ပရိဝါသဒါနံ၊ အဓမ္မတ္တာ န ရုဟတိ။ ဧကိဿာ, အာဝုသော, အာပတ္တိယာ ဘိက္ခု မာနတ္တာရဟော’’တိ။
မြန်֍ ၁၄၇။ တေန ခေါ ပန သမယေန အညတ္တရော ဘိက္ခု ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပန္နော ဟောတိ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော။ တဿ ဧတဒဟောသိ – ‘‘အဟံ ခေါ ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော။ ယံနူနာဟံ သံဃံ ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဧကမာသပရိဝါသံ ယာစေယျ’’န္တိ။ သော သံဃံ ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ
(ဝိ၊၄၊၁၄၅။)
ဧကမာသပရိဝါသံ ယာစိ။ တဿ သံဃော ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဧကမာသပရိဝါသံ အဒါသိ။ တဿ ပရိဝသန္တဿ လဇ္ဇီဓမ္မော ဩက္ကမိ – ‘‘အဟံ ခေါ ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော။ တဿ မေ ဧတဒဟောသိ – ‘အဟံ ခေါ ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော။ ယံနူနာဟံ သံဃံ ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဧကမာသပရိဝါသံ ယာစေယျ’န္တိ။ သောဟံ သံဃံ ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဧကမာသပရိဝါသံ ယာစိံ။ တဿ မေ သံဃော ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဧကမာသပရိဝါသံ အဒါသိ။ တဿ မေ ပရိဝသန္တဿ လဇ္ဇီဓမ္မော ဩက္ကမိ။ ယံနူနာဟံ သံဃံ ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဣတရမ္ပိ မာသံ ပရိဝါသံ [ဣတရမ္ပိ မာသပရိဝါသံ (သျာ။ က။ ဧဝမုပရိပိ)] ယာစေယျ’’န္တိ။
သော ဘိက္ခူနံ အာရောစေသိ – ‘‘အဟံ ခေါ, အာဝုသော, ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော။ တဿ မေ ဧတဒဟောသိ – ‘အဟံ ခေါ ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော။ ယံနူနာဟံ သံဃံ ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဧကမာသပရိဝါသံ ယာစေယျ’န္တိ။ သောဟံ သံဃံ ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဧကမာသပရိဝါသံ ယာစိံ။ တဿ မေ သံဃော ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဧကမာသပရိဝါသံ အဒါသိ။ တဿ မေ ပရိဝသန္တဿ လဇ္ဇီဓမ္မော ဩက္ကမိ – အဟံ ခေါ ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော။ တဿ မေ ဧတဒဟောသိ – ‘အဟံ ခေါ ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော။ ယံနူနာဟံ သံဃံ ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဧကမာသပရိဝါသံ ယာစေယျ’န္တိ။ သောဟံ သံဃံ ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဧကမာသပရိဝါသံ ယာစိံ။ တဿ မေ သံဃော ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဧကမာသပရိဝါသံ အဒါသိ။ တဿ မေ ပရိဝသန္တဿ လဇ္ဇီဓမ္မော ဩက္ကမိ။ ယံနူနာဟံ သံဃံ ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဣတရမ္ပိ မာသံ ပရိဝါသံ ယာစေယျ’န္တိ။ ကထံ နု ခေါ မယာ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗ’’န္တိ? ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, သံဃော တဿ ဘိက္ခုနော ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဣတရမ္ပိ မာသံ ပရိဝါသံ ဒေတု။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဒါတဗ္ဗော –
‘‘တေန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနာ သံဃံ ဥပသင်္ကမိတွာ…ပေ… ဧဝမဿ ဝစနီယော – အဟံ, ဘန္တေ, ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ
(ဝိ၊၄၊၁၄၆။)
ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော။ တဿ မေ ဧတဒဟောသိ – ‘အဟံ ခေါ ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော။ ယံနူနာဟံ သံဃံ ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဧကမာသပရိဝါသံ ယာစေယျ’န္တိ။ သောဟံ သံဃံ ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဧကမာသပရိဝါသံ ယာစိံ။ တဿ မေ သံဃော ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဧကမာသပရိဝါသံ အဒါသိ။ တဿ မေ ပရိဝသန္တဿ လဇ္ဇီဓမ္မော ဩက္ကမိ – အဟံ ခေါ ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော။ တဿ မေ ဧတဒဟောသိ – ‘အဟံ ခေါ ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော။ ယံနူနာဟံ သံဃံ ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဧကမာသပရိဝါသံ ယာစေယျ’န္တိ။ သောဟံ သံဃံ ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဧကမာသပရိဝါသံ ယာစိံ။ တဿ မေ သံဃော ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဧကမာသပရိဝါသံ အဒါသိ။ တဿ မေ ပရိဝသန္တဿ လဇ္ဇီဓမ္မော ဩက္ကမိ။ ယံနူနာဟံ သံဃံ ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဣတရမ္ပိ မာသံ ပရိဝါသံ ယာစေယျန္တိ။ သောဟံ, ဘန္တေ, သံဃံ ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဣတရမ္ပိ မာသံ ပရိဝါသံ ယာစာမီတိ။ ဒုတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗော။ တတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗော။ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
မြန်֍ ၁၄၈။ ‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဣတ္ထန္နာမော ဘိက္ခု ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော။ တဿ ဧတဒဟောသိ – ‘အဟံ ခေါ ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော။ ယံနူနာဟံ သံဃံ ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဧကမာသပရိဝါသံ ယာစေယျ’န္တိ။ သော သံဃံ ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဧကမာသပရိဝါသံ ယာစိ။ တဿ သံဃော ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဧကမာသပရိဝါသံ အဒါသိ။ တဿ ပရိဝသန္တဿ လဇ္ဇီဓမ္မော ဩက္ကမိ – အဟံ ခေါ ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော။ တဿ မေ ဧတဒဟောသိ – ‘အဟံ ခေါ ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော။ ယံနူနာဟံ သံဃံ ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဧကမာသပရိဝါသံ ယာစေယျ’န္တိ။ သောဟံ သံဃံ ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဧကမာသပရိဝါသံ ယာစိံ။ တဿ မေ သံဃော ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဧကမာသပရိဝါသံ အဒါသိ။ တဿ မေ ပရိဝသန္တဿ လဇ္ဇီဓမ္မော ဩက္ကမိ။ ယံနူနာဟံ သံဃံ ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဣတရမ္ပိ မာသံ ပရိဝါသံ ယာစေယျန္တိ။ သော သံဃံ ဒွိန္နံ
(ဝိ၊၄၊၁၄၇။)
အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဣတရမ္ပိ မာသံ ပရိဝါသံ ယာစတိ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဣတရမ္ပိ မာသံ ပရိဝါသံ ဒဒေယျ။ ဧသာ ဉတ္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဣတ္ထန္နာမော ဘိက္ခု ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော။ တဿ ဧတဒဟောသိ – ‘အဟံ ခေါ ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော။ ယံနူနာဟံ သံဃံ ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဧကမာသပရိဝါသံ ယာစေယျ’န္တိ။ သော သံဃံ ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဧကမာသပရိဝါသံ ယာစိ။ တဿ သံဃော ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဧကမာသပရိဝါသံ အဒါသိ။ တဿ ပရိဝသန္တဿ လဇ္ဇီဓမ္မော ဩက္ကမိ – အဟံ ခေါ ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော။ တဿ မေ ဧတဒဟောသိ – ‘အဟံ ခေါ ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော။ ယံနူနာဟံ သံဃံ ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဧကမာသပရိဝါသံ ယာစေယျ’န္တိ။ သောဟံ သံဃံ ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဧကမာသပရိဝါသံ ယာစိံ။ တဿ မေ သံဃော ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဧကမာသပရိဝါသံ အဒါသိ။ တဿ မေ ပရိဝသန္တဿ လဇ္ဇီဓမ္မော ဩက္ကမိ။ ယံနူနာဟံ သံဃံ ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဣတရမ္ပိ မာသံ ပရိဝါသံ ယာစေယျ’န္တိ။ သော သံဃံ ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဣတရမ္ပိ မာသံ ပရိဝါသံ ယာစတိ။ သံဃော ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဣတရမ္ပိ မာသံ ပရိဝါသံ ဒေတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဣတရမ္ပိ မာသံ ပရိဝါသဿ [ဣတရမ္ပိ မာသပရိဝါသဿ (က။), ဣတရဿပိ မာသပရိဝါသဿ (သျာ။)] ဒါနံ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘ဒုတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ…ပေ… တတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ…ပေ…။
‘‘ဒိန္နော သံဃေန ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဣတရမ္ပိ မာသံ ပရိဝါသော [ဣတရမ္ပိ မာသပရိဝါသော (က။), ဣတရောပိ မာသပရိဝါသော (သျာ။)]။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။
‘‘တေန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနာ ပုရိမံ ဥပါဒါယ ဒွေ မာသာ ပရိဝသိတဗ္ဗာ။
(ဝိ၊၄၊၁၄၈။)
မြန်֍ ၁၄၉။ ‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော။ တဿ ဧဝံ ဟောတိ – ‘အဟံ ခေါ ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော။ ယံနူနာဟံ သံဃံ ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဧကမာသပရိဝါသံ ယာစေယျ’န္တိ။ သော သံဃံ ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဧကမာသပရိဝါသံ ယာစတိ။ တဿ သံဃော ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဧကမာသပရိဝါသံ ဒေတိ။ တဿ ပရိဝသန္တဿ လဇ္ဇီဓမ္မော ဩက္ကမိ – အဟံ ခေါ ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော။ တဿ မေ ဧတဒဟောသိ – ‘အဟံ ခေါ ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော။ ယံနူနာဟံ သံဃံ ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဧကမာသပရိဝါသံ ယာစေယျ’န္တိ။ သောဟံ သံဃံ ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဧကမာသပရိဝါသံ ယာစိံ။ တဿ မေ သံဃော ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဧကမာသပရိဝါသံ အဒါသိ။ တဿ မေ ပရိဝသန္တဿ လဇ္ဇီဓမ္မော ဩက္ကမိ။ ယံနူနာဟံ သံဃံ ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဣတရမ္ပိ မာသံ ပရိဝါသံ ယာစေယျ’န္တိ။ သော သံဃံ ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဣတရမ္ပိ မာသံ ပရိဝါသံ ယာစတိ။ တဿ သံဃော ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဣတရမ္ပိ မာသံ ပရိဝါသံ ဒေတိ။ တေန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနာ ပုရိမံ ဥပါဒါယ ဒွေ မာသာ ပရိဝသိတဗ္ဗာ။
မြန်֍ ၁၅၀။ ‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော၊ ဧကံ မာသံ ဇာနာတိ, ဧကံ မာသံ န ဇာနာတိ။ သော သံဃံ ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ယံ မာသံ ဇာနာတိ တံ မာသံ ပရိဝါသံ ယာစတိ။ တဿ သံဃော ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ယံ မာသံ ဇာနာတိ တံ မာသံ ပရိဝါသံ ဒေတိ။ သော ပရိဝသန္တော ဣတရမ္ပိ မာသံ ဇာနာတိ။ တဿ ဧဝံ ဟောတိ – ‘အဟံ ခေါ ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော၊ ဧကံ မာသံ ဇာနိံ, ဧကံ မာသံ န ဇာနိံ။ သောဟံ သံဃံ ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ယံ မာသံ ဇာနိံ တံ မာသံ ပရိဝါသံ ယာစိံ။ တဿ မေ သံဃော ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ယံ မာသံ ဇာနိံ တံ မာသံ ပရိဝါသံ အဒါသိ။ သောဟံ ပရိဝသန္တော ဣတရမ္ပိ မာသံ ဇာနာမိ။ ယံနူနာဟံ သံဃံ ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဣတရမ္ပိ မာသံ ပရိဝါသံ ယာစေယျ’န္တိ။ သော သံဃံ ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဣတရမ္ပိ မာသံ ပရိဝါသံ
(ဝိ၊၄၊၁၄၉။)
ယာစတိ။ တဿ သံဃော ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဣတရမ္ပိ မာသံ ပရိဝါသံ ဒေတိ။ တေန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနာ ပုရိမံ ဥပါဒါယ ဒွေ မာသာ ပရိဝသိတဗ္ဗာ။
မြန်֍ ၁၅၁။ ‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော၊ ဧကံ မာသံ သရတိ, ဧကံ မာသံ နဿရတိ။ သော သံဃံ ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ယံ မာသံ သရတိ တံ မာသံ ပရိဝါသံ ယာစတိ။ တဿ သံဃော ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ယံ မာသံ သရတိ တံ မာသံ ပရိဝါသံ ဒေတိ။ သော ပရိဝသန္တော ဣတရမ္ပိ မာသံ သရတိ။ တဿ ဧဝံ ဟောတိ – ‘အဟံ ခေါ ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော၊ ဧကံ မာသံ သရိံ, ဧကံ မာသံ နဿရိံ။ သောဟံ သံဃံ ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ယံ မာသံ သရိံ တံ မာသံ ပရိဝါသံ ယာစိံ။ တဿ မေ သံဃော ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ယံ မာသံ သရိံ တံ မာသံ ပရိဝါသံ အဒါသိ။ သောဟံ ပရိဝသန္တော ဣတရမ္ပိ မာသံ သရာမိ။ ယံနူနာဟံ သံဃံ ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဣတရမ္ပိ မာသံ ပရိဝါသံ ယာစေယျ’န္တိ။ သော သံဃံ ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဣတရမ္ပိ မာသံ ပရိဝါသံ ယာစတိ။ တဿ သံဃော ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဣတရမ္ပိ မာသံ ပရိဝါသံ ဒေတိ။ တေန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနာ ပုရိမံ ဥပါဒါယ ဒွေ မာသာ ပရိဝသိတဗ္ဗာ။
မြန်֍ ၁၅၂။ ‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော၊ ဧကံ မာသံ နိဗ္ဗေမတိကော, ဧကံ မာသံ ဝေမတိကော။ သော သံဃံ ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ယံ မာသံ နိဗ္ဗေမတိကော တံ မာသံ ပရိဝါသံ ယာစတိ။ တဿ သံဃော ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ယံ မာသံ နိဗ္ဗေမတိကော တံ မာသံ ပရိဝါသံ ဒေတိ။ သော ပရိဝသန္တော ဣတရမ္ပိ မာသံ နိဗ္ဗေမတိကော ဟောတိ။ တဿ ဧဝံ ဟောတိ – ‘အဟံ ခေါ ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော၊ ဧကံ မာသံ နိဗ္ဗေမတိကော, ဧကံ မာသံ ဝေမတိကော။ သောဟံ သံဃံ ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ယံ မာသံ နိဗ္ဗေမတိကော တံ မာသံ ပရိဝါသံ ယာစိံ။ တဿ မေ သံဃော ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆာန္နာနံ ယံ မာသံ နိဗ္ဗေမတိကော တံ မာသံ ပရိဝါသံ အဒါသိ။ သောဟံ ပရိဝသန္တော ဣတရမ္ပိ မာသံ နိဗ္ဗေမတိကော။ ယံနူနာဟံ သံဃံ ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ
(ဝိ၊၄၊၁၅၀။)
ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဣတရမ္ပိ မာသံ ပရိဝါသံ ယာစေယျ’န္တိ။ သော သံဃံ ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဣတရမ္ပိ မာသံ ပရိဝါသံ ယာစတိ။ တဿ သံဃော ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဣတရမ္ပိ မာသံ ပရိဝါသံ ဒေတိ။ တေန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနာ ပုရိမံ ဥပါဒါယ ဒွေ မာသာ ပရိဝသိတဗ္ဗာ။
မြန်֍ ၁၅၃။ ‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော၊ ဧကော မာသော ဇာနပ္ပဋိစ္ဆန္နော, ဧကော မာသော အဇာနပ္ပဋိစ္ဆန္နော။ သော သံဃံ ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဒွေမာသပရိဝါသံ ယာစတိ။ တဿ သံဃော ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဒွေမာသပရိဝါသံ ဒေတိ။ တဿ ပရိဝသန္တဿ အညော ဘိက္ခု အာဂစ္ဆတိ ဗဟုဿုတော အာဂတာဂမော ဓမ္မဓရော ဝိနယဓရော မာတိကာဓရော ပဏ္ဍိတော ဝိယတ္တော မေဓာဝီ လဇ္ဇီ ကုက္ကုစ္စကော သိက္ခာကာမော။ သော ဧဝံ ဝဒေတိ – ‘ကိံ အယံ, အာဝုသော, ဘိက္ခု အာပန္နော? ကိဿာယံ ဘိက္ခု ပရိဝသတီ’တိ? တေ ဧဝံ ဝဒေန္တိ – ‘အယံ, အာဝုသော, ဘိက္ခု ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော။ ဧကော မာသော ဇာနပ္ပဋိစ္ဆန္နော, ဧကော မာသော အဇာနပ္ပဋိစ္ဆန္နော။ သော သံဃံ ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဒွေမာသပရိဝါသံ ယာစိ။ တဿ သံဃော ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဒွေမာသပရိဝါသံ အဒါသိ။ တာယော အယံ, အာဝုသော, ဘိက္ခု အာပန္နော တာသာယံ ဘိက္ခု ပရိဝသတီ’တိ။ သော ဧဝံ ဝဒေတိ – ‘ယွာယံ, အာဝုသော, မာသော ဇာနပ္ပဋိစ္ဆန္နော ဓမ္မိကံ တဿ မာသဿ ပရိဝါသဒါနံ၊ ဓမ္မတ္တာ ရုဟတိ။ ယော စ ခွါယံ, အာဝုသော, မာသော အဇာနပ္ပဋိစ္ဆန္နော အဓမ္မိကံ တဿ မာသဿ ပရိဝါသဒါနံ၊ အဓမ္မတ္တာ န ရုဟတိ။ ဧကဿ, အာဝုသော, မာသဿ ဘိက္ခု မာနတ္တာရဟော’တိ။
မြန်֍ ၁၅၄။ ‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော၊ ဧကော မာသော သရမာနပ္ပဋိစ္ဆန္နော, ဧကော မာသော အဿရမာနပ္ပဋိစ္ဆန္နော။ သော သံဃံ ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဒွေမာသပရိဝါသံ ယာစတိ။ တဿ သံဃော ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဒွေမာသပရိဝါသံ ဒေတိ။ တဿ ပရိဝသန္တဿ အညော ဘိက္ခု အာဂစ္ဆတိ ဗဟုဿုတော အာဂတာဂမော ဓမ္မဓရော ဝိနယဓရော မာတိကာဓရော ပဏ္ဍိတော ဝိယတ္တော မေဓာဝီ လဇ္ဇီ ကုက္ကုစ္စကော
(ဝိ၊၄၊၁၅၁။)
သိက္ခာကာမော။ သော ဧဝံ ဝဒေတိ – ‘ကိံ အယံ, အာဝုသော, ဘိက္ခု အာပန္နော? ကိဿာယံ ဘိက္ခု ပရိဝသတီ’တိ? တေ ဧဝံ ဝဒေန္တိ – ‘အယံ, အာဝုသော, ဘိက္ခု ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော၊ ဧကော မာသော သရမာနပ္ပဋိစ္ဆန္နော, ဧကော မာသော အဿရမာနပ္ပဋိစ္ဆန္နော။ သော သံဃံ ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဒွေမာသပရိဝါသံ ယာစိ။ တဿ သံဃော ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဒွေမာသပရိဝါသံ အဒါသိ။ တာယော အယံ, အာဝုသော, ဘိက္ခု အာပန္နော တာသာယံ ဘိက္ခု ပရိဝသတီ’တိ။ သော ဧဝံ ဝဒေတိ – ‘ယွာယံ, အာဝုသော, မာသော သရမာနပ္ပဋိစ္ဆန္နော ဓမ္မိကံ တဿ မာသဿ ပရိဝါသဒါနံ၊ ဓမ္မတ္တာ ရုဟတိ။ ယော စ ခွါယံ, အာဝုသော, မာသော အဿရမာနပ္ပဋိစ္ဆန္နော အဓမ္မိကံ တဿ မာသဿ ပရိဝါသဒါနံ၊ အဓမ္မတ္တာ န ရုဟတိ။ ဧကဿ, အာဝုသော, မာသဿ ဘိက္ခု မာနတ္တာရဟော’တိ။
မြန်֍ ၁၅၅။ ‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော၊ ဧကော မာသော နိဗ္ဗေမတိကပ္ပဋိစ္ဆန္နော, ဧကော မာသော ဝေမတိကပ္ပဋိစ္ဆန္နော။ သော သံဃံ ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဒွေမာသပရိဝါသံ ယာစတိ။ တဿ သံဃော ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဒွေမာသပရိဝါသံ ဒေတိ။ တဿ ပရိဝသန္တဿ အညော ဘိက္ခု အာဂစ္ဆတိ ဗဟုဿုတော အာဂတာဂမော ဓမ္မဓရော ဝိနယဓရော မာတိကာဓရော ပဏ္ဍိတော ဝိယတ္တော မေဓာဝီ လဇ္ဇီ ကုက္ကုစ္စကော သိက္ခာကာမော။ သော ဧဝံ ဝဒေတိ – ‘ကိံ အယံ, အာဝုသော, ဘိက္ခု အာပန္နော? ကိဿာယံ ဘိက္ခု ပရိဝသတီ’တိ? တေ ဧဝံ ဝဒေန္တိ – ‘အယံ, အာဝုသော, ဘိက္ခု ဒွေ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော၊ ဧကော မာသော နိဗ္ဗေမတိကပ္ပဋိစ္ဆန္နော, ဧကော မာသော ဝေမတိကပ္ပဋိစ္ဆန္နော။ သော သံဃံ ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဒွေမာသပရိဝါသံ ယာစိ။ တဿ သံဃော ဒွိန္နံ အာပတ္တီနံ ဒွေမာသပ္ပဋိစ္ဆန္နာနံ ဒွေမာသပရိဝါသံ အဒါသိ။ တာယော အယံ, အာဝုသော, ဘိက္ခု အာပန္နော တာသာယံ ဘိက္ခု ပရိဝသတီ’တိ။ သော ဧဝံ ဝဒေတိ – ‘ယွာယံ, အာဝုသော, မာသော နိဗ္ဗေမတိကပ္ပဋိစ္ဆန္နော ဓမ္မိကံ တဿ မာသဿ ပရိဝါသဒါနံ၊ ဓမ္မတ္တာ ရုဟတိ။ ယော စ ခွါယံ, အာဝုသော, မာသော ဝေမတိကပ္ပဋိစ္ဆန္နော အဓမ္မိကံ တဿ မာသဿ ပရိဝါသဒါနံ၊ အဓမ္မတ္တာ န ရုဟတိ။ ဧကဿ, အာဝုသော, မာသဿ ဘိက္ခု မာနတ္တာရဟော’’တိ။
(ဝိ၊၄၊၁၅၂။)
သုဒ္ဓန္တပရိဝါသော
မြန်֍ ၁၅၆။ တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရော ဘိက္ခု သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပန္နော ဟောတိ။ သော အာပတ္တိပရိယန္တံ န ဇာနာတိ၊ ရတ္တိပရိယန္တံ န ဇာနာတိ၊ အာပတ္တိပရိယန္တံ နဿရတိ, ရတ္တိပရိယန္တံ နဿရတိ၊ အာပတ္တိပရိယန္တေ ဝေမတိကော, ရတ္တိပရိယန္တေ ဝေမတိကော။ သော ဘိက္ခူနံ အာရောစေသိ – ‘‘အဟံ, အာဝုသော, သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ၊ အာပတ္တိပရိယန္တံ န ဇာနာမိ, ရတ္တိပရိယန္တံ န ဇာနာမိ၊ အာပတ္တိပရိယန္တံ နဿရာမိ, ရတ္တိပရိယန္တံ နဿရာမိ၊ အာပတ္တိပရိယန္တေ ဝေမတိကော, ရတ္တိပရိယန္တေ ဝေမတိကော။ ကထံ နု ခေါ မယာ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗ’’န္တိ? ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, သံဃော တဿ ဘိက္ခုနော တာသံ အာပတ္တီနံ သုဒ္ဓန္တပရိဝါသံ ဒေတု။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဒါတဗ္ဗော –
‘‘တေန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနာ သံဃံ ဥပသင်္ကမိတွာ…ပေ… ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘အဟံ, ဘန္တေ, သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ။ အာပတ္တိပရိယန္တံ န ဇာနာမိ, ရတ္တိပရိယန္တံ န ဇာနာမိ၊ အာပတ္တိပရိယန္တံ နဿရာမိ, ရတ္တိပရိယန္တံ နဿရာမိ၊ အာပတ္တိပရိယန္တေ ဝေမတိကော, ရတ္တိပရိယန္တေ ဝေမတိကော။ သောဟံ, ဘန္တေ, သံဃံ တာသံ အာပတ္တီနံ သုဒ္ဓန္တပရိဝါသံ ယာစာမီ’တိ။ ဒုတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗော။ တတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗော။ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
မြန်֍ ၁၅၇။ ‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဣတ္ထန္နာမော ဘိက္ခု သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိ။ အာပတ္တိပရိယန္တံ န ဇာနာတိ, ရတ္တိပရိယန္တံ န ဇာနာတိ၊ အာပတ္တိပရိယန္တံ နဿရတိ, ရတ္တိပရိယန္တံ နဿရတိ၊ အာပတ္တိပရိယန္တေ ဝေမတိကော, ရတ္တိပရိယန္တေ ဝေမတိကော။ သော သံဃံ တာသံ အာပတ္တီနံ သုဒ္ဓန္တပရိဝါသံ ယာစတိ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော တာသံ အာပတ္တီနံ သုဒ္ဓန္တပရိဝါသံ ဒဒေယျ။ ဧသာ ဉတ္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဣတ္ထန္နာမော ဘိက္ခု သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိ။ အာပတ္တိပရိယန္တံ န ဇာနာတိ, ရတ္တိပရိယန္တံ န ဇာနာတိ၊ အာပတ္တိပရိယန္တံ နဿရတိ, ရတ္တိပရိယန္တံ နဿရတိ၊ အာပတ္တိပရိယန္တေ ဝေမတိကော, ရတ္တိပရိယန္တေ ဝေမတိကော။ သော သံဃံ
(ဝိ၊၄၊၁၅၃။)
တာသံ အာပတ္တီနံ သုဒ္ဓန္တပရိဝါသံ ယာစတိ။ သံဃော ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော တာသံ အာပတ္တီနံ သုဒ္ဓန္တပရိဝါသံ ဒေတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော တာသံ အာပတ္တီနံ သုဒ္ဓန္တပရိဝါသဿ ဒါနံ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘ဒုတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ…ပေ… တတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ…ပေ…။
‘‘ဒိန္နော သံဃေန ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော တာသံ အာပတ္တီနံ သုဒ္ဓန္တပရိဝါသော။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။
မြန်֍ ၁၅၈။ ‘‘ဧဝံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, သုဒ္ဓန္တပရိဝါသော ဒါတဗ္ဗော၊ ဧဝံ ပရိဝါသော ဒါတဗ္ဗော။ ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, သုဒ္ဓန္တပရိဝါသော ဒါတဗ္ဗော? အာပတ္တိပရိယန္တံ န ဇာနာတိ, ရတ္တိပရိယန္တံ န ဇာနာတိ၊ အာပတ္တိပရိယန္တံ နဿရတိ, ရတ္တိပရိယန္တံ နဿရတိ၊ အာပတ္တိပရိယန္တေ ဝေမတိကော, ရတ္တိပရိယန္တေ ဝေမတိကော – သုဒ္ဓန္တပရိဝါသော ဒါတဗ္ဗော။
‘‘အာပတ္တိပရိယန္တံ ဇာနာတိ, ရတ္တိပရိယန္တံ န ဇာနာတိ၊ အာပတ္တိပရိယန္တံ သရတိ, ရတ္တိပရိယန္တံ နဿရတိ၊ အာပတ္တိပရိယန္တေ နိဗ္ဗေမတိကော, ရတ္တိပရိယန္တေ ဝေမတိကော – သုဒ္ဓန္တပရိဝါသော ဒါတဗ္ဗော။
‘‘အာပတ္တိပရိယန္တံ ဧကစ္စံ ဇာနာတိ, ဧကစ္စံ န ဇာနာတိ, ရတ္တိပရိယန္တံ န ဇာနာတိ၊ အာပတ္တိပရိယန္တံ ဧကစ္စံ သရတိ, ဧကစ္စံ နဿရတိ, ရတ္တိပရိယန္တံ နဿရတိ၊ အာပတ္တိပရိယန္တေ ဧကစ္စေ ဝေမတိကော, ဧကစ္စေ နိဗ္ဗေမတိကော, ရတ္တိပရိယန္တေ ဝေမတိကော – သုဒ္ဓန္တပရိဝါသော ဒါတဗ္ဗော။
‘‘အာပတ္တိပရိယန္တံ န ဇာနာတိ, ရတ္တိပရိယန္တံ ဧကစ္စံ ဇာနာတိ, ဧကစ္စံ န ဇာနာတိ၊ အာပတ္တိပရိယန္တံ နဿရတိ, ရတ္တိပရိယန္တံ ဧကစ္စံ သရတိ, ဧကစ္စံ နဿရတိ၊ အာပတ္တိပရိယန္တေ ဝေမတိကော, ရတ္တိပရိယန္တေ ဧကစ္စေ ဝေမတိကော, ဧကစ္စေ နိဗ္ဗေမတိကော – သုဒ္ဓန္တပရိဝါသော ဒါတဗ္ဗော။
‘‘အာပတ္တိပရိယန္တံ ဇာနာတိ, ရတ္တိပရိယန္တံ ဧကစ္စံ ဇာနာတိ, ဧကစ္စံ န ဇာနာတိ၊ အာပတ္တိပရိယန္တံ သရတိ, ရတ္တိပရိယန္တံ ဧကစ္စံ သရတိ, ဧကစ္စံ နဿရတိ၊ အာပတ္တိပရိယန္တေ နိဗ္ဗေမတိကော, ရတ္တိပရိယန္တေ ဧကစ္စေ ဝေမတိကော, ဧကစ္စေ နိဗ္ဗေမတိကော – သုဒ္ဓန္တပရိဝါသော ဒါတဗ္ဗော။
‘‘အာပတ္တိပရိယန္တံ ဧကစ္စံ ဇာနာတိ, ဧကစ္စံ န ဇာနာတိ၊ ရတ္တိပရိယန္တံ ဧကစ္စံ ဇာနာတိ, ဧကစ္စံ န ဇာနာတိ၊ အာပတ္တိပရိယန္တံ ဧကစ္စံ သရတိ, ဧကစ္စံ
(ဝိ၊၄၊၁၅၄။)
နဿရတိ၊ ရတ္တိပရိယန္တံ ဧကစ္စံ သရတိ, ဧကစ္စံ နဿရတိ၊ အာပတ္တိပရိယန္တေ ဧကစ္စေ ဝေမတိကော, ဧကစ္စေ နိဗ္ဗေမတိကော၊ ရတ္တိပရိယန္တေ ဧကစ္စေ ဝေမတိကော, ဧကစ္စေ နိဗ္ဗေမတိကော – သုဒ္ဓန္တပရိဝါသော ဒါတဗ္ဗော။ ဧဝံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, သုဒ္ဓန္တပရိဝါသော ဒါတဗ္ဗော။
မြန်֍ ၁၅၉။ ‘‘ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, ပရိဝါသော ဒါတဗ္ဗော? အာပတ္တိပရိယန္တံ ဇာနာတိ, ရတ္တိပရိယန္တံ ဇာနာတိ၊ အာပတ္တိပရိယန္တံ သရတိ, ရတ္တိပရိယန္တံ သရတိ၊ အာပတ္တိပရိယန္တေ နိဗ္ဗေမတိကော, ရတ္တိပရိယန္တေ နိဗ္ဗေမတိကော – ပရိဝါသော ဒါတဗ္ဗော။
‘‘အာပတ္တိပရိယန္တံ န ဇာနာတိ, ရတ္တိပရိယန္တံ ဇာနာတိ၊ အာပတ္တိပရိယန္တံ နဿရတိ, ရတ္တိပရိယန္တံ သရတိ, အာပတ္တိပရိယန္တေ ဝေမတိကော, ရတ္တိပရိယန္တေ နိဗ္ဗေမတိကော – ပရိဝါသော ဒါတဗ္ဗော။
‘‘အာပတ္တိပရိယန္တံ ဧကစ္စံ ဇာနာတိ, ဧကစ္စံ န ဇာနာတိ, ရတ္တိပရိယန္တံ ဇာနာတိ၊ အာပတ္တိပရိယန္တံ ဧကစ္စံ သရတိ, ဧကစ္စံ နဿရတိ, ရတ္တိပရိယန္တံ သရတိ၊ အာပတ္တိပရိယန္တေ ဧကစ္စေ ဝေမတိကော, ဧကစ္စေ နိဗ္ဗေမတိကော, ရတ္တိပရိယန္တေ နိဗ္ဗေမတိကော – ပရိဝါသော ဒါတဗ္ဗော။ ဧဝံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ပရိဝါသော ဒါတဗ္ဗော။
ပရိဝါသော နိဋ္ဌိတော။
၃။ စတ္တာလီသကံ
မြန်֍ ၁၆၀။ တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရော ဘိက္ခု ပရိဝသန္တော ဝိဗ္ဘမိ။ သော ပုန ပစ္စာဂန္တွာ ဘိက္ခူ ဥပသမ္ပဒံ ယာစိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ပရိဝသန္တော ဝိဗ္ဘမတိ။ ဝိဗ္ဘန္တကဿ, ဘိက္ခဝေ, ပရိဝါသော န ရုဟတိ။ သော စေ ပုန ဥပသမ္ပဇ္ဇတိ, တဿ တဒေဝ ပုရိမံ ပရိဝါသဒါနံ။ ယော ပရိဝါသော ဒိန္နော သုဒိန္နော, ယော ပရိဝုတ္ထော သုပရိဝုတ္ထော, အဝသေသော ပရိဝသိတဗ္ဗော။
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ပရိဝသန္တော သာမဏေရော ဟောတိ။ သာမဏေရဿ, ဘိက္ခဝေ, ပရိဝါသော န ရုဟတိ။ သော စေ ပုန ဥပသမ္ပဇ္ဇတိ,
(ဝိ၊၄၊၁၅၅။)
တဿ တဒေဝ ပုရိမံ ပရိဝါသဒါနံ။ ယော ပရိဝါသော ဒိန္နော သုဒိန္နော, ယော ပရိဝုတ္ထော သုပရိဝုတ္ထော, အဝသေသော ပရိဝသိတဗ္ဗော။
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ပရိဝသန္တော ဥမ္မတ္တကော ဟောတိ။ ဥမ္မတ္တကဿ, ဘိက္ခဝေ, ပရိဝါသော န ရုဟတိ။ သော စေ ပုန အနုမ္မတ္တကော ဟောတိ, တဿ တဒေဝ ပုရိမံ ပရိဝါသဒါနံ။ ယော ပရိဝါသော ဒိန္နော သုဒိန္နော, ယော ပရိဝုတ္ထော သုပရိဝုတ္ထော, အဝသေသော ပရိဝသိတဗ္ဗော။
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ပရိဝသန္တော ခိတ္တစိတ္တော ဟောတိ။ ခိတ္တစိတ္တဿ, ဘိက္ခဝေ, ပရိဝါသော န ရုဟတိ။ သော စေ ပုန အခိတ္တစိတ္တော ဟောတိ, တဿ တဒေဝ ပုရိမံ ပရိဝါသဒါနံ။ ယော ပရိဝါသော ဒိန္နော သုဒိန္နော, ယော ပုရိဝုတ္ထော သုပရိဝုတ္ထော, အဝသေသော ပရိဝသိတဗ္ဗော။
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ပရိဝသန္တော ဝေဒနာဋ္ဋော ဟောတိ။ ဝေဒနာဋ္ဋဿ, ဘိက္ခဝေ, ပရိဝါသော န ရုဟတိ။ သော စေ ပုန အဝေဒနာဋ္ဋော ဟောတိ, တဿ တဒေဝ ပုရိမံ ပရိဝါသဒါနံ။ ယော ပရိဝါသော ဒိန္နော သုဒိန္နော, ယော ပရိဝုတ္ထော သုပရိဝုတ္ထော, အဝသေသော ပရိဝသိတဗ္ဗော။
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ပရိဝသန္တော, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခိပိယျတိ [ဥက္ခိပိယတိ (သျာ။), ဥက္ခိပီယတိ (က။)]။ ဥက္ခိတ္တကဿ, ဘိက္ခဝေ, ပရိဝါသော န ရုဟတိ။ သော စေ ပုန ဩသာရိယျတိ [ဩသာရိယတိ (သျာ။), ဩသာရီယတိ (က။)], တဿ တဒေဝ ပုရိမံ ပရိဝါသဒါနံ။ ယော ပရိဝါသော ဒိန္နော သုဒိန္နော, ယော ပရိဝုတ္ထော သုပရိဝုတ္ထော, အဝသေသော ပရိဝသိတဗ္ဗော။
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ပရိဝသန္တော, အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ, ဥက္ခိပိယျတိ။ ဥက္ခိတ္တကဿ, ဘိက္ခဝေ, ပရိဝါသော န ရုဟတိ။ သော စေ ပုန ဩသာရိယျတိ, တဿ တဒေဝ ပုရိမံ ပရိဝါသဒါနံ။ ယော ပရိဝါသော ဒိန္နော သုဒိန္နော, ယော ပရိဝုတ္ထော သုပရိဝုတ္ထော, အဝသေသော ပရိဝသိတဗ္ဗော။
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ပရိဝသန္တော, ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ, အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ, ဥက္ခိပိယျတိ။ ဥက္ခိတ္တကဿ, ဘိက္ခဝေ, ပရိဝါသော န ရုဟတိ။ သော စေ ပုန ဩသာရိယျတိ, တဿ တဒေဝ ပုရိမံ ပရိဝါသဒါနံ။ ယော ပရိဝါသော ဒိန္နော သုဒိန္နော, ယော ပရိဝုတ္ထော သုပရိဝုတ္ထော, အဝသေသော ပရိဝသိတဗ္ဗော။
(ဝိ၊၄၊၁၅၆။)
မြန်֍ ၁၆၁။ ‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု မူလာယပဋိကဿနာရဟော ဝိဗ္ဘမတိ။ ဝိဗ္ဘန္တကဿ, ဘိက္ခဝေ, မူလာယပဋိကဿနာ န ရုဟတိ။ သော စေ ပုန ဥပသမ္ပဇ္ဇတိ, တဿ တဒေဝ ပုရိမံ ပရိဝါသဒါနံ။ ယော ပရိဝါသော ဒိန္နော သုဒိန္နော, ယော ပရိဝုတ္ထော သုပရိဝုတ္ထော။ သော ဘိက္ခု မူလာယ ပဋိကဿိတဗ္ဗော။
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု မူလာယပဋိကဿနာရဟော သာမဏေရော ဟောတိ…ပေ… ဥမ္မတ္တကော ဟောတိ…ပေ… ခိတ္တစိတ္တော ဟောတိ…ပေ… ဝေဒနာဋ္ဋော ဟောတိ…ပေ… အာပတ္တိယာ အဒဿနေ ဥက္ခိပိယျတိ…ပေ… အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ ဥက္ခိပိယျတိ…ပေ… ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ, အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ, ဥက္ခိပိယျတိ။ ဥက္ခိတ္တကဿ, ဘိက္ခဝေ, မူလာယပဋိကဿနာ န ရုဟတိ။ သော စေ ပုန ဩသာရိယျတိ, တဿ တဒေဝ ပုရိမံ ပရိဝါသဒါနံ။ ယော ပရိဝါသော ဒိန္နော သုဒိန္နော, ယော ပရိဝုတ္ထော သုပရိဝုတ္ထော။ သော ဘိက္ခု မူလာယ ပဋိကဿိတဗ္ဗော။
မြန်֍ ၁၆၂။ ‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု မာနတ္တာရဟော ဝိဗ္ဘမတိ။ ဝိဗ္ဘန္တကဿ, ဘိက္ခဝေ, မာနတ္တဒါနံ န ရုဟတိ။ သော စေ ပုန ဥပသမ္ပဇ္ဇတိ, တဿ တဒေဝ ပုရိမံ ပရိဝါသဒါနံ။ ယော ပရိဝါသော ဒိန္နော သုဒိန္နော, ယော ပရိဝုတ္ထော သုပရိဝုတ္ထော။ တဿ ဘိက္ခုနော မာနတ္တံ ဒါတဗ္ဗံ။
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု မာနတ္တာရဟော သာမဏေရော ဟောတိ…ပေ… ဥမ္မတ္တကော ဟောတိ…ပေ… ခိတ္တစိတ္တော ဟောတိ…ပေ… ဝေဒနာဋ္ဋော ဟောတိ…ပေ… အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခိပိယျတိ…ပေ… အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ, ဥက္ခိပိယျတိ…ပေ… ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ, အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ, ဥက္ခိပိယျတိ။ ဥက္ခိတ္တကဿ, ဘိက္ခဝေ, မာနတ္တဒါနံ န ရုဟတိ။ သော စေ ပုန ဩသာရိယျတိ, တဿ တဒေဝ ပုရိမံ ပရိဝါသဒါနံ။ ယော ပရိဝါသော ဒိန္နော သုဒိန္နော, ယော ပရိဝုတ္ထော သုပရိဝုတ္ထော။ တဿ ဘိက္ခုနော မာနတ္တံ ဒါတဗ္ဗံ။
မြန်֍ ၁၆၃။ ‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု မာနတ္တံ စရန္တော ဝိဗ္ဘမတိ။ ဝိဗ္ဘန္တကဿ, ဘိက္ခဝေ, မာနတ္တစရိယာ န ရုဟတိ။ သော စေ ပုန ဥပသမ္ပဇ္ဇတိ တဿ တဒေဝ ပုရိမံ ပရိဝါသဒါနံ။ ယော ပရိဝါသော ဒိန္နော သုဒိန္နော, ယော ပရိဝုတ္ထော သုပရိဝုတ္ထော၊ ယံ မာနတ္တံ ဒိန္နံ သုဒိန္နံ, ယံ မာနတ္တံ စိဏ္ဏံ သုစိဏ္ဏံ, အဝသေသံ စရိတဗ္ဗံ။
(ဝိ၊၄၊၁၅၇။)
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု မာနတ္တံ စရန္တော သာမဏေရော ဟောတိ…ပေ… ဥမ္မတ္တကော ဟောတိ…ပေ… ခိတ္တစိတ္တော ဟောတိ…ပေ… ဝေဒနာဋ္ဋော ဟောတိ…ပေ… အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခိပိယျတိ…ပေ… အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ, ဥက္ခိပိယျတိ…ပေ… ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ, အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ, ဥက္ခိပိယျတိ။ ဥက္ခိတ္တကဿ, ဘိက္ခဝေ, မာနတ္တစရိယာ န ရုဟတိ။ သော စေ ပုန ဩသာရိယျတိ, တဿ တဒေဝ ပုရိမံ ပရိဝါသဒါနံ။ ယော ပရိဝါသော ဒိန္နော သုဒိန္နော, ယော ပုရိဝုတ္ထော သုပရိဝုတ္ထော၊ ယံ မာနတ္တံ ဒိန္နံ သုဒိန္နံ, ယံ မာနတ္တံ စိဏ္ဏံ သုစိဏ္ဏံ, အဝသေသံ စရိတဗ္ဗံ။
မြန်֍ ၁၆၄။ ‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု အဗ္ဘာနာရဟော ဝိဗ္ဘမတိ။ ဝိဗ္ဘန္တကဿ, ဘိက္ခဝေ, အဗ္ဘာနံ န ရုဟတိ။ သော စေ ပုန ဥပသမ္ပဇ္ဇတိ, တဿ တဒေဝ ပုရိမံ ပရိဝါသဒါနံ။ ယော ပရိဝါသော ဒိန္နော သုဒိန္နော, ယော ပရိဝုတ္ထော သုပရိဝုတ္ထော၊ ယံ မာနတ္တံ ဒိန္နံ သုဒိန္နံ, ယံ မာနတ္တံ စိဏ္ဏံ သုစိဏ္ဏံ။ သော ဘိက္ခု အဗ္ဘေတဗ္ဗော။
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု အဗ္ဘာနာရဟော သာမဏေရော ဟောတိ…ပေ… ဥမ္မတ္တကော ဟောတိ…ပေ…
ခိတ္တစိတ္တော ဟောတိ…ပေ… ဝေဒနာဋ္ဋော ဟောတိ…ပေ… အာပတ္တိယာ အဒဿနေ, ဥက္ခိပိယျတိ…ပေ… အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ, ဥက္ခိပိယျတိ…ပေ… ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ, အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ, ဥက္ခိပိယျတိ။ ဥက္ခိတ္တကဿ, ဘိက္ခဝေ, အဗ္ဘာနံ န ရုဟတိ။ သော စေ ပုန ဩသာရိယျတိ, တဿ တဒေဝ ပုရိမံ ပရိဝါသဒါနံ။ ယော ပရိဝါသော ဒိန္နော သုဒိန္နော, ယော ပရိဝုတ္ထော သုပရိဝုတ္ထော၊ ယံ မာနတ္တံ ဒိန္နံ သုဒိန္နံ, ယံ မာနတ္တံ စိဏ္ဏံ သုစိဏ္ဏံ။ သော ဘိက္ခု အဗ္ဘေတဗ္ဗော။
စတ္တာလီသကံ သမတ္တံ။
၄။ ဆတ္တိံသကံ
မြန်֍ ၁၆၅။ ‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ပရိဝသန္တော အန္တရာ သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ ပရိမာဏာ [ပရိမာဏာယော (သီ။ သျာ။)] အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော။ သော ဘိက္ခု မူလာယ ပဋိကဿိတဗ္ဗော။
(ဝိ၊၄၊၁၅၈။)
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ပရိဝသန္တော အန္တရာ သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ ပရိမာဏာ ပဋိစ္ဆန္နာယော။ သော ဘိက္ခု မူလာယ ပဋိကဿိတဗ္ဗော။ ယထာပဋိစ္ဆန္နာနဉ္စဿ အာပတ္တီနံ ပုရိမာယ အာပတ္တိယာ သမောဓာနပရိဝါသော ဒါတဗ္ဗော။
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ပရိဝသန္တော အန္တရာ သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ ပရိမာဏာ ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ။ သော ဘိက္ခု မူလာယ ပဋိကဿိတဗ္ဗော။ ယထာပဋိစ္ဆန္နာနဉ္စဿ အာပတ္တီနံ ပုရိမာယ အာပတ္တိယာ သမောဓာနပရိဝါသော ဒါတဗ္ဗော။
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ပရိဝသန္တော အန္တရာ သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ အပရိမာဏာ [အပရိမာဏာယော (သီ။ သျာ။)] အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော…ပေ… အပရိမာဏာ ပဋိစ္ဆန္နာယော…ပေ… အပရိမာဏာ ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ…ပေ… ပရိမာဏာယောပိ အပရိမာဏာယောပိ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော…ပေ… ပရိမာဏာယောပိ အပရိမာဏာယောပိ ပဋိစ္ဆန္နာယော…ပေ… ပရိမာဏာယောပိ အပရိမာဏာယောပိ ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ။ သော ဘိက္ခု မူလာယ ပဋိကဿိတဗ္ဗော။ ယထာပဋိစ္ဆန္နာနဉ္စဿ အာပတ္တီနံ ပုရိမာယ အာပတ္တိယာ သမောဓာနပရိဝါသော ဒါတဗ္ဗော။
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု မာနတ္တာရဟော…ပေ… မာနတ္တံ စရန္တော…ပေ… (ယထာပရိဝါသံ တထာ ဝိတ္ထာရေတဗ္ဗံ) အဗ္ဘာနာရဟော အန္တရာ သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ ပရိမာဏာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော…ပေ… ပရိမာဏာ ပဋိစ္ဆန္နာယော…ပေ… ပရိမာဏာ ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ…ပေ… အပရိမာဏာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော…ပေ… အပရိမာဏာ ပဋိစ္ဆန္နာယော…ပေ… အပရိမာဏာ ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ…ပေ… ပရိမာဏာယောပိ အပရိမာဏာယောပိ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော…ပေ… ပရိမာဏာယောပိ အပရိမာဏာယောပိ ပဋိစ္ဆန္နာယော…ပေ… ပရိမာဏာယောပိ အပရိမာဏာယောပိ ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ။ သော ဘိက္ခု မူလာယ ပဋိကဿိတဗ္ဗော။ ယထာပဋိစ္ဆန္နာနဉ္စဿ အာပတ္တီနံ ပုရိမာယ အာပတ္တိယာ သမောဓာနပရိဝါသော ဒါတဗ္ဗော။
ဆတ္တိံသကံ သမတ္တံ။
(ဝိ၊၄၊၁၅၉။)
၅။ မာနတ္တသတကံ
မြန်֍ ၁၆၆။ ‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိတွာ အပ္ပဋိစ္ဆာဒေတွာ ဝိဗ္ဘမတိ။ သော ပုန [သော စေ ပုန (က။)] ဥပသမ္ပန္နော တာ အာပတ္တိယော နစ္ဆာဒေတိ။ တဿ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနော မာနတ္တံ ဒါတဗ္ဗံ။
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိတွာ အပ္ပဋိစ္ဆာဒေတွာ ဝိဗ္ဘမတိ။ သော ပုန ဥပသမ္ပန္နော တာ အာပတ္တိယော ဆာဒေတိ။ တဿ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနော ပစ္ဆိမသ္မိံ အာပတ္တိက္ခန္ဓေ ယထာပဋိစ္ဆန္နေ ပရိဝါသံ ဒတွာ မာနတ္တံ ဒါတဗ္ဗံ။
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိတွာ ပဋိစ္ဆာဒေတွာ ဝိဗ္ဘမတိ။ သော ပုန ဥပသမ္ပန္နော တာ အာပတ္တိယော နစ္ဆာဒေတိ။ တဿ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနော ပုရိမသ္မိံ အာပတ္တိက္ခန္ဓေ ယထာပဋိစ္ဆန္နေ ပရိဝါသံ ဒတွာ မာနတ္တံ ဒါတဗ္ဗံ။
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိတွာ ပဋိစ္ဆာဒေတွာ ဝိဗ္ဘမတိ။ သော ပုန ဥပသမ္ပန္နော တာ အာပတ္တိယော ဆာဒေတိ။ တဿ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနော ပုရိမသ္မိဉ္စ ပစ္ဆိမသ္မိဉ္စ အာပတ္တိက္ခန္ဓေ ယထာပဋိစ္ဆန္နေ ပရိဝါသံ ဒတွာ မာနတ္တံ ဒါတဗ္ဗံ။
မြန်֍ ၁၆၇။ ‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ တဿ ဟောန္တိ အာပတ္တိယော ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ။ သော ဝိဗ္ဘမိတွာ ပုန ဥပသမ္ပန္နော ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ နစ္ဆာဒေတိ၊ ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ နစ္ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ နစ္ဆာဒေတိ။ တဿ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနော ပုရိမသ္မိံ အာပတ္တိက္ခန္ဓေ ယထာပဋိစ္ဆန္နေ ပရိဝါသံ ဒတွာ မာနတ္တံ ဒါတဗ္ဗံ။
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ တဿ ဟောန္တိ အာပတ္တိယော ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ။ သော ဝိဗ္ဘမိတွာ ပုန ဥပသမ္ပန္နော ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ နစ္ဆာဒေတိ၊ ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ နစ္ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ ဆာဒေတိ။ တဿ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနော ပုရိမသ္မိဉ္စ ပစ္ဆိမသ္မိဉ္စ အာပတ္တိက္ခန္ဓေ ယထာပဋိစ္ဆန္နေ ပရိဝါသံ ဒတွာ မာနတ္တံ ဒါတဗ္ဗံ။
(ဝိ၊၄၊၁၆၀။)
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ တဿ ဟောန္တိ အာပတ္တိယော ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ။ သော ဝိဗ္ဘမိတွာ ပုန ဥပသမ္ပန္နော ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ ဆာဒေတိ၊ ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ နစ္ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ နစ္ဆာဒေတိ။ တဿ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနော ပုရိမသ္မိဉ္စ ပစ္ဆိမသ္မိဉ္စ အာပတ္တိက္ခန္ဓေ ယထာပဋိစ္ဆန္နေ ပရိဝါသံ ဒတွာ မာနတ္တံ ဒါတဗ္ဗံ။
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ တဿ ဟောန္တိ အာပတ္တိယော ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ။ သော ဝိဗ္ဘမိတွာ ပုန ဥပသမ္ပန္နော ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ ဆာဒေတိ၊ ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ နစ္ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ ဆာဒေတိ။ တဿ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနော ပုရိမသ္မိဉ္စ ပစ္ဆိမသ္မိဉ္စ အာပတ္တိက္ခန္ဓေ ယထာပဋိစ္ဆန္နေ ပရိဝါသံ ဒတွာ မာနတ္တံ ဒါတဗ္ဗံ။
မြန်֍ ၁၆၈။ ‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဧကစ္စာ အာပတ္တိယော ဇာနာတိ, ဧကစ္စာ အာပတ္တိယော န ဇာနာတိ။ ယာ အာပတ္တိယော ဇာနာတိ တာ အာပတ္တိယော ဆာဒေတိ။ ယာ အာပတ္တိယော န ဇာနာတိ တာ အာပတ္တိယော နစ္ဆာဒေတိ။ သော ဝိဗ္ဘမိတွာ ပုန ဥပသမ္ပန္နော ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ ဇာနိတွာ ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ ဇာနိတွာ နစ္ဆာဒေတိ၊ ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ အဇာနိတွာ နစ္ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ ဇာနိတွာ နစ္ဆာဒေတိ။ တဿ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနော ပုရိမသ္မိံ အာပတ္တိက္ခန္ဓေ ယထာပဋိစ္ဆန္နေ ပရိဝါသံ ဒတွာ မာနတ္တံ ဒါတဗ္ဗံ။
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဧကစ္စာ အာပတ္တိယော ဇာနာတိ, ဧကစ္စာ အာပတ္တိယော န ဇာနာတိ။ ယာ အာပတ္တိယော ဇာနာတိ တာ အာပတ္တိယော ဆာဒေတိ။ ယာ အာပတ္တိယော န ဇာနာတိ တာ အာပတ္တိယော နစ္ဆာဒေတိ။ သော ဝိဗ္ဘမိတွာ ပုန ဥပသမ္ပန္နော ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ ဇာနိတွာ ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ ဇာနိတွာ နစ္ဆာဒေတိ၊ ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ အဇာနိတွာ နစ္ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ ဇာနိတွာ ဆာဒေတိ။
(ဝိ၊၄၊၁၆၁။)
တဿ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနော ပုရိမသ္မိဉ္စ ပစ္ဆိမသ္မိဉ္စ အာပတ္တိက္ခန္ဓေ ယထာပဋိစ္ဆန္နေ ပရိဝါသံ ဒတွာ မာနတ္တံ ဒါတဗ္ဗံ။
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဧကစ္စာ အာပတ္တိယော ဇာနာတိ, ဧကစ္စာ အာပတ္တိယော န ဇာနာတိ။ ယာ အာပတ္တိယော ဇာနာတိ တာ အာပတ္တိယော ဆာဒေတိ။ ယာ အာပတ္တိယော န ဇာနာတိ တာ အာပတ္တိယော နစ္ဆာဒေတိ။ သော ဝိဗ္ဘမိတွာ ပုန ဥပသမ္ပန္နော ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ ဇာနိတွာ ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ ဇာနိတွာ ဆာဒေတိ၊ ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ အဇာနိတွာ နစ္ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ ဇာနိတွာ နစ္ဆာဒေတိ။ တဿ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနော ပုရိမသ္မိဉ္စ ပစ္ဆိမသ္မိဉ္စ အာပတ္တိက္ခန္ဓေ ယထာပဋိစ္ဆန္နေ ပရိဝါသံ ဒတွာ မာနတ္တံ ဒါတဗ္ဗံ။
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဧကစ္စာ အာပတ္တိယော ဇာနာတိ, ဧကစ္စာ အာပတ္တိယော န ဇာနာတိ။ ယာ အာပတ္တိယော ဇာနာတိ တာ အာပတ္တိယော ဆာဒေတိ၊ ယာ အာပတ္တိယော န ဇာနာတိ တာ အာပတ္တိယော နစ္ဆာဒေတိ။ သော ဝိဗ္ဘမိတွာ ပုန ဥပသမ္ပန္နော ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ ဇာနိတွာ ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ ဇာနိတွာ ဆာဒေတိ၊ ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ အဇာနိတွာ နစ္ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ ဇာနိတွာ ဆာဒေတိ။ တဿ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနော ပုရိမသ္မိဉ္စ ပစ္ဆိမသ္မိဉ္စ အာပတ္တိက္ခန္ဓေ ယထာပဋိစ္ဆန္နေ ပရိဝါသံ ဒတွာ မာနတ္တံ ဒါတဗ္ဗံ။
မြန်֍ ၁၆၉။ ‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဧကစ္စာ အာပတ္တိယော သရတိ, ဧကစ္စာ အာပတ္တိယော နဿရတိ။ ယာ အာပတ္တိယော သရတိ တာ အာပတ္တိယော ဆာဒေတိ၊ ယာ အာပတ္တိယော နဿရတိ တာ အာပတ္တိယော နစ္ဆာဒေတိ။ သော ဝိဗ္ဘမိတွာ ပုန ဥပသမ္ပန္နော ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ သရိတွာ ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ သရိတွာ နစ္ဆာဒေတိ၊ ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ အဿရိတွာ နစ္ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ သရိတွာ နစ္ဆာဒေတိ။ တဿ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနော ပုရိမသ္မိံ အာပတ္တိက္ခန္ဓေ ယထာပဋိစ္ဆန္နေ ပရိဝါသံ ဒတွာ မာနတ္တံ ဒါတဗ္ဗံ။
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဧကစ္စာ အာပတ္တိယော သရတိ, ဧကစ္စာ အာပတ္တိယော နဿရတိ။
(ဝိ၊၄၊၁၆၂။)
ယာ အာပတ္တိယော သရတိ တာ အာပတ္တိယော ဆာဒေတိ၊ ယာ အာပတ္တိယော နဿရတိ တာ အာပတ္တိယော နစ္ဆာဒေတိ။ သော ဝိဗ္ဘမိတွာ ပုန ဥပသမ္ပန္နော ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ သရိတွာ ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ သရိတွာ နစ္ဆာဒေတိ၊ ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ အဿရိတွာ နစ္ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ သရိတွာ ဆာဒေတိ။ တဿ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနော ပုရိမသ္မိဉ္စ ပစ္ဆိမသ္မိဉ္စ အာပတ္တိက္ခန္ဓေ ယထာပဋိစ္ဆန္နေ ပရိဝါသံ ဒတွာ မာနတ္တံ ဒါတဗ္ဗံ။
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဧကစ္စာ အာပတ္တိယော သရတိ, ဧကစ္စာ အာပတ္တိယော နဿရတိ။ ယာ အာပတ္တိယော သရတိ တာ အာပတ္တိယော ဆာဒေတိ၊ ယာ အာပတ္တိယော နဿရတိ တာ အာပတ္တိယော နစ္ဆာဒေတိ။ သော ဝိဗ္ဘမိတွာ ပုန ဥပသမ္ပန္နော ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ သရိတွာ ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ သရိတွာ ဆာဒေတိ၊ ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ အဿရိတွာ နစ္ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ သရိတွာ နစ္ဆာဒေတိ။ တဿ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနော ပုရိမသ္မိဉ္စ ပစ္ဆိမသ္မိဉ္စ အာပတ္တိက္ခန္ဓေ ယထာပဋိစ္ဆန္နေ ပရိဝါသံ ဒတွာ မာနတ္တံ ဒါတဗ္ဗံ။
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဧကစ္စာ အာပတ္တိယော သရတိ, ဧကစ္စာ အာပတ္တိယော နဿရတိ။ ယာ အာပတ္တိယော သရတိ တာ အာပတ္တိယော ဆာဒေတိ၊ ယာ အာပတ္တိယော နဿရတိ တာ အာပတ္တိယော နစ္ဆာဒေတိ။ သော ဝိဗ္ဘမိတွာ ပုန ဥပသမ္ပန္နော ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ သရိတွာ ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ သရိတွာ ဆာဒေတိ၊ ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ အဿရိတွာ နစ္ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ သရိတွာ ဆာဒေတိ။ တဿ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနော ပုရိမသ္မိဉ္စ ပစ္ဆိမသ္မိဉ္စ အာပတ္တိက္ခန္ဓေ ယထာပဋိစ္ဆန္နေ ပရိဝါသံ ဒတွာ မာနတ္တံ ဒါတဗ္ဗံ။
မြန်֍ ၁၇၀။ ‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဧကစ္စာသု အာပတ္တီသု နိဗ္ဗေမတိကော, ဧကစ္စာသု အာပတ္တီသု ဝေမတိကော။ ယာသု အာပတ္တီသု နိဗ္ဗေမတိကော တာ အာပတ္တိယော ဆာဒေတိ၊ ယာသု အာပတ္တီသု ဝေမတိကော တာ အာပတ္တိယော နစ္ဆာဒေတိ။ သော ဝိဗ္ဘမိတွာ ပုန ဥပသမ္ပန္နော ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ နိဗ္ဗေမတိကော ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ နိဗ္ဗေမတိကော နစ္ဆာဒေတိ၊ ယာ
(ဝိ၊၄၊၁၆၃။)
အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ ဝေမတိကော နစ္ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ နိဗ္ဗေမတိကော နစ္ဆာဒေတိ။ တဿ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနော ပုရိမသ္မိံ အာပတ္တိက္ခန္ဓေ ယထာပဋိစ္ဆန္နေ ပရိဝါသံ ဒတွာ မာနတ္တံ ဒါတဗ္ဗံ။
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဧကစ္စာသု အာပတ္တီသု နိဗ္ဗေမတိကော, ဧကစ္စာသု အာပတ္တီသု ဝေမတိကော။ ယာသု အာပတ္တီသု နိဗ္ဗေမတိကော တာ အာပတ္တိယော ဆာဒေတိ၊ ယာသု အာပတ္တီသု ဝေမတိကော တာ အာပတ္တိယော နစ္ဆာဒေတိ။ သော ဝိဗ္ဘမိတွာ ပုန ဥပသမ္ပန္နော ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ နိဗ္ဗေမတိကော ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ နိဗ္ဗေမတိကော နစ္ဆာဒေတိ၊ ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ ဝေမတိကော နစ္ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ နိဗ္ဗေမတိကော ဆာဒေတိ။ တဿ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနော ပုရိမသ္မိဉ္စ ပစ္ဆိမသ္မိဉ္စ အာပတ္တိက္ခန္ဓေ ယထာပဋိစ္ဆန္နေ ပရိဝါသံ ဒတွာ မာနတ္တံ ဒါတဗ္ဗံ။
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဧကစ္စာသု အာပတ္တီသု နိဗ္ဗေမတိကော, ဧကစ္စာသု အာပတ္တီသု ဝေမတိကော။ ယာသု အာပတ္တီသု နိဗ္ဗေမတိကော တာ အာပတ္တိယော ဆာဒေတိ၊ ယာသု အာပတ္တီသု ဝေမတိကော တာ အာပတ္တိယော နစ္ဆာဒေတိ။ သော ဝိဗ္ဘမိတွာ ပုန ဥပသမ္ပန္နော ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ နိဗ္ဗေမတိကော ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ နိဗ္ဗေမတိကော ဆာဒေတိ၊ ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ ဝေမတိကော နစ္ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ နိဗ္ဗေမတိကော နစ္ဆာဒေတိ။ တဿ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနော ပုရိမသ္မိဉ္စ ပစ္ဆိမသ္မိဉ္စ အာပတ္တိက္ခန္ဓေ ယထာပဋိစ္ဆန္နေ ပရိဝါသံ ဒတွာ မာနတ္တံ ဒါတဗ္ဗံ။
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဧကစ္စာသု အာပတ္တီသု နိဗ္ဗေမတိကော, ဧကစ္စာသု အာပတ္တီသု ဝေမတိကော။ ယာသု အာပတ္တီသု နိဗ္ဗေမတိကော တာ အာပတ္တိယော ဆာဒေတိ၊ ယာသု အာပတ္တီသု ဝေမတိကော တာ အာပတ္တိယော နစ္ဆာဒေတိ။ သော ဝိဗ္ဘမိတွာ ပုန ဥပသမ္ပန္နော ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ နိဗ္ဗေမတိကော ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ နိဗ္ဗေမတိကော ဆာဒေတိ၊ ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ ဝေမတိကော နစ္ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ နိဗ္ဗေမတိကော ဆာဒေတိ။ တဿ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနော ပုရိမသ္မိဉ္စ ပစ္ဆိမသ္မိဉ္စ အာပတ္တိက္ခန္ဓေ ယထာပဋိစ္ဆန္နေ ပရိဝါသံ ဒတွာ မာနတ္တံ ဒါတဗ္ဗံ။
(ဝိ၊၄၊၁၆၄။)
မြန်֍ ၁၇၁။ ‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိတွာ အပ္ပဋိစ္ဆာဒေတွာ သာမဏေရော ဟောတိ…ပေ… ဥမ္မတ္တကော ဟောတိ…ပေ… ခိတ္တစိတ္တော ဟောတိ…ပေ… (ယထာ ဟေဋ္ဌာ တထာ ဝိတ္ထာရေတဗ္ဗံ) ဝေဒနာဋ္ဋော ဟောတိ…ပေ… တဿ ဟောန္တိ အာပတ္တိယော ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ…ပေ… ဧကစ္စာ အာပတ္တိယော ဇာနာတိ, ဧကစ္စာ အာပတ္တိယော န ဇာနာတိ…ပေ… ဧကစ္စာ အာပတ္တိယော သရတိ, ဧကစ္စာ အာပတ္တိယော နဿရတိ…ပေ… ဧကစ္စာသု အာပတ္တီသု နိဗ္ဗေမတိကော, ဧကစ္စာသု အာပတ္တီသု ဝေမတိကော။ ယာသု အာပတ္တီသု နိဗ္ဗေမတိကော တာ အာပတ္တိယော ဆာဒေတိ၊ ယာသု အာပတ္တီသု ဝေမတိကော တာ အာပတ္တိယော နစ္ဆာဒေတိ။ သော ဝေဒနာဋ္ဋော ဟောတိ။ သော ပုန အဝေဒနာဋ္ဋော ဟုတွာ ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ နိဗ္ဗေမတိကော ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ နိဗ္ဗေမတိကော နစ္ဆာဒေတိ၊ ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ ဝေမတိကော နစ္ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ နိဗ္ဗေမတိကော နစ္ဆာဒေတိ…ပေ… ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ နိဗ္ဗေမတိကော ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ နိဗ္ဗေမတိကော နစ္ဆာဒေတိ၊ ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ ဝေမတိကော နစ္ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ နိဗ္ဗေမတိကော ဆာဒေတိ…ပေ… ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ နိဗ္ဗေမတိကော ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ နိဗ္ဗေမတိကော ဆာဒေတိ၊ ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ ဝေမတိကော နစ္ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ နိဗ္ဗေမတိကော နစ္ဆာဒေတိ…ပေ… ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ နိဗ္ဗေမတိကော ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ နိဗ္ဗေမတိကော ဆာဒေတိ၊ ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ ဝေမတိကော နစ္ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ နိဗ္ဗေမတိကော ဆာဒေတိ။ တဿ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနော ပုရိမသ္မိဉ္စ ပစ္ဆိမသ္မိဉ္စ အာပတ္တိက္ခန္ဓေ ယထာပဋိစ္ဆန္နေ ပရိဝါသံ ဒတွာ မာနတ္တံ ဒါတဗ္ဗံ။
မာနတ္တသတံ နိဋ္ဌိတံ။
၆။ သမူလာယသမောဓာနပရိဝါသစတုဿတံ
မြန်֍ ၁၇၂။ ‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ပရိဝသန္တော အန္တရာ သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိတွာ အပ္ပဋိစ္ဆာဒေတွာ ဝိဗ္ဘမတိ။
(ဝိ၊၄၊၁၆၅။)
သော ပုန ဥပသမ္ပန္နော တာ အာပတ္တိယော နစ္ဆာဒေတိ။ သော ဘိက္ခု မူလာယ ပဋိကဿိတဗ္ဗော။
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ပရိဝသန္တော အန္တရာ သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိတွာ အပ္ပဋိစ္ဆာဒေတွာ ဝိဗ္ဘမတိ။ သော ပုန ဥပသမ္ပန္နော တာ အာပတ္တိယော ဆာဒေတိ။ သော ဘိက္ခု မူလာယ ပဋိကဿိတဗ္ဗော။ ယထာပဋိစ္ဆန္နာနဉ္စဿ အာပတ္တီနံ ပုရိမာယ အာပတ္တိယာ သမောဓာနပရိဝါသော ဒါတဗ္ဗော။
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ပရိဝသန္တော အန္တရာ သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိတွာ ပဋိစ္ဆာဒေတွာ ဝိဗ္ဘမတိ။ သော ပုန ဥပသမ္ပန္နော တာ အာပတ္တိယော နစ္ဆာဒေတိ။ သော ဘိက္ခု မူလာယ ပဋိကဿိတဗ္ဗော။ ယထာပဋိစ္ဆန္နာနဉ္စဿ အာပတ္တီနံ ပုရိမာယ အာပတ္တိယာ သမောဓာနပရိဝါသော ဒါတဗ္ဗော။
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ပရိဝသန္တော အန္တရာ သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိတွာ ပဋိစ္ဆာဒေတွာ ဝိဗ္ဘမတိ။ သော ပုန ဥပသမ္ပန္နော တာ အာပတ္တိယော ဆာဒေတိ။ သော ဘိက္ခု မူလာယ ပဋိကဿိတဗ္ဗော။ ယထာပဋိစ္ဆန္နာနဉ္စဿ အာပတ္တီနံ ပုရိမာယ အာပတ္တိယာ သမောဓာနပရိဝါသော ဒါတဗ္ဗော။
မြန်֍ ၁၇၃။ ‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ပရိဝသန္တော အန္တရာ သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ တဿ ဟောန္တိ အာပတ္တိယော ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ။ သော ဝိဗ္ဘမိတွာ ပုန ဥပသမ္ပန္နော ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ နစ္ဆာဒေတိ၊ ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ နစ္ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ နစ္ဆာဒေတိ။ သော ဘိက္ခု မူလာယ ပဋိကဿိတဗ္ဗော။ ယထာပဋိစ္ဆန္နာနဉ္စဿ အာပတ္တီနံ ပုရိမာယ အာပတ္တိယာ သမောဓာနပရိဝါသော ဒါတဗ္ဗော။
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ပရိဝသန္တော အန္တရာ သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ တဿ ဟောန္တိ အာပတ္တိယော ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ။ သော ဝိဗ္ဘမိတွာ ပုန ဥပသမ္ပန္နော ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ နစ္ဆာဒေတိ၊
(ဝိ၊၄၊၁၆၆။)
ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ နစ္ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ ဆာဒေတိ။ သော ဘိက္ခု မူလာယ ပဋိကဿိတဗ္ဗော။ ယထာပဋိစ္ဆန္နာနဉ္စဿ အာပတ္တီနံ ပုရိမာယ အာပတ္တိယာ သမောဓာနပရိဝါသော ဒါတဗ္ဗော။
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ပရိဝသန္တော အန္တရာ သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ တဿ ဟောန္တိ အာပတ္တိယော ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ။ သော ဝိဗ္ဘမိတွာ ပုန ဥပသမ္ပန္နော ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ ဆာဒေတိ၊ ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ နစ္ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ နစ္ဆာဒေတိ။ သော ဘိက္ခု မူလာယ ပဋိကဿိတဗ္ဗော။ ယထာပဋိစ္ဆန္နာနဉ္စဿ အာပတ္တီနံ ပုရိမာယ အာပတ္တိယာ သမောဓာနပရိဝါသော ဒါတဗ္ဗော။
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ပရိဝသန္တော အန္တရာ သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ တဿ ဟောန္တိ အာပတ္တိယော ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ။ သော ဝိဗ္ဘမိတွာ ပုန ဥပသမ္ပန္နော ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ ဆာဒေတိ၊ ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ နစ္ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ ဆာဒေတိ။ သော ဘိက္ခု မူလာယ ပဋိကဿိတဗ္ဗော။ ယထာပဋိစ္ဆန္နာနဉ္စဿ အာပတ္တီနံ ပုရိမာယ အာပတ္တိယာ သမောဓာနပရိဝါသော ဒါတဗ္ဗော။
မြန်֍ ၁၇၄။ ‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ပရိဝသန္တော အန္တရာ သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဧကစ္စာ အာပတ္တိယော ဇာနာတိ, ဧကစ္စာ အာပတ္တိယော န ဇာနာတိ။ ယာ အာပတ္တိယော ဇာနာတိ တာ အာပတ္တိယော ဆာဒေတိ၊ ယာ အာပတ္တိယော န ဇာနာတိ တာ အာပတ္တိယော နစ္ဆာဒေတိ။ သော ဝိဗ္ဘမိတွာ ပုန ဥပသမ္ပန္နော ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ ဇာနိတွာ ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ ဇာနိတွာ နစ္ဆာဒေတိ၊ ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ အဇာနိတွာ နစ္ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ ဇာနိတွာ နစ္ဆာဒေတိ။ သော ဘိက္ခု မူလာယ ပဋိကဿိတဗ္ဗော။ ယထာပဋိစ္ဆန္နာနဉ္စဿ အာပတ္တီနံ ပုရိမာယ အာပတ္တိယာ သမောဓာနပရိဝါသော ဒါတဗ္ဗော။
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ပရိဝသန္တော အန္တရာ သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဧကစ္စာ အာပတ္တိယော ဇာနာတိ, ဧကစ္စာ
(ဝိ၊၄၊၁၆၇။)
အာပတ္တိယော န ဇာနာတိ။ ယာ အာပတ္တိယော ဇာနာတိ တာ အာပတ္တိယော ဆာဒေတိ၊ ယာ အာပတ္တိယော န ဇာနာတိ တာ အာပတ္တိယော နစ္ဆာဒေတိ။ သော ဝိဗ္ဘမိတွာ ပုန ဥပသမ္ပန္နော ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ ဇာနိတွာ ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ ဇာနိတွာ နစ္ဆာဒေတိ၊ ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ အဇာနိတွာ နစ္ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ ဇာနိတွာ ဆာဒေတိ။ သော ဘိက္ခု မူလာယ ပဋိကဿိတဗ္ဗော။ ယထာပဋိစ္ဆန္နာနဉ္စဿ အာပတ္တီနံ ပုရိမာယ အာပတ္တိယာ သမောဓာနပရိဝါသော ဒါတဗ္ဗော။
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ပရိဝသန္တော အန္တရာ သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဧကစ္စာ အာပတ္တိယော ဇာနာတိ, ဧကစ္စာ အာပတ္တိယော န ဇာနာတိ။ ယာ အာပတ္တိယော ဇာနာတိ တာ အာပတ္တိယော ဆာဒေတိ၊ ယာ အာပတ္တိယော န ဇာနာတိ တာ အာပတ္တိယော နစ္ဆာဒေတိ။ သော ဝိဗ္ဘမိတွာ ပုန ဥပသမ္ပန္နော ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ ဇာနိတွာ ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ ဇာနိတွာ ဆာဒေတိ၊ ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ အဇာနိတွာ နစ္ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ ဇာနိတွာ နစ္ဆာဒေတိ။ သော ဘိက္ခု မူလာယ ပဋိကဿိတဗ္ဗော။ ယထာပဋိစ္ဆန္နာနဉ္စဿ အာပတ္တီနံ ပုရိမာယ အာပတ္တိယာ သမောဓာနပရိဝါသော ဒါတဗ္ဗော။
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ပရိဝသန္တော အန္တရာ သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဧကစ္စာ အာပတ္တိယော ဇာနာတိ, ဧကစ္စာ အာပတ္တိယော န ဇာနာတိ။ ယာ အာပတ္တိယော ဇာနာတိ တာ အာပတ္တိယော ဆာဒေတိ, ယာ အာပတ္တိယော န ဇာနာတိ တာ အာပတ္တိယော နစ္ဆာဒေတိ။ သော ဝိဗ္ဘမိတွာ ပုန ဥပသမ္ပန္နော ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ ဇာနိတွာ ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ ဇာနိတွာ ဆာဒေတိ၊ ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ အဇာနိတွာ နစ္ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ ဇာနိတွာ ဆာဒေတိ။ သော ဘိက္ခု မူလာယ ပဋိကဿိတဗ္ဗော။ ယထာပဋိစ္ဆန္နာနဉ္စဿ အာပတ္တီနံ ပုရိမာယ အာပတ္တိယာ သမောဓာနပရိဝါသော ဒါတဗ္ဗော။
မြန်֍ ၁၇၅။ ‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ပရိဝသန္တော အန္တရာ သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဧကစ္စာ အာပတ္တိယော သရတိ, ဧကစ္စာ အာပတ္တိယော နဿရတိ။ ယာ အာပတ္တိယော သရတိ တာ
(ဝိ၊၄၊၁၆၈။)
အာပတ္တိယော ဆာဒေတိ၊ ယာ အာပတ္တိယော နဿရတိ တာ အာပတ္တိယော နစ္ဆာဒေတိ။ သော ဝိဗ္ဘမိတွာ ပုန ဥပသမ္ပန္နော ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ သရိတွာ ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ သရိတွာ နစ္ဆာဒေတိ၊ ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ အဿရိတွာ နစ္ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ သရိတွာ နစ္ဆာဒေတိ။ သော ဘိက္ခု မူလာယ ပဋိကဿိတဗ္ဗော။ ယထာပဋိစ္ဆန္နာနဉ္စဿ အာပတ္တီနံ ပုရိမာယ အာပတ္တိယာ သမောဓာနပရိဝါသော ဒါတဗ္ဗော။
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ပရိဝသန္တော အန္တရာ သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဧကစ္စာ အာပတ္တိယော သရတိ, ဧကစ္စာ အာပတ္တိယော နဿရတိ။ ယာ အာပတ္တိယော သရတိ တာ အာပတ္တိယော ဆာဒေတိ၊ ယာ အာပတ္တိယော နဿရတိ တာ အာပတ္တိယော နစ္ဆာဒေတိ။ သော ဝိဗ္ဘမိတွာ ပုန ဥပသမ္ပန္နော ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ သရိတွာ ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ သရိတွာ နစ္ဆာဒေတိ၊ ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ အဿရိတွာ နစ္ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ သရိတွာ ဆာဒေတိ။ သော ဘိက္ခု မူလာယ ပဋိကဿိတဗ္ဗော။ ယထာပဋိစ္ဆန္နာနဉ္စဿ အာပတ္တီနံ ပုရိမာယ အာပတ္တိယာ သမောဓာနပရိဝါသော ဒါတဗ္ဗော။
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ပရိဝသန္တော အန္တရာ သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဧကစ္စာ အာပတ္တိယော သရတိ, ဧကစ္စာ အာပတ္တိယော နဿရတိ။ ယာ အာပတ္တိယော သရတိ တာ အာပတ္တိယော ဆာဒေတိ၊ ယာ အာပတ္တိယော နဿရတိ တာ အာပတ္တိယော နစ္ဆာဒေတိ။ သော ဝိဗ္ဘမိတွာ ပုန ဥပသမ္ပန္နော ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ သရိတွာ ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ သရိတွာ ဆာဒေတိ၊ ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ အဿရိတွာ နစ္ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ သရိတွာ နစ္ဆာဒေတိ။ သော ဘိက္ခု မူလာယ ပဋိကဿိတဗ္ဗော။ ယထာပဋိစ္ဆန္နာနဉ္စဿ အာပတ္တီနံ ပုရိမာယ အာပတ္တိယာ သမောဓာနပရိဝါသော ဒါတဗ္ဗော။
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ပရိဝသန္တော အန္တရာ သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဧကစ္စာ အာပတ္တိယော သရတိ, ဧကစ္စာ အာပတ္တိယော နဿရတိ။ ယာ အာပတ္တိယော သရတိ တာ အာပတ္တိယော ဆာဒေတိ၊ ယာ အာပတ္တိယော နဿရတိ တာ အာပတ္တိယော နစ္ဆာဒေတိ။ သော ဝိဗ္ဘမိတွာ ပုန ဥပသမ္ပန္နော ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ သရိတွာ
(ဝိ၊၄၊၁၆၉။)
ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ သရိတွာ ဆာဒေတိ၊ ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ အဿရိတွာ နစ္ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ သရိတွာ ဆာဒေတိ။ သော ဘိက္ခု မူလာယ ပဋိကဿိတဗ္ဗော။ ယထာပဋိစ္ဆန္နာနဉ္စဿ အာပတ္တီနံ ပုရိမာယ အာပတ္တိယာ သမောဓာနပရိဝါသော ဒါတဗ္ဗော။
မြန်֍ ၁၇၆။ ‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ပရိဝသန္တော အန္တရာ သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဧကစ္စာသု အာပတ္တီသု နိဗ္ဗေမတိကော, ဧကစ္စာသု အာပတ္တီသု ဝေမတိကော။ ယာသု အာပတ္တီသု နိဗ္ဗေမတိကော တာ အာပတ္တိယော ဆာဒေတိ၊ ယာသု အာပတ္တီသု ဝေမတိကော တာ အာပတ္တိယော နစ္ဆာဒေတိ။ သော ဝိဗ္ဘမိတွာ ပုန ဥပသမ္ပန္နော ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ နိဗ္ဗေမတိကော ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ နိဗ္ဗေမတိကော နစ္ဆာဒေတိ၊ ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ ဝေမတိကော နစ္ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ နိဗ္ဗေမတိကော နစ္ဆာဒေတိ။ သော ဘိက္ခု မူလာယ ပဋိကဿိတဗ္ဗော။ ယထာပဋိစ္ဆန္နာနဉ္စဿ အာပတ္တီနံ ပုရိမာယ အာပတ္တိယာ သမောဓာနပရိဝါသော ဒါတဗ္ဗော။
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ပရိဝသန္တော အန္တရာ သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဧကစ္စာသု အာပတ္တီသု နိဗ္ဗေမတိကော, ဧကစ္စာသု အာပတ္တီသု ဝေမတိကော။ ယာသု အာပတ္တီသု နိဗ္ဗေမတိကော တာ အာပတ္တိယော ဆာဒေတိ၊ ယာသု အာပတ္တီသု ဝေမတိကော တာ အာပတ္တိယော နစ္ဆာဒေတိ။ သော ဝိဗ္ဘမိတွာ ပုန ဥပသမ္ပန္နော ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ နိဗ္ဗေမတိကော ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ နိဗ္ဗေမတိကော နစ္ဆာဒေတိ၊ ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ ဝေမတိကော နစ္ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ နိဗ္ဗေမတိကော ဆာဒေတိ။ သော ဘိက္ခု မူလာယ ပဋိကဿိတဗ္ဗော။ ယထာပဋိစ္ဆန္နာနဉ္စဿ အာပတ္တီနံ ပုရိမာယ အာပတ္တိယာ သမောဓာနပရိဝါသော ဒါတဗ္ဗော။
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ပရိဝသန္တော အန္တရာ သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဧကစ္စာသု အာပတ္တီသု နိဗ္ဗေမတိကော, ဧကစ္စာသု အာပတ္တီသု ဝေမတိကော။ ယာသု အာပတ္တီသု နိဗ္ဗေမတိကော တာ အာပတ္တိယော ဆာဒေတိ၊ ယာသု အာပတ္တီသု ဝေမတိကော တာ အာပတ္တိယော နစ္ဆာဒေတိ။ သော ဝိဗ္ဘမိတွာ ပုန ဥပသမ္ပန္နော ယာ
(ဝိ၊၄၊၁၇၀။)
အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ နိဗ္ဗေမတိကော ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ နိဗ္ဗေမတိကော ဆာဒေတိ၊ ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ ဝေမတိကော နစ္ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ နိဗ္ဗေမတိကော နစ္ဆာဒေတိ။ သော ဘိက္ခု မူလာယ ပဋိကဿိတဗ္ဗော။ ယထာပဋိစ္ဆန္နာနဉ္စဿ အာပတ္တီနံ ပုရိမာယ အာပတ္တိယာ သမောဓာနပရိဝါသော ဒါတဗ္ဗော။
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ပရိဝသန္တော အန္တရာ သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဧကစ္စာသု အာပတ္တီသု နိဗ္ဗေမတိကော, ဧကစ္စာသု အာပတ္တီသု ဝေမတိကော။ ယာသု အာပတ္တီသု နိဗ္ဗေမတိကော တာ အာပတ္တိယော ဆာဒေတိ၊ ယာသု အာပတ္တီသု ဝေမတိကော တာ အာပတ္တိယော နစ္ဆာဒေတိ။ သော ဝိဗ္ဘမိတွာ [သော ဘိက္ခု ဝိဗ္ဘမိတွာ (က။)] ပုန ဥပသမ္ပန္နော ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ နိဗ္ဗေမတိကော ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ နိဗ္ဗေမတိကော ဆာဒေတိ၊ ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ ဝေမတိကော နစ္ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ နိဗ္ဗေမတိကော ဆာဒေတိ။ သော ဘိက္ခု မူလာယ ပဋိကဿိတဗ္ဗော။ ယထာပဋိစ္ဆန္နာနဉ္စဿ အာပတ္တီနံ ပုရိမာယ အာပတ္တိယာ သမောဓာနပရိဝါသော ဒါတဗ္ဗော။
မြန်֍ ၁၇၇။ ‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ပရိဝသန္တော အန္တရာ သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိတွာ အပ္ပဋိစ္ဆာဒေတွာ သာမဏေရော ဟောတိ…ပေ… ဥမ္မတ္တကော ဟောတိ…ပေ… ခိတ္တစိတ္တော ဟောတိ…ပေ… ဝေဒနာဋ္ဋော ဟောတိ…ပေ… တဿ ဟောန္တိ အာပတ္တိယော ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ (ယထာ ဟေဋ္ဌာ ဝိတ္ထာရိတံ တထာ ဝိတ္ထာရေတဗ္ဗံ)…ပေ… ဧကစ္စာ အာပတ္တိယော ဇာနာတိ, ဧကစ္စာ အာပတ္တိယော န ဇာနာတိ…ပေ… ဧကစ္စာ အာပတ္တိယော သရတိ, ဧကစ္စာ အာပတ္တိယော နဿရတိ…ပေ… ဧကစ္စာသု အာပတ္တီသု နိဗ္ဗေမတိကော, ဧကစ္စာသု အာပတ္တီသု ဝေမတိကော။ ယာသု အာပတ္တီသု နိဗ္ဗေမတိကော တာ အာပတ္တိယော ဆာဒေတိ၊ ယာသု အာပတ္တီသု ဝေမတိကော တာ အာပတ္တိယော နစ္ဆာဒေတိ။ သော ဝေဒနာဋ္ဋော ဟောတိ။ သော ပုန အဝေဒနာဋ္ဋော ဟုတွာ ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ နိဗ္ဗေမတိကော ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ နိဗ္ဗေမတိကော နစ္ဆာဒေတိ၊ ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ ဝေမတိကော နစ္ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ နိဗ္ဗေမတိကော နစ္ဆာဒေတိ…ပေ… ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ နိဗ္ဗေမတိကော ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ နိဗ္ဗေမတိကော
(ဝိ၊၄၊၁၇၁။)
နစ္ဆာဒေတိ၊ ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ ဝေမတိကော နစ္ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ နိဗ္ဗေမတိကော ဆာဒေတိ…ပေ… ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ နိဗ္ဗေမတိကော ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ နိဗ္ဗေမတိကော ဆာဒေတိ၊ ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ ဝေမတိကော နစ္ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ နိဗ္ဗေမတိကော နစ္ဆာဒေတိ…ပေ… ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ နိဗ္ဗေမတိကော ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ နိဗ္ဗေမတိကော ဆာဒေတိ၊ ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ ဝေမတိကော နစ္ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ နိဗ္ဗေမတိကော ဆာဒေတိ။ သော ဘိက္ခု မူလာယ ပဋိကဿိတဗ္ဗော။ ယထာပဋိစ္ဆန္နာနဉ္စဿ အာပတ္တီနံ ပုရိမာယ အာပတ္တိယာ သမောဓာနပရိဝါသော ဒါတဗ္ဗော။
မြန်֍ ၁၇၈။ ‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု မာနတ္တာရဟော…ပေ… မာနတ္တံ စရန္တော…ပေ… အဗ္ဘာနာရဟော အန္တရာ သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိတွာ အပ္ပဋိစ္ဆာဒေတွာ ဝိဗ္ဘမတိ…ပေ… (မာနတ္တာရဟော စ မာနတ္တစာရီ စ အဗ္ဘာနာရဟော စ ယထာ ပရိဝါသော ဝိတ္ထာရိတော တထာ ဝိတ္ထာရေတဗ္ဗော)။
မြန်֍ ၁၇၉။ ‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု အဗ္ဘာနာရဟော အန္တရာ သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိတွာ အပ္ပဋိစ္ဆာဒေတွာ သာမဏေရော ဟောတိ…ပေ… ဥမ္မတ္တကော ဟောတိ…ပေ… ခိတ္တစိတ္တော ဟောတိ…ပေ… ဝေဒနာဋ္ဋော ဟောတိ…ပေ… တဿ ဟောန္တိ အာပတ္တိယော ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ …ပေ… ဧကစ္စာ အာပတ္တိယော ဇာနာတိ, ဧကစ္စာ အာပတ္တိယော န ဇာနာတိ…ပေ… ဧကစ္စာ အာပတ္တိယော သရတိ, ဧကစ္စာ အာပတ္တိယော နဿရတိ…ပေ… ဧကစ္စာသု အာပတ္တီသု နိဗ္ဗေမတိကော, ဧကစ္စာသု အာပတ္တီသု ဝေမတိကော။ ယာသု အာပတ္တီသု နိဗ္ဗေမတိကော တာ အာပတ္တိယော ဆာဒေတိ၊ ယာသု အာပတ္တီသု ဝေမတိကော တာ အာပတ္တိယော နစ္ဆာဒေတိ။ သော ဝေဒနာဋ္ဋော ဟောတိ။ သော ပုန အဝေဒနာဋ္ဋော ဟုတွာ ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ နိဗ္ဗေမတိကော ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ နိဗ္ဗေမတိကော နစ္ဆာဒေတိ၊ ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ ဝေမတိကော နစ္ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ နိဗ္ဗေမတိကော နစ္ဆာဒေတိ…ပေ… ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ နိဗ္ဗေမတိကော ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ နိဗ္ဗေမတိကော နစ္ဆာဒေတိ၊ ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ ဝေမတိကော
(ဝိ၊၄၊၁၇၂။)
နစ္ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ နိဗ္ဗေမတိကော ဆာဒေတိ…ပေ… ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ နိဗ္ဗေမတိကော ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ နိဗ္ဗေမတိကော ဆာဒေတိ၊ ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ ဝေမတိကော နစ္ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ နိဗ္ဗေမတိကော နစ္ဆာဒေတိ…ပေ… ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ နိဗ္ဗေမတိကော ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ နိဗ္ဗေမတိကော ဆာဒေတိ၊ ယာ အာပတ္တိယော ပုဗ္ဗေ ဝေမတိကော နစ္ဆာဒေသိ တာ အာပတ္တိယော ပစ္ဆာ နိဗ္ဗေမတိကော ဆာဒေတိ။ သော ဘိက္ခု မူလာယ ပဋိကဿိတဗ္ဗော။ ယထာပဋိစ္ဆန္နာနဉ္စဿ အာပတ္တီနံ ပုရိမာယ အာပတ္တိယာ သမောဓာနပရိဝါသော ဒါတဗ္ဗော။
သမူလာယသမောဓာနပရိဝါသစတုဿတံ နိဋ္ဌိတံ။
၇။ ပရိမာဏာဒိဝါရအဋ္ဌကံ
မြန်֍ ၁၈၀။ ‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိတွာ ပရိမာဏာ အပ္ပဋိစ္ဆာဒေတွာ…ပေ… အပရိမာဏာ အပ္ပဋိစ္ဆာဒေတွာ…ပေ… ဧကနာမာ အပ္ပဋိစ္ဆာဒေတွာ…ပေ… နာနာနာမာ အပ္ပဋိစ္ဆာဒေတွာ…ပေ… သဘာဂါ အပ္ပဋိစ္ဆာဒေတွာ…ပေ… ဝိသဘာဂါ အပ္ပဋိစ္ဆာဒေတွာ…ပေ… ဝဝတ္ထိတာ အပ္ပဋိစ္ဆာဒေတွာ…ပေ… သမ္ဘိန္နာ အပ္ပဋိစ္ဆာဒေတွာ ဝိဗ္ဘမတိ…ပေ… (ယထာ ဟေဋ္ဌာ တထာ ဝိတ္ထာရေတဗ္ဗံ)။
ပရိမာဏာဒိဝါရအဋ္ဌကံ နိဋ္ဌိတံ။
၈။ ဒွေဘိက္ခုဝါရဧကာဒသကံ
မြန်֍ ၁၈၁။ ‘‘ဒွေ ဘိက္ခူ သံဃာဒိသေသံ အာပန္နာ ဟောန္တိ။ တေ သံဃာဒိသေသေ သံဃာဒိသေသဒိဋ္ဌိနော ဟောန္တိ။ ဧကော ဆာဒေတိ, ဧကော နစ္ဆာဒေတိ။ ယော ဆာဒေတိ သော ဒုက္ကဋံ ဒေသာပေတဗ္ဗော။ ယထာပဋိစ္ဆန္နေ [ယထာပဋိစ္ဆန္နာနံ (သီ။)] စဿ ပရိဝါသံ ဒတွာ ဥဘိန္နမ္ပိ မာနတ္တံ ဒါတဗ္ဗံ။
(ဝိ၊၄၊၁၇၃။)
‘‘ဒွေ ဘိက္ခူ သံဃာဒိသေသံ အာပန္နာ ဟောန္တိ။ တေ သံဃာဒိသေသေ ဝေမတိကာ ဟောန္တိ။ ဧကော ဆာဒေတိ, ဧကော နစ္ဆာဒေတိ။ ယော ဆာဒေတိ သော ဒုက္ကဋံ ဒေသာပေတဗ္ဗော။ ယထာပဋိစ္ဆန္နေ စဿ ပရိဝါသံ ဒတွာ ဥဘိန္နမ္ပိ မာနတ္တံ ဒါတဗ္ဗံ။
‘‘ဒွေ ဘိက္ခူ သံဃာဒိသေသံ အာပန္နာ ဟောန္တိ။ တေ သံဃာဒိသေသေ မိဿကဒိဋ္ဌိနော ဟောန္တိ။ ဧကော ဆာဒေတိ, ဧကော နစ္ဆာဒေတိ။ ယော ဆာဒေတိ သော ဒုက္ကဋံ ဒေသာပေတဗ္ဗော။ ယထာပဋိစ္ဆန္နေ စဿ ပရိဝါသံ ဒတွာ ဥဘိန္နမ္ပိ မာနတ္တံ ဒါတဗ္ဗံ။
‘‘ဒွေ ဘိက္ခူ မိဿကံ အာပန္နာ ဟောန္တိ။ တေ မိဿကေ သံဃာဒိသေသဒိဋ္ဌိနော ဟောန္တိ။ ဧကော ဆာဒေတိ, ဧကော နစ္ဆာဒေတိ။ ယော ဆာဒေတိ သော ဒုက္ကဋံ ဒေသာပေတဗ္ဗော။ ယထာပဋိစ္ဆန္နေ စဿ ပရိဝါသံ ဒတွာ ဥဘိန္နမ္ပိ မာနတ္တံ ဒါတဗ္ဗံ။
‘‘ဒွေ ဘိက္ခူ မိဿကံ အာပန္နာ ဟောန္တိ။ တေ မိဿကေ မိဿကဒိဋ္ဌိနော ဟောန္တိ။ ဧကော ဆာဒေတိ, ဧကော နစ္ဆာဒေတိ။ ယော ဆာဒေတိ သော ဒုက္ကဋံ ဒေသာပေတဗ္ဗော။ ယထာပဋိစ္ဆန္နေ စဿ ပရိဝါသံ ဒတွာ ဥဘိန္နမ္ပိ မာနတ္တံ ဒါတဗ္ဗံ။
‘‘ဒွေ ဘိက္ခူ သုဒ္ဓကံ အာပန္နာ ဟောန္တိ။ တေ သုဒ္ဓကေ သံဃာဒိသေသဒိဋ္ဌိနော ဟောန္တိ။ ဧကော ဆာဒေတိ, ဧကော နစ္ဆာဒေတိ။ ယော ဆာဒေတိ သော ဒုက္ကဋံ ဒေသာပေတဗ္ဗော။ ဥဘောပိ ယထာဓမ္မံ ကာရာပေတဗ္ဗာ။
‘‘ဒွေ ဘိက္ခူ သုဒ္ဓကံ အာပန္နာ ဟောန္တိ။ တေ သုဒ္ဓကေ သုဒ္ဓကဒိဋ္ဌိနော ဟောန္တိ။ ဧကော ဆာဒေတိ, ဧကော နစ္ဆာဒေတိ။ ယော ဆာဒေတိ သော ဒုက္ကဋံ ဒေသာပေတဗ္ဗော။ ဥဘောပိ ယထာဓမ္မံ ကာရာပေတဗ္ဗာ။
‘‘ဒွေ ဘိက္ခူ သံဃာဒိသေသံ အာပန္နာ ဟောန္တိ။ တေ သံဃာဒိသေသေ သံဃာဒိသေသဒိဋ္ဌိနော ဟောန္တိ။ ဧကဿ ဟောတိ အာရောစေဿာမီတိ, ဧကဿ ဟောတိ န အာရောစေဿာမီတိ။ သော ပဌမမ္ပိ ယာမံ ဆာဒေတိ, ဒုတိယမ္ပိ ယာမံ ဆာဒေတိ, တတိယမ္ပိ ယာမံ ဆာဒေတိ – ဥဋ္ဌိတေ အရုဏေ ဆန္နာ ဟောတိ အာပတ္တိ။ ယော ဆာဒေတိ သော ဒုက္ကဋံ ဒေသာပေတဗ္ဗော။ ယထာပဋိစ္ဆန္နေ စဿ ပရိဝါသံ ဒတွာ ဥဘိန္နမ္ပိ မာနတ္တံ ဒါတဗ္ဗံ။
(ဝိ၊၄၊၁၇၄။)
‘‘ဒွေ ဘိက္ခူ သံဃာဒိသေသံ အာပန္နာ ဟောန္တိ။ တေ သံဃာဒိသေသေ သံဃာဒိသေသဒိဋ္ဌိနော ဟောန္တိ။ တေ ဂစ္ဆန္တိ အာရောစေဿာမာတိ။ ဧကဿ အန္တရာမဂ္ဂေ မက္ခဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ န အာရောစေဿာမီတိ။ သော ပဌမမ္ပိ ယာမံ ဆာဒေတိ, ဒုတိယမ္ပိ ယာမံ ဆာဒေတိ, တတိယမ္ပိ ယာမံ ဆာဒေတိ – ဥဋ္ဌိတေ အရုဏေ ဆန္နာ ဟောတိ အာပတ္တိ။ ယော ဆာဒေတိ သော ဒုက္ကဋံ ဒေသာပေတဗ္ဗော။ ယထာပဋိစ္ဆန္နေ စဿ ပရိဝါသံ ဒတွာ ဥဘိန္နမ္ပိ မာနတ္တံ ဒါတဗ္ဗံ။
‘‘ဒွေ ဘိက္ခူ သံဃာဒိသေသံ အာပန္နာ ဟောန္တိ။ တေ သံဃာဒိသေသေ သံဃာဒိသေသဒိဋ္ဌိနော ဟောန္တိ။ တေ ဥမ္မတ္တကာ ဟောန္တိ။ တေ ပစ္ဆာ အနုမ္မတ္တကာ ဟုတွာ ဧကော ဆာဒေတိ, ဧကော နစ္ဆာဒေတိ။ ယော ဆာဒေတိ သော ဒုက္ကဋံ ဒေသာပေတဗ္ဗော။ ယထာပဋိစ္ဆန္နေ စဿ ပရိဝါသံ ဒတွာ ဥဘိန္နမ္ပိ မာနတ္တံ ဒါတဗ္ဗံ။
‘‘ဒွေ ဘိက္ခူ သံဃာဒိသေသံ အာပန္နာ ဟောန္တိ။ တေ ပါတိမောက္ခေ ဥဒ္ဒိဿမာနေ ဧဝံ ဝဒန္တိ – ‘ဣဒါနေဝ ခေါ မယံ ဇာနာမ – အယမ္ပိ ကိရ ဓမ္မော သုတ္တာဂတော သုတ္တပရိယာပန္နော အနွဒ္ဓမာသံ ဥဒ္ဒေသံ အာဂစ္ဆတီ’တိ။ တေ သံဃာဒိသေသေ သံဃာဒိသေသဒိဋ္ဌိနော ဟောန္တိ။ ဧကော ဆာဒေတိ, ဧကော နစ္ဆာဒေတိ။ ယော ဆာဒေတိ သော ဒုက္ကဋံ ဒေသာပေတဗ္ဗော။ ယထာပဋိစ္ဆန္နေ စဿ ပရိဝါသံ ဒတွာ ဥဘိန္နမ္ပိ မာနတ္တံ ဒါတဗ္ဗံ။
ဒွေဘိက္ခုဝါရဧကာဒသကံ နိဋ္ဌိတံ။
၉။ မူလာယအဝိသုဒ္ဓိနဝကံ
မြန်֍ ၁၈၂။ ‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ ပရိမာဏမ္ပိ အပရိမာဏမ္ပိ, ဧကနာမမ္ပိ နာနာနာမမ္ပိ, သဘာဂမ္ပိ ဝိသဘာဂမ္ပိ, ဝဝတ္ထိတမ္ပိ သမ္ဘိန္နမ္ပိ။ သော သံဃံ တာသံ အာပတ္တီနံ သမောဓာနပရိဝါသံ ယာစတိ။ တဿ သံဃော တာသံ အာပတ္တီနံ သမောဓာနပရိဝါသံ ဒေတိ။ သော ပရိဝသန္တော အန္တရာ သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ ပရိမာဏာယော အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော။ သော သံဃံ အန္တရာအာပတ္တီနံ မူလာယပဋိကဿနံ ယာစတိ။ တံ သံဃော အန္တရာအာပတ္တီနံ မူလာယ
(ဝိ၊၄၊၁၇၅။)
ပဋိကဿတိ ဓမ္မိကေန ကမ္မေန အကုပ္ပေန ဌာနာရဟေန, ဓမ္မေန သမောဓာနပရိဝါသံ ဒေတိ၊ အဓမ္မေန မာနတ္တံ ဒေတိ, အဓမ္မေန အဗ္ဘေတိ။ သော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု အဝိသုဒ္ဓေါ တာဟိ အာပတ္တီဟိ။
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ ပရိမာဏမ္ပိ အပရိမာဏမ္ပိ, ဧကနာမမ္ပိ နာနာနာမမ္ပိ, သဘာဂမ္ပိ ဝိသဘာဂမ္ပိ, ဝဝတ္ထိတမ္ပိ သမ္ဘိန္နမ္ပိ။ သော သံဃံ တာသံ အာပတ္တီနံ သမောဓာနပရိဝါသံ ယာစတိ။ တဿ သံဃော တာသံ အာပတ္တီနံ သမောဓာနပရိဝါသံ ဒေတိ။ သော ပရိဝသန္တော အန္တရာ သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ ပရိမာဏာယော ပဋိစ္ဆန္နာယော။ သော သံဃံ အန္တရာအာပတ္တီနံ မူလာယပဋိကဿနံ ယာစတိ။ တံ သံဃော အန္တရာအာပတ္တီနံ မူလာယ ပဋိကဿတိ ဓမ္မိကေန ကမ္မေန အကုပ္ပေန ဌာနာရဟေန, ဓမ္မေန သမောဓာနပရိဝါသံ ဒေတိ၊ အဓမ္မေန မာနတ္တံ ဒေတိ, အဓမ္မေန အဗ္ဘေတိ။ သော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု အဝိသုဒ္ဓေါ တာဟိ အာပတ္တီဟိ။
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ ပရိမာဏမ္ပိ အပရိမာဏမ္ပိ, ဧကနာမမ္ပိ နာနာနာမမ္ပိ, သဘာဂမ္ပိ ဝိသဘာဂမ္ပိ, ဝဝတ္ထိတမ္ပိ သမ္ဘိန္နမ္ပိ။ သော သံဃံ တာသံ အာပတ္တီနံ သမောဓာနပရိဝါသံ ယာစတိ။ တဿ သံဃော တာသံ အာပတ္တီနံ သမောဓာနပရိဝါသံ ဒေတိ။ သော ပရိဝသန္တော အန္တရာ သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ ပရိမာဏာယော ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ။ သော သံဃံ အန္တရာအာပတ္တီနံ မူလာယပဋိကဿနံ ယာစတိ။ တံ သံဃော အန္တရာအာပတ္တီနံ မူလာယ ပဋိကဿတိ ဓမ္မိကေန ကမ္မေန အကုပ္ပေန ဌာနာရဟေန, ဓမ္မေန သမောဓာနပရိဝါသံ ဒေတိ, အဓမ္မေန မာနတ္တံ ဒေတိ, အဓမ္မေန အဗ္ဘေတိ။ သော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု အဝိသုဒ္ဓေါ တာဟိ အာပတ္တီဟိ။
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ ပရိမာဏမ္ပိ အပရိမာဏမ္ပိ, ဧကနာမမ္ပိ နာနာနာမမ္ပိ, သဘာဂမ္ပိ ဝိသဘာဂမ္ပိ, ဝဝတ္ထိတမ္ပိ သမ္ဘိန္နမ္ပိ။ သော သံဃံ တာသံ အာပတ္တီနံ သမောဓာနပရိဝါသံ ယာစတိ။ တဿ သံဃော တာသံ အာပတ္တီနံ သမောဓာနပရိဝါသံ ဒေတိ။ သော ပရိဝသန္တော အန္တရာ သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ အပရိမာဏာယော အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော…ပေ… အပရိမာဏာယော ပဋိစ္ဆန္နာယော…ပေ… အပရိမာဏာယော ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ
(ဝိ၊၄၊၁၇၆။)
အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ …ပေ… ပရိမာဏာယောပိ အပရိမာဏာယောပိ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော။ သော သံဃံ အန္တရာအာပတ္တီနံ မူလာယပဋိကဿနံ ယာစတိ။ တံ သံဃော အန္တရာအာပတ္တီနံ မူလာယ ပဋိကဿတိ ဓမ္မိကေန ကမ္မေန အကုပ္ပေန ဌာနာရဟေန, ဓမ္မေန သမောဓာနပရိဝါသံ ဒေတိ၊ အဓမ္မေန မာနတ္တံ ဒေတိ, အဓမ္မေန အဗ္ဘေတိ။ သော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု အဝိသုဒ္ဓေါ တာဟိ အာပတ္တီဟိ။
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ ပရိမာဏမ္ပိ အပရိမာဏမ္ပိ, ဧကနာမမ္ပိ နာနာနာမမ္ပိ, သဘာဂမ္ပိ ဝိသဘာဂမ္ပိ, ဝဝတ္ထိတမ္ပိ သမ္ဘိန္နမ္ပိ။ သော သံဃံ တာသံ အာပတ္တီနံ သမောဓာနပရိဝါသံ ယာစတိ။ တဿ သံဃော တာသံ အာပတ္တီနံ သမောဓာနပရိဝါသံ ဒေတိ။ သော ပရိဝသန္တော အန္တရာ သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ ပရိမာဏာယောပိ အပရိမာဏာယောပိ ပဋိစ္ဆန္နာယော။ သော သံဃံ အန္တရာအာပတ္တီနံ မူလာယပဋိကဿနံ ယာစတိ။ တံ သံဃော အန္တရာအာပတ္တီနံ မူလာယ ပဋိကဿတိ ဓမ္မိကေန ကမ္မေန အကုပ္ပေန ဌာနာရဟေန, ဓမ္မေန သမောဓာနပရိဝါသံ ဒေတိ၊ အဓမ္မေန မာနတ္တံ ဒေတိ, အဓမ္မေန အဗ္ဘေတိ။ သော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု အဝိသုဒ္ဓေါ တာဟိ အာပတ္တီဟိ။
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ ပရိမာဏမ္ပိ အပရိမာဏမ္ပိ, ဧကနာမမ္ပိ နာနာနာမမ္ပိ, သဘာဂမ္ပိ ဝိသဘာဂမ္ပိ, ဝဝတ္ထိတမ္ပိ သမ္ဘိန္နမ္ပိ။ သော သံဃံ တာသံ အာပတ္တီနံ သမောဓာနပရိဝါသံ ယာစတိ။ တဿ သံဃော တာသံ အာပတ္တီနံ သမောဓာနပရိဝါသံ ဒေတိ။ သော ပရိဝသန္တော အန္တရာ သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ ပရိမာဏာယောပိ အပရိမာဏာယောပိ ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ။ သော သံဃံ အန္တရာအာပတ္တီနံ မူလာယပဋိကဿနံ ယာစတိ။ တံ သံဃော အန္တရာအာပတ္တီနံ မူလာယ ပဋိကဿတိ ဓမ္မိကေန ကမ္မေန အကုပ္ပေန ဌာနာရဟေန၊ ဓမ္မေန သမောဓာနပရိဝါသံ ဒေတိ၊ အဓမ္မေန မာနတ္တံ ဒေတိ၊ အဓမ္မေန အဗ္ဘေတိ။ သော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု အဝိသုဒ္ဓေါ တာဟိ အာပတ္တီဟိ။
မူလာယအဝိသုဒ္ဓိနဝကံ [သမူလာဝိသုဒ္ဓိနဝကံ (က။)] နိဋ္ဌိတံ။
(ဝိ၊၄၊၁၇၇။)
၁၀။ ဒုတိယနဝကံ
[ဣဒံ နဝကံ ပေါရာဏပေါတ္ထကေသု အဝိသုဒ္ဓိဝသေနေဝ အာဂတံ, ဝုစ္စမာနတတိယနဝကေန စ သံသဋ္ဌံ။ တံ ပဋိဝိသောဓကေဟိ အသံသဋ္ဌံ ကတွာ ဝိသုံ ပတိဋ္ဌာပိတံ။ သီဟဠသျာမပေါတ္ထကေသု ပန တံ ဝိသုဒ္ဓိဝသေနေဝ အာဂတံ။ တံ ပနေဝံ ဝေဒိတဗ္ဗံ။၁၀- မူလာယဝိသုဒ္ဓိနဝက (သီ။ သျာ။) ၁၈၃။ ဣဓ ပန ဘိက္ခဝေ ဘိက္ခု သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ ပရိမာဏမ္ပိ အပရိမာဏမ္ပိ…ပေ… ဝဝတ္ထိတမ္ပိ သမ္ဘိန္နမ္ပိ။ သော သံဃံ တာသံ အာပတ္တီနံ သမောဓာနပရိဝါသံ ယာစတိ, တဿ သံဃော တာသံ အာပတ္တီနံ သမောဓာနပရိဝါသံ ဒေတိ, သော ပရိဝသန္တော အန္တရာ သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ ပရိမာဏာယော အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော…ပေ… ပရိမာဏာယော ပဋိစ္ဆန္နာယော…ပေ… ပရိမာဏာယော ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ။ သော သံဃံ အန္တရာအာပတ္တီနံ မူလာယပဋိကဿနံ ယာစတိ, တံ သံဃော အန္တရာအာပတ္တီနံ မူလာယ ပဋိကဿတိ ဓမ္မိကေန ကမ္မေန အကုပ္ပေန ဌာနာရဟေန, ဓမ္မေန သမောဓာနပရိဝါသံ ဒေတိ, ဓမ္မေန မာနတ္တံ ဒေတိ, ဓမ္မေန အဗ္ဘေတိ။ သော ဘိက္ခဝေ ဘိက္ခု ဝိသုဒ္ဓေါ တာဟိ အာပတ္တီဟိ။ (၁-၃)§ ဣဓ ပန ဘိက္ခဝေ ဘိက္ခု သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ ပရိမာဏမ္ပိ အပရိမာဏမ္ပိ…ပေ… ဝဝတ္ထိတမ္ပိ သမ္ဘိန္နမ္ပိ။ သော သံဃံ တာသံ အာပတ္တီနံ သမောဓာနပရိဝါသံ ယာစတိ, တဿ သံဃော တာသံ အာပတ္တီနံ သမောဓာနပရိဝါသံ ဒေတိ, သော ပရိဝသန္တော အန္တရာ သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ အပရိမာဏာယော အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော…ပေ… အပရိမာဏာယော ပဋိစ္ဆန္နာယော…ပေ… အပရိမာဏာယော ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ။ သော သံဃံ အန္တရာအာပတ္တီနံ မူလာယပဋိကဿနံ ယာစတိ, တံ သံဃော အန္တရာအာပတ္တီနံ မူလာယ ပဋိကဿတိ ဓမ္မိကေန ကမ္မေန အကုပ္ပေန ဌာနာရဟေန, ဓမ္မေန သမောဓာနပရိဝါသံ ဒေတိ, ဓမ္မေန မာနတ္တံ ဒေတိ, ဓမ္မေန အဗ္ဘေတိ။ သော ဘိက္ခဝေ ဘိက္ခု ဝိသုဒ္ဓေါ တာဟိ အာပတ္တီတိ။ (၄-၆)§ ဣဓ ပန ဘိက္ခဝေ ဘိက္ခု သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတီ ပရိမာဏမ္ပိ အပရိမာဏမ္ပိ…ပေ… ဝဝတ္ထိတမ္ပိ သမ္ဘိန္နမ္ပိ။ သော သံဃံ တာသံ အာပတ္တီနံ သမောဓာနပရိဝါသံ ယာစတိ, တဿ သံဃော တာသံ အာပတ္တီနံ သမောဓာနပရိဝါသံ ဒေတိ, သော ပရိဝသန္တော အန္တရာ သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ ပရိမာဏာယောပိ အပရိမာဏာယောပိ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော…ပေ… ပရိမာဏာယောပိ အပရိမာဏာယောပိ ပဋိစ္ဆန္နာယော…ပေ… ပရိမာဏာယောပိ အပရိမာဏာယောပိ ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ။ သော သံဃံ အန္တရာအာပတ္တီနံ မူလာယပဋိကဿနံ ယာစတိ, တံ သံဃော အန္တရာအာပတ္တီနံ မူလာယ ပဋိကဿတိ ဓမ္မိကေန ကမ္မေန အကုပ္ပေန ဌာနာရဟေန, ဓမ္မေန သမောဓာနပရိဝါသံ ဒေတိ, ဓမ္မေန မာနတ္တံ ဒေတိ, ဓမ္မေန အဗ္ဘေတိ။ သော ဘိက္ခဝေ ဘိက္ခု ဝိသုဒ္ဓေါ တာဟိ အာပတ္တီဟိ။ (၇-၉)§မူလာယ ဝိသုဒ္ဓိနဝကံ နိဋ္ဌိတံ။]
မြန်֍ ၁၈၃။ ‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ ပရိမာဏမ္ပိ အပရိမာဏမ္ပိ…ပေ… ဝဝတ္ထိတမ္ပိ သမ္ဘိန္နမ္ပိ။ သော သံဃံ တာသံ အာပတ္တီနံ သမောဓာနပရိဝါသံ ယာစတိ။ တဿ သံဃော တာသံ အာပတ္တီနံ သမောဓာနပရိဝါသံ ဒေတိ။ သော ပရိဝသန္တော အန္တရာ သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ ပရိမာဏာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော။ သော သံဃံ အန္တရာအာပတ္တီနံ မူလာယပဋိကဿနံ ယာစတိ။ တံ သံဃော အန္တရာအာပတ္တီနံ မူလာယ ပဋိကဿတိ အဓမ္မိကေန ကမ္မေန ကုပ္ပေန အဋ္ဌာနာရဟေန, အဓမ္မေန သမောဓာနပရိဝါသံ ဒေတိ၊ ဓမ္မေန မာနတ္တံ ဒေတိ, ဓမ္မေန အဗ္ဘေတိ။ သော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု အဝိသုဒ္ဓေါ တာဟိ အာပတ္တီဟိ။ (၁)
ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ ပရိမာဏမ္ပိ အပရိမာဏမ္ပိ…ပေ… ဝဝတ္ထိတမ္ပိ သမ္ဘိန္နမ္ပိ။ သော သံဃံ တာသံ အာပတ္တီနံ သမောဓာနပရိဝါသံ ယာစတိ။ တဿ သံဃော တာသံ အာပတ္တီနံ သမောဓာနပရိဝါသံ ဒေတိ။ သော ပရိဝသန္တော အန္တရာ သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ ပရိမာဏာ ပဋိစ္ဆန္နာယော။ သော သံဃံ အန္တရာအာပတ္တီနံ မူလာယပဋိကဿနံ ယာစတိ။ တံ သံဃော အန္တရာအာပတ္တီနံ မူလာယ ပဋိကဿတိ အဓမ္မိကေန ကမ္မေန ကုပ္ပေန
(ဝိ၊၄၊၁၇၈။)
အဋ္ဌာနာရဟေန, အဓမ္မေန သမောဓာနပရိဝါသံ ဒေတိ၊ ဓမ္မေန မာနတ္တံ ဒေတိ, ဓမ္မေန အဗ္ဘေတိ။ သော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု အဝိသုဒ္ဓေါ တာဟိ အာပတ္တီဟိ။ (၂)
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ ပရိမာဏမ္ပိ အပရိမာဏမ္ပိ…ပေ… ဝဝတ္ထိတမ္ပိ သမ္ဘိန္နမ္ပိ။ သော သံဃံ တာသံ အာပတ္တီနံ သမောဓာနပရိဝါသံ ယာစတိ။ တဿ သံဃော တာသံ အာပတ္တီနံ သမောဓာနပရိဝါသံ ဒေတိ။ သော ပရိဝသန္တော အန္တရာ သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ ပရိမာဏာ ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ။ သော သံဃံ အန္တရာအာပတ္တီနံ မူလာယပဋိကဿနံ ယာစတိ။ တံ သံဃော အန္တရာအာပတ္တီနံ မူလာယ ပဋိကဿတိ အဓမ္မိကေန ကမ္မေန ကုပ္ပေန အဋ္ဌာနာရဟေန, အဓမ္မေန သမောဓာနပရိဝါသံ ဒေတိ၊ ဓမ္မေန မာနတ္တံ ဒေတိ, ဓမ္မေန အဗ္ဘေတိ။ သော ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု အဝိသုဒ္ဓေါ တာဟိ အာပတ္တီဟိ။ (၃)
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ ပရိမာဏမ္ပိ အပရိမာဏမ္ပိ, ဧကနာမမ္ပိ နာနာနာမမ္ပိ, သဘာဂမ္ပိ ဝိသဘာဂမ္ပိ, ဝဝတ္ထိတမ္ပိ သမ္ဘိန္နမ္ပိ။ သော သံဃံ တာသံ အာပတ္တီနံ သမောဓာနပရိဝါသံ ယာစတိ။ တဿ သံဃော တာသံ အာပတ္တီနံ သမောဓာနပရိဝါသံ
(ဝိ၊၄၊၁၇၉။)
ဒေတိ။ သော ပရိဝသန္တော အန္တရာ သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ အပရိမာဏာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော…ပေ… အပရိမာဏာ ပဋိစ္ဆန္နာယော…ပေ… အပရိမာဏာ ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ…ပေ… ပရိမာဏာယောပိ အပရိမာဏာယောပိ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော။ သော သံဃံ အန္တရာအာပတ္တီနံ မူလာယပဋိကဿနံ ယာစတိ။ တံ သံဃော အန္တရာအာပတ္တီနံ မူလာယ ပဋိကဿတိ အဓမ္မိကေန ကမ္မေန ကုပ္ပေန အဋ္ဌာနာရဟေန, အဓမ္မေန သမောဓာနပရိဝါသံ ဒေတိ၊ ဓမ္မေန မာနတ္တံ ဒေတိ, ဓမ္မေန အဗ္ဘေတိ။ သော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု အဝိသုဒ္ဓေါ တာဟိ အာပတ္တီဟိ။ (၄-၇)
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ ပရိမာဏမ္ပိ အပရိမာဏမ္ပိ…ပေ… ဝဝတ္ထိတမ္ပိ သမ္ဘိန္နမ္ပိ။ သော သံဃံ တာသံ အာပတ္တီနံ သမောဓာနပရိဝါသံ ယာစတိ။ တဿ သံဃော တာသံ အာပတ္တီနံ သမောဓာနပရိဝါသံ ဒေတိ။ သော ပရိဝသန္တော အန္တရာ သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ ပရိမာဏာယောပိ အပရိမာဏာယောပိ ပဋိစ္ဆန္နာယော။ သော သံဃံ အန္တရာအာပတ္တီနံ မူလာယပဋိကဿနံ ယာစတိ။ တံ သံဃော အန္တရာအာပတ္တီနံ မူလာယ ပဋိကဿတိ အဓမ္မိကေန ကမ္မေန ကုပ္ပေန အဋ္ဌာနာရဟေန, အဓမ္မေန သမောဓာနပရိဝါသံ ဒေတိ, ဓမ္မေန မာနတ္တံ ဒေတိ, ဓမ္မေန အဗ္ဘေတိ။ သော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု အဝိသုဒ္ဓေါ တာဟိ အာပတ္တီဟိ။ (၈)
(ဝိ၊၄၊၁၈၀။)
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ ပရိမာဏမ္ပိ အပရိမာဏမ္ပိ…ပေ… ဝဝတ္ထိတမ္ပိ သမ္ဘိန္နမ္ပိ။ သော သံဃံ တာသံ အာပတ္တီနံ သမောဓာနပရိဝါသံ ယာစတိ။ တဿ သံဃော တာသံ အာပတ္တီနံ သမောဓာနပရိဝါသံ ဒေတိ။ သော ပရိဝသန္တော အန္တရာ သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ ပရိမာဏာယောပိ အပရိမာဏာယောပိ ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ။ သော သံဃံ အန္တရာအာပတ္တီနံ မူလာယပဋိကဿနံ ယာစတိ။ တံ သံဃော အန္တရာအာပတ္တီနံ မူလာယ ပဋိကဿတိ အဓမ္မိကေန ကမ္မေန ကုပ္ပေန အဋ္ဌာနာရဟေန, အဓမ္မေန သမောဓာနပရိဝါသံ ဒေတိ၊ ဓမ္မေန မာနတ္တံ ဒေတိ, ဓမ္မေန အဗ္ဘေတိ။ သော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု အဝိသုဒ္ဓေါ တာဟိ အာပတ္တီဟိ။ (၉)
ဒုတိယနဝကံ နိဋ္ဌိတံ။
၁၁။ တတိယနဝကံ
မြန်֍ ၁၈၄။ ‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ ပရိမာဏမ္ပိ အပရိမာဏမ္ပိ…ပေ… ဝဝတ္ထိတမ္ပိ သမ္ဘိန္နမ္ပိ။ သော သံဃံ တာသံ အာပတ္တီနံ သမောဓာနပရိဝါသံ ယာစတိ။ တဿ သံဃော တာသံ
(ဝိ၊၄၊၁၈၁။)
အာပတ္တီနံ သမောဓာနပရိဝါသံ ဒေတိ။ သော ပရိဝသန္တော အန္တရာ သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ ပရိမာဏာယော အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော။ သော သံဃံ အန္တရာအာပတ္တီနံ မူလာယပဋိကဿနံ ယာစတိ။ တံ သံဃော အန္တရာအာပတ္တီနံ မူလာယ ပဋိကဿတိ အဓမ္မိကေန ကမ္မေန ကုပ္ပေန အဋ္ဌာနာရဟေန, အဓမ္မေန သမောဓာနပရိဝါသံ ဒေတိ။ သော ပရိဝသာမီတိ မညမာနော အန္တရာ သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ ပရိမာဏာယော အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော။ သော တသ္မိံ ဘူမိယံ ဌိတော ပုရိမာအာပတ္တီနံ အန္တရာအာပတ္တိယော သရတိ, အပရာအာပတ္တီနံ အန္တရာအာပတ္တိယော သရတိ။ တဿ ဧဝံ ဟောတိ – ‘အဟံ ခေါ သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ ပရိမာဏမ္ပိ အပရိမာဏမ္ပိ…ပေ… ဝဝတ္ထိတမ္ပိ သမ္ဘိန္နမ္ပိ။ သောဟံ သံဃံ တာသံ အာပတ္တီနံ သမောဓာနပရိဝါသံ ယာစိံ။ တဿ မေ သံဃော တာသံ အာပတ္တီနံ သမောဓာနပရိဝါသံ အဒါသိ။ သောဟံ ပရိဝသန္တော အန္တရာ သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ ပရိမာဏာယော အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော။ သောဟံ သံဃံ အန္တရာအာပတ္တီနံ မူလာယပဋိကဿနံ ယာစိံ။ တံ မံ သံဃော အန္တရာအာပတ္တီနံ မူလာယ ပဋိကဿိ အဓမ္မိကေန ကမ္မေန ကုပ္ပေန အဋ္ဌာနာရဟေန, အဓမ္မေန သမောဓာနပရိဝါသံ အဒါသိ။ သောဟံ ပရိဝသာမီတိ မညမာနော အန္တရာ သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ ပရိမာဏာယော အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော။ သောဟံ တသ္မိံ ဘူမိယံ ဌိတော ပုရိမာအာပတ္တီနံ အန္တရာအာပတ္တိယော သရာမိ, အပရာအာပတ္တီနံ အန္တရာအာပတ္တိယော သရာမိ။ ယံနူနာဟံ သံဃံ ပုရိမာအာပတ္တီနံ အန္တရာအာပတ္တီနဉ္စ အပရာအာပတ္တီနံ အန္တရာအာပတ္တီနဉ္စ မူလာယပဋိကဿနံ ယာစေယျံ ဓမ္မိကေန ကမ္မေန အကုပ္ပေန ဌာနာရဟေန, ဓမ္မေန သမောဓာနပရိဝါသံ၊ ဓမ္မေန မာနတ္တံ, ဓမ္မေန အဗ္ဘာန’န္တိ။ သော သံဃံ ပုရိမာအာပတ္တီနံ အန္တရာအာပတ္တီနဉ္စ, အပရာအာပတ္တီနံ အန္တရာအာပတ္တီနဉ္စ, မူလာယပဋိကဿနံ ယာစတိ ဓမ္မိကေန ကမ္မေန အကုပ္ပေန ဌာနာရဟေန, ဓမ္မေန သမောဓာနပရိဝါသံ၊ ဓမ္မေန မာနတ္တံ, ဓမ္မေန အဗ္ဘာနံ။ တံ သံဃော ပုရိမာအာပတ္တီနံ အန္တရာအာပတ္တီနဉ္စ, အပရာအာပတ္တီနံ အန္တရာအာပတ္တီနဉ္စ, မူလာယ ပဋိကဿတိ ဓမ္မိကေန ကမ္မေန အကုပ္ပေန ဌာနာရဟေန, ဓမ္မေန သမောဓာနပရိဝါသံ ဒေတိ၊ ဓမ္မေန မာနတ္တံ ဒေတိ, ဓမ္မေန အဗ္ဘေတိ။ သော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဝိသုဒ္ဓေါ တာဟိ အာပတ္တီဟိ [အယံ ပဌမဝါရော သီ သျာ။ ပေါတ္ထကေသု ပရိပုဏ္ဏော ဒိဿတိ]။
(ဝိ၊၄၊၁၈၂။)
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ ပရိမာဏမ္ပိ အပရိမာဏမ္ပိ…ပေ… ဝဝတ္ထိတမ္ပိ သမ္ဘိန္နမ္ပိ။ သော သံဃံ တာသံ အာပတ္တီနံ သမောဓာနပရိဝါသံ ယာစတိ။ တဿ သံဃော တာသံ အာပတ္တီနံ သမောဓာနပရိဝါသံ ဒေတိ။ သော ပရိဝသန္တော အန္တရာ သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ ပရိမာဏာ ပဋိစ္ဆန္နာယော။ သော သံဃံ အန္တရာအာပတ္တီနံ မူလာယပဋိကဿနံ ယာစတိ။ တံ သံဃော အန္တရာအာပတ္တီနံ မူလာယ ပဋိကဿတိ, အဓမ္မိကေန ကမ္မေန ကုပ္ပေန အဋ္ဌာနာရဟေန, အဓမ္မေန သမောဓာနပရိဝါသံ ဒေတိ။ သော ပရိဝသာမီတိ မညမာနော အန္တရာ သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ ပရိမာဏာ ပဋိစ္ဆန္နာယော။ သော တသ္မိံ ဘူမိယံ ဌိတော ပုရိမာအာပတ္တီနံ [ပုရိမာနံ အာပတ္တီနံ (က။)] အန္တရာအာပတ္တိယော သရတိ, အပရာအာပတ္တီနံ အန္တရာအာပတ္တိယော သရတိ။ တဿ ဧဝံ ဟောတိ – ‘အဟံ ခေါ သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ ပရိမာဏမ္ပိ အပရိမာဏမ္ပိ…ပေ… ဝဝတ္ထိတမ္ပိ သမ္ဘိန္နမ္ပိ။ သောဟံ သံဃံ တာသံ အာပတ္တီနံ သမောဓာနပရိဝါသံ ယာစိံ။ တဿ မေ သံဃော တာသံ အာပတ္တီနံ သမောဓာနပရိဝါသံ အဒါသိ။ သောဟံ ပရိဝသန္တော အန္တရာ သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ ပရိမာဏာ ပဋိစ္ဆန္နာယော။ သောဟံ သံဃံ အန္တရာအာပတ္တီနံ မူလာယပဋိကဿနံ ယာစိံ။ တံ မံ သံဃော အန္တရာအာပတ္တီနံ မူလာယပဋိကဿိ, အဓမ္မိကေန ကမ္မေန ကုပ္ပေန အဋ္ဌာနာရဟေန, အဓမ္မေန သမောဓာနပရိဝါသံ အဒါသိ။ သောဟံ ပရိဝသာမီတိ မညမာနော အန္တရာ သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ ပရိမာဏာ ပဋိစ္ဆန္နာယော။ သောဟံ တသ္မိံ ဘူမိယံ ဌိတော ပုရိမာပတ္တီနံ အန္တရာအာပတ္တိယော သရာမိ, အပရာအာပတ္တီနံ အန္တရာအာပတ္တိယော သရာမိ။ ယံနူနာဟံ သံဃံ ပုရိမာပတ္တီနံ အန္တရာအာပတ္တီနဉ္စ, အပရာ အာပတ္တီနံ အန္တရာအာပတ္တီနဉ္စ, မူလာယပဋိကဿနံ ယာစေယျံ ဓမ္မိကေန ကမ္မေန အကုပ္ပေန ဌာနာရဟေန, ဓမ္မေန သမောဓာနပရိဝါသံ, ဓမ္မေန မာနတ္တံ, ဓမ္မေန အဗ္ဘာန’န္တိ။ သော သံဃံ ပုရိမာပတ္တီနံ အန္တရာအာပတ္တီနဉ္စ, အပရာအာပတ္တီနံ အန္တရာအာပတ္တီနဉ္စ မူလာယပဋိကဿနံ ယာစတိ ဓမ္မိကေန ကမ္မေန အကုပ္ပေန ဌာနာရဟေန, ဓမ္မေန သမောဓာနပရိဝါသံ, ဓမ္မေန မာနတ္တံ, ဓမ္မေန အဗ္ဘာနံ။ တံ သံဃော ပုရိမာပတ္တီနံ အန္တရာအာပတ္တီနဉ္စ, အပရာအာပတ္တီနံ အန္တရာအာပတ္တီနဉ္စ, မူလာယ ပဋိကဿတိ
(ဝိ၊၄၊၁၈၃။)
ဓမ္မိကေန ကမ္မေန အကုပ္ပေန ဌာနာရဟေန, ဓမ္မေန သမောဓာနပရိဝါသံ ဒေတိ, ဓမ္မေန မာနတ္တံ ဒေတိ, ဓမ္မေန အဗ္ဘေတိ။ သော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဝိသုဒ္ဓေါ တာဟိ အာပတ္တီဟိ။
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ ပရိမာဏမ္ပိ အပရိမာဏမ္ပိ…ပေ… ဝဝတ္ထိတမ္ပိ သမ္ဘိန္နမ္ပိ။ သော သံဃံ တာသံ အာပတ္တီနံ သမောဓာနပရိဝါသံ ယာစတိ။ တဿ သံဃော တာသံ အာပတ္တီနံ သမောဓာနပရိဝါသံ ဒေတိ။ သော ပရိဝသန္တော အန္တရာ သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ ပရိမာဏာ ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ။ သော သံဃံ အန္တရာအာပတ္တီနံ မူလာယပဋိကဿနံ ယာစတိ။ တံ သံဃော အန္တရာအာပတ္တီနံ မူလာယ ပဋိကဿတိ အဓမ္မိကေန ကမ္မေန ကုပ္ပေန အဋ္ဌာနာရဟေန, အဓမ္မေန သမောဓာနပရိဝါသံ ဒေတိ။ သော ပရိဝသာမီတိ မညမာနော အန္တရာ သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ ပရိမာဏာ ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ။ သော တသ္မိံ ဘူမိယံ ဌိတော ပုရိမာပတ္တီနံ အန္တရာအာပတ္တိယော သရတိ, အပရာအာပတ္တီနံ အန္တရာအာပတ္တိယော သရတိ။ တဿ ဧဝံ ဟောတိ – ‘အဟံ ခေါ သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ ပရိမာဏမ္ပိ အပရိမာဏမ္ပိ…ပေ… ဝဝတ္ထိတမ္ပိ သမ္ဘိန္နမ္ပိ။ သောဟံ သံဃံ တာသံ အာပတ္တီနံ သမောဓာနပရိဝါသံ ယာစိံ။ တဿ မေ သံဃော တာသံ အာပတ္တီနံ သမောဓာနပရိဝါသံ အဒါသိ။ သောဟံ ပရိဝသန္တော အန္တရာ သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ ပရိမာဏာ ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ။ သောဟံ သံဃံ အန္တရာအာပတ္တီနံ မူလာယပဋိကဿနံ ယာစိံ။ တံ မံ သံဃော အန္တရာအာပတ္တီနံ မူလာယ ပဋိကဿိ အဓမ္မိကေန ကမ္မေန ကုပ္ပေန အဋ္ဌာနာရဟေန, အဓမ္မေန သမောဓာနပရိဝါသံ အဒါသိ။ သောဟံ ပရိဝသာမီတိ မညမာနော အန္တရာ သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ ပရိမာဏာ ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ။ သောဟံ တသ္မိံ ဘူမိယံ ဌိတော ပုရိမာပတ္တီနံ အန္တရာအာပတ္တိယော သရာမိ, အပရာအာပတ္တီနံ အန္တရာအာပတ္တိယော သရာမိ။ ယံနူနာဟံ သံဃံ ပုရိမာပတ္တီနံ အန္တရာအာပတ္တီနဉ္စ, အပရာအာပတ္တီနံ အန္တရာအာပတ္တီနဉ္စ, မူလာယပဋိကဿနံ ယာစေယျံ ဓမ္မိကေန ကမ္မေန အကုပ္ပေန ဌာနာရဟေန, ဓမ္မေန သမောဓာနပရိဝါသံ, ဓမ္မေန မာနတ္တံ, ဓမ္မေန အဗ္ဘာန’န္တိ။ သော သံဃံ ပုရိမာပတ္တီနံ အန္တရာ အာပတ္တီနဉ္စ, အပရာ အာပတ္တီနံ အန္တရာ အာပတ္တီနဉ္စ,
(ဝိ၊၄၊၁၈၄။)
မူလာယပဋိကဿနံ ယာစတိ ဓမ္မိကေန ကမ္မေန အကုပ္ပေန ဌာနာရဟေန, ဓမ္မေန သမောဓာနပရိဝါသံ, ဓမ္မေန မာနတ္တံ, ဓမ္မေန အဗ္ဘာနံ။ တံ သံဃော ပုရိမာပတ္တီနံ အန္တရာ အာပတ္တီနဉ္စ, အပရာ အာပတ္တီနံ အန္တရာ အာပတ္တီနဉ္စ, မူလာယ ပဋိကဿတိ ဓမ္မိကေန ကမ္မေန အကုပ္ပေန ဌာနာရဟေန, ဓမ္မေန သမောဓာနပရိဝါသံ ဒေတိ, ဓမ္မေန မာနတ္တံ ဒေတိ, ဓမ္မေန အဗ္ဘေတိ။ သော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဝိသုဒ္ဓေါ တာဟိ အာပတ္တီဟိ။
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ ပရိမာဏမ္ပိ အပရိမာဏမ္ပိ…ပေ… ဝဝတ္ထိတမ္ပိ သမ္ဘိန္နမ္ပိ။ သော သံဃံ တာသံ အာပတ္တီနံ သမောဓာနပရိဝါသံ ယာစတိ။ တဿ သံဃော တာသံ အာပတ္တီနံ သမောဓာနပရိဝါသံ ဒေတိ။ သော ပရိဝသန္တော အန္တရာ သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ အပရိမာဏာယော အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော…ပေ… အပရိမာဏာယော ပဋိစ္ဆန္နာယော…ပေ… အပရိမာဏာယော ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ…ပေ… ပရိမာဏာယောပိ အပရိမာဏာယောပိ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယော။ သော သံဃံ အန္တရာအာပတ္တီနံ မူလာယပဋိကဿနံ ယာစတိ။ တံ သံဃော အန္တရာအာပတ္တီနံ မူလာယ ပဋိကဿိ အဓမ္မိကေန ကမ္မေန ကုပ္ပေန အဋ္ဌာနာရဟေန, အဓမ္မေန သမောဓာနပရိဝါသံ ဒေတိ။ သော ပရိဝသာမီတိ မညမာနော…ပေ… တံ သံဃော ပုရိမာ အာပတ္တီနံ အန္တရာအာပတ္တီနဉ္စ, အပရာအာပတ္တီနံ အန္တရာအာပတ္တီနဉ္စ, မူလာယ ပဋိကဿတိ ဓမ္မိကေန ကမ္မေန အကုပ္ပေန ဌာနာရဟေန, ဓမ္မေန သမောဓာနပရိဝါသံ ဒေတိ, ဓမ္မေန မာနတ္တံ ဒေတိ, ဓမ္မေန အဗ္ဘေတိ။ သော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဝိသုဒ္ဓေါ တာဟိ အာပတ္တီဟိ [ဣမေပိ စတ္တာရော ဝါရာ သီ။ သျာ။ ပေါတ္ထကေသု ပရိပုဏ္ဏာ ဒိဿန္တိ]။
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ ပရိမာဏမ္ပိ အပရိမာဏမ္ပိ…ပေ… ဝဝတ္ထိတမ္ပိ သမ္ဘိန္နမ္ပိ။ သော သံဃံ တာသံ အာပတ္တီနံ သမောဓာနပရိဝါသံ ယာစတိ။ တဿ သံဃော တာသံ အာပတ္တီနံ သမောဓာနပရိဝါသံ ဒေတိ။ သော ပရိဝသန္တော အန္တရာ သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ ပရိမာဏာယောပိ အပရိမာဏာယောပိ ပဋိစ္ဆန္နာယော။ သော သံဃံ အန္တရာအာပတ္တီနံ မူလာယပဋိကဿနံ ယာစတိ။ တံ သံဃော အန္တရာအာပတ္တီနံ မူလာယ ပဋိကဿတိ အဓမ္မိကေန ကမ္မေန ကုပ္ပေန အဋ္ဌာနာရဟေန, အဓမ္မေန သမောဓာနပရိဝါသံ ဒေတိ။ သော ပရိဝသာမီတိ မညမာနော အန္တရာ သမ္ဗဟုလာ
(ဝိ၊၄၊၁၈၅။)
သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ ပရိမာဏာယောပိ အပရိမာဏာယောပိ ပဋိစ္ဆန္နာယော။ သော တသ္မိံ ဘူမိယံ ဌိတော ပုရိမာ အာပတ္တီနံ အန္တရာအာပတ္တိယော သရတိ, အပရာအာပတ္တီနံ အန္တရာအာပတ္တိယော သရတိ။ တဿ ဧဝံ ဟောတိ – ‘အဟံ ခေါ သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ ပရိမာဏမ္ပိ အပရိမာဏမ္ပိ…ပေ… ဝဝတ္ထိတမ္ပိ သမ္ဘိန္နမ္ပိ။ သောဟံ သံဃံ တာသံ အာပတ္တီနံ သမောဓာနပရိဝါသံ ယာစိံ။ တဿ မေ သံဃော တာသံ အာပတ္တီနံ သမောဓာနပရိဝါသံ အဒါသိ။ သောဟံ ပရိဝသန္တော အန္တရာ သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ ပရိမာဏာယောပိ အပရိမာဏာယောပိ ပဋိစ္ဆန္နာယော။ သောဟံ သံဃံ အန္တရာအာပတ္တီနံ မူလာယပဋိကဿနံ ယာစိံ။ တံ မံ သံဃော အန္တရာအာပတ္တီနံ မူလာယပဋိကဿိ အဓမ္မိကေန ကမ္မေန ကုပ္ပေန အဋ္ဌာနာရဟေန, အဓမ္မေန သမောဓာနပရိဝါသံ အဒါသိ။ သောဟံ ပရိဝသာမီတိ မညမာနော အန္တရာ သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ ပရိမာဏာယောပိ အပရိမာဏာယောပိ ပဋိစ္ဆန္နာယော။ သောဟံ တသ္မိံ ဘူမိယံ ဌိတော ပုရိမာ အာပတ္တီနံ အန္တရာအာပတ္တိယော သရာမိ, အပရာအာပတ္တီနံ အန္တရာအာပတ္တိယော သရာမိ။ ယံနူနာဟံ သံဃံ ပုရိမာ အာပတ္တီနံ အန္တရာ ပတ္တီနဉ္စ, အပရာအာပတ္တီန အန္တရာအာပတ္တီနဉ္စ, မူလာယပဋိကဿနံ ယာစေယျံ ဓမ္မိကေန ကမ္မေန အကုပ္ပေန ဌာနာရဟေန, ဓမ္မေန သမောဓာနပရိဝါသံ, ဓမ္မေန မာနတ္တံ, ဓမ္မေန အဗ္ဘာန’န္တိ။ သော သံဃံ ပုရိမာ အာပတ္တီနံ အန္တရာအာပတ္တီနဉ္စ, အပရာအာပတ္တီနံ အန္တရာအာပတ္တီနဉ္စ, မူလာယပဋိကဿနံ ယာစတိ ဓမ္မိကေန ကမ္မေန အကုပ္ပေန ဌာနာရဟေန, ဓမ္မေန သမောဓာနပရိဝါသံ, ဓမ္မေန မာနတ္တံ, ဓမ္မေန အဗ္ဘာနံ။ တံ သံဃော ပုရိမာ အာပတ္တီနံ အန္တရာအာပတ္တီနဉ္စ, အပရာအာပတ္တီနံ အန္တရာအာပတ္တီနဉ္စ, မူလာယ ပဋိကဿတိ ဓမ္မိကေန ကမ္မေန အကုပ္ပေန ဌာနာရဟေန, ဓမ္မေန သမောဓာနပရိဝါသံ ဒေတိ, ဓမ္မေန မာနတ္တံ ဒေတိ, ဓမ္မေန အဗ္ဘေတိ။ သော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဝိသုဒ္ဓေါ တာဟိ အာပတ္တီဟိ။
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ ပရိမာဏမ္ပိ အပရိမာဏမ္ပိ…ပေ… ဝဝတ္ထိတမ္ပိ သမ္ဘိန္နမ္ပိ။ သော သံဃံ တာသံ အာပတ္တီနံ သမောဓာနပရိဝါသံ ယာစတိ။ တဿ သံဃော တာသံ အာပတ္တီနံ သမောဓာနပရိဝါသံ ဒေတိ။ သော ပရိဝသန္တော အန္တရာ သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ ပရိမာဏာယောပိ အပရိမာဏာယောပိ ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ။ သော သံဃံ
(ဝိ၊၄၊၁၈၆။)
အန္တရာအာပတ္တီနံ မူလာယပဋိကဿနံ ယာစတိ။ တံ သံဃော အန္တရာအာပတ္တီနံ မူလာယ ပဋိကဿတိ အဓမ္မိကေန ကမ္မေန ကုပ္ပေန အဋ္ဌာနာရဟေန, အဓမ္မေန သမောဓာနပရိဝါသံ ဒေတိ။ သော ပရိဝသာမီတိ မညမာနော အန္တရာ သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ ပရိမာဏာယောပိ အပရိမာဏာယောပိ ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ။ သော တသ္မိံ ဘူမိယံ ဌိတော ပုရိမာ အာပတ္တီနံ အန္တရာအာပတ္တိယော သရတိ, အပရာအာပတ္တီနံ အန္တရာအာပတ္တိယော သရတိ။ တဿ ဧဝံ ဟောတိ – ‘အဟံ ခေါ သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ ပရိမာဏမ္ပိ အပရိမာဏမ္ပိ…ပေ… ဝဝတ္ထိတမ္ပိ သမ္ဘိန္နမ္ပိ။ သောဟံ သံဃံ တာသံ အာပတ္တီနံ သမောဓာနပရိဝါသံ ယာစိံ။ တဿ မေ သံဃော တာသံ အာပတ္တီနံ သမောဓာနပရိဝါသံ အဒါသိ။ သောဟံ ပရိဝသန္တော အန္တရာ သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ ပရိမာဏာယောပိ အပရိမာဏာယောပိ ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ။ သောဟံ သံဃံ အန္တရာအာပတ္တီနံ မူလာယပဋိကဿနံ ယာစိံ။ တံ မံ သံဃော အန္တရာအာပတ္တီနံ မူလာယ ပဋိကဿိ အဓမ္မိကေန ကမ္မေန ကုပ္ပေန အဋ္ဌာနာရဟေန, အဓမ္မေန သမောဓာနပရိဝါသံ အဒါသိ။ သောဟံ ပရိဝသာမီတိ မညမာနော အန္တရာ သမ္ဗဟုလာ သံဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ ပရိမာဏာယောပိ အပရိမာဏာယောပိ ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာယောပိ။ သောဟံ တသ္မိံ ဘူမိယံ ဌိတော ပုရိမာ အာပတ္တီနံ အန္တရာအာပတ္တိယော သရာမိ, အပရာအာပတ္တီနံ အန္တရာအာပတ္တိယော သရာမိ။ ယံနူနာဟံ သံဃံ ပုရိမာပတ္တီနံ အန္တရာအာပတ္တီနဉ္စ, အပရာအာပတ္တီနံ အန္တရာအာပတ္တီနဉ္စ, မူလာယပဋိကဿနံ ယာစေယျံ ဓမ္မိကေန ကမ္မေန အကုပ္ပေန ဌာနာရဟေန, ဓမ္မေန သမောဓာနပရိဝါသံ, ဓမ္မေန မာနတ္တံ, ဓမ္မေန အဗ္ဘာန’န္တိ။ သော သံဃံ ပုရိမာ အာပတ္တီနံ အန္တရာအာပတ္တီနဉ္စ, အပရာအာပတ္တီနံ အန္တရာအာပတ္တီနဉ္စ, မူလာယ ပဋိကဿနံ ယာစတိ ဓမ္မိကေန ကမ္မေန အကုပ္ပေန ဌာနာရဟေန, ဓမ္မေန သမောဓာနပရိဝါသံ, ဓမ္မေန မာနတ္တံ, ဓမ္မေန အဗ္ဘာနံ။ တံ သံဃော ပုရိမာ အာပတ္တီနံ အန္တရာ အာပတ္တီနဉ္စ, အပရာ အာပတ္တီနံ အန္တရာ အာပတ္တီနဉ္စ, မူလာယ ပဋိကဿတိ ဓမ္မိကေန ကမ္မေန အကုပ္ပေန ဌာနာရဟေန, ဓမ္မေန သမောဓာနပရိဝါသံ ဒေတိ, ဓမ္မေန မာနတ္တံ ဒေတိ, ဓမ္မေန အဗ္ဘေတိ။ သော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဝိသုဒ္ဓေါ တာဟိ အာပတ္တီဟိ’’။
တတိယနဝကံ နိဋ္ဌိတံ။
သမုစ္စယက္ခန္ဓကော တတိယော။
(ဝိ၊၄၊၁၈၇။)
တဿုဒ္ဒါနံ –
အပ္ပဋိစ္ဆန္နာ ဧကာဟ-ဒွီဟ-တီဟ-စတူဟ စ၊
ပဉ္စာဟပက္ခဒသန္နံ, အာပတ္တိမာဟ မဟာမုနိ။
သုဒ္ဓန္တော စ ဝိဗ္ဘမန္တော, ပရိမာဏမုခံ ဒွေ ဘိက္ခူ၊
တတ္ထ သညိနော ဒွေ ယထာ, ဝေမတိကာ တထေဝ စ။
မိဿကဒိဋ္ဌိနော ဒွေ စ, အသုဒ္ဓကေကဒိဋ္ဌိနော၊
ဒွေ စေဝ သုဒ္ဓဒိဋ္ဌိနော။
တထေဝ စ ဧကော ဆာဒေတိ, အထ မက္ခမတေန စ၊
ဥမ္မတ္တကဒေသနဉ္စ, မူလာ အဋ္ဌာရသ [ပန္နရသ (က။)] ဝိသုဒ္ဓတော။
အာစရိယာနံ ဝိဘဇ္ဇပဒါနံ [ဝိဘဇ္ဇဝါဒီနံ (သီ။)], တမ္ဗပဏ္ဏိဒီပပသာဒကာနံ၊
မဟာဝိဟာရဝါသီနံ, ဝါစနာ သဒ္ဓမ္မဋ္ဌိတိယာတိ။
သမုစ္စယက္ခန္ဓကံ နိဋ္ဌိတံ။
(ဝိ၊၄၊၁၈၈။)
၄။ သမထက္ခန္ဓကံ
၁။ သမ္မုခါဝိနယော
မြန်֍ ၁၈၅။ တေန သမယေန ဗုဒ္ဓေါ ဘဂဝါ သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ ဇေတဝနေ အနာထပိဏ္ဍိကဿ အာရာမေ။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ အသမ္မုခီဘူတာနံ ဘိက္ခူနံ ကမ္မာနိ ကရောန္တိ – တဇ္ဇနီယမ္ပိ, နိယဿမ္ပိ, ပဗ္ဗာဇနီယမ္ပိ, ပဋိသာရဏီယမ္ပိ, ဥက္ခေပနီယမ္ပိ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ…ပေ… တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထဉှိ နာမ ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ အသမ္မုခီဘူတာနံ ဘိက္ခူနံ ကမ္မာနိ ကရိဿန္တိ – တဇ္ဇနီယမ္ပိ, နိယဿမ္ပိ, ပဗ္ဗာဇနီယမ္ပိ, ပဋိသာရဏီယမ္ပိ, ဥက္ခေပနီယမ္ပီ’’တိ! အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ…ပေ… ‘‘သစ္စံ ကိရ, ဘိက္ခဝေ, ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ အသမ္မုခီဘူတာနံ ဘိက္ခူနံ ကမ္မာနိ ကရောန္တိ – တဇ္ဇနီယမ္ပိ, နိယဿမ္ပိ, ပဗ္ဗာဇနီယမ္ပိ, ပဋိသာရဏီယမ္ပိ, ဥက္ခေပနီယမ္ပီ’’တိ? ‘‘သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ။ ဝိဂရဟိ ဗုဒ္ဓေါ ဘဂဝါ – ‘‘အနနုစ္ဆဝိကံ, ဘိက္ခဝေ, တေသံ မောဃပုရိသာနံ အနနုလောမိကံ အပ္ပတိရူပံ အဿာမဏကံ အကပ္ပိယံ အကရဏီယံ။ ကထဉှိ နာမ တေ, ဘိက္ခဝေ, မောဃပုရိသာ အသမ္မုခီဘူတာနံ ဘိက္ခူနံ ကမ္မာနိ ကရိဿန္တိ – တဇ္ဇနီယမ္ပိ, နိယဿမ္ပိ, ပဗ္ဗာဇနီယမ္ပိ, ပဋိသာရဏီယမ္ပိ, ဥက္ခေပနီယမ္ပိ! နေတံ, ဘိက္ခဝေ, အပ္ပသန္နာနံ ဝါ ပသာဒါယ…ပေ… ဝိဂရဟိတွာ…ပေ… ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – န, ဘိက္ခဝေ, အသမ္မုခီဘူတာနံ ဘိက္ခူနံ ကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ – တဇ္ဇနီယံ ဝါ, နိယဿံ ဝါ, ပဗ္ဗာဇနီယံ ဝါ, ပဋိသာရဏီယံ ဝါ, ဥက္ခေပနီယံ ဝါ။ ယော ကရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။
မြန်֍ ၁၈၆။ ‘‘အဓမ္မဝါဒီ ပုဂ္ဂလော အဓမ္မဝါဒီ သမ္ဗဟုလာ အဓမ္မဝါဒီ သံဃော။ ဓမ္မဝါဒီ ပုဂ္ဂလော ဓမ္မဝါဒီ သမ္ဗဟုလာ ဓမ္မဝါဒီ သံဃော။
ကဏှပက္ခနဝကံ
မြန်֍ ၁၈၇။ ‘‘အဓမ္မဝါဒီ ပုဂ္ဂလော ဓမ္မဝါဒိံ ပုဂ္ဂလံ သညာပေတိ နိဇ္ဈာပေတိ ပေက္ခေတိ အနုပေက္ခေတိ ဒဿေတိ အနုဒဿေတိ – အယံ ဓမ္မော, အယံ ဝိနယော, ဣဒံ သတ္ထုသာသနံ, ဣမံ ဂဏှာဟိ, ဣမံ ရောစေဟီတိ။ ဧဝဉ္စေတံ အဓိကရဏံ ဝူပသမ္မတိ, အဓမ္မေန ဝူပသမ္မတိ သမ္မုခါဝိနယပတိရူပကေန။
‘‘အဓမ္မဝါဒီ ပုဂ္ဂလော ဓမ္မဝါဒီ သမ္ဗဟုလေ သညာပေတိ နိဇ္ဈာပေတိ ပေက္ခေတိ အနုပေက္ခေတိ ဒဿေတိ အနုဒဿေတိ – အယံ ဓမ္မော, အယံ
(ဝိ၊၄၊၁၈၉။)
ဝိနယော, ဣဒံ သတ္ထုသာသနံ, ဣမံ ဂဏှထ, ဣမံ ရောစေထာတိ။ ဧဝဉ္စေတံ အဓိကရဏံ ဝူပသမ္မတိ, အဓမ္မေန ဝူပသမ္မတိ သမ္မုခါဝိနယပတိရူပကေန။
‘‘အဓမ္မဝါဒီ ပုဂ္ဂလော ဓမ္မဝါဒိံ သံဃံ သညာပေတိ နိဇ္ဈာပေတိ ပေက္ခေတိ အနုပေက္ခေတိ ဒဿေတိ အနုဒဿေတိ – အယံ ဓမ္မော, အယံ ဝိနယော, ဣဒံ သတ္ထုသာသနံ, ဣမံ ဂဏှာဟိ, ဣမံ ရောစေဟီတိ [ဣမံ ဂဏှထ, ဣမံ ရောစေထာတိ (က။)]။ ဧဝဉ္စေတံ အဓိကရဏံ ဝူပသမ္မတိ, အဓမ္မေန ဝူပသမ္မတိ သမ္မုခါဝိနယပတိရူပကေန။
‘‘အဓမ္မဝါဒီ သမ္ဗဟုလာ ဓမ္မဝါဒိံ ပုဂ္ဂလံ သညာပေန္တိ နိဇ္ဈာပေန္တိ ပေက္ခေန္တိ အနုပေက္ခေန္တိ ဒဿေန္တိ အနုဒဿေန္တိ – အယံ ဓမ္မော, အယံ ဝိနယော, ဣဒံ သတ္ထုသာသနံ, ဣမံ ဂဏှာဟိ, ဣမံ ရောစေဟီတိ။ ဧဝဉ္စေတံ အဓိကရဏံ ဝူပသမ္မတိ, အဓမ္မေန ဝူပသမ္မတိ သမ္မုခါဝိနယပတိရူပကေန။
‘‘အဓမ္မဝါဒီ သမ္ဗဟုလာ ဓမ္မဝါဒီ သမ္ဗဟုလေ သညာပေန္တိ နိဇ္ဈာပေန္တိ ပေက္ခေန္တိ အနုပေက္ခေန္တိ ဒဿေန္တိ အနုဒဿေန္တိ – အယံ ဓမ္မော, အယံ ဝိနယော, ဣဒံ သတ္ထုသာသနံ, ဣမံ ဂဏှထ, ဣမံ ရောစေထာတိ။ ဧဝဉ္စေတံ အဓိကရဏံ ဝူပသမ္မတိ, အဓမ္မေန ဝူပသမ္မတိ သမ္မုခါဝိနယပတိရူပကေန။
‘‘အဓမ္မဝါဒီ သမ္ဗဟုလာ ဓမ္မဝါဒိံ သံဃံ သညာပေန္တိ နိဇ္ဈာပေန္တိ ပေက္ခေန္တိ အနုပေက္ခေန္တိ ဒဿေန္တိ အနုဒဿေန္တိ – အယံ ဓမ္မော, အယံ ဝိနယော, ဣဒံ သတ္ထုသာသနံ, ဣမံ ဂဏှာဟိ, ဣမံ ရောစေဟီတိ။ ဧဝဉ္စေတံ အဓိကရဏံ ဝူပသမ္မတိ, အဓမ္မေန ဝူပသမ္မတိ သမ္မုခါဝိနယပတိရူပကေန။
‘‘အဓမ္မဝါဒီ သံဃော ဓမ္မဝါဒိံ ပုဂ္ဂလံ သညာပေတိ နိဇ္ဈာပေတိ ပေက္ခေတိ အနုပေက္ခေတိ ဒဿေတိ အနုဒဿေတိ – အယံ ဓမ္မော, အယံ ဝိနယော, ဣဒံ သတ္ထုသာသနံ, ဣမံ ဂဏှာဟိ, ဣမံ ရောစေဟီတိ။ ဧဝဉ္စေတံ အဓိကရဏံ ဝူပသမ္မတိ, အဓမ္မေန ဝူပသမ္မတိ သမ္မုခါဝိနယပတိရူပကေန။
‘‘အဓမ္မဝါဒီ သံဃော ဓမ္မဝါဒီ သမ္ဗဟုလေ သညာပေတိ နိဇ္ဈာပေတိ ပေက္ခေတိ အနုပေက္ခေတိ ဒဿေတိ အနုဒဿေတိ – အယံ ဓမ္မော, အယံ ဝိနယော, ဣဒံ သတ္ထုသာသနံ, ဣမံ ဂဏှထ, ဣမံ ရောစေထာတိ။ ဧဝဉ္စေတံ အဓိကရဏံ ဝူပသမ္မတိ, အဓမ္မေန ဝူပသမ္မတိ သမ္မုခါဝိနယပတိရူပကေန။
‘‘အဓမ္မဝါဒီ သံဃော ဓမ္မဝါဒိံ သံဃံ သညာပေတိ နိဇ္ဈာပေတိ ပေက္ခေတိ အနုပေက္ခေတိ ဒဿေတိ အနုဒဿေတိ – အယံ ဓမ္မော, အယံ ဝိနယော,
(ဝိ၊၄၊၁၉၀။)
ဣဒံ သတ္ထုသာသနံ, ဣမံ ဂဏှာဟိ, ဣမံ ရောစေဟီတိ။ ဧဝဉ္စေတံ အဓိကရဏံ ဝူပသမ္မတိ, အဓမ္မေန ဝူပသမ္မတိ သမ္မုခါဝိနယပတိရူပကေန။
ကဏှပက္ခနဝကံ နိဋ္ဌိတံ။
သုက္ကပက္ခနဝကံ
မြန်֍ ၁၈၈။ ‘‘ဓမ္မဝါဒီ ပုဂ္ဂလော အဓမ္မဝါဒိံ ပုဂ္ဂလံ သညာပေတိ နိဇ္ဈာပေတိ ပေက္ခေတိ အနုပေက္ခေတိ ဒဿေတိ အနုဒဿေတိ – အယံ ဓမ္မော, အယံ ဝိနယော, ဣဒံ သတ္ထုသာသနံ, ဣမံ ဂဏှာဟိ, ဣမံ ရောစေဟီတိ။ ဧဝဉ္စေတံ အဓိကရဏံ ဝူပသမ္မတိ, ဓမ္မေန ဝူပသမ္မတိ သမ္မုခါဝိနယေန။
‘‘ဓမ္မဝါဒီ ပုဂ္ဂလော အဓမ္မဝါဒီ သမ္ဗဟုလေ သညာပေတိ နိဇ္ဈာပေတိ ပေက္ခေတိ အနုပေက္ခေတိ ဒဿေတိ အနုဒဿေတိ – အယံ ဓမ္မော, အယံ ဝိနယော, ဣဒံ သတ္ထုသာသနံ, ဣမံ ဂဏှထ, ဣမံ ရောစေထာတိ။ ဧဝဉ္စေတံ အဓိကရဏံ ဝူပသမ္မတိ, ဓမ္မေန ဝူပသမ္မတိ သမ္မုခါဝိနယေန။
‘‘ဓမ္မဝါဒီ ပုဂ္ဂလော အဓမ္မဝါဒိံ သံဃံ သညာပေတိ နိဇ္ဈာပေတိ ပေက္ခေတိ အနုပေက္ခေတိ ဒဿေတိ အနုဒဿေတိ – အယံ ဓမ္မော, အယံ ဝိနယော, ဣဒံ သတ္ထုသာသနံ, ဣမံ ဂဏှာဟိ, ဣမံ ရောစေဟီတိ။ ဧဝဉ္စေတံ အဓိကရဏံ ဝူပသမ္မတိ, ဓမ္မေန ဝူပသမ္မတိ သမ္မုခါဝိနယေန။
‘‘ဓမ္မဝါဒီ သမ္ဗဟုလာ အဓမ္မဝါဒိံ ပုဂ္ဂလံ သညာပေန္တိ နိဇ္ဈာပေန္တိ ပေက္ခေန္တိ အနုပေက္ခေန္တိ ဒဿေန္တိ အနုဒဿေန္တိ – အယံ ဓမ္မော, အယံ ဝိနယော, ဣဒံ သတ္ထုသာသနံ, ဣမံ ဂဏှာဟိ, ဣမံ ရောစေဟီတိ။ ဧဝဉ္စေတံ အဓိကရဏံ ဝူပသမ္မတိ, ဓမ္မေန ဝူပသမ္မတိ သမ္မုခါဝိနယေန။
‘‘ဓမ္မဝါဒီ သမ္ဗဟုလာ အဓမ္မဝါဒီ သမ္ဗဟုလေ သညာပေန္တိ နိဇ္ဈာပေန္တိ ပေက္ခေန္တိ အနုပေက္ခေန္တိ ဒဿေန္တိ အနုဒဿေန္တိ – အယံ ဓမ္မော, အယံ ဝိနယော, ဣဒံ သတ္ထုသာသနံ, ဣမံ ဂဏှထ, ဣမံ ရောစေထာတိ။ ဧဝဉ္စေတံ အဓိကရဏံ ဝူပသမ္မတိ, ဓမ္မေန ဝူပသမ္မတိ သမ္မုခါဝိနယေန။
‘‘ဓမ္မဝါဒီ သမ္ဗဟုလာ အဓမ္မဝါဒိံ သံဃံ သညာပေန္တိ နိဇ္ဈာပေန္တိ ပေက္ခေန္တိ အနုပေက္ခေန္တိ ဒဿေန္တိ အနုဒဿေန္တိ – အယံ ဓမ္မော, အယံ ဝိနယော, ဣဒံ
(ဝိ၊၄၊၁၉၁။)
သတ္ထုသာသနံ, ဣမံ ဂဏှာဟိ, ဣမံ ရောစေဟီတိ။ ဧဝဉ္စေတံ အဓိကရဏံ ဝူပသမ္မတိ, ဓမ္မေန ဝူပသမ္မတိ သမ္မုခါဝိနယေန။
‘‘ဓမ္မဝါဒီ သံဃော အဓမ္မဝါဒိံ ပုဂ္ဂလံ သညာပေတိ နိဇ္ဈာပေတိ ပေက္ခေတိ အနုပေက္ခေတိ ဒဿေတိ အနုဒဿေတိ – အယံ ဓမ္မော, အယံ ဝိနယော, ဣဒံ သတ္ထုသာသနံ, ဣမံ ဂဏှာဟိ, ဣမံ ရောစေဟီတိ။ ဧဝဉ္စေတံ အဓိကရဏံ ဝူပသမ္မတိ, ဓမ္မေန ဝူပသမ္မတိ သမ္မုခါဝိနယေန။
‘‘ဓမ္မဝါဒီ သံဃော အဓမ္မဝါဒီ သမ္ဗဟုလေ သညာပေတိ နိဇ္ဈာပေတိ ပေက္ခေတိ အနုပေက္ခေတိ ဒဿေတိ အနုဒဿေတိ – အယံ ဓမ္မော, အယံ ဝိနယော, ဣဒံ သတ္ထုသာသနံ, ဣမံ ဂဏှထ, ဣမံ ရောစေထာတိ။ ဧဝဉ္စေတံ အဓိကရဏံ ဝူပသမ္မတိ, ဓမ္မေန ဝူပသမ္မတိ သမ္မုခါဝိနယေန။
‘‘ဓမ္မဝါဒီ သံဃော အဓမ္မဝါဒိံ သံဃံ သညာပေတိ နိဇ္ဈာပေတိ ပေက္ခေတိ အနုပေက္ခေတိ ဒဿေတိ အနုဒဿေတိ – အယံ ဓမ္မော, အယံ ဝိနယော, ဣဒံ သတ္ထုသာသနံ, ဣမံ ဂဏှာဟိ, ဣမံ ရောစေဟီတိ။ ဧဝဉ္စေတံ အဓိကရဏံ ဝူပသမ္မတိ, ဓမ္မေန ဝူပသမ္မတိ သမ္မုခါဝိနယေနာ’’တိ။
သုက္ကပက္ခနဝကံ နိဋ္ဌိတံ။
၂။ သတိဝိနယော
မြန်֍ ၁၈၉။ [ဣဒံ ဝတ္ထု ပါရာ။ ၃၈၀ အာဒယော] တေန သမယေန ဗုဒ္ဓေါ ဘဂဝါ ရာဇဂဟေ ဝိဟရတိ ဝေဠုဝနေ ကလန္ဒကနိဝါပေ။ တေန ခေါ ပန သမယေန အာယသ္မတာ ဒဗ္ဗေန မလ္လပုတ္တေန ဇာတိယာ သတ္တဝဿေန အရဟတ္တံ သစ္ဆိကတံ ဟောတိ။ ယံ ကိဉ္စိ သာဝကေန ပတ္တဗ္ဗံ သဗ္ဗံ တေန အနုပ္ပတ္တံ ဟောတိ။ နတ္ထိ စဿ ကိဉ္စိ ဥတ္တရိ [ဥတ္တရိံ (သီ။)] ကရဏီယံ, ကတဿ ဝါ ပတိစယော။ အထ ခေါ အာယသ္မတော ဒဗ္ဗဿ မလ္လပုတ္တဿ ရဟောဂတဿ ပဋိသလ္လီနဿ ဧဝံ စေတသော ပရိဝိတက္ကော ဥဒပါဒိ – ‘‘မယာ ခေါ ဇာတိယာ သတ္တဝဿေန အရဟတ္တံ သစ္ဆိကတံ။ ယံ ကိဉ္စိ သာဝကေန ပတ္တဗ္ဗံ သဗ္ဗံ မယာ အနုပ္ပတ္တံ။ နတ္ထိ စ မေ ကိဉ္စိ ဥတ္တရိကရဏီယံ, ကတဿ ဝါ ပတိစယော။ ကိံ နု ခေါ အဟံ သံဃဿ ဝေယျာဝစ္စံ ကရေယျ’’န္တိ?
