။ နမော တဿ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ။
သုဗောဓာလင်္ကာရော
၁. ဒေါသာဝဗောဓ-ပဌမပရိစ္ဆေဒ
ရတနတ္တယပ္ပဏာမ
* ၁။
မုနိန္ဒဝဒနမ္ဘောဇ၊ ဂဗ္ဘသမ္ဘဝသုန္ဒရီ။
သရဏံ ပါဏိနံ ဝါဏီ၊ မယှံ ပီဏယတံ မနံ။
နိမိတ္တ
* ၂။
ရာမ၊ သမ္မာ’ဒျ’လင်္ကာရာ၊ သန္တိ သန္တော ပုရာတနာ။
တထာပိ တု ဝဠဉ္ဇေန္တိ၊ သုဒ္ဓမာဂဓိကာ န တေ။
အဘိဓာနာဒိကံ
* ၃။
တေနာ’ပိ နာမ တောသေယျ၊ မေတေ လင်္ကာရဝဇ္ဇိတေ။
အနုရူပေနာ’လင်္ကာရေ၊ နေ’သ မေသော ပရိဿမော။
* ၄။
ယေသံ န သဉ္စိတာ ပညာ၊ နေကသတ္ထန္တရော’စိတာ။
သမ္မောဟ’ဗ္ဘာဟတာ ဝေ’တေ၊ နာဝဗုဇ္ဈန္တိ ကိဉ္စိပိ။
* ၅။
ကိံ တေဟိ ပါဒသုဿူသာ၊ ယေသံ နတ္ထိ ဂရူနိ’ဟ။
ယေ တပ္ပာဒရဇောကိဏ္ဏာ၊ တေ’ဝ သာဓူ ဝိဝေကိနော။
* ၆။
ကဗ္ဗ၊ နာဋကနိက္ခိတ္တ၊ နေတ္တစိတ္တာ ကဝိဇ္ဇနာ။
ယံကိဉ္စိ ရစယန္တေ’တံ၊ န ဝိမှယကရံ ပရံ။
* ၇။
တေယေ’ဝ ပဋိဘာဝေန္တော၊ သော’ဝ ဗန္ဓော သဝိမှယော။
ယေန တောသေန္တိ ဝိညူ ယေ၊ တတ္ထ ပျ’ဝိဟိတာ’ဒရာ။
* ၈။
ဗန္ဓော စ နာမ သဒ္ဒ၊တ္ထာ၊ သဟိတာ ဒေါသဝဇ္ဇိတာ။
ပဇ္ဇ ဂဇ္ဇ ဝိမိဿာနံ၊ ဘေဒေနာ’ယံ တိဓာ ဘဝေ။
* ၉။
နိဗန္ဓော စာ’နိဗန္ဓော စ၊ ပုန ဒွိဓာ နိရုပ္ပတေ။
တံ တု ပါပေန္တျ’လင်္ကာရာ၊ ဝိန္ဒနီယတရတ္တနံ။
* ၁၀။
အနဝဇ္ဇံ မုခမ္ဘောဇ [‘‘အမ္ဘောဇ’’န္တိ ပဒံ ပါဠိယံ နတ္ထိ၊ ဝါရိဇဝါစကံ၊ သက္ကဋဂန္ထတော အနီတံ]၊ မနဝဇ္ဇာ စ ဘာရတီ။
အလင်္ကတာ’ဝ သောဘန္တေ၊ ကိံ နု တေ နိရ’လင်္ကတာ?
* ၁၁။
ဝိနာ ဂရူပဒေသံ တံ၊ ဗာလော’လင်္ကတ္တု မိစ္ဆတိ။
သမ္ပာပုဏေ န ဝိညူဟိ၊ ဟဿဘာဝံ ကထံ နု သော?