(ဝိ၊၄၊၁၉၂။)
အထ ခေါ အာယသ္မတော ဒဗ္ဗဿ မလ္လပုတ္တဿ ဧတဒဟောသိ – ‘‘ယံနူနာဟံ သံဃဿ သေနာသနဉ္စ ပညပေယျံ ဘတ္တာနိ စ ဥဒ္ဒိသေယျ’’န္တိ။ အထ ခေါ အာယသ္မာ ဒဗ္ဗော မလ္လပုတ္တော သာယနှသမယံ ပဋိသလ္လာနာ ဝုဋ္ဌိတော ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခေါ အာယသ္မာ ဒဗ္ဗော မလ္လပုတ္တော ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ဣဓ မယှံ, ဘန္တေ, ရဟောဂတဿ ပဋိသလ္လီနဿ ဧဝံ စေတသော ပရိဝိတက္ကော ဥဒပါဒိ – ‘မယာ ခေါ ဇာတိယာ သတ္တဝဿေန အရဟတ္တံ သစ္ဆိကတံ။ ယံ ကိဉ္စိ သာဝကေန ပတ္တဗ္ဗံ, သဗ္ဗံ မယာ အနုပ္ပတ္တံ။ နတ္ထိ စ မေ ကိဉ္စိ ဥတ္တရိကရဏီယံ, ကတဿ ဝါ ပတိစယော။ ကိံ နု ခေါ အဟံ သံဃဿ ဝေယျာဝစ္စံ ကရေယျ’န္တိ? တဿ မယှံ, ဘန္တေ, ဧတဒဟောသိ – ‘ယံနူနာဟံ သံဃဿ သေနာသနဉ္စ ပညပေယျံ ဘတ္တာနိ စ ဥဒ္ဒိသေယျ’န္တိ။ ဣစ္ဆာမဟံ, ဘန္တေ, သံဃဿ သေနာသနဉ္စ ပညာပေတုံ ဘတ္တာနိ စ ဥဒ္ဒိသိတု’’န္တိ။ ‘‘သာဓု သာဓု, ဒဗ္ဗ။ တေန ဟိ တွံ, ဒဗ္ဗ, သံဃဿ သေနာသနဉ္စ ပညပေဟိ ဘတ္တာနိ စ ဥဒ္ဒိသာဟီ’’တိ [ဥဒ္ဒိသာတိ (ပါရာ။ ၃၈၀)]။ ‘‘ဧဝံ, ဘန္တေ’’တိ ခေါ အာယသ္မာ ဒဗ္ဗော မလ္လပုတ္တော ဘဂဝတော ပစ္စဿောသိ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ဧတသ္မိံ နိဒါနေ ဧတသ္မိံ ပကရဏေ ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, သံဃော ဒဗ္ဗံ မလ္လပုတ္တံ သေနာသနပညာပကဉ္စ ဘတ္တုဒ္ဒေသကဉ္စ သမ္မန္နတု။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, သမ္မန္နိတဗ္ဗော။ ပဌမံ ဒဗ္ဗော မလ္လပုတ္တော ယာစိတဗ္ဗော [ဒဗ္ဗော ယာစိတဗ္ဗော (သျာ။ က။)]။ ယာစိတွာ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
မြန်֍ ၁၉၀။ ‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော အာယသ္မန္တံ ဒဗ္ဗံ မလ္လပုတ္တံ သေနာသနပညာပကဉ္စ ဘတ္တုဒ္ဒေသကဉ္စ သမ္မန္နေယျ။ ဧသာ ဉတ္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ သံဃော အာယသ္မန္တံ ဒဗ္ဗံ မလ္လပုတ္တံ သေနာသနပညာပကဉ္စ ဘတ္တုဒ္ဒေသကဉ္စ သမ္မန္နတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ အာယသ္မတော ဒဗ္ဗဿ မလ္လပုတ္တဿ သေနာသနပညာပကဿ စ ဘတ္တုဒ္ဒေသကဿ စ သမ္မုတိ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘သမ္မတော သံဃေန အာယသ္မာ ဒဗ္ဗော မလ္လပုတ္တော သေနာသနပညာပကော စ ဘတ္တုဒ္ဒေသကော စ။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။
(ဝိ၊၄၊၁၉၃။)
မြန်֍ ၁၉၁။ သမ္မတော စ ပနာယသ္မာ ဒဗ္ဗော မလ္လပုတ္တော သဘာဂါနံ ဘိက္ခူနံ ဧကဇ္ဈံ သေနာသနံ ပညပေတိ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ သုတ္တန္တိကာ တေသံ ဧကဇ္ဈံ သေနာသနံ ပညပေတိ – တေ အညမညံ သုတ္တန္တံ သင်္ဂါယိဿန္တီတိ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ ဝိနယဓရာ တေသံ ဧကဇ္ဈံ သေနာသနံ ပညပေတိ – တေ အညမညံ ဝိနယံ ဝိနိစ္ဆိနိဿန္တီတိ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ ဓမ္မကထိကာ တေသံ ဧကဇ္ဈံ သေနာသနံ ပညပေတိ – တေ အညမညံ ဓမ္မံ သာကစ္ဆိဿန္တီတိ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ ဈာယိနော တေသံ ဧကဇ္ဈံ သေနာသနံ ပညပေတိ – တေ အညမညံ န ဗျာဗာဓိဿန္တီတိ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ တိရစ္ဆာနကထိကာ ကာယဒဠှိဗဟုလာ [ကာယဒဍ္ဎိဗဟုလာ (သီ။)] ဝိဟရန္တိ တေသမ္ပိ ဧကဇ္ဈံ သေနာသနံ ပညပေတိ – ဣမာယပိမေ အာယသ္မန္တော ရတိယာ အစ္ဆိဿန္တီတိ။ ယေပိ တေ ဘိက္ခူ ဝိကာလေ အာဂစ္ဆန္တိ တေသမ္ပိ တေဇောဓာတုံ သမာပဇ္ဇိတွာ တေနေဝ အာလောကေန သေနာသနံ ပညပေတိ၊ အပိသု ဘိက္ခူ သဉ္စိစ္စ ဝိကာလေ အာဂစ္ဆန္တိ – မယံ အာယသ္မတော ဒဗ္ဗဿ မလ္လပုတ္တဿ ဣဒ္ဓိပါဋိဟာရိယံ ပဿိဿာမာတိ။
တေ အာယသ္မန္တံ ဒဗ္ဗံ မလ္လပုတ္တံ ဥပသင်္ကမိတွာ ဧဝံ ဝဒန္တိ – ‘‘အမှာကံ, အာဝုသော ဒဗ္ဗ, သေနာသနံ ပညပေဟီ’’တိ။ တေ အာယသ္မာ ဒဗ္ဗော မလ္လပုတ္တော ဧဝံ ဝဒေတိ – ‘‘ကတ္ထ အာယသ္မန္တာ ဣစ္ဆန္တိ ကတ္ထ ပညပေမီ’’တိ? တေ သဉ္စိစ္စ ဒူရေ အပဒိသန္တိ – ‘‘အမှာကံ, အာဝုသော ဒဗ္ဗ, ဂိဇ္ဈကူဋေ ပဗ္ဗတေ သေနာသနံ ပညပေဟိ။ အမှာကံ, အာဝုသော, စောရပပါတေ သေနာသနံ ပညပေဟိ။ အမှာကံ, အာဝုသော, ဣသိဂိလိပဿေ ကာဠသိလာယံ သေနာသနံ ပညပေဟိ။ အမှာကံ, အာဝုသော, ဝေဘာရပဿေ သတ္တပဏ္ဏိဂုဟာယံ သေနာသနံ ပညပေဟိ။ အမှာကံ, အာဝုသော, သီတဝနေ သပ္ပသောဏ္ဍိကပဗ္ဘာရေ သေနာသနံ ပညပေဟိ။ အမှာကံ, အာဝုသော, ဂေါတမကကန္ဒရာယံ [ဂေါမဋကန္ဒရာယံ (သျာ။ ကံ။)] သေနာသနံ ပညပေဟိ။ အမှာကံ, အာဝုသော, တိန္ဒုကကန္ဒရာယံ သေနာသနံ ပညပေဟိ။ အမှာကံ, အာဝုသော, တပေါဒကန္ဒရာယံ [ကပေါတကန္ဒရာယံ (က။)] သေနာသနံ ပညပေဟိ။ အမှာကံ, အာဝုသော, တပေါဒါရာမေ သေနာသနံ ပညပေဟိ။ အမှာကံ, အာဝုသော, ဇီဝကမ္ဗဝနေ သေနာသနံ ပညပေဟိ။ အမှာကံ, အာဝုသော, မဒ္ဒကုစ္ဆိမှိ မိဂဒါယေ သေနာသနံ ပညပေဟီ’’တိ။
(ဝိ၊၄၊၁၉၄။)
တေသံ အာယသ္မာ ဒဗ္ဗော မလ္လပုတ္တော တေဇောဓာတုံ သမာပဇ္ဇိတွာ အင်္ဂုလိယာ ဇလမာနာယ ပုရတော ပုရတော ဂစ္ဆတိ။ တေပိ တေနေဝ အာလောကေန အာယသ္မတော ဒဗ္ဗဿ မလ္လပုတ္တဿ ပိဋ္ဌိတော ပိဋ္ဌိတော ဂစ္ဆန္တိ။ တေသံ အာယသ္မာ ဒဗ္ဗော မလ္လပုတ္တော ဧဝံ သေနာသနံ ပညပေတိ – အယံ မဉ္စော, ဣဒံ ပီဌံ, အယံ ဘိသိ, ဣဒံ ဗိဗ္ဗောဟနံ [ဗိမ္ဗောဟနံ (သီ။ သျာ။ ကံ။)], ဣဒံ ဝစ္စဋ္ဌာနံ, ဣဒံ ပဿာဝဋ္ဌာနံ, ဣဒံ ပါနီယံ, ဣဒံ ပရိဘောဇနီယံ, အယံ ကတ္တရဒဏ္ဍော, ဣဒံ သံဃဿ ကတိကသဏ္ဌာနံ, ဣမံ ကာလံ ပဝိသိတဗ္ဗံ, ဣမံ ကာလံ နိက္ခမိတဗ္ဗန္တိ။ တေသံ အာယသ္မာ ဒဗ္ဗော မလ္လပုတ္တော ဧဝံ သေနာသနံ ပညပေတွာ ပုနဒေဝ ဝေဠုဝနံ ပစ္စာဂစ္ဆတိ။
မြန်֍ ၁၉၂။ တေန ခေါ ပန သမယေန မေတ္တိယဘူမဇကာ [မေတ္တိယဘုမ္မဇကာ (သီ။ သျာ။ ကံ။)] ဘိက္ခူ နဝကာ စေဝ ဟောန္တိ အပ္ပပုညာ စ။ ယာနိ သံဃဿ လာမကာနိ သေနာသနာနိ တာနိ တေသံ ပါပုဏန္တိ လာမကာနိ စ ဘတ္တာနိ။ တေန ခေါ ပန သမယေန ရာဇဂဟေ မနုဿာ ဣစ္ဆန္တိ ထေရာနံ ဘိက္ခူနံ အဘိသင်္ခါရိကံ ပိဏ္ဍပါတံ ဒါတုံ – သပ္ပိမ္ပိ, တေလမ္ပိ, ဥတ္တရိဘင်္ဂမ္ပိ။ မေတ္တိယဘူမဇကာနံ ပန ဘိက္ခူနံ ပါကတိကံ ဒေန္တိ – ယထာရန္ဓံ [ယထာရဒ္ဓံ (သျာ။)] ကဏာဇကံ ဗိလင်္ဂဒုတိယံ။ တေ ပစ္ဆာဘတ္တံ ပိဏ္ဍပါတပ္ပဋိက္ကန္တာ ထေရေ ဘိက္ခူ ပုစ္ဆန္တိ – ‘‘တုမှာကံ, အာဝုသော, ဘတ္တဂ္ဂေ ကိံ အဟောသိ, တုမှာကံ ကိံ အဟောသီ’’တိ [ကိံ နာဟောသိ (သျာ။ ကံ။)]? ဧကစ္စေ ထေရာ ဧဝံ ဝဒန္တိ – ‘‘အမှာကံ, အာဝုသော, သပ္ပိ အဟောသိ, တေလံ အဟောသိ, ဥတ္တရိဘင်္ဂံ အဟောသီ’’တိ။ မေတ္တိယဘူမဇကာ ပန ဘိက္ခူ ဧဝံ ဝဒန္တိ – ‘‘အမှာကံ, အာဝုသော, န ကိဉ္စိ အဟောသိ – ပါကတိကံ ယထာရန္ဓံ ကဏာဇကံ ဗိလင်္ဂဒုတိယ’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ကလျာဏဘတ္တိကော ဂဟပတိ သံဃဿ စတုက္ကဘတ္တံ ဒေတိ နိစ္စဘတ္တံ။ သော ဘတ္တဂ္ဂေ သပုတ္တဒါရော ဥပတိဋ္ဌိတွာ ပရိဝိသတိ – အညေ ဩဒနေန ပုစ္ဆန္တိ, အညေ သူပေန ပုစ္ဆန္တိ, အညေ တေလေန ပုစ္ဆန္တိ, အညေ ဥတ္တရိဘင်္ဂေန ပုစ္ဆန္တိ။ တေန ခေါ ပန သမယေန ကလျာဏဘတ္တိကဿ ဂဟပတိနော ဘတ္တံ သွာတနာယ မေတ္တိယဘူမဇကာနံ ဘိက္ခူနံ ဥဒ္ဒိဋ္ဌံ ဟောတိ။ အထ ခေါ ကလျာဏဘတ္တိကော ဂဟပတိ အာရာမံ အဂမာသိ ကေနစိဒေဝ ကရဏီယေန။ သော ယေနာယသ္မာ ဒဗ္ဗော မလ္လပုတ္တော တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ အာယသ္မန္တံ ဒဗ္ဗံ မလ္လပုတ္တံ အဘိဝါဒေတွာ
(ဝိ၊၄၊၁၉၅။)
ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နံ ခေါ ကလျာဏဘတ္တိကံ ဂဟပတိံ အာယသ္မာ ဒဗ္ဗော မလ္လပုတ္တော ဓမ္မိယာ ကထာယ သန္ဒဿေသိ သမာဒပေသိ သမုတ္တေဇေသိ သမ္ပဟံသေသိ။ အထ ခေါ ကလျာဏဘတ္တိကော ဂဟပတိ အာယသ္မတာ ဒဗ္ဗေန မလ္လပုတ္တေန ဓမ္မိယာ ကထာယ သန္ဒဿိတော သမာဒပိတော သမုတ္တေဇိတော သမ္ပဟံသိတော အာယသ္မန္တံ ဒဗ္ဗံ မလ္လပုတ္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ကဿ, ဘန္တေ, အမှာကံ ဃရေ သွာတနာယ ဘတ္တံ ဥဒ္ဒိဋ္ဌ’’န္တိ? ‘‘မေတ္တိယဘူမဇကာနံ ခေါ, ဂဟပတိ, ဘိက္ခူနံ တုမှာကံ ဃရေ သွာတနာယ ဘတ္တံ ဥဒ္ဒိဋ္ဌ’’န္တိ။ အထ ခေါ ကလျာဏဘတ္တိကော ဂဟပတိ အနတ္တမနော အဟောသိ။ ကထဉှိ နာမ ပါပဘိက္ခူ အမှာကံ ဃရေ ဘုဉ္ဇိဿန္တီတိ ဃရံ ဂန္တွာ ဒါသိံ အာဏာပေသိ – ‘‘ယေ, ဇေ, သွေ ဘတ္တိကာ အာဂစ္ဆန္တိ တေ ကောဋ္ဌကေ အာသနံ ပညပေတွာ ကဏာဇကေန ဗိလင်္ဂဒုတိယေန ပရိဝိသာ’’တိ။ ‘‘ဧဝံ အယျာ’’တိ ခေါ သာ ဒါသီ ကလျာဏဘတ္တိကဿ ဂဟပတိနော ပစ္စဿောသိ။
အထ ခေါ မေတ္တိယဘူမဇကာ ဘိက္ခူ – ဟိယျော ခေါ, အာဝုသော, အမှာကံ ကလျာဏဘတ္တိကဿ ဂဟပတိနော ဘတ္တံ ဥဒ္ဒိဋ္ဌံ၊ သွေ အမှေ ကလျာဏဘတ္တိကော ဂဟပတိ သပုတ္တဒါရော ဥပတိဋ္ဌိတွာ ပရိဝိသိဿတိ၊ အညေ ဩဒနေန ပုစ္ဆိဿန္တိ, အညေ သူပေန ပုစ္ဆိဿန္တိ, အညေ တေလေန ပုစ္ဆိဿန္တိ, အညေ ဥတ္တရိဘင်္ဂေန ပုစ္ဆိဿန္တီတိ။ တေ တေနေဝ သောမနဿေန န စိတ္တရူပံ ရတ္တိယာ သုပိံသု။ အထ ခေါ မေတ္တိယဘူမဇကာ ဘိက္ခူ ပုဗ္ဗဏှသမယံ နိဝါသေတွာ ပတ္တစီဝရမာဒါယ ယေန ကလျာဏဘတ္တိကဿ ဂဟပတိနော နိဝေသနံ တေနုပသင်္ကမိံသု။ အဒ္ဒသာ ခေါ သာ ဒါသီ မေတ္တိယဘူမဇကေ ဘိက္ခူ ဒူရတောဝ အာဂစ္ဆန္တေ၊ ဒိသွာန ကောဋ္ဌကေ အာသနံ ပညာပေတွာ မေတ္တိယဘူမဇကေ ဘိက္ခူ ဧတဒဝေါစ – ‘‘နိသီဒထ, ဘန္တေ’’တိ။ အထ ခေါ မေတ္တိယဘူမဇကာနံ ဘိက္ခူနံ ဧတဒဟောသိ – ‘‘နိဿံသယံ ခေါ န တာဝ ဘတ္တံ သိဒ္ဓံ ဘဝိဿတိ ယထာ မယံ ကောဋ္ဌကေ နိသီဒါပိယာမာ’’တိ [နိသီဒါပေယျာမာတိ (က။)]။ အထ ခေါ သာ ဒါသီ ကဏာဇကေန [ကာဏာဇကေန (သျာ။ ကံ။)] ဗိလင်္ဂဒုတိယေန ဥပဂဉ္ဆိ – ဘုဉ္ဇထ, ဘန္တေတိ။ ‘‘မယံ ခေါ, ဘဂိနိ, နိစ္စဘတ္တိကာ’’တိ။ ‘‘ဇာနာမိ အယျာ နိစ္စဘတ္တိကာတိ။ အပိ စာဟံ ဟိယျောဝ ဂဟပတိနာ အာဏတ္တာ – ‘ယေ, ဇေ, သွေ ဘတ္တိကာ အာဂစ္ဆန္တိ, တေ ကောဋ္ဌကေ အာသနံ ပညာပေတွာ ကဏာဇကေန ဗိလင်္ဂဒုတိယေန ပရိဝိသာ’တိ။ ဘုဉ္ဇထ, ဘန္တေ’’တိ။ အထ ခေါ မေတ္တိယဘူမဇကာ ဘိက္ခူ – ဟိယျော ခေါ, အာဝုသော, ကလျာဏဘတ္တိကော ဂဟပတိ အာရာမံ အဂမာသိ ဒဗ္ဗဿ
(ဝိ၊၄၊၁၉၆။)
မလ္လပုတ္တဿ သန္တိကေ။ နိဿံသယံ ခေါ မယံ ဒဗ္ဗေန မလ္လပုတ္တေန ဂဟပတိနော အန္တရေ ပရိဘိန္နာတိ [သန္တိကေ ပရိဘိန္နာတိ (သျာ။ ကံ။)]။ တေ တေနေဝ ဒေါမနဿေန န စိတ္တရူပံ ဘုဉ္ဇိံသု။ အထ ခေါ မေတ္တိယဘူမဇကာ ဘိက္ခူ ပစ္ဆာဘတ္တံ ပိဏ္ဍပါတပ္ပဋိက္ကန္တာ အာရာမံ ဂန္တွာ ပတ္တစီဝရံ ပဋိသာမေတွာ ဗဟာရာမကောဋ္ဌကေ သံဃာဋိပလ္လတ္ထိကာယ နိသီဒိံသု တုဏှီဘူတာ မင်္ကုဘူတာ ပတ္တက္ခန္ဓာ အဓောမုခါ ပဇ္ဈာယန္တာ အပ္ပဋိဘာနာ။
အထ ခေါ မေတ္တိယာ ဘိက္ခုနီ ယေန မေတ္တိယဘူမဇကာ ဘိက္ခူ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ မေတ္တိယဘူမဇကေ ဘိက္ခူ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ဝန္ဒာမိ အယျာ’’တိ။ ဧဝံ ဝုတ္တေ မေတ္တိယဘူမဇကာ ဘိက္ခူ နာလပိံသု။ ဒုတိယမ္ပိ ခေါ…ပေ… တတိယမ္ပိ ခေါ မေတ္တိယာ ဘိက္ခုနီ မေတ္တိယဘူမဇကေ ဘိက္ခူ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ဝန္ဒာမိ အယျာ’’တိ။ တတိယမ္ပိ ခေါ မေတ္တိယဘူမဇကာ ဘိက္ခူ နာလပိံသု။ ‘‘ကျာဟံ အယျာနံ အပရဇ္ဈာမိ? ကိဿ မံ အယျာ နာလပန္တီ’’တိ? ‘‘တထာ ဟိ ပန တွံ, ဘဂိနိ, အမှေ ဒဗ္ဗေန မလ္လပုတ္တေန ဝိဟေဌိယမာနေ အဇ္ဈုပေက္ခသီ’’တိ? ‘‘ကျာဟံ, အယျာ, ကရောမီ’’တိ? ‘‘သစေ ခေါ တွံ, ဘဂိနိ, ဣစ္ဆေယျာသိ, အဇ္ဇေဝ ဘဂဝါ အာယသ္မန္တံ ဒဗ္ဗံ မလ္လပုတ္တံ နာသာပေယျာ’’တိ။ ‘‘ကျာဟံ, အယျာ, ကရောမိ? ကိံ မယာ သက္ကာ ကာတု’’န္တိ? ‘‘ဧဟိ တွံ, ဘဂိနိ, ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝန္တံ ဧဝံ ဝဒေဟိ – ‘ဣဒံ, ဘန္တေ, နစ္ဆန္နံ နပ္ပတိရူပံ, ယာယံ, ဘန္တေ, ဒိသာ အဘယာ အနီတိကာ အနုပဒ္ဒဝါ သာယံ ဒိသာ သဘယာ သဤတိကာ သဥပဒ္ဒဝါ၊ ယတော နိဝါတံ တတော သဝါတံ [တတော ပဝါတံ (သီ။ သျာ။ ကံ။)]၊ ဥဒကံ မညေ အာဒိတ္တံ၊ အယျေနမှိ ဒဗ္ဗေန မလ္လပုတ္တေန ဒူသိတာ’’’တိ။ ‘‘ဧဝံ အယျာ’’တိ ခေါ မေတ္တိယာ ဘိက္ခုနီ မေတ္တိယဘူမဇကာနံ ဘိက္ခူနံ ပဋိဿုတွာ [ပဋိဿုဏိတွာ (သျာ။ ကံ။)] ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ အဋ္ဌာသိ။ ဧကမန္တံ ဌိတာ ခေါ မေတ္တိယာ [သာ မေတ္တိယာ (သျာ။ က။)] ဘိက္ခုနီ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ဣဒံ, ဘန္တေ, နစ္ဆန္နံ နပ္ပတိရူပံ, ယာယံ, ဘန္တေ, ဒိသာ အဘယာ အနီတိကာ အနုပဒ္ဒဝါ သာယံ ဒိသာ သဘယာ သဤတိကာ သဥပဒ္ဒဝါ၊ ယတော နိဝါတံ တတော သဝါတံ၊ ဥဒကံ မညေ အာဒိတ္တံ၊ အယျေနမှိ ဒဗ္ဗေန မလ္လပုတ္တေန ဒူသိတာ’’တိ။
မြန်֍ ၁၉၃။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ဧတသ္မိံ နိဒါနေ ဧတသ္မိံ ပကရဏေ ဘိက္ခုသံဃံ သန္နိပါတာပေတွာ အာယသ္မန္တံ ဒဗ္ဗံ မလ္လပုတ္တံ ပဋိပုစ္ဆိ – ‘‘သရသိ တွံ, ဒဗ္ဗ, ဧဝရူပံ
(ဝိ၊၄၊၁၉၇။)
ကတ္တာ ယထာယံ ဘိက္ခုနီ အာဟာ’’တိ? ‘‘ယထာ မံ, ဘန္တေ, ဘဂဝါ ဇာနာတီ’’တိ။ ဒုတိယမ္ပိ ခေါ ဘဂဝါ အာယသ္မန္တံ ဒဗ္ဗံ မလ္လပုတ္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘သရသိ တွံ, ဒဗ္ဗ, ဧဝရူပံ ကတ္တာ ယထာယံ ဘိက္ခုနီ အာဟာ’’တိ? ‘‘ယထာ မံ, ဘန္တေ, ဘဂဝါ ဇာနာတီ’’တိ။ တတိယမ္ပိ ခေါ ဘဂဝါ အာယသ္မန္တံ ဒဗ္ဗံ မလ္လပုတ္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘သရသိ တွံ, ဒဗ္ဗ, ဧဝရူပံ ကတ္တာ ယထာယံ ဘိက္ခုနီ အာဟာ’’တိ? ‘‘ယထာ မံ, ဘန္တေ, ဘဂဝါ ဇာနာတီ’’တိ။ ‘‘န ခေါ, ဒဗ္ဗ, ဒဗ္ဗာ ဧဝံ နိဗ္ဗေဌေန္တိ။ သစေ တယာ ကတံ ကတန္တိ ဝဒေဟိ။ သစေ အကတံ အကတန္တိ ဝဒေဟီ’’တိ။ ‘‘ယတောဟံ, ဘန္တေ, ဇာတော နာဘိဇာနာမိ သုပိနန္တေနပိ မေထုနံ ဓမ္မံ ပဋိသေဝိတာ, ပဂေဝ ဇာဂရော’’တိ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, မေတ္တိယံ ဘိက္ခုနိံ နာသေထ။ ဣမေ စ ဘိက္ခူ အနုယုဉ္ဇထာ’’တိ။ ဣဒံ ဝတွာ ဘဂဝါ ဥဋ္ဌာယာသနာ ဝိဟာရံ ပါဝိသိ။
အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ မေတ္တိယံ ဘိက္ခုနိံ နာသေသုံ။ အထ ခေါ မေတ္တိယဘူမဇကာ ဘိက္ခူ တေ ဘိက္ခူ ဧတဒဝေါစုံ – ‘‘မာဝုသော, မေတ္တိယံ ဘိက္ခုနိံ နာသေထ, န သာ ကိဉ္စိ အပရဇ္ဈတိ၊ အမှေဟိ သာ ဥဿာဟိတာ ကုပိတေဟိ အနတ္တမနေဟိ စာဝနာဓိပ္ပါယေဟီ’’တိ။ ‘‘ကိံ ပန တုမှေ, အာဝုသော, အာယသ္မန္တံ ဒဗ္ဗံ မလ္လပုတ္တံ အမူလိကာယ သီလဝိပတ္တိယာ အနုဒ္ဓံသေထာ’’တိ? ‘‘ဧဝမာဝုသော’’တိ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ…ပေ… တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထဉှိ နာမ မေတ္တိယဘူမဇကာ ဘိက္ခူ အာယသ္မန္တံ ဒဗ္ဗံ မလ္လပုတ္တံ အမူလိကာယ သီလဝိပတ္တိယာ အနုဒ္ဓံသေဿန္တီ’’တိ! အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ …ပေ… ‘‘သစ္စံ ကိရ, ဘိက္ခဝေ, မေတ္တိယဘူမဇကာ ဘိက္ခူ ဒဗ္ဗံ မလ္လပုတ္တံ အမူလိကာယ သီလဝိပတ္တိယာ အနုဒ္ဓံသေန္တီ’’တိ? ‘‘သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ…ပေ… ဝိဂရဟိတွာ…ပေ… ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ –
‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, သံဃော ဒဗ္ဗဿ မလ္လပုတ္တဿ သတိဝေပုလ္လပ္ပတ္တဿ သတိဝိနယံ ဒေတု။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဒါတဗ္ဗော – ‘‘တေန, ဘိက္ခဝေ, ဒဗ္ဗေန မလ္လပုတ္တေန သံဃံ ဥပသင်္ကမိတွာ, ဧကံသံ ဥတ္တရာသင်္ဂံ ကရိတွာ, ဝုဍ္ဎာနံ ဘိက္ခူနံ ပါဒေ ဝန္ဒိတွာ, ဥက္ကုဋိကံ နိသီဒိတွာ, အဉ္ဇလိံ ပဂ္ဂဟေတွာ, ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘ဣမေ မံ, ဘန္တေ, မေတ္တိယဘူမဇကာ ဘိက္ခူ အမူလိကာယ သီလဝိပတ္တိယာ အနုဒ္ဓံသေန္တိ။ သောဟံ, ဘန္တေ, သတိဝေပုလ္လပ္ပတ္တော သံဃံ သတိဝိနယံ ယာစာမီ’တိ။ ဒုတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗော။ တတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗော – ‘ဣမေ မံ, ဘန္တေ မေတ္တိယဘူမဇကာ ဘိက္ခူ အမူလိကာယ သီလဝိပတ္တိယာ အနုဒ္ဓံသေန္တိ။
(ဝိ၊၄၊၁၉၈။)
သောဟံ[သောဟံ ဘန္တေ (က။)] သတိဝေပုလ္လပ္ပတ္တော တတိယမ္ပိ, ဘန္တေ, သံဃံ သတိဝိနယံ ယာစာမီ’တိ။ ‘‘ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
မြန်֍ ၁၉၄။ သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ ဣမေ မေတ္တိယဘူမဇကာ ဘိက္ခူ အာယသ္မန္တံ ဒဗ္ဗံ မလ္လပုတ္တံ အမူလိကာယ သီလဝိပတ္တိယာ အနုဒ္ဓံသေန္တိ။ အာယသ္မာ ဒဗ္ဗော မလ္လပုတ္တော သတိဝေပုလ္လပ္ပတ္တော သံဃံ သတိဝိနယံ ယာစတိ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော အာယသ္မတော ဒဗ္ဗဿ မလ္လပုတ္တဿ သတိဝေပုလ္လပ္ပတ္တဿ သတိဝိနယံ ဒဒေယျ။ ဧသာ ဉတ္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ ဣမေ မေတ္တိယဘူမဇကာ ဘိက္ခူ အာယသ္မန္တံ ဒဗ္ဗံ မလ္လပုတ္တံ အမူလိကာယ သီလဝိပတ္တိယာ အနုဒ္ဓံသေန္တိ။ အာယသ္မာ ဒဗ္ဗော မလ္လပုတ္တော သတိဝေပုလ္လပ္ပတ္တော သံဃံ သတိဝိနယံ ယာစတိ။ သံဃော အာယသ္မတော ဒဗ္ဗဿ မလ္လပုတ္တဿ သတိဝေပုလ္လပ္ပတ္တဿ သတိဝိနယံ ဒေတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ အာယသ္မတော ဒဗ္ဗဿ မလ္လပုတ္တဿ သတိဝေပုလ္လပ္ပတ္တဿ သတိဝိနယဿ ဒါနံ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘ဒုတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ…ပေ… တတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ – သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ ဣမေ မေတ္တိယဘူမဇကာ ဘိက္ခူ အာယသ္မန္တံ ဒဗ္ဗံ မလ္လပုတ္တံ အမူလိကာယ သီလဝိပတ္တိယာ အနုဒ္ဓံသေန္တိ။ အာယသ္မာ ဒဗ္ဗော မလ္လပုတ္တော သတိဝေပုလ္လပ္ပတ္တော သံဃံ သတိဝိနယံ ယာစတိ။ သံဃော အာယသ္မတော ဒဗ္ဗဿ မလ္လပုတ္တဿ သတိဝေပုလ္လပ္ပတ္တဿ သတိဝိနယံ ဒေတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ အာယသ္မတော ဒဗ္ဗဿ မလ္လပုတ္တဿ သတိဝေပုလ္လပ္ပတ္တဿ သတိဝိနယဿ ဒါနံ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘ဒိန္နော သံဃေန အာယသ္မတော ဒဗ္ဗဿ မလ္လပုတ္တဿ သတိဝေပုလ္လပ္ပတ္တဿ သတိဝိနယော။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။
မြန်֍ ၁၉၅။ ‘‘ပဉ္စိမာနိ, ဘိက္ခဝေ, ဓမ္မိကာနိ သတိဝိနယဿ ဒါနာနိ။ သုဒ္ဓေါ ဟောတိ ဘိက္ခု အနာပတ္တိကော, အနုဝဒန္တိ စ နံ, ယာစတိ စ, တဿ သံဃော သတိဝိနယံ ဒေတိ ဓမ္မေန သမဂ္ဂေန – ဣမာနိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စ ဓမ္မိကာနိ သတိဝိနယဿ ဒါနာနီ’’တိ။
(ဝိ၊၄၊၁၉၉။)
၃။ အမူဠှဝိနယော
မြန်֍ ၁၉၆။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဂဂ္ဂေါ ဘိက္ခု ဥမ္မတ္တကော ဟောတိ, စိတ္တဝိပရိယာသကတော။ တေန ဥမ္မတ္တကေန စိတ္တဝိပရိယာသကတေန ဗဟုံ အဿာမဏကံ အဇ္ဈာစိဏ္ဏံ ဟောတိ ဘာသိတပရိက္ကန္တံ။ ဘိက္ခူ ဂဂ္ဂံ ဘိက္ခုံ ဥမ္မတ္တကေန စိတ္တဝိပရိယာသကတေန အဇ္ဈာစိဏ္ဏေန အာပတ္တိယာ စောဒေန္တိ – ‘‘သရတာယသ္မာ ဧဝရူပိံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိတာ’’တိ? သော ဧဝံ ဝဒေတိ – ‘‘အဟံ ခေါ, အာဝုသော, ဥမ္မတ္တကော အဟောသိံ စိတ္တဝိပရိယာသကတော။ တေန မေ ဥမ္မတ္တကေန စိတ္တဝိပရိယာသကတေန ဗဟုံ အဿာမဏကံ အဇ္ဈာစိဏ္ဏံ ဘာသိတပရိက္ကန္တံ။ နာဟံ တံ သရာမိ။ မူဠှေန မေ ဧတံ ကတ’’န္တိ။ ဧဝမ္ပိ နံ ဝုစ္စမာနာ စောဒေန္တေဝ – ‘‘သရတာယသ္မာ ဧဝရူပိံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိတာ’’တိ? ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ။။ပေ… တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထဉှိ နာမ ဘိက္ခူ ဂဂ္ဂံ ဘိက္ခုံ ဥမ္မတ္တကေန စိတ္တဝိပရိယာသကတေန အဇ္ဈာစိဏ္ဏေန အာပတ္တိယာ စောဒေဿန္တိ – ‘‘သရတာယသ္မာ ဧဝရူပိံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိတာ’တိ! သော ဧဝံ ဝဒေတိ – ‘အဟံ ခေါ, အာဝုသော, ဥမ္မတ္တကော အဟောသိံ စိတ္တဝိပရိယာသကတော။ တေန မေ ဥမ္မတ္တကေန စိတ္တဝိပရိယာသကတေန ဗဟုံ အဿာမဏကံ အဇ္ဈာစိဏ္ဏံ ဘာသိတပရိက္ကန္တံ။ နာဟံ တံ သရာမိ။ မူဠှေန မေ ဧတံ ကတ’န္တိ။ ဧဝမ္ပိ နံ ဝုစ္စမာနာ စောဒေန္တေဝ – ‘‘သရတာယသ္မာ ဧဝရူပိံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိတာ’’တိ? အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ…ပေ… ‘‘သစ္စံ ကိရ, ဘိက္ခဝေ…ပေ… သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ…ပေ… ဝိဂရဟိတွာ…ပေ… ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ –
‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, သံဃော ဂဂ္ဂဿ ဘိက္ခုနော အမူဠှဿ အမူဠှဝိနယံ ဒေတု။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဒါတဗ္ဗော – ‘‘တေန, ဘိက္ခဝေ, ဂဂ္ဂေန ဘိက္ခုနာ သံဃံ ဥပသင်္ကမိတွာ, ဧကံသံ ဥတ္တရာသင်္ဂံ ကရိတွာ, ဝုဍ္ဎာနံ ဘိက္ခူနံ ပါဒေ ဝန္ဒိတွာ, ဥက္ကုဋိကံ နိသီဒိတွာ, အဉ္ဇလိံ ပဂ္ဂဟေတွာ, ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘အဟံ, ဘန္တေ, ဥမ္မတ္တကော အဟောသိံ စိတ္တဝိပရိယာသကတော။ တေန မေ ဥမ္မတ္တကေန စိတ္တဝိပရိယာသကတေန ဗဟုံ အဿာမဏကံ အဇ္ဈာစိဏ္ဏံ ဘာသိတပရိက္ကန္တံ။ မံ ဘိက္ခူ ဥမ္မတ္တကေန စိတ္တဝိပရိယာသကတေန အဇ္ဈာစိဏ္ဏေန အာပတ္တိယာ စောဒေန္တိ – ‘သရတာယသ္မာ ဧဝရူပိံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိတာ’တိ? တျာဟံ ဧဝံ ဝဒါမိ – ‘အဟံ ခေါ, အာဝုသော, ဥမ္မတ္တကော အဟောသိံ စိတ္တဝိပရိယာသကတော။ တေန မေ ဥမ္မတ္တကေန စိတ္တဝိပရိယာသကတေန ဗဟုံ အဿာမဏကံ အဇ္ဈာစိဏ္ဏံ ဘာသိတပရိက္ကန္တံ။ နာဟံ တံ သရာမိ။ မူဠှေန မေ ဧတံ ကတ’န္တိ။ ဧဝမ္ပိ မံ ဝုစ္စမာနာ
(ဝိ၊၄၊၂၀၀။)
စောဒေန္တေဝ – ‘သရတာယသ္မာ ဧဝရူပိံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိတာ’တိ? သောဟံ, ဘန္တေ, အမူဠှော သံဃံ အမူဠှဝိနယံ ယာစာမီ’တိ။ ဒုတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗော။ တတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗော – ‘အဟံ, ဘန္တေ, ဥမ္မတ္တကော အဟောသိံ စိတ္တဝိပရိယာသကတော။ တေန မေ ဥမ္မတ္တကေန စိတ္တဝိပရိယာသကတေန ဗဟုံ အဿာမဏကံ အဇ္ဈာစိဏ္ဏံ ဘာသိတပရိက္ကန္တံ။ မံ ဘိက္ခူ ဥမ္မတ္တကေန စိတ္တဝိပရိယာသကတေန အဇ္ဈာစိဏ္ဏေန အာပတ္တိယာ စောဒေန္တိ – ‘သရတာယသ္မာ ဧဝရူပိံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိတာ’တိ? တျာဟံ ဧဝံ ဝဒါမိ – ‘အဟံ ခေါ, အာဝုသော, ဥမ္မတ္တကော အဟောသိံ စိတ္တဝိပရိယာသကတော။ တေန မေ ဥမ္မတ္တကေန စိတ္တဝိပရိယာသကတေန ဗဟုံ အဿာမဏကံ အဇ္ဈာစိဏ္ဏံ ဘာသိတပရိက္ကန္တံ။ နာဟံ တံ သရာမိ မူဠှေန မေ ဧတံ ကတ’န္တိ။ ဧဝမ္ပိ မံ ဝုစ္စမာနာ စောဒေန္တေဝ – ‘သရတာယသ္မာ ဧဝရူပိံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိတာ’တိ? သောဟံ အမူဠှော [သောဟံ ဘန္တေ အမူဠှော (က။)] တတိယမ္ပိ, ဘန္တေ, သံဃံ အမူဠှဝိနယံ ယာစာမီ’တိ။ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
မြန်֍ ၁၉၇။ ‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဂဂ္ဂေါ ဘိက္ခု ဥမ္မတ္တကော အဟောသိ စိတ္တဝိပရိယာသကတော။ တေန ဥမ္မတ္တကေန စိတ္တဝိပရိယာသကတေန ဗဟုံ အဿာမဏကံ အဇ္ဈာစိဏ္ဏံ ဘာသိတပရိက္ကန္တံ။ ဘိက္ခူ ဂဂ္ဂံ ဘိက္ခုံ ဥမ္မတ္တကေန စိတ္တဝိပရိယာသကတေန အဇ္ဈာစိဏ္ဏေန အာပတ္တိယာ စောဒေန္တိ – ‘သရတာယသ္မာ ဧဝရူပိံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိတာ’တိ? သော ဧဝံ ဝဒေတိ – ‘အဟံ ခေါ, အာဝုသော, ဥမ္မတ္တကော အဟောသိံ စိတ္တဝိပရိယာသကတော။ တေန မေ ဥမ္မတ္တကေန စိတ္တဝိပရိယာသကတေန ဗဟုံ အဿာမဏကံ အဇ္ဈာစိဏ္ဏံ ဘာသိတပရိက္ကန္တံ။ နာဟံ တံ သရာမိ, မူဠှေန မေ ဧတံ ကတ’န္တိ။ ဧဝမ္ပိ နံ ဝုစ္စမာနာ စောဒေန္တေဝ – ‘သရတာယသ္မာ ဧဝရူပိံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိတာ’တိ? သော အမူဠှော သံဃံ အမူဠှဝိနယံ ယာစတိ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ဂဂ္ဂဿ ဘိက္ခုနော အမူဠှဿ အမူဠှဝိနယံ ဒဒေယျ။ ဧသာ ဉတ္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဂဂ္ဂေါ ဘိက္ခု ဥမ္မတ္တကော အဟောသိ စိတ္တဝိပရိယာသကတော။ တေန ဥမ္မတ္တကေန စိတ္တဝိပရိယာသကတေန ဗဟုံ အဿာမဏကံ အဇ္ဈာစိဏ္ဏံ ဘာသိတပရိက္ကန္တံ။ ဘိက္ခူ ဂဂ္ဂံ ဘိက္ခုံ ဥမ္မတ္တကေန စိတ္တဝိပရိယာသကတေန အဇ္ဈာစိဏ္ဏေန အာပတ္တိယာ စောဒေန္တိ – ‘သရတာယသ္မာ ဧဝရူပိံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိတာ’တိ? သော ဧဝံ ဝဒေတိ – ‘အဟံ ခေါ, အာဝုသော, ဥမ္မတ္တကော အဟောသိံ စိတ္တဝိပရိယာသကတော။ တေန မေ ဥမ္မတ္တကေန စိတ္တဝိပရိယာသကတေန ဗဟုံ အဿာမဏကံ
(ဝိ၊၄၊၂၀၁။)
အဇ္ဈာစိဏ္ဏံ ဘာသိတပရိက္ကန္တံ။ နာဟံ တံ သရာမိ မူဠှေန မေ ဧတံ ကတ’န္တိ။ ဧဝမ္ပိ နံ ဝုစ္စမာနာ စောဒေန္တေဝ – ‘သရတာယသ္မာ ဧဝရူပိံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိတာ’တိ? သော အမူဠှော သံဃံ အမူဠှဝိနယံ ယာစတိ။ သံဃော ဂဂ္ဂဿ ဘိက္ခုနော အမူဠှဿ အမူဠှဝိနယံ ဒေတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဂဂ္ဂဿ ဘိက္ခုနော အမူဠှဿ အမူဠှဝိနယဿ ဒါနံ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘ဒုတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ…ပေ… တတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ…ပေ…။
‘‘ဒိန္နော သံဃေန ဂဂ္ဂဿ ဘိက္ခုနော အမူဠှဿ အမူဠှဝိနယော။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။
မြန်֍ ၁၉၈။ ‘‘တီဏိမာနိ, ဘိက္ခဝေ, အဓမ္မိကာနိ အမူဠှဝိနယဿ ဒါနာနိ, တီဏိ ဓမ္မိကာနိ။ ကမ္မာနိ တီဏိ အဓမ္မိကာနိ အမူဠှဝိနယဿ ဒါနာနိ?
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု အာပတ္တိံ အာပန္နော ဟောတိ။ တမေနံ စောဒေတိ သံဃော ဝါ, သမ္ဗဟုလာ ဝါ, ဧကပုဂ္ဂလော ဝါ – ‘သရတာယသ္မာ ဧဝရူပိံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိတာ’တိ? သော သရမာနောဝ ဧဝံ ဝဒေတိ – ‘န ခေါ အဟံ, အာဝုသော, သရာမိ ဧဝရူပိံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိတာ’တိ။ တဿ သံဃော အမူဠှဝိနယံ ဒေတိ။ အဓမ္မိကံ အမူဠှဝိနယဿ ဒါနံ။
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု အာပတ္တိံ အာပန္နော ဟောတိ။ တမေနံ စောဒေတိ သံဃော ဝါ, သမ္ဗဟုလာ ဝါ, ဧကပုဂ္ဂလော ဝါ – ‘သရတာယသ္မာ ဧဝရူပိံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိတာ’တိ? သော သရမာနောဝ ဧဝံ ဝဒေတိ – ‘သရာမိ ခေါ အဟံ, အာဝုသော, ယထာသုပိနန္တေနာ’တိ။ တဿ သံဃော အမူဠှဝိနယံ ဒေတိ။ အဓမ္မိကံ အမူဠှဝိနယဿ ဒါနံ။
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု အာပတ္တိံ အာပန္နော ဟောတိ။ တမေနံ စောဒေတိ သံဃော ဝါ, သမ္ဗဟုလာ ဝါ, ဧကပုဂ္ဂလော ဝါ – ‘သရတာယသ္မာ ဧဝရူပိံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိတာ’တိ? သော အနုမ္မတ္တကော ဥမ္မတ္တကာလယံ ကရောတိ – ‘အဟမ္ပိ ခေါ ဧဝံ ကရောမိ။ တုမှေပိ ဧဝံ ကရောထ။ မယှမ္ပိ ဧတံ ကပ္ပတိ။ တုမှာကမ္ပေတံ ကပ္ပတီ’တိ။ တဿ သံဃော အမူဠှဝိနယံ ဒေတိ။ အဓမ္မိကံ အမူဠှဝိနယဿ ဒါနံ။ ဣမာနိ တီဏိ အဓမ္မိကာနိ အမူဠှဝိနယဿ ဒါနာနိ။
(ဝိ၊၄၊၂၀၂။)
မြန်֍ ၁၉၉။ ‘‘ကတမာနိ တီဏိ ဓမ္မိကာနိ အမူဠှဝိနယဿ ဒါနာနိ?
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဥမ္မတ္တကော ဟောတိ စိတ္တဝိပရိယာသကတော။ တေန ဥမ္မတ္တကေန စိတ္တဝိပရိယာသကတေန ဗဟုံ အဿာမဏကံ အဇ္ဈာစိဏ္ဏံ ဟောတိ ဘာသိတပရိက္ကန္တံ။ တမေနံ စောဒေတိ သံဃော ဝါ, သမ္ဗဟုလာ ဝါ, ဧကပုဂ္ဂလော ဝါ – ‘သရတာယသ္မာ ဧဝရူပိံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိတာ’တိ? သော အဿရမာနောဝ ဧဝံ ဝဒေတိ – ‘န ခေါ အဟံ, အာဝုသော, သရာမိ ဧဝရူပိံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိတာ’တိ။ တဿ သံဃော အမူဠှဝိနယံ ဒေတိ။ ဓမ္မိကံ အမူဠှဝိနယဿ ဒါနံ။
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဥမ္မတ္တကော ဟောတိ စိတ္တဝိပရိယာသကတော။ တေန ဥမ္မတ္တကေန စိတ္တဝိပရိယာသကတေန ဗဟုံ အဿာမဏကံ အဇ္ဈာစိဏ္ဏံ ဟောတိ ဘာသိတပရိက္ကန္တံ။ တမေနံ စောဒေတိ သံဃော ဝါ, သမ္ဗဟုလာ ဝါ, ဧကပုဂ္ဂလော ဝါ – ‘သရတာယသ္မာ ဧဝရူပိံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိတာ’တိ? သော အဿရမာနောဝ ဧဝံ ဝဒေတိ – ‘သရာမိ ခေါ အဟံ, အာဝုသော, ယထာ သုပိနန္တေနာ’တိ။ တဿ သံဃော အမူဠှဝိနယံ ဒေတိ။ ဓမ္မိကံ အမူဠှဝိနယဿ ဒါနံ။
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဥမ္မတ္တကော ဟောတိ စိတ္တဝိပရိယာသကတော။ တေန ဥမ္မတ္တကေန စိတ္တဝိပရိယာသကတေန ဗဟုံ အဿာမဏကံ အဇ္ဈာစိဏ္ဏံ ဟောတိ ဘာသိတပရိက္ကန္တံ။ တမေနံ စောဒေတိ သံဃော ဝါ, သမ္ဗဟုလာ ဝါ, ဧကပုဂ္ဂလော ဝါ – ‘သရတာယသ္မာ ဧဝရူပိံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိတာ’တိ? သော ဥမ္မတ္တကော ဥမ္မတ္တကာလယံ ကရောတိ – ‘အဟမ္ပိ ဧဝံ ကရောမိ။ တုမှေပိ ဧဝံ ကရောထ။ မယှမ္ပိ ဧတံ ကပ္ပတိ။ တုမှာကမ္ပေတံ ကပ္ပတီ’တိ။ တဿ သံဃော အမူဠှဝိနယံ ဒေတိ။ ဓမ္မိကံ အမူဠှဝိနယဿ ဒါနံ။ ‘‘ဣမာနိ တီဏိ ဓမ္မိကာနိ အမူဠှဝိနယဿ ဒါနာနီ’’တိ။
၄။ ပဋိညာတကရဏံ
မြန်֍ ၂၀၀။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ အပ္ပဋိညာယ ဘိက္ခူနံ ကမ္မာနိ ကရောန္တိ – တဇ္ဇနီယမ္ပိ, နိယဿမ္ပိ, ပဗ္ဗာဇနီယမ္ပိ, ပဋိသာရဏီယမ္ပိ, ဥက္ခေပနီယမ္ပိ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ…ပေ… တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထဉှိ နာမ ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ အပ္ပဋိညာယ ဘိက္ခူနံ ကမ္မာနိ ကရိဿန္တိ – တဇ္ဇနီယမ္ပိ, နိယဿမ္ပိ, ပဗ္ဗာဇနီယမ္ပိ, ပဋိသာရဏီယမ္ပိ, ဥက္ခေပနီယမ္ပီ’’တိ! အထ
(ဝိ၊၄၊၂၀၃။)
ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ…ပေ… ‘‘သစ္စံ ကိရ, ဘိက္ခဝေ…ပေ… ‘‘သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ…ပေ… ဝိဂရဟိတွာ…ပေ… ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, အပ္ပဋိညာယ ဘိက္ခူနံ ကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ – တဇ္ဇနီယံ ဝါ, နိယဿံ ဝါ, ပဗ္ဗာဇနီယံ ဝါ, ပဋိသာရဏီယံ ဝါ, ဥက္ခေပနီယံ ဝါ။ ယော ကရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။
မြန်֍ ၂၀၁။ ‘‘ဧဝံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, အဓမ္မိကံ ဟောတိ ပဋိညာတကရဏံ, ဧဝံ ဓမ္မိကံ။ ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, အဓမ္မိကံ ဟောတိ ပဋိညာတကရဏံ?
‘‘ဘိက္ခု ပါရာဇိကံ အဇ္ဈာပန္နော ဟောတိ။ တမေနံ စောဒေတိ သံဃော ဝါ, သမ္ဗဟုလာ ဝါ, ဧကပုဂ္ဂလော ဝါ – ‘ပါရာဇိကံ အာယသ္မာ အဇ္ဈာပန္နော’တိ? သော ဧဝံ ဝဒေတိ – ‘န ခေါ အဟံ, အာဝုသော, ပါရာဇိကံ အဇ္ဈာပန္နော, သံဃာဒိသေသံ အဇ္ဈာပန္နော’တိ။ တံ သံဃော သံဃာဒိသေသေန ကာရေတိ။ အဓမ္မိကံ ပဋိညာတကရဏံ။
‘‘ဘိက္ခု ပါရာဇိကံ အဇ္ဈာပန္နော ဟောတိ။ တမေနံ စောဒေတိ သံဃော ဝါ, သမ္ဗဟုလာ ဝါ, ဧကပုဂ္ဂလော ဝါ – ‘ပါရာဇိကံ အာယသ္မာ အဇ္ဈာပန္နော’တိ? သော ဧဝံ ဝဒေတိ – ‘န ခေါ အဟံ, အာဝုသော, ပါရာဇိကံ အဇ္ဈာပန္နော, ထုလ္လစ္စယံ…ပေ… ပါစိတ္တိယံ…ပေ… ပါဋိဒေသနီယံ…ပေ… ဒုက္ကဋံ…ပေ… ဒုဗ္ဘာသိတံ အဇ္ဈာပန္နော’တိ။ တံ သံဃော ဒုဗ္ဘာသိတေန ကာရေတိ။ အဓမ္မိကံ ပဋိညာတကရဏံ။
‘‘ဘိက္ခု သံဃာဒိသေသံ…ပေ… ထုလ္လစ္စယံ…ပေ… ပါစိတ္တိယံ…ပေ… ပါဋိဒေသနီယံ…ပေ… ဒုက္ကဋံ…ပေ… ဒုဗ္ဘာသိတံ အဇ္ဈာပန္နော ဟောတိ။ တမေနံ စောဒေတိ သံဃော ဝါ, သမ္ဗဟုလာ ဝါ, ဧကပုဂ္ဂလော ဝါ – ‘ဒုဗ္ဘာသိတံ အာယသ္မာ အဇ္ဈာပန္နော’တိ? သော ဧဝံ ဝဒေတိ – ‘န ခေါ အဟံ, အာဝုသော, ဒုဗ္ဘာသိတံ အဇ္ဈာပန္နော, ပါရာဇိကံ အဇ္ဈာပန္နော’တိ။ တံ သံဃော ပါရာဇိကေန ကာရေတိ။ အဓမ္မိကံ ပဋိညာတကရဏံ။
‘‘ဘိက္ခု ဒုဗ္ဘာသိတံ အဇ္ဈာပန္နော ဟောတိ။ တမေနံ စောဒေတိ သံဃော ဝါ, သမ္ဗဟုလာ ဝါ, ဧကပုဂ္ဂလော ဝါ – ‘ဒုဗ္ဘာသိတံ အာယသ္မာ အဇ္ဈာပန္နော’တိ? သော ဧဝံ ဝဒေတိ – ‘န ခေါ အဟံ, အာဝုသော, ဒုဗ္ဘာသိတံ အဇ္ဈာပန္နော, သံဃာဒိသေသံ…ပေ… ထုလ္လစ္စယံ…ပေ… ပါစိတ္တိယံ…ပေ… ပါဋိဒေသနီယံ…ပေ… ဒုက္ကဋံ အဇ္ဈာပန္နော’တိ။ တံ သံဃော ဒုက္ကဋေန ကာရေတိ။ အဓမ္မိကံ ပဋိညာတကရဏံ။ ‘‘ဧဝံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, အဓမ္မိကံ ဟောတိ ပဋိညာတကရဏံ။
(ဝိ၊၄၊၂၀၄။)
‘‘ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, ဓမ္မိကံ ဟောတိ ပဋိညာတကရဏံ? ဘိက္ခု ပါရာဇိကံ အဇ္ဈာပန္နော ဟောတိ။ တမေနံ စောဒေတိ သံဃော ဝါ, သမ္ဗဟုလာ ဝါ, ဧကပုဂ္ဂလော ဝါ – ‘ပါရာဇိကံ အာယသ္မာ အဇ္ဈာပန္နော’တိ? သော ဧဝံ ဝဒေတိ – ‘အာမ, အာဝုသော, ပါရာဇိကံ အဇ္ဈာပန္နော’တိ။ တံ သံဃော ပါရာဇိကေန ကာရေတိ။ ဓမ္မိကံ ပဋိညာတကရဏံ။
‘‘ဘိက္ခု သံဃာဒိသေသံ…ပေ… ထုလ္လစ္စယံ…ပေ… ပါစိတ္တိယံ…ပေ… ပါဋိဒေသနီယံ…ပေ… ဒုက္ကဋံ…ပေ… ဒုဗ္ဘာသိတံ အဇ္ဈာပန္နော ဟောတိ။ တမေနံ စောဒေတိ သံဃော ဝါ, သမ္ဗဟုလာ ဝါ, ဧကပုဂ္ဂလော ဝါ – ‘ဒုဗ္ဘာသိတံ အာယသ္မာ အဇ္ဈာပန္နော’တိ? သော ဧဝံ ဝဒေတိ – ‘အာမ, အာဝုသော, ဒုဗ္ဘာသိတံ အဇ္ဈာပန္နော’တိ။ တံ သံဃော ဒုဗ္ဘာသိတေန ကာရေတိ။ ဓမ္မိကံ ပဋိညာတကရဏံ။ ဧဝံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဓမ္မိကံ ဟောတိ ပဋိညာတကရဏ’’န္တိ။
၅။ ယေဘုယျသိကာ
မြန်֍ ၂၀၂။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ သံဃမဇ္ဈေ ဘဏ္ဍနဇာတာ ကလဟဇာတာ ဝိဝါဒါပန္နာ အညမညံ မုခသတ္တီဟိ ဝိတုဒန္တာ ဝိဟရန္တိ, န သက္ကောန္တိ တံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေတုံ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဧဝရူပံ အဓိကရဏံ ယေဘုယျသိကာယ ဝူပသမေတုံ။ ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု သလာကဂ္ဂါဟာပကော သမ္မန္နိတဗ္ဗော – ယော န ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆေယျ, န ဒေါသာဂတိံ ဂစ္ဆေယျ, န မောဟာဂတိံ ဂစ္ဆေယျ, န ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆေယျ, ဂဟိတာဂဟိတုဉ္စ ဇာနေယျ။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, သမ္မန္နိတဗ္ဗော။ ပဌမံ ဘိက္ခု ယာစိတဗ္ဗော, ယာစိတွာ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
မြန်֍ ၂၀၃။ ‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ဣတ္ထန္နာမံ ဘိက္ခုံ သလာကဂ္ဂါဟာပကံ သမ္မန္နေယျ။ ဧသာ ဉတ္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ သံဃော ဣတ္ထန္နာမံ ဘိက္ခုံ သလာကဂ္ဂါဟာပကံ သမ္မန္နတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော သလာကဂ္ဂါဟာပကဿ သမ္မုတိ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘သမ္မတော သံဃေန ဣတ္ထန္နာမော ဘိက္ခု သလာကဂ္ဂါဟာပကော။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။
(ဝိ၊၄၊၂၀၅။)
မြန်֍ ၂၀၄။ ‘‘ဒသယိမေ, ဘိက္ခဝေ, အဓမ္မိကာ သလာကဂ္ဂါဟာ, ဒသ ဓမ္မိကာ [ဒသ ဓမ္မိကာ သလာကဂ္ဂါဟာ (က။)]။ ကတမေ ဒသ အဓမ္မိကာ သလာကဂ္ဂါဟာ? ဩရမတ္တကဉ္စ အဓိကရဏံ ဟောတိ, န စ ဂတိဂတံ ဟောတိ, န စ သရိတသာရိတံ ဟောတိ, ဇာနာတိ အဓမ္မဝါဒီ ဗဟုတရာတိ, အပ္ပေဝ နာမ အဓမ္မဝါဒီ ဗဟုတရာ အဿူတိ, ဇာနာတိ သံဃော ဘိဇ္ဇိဿတီတိ, အပ္ပေဝ နာမ သံဃော ဘိဇ္ဇေယျာတိ, အဓမ္မေန ဂဏှန္တိ, ဝဂ္ဂါ ဂဏှန္တိ, န စ ယထာဒိဋ္ဌိယာ ဂဏှန္တိ – ဣမေ ဒသ အဓမ္မိကာ သလာကဂ္ဂါဟာ။
‘‘ကတမေ ဒသ ဓမ္မိကာ သလာကဂ္ဂါဟာ? န စ ဩရမတ္တကံ အဓိကရဏံ ဟောတိ, ဂတိဂတဉ္စ ဟောတိ, သရိတသာရိတဉ္စ ဟောတိ, ဇာနာတိ ဓမ္မဝါဒီ ဗဟုတရာတိ, အပ္ပေဝ နာမ ဓမ္မဝါဒီ ဗဟုတရာ အဿူတိ, ဇာနာတိ သံဃော န ဘိဇ္ဇိဿတီတိ, အပ္ပေဝ နာမ သံဃော န ဘိဇ္ဇေယျာတိ, ဓမ္မေန ဂဏှန္တိ, သမဂ္ဂါ ဂဏှန္တိ, ယထာဒိဋ္ဌိယာ စ ဂဏှန္တိ – ဣမေ ဒသ ဓမ္မိကာ သလာကဂ္ဂါဟာ’’တိ။
၆။ တဿပါပိယသိကာ
မြန်֍ ၂၀၅။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဥပဝါဠော ဘိက္ခု သံဃမဇ္ဈေ အာပတ္တိယာ အနုယုဉ္ဇိယမာနော အဝဇာနိတွာ ပဋိဇာနာတိ, ပဋိဇာနိတွာ အဝဇာနာတိ, အညေနညံ ပဋိစရတိ, သမ္ပဇာနမုသာ ဘာသတိ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ…ပေ… တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထဉှိ နာမ ဥပဝါဠော ဘိက္ခု သံဃမဇ္ဈေ အာပတ္တိယာ အနုယုဉ္ဇိယမာနော အဝဇာနိတွာ ပဋိဇာနိဿတိ, ပဋိဇာနိတွာ အဝဇာနိဿတိ, အညေနညံ ပဋိစရိဿတိ, သမ္ပဇာနမုသာ ဘာသိဿတီ’’တိ! အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ…ပေ… ‘‘သစ္စံ ကိရ, ဘိက္ခဝေ…ပေ… ‘‘သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ…ပေ… ဝိဂရဟိတွာ…ပေ… ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, သံဃော ဥပဝါဠဿ ဘိက္ခုနော တဿပါပိယသိကာကမ္မံ ကရောတု။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, ကာတဗ္ဗံ။ ပဌမံ ဥပဝါဠော ဘိက္ခု စောဒေတဗ္ဗော, စောဒေတွာ သာရေတဗ္ဗော, သာရေတွာ အာပတ္တိံ အာရောပေတဗ္ဗော, အာပတ္တိံ အာရောပေတွာ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
မြန်֍ ၂၀၆။ ‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဥပဝါဠော ဘိက္ခု သံဃမဇ္ဈေ အာပတ္တိယာ အနုယုဉ္ဇိယမာနော အဝဇာနိတွာ ပဋိဇာနာတိ, ပဋိဇာနိတွာ အဝဇာနာတိ, အညေနညံ ပဋိစရတိ, သမ္ပဇာနမုသာ ‘ဘာသတိ။
(ဝိ၊၄၊၂၀၆။)
ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ဥပဝါဠဿ ဘိက္ခုနော တဿပါပိယသိကာကမ္မံ ကရေယျ။ ဧသာ ဉတ္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဥပဝါဠော ဘိက္ခု သံဃမဇ္ဈေ အာပတ္တိယာ အနုယုဉ္ဇိယမာနော အဝဇာနိတွာ ပဋိဇာနာတိ, ပဋိဇာနိတွာ အဝဇာနာတိ, အညေနညံ ပဋိစရတိ, သမ္ပဇာနမုသာ ဘာသတိ။ သံဃော ဥပဝါဠဿ ဘိက္ခုနော တဿပါပိယသိကာကမ္မံ ကရောတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဥပဝါဠဿ ဘိက္ခုနော တဿပါပိယသိကာကမ္မဿ ကရဏံ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘ဒုတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ…ပေ… တတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ…ပေ…။
‘‘ကတံ သံဃေန ဥပဝါဠဿ ဘိက္ခုနော တဿပါပိယသိကာကမ္မံ။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။
မြန်֍ ၂၀၇။ ‘‘ပဉ္စိမာနိ, ဘိက္ခဝေ, ဓမ္မိကာနိ တဿပါပိယသိကာကမ္မဿ ကရဏာနိ။ အသုစိ စ ဟောတိ, အလဇ္ဇီ စ, သာနုဝါဒေါ စ, တဿ သံဃော တဿပါပိယသိကာကမ္မံ ကရောတိ ဓမ္မေန, သမဂ္ဂေန – ဣမာနိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စ ဓမ္မိကာနိ တဿပါပိယသိကာကမ္မဿ ကရဏာနိ။
အဓမ္မကမ္မဒွါဒသကံ
မြန်֍ ၂၀၈။ ‘‘တီဟိ, ဘိက္ခဝေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ တဿပါပိယသိကာကမ္မံ အဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, အဝိနယကမ္မဉ္စ, ဒုဝူပသန္တဉ္စ။ အသမ္မုခါ ကတံ ဟောတိ, အပ္ပဋိပုစ္ဆာကတံ ဟောတိ, အပ္ပဋိညာယ ကတံ ဟောတိ…ပေ… အဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, ဝဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ တဿပါပိယသိကာကမ္မံ အဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, အဝိနယကမ္မဉ္စ, ဒုဝူပသန္တဉ္စ။
ဓမ္မကမ္မဒွါဒသကံ
မြန်֍ ၂၀၉။ ‘‘တီဟိ, ဘိက္ခဝေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ တဿပါပိယသိကာကမ္မံ ဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, ဝိနယကမ္မဉ္စ, သုဝူပသန္တဉ္စ။ သမ္မုခါ ကတံ ဟောတိ, ပဋိပုစ္ဆာကတံ ဟောတိ, ပဋိညာယ ကတံ ဟောတိ…ပေ… ဓမ္မေန ကတံ ဟောတိ, သမဂ္ဂေန ကတံ ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ တဿပါပိယသိကာကမ္မံ ဓမ္မကမ္မဉ္စ ဟောတိ, ဝိနယကမ္မဉ္စ, သုဝူပသန္တဉ္စ။
(ဝိ၊၄၊၂၀၇။)
အာကင်္ခမာနဆက္ကံ
မြန်֍ ၂၁၀။ ‘‘တီဟိ, ဘိက္ခဝေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော အာကင်္ခမာနော သံဃော တဿပါပိယသိကာကမ္မံ ကရေယျ။ ဘဏ္ဍနကာရကော ဟောတိ ကလဟကာရကော ဝိဝါဒကာရကော ဘဿကာရကော သံဃေ အဓိကရဏကာရကော၊ ဗာလော ဟောတိ အဗျတ္တော အာပတ္တိဗဟုလော အနပဒါနော၊ ဂိဟိသံသဋ္ဌော ဝိဟရတိ အနနုလောမိကေဟိ ဂိဟိသံသဂ္ဂေဟိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော အာကင်္ခမာနော သံဃော တဿပါပိယသိကာကမ္မံ ကရေယျ။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော အာကင်္ခမာနော သံဃော တဿပါပိယသိကာကမ္မံ ကရေယျ။ အဓိသီလေ သီလဝိပန္နော ဟောတိ, အဇ္ဈာစာရေ အာစာရဝိပန္နော ဟောတိ, အတိဒိဋ္ဌိယာ ဒိဋ္ဌိဝိပန္နော ဟောတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ…ပေ…။
‘‘အပရေဟိပိ, ဘိက္ခဝေ…ပေ… ဗုဒ္ဓဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ, ဓမ္မဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ, သံဃဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဘိက္ခုနော အာကင်္ခမာနော သံဃော တဿပါပိယသိကာကမ္မံ ကရေယျ။
‘‘တိဏ္ဏံ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူနံ အာကင်္ခမာနော သံဃော တဿပါပိယသိကာကမ္မံ ကရေယျ။ ဧကော ဘဏ္ဍနကာရကော ဟောတိ…ပေ… သံဃေ အဓိကရဏကာရကော၊ ဧကော ဗာလော ဟောတိ အဗျတ္တော အာပတ္တိဗဟုလော အနပဒါနော၊ ဧကော ဂိဟိသံသဋ္ဌော ဝိဟရတိ အနနုလောမိကေဟိ ဂိဟိသံသဂ္ဂေဟိ – ဣမေသံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တိဏ္ဏံ ဘိက္ခူနံ အာကင်္ခမာနော သံဃော တဿပါပိယသိကာကမ္မံ ကရေယျ။
‘‘အပရေသမ္ပိ, ဘိက္ခဝေ, တိဏ္ဏံ ဘိက္ခူနံ အာကင်္ခမာနော သံဃော တဿပါပိယသိကာကမ္မံ ကရေယျ။ ဧကော အဓိသီလေ သီလဝိပန္နော ဟောတိ, ဧကော အဇ္ဈာစာရေ အာစာရဝိပန္နော ဟောတိ, ဧကော အတိဒိဋ္ဌိယာ ဒိဋ္ဌိဝိပန္နော ဟောတိ – ဣမေသံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ…ပေ…။
‘‘အပရေသမ္ပိ, ဘိက္ခဝေ…ပေ… ဧကော ဗုဒ္ဓဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ, ဧကော ဓမ္မဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ, ဧကော သံဃဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ – ဣမေသံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တိဏ္ဏံ ဘိက္ခူနံ အာကင်္ခမာနော သံဃော တဿပါပိယသိကာကမ္မံ ကရေယျ။
(ဝိ၊၄၊၂၀၈။)
အဋ္ဌာရသဝတ္တံ
မြန်֍ ၂၁၁။ ‘‘တဿပါပိယသိကာကမ္မကတေန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနာ သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗံ။ တတြာယံ သမ္မာဝတ္တနာ –
န ဥပသမ္ပာဒေတဗ္ဗံ, န နိဿယော ဒါတဗ္ဗော, န သာမဏေရော ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗော, န ဘိက္ခုနောဝါဒကသမ္မုတိ သာဒိတဗ္ဗာ, သမ္မတေနပိ ဘိက္ခုနိယော န ဩဝဒိတဗ္ဗာ…ပေ… န ဘိက္ခူဟိ သမ္ပယောဇေတဗ္ဗ’’န္တိ။ အထ ခေါ သံဃော ဥပဝါဠဿ ဘိက္ခုနော တဿပါပိယသိကာကမ္မံ အကာသိ။
၇။ တိဏဝတ္ထာရကံ
မြန်֍ ၂၁၂။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူနံ ဘဏ္ဍနဇာတာနံ ကလဟဇာတာနံ ဝိဝါဒါပန္နာနံ ဝိဟရတံ ဗဟုံ အဿာမဏကံ အဇ္ဈာစိဏ္ဏံ ဟောတိ ဘာသိတပရိက္ကန္တံ။ အထ ခေါ တေသံ ဘိက္ခူနံ ဧတဒဟောသိ – ‘‘အမှာကံ ခေါ ဘဏ္ဍနဇာတာနံ ကလဟဇာတာနံ ဝိဝါဒါပန္နာနံ ဝိဟရတံ ဗဟုံ အဿာမဏကံ အဇ္ဈာစိဏ္ဏံ ဘာသိတပရိက္ကန္တံ။ သစေ မယံ ဣမာဟိ အာပတ္တီဟိ အညမညံ ကာရေဿာမ, သိယာပိ တံ အဓိကရဏံ ကက္ခဠတ္တာယ ဝါဠတ္တာယ [ကက္ခဠတာယ ဝါဠတာယ (သျာ။ ကံ။)] ဘေဒါယ သံဝတ္တေယျ။ ကထံ နု ခေါ အမှေဟိ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗ’’န္တိ? ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူနံ ဘဏ္ဍနဇာတာနံ ကလဟဇာတာနံ ဝိဝါဒါပန္နာနံ ဝိဟရတံ ဗဟုံ အဿာမဏကံ အဇ္ဈာစိဏ္ဏံ ဟောတိ ဘာသိတပရိက္ကန္တံ။ တတြ စေ ဘိက္ခူနံ [တတြ စေ ဘိက္ခဝေ ဘိက္ခူနံ (သျာ။)] ဧဝံ ဟောတိ – ‘အမှာကံ ခေါ ဘဏ္ဍနဇာတာနံ ကလဟဇာတာနံ ဝိဝါဒါပန္နာနံ ဝိဟရတံ ဗဟုံ အဿာမဏကံ အဇ္ဈာစိဏ္ဏံ ဘာသိတပရိက္ကန္တံ၊ သစေ မယံ ဣမာဟိ အာပတ္တီဟိ အညမညံ ကာရေဿာမ, သိယာပိ တံ အဓိကရဏံ ကက္ခဠတ္တာယ ဝါဠတ္တာယ ဘေဒါယ သံဝတ္တေယျာ’တိ, အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဧဝရူပံ အဓိကရဏံ တိဏဝတ္ထာရကေန ဝူပသမေတုံ။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဝူပသမေတဗ္ဗံ။ သဗ္ဗေဟေဝ ဧကဇ္ဈံ သန္နိပတိတဗ္ဗံ, သန္နိပတိတွာ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အမှာကံ ဘဏ္ဍနဇာတာနံ ကလဟဇာတာနံ ဝိဝါဒါပန္နာနံ ဝိဟရတံ ဗဟုံ အဿာမဏကံ အဇ္ဈာစိဏ္ဏံ ဘာသိတပရိက္ကန္တံ။ သစေ မယံ ဣမာဟိ အာပတ္တီဟိ အညမညံ ကာရေဿာမ, သိယာပိ
(ဝိ၊၄၊၂၀၉။)
တံ အဓိကရဏံ ကက္ခဠတ္တာယ ဝါဠတ္တာယ ဘေဒါယ သံဝတ္တေယျ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ဣမံ အဓိကရဏံ တိဏဝတ္ထာရကေန ဝူပသမေယျ, ဌပေတွာ ထုလ္လဝဇ္ဇံ, ဌပေတွာ ဂိဟိပ္ပဋိသံယုတ္တ’’န္တိ။ ‘‘ဧကတောပက္ခိကာနံ ဘိက္ခူနံ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သကော ပက္ခော ဉာပေတဗ္ဗော –
‘‘သုဏန္တု မေ အာယသ္မန္တာ။ အမှာကံ ဘဏ္ဍနဇာတာနံ ကလဟဇာတာနံ ဝိဝါဒါပန္နာနံ ဝိဟရတံ ဗဟုံ အဿာမဏကံ အဇ္ဈာစိဏ္ဏံ ဘာသိတပရိက္ကန္တံ။ သစေ မယံ ဣမာဟိ အာပတ္တီဟိ အညမညံ ကာရေဿာမ, သိယာပိ တံ အဓိကရဏံ ကက္ခဠတ္တာယ ဝါဠတ္တာယ ဘေဒါယ သံဝတ္တေယျ။ ယဒါယသ္မန္တာနံ ပတ္တကလ္လံ, အဟံ ယာ စေဝ အာယသ္မန္တာနံ အာပတ္တိ, ယာ စ အတ္တနော အာပတ္တိ, အာယသ္မန္တာနဉ္စေဝ အတ္ထာယ, အတ္တနော စ အတ္ထာယ, သံဃမဇ္ဈေ တိဏဝတ္ထာရကေန ဒေသေယျံ, ဌပေတွာ ထုလ္လဝဇ္ဇံ, ဌပေတွာ ဂိဟိပ္ပဋိသံယုတ္တ’’န္တိ။
‘‘အထာပရေသံ ဧကတောပက္ခိကာနံ ဘိက္ခူနံ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သကော ပက္ခော ဉာပေတဗ္ဗော –
‘‘သုဏန္တု မေ အာယသ္မန္တာ။ အမှာကံ ဘဏ္ဍနဇာတာနံ ကလဟဇာတာနံ ဝိဝါဒါပန္နာနံ ဝိဟရတံ ဗဟုံ အဿာမဏကံ အဇ္ဈာစိဏ္ဏံ ဘာသိတပရိက္ကန္တံ။ သစေ မယံ ဣမာဟိ အာပတ္တီဟိ အညမညံ ကာရေဿာမ, သိယာပိ တံ အဓိကရဏံ ကက္ခဠတ္တာယ ဝါဠတ္တာယ ဘေဒါယ သံဝတ္တေယျ။ ယဒါယသ္မန္တာနံ ပတ္တကလ္လံ, အဟံ ယာ စေဝ အာယသ္မန္တာနံ အာပတ္တိ, ယာ စ အတ္တနော အာပတ္တိ, အာယသ္မန္တာနဉ္စေဝ အတ္ထာယ, အတ္တနော စ အတ္ထာယ, သံဃမဇ္ဈေ တိဏဝတ္ထာရကေန ဒေသေယျံ, ဌပေတွာ ထုလ္လဝဇ္ဇံ, ဌပေတွာ ဂိဟိပ္ပဋိသံယုတ္တ’’န္တိ။
မြန်֍ ၂၁၃။ ‘‘အထာပရေသံ ဧကတောပက္ခိကာနံ ဘိက္ခူနံ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အမှာကံ ဘဏ္ဍနဇာတာနံ ကလဟဇာတာနံ ဝိဝါဒါပန္နာနံ ဝိဟရတံ ဗဟုံ အဿာမဏကံ အဇ္ဈာစိဏ္ဏံ ဘာသိတပရိက္ကန္တံ။ သစေ မယံ ဣမာဟိ အာပတ္တီဟိ အညမညံ ကာရေဿာမ, သိယာပိ တံ အဓိကရဏံ ကက္ခဠတ္တာယ ဝါဠတ္တာယ ဘေဒါယ သံဝတ္တေယျ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, အဟံ ယာ စေဝ ဣမေသံ အာယသ္မန္တာနံ အာပတ္တိ, ယာ စ အတ္တနော အာပတ္တိ, ဣမေသဉ္စေဝ အာယသ္မန္တာနံ အတ္ထာယ, အတ္တနော
(ဝိ၊၄၊၂၁၀။)
စ အတ္ထာယ, သံဃမဇ္ဈေ တိဏဝတ္ထာရကေန ဒေသေယျံ, ဌပေတွာ ထုလ္လဝဇ္ဇံ, ဌပေတွာ ဂိဟိပ္ပဋိသံယုတ္တံ။ ဧသာ ဉတ္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အမှာကံ ဘဏ္ဍနဇာတာနံ ကလဟဇာတာနံ ဝိဝါဒါပန္နာနံ ဝိဟရတံ ဗဟုံ အဿာမဏကံ အဇ္ဈာစိဏ္ဏံ ဘာသိတပရိက္ကန္တံ။ သစေ မယံ ဣမာဟိ အာပတ္တီဟိ အညမညံ ကာရေဿာမ, သိယာပိ တံ အဓိကရဏံ ကက္ခဠတ္တာယ ဝါဠတ္တာယ ဘေဒါယ သံဝတ္တေယျ။ အဟံ ယာ စေဝ ဣမေသံ အာယသ္မန္တာနံ အာပတ္တိ, ယာ စ အတ္တနော အာပတ္တိ, ဣမေသဉ္စေဝ အာယသ္မန္တာနံ အတ္ထာယ, အတ္တနော စ အတ္ထာယ, သံဃမဇ္ဈေ တိဏဝတ္ထာရကေန ဒေသေမိ, ဌပေတွာ ထုလ္လဝဇ္ဇံ, ဌပေတွာ ဂိဟိပ္ပဋိသံယုတ္တံ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ အမှာကံ ဣမာသံ အာပတ္တီနံ သံဃမဇ္ဈေ တိဏဝတ္ထာရကေန ဒေသနာ, ဌပေတွာ ထုလ္လဝဇ္ဇံ, ဌပေတွာ ဂိဟိပ္ပဋိသံယုတ္တံ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘ဒေသိတာ အမှာကံ ဣမာ အာပတ္တိယော သံဃမဇ္ဈေ တိဏဝတ္ထာရကေန, ဌပေတွာ ထုလ္လဝဇ္ဇံ, ဌပေတွာ ဂိဟိပ္ပဋိသံယုတ္တံ။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။
မြန်֍ ၂၁၄။ ‘‘အထာပရေသံ ဧကတောပက္ခိကာနံ ဘိက္ခူနံ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အမှာကံ ဘဏ္ဍနဇာတာနံ ကလဟဇာတာနံ ဝိဝါဒါပန္နာနံ ဝိဟရတံ ဗဟုံ အဿာမဏကံ အဇ္ဈာစိဏ္ဏံ ဘာသိတပရိက္ကန္တံ။ သစေ မယံ ဣမာဟိ အာပတ္တီဟိ အညမညံ ကာရေဿာမ, သိယာပိ တံ အဓိကရဏံ ကက္ခဠတ္တာယ ဝါဠတ္တာယ ဘေဒါယ သံဝတ္တေယျ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, အဟံ ယာ စေဝ ဣမေသံ အာယသ္မန္တာနံ အာပတ္တိ, ယာ စ အတ္တနော အာပတ္တိ, ဣမေသဉ္စေဝ အာယသ္မန္တာနံ အတ္ထာယ, အတ္တနော စ အတ္ထာယ, သံဃမဇ္ဈေ တိဏဝတ္ထာရကေန ဒေသေယျံ, ဌပေတွာ ထုလ္လဝဇ္ဇံ, ဌပေတွာ ဂိဟိပ္ပဋိသံယုတ္တံ။ ဧသာ ဉတ္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အမှာကံ ဘဏ္ဍနဇာတာနံ ကလဟဇာတာနံ ဝိဝါဒါပန္နာနံ ဝိဟရတံ ဗဟုံ အဿာမဏကံ အဇ္ဈာစိဏ္ဏံ ဘာသိတပရိက္ကန္တံ။ သစေ မယံ ဣမာဟိ အာပတ္တီဟိ အညမညံ ကာရေဿာမ, သိယာပိ တံ အဓိကရဏံ ကက္ခဠတ္တာယ ဝါဠတ္တာယ ဘေဒါယ သံဝတ္တေယျ။ အဟံ ယာ စေဝ ဣမေသံ အာယသ္မန္တာနံ အာပတ္တိ, ယာ စ အတ္တနော အာပတ္တိ, ဣမေသဉ္စေဝ
(ဝိ၊၄၊၂၁၁။)
အာယသ္မန္တာနံ အတ္ထာယ, အတ္တနော စ အတ္ထာယ, သံဃမဇ္ဈေ တိဏဝတ္ထာရကေန ဒေသေမိ, ဌပေတွာ ထုလ္လဝဇ္ဇံ, ဌပေတွာ ဂိဟိပ္ပဋိသံယုတ္တံ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ အမှာကံ ဣမာသံ အာပတ္တီနံ သံဃမဇ္ဈေ တိဏဝတ္ထာရကေန ဒေသနာ, ဌပေတွာ ထုလ္လဝဇ္ဇံ, ဌပေတွာ ဂိဟိပ္ပဋိသံယုတ္တံ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘ဒေသိတာ အမှာကံ ဣမာ အာပတ္တိယော သံဃမဇ္ဈေ တိဏဝတ္ထာရကေန, ဌပေတွာ ထုလ္လဝဇ္ဇံ, ဌပေတွာ ဂိဟိပ္ပဋိသံယုတ္တံ။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။
‘‘ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, တေ ဘိက္ခူ တာဟိ အာပတ္တီဟိ ဝုဋ္ဌိတာ ဟောန္တိ, ဌပေတွာ ထုလ္လဝဇ္ဇံ, ဌပေတွာ ဂိဟိပ္ပဋိသံယုတ္တံ, ဌပေတွာ ဒိဋ္ဌာဝိကမ္မံ, ဌပေတွာ ယေ န တတ္ထ ဟောန္တီ’’တိ။
၈။ အဓိကရဏံ
မြန်֍ ၂၁၅။ တေန ခေါ ပန သမယေန (ဘိက္ခူပိ ဘိက္ခူဟိ ဝိဝဒန္တိ,) [( ) နတ္ထိ (သီ။ သျာ။ ကံ။)] ဘိက္ခူပိ ဘိက္ခုနီဟိ ဝိဝဒန္တိ, ဘိက္ခုနိယောပိ ဘိက္ခူဟိ ဝိဝဒန္တိ, ဆန္နောပိ ဘိက္ခု ဘိက္ခုနီနံ အနုပခဇ္ဇ ဘိက္ခူဟိ သဒ္ဓိံ ဝိဝဒတိ, ဘိက္ခုနီနံ ပက္ခံ ဂါဟေတိ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ…ပေ… တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထဉှိ နာမ ဆန္နော ဘိက္ခု ဘိက္ခုနီနံ အနုပခဇ္ဇ ဘိက္ခူဟိ သဒ္ဓိံ ဝိဝဒိဿတိ, ဘိက္ခုနီနံ ပက္ခံ ဂါဟေဿတီတိ! အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ…ပေ… သစ္စံ ကိရ, ဘိက္ခဝေ…ပေ… သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ…ပေ… ဝိဂရဟိတွာ…ပေ… ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ –
[ပရိ။ ၂၇၅] ‘‘စတ္တာရိမာနိ, ဘိက္ခဝေ, အဓိကရဏာနိ – ဝိဝါဒါဓိကရဏံ, အနုဝါဒါဓိကရဏံ, အာပတ္တာဓိကရဏံ, ကိစ္စာဓိကရဏံ [ကိစ္စာဓိကရဏဉ္စ (က။)]။
‘‘တတ္ထ ကတမံ ဝိဝါဒါဓိကရဏံ [ပရိ။ ၃၁၄]? ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူ [ဘိက္ခူ ဘိက္ခုံ (က။)] ဝိဝဒန္တိ – ဓမ္မောတိ ဝါ အဓမ္မောတိ ဝါ, ဝိနယောတိ ဝါ အဝိနယောတိ ဝါ, ဘာသိတံ လပိတံ တထာဂတေနာတိ ဝါ အဘာသိတံ အလပိတံ တထာဂတေနာတိ ဝါ, အာစိဏ္ဏံ တထာဂတေနာတိ ဝါ အနာစိဏ္ဏံ တထာဂတေနာတိ ဝါ, ပညတ္တံ တထာဂတေနာတိ ဝါ အပ္ပညတ္တံ တထာဂတေနာတိ ဝါ, အာပတ္တီတိ ဝါ အနာပတ္တီတိ
(ဝိ၊၄၊၂၁၂။)
ဝါ, လဟုကာ အာပတ္တီတိ ဝါ ဂရုကာ အာပတ္တီတိ ဝါ, သာဝသေသာ အာပတ္တီတိ ဝါ အနဝသေသာ အာပတ္တီတိ ဝါ, ဒုဋ္ဌုလ္လာ အာပတ္တီတိ ဝါ အဒုဋ္ဌုလ္လာ အာပတ္တီတိ ဝါ? ယံ တတ္ထ ဘဏ္ဍနံ ကလဟော ဝိဂ္ဂဟော ဝိဝါဒေါ နာနာဝါဒေါ အညထာဝါဒေါ ဝိပစ္စတာယ ဝေါဟာရော မေဓဂံ – ဣဒံ ဝုစ္စတိ ဝိဝါဒါဓိကရဏံ။
‘‘တတ္ထ ကတမံ အနုဝါဒါဓိကရဏံ? [ပရိ။ ၃၁၅] ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူ ဘိက္ခုံ အနုဝဒန္တိ သီလဝိပတ္တိယာ ဝါ အာစာရဝိပတ္တိယာ ဝါ ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိယာ ဝါ အာဇီဝဝိပတ္တိယာ ဝါ။ ယော တတ္ထ အနုဝါဒေါ အနုဝဒနာ အနုလ္လပနာ အနုဘဏနာ အနုသမ္ပဝင်္ကတာ အဗ္ဘုဿဟနတာ အနုဗလပ္ပဒါနံ – ဣဒံ ဝုစ္စတိ အနုဝါဒါဓိကရဏံ။
‘‘တတ္ထ ကတမံ အာပတ္တာဓိကရဏံ? ပဉ္စပိ အာပတ္တိက္ခန္ဓာ အာပတ္တာဓိကရဏံ, သတ္တပိ အာပတ္တိက္ခန္ဓာ အာပတ္တာဓိကရဏံ – ဣဒံ ဝုစ္စတိ အာပတ္တာဓိကရဏံ။
‘‘တတ္ထ ကတမံ ကိစ္စာဓိကရဏံ? [ပရိ။ ၃၁၇] ယာ သံဃဿ ကိစ္စယတာ, ကရဏီယတာ, အပလောကနကမ္မံ, ဉတ္တိကမ္မံ, ဉတ္တိဒုတိယကမ္မံ, ဉတ္တိစတုတ္ထကမ္မံ – ဣဒံ ဝုစ္စတိ ကိစ္စာဓိကရဏံ။
မြန်֍ ၂၁၆။ ‘‘ဝိဝါဒါဓိကရဏဿ ကိံ မူလံ? ဆ ဝိဝါဒမူလာနိ ဝိဝါဒါဓိကရဏဿ မူလံ။ တီဏိပိ အကုသလမူလာနိ ဝိဝါဒါဓိကရဏဿ မူလံ, တီဏိပိ ကုသလမူလာနိ ဝိဝါဒါဓိကရဏဿ မူလံ။ [ပရိ။ ၂၇၂၊ အ။ နိ။ ၂။၃၅-၃၆၊ မ။ နိ။ ၃။၄၄] ကတမာနိ ဆ ဝိဝါဒမူလာနိ ဝိဝါဒါဓိကရဏဿ မူလံ? ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ကောဓနော ဟောတိ ဥပနာဟီ။ ယော သော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ကောဓနော ဟောတိ ဥပနာဟီ, သော သတ္ထရိပိ အဂါရဝေါ ဝိဟရတိ အပ္ပတိဿော, ဓမ္မေပိ အဂါရဝေါ ဝိဟရတိ အပ္ပတိဿော, သံဃေပိ အဂါရဝေါ ဝိဟရတိ အပ္ပတိဿော, သိက္ခာယပိ န ပရိပူရကာရီ ဟောတိ။ ယော သော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု သတ္ထရိပိ အဂါရဝေါ ဝိဟရတိ အပ္ပတိဿော, ဓမ္မေပိ…ပေ… သံဃေပိ…ပေ… သိက္ခာယပိ န ပရိပူရကာရီ, သော သံဃေ ဝိဝါဒံ ဇနေတိ။ ယော ဟောတိ ဝိဝါဒေါ ဗဟုဇနာဟိတာယ ဗဟုဇနာသုခါယ ဗဟုနော ဇနဿ အနတ္ထာယ အဟိတာယ ဒုက္ခာယ ဒေဝမနုဿာနံ။ ဧဝရူပဉ္စေ တုမှေ, ဘိက္ခဝေ, ဝိဝါဒမူလံ အဇ္ဈတ္တံ ဝါ ဗဟိဒ္ဓါ ဝါ သမနုပဿေယျာထ, တတြ တုမှေ, ဘိက္ခဝေ, တဿေဝ ပါပကဿ ဝိဝါဒမူလဿ ပဟာနာယ ဝါယမေယျာထ။ ဧဝရူပဉ္စေ တုမှေ, ဘိက္ခဝေ, ဝိဝါဒမူလံ အဇ္ဈတ္တံ ဝါ ဗဟိဒ္ဓါ ဝါ န သမနုပဿေယျာထ, တတြ တုမှေ, ဘိက္ခဝေ, တဿေဝ ပါပကဿ
(ဝိ၊၄၊၂၁၃။)
ဝိဝါဒမူလဿ အာယတိံ အနဝဿဝါယ ပဋိပဇ္ဇေယျာထ။ ဧဝမေတဿ ပါပကဿ ဝိဝါဒမူလဿ ပဟာနံ ဟောတိ။ ဧဝမေတဿ ပါပကဿ ဝိဝါဒမူလဿ အာယတိံ အနဝဿဝေါ ဟောတိ။
[ပရိ။၂၇၂] ‘‘ပုန စပရံ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု မက္ခီ ဟောတိ ပဠာသီ…ပေ… ဣဿုကီ ဟောတိ မစ္ဆရီ, သဌော ဟောတိ မာယာဝီ, ပါပိစ္ဆော ဟောတိ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌီ, သန္ဒိဋ္ဌိပရာမာသီ ဟောတိ အာဓာနဂ္ဂါဟီ ဒုပ္ပဋိနိဿဂ္ဂီ။ ယော သော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု သန္ဒိဋ္ဌိပရာမာသီ ဟောတိ အာဓာနဂ္ဂါဟီ ဒုပ္ပဋိနိဿဂ္ဂီ, သော သတ္ထရိပိ အဂါရဝေါ ဝိဟရတိ အပ္ပတိဿော, ဓမ္မေပိ အဂါရဝေါ ဝိဟရတိ အပ္ပတိဿော, သံဃေပိ အဂါရဝေါ ဝိဟရတိ အပ္ပတိဿော, သိက္ခာယပိ န ပရိပူရကာရီ ဟောတိ။ ယော သော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု သတ္ထရိပိ အဂါရဝေါ ဝိဟရတိ အပ္ပတိဿော, ဓမ္မေပိ…ပေ… သံဃေပိ…ပေ… သိက္ခာယပိ န ပရိပူရကာရီ, သော သံဃေ ဝိဝါဒံ ဇနေတိ။ ယော ဟောတိ ဝိဝါဒေါ ဗဟုဇနာဟိတာယ ဗဟုဇနာသုခါယ ဗဟုနော ဇနဿ အနတ္ထာယ အဟိတာယ ဒုက္ခာယ ဒေဝမနုဿာနံ။ ဧဝရူပဉ္စေ တုမှေ, ဘိက္ခဝေ, ဝိဝါဒမူလံ အဇ္ဈတ္တံ ဝါ ဗဟိဒ္ဓါ ဝါ သမနုပဿေယျာထ, တတြ တုမှေ, ဘိက္ခဝေ, တဿေဝ ပါပကဿ ဝိဝါဒမူလဿ ပဟာနာယ ဝါယမေယျာထ။ ဧဝရူပဉ္စေ တုမှေ, ဘိက္ခဝေ, ဝိဝါဒမူလံ အဇ္ဈတ္တံ ဝါ ဗဟိဒ္ဓါ ဝါ န သမနုပဿေယျာထ, တတြ တုမှေ, ဘိက္ခဝေ, တဿေဝ ပါပကဿ ဝိဝါဒမူလဿ အာယတိံ အနဝဿဝါယ ပဋိပဇ္ဇေယျာထ။ ဧဝမေတဿ ပါပကဿ ဝိဝါဒမူလဿ ပဟာနံ ဟောတိ။ ဧဝမေတဿ ပါပကဿ ဝိဝါဒမူလဿ အာယတိံ အနဝဿဝေါ ဟောတိ။ ဣမာနိ ဆ ဝိဝါဒမူလာနိ ဝိဝါဒါဓိကရဏဿ မူလံ။
‘‘ကတမာနိ တီဏိ အကုသလမူလာနိ ဝိဝါဒါဓိကရဏဿ မူလံ? ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူ လုဒ္ဓစိတ္တာ ဝိဝဒန္တိ, ဒုဋ္ဌစိတ္တာ ဝိဝဒန္တိ, မူဠှစိတ္တာ ဝိဝဒန္တိ – ဓမ္မောတိ ဝါ အဓမ္မောတိ ဝါ, ဝိနယောတိ ဝါ အဝိနယောတိ ဝါ, ဘာသိတံ လပိတံ တထာဂတေနာတိ ဝါ အဘာသိတံ အလပိတံ တထာဂတေနာတိ ဝါ, အာစိဏ္ဏံ တထာဂတေနာတိ ဝါ အနာစိဏ္ဏံ တထာဂတေနာတိ ဝါ, ပညတ္တံ တထာဂတေနာတိ ဝါ အပ္ပညတ္တံ တထာဂတေနာတိ ဝါ, အာပတ္တီတိ ဝါ အနာပတ္တီတိ ဝါ, လဟုကာ အာပတ္တီတိ ဝါ ဂရုကာ အာပတ္တီတိ ဝါ, သာဝသေသာ အာပတ္တီတိ ဝါ အနဝသေသာ အာပတ္တီတိ ဝါ, ဒုဋ္ဌုလ္လာ အာပတ္တီတိ ဝါ အဒုဋ္ဌုလ္လာ အာပတ္တီတိ ဝါ။ ဣမာနိ တီဏိ အကုသလမူလာနိ ဝိဝါဒါဓိကရဏဿ မူလံ။
(ဝိ၊၄၊၂၁၄။)
‘‘ကတမာနိ တီဏိ ကုသလမူလာနိ ဝိဝါဒါဓိကရဏဿ မူလံ? ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူ အလုဒ္ဓစိတ္တာ ဝိဝဒန္တိ, အဒုဋ္ဌစိတ္တာ ဝိဝဒန္တိ, အမူဠှစိတ္တာ ဝိဝဒန္တိ – ဓမ္မောတိ ဝါ အဓမ္မောတိ ဝါ…ပေ… ဒုဋ္ဌုလ္လာ အာပတ္တီတိ ဝါ အဒုဋ္ဌုလ္လာ အာပတ္တီတိ ဝါ။ ဣမာနိ တီဏိ ကုသလမူလာနိ ဝိဝါဒါဓိကရဏဿ မူလံ။
မြန်֍ ၂၁၇။ [ပရိ။ ၂၇၂] ‘‘အနုဝါဒါဓိကရဏဿ ကိံ မူလံ? ဆ အနုဝါဒမူလာနိ အနုဝါဒါဓိကရဏဿ မူလံ။ တီဏိပိ အကုသလမူလာနိ အနုဝါဒါဓိကရဏဿ မူလံ, တီဏိပိ ကုသလမူလာနိ အနုဝါဒါဓိကရဏဿ မူလံ, ကာယောပိ အနုဝါဒါဓိကရဏဿ မူလံ, ဝါစာပိ အနုဝါဒါဓိကရဏဿ မူလံ။ ‘‘ကတမာနိ ဆ အနုဝါဒမူလာနိ အနုဝါဒါဓိကရဏဿ မူလံ? ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ကောဓနော ဟောတိ ဥပနာဟီ။ ယော သော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ကောဓနော ဟောတိ ဥပနာဟီ, သော သတ္ထရိပိ အဂါရဝေါ ဝိဟရတိ အပ္ပတိဿော, ဓမ္မေပိ အဂါရဝေါ ဝိဟရတိ အပ္ပတိဿော, သံဃေပိ အဂါရဝေါ ဝိဟရတိ အပ္ပတိဿော, သိက္ခာယပိ န ပရိပူရကာရီ ဟောတိ။ ယော သော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု သတ္ထရိပိ အဂါရဝေါ ဝိဟရတိ အပ္ပတိဿော, ဓမ္မေပိ…ပေ… သံဃေပိ…ပေ… သိက္ခာယပိ န ပရိပူရကာရီ, သော သံဃေ အနုဝါဒံ ဇနေတိ။ ယော ဟောတိ အနုဝါဒေါ ဗဟုဇနာဟိတာယ ဗဟုဇနာသုခါယ ဗဟုနော ဇနဿ အနတ္ထာယ အဟိတာယ ဒုက္ခာယ ဒေဝမနုဿာနံ။ ဧဝရူပဉ္စေ တုမှေ, ဘိက္ခဝေ, အနုဝါဒမူလံ အဇ္ဈတ္တံ ဝါ ဗဟိဒ္ဓါ ဝါ သမနုပဿေယျာထ, တတြ တုမှေ, ဘိက္ခဝေ, တဿေဝ ပါပကဿ အနုဝါဒမူလဿ ပဟာနာယ ဝါယမေယျာထ။ ဧဝရူပဉ္စေ တုမှေ, ဘိက္ခဝေ, အနုဝါဒမူလံ အဇ္ဈတ္တံ ဝါ ဗဟိဒ္ဓါ ဝါ န သမနုပဿေယျာထ, တတြ တုမှေ, ဘိက္ခဝေ, တဿေဝ ပါပကဿ အနုဝါဒမူလဿ အာယတိံ အနဝဿဝါယ ပဋိပဇ္ဇေယျာထ။ ဧဝမေတဿ ပါပကဿ အနုဝါဒမူလဿ ပဟာနံ ဟောတိ။ ဧဝမေတဿ ပါပကဿ အနုဝါဒမူလဿ အာယတိံ အနဝဿဝေါ ဟောတိ။
‘‘ပုန စပရံ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု မက္ခီ ဟောတိ ပဠာသီ…ပေ… ဣဿုကီ ဟောတိ မစ္ဆရီ, သဌော ဟောတိ မာယာဝီ, ပါပိစ္ဆော ဟောတိ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌီ, သန္ဒိဋ္ဌိပရာမာသီ ဟောတိ အာဓာနဂ္ဂါဟီ ဒုပ္ပဋိနိဿဂ္ဂီ။ ယော သော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု သန္ဒိဋ္ဌိပရာမာသီ ဟောတိ အာဓာနဂ္ဂါဟီ ဒုပ္ပဋိနိဿဂ္ဂီ, သော သတ္ထရိပိ အဂါရဝေါ ဝိဟရတိ အပ္ပတိဿော, ဓမ္မေပိ အဂါရဝေါ ဝိဟရတိ အပ္ပတိဿော, သံဃေပိ အဂါရဝေါ ဝိဟရတိ အပ္ပတိဿော, သိက္ခာယပိ န ပရိပူရကာရီ ဟောတိ။ ယော သော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု သတ္ထရိပိ အဂါရဝေါ ဝိဟရတိ
(ဝိ၊၄၊၂၁၅။)
အပ္ပတိဿော, ဓမ္မေပိ…ပေ… သံဃေပိ…ပေ… သိက္ခာယပိ န ပရိပူရကာရီ, သော သံဃေ အနုဝါဒံ ဇနေတိ။ ယော ဟောတိ အနုဝါဒေါ ဗဟုဇနာဟိတာယ ဗဟုဇနာသုခါယ ဗဟုနော ဇနဿ အနတ္ထာယ အဟိတာယ ဒုက္ခာယ ဒေဝမနုဿာနံ။ ဧဝရူပဉ္စေ တုမှေ, ဘိက္ခဝေ, အနုဝါဒမူလံ အဇ္ဈတ္တံ ဝါ ဗဟိဒ္ဓါ ဝါ သမနုပဿေယျာထ, တတြ တုမှေ, ဘိက္ခဝေ, တဿေဝ ပါပကဿ အနုဝါဒမူလဿ ပဟာနာယ ဝါယမေယျာထ။ ဧဝရူပဉ္စေ တုမှေ, ဘိက္ခဝေ, အနုဝါဒမူလံ အဇ္ဈတ္တံ ဝါ ဗဟိဒ္ဓါ ဝါ န သမနုပဿေယျာထ, တတြ တုမှေ, ဘိက္ခဝေ, တဿေဝ ပါပကဿ အနုဝါဒမူလဿ အာယတ္တိံ အနဝဿဝါယ ပဋိပဇ္ဇေယျာထ။ ဧဝမေတဿ ပါပကဿ အနုဝါဒမူလဿ ပဟာနံ ဟောတိ။ ဧဝမေတဿ ပါပကဿ အနုဝါဒမူလဿ အာယတိံ အနဝဿဝေါ ဟောတိ။ ဣမာနိ ဆ အနုဝါဒမူလာနိ အနုဝါဒါဓိကရဏဿ မူလံ။
‘‘ကတမာနိ တီဏိ အကုသလမူလာနိ အနုဝါဒါဓိကရဏဿ မူလံ? ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူ ဘိက္ခုံ လုဒ္ဓစိတ္တာ အနုဝဒန္တိ, ဒုဋ္ဌစိတ္တာ အနုဝဒန္တိ, မူဠှစိတ္တာ အနုဝဒန္တိ – သီလဝိပတ္တိယာ ဝါ, အာစာရဝိပတ္တိယာ ဝါ, ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိယာ ဝါ, အာဇီဝဝိပတ္တိယာ ဝါ။ ဣမာနိ တီဏိ အကုသလမူလာနိ အနုဝါဒါဓိကရဏဿ မူလံ။
‘‘ကတမာနိ တီဏိ ကုသလမူလာနိ အနုဝါဒါဓိကရဏဿ မူလံ? ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူ ဘိက္ခုံ အလုဒ္ဓစိတ္တာ အနုဝဒန္တိ, အဒုဋ္ဌစိတ္တာ အနုဝဒန္တိ, အမူဠှစိတ္တာ အနုဝဒန္တိ – သီလဝိပတ္တိယာ ဝါ, အာစရဝိပတ္တိယာ ဝါ, ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိယာ ဝါ, အာဇီဝဝိပတ္တိယာ ဝါ။ ဣမာနိ တီဏိ ကုသလမူလာနိ အနုဝါဒါဓိကရဏဿ မူလံ။
‘‘ကတမော ကာယော [ကတမော စ ကာယော (သျာ။ ကံ။)] အနုဝါဒါဓိကရဏဿ မူလံ? ဣဓေကစ္စော ဒုဗ္ဗဏ္ဏော ဟောတိ, ဒုဒ္ဒဿိကော, ဩကောဋိမကော, ဗဟွာဗာဓော, ကာဏော ဝါ, ကုဏီ ဝါ, ခဉ္ဇော ဝါ, ပက္ခဟတော ဝါ, ယေန နံ အနုဝဒန္တိ။ အယံ ကာယော အနုဝါဒါဓိကရဏဿ မူလံ။
‘‘ကတမာ ဝါစာ အနုဝါဒါဓိကရဏဿ မူလံ? ဣဓေကစ္စော ဒုဗ္ဗစော ဟောတိ, မမ္မနော, ဧဠဂလဝါစော, ယာယ နံ အနုဝဒန္တိ။ အယံ ဝါစာ အနုဝါဒါဓိကရဏဿ မူလံ။
မြန်֍ ၂၁၈။ ‘‘အာပတ္တာဓိကရဏဿ ကိံ မူလံ? ဆ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာ အာပတ္တာဓိကရဏဿ မူလံ။ အတ္ထာပတ္တိ ကာယတော သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော,
(ဝိ၊၄၊၂၁၆။)
န စိတ္တတော။ အတ္ထာပတ္တိ ဝါစတော သမုဋ္ဌာတိ, န ကာယတော, န စိတ္တတော။ အတ္ထာပတ္တိ ကာယတော စ ဝါစတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န စိတ္တတော။ အတ္ထာပတ္တိ ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ဝါစတော။ အတ္ထာပတ္တိ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ, န ကာယတော။ အတ္ထာပတ္တိ ကာယတော စ ဝါစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ။ ဣမေ ဆ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာ အာပတ္တာဓိကရဏဿ မူလံ။
မြန်֍ ၂၁၉။ ‘‘ကိစ္စာဓိကရဏဿ ကိံ မူလံ? ကိစ္စာဓိကရဏဿ ဧကံ မူလံ – သံဃော။
မြန်֍ ၂၂၀။ ‘‘ဝိဝါဒါဓိကရဏံ ကုသလံ, အကုသလံ, အဗျာကတံ။ ဝိဝါဒါဓိကရဏံ သိယာ ကုသလံ, သိယာ အကုသလံ, သိယာ အဗျာကတံ။ တတ္ထ ကတမံ ဝိဝါဒါဓိကရဏံ ကုသလံ? ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူ ကုသလစိတ္တာ ဝိဝဒန္တိ – ဓမ္မောတိ ဝါ အဓမ္မောတိ ဝါ…ပေ… ဒုဋ္ဌုလ္လာ အာပတ္တီတိ ဝါ အဒုဋ္ဌုလ္လာ အာပတ္တီတိ ဝါ။ ယံ တတ္ထ ဘဏ္ဍနံ ကလဟော ဝိဂ္ဂဟော ဝိဝါဒေါ နာနာဝါဒေါ အညထာဝါဒေါ ဝိပစ္စတာယ ဝေါဟာရော မေဓဂံ – ဣဒံ ဝုစ္စတိ ဝိဝါဒါဓိကရဏံ ကုသလံ။
‘‘တတ္ထ ကတမံ ဝိဝါဒါဓိကရဏံ အကုသလံ? ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူ အကုသလစိတ္တာ ဝိဝဒန္တိ – ဓမ္မောတိ ဝါ အဓမ္မောတိ ဝါ…ပေ… ဒုဋ္ဌုလ္လာ အာပတ္တီတိ ဝါ အဒုဋ္ဌုလ္လာ အာပတ္တီတိ ဝါ။ ယံ တတ္ထ ဘဏ္ဍနံ ကလဟော ဝိဂ္ဂဟော ဝိဝါဒေါ နာနာဝါဒေါ အညထာဝါဒေါ ဝိပစ္စတာယ ဝေါဟာရော မေဓဂံ – ဣဒံ ဝုစ္စတိ ဝိဝါဒါဓိကရဏံ အကုသလံ။
‘‘တတ္ထ ကတမံ ဝိဝါဒါဓိကရဏံ အဗျာကတံ? ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူ အဗျာကတစိတ္တာ ဝိဝဒန္တိ – ဓမ္မောတိ ဝါ အဓမ္မောတိ ဝါ…ပေ… ဒုဋ္ဌုလ္လာ အာပတ္တီတိ ဝါ အဒုဋ္ဌုလ္လာ အာပတ္တီတိ ဝါ။ ယံ တတ္ထ ဘဏ္ဍနံ ကလဟော ဝိဂ္ဂဟော ဝိဝါဒေါ နာနာဝါဒေါ အညထာဝါဒေါ ဝိပစ္စတာယ ဝေါဟာရော မေဓဂံ – ဣဒံ ဝုစ္စတိ ဝိဝါဒါဓိကရဏံ အဗျာကတံ။
မြန်֍ ၂၂၁။ ‘‘အနုဝါဒါဓိကရဏံ ကုသလံ, အကုသလံ, အဗျာကတံ။ အနုဝါဒါဓိကရဏံ သိယာ ကုသလံ, သိယာ အကုသလံ, သိယာ အဗျာကတံ။ တတ္ထ ကတမံ အနုဝါဒါဓိကရဏံ ကုသလံ? ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူ ဘိက္ခုံ ကုသလစိတ္တာ အနုဝဒန္တိ – သီလဝိပတ္တိယာ ဝါ, အာစာရဝိပတ္တိယာ ဝါ, ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိယာ ဝါ, အာဇီဝဝိပတ္တိယာ ဝါ။ ယော တတ္ထ အနုဝါဒေါ အနုဝဒနာ အနုလ္လပနာ
(ဝိ၊၄၊၂၁၇။)
အနုဘဏနာ အနုသမ္ပဝင်္ကတာ အဗ္ဘုဿဟနတာ အနုဗလပ္ပဒါနံ – ဣဒံ ဝုစ္စတိ အနုဝါဒါဓိကရဏံ ကုသလံ။
‘‘တတ္ထ ကတမံ အနုဝါဒါဓိကရဏံ အကုသလံ? ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူ ဘိက္ခုံ အကုသလစိတ္တာ အနုဝဒန္တိ – သီလဝိပတ္တိယာ ဝါ, အာစာရဝိပတ္တိယာ ဝါ, ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိယာ ဝါ, အာဇီဝဝိပတ္တိယာ ဝါ။ ယော တတ္ထ အနုဝါဒေါ အနုဝဒနာ အနုလ္လပနာ အနုဘဏနာ အနုသမ္ပဝင်္ကတာ အဗ္ဘုဿဟနတာ အနုဗလပ္ပဒါနံ – ဣဒံ ဝုစ္စတိ အနုဝါဒါဓိကရဏံ အကုသလံ။
‘‘တတ္ထ ကတမံ အနုဝါဒါဓိကရဏံ အဗျာကတံ? ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူ ဘိက္ခုံ အဗျာကတစိတ္တာ အနုဝဒန္တိ – သီလဝိပတ္တိယာ ဝါ, အာစာရဝိပတ္တိယာ ဝါ, ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိယာ ဝါ, အာဇီဝဝိပတ္တိယာ ဝါ။ ယော တတ္ထ အနုဝါဒေါ အနုဝဒနာ အနုလ္လပနာ အနုဘဏနာ အနုသမ္ပဝင်္ကတာ အဗ္ဘုဿဟနတာ အနုဗလပ္ပဒါနံ – ဣဒံ ဝုစ္စတိ အနုဝါဒါဓိကရဏံ အဗျာကတံ။
မြန်֍ ၂၂၂။ ‘‘အာပတ္တာဓိကရဏံ ကုသလံ [ဣဒံ ပဒံ ကေသုစိ နတ္ထိ], အကုသလံ, အဗျာကတံ? အာပတ္တာဓိကရဏံ သိယာ အကုသလံ, သိယာ အဗျာကတံ၊ နတ္ထိ အာပတ္တာဓိကရဏံ ကုသလံ။ တတ္ထ ကတမံ အာပတ္တာဓိကရဏံ အကုသလံ? ယံ ဇာနန္တော သဉ္ဇာနန္တော စေစ္စ အဘိဝိတရိတွာ ဝီတိက္ကမော – ဣဒံ ဝုစ္စတိ အာပတ္တာဓိကရဏံ အကုသလံ။
‘‘တတ္ထ ကတမံ အာပတ္တာဓိကရဏံ အဗျာကတံ? ယံ အဇာနန္တော အသဉ္ဇာနန္တော အစေစ္စ အနဘိဝိတရိတွာ ဝီတိက္ကမော – ဣဒံ ဝုစ္စတိ အာပတ္တာဓိကရဏံ အဗျာကတံ။
မြန်֍ ၂၂၃။ ‘‘ကိစ္စာဓိကရဏံ ကုသလံ, အကုသလံ, အဗျာကတံ? ကိစ္စာဓိကရဏံ သိယာ ကုသလံ, သိယာ အကုသလံ, သိယာ အဗျာကတံ။ တတ္ထ ကတမံ ကိစ္စာဓိကရဏံ ကုသလံ? ယံ သံဃော ကုသလစိတ္တော ကမ္မံ ကရောတိ – အပလောကနကမ္မံ, ဉတ္တိကမ္မံ, ဉတ္တိဒုတိယကမ္မံ, ဉတ္တိစတုတ္ထကမ္မံ – ဣဒံ ဝုစ္စတိ ကိစ္စာဓိကရဏံ ကုသလံ။
‘‘တတ္ထ ကတမံ ကိစ္စာဓိကရဏံ အကုသလံ? ယံ သံဃော အကုသလစိတ္တော ကမ္မံ ကရောတိ – အပလောကနကမ္မံ, ဉတ္တိကမ္မံ, ဉတ္တိဒုတိယကမ္မံ, ဉတ္တိစတုတ္ထကမ္မံ – ဣဒံ ဝုစ္စတိ ကိစ္စာဓိကရဏံ အကုသလံ။
(ဝိ၊၄၊၂၁၈။)
‘‘တတ္ထ ကတမံ ကိစ္စာဓိကရဏံ အဗျာကတံ? ယံ သံဃော အဗျာကတစိတ္တော ကမ္မံ ကရောတိ – အပလောကနကမ္မံ, ဉတ္တိကမ္မံ, ဉတ္တိဒုတိယကမ္မံ, ဉတ္တိစတုတ္ထကမ္မံ – ဣဒံ ဝုစ္စတိ ကိစ္စာဓိကရဏံ အဗျာကတံ။
မြန်֍ ၂၂၄။ [ပရိ။ ၃၅၅] ‘‘ဝိဝါဒေါ ဝိဝါဒါဓိကရဏံ, ဝိဝါဒေါ နော အဓိကရဏံ, အဓိကရဏံ နော ဝိဝါဒေါ, အဓိကရဏဉ္စေဝ ဝိဝါဒေါ စ။ သိယာ ဝိဝါဒေါ ဝိဝါဒါဓိကရဏံ, သိယာ ဝိဝါဒေါ နော အဓိကရဏံ, သိယာ အဓိကရဏံ နော ဝိဝါဒေါ, သိယာ အဓိကရဏဉ္စေဝ ဝိဝါဒေါ စ။
‘‘တတ္ထ ကတမော ဝိဝါဒေါ ဝိဝါဒါဓိကရဏံ? ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူ ဝိဝဒန္တိ – ဓမ္မောတိ ဝါ အဓမ္မောတိ ဝါ…ပေ… ဒုဋ္ဌုလ္လာ အာပတ္တီတိ ဝါ အဒုဋ္ဌုလ္လာ အာပတ္တီတိ ဝါ။ ယံ တတ္ထ ဘဏ္ဍနံ ကလဟော ဝိဂ္ဂဟော ဝိဝါဒေါ နာနာဝါဒေါ အညထာဝါဒေါ ဝိပစ္စတာယ ဝေါဟာရော မေဓဂံ – အယံ ဝိဝါဒေါ ဝိဝါဒါဓိကရဏံ။
‘‘တတ္ထ ကတမော ဝိဝါဒေါ နော အဓိကရဏံ? မာတာပိ ပုတ္တေန ဝိဝဒတိ, ပုတ္တောပိ မာတရာ ဝိဝဒတိ, ပိတာပိ ပုတ္တေန ဝိဝဒတိ, ပုတ္တောပိ ပိတရာ ဝိဝဒတိ, ဘာတာပိ ဘာတရာ ဝိဝဒတိ, ဘာတာပိ ဘဂိနိယာ ဝိဝဒတိ, ဘဂိနီပိ ဘာတရာ ဝိဝဒတိ, သဟာယောပိ သဟာယေန ဝိဝဒတိ – အယံ ဝိဝါဒေါ နော အဓိကရဏံ။
‘‘တတ္ထ ကတမံ အဓိကရဏံ နော ဝိဝါဒေါ? အနုဝါဒါဓိကရဏံ, အာပတ္တာဓိကရဏံ, ကိစ္စာဓိကရဏံ – ဣဒံ အဓိကရဏံ နော ဝိဝါဒေါ။
‘‘တတ္ထ ကတမံ အဓိကရဏဉ္စေဝ ဝိဝါဒေါ စ? ဝိဝါဒါဓိကရဏံ အဓိကရဏဉ္စေဝ ဝိဝါဒေါ စ။
မြန်֍ ၂၂၅။ [ပရိ။ ၃၅၆] ‘‘အနုဝါဒေါ အနုဝါဒါဓိကရဏံ, အနုဝါဒေါ နော အဓိကရဏံ, အဓိကရဏံ နော အနုဝါဒေါ, အဓိကရဏဉ္စေဝ အနုဝါဒေါ စ။ သိယာ အနုဝါဒေါ အနုဝါဒါဓိကရဏံ, သိယာ အနုဝါဒေါ နော အဓိကရဏံ, သိယာ အဓိကရဏံ နော အနုဝါဒေါ, သိယာ အဓိကရဏဉ္စေဝ အနုဝါဒေါ စ။
‘‘တတ္ထ ကတမော အနုဝါဒေါ အနုဝါဒါဓိကရဏံ? ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူ ဘိက္ခုံ အနုဝဒန္တိ – သီလဝိပတ္တိယာ ဝါ, အာစာရဝိပတ္တိယာ ဝါ, ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိယာ ဝါ, အာဇီဝဝိပတ္တိယာ ဝါ။ ယော တတ္ထ အနုဝါဒေါ အနုဝဒနာ အနုလ္လပနာ
(ဝိ၊၄၊၂၁၉။)
အနုဘဏနာ အနုသမ္ပဝင်္ကတာ အဗ္ဘုဿဟနတာ အနုဗလပ္ပဒါနံ – အယံ အနုဝါဒေါ အနုဝါဒါဓိကရဏံ။
‘‘တတ္ထ ကတမော အနုဝါဒေါ နော အဓိကရဏံ? မာတာပိ ပုတ္တံ အနုဝဒတိ, ပုတ္တောပိ မာတရံ အနုဝဒတိ, ပိတာပိ ပုတ္တံ အနုဝဒတိ, ပုတ္တောပိ ပိတရံ အနုဝဒတိ, ဘာတာပိ ဘာတရံ အနုဝဒတိ, ဘာတာပိ ဘဂိနိံ အနုဝဒတိ, ဘဂိနီပိ ဘာတရံ အနုဝဒတိ, သဟာယောပိ သဟာယံ အနုဝဒတိ – အယံ အနုဝါဒေါ နော အဓိကရဏံ။
‘‘တတ္ထ ကတမံ အဓိကရဏံ နော အနုဝါဒေါ? အာပတ္တာဓိကရဏံ, ကိစ္စာဓိကရဏံ, ဝိဝါဒါဓိကရဏံ – ဣဒံ အဓိကရဏံ နော အနုဝါဒေါ။
‘‘တတ္ထ ကတမံ အဓိကရဏဉ္စေဝ အနုဝါဒေါ စ? အနုဝါဒါဓိကရဏံ အဓိကရဏဉ္စေဝ အနုဝါဒေါ စ။
မြန်֍ ၂၂၆။ [ပရိ။ ၃၅၇] ‘‘အာပတ္တိ အာပတ္တာဓိကရဏံ, အာပတ္တိ နော အဓိကရဏံ, အဓိကရဏံ နော အာပတ္တိ, အဓိကရဏဉ္စေဝ အာပတ္တိ စ။ သိယာ အာပတ္တိ အာပတ္တာဓိကရဏံ, သိယာ အာပတ္တိ နော အဓိကရဏံ, သိယာ အဓိကရဏံ နော အာပတ္တိ, သိယာ အဓိကရဏဉ္စေဝ အာပတ္တိ စ။ ‘‘တတ္ထ ကတမံ အာပတ္တိ အာပတ္တာဓိကရဏံ? ပဉ္စပိ အာပတ္တိက္ခန္ဓာ အာပတ္တာဓိကရဏံ, သတ္တပိ အာပတ္တိက္ခန္ဓာ အာပတ္တာဓိကရဏံ – အယံ အာပတ္တိ အာပတ္တာဓိကရဏံ။
‘‘တတ္ထ ကတမံ အာပတ္တိ နော အဓိကရဏံ? သောတာပတ္တိ သမာပတ္တိ – အယံ အာပတ္တိ နော အဓိကရဏံ။
‘‘တတ္ထ ကတမံ အဓိကရဏံ နော အာပတ္တိ? ကိစ္စာဓိကရဏံ, ဝိဝါဒါဓိကရဏံ, အနုဝါဒါဓိကရဏံ – ဣဒံ အဓိကရဏံ နော အာပတ္တိ။
‘‘တတ္ထ ကတမံ အဓိကရဏဉ္စေဝ အာပတ္တိ စ? အာပတ္တာဓိကရဏံ အဓိကရဏဉ္စေဝ အာပတ္တိ စ။
မြန်֍ ၂၂၇။ [ပရိ။ ၃၅၈] ‘‘ကိစ္စံ ကိစ္စာဓိကရဏံ, ကိစ္စံ နော အဓိကရဏံ, အဓိကရဏံ နော ကိစ္စံ, အဓိကရဏဉ္စေဝ ကိစ္စဉ္စ။ သိယာ ကိစ္စံ ကိစ္စာဓိကရဏံ, သိယာ ကိစ္စံ နော အဓိကရဏံ, သိယာ အဓိကရဏံ နော ကိစ္စံ, သိယာ အဓိကရဏဉ္စေဝ ကိစ္စဉ္စ။
(ဝိ၊၄၊၂၂၀။)
‘‘တတ္ထ ကတမံ ကိစ္စံ ကိစ္စာဓိကရဏံ? ယာ သံဃဿ ကိစ္စယတာ, ကရဏီယတာ, အပလောကနကမ္မံ, ဉတ္တိကမ္မံ, ဉတ္တိဒုတိယကမ္မံ, ဉတ္တိစတုတ္ထကမ္မံ – ဣဒံ ကိစ္စံ ကိစ္စာဓိကရဏံ။
‘‘တတ္ထ ကတမံ ကိစ္စံ နော အဓိကရဏံ? အာစရိယကိစ္စံ, ဥပဇ္ဈာယကိစ္စံ, သမာနုပဇ္ဈာယကိစ္စံ, သမာနာစရိယကိစ္စံ – ဣဒံ ကိစ္စံ နော အဓိကရဏံ။
‘‘တတ္ထ ကတမံ အဓိကရဏံ နော ကိစ္စံ? ဝိဝါဒါဓိကရဏံ, အနုဝါဒါဓိကရဏံ, အာပတ္တာဓိကရဏံ – ဣဒံ အဓိကရဏံ နော ကိစ္စံ။
‘‘တတ္ထ ကတမံ အဓိကရဏဉ္စေဝ ကိစ္စဉ္စ? ကိစ္စာဓိကရဏံ အဓိကရဏဉ္စေဝ ကိစ္စဉ္စ။
၉။ အဓိကရဏဝူပသမနသမထော
သမ္မုခါဝိနယော
မြန်֍ ၂၂၈။ [ပရိ။ ၂၉၂-၂၉၃, ၃၀၇ အာဒယော] ‘‘ဝိဝါဒါဓိကရဏံ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မတိ? ဝိဝါဒါဓိကရဏံ ဒွီဟိ သမထေဟိ သမ္မတိ – သမ္မုခါဝိနယေန စ, ယေဘုယျသိကာယ စ။ သိယာ ဝိဝါဒါဓိကရဏံ ဧကံ သမထံ အနာဂမ္မ ယေဘုယျသိကံ, ဧကေန သမထေန သမေယျ – သမ္မုခါဝိနယေနာတိ? သိယာတိဿ ဝစနီယံ။ ယထာ ကထံ ဝိယ? ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူ ဝိဝဒန္တိ – ဓမ္မောတိ ဝါ အဓမ္မောတိ ဝါ, ဝိနယောတိ ဝါ အဝိနယောတိ ဝါ, ဘာသိတံ လပိတံ တထာဂတေနာတိ ဝါ အဘာသိတံ အလပိတံ တထာဂတေနာတိ ဝါ, အာစိဏ္ဏံ တထာဂတေနာတိ ဝါ အနာစိဏ္ဏံ တထာဂတေနာတိ ဝါ, ပညတ္တံ တထာဂတေနာတိ ဝါ အပညတ္တံ တထာဂတေနာတိ ဝါ, အာပတ္တီတိ ဝါ အနာပတ္တီတိ ဝါ, လဟုကာ အာပတ္တီတိ ဝါ ဂရုကာ အာပတ္တီတိ ဝါ, သာဝသေသာ အာပတ္တီတိ ဝါ အနဝသေသာ အာပတ္တီတိ ဝါ, ဒုဋ္ဌုလ္လာ အာပတ္တီတိ ဝါ အဒုဋ္ဌုလ္လာ အာပတ္တီတိ ဝါ။
‘‘တေ စေ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူ သက္ကောန္တိ တံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေတုံ, ဣဒံ ဝုစ္စတိ, ဘိက္ခဝေ, အဓိကရဏံ ဝူပသန္တံ။ ကေန ဝူပသန္တံ? သမ္မုခါဝိနယေန။ ကိဉ္စ တတ္ထ သမ္မုခါဝိနယသ္မိံ? သံဃသမ္မုခတာ, ဓမ္မသမ္မုခတာ, ဝိနယသမ္မုခတာ, ပုဂ္ဂလသမ္မုခတာ။ ကာ စ တတ္ထ သံဃသမ္မုခတာ? ယာဝတိကာ ဘိက္ခူ ကမ္မပ္ပတ္တာ တေ အာဂတာ ဟောန္တိ, ဆန္ဒာရဟာနံ ဆန္ဒော အာဟဋော ဟောတိ, သမ္မုခီဘူတာ န ပဋိက္ကောသန္တိ – အယံ တတ္ထ သံဃသမ္မုခတာ။ ကာ
(ဝိ၊၄၊၂၂၁။)
စ တတ္ထ ဓမ္မသမ္မုခတာ, ဝိနယသမ္မုခတာ? ယေန ဓမ္မေန ယေန ဝိနယေန ယေန သတ္ထုသာသနေန တံ အဓိကရဏံ ဝူပသမ္မတိ – အယံ တတ္ထ ဓမ္မသမ္မုခတာ, ဝိနယသမ္မုခတာ။ ကာ စ တတ္ထ ပုဂ္ဂလသမ္မုခတာ? ယော စ ဝိဝဒတိ, ယေန စ ဝိဝဒတိ, ဥဘော အတ္ထပစ္စတ္ထိကာ သမ္မုခီဘူတာ ဟောန္တိ – အယံ တတ္ထ ပုဂ္ဂလသမ္မုခတာ။ ဧဝံ ဝူပသန္တံ စေ, ဘိက္ခဝေ, အဓိကရဏံ ကာရကော ဥက္ကောဋေတိ, ဥက္ကောဋနကံ ပါစိတ္တိယံ၊ ဆန္ဒဒါယကော ခီယတိ, ခီယနကံ ပါစိတ္တိယံ။
မြန်֍ ၂၂၉။ ‘‘တေ စေ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူ န သက္ကောန္တိ တံ အဓိကရဏံ တသ္မိံ အာဝါသေ ဝူပသမေတုံ, တေဟိ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူဟိ, ယသ္မိံ အာဝါသေ သမ္ဗဟုလာ [ဗဟုတရာ (သီ။ သျာ။)] ဘိက္ခူ, သော အာဝါသော ဂန္တဗ္ဗော။ တေ စေ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူ တံ အာဝါသံ ဂစ္ဆန္တာ အန္တရာမဂ္ဂေ သက္ကောန္တိ တံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေတုံ, ဣဒံ ဝုစ္စတိ, ဘိက္ခဝေ, အဓိကရဏံ ဝူပသန္တံ။ ကေန ဝူပသန္တံ? သမ္မုခါဝိနယေန။ ကိဉ္စ တတ္ထ သမ္မုခါဝိနယသ္မိံ? သံဃသမ္မုခတာ, ဓမ္မသမ္မုခတာ, ဝိနယသမ္မုခတာ, ပုဂ္ဂလသမ္မုခတာ။ ကာ စ တတ္ထ သံဃသမ္မုခတာ? ယာဝတိကာ ဘိက္ခူ ကမ္မပ္ပတ္တာ တေ အာဂတာ ဟောန္တိ, ဆန္ဒာရဟာနံ ဆန္ဒော အာဟဋော ဟောတိ, သမ္မုခီဘူတာ န ပဋိက္ကောသန္တိ – အယံ တတ္ထ သံဃသမ္မုခတာ။ ကာ စ တတ္ထ ဓမ္မသမ္မုခတာ, ဝိနယသမ္မုခတာ? ယေန ဓမ္မေန ယေန ဝိနယေန ယေန သတ္ထုသာသနေန တံ အဓိကရဏံ ဝူပသမ္မတိ – အယံ တတ္ထ ဓမ္မသမ္မုခတာ, ဝိနယသမ္မုခတာ။ ကာ စ တတ္ထ ပုဂ္ဂလသမ္မုခတာ? ယော စ ဝိဝဒတိ, ယေန စ ဝိဝဒတိ, ဥဘော အတ္ထပစ္စတ္ထိကာ သမ္မုခီဘူတာ ဟောန္တိ – အယံ တတ္ထ ပုဂ္ဂလသမ္မုခတာ။ ဧဝံ ဝူပသန္တံ စေ, ဘိက္ခဝေ, အဓိကရဏံ ကာရကော ဥက္ကောဋေတိ, ဥက္ကောဋနကံ ပါစိတ္တိယံ၊ ဆန္ဒဒါယကော ခီယတိ, ခီယနကံ ပါစိတ္တိယံ။
မြန်֍ ၂၃၀။ ‘‘တေ စေ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူ တံ အာဝါသံ အာဂစ္ဆန္တာ အန္တရာမဂ္ဂေ န သက္ကောန္တိ တံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေတုံ, တေဟိ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူဟိ, တံ အာဝါသံ ဂန္တွာ အာဝါသိကာ ဘိက္ခူ ဧဝမဿု ဝစနီယာ – ‘ဣဒံ ခေါ, အာဝုသော, အဓိကရဏံ ဧဝံ ဇာတံ, ဧဝံ သမုပ္ပန္နံ၊ သာဓာယသ္မန္တာ ဣမံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေန္တု ဓမ္မေန ဝိနယေန သတ္ထုသာသနေန, ယထယိဒံ အဓိကရဏံ သုဝူပသန္တံ အဿာ’တိ။
(ဝိ၊၄၊၂၂၂။)
‘‘သစေ, ဘိက္ခဝေ, အာဝါသိကာ ဘိက္ခူ ဝုဍ္ဎတရာ ဟောန္တိ, အာဂန္တုကာ ဘိက္ခူ နဝကတရာ, တေဟိ, ဘိက္ခဝေ, အာဝါသိကေဟိ ဘိက္ခူဟိ အာဂန္တုကာ ဘိက္ခူ ဧဝမဿု ဝစနီယာ – ‘ဣင်္ဃ တုမှေ, အာယသ္မန္တော, မုဟုတ္တံ ဧကမန္တံ ဟောထ, ယာဝ မယံ မန္တေမာ’တိ။ သစေ ပန, ဘိက္ခဝေ, အာဝါသိကာ ဘိက္ခူ နဝကတရာ ဟောန္တိ, အာဂန္တုကာ ဘိက္ခူ ဝုဍ္ဎတရာ, တေဟိ, ဘိက္ခဝေ, အာဝါသိကေဟိ ဘိက္ခူဟိ အာဂန္တုကာ ဘိက္ခူ ဧဝမဿု ဝစနီယာ – ‘တေန ဟိ တုမှေ, အာယသ္မန္တော, မုဟုတ္တံ ဣဓေဝ တာဝ ဟောထ, ယာဝ မယံ မန္တေမာ’တိ။
‘‘သစေ ပန, ဘိက္ခဝေ, အာဝါသိကာနံ ဘိက္ခူနံ မန္တယမာနာနံ ဧဝံ ဟောတိ – ‘န မယံ သက္ကောမ ဣမံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေတုံ ဓမ္မေန ဝိနယေန သတ္ထုသာသနေနာ’တိ, န တံ အဓိကရဏံ အာဝါသိကေဟိ ဘိက္ခူဟိ သမ္ပဋိစ္ဆိတဗ္ဗံ။ သစေ ပန, ဘိက္ခဝေ, အာဝါသိကာနံ ဘိက္ခူနံ မန္တယမာနာနံ ဧဝံ ဟောတိ – ‘သက္ကောမ မယံ ဣမံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေတုံ ဓမ္မေန ဝိနယေန သတ္ထုသာသနေနာ’တိ, တေဟိ, ဘိက္ခဝေ, အာဝါသိကေဟိ ဘိက္ခူဟိ အာဂန္တုကာ ဘိက္ခူ ဧဝမဿု ဝစနီယာ – ‘သစေ တုမှေ, အာယသ္မန္တော, အမှာကံ ဣမံ အဓိကရဏံ ယထာဇာတံ ယထာသမုပ္ပန္နံ အာရောစေဿထ, ယထာ စ မယံ ဣမံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေဿာမ ဓမ္မေန ဝိနယေန သတ္ထုသာသနေန တထာ သုဝူပသန္တံ ဘဝိဿတိ။ ဧဝံ မယံ ဣမံ အဓိကရဏံ သမ္ပဋိစ္ဆိဿာမ။ နော စေ တုမှေ, အာယသ္မန္တော, အမှာကံ ဣမံ အဓိကရဏံ ယထာဇာတံ ယထာသမုပ္ပန္နံ အာရောစေဿထ, ယထာ စ မယံ ဣမံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေဿာမ ဓမ္မေန ဝိနယေန သတ္ထုသာသနေန တထာ န သုဝူပသန္တံ ဘဝိဿတိ, န မယံ ဣမံ အဓိကရဏံ သမ္ပဋိစ္ဆိဿာမာ’တိ။ ဧဝံ သုပရိဂ္ဂဟိတံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ကတွာ အာဝါသိကေဟိ ဘိက္ခူဟိ တံ အဓိကရဏံ သမ္ပဋိစ္ဆိတဗ္ဗံ။
‘‘တေဟိ, ဘိက္ခဝေ, အာဂန္တုကေဟိ ဘိက္ခူဟိ အာဝါသိကာ ဘိက္ခူ ဧဝမဿု ဝစနီယာ – ‘ယထာဇာတံ ယထာသမုပ္ပန္နံ မယံ ဣမံ အဓိကရဏံ အာယသ္မန္တာနံ အာရောစေဿာမ။ သစေ အာယသ္မန္တာ သက္ကောန္တိ ဧတ္တကေန ဝါ ဧတ္တကေန ဝါ အန္တရေန ဣမံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေတုံ ဓမ္မေန ဝိနယေန သတ္ထုသာသနေန တထာ သုဝူပသန္တံ ဘဝိဿတိ။ ဧဝံ မယံ ဣမံ အဓိကရဏံ အာယသ္မန္တာနံ နိယျာဒေဿာမ။ နော စေ အာယသ္မန္တာ သက္ကောန္တိ ဧတ္တကေန ဝါ ဧတ္တကေန ဝါ အန္တရေန ဣမံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေတုံ ဓမ္မေန ဝိနယေန သတ္ထုသာသနေန တထာ န သုဝူပသန္တံ ဘဝိဿတိ, န မယံ ဣမံ အဓိကရဏံ အာယသ္မန္တာနံ
(ဝိ၊၄၊၂၂၃။)
နိယျာဒေဿာမ။ မယမေဝ ဣမဿ အဓိကရဏဿ သာမိနော ဘဝိဿာမာ’တိ။ ဧဝံ သုပရိဂ္ဂဟိတံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ကတွာ အာဂန္တုကေဟိ ဘိက္ခူဟိ တံ အဓိကရဏံ အာဝါသိကာနံ ဘိက္ခူနံ နိယျာဒေတဗ္ဗံ။
‘‘တေ စေ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူ သက္ကောန္တိ တံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေတုံ, ဣဒံ ဝုစ္စတိ, ဘိက္ခဝေ, အဓိကရဏံ ဝူပသန္တံ။ ကေန ဝူပသန္တံ? သမ္မုခါဝိနယေန။ ကိဉ္စ တတ္ထ သမ္မုခါဝိနယသ္မိံ? သံဃသမ္မုခတာ, ဓမ္မသမ္မုခတာ, ဝိနယသမ္မုခတာ, ပုဂ္ဂလသမ္မုခတာ…ပေ… ဧဝံ ဝူပသန္တံ စေ, ဘိက္ခဝေ, အဓိကရဏံ ကာရကော ဥက္ကောဋေတိ, ဥက္ကောဋနကံ ပါစိတ္တိယံ၊ ဆန္ဒဒါယကော ခီယတိ, ခီယနကံ ပါစိတ္တိယံ။
ဥဗ္ဗာဟိကာယဝူပသမနံ
မြန်֍ ၂၃၁။ ‘‘တေဟိ စေ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူဟိ တသ္မိံ အဓိကရဏေ ဝိနိစ္ဆိယမာနေ အနန္တာနိ [အနဂ္ဂါနိ (သီ။)] စေဝ ဘဿာနိ ဇာယန္တိ, န စေကဿ [န စေတဿ (က။)] ဘာသိတဿ အတ္ထော ဝိညာယတိ, အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဧဝရူပံ အဓိကရဏံ ဥဗ္ဗာဟိကာယ ဝူပသမေတုံ။ ‘‘ဒသဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု ဥဗ္ဗာဟိကာယ သမ္မန္နိတဗ္ဗော – သီလဝါ ဟောတိ, ပါတိမောက္ခသံဝရသံဝုတော ဝိဟရတိ အာစာရဂေါစရသမ္ပန္နော အဏုမတ္တေသု ဝဇ္ဇေသု ဘယဒဿာဝီ, သမာဒါယ သိက္ခတိ သိက္ခာပဒေသု၊ ဗဟုဿုတော ဟောတိ သုတဓရော သုတသန္နိစယော, ယေ တေ ဓမ္မာ အာဒိကလျာဏာ မဇ္ဈေကလျာဏာ ပရိယောသာနကလျာဏာ သာတ္ထံ သဗျဉ္ဇနံ ကေဝလပရိပုဏ္ဏံ ပရိသုဒ္ဓံ ဗြဟ္မစရိယံ အဘိဝဒန္တိ, တထာရူပဿ ဓမ္မာ ဗဟုဿုတာ ဟောန္တိ, ဓာတာ [ဓတာ (သီ။ သျာ။)] ဝစသာ ပရိစိတာ မနသာနုပေက္ခိတာ ဒိဋ္ဌိယာ သုပ္ပဋိဝိဒ္ဓါ၊ ဥဘယာနိ ခေါ ပနဿ ပါတိမောက္ခာနိ ဝိတ္ထာရေန သွာဂတာနိ ဟောန္တိ သုဝိဘတ္တာနိ သုပ္ပဝတ္တီနိ သုဝိနိစ္ဆိတာနိ သုတ္တသော အနုဗျဉ္ဇနသော၊ ဝိနယေ ခေါ ပန ဌိတော [ဆေကော (က။)] ဟောတိ အသံဟီရော၊ ပဋိဗလော ဟောတိ ဥဘော အတ္ထပစ္စတ္ထိကေ အဿာသေတုံ သညာပေတုံ နိဇ္ဈာပေတုံ ပေက္ခေတုံ ပသာဒေတုံ၊ အဓိကရဏသမုပ္ပါဒဝူပသမနကုသလော ဟောတိ၊ အဓိကရဏံ ဇာနာတိ၊ အဓိကရဏသမုဒယံ ဇာနာတိ၊ အဓိကရဏနိရောဓံ ဇာနာတိ၊ အဓိကရဏနိရောဓဂါမိနိပဋိပဒံ ဇာနာတိ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဣမေဟိ ဒသဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ ဘိက္ခုံ ဥဗ္ဗာဟိကာယ သမ္မန္နိတုံ။
(ဝိ၊၄၊၂၂၄။)
ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, သမ္မန္နိတဗ္ဗော။ ပဌမံ ဘိက္ခု ယာစိတဗ္ဗော, ယာစိတွာ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
မြန်֍ ၂၃၂။ ‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အမှာကံ ဣမသ္မိံ အဓိကရဏေ ဝိနိစ္ဆိယမာနေ အနန္တာနိ စေဝ ဘဿာနိ ဇာယန္တိ, န စေကဿ ဘာသိတဿ အတ္ထော ဝိညာယတိ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ဣတ္ထန္နာမဉ္စ ဣတ္ထန္နာမဉ္စ ဘိက္ခုံ သမ္မန္နေယျ ဥဗ္ဗာဟိကာယ ဣမံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေတုံ။ ဧသာ ဉတ္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အမှာကံ ဣမသ္မိံ အဓိကရဏေ ဝိနိစ္ဆိယမာနေ အနန္တာနိ စေဝ ဘဿာနိ ဇာယန္တိ, န စေကဿ ဘာသိတဿ အတ္ထော ဝိညာယတိ။ သံဃော ဣတ္ထန္နာမဉ္စ ဣတ္ထန္နာမဉ္စ ဘိက္ခုံ သမ္မန္နတိ ဥဗ္ဗာဟိကာယ ဣမံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေတုံ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဣတ္ထန္နာမဿ စ ဣတ္ထန္နာမဿ စ ဘိက္ခုနော သမ္မုတိ ဥဗ္ဗာဟိကာယ ဣမံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေတုံ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘သမ္မတော သံဃေန ဣတ္ထန္နာမော စ ဣတ္ထန္နာမော စ ဘိက္ခု ဥဗ္ဗာဟိကာယ ဣမံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေတုံ။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။
‘‘တေ စေ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူ သက္ကောန္တိ တံ အဓိကရဏံ ဥဗ္ဗာဟိကာယ ဝူပသမေတုံ, ဣဒံ ဝုစ္စတိ, ဘိက္ခဝေ, အဓိကရဏံ ဝူပသန္တံ။ ကေန ဝူပသန္တံ? သမ္မုခါဝိနယေန။ ကိဉ္စ တတ္ထ သမ္မုခါဝိနယသ္မိံ? ဓမ္မသမ္မုခတာ, ဝိနယသမ္မုခတာ, ပုဂ္ဂလသမ္မုခတာ…ပေ… ဧဝံ ဝူပသန္တံ စေ, ဘိက္ခဝေ, အဓိကရဏံ ကာရကော ဥက္ကောဋေတိ, ဥက္ကောဋနကံ ပါစိတ္တိယံ။
မြန်֍ ၂၃၃။ ‘‘တေဟိ စေ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူဟိ တသ္မိံ အဓိကရဏေ ဝိနိစ္ဆိယမာနေ တတြာဿ ဘိက္ခု ဓမ္မကထိကော, တဿ နေဝ သုတ္တံ အာဂတံ ဟောတိ, နော သုတ္တဝိဘင်္ဂေါ, သော အတ္ထံ အသလ္လက္ခေန္တော ဗျဉ္ဇနစ္ဆာယာယ အတ္ထံ ပဋိဗာဟတိ, ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန တေ ဘိက္ခူ ဉာပေတဗ္ဗာ –
‘‘သုဏန္တု မေ အာယသ္မန္တာ။ အယံ ဣတ္ထန္နာမော ဘိက္ခု ဓမ္မကထိကော။ ဣမဿ နေဝ သုတ္တံ အာဂတံ ဟောတိ, နော သုတ္တဝိဘင်္ဂေါ။ သော အတ္ထံ အသလ္လက္ခေန္တော ဗျဉ္ဇနစ္ဆာယာယ အတ္ထံ ပဋိဗာဟတိ။ ယဒါယသ္မန္တာနံ
(ဝိ၊၄၊၂၂၅။)
ပတ္တကလ္လံ, ဣတ္ထန္နာမံ ဘိက္ခုံ ဝုဋ္ဌာပေတွာ အဝသေသာ ဣမံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေယျာမာတိ။
‘‘တေ စေ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူ တံ ဘိက္ခုံ ဝုဋ္ဌာပေတွာ သက္ကောန္တိ တံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေတုံ, ဣဒံ ဝုစ္စတိ, ဘိက္ခဝေ, အဓိကရဏံ ဝူပသန္တံ။ ကေန ဝူပသန္တံ? သမ္မုခါဝိနယေန။ ကိဉ္စ တတ္ထ သမ္မုခါဝိနယသ္မိံ? ဓမ္မသမ္မုခတာ, ဝိနယသမ္မုခတာ, ပုဂ္ဂလသမ္မုခတာ…ပေ… ဧဝံ ဝူပသန္တံ စေ, ဘိက္ခဝေ, အဓိကရဏံ ကာရကော ဥက္ကောဋေတိ, ဥက္ကောဋနကံ ပါစိတ္တိယံ။
‘‘တေဟိ စေ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူဟိ တသ္မိံ အဓိကရဏေ ဝိနိစ္ဆိယမာနေ တတြာဿ ဘိက္ခု ဓမ္မကထိကော, တဿ သုတ္တဉှိ ခေါ အာဂတံ ဟောတိ, နော သုတ္တဝိဘင်္ဂေါ, သော အတ္ထံ အသလ္လက္ခေန္တော ဗျဉ္ဇနစ္ဆာယာယ အတ္ထံ ပဋိဗာဟတိ, ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန တေ ဘိက္ခူ ဉာပေတဗ္ဗာ –
‘‘သုဏန္တု မေ အာယသ္မန္တာ။ အယံ ဣတ္ထန္နာမော ဘိက္ခု ဓမ္မကထိကော။ ဣမဿ သုတ္တဉှိ ခေါ အာဂတံ ဟောတိ, နော သုတ္တဝိဘင်္ဂေါ။ သော အတ္ထံ အသလ္လက္ခေန္တော ဗျဉ္ဇနစ္ဆာယာယ အတ္ထံ ပဋိဗာဟတိ။ ယဒါယသ္မန္တာနံ ပတ္တကလ္လံ, ဣတ္ထန္နာမံ ဘိက္ခုံ ဝုဋ္ဌာပေတွာ အဝသေသာ ဣမံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေယျာမာတိ။
‘‘တေ စေ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူ တံ ဘိက္ခုံ ဝုဋ္ဌာပေတွာ သက္ကောန္တိ တံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေတုံ, ဣဒံ ဝုစ္စတိ, ဘိက္ခဝေ, အဓိကရဏံ ဝူပသန္တံ။ ကေန ဝူပသန္တံ? သမ္မုခါဝိနယေန။ ကိဉ္စ တတ္ထ သမ္မုခါဝိနယသ္မိံ? ဓမ္မသမ္မုခတာ, ဝိနယသမ္မုခတာ, ပုဂ္ဂလသမ္မုခတာ…ပေ… ဧဝံ ဝူပသန္တံ စေ, ဘိက္ခဝေ, အဓိကရဏံ ကာရကော ဥက္ကောဋေတိ, ဥက္ကောဋနကံ ပါစိတ္တိယံ။
ယေဘုယျသိကာဝိနယော
မြန်֍ ၂၃၄။ ‘‘တေ စေ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူ န သက္ကောန္တိ တံ အဓိကရဏံ ဥဗ္ဗာဟိကာယ ဝူပသမေတုံ, တေဟိ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူဟိ တံ အဓိကရဏံ သံဃဿ နိယျာဒေတဗ္ဗံ – ‘န မယံ [န စ မယံ (က။)], ဘန္တေ, သက္ကောမ ဣမံ အဓိကရဏံ ဥဗ္ဗာဟိကာယ ဝူပသမေတုံ, သံဃောဝ ဣမံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေတူ’တိ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဧဝရူပံ အဓိကရဏံ ယေဘုယျသိကာယ ဝူပသမေတုံ။ ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု သလာကဂ္ဂါဟာပကော သမ္မန္နိတဗ္ဗော – ယော န ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆေယျ,
(ဝိ၊၄၊၂၂၆။)
န ဒေါသာဂတိံ ဂစ္ဆေယျ, န မောဟာဂတိံ ဂစ္ဆေယျ, န ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆေယျ, ဂဟိတာဂဟိတဉ္စ ဇာနေယျ…ပေ… ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, သမ္မန္နိတဗ္ဗော။ ပဌမံ ဘိက္ခု ယာစိတဗ္ဗော, ယာစိတွာ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ဣတ္ထန္နာမံ ဘိက္ခုံ သလာကဂ္ဂါဟာပကံ သမ္မန္နေယျ။ ဧသာ ဉတ္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ သံဃော ဣတ္ထန္နာမံ ဘိက္ခုံ သလာကဂ္ဂါဟာပကံ သမ္မန္နတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော သလာကဂ္ဂါဟာပကဿ သမ္မုတိ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘သမ္မတော သံဃေန ဣတ္ထန္နာမော ဘိက္ခု သလာကဂ္ဂါဟာပကော။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။
‘‘တေန သလာကဂ္ဂါဟာပကေန ဘိက္ခုနာ သလာကာ ဂါဟေတဗ္ဗာ။ ယထာ ဗဟုတရာ ဘိက္ခူ ဓမ္မဝါဒိနော ဝဒန္တိ တထာ တံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေတဗ္ဗံ။ ဣဒံ ဝုစ္စတိ, ဘိက္ခဝေ, အဓိကရဏံ ဝူပသန္တံ။ ကေန ဝူပသန္တံ? သမ္မုခါဝိနယေန စ, ယေဘုယျသိကာယ စ။ ကိဉ္စ တတ္ထ သမ္မုခါဝိနယသ္မိံ? သံဃသမ္မုခတာ, ဓမ္မသမ္မုခတာ, ဝိနယသမ္မုခတာ, ပုဂ္ဂလသမ္မုခတာ။ ကာ စ တတ္ထ သံဃသမ္မုခတာ? ယာဝတိကာ ဘိက္ခူ ကမ္မပ္ပတ္တာ တေ အာဂတာ ဟောန္တိ, ဆန္ဒာရဟာနံ ဆန္ဒော အာဟဋော ဟောတိ, သမ္မုခီဘူတာ န ပဋိက္ကောသန္တိ – အယံ တတ္ထ သံဃသမ္မုခတာ။ ကာ စ တတ္ထ ဓမ္မသမ္မုခတာ, ဝိနယသမ္မုခတာ? ယေန ဓမ္မေန ယေန ဝိနယေန ယေန သတ္ထုသာသနေန တံ အဓိကရဏံ ဝူပသမ္မတိ – အယံ တတ္ထ ဓမ္မသမ္မုခတာ, ဝိနယသမ္မုခတာ။ ကာ စ တတ္ထ ပုဂ္ဂလသမ္မုခတာ? ယော စ ဝိဝဒတိ, ယေန စ ဝိဝဒတိ, ဥဘော အတ္ထပစ္စတ္ထိကာ သမ္မုခီဘူတာ ဟောန္တိ – အယံ တတ္ထ ပုဂ္ဂလသမ္မုခတာ။ ကာ စ တတ္ထ ယေဘုယျသိကာယ? ယာ ယေဘုယျသိကာကမ္မဿ ကိရိယာ ကရဏံ ဥပဂမနံ အဇ္ဈုပဂမနံ အဓိဝါသနာ အပ္ပဋိက္ကောသနာ – အယံ တတ္ထ ယေဘုယျသိကာယ။ ဧဝံ ဝူပသန္တံ စေ, ဘိက္ခဝေ, အဓိကရဏံ ကာရကော ဥက္ကောဋေတိ, ဥက္ကောဋနကံ ပါစိတ္တိယံ၊ ဆန္ဒဒါယကော ခီယတိ, ခီယနကံ ပါစိတ္တိယ’’န္တိ။
(ဝိ၊၄၊၂၂၇။)
တိဝိဓသလာကဂ္ဂါဟော
မြန်֍ ၂၃၅။ တေန ခေါ ပန သမယေန သာဝတ္ထိယာ ဧဝံ ဇာတံ ဧဝံ သမုပ္ပန္နံ အဓိကရဏံ ဟောတိ။ အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ – အသန္တုဋ္ဌာ သာဝတ္ထိယာ သံဃဿ အဓိကရဏဝူပသမနေန – အဿောသုံ ခေါ အမုကသ္မိံ ကိရ အာဝါသေ သမ္ဗဟုလာ ထေရာ ဝိဟရန္တိ ဗဟုဿုတာ အာဂတာဂမာ ဓမ္မဓရာ ဝိနယဓရာ မာတိကာဓရာ ပဏ္ဍိတာ ဝိယတ္တာ မေဓာဝိနော လဇ္ဇိနော ကုက္ကုစ္စကာ သိက္ခာကာမာ။ တေ စေ ထေရာ ဣမံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေယျုံ ဓမ္မေန ဝိနယေန သတ္ထုသာသနေန, ဧဝမိဒံ အဓိကရဏံ သုဝူပသန္တံ အဿာတိ။ အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ တံ အာဝါသံ ဂန္တွာ တေ ထေရေ ဧတဒဝေါစုံ – ‘‘ဣဒံ, ဘန္တေ, အဓိကရဏံ ဧဝံ ဇာတံ, ဧဝံ သမုပ္ပန္နံ။ သာဓု, ဘန္တေ, ထေရာ ဣမံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေန္တု ဓမ္မေန ဝိနယေန သတ္ထုသာသနေန, ယထယိဒံ အဓိကရဏံ သုဝူပသန္တံ အဿာ’’တိ။ အထ ခေါ တေ ထေရာ – ယထာ သာဝတ္ထိယာ သံဃေန အဓိကရဏံ ဝူပသမိတံ တထာ သုဝူပသန္တန္တိ [ယထာ သုဝူပသန္တံ (သီ။ သျာ။)] – တထာ တံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေသုံ။
အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ – အသန္တုဋ္ဌာ သာဝတ္ထိယာ သံဃဿ အဓိကရဏဝူပသမနေန, အသန္တုဋ္ဌာ သမ္ဗဟုလာနံ ထေရာနံ အဓိကရဏဝူပသမနေန – အဿောသုံ ခေါ အမုကသ္မိံ ကိရ အာဝါသေ တယော ထေရာ ဝိဟရန္တိ…ပေ… ဒွေ ထေရာ ဝိဟရန္တိ…ပေ… ဧကော ထေရော ဝိဟရတိ ဗဟုဿုတော အာဂတာဂမော ဓမ္မဓရော ဝိနယဓရော မာတိကာဓရော ပဏ္ဍိတော ဝိယတ္တော မေဓာဝီ လဇ္ဇီ ကုက္ကုစ္စကော သိက္ခာကာမော။ သော စေ ထေရော ဣမံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေယျ ဓမ္မေန ဝိနယေန သတ္ထုသာသနေန, ဧဝမိဒံ အဓိကရဏံ သုဝူပသန္တံ အဿာတိ။ အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ တံ အာဝါသံ ဂန္တွာ တံ ထေရံ ဧတဒဝေါစုံ – ‘‘ဣဒံ, ဘန္တေ, အဓိကရဏံ ဧဝံ ဇာတံ, ဧဝံ သမုပ္ပန္နံ။ သာဓု, ဘန္တေ, ထေရော ဣမံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေတု ဓမ္မေန ဝိနယေန သတ္ထုသာသနေန, ယထယိဒံ အဓိကရဏံ သုဝူပသန္တံ အဿာ’’တိ။ အထ ခေါ သော ထေရော – ယထာ သာဝတ္ထိယာ သံဃေန အဓိကရဏံ ဝူပသမိတံ, ယထာ သမ္ဗဟုလေဟိ ထေရေဟိ အဓိကရဏံ ဝူပသမိတံ, ယထာ တီဟိ ထေရေဟိ အဓိကရဏံ ဝူပသမိတံ, ယထာ ဒွီဟိ ထေရေဟိ အဓိကရဏံ ဝူပသမိတံ, တထာ သုဝူပသန္တန္တိ – တထာ တံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေသိ။
(ဝိ၊၄၊၂၂၈။)
အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ အသန္တုဋ္ဌာ သာဝတ္ထိယာ သံဃဿ အဓိကရဏဝူပသမနေန, အသန္တုဋ္ဌာ သမ္ဗဟုလာနံ ထေရာနံ အဓိကရဏဝူပသမနေန, အသန္တုဋ္ဌာ တိဏ္ဏံ ထေရာနံ အဓိကရဏဝူပသမနေန, အသန္တုဋ္ဌာ ဒွိန္နံ ထေရာနံ အဓိကရဏဝူပသမနေန, အသန္တုဋ္ဌာ ဧကဿ ထေရဿ အဓိကရဏဝူပသမနေန, ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိံသု, ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ…ပေ… ‘‘နိဟတမေတံ, ဘိက္ခဝေ, အဓိကရဏံ သန္တံ ဝူပသန္တံ သုဝူပသန္တံ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, တေသံ ဘိက္ခူနံ သညတ္တိယာ တယော သလာကဂ္ဂါဟေ – ဂူဠှကံ, သကဏ္ဏဇပ္ပကံ, ဝိဝဋကံ။
‘‘ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, ဂူဠှကော သလာကဂ္ဂါဟော ဟောတိ? တေန သလာကဂ္ဂါဟာပကေန ဘိက္ခုနာ သလာကာယော ဝဏ္ဏာဝဏ္ဏာယော ကတွာ ဧကမေကော ဘိက္ခု ဥပသင်္ကမိတွာ ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘အယံ ဧဝံဝါဒိဿ သလာကာ, အယံ ဧဝံဝါဒိဿ သလာကာ။ ယံ ဣစ္ဆသိ တံ ဂဏှာဟီ’တိ။ ဂဟိတေ ဝတ္တဗ္ဗော – ‘မာ စ ကဿစိ ဒဿေဟီ’တိ။ သစေ ဇာနာတိ – အဓမ္မဝါဒီ ဗဟုတရာတိ, ဒုဂ္ဂဟောတိ, ပစ္စုက္ကဍ္ဎိတဗ္ဗံ။ သစေ ဇာနာတိ – ဓမ္မဝါဒီ ဗဟုတရာတိ, သုဂ္ဂဟောတိ, သာဝေတဗ္ဗံ။ ဧဝံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဂူဠှကော သလာကဂ္ဂါဟော ဟောတိ။
‘‘ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, သကဏ္ဏဇပ္ပကော သလာကဂ္ဂါဟော ဟောတိ? တေန သလာကဂ္ဂါဟာပကေန ဘိက္ခုနာ ဧကမေကဿ ဘိက္ခုနော ဥပကဏ္ဏကေ အာရောစေတဗ္ဗံ – ‘အယံ ဧဝံဝါဒိဿ သလာကာ, အယံ ဧဝံဝါဒိဿ သလာကာ။ ယံ ဣစ္ဆသိ တံ ဂဏှာဟီ’တိ။ ဂဟိတေ ဝတ္တဗ္ဗော – ‘မာ စ ကဿစိ အာရောစေဟီ’တိ။ သစေ ဇာနာတိ – အဓမ္မဝါဒီ ဗဟုတရာတိ, ဒုဂ္ဂဟောတိ, ပစ္စုက္ကဍ္ဎိတဗ္ဗံ။ သစေ ဇာနာတိ – ဓမ္မဝါဒီ ဗဟုတရာတိ, သုဂ္ဂဟောတိ, သာဝေတဗ္ဗံ။ ဧဝံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, သကဏ္ဏဇပ္ပကော သလာကဂ္ဂါဟော ဟောတိ။
‘‘ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, ဝိဝဋကော သလာကဂ္ဂါဟော ဟောတိ? သစေ ဇာနာတိ – ဓမ္မဝါဒီ ဗဟုတရာတိ, ဝိဿဋ္ဌေနေဝ ဝိဝဋေန ဂါဟေတဗ္ဗော။ ဧဝံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိဝဋကော သလာကဂ္ဂါဟော ဟောတိ။ ဣမေ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တယော သလာကဂ္ဂါဟာ’’တိ။
(ဝိ၊၄၊၂၂၉။)
သတိဝိနယော
မြန်֍ ၂၃၆။ [ပရိ။ ၂၉၂-၂၉၃, ၃၀၇ အာဒယော]‘‘အနုဝါဒါဓိကရဏံ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မတိ? အနုဝါဒါဓိကရဏံ စတူဟိ သမထေဟိ သမ္မတိ – သမ္မုခါဝိနယေန စ, သတိဝိနယေန စ, အမူဠှဝိနယေန စ, တဿပါပိယသိကာယ စ။ သိယာ အနုဝါဒါဓိကရဏံ ဒွေ သမထေ အနာဂမ္မ – အမူဠှဝိနယဉ္စ, တဿပါပိယသိကဉ္စ၊ ဒွီဟိ သမထေဟိ သမ္မေယျ – သမ္မုခါဝိနယေန စ, သတိဝိနယေန စာတိ? သိယာတိဿ ဝစနီယံ။ ယထာ ကထံ ဝိယ? ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူ ဘိက္ခုံ အမူလိကာယ သီလဝိပတ္တိယာ အနုဒ္ဓံသေန္တိ။ တဿ ခေါ, ဘိက္ခဝေ [တဿ ခေါ တံ ဘိက္ခဝေ (သျာ။ က။)], ဘိက္ခုနော သတိဝေပုလ္လပ္ပတ္တဿ သတိဝိနယော ဒါတဗ္ဗော။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဒါတဗ္ဗော –
‘‘တေန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနာ သံဃံ ဥပသင်္ကမိတွာ ဧကံသံ ဥတ္တရာသင်္ဂ ကရိတွာ…ပေ… ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘မံ, ဘန္တေ, ဘိက္ခူ အမူလိကာယ သီလဝိပတ္တိယာ အနုဒ္ဓံသေန္တိ။ သောဟံ, ဘန္တေ, သတိဝေပုလ္လပ္ပတ္တော သံဃံ သတိဝိနယံ ယာစာမီ’တိ။ ဒုတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗော။ တတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗော။ ဗျတ္တေနံ ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ ဘိက္ခူ ဣတ္ထန္နာမံ ဘိက္ခုံ အမူလိကာယ သီလဝိပတ္တိယာ အနုဒ္ဓံသေန္တိ။ သော သတိဝေပုလ္လပ္ပတ္တော သံဃံ သတိဝိနယံ ယာစတိ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော သတိဝေပုလ္လပ္ပတ္တဿ သတိဝိနယံ ဒဒေယျ။ ဧသာ ဉတ္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ ဘိက္ခူ ဣတ္ထန္နာမံ ဘိက္ခုံ အမူလိကာယ သီလဝိပတ္တိယာ အနုဒ္ဓံသေန္တိ။ သော သတိဝေပုလ္လပ္ပတ္တော သံဃံ သတိဝိနယံ ယာစတိ။ သံဃော ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော သတိဝေပုလ္လပ္ပတ္တဿ သတိဝိနယံ ဒေတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော သတိဝေပုလ္လပ္ပတ္တဿ သတိဝိနယဿ ဒါနံ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘ဒုတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ…ပေ… တတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ…ပေ…။
‘‘ဒိန္နော သံဃေန ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော သတိဝေပုလ္လပ္ပတ္တဿ သတိဝိနယော။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။
‘‘ဣဒံ ဝုစ္စတိ, ဘိက္ခဝေ, အဓိကရဏံ ဝူပသန္တံ။ ကေန ဝူပသန္တံ? သမ္မုခါဝိနယေန စ သတိဝိနယေန စ။ ကိဉ္စ တတ္ထ သမ္မုခါဝိနယသ္မိံ? သံဃသမ္မုခတာ,
(ဝိ၊၄၊၂၃၀။)
ဓမ္မသမ္မုခတာ, ဝိနယသမ္မုခတာ, ပုဂ္ဂလသမ္မုခတာ…ပေ… ကာ စ တတ္ထ ပုဂ္ဂလသမ္မုခတာ? ယော စ အနုဝဒတိ, ယဉ္စ အနုဝဒတိ, ဥဘော သမ္မုခီဘူတာ ဟောန္တိ – အယံ တတ္ထ ပုဂ္ဂလသမ္မုခတာ။ ကိဉ္စ တတ္ထ သတိဝိနယသ္မိံ? ယာ သတိဝိနယဿ ကမ္မဿ ကိရိယာ ကရဏံ ဥပဂမနံ အဇ္ဈုပဂမနံ အဓိဝါသနာ အပ္ပဋိက္ကောသနာ – ဣဒံ တတ္ထ သတိဝိနယသ္မိံ။ ဧဝံ ဝူပသန္တံ စေ, ဘိက္ခဝေ, အဓိကရဏံ ကာရကော ဥက္ကောဋေတိ, ဥက္ကောဋနကံ ပါစိတ္တိယံ၊ ဆန္ဒဒါယကော ခီယတိ, ခီယနကံ ပါစိတ္တိယံ။
အမူဠှဝိနယော
မြန်֍ ၂၃၇။ ‘‘သိယာ အနုဝါဒါဓိကရဏံ ဒွေ သမထေ အနာဂမ္မ – သတိဝိနယဉ္စ, တဿပါပိယသိကဉ္စ၊ ဒွီဟိ သမထေဟိ သမ္မေယျ – သမ္မုခါဝိနယေန စ, အမူဠှဝိနယေန စာတိ? သိယာတိဿ ဝစနီယံ။ ယထာ ကထံ ဝိယ? ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဥမ္မတ္တကော ဟောတိ စိတ္တဝိပရိယာသကတော။ တေန ဥမ္မတ္တကေန စိတ္တဝိပရိယာသကတေန ဗဟုံ အဿာမဏကံ အဇ္ဈာစိဏ္ဏံ ဟောတိ ဘာသိတပရိက္ကန္တံ။ တံ ဘိက္ခူ ဥမ္မတ္တကေန စိတ္တဝိပရိယာသကတေန အဇ္ဈာစိဏ္ဏေန အာပတ္တိယာ စောဒေန္တိ – ‘သရတာယသ္မာ ဧဝရူပိံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိတာ’တိ။ သော ဧဝံ ဝဒေတိ – ‘အဟံ ခေါ, အာဝုသော, ဥမ္မတ္တကော အဟောသိံ စိတ္တဝိပရိယာသကတော။ တေန မေ ဥမ္မတ္တကေန စိတ္တဝိပရိယာသကတေန ဗဟုံ အဿာမဏကံ အဇ္ဈာစိဏ္ဏံ ဘာသိတပရိက္ကန္တံ။ နာဟံ တံ သရာမိ။ မူဠှေန မေ ဧတံ ကတ’န္တိ။ ဧဝမ္ပိ နံ ဝုစ္စမာနာ စောဒေန္တေဝ – ‘သရတာယသ္မာ ဧဝရူပိံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိတာ’တိ။ ‘‘တဿ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနော အမူဠှဿ အမူဠှဝိနယော ဒါတဗ္ဗော။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဒါတဗ္ဗော –
‘‘တေန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနာ သံဃံ ဥပသင်္ကမိတွာ ဧကံသံ ဥတ္တရာသင်္ဂံ ကရိတွာ…ပေ… ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘အဟံ, ဘန္တေ, ဥမ္မတ္တကော အဟောသိံ စိတ္တဝိပရိယာသကတော။ တေန မေ ဥမ္မတ္တကေန စိတ္တဝိပရိယာသကတေန ဗဟုံ အဿာမဏကံ အဇ္ဈာစိဏ္ဏံ ဘာသိတပရိက္ကန္တံ။ မံ ဘိက္ခူ ဥမ္မတ္တကေန စိတ္တဝိပရိယာသကတေန အဇ္ဈာစိဏ္ဏေန အာပတ္တိယာ စောဒေန္တိ – ‘သရတာယသ္မာ ဧဝရူပိံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိတာ’တိ။ တျာဟံ ဧဝံ ဝဒါမိ – ‘အဟံ ခေါ, အာဝုသော, ဥမ္မတ္တကော အဟောသိံ စိတ္တဝိပရိယာသကတော။ တေန မေ ဥမ္မတ္တကေန စိတ္တဝိပရိယာသကတေန ဗဟုံ အဿာမဏကံ အဇ္ဈာစိဏ္ဏံ ဘာသိတပရိက္ကန္တံ။ နာဟံ တံ သရာမိ။ မူဠှေန မေ ဧတံ ကတ’န္တိ။ ဧဝမ္ပိ မံ ဝုစ္စမာနာ စောဒေန္တေဝ –
(ဝိ၊၄၊၂၃၁။)
‘သရတာယသ္မာ ဧဝရူပိံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိတာ’တိ။ ‘သောဟံ, ဘန္တေ, အမူဠှော သံဃံ အမူဠှဝိနယံ ယာစာမီ’တိ။ ဒုတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗော။ တတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗော။ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဣတ္ထန္နာမော ဘိက္ခု ဥမ္မတ္တကော အဟောသိ စိတ္တဝိပရိယာသကတော။ တေန ဥမ္မတ္တကေန စိတ္တဝိပရိယာသကတေန ဗဟုံ အဿာမဏကံ အဇ္ဈာစိဏ္ဏံ ဘာသိတပရိက္ကန္တံ။ တံ ဘိက္ခူ ဥမ္မတ္တကေန စိတ္တဝိပရိယာသကတေန အဇ္ဈာစိဏ္ဏေန အာပတ္တိယာ စောဒေန္တိ – ‘သရတာယသ္မာ ဧဝရူပိံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိတာ’တိ။ သော ဧဝံ ဝဒေတိ – ‘အဟံ ခေါ, အာဝုသော, ဥမ္မတ္တကော အဟောသိံ စိတ္တဝိပရိယာသကတော။ တေန မေ ဥမ္မတ္တကေန စိတ္တဝိပရိယာသကတေန ဗဟုံ အဿာမဏကံ အဇ္ဈာစိဏ္ဏံ ဘာသိတပရိက္ကန္တံ။ နာဟံ တံ သရာမိ။ မူဠှေန မေ ဧတံ ကတ’န္တိ။ ဧဝမ္ပိ နံ ဝုစ္စမာနာ စောဒေန္တေဝ – ‘သရတာယသ္မာ ဧဝရူပိံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိတာ’တိ။ သော အမူဠှော သံဃံ အမူဠှဝိနယံ ယာစတိ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော အမူဠှဿ အမူဠှဝိနယံ ဒဒေယျ။ ဧသာ ဉတ္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဣတ္ထန္နာမော ဘိက္ခု ဥမ္မတ္တကော အဟောသိ စိတ္တဝိပရိယာသကတော။ တေန ဥမ္မတ္တကေန စိတ္တဝိပရိယာသကတေန ဗဟုံ အဿာမဏကံ အဇ္ဈာစိဏ္ဏံ ဘာသိတပရိက္ကန္တံ။ တံ ဘိက္ခူ ဥမ္မတ္တကေန စိတ္တဝိပရိယာသကတေန အဇ္ဈာစိဏ္ဏေန အာပတ္တိယာ စောဒေန္တိ – ‘သရတာယသ္မာ ဧဝရူပိံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိတာ’တိ။ သော ဧဝံ ဝဒေတိ – ‘အဟံ ခေါ, အာဝုသော, ဥမ္မတ္တကော အဟောသိံ စိတ္တဝိပရိယာသကတော။ တေန မေ ဥမ္မတ္တကေန စိတ္တဝိပရိယာသကတေန ဗဟုံ အဿာမဏကံ အဇ္ဈာစိဏ္ဏံ ဘာသိတပရိက္ကန္တံ။ နာဟံ တံ သရာမိ။ မူဠှေန မေ ဧတံ ကတ’န္တိ။ ဧဝမ္ပိ နံ ဝုစ္စမာနာ စောဒေန္တေဝ – ‘သရတာယသ္မာ ဧဝရူပိံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိတာ’တိ။ သော အမူဠှော သံဃံ အမူဠှဝိနယံ ယာစတိ။ သံဃော ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော အမူဠှဿ အမူဠှဝိနယံ ဒေတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော အမူဠှဿ အမူဠှဝိနယဿ ဒါနံ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘ဒုတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ…ပေ… တတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ…ပေ…။
‘‘ဒိန္နော သံဃေန ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော အမူဠှဿ အမူဠှဝိနယော။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။
(ဝိ၊၄၊၂၃၂။)
‘‘ဣဒံ ဝုစ္စတိ, ဘိက္ခဝေ, အဓိကရဏံ ဝူပသန္တံ။ ကေန ဝူပသန္တံ? သမ္မုခါဝိနယေန စ, အမူဠှဝိနယေန စ။ ကိဉ္စ တတ္ထ သမ္မုခါဝိနယသ္မိံ? သံဃသမ္မုခတာ, ဓမ္မသမ္မုခတာ, ဝိနယသမ္မုခတာ, ပုဂ္ဂလသမ္မုခတာ…ပေ… ကိဉ္စ တတ္ထ အမူဠှဝိနယသ္မိံ? ယာ အမူဠှဝိနယဿ ကမ္မဿ ကိရိယာ ကရဏံ ဥပဂမနံ အဇ္ဈုပဂမနံ အဓိဝါသနာ အပ္ပဋိက္ကောသနာ – ဣဒံ တတ္ထ အမူဠှဝိနယသ္မိံ။ ဧဝံ ဝူပသန္တံ စေ, ဘိက္ခဝေ, အဓိကရဏံ ကာရကော ဥက္ကောဋေတိ, ဥက္ကောဋနကံ ပါစိတ္တိယံ၊ ဆန္ဒဒါယကော ခီယတိ, ခီယနကံ ပါစိတ္တိယံ။
တဿပါပိယသိကာဝိနယော
မြန်֍ ၂၃၈။ ‘‘သိယာ အနုဝါဒါဓိကရဏံ ဒွေ သမထေ အနာဂမ္မ – သတိဝိနယဉ္စ, အမူဠှဝိနယဉ္စ၊ ဒွီဟိ သမထေဟိ သမ္မေယျ – သမ္မုခါဝိနယေန စ, တဿပါပိယသိကာယ စာတိ? သိယာတိဿ ဝစနီယံ။ ယထာ ကထံ ဝိယ? ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဘိက္ခုံ သံဃမဇ္ဈေ ဂရုကာယ အာပတ္တိယာ စောဒေတိ – ‘သရတာယသ္မာ ဧဝရူပိံ ဂရုကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိတာ, ပါရာဇိကံ ဝါ ပါရာဇိကသာမန္တံ ဝါ’တိ။ သော ဧဝံ ဝဒေတိ – ‘န ခေါ အဟံ, အာဝုသော, သရာမိ ဧဝရူပိံ ဂရုကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိတာ, ပါရာဇိကံ ဝါ ပါရာဇိကသာမန္တံ ဝါ’တိ။ တမေနံ သော နိဗ္ဗေဌေန္တံ အတိဝေဌေတိ – ‘ဣင်္ဃာယသ္မာ သာဓုကမေဝ ဇာနာဟိ, ယဒိ သရသိ ဧဝရူပိံ ဂရုကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိတာ, ပါရာဇိကံ ဝါ ပါရာဇိကသာမန္တံ ဝါ’တိ။ သော ဧဝံ ဝဒေတိ – ‘န ခေါ အဟံ, အာဝုသော, သရာမိ ဧဝရူပိံ ဂရုကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိတာ, ပါရာဇိကံ ဝါ ပါရာဇိကသာမန္တံ ဝါ။ သရာမိ စ ခေါ အဟံ, အာဝုသော, ဧဝရူပိံ အပ္ပမတ္တိကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိတာ’တိ။ တမေနံ သော နိဗ္ဗေဌေန္တံ အတိဝေဌေတိ – ‘ဣင်္ဃာယသ္မာ သာဓုကမေဝ ဇာနာဟိ, ယဒိ သရသိ ဧဝရူပိံ ဂရုကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိတာ, ပါရာဇိကံ ဝါ ပါရာဇိကသာမန္တံ ဝါ’တိ။ သော ဧဝံ ဝဒေတိ – ‘ဣမဉှိ နာမာဟံ, အာဝုသော, အပ္ပမတ္တိကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိတွာ အပုဋ္ဌော ပဋိဇာနိဿာမိ။ ကိံ ပနာဟံ ဧဝရူပိံ ဂရုကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိတွာ, ပါရာဇိကံ ဝါ ပါရာဇိကသာမန္တံ ဝါ, ပုဋ္ဌော န ပဋိဇာနိဿာမီ’တိ? သော ဧဝံ ဝဒေတိ – ‘ဣမဉှိ နာမ တွံ, အာဝုသော, အပ္ပမတ္တိကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိတွာ အပုဋ္ဌော န ပဋိဇာနိဿသိ။ ကိံ ပန တွံ ဧဝရူပိံ ဂရုကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိတွာ, ပါရာဇိကံ ဝါ ပါရာဇိကသာမန္တံ ဝါ, အပုဋ္ဌော ပဋိဇာနိဿသိ? ဣင်္ဃာယသ္မာ သာဓုကမေဝ ဇာနာဟိ, ယဒိ သရသိ ဧဝရူပိံ ဂရုကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိတာ, ပါရာဇိကံ ဝါ ပါရာဇိကသာမန္တံ ဝါ’တိ။ သော ဧဝံ ဝဒေသိ – ‘သရာမိ ခေါ အဟံ, အာဝုသော,
(ဝိ၊၄၊၂၃၃။)
ဧဝရူပိံ ဂရုကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိတာ, ပါရာဇိကံ ဝါ ပါရာဇိကသာမန္တံ ဝါ။ ဒဝါ မေ ဧတံ ဝုတ္တံ, ရဝါ မေ ဧတံ ဝုတ္တံ – နာဟံ တံ သရာမိ ဧဝရူပိံ ဂရုကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိတာ, ပါရာဇိကံ ဝါ ပါရာဇိကသာမန္တံ ဝါ’တိ။ တဿ ခေါ, ဘိက္ခဝေ [တဿ ခေါ တံ ဘိက္ခဝေ (က။) တဿ ခွတံ ဘိက္ခဝေ (သျာ။)], ဘိက္ခုနော တဿပါပိယသိကာကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, ကာတဗ္ဗံ။ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ သံဃော။ အယံ ဣတ္ထန္နာမော ဘိက္ခု သံဃမဇ္ဈေ ဂရုကာယ အာပတ္တိယာ အနုယုဉ္ဇိယမာနော အဝဇာနိတွာ ပဋိဇာနာတိ, ပဋိဇာနိတွာ အဝဇာနာတိ, အညေနာညံ ပဋိစရတိ, သမ္ပဇာနမုသာ ဘာသတိ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော တဿပါပိယသိကာကမ္မံ ကရေယျ။ ဧသာ ဉတ္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဣတ္ထန္နာမော ဘိက္ခု သံဃမဇ္ဈေ ဂရုကာယ အာပတ္တိယာ အနုယုဉ္ဇိယမာနော အဝဇာနိတွာ ပဋိဇာနာတိ, ပဋိဇာနိတွာ အဝဇာနာတိ, အညေနာညံ ပဋိစရတိ, သမ္ပဇာနမုသာ ဘာသတိ။ သံဃော ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော တဿပါပိယသိကာကမ္မံ ကရောတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော တဿပါပိယသိကာကမ္မဿ ကရဏံ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘ဒုတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ…ပေ… တတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ…ပေ…။
‘‘ကတံ သံဃေန ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော တဿပါပိယသိကာကမ္မံ။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။
‘‘ဣဒံ ဝုစ္စတိ, ဘိက္ခဝေ, အဓိကရဏံ ဝူပသန္တံ။ ကေန ဝူပသန္တံ? သမ္မုခါဝိနယေန စ, တဿပါပိယသိကာယ စ။ ကိဉ္စ တတ္ထ သမ္မုခါဝိနယသ္မိံ? သံဃသမ္မုခတာ, ဓမ္မသမ္မုခတာ, ဝိနယသမ္မုခတာ…ပေ… ကာ စ တတ္ထ တဿပါပိယသိကာယ? ယာ တဿပါပိယသိကာကမ္မဿ ကိရိယာ ကရဏံ ဥပဂမနံ အဇ္ဈုပဂမနံ အဓိဝါသနာ အပ္ပဋိက္ကောသနာ – အယံ တတ္ထ တဿပါပိယသိကာယ။ ဧဝံ ဝူပသန္တံ စေ, ဘိက္ခဝေ, အဓိကရဏံ ကာရကော ဥက္ကောဋေတိ, ဥက္ကောဋနကံ ပါစိတ္တိယံ၊ ဆန္ဒဒါယကော ခီယတိ, ခီယနကံ ပါစိတ္တိယံ။
ပဋိညာတကရဏံ
မြန်֍ ၂၃၉။ [ပရိ။ ၂၉၅, ၃၀၆, ၃၀၈ အာဒယော] ‘‘အာပတ္တာဓိကရဏံ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မတိ? အာပတ္တာဓိကရဏံ တီဟိ သမထေဟိ သမ္မတိ – သမ္မုခါဝိနယေန စ, ပဋိညာတကရဏေန စ,
(ဝိ၊၄၊၂၃၄။)
တိဏဝတ္ထာရကေန စ။ သိယာ အာပတ္တာဓိကရဏံ ဧကံ သမထံ အနာဂမ္မ – တိဏဝတ္ထာရကံ, ဒွီဟိ သမထေဟိ သမ္မေယျ – သမ္မုခါဝိနယေန စ, ပဋိညာတကရဏေန စာတိ? သိယာတိဿ ဝစနီယံ။ ယထာ ကထံ ဝိယ? ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု လဟုကံ အာပတ္တိံ အာပန္နော ဟောတိ။ တေန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနာ ဧကံ ဘိက္ခုံ ဥပသင်္ကမိတွာ ဧကံသံ ဥတ္တရာသင်္ဂံ ကရိတွာ ဥက္ကုဋိကံ နိသီဒိတွာ အဉ္ဇလိံ ပဂ္ဂဟေတွာ ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘အဟံ, အာဝုသော, ဣတ္ထန္နာမံ အာပတ္တိံ အာပန္နော၊ တံ ပဋိဒေသေမီ’တိ။ တေန ဝတ္တဗ္ဗော – ‘ပဿသီ’တိ? ‘အာမ ပဿာမီ’တိ။ ‘အာယတိံ သံဝရေယျာသီ’တိ။
‘‘ဣဒံ ဝုစ္စတိ, ဘိက္ခဝေ, အဓိကရဏံ ဝူပသန္တံ။ ကေန ဝူပသန္တံ? သမ္မုခါဝိနယေန စ, ပဋိညာတကရဏေန စ။ ကိဉ္စ တတ္ထ သမ္မုခါဝိနယသ္မိံ? ဓမ္မသမ္မုခတာ, ဝိနယသမ္မုခတာ, ပုဂ္ဂလသမ္မုခတာ…ပေ… ကာ စ တတ္ထ ပုဂ္ဂလသမ္မုခတာ? ယော စ ဒေသေတိ, ယဿ စ ဒေသေတိ, ဥဘော သမ္မုခီဘူတာ ဟောန္တိ – အယံ တတ္ထ ပုဂ္ဂလသမ္မုခတာ။ ကိဉ္စ တတ္ထ ပဋိညာတကရဏသ္မိံ? ယာ ပဋိညာတကရဏဿ ကမ္မဿ ကိရိယာ ကရဏံ ဥပဂမနံ အဇ္ဈုပဂမနံ အဓိဝါသနာ အပ္ပဋိက္ကောသနာ – ဣဒံ တတ္ထ ပဋိညာတကရဏသ္မိံ။ ဧဝံ ဝူပသန္တံ စေ, ဘိက္ခဝေ, အဓိကရဏံ ပဋိဂ္ဂါဟကော ဥက္ကောဋေတိ, ဥက္ကောဋနကံ ပါစိတ္တိယံ။ ဧဝဉ္စေတံ လဘေထ, ဣစ္စေတံ ကုသလံ။ နော စေ လဘေထ, တေန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနာ သမ္ဗဟုလေ ဘိက္ခူ ဥပသင်္ကမိတွာ ဧကံသံ ဥတ္တရာသင်္ဂံ ကရိတွာ ဝုဍ္ဎာနံ ဘိက္ခူနံ ပါဒေ ဝန္ဒိတွာ ဥက္ကုဋိကံ နိသီဒိတွာ အဉ္ဇလိံ ပဂ္ဂဟေတွာ ဧဝမဿု ဝစနီယာ – ‘အဟံ, ဘန္တေ, ဣတ္ထန္နာမံ အာပတ္တိံ အာပန္နော၊ တံ ပဋိဒေသေမီ’တိ။ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန တေ ဘိက္ခူ ဉာပေတဗ္ဗာ –
‘‘သုဏန္တု မေ အာယသ္မန္တာ။ အယံ ဣတ္ထန္နာမော ဘိက္ခု အာပတ္တိံ သရတိ, ဝိဝရတိ, ဥတ္တာနိံ ကရောတိ ဒေသေတိ။ ယဒါယသ္မန္တာနံ ပတ္တကလ္လံ, အဟံ ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော အာပတ္တိံ ပဋိဂ္ဂဏှေယျန္တိ။ တေန ဝတ္တဗ္ဗော – ‘ပဿသီ’တိ? ‘အာမ ပဿာမီ’တိ။ ‘အာယတိံ သံဝရေယျာသီ’တိ။
‘‘ဣဒံ ဝုစ္စတိ, ဘိက္ခဝေ, အဓိကရဏံ ဝူပသန္တံ။ ကေန ဝူပသန္တံ? သမ္မုခါဝိနယေန စ, ပဋိညာတကရဏေန စ။ ကိဉ္စ တတ္ထ သမ္မုခါဝိနယသ္မိံ? ဓမ္မသမ္မုခတာ, ဝိနယသမ္မုခတာ, ပုဂ္ဂလသမ္မုခတာ…ပေ… ကာ စ တတ္ထ ပုဂ္ဂလသမ္မုခတာ? ယော စ ဒေသေတိ, ယဿ စ ဒေသေတိ, ဥဘော သမ္မုခီဘူတာ
(ဝိ၊၄၊၂၃၅။)
ဟောန္တိ – အယံ တတ္ထ ပုဂ္ဂလသမ္မုခတာ။ ကိဉ္စ တတ္ထ ပဋိညာတကရဏသ္မိံ? ယာ ပဋိညာတကရဏဿ ကမ္မဿ ကိရိယာ ကရဏံ ဥပဂမနံ အဇ္ဈုပဂမနံ အဓိဝါသနာ အပ္ပဋိက္ကောသနာ – ဣဒံ တတ္ထ ပဋိညာတကရဏသ္မိံ။ ဧဝံ ဝူပသန္တံ စေ, ဘိက္ခဝေ, အဓိကရဏံ ပဋိဂ္ဂါဟကော ဥက္ကောဋေတိ, ဥက္ကောဋနကံ ပါစိတ္တိယံ။ ဧဝဉ္စေတံ လဘေထ, ဣစ္စေတံ ကုသလံ။ နော စေ လဘေထ, တေန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနာ သံဃံ ဥပသင်္ကမိတွာ ဧကံသံ ဥတ္တရာသင်္ဂံ ကရိတွာ ဝုဍ္ဎာနံ ဘိက္ခူနံ ပါဒေ ဝန္ဒိတွာ ဥက္ကုဋိကံ နိသီဒိတွာ အဉ္ဇလိံ ပဂ္ဂဟေတွာ ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘အဟံ, ဘန္တေ, ဣတ္ထန္နာမံ အာပတ္တိံ အာပန္နော၊ တံ ပဋိဒေသေမီ’တိ။ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဣတ္ထန္နာမော ဘိက္ခု အာပတ္တိံ သရတိ, ဝိဝရတိ, ဥတ္တာနိံ ကရောတိ, ဒေသေတိ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, အဟံ ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော အာပတ္တိံ ပဋိဂ္ဂဏှေယျန္တိ။ တေန ဝတ္တဗ္ဗော – ‘ပဿသီ’တိ? ‘အာမ ပဿာမီ’တိ။ ‘အာယတိံ သံဝရေယျာသီ’တိ။
‘‘ဣဒံ ဝုစ္စတိ, ဘိက္ခဝေ, အဓိကရဏံ ဝူပသန္တံ။ ကေန ဝူပသန္တံ? သမ္မုခါဝိနယေန စ, ပဋိညာတကရဏေန စ။ ကိဉ္စ တတ္ထ သမ္မုခါဝိနယသ္မိံ? သံဃသမ္မုခတာ, ဓမ္မသမ္မုခတာ, ဝိနယသမ္မုခတာ, ပုဂ္ဂလသမ္မုခတာ…ပေ… ဧဝံ ဝူပသန္တံ စေ, ဘိက္ခဝေ, အဓိကရဏံ ပဋိဂ္ဂါဟကော ဥက္ကောဋေတိ, ဥက္ကောဋနကံ ပါစိတ္တိယံ၊ ဆန္ဒဒါယကော ခီယတိ, ခီယနကံ ပါစိတ္တိယံ။
တိဏဝတ္ထာရကံ
မြန်֍ ၂၄၀။ ‘‘သိယာ အာပတ္တာဓိကရဏံ ဧကံ သမထံ အနာဂမ္မ – ပဋိညာတကရဏံ, ဒွီဟိ သမထေဟိ သမ္မေယျ – သမ္မုခါဝိနယေန စ, တိဏဝတ္ထာရကေန စာတိ? သိယာတိဿ ဝစနီယံ။ ယထာ ကထံ ဝိယ? ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူနံ ဘဏ္ဍနဇာတာနံ ကလဟဇာတာနံ ဝိဝါဒါပန္နာနံ ဝိဟရတံ ဗဟုံ အဿာမဏကံ အဇ္ဈာစိဏ္ဏံ ဟောတိ ဘာသိတပရိက္ကန္တံ။ တတြ စေ ဘိက္ခူနံ ဧဝံ ဟောတိ – ‘အမှာကံ ခေါ ဘဏ္ဍနဇာတာနံ ကလဟဇာတာနံ ဝိဝါဒါပန္နာနံ ဝိဟရတံ ဗဟုံ အဿာမဏကံ အဇ္ဈာစိဏ္ဏံ ဘာသိတပရိက္ကန္တံ။ သစေ မယံ ဣမာဟိ အာပတ္တီဟိ အညမညံ ကာရေဿာမ, သိယာပိ တံ အဓိကရဏံ ကက္ခဠတ္တာယ ဝါဠတ္တာယ ဘေဒါယ သံဝတ္တေယျာ’တိ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဧဝရူပံ အဓိကရဏံ တိဏဝတ္ထာရကေန ဝူပသမေတုံ။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဝူပသမေတဗ္ဗံ။
(ဝိ၊၄၊၂၃၆။)
သဗ္ဗေဟေဝ ဧကဇ္ဈံ သန္နိပတိတဗ္ဗံ, သန္နိပတိတွာ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အမှာကံ ဘဏ္ဍနဇာတာနံ ကလဟဇာတာနံ ဝိဝါဒါပန္နာနံ ဝိဟရတံ ဗဟုံ အဿာမဏကံ အဇ္ဈာစိဏ္ဏံ ဘာသိတပရိက္ကန္တံ။ သစေ မယံ ဣမာဟိ အာပတ္တီဟိ အညမညံ ကာရေဿာမ, သိယာပိ တံ အဓိကရဏံ ကက္ခဠတ္တာယ ဝါဠတ္တာယ ဘေဒါယ သံဝတ္တေယျ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ဣမံ အဓိကရဏံ တိဏဝတ္ထာရကေန ဝူပသမေယျ, ဌပေတွာ ထုလ္လဝဇ္ဇံ, ဌပေတွာ ဂိဟိပ္ပဋိသံယုတ္တန္တိ။ ‘‘ဧကတောပက္ခိကာနံ ဘိက္ခူနံ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သကော ပက္ခော ဉာပေတဗ္ဗော –
‘‘သုဏန္တု မေ အာယသ္မန္တာ။ အမှာကံ ဘဏ္ဍနဇာတာနံ ကလဟဇာတာနံ ဝိဝါဒါပန္နာနံ ဝိဟရတံ ဗဟုံ အဿာမဏကံ အဇ္ဈာစိဏ္ဏံ ဘာသိတပရိက္ကန္တံ။ သစေ မယံ ဣမာဟိ အာပတ္တီဟိ အညမညံ ကာရေဿာမ, သိယာပိ တံ အဓိကရဏံ ကက္ခဠတ္တာယ ဝါဠတ္တာယ ဘေဒါယ သံဝတ္တေယျ။ ယဒါယသ္မန္တာနံ ပတ္တကလ္လံ, အဟံ ယာ စေဝ အာယသ္မန္တာနံ အာပတ္တိ, ယာ စ အတ္တနော အာပတ္တိ, အာယသ္မန္တာနဉ္စေဝ အတ္ထာယ, အတ္တနော စ အတ္ထာယ, သံဃမဇ္ဈေ တိဏဝတ္ထာရကေန ဒေသေယျံ, ဌပေတွာ ထုလ္လဝဇ္ဇံ, ဌပေတွာ ဂိဟိပ္ပဋိသံယုတ္တန္တိ။
မြန်֍ ၂၄၁။ ‘‘အထာပရေသံ ဧကတောပက္ခိကာနံ ဘိက္ခူနံ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သကော ပက္ခော ဉာပေတဗ္ဗော –
‘‘သုဏန္တု မေ အာယသ္မန္တာ။ အမှာကံ ဘဏ္ဍနဇာတာနံ ကလဟဇာတာနံ ဝိဝါဒါပန္နာနံ ဝိဟရတံ ဗဟုံ အဿာမဏကံ အဇ္ဈာစိဏ္ဏံ ဘာသိတပရိက္ကန္တံ။ သစေ မယံ ဣမာဟိ အာပတ္တီဟိ အညမညံ ကာရေဿာမ, သိယာပိ တံ အဓိကရဏံ ကက္ခဠတ္တာယ ဝါဠတ္တာယ ဘေဒါယ သံဝတ္တေယျ။ ယဒါယသ္မန္တာနံ ပတ္တကလ္လံ, အဟံ ယာ စေဝ အာယသ္မန္တာနံ အာပတ္တိ, ယာ စ အတ္တနော အာပတ္တိ, အာယသ္မန္တာနဉ္စေဝ အတ္ထာယ, အတ္တနော စ အတ္ထာယ, သံဃမဇ္ဈေ တိဏဝတ္ထာရကေန ဒေသေယျံ, ဌပေတွာ ထုလ္လဝဇ္ဇံ, ဌပေတွာ ဂိဟိပ္ပဋိသံယုတ္တန္တိ။
မြန်֍ ၂၄၂။ ‘‘အထာပရေသံ ဧကတောပက္ခိကာနံ ဘိက္ခူနံ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
(ဝိ၊၄၊၂၃၇။)
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အမှာကံ ဘဏ္ဍနဇာတာနံ ကလဟဇာတာနံ ဝိဝါဒါပန္နာနံ ဝိဟရတံ ဗဟုံ အဿာမဏကံ အဇ္ဈာစိဏ္ဏံ ဘာသိတပရိက္ကန္တံ။ သစေ မယံ ဣမာဟိ အာပတ္တီဟိ အညမညံ ကာရေဿာမ, သိယာပိ တံ အဓိကရဏံ ကက္ခဠတ္တာယ ဝါဠတ္တာယ ဘေဒါယ သံဝတ္တေယျ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, အဟံ ယာ စေဝ ဣမေသံ အာယသ္မန္တာနံ အာပတ္တိ, ယာ စ အတ္တနော အာပတ္တိ, ဣမေသဉ္စေဝ အာယသ္မန္တာနံ အတ္ထာယ, အတ္တနော စ အတ္ထာယ, သံဃမဇ္ဈေ တိဏဝတ္ထာရကေန ဒေသေယျံ, ဌပေတွာ ထုလ္လဝဇ္ဇံ, ဌပေတွာ ဂိဟိပ္ပဋိသံယုတ္တံ။ ဧသာ ဉတ္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အမှာကံ ဘဏ္ဍနဇာတာနံ ကလဟဇာတာနံ ဝိဝါဒါပန္နာနံ ဝိဟရတံ ဗဟုံ အဿာမဏကံ အဇ္ဈာစိဏ္ဏံ ဘာသိတပရိက္ကန္တံ။ သစေ မယံ ဣမာဟိ အာပတ္တီဟိ အညမညံ ကာရေဿာမ, သိယာပိ တံ အဓိကရဏံ ကက္ခဠတ္တာယ ဝါဠတ္တာယ ဘေဒါယ သံဝတ္တေယျ။ အဟံ ယာ စေဝ ဣမေသံ အာယသ္မန္တာနံ အာပတ္တိ, ယာ စ အတ္တနော အာပတ္တိ, ဣမေသဉ္စေဝ အာယသ္မန္တာနံ အတ္ထာယ, အတ္တနော စ အတ္ထာယ, သံဃမဇ္ဈေ တိဏဝတ္ထာရကေန ဒေသေမိ, ဌပေတွာ ထုလ္လဝဇ္ဇံ, ဌပေတွာ ဂိဟိပ္ပဋိသံယုတ္တံ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ အမှာကံ ဣမာသံ အာပတ္တီနံ သံဃမဇ္ဈေ တိဏဝတ္ထာရကေန ဒေသနာ, ဌပေတွာ ထုလ္လဝဇ္ဇံ, ဌပေတွာ ဂိဟိပ္ပဋိသံယုတ္တံ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘ဒေသိတာ အမှာကံ ဣမာ အာပတ္တိယော သံဃမဇ္ဈေ တိဏဝတ္ထာရကေန, ဌပေတွာ ထုလ္လဝဇ္ဇံ, ဌပေတွာ ဂိဟိပ္ပဋိသံယုတ္တံ။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။
‘‘အထာပရေသံ…ပေ… ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။
‘‘ဣဒံ ဝုစ္စတိ, ဘိက္ခဝေ, အဓိကရဏံ ဝူပသန္တံ။ ကေန ဝူပသန္တံ? သမ္မုခါဝိနယေန စ, တိဏဝတ္ထာရကေန စ။ ကိဉ္စ တတ္ထ သမ္မုခါဝိနယသ္မိံ? သံဃသမ္မုခတာ, ဓမ္မသမ္မုခတာ, ဝိနယသမ္မုခတာ, ပုဂ္ဂလသမ္မုခတာ။
‘‘ကာ စ တတ္ထ သံဃသမ္မုခတာ? ယာဝတိကာ ဘိက္ခူ ကမ္မပ္ပတ္တာ, တေ အာဂတာ ဟောန္တိ, ဆန္ဒာရဟာနံ ဆန္ဒော အာဟဋော ဟောတိ, သမ္မုခီဘူတာ န ပဋိက္ကောသန္တိ – အယံ တတ္ထ သံဃသမ္မုခတာ။
(ဝိ၊၄၊၂၃၈။)
‘‘ကာ စ တတ္ထ ဓမ္မသမ္မုခတာ, ဝိနယသမ္မုခတာ? ယေန ဓမ္မေန ယေန ဝိနယေန ယေန သတ္ထုသာသနေန တံ အဓိကရဏံ ဝူပသမ္မတိ – အယံ တတ္ထ ဓမ္မသမ္မုခတာ, ဝိနယသမ္မုခတာ။
‘‘ကာ စ တတ္ထ ပုဂ္ဂလသမ္မုခတာ? ယော စ ဒေသေတိ, ယဿ စ ဒေသေတိ, ဥဘော သမ္မုခီဘူတာ ဟောန္တိ – အယံ တတ္ထ ပုဂ္ဂလသမ္မုခတာ။
‘‘ကိဉ္စ တတ္ထ တိဏဝတ္ထာရကသ္မိံ? ယာ တိဏဝတ္ထာရကဿ ကမ္မဿ ကိရိယာ ကရဏံ ဥပဂမနံ အဇ္ဈုပဂမနံ အဓိဝါသနာ အပ္ပဋိက္ကောသနာ – ဣဒံ တတ္ထ တိဏဝတ္ထာရကသ္မိံ။ ဧဝံ ဝူပသန္တံ စေ, ဘိက္ခဝေ, အဓိကရဏံ ပဋိဂ္ဂါဟကော ဥက္ကောဋေတိ, ဥက္ကောဋနကံ ပါစိတ္တိယံ၊ ဆန္ဒဒါယကော ခီယတိ, ခီယနကံ ပါစိတ္တိယံ။
[ပရိ။ ၂၉၅, ၃၀၇, ၃၀၈] ‘‘ကိစ္စာဓိကရဏံ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မတိ? ကိစ္စာဓိကရဏံ ဧကေန သမထေန သမ္မတိ – သမ္မုခါဝိနယေနာ’’တိ။
သမထက္ခန္ဓကံ နိဋ္ဌိတံ စတုတ္ထံ။
(ဝိ၊၄၊၂၃၉။)
၅။ ခုဒ္ဒကဝတ္ထုက္ခန္ဓကံ
ခုဒ္ဒကဝတ္ထူနိ
မြန်֍ ၂၄၃။ တေန သမယေန ဗုဒ္ဓေါ ဘဂဝါ ရာဇဂဟေ ဝိဟရတိ ဝေဠုဝနေ ကလန္ဒကနိဝါပေ။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ နဟာယမာနာ ရုက္ခေ ကာယံ ဥဂ္ဃံသေန္တိ, ဦရုမ္ပိ ဗာဟုမ္ပိ ဥရမ္ပိ ပိဋ္ဌိမ္ပိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထဉှိ နာမ သမဏာ သကျပုတ္တိယာ နဟာယမာနာ ရုက္ခေ ကာယံ ဥဂ္ဃံသေဿန္တိ, ဦရုမ္ပိ ဗာဟုမ္ပိ ဥရမ္ပိ ပိဋ္ဌိမ္ပိ, သေယျထာပိ မလ္လမုဋ္ဌိကာ ဂါမမောဒ္ဒဝါ’’တိ [ဂါမပေါဒ္ဒဝါ (သီ။), ဂါမပူတဝါ (သျာ။)]! အဿောသုံ ခေါ ဘိက္ခူ တေသံ မနုဿာနံ ဥဇ္ဈာယန္တာနံ ခိယျန္တာနံ ဝိပါစေန္တာနံ။ အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ဧတသ္မိံ နိဒါနေ ဧတသ္မိံ ပကရဏေ ဘိက္ခုသံဃံ သန္နိပါတာပေတွာ ဘိက္ခူ ပဋိပုစ္ဆိ – ‘‘သစ္စံ ကိရ, ဘိက္ခဝေ, ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ နဟာယမာနာ ရုက္ခေ ကာယံ ဥဂ္ဃံသေန္တိ, ဦရုမ္ပိ ဗာဟုမ္ပိ ဥရမ္ပိ ပိဋ္ဌိမ္ပီ’’တိ? ‘‘သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ။ ဝိဂရဟိ ဗုဒ္ဓေါ ဘဂဝါ – ‘‘အနနုစ္ဆဝိကံ, ဘိက္ခဝေ, တေသံ မောဃပုရိသာနံ အနနုလောမိကံ အပ္ပတိရူပံ အဿာမဏကံ အကပ္ပိယံ အကရဏီယံ။ ကထဉှိ နာမ တေ, ဘိက္ခဝေ, မောဃပုရိသာ နဟာယမာနာ ရုက္ခေ ကာယံ ဥဂ္ဃံသေဿန္တိ, ဦရုမ္ပိ ဗာဟုမ္ပိ ဥရမ္ပိ ပိဋ္ဌိမ္ပိ? နေတံ, ဘိက္ခဝေ, အပ္ပသန္နာနံ ဝါ ပသာဒါယ…ပေ… ဝိဂရဟိတွာ…ပေ… ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, နဟာယမာနေန ဘိက္ခုနာ ရုက္ခေ ကာယော ဥဂ္ဃံသေတဗ္ဗော။ ယော ဥဂ္ဃံသေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ နဟာယမာနာ ထမ္ဘေ ကာယံ ဥဂ္ဃံသေန္တိ, ဦရုမ္ပိ ဗာဟုမ္ပိ ဥရမ္ပိ ပိဋ္ဌိမ္ပိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထဉှိ နာမ သမဏာ သကျပုတ္တိယာ နဟာယမာနာ ထမ္ဘေ ကာယံ ဥဂ္ဃံသေဿန္တိ, ဦရုမ္ပိ ဗာဟုမ္ပိ ဥရမ္ပိ ပိဋ္ဌိမ္ပိ, သေယျထာပိ မလ္လမုဋ္ဌိကာ ဂါမမောဒ္ဒဝါ’’တိ! အဿောသုံ ခေါ ဘိက္ခူ တေသံ မနုဿာနံ ဥဇ္ဈာယန္တာနံ ခိယျန္တာနံ ဝိပါစေန္တာနံ။ အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ…ပေ… ‘‘သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ…ပေ… ဝိဂရဟိတွာ…ပေ… ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, နဟာယမာနေန ဘိက္ခုနာ ထမ္ဘေ ကာယော ဥဂ္ဃံသေတဗ္ဗော။ ယော ဥဂ္ဃံသေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
(ဝိ၊၄၊၂၄၀။)
တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ နဟာယမာနာ ကုဋ္ဋေ [ကုဍ္ဍေ (သီ။ သျာ။)] ကာယံ ဥဂ္ဃံသေန္တိ, ဦရုမ္ပိ ဗာဟုမ္ပိ ဥရမ္ပိ ပိဋ္ဌိမ္ပိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထဉှိ နာမ သမဏာ သကျပုတ္တိယာ နဟာယမာနာ ကုဋ္ဋေ ကာယံ ဥဂ္ဃံသေဿန္တိ, ဦရုမ္ပိ ဗာဟုမ္ပိ ဥရမ္ပိ ပိဋ္ဌိမ္ပိ, သေယျထာပိ မလ္လမုဋ္ဌိကာ ဂါမမောဒ္ဒဝါ’’တိ…ပေ… ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, နဟာယမာနေန ဘိက္ခုနာ ကုဋ္ဋေ ကာယော ဥဂ္ဃံသေတဗ္ဗော။ ယော ဥဂ္ဃံသေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ အဋ္ဋာနေ [အဋ္ဌာနေ (သီ။ သျာ။)] နဟာယန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ…ပေ… သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ! အဿောသုံ ခေါ ဘိက္ခူ တေသံ မနုဿာနံ ဥဇ္ဈာယန္တာနံ ခိယန္တာနံ ဝိပါစေန္တာနံ။ အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ…ပေ… ‘‘သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ…ပေ… ဝိဂရဟိတွာ…ပေ… ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, အဋ္ဋာနေ နဟာယိတဗ္ဗံ။ ယော နဟာယေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဂန္ဓဗ္ဗဟတ္ထကေန နဟာယန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ…ပေ… သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ! အဿောသုံ ခေါ ဘိက္ခူ တေသံ မနုဿာနံ ဥဇ္ဈာယန္တာနံ ခိယျန္တာနံ ဝိပါစေန္တာနံ။ အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ…ပေ… ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဂန္ဓဗ္ဗဟတ္ထကေန နဟာယိတဗ္ဗံ။ ယော နဟာယေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ကုရုဝိန္ဒကသုတ္တိယာ နဟာယန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ…ပေ… သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ! ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ကုရုဝိန္ဒကသုတ္တိယာ နဟာယိတဗ္ဗံ။ ယော နဟာယေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဝိဂ္ဂယှ ပရိကမ္မံ ကာရာပေန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ…ပေ… သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ! ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဝိဂ္ဂယှ ပရိကမ္မံ ကာရာပေတဗ္ဗံ။ ယော ကာရာပေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
(ဝိ၊၄၊၂၄၁။)
တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ မလ္လကေန နဟာယန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ…ပေ… သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ! ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, မလ္လကေန နဟာယိတဗ္ဗံ။ ယော နဟာယေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
မြန်֍ ၂၄၄။ တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရဿ ဘိက္ခုနော ကစ္ဆုရောဂါဗာဓော ဟောတိ။ န တဿ ဝိနာ မလ္လကေန ဖာသု ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဂိလာနဿ အကတမလ္လက’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရော ဘိက္ခု ဇရာဒုဗ္ဗလော နဟာယမာနော န သက္ကောတိ အတ္တနော ကာယံ ဥဂ္ဃံသေတုံ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဥက္ကာသိက’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ပိဋ္ဌိပရိကမ္မံ ကာတုံ ကုက္ကုစ္စာယန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပုထုပါဏိက’’န္တိ။
မြန်֍ ၂၄၅။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဝလ္လိကံ ဓာရေန္တိ…ပေ… ပါမင်္ဂံ ဓာရေန္တိ…ပေ… ကဏ္ဌသုတ္တကံ ဓာရေန္တိ…ပေ… ကဋိသုတ္တကံ ဓာရေန္တိ…ပေ… ဩဝဋ္ဋိကံ ဓာရေန္တိ…ပေ… ကာယုရံ ဓာရေန္တိ…ပေ… ဟတ္ထာဘရဏံ ဓာရေန္တိ…ပေ… အင်္ဂုလိမုဒ္ဒိကံ ဓာရေန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ…ပေ… သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ! အဿောသုံ ခေါ ဘိက္ခူ တေသံ မနုဿာနံ ဥဇ္ဈာယန္တာနံ ခိယျန္တာနံ ဝိပါစေန္တာနံ။ အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘သစ္စံ ကိရ, ဘိက္ခဝေ, ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဝလ္လိကံ ဓာရေန္တိ…ပေ… ပါမင်္ဂံ ဓာရေန္တိ, ကဏ္ဌသုတ္တကံ ဓာရေန္တိ, ကဋိသုတ္တကံ ဓာရေန္တိ, ဩဝဋ္ဋိကံ ဓာရေန္တိ, ကာယုရံ ဓာရေန္တိ, ဟတ္ထာဘရဏံ ဓာရေန္တိ, အင်္ဂုလိမုဒ္ဒိကံ ဓာရေန္တီ’’တိ? ‘‘သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ…ပေ… ဝိဂရဟိတွာ…ပေ… ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဝလ္လိကာ ဓာရေတဗ္ဗာ…ပေ… န ပါမင်္ဂေါ ဓာရေတဗ္ဗော… န ကဏ္ဌသုတ္တကံ ဓာရေတဗ္ဗံ… န ကဋိသုတ္တကံ ဓာရေတဗ္ဗံ… န ဩဝဋ္ဋိကံ ဓာရေတဗ္ဗံ… န ကာယုရံ ဓာရေတဗ္ဗံ… န ဟတ္ထာဘရဏံ ဓာရေတဗ္ဗံ… န အင်္ဂုလိမုဒ္ဒိကာ ဓာရေတဗ္ဗာ။ ယော ဓာရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
မြန်֍ ၂၄၆။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဒီဃေ ကေသေ ဓာရေန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဒီဃာ
(ဝိ၊၄၊၂၄၂။)
ကေသာ ဓာရေတဗ္ဗာ။ ယော ဓာရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဒုမာသိကံ ဝါ ဒုဝင်္ဂုလံ ဝါ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ကောစ္ဆေန ကေသေ ဩသဏ္ဌေန္တိ [ဩသဏှေန္တိ (သီ။ သျာ။)] …ပေ… ဖဏကေန ကေသေ ဩသဏ္ဌေန္တိ, ဟတ္ထဖဏကေန ကေသေ ဩသဏ္ဌေန္တိ, သိတ္ထတေလကေန ကေသေ ဩသဏ္ဌေန္တိ, ဥဒကတေလကေန ကေသေ ဩသဏ္ဌေန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ကောစ္ဆေန ကေသာ ဩသဏ္ဌေတဗ္ဗာ…ပေ… န သိတ္ထတေလကေန ကေသာ ဩသဏ္ဌေတဗ္ဗာ… န ဥဒကတေလကေန ကေသာ ဩသဏ္ဌေတဗ္ဗာ။ ယော ဩသဏ္ဌေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
မြန်֍ ၂၄၇။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ အာဒါသေပိ ဥဒကပတ္တေပိ မုခနိမိတ္တံ ဩလောကေန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, အာဒါသေ ဝါ ဥဒကပတ္တေ ဝါ မုခနိမိတ္တံ ဩလောကေတဗ္ဗံ။ ယော ဩလောကေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရဿ ဘိက္ခုနော မုခေ ဝဏော ဟောတိ။ သော ဘိက္ခူ ပုစ္ဆိ – ‘‘ကီဒိသော မေ, အာဝုသော, ဝဏော’’တိ? ဘိက္ခူ ဧဝမာဟံသု – ‘‘ဧဒိသော တေ, အာဝုသော ဝဏော’’တိ။ သော န သဒ္ဒဟတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အာဗာဓပ္ပစ္စယာ အာဒါသေ ဝါ ဥဒကပတ္တေ ဝါ မုခနိမိတ္တံ ဩလောကေတု’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ မုခံ အာလိမ္ပန္တိ…ပေ… မုခံ ဥမ္မဒ္ဒေန္တိ, မုခံ စုဏ္ဏေန္တိ, မနောသိလိကာယ မုခံ လဉ္ဆေန္တိ, အင်္ဂရာဂံ ကရောန္တိ, မုခရာဂံ ကရောန္တိ, အင်္ဂရာဂမုခရာဂံ ကရောန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, မုခံ အာလိမ္ပိတဗ္ဗံ…ပေ… န မုခံ ဥမ္မဒ္ဒိတဗ္ဗံ, န မုခံ စုဏ္ဏေတဗ္ဗံ, န မနောသိလိကာယ မုခံ လဉ္ဆေတဗ္ဗံ, န အင်္ဂရာဂေါ ကာတဗ္ဗော, န မုခရာဂေါ ကာတဗ္ဗော, န အင်္ဂရာဂမုခရာဂေါ ကာတဗ္ဗော။ ယော ကရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
(ဝိ၊၄၊၂၄၃။)
တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရဿ ဘိက္ခုနော စက္ခုရောဂါဗာဓော ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အာဗာဓပ္ပစ္စယာ မုခံ အာလိမ္ပိတု’’န္တိ။
မြန်֍ ၂၄၈။ တေန ခေါ ပန သမယေန ရာဇဂဟေ ဂိရဂ္ဂသမဇ္ဇော [သမဇ္ဇာ (အဘိဓာနဂန္ထေသု)] ဟောတိ။ ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဂိရဂ္ဂသမဇ္ဇံ ဒဿနာယ အဂမံသု။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထဉှိ နာမ သမဏာ သကျပုတ္တိယာ နစ္စမ္ပိ ဂီတမ္ပိ ဝါဒိတမ္ပိ ဒဿနာယ ဂစ္ဆိဿန္တိ, သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနော’’တိ! ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, နစ္စံ ဝါ ဂီတံ ဝါ ဝါဒိတံ ဝါ ဒဿနာယ ဂန္တဗ္ဗံ။ ယော ဂစ္ဆေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
မြန်֍ ၂၄၉။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ အာယတကေန ဂီတဿရေန ဓမ္မံ ဂါယန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ယထေဝ [ယထာ စ (က။)] မယံ ဂါယာမ, ဧဝမေဝိမေ သမဏာ သကျပုတ္တိယာ အာယတကေန ဂီတဿရေန ဓမ္မံ ဂါယန္တီ’’တိ! အဿောသုံ ခေါ ဘိက္ခူ တေသံ မနုဿာနံ ဥဇ္ဈာယန္တာနံ ခိယျန္တာနံ ဝိပါစေန္တာနံ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ…ပေ… တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထဉှိ နာမ ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ အာယတကေန ဂီတဿရေန ဓမ္မံ ဂါယိဿန္တီ’’တိ! အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘သစ္စံ ကိရ, ဘိက္ခဝေ…ပေ… ‘‘သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ…ပေ… ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘ပဉ္စိမေ, ဘိက္ခဝေ, အာဒီနဝါ အာယတကေန ဂီတဿရေန ဓမ္မံ ဂါယန္တဿ။ အတ္တနာပိ တသ္မိံ သရေ သာရဇ္ဇတိ, ပရေပိ တသ္မိံ သရေ သာရဇ္ဇန္တိ, ဂဟပတိကာပိ ဥဇ္ဈာယန္တိ, သရကုတ္တိမ္ပိ နိကာမယမာနဿ သမာဓိဿ ဘင်္ဂေါ ဟောတိ, ပစ္ဆိမာ ဇနတာ ဒိဋ္ဌာနုဂတိံ အာပဇ္ဇတိ – ဣမေ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စ အာဒီနဝါ အာယတကေန ဂီတဿရေန ဓမ္မံ ဂါယန္တဿ။ န, ဘိက္ခဝေ, အာယတကေန ဂီတဿရေန ဓမ္မော ဂါယိတဗ္ဗော။ ယော ဂါယေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ သရဘညေ ကုက္ကုစ္စာယန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, သရဘည’’န္တိ။
‘‘တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဗာဟိရလောမိံ [ဗာဟိယလောမိံ (က။)] ဥဏ္ဏိံ ဓာရေန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ဂိဟီ
(ဝိ၊၄၊၂၄၄။)
ကာမဘောဂိနောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဗာဟိယလောမိ ဥဏ္ဏိ ဓာရေတဗ္ဗာ။ ယော ဓာရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
မြန်֍ ၂၅၀။ တေန ခေါ ပန သမယေန ရညော မာဂဓဿ သေနိယဿ ဗိမ္ဗိသာရဿ အာရာမေ အမ္ဗာ ဖလိနော ဟောန္တိ။ ရညာ မာဂဓေန သေနိယေန ဗိမ္ဗိသာရေန အနုညာတံ ဟောတိ – ‘‘ယထာသုခံ အယျာ အမ္ဗံ ပရိဘုဉ္ဇန္တူ’’တိ။ ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ တရုဏညေဝ အမ္ဗံ ပါတာပေတွာ ပရိဘုဉ္ဇိံသု။ ရညော စ မာဂဓဿ သေနိယဿ ဗိမ္ဗိသာရဿ အမ္ဗေန အတ္ထော ဟောတိ။ အထ ခေါ ရာဇာ မာဂဓော သေနိယော ဗိမ္ဗိသာရော မနုဿေ အာဏာပေသိ – ‘‘ဂစ္ဆထ, ဘဏေ, အာရာမံ ဂန္တွာ အမ္ဗံ အာဟရထာ’’တိ။ ‘‘ဧဝံ ဒေဝါ’’တိ ခေါ တေ မနုဿာ ရညော မာဂဓဿ သေနိယဿ ဗိမ္ဗိသာရဿ ပဋိဿုတွာ အာရာမံ ဂန္တွာ အာရာမပါလံ ဧတဒဝေါစုံ – ‘‘ဒေဝဿ, ဘဏေ, အမ္ဗေန အတ္ထော, အမ္ဗံ ဒေထာ’’တိ။ ‘‘နတ္ထာယျာ အမ္ဗံ။ တရုဏညေဝ အမ္ဗံ ပါတာပေတွာ ဘိက္ခူ ပရိဘုဉ္ဇိံသူ’’တိ။ အထ ခေါ တေ မနုဿာ ရညော မာဂဓဿ သေနိယဿ ဗိမ္ဗိသာရဿ ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘သုပရိဘုတ္တံ, ဘဏေ, အယျေဟိ အမ္ဗံ, အပိ စ ဘဂဝတာ မတ္တာ ဝဏ္ဏိတာ’’တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထဉှိ နာမ သမဏာ သကျပုတ္တိယာ န မတ္တံ ဇာနိတွာ ရညော အမ္ဗံ ပရိဘုဉ္ဇိဿန္တီ’’တိ! အဿောသုံ ခေါ ဘိက္ခူ တေသံ မနုဿာနံ ဥဇ္ဈာယန္တာနံ ခိယျန္တာနံ ဝိပါစေန္တာနံ။ အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, အမ္ဗံ ပရိဘုဉ္ဇိတဗ္ဗံ။ ယော ပရိဘုဉ္ဇေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရဿ ပူဂဿ သံဃဘတ္တံ ဟောတိ။ သူပေ အမ္ဗပေသိကာယော ပက္ခိတ္တာ ဟောန္တိ။ ဘိက္ခူ ကုက္ကုစ္စာယန္တာ နပ္ပဋိဂ္ဂဏှန္တိ။ ‘‘ပဋိဂ္ဂဏှထ, ဘိက္ခဝေ, ပရိဘုဉ္ဇထ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အမ္ဗပေသိက’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရဿ ပူဂဿ သံဃဘတ္တံ ဟောတိ။ တေ န ပရိယာပုဏိံသု အမ္ဗပေသိကံ ကာတုံ, ဘတ္တဂ္ဂေ သကလေဟေဝ အမ္ဗေဟိ ဒေန္တိ။ ဘိက္ခူ ကုက္ကုစ္စာယန္တာ နပ္ပဋိဂ္ဂဏှန္တိ။ ‘‘ပဋိဂ္ဂဏှထ, ဘိက္ခဝေ, ပရိဘုဉ္ဇထ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟိ သမဏကပ္ပေဟိ ဖလံ ပရိဘုဉ္ဇိတုံ –
(ဝိ၊၄၊၂၄၅။)
အဂ္ဂိပရိစိတံ, သတ္ထပရိစိတံ, နခပရိစိတံ, အဗီဇံ, နိဗ္ဗတ္တဗီဇညေဝ [နိဗ္ဗဋ္ဋဗီဇံ (သီ။ သျာ။)] ပဉ္စမံ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဣမေဟိ ပဉ္စဟိ သမဏကပ္ပေဟိ ဖလံ ပရိဘုဉ္ဇိတု’’န္တိ။
မြန်֍ ၂၅၁။ တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရော ဘိက္ခု အဟိနာ ဒဋ္ဌော ကာလင်္ကတော ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န ဟိ နူန သော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဣမာနိ စတ္တာရိ အဟိရာဇကုလာနိ မေတ္တေန စိတ္တေန ဖရိ။ သစေ ဟိ သော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဣမာနိ စတ္တာရိ အဟိရာဇကုလာနိ မေတ္တေန စိတ္တေန ဖရေယျ, န ဟိ သော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု အဟိနာ ဒဋ္ဌော ကာလင်္ကရေယျ။ ကတမာနိ စတ္တာရိ အဟိရာဇကုလာနိ? ဝိရူပက္ခံ အဟိရာဇကုလံ, ဧရာပထံ အဟိရာဇကုလံ, ဆဗျာပုတ္တံ အဟိရာဇကုလံ, ကဏှာဂေါတမံ အဟိရာဇကုလံ။ န ဟိ နူန သော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဣမာနိ စတ္တာရိ အဟိရာဇကုလာနိ မေတ္တေန စိတ္တေန ဖရိ။ သစေ ဟိ သော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဣမာနိ စတ္တာရိ အဟိရာဇကုလာနိ မေတ္တေန စိတ္တေန ဖရေယျ, န ဟိ သော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု အဟိနာ ဒဋ္ဌော ကာလင်္ကရေယျ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဣမာနိ စတ္တာရိ အဟိရာဇကုလာနိ မေတ္တေန စိတ္တေန ဖရိတုံ, အတ္တဂုတ္တိယာ အတ္တရက္ခာယ အတ္တပရိတ္တံ ကာတုံ။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, ကာတဗ္ဗံ –
[ဇာ။ ၁။၂။၁၀၅-၁၀၆၊ အ။ နိ။ ၄။၆၇ ဣဒံ ဝတ္ထု အာဂတံ] ‘‘ဝိရူပက္ခေဟိ မေ မေတ္တံ, မေတ္တံ ဧရာပထေဟိ မေ၊
ဆဗျာပုတ္တေဟိ မေ မေတ္တံ, မေတ္တံ ကဏှာဂေါတမကေဟိ စ။
‘‘အပါဒကေဟိ မေ မေတ္တံ, မေတ္တံ ဒွိပါဒကေဟိ မေ၊
စတုပ္ပဒေဟိ မေ မေတ္တံ, မေတ္တံ ဗဟုပ္ပဒေဟိ မေ။
‘‘မာ မံ အပါဒကော ဟိံသိ, မာ မံ ဟိံသိ ဒွိပါဒကော၊
မာ မံ စတုပ္ပဒေါ ဟိံသိ, မာ မံ ဟိံသိ ဗဟုပ္ပဒေါ။
‘‘သဗ္ဗေ သတ္တာ သဗ္ဗေ ပါဏာ, သဗ္ဗေ ဘူတာ စ ကေဝလာ၊
သဗ္ဗေ ဘဒြာနိ ပဿန္တု, မာ ကိဉ္စိ ပါပမာဂမာ။
‘‘အပ္ပမာဏော ဗုဒ္ဓေါ, အပ္ပမာဏော ဓမ္မော,
အပ္ပမာဏော သံဃော, ပမာဏဝန္တာနိ သရီသပါနိ [သိရိံသပါနိ (သီ။ သျာ။)]။
‘‘အဟိ ဝိစ္ဆိကာ သတပဒီ, ဥဏ္ဏနာဘိ သရဗူ မူသိကာ၊
ကတာ မေ ရက္ခာ ကတံ မေ ပရိတ္တံ, ပဋိက္ကမန္တု ဘူတာနိ။
‘‘သောဟံ နမော ဘဂဝတော, နမော သတ္တန္နံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓါန’’န္တိ။
(ဝိ၊၄၊၂၄၆။)
တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရော ဘိက္ခု အနဘိရတိယာ ပီဠိတော အတ္တနော အင်္ဂဇာတံ ဆိန္ဒိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အညမှိ သော, ဘိက္ခဝေ, မောဃပုရိသော ဆေတဗ္ဗမှိ, အညံ ဆိန္ဒိ။ န, ဘိက္ခဝေ, အတ္တနော အင်္ဂဇာတံ ဆေတဗ္ဗံ။ ယော ဆိန္ဒေယျ, အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿာ’’တိ။
မြန်֍ ၂၅၂။ တေန ခေါ ပန သမယေန ရာဇဂဟကဿ သေဋ္ဌိဿ မဟဂ္ဃဿ စန္ဒနဿ [စန္ဒနသာရဿ (သီ။ သျာ။)] စန္ဒနဂဏ္ဌိ ဥပ္ပန္နာ ဟောတိ။ အထ ခေါ ရာဇဂဟကဿ သေဋ္ဌိဿ ဧတဒဟောသိ – ‘‘ယံနူနာဟံ ဣမာယ စန္ဒနဂဏ္ဌိယာ ပတ္တံ လေခါပေယျံ။ လေခဉ္စ မေ ပရိဘောဂံ ဘဝိဿတိ, ပတ္တဉ္စ ဒါနံ ဒဿာမီ’’တိ။ အထ ခေါ ရာဇဂဟကော သေဋ္ဌိ တာယ စန္ဒနဂဏ္ဌိယာ ပတ္တံ လေခါပေတွာ သိက္ကာယ ဥဍ္ဍိတွာ [ဝါဟိတွာ (သီ။)] ဝေဠဂ္ဂေ အာလဂ္ဂေတွာ ဝေဠုပရမ္ပရာယ ဗန္ဓိတွာ [ဝါဟိတွာ (သျာ။)] ဧဝမာဟ – ‘‘ယော သမဏော ဝါ ဗြာဟ္မဏော ဝါ အရဟာ စေဝ ဣဒ္ဓိမာ စ ဒိန္နံယေဝ ပတ္တံ ဩဟရတူ’’တိ။ အထ ခေါ ပူရဏော ကဿပေါ ယေန ရာဇဂဟကော သေဋ္ဌိ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ရာဇဂဟကံ သေဋ္ဌိံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘အဟဉှိ, ဂဟပတိ, အရဟာ စေဝ ဣဒ္ဓိမာ စ, ဒေဟိ မေ ပတ္တ’’န္တိ။ ‘‘သစေ, ဘန္တေ, အာယသ္မာ အရဟာ စေဝ ဣဒ္ဓိမာ စ ဒိန္နံယေဝ ပတ္တံ ဩဟရတူ’’တိ။ အထ ခေါ မက္ခလိ ဂေါသာလော… အဇိတော ကေသကမ္ဗလော… ပကုဓော ကစ္စာယနော… သဉ္စယော ဗေလဋ္ဌပုတ္တော [သဉ္ဇယော ဗေလ္လဋ္ဌိပုတ္တော (သီ။)] … နိဂဏ္ဌော နာဋပုတ္တော [နာထပုတ္တော (သီ။)] ယေန ရာဇဂဟကော သေဋ္ဌိ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ရာဇဂဟကံ သေဋ္ဌိံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘အဟဉှိ, ဂဟပတိ, အရဟာ စေဝ ဣဒ္ဓိမာ စ, ဒေဟိ မေ ပတ္တ’’န္တိ။ ‘‘သစေ, ဘန္တေ, အာယသ္မာ အရဟာ စေဝ ဣဒ္ဓိမာ စ, ဒိန္နံယေဝ ပတ္တံ ဩဟရတူ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန အာယသ္မာ စ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနော အာယသ္မာ စ ပိဏ္ဍောလဘာရဒွါဇော ပုဗ္ဗဏှသမယံ နိဝါသေတွာ ပတ္တစီဝရမာဒါယ ရာဇဂဟံ ပိဏ္ဍာယ ပဝိသိံသု။ အထ ခေါ အာယသ္မာ ပိဏ္ဍောလဘာရဒွါဇော အာယသ္မန္တံ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘အာယသ္မာ ခေါ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနော အရဟာ စေဝ ဣဒ္ဓိမာ စ။ ဂစ္ဆာဝုသော, မောဂ္ဂလ္လာန, ဧတံ ပတ္တံ ဩဟရ။ တုယှေသော ပတ္တော’’တိ။ ‘‘အာယသ္မာ ခေါ ဘာရဒွါဇော အရဟာ စေဝ ဣဒ္ဓိမာ စ။ ဂစ္ဆာဝုသော, ဘာရဒွါဇ, ဧတံ ပတ္တံ ဩဟရ။ တုယှေသော ပတ္တော’’တိ။ အထ ခေါ အာယသ္မာ ပိဏ္ဍောလဘာရဒွါဇော ဝေဟာသံ အဗ္ဘုဂ္ဂန္တွာ တံ ပတ္တံ ဂဟေတွာ တိက္ခတ္တုံ ရာဇဂဟံ အနုပရိယာယိ။
(ဝိ၊၄၊၂၄၇။)
တေန ခေါ ပန သမယေန ရာဇဂဟကော သေဋ္ဌိ သပုတ္တဒါရော သကေ နိဝေသနေ ဌိတော ဟောတိ ပဉ္ဇလိကော နမဿမာနော – ဣဓေဝ, ဘန္တေ, အယျော ဘာရဒွါဇော အမှာကံ နိဝေသနေ ပတိဋ္ဌာတူတိ။ အထ ခေါ အာယသ္မာ ပိဏ္ဍောလဘာရဒွါဇော ရာဇဂဟကဿ သေဋ္ဌိဿ နိဝေသနေ ပတိဋ္ဌာသိ။ အထ ခေါ ရာဇဂဟကော သေဋ္ဌိ အာယသ္မတော ပိဏ္ဍောလဘာရဒွါဇဿ ဟတ္ထတော ပတ္တံ ဂဟေတွာ မဟဂ္ဃဿ ခါဒနီယဿ ပူရေတွာ အာယသ္မတော ပိဏ္ဍောလဘာရဒွါဇဿ အဒါသိ။ အထ ခေါ အာယသ္မာ ပိဏ္ဍောလဘာရဒွါဇော တံ ပတ္တံ ဂဟေတွာ အာရာမံ အဂမာသိ။ အဿောသုံ ခေါ မနုဿာ – အယျေန ကိရ ပိဏ္ဍောလဘာရဒွါဇေန ရာဇဂဟကဿ သေဋ္ဌိဿ ပတ္တော ဩဟာရိတောတိ။ တေ စ မနုဿာ ဥစ္စာသဒ္ဒါ မဟာသဒ္ဒါ အာယသ္မန္တံ ပိဏ္ဍောလဘာရဒွါဇံ ပိဋ္ဌိတော ပိဋ္ဌိတော အနုဗန္ဓိံသု။
အဿေသိ ခေါ ဘဂဝါ ဥစ္စာသဒ္ဒံ မဟာသဒ္ဒံ၊ သုတွာန အာယသ္မန္တံ အာနန္ဒံ အာမန္တေသိ – ‘‘ကိံ နု ခေါ သော, အာနန္ဒ, ဥစ္စာသဒ္ဒေါ မဟာသဒ္ဒေါ’’တိ? ‘‘အာယသ္မတာ, ဘန္တေ, ပိဏ္ဍောလဘာရဒွါဇေန ရာဇဂဟကဿ သေဋ္ဌိဿ ပတ္တော ဩဟာရိတော။ အဿောသုံ ခေါ, ဘန္တေ, မနုဿာ – အယျေန ကိရ ပိဏ္ဍောလဘာရဒွါဇေန ရာဇဂဟကဿ သေဋ္ဌိဿ ပတ္တော ဩဟာရိတောတိ။ တေ စ, ဘန္တေ, မနုဿာ ဥစ္စာသဒ္ဒါ မဟာသဒ္ဒါ အာယသ္မန္တံ ပိဏ္ဍောလဘာရဒွါဇံ ပိဋ္ဌိတော ပိဋ္ဌိတော အနုဗန္ဓာ။ သော ဧသော, ဘန္တေ, ဘဂဝါ ဥစ္စာသဒ္ဒေါ မဟာသဒ္ဒေါ’’တိ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ဧတသ္မိံ နိဒါနေ ဧတသ္မိံ ပကရဏေ ဘိက္ခုသံဃံ သန္နိပါတာပေတွာ အာယသ္မန္တံ ပိဏ္ဍောလဘာရဒွါဇံ ပဋိပုစ္ဆိ – ‘‘သစ္စံ ကိရ တယာ, ဘာရဒွါဇ, ရာဇဂဟကဿ သေဋ္ဌိဿ ပတ္တော ဩဟာရိတော’’တိ? ‘‘သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ။ ဝိဂရဟိ ဗုဒ္ဓေါ ဘဂဝါ – ‘‘အနနုစ္ဆဝိကံ, ဘာရဒွါဇ, အနနုလောမိကံ အပ္ပတိရူပံ အဿာမဏကံ အကပ္ပိယံ အကရဏီယံ။ ကထဉှိ နာမ တွံ, ဘာရဒွါဇ, ဆဝဿ ဒါရုပတ္တဿ ကာရဏာ ဂိဟီနံ ဥတ္တရိမနုဿဓမ္မံ ဣဒ္ဓိပါဋိဟာရိယံ ဒဿေဿသိ! သေယျထာပိ, ဘာရဒွါဇ, မာတုဂါမော ဆဝဿ မာသကရူပဿ ကာရဏာ ကောပိနံ ဒဿေတိ, ဧဝမေဝ ခေါ တယာ, ဘာရဒွါဇ, ဆဝဿ ဒါရုပတ္တဿ ကာရဏာ ဂိဟီနံ ဥတ္တရိမနုဿဓမ္မံ ဣဒ္ဓိပါဋိဟာရိယံ ဒဿိတံ။ နေတံ, ဘာရဒွါဇ, အပ္ပသန္နာနံ ဝါ ပသာဒါယ…ပေ… ဝိဂရဟိတွာ…ပေ… ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဂိဟီနံ ဥတ္တရိမနုဿဓမ္မံ ဣဒ္ဓိပါဋိဟာရိယံ ဒဿေတဗ္ဗံ။ ယော ဒဿေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ ဘိန္ဒထေတံ, ဘိက္ခဝေ, ဒါရုပတ္တံ သကလိကံ သကလိကံ
(ဝိ၊၄၊၂၄၈။)
ကတွာ, ဘိက္ခူနံ အဉ္ဇနုပပိသနံ ဒေထ။ န စ, ဘိက္ခဝေ, ဒါရုပတ္တော ဓာရေတဗ္ဗော။ ယော ဓာရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဥစ္စာဝစေ ပတ္တေ ဓာရေန္တိ သောဝဏ္ဏမယံ ရူပိယမယံ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, သောဝဏ္ဏမယော ပတ္တော ဓာရေတဗ္ဗော…ပေ… န ရူပိယမယော ပတ္တော ဓာရေတဗ္ဗော… န မဏိမယော ပတ္တော ဓာရေတဗ္ဗော… န ဝေဠုရိယမယော ပတ္တော ဓာရေတဗ္ဗော… န ဖလိကမယော ပတ္တော ဓာရေတဗ္ဗော… န ကံသမယော ပတ္တော ဓာရေတဗ္ဗော… န ကာစမယော ပတ္တော ဓာရေတဗ္ဗော… န တိပုမယော ပတ္တော ဓာရေတဗ္ဗော… န သီသမယော ပတ္တော ဓာရေတဗ္ဗော… န တမ္ဗလောဟမယော ပတ္တော ဓာရေတဗ္ဗော။ ယော ဓာရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဒွေ ပတ္တေ – အယောပတ္တံ, မတ္တိကာပတ္တ’’န္တိ။
မြန်֍ ၂၅၃။ တေန ခေါ ပန သမယေန ပတ္တမူလံ ဃံသိယတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပတ္တမဏ္ဍလ္လ’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဥစ္စာဝစာနိ ပတ္တမဏ္ဍလာနိ ဓာရေန္တိ သောဝဏ္ဏမယံ ရူပိယမယံ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဥစ္စာဝစာနိ ပတ္တမဏ္ဍလာနိ ဓာရေတဗ္ဗာနိ။ ယော ဓာရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဒွေ ပတ္တမဏ္ဍလာနိ – တိပုမယံ, သီသမယ’’န္တိ။ ဗဟလာနိ မဏ္ဍလာနိ န အစ္ဆုပိယန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, လိခိတု’’န္တိ။ ဝလီ [စလီ (က။)] ဟောန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, မကရဒန္တကံ ဆိန္ဒိတု’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ စိတြာနိ ပတ္တမဏ္ဍလာနိ ဓာရေန္တိ ရူပကာကိဏ္ဏာနိ ဘိတ္တိကမ္မကတာနိ။ တာနိ ရထိကာယပိ ဒဿေန္တာ အာဟိဏ္ဍန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, စိတြာနိ ပတ္တမဏ္ဍလာနိ ဓာရေတဗ္ဗာနိ ရူပကာကိဏ္ဏာနိ ဘိတ္တိကမ္မကတာနိ။ ယော ဓာရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပကတိမဏ္ဍလ္လ’န္တိ။
(ဝိ၊၄၊၂၄၉။)
မြန်֍ ၂၅၄။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ သောဒကံ ပတ္တံ ပဋိသာမေန္တိ။ ပတ္တော ဒုဿတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, သောဒကော ပတ္တော ပဋိသာမေတဗ္ဗော။ ယော ပဋိသာမေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဩတာပေတွာ ပတ္တံ ပဋိသာမေတု’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ သောဒကံ [သဥဒကံ (က။)] ပတ္တံ ဩတာပေန္တိ။ ပတ္တော ဒုဂ္ဂန္ဓော ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, သောဒကော ပတ္တော ဩတာပေတဗ္ဗော။ ယော ဩတာပေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဝေါဒကံ ကတွာ ဩတာပေတွာ ပတ္တံ ပဋိသာမေတု’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ဥဏှေ ပတ္တံ နိဒဟန္တိ။ ပတ္တဿ ဝဏ္ဏော ဒုဿတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဥဏှေ ပတ္တော နိဒဟိတဗ္ဗော။ ယော နိဒဟေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, မုဟုတ္တံ ဥဏှေ ဩတာပေတွာ ပတ္တံ ပဋိသာမေတု’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန သမ္ဗဟုလာ ပတ္တာ အဇ္ဈောကာသေ အနာဓာရာ နိက္ခိတ္တာ ဟောန္တိ။ ဝါတမဏ္ဍလိကာယ အာဝဋ္ဋေတွာ ပတ္တာ ဘိဇ္ဇိံသု။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပတ္တာဓာရက’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ မိဍ္ဎန္တေ ပတ္တံ နိက္ခိပန္တိ။ ပရိပတိတွာ [ပရိဝဋ္ဋိတွာ (သျာ။)] ပတ္တော ဘိဇ္ဇတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, မိဍ္ဎန္တေ ပတ္တော နိက္ခိပိတဗ္ဗော။ ယော နိက္ခိပေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ပရိဘဏ္ဍန္တေ ပတ္တံ နိက္ခိပန္တိ။ ပရိပတိတွာ ပတ္တော ဘိဇ္ဇတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ပရိဘဏ္ဍန္တေ ပတ္တော နိက္ခိပိတဗ္ဗော။ ယော နိက္ခိပေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ဆမာယ ပတ္တံ နိက္ကုဇ္ဇန္တိ။ ဩဋ္ဌော ဃံသိယတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, တိဏသန္ထာရက’’န္တိ။ တိဏသန္ထာရကော ဥပစိကာဟိ ခဇ္ဇတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, စောဠက’’န္တိ။ စောဠကံ ဥပစိကာဟိ ခဇ္ဇတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပတ္တမာဠက’’န္တိ။ ပတ္တမာဠကော ပရိပတိတွာ ပတ္တော ဘိဇ္ဇတိ။ ဘဂဝတော
(ဝိ၊၄၊၂၅၀။)
ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပတ္တကုဏ္ဍောလိက’’န္တိ။ ပတ္တကုဏ္ဍောလိကာယ ပတ္တော ဃံသိယတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပတ္တထဝိက’’န္တိ။ အံသဗဒ္ဓကော န ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အံသဗဒ္ဓကံ ဗန္ဓနသုတ္တက’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ဘိတ္တိခိလေပိ နာဂဒန္တကေပိ ပတ္တံ လဂ္ဂေန္တိ။ ပရိပတိတွာ ပတ္တော ဘိဇ္ဇတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ပတ္တော လဂ္ဂေတဗ္ဗော။ ယော လဂ္ဂေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ မဉ္စေ ပတ္တံ နိက္ခိပန္တိ, သတိသမ္မောသာ နိသီဒန္တာ ဩတ္ထရိတွာ ပတ္တံ ဘိန္ဒေန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, မဉ္စေ ပတ္တော နိက္ခိပိတဗ္ဗော။ ယော နိက္ခိပေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ပီဌေ ပတ္တံ နိက္ခိပန္တိ, သတိသမ္မောသာ နိသီဒန္တာ ဩတ္ထရိတွာ ပတ္တံ ဘိန္ဒေန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ပီဌေ ပတ္တော နိက္ခိပိတဗ္ဗော။ ယော နိက္ခိပေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ အင်္ကေ ပတ္တံ နိက္ခိပန္တိ, သတိသမ္မောသာ ဥဋ္ဌဟန္တိ။ ပရိပတိတွာ ပတ္တော ဘိဇ္ဇတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, အင်္ကေ ပတ္တော နိက္ခိပိတဗ္ဗော။ ယော နိက္ခိပေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ဆတ္တေ ပတ္တံ နိက္ခိပန္တိ။ ဝါတမဏ္ဍလိကာယ ဆတ္တံ ဥက္ခိပိယတိ ပရိပတိတွာ ပတ္တော ဘိဇ္ဇတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဆတ္တေ ပတ္တော နိက္ခိပိတဗ္ဗော။ ယော နိက္ခိပေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
မြန်֍ ၂၅၅။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ပတ္တဟတ္ထာ ကဝါဋံ ပဏာမေန္တိ။ ကဝါဋော အာဝဋ္ဋိတွာ ပတ္တော ဘိဇ္ဇတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ပတ္တဟတ္ထေန ကဝါဋံ ပဏာမေတဗ္ဗံ [ကဝါဋော ပဏာမေတဗ္ဗော (က။)]။ ယော ပဏာမေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
(ဝိ၊၄၊၂၅၁။)
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ တုမ္ဗကဋာဟေ ပိဏ္ဍာယ စရန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ တိတ္ထိယာတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, တုမ္ဗကဋာဟေ ပိဏ္ဍာယ စရိတဗ္ဗံ။ ယော စရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ဃဋိကဋာဟေ [ဃဋိကဋာဟေန (သျာ။)] ပိဏ္ဍာယ စရန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ တိတ္ထိယာတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဃဋိကဋာဟေ ပိဏ္ဍာယ စရိတဗ္ဗံ။ ယော စရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရော ဘိက္ခု သဗ္ဗပံသုကူလိကော ဟောတိ။ သော ဆဝသီသဿ ပတ္တံ ဓာရေတိ။ အညတရာ ဣတ္ထီ ပဿိတွာ ဘီတာ ဝိဿရမကာသိ – ‘‘အဘုံ မေ ပိသာစော ဝတာယ’’န္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထဉှိ နာမ သမဏာ သကျပုတ္တိယာ ဆဝသီသဿ ပတ္တံ ဓာရေဿန္တိ, သေယျထာပိ ပိသာစိလ္လိကာ’’တိ! ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဆဝသီသဿ ပတ္တော ဓာရေတဗ္ဗော။ ယော ဓာရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ န စ, ဘိက္ခဝေ, သဗ္ဗပံသုကူလိကေန ဘဝိတဗ္ဗံ။ ယော ဘဝေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ စလကာနိပိ အဋ္ဌိကာနိပိ ဥစ္ဆိဋ္ဌောဒကမ္ပိ ပတ္တေန နီဟရန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ယသ္မိံ ယေဝိမေ သမဏာ သကျပုတ္တိယာ ဘုဉ္ဇန္တိ သောဝ နေသံ ပဋိဂ္ဂဟော’’တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န ဘိက္ခဝေ, စလကာနိ ဝါ အဋ္ဌိကာနိ ဝါ ဥစ္ဆိဋ္ဌောဒကံ ဝါ ပတ္တေန နီဟရိတဗ္ဗံ။ ယော နီဟရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပဋိဂ္ဂဟ’’န္တိ။
မြန်֍ ၂၅၆။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ဟတ္ထေန ဝိပ္ဖါဠေတွာ စီဝရံ သိဗ္ဗေန္တိ။ စီဝရံ ဝိလောမိကံ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, သတ္ထကံ နမတက’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန သံဃဿ ဒဏ္ဍသတ္ထကံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဒဏ္ဍသတ္ထက’’န္တိ။
(ဝိ၊၄၊၂၅၂။)
တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဥစ္စာဝစေ သတ္ထကဒဏ္ဍေ ဓာရေန္တိ သောဝဏ္ဏမယံ ရူပိယမယံ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဥစ္စာဝစာ သတ္ထကဒဏ္ဍာ ဓာရေတဗ္ဗာ။ ယော ဓာရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အဋ္ဌိမယံ ဒန္တမယံ ဝိသာဏမယံ နဠမယံ ဝေဠုမယံ ကဋ္ဌမယံ ဇတုမယံ ဖလမယံ လောဟမယံ သင်္ခနာဘိမယ’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ကုက္ကုဋပတ္တေနပိ ဝေဠုပေသိကာယပိ စီဝရံ သိဗ္ဗေန္တိ။ စီဝရံ ဒုဿိဗ္ဗိတံ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, သူစိ’’န္တိ။ သူစိယော ကဏ္ဏကိတာယော ဟောန္တိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, သူစိနာဠိက’’န္တိ။ သူစိနာဠိကာယပိ ကဏ္ဏကိတာယော ဟောန္တိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ကိဏ္ဏေန ပူရေတု’’န္တိ။ ကိဏ္ဏေပိ ကဏ္ဏကိတာယော ဟောန္တိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, သတ္တုယာ ပူရေတု’’န္တိ။ သတ္တုယာပိ ကဏ္ဏကိတာယော ဟောန္တိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, သရိတက’’န္တိ။ သရိတကေပိ ကဏ္ဏကိတာယော ဟောန္တိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, မဓုသိတ္ထကေန သာရေတု’’န္တိ။ သရိတကံ ပရိဘိဇ္ဇတိ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, သရိတကသိပါဋိက’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ တတ္ထ တတ္ထ ခိလံ နိက္ခဏိတွာ သမ္ဗန္ဓိတွာ စီဝရံ သိဗ္ဗေန္တိ။ စီဝရံ ဝိကဏ္ဏံ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ကထိနံ ကထိနရဇ္ဇုံ [ကဌိနံ ကဌိနရဇ္ဇုံ (သီ။ သျာ။)] တတ္ထ တတ္ထ ဩဗန္ဓိတွာ စီဝရံ သိဗ္ဗေတု’’န္တိ။ ဝိသမေ ကထိနံ ပတ္ထရန္တိ။ ကထိနံ ပရိဘိဇ္ဇတိ…ပေ… ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဝိသမေ ကထိနံ ပတ္ထရိတဗ္ဗံ။ ယော ပတ္ထရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
ဆမာယ ကထိနံ ပတ္ထရန္တိ။ ကထိနံ ပံသုကိတံ ဟောတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, တိဏသန္ထာရက’’န္တိ။ ကထိနဿ အန္တော ဇီရတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အနုဝါတံ ပရိဘဏ္ဍံ အာရောပေတု’’န္တိ။ ကထိနံ နပ္ပဟောတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဒဏ္ဍကထိနံ ဗိဒလကံ သလာကံ ဝိနန္ဓနရဇ္ဇုံ ဝိနန္ဓနသုတ္တံ ဝိနန္ဓိတွာ စီဝရံ သိဗ္ဗေတု’’န္တိ။ သုတ္တန္တရိကာယော ဝိသမာ ဟောန္တိ…ပေ…
(ဝိ၊၄၊၂၅၃။)
‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ကဠိမ္ဘက’’န္တိ။ သုတ္တာ ဝင်္ကာ ဟောန္တိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, မောဃသုတ္တက’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ အဓောတေဟိ ပါဒေဟိ ကထိနံ အက္ကမန္တိ။ ကထိနံ ဒုဿတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, အဓောတေဟိ ပါဒေဟိ ကထိနံ အက္ကမိတဗ္ဗံ။ ယော အက္ကမေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ အလ္လေဟိ ပါဒေဟိ ကထိနံ အက္ကမန္တိ။ ကထိနံ ဒုဿတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, အလ္လေဟိ ပါဒေဟိ ကထိနံ အက္ကမိတဗ္ဗံ။ ယော အက္ကမေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ သဥပါဟနာ ကထိနံ အက္ကမန္တိ။ ကထိနံ ဒုဿတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, သဥပါဟနေန ကထိနံ အက္ကမိတဗ္ဗံ။ ယော အက္ကမေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ စီဝရံ သိဗ္ဗန္တာ အင်္ဂုလိယာ ပဋိဂ္ဂဏှန္တိ။ အင်္ဂုလိယော ဒုက္ခာ ဟောန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပဋိဂ္ဂဟ’’န္တိ။
မြန်֍ ၂၅၇။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဥစ္စာဝစေ ပဋိဂ္ဂဟေ ဓာရေန္တိ သောဝဏ္ဏမယံ ရူပိယမယံ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဥစ္စာဝစာ ပဋိဂ္ဂဟာ ဓာရေတဗ္ဗာ။ ယော ဓာရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အဋ္ဌိမယံ…ပေ… သင်္ခနာဘိမယ’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန သူစိယောပိ သတ္ထကာပိ ပဋိဂ္ဂဟာပိ နဿန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အာဝေသနဝိတ္ထက’’န္တိ။ အာဝေသနဝိတ္ထကေ သမာကုလာ ဟောန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပဋိဂ္ဂဟထဝိက’’န္တိ။ အံသဗဒ္ဓကော န ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အံသဗဒ္ဓကံ ဗန္ဓနသုတ္တက’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ အဗ္ဘောကာသေ စီဝရံ သိဗ္ဗန္တာ သီတေနပိ ဥဏှေနပိ ကိလမန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ကထိနသာလံ ကထိနမဏ္ဍပ’’န္တိ။ ကထိနသာလာ
(ဝိ၊၄၊၂၅၄။)
နီစဝတ္ထုကာ ဟောတိ, ဥဒကေန ဩတ္ထရိယျတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ ဥစ္စဝတ္ထုကံ ကာတု’’န္တိ။ စယော ပရိပတတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, စိနိတုံ တယော စယေ – ဣဋ္ဌကာစယံ, သိလာစယံ, ဒါရုစယ’’န္တိ။ အာရောဟန္တာ ဝိဟညန္တိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, တယော သောပါနေ – ဣဋ္ဌကာသောပါနံ, သိလာသောပါနံ, ဒါရုသောပါန’’န္တိ။ အာရောဟန္တာ ပရိပတန္တိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အာလမ္ဗနဗာဟ’’န္တိ။ ကထိနသာလာယ တိဏစုဏ္ဏံ ပရိပတတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဩဂုမ္ဖေတွာ [ဩဂုမ္ဗေတွာ (သီ။ သျာ။)] ဥလ္လိတ္တာဝလိတ္တံ ကာတုံ – သေတဝဏ္ဏံ ကာဠဝဏ္ဏံ ဂေရုကပရိကမ္မံ မာလာကမ္မံ လတာကမ္မံ မကရဒန္တကံ ပဉ္စပဋိကံ စီဝရဝံသံ စီဝရရဇ္ဇုက’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ စီဝရံ သိဗ္ဗေတွာ တတ္ထေဝ ကထိနံ ဥဇ္ဈိတွာ ပက္ကမန္တိ, ဥန္ဒူရေဟိပိ ဥပစိကာဟိပိ ခဇ္ဇတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ကထိနံ သံဃရိတု’’န္တိ။ ကထိနံ ပရိဘိဇ္ဇတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဂေါဃံသိကာယ ကထိနံ သံဃရိတု’’န္တိ။ ကထိနံ ဝိနိဝေဌိယတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဗန္ဓနရဇ္ဇု’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ကုဋ္ဋေပိ ထမ္ဘေပိ ကထိနံ ဥဿာပေတွာ ပက္ကမန္တိ။ ပရိပတိတွာ ကထိနံ ဘိဇ္ဇတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဘိတ္တိခိလေ ဝါ နာဂဒန္တေ ဝါ လဂ္ဂေတု’’န္တိ။
မြန်֍ ၂၅၈။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ရာဇဂဟေ ယထာဘိရန္တံ ဝိဟရိတွာ ယေန ဝေသာလီ တေန စာရိကံ ပက္ကာမိ။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ သူစိကမ္ပိ သတ္ထကမ္ပိ ဘေသဇ္ဇမ္ပိ ပတ္တေန အာဒါယ ဂစ္ဆန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဘေသဇ္ဇတ္ထဝိက’’န္တိ။ အံသဗဒ္ဓကော န ဟောတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အံသဗဒ္ဓကံ ဗန္ဓနသုတ္တက’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရော ဘိက္ခု ဥပါဟနာယော ကာယဗန္ဓနေန ဗန္ဓိတွာ ဂါမံ ပိဏ္ဍာယ ပါဝိသိ။ အညတရော ဥပါသကော တံ ဘိက္ခုံ အဘိဝါဒေန္တော ဥပါဟနာယော သီသေန ဃဋ္ဋေတိ။ သော ဘိက္ခု မင်္ကု အဟောသိ။ အထ ခေါ သော ဘိက္ခု အာရာမံ ဂန္တွာ ဘိက္ခူနံ ဧတမတ္ထံ အာရောစေသိ။ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဥပါဟနတ္ထဝိက’’န္တိ။ အံသဗဒ္ဓကော န ဟောတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အံသဗဒ္ဓကံ ဗန္ဓနသုတ္တက’’န္တိ။
(ဝိ၊၄၊၂၅၅။)
တေန ခေါ ပန သမယေန အန္တရာမဂ္ဂေ ဥဒကံ အကပ္ပိယံ ဟောတိ။ ပရိဿာဝနံ န ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပရိဿာဝန’’န္တိ။ စောဠကံ နပ္ပဟောတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ကဋစ္ဆုပရိဿာဝန’’န္တိ။ စောဠကံ နပ္ပဟောတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဓမ္မကရဏ’’န္တိ [ဓမ္မကရဏံ (သီ။ သျာ။), ဓမကရဏံ (က။)]။
မြန်֍ ၂၅၉။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဒွေ ဘိက္ခူ ကောသလေသု ဇနပဒေ အဒ္ဓါနမဂ္ဂပ္ပဋိပန္နာ ဟောန္တိ။ ဧကော ဘိက္ခု အနာစာရံ အာစရတိ။ ဒုတိယော ဘိက္ခု တံ ဘိက္ခုံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘မာ, အာဝုသော, ဧဝရူပံ အကာသိ။ နေတံ ကပ္ပတီ’’တိ။ သော တသ္မိံ ဥပနန္ဓိ။ အထ ခေါ သော ဘိက္ခု ပိပါသာယ ပီဠိတော ဥပနဒ္ဓံ ဘိက္ခုံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ဒေဟိ မေ, အာဝုသော, ပရိဿာဝနံ, ပါနီယံ ပိဝိဿာမီ’’တိ။ ဥပနဒ္ဓေါ ဘိက္ခု န အဒါသိ။ သော ဘိက္ခု ပိပါသာယ ပီဠိတော ကာလမကာသိ။ အထ ခေါ သော ဘိက္ခု အာရာမံ ဂန္တွာ ဘိက္ခူနံ ဧတမတ္ထံ အာရောစေသိ။ ‘‘ကိံ ပန တွံ, အာဝုသော, ပရိဿာဝနံ ယာစိယမာနော န အဒါသီ’’တိ? ‘‘ဧဝမာဝုသော’’တိ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ…ပေ… တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထဉှိ နာမ ဘိက္ခု ပရိဿာဝနံ ယာစိယမာနော န ဒဿတီ’’တိ! အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ဧတသ္မိံ နိဒါနေ ဧတသ္မိံ ပကရဏေ ဘိက္ခုသံဃံ သန္နိပါတာပေတွာ တံ ဘိက္ခုံ ပဋိပုစ္ဆိ – ‘‘သစ္စံ ကိရ တွံ, ဘိက္ခု, ပရိဿာဝနံ ယာစိယမာနော န အဒါသီ’’တိ? ‘‘သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ။ ဝိဂရဟိ ဗုဒ္ဓေါ ဘဂဝါ – ‘‘အနနုစ္ဆဝိကံ, မောဃပုရိသ, အနနုလောမိကံ အပ္ပတိရူပံ အဿာမဏကံ အကပ္ပိယံ အကရဏီယံ။ ကထဉှိ နာမ တွံ, မောဃပုရိသ, ပရိဿာဝနံ ယာစိယမာနော န ဒဿသိ။ နေတံ, မောဃပုရိသ, အပ္ပသန္နာနံ ဝါ ပသာဒါယ…ပေ… ဝိဂရဟိတွာ…ပေ… ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘န ဘိက္ခဝေ, အဒ္ဓါနမဂ္ဂပ္ပဋိပန္နေန ဘိက္ခုနာ ပရိဿာဝနံ ယာစိယမာနေန န ဒါတဗ္ဗံ။ ယော န ဒဒေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ န စ, ဘိက္ခဝေ, အပရိဿာဝနကေန အဒ္ဓါနော ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗော။ ယော ပဋိပဇ္ဇေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ သစေ န ဟောတိ ပရိဿာဝနံ ဝါ ဓမ္မကရဏော ဝါ, သံဃာဋိကဏ္ဏောပိ အဓိဋ္ဌာတဗ္ဗော – ဣမိနာ ပရိဿာဝေတွာ ပိဝိဿာမီ’’တိ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ အနုပုဗ္ဗေန စာရိကံ စရမာနော ယေန ဝေသာလီ တဒဝသရိ။ တတြ သုဒံ ဘဂဝါ ဝေသာလိယံ ဝိဟရတိ မဟာဝနေ
(ဝိ၊၄၊၂၅၆။)
ကူဋာဂါရသာလာယံ။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ နဝကမ္မံ ကရောန္တိ။ ပရိဿာဝနံ န သမ္မတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဒဏ္ဍပရိဿာဝန’’န္တိ။ ဒဏ္ဍပရိဿာဝနံ န သမ္မတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဩတ္ထရက’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ မကသေဟိ ဥဗ္ဗာဠှာ ဟောန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, မကသကုဋိက’’န္တိ။
မြန်֍ ၂၆၀။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဝေသာလိယံ ပဏီတာနံ ဘတ္တာနံ ဘတ္တပဋိပါဋိ အဋ္ဌိတာ ဟောတိ။ ဘိက္ခူ ပဏီတာနိ ဘောဇနာနိ ဘုဉ္ဇိတွာ အဘိသန္နကာယာ ဟောန္တိ ဗဟွာဗာဓာ [ဗဝှါဗာဓာ (သီ။)]။ အထ ခေါ ဇီဝကော ကောမာရဘစ္စော ဝေသာလိံ အဂမာသိ ကေနစိဒေဝ ကရဏီယေန။ အဒ္ဒသာ ခေါ ဇီဝကော ကောမာရဘစ္စော ဘိက္ခူ အဘိသန္နကာယေ ဗဟွာဗာဓေ။ ဒိသွာန ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခေါ ဇီဝကော ကောမာရဘစ္စော ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ဧတရဟိ, ဘန္တေ, ဘိက္ခူ အဘိသန္နကာယာ ဗဟွာဗာဓာ။ သာဓု, ဘန္တေ, ဘဂဝါ ဘိက္ခူနံ စင်္ကမဉ္စ ဇန္တာဃရဉ္စ အနုဇာနာတု။ ဧဝံ ဘိက္ခူ အပ္ပါဗာဓာ ဘဝိဿန္တီ’’တိ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ဇီဝကံ ကောမာရဘစ္စံ ဓမ္မိယာ ကထာယ သန္ဒဿေသိ သမာဒပေသိ သမုတ္တေဇေသိ သမ္ပဟံသေသိ။ အထ ခေါ ဇီဝကော ကောမာရဘစ္စော ဘဂဝတာ ဓမ္မိယာ ကထာယ သန္ဒဿိတော သမာဒပိတော သမုတ္တေဇိတော သမ္ပဟံသိတော ဥဋ္ဌာယာသနာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ပဒက္ခိဏံ ကတွာ ပက္ကာမိ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ဧတသ္မိံ နိဒါနေ ဧတသ္မိံ ပကရဏေ ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, စင်္ကမဉ္စ ဇန္တာဃရဉ္စာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ဝိသမေ စင်္ကမေ စင်္ကမန္တိ။ ပါဒါ ဒုက္ခာ ဟောန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, သမံ ကာတု’’န္တိ။ စင်္ကမော နီစဝတ္ထုကော ဟောတိ။ ဥဒကေန ဩတ္ထရိယျတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဥစ္စဝတ္ထုကံ ကာတု’’န္တိ။ စယော ပရိပတတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, စိနိတုံ တယော စယေ – ဣဋ္ဌကာစယံ, သိလာစယံ, ဒါရုစယ’’န္တိ။ အာရောဟန္တာ ဝိဟညန္တိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, တယော သောပါနေ – ဣဋ္ဌကာသောပါနံ, သိလာသောပါနံ, ဒါရုသောပါန’’န္တိ။ အာရောဟန္တာ ပရိပတန္တိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အာလမ္ဗနဗာဟ’’န္တိ။
(ဝိ၊၄၊၂၅၇။)
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ စင်္ကမေ စင်္ကမန္တာ ပရိပတန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, စင်္ကမနဝေဒိက’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ အဇ္ဈောကာသေ စင်္ကမန္တာ သီတေနပိ ဥဏှေနပိ ကိလမန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, စင်္ကမနသာလ္လ’န္တိ။ စင်္ကမနသာလာယံ တိဏစုဏ္ဏံ ပရိပတတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဩဂုမ္ဖေတွာ ဥလ္လိတ္တာဝလိတ္တံ ကာတုံ – သေတဝဏ္ဏံ ကာဠဝဏ္ဏံ ဂေရုကပရိကမ္မံ မာလာကမ္မံ လတာကမ္မံ မကရဒန္တကံ ပဉ္စပဋိကံ စီဝရဝံသံ စီဝရရဇ္ဇု’’န္တိ။ ဇန္တာဃရံ နီစဝတ္ထုကံ ဟောတိ, ဥဒကေန ဩတ္ထရိယျတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဥစ္စဝတ္ထုကံ ကာတု’’န္တိ။ စယော ပရိပတတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, စိနိတုံ တယော စယေ – ဣဋ္ဌကာစယံ, သိလာစယံ, ဒါရုစယ’’န္တိ။ အာရောဟန္တာ ဝိဟညန္တိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, တယော သောပါနေ – ဣဋ္ဌကာသောပါနံ, သိလာသောပါနံ, ဒါရုသောပါန’’န္တိ။ အာရောဟန္တာ ပရိပတန္တိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အာလမ္ဗနဗာဟ’’န္တိ။ ဇန္တာဃရဿ ကဝါဋံ န ဟောတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ကဝါဋံ ပိဋ္ဌသံဃာဋံ [ပီဌသံဃာဋံ (က။)] ဥဒုက္ခလိကံ ဥတ္တရပါသကံ အဂ္ဂဠဝဋ္ဋိကံ ကပိသီသကံ သူစိကံ ဃဋိကံ တာဠစ္ဆိဒ္ဒံ အာဝိဉ္ဆနဆိဒ္ဒံ အာဝိဉ္ဆနရဇ္ဇု’’န္တိ။ ဇန္တာဃရဿ ကုဋ္ဋပါဒေါ ဇီရတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, မဏ္ဍလိကံ ကာတု’’န္တိ။ ဇန္တာဃရဿ ဓူမနေတ္တံ န ဟောတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဓူမနေတ္တ’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ခုဒ္ဒကေ ဇန္တာဃရေ မဇ္ဈေ အဂ္ဂိဋ္ဌာနံ ကရောန္တိ။ ဥပစာရော န ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ခုဒ္ဒကေ ဇန္တာဃရေ ဧကမန္တံ အဂ္ဂိဋ္ဌာနံ ကာတုံ, မဟလ္လကေ မဇ္ဈေ’’တိ။ ဇန္တာဃရေ အဂ္ဂိ မုခံ ဍဟတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, မုခမတ္တိက’’န္တိ။ ဟတ္ထေ မတ္တိကံ တေမေန္တိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, မတ္တိကာဒေါဏိက’’န္တိ။ မတ္တိကာ ဒုဂ္ဂန္ဓာ ဟောတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဝါသေတု’’န္တိ။ ဇန္တာဃရေ အဂ္ဂိ ကာယံ ဍဟတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဥဒကံ အတိဟရိတု’’န္တိ။ ပါတိယာပိ ပတ္တေနပိ ဥဒကံ အတိဟရန္တိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဥဒကဋ္ဌာနံ, ဥဒကသရာဝက’’န္တိ။ ဇန္တာဃရံ တိဏစ္ဆဒနံ န သေဒေတိ [တိဏစ္ဆာဒနေန ဆာဒေတိ (က။)] …ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဩဂုမ္ဖေတွာ ဥလ္လိတ္တာဝလိတ္တံ ကာတု’’န္တိ။
(ဝိ၊၄၊၂၅၈။)
ဇန္တာဃရံ စိက္ခလ္လံ ဟောတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, သန္ထရိတုံ တယော သန္ထရေ – ဣဋ္ဌကာသန္ထရံ, သိလာသန္ထရံ, ဒါရုသန္ထရ’’န္တိ။ စိက္ခလ္လံယေဝ ဟောတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဓောဝိတု’’န္တိ။ ဥဒကံ သန္တိဋ္ဌတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဥဒကနိဒ္ဓမန’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ဇန္တာဃရေ ဆမာယ နိသီဒန္တိ, ဂတ္တာနိ ကဏ္ဍူဝန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဇန္တာဃရပီဌ’’န္တိ။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဇန္တာဃရံ အပရိက္ခိတ္တံ ဟောတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပရိက္ခိပိတုံ တယော ပါကာရေ – ဣဋ္ဌကာပါကာရံ, သိလာပါကာရံ, ဒါရုပါကာရ’’န္တိ။ ကောဋ္ဌကော န ဟောတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ကောဋ္ဌက’’န္တိ။ ကောဋ္ဌကော နီစဝတ္ထုကော ဟောတိ, ဥဒကေန ဩတ္ထရိယျတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဥစ္စဝတ္ထုကံ ကာတု’’န္တိ။ စယော ပရိပတတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, စိနိတုံ တယော စယေ – ဣဋ္ဌကာစယံ, သိလာစယံ, ဒါရုစယ’’န္တိ။ အာရောဟန္တာ ဝိဟညန္တိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, တယော သောပါနေ – ဣဋ္ဌကာသောပါနံ, သိလာသောပါနံ, ဒါရုသောပါန’’န္တိ။ အာရောဟန္တာ ပရိပတန္တိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အာလမ္ဗနဗာဟ’’န္တိ။ ကောဋ္ဌကဿ ကဝါဋံ န ဟောတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ကဝါဋံ ပိဋ္ဌသံဃာဋံ ဥဒုက္ခလိကံ ဥတ္တရပါသကံ အဂ္ဂဠဝဋ္ဋိံ ကပိသီသကံ သူစိကံ ဃဋိကံ တာဠစ္ဆိဒ္ဒံ အာဝိဉ္ဆနဆိဒ္ဒံ အာဝိဉ္ဆနရဇ္ဇု’’န္တိ။ ကောဋ္ဌကေ တိဏစုဏ္ဏံ ပရိပတတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဩဂုမ္ဖေတွာ ဥလ္လိတ္တာဝလိတ္တံ ကာတုံ – သေတဝဏ္ဏံ ကာဠဝဏ္ဏံ ဂေရုကပရိကမ္မံ မာလာကမ္မံ လတာကမ္မံ မကရဒန္တကံ ပဉ္စပဋိကန္တိ။ ပရိဝေဏံ စိက္ခလ္လံ ဟောတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, မရုမ္ဗံ ဥပကိရိတု’’န္တိ။ န ပရိယာပုဏန္တိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပဒရသိလံ နိက္ခိပိတု’’န္တိ။ ဥဒကံ သန္တိဋ္ဌတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဥဒကနိဒ္ဓမန’’န္တိ။
မြန်֍ ၂၆၁။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ နဂ္ဂါ နဂ္ဂံ အဘိဝါဒေန္တိ…ပေ… နဂ္ဂါ နဂ္ဂံ အဘိဝါဒါပေန္တိ, နဂ္ဂါ နဂ္ဂဿ ပရိကမ္မံ ကရောန္တိ, နဂ္ဂါ နဂ္ဂဿ ပရိကမ္မံ ကာရာပေန္တိ, နဂ္ဂါ နဂ္ဂဿ ဒေန္တိ, နဂ္ဂါ ပဋိဂ္ဂဏှန္တိ, နဂ္ဂါ ခါဒန္တိ, နဂ္ဂါ ဘုဉ္ဇန္တိ, နဂ္ဂါ သာယန္တိ, နဂ္ဂါ ပိဝန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, နဂ္ဂေန [ဣဒံ ပဒံ ကတ္ထစိ နတ္ထိ] နဂ္ဂေါ အဘိဝါဒေတဗ္ဗော…ပေ… န နဂ္ဂေန အဘိဝါဒေတဗ္ဗံ… န နဂ္ဂေန [ဣဒံ ပဒံ ကတ္ထစိ နတ္ထိ] နဂ္ဂေါ အဘိဝါဒါပေတဗ္ဗော… န နဂ္ဂေန အဘိဝါဒါပေတဗ္ဗံ… န နဂ္ဂေန နဂ္ဂဿ
(ဝိ၊၄၊၂၅၉။)
ပရိကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ… န နဂ္ဂေန နဂ္ဂဿ ပရိကမ္မံ ကာရာပေတဗ္ဗံ… န နဂ္ဂေန နဂ္ဂဿ ဒါတဗ္ဗံ… န နဂ္ဂေန ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗံ… န နဂ္ဂေန ခါဒိတဗ္ဗံ… န နဂ္ဂေန ဘုဉ္ဇိတဗ္ဗံ… န နဂ္ဂေန သာယိတဗ္ဗံ… န နဂ္ဂေန ပါတဗ္ဗံ။ ယော ပိဝေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ဇန္တာဃရေ ဆမာယ စီဝရံ နိက္ခိပန္တိ။ စီဝရံ ပံသုကိတံ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, စီဝရဝံသံ စီဝရရဇ္ဇု’’န္တိ။ ဒေဝေ ဝဿန္တေ စီဝရံ ဩဝဿတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဇန္တာဃရသာလ္လ’န္တိ။ ဇန္တာဃရသာလာ နီစဝတ္ထုကာ ဟောတိ, ဥဒကေန ဩတ္ထရိယျတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဥစ္စဝတ္ထုကံ ကာတု’’န္တိ။ စယော ပရိပတတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, စိနိတုံ…ပေ… အာရောဟန္တာ ဝိဟညန္တိ…ပေ… အာရောဟန္တာ ပရိပတန္တိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အာလမ္ဗနဗာဟ’’န္တိ။ ဇန္တာဃရသာလာယ တိဏစုဏ္ဏံ ပရိပတတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဩဂုမ္ဖေတွာ ဥလ္လိတ္တာဝလိတ္တံ ကာတုံ…ပေ… စီဝရဝံသံ စီဝရရဇ္ဇု’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ဇန္တာဃရေပိ ဥဒကေပိ ပရိကမ္မံ ကာတုံ ကုက္ကုစ္စာယန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, တိဿော ပဋိစ္ဆာဒိယော – ဇန္တာဃရပဋိစ္ဆာဒိံ, ဥဒကပဋိစ္ဆာဒိံ, ဝတ္ထပဋိစ္ဆာဒိ’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဇန္တာဃရေ ဥဒကံ န ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဥဒပါန’’န္တိ။ ဥဒပါနဿ ကူလံ လုဇ္ဇတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, စိနိတုံ တယော စယေ – ဣဋ္ဌကာစယံ, သိလာစယံ, ဒါရုစယ’’န္တိ။ ဥဒပါနော နီစဝတ္ထုကော ဟောတိ, ဥဒကေန ဩတ္ထရိယျတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဥစ္စဝတ္ထုကံ ကာတု’’န္တိ။ စယော ပရိပတတိ…ပေ… အာရောဟန္တာ ဝိဟညန္တိ…ပေ… အာရောဟန္တာ ပရိပတန္တိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အာလမ္ဗနဗာဟ’’န္တိ။
မြန်֍ ၂၆၂။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ဝလ္လိကာယပိ ကာယဗန္ဓနေနပိ ဥဒကံ ဝါဟေန္တိ [ဝါဟန္တိ (က။)]။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဥဒကဝါဟနရဇ္ဇု’’န္တိ။ ဟတ္ထာ ဒုက္ခာ ဟောန္တိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, တုလံ ကရကဋကံ စက္ကဝဋ္ဋက’’န္တိ။ ဘာဇနာ ဗဟူ ဘိဇ္ဇန္တိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, တယော ဝါရကေ – လောဟဝါရကံ, ဒါရုဝါရကံ, စမ္မက္ခဏ္ဍ’’န္တိ။
(ဝိ၊၄၊၂၆၀။)
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ အဇ္ဈောကာသေ ဥဒကံ ဝါဟေန္တာ သီတေနပိ ဥဏှေနပိ ကိလမန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဥဒပါနသာလ္လ’န္တိ။ ဥဒပါနသာလာယ တိဏစုဏ္ဏံ ပရိပတတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဩဂုမ္ဖေတွာ ဥလ္လိတ္တာဝလိတ္တံ ကာတုံ – သေတဝဏ္ဏံ ကာဠဝဏ္ဏံ ဂေရုကပရိကမ္မံ မာလာကမ္မံ လတာကမ္မံ မကရဒန္တကံ ပဉ္စပဋိကံ စီဝရဝံသံ စီဝရရဇ္ဇု’’န္တိ။ ဥဒပါနော အပါရုတော ဟောတိ, တိဏစုဏ္ဏေဟိပိ ပံသုကေဟိပိ ဩကိရိယျတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အပိဓာန’’န္တိ။ ဥဒကဘာဇနံ န သံဝိဇ္ဇတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဥဒကဒေါဏိံ ဥဒကကဋာဟ’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ အာရာမေ တဟံ တဟံ နဟာယန္တိ။ အာရာမော စိက္ခလ္လော ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, စန္ဒနိက’’န္တိ။ စန္ဒနိကာ ပါကဋာ ဟောတိ။ ဘိက္ခူ ဟိရိယန္တိ နဟာယိတုံ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပရိက္ခိပိတုံ တယော ပါကာရေ – ဣဋ္ဌကာပါကာရံ, သိလာပါကာရံ, ဒါရုပါကာရ’’န္တိ။ စန္ဒနိကာ စိက္ခလ္လာ ဟောတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, သန္ထရိတုံ တယော သန္ထရေ – ဣဋ္ဌကာသန္ထရံ, သိလာသန္ထရံ, ဒါရုသန္ထရ’’န္တိ။ ဥဒကံ သန္တိဋ္ဌတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဥဒကနိဒ္ဓမန’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူနံ ဂတ္တာနိ သီတိဂတာနိ ဟောန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဥဒကပုဉ္ဆနိံ စောဠကေနပိ ပစ္စုဒ္ဓရိတု’’န္တိ။
မြန်֍ ၂၆၃။ တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရော ဥပါသကော သံဃဿ အတ္ထာယ ပေါက္ခရဏိံ ကာရေတုကာမော ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပေါက္ခရဏိ’’န္တိ။ ပေါက္ခရဏိယာ ကူလံ လုဇ္ဇတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, စိနိတုံ တယော စယေ – ဣဋ္ဌကာစယံ, သိလာစယံ, ဒါရုစယ’’န္တိ။ အာရောဟန္တာ ဝိဟညန္တိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, တယော သောပါနေ – ဣဋ္ဌကာသောပါနံ, သိလာသောပါနံ, ဒါရုသောပါန’’န္တိ။ အာရောဟန္တာ ပရိပတန္တိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အာလမ္ဗနဗာဟ’’န္တိ။ ပေါက္ခရဏိယာ ဥဒကံ ပုရာဏံ ဟောတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဥဒကမာတိကံ ဥဒကနိဒ္ဓမန’’န္တိ။
(ဝိ၊၄၊၂၆၁။)
တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရော ဘိက္ခု သံဃဿ အတ္ထာယ နိလ္လေခံ ဇန္တာဃရံ ကတ္တုကာမော ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, နိလ္လေခံ ဇန္တာဃရ’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ စာတုမာသံ နိသီဒနေန ဝိပ္ပဝသန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ…ပေ… ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, စာတုမာသံ နိသီဒနေန ဝိပ္ပဝသိတဗ္ဗံ။ ယော ဝိပ္ပဝသေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
မြန်֍ ၂၆၄။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ပုပ္ဖါဘိကိဏ္ဏေသု သယနေသု သယန္တိ။ မနုဿာ ဝိဟာရစာရိကံ အာဟိဏ္ဍန္တာ ပဿိတွာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ပုပ္ဖါဘိကိဏ္ဏေသု သယနေသု သယိတဗ္ဗံ။ ယော သယေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန မနုဿာ ဂန္ဓမ္ပိ မာလမ္ပိ အာဒါယ အာရာမံ အာဂစ္ဆန္တိ။ ဘိက္ခူ ကုက္ကုစ္စာယန္တာ န ပဋိဂ္ဂဏှန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဂန္ဓံ ဂဟေတွာ ကဝါဋေ ပဉ္စင်္ဂုလိကံ ဒါတုံ, ပုပ္ဖံ ဂဟေတွာ ဝိဟာရေ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတု’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန သံဃဿ နမတကံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, နမတက’’န္တိ။ အထ ခေါ ဘိက္ခူနံ ဧတဒဟောသိ – ‘‘နမတကံ အဓိဋ္ဌာတဗ္ဗံ နု ခေါ ဥဒါဟု ဝိကပ္ပေတဗ္ဗ’’န္တိ…ပေ… ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, နမတကံ အဓိဋ္ဌာတဗ္ဗံ, န ဝိကပ္ပေတဗ္ဗ’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ အာသိတ္တကူပဓာနေ ဘုဉ္ဇန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ…ပေ… ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, အာသိတ္တကူပဓာနေ ဘုဉ္ဇိတဗ္ဗံ။ ယော ဘုဉ္ဇေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရော ဘိက္ခု ဂိလာနော ဟောတိ။ သော ဘုဉ္ဇမာနော န သက္ကောတိ ဟတ္ထေန ပတ္တံ သန္ဓာရေတုံ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, မဠောရိက’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဧကဘာဇနေပိ ဘုဉ္ဇန္တိ…ပေ… ဧကထာလကေပိ ပိဝန္တိ, ဧကမဉ္စေပိ တုဝဋ္ဋေန္တိ, ဧကတ္ထရဏာပိ တုဝဋ္ဋေန္တိ, ဧကပါဝုရဏာပိ တုဝဋ္ဋေန္တိ, ဧကတ္ထရဏပါဝုရဏာပိ တုဝဋ္ဋေန္တိ။ မနုဿာ
(ဝိ၊၄၊၂၆၂။)
ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဧကဘာဇနေ ဘုဉ္ဇိတဗ္ဗံ…ပေ… န ဧကထာလကေ ပါတဗ္ဗံ… န ဧကမဉ္စေ တုဝဋ္ဋိတဗ္ဗံ… န ဧကတ္ထရဏာ [န ဧကတ္ထရဏေ] တုဝဋ္ဋိတဗ္ဗံ… န ဧကပါဝုရဏာ [န ဧကပါဝုရဏေ] တုဝဋ္ဋိတဗ္ဗံ… န ဧကတ္ထရဏပါဝုရဏာ [န ဧကတ္ထရဏပါဝုရဏေ (သျာ။)] တုဝဋ္ဋိတဗ္ဗံ။ ယော တုဝဋ္ဋေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
မြန်֍ ၂၆၅။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဝဍ္ဎော လိစ္ဆဝီ မေတ္တိယဘူမဇကာနံ ဘိက္ခူနံ သဟာယော ဟောတိ။ အထ ခေါ ဝဍ္ဎော လိစ္ဆဝီ ယေန မေတ္တိယဘူမဇကာ ဘိက္ခူ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ မေတ္တိယဘူမဇကေ ဘိက္ခူ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ဝန္ဒာမိ အယျာ’’တိ။ ဧဝံ ဝုတ္တေ မေတ္တိယဘူမဇကာ ဘိက္ခူ နာလပိံသု။ ဒုတိယမ္ပိ ခေါ ဝဍ္ဎော လိစ္ဆဝီ မေတ္တိယဘူမဇကေ ဘိက္ခူ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ဝန္ဒာမိ အယျာ’’တိ။ ဒုတိယမ္ပိ ခေါ မေတ္တိယဘူမဇကာ ဘိက္ခူ နာလပိံသု။ တတိယမ္ပိ ခေါ ဝဍ္ဎော လိစ္ဆဝီ မေတ္တိယဘူမဇကေ ဘိက္ခူ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ဝန္ဒာမိ အယျာ’’တိ။ တတိယမ္ပိ ခေါ မေတ္တိယဘူမဇကာ ဘိက္ခူ နာလပိံသု။ ‘‘ကျာဟံ အယျာနံ အပရဇ္ဈာမိ, ကိဿ မံ အယျာ နာလပန္တီ’’တိ? ‘‘တထာ ဟိ ပန တွံ, အာဝုသော ဝဍ္ဎ, အမှေ ဒဗ္ဗေန မလ္လပုတ္တေန ဝိဟေဌိယမာနေ အဇ္ဈုပေက္ခသီ’’တိ။ ‘‘ကျာဟံ အယျာ ကရောမီ’’တိ? ‘‘သစေ ခေါ တွံ, အာဝုသော ဝဍ္ဎ, ဣစ္ဆေယျာသိ, အဇ္ဇေဝ ဘဂဝါ အာယသ္မန္တံ ဒဗ္ဗံ မလ္လပုတ္တံ နာသာပေယျာ’’တိ။ ‘‘ကျာဟံ အယျာ ကရောမိ, ကိံ မယာ သက္ကာ ကာတု’’န္တိ? ‘‘ဧဟိ တွံ, အာဝုသော ဝဍ္ဎ, ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမ, ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝန္တံ ဧဝံ ဝဒေဟိ – ‘ဣဒံ, ဘန္တေ, နစ္ဆန္နံ နပ္ပတိရူပံ။ ယာယံ, ဘန္တေ, ဒိသာ အဘယာ အနီတိကာ အနုပဒ္ဒဝါ သာယံ ဒိသာ သဘယာ သဤတိကာ သဥပဒ္ဒဝါ၊ ယတော နိဝါတံ တတော သဝါတံ၊ ဥဒကံ မညေ အာဒိတ္တံ၊ အယျေန မေ ဒဗ္ဗေန မလ္လပုတ္တေန ပဇာပတိ ဒူသိတာ’’’တိ။ ‘‘ဧဝံ အယျာ’’တိ ခေါ ဝဍ္ဎော လိစ္ဆဝီ မေတ္တိယဘူမဇကာနံ ဘိက္ခူနံ ပဋိဿုတွာ ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခေါ ဝဍ္ဎော လိစ္ဆဝီ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ဣဒံ, ဘန္တေ, နစ္ဆန္နံ နပ္ပတိရူပံ။ ယာယံ, ဘန္တေ, ဒိသာ အဘယာ အနီတိကာ အနုပဒ္ဒဝါ သာယံ ဒိသာ သဘယာ သဤတိကာ သဥပဒ္ဒဝါ၊ ယတော နိဝါတံ တတော သဝါတံ၊ ဥဒကံ မညေ အာဒိတ္တံ၊ အယျေန မေ ဒဗ္ဗေန မလ္လပုတ္တေန ပဇာပတိ ဒူသိတာ’’တိ။
(ဝိ၊၄၊၂၆၃။)
အထ ခေါ ဘဂဝါ ဧတသ္မိံ နိဒါနေ ဧတသ္မိံ ပကရဏေ ဘိက္ခုသံဃံ သန္နိပါတာပေတွာ အာယသ္မန္တံ ဒဗ္ဗံ မလ္လပုတ္တံ ပဋိပုစ္ဆိ – ‘‘သရသိ တွံ, ဒဗ္ဗ, ဧဝရူပံ ကတ္တာ ယထာယံ ဝဍ္ဎော အာဟာ’’တိ? ‘‘ယထာ မံ, ဘန္တေ, ဘဂဝါ ဇာနာတီ’’တိ။ ဒုတိယမ္ပိ ခေါ ဘဂဝါ…ပေ… တတိယမ္ပိ ခေါ ဘဂဝါ အာယသ္မန္တံ ဒဗ္ဗံ မလ္လပုတ္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘သရသိ တွံ, ဒဗ္ဗ, ဧဝရူပံ ကတ္တာ ယထာယံ ဝဍ္ဎော အာဟာ’’တိ? ‘‘ယထာ မံ, ဘန္တေ, ဘဂဝါ ဇာနာတီ’’တိ။ ‘‘န ခေါ, ဒဗ္ဗ, ဒဗ္ဗာ ဧဝံ နိဗ္ဗေဌေန္တိ။ သစေ တယာ ကတံ, ကတန္တိ ဝဒေဟိ၊ သစေ အကတံ, အကတန္တိ ဝဒေဟီ’’တိ။ ‘‘ယတော အဟံ, ဘန္တေ, ဇာတော နာဘိဇာနာမိ သုပိနန္တေနပိ မေထုနံ ဓမ္မံ ပဋိသေဝိတာ, ပဂေဝ ဇာဂရော’’တိ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, သံဃော ဝဍ္ဎဿ လိစ္ဆဝိဿ ပတ္တံ နိက္ကုဇ္ဇတု, အသမ္ဘောဂံ သံဃေန ကရောတု။
‘‘အဋ္ဌဟိ, ဘိက္ခဝေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဥပါသကဿ ပတ္တော နိက္ကုဇ္ဇိတဗ္ဗော – ဘိက္ခူနံ အလာဘာယ ပရိသက္ကတိ, ဘိက္ခူနံ အနတ္ထာယ ပရိသက္ကတိ, ဘိက္ခူနံ အဝါသာယ [အနာဝါသာယ (သျာ။)] ပရိသက္ကတိ, ဘိက္ခူ အက္ကောသတိ ပရိဘာသတိ, ဘိက္ခူ ဘိက္ခူဟိ ဘေဒေတိ, ဗုဒ္ဓဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ, ဓမ္မဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ, သံဃဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဣမေဟိ အဋ္ဌဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဥပါသကဿ ပတ္တံ နိက္ကုဇ္ဇိတုံ။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, နိက္ကုဇ္ဇိတဗ္ဗော။ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
မြန်֍ ၂၆၆။ ‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ ဝဍ္ဎော လိစ္ဆဝီ အာယသ္မန္တံ ဒဗ္ဗံ မလ္လပုတ္တံ အမူလိကာယ သီလဝိပတ္တိယာ အနုဒ္ဓံသေတိ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ဝဍ္ဎဿ လိစ္ဆဝိဿ ပတ္တံ နိက္ကုဇ္ဇေယျ, အသမ္ဘောဂံ သံဃေန ကရေယျ။ ဧသာ ဉတ္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ ဝဍ္ဎော လိစ္ဆဝီ အာယသ္မန္တံ ဒဗ္ဗံ မလ္လပုတ္တံ အမူလိကာယ သီလဝိပတ္တိယာ အနုဒ္ဓံသေတိ။ သံဃော ဝဍ္ဎဿ လိစ္ဆဝိဿ ပတ္တံ နိက္ကုဇ္ဇတိ, အသမ္ဘောဂံ သံဃေန ကရောတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဝဍ္ဎဿ လိစ္ဆဝိဿ ပတ္တဿ နိက္ကုဇ္ဇနာ, အသမ္ဘောဂံ သံဃေန ကရဏံ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘နိက္ကုဇ္ဇိတော သံဃေန ဝဍ္ဎဿ လိစ္ဆဝိဿ ပတ္တော, အသမ္ဘောဂေါ သံဃေန။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။
(ဝိ၊၄၊၂၆၄။)
အထ ခေါ အာယသ္မာ အာနန္ဒော ပုဗ္ဗဏှသမယံ နိဝါသေတွာ ပတ္တစီဝရမာဒါယ ယေန ဝဍ္ဎဿ လိစ္ဆဝိဿ နိဝေသနံ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ဝဍ္ဎံ လိစ္ဆဝိံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘သံဃေန တေ, အာဝုသော ဝဍ္ဎ, ပတ္တော နိက္ကုဇ္ဇိတော။ အသမ္ဘောဂေါသိ သံဃေနာ’’တိ။ အထ ခေါ ဝဍ္ဎော လိစ္ဆဝီ – သံဃေန ကိရ မေ ပတ္တော နိက္ကုဇ္ဇိတော, အသမ္ဘောဂေါမှိ ကိရ သံဃေနာတိ – တတ္ထေဝ မုစ္ဆိတော ပပတော။ အထ ခေါ ဝဍ္ဎဿ လိစ္ဆဝိဿ မိတ္တာမစ္စာ ဉာတိသာလောဟိတာ ဝဍ္ဎံ လိစ္ဆဝိံ ဧတဒဝေါစုံ – ‘‘အလံ, အာဝုသော ဝဍ္ဎ, မာ သောစိ, မာ ပရိဒေဝိ။ မယံ ဘဂဝန္တံ ပသာဒေဿာမ ဘိက္ခုသံဃဉ္စာ’’တိ။
အထ ခေါ ဝဍ္ဎော လိစ္ဆဝီ သပုတ္တဒါရော သမိတ္တာမစ္စော သဉာတိသာလောဟိတော အလ္လဝတ္ထော အလ္လကေသော ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝတော ပါဒေသု သိရသာ နိပတိတွာ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘အစ္စယော မံ, ဘန္တေ, အစ္စဂမာ ယထာဗာလံ ယထာမူဠှံ ယထာအကုသလံ, ယောဟံ အယျံ ဒဗ္ဗံ မလ္လပုတ္တံ အမူလိကာယ သီလဝိပတ္တိယာ အနုဒ္ဓံသေသိံ။ တဿ မေ, ဘန္တေ, ဘဂဝါ အစ္စယံ အစ္စယတော ပဋိဂ္ဂဏှာတု အာယတိံ သံဝရာယာ’’တိ။ ‘‘တဂ္ဃ တွံ, အာဝုသော ဝဍ္ဎ, အစ္စယော အစ္စဂမာ ယထာဗာလံ ယထာမူဠှံ ယထာအကုသလံ, ယံ တွံ ဒဗ္ဗံ မလ္လပုတ္တံ အမူလိကာယ သီလဝိပတ္တိယာ အနုဒ္ဓံသေသိ။ ယတော စ ခေါ တွံ, အာဝုသော ဝဍ္ဎ, အစ္စယံ အစ္စယတော ဒိသွာ ယထာဓမ္မံ ပဋိကရောသိ, တံ တေ မယံ ပဋိဂ္ဂဏှာမ။ ဝုဍ္ဎိဟေသာ, အာဝုသော ဝဍ္ဎ, အရိယဿ ဝိနယေ ယော အစ္စယံ အစ္စယတော ဒိသွာ ယထာဓမ္မံ ပဋိကရောတိ, အာယတိံ သံဝရံ အာပဇ္ဇတီ’’တိ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, သံဃော ဝဍ္ဎဿ လိစ္ဆဝိဿ ပတ္တံ ဥက္ကုဇ္ဇတု, သမ္ဘောဂံ သံဃေန ကရောတု။
‘‘အဋ္ဌဟိ, ဘိက္ခဝေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဥပါသကဿ ပတ္တော ဥက္ကုဇ္ဇိတဗ္ဗော – န ဘိက္ခူနံ အလာဘာယ ပရိသက္ကတိ, န ဘိက္ခူနံ အနတ္ထာယ ပရိသက္ကတိ, န ဘိက္ခူနံ အဝါသာယ ပရိသက္ကတိ, န ဘိက္ခူ အက္ကောသတိ ပရိဘာသတိ, န ဘိက္ခူ ဘိက္ခူဟိ ဘေဒေတိ, န ဗုဒ္ဓဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ, န ဓမ္မဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ, န သံဃဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဣမေဟိ အဋ္ဌဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဥပါသကဿ ပတ္တံ ဥက္ကုဇ္ဇိတုံ။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဥက္ကုဇ္ဇိတဗ္ဗော။ တေန, ဘိက္ခဝေ, ဝဍ္ဎေန လိစ္ဆဝိနာ သံဃံ ဥပသင်္ကမိတွာ ဧကံသံ ဥတ္တရာသင်္ဂံ ကရိတွာ ဘိက္ခူနံ ပါဒေ ဝန္ဒိတွာ ဥက္ကုဋိကံ နိသီဒိတွာ အဉ္ဇလိံ ပဂ္ဂဟေတွာ ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘သံဃေန မေ, ဘန္တေ,
(ဝိ၊၄၊၂၆၅။)
ပတ္တော နိက္ကုဇ္ဇိတော, အသမ္ဘောဂေါမှိ သံဃေန။ သောဟံ, ဘန္တေ, သမ္မာ ဝတ္တာမိ, လောမံ ပါတေမိ, နေတ္ထာရံ ဝတ္တာမိ, သံဃံ ပတ္တုက္ကုဇ္ဇနံ ယာစာမီ’တိ။ ဒုတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗော။ တတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗော။ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
မြန်֍ ၂၆၇။ ‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ သံဃေန ဝဍ္ဎဿ လိစ္ဆဝိဿ ပတ္တော နိက္ကုဇ္ဇိတော, အသမ္ဘောဂေါ သံဃေန။ သော သမ္မာ ဝတ္တတိ, လောမံ ပါတေတိ, နေတ္ထာရံ ဝတ္တတိ, သံဃံ ပတ္တုက္ကုဇ္ဇနံ ယာစတိ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ဝဍ္ဎဿ လိစ္ဆဝိဿ ပတ္တံ ဥက္ကုဇ္ဇေယျ, သမ္ဘောဂံ သံဃေန ကရေယျ။ ဧသာ ဉတ္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ သံဃေန ဝဍ္ဎဿ လိစ္ဆဝိဿ ပတ္တော နိက္ကုဇ္ဇိတော, အသမ္ဘောဂေါ သံဃေန။ သော သမ္မာ ဝတ္တတိ, လောမံ ပါတေတိ, နေတ္ထာရံ ဝတ္တတိ, သံဃံ ပတ္တုက္ကုဇ္ဇနံ ယာစတိ။ သံဃော ဝဍ္ဎဿ လိစ္ဆဝိဿ ပတ္တံ ဥက္ကုဇ္ဇတိ, သမ္ဘောဂံ သံဃေန ကရောတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဝဍ္ဎဿ လိစ္ဆဝိဿ ပတ္တဿ ဥက္ကုဇ္ဇနာ, သမ္ဘောဂံ သံဃေန ကရဏံ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘ဥက္ကုဇ္ဇိတော သံဃေန ဝဍ္ဎဿ လိစ္ဆဝိဿ ပတ္တော, သမ္ဘောဂေါ သံဃေန။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။
မြန်֍ ၂၆၈။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ဝေသာလိယံ ယထာဘိရန္တံ ဝိဟရိတွာ ယေန ဘဂ္ဂါ တေန စာရိကံ ပက္ကာမိ။ အနုပုဗ္ဗေန စာရိကံ စရမာနော ယေန ဘဂ္ဂါ တဒဝသရိ။ တတြ သုဒံ ဘဂဝါ ဘဂ္ဂေသု ဝိဟရတိ သုသုမာရဂိရေ [သုံသုမာရဂိရေ (သီ။ သျာ။), သံသုမာရဂိရေ (က။)] ဘေသကဠာဝနေ မိဂဒါယေ။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဗောဓိဿ ရာဇကုမာရဿ ကောကနဒေါ [ကောကနုဒေါ (က။)] နာမ ပါသာဒေါ အစိရကာရိတော ဟောတိ, အနဇ္ဈာဝုတ္ထော သမဏေန ဝါ ဗြာဟ္မဏေန ဝါ ကေနစိ ဝါ မနုဿဘူတေန။ အထ ခေါ ဗောဓိ ရာဇကုမာရော သဉ္ဇိကာပုတ္တံ မာဏဝံ အာမန္တေသိ – ‘‘ဧဟိ တွံ, သမ္မ သဉ္စိကာပုတ္တ, ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမ, ဥပသင်္ကမိတွာ မမ ဝစနေန ဘဂဝတော ပါဒေ သိရသာ ဝန္ဒ၊ အပ္ပါဗာဓံ အပ္ပါတင်္ကံ လဟုဋ္ဌာနံ ဗလံ ဖာသုဝိဟာရံ ပုစ္ဆ – ‘ဗောဓိ, ဘန္တေ, ရာဇကုမာရော ဘဂဝတော ပါဒေ သိရသာ ဝန္ဒတိ, အပ္ပါဗာဓံ
(ဝိ၊၄၊၂၆၆။)
အပ္ပါတင်္ကံ လဟုဋ္ဌာနံ ဗလံ ဖာသုဝိဟာရံ ပုစ္ဆတီ’တိ။ ဧဝဉ္စ ဝဒေဟိ – ‘အဓိဝါသေတု ကိရ, ဘန္တေ, ဘဂဝါ ဗောဓိဿ ရာဇကုမာရဿ သွာတနာယ ဘတ္တံ သဒ္ဓိံ ဘိက္ခုသံဃေနာ’’’တိ။ ‘‘ဧဝံ ဘော’’တိ ခေါ သဉ္စိကာပုတ္တော မာဏဝေါ ဗောဓိဿ ရာဇကုမာရဿ ပဋိဿုတွာ ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝတာ သဒ္ဓိံ သမ္မောဒိ, သမ္မောဒနီယံ ကထံ သာရဏီယံ ဝီတိသာရေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခေါ သဉ္စိကာပုတ္တော မာဏဝေါ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ဗောဓိ ခေါ ရာဇကုမာရော ဘောတော ဂေါတမဿ ပါဒေ သိရသာ ဝန္ဒတိ, အပ္ပါဗာဓံ အပ္ပါတင်္ကံ လဟုဋ္ဌာနံ ဗလံ ဖာသုဝိဟာရံ ပုစ္ဆတိ။ ဧဝဉ္စ ဝဒေတိ – ‘အဓိဝါသေတု ကိရ ဘဝံ ဂေါတမော ဗောဓိဿ ရာဇကုမာရဿ သွာတနာယ ဘတ္တံ သဒ္ဓိံ ဘိက္ခုသံဃေနာ’’’တိ။ အဓိဝါသေသိ ဘဂဝါ တုဏှီဘာဝေန။ အထ ခေါ သဉ္စိကာပုတ္တော မာဏဝေါ ဘဂဝတော အဓိဝါသနံ ဝိဒိတွာ ဥဋ္ဌာယာသနာ ယေန ဗောဓိ ရာဇကုမာရော တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ဗောဓိံ ရာဇကုမာရံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘အဝေါစုမှ ခေါ မယံ ဘောတော ဝစနေန တံ ဘဝန္တံ ဂေါတမံ – ‘ဗောဓိ ခေါ ရာဇကုမာရော ဘောတော ဂေါတမဿ ပါဒေ သိရသာ ဝန္ဒတိ, အပ္ပါဗာဓံ အပ္ပါတင်္ကံ လဟုဋ္ဌာနံ ဗလံ ဖာသုဝိဟာရံ ပုစ္ဆတိ။ ဧဝဉ္စ ဝဒေတိ – အဓိဝါသေတု ကိရ ဘဝံ ဂေါတမော ဗောဓိဿ ရာဇကုမာရဿ သွာတနာယ ဘတ္တံ သဒ္ဓိံ ဘိက္ခုသံဃေနာ’တိ။ အဓိဝုတ္ထဉ္စ ပန သမဏေန ဂေါတမေနာ’’တိ။
အထ ခေါ ဗောဓိ ရာဇကုမာရော တဿာ ရတ္တိယာ အစ္စယေန ပဏီတံ ခါဒနီယံ ဘောဇနီယံ ပဋိယာဒါပေတွာ, ကောကနဒဉ္စ ပါသာဒံ ဩဒါတေဟိ ဒုဿေဟိ သန္ထရာပေတွာ ယာဝ ပစ္ဆိမသောပါနကဠေဝရာ, သဉ္စိကာပုတ္တံ မာဏဝံ အာမန္တေသိ – ‘‘ဧဟိ တွံ, သမ္မ သဉ္စိကာပုတ္တ, ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမ, ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝတော ကာလံ အာရောစေဟိ – ‘ကာလော, ဘန္တေ နိဋ္ဌိတံ ဘတ္တ’’’န္တိ။ ‘‘ဧဝံ ဘော’’တိ ခေါ သဉ္စိကာပုတ္တော မာဏဝေါ ဗောဓိဿ ရာဇကုမာရဿ ပဋိဿုတွာ ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝတော ကာလံ အာရောစေသိ – ‘‘ကာလော, ဘော ဂေါတမ, နိဋ္ဌိတံ ဘတ္တ’’န္တိ။
အထ ခေါ ဘဂဝါ ပုဗ္ဗဏှသမယံ နိဝါသေတွာ ပတ္တစီဝရမာဒါယ ယေန ဗောဓိဿ ရာဇကုမာရဿ နိဝေသနံ တေနုပသင်္ကမိ။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဗောဓိ ရာဇကုမာရော ဗဟိဒွါရကောဋ္ဌကေ ဌိတော ဟောတိ, ဘဂဝန္တံ အာဂမယမာနော။ အဒ္ဒသာ ခေါ ဗောဓိ ရာဇကုမာရော ဘဂဝန္တံ
(ဝိ၊၄၊၂၆၇။)
ဒူရတောဝ အာဂစ္ဆန္တံ။ ဒိသွာန တတော ပစ္စုဂ္ဂန္တွာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ပုရေက္ခတွာ ယေန ကောကနဒေါ ပါသာဒေါ တေနုပသင်္ကမိ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ပစ္ဆိမသောပါနကဠေဝရံ နိဿာယ အဋ္ဌာသိ။ အထ ခေါ ဗောဓိ ရာဇကုမာရော ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘အက္ကမတု, ဘန္တေ, ဘဂဝါ ဒုဿာနိ, အက္ကမတု သုဂတော ဒုဿာနိ, ယံ မမ အဿ ဒီဃရတ္တံ ဟိတာယ သုခါယာ’’တိ။ ဧဝံ ဝုတ္တေ ဘဂဝါ တုဏှီ အဟောသိ။ ဒုတိယမ္ပိ ခေါ…ပေ… တတိယမ္ပိ ခေါ ဗောဓိ ရာဇကုမာရော ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘အက္ကမတု, ဘန္တေ, ဘဂဝါ ဒုဿာနိ, အက္ကမတု သုဂတော ဒုဿာနိ, ယံ မမ အဿ ဒီဃရတ္တံ ဟိတာယ သုခါယာ’’တိ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ အာယသ္မန္တံ အာနန္ဒံ အပလောကေသိ။ အထ ခေါ အာယသ္မာ အာနန္ဒော ဗောဓိံ ရာဇကုမာရံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘သံဟရန္တု, ရာဇကုမာရ, ဒုဿာနိ။ န ဘဂဝါ စေလပဋိကံ [စေလပတ္တိကံ (သီ။)] အက္ကမိဿတိ ပစ္ဆိမံ ဇနတံ တထာဂတော အနုကမ္ပတီ’’တိ။
အထ ခေါ ဗောဓိ ရာဇကုမာရော ဒုဿာနိ သံဟရာပေတွာ ဥပရိကောကနဒေ ပါသာဒေ အာသနံ ပညပေသိ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ကောကနဒံ ပါသာဒံ အဘိရုဟိတွာ ပညတ္တေ အာသနေ နိသီဒိ သဒ္ဓိံ ဘိက္ခုသံဃေန။ အထ ခေါ ဗောဓိ ရာဇကုမာရော ဗုဒ္ဓပ္ပမုခံ ဘိက္ခုသံဃံ ပဏီတေန ခါဒနီယေန ဘောဇနီယေန သဟတ္ထာ သန္တပ္ပေတွာ သမ္ပဝါရေတွာ, ဘဂဝန္တံ ဘုတ္တာဝိံ ဩနီတပတ္တပါဏိံ, ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နံ ခေါ ဗောဓိံ ရာဇကုမာရံ ဘဂဝါ ဓမ္မိယာ ကထာယ သန္ဒဿေတွာ သမာဒပေတွာ သမုတ္တေဇေတွာ သမ္ပဟံသေတွာ ဥဋ္ဌာယာသနာ ပက္ကာမိ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ဧတသ္မိံ နိဒါနေ ဧတသ္မိံ ပကရဏေ ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, စေလပဋိကာ အက္ကမိတဗ္ဗာ။ ယော အက္ကမေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရာ ဣတ္ထီ အပဂတဂဗ္ဘာ ဘိက္ခူ နိမန္တေတွာ ဒုဿံ ပညပေတွာ ဧတဒဝေါစ – ‘‘အက္ကမထ, ဘန္တေ, ဒုဿ’’န္တိ။ ဘိက္ခူ ကုက္ကုစ္စာယန္တာ န အက္ကမန္တိ။ ‘‘အက္ကမထ, ဘန္တေ, ဒုဿံ မင်္ဂလတ္ထာယာ’’တိ။ ဘိက္ခူ ကုက္ကုစ္စာယန္တာ န အက္ကမိံသု။ အထ ခေါ သာ ဣတ္ထီ ဥဇ္ဈာယတိ ခိယျတိ ဝိပါစေတိ – ‘‘ကထဉှိ နာမ အယျာ မင်္ဂလတ္ထာယ ယာစိယမာနာ စေလပ္ပဋိကံ န အက္ကမိဿန္တီ’’တိ! အဿောသုံ ခေါ ဘိက္ခူ တဿာ ဣတ္ထိယာ ဥဇ္ဈာယန္တိယာ ခိယျန္တိယာ ဝိပါစေန္တိယာ။ အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော
(ဝိ၊၄၊၂၆၈။)
ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘ဂိဟီ, ဘိက္ခဝေ, မင်္ဂလိကာ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဂိဟီနံ မင်္ဂလတ္ထာယ ယာစိယမာနေန စေလပ္ပဋိကံ အက္ကမိတု’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ဓောတပါဒကံ အက္ကမိတုံ ကုက္ကုစ္စာယန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဓောတပါဒကံ အက္ကမိတု’’န္တိ။
ဒုတိယဘာဏဝါရော နိဋ္ဌိတော။
မြန်֍ ၂၆၉။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ဘဂ္ဂေသု ယထာဘိရန္တံ ဝိဟရိတွာ ယေန သာဝတ္ထိ တေန စာရိကံ ပက္ကာမိ။ အနုပုဗ္ဗေန စာရိကံ စရမာနော ယေန သာဝတ္ထိ တဒဝသရိ။ တတြ သုဒံ ဘဂဝါ သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ ဇေတဝနေ အနာထပိဏ္ဍိကဿ အာရာမေ။ အထ ခေါ ဝိသာခါ မိဂါရမာတာ ဃဋကဉ္စ ကတကဉ္စ သမ္မဇ္ဇနိဉ္စ အာဒါယ ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နာ ခေါ ဝိသာခါ မိဂါရမာတာ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ပဋိဂ္ဂဏှာတု မေ, ဘန္တေ, ဘဂဝါ ဃဋကဉ္စ ကတကဉ္စ သမ္မဇ္ဇနိဉ္စ, ယံ မမ အဿ ဒီဃရတ္တံ ဟိတာယ သုခါယာ’’တိ။ ပဋိဂ္ဂဟေသိ ဘဂဝါ ဃဋကဉ္စ သမ္မဇ္ဇနိဉ္စ။ န ဘဂဝါ ကတကံ ပဋိဂ္ဂဟေသိ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ဝိသာခံ မိဂါရမာတရံ ဓမ္မိယာ ကထာယ သန္ဒဿေသိ သမာဒပေသိ သမုတ္တေဇေသိ သမ္ပဟံသေသိ။ အထ ခေါ ဝိသာခါ မိဂါရမာတာ ဘဂဝတာ ဓမ္မိယာ ကထာယ သန္ဒဿိတာ သမာဒပိတာ သမုတ္တေဇိတာ သမ္ပဟံသိတာ ဥဋ္ဌာယာသနာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ပဒက္ခိဏံ ကတွာ ပက္ကာမိ။
အထ ခေါ ဘဂဝါ ဧတသ္မိံ နိဒါနေ ဧတသ္မိံ ပကရဏေ ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဃဋကဉ္စ သမ္မဇ္ဇနိဉ္စ။ န, ဘိက္ခဝေ, ကတကံ ပရိဘုဉ္ဇိတဗ္ဗံ။ ယော ပရိဘုဉ္ဇေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, တိဿော ပါဒဃံသနိယော – သက္ခရံ, ကထလံ, သမုဒ္ဒဖေဏက’’န္တိ။
အထ ခေါ ဝိသာခါ မိဂါရမာတာ ဝိဓူပနဉ္စ တာလဝဏ္ဋဉ္စ [တာလဝဏ္ဍဉ္စ (က။)] အာဒါယ ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နာ ခေါ ဝိသာခါ မိဂါရမာတာ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ပဋိဂ္ဂဏှာတု မေ, ဘန္တေ, ဘဂဝါ ဝိဓူပနဉ္စ တာလဝဏ္ဋဉ္စ, ယံ မမ အဿ ဒီဃရတ္တံ ဟိတာယ သုခါယာ’’တိ။ ပဋိဂ္ဂဟေသိ ဘဂဝါ ဝိဓူပနဉ္စ တာလဝဏ္ဋဉ္စ။
(ဝိ၊၄၊၂၆၉။)
အထ ခေါ ဘဂဝါ ဝိသာခံ မိဂါရမာတရံ ဓမ္မိယာ ကထာယ သန္ဒဿေသိ သမာဒပေသိ သမုတ္တေဇေသိ သမ္ပဟံသေသိ…ပေ… ပဒက္ခိဏံ ကတွာ ပက္ကာမိ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ဧတသ္မိံ နိဒါနေ ဧတသ္မိံ ပကရဏေ ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဝိဓူပနဉ္စ တာလဝဏ္ဋဉ္စာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန သံဃဿ မကသဗီဇနီ ဥပ္ပန္နာ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, မကသဗီဇနိ’’န္တိ။ စာမရိဗီဇနီ ဥပ္ပန္နာ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, စာမရိဗီဇနီ ဓာရေတဗ္ဗာ။ ယော ဓာရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, တိဿော ဗီဇနိယော – ဝါကမယံ, ဥသီရမယံ, မောရပိဉ္ဆမယ’’န္တိ။
မြန်֍ ၂၇၀။ တေန ခေါ ပန သမယေန သံဃဿ ဆတ္တံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဆတ္တ’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဆတ္တပ္ပဂ္ဂဟိတာ [ဆတ္တံ ပဂ္ဂဟေတွာ (က။)] အာဟိဏ္ဍန္တိ။ တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရော ဥပါသကော သမ္ဗဟုလေဟိ အာဇီဝကသာဝကေဟိ သဒ္ဓိံ ဥယျာနံ အဂမာသိ။ အဒ္ဒသာသုံ ခေါ တေ အာဇီဝကသာဝကာ ဆဗ္ဗဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ ဒူရတောဝ ဆတ္တပ္ပဂ္ဂဟိတေ အာဂစ္ဆန္တေ။ ဒိသွာန တံ ဥပါသကံ ဧတဒဝေါစုံ – ‘‘ဧတေ ခေါ, အယျာ [အယျော (က။)], တုမှာကံ ဘဒန္တာ ဆတ္တပ္ပဂ္ဂဟိတာ အာဂစ္ဆန္တိ, သေယျထာပိ ဂဏကမဟာမတ္တာ’’တိ။ ‘‘နာယျာ ဧတေ ဘိက္ခူ, ပရိဗ္ဗာဇကာ’’တိ။ ‘ဘိက္ခူ န ဘိက္ခူ’တိ အဗ္ဘုတံ အကံသု။ အထ ခေါ သော ဥပါသကော ဥပဂတေ သဉ္ဇာနိတွာ ဥဇ္ဈာယတိ ခိယျတိ ဝိပါစေတိ – ‘‘ကထဉှိ နာမ ဘဒန္တာ ဆတ္တပ္ပဂ္ဂဟိတာ အာဟိဏ္ဍိဿန္တီ’’တိ! အဿောသုံ ခေါ ဘိက္ခူ တဿ ဥပါသကဿ ဥဇ္ဈာယန္တဿ ခိယျန္တဿ ဝိပါစေန္တဿ။ အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘သစ္စံ ကိရ, ဘိက္ခဝေ…ပေ… ‘‘သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ…ပေ… ဝိဂရဟိတွာ…ပေ… ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဆတ္တံ ဓာရေတဗ္ဗံ။ ယော ဓာရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရော ဘိက္ခု ဂိလာနော ဟောတိ။ တဿ ဘိက္ခုနော ဝိနာ ဆတ္တံ န ဖာသု ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဂိလာနဿ ဆတ္တံ ဓာရေတု’’န္တိ။
(ဝိ၊၄၊၂၇၀။)
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ – ဂိလာနဿေဝ ဘဂဝတာ ဆတ္တံ အနုညာတံ နော အဂိလာနဿာတိ – အာရာမေ အာရာမူပစာရေ ဆတ္တံ ဓာရေတုံ ကုက္ကုစ္စာယန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အဂိလာနေနပိ အာရာမေ အာရာမူပစာရေ ဆတ္တံ ဓာရေတု’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရော ဘိက္ခု သိက္ကာယ ပတ္တံ ဥဋ္ဋိတွာ ဒဏ္ဍေ အာလဂ္ဂိတွာ ဝိကာလေ အညတရေန ဂါမဒွါရေန အတိက္ကမတိ။ မနုဿာ – ‘ဧသယျော စောရော ဂစ္ဆတိ, အသိဿ ဝိဇ္ဇောတလတီ’တိ အနုပတိတွာ ဂဟေတွာ သဉ္ဇာနိတွာ မုဉ္စိံသု။ အထ ခေါ သော ဘိက္ခု အာရာမံ ဂန္တွာ ဘိက္ခူနံ ဧတမတ္ထံ အာရောစေသိ။ ‘‘ကိံ ပန တွံ, အာဝုသော, ဒဏ္ဍသိက္ကံ ဓာရေသီ’’တိ? ‘‘ဧဝမာဝုသော’’တိ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ…ပေ… တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထဉှိ နာမ ဘိက္ခု ဒဏ္ဍသိက္ကံ ဓာရေဿသီ’’တိ! အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ…ပေ… ‘‘သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ…ပေ… ဝိဂရဟိတွာ…ပေ… ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဒဏ္ဍသိက္ကာ ဓာရေတဗ္ဗာ။ ယော ဓာရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရော ဘိက္ခု ဂိလာနော ဟောတိ, န သက္ကောတိ ဝိနာ ဒဏ္ဍေန အာဟိဏ္ဍိတုံ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဂိလာနဿ ဘိက္ခုနော ဒဏ္ဍသမ္မုတိံ ဒါတုံ။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဒါတဗ္ဗာ။ တေန ဂိလာနေန ဘိက္ခုနာ သံဃံ ဥပသင်္ကမိတွာ ဧကံသံ ဥတ္တရာသင်္ဂံ ကရိတွာ ဝုဍ္ဎာနံ ဘိက္ခူနံ ပါဒေ ဝန္ဒိတွာ ဥက္ကုဋိကံ နိသီဒိတွာ အဉ္ဇလိံ ပဂ္ဂဟေတွာ ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘အဟံ, ဘန္တေ, ဂိလာနော၊ န သက္ကောမိ ဝိနာ ဒဏ္ဍေန အာဟိဏ္ဍိတုံ။ သောဟံ, ဘန္တေ, သံဃံ ဒဏ္ဍသမ္မုတိံ ယာစာမီ’တိ။ ဒုတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗာ။ တတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗာ။ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဣတ္ထန္နာမော ဘိက္ခု ဂိလာနော, န သက္ကောတိ ဝိနာ ဒဏ္ဍေန အာဟိဏ္ဍိတုံ။ သော သံဃံ ဒဏ္ဍသမ္မုတိံ ယာစတိ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော ဒဏ္ဍသမ္မုတိံ ဒဒေယျ။ ဧသာ ဉတ္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဣတ္ထန္နာမော ဘိက္ခု ဂိလာနော, န သက္ကောတိ ဝိနာ ဒဏ္ဍေန အာဟိဏ္ဍိတုံ။ သော သံဃံ ဒဏ္ဍသမ္မုတိံ ယာစတိ။
(ဝိ၊၄၊၂၇၁။)
သံဃော ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော ဒဏ္ဍသမ္မုတိံ ဒေတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော ဒဏ္ဍသမ္မုတိယာ ဒါနံ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘ဒိန္နာ သံဃေန ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော ဒဏ္ဍသမ္မုတိ။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။
မြန်֍ ၂၇၁။ တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရော ဘိက္ခု ဂိလာနော ဟောတိ, န သက္ကောတိ ဝိနာ သိက္ကာယ ပတ္တံ ပရိဟရိတုံ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဂိလာနဿ ဘိက္ခုနော သိက္ကာသမ္မုတိံ ဒါတုံ။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဒါတဗ္ဗာ။ တေန ဂိလာနေန ဘိက္ခုနာ သံဃံ ဥပသင်္ကမိတွာ ဧကံသံ ဥတ္တရာသင်္ဂံ ကရိတွာ ဝုဍ္ဎာနံ ဘိက္ခူနံ ပါဒေ ဝန္ဒိတွာ ဥက္ကုဋိကံ နိသီဒိတွာ အဉ္ဇလိံ ပဂ္ဂဟေတွာ ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘အဟံ, ဘန္တေ, ဂိလာနော၊ န သက္ကောမိ ဝိနာ သိက္ကာယ ပတ္တံ ပရိဟရိတုံ။ သောဟံ, ဘန္တေ, သံဃံ သိက္ကာသမ္မုတိံ ယာစာမီ’တိ။ ဒုတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗာ။ တတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗာ။ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဣတ္ထန္နာမော ဘိက္ခု ဂိလာနော, န သက္ကောတိ ဝိနာ သိက္ကာယ ပတ္တံ ပရိဟရိတုံ။ သော သံဃံ သိက္ကာသမ္မုတိံ ယာစတိ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော သိက္ကာသမ္မုတိံ ဒဒေယျ။ ဧသာ ဉတ္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဣတ္ထန္နာမော ဘိက္ခု ဂိလာနော, န သက္ကောတိ ဝိနာ သိက္ကာယ ပတ္တံ ပရိဟရိတုံ။ သော သံဃံ သိက္ကာသမ္မုတိံ ယာစတိ။ သံဃော ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော သိက္ကာသမ္မုတိံ ဒေတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော သိက္ကာသမ္မုတိယာ ဒါနံ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘ဒိန္နာ သံဃေန ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော သိက္ကာသမ္မုတိ။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။
မြန်֍ ၂၇၂။ တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရော ဘိက္ခု ဂိလာနော ဟောတိ, န သက္ကောတိ ဝိနာ ဒဏ္ဍေန အာဟိဏ္ဍိတုံ, န သက္ကောတိ ဝိနာ သိက္ကာယ ပတ္တံ ပရိဟရိတုံ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဂိလာနဿ ဘိက္ခုနော ဒဏ္ဍသိက္ကာသမ္မုတိံ ဒါတုံ။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ,
(ဝိ၊၄၊၂၇၂။)
ဒါတဗ္ဗာ။ တေန ဂိလာနေန ဘိက္ခုနာ သံဃံ ဥပသင်္ကမိတွာ ဧကံသံ ဥတ္တရာသင်္ဂံ ကရိတွာ ဝုဍ္ဎာနံ ဘိက္ခူနံ ပါဒေ ဝန္ဒိတွာ ဥက္ကုဋိကံ နိသီဒိတွာ အဉ္ဇလိံ ပဂ္ဂဟေတွာ ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘အဟံ, ဘန္တေ, ဂိလာနော၊ န သက္ကောမိ ဝိနာ ဒဏ္ဍေန အာဟိဏ္ဍိတုံ၊ န သက္ကောမိ ဝိနာ သိက္ကာယ ပတ္တံ ပရိဟရိတုံ။ သောဟံ, ဘန္တေ, သံဃံ ဒဏ္ဍသိက္ကာသမ္မုတိံ ယာစာမီ’တိ။ ဒုတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗာ။ တတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗာ။ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဣတ္ထန္နာမော ဘိက္ခု ဂိလာနော, န သက္ကောတိ ဝိနာ ဒဏ္ဍေန အာဟိဏ္ဍိတုံ, န သက္ကောတိ ဝိနာ သိက္ကာယ ပတ္တံ ပရိဟရိတုံ။ သော သံဃံ ဒဏ္ဍသိက္ကာသမ္မုတိံ ယာစတိ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော ဒဏ္ဍသိက္ကာသမ္မုတိံ ဒဒေယျ။ ဧသာ ဉတ္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဣတ္ထန္နာမော ဘိက္ခု ဂိလာနော န သက္ကောတိ ဝိနာ ဒဏ္ဍေန အာဟိဏ္ဍိတုံ, န သက္ကောတိ ဝိနာ သိက္ကာယ ပတ္တံ ပရိဟရိတုံ။ သော သံဃံ ဒဏ္ဍသိက္ကာသမ္မုတိံ ယာစတိ။ သံဃော ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော ဒဏ္ဍသိက္ကာသမ္မုတိံ ဒေတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော ဒဏ္ဍသိက္ကာသမ္မုတိယာ ဒါနံ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘ဒိန္နာ သံဃေန ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော ဒဏ္ဍသိက္ကာသမ္မုတိ။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။
မြန်֍ ၂၇၃။ တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရော ဘိက္ခု ရောမန္ထကော [ရောမဋ္ဌကော (က။)] ဟောတိ။ သော ရောမန္ထိတွာ ရောမန္ထိတွာ အဇ္ဈောဟရတိ။ ဘိက္ခူ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ဝိကာလာယံ [ကထံ ဟိ နာမ ဝိကာလာယံ(က။)] ဘိက္ခု ဘောဇနံ ဘုဉ္ဇတီ’’တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘ဧသော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု အစိရံဂေါယောနိယာ စုတော။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ရောမန္ထကဿ ရောမန္ထနံ။ န စ, ဘိက္ခဝေ, ဗဟိမုခဒွါရံ နီဟရိတွာ အဇ္ဈောဟရိတဗ္ဗံ။ ယော အဇ္ဈောဟရေယျ, ယထာဓမ္မော ကာရေတဗ္ဗော’’တိ။
(ဝိ၊၄၊၂၇၃။)
တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရဿ ပူဂဿ သံဃဘတ္တံ ဟောတိ။ ဘတ္တဂ္ဂေ ဗဟုသိတ္ထာနိ ပကိရိယိံသု [ဝိပ္ပကိရီယိံသု (သီ။), ပရိကိရိံသု (သျာ။)]။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထဉှိ နာမ သမဏာ သကျပုတ္တိယာ ဩဒနေ ဒိယျမာနေ န သက္ကစ္စံ ပဋိဂ္ဂဟေဿန္တိ, ဧကမေကံ သိတ္ထံ ကမ္မသတေန နိဋ္ဌာယတီ’’တိ! အဿောသုံ ခေါ ဘိက္ခူ တေသံ မနုဿာနံ ဥဇ္ဈာယန္တာနံ ခိယျန္တာနံ ဝိပါစေန္တာနံ။ အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ယံ ဒိယျမာနံ ပတတိ, တံ သာမံ ဂဟေတွာ ပရိဘုဉ္ဇိတုံ။ ပရိစ္စတ္တံ တံ, ဘိက္ခဝေ, ဒါယကေဟီ’’တိ။
မြန်֍ ၂၇၄။ တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရော ဘိက္ခု ဒီဃေဟိ နခေဟိ ပိဏ္ဍာယ စရတိ။ အညတရာ ဣတ္ထီ ပဿိတွာ တံ ဘိက္ခုံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ဧဟိ, ဘန္တေ, မေထုနံ ဓမ္မံ ပဋိသေဝါ’’တိ။ ‘‘အလံ, ဘဂိနိ, နေတံ ကပ္ပတီ’’တိ။ ‘‘သစေ ခေါ တွံ, ဘန္တေ, နပ္ပဋိသေဝိဿသိ, ဣဒါနာဟံ အတ္တနော နခေဟိ ဂတ္တာနိ ဝိလိခိတွာ ကုပ္ပံ ကရိဿာမိ – အယံ မံ ဘိက္ခု ဝိပ္ပကရောတီ’’တိ။ ‘‘ပဇာနာဟိ တွံ, ဘဂိနီ’’တိ။ အထ ခေါ သာ ဣတ္ထီ အတ္တနော နခေဟိ ဂတ္တာနိ ဝိလိခိတွာ ကုပ္ပံ အကာသိ – အယံ မံ ဘိက္ခု ဝိပ္ပကရောတီတိ။ မနုဿာ ဥပဓာဝိတွာ တံ ဘိက္ခုံ အဂ္ဂဟေသုံ။ အဒ္ဒသာသုံ ခေါ တေ မနုဿာ တဿာ ဣတ္ထိယာ နခေ ဆဝိမ္ပိ လောဟိတမ္ပိ။ ဒိသွာန – ဣမိဿာယေဝ ဣတ္ထိယာ ဣဒံ ကမ္မံ, အကာရကော ဘိက္ခူတိ – တံ ဘိက္ခုံ မုဉ္စိံသု။ အထ ခေါ သော ဘိက္ခု အာရာမံ ဂန္တွာ ဘိက္ခူနံ ဧတမတ္ထံ အာရောစေသိ။ ‘‘ကိံ ပန တွံ, အာဝုသော, ဒီဃေ နခေ ဓာရေသီ’’တိ? ‘‘ဧဝမာဝုသော’’တိ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ…ပေ… တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထဉှိ နာမ ဘိက္ခု ဒီဃေ နခေ ဓာရေဿသီ’’တိ! အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဒီဃာ နခါ ဓာရေတဗ္ဗာ။ ယော ဓာရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ နခေနပိ နခံ ဆိန္ဒန္တိ, မုခေနပိ နခံ ဆိန္ဒန္တိ, ကုဋ္ဋေပိ ဃံသန္တိ။ အင်္ဂုလိယော ဒုက္ခာ ဟောန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, နခစ္ဆေဒန’’န္တိ။ သလောဟိတံ နခံ ဆိန္ဒန္တိ။ အင်္ဂုလိယော ဒုက္ခာ ဟောန္တိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, မံသပ္ပမာဏေန နခံ ဆိန္ဒိတု’’န္တိ။
(ဝိ၊၄၊၂၇၄။)
တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဝီသတိမဋ္ဌံ [ဝီသတိမဋ္ဋံ (သီ။)] ကာရာပေန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဝီသတိမဋ္ဌံ ကာရာပေတဗ္ဗံ။ ယော ကာရာပေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, မလမတ္တံ အပကဍ္ဎိတု’’န္တိ။
မြန်֍ ၂၇၅။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူနံ ကေသာ ဒီဃာ ဟောန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘ဥဿဟန္တိ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူ အညမညံ ကေသေ ဩရောပေတု’’န္တိ? ‘‘ဥဿဟန္တိ ဘဂဝါ’’တိ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ဧတသ္မိံ နိဒါနေ ဧတသ္မိံ ပကရဏေ ဘိက္ခုသံဃံ သန္နိပါတာပေတွာ…ပေ… ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ခုရံ ခုရသိလံ ခုရသိပါဋိကံ နမတကံ သဗ္ဗံ ခုရဘဏ္ဍ’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ မဿုံ ကပ္ပါပေန္တိ…ပေ… မဿုံ ဝဍ္ဎာပေန္တိ… ဂေါလောမိကံ ကာရာပေန္တိ… စတုရဿကံ ကာရာပေန္တိ… ပရိမုခံ ကာရာပေန္တိ… အဍ္ဎဒုကံ [အဍ္ဎုရကံ (သီ။), အဍ္ဎရုကံ (သျာ။)] ကာရာပေန္တိ… ဒါဌိကံ ဌပေန္တိ… သမ္ဗာဓေ လောမံ သံဟရာပေန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, မဿု ကပ္ပါပေတဗ္ဗံ…ပေ… န မဿု ဝဍ္ဎာပေတဗ္ဗံ… န ဂေါလောမိကံ ကာရာပေတဗ္ဗံ… န စတုရဿကံ ကာရာပေတဗ္ဗံ… န ပရိမုခံ ကာရာပေတဗ္ဗံ… န အဍ္ဎဒုကံ ကာရာပေတဗ္ဗံ… န ဒါဌိကာ ဌပေတဗ္ဗာ… န သမ္ဗာဓေ လောမံ သံဟရာပေတဗ္ဗံ။ ယော သံဟရာပေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရဿ ဘိက္ခုနော သမ္ဗာဓေ ဝဏော ဟောတိ။ ဘေသဇ္ဇံ န သန္တိဋ္ဌတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အာဗာဓပ္ပစ္စယာ သမ္ဗာဓေ လောမံ သံဟရာပေတု’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ကတ္တရိကာယ ကေသေ ဆေဒါပေန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ကတ္တရိကာယ ကေသာ ဆေဒါပေတဗ္ဗာ။ ယော ဆေဒါပေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
(ဝိ၊၄၊၂၇၅။)
တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရဿ ဘိက္ခုနော သီသေ ဝဏော ဟောတိ, န သက္ကောတိ ခုရေန ကေသေ ဩရောပေတုံ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အာဗာဓပ္ပစ္စယာ ကတ္တရိကာယ ကေသေ ဆေဒါပေတု’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ဒီဃာနိ နာသိကာလောမာနိ ဓာရေန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ပိသာစိလ္လိကာတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဒီဃံ နာသိကာလောမံ ဓာရေတဗ္ဗံ။ ယော ဓာရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ သက္ခရိကာယပိ မဓုသိတ္ထကေနပိ နာသိကာလောမံ ဂါဟာပေန္တိ။ နာသိကာ ဒုက္ခာ ဟောန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, သဏ္ဍာသ’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ပလိတံ ဂါဟာပေန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ပလိတံ ဂါဟာပေတဗ္ဗံ။ ယော ဂါဟာပေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
မြန်֍ ၂၇၆။ တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရဿ ဘိက္ခုနော ကဏ္ဏဂူထကေဟိ ကဏ္ဏာ ထကိတာ ဟောန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ကဏ္ဏမလဟရဏိ’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဥစ္စာဝစာ ကဏ္ဏမလဟရဏိယော ဓာရေန္တိ သောဝဏ္ဏမယံ ရူပိယမယံ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဥစ္စာဝစာ ကဏ္ဏမလဟရဏိယော ဓာရေတဗ္ဗာ။ ယော ဓာရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာတိ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အဋ္ဌိမယံ ဒန္တမယံ ဝိသာဏမယံ နဠမယံ ဝေဠုမယံ ကဋ္ဌမယံ ဇတုမယံ ဖလမယံ လောဟမယံ သင်္ခနာဘိမယ’’န္တိ။
မြန်֍ ၂၇၇။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဗဟုံ လောဟဘဏ္ဍံ ကံသဘဏ္ဍံ သန္နိစယံ ကရောန္တိ။ မနုဿာ ဝိဟာရစာရိကံ အာဟိဏ္ဍန္တာ ပဿိတွာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထဉှိ နာမ သမဏာ သကျပုတ္တိယာ ဗဟုံ လောဟဘဏ္ဍံ ကံသဘဏ္ဍံ သန္နိစယံ ကရိဿန္တိ,
(ဝိ၊၄၊၂၇၆။)
သေယျထာပိ ကံသပတ္ထရိကာ’’တိ! ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဗဟုံ လောဟဘဏ္ဍံ ကံသဘဏ္ဍံ သန္နိစယော ကာတဗ္ဗော။ ယော ကရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ အဉ္ဇနိမ္ပိ အဉ္ဇနိသလာကမ္ပိ ကဏ္ဏမလဟရဏိမ္ပိ ဗန္ဓနမတ္တမ္ပိ ကုက္ကုစ္စာယန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အဉ္ဇနိံ အဉ္ဇနိသလာကံ ကဏ္ဏမလဟရဏိံ ဗန္ဓနမတ္တ’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ သံဃာဋိပလ္လတ္ထိကာယ နိသီဒန္တိ။ သံဃာဋိယာ ပတ္တာ လုဇ္ဇန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, သံဃာဋိပလ္လတ္ထိကာယ နိသီဒိတဗ္ဗံ။ ယော နိသီဒေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရော ဘိက္ခု ဂိလာနော ဟောတိ။ တဿ ဝိနာ အာယောဂေန [အာယောဂါ (သီ။ သျာ။)] န ဖာသု ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အာယောဂ’’န္တိ။ အထ ခေါ ဘိက္ခူနံ ဧတဒဟောသိ – ‘‘ကထံ နု ခေါ အာယောဂေါ ကာတဗ္ဗော’’တိ? ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, တန္တကံ ဝေမံ ကဝဋံ [ဝေမကံ ဝဋ္ဋံ (သီ။), ဝေမကံ ဝဋံ (သျာ။)] သလာကံ သဗ္ဗံ တန္တဘဏ္ဍက’’န္တိ။
မြန်֍ ၂၇၈။ တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရော ဘိက္ခု အကာယဗန္ဓနော ဂါမံ ပိဏ္ဍာယ ပါဝိသိ။ တဿ ရထိကာယ အန္တရဝါသကော ပဘဿိတ္ထ။ မနုဿာ ဥက္ကုဋ္ဌိမကံသု။ သော ဘိက္ခု မင်္ကု အဟောသိ။ အထ ခေါ သော ဘိက္ခု အာရာမံ ဂန္တွာ ဘိက္ခူနံ ဧတမတ္ထံ အာရောစေသိ။ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, အကာယဗန္ဓနေန ဂါမော ပဝိသိတဗ္ဗော။ ယော ပဝိသေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ကာယဗန္ဓန’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဥစ္စာဝစာနိ ကာယဗန္ဓနာနိ ဓာရေန္တိ – ကလာဗုကံ, ဒေဍ္ဍုဘကံ, မုရဇံ, မဒ္ဒဝီဏံ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဥစ္စာဝစာနိ ကာယဗန္ဓနာနိ ဓာရေတဗ္ဗာနိ – ကလာဗုကံ, ဒေဍ္ဍုဘကံ, မုရဇံ, မဒ္ဒဝီဏံ။ ယော ဓာရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဒွေ ကာယဗန္ဓနာနိ – ပဋ္ဋိကံ, သူကရန္တက’’န္တိ။ ကာယဗန္ဓနဿ
(ဝိ၊၄၊၂၇၇။)
ဒသာ ဇီရန္တိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, မုရဇံ မဒ္ဒဝီဏ’’န္တိ။ ကာယဗန္ဓနဿ အန္တော ဇီရတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, သောဘဏံ ဂုဏက’’န္တိ။ ကာယဗန္ဓနဿ ပဝနန္တော ဇီရတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဝိဓ’’န္တိ [ဝီထန္တိ (သီ။ သျာ။)]။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဥစ္စာဝစေ ဝိဓေ ဓာရေန္တိ သောဝဏ္ဏမယံ ရူပိယမယံ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဥစ္စာဝစာ ဝိဓာ ဓာရေတဗ္ဗာ။ ယော ဓာရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အဋ္ဌိမယံ…ပေ… သင်္ခနာဘိမယံ သုတ္တမယ’’န္တိ။
မြန်֍ ၂၇၉။ တေန ခေါ ပန သမယေန အာယသ္မာ အာနန္ဒော လဟုကာ သံဃာဋိယော ပါရုပိတွာ ဂါမံ ပိဏ္ဍာယ ပါဝိသိ။ ဝါတမဏ္ဍလိကာယ သံဃာဋိယော ဥက္ခိပိယိံသု။ အထ ခေါ အာယသ္မာ အာနန္ဒော အာရာမံ ဂန္တွာ ဘိက္ခူနံ ဧတမတ္ထံ အာရောစေသိ။ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဂဏ္ဌိကံ ပါသက’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဥစ္စာဝစာ ဂဏ္ဌိကာယော ဓာရေန္တိ သောဝဏ္ဏမယံ ရူပိယမယံ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဥစ္စာဝစာ ဂဏ္ဌိကာ ဓာရေတဗ္ဗာ။ ယော ဓာရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အဋ္ဌိမယံ ဒန္တမယံ ဝိသာဏမယံ နဠမယံ ဝေဠုမယံ ကဋ္ဌမယံ ဇတုမယံ ဖလမယံ လောဟမယံ သင်္ခနာဘိမယံ သုတ္တမယ’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ဂဏ္ဌိကမ္ပိ ပါသကမ္ပိ စီဝရေ အပ္ပေန္တိ။ စီဝရံ ဇီရတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဂဏ္ဌိကဖလကံ ပါသကဖလက’’န္တိ။ ဂဏ္ဌိကဖလကမ္ပိ ပါသကဖလကမ္ပိ အန္တေ အပ္ပေန္တိ။ ကောဋ္ဋော [ကောဏော (သီ။ သျာ။)] ဝိဝရိယတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဂဏ္ဌိကဖလကံ အန္တေ အပ္ပေတုံ၊ ပါသကဖလကံ သတ္တင်္ဂုလံ ဝါ အဋ္ဌင်္ဂုလံ ဝါ ဩဂါဟေတွာ အပ္ပေတု’’န္တိ။
မြန်֍ ၂၈၀။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဂိဟိနိဝတ္ထံ နိဝါသေန္တိ – ဟတ္ထိသောဏ္ဍကံ, မစ္ဆဝါဠကံ, စတုကဏ္ဏကံ, တာလဝဏ္ဋကံ, သတဝလိကံ။ မနုဿာ
(ဝိ၊၄၊၂၇၈။)
ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဂိဟိနိဝတ္ထံ နိဝါသေတဗ္ဗံ – ဟတ္ထိသောဏ္ဍကံ, မစ္ဆဝါဠကံ, စတုကဏ္ဏကံ, တာလဝဏ္ဋကံ, သတဝလိကံ။ ယော နိဝါသေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဂိဟိပါရုတံ ပါရုပန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဂိဟိပါရုတံ ပါရုပိတဗ္ဗံ။ ယော ပါရုပေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ သံဝေလ္လိယံ နိဝါသေန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ရညော မုဏ္ဍဝဋ္ဋီတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, သံဝေလ္လိယံ နိဝါသေတဗ္ဗံ။ ယော နိဝါသေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
မြန်֍ ၂၈၁။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဥဘတောကာဇံ ဟရန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ရညော မုဏ္ဍဝဋ္ဋီတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဥဘတောကာဇံ ဟရိတဗ္ဗံ။ ယော ဟရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဧကတောကာဇံ အန္တရာကာဇံ သီသဘာရံ ခန္ဓဘာရံ ကဋိဘာရံ ဩလမ္ဗက’’န္တိ။
မြန်֍ ၂၈၂။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ဒန္တကဋ္ဌံ န ခါဒန္တိ။ မုခံ ဒုဂ္ဂန္ဓံ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။
‘‘ပဉ္စိမေ, ဘိက္ခဝေ, အာဒီနဝါ ဒန္တကဋ္ဌဿ အခါဒနေ။ အစက္ခုဿံ, မုခံ ဒုဂ္ဂန္ဓံ ဟောတိ, ရသဟရဏိယော န ဝိသုဇ္ဈန္တိ, ပိတ္တံ သေမှံ ဘတ္တံ ပရိယောနန္ဓတိ, ဘတ္တမဿ နစ္ဆာဒေတိ – ဣမေ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စ အာဒီနဝါ ဒန္တကဋ္ဌဿ အခါဒနေ။
‘‘ပဉ္စိမေ, ဘိက္ခဝေ, အာနိသံသာ ဒန္တကဋ္ဌဿ ခါဒနေ။ စက္ခုဿံ, မုခံ န ဒုဂ္ဂန္ဓံ ဟောတိ, ရသဟရဏိယော ဝိသုဇ္ဈန္တိ, ပိတ္တံ သေမှံ ဘတ္တံ န ပရိယောနန္ဓတိ, ဘတ္တမဿ ဆာဒေတိ – ဣမေ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စ အာနိသံသာ ဒန္တကဋ္ဌဿ ခါဒနေ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဒန္တကဋ္ဌ’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဒီဃာနိ ဒန္တကဋ္ဌာနိ ခါဒန္တိ, တေဟေဝ သာမဏေရံ အာကောဋေန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။
(ဝိ၊၄၊၂၇၉။)
‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဒီဃံ ဒန္တကဋ္ဌံ ခါဒိတဗ္ဗံ။ ယော ခါဒေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အဋ္ဌင်္ဂုလပရမံ ဒန္တကဋ္ဌံ, န စ တေန သာမဏေရော အာကောဋေတဗ္ဗော။ ယော အာကောဋေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရဿ ဘိက္ခုနော အတိမဋာဟကံ ဒန္တကဋ္ဌံ ခါဒန္တဿ ကဏ္ဌေ ဝိလဂ္ဂံ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, အတိမဋာဟကံ ဒန္တကဋ္ဌံ ခါဒိတဗ္ဗံ။ ယော ခါဒေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, စတုရင်္ဂုလပစ္ဆိမံ [စတုရင်္ဂုလံ ပစ္ဆိမံ (က။)] ဒန္တကဋ္ဌ’’န္တိ။
မြန်֍ ၂၈၃။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဒါယံ အာလိမ္ပေန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ဒဝဍာဟကာတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဒါယော အာလိမ္ပိတဗ္ဗော။ ယော အာလိမ္ပေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဝိဟာရာ တိဏဂဟနာ ဟောန္တိ, ဒဝဍာဟေ ဍယှမာနေ ဝိဟာရာ ဍယှန္တိ။ ဘိက္ခူ ကုက္ကုစ္စာယန္တိ ပဋဂ္ဂိံ ဒါတုံ, ပရိတ္တံ ကာတုံ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဒဝဍာဟေ ဍယှမာနေ ပဋဂ္ဂိံ ဒါတုံ, ပရိတ္တံ ကာတု’’န္တိ။
မြန်֍ ၂၈၄။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ရုက္ခံ အဘိရုဟန္တိ, ရုက္ခာ ရုက္ခံ သင်္ကမန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ မက္ကဋာတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ရုက္ခော အဘိရုဟိတဗ္ဗော။ ယော အဘိရုဟေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရဿ ဘိက္ခုနော ကောသလေသု ဇနပဒေ သာဝတ္ထိံ ဂစ္ဆန္တဿ အန္တရာမဂ္ဂေ ဟတ္ထီ ပရိယုဋ္ဌာတိ။ အထ ခေါ သော ဘိက္ခု ရုက္ခမူလံ ဥပဓာဝိတွာ ကုက္ကုစ္စာယန္တော ရုက္ခံ န အဘိရုဟိ။ သော ဟတ္ထီ အညေန အဂမာသိ။ အထ ခေါ သော ဘိက္ခု သာဝတ္ထိံ ဂန္တွာ ဘိက္ခူနံ ဧတမတ္ထံ အာရောစေသိ။ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, သတိ ကရဏီယေ ပေါရိသံ ရုက္ခံ အဘိရုဟိတုံ အာပဒါသု ယာဝဒတ္ထ’’န္တိ။
(ဝိ၊၄၊၂၈၀။)
မြန်֍ ၂၈၅။ တေန ခေါ ပန သမယေန ယမေဠကေကုဋာ နာမ [ယမေဠုတေကုလာ နာမ (သီ။), မေဋ္ဌကောကုဋ္ဌာ နာမ (သျာ။)] ဘိက္ခူ ဒွေ ဘာတိကာ ဟောန္တိ ဗြာဟ္မဏဇာတိကာ ကလျာဏဝါစာ ကလျာဏဝါက္ကရဏာ။ တေ ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိံသု, ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိံသု။ ဧကမန္တံ နိသိန္နာ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစုံ – ‘‘ဧတရဟိ, ဘန္တေ, ဘိက္ခူ နာနာနာမာ နာနာဂေါတ္တာ နာနာဇစ္စာ နာနာကုလာ ပဗ္ဗဇိတာ။ တေ သကာယ နိရုတ္တိယာ ဗုဒ္ဓဝစနံ ဒူသေန္တိ။ ဟန္ဒ မယံ, ဘန္တေ, ဗုဒ္ဓဝစနံ ဆန္ဒသော အာရောပေမာ’’တိ။ ဝိဂရဟိ ဗုဒ္ဓေါ ဘဂဝါ…ပေ… ‘‘ကထဉှိ နာမ တုမှေ, မောဃပုရိသာ, ဧဝံ ဝက္ခထ – ‘ဟန္ဒ မယံ, ဘန္တေ, ဗုဒ္ဓဝစနံ ဆန္ဒသော အာရောပေမာ’တိ။ နေတံ, မောဃပုရိသာ, အပ္ပသန္နာနံ ဝါ ပသာဒါယ…ပေ… ဝိဂရဟိတွာ…ပေ… ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဗုဒ္ဓဝစနံ ဆန္ဒသော အာရောပေတဗ္ဗံ။ ယော အာရောပေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, သကာယ နိရုတ္တိယာ ဗုဒ္ဓဝစနံ ပရိယာပုဏိတု’’န္တိ။
မြန်֍ ၂၈၆။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ လောကာယတံ ပရိယာပုဏန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ။ အဿောသုံ ခေါ ဘိက္ခူ တေသံ မနုဿာနံ ဥဇ္ဈာယန္တာနံ ခိယျန္တာနံ ဝိပါစေန္တာနံ။ အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အပိ နု ခေါ, ဘိက္ခဝေ, လောကာယတေ သာရဒဿာဝီ ဣမသ္မိံ ဓမ္မဝိနယေ ဝုဒ္ဓိံ ဝိရုဠှိံ ဝေပုလ္လံ အာပဇ္ဇေယျာ’’တိ? ‘‘နောဟေတံ ဘန္တေ’’။ ‘‘ဣမသ္မိံ ဝါ ပန ဓမ္မဝိနယေ သာရဒဿာဝီ လောကာယတံ ပရိယာပုဏေယျာ’’တိ? ‘‘နောဟေတံ ဘန္တေ’’။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, လောကာယတံ ပရိယာပုဏိတဗ္ဗံ။ ယော ပရိယာပုဏေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ လောကာယတံ ဝါစေန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, လောကာယတံ ဝါစေတဗ္ဗံ။ ယော ဝါစေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
မြန်֍ ၂၈၇။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ တိရစ္ဆာနဝိဇ္ဇံ ပရိယာပုဏန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ဂိဟီ
(ဝိ၊၄၊၂၈၁။)
ကာမဘောဂိနောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, တိရစ္ဆာနဝိဇ္ဇာ ပရိယာပုဏိတဗ္ဗာ။ ယော ပရိယာပုဏေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ တိရစ္ဆာနဝိဇ္ဇံ ဝါစေန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, တိရစ္ဆာနဝိဇ္ဇာ ဝါစေတဗ္ဗာ။ ယော ဝါစေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
မြန်֍ ၂၈၈။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဘဂဝါ မဟတိယာ ပရိသာယ ပရိဝုတော ဓမ္မံ ဒေသေန္တော ခိပိ။ ဘိက္ခူ – ‘ဇီဝတု, ဘန္တေ, ဘဂဝါ၊ ဇီဝတု သုဂတော’တိ – ဥစ္စာသဒ္ဒံ မဟာသဒ္ဒံ အကံသု။ တေန သဒ္ဒေန ဓမ္မကထာ အန္တရာ အဟောသိ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘အပိ နု ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ခိပိတေ ‘ဇီဝါ’တိ ဝုတ္တော [ဝုတ္တေ (က။)] တပ္ပစ္စယာ ဇီဝေယျ ဝါ မရေယျ ဝါ’’တိ? ‘‘နောဟေတံ ဘန္တေ’’။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ခိပိတေ ‘ဇီဝါ’တိ ဝတ္တဗ္ဗော။ ယော ဝဒေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန မနုဿာ ဘိက္ခူနံ ခိပိတေ ‘ဇီဝထ ဘန္တေ’တိ ဝဒန္တိ။ ဘိက္ခူ ကုက္ကုစ္စာယန္တာ နာလပန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထဉှိ နာမ သမဏာ သကျပုတ္တိယာ ‘ဇီဝထ ဘန္တေ’တိ ဝုစ္စမာနာ နာလပိဿန္တီ’’တိ! ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘ဂိဟီ, ဘိက္ခဝေ, မင်္ဂလိကာ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဂိဟီနံ ‘ဇီဝထ ဘန္တေ’တိ ဝုစ္စမာနေန ‘စိရံ ဇီဝါ’တိ ဝတ္တု’’န္တိ။
မြန်֍ ၂၈၉။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဘဂဝါ မဟတိယာ ပရိသာယ ပရိဝုတော ဓမ္မံ ဒေသေန္တော နိသိန္နော ဟောတိ။ အညတရေန ဘိက္ခုနာ လသုဏံ ခါယိတံ ဟောတိ။ သော – မာ ဘိက္ခူ ဗျာဗာဓိံသူတိ – ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ အဒ္ဒသာ ခေါ ဘဂဝါ တံ ဘိက္ခုံ ဧကမန္တံ နိသိန္နံ။ ဒိသွာန ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘ကိံ နု ခေါ သော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဧကမန္တံ နိသိန္နော’’တိ? ‘‘ဧတေန, ဘန္တေ, ဘိက္ခုနာ လသုဏံ ခါယိတံ။ သော – မာ ဘိက္ခူ ဗျာဗာဓိံသူတိ – ဧကမန္တံ နိသိန္နော’’တိ။ ‘‘အပိ နု ခေါ, ဘိက္ခဝေ [ဘိက္ခဝေ ဘိက္ခုနာ (သျာ။)], တံ ခါဒိတဗ္ဗံ, ယံ ခါဒိတွာ ဧဝရူပါယ ဓမ္မကထာယ ပရိဗာဟိယော အဿာ’’တိ? ‘‘နောဟေတံ ဘန္တေ’’။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, လသုဏံ ခါဒိတဗ္ဗံ။ ယော ခါဒေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
(ဝိ၊၄၊၂၈၂။)
တေန ခေါ ပန သမယေန အာယသ္မတော သာရိပုတ္တဿ ဥဒရဝါတာဗာဓော ဟောတိ။ အထ ခေါ အာယသ္မာ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနော ယေနာယသ္မာ သာရိပုတ္တော တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ အာယသ္မန္တံ သာရိပုတ္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ပုဗ္ဗေ တေ, အာဝုသော သာရိပုတ္တ, ဥဒရဝါတာဗာဓော ကေန ဖာသု ဟောတီ’’တိ? ‘‘လသုဏေန မေ, အာဝုသော’’တိ [အထ ခေါ အာယသ္မာ သာရိပုတ္တော အာယသ္မန္တံ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနံ ဧတဒဝေါစ ‘‘ပုဗ္ဗေ ခေါ မေ အာဝုသော မောဂ္ဂလ္လာန ဥဒရဝါတာဗာဓော လသုဏေန ဖာသု ဟောတီ’’တိ (က။)]။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အာဗာဓပ္ပစ္စယာ လသုဏံ ခါဒိတု’’န္တိ။
မြန်֍ ၂၉၀။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ အာရာမေ တဟံ တဟံ ပဿာဝံ ကရောန္တိ။ အာရာမော ဒုဿတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဧကမန္တံ ပဿာဝံ ကာတု’’န္တိ။ အာရာမော ဒုဂ္ဂန္ဓော ဟောတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပဿာဝကုမ္ဘိ’’န္တိ။ ဒုက္ခံ နိသိန္နာ ပဿာဝံ ကရောန္တိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပဿာဝပါဒုက’’န္တိ။ ပဿာဝပါဒုကာ ပါကဋာ ဟောန္တိ။ ဘိက္ခူ ဟိရိယန္တိ ပဿာဝံ ကာတုံ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပရိက္ခိပိတုံ တယော ပါကာရေ – ဣဋ္ဌကာပါကာရံ, သိလာပါကာရံ, ဒါရုပါကာရ’’န္တိ။ ပဿာဝကုမ္ဘီ အပါရုတာ ဒုဂ္ဂန္ဓာ ဟောတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အပိဓာန’’န္တိ။
မြန်֍ ၂၉၁။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ အာရာမေ တဟံ တဟံ ဝစ္စံ ကရောန္တိ။ အာရာမော ဒုဿတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဧကမန္တံ ဝစ္စံ ကာတု’’န္တိ။ အာရာမော ဒုဂ္ဂန္ဓော ဟောတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဝစ္စကူပ’’န္တိ။ ဝစ္စကူပဿ ကူလံ လုဇ္ဇတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, စိနိတုံ တယော စယေ – ဣဋ္ဌကာစယံ, သိလာစယံ, ဒါရုစယ’’န္တိ။ ဝစ္စကူပေါ နီစဝတ္ထုကော ဟောတိ, ဥဒကေန ဩတ္ထရိယျတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဥစ္စဝတ္ထုကံ ကာတု’’န္တိ။ စယော ပရိပတတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, စိနိတုံ တယော စယေ – ဣဋ္ဌကာစယံ, သိလာစယံ, ဒါရုစယ’’န္တိ။ အာရောဟန္တာ ဝိဟညန္တိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, တယော သောပါနေ – ဣဋ္ဌကာသောပါနံ, သိလာသောပါနံ, ဒါရုသောပါန’’န္တိ။ အာရောဟန္တာ ပရိပတန္တိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အာလမ္ဗနဗာဟ’’န္တိ။ အန္တေ နိသိန္နာ ဝစ္စံ ကရောန္တာ ပရိပတန္တိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, သန္ထရိတွာ မဇ္ဈေ ဆိဒ္ဒံ ကတွာ ဝစ္စံ ကာတု’’န္တိ။ ဒုက္ခံ နိသိန္နာ ဝစ္စံ ကရောန္တိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဝစ္စပါဒုက’’န္တိ။ ဗဟိဒ္ဓါ
(ဝိ၊၄၊၂၈၃။)
ပဿာဝံ ကရောန္တိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပဿာဝဒေါဏိက’’န္တိ။ အဝလေခနကဋ္ဌံ န ဟောတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အဝလေခနကဋ္ဌ’’န္တိ။ အဝလေခနပိဌရော န ဟောတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အဝလေခနပိဌရ’’န္တိ။ ဝစ္စကူပေါ အပါရုတော ဒုဂ္ဂန္ဓော ဟောတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အပိဓာန’’န္တိ။ အဇ္ဈောကာသေ ဝစ္စံ ကရောန္တာ သီတေနပိ ဥဏှေနပိ ကိလမန္တိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဝစ္စကုဋိ’’န္တိ။ ဝစ္စကုဋိယာ ကဝါဋံ န ဟောတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ကဝါဋံ ပိဋ္ဌသံဃာဋံ ဥဒုက္ခလိကံ ဥတ္တရပါသကံ အဂ္ဂဠဝဋ္ဋိံ ကပိသီသကံ သူစိကံ ဃဋိကံ တာဠစ္ဆိဒ္ဒံ အာဝိဉ္ဆနစ္ဆိဒ္ဒံ အာဝိဉ္ဆနရဇ္ဇု’’န္တိ။ ဝစ္စကုဋိယာ တိဏစုဏ္ဏံ ပရိပတတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဩဂုမ္ဖေတွာ ဥလ္လိတ္တာဝလိတ္တံ ကာတုံ – သေတဝဏ္ဏံ ကာဠဝဏ္ဏံ ဂေရုကပရိကမ္မံ မာလာကမ္မံ လတာကမ္မံ မကရဒန္တကံ ပဉ္စပဋိကံ စီဝရဝံသံ စီဝရရဇ္ဇု’’န္တိ။
မြန်֍ ၂၉၂။ တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရော ဘိက္ခု ဇရာဒုဗ္ဗလော ဝစ္စံ ကတွာ ဝုဋ္ဌဟန္တော ပရိပတတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဩလမ္ဗက’’န္တိ။ ဝစ္စကုဋိ အပရိက္ခိတ္တာ ဟောတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပရိက္ခိပိတုံ တယော ပါကာရေ – ဣဋ္ဌကာပါကာရံ, သိလာပါကာရံ, ဒါရုပါကာရ’’န္တိ။ ကောဋ္ဌကော န ဟောတိ…ပေ… (‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ကောဋ္ဌက’’န္တိ။ ကောဋ္ဌကဿ ကဝါဋံ န ဟောတိ) [(အနုဇာနာမိ ဘိက္ခဝေ ကောဋ္ဌကန္တိ။ ကောဋ္ဌကော နီစဝတ္ထုကော ဟောတိ…ပေ… အနုဇာနာမိ ဘိက္ခဝေ ဥစ္စဝတ္ထုကံ ကာတုန္တိ။ စယော ပရိပတတိ…ပေ… အနုဇာနာမိ ဘိက္ခဝေ စိနိတုံ တယော စယေ ဣဋ္ဌကာစယံ သိလာစယံ ဒါရုစယန္တိ။ အာရောဟန္တာ ဝိဟညန္တိ…ပေ… အနုဇာနာမိ ဘိက္ခဝေ တယော သောပါနေ ဣဋ္ဌကာသောပါနံ သိလာသောပါနံ ဒါရုသောပါနန္တိ။ အာရောဟန္တာ ပရိပတန္တိ…ပေ… အနုဇာနာမိ ဘိက္ခဝေ အာလမ္ဗနဗာဟန္တိ။ ကောဋ္ဌကဿ ကဝါဋံ န ဟောတိ။) (သျာ။ ကံ။)] …ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ကဝါဋံ ပိဋ္ဌသံဃာဋံ ဥဒုက္ခလိကံ ဥတ္တရပါသကံ အဂ္ဂဠဝဋ္ဋိံ ကပိသီသကံ သူစိကံ ဃဋိကံ တာဠစ္ဆိဒ္ဒံ အာဝိဉ္ဆနစ္ဆိဒ္ဒံ အာဝိဉ္ဆနရဇ္ဇု’’န္တိ။ ကောဋ္ဌကေ တိဏစုဏ္ဏံ ပရိပတတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဩဂုမ္ဖေတွာ ဥလ္လိတ္တာဝလိတ္တံ ကာတုံ – သေတဝဏ္ဏံ ကာဠဝဏ္ဏံ ဂေရုကပရိကမ္မံ မာလာကမ္မံ လတာကမ္မံ မကရဒန္တကံ ပဉ္စပဋိက’’န္တိ။ ပရိဝေဏံ စိက္ခလ္လံ ဟောတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, မရုမ္ဗံ ပကိရိတု’’န္တိ။ န ပရိယာပုဏန္တိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပဒရသိလံ [ပဋ္ဋသိလံ (က။)] နိက္ခိပိတု’’န္တိ။ ဥဒကံ သန္တိဋ္ဌတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဥဒကနိဒ္ဓမန’’န္တိ။ အာစမနကုမ္ဘီ န ဟောတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အာစမနကုမ္ဘိ’’န္တိ။
(ဝိ၊၄၊၂၈၄။)
အာစမနသရာဝကော န ဟောတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အာစမနသရာဝက’’န္တိ။ ဒုက္ခံ နိသိန္နာ အာစမေန္တိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အာစမနပါဒုက’’န္တိ။ အာစမနပါဒုကာ ပါကဋာ ဟောန္တိ, ဘိက္ခူ ဟိရိယန္တိ အာစမေတုံ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပရိက္ခိပိတုံ တယော ပါကာရေ – ဣဋ္ဌကာပါကာရံ, သိလာပါကာရံ, ဒါရုပါကာရ’’န္တိ။ အာစမနကုမ္ဘီ အပါရုတာ ဟောတိ, တိဏစုဏ္ဏေဟိပိ ပံသုကေဟိပိ ဩကိရိယျတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အပိဓာန’’န္တိ။
မြန်֍ ၂၉၃။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဧဝရူပံ အနာစာရံ အာစရန္တိ – မာလာဝစ္ဆံ ရောပေန္တိပိ ရောပါပေန္တိပိ, သိဉ္စန္တိပိ သိဉ္စာပေန္တိပိ, ဩစိနန္တိပိ ဩစိနာပေန္တိပိ, ဂန္ထေန္တိပိ ဂန္ထာပေန္တိပိ, ဧကတောဝဏ္ဋိကမာလံ ကရောန္တိပိ ကာရာပေန္တိပိ, ဥဘတောဝဏ္ဋိကမာလံ ကရောန္တိပိ ကာရာပေန္တိပိ, မဉ္ဇရိကံ ကရောန္တိပိ ကာရာပေန္တိပိ, ဝိဓူတိကံ ကရောန္တိပိ ကာရာပေန္တိပိ, ဝဋံသကံ ကရောန္တိပိ ကာရာပေန္တိပိ, အာဝေဠံ ကရောန္တိပိ ကာရာပေန္တိပိ, ဥရစ္ဆဒံ ကရောန္တိပိ ကာရာပေန္တိပိ။ တေ ကုလိတ္ထီနံ ကုလဓီတာနံ ကုလကုမာရီနံ ကုလသုဏှာနံ ကုလဒါသီနံ ဧကတောဝဏ္ဋိကမာလံ ဟရန္တိပိ ဟရာပေန္တိပိ, ဥဘတောဝဏ္ဋိကမာလံ ဟရန္တိပိ ဟရာပေန္တိပိ, မဉ္ဇရိကံ ဟရန္တိပိ ဟရာပေန္တိပိ, ဝိဓူတိကံ ဟရန္တိပိ ဟရာပေန္တိပိ, ဝဋံသကံ ဟရန္တိပိ ဟရာပေန္တိပိ, အာဝေဠံ ဟရန္တိပိ ဟရာပေန္တိပိ, ဥရစ္ဆဒံ ဟရန္တိပိ ဟရာပေန္တိပိ။ တေ ကုလိတ္ထီဟိ ကုလဓီတာဟိ ကုလကုမာရီဟိ ကုလသုဏှာဟိ ကုလဒါသီဟိ သဒ္ဓိံ ဧကဘာဇနေပိ ဘုဉ္ဇန္တိ, ဧကထာလကေပိ ပိဝန္တိ, ဧကာသနေပိ နိသီဒန္တိ, ဧကမဉ္စေပိ တုဝဋ္ဋေန္တိ, ဧကတ္ထရဏာပိ တုဝဋ္ဋေန္တိ, ဧကပါဝုရဏာပိ တုဝဋ္ဋေန္တိ, ဧကတ္ထရဏပါဝုရဏာပိ တုဝဋ္ဋေန္တိ, ဝိကာလေပိ ဘုဉ္ဇန္တိ, မဇ္ဇမ္ပိ ပိဝန္တိ, မာလာဂန္ဓဝိလေပနမ္ပိ ဓာရေန္တိ, နစ္စန္တိပိ, ဂါယန္တိပိ, ဝါဒေန္တိပိ, လာသေန္တိပိ၊ နစ္စန္တိယာပိ နစ္စန္တိ, နစ္စန္တိယာပိ ဂါယန္တိ, နစ္စန္တိယာပိ ဝါဒေန္တိ, နစ္စန္တိယာပိ လာသေန္တိ…ပေ… လာသေန္တိယာပိ နစ္စန္တိ, လာသေန္တိယာပိ ဂါယန္တိ, လာသေန္တိယာပိ ဝါဒေန္တိ, လာသေန္တိယာပိ လာသေန္တိ၊ အဋ္ဌပဒေပိ ကီဠန္တိ, ဒသပဒေပိ ကီဠန္တိ, အာကာသေပိ ကီဠန္တိ, ပရိဟာရပထေပိ ကီဠန္တိ, သန္တိကာယပိ ကီဠန္တိ, ခလိကာယပိ ကီဠန္တိ, ဃဋိကာယပိ ကီဠန္တိ, သလာကဟတ္ထေနပိ ကီဠန္တိ, အက္ခေနပိ ကီဠန္တိ, ပင်္ဂစီရေနပိ ကီဠန္တိ, ဝင်္ကကေနပိ ကီဠန္တိ, မောက္ခစိကာယပိ ကီဠန္တိ, စိင်္ဂုလကေနပိ ကီဠန္တိ, ပတ္တာဠှကေနပိ ကီဠန္တိ, ရထကေနပိ ကီဠန္တိ, ဓနုကေနပိ ကီဠန္တိ, အက္ခရိကာယပိ ကီဠန္တိ, မနေသိကာယပိ ကီဠန္တိ, ယထာဝဇ္ဇေနပိ ကီဠန္တိ၊ ဟတ္ထိသ္မိမ္ပိ သိက္ခန္တိ, အဿသ္မိမ္ပိ သိက္ခန္တိ, ရထသ္မိမ္ပိ သိက္ခန္တိ,
(ဝိ၊၄၊၂၈၅။)
ဓနုသ္မိမ္ပိ သိက္ခန္တိ၊ ထရုသ္မိမ္ပိ သိက္ခန္တိ၊ ဟတ္ထိဿပိ ပုရတော ဓာဝန္တိ, အဿဿပိ ပုရတော ဓာဝန္တိ, ရထဿပိ ပုရတော ဓာဝန္တိပိ အာဓာဝန္တိပိ၊ ဥဿေဠေန္တိပိ, အပ္ဖေါဋေန္တိပိ, နိဗ္ဗုဇ္ဈန္တိပိ, မုဋ္ဌီဟိပိ ယုဇ္ဈန္တိ၊ ရင်္ဂမဇ္ဈေပိ သံဃာဋိံ ပတ္ထရိတွာ နစ္စကိံ ဧဝံ ဝဒန္တိ – ‘‘ဣဓ, ဘဂိနိ, နစ္စဿူ’’တိ၊ နလာဋိကမ္ပိ ဒေန္တိ၊ ဝိဝိဓမ္ပိ အနာစာရံ အာစရန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ…ပေ… ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဝိဝိဓံ အနာစာရံ အာစရိတဗ္ဗံ။ ယော အာစရေယျ, ယထာဓမ္မော ကာရေတဗ္ဗော’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန အာယသ္မန္တေ ဥရုဝေလကဿပေ ပဗ္ဗဇိတေ သံဃဿ ဗဟုံ လောဟဘဏ္ဍံ ဒါရုဘဏ္ဍံ မတ္တိကာဘဏ္ဍံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ။ အထ ခေါ ဘိက္ခူနံ ဧတဒဟောသိ – ‘‘ကိံ နု ခေါ ဘဂဝတာ လောဟဘဏ္ဍံ အနုညာတံ, ကိံ အနနုညာတံ၊ ကိံ ဒါရုဘဏ္ဍံ အနုညာတံ, ကိံ အနနုညာတံ၊ ကိံ မတ္တိကာဘဏ္ဍံ အနုညာတံ, ကိံ အနနုညာတ’’န္တိ? ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ဧတသ္မိံ နိဒါနေ ဧတသ္မိံ ပကရဏေ ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဌပေတွာ ပဟရဏိံ သဗ္ဗံ လောဟဘဏ္ဍံ, ဌပေတွာ အာသန္ဒိံ ပလ္လင်္ကံ ဒါရုပတ္တံ ဒါရုပါဒုကံ သဗ္ဗံ ဒါရုဘဏ္ဍံ, ဌပေတွာ ကတကဉ္စ ကုမ္ဘကာရိကဉ္စ သဗ္ဗံ မတ္တိကာဘဏ္ဍ’’န္တိ။
ခုဒ္ဒကဝတ္ထုက္ခန္ဓကော ပဉ္စမော။
တဿုဒ္ဒါနံ –
ရုက္ခေ ထမ္ဘေ စ ကုဋ္ဋေ စ, အဋ္ဋာနေ ဂန္ဓသုတ္တိယာ၊
ဝိဂယှ မလ္လကော ကစ္ဆု, ဇရာ စ ပုထုပါဏိကာ။
ဝလ္လိကာပိ စ ပါမင်္ဂေါ, ကဏ္ဌသုတ္တံ န ဓာရယေ၊
ကဋိ ဩဝဋ္ဋိ ကာယုရံ, ဟတ္ထာဘရဏမုဒ္ဒိကာ။
ဒီဃေ ကောစ္ဆေ ဖဏေ ဟတ္ထေ, သိတ္ထာ ဥဒကတေလကေ၊
အာဒါသုဒပတ္တဝဏာ, အာလေပေါမ္မဒ္ဒစုဏ္ဏနာ။
လဉ္ဆေန္တိ အင်္ဂရာဂဉ္စ, မုခရာဂံ တဒူဘယံ၊
စက္ခုရောဂံ ဂိရဂ္ဂဉ္စ, အာယတံ သရဗာဟိရံ။
အမ္ဗပေသိသကလေဟိ, အဟိစ္ဆိန္ဒိ စ စန္ဒနံ၊
ဥစ္စာဝစာ ပတ္တမူလာ, သုဝဏ္ဏော ဗဟလာ ဝလီ။
(ဝိ၊၄၊၂၈၆။)
စိတြာ ဒုဿတိ ဒုဂ္ဂန္ဓော, ဥဏှေ ဘိဇ္ဇိံသု မိဍ္ဎိယာ၊
ပရိဘဏ္ဍံ တိဏံ စောဠံ, မာလံ ကုဏ္ဍောလိကာယ စ။
ထဝိကာ အံသဗဒ္ဓဉ္စ, တထာ ဗန္ဓနသုတ္တကာ၊
ခိလေ မဉ္စေ စ ပီဌေ စ, အင်္ကေ ဆတ္တေ ပဏာမနာ။
တုမ္ဗဃဋိဆဝသီသံ, စလကာနိ ပဋိဂ္ဂဟော၊
ဝိပ္ဖါလိဒဏ္ဍသောဝဏ္ဏံ, ပတ္တေ ပေသိ စ နာဠိကာ။
ကိဏ္ဏသတ္တု သရိတဉ္စ, မဓုသိတ္ထံ သိပါဋိကံ၊
ဝိကဏ္ဏံ ဗန္ဓိဝိသမံ, ဆမာဇိရပဟောတိ စ။
ကဠိမ္ဘံ မောဃသုတ္တဉ္စ, အဓောတလ္လံ ဥပါဟနာ၊
အင်္ဂုလေ ပဋိဂ္ဂဟဉ္စ, ဝိတ္ထကံ ထဝိကဗဒ္ဓကာ။
အဇ္ဈောကာသေ နီစဝတ္ထု, စယော စာပိ ဝိဟညရေ၊
ပရိပတိ တိဏစုဏ္ဏံ, ဥလ္လိတ္တအဝလိတ္တကံ။
သေတံ ကာဠကဝဏ္ဏဉ္စ, ပရိကမ္မဉ္စ ဂေရုကံ၊
မာလာကမ္မံ လတာကမ္မံ, မကရဒန္တကပါဋိကံ။
စီဝရဝံသံ ရဇ္ဇုဉ္စ, အနုညာသိ ဝိနာယကော၊
ဥဇ္ဈိတွာ ပက္ကမန္တိ စ, ကထိနံ ပရိဘိဇ္ဇတိ။
ဝိနိဝေဌိယတိ ကုဋ္ဋေပိ, ပတ္တေနာဒါယ ဂစ္ဆရေ၊
ထဝိကာ ဗန္ဓသုတ္တဉ္စ, ဗန္ဓိတွာ စ ဥပါဟနာ။
ဥပါဟနတ္ထဝိကဉ္စ, အံသဗဒ္ဓဉ္စ သုတ္တကံ၊
ဥဒကာကပ္ပိယံ မဂ္ဂေ, ပရိဿာဝနစောဠကံ။
ဓမ္မကရဏံ ဒွေ ဘိက္ခူ, ဝေသာလိံ အဂမာ မုနိ၊
ဒဏ္ဍံ ဩတ္ထရကံ တတ္ထ, အနုညာသိ ပရိဿာဝနံ။
မကသေဟိ ပဏီတေန, ဗဟွာဗာဓာ စ ဇီဝကော၊
စင်္ကမနဇန္တာဃရံ, ဝိသမေ နီစဝတ္ထုကော။
တယော စယေ ဝိဟညန္တိ, သောပါနာလမ္ဗဝေဒိကံ၊
အဇ္ဈောကာသေ တိဏစုဏ္ဏံ, ဥလ္လိတ္တအဝလိတ္တကံ။
(ဝိ၊၄၊၂၈၇။)
သေတကံ ကာဠဝဏ္ဏဉ္စ, ပရိကမ္မဉ္စ ဂေရုကံ၊
မာလာကမ္မံ လတာကမ္မံ, မကရဒန္တကပါဋိကံ။
ဝံသံ စီဝရရဇ္ဇုဉ္စ, ဥစ္စဉ္စ ဝတ္ထုကံ ကရေ၊
စယော သောပါနဗာဟဉ္စ, ကဝါဋံ ပိဋ္ဌသံဃာဋံ။
ဥဒုက္ခလုတ္တရပါသကံ, ဝဋ္ဋိဉ္စ ကပိသီသကံ၊
သူစိဃဋိတာဠစ္ဆိဒ္ဒံ, အာဝိဉ္ဆနဉ္စ ရဇ္ဇုကံ။
မဏ္ဍလံ ဓူမနေတ္တဉ္စ, မဇ္ဈေ စ မုခမတ္တိကာ၊
ဒေါဏိ ဒုဂ္ဂန္ဓာ ဒဟတိ, ဥဒကဋ္ဌာနံ သရာဝကံ။
န သေဒေတိ စ စိက္ခလ္လံ, ဓောဝိ နိဒ္ဓမနံ ကရေ၊
ပီဌဉ္စ ကောဋ္ဌကေ ကမ္မံ, မရုမ္ဗာ သိလာ နိဒ္ဓမနံ။
နဂ္ဂါ ဆမာယ ဝဿန္တေ, ပဋိစ္ဆာဒီ တယော တဟိံ၊
ဥဒပါနံ လုဇ္ဇတိ နီစံ, ဝလ္လိယာ ကာယဗန္ဓနေ။
တုလံ ကဋကဋံ စက္ကံ, ဗဟူ ဘိဇ္ဇန္တိ ဘာဇနာ၊
လောဟဒါရုစမ္မခဏ္ဍံ, သာလာတိဏာပိဓာနိ စ။
ဒေါဏိစန္ဒနိ ပါကာရံ, စိက္ခလ္လံ နိဒ္ဓမနေန စ၊
သီတိဂတံ ပေါက္ခရဏိံ, ပုရာဏဉ္စ နိလ္လေခဏံ။
စာတုမာသံ သယန္တိ စ, နမတကဉ္စ [ဂန္ဓပုပ္ဖံ (သျာ။)] နဓိဋ္ဌဟေ၊
အာသိတ္တကံ မဠောရိကံ, ဘုဉ္ဇန္တေကံ တုဝဋ္ဋေယျုံ။
ဝဍ္ဎော ဗောဓိ န အက္ကမိ, ဃဋံ ကတကသမ္မဇ္ဇနိ၊
သက္ခရံ ကထလဉ္စေဝ, ဖေဏကံ ပါဒဃံသနီ။
ဝိဓူပနံ တာလဝဏ္ဋံ, မကသဉ္စာပိ စာမရီ၊
ဆတ္တံ ဝိနာ စ အာရာမေ, တယော သိက္ကာယ သမ္မုတိ။
ရောမသိတ္ထာ နခါ ဒီဃာ, ဆိန္ဒန္တင်္ဂုလိကာ ဒုက္ခာ၊
သလောဟိတံ ပမာဏဉ္စ, ဝီသတိ ဒီဃကေသတာ။
ခုရံ သိလံ သိပါဋိကံ, နမတကံ ခုရဘဏ္ဍကံ၊
မဿုံ ကပ္ပေန္တိ ဝဍ္ဎေန္တိ, ဂေါလောမိစတုရဿကံ။
(ဝိ၊၄၊၂၈၈။)
ပရိမုခံ အဍ္ဎဒုကဉ္စ, ဒါဌိသမ္ဗာဓသံဟရေ၊
အာဗာဓာ ကတ္တရိဝဏော, ဒီဃံ သက္ခရိကာယ စ။
ပလိတံ ထကိတံ ဥစ္စာ, လောဟဘဏ္ဍဉ္ဇနီ သဟ၊
ပလ္လတ္ထိကဉ္စ အာယောဂေါ, ဝဋံ သလာကဗန္ဓနံ။
ကလာဗုကံ ဒေဍ္ဍုဘကံ, မုရဇံ မဒ္ဒဝီဏကံ၊
ပဋ္ဋိကာ သူကရန္တဉ္စ, ဒသာ မုရဇဝေဏိကာ၊
အန္တော သောဘံ ဂုဏကဉ္စ, ပဝနန္တောပိ ဇီရတိ။
ဂဏ္ဌိကာ ဥစ္စာဝစဉ္စ, ဖလကန္တေပိ ဩဂါဟေ၊
ဂိဟိဝတ္ထံ ဟတ္ထိသောဏ္ဍံ, မစ္ဆကံ စတုကဏ္ဏကံ။
တာလဝဏ္ဋံ သတဝလိ, ဂိဟိပါရုတပါရုပံ၊
သံဝေလ္လိ ဥဘတောကာဇံ, ဒန္တကဋ္ဌံ အာကောဋနေ။
ကဏ္ဌေ ဝိလဂ္ဂံ ဒါယဉ္စ, ပဋဂ္ဂိ ရုက္ခဟတ္ထိနာ၊
ယမေဠေ လောကာယတကံ, ပရိယာပုဏိံသု ဝါစယုံ။
တိရစ္ဆာနကထာ ဝိဇ္ဇာ, ခိပိ မင်္ဂလံ ခါဒိ စ၊
ဝါတာဗာဓော ဒုဿတိ စ, ဒုဂ္ဂန္ဓော ဒုက္ခပါဒုကာ။
ဟိရိယန္တိ ပါရုဒုဂ္ဂန္ဓော, တဟံ တဟံ ကရောန္တိ စ၊
ဒုဂ္ဂန္ဓော ကူပံ လုဇ္ဇန္တိ, ဥစ္စဝတ္ထု စယေန စ။
သောပါနာလမ္ဗနဗာဟာ အန္တေ, ဒုက္ခဉ္စ ပါဒုကာ၊
ဗဟိဒ္ဓါ ဒေါဏိ ကဋ္ဌဉ္စ, ပိဌရော စ အပါရုတော။
ဝစ္စကုဋိံ ကဝါဋဉ္စ, ပိဋ္ဌသံဃာဋမေဝ စ၊
ဥဒုက္ခလုတ္တရပါသော, ဝဋ္ဋိဉ္စ ကပိသီသကံ။
သူစိဃဋိတာဠစ္ဆိဒ္ဒံ, အာဝိဉ္ဆနစ္ဆိဒ္ဒမေဝ စ၊
ရဇ္ဇု ဥလ္လိတ္တာဝလိတ္တံ, သေတဝဏ္ဏဉ္စ ကာဠကံ။
မာလာကမ္မံ လတာကမ္မံ, မကရံ ပဉ္စပဋိကံ၊
စီဝရဝံသံ ရဇ္ဇုဉ္စ, ဇရာဒုဗ္ဗလပါကာရံ။
ကောဋ္ဌကေ စာပိ တထေဝ, မရုမ္ဗံ ပဒရသိလာ၊
သန္တိဋ္ဌတိ နိဒ္ဓမနံ, ကုမ္ဘိဉ္စာပိ သရာဝကံ။
(ဝိ၊၄၊၂၈၉။)
ဒုက္ခံ ဟိရိ အပိဓာနံ, အနာစာရဉ္စ အာစရုံ၊
လောဟဘဏ္ဍံ အနုညာသိ, ဌပယိတွာ ပဟရဏိံ။
ဌပယိတွာ သန္ဒိပလ္လင်္ကံ, ဒါရုပတ္တဉ္စ ပါဒုကံ၊
သဗ္ဗံ ဒါရုမယံ ဘဏ္ဍံ, အနုညာသိ မဟာမုနိ။
ကတကံ ကုမ္ဘကာရဉ္စ, ဌပယိတွာ တထာဂတော၊
သဗ္ဗမ္ပိ မတ္တိကာဘဏ္ဍံ, အနုညာသိ အနုကမ္ပကော။
ယဿ ဝတ္ထုဿ နိဒ္ဒေသော, ပုရိမေန ယဒိ သမံ၊
တမ္ပိ သံခိတ္တံ ဥဒ္ဒါနေ, နယတော တံ ဝိဇာနိယာ။
ဧဝံ ဒသသတာ ဝတ္ထူ, ဝိနယေ ခုဒ္ဒကဝတ္ထုကေ၊
သဒ္ဓမ္မဋ္ဌိတိကော စေဝ, ပေသလာနဉ္စနုဂ္ဂဟော။
သုသိက္ခိတော ဝိနယဓရော, ဟိတစိတ္တော သုပေသလော၊
ပဒီပကရဏော ဓီရော, ပူဇာရဟော ဗဟုဿုတောတိ။
ခုဒ္ဒကဝတ္ထုက္ခန္ဓကံ နိဋ္ဌိတံ။
(ဝိ၊၄၊၂၉၀။)
၆။ သေနာသနက္ခန္ဓကံ
၁။ ပဌမဘာဏဝါရော
ဝိဟာရာနုဇာနနံ
မြန်֍ ၂၉၄။ တေန သမယေန ဗုဒ္ဓေါ ဘဂဝါ ရာဇဂဟေ ဝိဟရတိ ဝေဠုဝနေ ကလန္ဒကနိဝါပေ။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဘဂဝတာ ဘိက္ခူနံ သေနာသနံ အပညတ္တံ ဟောတိ။ တေ စ ဘိက္ခူ တဟံ တဟံ ဝိဟရန္တိ – အရညေ, ရုက္ခမူလေ, ပဗ္ဗတေ, ကန္ဒရာယံ, ဂိရိဂုဟာယံ, သုသာနေ, ဝနပတ္ထေ, အဇ္ဈောကာသေ, ပလာလပုဉ္ဇေ။ တေ ကာလဿေဝ တတော တတော ဥပနိက္ခမန္တိ – အရညာ ရုက္ခမူလာ ပဗ္ဗတာ ကန္ဒရာ ဂိရိဂုဟာ သုသာနာ ဝနပတ္ထာ အဇ္ဈောကာသာ ပလာလပုဉ္ဇာ, ပါသာဒိကေန အဘိက္ကန္တေန ပဋိက္ကန္တေန, အာလောကိတေန ဝိလောကိတေန, သမိဉ္ဇိတေန ပသာရိတေန, ဩက္ခိတ္တစက္ခူ, ဣရိယာပထသမ္ပန္နာ။ တေန ခေါ ပန သမယေန ရာဇဂဟကော သေဋ္ဌီ [သေဋ္ဌိ (က။)] ကာလဿေဝ ဥယျာနံ အဂမာသိ။ အဒ္ဒသာ ခေါ ရာဇဂဟကော သေဋ္ဌီ တေ ဘိက္ခူ ကာလဿေဝ တတော တတော ဥပနိက္ခမန္တေ – အရညာ ရုက္ခမူလာ ပဗ္ဗတာ ကန္ဒရာ ဂိရိဂုဟာ သုသာနာ ဝနပတ္ထာ အဇ္ဈောကာသာ ပလာလပုဉ္ဇာ, ပါသာဒိကေန အဘိက္ကန္တေန ပဋိက္ကန္တေန, အာလောကိတေန ဝိလောကိတေန, သမိဉ္ဇိတေန ပသာရိတေန, ဩက္ခိတ္တစက္ခူ, ဣရိယာပထသမ္ပန္နေ။ ဒိသွာနဿ စိတ္တံ ပသီဒိ။ အထ ခေါ ရာဇဂဟကော သေဋ္ဌီ ယေန တေ ဘိက္ခူ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ တေ ဘိက္ခူ ဧတဒဝေါစ – ‘‘သစာဟံ, ဘန္တေ, ဝိဟာရေ ကာရာပေယျံ, ဝသေယျာထ မေ ဝိဟာရေသူ’’တိ? ‘‘န ခေါ, ဂဟပတိ, ဘဂဝတာ ဝိဟာရာ အနုညာတာ’’တိ။ ‘‘တေန ဟိ, ဘန္တေ, ဘဂဝန္တံ ပဋိပုစ္ဆိတွာ မမ အာရောစေယျာထာ’’တိ။ ‘‘ဧဝံ ဂဟပတီ’’တိ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ရာဇဂဟကဿ သေဋ္ဌိဿ ပဋိဿုတွာ ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိံသု, ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိံသု။ ဧကမန္တံ နိသိန္နာ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစုံ – ‘‘ရာဇဂဟကော, ဘန္တေ, သေဋ္ဌီ ဝိဟာရေ ကာရာပေတုကာမော။ ကထံ နု ခေါ, ဘန္တေ, အမှေဟိ [ဘန္တေ (သီ။ က။)] ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗ’’န္တိ? အထ ခေါ ဘဂဝါ ဧတသ္မိံ နိဒါနေ ဧတသ္မိံ ပကရဏေ ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စ လေဏာနိ [ပဉ္စ သေနာသနာနိ (သျာ။)] – ဝိဟာရံ, အဍ္ဎယောဂံ, ပါသာဒံ, ဟမ္မိယံ, ဂုဟ’’န္တိ။
(ဝိ၊၄၊၂၉၁။)
အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ယေန ရာဇဂဟကော သေဋ္ဌီ တေနုပသင်္ကမိံသု, ဥပသင်္ကမိတွာ ရာဇဂဟကံ သေဋ္ဌိံ ဧတဒဝေါစုံ – ‘‘အနုညာတာ ခေါ, ဂဟပတိ, ဘဂဝတာ ဝိဟာရာ၊ ယဿဒါနိ ကာလံ မညသီ’’တိ။ အထ ခေါ ရာဇဂဟကော သေဋ္ဌီ ဧကာဟေနေဝ သဋ္ဌိဝိဟာရေ ပတိဋ္ဌာပေသိ။ အထ ခေါ ရာဇဂဟကော သေဋ္ဌီ တေ သဋ္ဌိဝိဟာရေ ပရိယောသာပေတွာ ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခေါ ရာဇဂဟကော သေဋ္ဌီ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘အဓိဝါသေတု မေ, ဘန္တေ, ဘဂဝါ သွာတနာယ ဘတ္တံ သဒ္ဓိံ ဘိက္ခုသံဃေနာ’’တိ။ အဓိဝါသေသိ ဘဂဝါ တုဏှီဘာဝေန။ အထ ခေါ ရာဇဂဟကော သေဋ္ဌီ ဘဂဝတော အဓိဝါသနံ ဝိဒိတွာ ဥဋ္ဌာယာသနာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ပဒက္ခိဏံ ကတွာ ပက္ကာမိ။
အထ ခေါ ရာဇဂဟကော သေဋ္ဌီ တဿာ ရတ္တိယာ အစ္စယေန ပဏီတံ ခါဒနီယံ ဘောဇနီယံ ပဋိယာဒါပေတွာ ဘဂဝတော ကာလံ အာရောစာပေသိ – ‘‘ကာလော, ဘန္တေ, နိဋ္ဌိတံ ဘတ္တ’’န္တိ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ပုဗ္ဗဏှသမယံ နိဝါသေတွာ ပတ္တစီဝရမာဒါယ ယေန ရာဇဂဟကဿ သေဋ္ဌိဿ နိဝေသနံ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ပညတ္တေ အာသနေ နိသီဒိ သဒ္ဓိံ ဘိက္ခုသံဃေန။ အထ ခေါ ရာဇဂဟကော သေဋ္ဌီ ဗုဒ္ဓပ္ပမုခံ ဘိက္ခုသံဃံ ပဏီတေန ခါဒနီယေန ဘောဇနီယေန သဟတ္ထာ သန္တပ္ပေတွာ သမ္ပဝါရေတွာ, ဘဂဝန္တံ ဘုတ္တာဝိံ ဩနီတပတ္တပါဏိံ, ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခေါ ရာဇဂဟကော သေဋ္ဌီ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ဧတေ မေ, ဘန္တေ, သဋ္ဌိဝိဟာရာ ပုညတ္ထိကေန သဂ္ဂတ္ထိကေန ကာရာပိတာ။ ကထာဟံ, ဘန္တေ, တေသု ဝိဟာရေသု ပဋိပဇ္ဇာမီ’’တိ? ‘‘တေန ဟိ တွံ, ဂဟပတိ, တေ သဋ္ဌိဝိဟာရေ အာဂတာနာဂတဿ စာတုဒ္ဒိသဿ သံဃဿ ပတိဋ္ဌာပေဟီ’’တိ။ ‘‘ဧဝံ ဘန္တေ’’တိ ခေါ ရာဇဂဟကော သေဋ္ဌီ ဘဂဝတော ပဋိဿုတွာ တေ သဋ္ဌိဝိဟာရေ အာဂတာနာဂတဿ စာတုဒ္ဒိသဿ သံဃဿ ပတိဋ္ဌာပေသိ။
မြန်֍ ၂၉၅။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ရာဇဂဟကံ သေဋ္ဌိံ ဣမာဟိ ဂါထာဟိ အနုမောဒိ –
‘‘သီတံ ဥဏှံ ပဋိဟန္တိ [ပဋိဟနတိ (က။)], တတော ဝါဠမိဂါနိ စ၊
သရီသပေ စ မကသေ, သိသိရေ စာပိ ဝုဋ္ဌိယော။
(ဝိ၊၄၊၂၉၂။)
‘‘တတော ဝါတာတပေါ ဃောရေ, သဉ္ဇာတော [ဝါတာတပေ ဃောရေ, သဉ္ဇာတေ (က။ သဒ္ဒနီတိ)] ပဋိဟညတိ၊
လေဏတ္ထဉ္စ သုခတ္ထဉ္စ, ဈာယိတုဉ္စ ဝိပဿိတုံ။
‘‘ဝိဟာရဒါနံ သံဃဿ, အဂ္ဂံ ဗုဒ္ဓေန [ဗုဒ္ဓေဟိ (သျာ။)] ဝဏ္ဏိတံ၊
တသ္မာ ဟိ ပဏ္ဍိတော, ပေါသော သမ္ပဿံ အတ္ထမတ္တနော။
‘‘ဝိဟာရေ ကာရယေ ရမ္မေ, ဝါသယေတ္ထ ဗဟုဿုတေ၊
တေသံ အန္နဉ္စ ပါနဉ္စ, ဝတ္ထသေနာသနာနိ စ၊
ဒဒေယျ ဥဇုဘူတေသု, ဝိပ္ပသန္နေန စေတသာ။
‘‘တေ တဿ ဓမ္မံ ဒေသေန္တိ, သဗ္ဗဒုက္ခာပနူဒနံ၊
ယံ သော ဓမ္မံ ဣဓညာယ, ပရိနိဗ္ဗာတိ အနာသဝေါ’’တိ။
အထ ခေါ ဘဂဝါ ရာဇဂဟကံ သေဋ္ဌိံ ဣမာဟိ ဂါထာဟိ အနုမောဒိတွာ ဥဋ္ဌာယာသနာ ပက္ကာမိ။
မြန်֍ ၂၉၆။ အဿောသုံ ခေါ မနုဿာ – ‘‘ဘဂဝတာ ကိရ ဝိဟာရာ အနုညာတာ’’တိ သက္ကစ္စံ [တေ သက္ကစ္စံ (သျာ။ ကံ။)] ဝိဟာရေ ကာရာပေန္တိ။ တေ ဝိဟာရာ အကဝါဋကာ ဟောန္တိ၊ အဟီပိ ဝိစ္ဆိကာပိ သတပဒိယောပိ ပဝိသန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ကဝါဋ’’န္တိ။ ဘိတ္တိဆိဒ္ဒံ ကရိတွာ ဝလ္လိယာပိ ရဇ္ဇုယာပိ ကဝါဋံ ဗန္ဓန္တိ။ ဥန္ဒူရေဟိပိ ဥပစိကာဟိပိ ခဇ္ဇန္တိ။ ခယိတဗန္ဓနာနိ ကဝါဋာနိ ပတန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပိဋ္ဌသံဃာဋံ ဥဒုက္ခလိကံ ဥတ္တရပါသက’’န္တိ။ ကဝါဋာ န ဖုသီယန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အာဝိဉ္ဆနစ္ဆိဒ္ဒံ အာဝိဉ္ဆနရဇ္ဇု’’န္တိ။ ကဝါဋာ န ထကိယန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အဂ္ဂဠဝဋ္ဋိံ ကပိသီသကံ သူစိကံ ဃဋိက’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ န သက္ကောန္တိ ကဝါဋံ အပါပုရိတုံ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, တာဠစ္ဆိဒ္ဒံ။ တီဏိ တာဠာနိ – လောဟတာဠံ, ကဋ္ဌတာဠံ, ဝိသာဏတာဠ’’န္တိ။ ယေဟိ [ယေပိ (သီ။ သျာ။)] တေ ဥဂ္ဃါဋေတွာ ပဝိသန္တိ [ဝိသာဏတာဠံ, ယေဟိ တေ ဥဂ္ဃါဋေတွာ ပဝိသန္တီတိ (က။)], ဝိဟာရာ အဂုတ္တာ ဟောန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ယန္တကံ သူစိက’’န္တိ။
(ဝိ၊၄၊၂၉၃။)
တေန ခေါ ပန သမယေန ဝိဟာရာ တိဏစ္ဆဒနာ ဟောန္တိ၊ သီတကာလေ သီတာ, ဥဏှကာလေ ဥဏှာ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဩဂုမ္ဖေတွာ ဥလ္လိတ္တာဝလိတ္တံ ကာတု’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဝိဟာရာ အဝါတပါနကာ ဟောန္တိ အစက္ခုဿာ ဒုဂ္ဂန္ဓာ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, တီဏိ ဝါတပါနာနိ – ဝေဒိကာဝါတပါနံ, ဇာလဝါတပါနံ, သလာကဝါတပါန’’န္တိ။ ဝါတပါနန္တရိကာယ ကာဠကာပိ ဝဂ္ဂုလိယောပိ ပဝိသန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဝါတပါနစက္ကလိက’’န္တိ။ စက္ကလိကန္တရိကာယပိ ကာဠကာပိ ဝဂ္ဂုလိယောပိ ပဝိသန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဝါတပါနကဝါဋကံ ဝါတပါနဘိသိက’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ဆမာယံ သယန္တိ။ ဂတ္တာနိပိ စီဝရာနိပိ ပံသုကိတာနိ ဟောန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, တိဏသန္ထာရက’’န္တိ။ တိဏသန္ထာရကော ဥန္ဒူရေဟိပိ ဥပစိကာဟိပိ ခဇ္ဇတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, မိဍ္ဎိ’’န္တိ [မီဎန္တိ (သီ။), မိဎိန္တိ (သျာ။)]။ မိဍ္ဎိယာ ဂတ္တာနိ ဒုက္ခာ ဟောန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဗိဒလမဉ္စက’’န္တိ။
မဉ္စပီဌာဒိအနုဇာနနံ
မြန်֍ ၂၉၇။ တေန ခေါ ပန သမယေန သံဃဿ သောသာနိကော မသာရကော မဉ္စော ဥပ္ပန္နော ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, မသာရကံ မဉ္စ’’န္တိ။ မသာရကံ ပီဌံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, မသာရကံ ပီဌ’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန သံဃဿ သောသာနိကော ဗုန္ဒိကာဗဒ္ဓေါ မဉ္စော ဥပ္ပန္နော ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဗုန္ဒိကာဗဒ္ဓံ မဉ္စ’’န္တိ။ ဗုန္ဒိကာဗဒ္ဓံ ပီဌံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဗုန္ဒိကာဗဒ္ဓံ ပီဌ’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန သံဃဿ သောသာနိကော ကုဠီရပါဒကော မဉ္စော ဥပ္ပန္နော ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ,
(ဝိ၊၄၊၂၉၄။)
ဘိက္ခဝေ, ကုဠီရပါဒကံ မဉ္စ’’န္တိ။ ကုဠီရပါဒကံ ပီဌံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ကုဠီရပါဒကံ ပီဌ’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန သံဃဿ သောသာနိကော အာဟစ္စပါဒကော မဉ္စော ဥပ္ပန္နော ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ ဩရာစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အာဟစ္စပါဒကံ မဉ္စ’’န္တိ။ အာဟစ္စပါဒကံ ပီဌံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အာဟစ္စပါဒကံ ပီဌ’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန သံဃဿ အာသန္ဒိကော ဥပ္ပန္နော ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အာသန္ဒိက’’န္တိ။ ဥစ္စကော အာသန္ဒိကော ဥပ္ပန္နော ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဥစ္စကမ္ပိ အာသန္ဒိက’’န္တိ။ သတ္တင်္ဂေါ ဥပ္ပန္နော ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, သတ္တင်္ဂ’’န္တိ။ ဥစ္စကော သတ္တင်္ဂေါ ဥပ္ပန္နော ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဥစ္စကမ္ပိ သတ္တင်္ဂ’’န္တိ။ ဘဒ္ဒပီဌံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဘဒ္ဒပီဌ’’န္တိ။ ပီဌိကာ ဥပ္ပန္နာ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပီဌိက’’န္တိ။ ဧဠကပါဒကံ ပီဌံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဧဠကပါဒကံ ပီဌ’’န္တိ။ အာမလကဝဋ္ဋိကံ [အာမလကဝဏ္ဋိကံ (သျာ။)] ပီဌံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အာမလကဝဋ္ဋိကံ ပီဌ’’န္တိ။ ဖလကံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဖလက’’န္တိ။ ကောစ္ဆံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ကောစ္ဆ’’န္တိ။ ပလာလပီဌံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပလာလပီဌ’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဥစ္စေ မဉ္စေ သယန္တိ။ မနုဿာ ဝိဟာရစာရိကံ အာဟိဏ္ဍန္တာ ပဿိတွာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဥစ္စေ မဉ္စေ သယိတဗ္ဗံ။ ယော သယေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
(ဝိ၊၄၊၂၉၅။)
တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရော ဘိက္ခု နီစေ မဉ္စေ သယန္တော အဟိနာ ဒဋ္ဌော ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, မဉ္စပဋိပါဒက’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဥစ္စေ မဉ္စပဋိပါဒကေ ဓာရေန္တိ, သဟ မဉ္စပဋိပါဒကေဟိ ပဝေဓေန္တိ။ မနုဿာ ဝိဟာရစာရိကံ အာဟိဏ္ဍန္တာ ပဿိတွာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဥစ္စာ မဉ္စပဋိပါဒကာ ဓာရေတဗ္ဗာ။ ယော ဓာရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အဋ္ဌင်္ဂုလပရမံ မဉ္စပဋိပါဒက’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန သံဃဿ သုတ္တံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, သုတ္တံ မဉ္စံ ဝေဌေတု’’န္တိ [ဝေတုန္တိ (သီ။)]။ အင်္ဂါနိ ဗဟုသုတ္တံ ပရိယာဒိယန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အင်္ဂေ ဝိဇ္ဈိတွာ အဋ္ဌပဒကံ ဝေဌေတု’’န္တိ။ စောဠကံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, စိမိလိကံ ကာတု’’န္တိ။ တူလိကာ ဥပ္ပန္နာ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဝိဇဋေတွာ ဗိဗ္ဗောဟနံ [ဗိမ္ဗောဟနံ (သီ။ သျာ။ ဗိမ္ဗ + ဩဟနံ)] ကာတုံ။ တီဏိ တူလာနိ – ရုက္ခတူလံ, လတာတူလံ, ပေါဋကိတူလ္လ’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ အဒ္ဓကာယိကာနိ [အဍ္ဎကာယိကာနိ (က။)] ဗိဗ္ဗောဟနာနိ ဓာရေန္တိ။ မနုဿာ ဝိဟာရစာရိကံ အာဟိဏ္ဍန္တာ ပဿိတွာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, အဍ္ဎကာယိကာနိ ဗိဗ္ဗောဟနာနိ ဓာရေတဗ္ဗာနိ။ ယော ဓာရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, သီသပ္ပမာဏံ ဗိဗ္ဗောဟနံ ကာတု’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ရာဇဂဟေ ဂိရဂ္ဂသမဇ္ဇော ဟောတိ။ မနုဿာ မဟာမတ္တာနံ အတ္ထာယ ဘိသိယော ပဋိယာဒေန္တိ – ဥဏ္ဏဘိသိံ, စောဠဘိသိံ, ဝါကဘိသိံ, တိဏဘိသိံ, ပဏ္ဏဘိသိံ။ တေ ဝီတိဝတ္တေ သမဇ္ဇေ ဆဝိံ ဥပ္ပါဋေတွာ ဟရန္တိ။ အဒ္ဒသာသုံ ခေါ ဘိက္ခူ သမဇ္ဇဋ္ဌာနေ ဗဟုံ ဥဏ္ဏမ္ပိ စောဠကမ္ပိ ဝါကမ္ပိ တိဏမ္ပိ ပဏ္ဏမ္ပိ ဆဋ္ဋိတံ။ ဒိသွာန ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ
(ဝိ၊၄၊၂၉၆။)
အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စ ဘိသိယော – ဥဏ္ဏဘိသိံ, စောဠဘိသိံ, ဝါကဘိသိံ, တိဏဘိသိံ, ပဏ္ဏဘိသိ’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန သံဃဿ သေနာသနပရိက္ခာရိကံ ဒုဿံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဘိသိံ ဩနန္ဓိတု’’န္တိ [ဩနဒ္ဓိတုံ (သျာ။)]။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ မဉ္စဘိသိံ ပီဌေ သန္ထရန္တိ, ပီဌဘိသိံ မဉ္စေ သန္ထရန္တိ။ ဘိသိယော ပရိဘိဇ္ဇန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဩနဒ္ဓမဉ္စံ [ဩနဒ္ဓမဉ္စံ (က။) ဧဝမုပရိပိ] ဩနဒ္ဓပီဌ’’န္တိ။ ဥလ္လောကံ အကရိတွာ သန္ထရန္တိ, ဟေဋ္ဌတော နိပတန္တိ [နိပဋန္တိ (က။), နိပ္ဖဋန္တိ (သီ။), နိပ္ပါဋေန္တိ (သျာ။)] …ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဥလ္လောကံ ကရိတွာ သန္ထရိတွာ ဘိသိံ ဩနန္ဓိတု’’န္တိ။ ဆဝိံ ဥပ္ပါဋေတွာ ဟရန္တိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဖောသိတု’’န္တိ။ ဟရန္တိယေဝ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဘတ္တိကမ္မ’’န္တိ။ ဟရန္တိယေဝ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဟတ္ထဘတ္တိကမ္မ’’န္တိ။ ဟရန္တိယေဝ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဟတ္ထဘတ္တိ’’န္တိ။
သေတဝဏ္ဏာဒိအနုဇာနနံ
မြန်֍ ၂၉၈။ တေန ခေါ ပန သမယေန တိတ္ထိယာနံ သေယျာယော သေတဝဏ္ဏာ ဟောန္တိ, ကာဠဝဏ္ဏကတာ ဘူမိ, ဂေရုကပရိကမ္မကတာ ဘိတ္တိ။ ဗဟူ မနုဿာ သေယျာပေက္ခကာ ဂစ္ဆန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဝိဟာရေ သေတဝဏ္ဏံ ကာဠဝဏ္ဏံ ဂေရုကပရိကမ္မ’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဖရုသာယ ဘိတ္တိယာ သေတဝဏ္ဏော န နိပတတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ထုသပိဏ္ဍံ ဒတွာ ပါဏိကာယ ပဋိဗာဟေတွာ သေတဝဏ္ဏံ နိပါတေတု’’န္တိ။ သေတဝဏ္ဏော အနိဗန္ဓနီယော ဟောတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, သဏှမတ္တိကံ ဒတွာ ပါဏိကာယ ပဋိဗာဟေတွာ သေတဝဏ္ဏံ နိပါတေတု’’န္တိ။ သေတဝဏ္ဏော အနိဗန္ဓနီယော ဟောတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဣက္ကာသံ ပိဋ္ဌမဒ္ဒ’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဖရုသာယ ဘိတ္တိယာ ဂေရုကာ န နိပတတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ထုသပိဏ္ဍံ ဒတွာ ပါဏိကာယ ပဋိဗာဟေတွာ ဂေရုကံ နိပါတေတု’’န္တိ။ ဂေရုကာ အနိဗန္ဓနီယာ
(ဝိ၊၄၊၂၉၇။)
ဟောတိ …ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ကုဏ္ဍကမတ္တိကံ ဒတွာ ပါဏိကာယ ပဋိဗာဟေတွာ ဂေရုကံ နိပါတေတု’’န္တိ။ ဂေရုကာ အနိဗန္ဓနီယာ ဟောတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, သာသပကုဋ္ဋံ သိတ္ထတေလက’’န္တိ။ အစ္စုဿန္နံ ဟောတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, စောဠကေန ပစ္စုဒ္ဓရိတု’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဖရုသာယ ဘူမိယာ ကာဠဝဏ္ဏော န နိပတတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ထုသပိဏ္ဍံ ဒတွာ ပါဏိကာယ ပဋိဗာဟေတွာ ကာဠဝဏ္ဏံ နိပါတေတု’’န္တိ။ ကာဠဝဏ္ဏော အနိဗန္ဓနီယော ဟောတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဂဏ္ဍုမတ္တိကံ ဒတွာ ပါဏိကာယ ပဋိဗာဟေတွာ ကာဠဝဏ္ဏံ နိပါတေတု’’န္တိ။ ကာဠဝဏ္ဏော အနိဗန္ဓနီယော ဟောတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဣက္ကာသံ ကသာဝ’’န္တိ။
ပဋိဘာနစိတ္တပဋိက္ခေပံ
မြန်֍ ၂၉၉။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဝိဟာရေ ပဋိဘာနစိတ္တံ ကာရာပေန္တိ – ဣတ္ထိရူပကံ ပုရိသရူပကံ။ မနုဿာ ဝိဟာရစာရိကံ အာဟိဏ္ဍန္တာ ပဿိတွာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ပဋိဘာနစိတ္တံ ကာရာပေတဗ္ဗံ – ဣတ္ထိရူပကံ ပုရိသရူပကံ။ ယော ကာရာပေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, မာလာကမ္မံ လတာကမ္မံ မကရဒန္တကံ ပဉ္စပဋိက’’န္တိ။
ဣဋ္ဌကာစယာဒိအနုဇာနနံ
မြန်֍ ၃၀၀။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဝိဟာရာ နီစဝတ္ထုကာ ဟောန္တိ, ဥဒကေန ဩတ္ထရိယျန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဥစ္စဝတ္ထုကံ ကာတု’’န္တိ။ စယော ပရိပတတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, စိနိတုံ တယော စယေ – ဣဋ္ဌကာစယံ, သိလာစယံ, ဒါရုစယ’’န္တိ။ အာရောဟန္တာ ဝိဟညန္တိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, တယော သောပါနေ – ဣဋ္ဌကာသောပါနံ, သိလာသောပါနံ, ဒါရုသောပါန’’န္တိ။ အာရောဟန္တာ ပရိပတန္တိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အာလမ္ဗနဗာဟ’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဝိဟာရာ အာဠကမန္ဒာ ဟောန္တိ။ ဘိက္ခူ ဟိရိယန္တိ နိပဇ္ဇိတုံ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, တိရောကရဏိ’’န္တိ။ တိရောကရဏိံ ဥက္ခိပိတွာ ဩလောကေန္တိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ,
(ဝိ၊၄၊၂၉၈။)
ဘိက္ခဝေ, အဍ္ဎကုဋ္ဋက’’န္တိ။ အဍ္ဎကုဋ္ဋကာ ဥပရိတော ဩလောကေန္တိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, တယော ဂဗ္ဘေ – သိဝိကာဂဗ္ဘံ, နာဠိကာဂဗ္ဘံ, ဟမ္မိယဂဗ္ဘ’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ခုဒ္ဒကေ ဝိဟာရေ မဇ္ဈေ ဂဗ္ဘံ ကရောန္တိ။ ဥပစာရော န ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ခုဒ္ဒကေ ဝိဟာရေ ဧကမန္တံ ဂဗ္ဘံ ကာတုံ, မဟလ္လကေ မဇ္ဈေ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဝိဟာရဿ ကုဋ္ဋပါဒေါ ဇီရတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ကုလင်္ကပါဒက’’န္တိ [ကုဠုင်္ကပါဒကန္တိ (သီ။)]။ ဝိဟာရဿ ကုဋ္ဋော ဩဝဿတိ…ပေ…‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပရိတ္တာဏကိဋိကံ ဥဒ္ဒသုဓ’’န္တိ [ဥဒ္ဓါသုဓန္တိ (သျာ။)]။
တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရဿ ဘိက္ခုနော တိဏစ္ဆဒနာ အဟိ ခန္ဓေ ပတတိ။ သော ဘီတော ဝိဿရမကာသိ။ ဘိက္ခူ ဥပဓာဝိတွာ တံ ဘိက္ခုံ ဧတဒဝေါစုံ – ‘‘ကိဿ တွံ, အာဝုသော, ဝိဿရမကာသီ’’တိ? အထ ခေါ သော ဘိက္ခူနံ ဧတမတ္ထံ အာရောစေသိ။ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဝိတာန’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ မဉ္စပါဒေပိ ပီဌပါဒေပိ ထဝိကာယော လဂ္ဂေန္တိ။ ဥန္ဒူရေဟိပိ ဥပစိကာဟိပိ ခဇ္ဇန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဘိတ္တိခိလံ နာဂဒန္တက’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ မဉ္စေပိ ပီဌေပိ စီဝရံ နိက္ခိပန္တိ။ စီဝရံ ပရိဘိဇ္ဇိတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဝိဟာရေ စီဝရဝံသံ စီဝရရဇ္ဇု’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဝိဟာရာ အနာဠိန္ဒကာ ဟောန္တိ အပ္ပဋိဿရဏာ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အာဠိန္ဒံ ပဃနံ ပကုဋ္ဋံ [ပကုဍ္ဍံ (သီ။)] ဩသာရက’’န္တိ။ အာဠိန္ဒာ ပါကဋာ ဟောန္တိ။ ဘိက္ခူ ဟိရိယန္တိ နိပဇ္ဇိတုံ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, သံသရဏကိဋိကံ ဥဂ္ဃါဋနကိဋိက’’န္တိ။
ဥပဋ္ဌာနသာလာအနုဇာနနံ
မြန်֍ ၃၀၁။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ အဇ္ဈောကာသေ ဘတ္တဝိဿဂ္ဂံ ကရောန္တာ သီတေနပိ ဥဏှေနပိ ကိလမန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဥပဋ္ဌာနသာလ္လ’န္တိ။ ဥပဋ္ဌာနသာလာ နီစဝတ္ထုကာ
(ဝိ၊၄၊၂၉၉။)
ဟောတိ, ဥဒကေန ဩတ္ထရိယျတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဥစ္စဝတ္ထုကံ ကာတု’’န္တိ။ စယော ပရိပတတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, စိနိတုံ တယော စယေ – ဣဋ္ဌကာစယံ, သိလာစယံ, ဒါရုစယ’’န္တိ။ အာရောဟန္တာ ဝိဟညန္တိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, တယော သောပါနေ – ဣဋ္ဌကာသောပါနံ, သိလာသောပါနံ, ဒါရုသောပါန’’န္တိ။ အာရောဟန္တာ ပရိပတန္တိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အာလမ္ဗနဗာဟ’’န္တိ။ ဥပဋ္ဌာနသာလာယ တိဏစုဏ္ဏံ ပရိပတတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဩဂုမ္ဖေတွာ ဥလ္လိတ္တာဝလိတ္တံ ကာတုံ – သေတဝဏ္ဏံ ကာဠဝဏ္ဏံ ဂေရုကပရိကမ္မံ မာလာကမ္မံ လတာကမ္မံ မကရဒန္တကံ ပဉ္စပဋိကံ စီဝရဝံသံ စီဝရရဇ္ဇု’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ အဇ္ဈောကာသေ ဆမာယ စီဝရံ ပတ္ထရန္တိ။ စီဝရံ ပံသုကိတံ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အဇ္ဈောကာသေ စီဝရဝံသံ စီဝရရဇ္ဇု’’န္တိ။ ပါနီယံ ဩတပ္ပတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပါနီယသာလံ ပါနီယမဏ္ဍပ’’န္တိ။ ပါနီယသာလာ နီစဝတ္ထုကာ ဟောတိ, ဥဒကေန ဩတ္ထရိယျတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဥစ္စဝတ္ထုကံ ကာတု’’န္တိ။ စယော ပရိပတတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, စိနိတုံ တယော စယေ – ဣဋ္ဌကာစယံ, သိလာစယံ, ဒါရုစယ’’န္တိ။ အာရောဟန္တာ ဝိဟညန္တိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, တယော သောပါနေ – ဣဋ္ဌကာသောပါနံ, သိလာသောပါနံ, ဒါရုသောပါန’’န္တိ။ အာရောဟန္တာ ပရိပတန္တိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အာလမ္ဗနဗာဟ’’န္တိ။ ပါနီယသာလာယ တိဏစုဏ္ဏံ ပရိပတတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဩဂုမ္ဖေတွာ ဥလ္လိတ္တာဝလိတ္တံ ကာတုံ – သေတဝဏ္ဏံ ကာဠဝဏ္ဏံ ဂေရုကပရိကမ္မံ မာလာကမ္မံ လတာကမ္မံ မကရဒန္တကံ ပဉ္စပဋိကံ စီဝရဝံသံ စီဝရရဇ္ဇု’’န္တိ။ ပါနီယဘာဇနံ န သံဝိဇ္ဇတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပါနီယသင်္ခံ ပါနီယသရာဝက’’န္တိ။
ပါကာရာဒိအနုဇာနနံ
မြန်֍ ၃၀၂။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဝိဟာရာ အပရိက္ခိတ္တာ ဟောန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပရိက္ခိပိတုံ တယော ပါကာရေ – ဣဋ္ဌကာပါကာရံ, သိလာပါကာရံ, ဒါရုပါကာရ’’န္တိ။ ကောဋ္ဌကော န ဟောတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ကောဋ္ဌက’’န္တိ။ ကောဋ္ဌကော နီစဝတ္ထုကော ဟောတိ, ဥဒကေန ဩတ္ထရိယျတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဥစ္စဝတ္ထုကံ ကာတု’’န္တိ။ ကောဋ္ဌကဿ ကဝါဋံ န ဟောတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ကဝါဋံ ပိဋ္ဌသံဃာဋံ ဥဒုက္ခလိကံ ဥတ္တရပါသကံ အဂ္ဂဠဝဋ္ဋိံ ကပိသီသကံ သူစိကံ ဃဋိကံ
(ဝိ၊၄၊၃၀၀။)
တာဠစ္ဆိဒ္ဒံ အာဝိဉ္ဆနစ္ဆိဒ္ဒံ အာဝိဉ္ဆနရဇ္ဇု’’န္တိ။ ကောဋ္ဌကေ တိဏစုဏ္ဏံ ပရိပတတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဩဂုမ္ဖေတွာ ဥလ္လိတ္တာဝလိတ္တံ ကာတုံ – သေတဝဏ္ဏံ ကာဠဝဏ္ဏံ ဂေရုကပရိကမ္မံ မာလာကမ္မံ လတာကမ္မံ မကရဒန္တကံ ပဉ္စပဋိက’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ပရိဝေဏံ စိက္ခလ္လံ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, မရုမ္ဗံ ဥပကိရိတု’’န္တိ။ န ပရိယာပုဏန္တိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပဒရသိလံ နိက္ခိပိတု’’န္တိ။ ဥဒကံ သန္တိဋ္ဌတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဥဒကနိဒ္ဓမန’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ပရိဝေဏေ တဟံ တဟံ အဂ္ဂိဋ္ဌာနံ ကရောန္တိ။ ပရိဝေဏံ ဥက္လာပံ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဧကမန္တံ အဂ္ဂိသာလံ ကာတု’’န္တိ။ အဂ္ဂိသာလာ နီစဝတ္ထုကာ ဟောတိ, ဥဒကေန ဩတ္ထရိယျတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဥစ္စဝတ္ထုကံ ကာတု’’န္တိ။ စယော ပရိပတတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, စိနိတုံ တယော စယေ – ဣဋ္ဌကာစယံ, သိလာစယံ, ဒါရုစယ’’န္တိ။ အာရောဟန္တာ ဝိဟညန္တိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, တယော သောပါနေ – ဣဋ္ဌကာသောပါနံ, သိလာသောပါနံ, ဒါရုသောပါန’’န္တိ။ အာရောဟန္တာ ပရိပတန္တိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အာလမ္ဗနဗာဟ’’န္တိ။ အဂ္ဂိသာလာယ ကဝါဋံ န ဟောတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ကဝါဋံ ပိဋ္ဌသံဃာဋံ ဥဒုက္ခလိကံ ဥတ္တရပါသကံ အဂ္ဂဠဝဋ္ဋိံ ကပိသီသကံ သူစိကံ ဃဋိကံ တာဠစ္ဆိဒ္ဒံ အာဝိဉ္ဆနစ္ဆိဒ္ဒံ အာဝိဉ္ဆနရဇ္ဇု’’န္တိ။ အဂ္ဂိသာလာယ တိဏစုဏ္ဏံ ပရိပတတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဩဂုမ္ဖေတွာ ဥလ္လိတ္တာဝလိတ္တံ ကာတုံ – သေတဝဏ္ဏံ ကာဠဝဏ္ဏံ ဂေရုကပရိကမ္မံ မာလာကမ္မံ လတာကမ္မံ မကရဒန္တကံ ပဉ္စပဋိကံ စီဝရဝံသံ စီဝရရဇ္ဇု’’န္တိ။
အာရာမပရိက္ခေပအနုဇာနနံ
မြန်֍ ၃၀၃။ တေန ခေါ ပန သမယေန အာရာမော အပရိက္ခိတ္တော ဟောတိ။ အဇကာပိ ပသုကာပိ ဥပရောပေ ဝိဟေဌေန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပရိက္ခိပိတုံ တယော ဝါဋေ – ဝေဠုဝါဋံ, ကဏ္ဍကဝါဋံ [ဝဋေ ဝေဠုဝဋံ ကဏ္ဍကဝဋံ (သျာ။)], ပရိခ’’န္တိ။ ကောဋ္ဌကော န ဟောတိ။ တထေဝ အဇကာပိ ပသုကာပိ ဥပရောပေ ဝိဟေဌေန္တိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ကောဋ္ဌကံ အပေသိံ ယမကကဝါဋံ တောရဏံ ပလိဃ’’န္တိ။ ကောဋ္ဌကေ တိဏစုဏ္ဏံ ပရိပတတိ…ပေ…
(ဝိ၊၄၊၃၀၁။)
‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဩဂုမ္ဖေတွာ ဥလ္လိတ္တာဝလိတ္တံ ကာတုံ – သေတဝဏ္ဏံ ကာဠဝဏ္ဏံ ဂေရုကပရိကမ္မံ မာလာကမ္မံ လတာကမ္မံ မကရဒန္တကံ ပဉ္စပဋိက’’န္တိ။ အာရာမော စိက္ခလ္လော ဟောတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, မရုမ္ဗံ ဥပကိရိတု’’န္တိ။ န ပရိယာပုဏန္တိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပဒရသိလံ နိက္ခိပိတု’’န္တိ။ ဥဒကံ သန္တိဋ္ဌတိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဥဒကနိဒ္ဓမန’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ရာဇာ မာဂဓော သေနိယော ဗိမ္ဗိသာရော သံဃဿ အတ္ထာယ သုဓာမတ္တိကာလေပနံ ပါသာဒံ ကာရေတုကာမော ဟောတိ။ အထ ခေါ ဘိက္ခူနံ ဧတဒဟောသိ – ‘‘ကိံ နု ခေါ ဘဂဝတာ ဆဒနံ အနုညာတံ, ကိံ အနနုညာတ’’န္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စ ဆဒနာနိ – ဣဋ္ဌကာဆဒနံ, သိလာဆဒနံ, သုဓာဆဒနံ, တိဏစ္ဆဒနံ, ပဏ္ဏစ္ဆဒန’’န္တိ။
ပဌမဘာဏဝါရော နိဋ္ဌိတော။
၂။ ဒုတိယဘာဏဝါရော
အနာထပိဏ္ဍိကဝတ္ထု
မြန်֍ ၃၀၄။ တေန ခေါ ပန သမယေန အနာထပိဏ္ဍိကော ဂဟပတိ ရာဇဂဟကဿ သေဋ္ဌိဿ ဘဂိနိပတိကော ဟောတိ။ အထ ခေါ အနာထပိဏ္ဍိကော ဂဟပတိ ရာဇဂဟံ အဂမာသိ ကေနစိဒေဝ ကရဏီယေန။ တေန ခေါ ပန သမယေန ရာဇဂဟကေန သေဋ္ဌိနာ သွာတနာယ ဗုဒ္ဓပ္ပမုခေါ သံဃော နိမန္တိတော ဟောတိ။ အထ ခေါ ရာဇဂဟကော သေဋ္ဌီ ဒါသေ စ ကမ္မကာရေ [ကမ္မကရေ (သီ။ သျာ။)] စ အာဏာပေသိ – ‘‘တေန ဟိ, ဘဏေ, ကာလဿေဝ ဥဋ္ဌာယ ယာဂုယော ပစထ, ဘတ္တာနိ ပစထ, သူပါနိ သမ္ပာဒေထ, ဥတ္တရိဘင်္ဂါနိ သမ္ပာဒေထာ’’တိ။ အထ ခေါ အနာထပိဏ္ဍိကဿ ဂဟပတိဿ ဧတဒဟောသိ – ‘‘ပုဗ္ဗေ ခွါယံ ဂဟပတိ မယိ အာဂတေ သဗ္ဗကိစ္စာနိ နိက္ခိပိတွာ မမညေဝ သဒ္ဓိံ ပဋိသမ္မောဒတိ။ သောဒါနာယံ ဝိက္ခိတ္တရူပေါ ဒါသေ စ ကမ္မကာရေ စ အာဏာပေသိ – ‘တေန ဟိ, ဘဏေ, ကာလဿေဝ ဥဋ္ဌာယ ယာဂုယော ပစထ, ဘတ္တာနိ ပစထ, သူပါနိ သမ္ပာဒေထ, ဥတ္တရိဘင်္ဂါနိ သမ္ပာဒေထာ’တိ။ ကိံ နု ခေါ ဣမဿ ဂဟပတိဿ အာဝါဟော ဝါ ဘဝိဿတိ, ဝိဝါဟော ဝါ ဘဝိဿတိ, မဟာယညော ဝါ
(ဝိ၊၄၊၃၀၂။)
ပစ္စုပဋ္ဌိတော, ရာဇာ ဝါ မာဂဓော သေနိယော ဗိမ္ဗိသာရော နိမန္တိတော သွာတနာယ သဒ္ဓိံ ဗလကာယေနာ’’တိ?