* ၁၂။
ဂန္ထောပိ ကဝိဝါစာန၊ မလင်္ကာရ’ပ္ပကာသကော။
ယာတိ တဗ္ဗစနီယတ္တံ၊ တ’ဗ္ဗောဟာရူ’ပစာရတော။
* ၁၃။
ဒွိပ္ပကာရာ အလင်္ကာရာ၊ တတ္ထ သဒ္ဒ၊ တ္ထဘေဒတော။
သဒ္ဒတ္ထာ ဗန္ဓနာမာ’ဝ၊ တံသဇ္ဇိတ တဒါဝလိ။
* ၁၄။
ဂုဏာလင်္ကာရသံယုတ္တာ၊ အပိ ဒေါသလဝ’င်္ကိတာ။
ပသံသိယာ န ဝိညူဟိ၊ သာ ကညာ ဝိယ တာဒိသီ။
* ၁၅။
တေန ဒေါသနိရာသော’ဝ၊ မဟုဿာဟေန သာဓိယော။
နိဒ္ဒေါသာ သဗ္ဗထာ သာ’ယံ၊ သဂုဏာ န ဘဝေယျ ကိံ?
* ၁၆။
သာ’လင်္ကာရဝိယုတ္တာ’ပိ၊ ဂုဏယုတ္တာ မနောဟရာ။
နိဒ္ဒေါသာ ဒေါသရဟိတာ၊ ဂုဏယုတ္တာ ဝဓူ ဝိယ။
* ၁၇။
ပဒေ ဝါကျေ တဒတ္ထေ စ၊ ဒေါသာ ယေ ဝိဝိဓာ မတာ။
သော’ဒါဟရဏ မေတေသံ၊ လက္ခဏံ ကထယာမျ’ဟံ။
ပဒဒေါသ ဥဒ္ဒေသ
* ၁၈။
ဝိရုဒ္ဓတ္ထန္တရာ၊ ဈတ္ထ၊ ကိလိဋ္ဌာနိ၊ ဝိရောဓိ စ။
နေယျံ၊ ဝိသေသနာပေက္ခံ၊ ဟီနတ္ထက မနတ္ထကံ။
ဝါကျဒေါသ ဥဒ္ဒေသ
* ၁၉။
ဒေါသာ ပဒါန ဝါကျာန၊ မေကတ္ထံ ဘဂ္ဂရီတိကံ။
တထာ ဗျာကိဏ္ဏ ဂါမ္မာနိ၊ ယတိဟီနံ ကမစ္စုတံ။
အတိဝုတ္တ မပေတတ္ထံ၊ သဗန္ဓဖရုသံ တထာ။
ဝါကျတ္ထဒေါသဥဒ္ဒေသ
* ၂၀။
အပက္ကမော’၊ စိတျဟီနံ၊ ဘဂ္ဂရီတိ၊ သသံသယံ။
ဂါမ္မံ ဒုဋ္ဌာလင်္ကတီတိ၊ ဒေါသာ ဝါကျတ္ထနိဿိတာ။
ပဒဒေါသနိဒ္ဒေသ
* ၂၁။
ဝိရုဒ္ဓတ္ထန္တရံ တဉှိ၊ ယဿ’ညတ္ထော ဝိရုဇ္ဈတိ။
အဓိပ္ပေတေ ယထာ မေဃော၊ ဝိသဒေါ သုခယေ ဇနံ။
* ၂၂။
ဝိသေသျ မဓိကံ ယေနာ၊ ဈတ္ထ မေတံ ဘဝေ ယထာ။
ဩဘာသိတာ’သေသဒိသော၊ ခဇ္ဇောတော’ယံ ဝိရာဇတေ။
* ၂၃။
ယဿ’တ္ထာ’ဝဂမော ဒုက္ခော၊ ပကတျာ’ဒိဝိဘာဂတော။
ကိလိဋ္ဌံ တံ ယထာ တာယ၊ သော’ယ မာလိင်္ဂျတေ ပိယာ။
* ၂၄။
ယံ ကိလိဋ္ဌပဒံ မန္ဒာ၊ ဘိဓေယျံ ယမကာဒိကံ။
ကိလိဋ္ဌပဒဒေါသေ’ဝ၊ တမ္ပိ အန္တော ကရီယတိ။
* ၂၅။
ပတီတသဒ္ဒရစိတံ၊ သိလိဋ္ဌပဒသန္ဓိကံ။
ပသာဒဂုဏသံယုတ္တံ၊ ယမကံ မတ မေဒိသံ။
* ၂၆။
အဗျပေတံ ဗျပေတ’ည၊ မာဝုတ္တာ’နေကဝဏ္ဏဇံ။
ယမကံ တဉ္စ ပါဒါန၊ မာဒိ၊ မဇ္ဈ၊ န္တ၊ ဂေါစရံ။
အဗျပေတ ပဌမပါဒါဒိ ယမကံ
* ၂၇။
သုဇနာ’သုဇနာ သဗ္ဗေ၊ ဂုဏေနာပိ ဝိဝေကိနော။
ဝိဝေကံ န သမာယန္တိ၊ အဝိဝေကိဇနန္တိကေ။
အဗျပေတ ပဌမ ဒုတိယ ပါဒါဒိ ယမကံ
* ၂၈။
ကုသလာ’ကုသလာ သဗ္ဗေ၊ ပဗလာ’ပဗလာ ထဝါ။
နော ယာတာ ယာဝ’ဟောသိတ္တံ၊ သုခဒုက္ခပ္ပဒါ သိယုံ။
အဗျပေတ ပဌမ ဒုတိယ တတိယပါဒါဒိ ယမကံ။
* ၂၉။
သာဒရံ သာ ဒရံ ဟန္တု၊ ဝိဟိတာ ဝိဟိတာ မယာ။
ဝန္ဒနာ ဝန္ဒနာမာန၊ ဘာဇနေ ရတနတ္တယေ။
အဗျပေတ စတုက္ကပါဒါဒိ ယမကံ
* ၃၀။
ကမလံ က’မလံ ကတ္တုံ၊ ဝနဒေါ ဝနဒေါ’မ္ဗရံ။
သုဂတော သုဂတော လောကံ၊ သဟိတံ သ ဟိတံ ကရံ။
* ၃၁။
အဗျပေတာဒိယမက၊ ဿေသော လေသော နိဒဿိတော။
ဉေယျာနိ’မာယေဝ ဒိသာ၊ ယ’ညာနိ ယမကာနိပိ။
* ၃၂။
အစ္စန္တဗဟဝေါ တေသံ၊ ဘေဒါ သမ္ဘေဒယောနိယော။
တထာပိ ကေစိ သုကရာ၊ ကေစိ အစ္စန္တဒုက္ကရာ။
* ၃၃။
ယမကံ တံ ပဟေလီ [ပဟေဠိ (က.)] စ၊ နေကန္တမဓုရာနိ’တိ။
ဥပေက္ခိယန္တိ သဗ္ဗာနိ၊ သိဿခေဒဘယာ မယာ။
* ၃၄။
ဒေသကာလကလာလောက၊ ဉာယာဂမဝိရောဓိ ယံ။
တံ ဝိရောဓိပဒံ စေ’တ၊ မုဒါဟရဏတော ဖုဋံ။
* ၃၅။
ယ ဒပ္ပတီတ မာနီယ၊ ဝတ္တဗ္ဗံ နေယျ မာဟု တံ။
ယထာ သဗ္ဗာပိ ဓဝလာ၊ ဒိသာ ရောစန္တိ ရတ္တိယံ။
* ၃၆။
နေဒိသံ ဗဟု မညန္တိ၊ သဗ္ဗေ သဗ္ဗတ္ထ ဝိညုနော။
ဒုလ္လဘာ’ဝဂတီ သဒ္ဒ၊ သာမတ္ထိယဝိလင်္ဃိနီ။
* ၃၇။
သိယာ ဝိသေသနာပေက္ခံ၊ ယံ တံ ပတွာ ဝိသေသနံ။
သာတ္ထကံ တံ ယထာ တံ သော၊ ဘိယျော ပဿတိ စက္ခုနာ။
* ၃၈။
ဟီနံ ကရေ ဝိသေသျံ ယံ၊ တံ ဟီနတ္ထံ ဘဝေ ယထာ။
နိပ္ပဘီ ကတ ခဇ္ဇောတော၊ သမုဒေတိ ဒိဝါကရော။