အထ ခေါ ရာဇဂဟကော သေဋ္ဌီ ဒါသေ စ ကမ္မကာရေ စ အာဏာပေတွာ ယေန အနာထပိဏ္ဍိကော ဂဟပတိ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ အနာထပိဏ္ဍိကေန ဂဟပတိနာ သဒ္ဓိံ ပဋိသမ္မောဒိတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နံ ခေါ ရာဇဂဟကံ သေဋ္ဌိံ အနာထပိဏ္ဍိကော ဂဟပတိ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ပုဗ္ဗေ ခေါ တွံ, ဂဟပတိ, မယိ အာဂတေ သဗ္ဗကိစ္စာနိ နိက္ခိပိတွာ မမညေဝ သဒ္ဓိံ ပဋိသမ္မောဒသိ။ သောဒါနိ တွံ ဝိက္ခိတ္တရူပေါ ဒါသေ စ ကမ္မကာရေ စ အာဏာပေသိ – ‘တေန ဟိ, ဘဏေ, ကာလဿေဝ ဥဋ္ဌာယ ယာဂုယော ပစထ, ဘတ္တာနိ ပစထ, သူပါနိ သမ္ပာဒေထ, ဥတ္တရိဘင်္ဂါနိ သမ္ပာဒေထာ’တိ။ ကိံ နု ခေါ တေ, ဂဟပတိ, အာဝါဟော ဝါ ဘဝိဿတိ, ဝိဝါဟော ဝါ ဘဝိဿတိ, မဟာယညော ဝါ ပစ္စုပဋ္ဌိတော, ရာဇာ ဝါ မာဂဓော သေနိယော ဗိမ္ဗိသာရော နိမန္တိတော သွာတနာယ သဒ္ဓိံ ဗလကာယေနာ’’တိ? ‘‘န မေ, ဂဟပတိ, အာဝါဟော ဝါ ဘဝိဿတိ, နာပိ ဝိဝါဟော ဝါ ဘဝိဿတိ, နာပိ ရာဇာ ဝါ မာဂဓော သေနိယော ဗိမ္ဗိသာရော နိမန္တိတော သွာတနာယ သဒ္ဓိံ ဗလကာယေန၊ အပိ စ မေ မဟာယညော ပစ္စုပဋ္ဌိတော၊ သွာတနာယ ဗုဒ္ဓပ္ပမုခေါ သံဃော နိမန္တိတော’’တိ။ ‘‘ဗုဒ္ဓေါတိ တွံ, ဂဟပတိ, ဝဒေသီ’’တိ? ‘‘ဗုဒ္ဓေါ တျာဟံ, ဂဟပတိ, ဝဒါမီ’’တိ။ ‘‘ဗုဒ္ဓေါတိ တွံ, ဂဟပတိ, ဝဒေသီ’’တိ? ‘‘ဗုဒ္ဓေါ တျာဟံ, ဂဟပတိ, ဝဒါမီ’’တိ။ ‘‘ဗုဒ္ဓေါတိ တွံ, ဂဟပတိ, ဝဒေသီ’’တိ? ‘‘ဗုဒ္ဓေါ တျာဟံ, ဂဟပတိ, ဝဒါမီ’’တိ။ ‘‘ဃောသောပိ ခေါ ဧသော, ဂဟပတိ, ဒုလ္လဘော လောကသ္မိံ ယဒိဒံ – ဗုဒ္ဓေါ ဗုဒ္ဓေါတိ။ သက္ကာ နု ခေါ, ဂဟပတိ, ဣမံ ကာလံ တံ ဘဂဝန္တံ ဒဿနာယ ဥပသင်္ကမိတုံ အရဟန္တံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓ’’န္တိ? ‘‘အကာလော ခေါ, ဂဟပတိ, ဣမံ ကာလံ တံ ဘဂဝန္တံ ဒဿနာယ ဥပသင်္ကမိတုံ အရဟန္တံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓံ။ သွေဒါနိ တွံ ကာလေန တံ ဘဂဝန္တံ ဒဿနာယ ဥပသင်္ကမိဿသိ အရဟန္တံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓ’’န္တိ။ အထ ခေါ အနာထပိဏ္ဍိကော ဂဟပတိ – သွေဒါနာဟံ ကာလေန တံ ဘဂဝန္တံ ဒဿနာယ ဥပသင်္ကမိဿာမိ အရဟန္တံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓန္တိ – ဗုဒ္ဓဂတာယ သတိယာ နိပဇ္ဇိတွာ ရတ္တိယာ သုဒံ တိက္ခတ္တုံ ဝုဋ္ဌာသိ ပဘာတံ မညမာနော။
မြန်֍ ၃၀၅။ [သံ။ နိ။ ၁။၂၄၂] အထ ခေါ အနာထပိဏ္ဍိကော ဂဟပတိ ယေန သိဝကဒွါရံ [သီဝဒွါရံ (သီ။), သီတဝနဒွါရံ (သျာ။)] တေနုပသင်္ကမိ။ အမနုဿာ ဒွါရံ ဝိဝရိံသု။ အထ ခေါ အနာထပိဏ္ဍိကဿ
(ဝိ၊၄၊၃၀၃။)
ဂဟပတိဿ နဂရမှာ နိက္ခန္တဿ အာလောကော အန္တရဓာယိ, အန္ဓကာရော ပါတုရဟောသိ, ဘယံ ဆမ္ဘိတတ္တံ လောမဟံသော ဥဒပါဒိ၊ တတောဝ ပုန နိဝတ္တိတုကာမော အဟောသိ။ အထ ခေါ သိဝကော [သီဝကော (သီ။ သျာ။)] ယက္ခော အန္တရဟိတော သဒ္ဒမနုဿာဝေသိ –
‘‘သတံ ဟတ္ထီ သတံ အဿာ, သတံ အဿတရီရထာ၊
သတံ ကညာသဟဿာနိ, အာမုက္ကမဏိကုဏ္ဍလာ၊
ဧကဿ ပဒဝီတိဟာရဿ, ကလံ နာဂ္ဃန္တိ သောဠသိံ [သောဠသိန္တိ (သီ။ က။)]။
‘‘အဘိက္ကမ ဂဟပတိ အဘိက္ကမ ဂဟပတိ၊
အဘိက္ကန္တံ တေ သေယျော နော ပဋိက္ကန္တ’’န္တိ။
အထ ခေါ အနာထပိဏ္ဍိကဿ ဂဟပတိဿ အန္ဓကာရော အန္တရဓာယိ, အာလောကော ပါတုရဟောသိ။ ယံ အဟောသိ ဘယံ ဆမ္ဘိတတ္တံ လောမဟံသော သော ပဋိပ္ပဿမ္ဘိ။ ဒုတိယမ္ပိ ခေါ…ပေ… တတိယမ္ပိ ခေါ…ပေ… အနာထပိဏ္ဍိကဿ ဂဟပတိဿ အာလောကော အန္တရဓာယိ, အန္ဓကာရော ပါတုရဟောသိ, ဘယံ ဆမ္ဘိတတ္တံ လောမဟံသော ဥဒပါဒိ, တတောဝ ပုန နိဝတ္တိတုကာမော အဟောသိ။ တတိယမ္ပိ ခေါ သိဝကော ယက္ခော အန္တရဟိတော သဒ္ဒမနုဿာဝေသိ –
‘‘သတံ ဟတ္ထီ သတံ အဿာ, သတံ အဿတရီရထာ၊
သတံ ကညာသဟဿာနိ, အာမုက္ကမဏိကုဏ္ဍလာ၊
ဧကဿ ပဒဝီတိဟာရဿ, ကလံ နာဂ္ဃန္တိ သောဠသိံ။
‘‘အဘိက္ကမ ဂဟပတိ အဘိက္ကမ ဂဟပတိ,
အဘိက္ကန္တံ တေ သေယျော နော ပဋိက္ကန္တ’’န္တိ။
တတိယမ္ပိ ခေါ အနာထပိဏ္ဍိကဿ ဂဟပတိဿ အန္ဓကာရော အန္တရဓာယိ, အာလောကော ပါတုရဟောသိ, ယံ အဟောသိ ဘယံ ဆမ္ဘိတတ္တံ လောမဟံသော, သော ပဋိပ္ပဿမ္ဘိ။ အထ ခေါ အနာထပိဏ္ဍိကော ဂဟပတိ ယေန သီတဝနံ တေနုပသင်္ကမိ။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဘဂဝါ ရတ္တိယာ ပစ္စူသသမယံ ပစ္စုဋ္ဌာယ အဇ္ဈောကာသေ စင်္ကမတိ။ အဒ္ဒသာ ခေါ ဘဂဝါ အနာထပိဏ္ဍိကံ ဂဟပတိံ ဒူရတောဝ အာဂစ္ဆန္တံ။ ဒိသွာန စင်္ကမာ ဩရောဟိတွာ ပညတ္တေ အာသနေ နိသီဒိ။ နိသဇ္ဇ ခေါ ဘဂဝါ အနာထပိဏ္ဍိကံ
(ဝိ၊၄၊၃၀၄။)
ဂဟပတိံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ဧဟိ သုဒတ္တာ’’တိ။ အထ ခေါ အနာထပိဏ္ဍိကော ဂဟပတိ – နာမေန မံ ဘဂဝါ အာလပတီတိ – ဟဋ္ဌော ဥဒဂ္ဂေါ ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝတော ပါဒေသု သိရသာ နိပတိတွာ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ကစ္စိ, ဘန္တေ, ဘဂဝါ သုခံ သယိတ္ထာ’’တိ?
[သံ။ နိ။ ၁။၂၄၂] ‘‘သဗ္ဗဒါ ဝေ သုခံ သေတိ, ဗြာဟ္မဏော ပရိနိဗ္ဗုတော၊
ယော န လိမ္ပတိ ကာမေသု, သီတိဘူတော နိရူပဓိ။
‘‘သဗ္ဗာ အာသတ္တိယော ဆေတွာ, ဝိနေယျ ဟဒယေ ဒရံ၊
ဥပသန္တော သုခံ သေတိ, သန္တိံ ပပ္ပုယျ စေတသာ’’တိ [စေတသောတိ (သီ။ သျာ။)]။
အထ ခေါ ဘဂဝါ အနာထပိဏ္ဍိကဿ ဂဟပတိဿ အနုပုဗ္ဗိံ ကထံ [အာနုပုဗ္ဗိကထံ (သီ။)] ကထေသိ, သေယျထိဒံ – ဒါနကထံ သီလကထံ သဂ္ဂကထံ, ကာမာနံ အာဒီနဝံ ဩကာရံ သံကိလေသံ, နေက္ခမ္မေ အာနိသံသံ ပကာသေသိ။ ယဒါ ဘဂဝါ အညာသိ အနာထပိဏ္ဍိကံ ဂဟပတိံ ကလ္လစိတ္တံ မုဒုစိတ္တံ ဝိနီဝရဏစိတ္တံ ဥဒဂ္ဂစိတ္တံ ပသန္နစိတ္တံ, အထ ယာ ဗုဒ္ဓါနံ သာမုက္ကံသိကာ ဓမ္မဒေသနာ တံ ပကာသေသိ – ဒုက္ခံ, သမုဒယံ, နိရောဓံ, မဂ္ဂံ။ သေယျထာပိ နာမ သုဒ္ဓံ ဝတ္ထံ အပဂတကာဠကံ သမ္မဒေဝ ရဇနံ ပဋိဂ္ဂဏှေယျ, ဧဝမေဝ အနာထပိဏ္ဍိကဿ ဂဟပတိဿ တသ္မိံယေဝ အာသနေ ဝိရဇံ ဝီတမလံ ဓမ္မစက္ခုံ ဥဒပါဒိ – ယံ ကိဉ္စိ သမုဒယဓမ္မံ, သဗ္ဗံ တံ နိရောဓဓမ္မန္တိ။ အထ ခေါ အနာထပိဏ္ဍိကော ဂဟပတိ ဒိဋ္ဌဓမ္မော ပတ္တဓမ္မော ဝိဒိတဓမ္မော ပရိယောဂါဠှဓမ္မော တိဏ္ဏဝိစိကိစ္ဆော ဝိဂတကထံကထော ဝေသာရဇ္ဇပ္ပတ္တော အပရပ္ပစ္စယော သတ္ထုသာသနေ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘အဘိက္ကန္တံ ဘန္တေ, အဘိက္ကန္တံ ဘန္တေ! သေယျထာပိ, ဘန္တေ, နိက္ကုဇ္ဇိတံ ဝါ ဥက္ကုဇ္ဇေယျ, ပဋိစ္ဆန္နံ ဝါ ဝိဝရေယျ, မူဠှဿ ဝါ မဂ္ဂံ အာစိက္ခေယျ, အန္ဓကာရေ ဝါ တေလပဇ္ဇောတံ ဓာရေယျ – စက္ခုမန္တော ရူပါနိ ဒက္ခန္တီတိ – ဧဝမေဝံ ဘဂဝတာ အနေကပရိယာယေန ဓမ္မော ပကာသိတော။ ဧသာဟံ, ဘန္တေ, ဘဂဝန္တံ သရဏံ ဂစ္ဆာမိ, ဓမ္မဉ္စ, ဘိက္ခုသံဃဉ္စ။ ဥပါသကံ မံ ဘဂဝါ ဓာရေတု အဇ္ဇတဂ္ဂေ ပါဏုပေတံ သရဏံ ဂတံ။ အဓိဝါသေတု စ မေ, ဘန္တေ, ဘဂဝါ သွာတနာယ ဘတ္တံ သဒ္ဓိံ ဘိက္ခုသံဃေနာ’’တိ။ အဓိဝါသေသိ ဘဂဝါ တုဏှီဘာဝေန။
အထ ခေါ အနာထပိဏ္ဍိကော ဂဟပတိ ဘဂဝတော အဓိဝါသနံ ဝိဒိတွာ ဥဋ္ဌာယာသနာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ပဒက္ခိဏံ ကတွာ ပက္ကာမိ။ အဿောသိ
(ဝိ၊၄၊၃၀၅။)
ခေါ ရာဇဂဟကော သေဋ္ဌီ – ‘‘အနာထပိဏ္ဍိကေန ကိရ ဂဟပတိနာ သွာတနာယ ဗုဒ္ဓပ္ပမုခေါ သံဃော နိမန္တိတော’’တိ။
မြန်֍ ၃၀၆။ အထ ခေါ ရာဇဂဟကော သေဋ္ဌီ အနာထပိဏ္ဍိကံ ဂဟပတိံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘တယာ ကိရ, ဂဟပတိ, သွာတနာယ ဗုဒ္ဓပ္ပမုခေါ သံဃော နိမန္တိတော။ တွဉ္စာသိ အာဂန္တုကော။ ဒေမိ တေ, ဂဟပတိ, ဝေယျာယိကံ ယေန တွံ ဗုဒ္ဓပ္ပမုခဿ သံဃဿ ဘတ္တံ ကရေယျာသီ’’တိ။ ‘‘အလံ, ဂဟပတိ အတ္ထိ မေ ဝေယျာယိကံ ယေနာဟံ ဗုဒ္ဓပ္ပမုခဿ သံဃဿ ဘတ္တံ ကရိဿာမီ’’တိ။
အဿောသိ ခေါ ရာဇဂဟကော နေဂမော – ‘‘အနာထပိဏ္ဍိကေန ကိရ ဂဟပတိနာ သွာတနာယ ဗုဒ္ဓပ္ပမုခေါ သံဃော နိမန္တိတော’’တိ။ အထ ခေါ ရာဇဂဟကော နေဂမော အနာထပိဏ္ဍိကံ ဂဟပတိံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘တယာ ကိရ, ဂဟပတိ, သွာတနာယ ဗုဒ္ဓပ္ပမုခေါ သံဃော နိမန္တိတော။ တွဉ္စာသိ အာဂန္တုကော။ ဒေမိ တေ, ဂဟပတိ, ဝေယျာယိကံ ယေန တွံ ဗုဒ္ဓပ္ပမုခဿ သံဃဿ ဘတ္တံ ကရေယျာသီ’’တိ။ ‘‘အလံ အယျ၊ အတ္ထိ မေ ဝေယျာယိကံ ယေနာဟံ ဗုဒ္ဓပ္ပမုခဿ သံဃဿ ဘတ္တံ ကရိဿာမီ’’တိ။
အဿောသိ ခေါ ရာဇာ မာဂဓော သေနိယော ဗိမ္ဗိသာရော – ‘‘အနာထပိဏ္ဍိကေန ကိရ ဂဟပတိနာ သွာတနာယ ဗုဒ္ဓပ္ပမုခေါ သံဃော နိမန္တိတော’’တိ။ အထ ခေါ ရာဇာ မာဂဓော သေနိယော ဗိမ္ဗိသာရော အနာထပိဏ္ဍိကံ ဂဟပတိံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘တယာ ကိရ, ဂဟပတိ, သွာတနာယ ဗုဒ္ဓပ္ပမုခေါ သံဃော နိမန္တိတော။ တွဉ္စာသိ အာဂန္တုကော။ ဒေမိ တေ, ဂဟပတိ, ဝေယျာယိကံ ယေန တွံ ဗုဒ္ဓပ္ပမုခဿ သံဃဿ ဘတ္တံ ကရေယျာသီ’’တိ။ ‘‘အလံ ဒေဝ၊ အတ္ထိ မေ ဝေယျာယိကံ ယေနာဟံ ဗုဒ္ဓပ္ပမုခဿ သံဃဿ ဘတ္တံ ကရိဿာမီ’’တိ။
အထ ခေါ အနာထပိဏ္ဍိကော ဂဟပတိ တဿာ ရတ္တိယာ အစ္စယေန ရာဇဂဟကဿ သေဋ္ဌိဿ နိဝေသနေ ပဏီတံ ခါဒနီယံ ဘောဇနီယံ ပဋိယာဒါပေတွာ ဘဂဝတော ကာလံ အာရောစာပေသိ – ‘‘ကာလော, ဘန္တေ, နိဋ္ဌိတံ ဘတ္တ’’န္တိ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ပုဗ္ဗဏှသမယံ နိဝါသေတွာ ပတ္တစီဝရမာဒါယ ယေန ရာဇဂဟကဿ သေဋ္ဌိဿ နိဝေသနံ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ပညတ္တေ အာသနေ နိသီဒိ သဒ္ဓိံ ဘိက္ခုသံဃေန။ အထ ခေါ အနာထပိဏ္ဍိကော ဂဟပတိ ဗုဒ္ဓပ္ပမုခံ ဘိက္ခုသံဃံ ပဏီတေန ခါဒနီယေန ဘောဇနီယေန သဟတ္ထာ သန္တပ္ပေတွာ သမ္ပဝါရေတွာ, ဘဂဝန္တံ ဘုတ္တာဝိံ ဩနီတပတ္တပါဏိံ, ဧကမန္တံ
(ဝိ၊၄၊၃၀၆။)
နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခေါ အနာထပိဏ္ဍိကော ဂဟပတိ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘အဓိဝါသေတု မေ, ဘန္တေ, ဘဂဝါ သာဝတ္ထိယံ ဝဿာဝါသံ သဒ္ဓိံ ဘိက္ခုသံဃေနာ’’တိ။ ‘‘သုညာဂါရေ ခေါ, ဂဟပတိ, တထာဂတာ အဘိရမန္တီ’’တိ။ ‘‘အညာတံ ဘဂဝါ, အညာတံ သုဂတာ’’တိ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ အနာထပိဏ္ဍိကံ ဂဟပတိံ ဓမ္မိယာ ကထာယ သန္ဒဿေတွာ သမာဒပေတွာ သမုတ္တေဇေတွာ သမ္ပဟံသေတွာ ဥဋ္ဌာယာသနာ ပက္ကာမိ။
မြန်֍ ၃၀၇။ တေန ခေါ ပန သမယေန အနာထပိဏ္ဍိကော ဂဟပတိ ဗဟုမိတ္တော ဟောတိ ဗဟုသဟာယော အာဒေယျဝါစော။ အထ ခေါ အနာထပိဏ္ဍိကော ဂဟပတိ ရာဇဂဟေ တံ ကရဏီယံ တီရေတွာ ယေန သာဝတ္ထိ တေန ပက္ကာမိ။ အထ ခေါ အနာထပိဏ္ဍိကော ဂဟပတိ အန္တရာမဂ္ဂေ မနုဿေ အာဏာပေသိ – ‘‘အာရာမေ, အယျာ, ကရောထ, ဝိဟာရေ ပတိဋ္ဌာပေထ, ဒါနာနိ ပဋ္ဌပေထ။ ဗုဒ္ဓေါ လောကေ ဥပ္ပန္နော။ သော စ မယာ ဘဂဝါ နိမန္တိတော ဣမိနာ မဂ္ဂေန အာဂစ္ဆိဿတီ’’တိ။ အထ ခေါ တေ မနုဿာ အနာထပိဏ္ဍိကေန ဂဟပတိနာ ဥယျောဇိတာ အာရာမေ အကံသု, ဝိဟာရေ ပတိဋ္ဌာပေသုံ, ဒါနာနိ ပဋ္ဌပေသုံ။
အထ ခေါ အနာထပိဏ္ဍိကော ဂဟပတိ သာဝတ္ထိံ ဂန္တွာ သမန္တာ သာဝတ္ထိံ အနုဝိလောကေသိ – ‘‘ကတ္ထ နု ခေါ ဘဂဝါ ဝိဟရေယျ? ယံ အဿ ဂါမတော နေဝ အတိဒူရေ န အစ္စာသန္နေ, ဂမနာဂမနသမ္ပန္နံ, အတ္ထိကာနံ အတ္ထိကာနံ မနုဿာနံ အဘိက္ကမနီယံ, ဒိဝါ အပ္ပါကိဏ္ဏံ, ရတ္တိံ အပ္ပသဒ္ဒံ, အပ္ပနိဂ္ဃေါသံ, ဝိဇနဝါတံ, မနုဿရာဟဿေယျကံ, ပဋိသလ္လာနသာရုပ္ပ’’န္တိ။
အဒ္ဒသာ ခေါ အနာထပိဏ္ဍိကော ဂဟပတိ ဇေတဿ ကုမာရဿ [ရာဇကုမာရဿ (သီ။ သျာ။ ကံ။)] ဥယျာနံ – ဂါမတော နေဝ အတိဒူရေ န အစ္စာသန္နေ, ဂမနာဂမနသမ္ပန္နံ, အတ္ထိကာနံ အတ္ထိကာနံ မနုဿာနံ အဘိက္ကမနီယံ, ဒိဝါ အပ္ပါကိဏ္ဏံ, ရတ္တိံ အပ္ပသဒ္ဒံ, အပ္ပနိဂ္ဃေါသံ, ဝိဇနဝါတံ, မနုဿရာဟဿေယျကံ, ပဋိသလ္လာနသာရုပ္ပံ။ ဒိသွာန ယေန ဇေတော ကုမာရော တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ဇေတံ ကုမာရံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ဒေဟိ မေ, အယျပုတ္တ, ဥယျာနံ အာရာမံ ကာတု’’န္တိ [ကေတုံ (ဝဇီရဗုဒ္ဓိဋီကာယံ)]။ ‘‘အဒေယျော, ဂဟပတိ, အာရာမော အပိ ကောဋိသန္ထရေနာ’’တိ။ ‘‘ဂဟိတော, အယျပုတ္တ, အာရာမော’’တိ။ ‘‘န, ဂဟပတိ, ဂဟိတော အာရာမော’’တိ။ ဂဟိတော န ဂဟိတောတိ ဝေါဟာရိကေ မဟာမတ္တေ ပုစ္ဆိံသု။ မဟာမတ္တာ
(ဝိ၊၄၊၃၀၇။)
ဧဝမာဟံသု – ‘‘ယတော တယာ, အယျပုတ္တ, အဂ္ဃေါ ကတော, ဂဟိတော အာရာမော’’တိ။ အထ ခေါ အနာထပိဏ္ဍိကော ဂဟပတိ သကဋေဟိ ဟိရညံ နိဗ္ဗာဟာပေတွာ ဇေတဝနံ ကောဋိသန္ထရံ သန္ထရာပေသိ။ သကိံ နီဟဋံ ဟိရညံ ထောကဿ ဩကာသဿ ကောဋ္ဌကသာမန္တာ နပ္ပဟောတိ။ အထ ခေါ အနာထပိဏ္ဍိကော ဂဟပတိ မနုဿေ အာဏာပေသိ – ‘‘ဂစ္ဆထ, ဘဏေ, ဟိရညံ အာဟရထ၊ ဣမံ ဩကာသံ သန္ထရိဿာမာ’’တိ။
အထ ခေါ ဇေတဿ ကုမာရဿ ဧတဒဟောသိ – ‘‘န ခေါ ဣဒံ ဩရကံ ဘဝိဿတိ, ယထာယံ ဂဟပတိ တာဝ ဗဟုံ ဟိရညံ ပရိစ္စဇတီ’’တိ။ အနာထပိဏ္ဍိကံ ဂဟပတိံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘အလံ, ဂဟပတိ၊ မာ တံ ဩကာသံ သန္ထရာပေသိ။ ဒေဟိ မေ ဧတံ ဩကာသံ။ မမေတံ ဒါနံ ဘဝိဿတီ’’တိ။ အထ ခေါ အနာထပိဏ္ဍိကော ဂဟပတိ – အယံ ခေါ ဇေတော ကုမာရော အဘိညာတော ဉာတမနုဿော၊ မဟတ္ထိကော ခေါ ပန ဧဝရူပါနံ ဉာတမနုဿာနံ ဣမသ္မိံ ဓမ္မဝိနယေ ပသာဒေါတိ – တံ ဩကာသံ ဇေတဿ ကုမာရဿ ပါဒါသိ [အဒါသိ (သျာ။)]။ အထ ခေါ ဇေတော ကုမာရော တသ္မိံ ဩကာသေ ကောဋ္ဌကံ မာပေသိ။
အထ ခေါ အနာထပိဏ္ဍိကော ဂဟပတိ ဇေတဝနေ ဝိဟာရေ ကာရာပေသိ, ပရိဝေဏာနိ ကာရာပေသိ, ကောဋ္ဌကေ ကာရာပေသိ, ဥပဋ္ဌာနသာလာယော ကာရာပေသိ, အဂ္ဂိသာလာယော ကာရာပေသိ, ကပ္ပိယကုဋိယော ကာရာပေသိ, ဝစ္စကုဋိယော ကာရာပေသိ, စင်္ကမေ ကာရာပေသိ, စင်္ကမနသာလာယော ကာရာပေသိ, ဥဒပါနေ ကာရာပေသိ, ဥဒပါနသာလာယော ကာရာပေသိ, ဇန္တာဃရေ ကာရာပေသိ, ဇန္တာဃရသာလာယော ကာရာပေသိ, ပေါက္ခရဏိယော ကာရာပေသိ, မဏ္ဍပေ ကာရာပေသိ။
နဝကမ္မဒါနံ
မြန်֍ ၃၀၈။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ရာဇဂဟေ ယထာဘိရန္တံ ဝိဟရိတွာ ယေန ဝေသာလီ တေန စာရိကံ ပက္ကာမိ။ အနုပုဗ္ဗေန စာရိကံ စရမာနော ယေန ဝေသာလီ တဒဝသရိ။ တတြ သုဒံ ဘဂဝါ ဝေသာလိယံ ဝိဟရတိ မဟာဝနေ ကူဋာဂါရသာလာယံ။ တေန ခေါ ပန သမယေန မနုဿာ သက္ကစ္စံ နဝကမ္မံ ကရောန္တိ။ ယေပိ ဘိက္ခူ နဝကမ္မံ အဓိဋ္ဌေန္တိ တေပိ သက္ကစ္စံ ဥပဋ္ဌေန္တိ
(ဝိ၊၄၊၃၀၈။)
စီဝရပိဏ္ဍပါတသေနာသနဂိလာနပ္ပစ္စယဘေသဇ္ဇပရိက္ခာရေန။ အထ ခေါ အညတရဿ ဒလိဒ္ဒဿ တုန္နဝါယဿ ဧတဒဟောသိ – ‘‘န ခေါ ဣဒံ ဩရကံ ဘဝိဿတိ, ယထယိမေ မနုဿာ သက္ကစ္စံ နဝကမ္မံ ကရောန္တိ၊ ယံနူနာဟမ္ပိ နဝကမ္မံ ကရေယျ’’န္တိ။ အထ ခေါ သော ဒလိဒ္ဒေါ တုန္နဝါယော သာမံ စိက္ခလ္လံ မဒ္ဒိတွာ ဣဋ္ဌကာယော စိနိတွာ ကုဋ္ဋံ ဥဋ္ဌာပေသိ။ တေန အကုသလကေန စိတာ ဝင်္ကာ ဘိတ္တိ ပရိပတိ။ ဒုတိယမ္ပိ ခေါ…ပေ… တတိယမ္ပိ ခေါ သော ဒလိဒ္ဒေါ တုန္နဝါယော သာမံ စိက္ခလ္လံ မဒ္ဒိတွာ ဣဋ္ဌကာယော စိနိတွာ ကုဋ္ဋံ ဥဋ္ဌာပေသိ။ တေန အကုသလကေန စိတာ ဝင်္ကာ ဘိတ္တိ ပရိပတိ။ အထ ခေါ သော ဒလိဒ္ဒေါ တုန္နဝါယော ဥဇ္ဈာယတိ ခိယျတိ ဝိပါစေတိ – ‘‘ယေ ဣမေသံ သမဏာနံ သကျပုတ္တိယာနံ ဒေန္တိ စီဝရပိဏ္ဍပါတသေနာသနဂိလာနပ္ပစ္စယဘေသဇ္ဇပရိက္ခာရံ, တေ ဣမေ ဩဝဒန္တိ အနုသာသန္တိ, တေသဉ္စ နဝကမ္မံ အဓိဋ္ဌေန္တိ။ အဟံ ပနမှိ ဒလိဒ္ဒေါ။ န မံ ကောစိ ဩဝဒတိ ဝါ အနုသာသတိ ဝါ နဝကမ္မံ ဝါ အဓိဋ္ဌေတီ’’တိ။ အဿောသုံ ခေါ ဘိက္ခူ တဿ ဒလိဒ္ဒဿ တုန္နဝါယဿ ဥဇ္ဈာယန္တဿ ခိယျန္တဿ ဝိပါစေန္တဿ။ အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ဧတသ္မိံ နိဒါနေ ဧတသ္မိံ ပကရဏေ ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, နဝကမ္မံ ဒါတုံ။ နဝကမ္မိကော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဥဿုက္ကံ အာပဇ္ဇိဿတိ – ‘ကိန္တိ နု ခေါ ဝိဟာရော ခိပ္ပံ ပရိယောသာနံ ဂစ္ဆေယျာ’တိ၊ ခဏ္ဍံ ဖုလ္လံ ပဋိသင်္ခရိဿတိ။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဒါတဗ္ဗံ။ ပဌမံ ဘိက္ခု ယာစိတဗ္ဗော, ယာစိတွာ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
မြန်֍ ၃၀၉။ ‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ဣတ္ထန္နာမဿ ဂဟပတိနော ဝိဟာရံ ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော နဝကမ္မံ ဒဒေယျ။ ဧသာ ဉတ္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ သံဃော ဣတ္ထန္နာမဿ ဂဟပတိနော ဝိဟာရံ ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော နဝကမ္မံ ဒေတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဣတ္ထန္နာမဿ ဂဟပတိနော ဝိဟာရံ ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော နဝကမ္မဿ ဒါနံ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘ဒိန္နော သံဃေန ဣတ္ထန္နာမဿ ဂဟပတိနော ဝိဟာရော ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော နဝကမ္မံ။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။
(ဝိ၊၄၊၃၀၉။)
အဂ္ဂါသနာဒိအနုဇာနနံ
မြန်֍ ၃၁၀။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ဝေသာလိယံ ယထာဘိရန္တံ ဝိဟရိတွာ ယေန သာဝတ္ထိ တေန စာရိကံ ပက္ကာမိ။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာနံ ဘိက္ခူနံ အန္တေဝါသိကာ ဘိက္ခူ ဗုဒ္ဓပ္ပမုခဿ သံဃဿ ပုရတော ပုရတော ဂန္တွာ ဝိဟာရေ ပရိဂ္ဂဏှန္တိ, သေယျာယော ပရိဂ္ဂဏှန္တိ – ဣဒံ အမှာကံ ဥပဇ္ဈာယာနံ ဘဝိဿတိ, ဣဒံ အမှာကံ အာစရိယာနံ ဘဝိဿတိ, ဣဒံ အမှာကံ ဘဝိဿတီ’’တိ။
အထ ခေါ အာယသ္မာ သာရိပုတ္တော ဗုဒ္ဓပ္ပမုခဿ သံဃဿ ပိဋ္ဌိတော ပိဋ္ဌိတော ဂန္တွာ ဝိဟာရေသု ပရိဂ္ဂဟိတေသု, သေယျာသု ပရိဂ္ဂဟိတာသု, သေယျံ အလဘမာနော အညတရသ္မိံ ရုက္ခမူလေ နိသီဒိ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ရတ္တိယာ ပစ္စူသသမယံ ပစ္စုဋ္ဌာယ ဥက္ကာသိ။ အာယသ္မာပိ သာရိပုတ္တော ဥက္ကာသိ။ ‘‘ကော ဧတ္ထာ’’တိ? ‘‘အဟံ, ဘဂဝါ, သာရိပုတ္တော’’တိ။ ‘‘ကိဿ တွံ, သာရိပုတ္တံ, ဣဓ နိသိန္နော’’တိ? အထ ခေါ အာယသ္မာ သာရိပုတ္တော ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသိ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ဧတသ္မိံ နိဒါနေ ဧတသ္မိံ ပကရဏေ ဘိက္ခုသံဃံ သန္နိပါတာပေတွာ ဘိက္ခူ ပဋိပုစ္ဆိ – ‘‘သစ္စံ ကိရ, ဘိက္ခဝေ, ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာနံ ဘိက္ခူနံ အန္တေဝါသိကာ ဘိက္ခူ ဗုဒ္ဓပ္ပမုခဿ သံဃဿ ပုရတော ပုရတော ဂန္တွာ ဝိဟာရေ ပရိဂ္ဂဏှန္တိ, သေယျာယော ပရိဂ္ဂဏှန္တိ – ဣဒံ အမှာကံ ဥပဇ္ဈာယာနံ ဘဝိဿတိ, ဣဒံ အမှာကံ အာစရိယာနံ ဘဝိဿတိ, ဣဒံ အမှာကံ ဘဝိဿတီ’’တိ? ‘‘သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ။ ဝိဂရဟိ ဗုဒ္ဓေါ ဘဂဝါ…ပေ… ‘‘ကထဉှိ နာမ တေ, ဘိက္ခဝေ, မောဃပုရိသာ ဗုဒ္ဓပ္ပမုခဿ သံဃဿ ပုရတော ပုရတော ဂန္တွာ ဝိဟာရေ ပရိဂ္ဂဟေဿန္တိ, သေယျာယော ပရိဂ္ဂဟေဿန္တိ – ဣဒံ အမှာကံ ဥပဇ္ဈာယာနံ ဘဝိဿတိ, ဣဒံ အမှာကံ အာစရိယာနံ ဘဝိဿတိ, ဣဒံ အမှာကံ ဘဝိဿတီတိ! နေတံ, ဘိက္ခဝေ, အပ္ပသန္နာနံ ဝါ ပသာဒါယ…ပေ… ဝိဂရဟိတွာ…ပေ… ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘ကော, ဘိက္ခဝေ, အရဟတိ အဂ္ဂါသနံ အဂ္ဂေါဒကံ အဂ္ဂပိဏ္ဍ’’န္တိ?
ဧကစ္စေ ဘိက္ခူ ဧဝမာဟံသု – ‘‘ယော, ဘဂဝါ, ခတ္တိယကုလာ ပဗ္ဗဇိတော သော အရဟတိ အဂ္ဂါသနံ အဂ္ဂေါဒကံ အဂ္ဂပိဏ္ဍ’’န္တိ။ ဧကစ္စေ ဘိက္ခူ ဧဝမာဟံသု – ‘‘ယော, ဘဂဝါ, ဗြာဟ္မဏကုလာ ပဗ္ဗဇိတော သော အရဟတိ အဂ္ဂါသနံ အဂ္ဂေါဒကံ အဂ္ဂပိဏ္ဍ’’န္တိ။ ဧကစ္စေ ဘိက္ခူ ဧဝမာဟံသု – ‘‘ယော, ဘဂဝါ, ဂဟပတိကုလာ ပဗ္ဗဇိတော သော အရဟတိ အဂ္ဂါသနံ အဂ္ဂေါဒကံ အဂ္ဂပိဏ္ဍ’’န္တိ။
(ဝိ၊၄၊၃၁၀။)
ဧကစ္စေ ဘိက္ခူ ဧဝမာဟံသု – ‘‘ယော, ဘဂဝါ, သုတ္တန္တိကော သော အရဟတိ အဂ္ဂါသနံ အဂ္ဂေါဒကံ အဂ္ဂပိဏ္ဍ’’န္တိ။ ဧကစ္စေ ဘိက္ခူ ဧဝမာဟံသု – ‘‘ယော, ဘဂဝါ, ဝိနယဓရော သော အရဟတိ အဂ္ဂါသနံ အဂ္ဂေါဒကံ အဂ္ဂပိဏ္ဍ’’န္တိ။ ဧကစ္စေ ဘိက္ခူ ဧဝမာဟံသု – ‘‘ယော, ဘဂဝါ, ဓမ္မကထိကော သော အရဟတိ အဂ္ဂါသနံ အဂ္ဂေါဒကံ အဂ္ဂပိဏ္ဍ’’န္တိ။ ဧကစ္စေ ဘိက္ခူ ဧဝမာဟံသု – ‘‘ယော, ဘဂဝါ, ပဌမဿ ဈာနဿ လာဘီ သော အရဟတိ အဂ္ဂါသနံ အဂ္ဂေါဒကံ အဂ္ဂပိဏ္ဍ’’န္တိ။ ဧကစ္စေ ဘိက္ခူ ဧဝမာဟံသု – ‘‘ယော, ဘဂဝါ, ဒုတိယဿ ဈာနဿ လာဘီ သော အရဟတိ အဂ္ဂါသနံ အဂ္ဂေါဒကံ အဂ္ဂပိဏ္ဍ’’န္တိ။ ဧကစ္စေ ဘိက္ခူ ဧဝမာဟံသု – ‘‘ယော, ဘဂဝါ, တတိယဿ ဈာနဿ လာဘီ သော အရဟတိ အဂ္ဂါသနံ အဂ္ဂေါဒကံ အဂ္ဂပိဏ္ဍ’’န္တိ။ ဧကစ္စေ ဘိက္ခူ ဧဝမာဟံသု – ‘‘ယော, ဘဂဝါ, စတုတ္ထဿ ဈာနဿ လာဘီ သော အရဟတိ အဂ္ဂါသနံ အဂ္ဂေါဒကံ အဂ္ဂပိဏ္ဍ’’န္တိ။ ဧကစ္စေ ဘိက္ခူ ဧဝမာဟံသု – ‘‘ယော, ဘဂဝါ, သောတာပန္နော သော အရဟတိ အဂ္ဂါသနံ အဂ္ဂေါဒကံ အဂ္ဂပိဏ္ဍ’’န္တိ။ ဧကစ္စေ ဘိက္ခူ ဧဝမာဟံသု – ‘‘ယော, ဘဂဝါ, သကဒါဂါမီ…ပေ… ယော, ဘဂဝါ, အနာဂါမီ…ပေ… ယော, ဘဂဝါ, အရဟာ သော အရဟတိ အဂ္ဂါသနံ အဂ္ဂေါဒကံ အဂ္ဂပိဏ္ဍ’’န္တိ။ ဧကစ္စေ ဘိက္ခူ ဧဝမာဟံသု – ‘‘ယော, ဘဂဝါ, တေဝိဇ္ဇော သော အရဟတိ အဂ္ဂါသနံ အဂ္ဂေါဒကံ အဂ္ဂပိဏ္ဍ’’န္တိ။ ဧကစ္စေ ဘိက္ခူ ဧဝမာဟံသု – ‘‘ယော, ဘဂဝါ, ဆဠဘိညော သော အရဟတိ အဂ္ဂါသနံ အဂ္ဂေါဒကံ အဂ္ဂပိဏ္ဍ’’န္တိ။
မြန်֍ ၃၁၁။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘ဘူတပုဗ္ဗံ, ဘိက္ခဝေ, ဟိမဝန္တပဒေသေ [ဟိမဝန္တပဿေ (သီ။ သျာ။)] မဟာနိဂြောဓော အဟောသိ။ တံ တယော သဟာယာ ဥပနိဿာယ ဝိဟရိံသု – တိတ္တိရော စ, မက္ကဋော စ, ဟတ္ထိနာဂေါ စ။ တေ အညမညံ အဂါရဝါ အပ္ပတိဿာ အသဘာဂဝုတ္တိကာ ဝိဟရန္တိ။ အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တေသံ သဟာယာနံ ဧတဒဟောသိ – ‘အဟော နူန မယံ ဇာနေယျာမ ယံ အမှာကံ ဇာတိယာ မဟန္တတရံ တံ မယံ သက္ကရေယျာမ ဂရုံ ကရေယျာမ မာနေယျာမ ပူဇေယျာမ, တဿ စ မယံ ဩဝါဒေ တိဋ္ဌေယျာမာ’တိ။
‘‘အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တိတ္တိရော စ မက္ကဋော စ ဟတ္ထိနာဂံ ပုစ္ဆိံသု – ‘တွံ, သမ္မ, ကိံ ပေါရာဏံ သရသီ’တိ? ‘ယဒါဟံ, သမ္မာ, ပေါတော ဟောမိ, ဣမံ နိဂြောဓံ
(ဝိ၊၄၊၃၁၁။)
အန္တရာ သတ္ထီနံ [အန္တရာသတ္ထိကံ (သီ။)] ကရိတွာ အတိက္ကမာမိ, အဂ္ဂင်္ကုရကံ မေ ဥဒရံ ဆုပတိ။ ဣမာဟံ, သမ္မာ, ပေါရာဏံ သရာမီ’တိ။
‘‘အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တိတ္တိရော စ ဟတ္ထိနာဂေါ စ မက္ကဋံ ပုစ္ဆိံသု – ‘တွံ, သမ္မ, ကိံ ပေါရာဏံ သရသီ’တိ? ‘ယဒါဟံ, သမ္မာ, ဆာပေါ ဟောမိ, ဆမာယံ နိသီဒိတွာ ဣမဿ နိဂြောဓဿ အဂ္ဂင်္ကုရကံ ခါဒါမိ။ ဣမာဟံ, သမ္မာ, ပေါရာဏံ သရာမီ’တိ။
‘‘အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, မက္ကဋော စ ဟတ္ထိနာဂေါ စ တိတ္တိရံ ပုစ္ဆိံသု – ‘တွံ, သမ္မ, ကိံ ပေါရာဏံ သရသီ’တိ? ‘အမုကသ္မိံ, သမ္မာ, ဩကာသေ မဟာနိဂြောဓော အဟောသိ။ တတော အဟံ ဖလံ ဘက္ခိတွာ ဣမသ္မိံ ဩကာသေ ဝစ္စံ အကာသိံ၊ တဿာယံ နိဂြောဓော ဇာတော။ တဒါဟံ, သမ္မာ, ဇာတိယာ မဟန္တတရော’တိ။
‘‘အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, မက္ကဋော စ ဟတ္ထိနာဂေါ စ တိတ္တိရံ ဧတဒဝေါစုံ – ‘တွံ, သမ္မ, အမှာကံ ဇာတိယာ မဟန္တတရော။ တံ မယံ သက္ကရိဿာမ ဂရုံ ကရိဿာမ မာနေဿာမ ပူဇေဿာမ, တုယှဉ္စ မယံ ဩဝါဒေ ပတိဋ္ဌိဿာမာ’တိ။ အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တိတ္တိရော မက္ကဋဉ္စ ဟတ္ထိနာဂဉ္စ ပဉ္စသု သီလေသု သမာဒပေသိ, အတ္တနာ စ ပဉ္စသု သီလေသု သမာဒါယ ဝတ္တတိ။ တေ အညမညံ သဂါရဝါ သပ္ပတိဿာ သဘာဂဝုတ္တိကာ ဝိဟရိတွာ ကာယဿ ဘေဒါ ပရံ မရဏာ သုဂတိံ သဂ္ဂံ လောကံ ဥပပဇ္ဇိံသု။ ဧဝံ ခေါ တံ, ဘိက္ခဝေ, တိတ္တိရိယံ နာမ ဗြဟ္မစရိယံ အဟောသိ။
[ဇာ။ ၁။၁။၃၇] ‘‘ယေ ဝုဍ္ဎမပစာယန္တိ, နရာ ဓမ္မဿ ကောဝိဒါ၊
ဒိဋ္ဌေ ဓမ္မေ စ ပါသံသာ, သမ္ပရာယေ စ သုဂ္ဂတီ’’တိ။
‘‘တေ ဟိ နာမ, ဘိက္ခဝေ, တိရစ္ဆာနဂတာ ပါဏာ အညမညံ သဂါရဝါ သပ္ပတိဿာ သဘာဂဝုတ္တိကာ ဝိဟရိဿန္တိ။ ဣဓ ခေါ တံ, ဘိက္ခဝေ, သောဘေထ ယံ တုမှေ ဧဝံ သွာက္ခာတေ ဓမ္မဝိနယေ ပဗ္ဗဇိတာ သမာနာ အညမညံ အဂါရဝါ အပ္ပတိဿာ အသဘာဂဝုတ္တိကာ ဝိဟရေယျာထ? နေတံ, ဘိက္ခဝေ, အပ္ပသန္နာနံ ဝါ ပသာဒါယ…ပေ… ဝိဂရဟိတွာ…ပေ… ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ယထာဝုဍ္ဎံ အဘိဝါဒနံ, ပစ္စုဋ္ဌာနံ, အဉ္ဇလိကမ္မံ, သာမီစိကမ္မံ, အဂ္ဂါသနံ, အဂ္ဂေါဒကံ, အဂ္ဂပိဏ္ဍံ။ န စ, ဘိက္ခဝေ, သံဃိကံ ယထာဝုဍ္ဎံ ပဋိဗာဟိတဗ္ဗံ။ ယော ပဋိဗာဟေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
(ဝိ၊၄၊၃၁၂။)
အဝန္ဒိယာဒိပုဂ္ဂလာ
မြန်֍ ၃၁၂။ ‘‘ဒသယိမေ, ဘိက္ခဝေ, အဝန္ဒိယာ – ပုရေ ဥပသမ္ပန္နေန ပစ္ဆာ ဥပသမ္ပန္နော အဝန္ဒိယော, အနုပသမ္ပန္နော အဝန္ဒိယော, နာနာသံဝါသကော ဝုဍ္ဎတရော အဓမ္မဝါဒီ အဝန္ဒိယော, မာတုဂါမော အဝန္ဒိယော, ပဏ္ဍကော အဝန္ဒိယော, ပါရိဝါသိကော အဝန္ဒိယော, မူလာယပဋိကဿနာရဟော အဝန္ဒိယော, မာနတ္တာရဟော အဝန္ဒိယော, မာနတ္တစာရိကော အဝန္ဒိယော, အဗ္ဘာနာရဟော အဝန္ဒိယော။ ဣမေ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဒသ အဝန္ဒိယာ။
‘‘တယောမေ, ဘိက္ခဝေ, ဝန္ဒိယာ – ပစ္ဆာ ဥပသမ္ပန္နေန ပုရေ ဥပသမ္ပန္နော ဝန္ဒိယော, နာနာသံဝါသကော ဝုဍ္ဎတရော ဓမ္မဝါဒီ ဝန္ဒိယော, သဒေဝကေ ဘိက္ခဝေ လောကေ သမာရကေ သဗြဟ္မကေ သဿမဏဗြာဟ္မဏိယာ ပဇာယ သဒေဝမနုဿာယ တထာဂတော အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ ဝန္ဒိယော။ ဣမေ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တယော ဝန္ဒိယာ’’တိ။
အာသနပ္ပဋိဗာဟနပဋိက္ခေပံ
မြန်֍ ၃၁၃။ တေန ခေါ ပန သမယေန မနုဿာ သံဃံ ဥဒ္ဒိဿ မဏ္ဍပေ ပဋိယာဒေန္တိ, သန္ထရေ ပဋိယာဒေန္တိ, ဩကာသေ ပဋိယာဒေန္တိ။ ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာနံ ဘိက္ခူနံ အန္တေဝါသိကာ ဘိက္ခူ – ‘သံဃိကညေဝ ဘဂဝတာ ယထာဝုဍ္ဎံ အနုညာတံ, နော ဥဒ္ဒိဿကတ’န္တိ ဗုဒ္ဓပ္ပမုခဿ သံဃဿ ပုရတော ပုရတော ဂန္တွာ မဏ္ဍပေပိ ပရိဂ္ဂဏှန္တိ, သန္ထရေပိ ပရိဂ္ဂဏှန္တိ, ဩကာသေပိ ပရိဂ္ဂဏှန္တိ – ဣဒံ အမှာကံ ဥပဇ္ဈာယာနံ ဘဝိဿတိ, ဣဒံ အမှာကံ အာစရိယာနံ ဘဝိဿတိ, ဣဒံ အမှာကံ ဘဝိဿတီတိ။ အထ ခေါ အာယသ္မာ သာရိပုတ္တော ဗုဒ္ဓပ္ပမုခဿ သံဃဿ ပိဋ္ဌိတော ပိဋ္ဌိတော ဂန္တွာ မဏ္ဍပေသု ပရိဂ္ဂဟိတေသု, သန္ထရေသု ပရိဂ္ဂဟိတေသု, ဩကာသေသု ပရိဂ္ဂဟိတေသု, ဩကာသံ အလဘမာနော အညတရသ္မိံ ရုက္ခမူလေ နိသီဒိ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ရတ္တိယာ ပစ္စူသသမယံ ပစ္စုဋ္ဌာယ ဥက္ကာသိ။ အာယသ္မာပိ သာရိပုတ္တော ဥက္ကာသိ။ ‘‘ကော ဧတ္ထာ’’တိ? ‘‘အဟံ, ဘဂဝါ, သာရိပုတ္တော’’တိ။ ‘‘ကိဿ တွံ, သာရိပုတ္တ, ဣဓ နိသိန္နော’’တိ? အထ ခေါ အာယသ္မာ သာရိပုတ္တော ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသိ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ဧတသ္မိံ နိဒါနေ ဧတသ္မိံ ပကရဏေ ဘိက္ခုသံဃံ သန္နိပါတာပေတွာ ဘိက္ခူ ပဋိပုစ္ဆိ – ‘‘သစ္စံ ကိရ, ဘိက္ခဝေ, ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာနံ ဘိက္ခူနံ အန္တေဝါသိကာ ဘိက္ခူ – ‘သံဃိကညေဝ ဘဂဝတာ ယထာဝုဍ္ဎံ အနုညာတံ, နော ဥဒ္ဒိဿကတ’န္တိ ဗုဒ္ဓပ္ပမုခဿ သံဃဿ ပုရတော ပုရတော
(ဝိ၊၄၊၃၁၃။)
ဂန္တွာ မဏ္ဍပေ ပရိဂ္ဂဏှန္တိ, သန္ထရေ ပရိဂ္ဂဏှန္တိ, ဩကာသေ ပရိဂ္ဂဏှန္တိ – ဣဒံ အမှာကံ ဥပဇ္ဈာယာနံ ဘဝိဿတိ, ဣဒံ အမှာကံ အာစရိယာနံ ဘဝိဿတိ, ဣဒံ အမှာကံ ဘဝိဿတီ’’တိ? ‘‘သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ…ပေ… ဝိဂရဟိတွာ…ပေ… ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဥဒ္ဒိဿကတမ္ပိ ယထာဝုဍ္ဎံ ပဋိဗာဟေတဗ္ဗံ။ ယော ပဋိဗာဟေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
ဂိဟိဝိကတအနုဇာနနံ
မြန်֍ ၃၁၄။ တေန ခေါ ပန သမယေန မနုဿာ ဘတ္တဂ္ဂေ အန္တရဃရေ ဥစ္စာသယနမဟာသယနာနိ ပညပေန္တိ, သေယျထိဒံ – အာသန္ဒိံ, ပလ္လင်္ကံ, ဂေါနကံ, စိတ္တကံ, ပဋိကံ, ပဋလိကံ, တူလိကံ, ဝိကတိကံ, ဥဒ္ဒလောမိံ, ဧကန္တလောမိံ, ကဋ္ဋိဿံ, ကောသေယျံ [ကောသေယျံ ကမ္ဗလံ (သီ။ သျာ။)], ကုတ္တကံ, ဟတ္ထတ္ထရံ, အဿတ္ထရံ, ရထတ္ထရံ, အဇိနပဝေဏိံ, ကဒလိမိဂပဝရပစ္စတ္ထရဏံ, သဥတ္တရစ္ဆဒံ, ဥဘတောလောဟိတကူပဓာနံ။ ဘိက္ခူ ကုက္ကုစ္စာယန္တာ နာဘိနိသီဒန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဌပေတွာ တီဏိ – အာသန္ဒိံ, ပလ္လင်္ကံ, တူလိကံ – ဂိဟိဝိကတံ [ဂိဟိဝိကဋံ (သီ။ က။), အဝသေသံ ဂိဟိဝိကဋံ (သျာ။)] အဘိနိသီဒိတုံ, နတွေဝ အဘိနိပဇ္ဇိတု’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန မနုဿာ ဘတ္တဂ္ဂေ အန္တရဃရေ တူလောနဒ္ဓံ မဉ္စမ္ပိ ပီဌမ္ပိ ပညပေန္တိ။ ဘိက္ခူ ကုက္ကုစ္စာယန္တာ နာဘိနိသီဒန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဂိဟိဝိကတံ အဘိနိသီဒိတုံ, နတွေဝ အဘိနိပဇ္ဇိတု’’န္တိ။
ဇေတဝနဝိဟာရာနုမောဒနာ
မြန်֍ ၃၁၅။ အထ ခေါ ဘဂဝါ အနုပုဗ္ဗေန စာရိကံ စရမာနော ယေန သာဝတ္ထိ တဒဝသရိ။ တတြ သုဒံ ဘဂဝါ သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ ဇေတဝနေ အနာထပိဏ္ဍိကဿ အာရာမေ။ အထ ခေါ အနာထပိဏ္ဍိကော ဂဟပတိ ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခေါ အနာထပိဏ္ဍိကော ဂဟပတိ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘အဓိဝါသေတု မေ, ဘန္တေ, ဘဂဝါ သွာတနာယ ဘတ္တံ သဒ္ဓိံ ဘိက္ခုသံဃေနာ’’တိ။ အဓိဝါသေသိ ဘဂဝါ တုဏှီဘာဝေန။ အထ ခေါ အနာထပိဏ္ဍိကော ဂဟပတိ ဘဂဝတော အဓိဝါသနံ ဝိဒိတွာ ဥဋ္ဌာယာသနာ
(ဝိ၊၄၊၃၁၄။)
ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ပဒက္ခိဏံ ကတွာ ပက္ကာမိ။ အထ ခေါ အနာထပိဏ္ဍိကော ဂဟပတိ တဿာ ရတ္တိယာ အစ္စယေန ပဏီတံ ခါဒနီယံ ဘောဇနီယံ ပဋိယာဒါပေတွာ ဘဂဝတော ကာလံ အာရောစာပေသိ – ‘‘ကာလော, ဘန္တေ, နိဋ္ဌိတံ ဘတ္တ’’န္တိ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ပုဗ္ဗဏှသမယံ နိဝါသေတွာ ပတ္တစီဝရမာဒါယ ယေန အနာထပိဏ္ဍိကဿ ဂဟပတိဿ နိဝေသနံ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ပညတ္တေ အာသနေ နိသီဒိ သဒ္ဓိံ ဘိက္ခုသံဃေန။ အထ ခေါ အနာထပိဏ္ဍိကော ဂဟပတိ ဗုဒ္ဓပ္ပမုခံ ဘိက္ခုသံဃံ ပဏီတေန ခါဒနီယေန ဘောဇနီယေန သဟတ္ထာ သန္တပ္ပေတွာ သမ္ပဝါရေတွာ, ဘဂဝန္တံ ဘုတ္တာဝိံ ဩနီတပတ္တပါဏိံ, ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခေါ အနာထပိဏ္ဍိကော ဂဟပတိ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ကထာဟံ, ဘန္တေ, ဇေတဝနေ ပဋိပဇ္ဇာမီ’’တိ? ‘‘တေန ဟိ တွံ, ဂဟပတိ, ဇေတဝနံ အာဂတာနာဂတဿ စာတုဒ္ဒိသဿ သံဃဿ ပတိဋ္ဌပေဟီ’’တိ။ ‘‘ဧဝံ ဘန္တေ’’တိ ခေါ အနာထပိဏ္ဍိကော ဂဟပတိ ဘဂဝတော ပဋိဿုတွာ ဇေတဝနံ အာဂတာနာဂတဿ စာတုဒ္ဒိသဿ သံဃဿ ပတိဋ္ဌာပေသိ။
အထ ခေါ ဘဂဝါ အနာထပိဏ္ဍိကံ ဂဟပတိံ ဣမာဟိ ဂါထာဟိ အနုမောဒိ –
‘‘သီတံ ဥဏှံ ပဋိဟန္တိ, တတော ဝါဠမိဂါနိ စ၊
သရီသပေ စ မကသေ, သိသိရေ စာပိ ဝုဋ္ဌိယော။
‘‘တတော ဝါတာတပေါ ဃောရော, သဉ္ဇာတော ပဋိဟညတိ၊
လေဏတ္ထဉ္စ သုခတ္ထဉ္စ, ဈာယိတုဉ္စ ဝိပဿိတုံ။
‘‘ဝိဟာရဒါနံ သံဃဿ, အဂ္ဂံ ဗုဒ္ဓေန ဝဏ္ဏိတံ၊
တသ္မာ ဟိ ပဏ္ဍိတော ပေါသော, သမ္ပဿံ အတ္ထမတ္တနော။
‘‘ဝိဟာရေ ကာရယေ ရမ္မေ, ဝါသယေတ္ထ ဗဟုဿုတေ၊
တေသံ အန္နဉ္စ ပါနဉ္စ, ဝတ္ထသေနာသနာနိ စ၊
ဒဒေယျ ဥဇုဘူတေသု, ဝိပ္ပသန္နေန စေတသာ။
‘‘တေ တဿ ဓမ္မံ ဒေသေန္တိ, သဗ္ဗဒုက္ခာပနူဒနံ၊
ယံ သော ဓမ္မံ ဣဓညာယ, ပရိနိဗ္ဗာတိ အနာသဝေါ’’တိ။
အထ ခေါ ဘဂဝါ အနာထပိဏ္ဍိကံ ဂဟပတိံ ဣမာဟိ ဂါထာဟိ အနုမောဒိတွာ ဥဋ္ဌာယာသနာ ပက္ကာမိ။
(ဝိ၊၄၊၃၁၅။)
အာသနပ္ပဋိဗာဟနာဒိ
မြန်֍ ၃၁၆။ တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရဿ အာဇီဝကသာဝကဿ မဟာမတ္တဿ သံဃဘတ္တံ ဟောတိ။ အာယသ္မာ ဥပနန္ဒော သကျပုတ္တော ပစ္ဆာ အာဂန္တွာ ဝိပ္ပကတဘောဇနံ အာနန္တရိကံ ဘိက္ခုံ ဝုဋ္ဌာပေသိ။ ဘတ္တဂ္ဂံ ကောလာဟလံ အဟောသိ။ အထ ခေါ သော မဟာမတ္တော ဥဇ္ဈာယတိ ခိယျတိ ဝိပါစေတိ – ‘‘ကထဉှိ နာမ သမဏာ သကျပုတ္တိယာ ပစ္ဆာ အာဂန္တွာ ဝိပ္ပကတဘောဇနံ အာနန္တရိကံ ဘိက္ခုံ ဝုဋ္ဌာပေဿန္တိ! ဘတ္တဂ္ဂံ ကောလာဟလံ အဟောသိ။ နနု နာမ လဗ္ဘာ အညတြာပိ နိသိန္နေန ယာဝဒတ္ထံ ဘုဉ္ဇိတု’’န္တိ? အဿောသုံ ခေါ ဘိက္ခူ တဿ မဟာမတ္တဿ ဥဇ္ဈာယန္တဿ ခိယျန္တဿ ဝိပါစေန္တဿ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ…ပေ… တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထဉှိ နာမ အာယသ္မာ ဥပနန္ဒော သကျပုတ္တော ပစ္ဆာ အာဂန္တွာ ဝိပ္ပကတဘောဇနံ အာနန္တရိကံ ဘိက္ခုံ ဝုဋ္ဌာပေဿတိ! ဘတ္တဂ္ဂံ ကောလာဟလံ အဟောသီ’’တိ။ အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘သစ္စံ ကိရ တွံ, ဥပနန္ဒ, ပစ္ဆာ အာဂန္တွာ ဝိပ္ပကတဘောဇနံ အာနန္တရိကံ ဘိက္ခုံ ဝုဋ္ဌာပေသိ, ဘတ္တဂ္ဂံ ကောလာဟလံ အဟောသီ’’တိ? ‘‘သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ။ ဝိဂရဟိ ဗုဒ္ဓေါ ဘဂဝါ…ပေ… ‘‘ကထဉှိ နာမ တွံ, မောဃပုရိသ, ပစ္ဆာ အာဂန္တွာ ဝိပ္ပကတဘောဇနံ အာနန္တရိကံ ဘိက္ခုံ ဝုဋ္ဌာပေဿသိ? ဘတ္တဂ္ဂံ ကောလာဟလံ အဟောသိ။ နေတံ, မောဃပုရိသ, အပ္ပသန္နာနံ ဝါ ပသာဒါယ…ပေ… ဝိဂရဟိတွာ…ပေ… ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဝိပ္ပကတဘောဇနော [ဘောဇနော အာနန္တရိကော (သျာ။)] ဘိက္ခု ဝုဋ္ဌာပေတဗ္ဗော။ ယော ဝုဋ္ဌာပေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ သစေ ဝုဋ္ဌာပေတိ, ပဝါရိတော စ ဟောတိ, ‘ဂစ္ဆ ဥဒကံ အာဟရာ’တိ ဝတ္တဗ္ဗော။ ဧဝဉ္စေတံ လဘေထ, ဣစ္စေတံ ကုသလံ။ နော စေ လဘေထ, သာဓုကံ သိတ္ထာနိ ဂိလိတွာ ဝုဍ္ဎတရဿ ဘိက္ခုနော အာသနံ ဒါတဗ္ဗံ။ န တွေဝါဟံ, ဘိက္ခဝေ, ကေနစိ ပရိယာယေန ဝုဍ္ဎတရဿ ဘိက္ခုနော အာသနံ ပဋိဗာဟိတဗ္ဗန္တိ ဝဒါမိ။ ယော ပဋိဗာဟေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာတိ’’။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဂိလာနေ ဘိက္ခူ ဝုဋ္ဌာပေန္တိ။ ဂိလာနာ ဧဝံ ဝဒေန္တိ – ‘‘န မယံ, အာဝုသော, သက္ကောမ ဝုဋ္ဌာတုံ, ဂိလာနာမှာ’’တိ။ ‘‘မယံ အာယသ္မန္တေ ဝုဋ္ဌာပေဿာမာ’’တိ ပရိဂ္ဂဟေတွာ ဝုဋ္ဌာပေတွာ ဌိတကေ မုဉ္စန္တိ။ ဂိလာနာ မုစ္ဆိတာ ပပတန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ
(ဝိ၊၄၊၃၁၆။)
အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဂိလာနော ဝုဋ္ဌာပေတဗ္ဗော။ ယော ဝုဋ္ဌာပေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ‘ဂိလာနာ မယမှာ အဝုဋ္ဌာပနီယာ’တိ ဝရသေယျာယော ပလိဗုဒ္ဓေန္တိ [ပလိဗုန္ဓန္တိ (က။)]။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဂိလာနဿ ပတိရူပံ သေယျံ ဒါတု’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ လေသကပ္ပေန သေနာသနံ ပဋိဗာဟန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, လေသကပ္ပေန သေနာသနံ ပဋိဗာဟိတဗ္ဗံ။ ယော ပဋိဗာဟေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
[ပါစိ။ ၁၂၂] တေန ခေါ ပန သမယေန သတ္တရသဝဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ အညတရံ ပစ္စန္တိမံ မဟာဝိဟာရံ ပဋိသင်္ခရောန္တိ – ‘ဣဓ မယံ ဝဿံ ဝသိဿာမာ’တိ။ အဒ္ဒသံသု [အဒ္ဒသာသုံ (က။)] ခေါ ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ သတ္တရသဝဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ ဝိဟာရံ [အညတရံ ဝိဟာရံ (က။)] ပဋိသင်္ခရောန္တေ။ ဒိသွာန ဧဝမာဟံသု – ‘‘ဣမေ, အာဝုသော, သတ္တရသဝဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဝိဟာရံ ပဋိသင်္ခရောန္တိ။ ဟန္ဒ နေ ဝုဋ္ဌာပေဿာမာ’’တိ။ ဧကစ္စေ ဧဝမာဟံသု – ‘‘အာဂမေထာဝုသော, ယာဝ ပဋိသင်္ခရောန္တိ, ပဋိသင်္ခတေ ဝုဋ္ဌာပေဿာမာ’’တိ။ အထ ခေါ ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ သတ္တရသဝဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ ဧတဒဝေါစုံ – ‘‘ဥဋ္ဌေထာဝုသော, အမှာကံ ဝိဟာရော ပါပုဏာတီ’’တိ။ ‘‘နနု, အာဝုသော, ပဋိကစ္စေဝ အာစိက္ခိတဗ္ဗံ? မယဉ္စညံ ပဋိသင်္ခရေယျာမာ’’တိ။ ‘‘နနု, အာဝုသော, သံဃိကော ဝိဟာရော’’တိ? ‘‘အာမာဝုသော, သံဃိကော ဝိဟာရော’’တိ။ ‘‘ဥဋ္ဌေထာဝုသော, အမှာကံ ဝိဟာရော ပါပုဏာတီ’’တိ။ ‘‘မဟလ္လကော, အာဝုသော, ဝိဟာရော၊ တုမှေပိ ဝသထ, မယမ္ပိ ဝသိဿာမာ’’တိ။ ‘‘ဥဋ္ဌေထာဝုသော, အမှာကံ ဝိဟာရော ပါပုဏာတီ’’တိ ကုပိတာ အနတ္တမနာ ဂီဝါယံ ဂဟေတွာ နိက္ကဍ္ဎန္တိ။ တေ နိက္ကဍ္ဎိယမာနာ ရောဒန္တိ။ ဘိက္ခူ ဧဝမာဟံသု – ‘‘ကိဿ တုမှေ, အာဝုသော, ရောဒထာ’’တိ? ‘‘ဣမေ, အာဝုသော, ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ကုပိတာ အနတ္တမနာ အမှေ သံဃိကာ ဝိဟာရာ နိက္ကဍ္ဎန္တီ’’တိ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ…ပေ… တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထဉှိ နာမ ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ကုပိတာ အနတ္တမနာ ဘိက္ခူ သံဃိကာ ဝိဟာရာ နိက္ကဍ္ဎိဿန္တီ’’တိ! အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ…ပေ… ‘‘သစ္စံ ကိရ, တုမှေ ဘိက္ခဝေ, ကုပိတာ အနတ္တမနာ သံဃိကာ ဝိဟာရာ ဘိက္ခူ နိက္ကဍ္ဎထာ’’တိ? ‘‘သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ…ပေ… ဝိဂရဟိတွာ…ပေ… ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘န, ဘိက္ခဝေ,
(ဝိ၊၄၊၃၁၇။)
ကုပိတေန အနတ္တမနေန ဘိက္ခု သံဃိကာ ဝိဟာရာ နိက္ကဍ္ဎိတဗ္ဗော။ ယော နိက္ကဍ္ဎေယျ, ယထာဓမ္မော ကာရေတဗ္ဗော။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, သေနာသနံ ဂါဟေတု’’န္တိ။
သေနာသနဂ္ဂါဟာပကသမ္မုတိ
မြန်֍ ၃၁၇။ အထ ခေါ ဘိက္ခူနံ ဧတဒဟောသိ – ‘ကေန နု ခေါ သေနာသနံ ဂါဟေတဗ္ဗ’’န္တိ? ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ …ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ ဘိက္ခုံ သေနာသနဂ္ဂါဟာပကံ သမ္မန္နိတုံ – ယော န ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆေယျ, န ဒေါသာဂတိံ ဂစ္ဆေယျ, န မောဟာဂတိံ ဂစ္ဆေယျ, န ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆေယျ, ဂဟိတာဂဟိတဉ္စ ဇာနေယျ။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, သမ္မန္နိတဗ္ဗော –
‘‘ပဌမံ ဘိက္ခု ယာစိတဗ္ဗော, ယာစိတွာ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ဣတ္ထန္နာမံ ဘိက္ခုံ သေနာသနဂ္ဂါဟာပကံ သမ္မန္နေယျ။ ဧသာ ဉတ္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ သံဃော ဣတ္ထန္နာမံ ဘိက္ခုံ သေနာသနဂ္ဂါဟာပကံ သမ္မန္နတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော သေနာသနဂ္ဂါဟာပကဿ သမ္မုတိ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘သမ္မတော သံဃေန ဣတ္ထန္နာမော ဘိက္ခု သေနာသနဂ္ဂါဟာပကော။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။
မြန်֍ ၃၁၈။ အထ ခေါ သေနာသနဂ္ဂါဟာပကာနံ ဘိက္ခူနံ ဧတဒဟောသိ – ‘‘ကထံ နု ခေါ သေနာသနံ ဂါဟေတဗ္ဗ’’န္တိ? ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပဌမံ ဘိက္ခူ ဂဏေတုံ, ဘိက္ခူ ဂဏေတွာ သေယျာ ဂဏေတုံ, သေယျာ ဂဏေတွာ သေယျဂ္ဂေန ဂါဟေတု’’န္တိ။ သေယျဂ္ဂေန ဂါဟေန္တာ သေယျာ ဥဿာရယိံသု…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဝိဟာရဂ္ဂေန ဂါဟေတု’’န္တိ။ ဝိဟာရဂ္ဂေန ဂါဟေန္တာ ဝိဟာရာ ဥဿာရယိံသု…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပရိဝေဏဂ္ဂေန ဂါဟေတု’’န္တိ။ ပရိဝေဏဂ္ဂေန ဂါဟေန္တာ ပရိဝေဏာ ဥဿာရယိံသု…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အနုဘာဂမ္ပိ ဒါတုံ။ ဂဟိတေ အနုဘာဂေ အညော ဘိက္ခု အာဂစ္ဆတိ, န အကာမာ ဒါတဗ္ဗော’’တိ။
(ဝိ၊၄၊၃၁၈။)
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ နိဿီမေ ဌိတဿ သေနာသနံ ဂါဟေန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, နိဿီမေ ဌိတဿ သေနာသနံ ဂါဟေတဗ္ဗံ။ ယော ဂါဟေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ သေနာသနံ ဂဟေတွာ သဗ္ဗကာလံ ပဋိဗာဟန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, သေနာသနံ ဂဟေတွာ သဗ္ဗကာလံ ပဋိဗာဟေတဗ္ဗံ။ ယော ပဋိဗာဟေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဝဿာနံ တေမာသံ ပဋိဗာဟိတုံ, ဥတုကာလံ ပန န ပဋိဗာဟိတု’’န္တိ။
အထ ခေါ ဘိက္ခူနံ ဧတဒဟောသိ – ‘‘ကတိ နု ခေါ သေနာသနဂ္ဂါဟာ’’တိ? ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘တယော မေ, ဘိက္ခဝေ, သေနာသနဂ္ဂါဟာ – ပုရိမကော, ပစ္ဆိမကော, အန္တရာမုတ္တကော။ အပရဇ္ဇုဂတာယ အာသာဠှိယာ ပုရိမကော ဂါဟေတဗ္ဗော။ မာသဂတာယ အာသာဠှိယာ ပစ္ဆိမကော ဂါဟေတဗ္ဗော။ အပရဇ္ဇုဂတာယ ပဝါရဏာယ အာယတိံ ဝဿာဝါသတ္ထာယ အန္တရာမုတ္တကော ဂါဟေတဗ္ဗော။ ဣမေ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တယော သေနာသနဂ္ဂါဟာ’’တိ။
ဒုတိယဘာဏဝါရော နိဋ္ဌိတော။
၃။ တတိယဘာဏဝါရော
မြန်֍ ၃၁၉။ တေန ခေါ ပန သမယေန အာယသ္မာ ဥပနန္ဒော သကျပုတ္တော သာဝတ္ထိယံ သေနာသနံ ဂဟေတွာ အညတရံ ဂါမကာဝါသံ အဂမာသိ။ တတ္ထပိ သေနာသနံ အဂ္ဂဟေသိ။ အထ ခေါ တေသံ ဘိက္ခူနံ ဧတဒဟောသိ – ‘‘အယံ, အာဝုသော, အာယသ္မာ ဥပနန္ဒော သကျပုတ္တော ဘဏ္ဍနကာရကော ကလဟကာရကော ဝိဝါဒကာရကော ဘဿကာရကော သံဃေ အဓိကရဏကာရကော။ သစာယံ ဣဓ ဝဿံ ဝသိဿတိ, သဗ္ဗေဝ မယံ န ဖာသု ဘဝိဿာမ။ ဟန္ဒ နံ ပုစ္ဆာမာ’’တိ။ အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ အာယသ္မန္တံ ဥပနန္ဒံ သကျပုတ္တံ ဧတဒဝေါစုံ – ‘‘နနု တယာ, အာဝုသော ဥပနန္ဒ, သာဝတ္ထိယံ သေနာသနံ ဂဟိတ’’န္တိ? ‘‘ဧဝမာဝုသော’’တိ။ ‘‘ကိံ ပန တွံ, အာဝုသော ဥပနန္ဒ, ဧကော ဒွေ ပဋိဗာဟသီ’’တိ? ‘‘ဣဓဒါနာဟံ အာဝုသော, မုဉ္စာမိ၊ တတ္ထ ဂဏှာမီ’’တိ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ…ပေ… တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထဉှိ နာမ အာယသ္မာ ဥပနန္ဒော
(ဝိ၊၄၊၃၁၉။)
သကျပုတ္တော ဧကော ဒွေ ပဋိဗာဟေဿတီ’’တိ! ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ…ပေ… ‘‘သစ္စံ ကိရ တွံ, ဥပနန္ဒ, ဧကော ဒွေ ပဋိဗာဟသီ’’တိ? ‘‘သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ။ ဝိဂရဟိ ဗုဒ္ဓေါ ဘဂဝါ…ပေ… ‘‘ကထဉှိ နာမ တွံ, မောဃပုရိသ, ဧကော ဒွေ ပဋိဗာဟိဿသိ? တတ္ထ တယာ, မောဃပုရိသ, ဂဟိတံ ဣဓ မုတ္တံ, ဣဓ တယာ ဂဟိတံ တတြ မုတ္တံ။ ဧဝံ ခေါ တွံ, မောဃပုရိသ, ဥဘယတ္ထ ပရိဗာဟိရော။ နေတံ, မောဃပုရိသ, အပ္ပသန္နာနံ ဝါ ပသာဒါယ…ပေ… ဝိဂရဟိတွာ…ပေ… ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဧကေန ဒွေ ပဋိဗာဟေတဗ္ဗာ။ ယော ပဋိဗာဟေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
မြန်֍ ၃၂၀။ [ပါစိ။ ၄၃၈] တေန ခေါ ပန သမယေန ဘဂဝါ ဘိက္ခူနံ အနေကပရိယာယေန ဝိနယကထံ ကထေတိ, ဝိနယဿ ဝဏ္ဏံ ဘာသတိ, ဝိနယပရိယတ္တိယာ ဝဏ္ဏံ ဘာသတိ, အာဒိဿ အာဒိဿ အာယသ္မတော ဥပါလိဿ ဝဏ္ဏံ ဘာသတိ။ ဘိက္ခူနံ ဧတဒဟောသိ – ‘‘ဘဂဝါ ခေါ အနေကပရိယာယေန ဝိနယကထံ ကထေတိ, ဝိနယဿ ဝဏ္ဏံ ဘာသတိ, ဝိနယပရိယတ္တိယာ ဝဏ္ဏံ ဘာသတိ, အာဒိဿ အာဒိဿ အာယသ္မတော ဥပါလိဿ ဝဏ္ဏံ ဘာသတိ။ ဟန္ဒ မယံ, အာဝုသော, အာယသ္မတော ဥပါလိဿ သန္တိကေ ဝိနယံ ပရိယာပုဏာမာ’’တိ။ တေဓ [တေ စ (သျာ။ က။)] ဗဟူ ဘိက္ခူ ထေရာ စ နဝါ စ မဇ္ဈိမာ စ အာယသ္မတော ဥပါလိဿ သန္တိကေ ဝိနယံ ပရိယာပုဏန္တိ။ အာယသ္မာ ဥပါလိ ဌိတကောဝ ဥဒ္ဒိသတိ ထေရာနံ ဘိက္ခူနံ ဂါရဝေန။ ထေရာပိ ဘိက္ခူ ဌိတကာဝ ဥဒ္ဒိသာပေန္တိ ဓမ္မဂါရဝေန။ တတ္ထ ထေရာ စေဝ ဘိက္ခူ ကိလမန္တိ, အာယသ္မာ စ ဥပါလိ ကိလမတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, နဝကေန ဘိက္ခုနာ ဥဒ္ဒိသန္တေန သမကေ ဝါ အာသနေ နိသီဒိတုံ, ဥစ္စတရေ ဝါ ဓမ္မဂါရဝေန၊ ထေရေန ဘိက္ခုနာ ဥဒ္ဒိသာပေန္တေန သမကေ ဝါ အာသနေ နိသီဒိတုံ, နီစတရေ ဝါ ဓမ္မဂါရဝေနာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဗဟူ ဘိက္ခူ အာယသ္မတော ဥပါလိဿ သန္တိကေ ဌိတကာ ဥဒ္ဒေသံ ပဋိမာနေန္တာ ကိလမန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, သမာနာသနိကေဟိ သဟ နိသီဒိတု’’န္တိ။ အထ ခေါ ဘိက္ခူနံ ဧတဒဟောသိ – ‘‘ကိတ္တာဝတာ နု ခေါ သမာနာသနိကော ဟောတီ’’တိ? ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ – ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, တိဝဿန္တရေန သဟ နိသီဒိတု’’န္တိ။
(ဝိ၊၄၊၃၂၀။)
တေန ခေါ ပန သမယေန သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခူ သမာနာသနိကာ မဉ္စေ [ဧကမဉ္စေ (သျာ။)] နိသီဒိတွာ မဉ္စံ ဘိန္ဒိံသု, ပီဌေ [ဧကပီဌေ (သျာ။)] နိသီဒိတွာ ပီဌံ ဘိန္ဒိံသု။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, တိဝဂ္ဂဿ မဉ္စံ, တိဝဂ္ဂဿ ပီဌ’’န္တိ။ တိဝဂ္ဂေါပိ မဉ္စေ နိသီဒိတွာ မဉ္စံ ဘိန္ဒိ, ပီဌေ နိသီဒိတွာ ပီဌံ ဘိန္ဒိ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဒုဝဂ္ဂဿ မဉ္စံ, ဒုဝဂ္ဂဿ ပီဌ’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ အသမာနာသနိကေဟိ သဟ ဒီဃာသနေ နိသီဒိတုံ ကုက္ကုစ္စာယန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဌပေတွာ ပဏ္ဍကံ, မာတုဂါမံ, ဥဘတောဗျဉ္ဇနကံ, အသမာနာသနိကေဟိ သဟ ဒီဃာသနေ နိသီဒိတု’’န္တိ။ အထ ခေါ ဘိက္ခူနံ ဧတဒဟောသိ – ‘‘ကိတ္တကံ ပစ္ဆိမံ နု ခေါ ဒီဃာသနံ ဟောတီ’’တိ? ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ယံ တိဏ္ဏံ ပဟောတိ, ဧတ္တကံ ပစ္ဆိမံ ဒီဃာသန’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဝိသာခါ မိဂါရမာတာ သံဃဿ အတ္ထာယ သာဠိန္ဒံ ပါသာဒံ ကာရာပေတုကာမာ ဟောတိ ဟတ္ထိနခကံ။ အထ ခေါ ဘိက္ခူနံ ဧတဒဟောသိ – ‘‘ကိံ နု ခေါ ဘဂဝတာ ပါသာဒပရိဘောဂေါ အနုညာတော ကိံ အနနုညာတော’’တိ? ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, သဗ္ဗံ ပါသာဒပရိဘောဂ’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ရညော ပသေနဒိဿ ကောသလဿ အယျိကာ ကာလင်္ကတာ ဟောတိ။ တဿ ကာလင်္ကိရိယာယ သံဃဿ ဗဟုံ အကပ္ပိယဘဏ္ဍံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ, သေယျထိဒံ – အာသန္ဒိ, ပလ္လင်္ကော, ဂေါနကော, စိတ္တကော, ပဋိကာ, ပဋလိကာ, တူလိကာ, ဝိကတိကာ, ဥဒ္ဒလောမီ, ဧကန္တလောမီ, ကဋ္ဋိဿံ, ကောသေယျံ, ကုတ္တကံ, ဟတ္ထတ္ထရံ, အဿတ္ထရံ, ရထတ္ထရံ, အဇိနပ္ပဝေဏိ, ကဒလိမိဂပ္ပဝရပစ္စတ္ထရဏံ, သဥတ္တရစ္ဆဒံ, ဥဘတောလောဟိတကူပဓာနံ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အာသန္ဒိယာ ပါဒေ ဆိန္ဒိတွာ ပရိဘုဉ္ဇိတုံ, ပလ္လင်္ကဿ ဝါဠေ ဘိန္ဒိတွာ ပရိဘုဉ္ဇိတုံ, တူလိကံ ဝိဇဋေတွာ ဗိဗ္ဗောဟနံ ကာတုံ, အဝသေသံ ဘူမတ္ထရဏံ [သုမ္မတ္ထရဏံ (သီ။ သျာ။)] ကာတု’’န္တိ။
(ဝိ၊၄၊၃၂၁။)
အဝိဿဇ္ဇိယဝတ္ထု
မြန်֍ ၃၂၁။ တေန ခေါ ပန သမယေန သာဝတ္ထိယာ အဝိဒူရေ အညတရသ္မိံ ဂါမကာဝါသေ အာဝါသိကာ ဘိက္ခူ ဥပဒ္ဒုတာ ဟောန္တိ အာဂန္တုကဂမိကာနံ ဘိက္ခူနံ သေနာသနံ ပညပေန္တာ။ အထ ခေါ တေသံ ဘိက္ခူနံ ဧတဒဟောသိ – ‘‘ဧတရဟိ ခေါ မယံ, အာဝုသော, ဥပဒ္ဒုတာ အာဂန္တုကဂမိကာနံ ဘိက္ခူနံ သေနာသနံ ပညပေန္တာ။ ဟန္ဒ မယံ, အာဝုသော, သဗ္ဗံ သံဃိကံ သေနာသနံ ဧကဿ ဒေမ။ တဿ သန္တကံ ပရိဘုဉ္ဇိဿာမာ’’တိ။ တေ သဗ္ဗံ သံဃိကံ သေနာသနံ ဧကဿ အဒံသု။ အာဂန္တုကာ ဘိက္ခူ တေ ဘိက္ခူ ဧတဒဝေါစုံ – ‘‘အမှာကံ, အာဝုသော, သေနာသနံ ပညာပေထာ’’တိ။ ‘‘နတ္ထာဝုသော, သံဃိကံ သေနာသနံ၊ သဗ္ဗံ အမှေဟိ ဧကဿ ဒိန္န’’န္တိ။ ‘‘ကိံ ပန တုမှေ, အာဝုသော, သံဃိကံ သေနာသနံ ဝိဿဇ္ဇေထာ’’တိ? ‘‘ဧဝမာဝုသော’’တိ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ…ပေ… တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထဉှိ နာမ ဘိက္ခူ သံဃိကံ သေနာသနံ ဝိဿဇ္ဇေဿန္တီ’’တိ [ဝိဿဇ္ဇိဿန္တီတိ (က။)]! အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ…ပေ… ‘‘သစ္စံ ကိရ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူ သံဃိကံ သေနာသနံ ဝိဿဇ္ဇေန္တီ’’တိ? ‘‘သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ။ ဝိဂရဟိ ဗုဒ္ဓေါ ဘဂဝါ…ပေ… ‘‘ကထဉှိ နာမ တေ, ဘိက္ခဝေ, မောဃပုရိသာ သံဃိကံ သေနာသနံ ဝိဿဇ္ဇေဿန္တိ? နေတံ, ဘိက္ခဝေ, အပ္ပသန္နာနံ ဝါ ပသာဒါယ…ပေ… ဝိဂရဟိတွာ…ပေ… ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ –
‘‘ပဉ္စိမာနိ, ဘိက္ခဝေ, အဝိဿဇ္ဇိယာနိ, န ဝိဿဇ္ဇေတဗ္ဗာနိ [န ဝိဿဇ္ဇိတဗ္ဗာနိ (က။)], သံဃေန ဝါ ဂဏေန ဝါ ပုဂ္ဂလေန ဝါ။ ဝိဿဇ္ဇိတာနိပိ အဝိဿဇ္ဇိတာနိ ဟောန္တိ။ ယော ဝိဿဇ္ဇေယျ, အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ။ ကတမာနိ ပဉ္စ? အာရာမော, အာရာမဝတ္ထု – ဣဒံ ပဌမံ အဝိဿဇ္ဇိယံ, န ဝိဿဇ္ဇေတဗ္ဗံ, သံဃေန ဝါ ဂဏေန ဝါ ပုဂ္ဂလေန ဝါ။ ဝိဿဇ္ဇိတမ္ပိ အဝိဿဇ္ဇိတံ ဟောတိ။ ယော ဝိဿဇ္ဇေယျ, အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ။
‘‘ဝိဟာရော, ဝိဟာရဝတ္ထု – ဣဒံ ဒုတိယံ အဝိဿဇ္ဇိယံ, န ဝိဿဇ္ဇေတဗ္ဗံ, သံဃေန ဝါ ဂဏေန ဝါ ပုဂ္ဂလ္လေန ဝါ။ ဝိဿဇ္ဇိတမ္ပိ အဝိဿဇ္ဇိတံ ဟောတိ။ ယော ဝိဿဇ္ဇေယျ, အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ။
‘‘မဉ္စော, ပီဌံ, ဘိသိ, ဗိဗ္ဗောဟနံ – ဣဒံ တတိယံ အဝိဿဇ္ဇိယံ, န ဝိဿဇ္ဇေတဗ္ဗံ, သံဃေန ဝါ ဂဏေန ဝါ ပုဂ္ဂလေန ဝါ။ ဝိဿဇ္ဇိတမ္ပိ အဝိဿဇ္ဇိတံ ဟောတိ။ ယော ဝိဿဇ္ဇေယျ, အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ။
(ဝိ၊၄၊၃၂၂။)
‘‘လောဟကုမ္ဘီ, လောဟဘာဏကံ, လောဟဝါရကော, လောဟကဋာဟံ, ဝါသိ, ပရသု [ဖရသု (သီ။ သျာ။ က။)], ကုဌာရီ [ကုဓာရီ (က။)], ကုဒါလော, နိခါဒနံ – ဣဒံ စတုတ္ထံ အဝိဿဇ္ဇိယံ, န ဝိဿဇ္ဇေတဗ္ဗံ, သံဃေန ဝါ ဂဏေန ဝါ ပုဂ္ဂလေန ဝါ။ ဝိဿဇ္ဇိတမ္ပိ အဝိဿဇ္ဇိတံ ဟောတိ။ ယော ဝိဿဇ္ဇေယျ, အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ။
‘‘ဝလ္လိ, ဝေဠု, မုဉ္ဇံ, ပဗ္ဗဇံ [ဗဗ္ဗဇံ (သီ။)], တိဏံ, မတ္တိကာ, ဒါရုဘဏ္ဍံ, မတ္တိကာဘဏ္ဍံ – ဣဒံ ပဉ္စမံ အဝိဿဇ္ဇိယံ, န ဝိဿဇ္ဇေတဗ္ဗံ, သံဃေန ဝါ ဂဏေန ဝါ ပုဂ္ဂလေန ဝါ။ ဝိဿဇ္ဇိတမ္ပိ အဝိဿဇ္ဇိတံ ဟောတိ။ ယော ဝိဿဇ္ဇေယျ, အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ။ ဣမာနိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စ အဝိဿဇ္ဇိယာနိ, န ဝိဿဇ္ဇေတဗ္ဗာနိ, သံဃေန ဝါ ဂဏေန ဝါ ပုဂ္ဂလေန ဝါ။ ဝိဿဇ္ဇိတာနိပိ အဝိဿဇ္ဇိတာနိ ဟောန္တိ။ ယော ဝိဿဇ္ဇေယျ, အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿာ’’တိ။
အဝေဘင်္ဂိယဝတ္ထု
မြန်֍ ၃၂၂။ အထ ခေါ ဘဂဝါ သာဝတ္ထိယံ ယထာဘိရန္တံ ဝိဟရိတွာ ယေန ကီဋာဂိရိ တေန စာရိကံ ပက္ကာမိ မဟတာ ဘိက္ခုသံဃေန သဒ္ဓိံ ပဉ္စမတ္တေဟိ ဘိက္ခုသတေဟိ သာရိပုတ္တမောဂ္ဂလ္လာနေဟိ စ။ အဿောသုံ ခေါ အဿဇိပုနဗ္ဗသုကာ ဘိက္ခူ – ‘‘ဘဂဝါ ကိရ ကီဋာဂိရိံ အာဂစ္ဆတိ မဟတာ ဘိက္ခုသံဃေန သဒ္ဓိံ ပဉ္စမတ္တေဟိ ဘိက္ခုသတေဟိ သာရိပုတ္တမောဂ္ဂလ္လာနေဟိ စ’’။ ‘‘ဟန္ဒ မယံ, အာဝုသော, သဗ္ဗံ သံဃိကံ သေနာသနံ ဘာဇေမ။ ပါပိစ္ဆာ သာရိပုတ္တမောဂ္ဂလ္လာနာ, ပါပိကာနံ ဣစ္ဆာနံ ဝသံ ဂတာ၊ န မယံ တေသံ သေနာသနံ ပညပေဿာမာ’’တိ, တေ သဗ္ဗံ သံဃိကံ သေနာသနံ ဘာဇေသုံ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ အနုပုဗ္ဗေန စာရိကံ စရမာနော ယေန ကီဋာဂိရိ တဒဝသရိ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ သမ္ဗဟုလေ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘ဂစ္ဆထ တုမှေ, ဘိက္ခဝေ၊ အဿဇိပုနဗ္ဗသုကေ ဘိက္ခူ ဥပသင်္ကမိတွာ ဧဝံ ဝဒေထ – ‘ဘဂဝါ, အာဝုသော, အာဂစ္ဆတိ မဟတာ ဘိက္ခုသံဃေန သဒ္ဓိံ ပဉ္စမတ္တေဟိ ဘိက္ခုသတေဟိ သာရိပုတ္တမောဂ္ဂလ္လာနေဟိ စ။ ဘဂဝတော စ, အာဝုသော, သေနာသနံ ပညပေထ, ဘိက္ခုသံဃဿ စ, သာရိပုတ္တမောဂ္ဂလ္လာနာနဉ္စာ’’’တိ။ ‘‘ဧဝံ ဘန္တေ’’တိ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ပဋိဿုတွာ ယေန အဿဇိပုနဗ္ဗသုကာ ဘိက္ခူ တေနုပသင်္ကမိံသု, ဥပသင်္ကမိတွာ အဿဇိပုနဗ္ဗသုကေ ဘိက္ခူ ဧတဒဝေါစုံ – ‘‘ဘဂဝါ, အာဝုသော, အာဂစ္ဆတိ မဟတာ ဘိက္ခုသံဃေန သဒ္ဓိံ ပဉ္စမတ္တေဟိ ဘိက္ခုသတေဟိ သာရိပုတ္တမောဂ္ဂလ္လာနေဟိ စ။ ဘဂဝတော စ, အာဝုသော,
(ဝိ၊၄၊၃၂၃။)
သေနာသနံ ပညပေထ, ဘိက္ခုသံဃဿ စ, သာရိပုတ္တမောဂ္ဂလ္လာနာနဉ္စာ’’တိ။ ‘‘နတ္ထာဝုသော, သံဃိကံ သေနာသနံ။ သဗ္ဗံ အမှေဟိ ဘာဇိတံ။ သွာဂတံ, အာဝုသော, ဘဂဝတော။ ယသ္မိံ ဝိဟာရေ ဘဂဝါ ဣစ္ဆိဿတိ တသ္မိံ ဝိဟာရေ ဝသိဿတိ။ ပါပိစ္ဆာ သာရိပုတ္တမောဂ္ဂလ္လာနာ, ပါပိကာနံ ဣစ္ဆာနံ ဝသံ ဂတာ။ န မယံ တေသံ သေနာသနံ ပညပေဿာမာ’’တိ။ ‘‘ကိံ ပန တုမှေ, အာဝုသော, သံဃိကံ သေနာသနံ ဘာဇိတ္ထာ’’တိ? ‘‘ဧဝမာဝုသော’’တိ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ…ပေ… တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထဉှိ နာမ အဿဇိပုနဗ္ဗသုကာ ဘိက္ခူ သံဃိကံ သေနာသနံ ဘာဇေဿန္တီ’’တိ! အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ…ပေ… သစ္စံ ကိရ, ဘိက္ခဝေ…ပေ… ‘‘သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ။ ဝိဂရဟိ ဗုဒ္ဓေါ ဘဂဝါ…ပေ… ‘‘ကထဉှိ နာမ တေ, ဘိက္ခဝေ, မောဃပုရိသာ သံဃိကံ သေနာသနံ ဘာဇေဿန္တိ? နေတံ, ဘိက္ခဝေ, အပ္ပသန္နာနံ ဝါ ပသာဒါယ…ပေ… ဝိဂရဟိတွာ…ပေ… ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ –
‘‘ပဉ္စိမာနိ, ဘိက္ခဝေ, အဝေဘင်္ဂိယာနိ [အဝေဘင်္ဂိကာနိ (က။)], န ဝိဘဇိတဗ္ဗာနိ, သံဃေန ဝါ ဂဏေန ဝါ ပုဂ္ဂလေန ဝါ။ ဝိဘတ္တာနိပိ အဝိဘတ္တာနိ ဟောန္တိ။ ယော ဝိဘဇေယျ, အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ။ ကတမာနိ ပဉ္စ? အာရာမော, အာရာမဝတ္ထု – ဣဒံ ပဌမံ အဝေဘင်္ဂိယံ, န ဝိဘဇိတဗ္ဗံ, သံဃေန ဝါ ဂဏေန ဝါ ပုဂ္ဂလေန ဝါ။ ဝိဘတ္တမ္ပိ အဝိဘတ္တံ ဟောတိ။ ယော ဝိဘဇေယျ, အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ။
‘‘ဝိဟာရော, ဝိဟာရဝတ္ထု – ဣဒံ ဒုတိယံ အဝေဘင်္ဂိယံ, န ဝိဘဇိတဗ္ဗံ, သံဃေန ဝါ ဂဏေန ဝါ ပုဂ္ဂလေန ဝါ။ ဝိဘတ္တမ္ပိ အဝိဘတ္တံ ဟောတိ။ ယော ဝိဘဇေယျ, အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ။
‘‘မဉ္စော, ပီဌံ, ဘိသိ, ဗိဗ္ဗောဟနံ – ဣဒံ တတိယံ အဝေဘင်္ဂိယံ, န ဝိဘဇိတဗ္ဗံ, သံဃေန ဝါ ဂဏေန ဝါ ပုဂ္ဂလေန ဝါ။ ဝိဘတ္တမ္ပိ အဝိဘတ္တံ ဟောတိ။ ယော ဝိဘဇေယျ, အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ။
‘‘လောဟကုမ္ဘီ, လောဟဘာဏကံ, လောဟဝါရကော, လောဟကဋာဟံ, ဝါသီ, ပရသု, ကုဌာရီ, ကုဒါလော, နိခါဒနံ – ဣဒံ စတုတ္ထံ အဝေဘင်္ဂိယံ, န ဝိဘဇိတဗ္ဗံ, သံဃေန ဝါ ဂဏေန ဝါ ပုဂ္ဂလေန ဝါ။ ဝိဘတ္တမ္ပိ အဝိဘတ္တံ ဟောတိ။ ယော ဝိဘဇေယျ, အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ။
‘‘ဝလ္လီ, ဝေဠု, မုဉ္ဇံ, ပဗ္ဗဇံ, တိဏံ, မတ္တိကာ, ဒါရုဘဏ္ဍံ, မတ္တိကာဘဏ္ဍံ – ဣဒံ ပဉ္စမံ အဝေဘင်္ဂိယံ, န ဝိဘဇိတဗ္ဗံ, သံဃေန ဝါ ဂဏေန ဝါ ပုဂ္ဂလေန ဝါ။
(ဝိ၊၄၊၃၂၄။)
ဝိဘတ္တမ္ပိ အဝိဘတ္တံ ဟောတိ။ ယော ဝိဘဇေယျ, အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ။ ဣမာနိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စ အဝေဘင်္ဂိယာနိ, န ဝိဘဇိတဗ္ဗာနိ, သံဃေန ဝါ ဂဏေန ဝါ ပုဂ္ဂလေန ဝါ။ ဝိဘတ္တာနိပိ အဝိဘတ္တာနိ ဟောန္တိ။ ယော ဝိဘဇေယျ, အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿာ’’တိ။
နဝကမ္မဒါနကထာ
မြန်֍ ၃၂၃။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ကီဋာဂိရိသ္မိံ ယထာဘိရန္တံ ဝိဟရိတွာ ယေန အာဠဝီ တေန စာရိကံ ပက္ကာမိ။ အနုပုဗ္ဗေန စာရိကံ စရမာနော ယေန အာဠဝီ တဒဝသရိ။ တတြ သုဒံ ဘဂဝါ အာဠဝိယံ ဝိဟရတိ အဂ္ဂါဠဝေ စေတိယေ။ တေန ခေါ ပန သမယေန အာဠဝကာ [အာဠဝိကာ (သျာ။ က။)] ဘိက္ခူ ဧဝရူပါနိ နဝကမ္မာနိ ဒေန္တိ – ပိဏ္ဍနိက္ခေပနမတ္တေနပိ နဝကမ္မံ ဒေန္တိ၊ ကုဋ္ဋလေပနမတ္တေနပိ နဝကမ္မံ ဒေန္တိ၊ ဒွါရဋ္ဌပနမတ္တေနပိ နဝကမ္မံ ဒေန္တိ၊ အဂ္ဂဠဝဋ္ဋိကရဏမတ္တေနပိ နဝကမ္မံ ဒေန္တိ၊ အာလောကသန္ဓိကရဏမတ္တေနပိ နဝကမ္မံ ဒေန္တိ၊ သေတဝဏ္ဏကရဏမတ္တေနပိ နဝကမ္မံ ဒေန္တိ၊ ကာဠဝဏ္ဏကရဏမတ္တေနပိ နဝကမ္မံ ဒေန္တိ၊ ဂေရုကပရိကမ္မကရဏမတ္တေနပိ နဝကမ္မံ ဒေန္တိ၊ ဆာဒနမတ္တေနပိ နဝကမ္မံ ဒေန္တိ၊ ဗန္ဓနမတ္တေနပိ နဝကမ္မံ ဒေန္တိ၊ ဘဏ္ဍိကာဋ္ဌပနမတ္တေနပိ နဝကမ္မံ ဒေန္တိ၊ ခဏ္ဍဖုလ္လပဋိသင်္ခရဏမတ္တေနပိ နဝကမ္မံ ဒေန္တိ၊ ပရိဘဏ္ဍကရဏမတ္တေနပိ နဝကမ္မံ ဒေန္တိ၊ ဝီသတိဝဿိကမ္ပိ နဝကမ္မံ ဒေန္တိ၊ တိံသဝဿိကမ္ပိ နဝကမ္မံ ဒေန္တိ၊ ယာဝဇီဝိကမ္ပိ နဝကမ္မံ ဒေန္တိ၊ ဓူမကာလိကမ္ပိ ပရိယောသိတံ ဝိဟာရံ နဝကမ္မံ ဒေန္တိ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ…ပေ… တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထဉှိ နာမ အာဠဝကာ ဘိက္ခူ ဧဝရူပါနိ နဝကမ္မာနိ ဒဿန္တိ – ပိဏ္ဍနိက္ခေပနမတ္တေနပိ နဝကမ္မံ ဒဿန္တိ၊ ကုဋ္ဋလေပနမတ္တေနပိ… ဒွါရဋ္ဌပနမတ္တေနပိ … အဂ္ဂဠဝဋ္ဋိကရဏမတ္တေနပိ… အာလောကသန္ဓိကရဏမတ္တေနပိ… သေတဝဏ္ဏကရဏမတ္တေနပိ… ကာဠဝဏ္ဏကရဏမတ္တေနပိ… ဂေရုကပရိကမ္မကရဏမတ္တေနပိ… ဆာဒေနမတ္တေနပိ… ဗန္ဓနမတ္တေနပိ… ဘဏ္ဍိကာဠပနမတ္တေနပိ… ခဏ္ဍဖုလ္လပဋိသင်္ခရဏမတ္တေနပိ… ပရိဘဏ္ဍကရဏမတ္တေနပိ… ဝိသတိဝဿိကမ္ပိ… တိံသဝဿိကမ္ပိ… ယာဝဇီဝိကမ္ပိ… ဓူမကာလိကမ္ပိ ပရိယောသိတံ ဝိဟာရံ နဝကမ္မံ ဒဿန္တီ’’တိ! ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ…ပေ… သစ္စံ ကိရ, ဘိက္ခဝေ…ပေ… ‘‘သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ…ပေ… ဝိဂရဟိတွာ…ပေ… ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ပိဏ္ဍနိက္ခေပနမတ္တေန နဝကမ္မံ ဒါတဗ္ဗံ၊ န ကုဋ္ဋလေပနမတ္တေန နဝကမ္မံ ဒါတဗ္ဗံ။
(ဝိ၊၄၊၃၂၅။)
န ဒွါရဋ္ဌပနမတ္တေန နဝကမ္မံ ဒါတဗ္ဗံ။ န အဂ္ဂဠဝဋ္ဋိကရဏမတ္တေန နဝကမ္မံ ဒါတဗ္ဗံ။ န အာလောကသန္ဓိကရဏမတ္တေန နဝကမ္မံ ဒါတဗ္ဗံ။ န သေတဝဏ္ဏကရဏမတ္တေန နဝကမ္မံ ဒါတဗ္ဗံ။ န ကာဠဝဏ္ဏကရဏမတ္တေန နဝကမ္မံ ဒါတဗ္ဗံ။ န ဂေရုကပရိကမ္မကရဏမတ္တေန နဝကမ္မံ ဒါတဗ္ဗံ။ န ဆာဒေနမတ္တေန နဝကမ္မံ ဒါတဗ္ဗံ။ န ဗန္ဓနမတ္တေန နဝကမ္မံ ဒါတဗ္ဗံ။ န ဘဏ္ဍိကာဠပနမတ္တေန နဝကမ္မံ ဒါတဗ္ဗံ။ န ခဏ္ဍဖုလ္လပဋိသင်္ခရဏမတ္တေန နဝကမ္မံ ဒါတဗ္ဗံ။ န ပရိဘဏ္ဍကရဏမတ္တေန နဝကမ္မံ ဒါတဗ္ဗံ။ န ဝိသတိဝဿိကံ နဝကမ္မံ ဒါတဗ္ဗံ။ န တိံသဝဿိကံ နဝကမ္မံ ဒါတဗ္ဗံ။ န ယာဝဇီဝိကံ နဝကမ္မံ ဒါတဗ္ဗံ။ န ဓူမကာလိကမ္ပိ ပရိယောသိတံ ဝိဟာရံ နဝကမ္မံ ဒါတဗ္ဗံ။ ယော ဒဒေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အကတံ ဝါ ဝိပ္ပကတံ ဝါ နဝကမ္မံ ဒါတုံ, ခုဒ္ဒကေ ဝိဟာရေ ကမ္မံ ဩလောကေတွာ ဆပ္ပဉ္စဝဿိကံ နဝကမ္မံ ဒါတုံ, အဍ္ဎယောဂေ ကမ္မံ ဩလောကေတွာ သတ္တဋ္ဌဝဿိကံ နဝကမ္မံ ဒါတုံ, မဟလ္လကေ ဝိဟာရေ ပါသာဒေ ဝါ ကမ္မံ ဩလောကေတွာ ဒသဒွါဒသဝဿိကံ နဝကမ္မံ ဒါတု’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ သဗ္ဗေ ဝိဟာရေ နဝကမ္မံ ဒေန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, သဗ္ဗေ ဝိဟာရေ နဝကမ္မံ ဒါတဗ္ဗံ။ ယော ဒဒေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ဧကဿ ဒွေ ဒေန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဧကဿ ဒွေ ဒါတဗ္ဗာ။ ယော ဒဒေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ နဝကမ္မံ ဂဟေတွာ အညံ ဝါသေန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, နဝကမ္မံ ဂဟေတွာ အညော ဝါသေတဗ္ဗော။ ယော ဝါသေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ နဝကမ္မံ ဂဟေတွာ သံဃိကံ ပဋိဗာဟေန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, နဝကမ္မံ ဂဟေတွာ သံဃိကံ ပဋိဗာဟိတဗ္ဗံ။ ယော ပဋိဗာဟေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဧကံ ဝရသေယျံ ဂဟေတု’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ နိဿီမေ ဌိတဿ နဝကမ္မံ ဒေန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, နိဿီမေ ဌိတဿ နဝကမ္မံ ဒါတဗ္ဗံ။ ယော ဒဒေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
(ဝိ၊၄၊၃၂၆။)
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ နဝကမ္မံ ဂဟေတွာ သဗ္ဗကာလံ ပဋိဗာဟန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, နဝကမ္မံ ဂဟေတွာ သဗ္ဗကာလံ ပဋိဗာဟိတဗ္ဗံ။ ယော ပဋိဗာဟေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဝဿာနံ တေမာသံ ပဋိဗာဟိတုံ, ဥတုကာလံ ပန န ပဋိဗာဟိတု’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ နဝကမ္မံ ဂဟေတွာ ပက္ကမန္တိပိ, ဝိဗ္ဘမန္တိပိ, ကာလမ္ပိ ကရောန္တိ၊ သာမဏေရာပိ ပဋိဇာနန္တိ၊ သိက္ခံ ပစ္စက္ခာတကာပိ ပဋိဇာနန္တိ၊ အန္တိမဝတ္ထုံ အဇ္ဈာပန္နကာပိ ပဋိဇာနန္တိ၊ ဥမ္မတ္တကာပိ ပဋိဇာနန္တိ၊ ခိတ္တစိတ္တာပိ ပဋိဇာနန္တိ၊ ဝေဒနာဋ္ဋာပိ ပဋိဇာနန္တိ၊ အာပတ္တိယာ အဒဿနေ ဥက္ခိတ္တကာပိ ပဋိဇာနန္တိ၊ အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ ဥက္ခိတ္တကာပိ ပဋိဇာနန္တိ၊ ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ ဥက္ခိတ္တကာပိ ပဋိဇာနန္တိ၊ ပဏ္ဍကာပိ ပဋိဇာနန္တိ၊ ထေယျသံဝါသကာပိ ပဋိဇာနန္တိ၊ တိတ္ထိယပက္ကန္တကာပိ
ပဋိဇာနန္တိ၊ တိရစ္ဆာနဂတာပိ ပဋိဇာနန္တိ၊ မာတုဃာတကာပိ ပဋိဇာနန္တိ၊ ပိတုဃာတကာပိ ပဋိဇာနန္တိ၊ အရဟန္တဃာတကာပိ ပဋိဇာနန္တိ၊ ဘိက္ခုနိဒူသကာပိ ပဋိဇာနန္တိ၊ သံဃဘေဒကာပိ ပဋိဇာနန္တိ၊ လောဟိတုပ္ပါဒကာပိ ပဋိဇာနန္တိ၊ ဥဘတောဗျဉ္ဇနကာပိ ပဋိဇာနန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု နဝကမ္မံ ဂဟေတွာ ပက္ကမတိ – မာ သံဃဿ ဟာယီတိ အညဿ ဒါတဗ္ဗံ။
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု နဝကမ္မံ ဂဟေတွာ ဝိဗ္ဘမတိ…ပေ… ကာလင်္ကရောတိ, သာမဏေရော ပဋိဇာနာတိ, သိက္ခံ ပစ္စက္ခာတကော ပဋိဇာနာတိ, အန္တိမဝတ္ထုံ အဇ္ဈာပန္နကော ပဋိဇာနာတိ, ဥမ္မတ္တကော ပဋိဇာနာတိ, ခိတ္တစိတ္တော ပဋိဇာနာတိ, ဝေဒနာဋ္ဋော ပဋိဇာနာတိ, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ ဥက္ခိတ္တကော ပဋိဇာနာတိ, အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ ဥက္ခိတ္တကော ပဋိဇာနာတိ, ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ ဥက္ခိတ္တကော ပဋိဇာနာတိ, ပဏ္ဍကော ပဋိဇာနာတိ, ထေယျသံဝါသကော ပဋိဇာနာတိ, တိတ္ထိယပက္ကန္တကော ပဋိဇာနာတိ, တိရစ္ဆာနဂတော ပဋိဇာနာတိ, မာတုဃာတကော ပဋိဇာနာတိ, ပိတုဃာတကော ပဋိဇာနာတိ, အရဟန္တဃာတကော ပဋိဇာနာတိ, ဘိက္ခုနီဒူသကော ပဋိဇာနာတိ, သံဃဘေဒကော ပဋိဇာနာတိ, လောဟိတုပ္ပါဒကော ပဋိဇာနာတိ, ဥဘတောဗျဉ္ဇနကော ပဋိဇာနာတိ – မာ သံဃဿ ဟာယီတိ အညဿ ဒါတဗ္ဗံ။
(ဝိ၊၄၊၃၂၇။)
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု နဝကမ္မံ ဂဟေတွာ ဝိပ္ပကတေ ပက္ကမတိ – မာ သံဃဿ ဟာယီတိ အညဿ ဒါတဗ္ဗံ။
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု နဝကမ္မံ ဂဟေတွာ ဝိပ္ပကတေ ဝိဗ္ဘမတိ…ပေ… ဥဘတောဗျဉ္ဇနကော ပဋိဇာနာတိ – မာ သံဃဿ ဟာယီတိ အညဿ ဒါတဗ္ဗံ။
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု နဝကမ္မံ ဂဟေတွာ ပရိယောသိတေ ပက္ကမတိ – တဿေဝေတံ။
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု နဝကမ္မံ ဂဟေတွာ ပရိယောသိတေ ဝိဗ္ဘမတိ…ပေ… ကာလင်္ကရောတိ, သာမဏေရော ပဋိဇာနာတိ, သိက္ခံ ပစ္စက္ခာတကော ပဋိဇာနာတိ, အန္တိမဝတ္ထုံ အဇ္ဈာပန္နကော ပဋိဇာနာတိ – သံဃော သာမီ။
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု နဝကမ္မံ ဂဟေတွာ ပရိယောသိတေ ဥမ္မတ္တကော ပဋိဇာနာတိ, ခိတ္တစိတ္တော ပဋိဇာနာတိ, ဝေဒနာဋ္ဋော ပဋိဇာနာတိ, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ ဥက္ခိတ္တကော ပဋိဇာနာတိ, အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ ဥက္ခိတ္တကော ပဋိဇာနာတိ, ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ ဥက္ခိတ္တကော ပဋိဇာနာတိ – တဿေဝေတံ။
‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု နဝကမ္မံ ဂဟေတွာ ပရိယောသိတေ ပဏ္ဍကော ပဋိဇာနာတိ, ထေယျသံဝါသကော ပဋိဇာနာတိ, တိတ္ထိယပက္ကန္တကော ပဋိဇာနာတိ, တိရစ္ဆာနဂတော ပဋိဇာနာတိ, မာတုဃာတကော ပဋိဇာနာတိ, ပိတုဃာတကော ပဋိဇာနာတိ, အရဟန္တဃာတကော ပဋိဇာနာတိ, ဘိက္ခုနီဒူသကော ပဋိဇာနာတိ, သံဃဘေဒကော ပဋိဇာနာတိ, လောဟိတုပ္ပါဒကော ပဋိဇာနာတိ, ဥဘတောဗျဉ္ဇနကော ပဋိဇာနာတိ – သံဃော သာမီ’’တိ။
အညတြပရိဘောဂပဋိက္ခေပါဒိ
မြန်֍ ၃၂၄။ [ပါရာ။ ၁၅၇] တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ အညတရဿ ဥပါသကဿ ဝိဟာရပရိဘောဂံ သေနာသနံ အညတြ ပရိဘုဉ္ဇန္တိ။ အထ ခေါ သော ဥပါသကော ဥဇ္ဈာယတိ ခိယျတိ ဝိပါစေတိ – ‘‘ကထဉှိ နာမ ဘဒန္တာ အညတြ ပရိဘောဂံ အညတြ ပရိဘုဉ္ဇိဿန္တီ’’တိ! ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, အညတြ ပရိဘောဂေါ အညတြ ပရိဘုဉ္ဇိတဗ္ဗော။ ယော ပရိဘုဉ္ဇေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
(ဝိ၊၄၊၃၂၈။)
[ပါရာ။ ၁၅၇] တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ဥပေါသထဂ္ဂမ္ပိ သန္နိသဇ္ဇမ္ပိ ဟရိတုံ ကုက္ကုစ္စာယန္တာ ဆမာယ နိသီဒန္တိ။ ဂတ္တာနိပိ စီဝရာနိပိ ပံသုကိတာနိ ဟောန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, တာဝကာလိကံ ဟရိတု’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန သံဃဿ မဟာဝိဟာရော ဥန္ဒြိယတိ။ ဘိက္ခူ ကုက္ကုစ္စာယန္တာ သေနာသနံ နာတိဟရန္တိ [နာဘိဟရန္တိ (က။)]။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဂုတ္တတ္ထာယ ဟရိတု’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန သံဃဿ သေနာသနပရိက္ခာရိကော မဟဂ္ဃေါ ကမ္ဗလော ဥပ္ပန္နော ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဖာတိကမ္မတ္ထာယ ပရိဝတ္တေတု’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန သံဃဿ သေနာသနပရိက္ခာရိကံ မဟဂ္ဃံ ဒုဿံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဖာတိကမ္မတ္ထာယ ပရိဝတ္တေတု’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန သံဃဿ အစ္ဆစမ္မံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပါဒပုဉ္ဆနိံ ကာတု’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန သံဃဿ စက္ကလိကံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပါဒပုဉ္ဆနိံ ကာတု’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန သံဃဿ စောဠကံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပါဒပုဉ္ဆနိံ ကာတု’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ အဓောတေဟိ ပါဒေဟိ သေနာသနံ အက္ကမန္တိ။ သေနာသနံ ဒုဿတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, အဓောတေဟိ ပါဒေဟိ သေနာသနံ အက္ကမိတဗ္ဗံ။ ယော အက္ကမေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ အလ္လေဟိ ပါဒေဟိ သေနာသနံ အက္ကမန္တိ။ သေနာသနံ ဒုဿတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, အလ္လေဟိ ပါဒေဟိ သေနာသနံ အက္ကမိတဗ္ဗံ။ ယော အက္ကမေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
(ဝိ၊၄၊၃၂၉။)
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ သဥပါဟနာ သေနာသနံ အက္ကမန္တိ။ သေနာသနံ ဒုဿတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, သဥပါဟနေန သေနာသနံ အက္ကမိတဗ္ဗံ။ ယော အက္ကမေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ပရိကမ္မကတာယ ဘူမိယာ နိဋ္ဌုဘန္တိ။ ဝဏ္ဏော ဒုဿတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ပရိကမ္မကတာယ ဘူမိယာ နိဋ္ဌုဘိတဗ္ဗံ။ ယော နိဋ္ဌုဘေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ခေဠမလ္လက’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန မဉ္စပါဒါပိ ပီဌပါဒါပိ ပရိကမ္မကတံ ဘူမိံ ဝိလိခန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, စောဠကေန ပလိဝေဌေတု’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ပရိကမ္မကတံ ဘိတ္တိံ အပဿေန္တိ။ ဝဏ္ဏော ဒုဿတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ပရိကမ္မကတာ ဘိတ္တိ အပဿေတဗ္ဗာ။ ယော အပဿေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အပဿေနဖလက’’န္တိ။ အပဿေနဖလကံ ဟေဋ္ဌတော ဘူမိံ ဝိလိခတိ, ဥပရိတော ဘိတ္တိဉ္စ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဟေဋ္ဌတော စ ဥပရိတော စ စောဠကေန ပလိဝေဌေတု’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ဓောတပါဒကာ နိပဇ္ဇိတုံ ကုက္ကုစ္စာယန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပစ္စတ္ထရိတွာ နိပဇ္ဇိတု’’န္တိ။
သံဃဘတ္တာဒိအနုဇာနနံ
မြန်֍ ၃၂၅။ အထ ခေါ ဘဂဝါ အာဠဝိယံ ယထာဘိရန္တံ ဝိဟရိတွာ ယေန ရာဇဂဟံ တေန စာရိကံ ပက္ကာမိ။ အနုပုဗ္ဗေန စာရိကံ စရမာနော ယေန ရာဇဂဟံ တဒဝသရိ။ တတြ သုဒံ ဘဂဝါ ရာဇဂဟေ ဝိဟရတိ ဝေဠုဝနေ ကလန္ဒကနိဝါပေ။ တေန ခေါ ပန သမယေန ရာဇဂဟံ ဒုဗ္ဘိက္ခံ ဟောတိ။ မနုဿာ န သက္ကောန္တိ သံဃဘတ္တံ ကာတုံ၊ ဣစ္ဆန္တိ ဥဒ္ဒေသဘတ္တံ နိမန္တနံ သလာကဘတ္တံ ပက္ခိကံ ဥပေါသထိကံ ပါဋိပဒိကံ ကာတုံ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, သံဃဘတ္တံ ဥဒ္ဒေသဘတ္တံ နိမန္တနံ သလာကဘတ္တံ ပက္ခိကံ ဥပေါသထိကံ ပါဋိပဒိက’’န္တိ။
(ဝိ၊၄၊၃၃၀။)
ဘတ္တုဒ္ဒေသကသမ္မုတိ
မြန်֍ ၃၂၆။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ အတ္တနော ဝရဘတ္တာနိ ဂဟေတွာ လာမကာနိ ဘတ္တာနိ ဘိက္ခူနံ ဒေန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ ဘိက္ခုံ ဘတ္တုဒ္ဒေသကံ သမ္မန္နိတုံ – ယော န ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆေယျ, န ဒေါသာဂတိံ ဂစ္ဆေယျ, န မောဟာဂတိံ ဂစ္ဆေယျ, န ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆေယျ, ဥဒ္ဒိဋ္ဌာနုဒ္ဒိဋ္ဌဉ္စ ဇာနေယျ။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, သမ္မန္နိတဗ္ဗော။ ပဌမံ ဘိက္ခု ယာစိတဗ္ဗော, ယာစိတွာ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ဣတ္ထန္နာမံ ဘိက္ခုံ ဘတ္တုဒ္ဒေသကံ သမ္မန္နေယျ။ ဧသာ ဉတ္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ သံဃော ဣတ္ထန္နာမံ ဘိက္ခုံ ဘတ္တုဒ္ဒေသကံ သမ္မန္နတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော ဘတ္တုဒ္ဒေသကဿ သမ္မုတိ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘သမ္မတော သံဃေန ဣတ္ထန္နာမော ဘိက္ခု ဘတ္တုဒ္ဒေသကော။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။
အထ ခေါ ဘတ္တုဒ္ဒေသကာနံ ဘိက္ခူနံ ဧတဒဟောသိ – ‘‘ကထံ နု ခေါ ဘတ္တံ ဥဒ္ဒိသိတဗ္ဗ’’န္တိ? ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, သလာကာယ ဝါ ပဋ္ဋိကာယ ဝါ [ပဋိကာယ ဝါ (သျာ။)] ဥပနိဗန္ဓိတွာ ဩပုဉ္ဇိတွာ ဘတ္တံ ဥဒ္ဒိသိတု’’န္တိ။
သေနာသနပညာပကာဒိသမ္မုတိ
မြန်֍ ၃၂၇။ တေန ခေါ ပန သမယေန သံဃဿ သေနာသနပညာပကော န ဟောတိ…ပေ… ဘဏ္ဍာဂါရိကော န ဟောတိ…ပေ… စီဝရပ္ပဋိဂ္ဂါဟကော န ဟောတိ…ပေ… စီဝရဘာဇကော န ဟောတိ…ပေ… ယာဂုဘာဇကော န ဟောတိ…ပေ… ဖလဘာဇကော န ဟောတိ…ပေ… ခဇ္ဇကဘာဇကော န ဟောတိ။ ခဇ္ဇကံ အဘာဇိယမာနံ နဿတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ ဘိက္ခုံ ခဇ္ဇကဘာဇကံ သမ္မန္နိတုံ – ယော န ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆေယျ, န ဒေါသာဂတိံ ဂစ္ဆေယျ, န မောဟာဂတိံ ဂစ္ဆေယျ, န ဘယာဂတိံ
(ဝိ၊၄၊၃၃၁။)
ဂစ္ဆေယျ, ဘာဇိတာဘာဇိတဉ္စ ဇာနေယျ။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, သမ္မန္နိတဗ္ဗော။ ပဌမံ ဘိက္ခု ယာစိတဗ္ဗော, ယာစိတွာ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ဣတ္ထန္နာမံ ဘိက္ခုံ ခဇ္ဇကဘာဇကံ သမ္မန္နေယျ။ ဧသာ ဉတ္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ သံဃော ဣတ္ထန္နာမံ ဘိက္ခုံ ခဇ္ဇကဘာဇကံ သမ္မန္နတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော ခဇ္ဇကဘာဇကဿ သမ္မုတိ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘သမ္မတော သံဃေန ဣတ္ထန္နာမော ဘိက္ခု ခဇ္ဇကဘာဇကော။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။
အပ္ပမတ္တကဝိဿဇ္ဇကသမ္မုတိ
မြန်֍ ၃၂၈။ တေန ခေါ ပန သမယေန သံဃဿ ဘဏ္ဍာဂါရေ အပ္ပမတ္တကော ပရိက္ခာရော ဥပ္ပန္နော [ဥဿန္နော (သျာ။)] ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ ဘိက္ခုံ အပ္ပမတ္တကဝိဿဇ္ဇကံ သမ္မန္နိတုံ – ယော န ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆေယျ, န ဒေါသာဂတိံ ဂစ္ဆေယျ, န မောဟာဂတိံ ဂစ္ဆေယျ, န ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆေယျ, ဝိဿဇ္ဇိတာဝိဿဇ္ဇိတဉ္စ ဇာနေယျ။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, သမ္မန္နိတဗ္ဗော။ ပဌမံ ဘိက္ခု ယာစိတဗ္ဗော, ယာစိတွာ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ဣတ္ထန္နာမံ ဘိက္ခုံ အပ္ပမတ္တကဝိဿဇ္ဇကံ သမ္မန္နေယျ။ ဧသာ ဉတ္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ သံဃော ဣတ္ထန္နာမံ ဘိက္ခုံ အပ္ပမတ္တကဝိဿဇ္ဇကံ သမ္မန္နတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော အပ္ပမတ္တကဝိဿဇ္ဇကဿ သမ္မုတိ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘သမ္မတော သံဃေန ဣတ္ထန္နာမော ဘိက္ခု အပ္ပမတ္တကဝိဿဇ္ဇကော။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။
(ဝိ၊၄၊၃၃၂။)
တေန အပ္ပမတ္တကဝိဿဇ္ဇကေန ဘိက္ခုနာ ဧကာ [ဧကေကာ (သီ။)] သူစိ ဒါတဗ္ဗာ, သတ္ထကံ ဒါတဗ္ဗံ, ဥပါဟနာ ဒါတဗ္ဗာ, ကာယဗန္ဓနံ ဒါတဗ္ဗံ, အံသဗန္ဓကော ဒါတဗ္ဗော, ပရိဿာဝနံ ဒါတဗ္ဗံ, ဓမ္မကရဏော ဒါတဗ္ဗော, ကုသိ ဒါတဗ္ဗာ, အဍ္ဎကုသိ ဒါတဗ္ဗာ, မဏ္ဍလံ ဒါတဗ္ဗံ, အဍ္ဎမဏ္ဍလံ ဒါတဗ္ဗံ, အနုဝါတော ဒါတဗ္ဗော, ပရိဘဏ္ဍံ ဒါတဗ္ဗံ။ သစေ ဟောတိ သံဃဿ သပ္ပိ ဝါ တေလံ ဝါ မဓု ဝါ ဖာဏိတံ ဝါ, သကိံ ပဋိသာယိတုံ ဒါတဗ္ဗံ။ သစေ ပုနပိ အတ္ထော ဟောတိ, ပုနပိ ဒါတဗ္ဗံ။
သာဋိယဂ္ဂါဟာပကာဒိသမ္မုတိ
မြန်֍ ၃၂၉။ တေန ခေါ ပန သမယေန သံဃဿ သာဋိယဂ္ဂါဟာပကော န ဟောတိ…ပေ… ပတ္တဂ္ဂါဟာပကော န ဟောတိ…ပေ… အာရာမိကပေသကော န ဟောတိ…ပေ… သာမဏေရပေသကော န ဟောတိ။ သာမဏေရာ အပေသိယမာနာ ကမ္မံ န ကရောန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ ဘိက္ခုံ သာမဏေရပေသကံ သမ္မန္နိတုံ – ယော န ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆေယျ, န ဒေါသာဂတိံ ဂစ္ဆေယျ, န မောဟာဂတိံ ဂစ္ဆေယျ, န ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆေယျ, ပေသိတာပေသိတဉ္စ ဇာနေယျ။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, သမ္မန္နိတဗ္ဗော။ ပဌမံ ဘိက္ခု ယာစိတဗ္ဗော, ယာစိတွာ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ဣတ္ထန္နာမံ ဘိက္ခုံ သာမဏေရပေသကံ သမ္မန္နေယျ။ ဧသာ ဉတ္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ သံဃော ဣတ္ထန္နာမံ ဘိက္ခုံ သာမဏေရပေသကံ သမ္မန္နတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော သာမဏေရပေသကဿ သမ္မုတိ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘သမ္မတော သံဃေန ဣတ္ထန္နာမော ဘိက္ခု သာမဏေရပေသကော။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။
တတိယဘာဏဝါရော နိဋ္ဌိတော။
သေနာသနက္ခန္ဓကော ဆဋ္ဌော။
(ဝိ၊၄၊၃၃၃။)
တဿုဒ္ဒါနံ –
ဝိဟာရံ ဗုဒ္ဓသေဋ္ဌေန, အပညတ္တံ တဒါ အဟု၊
တဟံ တဟံ နိက္ခမန္တိ, ဝါသာ တေ ဇိနသာဝကာ။
သေဋ္ဌီ ဂဟပတိ ဒိသွာ, ဘိက္ခူနံ ဣဒမဗြဝိ၊
ကာရာပေယျံ ဝသေယျာထ, ပဋိပုစ္ဆိံသု နာယကံ။
ဝိဟာရံ အဍ္ဎယောဂဉ္စ, ပါသာဒံ ဟမ္မိယံ ဂုဟံ၊
ပဉ္စလေဏံ အနုညာသိ, ဝိဟာရေ သေဋ္ဌိ ကာရယိ။
ဇနော ဝိဟာရံ ကာရေတိ, အကဝါဋံ အသံဝုတံ၊
ကဝါဋံ ပိဋ္ဌသံဃာဋံ, ဥဒုက္ခလဉ္စ ဥတ္တရိ။
အာဝိဉ္ဆနစ္ဆိဒ္ဒံ ရဇ္ဇုံ, ဝဋ္ဋိဉ္စ ကပိသီသကံ၊
သူစိဃဋိတာဠစ္ဆိဒ္ဒံ, လောဟကဋ္ဌဝိသာဏကံ။
ယန္တကံ သူစိကဉ္စေဝ, ဆဒနံ ဥလ္လိတ္တာဝလိတ္တံ၊
ဝေဒိဇာလသလာကဉ္စ, စက္ကလိ သန္ထရေန စ။
မိဍ္ဎိ ဗိဒလမဉ္စဉ္စ, သောသာနိကမသာရကော၊
ဗုန္ဒိကုဠိရပါဒဉ္စ, အာဟစ္စာသန္ဒိ ဥစ္စကေ။
သတ္တင်္ဂေါ စ ဘဒ္ဒပီဌံ, ပီဌကေဠကပါဒကံ၊
အာမလာဖလကာ ကောစ္ဆာ, ပလာလပီဌမေဝ စ။
ဥစ္စာဟိပဋိပါဒကာ, အဋ္ဌင်္ဂုလိ စ ပါဒကာ၊
သုတ္တံ အဋ္ဌပဒံ စောဠံ, တူလိကံ အဍ္ဎကာယိကံ။
ဂိရဂ္ဂေါ ဘိသိယော စာပိ, ဒုဿံ သေနာသနမ္ပိ စ၊
ဩနဒ္ဓံ ဟေဋ္ဌာ ပတတိ, ဥပ္ပါဋေတွာ ဟရန္တိ စ။
ဘတ္တိဉ္စ ဟတ္ထဘတ္တိဉ္စ, အနုညာသိ တထာဂတော၊
တိတ္ထိယာ ဝိဟာရေ စာပိ, ထုသံ သဏှဉ္စ မတ္တိကာ။
ဣက္ကာသံ ပါဏိကံ ကုဏ္ဍံ, သာသပံ သိတ္ထတေလကံ၊
ဥဿန္နေ ပစ္စုဒ္ဓရိတုံ, ဖရုသံ ဂဏ္ဍုမတ္တိကံ။
ဣက္ကာသံ ပဋိဘာနဉ္စ, နီစာ စယော စ အာရုဟံ၊
ပရိပတန္တိ အာဠကာ, အဍ္ဎကုဋ္ဋံ တယော ပုန။
(ဝိ၊၄၊၃၃၄။)
ခုဒ္ဒကေ ကုဋ္ဋပါဒေါ စ, ဩဝဿတိ သရံ ခိလံ၊
စီဝရဝံသံ ရဇ္ဇုဉ္စ, အာဠိန္ဒံ ကိဋိကေန စ။
အာလမ္ဗနံ တိဏစုဏ္ဏံ, ဟေဋ္ဌာမဂ္ဂေ နယံ ကရေ၊
အဇ္ဈောကာသေ ဩတပ္ပတိ, သာလံ ဟေဋ္ဌာ စ ဘာဇနံ။
ဝိဟာရော ကောဋ္ဌကော စေဝ, ပရိဝေဏဂ္ဂိသာလကံ၊
အာရာမေ စ ပုန ကောဋ္ဌေ, ဟေဋ္ဌညေဝ နယံ ကရေ။
သုဓံ အနာထပိဏ္ဍိ စ, သဒ္ဓေါ သီတဝနံ အဂါ၊
ဒိဋ္ဌဓမ္မော နိမန္တေသိ, သဟ သံဃေန နာယကံ။
အာဏာပေသန္တရာမဂ္ဂေ, အာရာမံ ကာရယီ ဂဏော၊
ဝေသာလိယံ နဝကမ္မံ, ပုရတော စ ပရိဂ္ဂဟိ။
ကော အရဟတိ ဘတ္တဂ္ဂေ, တိတ္တိရဉ္စ အဝန္ဒိယာ၊
ပရိဂ္ဂဟိတန္တရဃရာ, တူလော သာဝတ္ထိ ဩသရိ။
ပတိဋ္ဌာပေသိ အာရာမံ, ဘတ္တဂ္ဂေ စ ကောလာဟလံ၊
ဂိလာနာ ဝရသေယျာ စ, လေသာ သတ္တရသာ တဟိံ။
ကေန နု ခေါ ကထံ နု ခေါ, ဝိဟာရဂ္ဂေန ဘာဇယိ၊
ပရိဝေဏံ အနုဘာဂဉ္စ, အကာမာ ဘာဂံ နော ဒဒေ။
နိဿီမံ သဗ္ဗကာလဉ္စ, ဂါဟာ သေနာသနေ တယော၊
ဥပနန္ဒော စ ဝဏ္ဏေသိ, ဌိတကာ သမကာသနာ။
သမာနာသနိကာ ဘိန္ဒိံသု, တိဝဂ္ဂါ စ ဒုဝဂ္ဂိကံ၊
အသမာနာသနိကာ ဒီဃံ, သာဠိန္ဒံ ပရိဘုဉ္ဇိတုံ။
အယျိကာ စ အဝိဒူရေ, ဘာဇိတဉ္စ ကီဋာဂိရေ၊
အာဠဝီ ပိဏ္ဍကကုဋ္ဋေဟိ, ဒွါရအဂ္ဂဠဝဋ္ဋိကာ။
အာလောကသေတကာဠဉ္စ, ဂေရုဆာဒနဗန္ဓနာ၊
ဘဏ္ဍိခဏ္ဍပရိဘဏ္ဍံ, ဝီသ တိံသာ စ ကာလိကာ။
ဩသိတေ အကတံ ဝိပ္ပံ, ခုဒ္ဒေ ဆပ္ပဉ္စဝဿိကံ၊
အဍ္ဎယောဂေ စ သတ္တဋ္ဌ, မဟလ္လေ ဒသ ဒွါဒသ။
သဗ္ဗံ ဝိဟာရံ ဧကဿ, အညံ ဝါသေန္တိ သံဃိကံ၊
နိဿီမံ သဗ္ဗကာလဉ္စ, ပက္ကမိ ဝိဗ္ဘမန္တိ စ။
(ဝိ၊၄၊၃၃၅။)
ကာလဉ္စ သာမဏေရဉ္စ, သိက္ခာပစ္စက္ခအန္တိမံ၊
ဥမ္မတ္တခိတ္တစိတ္တာ စ, ဝေဒနာပတ္တိဒဿနာ။
အပ္ပဋိကမ္မဒိဋ္ဌိယာ, ပဏ္ဍကာ ထေယျတိတ္ထိယာ၊
တိရစ္ဆာနမာတုပိတု, အရဟန္တာ စ ဒူသကာ။
ဘေဒကာ လောဟိတုပ္ပါဒါ, ဥဘတော စာပိ ဗျဉ္ဇနကာ၊
မာ သံဃဿ ပရိဟာယိ, ကမ္မံ အညဿ ဒါတဝေ။
ဝိပ္ပကတေ စ အညဿ, ကတေ တဿေဝ ပက္ကမေ၊
ဝိဗ္ဘမတိ ကာလင်္ကတော, သာမဏေရော စ ဇာယတိ။
ပစ္စက္ခာတော စ သိက္ခာယ, အန္တိမဇ္ဈာပန္နကော ယဒိ၊
သံဃောဝ သာမိကော ဟောတိ, ဥမ္မတ္တခိတ္တဝေဒနာ။
အဒဿနာပ္ပဋိကမ္မေ, ဒိဋ္ဌိ တဿေဝ ဟောတိ တံ၊
ပဏ္ဍကော ထေယျတိတ္ထီ စ, တိရစ္ဆာနမာတုပေတ္တိကံ။
ဃာတကော ဒူသကော စာပိ, ဘေဒလောဟိတဗျဉ္ဇနာ၊
ပဋိဇာနာတိ ယဒိ သော, သံဃောဝ ဟောတိ သာမိကော။
ဟရန္တညတြ ကုက္ကုစ္စံ, ဥန္ဒြိယတိ စ ကမ္ဗလံ၊
ဒုဿဉ္စ စမ္မစက္ကလီ, စောဠကံ အက္ကမန္တိ စ။
အလ္လာ ဥပါဟနာနိဋ္ဌု, လိခန္တိ အပဿေန္တိ စ၊
အပဿေနံ လိခတေဝ, ဓောတပစ္စတ္ထရေန စ။
ရာဇဂဟေ န သက္ကောန္တိ, လာမကံ ဘတ္တုဒ္ဒေသကံ၊
ကထံ နု ခေါ ပညာပကံ, ဘဏ္ဍာဂါရိကသမ္မုတိ။
ပဋိဂ္ဂါဟဘာဇကော စာပိ, ယာဂု စ ဖလဘာဇကော၊
ခဇ္ဇကဘာဇကော စေဝ, အပ္ပမတ္တကဝိဿဇ္ဇေ။
သာဋိယဂ္ဂါဟာပကော စေဝ, တထေဝ ပတ္တဂ္ဂါဟကော၊
အာရာမိကသာမဏေရ, ပေသကဿ စ သမ္မုတိ။
သဗ္ဗာဘိဘူ လောကဝိဒူ, ဟိတစိတ္တော ဝိနာယကော၊
လေဏတ္ထဉ္စ သုခတ္ထဉ္စ, ဈာယိတုဉ္စ ဝိပဿိတုန္တိ။
သေနာသနက္ခန္ဓကံ နိဋ္ဌိတံ။
(ဝိ၊၄၊၃၃၆။)
၇။ သံဃဘေဒကက္ခန္ဓကံ
၁။ ပဌမဘာဏဝါရော