* ၃၉။
ပါဒပူရဏမတ္တံ ယံ၊ အနတ္ထမိတိ တံ မတံ။
ယထာ ဟိ ဝန္ဒေ ဗုဒ္ဓဿ၊ ပါဒပင်္ကေရုဟံ ပိ စ။
ဝါကျဒေါသ နိဒ္ဒေသ
* ၄၀။
သဒ္ဒတော အတ္ထတော ဝုတ္တံ၊ ယတ္ထ ဘိယျောပိ ဝုစ္စတိ။
တ မေကတ္ထံ ယထာ’ဘာတိ၊ ဝါရိဒေါ ဝါရိဒေါ အယံ။
ယထာ စ
* ၄၁။
တိတ္ထိယင်္ကုရဗီဇာနိ၊ ဇဟံ ဒိဋ္ဌိဂတာနိ’ဟ။
ပသာဒေတိ ပသန္နေ’သော၊ မဟာမုနိ မဟာဇနေ။
* ၄၂။
အာရဒ္ဓက္ကမဝိစ္ဆေဒါ၊ ဘဂ္ဂရီတိ ဘဝေ ယထာ။
ကာပိ ပညာ၊ ကောပိ ပဂုဏော၊ ပကတီပိ အဟော တဝ။
* ၄၃။
ပဒါနံ ဒုဗ္ဗိနိက္ခေပါ၊ ဗျာမောဟော ယတ္ထ ဇာယတိ။
တံ ဗျာကိဏ္ဏန္တိ ဝိညေယျံ၊ တဒုဒါဟရဏံ ယထာ။
* ၄၄။
ဗဟုဂုဏေ ပဏမတိ၊ ဒုဇ္ဇနာနံ ပျယံ ဇနော။
ဟိတံ ပမုဒိတော နိစ္စံ၊ သုဂတံ သမနုဿရံ။
* ၄၅။
ဝိသိဋ္ဌဝစနာ’ပေတံ၊ ဂါမ္မံ’တျ’ဘိမတံ ယထာ။
ကညေ ကာမယမာနံ မံ၊ န ကာမယသိ ကိံနွိ’ဒံ?
* ၄၆။
ပဒသန္ဓာနတော ကိဉ္စိ၊ ဒုပ္ပတီတိကရံ ဘဝေ။
တမ္ပိ ဂါမ္မံ တျ’ဘိမတံ၊ ယထာ ယာဘဝတော ပိယာ။
* ၄၇။
ဝုတ္တေသု သူစိတေ ဋ္ဌာနေ၊ ပဒစ္ဆေဒေါ ဘဝေ ယတိ။
ယံ တာယ ဟီနံ တံ ဝုတ္တံ၊ ယတိဟီနန္တိ သာ ပန။
* ၄၈။
ယတိ သဗ္ဗတ္ထပါဒန္တေ၊ ဝုတ္တဍ္ဎေ စ ဝိသေသတော။
ပုဗ္ဗာပရာနေကဝဏ္ဏ၊ ပဒမဇ္ဈေပိ ကတ္ထစိ။
တတ္ထောဒါဟရဏပစ္စုဒါဟရဏာနိ ယထာ
* ၄၉။
တံ နမေ သိရသာ စာမိ၊ ကရဝဏ္ဏံ တထာဂတံ။
သကလာပိ ဒိသာ သိဉ္စ၊ တိဝ သောဏ္ဏရသေဟိ ယော။
* ၅၀။
သရော သန္ဓိမှိ ပုဗ္ဗန္တော၊ ဝိယ လောပေ ဝိဘတ္တိယာ။
အညထာ တွ’ညထာ တတ္ထ၊ ယာ’ဒေသာဒိ ပရာ’ဒိ’ဝ။
* ၅၁။
စာဒီ ပုဗ္ဗပဒန္တာ’ဝ၊ နိစ္စံ ပုဗ္ဗပဒဿိတာ။
ပါဒယော နိစ္စသမ္ဗန္ဓာ၊ ပရာဒီဝ ပရေန တု။
သဗ္ဗတ္ထောဒါဟရဏာနိ ယထာ
* ၅၂။
နမေ တံ သိရသာ သဗ္ဗော၊ ပမာ’တီတံ တထာဂတံ။
ယဿ လောကဂ္ဂတံ ပတ္တ၊ ဿော’ပမာ န ဟိ ယုဇ္ဇတိ။
* ၅၃။
မုနိန္ဒံ တံ သဒါ ဝန္ဒာ၊ မျ’နန္တမတိ မုတ္တမံ။
ယဿ ပညာ စ မေတ္တာ စ၊ နိဿီမာတိ ဝိဇမ္ဘတိ။
စာဒိပါဒီသု ပစ္စုဒါဟရဏာနိ ယထာ
* ၅၄။
မဟာမေတ္တာ မဟာပညာ၊ စ ယတ္ထ ပရမောဒယာ။
ပဏမာမိ ဇိနံ တံ ပ၊ ဝရံ ဝရဂုဏာ’လယံ။
* ၅၅။
ပဒတ္ထက္ကမတော မုတ္တံ၊ ကမစ္စုတ မိဒံ ယထာ။
ခေတ္တံ ဝါ ဒေဟိ ဂါမံ ဝါ၊ ဒေသံ ဝါ မမ သောဘနံ။
* ၅၆။
လောကိယတ္ထ မတိက္ကန္တံ၊ အတိဝုတ္တံ မတံ ယထာ။
အတိသမ္ဗာဓ မာကာသ၊ မေတိဿာ ထနဇမ္ဘနေ။
* ၅၇။
သမုဒါယတ္ထတော’ပေတံ၊ တံ အပေတတ္ထကံ ယထာ။
ဂါဝိပုတ္တော ဗလိဗဒ္ဓါ၊ တိဏံ ခါဒီ ပိဝီ ဇလံ။
* ၅၈။
ဗန္ဓေ ဖရုသတာ ယတ္ထ၊ တံ ဗန္ဓဖရုသံ ယထာ။
ခရာ ခိလာ ပရိက္ခီဏာ၊ ခေတ္တေ ခိတ္တံ ဖလတျ’လံ။
ဝါကျတ္ထဒေါသ နိဒ္ဒေသ
* ၅၉။
ဉေယျံ လက္ခဏ မနွတ္ထ၊ ဝသေနာ’ပက္ကမာဒိနံ။
ဥဒါဟရဏ မေတေသံ၊ ဒါနိ သန္ဒဿယာမျ’ဟံ။
တတ္ထာ’ပက္ကမံ ယထာ
* ၆၀။
ဘာဝနာ၊ ဒါန၊ သီလာနိ၊ သမ္မာ သမ္ပာဒိတာနိ’ဟ။
ဘောဂ၊ သဂ္ဂါဒိ၊ နိဗ္ဗာန၊ သာဓနာနိ န သံသယော။
ဩစိတျဟီနံ ယထာ
* ၆၁။
ပူဇနီယတရော လောကေ၊ အဟ မေကော နိရန္တရံ။
မယေကသ္မိံ ဂုဏာ သဗ္ဗေ၊ ယတော သမုဒိတာ အဟုံ။
ယထာ စ
* ၆၂။
ယာစိတော’ဟံ ကထံ နာမ၊ န ဒဇ္ဇာမျ’ပိ ဇီဝိတံ။
တထာပိ ပုတ္တဒါနေန၊ ဝေဓတေ ဟဒယံ မမ။
ဘဂ္ဂရီတိ ယထာ
* ၆၃။
ဣတ္ထီနံ ဒုဇ္ဇနာနဉ္စ၊ ဝိဿာသော နောပပဇ္ဇတေ။
ဝိသေ သိင်္ဂိမှိ နဒိယံ၊ ရောဂေ ရာဇကုလမှိ စ။
သသံသယံ ယထာ
* ၆၄။
မုနိန္ဒစန္ဒိမာ လောက၊ သရလောလဝိလောစနော။
ဇနော’ ဝက္ကန္တပန္ထော’ဝ၊ ဂေါပဒဿနပီဏိတော။
* ၆၅။
ဝါကျတ္ထတော ဒုပ္ပတီတိ၊ ကရံ ဂါမ္မံ မတံ ယထာ။
ပေါသော ဝီရိယဝါ သော’ယံ၊ ပရံ ဟန္တွာ န ဝိဿမီ။
* ၆၆။