မြန်֍ ၃၃၀။ တေန သမယေန ဗုဒ္ဓေါ ဘဂဝါ အနုပိယာယံ ဝိဟရတိ, အနုပိယံ နာမ မလ္လာနံ နိဂမော။ တေန ခေါ ပန သမယေန အဘိညာတာ အဘိညာတာ သကျကုမာရာ ဘဂဝန္တံ ပဗ္ဗဇိတံ အနုပဗ္ဗဇန္တိ။ တေန ခေါ ပန သမယေန မဟာနာမော စ သက္ကော အနုရုဒ္ဓေါ စ သက္ကော ဒွေဘာတိကာ ဟောန္တိ။ အနုရုဒ္ဓေါ သက္ကော သုခုမာလော ဟောတိ။ တဿ တယော ပါသာဒါ ဟောန္တိ – ဧကော ဟေမန္တိကော, ဧကော ဂိမှိကော, ဧကော ဝဿိကော။ သော ဝဿိကေ ပါသာဒေ စတ္တာရော မာသေ [ဝဿိကေ ပါသာဒေ ဝဿိကေ စတ္တာရော မာသေ (သီ။)] နိပ္ပုရိသေဟိ တူရိယေဟိ ပရိစာရယမာနော [ပရိစာရိယမာနော (က။)] န ဟေဋ္ဌာပါသာဒံ ဩရောဟတိ။ အထ ခေါ မဟာနာမဿ သက္ကဿ ဧတဒဟောသိ – ‘‘ဧတရဟိ ခေါ အဘိညာတာ အဘိညာတာ သကျကုမာရာ ဘဂဝန္တံ ပဗ္ဗဇိတံ အနုပဗ္ဗဇန္တိ။ အမှာကဉ္စ ပန ကုလာ နတ္ထိ ကောစိ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇိတော။ ယံနူနာဟံ ဝါ ပဗ္ဗဇေယျံ, အနုရုဒ္ဓေါ ဝါ’’တိ။ အထ ခေါ မဟာနာမော သက္ကော ယေန အနုရုဒ္ဓေါ သက္ကော တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ အနုရုဒ္ဓံ သက္ကံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ဧတရဟိ, တာတ အနုရုဒ္ဓ, အဘိညာတာ အဘိညာတာ သကျကုမာရာ ဘဂဝန္တံ ပဗ္ဗဇိတံ အနုပဗ္ဗဇန္တိ။ အမှာကဉ္စ ပန ကုလာ နတ္ထိ ကောစိ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇိတော။ တေန ဟိ တွံ ဝါ ပဗ္ဗဇ, အဟံ ဝါ ပဗ္ဗဇိဿာမီ’’တိ။ ‘‘အဟံ ခေါ သုခုမာလော, နာဟံ သက္ကောမိ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇိတုံ။ တွံ ပဗ္ဗဇာဟီ’’တိ။ ‘‘ဧဟိ ခေါ တေ, တာတ အနုရုဒ္ဓ, ဃရာဝါသတ္ထံ အနုသာသိဿာမိ။ ပဌမံ ခေတ္တံ ကသာပေတဗ္ဗံ။ ကသာပေတွာ ဝပါပေတဗ္ဗံ။ ဝပါပေတွာ ဥဒကံ အဘိနေတဗ္ဗံ။ ဥဒကံ အဘိနေတွာ ဥဒကံ နိန္နေတဗ္ဗံ။ ဥဒကံ နိန္နေတွာ နိဒ္ဓါပေတဗ္ဗံ။ နိဒ္ဓါပေတွာ [နိဍ္ဍဟေတဗ္ဗံ, နိဍ္ဍဟေတွာ (သီ။)] လဝါပေတဗ္ဗံ။ လဝါပေတွာ ဥဗ္ဗာဟာပေတဗ္ဗံ။ ဥဗ္ဗာဟာပေတွာ ပုဉ္ဇံ ကာရာပေတဗ္ဗံ။ ပုဉ္ဇံ ကာရာပေတွာ မဒ္ဒါပေတဗ္ဗံ။ မဒ္ဒါပေတွာ ပလာလာနိ ဥဒ္ဓရာပေတဗ္ဗာနိ။ ပလာလာနိ ဥဒ္ဓရာပေတွာ ဘုသိကာ ဥဒ္ဓရာပေတဗ္ဗာ။ ဘုသိကံ ဥဒ္ဓရာပေတွာ ဩပုနာပေတဗ္ဗံ [ဩဖုနာပေတဗ္ဗံ (သျာ။ က။), ဩဖုဏာပေတဗ္ဗံ (ယောဇနာ)]။ ဩပုနာပေတွာ အတိဟရာပေတဗ္ဗံ။ အတိ
(ဝိ၊၄၊၃၃၇။)
ဟရာပေတွာ အာယတိမ္ပိ ဝဿံ ဧဝမေဝ ကာတဗ္ဗံ, အာယတိမ္ပိ ဝဿံ ဧဝမေဝ ကာတဗ္ဗ’’န္တိ။ ‘‘န ကမ္မာ ခီယန္တိ? န ကမ္မာနံ အန္တော ပညာယတိ? ကဒါ ကမ္မာ ခီယိဿန္တိ? ကဒါ ကမ္မာနံ အန္တော ပညာယိဿတိ? ကဒါ မယံ အပ္ပေါဿုက္ကာ ပဉ္စဟိ ကာမဂုဏေဟိ သမပ္ပိတာ သမင်္ဂီဘူတာ ပရိစာရေဿာမာ’’တိ? ‘‘န ဟိ, တာတ အနုရုဒ္ဓ, ကမ္မာ ခီယန္တိ။ န ကမ္မာနံ အန္တော ပညာယတိ။ အခီဏေဝ ကမ္မေ ပိတရော စ ပိတာမဟာ စ ကာလင်္ကတာ’’တိ။ ‘‘တေန ဟိ တွညေဝ ဃရာဝါသတ္ထေန ဥပဇာနာဟိ။ အဟံ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇိဿာမီ’’တိ။
အထ ခေါ အနုရုဒ္ဓေါ သက္ကော ယေန မာတာ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ မာတရံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ဣစ္ဆာမဟံ, အမ္မ, အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇိတုံ။ အနုဇာနာဟိ မံ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇ္ဇာယာ’’တိ။ ဧဝံ ဝုတ္တေ အနုရုဒ္ဓဿ သက္ကဿ မာတာ အနုရုဒ္ဓံ သက္ကံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘တုမှေ ခေါ မေ, တာတ အနုရုဒ္ဓ, ဒွေ ပုတ္တာ ပိယာ မနာပါ အပ္ပဋိကူလာ။ မရဏေနပိ ဝေါ အကာမကာ ဝိနာ ဘဝိဿာမိ။ ကိံ ပနာဟံ တုမှေ ဇီဝန္တေ အနုဇာနိဿာမိ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇ္ဇာယာ’’တိ? ဒုတိယမ္ပိ ခေါ…ပေ… တတိယမ္ပိ ခေါ အနုရုဒ္ဓေါ သက္ကော မာတရံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ဣစ္ဆာမဟံ, အမ္မ, အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇိတုံ။ အနုဇာနာဟိ မံ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇ္ဇာယာ’’တိ [ဣမဿ အနန္တရံ ကေသုစိ ပေါတ္ထကေသု ဧဝမ္ပိ ပါဌော ဒိဿတိ –- ‘‘ဧဝံ ဝုတ္တေ အနုရုဒ္ဓဿ သက္ကဿ မာတာ ဧဝမာဟ ‘သစေ တာတ အနုရုဒ္ဓ ဘဒ္ဒိယော သကျရာဇာ သကျာနံ ရဇ္ဇံ ကာရေတိ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇတိ, ဧဝံ တွမ္ပိ ပဗ္ဗဇာဟီ’’’တိ]။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဘဒ္ဒိယော သကျရာဇာ သကျာနံ ရဇ္ဇံ ကာရေတိ။ သော စ အနုရုဒ္ဓဿ သက္ကဿ သဟာယော ဟောတိ။ အထ ခေါ အနုရုဒ္ဓဿ သက္ကဿ မာတာ – ‘အယံ ခေါ ဘဒ္ဒိယော သကျရာဇာ သကျာနံ ရဇ္ဇံ ကာရေတိ၊ အနုရုဒ္ဓဿ သက္ကဿ သဟာယော၊ သော န ဥဿဟတိ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇိတု’န္တိ – အနုရုဒ္ဓံ သက္ကံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘သစေ, တာတ အနုရုဒ္ဓ, ဘဒ္ဒိယော သကျရာဇာ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇတိ, ဧဝံ တွမ္ပိ ပဗ္ဗဇာဟီ’’တိ။ အထ ခေါ အနုရုဒ္ဓေါ သက္ကော ယေန ဘဒ္ဒိယော သကျရာဇာ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဒ္ဒိယံ သကျရာဇာနံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘မမ ခေါ, သမ္မ, ပဗ္ဗဇ္ဇာ တဝ ပဋိဗဒ္ဓါ’’တိ။ ‘‘သစေ တေ, သမ္မ, ပဗ္ဗဇ္ဇာ မမ ပဋိဗဒ္ဓါ ဝါ အပ္ပဋိဗဒ္ဓါ ဝါ သာ ဟောတု, အဟံ တယာ၊ ယထာ သုခံ ပဗ္ဗဇာဟီ’’တိ။ ‘‘ဧဟိ, သမ္မ, ဥဘော အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇိဿာမာ’’တိ။ ‘‘နာဟံ, သမ္မ, သက္ကောမိ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇိတုန္တိ။ ယံ တေ သက္ကာ အညံ
(ဝိ၊၄၊၃၃၈။)
မယာ ကာတုံ, ကျာဟံ [တျာဟံ (သီ။ သျာ။)] ကရိဿာမိ။ တွံ ပဗ္ဗဇာဟီ’’တိ။ ‘‘မာတာ ခေါ မံ, သမ္မ, ဧဝမာဟ – ‘သစေ, တာတ အနုရုဒ္ဓ, ဘဒ္ဒိယော သကျရာဇာ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇတိ, ဧဝံ တွမ္ပိ ပဗ္ဗဇာဟီ’’’တိ။ ‘‘ဘာသိတာ ခေါ ပန တေ, သမ္မ, ဧသာ ဝါစာ။ သစေ တေ, သမ္မ, ပဗ္ဗဇ္ဇာ မမ ပဋိဗဒ္ဓါ ဝါ, အပ္ပဋိဗဒ္ဓါ ဝါ သာ ဟောတု, အဟံ တယာ၊ ယထာ သုခံ ပဗ္ဗဇာဟီ’’တိ။ ‘‘ဧဟိ, သမ္မ, ဥဘော အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇိဿာမာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန မနုဿာ သစ္စဝါဒိနော ဟောန္တိ, သစ္စပဋိညာ။ အထ ခေါ ဘဒ္ဒိယော သကျရာဇာ အနုရုဒ္ဓံ သက္ကံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘အာဂမေဟိ, သမ္မ, သတ္တဝဿာနိ။ သတ္တန္နံ ဝဿာနံ အစ္စယေန ဥဘော အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇိဿာမာ’’တိ။ ‘‘အတိစိရံ, သမ္မ, သတ္တဝဿာနိ။ နာဟံ သက္ကောမိ သတ္တဝဿာနိ အာဂမေတု’’န္တိ။ ‘‘အာဂမေဟိ, သမ္မ, ဆဝဿာနိ…ပေ… ပဉ္စဝဿာနိ… စတ္တာရိ ဝဿာနိ… တီဏိ ဝဿာနိ… ဒွေ ဝဿာနိ… ဧကံ ဝဿံ။ ဧကဿ ဝဿဿ အစ္စယေန ဥဘော အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇိဿာမာ’’တိ။ ‘‘အတိစိရံ, သမ္မ, ဧကဝဿံ။ နာဟံ သက္ကောမိ ဧကံ ဝဿံ အာဂမေတု’’န္တိ။ ‘‘အာဂမေဟိ, သမ္မ, သတ္တမာသေ။ သတ္တန္နံ မာသာနံ အစ္စယေန ဥဘောပိ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇိဿာမာ’’တိ။ ‘‘အတိစိရံ, သမ္မ, သတ္တမာသာ။ နာဟံ သက္ကောမိ သတ္တမာသေ အာဂမေတု’’န္တိ။ ‘‘အာဂမေဟိ, သမ္မ, ဆ မာသေ…ပေ… ပဉ္စ မာသေ… စတ္တာရော မာသေ… တယော မာသေ… ဒွေ မာသေ… ဧကံ မာသံ… အဍ္ဎမာသံ။ အဍ္ဎမာသဿ အစ္စယေန ဥဘောပိ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇိဿာမာ’’တိ။ ‘‘အတိစိရံ, သမ္မ, အဍ္ဎမာသော။ နာဟံ သက္ကောမိ အဍ္ဎမာသံ အာဂမေတု’’န္တိ။ ‘‘အာဂမေဟိ, သမ္မ, သတ္တာဟံ ယာဝါဟံ ပုတ္တေ စ ဘာတရော စ ရဇ္ဇံ နိယျာဒေမီ’’တိ။ ‘‘န စိရံ, သမ္မ, သတ္တာဟော, အာဂမေဿာမီ’’တိ။
မြန်֍ ၃၃၁။ အထ ခေါ ဘဒ္ဒိယော စ သကျရာဇာ အနုရုဒ္ဓေါ စ အာနန္ဒော စ ဘဂု စ ကိမိလော စ ဒေဝဒတ္တော စ, ဥပါလိကပ္ပကေန သတ္တမာ, ယထာ ပုရေ စတုရင်္ဂိနိယာ သေနာယ ဥယျာနဘူမိံ နိယျန္တိ, ဧဝမေဝ စတုရင်္ဂိနိယာ သေနာယ နိယျိံသု။ တေ ဒူရံ ဂန္တွာ သေနံ နိဝတ္တာပေတွာ ပရဝိသယံ ဩက္ကမိတွာ အာဘရဏံ ဩမုဉ္စိတွာ ဥတ္တရာသင်္ဂေန ဘဏ္ဍိကံ ဗန္ဓိတွာ ဥပါလိံ ကပ္ပကံ ဧတဒဝေါစုံ – ‘‘ဟန္ဒ, ဘဏေ ဥပါလိ, နိဝတ္တဿု၊ အလံ တေ ဧတ္တကံ ဇီဝိကာယာ’’တိ။ အထ ခေါ ဥပါလိဿ ကပ္ပကဿ နိဝတ္တန္တဿ ဧတဒဟောသိ – ‘‘စဏ္ဍာ ခေါ သာကိယာ၊ ဣမိနာ ကုမာရာ နိပ္ပါတိတာတိ ဃာတာပေယျုမ္ပိ မံ။
(ဝိ၊၄၊၃၃၉။)
ဣမေ ဟိ နာမ သကျကုမာရာ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇိဿန္တိ။ ကိမင်္ဂ [ကိမင်္ဂ (သီ။)] ပနာဟ’’န္တိ။ ဘဏ္ဍိကံ မုဉ္စိတွာ တံ ဘဏ္ဍံ ရုက္ခေ အာလဂ္ဂေတွာ ‘ယော ပဿတိ, ဒိန္နံယေဝ ဟရတူ’တိ ဝတွာ ယေန တေ သကျကုမာရာ တေနုပသင်္ကမိ။ အဒ္ဒသာသုံ ခေါ တေ သကျကုမာရာ ဥပါလိံ ကပ္ပကံ ဒူရတောဝ အာဂစ္ဆန္တံ။ ဒိသွာန ဥပါလိံ ကပ္ပကံ ဧတဒဝေါစုံ – ‘‘ကိဿ, ဘဏေ ဥပါလိ, နိဝတ္တေသီ’’တိ? ‘‘ဣဓ မေ, အယျပုတ္တာ, နိဝတ္တန္တဿ ဧတဒဟောသိ – ‘စဏ္ဍာ ခေါ သာကိယာ၊ ဣမိနာ ကုမာရာ နိပ္ပါတိတာတိ ဃာတာပေယျုမ္ပိ မံ။ ဣမေ ဟိ နာမ သကျကုမာရာ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇိဿန္တိ။ ကိမင်္ဂ ပနာဟ’န္တိ။ သော ခေါ အဟံ, အယျပုတ္တာ, ဘဏ္ဍိကံ မုဉ္စိတွာ တံ ဘဏ္ဍံ ရုက္ခေ အာလဂ္ဂေတွာ ‘ယော ပဿတိ, ဒိန္နညေဝ ဟရတူ’တိ ဝတွာ တတောမှိ ပဋိနိဝတ္တော’’တိ။ ‘‘သုဋ္ဌု, ဘဏေ ဥပါလိ, အကာသိ ယမ္ပိ န နိဝတ္တော [ယံ နိဝတ္တော (သီ။), ယံ ပန နိဝတ္တော (သျာ။)]။ စဏ္ဍာ ခေါ သာကိယာ၊ ဣမိနာ ကုမာရာ နိပ္ပါတိတာတိ ဃာတာပေယျုမ္ပိ တ’’န္တိ။
အထ ခေါ သကျကုမာရာ ဥပါလိံ ကပ္ပကံ အာဒါယ ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိံသု, ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိံသု။ ဧကမန္တံ နိသိန္နာ ခေါ တေ သကျကုမာရာ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစုံ – ‘‘မယံ, ဘန္တေ, သာကိယာ နာမ မာနဿိနော။ အယံ, ဘန္တေ, ဥပါလိ ကပ္ပကော အမှာကံ ဒီဃရတ္တံ ပရိစာရကော။ ဣမံ ဘဂဝါ ပဌမံ ပဗ္ဗာဇေတု။ ဣမဿ မယံ အဘိဝါဒနပစ္စုဋ္ဌာနအဉ္ဇလိကမ္မသာမီစိကမ္မံ ကရိဿာမ။ ဧဝံ အမှာကံ သာကိယာနံ သာကိယမာနော နိမ္မာနာယိဿတီ’’တိ [နိမ္မာဒယိဿတီတိ (သီ။), နိမ္မာနိယိဿတီတိ (သျာ။)]။
အထ ခေါ ဘဂဝါ ဥပါလိံ ကပ္ပကံ ပဌမံ ပဗ္ဗာဇေသိ, ပစ္ဆာ တေ သကျကုမာရေ။ အထ ခေါ အာယသ္မာ ဘဒ္ဒိယော တေနေဝ အန္တရဝဿေန တိဿော ဝိဇ္ဇာ သစ္ဆာကာသိ။ အာယသ္မာ အနုရုဒ္ဓေါ ဒိဗ္ဗစက္ခုံ ဥပ္ပါဒေသိ။ အာယသ္မာ အာနန္ဒော သောတာပတ္တိဖလံ သစ္ဆာကာသိ။ ဒေဝဒတ္တော ပေါထုဇ္ဇနိကံ ဣဒ္ဓိံ အဘိနိပ္ဖါဒေသိ။
မြန်֍ ၃၃၂။ တေန ခေါ ပန သမယေန အာယသ္မာ ဘဒ္ဒိယော အရညဂတောပိ ရုက္ခမူလဂတောပိ သုညာဂါရဂတောပိ အဘိက္ခဏံ ဥဒါနံ ဥဒါနေသိ – ‘‘အဟော သုခံ, အဟော သုခ’’န္တိ။ အထ ခေါ သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခူ ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိံသု, ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိံသု။
(ဝိ၊၄၊၃၄၀။)
ဧကမန္တံ နိသိန္နာ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစုံ – ‘‘အာယသ္မာ, ဘန္တေ, ဘဒ္ဒိယော အရညဂတောပိ ရုက္ခမူလဂတောပိ သုညာဂါရဂတောပိ အဘိက္ခဏံ ဥဒါနံ ဥဒါနေသိ – ‘အဟော သုခံ, အဟော သုခ’န္တိ။ နိဿံသယံ ခေါ, ဘန္တေ, အာယသ္မာ ဘဒ္ဒိယော အနဘိရတောဝ ဗြဟ္မစရိယံ စရတိ။ တံယေဝ ဝါ ပုရိမံ ရဇ္ဇသုခံ သမနုဿရန္တော အရညဂတောပိ ရုက္ခမူလဂတောပိ သုညာဂါရဂတောပိ အဘိက္ခဏံ ဥဒါနံ ဥဒါနေသိ – ‘အဟော သုခံ, အဟော သုခ’’’န္တိ။
အထ ခေါ ဘဂဝါ အညတရံ ဘိက္ခုံ အာမန္တေသိ – ‘‘ဧဟိ တွံ, ဘိက္ခု, မမ ဝစနေန ဘဒ္ဒိယံ ဘိက္ခုံ အာမန္တေဟိ – ‘သတ္ထာ တံ, အာဝုသော ဘဒ္ဒိယ, အာမန္တေတီ’’’တိ။ ‘‘ဧဝံ ဘန္တေ’’တိ ခေါ သော ဘိက္ခု ဘဂဝတော ပဋိဿုတွာ ယေနာယသ္မာ ဘဒ္ဒိယော တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ အာယသ္မန္တံ ဘဒ္ဒိယံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘သတ္ထာ တံ, အာဝုသော ဘဒ္ဒိယ, အာမန္တေတီ’’တိ။ ‘‘ဧဝမာဝုသော’’တိ ခေါ အာယသ္မာ ဘဒ္ဒိယော တဿ ဘိက္ခုနော ပဋိဿုတွာ ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နံ ခေါ အာယသ္မန္တံ ဘဒ္ဒိယံ ဘဂဝါ ဧတဒဝေါစ – ‘‘သစ္စံ ကိရ တွံ, ဘဒ္ဒိယ, အရညဂတောပိ ရုက္ခမူလဂတောပိ သုညာဂါရဂတောပိ အဘိက္ခဏံ ဥဒါနံ ဥဒါနေသိ – ‘အဟော သုခံ, အဟော သုခ’’’န္တိ? ‘‘ဧဝံ ဘန္တေ’’တိ။ ‘‘ကိံ ပန တွံ, ဘဒ္ဒိယ, အတ္ထဝသံ သမ္ပဿမာနော အရညဂတောပိ ရုက္ခမူလဂတောပိ သုညာဂါရဂတောပိ အဘိက္ခဏံ ဥဒါနံ ဥဒါနေသိ – ‘အဟော သုခံ အဟော သုခ’’’န္တိ? ‘‘ပုဗ္ဗေ မေ, ဘန္တေ, ရညော သတောပိ အန္တောပိ အန္တေပုရေ ရက္ခာ သုသံဝိဟိတာ ဟောတိ, ဗဟိပိ အန္တေပုရေ ရက္ခာ သုသံဝိဟိတာ ဟောတိ, အန္တောပိ နဂရေ ရက္ခာ သုသံဝိဟိတာ ဟောတိ, ဗဟိပိ နဂရေ ရက္ခာ သုသံဝိဟိတာ ဟောတိ, အန္တောပိ ဇနပဒေ ရက္ခာ သုသံဝိဟိတာ ဟောတိ, ဗဟိပိ ဇနပဒေ ရက္ခာ သုသံဝိဟိတာ ဟောတိ။ သော ခေါ အဟံ, ဘန္တေ, ဧဝံ ရက္ခိတောပိ ဂေါပိတောပိ သန္တော ဘီတော ဥဗ္ဗိဂ္ဂေါ ဥဿင်္ကီ ဥတြသ္တော ဝိဟရာမိ။ ဧတရဟိ ခေါ ပန အဟံ ဧကော, ဘန္တေ, အရညဂတောပိ ရုက္ခမူလဂတောပိ သုညာဂါရဂတောပိ အဘီတော အနုဗ္ဗိဂ္ဂေါ အနုဿင်္ကီ အနုတြသ္တော အပ္ပေါဿုက္ကော ပန္နလောမော ပရဒတ္တဝုတ္တော မိဂဘူတေန စေတသာ ဝိဟရာမီတိ။ ဣမံ ခေါ အဟံ, ဘန္တေ, အတ္ထဝသံ သမ္ပဿမာနော အရညဂတောပိ ရုက္ခမူလဂတောပိ သုညာဂါရဂတောပိ အဘိက္ခဏံ ဥဒါနံ ဥဒါနေမိ – ‘အဟော သုခံ, အဟော သုခ’’’န္တိ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ဧတမတ္ထံ ဝိဒိတွာ တာယံ ဝေလာယံ ဣမံ ဥဒါနံ ဥဒါနေသိ –
(ဝိ၊၄၊၃၄၁။)
[ဥဒါ။ ၂၀] ‘‘ယဿန္တရတော န သန္တိ ကောပါ, ဣတိ ဘဝါဘဝတဉ္စ ဝီတိဝတ္တော၊
တံ ဝိဂတဘယံ သုခိံ အသောကံ, ဒေဝါ နာနုဘဝန္တိ ဒဿနာယာ’’တိ။
ဒေဝဒတ္တဝတ္ထု
မြန်֍ ၃၃၃။ အထ ခေါ ဘဂဝါ အနုပိယာယံ ယထာဘိရန္တံ ဝိဟရိတွာ ယေန ကောသမ္ဗီ တေန စာရိကံ ပက္ကာမိ။ အနုပုဗ္ဗေန စာရိကံ စရမာနော ယေန ကောသမ္ဗီ တဒဝသရိ။ တတြ သုဒံ ဘဂဝါ ကောသမ္ဗိယံ ဝိဟရတိ ဃောသိတာရာမေ။ အထ ခေါ ဒေဝဒတ္တဿ ရဟောဂတဿ ပဋိသလ္လီနဿ ဧဝံ စေတသော ပရိဝိတက္ကော ဥဒပါဒိ – ‘‘ကံ နု ခေါ အဟံ ပသာဒေယျံ, ယသ္မိံ မေ ပသန္နေ ဗဟုလာဘသက္ကာရော ဥပ္ပဇ္ဇေယျာ’’တိ? အထ ခေါ ဒေဝဒတ္တဿ ဧတဒဟောသိ – ‘‘အယံ ခေါ အဇာတသတ္တု ကုမာရော တရုဏော စေဝ အာယတိံ ဘဒ္ဒေါ စ။ ယံနူနာဟံ အဇာတသတ္တုံ ကုမာရံ ပသာဒေယျံ။ တသ္မိံ မေ ပသန္နေ ဗဟုလာဘသက္ကာရော ဥပ္ပဇ္ဇိဿတီ’’တိ။
အထ ခေါ ဒေဝဒတ္တော သေနာသနံ သံသာမေတွာ ပတ္တစီဝရမာဒါယ ယေန ရာဇဂဟံ တေန ပက္ကာမိ။ အနုပုဗ္ဗေန ယေန ရာဇဂဟံ တဒဝသရိ။ အထ ခေါ ဒေဝဒတ္တော သကဝဏ္ဏံ ပဋိသံဟရိတွာ ကုမာရကဝဏ္ဏံ အဘိနိမ္မိနိတွာ အဟိမေခလိကာယ အဇာတသတ္တုဿ ကုမာရဿ ဥစ္ဆင်္ဂေ [ဥစ္စင်္ကေ (သျာ။)] ပါတုရဟောသိ။ အထ ခေါ အဇာတသတ္တု ကုမာရော ဘီတော အဟောသိ, ဥဗ္ဗိဂ္ဂေါ ဥဿင်္ကီ ဥတြသ္တော။ အထ ခေါ ဒေဝဒတ္တော အဇာတသတ္တုံ ကုမာရံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ဘာယသိ မံ တွံ ကုမာရာ’’တိ? ‘‘အာမ, ဘာယာမိ။ ကောသိ တွ’’န္တိ? ‘‘အဟံ ဒေဝဒတ္တော’’တိ။ ‘‘သစေ ခေါ တွံ, ဘန္တေ, အယျော ဒေဝဒတ္တော, ဣင်္ဃ သကေနေဝ ဝဏ္ဏေန ပါတုဘဝဿူ’’တိ။ အထ ခေါ ဒေဝဒတ္တော ကုမာရကဝဏ္ဏံ ပဋိသံဟရိတွာ သံဃာဋိပတ္တစီဝရဓရော အဇာတသတ္တုဿ ကုမာရဿ ပုရတော အဋ္ဌာသိ။ အထ ခေါ အဇာတသတ္တု ကုမာရော ဒေဝဒတ္တဿ ဣမိနာ ဣဒ္ဓိပါဋိဟာရိယေန အဘိပ္ပသန္နော ပဉ္စဟိ ရထသတေဟိ သာယံ ပါတံ ဥပဋ္ဌာနံ ဂစ္ဆတိ, ပဉ္စ စ ထာလိပါကသတာနိ ဘတ္တာဘိဟာရော အဘိဟရီယတိ။ အထ ခေါ ဒေဝဒတ္တဿ လာဘသက္ကာရသိလောကေန အဘိဘူတဿ ပရိယာဒိန္နစိတ္တဿ ဧဝရူပံ
(ဝိ၊၄၊၃၄၂။)
ဣစ္ဆာဂတံ ဥပ္ပဇ္ဇိ – ‘‘အဟံ ဘိက္ခုသံဃံ ပရိဟရိဿာမီ’’တိ။ သဟ စိတ္တုပ္ပါဒါဝ ဒေဝဒတ္တော တဿာ ဣဒ္ဓိယာ ပရိဟာယိ။
[အ။ နိ။ ၅။၁၀၀] တေန ခေါ ပန သမယေန ကကုဓော နာမ ကောဠိယပုတ္တော, အာယသ္မတော မဟာမောဂ္ဂလ္လာနဿ ဥပဋ္ဌာကော, အဓုနာ ကာလင်္ကတော အညတရံ မနောမယံ ကာယံ ဥပပန္နော။ တဿ ဧဝရူပေါ အတ္တဘာဝပ္ပဋိလာဘော ဟောတိ – သေယျထာပိ နာမ ဒွေ ဝါ တီဏိ ဝါ မာဂဓကာနိ [မာဂဓိကာနိ (သျာ။)] ဂါမက္ခေတ္တာနိ။ သော တေန အတ္တဘာဝပ္ပဋိလာဘေန နေဝ အတ္တာနံ န ပရံ ဗျာဗာဓေတိ။ အထ ခေါ ကကုဓော ဒေဝပုတ္တော ယေနာယသ္မာ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနော တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ အာယသ္မန္တံ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ အဋ္ဌာသိ။ ဧကမန္တံ ဌိတော ခေါ ကကုဓော ဒေဝပုတ္တော အာယသ္မန္တံ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ဒေဝဒတ္တဿ, ဘန္တေ, လာဘသက္ကာရသိလောကေန အဘိဘူတဿ ပရိယာဒိန္နစိတ္တဿ [ပရိယာဒိဏ္ဏစိတ္တဿ (က။)] ဧဝရူပံ ဣစ္ဆာဂတံ ဥပ္ပဇ္ဇိ – ‘အဟံ ဘိက္ခုသံဃံ ပရိဟရိဿာမီ’တိ။ သဟ စိတ္တုပ္ပါဒါဝ ဘန္တေ, ဒေဝဒတ္တော တဿာ ဣဒ္ဓိယာ ပရိဟီနော’’တိ။ ဣဒမဝေါစ ကကုဓော ဒေဝပုတ္တော။ ဣဒံ ဝတွာ အာယသ္မန္တံ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနံ အဘိဝါဒေတွာ ပဒက္ခိဏံ ကတွာ တတ္ထေဝ အန္တရဓာယိ။
အထ ခေါ အာယသ္မာ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနော ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခေါ အာယသ္မာ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနော ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ကကုဓော နာမ, ဘန္တေ, ကောဠိယပုတ္တော မမ ဥပဋ္ဌာကော အဓုနာ ကာလင်္ကတော အညတရံ မနောမယံ ကာယံ ဥပပန္နော။ တဿ ဧဝရူပေါ အတ္တဘာဝပ္ပဋိလာဘော – သေယျထာပိ နာမ ဒွေ ဝါ တီဏိ ဝါ မာဂဓကာနိ ဂါမက္ခေတ္တာနိ။ သော တေန အတ္တဘာဝပ္ပဋိလာဘေန နေဝ အတ္တာနံ န ပရံ ဗျာဗာဓေတိ။ အထ ခေါ, ဘန္တေ, ကကုဓော ဒေဝပုတ္တော ယေနာဟံ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ မံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ အဋ္ဌာသိ။ ဧကမန္တံ ဌိတော ခေါ, ဘန္တေ, ကကုဓော ဒေဝပုတ္တော မံ ဧတဒဝေါစ – ‘ဒေဝဒတ္တဿ, ဘန္တေ, လာဘသက္ကာရသိလောကေန အဘိဘူတဿ ပရိယာဒိန္နစိတ္တဿ ဧဝရူပံ ဣစ္ဆာဂတံ ဥပ္ပဇ္ဇိ – အဟံ ဘိက္ခုသံဃံ ပရိဟရိဿာမီတိ။ သဟ စိတ္တုပ္ပါဒါဝ ဘန္တေ, ဒေဝဒတ္တော တဿာ ဣဒ္ဓိယာ ပရိဟီနော’တိ။ ဣဒမဝေါစ, ဘန္တေ, ကကုဓော ဒေဝပုတ္တော။ ဣဒံ ဝတွာ မံ အဘိဝါဒေတွာ ပဒက္ခိဏံ ကတွာ တတ္ထေဝ အန္တရဓာယီ’’တိ။
(ဝိ၊၄၊၃၄၃။)
‘‘ကိံ ပန တေ, မောဂ္ဂလ္လာန, ကကုဓော ဒေဝပုတ္တော စေတသာ စေတော ပရိစ္စ ဝိဒိတော? ယံ ကိဉ္စိ ကကုဓော ဒေဝပုတ္တော ဘာသတိ သဗ္ဗံ တံ တထေဝ ဟောတိ, နော အညထာ’’တိ? ‘‘စေတသာ စေတော ပရိစ္စ ဝိဒိတော စ မေ, ဘန္တေ, ကကုဓော ဒေဝပုတ္တော။ ယံ ကိဉ္စိ ကကုဓော ဒေဝပုတ္တော ဘာသတိ သဗ္ဗံ တံ တထေဝ ဟောတိ, နော အညထာ’’တိ။ ‘‘ရက္ခဿေတံ, မောဂ္ဂလ္လာန, ဝါစံ။ ရက္ခဿေတံ, မောဂ္ဂလ္လာန, ဝါစံ။ ဣဒါနိ သော မောဃပုရိသော အတ္တနာဝ အတ္တာနံ ပါတုကရိဿတိ။
ပဉ္စသတ္ထုကထာ
မြန်֍ ၃၃၄။ [အ။ နိ။ ၅။၁၀၀] ‘‘ပဉ္စိမေ, မောဂ္ဂလ္လာန, သတ္ထာရော သန္တော သံဝိဇ္ဇမာနာ လောကသ္မိံ။ ကတမေ ပဉ္စ? ‘‘ဣဓ, မောဂ္ဂလ္လာန, ဧကစ္စော သတ္ထာ အပရိသုဒ္ဓသီလော သမာနော ‘ပရိသုဒ္ဓသီလောမှီ’တိ ပဋိဇာနာတိ ‘ပရိသုဒ္ဓံ မေ သီလံ ပရိယောဒါတံ အသံကိလိဋ္ဌ’န္တိ။ တမေနံ သာဝကာ ဧဝံ ဇာနန္တိ – ‘အယံ ခေါ ဘဝံ သတ္ထာ အပရိသုဒ္ဓသီလော သမာနော ‘ပရိသုဒ္ဓသီလောမှီ’တိ ပဋိဇာနာတိ ‘ပရိသုဒ္ဓံ မေ သီလံ ပရိယောဒါတံ အသံကိလိဋ္ဌ’န္တိ စ။ မယဉ္စေဝ ခေါ ပန ဂိဟီနံ အာရောစေယျာမ, နာဿဿ မနာပံ။ ယံ ခေါ ပနဿ အမနာပံ, ကထံ နံ မယံ တေန သမုဒါစရေယျာမ? သမ္မန္နတိ ခေါ ပန စီဝရပိဏ္ဍပါတသေနာသနဂိလာနပ္ပစ္စယဘေသဇ္ဇပရိက္ခာရေန – ယံ တုမော ကရိဿတိ, တုမောဝ တေန ပညာယိဿတီ’တိ။ ဧဝရူပံ ခေါ, မောဂ္ဂလ္လာန, သတ္ထာရံ သာဝကာ သီလတော ရက္ခန္တိ၊ ဧဝရူပေါ စ ပန သတ္ထာ သာဝကေဟိ သီလတော ရက္ခံ ပစ္စာသီသတိ [ပစ္စာသိံသတိ (သီ။ သျာ။)]။
‘‘ပုန စပရံ, မောဂ္ဂလ္လာန, ဣဓေကစ္စော သတ္ထာ အပရိသုဒ္ဓါဇီဝေါ သမာနော ‘ပရိသုဒ္ဓါဇီဝေါမှီ’တိ ပဋိဇာနာတိ ‘ပရိသုဒ္ဓေါ မေ အာဇီဝေါ ပရိယောဒါတော အသံကိလိဋ္ဌော’တိ စ။ တမေနံ သာဝကာ ဧဝံ ဇာနန္တိ – ‘အယံ ခေါ ဘဝံ သတ္ထာ အပရိသုဒ္ဓါဇီဝေါ သမာနော ‘ပရိသုဒ္ဓါဇီဝေါမှီ’တိ ပဋိဇာနာတိ ‘ပရိသုဒ္ဓေါ မေ အာဇီဝေါ ပရိယောဒါတော အသံကိလိဋ္ဌော’တိ စ။ မယဉ္စေဝ ခေါ ပန ဂိဟီနံ အာရောစေယျာမ, နာဿဿ မနာပံ။ ယံ ခေါ ပနဿ အမနာပံ, ကထံ န မယံ တေန သမုဒါစရေယျာမ? သမ္မန္နတိ ခေါ ပန စီဝရပိဏ္ဍပါတသေနာသနဂိလာနပ္ပစ္စယဘေသဇ္ဇပရိက္ခာရေန – ယံ
(ဝိ၊၄၊၃၄၄။)
တုမော ကရိဿတိ, တုမောဝ တေန ပညာယိဿတီ’တိ။ ဧဝရူပံ ခေါ, မောဂ္ဂလ္လာန, သတ္ထာရံ သာဝကာ အာဇီဝတော ရက္ခန္တိ၊ ဧဝရူပေါ စ ပန သတ္ထာ သာဝကေဟိ အာဇီဝတော ရက္ခံ ပစ္စာသီသတိ။
‘‘ပုန စပရံ, မောဂ္ဂလ္လာန, ဣဓေကစ္စော သတ္ထာ အပရိသုဒ္ဓဓမ္မဒေသနော သမာနော ‘ပရိသုဒ္ဓဓမ္မဒေသနောမှီ’တိ ပဋိဇာနာတိ ‘ပရိသုဒ္ဓါ မေ ဓမ္မဒေသနာ ပရိယောဒါတာ အသံကိလိဋ္ဌာ’တိ စ။ တမေနံ သာဝကာ ဧဝံ ဇာနန္တိ – ‘အယံ ခေါ ဘဝံ သတ္ထာ အပရိသုဒ္ဓဓမ္မဒေသနော သမာနော ‘ပရိသုဒ္ဓဓမ္မဒေသနောမှီ’တိ ပဋိဇာနာတိ ‘ပရိသုဒ္ဓါ မေ ဓမ္မဒေသနာ ပရိယောဒါတာ အသံကိလိဋ္ဌာ’တိ စ။ မယဉ္စေဝ ခေါ ပန ဂိဟီနံ အာရောစေယျာမ, နာဿဿ မနာပံ။ ယံ ခေါ ပနဿ အမနာပံ, ကထံ နံ မယံ တေန သမုဒါစရေယျာမ? သမ္မန္နတိ ခေါ ပန စီဝရပိဏ္ဍပါတသေနာသနဂိလာနပ္ပစ္စယဘေသဇ္ဇပရိက္ခာရေန – ယံ တုမော ကရိဿတိ, တုမောဝ တေန ပညာယိဿတီ’တိ။ ဧဝရူပံ ခေါ, မောဂ္ဂလ္လာန, သတ္ထာရံ သာဝကာ ဓမ္မဒေသနတော ရက္ခန္တိ၊ ဧဝရူပေါ စ ပန သတ္ထာ သာဝကေဟိ ဓမ္မဒေသနတော ရက္ခံ ပစ္စာသီသတိ။
‘‘ပုန စပရံ, မောဂ္ဂလ္လာန, ဣဓေကစ္စော သတ္ထာ အပရိသုဒ္ဓဝေယျာကရဏော သမာနော ‘ပရိသုဒ္ဓဝေယျာကရဏောမှီ’တိ ပဋိဇာနာတိ ‘ပရိသုဒ္ဓံ မေ ဝေယျာကရဏံ ပရိယောဒါတံ အသံကိလိဋ္ဌ’န္တိ စ။ တမေနံ သာဝကာ ဧဝံ ဇာနန္တိ – ‘အယံ ခေါ ဘဝံ သတ္ထာ အပရိသုဒ္ဓဝေယျာကရဏော သမာနော ‘ပရိသုဒ္ဓဝေယျာကရဏောမှီ’တိ ပဋိဇာနာတိ ‘ပရိသုဒ္ဓံ မေ ဝေယျာကရဏံ ပရိယောဒါတံ အသံကိလိဋ္ဌ’န္တိ စ။ မယဉ္စေဝ ခေါ ပန ဂိဟီနံ အာရောစေယျာမ, နာဿဿ မနာပံ။ ယံ ခေါ ပနဿ အမနာပံ, ကထံ နံ မယံ တေန သမုဒါစရေယျာမ? သမ္မန္နတိ ခေါ ပန စီဝရပိဏ္ဍပါတသေနာသနဂိလာနပ္ပစ္စယဘေသဇ္ဇပရိက္ခာရေန – ယံ တုမော ကရိဿတိ, တုမောဝ တေန ပညာယိဿတီ’တိ။ ဧဝရူပံ ခေါ, မောဂ္ဂလ္လာန, သတ္ထာရံ သာဝကာ ဝေယျာကရဏတော ရက္ခန္တိ၊ ဧဝရူပေါ စ ပန သတ္ထာ သာဝကေဟိ ဝေယျာကရဏတော ရက္ခံ ပစ္စာသီသတိ။
‘‘ပုန စပရံ, မောဂ္ဂလ္လာန, ဣဓေကစ္စော သတ္ထာ အပရိသုဒ္ဓဉာဏဒဿနော သမာနော ‘ပရိသုဒ္ဓဉာဏဒဿနောမှီ’တိ ပဋိဇာနာတိ ‘ပရိသုဒ္ဓံ မေ ဉာဏဒဿနံ ပရိယောဒါတံ အသံကိလိဋ္ဌ’န္တိ စ။ တမေနံ သာဝကာ ဧဝံ ဇာနန္တိ – ‘အယံ ခေါ ဘဝံ သတ္ထာ အပရိသုဒ္ဓဉာဏဒဿနော သမာနော
(ဝိ၊၄၊၃၄၅။)
‘ပရိသုဒ္ဓဉာဏဒဿနောမှီ’တိ ပဋိဇာနာတိ ‘ပရိသုဒ္ဓံ မေ ဉာဏဒဿနံ ပရိယောဒါတံ အသံကိလိဋ္ဌ’န္တိ စ။ မယဉ္စေဝ ခေါ ပန ဂိဟီနံ အာရောစေယျာမ, နာဿဿ မနာပံ။ ယံ ခေါ ပနဿ အမနာပံ, ကထံ နံ မယံ တေန သမုဒါစရေယျာမ? သမ္မန္နတိ ခေါ ပန စီဝရပိဏ္ဍပါတသေနာသနဂိလာနပ္ပစ္စယဘေသဇ္ဇပရိက္ခာရေန – ယံ တုမော ကရိဿတိ, တုမောဝ တေန ပညာယိဿတီ’တိ။ ဧဝရူပံ ခေါ, မောဂ္ဂလ္လာန, သတ္ထာရံ သာဝကာ ဉာဏဒဿနတော ရက္ခန္တိ၊ ဧဝရူပေါ စ ပန သတ္ထာ သာဝကေဟိ ဉာဏဒဿနတော ရက္ခံ ပစ္စာသီသတီတိ။ ဣမေ ခေါ, မောဂ္ဂလ္လာန, ပဉ္စ သတ္ထာရော သန္တော သံဝိဇ္ဇမာနာ လောကသ္မိံ။
‘‘အဟံ ခေါ ပန, မောဂ္ဂလ္လာန, ပရိသုဒ္ဓသီလော သမာနော ‘ပရိသုဒ္ဓသီလောမှီ’တိ ပဋိဇာနာမိ ‘ပရိသုဒ္ဓံ မေ သီလံ ပရိယောဒါတံ အသံကိလိဋ္ဌ’န္တိ စ။ န စ မံ သာဝကာ သီလတော ရက္ခန္တိ၊ န စာဟံ သာဝကေဟိ သီလတော ရက္ခံ ပစ္စာသီသာမိ။ ပရိသုဒ္ဓါဇီဝေါ သမာနော…ပေ… ပရိသုဒ္ဓဓမ္မဒေသနော သမာနော…ပေ… ပရိသုဒ္ဓဝေယျာကရဏော သမာနော…ပေ… ပရိသုဒ္ဓဉာဏဒဿနော သမာနော ‘ပရိသုဒ္ဓဉာဏဒဿနောမှီ’တိ ပဋိဇာနာမိ ‘ပရိသုဒ္ဓံ မေ ဉာဏဒဿနံ ပရိယောဒါတံ အသံကိလိဋ္ဌ’န္တိ စ။ န စ မံ သာဝကာ ဉာဏဒဿနတော ရက္ခန္တိ၊ န စာဟံ သာဝကေဟိ ဉာဏဒဿနတော ရက္ခံ ပစ္စာသီသာမီ’’တိ။
မြန်֍ ၃၃၅။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ကောသမ္ဗိယံ ယထာဘိရန္တံ ဝိဟရိတွာ ယေန ရာဇဂဟံ တေန စာရိကံ ပက္ကာမိ။ အနုပုဗ္ဗေန စာရိကံ စရမာနော ယေန ရာဇဂဟံ တဒဝသရိ။ တတြ သုဒံ ဘဂဝါ ရာဇဂဟေ ဝိဟရတိ ဝေဠုဝနေ ကလန္ဒကနိဝါပေ။ အထ ခေါ သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခူ ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိံသု, ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိံသု။ ဧကမန္တံ နိသိန္နာ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစုံ – ‘‘ဒေဝဒတ္တဿ, ဘန္တေ, အဇာတသတ္တု ကုမာရော ပဉ္စဟိ ရထသတေဟိ သာယံ ပါတံ ဥပဋ္ဌာနံ ဂစ္ဆတိ၊ ပဉ္စ စ ထာလိပါကသတာနိ ဘတ္တာဘိဟာရော အဘိဟရီယတီ’’တိ။ ‘‘မာ, ဘိက္ခဝေ, ဒေဝဒတ္တဿ လာဘသက္ကာရသိလောကံ ပိဟယိတ္ထ။ ယာဝကီဝဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, ဒေဝဒတ္တဿ အဇာတသတ္တု ကုမာရော ပဉ္စဟိ ရထသတေဟိ သာယံ ပါတံ ဥပဋ္ဌာနံ ဂမိဿတိ, ပဉ္စ စ ထာလိပါကသတာနိ ဘတ္တာဘိဟာရော အဘိဟရီယိဿတိ, ဟာနိယေဝ, ဘိက္ခဝေ, ဒေဝဒတ္တဿ ပါဋိကင်္ခါ ကုသလေသု ဓမ္မေသု, နော ဝုဍ္ဎိ။
(ဝိ၊၄၊၃၄၆။)
‘‘သေယျထာပိ, ဘိက္ခဝေ, စဏ္ဍဿ ကုက္ကုရဿ နာသာယ ပိတ္တံ ဘိန္ဒေယျုံ, ဧဝဉှိ သော, ဘိက္ခဝေ, ကုက္ကုရော ဘိယျောသောမတ္တာယ စဏ္ဍတရော အဿ, ဧဝမေဝ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ယာဝကီဝဉ္စ ဒေဝဒတ္တဿ အဇာတသတ္တု ကုမာရော ပဉ္စဟိ ရထသတေဟိ သာယံ ပါတံ ဥပဋ္ဌာနံ ဂမိဿတိ, ပဉ္စ စ ထာလိပါကသတာနိ ဘတ္တာဘိဟာရော အဘိဟရီယိဿတိ, ဟာနိယေဝ, ဘိက္ခဝေ, ဒေဝဒတ္တဿ ပါဋိကင်္ခါ ကုသလေသု ဓမ္မေသု, နော ဝုဍ္ဎိ။
[သံ။ နိ။ ၂။၁၈၄၊ အ။ နိ။ ၄။၆၈] ‘‘အတ္တဝဓာယ, ဘိက္ခဝေ, ဒေဝဒတ္တဿ လာဘသက္ကာရသိလောကော ဥဒပါဒိ, ပရာဘဝါယ ဒေဝဒတ္တဿ လာဘသက္ကာရသိလောကော ဥဒပါဒိ။
‘‘သေယျထာပိ, ဘိက္ခဝေ, ကဒလီ အတ္တဝဓာယ ဖလံ ဒေတိ, ပရာဘဝါယ ဖလံ ဒေတိ, ဧဝမေဝ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, အတ္တဝဓာယ ဒေဝဒတ္တဿ လာဘသက္ကာရသိလောကော ဥဒပါဒိ, ပရာဘဝါယ ဒေဝဒတ္တဿ လာဘသက္ကာရသိလောကော ဥဒပါဒိ။
‘‘သေယျထာပိ, ဘိက္ခဝေ, ဝေဠု အတ္တဝဓာယ ဖလံ ဒေတိ, ပရာဘဝါယ ဖလံ ဒေတိ, ဧဝမေဝ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, အတ္တဝဓာယ ဒေဝဒတ္တဿ လာဘသက္ကာရသိလောကော ဥဒပါဒိ, ပရာဘဝါယ ဒေဝဒတ္တဿ လာဘသက္ကာရသိလောကော ဥဒပါဒိ။
‘‘သေယျထာပိ, ဘိက္ခဝေ, နဠော အတ္တဝဓာယ ဖလံ ဒေတိ, ပရာဘဝါယ ဖလံ ဒေတိ, ဧဝမေဝ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, အတ္တဝဓာယ ဒေဝဒတ္တဿ လာဘသက္ကာရသိလောကော ဥဒပါဒိ, ပရာဘဝါယ ဒေဝဒတ္တဿ လာဘသက္ကာရသိလောကော ဥဒပါဒိ။
‘‘သေယျထာပိ, ဘိက္ခဝေ, အဿတရီ အတ္တဝဓာယ ဂဗ္ဘံ ဂဏှာတိ, ပရာဘဝါယ ဂဗ္ဘံ ဂဏှာတိ, ဧဝမေဝ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, အတ္တဝဓာယ ဒေဝဒတ္တဿ လာဘသက္ကာရသိလောကော ဥဒပါဒိ, ပရာဘဝါယ ဒေဝဒတ္တဿ လာဘသက္ကာရသိလောကော ဥဒပါဒီ’’တိ။
[သံ။ နိ။ ၁။၁၈၃, ၁။၂။၁၈၄, နေတ္တိ။ ၉၀] ‘‘ဖလံ ဝေ ကဒလိံ ဟန္တိ, ဖလံ ဝေဠုံ ဖလံ နဠံ၊
သက္ကာရော ကာပုရိသံ ဟန္တိ, ဂဗ္ဘော အဿတရိံ ယထာ’’တိ။
ပဌမဘာဏဝါရော နိဋ္ဌိတော။
(ဝိ၊၄၊၃၄၇။)
၂။ ဒုတိယဘာဏဝါရော
ပကာသနီယကမ္မံ
မြန်֍ ၃၃၆။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဘဂဝါ မဟတိယာ ပရိသာယ ပရိဝုတော ဓမ္မံ ဒေသေန္တော နိသိန္နော ဟောတိ သရာဇိကာယ ပရိသာယ။ အထ ခေါ ဒေဝဒတ္တော ဥဋ္ဌာယာသနာ ဧကံသံ ဥတ္တရာသင်္ဂံ ကရိတွာ ယေန ဘဂဝါ တေနဉ္ဇလိံ ပဏာမေတွာ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ဇိဏ္ဏော ဒါနိ, ဘန္တေ, ဘဂဝါ ဝုဍ္ဎော မဟလ္လကော အဒ္ဓဂတော ဝယောအနုပ္ပတ္တော။ အပ္ပေါဿုက္ကော ဒါနိ, ဘန္တေ, ဘဂဝါ ဒိဋ္ဌဓမ္မသုခဝိဟာရံ အနုယုတ္တော ဝိဟရတု, မမံ ဘိက္ခုသံဃံ နိဿဇ္ဇတု။ အဟံ ဘိက္ခုသံဃံ ပရိဟရိဿာမီ’’တိ။ ‘‘အလံ, ဒေဝဒတ္တ, မာ တေ ရုစ္စိ ဘိက္ခုသံဃံ ပရိဟရိတု’’န္တိ။ ဒုတိယမ္ပိ ခေါ ဒေဝဒတ္တော…ပေ… တတိယမ္ပိ ခေါ ဒေဝဒတ္တော ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ဇိဏ္ဏော ဒါနိ, ဘန္တေ, ဘဂဝါ ဝုဍ္ဎော မဟလ္လကော အဒ္ဓဂတော ဝယောအနုပ္ပတ္တော။ အပ္ပေါဿုက္ကော ဒါနိ, ဘန္တေ, ဘဂဝါ ဒိဋ္ဌဓမ္မသုခဝိဟာရံ အနုယုတ္တော ဝိဟရတု, မမံ ဘိက္ခုသံဃံ နိဿဇ္ဇတု။ အဟံ ဘိက္ခုသံဃံ ပရိဟရိဿာမီ’’တိ။ ‘‘သာရိပုတ္တမောဂ္ဂလ္လာနာနမ္ပိ ခေါ အဟံ, ဒေဝဒတ္တ, ဘိက္ခုသံဃံ န နိဿဇ္ဇေယျံ, ကိံ ပန တုယှံ ဆဝဿ ခေဠာသကဿာ’’တိ! အထ ခေါ ဒေဝဒတ္တော – သရာဇိကာယ မံ ဘဂဝါ ပရိသာယ ခေဠာသကဝါဒေန အပသာဒေတိ, သာရိပုတ္တမောဂ္ဂလ္လာနေဝ ဥက္ကံသတီတိ – ကုပိတော အနတ္တမနော ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ပဒက္ခိဏံ ကတွာ ပက္ကာမိ။ အယဉ္စရဟိ ဒေဝဒတ္တဿ ဘဂဝတိ ပဌမော အာဃာတော အဟောသိ။
အထ ခေါ ဘဂဝါ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, သံဃော ဒေဝဒတ္တဿ ရာဇဂဟေ ပကာသနီယံ ကမ္မံ ကရောတု – ‘ပုဗ္ဗေ ဒေဝဒတ္တဿ အညာ ပကတိ အဟောသိ, ဣဒါနိ အညာ ပကတိ။ ယံ ဒေဝဒတ္တော ကရေယျ ကာယေန ဝါစာယ, န တေန ဗုဒ္ဓေါ ဝါ ဓမ္မော ဝါ သံဃော ဝါ ဒဋ္ဌဗ္ဗော, ဒေဝဒတ္တောဝ တေန ဒဋ္ဌဗ္ဗော’တိ။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, ကာတဗ္ဗံ။ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
မြန်֍ ၃၃၇။ ‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ သံဃော ဒေဝဒတ္တဿ ရာဇဂဟေ ပကာသနီယံ ကမ္မံ ကရေယျ – ‘‘ပုဗ္ဗေ ဒေဝဒတ္တဿ အညာ ပကတိ အဟောသိ, ဣဒါနိ အညာ ပကတိ။ ယံ ဒေဝဒတ္တော ကရေယျ
(ဝိ၊၄၊၃၄၈။)
ကာယေန ဝါစာယ, န တေန ဗုဒ္ဓေါ ဝါ ဓမ္မော ဝါ သံဃော ဝါ ဒဋ္ဌဗ္ဗော, ဒေဝဒတ္တောဝ တေန ဒဋ္ဌဗ္ဗော’တိ။ ဧသာ ဉတ္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ သံဃော ဒေဝဒတ္တဿ ရာဇဂဟေ ပကာသနီယံ ကမ္မံ ကရောတိ – ‘ပုဗ္ဗေ ဒေဝဒတ္တဿ အညာ ပကတိ အဟောသိ, ဣဒါနိ အညာ ပကတိ။ ယံ ဒေဝဒတ္တော ကရေယျ ကာယေန ဝါစာယ, န တေန ဗုဒ္ဓေါ ဝါ ဓမ္မော ဝါ သံဃော ဝါ ဒဋ္ဌဗ္ဗော, ဒေဝဒတ္တောဝ တေန ဒဋ္ဌဗ္ဗော’တိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဒေဝဒတ္တဿ ရာဇဂဟေ ပကာသနီယံ ကမ္မဿ ကရဏံ – ‘ပုဗ္ဗေ ဒေဝဒတ္တဿ အညာ ပကတိ အဟောသိ, ဣဒါနိ အညာ ပကတိ, ယံ ဒေဝဒတ္တော ကရေယျ ကာယေန ဝါစာယ, န တေန ဗုဒ္ဓေါ ဝါ ဓမ္မော ဝါ သံဃော ဝါ ဒဋ္ဌဗ္ဗော, ဒေဝဒတ္တောဝ တေန ဒဋ္ဌဗ္ဗော’တိ – သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘ကတံ သံဃေန ဒေဝဒတ္တဿ ရာဇဂဟေ ပကာသနီယံ ကမ္မံ – ‘ပုဗ္ဗေ ဒေဝဒတ္တဿ အညာ ပကတိ အဟောသိ, ဣဒါနိ အညာ ပကတိ။ ယံ ဒေဝဒတ္တော ကရေယျ ကာယေန ဝါစာယ, န တေန ဗုဒ္ဓေါ ဝါ ဓမ္မော ဝါ သံဃော ဝါ ဒဋ္ဌဗ္ဗော, ဒေဝဒတ္တောဝ တေန ဒဋ္ဌဗ္ဗော’တိ။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။
မြန်֍ ၃၃၈။ အထ ခေါ ဘဂဝါ အာယသ္မန္တံ သာရိပုတ္တံ အာမန္တေသိ – ‘‘တေန ဟိ တွံ, သာရိပုတ္တ, ဒေဝဒတ္တံ ရာဇဂဟေ ပကာသေဟီ’’တိ။ ‘‘ပုဗ္ဗေ မယာ, ဘန္တေ, ဒေဝဒတ္တဿ ရာဇဂဟေ ဝဏ္ဏော ဘာသိတော – ‘မဟိဒ္ဓိကော ဂေါဓိပုတ္တော, မဟာနုဘာဝေါ ဂေါဓိပုတ္တော’တိ။ ကထာဟံ, ဘန္တေ, ဒေဝဒတ္တံ ရာဇဂဟေ ပကာသေမီ’’တိ? ‘‘နနု တယာ, သာရိပုတ္တ, ဘူတောယေဝ ဒေဝဒတ္တဿ ရာဇဂဟေ ဝဏ္ဏော ဘာသိတော – ‘မဟိဒ္ဓိကော ဂေါဓိပုတ္တော, မဟာနုဘာဝေါ ဂေါဓိပုတ္တော’’’ တိ? ‘‘ဧဝံ ဘန္တေ’’တိ။ ‘‘ဧဝမေဝ ခေါ တွံ, သာရိပုတ္တ, ဘူတံယေဝ ဒေဝဒတ္တံ ရာဇဂဟေ ပကာသေဟီ’’တိ။ ‘‘ဧဝံ ဘန္တေ’’တိ ခေါ အာယသ္မာ သာရိပုတ္တော ဘဂဝတော ပစ္စဿောသိ။
အထ ခေါ ဘဂဝါ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, သံဃော သာရိပုတ္တံ သမ္မန္နတု ဒေဝဒတ္တံ ရာဇဂဟေ ပကာသေတုံ – ‘ပုဗ္ဗေ ဒေဝဒတ္တဿ အညာ ပကတိ အဟောသိ, ဣဒါနိ အညာ ပကတိ။ ယံ ဒေဝဒတ္တော ကရေယျ ကာယေန ဝါစာယ, န တေန ဗုဒ္ဓေါ ဝါ ဓမ္မော ဝါ သံဃော ဝါ ဒဋ္ဌဗ္ဗော, ဒေဝဒတ္တောဝ တေန ဒဋ္ဌဗ္ဗော’တိ။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, သမ္မန္နိတဗ္ဗော။ ပဌမံ
(ဝိ၊၄၊၃၄၉။)
သာရိပုတ္တော ယာစိတဗ္ဗော။ ယာစိတွာ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော အာယသ္မန္တံ သာရိပုတ္တံ သမ္မန္နေယျ ဒေဝဒတ္တံ ရာဇဂဟေ ပကာသေတုံ – ‘ပုဗ္ဗေ ဒေဝဒတ္တဿ အညာ ပကတိ အဟောသိ, ဣဒါနိ အညာ ပကတိ။ ယံ ဒေဝဒတ္တော ကရေယျ ကာယေန ဝါစာယ, န တေန ဗုဒ္ဓေါ ဝါ ဓမ္မော ဝါ သံဃော ဝါ ဒဋ္ဌဗ္ဗော, ဒေဝဒတ္တောဝ တေန ဒဋ္ဌဗ္ဗော’တိ။ ဧသာ ဉတ္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ သံဃော အာယသ္မန္တံ သာရိပုတ္တံ သမ္မန္နတိ ဒေဝဒတ္တံ ရာဇဂဟေ ပကာသေတုံ – ‘ပုဗ္ဗေ ဒေဝဒတ္တဿ အညာ ပကတိ အဟောသိ, ဣဒါနိ အညာ ပကတိ, ယံ ဒေဝဒတ္တော ကရေယျ ကာယေန ဝါစာယ, န တေန ဗုဒ္ဓေါ ဝါ ဓမ္မော ဝါ သံဃော ဝါ ဒဋ္ဌဗ္ဗော, ဒေဝဒတ္တောဝ တေန ဒဋ္ဌဗ္ဗော’တိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ, အာယသ္မတော သာရိပုတ္တဿ သမ္မုတိ ဒေဝဒတ္တံ ရာဇဂဟေ ပကာသေတုံ – ‘ပုဗ္ဗေ ဒေဝဒတ္တဿ အညာ ပကတိ အဟောသိ, ဣဒါနိ အညာ ပကတိ, ယံ ဒေဝဒတ္တော ကရေယျ ကာယေန ဝါစာယ, န တေန ဗုဒ္ဓေါ ဝါ ဓမ္မော ဝါ သံဃော ဝါ ဒဋ္ဌဗ္ဗော, ဒေဝဒတ္တောဝ တေန ဒဋ္ဌဗ္ဗော’တိ – သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘သမ္မတော သံဃေန အာယသ္မာ သာရိပုတ္တော ဒေဝဒတ္တံ ရာဇဂဟေ ပကာသေတုံ – ‘ပုဗ္ဗေ ဒေဝဒတ္တဿ အညာ ပကတိ အဟောသိ, ဣဒါနိ အညာ ပကတိ။ ယံ ဒေဝဒတ္တော ကရေယျ ကာယေန ဝါစာယ, န တေန ဗုဒ္ဓေါ ဝါ ဓမ္မော ဝါ သံဃော ဝါ ဒဋ္ဌဗ္ဗော, ဒေဝဒတ္တောဝ တေန ဒဋ္ဌဗ္ဗော’တိ။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။
သမ္မတော စ အာယသ္မာ သာရိပုတ္တော သမ္ဗဟုလေဟိ ဘိက္ခူဟိ သဒ္ဓိံ ရာဇဂဟံ ပဝိသိတွာ ဒေဝဒတ္တံ ရာဇဂဟေ ပကာသေသိ – ‘‘ပုဗ္ဗေ ဒေဝဒတ္တဿ အညာ ပကတိ အဟောသိ, ဣဒါနိ အညာ ပကတိ။ ယံ ဒေဝဒတ္တော ကရေယျ ကာယေန ဝါစာယ, န တေန ဗုဒ္ဓေါ ဝါ ဓမ္မော ဝါ သံဃော ဝါ ဒဋ္ဌဗ္ဗော, ဒေဝဒတ္တောဝ တေန ဒဋ္ဌဗ္ဗော’’တိ။ တတ္ထ ယေ တေ မနုဿာ အဿဒ္ဓါ အပ္ပသန္နာ ဒုဗ္ဗုဒ္ဓိနော, တေ ဧဝမာဟံသု – ‘‘ဥသူယကာ ဣမေ သမဏာ သကျပုတ္တိယာ ဒေဝဒတ္တဿ လာဘသက္ကာရံ ဥသူယန္တီ’’တိ။ ယေ ပန တေ မနုဿာ သဒ္ဓါ ပသန္နာ ပဏ္ဍိတာ ဗျတ္တာ ဗုဒ္ဓိမန္တော, တေ ဧဝမာဟံသု – ‘‘န ခေါ ဣဒံ ဩရကံ ဘဝိဿတိ ယထာ ဘဂဝါ ဒေဝဒတ္တံ ရာဇဂဟေ ပကာသာပေတီ’’တိ။
(ဝိ၊၄၊၃၅၀။)
အဇာတသတ္တုကုမာရဝတ္ထု
မြန်֍ ၃၃၉။ အထ ခေါ ဒေဝဒတ္တော ယေန အဇာတသတ္တု ကုမာရော တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ အဇာတသတ္တုံ ကုမာရံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ပုဗ္ဗေ ခေါ, ကုမာရ, မနုဿာ ဒီဃာယုကာ, ဧတရဟိ အပ္ပါယုကာ။ ဌာနံ ခေါ ပနေတံ ဝိဇ္ဇတိ ယံ တွံ ကုမာရောဝ သမာနော ကာလံ ကရေယျာသိ။ တေန ဟိ တွံ, ကုမာရ, ပိတရံ ဟန္တွာ ရာဇာ ဟောဟိ။ အဟံ ဘဂဝန္တံ ဟန္တွာ ဗုဒ္ဓေါ ဘဝိဿာမီ’’တိ။
အထ ခေါ အဇာတသတ္တု ကုမာရော – အယျော ခေါ ဒေဝဒတ္တော မဟိဒ္ဓိကော မဟာနုဘာဝေါ, ဇာနေယျာသိ အယျော ဒေဝဒတ္တောတိ – ဦရုယာ ပေါတ္ထနိကံ ဗန္ဓိတွာ ဒိဝါ ဒိဝဿ [ဒိဝါ ဒိဝသဿ (က။)] ဘီတော ဥဗ္ဗိဂ္ဂေါ ဥဿင်္ကီ ဥတြသ္တော သဟသာ အန္တေပုရံ ပါဝိသိ။ အဒ္ဒသာသုံ ခေါ အန္တေပုရေ ဥပစာရကာ မဟာမတ္တာ အဇာတသတ္တုံ ကုမာရံ ဒိဝါ ဒိဝဿ ဘီတံ ဥဗ္ဗိဂ္ဂံ ဥဿင်္ကိံ ဥတြသ္တံ သဟသာ အန္တေပုရံ ပဝိသန္တံ၊ ဒိသွာန အဂ္ဂဟေသုံ။ တေ ဝိစိနန္တာ ဦရုယာ ပေါတ္ထနိကံ ဗဒ္ဓံ [ဗန္ဓံ (က။)] ဒိသွာန အဇာတသတ္တုံ ကုမာရံ ဧတဒဝေါစုံ – ‘‘ကိံ တွံ, ကုမာရ, ကတ္တုကာမောသီ’’တိ? ‘‘ပိတရမှိ ဟန္တုကာမော’’တိ။ ‘‘ကေနာသိ ဥဿာဟိတော’’တိ? ‘‘အယျေန ဒေဝဒတ္တေနာ’’တိ။ ဧကစ္စေ မဟာမတ္တာ ဧဝံ မတိံ အကံသု – ‘‘ကုမာရော စ ဟန္တဗ္ဗော, ဒေဝဒတ္တော စ, သဗ္ဗေ စ ဘိက္ခူ ဟန္တဗ္ဗာ’’တိ။ ဧကစ္စေ မဟာမတ္တာ ဧဝံ မတိံ အကံသု – ‘‘န ဘိက္ခူ ဟန္တဗ္ဗာ။ န ဘိက္ခူ ကိဉ္စိ အပရဇ္ဈန္တိ။ ကုမာရော စ ဟန္တဗ္ဗော, ဒေဝဒတ္တော စာ’’တိ။ ဧကစ္စေ မဟာမတ္တာ ဧဝံ မတိံ အကံသု – ‘‘န ကုမာရော စ ဟန္တဗ္ဗော, န ဒေဝဒတ္တော။ န ဘိက္ခူ ဟန္တဗ္ဗာ။ ရညော အာရောစေတဗ္ဗံ။ ယထာ ရာဇာ ဝက္ခတိ တထာ ကရိဿာမာ’’တိ။
အထ ခေါ တေ မဟာမတ္တာ အဇာတသတ္တုံ ကုမာရံ အာဒါယ ယေန ရာဇာ မာဂဓော သေနိယော ဗိမ္ဗိသာရော တေနုပသင်္ကမိံသု, ဥပသင်္ကမိတွာ ရညော မာဂဓဿ သေနိယဿ ဗိမ္ဗိသာရဿ ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘ကထံ, ဘဏေ, မဟာမတ္တေဟိ မတိ ကတာ’’တိ? ‘‘ဧကစ္စေ, ဒေဝ, မဟာမတ္တာ ဧဝံ မတိံ အကံသု – ‘ကုမာရော စ ဟန္တဗ္ဗော, ဒေဝဒတ္တော စ, သဗ္ဗေ စ ဘိက္ခူ ဟန္တဗ္ဗာ’တိ။ ဧကစ္စေ မဟာမတ္တာ ဧဝံ မတိံ အကံသု – ‘န ဘိက္ခူ ဟန္တဗ္ဗာ။ န ဘိက္ခူ ကိဉ္စိ အပရဇ္ဈန္တိ။ ကုမာရော စ ဟန္တဗ္ဗော, ဒေဝဒတ္တော စာ’တိ။ ဧကစ္စေ မဟာမတ္တာ ဧဝံ မတိံ အကံသု – ‘န ကုမာရော စ ဟန္တဗ္ဗော, န ဒေဝဒတ္တော။ န ဘိက္ခူ ဟန္တဗ္ဗာ။
(ဝိ၊၄၊၃၅၁။)
ရညော အာရောစေတဗ္ဗံ။ ယထာ ရာဇာ ဝက္ခတိ တထာ ကရိဿာမာ’’’တိ။ ‘‘ကိံ, ဘဏေ, ကရိဿတိ ဗုဒ္ဓေါ ဝါ ဓမ္မော ဝါ သံဃော ဝါ? နနု ဘဂဝတာ ပဋိကစ္စေဝ ဒေဝဒတ္တော ရာဇဂဟေ ပကာသာပိတော – ‘ပုဗ္ဗေ ဒေဝဒတ္တဿ အညာ ပကတိ အဟောသိ, ဣဒါနိ အညာ ပကတိ။ ယံ ဒေဝဒတ္တော ကရေယျ ကာယေန ဝါစာယ, န တေန ဗုဒ္ဓေါ ဝါ ဓမ္မော ဝါ သံဃော ဝါ ဒဋ္ဌဗ္ဗော, ဒေဝဒတ္တောဝ တေန ဒဋ္ဌဗ္ဗော’’တိ? တတ္ထ ယေ တေ မဟာမတ္တာ ဧဝံ မတိံ အကံသု – ‘ကုမာရော စ ဟန္တဗ္ဗော ဒေဝဒတ္တော စ၊ သဗ္ဗေ စ ဘိက္ခူ ဟန္တဗ္ဗာ’တိ၊ တေ အဋ္ဌာနေ အကာသိ။ ယေ တေ မဟာမတ္တာ ဧဝံ မတိံ အကံသု – ‘န ဘိက္ခူ ဟန္တဗ္ဗာ၊ န ဘိက္ခူ ကိဉ္စိ အပရဇ္ဈန္တိ၊ ကုမာရော စ ဟန္တဗ္ဗော ဒေဝဒတ္တော စာ’တိ၊ တေ နီစေ ဌာနေ ဌပေသိ။ ယေ တေ မဟာမတ္တာ ဧဝံ မတိံ အကံသု – ‘န ကုမာရော စ ဟန္တဗ္ဗော, န ဒေဝဒတ္တော၊ န ဘိက္ခူ ဟန္တဗ္ဗာ၊ ရညော အာရောစေတဗ္ဗံ၊ ယထာ ရာဇာ ဝက္ခတိ တထာ ကရိဿာမာ’တိ၊ တေ ဥစ္စေ ဌာနေ ဌပေသိ။ အထ ခေါ ရာဇာ မာဂဓော သေနိယော ဗိမ္ဗိသာရော အဇာတသတ္တုံ ကုမာရံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ကိဿ မံ တွံ, ကုမာရ, ဟန္တုကာမောသီ’’တိ? ‘‘ရဇ္ဇေနာမှိ, ဒေဝ, အတ္ထိကော’’တိ။ ‘‘သစေ ခေါ တွံ, ကုမာရ, ရဇ္ဇေန အတ္ထိကော, ဧတံ တေ ရဇ္ဇ’’န္တိ အဇာတသတ္တုဿ ကုမာရဿ ရဇ္ဇံ နိယျာဒေသိ။
အဘိမာရပေသနံ
မြန်֍ ၃၄၀။ အထ ခေါ ဒေဝဒတ္တော ယေန အဇာတသတ္တု ကုမာရော တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ အဇာတသတ္တုံ ကုမာရံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ပုရိသေ, မဟာရာဇ, အာဏာပေဟိ, ယေ သမဏံ ဂေါတမံ ဇီဝိတာ ဝေါရောပေဿန္တီ’’တိ။ အထ ခေါ အဇာတသတ္တု ကုမာရော မနုဿေ အာဏာပေသိ – ‘‘ယထာ, ဘဏေ, အယျော ဒေဝဒတ္တော အာဟ တထာ ကရေယျာထာ’’တိ။ အထ ခေါ ဒေဝဒတ္တော ဧကံ ပုရိသံ အာဏာပေသိ – ‘‘ဂစ္ဆာဝုသော, အမုကသ္မိံ ဩကာသေ သမဏော ဂေါတမော ဝိဟရတိ။ တံ ဇီဝိတာ ဝေါရောပေတွာ ဣမိနာ မဂ္ဂေန အာဂစ္ဆာ’’တိ။ တသ္မိံ မဂ္ဂေ ဒွေ ပုရိသေ ဌပေသိ – ‘‘ယော ဣမိနာ မဂ္ဂေန ဧကော ပုရိသော အာဂစ္ဆတိ, တံ ဇီဝိတာ ဝေါရောပေတွာ ဣမိနာ မဂ္ဂေန အာဂစ္ဆထာ’’တိ။ တသ္မိံ မဂ္ဂေ စတ္တာရော ပုရိသေ ဌပေသိ – ‘‘ယေ ဣမိနာ မဂ္ဂေန ဒွေ ပုရိသာ အာဂစ္ဆန္တိ, တေ ဇီဝိတာ ဝေါရောပေတွာ ဣမိနာ မဂ္ဂေန အာဂစ္ဆထာ’’တိ။ တသ္မိံ မဂ္ဂေ အဋ္ဌ ပုရိသေ ဌပေသိ – ‘‘ယေ ဣမိနာ မဂ္ဂေန စတ္တာရော ပုရိသာ အာဂစ္ဆန္တိ, တေ ဇီဝိတာ ဝေါရောပေတွာ ဣမိနာ
(ဝိ၊၄၊၃၅၂။)
မဂ္ဂေန အာဂစ္ဆထာ’’တိ။ တသ္မိံ မဂ္ဂေ သောဠသ ပုရိသေ ဌပေသိ – ‘‘ယေ ဣမိနာ မဂ္ဂေန အဋ္ဌ ပုရိသာ အာဂစ္ဆန္တိ, တေ ဇီဝိတာ ဝေါရောပေတွာ အာဂစ္ဆထာ’’တိ။
အထ ခေါ သော ဧကော ပုရိသော အသိစမ္မံ ဂဟေတွာ ဓနုကလာပံ သန္နယှိတွာ ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝတော အဝိဒူရေ ဘီတော ဥဗ္ဗိဂ္ဂေါ ဥဿင်္ကီ ဥတြသ္တော ပတ္ထဒ္ဓေန ကာယေန အဋ္ဌာသိ။ အဒ္ဒသာ ခေါ ဘဂဝါ တံ ပုရိသံ ဘီတံ ဥဗ္ဗိဂ္ဂံ ဥဿင်္ကိံ ဥတြသ္တံ ပတ္ထဒ္ဓေန ကာယေန ဌိတံ။ ဒိသွာန တံ ပုရိသံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ဧဟာဝုသော, မာ ဘာယီ’’တိ။ အထ ခေါ သော ပုရိသော အသိစမ္မံ ဧကမန္တံ ကရိတွာ ဓနုကလာပံ နိက္ခိပိတွာ ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝတော ပါဒေသု သိရသာ နိပတိတွာ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘အစ္စယော မံ, ဘန္တေ, အစ္စဂမာ ယထာဗာလံ ယထာမူဠှံ ယထာအကုသလံ, ယောဟံ ဒုဋ္ဌစိတ္တော ဝဓကစိတ္တော ဣဓူပသင်္ကန္တော။ တဿ မေ, ဘန္တေ, ဘဂဝါ အစ္စယံ အစ္စယတော ပဋိဂ္ဂဏှာတု အာယတိံ သံဝရာယာ’’တိ။ ‘‘တဂ္ဃ တွံ, အာဝုသော, အစ္စယော အစ္စဂမာ ယထာဗာလံ ယထာမူဠှံ ယထာအကုသလံ, ယံ တွံ ဒုဋ္ဌစိတ္တော ဝဓကစိတ္တော ဣဓူပသင်္ကန္တော။ ယတော စ ခေါ တွံ, အာဝုသော, အစ္စယံ အစ္စယတော ဒိသွာ ယထာဓမ္မံ ပဋိကရောသိ, တံ တေ မယံ ပဋိဂ္ဂဏှာမ။ ဝုဍ္ဎိ ဟေသာ, အာဝုသော, အရိယဿ ဝိနယေ – ယော အစ္စယံ အစ္စယတော ဒိသွာ ယထာဓမ္မံ ပဋိကရောတိ, အာယတိံ သံဝရံ အာပဇ္ဇတီ’’တိ။
အထ ခေါ ဘဂဝါ တဿ ပုရိသဿ အနုပုဗ္ဗိံ ကထံ ကထေသိ, သေယျထိဒံ – ဒါနကထံ သီလကထံ သဂ္ဂကထံ, ကာမာနံ အာဒီနဝံ ဩကာရံ သံကိလေသံ, နေက္ခမ္မေ အာနိသံသံ ပကာသေသိ။ ယဒါ တံ ဘဂဝါ အညာသိ ကလ္လစိတ္တံ, မုဒုစိတ္တံ, ဝိနီဝရဏစိတ္တံ, ဥဒဂ္ဂစိတ္တံ, ပသန္နစိတ္တံ, အထ ယာ ဗုဒ္ဓါနံ သာမုက္ကံသိကာ ဓမ္မဒေသနာ တံ ပကာသေသိ – ဒုက္ခံ, သမုဒယံ, နိရောဓံ, မဂ္ဂံ။ သေယျထာပိ နာမ သုဒ္ဓံ ဝတ္ထံ အပဂတကာဠကံ သမ္မဒေဝ ရဇနံ ပဋိဂ္ဂဟေယျ, ဧဝမေဝ တဿ ပုရိသဿ တသ္မိံယေဝ အာသနေ ဝိရဇံ ဝီတမလံ ဓမ္မစက္ခုံ ဥဒပါဒိ – ယံ ကိဉ္စိ သမုဒယဓမ္မံ, သဗ္ဗံ တံ နိရောဓဓမ္မန္တိ။ အထ ခေါ သော ပုရိသော ဒိဋ္ဌဓမ္မော ပတ္တဓမ္မော ဝိဒိတဓမ္မော ပရိယောဂါဠှဓမ္မော တိဏ္ဏဝိစိကိစ္ဆော ဝိဂတကထံကထော ဝေသာရဇ္ဇပ္ပတ္တော အပရပ္ပစ္စယော သတ္ထုသာသနေ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘အဘိက္ကန္တံ, ဘန္တေ, အဘိက္ကန္တံ, ဘန္တေ။ သေယျထာပိ, ဘန္တေ, နိက္ကုဇ္ဇိတံ ဝါ ဥက္ကုဇ္ဇေယျ, ပဋိစ္ဆန္နံ ဝါ ဝိဝရေယျ,
(ဝိ၊၄၊၃၅၃။)
မူဠှဿ ဝါ မဂ္ဂံ အာစိက္ခေယျ, အန္ဓကာရေ ဝါ တေလပဇ္ဇောတံ ဓာရေယျ – စက္ခုမန္တော ရူပါနိ ဒက္ခန္တီတိ – ဧဝမေဝံ ဘဂဝတာ အနေကပရိယာယေန ဓမ္မော ပကာသိတော။ ဧသာဟံ, ဘန္တေ, ဘဂဝန္တံ သရဏံ ဂစ္ဆာမိ, ဓမ္မဉ္စ, ဘိက္ခုသံဃဉ္စ။ ဥပါသကံ မံ ဘဂဝါ ဓာရေတု အဇ္ဇတဂ္ဂေ ပါဏုပေတံ သရဏံ ဂတ’’န္တိ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ တံ ပုရိသံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘မာ ခေါ တွံ, အာဝုသော, ဣမိနာ မဂ္ဂေန ဂစ္ဆ, ဣမိနာ မဂ္ဂေန ဂစ္ဆာဟီ’’တိ အညေန မဂ္ဂေန ဥယျောဇေသိ။
အထ ခေါ တေ ဒွေ ပုရိသာ – ကိံ နု ခေါ သော ဧကော ပုရိသော စိရေန အာဂစ္ဆတီတိ – ပဋိပထံ ဂစ္ဆန္တာ အဒ္ဒသံသု ဘဂဝန္တံ အညတရသ္မိံ ရုက္ခမူလေ နိသိန္နံ။ ဒိသွာန ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိံသု, ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိံသု။ တေသံ ဘဂဝါ အနုပုဗ္ဗိံ ကထံ ကထေသိ…ပေ… အပရပ္ပစ္စယာ သတ္ထုသာသနေ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစုံ – ‘‘အဘိက္ကန္တံ, ဘန္တေ…ပေ… ဥပါသကေ နော ဘဂဝါ ဓာရေတု အဇ္ဇတဂ္ဂေ ပါဏုပေတံ သရဏံ ဂတေ’’တိ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ တေ ပုရိသေ ဧတဒဝေါစ – ‘‘မာ ခေါ တုမှေ, အာဝုသော, ဣမိနာ မဂ္ဂေန ဂစ္ဆိတ္ထ, ဣမိနာ မဂ္ဂေန ဂစ္ဆထာ’’တိ အညေန မဂ္ဂေန ဥယျောဇေသိ။
အထ ခေါ တေ စတ္တာရော ပုရိသာ…ပေ… အထ ခေါ တေ အဋ္ဌ ပုရိသာ…ပေ… အထ ခေါ တေ သောဠသ ပုရိသာ – ကိံ နု ခေါ တေ အဋ္ဌ ပုရိသာ စိရေန အာဂစ္ဆန္တီတိ – ပဋိပထံ ဂစ္ဆန္တာ အဒ္ဒသာသုံ ဘဂဝန္တံ အညတရသ္မိံ ရုက္ခမူလေ နိသိန္နံ။ ဒိသွာန ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိံသု, ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိံသု။ တေသံ ဘဂဝါ အနုပုဗ္ဗိံ ကထံ ကထေသိ, သေယျထိဒံ – ဒါနကထံ…ပေ… အပရပ္ပစ္စယာ သတ္ထုသာသနေ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစုံ – ‘‘အဘိက္ကန္တံ, ဘန္တေ…ပေ… ဥပါသကေ နော ဘဂဝါ ဓာရေတု အဇ္ဇတဂ္ဂေ ပါဏုပေတံ သရဏံ ဂတေ’’တိ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ တေ ပုရိသေ ဧတဒဝေါစ – ‘‘မာ ခေါ တုမှေ, အာဝုသော, ဣမိနာ မဂ္ဂေန ဂစ္ဆိတ္ထ, ဣမိနာ မဂ္ဂေန ဂစ္ဆထာ’’တိ အညေန မဂ္ဂေန ဥယျောဇေသိ။
အထ ခေါ သော ဧကော ပုရိသော ယေန ဒေဝဒတ္တော တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ဒေဝဒတ္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘နာဟံ, ဘန္တေ, သက္ကောမိ တံ ဘဂဝန္တံ ဇီဝိတာ ဝေါရောပေတုံ၊ မဟိဒ္ဓိကော သော ဘဂဝါ, မဟာနုဘာဝေါ’’တိ။ ‘‘အလံ, အာဝုသော၊ မာ တွံ သမဏံ ဂေါတမံ ဇီဝိတာ ဝေါရောပေသိ။ အဟမေဝ သမဏံ ဂေါတမံ ဇီဝိတာ ဝေါရောပေဿာမီ’’တိ။
(ဝိ၊၄၊၃၅၄။)
လောဟိတုပ္ပါဒကကမ္မံ
မြန်֍ ၃၄၁။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဘဂဝါ ဂိဇ္ဈကူဋဿ ပဗ္ဗတဿ ဆာယာယံ စင်္ကမတိ။ အထ ခေါ ဒေဝဒတ္တော ဂိဇ္ဈကူဋံ ပဗ္ဗတံ အာရုဟိတွာ မဟတိံ သိလံ ပဝိဇ္ဈိ – ဣမာယ သမဏံ ဂေါတမံ ဇီဝိတာ ဝေါရောပေဿာမီတိ။ ဒွေ ပဗ္ဗတကူဋာ သမာဂန္တွာ တံ သိလံ သမ္ပဋိစ္ဆိံသု။ တတော ပပတိကာ ဥပ္ပတိတွာ ဘဂဝတော ပါဒေ ရုဟိရံ ဥပ္ပါဒေသိ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ဥဒ္ဓံ ဥလ္လောကေတွာ ဒေဝဒတ္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ဗဟုံ တယာ, မောဃပုရိသ, အပုညံ ပသုတံ, ယံ တွံ ဒုဋ္ဌစိတ္တော ဝဓကစိတ္တော တထာဂတဿ ရုဟိရံ ဥပ္ပါဒေသီ’’တိ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘ဣဒံ, ဘိက္ခဝေ, ဒေဝဒတ္တေန ပဌမံ အာနန္တရိယံ ကမ္မံ ဥပစိတံ, ယံ ဒုဋ္ဌစိတ္တေန ဝဓကစိတ္တေန တထာဂတဿ ရုဟိရံ ဥပ္ပါဒိတ’’န္တိ။
အဿောသုံ ခေါ ဘိက္ခူ – ‘‘ဒေဝဒတ္တေန ကိရ ဘဂဝတော ဝဓော ပယုတ္တော’’တိ။ တေ စ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဝိဟာရဿ ပရိတော ပရိတော စင်္ကမန္တိ ဥစ္စာသဒ္ဒါ မဟာသဒ္ဒါ သဇ္ဈာယံ ကရောန္တာ, ဘဂဝတော ရက္ခာဝရဏဂုတ္တိယာ။ အဿောသိ ခေါ ဘဂဝါ ဥစ္စာသဒ္ဒံ မဟာသဒ္ဒံ သဇ္ဈာယသဒ္ဒံ။ သုတွာန အာယသ္မန္တံ အာနန္ဒံ အာမန္တေသိ – ‘‘ကိံ နု ခေါ သော, အာနန္ဒ, ဥစ္စာသဒ္ဒေါ မဟာသဒ္ဒေါ သဇ္ဈာယသဒ္ဒေါ’’တိ? ‘‘အဿောသုံ ခေါ, ဘန္တေ, ဘိက္ခူ – ‘ဒေဝဒတ္တေန ကိရ ဘဂဝတော ဝဓော ပယုတ္တော’တိ။ တေ စ [တေဓ (သီ။)], ဘန္တေ, ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဝိဟာရဿ ပရိတော ပရိတော စင်္ကမန္တိ ဥစ္စာသဒ္ဒါ မဟာသဒ္ဒါ သဇ္ဈာယံ ကရောန္တာ, ဘဂဝတော ရက္ခာဝရဏဂုတ္တိယာ။ သော ဧသော, ဘဂဝါ, ဥစ္စာသဒ္ဒေါ မဟာသဒ္ဒေါ သဇ္ဈာယသဒ္ဒေါ’’တိ။ ‘‘တေန ဟာနန္ဒ, မမ ဝစနေန တေ ဘိက္ခူ အာမန္တေဟိ – သတ္ထာ အာယသ္မန္တေ အာမန္တေတီ’’တိ။ ‘‘ဧဝံ ဘန္တေ’’တိ ခေါ အာယသ္မာ အာနန္ဒော ဘဂဝတော ပဋိဿုတွာ ယေန တေ ဘိက္ခူ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ တေ ဘိက္ခူ ဧတဒဝေါစ – ‘‘သတ္ထာ အာယသ္မန္တေ အာမန္တေတီ’’တိ။ ‘‘ဧဝမာဝုသော’’တိ ခေါ တေ ဘိက္ခူ အာယသ္မတော အာနန္ဒဿ ပဋိဿုတွာ ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိံသု, ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိံသု။ ဧကမန္တံ နိသိန္နေ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝါ ဧတဒဝေါစ –
(ဝိ၊၄၊၃၅၅။)
‘‘အဋ္ဌာနမေတံ, ဘိက္ခဝေ, အနဝကာသော, ယံ ပရူပက္ကမေန တထာဂတံ ဇီဝိတာ ဝေါရောပေယျ။ အနုပက္ကမေန, ဘိက္ခဝေ, တထာဂတာ ပရိနိဗ္ဗာယန္တိ။
[စူဠဝ။ ၃၃၄၊ အ။ နိ။ ၅။၁၀၀] ‘‘ပဉ္စိမေ, ဘိက္ခဝေ, သတ္ထာရော သန္တော သံဝိဇ္ဇမာနာ လောကသ္မိံ။ ကတမေ ပဉ္စ? ‘‘ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, ဧကစ္စော သတ္ထာ အပရိသုဒ္ဓသီလော သမာနော ‘ပရိသုဒ္ဓသီလောမှီ’တိ ပဋိဇာနာတိ ‘ပရိသုဒ္ဓံ မေ သီလံ ပရိယောဒါတံ အသံကိလိဋ္ဌ’န္တိ စ။ တမေနံ သာဝကာ ဧဝံ ဇာနန္တိ – ‘အယံ ခေါ ဘဝံ သတ္ထာ အပရိသုဒ္ဓသီလော သမာနော ‘ပရိသုဒ္ဓသီလောမှီ’တိ ပဋိဇာနာတိ ‘ပရိသုဒ္ဓံ မေ သီလံ ပရိယောဒါတံ အသံကိလိဋ္ဌ’န္တိ စ။ မယဉ္စေဝ ခေါ ပန ဂိဟီနံ အာရောစေယျာမ, နာဿဿ မနာပံ။ ယံ ခေါ ပနဿ အမနာပံ, ကထံ နံ မယံ တေန သမုဒါစရေယျာမ? သမ္မန္နတိ ခေါ ပန စီဝရပိဏ္ဍပါတသေနာသနဂိလာနပ္ပစ္စယဘေသဇ္ဇပရိက္ခာရေန – ယံ တုမော ကရိဿတိ, တုမောဝ တေန ပညာယိဿတီ’တိ။ ဧဝရူပံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, သတ္ထာရံ သာဝကာ သီလတော ရက္ခန္တိ၊ ဧဝရူပေါ စ ပန သတ္ထာ သာဝကေဟိ သီလတော ရက္ခံ ပစ္စာသီသတိ။
‘‘ပုန စပရံ, ဘိက္ခဝေ, ဣဓေကစ္စော သတ္ထာ အပရိသုဒ္ဓအာဇီဝေါ သမာနော…ပေ… အပရိသုဒ္ဓဓမ္မဒေသနော သမာနော…ပေ… အပရိသုဒ္ဓဝေယျာကရဏော သမာနော…ပေ… အပရိသုဒ္ဓဉာဏဒဿနော သမာနော ‘ပရိသုဒ္ဓဉာဏဒဿနောမှီ’တိ ပဋိဇာနာတိ ‘ပရိသုဒ္ဓံ မေ ဉာဏဒဿနံ ပရိယောဒါတံ အသံကိလိဋ္ဌ’န္တိ စ။ တမေနံ သာဝကာ ဧဝံ ဇာနန္တိ – ‘အယံ ခေါ ဘဝံ သတ္ထာ အပရိသုဒ္ဓဉာဏဒဿနော သမာနော ‘ပရိသုဒ္ဓဉာဏဒဿနောမှီ’တိ ပဋိဇာနာတိ ‘ပရိသုဒ္ဓံ မေ ဉာဏဒဿနံ ပရိယောဒါတံ အသံကိလိဋ္ဌ’န္တိ စ။ မယဉ္စေဝ ခေါ ပန ဂိဟီနံ အာရောစေယျာမ, နာဿဿ မနာပံ။ ယံ ခေါ ပနဿ အမနာပံ, ကထံ န မယံ တေန သမုဒါစရေယျာမ? သမ္မန္နတိ ခေါ ပန စီဝရပိဏ္ဍပါတသေနာသနဂိလာနပ္ပစ္စယဘေသဇ္ဇပရိက္ခာရေန – ယံ တုမော ကရိဿတိ, တုမောဝ တေန ပညာယိဿတီ’တိ။ ဧဝရူပံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, သတ္ထာရံ သာဝကာ ဉာဏဒဿနတော ရက္ခန္တိ၊ ဧဝရူပေါ စ ပန သတ္ထာ သာဝကေဟိ ဉာဏဒဿနတော ရက္ခံ ပစ္စာသီသတိ။ ဣမေ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စ သတ္ထာရော သန္တော သံဝိဇ္ဇမာနာ လောကသ္မိံ။ ‘‘အဟံ ခေါ ပန, ဘိက္ခဝေ, ပရိသုဒ္ဓသီလော သမာနော ‘ပရိသုဒ္ဓသီလောမှီ’တိ ပဋိဇာနာမိ ‘ပရိသုဒ္ဓံ မေ သီလံ ပရိယောဒါတံ အသံကိလိဋ္ဌ’န္တိ စ။ န စ မံ သာဝကာ သီလတော ရက္ခန္တိ၊ န စာဟံ သာဝကေဟိ သီလတော ရက္ခံ ပစ္စာသီသာမိ။ အဟံ ခေါ
(ဝိ၊၄၊၃၅၆။)
ပန ဘိက္ခဝေ ပရိသုဒ္ဓါဇီဝေါ သမာနော…ပေ… ပရိသုဒ္ဓဓမ္မဒေသနော သမာနော…ပေ… ပရိသုဒ္ဓဝေယျာကရဏော သမာနော…ပေ… ပရိသုဒ္ဓဉာဏဒဿနော သမာနော ‘‘ပရိသုဒ္ဓဉာဏဒဿနောမှီ’’တိ ပဋိဇာနာမိ ‘‘ပရိသုဒ္ဓံ မေ ဉာဏဒဿနံ ပရိယောဒါတံ အသံကိလိဋ္ဌ’’န္တိ စ, န စ မံ သာဝကာ ဉာဏဒဿနတော ရက္ခန္တိ, န စာဟံ သာဝကေဟိ ဉာဏဒဿနတော ရက္ခံ ပစ္စာသီသာမိ။ ‘‘အဋ္ဌာနမေတံ, ဘိက္ခဝေ, အနဝကာသော, ယံ ပရူပက္ကမေန တထာဂတံ ဇီဝိတာ ဝေါရောပေယျ။ အနုပက္ကမေန, ဘိက္ခဝေ, တထာဂတာ ပရိနိဗ္ဗာယန္တိ။ ဂစ္ဆထ တုမှေ, ဘိက္ခဝေ, ယထာဝိဟာရံ။ အရက္ခိယာ, ဘိက္ခဝေ, တထာဂတာ’’တိ။
နာဠာဂိရိပေသနံ
မြန်֍ ၃၄၂။ တေန ခေါ ပန သမယေန ရာဇဂဟေ နာဠာဂိရိ နာမ ဟတ္ထီ စဏ္ဍော ဟောတိ, မနုဿဃာတကော။ အထ ခေါ ဒေဝဒတ္တော ရာဇဂဟံ ပဝိသိတွာ ဟတ္ထိသာလံ ဂန္တွာ ဟတ္ထိဘဏ္ဍေ ဧတဒဝေါစ – ‘‘မယံ ခေါ, ဘဏေ, ရာဇဉာတကာ နာမ ပဋိဗလာ နီစဋ္ဌာနိယံ ဥစ္စဋ္ဌာနေ ဌပေတုံ, ဘတ္တမ္ပိ ဝေတနမ္ပိ ဝဍ္ဎာပေတုံ။ တေန ဟိ, ဘဏေ, ယဒါ သမဏော ဂေါတမော ဣမံ ရစ္ဆံ ပဋိပန္နော ဟောတိ, တဒါ ဣမံ နာဠာဂိရိံ ဟတ္ထိံ မုဉ္စေတွာ ဣမံ ရစ္ဆံ ပဋိပါဒေထာ’’တိ။ ‘‘ဧဝံ ဘန္တေ’’တိ ခေါ တေ ဟတ္ထိဘဏ္ဍာ ဒေဝဒတ္တဿ ပစ္စဿောသုံ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ပုဗ္ဗဏှသမယံ နိဝါသေတွာ ပတ္တစီဝရမာဒါယ သမ္ဗဟုလေဟိ ဘိက္ခူဟိ သဒ္ဓိံ ရာဇဂဟံ ပိဏ္ဍာယ ပါဝိသိ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ တံ ရစ္ဆံ ပဋိပဇ္ဇိ။ အဒ္ဒသာသုံ ခေါ တေ ဟတ္ထိဘဏ္ဍာ ဘဂဝန္တံ တံ ရစ္ဆံ ပဋိပန္နံ။ ဒိသွာန နာဠာဂိရိံ ဟတ္ထိံ မုဉ္စိတွာ တံ ရစ္ဆံ ပဋိပါဒေသုံ။ အဒ္ဒသာ ခေါ နာဠာဂိရိ ဟတ္ထီ ဘဂဝန္တံ ဒူရတောဝ အာဂစ္ဆန္တံ။ ဒိသွာန သောဏ္ဍံ ဥဿာပေတွာ ပဟဋ္ဌကဏ္ဏဝါလော ယေန ဘဂဝါ တေန အဘိဓာဝိ။ အဒ္ဒသာသုံ ခေါ တေ ဘိက္ခူ နာဠာဂိရိံ ဟတ္ထိံ ဒူရတောဝ အာဂစ္ဆန္တံ။ ဒိသွာန ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစုံ – ‘‘အယံ, ဘန္တေ, နာဠာဂိရိ ဟတ္ထီ စဏ္ဍော မနုဿဃာတကော ဣမံ ရစ္ဆံ ပဋိပန္နော။ ပဋိက္ကမတု, ဘန္တေ, ဘဂဝါ၊ ပဋိက္ကမတု သုဂတော’’တိ။ ‘‘အာဂစ္ဆထ, ဘိက္ခဝေ, မာ ဘာယိတ္ထ။ အဋ္ဌာနမေတံ, ဘိက္ခဝေ, အနဝကာသော, ယံ ပရူပက္ကမေန တထာဂတံ ဇီဝိတာ ဝေါရောပေယျ။ အနုပက္ကမေန, ဘိက္ခဝေ, တထာဂတာ ပရိနိဗ္ဗာယန္တီ’’တိ။ ဒုတိယမ္ပိ ခေါ တေ ဘိက္ခူ…ပေ… တတိယမ္ပိ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစုံ – ‘‘အယံ, ဘန္တေ, နာဠာဂိရိ ဟတ္ထီ စဏ္ဍော မနုဿဃာတကော ဣမံ ရစ္ဆံ ပဋိပန္နော။ ပဋိက္ကမတု, ဘန္တေ, ဘဂဝါ၊ ပဋိက္ကမတု သုဂတော’’တိ။ ‘‘အာဂစ္ဆထ, ဘိက္ခဝေ, မာ ဘာယိတ္ထ။
(ဝိ၊၄၊၃၅၇။)
အဋ္ဌာနမေတံ, ဘိက္ခဝေ, အနဝကာသော, ယံ ပရူပက္ကမေန တထာဂတံ ဇီဝိတာ ဝေါရောပေယျ။ အနုပက္ကမေန, ဘိက္ခဝေ, တထာဂတာ ပရိနိဗ္ဗာယန္တီ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန မနုဿာ ပါသာဒေသုပိ ဟမ္မိယေသုပိ ဆဒနေသုပိ အာရုဠှာ အစ္ဆန္တိ။ တတ္ထ ယေ တေ မနုဿာ အဿဒ္ဓါ အပ္ပသန္နာ ဒုဗ္ဗုဒ္ဓိနော, တေ ဧဝမာဟံသု – ‘‘အဘိရူပေါ ဝတ, ဘော [အဘိရူပေါ ဝတ ဘော ဂေါတမော (သျာ။ ကံ။)], မဟာသမဏော နာဂေန ဝိဟေဌီယိဿတီ’’တိ။ ယေ ပန တေ မနုဿာ သဒ္ဓါ ပသန္နာ ပဏ္ဍိတာ ဗျတ္တာ ဗုဒ္ဓိမန္တော, တေ ဧဝမာဟံသု – ‘‘နစိရဿံ ဝတ, ဘော, နာဂေါ နာဂေန သင်္ဂါမေဿတီ’’တိ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ နာဠာဂိရိံ ဟတ္ထိံ မေတ္တေန စိတ္တေန ဖရိ။ အထ ခေါ နာဠာဂိရိ ဟတ္ထီ ဘဂဝတော [ဘဂဝတာ (သီ။)] မေတ္တေန စိတ္တေန ဖုဋ္ဌော [ဖုဋော (က။)] သောဏ္ဍံ ဩရောပေတွာ ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝတော ပုရတော အဋ္ဌာသိ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ဒက္ခိဏေန ဟတ္ထေန နာဠာဂိရိဿ ဟတ္ထိဿ ကုမ္ဘံ ပရာမသန္တော နာဠာဂိရိံ ဟတ္ထိံ ဣမာဟိ ဂါထာဟိ အဇ္ဈဘာသိ –
‘‘မာ ကုဉ္ဇရ နာဂမာသဒေါ, ဒုက္ခဉှိ ကုဉ္ဇရ နာဂမာသဒေါ၊
န ဟိ နာဂဟတဿ ကုဉ္ဇရ သုဂတိ, ဟောတိ ဣတော ပရံ ယတော။
‘‘မာ စ မဒေါ မာ စ ပမာဒေါ, န ဟိ ပမတ္တာ သုဂတိံ ဝဇန္တိ တေ၊
တွညေဝ တထာ ကရိဿသိ, ယေန တွံ သုဂတိံ ဂမိဿသီ’’တိ။
အထ ခေါ နာဠာဂိရိ ဟတ္ထီ သောဏ္ဍာယ ဘဂဝတော ပါဒပံသူနိ ဂဟေတွာ ဥပရိမုဒ္ဓနိ အာကိရိတွာ ပဋိကုဋိယောဝ [ပဋိကုဋိတော ပဋိသက္ကိ (သီ။ သျာ။)] ဩသက္ကိ, ယာဝ ဘဂဝန္တံ အဒ္ဒက္ခိ။ အထ ခေါ နာဠာဂိရိ ဟတ္ထီ ဟတ္ထိသာလံ ဂန္တွာ သကေ ဌာနေ အဋ္ဌာသိ။ တထာ ဒန္တော စ ပန နာဠာဂိရိ ဟတ္ထီ အဟောသိ။ တေန ခေါ ပန သမယေန မနုဿာ ဣမံ ဂါထံ ဂါယန္တိ –
[မ။ နိ။ ၂။၃၅၂၊ ထေရဂါ။ ၈၇၈] ‘‘ဒဏ္ဍေနေကေ ဒမယန္တိ, အင်္ကုသေဟိ ကသာဟိ စ၊
အဒဏ္ဍေန အသတ္ထေန, နာဂေါ ဒန္တော မဟေသိနာ’’တိ။
မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ယာဝ ပါပေါ အယံ ဒေဝဒတ္တော, အလက္ခိကော, ယတြ ဟိ နာမ သမဏဿ ဂေါတမဿ ဧဝံမဟိဒ္ဓိကဿ ဧဝံ မဟာနုဘာဝဿ ဝဓာယ ပရက္ကမိဿတီ’’တိ။ ဒေဝဒတ္တဿ လာဘသက္ကာရော ပရိဟာယိ။ ဘဂဝတော စ လာဘသက္ကာရော အဘိဝဍ္ဎိ။
(ဝိ၊၄၊၃၅၈။)
ပဉ္စဝတ္ထုယာစနကထာ
မြန်֍ ၃၄၃။ [ပါစိ။ ၂၀၉] တေန ခေါ ပန သမယေန ဒေဝဒတ္တော ပရိဟီနလာဘသက္ကာရော သပရိသော ကုလေသု ဝိညာပေတွာ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇတိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထဉှိ နာမ သမဏာ သကျပုတ္တိယာ ကုလေသု ဝိညာပေတွာ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇိဿန္တိ! ကဿ သမ္ပန္နံ န မနာပံ, ကဿ သာဒုံ န ရုစ္စတီ’’တိ! အဿောသုံ ခေါ ဘိက္ခူ တေသံ မနုဿာနံ ဥဇ္ဈာယန္တာနံ ခိယျန္တာနံ ဝိပါစေန္တာနံ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ…ပေ… တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ကထဉှိ နာမ ဒေဝဒတ္တော သပရိသော ကုလေသု ဝိညာပေတွာ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇိဿတီ’’တိ! ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ…ပေ… ‘‘သစ္စံ ကိရ တွံ, ဒေဝဒတ္တ, သပရိသော ကုလေသု ဝိညာပေတွာ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇသီ’’တိ? ‘‘သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ…ပေ… ဝိဂရဟိတွာ…ပေ… ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူနံ ကုလေသု တိကဘောဇနံ ပညပေဿာမိ တယော အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ – ဒုမ္မင်္ကူနံ ပုဂ္ဂလာန နိဂ္ဂဟာယ၊ ပေသလာနံ ဘိက္ခူနံ ဖာသုဝိဟာရာယ, မာ ပါပိစ္ဆာ ပက္ခံ နိဿာယ သံဃံ ဘိန္ဒေယျုန္တိ၊ ကုလာနုဒ္ဒယာယ [ကုလာနုဒယတာယ (သီ။ သျာ။)] စ။ ဂဏဘောဇနေ ယထာဓမ္မော ကာရေတဗ္ဗော’’တိ။
[ပါရာ။ ၄၀၉] အထ ခေါ ဒေဝဒတ္တော ယေန ကောကာလိကော ကဋမောဒကတိဿကော [ကဋမောရကတိဿကော (သီ။ သျာ။)] ခဏ္ဍဒေဝိယာ ပုတ္တော သမုဒ္ဒဒတ္တော တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ကောကာလိကံ ကဋမောဒကတိဿကံ ခဏ္ဍဒေဝိယာ ပုတ္တံ သမုဒ္ဒဒတ္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ဧထ, မယံ, အာဝုသော, သမဏဿ ဂေါတမဿ သံဃဘေဒံ ကရိဿာမ စက္ကဘေဒ’’န္တိ။ ဧဝံ ဝုတ္တေ ကောကာလိကော ဒေဝဒတ္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘သမဏော ခေါ, အာဝုသော, ဂေါတမော မဟိဒ္ဓိကော မဟာနုဘာဝေါ။ ကထံ မယံ သမဏဿ ဂေါတမဿ သံဃဘေဒံ ကရိဿာမ စက္ကဘေဒ’’န္တိ? ‘‘ဧထ, မယံ, အာဝုသော, သမဏံ ဂေါတမံ ဥပသင်္ကမိတွာ ပဉ္စ ဝတ္ထူနိ ယာစိဿာမ – ‘ဘဂဝါ, ဘန္တေ, အနေကပရိယာယေန အပ္ပိစ္ဆဿ သန္တုဋ္ဌဿ သလ္လေခဿ ဓုတဿ ပါသာဒိကဿ အပစယဿ ဝီရိယာရမ္ဘဿ ဝဏ္ဏဝါဒီ။ ဣမာနိ, ဘန္တေ, ပဉ္စ ဝတ္ထူနိ အနေကပရိယာယေန အပ္ပိစ္ဆတာယ သန္တုဋ္ဌိယာ သလ္လေခါယ ဓုတတာယ ပါသာဒိကတာယ အပစယာယ ဝီရိယာရမ္ဘာယ သံဝတ္တန္တိ။ သာဓု, ဘန္တေ, ဘိက္ခူ ယာဝဇီဝံ အာရညိကာ အဿု၊ ယော
(ဝိ၊၄၊၃၅၉။)
ဂါမန္တံ ဩသရေယျ, ဝဇ္ဇံ နံ ဖုသေယျ။ ယာဝဇီဝံ ပိဏ္ဍပါတိကာ အဿု၊ ယော နိမန္တနံ သာဒိယေယျ, ဝဇ္ဇံ နံ ဖုသေယျ။ ယာဝဇီဝံ ပံသုကူလိကာ အဿု၊ ယော ဂဟပတိစီဝရံ သာဒိယေယျ, ဝဇ္ဇံ နံ ဖုသေယျ။ ယာဝဇီဝံ ရုက္ခမူလိကာ အဿု၊ ယော ဆန္နံ ဥပဂစ္ဆေယျ, ဝဇ္ဇံ နံ ဖုသေယျ။ ယာဝဇီဝံ မစ္ဆမံသံ န ခါဒေယျုံ၊ ယော မစ္ဆမံသံ ခါဒေယျ, ဝဇ္ဇံ နံ ဖုသေယျာ’တိ။ ဣမာနိ ပဉ္စ ဝတ္ထူနိ သမဏော ဂေါတမော နာနုဇာနိဿတိ။ တေ မယံ ဣမေဟိ ပဉ္စဟိ ဝတ္ထူဟိ ဇနံ သညာပေဿာမာ’’တိ။ ‘‘သက္ကာ ခေါ, အာဝုသော, ဣမေဟိ ပဉ္စဟိ ဝတ္ထူဟိ သမဏဿ ဂေါတမဿ သံဃဘေဒေါ ကာတုံ စက္ကဘေဒေါ။ လူခပ္ပသန္နာ ဟိ, အာဝုသော, မနုဿာ’’တိ။
အထ ခေါ ဒေဝဒတ္တော သပရိသော ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခေါ ဒေဝဒတ္တော ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ဘဂဝါ, ဘန္တေ, အနေကပရိယာယေန အပ္ပိစ္ဆဿ သန္တုဋ္ဌဿ သလ္လေခဿ ဓုတဿ ပါသာဒိကဿ အပစယဿ ဝီရိယာရမ္ဘဿ ဝဏ္ဏဝါဒီ။ ဣမာနိ, ဘန္တေ, ပဉ္စ ဝတ္ထူနိ အနေကပရိယာယေန အပ္ပိစ္ဆတာယ သန္တုဋ္ဌိယာ သလ္လေခါယ ဓုတတာယ ပါသာဒိကတာယ အပစယာယ ဝီရိယာရမ္ဘာယ သံဝတ္တန္တိ။ သာဓု, ဘန္တေ, ဘိက္ခူ ယာဝဇီဝံ အာရညိကာ အဿု၊ ယော ဂါမန္တံ ဩသရေယျ, ဝဇ္ဇံ နံ ဖုသေယျ။ ယာဝဇီဝံ ပိဏ္ဍပါတိကာ အဿု၊ ယော နိမန္တနံ သာဒိယေယျ, ဝဇ္ဇံ နံ ဖုသေယျ။ ယာဝဇီဝံ ပံသုကူလိကာ အဿု၊ ယော ဂဟပတိစီဝရံ သာဒိယေယျ, ဝဇ္ဇံ နံ ဖုသေယျ။ ယာဝဇီဝံ ရုက္ခမူလိကာ အဿု၊ ယော ဆန္နံ ဥပဂစ္ဆေယျ, ဝဇ္ဇံ နံ ဖုသေယျ။ ယာဝဇီဝံ မစ္ဆမံသံ န ခါဒေယျုံ၊ ယော မစ္ဆမံသံ ခါဒေယျ, ဝဇ္ဇံ နံ ဖုသေယျာ’’တိ။ ‘‘အလံ, ဒေဝဒတ္တ။ ယော ဣစ္ဆတိ, အာရညိကော ဟောတု၊ ယော ဣစ္ဆတိ, ဂါမန္တေ ဝိဟရတု။ ယော ဣစ္ဆတိ, ပိဏ္ဍပါတိကော ဟောတု၊ ယော ဣစ္ဆတိ, နိမန္တနံ သာဒိယတု။ ယော ဣစ္ဆတိ, ပံသုကူလိကော ဟောတု၊ ယော ဣစ္ဆတိ, ဂဟပတိစီဝရံ သာဒိယတု။ အဋ္ဌမာသေ ခေါ မယာ, ဒေဝဒတ္တ, ရုက္ခမူလသေနာသနံ အနုညာတံ၊ တိကောဋိပရိသုဒ္ဓံ မစ္ဆမံသံ – အဒိဋ္ဌံ, အဿုတံ, အပရိသင်္ကိတ’’န္တိ။ အထ ခေါ ဒေဝဒတ္တော – န ဘဂဝါ ဣမာနိ ပဉ္စ ဝတ္ထူနိ အနုဇာနာတီတိ – ဟဋ္ဌော ဥဒဂ္ဂေါ သပရိသော ဥဋ္ဌာယာသနာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ပဒက္ခိဏံ ကတွာ ပက္ကာမိ။
အထ ခေါ ဒေဝဒတ္တော သပရိသော ရာဇဂဟံ ပဝိသိတွာ ပဉ္စဟိ ဝတ္ထူဟိ ဇနံ သညာပေသိ – ‘‘မယံ, အာဝုသော, သမဏံ ဂေါတမံ ဥပသင်္ကမိတွာ ပဉ္စ
(ဝိ၊၄၊၃၆၀။)
ဝတ္ထူနိ ယာစိမှာ – ‘ဘဂဝါ, ဘန္တေ, အနေကပရိယာယေန အပ္ပိစ္ဆဿ…ပေ… ဝီရိယာရမ္ဘဿ ဝဏ္ဏဝါဒီ။ ဣမာနိ, ဘန္တေ, ပဉ္စ ဝတ္ထူနိ အနေကပရိယာယေန အပ္ပိစ္ဆတာယ…ပေ… ဝီရိယာရမ္ဘာယ သံဝတ္တန္တိ။ သာဓု, ဘန္တေ, ဘိက္ခူ ယာဝဇီဝံ အာရညိကာ အဿု၊ ယော ဂါမန္တံ ဩသရေယျ, ဝဇ္ဇံ နံ ဖုသေယျ…ပေ… ယာဝဇီဝံ မစ္ဆမံသံ န ခါဒေယျုံ၊ ယော မစ္ဆမံသံ ခါဒေယျ, ဝဇ္ဇံ နံ ဖုသေယျာ’တိ။ ဣမာနိ ပဉ္စ ဝတ္ထူနိ သမဏော ဂေါတမော နာနုဇာနာတိ။ တေ မယံ ဣမေဟိ ပဉ္စဟိ ဝတ္ထူဟိ သမာဒါယ ဝတ္တာမာ’’တိ။
တတ္ထ ယေ တေ မနုဿာ အဿဒ္ဓါ အပ္ပသန္နာ ဒုဗ္ဗုဒ္ဓိနော, တေ ဧဝမာဟံသု – ‘‘ဣမေ ခေါ သမဏာ သကျပုတ္တိယာ ဓုတာ သလ္လေခဝုတ္တိနော။ သမဏော ပန ဂေါတမော ဗာဟုလ္လိကော ဗာဟုလ္လာယ စေတေတီ’’တိ။ ယေ ပန တေ မနုဿာ သဒ္ဓါ ပသန္နာ ပဏ္ဍိတာ ဗျတ္တာ ဗုဒ္ဓိမန္တော, တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထဉှိ နာမ ဒေဝဒတ္တော ဘဂဝတော သံဃဘေဒါယ ပရက္ကမိဿတိ စက္ကဘေဒါယာ’’တိ! အဿောသုံ ခေါ ဘိက္ခူ တေသံ မနုဿာနံ ဥဇ္ဈာယန္တာနံ ခိယျန္တာနံ ဝိပါစေန္တာနံ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ…ပေ… တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထဉှိ နာမ ဒေဝဒတ္တော သံဃဘေဒါယ ပရက္ကမိဿတိ စက္ကဘေဒါယာ’’တိ! အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ…ပေ… ‘‘သစ္စံ ကိရ တွံ, ဒေဝဒတ္တ, သံဃဘေဒါယ ပရက္ကမသိ စက္ကဘေဒါယာ’’တိ? ‘‘သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ။ ‘‘အလံ, ဒေဝဒတ္တ။ မာ တေ ရုစ္စိ သံဃဘေဒေါ။ ဂရုကော ခေါ, ဒေဝဒတ္တ, သံဃဘေဒေါ။ ယော ခေါ, ဒေဝဒတ္တ, သမဂ္ဂံ သံဃံ ဘိန္ဒတိ, ကပ္ပဋ္ဌိကံ [ကပ္ပဋ္ဌိတိကံ (သျာ။)] ကိဗ္ဗိသံ ပသဝတိ, ကပ္ပံ နိရယမှိ ပစ္စတိ။ ယော စ ခေါ, ဒေဝဒတ္တ, ဘိန္နံ သံဃံ သမဂ္ဂံ ကရောတိ, ဗြဟ္မံ ပုညံ ပသဝတိ, ကပ္ပံ သဂ္ဂမှိ မောဒတိ။ အလံ, ဒေဝဒတ္တ။ မာ တေ ရုစ္စိ သံဃဘေဒေါ။ ဂရုကော ခေါ, ဒေဝဒတ္တ, သံဃဘေဒေါ’’တိ။
[ဥဒါ။ ၄၈] အထ ခေါ အာယသ္မာ အာနန္ဒော ပုဗ္ဗဏှသမယံ နိဝါသေတွာ ပတ္တစီဝရမာဒါယ ရာဇဂဟံ ပိဏ္ဍာယ ပါဝိသိ။ အဒ္ဒသာ ခေါ ဒေဝဒတ္တော အာယသ္မန္တံ အာနန္ဒံ ရာဇဂဟေ ပိဏ္ဍာယ စရန္တံ။ ဒိသွာန ယေနာယသ္မာ အာနန္ဒော တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ အာယသ္မန္တံ အာနန္ဒံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘အဇ္ဇတဂ္ဂေဒါနာဟံ, အာဝုသော အာနန္ဒ, အညတြေဝ ဘဂဝတာ, အညတြေဝ ဘိက္ခုသံဃာ, ဥပေါသထံ ကရိဿာမိ သံဃကမ္မံ ကရိဿာမီ’’တိ။
(ဝိ၊၄၊၃၆၁။)
အထ ခေါ အာယသ္မာ အာနန္ဒော ရာဇဂဟေ ပိဏ္ဍာယ စရိတွာ ပစ္ဆာဘတ္တံ ပိဏ္ဍပါတပ္ပဋိက္ကန္တော ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခေါ အာယသ္မာ အာနန္ဒော ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ဣဓာဟံ, ဘန္တေ, ပုဗ္ဗဏှသမယံ နိဝါသေတွာ ပတ္တစီဝရမာဒါယ ရာဇဂဟံ ပိဏ္ဍာယ ပါဝိသိံ။ အဒ္ဒသာ ခေါ မံ, ဘန္တေ, ဒေဝဒတ္တော ရာဇဂဟေ ပိဏ္ဍာယ စရန္တံ။ ဒိသွာန ယေနာဟံ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ မံ ဧတဒဝေါစ – ‘အဇ္ဇတဂ္ဂေဒါနာဟံ, အာဝုသော အာနန္ဒ, အညတြေဝ ဘဂဝတာ, အညတြေဝ ဘိက္ခုသံဃာ, ဥပေါသထံ ကရိဿာမိ သံဃကမ္မံ ကရိဿာမီ’တိ။ အဇ္ဇတဂ္ဂေ, ဘန္တေ, ဒေဝဒတ္တော သံဃံ ဘိန္ဒိဿတီ’’တိ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ဧတမတ္ထံ ဝိဒိတွာ တာယံ ဝေလာယံ ဣမံ ဥဒါနံ ဥဒါနေသိ –
[ဥဒါ။ ၄၈] ‘‘သုကရံ သာဓုနာ သာဓုံ, သာဓုံ ပါပေန ဒုက္ကရံ၊
ပါပံ ပါပေန သုကရံ, ပါပမရိယေဟိ ဒုက္ကရ’’န္တိ။
ဒုတိယဘာဏဝါရော နိဋ္ဌိတော။
၃။ တတိယဘာဏဝါရော
သံဃဘေဒကထာ
မြန်֍ ၃၄၄။ အထ ခေါ ဒေဝဒတ္တော တဒဟုပေါသထေ ဥဋ္ဌာယာသနာ သလာကံ ဂါဟေသိ – ‘‘မယံ, အာဝုသော, သမဏံ ဂေါတမံ ဥပသင်္ကမိတွာ ပဉ္စ ဝတ္ထူနိ ယာစိမှာ – ‘ဘဂဝါ, ဘန္တေ, အနေကပရိယာယေန အပ္ပိစ္ဆဿ…ပေ… ဝီရိယာရမ္ဘဿ ဝဏ္ဏဝါဒီ။ ဣမာနိ, ဘန္တေ, ပဉ္စ ဝတ္ထူနိ အနေကပရိယာယေန အပ္ပိစ္ဆတာယ…ပေ… ဝီရိယာရမ္ဘာယ သံဝတ္တန္တိ။ သာဓု, ဘန္တေ, ဘိက္ခူ ယာဝဇီဝံ အာရညိကာ အဿု၊ ယော ဂါမန္တံ ဩသရေယျ, ဝဇ္ဇံ နံ ဖုသေယျ…ပေ… ယာဝဇီဝံ မစ္ဆမံသံ န ခါဒေယျုံ၊ ယော မစ္ဆမံသံ ခါဒေယျ, ဝဇ္ဇံ နံ ဖုသေယျာ’တိ။ ဣမာနိ ပဉ္စ ဝတ္ထူနိ သမဏော ဂေါတမော နာနုဇာနာတိ။ တေ မယံ ဣမေဟိ ပဉ္စဟိ ဝတ္ထူဟိ သမာဒါယ ဝတ္တာမ။ ယဿာယသ္မတော ဣမာနိ ပဉ္စ ဝတ္ထူနိ ခမန္တိ, သော သလာကံ ဂဏှာတူ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဝေသာလိကာ ဝဇ္ဇိပုတ္တကာ ပဉ္စမတ္တာနိ ဘိက္ခုသတာနိ နဝကာ စေဝ ဟောန္တိ အပ္ပကတညုနော စ။ တေ – ‘အယံ
(ဝိ၊၄၊၃၆၂။)
ဓမ္မော, အယံ ဝိနယော, ဣဒံ သတ္ထုသာသန’န္တိ – သလာကံ ဂဏှိံသု။ အထ ခေါ ဒေဝဒတ္တော သံဃံ ဘိန္ဒိတွာ ပဉ္စမတ္တာနိ ဘိက္ခုသတာနိ အာဒါယ ယေန ဂယာသီသံ တေန ပက္ကာမိ။ အထ ခေါ သာရိပုတ္တမောဂ္ဂလ္လာနာ ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိံသု, ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိံသု။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခေါ အာယသ္မာ သာရိပုတ္တော ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ဒေဝဒတ္တော, ဘန္တေ, သံဃံ ဘိန္ဒိတွာ ပဉ္စမတ္တာနိ ဘိက္ခုသတာနိ အာဒါယ ယေန ဂယာသီသံ တေန ပက္ကန္တော’’တိ။ ‘‘န ဟိ နာမ တုမှာကံ, သာရိပုတ္တာ, တေသု နဝကေသု ဘိက္ခူသု ကာရုညမ္ပိ ဘဝိဿတိ? ဂစ္ဆထ တုမှေ, သာရိပုတ္တာ, ပုရာ တေ ဘိက္ခူ အနယဗျသနံ အာပဇ္ဇန္တီ’’တိ။ ‘‘ဧဝံ ဘန္တေ’’တိ ခေါ သာရိပုတ္တမောဂ္ဂလ္လာနာ ဘဂဝတော ပဋိဿုတွာ ဥဋ္ဌာယာသနာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ပဒက္ခိဏံ ကတွာ ယေန ဂယာသီသံ တေနုပသင်္ကမိံသု။
တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရော ဘိက္ခု ဘဂဝတော အဝိဒူရေ ရောဒမာနော ဌိတော ဟောတိ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ တံ ဘိက္ခုံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ကိဿ တွံ, ဘိက္ခု, ရောဒသီ’’တိ? ‘‘ယေပိ တေ, ဘန္တေ, ဘဂဝတော အဂ္ဂသာဝကာ သာရိပုတ္တမောဂ္ဂလ္လာနာ တေပိ ဒေဝဒတ္တဿ သန္တိကေ ဂစ္ဆန္တိ ဒေဝဒတ္တဿ ဓမ္မံ ရောစေန္တာ’’တိ။ ‘‘အဋ္ဌာနမေတံ, ဘိက္ခု, အနဝကာသော, ယံ သာရိပုတ္တမောဂ္ဂလ္လာနာ ဒေဝဒတ္တဿ ဓမ္မံ ရောစေယျုံ, အပိ စ တေ ဂတာ ဘိက္ခူနံ သညတ္တိယာ’’တိ [ဘိက္ခုသညတ္တိယာတိ (သီ။ သျာ။), ဘိက္ခူ သညတ္တိယာ (က။)]။
မြန်֍ ၃၄၅။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဒေဝဒတ္တော မဟတိယာ ပရိသာယ ပရိဝုတ္တော ဓမ္မံ ဒေသေန္တော နိသိန္နော ဟောတိ။ အဒ္ဒသာ ခေါ ဒေဝဒတ္တော သာရိပုတ္တမောဂ္ဂလ္လာနေ ဒူရတောဝ အာဂစ္ဆန္တေ။ ဒိသွာန ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘ပဿထ, ဘိက္ခဝေ, ယာဝ သွာက္ခာတော မယာ ဓမ္မော, ယေပိ တေ သမဏဿ ဂေါတမဿ အဂ္ဂသာဝကာ သာရိပုတ္တမောဂ္ဂလ္လာနာ တေပိ မမ သန္တိကေ အာဂစ္ဆန္တိ။ မမ ဓမ္မံ ရောစေန္တာ’’တိ။ ဧဝံ ဝုတ္တေ ကောကာလိကော ဒေဝဒတ္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘မာ, အာဝုသော ဒေဝဒတ္တ, သာရိပုတ္တမောဂ္ဂလ္လာနေ ဝိဿသိ။ ပါပိစ္ဆာ သာရိပုတ္တမောဂ္ဂလ္လာနာ, ပါပိကာနံ ဣစ္ဆာနံ ဝသံ ဂတာ’’တိ။ ‘‘အလံ, အာဝုသော။ သွာဂတံ တေသံ ယတော မေ ဓမ္မံ ရောစေန္တီ’’တိ။
အထ ခေါ ဒေဝဒတ္တော အာယသ္မန္တံ သာရိပုတ္တံ ဥပဍ္ဎာသနေန နိမန္တေသိ – ‘‘ဧဟာဝုသော သာရိပုတ္တ, ဣဓ နိသီဒါဟီ’’တိ။ ‘‘အလံ အာဝုသော’’တိ ခေါ
(ဝိ၊၄၊၃၆၃။)
အာယသ္မာ သာရိပုတ္တော အညတရံ အာသနံ ဂဟေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ အာယသ္မာပိ ခေါ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနော အညတရံ အာသနံ ဂဟေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ အထ ခေါ ဒေဝဒတ္တော ဗဟုဒေဝ ရတ္တိံ ဘိက္ခူ ဓမ္မိယာ ကထာယ သန္ဒဿေတွာ သမာဒပေတွာ သမုတ္တေဇေတွာ သမ္ပဟံသေတွာ အာယသ္မန္တံ သာရိပုတ္တံ အဇ္ဈေသိ – ‘‘ဝိဂတထိနမိဒ္ဓေါ ခေါ, အာဝုသော သာရိပုတ္တ, ဘိက္ခုသံဃော။ ပဋိဘာတု တံ, အာဝုသော သာရိပုတ္တ, ဘိက္ခူနံ ဓမ္မီ ကထာ, ပိဋ္ဌိ မေ အာဂိလာယတိ, တမဟံ အာယမိဿာမီ’’တိ။ ‘‘ဧဝမာဝုသော’’တိ ခေါ အာယသ္မာ သာရိပုတ္တော ဒေဝဒတ္တဿ ပစ္စဿောသိ။ အထ ခေါ ဒေဝဒတ္တော စတုဂ္ဂုဏံ သံဃာဋိံ ပညာပေတွာ ဒက္ခိဏေန ပဿေန သေယျံ ကပ္ပေသိ။ တဿ ကိလမန္တဿ မုဋ္ဌဿတိဿ အသမ္ပဇာနဿ မုဟုတ္တကေနေဝ နိဒ္ဒါ ဩက္ကမိ။
အထ ခေါ အာယသ္မာ သာရိပုတ္တော အာဒေသနာပါဋိဟာရိယာနုသာသနိယာ ဘိက္ခူ ဓမ္မိယာ ကထာယ ဩဝဒိ အနုသာသိ။ အာယသ္မာ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနော ဣဒ္ဓိပါဋိဟာရိယာနုသာသနိယာ ဘိက္ခူ ဓမ္မိယာ ကထာယ ဩဝဒိ အနုသာသိ။ အထ ခေါ တေသံ ဘိက္ခူနံ အာယသ္မတာ သာရိပုတ္တေန အာဒေသနာပါဋိဟာရိယာနုသာသနိယာ အာယသ္မတာ စ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနေန ဣဒ္ဓိပါဋိဟာရိယာနုသာသနိယာ ဩဝဒိယမာနာနံ အနုသာသိယမာနာနံ ဝိရဇံ ဝီတမလံ ဓမ္မစက္ခုံ ဥဒပါဒိ – ယံ ကိဉ္စိ သမုဒယဓမ္မံ, သဗ္ဗံ တံ နိရောဓဓမ္မန္တိ။
အထ ခေါ အာယသ္မာ သာရိပုတ္တော ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘ဂစ္ဆာမ မယံ, အာဝုသော, ဘဂဝတော သန္တိကေ။ ယော တဿ ဘဂဝတော ဓမ္မံ ရောစေသိ သော အာဂစ္ဆတူ’’တိ။ အထ ခေါ သာရိပုတ္တမောဂ္ဂလ္လာနာ တာနိ ပဉ္စဘိက္ခုသတာနိ အာဒါယ ယေန ဝေဠုဝနံ တေနုပသင်္ကမိံသု။ အထ ခေါ ကောကာလိကော ဒေဝဒတ္တံ ဥဋ္ဌာပေသိ – ‘‘ဥဋ္ဌေဟိ, အာဝုသော ဒေဝဒတ္တ, နီတာ တေ ဘိက္ခူ သာရိပုတ္တမောဂ္ဂလ္လာနေဟိ။ နနု တွံ, အာဝုသော ဒေဝဒတ္တ, မယာ ဝုတ္တော – ‘မာ, အာဝုသော ဒေဝဒတ္တ, သာရိပုတ္တမောဂ္ဂလ္လာနေ ဝိဿာသိ။ ပါပိစ္ဆာ သာရိပုတ္တမောဂ္ဂလ္လာနာ, ပါပိကာနံ ဣစ္ဆာနံ ဝသံ ဂတာ’’’တိ? အထ ခေါ ဒေဝဒတ္တဿ တတ္ထေဝ ဥဏှံ လောဟိတံ မုခတော ဥဂ္ဂဉ္ဆိ။
အထ ခေါ သာရိပုတ္တမောဂ္ဂလ္လာနာ ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိံသု, ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိသုံ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခေါ အာယသ္မာ သာရိပုတ္တော ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘သာဓု,
(ဝိ၊၄၊၃၆၄။)
ဘန္တေ, ဘေဒကာနုဝတ္တကာ ဘိက္ခူ ပုန ဥပသမ္ပဇ္ဇေယျု’’န္တိ။ ‘‘အလံ, သာရိပုတ္တ။ မာ တေ ရုစ္စိ ဘေဒကာနုဝတ္တကာနံ ဘိက္ခူနံ ပုန ဥပသမ္ပဒါ။ တေန ဟိ တွံ, သာရိပုတ္တ, ဘေဒကာနုဝတ္တကေ ဘိက္ခူ ထုလ္လစ္စယံ ဒေသာပေဟိ။ ကထံ ပန တေ, သာရိပုတ္တ, ဒေဝဒတ္တော ပဋိပဇ္ဇီ’’တိ? ‘‘ယထေဝ, ဘန္တေ, ဘဂဝါ ဗဟုဒေဝ ရတ္တိံ ဘိက္ခူ ဓမ္မိယာ ကထာယ သန္ဒဿေတွာ သမာဒပေတွာ သမုတ္တေဇေတွာ သမ္ပဟံသေတွာ မံ အဇ္ဈေသတိ – ‘ဝိဂတထိနမိဒ္ဓေါ ခေါ, သာရိပုတ္တ, ဘိက္ခုသံဃော၊ ပဋိဘာတု တံ, သာရိပုတ္တ, ဘိက္ခူနံ ဓမ္မီ ကထာ, ပိဋ္ဌိ မေ အာဂိလာယတိ, တမဟံ အာယမိဿာမီ’တိ, ဧဝမေဝ ခေါ, ဘန္တေ, ဒေဝဒတ္တော ပဋိပဇ္ဇီ’’တိ။
မြန်֍ ၃၄၆။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘ဘူတပုဗ္ဗံ, ဘိက္ခဝေ, အရညာယတနေ မဟာသရသီ။ တံ နာဂါ ဥပနိဿာယ ဝိဟရိံသု။ တေ တံ သရသိံ ဩဂါဟေတွာ, သောဏ္ဍာယ ဘိသမုဠာလံ အဗ္ဗုဟိတွာ, သုဝိက္ခာလိတံ ဝိက္ခာလေတွာ, အကဒ္ဒမံ သင်္ခါဒိတွာ, အဇ္ဈောဟရန္တိ။ တေသံ တံ ဝဏ္ဏာယ စေဝ ဟောတိ, ဗလာယ စ။ န စ တတောနိဒါနံ မရဏံ ဝါ နိဂစ္ဆန္တိ, မရဏမတ္တံ ဝါ ဒုက္ခံ။ တေသံယေဝ ခေါ ပန, ဘိက္ခဝေ, မဟာနာဂါနံ အနုသိက္ခမာနာ တရုဏာ ဘိင်္ကစ္ဆာပါ။ တေ တံ သရသိံ ဩဂါဟေတွာ, သောဏ္ဍာယ ဘိသမုဠာလံ အဗ္ဗုဟိတွာ, န သုဝိက္ခာလိတံ ဝိက္ခာလေတွာ, သကဒ္ဒမံ သင်္ခါဒိတွာ, အဇ္ဈောဟရန္တိ။ တေသံ တံ နေဝ ဝဏ္ဏာယ ဟောတိ, န ဗလာယ။ တတောနိဒါနဉ္စ မရဏံ ဝါ နိဂစ္ဆန္တိ, မရဏမတ္တံ ဝါ ဒုက္ခံ။ ဧဝမေဝ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဒေဝဒတ္တော မမာနုကြုဗ္ဗံ [မမာနုကုဗ္ဗံ (သီ။ သျာ။)] ကပဏော မရိဿတီတိ။
‘‘မဟာဝရာဟဿ မဟိံ ဝိကြုဗ္ဗတော [ဝိကုဗ္ဗတော (သီ။ သျာ။)], ဘိသံ ဃသာနဿ [ဃသမာနဿ (က။)] နဒီသု ဇဂ္ဂတော၊
ဘိင်္ကောဝ ပင်္ကံ အဘိဘက္ခယိတွာ, မမာနုကြုဗ္ဗံ ကပဏော မရိဿတီ’’တိ။
မြန်֍ ၃၄၇။ [အ။ နိ။ ၈။၁၆] ‘‘အဋ္ဌဟိ, ဘိက္ခဝေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု ဒူတေယျံ ဂန္တုမရဟတိ။ ကတမေဟိ အဋ္ဌဟိ? ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု သောတာ စ ဟောတိ, သာဝေတာ စ, ဥဂ္ဂဟေတာ စ, ဓာရေတာ စ, ဝိညာတာ စ, ဝိညာပေတာ စ, ကုသလော စ သဟိတာသဟိတဿ, နော စ ကလဟကာရကော – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, အဋ္ဌဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု ဒူတေယျံ ဂန္တုမရဟတိ။
(ဝိ၊၄၊၃၆၅။)
[အ။ နိ။ ၈။၁၆] ‘‘အဋ္ဌဟိ, ဘိက္ခဝေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော သာရိပုတ္တော ဒူတေယျံ ဂန္တုမရဟတိ။ ကတမေဟိ အဋ္ဌဟိ? ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, သာရိပုတ္တော သောတာ စ ဟောတိ, သာဝေတာ စ, ဥဂ္ဂဟေတာ စ, ဓာရေတာ စ, ဝိညာတာ စ, ဝိညာပေတာ စ, ကုသလော စ သဟိတာသဟိတဿ, နော စ ကလဟကာရကော – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, အဋ္ဌဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော သာရိပုတ္တော ဒူတေယျံ ဂန္တုမရဟတီတိ။
[အ။ နိ။ ၈။၁၆] ‘‘ယော ဝေ န ဗျထတိ [ဗျာဓတိ (သီ။ သျာ။)] ပတွာ, ပရိသံ ဥဂ္ဂဝါဒိနိံ၊
န စ ဟာပေတိ ဝစနံ, န စ ဆာဒေတိ သာသနံ။
‘‘အသန္ဒိဒ္ဓေါ စ အက္ခာတိ [အက္ခာတာ (က။)], ပုစ္ဆိတော စ န ကုပ္ပတိ၊
သ ဝေ တာဒိသကော ဘိက္ခု, ဒူတေယျံ ဂန္တုမရဟတီ’’တိ။
မြန်֍ ၃၄၈။ [အ။ နိ။ ၈။၇] ‘‘အဋ္ဌဟိ, ဘိက္ခဝေ, အသဒ္ဓမ္မေဟိ အဘိဘူတော ပရိယာဒိန္နစိတ္တော ဒေဝဒတ္တော အာပါယိကော နေရယိကော ကပ္ပဋ္ဌော အတေကိစ္ဆော။ ကတမေဟိ အဋ္ဌဟိ? လာဘေန, ဘိက္ခဝေ, အဘိဘူတော ပရိယာဒိန္နစိတ္တော ဒေဝဒတ္တော အာပါယိကော နေရယိကော ကပ္ပဋ္ဌော အတေကိစ္ဆော၊ အလာဘေန, ဘိက္ခဝေ…ပေ… ယသေန, ဘိက္ခဝေ…ပေ… အယသေန, ဘိက္ခဝေ…ပေ… သက္ကာရေန, ဘိက္ခဝေ…ပေ… အသက္ကာရေန, ဘိက္ခဝေ…ပေ… ပါပိစ္ဆတာယ, ဘိက္ခဝေ…ပေ… ပါပမိတ္တတာယ ဘိက္ခဝေ, အဘိဘူတော ပရိယာဒိန္နစိတ္တော ဒေဝဒတ္တော အာပါယိကော နေရယိကော ကပ္ပဋ္ဌော အတေကိစ္ဆော – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, အဋ္ဌဟိ အသဒ္ဓမ္မေဟိ အဘိဘူတော ပရိယာဒိန္နစိတ္တော ဒေဝဒတ္တော အာပါယိကော နေရယိကော ကပ္ပဋ္ဌော အတေကိစ္ဆော။
မြန်֍ ၃၄၉။ ‘‘သာဓု, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဥပ္ပန္နံ လာဘံ အဘိဘုယျ အဘိဘုယျ ဝိဟရေယျ, ဥပ္ပန္နံ အလာဘံ…ပေ… ဥပ္ပန္နံ ယသံ… ဥပ္ပန္နံ အယသံ… ဥပ္ပန္နံ သက္ကာရံ… ဥပ္ပန္နံ အသက္ကာရံ… ဥပ္ပန္နံ ပါပိစ္ဆတံ… ဥပ္ပန္နံ ပါပမိတ္တတံ အဘိဘုယျ အဘိဘုယျ ဝိဟရေယျ။ ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု အတ္ထဝသံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပန္နံ လာဘံ အဘိဘုယျ အဘိဘုယျ ဝိဟရေယျ, ဥပ္ပန္နံ အလာဘံ…ပေ… ဥပ္ပန္နံ ယသံ… ဥပ္ပန္နံ အယသံ… ဥပ္ပန္နံ သက္ကာရံ… ဥပ္ပန္နံ အသက္ကာရံ… ဥပ္ပန္နံ ပါပိစ္ဆတံ… ဥပ္ပန္နံ ပါပမိတ္တတံ အဘိဘုယျ အဘိဘုယျ ဝိဟရေယျ? ယံ ဟိဿ, ဘိက္ခဝေ, ဥပ္ပန္နံ လာဘံ အနဘိဘုယျ ဝိဟရတော ဥပ္ပဇ္ဇေယျုံ အာသဝါ ဝိဃာတပရိဠာဟာ, ဥပ္ပန္နံ လာဘံ အဘိဘုယျ
(ဝိ၊၄၊၃၆၆။)
အဘိဘုယျ ဝိဟရတော ဧဝံသတေ အာသဝါ ဝိဃာတပရိဠာဟာ န ဟောန္တိ။ ယံ ဟိဿ, ဘိက္ခဝေ, ဥပ္ပန္နံ အလာဘံ…ပေ… ဥပ္ပန္နံ ယသံ… ဥပ္ပန္နံ အယသံ… ဥပ္ပန္နံ သက္ကာရံ… ဥပ္ပန္နံ အသက္ကာရံ… ဥပ္ပန္နံ ပါပိစ္ဆတံ… ဥပ္ပန္နံ ပါပမိတ္တတံ အနဘိဘုယျ ဝိဟရတော ဥပ္ပဇ္ဇေယျုံ အာသဝါ ဝိဃာတပရိဠာဟာ, ဥပ္ပန္နံ ပါပမိတ္တတံ အဘိဘုယျ အဘိဘုယျ ဝိဟရတော ဧဝံသတေ အာသဝါ ဝိဃာတပရိဠာဟာ န ဟောန္တိ။ ဣဒံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, အတ္ထဝသံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပန္နံ လာဘံ အဘိဘုယျ အဘိဘုယျ ဝိဟရေယျ, ဥပ္ပန္နံ အလာဘံ…ပေ… ဥပ္ပန္နံ ယသံ… ဥပ္ပန္နံ အယသံ… ဥပ္ပန္နံ သက္ကာရံ… ဥပ္ပန္နံ အသက္ကာရံ… ဥပ္ပန္နံ ပါပိစ္ဆတံ… ဥပ္ပန္နံ ပါပမိတ္တတံ အဘိဘုယျ အဘိဘုယျ ဝိဟရေယျ။ တသ္မာတိဟ, ဘိက္ခဝေ, ဥပ္ပန္နံ လာဘံ အဘိဘုယျ အဘိဘုယျ ဝိဟရိဿာမ, ဥပ္ပန္နံ အလာဘံ…ပေ… ဥပ္ပန္နံ ယသံ… ဥပ္ပန္နံ အယသံ… ဥပ္ပန္နံ သက္ကာရံ… ဥပ္ပန္နံ အသက္ကာရံ… ဥပ္ပန္နံ ပါပိစ္ဆတံ… ဥပ္ပန္နံ ပါပမိတ္တတံ အဘိဘုယျ အဘိဘုယျ ဝိဟရိဿာမာတိ၊ ဧဝဉှိ ဝေါ, ဘိက္ခဝေ, သိက္ခိတဗ္ဗန္တိ။
မြန်֍ ၃၅၀။ ‘‘တီဟိ, ဘိက္ခဝေ, အသဒ္ဓမ္မေဟိ အဘိဘူတော ပရိယာဒိန္နစိတ္တော ဒေဝဒတ္တော အာပါယိကော နေရယိကော ကပ္ပဋ္ဌော အတေကိစ္ဆော။ ကတမေဟိ တီဟိ? ပါပိစ္ဆတာ, ပါပမိတ္တတာ, ဩရမတ္တကေန ဝိသေသာဓိဂမေန အန္တရာ ဝေါသာနံ အာပါဒိ – ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟိ အသဒ္ဓမ္မေဟိ အဘိဘူတော ပရိယာဒိန္နစိတ္တော ဒေဝဒတ္တော အာပါယိကော နေရယိကော ကပ္ပဋ္ဌော အတေကိစ္ဆောတိ။
‘‘မာ ဇာတု ကောစိ လောကသ္မိံ, ပါပိစ္ဆော ဥဒပဇ္ဇထ၊
တဒမိနာပိ ဇာနာထ, ပါပိစ္ဆာနံ ယထာဂတိ။
‘‘ပဏ္ဍိတောတိ သမညာတော, ဘာဝိတတ္တောတိ သမ္မတော၊
ဇလံဝ ယသသာ အဋ္ဌာ, ဒေဝဒတ္တောတိ မေ သုတံ။
‘‘သော ပမာဒံ အနုစိဏ္ဏော, အာသဇ္ဇ နံ တထာဂတံ၊
အဝီစိနိရယံ ပတ္တော, စတုဒွါရံ ဘယာနကံ။
‘‘အဒုဋ္ဌဿ ဟိ ယော ဒုဗ္ဘေ, ပါပကမ္မံ အကြုဗ္ဗတော၊
တမေဝ ပါပံ ဖုသတိ, ဒုဋ္ဌစိတ္တံ အနာဒရံ။
‘‘သမုဒ္ဒံ ဝိသကုမ္ဘေန, ယော မညေယျ ပဒူသိတုံ [ပဒုဿိတုံ (က။)]၊
န သော တေန ပဒူသေယျ, ဘေသ္မာ ဟိ ဥဒဓီ မဟာ။
(ဝိ၊၄၊၃၆၇။)
‘‘ဧဝမေဝ တထာဂတံ, ယော ဝါဒေနုပဟိံသတိ၊
သမဂ္ဂတံ [သမ္မာဂတံ (သီ။), သမဂတံ (သျာ။)] သန္တစိတ္တံ, ဝါဒေါ တမှိ န ရူဟတိ။
‘‘တာဒိသံ မိတ္တံ ကြုဗ္ဗေထ [ကုဗ္ဗေထ (သီ။ သျာ။)], တဉ္စ သေဝေထ ပဏ္ဍိတော၊
ယဿ မဂ္ဂါနုဂေါ ဘိက္ခု, ခယံ ဒုက္ခဿ ပါပုဏေ’’တိ။
ဥပါလိပဉှာ
မြန်֍ ၃၅၁။ အထ ခေါ အာယသ္မာ ဥပါလိ ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခေါ အာယသ္မာ ဥပါလိ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘သံဃရာဇိ သံဃရာဇီတိ, ဘန္တေ, ဝုစ္စတိ။ ကိတ္တာဝတာ နု ခေါ, ဘန္တေ, သံဃရာဇိ ဟောတိ, နော စ သံဃဘေဒေါ? ကိတ္တာဝတာ စ ပန သံဃရာဇိ စေဝ ဟောတိ သံဃဘေဒေါ စာ’’တိ?
‘‘ဧကတော, ဥပါလိ, ဧကော ဟောတိ, ဧကတော ဒွေ, စတုတ္ထော အနုဿာဝေတိ, သလာကံ ဂါဟေတိ – ‘အယံ ဓမ္မော, အယံ ဝိနယော, ဣဒံ သတ္ထုသာသနံ, ဣမံ ဂဏှထ, ဣမံ ရောစေထာ’တိ။ ဧဝမ္ပိ ခေါ, ဥပါလိ, သံဃရာဇိ ဟောတိ, နော စ သံဃဘေဒေါ။ ဧကတော, ဥပါလိ, ဒွေ ဟောန္တိ, ဧကတော ဒွေ, ပဉ္စမော အနုဿာဝေတိ, သလာကံ ဂါဟေတိ – ‘အယံ ဓမ္မော, အယံ ဝိနယော, ဣဒံ သတ္ထုသာသနံ, ဣမံ ဂဏှထ, ဣမံ ရောစေထာ’တိ။ ဧဝမ္ပိ ခေါ, ဥပါလိ, သံဃရာဇိ ဟောတိ, နော စ သံဃဘေဒေါ။ ဧကတော, ဥပါလိ, ဒွေ ဟောန္တိ, ဧကတော တယော, ဆဋ္ဌော အနုဿာဝေတိ, သလာကံ ဂါဟေတိ – ‘အယံ ဓမ္မော, အယံ ဝိနယော, ဣဒံ သတ္ထုသာသနံ, ဣမံ ဂဏှထ, ဣမံ ရောစေထာ’တိ။ ဧဝမ္ပိ ခေါ, ဥပါလိ, သံဃရာဇိ ဟောတိ, နော စ သံဃဘေဒေါ။ ဧကတော, ဥပါလိ, တယော ဟောန္တိ, ဧကတော တယော, သတ္တမော အနုဿာဝေတိ, သလာကံ ဂါဟေတိ – ‘အယံ ဓမ္မော, အယံ ဝိနယော, ဣဒံ သတ္ထုသာသနံ, ဣမံ ဂဏှထ, ဣမံ ရောစေထာ’တိ။ ဧဝမ္ပိ ခေါ, ဥပါလိ, သံဃရာဇိ ဟောတိ, နော စ သံဃဘေဒေါ။ ဧကတော, ဥပါလိ, တယော ဟောန္တိ, ဧကတော စတ္တာရော, အဋ္ဌမော အနုဿာဝေတိ, သလာကံ ဂါဟေတိ – ‘အယံ ဓမ္မော, အယံ ဝိနယော, ဣဒံ သတ္ထုသာသနံ, ဣမံ ဂဏှထ, ဣမံ ရောစေထာ’တိ။ ဧဝမ္ပိ ခေါ, ဥပါလိ, သံဃရာဇိ ဟောတိ, နော စ သံဃဘေဒေါ။ ဧကတော, ဥပါလိ, စတ္တာရော ဟောန္တိ, ဧကတော စတ္တာရော, နဝမော အနုဿာဝေတိ, သလာကံ ဂါဟေတိ – ‘အယံ ဓမ္မော, အယံ ဝိနယော, ဣဒံ သတ္ထုသာသနံ, ဣမံ ဂဏှထ, ဣမံ ရောစေထာ’တိ။
(ဝိ၊၄၊၃၆၈။)
ဧဝံ ခေါ, ဥပါလိ, သံဃရာဇိ စေဝ ဟောတိ သံဃဘေဒေါ စ။ နဝန္နံ ဝါ, ဥပါလိ, အတိရေကနဝန္နံ ဝါ သံဃရာဇိ စေဝ ဟောတိ သံဃဘေဒေါ စ။ န ခေါ, ဥပါလိ, ဘိက္ခုနီ သံဃံ ဘိန္ဒတိ, အပိ စ ဘေဒါယ ပရက္ကမတိ, န သိက္ခမာနာ သံဃံ ဘိန္ဒတိ…ပေ… န သာမဏေရော သံဃံ ဘိန္ဒတိ, န သာမဏေရီ သံဃံ ဘိန္ဒတိ, န ဥပါသကော သံဃံ ဘိန္ဒတိ, န ဥပါသိကာ သံဃံ ဘိန္ဒတိ, အပိ စ ဘေဒါယ ပရက္ကမတိ။ ဘိက္ခု ခေါ, ဥပါလိ, ပကတတ္တော, သမာနသံဝါသကော, သမာနသီမာယံ ဌိတော, သံဃံ ဘိန္ဒတီ’’တိ။
မြန်֍ ၃၅၂။ [အ။ နိ။ ၁၀။၃၇] ‘‘သံဃဘေဒေါ သံဃဘေဒေါတိ, ဘန္တေ, ဝုစ္စတိ။ ကိတ္တာဝတာ နု ခေါ, ဘန္တေ, သံဃော ဘိန္နော ဟောတီ’’တိ?