ဒုဋ္ဌာလင်္ကရဏံ တေတံ [တွေထံ (?)]၊ ယတ္ထာ’လင်္ကာရဒူသနံ။
တဿာ’လင်္ကာရနိဒ္ဒေသေ၊ ရူပ မာဝိ ဘဝိဿတိ။
* ၆၇။
ဒေါသာန မေသံ ပဝရော ဝိဘာဂေါ။
ဧသော’ဝ’လံ ဗောဓယိတုံ ကဝီနံ၊
တမတ္ထိ စေ ခေဒကရံ ပရမ္ပိ။
ဣတိ သံဃရက္ခိတမဟာသာမိဝိရစိတေ သုဗောဓာလင်္ကာရေ
ဒေါသာဝဗောဓော နာမ
ပဌမော ပရိစ္ဆေဒေါ။
၂. ဒေါသပရိဟာရာဝဗောဓ-ဒုတိယပရိစ္ဆေဒ
* ၆၈။
ကဒါစိ ကဝိကောသလ္လာ၊ ဝိရောဓော သကလော ပျ’ယံ။
ဒေါသသင်္ချ မတိက္ကမ္မ၊ ဂုဏဝီထိံ ဝိဂါဟတေ။
* ၆၉။
တေန ဝုတ္တဝိရောဓာန၊ မဝိရောဓော ယထာ သိယာ။
တထာ ဒေါသပရိဟာရာ၊ ဝဗောဓော ဒါနိ နီယတေ။
တတ္ထ ဝိရုဒ္ဓတ္ထန္တရဿ ပရိဟာရော ယထာ
* ၇၀။
ဝိန္ဒန္တံ ပါကသာလီနံ၊ သာလီနံ ဒဿနာ သုခံ။
တံ ကထံ နာမ မေဃော’ယံ၊ ဝိသဒေါ သုခယေ ဇနံ?
ယထာ ဝါ
* ၇၁။
ဝိနာယကောပိ နာဂေါ သိ၊ ဂေါတမောပိ မဟာမတိ။
ပဏီတောပိ ရသာ’ပေတော၊ စိတ္တာ မေ သာမိ တေ ဂတိ။
အဈ’တ္ထဿ ယထာ
* ၇၂။
ကထံ တာဒိဂုဏာဘာဝေ၊ လောကံ တောသေတိ ဒုဇ္ဇနော?
ဩဘာသိတာသေသဒိသော၊ ခဇ္ဇောတော နာမ ကိံ ဘဝေ?
* ၇၃။
ပဟေလိကာယ [ပဟေဠိကာယ (က.)] မာရုဠှာ၊ န ဟိ ဒုဋ္ဌာ ကိလိဋ္ဌတာ။
ပိယာ သုခါ’လိင်္ဂိတံ က၊ မာလိင်္ဂတိ နု နော ဣတိ။
* ၇၄။
ယမကေ နော ပယောဇေယျ၊ ကိလိဋ္ဌပဒ မိစ္ဆိတေ။
တတော ယမက မညံ တု၊ သဗ္ဗ မေတံမယံ ဝိယ။
ဒေသဝိရောဓိနော ယထာ
* ၇၅။
ဗောဓိသတ္တပ္ပဘာဝေန၊ ထလေပိ ဇလဇာနျ’ဟုံ။
နုဒန္တာနိ’ဝ သုစိရာ၊ ဝါသက္လေသံ တဟိံ ဇလေ။
ကာလဝိရောဓိနော ယထာ
* ၇၆။
မဟာနုဘာဝ ပိသုနော၊ မုနိနော မန္ဒ မာရုတော။
သဗ္ဗောတုကမယံ ဝါယိ၊ ဓုနန္တော ကုသုမံ သမံ။
ကလာဝိရောဓိနော ယထာ
* ၇၇။
နိမုဂ္ဂမာနသော ဗုဒ္ဓ၊ ဂုဏေ ပဉ္စသိခဿပိ။
တန္တိဿရ ဝိရောဓော သော၊ န သမ္ပီဏေတိ ကံ ဇနံ?