‘‘ဣဓုပါလိ, ဘိက္ခူ အဓမ္မံ ဓမ္မောတိ ဒီပေန္တိ, ဓမ္မံ အဓမ္မောတိ ဒီပေန္တိ, အဝိနယံ ဝိနယောတိ ဒီပေန္တိ, ဝိနယံ အဝိနယောတိ ဒီပေန္တိ, အဘာသိတံ အလပိတံ တထာဂတေန ဘာသိတံ လပိတံ တထာဂတေနာတိ ဒီပေန္တိ, ဘာသိတံ လပိတံ တထာဂတေန အဘာသိတံ အလပိတံ တထာဂတေနာတိ ဒီပေန္တိ, အနာစိဏ္ဏံ တထာဂတေန အာစိဏ္ဏံ တထာဂတေနာတိ ဒီပေန္တိ, အာစိဏ္ဏံ တထာဂတေန အနာစိဏ္ဏံ တထာဂတေနာတိ ဒီပေန္တိ, အပညတ္တံ တထာဂတေန ပညတ္တံ တထာဂတေနာတိ ဒီပေန္တိ, ပညတ္တံ တထာဂတေန အပညတ္တံ တထာဂတေနာတိ ဒီပေန္တိ, အနာပတ္တိံ အာပတ္တီတိ ဒီပေန္တိ, အာပတ္တိံ အနာပတ္တီတိ ဒီပေန္တိ, လဟုကံ အာပတ္တိံ ဂရုကာ အာပတ္တီတိ ဒီပေန္တိ, ဂရုကံ အာပတ္တိံ လဟုကာ အာပတ္တီတိ ဒီပေန္တိ, သာဝသေသံ အာပတ္တိံ အနဝသေသာ အာပတ္တီတိ ဒီပေန္တိ, အနဝသေသံ အာပတ္တိံ သာဝသေသာ အာပတ္တီတိ ဒီပေန္တိ, ဒုဋ္ဌုလ္လံ အာပတ္တိံ အဒုဋ္ဌုလာ အာပတ္တီတိ ဒီပေန္တိ, အဒုဋ္ဌုလ္လံ အာပတ္တိံ ဒုဋ္ဌုလ္လာ အာပတ္တီတိ ဒီပေန္တိ။ တေ ဣမေဟိ အဋ္ဌာရသဟိ ဝတ္ထူဟိ အပကဿန္တိ, အဝပကဿန္တိ, အာဝေနိံ [အာဝေဏိ (သီ။), အာဝေဏိကံ (သျာ။)] ဥပေါသထံ ကရောန္တိ, အာဝေနိံ ပဝါရဏံ ကရောန္တိ, အာဝေနိံ သံဃကမ္မံ ကရောန္တိ။ ဧတ္တာဝတာ ခေါ, ဥပါလိ, သံဃော ဘိန္နော ဟောတီ’’တိ။
မြန်֍ ၃၅၃။ [ အ။ နိ။ ၁၀။၃၇] ‘‘သံဃသာမဂ္ဂီ သံဃသာမဂ္ဂီတိ, ဘန္တေ, ဝုစ္စတိ။ ကိတ္တာဝတာ နု ခေါ, ဘန္တေ, သံဃော သမဂ္ဂေါ ဟောတီ’’တိ? ‘‘ဣဓုပါလိ, ဘိက္ခူ အဓမ္မံ အဓမ္မောတိ ဒီပေန္တိ, ဓမ္မံ ဓမ္မောတိ ဒီပေန္တိ, အဝိနယံ အဝိနယောတိ ဒီပေန္တိ, ဝိနယံ
(ဝိ၊၄၊၃၆၉။)
ဝိနယောတိ ဒီပေန္တိ, အဘာသိတံ အလပိတံ တထာဂတေန အဘာသိတံ အလပိတံ တထာဂတေနာတိ ဒီပေန္တိ, ဘာသိတံ လပိတံ တထာဂတေန ဘာသိတံ လပိတံ တထာဂတေနာတိ ဒီပေန္တိ, အနာစိဏ္ဏံ တထာဂတေန အနာစိဏ္ဏံ တထာဂတေနာတိ ဒီပေန္တိ, အာစိဏ္ဏံ တထာဂတေန အာစိဏ္ဏံ တထာဂတေနာတိ ဒီပေန္တိ, အပညတ္တံ တထာဂတေန အပညတ္တံ တထာဂတေနာတိ ဒီပေန္တိ, ပညတ္တံ တထာဂတေန ပညတ္တံ တထာဂတေနာတိ ဒီပေန္တိ, အနာပတ္တိံ အနာပတ္တီတိ ဒီပေန္တိ, အာပတ္တိံ အာပတ္တီတိ ဒီပေန္တိ, လဟုကံ အာပတ္တိံ လဟုကာ အာပတ္တီတိ ဒီပေန္တိ, ဂရုကံ အာပတ္တိံ ဂရုကာ အာပတ္တီတိ ဒီပေန္တိ, သာဝသေသံ အာပတ္တိံ သာဝသေသာ အာပတ္တီတိ ဒီပေန္တိ, အနဝသေသံ အာပတ္တိံ အနဝသေသာ အာပတ္တီတိ ဒီပေန္တိ, ဒုဋ္ဌုလ္လံ အာပတ္တိံ ဒုဋ္ဌုလ္လာ အာပတ္တီတိ ဒီပေန္တိ, အဒုဋ္ဌုလ္လံ အာပတ္တိံ အဒုဋ္ဌုလ္လာ အာပတ္တီတိ ဒီပေန္တိ။ တေ ဣမေဟိ အဋ္ဌာရသဟိ ဝတ္ထူဟိ န အပကဿန္တိ, န အဝပကဿန္တိ, န အာဝေနိံ ဥပေါသထံ ကရောန္တိ, န အာဝေနိံ ပဝါရဏံ ကရောန္တိ, န အာဝေနိံ သံဃကမ္မံ ကရောန္တိ။ ဧတ္တာဝတာ ခေါ, ဥပါလိ, သံဃော သမဂ္ဂေါ ဟောတီ’’တိ။
မြန်֍ ၃၅၄။ ‘‘သမဂ္ဂံ ပန, ဘန္တေ, သံဃံ ဘိန္ဒိတွာ ကိံ သော ပသဝတီ’’တိ? ‘‘သမဂ္ဂံ ခေါ, ဥပါလိ, သံဃံ ဘိန္ဒိတွာ ကပ္ပဋ္ဌိကံ ကိဗ္ဗိသံ ပသဝတိ, ကပ္ပံ နိရယမှိ ပစ္စတီ’’တိ။
[ဣတိဝု။ ၁၈၊ အ။ နိ။ ၁၀။၃၉] ‘‘အာပါယိကော နေရယိကော, ကပ္ပဋ္ဌော သံဃဘေဒကော၊
ဝဂ္ဂရတော အဓမ္မဋ္ဌော, ယောဂက္ခေမာ ပဓံသတိ၊
သံဃံ သမဂ္ဂံ ဘိန္ဒိတွာ, ကပ္ပံ နိရယမှိ ပစ္စတီ’’တိ။
‘‘ဘိန္နံ ပန, ဘန္တေ, သံဃံ သမဂ္ဂံ ကတွာ ကိံ သော ပသဝတီ’’တိ? ‘‘ဘိန္နံ ခေါ, ဥပါလိ, သံဃံ သမဂ္ဂံ ကတွာ ဗြဟ္မံ ပုညံ ပသဝတိ, ကပ္ပံ သဂ္ဂမှိ မောဒတီ’’တိ။
[ဣတ္တိဝု။ ၁၈၊ အ။ နိ။ ၁၀။၄၀] ‘‘သုခါ သံဃဿ သာမဂ္ဂီ, သမဂ္ဂါနဉ္စ အနုဂ္ဂဟော၊
သမဂ္ဂရတော ဓမ္မဋ္ဌော, ယောဂက္ခေမာ န ဓံသတိ၊
သံဃံ သမဂ္ဂံ ကတွာန, ကပ္ပံ သဂ္ဂမှိ မောဒတီ’’တိ။
မြန်֍ ၃၅၅။ [ပရိ။ ၄၅၉] ‘‘သိယာ နု ခေါ, ဘန္တေ, သံဃဘေဒကော အာပါယိကော, နေရယိကော, ကပ္ပဋ္ဌော, အတေကိစ္ဆော’’တိ? ‘‘သိယာ, ဥပါလိ, သံဃဘေဒကော အာပါယိကော, နေရယိကော, ကပ္ပဋ္ဌော, အတေကိစ္ဆော’’တိ။
(ဝိ၊၄၊၃၇၀။)
[ပရိ။ ၄၅၉] ‘‘သိယာ [သိယာ နု ခေါ (သျာ။ ကံ။)] ပန, ဘန္တေ, သံဃဘေဒကော န အာပါယိကော, န နေရယိကော, န ကပ္ပဋ္ဌော, န အတေကိစ္ဆော’’တိ? ‘‘သိယာ, ဥပါလိ, သံဃဘေဒကော န အာပါယိကော, န နေရယိကော, န ကပ္ပဋ္ဌော, န အတေကိစ္ဆော’’တိ။
‘‘ကတမော ပန, ဘန္တေ, သံဃဘေဒကော အာပါယိကော, နေရယိကော, ကပ္ပဋ္ဌော, အတေကိစ္ဆော’’တိ? ‘‘ဣဓုပါလိ, ဘိက္ခု အဓမ္မံ ဓမ္မောတိ ဒီပေတိ။ တသ္မိံ အဓမ္မဒိဋ္ဌိ, ဘေဒေ အဓမ္မဒိဋ္ဌိ, ဝိနိဓာယ ဒိဋ္ဌိံ, ဝိနိဓာယ ခန္တိံ, ဝိနိဓာယ ရုစိံ, ဝိနိဓာယ ဘာဝံ, အနုဿာဝေတိ, သလာကံ ဂါဟေတိ – ‘အယံ ဓမ္မော, အယံ ဝိနယော, ဣဒံ သတ္ထုသာသနံ, ဣမံ ဂဏှထ, ဣမံ ရောစေထာ’တိ။ အယမ္ပိ ခေါ, ဥပါလိ, သံဃဘေဒကော အာပါယိကော, နေရယိကော, ကပ္ပဋ္ဌော, အတေကိစ္ဆော။
‘‘ပုန စပရံ, ဥပါလိ, ဘိက္ခု အဓမ္မံ ဓမ္မောတိ ဒီပေတိ။ တသ္မိံ အဓမ္မဒိဋ္ဌိ, ဘေဒေ ဓမ္မဒိဋ္ဌိ, ဝိနိဓာယ ဒိဋ္ဌိံ, ဝိနိဓာယ ခန္တိံ, ဝိနိဓာယ ရုစိံ, ဝိနိဓာယ ဘာဝံ, အနုဿာဝေတိ, သလာကံ ဂါဟေတိ – ‘အယံ ဓမ္မော, အယံ ဝိနယော, ဣဒံ သတ္ထုသာသနံ, ဣမံ ဂဏှထ, ဣမံ ရောစေထာ’တိ။ အယမ္ပိ ခေါ, ဥပါလိ, သံဃဘေဒကော အာပါယိကော, နေရယိကော, ကပ္ပဋ္ဌော, အတေကိစ္ဆော။
‘‘ပုန စပရံ, ဥပါလိ, ဘိက္ခု အဓမ္မံ ဓမ္မောတိ ဒီပေတိ။ တသ္မိံ အဓမ္မဒိဋ္ဌိ, ဘေဒေ ဝေမတိကော, ဝိနိဓာယ ဒိဋ္ဌိံ, ဝိနိဓာယ ခန္တိံ, ဝိနိဓာယ ရုစိံ, ဝိနိဓာယ ဘာဝံ, အနုဿာဝေတိ, သလာကံ ဂါဟေတိ – ‘အယံ ဓမ္မော, အယံ ဝိနယော, ဣဒံ သတ္ထုသာသနံ, ဣမံ ဂဏှထ, ဣမံ ရောစေထာ’တိ။ အယမ္ပိ ခေါ, ဥပါလိ, သံဃဘေဒကော အာပါယိကော, နေရယိကော, ကပ္ပဋ္ဌော, အတေကိစ္ဆော။
‘‘ပုန စပရံ, ဥပါလိ, ဘိက္ခု အဓမ္မံ ဓမ္မောတိ ဒီပေတိ။ တသ္မိံ ဓမ္မဒိဋ္ဌိ, ဘေဒေ အဓမ္မဒိဋ္ဌိ…ပေ… (တသ္မိံ ဓမ္မဒိဋ္ဌိ ဘေဒေ ဓမ္မဒိဋ္ဌိ) [( ) သျာမပေါတ္ထကေ နတ္ထိ, ဝိမတိဝိနောဒနီဋီကာယ သမေတိ]။ တသ္မိံ ဓမ္မဒိဋ္ဌိ ဘေဒေ ဝေမတိကော။ တသ္မိံ ဝေမတိကော ဘေဒေ အဓမ္မဒိဋ္ဌိ။ တသ္မိံ ဝေမတိကော ဘေဒေ ဓမ္မဒိဋ္ဌိ။ တသ္မိံ ဝေမတိကော ဘေဒေ ဝေမတိကော ဝိနိဓာယ ဒိဋ္ဌိံ, ဝိနိဓာယ ခန္တိံ, ဝိနိဓာယ ရုစိံ, ဝိနိဓာယ ဘာဝံ, အနုဿာဝေတိ, သလာကံ ဂါဟေတိ – ‘အယံ ဓမ္မော, အယံ ဝိနယော, ဣဒံ သတ္ထုသာသနံ, ဣမံ ဂဏှထ, ဣမံ ရောစေထာ’တိ။ အယမ္ပိ ခေါ, ဥပါလိ, သံဃဘေဒကော အာပါယိကော, နေရယိကော, ကပ္ပဋ္ဌော, အတေကိစ္ဆော။
(ဝိ၊၄၊၃၇၁။)
‘‘ပုန စပရံ, ဥပါလိ, ဘိက္ခု ဓမ္မံ အဓမ္မောတိ ဒီပေတိ…ပေ… အဝိနယံ ဝိနယောတိ ဒီပေတိ… ဝိနယံ အဝိနယောတိ ဒီပေတိ… အဘာသိတံ အလပိတံ တထာဂတေန ဘာသိတံ လပိတံ တထာဂတေနာတိ ဒီပေတိ… ဘာသိတံ လပိတံ တထာဂတေန အဘာသိတံ အလပိတံ တထာဂတေနာတိ ဒီပေတိ… အနာစိဏ္ဏံ တထာဂတေန အာစိဏ္ဏံ တထာဂတေနာတိ ဒီပေတိ… အာစိဏ္ဏံ တထာဂတေန အနာစိဏ္ဏံ တထာဂတေနာတိ ဒီပေတိ… အပညတ္တံ တထာဂတေန ပညတ္တံ တထာဂတေနာတိ ဒီပေတိ… ပညတ္တံ တထာဂတေန အပညတ္တံ တထာဂတေနာတိ ဒီပေတိ… အနာပတ္တိံ အာပတ္တီတိ ဒီပေတိ… အာပတ္တိံ အနာပတ္တီတိ ဒီပေတိ… လဟုကံ အာပတ္တိံ ဂရုကာ အာပတ္တီတိ ဒီပေတိ… ဂရုကံ အာပတ္တိံ လဟုကာ အာပတ္တီတိ ဒီပေတိ… သာဝသေသံ အာပတ္တိံ အနဝသေသာ အာပတ္တီတိ ဒီပေတိ… အနဝသေသံ အာပတ္တိံ သာဝသေသာ အာပတ္တီတိ ဒီပေတိ… ဒုဋ္ဌုလ္လံ အာပတ္တိံ အဒုဋ္ဌုလ္လာ အာပတ္တီတိ ဒီပေတိ… အဒုဋ္ဌုလ္လံ အာပတ္တိံ ဒုဋ္ဌုလ္လာ အာပတ္တီတိ ဒီပေတိ… တသ္မိံ အဓမ္မဒိဋ္ဌိ, ဘေဒေ အဓမ္မဒိဋ္ဌိ…ပေ… တသ္မိံ အဓမ္မဒိဋ္ဌိ, ဘေဒေ ဓမ္မဒိဋ္ဌိ … တသ္မိံ အဓမ္မဒိဋ္ဌိ, ဘေဒေ ဝေမတိကော… တသ္မိံ ဓမ္မဒိဋ္ဌိ, ဘေဒေ အဓမ္မဒိဋ္ဌိ… (တသ္မိံ ဓမ္မဒိဋ္ဌိ, ဘေဒေ ဓမ္မဒိဋ္ဌိ) [( ) သျာမပေါတ္ထကေ နတ္ထိ] … တသ္မိံ ဓမ္မဒိဋ္ဌိ, ဘေဒေ ဝေမတိကော… တသ္မိံ ဝေမတိကော, ဘေဒေ အဓမ္မဒိဋ္ဌိ… တသ္မိံ ဝေမတိကော, ဘေဒေ ဓမ္မဒိဋ္ဌိ… တသ္မိံ ဝေမတိကော, ဘေဒေ ဝေမတိကော, ဝိနိဓာယ ဒိဋ္ဌိံ, ဝိနိဓာယ ခန္တိံ, ဝိနိဓာယ ရုစိံ, ဝိနိဓာယ ဘာဝံ, အနုဿာဝေတိ, သလာကံ ဂါဟေတိ – ‘အယံ ဓမ္မော, အယံ ဝိနယော, ဣဒံ သတ္ထုသာသနံ, ဣမံ ဂဏှထ, ဣမံ ရောစေထာ’တိ။ အယမ္ပိ ခေါ, ဥပါလိ, သံဃဘေဒကော အာပါယိကော, နေရယိကော, ကပ္ပဋ္ဌော, အတေကိစ္ဆော’’တိ။
‘‘ကတမော ပန, ဘန္တေ, သံဃဘေဒကော န အာပါယိကော, န နေရယိကော, န ကပ္ပဋ္ဌော, န အတေကိစ္ဆော’’တိ? ‘‘ဣဓုပါလိ, ဘိက္ခု အဓမ္မံ ဓမ္မောတိ ဒီပေတိ။ တသ္မိံ ဓမ္မဒိဋ္ဌိ, ဘေဒေ ဓမ္မဒိဋ္ဌိ, အဝိနိဓာယ ဒိဋ္ဌိံ, အဝိနိဓာယ ခန္တိံ, အဝိနိဓာယ ရုစိံ, အဝိနိဓာယ ဘာဝံ, အနုဿာဝေတိ, သလာကံ ဂါဟေတိ – ‘အယံ ဓမ္မော, အယံ ဝိနယော, ဣဒံ သတ္ထုသာသနံ, ဣမံ ဂဏှထ, ဣမံ ရောစေထာ’တိ။ အယမ္ပိ ခေါ, ဥပါလိ, သံဃဘေဒကော န အာပါယိကော, န နေရယိကော, န ကပ္ပဋ္ဌော, န အတေကိစ္ဆော။
(ဝိ၊၄၊၃၇၂။)
‘‘ပုန စပရံ, ဥပါလိ, ဘိက္ခု ဓမ္မံ အဓမ္မောတိ ဒီပေတိ…ပေ… ဒုဋ္ဌုလ္လံ အာပတ္တိံ အဒုဋ္ဌုလ္လာ အာပတ္တီတိ ဒီပေတိ။ တသ္မိံ ဓမ္မဒိဋ္ဌိ, ဘေဒေ ဓမ္မဒိဋ္ဌိ, အဝိနိဓာယ ဒိဋ္ဌိံ, အဝိနိဓာယ ခန္တိံ, အဝိနိဓာယ ရုစိံ, အဝိနိဓာယ ဘာဝံ, အနုဿာဝေတိ, သလာကံ ဂါဟေတိ – ‘အယံ ဓမ္မော, အယံ ဝိနယော, ဣဒံ သတ္ထုသာသနံ, ဣမံ ဂဏှထ, ဣမံ ရောစေထာ’တိ။ အယမ္ပိ ခေါ, ဥပါလိ, သံဃဘေဒကော န အာပါယိကော, န နေရယိကော, န ကပ္ပဋ္ဌော, န အတေကိစ္ဆော’’တိ။
တတိယဘာဏဝါရော နိဋ္ဌိတော။
သံဃဘေဒကက္ခန္ဓကော သတ္တမော။
တဿုဒ္ဒါနံ –
အနုပိယေ အဘိညာတာ, သုခုမာလော န ဣစ္ဆတိ၊
ကသာ ဝပါ အဘိ နိန္နေ, နိဒ္ဓါ လာဝေ စ ဥဗ္ဗဟေ။
ပုဉ္ဇမဒ္ဒပလာလဉ္စ, ဘုသဩဖုဏနီဟရေ၊
အာယတိမ္ပိ န ခီယန္တိ, ပိတရော စ ပိတာမဟာ။
ဘဒ္ဒိယော အနုရုဒ္ဓေါ စ, အာနန္ဒော ဘဂု ကိမိလော၊
သကျမာနော စ ကောသမ္ဗိံ, ပရိဟာယိ ကကုဓေန စ။
ပကာသေသိ ပိတုနော စ, ပုရိသေ သိလံ နာဠာဂိရိံ၊
တိကပဉ္စဂရုကော ခေါ, ဘိန္ဒိ ထုလ္လစ္စယေန စ၊
တယော အဋ္ဌ ပုန တီဏိ, ရာဇိ ဘေဒါ သိယာ နု ခေါတိ။
သံဃဘေဒကက္ခန္ဓကံ နိဋ္ဌိတံ။
(ဝိ၊၄၊၃၇၃။)
၈။ ဝတ္တက္ခန္ဓကံ
၁။ အာဂန္တုကဝတ္တကထာ
မြန်֍ ၃၅၆။ တေန သမယေန ဗုဒ္ဓေါ ဘဂဝါ သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ ဇေတဝနေ အနာထပိဏ္ဍိကဿ အာရာမေ။ တေန ခေါ ပန သမယေန အာဂန္တုကာ ဘိက္ခူ သဥပါဟနာပိ အာရာမံ ပဝိသန္တိ, ဆတ္တပဂ္ဂဟိတာပိ အာရာမံ ပဝိသန္တိ, ဩဂုဏ္ဌိတာပိ အာရာမံ ပဝိသန္တိ, သီသေပိ စီဝရံ ကရိတွာ အာရာမံ ပဝိသန္တိ, ပါနီယေနပိ ပါဒေ ဓောဝန္တိ, ဝုဍ္ဎတရေပိ အာဝါသိကေ ဘိက္ခူ န အဘိဝါဒေန္တိ, နပိ သေနာသနံ ပုစ္ဆန္တိ။ အညတရောပိ အာဂန္တုကော ဘိက္ခု အနဇ္ဈာဝုဋ္ဌံ ဝိဟာရံ ဃဋိကံ ဥဂ္ဃါဋေတွာ ကဝါဋံ ပဏာမေတွာ သဟသာ ပါဝိသိ။ တဿ ဥပရိပိဋ္ဌိတော [ဥပရိပိဋ္ဌတော (?)] အဟိ ခန္ဓေ ပပတိ။ သော ဘီတော ဝိဿရမကာသိ။ ဘိက္ခူ ဥပဓာဝိတွာ တံ ဘိက္ခုံ ဧတဒဝေါစုံ – ‘‘ကိဿ တွံ, အာဝုသော, ဝိဿရမကာသီ’’တိ? အထ ခေါ သော ဘိက္ခု ဘိက္ခူနံ ဧတမတ္ထံ အာရောစေသိ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ…ပေ… တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထဉှိ နာမ အာဂန္တုကာ ဘိက္ခူ သဥပါဟနာပိ အာရာမံ ပဝိသိဿန္တိ, ဆတ္တပဂ္ဂဟိတာပိ အာရာမံ ပဝိသိဿန္တိ, ဩဂုဏ္ဌိတာပိ အာရာမံ ပဝိသိဿန္တိ, သီသေပိ စီဝရံ ကရိတွာ အာရာမံ ပဝိသိဿန္တိ, ပါနီယေနပိ ပါဒေ ဓောဝိဿန္တိ, ဝုဍ္ဎတရေပိ အာဝါသိကေ ဘိက္ခူ န အဘိဝါဒေဿန္တိ, နပိ သေနာသနံ ပုစ္ဆိဿန္တီ’’တိ! အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ…ပေ… ‘‘သစ္စံ ကိရ, ဘိက္ခဝေ, ‘‘အာဂန္တုကာ ဘိက္ခူ သဥပါဟနာပိ အာရာမံ ပဝိသန္တိ, ဆတ္တပဂ္ဂဟိတာပိ အာရာမံ ပဝိသန္တိ, ဩဂုဏ္ဌိတာပိ အာရာမံ ပဝိသန္တိ, သီသေပိ စီဝရံ ကရိတွာ အာရာမံ ပဝိသန္တိ, ပါနီယေနိပိ ပါဒေ ဓောဝန္တိ, ဝုဍ္ဎတရေပိ အာဝါသိကေ ဘိက္ခူ န အဘိဝါဒေန္တိ, နပိ သေနာသနံ ပုစ္ဆန္တီတိ။ သစ္စံ ဘဂဝါတိ။ ဝိဂရဟိ ဗုဒ္ဓေါ ဘဂဝါ…ပေ… ကထဉှိ နာမ ဘိက္ခဝေ အာဂန္တုကာ ဘိက္ခူ သဥပါဟနာပိ အာရာမံ ပဝိသိဿန္တိ, ဆတ္တပဂ္ဂဟိတာပိ အာရာမံ ပဝိသိဿန္တိ, ဩဂုဏ္ဌိတာပိ အာရာမံ ပဝိသိဿန္တိ, သီသေပိ စီဝရံ ကရိတွာ အာရာမံ ပဝိသိဿန္တိ, ပါနီယေနပိ ပါဒေ ဓောဝိဿန္တိ, ဝုဍ္ဎတရေပိ အာဝါသိကေ ဘိက္ခူ န အဘိဝါဒေဿန္တိ, နပိ သေနာသနံ ပုစ္ဆိဿန္တိ, နေတံ ဘိက္ခဝေ အပ္ပသန္နာနံ ဝါ ပသာဒါယ…ပေ… ဝိဂရဟိတွာ…ပေ… ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ –
(ဝိ၊၄၊၃၇၄။)
မြန်֍ ၃၅၇။ ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, အာဂန္တုကာနံ ဘိက္ခူနံ ဝတ္တံ ပညပေဿာမိ ယထာ အာဂန္တုကေဟိ ဘိက္ခူဟိ သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗံ။ အာဂန္တုကေန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနာ ‘ဣဒါနိ အာရာမံ ပဝိသိဿာမီ’တိ ဥပါဟနာ ဩမုဉ္စိတွာ နီစံ ကတွာ ပပ္ဖေါဋေတွာ ဂဟေတွာ ဆတ္တံ အပနာမေတွာ သီသံ ဝိဝရိတွာ သီသေ စီဝရံ [ဝိဝရိတွာ စီဝရံ (က။)] ခန္ဓေ ကတွာ သာဓုကံ အတရမာနေန အာရာမော ပဝိသိတဗ္ဗော။ အာရာမံ ပဝိသန္တေန သလ္လက္ခေတဗ္ဗံ – ‘ကတ္ထ အာဝါသိကာ ဘိက္ခူ ပဋိက္ကမန္တီ’တိ? ယတ္ထ အာဝါသိကာ ဘိက္ခူ ပဋိက္ကမန္တိ – ဥပဋ္ဌာနသာလာယ ဝါ မဏ္ဍပေ ဝါ ရုက္ခမူလေ ဝါ – တတ္ထ ဂန္တွာ ဧကမန္တံ ပတ္တော နိက္ခိပိတဗ္ဗော၊ ဧကမန္တံ စီဝရံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ၊ ပတိရူပံ အာသနံ ဂဟေတွာ နိသီဒိတဗ္ဗံ၊ ပါနီယံ ပုစ္ဆိတဗ္ဗံ, ပရိဘောဇနီယံ ပုစ္ဆိတဗ္ဗံ – ‘ကတမံ ပါနီယံ, ကတမံ ပရိဘောဇနီယ’န္တိ? သစေ ပါနီယေန အတ္ထော ဟောတိ, ပါနီယံ ဂဟေတွာ ပါတဗ္ဗံ။ သစေ ပရိဘောဇနီယေန အတ္ထော ဟောတိ, ပရိဘောဇနီယံ ဂဟေတွာ ပါဒါ ဓောဝိတဗ္ဗာ။ ပါဒေ ဓောဝန္တေန ဧကေန ဟတ္ထေန ဥဒကံ အာသိဉ္စိတဗ္ဗံ, ဧကေန ဟတ္ထေန ပါဒါ ဓောဝိတဗ္ဗာ။ တေနေဝ ဥဒကံ အာသိဉ္စိတဗ္ဗံ [ယေန ဟတ္ထေန ဥဒကံ အာသိဉ္စိတဗ္ဗံ (သျာ။)] န တေနေဝ ဟတ္ထေန ပါဒါ ဓောဝိတဗ္ဗာ။ ဥပါဟနပုဉ္ဆနစောဠကံ ပုစ္ဆိတွာ ဥပါဟနာ ပုဉ္ဆိတဗ္ဗာ။ ဥပါဟနာ ပုဉ္ဆန္တေန ပဌမံ သုက္ခေန စောဠကေန ပုဉ္ဆိတဗ္ဗာ, ပစ္ဆာ အလ္လေန။ ဥပါဟနာပုဉ္ဆနစောဠကံ ဓောဝိတွာ [ပီဠေတွာ (သျာ။)] ဧကမန္တံ ဝိဿဇ္ဇေတဗ္ဗံ။
‘‘သစေ အာဝါသိကော ဘိက္ခု ဝုဍ္ဎော ဟောတိ, အဘိဝါဒေတဗ္ဗော။ သစေ နဝကော ဟောတိ, အဘိဝါဒါပေတဗ္ဗော။ သေနာသနံ ပုစ္ဆိတဗ္ဗံ – ‘ကတမံ မေ သေနာသနံ ပါပုဏာတီ’တိ? အဇ္ဈာဝုဋ္ဌံ ဝါ အနဇ္ဈာဝုဋ္ဌံ ဝါ ပုစ္ဆိတဗ္ဗံ, ဂေါစရော ပုစ္ဆိတဗ္ဗော, အဂေါစရော ပုစ္ဆိတဗ္ဗော, သေက္ခသမ္မတာနိ [သေခသမ္မတာနိ (က။)] ကုလာနိ ပုစ္ဆိတဗ္ဗာနိ, ဝစ္စဋ္ဌာနံ ပုစ္ဆိတဗ္ဗံ, ပဿာဝဋ္ဌာနံ ပုစ္ဆိတဗ္ဗံ, ပါနီယံ ပုစ္ဆိတဗ္ဗံ, ပရိဘောဇနီယံ ပုစ္ဆိတဗ္ဗံ, ကတ္တရဒဏ္ဍော ပုစ္ဆိတဗ္ဗော, သံဃဿ ကတိကသဏ္ဌာနံ ပုစ္ဆိတဗ္ဗံ – ‘ကံ ကာလံ ပဝိသိတဗ္ဗံ, ကံ ကာလံ နိက္ခမိတဗ္ဗ’န္တိ? သစေ ဝိဟာရော အနဇ္ဈာဝုဋ္ဌော ဟောတိ, ကဝါဋံ အာကောဋေတွာ မုဟုတ္တံ အာဂမေတွာ ဃဋိကံ ဥဂ္ဃါဋေတွာ ကဝါဋံ ပဏာမေတွာ ဗဟိ ဌိတေန နိလ္လောကေတဗ္ဗော။
(ဝိ၊၄၊၃၇၅။)
‘‘သစေ ဝိဟာရော ဥက္လာပေါ ဟောတိ, မဉ္စေ ဝါ မဉ္စော အာရောပိတော ဟောတိ, ပီဌေ ဝါ ပီဌံ အာရောပိတံ ဟောတိ, သေနာသနံ ဥပရိ ပုဉ္ဇီကတံ [ပုဉ္ဇကိတံ (က။)] ဟောတိ, သစေ ဥဿဟတိ, သောဓေတဗ္ဗော။ [မဟာဝ။ ၆၆-၆၇ (ထောကံ ဝိသဒိသံ)] ဝိဟာရံ သောဓေန္တေန ပဌမံ ဘူမတ္ထရဏံ နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ၊ မဉ္စပဋိပါဒကာ နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗာ၊ ဘိသိဗိဗ္ဗောဟနံ နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ၊ နိသီဒနပစ္စတ္ထရဏံ နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ၊ မဉ္စော နီစံ ကတွာ သာဓုကံ အပ္ပဋိဃံသန္တေန, အသံဃဋ္ဋေန္တေန ကဝါဋပိဋ္ဌံ, နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗော၊ ပီဌံ နီစံ ကတွာ သာဓုကံ အပ္ပဋိဃံသန္တေန, အသံဃဋ္ဋေန္တေန ကဝါဋပိဋ္ဌံ, နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ၊ ခေဠမလ္လကော နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗော၊ အပဿေနဖလကံ နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ။ သစေ ဝိဟာရေ သန္တာနကံ ဟောတိ, ဥလ္လောကာ ပဌမံ ဩဟာရေတဗ္ဗံ, အာလောကသန္ဓိကဏ္ဏဘာဂါ ပမဇ္ဇိတဗ္ဗာ။ သစေ ဂေရုကပရိကမ္မကတာ ဘိတ္တိ ကဏ္ဏကိတာ ဟောတိ, စောဠကံ တေမေတွာ ပီဠေတွာ ပမဇ္ဇိတဗ္ဗာ။ သစေ ကာဠဝဏ္ဏကတာ ဘူမိ ကဏ္ဏကိတာ ဟောတိ, စောဠကံ တေမေတွာ ပီဠေတွာ ပမဇ္ဇိတဗ္ဗာ။ သစေ အကတာ ဟောတိ ဘူမိ, ဥဒကေန ပရိပ္ဖေါသိတွာ သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗာ – မာ ဝိဟာရော ရဇေန ဥဟညီတိ [ဦဟညီတိ (သီ။ သျာ။)]။ သင်္ကာရံ ဝိစိနိတွာ ဧကမန္တံ ဆဍ္ဍေတဗ္ဗံ။
‘‘ဘူမတ္ထရဏံ ဩတာပေတွာ သောဓေတွာ ပပ္ဖေါဋေတွာ အတိဟရိတွာ ယထာဌာနေ [ယထာပညတ္တံ (သီ။ သျာ။), ယထာဘာဂံ (က။)] ပညပေတဗ္ဗံ။ မဉ္စပဋိပါဒကာ ဩတာပေတွာ ပမဇ္ဇိတွာ အတိဟရိတွာ ယထာဌာနေ [ယထာဘာဂံ (သျာ။ က။)] ဌပေတဗ္ဗာ။ မဉ္စော ဩတာပေတွာ သောဓေတွာ ပပ္ဖေါဋေတွာ နီစံ ကတွာ သာဓုကံ အပ္ပဋိဃံသန္တေန, အသံဃဋ္ဋေန္တေန ကဝါဋပိဋ္ဌံ, အတိဟရိတွာ ယထာဌာနေ [ယထာဘာဂံ (သျာ။ က။)] ပညပေတဗ္ဗော။ ပီဌံ ဩတာပေတွာ သောဓေတွာ ပပ္ဖေါဋေတွာ နီစံ ကတွာ သာဓုကံ အပ္ပဋိဃံသန္တေန, အသံဃဋ္ဋေန္တေန ကဝါဋပိဋ္ဌံ, အတိဟရိတွာ ယထာဌာနေ [ယထာဘာဂံ (သျာ။ က။)] ပညပေတဗ္ဗံ။ ဘိသိဗိဗ္ဗောဟနံ ဩတာပေတွာ သောဓေတွာ ပပ္ဖေါဋေတွာ အတိဟရိတွာ ယထာဘာဂံ ပညပေတဗ္ဗံ။ နိသီဒနပစ္စတ္ထရဏံ ဩတာပေတွာ သောဓေတွာ ပပ္ဖေါဋေတွာ အတိဟရိတွာ ယထာဘာဂံ ပညပေတဗ္ဗံ။ ခေဠမလ္လကော ဩတာပေတွာ ပမဇ္ဇိတွာ အတိဟရိတွာ ယထာဘာဂံ ဌပေတဗ္ဗော။ အပဿေနဖလကံ ဩတာပေတွာ ပမဇ္ဇိတွာ အတိဟရိတွာ ယထာဘာဂံ ဌပေတဗ္ဗံ။ ပတ္တစီဝရံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ။ ပတ္တံ
(ဝိ၊၄၊၃၇၆။)
နိက္ခိပန္တေန ဧကေန ဟတ္ထေန ပတ္တံ ဂဟေတွာ ဧကေန ဟတ္ထေန ဟေဋ္ဌာမဉ္စံ ဝါ ဟေဋ္ဌာပီဌံ ဝါ ပရာမသိတွာ ပတ္တော နိက္ခိပိတဗ္ဗော။ န စ အနန္တရဟိတာယ ဘူမိယာ ပတ္တော နိက္ခိပိတဗ္ဗော။ စီဝရံ နိက္ခိပန္တေန ဧကေန ဟတ္ထေန စီဝရံ ဂဟေတွာ ဧကေန ဟတ္ထေန စီဝရဝံသံ ဝါ စီဝရရဇ္ဇုံ ဝါ ပမဇ္ဇိတွာ ပါရတော အန္တံ ဩရတော ဘောဂံ ကတွာ စီဝရံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ။
‘‘သစေ ပုရတ္ထိမာ သရဇာ ဝါတာ ဝါယန္တိ, ပုရတ္ထိမာ ဝါတပါနာ ထကေတဗ္ဗာ။ သစေ ပစ္ဆိမာ သရဇာ ဝါတာ ဝါယန္တိ, ပစ္ဆိမာ ဝါတပါနာ ထကေတဗ္ဗာ။ သစေ ဥတ္တရာ သရဇာ ဝါတာ ဝါယန္တိ, ဥတ္တရာ ဝါတပါနာ ထကေတဗ္ဗာ။ သစေ ဒက္ခိဏာ သရဇာ ဝါတာ ဝါယန္တိ, ဒက္ခိဏာ ဝါတပါနာ ထကေတဗ္ဗာ။ သစေ သီတကာလော ဟောတိ, ဒိဝါ ဝါတပါနာ ဝိဝရိတဗ္ဗာ, ရတ္တိံ ထကေတဗ္ဗာ။ သစေ ဥဏှကာလော ဟောတိ, ဒိဝါ ဝါတပါနာ ထကေတဗ္ဗာ, ရတ္တိံ ဝိဝရိတဗ္ဗာ။
‘‘သစေ ပရိဝေဏံ ဥက္လာပံ ဟောတိ, ပရိဝေဏံ သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗံ။ သစေ ကောဋ္ဌကော ဥက္လာပေါ ဟောတိ, ကောဋ္ဌကော သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗော။ သစေ ဥပဋ္ဌာနသာလာ ဥက္လာပါ ဟောတိ, ဥပဋ္ဌာနသာလာ သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗာ။ သစေ အဂ္ဂိသာလာ ဥက္လာပါ ဟောတိ, အဂ္ဂိသာလာ သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗာ။ သစေ ဝစ္စကုဋိ ဥက္လာပါ ဟောတိ, ဝစ္စကုဋိ သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗာ။ သစေ ပါနီယံ န ဟောတိ, ပါနီယံ ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗံ။ သစေ ပရိဘောဇနီယံ န ဟောတိ, ပရိဘောဇနီယံ ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗံ။ သစေ အာစမနကုမ္ဘိယာ ဥဒကံ န ဟောတိ, အာစမနကုမ္ဘိယာ ဥဒကံ အာသိဉ္စိတဗ္ဗံ။ ဣဒံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, အာဂန္တုကာနံ ဘိက္ခူနံ ဝတ္တံ ယထာ အာဂန္တုကေဟိ ဘိက္ခူဟိ သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗ’’န္တိ။
၂။ အာဝါသိကဝတ္တကထာ
မြန်֍ ၃၅၈။ တေန ခေါ ပန သမယေန အာဝါသိကာ ဘိက္ခူ အာဂန္တုကေ ဘိက္ခူ ဒိသွာ နေဝ အာသနံ ပညပေန္တိ, န ပါဒေါဒကံ ပါဒပီဌံ ပါဒကထလိကံ ဥပနိက္ခိပန္တိ, န ပစ္စုဂ္ဂန္တွာ ပတ္တစီဝရံ ပဋိဂ္ဂဏှန္တိ, န ပါနီယေန ပုစ္ဆန္တိ [န ပါနီယေန ပုစ္ဆန္တိ, န ပရိဘောဇနီယေန ပုစ္ဆန္တိ (သျာ။ ကံ။)], န ဝုဍ္ဎတရေပိ အာဂန္တုကေ ဘိက္ခူ အဘိဝါဒေန္တိ, န သေနာသနံ ပညပေန္တိ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ…ပေ… တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထဉှိ နာမ အာဝါသိကာ ဘိက္ခူ အာဂန္တုကေ ဘိက္ခူ ဒိသွာ နေဝ အာသနံ ပညပေဿန္တိ, န ပါဒေါဒကံ ပါဒပီဌံ ပါဒကထလိကံ ဥပနိက္ခိပိဿန္တိ,
(ဝိ၊၄၊၃၇၇။)
န ပစ္စုဂ္ဂန္တွာ ပတ္တစီဝရံ ပဋိဂ္ဂဟိဿန္တိ, န ပါနီယေန ပုစ္ဆိဿန္တိ, ဝုဍ္ဎတရေပိ အာဂန္တုကေ ဘိက္ခူ န အဘိဝါဒေဿန္တိ, န သေနာသနံ ပညပေဿန္တီ’’တိ! အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ…ပေ… သစ္စံ ကိရံ, ဘိက္ခဝေ…ပေ… သစ္စံ ဘဂဝါတိ…ပေ… ဝိဂရဟိတွာ…ပေ… ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ –
မြန်֍ ၃၅၉။ ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, အာဝါသိကာနံ ဘိက္ခူနံ ဝတ္တံ ပညပေဿာမိ ယထာ အာဝါသိကေဟိ ဘိက္ခူဟိ သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗံ။ အာဝါသိကေန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနာ အာဂန္တုကံ ဘိက္ခုံ ဝုဍ္ဎတရံ ဒိသွာ အာသနံ ပညပေတဗ္ဗံ, ပါဒေါဒကံ ပါဒပီဌံ ပါဒကထလိကံ ဥပနိက္ခိပိတဗ္ဗံ, ပစ္စုဂ္ဂန္တွာ ပတ္တစီဝရံ ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗံ, ပါနီယေန ပုစ္ဆိတဗ္ဗော [ပါနီယေန ပုစ္ဆိတဗ္ဗော, ပရိဘောဇနီယေန ပုစ္ဆိတဗ္ဗော (သျာ။)]။ သစေ ဥဿဟတိ, ဥပါဟနာ ပုဉ္ဆိတဗ္ဗာ။ ဥပါဟနာ ပုဉ္ဆန္တေန ပဌမံ သုက္ခေန စောဠကေန ပုဉ္ဆိတဗ္ဗာ, ပစ္ဆာ အလ္လေန။ ဥပါဟနာပုဉ္ဆနစောဠကံ ဓောဝိတွာ [ဓောဝိတွာ ပီဠေတွာ (သျာ။)] ဧကမန္တံ ဝိဿဇ္ဇေတဗ္ဗံ။
‘‘အာဂန္တုကော ဘိက္ခု ဝုဍ္ဎတရော အဘိဝါဒေတဗ္ဗော။ သေနာသနံ ပညပေတဗ္ဗံ – ‘ဧတံ တေ သေနာသနံ ပါပုဏာတီ’တိ။ အဇ္ဈာဝုဋ္ဌံ ဝါ အနဇ္ဈာဝုဋ္ဌံ ဝါ အာစိက္ခိတဗ္ဗံ။ ဂေါစရော အာစိက္ခိတဗ္ဗော။ အဂေါစရော အာစိက္ခိတဗ္ဗော။ သေက္ခသမ္မတာနိ ကုလာနိ အာစိက္ခိတဗ္ဗာနိ။ ဝစ္စဋ္ဌာနံ အာစိက္ခိတဗ္ဗံ။ ပဿာဝဋ္ဌာနံ အာစိက္ခိတဗ္ဗံ။ ပါနီယံ အာစိက္ခိတဗ္ဗံ။ ပရိဘောဇနီယံ အာစိက္ခိတဗ္ဗံ။ ကတ္တရဒဏ္ဍော အာစိက္ခိတဗ္ဗော။ သံဃဿ ကတိကသဏ္ဌာနံ အာစိက္ခိတဗ္ဗံ – ‘ဣမံ ကာလံ ပဝိသိတဗ္ဗံ, ဣမံ ကာလံ နိက္ခမိတဗ္ဗ’န္တိ။
‘‘သစေ နဝကော ဟောတိ, နိသိန္နကေနေဝ အာစိက္ခိတဗ္ဗံ – ‘အတြ ပတ္တံ နိက္ခိပါဟိ, အတြ စီဝရံ နိက္ခိပါဟိ, ဣဒံ အာသနံ နိသီဒါဟီ’တိ။ ပါနီယံ အာစိက္ခိတဗ္ဗံ။ ပရိဘောဇနီယံ အာစိက္ခိတဗ္ဗံ။ ဥပါဟနာပုဉ္ဆနစောဠကံ အာစိက္ခိတဗ္ဗံ။ အာဂန္တုကော ဘိက္ခု နဝကော အဘိဝါဒါပေတဗ္ဗော။ သေနာသနံ အာစိက္ခိတဗ္ဗံ – ‘ဧတံ တေ သေနာသနံ ပါပုဏာတီ’တိ။ အဇ္ဈာဝုဋ္ဌံ ဝါ အနဇ္ဈာဝုဋ္ဌံ ဝါ အာစိက္ခိတဗ္ဗံ။ ဂေါစရော အာစိက္ခိတဗ္ဗော။ အဂေါစရော အာစိက္ခိတဗ္ဗော။ သေက္ခသမ္မတာနိ ကုလာနိ အာစိက္ခိတဗ္ဗာနိ။ ဝစ္စဋ္ဌာနံ အာစိက္ခိတဗ္ဗံ။ ပဿာဝဋ္ဌာနံ အာစိက္ခိတဗ္ဗံ။ ပါနီယံ အာစိက္ခိတဗ္ဗံ။ ပရိဘောဇနီယံ အာစိက္ခိတဗ္ဗံ။ ကတ္တရဒဏ္ဍော အာစိက္ခိတဗ္ဗော။ သံဃဿ ကတိကသဏ္ဌာနံ အာစိက္ခိတဗ္ဗံ – ‘ဣမံ ကာလံ ပဝိသိတဗ္ဗံ, ဣမံ ကာလံ နိက္ခမိတဗ္ဗ’န္တိ။ ဣဒံ ခေါ,
(ဝိ၊၄၊၃၇၈။)
ဘိက္ခဝေ, အာဝါသိကာနံ ဘိက္ခူနံ ဝတ္တံ ယထာ အာဝါသိကေဟိ ဘိက္ခူဟိ သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗ’’န္တိ။
၃။ ဂမိကဝတ္တကထာ
မြန်֍ ၃၆၀။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဂမိကာ ဘိက္ခူ ဒါရုဘဏ္ဍံ မတ္တိကာဘဏ္ဍံ အပ္ပဋိသာမေတွာ ဒွါရဝါတပါနံ ဝိဝရိတွာ သေနာသနံ အနာပုစ္ဆာ ပက္ကမန္တိ။ ဒါရုဘဏ္ဍံ မတ္တိကာဘဏ္ဍံ နဿတိ။ သေနာသနံ အဂုတ္တံ ဟောတိ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ…ပေ… တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထဉှိ နာမ ဂမိကာ ဘိက္ခူ ဒါရုဘဏ္ဍံ မတ္တိကာဘဏ္ဍံ အပ္ပဋိသာမေတွာ ဒွါရဝါတပါနံ ဝိဝရိတွာ သေနာသနံ အနာပုစ္ဆာ ပက္ကမိဿန္တိ! ဒါရုဘဏ္ဍံ မတ္တိကာဘဏ္ဍံ နဿတိ။ သေနာသနံ အဂုတ္တံ ဟောတီ’’တိ။ အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ…ပေ… သစ္စံ ကိရ, ဘိက္ခဝေ…ပေ… သစ္စံ ဘဂဝါတိ…ပေ… ဝိဂရဟိတွာ…ပေ… ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ –
မြန်֍ ၃၆၁။ ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, ဂမိကာနံ ဘိက္ခူနံ ဝတ္တံ ပညပေဿာမိ ယထာ ဂမိကေဟိ ဘိက္ခူဟိ သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗံ။ ဂမိကေန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနာ ဒါရုဘဏ္ဍံ မတ္တိကာဘဏ္ဍံ ပဋိသာမေတွာ ဒွါရဝါတပါနံ ထကေတွာ သေနာသနံ အာပုစ္ဆာ ပက္ကမိတဗ္ဗံ [အာပုစ္ဆိတဗ္ဗံ (သျာ။)]။ သစေ ဘိက္ခု န ဟောတိ, သာမဏေရော အာပုစ္ဆိတဗ္ဗော။ သစေ သာမဏေရော န ဟောတိ, အာရာမိကော အာပုစ္ဆိတဗ္ဗော။ သစေ အာရာမိကော န ဟောတိ, ဥပါသကော အာပုစ္ဆိတဗ္ဗော။ သစေ န ဟောတိ ဘိက္ခု ဝါ သာမဏေရော ဝါ အာရာမိကော ဝါ ဥပါသကော ဝါ, စတူသု ပါသာဏေသု မဉ္စံ ပညပေတွာ မဉ္စေ မဉ္စံ အာရောပေတွာ ပီဌေ ပီဌံ အာရောပေတွာ သေနာသနံ ဥပရိ ပုဉ္ဇံ ကရိတွာ ဒါရုဘဏ္ဍံ မတ္တိကာဘဏ္ဍံ ပဋိသာမေတွာ ဒွါရဝါတပါနံ ထကေတွာ ပက္ကမိတဗ္ဗံ။ သစေ ဝိဟာရော ဩဝဿတိ, သစေ ဥဿဟတိ, ဆာဒေတဗ္ဗော, ဥဿုကံ ဝါ ကာတဗ္ဗံ – ‘ကိန္တိ နု ခေါ ဝိဟာရော ဆာဒိယေထာ’တိ။ ဧဝဉ္စေတံ လဘေထ, ဣစ္စေတံ ကုသလံ။ နော စေ လဘေထ, ယော ဒေသော အနောဝဿကော ဟောတိ, တတ္ထ စတူသု ပါသာဏေသု မဉ္စံ ပညပေတွာ မဉ္စေ မဉ္စံ အာရောပေတွာ ပီဌေ ပီဌံ အာရောပေတွာ သေနာသနံ ဥပရိ ပုဉ္ဇံ ကရိတွာ ဒါရုဘဏ္ဍံ မတ္တိကာဘဏ္ဍံ ပဋိသာမေတွာ ဒွါရဝါတပါနံ ထကေတွာ ပက္ကမိတဗ္ဗံ။ သစေ သဗ္ဗော ဝိဟာရော ဩဝဿတိ, သစေ ဥဿဟတိ, သေနာသနံ ဂါမံ အတိဟရိတဗ္ဗံ, ဥဿုကံ ဝါ
(ဝိ၊၄၊၃၇၉။)
ကာတဗ္ဗံ – ‘ကိန္တိ နု ခေါ သေနာသနံ ဂါမံ အတိဟရိယေထာ’တိ။ ဧဝဉ္စေတံ လဘေထ, ဣစ္စေတံ ကုသလံ။ နော စေ လဘေထ, အဇ္ဈောကာသေ စတူသု ပါသာဏေသု မဉ္စံ ပညပေတွာ မဉ္စေ မဉ္စံ အာရောပေတွာ ပီဌေ ပီဌံ အာရောပေတွာ သေနာသနံ ဥပရိ ပုဉ္ဇံ ကရိတွာ ဒါရုဘဏ္ဍံ မတ္တိကာဘဏ္ဍံ ပဋိသာမေတွာ တိဏေန ဝါ ပဏ္ဏေန ဝါ ပဋိစ္ဆာဒေတွာ ပက္ကမိတဗ္ဗံ – အပ္ပေဝ နာမ အင်္ဂါနိပိ သေသေယျုန္တိ။ ဣဒံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဂမိကာနံ ဘိက္ခူနံ ဝတ္တံ ယထာ ဂမိကေဟိ ဘိက္ခူဟိ သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗ’’န္တိ။
၄။ အနုမောဒနဝတ္တကထာ
မြန်֍ ၃၆၂။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ဘတ္တဂ္ဂေ န အနုမောဒန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထဉှိ နာမ သမဏာ သကျပုတ္တိယာ ဘတ္တဂ္ဂေ န အနုမောဒိဿန္တီ’’တိ! အဿောသုံ ခေါ ဘိက္ခူ တေသံ မနုဿာနံ ဥဇ္ဈာယန္တာနံ ခိယျန္တာနံ ဝိပါစေန္တာနံ။ အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ဧတသ္မိံ နိဒါနေ ဧတသ္မိံ ပကရဏေ ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဘတ္တဂ္ဂေ အနုမောဒိတု’’န္တိ။ အထ ခေါ တေသံ ဘိက္ခူနံ ဧတဒဟောသိ – ‘‘ကေန နု ခေါ ဘတ္တဂ္ဂေ အနုမောဒိတဗ္ဗ’’န္တိ? ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ဧတသ္မိံ နိဒါနေ ဧတသ္မိံ ပကရဏေ ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ထေရေန ဘိက္ခုနာ ဘတ္တဂ္ဂေ အနုမောဒိတု’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရဿ ပူဂဿ သံဃဘတ္တံ ဟောတိ။ အာယသ္မာ သာရိပုတ္တော သံဃတ္ထေရော ဟောတိ။ ဘိက္ခူ – ‘ဘဂဝတာ အနုညာတံ ထေရေန ဘိက္ခုနာ ဘတ္တဂ္ဂေ အနုမောဒိတု’န္တိ – အာယသ္မန္တံ သာရိပုတ္တံ ဧကကံ ဩဟာယ ပက္ကမိံသု။ အထ ခေါ အာယသ္မာ သာရိပုတ္တော တေ မနုဿေ ပဋိသမ္မောဒိတွာ ပစ္ဆာ ဧကကော အဂမာသိ။ အဒ္ဒသာ ခေါ ဘဂဝါ အာယသ္မန္တံ သာရိပုတ္တံ ဒူရတောဝ ဧကကံ အာဂစ္ဆန္တံ။ ဒိသွာန အာယသ္မန္တံ သာရိပုတ္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ကစ္စိ, သာရိပုတ္တ, ဘတ္တံ ဣဒ္ဓံ အဟောသီ’’တိ? ‘‘ဣဒ္ဓံ ခေါ, ဘန္တေ, ဘတ္တံ အဟောသိ၊ အပိစ မံ ဘိက္ခူ ဧကကံ ဩဟာယ ပက္ကန္တာ’’တိ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ဧတသ္မိံ နိဒါနေ ဧတသ္မိံ ပကရဏေ ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဘတ္တဂ္ဂေ စတူဟိ ပဉ္စဟိ ထေရာနုထေရေဟိ ဘိက္ခူဟိ အာဂမေတု’’န္တိ။
(ဝိ၊၄၊၃၈၀။)
တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရော ထေရော ဘတ္တဂ္ဂေ ဝစ္စိတော အာဂမေသိ။ သော ဝစ္စံ သန္ဓာရေတုံ အသက္ကောန္တော မုစ္ဆိတော ပပတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, သတိ ကရဏီယေ အာနန္တရိကံ ဘိက္ခုံ အာပုစ္ဆိတွာ ဂန္တု’’န္တိ။
၅။ ဘတ္တဂ္ဂဝတ္တကထာ
မြန်֍ ၃၆၃။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဒုန္နိဝတ္ထာ ဒုပ္ပါရုတာ အနာကပ္ပသမ္ပန္နာ ဘတ္တဂ္ဂံ ဂစ္ဆန္တိ, ဝေါက္ကမ္မပိ ထေရာနံ ဘိက္ခူနံ ပုရတော ပုရတော ဂစ္ဆန္တိ, ထေရေပိ ဘိက္ခူ အနုပခဇ္ဇ နိသီဒန္တိ, နဝေပိ ဘိက္ခူ အာသနေန ပဋိဗာဟန္တိ, သံဃာဋိမ္ပိ ဩတ္ထရိတွာ အန္တရဃရေ နိသီဒန္တိ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ…ပေ… တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထဉှိ နာမ ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဒုန္နိဝတ္ထာ ဒုပ္ပါရုတာ အနာကပ္ပသမ္ပန္နာ ဘတ္တဂ္ဂံ ဂစ္ဆိဿန္တိ, ဝေါက္ကမ္မပိ ထေရာနံ ဘိက္ခူနံ ပုရတော ပုရတော ဂစ္ဆိဿန္တိ, ထေရေပိ ဘိက္ခူ အနုပခဇ္ဇ နိသီဒိဿန္တိ, နဝေပိ ဘိက္ခူ အာသနေနပိ ပဋိဗာဟိဿန္တိ, သံဃာဋိမ္ပိ ဩတ္ထရိတွာ အန္တရဃရေ နိသီဒိဿန္တီ’’တိ! အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ…ပေ… ‘‘သစ္စံ ကိရ, ဘိက္ခဝေ, ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဒုန္နိဝတ္ထာ ဒုပ္ပါရုတာ အနာကပ္ပသမ္ပန္နာ ဘတ္တဂ္ဂံ ဂစ္ဆန္တိ, ဝေါက္ကမ္မပိ ထေရာနံ ဘိက္ခူနံ ပုရတော ပုရတော ဂစ္ဆန္တိ, ထေရေပိ ဘိက္ခူ အနုပခဇ္ဇ နိသီဒန္တိ, နဝေပိ ဘိက္ခူ အာသနေန ပဋိဗာဟန္တိ, သံဃာဋိမ္ပိ ဩတ္ထရိတွာ အန္တရဃရေ နိသီဒန္တီ’’တိ? ‘‘သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ…ပေ… ဝိဂရဟိတွာ…ပေ… ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ –
မြန်֍ ၃၆၄။ ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူနံ ဘတ္တဂ္ဂဝတ္တံ ပညပေဿာမိ ယထာ ဘိက္ခူဟိ ဘတ္တဂ္ဂေ သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗံ။ သစေ အာရာမေ ကာလော အာရောစိတော ဟောတိ, တိမဏ္ဍလံ ပဋိစ္ဆာဒေန္တေန ပရိမဏ္ဍလံ နိဝါသေတွာ ကာယဗန္ဓနံ ဗန္ဓိတွာ သဂုဏံ ကတွာ သံဃာဋိယော ပါရုပိတွာ ဂဏ္ဌိကံ ပဋိမုဉ္စိတွာ ဓောဝိတွာ ပတ္တံ ဂဟေတွာ သာဓုကံ အတရမာနေန ဂါမော ပဝိသိတဗ္ဗော။
‘‘န ဝေါက္ကမ္မ ထေရာနံ ဘိက္ခူနံ ပုရတော ပုရတော ဂန္တဗ္ဗံ။ သုပ္ပဋိစ္ဆန္နေန အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ သုသံဝုတေန အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ ဩက္ခိတ္တစက္ခုနာ အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ န ဥက္ခိတ္တကာယ အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ န ဥဇ္ဇဂ္ဃိကာယ အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ အပ္ပသဒ္ဒေန အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ န ကာယပ္ပစာလကံ အန္တရဃရေ
(ဝိ၊၄၊၃၈၁။)
ဂန္တဗ္ဗံ။ န ဗာဟုပ္ပစာလကံ အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ န သီသပ္ပစာလကံ အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ န ခမ္ဘကတေန အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ န ဩဂုဏ္ဌိတေန အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ န ဥက္ကုဋိကာယ အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။
‘‘သုပ္ပဋိစ္ဆန္နေန အန္တရဃရေ နိသီဒိတဗ္ဗံ။ သုသံဝုတေန အန္တရဃရေ နိသီဒိတဗ္ဗံ။ ဩက္ခိတ္တစက္ခုနာ အန္တရဃရေ နိသီဒိတဗ္ဗံ။ န ဥက္ခိတ္တကာယ အန္တရဃရေ နိသီဒိတဗ္ဗံ န ဥဇ္ဇဂ္ဃိကာယ အန္တရဃရေ နိသီဒိတဗ္ဗံ, အပ္ပသဒ္ဒေန အန္တရဃရေ နိသီဒိတဗ္ဗ။ န ကာယပ္ပစာလကံ အန္တရဃရေ နိသီဒိတဗ္ဗံ။ န ဗာဟုပ္ပစာလကံ အန္တရဃရေ နိသီဒိတဗ္ဗံ။ န သီသပ္ပစာလကံ အန္တရဃရေ နိသီဒိတဗ္ဗံ။ န ခမ္ဘကတေန အန္တရဃရေ နိသီဒိတဗ္ဗံ။ န ဩဂုဏ္ဌိတေန အန္တရဃရေ နိသီဒိတဗ္ဗံ။ န ပလ္လတ္ထိကာယ အန္တရဃရေ နိသီဒိတဗ္ဗံ။ န ထေရေ ဘိက္ခူ အနုပခဇ္ဇ နိသီဒိတဗ္ဗံ။ န နဝါ ဘိက္ခူ အာသနေန ပဋိဗာဟိတဗ္ဗာ။ န သံဃာဋိံ ဩတ္ထရိတွာ အန္တရဃရေ နိသီဒိတဗ္ဗံ။
‘‘ဥဒကေ ဒိယျမာနေ ဥဘောဟိ ဟတ္ထေဟိ ပတ္တံ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ ဥဒကံ ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗံ။ နီစံ ကတွာ သာဓုကံ အပ္ပဋိဃံသန္တေန ပတ္တော ဓောဝိတဗ္ဗော။ သစေ ဥဒကပ္ပဋိဂ္ဂါဟကော ဟောတိ, နီစံ ကတွာ ဥဒကပ္ပဋိဂ္ဂဟေ ဥဒကံ အာသိဉ္စိတဗ္ဗံ – မာ ဥဒကပ္ပဋိဂ္ဂါဟကော ဥဒကေန ဩသိဉ္စိ [ဩသိဉ္စိယျီ (က။)], မာ သာမန္တာ ဘိက္ခူ ဥဒကေန ဩသိဉ္စိံသု [ဩသိဉ္စိယျိံသု (က။)], မာ သံဃာဋိ ဥဒကေန ဩသိဉ္စီတိ။ သစေ ဥဒကပ္ပဋိဂ္ဂါဟကော န ဟောတိ, နီစံ ကတွာ ဆမာယ ဥဒကံ အာသိဉ္စိတဗ္ဗံ – မာ သာမန္တာ ဘိက္ခူ ဥဒကေန ဩသိဉ္စိံသု, မာ သံဃာဋိ ဥဒကေန ဩသိဉ္စီတိ။
‘‘ဩဒနေ ဒိယျမာနေ ဥဘောဟိ ဟတ္ထေဟိ ပတ္တံ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ ဩဒနော ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗော, သူပဿ ဩကာသော ကာတဗ္ဗော။ သစေ ဟောတိ သပ္ပိ ဝါ တေလံ ဝါ ဥတ္တရိဘင်္ဂံ ဝါ, ထေရေန ဝတ္တဗ္ဗော – ‘သဗ္ဗေသံ သမကံ သမ္ပာဒေဟီ’တိ။ သက္ကစ္စံ ပိဏ္ဍပါတော ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗော။ ပတ္တသညိနာ ပိဏ္ဍပါတော ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗော။ သမသူပကော ပိဏ္ဍပါတော ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗော။ သမတိတ္တိကော ပိဏ္ဍပါတော ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗော။
‘‘န တာဝ ထေရေန ဘုဉ္ဇိတဗ္ဗံ ယာဝ န သဗ္ဗေသံ ဩဒနော သမ္ပတ္တော ဟောတိ။ သက္ကစ္စံ ပိဏ္ဍပါတော ဘုဉ္ဇိတဗ္ဗော။ ပတ္တသညိနာ ပိဏ္ဍပါတော ဘုဉ္ဇိတဗ္ဗော။ သပဒါနံ ပိဏ္ဍပါတော ဘုဉ္ဇိတဗ္ဗော။ သမသူပကော ပိဏ္ဍပါတော
(ဝိ၊၄၊၃၈၂။)
ဘုဉ္ဇိတဗ္ဗော။ န ထူပကတော ဩမဒ္ဒိတွာ ပိဏ္ဍိပါတော ဘုဉ္ဇိတဗ္ဗော။ န သူပံ ဝါ ဗျဉ္ဇနံ ဝါ ဩဒနေန ပဋိစ္ဆာဒေတဗ္ဗံ ဘိယျောကမျတံ ဥပါဒါယ။ န သူပံ ဝါ ဩဒနံ ဝါ အဂိလာနေန အတ္တနော အတ္ထာယ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇိတဗ္ဗံ။ န ဥဇ္ဈာနသညိနာ ပရေသံ ပတ္တော ဩလောကေတဗ္ဗော။ နာတိမဟန္တော ကဗဠော ကာတဗ္ဗော။ ပရိမဏ္ဍလော အာလောပေါ ကာတဗ္ဗော။ န အနာဟဋေ ကဗဠေ မုခဒွါရံ ဝိဝရိတဗ္ဗံ။ န ဘုဉ္ဇမာနေန သဗ္ဗော ဟတ္ထော မုခေ ပက္ခိပိတဗ္ဗော။ န သကဗဠေန မုခေန ဗျာဟရိတဗ္ဗံ။ န ပိဏ္ဍုက္ခေပကံ ဘုဉ္ဇိတဗ္ဗံ။ န ကဗဠာဝစ္ဆေဒကံ ဘုဉ္ဇိတဗ္ဗံ။ န အဝဂဏ္ဍကာရကံ ဘုဉ္ဇိတဗ္ဗံ။ န ဟတ္ထနိဒ္ဓုနကံ ဘုဉ္ဇိတဗ္ဗံ။ န သိတ္ထာဝကာရကံ ဘုဉ္ဇိတဗ္ဗံ။ န ဇိဝှါနိစ္ဆာရကံ ဘုဉ္ဇိတဗ္ဗံ။ န စပုစပုကာရကံ ဘုဉ္ဇိတဗ္ဗံ။ န သုရုသုရုကာရကံ ဘုဉ္ဇိတဗ္ဗံ။ န ဟတ္ထနိလ္လေဟကံ ဘုဉ္ဇိတဗ္ဗံ။ န ပတ္တနိလ္လေဟကံ ဘုဉ္ဇိတဗ္ဗံ။ န ဩဋ္ဌနိလ္လေဟကံ ဘုဉ္ဇိတဗ္ဗံ။
‘‘န သာမိသေန ဟတ္ထေန ပါနီယထာလကော ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗော။ န တာဝ ထေရေန ဥဒကံ ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗံ ယာဝ န သဗ္ဗေဝ ဘုတ္တာဝိနော ဟောန္တိ။ ဥဒကေ ဒိယျမာနေ ဥဘောဟိ ဟတ္ထေဟိ ပတ္တံ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ ဥဒကံ ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗံ။ နီစံ ကတွာ သာဓုကံ အပ္ပဋိဃံသန္တေန ပတ္တော ဓောဝိတဗ္ဗော။ သစေ ဥဒကပ္ပဋိဂ္ဂါဟကော ဟောတိ, နီစံ ကတွာ ဥဒကပ္ပဋိဂ္ဂဟေ ဥဒကံ အာသိဉ္စိတဗ္ဗံ – မာ ဥဒကပ္ပဋိဂ္ဂါဟကော ဥဒကေန ဩသိဉ္စိ, မာ သာမန္တာ ဘိက္ခူ ဥဒကေန ဩသိဉ္စိံသု, မာ သံဃာဋိ ဥဒကေန ဩသိဉ္စီတိ။ သစေ ဥဒကပ္ပဋိဂ္ဂါဟကော န ဟောတိ, နီစံ ကတွာ ဆမာယ ဥဒကံ အာသိဉ္စိတဗ္ဗံ – မာ သာမန္တာ ဘိက္ခူ ဥဒကေန ဩသိဉ္စိံသု, မာ သံဃာဋိ ဥဒကေန ဩသိဉ္စီတိ။ န သသိတ္ထကံ ပတ္တဓောဝနံ အန္တရဃရေ ဆဍ္ဍေတဗ္ဗံ။
‘‘နိဝတ္တန္တေန နဝကေဟိ ဘိက္ခူဟိ ပဌမတရံ နိဝတ္တိတဗ္ဗံ။ ပစ္ဆာ ထေရေဟိ သုပ္ပဋိစ္ဆန္နေန အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ သုသံဝုတေန အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ ဩက္ခိတ္တစက္ခုနာ အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ န ဥက္ခိတ္တကာယ အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ န ဥဇ္ဇဂ္ဃိကာယ အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ အပ္ပသဒ္ဒေန အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ န ကာယပ္ပစာလကံ အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ န ဗာဟုပ္ပစာလကံ အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ န သီသပ္ပစာလကံ အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ န ခမ္ဘကတေန အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ န ဩဂုဏ္ဌိတေန အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ န ဥက္ကုဋိကာယ အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ ဣဒံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူနံ ဘတ္တဂ္ဂဝတ္တံ ယထာ ဘိက္ခူဟိ ဘတ္တဂ္ဂေ သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗ’’န္တိ။
ပဌမဘာဏဝါရော နိဋ္ဌိတော။
(ဝိ၊၄၊၃၈၃။)
၆။ ပိဏ္ဍစာရိကဝတ္တကထာ
မြန်֍ ၃၆၅။ တေန ခေါ ပန သမယေန ပိဏ္ဍစာရိကာ ဘိက္ခူ ဒုန္နိဝတ္ထာ ဒုပ္ပါရုတာ အနာကပ္ပသမ္ပန္နာ ပိဏ္ဍာယ စရန္တိ, အသလ္လက္ခေတွာပိ နိဝေသနံ ပဝိသန္တိ, အသလ္လက္ခေတွာပိ နိက္ခမန္တိ, အတိသဟသာပိ ပဝိသန္တိ, အတိသဟသာပိ နိက္ခမန္တိ, အတိဒူရေပိ တိဋ္ဌန္တိ, အစ္စာသန္နေပိ တိဋ္ဌန္တိ, အတိစိရမ္ပိ တိဋ္ဌန္တိ, အတိလဟုမ္ပိ နိဝတ္တန္တိ။ အညတရောပိ ပိဏ္ဍစာရိကော ဘိက္ခု အသလ္လက္ခေတွာ နိဝေသနံ ပါဝိသိ။ သော စ ဒွါရံ မညမာနော အညတရံ ဩဝရကံ ပါဝိသိ။ တသ္မိမ္ပိ ဩဝရကေ ဣတ္ထီ နဂ္ဂါ ဥတ္တာနာ နိပန္နာ ဟောတိ။ အဒ္ဒသာ ခေါ သော ဘိက္ခု တံ ဣတ္ထိံ နဂ္ဂံ ဥတ္တာနံ နိပန္နံ။ ဒိသွာန – ‘‘နယိဒံ ဒွါရံ, ဩဝရကံ ဣဒ’’န္တိ တမှာ ဩဝရကာ နိက္ခမိ။ အဒ္ဒသာ ခေါ တဿာ ဣတ္ထိယာ သာမိကော တံ ဣတ္ထိံ နဂ္ဂံ ဥတ္တာနံ နိပန္နံ။ ဒိသွာန – ‘‘ဣမိနာ မေ ဘိက္ခုနာ ပဇာပတီ ဒူသိတာ’’တိ တံ ဘိက္ခုံ ဂဟေတွာ အာကောဋေသိ။ အထ ခေါ သာ ဣတ္ထီ တေန သဒ္ဒေန ပဋိဗုဇ္ဈိတွာ တံ ပုရိသံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ကိဿ တွံ, အယျ, ဣမံ ဘိက္ခုံ အာကောဋေသီ’’တိ? ‘‘ဣမိနာသိ တွံ ဘိက္ခုနာ ဒူသိတာ’’တိ? ‘‘နာဟံ, အယျ, ဣမိနာ ဘိက္ခုနာ ဒူသိတာ၊ အကာရကော သော ဘိက္ခူ’’တိ တံ ဘိက္ခုံ မုဉ္စာပေသိ။ အထ ခေါ သော ဘိက္ခု အာရာမံ ဂန္တွာ ဘိက္ခူနံ ဧတမတ္ထံ အာရောစေသိ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ…ပေ… တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထဉှိ နာမ ပိဏ္ဍစာရိကာ ဘိက္ခူ ဒုန္နိဝတ္ထာ ဒုပ္ပါရုတာ အနာကပ္ပသမ္ပန္နာ ပိဏ္ဍာယ စရိဿန္တိ, အသလ္လက္ခေတွာပိ နိဝေသနံ ပဝိသိဿန္တိ, အသလ္လက္ခေတွာပိ နိက္ခမိဿန္တိ, အတိသဟသာပိ ပဝိသိဿန္တိ, အတိသဟသာပိ နိက္ခမိဿန္တိ, အတိဒူရေပိ တိဋ္ဌိဿန္တိ, အစ္စာသန္နေပိ တိဋ္ဌိဿန္တိ, အတိစိရမ္ပိ တိဋ္ဌိဿန္တိ, အတိလဟုမ္ပိ နိဝတ္တိဿန္တီ’’တိ! အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ…ပေ… သစ္စံ ကိရ, ဘိက္ခဝေ…ပေ… သစ္စံ ဘဂဝါတိ…ပေ… ဝိဂရဟိတွာ…ပေ… ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ –
မြန်֍ ၃၆၆။ ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, ပိဏ္ဍစာရိကာနံ ဘိက္ခူနံ ဝတ္တံ ပညာပေဿာမိ ယထာ ပိဏ္ဍစာရိကေဟိ ဘိက္ခူဟိ သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗံ။ ပိဏ္ဍစာရိကေန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနာ – ‘ဣဒါနိ ဂါမံ ပဝိသိဿာမီ’တိ တိမဏ္ဍလံ ပဋိစ္ဆာဒေန္တေန ပရိမဏ္ဍလံ နိဝါသေတွာ ကာယဗန္ဓနံ ဗန္ဓိတွာ သဂုဏံ ကတွာ သံဃာဋိယော ပါရုပိတွာ ဂဏ္ဌိကံ ပဋိမုဉ္စိတွာ ဓောဝိတွာ ပတ္တံ ဂဟေတွာ သာဓုကံ အတရမာနေန ဂါမော ပဝိသိတဗ္ဗော။
(ဝိ၊၄၊၃၈၄။)
‘‘သုပ္ပဋိစ္ဆန္နေန အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ သုသံဝုတေန အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ ဩက္ခိတ္တစက္ခုနာ အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ န ဥက္ခိတ္တကာယ အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ န ဥဇ္ဇဂ္ဃိကာယ အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ အပ္ပသဒ္ဒေန အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ န ကာယပ္ပစာလကံ အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ န ဗာဟုပ္ပစာလကံ အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ န သီသပ္ပစာလကံ အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ န ခမ္ဘကတေန အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ န ဩဂုဏ္ဌိတေန အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ န ဥက္ကုဋိကာယ အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။
‘‘နိဝေသနံ ပဝိသန္တေန သလ္လက္ခေတဗ္ဗံ – ‘ဣမိနာ ပဝိသိဿာမိ, ဣမိနာ နိက္ခမိဿာမီ’တိ။ နာတိသဟသာ ပဝိသိတဗ္ဗံ။ နာတိသဟသာ နိက္ခမိတဗ္ဗံ။ နာတိဒူရေ ဌာတဗ္ဗံ။ နာစ္စာသန္နေ ဌာတဗ္ဗံ။ နာတိစိရံ ဌာတဗ္ဗံ။ နာတိလဟုံ နိဝတ္တိတဗ္ဗံ။ ဌိတကေန သလ္လက္ခေတဗ္ဗံ – ‘ဘိက္ခံ ဒါတုကာမာ ဝါ အဒါတုကာမာ ဝါ’တိ။ သစေ ကမ္မံ ဝါ နိက္ခိပတိ, အာသနာ ဝါ ဝုဋ္ဌာတိ, ကဋစ္ဆုံ ဝါ ပရာမသတိ, ဘာဇနံ ဝါ ပရာမသတိ, ဌပေတိ [ဌာပေတိ (က။)] ဝါ – ဒါတုကာမဿာတိ [ဒါတုကာမိယာတိ (သျာ။), ဒါတုကာမာ ဝိယာတိ (သီ။)] ဌာတဗ္ဗံ။ ဘိက္ခာယ ဒိယျမာနာယ ဝါမေန ဟတ္ထေန သံဃာဋိံ ဥစ္စာရေတွာ ဒက္ခိဏေန ဟတ္ထေန ပတ္တံ ပဏာမေတွာ ဥဘောဟိ ဟတ္ထေဟိ ပတ္တံ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ ဘိက္ခာ ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗာ။ န စ ဘိက္ခာဒါယိကာယ မုခံ ဥလ္လောကေတဗ္ဗံ [ဩလောကေတဗ္ဗံ (သျာ။)]။ သလ္လက္ခေတဗ္ဗံ – ‘သူပံ ဒါတုကာမာ ဝါ အဒါတုကာမာ ဝါ’တိ။ သစေ ကဋစ္ဆုံ ဝါ ပရာမသတိ, ဘာဇနံ ဝါ ပရာမသတိ, ဌပေတိ ဝါ – ဒါတုကာမဿာတိ ဌာတဗ္ဗံ။ ဘိက္ခာယ ဒိန္နာယ သံဃာဋိယာ ပတ္တံ ပဋိစ္ဆာဒေတွာ သာဓုကံ အတရမာနေန နိဝတ္တိတဗ္ဗံ။
‘‘သုပ္ပဋိစ္ဆန္နေန အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ သုသံဝုတေန အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ ဩက္ခိတ္တစက္ခုနာ အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ န ဥက္ခိတ္တကာယ အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ န ဥဇ္ဇဂ္ဃိကာယ အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ အပ္ပသဒ္ဒေန အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ န ကာယပ္ပစာလကံ အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ န ဗာဟုပ္ပစာလကံ အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ န သီသပ္ပစာလကံ အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ န ခမ္ဘကတေန အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ န ဩဂုဏ္ဌိတေန အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ န ဥက္ကုဋိကာယ အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ ယော ပဌမံ ဂါမတော ပိဏ္ဍာယ ပဋိက္ကမတိ, တေန အာသနံ ပညပေတဗ္ဗံ, ပါဒေါဒကံ ပါဒပီဌံ ပါဒကထလိကံ ဥပနိက္ခိပိတဗ္ဗံ, အဝက္ကာရပါတိ ဓောဝိတွာ ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗာ, ပါနီယံ ပရိဘောဇနီယံ ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗံ။ ယော ပစ္ဆာ ဂါမတော ပိဏ္ဍာယ ပဋိက္ကမတိ, သစေ ဟောတိ ဘုတ္တာဝသေသော, သစေ အာကင်္ခတိ,
(ဝိ၊၄၊၃၈၅။)
ဘုဉ္ဇိတဗ္ဗံ။ နော စေ အာကင်္ခတိ, အပ္ပဟရိတေ ဝါ ဆဍ္ဍေတဗ္ဗံ, အပ္ပါဏကေ ဝါ ဥဒကေ ဩပိလာပေတဗ္ဗံ။ တေန အာသနံ ဥဒ္ဓရိတဗ္ဗံ, ပါဒေါဒကံ ပါဒပီဌံ ပါဒကထလိကံ ပဋိသာမေတဗ္ဗံ, အဝက္ကာရပါတိ ဓောဝိတွာ ပဋိသာမေတဗ္ဗာ, ပါနီယံ ပရိဘောဇနီယံ ပဋိသာမေတဗ္ဗံ, ဘတ္တဂ္ဂံ သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗံ။ ယော ပဿတိ ပါနီယဃဋံ ဝါ ပရိဘောဇနီယဃဋံ ဝါ ဝစ္စဃဋံ ဝါ ရိတ္တံ တုစ္ဆံ တေန ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗံ။ သစဿ ဟောတိ အဝိသယှံ, ဟတ္ထဝိကာရေန ဒုတိယံ အာမန္တေတွာ ဟတ္ထဝိလင်္ဃကေန ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗံ, န စ တပ္ပစ္စယာ ဝါစာ ဘိန္ဒိတဗ္ဗာ။ ဣဒံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ပိဏ္ဍစာရိကာနံ ဘိက္ခူနံ ဝတ္တံ ယထာ ပိဏ္ဍစာရိကေဟိ ဘိက္ခူဟိ သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗ’’န္တိ။
၇။ အာရညိကဝတ္တကထာ
မြန်֍ ၃၆၇။ တေန ခေါ ပန သမယေန သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခူ အရညေ ဝိဟရန္တိ။ တေ နေဝ ပါနီယံ ဥပဋ္ဌာပေန္တိ, န ပရိဘောဇနီယံ ဥပဋ္ဌာပေန္တိ, န အဂ္ဂိံ ဥပဋ္ဌာပေန္တိ, န အရဏိသဟိတံ ဥပဋ္ဌာပေန္တိ, န နက္ခတ္တပဒါနိ ဇာနန္တိ, န ဒိသာဘာဂံ ဇာနန္တိ။ စောရာ တတ္ထ ဂန္တွာ တေ ဘိက္ခူ ဧတဒဝေါစုံ – ‘‘အတ္ထိ, ဘန္တေ, ပါနီယ’’န္တိ? ‘‘နတ္ထာဝုသော’’တိ။ ‘‘အတ္ထိ, ဘန္တေ, ပရိဘောဇနီယ’’န္တိ? ‘‘နတ္ထာဝုသော’’တိ။ ‘‘အတ္ထိ, ဘန္တေ, အဂ္ဂီ’’တိ? ‘‘နတ္ထာဝုသော’’တိ။ ‘‘အတ္ထိ, ဘန္တေ, အရဏိသဟိတ’’န္တိ? ‘‘နတ္ထာဝုသော’’တိ။ ( ) [(အတ္ထိ ဘန္တေ နက္ခတ္တပဒါနီတိ, န ဇာနာမ အာဝုသောတိ, အတ္ထိ ဘန္တေ ဒိသာဘာဂန္တိ, န ဇာနာမ အာဝုသောတိ။) သီ။ ဝိမတိဋီကာယ ပန သမေတိ] ‘‘ကေနဇ္ဇ, ဘန္တေ, ယုတ္တ’’န္တိ? ‘‘န ခေါ မယံ, အာဝုသော, ဇာနာမာ’’တိ။ ‘‘ကတမာယံ, ဘန္တေ, ဒိသာ’’တိ? ‘‘န ခေါ မယံ, အာဝုသော, ဇာနာမာ’’တိ။ အထ ခေါ တေ စောရာ – ‘နေဝိမေသံ ပါနီယံ အတ္ထိ, န ပရိဘောဇနီယံ အတ္ထိ, န အဂ္ဂိ အတ္ထိ, န အရဏိသဟိတံ အတ္ထိ, န နက္ခတ္တပဒါနိ ဇာနန္တိ, န ဒိသာဘာဂံ ဇာနန္တိ၊ စောရာ ဣမေ, နယိမေ ဘိက္ခူ’တိ – အာကောဋေတွာ ပက္ကမိံသု။ အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘိက္ခူနံ ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ဧတသ္မိံ နိဒါနေ ဧတသ္မိံ ပကရဏေ ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ –
မြန်֍ ၃၆၈။ ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, အာရညိကာနံ ဘိက္ခူနံ ဝတ္တံ ပညပေဿာမိ ယထာ အာရညိကေဟိ ဘိက္ခူဟိ သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗံ။ အာရညိကေန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနာ ကာလဿေဝ ဥဋ္ဌာယ ပတ္တံ ထဝိကာယ ပက္ခိပိတွာ အံသေ
(ဝိ၊၄၊၃၈၆။)
အာလဂ္ဂေတွာ စီဝရံ ခန္ဓေ ကရိတွာ ဥပါဟနာ အာရောဟိတွာ ဒါရုဘဏ္ဍံ မတ္တိကာဘဏ္ဍံ ပဋိသာမေတွာ ဒွါရဝါတပါနံ ထကေတွာ သေနာသနာ ဩတရိတဗ္ဗံ – ဣဒါနိ ဂါမံ ပဝိသိဿာမီတိ။ ဥပါဟနာ ဩမုဉ္စိတွာ နီစံ ကတွာ ပပ္ဖေါဋေတွာ ထဝိကာယ ပက္ခိပိတွာ အံသေ အာလဂ္ဂေတွာ တိမဏ္ဍလံ ပဋိစ္ဆာဒေန္တေန ပရိမဏ္ဍလံ နိဝါသေတွာ ကာယဗန္ဓနံ ဗန္ဓိတွာ သဂုဏံ ကတွာ သံဃာဋိယော ပါရုပိတွာ ဂဏ္ဌိကံ ပဋိမုဉ္စိတွာ ဓောဝိတွာ ပတ္တံ ဂဟေတွာ သာဓုကံ အတရမာနေန ဂါမော ပဝိသိတဗ္ဗော။ သုပ္ပဋိစ္ဆန္နေန အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ…ပေ… န ခမ္ဘကတေန အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ န ဩဂုဏ္ဌိတေန အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ န ဥက္ကုဋိကာယ အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။
‘‘နိဝေသနံ ပဝိသန္တေန သလ္လက္ခေတဗ္ဗံ – ‘ဣမိနာ ပဝိသိဿာမိ, ဣမိနာ နိက္ခမိဿာမီ’တိ။ နာတိသဟသာ ပဝိသိတဗ္ဗံ။ နာတိသဟသာ နိက္ခမိတဗ္ဗံ။ နာတိဒူရေ ဌာတဗ္ဗံ။ နာစ္စာသန္နေ ဌာတဗ္ဗံ။ နာတိစိရံ ဌာတဗ္ဗံ။ နာတိလဟုံ နိဝတ္တိတဗ္ဗံ။ ဌိတကေန သလ္လက္ခေတဗ္ဗံ – ‘ဘိက္ခံ ဒါတုကာမာ ဝါ အဒါတုကာမာ ဝါ’တိ။ သစေ ကမ္မံ ဝါ နိက္ခိပတိ, အာသနာ ဝါ ဝုဋ္ဌာတိ, ကဋစ္ဆုံ ဝါ ပရာမသတိ, ဘာဇနံ ဝါ ပရာမသတိ, ဌပေတိ ဝါ – ဒါတုကာမဿာတိ ဌာတဗ္ဗံ။ ဘိက္ခာယ ဒိယျမာနာယ ဝါမေန ဟတ္ထေန သံဃာဋိံ ဥစ္စာရေတွာ ဒက္ခိဏေန ဟတ္ထေန ပတ္တံ ပဏာမေတွာ ဥဘောဟိ ဟတ္ထေဟိ ပတ္တံ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ ဘိက္ခာ ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗာ။ န စ ဘိက္ခာဒါယိကာယ မုခံ ဥလ္လောကေတဗ္ဗံ။ သလ္လက္ခေတဗ္ဗံ – ‘သူပံ ဒါတုကာမာ ဝါ အဒါတုကာမာ ဝါ’တိ။ သစေ ကဋစ္ဆု ဝါ ပရာမသတိ, ဘာဇနံ ဝါ ပရာမသတိ, ဌပေတိ ဝါ – ဒါတုကာမဿာတိ ဌာတဗ္ဗံ။ ဘိက္ခာယ ဒိန္နာယ သံဃာဋိယာ ပတ္တံ ပဋိစ္ဆာဒေတွာ သာဓုကံ အတရမာနေန နိဝတ္တိတဗ္ဗံ။
‘‘သုပ္ပဋိစ္ဆန္နေန အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ…ပေ… န ဥက္ကုဋိကာယ အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ ဂါမတော နိက္ခမိတွာ ပတ္တံ ထဝိကာယ ပက္ခိပိတွာ အံသေ အာလဂ္ဂေတွာ စီဝရံ သံဃရိတွာ သီသေ ကရိတွာ ဥပါဟနာ အာရောဟိတွာ ဂန္တဗ္ဗံ။
‘‘အာရညိကေန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနာ ပါနီယံ ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗံ, ပရိဘောဇနီယံ ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗံ, အဂ္ဂိ ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗော, အရဏိသဟိတံ ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗံ, ကတ္တရဒဏ္ဍော ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗော, နက္ခတ္တပဒါနိ ဥဂ္ဂဟေတဗ္ဗာနိ – သကလာနိ ဝါ ဧကဒေသာနိ ဝါ, ဒိသာကုသလေန ဘဝိတဗ္ဗံ။ ဣဒံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, အာရညိကာနံ ဘိက္ခူနံ ဝတ္တံ ယထာ အာရညိကေဟိ ဘိက္ခူဟိ သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗ’’န္တိ။
(ဝိ၊၄၊၃၈၇။)
၈။ သေနာသနဝတ္တကထာ
မြန်֍ ၃၆၉။ တေန ခေါ ပန သမယေန သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခူ အဇ္ဈောကာသေ စီဝရကမ္မံ ကရောန္တိ။ ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ပဋိဝါတေ အင်္ဂဏေ [ပင်္ဂဏေ (သီ။ သျာ။)] သေနာသနံ ပပ္ဖေါဋေသုံ။ ဘိက္ခူ ရဇေန ဩကိရိံသု။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ…ပေ… တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထဉှိ နာမ ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ပဋိဝါတေ အင်္ဂဏေ သေနာသနံ ပပ္ဖေါဋေဿန္တိ! ဘိက္ခူ ရဇေန ဩကိရိံသူ’’တိ။ အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ…ပေ… ‘‘သစ္စံ ကိရ, ဘိက္ခဝေ, ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ပဋိဝါတေ အင်္ဂဏေ သေနာသနံ ပပ္ဖေါဋေန္တိ, ဘိက္ခူ ရဇေန ဩကိရိံသူ’’တိ? ‘‘သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ…ပေ… ဝိဂရဟိတွာ…ပေ… ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ –
မြန်֍ ၃၇၀။ ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူနံ သေနာသနဝတ္တံ ပညပေဿာမိ ယထာ ဘိက္ခူဟိ သေနာသနေ သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗံ။ ယသ္မိံ ဝိဟာရေ ဝိဟရတိ, သစေ သော ဝိဟာရော ဥက္လာပေါ ဟောတိ, သစေ ဥဿဟတိ, သောဓေတဗ္ဗော။ [မဟာဝ။ ၆၆, ၆၇၊ စူဠဝ။ ၃၅၇] ဝိဟာရံ သောဓေန္တေန ပဌမံ ပတ္တစီဝရံ နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ၊ နိသီဒနပစ္စတ္ထရဏံ နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ၊ ဘိသိဗိဗ္ဗောဟနံ နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ၊ မဉ္စော နီစံ ကတွာ သာဓုကံ အပ္ပဋိဃံသန္တေန, အသံဃဋ္ဋေန္တေန ကဝါဋပိဋ္ဌံ, နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗော၊ ပီဌံ နီစံ ကတွာ သာဓုကံ အပ္ပဋိဃံသန္တေန, အသံဃဋ္ဋေန္တေန ကဝါဋပိဋ္ဌံ, နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ၊ မဉ္စပဋိပါဒကာ နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗာ၊ ခေဠမလ္လကော နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗော၊ အပဿေနဖလကံ နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ၊ ဘုမ္မတ္ထရဏံ ယထာပညတ္တံ သလ္လက္ခေတွာ နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ။ သစေ ဝိဟာရေ သန္တာနကံ ဟောတိ, ဥလ္လောကာ ပဌမံ ဩဟာရေတဗ္ဗံ, အာလောကသန္ဓိကဏ္ဏဘာဂါ ပမဇ္ဇိတဗ္ဗာ။ သစေ ဂေရုကပရိကမ္မကတာ ဘိတ္တိ ကဏ္ဏကိတာ ဟောတိ, စောဠကံ တေမေတွာ ပီဠေတွာ ပမဇ္ဇိတဗ္ဗာ။ သစေ ကာဠဝဏ္ဏကတာ ဘူမိ ကဏ္ဏကိတာ ဟောတိ, စောဠကံ တေမေတွာ ပီဠေတွာ ပမဇ္ဇိတဗ္ဗာ။ သစေ အကတာ ဟောတိ ဘူမိ, ဥဒကေန ပရိပ္ဖေါသိတွာ ပရိဖောသိတွာ သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗာ – မာ ဝိဟာရော ရဇေန ဥဟညီတိ။ သင်္ကာရံ ဝိစိနိတွာ ဧကမန္တံ ဆဍ္ဍေတဗ္ဗံ။
(ဝိ၊၄၊၃၈၈။)
‘‘န ဘိက္ခုသာမန္တာ သေနာသနံ ပပ္ဖေါဋေတဗ္ဗံ။ န ဝိဟာရသာမန္တာ သေနာသနံ ပပ္ဖေါဋေတဗ္ဗံ။ န ပါနီယသာမန္တာ သေနာသနံ ပပ္ဖေါဋေတဗ္ဗံ။ န ပရိဘောဇနီယသာမန္တာ သေနာသနံ ပပ္ဖေါဋေတဗ္ဗံ။ န ပဋိဝါတေ အင်္ဂဏေ သေနာသနံ ပပ္ဖေါဋေတဗ္ဗံ။ အဓောဝါတေ သေနာသနံ ပပ္ဖေါဋေတဗ္ဗံ။
‘‘ဘုမ္မတ္ထရဏံ ဧကမန္တံ ဩတာပေတွာ သောဓေတွာ ပပ္ဖေါဋေတွာ အတိဟရိတွာ ယထာပညတ္တံ ပညပေတဗ္ဗံ။ မဉ္စပဋိပါဒကာ ဧကမန္တံ ဩတာပေတွာ ပမဇ္ဇိတွာ အတိဟရိတွာ ယထာဌာနေ ဌပေတဗ္ဗာ။ မဉ္စော ဧကမန္တံ ဩတာပေတွာ သောဓေတွာ ပပ္ဖေါဋေတွာ နီစံ ကတွာ သာဓုကံ အပ္ပဋိဃံသန္တေန, အသံဃဋ္ဋေန္တေန ကဝါဋပိဋ္ဌံ, အတိဟရိတွာ ယထာပညတ္တံ ပညပေတဗ္ဗော။ ပီဌံ ဧကမန္တံ ဩတာပေတွာ သောဓေတွာ ပပ္ဖေါဋေတွာ နီစံ ကတွာ သာဓုကံ အပ္ပဋိဃံသန္တေန, အသံဃဋ္ဋေန္တေန ကဝါဋပိဋ္ဌံ, အတိဟရိတွာ ယထာပညတ္တံ ပညပေတဗ္ဗံ။ ဘိသိဗိဗ္ဗောဟနံ ဧကမန္တံ ဩတာပေတွာ သောဓေတွာ ပပ္ဖေါဋေတွာ အတိဟရိတွာ ယထာပညတ္တံ ပညပေတဗ္ဗံ။ နိသီဒနပစ္စတ္ထရဏံ ဧကမန္တံ ဩတာပေတွာ သောဓေတွာ ပပ္ဖေါဋေတွာ အတိဟရိတွာ ယထာပညတ္တံ ပညပေတဗ္ဗံ။ ခေဠမလ္လကော ဧကမန္တံ ဩတာပေတွာ ပမဇ္ဇိတွာ အတိဟရိတွာ ယထာဌာနေ ဌပေတဗ္ဗော။ အပဿေနဖလကံ ဧကမန္တံ ဩတာပေတွာ ပမဇ္ဇိတွာ အတိဟရိတွာ ယထာဌာနေ ဌပေတဗ္ဗံ။ ပတ္တစီဝရံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ။ ပတ္တံ နိက္ခိပန္တေန ဧကေန ဟတ္ထေန ပတ္တံ ဂဟေတွာ ဧကေန ဟတ္ထေန ဟေဋ္ဌာမဉ္စံ ဝါ ဟေဋ္ဌာပီဌံ ဝါ ပရာမသိတွာ ပတ္တော နိက္ခိပိတဗ္ဗော။ န စ အနန္တရဟိတာယ ဘူမိယာ ပတ္တော နိက္ခိပိတဗ္ဗော။ စီဝရံ နိက္ခိပန္တေန ဧကေန ဟတ္ထေန စီဝရံ ဂဟေတွာ ဧကေန ဟတ္ထေန စီဝရဝံသံ ဝါ စီဝရရဇ္ဇု ဝါ ပမဇ္ဇိတွာ ပါရတော အန္တံ ဩရတော ဘောဂံ ကတွာ စီဝရံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ။
‘‘သစေ ပုရတ္ထိမာ သရဇာ ဝါတာ ဝါယန္တိ, ပုရတ္ထိမာ ဝါတပါနာ ထကေတဗ္ဗာ။ သစေ ပစ္ဆိမာ သရဇာ ဝါတာ ဝါယန္တိ, ပစ္ဆိမာ ဝါတပါနာ ထကေတဗ္ဗာ။ သစေ ဥတ္တရာ သရဇာ ဝါတာ ဝါယန္တိ ဥတ္တရာ ဝါတပါနာ ထကေတဗ္ဗာ။ သစေ ဒက္ခိဏာ သရဇာ ဝါတာ ဝါယန္တိ, ဒက္ခိဏာ ဝါတပါနာ ထကေတဗ္ဗာ။ သစေ သီတကာလော ဟောတိ, ဒိဝါ ဝါတပါနာ ဝိဝရိတဗ္ဗာ, ရတ္တိံ ထကေတဗ္ဗာ။ သစေ ဥဏှကာလော ဟောတိ, ဒိဝါ ဝါတပါနာ ထကေတဗ္ဗာ, ရတ္တိံ ဝိဝရိတဗ္ဗာ။
(ဝိ၊၄၊၃၈၉။)
‘‘သစေ ပရိဝေဏံ ဥက္လာပံ ဟောတိ, ပရိဝေဏံ သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗံ။ သစေ ကောဋ္ဌကော ဥက္လာပေါ ဟောတိ, ကောဋ္ဌကော သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗော။ သစေ ဥပဋ္ဌာနသာလာ ဥက္လာပါ ဟောတိ, ဥပဋ္ဌာနသာလာ သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗာ။ သစေ အဂ္ဂိသာလာ ဥက္လာပါ ဟောတိ, အဂ္ဂိသာလာ သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗာ။ သစေ ဝစ္စကုဋိ ဥက္လာပါ ဟောတိ, ဝစ္စကုဋိ သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗာ။ သစေ ပါနီယံ န ဟောတိ, ပါနီယံ ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗံ။ သစေ ပရိဘောဇနီယံ န ဟောတိ, ပရိဘောဇနီယံ ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗံ။ သစေ အာစမနကုမ္ဘိယာ ဥဒကံ န ဟောတိ, အာစမနကုမ္ဘိယာ ဥဒကံ အာသိဉ္စိတဗ္ဗံ။
‘‘သစေ ဝုဍ္ဎေန သဒ္ဓိံ ဧကဝိဟာရေ ဝိဟရတိ, န ဝုဍ္ဎံ အနာပုစ္ဆာ ဥဒ္ဒေသော ဒါတဗ္ဗော, န ပရိပုစ္ဆာ ဒါတဗ္ဗာ, န သဇ္ဈာယော ကာတဗ္ဗော, န ဓမ္မော ဘာသိတဗ္ဗော, န ပဒီပေါ ကာတဗ္ဗော, န ပဒီပေါ ဝိဇ္ဈာပေတဗ္ဗော, န ဝါတပါနာ ဝိဝရိတဗ္ဗာ, န ဝါတပါနာ ထကေတဗ္ဗာ။ သစေ ဝုဍ္ဎေန သဒ္ဓိံ ဧကစင်္ကမေ စင်္ကမတိ, ယေန ဝုဍ္ဎော တေန ပရိဝတ္တိတဗ္ဗံ, န စ ဝုဍ္ဎော သံဃာဋိကဏ္ဏေန ဃဋ္ဋေတဗ္ဗော။ ဣဒံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူနံ သေနာသနဝတ္တံ ယထာ ဘိက္ခူဟိ သေနာသနေ သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗ’’န္တိ။
၉။ ဇန္တာဃရဝတ္တကထာ
မြန်֍ ၃၇၁။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဇန္တာဃရေ ထေရေဟိ ဘိက္ခူဟိ နိဝါရိယမာနာ အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ပဟူတံ ကဋ္ဌံ အာရောပေတွာ အဂ္ဂိံ ဒတွာ ဒွါရံ ထကေတွာ ဒွါရေ နိသီဒန္တိ။ ဘိက္ခူ [ထေရာ စ ဘိက္ခူ (သျာ။ ကံ။)] ဥဏှာဘိတတ္တာ ဒွါရံ အလဘမာနာ မုစ္ဆိတာ ပပတန္တိ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ…ပေ… တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထဉှိ နာမ ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဇန္တာဃရေ ထေရေဟိ ဘိက္ခူဟိ နိဝါရိယမာနာ အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ပဟူတံ ကဋ္ဌံ အာရောပေတွာ အဂ္ဂိံ ဒတွာ ဒွါရံ ထကေတွာ ဒွါရေ နိသီဒိဿန္တိ! ဘိက္ခူ ဥဏှာဘိတတ္တာ ဒွါရံ အလဘမာနာ မုစ္ဆိတာ ပပတန္တီ’’တိ။ အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ…ပေ… ‘‘သစ္စံ ကိရ, ဘိက္ခဝေ, ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဇန္တာဃရေ ထေရေဟိ ဘိက္ခူဟိ နိဝါရိယမာနာ အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ပဟူတံ ကဋ္ဌံ အာရောပေတွာ အဂ္ဂိံ ဒတွာ ဒွါရံ ထကေတွာ ဒွါရေ နိသီဒန္တိ၊ ဘိက္ခူ ဥဏှာဘိတတ္တာ ဒွါရံ အလဘမာနာ မုစ္ဆိတာ ပပတန္တီ’’တိ? ‘‘သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ…ပေ… ဝိဂရဟိတွာ…ပေ… ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ –
(ဝိ၊၄၊၃၉၀။)
‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဇန္တာဃရေ ထေရေန ဘိက္ခုနာ နိဝါရိယမာနေန အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ပဟူတံ ကဋ္ဌံ အာရောပေတွာ အဂ္ဂိ ဒါတဗ္ဗော။ ယော ဒဒေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ န, ဘိက္ခဝေ, ဒွါရံ ထကေတွာ ဒွါရေ နိသီဒိတဗ္ဗံ။ ယော နိသီဒေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။
မြန်֍ ၃၇၂။ ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူနံ ဇန္တာဃရဝတ္တံ ပညပေဿာမိ ယထာ ဘိက္ခူဟိ ဇန္တာဃရေ သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗံ။ ယော ပဌမံ ဇန္တာဃရံ ဂစ္ဆတိ, သစေ ဆာရိကာ ဥဿန္နာ ဟောတိ, ဆာရိကာ ဆဍ္ဍေတဗ္ဗာ။ သစေ ဇန္တာဃရံ ဥက္လာပံ ဟောတိ, ဇန္တာဃရံ သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗံ။ သစေ ပရိဘဏ္ဍံ ဥက္လာပံ ဟောတိ, ပရိဘဏ္ဍံ သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗံ။ သစေ ပရိဝေဏံ ဥက္လာပံ ဟောတိ, ပရိဝေဏံ သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗံ။ သစေ ကောဋ္ဌကော ဥက္လာပေါ ဟောတိ, ကောဋ္ဌကော သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗော။ သစေ ဇန္တာဃရသာလာ ဥက္လာပါ ဟောတိ, ဇန္တာဃရသာလာ သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗာ။
‘‘စုဏ္ဏံ သန္နေတဗ္ဗံ, မတ္တိကာ တေမေတဗ္ဗာ, ဥဒကဒေါဏိကာယ ဥဒကံ အာသိဉ္စိတဗ္ဗံ။ ဇန္တာဃရံ ပဝိသန္တေန မတ္တိကာယ မုခံ မက္ခေတွာ ပုရတော စ ပစ္ဆတော စ ပဋိစ္ဆာဒေတွာ ဇန္တာဃရံ ပဝိသိတဗ္ဗံ။ န ထေရေ ဘိက္ခူ အနုပခဇ္ဇ နိသီဒိတဗ္ဗံ။ န နဝါ ဘိက္ခူ အာသနေန ပဋိဗာဟိတဗ္ဗာ။ သစေ ဥဿဟတိ, ဇန္တာဃရေ ထေရာနံ ဘိက္ခူနံ ပရိကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ။ ဇန္တာဃရာ နိက္ခမန္တေန ဇန္တာဃရပီဌံ အာဒါယ ပုရတော စ ပစ္ဆတော စ ပဋိစ္ဆာဒေတွာ ဇန္တာဃရာ နိက္ခမိတဗ္ဗံ။ သစေ ဥဿဟတိ, ဥဒကေပိ ထေရာနံ ဘိက္ခူနံ ပရိကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ။ န ထေရာနံ ဘိက္ခူနံ ပုရတောပိ နဟာယိတဗ္ဗံ, န ဥပရိတောပိ နဟာယိတဗ္ဗံ။ နဟာတေန ဥတ္တရန္တေန ဩတရန္တာနံ မဂ္ဂေါ ဒါတဗ္ဗော။ ယော ပစ္ဆာ ဇန္တာဃရာ နိက္ခမတိ, သစေ ဇန္တာဃရံ စိက္ခလ္လံ ဟောတိ, ဓောဝိတဗ္ဗံ။ မတ္တိကာဒေါဏိကံ ဓောဝိတွာ ဇန္တာဃရပီဌံ ပဋိသာမေတွာ အဂ္ဂိံ ဝိဇ္ဈာပေတွာ ဒွါရံ ထကေတွာ ပက္ကမိတဗ္ဗံ။ ဣဒံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူနံ ဇန္တာဃရဝတ္တံ ယထာ ဘိက္ခူဟိ ဇန္တာဃရေ သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗ’’န္တိ။
၁၀။ ဝစ္စကုဋိဝတ္တကထာ
မြန်֍ ၃၇၃။ တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရော ဘိက္ခု ဗြာဟ္မဏဇာတိကော ဝစ္စံ ကတွာ န ဣစ္ဆတိ အာစမေတုံ – ကော ဣမံ ဝသလံ ဒုဂ္ဂန္ဓံ
(ဝိ၊၄၊၃၉၁။)
အာမသိဿတီတိ[အာစမိဿတီတိ (က။)]။ တဿ ဝစ္စမဂ္ဂေ ကိမိ သဏ္ဌာတိ။ အထ ခေါ သော ဘိက္ခု ဘိက္ခူနံ ဧတမတ္ထံ အာရောစေသိ။ ‘‘ကိံ ပန တွံ, အာဝုသော, ဝစ္စံ ကတွာ န အာစမေသီ’’တိ? ‘‘ဧဝမာဝုသော’’တိ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ…ပေ… တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထဉှိ နာမ ဘိက္ခု ဝစ္စံ ကတွာ န အာစမေဿတီ’’တိ! အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ…ပေ… ‘‘သစ္စံ ကိရ တွံ, ဘိက္ခု, ဝစ္စံ ကတွာ န အာစမေသီ’’တိ? ‘‘သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ…ပေ… ဝိဂရဟိတွာ…ပေ… ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဝစ္စံ ကတွာ သတိ ဥဒကေ နာစမေတဗ္ဗံ။ ယော နာစမေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ဝစ္စကုဋိယာ ယထာဝုဍ္ဎံ ဝစ္စံ ကရောန္တိ။ နဝကာ ဘိက္ခူ ပဌမတရံ အာဂန္တွာ ဝစ္စိတာ အာဂမေန္တိ။ တေ ဝစ္စံ သန္ဓာရေန္တာ မုစ္ဆိတာ ပပတန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ…ပေ… သစ္စံ ကိရ ဘိက္ခဝေ…ပေ… သစ္စံ ဘဂဝါတိ…ပေ… ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဝစ္စကုဋိယာ ယထာဝုဍ္ဎံ ဝစ္စော ကာတဗ္ဗော။ ယော ကရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အာဂတပဋိပါဋိယာ ဝစ္စံ ကာတု’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ အတိသဟသာပိ ဝစ္စကုဋိံ ပဝိသန္တိ, ဥဗ္ဘဇိတွာပိ [ဥဗ္ဘုဇ္ဇိတွာပိ (သီ။), ဥဗ္ဘုဇိတွာ (သျာ။)] ပဝိသန္တိ, နိတ္ထုနန္တာပိ ဝစ္စံ ကရောန္တိ, ဒန္တကဋ္ဌံ ခါဒန္တာပိ ဝစ္စံ ကရောန္တိ, ဗဟိဒ္ဓါပိ ဝစ္စဒေါဏိကာယ ဝစ္စံ ကရောန္တိ, ဗဟိဒ္ဓါပိ ပဿာဝဒေါဏိကာယ ပဿာဝံ ကရောန္တိ, ပဿာဝဒေါဏိကာယပိ ခေဠံ ကရောန္တိ, ဖရုသေနပိ ကဋ္ဌေန အဝလေခန္တိ, အဝလေခနကဋ္ဌမ္ပိ ဝစ္စကူပမှိ ပါတေန္တိ, အတိသဟသာပိ နိက္ခမန္တိ, ဥဗ္ဘဇိတွာပိ နိက္ခမန္တိ, စပုစပုကာရကမ္ပိ အာစမေန္တိ, အာစမနသရာဝကေပိ ဥဒကံ သေသေန္တိ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ…ပေ… တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထဉှိ နာမ ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ အတိသဟသာပိ ဝစ္စကုဋိံ ပဝိသိဿန္တိ, ဥဗ္ဘဇိတွာပိ ပဝိသိဿန္တိ, နိတ္ထုနန္တာပိ ဝစ္စံ ကရိဿန္တိ, ဒန္တကဋ္ဌံ ခါဒန္တာပိ ဝစ္စံ ကရိဿန္တိ, ဗဟိဒ္ဓါပိ ဝစ္စဒေါဏိကာယ ဝစ္စံ ကရိဿန္တိ, ဗဟိဒ္ဓါပိ ပဿာဝဒေါဏိကာယ ပဿာဝံ ကရိဿန္တိ, ပဿာဝဒေါဏိကာယပိ ခေဠံ ကရိဿန္တိ, ဖရုသေနပိ ကဋ္ဌေန အဝလေခိဿန္တိ, အဝလေခနကဋ္ဌမ္ပိ ဝစ္စကူပမှိ ပါတေဿန္တိ, အတိသဟသာပိ နိက္ခမိဿန္တိ, ဥဗ္ဘဇိတွာပိ နိက္ခမိဿန္တိ, စပုစပုကာရကမ္ပိ အာစမေဿန္တိ, အာစမနသရာဝကေပိ ဥဒကံ သေသေဿန္တီ’’တိ! အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော
(ဝိ၊၄၊၃၉၂။)
ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ…ပေ… သစ္စံ ကိရ, ဘိက္ခဝေ…ပေ… သစ္စံ ဘဂဝါတိ…ပေ… ဝိဂရဟိတွာ…ပေ… ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ –
မြန်֍ ၃၇၄။ ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူနံ ဝစ္စကုဋိဝတ္တံ ပညပေဿာမိ ယထာ ဘိက္ခူဟိ ဝစ္စကုဋိယာ သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗံ။ ယော ဝစ္စကုဋိံ ဂစ္ဆတိ တေန ဗဟိ ဌိတေန [ဗဟိ ဌိတေန (သီ။ က။)] ဥက္ကာသိတဗ္ဗံ။ အန္တော နိသိန္နေနပိ ဥက္ကာသိတဗ္ဗံ။ စီဝရဝံသေ ဝါ စီဝရရဇ္ဇုယာ ဝါ စီဝရံ နိက္ခိပိတွာ သာဓုကံ အတရမာနေန ဝစ္စကုဋီ ပဝိသိတဗ္ဗာ။ နာတိသဟသာ ပဝိသိတဗ္ဗာ။ န ဥဗ္ဘဇိတွာ ပဝိသိတဗ္ဗာ။ ဝစ္စပါဒုကာယ ဌိတေန ဥဗ္ဘဇိတဗ္ဗံ။ န နိတ္ထုနန္တေန ဝစ္စော ကာတဗ္ဗော။ န ဒန္တကဋ္ဌံ ခါဒန္တေန ဝစ္စော ကာတဗ္ဗော။ န ဗဟိဒ္ဓါ ဝစ္စဒေါဏိကာယ ဝစ္စော ကာတဗ္ဗော။ န ဗဟိဒ္ဓါ ပဿာဝဒေါဏိကာယ ပဿာဝေါ ကာတဗ္ဗော။ န ပဿာဝဒေါဏိကာယ ခေဠော ကာတဗ္ဗော။ န ဖရုသေန ကဋ္ဌေန အဝလေခိတဗ္ဗံ။ န အဝလေခနကဋ္ဌံ ဝစ္စကူပမှိ ပါတေတဗ္ဗံ။ ဝစ္စပါဒုကာယ ဌိတေန ပဋိစ္ဆာဒေတဗ္ဗံ။ နာတိသဟသာ နိက္ခမိတဗ္ဗံ။ န ဥဗ္ဘဇိတွာ နိက္ခမိတဗ္ဗံ။ အာစမနပါဒုကာယ ဌိတေန ဥဗ္ဘဇိတဗ္ဗံ။ န စပုစပုကာရကံ အာစမေတဗ္ဗံ။ န အာစမနသရာဝကေ ဥဒကံ သေသေတဗ္ဗံ။ အာစမနပါဒုကာယ ဌိတေန ပဋိစ္ဆာဒေတဗ္ဗံ။
‘‘သစေ ဝစ္စကုဋိ ဥဟတာ [ဦဟတာ (သီ။ သျာ။)] ဟောတိ, ဓောဝိတဗ္ဗာ။ သစေ အဝလေခနပိဓရော ပူရော ဟောတိ, အဝလေခနကဋ္ဌံ ဆဍ္ဍေတဗ္ဗံ။ သစေ ဝစ္စကုဋိ ဥက္လာပါ ဟောတိ, ဝစ္စကုဋိ သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗာ။ သစေ ပရိဘဏ္ဍံ ဥက္လာပံ ဟောတိ, ပရိဘဏ္ဍံ သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗံ။ သစေ ပရိဝေဏံ ဥက္လာပံ ဟောတိ, ပရိဝေဏံ သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗံ။ သစေ ကောဋ္ဌကော ဥက္လာပေါ ဟောတိ, ကောဋ္ဌကော သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗော။ သစေ အာစမနကုမ္ဘိယာ ဥဒကံ န ဟောတိ, အာစမနကုမ္ဘိယာ ဥဒကံ အာသိဉ္စိတဗ္ဗံ။ ဣဒံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူနံ ဝစ္စကုဋိဝတ္တံ ယထာ ဘိက္ခူဟိ ဝစ္စကုဋိယာ သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗ’’န္တိ။
၁၁။ ဥပဇ္ဈာယဝတ္တကထာ
မြန်֍ ၃၇၅။ တေန ခေါ ပန သမယေန သဒ္ဓိဝိဟာရိကာ ဥပဇ္ဈာယေသု န သမ္မာ ဝတ္တန္တိ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ…ပေ… တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထဉှိ နာမ သဒ္ဓိဝိဟာရိကာ ဥပဇ္ဈာယေသု န သမ္မာ ဝတ္တိဿန္တီ’’တိ! အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ…ပေ… ‘‘သစ္စံ ကိရ, ဘိက္ခဝေ, သဒ္ဓိဝိဟာရိကာ ဥပဇ္ဈာယေသု န သမ္မာ ဝတ္တန္တီ’’တိ? ‘‘သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ ဝိဂရဟိ
(ဝိ၊၄၊၃၉၃။)
ဗုဒ္ဓေါ ဘဂဝါ…ပေ… ‘‘ကထဉှိ နာမ, ဘိက္ခဝေ, သဒ္ဓိဝိဟာရိကာ ဥပဇ္ဈာယေသု န သမ္မာ ဝတ္တိဿန္တိ! နေတံ, ဘိက္ခဝေ, အပ္ပသန္နာနံ ဝါ ပသာဒါယ…ပေ… ဝိဂရဟိတွာ…ပေ… ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ –
မြန်֍ ၃၇၆။ ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, သဒ္ဓိဝိဟာရိကာနံ ဥပဇ္ဈာယေသု ဝတ္တံ ပညပေဿာမိ ယထာ သဒ္ဓိဝိဟာရိကေဟိ ဥပဇ္ဈာယေသု သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗံ။ [မဟာဝ။ ၆၆] သဒ္ဓိဝိဟာရိကေန, ဘိက္ခဝေ, ဥပဇ္ဈာယမှိ သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗံ။ တတြာယံ သမ္မာဝတ္တနာ –
‘‘ကာလဿေဝ ဥဋ္ဌာယ ဥပါဟနာ ဩမုဉ္စိတွာ ဧကံသံ ဥတ္တရာသင်္ဂံ ကရိတွာ ဒန္တကဋ္ဌံ ဒါတဗ္ဗံ, မုခေါဒကံ ဒါတဗ္ဗံ, အာသနံ ပညပေတဗ္ဗံ။ သစေ ယာဂု ဟောတိ, ဘာဇနံ ဓောဝိတွာ ယာဂု ဥပနာမေတဗ္ဗာ။ ယာဂုံ ပီတဿ ဥဒကံ ဒတွာ ဘာဇနံ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ နီစံ ကတွာ သာဓုကံ အပ္ပဋိဃံသန္တေန ဓောဝိတွာ ပဋိသာမေတဗ္ဗံ။ ဥပဇ္ဈာယမှိ ဝုဋ္ဌိတေ အာသနံ ဥဒ္ဓရိတဗ္ဗံ။ သစေ သော ဒေသော ဥက္လာပေါ ဟောတိ, သော ဒေသော သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗော။
‘‘သစေ ဥပဇ္ဈာယော ဂါမံ ပဝိသိတုကာမော ဟောတိ, နိဝါသနံ ဒါတဗ္ဗံ, ပဋိနိဝါသနံ ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗံ, ကာယဗန္ဓနံ ဒါတဗ္ဗံ, သဂုဏံ ကတွာ သံဃာဋိယော ဒါတဗ္ဗာ, ဓောဝိတွာ ပတ္တော သောဒကော [သဥဒကော (က။)] ဒါတဗ္ဗော။ သစေ ဥပဇ္ဈာယော ပစ္ဆာသမဏံ အာကင်္ခတိ, တိမဏ္ဍလံ ပဋိစ္ဆာဒေန္တေန ပရိမဏ္ဍလံ နိဝါသေတွာ ကာယဗန္ဓနံ ဗန္ဓိတွာ သဂုဏံ ကတွာ သံဃာဋိယော ပါရုပိတွာ ဂဏ္ဌိကံ ပဋိမုဉ္စိတွာ ဓောဝိတွာ ပတ္တံ ဂဟေတွာ ဥပဇ္ဈာယဿ ပစ္ဆာသမဏေန ဟောတဗ္ဗံ။ နာတိဒူရေ ဂန္တဗ္ဗံ, နာစ္စာသန္နေ ဂန္တဗ္ဗံ, ပတ္တပရိယာပန္နံ ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗံ။ န ဥပဇ္ဈာယဿ ဘဏမာနဿ အန္တရန္တရာ ကထာ ဩပါတေတဗ္ဗာ။ ဥပဇ္ဈာယော အာပတ္တိသာမန္တာ ဘဏမာနော နိဝါရေတဗ္ဗော။
‘‘နိဝတ္တန္တေန ပဌမတရံ အာဂန္တွာ အာသနံ ပညပေတဗ္ဗံ, ပါဒေါဒကံ ပါဒပီဌံ ပါဒကထလိကံ ဥပနိက္ခိပိတဗ္ဗံ, ပစ္စုဂ္ဂန္တွာ ပတ္တစီဝရံ ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗံ, ပဋိနိဝါသနံ ဒါတဗ္ဗံ, နိဝါသနံ ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗံ။ သစေ စီဝရံ သိန္နံ ဟောတိ, မုဟုတ္တံ ဥဏှေ ဩတာပေတဗ္ဗံ, န စ ဥဏှေ စီဝရံ နိဒဟိတဗ္ဗံ။ စီဝရံ သံဃရိတဗ္ဗံ။ စီဝရံ သံဃရန္တေန စတုရင်္ဂုလံ ကဏ္ဏံ ဥဿာရေတွာ စီဝရံ သံဃရိတဗ္ဗံ – မာ မဇ္ဈေ ဘင်္ဂေါ အဟောသီတိ။ ဩဘောဂေ ကာယဗန္ဓနံ ကာတဗ္ဗံ။
(ဝိ၊၄၊၃၉၄။)
‘‘သစေ ပိဏ္ဍပါတော ဟောတိ, ဥပဇ္ဈာယော စ ဘုဉ္ဇိတုကာမော ဟောတိ, ဥဒကံ ဒတွာ ပိဏ္ဍပါတော ဥပနာမေတဗ္ဗော။ ဥပဇ္ဈာယော ပါနီယေန ပုစ္ဆိတဗ္ဗော။ ဘုတ္တာဝိဿ ဥဒကံ ဒတွာ ပတ္တံ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ နီစံ ကတွာ သာဓုကံ အပ္ပဋိဃံသန္တေန ဓောဝိတွာ ဝေါဒကံ ကတွာ မုဟုတ္တံ ဥဏှေ ဩတာပေတဗ္ဗော။ န စ ဥဏှေ ပတ္တော နိဒဟိတဗ္ဗော။ ပတ္တစီဝရံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ။ ပတ္တံ နိက္ခိပန္တေန ဧကေန ဟတ္ထေန ပတ္တံ ဂဟေတွာ ဧကေန ဟတ္ထေန ဟေဋ္ဌာမဉ္စံ ဝါ ဟေဋ္ဌာပီဌံ ဝါ ပရာမသိတွာ ပတ္တော နိက္ခိပိတဗ္ဗော။ န စ အနန္တရဟိတာယ ဘူမိယာ ပတ္တော နိက္ခိပိတဗ္ဗော။ စီဝရံ နိက္ခိပန္တေန ဧကေန ဟတ္ထေန စီဝရံ ဂဟေတွာ ဧကေန ဟတ္ထေန စီဝရဝံသံ ဝါ စီဝရရဇ္ဇုံ ဝါ ပမဇ္ဇိတွာ ပါရတော အန္တံ ဩရတော ဘောဂံ ကတွာ စီဝရံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ။ ဥပဇ္ဈာယမှိ ဝုဋ္ဌိတေ အာသနံ ဥဒ္ဓရိတဗ္ဗံ, ပါဒေါဒကံ ပါဒပီဌံ ပါဒကထလိကံ ပဋိသာမေတဗ္ဗံ။ သစေ သော ဒေသော ဥက္လာပေါ ဟောတိ, သော ဒေသော သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗော။
‘‘သစေ ဥပဇ္ဈာယော နဟာယိတုကာမော ဟောတိ, နဟာနံ ပဋိယာဒေတဗ္ဗံ။ သစေ သီတေန အတ္ထော ဟောတိ, သီတံ ပဋိယာဒေတဗ္ဗံ။ သစေ ဥဏှေန အတ္ထော ဟောတိ, ဥဏှံ ပဋိယာဒေတဗ္ဗံ။
‘‘သစေ ဥပဇ္ဈာယော ဇန္တာဃရံ ပဝိသိတုကာမော ဟောတိ, စုဏ္ဏံ သန္နေတဗ္ဗံ, မတ္တိကာ တေမေတဗ္ဗာ, ဇန္တာဃရပီဌံ အာဒါယ ဥပဇ္ဈာယဿ ပိဋ္ဌိတော ပိဋ္ဌိတော ဂန္တွာ ဇန္တာဃရပီဌံ ဒတွာ စီဝရံ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ, စုဏ္ဏံ ဒါတဗ္ဗံ, မတ္တိကာ ဒါတဗ္ဗာ။ သစေ ဥဿဟတိ, ဇန္တာဃရံ ပဝိသိတဗ္ဗံ။ ဇန္တာဃရံ ပဝိသန္တေန မတ္တိကာယ မုခံ မက္ခေတွာ ပုရတော စ ပစ္ဆတော စ ပဋိစ္ဆာဒေတွာ ဇန္တာဃရံ ပဝိသိတဗ္ဗံ။ န ထေရေ ဘိက္ခူ အနုပခဇ္ဇ နိသီဒိတဗ္ဗံ။ န နဝါ ဘိက္ခူ အာသနေန ပဋိဗာဟိတဗ္ဗာ။ ဇန္တာဃရေ ဥပဇ္ဈာယဿ ပရိကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ။ ဇန္တာဃရာ နိက္ခမန္တေန ဇန္တာဃရပီဌံ အာဒါယ ပုရတော စ ပစ္ဆတော စ ပဋိစ္ဆာဒေတွာ ဇန္တာဃရာ နိက္ခမိတဗ္ဗံ။
‘‘ဥဒကေပိ ဥပဇ္ဈာယဿ ပရိကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ။ နဟာတေန ပဌမတရံ ဥတ္တရိတွာ အတ္တနော ဂတ္တံ ဝေါဒကံ ကတွာ နိဝါသေတွာ ဥပဇ္ဈာယဿ ဂတ္တတော ဥဒကံ ပမဇ္ဇိတဗ္ဗံ, နိဝါသနံ ဒါတဗ္ဗံ, သံဃာဋိ ဒါတဗ္ဗာ, ဇန္တာဃရပီဌံ အာဒါယ ပဌမတရံ အာဂန္တွာ အာသနံ ပညပေတဗ္ဗံ, ပါဒေါဒကံ ပါဒပီဌံ ပါဒကထလိကံ ဥပနိက္ခိပိတဗ္ဗံ။ ဥပဇ္ဈာယော ပါနီယေန ပုစ္ဆိတဗ္ဗော။ သစေ ဥဒ္ဒိသာပေတုကာမော ဟောတိ, ဥဒ္ဒိသိတဗ္ဗော။ သစေ ပရိပုစ္ဆိတုကာမော ဟောတိ, ပရိပုစ္ဆိတဗ္ဗော။
(ဝိ၊၄၊၃၉၅။)
‘‘ယသ္မိံ ဝိဟာရေ ဥပဇ္ဈာယော ဝိဟရတိ, သစေ သော ဝိဟာရော ဥက္လာပေါ ဟောတိ, သစေ ဥဿဟတိ, သောဓေတဗ္ဗော။ ဝိဟာရံ သောဓေန္တေန ပဌမံ ပတ္တစီဝရံ နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ၊ နိသီဒနပစ္စတ္ထရဏံ နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ၊ ဘိသိဗိဗ္ဗောဟနံ နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ၊ မဉ္စော နီစံ ကတွာ သာဓုကံ အပ္ပဋိဃံသန္တေန, အသံဃဋ္ဋေန္တေန ကဝါဋပိဋ္ဌံ, နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗော၊ ပီဌံ နီစံ ကတွာ သာဓုကံ အပ္ပဋိဃံသန္တေန, အသံဃဋ္ဋေန္တေန ကဝါဋပိဋ္ဌံ, နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ၊ မဉ္စပဋိပါဒကာ နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗာ၊ ခေဠမလ္လကော နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗော၊ အပဿေနဖလကံ နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ၊ ဘူမတ္ထရဏံ ယထာပညတ္တံ သလ္လက္ခေတွာ နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ။ သစေ ဝိဟာရေ သန္တာနကံ ဟောတိ, ဥလ္လောကာ ပဌမံ ဩဟာရေတဗ္ဗံ, အာလောကသန္ဓိကဏ္ဏဘာဂါ ပမဇ္ဇိတဗ္ဗာ။ သစေ ဂေရုကပရိကမ္မကတာ ဘိတ္တိ ကဏ္ဏကိတာ ဟောတိ, စောဠကံ တေမေတွာ ပီဠေတွာ ပမဇ္ဇိတဗ္ဗာ။ သစေ ကာဠဝဏ္ဏကတာ ဘူမိ ကဏ္ဏကိတာ ဟောတိ, စောဠကံ တေမေတွာ ပီဠေတွာ ပမဇ္ဇိတဗ္ဗာ။ သစေ အကတာ ဟောတိ ဘူမိ, ဥဒကေန ပရိပ္ဖေါသိတွာ ပရိဖောသိတွာ သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗာ – မာ ဝိဟာရော ရဇေန ဥဟညီတိ။ သင်္ကာရံ ဝိစိနိတွာ ဧကမန္တံ ဆဍ္ဍေတဗ္ဗံ။
‘‘ဘူမတ္ထရဏံ ဩတာပေတွာ သောဓေတွာ ပပ္ဖေါဋေတွာ အတိဟရိတွာ ယထာပညတ္တံ ပညပေတဗ္ဗံ။ မဉ္စပဋိပါဒကာ ဩတာပေတွာ ပမဇ္ဇိတွာ အတိဟရိတွာ ယထာဌာနေ ဌပေတဗ္ဗာ။ မဉ္စော ဩတာပေတွာ သောဓေတွာ ပပ္ဖေါဋေတွာ နီစံ ကတွာ သာဓုကံ အပ္ပဋိဃံသန္တေန, အသံဃဋ္ဋေန္တေန ကဝါဋပိဋ္ဌံ, အတိဟရိတွာ ယထာပညတ္တံ ပညပေတဗ္ဗော။ ပီဌံ ဩတာပေတွာ သောဓေတွာ ပပ္ဖေါဋေတွာ နီစံ ကတွာ သာဓုကံ အပ္ပဋိဃံသန္တေန, အသံဃဋ္ဋေန္တေန ကဝါဋပိဋ္ဌံ, အတိဟရိတွာ ယထာပညတ္တံ ပညပေတဗ္ဗံ။ ဘိသိဗိဗ္ဗောဟနံ ဩတာပေတွာ သောဓေတွာ ပပ္ဖေါဋေတွာ အတိဟရိတွာ ယထာပညတ္တံ ပညပေတဗ္ဗံ။ နိသီဒနပစ္စတ္ထရဏံ ဩတာပေတွာ သောဓေတွာ ပပ္ဖေါဋေတွာ အတိဟရိတွာ ယထာပညတ္တံ ပညပေတဗ္ဗံ။ ခေဠမလ္လကော ဩတာပေတွာ ပမဇ္ဇိတွာ အတိဟရိတွာ ယထာဌာနေ ဌပေတဗ္ဗော။ အပဿေနဖလကံ ဩတာပေတွာ ပမဇ္ဇိတွာ အတိဟရိတွာ ယထာဌာနေ ဌပေတဗ္ဗံ။ ပတ္တစီဝရံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ။ ပတ္တံ နိက္ခိပန္တေန ဧကေန ဟတ္ထေန ပတ္တံ ဂဟေတွာ ဧကေန ဟတ္ထေန ဟေဋ္ဌာမဉ္စံ ဝါ ဟေဋ္ဌာပီဌံ ဝါ ပရာမသိတွာ
(ဝိ၊၄၊၃၉၆။)
ပတ္တော နိက္ခိပိတဗ္ဗော။ န စ အနန္တရဟိတာယ ဘူမိယာ ပတ္တော နိက္ခိပိတဗ္ဗော။ စီဝရံ နိက္ခိပန္တေန ဧကေန ဟတ္ထေန စီဝရံ ဂဟေတွာ ဧကေန ဟတ္ထေန စီဝရဝံသံ ဝါ စီဝရရဇ္ဇုံ ဝါ ပမဇ္ဇိတွာ ပါရတော အန္တံ ဩရတော ဘောဂံ ကတွာ စီဝရံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ။
‘‘သစေ ပုရတ္ထိမာ သရဇာ ဝါတာ ဝါယန္တိ, ပုရတ္ထိမာ ဝါတပါနာ ထကေတဗ္ဗာ။ သစေ ပစ္ဆိမာ သရဇာ ဝါတာ ဝါယန္တိ, ပစ္ဆိမာ ဝါတပါနာ ထကေတဗ္ဗာ။ သစေ ဥတ္တရာ သရဇာ ဝါတာ ဝါယန္တိ, ဥတ္တရာ ဝါတပါနာ ထကေတဗ္ဗာ။ သစေ ဒက္ခိဏာ သရဇာ ဝါတာ ဝါယန္တိ, ဒက္ခိဏာ ဝါတပါနာ ထကေတဗ္ဗာ။ သစေ သီတကာလော ဟောတိ, ဒိဝါ ဝါတပါနာ ဝိဝရိတဗ္ဗာ, ရတ္တိံ ထကေတဗ္ဗာ။ သစေ ဥဏှကာလော ဟောတိ, ဒိဝါ ဝါတပါနာ ထကေတဗ္ဗာ, ရတ္တိံ ဝိဝရိတဗ္ဗာ။
‘‘သစေ ပရိဝေဏံ ဥက္လာပံ ဟောတိ, ပရိဝေဏံ သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗံ။ သစေ ကောဋ္ဌကော ဥက္လာပေါ ဟောတိ, ကောဋ္ဌကော သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗော။ သစေ ဥပဋ္ဌာနသာလာ ဥက္လာပါ ဟောတိ, ဥပဋ္ဌာနသာလာ သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗာ။ သစေ အဂ္ဂိသာလာ ဥက္လာပါ ဟောတိ, အဂ္ဂိသာလာ သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗာ။ သစေ ဝစ္စကုဋိ ဥက္လာပါ ဟောတိ, ဝစ္စကုဋိ သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗာ။ သစေ ပါနီယံ န ဟောတိ, ပါနီယံ ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗံ။ သစေ ပရိဘောဇနီယံ န ဟောတိ, ပရိဘောဇနီယံ ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗံ။ သစေ အာစမနကုမ္ဘိယာ ဥဒကံ န ဟောတိ, အာစမနကုမ္ဘိယာ ဥဒကံ အာသိဉ္စိတဗ္ဗံ။
‘‘သစေ ဥပဇ္ဈာယဿ အနဘိရတိ ဥပ္ပန္နာ ဟောတိ, သဒ္ဓိဝိဟာရိကေန ဝူပကာသေတဗ္ဗော, ဝူပကာသာပေတဗ္ဗော, ဓမ္မကထာ ဝါဿ ကာတဗ္ဗာ။ သစေ ဥပဇ္ဈာယဿ ကုက္ကုစ္စံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ, သဒ္ဓိဝိဟာရိကေန ဝိနောဒေတဗ္ဗံ, ဝိနောဒါပေတဗ္ဗံ, ဓမ္မကထာ ဝါဿ ကာတဗ္ဗာ။ သစေ ဥပဇ္ဈာယဿ ဒိဋ္ဌိဂတံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ, သဒ္ဓိဝိဟာရိကေန ဝိဝေစေတဗ္ဗံ, ဝိဝေစာပေတဗ္ဗံ, ဓမ္မကထာ ဝါဿ ကာတဗ္ဗာ။ သစေ ဥပဇ္ဈာယော ဂရုဓမ္မံ အဇ္ဈာပန္နော ဟောတိ ပရိဝါသာရဟော, သဒ္ဓိဝိဟာရိကေန ဥဿုက္ကံ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ သံဃော ဥပဇ္ဈာယဿ ပရိဝါသံ ဒဒေယျာတိ။ သစေ ဥပဇ္ဈာယော မူလာယပဋိကဿနာရဟော ဟောတိ, သဒ္ဓိဝိဟာရိကေန ဥဿုက္ကံ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ သံဃော ဥပဇ္ဈာယံ မူလာယ ပဋိကဿေယျာတိ။ သစေ ဥပဇ္ဈာယော မာနတ္တာရဟော ဟောတိ, သဒ္ဓိဝိဟာရိကေန ဥဿုက္ကံ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ သံဃော ဥပဇ္ဈာယဿ မာနတ္တံ ဒဒေယျာတိ။ သစေ ဥပဇ္ဈာယော အဗ္ဘာနာရဟော ဟောတိ, သဒ္ဓိဝိဟာရိကေန ဥဿုက္ကံ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု
(ဝိ၊၄၊၃၉၇။)
ခေါ သံဃော ဥပဇ္ဈာယံ အဗ္ဘေယျာတိ။ သစေ သံဃော ဥပဇ္ဈာယဿ ကမ္မံ ကတ္တုကာမော ဟောတိ, တဇ္ဇနီယံ ဝါ နိယဿံ ဝါ ပဗ္ဗာဇနီယံ ဝါ ပဋိသာရဏီယံ ဝါ ဥက္ခေပနီယံ ဝါ, သဒ္ဓိဝိဟာရိကေန ဥဿုက္ကံ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ သံဃော ဥပဇ္ဈာယဿ ကမ္မံ န ကရေယျ, လဟုကာယ ဝါ ပရိဏာမေယျာတိ။ ကတံ ဝါ ပနဿ ဟောတိ သံဃေန ကမ္မံ, တဇ္ဇနီယံ ဝါ နိယဿံ ဝါ ပဗ္ဗာဇနီယံ ဝါ ပဋိသာရဏီယံ ဝါ ဥက္ခေပနီယံ ဝါ, သဒ္ဓိဝိဟာရိကေန ဥဿုက္ကံ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ ဥပဇ္ဈာယော သမ္မာ ဝတ္တေယျ, လောမံ ပါတေယျ, နေတ္ထာရံ ဝတ္တေယျ, သံဃော တံ ကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေယျာတိ။
‘‘သစေ ဥပဇ္ဈာယဿ စီဝရံ ဓောဝိတဗ္ဗံ ဟောတိ, သဒ္ဓိဝိဟာရိကေန ဓောဝိတဗ္ဗံ, ဥဿုက္ကံ ဝါ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ ဥပဇ္ဈာယဿ စီဝရံ ဓောဝိယေထာတိ။ သစေ ဥပဇ္ဈာယဿ စီဝရံ ကာတဗ္ဗံ ဟောတိ, သဒ္ဓိဝိဟာရိကေန ကာတဗ္ဗံ, ဥဿုက္ကံ ဝါ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ ဥပဇ္ဈာယဿ စီဝရံ ကရိယေထာတိ။ သစေ ဥပဇ္ဈာယဿ ရဇနာ ပစိတဗ္ဗာ ဟောတိ, သဒ္ဓိဝိဟာရိကေန ပစိတဗ္ဗာ, ဥဿုက္ကံ ဝါ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ ဥပဇ္ဈာယဿ ရဇနံ ပစိယေထာတိ။ သစေ ဥပဇ္ဈာယဿ စီဝရံ ရဇိတဗ္ဗံ [ရဇေတဗ္ဗံ (သျာ။)] ဟောတိ, သဒ္ဓိဝိဟာရိကေန ရဇိတဗ္ဗံ, ဥဿုက္ကံ ဝါ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ ဥပဇ္ဈာယဿ စီဝရံ ရဇိယေထာတိ။ စီဝရံ ရဇန္တေန [ရဇေန္တေန (သျာ။)] သာဓုကံ သမ္ပရိဝတ္တကံ သမ္ပရိဝတ္တကံ ရဇိတဗ္ဗံ, န စ အစ္ဆိန္နေ ထေဝေ ပက္ကမိတဗ္ဗံ။
‘‘န ဥပဇ္ဈာယံ အနာပုစ္ဆာ ဧကစ္စဿ ပတ္တော ဒါတဗ္ဗော, န ဧကစ္စဿ ပတ္တော ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗော၊ န ဧကစ္စဿ စီဝရံ ဒါတဗ္ဗံ, န ဧကစ္စဿ စီဝရံ ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗံ၊ န ဧကစ္စဿ ပရိက္ခာရော ဒါတဗ္ဗော, န ဧကစ္စဿ ပရိက္ခာရော ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗော၊ န ဧကစ္စဿ ကေသာ ဆေဒေတဗ္ဗာ [ဆေတ္တဗ္ဗာ (သီ။), ဆေဒိတဗ္ဗာ (က။)], န ဧကစ္စေန ကေသာ ဆေဒါပေတဗ္ဗာ၊ န ဧကစ္စဿ ပရိကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ, န ဧကစ္စေန ပရိကမ္မံ ကာရာပေတဗ္ဗံ၊ န ဧကစ္စဿ ဝေယျာဝစ္စော [ဝေယျာဝစ္စံ (က။)] ကာတဗ္ဗော, န ဧကစ္စေန ဝေယျာဝစ္စော ကာရာပေတဗ္ဗော၊ န ဧကစ္စဿ ပစ္ဆာသမဏေန ဟောတဗ္ဗံ, န ဧကစ္စော ပစ္ဆာသမဏော အာဒါတဗ္ဗော၊ န ဧကစ္စဿ ပိဏ္ဍပါတော နီဟရိတဗ္ဗော, န ဧကစ္စေန ပိဏ္ဍပါတော နီဟရာပေတဗ္ဗော၊ န ဥပဇ္ဈာယံ အနာပုစ္ဆာ ဂါမော ပဝိသိတဗ္ဗော၊ န သုသာနံ ဂန္တဗ္ဗံ၊ န ဒိသာ ပက္ကမိတဗ္ဗာ။ သစေ ဥပဇ္ဈာယော ဂိလာနော ဟောတိ, ယာဝဇီဝံ
(ဝိ၊၄၊၃၉၈။)
ဥပဋ္ဌာတဗ္ဗော, ဝုဋ္ဌာနမဿ အာဂမေတဗ္ဗံ။ ဣဒံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, သဒ္ဓိဝိဟာရိကာနံ ဥပဇ္ဈာယေသု ဝတ္တံ ယထာ သဒ္ဓိဝိဟာရိကေဟိ ဥပဇ္ဈာယေသု သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗ’’န္တိ။
၁၂။ သဒ္ဓိဝိဟာရိကဝတ္တကထာ
မြန်֍ ၃၇၇။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဥပဇ္ဈာယာ သဒ္ဓိဝိဟာရိကေသု န သမ္မာ ဝတ္တန္တိ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ…ပေ… တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထဉှိ နာမ ဥပဇ္ဈာယာ သဒ္ဓိဝိဟာရိကေသု န သမ္မာ ဝတ္တိဿန္တီ’’တိ! အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ…ပေ… ‘‘သစ္စံ ကိရ, ဘိက္ခဝေ, ဥပဇ္ဈာယာ သဒ္ဓိဝိဟာရိကေသု န သမ္မာ ဝတ္တန္တီ’’တိ? ‘‘သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ…ပေ… ဝိဂရဟိတွာ…ပေ… ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ –
မြန်֍ ၃၇၈။ ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, ဥပဇ္ဈာယာနံ သဒ္ဓိဝိဟာရိကေသု ဝတ္တံ ပညပေဿာမိ ယထာ ဥပဇ္ဈာယေဟိ သဒ္ဓိဝိဟာရိကေသု သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗံ။ [မဟာဝ။ ၆၇] ဥပဇ္ဈာယေန, ဘိက္ခဝေ, သဒ္ဓိဝိဟာရိကမှိ သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗံ။ တတြာယံ သမ္မာဝတ္တနာ –
‘‘ဥပဇ္ဈာယေန, ဘိက္ခဝေ, သဒ္ဓိဝိဟာရိကော သင်္ဂဟေတဗ္ဗော အနုဂ္ဂဟေတဗ္ဗော ဥဒ္ဒေသေန ပရိပုစ္ဆာယ ဩဝါဒေန အနုသာသနိယာ။ သစေ ဥပဇ္ဈာယဿ ပတ္တော ဟောတိ, သဒ္ဓိဝိဟာရိကဿ ပတ္တော န ဟောတိ, ဥပဇ္ဈာယေန သဒ္ဓိဝိဟာရိကဿ ပတ္တော ဒါတဗ္ဗော, ဥဿုက္ကံ ဝါ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ သဒ္ဓိဝိဟာရိကဿ ပတ္တော ဥပ္ပဇ္ဇိယေထာတိ။ သစေ ဥပဇ္ဈာယဿ စီဝရံ ဟောတိ, သဒ္ဓိဝိဟာရိကဿ စီဝရံ န ဟောတိ, ဥပဇ္ဈာယေန သဒ္ဓိဝိဟာရိကဿ စီဝရံ ဒါတဗ္ဗံ, ဥဿုက္ကံ ဝါ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ သဒ္ဓိဝိဟာရိကဿ စီဝရံ ဥပ္ပဇ္ဇိယေထာတိ။ သစေ ဥပဇ္ဈာယဿ ပရိက္ခာရော ဟောတိ, သဒ္ဓိဝိဟာရိကဿ ပရိက္ခာရော န ဟောတိ, ဥပဇ္ဈာယေန သဒ္ဓိဝိဟာရိကဿ ပရိက္ခာရော ဒါတဗ္ဗော, ဥဿုက္ကံ ဝါ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ သဒ္ဓိဝိဟာရိကဿ ပရိက္ခာရော ဥပ္ပဇ္ဇိယေထာတိ။
‘‘သစေ သဒ္ဓိဝိဟာရိကော ဂိလာနော ဟောတိ, ကာလဿေဝ ဥဋ္ဌာယ ဒန္တကဋ္ဌံ ဒါတဗ္ဗံ, မုခေါဒကံ ဒါတဗ္ဗံ, အာသနံ ပညပေတဗ္ဗံ။ သစေ ယာဂု ဟောတိ, ဘာဇနံ ဓောဝိတွာ ယာဂု ဥပနာမေတဗ္ဗာ။ ယာဂုံ ပီတဿ
(ဝိ၊၄၊၃၉၉။)
ဥဒကံ ဒတွာ ဘာဇနံ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ နီစံ ကတွာ သာဓုကံ အပ္ပဋိဃံသန္တေန ဓောဝိတွာ ပဋိသာမေတဗ္ဗံ။ သဒ္ဓိဝိဟာရိကမှိ ဝုဋ္ဌိတေ အာသနံ ဥဒ္ဓရိတဗ္ဗံ။ သစေ သော ဒေသော ဥက္လာပေါ ဟောတိ, သော ဒေသော သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗော။
‘‘သစေ သဒ္ဓိဝိဟာရိကော ဂါမံ ပဝိသိတုကာမော ဟောတိ, နိဝါသနံ ဒါတဗ္ဗံ, ပဋိနိဝါသနံ ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗံ, ကာယဗန္ဓနံ ဒါတဗ္ဗံ, သဂုဏံ ကတွာ သံဃာဋိယော ဒါတဗ္ဗာ, ဓောဝိတွာ ပတ္တော သောဒကော ဒါတဗ္ဗော။
‘‘ဧတ္တာဝတာ နိဝတ္တိဿတီတိ အာသနံ ပညပေတဗ္ဗံ, ပါဒေါဒကံ ပါဒပီဌံ ပါဒကထလိကံ ဥပနိက္ခိပိတဗ္ဗံ, ပစ္စုဂ္ဂန္တွာ ပတ္တစီဝရံ ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗံ, ပဋိနိဝါသနံ ဒါတဗ္ဗံ, နိဝါသနံ ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗံ။ သစေ စီဝရံ သိန္နံ ဟောတိ, မုဟုတ္တံ ဥဏှေ ဩတာပေတဗ္ဗံ, န စ ဥဏှေ စီဝရံ နိဒဟိတဗ္ဗံ။ စီဝရံ သံဃရိတဗ္ဗံ။ စီဝရံ သံဃရန္တေန စတုရင်္ဂုလံ ကဏ္ဏံ ဥဿာရေတွာ စီဝရံ သံဃရိတဗ္ဗံ – မာ မဇ္ဈေ ဘင်္ဂေါ အဟောသီတိ။ ဩဘောဂေ ကာယဗန္ဓနံ ကာတဗ္ဗံ။
‘‘သစေ ပိဏ္ဍပါတော ဟောတိ, သဒ္ဓိဝိဟာရိကော စ ဘုဉ္ဇိတုကာမော ဟောတိ, ဥဒကံ ဒတွာ ပိဏ္ဍပါတော ဥပနာမေတဗ္ဗော။ သဒ္ဓိဝိဟာရိကော ပါနီယေန ပုစ္ဆိတဗ္ဗော။ ဘုတ္တာဝိဿ ဥဒကံ ဒတွာ ပတ္တံ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ နီစံ ကတွာ သာဓုကံ အပ္ပဋိဃံသန္တေန ဓောဝိတွာ ဝေါဒကံ ကတွာ မုဟုတ္တံ ဥဏှေ ဩတာပေတဗ္ဗော, န စ ဥဏှေ ပတ္တော နိဒဟိတဗ္ဗော။ ပတ္တစီဝရံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ။ ပတ္တံ နိက္ခိပန္တေန ဧကေန ဟတ္ထေန ပတ္တံ ဂဟေတွာ ဧကေန ဟတ္ထေန ဟေဋ္ဌာမဉ္စံ ဝါ ဟေဋ္ဌာပီဌံ ဝါ ပရာမသိတွာ ပတ္တော နိက္ခိပိတဗ္ဗော။ န စ အနန္တရဟိတာယ ဘူမိယာ ပတ္တော နိက္ခိပိတဗ္ဗော။ စီဝရံ နိက္ခိပန္တေန ဧကေန ဟတ္ထေန စီဝရံ ဂဟေတွာ ဧကေန ဟတ္ထေန စီဝရဝံသံ ဝါ စီဝရရဇ္ဇုံ ဝါ ပမဇ္ဇိတွာ ပါရတော အန္တံ ဩရတော ဘောဂံ ကတွာ စီဝရံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ။ သဒ္ဓိဝိဟာရိကမှိ ဝုဋ္ဌိတေ အာသနံ ဥဒ္ဓရိတဗ္ဗံ, ပါဒေါဒကံ ပါဒပီဌံ ပါဒကထလိကံ ပဋိသာမေတဗ္ဗံ။ သစေ သော ဒေသော ဥက္လာပေါ ဟောတိ, သော ဒေသော သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗော။
‘‘သစေ သဒ္ဓိဝိဟာရိကော နဟာယိတုကာမော ဟောတိ, နဟာနံ ပဋိယာဒေတဗ္ဗံ။ သစေ သီတေန အတ္ထော ဟောတိ, သီတံ ပဋိယာဒေတဗ္ဗံ။ သစေ ဥဏှေန အတ္ထော ဟောတိ, ဥဏှံ ပဋိယာဒေတဗ္ဗံ။
(ဝိ၊၄၊၄၀၀။)
‘‘သစေ သဒ္ဓိဝိဟာရိကော ဇန္တာဃရံ ပဝိသိတုကာမော ဟောတိ, စုဏ္ဏံ သန္နေတဗ္ဗံ, မတ္တိကာ တေမေတဗ္ဗာ, ဇန္တာဃရပီဌံ အာဒါယ [အာဒါယ သဒ္ဓိဝိဟာရိကဿ ပိဋ္ဌိတော ပိဋ္ဌိတော (က။)] ဂန္တွာ ဇန္တာဃရပီဌံ ဒတွာ စီဝရံ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ, စုဏ္ဏံ ဒါတဗ္ဗံ, မတ္တိကာ ဒါတဗ္ဗာ။ သစေ ဥဿဟတိ ဇန္တာဃရံ ပဝိသိတဗ္ဗံ။ ဇန္တာဃရံ ပဝိသန္တေန မတ္တိကာယ မုခံ မက္ခေတွာ ပုရတော စ ပစ္ဆတော စ ပဋိစ္ဆာဒေတွာ ဇန္တာဃရံ ပဝိသိတဗ္ဗံ။ န ထေရေ ဘိက္ခူ အနုပခဇ္ဇ နိသီဒိတဗ္ဗံ, န နဝါ ဘိက္ခူ အာသနေန ပဋိဗာဟိတဗ္ဗာ။ ဇန္တာဃရေ သဒ္ဓိဝိဟာရိကဿ ပရိကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ။ ဇန္တာဃရာ နိက္ခမန္တေန ဇန္တာဃရပီဌံ အာဒါယ ပုရတော စ ပစ္ဆတော စ ပဋိစ္ဆာဒေတွာ ဇန္တာဃရာ နိက္ခမိတဗ္ဗံ။
‘‘ဥဒကေပိ သဒ္ဓိဝိဟာရိကဿ ပရိကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ။ နဟာတေန ပဌမတရံ ဥတ္တရိတွာ အတ္တနော ဂတ္တံ ဝေါဒကံ ကတွာ နိဝါသေတွာ သဒ္ဓိဝိဟာရိကဿ ဂတ္တတော ဥဒကံ ပမဇ္ဇိတဗ္ဗံ, နိဝါသနံ ဒါတဗ္ဗံ, သံဃာဋိ ဒါတဗ္ဗာ, ဇန္တာဃရပီဌံ အာဒါယ ပဌမတရံ အာဂန္တွာ အာသနံ ပညပေတဗ္ဗံ, ပါဒေါဒကံ ပါဒပီဌံ ပါဒကထလိကံ ဥပနိက္ခိပိတဗ္ဗံ။ သဒ္ဓိဝိဟာရိကော ပါနီယေန ပုစ္ဆိတဗ္ဗော။
‘‘ယသ္မိံ ဝိဟာရေ သဒ္ဓိဝိဟာရိကော ဝိဟရတိ, သစေ သော ဝိဟာရော ဥက္လာပေါ ဟောတိ, သစေ ဥဿဟတိ, သောဓေတဗ္ဗော။ ဝိဟာရံ သောဓေန္တေန ပဌမံ ပတ္တစီဝရံ နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ…ပေ… သစေ အာစမနကုမ္ဘိယာ ဥဒကံ န ဟောတိ, အာစမနကုမ္ဘိယာ ဥဒကံ အာသိဉ္စိတဗ္ဗံ။
‘‘သစေ သဒ္ဓိဝိဟာရိကဿ အနဘိရတိ ဥပ္ပန္နာ ဟောတိ, ဥပဇ္ဈာယေန ဝူပကာသေတဗ္ဗော, ဝူပကာသာပေတဗ္ဗော, ဓမ္မကထာ ဝါဿ ကာတဗ္ဗာ။ သစေ သဒ္ဓိဝိဟာရိကဿ ကုက္ကုစ္စံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ, ဥပဇ္ဈာယေန ဝိနောဒေတဗ္ဗံ, ဝိနောဒါပေတဗ္ဗံ, ဓမ္မကထာ ဝါဿ ကာတဗ္ဗာ။ သစေ သဒ္ဓိဝိဟာရိကဿ ဒိဋ္ဌိဂတံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ, ဥပဇ္ဈာယေန ဝိဝေစေတဗ္ဗံ, ဝိဝေစာပေတဗ္ဗံ, ဓမ္မကထာ ဝါဿ ကာတဗ္ဗာ။ သစေ သဒ္ဓိဝိဟာရိကော ဂရုဓမ္မံ အဇ္ဈာပန္နော ဟောတိ ပရိဝါသာရဟော, ဥပဇ္ဈာယေန ဥဿုက္ကံ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ သံဃော သဒ္ဓိဝိဟာရိကဿ ပရိဝါသံ ဒဒေယျာတိ။ သစေ သဒ္ဓိဝိဟာရိကော မူလာယပဋိကဿနာရဟော ဟောတိ, ဥပဇ္ဈာယေန ဥဿုက္ကံ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ သံဃော သဒ္ဓိဝိဟာရိကံ မူလာယ ပဋိကဿေယျာတိ။ သစေ သဒ္ဓိဝိဟာရိကော မာနတ္တာရဟော ဟောတိ, ဥပဇ္ဈာယေန ဥဿုက္ကံ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ
(ဝိ၊၄၊၄၀၁။)
သံဃော သဒ္ဓိဝိဟာရိကဿ မာနတ္တံ ဒဒေယျာတိ။ သစေ သဒ္ဓိဝိဟာရိကော အဗ္ဘာနာရဟော ဟောတိ, ဥပဇ္ဈာယေန ဥဿုက္ကံ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ သံဃော သဒ္ဓိဝိဟာရိကံ အဗ္ဘေယျာတိ။ သစေ သံဃော သဒ္ဓိဝိဟာရိကဿ ကမ္မံ ကတ္တုကာမော ဟောတိ, တဇ္ဇနီယံ ဝါ နိယဿံ ဝါ ပဗ္ဗာဇနီယံ ဝါ ပဋိသာရဏီယံ ဝါ ဥက္ခေပနီယံ ဝါ, ဥပဇ္ဈာယေန ဥဿုက္ကံ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ သံဃော သဒ္ဓိဝိဟာရိကဿ ကမ္မံ န ကရေယျ, လဟုကာယ ဝါ ပရိဏာမေယျာတိ။ ကတံ ဝါ ပနဿ ဟောတိ သံဃေန ကမ္မံ, တဇ္ဇနီယံ ဝါ နိယဿံ ဝါ ပဗ္ဗာဇနီယံ ဝါ ပဋိသာရဏီယံ ဝါ, ဥက္ခေပနီယံ ဝါ, ဥပဇ္ဈာယေန ဥဿုက္ကံ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ သဒ္ဓိဝိဟာရိကော သမ္မာ ဝတ္တေယျ လောမံ ပါတေယျ, နေတ္ထာရံ ဝတ္တေယျ, သံဃော တံ ကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေယျာတိ။
‘‘သစေ သဒ္ဓိဝိဟာရိကဿ စီဝရံ ဓောဝိတဗ္ဗံ ဟောတိ, ဥပဇ္ဈာယေန အာစိက္ခိတဗ္ဗံ – ဧဝံ ဓောဝေယျာသီတိ, ဥဿုက္ကံ ဝါ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ သဒ္ဓိဝိဟာရိကဿ စီဝရံ ဓောဝိယေထာတိ။ သစေ သဒ္ဓိဝိဟာရိကဿ စီဝရံ ကာတဗ္ဗံ ဟောတိ, ဥပဇ္ဈာယေန အာစိက္ခိတဗ္ဗံ – ဧဝံ ကရေယျာသီတိ, ဥဿုက္ကံ ဝါ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ သဒ္ဓိဝိဟာရိကဿ စီဝရံ ကရိယေထာတိ။ သစေ သဒ္ဓိဝိဟာရိကဿ ရဇနံ ပစိတဗ္ဗံ ဟောတိ, ဥပဇ္ဈာယေန အာစိက္ခိတဗ္ဗံ – ဧဝံ ပစေယျာသီတိ, ဥဿုက္ကံ ဝါ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ သဒ္ဓိဝိဟာရိကဿ ရဇနံ ပစိယေထာတိ။ သစေ သဒ္ဓိဝိဟာရိကဿ စီဝရံ ရဇိတဗ္ဗံ ဟောတိ, ဥပဇ္ဈာယေန အာစိက္ခိတဗ္ဗံ – ဧဝံ ရဇေယျာသီတိ, ဥဿုက္ကံ ဝါ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ သဒ္ဓိဝိဟာရိကဿ စီဝရံ ရဇိယေထာတိ။ စီဝရံ ရဇန္တေန သာဓုကံ သမ္ပရိဝတ္တကံ သမ္ပရိဝတ္တကံ ရဇိတဗ္ဗံ, န စ အစ္ဆိန္နေ ထေဝေ ပက္ကမိတဗ္ဗံ။ သစေ သဒ္ဓိဝိဟာရိကော ဂိလာနော ဟောတိ, ယာဝဇီဝံ ဥပဋ္ဌာတဗ္ဗော, ဝုဋ္ဌာနမဿ အာဂမေတဗ္ဗံ။ ဣဒံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဥပဇ္ဈာယာနံ သဒ္ဓိဝိဟာရိကေသု ဝတ္တံ ယထာ ဥပဇ္ဈာယေဟိ သဒ္ဓိဝိဟာရိကေသု သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗ’’န္တိ။
ဒုတိယဘာဏဝါရော နိဋ္ဌိတော။
၁၃။ အာစရိယဝတ္တကထာ
မြန်֍ ၃၇၉။ တေန ခေါ ပန သမယေန အန္တေဝါသိကာ အာစရိယေသု န သမ္မာ ဝတ္တန္တိ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ…ပေ… တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထဉှိ နာမ အန္တေဝါသိကာ အာစရိယေသု န သမ္မာ ဝတ္တိဿန္တီ’’တိ!
(ဝိ၊၄၊၄၀၂။)
အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ…ပေ… ‘‘သစ္စံ ကိရ, ဘိက္ခဝေ, အန္တေဝါသိကာ အာစရိယေသု န သမ္မာ ဝတ္တန္တီ’’တိ? ‘‘သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ…ပေ… ဝိဂရဟိတွာ…ပေ… ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ –
မြန်֍ ၃၈၀။ ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, အန္တေဝါသိကာနံ အာစရိယေသု ဝတ္တံ ပညပေဿာမိ ယထာ အန္တေဝါသိကေဟိ အာစရိယေသု သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗံ။ [မဟာဝ။ ၇၈] အန္တေဝါသိကေန, ဘိက္ခဝေ, အာစရိယမှိ သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗံ။ တတြာယံ သမ္မာဝတ္တနာ –
‘‘ကာလဿေဝ ဥဋ္ဌာယ ဥပါဟနာ ဩမုဉ္စိတွာ ဧကံသံ ဥတ္တရာသင်္ဂံ ကရိတွာ ဒန္တကဋ္ဌံ ဒါတဗ္ဗံ, မုခေါဒကံ ဒါတဗ္ဗံ, အာသနံ ပညပေတဗ္ဗံ။ သစေ ယာဂု ဟောတိ, ဘာဇနံ ဓောဝိတွာ ယာဂု ဥပနာမေတဗ္ဗာ။ ယာဂုံ ပီတဿ ဥဒကံ ဒတွာ ဘာဇနံ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ နီစံ ကတွာ သာဓုကံ အပ္ပဋိဃံသန္တေန ဓောဝိတွာ ပဋိသာမေတဗ္ဗံ။ အာစရိယမှိ ဝုဋ္ဌိတေ အာသနံ ဥဒ္ဓရိတဗ္ဗံ။ သစေ သော ဒေသော ဥက္လာပေါ ဟောတိ, သော ဒေသော သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗော။
‘‘သစေ အာစရိယော ဂါမံ ပဝိသိတုကာမော ဟောတိ, နိဝါသနံ ဒါတဗ္ဗံ, ပဋိနိဝါသနံ ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗံ, ကာယဗန္ဓနံ ဒါတဗ္ဗံ, သဂုဏံ ကတွာ သံဃာဋိယော ဒါတဗ္ဗာ, ဓောဝိတွာ ပတ္တော သောဒကော ဒါတဗ္ဗော။ သစေ အာစရိယော ပစ္ဆာသမဏံ အာကင်္ခတိ, တိမဏ္ဍလံ ပဋိစ္ဆာဒေန္တေန ပရိမဏ္ဍလံ နိဝါသေတွာ ကာယဗန္ဓနံ ဗန္ဓိတွာ သဂုဏံ ကတွာ သံဃာဋိယော ပါရုပိတွာ ဂဏ္ဌိကံ ပဋိမုဉ္စိတွာ ဓောဝိတွာ ပတ္တံ ဂဟေတွာ အာစရိယဿ ပစ္ဆာသမဏေန ဟောတဗ္ဗံ။ နာတိဒူရေ ဂန္တဗ္ဗံ, နာစ္စာသန္နေ ဂန္တဗ္ဗံ, ပတ္တပရိယာပန္နံ ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗံ။ န အာစရိယဿ ဘဏမာနဿ အန္တရန္တရာ ကထာ ဩပါတေတဗ္ဗာ။ အာစရိယော အာပတ္တိသာမန္တာ ဘဏမာနော နိဝါရေတဗ္ဗော။
‘‘နိဝတ္တန္တေန ပဌမတရံ အာဂန္တွာ အာသနံ ပညပေတဗ္ဗံ, ပါဒေါဒကံ ပါဒပီဌံ ပါဒကထလိကံ ဥပနိက္ခိပိတဗ္ဗံ, ပစ္စုဂ္ဂန္တွာ ပတ္တစီဝရံ ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗံ, ပဋိနိဝါသနံ ဒါတဗ္ဗံ, နိဝါသနံ ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗံ။ သစေ စီဝရံ သိန္နံ ဟောတိ, မုဟုတ္တံ ဥဏှေ ဩတာပေတဗ္ဗံ, န စ ဥဏှေ စီဝရံ နိဒဟိတဗ္ဗံ။ စီဝရံ သံဃရိတဗ္ဗံ။ စီဝရံ သံဃရန္တေန စတုရင်္ဂုလံ ကဏ္ဏံ ဥဿာရေတွာ စီဝရံ သံဃရိတဗ္ဗံ – မာ မဇ္ဈေ ဘင်္ဂေါ အဟောသီတိ။ ဩဘောဂေ ကာယဗန္ဓနံ ကာတဗ္ဗံ။
‘‘သစေ ပိဏ္ဍပါတော ဟောတိ, အာစရိယော စ ဘုဉ္ဇိတုကာမော ဟောတိ, ဥဒကံ ဒတွာ ပိဏ္ဍပါတော ဥပနာမေတဗ္ဗော။ အာစရိယော ပါနီယေန
(ဝိ၊၄၊၄၀၃။)
ပုစ္ဆိတဗ္ဗော။ ဘုတ္တာဝိဿ ဥဒကံ ဒတွာ ပတ္တံ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ နီစံ ကတွာ သာဓုကံ အပ္ပဋိဃံသန္တေန ဓောဝိတွာ ဝေါဒကံ ကတွာ မုဟုတ္တံ ဥဏှေ ဩတာပေတဗ္ဗော, န စ ဥဏှေ ပတ္တော နိဒဟိတဗ္ဗော။ ပတ္တစီဝရံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ။ ပတ္တံ နိက္ခိပန္တေန ဧကေန ဟတ္ထေန ပတ္တံ ဂဟေတွာ ဧကေန ဟတ္ထေန ဟေဋ္ဌာမဉ္စံ ဝါ ဟေဋ္ဌာပီဌံ ဝါ ပရာမသိတွာ ပတ္တော နိက္ခိပိတဗ္ဗော။ န စ အနန္တရဟိတာယ ဘူမိယာ ပတ္တော နိက္ခိပိတဗ္ဗော။ စီဝရံ နိက္ခိပန္တေန ဧကေန ဟတ္ထေန စီဝရံ ဂဟေတွာ ဧကေန ဟတ္ထေန စီဝရဝံသံ ဝါ စီဝရရဇ္ဇုံ ဝါ ပမဇိတွာ ပါရတော အန္တံ ဩရတော ဘောဂံ ကတွာ စီဝရံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ။ အာစရိယမှိ ဝုဋ္ဌိတေ အာသနံ ဥဒ္ဓရိတဗ္ဗံ, ပါဒေါဒကံ ပါဒပီဌံ ပါဒကထလိကံ ပဋိသာမေတဗ္ဗံ။ သစေ သော ဒေသော ဥက္လာပေါ ဟောတိ, သော ဒေသော သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗော။
‘‘သစေ အာစရိယော နဟာယိတုကာမော ဟောတိ, နဟာနံ ပဋိယာဒေတဗ္ဗံ။ သစေ သီတေန အတ္ထော ဟောတိ, သီတံ ပဋိယာဒေတဗ္ဗံ။ သစေ ဥဏှေန အတ္ထော ဟောတိ, ဥဏှံ ပဋိယာဒေတဗ္ဗံ။
‘‘သစေ အာစရိယော ဇန္တာဃရံ ပဝိသိတုကာမော ဟောတိ, စုဏ္ဏံ သန္နေတဗ္ဗံ, မတ္တိကာ တေမေတဗ္ဗာ, ဇန္တာဃရပီဌံ အာဒါယ အာစရိယဿ ပိဋ္ဌိတော ပိဋ္ဌိတော ဂန္တွာ ဇန္တာဃရပီဌံ ဒတွာ စီဝရံ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ, စုဏ္ဏံ ဒါတဗ္ဗံ, မတ္တိကာ ဒါတဗ္ဗာ။ သစေ ဥဿဟတိ, ဇန္တာဃရံ ပဝိသိတဗ္ဗံ။ ဇန္တာဃရံ ပဝိသန္တေန မတ္တိကာယ မုခံ မက္ခေတွာ ပုရတော စ ပစ္ဆတော စ ပဋိစ္ဆာဒေတွာ ဇန္တာဃရံ ပဝိသိတဗ္ဗံ။ န ထေရေ ဘိက္ခူ အနုပခဇ္ဇ နိသီဒိတဗ္ဗံ။ န နဝါ ဘိက္ခူ အာသနေန ပဋိဗာဟိတဗ္ဗာ။ ဇန္တာဃရေ အာစရိယဿ ပရိကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ။ ဇန္တာဃရာ နိက္ခမန္တေန ဇန္တာဃရပီဌံ အာဒါယ ပုရတော စ ပစ္ဆတော စ ပဋိစ္ဆာဒေတွာ ဇန္တာဃရာ နိက္ခမိတဗ္ဗံ။
‘‘ဥဒကေပိ အာစရိယဿ ပရိကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ။ နဟာတေန ပဌမတရံ ဥတ္တရိတွာ အတ္တနော ဂတ္တံ ဝေါဒကံ ကတွာ နိဝါသေတွာ အာစရိယဿ ဂတ္တတော ဥဒကံ ပမဇ္ဇိတဗ္ဗံ, နိဝါသနံ ဒါတဗ္ဗံ, သံဃာဋိ ဒါတဗ္ဗာ, ဇန္တာဃရပီဌံ အာဒါယ ပဌမတရံ အာဂန္တွာ အာသနံ ပညပေတဗ္ဗံ, ပါဒေါဒကံ ပါဒပီဌံ ပါဒကထလိကံ ဥပနိက္ခိပိတဗ္ဗံ။ အာစရိယော ပါနီယေန ပုစ္ဆိတဗ္ဗော။ သစေ ဥဒ္ဒိသာပေတုကာမော ဟောတိ, ဥဒ္ဒိသိတဗ္ဗော။ သစေ ပရိပုစ္ဆိတုကာမော ဟောတိ, ပရိပုစ္ဆိတဗ္ဗော။
(ဝိ၊၄၊၄၀၄။)
‘‘ယသ္မိံ ဝိဟာရေ အာစရိယော ဝိဟရတိ, သစေ သော ဝိဟာရော ဥက္လာပေါ ဟောတိ, သစေ ဥဿဟတိ, သောဓေတဗ္ဗော။ ဝိဟာရံ သောဓေန္တေန ပဌမံ ပတ္တစီဝရံ နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ၊ နိသီဒနပစ္စတ္ထရဏံ နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ၊ ဘိသိဗိဗ္ဗောဟနံ နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ၊ မဉ္စော နီစံ ကတွာ သာဓုကံ အပ္ပဋိဃံသန္တေန အသံဃဋ္ဋေန္တေန ကဝါဋပိဋ္ဌံ, နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗော၊ ပီဌံ နီစံ ကတွာ သာဓုကံ အပ္ပဋိဃံသန္တေန, အသံဃဋ္ဋေန္တေန ကဝါဋပိဋ္ဌံ, နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ၊ မဉ္စပဋိပါဒကာ နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗာ၊ ခေဠမလ္လကော နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗော၊ အပဿေနဖလကံ နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ၊ ဘူမတ္ထရဏံ ယထာပညတ္တံ သလ္လက္ခေတွာ နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ။ သစေ ဝိဟာရေ သန္တာနကံ ဟောတိ, ဥလ္လောကာ ပဌမံ ဩဟာရေတဗ္ဗံ, အာလောကသန္ဓိကဏ္ဏဘာဂါ ပမဇ္ဇိတဗ္ဗာ။ သစေ ဂေရုကပရိကမ္မကတာ ဘိတ္တိ ကဏ္ဏကိတာ ဟောတိ, စောဠကံ တေမေတွာ ပီဠေတွာ ပမဇ္ဇိတဗ္ဗာ။ သစေ ကာဠဝဏ္ဏကတာ ဘူမိ ကဏ္ဏကိတာ ဟောတိ, စောဠကံ တေမေတွာ ပီဠေတွာ ပမဇ္ဇိတဗ္ဗာ။ သစေ အကတာ ဟောတိ ဘူမိ, ဥဒကေန ပရိပ္ဖေါသိတွာ ပရိဖောသိတွာ သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗာ – မာ ဝိဟာရော ရဇေန ဥဟညီတိ။ သင်္ကာရံ ဝိစိနိတွာ ဧကမန္တံ ဆဍ္ဍေတဗ္ဗံ။
‘‘ဘူမတ္ထရဏံ ဩတာပေတွာ သောဓေတွာ ပပ္ဖေါဋေတွာ အတိဟရိတွာ ယထာပညတ္တံ ပညပေတဗ္ဗံ။ မဉ္စပဋိပါဒကာ ဩတာပေတွာ ပမဇ္ဇိတွာ အတိဟရိတွာ ယထာဌာနေ ဌပေတဗ္ဗာ။ မဉ္စော ဩတာပေတွာ သောဓေတွာ ပပ္ဖေါဋေတွာ နီစံ ကတွာ သာဓုကံ အပ္ပဋိဃံသန္တေန, အသံဃဋ္ဋေန္တေန ကဝါဋပိဋ္ဌံ, အတိဟရိတွာ ယထာပညတ္တံ ပညပေတဗ္ဗော။ ပီဌံ ဩတာပေတွာ သောဓေတွာ ပပ္ဖေါဋေတွာ နီစံ ကတွာ သာဓုကံ အပ္ပဋိဃံသန္တေန, အသံဃဋ္ဋေန္တေန ကဝါဋပိဋ္ဌံ, အတိဟရိတွာ ယထာပညတ္တံ ပညပေတဗ္ဗံ။ ဘိသိဗိဗ္ဗောဟနံ ဩတာပေတွာ သောဓေတွာ ပပ္ဖေါဋေတွာ အတိဟရိတွာ ယထာပညတ္တံ ပညပေတဗ္ဗံ။ နိသီဒနပစ္စတ္ထရဏံ ဩတာပေတွာ သောဓေတွာ ပပ္ဖေါဋေတွာ အတိဟရိတွာ ယထာပညတ္တံ ပညပေတဗ္ဗံ။ ခေဠမလ္လကော ဩတာပေတွာ ပမဇ္ဇိတွာ အတိဟရိတွာ ယထာဌာနေ ဌပေတဗ္ဗော။ အပဿေနဖလကံ ဩတာပေတွာ ပမဇ္ဇိတွာ အတိဟရိတွာ ယထာဌာနေ ဌပေတဗ္ဗံ။ ပတ္တစီဝရံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ။ ပတ္တံ နိက္ခိပန္တေန ဧကေန ဟတ္ထေန ပတ္တံ ဂဟေတွာ ဧကေန ဟတ္ထေန ဟေဋ္ဌာမဉ္စံ ဝါ ဟေဋ္ဌာပီဌံ ဝါ ပရာမသိတွာ ပတ္တော နိက္ခိပိတဗ္ဗော။ န စ အနန္တရဟိတာယ
(ဝိ၊၄၊၄၀၅။)
ဘူမိယာ ပတ္တော နိက္ခိပိတဗ္ဗော။ စီဝရံ နိက္ခိပန္တေန ဧကေန ဟတ္ထေန စီဝရံ ဂဟေတွာ ဧကေန ဟတ္ထေန စီဝရဝံသံ ဝါ စီဝရရဇ္ဇုံ ဝါ ပမဇ္ဇိတွာ ပါရတော အန္တံ ဩရတော ဘောဂံ ကတွာ စီဝရံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ။
‘‘သစေ ပုရတ္ထိမာ သရဇာ ဝါတာ ဝါယန္တိ, ပုရတ္ထိမာ ဝါတပါနာ ထကေတဗ္ဗာ။ သစေ ပစ္ဆိမာ သရဇာ ဝါတာ ဝါယန္တိ, ပစ္ဆိမာ ဝါတပါနာ ထကေတဗ္ဗာ။ သစေ ဥတ္တရာ သရဇာ ဝါတာ ဝါယန္တိ, ဥတ္တရာ ဝါတပါနာ ထကေတဗ္ဗာ။ သစေ ဒက္ခိဏာ သရဇာ ဝါတာ ဝါယန္တိ, ဒက္ခိဏာ ဝါတပါနာ ထကေတဗ္ဗာ။ သစေ သီတကာလော ဟောတိ, ဒိဝါ ဝါတပါနာ ဝိဝရိတဗ္ဗာ, ရတ္တိံ ထကေတဗ္ဗာ။ သစေ ဥဏှကာလော ဟောတိ, ဒိဝါ ဝါတပါနာ ထကေတဗ္ဗာ, ရတ္တိံ ဝိဝရိတဗ္ဗာ။
‘‘သစေ ပရိဝေဏံ ဥက္လာပံ ဟောတိ, ပရိဝေဏံ သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗံ။ သစေ ကောဋ္ဌကော ဥက္လာပေါ ဟောတိ, ကောဋ္ဌကော သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗော။ သစေ ဥပဋ္ဌာနသာလာ ဥက္လာပါ ဟောတိ, ဥပဋ္ဌာနသာလာ သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗာ။ သစေ အဂ္ဂိသာလာ ဥက္လာပါ ဟောတိ, အဂ္ဂိသာလာ သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗာ။ သစေ ဝစ္စကုဋိ ဥက္လာပါ ဟောတိ, ဝစ္စကုဋိ သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗာ။ သစေ ပါနီယံ န ဟောတိ, ပါနီယံ ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗံ။ သစေ ပရိဘောဇနီယံ န ဟောတိ, ပရိဘောဇနီယံ ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗံ။ သစေ အာစမနကုမ္ဘိယာ ဥဒကံ န ဟောတိ, အာစမနကုမ္ဘိယာ ဥဒကံ အာသိဉ္စိတဗ္ဗံ။
‘‘သစေ အာစရိယဿ အနဘိရတိ ဥပ္ပန္နာ ဟောတိ, အန္တေဝါသိကေန ဝူပကာသေတဗ္ဗာ, ဝူပကာသာပေတဗ္ဗာ, ဓမ္မကထာ ဝါဿ ကာတဗ္ဗာ။ သစေ အာစရိယဿ ကုက္ကုစ္စံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ, အန္တေဝါသိကေန ဝိနောဒေတဗ္ဗံ, ဝိနောဒါပေတဗ္ဗံ, ဓမ္မကထာ ဝါဿ ကာတဗ္ဗာ။ သစေ အာစရိယဿ ဒိဋ္ဌိဂတံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ, အန္တေဝါသိကေန ဝိဝေစေတဗ္ဗံ, ဝိဝေစာပေတဗ္ဗံ, ဓမ္မကထာ ဝါဿ ကာတဗ္ဗာ။ သစေ အာစရိယော ဂရုဓမ္မံ အဇ္ဈာပန္နော ဟောတိ, ပရိဝါသာရဟော, အန္တေဝါသိကေန ဥဿုက္ကံ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ သံဃော အာစရိယဿ ပရိဝါသံ ဒဒေယျာတိ။ သစေ အာစရိယော မူလာယပဋိကဿနာရဟော ဟောတိ, အန္တေဝါသိကေန ဥဿုက္ကံ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ သံဃော အာစရိယံ မူလာယ ပဋိကဿေယျာတိ။ သစေ အာစရိယော မာနတ္တာရဟော ဟောတိ, အန္တေဝါသိကေန ဥဿုက္ကံ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ သံဃော အာစရိယဿ မာနတ္တံ ဒဒေယျာတိ။ သစေ အာစရိယော အဗ္ဘာနာရဟော ဟောတိ, အန္တေဝါသိကေန ဥဿုက္ကံ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ သံဃော အာစရိယံ အဗ္ဘေယျာတိ။ သစေ သံဃော
(ဝိ၊၄၊၄၀၆။)
အာစရိယဿ ကမ္မံ ကတ္တုကာမော ဟောတိ, တဇ္ဇနီယံ ဝါ နိယဿံ ဝါ ပဗ္ဗာဇနီယံ ဝါ ပဋိသာရဏီယံ ဝါ ဥက္ခေပနီယံ ဝါ, အန္တေဝါသိကေန ဥဿုက္ကံ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ သံဃော အာစရိယဿ ကမ္မံ န ကရေယျ, လဟုကာယ ဝါ ပရိဏာမေယျာတိ။ ကတံ ဝါ ပနဿ ဟောတိ သံဃေန ကမ္မံ, တဇ္ဇနီယံ ဝါ နိယဿံ ဝါ ပဗ္ဗာဇနီယံ ဝါ ပဋိသာရဏီယံ ဝါ ဥက္ခေပနီယံ ဝါ, အန္တေဝါသိကေန ဥဿုက္ကံ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ အာစရိယော သမ္မာ ဝတ္တေယျ, လောမံ ပါတေယျ, နေတ္ထာရံ ဝတ္တေယျ, သံဃော တံ ကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေယျာတိ။
‘‘သစေ အာစရိယဿ စီဝရံ ဓောဝိတဗ္ဗံ ဟောတိ, အန္တေဝါသိကေန ဓောဝိတဗ္ဗံ, ဥဿုက္ကံ ဝါ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ အာစရိယဿ စီဝရံ ဓောဝိယေထာတိ။ သစေ အာစရိယဿ စီဝရံ ကာတဗ္ဗံ ဟောတိ, အန္တေဝါသိကေန ကာတဗ္ဗံ, ဥဿုက္ကံ ဝါ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ အာစရိယဿ စီဝရံ ကရိယေထာတိ။ သစေ အာစရိယဿ ရဇနံ ပစိတဗ္ဗံ ဟောတိ, အန္တေဝါသိကေန ပစိတဗ္ဗံ, ဥဿုက္ကံ ဝါ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ အာစရိယဿ ရဇနံ ပစိယေထာတိ။ သစေ အာစရိယဿ စီဝရံ ရဇိတဗ္ဗံ ဟောတိ, အန္တေဝါသိကေန ရဇိတဗ္ဗံ, ဥဿုက္ကံ ဝါ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ အာစရိယဿ စီဝရံ ရဇိယေထာတိ။ စီဝရံ ရဇန္တေန သာဓုကံ သမ္ပရိဝတ္တကံ သမ္ပရိဝတ္တကံ ရဇိတဗ္ဗံ, န စ အစ္ဆိန္နေ ထေဝေ ပက္ကမိတဗ္ဗံ။
‘‘န အာစရိယံ အနာပုစ္ဆာ ဧကစ္စဿ ပတ္တော ဒါတဗ္ဗော, န ဧကစ္စဿ ပတ္တော ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗော၊ န ဧကစ္စဿ စီဝရံ ဒါတဗ္ဗံ, န ဧကစ္စဿ စီဝရံ ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗံ၊ န ဧကစ္စဿ ပရိက္ခာရော ဒါတဗ္ဗော, န ဧကစ္စဿ ပရိက္ခာရော ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗော၊ န ဧကစ္စဿ ကေသာ ဆေဒိတဗ္ဗာ, န ဧကစ္စေန ကေသာ ဆေဒါပေတဗ္ဗာ၊ န ဧကစ္စဿ ပရိကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ, န ဧကစ္စေန ပရိကမ္မံ ကာရာပေတဗ္ဗံ၊ န ဧကစ္စဿ ဝေယျာဝစ္စော ကာတဗ္ဗော, န ဧကစ္စေန ဝေယျာဝစ္စော ကာရာပေတဗ္ဗော၊ န ဧကစ္စဿ ပစ္ဆာသမဏေန ဟောတဗ္ဗံ, န ဧကစ္စော ပစ္ဆာသမဏော အာဒါတဗ္ဗော၊ န ဧကစ္စဿ ပိဏ္ဍပါတော နီဟရိတဗ္ဗော, န ဧကစ္စေန ပိဏ္ဍပါတော နီဟရာပေတဗ္ဗော၊ န အာစရိယံ အနာပုစ္ဆာ ဂါမော ပဝိသိတဗ္ဗော၊ န သုသာနံ ဂန္တဗ္ဗံ၊ န ဒိသာ ပက္ကမိတဗ္ဗာ။ သစေ အာစရိယော ဂိလာနော ဟောတိ, ယာဝဇီဝံ
(ဝိ၊၄၊၄၀၇။)
ဥပဋ္ဌာတဗ္ဗော, ဝုဋ္ဌာနမဿ အာဂမေတဗ္ဗံ။ ဣဒံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, အန္တေဝါသိကာနံ အာစရိယေသု ဝတ္တံ ယထာ အန္တေဝါသိကေဟိ အာစရိယေသု သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗ’’န္တိ။
၁၄။ အန္တေဝါသိကဝတ္တကထာ
မြန်֍ ၃၈၁။ တေန ခေါ ပန သမယေန အာစရိယာ အန္တေဝါသိကေသု န သမ္မာ ဝတ္တန္တိ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ…ပေ… တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထဉှိ နာမ အာစရိယာ အန္တေဝါသိကေသု န သမ္မာ ဝတ္တိဿန္တီ’’တိ! အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ဧတသ္မိံ နိဒါနေ ဧတသ္မိံ ပကရဏေ ဘိက္ခုသံဃံ သန္နိပါတာပေတွာ ဘိက္ခူ ပဋိပုစ္ဆိ – ‘‘သစ္စံ ကိရ, ဘိက္ခဝေ, အာစရိယာ အန္တေဝါသိကေသု န သမ္မာ ဝတ္တန္တီ’’တိ? ‘‘သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ…ပေ… ဝိဂရဟိတွာ…ပေ… ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ –
မြန်֍ ၃၈၂။ ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, အာစရိယာနံ အန္တေဝါသိကေသု ဝတ္တံ ပညပေဿာမိ ယထာ အာစရိယေဟိ အန္တေဝါသိကေသု သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗံ။ [မဟာဝ။ ၇၉] အာစရိယေန, ဘိက္ခဝေ, အန္တေဝါသိကမှိ သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗံ။ တတြာယံ သမ္မာဝတ္တနာ –
‘‘အာစရိယေန, ဘိက္ခဝေ, အန္တေဝါသိကော သင်္ဂဟေတဗ္ဗော အနုဂ္ဂဟေတဗ္ဗော ဥဒ္ဒေသေန ပရိပုစ္ဆာယ ဩဝါဒေန အနုသာသနိယာ။ သစေ အာစရိယဿ ပတ္တော ဟောတိ, အန္တေဝါသိကဿ ပတ္တော န ဟောတိ, အာစရိယေန အန္တေဝါသိကဿ ပတ္တော ဒါတဗ္ဗော, ဥဿုက္ကံ ဝါ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ အန္တေဝါသိကဿ ပတ္တော ဥပ္ပဇ္ဇိယေထာတိ။ သစေ အာစရိယဿ စီဝရံ ဟောတိ, အန္တေဝါသိကဿ စီဝရံ န ဟောတိ, အာစရိယေန အန္တေဝါသိကဿ စီဝရံ ဒါတဗ္ဗံ, ဥဿုက္ကံ ဝါ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ အန္တေဝါသိကဿ စီဝရံ ဥပ္ပဇ္ဇိယေထာတိ။ သစေ အာစရိယဿ ပရိက္ခာရော ဟောတိ, အန္တေဝါသိကဿ ပရိက္ခာရော န ဟောတိ, အာစရိယေန အန္တေဝါသိကဿ ပရိက္ခာရော ဒါတဗ္ဗော, ဥဿုက္ကံ ဝါ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ အန္တေဝါသိကဿ ပရိက္ခာရော ဥပ္ပဇ္ဇိယေထာတိ။
‘‘သစေ အန္တေဝါသိကော ဂိလာနော ဟောတိ, ကာလဿေဝ ဥဋ္ဌာယ ဒန္တကဋ္ဌံ ဒါတဗ္ဗံ, မုခေါဒကံ ဒါတဗ္ဗံ, အာသနံ ပညပေတဗ္ဗံ။ သစေ ယာဂု
(ဝိ၊၄၊၄၀၈။)
ဟောတိ, ဘာဇနံ ဓောဝိတွာ ယာဂု ဥပနာမေတဗ္ဗာ။ ယာဂုံ ပီတဿ ဥဒကံ ဒတွာ ဘာဇနံ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ နီစံ ကတွာ သာဓုကံ အပ္ပဋိဃံသန္တေန ဓောဝိတွာ ပဋိသာမေတဗ္ဗံ။ အန္တေဝါသိကမှိ ဝုဋ္ဌိတေ အာသနံ ဥဒ္ဓရိတဗ္ဗံ။ သစေ သော ဒေသော ဥက္လာပေါ ဟောတိ, သော ဒေသော သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗော။
‘‘သစေ အန္တေဝါသိကော ဂါမံ ပဝိသိတုကာမော ဟောတိ, နိဝါသနံ ဒါတဗ္ဗံ, ပဋိနိဝါသနံ ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗံ, ကာယဗန္ဓနံ ဒါတဗ္ဗံ, သဂုဏံ ကတွာ သံဃာဋိယော ဒါတဗ္ဗာ, ဓောဝိတွာ ပတ္တော သောဒကော ဒါတဗ္ဗော။
‘‘ဧတ္တာဝတာ နိဝတ္တိဿတီတိ အာသနံ ပညပေတဗ္ဗံ, ပါဒေါဒကံ ပါဒပီဌံ ပါဒကထလိကံ ဥပနိက္ခိပိတဗ္ဗံ, ပစ္စုဂ္ဂန္တွာ ပတ္တစီဝရံ ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗံ, ပဋိနိဝါသနံ ဒါတဗ္ဗံ, နိဝါသနံ ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗံ။ သစေ စီဝရံ သိန္နံ ဟောတိ, မုဟုတ္တံ ဥဏှေ ဩတာပေတဗ္ဗံ, န စ ဥဏှေ စီဝရံ နိဒဟိတဗ္ဗံ။ စီဝရံ သံဃရိတဗ္ဗံ။ စီဝရံ သံဃရန္တေန စတုရင်္ဂုလံ ကဏ္ဏံ ဥဿာရေတွာ စီဝရံ သံဃရိတဗ္ဗံ – မာ မဇ္ဈေ ဘင်္ဂေါ အဟောသီတိ။ ဩဘောဂေ ကာယဗန္ဓနံ ကာတဗ္ဗံ။
‘‘သစေ ပိဏ္ဍပါတော ဟောတိ, အန္တေဝါသိကော စ ဘုဉ္ဇိတုကာမော ဟောတိ, ဥဒကံ ဒတွာ ပိဏ္ဍပါတော ဥပနာမေတဗ္ဗော။ အန္တေဝါသိကော ပါနီယေန ပုစ္ဆိတဗ္ဗော။ ဘုတ္တာဝိဿ ဥဒကံ ဒတွာ ပတ္တံ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ နီစံ ကတွာ သာဓုကံ အပ္ပဋိဃံသန္တေန ဓောဝိတွာ ဝေါဒကံ ကတွာ မုဟုတ္တံ ဥဏှေ ဩတာပေတဗ္ဗော, န စ ဥဏှေ ပတ္တော နိဒဟိတဗ္ဗော။ ပတ္တစီဝရံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ။ ပတ္တံ နိက္ခိပန္တေန…ပေ… စီဝရံ နိက္ခိပန္တေန…ပေ… ပါရတော အန္တံ ဩရတော ဘောဂံ ကတွာ စီဝရံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ။ အန္တေဝါသိကမှိ ဥဋ္ဌိတေ အာသနံ ဥဒ္ဓရိတဗ္ဗံ, ပါဒေါဒကံ ပါဒပီဌံ ပါဒကထလိကံ ပဋိသာမေတဗ္ဗံ။ သစေ သော ဒေသော ဥက္လာပေါ ဟောတိ, သော ဒေသော သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗော။
‘‘သစေ အန္တေဝါသိကော နဟာယိတုကာမော ဟောတိ, နဟာနံ ပဋိယာဒေတဗ္ဗံ။ သစေ သီတေန အတ္ထော ဟောတိ, သီတံ ပဋိယာဒေတဗ္ဗံ။ သစေ ဥဏှေန အတ္ထော ဟောတိ, ဥဏှံ ပဋိယာဒေတဗ္ဗံ။
‘‘သစေ အန္တေဝါသိကော ဇန္တာဃရံ ပဝိသိတုကာမော ဟောတိ, စုဏ္ဏံ သန္နေတဗ္ဗံ, မတ္တိကာ တေမေတဗ္ဗာ, ဇန္တာဃရပီဌံ အာဒါယ [အာဒါယ အန္တေဝါသိကဿ ပိဋ္ဌိတော ပိဋ္ဌိတော (က။)] ဂန္တွာ ဇန္တာဃရပီဌံ ဒတွာ စီဝရံ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ, စုဏ္ဏံ ဒါတဗ္ဗံ, မတ္တိကာ ဒါတဗ္ဗာ။ သစေ ဥဿဟတိ ဇန္တာဃရံ ပဝိသိတဗ္ဗံ။ ဇန္တာဃရံ
(ဝိ၊၄၊၄၀၉။)
ပဝိသန္တေန မတ္တိကာယ မုခံ မက္ခေတွာ ပုရတော စ ပစ္ဆတော စ ပဋိစ္ဆာဒေတွာ ဇန္တာဃရံ ပဝိသိတဗ္ဗံ။ န ထေရေ ဘိက္ခူ အနုပခဇ္ဇ နိသီဒိတဗ္ဗံ။ န နဝါ ဘိက္ခူ အာသနေန ပဋိဗာဟိတဗ္ဗာ။ ဇန္တာဃရေ အန္တေဝါသိကဿ ပရိကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ။ ဇန္တာဃရာ နိက္ခမန္တေန ဇန္တာဃရပီဌံ အာဒါယ ပုရတော စ ပစ္ဆတော စ ပဋိစ္ဆာဒေတွာ ဇန္တာဃရာ နိက္ခမိတဗ္ဗံ။
‘‘ဥဒကေပိ အန္တေဝါသိကဿ ပရိကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ။ နဟာတေန ပဌမတရံ ဥတ္တရိတွာ အတ္တနော ဂတ္တံ ဝေါဒကံ ကတွာ နိဝါသေတွာ အန္တေဝါသိကဿ ဂတ္တတော ဥဒကံ ပမဇ္ဇိတဗ္ဗံ, နိဝါသနံ ဒါတဗ္ဗံ, သံဃာဋိ ဒါတဗ္ဗာ, ဇန္တာဃရပီဌံ အာဒါယ ပဌမတရံ အာဂန္တွာ အာသနံ ပညပေတဗ္ဗံ, ပါဒေါဒကံ ပါဒပီဌံ ပါဒကထလိကံ ဥပနိက္ခိပိတဗ္ဗံ, အန္တေဝါသိကော ပါနီယေန ပုစ္ဆိတဗ္ဗော။
‘‘ယသ္မိံ ဝိဟာရေ အန္တေဝါသိကော ဝိဟရတိ, သစေ သော ဝိဟာရော ဥက္လာပေါ ဟောတိ, သစေ ဥဿဟတိ, သောဓေတဗ္ဗော။ ဝိဟာရံ သောဓေန္တေန ပဌမံ ပတ္တစီဝရံ နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ…ပေ… အာစမနကုမ္ဘိယာ ဥဒကံ န ဟောတိ, အာစမနကုမ္ဘိယာ ဥဒကံ အာသိဉ္စိတဗ္ဗံ။
‘‘သစေ အန္တေဝါသိကဿ အနဘိရတိ ဥပ္ပန္နာ ဟောတိ, အာစရိယေန ဝူပကာသေတဗ္ဗော, ဝူပကာသာပေတဗ္ဗော, ဓမ္မကထာ ဝါဿ ကာတဗ္ဗာ။ သစေ အန္တေဝါသိကဿ ကုက္ကုစ္စံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ, အာစရိယေန ဝိနောဒေတဗ္ဗံ, ဝိနောဒါပေတဗ္ဗံ, ဓမ္မကထာ ဝါဿ ကာတဗ္ဗာ။ သစေ အန္တေဝါသိကဿ ဒိဋ္ဌိဂတံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ, အာစရိယေန ဝိဝေစေတဗ္ဗံ, ဝိဝေစာပေတဗ္ဗံ, ဓမ္မကထာ ဝါဿ ကာတဗ္ဗာ။ သစေ အန္တေဝါသိကော ဂရုဓမ္မံ အဇ္ဈာပန္နော ဟောတိ, ပရိဝါသာရဟော, အာစရိယေန ဥဿုက္ကံ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ သံဃော အန္တေဝါသိကဿ ပရိဝါသံ ဒဒေယျာတိ။ သစေ အန္တေဝါသိကော မူလာယပဋိကဿနာရဟော ဟောတိ, အာစရိယေန ဥဿုက္ကံ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ သံဃော အန္တေဝါသိကံ မူလာယ ပဋိကဿေယျာတိ။ သစေ အန္တေဝါသိကော မာနတ္တာရဟော ဟောတိ, အာစရိယေန ဥဿုက္ကံ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ သံဃော အန္တေဝါသိကဿ မာနတ္တံ ဒဒေယျာတိ။ သစေ အန္တေဝါသိကော အဗ္ဘာနာရဟော ဟောတိ, အာစရိယေန ဥဿုက္ကံ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ သံဃော အန္တေဝါသိကံ အဗ္ဘေယျာတိ။ သစေ သံဃော အန္တေဝါသိကဿ ကမ္မံ ကတ္တုကာမော ဟောတိ, တဇ္ဇနီယံ ဝါ နိယဿံ ဝါ ပဗ္ဗာဇနီယံ ဝါ ပဋိသာရဏီယံ ဝါ ဥက္ခေပနီယံ ဝါ, အာစရိယေန ဥဿုက္ကံ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ သံဃော အန္တေဝါသိကဿ ကမ္မံ န
(ဝိ၊၄၊၄၁၀။)
ကရေယျ, လဟုကာယ ဝါ ပရိဏာမေယျာတိ။ ကတံ ဝါ ပနဿ ဟောတိ, သံဃေန ကမ္မံ, တဇ္ဇနီယံ ဝါ နိယဿံ ဝါ ပဗ္ဗာဇနီယံ ဝါ ပဋိသာရဏီယံ ဝါ ဥက္ခေပနီယံ ဝါ, အာစရိယေန ဥဿုက္ကံ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ အန္တေဝါသိကော သမ္မာ ဝတ္တေယျ, လောမံ ပါတေယျ, နေတ္ထာရံ ဝတ္တေယျ, သံဃော တံ ကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေယျာတိ။
‘‘သစေ အန္တေဝါသိကဿ စီဝရံ ဓောဝိတဗ္ဗံ ဟောတိ, အာစရိယေန အာစိက္ခိတဗ္ဗံ – ဧဝံ ဓောဝေယျာသီတိ, ဥဿုက္ကံ ဝါ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ အန္တေဝါသိကဿ စီဝရံ ဓောဝိယေထာတိ။ သစေ အန္တေဝါသိကဿ စီဝရံ ကာတဗ္ဗံ ဟောတိ, အာစရိယေန အာစိက္ခိတဗ္ဗံ – ဧဝံ ကရေယျာသီတိ, ဥဿုက္ကံ ဝါ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ အန္တေဝါသိကဿ စီဝရံ ကရိယေထာတိ။ သစေ အန္တေဝါသိကဿ ရဇနံ ပစိတဗ္ဗံ ဟောတိ, အာစရိယေန အာစိက္ခိတဗ္ဗံ – ဧဝံ ပစေယျာသီတိ, ဥဿုက္ကံ ဝါ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ အန္တေဝါသိကဿ ရဇနံ ပစိယေထာတိ။ သစေ အန္တေဝါသိကဿ စီဝရံ ရဇိတဗ္ဗံ ဟောတိ, အာစရိယေန အာစိက္ခိတဗ္ဗံ – ဧဝံ ရဇေယျာသီတိ, ဥဿုက္ကံ ဝါ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ အန္တေဝါသိကဿ စီဝရံ ရဇိယေထာတိ။ စီဝရံ ရဇန္တေန သာဓုကံ သမ္ပရိဝတ္တကံ သမ္ပရိဝတ္တကံ ရဇိတဗ္ဗံ။ န စ အစ္ဆိန္နေ ထေဝေ ပက္ကမိတဗ္ဗံ။ သစေ အန္တေဝါသိကော ဂိလာနော ဟောတိ, ယာဝဇီဝံ ဥပဋ္ဌာတဗ္ဗော, ဝုဋ္ဌာနမဿ အာဂမေတဗ္ဗံ။ ဣဒံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, အာစရိယာနံ အန္တေဝါသိကေသု ဝတ္တံ ယထာ အာစရိယေဟိ အန္တေဝါသိကေသု သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗ’’န္တိ။
ဝတ္တက္ခန္ဓကော အဋ္ဌမော။
ဣမမှိ ခန္ဓကေ ဝတ္ထူ ဧကူနဝီသတိ, ဝတ္တာ စုဒ္ဒသ။
တဿုဒ္ဒါနံ –
သဥပါဟနာ ဆတ္တာ စ, ဩဂုဏ္ဌိ သီသံ ပါနီယံ၊
နာဘိဝါဒေ န ပုစ္ဆန္တိ, အဟိ ဥဇ္ဈန္တိ ပေသလာ။
ဩမုဉ္စိ ဆတ္တံ ခန္ဓေ စ, အတရဉ္စ ပဋိက္ကမံ၊
ပတ္တစီဝရံ နိက္ခိပါ, ပတိရူပဉ္စ ပုစ္ဆိတာ။
အာသိဉ္စေယျ ဓောဝိတေန, သုက္ခေနလ္လေနုပါဟနာ၊
ဝုဍ္ဎော နဝကော ပုစ္ဆေယျ, အဇ္ဈာဝုဋ္ဌဉ္စ ဂေါစရာ။
(ဝိ၊၄၊၄၁၁။)
သေက္ခာ ဝစ္စာ ပါနီ ပရိ, ကတ္တရံ ကတိကံ တတော၊
ကာလံ မုဟုတ္တံ ဥက္လာပေါ, ဘူမတ္ထရဏံ နီဟရေ။
ပဋိပါဒေါ ဘိသိဗိဗ္ဗော, မဉ္စပီဌဉ္စ မလ္လကံ၊
အပဿေနုလ္လောကကဏ္ဏာ, ဂေရုကာ ကာဠ အကတာ။
သင်္ကာရဉ္စ ဘူမတ္ထရဏံ, ပဋိပါဒကံ မဉ္စပီဌံ၊
ဘိသိ နိသီဒနမ္ပိ, မလ္လကံ အပဿေန စ။
ပတ္တစီဝရံ ဘူမိ စ, ပါရန္တံ ဩရတော ဘောဂံ၊
ပုရတ္ထိမာ ပစ္ဆိမာ စ, ဥတ္တရာ အထ ဒက္ခိဏာ။
သီတုဏှေ စ ဒိဝါရတ္တိံ, ပရိဝေဏဉ္စ ကောဋ္ဌကော၊
ဥပဋ္ဌာနဂ္ဂိ သာလာ စ, ဝတ္တံ ဝစ္စကုဋီသု စ။
ပါနီ ပရိဘောဇနိယာ, ကုမ္ဘိ အာစမနေသု စ၊
အနောပမေန ပညတ္တံ, ဝတ္တံ အာဂန္တုကေဟိမေ [ဝေ (က။ ဧဝမုပရိပိ)]။
နေဝါသနံ န ဥဒကံ, န ပစ္စု န စ ပါနိယံ၊
နာဘိဝါဒေ နပညပေ, ဥဇ္ဈာယန္တိ စ ပေသလာ။
ဝုဍ္ဎာသနဉ္စ ဥဒကံ, ပစ္စုဂ္ဂန္တွာ စ ပါနိယံ၊
ဥပါဟနေ ဧကမန္တံ, အဘိဝါဒေ စ ပညပေ။
ဝုတ္ထံ ဂေါစရသေက္ခော စ, ဌာနံ ပါနိယဘောဇနံ၊
ကတ္တရံ ကတိကံ ကာလံ, နဝကဿ နိသိန္နကေ။
အဘိဝါဒယေ အာစိက္ခေ, ယထာ ဟေဋ္ဌာ တထာ နယေ၊
နိဒ္ဒိဋ္ဌံ သတ္ထဝါဟေန ဝတ္တံ အာဝါသိကေဟိမေ။
ဂမိကာ ဒါရုမတ္တိ စ, ဝိဝရိတွာ န ပုစ္ဆိယ၊
နဿန္တိ စ အဂုတ္တဉ္စ, ဥဇ္ဈာယန္တိ စ ပေသလာ။
ပဋိသာမေတွာ ထကေတွာ, အာပုစ္ဆိတွာဝ ပက္ကမေ၊
ဘိက္ခု ဝါ သာမဏေရော ဝါ, အာရာမိကော ဥပါသကော။
ပါသာဏကေသု စ ပုဉ္ဇံ, ပဋိသာမေ ထကေယျ စ၊
သစေ ဥဿဟတိ ဥဿုက္ကံ, အနောဝဿေ တထေဝ စ။
(ဝိ၊၄၊၄၁၂။)
သဗ္ဗော ဩဝဿတိ ဂါမံ, အဇ္ဈောကာသေ တထေဝ စ၊
အပ္ပေဝင်္ဂါနိ သေသေယျုံ, ဝတ္တံ ဂမိကဘိက္ခုနာ။
နာနုမောဒန္တိ ထေရေန, ဩဟာယ စတုပဉ္စဟိ၊
ဝစ္စိတော မုစ္ဆိတော အာသိ, ဝတ္တာနုမောဒနေသုမေ။
ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဒုန္နိဝတ္ထာ, အထောပိ စ ဒုပ္ပါရုတာ၊
အနာကပ္ပါ စ ဝေါက္ကမ္မ, ထေရေ အနုပခဇ္ဇနေ။
နဝေ ဘိက္ခူ စ သံဃာဋိ, ဥဇ္ဈာယန္တိ စ ပေသလာ၊
တိမဏ္ဍလံ နိဝါသေတွာ, ကာယသဂုဏဂဏ္ဌိကာ။
န ဝေါက္ကမ္မ ပဋိစ္ဆန္နံ, သုသံဝုတောက္ခိတ္တစက္ခု၊
ဥက္ခိတ္တောဇ္ဇဂ္ဃိကာသဒ္ဒေါ, တယော စေဝ ပစာလနာ။
ခမ္ဘောဂုဏ္ဌိဥက္ကုဋိကာ, ပဋိစ္ဆန္နံ သုသံဝုတော၊
ဩက္ခိတ္တုက္ခိတ္တဥဇ္ဇဂ္ဃိ, အပ္ပသဒ္ဒေါ တယော စလာ။
ခမ္ဘောဂုဏ္ဌိပလ္လတ္ထိ စ, အနုပခဇ္ဇ နာသနေ၊
ဩတ္ထရိတွာန ဥဒကေ, နီစံ ကတွာန သိဉ္စိယာ။
ပဋိ သာမန္တာ သံဃာဋိ, ဩဒနေ စ ပဋိဂ္ဂဟေ၊
သူပံ ဥတ္တရိဘင်္ဂေန, သဗ္ဗေသံ သမတိတ္ထိ စ။
သက္ကစ္စံ ပတ္တသညီ စ, သပဒါနဉ္စ သူပကံ၊
န ထူပတော ပဋိစ္ဆာဒေ, ဝိညတ္တုဇ္ဈာနသညိနာ။
မဟန္တမဏ္ဍလဒွါရံ, သဗ္ဗဟတ္ထော န ဗျာဟရေ၊
ဥက္ခေပေါ ဆေဒနာဂဏ္ဍ, ဓုနံ သိတ္ထာဝကာရကံ။
ဇိဝှါနိစ္ဆာရကဉ္စေဝ, စပုစပု သုရုသုရု၊
ဟတ္ထပတ္တောဋ္ဌနိလ္လေဟံ, သာမိသေန ပဋိဂ္ဂဟေ။
ယာဝ န သဗ္ဗေ ဥဒကေ, နီစံ ကတွာန သိဉ္စိယံ၊
ပဋိ သာမန္တာ သံဃာဋိ, နီစံ ကတွာ ဆမာယ စ။
သသိတ္ထကံ နိဝတ္တန္တေ, သုပ္ပဋိစ္ဆန္နမုက္ကုဋိ၊
ဓမ္မရာဇေန ပညတ္တံ, ဣဒံ ဘတ္တဂ္ဂဝတ္တနံ။
(ဝိ၊၄၊၄၁၃။)
ဒုန္နိဝတ္ထာ အနာကပ္ပါ, အသလ္လေက္ခေတွာ စ သဟသာ၊
ဒူရေ အစ္စ စိရံ လဟုံ, တထေဝ ပိဏ္ဍစာရိကော။
ပဋိစ္ဆန္နောဝ ဂစ္ဆေယျ, သုံသဝုတောက္ခိတ္တစက္ခု၊
ဥက္ခိတ္တောဇ္ဇဂ္ဃိကာသဒ္ဒေါ, တယော စေဝ ပစာလနာ။
ခမ္ဘောဂုဏ္ဌိဥက္ကုဋိကာ, သလ္လက္ခေတွာ စ သဟသာ၊
ဒူရေ အစ္စ စိရံ လဟုံ, အာသနကံ ကဋစ္ဆုကာ။
ဘာဇနံ ဝါ ဌပေတိ စ, ဥစ္စာရေတွာ ပဏာမေတွာ၊
ပဋိဂ္ဂဟေ န ဥလ္လောကေ, သူပေသုပိ တထေဝ တံ။
ဘိက္ခု သံဃာဋိယာ ဆာဒေ, ပဋိစ္ဆန္နေဝ ဂစ္ဆိယံ၊
သံဝုတောက္ခိတ္တစက္ခု စ, ဥက္ခိတ္တောဇ္ဇဂ္ဃိကာယ စ၊
အပ္ပသဒ္ဒေါ တယော စာလာ, ခမ္ဘောဂုဏ္ဌိကဥက္ကုဋိ။
ပဌမာသနဝက္ကာရ, ပါနိယံ ပရိဘောဇနီ၊
ပစ္ဆာကင်္ခတိ ဘုဉ္ဇေယျ, ဩပိလာပေယျ ဥဒ္ဓရေ။
ပဋိသာမေယျ သမ္မဇ္ဇေ, ရိတ္တံ တုစ္ဆံ ဥပဋ္ဌပေ၊
ဟတ္ထဝိကာရေ ဘိန္ဒေယျ, ဝတ္တိဒံ ပိဏ္ဍစာရိကေ။
ပါနီ ပရိ အဂ္ဂိရဏိ, နက္ခတ္တဒိသစောရာ စ၊
သဗ္ဗံ နတ္ထီတိ ကောဋ္ဋေတွာ, ပတ္တံသေ စီဝရံ တတော။
ဣဒါနိ အံသေ လဂ္ဂေတွာ, တိမဏ္ဍလံ ပရိမဏ္ဍလံ၊
ယထာ ပိဏ္ဍစာရိဝတ္တံ, နယေ အာရညကေသုပိ။
ပတ္တံသေ စီဝရံ သီသေ, အာရောဟိတွာ စ ပါနိယံ၊
ပရိဘောဇနိယံ အဂ္ဂိ, အရဏီ စာပိ ကတ္တရံ။
နက္ခတ္တံ သပ္ပဒေသံ ဝါ, ဒိသာပိ ကုသလော ဘဝေ၊
သတ္တုတ္တမေန ပညတ္တံ, ဝတ္တံ အာရညကေသုမေ။
အဇ္ဈောကာသေ ဩကိရိံသု, ဥဇ္ဈာယန္တိ စ ပေသလာ၊
သစေ ဝိဟာရော ဥက္လာပေါ, ပဌမံ ပတ္တစီဝရံ။
ဘိသိဗိဗ္ဗောဟနံ မဉ္စံ, ပီဌဉ္စ ခေဠမလ္လကံ၊
အပဿေနုလ္လောကကဏ္ဏာ, ဂေရုကာ ကာဠ အကတာ။
(ဝိ၊၄၊၄၁၄။)
သင်္ကာရံ ဘိက္ခုသာမန္တာ, သေနာဝိဟာရပါနိယံ၊
ပရိဘောဇနသာမန္တာ, ပဋိဝါတေ စ အင်္ဂဏေ။
အဓောဝါတေ အတ္ထရဏံ, ပဋိပါဒကမဉ္စော စ၊
ပီဌံ ဘိသိ နိသီဒနံ, မလ္လကံ အပဿေန စ။
ပတ္တစီဝရံ ဘူမိ စ, ပါရန္တံ ဩရတော ဘောဂံ၊
ပုရတ္ထိမာ စ ပစ္ဆိမာ, ဥတ္တရာ အထ ဒက္ခိဏာ။
သီတုဏှေ စ ဒိဝါ ရတ္တိံ, ပရိဝေဏဉ္စ ကောဋ္ဌကော၊
ဥပဋ္ဌာနဂ္ဂိသာလာ စ, ဝစ္စကုဋီ စ ပါနိယံ။
အာစမနကုမ္ဘိ ဝုဍ္ဎေ စ, ဥဒ္ဒေသပုစ္ဆနာ သဇ္ဈာ၊
ဓမ္မော ပဒီပံ ဝိဇ္ဈာပေ, န ဝိဝရေ နပိ ထကေ။
ယေန ဝုဍ္ဎော ပရိဝတ္တိ, ကဏ္ဏေနပိ န ဃဋ္ဋယေ၊
ပညပေသိ မဟာဝီရော, ဝတ္တံ သေနာသနေသု တံ။
နိဝါရိယမာနာ ဒွါရံ, မုစ္ဆိတုဇ္ဈန္တိ ပေသလာ၊
ဆာရိကံ ဆဍ္ဍယေ ဇန္တာ, ပရိဘဏ္ဍံ တထေဝ စ။
ပရိဝေဏံ ကောဋ္ဌကော သာလာ, စုဏ္ဏမတ္တိကဒေါဏိကာ၊
မုခံ ပုရတော န ထေရေ, န နဝေ ဥဿဟတိ သစေ။
ပုရတော ဥပရိမဂ္ဂေါ, စိက္ခလ္လံ မတ္တိ ပီဌကံ၊
ဝိဇ္ဈာပေတွာ ထကေတွာ စ, ဝတ္တံ ဇန္တာဃရေသုမေ။
နာစမေတိ ယထာဝုဍ္ဎံ, ပဋိပါဋိ စ သဟသာ၊
ဥဗ္ဘဇိ နိတ္ထုနော ကဋ္ဌံ, ဝစ္စံ ပဿာဝ ခေဠကံ။
ဖရုသာ ကူပ သဟသာ, ဥဗ္ဘဇိ စပု သေသေန၊
ဗဟိ အန္တော စ ဥက္ကာသေ, ရဇ္ဇု အတရမာနဉ္စ။
သဟသာ ဥဗ္ဘဇိ ဌိတေ, နိတ္ထုနေ ကဋ္ဌ ဝစ္စဉ္စ၊
ပဿာဝ ခေဠ ဖရုသာ, ကူပဉ္စ ဝစ္စပါဒုကေ။
နာတိသဟသာ ဥဗ္ဘဇိ, ပါဒုကာယ စပုစပု၊
န သေသယေ ပဋိစ္ဆာဒေ, ဥဟတပိဓရေန စ။
(ဝိ၊၄၊၄၁၅။)
ဝစ္စကုဋီ ပရိဘဏ္ဍံ, ပရိဝေဏဉ္စ ကောဋ္ဌကော၊
အာစမနေ စ ဥဒကံ, ဝတ္တံ ဝစ္စကုဋီသုမေ။
ဥပါဟနာ ဒန္တကဋ္ဌံ, မုခေါဒကဉ္စ အာသနံ၊
ယာဂု ဥဒကံ ဓောဝိတွာ, ဥဒ္ဓါရုက္လာပ ဂါမ စ။
နိဝါသနာ ကာယဗန္ဓာ, သဂုဏံ ပတ္တသောဒကံ၊
ပစ္ဆာ တိမဏ္ဍလော စေဝ, ပရိမဏ္ဍလ ဗန္ဓနံ။
သဂုဏံ ဓောဝိတွာ ပစ္ဆာ, နာတိဒူရေ ပဋိဂ္ဂဟေ၊
ဘဏမာနဿ အာပတ္တိ, ပဌမာဂန္တွာန အာသနံ။
ဥဒကံ ပီဌကထလိ, ပစ္စုဂ္ဂန္တွာ နိဝါသနံ၊
ဩတာပေ နိဒဟိ ဘင်္ဂေါ, ဩဘောဂေ ဘုဉ္ဇိတု နမေ။
ပါနီယံ ဥဒကံ နီစံ, မုဟုတ္တံ န စ နိဒဟေ၊
ပတ္တစီဝရံ ဘူမိ စ, ပါရန္တံ ဩရတော ဘောဂံ။
ဥဒ္ဓရေ ပဋိသာမေ စ, ဥက္လာပေါ စ နဟာယိတုံ၊
သီတံ ဥဏှံ ဇန္တာဃရံ, စုဏ္ဏံ မတ္တိက ပိဋ္ဌိတော။
ပီဌဉ္စ စီဝရံ စုဏ္ဏံ, မတ္တိကုဿဟတိ မုခံ၊
ပုရတော ထေရေ နဝေ စ, ပရိကမ္မဉ္စ နိက္ခမေ။
ပုရတော ဥဒကေ နှာတေ, နိဝါသေတွာ ဥပဇ္ဈာယံ၊
နိဝါသနဉ္စ သံဃာဋိ, ပီဌကံ အာသနေန စ။
ပါဒေါ ပီဌံ ကထလိဉ္စ, ပါနီယုဒ္ဒေသပုစ္ဆနာ၊
ဥက္လာပံ သုသောဓေယျ, ပဌမံ ပတ္တစီဝရံ။
နိသီဒနပစ္စတ္ထရဏံ, ဘိသိ ဗိဗ္ဗောဟနာနိ စ၊
မဉ္စော ပီဌံ ပဋိပါဒံ, မလ္လကံ အပဿေန စ။
ဘူမ သန္တာန အာလောက, ဂေရုကာ ကာဠ အကတာ၊
ဘူမတ္ထရပဋိပါဒါ, မဉ္စော ပီဌံ ဗိဗ္ဗောဟနံ။
နိသီဒတ္ထရဏံ ခေဠ, အပဿေ ပတ္တစီဝရံ၊
ပုရတ္ထိမာ ပစ္ဆိမာ စ, ဥတ္တရာ အထ ဒက္ခိဏာ။
(ဝိ၊၄၊၄၁၆။)
သီတုဏှဉ္စ ဒိဝါ ရတ္တိံ, ပရိဝေဏဉ္စ ကောဋ္ဌကော၊
ဥပဋ္ဌာနဂ္ဂိသာလာ စ, ဝစ္စပါနိယဘောဇနီ။
အာစမံ အနဘိရတိ, ကုက္ကုစ္စံ ဒိဋ္ဌိ စ ဂရု၊
မူလမာနတ္တအဗ္ဘာနံ, တဇ္ဇနီယံ နိယဿကံ။
ပဗ္ဗာဇ ပဋိသာရဏီ, ဥက္ခေပဉ္စ ကတံ ယဒိ၊
ဓောဝေ ကာတဗ္ဗံ ရဇဉ္စ, ရဇေ သမ္ပရိဝတ္တကံ။
ပတ္တဉ္စ စီဝရဉ္စာပိ, ပရိက္ခာရဉ္စ ဆေဒနံ၊
ပရိကမ္မံ ဝေယျာဝစ္စံ, ပစ္ဆာ ပိဏ္ဍံ ပဝိသနံ။
န သုသာနံ ဒိသာ စေဝ, ယာဝဇီဝံ ဥပဋ္ဌဟေ၊
သဒ္ဓိဝိဟာရိကေနေတံ, ဝတ္တုပဇ္ဈာယကေသုမေ။
ဩဝါဒသာသနုဒ္ဒေသာ, ပုစ္ဆာ ပတ္တဉ္စ စီဝရံ၊
ပရိက္ခာရော ဂိလာနော စ, န ပစ္ဆာသမဏော ဘဝေ။
ဥပဇ္ဈာယေသု ယေ ဝတ္တာ, ဧဝံ အာစရိယေသုပိ၊
သဒ္ဓိဝိဟာရိကေ ဝတ္တာ, တထေဝ အန္တေဝါသိကေ။
အာဂန္တုကေသု ယေ ဝတ္တာ, ပုန အာဝါသိကေသု စ၊
ဂမိကာနုမောဒနိကာ, ဘတ္တဂ္ဂေ ပိဏ္ဍစာရိကေ။
အာရညကေသု ယံ ဝတ္တံ, ယဉ္စ သေနာသနေသုပိ၊
ဇန္တာဃရေ ဝစ္စကုဋီ, ဥပဇ္ဈာ သဒ္ဓိဝိဟာရိကေ။
အာစရိယေသု ယံ ဝတ္တံ, တထေဝ အန္တေဝါသိကေ၊
ဧကူနဝီသတိ ဝတ္ထူ, ဝတ္တာ စုဒ္ဒသ ခန္ဓကေ။
ဝတ္တံ အပရိပူရေန္တော, န သီလံ ပရိပူရတိ၊
အသုဒ္ဓသီလော ဒုပ္ပညော, စိတ္တေကဂ္ဂံ န ဝိန္ဒတိ။
ဝိက္ခိတ္တစိတ္တောနေကဂ္ဂေါ, သမ္မာ ဓမ္မံ န ပဿတိ၊
အပဿမာနော သဒ္ဓမ္မံ, ဒုက္ခာ န ပရိမုစ္စတိ။
(ဝိ၊၄၊၄၁၇။)
ယံ ဝတ္တံ ပရိပူရေန္တော, သီလမ္ပိ ပရိပူရတိ၊
ဝိသုဒ္ဓသီလော သပ္ပညော, စိတ္တေကဂ္ဂမ္ပိ ဝိန္ဒတိ။
အဝိက္ခိတ္တစိတ္တော ဧကဂ္ဂေါ, သမ္မာ ဓမ္မံ ဝိပဿတိ၊
သမ္ပဿမာနော သဒ္ဓမ္မံ, ဒုက္ခာ သော ပရိမုစ္စတိ။
တသ္မာ ဟိ ဝတ္တံ ပူရေယျ, ဇိနပုတ္တော ဝိစက္ခဏော၊
ဩဝါဒံ ဗုဒ္ဓသေဋ္ဌဿ, တတော နိဗ္ဗာနမေဟိတီတိ။
ဝတ္တက္ခန္ဓကံ နိဋ္ဌိတံ။
(ဝိ၊၄၊၄၁၈။)
၉။ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနက္ခန္ဓကံ
၁။ ပါတိမောက္ခုဒ္ဒေသယာစနာ
မြန်֍ ၃၈၃။ [ဥဒါ။ ၄၅၊ အ။ နိ။ ၈။၂၀] တေန သမယေန ဗုဒ္ဓေါ ဘဂဝါ သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ ပုဗ္ဗာရာမေ မိဂါရမာတု ပါသာဒေ။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဘဂဝါ တဒဟုပေါသထေ ဘိက္ခုသံဃပရိဝုတော နိသိန္နော ဟောတိ။ အထ ခေါ အာယသ္မာ အာနန္ဒော အဘိက္ကန္တာယ ရတ္တိယာ နိက္ခန္တေ ပဌမေ ယာမေ ဥဋ္ဌာယာသနာ ဧကံသံ ဥတ္တရာသင်္ဂံ ကရိတွာ ယေန ဘဂဝါ တေနဉ္ဇလိံ ပဏာမေတွာ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘အဘိက္ကန္တာ, ဘန္တေ, ရတ္တိ, နိက္ခန္တော ပဌမော ယာမော, စိရနိသိန္နော ဘိက္ခုသံဃော။ ဥဒ္ဒိသတု, ဘန္တေ, ဘဂဝါ ဘိက္ခူနံ ပါတိမောက္ခ’’န္တိ။ ဧဝံ ဝုတ္တေ ဘဂဝါ တုဏှီ အဟောသိ။ ဒုတိယမ္ပိ ခေါ အာယသ္မာ အာနန္ဒော အဘိက္ကန္တာယ ရတ္တိယာ နိက္ခန္တေ မဇ္ဈိမေ ယာမေ ဥဋ္ဌာယာသနာ ဧကံသံ ဥတ္တရာသင်္ဂံ ကရိတွာ ယေန ဘဂဝါ တေနဉ္ဇလိံ ပဏာမေတွာ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘အဘိက္ကန္တာ, ဘန္တေ, ရတ္တိ, နိက္ခန္တော မဇ္ဈိမော ယာမော, စိရနိသိန္နော ဘိက္ခုသံဃော။ ဥဒ္ဒိသတု, ဘန္တေ, ဘဂဝါ ဘိက္ခူနံ ပါတိမောက္ခ’’န္တိ။ ဒုတိယမ္ပိ ခေါ ဘဂဝါ တုဏှီ အဟောသိ။ တတိယမ္ပိ ခေါ အာယသ္မာ အာနန္ဒော အဘိက္ကန္တာယ ရတ္တိယာ နိက္ခန္တေ ပစ္ဆိမေ ယာမေ ဥဒ္ဓသ္တေ အရုဏေ နန္ဒိမုခိယာ ရတ္တိယာ ဥဋ္ဌာယာသနာ ဧကံသံ ဥတ္တရာသင်္ဂံ ကရိတွာ ယေန ဘဂဝါ တေနဉ္ဇလိံ ပဏာမေတွာ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘အဘိက္ကန္တာ, ဘန္တေ, ရတ္တိ, နိက္ခန္တော ပစ္ဆိမော ယာမော, ဥဒ္ဓသ္တံ အရုဏံ နန္ဒိမုခိ ရတ္တိ, စိရနိသိန္နော ဘိက္ခုသံဃော။ ဥဒ္ဒိသတု, ဘန္တေ, ဘဂဝါ ဘိက္ခူနံ ပါတိမောက္ခ’’န္တိ။ ‘‘အပရိသုဒ္ဓါ, အာနန္ဒ, ပရိသာ’’တိ။
အထ ခေါ အာယသ္မတော မဟာမောဂ္ဂလ္လာနဿ ဧတဒဟောသိ – ‘‘ကံ နု ခေါ ဘဂဝါ ပုဂ္ဂလံ သန္ဓာယ ဧဝမာဟ – ‘အပရိသုဒ္ဓါ, အာနန္ဒ, ပရိသာ’’’တိ? အထ ခေါ အာယသ္မာ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနော သဗ္ဗာဝန္တံ ဘိက္ခုသံဃံ စေတသာ စေတော ပရိစ္စ မနသာကာသိ။ အဒ္ဒသာ ခေါ အာယသ္မာ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနော တံ ပုဂ္ဂလံ ဒုဿီလံ ပါပဓမ္မံ အသုစိသင်္ကဿရသမာစာရံ ပဋိစ္ဆန္နကမ္မန္တံ အဿမဏံ သမဏပဋိညံ အဗြဟ္မစာရိံ ဗြဟ္မစာရိပဋိညံ အန္တောပူတိံ အဝဿုတံ ကသမ္ဗုဇာတံ [ကသမ္ဗုကဇာတံ (က။)] မဇ္ဈေ ဘိက္ခုသံဃဿ နိသိန္နံ။ ဒိသွာန ယေန သော
(ဝိ၊၄၊၄၁၉။)
ပုဂ္ဂလော တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ တံ ပုဂ္ဂလံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ဥဋ္ဌေဟိ, အာဝုသော, ဒိဋ္ဌောသိ ဘဂဝတာ၊ နတ္ထိ တေ ဘိက္ခူဟိ သဒ္ဓိံ သံဝါသော’’တိ။ ဧဝံ ဝုတ္တေ သော ပုဂ္ဂလော တုဏှီ အဟောသိ။ ဒုတိယမ္ပိ ခေါ အာယသ္မာ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနော တံ ပုဂ္ဂလံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ဥဋ္ဌေဟိ, အာဝုသော, ဒိဋ္ဌောသိ ဘဂဝတာ၊ နတ္ထိ တေ ဘိက္ခူဟိ သဒ္ဓိံ သံဝါသော’’တိ။ ဒုတိယမ္ပိ ခေါ သော ပုဂ္ဂလော တုဏှီ အဟောသိ။ တတိယမ္ပိ ခေါ အာယသ္မာ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနော တံ ပုဂ္ဂလံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ဥဋ္ဌေဟိ, အာဝုသော, ဒိဋ္ဌောသိ ဘဂဝတာ၊ နတ္ထိ တေ ဘိက္ခူဟိ သဒ္ဓိံ သံဝါသော’’တိ။ တတိယမ္ပိ ခေါ သော ပုဂ္ဂလော တုဏှီ အဟောသိ။ အထ ခေါ အာယသ္မာ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနော တံ ပုဂ္ဂလံ ဗာဟာယံ ဂဟေတွာ ဗဟိဒွါရကောဋ္ဌကာ နိက္ခာမေတွာ သူစိဃဋိကံ ဒတွာ ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘နိက္ခာမိတော သော, ဘန္တေ, ပုဂ္ဂလော မယာ၊ သုဒ္ဓါ ပရိသာ၊ ဥဒ္ဒိသတု, ဘန္တေ, ဘဂဝါ ဘိက္ခူနံ ပါတိမောက္ခ’’န္တိ။
‘‘အစ္ဆရိယံ, မောဂ္ဂလ္လာန, အဗ္ဘုတံ, မောဂ္ဂလ္လာန, ယာဝ ဗာဟာဂဟဏာပိ နာမ သော မောဃပုရိသော အာဂမေဿတီ’’တိ! အထ ခေါ ဘဂဝါ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ –
၂။ မဟာသမုဒ္ဒေအဋ္ဌစ္ဆရိယံ
မြန်֍ ၃၈၄။ [ဥဒါ။ ၄၅၊ အ။ နိ။ ၈။၁၉] ‘‘အဋ္ဌိမေ, ဘိက္ခဝေ, မဟာသမုဒ္ဒေ အစ္ဆရိယာ အဗ္ဘုတာ ဓမ္မာ, ယေ ဒိသွာ ဒိသွာ အသုရာ မဟာသမုဒ္ဒေ အဘိရမန္တိ။ ကတမေ အဋ္ဌ?
‘‘မဟာသမုဒ္ဒေါ, ဘိက္ခဝေ, အနုပုဗ္ဗနိန္နော အနုပုဗ္ဗပေါဏော အနုပုဗ္ဗပဗ္ဘာရော န အာယတကေနေဝ ပပါတော။ ယမ္ပိ, ဘိက္ခဝေ, မဟာသမုဒ္ဒေါ အနုပုဗ္ဗနိန္နော အနုပုဗ္ဗပေါဏော အနုပုဗ္ဗပဗ္ဘာရော န အာယတကေနေဝ ပပါတော – အယံ, ဘိက္ခဝေ, မဟာသမုဒ္ဒေ ပဌမော အစ္ဆရိယော အဗ္ဘုတော ဓမ္မော, ယံ ဒိသွာ ဒိသွာ အသုရာ မဟာသမုဒ္ဒေ အဘိရမန္တိ။
‘‘ပုန စပရံ, ဘိက္ခဝေ, မဟာသမုဒ္ဒေါ ဌိတဓမ္မော ဝေလံ နာတိဝတ္တတိ။ ယမ္ပိ, ဘိက္ခဝေ, မဟာသမုဒ္ဒေါ ဌိတဓမ္မော ဝေလံ နာတိဝတ္တတိ – အယံ [အယမ္ပိ (သျာ။)], ဘိက္ခဝေ, မဟာသမုဒ္ဒေ ဒုတိယော အစ္ဆရိယော အဗ္ဘုတော ဓမ္မော, ယံ ဒိသွာ ဒိသွာ အသုရာ မဟာသမုဒ္ဒေ အဘိရမန္တိ။
(ဝိ၊၄၊၄၂၀။)
‘‘ပုန စပရံ, ဘိက္ခဝေ, မဟာသမုဒ္ဒေါ န မတေန ကုဏပေန သံဝသတိ။ ယံ ဟောတိ မဟာသမုဒ္ဒေ မတံ ကုဏပံ, တံ ခိပ္ပညေဝ တီရံ ဝါဟေတိ, ထလံ ဥဿာရေတိ။ ယမ္ပိ, ဘိက္ခဝေ, မဟာသမုဒ္ဒေါ န မတေန ကုဏပေန သံဝသတိ, ယံ ဟောတိ မဟာသမုဒ္ဒေ မတံ ကုဏပံ, တံ ခိပ္ပညေဝ တီရံ ဝါဟေတိ, ထလံ ဥဿာရေတိ – အယံ, ဘိက္ခဝေ, မဟာသမုဒ္ဒေ တတိယော အစ္ဆရိယော အဗ္ဘုတော ဓမ္မော, ယံ ဒိသွာ ဒိသွာ အသုရာ မဟာသမုဒ္ဒေ အဘိရမန္တိ။
‘‘ပုန စပရံ, ဘိက္ခဝေ, ယာ ကာစိ မဟာနဒိယော, သေယျထိဒံ – ဂင်္ဂါ, ယမုနာ, အစိရဝတီ, သရဘူ, မဟီ, တာ မဟာသမုဒ္ဒံ ပတ္တာ ဇဟန္တိ ပုရိမာနိ နာမဂေါတ္တာနိ, မဟာသမုဒ္ဒေါ တွေဝ သင်္ခံ ဂစ္ဆန္တိ။ ယမ္ပိ, ဘိက္ခဝေ, ယာကာစိ မဟာနဒိယော, သေယျထိဒံ – ဂင်္ဂါ, ယမုနာ, အစိရဝတီ, သရဘူ, မဟီ, တာ မဟာသမုဒ္ဒံ ပတ္တာ ဇဟန္တိ ပုရိမာနိ နာမဂေါတ္တာနိ, မဟာသမုဒ္ဒေါ တွေဝ သင်္ခံ ဂစ္ဆန္တိ – အယံ, ဘိက္ခဝေ, မဟာသမုဒ္ဒေ စတုတ္ထော အစ္ဆရိယော အဗ္ဘုတော ဓမ္မော, ယံ ဒိသွာ ဒိသွာ အသုရာ မဟာသမုဒ္ဒေ အဘိရမန္တိ။
‘‘ပုန စပရံ, ဘိက္ခဝေ, ယာ စ [ယာကာစိ (သျာ။)] လောကေ သဝန္တိယော မဟာသမုဒ္ဒံ အပ္ပေန္တိ, ယာ စ အန္တလိက္ခာ ဓာရာ ပပတန္တိ, န တေန မဟာသမုဒ္ဒဿ ဦနတ္တံ ဝါ ပူရတ္တံ ဝါ ပညာယတိ။ ယမ္ပိ, ဘိက္ခဝေ, ယာ စ လောကေ သဝန္တိယော မဟာသမုဒ္ဒံ အပ္ပေန္တိ, ယာ စ အန္တလိက္ခာ ဓာရာ ပပတန္တိ, န တေန မဟာသမုဒ္ဒဿ ဦနတ္တံ ဝါ ပူရတ္တံ ဝါ ပညာယတိ – အယံ, ဘိက္ခဝေ, မဟာသမုဒ္ဒေ ပဉ္စမော အစ္ဆရိယော အဗ္ဘုတော ဓမ္မော, ယံ ဒိသွာ ဒိသွာ အသုရာ မဟာသမုဒ္ဒေ အဘိရမန္တိ။
‘‘ပုန စပရံ, ဘိက္ခဝေ, မဟာသမုဒ္ဒေါ ဧကရသော လောဏရသော။ ယမ္ပိ, ဘိက္ခဝေ, မဟာသမုဒ္ဒေါ ဧကရသော လောဏရသော – အယံ, ဘိက္ခဝေ, မဟာသမုဒ္ဒေ ဆဋ္ဌော အစ္ဆရိယော အဗ္ဘုတော ဓမ္မော, ယံ ဒိသွာ ဒိသွာ အသုရာ မဟာသမုဒ္ဒေ အဘိရမန္တိ။
‘‘ပုန စပရံ, ဘိက္ခဝေ, မဟာသမုဒ္ဒေါ ဗဟုရတနော [ဗဟူတရတနော (က။)] အနေကရတနော။ တတြိမာနိ ရတနာနိ, သေယျထိဒံ – မုတ္တာ, မဏိ, ဝေဠုရိယော, သင်္ခေါ, သိလာ, ပဝါဠံ, ရဇတံ, ဇာတရူပံ, လောဟိတကော, မသာရဂလ္လံ။ ယမ္ပိ, ဘိက္ခဝေ, မဟာသမုဒ္ဒေါ ဗဟုရတနော အနေကရတနော, တတြိမာနိ ရတနာနိ, သေယျထိဒံ – မုတ္တာ, မဏိ, ဝေဠုရိယော, သင်္ခေါ, သိလာ, ပဝါဠံ, ရဇတံ, ဇာတရူပံ,
(ဝိ၊၄၊၄၂၁။)
လောဟိတကော, မသာရဂလ္လံ – အယံ, ဘိက္ခဝေ, မဟာသမုဒ္ဒေ သတ္တမော အစ္ဆရိယော အဗ္ဘုတော ဓမ္မော, ယံ ဒိသွာ ဒိသွာ အသုရာ မဟာသမုဒ္ဒေ အဘိရမန္တိ။
‘‘ပုန စပရံ, ဘိက္ခဝေ, မဟာသမုဒ္ဒေါ မဟတံ ဘူတာနံ အာဝါသော။ တတြိမေ ဘူတာ – တိမိ, တိမိင်္ဂလော, တိမိတိမိင်္ဂလော [တိမိရပိင်္ဂလော (သီ။), တိမိတိမိင်္ဂလော မဟာတိမိင်္ဂလော (သျာ။ ကံ။)], အသုရာ, နာဂါ, ဂန္ဓဗ္ဗာ။ သန္တိ မဟာသမုဒ္ဒေ ယောဇနသတိကာပိ အတ္တဘာဝါ, ဒွိယောဇနသတိကာပိ အတ္တဘာဝါ, တိယောဇနသတိကာပိ အတ္တဘာဝါ, စတုယောဇနသတိကာပိ အတ္တဘာဝါ, ပဉ္စယောဇနသတိကာပိ အတ္တဘာဝါ။ ယမ္ပိ, ဘိက္ခဝေ, မဟာသမုဒ္ဒေါ မဟတံ ဘူတာနံ အာဝါသော, တတြိမေ ဘူတာ – တိမိ, တိမိင်္ဂလော, တိမိတိမိင်္ဂလော, အသုရာ, နာဂါ, ဂန္ဓဗ္ဗာ၊ သန္တိ မဟာသမုဒ္ဒေ, ယောဇနသတိကာပိ အတ္တဘာဝါ…ပေ… ပဉ္စယောဇနသတိကာပိ အတ္တဘာဝါ – အယံ, ဘိက္ခဝေ, မဟာသမုဒ္ဒေ အဋ္ဌမော အစ္ဆရိယော အဗ္ဘုတော ဓမ္မော, ယံ ဒိသွာ ဒိသွာ အသုရာ မဟာသမုဒ္ဒေ အဘိရမန္တိ။ ဣမေ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, မဟာသမုဒ္ဒေ အဋ္ဌ အစ္ဆရိယာ အဗ္ဘုတာ ဓမ္မာ, ယေ ဒိသွာ ဒိသွာ အသုရာ မဟာသမုဒ္ဒေ အဘိရမ’’န္တိ။
၃။ ဣမသ္မိံဓမ္မဝိနယေအဋ္ဌစ္ဆရိယံ
မြန်֍ ၃၈၅။ ‘‘ဧဝမေဝ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဣမသ္မိံ ဓမ္မဝိနယေ အဋ္ဌ အစ္ဆရိယာ အဗ္ဘုတာ ဓမ္မာ, ယေ ဒိသွာ ဒိသွာ ဘိက္ခူ ဣမသ္မိံ ဓမ္မဝိနယေ အဘိရမန္တိ။ ကတမေ အဋ္ဌ?
‘‘သေယျထာပိ, ဘိက္ခဝေ, မဟာသမုဒ္ဒေါ အနုပုဗ္ဗနိန္နော အနုပုဗ္ဗပေါဏော အနုပုဗ္ဗပဗ္ဘာရော န အာယတကေနေဝ ပပါတော၊ ဧဝမေဝ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဣမသ္မိံ ဓမ္မဝိနယေ အနုပုဗ္ဗသိက္ခာ အနုပုဗ္ဗကိရိယာ အနုပုဗ္ဗပဋိပဒါ န အာယတကေနေဝ အညာပဋိဝေဓော။ ယမ္ပိ, ဘိက္ခဝေ, ဣမသ္မိံ ဓမ္မဝိနယေ အနုပုဗ္ဗသိက္ခာ အနုပုဗ္ဗကိရိယာ အနုပုဗ္ဗပဋိပဒါ န အာယတကေနေဝ အညာပဋိဝေဓော – အယံ, ဘိက္ခဝေ, ဣမသ္မိံ ဓမ္မဝိနယေ ပဌမော အစ္ဆရိယော အဗ္ဘုတော ဓမ္မော, ယံ ဒိသွာ ဒိသွာ ဘိက္ခူ ဣမသ္မိံ ဓမ္မဝိနယေ အဘိရမန္တိ။
‘‘သေယျထာပိ, ဘိက္ခဝေ, မဟာသမုဒ္ဒေါ ဌိတဓမ္မော ဝေလံ နာတိဝတ္တတိ၊ ဧဝမေဝ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ယံ မယာ သာဝကာနံ သိက္ခာပဒံ ပညတ္တံ, တံ မမ သာဝကာ ဇီဝိတဟေတုပိ နာတိက္ကမန္တိ။ ယမ္ပိ, ဘိက္ခဝေ, မယာ မမ သာဝကာနံ
(ဝိ၊၄၊၄၂၂။)
သိက္ခာပဒံ ပညတ္တံ, တံ မမ သာဝကာ ဇီဝိတဟေတုပိ နာတိက္ကမန္တိ – အယံ, ဘိက္ခဝေ, ဣမသ္မိံ ဓမ္မဝိနယေ ဒုတိယော အစ္ဆရိယော အဗ္ဘုတော ဓမ္မော, ယံ ဒိသွာ ဒိသွာ ဘိက္ခူ ဣမသ္မိံ ဓမ္မဝိနယေ အဘိရမန္တိ။
‘‘သေယျထာပိ, ဘိက္ခဝေ, မဟာသမုဒ္ဒေါ န မတေန ကုဏပေန သံဝသတိ, ယံ ဟောတိ မဟာသမုဒ္ဒေ မတံ ကုဏပံ တံ ခိပ္ပမေဝ တီရံ ဝါဟေတိ, ထလံ ဥဿာရေတိ၊ ဧဝမေဝ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ယော သော ပုဂ္ဂလော ဒုဿီလော ပါပဓမ္မော အသုစိသင်္ကဿရသမာစာရော ပဋိစ္ဆန္နကမ္မန္တော အဿမဏော သမဏပဋိညော အဗြဟ္မစာရီ ဗြဟ္မစာရိပဋိညော အန္တောပူတိ အဝဿုတော ကသမ္ဗုဇာတော, န တေန သံဃော သံဝသတိ, ခိပ္ပမေဝ နံ သန္နိပတိတွာ ဥက္ခိပတိ, ကိဉ္စာပိ ခေါ သော ဟောတိ မဇ္ဈေ ဘိက္ခုသံဃဿ နိသိန္နော။ အထ ခေါ သော အာရကာဝ သံဃမှာ, သံဃော စ တေန။ ယမ္ပိ, ဘိက္ခဝေ, ယော သော ပုဂ္ဂလော ဒုဿီလော ပါပဓမ္မော အသုစိသင်္ကဿရသမာစာရော ပဋိစ္ဆန္နကမ္မန္တော အဿမဏော သမဏပဋိညော အဗြဟ္မစာရီ ဗြဟ္မစာရိပဋိညော အန္တောပူတိ အဝဿုတော ကသမ္ဗုဇာတော, န တေန သံဃော သံဝသတိ, ခိပ္ပမေဝ နံ သန္နိပူတိတွာ ဥက္ခိပတိ, ကိဉ္စာပိ ခေါ သော ဟောတိ မဇ္ဈေ ဘိက္ခုသံဃဿ နိသိန္နော, အထ ခေါ သော အာရကာဝ သံဃမှာ, သံဃော စ တေန – အယံ, ဘိက္ခဝေ, ဣမသ္မိံ ဓမ္မဝိနယေ တတိယော အစ္ဆရိယော အဗ္ဘုတော ဓမ္မော, ယံ ဒိသွာ ဒိသွာ ဘိက္ခူ ဣမသ္မိံ ဓမ္မဝိနယေ အဘိရမန္တိ။
‘‘သေယျထာပိ, ဘိက္ခဝေ, ယာ ကာစိ မဟာနဒိယော, သေယျထိဒံ – ဂင်္ဂါ, ယမုနာ, အစိရဝတီ, သရဘူ, မဟီ, တာ မဟာသမုဒ္ဒံ ပတ္တာ ဇဟန္တိ ပုရိမာနိ နာမဂေါတ္တာနိ, မဟာသမုဒ္ဒေါ တွေဝ သင်္ခံ ဂစ္ဆန္တိ၊ ဧဝမေဝ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, စတ္တာရောမေ ဝဏ္ဏာ – ခတ္တိယာ, ဗြာဟ္မဏာ, ဝေဿာ, သုဒ္ဒါ။ တေ တထာဂတပ္ပဝေဒိတေ ဓမ္မဝိနယေ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇိတွာ [ပဗ္ဗဇိတာ (သီ။)] ဇဟန္တိ ပုရိမာနိ နာမဂေါတ္တာနိ, သမဏာ သကျပုတ္တိယာ တွေဝ သင်္ခံ ဂစ္ဆန္တိ။ ယမ္ပိ, ဘိက္ခဝေ, စတ္တာရောမေ ဝဏ္ဏာ ခတ္တိယာ ဗြာဟ္မဏာ ဝေဿာ သုဒ္ဒါ, တေ တထာဂတပ္ပဝေဒိတေ ဓမ္မဝိနယေ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇိတွာ ဇဟန္တိ ပုရိမာနိ နာမဂေါတ္တာနိ, သမဏာ သကျပုတ္တိယာ တွေဝ သင်္ခံ ဂစ္ဆန္တိ – အယံ, ဘိက္ခဝေ, ဣမသ္မိံ ဓမ္မဝိနယေ စတုတ္ထော အစ္ဆရိယော အဗ္ဘုတော ဓမ္မော, ယံ ဒိသွာ ဒိသွာ ဘိက္ခူ ဣမသ္မိံ ဓမ္မဝိနယေ အဘိရမန္တိ။
(ဝိ၊၄၊၄၂၃။)
‘‘သေယျထာပိ, ဘိက္ခဝေ, ယာ စ လောကေ သဝန္တိယော မဟာသမုဒ္ဒံ အပ္ပေန္တိ, ယာ စ အန္တလိက္ခာ ဓာရာ ပပတန္တိ, န တေန မဟာသမုဒ္ဒဿ ဦနတ္တံ ဝါ ပူရတ္တံ ဝါ ပညာယတိ၊ ဧဝမေဝ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဗဟူ စေပိ ဘိက္ခူ အနုပါဒိသေသာယ နိဗ္ဗာနဓာတုယာ ပရိနိဗ္ဗာယန္တိ, န တေန နိဗ္ဗာနဓာတုယာ ဦနတ္တံ ဝါ ပူရတ္တံ ဝါ ပညာယတိ။ ယမ္ပိ, ဘိက္ခဝေ, ဗဟူ စေပိ ဘိက္ခူ အနုပါဒိသေသာယ နိဗ္ဗာနဓာတုယာ ပရိနိဗ္ဗာယန္တိ, န တေန နိဗ္ဗာနဓာတုယာ ဦနတ္တံ ဝါ ပူရတ္တံ ဝါ ပညာယတိ – အယံ, ဘိက္ခဝေ, ဣမသ္မိံ ဓမ္မဝိနယေ ပဉ္စမော အစ္ဆရိယော အဗ္ဘုတော ဓမ္မော ယံ ဒိသွာ ဒိသွာ ဘိက္ခူ ဣမသ္မိံ ဓမ္မဝိနယေ အဘိရမန္တိ။
‘‘သေယျထာပိ, ဘိက္ခဝေ, မဟာသမုဒ္ဒေါ ဧကရသော လောဏရသော, ဧဝမေဝ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, အယံ ဓမ္မဝိနယော ဧကရသော ဝိမုတ္တိရသော။ ယမ္ပိ, ဘိက္ခဝေ, အယံ ဓမ္မဝိနယော ဧကရသော ဝိမုတ္တိရသော – အယံ, ဘိက္ခဝေ, ဣမသ္မိံ ဓမ္မဝိနယေ ဆဋ္ဌော အစ္ဆရိယော အဗ္ဘုတော ဓမ္မော, ယံ ဒိသွာ ဒိသွာ ဘိက္ခူ ဣမသ္မိံ ဓမ္မဝိနယေ အဘိရမန္တိ။
‘‘သေယျထာပိ, ဘိက္ခဝေ, မဟာသမုဒ္ဒေါ ဗဟုရတနော အနေကရတနော, တတြိမာနိ ရတနာနိ, သေယျထိဒံ – မုတ္တာ, မဏိ, ဝေဠုရိယော, သင်္ခေါ, သိလာ, ပဝါဠံ, ရဇတံ, ဇာတရူပံ, လောဟိတကော, မသာရဂလ္လံ၊ ဧဝမေဝ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, အယံ ဓမ္မဝိနယော ဗဟုရတနော အနေကရတနော။ တတြိမာနိ ရတနာနိ, သေယျထိဒံ – စတ္တာရော သတိပဋ္ဌာနာ, စတ္တာရော သမ္မပ္ပဓာနာ, စတ္တာရော ဣဒ္ဓိပါဒါ, ပဉ္စိန္ဒြိယာနိ, ပဉ္စ ဗလာနိ, သတ္တ ဗောဇ္ဈင်္ဂါ, အရိယော အဋ္ဌင်္ဂိကော မဂ္ဂေါ။ ယမ္ပိ, ဘိက္ခဝေ, အယံ ဓမ္မဝိနယော ဗဟုရတနော အနေကရတနော, တတြိမာနိ ရတနာနိ, သေယျထိဒံ – စတ္တာရော သတိပဋ္ဌာနာ…ပေ… အရိယော အဋ္ဌင်္ဂိကော မဂ္ဂေါ – အယံ, ဘိက္ခဝေ, ဣမသ္မိံ ဓမ္မဝိနယေ သတ္တမော အစ္ဆရိယော အဗ္ဘုတော ဓမ္မော, ယံ ဒိသွာ ဒိသွာ ဘိက္ခူ ဣမသ္မိံ ဓမ္မဝိနယေ အဘိရမန္တိ။
‘‘သေယျထာပိ, ဘိက္ခဝေ, မဟာသမုဒ္ဒေါ မဟတံ ဘူတာနံ အာဝါသော, တတြိမေ ဘူတာ – တိမိ, တိမိင်္ဂလော, တိမိတိမိင်္ဂလော, အသုရာ, နာဂါ, ဂန္ဓဗ္ဗာ, သန္တိ မဟာသမုဒ္ဒေ ယောဇနသတိကာပိ အတ္တဘာဝါ, ဒွိယောဇနသတိကာပိ အတ္တဘာဝါ, တိယောဇနသတိကာပိ အတ္တဘာဝါ, စတုယောဇနသတိကာပိ အတ္တဘာဝါ, ပဉ္စယောဇနသတိကာပိ အတ္တဘာဝါ၊ ဧဝမေဝ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, အယံ ဓမ္မဝိနယော မဟတံ ဘူတာနံ အာဝါသော။ တတြိမေ ဘူတာ – သောတာပန္နော, သောတာပတ္တိဖလသစ္ဆိကိရိယာယ ပဋိပန္နော၊ သကဒါဂါမီ,
(ဝိ၊၄၊၄၂၄။)
သကဒါဂါမိဖလသစ္ဆိကိရိယာယ ပဋိပန္နော၊ အနာဂါမီ, အနာဂါမိဖလသစ္ဆိကိရိယာယ ပဋိပန္နော၊ အရဟာ, အရဟတ္တဖလသစ္ဆိကိရိယာယ ပဋိပန္နော။ ယမ္ပိ, ဘိက္ခဝေ, အယံ ဓမ္မဝိနယော မဟတံ ဘူတာနံ အာဝါသော, တတြိမေ ဘူတာ – သောတာပန္နော, သောတာပတ္တိဖလသစ္ဆိကိရိယာယ ပဋိပန္နော…ပေ… အရဟာ, အရဟတဖလသစ္ဆိကိရိယာယ ပဋိပန္နော – အယံ, ဘိက္ခဝေ, ဣမသ္မိံ ဓမ္မဝိနယေ အဋ္ဌမော အစ္ဆရိယော အဗ္ဘုတော ဓမ္မော, ယံ ဒိသွာ ဒိသွာ ဘိက္ခူ ဣမသ္မိံ ဓမ္မဝိနယေ အဘိရမန္တိ။ ‘‘ဣမေ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဣမသ္မိံ ဓမ္မဝိနယေ အဋ္ဌ အစ္ဆရိယာ အဗ္ဘုတာ ဓမ္မာ, ယေ ဒိသွာ ဒိသွာ ဘိက္ခူ ဣမသ္မိံ ဓမ္မဝိနယေ အဘိရမန္တီ’’တိ။
အထ ခေါ ဘဂဝါ ဧတမတ္ထံ ဝိဒိတွာ တာယံ ဝေလာယံ ဣမံ ဥဒါနံ ဥဒါနေသိ –
[ဥဒါ။ ၄၅] ‘‘ဆန္နမတိဝဿတိ [သုဆန္နမတိဝဿတိ (က။)], ဝိဝဋံ နာတိဝဿတိ၊
တသ္မာ ဆန္နံ ဝိဝရေထ, ဧဝံ တံ နာတိဝဿတီ’’တိ။
၄။ ပါတိမောက္ခသဝနာရဟော
မြန်֍ ၃၈၆။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘နဒါနာဟံ, ဘိက္ခဝေ, ဣတော ပရံ ဥပေါသထံ ကရိဿာမိ, ပါတိမောက္ခံ ဥဒ္ဒိသိဿာမိ။ တုမှေဝဒါနိ, ဘိက္ခဝေ, ဣတော ပရံ ဥပေါသထံ ကရေယျာထ, ပါတိမောက္ခံ ဥဒ္ဒိသေယျာထ။ အဋ္ဌာနမေတံ, ဘိက္ခဝေ, အနဝကာသော ယံ တထာဂတော အပရိသုဒ္ဓါယ ပရိသာယ ဥပေါသထံ ကရေယျ, ပါတိမောက္ခံ ဥဒ္ဒိသေယျ။ န စ, ဘိက္ခဝေ [န စ ဘိက္ခဝေ ဘိက္ခုနာ (သျာ။ ကံ။)], သာပတ္တိကေန ပါတိမောက္ခံ သောတဗ္ဗံ။ ယော သုဏေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ယော သာပတ္တိကော ပါတိမောက္ခံ သုဏာတိ, တဿ ပါတိမောက္ခံ ဌပေတုံ။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဌပေတဗ္ဗံ။ တဒဟုပေါသထေ စာတုဒ္ဒသေ ဝါ ပန္နရသေ ဝါ တသ္မိံ ပုဂ္ဂလေ သမ္မုခီဘူတေ သံဃမဇ္ဈေ ဥဒါဟရိတဗ္ဗံ –
‘သုဏာတု မေ ဘန္တေ, သံဃော။ ဣတ္ထန္နာမော ပုဂ္ဂလော သာပတ္တိကော, တဿ ပါတိမောက္ခံ ဌပေမိ, န တသ္မိံ သမ္မုခီဘူတေ ပါတိမောက္ခံ ဥဒ္ဒိသိတဗ္ဗ’န္တိ ဌပိတံ ဟောတိ ပါတိမောက္ခ’’န္တိ။
(ဝိ၊၄၊၄၂၅။)
တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ‘နာမှေ ကောစိ ဇာနာတီ’တိ သာပတ္တိကာဝ ပါတိမောက္ခံ သုဏန္တိ။ ထေရာ ဘိက္ခူ ပရစိတ္တဝိဒုနော ဘိက္ခူနံ အာရောစေန္တိ – ‘‘ဣတ္ထန္နာမော စ ဣတ္ထန္နာမော စ, အာဝုသော, ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ‘နာမှေ ကောစိ ဇာနာတီ’တိ သာပတ္တိကာဝ ပါတိမောက္ခံ သုဏန္တီ’’တိ။ အဿောသုံ ခေါ ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ – ‘‘ထေရာ ကိရ ဘိက္ခူ ပရစိတ္တဝိဒုနော အမှေ ဘိက္ခူနံ အာရောစေန္တိ – ဣတ္ထန္နာမော စ ဣတ္ထန္နာမော စ, အာဝုသော, ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ‘နာမှေ ကောစိ ဇာနာတီ’တိ သာပတ္တိကာဝ ပါတိမောက္ခံ သုဏန္တီ’’တိ။
တေ – ပုရမှာကံ ပေသလာ ဘိက္ခူ ပါတိမောက္ခံ ဌပေန္တီတိ – ပဋိကစ္စေဝ သုဒ္ဓါနံ ဘိက္ခူနံ အနာပတ္တိကာနံ အဝတ္ထုသ္မိံ အကာရဏေ ပါတိမောက္ခံ ဌပေန္တိ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ…ပေ… တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထဉှိ နာမ ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ သုဒ္ဓါနံ ဘိက္ခူနံ အနာပတ္တိကာနံ အဝတ္ထုသ္မိံ အကာရဏေ ပါတိမောက္ခံ ဌပေဿန္တီ’’တိ! အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ…ပေ… ‘‘သစ္စံ ကိရ, ဘိက္ခဝေ, ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ သုဒ္ဓါနံ ဘိက္ခူနံ အနာပတ္တိကာနံ အဝတ္ထုသ္မိံ အကာရဏေ ပါတိမောက္ခံ ဌပေန္တီ’’တိ? ‘‘သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ…ပေ… ဝိဂရဟိတွာ…ပေ… ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, သုဒ္ဓါနံ ဘိက္ခူနံ အနာပတ္တိကာနံ အဝတ္ထုသ္မိံ အကာရဏေ ပါတိမောက္ခံ ဌပေတဗ္ဗံ။ ယော ဌပေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ’’။
၅။ ဓမ္မိကာဓမ္မိကပါတိမောက္ခဋ္ဌပနံ
မြန်֍ ၃၈၇။ ‘‘ဧကံ, ဘိက္ခဝေ, အဓမ္မိကံ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနံ, ဧကံ ဓမ္မိကံ၊ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနံ [ဧကံ ဓမ္မိကံ (သီ။ သျာ။)], ဒွေ အဓမ္မိကာနိ၊ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနာနိ, ဒွေ ဓမ္မိကာနိ၊ တီဏိ အဓမ္မိကာနိ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနာနိ, တီဏိ ဓမ္မိကာနိ, စတ္တာရိ အဓမ္မိကာနိ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနာနိ, စတ္တာရိ ဓမ္မိကာနိ၊ ပဉ္စ အဓမ္မိကာနိ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနာနိ, ပဉ္စ ဓမ္မိကာနိ၊ ဆ အဓမ္မိကာနိ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနာနိ, ဆ ဓမ္မိကာနိ၊ သတ္တ အဓမ္မိကာနိ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနာနိ, သတ္တ ဓမ္မိကာနိ၊ အဋ္ဌ အဓမ္မိကာနိ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနာနိ, အဋ္ဌ ဓမ္မိကာနိ၊ နဝ အဓမ္မိကာနိ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနာနိ, နဝ ဓမ္မိကာနိ၊ ဒသ အဓမ္မိကာနိ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနာနိ, ဒသ ဓမ္မိကာနိ။
(ဝိ၊၄၊၄၂၆။)
‘‘ကတမံ ဧကံ အဓမ္မိကံ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနံ? အမူလိကာယ သီလဝိပတ္တိယာ ပါတိမောက္ခံ ဌပေတိ – ဣဒံ ဧကံ အဓမ္မိကံ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနံ။ ကတမံ ဧကံ ဓမ္မိကံ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနံ? သမူလိကာယ သီလဝိပတ္တိယာ ပါတိမောက္ခံ ဌပေတိ – ဣဒံ ဧကံ ဓမ္မိကံ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနံ။
‘‘ကတမာနိ ဒွေ အဓမ္မိကာနိ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနာနိ? အမူလိကာယ သီလဝိပတ္တိယာ ပါတိမောက္ခံ ဌပေတိ, အမူလိကာယ အာစာရဝိပတ္တိယာ ပါတိမောက္ခံ ဌပေတိ – ဣမာနိ ဒွေ အဓမ္မိကာနိ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနာနိ။ ကတမာနိ ဒွေ ဓမ္မိကာနိ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနာနိ? သမူလိကာယ သီလဝိပတ္တိယာ ပါတိမောက္ခံ ဌပေတိ, သမူလိကာယ အာစာရဝိပတ္တိယာ ပါတိမောက္ခံ ဌပေတိ – ဣမာနိ ဒွေ ဓမ္မိကာနိ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနာနိ။
‘‘ကတမာနိ တီဏိ အဓမ္မိကာနိ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနာနိ? အမူလိကာယ သီလဝိပတ္တိယာ ပါတိမောက္ခံ ဌပေတိ, အမူလိကာယ အာစာရဝိပတ္တိယာ ပါတိမောက္ခံ ဌပေတိ, အမူလိကာယ ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိယာ ပါတိမောက္ခံ ဌပေတိ – ဣမာနိ တီဏိ အဓမ္မိကာနိ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနာနိ။ ကတမာနိ တီဏိ ဓမ္မိကာနိ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနာနိ? သမူလိကာယ သီလဝိပတ္တိယာ ပါတိမောက္ခံ ဌပေတိ, သမူလိကာယ အာစာရဝိပတ္တိယာ ပါတိမောက္ခံ ဌပေတိ, သမူလိကာယ ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိယာ ပါတိမောက္ခံ ဌပေတိ – ဣမာနိ တီဏိ ဓမ္မိကာနိ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနာနိ။
‘‘ကတမာနိ စတ္တာရိ အဓမ္မိကာနိ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနာနိ? အမူလိကာယ သီလဝိပတ္တိယာ ပါတိမောက္ခံ ဌပေတိ, အမူလိကာယ အာစာရဝိပတ္တိယာ ပါတိမောက္ခံ ဌပေတိ, အမူလိကာယ ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိယာ ပါတိမောက္ခံ ဌပေတိ, အမူလိကာယ အာဇီဝဝိပတ္တိယာ ပါတိမောက္ခံ ဌပေတိ – ဣမာနိ စတ္တာရိ အဓမ္မိကာနိ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနာနိ။ ကတမာနိ စတ္တာရိ ဓမ္မိကာနိ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနာနိ? သမူလိကာယ သီလဝိပတ္တိယာ ပါတိမောက္ခံ ဌပေတိ, သမူလိကာယ အာစာရဝိပတ္တိယာ ပါတိမောက္ခံ ဌပေတိ, သမူလိကာယ ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိယာ ပါတိမောက္ခံ ဌပေတိ, သမူလိကာယ အာဇီဝဝိပတ္တိယာ ပါတိမောက္ခံ ဌပေတိ – ဣမာနိ စတ္တာရိ ဓမ္မိကာနိ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနာနိ။
‘‘ကတမာနိ ပဉ္စ အဓမ္မိကာနိ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနာနိ? အမူလကေန ပါရာဇိကေန ပါတိမောက္ခံ ဌပေတိ, အမူလကေန သံဃာဒိသေသေန…ပေ… အမူလကေန ပါစိတ္တိယေန… အမူလကေန ပါဋိဒေသနီယေန… အမူလကေန ဒုက္ကဋေန
(ဝိ၊၄၊၄၂၇။)
ပါတိမောက္ခံ ဌပေတိ – ဣမာနိ ပဉ္စ အဓမ္မိကာနိ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနာနိ။ ကတမာနိ ပဉ္စ ဓမ္မိကာနိ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနာနိ? သမူလကေန ပါရာဇိကေန ပါတိမောက္ခံ ဌပေတိ, သမူလကေန သံဃာဒိသေသေန…ပေ… ပါစိတ္တိယေန… ပါဋိဒေသနီယေန… ဒုက္ကဋေန ပါတိမောက္ခံ ဌပေတိ – ဣမာနိ ပဉ္စ ဓမ္မိကာနိ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနာနိ။
‘‘ကတမာနိ ဆ အဓမ္မိကာနိ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနာနိ? အမူလိကာယ သီလဝိပတ္တိယာ ပါတိမောက္ခံ ဌပေတိ အကတာယ, အမူလိကာယ သီလဝိပတ္တိယာ ပါတိမောက္ခံ ဌပေတိ ကတာယ၊ အမူလိကာယ အာစာရဝိပတ္တိယာ ပါတိမောက္ခံ ဌပေတိ အကတာယ, အမူလိကာယ အာစာရဝိပတ္တိယာ ပါတိမောက္ခံ ဌပေတိ ကတာယ၊ အမူလိကာယ ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိယာ ပါတိမောက္ခံ ဌပေတိ အကတာယ, အမူလိကာယ ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိယာ ပါတိမောက္ခံ ဌပေတိ ကတာယ – ဣမာနိ ဆ အဓမ္မိကာနိ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနာနိ။ ကတမာနိ ဆ ဓမ္မိကာနိ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနာနိ? သမူလိကာယ သီလဝိပတ္တိယာ ပါတိမောက္ခံ ဌပေတိ အကတာယ, သမူလိကာယ သီလဝိပတ္တိယာ ပါတိမောက္ခံ ဌပေတိ ကတာယ၊ သမူလိကာယ အာစာရဝိပတ္တိယာ…ပေ… ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိယာ ပါတိမောက္ခံ ဌပေတိ အကတာယ…ပေ… ကတာယ – ဣမာနိ ဆ ဓမ္မိကာနိ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနာနိ။
‘‘ကတမာနိ သတ္တ အဓမ္မိကာနိ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနာနိ? အမူလကေန ပါရာဇိကေန ပါတိမောက္ခံ ဌပေတိ, အမူလကေန သံဃာဒိသေသေန…ပေ… ထုလ္လစ္စယေန ပါစိတ္တိယေန ပါဋိဒေသနီယေန ဒုက္ကဋေန ဒုဗ္ဘာသိတေန ပါတိမောက္ခံ ဌပေတိ – ဣမာနိ သတ္တ အဓမ္မိကာနိ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနာနိ။ ကတမာနိ သတ္တ ဓမ္မိကာနိ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနာနိ? သမူလကေန ပါရာဇိကေန ပါတိမောက္ခံ ဌပေတိ, သမူလကေန သံဃာဒိသေသေန…ပေ… ထုလ္လစ္စယေန ပါစိတ္တိယေန ပါဋိဒေသနီယေန ဒုက္ကဋေန ဒုဗ္ဘာသိတေန ပါတိမောက္ခံ ဌပေတိ – ဣမာနိ သတ္တ ဓမ္မိကာနိ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနာနိ။
‘‘ကတမာနိ အဋ္ဌ အဓမ္မိကာနိ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနာနိ? အမူလိကာယ သီလဝိပတ္တိယာ ပါတိမောက္ခံ ဌပေတိ အကတာယ, အမူလိကာယ သီလဝိပတ္တိယာ ပါတိမောက္ခံ ဌပေတိ ကတာယ၊ အမူလိကာယ အာစာရဝိပတ္တိယာ …ပေ… ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိယာ…ပေ… အာဇီဝဝိပတ္တိယာ ပါတိမောက္ခံ ဌပေတိ အကတာယ…ပေ… ကတာယ – ဣမာနိ အဋ္ဌ အဓမ္မိကာနိ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနာနိ။ ကတမာနိ အဋ္ဌ ဓမ္မိကာနိ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနာနိ? သမူလိကာယ သီလဝိပတ္တိယာ ပါတိမောက္ခံ ဌပေတိ အကတာယ, သမူလိကာယ သီလဝိပတ္တိယာ ပါတိမောက္ခံ
(ဝိ၊၄၊၄၂၈။)
ဌပေတိ ကတာယ၊ သမူလိကာယ အာစာရဝိပတ္တိယာ…ပေ… ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိယာ…ပေ… အာဇီဝဝိပတ္တိယာ ပါတိမောက္ခံ ဌပေတိ အကတာယ…ပေ… ကတာယ။ ဣမာနိ အဋ္ဌ ဓမ္မိကာနိ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနာနိ။
‘‘ကတမာနိ နဝ အဓမ္မိကာနိ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနာနိ? အမူလိကာယ သီလဝိပတ္တိယာ ပါတိမောက္ခံ ဌပေတိ အကတာယ, အမူလိကာယ သီလဝိပတ္တိယာ ပါတိမောက္ခံ ဌပေတိ ကတာယ, အမူလိကာယ သီလဝိပတ္တိယာ ပါတိမောက္ခံ ဌပေတိ ကတာကတာယ၊ အမူလိကာယ အာစာရဝိပတ္တိယာ…ပေ… ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိယာ ပါတိမောက္ခံ ဌပေတိ အကတာယ…ပေ… ကတာယ…ပေ… ကတာကတာယ ဣမာနိ နဝ အဓမ္မိကာနိ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနာနိ။ ကတမာနိ နဝ ဓမ္မိကာနိ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနာနိ? သမူလိကာယ သီလဝိပတ္တိယာ ပါတိမောက္ခံ ဌပေတိ အကတာယ, သမူလိကာယ သီလဝိပတ္တိယာ ပါတိမောက္ခံ ဌပေတိ ကတာယ, သမူလိကာယ သီလဝိပတ္တိယာ ပါတိမောက္ခံ ဌပေတိ ကတာကတာယ၊ သမူလိကာယ အာစာရဝိပတ္တိယာ…ပေ… ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိယာ ပါတိမောက္ခံ ဌပေတိ အကတာယ…ပေ… ကတာယ – ကတာကတာယ…ပေ… ဣမာနိ နဝ ဓမ္မိကာနိ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနာနိ။
‘‘ကတမာနိ ဒသ အဓမ္မိကာနိ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနာနိ? န ပါရာဇိကော တဿံ ပရိသာယံ နိသိန္နော ဟောတိ, န ပါရာဇိကကထာ ဝိပ္ပကတာ ဟောတိ၊ န သိက္ခံ ပစ္စက္ခာတကော တဿံ ပရိသာယံ နိသိန္နော ဟောတိ, န သိက္ခံ ပစ္စက္ခာတကထာ ဝိပ္ပကတာ ဟောတိ၊ ဓမ္မိကံ သာမဂ္ဂိံ ဥပေတိ, န ဓမ္မိကံ သာမဂ္ဂိံ ပစ္စာဒိယတိ, န ဓမ္မိကာယ သာမဂ္ဂိယာ ပစ္စာဒါနကထာ ဝိပ္ပကတာ ဟောတိ၊ န သီလဝိပတ္တိယာ ဒိဋ္ဌသုတပရိသင်္ကိတော ဟောတိ, န အာစာရဝိပတ္တိယာ ဒိဋ္ဌသုတပရိသင်္ကိတော ဟောတိ, န ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိယာ ဒိဋ္ဌသုတပရိသင်္ကိတော ဟောတိ – ဣမာနိ ဒသ အဓမ္မိကာနိ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနာနိ။ ကတမာနိ ဒသ ဓမ္မိကာနိ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနာနိ? ပါရာဇိကော တဿံ ပရိသာယံ နိသိန္နော ဟောတိ, ပါရာဇိကကထာ ဝိပ္ပကတာ ဟောတိ၊ သိက္ခံ ပစ္စက္ခာတကော တဿံ ပရိသာယံ နိသိန္နော ဟောတိ, သိက္ခံ ပစ္စက္ခာတကထာ ဝိပ္ပကတာ ဟောတိ၊ ဓမ္မိကံ သာမဂ္ဂိံ န ဥပေတိ, ဓမ္မိကံ သာမဂ္ဂိံ ပစ္စာဒိယတိ, ဓမ္မိကာယ သာမဂ္ဂိယာ ပစ္စာဒါနကထာ ဝိပ္ပကတာ ဟောတိ၊ သီလဝိပတ္တိယာ ဒိဋ္ဌသုတပရိသင်္ကိတော ဟောတိ, အာစာရဝိပတ္တိယာ ဒိဋ္ဌသုတပရိသင်္ကိတော ဟောတိ, ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိယာ ဒိဋ္ဌသုတပရိသင်္ကိတော ဟောတိ – ဣမာနိ ဒသ ဓမ္မိကာနိ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနာနိ။
(ဝိ၊၄၊၄၂၉။)
၆။ ဓမ္မိကပါတိမောက္ခဋ္ဌပနံ
မြန်֍ ၃၈၈။ ‘‘ကထံ ပါရာဇိကော တဿံ ပရိသာယံ နိသိန္နော ဟောတိ? ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, ယေဟိ အာကာရေဟိ ယေဟိ လိင်္ဂေဟိ ယေဟိ နိမိတ္တေဟိ ပါရာဇိကဿ ဓမ္မဿ အဇ္ဈာပတ္တိ ဟောတိ, တေဟိ အာကာရေဟိ တေဟိ လိင်္ဂေဟိ တေဟိ နိမိတ္တေဟိ ဘိက္ခု ဘိက္ခုံ ပဿတိ ပါရာဇိကံ ဓမ္မံ အဇ္ဈာပဇ္ဇန္တံ။ န ဟေဝ ခေါ ဘိက္ခု ဘိက္ခုံ ပဿတိ ပါရာဇိကံ ဓမ္မံ အဇ္ဈာပဇ္ဇန္တံ, အပိ စ အညော ဘိက္ခု ဘိက္ခုဿ အာရောစေတိ – ‘ဣတ္ထန္နာမော, အာဝုသော, ဘိက္ခု ပါရာဇိကံ ဓမ္မံ အဇ္ဈာပန္နော’တိ။ န ဟေဝ ခေါ ဘိက္ခု ဘိက္ခုံ ပဿတိ ပါရာဇိကံ ဓမ္မံ အဇ္ဈာပဇ္ဇန္တံ, နာပိ [နာပိ စ (က။)] အညော ဘိက္ခု ဘိက္ခုဿ အာရောစေတိ – ‘ဣတ္ထန္နာမော, အာဝုသော, ဘိက္ခု ပါရာဇိကံ ဓမ္မံ အဇ္ဈာပန္နော’တိ, အပိစ သောဝ ဘိက္ခု ဘိက္ခုဿ အာရောစေတိ – ‘အဟံ, အာဝုသော, ပါရာဇိကံ ဓမ္မံ အဇ္ဈာပန္နော’တိ။ အာကင်္ခမာနော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု တေန ဒိဋ္ဌေန တေန သုတေန တာယ ပရိသင်္ကာယ တဒဟုပေါသထေ စာတုဒ္ဒသေ ဝါ ပန္နရသေ ဝါ တသ္မိံ ပုဂ္ဂလေ သမ္မုခီဘူတေ သံဃမဇ္ဈေ ဥဒါဟရေယျ –
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ ဣတ္ထန္နာမော ပုဂ္ဂလော ပါရာဇိကံ ဓမ္မံ အဇ္ဈာပန္နော, တဿ ပါတိမောက္ခံ ဌပေမိ, န တသ္မိံ သမ္မုခီဘူတေ ပါတိမောက္ခံ ဥဒ္ဒိသိတဗ္ဗန္တိ – ဓမ္မိကံ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနံ။
မြန်֍ ၃၈၉။ ‘‘ဘိက္ခုဿ ပါတိမောက္ခေ ဌပိတေ ပရိသာ ဝုဋ္ဌာတိ, ဒသန္နံ အန္တရာယာနံ အညတရေန [အညတရေန အန္တရာယေန (သျာ။ ကံ။)] – ရာဇန္တရာယေန ဝါ, စောရန္တရာယေန ဝါ, အဂျန္တရာယေန ဝါ, ဥဒကန္တရာယေန ဝါ, မနုဿန္တရာယေန ဝါ, အမနုဿန္တရာယေန ဝါ, ဝါဠန္တရာယေန ဝါ, သရီသပန္တရာယေန ဝါ, ဇီဝိတန္တရာယေန ဝါ, ဗြဟ္မစရိယန္တရာယေန ဝါ။ အာကင်္ခမာနော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု တသ္မိံ ဝါ အာဝါသေ, အညသ္မိံ ဝါ အာဝါသေ, တသ္မိံ ပုဂ္ဂလေ သမ္မုခီဘူတေ သံဃမဇ္ဈေ ဥဒါဟရေယျ –
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ ဣတ္ထန္နာမဿ ပုဂ္ဂလဿ ပါရာဇိကကထာ ဝိပ္ပကတာ, တံ ဝတ္ထု အဝိနိစ္ဆိတံ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော တံ ဝတ္ထုံ ဝိနိစ္ဆိနေယျာတိ။
‘‘ဧဝဉ္စေတံ လဘေထ, ဣစ္စေတံ ကုသလံ။ နော စေ လဘေထ, တဒဟုပေါသထေ စာတုဒ္ဒသေ ဝါ ပန္နရသေ ဝါ တသ္မိံ ပုဂ္ဂလေ သမ္မုခီဘူတေ သံဃမဇ္ဈေ ဥဒါဟရိတဗ္ဗံ –
(ဝိ၊၄၊၄၃၀။)
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ ဣတ္ထန္နာမဿ ပုဂ္ဂလဿ ပါရာဇိကကထာ ဝိပ္ပကတာ, တံ ဝတ္ထု အဝိနိစ္ဆိတံ။ တဿ ပါတိမောက္ခံ ဌပေမိ, န တသ္မိံ သမ္မုခီဘူတေ ပါတိမောက္ခံ ဥဒ္ဒိသိတဗ္ဗန္တိ – ဓမ္မိကံ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနံ။
မြန်֍ ၃၉၀။ ‘‘ကထံ သိက္ခံ ပစ္စက္ခာတကော တဿံ ပရိသာယံ နိသိန္နော ဟောတိ? ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ယေဟိ အာကာရေဟိ ယေဟိ လိင်္ဂေဟိ ယေဟိ နိမိတ္တေဟိ သိက္ခာ ပစ္စက္ခာတာ ဟောတိ, တေဟိ အာကာရေဟိ တေဟိ လိင်္ဂေဟိ တေဟိ နိမိတ္တေဟိ ဘိက္ခု ဘိက္ခုံ ပဿတိ သိက္ခံ ပစ္စက္ခန္တံ။ န ဟေဝ ခေါ ဘိက္ခု ဘိက္ခုံ ပဿတိ သိက္ခံ ပစ္စက္ခန္တံ, အပိစ အညော ဘိက္ခု ဘိက္ခုဿ အာရောစေတိ – ‘ဣတ္ထန္နာမေန, အာဝုသော, ဘိက္ခုနာ သိက္ခာ ပစ္စက္ခာတာ’တိ။ န ဟေဝ ခေါ ဘိက္ခု ဘိက္ခုံ ပဿတိ သိက္ခံ ပစ္စက္ခန္တံ, နာပိ အညော ဘိက္ခု ဘိက္ခုဿ အာရောစေတိ – ‘ဣတ္ထန္နာမေန, အာဝုသော, ဘိက္ခုနာ သိက္ခာ ပစ္စက္ခာတာ’တိ, အပိစ သောဝ ဘိက္ခု ဘိက္ခုဿ အာရောစေတိ – ‘မယာ, အာဝုသော, သိက္ခာ ပစ္စက္ခာတာ’တိ။ အာကင်္ခမာနော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု တေန ဒိဋ္ဌေန တေန သုတေန တာယ ပရိသင်္ကာယ တဒဟုပေါသထေ စာတုဒ္ဒသေ ဝါ ပန္နရသေ ဝါ တသ္မိံ ပုဂ္ဂလေ သမ္မုခီဘူတေ သံဃမဇ္ဈေ ဥဒါဟရေယျ –
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ ဣတ္ထန္နာမေန ပုဂ္ဂလေန သိက္ခာ ပစ္စက္ခာတာ, တဿ ပါတိမောက္ခံ ဌပေမိ, န တသ္မိံ သမ္မုခီဘူတေ ပါတိမောက္ခံ ဥဒ္ဒိသိတဗ္ဗန္တိ – ဓမ္မိကံ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနံ။
မြန်֍ ၃၉၁။ ‘‘ဘိက္ခုဿ ပါတိမောက္ခေ ဌပိတေ ပရိသာ ဝုဋ္ဌာတိ, ဒသန္နံ အန္တရာယာနံ အညတရေန – ရာဇန္တရာယေန ဝါ …ပေ… ဗြဟ္မစရိယန္တရာယေန ဝါ, အာကင်္ခမာနော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု တသ္မိံ ဝါ အာဝါသေ, အညသ္မိံ ဝါ အာဝါသေ, တသ္မိံ ပုဂ္ဂလေ သမ္မုခီဘူတေ သံဃမဇ္ဈေ ဥဒါဟရေယျ –
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ ဣတ္ထန္နာမဿ ပုဂ္ဂလဿ သိက္ခံ ပစ္စက္ခာတကထာ [သိက္ခာပစ္စက္ခာတကထာ (သီ။)] ဝိပ္ပကတာ, တံ ဝတ္ထု အဝိနိစ္ဆိတံ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော တံ ဝတ္ထုံ ဝိနိစ္ဆိနေယျာတိ။
‘‘ဧဝဉ္စေတံ လဘေထ, ဣစ္စေတံ ကုသလံ။ နော စေ လဘေထ, တဒဟုပေါသထေ စာတုဒ္ဒသေ ဝါ ပန္နရသေ ဝါ တသ္မိံ ပုဂ္ဂလေ သမ္မုခီဘူတေ သံဃမဇ္ဈေ ဥဒါဟရိတဗ္ဗံ –
(ဝိ၊၄၊၄၃၁။)
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ ဣတ္ထန္နာမဿ ပုဂ္ဂလဿ သိက္ခံ ပစ္စက္ခာတကထာ ဝိပ္ပကတာ, တံ ဝတ္ထု အဝိနိစ္ဆိတံ။ တဿ ပါတိမောက္ခံ ဌပေမိ, န တသ္မိံ သမ္မုခီဘူတေ ပါတိမောက္ခံ ဥဒ္ဒိသိတဗ္ဗန္တိ – ဓမ္မိကံ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနံ။
မြန်֍ ၃၉၂။ ‘‘ကထံ ဓမ္မိကံ သာမဂ္ဂိံ န ဥပေတိ? ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ယေဟိ အာကာရေဟိ ယေဟိ လိင်္ဂေဟိ ယေဟိ နိမိတ္တေဟိ ဓမ္မိကာယ သာမဂ္ဂိယာနုပဂမနံ ဟောတိ, တေဟိ အာကာရေဟိ တေဟိ လိင်္ဂေဟိ တေဟိ နိမိတ္တေဟိ ဘိက္ခု ဘိက္ခုံ ပဿတိ ဓမ္မိကံ သာမဂ္ဂိံ န ဥပေန္တံ။ န ဟေဝ ခေါ ဘိက္ခု ဘိက္ခုံ ပဿတိ ဓမ္မိကံ သာမဂ္ဂိံ န ဥပေန္တံ, အပိ စ အညော ဘိက္ခု ဘိက္ခုဿ အာရောစေတိ – ‘ဣတ္ထန္နာမော, အာဝုသော, ဘိက္ခု ဓမ္မိကံ သာမဂ္ဂိံ န ဥပေတီ’တိ။ န ဟေဝ ခေါ ဘိက္ခု ဘိက္ခုံ ပဿတိ ဓမ္မိကံ သာမဂ္ဂိံ န ဥပေန္တံ, နာပိ အညော ဘိက္ခု ဘိက္ခုဿ အာရောစေတိ – ‘ဣတ္ထန္နာမော, အာဝုသော, ဘိက္ခု ဓမ္မိကံ သာမဂ္ဂိံ န ဥပေတီ’တိ, အပိ စ သောဝ ဘိက္ခု ဘိက္ခုဿ အာရောစေတိ – ‘အဟံ, အာဝုသော, ဓမ္မိကံ သာမဂ္ဂိံ န ဥပေမီ’တိ။ အာကင်္ခမာနော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု တေန ဒိဋ္ဌေန တေန သုတေန တာယ ပရိသင်္ကာယ တဒဟုပေါသထေ စာတုဒ္ဒသေ ဝါ ပန္နရသေ ဝါ တသ္မိံ ပုဂ္ဂလေ သမ္မုခီဘူတေ သံဃမဇ္ဈေ ဥဒါဟရေယျ –
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ ဣတ္ထန္နာမော ပုဂ္ဂလော ဓမ္မိကံ သာမဂ္ဂိံ န ဥပေတိ, တဿ ပါတိမောက္ခံ ဌပေမိ, န တသ္မိံ သမ္မုခီဘူတေ ပါတိမောက္ခံ ဥဒ္ဒိသိတဗ္ဗန္တိ – ဓမ္မိကံ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနံ။
မြန်֍ ၃၉၃။ ‘‘ကထံ ဓမ္မိကံ သာမဂ္ဂိံ ပစ္စာဒိယတိ? ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ယေဟိ အာကာရေဟိ ယေဟိ လိင်္ဂေဟိ ယေဟိ နိမိတ္တေဟိ ဓမ္မိကာယ သာမဂ္ဂိယာ ပစ္စာဒါနံ ဟောတိ, တေဟိ အာကာရေဟိ တေဟိ လိင်္ဂေဟိ တေဟိ နိမိတ္တေဟိ ဘိက္ခု ဘိက္ခုံ ပဿတိ ဓမ္မိကံ သာမဂ္ဂိံ ပစ္စာဒိယန္တံ န ဟေဝ ခေါ ဘိက္ခု ဘိက္ခုံ ပဿတိ ဓမ္မိကံ သာမဂ္ဂိံ ပစ္စာဒိယန္တံ, အပိ စ အညော ဘိက္ခု ဘိက္ခုဿ အာရောစေတိ – ‘ဣတ္ထန္နာမော, အာဝုသော, ဘိက္ခု ဓမ္မိကံ သာမဂ္ဂိံ ပစ္စာဒိယတီ’တိ။ န ဟေဝ ခေါ ဘိက္ခု ဘိက္ခုံ ပဿတိ ဓမ္မိကံ သာမဂ္ဂိံ ပစ္စာဒိယန္တံ, နာပိ အညော ဘိက္ခု ဘိက္ခုဿ အာရောစေတိ – ‘ဣတ္ထန္နာမော, အာဝုသော, ဘိက္ခု ဓမ္မိကံ သာမဂ္ဂိံ ပစ္စာဒိယတီ’တိ, အပိ စ သောဝ ဘိက္ခု ဘိက္ခုဿ အာရောစေတိ – ‘အဟံ, အာဝုသော, ဓမ္မိကံ သာမဂ္ဂိံ
(ဝိ၊၄၊၄၃၂။)
ပစ္စာဒိယာမီ’တိ။ အာကင်္ခမာနော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု တေန ဒိဋ္ဌေန တေန သုတေန တာယ ပရိသင်္ကာယ တဒဟုပေါသထေ စာတုဒ္ဒသေ ဝါ ပန္နရသေ ဝါ တသ္မိံ ပုဂ္ဂလေ သမ္မုခီဘူတေ သံဃမဇ္ဈေ ဥဒါဟရေယျ –
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ ဣတ္ထန္နာမော ပုဂ္ဂလော ဓမ္မိကံ သာမဂ္ဂိံ ပစ္စာဒိယတိ, တဿ ပါတိမောက္ခံ ဌပေမိ, န တသ္မိံ သမ္မုခီဘူတေ ပါတိမောက္ခံ ဥဒ္ဒိသိတဗ္ဗန္တိ – ဓမ္မိကံ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနံ။
မြန်֍ ၃၉၄။ ‘‘ဘိက္ခုဿ ပါတိမောက္ခေ ဌပိတေ ပရိသာ ဝုဋ္ဌာတိ, ဒသန္နံ အန္တရာယာနံ အညတရေန – ရာဇန္တရာယေန ဝါ…ပေ… ဗြဟ္မစရိယန္တရာယေန ဝါ။ အာကင်္ခမာနော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု တသ္မိံ ဝါ အာဝါသေ, အညသ္မိံ ဝါ အာဝါသေ, တသ္မိံ ပုဂ္ဂလေ သမ္မုခီဘူတေ သံဃမဇ္ဈေ ဥဒါဟရေယျ –
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ ဣတ္ထန္နာမဿ ပုဂ္ဂလဿ ဓမ္မိကာယ သာမဂ္ဂိယာ ပစ္စာဒါနကထာ ဝိပ္ပကတာ, တံ ဝတ္ထု အဝိနိစ္ဆိတံ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော တံ ဝတ္ထုံ ဝိနိစ္ဆိနေယျာတိ။
‘‘ဧဝဉ္စေတံ လဘေထ, ဣစ္စေတံ ကုသလံ။ နော စေ လဘေထ, တဒဟုပေါသထေ စာတုဒ္ဒသေ ဝါ ပန္နရသေ ဝါ တသ္မိံ ပုဂ္ဂလေ သမ္မုခီဘူတေ သံဃမဇ္ဈေ ဥဒါဟရိတဗ္ဗံ –
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ ဣတ္ထန္နာမဿ ပုဂ္ဂလဿ ဓမ္မိကာယ သာမဂ္ဂိယာ ပစ္စာဒါနကထာ ဝိပ္ပကတာ, တံ ဝတ္ထု အဝိနိစ္ဆိတံ။ တဿ ပါတိမောက္ခံ ဌပေမိ, န တသ္မိံ သမ္မုခီဘူတေ ပါတိမောက္ခံ ဥဒ္ဒိသိတဗ္ဗန္တိ – ဓမ္မိကံ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနံ။
မြန်֍ ၃၉၅။ ‘‘ကထံ သီလဝိပတ္တိယာ ဒိဋ္ဌသုတပရိသင်္ကိတော ဟောတိ? ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ယေဟိ အာကာရေဟိ ယေဟိ လိင်္ဂေဟိ ယေဟိ နိမိတ္တေဟိ သီလဝိပတ္တိယာ ဒိဋ္ဌသုတပရိသင်္ကိတော ဟောတိ, တေဟိ အာကာရေဟိ တေဟိ လိင်္ဂေဟိ တေဟိ နိမိတ္တေဟိ ဘိက္ခု ဘိက္ခုံ ပဿတိ သီလဝိပတ္တိယာ ဒိဋ္ဌသုတပရိသင်္ကိတံ။ န ဟေဝ ခေါ ဘိက္ခု ဘိက္ခုံ ပဿတိ သီလဝိပတ္တိယာ ဒိဋ္ဌသုတပရိသင်္ကိတံ, အပိ စ အညော ဘိက္ခု ဘိက္ခုဿ အာရောစေတိ – ‘ဣတ္ထန္နာမော, အာဝုသော, ဘိက္ခု သီလဝိပတ္တိယာ ဒိဋ္ဌသုတပရိသင်္ကိတော’တိ။ န ဟေဝ ခေါ ဘိက္ခု ဘိက္ခုံ ပဿတိ သီလဝိပတ္တိယာ ဒိဋ္ဌသုတပရိသင်္ကိတံ, နာပိ အညော ဘိက္ခု ဘိက္ခုဿ အာရောစေတိ – ‘ဣတ္ထန္နာမော, အာဝုသော,
(ဝိ၊၄၊၄၃၃။)
ဘိက္ခု သီလဝိပတ္တိယာ ဒိဋ္ဌသုတပရိသင်္ကိတော’တိ, အပိ စ သောဝ ဘိက္ခု ဘိက္ခုဿ အာရောစေတိ – ‘အဟံ, အာဝုသော, သီလဝိပတ္တိယာ ဒိဋ္ဌသုတပရိသင်္ကိတောမှီ’တိ။ အာကင်္ခမာနော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု တေန ဒိဋ္ဌေန တေန သုတေန တာယ ပရိသင်္ကာယ တဒဟုပေါသထေ စာတုဒ္ဒသေ ဝါ ပန္နရသေ ဝါ တသ္မိံ ပုဂ္ဂလေ သမ္မုခီဘူတေ သံဃမဇ္ဈေ ဥဒါဟရေယျ –
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ ဣတ္ထန္နာမော ပုဂ္ဂလော သီလဝိပတ္တိယာ ဒိဋ္ဌသုတပရိသင်္ကိတော, [ဒိဋ္ဌသုတပရိသင်္ကိတော ဟောတိ (သျာ။ ကံ။)] တဿ ပါတိမောက္ခံ ဌပေမိ, န တသ္မိံ သမ္မုခီဘူတေ ပါတိမောက္ခံ ဥဒ္ဒိသိတဗ္ဗန္တိ – ဓမ္မိကံ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနံ။
မြန်֍ ၃၉၆။ ‘‘ကထံ အာစာရဝိပတ္တိယာ ဒိဋ္ဌသုတပရိသင်္ကိတော ဟောတိ? ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ယေဟိ အာကာရေဟိ ယေဟိ လိင်္ဂေဟိ ယေဟိ နိမိတ္တေဟိ အာစာရဝိပတ္တိယာ ဒိဋ္ဌသုတပရိသင်္ကိတော ဟောတိ တေဟိ အာကာရေဟိ တေဟိ လိင်္ဂေဟိ တေဟိ နိမိတ္တေဟိ ဘိက္ခု ဘိက္ခုံ ပဿတိ အာစာရဝိပတ္တိယာ ဒိဋ္ဌသုတပရိသင်္ကိတံ။ န ဟေဝ ခေါ ဘိက္ခု ဘိက္ခုံ ပဿတိ အာစာရဝိပတ္တိယာ ဒိဋ္ဌသုတပရိသင်္ကိတံ, အပိ စ အညော ဘိက္ခု ဘိက္ခုဿ အာရောစေတိ – ‘ဣတ္ထန္နာမော, အာဝုသော, ဘိက္ခု အာစာရဝိပတ္တိယာ ဒိဋ္ဌသုတပရိသင်္ကိတော’တိ။ န ဟေဝ ခေါ ဘိက္ခု ဘိက္ခုံ ပဿတိ အာစာရဝိပတ္တိယာ ဒိဋ္ဌသုတပရိသင်္ကိတံ, နာပိ အညော ဘိက္ခု ဘိက္ခုဿ အာရောစေတိ – ‘ဣတ္ထန္နာမော, အာဝုသော, ဘိက္ခု အာစာရဝိပတ္တိယာ ဒိဋ္ဌသုတပရိသင်္ကိတော’တိ, အပိ စ သောဝ ဘိက္ခု ဘိက္ခုဿ အာရောစေတိ – ‘အဟံ, အာဝုသော, အာစာရဝိပတ္တိယာ ဒိဋ္ဌသုတပရိသင်္ကိတောမှီ’တိ။ အာကင်္ခမာနော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု တေန ဒိဋ္ဌေန တေန သုတေန တာယ ပရိသင်္ကာယ တဒဟုပေါသထေ စာတုဒ္ဒသေ ဝါ ပန္နရသေ ဝါ တသ္မိံ ပုဂ္ဂလေ သမ္မုခီဘူတေ သံဃမဇ္ဈေ ဥဒါဟရေယျ –
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ ဣတ္ထန္နာမော ပုဂ္ဂလော အာစာရဝိပတ္တိယာ ဒိဋ္ဌသုတပရိသင်္ကိတော, တဿ ပါတိမောက္ခံ ဌပေမိ, န တသ္မိံ သမ္မုခီဘူတေ ပါတိမောက္ခံ ဥဒ္ဒိသိတဗ္ဗန္တိ – ဓမ္မိကံ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနံ။
မြန်֍ ၃၉၇။ ‘‘ကထံ ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိယာ ဒိဋ္ဌသုတပရိသင်္ကိတော ဟောတိ? ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ယေဟိ အာကာရေဟိ ယေဟိ လိင်္ဂေဟိ ယေဟိ နိမိတ္တေဟိ
(ဝိ၊၄၊၄၃၄။)
ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိယာ ဒိဋ္ဌသုတပရိသင်္ကိတော ဟောတိ, တေဟိ အာကာရေဟိ တေဟိ လိင်္ဂေဟိ တေဟိ နိမိတ္တေဟိ ဘိက္ခု ဘိက္ခုံ ပဿတိ ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိယာ ဒိဋ္ဌသုတပရိသင်္ကိတံ။ န ဟေဝ ခေါ ဘိက္ခု ဘိက္ခုံ ပဿတိ ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိယာ ဒိဋ္ဌသုတပရိသင်္ကိတံ, အပိ စ အညော ဘိက္ခု ဘိက္ခုဿ အာရောစေတိ – ‘ဣတ္ထန္နာမော, အာဝုသော, ဘိက္ခု ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိယာ ဒိဋ္ဌသုတပရိသင်္ကိတော’တိ။ န ဟေဝ ခေါ ဘိက္ခု ဘိက္ခုံ ပဿတိ ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိယာ ဒိဋ္ဌသုတပရိသင်္ကိတံ, နာပိ အညော ဘိက္ခု ဘိက္ခုဿ အာရောစေတိ – ‘ဣတ္ထန္နာမော, အာဝုသော, ဘိက္ခု ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိယာ ဒိဋ္ဌသုတပရိသင်္ကိတော’တိ, အပိ စ သောဝ ဘိက္ခု ဘိက္ခုဿ အာရောစေတိ – ‘အဟံ, အာဝုသော, ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိယာ ဒိဋ္ဌသုတပရိသင်္ကိတောမှီ’တိ။ အာကင်္ခမာနော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု တေန ဒိဋ္ဌေန တေန သုတေန တာယ ပရိသင်္ကာယ တဒဟုပေါသထေ စာတုဒ္ဒသေ ဝါ ပန္နရသေ ဝါ တသ္မိံ ပုဂ္ဂလေ သမ္မုခီဘူတေ သံဃမဇ္ဈေ ဥဒါဟရေယျ –
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ ဣတ္ထန္နာမော ပုဂ္ဂလော ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိယာ ဒိဋ္ဌသုတပရိသင်္ကိတော, တဿ ပါတိမောက္ခံ ဌပေမိ, န တသ္မိံ သမ္မုခီဘူတေ ပါတိမောက္ခံ ဥဒ္ဒိသိတဗ္ဗန္တိ – ဓမ္မိကံ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနံ။
‘‘ဣမာနိ ဒသ ဓမ္မိကာနိ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနာနီ’’တိ။
ပဌမဘာဏဝါရော နိဋ္ဌိတော။
၇။ အတ္တာဒါနအင်္ဂံ
မြန်֍ ၃၉၈။ အထ ခေါ အာယသ္မာ ဥပါလိ ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခေါ အာယသ္မာ ဥပါလိ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘အတ္တာဒါနံ အာဒါတုကာမေန, ဘန္တေ, ဘိက္ခုနာ ကတမင်္ဂသမန္နာဂတံ [ကတင်္ဂသမန္နာဂတံ (က။)] အတ္တာဒါနံ အာဒါတဗ္ဗ’’န္တိ?
[ပရိ။ ၄၄၀] ‘‘အတ္တာဒါနံ အာဒါတုကာမေန, ဥပါလိ, ဘိက္ခုနာ ပဉ္စင်္ဂသမန္နာဂတံ အတ္တာဒါနံ အာဒါတဗ္ဗံ။ အတ္တာဒါနံ အာဒါတုကာမေန, ဥပါလိ, ဘိက္ခုနာ ဧဝံ ပစ္စဝေက္ခိတဗ္ဗံ – ‘ယံ ခေါ အဟံ ဣမံ အတ္တာဒါနံ အာဒါတုကာမော, ကာလော နု ခေါ ဣမံ
(ဝိ၊၄၊၄၃၅။)
အတ္တာဒါနံ အာဒါတုံ ဥဒါဟု နော’တိ? သစေ, ဥပါလိ, ဘိက္ခု ပစ္စဝေက္ခမာနော ဧဝံ ဇာနာတိ – ‘အကာလော ဣမံ အတ္တာဒါနံ အာဒါတုံ, နော ကာလော’တိ, န တံ, ဥပါလိ, အတ္တာဒါနံ အာဒါတဗ္ဗံ။
‘‘သစေ ပနုပါလိ, ဘိက္ခု ပစ္စဝေက္ခမာနော ဧဝံ ဇာနာတိ – ‘ကာလော ဣမံ အတ္တာဒါနံ အာဒါတုံ, နော အကာလော’တိ, တေနုပါလိ, ဘိက္ခုနာ ဥတ္တရိ ပစ္စဝေက္ခိတဗ္ဗံ – ‘ယံ ခေါ အဟံ ဣမံ အတ္တာဒါနံ အာဒါတုကာမော, ဘူတံ နု ခေါ ဣဒံ အတ္တာဒါနံ ဥဒါဟု နော’တိ? သစေ, ဥပါလိ, ဘိက္ခု ပစ္စဝေက္ခမာနော ဧဝံ ဇာနာတိ – ‘အဘူတံ ဣဒံ အတ္တာဒါနံ, နော ဘူတ’န္တိ, န တံ, ဥပါလိ, အတ္တာဒါနံ အာဒါတဗ္ဗံ။
‘‘သစေ ပနုပါလိ, ဘိက္ခု ပစ္စဝေက္ခမာနော ဧဝံ ဇာနာတိ – ‘ဘူတံ ဣဒံ အတ္တာဒါနံ, နော အဘူတ’န္တိ, တေနုပါလိ, ဘိက္ခုနာ ဥတ္တရိ ပစ္စဝေက္ခိတဗ္ဗံ – ‘ယံ ခေါ အဟံ ဣမံ အတ္တာဒါနံ အာဒါတုကာမော, အတ္ထသဉှိတံ နု ခေါ ဣဒံ အတ္တာဒါနံ ဥဒါဟု နော’တိ? သစေ, ဥပါလိ, ဘိက္ခု ပစ္စဝေက္ခမာနော ဧဝံ ဇာနာတိ – ‘အနတ္ထသဉှိတံ ဣဒံ အတ္တာဒါနံ, နော အတ္ထသဉှိတ’န္တိ, န တံ, ဥပါလိ, အတ္တာဒါနံ အာဒါတဗ္ဗံ။
‘‘သစေ ပနုပါလိ, ဘိက္ခု ပစ္စဝေက္ခမာနော ဧဝံ ဇာနာတိ – ‘အတ္ထသဉှိတံ ဣဒံ အတ္တာဒါနံ, နော အနတ္ထသဉှိတ’န္တိ, တေနုပါလိ, ဘိက္ခုနာ ဥတ္တရိ ပစ္စဝေက္ခိတဗ္ဗံ – ‘ဣမံ ခေါ အဟံ အတ္တာဒါနံ အာဒိယမာနော လဘိဿာမိ သန္ဒိဋ္ဌေ သမ္ဘတ္တေ ဘိက္ခူ ဓမ္မတော ဝိနယတော ပက္ခေ ဥဒါဟု နော’တိ? သစေ, ဥပါလိ, ဘိက္ခု ပစ္စဝေက္ခမာနော ဧဝံ ဇာနာတိ – ‘ဣမံ ခေါ အဟံ အတ္တာဒါနံ အာဒိယမာနော န လဘိဿာမိ သန္ဒိဋ္ဌေ သမ္ဘတ္တေ ဘိက္ခူ ဓမ္မတော ဝိနယတော ပက္ခေ’တိ, န တံ, ဥပါလိ, အတ္တာဒါနံ အာဒါတဗ္ဗံ။
‘‘သစေ ပနုပါလိ, ဘိက္ခု ပစ္စဝေက္ခမာနော ဧဝံ ဇာနာတိ – ‘ဣမံ ခေါ အဟံ အတ္တာဒါနံ အာဒိယမာနော လဘိဿာမိ သန္ဒိဋ္ဌေ သမ္ဘတ္တေ ဘိက္ခူ ဓမ္မတော ဝိနယတော ပက္ခေ’တိ, တေနုပါလိ, ဘိက္ခုနာ ဥတ္တရိ ပစ္စဝေက္ခိတဗ္ဗံ – ‘ဣမံ ခေါ မေ အတ္တာဒါနံ အာဒိယတော ဘဝိဿတိ သံဃဿ တတောနိဒါနံ ဘဏ္ဍနံ ကလဟော ဝိဂ္ဂဟော ဝိဝါဒေါ သံဃဘေဒေါ သံဃရာဇိ သံဃဝဝတ္ထာနံ သံဃနာနာကရဏံ ဥဒါဟု နော’တိ? သစေ ဥပါလိ, ဘိက္ခု ပစ္စဝေက္ခမာနော ဧဝံ ဇာနာတိ – ‘ဣမံ ခေါ မေ အတ္တာဒါနံ အာဒိယတော ဘဝိဿတိ သံဃဿ တတောနိဒါနံ ဘဏ္ဍနံ ကလဟော ဝိဂ္ဂဟော ဝိဝါဒေါ သံဃဘေဒေါ သံဃရာဇိ
(ဝိ၊၄၊၄၃၆။)
သံဃဝဝတ္ထာနံ သံဃနာနာကရဏ’န္တိ, န တံ, ဥပါလိ, အတ္တာဒါနံ အာဒါတဗ္ဗံ။ သစေ ပနုပါလိ, ဘိက္ခု ပစ္စဝေက္ခမာနော ဧဝံ ဇာနာတိ – ‘ဣမံ ခေါ မေ အတ္တာဒါနံ အာဒိယတော န ဘဝိဿတိ သံဃဿ တတောနိဒါနံ ဘဏ္ဍနံ ကလဟော ဝိဂ္ဂဟော ဝိဝါဒေါ သံဃဘေဒေါ သံဃရာဇိ သံဃဝဝတ္ထာနံ သံဃနာနာကရဏ’န္တိ, အာဒါတဗ္ဗံ တံ, ဥပါလိ, အတ္တာဒါနံ။ ဧဝံ ပဉ္စင်္ဂသမန္နာဂတံ ခေါ, ဥပါလိ, အတ္တာဒါနံ အာဒိန္နံ, ပစ္ဆာပိ အဝိပ္ပဋိသာရကရံ ဘဝိဿတီ’တိ။
၈။ စောဒကေနပစ္စဝေက္ခိတဗ္ဗဓမ္မာ
မြန်֍ ၃၉၉။ [ပရိ။ ၄၃၆ (အ။ နိ။ ၁၀။၄၄ ထောကံ ဝိသဒိသံ)] ‘‘စောဒကေန, ဘန္တေ, ဘိက္ခုနာ ပရံ စောဒေတုကာမေန ကတိ ဓမ္မေ အဇ္ဈတ္တံ ပစ္စဝေက္ခိတွာ ပရော စောဒေတဗ္ဗော’’တိ? ‘‘စောဒကေန, ဥပါလိ, ဘိက္ခုနာ ပရံ စောဒေတုကာမေန ပဉ္စ ဓမ္မေ အဇ္ဈတ္တံ ပစ္စဝေက္ခိတွာ ပရော စောဒေတဗ္ဗော။
‘‘စောဒကေန, ဥပါလိ, ဘိက္ခုနာ ပရံ စောဒေတုကာမေန ဧဝံ ပစ္စဝေက္ခိတဗ္ဗံ – ‘ပရိသုဒ္ဓကာယသမာစာရော နု ခေါမှိ, ပရိသုဒ္ဓေနမှိ ကာယသမာစာရေန သမန္နာဂတော – အစ္ဆိဒ္ဒေန အပ္ပဋိမံသေန? သံဝိဇ္ဇတိ နု ခေါ မေ ဧသော ဓမ္မော ဥဒါဟု နော’တိ? နော စေ, ဥပါလိ, ဘိက္ခု ပရိသုဒ္ဓကာယသမာစာရော ဟောတိ, ပရိသုဒ္ဓေန ကာယသမာစာရေန သမန္နာဂတော – အစ္ဆိဒ္ဒေန အပ္ပဋိမံသေန, တဿ ဘဝန္တိ ဝတ္တာရော – ‘ဣင်္ဃ တာဝ အာယသ္မာ ကာယိကံ သိက္ခဿူ’တိ။ ဣတိဿ ဘဝန္တိ ဝတ္တာရော။
‘‘ပုန စပရံ, ဥပါလိ, စောဒကေန ဘိက္ခုနာ ပရံ စောဒေတုကာမေန ဧဝံ ပစ္စဝေက္ခိတဗ္ဗံ – ‘ပရိသုဒ္ဓဝစီသမာစာရော နု ခေါမှိ, ပရိသုဒ္ဓေနမှိ ဝစီသမာစာရေန သမန္နာဂတော – အစ္ဆိဒ္ဒေန အပ္ပဋိမံသေန? သံဝိဇ္ဇတိ နု ခေါ မေ ဧသော ဓမ္မော ဥဒါဟု နော’တိ? နော စေ, ဥပါလိ, ဘိက္ခု ပရိသုဒ္ဓဝစီသမာစာရော ဟောတိ, ပရိသုဒ္ဓေန ဝစီသမာစာရေန သမန္နာဂတော – အစ္ဆိဒ္ဒေန အပ္ပဋိမံသေန, တဿ ဘဝန္တိ ဝတ္တာရော – ‘ဣင်္ဃ တာဝ အာယသ္မာ ဝါစသိကံ သိက္ခဿူ’တိ။ ဣတိဿ ဘဝန္တိ ဝတ္တာရော။
‘‘ပုန စပရံ, ဥပါလိ, စောဒကေန ဘိက္ခုနာ ပရံ စောဒေတုကာမေန ဧဝံ ပစ္စဝေက္ခိတဗ္ဗံ – ‘မေတ္တံ နု ခေါ မေ စိတ္တံ ပစ္စုပဋ္ဌိတံ သဗြဟ္မစာရီသု အနာဃာတံ, သံဝိဇ္ဇတိ နု ခေါ မေ ဧသော ဓမ္မော ဥဒါဟု နော’တိ? နော စေ, ဥပါလိ, ဘိက္ခုနော မေတ္တစိတ္တံ ပစ္စုပဋ္ဌိတံ ဟောတိ သဗြဟ္မစာရီသု အနာဃာတံ,
(ဝိ၊၄၊၄၃၇။)
တဿ ဘဝန္တိ ဝတ္တာရော – ‘ဣင်္ဃ တာဝ အာယသ္မာ သဗြဟ္မစာရီသု မေတ္တစိတ္တံ ဥပဋ္ဌာပေဟီ’တိ။ ဣတိဿ ဘဝန္တိ ဝတ္တာရော။
‘‘ပုန စပရံ, ဥပါလိ, စောဒကေန ဘိက္ခုနာ ပရံ စောဒေတုကာမေန ဧဝံ ပစ္စဝေက္ခိတဗ္ဗံ – ‘ဗဟုဿုတော နု ခေါမှိ, သုတဓရော, သုတသန္နိစ္စယော? ယေ တေ ဓမ္မာ အာဒိကလျာဏာ မဇ္ဈေကလျာဏာ ပရိယောသာနကလျာဏာ, သာတ္ထံ သဗျဉ္ဇနံ ကေဝလပရိပုဏ္ဏံ ပရိသုဒ္ဓံ ဗြဟ္မစရိယံ အဘိဝဒန္တိ, တထာရူပါ မေ ဓမ္မာ ဗဟုဿုတာ ဟောန္တိ ဓာတာ ဝစသာ ပရိစိတာ မနသာနုပေက္ခိတာ ဒိဋ္ဌိယာ သုပ္ပဋိဝိဒ္ဓါ? သံဝိဇ္ဇတိ နု ခေါ မေ ဧသော ဓမ္မော ဥဒါဟု နော’တိ? နော စေ, ဥပါလိ, ဘိက္ခု ဗဟုဿုတော ဟောတိ, သုတဓရော, သုတသန္နိစ္စယော၊ ယေ တေ ဓမ္မာ အာဒိကလျာဏာ မဇ္ဈေကလျာဏာ ပရိယောသာနကလျာဏာ, သာတ္ထံ သဗျဉ္ဇနံ ကေဝလပရိပုဏ္ဏံ ပရိသုဒ္ဓံ ဗြဟ္မစရိယံ အဘိဝဒန္တိ, တထာရူပဿ ဓမ္မာ န ဗဟုဿုတာ ဟောန္တိ ဓာတာ ဝစသာ ပရိစိတာ မနသာနုပေက္ခိတာ ဒိဋ္ဌိယာ သုပ္ပဋိဝိဒ္ဓါ, တဿ ဘဝန္တိ ဝတ္တာရော – ‘ဣင်္ဃ တာဝ အာယသ္မာ အာဂမံ ပရိယာပုဏဿူ’တိ။ ဣတိဿ ဘဝန္တိ ဝတ္တာရော။
‘‘ပုန စပရံ, ဥပါလိ, စောဒကေန ဘိက္ခုနာ ပရံ စောဒေတုကာမေန ဧဝံ ပစ္စဝေက္ခိတဗ္ဗံ – ‘ဥဘယာနိ ခေါ မေ ပါတိမောက္ခာနိ ဝိတ္ထာရေန သွာဂတာနိ ဟောန္တိ, သုဝိဘတ္တာနိ, သုပ္ပဝတ္တီနိ, သုဝိနိစ္ဆိတာနိ – သုတ္တသော, အနုဗျဉ္ဇနသော? သံဝိဉ္ဇတိ နု ခေါ မေ ဧသော ဓမ္မော ဥဒါဟု နော’တိ? နော စေ, ဥပါလိ, ဘိက္ခုနော ဥဘယာနိ ပါတိမောက္ခာနိ ဝိတ္ထာရေန သွာဂတာနိ ဟောန္တိ, သုဝိဘတ္တာနိ, သုပ္ပဝတ္တီနိ, သုဝိနိစ္ဆိတာနိ – သုတ္တသော, အနုဗျဉ္ဇနသော, ‘ဣဒံ ပနာဝုသော, ကတ္ထ ဝုတ္တံ ဘဂဝတာ’တိ, ဣတိ ပုဋ္ဌော န သမ္ပာယတိ [န သမ္ပာဒယတိ (က။)], တဿ ဘဝန္တိ ဝတ္တာရော – ‘ဣင်္ဃ တာဝ အာယသ္မာ, ဝိနယံ ပရိယာပုဏဿူ’တိ။ ဣတိဿ ဘဝန္တိ ဝတ္တာရော။ စောဒကေနုပါလိ, ဘိက္ခုနာ ပရံ စောဒေတုကာမေန ဣမေ ပဉ္စ ဓမ္မေ အဇ္ဈတ္တံ ပစ္စဝေက္ခိတွာ ပရော စောဒေတဗ္ဗော’’တိ။
၉။ စောဒကေနဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗဓမ္မာ
မြန်֍ ၄၀၀။ ‘‘စောဒကေန, ဘန္တေ, ဘိက္ခုနာ ပရံ စောဒေတုကာမေန ကတိ ဓမ္မေ အဇ္ဈတ္တံ ဥပဋ္ဌာပေတွာ ပရော စောဒေတဗ္ဗော’’တိ? ‘‘စောဒကေနုပါလိ, ဘိက္ခုနာ ပရံ စောဒေတုကာမေန ပဉ္စ ဓမ္မေ အဇ္ဈတ္တံ ဥပဋ္ဌာပေတွာ ပရော စောဒေတဗ္ဗော – ကာလေန ဝက္ခာမိ, နော အကာလေန၊ ဘူတေန ဝက္ခာမိ, နော အဘူတေန၊
(ဝိ၊၄၊၄၃၈။)
သဏှေန ဝက္ခာမိ, နော ဖရုသေန၊ အတ္ထသံဟိတေန ဝက္ခာမိ, နော အနတ္ထသံဟိတေန၊ မေတ္တစိတ္တော ဝက္ခာမိ, နော ဒေါသန္တရောတိ။ စောဒကေနုပါလိ, ဘိက္ခုနာ ပရံ စောဒေတုကာမေန ဣမေ ပဉ္စ ဓမ္မေ အဇ္ဈတ္တံ ဥပဋ္ဌာပေတွာ ပရော စောဒေတဗ္ဗော’’တိ။
၁၀။ စောဒကစုဒိတကပဋိသံယုတ္တကထာ
မြန်֍ ၄၀၁။ ‘‘အဓမ္မစောဒကဿ, ဘန္တေ, ဘိက္ခုနော ကတီဟာကာရေဟိ ဝိပ္ပဋိသာရော ဥပဒဟာတဗ္ဗော’’တိ? ‘‘အဓမ္မစောဒကဿ, ဥပါလိ, ဘိက္ခုနော ပဉ္စဟာကာရေဟိ ဝိပ္ပဋိသာရော ဥပဒဟာတဗ္ဗော – အကာလေနာယသ္မာ စောဒေသိ, နော ကာလေန, အလံ တေ ဝိပ္ပဋိသာရာယ၊ အဘူတေနာယသ္မာ စောဒေသိ, နော ဘူတေန, အလံ တေ ဝိပ္ပဋိသာရာယ၊ ဖရုသေနာယသ္မာ စောဒေသိ, နော သဏှေန, အလံ တေ ဝိပ္ပဋိသာရာယ၊ အနတ္ထသံဟိတေနာယသ္မာ စောဒေသိ, နော အတ္ထသံဟိတေန, အလံ တေ ဝိပ္ပဋိသာရာယ၊ ဒေါသန္တရော အာယသ္မာ စောဒေသိ, နော မေတ္တစိတ္တော, အလံ တေ ဝိပ္ပဋိသာရာယာတိ။ အဓမ္မစောဒကဿ, ဥပါလိ, ဘိက္ခုနော ဣမေဟိ ပဉ္စဟာကာရေဟိ ဝိပ္ပဋိသာရော ဥပဒဟာတဗ္ဗော။ တံ ကိဿ ဟေတု? ယထာ န အညောပိ ဘိက္ခု အဘူတေန စောဒေတဗ္ဗံ မညေယျာ’’တိ။
‘‘အဓမ္မစုဒိတဿ ပန, ဘန္တေ, ဘိက္ခုနော ကတိဟာကာရေဟိ အဝိပ္ပဋိသာရော ဥပဒဟာတဗ္ဗော’’တိ? ‘‘အဓမ္မစုဒိတဿ, ဥပါလိ, ဘိက္ခုနော ပဉ္စဟာကာရေဟိ အဝိပ္ပဋိသာရော ဥပဒဟာတဗ္ဗော – အကာလေနာယသ္မာ စုဒိတော, နော ကာလေန, အလံ တေ အဝိပ္ပဋိသာရာယ၊ အဘူတေနာယသ္မာ စုဒိတော, နော ဘူတေန, အလံ တေ အဝိပ္ပဋိသာရာယ၊ ဖရုသေနာယသ္မာ စုဒိတော, နော သဏှေန, အလံ တေ အဝိပ္ပဋိသာရာယ၊ အနတ္ထသံဟိတေနာယသ္မာ စုဒိတော, နော အတ္ထသံဟိတေန, အလံ တေ အဝိပ္ပဋိသာရာယ၊ ဒေါသန္တရေနာယသ္မာ စုဒိတော, နော မေတ္တစိတ္တေန, အလံ တေ အဝိပ္ပဋိသာရာယာတိ။ အဓမ္မစုဒိတဿ, ဥပါလိ, ဘိက္ခုနော ဣမေဟိ ပဉ္စဟာကာရေဟိ အဝိပ္ပဋိသာရော ဥပဒဟာတဗ္ဗော’’တိ။
‘‘ဓမ္မစောဒကဿ, ဘန္တေ, ဘိက္ခုနော ကတိဟာကာရေဟိ အဝိပ္ပဋိသာရော ဥပဒဟာတဗ္ဗော’’တိ? ‘‘ဓမ္မစောဒကဿ, ဥပါလိ, ဘိက္ခုနော ပဉ္စဟာကာရေဟိ အဝိပ္ပဋိသာရော ဥပဒဟာတဗ္ဗော – ကာလေနာယသ္မာ စောဒေသိ, နော အကာလေန, အလံ တေ အဝိပ္ပဋိသာရာယ၊ ဘူတေနာယသ္မာ စောဒေသိ, နော
(ဝိ၊၄၊၄၃၉။)
အဘူတေန, အလံ တေ အဝိပ္ပဋိသာရာယ၊ သဏှေနာယသ္မာ စောဒေသိ, နော ဖရုသေန, အလံ တေ အဝိပ္ပဋိသာရာယ၊ အတ္ထသံဟိတေနာယသ္မာ စောဒေသိ, နော အနတ္ထသံဟိတေန, အလံ တေ အဝိပ္ပဋိသာရာယ၊ မေတ္တစိတ္တော အာယသ္မာ စောဒေသိ, နော ဒေါသန္တရော, အလံ တေ အဝိပ္ပဋိသာရာယာတိ။ ဓမ္မစောဒကဿ, ဥပါလိ, ဘိက္ခုနော ဣမေဟိ ပဉ္စဟာကာရေဟိ အဝိပ္ပဋိသာရော ဥပဒဟာတဗ္ဗော။ တံ ကိဿ ဟေတု? ယထာ အညောပိ ဘိက္ခု ဘူတေန စောဒေတဗ္ဗံ မညေယျာ’’တိ။
‘‘ဓမ္မစုဒိတဿ ပန, ဘန္တေ, ဘိက္ခုနော ကတိဟာကာရေဟိ ဝိပ္ပဋိသာရော ဥပဒဟာတဗ္ဗော’’တိ? ‘‘ဓမ္မစုဒိတဿ, ဥပါလိ, ဘိက္ခုနော ပဉ္စဟာကာရေဟိ ဝိပ္ပဋိသာရော ဥပဒဟာတဗ္ဗော – ကာလေနာယသ္မာ စုဒိတော, နော အကာလေန, အလံ တေ ဝိပ္ပဋိသာရာယ၊ ဘူတေနာယသ္မာ စုဒိတော, နော အဘူတေန, အလံ တေ ဝိပ္ပဋိသာရာယ၊ သဏှေနာယသ္မာ စုဒိတော, နော ဖရုသေန, အလံ တေ ဝိပ္ပဋိသာရာယ၊ အတ္ထသံဟိတေနာယသ္မာ စုဒိတော, နော အနတ္ထသံဟိတေန, အလံ တေ ဝိပ္ပဋိသာရာယ၊ မေတ္တစိတ္တေနာယသ္မာ စုဒိတော, နော ဒေါသန္တရေန, အလံ တေ ဝိပ္ပဋိသာရာယာတိ။ ဓမ္မစုဒိတဿ, ဥပါလိ, ဘိက္ခုနော ဣမေဟိ ပဉ္စဟာကာရေဟိ ဝိပ္ပဋိသာရော ဥပဒဟာတဗ္ဗော’’တိ။
[ပရိ။ ၄၃၈] ‘‘စောဒကေန, ဘန္တေ, ဘိက္ခုနာ ပရံ စောဒေတုကာမေန ကတိ ဓမ္မေ အဇ္ဈတ္တံ မနသိ ကရိတွာ ပရော စောဒေတဗ္ဗော’’တိ? ‘‘စောဒကေနုပါလိ, ဘိက္ခုနာ ပရံ စောဒေတုကာမေန ပဉ္စ ဓမ္မေ အဇ္ဈတ္တံ မနသိ ကရိတွာ ပရော စောဒေတဗ္ဗော – ကာရုညတာ, ဟိတေသိတာ, အနုကမ္ပိတာ, [အနုကမ္ပတာ (က။)] အာပတ္တိဝုဋ္ဌာနတာ, ဝိနယပုရေက္ခာရတာတိ။ စောဒကေနုပါလိ, ဘိက္ခုနာ ပရံ စောဒေတုကာမေန ဣမေ ပဉ္စ ဓမ္မေ အဇ္ဈတ္တံ မနသိ ကရိတွာ ပရော စောဒေတဗ္ဗော’’တိ။
‘‘စုဒိတေန ပန, ဘန္တေ, ဘိက္ခုနာ ကတိသု ဓမ္မေသု ပတိဋ္ဌာတဗ္ဗ’’န္တိ? ‘‘စုဒိတေနုပါလိ, ဘိက္ခုနာ ဒွီသု ဓမ္မေသု ပတိဋ္ဌာတဗ္ဗံ – သစ္စေ စ အကုပ္ပေ စာ’’တိ။
ဒုတိယဘာဏဝါရော နိဋ္ဌိတော။
ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနက္ခန္ဓကော နဝမော။
ဣမမှိ ခန္ဓကေ ဝတ္ထူ တိံသ။
(ဝိ၊၄၊၄၄၀။)
တဿုဒ္ဒါနံ –
ဥပေါသထေ ယာဝတိကံ, ပါပဘိက္ခု န နိက္ခမိ၊
မောဂ္ဂလ္လာနေန နိစ္ဆုဒ္ဓေါ, အစ္ဆေရာ ဇိနသာသနေ။
နိန္နောနုပုဗ္ဗသိက္ခာ စ, ဌိတဓမ္မော နာတိက္ကမ္မ၊
ကုဏပုက္ခိပတိ သံဃော, သဝန္တိယော ဇဟန္တိ စ။
သဝန္တိ ပရိနိဗ္ဗန္တိ, ဧကရသ ဝိမုတ္တိ စ၊
ဗဟု ဓမ္မဝိနယောပိ, ဘူတဋ္ဌာရိယပုဂ္ဂလာ။
သမုဒ္ဒံ ဥပမံ ကတွာ, ဝါစေသိ [ဌာပေသိ (က။)] သာသနေ ဂုဏံ၊
ဥပေါသထေ ပါတိမောက္ခံ, န အမှေ ကောစိ ဇာနာတိ။
ပဋိကစ္စေဝ ဥဇ္ဈန္တိ, ဧကော ဒွေ တီဏိ စတ္တာရိ၊
ပဉ္စ ဆ သတ္တ အဋ္ဌာနိ, နဝါ စ ဒသမာနိ စ။
သီလ-အာစာရ-ဒိဋ္ဌိ စ, အာဇီဝံ စတုဘာဂိကေ၊
ပါရာဇိကဉ္စ သံဃာဒိ, ပါစိတ္တိ ပါဋိဒေသနိ။
ဒုက္ကဋံ ပဉ္စဘာဂေသု, သီလာစာရဝိပတ္တိ စ၊
အကတာယ ကတာယ စ, ဆဘာဂေသု ယထာဝိဓိ။
ပါရာဇိကဉ္စ သံဃာဒိ, ထုလ္လံ ပါစိတ္တိယေန စ၊
ပါဋိဒေသနိယဉ္စေဝ, ဒုက္ကဋဉ္စ ဒုဗ္ဘာသိတံ။
သီလာစာရဝိပတ္တိ စ, ဒိဋ္ဌိအာဇီဝဝိပတ္တိ၊
ယာ စ အဋ္ဌာ ကတာကတေ, တေနေတာ သီလာစာရဒိဋ္ဌိယာ။
အကတာယ ကတာယာပိ, ကတာကတာယမေဝ စ၊
ဧဝံ နဝဝိဓာ ဝုတ္တာ, ယထာဘူတေန ဉာယတော။
ပါရာဇိကော ဝိပ္ပကတာ, ပစ္စက္ခာတော တထေဝ စ၊
ဥပေတိ ပစ္စာဒိယတိ, ပစ္စာဒါနကထာ စ ယာ။
သီလာစာရဝိပတ္တိ စ, တထာ ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိယာ၊
ဒိဋ္ဌသုတပရိသင်္ကိတံ, ဒသဓာ တံ ဝိဇာနာထ။
(ဝိ၊၄၊၄၄၁။)
ဘိက္ခု ဝိပဿတိ ဘိက္ခုံ, အညော စာရောစယာတိ တံ၊
သော ယေဝ တဿ အက္ခာတိ [ဝိပဿညော စာရောစတိ၊ တံ သုဒ္ဓေဝ တဿ အက္ခာတိ (က။)], ပါတိမောက္ခံ ဌပေတိ သော။
ဝုဋ္ဌာတိ အန္တရာယေန, ရာဇစောရဂ္ဂုဒကာ စ၊
မနုဿအမနုဿာ စ, ဝါဠသရီသပါ ဇီဝိဗြဟ္မံ။
ဒသန္နမညတရေန, တသ္မိံ အညတရေသု ဝါ၊
ဓမ္မိကာဓမ္မိကာ စေဝ, ယထာ မဂ္ဂေန ဇာနာထ။
ကာလဘူတတ္ထသံဟိတံ, လဘိဿာမိ ဘဝိဿတိ၊
ကာယဝါစသိကာ မေတ္တာ, ဗာဟုသစ္စံ ဥဘယာနိ။
ကာလဘူတေန သဏှေန, အတ္ထမေတ္တေန စောဒယေ၊
ဝိပ္ပဋိသာရဓမ္မေန, တထာ ဝါစာ [တထေဝါပိ (သျာ။)] ဝိနောဒယေ။
ဓမ္မစောဒစုဒိတဿ, ဝိနောဒေတိ ဝိပ္ပဋိသာရော၊
ကရုဏာ ဟိတာနုကမ္ပိ, ဝုဋ္ဌာနပုရေက္ခာရတော။
စောဒကဿ ပဋိပတ္တိ, သမ္ဗုဒ္ဓေန ပကာသိတာ၊
သစ္စေ စေဝ အကုပ္ပေ စ, စုဒိတဿေဝ ဓမ္မတာတိ။
ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနက္ခန္ဓကံ နိဋ္ဌိတံ။
(ဝိ၊၄၊၄၄၂။)
၁၀။ ဘိက္ခုနိက္ခန္ဓကံ
၁။ ပဌမဘာဏဝါရော
မဟာပဇာပတိဂေါတမီဝတ္ထု
မြန်֍ ၄၀၂။ [အ။ နိ။ ၈။၅၁ ဣဒံ ဝတ္ထု အာဂတံ] တေန သမယေန ဗုဒ္ဓေါ ဘဂဝါ သက္ကေသု ဝိဟရတိ ကပိလဝတ္ထုသ္မိံ နိဂြောဓာရာမေ။ အထ ခေါ မဟာပဇာပတိ [မဟာပဇာပတီ (သီ။ သျာ။)] ဂေါတမီ ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ အဋ္ဌာသိ။ ဧကမန္တံ ဌိတာ ခေါ မဟာပဇာပတိ ဂေါတမီ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘သာဓု, ဘန္တေ, လဘေယျ မာတုဂါမော တထာဂတပ္ပဝေဒိတေ ဓမ္မဝိနယေ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇ္ဇ’’န္တိ။ ‘‘အလံ, ဂေါတမိ, မာ တေ ရုစ္စိ မာတုဂါမဿ တထာဂတပ္ပဝေဒိတေ ဓမ္မဝိနယေ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇ္ဇာ’’တိ။ ဒုတိယမ္ပိ ခေါ…ပေ… တတိယမ္ပိ ခေါ မဟပဇာပတိ ဂေါတမီ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘သာဓု, ဘန္တေ, လဘေယျ မာတုဂါမော တထာဂတပ္ပဝေဒိတေ ဓမ္မဝိနယေ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇ္ဇ’’န္တိ။ ‘‘အလံ, ဂေါတမိ, မာ တေ ရုစ္စိ မာတုဂါမဿ တထာဂတပ္ပဝေဒိတေ ဓမ္မဝိနယေ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇ္ဇာ’’တိ။ အထ ခေါ မဟာပဇာပတိ ဂေါတမီ – န ဘဂဝါ အနုဇာနာတိ မာတုဂါမဿ တထာဂတပ္ပဝေဒိတေ ဓမ္မဝိနယေ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇ္ဇန္တိ – ဒုက္ခီ ဒုမ္မနာ အဿုမုခီ ရုဒမာနာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ပဒက္ခိဏံ ကတွာ ပက္ကာမိ။
အထ ခေါ ဘဂဝါ ကပိလဝတ္ထုသ္မိံ ယထာဘိရန္တံ ဝိဟရိတွာ ယေန ဝေသာလီ တေန စာရိကံ ပက္ကာမိ။ အနုပုဗ္ဗေန စာရိကံ စရမာနော ယေန ဝေသာလီ တဒဝသရိ။ တတြ သုဒံ ဘဂဝါ ဝေသာလိယံ ဝိဟရတိ မဟာဝနေ ကူဋာဂါရသာလာယံ။ အထ ခေါ မဟာပဇာပတိ ဂေါတမီ ကေသေ ဆေဒါပေတွာ ကာသာယာနိ ဝတ္ထာနိ အစ္ဆာဒေတွာ သမ္ဗဟုလာဟိ သာကိယာနီဟိ သဒ္ဓိံ ယေန ဝေသာလီ တေန ပက္ကာမိ။ အနုပုဗ္ဗေန ယေန ဝေသာလီ မဟာဝနံ ကူဋာဂါရသာလာ တေနုပသင်္ကမိ။ အထ ခေါ မဟာပဇာပတိ ဂေါတမီ သူနေဟိ ပါဒေဟိ ရဇောကိဏ္ဏေန ဂတ္တေန ဒုက္ခီ ဒုမ္မနာ အဿုမုခီ ရုဒမာနာ ဗဟိဒွါရကောဋ္ဌကေ အဋ္ဌာသိ။ အဒ္ဒသာ ခေါ အာယသ္မာ အာနန္ဒော မဟာပဇာပတိံ ဂေါတမိံ သူနေဟိ ပါဒေဟိ ရဇောကိဏ္ဏေန ဂတ္တေန ဒုက္ခိံ ဒုမ္မနံ အဿုမုခိံ ရုဒမာနံ ဗဟိဒွါရကောဋ္ဌကေ ဌိတံ။ ဒိသွာန မဟာပဇာပတိံ
(ဝိ၊၄၊၄၄၃။)
ဂေါတမိံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ကိဿ တွံ, ဂေါတမိ, သူနေဟိ ပါဒေဟိ ရဇောကိဏ္ဏေန ဂတ္တေန ဒုက္ခီ ဒုမ္မနာ အဿုမုခီ ရုဒမာနာ ဗဟိဒွါရကောဋ္ဌကေ ဌိတာ’’တိ? ‘‘တထာ ဟိ ပန, ဘန္တေ အာနန္ဒ, န ဘဂဝါ အနုဇာနာတိ မာတုဂါမဿ တထာဂတပ္ပဝေဒိတေ ဓမ္မဝိနယေ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇ္ဇ’’န္တိ။ ‘‘တေန ဟိ တွံ, ဂေါတမိ, မုဟုတ္တံ ဣဓေဝ တာဝ ဟောဟိ, ယာဝါဟံ ဘဂဝန္တံ ယာစာမိ မာတုဂါမဿ တထာဂတပ္ပဝေဒိတေ ဓမ္မဝိနယေ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇ္ဇ’’န္တိ။
အထ ခေါ အာယသ္မာ အာနန္ဒော ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခေါ အာယသ္မာ အာနန္ဒော ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ဧသာ, ဘန္တေ, မဟာပဇာပတိ ဂေါတမီ သူနေဟိ ပါဒေဟိ ရဇောကိဏ္ဏေန ဂတ္တေန ဒုက္ခီ ဒုမ္မနာ အဿုမုခီ ရုဒမာနာ ဗဟိဒွါရကောဋ္ဌကေ ဌိတာ – န ဘဂဝါ အနုဇာနာတိ မာတုဂါမဿ တထာဂတပ္ပဝေဒိတေ ဓမ္မဝိနယေ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇ္ဇန္တိ။ သာဓု, ဘန္တေ, လဘေယျ မာတုဂါမော တထာဂတပ္ပဝေဒိတေ ဓမ္မဝိနယေ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇ္ဇ’’န္တိ။ ‘‘အလံ, အာနန္ဒ, မာ တေ ရုစ္စိ မာတုဂါမဿ တထာဂတပ္ပဝေဒိတေ ဓမ္မဝိနယေ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇ္ဇာ’’တိ။ ဒုတိယမ္ပိ ခေါ…ပေ… တတိယမ္ပိ ခေါ အာယသ္မာ အာနန္ဒော ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘သာဓု, ဘန္တေ, လဘေယျ မာတုဂါမော တထာဂတပ္ပဝေဒိတေ ဓမ္မဝိနယေ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇ္ဇ’’န္တိ။ ‘‘အလံ, အာနန္ဒ, မာ တေ ရုစ္စိ မာတုဂါမဿ တထာဂတပ္ပဝေဒိတေ ဓမ္မဝိနယေ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇ္ဇာ’’တိ။
အထ ခေါ အာယသ္မာ အာနန္ဒော [အ။ နိ။ ၈။၅၁ ‘‘အထ ခေါ အာယသ္မတော အာနန္ဒဿ ဧတဒဟောသီ’’တိ အာဂတံ] – ‘‘န ဘဂဝါ အနုဇာနာတိ မာတုဂါမဿ တထာဂတပ္ပဝေဒိတေ ဓမ္မဝိနယေ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇ္ဇံ၊ ယံနူနာဟံ အညေနပိ ပရိယာယေန ဘဂဝန္တံ ယာစေယျံ မာတုဂါမဿ တထာဂတပ္ပဝေဒိတေ ဓမ္မဝိနယေ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇ္ဇ’’န္တိ။ အထ ခေါ အာယသ္မာ အာနန္ဒော ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ဘဗ္ဗော နု ခေါ, ဘန္တေ, မာတုဂါမော တထာဂတပ္ပဝေဒိတေ ဓမ္မဝိနယေ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇိတွာ သောတာပတ္တိဖလံ ဝါ သကဒါဂါမိဖလံ [သကိဒါဂါမိဖလံ (သျာ။)] ဝါ အနာဂါမိဖလံ ဝါ အရဟတ္တဖလံ ဝါ သစ္ဆိကာတု’’န္တိ? ‘‘ဘဗ္ဗော, အာနန္ဒ, မာတုဂါမော တထာဂတပ္ပဝေဒိတေ ဓမ္မဝိနယေ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇိတွာ သောတာပတ္တိဖလမ္ပိ သကဒါဂါမိ-
(ဝိ၊၄၊၄၄၄။)
ဖလမ္ပိ အနာဂါမိဖလမ္ပိ အရဟတ္တဖလမ္ပိ သစ္ဆိကာတု’’န္တိ။ ‘‘သစေ, ဘန္တေ, ဘဗ္ဗော မာတုဂါမော တထာဂတပ္ပဝေဒိတေ ဓမ္မဝိနယေ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇိတွာ သောတာပတ္တိဖလမ္ပိ သကဒါဂါမိဖလမ္ပိ အနာဂါမိဖလမ္ပိ အရဟတ္တဖလမ္ပိ သစ္ဆိကာတုံ၊ ဗဟူပကာရာ, ဘန္တေ, မဟာပဇာပတိ ဂေါတမီ ဘဂဝတော မာတုစ္ဆာ အာပါဒိကာ, ပေါသိကာ, ခီရဿ ဒါယိကာ, ဘဂဝန္တံ ဇနေတ္တိယာ ကာလင်္ကတာယ ထညံ ပါယေသိ၊ သာဓု, ဘန္တေ, လဘေယျ မာတုဂါမော တထာဂတပ္ပဝေဒိတေ ဓမ္မဝိနယေ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇ္ဇ’’န္တိ။
အဋ္ဌဂရုဓမ္မာ
မြန်֍ ၄၀၃။ ‘‘သစေ, အာနန္ဒ, မဟာပဇာပတီ ဂေါတမီ အဋ္ဌ ဂရုဓမ္မေ ပဋိဂ္ဂဏှာတိ, သာဝဿာ။ ဟောတု ဥပသမ္ပဒါ။
[ပါစိ။ ၁၄၉] ‘‘ဝဿသတူပသမ္ပန္နာယ ဘိက္ခုနိယာ တဒဟုပသမ္ပန္နဿ ဘိက္ခုနော အဘိဝါဒနံ ပစ္စုဋ္ဌာနံ အဉ္ဇလိကမ္မံ သာမီစိကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ။ အယမ္ပိ ဓမ္မော သက္ကတွာ ဂရုကတွာ [ဂရုံကတွာ (က။)] မာနေတွာ ပူဇေတွာ ယာဝဇီဝံ အနတိက္ကမနီယော။
‘‘န ဘိက္ခုနိယာ အဘိက္ခုကေ အာဝါသေ ဝဿံ ဝသိတဗ္ဗံ။ အယမ္ပိ ဓမ္မော သက္ကတွာ ဂရုကတွာ မာနေတွာ ပူဇေတွာ ယာဝဇီဝံ အနတိက္ကမနီယော။
‘‘အနွဒ္ဓမာသံ ဘိက္ခုနိယာ ဘိက္ခုသံဃတော ဒွေ ဓမ္မာ ပစ္စာသီသိတဗ္ဗာ – ဥပေါသထပုစ္ဆကဉ္စ, ဩဝါဒူပသင်္ကမနဉ္စ။ အယမ္ပိ ဓမ္မော သက္ကတွာ ဂရုကတွာ မာနေတွာ ပူဇေတွာ ယာဝဇီဝံ အနတိက္ကမနီယော။
‘‘ဝဿံဝုဋ္ဌာယ ဘိက္ခုနိယာ ဥဘတောသံဃေ တီဟိ ဌာနေဟိ ပဝါရေတဗ္ဗံ – ဒိဋ္ဌေန ဝါ, သုတေန ဝါ, ပရိသင်္ကာယ ဝါ။ အယမ္ပိ ဓမ္မော သက္ကတွာ ဂရုကတွာ မာနေတွာ ပူဇေတွာ ယာဝဇီဝံ အနတိက္ကမနီယော။
‘‘ဂရုဓမ္မံ အဇ္ဈာပန္နာယ ဘိက္ခုနိယာ ဥဘတောသံဃေ ပက္ခမာနတ္တံ စရိတဗ္ဗံ။ အယမ္ပိ ဓမ္မော သက္ကတွာ ဂရုကတွာ မာနေတွာ ပူဇေတွာ ယာဝဇီဝံ အနတိက္ကမနီယော။
‘‘ဒွေ ဝဿာနိ ဆသု ဓမ္မေသု သိက္ခိတသိက္ခာယ သိက္ခမာနာယ ဥဘတောသံဃေ ဥပသမ္ပဒါ ပရိယေသိတဗ္ဗာ။ အယမ္ပိ ဓမ္မော သက္ကတွာ ဂရုကတွာ မာနေတွာ ပူဇေတွာ ယာဝဇီဝံ အနတိက္ကမနီယော။
(ဝိ၊၄၊၄၄၅။)
‘‘န ဘိက္ခုနိယာ ကေနစိ ပရိယာယေန ဘိက္ခု အက္ကောသိတဗ္ဗော ပရိဘာသိတဗ္ဗော။ အယမ္ပိ ဓမ္မော သက္ကတွာ ဂရုကတွာ မာနေတွာ ပူဇေတွာ ယာဝဇီဝံ အနတိက္ကမနီယော။
‘‘အဇ္ဇတဂ္ဂေ ဩဝဋော ဘိက္ခုနီနံ ဘိက္ခူသု ဝစနပထော, အနောဝဋော ဘိက္ခူနံ ဘိက္ခုနီသု ဝစနပထော။ အယမ္ပိ ဓမ္မော သက္ကတွာ ဂရုကတွာ မာနေတွာ ပူဇေတွာ ယာဝဇီဝံ အနတိက္ကမနီယော။
‘‘သစေ, အာနန္ဒ, မဟာပဇာပတိ ဂေါတမီ ဣမေ အဋ္ဌ ဂရုဓမ္မေ ပဋိဂ္ဂဏှာတိ, သာဝဿာ ဟောတု ဥပသမ္ပဒါ’’တိ။
အထ ခေါ အာယသ္မာ အာနန္ဒော ဘဂဝတော သန္တိကေ အဋ္ဌ ဂရုဓမ္မေ ဥဂ္ဂဟေတွာ ယေန မဟာပဇာပတိ ဂေါတမီ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ မဟာပဇာပတိံ ဂေါတမိံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘သစေ ခေါ တွံ, ဂေါတမိ, အဋ္ဌ ဂရုဓမ္မေ ပဋိဂ္ဂဏှေယျာသိ, သာဝ တေ ဘဝိဿတိ ဥပသမ္ပဒါ။
‘‘ဝဿသတူပသမ္ပန္နာယ ဘိက္ခုနိယာ တဒဟုပသမ္ပန္နဿ ဘိက္ခုနော အဘိဝါဒနံ ပစ္စုဋ္ဌာနံ အဉ္ဇလိကမ္မံ သာမီစိကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ။ အယမ္ပိ ဓမ္မော သက္ကတွာ ဂရုကတွာ မာနေတွာ ပူဇေတွာ ယာဝဇီဝံ အနတိက္ကမနီယော။
‘‘န ဘိက္ခုနိယာ အဘိက္ခုကေ အာဝါသေ ဝဿံ ဝသိတဗ္ဗံ။ အယမ္ပိ ဓမ္မော သက္ကတွာ ဂရုကတွာ မာနေတွာ ပူဇေတွာ ယာဝဇီဝံ အနတိက္ကမနီယော။
‘‘အနွဒ္ဓမာသံ ဘိက္ခုနိယာ ဘိက္ခုသံဃတော ဒွေ ဓမ္မာ ပစ္စာသီသိတဗ္ဗာ – ဥပေါသထပုစ္ဆကဉ္စ, ဩဝါဒူပသင်္ကမနဉ္စ။ အယမ္ပိ ဓမ္မော သက္ကတွာ ဂရုကတွာ မာနေတွာ ပူဇေတွာ ယာဝဇီဝံ အနတိက္ကမနီယော။
‘‘ဝဿံဝုဋ္ဌာယ ဘိက္ခုနိယာ ဥဘတောသံဃေ တီဟိ ဌာနေဟိ ပဝါရေတဗ္ဗံ – ဒိဋ္ဌေန ဝါ, သုတေန ဝါ, ပရိသင်္ကာယ ဝါ။ အယမ္ပိ ဓမ္မော သက္ကတွာ ဂရုကတွာ မာနေတွာ ပူဇေတွာ ယာဝဇီဝံ အနတိက္ကမနီယော။
‘‘ဂရုဓမ္မံ အဇ္ဈာပန္နာယ ဘိက္ခုနိယာ ဥဘတောသံဃေ ပက္ခမာနတ္တံ စရိတဗ္ဗံ။ အယမ္ပိ ဓမ္မော သက္ကတွာ ဂရုကတွာ မာနေတွာ ပူဇေတွာ ယာဝဇီဝံ အနတိက္ကမနီယော။
‘‘ဒွေ ဝဿာနိ ဆသု ဓမ္မေသု သိက္ခိတသိက္ခာယ သိက္ခမာနာယ ဥဘတောသံဃေ ဥပသမ္ပဒါ ပရိယေသိတဗ္ဗာ။ အယမ္ပိ ဓမ္မော သက္ကတွာ ဂရုကတွာ မာနေတွာ ပူဇေတွာ ယာဝဇီဝံ အနတိက္ကမနီယော။
(ဝိ၊၄၊၄၄၆။)
‘‘န ဘိက္ခုနိယာ ကေနစိ ပရိယာယေန ဘိက္ခု အက္ကောသိတဗ္ဗော ပရိဘာသိတဗ္ဗော။ အယမ္ပိ ဓမ္မော သက္ကတွာ ဂရုကတွာ မာနေတွာ ပူဇေတွာ ယာဝဇီဝံ အနတိက္ကမနီယော။
‘‘အဇ္ဇတဂ္ဂေ ဩဝဋော ဘိက္ခုနီနံ ဘိက္ခူသု ဝစနပထော, အနောဝဋော ဘိက္ခူနံ ဘိက္ခုနီသု ဝစနပထော။ အယမ္ပိ ဓမ္မော သက္ကတွာ ဂရုကတွာ မာနေတွာ ပူဇေတွာ ယာဝဇီဝံ အနတိက္ကမနီယော။
‘‘သစေ ခေါ တွံ, ဂေါတမိ, ဣမေ အဋ္ဌ ဂရုဓမ္မေ ပဋိဂ္ဂဏှေယျာသိ, သာဝ တေ ဘဝိဿတိ ဥပသမ္ပဒါ’’တိ။
‘‘သေယျထာပိ, ဘန္တေ အာနန္ဒ, ဣတ္ထီ ဝါ ပုရိသော ဝါ ဒဟရော, ယုဝါ, မဏ္ဍနကဇာတိကော သီသံနဟာတော ဥပ္ပလမာလံ ဝါ ဝဿိကမာလံ ဝါ အတိမုတ္တကမာလံ [အဓိမတ္တကမာလံ (သျာ။)] ဝါ လဘိတွာ ဥဘောဟိ ဟတ္ထေဟိ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ ဥတ္တမင်္ဂေ သိရသ္မိံ ပတိဋ္ဌာပေယျ၊ ဧဝမေဝ ခေါ အဟံ, ဘန္တေ, အာနန္ဒ ဣမေ အဋ္ဌ ဂရုဓမ္မေ ပဋိဂ္ဂဏှာမိ ယာဝဇီဝံ အနတိက္ကမနီယေ’’တိ။
အထ ခေါ အာယသ္မာ အာနန္ဒော ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခေါ အာယသ္မာ အာနန္ဒော ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ပဋိဂ္ဂဟိတာ, ဘန္တေ, မဟာပဇာပတိယာ ဂေါတမိယာ အဋ္ဌ ဂရုဓမ္မာ, ဥပသမ္ပန္နာ ဘဂဝတော မာတုစ္ဆာ’’တိ။
‘‘သစေ, အာနန္ဒ, နာလဘိဿ မာတုဂါမော တထာဂတပ္ပဝေဒိတေ ဓမ္မဝိနယေ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇ္ဇံ, စိရဋ္ဌိတိကံ, အာနန္ဒ, ဗြဟ္မစရိယံ အဘဝိဿ, ဝဿသဟဿံ သဒ္ဓမ္မော တိဋ္ဌေယျ။ ယတော စ ခေါ, အာနန္ဒ, မာတုဂါမော တထာဂတပ္ပဝေဒိတေ ဓမ္မဝိနယေ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇိတော, န ဒါနိ, အာနန္ဒ, ဗြဟ္မစရိယံ စိရဋ္ဌိတိကံ ဘဝိဿတိ။ ပဉ္စေဝ ဒါနိ, အာနန္ဒ, ဝဿသတာနိ သဒ္ဓမ္မော ဌဿတိ။
‘‘သေယျထာပိ, အာနန္ဒ, ယာနိ ကာနိစိ ကုလာနိ ဗဟုတ္ထိကာနိ [ဗဟုဣတ္ထိကာနိ (သီ။ သျာ။)] အပ္ပပုရိသကာနိ, တာနိ သုပ္ပဓံသိယာနိ ဟောန္တိ စောရေဟိ ကုမ္ဘထေနကေဟိ၊ ဧဝမေဝ ခေါ, အာနန္ဒ, ယသ္မိံ ဓမ္မဝိနယေ လဘတိ မာတုဂါမော အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇ္ဇံ, န တံ ဗြဟ္မစရိယံ စိရဋ္ဌိတိကံ ဟောတိ။
(ဝိ၊၄၊၄၄၇။)
‘‘သေယျထာပိ, အာနန္ဒ, သမ္ပန္နေ သာလိက္ခေတ္တေ သေတဋ္ဋိကာ နာမ ရောဂဇာတိ နိပတတိ, ဧဝံ တံ သာလိက္ခေတ္တံ န စိရဋ္ဌိတိကံ ဟောတိ၊ ဧဝမေဝ ခေါ, အာနန္ဒ, ယသ္မိံ ဓမ္မဝိနယေ လဘတိ မာတုဂါမော အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇ္ဇံ, န တံ ဗြဟ္မစရိယံ စိရဋ္ဌိတိကံ ဟောတိ။
‘‘သေယျထာပိ, အာနန္ဒ, သမ္ပန္နေ ဥစ္ဆုက္ခေတ္တေ မဉ္ဇိဋ္ဌိကာ [မဉ္ဇေဋ္ဌိကာ (သီ။ သျာ။)] နာမ ရောဂဇာတိ နိပတတိ, ဧဝံ တံ ဥစ္ဆုက္ခေတ္တံ န စိရဋ္ဌိတိကံ ဟောတိ၊ ဧဝမေဝ ခေါ, အာနန္ဒ, ယသ္မိံ ဓမ္မဝိနယေ လဘတိ မာတုဂါမော အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇ္ဇံ, န တံ ဗြဟ္မစရိယံ စိရဋ္ဌိတိကံ ဟောတိ။
‘‘သေယျထာပိ, အာနန္ဒ, ပုရိသော မဟတော တဠာကဿ ပဋိကစ္စေဝ အာဠိံ ဗန္ဓေယျ ယာဝဒေဝ ဥဒကဿ အနတိက္ကမနာယ၊ ဧဝမေဝ ခေါ, အာနန္ဒ, မယာ ပဋိကစ္စေဝ ဘိက္ခုနီနံ အဋ္ဌ ဂရုဓမ္မာ ပညတ္တာ ယာဝဇီဝံ အနတိက္ကမနီယာ’’တိ။
ဘိက္ခုနီနံ အဋ္ဌ ဂရုဓမ္မာ နိဋ္ဌိတာ။
ဘိက္ခုနီဥပသမ္ပဒါနုဇာနနံ
မြန်֍ ၄၀၄။ အထ ခေါ မဟာပဇာပတိ ဂေါတမီ ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ အဋ္ဌာသိ။ ဧကမန္တံ ဌိတာ ခေါ မဟာပဇာပတီ ဂေါတမီ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ကထာဟံ, ဘန္တေ, ဣမာသု သာကိယာနီသု ပဋိပဇ္ဇာမီ’’တိ? အထ ခေါ ဘဂဝါ မဟာပဇာပတိံ ဂေါတမိံ ဓမ္မိယာ ကထာယ သန္ဒဿေသိ သမာဒပေသိ သမုတ္တေဇေသိ သမ္ပဟံသေသိ။ အထ ခေါ မဟာပဇာပတိ ဂေါတမီ ဘဂဝတာ ဓမ္မိယာ ကထာယ သန္ဒဿိတာ သမာဒပိတာ သမုတ္တေဇိတာ သမ္ပဟံသိတာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ပဒက္ခိဏံ ကတွာ ပက္ကာမိ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ဧတသ္မိံ နိဒါနေ ဧတသ္မိံ ပကရဏေ ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူဟိ ဘိက္ခုနိယော ဥပသမ္ပာဒေတု’’န္တိ။
အထ ခေါ တာ ဘိက္ခုနိယော မဟာပဇာပတိံ ဂေါတမိံ ဧတဒဝေါစုံ – ‘‘အယျာ အနုပသမ္ပန္နာ, မယဉ္စမှာ ဥပသမ္ပန္နာ၊ ဧဝဉှိ ဘဂဝတာ ပညတ္တံ ဘိက္ခူဟိ ဘိက္ခုနိယော ဥပသမ္ပာဒေတဗ္ဗာ’’တိ။ အထ ခေါ မဟာပဇာပတိ
(ဝိ၊၄၊၄၄၈။)
ဂေါတမီ ယေနာယသ္မာ အာနန္ဒော တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ အာယသ္မန္တံ အာနန္ဒံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ အဋ္ဌာသိ။ ဧကမန္တံ ဌိတာ ခေါ မဟာပဇာပတိ ဂေါတမီ အာယသ္မန္တံ အာနန္ဒံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ဣမာ မံ, ဘန္တေ အာနန္ဒ, ဘိက္ခုနိယော ဧဝမာဟံသု – ‘အယျာ အနုပသမ္ပန္နာ, မယဉ္စမှာ ဥပသမ္ပန္နာ၊ ဧဝဉှိ ဘဂဝတာ ပညတ္တံ ဘိက္ခူဟိ ဘိက္ခုနိယော ဥပသမ္ပာဒေတဗ္ဗာ’’’တိ။
အထ ခေါ အာယသ္မာ အာနန္ဒော ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခေါ အာယသ္မာ အာနန္ဒော ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘မဟာပဇာပတိ, ဘန္တေ, ဂေါတမီ ဧဝမာဟ – ‘ဣမာ မံ, ဘန္တေ အာနန္ဒ, ဘိက္ခုနိယော ဧဝမာဟံသု – အယျာ အနုပသမ္ပန္နာ, မယဉ္စမှာ ဥပသမ္ပန္နာ၊ ဧဝဉှိ ဘဂဝတာ ပညတ္တံ ဘိက္ခူဟိ ဘိက္ခုနိယော ဥပသမ္ပာဒေတဗ္ဗာ’’’တိ။
‘‘ယဒဂ္ဂေန, အာနန္ဒ, မဟာပဇာပတိယာ ဂေါတမိယာ အဋ္ဌ ဂရုဓမ္မာ ပဋိဂ္ဂဟိတာ, တဒေဝ သာ [တဒေဝဿာ (က။)] ဥပသမ္ပန္နာ’’တိ။
မြန်֍ ၄၀၅။ အထ ခေါ မဟာပဇာပတိ ဂေါတမီ ယေနာယသ္မာ အာနန္ဒော တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ အာယသ္မန္တံ အာနန္ဒံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ အဋ္ဌာသိ။ ဧကမန္တံ ဌိတာ ခေါ မဟာပဇာပတိ ဂေါတမီ အာယသ္မန္တံ အာနန္ဒံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ဧကာဟံ, ဘန္တေ အာနန္ဒ, ဘဂဝန္တံ ဝရံ ယာစာမိ။ သာဓု, ဘန္တေ, ဘဂဝါ အနုဇာနေယျ ဘိက္ခူနဉ္စ ဘိက္ခုနီနဉ္စ ယထာဝုဍ္ဎံ အဘိဝါဒနံ ပစ္စုဋ္ဌာနံ အဉ္ဇလိကမ္မံ သာမီစိကမ္မ’’န္တိ။
အထ ခေါ အာယသ္မာ အာနန္ဒော ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခေါ အာယသ္မာ အာနန္ဒော ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘မဟာပဇာပတိ, ဘန္တေ, ဂေါတမီ ဧဝမာဟ – ‘ဧကာဟံ, ဘန္တေ အာနန္ဒ, ဘဂဝန္တံ ဝရံ ယာစာမိ။ သာဓု, ဘန္တေ, ဘဂဝါ အနုဇာနေယျ ဘိက္ခူနဉ္စ ဘိက္ခုနီနဉ္စ ယထာဝုဍ္ဎံ အဘိဝါဒနံ ပစ္စုဋ္ဌာနံ အဉ္ဇလိကမ္မံ သာမီစိကမ္မ’’’န္တိ။
‘‘အဋ္ဌာနမေတံ, အာနန္ဒ, အနဝကာသော, ယံ တထာဂတော အနုဇာနေယျ မာတုဂါမဿ အဘိဝါဒနံ ပစ္စုဋ္ဌာနံ အဉ္ဇလိကမ္မံ သာမီစိကမ္မံ။ ဣမေဟိ နာမ, အာနန္ဒ, အညတိတ္ထိယာ ဒုရက္ခာတဓမ္မာ မာတုဂါမဿ အဘိဝါဒနံ ပစ္စုဋ္ဌာနံ
(ဝိ၊၄၊၄၄၉။)
အဉ္ဇလိကမ္မံ သာမီစိကမ္မံ န ကရိဿန္တိ၊ ကိမင်္ဂံ ပန တထာဂတော အနုဇာနိဿတိ မာတုဂါမဿ အဘိဝါဒနံ ပစ္စုဋ္ဌာနံ အဉ္ဇလိကမ္မံ သာမီစိကမ္မ’’န္တိ?
အထ ခေါ ဘဂဝါ ဧတသ္မိံ နိဒါနေ ဧတသ္မိံ ပကရဏေ ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, မာတုဂါမဿ အဘိဝါဒနံ ပစ္စုဋ္ဌာနံ အဉ္ဇလိကမ္မံ သာမီစိကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ။ ယော ကရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
အထ ခေါ မဟာပဇာပတိ ဂေါတမီ ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ အဋ္ဌာသိ။ ဧကမန္တံ ဌိတာ ခေါ မဟာပဇာပတိ ဂေါတမီ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ယာနိ တာနိ, ဘန္တေ, ဘိက္ခုနီနံ သိက္ခာပဒါနိ ဘိက္ခူဟိ သာဓာရဏာနိ, ကထံ မယံ, ဘန္တေ, တေသု သိက္ခာပဒေသု ပဋိပဇ္ဇာမာ’’တိ? ‘‘ယာနိ တာနိ, ဂေါတမိ, ဘိက္ခုနီနံ သိက္ခာပဒါနိ ဘိက္ခူဟိ သာဓာရဏာနိ, ယထာ ဘိက္ခူ သိက္ခန္တိ တထာ တေသု သိက္ခာပဒေသု သိက္ခထာ’’တိ။ ‘‘ယာနိ ပန တာနိ, ဘန္တေ, ဘိက္ခုနီနံ သိက္ခာပဒါနိ ဘိက္ခူဟိ အသာဓာရဏာနိ, ကထံ မယံ, ဘန္တေ, တေသု သိက္ခာပဒေသု ပဋိပဇ္ဇာမာ’’တိ? ‘‘ယာနိ တာနိ, ဂေါတမိ, ဘိက္ခုနီနံ သိက္ခာပဒါနိ ဘိက္ခူဟိ အသာဓာရဏာနိ, ယထာပညတ္တေသု သိက္ခာပဒေသု သိက္ခထာ’’တိ။
မြန်֍ ၄၀၆။ [အ။ နိ။ ၈။၅၃] အထ ခေါ မဟာပဇာပတိ ဂေါတမီ ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ အဋ္ဌာသိ။ ဧကမန္တံ ဌိတာ ခေါ မဟာပဇာပတိ ဂေါတမီ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘သာဓု မေ, ဘန္တေ, ဘဂဝါ သံခိတ္တေန ဓမ္မံ ဒေသေတု, ယမဟံ ဘဂဝတော ဓမ္မံ သုတွာ ဧကာ ဝူပကဋ္ဌာ အပ္ပမတ္တာ အာတာပိနီ ပဟိတတ္တာ ဝိဟရေယျ’’န္တိ။ ‘‘ယေ ခေါ တွံ, ဂေါတမိ, ဓမ္မေ ဇာနေယျာသိ – ဣမေ ဓမ္မာ သရာဂါယ သံဝတ္တန္တိ နော ဝိရာဂါယ, သညောဂါယ သံဝတ္တန္တိ နော ဝိသညောဂါယ, အာစယာယ သံဝတ္တန္တိ နော အပစယာယ, မဟိစ္ဆတာယ သံဝတ္တန္တိ နော အပ္ပိစ္ဆတာယ, အသန္တုဋ္ဌိယာ သံဝတ္တန္တိ နော သန္တုဋ္ဌိယာ, သင်္ဂဏိကာယ သံဝတ္တန္တိ နော ပဝိဝေကာယ, ကောသဇ္ဇာယ သံဝတ္တန္တိ နော ဝီရိယာရမ္ဘာယ, ဒုဗ္ဘရတာယ သံဝတ္တန္တိ နော သုဘရတာယ၊ ဧကံသေန, ဂေါတမိ, ဓာရေယျာသိ – နေသော ဓမ္မော, နေသော ဝိနယော, နေတံ သတ္ထုသာသနန္တိ။ ယေ စ ခေါ တွံ, ဂေါတမိ, ဓမ္မေ ဇာနေယျာသိ – ဣမေ ဓမ္မာ ဝိရာဂါယ သံဝတ္တန္တိ နော သရာဂါယ, ဝိသညောဂါယ သံဝတ္တန္တိ နော သညောဂါယ, အပစယာယ သံဝတ္တန္တိ နော အာစယာယ, အပ္ပိစ္ဆတာယ သံဝတ္တန္တိ
(ဝိ၊၄၊၄၅၀။)
နော မဟိစ္ဆတာယ, သန္တုဋ္ဌိယာ သံဝတ္တန္တိ နော အသန္တုဋ္ဌိယာ, ပဝိဝေကာယ သံဝတ္တန္တိ နော သင်္ဂဏိကာယ, ဝီရိယာရမ္ဘာယ သံဝတ္တန္တိ နော ကောသဇ္ဇာယ, သုဘရတာယ သံဝတ္တန္တိ နော ဒုဗ္ဘရတာယ၊ ဧကံသေန, ဂေါတမိ, ဓာရေယျာသိ – ဧသော ဓမ္မော, ဧသော ဝိနယော, ဧတံ သတ္ထုသာသန’’န္တိ။
မြန်֍ ၄၀၇။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခုနီနံ ပါတိမောက္ခံ န ဥဒ္ဒိသီယတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ…ပေ… ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနီနံ ပါတိမောက္ခံ ဥဒ္ဒိသိတု’’န္တိ။ အထ ခေါ ဘိက္ခူနံ ဧတဒဟောသိ – ‘‘ကေန နု ခေါ ဘိက္ခုနီနံ ပါတိမောက္ခံ ဥဒ္ဒိသိတဗ္ဗ’’န္တိ? ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူဟိ ဘိက္ခုနီနံ ပါတိမောက္ခံ ဥဒ္ဒိသိတု’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ဘိက္ခုနုပဿယံ ဥပသင်္ကမိတွာ ဘိက္ခုနီနံ ပါတိမောက္ခံ ဥဒ္ဒိသန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ဇာယာယော ဣမာ ဣမေသံ, ဇာရိယော ဣမာ ဣမေသံ, ဣဒါနိ ဣမေ ဣမာဟိ သဒ္ဓိံ အဘိရမိဿန္တီ’’တိ! ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူဟိ ဘိက္ခုနီနံ ပါတိမောက္ခံ ဥဒ္ဒိသိတဗ္ဗံ။ ယော ဥဒ္ဒိသေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနီဟိ ဘိက္ခုနီနံ ပါတိမောက္ခံ ဥဒ္ဒိသိတု’’န္တိ။ ဘိက္ခုနိယော န ဇာနန္တိ – ‘‘ဧဝံ ပါတိမောက္ခံ ဥဒ္ဒိသိတဗ္ဗ’’န္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူဟိ ဘိက္ခုနီနံ အာစိက္ခိတုံ – ‘ဧဝံ ပါတိမောက္ခံ ဥဒ္ဒိသေယျာထာ’’’တိ။
မြန်֍ ၄၀၈။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခုနိယော အာပတ္တိံ န ပဋိကရောန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနိယာ အာပတ္တိ န ပဋိကာတဗ္ဗာ။ ယာ န ပဋိကရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။ ဘိက္ခုနိယော န ဇာနန္တိ – ‘‘ဧဝံ အာပတ္တိ ပဋိကာတဗ္ဗာ’’တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူဟိ ဘိက္ခုနီနံ အာစိက္ခိတုံ – ‘ဧဝံ အာပတ္တိံ ပဋိကရေယျာထာ’’’တိ။ အထ ခေါ ဘိက္ခူနံ ဧတဒဟောသိ – ‘‘ကေန နု ခေါ ဘိက္ခုနီနံ အာပတ္တိ ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗာ’’တိ? ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူဟိ ဘိက္ခုနီနံ အာပတ္တိံ ပဋိဂ္ဂဟေတု’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခုနိယော ရထိကာယပိ ဗျူဟေပိ သိင်္ဃာဋကေပိ ဘိက္ခုံ ပဿိတွာ ပတ္တံ ဘူမိယံ နိက္ခိပိတွာ ဧကံသံ ဥတ္တရာသင်္ဂံ ကရိတွာ
(ဝိ၊၄၊၄၅၁။)
ဥက္ကုဋိကံ နိသီဒိတွာ အဉ္ဇလိံ ပဂ္ဂဟေတွာ အာပတ္တိံ ပဋိကရောန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ဇာယာယော ဣမာ ဣမေသံ, ဇာရိယော ဣမာ ဣမေသံ, ရတ္တိံ ဝိမာနေတွာ ဣဒါနိ ခမာပေန္တီ’’တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူဟိ ဘိက္ခုနီနံ အာပတ္တိ ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗာ။ ယော ပဋိဂ္ဂဏှေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနီဟိ ဘိက္ခုနီနံ အာပတ္တိံ ပဋိဂ္ဂဟေတု’’န္တိ။ ဘိက္ခုနိယော န ဇာနန္တိ – ‘‘ဧဝံ အာပတ္တိ ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗာ’’တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူဟိ ဘိက္ခုနီနံ အာစိက္ခိတုံ – ‘ဧဝံ အာပတ္တိံ ပဋိဂ္ဂဏှေယျာထာ’’’တိ။
မြန်֍ ၄၀၉။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခုနီနံ ကမ္မံ န ကရိယတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနီနံ ကမ္မံ ကာတု’’န္တိ။ အထ ခေါ ဘိက္ခူနံ ဧတဒဟောသိ – ‘‘ကေန နု ခေါ ဘိက္ခုနီနံ ကမ္မံ ကာတဗ္ဗ’’န္တိ? ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူဟိ ဘိက္ခုနီနံ ကမ္မံ ကာတု’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ကတကမ္မာ ဘိက္ခုနိယော ရထိကာယပိ ဗျူဟေပိ သိင်္ဃာဋကေပိ ဘိက္ခုံ ပဿိတွာ ပတ္တံ ဘူမိယံ နိက္ခိပိတွာ ဧကံသံ ဥတ္တရာသင်္ဂံ ကရိတွာ ဥက္ကုဋိကံ နိသီဒိတွာ အဉ္ဇလိံ ပဂ္ဂဟေတွာ ခမာပေန္တိ ‘ဧဝံ နူန ကာတဗ္ဗ’န္တိ မညမာနာ။ မနုဿာ တထေဝ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ဇာယာယော ဣမာ ဣမေသံ, ဇာရိယော ဣမာ ဣမေသံ, ရတ္တိံ ဝိမာနေတွာ ဣဒါနိ ခမာပေန္တီ’’တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူဟိ ဘိက္ခုနီနံ ကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ။ ယော ကရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနီဟိ ဘိက္ခုနီနံ ကမ္မံ ကာတု’’န္တိ။ ဘိက္ခုနိယော န ဇာနန္တိ – ‘‘ဧဝံ ကမ္မံ ကာတဗ္ဗ’’န္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူဟိ ဘိက္ခုနီနံ အာစိက္ခိတုံ – ‘ဧဝံ ကမ္မံ ကရေယျာထာ’’’တိ။
မြန်֍ ၄၁၀။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခုနိယော သံဃမဇ္ဈေ ဘဏ္ဍနဇာတာ ကလဟဇာတာ ဝိဝါဒါပန္နာ အညမညံ မုခသတ္တီဟိ ဝိတုဒန္တာ ဝိဟရန္တိ။ န သက္ကောန္တိ တံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေတုံ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူဟိ ဘိက္ခုနီနံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေတု’’န္တိ။
(ဝိ၊၄၊၄၅၂။)
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ဘိက္ခုနီနံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေန္တိ။ တသ္မိံ ခေါ ပန အဓိကရဏေ ဝိနိစ္ဆိယမာနေ ဒိဿန္တိ ဘိက္ခုနိယော ကမ္မပ္ပတ္တာယောပိ အာပတ္တိဂါမိနိယောပိ။ ဘိက္ခုနိယော ဧဝမာဟံသု – ‘‘သာဓု, ဘန္တေ, အယျာဝ ဘိက္ခုနီနံ ကမ္မံ ကရောန္တု, အယျာဝ ဘိက္ခုနီနံ အာပတ္တိံ ပဋိဂ္ဂဏှန္တု၊ ဧဝဉှိ ဘဂဝတာ ပညတ္တံ ဘိက္ခူဟိ ဘိက္ခုနီနံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေတဗ္ဗ’’န္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူဟိ ဘိက္ခုနီနံ ကမ္မံ အာရောပေတွာ ဘိက္ခုနီနံ နိယျာဒေတုံ – ဘိက္ခုနီဟိ ဘိက္ခုနီနံ ကမ္မံ ကာတုံ, ဘိက္ခူဟိ ဘိက္ခုနီနံ အာပတ္တိံ အာရောပေတွာ ဘိက္ခုနီနံ နိယျာဒေတုံ, ဘိက္ခုနီဟိ ဘိက္ခုနီနံ အာပတ္တိံ ပဋိဂ္ဂဟေတု’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဥပ္ပလဝဏ္ဏာယ ဘိက္ခုနိယာ အန္တေဝါသိနီ ဘိက္ခုနီ သတ္တ ဝဿာနိ ဘဂဝန္တံ အနုဗန္ဓာ ဟောတိ ဝိနယံ ပရိယာပုဏန္တီ။ တဿာ မုဋ္ဌဿတိနိယာ ဂဟိတော ဂဟိတော မုဿတိ။ အဿောသိ ခေါ သာ ဘိက္ခုနီ – ‘‘ဘဂဝါ ကိရ သာဝတ္ထိံ ဂန္တုကာမော’’တိ။ အထ ခေါ တဿာ ဘိက္ခုနိယာ ဧတဒဟောသိ – ‘‘အဟံ ခေါ သတ္တ ဝဿာနိ ဘဂဝန္တံ အနုဗန္ဓိံ ဝိနယံ ပရိယာပုဏန္တီ။ တဿာ မေ မုဋ္ဌဿတိနိယာ ဂဟိတော ဂဟိတော မုဿတိ။ ဒုက္ကရံ ခေါ ပန မာတုဂါမေန ယာဝဇီဝံ သတ္ထာရံ အနုဗန္ဓိတုံ။ ကထံ နု ခေါ မယာ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗ’’န္တိ? အထ ခေါ သာ ဘိက္ခုနီ ဘိက္ခုနီနံ ဧတမတ္ထံ အာရောစေသိ။ ဘိက္ခုနိယော ဘိက္ခူနံ ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူဟိ ဘိက္ခုနီနံ ဝိနယံ ဝါစေတု’’န္တိ။
ပဌမဘာဏဝါရော နိဋ္ဌိတော။
၂။ ဒုတိယဘာဏဝါရော
မြန်֍ ၄၁၁။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ဝေသာလိယံ ယထာဘိရန္တံ ဝိဟရိတွာ ယေန သာဝတ္ထိ တေန စာရိကံ ပက္ကာမိ။ အနုပုဗ္ဗေန စာရိကံ စရမာနော ယေန သာဝတ္ထိ တဒဝသရိ။ တတြ သုဒံ ဘဂဝါ သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ ဇေတဝနေ အနာထပိဏ္ဍိကဿ အာရာမေ။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဘိက္ခုနိယော ကဒ္ဒမောဒကေန ဩသိဉ္စန္တိ – အပ္ပေဝ နာမ အမှေသု သာရဇ္ဇေယျုန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ,
(ဝိ၊၄၊၄၅၃။)
ဘိက္ခုနာ ဘိက္ခုနိယော ကဒ္ဒမောဒကေန ဩသိဉ္စိတဗ္ဗာ။ ယော ဩသိဉ္စေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, တဿ ဘိက္ခုနော ဒဏ္ဍကမ္မံ ကာတု’’န္တိ။ အထ ခေါ ဘိက္ခူနံ ဧတဒဟောသိ – ‘‘ကိံ နု ခေါ ဒဏ္ဍကမ္မံ ကာတဗ္ဗ’’န္တိ? ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အဝန္ဒိယော သော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဘိက္ခုနိသံဃေန ကာတဗ္ဗော’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ကာယံ ဝိဝရိတွာ ဘိက္ခုနီနံ ဒဿေန္တိ …ပေ… ဦရုံ ဝိဝရိတွာ ဘိက္ခုနီနံ ဒဿေန္တိ, အင်္ဂဇာတံ ဝိဝရိတွာ ဘိက္ခုနီနံ ဒဿေန္တိ, ဘိက္ခုနိယော ဩဘာသေန္တိ, ဘိက္ခုနီဟိ သဒ္ဓိံ သမ္ပယောဇေန္တိ – အပ္ပေဝ နာမ အမှေသု သာရဇ္ဇေယျုန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနာ ကာယော ဝိဝရိတွာ ဘိက္ခုနီနံ ဒဿေတဗ္ဗော, န ဦရု ဝိဝရိတွာ ဘိက္ခုနီနံ ဒဿေတဗ္ဗော, န အင်္ဂဇာတံ ဝိဝရိတွာ ဘိက္ခုနီနံ ဒဿေတဗ္ဗံ, န ဘိက္ခုနိယော ဩဘာသိတဗ္ဗာ, န ဘိက္ခုနီဟိ သဒ္ဓိံ သမ္ပယောဇေတဗ္ဗံ။ ယော သမ္ပယောဇေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, တဿ ဘိက္ခုနော ဒဏ္ဍကမ္မံ ကာတု’’န္တိ။ အထ ခေါ ဘိက္ခူနံ ဧတဒဟောသိ – ‘‘ကိံ နု ခေါ ဒဏ္ဍကမ္မံ ကာတဗ္ဗ’’န္တိ? ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အဝန္ဒိယော သော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဘိက္ခုနိသံဃေန ကာတဗ္ဗော’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခုနိယော ဘိက္ခုံ ကဒ္ဒမောဒကေန ဩသိဉ္စန္တိ – အပ္ပေဝ နာမ အမှေသု သာရဇ္ဇေယျုန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနိယာ ဘိက္ခု ကဒ္ဒမောဒကေန ဩသိဉ္စိတဗ္ဗော။ ယာ ဩသိဉ္စေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, တဿာ ဘိက္ခုနိယာ ဒဏ္ဍကမ္မံ ကာတု’’န္တိ။ အထ ခေါ ဘိက္ခူနံ ဧတဒဟောသိ – ‘‘ကိံ နု ခေါ ဒဏ္ဍကမ္မံ ကာတဗ္ဗ’’န္တိ? ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ ဘိက္ခဝေ, အာဝရဏံ ကာတု’’န္တိ။ အာဝရဏေ ကတေ န အာဒိယန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဩဝါဒံ ဌပေတု’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခုနိယော ကာယံ ဝိဝရိတွာ ဘိက္ခူနံ ဒဿေန္တိ, ထနံ ဝိဝရိတွာ ဘိက္ခူနံ ဒဿေန္တိ, ဦရုံ ဝိဝရိတွာ ဘိက္ခူနံ ဒဿေန္တိ, အင်္ဂဇာတံ ဝိဝရိတွာ ဘိက္ခူနံ ဒဿေန္တိ, ဘိက္ခူ ဩဘာသေန္တိ, ဘိက္ခူဟိ သဒ္ဓိံ သမ္ပယောဇေန္တိ – အပ္ပေဝ နာမ အမှေသု သာရဇ္ဇေယျုန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနိယာ ကာယော ဝိဝရိတွာ ဘိက္ခူနံ ဒဿေတဗ္ဗော…ပေ… န ထနော
(ဝိ၊၄၊၄၅၄။)
ဝိဝရိတွာ ဘိက္ခူနံ ဒဿေတဗ္ဗော, န ဦရု ဝိဝရိတွာ ဘိက္ခူနံ ဒဿေတဗ္ဗော, န အင်္ဂဇာတံ ဝိဝရိတွာ ဘိက္ခူနံ ဒဿေတဗ္ဗံ, န ဘိက္ခူ ဩဘာသိတဗ္ဗာ, န ဘိက္ခူဟိ သဒ္ဓိံ သမ္ပယောဇေတဗ္ဗံ။ ယာ သမ္ပယောဇေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, တဿာ ဘိက္ခုနိယာ ဒဏ္ဍကမ္မံ ကာတု’’န္တိ။ အထ ခေါ ဘိက္ခူနံ ဧတဒဟောသိ – ‘‘ကိံ နု ခေါ ဒဏ္ဍကမ္မံ ကာတဗ္ဗ’’န္တိ? ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အာဝရဏံ ကာတု’’န္တိ။ အာဝရဏေ ကတေ န အာဒိယန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဩဝါဒံ ဌပေတု’’န္တိ။ အထ ခေါ ဘိက္ခူနံ ဧတဒဟောသိ – ‘‘ကပ္ပတိ နု ခေါ ဩဝါဒဋ္ဌပိတာယ [ဩဝါဒဏ္ဌပိတာယ (သျာ။), ဩဝါဒံဌပိတာယ (က။)] ဘိက္ခုနိယာ သဒ္ဓိံ ဥပေါသထံ ကာတုံ, န နု ခေါ ကပ္ပတီ’’တိ? ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဩဝါဒဋ္ဌပိတာယ ဘိက္ခုနိယာ သဒ္ဓိံ ဥပေါသထော ကာတဗ္ဗော, ယာဝ န တံ အဓိကရဏံ ဝူပသန္တံ ဟောတီ’’တိ။
မြန်֍ ၄၁၂။ တေန ခေါ ပန သမယေန အာယသ္မာ ဥဒါယီ ဩဝါဒံ ဌပေတွာ စာရိကံ ပက္ကာမိ။ ဘိက္ခုနိယော ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထဉှိ နာမ အယျော ဥဒါယီ ဩဝါဒံ ဌပေတွာ စာရိကံ ပက္ကမိဿတီ’’တိ! ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဩဝါဒံ ဌပေတွာ စာရိကာ ပက္ကမိတဗ္ဗာ။ ယော ပက္ကမေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန [တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ (သျာ။ ကံ။)] ဗာလာ အဗျတ္တာ ဩဝါဒံ ဌပေန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဗာလေန အဗျတ္တေန ဩဝါဒေါ ဌပေတဗ္ဗော။ ယော ဌပေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ အဝတ္ထုသ္မိံ အကာရဏေ ဩဝါဒံ ဌပေန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, အဝတ္ထုသ္မိံ အကာရဏေ ဩဝါဒေါ ဌပေတဗ္ဗော။ ယော ဌပေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ဩဝါဒံ ဌပေတွာ ဝိနိစ္ဆယံ န ဒေန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဩဝါဒံ ဌပေတွာ ဝိနိစ္ဆယော န ဒါတဗ္ဗော။ ယော န ဒဒေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
(ဝိ၊၄၊၄၅၅။)
မြန်֍ ၄၁၃။ [ပါစိ။ ၁၀၅၄] တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခုနိယော ဩဝါဒံ န ဂစ္ဆန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနိယာ ဩဝါဒေါ န ဂန္တဗ္ဗော။ ယာ န ဂစ္ဆေယျ, ယထာဓမ္မော ကာရေတဗ္ဗော’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန သဗ္ဗော ဘိက္ခုနိသံဃော ဩဝါဒံ ဂစ္ဆတိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ဇာယာယော ဣမာ ဣမေသံ, ဇာရိယော ဣမာ ဣမေသံ, ဣဒါနိ ဣမေ ဣမာဟိ သဒ္ဓိံ အဘိရမိဿန္တီ’’တိ! ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, သဗ္ဗေန ဘိက္ခုနိသံဃေန ဩဝါဒေါ ဂန္တဗ္ဗော။ ဂစ္ဆေယျ စေ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, စတူဟိ ပဉ္စဟိ ဘိက္ခုနီဟိ ဩဝါဒံ ဂန္တု’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန စတဿော ပဉ္စ ဘိက္ခုနိယော ဩဝါဒံ ဂစ္ဆန္တိ။ မနုဿာ တထေဝ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ဇာယာယော ဣမာ ဣမေသံ, ဇာရိယော ဣမာ ဣမေသံ, ဣဒါနိ ဣမေ ဣမာဟိ သဒ္ဓိံ အဘိရမိဿန္တီ’’တိ! ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, စတူဟိ ပဉ္စဟိ ဘိက္ခုနီဟိ ဩဝါဒေါ ဂန္တဗ္ဗော။ ဂစ္ဆေယျုံ စေ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဒွေ တိဿော ဘိက္ခုနိယော [ဘိက္ခုနီဟိ (က။)] ဩဝါဒံ ဂန္တုံ။ ဧကံ ဘိက္ခုံ ဥပသင်္ကမိတွာ ဧကံသံ ဥတ္တရာသင်္ဂံ ကရိတွာ ပါဒေ ဝန္ဒိတွာ ဥက္ကုဋိကံ နိသီဒိတွာ အဉ္ဇလိံ ပဂ္ဂဟေတွာ ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘ဘိက္ခုနိသံဃော, အယျ, ဘိက္ခုသံဃဿ ပါဒေ ဝန္ဒတိ, ဩဝါဒူပသင်္ကမနဉ္စ ယာစတိ၊ လဘတု ကိရ, အယျ, ဘိက္ခုနိသံဃော ဩဝါဒူပသင်္ကမန’န္တိ။ တေန ဘိက္ခုနာ ပါတိမောက္ခုဒ္ဒေသကော ဥပသင်္ကမိတွာ ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘ဘိက္ခုနီသံဃော, ဘန္တေ, ဘိက္ခုသံဃဿ ပါဒေ ဝန္ဒတိ, ဩဝါဒူပသင်္ကမနဉ္စ ယာစတိ၊ လဘတု ကိရ, ဘန္တေ, ဘိက္ခုနိသံဃော ဩဝါဒူပသင်္ကမန’န္တိ။ ပါတိမောက္ခုဒ္ဒေသကေန ဝတ္တဗ္ဗော – ‘အတ္ထိ ကောစိ ဘိက္ခု ဘိက္ခုနောဝါဒကော သမ္မတော’တိ? သစေ ဟောတိ ကောစိ ဘိက္ခု ဘိက္ခုနောဝါဒကော သမ္မတော, ပါတိမောက္ခုဒ္ဒေသကေန ဝတ္တဗ္ဗော – ‘ဣတ္ထန္နာမော ဘိက္ခု ဘိက္ခုနောဝါဒကော သမ္မတော, တံ ဘိက္ခုနိသံဃော ဥပသင်္ကမတူ’တိ။ သစေ န ဟောတိ ကောစိ ဘိက္ခု ဘိက္ခုနောဝါဒကော သမ္မတော, ပါတိမောက္ခုဒ္ဒေသကေန ဝတ္တဗ္ဗော – ‘ကော အာယသ္မာ ဥဿဟတိ ဘိက္ခုနိယော ဩဝဒိတု’န္တိ? သစေ ကောစိ ဥဿဟတိ ဘိက္ခုနိယော ဩဝဒိတုံ, သော စ ဟောတိ အဋ္ဌဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော, သမ္မန္နိတွာ ဝတ္တဗ္ဗော – ‘ဣတ္ထန္နာမော
(ဝိ၊၄၊၄၅၆။)
ဘိက္ခု ဘိက္ခုနောဝါဒကော သမ္မတော, တံ ဘိက္ခုနိသံဃော ဥပသင်္ကမတူ’တိ။ သစေ န ကောစိ ဥဿဟတိ ဘိက္ခုနိယော ဩဝဒိတုံ, ပါတိမောက္ခုဒ္ဒေသကေန ဝတ္တဗ္ဗော – ‘နတ္ထိ ကောစိ ဘိက္ခု ဘိက္ခုနောဝါဒကော သမ္မတော, ပါသာဒိကေန ဘိက္ခုနိသံဃော သမ္ပာဒေတူ’’တိ။
မြန်֍ ၄၁၄။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ဩဝါဒံ န ဂဏှန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဩဝါဒေါ န ဂဟေတဗ္ဗော။ ယော န ဂဏှေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရော ဘိက္ခု ဗာလော ဟောတိ။ တံ ဘိက္ခုနိယော ဥပသင်္ကမိတွာ ဧတဒဝေါစုံ – ‘‘ဩဝါဒံ, အယျ, ဂဏှာဟီ’’တိ။ ‘‘အဟဉှိ, ဘဂိနီ, ဗာလော၊ ကထာဟံ ဩဝါဒံ ဂဏှာမီ’’တိ? ‘‘ဂဏှာဟယျ, ဩဝါဒံ၊ ဧဝဉှိ ဘဂဝတာ ပညတ္တံ – ဘိက္ခူဟိ ဘိက္ခုနီနံ ဩဝါဒေါ ဂဟေတဗ္ဗော’’တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဌပေတွာ ဗာလံ, အဝသေသေဟိ ဩဝါဒံ ဂဟေတု’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရော ဘိက္ခု ဂိလာနော ဟောတိ။ တံ ဘိက္ခုနိယော ဥပသင်္ကမိတွာ ဧတဒဝေါစုံ – ‘‘ဩဝါဒံ, အယျ ဂဏှာဟီ’’တိ။ ‘‘အဟဉှိ, ဘဂိနီ, ဂိလာနော၊ ကထာဟံ ဩဝါဒံ ဂဏှာမီ’’တိ? ‘‘ဂဏှာဟယျ, ဩဝါဒံ၊ ဧဝဉှိ ဘဂဝတာ ပညတ္တံ – ဌပေတွာ ဗာလံ, အဝသေသေဟိ ဩဝါဒေါ ဂဟေတဗ္ဗော’’တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဌပေတွာ ဗာလံ, ဌပေတွာ ဂိလာနံ, အဝသေသေဟိ ဩဝါဒံ ဂဟေတု’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရော ဘိက္ခု ဂမိကော ဟောတိ။ တံ ဘိက္ခုနိယော ဥပသင်္ကမိတွာ ဧတဒဝေါစုံ – ‘‘ဩဝါဒံ, အယျ, ဂဏှာဟီ’’တိ။ ‘‘အဟဉှိ, ဘဂိနီ, ဂမိကော၊ ကထာဟံ ဩဝါဒံ ဂဏှာမီ’’တိ? ‘‘ဂဏှာဟယျ, ဩဝါဒံ၊ ဧဝဉှိ ဘဂဝတာ ပညတ္တံ – ဌပေတွာ ဗာလံ, ဌပေတွာ ဂိလာနံ, အဝသေသေဟိ ဩဝါဒေါ ဂဟေတဗ္ဗော’’တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဌပေတွာ ဗာလံ, ဌပေတွာ ဂိလာနံ, ဌပေတွာ ဂမိကံ, အဝသေသေဟိ ဩဝါဒံ ဂဟေတု’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရော ဘိက္ခု အရညေ ဝိဟရတိ။ တံ ဘိက္ခုနိယော ဥပသင်္ကမိတွာ ဧတဒဝေါစုံ – ‘‘ဩဝါဒံ, အယျ, ဂဏှာဟီ’’တိ။ ‘‘အဟဉှိ, ဘဂိနီ, အရညေ ဝိဟရာမိ၊ ကထာဟံ ဩဝါဒံ ဂဏှာမီ’’တိ?
(ဝိ၊၄၊၄၅၇။)
‘‘ဂဏှာဟယျ, ဩဝါဒံ၊ ဧဝဉှိ ဘဂဝတာ ပညတ္တံ – ဌပေတွာ ဗာလံ, ဌပေတွာ ဂိလာနံ, ဌပေတွာ ဂမိကံ, အဝသေသေဟိ ဩဝါဒေါ ဂဟေတဗ္ဗော’’တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အာရညိကေန ဘိက္ခုနာ ဩဝါဒံ ဂဟေတုံ, သင်္ကေတဉ္စ ကာတုံ – အတြ ပတိဟရိဿာမီ’’တိ။
မြန်֍ ၄၁၅။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ဩဝါဒံ ဂဟေတွာ န အာရောစေန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဩဝါဒေါ န အာရောစေတဗ္ဗော။ ယော န အာရောစေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ဩဝါဒံ ဂဟေတွာ န ပစ္စာဟရန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဩဝါဒေါ န ပစ္စာဟရိတဗ္ဗော။ ယော န ပစ္စာဟရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခုနိယော သင်္ကေတံ န ဂစ္ဆန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနိယာ သင်္ကေတံ န ဂန္တဗ္ဗံ။ ယာ န ဂစ္ဆေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
မြန်֍ ၄၁၆။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခုနိယော ဒီဃာနိ ကာယဗန္ဓနာနိ ဓာရေန္တိ, တေဟေဝ ဖာသုကာ နာမေန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ…ပေ… သေယျထာပိ ဂိဟိနီ ကာမဘောဂိနိယောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနိယာ ဒီဃံ ကာယဗန္ဓနံ ဓာရေတဗ္ဗံ။ ယာ ဓာရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနိယာ ဧကပရိယာကတံ [ဧကပရိယာယကတံ (သျာ။)] ကာယဗန္ဓနံ, န စ တေန ဖာသုကာ နာမေတဗ္ဗာ။ ယာ နာမေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခုနိယော ဝိလီဝေန [ဝိလိဝေန (က။)] ပဋ္ဋေန ဖာသုကာ နာမေန္တိ…ပေ… စမ္မပဋ္ဋေန ဖာသုကာ နာမေန္တိ။ ဒုဿပဋ္ဋေန ဖာသုကာ နာမေန္တိ။ ဒုဿဝေဏိယာ ဖာသုကာ နာမေန္တိ။ ဒုဿဝဋ္ဋိယာ ဖာသုကာ နာမေန္တိ။ စောဠပဋ္ဋေန ဖာသုကာ နာမေန္တိ။ စောဠဝေဏိယာ ဖာသုကာ နာမေန္တိ။ စောဠဝဋ္ဋိယာ ဖာသုကာ နာမေန္တိ။ သုတ္တဝေဏိယာ ဖာသုကာ နာမေန္တိ။ သုတ္တဝဋ္ဋိယာ ဖာသုကာ နာမေန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ဂိဟိနီ ကာမဘောဂိနိယောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ
(ဝိ၊၄၊၄၅၈။)
အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနိယာ ဝိလီဝေန ပဋ္ဋေန ဖာသုကာ နာမေတဗ္ဗာ…ပေ… န သုတ္တဝဋ္ဋိယာ ဖာသုကာ နာမေတဗ္ဗာ။ ယာ နာမေယျ အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခုနိယော အဋ္ဌိလ္လေန ဇဃနံ ဃံသာပေန္တိ…ပေ… ဂေါဟနုကေန ဇဃနံ ကောဋ္ဋာပေန္တိ, ဟတ္ထံ ကောဋ္ဋာပေန္တိ, ဟတ္ထကောစ္ဆံ ကောဋ္ဋာပေန္တိ, ပါဒံ ကောဋ္ဋာပေန္တိ, ပါဒကောစ္ဆံ ကောဋ္ဋာပေန္တိ, ဦရုံ ကောဋ္ဋာပေန္တိ, မုခံ ကောဋ္ဋာပေန္တိ, ဒန္တမံသံ ကောဋ္ဋာပေန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ…ပေ… သေယျထာပိ ဂိဟိနီ ကာမဘောဂိနိယောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနိယာ အဋ္ဌိလ္လေန ဇဃနံ ဃံသာပေတဗ္ဗံ…ပေ… န ဒန္တမံသံ ကောဋ္ဋာပေတဗ္ဗံ။ ယာ ကောဋ္ဋာပေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
မြန်֍ ၄၁၇။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခုနိယော မုခံ အာလိမ္ပန္တိ…ပေ… မုခံ ဥမ္မဒ္ဒေန္တိ, မုခံ စုဏ္ဏေန္တိ, မနောသိလိကာယ မုခံ လဉ္ဆေန္တိ, အင်္ဂရာဂံ ကရောန္တိ, မုခရာဂံ ကရောန္တိ, အင်္ဂရာဂမုခရာဂံ ကရောန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ…ပေ… သေယျထာပိ ဂိဟိနီ ကာမဘောဂိနိယောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနိယာ မုခံ အာလိမ္ပိတဗ္ဗံ…ပေ… န မုခံ ဥမ္မဒ္ဒိတဗ္ဗံ, န မုခံ စုဏ္ဏေတဗ္ဗံ, န မနောသိလိကာယ မုခံ လဉ္ဆိတဗ္ဗံ, န အင်္ဂရာဂေါ ကာတဗ္ဗော, န မုခရာဂေါ ကာတဗ္ဗော, န အင်္ဂရာဂမုခရာဂေါ ကာတဗ္ဗော။ ယာ ကရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခုနိယော အဝင်္ဂံ [အပါင်္ဂံ (?)] ကရောန္တိ…ပေ… ဝိသေသကံ ကရောန္တိ, ဩလောကနကေန ဩလောကေန္တိ, သာလောကေ တိဋ္ဌန္တိ၊ နစ္စံ [သနစ္စံ (သီ။ သျာ။), သမဇ္ဇံ (က။)] ကာရာပေန္တိ, ဝေသိံ ဝုဋ္ဌာပေန္တိ, ပါနာဂါရံ ဌပေန္တိ, သူနံ ဌပေန္တိ, အာပဏံ ပသာရေန္တိ, ဝဍ္ဎိံ ပယောဇေန္တိ, ဝဏိဇ္ဇံ ပယောဇေန္တိ, ဒါသံ ဥပဋ္ဌာပေန္တိ, ဒါသိံ ဥပဋ္ဌာပေန္တိ, ကမ္မကာရံ ဥပဋ္ဌာပေန္တိ, ကမ္မကာရိံ ဥပဋ္ဌာပေန္တိ, တိရစ္ဆာနဂတံ ဥပဋ္ဌာပေန္တိ, ဟရီတကပက္ကိကံ [ဟရီတကပဏ္ဏိကံ (က။)] ပကိဏန္တိ, နမတကံ ဓာရေန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ…ပေ… သေယျထာပိ ဂိဟိနီ ကာမဘောဂိနိယောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနိယာ အဝင်္ဂံ ကာတဗ္ဗံ…ပေ… န ဝိသေသကံ ကာတဗ္ဗံ, န
(ဝိ၊၄၊၄၅၉။)
ဩလောကနကေန ဩလောကေတဗ္ဗံ, န သာလောကေ ဌာတဗ္ဗံ, န နစ္စံ ကာရာပေတဗ္ဗံ, န ဝေသီ ဝုဋ္ဌာပေတဗ္ဗာ, န ပါနာဂါရံ ဌပေတဗ္ဗံ, န သူနာ ဌပေတဗ္ဗာ, န အာပဏော ပသာရေတဗ္ဗော, န ဝဍ္ဎိ ပယောဇေတဗ္ဗာ, န ဝဏိဇ္ဇာ ပယောဇေတဗ္ဗာ, န ဒါသော ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗော, န ဒါသီ ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗာ, န ကမ္မကာရော ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗော, န ကမ္မကာရီ ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗာ, န တိရစ္ဆာနဂတော ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗော, န ဟရီတကပက္ကိကံ ပကိဏိတဗ္ဗံ, န နမတကံ ဓာရေတဗ္ဗံ။ ယာ ဓာရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
မြန်֍ ၄၁၈။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခုနိယော သဗ္ဗနီလကာနိ စီဝရာနိ ဓာရေန္တိ…ပေ… သဗ္ဗပီတကာနိ စီဝရာနိ ဓာရေန္တိ, သဗ္ဗလောဟိတကာနိ စီဝရာနိ ဓာရေန္တိ, သဗ္ဗမဉ္ဇိဋ္ဌိကာနိ စီဝရာနိ ဓာရေန္တိ, သဗ္ဗကဏှာနိ စီဝရာနိ ဓာရေန္တိ, သဗ္ဗမဟာရင်္ဂရတ္တာနိ စီဝရာနိ ဓာရေန္တိ, သဗ္ဗမဟာနာမရတ္တာနိ စီဝရာနိ ဓာရေန္တိ, အစ္ဆိန္နဒသာနိ စီဝရာနိ ဓာရေန္တိ, ဒီဃဒသာနိ စီဝရာနိ ဓာရေန္တိ, ပုပ္ဖဒသာနိ စီဝရာနိ ဓာရေန္တိ, ဖလဒသာနိ စီဝရာနိ ဓာရေန္တိ, ကဉ္စုကံ ဓာရေန္တိ, တိရီဋကံ ဓာရေန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ…ပေ… သေယျထာပိ ဂိဟိနီ ကာမဘောဂိနိယောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနိယာ သဗ္ဗနီလကာနိ စီဝရာနိ ဓာရေတဗ္ဗာနိ…ပေ… န တိရီဋကံ ဓာရေတဗ္ဗံ။ ယာ ဓာရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
မြန်֍ ၄၁၉။ တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရာ ဘိက္ခုနီ ကာလံ ကရောန္တီ ဧဝမာဟ – ‘‘မမစ္စယေန မယှံ ပရိက္ခာရော သံဃဿ ဟောတူ’’တိ။ တတ္ထ ဘိက္ခူ စ ဘိက္ခုနိယော စ ဝိဝဒန္တိ – ‘‘အမှာကံ ဟောတိ, အမှာကံ ဟောတီ’’တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘ဘိက္ခုနီ စေ, ဘိက္ခဝေ, ကာလံ ကရောန္တီ ဧဝံ ဝဒေယျ – ‘မမစ္စယေန မယှံ ပရိက္ခာရော သံဃဿ ဟောတူ’တိ, အနိဿရော တတ္ထ ဘိက္ခုသံဃော, ဘိက္ခုနိသံဃဿေဝေတံ။ သိက္ခမာနာ စေ, ဘိက္ခဝေ…ပေ… သာမဏေရီ စေ, ဘိက္ခဝေ, ကာလံ ကရောန္တီ ဧဝံ ဝဒေယျ – ‘မမစ္စယေန မယှံ ပရိက္ခာရော သံဃဿ ဟောတူ’တိ, အနိဿရော တတ္ထ ဘိက္ခုသံဃော, ဘိက္ခုနိသံဃဿေဝေတံ။ ဘိက္ခု စေ, ဘိက္ခဝေ, ကာလံ ကရောန္တော ဧဝံ ဝဒေယျ – ‘မမစ္စယေန မယှံ ပရိက္ခာရော သံဃဿ ဟောတူ’တိ, အနိဿရော တတ္ထ ဘိက္ခုနိသံဃော, ဘိက္ခုသံဃဿေဝေတံ။ သာမဏေရော စေ, ဘိက္ခဝေ…ပေ… ဥပါသကော စေ, ဘိက္ခဝေ…ပေ… ဥပါသိကာ စေ, ဘိက္ခဝေ…ပေ… အညော စေ, ဘိက္ခဝေ, ကောစိ ကာလံ ကရောန္တော ဧဝံ ဝဒေယျ – ‘မမစ္စယေန မယှံ
(ဝိ၊၄၊၄၆၀။)
ပရိက္ခာရော သံဃဿ ဟောတူ’တိ, အနိဿရော တတ္ထ ဘိက္ခုနိသံဃော, ဘိက္ခုသံဃဿေဝေတ’’န္တိ။
မြန်֍ ၄၂၀။ တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရာ ဣတ္ထီ ပုရာဏမလ္လီ ဘိက္ခုနီသု ပဗ္ဗဇိတာ ဟောတိ။ သာ ရထိကာယ ဒုဗ္ဗလကံ ဘိက္ခုံ ပဿိတွာ အံသကူဋေန ပဟာရံ ဒတွာ ပါတေသိ [ပဝဋ္ဋေသိ (သီ။)]။ ဘိက္ခူ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထဉှိ နာမ, ဘိက္ခုနီ, ဘိက္ခုဿ ပဟာရံ ဒဿတီ’’တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနိယာ ဘိက္ခုဿ ပဟာရော ဒါတဗ္ဗော။ ယာ ဒဒေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနိယာ ဘိက္ခုံ ပဿိတွာ ဒူရတောဝ ဩက္ကမိတွာ မဂ္ဂံ ဒါတု’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရာ ဣတ္ထီ ပဝုတ္ထပတိကာ ဇာရေန ဂဗ္ဘိနီ ဟောတိ။ သာ ဂဗ္ဘံ ပါတေတွာ ကုလူပိကံ ဘိက္ခုနိံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ဟန္ဒယျေ, ဣမံ ဂဗ္ဘံ ပတ္တေန နီဟရာ’’တိ။ အထ ခေါ သာ ဘိက္ခုနီ တံ ဂဗ္ဘံ ပတ္တေ ပက္ခိပိတွာ သံဃာဋိယာ ပဋိစ္ဆာဒေတွာ အဂမာသိ။ တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရေန ပိဏ္ဍစာရိကေန ဘိက္ခုနာ သမာဒါနံ ကတံ ဟောတိ – ‘ယာဟံ ပဌမံ ဘိက္ခံ လဘိဿာမိ, န တံ အဒတွာ ဘိက္ခုဿ ဝါ ဘိက္ခုနိယာ ဝါ ပရိဘုဉ္ဇိဿာမီ’တိ။ အထ ခေါ သော ဘိက္ခု တံ ဘိက္ခုနိံ ပဿိတွာ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ဟန္ဒ, ဘဂိနိ, ဘိက္ခံ ပဋိဂ္ဂဏှာ’’တိ။ ‘‘အလံ အယျာ’’တိ။ ဒုတိယမ္ပိ ခေါ…ပေ… တတိယမ္ပိ ခေါ သော ဘိက္ခု တံ ဘိက္ခုနိံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ဟန္ဒ, ဘဂိနိ, ဘိက္ခံ ပဋိဂ္ဂဏှာ’’တိ။ ‘‘အလံ အယျာ’’တိ။ ‘‘မယာ ခေါ, ဘဂိနိ, သမာဒါနံ ကတံ – ‘ယာဟံ ပဌမံ ဘိက္ခံ လဘိဿာမိ, န တံ အဒတွာ ဘိက္ခုဿ ဝါ ဘိက္ခုနိယာ ဝါ ပရိဘုဉ္ဇိဿာမီ’တိ။ ဟန္ဒ, ဘဂိနိ, ဘိက္ခံ ပဋိဂ္ဂဏှာ’’တိ။ အထ ခေါ သာ ဘိက္ခုနီ တေန ဘိက္ခုနာ နိပ္ပီဠိယမာနာ နီဟရိတွာ ပတ္တံ ဒဿေသိ – ‘‘ပဿ, အယျ, ပတ္တေ ဂဗ္ဘံ၊ မာ စ ကဿစိ အာရောစေသီ’’တိ။ အထ ခေါ သော ဘိက္ခု ဥဇ္ဈာယတိ ခိယျတိ ဝိပါစေတိ – ‘‘ကထဉှိ နာမ ဘိက္ခုနီ ပတ္တေန ဂဗ္ဘံ နီဟရိဿတီ’’တိ! အထ ခေါ သော ဘိက္ခု ဘိက္ခူနံ ဧတမတ္ထံ အာရောစေသိ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ…ပေ… တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထဉှိ နာမ ဘိက္ခုနီ ပတ္တေန ဂဗ္ဘံ နီဟရိဿတီ’’တိ! ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနိယာ ပတ္တေန ဂဗ္ဘော နီဟရိတဗ္ဗော။
(ဝိ၊၄၊၄၆၁။)
ယာ နီဟရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနိယာ ဘိက္ခုံ ပဿိတွာ နီဟရိတွာ ပတ္တံ ဒဿေတု’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခုနိယော ဘိက္ခုံ ပဿိတွာ ပရိဝတ္တေတွာ ပတ္တမူလံ ဒဿေန္တိ။ ဘိက္ခူ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထဉှိ နာမ ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခုနိယော ဘိက္ခုံ ပဿိတွာ ပရိဝတ္တေတွာ ပတ္တမူလံ ဒဿေဿန္တီ’’တိ! အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနိယာ ဘိက္ခုံ ပဿိတွာ ပရိဝတ္တေတွာ ပတ္တမူလံ ဒဿေတဗ္ဗံ။ ယာ ဒဿေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနိယာ ဘိက္ခုံ ပဿိတွာ ဥက္ကုဇ္ဇိတွာ ပတ္တံ ဒဿေတုံ။ ယဉ္စ ပတ္တေ အာမိသံ ဟောတိ, တေန စ ဘိက္ခု နိမန္တေတဗ္ဗော’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန သာဝတ္ထိယံ ရထိကာယ ပုရိသဗျဉ္ဇနံ ဆဍ္ဍိတံ ဟောတိ။ တံ ဘိက္ခုနိယော သက္ကစ္စံ ဥပနိဇ္ဈာယိံသု။ မနုဿာ ဥက္ကုဋ္ဌိံ အကံသု။ တာ ဘိက္ခုနိယော မင်္ကူ အဟေသုံ။ အထ ခေါ တာ ဘိက္ခုနိယော ဥပဿယံ ဂန္တွာ ဘိက္ခုနီနံ ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ယာ တာ ဘိက္ခုနိယော အပ္ပိစ္ဆာ…ပေ… တာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထဉှိ နာမ ဘိက္ခုနိယော ပုရိသဗျဉ္ဇနံ ဥပနိဇ္ဈာယိဿန္တီ’’တိ! အထ ခေါ တာ ဘိက္ခုနိယော ဘိက္ခူနံ ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနိယာ ပုရိသဗျဉ္ဇနံ ဥပနိဇ္ဈာယိတဗ္ဗံ။ ယာ ဥပနိဇ္ဈာယေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
မြန်֍ ၄၂၁။ တေန ခေါ ပန သမယေန မနုဿာ ဘိက္ခူနံ အာမိသံ ဒေန္တိ။ ဘိက္ခူ ဘိက္ခုနီနံ ဒေန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထဉှိ နာမ ဘဒန္တာ အတ္တနော ပရိဘောဂတ္ထာယ ဒိန္နံ အညေသံ ဒဿန္တိ! မယမ္ပိ န ဇာနာမ ဒါနံ ဒါတု’’န္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, အတ္တနော ပရိဘောဂတ္ထာယ ဒိန္နံ အညေသံ ဒါတဗ္ဗံ။ ယော ဒဒေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူနံ အာမိသံ ဥဿန္နံ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, သံဃဿ ဒါတု’’န္တိ။ ဗာဠှတရံ ဥဿန္နံ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပုဂ္ဂလိကမ္ပိ ဒါတု’’န္တိ။
(ဝိ၊၄၊၄၆၂။)
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူနံ သန္နိဓိကတံ အာမိသံ ဥဿန္နံ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူနံ သန္နိဓိံ ဘိက္ခုနီဟိ [ဘိက္ခုနီဟိ ဘိက္ခူဟိ (သီ။)] ပဋိဂ္ဂါဟာပေတွာ [ပဋိဂ္ဂဟာပေတွာ (က။)] ပရိဘုဉ္ဇိတု’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန မနုဿာ ဘိက္ခုနီနံ အာမိသံ ဒေန္တိ။ ဘိက္ခုနိယော ဘိက္ခူနံ ဒေန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထဉှိ နာမ ဘိက္ခုနိယော အတ္တနော ပရိဘောဂတ္ထာယ ဒိန္နံ အညေသံ ဒဿန္တိ! မယမ္ပိ န ဇာနာမ ဒါနံ ဒါတု’’န္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနိယာ အတ္တနော ပရိဘောဂတ္ထာယ ဒိန္နံ အညေသံ ဒါတဗ္ဗံ။ ယာ ဒဒေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခုနီနံ အာမိသံ ဥဿန္နံ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, သံဃဿ ဒါတု’’န္တိ။ ဗာဠှတရံ ဥဿန္နံ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပုဂ္ဂလိကမ္ပိ ဒါတု’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခုနီနံ သန္နိဓိကတံ အာမိသံ ဥဿန္နံ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနီနံ သန္နိဓိံ ဘိက္ခူဟိ ဘိက္ခုနီဟိ [ဘိက္ခူဟိ ဘိက္ခုနီဟိ (သီ။)] ပဋိဂ္ဂါဟာပေတွာ ပရိဘုဉ္ဇိတု’’န္တိ။
မြန်֍ ၄၂၂။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူနံ သေနာသနံ ဥဿန္နံ ဟောတိ, ဘိက္ခုနီနံ [ဘိက္ခုနီနံ သေနာသနံ (သျာ။ ကံ။)] န ဟောတိ။ ဘိက္ခုနိယော ဘိက္ခူနံ သန္တိကေ ဒူတံ ပါဟေသုံ – ‘သာဓု, ဘန္တေ, အယျာ အမှာကံ သေနာသနံ ဒေန္တု တာဝကာလိက’န္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနီနံ သေနာသနံ ဒါတုံ တာဝကာလိက’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဥတုနိယော ဘိက္ခုနိယော ဩနဒ္ဓမဉ္စံ ဩနဒ္ဓပီဌံ အဘိနိသီဒန္တိပိ အဘိနိပဇ္ဇန္တိပိ။ သေနာသနံ လောဟိတေန မက္ခိယျတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနိယာ ဩနဒ္ဓမဉ္စံ ဩနဒ္ဓပီဌံ အဘိနိသီဒိတဗ္ဗံ အဘိနိပဇ္ဇိတဗ္ဗံ။ ယာ အဘိနိသီဒေယျ ဝါ အဘိနိပဇ္ဇေယျ ဝါ အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အာဝသထစီဝရ’’န္တိ။ အာဝသထစီဝရံ လောဟိတေန မက္ခိယျတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။
(ဝိ၊၄၊၄၆၃။)
‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အာဏိစောဠက’’န္တိ။ စောဠကံ နိပတတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, သုတ္တကေန ဗန္ဓိတွာ ဦရုယာ ဗန္ဓိတု’’န္တိ။ သုတ္တံ ဆိဇ္ဇတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, သံဝေလ္လိယံ, ကဋိသုတ္တက’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခုနိယော သဗ္ဗကာလံ ကဋိသုတ္တကံ ဓာရေန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ဂိဟိနီ ကာမဘောဂိနိယောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနိယာ သဗ္ဗကာလံ ကဋိသုတ္တကံ ဓာရေတဗ္ဗံ။ ယာ ဓာရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဥတုနိယာ ကဋိသုတ္တက’’န္တိ။
ဒုတိယဘာဏဝါရော နိဋ္ဌိတော။
၃။ တတိယဘာဏဝါရော
မြန်֍ ၄၂၃။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဥပသမ္ပန္နာယော ဒိဿန္တိ – အနိမိတ္တာပိ, နိမိတ္တမတ္တာပိ, အလောဟိတာပိ, ဓုဝလောဟိတာပိ, ဓုဝစောဠာပိ, ပဂ္ဃရန္တီပိ, သိခရိဏီပိ, ဣတ္ထိပဏ္ဍကာပိ, ဝေပုရိသိကာပိ, သမ္ဘိန္နာပိ, ဥဘတောဗျဉ္ဇနာပိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဥပသမ္ပာဒေန္တိယာ စတုဝီသတိ အန္တရာယိကေ ဓမ္မေ ပုစ္ဆိတုံ။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, ပုစ္ဆိတဗ္ဗာ – ‘နသိ အနိမိတ္တာ, နသိ နိမိတ္တမတ္တာ, နသိ အလောဟိတာ, နသိ ဓုဝလောဟိတာ, နသိ ဓုဝစောဠာ, နသိ ပဂ္ဃရန္တီ, နသိ သိခရဏီ [သိခရိဏီ (သီ။ သျာ။)], နသိ ဣတ္ထိပဏ္ဍကာ, နသိ ဝေပုရိသိကာ, နသိ သမ္ဘိန္နာ, နသိ ဥဘတောဗျဉ္ဇနာ? သန္တိ တေ ဧဝရူပါ အာဗာဓာ – ကုဋ္ဌံ, ဂဏ္ဍော, ကိလာသော, သောသော, အပမာရော? မနုဿာသိ, ဣတ္ထီသိ, ဘုဇိဿာသိ, အဏဏာသိ, နသိ ရာဇဘဋီ? အနုညာတာသိ မာတာပိတူဟိ, သာမိကေန? ပရိပုဏ္ဏဝီသတိဝဿာသိ, ပရိပုဏ္ဏံ တေ ပတ္တစီဝရံ, ကိန္နာမာသိ, ကာနာမာ တေ ပဝတ္တိနီ’’တိ?
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ဘိက္ခုနီနံ အန္တရာယိကေ ဓမ္မေ ပုစ္ဆန္တိ။ ဥပသမ္ပဒါပေက္ခာယော ဝိတ္ထာယန္တိ, မင်္ကူ ဟောန္တိ, န သက္ကောန္တိ ဝိဿဇ္ဇေတုံ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဧကတောဥပသမ္ပန္နာယ ဘိက္ခုနိသံဃေ ဝိသုဒ္ဓါယ ဘိက္ခုသံဃေ ဥပသမ္ပာဒေတု’’န္တိ။
(ဝိ၊၄၊၄၆၄။)
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခုနိယော အနနုသိဋ္ဌာ ဥပသမ္ပဒါပေက္ခာယော အန္တရာယိကေ ဓမ္မေ ပုစ္ဆန္တိ။ ဥပသမ္ပဒါပေက္ခာယော ဝိတ္ထာယန္တိ, မင်္ကူ ဟောန္တိ, န သက္ကောန္တိ ဝိဿဇ္ဇေတုံ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပဌမံ အနုသာသိတွာ ပစ္ဆာ အန္တရာယိကေ ဓမ္မေ ပုစ္ဆိတု’’န္တိ။
တတ္ထေဝ သံဃမဇ္ဈေ အနုသာသန္တိ။ ဥပသမ္ပဒါပေက္ခာယော တထေဝ ဝိတ္ထာယန္တိ, မင်္ကူ ဟောန္တိ, န သက္ကောန္တိ ဝိဿဇ္ဇေတုံ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဧကမန္တံ အနုသာသိတွာ သံဃမဇ္ဈေ အန္တရာယိကေ ဓမ္မေ ပုစ္ဆိတုံ။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, အနုသာသိတဗ္ဗာ။
မြန်֍ ၄၂၄။ ‘‘ပဌမံ ဥပဇ္ဈံ ဂါဟာပေတဗ္ဗာ။ ဥပဇ္ဈံ ဂါဟာပေတွာ ပတ္တစီဝရံ အာစိက္ခိတဗ္ဗံ – ‘အယံ တေ ပတ္တော, အယံ သံဃာဋိ, အယံ ဥတ္တရာသင်္ဂေါ, အယံ အန္တရဝါသကော, ဣဒံ သံကစ္စိကံ [သင်္ကစ္ဆိကံ (သျာ။)], အယံ ဥဒကသာဋိကာ၊ ဂစ္ဆ အမုမှိ ဩကာသေ တိဋ္ဌာဟီ’’တိ။
ဗာလာ အဗျတ္တာ အနုသာသန္တိ။ ဒုရနုသိဋ္ဌာ ဥပသမ္ပဒါပေက္ခာယော ဝိတ္ထာယန္တိ, မင်္ကူ ဟောန္တိ, န သက္ကောန္တိ ဝိဿဇ္ဇေတုံ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဗာလာယ အဗျတ္တာယ အနုသာသိတဗ္ဗာ။ ယာ အနုသာသေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဗျတ္တာယ ဘိက္ခုနိယာ ပဋိဗလာယ အနုသာသိတု’’န္တိ။
အသမ္မတာ အနုသာသန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, အသမ္မတာယ အနုသာသိတဗ္ဗာ။ ယာ အနုသာသေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, သမ္မတာယ အနုသာသိတုံ။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, သမ္မန္နိတဗ္ဗာ – အတ္တနာ ဝါ အတ္တာနံ သမ္မန္နိတဗ္ဗံ, ပရာယ ဝါ ပရာ သမ္မန္နိတဗ္ဗာ။
‘‘ကထဉ္စ အတ္တနာဝ [အတ္တနာ ဝါ (က။)] အတ္တာနံ သမ္မန္နိတဗ္ဗံ? ဗျတ္တာယ ဘိက္ခုနိယာ ပဋိဗလာယ သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော – ‘သုဏာတု မေ, အယျေ, သံဃော။ ဣတ္ထန္နာမာ ဣတ္ထန္နာမာယ အယျာယ ဥပသမ္ပဒါပေက္ခာ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, အဟံ ဣတ္ထန္နာမာ ဣတ္ထန္နာမံ အနုသာသေယျ’န္တိ။ ဧဝံ အတ္တနာဝ အတ္တာနံ သမ္မန္နိတဗ္ဗံ။
‘‘ကထဉ္စ ပရာယ [ပရာယ ဝါ (က။)] ပရာ သမ္မန္နိတဗ္ဗာ? ဗျတ္တာယ ဘိက္ခုနိယာ ပဋိဗလာယ သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော – ‘သုဏာတု မေ, အယျေ, သံဃော။ ဣတ္ထန္နာမာ
(ဝိ၊၄၊၄၆၅။)
ဣတ္ထန္နာမာယ အယျာယ ဥပသမ္ပဒါပေက္ခာ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, ဣတ္ထန္နာမာ ဣတ္ထန္နာမံ အနုသာသေယျာ’တိ။ ဧဝံ ပရာယ ပရာ သမ္မန္နိတဗ္ဗာ။
‘‘တာယ သမ္မတာယ ဘိက္ခုနိယာ ဥပသမ္ပဒါပေက္ခံ ဥပသင်္ကမိတွာ ဧဝမဿ ဝစနီယာ – ‘သုဏသိ ဣတ္ထန္နာမေ။ အယံ တေ သစ္စကာလော, ဘူတကာလော။ ယံ ဇာတံ တံ သံဃမဇ္ဈေ ပုစ္ဆန္တေ သန္တံ အတ္ထီတိ ဝတ္တဗ္ဗံ, အသန္တံ နတ္ထီတိ ဝတ္တဗ္ဗံ။ မာ ခေါ ဝိတ္ထာယိ [ဝိတ္ထာသိ (က။)], မာ ခေါ မင်္ကု အဟောသိ။ ဧဝံ တံ ပုစ္ဆိဿန္တိ – နသိ အနိမိတ္တာ, နသိ နိမိတ္တမတ္တာ, နသိ အလောဟိတာ, နသိ ဓုဝလောဟိတာ, နသိ ဓုဝစောဠာ, နသိ ပဂ္ဃရန္တီ, နသိ သိခရိဏီ, နသိ ဣတ္ထိပဏ္ဍကာ, နသိ ဝေပုရိသိကာ, နသိ သမ္ဘိန္နာ, နသိ ဥဘတောဗျဉ္ဇနာ? သန္တိ တေ ဧဝရူပါ အာဗာဓာ – ကုဋ္ဌံ, ဂဏ္ဍော, ကိလာသော, သောသော, အပမာရော? မနုဿာသိ, ဣတ္ထီသိ, ဘုဇိဿာသိ, အဏဏာသိ, နသိ ရာဇဘဋီ? အနုညာတာသိ မာတာပိတူဟိ, သာမိကေန? ပရိပုဏ္ဏဝီသတိဝဿာသိ, ပရိပုဏ္ဏံ တေ ပတ္တစီဝရံ, ကိန္နာမာသိ, ကာနာမာ တေ ပဝတ္တိနီ’တိ?