လောကဝိရောဓိနော ယထာ
* ၇၈။
ဂဏယေ စက္ကဝါဠံ သော၊ စန္ဒနာယပိ သီတလံ။
သမ္ဗောဓိ သတ္တ ဟဒယော၊ ပဒိတ္တ’င်္ဂါရပူရိတံ။
ဉာယဝိရောဓိနော ယထာ
* ၇၉။
ပရိစ္စတ္တဘဝေါပိ တွ၊ မုပနီတဘဝေါ အသိ။
အစိန္တျဂုဏသာရာယ၊ နမော တေ မုနိပုင်္ဂဝ။
အာဂမဝိရောဓိနော ယထာ
* ၈၀။
နေဝါ’လပတိ ကေနာ’ပိ၊ ဝစီဝိညတ္တိတော ယတိ။
သမ္ပဇာနမုသာဝါဒါ၊ ဖုသေယျာ’ပတ္တိဒုက္ကဋံ။
နေယျဿ ယထာ
* ၈၁။
မရီစိစန္ဒနာ’လေပ၊ လာဘာ သီတမရီစိနော။
ဣမာ သဗ္ဗာပိ ဓဝလာ၊ ဒိသာ ရောစန္တိ နိဗ္ဘရံ။
ယထာ ဝါ
* ၈၂။
မနောနုရဉ္ဇနော မာရ၊ င်္ဂနာသိင်္ဂါရဝိဗ္ဘမော။
ဇိနေနာ’သမနုညာတော၊ မာရဿ ဟဒယာ’နလော။
ဝိသေသနာပေက္ခဿ ယထာ
* ၈၃။
အပယာတာ’ပရာဓမ္ပိ၊ အယံ ဝေရီ ဇနံ ဇနော။
ကောဓပါဋလဘူတေန၊ ဘိယျော ပဿတိ စက္ခုနာ။
ဟီနတ္ထဿ ယထာ
* ၈၄။
အပ္ပကာနမ္ပိ ပါပါနံ၊ ပဘာဝံ နာသယေ ဗုဓော။
အပိ နိပ္ပဘာတာ’နီတ၊ ခဇ္ဇောတော ဟောတိ ဘာဏုမာ။
အနတ္ထဿ ယထာ
* ၈၅။
န ပါဒပူရဏတ္ထာယ၊ ပဒံ ယောဇေယျ ကတ္ထစိ၊
ယထာ ဝန္ဒေ မုနိန္ဒဿ၊ ပါဒပင်္ကေရုဟံ ဝရံ။
* ၈၆။
ဘယကောဓပသံသာဒိ၊ ဝိသေသော တာဒိသော ယဒိ။
ဝတ္တုံ ကာမီယတေ ဒေါသော၊ န တတ္ထေ’ကတ္ထတာကတော။
ယထာ
* ၈၇။
သပ္ပော သပ္ပော! အယံ ဟန္ဒ၊ နိဝတ္တတု ဘဝံ တတော၊
ယဒိ ဇီဝိတုကာမော’သိ၊ ကထံ တ မုပသပ္ပသိ?
ဘဂ္ဂရီတိနော ယထာ
* ၈၈။
ယောကောစိ ရူပါ’တိသယော၊ ကန္တိ ကာပိ မနောဟရာ။
ဝိလာသာ’တိသယော ကောပိ၊
အဟော! ဗုဒ္ဓမဟော’ဒယော။
* ၈၉။
အဗျာမောဟကရံ ဗန္ဓံ၊ အဗျာကိဏ္ဏံ မနောဟရံ။
အဒူရပဒ ဝိနျာသံ၊ ပသံသန္တိ ကဝိဿရာ။
ယထာ
* ၉၀။
နီလုပ္ပလာ’ဘံ နယနံ၊ ဗန္ဓုကရုစိရော’ဓရော။
နာသာ ဟေမ’င်္ကုသော တေန၊ ဇိနော’ယံ ပိယဒဿနော။
* ၉၁။
သမတိက္ကန္တ ဂါမ္မတ္တံ၊ ကန္တ ဝါစာ’ဘိသင်္ခတံ။
ဗန္ဓနံ ရသဟေတုတ္တာ၊ ဂါမ္မတ္တံ အတိဝတ္တတိ။
ယထာ
* ၉၂။
ဒုနောတိ ကာမစဏ္ဍာလော၊ သော မံ သဒယ နိဒ္ဒယော။
ဤဒိသံ ဗျသနာ’ပန္နံ၊ သုခီပိ ကိ မုပေက္ခသေ?