‘‘ဧကတော အာဂစ္ဆန္တိ။ န ဧကတော အာဂန္တဗ္ဗံ။ အနုသာသိကာယ ပဌမတရံ အာဂန္တွာ သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော – ‘သုဏာတု မေ, အယျေ, သံဃော။ ဣတ္ထန္နာမာ ဣတ္ထန္နာမာယ အယျာယ ဥပသမ္ပဒါပေက္ခာ။ အနုသိဋ္ဌာ သာ မယာ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, ဣတ္ထန္နာမာ အာဂစ္ဆေယျာ’တိ။ ‘အာဂစ္ဆာဟီ’တိ ဝတ္တဗ္ဗာ။
‘‘ဧကံသံ ဥတ္တရာသင်္ဂံ ကာရာပေတွာ ဘိက္ခုနီနံ ပါဒေ ဝန္ဒာပေတွာ ဥက္ကုဋိကံ နိသီဒါပေတွာ အဉ္ဇလိံ ပဂ္ဂဏှာပေတွာ ဥပသမ္ပဒံ ယာစာပေတဗ္ဗာ – ‘သံဃံ, အယျေ, ဥပသမ္ပဒံ ယာစာမိ။ ဥလ္လုမ္ပတု မံ, အယျေ, သံဃော အနုကမ္ပံ ဥပါဒါယ။ ဒုတိယမ္ပိ, အယျေ, သံဃံ ဥပသမ္ပဒံ ယာစာမိ။ ဥလ္လုမ္ပတု မံ, အယျေ, သံဃော အနုကမ္ပံ ဥပါဒါယ။ တတိယမ္ပိ, အယျေ, သံဃံ ဥပသမ္ပဒံ ယာစာမိ။ ဥလ္လုမ္ပတု မံ, အယျေ, သံဃော အနုကမ္ပံ ဥပါဒါယာ’တိ။ ဗျတ္တာယ ဘိက္ခုနိယာ ပဋိဗလာယ သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
‘‘သုဏာတု မေ, အယျေ, သံဃော။ အယံ ဣတ္ထန္နာမာ ဣတ္ထန္နာမာယ အယျာယ ဥပသမ္ပဒါပေက္ခာ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, အဟံ ဣတ္ထန္နာမံ အန္တရာယိကေ ဓမ္မေ ပုစ္ဆေယျန္တိ။
(ဝိ၊၄၊၄၆၆။)
‘‘သုဏသိ ဣတ္ထန္နာမေ။ အယံ တေ သစ္စကာလော, ဘူတကာလော။ ယံ ဇာတံ တံ ပုစ္ဆာမိ သန္တံ အတ္ထီတိ ဝတ္တဗ္ဗံ, အသန္တံ နတ္ထီတိ ဝတ္တဗ္ဗံ။ နသိ အနိမိတ္တာ…ပေ… ကိန္နာမာသိ, ကာနာမာ တေ ပဝတ္တိနီတိ။ ဗျတ္တာယ ဘိက္ခုနိယာ ပဋိဗလာယ သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
မြန်֍ ၄၂၅။ ‘‘သုဏာတု မေ, အယျေ, သံဃော။ အယံ ဣတ္ထန္နာမာ ဣတ္ထန္နာမာယ အယျာယ ဥပသမ္ပဒါပေက္ခာ။ ပရိသုဒ္ဓါ အန္တရာယိကေဟိ ဓမ္မေဟိ, ပရိပုဏ္ဏဿာ ပတ္တစီဝရံ။ ဣတ္ထန္နာမာ သံဃံ ဥပသမ္ပဒံ ယာစတိ ဣတ္ထန္နာမာယ အယျာယ ပဝတ္တိနိယာ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ဣတ္ထန္နာမံ ဥပသမ္ပာဒေယျ ဣတ္ထန္နာမာယ အယျာယ ပဝတ္တိနိယာ။ ဧသာ ဉတ္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, အယျေ, သံဃော။ အယံ ဣတ္ထန္နာမာ ဣတ္ထန္နာမာယ အယျာယ ဥပသမ္ပဒါပေက္ခာ။ ပရိသုဒ္ဓါ အန္တရာယိကေဟိ ဓမ္မေဟိ, ပရိပုဏ္ဏဿာ ပတ္တစီဝရံ။ ဣတ္ထန္နာမာ သံဃံ ဥပသမ္ပဒံ ယာစတိ ဣတ္ထန္နာမာယ အယျာယ ပဝတ္တိနိယာ။ သံဃော ဣတ္ထန္နာမံ ဥပသမ္ပာဒေတိ ဣတ္ထန္နာမာယ အယျာယ ပဝတ္တိနိယာ။ ယဿာ အယျာယ ခမတိ ဣတ္ထန္နာမာယ ဥပသမ္ပဒါ ဣတ္ထန္နာမာယ အယျာယ ပဝတ္တိနိယာ, သာ တုဏှဿ၊ ယဿာ နက္ခမတိ, သာ ဘာသေယျ။
‘‘ဒုတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ…ပေ… တတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ – သုဏာတု မေ, အယျေ, သံဃော။ အယံ ဣတ္ထန္နာမာ ဣတ္ထန္နာမာယ အယျာယ ဥပသမ္ပဒါပေက္ခာ။ ပရိသုဒ္ဓါ အန္တရာယိကေဟိ ဓမ္မေဟိ, ပရိပုဏ္ဏဿာ ပတ္တစီဝရံ။ ဣတ္ထန္နာမာ သံဃံ ဥပသမ္ပဒံ ယာစတိ ဣတ္ထန္နာမာယ အယျာယ ပဝတ္တိနိယာ။ သံဃော ဣတ္ထန္နာမံ ဥပသမ္ပာဒေတိ ဣတ္ထန္နာမာယ အယျာယ ပဝတ္တိနိယာ။ ယဿာ အယျာယ ခမတိ ဣတ္ထန္နာမာယ ဥပသမ္ပဒါ ဣတ္ထန္နာမာယ အယျာယ ပဝတ္တိနိယာ, သာ တုဏှဿ၊ ယဿာ နက္ခမတိ, သာ ဘာသေယျ။
‘‘ဥပသမ္ပန္နာ သံဃေန ဣတ္ထန္နာမာ ဣတ္ထန္နာမာယ အယျာယ ပဝတ္တိနိယာ။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီတိ။
‘‘တာဝဒေဝ တံ အာဒါယ ဘိက္ခုသံဃံ ဥပသင်္ကမိတွာ ဧကံသံ ဥတ္တရာသင်္ဂံ ကာရာပေတွာ ဘိက္ခူနံ ပါဒေ ဝန္ဒာပေတွာ ဥက္ကုဋိကံ နိသီဒါပေတွာ အဉ္ဇလိံ ပဂ္ဂဏှာပေတွာ ဥပသမ္ပဒံ ယာစာပေတဗ္ဗာ – ‘အဟံ, အယျာ, ဣတ္ထန္နာမာ ဣတ္ထန္နာမာယ အယျာယ ဥပသမ္ပဒါပေက္ခာ။ ဧကတောဥပသမ္ပန္နာ ဘိက္ခုနိသံဃေ, ဝိသုဒ္ဓါ၊ သံဃံ, အယျာ, ဥပသမ္ပဒံ ယာစာမိ။ ဥလ္လုမ္ပတု မံ, အယျာ, သံဃော အနုကမ္ပံ ဥပါဒါယ။ အဟံ, အယျာ, ဣတ္ထန္နာမာ ဣတ္ထန္နာမာယ
(ဝိ၊၄၊၄၆၇။)
အယျာယ ဥပသမ္ပဒါပေက္ခာ။ ဧကတောဥပသမ္ပန္နာ ဘိက္ခုနိသံဃေ, ဝိသုဒ္ဓါ။ ဒုတိယမ္ပိ, အယျာ, သံဃံ ဥပသမ္ပဒံ ယာစာမိ။ ဥလ္လုမ္ပတု မံ, အယျာ, သံဃော အနုကမ္ပံ ဥပါဒါယ။ အဟံ, အယျာ, ဣတ္ထန္နာမာ ဣတ္ထန္နာမာယ အယျာယ ဥပသမ္ပဒါပေက္ခာ။ ဧကတောဥပသမ္ပန္နာ ဘိက္ခုနိသံဃေ, ဝိသုဒ္ဓါ။ တတိယမ္ပိ, အယျာ, သံဃံ ဥပသမ္ပဒံ ယာစာမိ။ ဥလ္လုမ္ပတု မံ, အယျာ, သံဃော အနုကမ္ပံ ဥပါဒါယာ’တိ။ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဣတ္ထန္နာမာ ဣတ္ထန္နာမာယ ဥပသမ္ပဒါပေက္ခာ။ ဧကတောဥပသမ္ပန္နာ ဘိက္ခုနိသံဃေ, ဝိသုဒ္ဓါ။ ဣတ္ထန္နာမာ သံဃံ ဥပသမ္ပဒံ ယာစတိ ဣတ္ထန္နာမာယ ပဝတ္တိနိယာ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ဣတ္ထန္နာမံ ဥပသမ္ပာဒေယျ, ဣတ္ထန္နာမာယ ပဝတ္တိနိယာ။ ဧသာ ဉတ္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဣတ္ထန္နာမာ ဣတ္ထန္နာမာယ ဥပသမ္ပဒါပေက္ခာ။ ဧကတောဥပသမ္ပန္နာ ဘိက္ခုနိသံဃေ, ဝိသုဒ္ဓါ။ ဣတ္ထန္နာမာ သံဃံ ဥပသမ္ပဒံ ယာစတိ ဣတ္ထန္နာမာယ ပဝတ္တိနိယာ။ သံဃော ဣတ္ထန္နာမံ ဥပသမ္ပာဒေတိ ဣတ္ထန္နာမာယ ပဝတ္တိနိယာ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဣတ္ထန္နာမာယ ဥပသမ္ပဒါ ဣတ္ထန္နာမာယ ပဝတ္တိနိယာ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘ဒုတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ…ပေ… တတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ – သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဣတ္ထန္နာမာ ဣတ္ထန္နာမာယ ဥပသမ္ပဒါပေက္ခာ။ ဧကတောဥပသမ္ပန္နာ ဘိက္ခုနိသံဃေ, ဝိသုဒ္ဓါ။ ဣတ္ထန္နာမာ သံဃံ ဥပသမ္ပဒံ ယာစတိ ဣတ္ထန္နာမာယ ပဝတ္တိနိယာ။ သံဃော ဣတ္ထန္နာမံ ဥပသမ္ပာဒေတိ ဣတ္ထန္နာမာယ ပဝတ္တိနိယာ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဣတ္ထန္နာမာယ ဥပသမ္ပဒါ ဣတ္ထန္နာမာယ ပဝတ္တိနိယာ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘ဥပသမ္ပန္နာ သံဃေန ဣတ္ထန္နာမာ ဣတ္ထန္နာမာယ ပဝတ္တိနိယာ။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီတိ။
‘‘တာဝဒေဝ ဆာယာ မေတဗ္ဗာ, ဥတုပ္ပမာဏံ အာစိက္ခိတဗ္ဗံ, ဒိဝသဘာဂေါ အာစိက္ခိတဗ္ဗော, သင်္ဂီတိ အာစိက္ခိတဗ္ဗာ, ဘိက္ခုနိယော ဝတ္တဗ္ဗာ – ဣမိဿာ တယော စ နိဿယေ, အဋ္ဌ စ အကရဏီယာနိ အာစိက္ခေယျာထာ’’တိ။
မြန်֍ ၄၂၆။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခုနိယော ဘတ္တဂ္ဂေ အာသနံ သံကသာယန္တိယော ကာလံ ဝီတိနာမေသုံ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ
(ဝိ၊၄၊၄၆၈။)
အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အဋ္ဌန္နံ ဘိက္ခုနီနံ ယထာဝုဍ္ဎံ, အဝသေသာနံ ယထာဂတိက’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခုနိယော – ဘဂဝတာ အနုညာတံ အဋ္ဌန္နံ ဘိက္ခုနီနံ ယထာဝုဍ္ဎံ, အဝသေသာနံ ယထာဂတိကန္တိ – သဗ္ဗတ္ထ အဋ္ဌေဝ ဘိက္ခုနိယော ယထာဝုဍ္ဎံ ပဋိဗာဟန္တိ, အဝသေသာယော ယထာဂတိကံ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဘတ္တဂ္ဂေ အဋ္ဌန္နံ ဘိက္ခုနီနံ ယထာဝုဍ္ဎံ, အဝသေသာနံ ယထာဂတိကံ၊ အညတ္ထ သဗ္ဗတ္ထ ယထာဝုဍ္ဎံ [အညတ္ထ ယထာဝုဍ္ဎံ (သျာ။)] န ပဋိဗာဟိတဗ္ဗံ။ ယာ ပဋိဗာဟေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
မြန်֍ ၄၂၇။ [ပါစိ။ ၁၀၅၀ အာဒယော] တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခုနိယော န ပဝါရေန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနိယာ န ပဝါရေတဗ္ဗံ။ ယာ န ပဝါရေယျ, ယထာဓမ္မော ကာရေတဗ္ဗော’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခုနိယော အတ္တနာ ပဝါရေတွာ ဘိက္ခုသံဃံ န ပဝါရေန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနိယာ အတ္တနာ ပဝါရေတွာ ဘိက္ခုသံဃော န ပဝါရေတဗ္ဗော။ ယာ န ပဝါရေယျ, ယထာဓမ္မော ကာရေတဗ္ဗော’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခုနိယော ဘိက္ခူဟိ သဒ္ဓိံ ဧကတော ပဝါရေန္တိယော ကောလာဟလံ အကံသု။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနိယာ ဘိက္ခူဟိ သဒ္ဓိံ ဧကတော ပဝါရေတဗ္ဗံ။ ယာ ပဝါရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခုနိယော ပုရေဘတ္တံ ပဝါရေန္တိယော ကာလံ ဝီတိနာမေသုံ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပစ္ဆာဘတ္တံ [ဘိက္ခဝေ ဘိက္ခုနိယာ ပစ္ဆာဘတ္တံ (သျာ။ ကံ။)] ပဝါရေတု’’န္တိ။ ပစ္ဆာဘတ္တံ ပဝါရေန္တိယော ဝိကာလေ [ဝိကာလံ (က။)] အဟေသုံ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အဇ္ဇတနာ ဘိက္ခုနိသံဃံ [အဇ္ဇတနာ (သီ။), အဇ္ဇတနာယ (က။)] ပဝါရေတွာ အပရဇ္ဇု ဘိက္ခုသံဃံ ပဝါရေတု’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန သဗ္ဗော ဘိက္ခုနိသံဃော ပဝါရေန္တော ကောလာဟလံ အကာသိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဧကံ ဘိက္ခုနိံ ဗျတ္တံ ပဋိဗလံ သမ္မန္နိတုံ – ဘိက္ခုနိသံဃဿ အတ္ထာယ
(ဝိ၊၄၊၄၆၉။)
ဘိက္ခုသံဃံ ပဝါရေတုံ။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, သမ္မန္နိတဗ္ဗာ။ ပဌမံ ဘိက္ခုနီ ယာစိတဗ္ဗာ, ယာစိတွာ ဗျတ္တာယ ဘိက္ခုနိယာ ပဋိဗလာယ သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
‘‘သုဏာတု မေ, အယျေ, သံဃော။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ဣတ္ထန္နာမံ ဘိက္ခုနိံ သမ္မန္နေယျ ဘိက္ခုနိသံဃဿ အတ္ထာယ ဘိက္ခုသံဃံ ပဝါရေတုံ။ ဧသာ ဉတ္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, အယျေ, သံဃော။ သံဃော ဣတ္ထန္နာမံ ဘိက္ခုနိံ သမ္မန္နတိ ဘိက္ခုနိသံဃဿ အတ္ထာယ ဘိက္ခုသံဃံ ပဝါရေတုံ။ ယဿာ အယျာယ ခမတိ ဣတ္ထန္နာမာယ ဘိက္ခုနိယာ သမ္မုတိ ဘိက္ခုနိသံဃဿ အတ္ထာယ ဘိက္ခုသံဃံ ပဝါရေတုံ, သာ တုဏှဿ၊ ယဿာ နက္ခမတိ, သာ ဘာသေယျ။
‘‘သမ္မတာ သံဃေန ဣတ္ထန္နာမာ ဘိက္ခုနီ ဘိက္ခုနိသံဃဿ အတ္ထာယ ဘိက္ခုသံဃံ ပဝါရေတုံ။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီတိ။
‘‘တာယ သမ္မတာယ ဘိက္ခုနိယာ ဘိက္ခုနိသံဃံ အာဒါယ ဘိက္ခုသံဃံ ဥပသင်္ကမိတွာ ဧကံသံ ဥတ္တရာသင်္ဂံ ကရိတွာ ဘိက္ခူနံ ပါဒေ ဝန္ဒိတွာ ဥက္ကုဋိကံ နိသီဒိတွာ အဉ္ဇလိံ ပဂ္ဂဟေတွာ ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘ဘိက္ခုနီသံဃော, အယျာ, ဘိက္ခုသံဃံ ပဝါရေတိ – ဒိဋ္ဌေန ဝါ, သုတေန ဝါ ပရိသင်္ကာယ ဝါ။ ဝဒတု [ဝဒတု မံ (က။)], အယျာ, ဘိက္ခုသံဃော ဘိက္ခုနိသံဃံ အနုကမ္ပံ ဥပါဒါယ, ပဿန္တော ပဋိကရိဿတိ။ ဒုတိယမ္ပိ, အယျာ…ပေ… တတိယမ္ပိ, အယျာ, ဘိက္ခုနိသံဃော ဘိက္ခုသံဃံ ပဝါရေတိ – ဒိဋ္ဌေန ဝါ, သုတေန ဝါ, ပရိသင်္ကာယ ဝါ။ ဝဒတု, အယျာ, ဘိက္ခုသံဃော ဘိက္ခုနိသံဃံ အနုကမ္ပံ ဥပါဒါယ, ပဿန္တော ပဋိကရိဿတီ’’တိ။
မြန်֍ ၄၂၈။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခုနိယော ဘိက္ခူနံ ဥပေါသထံ ဌပေန္တိ, ပဝါရဏံ ဌပေန္တိ, သဝစနီယံ ကရောန္တိ, အနုဝါဒံ ပဋ္ဌပေန္တိ, ဩကာသံ ကာရေန္တိ, စောဒေန္တိ, သာရေန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနိယာ ဘိက္ခုဿ ဥပေါသထော ဌပေတဗ္ဗော၊ ဌပိတောပိ အဋ္ဌပိတော၊ ဌပေန္တိယာ အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ န ပဝါရဏာ ဌပေတဗ္ဗာ၊ ဌပိတာပိ အဋ္ဌပိတာ၊ ဌပေန္တိယာ အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ န သဝစနီယံ ကာတဗ္ဗံ၊ ကတမ္ပိ အကတံ၊ ကရောန္တိယာ အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ န အနုဝါဒေါ ပဋ္ဌပေတဗ္ဗော၊ ပဋ္ဌပိတောပိ အပ္ပဋ္ဌပိတော၊ ပဋ္ဌပေန္တိယာ အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ န ဩကာသော
(ဝိ၊၄၊၄၇၀။)
ကာရေတဗ္ဗော၊ ကာရိတောပိ အကာရိတော၊ ကာရေန္တိယာ အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ န စောဒေတဗ္ဗော၊ စောဒိတောပိ အစောဒိတော၊ စောဒေန္တိယာ အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ န သာရေတဗ္ဗော၊ သာရိတောပိ အသာရိတော၊ သာရေန္တိယာ အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ဘိက္ခုနီနံ ဥပေါသထံ ဌပေန္တိ, ပဝါရဏံ ဌပေန္တိ, သဝစနီယံ ကရောန္တိ, အနုဝါဒံ ပဋ္ဌပေန္တိ, ဩကာသံ ကာရေန္တိ, စောဒေန္တိ, သာရေန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ ဘိက္ခုနာ ဘိက္ခုနိယာ ဥပေါသထံ ဌပေတုံ၊ ဌပိတောပိ သုဋ္ဌပိတော၊ ဌပေန္တဿ အနာပတ္တိ။ ပဝါရဏံ ဌပေတုံ၊ ဌပိတာပိ သုဋ္ဌပိတာ၊ ဌပေန္တဿ အနာပတ္တိ။ သဝစနီယံ ကာတုံ၊ ကတမ္ပိ သုကတံ၊ ကရောန္တဿ အနာပတ္တိ။ အနုဝါဒံ ပဋ္ဌပေတုံ၊ ပဋ္ဌပိတောပိ သုပ္ပဋ္ဌပိတော၊ ပဋ္ဌပေန္တဿ အနာပတ္တိ။ ဩကာသံ ကာရေတုံ၊ ကာရိတောပိ သုကာရိတော၊ ကာရေန္တဿ အနာပတ္တိ။ စောဒေတုံ၊ စောဒိတာပိ သုစောဒိတာ၊ စောဒေန္တဿ အနာပတ္တိ။ သာရေတုံ၊ သာရိတာပိ သုသာရိတာ၊ သာရေန္တဿ အနာပတ္တီ’’တိ။
မြန်֍ ၄၂၉။ [ပါစိ။ ၁၁၈၄] တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခုနိယော ယာနေန ယာယန္တိ – ဣတ္ထိယုတ္တေနပိ ပုရိသန္တရေန, ပုရိသယုတ္တေနပိ ဣတ္ထန္တရေန။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ…ပေ… ‘‘သေယျထာပိ ဂင်္ဂါမဟိယာယာ’’တိ [ဂင်္ဂါမဟိယာတိ (သီ။)]။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနိယာ ယာနေန ယာယိတဗ္ဗံ။ ယာ ယာယေယျ, ယထာဓမ္မော ကာရေတဗ္ဗော’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရာ ဘိက္ခုနီ ဂိလာနာ ဟောတိ, န သက္ကောတိ ပဒသာ ဂန္တုံ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဂိလာနာယ ယာန’’န္တိ။ အထ ခေါ ဘိက္ခုနီနံ ဧတဒဟောသိ – ‘‘ဣတ္ထိယုတ္တံ နု ခေါ, ပုရိသယုတ္တံ နု ခေါ’’တိ? ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဣတ္ထိယုတ္တံ ပုရိသယုတ္တံ ဟတ္ထဝဋ္ဋက’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရိဿာ ဘိက္ခုနိယာ ယာနုဂ္ဃါတေန ဗာဠှတရံ အဖာသု အဟောသိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, သိဝိကံ ပါဋင်္ကိ’’န္တိ။
(ဝိ၊၄၊၄၇၁။)
မြန်֍ ၄၃၀။ တေန ခေါ ပန သမယေန အဍ္ဎကာသီ ဂဏိကာ ဘိက္ခုနီသု ပဗ္ဗဇိတာ ဟောတိ။ သာ စ သာဝတ္ထိံ ဂန္တုကာမာ ဟောတိ – ‘ဘဂဝတော သန္တိကေ ဥပသမ္ပဇ္ဇိဿာမီ’တိ။ အဿောသုံ ခေါ ဓုတ္တာ – ‘အဍ္ဎကာသီ ကိရ ဂဏိကာ သာဝတ္ထိံ ဂန္တုကာမာ’တိ။ တေ မဂ္ဂေ ပရိယုဋ္ဌိံသု။ အဿောသိ ခေါ အဍ္ဎကာသီ ဂဏိကာ – ‘ဓုတ္တာ ကိရ မဂ္ဂေ ပရိယုဋ္ဌိတာ’တိ။ ဘဂဝတော သန္တိကေ ဒူတံ ပါဟေသိ – ‘‘အဟဉှိ ဥပသမ္ပဇ္ဇိတုကာမာ၊ ကထံ နု ခေါ မယာ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗ’’န္တိ? အထ ခေါ ဘဂဝါ ဧတသ္မိံ နိဒါနေ ဧတသ္မိံ ပကရဏေ ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဒူတေနပိ ဥပသမ္ပာဒေတု’’န္တိ။
ဘိက္ခုဒူတေန ဥပသမ္ပာဒေန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုဒူတေန ဥပသမ္ပာဒေတဗ္ဗာ။ ယော ဥပသမ္ပာဒေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။ သိက္ခမာနဒူတေန ဥပသမ္ပာဒေန္တိ…ပေ… သာမဏေရဒူတေန ဥပသမ္ပာဒေန္တိ…ပေ… သာမဏေရိဒူတေန ဥပသမ္ပာဒေန္တိ…ပေ… ဗာလာယ အဗျတ္တာယ ဒူတေန ဥပသမ္ပာဒေန္တိ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဗာလာယ အဗျတ္တာယ ဒူတေန ဥပသမ္ပာဒေတဗ္ဗာ။ ယော ဥပသမ္ပာဒေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဗျတ္တာယ ဘိက္ခုနိယာ ပဋိဗလာယ ဒူတေန ဥပသမ္ပာဒေတုန္တိ။
‘‘တာယ ဒူတာယ ဘိက္ခုနိယာ သံဃံ ဥပသင်္ကမိတွာ ဧကံသံ ဥတ္တရာသင်္ဂံ ကရိတွာ ဘိက္ခူနံ ပါဒေ ဝန္ဒိတွာ ဥက္ကုဋိကံ နိသီဒိတွာ အဉ္ဇလိံ ပဂ္ဂဟေတွာ ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘ဣတ္ထန္နာမာ, အယျာ, ဣတ္ထန္နာမာယ အယျာယ ဥပသမ္ပဒါပေက္ခာ။ ဧကတောဥပသမ္ပန္နာ ဘိက္ခုနိသံဃေ, ဝိသုဒ္ဓါ။ သာ ကေနစိဒေဝ အန္တရာယေန န အာဂစ္ဆတိ။ ဣတ္ထန္နာမာ, အယျာ, သံဃံ ဥပသမ္ပဒံ ယာစတိ။ ဥလ္လုမ္ပတု တံ, အယျာ, သံဃော အနုကမ္ပံ ဥပါဒါယ။ ဣတ္ထန္နာမာ, အယျာ, ဣတ္ထန္နာမာယ အယျာယ ဥပသမ္ပဒါပေက္ခာ။ ဧကတောဥပသမ္ပန္နာ ဘိက္ခုနိသံဃေ, ဝိသုဒ္ဓါ။ သာ ကေနစိဒေဝ အန္တရာယေန န အာဂစ္ဆတိ။ ဒုတိယမ္ပိ, အယျာ, ဣတ္ထန္နာမာ သံဃံ ဥပသမ္ပဒံ ယာစတိ။ ဥလ္လုမ္ပတု တံ, အယျာ, သံဃော အနုကမ္ပံ ဥပါဒါယ။ ဣတ္ထန္နာမာ, အယျာ, ဣတ္ထန္နာမာယ အယျာယ ဥပသမ္ပဒါပေက္ခာ။ ဧကတောဥပသမ္ပန္နာ ဘိက္ခုနိသံဃေ, ဝိသုဒ္ဓါ။ သာ ကေနစိဒေဝ အန္တရာယေန န အာဂစ္ဆတိ။ တတိယမ္ပိ, အယျာ, ဣတ္ထန္နာမာ သံဃံ ဥပသမ္ပဒံ ယာစတိ။ ဥလ္လုမ္ပတု တံ, အယျာ, သံဃော အနုကမ္ပံ ဥပါဒါယာ’တိ။ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
(ဝိ၊၄၊၄၇၂။)
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ ဣတ္ထန္နာမာ ဣတ္ထန္နာမာယ ဥပသမ္ပဒါပေက္ခာ။ ဧကတောဥပသမ္ပန္နာ ဘိက္ခုနိသံဃေ, ဝိသုဒ္ဓါ။ သာ ကေနစိဒေဝ အန္တရာယေန န အာဂစ္ဆတိ။ ဣတ္ထန္နာမာ သံဃံ ဥပသမ္ပဒံ ယာစတိ ဣတ္ထန္နာမာယ ပဝတ္တိနိယာ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ဣတ္ထန္နာမံ ဥပသမ္ပာဒေယျ ဣတ္ထန္နာမာယ ပဝတ္တိနိယာ။ ဧသာ ဉတ္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ ဣတ္ထန္နာမာ ဣတ္ထန္နာမာယ ဥပသမ္ပဒါပေက္ခာ။ ဧကတောဥပသမ္ပန္နာ ဘိက္ခုနိသံဃေ, ဝိသုဒ္ဓါ။ သာ ကေနစိဒေဝ အန္တရာယေန န အာဂစ္ဆတိ။ ဣတ္ထန္နာမာ သံဃံ ဥပသမ္ပဒံ ယာစတိ ဣတ္ထန္နာမာယ ပဝတ္တိနိယာ။ သံဃော ဣတ္ထန္နာမံ ဥပသမ္ပာဒေတိ ဣတ္ထန္နာမာယ ပဝတ္တိနိယာ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဣတ္ထန္နာမာယ ဥပသမ္ပဒါ ဣတ္ထန္နာမာယ ပဝတ္တိနိယာ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘ဒုတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ…ပေ… တတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ။ သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ ဣတ္ထန္နာမာ ဣတ္ထန္နာမာယ ဥပသမ္ပဒါပေက္ခာ။ ဧကတောဥပသမ္ပန္နာ ဘိက္ခုနိသံဃေ, ဝိသုဒ္ဓါ။ သာ ကေနစိဒေဝ အန္တရာယေန န အာဂစ္ဆတိ။ ဣတ္ထန္နာမာ သံဃံ ဥပသမ္ပဒံ ယာစတိ ဣတ္ထန္နာမာယ ပဝတ္တိနိယာ။ သံဃော ဣတ္ထန္နာမံ ဥပသမ္ပာဒေတိ ဣတ္ထန္နာမာယ ပဝတ္တိနိယာ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဣတ္ထန္နာမာယ ဥပသမ္ပဒါ ဣတ္ထန္နာမာယ ပဝတ္တိနိယာ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘ဥပသမ္ပန္နာ သံဃေန ဣတ္ထန္နာမာ ဣတ္ထန္နာမာယ ပဝတ္တိနိယာ။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီတိ။
‘‘တာဝဒေဝ ဆာယာ မေတဗ္ဗာ, ဥတုပ္ပမာဏံ အာစိက္ခိတဗ္ဗံ, ဒိဝသဘာဂေါ အာစိက္ခိတဗ္ဗော, သင်္ဂီတိ အာစိက္ခိတဗ္ဗာ, ဘိက္ခုနိယော ဝတ္တဗ္ဗာ – တဿာ တယော စ နိဿယေ, အဋ္ဌ စ အကရဏီယာနိ အာစိက္ခေယျာထာ’’တိ။
မြန်֍ ၄၃၁။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခုနိယော အရညေ ဝိဟရန္တိ။ ဓုတ္တာ ဒူသေန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ, အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနိယာ အရညေ ဝတ္ထဗ္ဗံ။ ယာ ဝသေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရေန ဥပါသကေန ဘိက္ခုနိသံဃဿ ဥဒ္ဒေါသိတော ဒိန္နော ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဥဒ္ဒေါသိတ’’န္တိ။ ဥဒ္ဒေါသိတော န သမ္မတိ။ ဘဂဝတော
(ဝိ၊၄၊၄၇၃။)
ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဥပဿယ’’န္တိ။ ဥပဿယော န သမ္မတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, နဝကမ္မ’’န္တိ။ နဝကမ္မံ န သမ္မတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပုဂ္ဂလိကမ္ပိ ကာတု’’န္တိ။
မြန်֍ ၄၃၂။ တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရာ ဣတ္ထီ သန္နိသိန္နဂဗ္ဘာ ဘိက္ခုနီသု ပဗ္ဗဇိတာ ဟောတိ။ တဿာ ပဗ္ဗဇိတာယ ဂဗ္ဘော ဝုဋ္ဌာတိ။ အထ ခေါ တဿာ ဘိက္ခုနိယာ ဧတဒဟောသိ – ‘‘ကထံ နု ခေါ မယာ ဣမသ္မိံ ဒါရကေ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗ’’န္တိ? ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပေါသေတုံ, ယာဝ သော ဒါရကော ဝိညုတံ ပါပုဏာတီ’’တိ။
အထ ခေါ တဿာ ဘိက္ခုနိယာ ဧတဒဟောသိ – ‘‘မယာ စ န လဗ္ဘာ ဧကိကာယ ဝတ္ထုံ, အညာယ စ ဘိက္ခုနိယာ န လဗ္ဘာ ဒါရကေန သဟ ဝတ္ထုံ, ကထံ နု ခေါ မယာ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗ’’န္တိ? ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဧကံ ဘိက္ခုနိံ သမ္မန္နိတွာ တဿာ ဘိက္ခုနိယာ ဒုတိယံ ဒါတုံ။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, သမ္မန္နိတဗ္ဗာ။ ပဌမံ ဘိက္ခုနီ ယာစိတဗ္ဗာ, ယာစိတွာ ဗျတ္တာယ ဘိက္ခုနိယာ ပဋိဗလာယ သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
‘‘သုဏာတု မေ, အယျေ, သံဃော။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ဣတ္ထန္နာမံ ဘိက္ခုနိံ သမ္မန္နေယျ ဣတ္ထန္နာမာယ ဘိက္ခုနိယာ ဒုတိယံ။ ဧသာ ဉတ္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, အယျေ, သံဃော။ သံဃော ဣတ္ထန္နာမံ ဘိက္ခုနိံ သမ္မန္နတိ ဣတ္ထန္နာမာယ ဘိက္ခုနိယာ ဒုတိယံ။ ယဿာ အယျာယ ခမတိ ဣတ္ထန္နာမာယ ဘိက္ခုနိယာ သမ္မုတိ ဣတ္ထန္နာမာယ ဘိက္ခုနိယာ ဒုတိယာယ, သာ တုဏှဿ၊ ယဿာ နက္ခမတိ, သာ ဘာသေယျ။
‘‘သမ္မတာ သံဃေန ဣတ္ထန္နာမာ ဘိက္ခုနီ ဣတ္ထန္နာမာယ ဘိက္ခုနိယာ ဒုတိယာ။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။
အထ ခေါ တဿာ ဒုတိယိကာယ ဘိက္ခုနိယာ ဧတဒဟောသိ – ‘‘ကထံ နု ခေါ မယာ ဣမသ္မိံ ဒါရကေ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗ’’န္တိ? ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဌပေတွာ သာဂါရံ ယထာ အညသ္မိံ ပုရိသေ ပဋိပဇ္ဇန္တိ [ပဋိပဇ္ဇတိ (သျာ။)] ဧဝံ တသ္မိံ ဒါရကေ ပဋိပဇ္ဇိတု’’န္တိ။
(ဝိ၊၄၊၄၇၄။)
မြန်֍ ၄၃၃။ တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရာ ဘိက္ခုနီ ဂရုဓမ္မံ အဇ္ဈာပန္နာ ဟောတိ မာနတ္တစာရိနီ။ အထ ခေါ တဿာ ဘိက္ခုနိယာ ဧတဒဟောသိ – ‘‘မယာ စ န လဗ္ဘာ ဧကိကာယ ဝတ္ထုံ, အညာယ စ ဘိက္ခုနိယာ န လဗ္ဘာ သဟ မယာ ဝတ္ထုံ, ကထံ နု ခေါ မယာ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗ’’န္တိ? ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဧကံ ဘိက္ခုနိံ သမ္မန္နိတွာ တဿာ ဘိက္ခုနိယာ ဒုတိယံ ဒါတုံ။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, သမ္မန္နိတဗ္ဗာ။ ပဌမံ ဘိက္ခုနီ ယာစိတဗ္ဗာ, ယာစိတွာ ဗျတ္တာယ ဘိက္ခုနိယာ ပဋိဗလာယ သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
‘‘သုဏာတု မေ, အယျေ, သံဃော။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ဣတ္ထန္နာမံ ဘိက္ခုနိံ သမ္မန္နေယျ ဣတ္ထန္နာမာယ ဘိက္ခုနိယာ ဒုတိယံ။ ဧသာ ဉတ္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, အယျေ, သံဃော။ သံဃော ဣတ္ထန္နာမံ ဘိက္ခုနိံ သမ္မန္နတိ ဣတ္ထန္နာမာယ ဘိက္ခုနိယာ ဒုတိယံ။ ယဿာ အယျာယ ခမတိ ဣတ္ထန္နာမာယ ဘိက္ခုနိယာ သမ္မုတိ ဣတ္ထန္နာမာယ ဘိက္ခုနိယာ ဒုတိယာယ, သာ တုဏှဿ၊ ယဿာ နက္ခမတိ, သာ ဘာသေယျ။
‘‘သမ္မတာ သံဃေန ဣတ္ထန္နာမာ ဘိက္ခုနီ ဣတ္ထန္နာမာယ ဘိက္ခုနိယာ ဒုတိယာ။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။
မြန်֍ ၄၃၄။ တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရာ ဘိက္ခုနီ သိက္ခံ ပစ္စက္ခာယ ဝိဗ္ဘမိ။ သာ ပုန ပစ္စာဂန္တွာ ဘိက္ခုနိယော ဥပသမ္ပဒံ ယာစိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနိယာ သိက္ခာပစ္စက္ခာနံ၊ ယဒေဝ သာ ဝိဗ္ဘန္တာ တဒေဝ သာ အဘိက္ခုနီ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရာ ဘိက္ခုနီ သကာဝါသာ တိတ္ထာယတနံ သင်္ကမိ။ သာ ပုန ပစ္စာဂန္တွာ ဘိက္ခုနိယော ဥပသမ္ပဒံ ယာစိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘ယာ သာ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနီ သကာဝါသာ တိတ္ထာယတနံ သင်္ကန္တာ, သာ အာဂတာ န ဥပသမ္ပာဒေတဗ္ဗာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခုနိယော ပုရိသေဟိ အဘိဝါဒနံ, ကေသစ္ဆေဒနံ, နခစ္ဆေဒနံ, ဝဏပ္ပဋိကမ္မံ, ကုက္ကုစ္စာယန္တာ န သာဒိယန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, သာဒိတု’’န္တိ [သာဒိယိတုံ (က။)]။
(ဝိ၊၄၊၄၇၅။)
မြန်֍ ၄၃၅။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခုနိယော ပလ္လင်္ကေန နိသီဒန္တိ ပဏှီသမ္ဖဿံ သာဒိယန္တီ [သာဒိယန္တာ (က။)]။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနိယာ ပလ္လင်္ကေန နိသီဒိတဗ္ဗံ။ ယာ နိသီဒေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရာ ဘိက္ခုနီ ဂိလာနာ ဟောတိ။ တဿာ ဝိနာ ပလ္လင်္ကေန န ဖာသု ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနိယာ အဍ္ဎပလ္လင်္က’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခုနိယော ဝစ္စကုဋိယာ ဝစ္စံ ကရောန္တိ။ ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခုနိယော တတ္ထေဝ ဂဗ္ဘံ ပါတေန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနိယာ ဝစ္စကုဋိယာ ဝစ္စော ကာတဗ္ဗော။ ယာ ကရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဟေဋ္ဌာ ဝိဝဋေ ဥပရိပဋိစ္ဆန္နေ ဝစ္စံ ကာတု’’န္တိ။
မြန်֍ ၄၃၆။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခုနိယော စုဏ္ဏေန နဟာယန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ…ပေ… သေယျထာပိ ဂိဟိနီ ကာမဘောဂိနိယောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနိယာ စုဏ္ဏေန နဟာယိတဗ္ဗံ။ ယာ နဟာယေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ကုက္ကုသံ မတ္တိက’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခုနိယော ဝါသိတကာယ မတ္တိကာယ နဟာယန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ…ပေ… သေယျထာပိ ဂိဟိနီ ကာမဘောဂိနိယောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနိယာ ဝါသိတကာယ မတ္တိကာယ နဟာယိတဗ္ဗံ။ ယာ နဟာယေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပကတိမတ္တိက’’န္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခုနိယော ဇန္တာဃရေ နဟာယန္တိယော ကောလာဟလံ အကံသု။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနိယာ ဇန္တာဃရေ နဟာယိတဗ္ဗံ။ ယာ နဟာယေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခုနိယော ပဋိသောတေ နဟာယန္တိ ဓာရာသမ္ဖဿံ သာဒိယန္တီ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ,
(ဝိ၊၄၊၄၇၆။)
ဘိက္ခုနိယာ ပဋိသောတေ နဟာယိတဗ္ဗံ။ ယာ နဟာယေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခုနိယော အတိတ္ထေ နဟာယန္တိ။ ဓုတ္တာ ဒူသေန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနိယာ အတိတ္ထေ နဟာယိတဗ္ဗံ။ ယာ နဟာယေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခုနိယော ပုရိသတိတ္ထေ နဟာယန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ…ပေ… သေယျထာပိ ဂိဟိနီ ကာမဘောဂိနိယောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနိယာ ပုရိသတိတ္ထေ နဟာယိတဗ္ဗံ။ ယာ နဟာယေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, မဟိလာတိတ္ထေ နဟာယိတု’’န္တိ။
တတိယဘာဏဝါရော နိဋ္ဌိတော။
ဘိက္ခုနိက္ခန္ဓကော ဒသမော။
ဣမသ္မိံ ခန္ဓကေ ဝတ္ထူ ဧကသတံ။
တဿုဒ္ဒါနံ –
ပဗ္ဗဇ္ဇံ ဂေါတမီ ယာစိ, နာနုညာသိ တထာဂတော၊
ကပိလဝတ္ထု ဝေသာလိံ, အဂမာသိ ဝိနာယကော။
ရဇောကိဏ္ဏေန ကောဋ္ဌကေ, အာနန္ဒဿ ပဝေဒယိ၊
ဘဗ္ဗောတိ နယတော ယာစိ, မာတာတိ ပေါသိကာတိ စ။
ဝဿသတံ တဒဟု စ, အဘိက္ခုပစ္စာသီသနာ၊
ပဝါရဏာ ဂရုဓမ္မာ, ဒွေ ဝဿာ အနက္ကောသနာ။
ဩဝဋော စ အဋ္ဌ ဓမ္မာ, ယာဝဇီဝါနုဝတ္တနာ၊
ဂရုဓမ္မပဋိဂ္ဂါဟော သာဝဿာ ဥပသမ္ပဒါ။
ဝဿသဟဿံ ပဉ္စေဝ, ကုမ္ဘထေနကသေတဋ္ဋိ၊
မဉ္ဇိဋ္ဌိကဥပမာဟိ, ဧဝံ သဒ္ဓမ္မဟိံသနာ။
အာשံ ဗန္ဓေယျ ပါဧဝ, ပုန သဒ္ဓမ္မသဏ္ဌိတိ၊
ဥပသမ္ပာဒေတုံ အယျာ, ယထာဝုဍ္ဎာဘိဝါဒနာ။
(ဝိ၊၄၊၄၇၇။)
န ကရိဿန္တိ ကိမေဝ, သာဓာရဏာသာဓာရဏံ၊
ဩဝါဒံ ပါတိမောက္ခဉ္စ, ကေန နု ခေါ ဥပဿယံ။
န ဇာနန္တိ စ အာစိက္ခိ, န ကရောန္တိ စ ဘိက္ခုဟိ၊
ပဋိဂ္ဂဟေတုံ ဘိက္ခူဟိ, ဘိက္ခုနီဟိ ပဋိဂ္ဂဟော။
အာစိက္ခိ ကမ္မံ ဘိက္ခူဟိ, ဥဇ္ဈာယန္တိ ဘိက္ခုနီဟိ ဝါ၊
အာစိက္ခိတုံ ဘဏ္ဍနဉ္စ, ရောပေတွာ ဥပ္ပလာယ စ။
သာဝတ္ထိယာ ကဒ္ဒမောဒ, အဝန္ဒိ ကာယ ဦရု စ၊
အင်္ဂဇာတဉ္စ ဩဘာသံ, သမ္ပယောဇေန္တိ ဝဂ္ဂိကာ။
အဝန္ဒိယော ဒဏ္ဍကမ္မံ, ဘိက္ခုနိယော တထာ ပုန၊
အာဝရဏဉ္စ ဩဝါဒံ, ကပ္ပတိ နု ခေါ ပက္ကမိ။
ဗာလာ ဝတ္ထုဝိနိစ္ဆယာ, ဩဝါဒံ သံဃော ပဉ္စဟိ၊
ဒုဝေ တိဿော န ဂဏှန္တိ, ဗာလာ ဂိလာနဂမိကံ။
အာရညိကော နာရောစေန္တိ, န ပစ္စာဂစ္ဆန္တိ စ၊
ဒီဃံ ဝိလီဝစမ္မဉ္စ, ဒုဿာ စ ဝေဏိဝဋ္ဋိ စ၊
စောဠဝေဏိ စ ဝဋ္ဋိ စ, သုတ္တဝေဏိ စ ဝဋ္ဋိကာ။
အဋ္ဌိလ္လံ ဂေါဟနုကေန, ဟတ္ထကောစ္ဆံ ပါဒံ တထာ၊
ဦရုံ မုခံ ဒန္တမံသံ, အာလိမ္ပောမဒ္ဒစုဏ္ဏနာ။
လဉ္ဆေန္တိ အင်္ဂရာဂဉ္စ, မုခရာဂံ တထာ ဒုဝေ၊
အဝင်္ဂံ ဝိသေသောလောကော, သာလောကေန နစ္စေန စ [သာလောကေ သနစ္စေန စ (သီ။), သာလောကေန သနစ္စနံ (သျာ။)]။
ဝေသီ ပါနာဂါရံ သူနံ, အာပဏံ ဝဍ္ဎိ ဝဏိဇ္ဇာ၊
ဒါသံ ဒါသိံ ကမ္မကရံ, ကမ္မကာရိံ ဥပဋ္ဌယျုံ။
တိရစ္ဆာနဟရီတကိ, သန္ဓာရယန္တိ နမတကံ၊
နီလံ ပီတံ လောဟိတကံ, မဉ္ဇိဋ္ဌကဏှစီဝရာ။
မဟာရင်္ဂမဟာနာမအစ္ဆိန္နာ ဒီဃမေဝ စ၊
ပုပ္ဖဖလကဉ္စုကဉ္စ, တိရီဋကဉ္စ ဓာရယုံ။
(ဝိ၊၄၊၄၇၈။)
ဘိက္ခုနီ သိက္ခမာနာယ, သာမဏေရာယ အစ္စယေ၊
နိယျာဒိတေ ပရိက္ခာရေ, ဘိက္ခုနိယောဝ ဣဿရာ။
ဘိက္ခုဿ သာမဏေရဿ, ဥပါသကဿုပါသိကာ၊
အညေသဉ္စ ပရိက္ခာရေ, နိယျာတေ ဘိက္ခုဣဿရာ။
မလ္လီ ဂဗ္ဘံ ပတ္တမူလံ, ဗျဉ္ဇနံ အာမိသေန စ၊
ဥဿန္နဉ္စ ဗာဠှတရံ, သန္နိဓိကတမာမိသံ။
ဘိက္ခူနံ ယာဒိသံ ဘောဋ္ဌံ [ဟေဋ္ဌာ (သီ။), ဟေဋ္ဌံ (သျာ။), ဘုတ္တိ (က။)], ဘိက္ခုနီနံ တထာ ကရေ၊
သေနာသနံ ဥတုနိယော, မက္ခီယတိ ပဋာဏိ စ။
ဆိဇ္ဇန္တိ သဗ္ဗကာလဉ္စ, အနိမိတ္တာပိ ဒိဿရေ၊
နိမိတ္တာ လောဟိတာ စေဝ, တထေဝ ဓုဝလောဟိတာ။
ဓုဝစောဠပဂ္ဃရန္တီ, သိခရဏိတ္ထိပဏ္ဍကာ၊
ဝေပုရိသီ စ သမ္ဘိန္နာ, ဥဘတောဗျဉ္ဇနာပိ စ။
အနိမိတ္တာဒိတော ကတွာ, ယာဝ ဥဘတောဗျဉ္ဇနာ၊
ဧတံ ပေယျာလတော ဟေဋ္ဌာ, ကုဋ္ဌံ ဂဏ္ဍော ကိလာသော စ။
သောသာပမာရော မာနုသီ, ဣတ္ထီသိ ဘုဇိဿာသိ စ၊
အဏဏာ န ရာဇဘဋီ, အနုညာတာ စ ဝီသတိ။
ပရိပုဏ္ဏာ စ ကိန္နာမာ, ကာနာမာ တေ ပဝတ္တိနီ၊
စတုဝီသန္တရာယာနံ, ပုစ္ဆိတွာ ဥပသမ္ပဒါ။
ဝိတ္ထာယန္တိ အနနုသိဋ္ဌာ, သံဃမဇ္ဈေ တထေဝ စ၊
ဥပဇ္ဈာဂါဟ သံဃာဋိ, ဥတ္တရန္တရဝါသကော။
သင်္ကစ္စုဒကသာဋိ စ, အာစိက္ခိတွာန ပေသယေ၊
ဗာလာ အသမ္မတေကတော, ယာစေ ပုစ္ဆန္တရာယိကာ။
ဧကတောဥပသမ္ပန္နာ, ဘိက္ခုသံဃေ တထာ ပုန၊
ဆာယာ ဥတု ဒိဝသာ စ, သင်္ဂီတိ တယော နိဿယေ။
အဋ္ဌ အကရဏီယာနိ, ကာလံ သဗ္ဗတ္ထ အဋ္ဌေဝ၊
န ပဝါရေန္တိ ဘိက္ခုနီ, ဘိက္ခုသံဃံ တထေဝ စ။
(ဝိ၊၄၊၄၇၉။)
ကောလာဟလံ ပုရေဘတ္တံ, ဝိကာလေ စ ကောလာဟလံ၊
ဥပေါသထံ ပဝါရဏံ, သဝစနီယာနုဝါဒနံ။
ဩကာသံ စောဒေ သာရေန္တိ, ပဋိက္ခိတ္တံ မဟေသိနာ၊
တထေဝ ဘိက္ခု ဘိက္ခုနီ, အနုညာတံ မဟေသိနာ။
ယာနံ ဂိလာနယုတ္တဉ္စ, ယာနုဂ္ဃါတဍ္ဎကာသိကာ၊
ဘိက္ခု သိက္ခာ သာမဏေရ, သာမဏေရီ စ ဗာလာယ။
အရညေ ဥပါသကေန, ဥဒ္ဒေါသိတော ဥပဿယံ၊
န သမ္မတိ နဝကမ္မံ, နိသိန္နဂဗ္ဘဧကိကာ။
သာဂါရဉ္စ ဂရုဓမ္မံ, ပစ္စက္ခာယ စ သင်္ကမိ၊
အဘိဝါဒနကေသာ စ, နခါ စ ဝဏကမ္မနာ။
ပလ္လင်္ကေန ဂိလာနာ စ, ဝစ္စံ စုဏ္ဏေန ဝါသိတံ၊
ဇန္တာဃရေ ပဋိသောတေ, အတိတ္ထေ ပုရိသေန စ။
မဟာဂေါတမီ အာယာစိ, အာနန္ဒော စာပိ ယောနိသော၊
ပရိသာ စတဿော ဟောန္တိ, ပဗ္ဗဇ္ဇာ ဇိနသာသနေ။
သံဝေဂဇနနတ္ထာယ, သဒ္ဓမ္မဿ စ ဝုဒ္ဓိယာ၊
အာတုရဿာဝ ဘေသဇ္ဇံ, ဧဝံ ဗုဒ္ဓေန ဒေသိတံ။
ဧဝံ ဝိနီတာ သဒ္ဓမ္မေ, မာတုဂါမာပိ ဣတရာ၊
ယာယန္တိ [တာယန္တိ (သီ။ သျာ။)] အစ္စုတံ ဌာနံ, ယတ္ထ ဂန္တွာ န သောစရေတိ။
ဘိက္ခုနိက္ခန္ဓကံ နိဋ္ဌိတံ။
(ဝိ၊၄၊၄၈၀။)
၁၁။ ပဉ္စသတိကက္ခန္ဓကံ
၁။ သင်္ဂီတိနိဒါနံ
မြန်֍ ၄၃၇။ အထ ခေါ အာယသ္မာ မဟာကဿပေါ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘ဧကမိဒါဟံ, အာဝုသော, သမယံ ပါဝါယ ကုသိနာရံ အဒ္ဓါနမဂ္ဂပ္ပဋိပန္နော မဟတာ ဘိက္ခုသံဃေန သဒ္ဓိံ ပဉ္စမတ္တေဟိ ဘိက္ခုသတေဟိ။ အထ ခွါဟံ, အာဝုသော, မဂ္ဂါ ဩက္ကမ္မ အညတရသ္မိံ ရုက္ခမူလေ နိသီဒိံ။
[ဒီ။ နိ။ ၂။၂၃၁] ‘‘တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရော အာဇီဝကော ကုသိနာရာယ မန္ဒာရဝပုပ္ဖံ ဂဟေတွာ ပါဝံ အဒ္ဓါနမဂ္ဂပ္ပဋိပန္နော ဟောတိ။ အဒ္ဒသံ ခေါ အဟံ, အာဝုသော, တံ အာဇီဝကံ ဒူရတောဝ အာဂစ္ဆန္တံ။ ဒိသွာန တံ အာဇီဝကံ ဧတဒဝေါစံ – ‘အပါဝုသော, အမှာကံ သတ္ထာရံ ဇာနာသီ’တိ? ‘အာမာဝုသော, ဇာနာမိ။ အဇ္ဇ သတ္တာဟပရိနိဗ္ဗုတော သမဏော ဂေါတမော။ တတော မေ ဣဒံ မန္ဒာရဝပုပ္ဖံ ဂဟိတ’န္တိ။ တတြာဝုသော, ယေ တေ ဘိက္ခူ အဝီတရာဂါ အပ္ပေကစ္စေ ဗာဟာ ပဂ္ဂယှ ကန္ဒန္တိ, ဆိန္နပါတံ ပပတန္တိ, အာဝဋ္ဋန္တိ, ဝိဝဋ္ဋန္တိ – အတိခိပ္ပံ ဘဂဝါ ပရိနိဗ္ဗုတော, အတိခိပ္ပံ သုဂတော ပရိနိဗ္ဗုတော, အတိခိပ္ပံ စက္ခုံ လောကေ အန္တရဟိတန္တိ။ ယေ ပန တေ ဘိက္ခူ ဝီတရာဂါ တေ သတာ သမ္ပဇာနာ အဓိဝါသေန္တိ – အနိစ္စာ သင်္ခါရာ, တံ ကုတေတ္ထ လဗ္ဘာတိ။
‘‘အထ ခွါဟံ, အာဝုသော, တေ ဘိက္ခူ ဧတဒဝေါစံ – ‘အလံ, အာဝုသော, မာ သောစိတ္ထ၊ မာ ပရိဒေဝိတ္ထ။ နနွေတံ, အာဝုသော, ဘဂဝတာ ပဋိကစ္စေဝ အက္ခာတံ – သဗ္ဗေဟေဝ ပိယေဟိ မနာပေဟိ နာနာဘာဝေါ ဝိနာဘာဝေါ အညထာဘာဝေါ။ တံ ကုတေတ္ထ အာဝုသော လဗ္ဘာ, ယံ တံ ဇာတံ ဘူတံ သင်္ခတံ ပလောကဓမ္မံ, တံ ဝတ မာ ပလုဇ္ဇီတိ – နေတံ ဌာနံ ဝိဇ္ဇတီ’တိ။
‘‘တေန ခေါ ပနာဝုသော, သမယေန သုဘဒ္ဒေါ နာမ ဝုဍ္ဎပဗ္ဗဇိတော တဿံ ပရိသာယံ နိသိန္နော ဟောတိ။ အထ ခေါ, အာဝုသော, သုဘဒ္ဒေါ ဝုဍ္ဎပဗ္ဗဇိတော တေ ဘိက္ခူ ဧတဒဝေါစ – ‘အလံ, အာဝုသော, မာ သောစိတ္ထ၊ မာ ပရိဒေဝိတ္ထ။ သုမုတ္တာ မယံ တေန မဟာသမဏေန၊ ဥပဒ္ဒုတာ စ မယံ ဟောမ – ဣဒံ ဝေါ ကပ္ပတိ, ဣဒံ ဝေါ န ကပ္ပတီတိ။ ဣဒါနိ ပန မယံ ယံ ဣစ္ဆိဿာမ တံ ကရိဿာမ, ယံ န ဣစ္ဆိဿာမ န တံ ကရိဿာမာ’တိ။
(ဝိ၊၄၊၄၈၁။)
ဟန္ဒ မယံ, အာဝုသော, ဓမ္မဉ္စ ဝိနယဉ္စ သင်္ဂါယာမ။ ပုရေ အဓမ္မော ဒိပ္ပတိ [ဒိဗ္ဗတိ (က။)], ဓမ္မော ပဋိဗာဟိယျတိ၊ ပုရေ အဝိနယော ဒိပ္ပတိ ဝိနယော ပဋိဗာဟိယျတိ၊ ပုရေ အဓမ္မဝါဒိနော ဗလဝန္တော ဟောန္တိ, ဓမ္မဝါဒိနော ဒုဗ္ဗလာ ဟောန္တိ၊ ပုရေ အဝိနယဝါဒိနော ဗလဝန္တော ဟောန္တိ, ဝိနယဝါဒိနော ဒုဗ္ဗလာ ဟောန္တီ’’တိ။
‘‘တေန ဟိ, ဘန္တေ, ထေရော ဘိက္ခူ ဥစ္စိနတူ’’တိ။ အထ ခေါ အာယသ္မာ မဟာကဿပေါ ဧကေနူနပဉ္စအရဟန္တသတာနိ ဥစ္စိနိ။ ဘိက္ခူ အာယသ္မန္တံ မဟာကဿပံ ဧတဒဝေါစုံ – ‘‘အယံ, ဘန္တေ, အာယသ္မာ အာနန္ဒော ကိဉ္စာပိ သေက္ခော, အဘဗ္ဗော ဆန္ဒာ ဒေါသာ မောဟာ ဘယာ အဂတိံ ဂန္တုံ။ ဗဟု စ အနေန ဘဂဝတော သန္တိကေ ဓမ္မော စ ဝိနယော စ ပရိယတ္တော။ တေန ဟိ, ဘန္တေ, ထေရော အာယသ္မန္တမ္ပိ အာနန္ဒံ ဥစ္စိနတူ’’တိ။ အထ ခေါ အာယသ္မာ မဟာကဿပေါ အာယသ္မန္တမ္ပိ အာနန္ဒံ ဥစ္စိနိ။
အထ ခေါ ထေရာနံ ဘိက္ခူနံ ဧတဒဟောသိ – ‘‘ကတ္ထ နု ခေါ မယံ ဓမ္မဉ္စ ဝိနယဉ္စ သင်္ဂါယေယျာမာ’’တိ? အထ ခေါ ထေရာနံ ဘိက္ခူနံ ဧတဒဟောသိ – ‘‘ရာဇဂဟံ ခေါ မဟာဂေါစရံ ပဟူတသေနာသနံ, ယံနူန မယံ ရာဇဂဟေ ဝဿံ ဝသန္တာ ဓမ္မဉ္စ ဝိနယဉ္စ သင်္ဂါယေယျာမ။ န အညေ ဘိက္ခူ ရာဇဂဟေ ဝဿံ ဥပဂစ္ဆေယျု’’န္တိ။
အထ ခေါ အာယသ္မာ မဟာကဿပေါ သံဃံ ဉာပေသိ –
မြန်֍ ၄၃၈။ ‘‘သုဏာတု မေ, အာဝုသော, သံဃော။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ဣမာနိ ပဉ္စ ဘိက္ခုသတာနိ သမ္မန္နေယျ – ရာဇဂဟေ ဝဿံ ဝသန္တာနိ ဓမ္မဉ္စ ဝိနယဉ္စ သင်္ဂါယိတုံ, န အညေဟိ ဘိက္ခူဟိ ရာဇဂဟေ ဝဿံ ဝသိတဗ္ဗန္တိ။ ဧသာ ဉတ္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, အာဝုသော, သံဃော။ ဣမာနိ ပဉ္စ ဘိက္ခုသတာနိ သမ္မန္နတိ – ရာဇဂဟေ ဝဿံ ဝသန္တာနိ ဓမ္မဉ္စ ဝိနယဉ္စ သင်္ဂါယိတုံ, န အညေဟိ ဘိက္ခူဟိ ရာဇဂဟေ ဝဿံ ဝသိတဗ္ဗန္တိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဣမေသံ ပဉ္စန္နံ ဘိက္ခုသတာနံ သမ္မုတိ – ရာဇဂဟေ ဝဿံ ဝသန္တာနံ ဓမ္မဉ္စ ဝိနယဉ္စ သင်္ဂါယိတုံ, န အညေဟိ ဘိက္ခူဟိ ရာဇဂဟေ ဝဿံ ဝသိတဗ္ဗန္တိ – သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
(ဝိ၊၄၊၄၈၂။)
‘‘သမ္မတာနိ သံဃေန ဣမာနိ ပဉ္စ ဘိက္ခုသတာနိ ရာဇဂဟေ ဝဿံ ဝသန္တာနိ ဓမ္မဉ္စ ဝိနယဉ္စ သင်္ဂါယိတုံ, န အညေဟိ ဘိက္ခူဟိ ရာဇဂဟေ ဝဿံ ဝသိတဗ္ဗန္တိ။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။
အထ ခေါ ထေရာ ဘိက္ခူ ရာဇဂဟံ အဂမံသု ဓမ္မဉ္စ ဝိနယဉ္စ သင်္ဂါယိတုံ။ အထ ခေါ ထေရာနံ ဘိက္ခူနံ ဧတဒဟောသိ – ‘‘ဘဂဝတာ ခေါ, အာဝုသော, ခဏ္ဍဖုလ္လပ္ပဋိသင်္ခရဏံ ဝဏ္ဏိတံ။ ဟန္ဒ မယံ, အာဝုသော, ပဌမံ မာသံ ခဏ္ဍဖုလ္လံ ပဋိသင်္ခရောမ၊ မဇ္ဈိမံ မာသံ သန္နိပတိတွာ ဓမ္မဉ္စ ဝိနယဉ္စ သင်္ဂါယိဿာမာ’’တိ။
အထ ခေါ ထေရာ ဘိက္ခူ ပဌမံ မာသံ ခဏ္ဍဖုလ္လံ ပဋိသင်္ခရိံသု။ အထ ခေါ အာယသ္မာ အာနန္ဒော – သွေ သန္နိပါတော [သန္နိပါတောတိ (က။)] န ခေါ မေတံ ပတိရူပံ, ယောဟံ သေက္ခော သမာနော သန္နိပါတံ ဂစ္ဆေယျန္တိ – ဗဟုဒေဝ ရတ္တိံ ကာယဂတာယ သတိယာ ဝီတိနာမေတွာ ရတ္တိယာ ပစ္စူသသမယံ ‘နိပဇ္ဇိဿာမီ’တိ ကာယံ အာဝဇ္ဇေသိ။ အပ္ပတ္တဉ္စ သီသံ ဗိဗ္ဗောဟနံ, ဘူမိတော စ ပါဒါ မုတ္တာ။ ဧတသ္မိံ အန္တရေ အနုပါဒါယ အာသဝေဟိ စိတ္တံ ဝိမုစ္စိ။
မြန်֍ ၄၃၉။ အထ ခေါ အာယသ္မာ အာနန္ဒော အရဟာ သမာနော သန္နိပါတံ အဂမာသိ။ အထ ခေါ အာယသ္မာ မဟာကဿပေါ သံဃံ ဉာပေသိ –
‘‘သုဏာတု မေ, အာဝုသော, သံဃော။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, အဟံ ဥပါလိံ ဝိနယံ ပုစ္ဆေယျ’’န္တိ။
အာယသ္မာ ဥပါလိ သံဃံ ဉာပေသိ –
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, အဟံ အာယသ္မတာ မဟာကဿပေန ဝိနယံ ပုဋ္ဌော ဝိဿဇ္ဇေယျ’’န္တိ။
အထ ခေါ အာယသ္မာ မဟာကဿပေါ အာယသ္မန္တံ ဥပါလိံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ပဌမံ, အာဝုသော ဥပါလိ, ပါရာဇိကံ ကတ္ထ ပညတ္တ’’န္တိ? ‘‘ဝေသာလိယံ ဘန္တေ’’တိ။ ‘‘ကံ အာရဗ္ဘာ’’တိ? ‘‘သုဒိန္နံ ကလန္ဒပုတ္တံ အာရဗ္ဘာ’’တိ။ ‘‘ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိ’’န္တိ? ‘‘မေထုနဓမ္မေ’’တိ။ အထ ခေါ အာယသ္မာ မဟာကဿပေါ အာယသ္မန္တံ ဥပါလိံ ပဌမဿ ပါရာဇိကဿ ဝတ္ထုမ္ပိ ပုစ္ဆိ, နိဒါနမ္ပိ ပုစ္ဆိ, ပုဂ္ဂလမ္ပိ ပုစ္ဆိ, ပညတ္တိမ္ပိ ပုစ္ဆိ, အနုပညတ္တိမ္ပိ ပုစ္ဆိ, အာပတ္တိမ္ပိ ပုစ္ဆိ,
(ဝိ၊၄၊၄၈၃။)
အနာပတ္တိမ္ပိ ပုစ္ဆိ။ ‘‘ဒုတိယံ ပနာဝုသော ဥပါလိ, ပါရာဇိကံ ကတ္ထ ပညတ္တ’’န္တိ? ‘‘ရာဇဂဟေ ဘန္တေ’’တိ။ ‘‘ကံ အာရဗ္ဘာ’’တိ? ‘‘ဓနိယံ ကုမ္ဘကာရပုတ္တံ အာရဗ္ဘာ’’တိ။ ‘‘ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိ’’န္တိ? ‘‘အဒိန္နာဒါနေ’’တိ။ အထ ခေါ အာယသ္မာ မဟာကဿပေါ အာယသ္မန္တံ ဥပါလိံ ဒုတိယဿ ပါရာဇိကဿ ဝတ္ထုမ္ပိ ပုစ္ဆိ, နိဒါနမ္ပိ ပုစ္ဆိ, ပုဂ္ဂလမ္ပိ ပုစ္ဆိ, ပညတ္တိမ္ပိ ပုစ္ဆိ, အနုပညတ္တိမ္ပိ ပုစ္ဆိ, အာပတ္တိမ္ပိ ပုစ္ဆိ, အနာပတ္တိမ္ပိ ပုစ္ဆိ။ ‘‘တတိယံ ပနာဝုသော ဥပါလိ, ပါရာဇိကံ ကတ္ထ ပညတ္တ’’န္တိ? ‘‘ဝေသာလိယံ ဘန္တေ’’တိ။ ‘‘ကံ အာရဗ္ဘာ’’တိ? ‘‘သမ္ဗဟုလေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘာ’’တိ။ ‘‘ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိ’’န္တိ? ‘‘မနုဿဝိဂ္ဂဟေ’’တိ။ အထ ခေါ အာယသ္မာ မဟာကဿပေါ အာယသ္မန္တံ ဥပါလိံ တတိယဿ ပါရာဇိကဿ ဝတ္ထုမ္ပိ ပုစ္ဆိ, နိဒါနမ္ပိ ပုစ္ဆိ, ပုဂ္ဂလမ္ပိ ပုစ္ဆိ, ပညတ္တိမ္ပိ ပုစ္ဆိ, အနုပညတ္တိမ္ပိ ပုစ္ဆိ, အာပတ္တိမ္ပိ ပုစ္ဆိ, အနာပတ္တိမ္ပိ ပုစ္ဆိ။ ‘‘စတုတ္ထံ ပနာဝုသော ဥပါလိ, ပါရာဇိကံ ကတ္ထ ပညတ္တ’’န္တိ? ‘‘ဝေသာလိယံ ဘန္တေ’’တိ။ ‘‘ကံ အာရဗ္ဘာ’’တိ? ‘‘ဝဂ္ဂုမုဒါတီရိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘာ’’တိ။ ‘‘ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိ’’န္တိ? ‘‘ဥတ္တရိမနုဿဓမ္မေ’’တိ။ အထ ခေါ အာယသ္မာ မဟာကဿပေါ အာယသ္မန္တံ ဥပါလိံ စတုတ္ထဿ ပါရာဇိကဿ ဝတ္ထုမ္ပိ ပုစ္ဆိ, နိဒါနမ္ပိ ပုစ္ဆိ, ပုဂ္ဂလမ္ပိ ပုစ္ဆိ, ပညတ္တိမ္ပိ ပုစ္ဆိ, အနုပညတ္တိမ္ပိ ပုစ္ဆိ, အာပတ္တိမ္ပိ ပုစ္ဆိ, အနာပတ္တိမ္ပိ ပုစ္ဆိ။ ဧတေနေဝ ဥပါယေန ဥဘတောဝိဘင်္ဂေ ပုစ္ဆိ။ ပုဋ္ဌော ပုဋ္ဌော အာယသ္မာ ဥပါလိ ဝိဿဇ္ဇေသိ။
မြန်֍ ၄၄၀။ အထ ခေါ အာယသ္မာ မဟာကဿပေါ သံဃံ ဉာပေသိ –
‘‘သုဏာတု မေ, အာဝုသော, သံဃော။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, အဟံ အာနန္ဒံ ဓမ္မံ ပုစ္ဆေယျ’’န္တိ။
အာယသ္မာ အာနန္ဒော သံဃံ ဉာပေသိ –
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, အဟံ အာယသ္မတာ မဟာကဿပေန ဓမ္မံ ပုဋ္ဌော ဝိဿဇ္ဇေယျ’’န္တိ။
အထ ခေါ အာယသ္မာ မဟာကဿပေါ အာယသ္မန္တံ အာနန္ဒံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ဗြဟ္မဇာလံ, အာဝုသော အာနန္ဒ, ကတ္ထ ဘာသိတ’’န္တိ? ‘‘အန္တရာ စ, ဘန္တေ, ရာဇဂဟံ အန္တရာ စ နာဠန္ဒံ ရာဇာဂါရကေ အမ္ဗလဋ္ဌိကာယာ’’တိ။ ‘‘ကံ အာရဗ္ဘာ’’တိ? ‘‘သုပ္ပိယဉ္စ ပရိဗ္ဗာဇကံ ဗြဟ္မဒတ္တဉ္စ မာဏဝ’’န္တိ။ အထ ခေါ အာယသ္မာ မဟာကဿပေါ အာယသ္မန္တံ အာနန္ဒံ ဗြဟ္မဇာလဿ နိဒါနမ္ပိ ပုစ္ဆိ, ပုဂ္ဂလမ္ပိ ပုစ္ဆိ။ ‘‘သာမညဖလံ ပနာဝုသော အာနန္ဒ, ကတ္ထ ဘာသိတ’’န္တိ? ‘‘ရာဇဂဟေ, ဘန္တေ, ဇီဝကမ္ဗဝနေ’’တိ။ ‘‘ကေန သဒ္ဓိ’’န္တိ? ‘‘အဇာတသတ္တုနာ
(ဝိ၊၄၊၄၈၄။)
ဝေဒေဟိပုတ္တေန သဒ္ဓိ’’န္တိ။ အထ ခေါ အာယသ္မာ မဟာကဿပေါ အာယသ္မန္တံ အာနန္ဒံ သာမညဖလဿ နိဒါနမ္ပိ ပုစ္ဆိ, ပုဂ္ဂလမ္ပိ ပုစ္ဆိ။ ဧတေနေဝ ဥပါယေန ပဉ္စပိ နိကာယေ ပုစ္ဆိ။ ပုဋ္ဌော ပုဋ္ဌော အာယသ္မာ အာနန္ဒော ဝိဿဇ္ဇေသိ။
၂။ ခုဒ္ဒါနုခုဒ္ဒကသိက္ခာပဒကထာ
မြန်֍ ၄၄၁။ အထ ခေါ အာယသ္မာ အာနန္ဒော ထေရေ ဘိက္ခူ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ဘဂဝါ မံ, ဘန္တေ, ပရိနိဗ္ဗာနကာလေ ဧဝမာဟ – ‘အာကင်္ခမာနော, အာနန္ဒ, သံဃော မမစ္စယေန ခုဒ္ဒါနုခုဒ္ဒကာနိ သိက္ခာပဒါနိ သမူဟနေယျာ’’’တိ။ ‘‘ပုစ္ဆိ ပန တွံ, အာဝုသော အာနန္ဒ, ဘဂဝန္တံ – ‘ကတမာနိ ပန, ဘန္တေ, ခုဒ္ဒါနုခုဒ္ဒကာနိ သိက္ခာပဒါနီ’’’တိ? ‘‘န ခေါဟံ, ဘန္တေ, ဘဂဝန္တံ ပုစ္ဆိံ – ‘ကတမာနိ ပန, ဘန္တေ, ခုဒ္ဒါနုခုဒ္ဒကာနိ သိက္ခာပဒါနီ’’တိ။ ဧကစ္စေ ထေရာ ဧဝမာဟံသု – ‘‘စတ္တာရိ ပါရာဇိကာနိ ဌပေတွာ, အဝသေသာနိ ခုဒ္ဒါနုခုဒ္ဒကာနိ သိက္ခာပဒါနီ’’တိ။ ဧကစ္စေ ထေရာ ဧဝမာဟံသု – ‘‘စတ္တာရိ ပါရာဇိကာနိ ဌပေတွာ, တေရသ သံဃာဒိသေသေ ဌပေတွာ, အဝသေသာနိ ခုဒ္ဒါနုခုဒ္ဒကာနိ သိက္ခာပဒါနီ’’တိ။ ဧကစ္စေ ထေရာ ဧဝမာဟံသု – ‘‘စတ္တာရိ ပါရာဇိကာနိ ဌပေတွာ, တေရသ သံဃာဒိသေသေ ဌပေတွာ, ဒွေ အနိယတေ ဌပေတွာ, အဝသေသာနိ ခုဒ္ဒါနုခုဒ္ဒကာနိ သိက္ခာပဒါနီ’’တိ။ ဧကစ္စေ ထေရာ ဧဝမာဟံသု – ‘‘စတ္တာရိ ပါရာဇိကာနိ ဌပေတွာ, တေရသ သံဃာဒိသေသေ ဌပေတွာ, ဒွေ အနိယတေ ဌပေတွာ, တိံသ နိဿဂ္ဂိယေ ပါစိတ္တိယေ ဌပေတွာ, အဝသေသာနိ ခုဒ္ဒါနုခုဒ္ဒကာနိ သိက္ခာပဒါနီ’’တိ။ ဧကစ္စေ ထေရာ ဧဝမာဟံသု – ‘‘စတ္တာရိ ပါရာဇိကာနိ ဌပေတွာ, တေရသ သံဃာဒိသေသေ ဌပေတွာ, ဒွေ အနိယတေ ဌပေတွာ, တိံသ နိဿဂ္ဂိယေ ပါစိတ္တိယေ ဌပေတွာ, ဒွေနဝုတိ ပါစိတ္တိယေ ဌပေတွာ, အဝသေသာနိ ခုဒ္ဒါနုခုဒ္ဒကာနိ သိက္ခာပဒါနီ’’တိ။ ဧကစ္စေ ထေရာ ဧဝမာဟံသု – ‘‘စတ္တာရိ ပါရာဇိကာနိ ဌပေတွာ, တေရသ သံဃာဒိသေသေ ဌပေတွာ, ဒွေ အနိယတေ ဌပေတွာ, တိံသ နိဿဂ္ဂိယေ ပါစိတ္တိယေ ဌပေတွာ, ဒွေနဝုတိ ပါစိတ္တိယေ ဌပေတွာ, စတ္တာရော ပါဋိဒေသနီယေ ဌပေတွာ, အဝသေသာနိ ခုဒ္ဒါနုခုဒ္ဒကာနိ သိက္ခာပဒါနီ’’တိ။
မြန်֍ ၄၄၂။ အထ ခေါ အာယသ္မာ မဟာကဿပေါ သံဃံ ဉာပေသိ –
‘‘သုဏာတု မေ, အာဝုသော, သံဃော။ သန္တမှာကံ သိက္ခာပဒါနိ ဂိဟိဂတာနိ။ ဂိဟိနောပိ ဇာနန္တိ – ‘ဣဒံ ဝေါ သမဏာနံ သကျပုတ္တိယာနံ ကပ္ပတိ, ဣဒံ ဝေါ န ကပ္ပတီ’တိ။ သစေ မယံ ခုဒ္ဒါနုခုဒ္ဒကာနိ သိက္ခာပဒါနိ သမူဟနိဿာမ,
(ဝိ၊၄၊၄၈၅။)
ဘဝိဿန္တိ ဝတ္တာရော – ‘ဓူမကာလိကံ သမဏေန ဂေါတမေန သာဝကာနံ သိက္ခာပဒံ ပညတ္တံ။ ယာဝိမေသံ သတ္ထာ အဋ္ဌာသိ တာဝိမေ သိက္ခာပဒေသု သိက္ခိံသု။ ယတော ဣမေသံ သတ္ထာ ပရိနိဗ္ဗုတော, န ဒါနိမေ သိက္ခာပဒေသု သိက္ခန္တီ’တိ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော အပ္ပညတ္တံ နပ္ပညပေယျ, ပညတ္တံ န သမုစ္ဆိန္ဒေယျ, ယထာပညတ္တေသု သိက္ခာပဒေသု သမာဒါယ ဝတ္တေယျ။ ဧသာ ဉတ္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, အာဝုသော, သံဃော။ သန္တမှာကံ သိက္ခာပဒါနိ ဂိဟိဂတာနိ။ ဂိဟိနောပိ ဇာနန္တိ – ‘ဣဒံ ဝေါ သမဏာနံ သကျပုတ္တိယာနံ ကပ္ပတိ, ဣဒံ ဝေါ န ကပ္ပတီ’တိ။ သစေ မယံ ခုဒ္ဒါနုခုဒ္ဒကာနိ သိက္ခာပဒါနိ သမူဟနိဿာမ, ဘဝိဿန္တိ ဝတ္တာရော – ‘ဓူမကာလိကံ သမဏေန ဂေါတမေန သာဝကာနံ သိက္ခာပဒံ ပညတ္တံ။ ယာဝိမေသံ သတ္ထာ အဋ္ဌာသိ တာဝိမေ သိက္ခာပဒေသု သိက္ခိံသု။ ယတော ဣမေသံ သတ္ထာ ပရိနိဗ္ဗုတော, န ဒါနိမေ သိက္ခာပဒေသု သိက္ခန္တီ’တိ။ သံဃော အပ္ပညတ္တံ နပ္ပညပေတိ, ပညတ္တံ န သမုစ္ဆိန္ဒတိ, ယထာပညတ္တေသု သိက္ခာပဒေသု သမာဒါယ ဝတ္တတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ အပ္ပညတ္တဿ အပ္ပညာပနာ, ပညတ္တဿ အသမုစ္ဆေဒေါ, ယထာပညတ္တေသု သိက္ခာပဒေသု သမာဒါယ ဝတ္တနာ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
‘‘သံဃော အပ္ပညတ္တံ နပ္ပညပေတိ, ပညတ္တံ န သမုစ္ဆိန္ဒတိ, ယထာပညတ္တေသု သိက္ခာပဒေသု သမာဒါယ ဝတ္တတိ။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။
မြန်֍ ၄၄၃။ အထ ခေါ ထေရာ ဘိက္ခူ အာယသ္မန္တံ အာနန္ဒံ ဧတဒဝေါစုံ – ‘‘ဣဒံ တေ, အာဝုသော အာနန္ဒ, ဒုက္ကဋံ, ယံ တွံ ဘဂဝန္တံ န ပုစ္ဆိ – ‘ကတမာနိ ပန, ဘန္တေ, ခုဒ္ဒါနုခုဒ္ဒကာနိ သိက္ခာပဒါနီ’တိ။ ဒေသေဟိ တံ ဒုက္ကဋ’’န္တိ။ ‘‘အဟံ ခေါ, ဘန္တေ, အဿတိယာ ဘဂဝန္တံ န ပုစ္ဆိံ – ‘ကတမာနိ ပန, ဘန္တေ, ခုဒ္ဒါနုခုဒ္ဒကာနိ သိက္ခာပဒါနီ’တိ။ နာဟံ တံ ဒုက္ကဋံ ပဿာမိ, အပိ စာယသ္မန္တာနံ သဒ္ဓါယ ဒေသေမိ တံ ဒုက္ကဋ’’န္တိ။ ‘‘ဣဒမ္ပိ တေ, အာဝုသော အာနန္ဒ, ဒုက္ကဋံ, ယံ တွံ ဘဂဝတော ဝဿိကသာဋိကံ အက္ကမိတွာ သိဗ္ဗေသိ။ ဒေသေဟိ တံ ဒုက္ကဋ’’န္တိ။ ‘‘အဟံ ခေါ, ဘန္တေ, န အဂါရဝေန ဘဂဝတော ဝဿိကသာဋိကံ အက္ကမိတွာ သိဗ္ဗေသိံ။ နာဟံ တံ ဒုက္ကဋံ ပဿာမိ, အပိ စာယသ္မန္တာနံ သဒ္ဓါယ ဒေသေမိ တံ ဒုက္ကဋ’’န္တိ။ ‘‘ဣဒမ္ပိ တေ, အာဝုသော အာနန္ဒ, ဒုက္ကဋံ, ယံ တွံ မာတုဂါမေဟိ
(ဝိ၊၄၊၄၈၆။)
ဘဂဝတော သရီရံ ပဌမံ ဝန္ဒာပေသိ, တာသံ ရောဒန္တီနံ ဘဂဝတော သရီရံ အဿုကေန မက္ခိတံ။ ဒေသေဟိ တံ ဒုက္ကဋ’’န္တိ။ အဟံ ခေါ, ဘန္တေ – မာယိမာသံ [မာယိမာ (သီ။ သျာ။)] ဝိကာလေ အဟေသုန္တိ – မာတုဂါမေဟိ ဘဂဝတော သရီရံ ပဌမံ ဝန္ဒာပေသိံ။ နာဟံ တံ ဒုက္ကဋံ ပဿာမိ, အပိ စာယသ္မန္တာနံ သဒ္ဓါယ ဒေသေမိ တံ ဒုက္ကဋ’’န္တိ။ ‘‘ဣဒမ္ပိ တေ, အာဝုသော အာနန္ဒ, ဒုက္ကဋံ, ယံ တွံ ဘဂဝတာ ဩဠာရိကေ နိမိတ္တေ ကယိရမာနေ, ဩဠာရိကေ ဩဘာသေ ကယိရမာနေ, န ဘဂဝန္တံ ယာစိ – ‘တိဋ္ဌတု ဘဂဝါ ကပ္ပံ, တိဋ္ဌတု သုဂတော ကပ္ပံ, ဗဟုဇနဟိတာယ ဗဟုဇနသုခါယ လောကာနုကမ္ပာယ အတ္ထာယ ဟိတာယ သုခါယ ဒေဝမနုဿာန’န္တိ။ ဒေသေဟိ တံ ဒုက္ကဋ’’န္တိ။ ‘‘အဟံ ခေါ, ဘန္တေ, မာရေန ပရိယုဋ္ဌိတစိတ္တော န ဘဂဝန္တံ ယာစိံ – ‘တိဋ္ဌတု ဘဂဝါ ကပ္ပံ, တိဋ္ဌတု သုဂတော ကပ္ပံ, ဗဟုဇနဟိတာယ ဗဟုဇနသုခါယ လောကာနုကမ္ပာယ အတ္ထာယ ဟိတာယ သုခါယ ဒေဝမနုဿာန’န္တိ။ နာဟံ တံ ဒုက္ကဋံ ပဿာမိ, အပိ စာယသ္မန္တာနံ သဒ္ဓါယ ဒေသေမိ တံ ဒုက္ကဋ’’န္တိ။ ‘‘ဣဒမ္ပိ တေ, အာဝုသော အာနန္ဒ, ဒုက္ကဋံ ယံ တွံ မာတုဂါမဿ တထာဂတပ္ပဝေဒိတေ ဓမ္မဝိနယေ ပဗ္ဗဇ္ဇံ ဥဿုက္ကံ အကာသိ။ ဒေသေဟိ တံ ဒုက္ကဋ’’န္တိ။ ‘‘အဟံ ခေါ, ဘန္တေ, အယံ မဟာပဇာပတိ ဂေါတမီ ဘဂဝတော မာတုစ္ဆာ အာပါဒိကာ ပေါသိကာ ခီရဿ ဒါယိကာ ဘဂဝန္တံ ဇနေတ္တိယာ ကာလင်္ကတာယ ထညံ ပါယေသီတိ မာတုဂါမဿ တထာဂတပ္ပဝေဒိတေ ဓမ္မဝိနယေ ပဗ္ဗဇ္ဇံ ဥဿုက္ကံ အကာသိံ။ နာဟံ တံ ဒုက္ကဋံ ပဿာမိ, အပိ စာယသ္မန္တာနံ သဒ္ဓါယ ဒေသေမိ တံ ဒုက္ကဋ’’န္တိ။
မြန်֍ ၄၄၄။ တေန ခေါ ပန သမယေန အာယသ္မာ ပုရာဏော ဒက္ခိဏာဂိရိသ္မိံ စာရိကံ စရတိ မဟတာ ဘိက္ခုသံဃေန သဒ္ဓိံ ပဉ္စမတ္တေဟိ ဘိက္ခုသတေဟိ။ အထ ခေါ အာယသ္မာ ပုရာဏော ထေရေဟိ ဘိက္ခူဟိ ဓမ္မေ စ ဝိနယေ စ သင်္ဂီတေ ဒက္ခိဏာဂိရိသ္မိံ ယထာဘိရန္တံ ဝိဟရိတွာ ယေန ရာဇဂဟံ ယေန ဝေဠုဝနံ ကလန္ဒကနိဝါပေါ ယေန ထေရာ ဘိက္ခူ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ထေရေဟိ ဘိက္ခူဟိ သဒ္ဓိံ ပဋိသမ္မောဒိတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နံ ခေါ အာယသ္မန္တံ ပုရာဏံ ထေရာ ဘိက္ခူ ဧတဒဝေါစုံ – ‘‘ထေရေဟိ, အာဝုသော ပုရာဏ, ဓမ္မော စ ဝိနယော စ သင်္ဂီတော။ ဥပေဟိ တံ သင်္ဂီတိ’’န္တိ။ ‘‘သုသင်္ဂီတာဝုသော, ထေရေဟိ ဓမ္မော စ ဝိနယော စ။ အပိစ ယထေဝ မယာ ဘဂဝတော သမ္မုခါ သုတံ, သမ္မုခါ ပဋိဂ္ဂဟိတံ, တထေဝါဟံ ဓာရေဿာမီ’’တိ။
(ဝိ၊၄၊၄၈၇။)
၃။ ဗြဟ္မဒဏ္ဍကထာ
မြန်֍ ၄၄၅။ အထ ခေါ အာယသ္မာ အာနန္ဒော ထေရေ ဘိက္ခူ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ဘဂဝါ မံ, ဘန္တေ, ပရိနိဗ္ဗာနကာလေ ဧဝမာဟ – ‘တေန ဟာနန္ဒ, သံဃော မမစ္စယေန ဆန္နဿ ဘိက္ခုနော ဗြဟ္မဒဏ္ဍံ အာဏာပေတူ’’’တိ။ ‘‘ပုစ္ဆိ ပန တွံ, အာဝုသော အာနန္ဒ, ဘဂဝန္တံ – ‘ကတမော ပန, ဘန္တေ, ဗြဟ္မဒဏ္ဍော’’’တိ? ‘‘ပုစ္ဆိံ ခေါဟံ, ဘန္တေ, ဘဂဝန္တံ – ‘ကတမော ပန, ဘန္တေ, ဗြဟ္မဒဏ္ဍော’’’တိ? ‘‘ဆန္နော, အာနန္ဒ, ဘိက္ခု ယံ ဣစ္ဆေယျ တံ ဝဒေယျ။ ဘိက္ခူဟိ ဆန္နော ဘိက္ခု နေဝ ဝတ္တဗ္ဗော, န ဩဝဒိတဗ္ဗော, နာနုသာသိတဗ္ဗော’’တိ။ ‘‘တေန ဟာဝုသော အာနန္ဒ, တွံယေဝ ဆန္နဿ ဘိက္ခုနော ဗြဟ္မဒဏ္ဍံ အာဏာပေဟီ’’တိ။ ‘‘ကထာဟံ, ဘန္တေ, ဆန္နဿ ဘိက္ခုနော ဗြဟ္မဒဏ္ဍံ အာဏာပေမိ, စဏ္ဍော သော ဘိက္ခု ဖရုသော’’တိ? ‘တေန ဟာဝုသော အာနန္ဒ, ဗဟုကေဟိ ဘိက္ခူဟိ သဒ္ဓိံ ဂစ္ဆာဟီ’’တိ။ ‘‘ဧဝံ ဘန္တေ’’တိ ခေါ အာယသ္မာ အာနန္ဒော ထေရာနံ ဘိက္ခူနံ ပဋိဿုတွာ မဟတာ ဘိက္ခုသံဃေန သဒ္ဓိံ ပဉ္စမတ္တေဟိ ဘိက္ခုသတေဟိ နာဝါယ ဥဇ္ဇဝနိကာယ ကောသမ္ဗိံ ဥဇ္ဇဝိ, နာဝါယ ပစ္စောရောဟိတွာ ရညော ဥဒေနဿ [ဥတေနဿ (က။)] ဥယျာနဿ အဝိဒူရေ အညတရသ္မိံ ရုက္ခမူလေ နိသီဒိ။ တေန ခေါ ပန သမယေန ရာဇာ ဥဒေနော ဥယျာနေ ပရိစာရေသိ သဒ္ဓိံ ဩရောဓေန။ အဿောသိ ခေါ ရညော ဥဒေနဿ ဩရောဓော – ‘‘အမှာကံ ကိရ အာစရိယော အယျော အာနန္ဒော ဥယျာနဿ အဝိဒူရေ အညတရသ္မိံ ရုက္ခမူလေ နိသိန္နော’’တိ။ အထ ခေါ ရညော ဥဒေနဿ ဩရောဓော ရာဇာနံ ဥဒေနံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘အမှာကံ ကိရ, ဒေဝ, အာစရိယော အယျော အာနန္ဒော ဥယျာနဿ အဝိဒူရေ အညတရသ္မိံ ရုက္ခမူလေ နိသိန္နော။ ဣစ္ဆာမ မယံ, ဒေဝ, အယျံ အာနန္ဒံ ပဿိတု’’န္တိ။ ‘‘တေန ဟိ တုမှေ သမဏံ အာနန္ဒံ ပဿထာ’’တိ။
အထ ခေါ ရညော ဥဒေနဿ ဩရောဓော ယေနာယသ္မာ အာနန္ဒော တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ အာယသ္မန္တံ အာနန္ဒံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နံ ခေါ ရညော ဥဒေနဿ ဩရောဓံ အာယသ္မာ အာနန္ဒော ဓမ္မိယာ ကထာယ သန္ဒဿေသိ သမာဒပေသိ သမုတ္တေဇေသိ သမ္ပဟံသေသိ။ အထ ခေါ ရညော ဥဒေနဿ ဩရောဓော အာယသ္မတာ အာနန္ဒေန ဓမ္မိယာ ကထာယ သန္ဒဿိတော သမာဒပိတော သမုတ္တေဇိတော သမ္ပဟံသိတော အာယသ္မတော အာနန္ဒဿ ပဉ္စ ဥတ္တရာသင်္ဂသတာနိ ပါဒါသိ။
(ဝိ၊၄၊၄၈၈။)
အထ ခေါ ရညော ဥဒေနဿ ဩရောဓော အာယသ္မတော အာနန္ဒဿ ဘာသိတံ အဘိနန္ဒိတွာ အနုမောဒိတွာ ဥဋ္ဌာယာသနာ အာယသ္မန္တံ အာနန္ဒံ အဘိဝါဒေတွာ ပဒက္ခိဏံ ကတွာ ယေန ရာဇာ ဥဒေနော တေနုပသင်္ကမိ။ အဒ္ဒသာ ခေါ ရာဇာ ဥဒေနော ဩရောဓံ ဒူရတောဝ အာဂစ္ဆန္တံ။ ဒိသွာန ဩရောဓံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘အပိ နု ခေါ တုမှေ သမဏံ အာနန္ဒံ ပဿိတ္ထာ’’တိ? ‘‘အပဿိမှာ ခေါ မယံ, ဒေဝ, အယျံ အာနန္ဒ’’န္တိ။ ‘‘အပိ နု တုမှေ သမဏဿ အာနန္ဒဿ ကိဉ္စိ အဒတ္ထာ’’တိ? ‘‘အဒမှာ ခေါ မယံ, ဒေဝ, အယျဿ အာနန္ဒဿ ပဉ္စ ဥတ္တရာသင်္ဂသတာနီ’’တိ။ ရာဇာ ဥဒေနော ဥဇ္ဈာယတိ ခိယျတိ ဝိပါစေတိ – ‘‘ကထဉှိ နာမ သမဏော အာနန္ဒော တာဝ ဗဟုံ စီဝရံ ပဋိဂ္ဂဟေဿတိ! ဒုဿဝါဏိဇ္ဇံ ဝါ သမဏော အာနန္ဒော ကရိဿတိ, ပဂ္ဂါဟိကသာလံ ဝါ ပသာရေဿတီ’’တိ!
အထ ခေါ ရာဇာ ဥဒေနော ယေနာယသ္မာ အာနန္ဒော တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ အာယသ္မတာ အာနန္ဒေန သဒ္ဓိံ သမ္မောဒိ။ သမ္မောဒနီယံ ကထံ သာရဏီယံ ဝီတိသာရေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခေါ ရာဇာ ဥဒေနော အာယသ္မန္တံ အာနန္ဒံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘အာဂမာ နု ခွိဓ, ဘော အာနန္ဒ, အမှာကံ ဩရောဓော’’တိ? ‘‘အာဂမာသိ ခေါ တေ ဣဓ, မဟာရာဇ, ဩရောဓော’’တိ။ ‘‘အပိ ပန ဘောတော အာနန္ဒဿ ကိဉ္စိ အဒါသီ’’တိ? ‘‘အဒါသိ ခေါ မေ, မဟာရာဇ, ပဉ္စ ဥတ္တရာသင်္ဂသတာနီ’’တိ။ ‘‘ကိံ ပန ဘဝံ အာနန္ဒော တာဝ ဗဟုံ စီဝရံ ကရိဿတီ’’တိ? ‘‘ယေ [ယေ ပန (က။)] တေ, မဟာရာဇ, ဘိက္ခူ ဒုဗ္ဗလစီဝရာ တေဟိ သဒ္ဓိံ သံဝိဘဇိဿာမီ’’တိ။ ‘‘ယာနိ ခေါ ပန, ဘော အာနန္ဒ, ပေါရာဏကာနိ ဒုဗ္ဗလစီဝရာနိ တာနိ ကထံ ကရိဿထာ’’တိ? ‘‘တာနိ, မဟာရာဇ, ဥတ္တရတ္ထရဏံ ကရိဿာမာ’’တိ။ ‘‘ယာနိ ပန, ဘော အာနန္ဒ, ပေါရာဏကာနိ ဥတ္တရတ္ထရဏာနိ တာနိ ကထံ ကရိဿထာ’’တိ? ‘‘တာနိ, မဟာရာဇ, ဘိသိစ္ဆဝိယော ကရိဿာမာ’’တိ။ ‘‘ယာ ပန, ဘော အာနန္ဒ, ပေါရာဏကာ ဘိသိစ္ဆဝိယော တာ ကထံ ကရိဿထာ’’တိ? ‘‘တာ, မဟာရာဇ, ဘူမတ္ထရဏံ ကရိဿာမာ’’တိ။ ‘‘ယာနိ ပန, ဘော အာနန္ဒ, ပေါရာဏကာနိ ဘူမတ္ထရဏာနိ တာနိ ကထံ ကရိဿထာ’’တိ? ‘‘တာနိ, မဟာရာဇ, ပါဒပုဉ္ဆနိယော ကရိဿာမာ’’တိ။ ‘‘ယာ ပန, ဘော အာနန္ဒ, ပေါရာဏကာ ပါဒပုဉ္ဆနိယော တာ ကထံ ကရိဿထာ’’တိ?။ ‘‘တာ, မဟာရာဇ, ရဇောဟရဏံ ကရိဿာမာ’’တိ။ ‘‘ယာနိ ပန,
(ဝိ၊၄၊၄၈၉။)
ဘော အာနန္ဒ, ပေါရာဏကာနိ ရဇောဟရဏာနိ တာနိ ကထံ ကရိဿထာ’’တိ? ‘‘တာနိ, မဟာရာဇ, ကောဋ္ဋေတွာ စိက္ခလ္လေန မဒ္ဒိတွာ ပရိဘဏ္ဍံ လိမ္ပိဿာမာ’’တိ။
အထ ခေါ ရာဇာ ဥဒေနော – သဗ္ဗေဝိမေ သမဏာ သကျပုတ္တိယာ ယောနိသော ဥပနေန္တိ, န ကုလဝံ ဂမေန္တီတိ – အာယသ္မတော အာနန္ဒဿ အညာနိပိ ပဉ္စ ဒုဿသတာနိ ပါဒါသိ။ အယဉ္စရဟိ အာယသ္မတော အာနန္ဒဿ ပဌမံ စီဝရဘိက္ခာ ဥပ္ပဇ္ဇိ စီဝရသဟဿံ။ အထ ခေါ အာယသ္မာ အာနန္ဒော ယေန ဃောသိတာရာမော တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ပညတ္တေ အာသနေ နိသီဒိ။ အထ ခေါ အာယသ္မာ ဆန္နော ယေနာယသ္မာ အာနန္ဒော တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ အာယသ္မန္တံ အာနန္ဒံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နံ ခေါ အာယသ္မန္တံ ဆန္နံ အာယသ္မာ အာနန္ဒော ဧတဒဝေါစ – ‘‘သံဃေန တေ, အာဝုသော ဆန္န, ဗြဟ္မဒဏ္ဍော အာဏာပိတော’’တိ။
‘‘ကတမော ပန, ဘန္တေ အာနန္ဒ, ဗြဟ္မဒဏ္ဍော အာဏာပိတော’’တိ? ‘‘တွံ, အာဝုသော ဆန္န, ဘိက္ခူ ယံ ဣစ္ဆေယျာသိ တံ ဝဒေယျာသိ။ ဘိက္ခူဟိ တွံ နေဝ ဝတ္တဗ္ဗော, န ဩဝဒိတဗ္ဗော, နာနုသာသိတဗ္ဗော’’တိ။ ‘‘နနွာဟံ, ဘန္တေ အာနန္ဒ, ဟတော ဧတ္တာဝတာ, ယတောဟံ ဘိက္ခူဟိ နေဝ ဝတ္တဗ္ဗော, န ဩဝဒိတဗ္ဗော, နာနုသာသိတဗ္ဗော’’တိ တတ္ထေဝ မုစ္ဆိတော ပပတော။ အထ ခေါ အာယသ္မာ ဆန္နော ဗြဟ္မဒဏ္ဍေန အဋ္ဋီယမာနော ဟရာယမာနော ဇိဂုစ္ဆမာနော ဧကော ဝူပကဋ္ဌော အပ္ပမတ္တော အာတာပီ ပဟိတတ္တော ဝိဟရန္တော နစိရဿေဝ ယဿတ္ထာယ ကုလပုတ္တာ သမ္မဒေဝ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇန္တိ, တဒနုတ္တရံ ဗြဟ္မစရိယပရိယောသာနံ ဒိဋ္ဌေဝ ဓမ္မေ သယံ အဘိညာ သစ္ဆိကတွာ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟာသိ။ ‘ခီဏာ ဇာတိ, ဝုသိတံ ဗြဟ္မစရိယံ, ကတံ ကရဏီယံ, နာပရံ ဣတ္ထတ္တာယာ’တိ အဗ္ဘညာသိ။ အညတရော စ ပနာယသ္မာ ဆန္နော အရဟတံ အဟောသိ။ အထ ခေါ အာယသ္မာ ဆန္နော အရဟတ္တံ ပတ္တော ယေနာယသ္မာ အာနန္ဒော တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ အာယသ္မန္တံ အာနန္ဒံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ပဋိပ္ပဿမ္ဘေဟိ ဒါနိ မေ, ဘန္တေ အာနန္ဒ, ဗြဟ္မဒဏ္ဍ’’န္တိ။ ‘‘ယဒဂ္ဂေန တယာ, အာဝုသော ဆန္န, အရဟတ္တံ သစ္ဆိကတံ တဒဂ္ဂေန တေ ဗြဟ္မဒဏ္ဍော ပဋိပ္ပဿဒ္ဓေါ’’တိ။ ဣမာယ ခေါ ပန ဝိနယသင်္ဂီတိယာ ပဉ္စ ဘိက္ခုသတာနိ အနူနာနိ အနဓိကာနိ အဟေသုံ။ တသ္မာ အယံ ဝိနယသင်္ဂီတိ ‘‘ပဉ္စသတိကာ’’တိ ဝုစ္စတီတိ။
ပဉ္စသတိကက္ခန္ဓကော ဧကာဒသမော။
ဣမမှိ ခန္ဓကေ ဝတ္ထူ တေဝီသတိ။
(ဝိ၊၄၊၄၉၀။)
တဿုဒ္ဒါနံ –
ပရိနိဗ္ဗုတေ သမ္ဗုဒ္ဓေ, ထေရော ကဿပသဝှယော၊
အာမန္တယိ ဘိက္ခုဂဏံ, သဒ္ဓမ္မမနုပါလကော၊
ပါဝါယဒ္ဓါနမဂ္ဂမှိ, သုဘဒ္ဒေန ပဝေဒိတံ၊
သင်္ဂါယိဿာမ သဒ္ဓမ္မံ, အဓမ္မော ပုရေ ဒိပ္ပတိ။
ဧကေနူန ပဉ္စသတံ, အာနန္ဒမ္ပိ စ ဥစ္စိနိ၊
ဓမ္မဝိနယသင်္ဂီတိံ, ဝသန္တော ဂုဟမုတ္တမေ။
ဥပါလိံ ဝိနယံ ပုစ္ဆိ, သုတ္တန္တာနန္ဒပဏ္ဍိတံ၊
ပိဋကံ တီဏိ သင်္ဂီတိံ, အကံသု ဇိနသာဝကာ။
န ပုစ္ဆိ အက္ကမိတွာန, ဝန္ဒာပေသိ န ယာစိ စ။
ပဗ္ဗဇ္ဇံ မာတုဂါမဿ, သဒ္ဓါယ ဒုက္ကဋာနိ မေ၊
ပုရာဏော ဗြဟ္မဒဏ္ဍဉ္စ, ဩရောဓော ဥဒေနေန သဟ။
တာဝ ဗဟု ဒုဗ္ဗလဉ္စ, ဥတ္တရတ္ထရဏာ ဘိသိ၊
ဘူမတ္ထရဏာ ပုဉ္ဆနိယော, ရဇော စိက္ခလ္လမဒ္ဒနာ။
သဟဿစီဝရံ ဥပ္ပဇ္ဇိ, ပဌမာနန္ဒသဝှယော၊
တဇ္ဇိတော ဗြဟ္မဒဏ္ဍေန, စတုဿစ္စံ အပါပုဏိ၊
ဝသီဘူတာ ပဉ္စသတာ, တသ္မာ ပဉ္စသတီ ဣတိ။
ပဉ္စသတိကက္ခန္ဓကံ နိဋ္ဌိတံ။
(ဝိ၊၄၊၄၉၁။)
၁၂။ သတ္တသတိကက္ခန္ဓကံ
၁။ ပဌမဘာဏဝါရော
မြန်֍ ၄၄၆။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဝဿသတပရိနိဗ္ဗုတေ ဘဂဝတိ ဝေသာလိကာ ဝဇ္ဇိပုတ္တကာ ဘိက္ခူ ဝေသာလိယံ ဒသ ဝတ္ထူနိ ဒီပေန္တိ – ကပ္ပတိ သိင်္ဂိလောဏကပ္ပေါ, ကပ္ပတိ ဒွင်္ဂုလကပ္ပေါ, ကပ္ပတိ ဂါမန္တရကပ္ပေါ, ကပ္ပတိ အာဝါသကပ္ပေါ, ကပ္ပတိ အနုမတိကပ္ပေါ, ကပ္ပတိ အာစိဏ္ဏကပ္ပေါ, ကပ္ပတိ အမထိတကပ္ပေါ, ကပ္ပတိ ဇဠောဂိံ ပါတုံ, ကပ္ပတိ အဒသကံ နိသီဒနံ, ကပ္ပတိ ဇာတရူပရဇတန္တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန အာယသ္မာ ယသော ကာကဏ္ဍကပုတ္တော ဝဇ္ဇီသု စာရိကံ စရမာနော ယေန ဝေသာလီ တဒဝသရိ။ တတြ သုဒံ အာယသ္မာ ယသော ကာကဏ္ဍကပုတ္တော ဝေသာလိယံ ဝိဟရတိ မဟာဝနေ ကူဋာဂါရသာလာယံ။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဝေသာလိကာ ဝဇ္ဇိပုတ္တကာ ဘိက္ခူ တဒဟုပေါသထေ ကံသပါတိံ [ကံသစာဋိံ (သျာ။)] ဥဒကေန ပူရေတွာ မဇ္ဈေ ဘိက္ခုသံဃဿ ဌပေတွာ အာဂတာဂတေ ဝေသာလိကေ ဥပါသကေ ဧဝံ ဝဒန္တိ – ‘‘ဒေထာဝုသော, သံဃဿ ကဟာပဏမ္ပိ အဍ္ဎမ္ပိ ပါဒမ္ပိ မာသကရူပမ္ပိ။ ဘဝိဿတိ သံဃဿ ပရိက္ခာရေန ကရဏီယ’’န္တိ။ ဧဝံ ဝုတ္တေ အာယသ္မာ ယသော ကာကဏ္ဍကပုတ္တော ဝေသာလိကေ ဥပါသကေ ဧတဒဝေါစ – ‘‘မာဝုသော, အဒတ္ထ သံဃဿ ကဟာပဏမ္ပိ အဍ္ဎမ္ပိ ပါဒမ္ပိ မာသကရူပမ္ပိ။ န ကပ္ပတိ သမဏာနံ သကျပုတ္တိယာနံ ဇာတရူပရဇတံ၊ န သာဒိယန္တိ သမဏာ သကျပုတ္တိယာ ဇာတရူပရဇတံ၊ န ပဋိဂ္ဂဏှန္တိ သမဏာ သကျပုတ္တိယာ ဇာတရူပရဇတံ၊ နိက္ခိတ္တမဏိသုဝဏ္ဏာ သမဏာ သကျပုတ္တိယာ အပေတဇာတရူပရဇတာ’’တိ။ ဧဝမ္ပိ ခေါ ဝေသာလိကာ ဥပါသကာ အာယသ္မတာ ယသေန ကာကဏ္ဍကပုတ္တေန ဝုစ္စမာနာ အဒံသုယေဝ သံဃဿ ကဟာပဏမ္ပိ အဍ္ဎမ္ပိ ပါဒမ္ပိ မာသကရူပမ္ပိ။
အထ ခေါ ဝေသာလိကာ ဝဇ္ဇိပုတ္တကာ ဘိက္ခူ တဿာ ရတ္တိယာ အစ္စယေန တံ ဟိရညံ ဘိက္ခဂ္ဂေန [ဘိက္ခုဂ္ဂေန (သျာ။)] ပဋိဝီသံ [ပဋိဝိံသံ (သီ။), ပဋိဝိသံ (သျာ။)] ဌပေတွာ ဘာဇေသုံ။ အထ ခေါ ဝေသာလိကာ ဝဇ္ဇိပုတ္တကာ ဘိက္ခူ အာယသ္မန္တံ ယသံ ကာကဏ္ဍကပုတ္တံ ဧတဒဝေါစုံ – ‘‘ဧသော တေ, အာဝုသော ယသ, ဟိရညဿ ပဋိဝီသော’’တိ။ ‘‘နတ္ထိ, မေ အာဝုသော, ဟိရညဿ ပဋိဝီသော, နာဟံ ဟိရညံ သာဒိယာမီ’’တိ။
(ဝိ၊၄၊၄၉၂။)
အထ ခေါ ဝေသာလိကာ ဝဇ္ဇိပုတ္တကာ ဘိက္ခူ – ‘‘အယံ အာဝုသော ယသော ကာကဏ္ဍကပုတ္တော ဥပါသကေ သဒ္ဓေ ပသန္နေ အက္ကောသတိ, ပရိဘာသတိ, အပ္ပသာဒံ ကရောတိ၊ ဟန္ဒဿ မယံ ပဋိသာရဏီယကမ္မံ ကရောမာ’’တိ တေ။ တဿ ပဋိသာရဏီယကမ္မံ အကံသု။ အထ ခေါ အာယသ္မာ ယသော ကာကဏ္ဍကပုတ္တော ဝေသာလိကေ ဝဇ္ဇိပုတ္တကေ ဘိက္ခူ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ဘဂဝတာ, အာဝုသော, ပညတ္တံ – ‘ပဋိသာရဏီယကမ္မကတဿ ဘိက္ခုနော အနုဒူတော ဒါတဗ္ဗော’တိ။ ဒေထ မေ, အာဝုသော, အနုဒူတံ ဘိက္ခု’’န္တိ။
အထ ခေါ ဝေသာလိကာ ဝဇ္ဇိပုတ္တကာ ဘိက္ခူ ဧကံ ဘိက္ခုံ သမ္မန္နိတွာ အာယသ္မတော ယသဿ ကာကဏ္ဍကပုတ္တဿ အနုဒူတံ အဒံသု။ အထ ခေါ အာယသ္မာ ယသော ကာကဏ္ဍကပုတ္တော အနုဒူတေန ဘိက္ခုနာ သဒ္ဓိံ ဝေသာလိံ ပဝိသိတွာ ဝေသာလိကေ ဥပါသကေ ဧတဒဝေါစ – ‘‘အဟံ ကိရာယသ္မန္တေ ဥပါသကေ သဒ္ဓေ ပသန္နေ အက္ကောသာမိ, ပရိဘာသာမိ, အပ္ပသာဒံ ကရောမိ၊ ယောဟံ အဓမ္မံ အဓမ္မောတိ ဝဒါမိ, ဓမ္မံ ဓမ္မောတိ ဝဒါမိ, အဝိနယံ အဝိနယောတိ ဝဒါမိ, ဝိနယံ ဝိနယောတိ ဝဒါမိ။
မြန်֍ ၄၄၇။ ‘‘ဧကမိဒံ, အာဝုသော, သမယံ ဘဂဝါ သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ ဇေတဝနေ အနာထပိဏ္ဍိကဿ အာရာမေ။ တတြ ခေါ, အာဝုသော, ဘဂဝါ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – [အ။ နိ။ ၄။၅၀] ‘စတ္တာရောမေ, ဘိက္ခဝေ, စန္ဒိမသူရိယာနံ ဥပက္ကိလေသာ, ယေဟိ ဥပက္ကိလေသေဟိ ဥပက္ကိလိဋ္ဌာ စန္ဒိမသူရိယာ န တပန္တိ, န ဘာသန္တိ, န ဝိရောစန္တိ။ ကတမေ စတ္တာရော? အဗ္ဘံ, ဘိက္ခဝေ, စန္ဒိမသူရိယာနံ ဥပက္ကိလေသော, ယေန ဥပက္ကိလေသေန ဥပက္ကိလိဋ္ဌာ စန္ဒိမသူရိယာ န တပန္တိ, န ဘာသန္တိ န ဝိရောစန္တိ။ မဟိကာ, ဘိက္ခဝေ, စန္ဒိမသူရိယာနံ ဥပက္ကိလေသော, ယေန ဥပက္ကိလေသေန ဥပက္ကိလိဋ္ဌာ စန္ဒိမသူရိယာ န တပန္တိ, န ဘာသန္တိ, န ဝိရောစန္တိ, ဓူမရဇော, ဘိက္ခဝေ, စန္ဒိမသူရိယာနံ ဥပက္ကိလေသော, ယေန ဥပက္ကိလေသေန ဥပက္ကိလိဋ္ဌာ စန္ဒိမသူရိယာ န တပန္တိ, န ဘာသန္တိ, န ဝိရောစန္တိ။ ရာဟု, ဘိက္ခဝေ, အသုရိန္ဒော စန္ဒိမသူရိယာနံ ဥပက္ကိလေသော, ယေန ဥပက္ကိလေသေန ဥပက္ကိလိဋ္ဌာ စန္ဒိမသူရိယာ န တပန္တိ, န ဘာသန္တိ, န ဝိရောစန္တိ။ ဣမေ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, စတ္တာရော စန္ဒိမသူရိယာနံ ဥပက္ကိလေသာ, ယေဟိ ဥပက္ကိလေသေဟိ ဥပက္ကိလိဋ္ဌာ စန္ဒိမသူရိယာ န တပန္တိ, န ဘာသန္တိ, န ဝိရောစန္တိ။ ဧဝမေဝ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, စတ္တာရောမေ သမဏဗြာဟ္မဏာနံ ဥပက္ကိလေသာ, ယေဟိ ဥပက္ကိလေသေဟိ ဥပက္ကိလိဋ္ဌာ ဧကေ သမဏဗြာဟ္မဏာ န တပန္တိ, န ဘာသန္တိ, န ဝိရောစန္တိ။ ကတမေ စတ္တာရော? သန္တိ, ဘိက္ခဝေ, ဧကေ သမဏဗြာဟ္မဏာ သုရံ ပိဝန္တိ, မေရယံ ပိဝန္တိ, သုရာမေရယပါနာ အပ္ပဋိဝိရတာ – အယံ, ဘိက္ခဝေ, ပဌမော သမဏဗြာဟ္မဏာနံ ဥပက္ကိလေသော, ယေန ဥပက္ကိလေသေန ဥပက္ကိလိဋ္ဌာ ဧကေ သမဏဗြာဟ္မဏာ
(ဝိ၊၄၊၄၉၃။)
န တပန္တိ, န ဘာသန္တိ, န ဝိရောစန္တိ။ ပုန စပရံ, ဘိက္ခဝေ, ဧကေ သမဏဗြာဟ္မဏာ မေထုနံ ဓမ္မံ ပဋိသေဝန္တိ, မေထုနဓမ္မာ အပ္ပဋိဝိရတာ – အယံ, ဘိက္ခဝေ, ဒုတိယော သမဏဗြာဟ္မဏာနံ ဥပက္ကိလေသော, ယေန ဥပက္ကိလေသေန ဥပက္ကိလိဋ္ဌာ ဧကေ သမဏဗြာဟ္မဏာ န တပန္တိ, န ဘာသန္တိ, န ဝိရောစန္တိ။ ပုန စပရံ, ဘိက္ခဝေ, ဧကေ သမဏဗြာဟ္မဏာ ဇာတရူပရဇတံ သာဒိယန္တိ, ဇာတရူပရဇတပ္ပဋိဂ္ဂဟဏာ အပ္ပဋိဝိရတာ – အယံ, ဘိက္ခဝေ, တတိယော သမဏဗြာဟ္မဏာနံ ဥပက္ကိလေသော, ယေန ဥပက္ကိလေသေန ဥပက္ကိလိဋ္ဌာ ဧကေ သမဏဗြာဟ္မဏာ န တပန္တိ, န ဘာသန္တိ, န ဝိရောစန္တိ။ ပုန စပရံ, ဘိက္ခဝေ, ဧကေ သမဏဗြာဟ္မဏာ မိစ္ဆာဇီဝေန ဇီဝိတံ ကပ္ပေန္တိ၊ မိစ္ဆာဇီဝါ အပ္ပဋိဝိရတာ – အယံ, ဘိက္ခဝေ, စတုတ္ထော သမဏဗြာဟ္မဏာနံ ဥပက္ကိလေသော, ယေန ဥပက္ကိလေသေန ဥပက္ကိလိဋ္ဌာ ဧကေ သမဏဗြာဟ္မဏာ န တပန္တိ, န ဘာသန္တိ, န ဝိရောစန္တိ။ ဣမေ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, စတ္တာရော သမဏဗြာဟ္မဏာနံ ဥပက္ကိလေသာ, ယေဟိ ဥပက္ကိလေသေဟိ ဥပက္ကိလိဋ္ဌာ ဧကေ သမဏဗြာဟ္မဏာ န တပန္တိ, န ဘာသန္တိ, န ဝိရောစန္တိ’။ ‘‘ဣဒမဝေါစာဝုသော, ဘဂဝါ။ ဣဒံ ဝတွာန သုဂတော အထာပရံ ဧတဒဝေါစ သတ္ထာ –
‘‘ရာဂဒေါသပရိက္လိဋ္ဌာ, ဧကေ သမဏဗြာဟ္မဏာ၊
အဝိဇ္ဇာနိဝုဋာ [အဝိဇ္ဇာနီဝုတာ (သျာ။)] ပေါသာ, ပိယရူပါဘိနန္ဒိနော။
‘‘သုရံ ပိဝန္တိ မေရယံ, ပဋိသေဝန္တိ မေထုနံ၊
ရဇတံ ဇာတရူပဉ္စ, သာဒိယန္တိ အဝိဒ္ဒသူ။
‘‘မိစ္ဆာဇီဝေန ဇီဝန္တိ, ဧကေ သမဏဗြာဟ္မဏာ၊
ဧတေ ဥပက္ကိလေသာ ဝုတ္တာ, ဗုဒ္ဓေနာဒိစ္စဗန္ဓုနာ။
‘‘ယေဟိ ဥပက္ကိလေသေဟိ ဥပက္ကိလိဋ္ဌာ, ဧကေ သမဏဗြာဟ္မဏာ၊
န တပန္တိ န ဘာသန္တိ, အသုဒ္ဓါ သရဇာ မဂါ။
‘‘အန္ဓကာရေန ဩနဒ္ဓါ, တဏှာဒါသာ သနေတ္တိကာ၊
ဝဍ္ဎေန္တိ ကဋသိံ ဃောရံ, အာဒိယန္တိ ပုနဗ္ဘဝန္တိ။
(ဝိ၊၄၊၄၉၄။)
‘‘ဧဝံဝါဒီ ကိရာဟံ အာယသ္မန္တေ ဥပါသကေ သဒ္ဓေ ပသန္နေ အက္ကောသာမိ, ပရိဘာသာမိ, အပ္ပသာဒံ ကရောမိ၊ ယောဟံ အဓမ္မံ အဓမ္မောတိ ဝဒါမိ, ဓမ္မံ ဓမ္မောတိ ဝဒါမိ, အဝိနယံ အဝိနယောတိ ဝဒါမိ, ဝိနယံ ဝိနယောတိ ဝဒါမိ။
မြန်֍ ၄၄၈။ [သံ။ နိ။ ၄။၃၆၂ ဣဒံ ဝတ္ထု အာဂတံ] ‘‘ဧကမိဒံ, အာဝုသော, သမယံ ဘဂဝါ ရာဇဂဟေ ဝိဟရတိ ဝေဠုဝနေ ကလန္ဒကနိဝါပေ။ တေန ခေါ ပန သမယေန ရာဇန္တေပုရေ ရာဇပရိသာယံ သန္နိသိန္နာနံ သန္နိပတိတာနံ အယမန္တရကထာ ဥဒပါဒိ – ‘ကပ္ပတိ သမဏာနံ သကျပုတ္တိယာနံ ဇာတရူပရဇတံ၊ သာဒိယန္တိ သမဏာ သကျပုတ္တိယာ ဇာတရူပရဇတံ၊ ပဋိဂ္ဂဏှန္တိ သမဏာ သကျပုတ္တိယာ ဇာတရူပရဇတ’န္တိ။ တေန ခေါ ပနာဝုသော သမယေန, မဏိစူဠကော ဂါမဏီ တဿံ ပရိသာယံ နိသိန္နော ဟောတိ။ အထ ခေါ, အာဝုသော, မဏိစူဠကော ဂါမဏီ တံ ပရိသံ ဧတဒဝေါစ – ‘မာ အယျာ ဧဝံ အဝစုတ္ထ။ န ကပ္ပတိ သမဏာနံ သကျပုတ္တိယာနံ ဇာတရူပရဇတံ၊ န သာဒိယန္တိ သမဏာ သကျပုတ္တိယာ ဇာတရူပရဇတံ၊ န ပဋိဂ္ဂဏှန္တိ သမဏာ သကျပုတ္တိယာ ဇာတရူပရဇတံ၊ နိက္ခိတ္တမဏိသုဝဏ္ဏာ သမဏာ သကျပုတ္တိယာ အပေတဇာတရူပရဇတာ’တိ။ အသက္ခိ ခေါ, အာဝုသော, မဏိစူဠကော ဂါမဏီ တံ ပရိသံ သညာပေတုံ။
‘‘အထ ခေါ, အာဝုသော, မဏိစူဠကော ဂါမဏီ တံ ပရိသံ သညာပေတွာ ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခေါ, အာဝုသော, မဏိစူဠကော ဂါမဏီ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘ဣဓ, ဘန္တေ, ရာဇန္တေပုရေ ရာဇပရိသာယံ သန္နိသိန္နာနံ သန္နိပတိတာနံ အယမန္တရကထာ ဥဒပါဒိ – ကပ္ပတိ သမဏာနံ သကျပုတ္တိယာနံ ဇာတရူပရဇတံ၊ သာဒိယန္တိ သမဏာ သကျပုတ္တိယာ ဇာတရူပရဇတံ၊ ပဋိဂ္ဂဏှန္တိ သမဏာ သကျပုတ္တိယာ ဇာတရူပရဇတန္တိ။ ဧဝံ ဝုတ္တေ အဟံ ဘန္တေ, တံ ပရိသံ ဧတဒဝေါစံ – မာ အယျာ ဧဝံ အဝစုတ္ထ။ န ကပ္ပတိ သမဏာနံ သကျပုတ္တိယာနံ ဇာတရူပရဇတံ၊ န သာဒိယန္တိ သမဏာ သကျပုတ္တိယာ ဇာတရူပရဇတံ၊ န ပဋိဂ္ဂဏှန္တိ သမဏာ သကျပုတ္တိယာ ဇာတရူပရဇတံ၊ နိက္ခိတ္တမဏိသုဝဏ္ဏာ သမဏာ သကျပုတ္တိယာ အပေတဇာတရူပရဇတာတိ။ အသက္ခိံ ခေါ အဟံ, ဘန္တေ, တံ ပရိသံ သညာပေတုံ။ ကစ္စာဟံ, ဘန္တေ, ဧဝံ ဗျာကရမာနော ဝုတ္တဝါဒီ စေဝ ဘဂဝတော ဟောမိ, န စ ဘဂဝန္တံ အဘူတေန အဗ္ဘာစိက္ခာမိ, ဓမ္မဿ စာနုဓမ္မံ ဗျာကရောမိ, န စ ကောစိ သဟဓမ္မိကော ဝါဒါနုဝါဒေါ ဂါရယှံ ဌာနံ အာဂစ္ဆတီ’တိ? ‘တဂ္ဃ တွံ, ဂါမဏိ, ဧဝံ ဗျာကရမာနော ဝုတ္တဝါဒီ စေဝ မေ ဟောသိ၊ န စ မံ အဘူတေန
(ဝိ၊၄၊၄၉၅။)
အဗ္ဘာစိက္ခသိ[ပါရာ။ ၅၈၂], ဓမ္မဿ စာနုဓမ္မံ ဗျာကရောသိ, န စ ကောစိ သဟဓမ္မိကော ဝါဒါနုဝါဒေါ ဂါရယှံ ဌာနံ အာဂစ္ဆတိ။ န ဟိ, ဂါမဏိ, ကပ္ပတိ သမဏာနံ သကျပုတ္တိယာနံ ဇာတရူပရဇတံ၊ န သာဒိယန္တိ သမဏာ သကျပုတ္တိယာ ဇာတရူပရဇတံ၊ န ပဋိဂ္ဂဏှန္တိ သမဏာ သကျပုတ္တိယာ ဇာတရူပရဇတံ၊ နိက္ခိတ္တမဏိသုဝဏ္ဏာ သမဏာ သကျပုတ္တိယာ အပေတဇာတရူပရဇတာ။ ယဿ ခေါ, ဂါမဏိ, ဇာတရူပရဇတံ ကပ္ပတိ, ပဉ္စပိ တဿ ကာမဂုဏာ ကပ္ပန္တိ။ ယဿ ပဉ္စ ကာမဂုဏာ ကပ္ပန္တိ ဧကံသေနေတံ, ဂါမဏိ, ဓာရေယျာသိ – အဿမဏဓမ္မော အသကျပုတ္တိယဓမ္မောတိ။ အပိ စာဟံ, ဂါမဏိ, ဧဝံ ဝဒါမိ တိဏံ တိဏတ္ထိကေန ပရိယေသိတဗ္ဗံ၊ ဒါရု ဒါရုတ္ထိကေန ပရိယေသိတဗ္ဗံ၊ သကဋံ သကဋတ္ထိကေန ပရိယေသိတဗ္ဗံ၊ ပုရိသော ပုရိသတ္ထိကေန ပရိယေသိတဗ္ဗော။ န တွေဝါဟံ, ဂါမဏိ, ကေနစိ ပရိယာယေန ဇာတရူပရဇတံ သာဒိတဗ္ဗံ ပရိယေသိတဗ္ဗန္တိ ဝဒါမီ’တိ။
‘‘ဧဝံဝါဒီ ကိရာဟံ အာယသ္မန္တေ ဥပါသကေ သဒ္ဓေ ပသန္နေ အက္ကောသာမိ, ပရိဘာသာမိ, အပ္ပသာဒံ ကရောမိ၊ ယောဟံ အဓမ္မံ အဓမ္မောတိ ဝဒါမိ, ဓမ္မံ ဓမ္မောတိ ဝဒါမိ, အဝိနယံ အဝိနယောတိ ဝဒါမိ, ဝိနယံ ဝိနယောတိ ဝဒါမိ။
မြန်֍ ၄၄၉။ ‘‘ဧကမိဒံ, အာဝုသော, သမယံ ဘဂဝါ ရာဇဂဟေ အာယသ္မန္တံ ဥပနန္ဒံ သကျပုတ္တံ အာရဗ္ဘ ဇာတရူပရဇတံ ပဋိက္ခိပိ, သိက္ခာပဒဉ္စ ပညပေသိ။ ဧဝံဝါဒီ ကိရာဟံ အာယသ္မန္တေ ဥပါသကေ သဒ္ဓေ ပသန္နေ အက္ကောသာမိ, ပရိဘာသာမိ, အပ္ပသာဒံ ကရောမိ၊ ယောဟံ အဓမ္မံ အဓမ္မောတိ ဝဒါမိ, ဓမ္မံ ဓမ္မောတိ ဝဒါမိ, အဝိနယံ အဝိနယောတိ ဝဒါမိ, ဝိနယံ ဝိနယောတိ ဝဒါမီ’’တိ။
ဧဝံ ဝုတ္တေ ဝေသာလိကာ ဥပါသကာ အာယသ္မန္တံ ယသံ ကာကဏ္ဍကပုတ္တံ ဧတဒဝေါစုံ – ‘‘ဧကောဝ ဘန္တေ, အယျော ယသော ကာကဏ္ဍကပုတ္တော သမဏော သကျပုတ္တိယော။ သဗ္ဗေဝိမေ အဿမဏာ အသကျပုတ္တိယာ။ ဝသတု, ဘန္တေ, အယျော ယသော ကာကဏ္ဍကပုတ္တော ဝေသာလိယံ။ မယံ အယျဿ ယသဿ ကာကဏ္ဍကပုတ္တဿ ဥဿုက္ကံ ကရိဿာမ စီဝရပိဏ္ဍပါတသေနာသနဂိလာနပ္ပစ္စယဘေသဇ္ဇပရိက္ခာရာန’’န္တိ။ အထ ခေါ အာယသ္မာ ယသော ကာကဏ္ဍကပုတ္တော ဝေသာလိကေ ဥပါသကေ သညာပေတွာ အနုဒူတေန ဘိက္ခုနာ သဒ္ဓိံ အာရာမံ အဂမာသိ။
အထ ခေါ ဝေသာလိကာ ဝဇ္ဇိပုတ္တကာ ဘိက္ခူ အနုဒူတံ ဘိက္ခုံ ပုစ္ဆိံသု – ‘‘ခမာပိတာဝုသော, ယသေန ကာကဏ္ဍကပုတ္တေန ဝေသာလိကာ
(ဝိ၊၄၊၄၉၆။)
ဥပါသကာ’’တိ? ‘‘ဥပါသကေဟိ ပါပိကံ နော, အာဝုသော, ကတံ။ ဧကောဝ ယသော ကာကဏ္ဍကပုတ္တော သမဏော သကျပုတ္တိယော ကတော။ သဗ္ဗေဝ မယံ အဿမဏာ အသကျပုတ္တိယာ ကတာ’’တိ။ အထ ခေါ ဝေသာလိကာ ဝဇ္ဇိပုတ္တကာ ဘိက္ခူ – ‘‘အယံ, အာဝုသော, ယသော ကာကဏ္ဍကပုတ္တော အမှေဟိ အသမ္မတော ဂိဟီနံ ပကာသေသိ၊ ဟန္ဒဿ မယံ ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ကရောမာ’’တိ။ တေ တဿ ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ကတ္တုကာမာ သန္နိပတိံသု။ အထ ခေါ အာယသ္မာ ယသော ကာကဏ္ဍကပုတ္တော ဝေဟာသံ အဗ္ဘုဂ္ဂန္တွာ ကောသမ္ဗိယံ ပစ္စုဋ္ဌာသိ။
မြန်֍ ၄၅၀။ အထ ခေါ အာယသ္မာ ယသော ကာကဏ္ဍကပုတ္တော ပါဝေယျကာနဉ္စ [ပါဌေယျကာနဉ္စ (သျာ။)] အဝန္တိဒက္ခိဏာပထကာနဉ္စ ဘိက္ခူနံ သန္တိကေ ဒူတံ ပါဟေသိ – ‘‘အာဂစ္ဆန္တု အာယသ္မန္တာ၊ ဣမံ အဓိကရဏံ အာဒိယိဿာမ။ ပုရေ အဓမ္မော ဒိပ္ပတိ, ဓမ္မော ပဋိဗာဟိယျတိ၊ အဝိနယော ဒိပ္ပတိ, ဝိနယော ပဋိဗာဟိယျတိ၊ ပုရေ အဓမ္မဝါဒိနော ဗလဝန္တော ဟောန္တိ, ဓမ္မဝါဒိနော ဒုဗ္ဗလာ ဟောန္တိ၊ အဝိနယဝါဒိနော ဗလဝန္တော ဟောန္တိ, ဝိနယဝါဒိနော ဒုဗ္ဗလာ ဟောန္တီ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန အာယသ္မာ သမ္ဘူတော သာဏဝါသီ အဟောဂင်္ဂေ ပဗ္ဗတေ ပဋိဝသတိ။ အထ ခေါ အာယသ္မာ ယသော ကာကဏ္ဍကပုတ္တော ယေန အဟောဂင်္ဂေါ ပဗ္ဗတော, ယေနာယသ္မာ သမ္ဘူတော သာဏဝါသီ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ အာယသ္မန္တံ သမ္ဘူတံ သာဏဝါသိံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခေါ အာယသ္မာ ယသော ကာကဏ္ဍကပုတ္တော အာယသ္မန္တံ သမ္ဘူတံ သာဏဝါသိံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ဣမေ, ဘန္တေ, ဝေသာလိကာ ဝဇ္ဇိပုတ္တကာ ဘိက္ခူ ဝေသာလိယံ ဒသ ဝတ္ထူနိ ဒီပေန္တိ – ကပ္ပတိ သိင်္ဂိလောဏကပ္ပေါ, ကပ္ပတိ ဒွင်္ဂုလကပ္ပေါ, ကပ္ပတိ ဂါမန္တရကပ္ပေါ, ကပ္ပတိ အာဝါသကပ္ပေါ, ကပ္ပတိ အနုမတိကပ္ပေါ, ကပ္ပတိ အာစိဏ္ဏကပ္ပေါ, ကပ္ပတိ အမထိတကပ္ပေါ, ကပ္ပတိ ဇဠောဂိံ ပါတုံ, ကပ္ပတိ အဒသကံ နိသီဒနံ, ကပ္ပတိ ဇာတရူပရဇတန္တိ။ ဟန္ဒ မယံ, ဘန္တေ, ဣမံ အဓိကရဏံ အာဒိယိဿာမ။ ပုရေ အဓမ္မော ဒိပ္ပတိ, ဓမ္မော ပဋိဗာဟိယျတိ၊ အဝိနယော ဒိပ္ပတိ, ဝိနယော ပဋိဗာဟိယျတိ၊ ပုရေ အဓမ္မဝါဒိနော ဗလဝန္တော ဟောန္တိ, ဓမ္မဝါဒိနော ဒုဗ္ဗလာ ဟောန္တိ၊ အဝိနယဝါဒိနော ဗလဝန္တော ဟောန္တိ, ဝိနယဝါဒိနော ဒုဗ္ဗလာ ဟောန္တီ’’တိ။ ‘‘ဧဝမာဝုသော’’တိ ခေါ အာယသ္မာ သမ္ဘူတော သာဏဝါသီ အာယသ္မတော ယသဿ ကာကဏ္ဍကပုတ္တဿ ပစ္စဿောသိ။
(ဝိ၊၄၊၄၉၇။)
အထ ခေါ သဋ္ဌိမတ္တာ ပါဝေယျကာ ဘိက္ခူ – သဗ္ဗေ အာရညိကာ, သဗ္ဗေ ပိဏ္ဍပါတိကာ, သဗ္ဗေ ပံသုကူလိကာ, သဗ္ဗေ တေစီဝရိကာ, သဗ္ဗေဝ အရဟန္တော – အဟောဂင်္ဂေ ပဗ္ဗတေ သန္နိပတိံသု။ အဋ္ဌာသီတိမတ္တာ အဝန္တိဒက္ခိဏာပထကာ ဘိက္ခူ – အပ္ပေကစ္စေ အာရညိကာ, အပ္ပေကစ္စေ ပိဏ္ဍပါတိကာ, အပ္ပေကစ္စေ ပံသုကူလိကာ, အပ္ပေကစ္စေ တေစီဝရိကာ, သဗ္ဗေဝ အရဟန္တော – အဟောဂင်္ဂေ ပဗ္ဗတေ သန္နိပတိံသု။ အထ ခေါ ထေရာနံ ဘိက္ခူနံ မန္တယမာနာနံ ဧတဒဟောသိ – ‘‘ဣဒံ ခေါ အဓိကရဏံ ကက္ခဠဉ္စ, ဝါဠဉ္စ၊ ကံ နု ခေါ မယံ ပက္ခံ လဘေယျာမ, ယေန မယံ ဣမသ္မိံ အဓိကရဏေ ဗလဝန္တတရာ အဿာမာ’’တိ။
မြန်֍ ၄၅၁။ တေန ခေါ ပန သမယေန အာယသ္မာ ရေဝတော သောရေယျေ ပဋိဝသတိ – ဗဟုဿုတော အာဂတာဂမော ဓမ္မဓရော ဝိနယဓရော မာတိကာဓရော ပဏ္ဍိတော ဝိယတ္တော မေဓာဝီ လဇ္ဇီ ကုက္ကုစ္စကော သိက္ခာကာမော။ အထ ခေါ ထေရာနံ ဘိက္ခူနံ ဧတဒဟောသိ – ‘‘အယံ ခေါ အာယသ္မာ ရေဝတော သောရေယျေ ပဋိဝသတိ – ဗဟုဿုတော အာဂတာဂမော ဓမ္မဓရော ဝိနယဓရော မာတိကာဓရော ပဏ္ဍိတော ဝိယတ္တော မေဓာဝီ လဇ္ဇီ ကုက္ကုစ္စကော သိက္ခာကာမော။ သစေ မယံ အာယသ္မန္တံ ရေဝတံ ပက္ခံ လဘိဿာမ, ဧဝံ မယံ ဣမသ္မိံ အဓိကရဏေ ဗလဝန္တတရာ အဿာမာ’’တိ။ အဿောသိ ခေါ အာယသ္မာ ရေဝတော – ဒိဗ္ဗာယ သောတဓာတုယာ ဝိသုဒ္ဓါယ အတိက္ကန္တမာနုသိကာယ – ထေရာနံ ဘိက္ခူနံ မန္တယမာနာနံ။ သုတွာနဿ ဧတဒဟောသိ – ‘‘ဣဒံ ခေါ အဓိကရဏံ ကက္ခဠဉ္စ ဝါဠဉ္စ။ န ခေါ မေတံ ပတိရူပံ ယောဟံ ဧဝရူပေ အဓိကရဏေ ဩသက္ကေယျံ။ ဣဒါနိ စ ပန တေ ဘိက္ခူ အာဂစ္ဆိဿန္တိ။ သောဟံ တေဟိ အာကိဏ္ဏော န ဖာသု ဂမိဿာမိ။ ယံနူနာဟံ ပဋိကစ္စေဝ ဂစ္ဆေယျ’’န္တိ။ အထ ခေါ အာယသ္မာ ရေဝတော သောရေယျာ သင်္ကဿံ အဂမာသိ။
အထ ခေါ ထေရာ ဘိက္ခူ သောရေယျံ ဂန္တွာ ပုစ္ဆိံသု – ‘‘ကဟံ အာယသ္မာ ရေဝတော’’တိ? တေ ဧဝမာဟံသု – ‘‘ဧသာယသ္မာ ရေဝတော သင်္ကဿံ ဂတော’’တိ။ အထ ခေါ အာယသ္မာ ရေဝတော သင်္ကဿာ ကဏ္ဏကုဇ္ဇံ [ကန္နကုဇ္ဇံ (သီ။)] အဂမာသိ။ အထ ခေါ ထေရာ ဘိက္ခူ သင်္ကဿံ ဂန္တွာ ပုစ္ဆိံသု – ‘‘ကဟံ အာယသ္မာ ရေဝတော’’တိ? တေ ဧဝမာဟံသု – ‘‘ဧသာယသ္မာ ရေဝတော ကဏ္ဏကုဇ္ဇံ ဂတော’’တိ။ အထ ခေါ အာယသ္မာ ရေဝတော ကဏ္ဏကုဇ္ဇာ
(ဝိ၊၄၊၄၉၈။)
ဥဒုမ္ဗရံ အဂမာသိ။ အထ ခေါ ထေရာ ဘိက္ခူ ကဏ္ဏကုဇ္ဇံ ဂန္တွာ ပုစ္ဆိံသု – ‘‘ကဟံ အာယသ္မာ ရေဝတော’’တိ? တေ ဧဝမာဟံသု – ‘‘ဧသာယသ္မာ ရေဝတော ဥဒုမ္ဗရံ ဂတော’’တိ။ အထ ခေါ အာယသ္မာ ရေဝတော ဥဒုမ္ဗရာ အဂ္ဂဠပုရံ အဂမာသိ။ အထ ခေါ ထေရာ ဘိက္ခူ ဥဒုမ္ဗရံ ဂန္တွာ ပုစ္ဆိံသု – ‘‘ကဟံ အာယသ္မာ ရေဝတော’’တိ? တေ ဧဝမာဟံသု – ‘‘ဧသာယသ္မာ ရေဝတော အဂ္ဂဠပုရံ ဂတော’’တိ။ အထ ခေါ အာယသ္မာ ရေဝတော အဂ္ဂဠပုရာ သဟဇာတိံ [သဟံဇာတိံ (က။)] အဂမာသိ။ အထ ခေါ ထေရာ ဘိက္ခူ အဂ္ဂဠပုရံ ဂန္တွာ ပုစ္ဆိံသု – ‘‘ကဟံ အာယသ္မာ ရေဝတော’’တိ? တေ ဧဝမာဟံသု – ‘‘ဧသာယသ္မာ ရေဝတော သဟဇာတိံ ဂတော’’တိ။ အထ ခေါ ထေရာ ဘိက္ခူ အာယသ္မန္တံ ရေဝတံ သဟဇာတိယံ သမ္ဘာဝေသုံ။
မြန်֍ ၄၅၂။ အထ ခေါ အာယသ္မာ သမ္ဘူတော သာဏဝါသီ အာယသ္မန္တံ ယသံ ကာကဏ္ဍကပုတ္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘အယံ, အာဝုသော, အာယသ္မာ ရေဝတော ဗဟုဿုတော အာဂတာဂမော ဓမ္မဓရော ဝိနယဓရော မာတိကာဓရော ပဏ္ဍိတော ဝိယတ္တော မေဓာဝီ လဇ္ဇီ ကုက္ကုစ္စကော သိက္ခာကာမော။ သစေ မယံ အာယသ္မန္တံ ရေဝတံ ပဉှံ ပုစ္ဆိဿာမ, ပဋိဗလော အာယသ္မာ ရေဝတော ဧကေနေဝ ပဉှေန သကလမ္ပိ ရတ္တိံ ဝီတိနာမေတုံ။ ဣဒါနိ စ ပနာယသ္မာ ရေဝတော အန္တေဝါသိကံ [အန္တေဝါသိံ (သျာ။)] သရဘာဏကံ ဘိက္ခုံ အဇ္ဈေသိဿတိ။ သော တွံ တဿ ဘိက္ခုနော သရဘညပရိယောသာနေ အာယသ္မန္တံ ရေဝတံ ဥပသင်္ကမိတွာ ဣမာနိ ဒသ ဝတ္ထူနိ ပုစ္ဆေယျာသီ’’တိ။ ‘‘ဧဝံ ဘန္တေ’’တိ ခေါ အာယသ္မာ ယသော ကာကဏ္ဍကပုတ္တော အာယသ္မတော သမ္ဘူတဿ သာဏဝါသိဿ ပစ္စဿောသိ။ အထ ခေါ အာယသ္မာ ရေဝတော အန္တေဝါသိကံ သရဘာဏကံ ဘိက္ခုံ အဇ္ဈေသိ။ အထ ခေါ အာယသ္မာ ယသော ကာကဏ္ဍကပုတ္တော တဿ ဘိက္ခုနော သရဘညပရိယောသာနေ ယေနာယသ္မာ ရေဝတော တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ အာယသ္မန္တံ ရေဝတံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခေါ အာယသ္မာ ယသော ကာကဏ္ဍကပုတ္တော အာယသ္မန္တံ ရေဝတံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ကပ္ပတိ, ဘန္တေ, သိင်္ဂိလောဏကပ္ပေါ’’တိ? ‘‘ကော သော, အာဝုသော, သိင်္ဂိလောဏကပ္ပေါ’’တိ? ‘‘ကပ္ပတိ, ဘန္တေ, သိင်္ဂိနာ လောဏံ ပရိဟရိတုံ – ယတ္ထ အလောဏကံ ဘဝိဿတိ တတ္ထ ပရိဘုဉ္ဇိဿာမီ’’တိ? ‘‘နာဝုသော, ကပ္ပတီ’’တိ။ ‘‘ကပ္ပတိ, ဘန္တေ,
(ဝိ၊၄၊၄၉၉။)
ဒွင်္ဂုလကပ္ပေါ’’တိ? ‘‘ကော သော, အာဝုသော, ဒွင်္ဂုလကပ္ပေါ’’တိ? ‘‘ကပ္ပတိ, ဘန္တေ, ဒွင်္ဂုလာယ ဆာယာယ ဝီတိဝတ္တာယ, ဝိကာလေ ဘောဇနံ ဘုဉ္ဇိတု’’န္တိ? ‘‘နာဝုသော, ကပ္ပတီ’’တိ။ ‘‘ကပ္ပတိ, ဘန္တေ, ဂါမန္တရကပ္ပေါ’’တိ? ‘‘ကော သော, အာဝုသော, ဂါမန္တရကပ္ပေါ’’တိ? ‘‘ကပ္ပတိ, ဘန္တေ – ဣဒါနိ ဂါမန္တရံ ဂမိဿာမီတိ – ဘုတ္တာဝိနာ ပဝါရိတေန အနတိရိတ္တံ ဘောဇနံ ဘုဉ္ဇိတု’’န္တိ? ‘‘နာဝုသော, ကပ္ပတီ’’တိ။ ‘‘ကပ္ပတိ, ဘန္တေ, အာဝါသကပ္ပေါ’’တိ? ‘‘ကော သော, အာဝုသော, အာဝါသကပ္ပေါ’’တိ? ‘‘ကပ္ပတိ, ဘန္တေ, သမ္ဗဟုလာ အာဝါသာ သမာနသီမာ နာနုပေါသထံ ကာတု’’န္တိ? ‘‘နာဝုသော, ကပ္ပတီ’’တိ။ ‘‘ကပ္ပတိ, ဘန္တေ, အနုမတိကပ္ပေါ’’တိ? ‘‘ကော သော, အာဝုသော, အနုမတိကပ္ပေါ’’တိ? ‘‘ကပ္ပတိ, ဘန္တေ, ဝဂ္ဂေန သံဃေန ကမ္မံ ကာတုံ – အာဂတေ ဘိက္ခူ အနုမာနေဿာမာ’’တိ [အနုဇာနိဿာမာတိ, အနုဇာနေဿာမာတိ, အနုမတိံ အာနေဿာမာတိ (က။)]? ‘‘နာဝုသော, ကပ္ပတီ’’တိ။ ‘‘ကပ္ပတိ, ဘန္တေ, အာစိဏ္ဏကပ္ပေါ’’တိ? ‘‘ကော သော, အာဝုသော, အာစိဏ္ဏကပ္ပေါ’’တိ? ‘‘ကပ္ပတိ, ဘန္တေ, ဣဒံ မေ ဥပဇ္ဈာယေန အဇ္ဈာစိဏ္ဏံ, ဣဒံ မေ အာစရိယေန အဇ္ဈာစိဏ္ဏံ, တံ အဇ္ဈာစရိတု’’န္တိ? ‘‘အာစိဏ္ဏကပ္ပေါ ခေါ, အာဝုသော, ဧကစ္စော ကပ္ပတိ, ဧကစ္စော န ကပ္ပတီ’’တိ။ ‘‘ကပ္ပတိ, ဘန္တေ, အမထိတကပ္ပေါ’’တိ? ‘‘ကော သော, အာဝုသော, အမထိတကပ္ပေါ’’တိ? ‘‘ကပ္ပတိ, ဘန္တေ, ယံ တံ ခီရံ ခီရဘာဝံ ဝိဇဟိတံ, အသမ္ပတ္တံ ဒဓိဘာဝံ, တံ ဘုတ္တာဝိနာ ပဝါရိတေန အနတိရိတ္တံ ပါတု’’န္တိ? ‘‘နာဝုသော, ကပ္ပတီ’’တိ? ‘‘ကပ္ပတိ, ဘန္တေ, ဇဠောဂိံ ပါတု’’န္တိ? ‘‘ကာ သာ, အာဝုသော, ဇဠောဂီ’’တိ? ‘‘ကပ္ပတိ, ဘန္တေ, ယာ သာ သုရာ အာသုတာ, အသမ္ပတ္တာ မဇ္ဇဘာဝံ, သာ ပါတု’’န္တိ? ‘‘နာဝုသော, ကပ္ပတီ’’တိ။ ‘‘ကပ္ပတိ, ဘန္တေ, အဒသကံ နိသီဒန’’န္တိ? ‘‘နာဝုသော, ကပ္ပတီ’’တိ။ ‘‘ကပ္ပတိ, ဘန္တေ, ဇာတရူပရဇတ’’န္တိ? ‘‘နာဝုသော, ကပ္ပတီ’’တိ။ ‘‘ဣမေ, ဘန္တေ, ဝေသာလိကာ ဝဇ္ဇိပုတ္တကာ ဘိက္ခူ ဝေသာလိယံ ဣမာနိ ဒသ ဝတ္ထူနိ ဒီပေန္တိ။ ဟန္ဒ မယံ, ဘန္တေ, ဣမံ အဓိကရဏံ အာဒိယိဿာမ။ ပုရေ အဓမ္မော ဒိပ္ပတိ, ဓမ္မော ပဋိဗာဟိယျတိ၊ အဝိနယော ဒိပ္ပတိ, ဝိနယော ပဋိဗာဟိယျတိ၊ ပုရေ အဓမ္မဝါဒိနော ဗလဝန္တော ဟောန္တိ, ဓမ္မဝါဒိနော ဒုဗ္ဗလာ ဟောန္တိ၊ အဝိနယဝါဒိနော ဗလဝန္တော ဟောန္တိ, ဝိနယဝါဒိနော ဒုဗ္ဗလာ ဟောန္တီ’’တိ။ ‘‘ဧဝမာဝုသော’’တိ ခေါ အာယသ္မာ ရေဝတော အာယသ္မတော ယသဿ ကာကဏ္ဍကပုတ္တဿ ပစ္စဿောသိ။
ပဌမဘာဏဝါရော နိဋ္ဌိတော။
(ဝိ၊၄၊၅၀၀။)
၂။ ဒုတိယဘာဏဝါရော
မြန်֍ ၄၅၃။ အဿောသုံ ခေါ ဝေသာလိကာ ဝဇ္ဇိပုတ္တကာ ဘိက္ခူ – ‘‘ယသော ကိရ ကာကဏ္ဍကပုတ္တော ဣဒံ အဓိကရဏံ အာဒိယိတုကာမော ပက္ခံ ပရိယေသတိ, လဘတိ စ ကိရ ပက္ခ’’န္တိ။ အထ ခေါ ဝေသာလိကာနံ ဝဇ္ဇိပုတ္တကာနံ ဘိက္ခူနံ ဧတဒဟောသိ – ‘‘ဣဒံ ခေါ အဓိကရဏံ ကက္ခဠဉ္စ ဝါဠဉ္စ။ ကံ နု ခေါ မယံ ပက္ခံ လဘေယျာမ, ယေန မယံ ဣမသ္မိံ အဓိကရဏေ ဗလဝန္တတရာ အဿာမာ’’တိ။
အထ ခေါ ဝေသာလိကာနံ ဝဇ္ဇိပုတ္တကာနံ ဘိက္ခူနံ ဧတဒဟောသိ – ‘‘အယံ ခေါ အာယသ္မာ ရေဝတော ဗဟုဿုတော အာဂတာဂမော ဓမ္မဓရော ဝိနယဓရော မာတိကာဓရော ပဏ္ဍိတော ဝိယတ္တော မေဓာဝီ လဇ္ဇီ ကုက္ကုစ္စကော သိက္ခာကာမော။ သစေ မယံ အာယသ္မန္တံ ရေဝတံ ပက္ခံ လဘေယျာမ, ဧဝံ မယံ ဣမသ္မိံ အဓိကရဏေ ဗလဝန္တတရာ အဿာမာ’’တိ။
အထ ခေါ ဝေသာလိကာ ဝဇ္ဇိပုတ္တကာ ဘိက္ခူ ပဟူတံ သာမဏကံ ပရိက္ခာရံ ပဋိယာဒေသုံ – ပတ္တမ္ပိ, စီဝရမ္ပိ, နိသီဒနမ္ပိ, သူစိဃရမ္ပိ, ကာယဗန္ဓနမ္ပိ, ပရိဿာဝနမ္ပိ, ဓမ္မကရဏမ္ပိ။ အထ ခေါ ဝေသာလိကာ ဝဇ္ဇိပုတ္တကာ ဘိက္ခူ တံ သာမဏကံ ပရိက္ခာရံ အာဒါယ နာဝါယ သဟဇာတိံ ဥဇ္ဇဝိံသု၊ နာဝါယ ပစ္စောရောဟိတွာ အညတရသ္မိံ ရုက္ခမူလေ ဘတ္တဝိဿဂ္ဂံ ကရောန္တိ။ အထ ခေါ အာယသ္မတော သာဠှဿ ရဟောဂတဿ ပဋိသလ္လီနဿ ဧဝံ စေတသော ပရိဝိတက္ကော ဥဒပါဒိ – ‘‘ကေ နု ခေါ ဓမ္မဝါဒိနော – ပါစီနကာ ဝါ ဘိက္ခူ, ပါဝေယျကာ ဝါ’’တိ? အထ ခေါ အာယသ္မတော သာဠှဿ, ဓမ္မဉ္စ ဝိနယဉ္စ စေတသာ ပစ္စဝေက္ခန္တဿ, ဧတဒဟောသိ – ‘‘အဓမ္မဝါဒိနော ပါစီနကာ ဘိက္ခူ, ဓမ္မဝါဒိနော ပါဝေယျကာ [ပါဌေယျကာ (သျာ။)] ဘိက္ခူ’’တိ။
အထ ခေါ အညတရာ သုဒ္ဓါဝါသကာယိကာ ဒေဝတာ အာယသ္မတော သာဠှဿ စေတသာ စေတောပရိဝိတက္ကမညာယ – သေယျထာပိ နာမ ဗလဝါ ပုရိသော သမိဉ္ဇိတံ ဝါ ဗာဟံ ပသာရေယျ, ပသာရိတံ ဝါ ဗာဟံ သမ္မိဉ္ဇေယျ, ဧဝမေဝ သုဒ္ဓါဝါသေသု ဒေဝေသု အန္တရဟိတာ – အာယသ္မတော သာဠှဿ သမ္မုခေ ပါတုရဟောသိ။ အထ ခေါ သာ ဒေဝတာ အာယသ္မန္တံ သာဠှံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘သာဓု, ဘန္တေ သာဠှ, အဓမ္မဝါဒီ ပါစီနကာ ဘိက္ခူ, ဓမ္မဝါဒီ ပါဝေယျကာ ဘိက္ခူ။ တေန ဟိ, ဘန္တေ သာဠှ, ယထာဓမ္မော တထာ တိဋ္ဌာဟီ’’တိ။ ‘‘ပုဗ္ဗေပိ စာဟံ, ဒေဝတေ, ဧတရဟိ စ ယထာဓမ္မော တထာ
(ဝိ၊၄၊၅၀၁။)
ဌိတော၊ အပိ စာဟံ န တာဝ ဒိဋ္ဌိံ အာဝိ ကရောမိ, အပ္ပေဝ နာမ မံ ဣမသ္မိံ အဓိကရဏေ သမ္မန္နေယျာ’’တိ။
မြန်֍ ၄၅၄။ အထ ခေါ ဝေသာလိကာ ဝဇ္ဇိပုတ္တကာ ဘိက္ခူ တံ သာမဏကံ ပရိက္ခာရံ အာဒါယ ယေနာယသ္မာ ရေဝတော တေနုပသင်္ကမိံသု, ဥပသင်္ကမိတွာ အာယသ္မန္တံ ရေဝတံ ဧတဒဝေါစုံ – ‘‘ပဋိဂ္ဂဏှာတု, ဘန္တေ, ထေရော သာမဏကံ ပရိက္ခာရံ – ပတ္တမ္ပိ, စီဝရမ္ပိ, နိသီဒနမ္ပိ, သူစိဃရမ္ပိ, ကာယဗန္ဓနမ္ပိ, ပရိဿာဝနမ္ပိ, ဓမ္မကရဏမ္ပီ’’တိ။ ‘‘အလံ, အာဝုသော, ပရိပုဏ္ဏံ မေ ပတ္တစီဝရ’’န္တိ န ဣစ္ဆိ ပဋိဂ္ဂဟေတုံ။
တေန ခေါ ပန သမယေန ဥတ္တရော နာမ ဘိက္ခု ဝီသတိဝဿော အာယသ္မတော ရေဝတဿ ဥပဋ္ဌာကော ဟောတိ။ အထ ခေါ ဝေသာလိကာ ဝဇ္ဇိပုတ္တကာ ဘိက္ခူ ယေနာယသ္မာ ဥတ္တရော တေနုပသင်္ကမိံသု, ဥပသင်္ကမိတွာ အာယသ္မန္တံ ဥတ္တရံ ဧတဒဝေါစုံ – ‘‘ပဋိဂ္ဂဏှာတု အာယသ္မာ ဥတ္တရော သာမဏကံ ပရိက္ခာရံ – ပတ္တမ္ပိ, စီဝရမ္ပိ, နိသီဒနမ္ပိ, သူစိဃရမ္ပိ, ကာယဗန္ဓနမ္ပိ, ပရိဿာဝနမ္ပိ, ဓမ္မကရဏမ္ပီ’’တိ။ ‘‘အလံ, အာဝုသော, ပရိပုဏ္ဏံ မေ ပတ္တစီဝရ’’န္တိ န ဣစ္ဆိ ပဋိဂ္ဂဟေတုံ။ ‘‘မနုဿာ ခေါ, အာဝုသော ဥတ္တရ, ဘဂဝတော သာမဏကံ ပရိက္ခာရံ ဥပနာမေန္တိ။ သစေ ဘဂဝါ ပဋိဂ္ဂဏှာတိ, တေနေဝ တေ အတ္တမနာ ဟောန္တိ။ နော စေ ဘဂဝါ ပဋိဂ္ဂဏှာတိ, အာယသ္မတော [အာယသ္မတော စ (သျာ။)] အာနန္ဒဿ ဥပနာမေန္တိ – ပဋိဂ္ဂဏှာတု, ဘန္တေ, ထေရော သာမဏကံ ပရိက္ခာရံ။ ယထာ ဘဂဝတာ ပဋိဂ္ဂဟိတော, ဧဝမေဝ သော ဘဝိဿတီတိ။ ပဋိဂ္ဂဏှာတု အာယသ္မာ ဥတ္တရော သာမဏကံ ပရိက္ခာရံ။ ယထာ ထေရေန ပဋိဂ္ဂဟိတော, ဧဝမေဝ သော ဘဝိဿတီ’’တိ။ အထ ခေါ အာယသ္မာ ဥတ္တရော ဝေသာလိကေဟိ ဝဇ္ဇိပုတ္တေဟိ ဘိက္ခူဟိ နိပ္ပီဠိယမာနော ဧကံ စီဝရံ အဂ္ဂဟေသိ။ ‘‘ဝဒေယျာထ, အာဝုသော, ယေန အတ္ထော’’တိ။ ‘‘ဧတ္တကံ အာယသ္မာ ဥတ္တရော ထေရံ ဝဒေတု၊ ဧတ္တကဉ္စ, ဘန္တေ, ထေရော သံဃမဇ္ဈေ ဝဒေတု – ‘ပုရတ္ထိမေသု ဇနပဒေသု ဗုဒ္ဓါ ဘဂဝန္တော ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ ဓမ္မဝါဒီ ပါစီနကာ ဘိက္ခူ, အဓမ္မဝါဒီ ပါဝေယျကာ ဘိက္ခူ’’’တိ။ ‘‘ဧဝမာဝုသော’’တိ ခေါ အာယသ္မာ ဥတ္တရော ဝေသာလိကာနံ ဝဇ္ဇိပုတ္တကာနံ ဘိက္ခူနံ ပဋိဿုတွာ ယေနာယသ္မာ ရေဝတော တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ အာယသ္မန္တံ ရေဝတံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ဧတ္တကံ, ဘန္တေ, ထေရော သံဃမဇ္ဈေ ဝဒေတု – ‘ပုရတ္ထိမေသု ဇနပဒေသု ဗုဒ္ဓါ ဘဂဝန္တော
(ဝိ၊၄၊၅၀၂။)
ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ ဓမ္မဝါဒီ ပါစီနကာ ဘိက္ခူ, အဓမ္မဝါဒီ ပါဝေယျကာ ဘိက္ခူ’’’တိ။ ‘‘အဓမ္မေ မံ တွံ, ဘိက္ခု, နိယောဇေသီ’’တိ ထေရော အာယသ္မန္တံ ဥတ္တရံ ပဏာမေသိ။
အထ ခေါ ဝေသာလိကာ ဝဇ္ဇိပုတ္တကာ ဘိက္ခူ အာယသ္မန္တံ ဥတ္တရံ ဧတဒဝေါစုံ – ‘‘ကိံ, အာဝုသော ဥတ္တရ, ထေရော အာဟာ’’တိ? ‘‘ပါပိကံ နော, အာဝုသော, ကတံ။ ‘အဓမ္မေ မံ တွံ, ဘိက္ခု, နိယောဇေသီ’’’တိ ထေရော မံ ပဏာမေသီတိ။ ‘‘နနု တွံ, အာဝုသော [အာဝုသော ဥတ္တရ (သျာ။ ကံ။)], ဝုဍ္ဎော ဝီသတိဝဿောသီ’’တိ? ‘‘အာမာဝုသော, အပိ စ မယံ ဂရုနိဿယံ ဂဏှာမာ’’တိ။
မြန်֍ ၄၅၅။ အထ ခေါ သံဃော တံ အဓိကရဏံ ဝိနိစ္ဆိနိတုကာမော သန္နိပတိ။ အထ ခေါ အာယသ္မာ ရေဝတော သံဃံ ဉာပေသိ –
‘‘သုဏာတု မေ, အာဝုသော, သံဃော။ သစေ မယံ ဣမံ အဓိကရဏံ ဣဓ ဝူပသမေဿာမ, သိယာပိ မူလာဒါယကာ [မူလဒါယကာ (သီ။)] ဘိက္ခူ ပုနကမ္မာယ ဥက္ကောဋေယျုံ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, ယတ္ထေဝိမံ အဓိကရဏံ သမုပ္ပန္နံ, သံဃော တတ္ထေဝိမံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေယျာ’’တိ။
အထ ခေါ ထေရာ ဘိက္ခူ ဝေသာလိံ အဂမံသု – တံ အဓိကရဏံ ဝိနိစ္ဆိနိတုကာမာ။
တေန ခေါ ပန သမယေန သဗ္ဗကာမီ နာမ ပထဗျာ သံဃတ္ထေရော ဝီသဝဿသတိကော ဥပသမ္ပဒါယ, အာယသ္မတော အာနန္ဒဿ သဒ္ဓိဝိဟာရိကော, ဝေသာလိယံ ပဋိဝသတိ။ အထ ခေါ အာယသ္မာ ရေဝတော အာယသ္မန္တံ သမ္ဘူတံ သာဏဝါသိံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘အဟံ, အာဝုသော, ယသ္မိံ ဝိဟာရေ သဗ္ဗကာမီ ထေရော ဝိဟရတိ, တံ ဝိဟာရံ ဥပဂစ္ဆာမိ။ သော တွံ ကာလဿေဝ အာယသ္မန္တံ သဗ္ဗကာမိံ ဥပသင်္ကမိတွာ ဣမာနိ ဒသ ဝတ္ထူနိ ပုစ္ဆေယျာသီ’’တိ။
‘‘ဧဝံ ဘန္တေ’’တိ ခေါ အာယသ္မာ သမ္ဘူတော သာဏဝါသီ အာယသ္မတော ရေဝတဿ ပစ္စဿောသိ။ အထ ခေါ အာယသ္မာ ရေဝတော, ယသ္မိံ ဝိဟာရေ သဗ္ဗကာမီ ထေရော ဝိဟရတိ, တံ ဝိဟာရံ ဥပဂစ္ဆိ။ ဂဗ္ဘေ အာယသ္မတော သဗ္ဗကာမိဿ သေနာသနံ ပညတ္တံ ဟောတိ, ဂဗ္ဘပ္ပမုခေ အာယသ္မတော ရေဝတဿ။ အထ ခေါ အာယသ္မာ ရေဝတော – အယံ ထေရော မဟလ္လကော န နိပဇ္ဇတီတိ – န သေယျံ ကပ္ပေသိ။ အာယသ္မာ သဗ္ဗကာမီ – အယံ ဘိက္ခု အာဂန္တုကော ကိလန္တော န နိပဇ္ဇတီတိ – န သေယျံ ကပ္ပေသိ။ အထ ခေါ
(ဝိ၊၄၊၅၀၃။)
အာယသ္မာ သဗ္ဗကာမီ ရတ္တိယာ ပစ္စူသသမယံ ပစ္စုဋ္ဌာယ အာယသ္မန္တံ ရေဝတံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ကတမေန တွံ ဘူမိ ဝိဟာရေန ဧတရဟိ ဗဟုလံ ဝိဟရသီ’’တိ? ‘‘မေတ္တာဝိဟာရေန ခေါ အဟံ, ဘန္တေ, ဧတရဟိ ဗဟုလံ ဝိဟရာမီ’’တိ။ ‘‘ကုလ္လကဝိဟာရေန ကိရ တွံ ဘူမိ ဧတရဟိ ဗဟုလံ ဝိဟရသိ။ ကုလ္လကဝိဟာရော ဧသော [ဟေသော (သျာ။)] ဘူမိ ယဒိဒံ မေတ္တာ’’တိ။ ‘‘ပုဗ္ဗေပိ မေ, ဘန္တေ, ဂိဟိဘူတဿ အာစိဏ္ဏာ မေတ္တာ။ တေနာဟံ ဧတရဟိပိ မေတ္တာဝိဟာရေန ဗဟုလံ ဝိဟရာမိ, အပိ စ ခေါ မယာ စိရပ္ပတ္တံ အရဟတ္တ’’န္တိ။ ‘‘ထေရော ပန, ဘန္တေ, ကတမေန ဝိဟာရေန ဧတရဟိ ဗဟုလံ ဝိဟရတီ’’တိ? ‘‘သုညတာဝိဟာရေန ခေါ အဟံ ဘူမိ ဧတရဟိ ဗဟုလံ ဝိဟရာမီ’’တိ။ ‘‘မဟာပုရိသဝိဟာရေန ကိရ, ဘန္တေ, ထေရော ဧတရဟိ ဗဟုလံ ဝိဟရတိ။ မဟာပုရိသဝိဟာရော ဧသော, ဘန္တေ, ယဒိဒံ သုညတာ’’တိ။ ‘‘ပုဗ္ဗေပိ မေ ဘူမိ ဂိဟိဘူတဿ အာစိဏ္ဏာ သုညတာ။ တေနာဟံ ဧတရဟိပိ သုညတာဝိဟာရေန ဗဟုလံ ဝိဟရာမိ, အပိ စ မယာ စိရပ္ပတ္တံ အရဟတ္တ’’န္တိ။ အယဉ္စရဟိ ထေရာနံ ဘိက္ခူနံ အန္တရာကထာ ဝိပ္ပကတာ, အထာယသ္မာ သမ္ဘူတော သာဏဝါသီ တသ္မိံ အနုပ္ပတ္တော ဟောတိ။ အထ ခေါ အာယသ္မာ သမ္ဘူတော သာဏဝါသီ ယေနာယသ္မာ သဗ္ဗကာမီ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ အာယသ္မန္တံ သဗ္ဗကာမိံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခေါ အာယသ္မာ သမ္ဘူတော သာဏဝါသီ အာယသ္မန္တံ သဗ္ဗကာမိံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ဣမေ, ဘန္တေ, ဝေသာလိကာ ဝဇ္ဇိပုတ္တကာ ဘိက္ခူ ဝေသာလိယံ ဒသ ဝတ္ထူနိ ဒီပေန္တိ – ကပ္ပတိ သိင်္ဂိလောဏကပ္ပေါ, ကပ္ပတိ ဒွင်္ဂုလကပ္ပေါ, ကပ္ပတိ ဂါမန္တရကပ္ပေါ, ကပ္ပတိ အာဝါသကပ္ပေါ, ကပ္ပတိ အနုမတိကပ္ပေါ, ကပ္ပတိ အာစိဏ္ဏကပ္ပေါ, ကပ္ပတိ အမထိတကပ္ပေါ, ကပ္ပတိ ဇဠောဂိံ, ပါတုံ ကပ္ပတိ အဒသကံ နိသီဒနံ, ကပ္ပတိ ဇာတရူပရဇတန္တိ။ ထေရေန, ဘန္တေ, ဥပဇ္ဈာယဿ မူလေ ဗဟုဓမ္မော စ ဝိနယော စ ပရိယတ္တော။ ထေရဿ ဘန္တေ, ဓမ္မဉ္စ ဝိနယဉ္စ ပစ္စဝေက္ခန္တဿ ကထံ ဟောတိ? ကေ နု ခေါ ဓမ္မဝါဒိနော – ပါစီနကာ ဝါ ဘိက္ခူ, ပါဝေယျကာ ဝါ’’တိ? ‘‘တယာပိ ခေါ, အာဝုသော, ဥပဇ္ဈာယဿ မူလေ ဗဟု ဓမ္မော စ ဝိနယော စ ပရိယတ္တော။ တုယှံ ပန, အာဝုသော, ဓမ္မဉ္စ ဝိနယဉ္စ ပစ္စဝေက္ခန္တဿ ကထံ ဟောတိ? ကေ နု ခေါ ဓမ္မဝါဒိနော – ပါစီနကာ ဝါ ဘိက္ခူ, ပါဝေယျကာ ဝါ’’တိ? ‘‘မယှံ ခေါ, ဘန္တေ, ဓမ္မဉ္စ ဝိနယဉ္စ ပစ္စဝေက္ခန္တဿ ဧဝံ ဟောတိ – အဓမ္မဝါဒီ ပါစီနကာ ဘိက္ခူ, ဓမ္မဝါဒီ ပါဝေယျကာ ဘိက္ခူတိ၊ အပိ စာဟံ
(ဝိ၊၄၊၅၀၄။)
န တာဝ ဒိဋ္ဌိံ အာဝိ ကရောမိ, အပ္ပေဝ နာမ မံ ဣမသ္မိံ အဓိကရဏေ သမ္မန္နေယျာ’’တိ။ ‘‘မယှမ္ပိ ခေါ, အာဝုသော, ဓမ္မဉ္စ ဝိနယဉ္စ ပစ္စဝေက္ခန္တဿ ဧဝံ ဟောတိ – အဓမ္မဝါဒီ ပါစီနကာ ဘိက္ခူ, ဓမ္မဝါဒီ ပါဝေယျကာ ဘိက္ခူတိ၊ အပိ စာဟံ န တာဝ ဒိဋ္ဌိံ အာဝိ ကရောမိ, အပ္ပေဝ နာမ မံ ဣမသ္မိံ အဓိကရဏေ သမ္မန္နေယျာ’’တိ။
မြန်֍ ၄၅၆။ အထ ခေါ သံဃော တံ အဓိကရဏံ ဝိနိစ္ဆိနိတုကာမော သန္နိပတိ။ တသ္မိံ ခေါ ပန အဓိကရဏေ ဝိနိစ္ဆိယမာနေ အနဂ္ဂါနိ စေဝ ဘဿာနိ ဇာယန္တိ, န စေကဿ ဘာသိတဿ အတ္ထော ဝိညာယတိ။ အထ ခေါ အာယသ္မာ ရေဝတော သံဃံ ဉာပေသိ –
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အမှာကံ ဣမသ္မိံ အဓိကရဏေ ဝိနိစ္ဆိယမာနေ အနဂ္ဂါနိ စေဝ ဘဿာနိ ဇာယန္တိ, န စေကဿ ဘာသိတဿ အတ္ထော ဝိညာယတိ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ဣမံ အဓိကရဏံ ဥဗ္ဗာဟိကာယ ဝူပသမေယျာ’’တိ။ သံဃော စတ္တာရော ပါစီနကေ ဘိက္ခူ, စတ္တာရော ပါဝေယျကေ ဘိက္ခူ ဥစ္စိနိ။ ပါစီနကာနံ ဘိက္ခူနံ – အာယသ္မန္တဉ္စ သဗ္ဗကာမိံ, အာယသ္မန္တဉ္စ သာဠှံ, အာယသ္မန္တဉ္စ ခုဇ္ဇသောဘိတံ, အာယသ္မန္တဉ္စ ဝါသဘဂါမိကံ၊ ပါဝေယျကာနံ ဘိက္ခူနံ – အာယသ္မန္တဉ္စ ရေဝတံ, အာယသ္မန္တဉ္စ သမ္ဘူတံ သာဏဝါသိံ, အာယသ္မန္တဉ္စ ယသံ ကာကဏ္ဍကပုတ္တံ, အာယသ္မန္တဉ္စ သုမနန္တိ။ အထ ခေါ အာယသ္မာ ရေဝတော သံဃံ ဉာပေသိ –
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အမှာကံ ဣမသ္မိံ အဓိကရဏေ ဝိနိစ္ဆိယမာနေ အနဂ္ဂါနိ စေဝ ဘဿာနိ ဇာယန္တိ, န စေကဿ ဘာသိတဿ အတ္ထော ဝိညာယတိ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော စတ္တာရော ပါစီနကေ ဘိက္ခူ, စတ္တာရော ပါဝေယျကေ ဘိက္ခူ သမ္မန္နေယျ ဥဗ္ဗာဟိကာယ ဣမံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေတုံ။ ဧသာ ဉတ္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အမှာကံ ဣမသ္မိံ အဓိကရဏေ ဝိနိစ္ဆိယမာနေ အနဂ္ဂါနိ စေဝ ဘဿာနိ ဇာယန္တိ, န စေကဿ ဘာသိတဿ အတ္ထော ဝိညာယတိ။ သံဃော စတ္တာရော ပါစီနကေ ဘိက္ခူ, စတ္တာရော ပါဝေယျကေ ဘိက္ခူ သမ္မန္နတိ ဥဗ္ဗာဟိကာယ ဣမံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေတုံ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ စတုန္နံ ပါစီနကာနံ ဘိက္ခူနံ, စတုန္နံ ပါဝေယျကာနံ ဘိက္ခူနံ သမ္မုတိ, ဥဗ္ဗာဟိကာယ ဣမံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေတုံ, သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။
(ဝိ၊၄၊၅၀၅။)
‘‘သမ္မတာ သံဃေန စတ္တာရော ပါစီနကာ ဘိက္ခူ, စတ္တာရော ပါဝေယျကာ ဘိက္ခူ, ဥဗ္ဗာဟိကာယ ဣမံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေတုံ။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။
တေန ခေါ ပန သမယေန အဇိတော နာမ ဘိက္ခု ဒသဝဿော သံဃဿ ပါတိမောက္ခုဒ္ဒေသကော ဟောတိ။ အထ ခေါ သံဃော အာယသ္မန္တမ္ပိ အဇိတံ သမ္မန္နတိ – ထေရာနံ ဘိက္ခူနံ အာသနပညာပကံ။ အထ ခေါ ထေရာနံ ဘိက္ခူနံ ဧတဒဟောသိ – ‘‘ကတ္ထ နု ခေါ မယံ ဣမံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေယျာမာ’’တိ? အထ ခေါ ထေရာနံ ဘိက္ခူနံ ဧတဒဟောသိ – ‘‘အယံ ခေါ ဝါလိကာရာမော ရမဏီယော အပ္ပသဒ္ဒေါ အပ္ပနိဂ္ဃေါသော။ ယံနူန မယံ ဝါလိကာရာမေ ဣမံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေယျာမာ’’တိ။
မြန်֍ ၄၅၇။ အထ ခေါ ထေရာ ဘိက္ခူ ဝါလိကာရာမံ အဂမံသု – တံ အဓိကရဏံ ဝိနိစ္ဆိနိတုကာမာ။ အထ ခေါ အာယသ္မာ ရေဝတော သံဃံ ဉာပေသိ –
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, အဟံ အာယသ္မန္တံ သဗ္ဗကာမိံ ဝိနယံ ပုစ္ဆေယျ’’န္တိ။
အာယသ္မာ သဗ္ဗကာမီ သံဃံ ဉာပေသိ –
‘‘သုဏာတု မေ, အာဝုသော, သံဃော။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, အဟံ ရေဝတေန ဝိနယံ ပုဋ္ဌော ဝိဿဇ္ဇေယျ’’န္တိ။
အထ ခေါ အာယသ္မာ ရေဝတော အာယသ္မန္တံ သဗ္ဗကာမိံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ကပ္ပတိ, ဘန္တေ, သိင်္ဂိလောဏကပ္ပေါ’’တိ? ‘‘ကော သော, အာဝုသော, သိင်္ဂိလောဏကပ္ပေါ’’တိ? ‘‘ကပ္ပတိ, ဘန္တေ, သိင်္ဂိနာ လောဏံ ပရိဟရိတုံ – ယတ္ထ အလောဏကံ ဘဝိဿတိ တတ္ထ ပရိဘုဉ္ဇိဿာမာ’’တိ? ‘‘နာဝုသော, ကပ္ပတီ’’တိ။ [ပါစိ။ ၂၅၄ အာဒယော] ‘‘ကတ္ထ ပဋိက္ခိတ္တ’’န္တိ? ‘‘သာဝတ္ထိယံ, သုတ္တဝိဘင်္ဂေ’’တိ။ ‘‘ကိံ အာပဇ္ဇတီ’’တိ? ‘‘သန္နိဓိကာရကဘောဇနေ ပါစိတ္တိယ’’န္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ ဣဒံ ပဌမံ ဝတ္ထု သံဃေန ဝိနိစ္ဆိတံ။ ဣတိပိဒံ ဝတ္ထု ဥဒ္ဓမ္မံ, ဥဗ္ဗိနယံ, အပဂတသတ္ထုသာသနံ။ ဣဒံ ပဌမံ သလာကံ နိက္ခိပါမိ’’။
‘‘ကပ္ပတိ, ဘန္တေ, ဒွင်္ဂုလကပ္ပေါ’’တိ? ‘‘ကော သော, အာဝုသော, ဒွင်္ဂုလကပ္ပေါ’’တိ? ‘‘ကပ္ပတိ, ဘန္တေ, ဒွင်္ဂုလာယ ဆာယာယ ဝီတိဝတ္တာယ ဝိကာလေ ဘောဇနံ
(ဝိ၊၄၊၅၀၆။)
ဘုဉ္ဇိတု’’န္တိ? ‘‘နာဝုသော, ကပ္ပတီ’’တိ [ပါစိ။ ၂၄၅]။ ‘‘ကတ္ထ ပဋိက္ခိတ္တ’’န္တိ? ‘‘ရာဇဂဟေ, သုတ္တဝိဘင်္ဂေ’’တိ။ ‘‘ကိံ အာပဇ္ဇတီ’’တိ? ဝိကာလဘောဇနေ ပါစိတ္တိယ’’န္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ ဣဒံ ဒုတိယံ ဝတ္ထု သံဃေန ဝိနိစ္ဆိတံ။ ဣတိပိဒံ ဝတ္ထု ဥဒ္ဓမ္မံ, ဥဗ္ဗိနယံ, အပဂတသတ္ထုသာသနံ။ ဣဒံ ဒုတိယံ သလာကံ နိက္ခိပါမိ’’။
‘‘ကပ္ပတိ, ဘန္တေ, ဂါမန္တရကပ္ပေါ’’တိ? ‘‘ကော သော, အာဝုသော, ဂါမန္တရကပ္ပေါ’’တိ? ‘‘ကပ္ပတိ, ဘန္တေ – ဣဒါနိ ဂါမန္တရံ ဂမိဿာမီတိ – ဘုတ္တာဝိနာ ပဝါရိတေန အနတိရိတ္တံ ဘောဇနံ ဘုဉ္ဇိတု’’န္တိ? ‘‘နာဝုသော, ကပ္ပတီ’’တိ [ပါစိ။ ၂၃၄]။ ‘‘ကတ္ထ ပဋိက္ခိတ္တ’’န္တိ? ‘‘သာဝတ္ထိယံ, သုတ္တဝိဘင်္ဂေ’’တိ။ ‘‘ကိံ အာပဇ္ဇတီ’’တိ? ‘‘အနတိရိတ္တဘောဇနေ ပါစိတ္တိယ’’န္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ ဣဒံ တတိယံ ဝတ္ထု သံဃေန ဝိနိစ္ဆိတံ။ ဣတိပိဒံ ဝတ္ထု ဥဒ္ဓမ္မံ, ဥဗ္ဗိနယံ, အပဂတသတ္ထုသာသနံ။ ဣဒံ တတိယံ သလာကံ နိက္ခိပါမိ’’။
‘‘ကပ္ပတိ, ဘန္တေ, အာဝါသကပ္ပေါ’’တိ? ‘‘ကော သော, အာဝုသော, အာဝါသကပ္ပေါ’’တိ? ‘‘ကပ္ပတိ ဘန္တေ, သမ္ဗဟုလာ အာဝါသာ သမာနသီမာ နာနုပေါသထံ ကာတု’’န္တိ။ ‘‘နာဝုသော, ကပ္ပတီ’’တိ [မဟာဝ။ ၁၄၁ အာဒယော]။ ‘‘ကတ္ထ ပဋိက္ခိတ္တ’’န္တိ? ‘‘ရာဇဂဟေ, ဥပေါသထသံယုတ္တေ’’တိ။ ‘‘ကိံ အာပဇ္ဇတီ’’တိ? ‘‘ဝိနယာတိသာရေ ဒုက္ကဋ’’န္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ ဣဒံ စတုတ္ထံ ဝတ္ထု သံဃေန ဝိနိစ္ဆိတံ။ ဣတိပိဒံ ဝတ္ထု ဥဒ္ဓမ္မံ, ဥဗ္ဗိနယံ, အပဂတသတ္ထုသာသနံ။ ဣဒံ စတုတ္ထံ သလာကံ နိက္ခိပါမိ’’။
‘‘ကပ္ပတိ, ဘန္တေ, အနုမတိကပ္ပေါ’’တိ? ‘‘ကော သော, အာဝုသော, အနုမတိကပ္ပေါ’’တိ? ‘‘ကပ္ပတိ, ဘန္တေ, ဝဂ္ဂေန သံဃေန ကမ္မံ ကာတုံ – အာဂတေ ဘိက္ခူ အနုမာနေဿာမာ’’တိ? ‘‘နာဝုသော, ကပ္ပတီ’’တိ [မဟာဝ။ ၃၈၃ အာဒယော]။ ‘‘ကတ္ထ ပဋိက္ခိတ္တ’’န္တိ? ‘‘စမ္ပေယျကေ, ဝိနယဝတ္ထုသ္မိ’’န္တိ။ ‘‘ကိံ အာပဇ္ဇတီ’’တိ? ‘‘ဝိနယာတိသာရေ ဒုက္ကဋ’’န္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ ဣဒံ ပဉ္စမံ ဝတ္ထု သံဃေန ဝိနိစ္ဆိတံ။ ဣတိပိဒံ ဝတ္ထု ဥဒ္ဓမ္မံ, ဥဗ္ဗိနယံ, အပဂတသတ္ထုသာသနံ။ ဣဒံ ပဉ္စမံ သလာကံ နိက္ခိပါမိ’’။
‘‘ကပ္ပတိ, ဘန္တေ, အာစိဏ္ဏကပ္ပေါ’’တိ? ‘‘ကော သော, အာဝုသော, အာစိဏ္ဏကပ္ပေါ’’တိ? ‘‘ကပ္ပတိ, ဘန္တေ – ဣဒံ မေ ဥပဇ္ဈာယေန အဇ္ဈာစိဏ္ဏံ, ဣဒံ မေ
(ဝိ၊၄၊၅၀၇။)
အာစရိယေန အဇ္ဈာစိဏ္ဏံ – တံ အဇ္ဈာစရိတု’’န္တိ? ‘‘အာစိဏ္ဏကပ္ပေါ ခေါ, အာဝုသော, ဧကစ္စော ကပ္ပတိ, ဧကစ္စော န ကပ္ပတီ’’တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ ဣဒံ ဆဋ္ဌံ ဝတ္ထု သံဃေန ဝိနိစ္ဆိတံ။ ဣတိပိဒံ ဝတ္ထု ဥဒ္ဓမ္မံ, ဥဗ္ဗိနယံ, အပဂတသတ္ထုသာသနံ။ ဣဒံ ဆဋ္ဌံ သလာကံ နိက္ခိပါမိ’’။
‘‘ကပ္ပတိ, ဘန္တေ, အမထိတကပ္ပေါ’’တိ? ‘‘ကော သော, အာဝုသော, အမထိတကပ္ပေါ’’တိ? ‘‘ကပ္ပတိ, ဘန္တေ, ယံ တံ ခီရံ ခီရဘာဝံ ဝိဇဟိတံ, အသမ္ပတ္တံ ဒဓိဘာဝံ, တံ ဘုတ္တာဝိနာ ပဝါရိတေန အနတိရိတ္တံ ပါတု’’န္တိ? ‘‘နာဝုသော, ကပ္ပတီ’’တိ [ပါစိ။ ၂၃၄]။ ‘‘ကတ္ထ ပဋိက္ခိတ္တ’’န္တိ? ‘‘သာဝတ္ထိယံ, သုတ္တဝိဘင်္ဂေ’’တိ။ ‘‘ကိံ အာပဇ္ဇတီ’’တိ? ‘‘အနတိရိတ္တဘောဇနေ ပါစိတ္တိယ’’န္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ ဣဒံ သတ္တမံ ဝတ္ထု သံဃေန ဝိနိစ္ဆိတံ။ ဣတိပိဒံ ဝတ္ထု ဥဒ္ဓမ္မံ, ဥဗ္ဗိနယံ, အပဂတသတ္ထုသာသနံ။ ဣဒံ သတ္တမံ သလာကံ နိက္ခိပါမိ’’။
‘‘ကပ္ပတိ, ဘန္တေ, ဇဠောဂိံ ပါတု’’န္တိ? ‘‘ကာ သာ, အာဝုသော, ဇဠောဂီ’’တိ? ‘‘ကပ္ပတိ, ဘန္တေ, ယာ သာ သုရာ အာသုတာ အသမ္ပတ္တာ မဇ္ဇဘာဝံ, သာ ပါတု’’န္တိ? ‘‘နာဝုသော, ကပ္ပတီ’’တိ [ပါစိ။ ၃၂၆]။ ‘‘ကတ္ထ ပဋိက္ခိတ္တ’’န္တိ? ‘‘ကောသမ္ဗိယံ, သုတ္တဝိဘင်္ဂေ’’တိ။ ‘‘ကိံ အာပဇ္ဇတီ’’တိ။ ‘‘သုရာမေရယပါနေ ပါစိတ္တိယ’’န္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ ဣဒံ အဋ္ဌမံ ဝတ္ထု သံဃေန ဝိနိစ္ဆိတံ။ ဣတိပိဒံ ဝတ္ထု ဥဒ္ဓမ္မံ, ဥဗ္ဗိနယံ, အပဂတသတ္ထုသာသနံ။ ဣဒံ အဋ္ဌမံ သလာကံ နိက္ခိပါမိ’’။
‘‘ကပ္ပတိ, ဘန္တေ, အဒသကံ နိသီဒန’’န္တိ? ‘‘နာဝုသော, ကပ္ပတီ’’တိ [ပါစိ။ ၅၃၁ အာဒယော]။ ‘‘ကတ္ထ ပဋိက္ခိတ္တ’’န္တိ? ‘‘သာဝတ္ထိယံ, သုတ္တဝိဘင်္ဂေ’’တိ။ ‘‘ကိံ အာပဇ္ဇတီ’’တိ? ‘‘ဆေဒနကေ ပါစိတ္တိယ’’န္တိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ ဣဒံ နဝမံ ဝတ္ထု သံဃေန ဝိနိစ္ဆိတံ။ ဣတိပိဒံ ဝတ္ထု ဥဒ္ဓမ္မံ, ဥဗ္ဗိနယံ, အပဂတသတ္ထုသာသနံ။ ဣဒံ နဝမံ သလာကံ နိက္ခိပါမိ’’။
‘‘ကပ္ပတိ, ဘန္တေ, ဇာတရူပရဇတ’’န္တိ? ‘‘နာဝုသော, ကပ္ပတီ’’တိ [ပါရာ။ ၅၈၀ အာဒယော]။ ‘‘ကတ္ထ ပဋိက္ခိတ္တ’’န္တိ။ ‘‘ရာဇဂဟေ, သုတ္တဝိဘင်္ဂေ’’တိ။ ‘‘ကိံ အာပဇ္ဇတီ’’တိ? ‘‘ဇာတရူပရဇတပဋိဂ္ဂဟဏေ ပါစိတ္တိယ’’န္တိ။
(ဝိ၊၄၊၅၀၈။)
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ ဣဒံ ဒသမံ ဝတ္ထု သံဃေန ဝိနိစ္ဆိတံ။ ဣတိပိဒံ ဝတ္ထု ဥဒ္ဓမ္မံ, ဥဗ္ဗိနယံ, အပဂတသတ္ထုသာသနံ။ ဣဒံ ဒသမံ သလာကံ နိက္ခိပါမိ။
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ ဣမာနိ ဒသ ဝတ္ထူနိ သံဃေန ဝိနိစ္ဆိတာနိ။ ဣတိပိမာနိ ဒသဝတ္ထူနိ ဥဒ္ဓမ္မာနိ, ဥဗ္ဗိနယာနိ, အပဂတသတ္ထုသာသနာနီ’’တိ။
မြန်֍ ၄၅၈။ ‘‘နိဟတမေတံ, အာဝုသော, အဓိကရဏံ, သန္တံ ဝူပသန္တံ သုဝူပသန္တံ။ အပိ စ မံ တွံ, အာဝုသော, သံဃမဇ္ဈေပိ ဣမာနိ ဒသ ဝတ္ထူနိ ပုစ္ဆေယျာသိ – တေသံ ဘိက္ခူနံ သညတ္တိယာ’’တိ။ အထ ခေါ အာယသ္မာ ရေဝတော အာယသ္မန္တံ သဗ္ဗကာမိံ သံဃမဇ္ဈေပိ ဣမာနိ ဒသ ဝတ္ထူနိ ပုစ္ဆိ။ ပုဋ္ဌော ပုဋ္ဌော အာယသ္မာ သဗ္ဗကာမီ ဝိဿဇ္ဇေသိ။ ဣမာယ ခေါ ပန ဝိနယသင်္ဂီတိယာ သတ္တ ဘိက္ခုသတာနိ အနူနာနိ အနဓိကာနိ အဟေသုံ, တသ္မာယံ ဝိနယသင်္ဂီတိ ‘‘သတ္တသတိကာ’’တိ ဝုစ္စတီတိ။
ဒုတိယဘာဏဝါရော နိဋ္ဌိတော။
သတ္တသတိကက္ခန္ဓကော ဒွါဒသမော။
တဿုဒ္ဒါနံ –
ဒသ ဝတ္ထူနိ ပူရေတွာ, ကမ္မံ ဒူတေန ပါဝိသိ၊
စတ္တာရော ပုန ရူပဉ္စ, ကောသမ္ဗိ စ ပါဝေယျကော။
မဂ္ဂေါ သောရေယျံ သင်္ကဿံ, ကဏ္ဏကုဇ္ဇံ ဥဒုမ္ဗရံ၊
သဟဇာတိ စ မဇ္ဈေသိ, အဿောသိ ကံ နု ခေါ မယံ။
ပတ္တနာဝါယ ဥဇ္ဇဝိ, ရဟောသိ ဥပနာမယံ [ဒူရတောပိ ဥဒပါဒိ (က။)]၊
ဂရု [ဒါရုဏံ (သျာ။)] သံဃော စ ဝေသာလိံ, မေတ္တာ သံဃော ဥဗ္ဗာဟိကာတိ။
သတ္တသတိကက္ခန္ဓကော နိဋ္ဌိတော။
စူဠဝဂ္ဂေါ [စုလ္လဝဂ္ဂေါ (သီ။)] နိဋ္ဌိတော။
စူဠဝဂ္ဂပါဠိ နိဋ္ဌိတာ။