* ၉၃။
ယတိဟီနပရိဟာရော၊ န ပုနေ’ဒါနိ နီယတေ။
ယတော န သဝနု’ဗ္ဗေဂံ၊ ဟေဋ္ဌာ ယေသံ ဝိစာရိတံ။
ကမစ္စုတဿ ယထာ
* ၉၄။
ဥဒါရစရိတော’သိ တွံ၊ တေနေ’ဝါ’ရာဓနာ တွယိ။
ဒေသံ ဝါ ဒေဟိ ဂါမံ ဝါ၊ ခေတ္တံ ဝါ မမ သောဘနံ။
အတိဝုတ္တဿ ယထာ
* ၉၅။
မုနိန္ဒစန္ဒသမ္ဘူတ၊ ယသောရာသိမရီစိနံ။
သကလောပျ’ယ မာကာသော၊ နာ’ဝကာသော ဝိဇမ္ဘနေ။
* ၉၆။
ဝါကျံ ဗျာပန္နစိတ္တာနံ၊ အပေတတ္ထံ အနိန္ဒိတံ။
တေနု’မ္မတ္တာဒိကာနံ တံ၊ ဝစနာ’ညတြ ဒုဿတိ။
ယထာ
* ၉၇။
သမုဒ္ဒေါ ပီယတေ သော’ယ၊ မဟ’မဇ္ဇ ဇရာတုရော။
ဣမေ ဂဇ္ဇန္တိ ဇီမူတာ၊ သက္ကဿေ’ရာဝဏော ပိယော။
* ၉၈။
သုခုမာလာ’ဝိရောဓိတ္တ၊ ဒိတ္တဘာဝပ္ပဘာဝိတံ။
ဗန္ဓနံ ဗန္ဓဖရုသ၊ ဒေါသံ သံဒူသယေယျ တံ။
ယထာ
* ၉၉။
ပဿန္တာ ရူပဝိဘဝံ၊ သုဏန္တာ မဓုရံ ဂိရံ။
စရန္တိ သာဓူ သမ္ဗုဒ္ဓ၊ ကာလေ ကေဠိပရမ္မုခါ။
အပက္ကမဿ ယထာ
* ၁၀၀။
ဘာဝနာ၊ ဒါန၊ သီလာနိ၊ သမ္မာ သမ္ပာဒိတာနိ’ဟ။
နိဗ္ဗာန၊ ဘောဂ၊ သဂ္ဂါဒိ၊ သာဓနာနိ န သံသယော။
* ၁၀၁။
ဥဒ္ဒိဋ္ဌဝိသယော ကောစိ၊ ဝိသေသော တာဒိသော ယဒိ။
အနု’ဒ္ဒိဋ္ဌေသု နေဝ’တ္ထိ၊ ဒေါသော ကမဝိလင်္ဃနေ။
ယထာ
* ၁၀၂။
ကုသလာ’ကုသလံ အဗျာ၊ ကတ’မိစ္စေသု ပစ္ဆိမံ။
အဗျာကတံ ပါကဒံ န၊ ပါကဒံ ပဌမဒွယံ။
* ၁၀၃။
သဂုဏာနာ’ဝိကရဏေ၊ ကာရဏေ သတိ တာဒိသေ။
ဩစိတျဟီနတာ’ပတ္တိ၊ နတ္ထိ ဘူတတ္ထသံသိနော။
* ၁၀၄။
ဩစိတျံ နာမ ဝိညေယျံ၊ လောကေ ဝိချာတ မာဒရာ။
တတ္ထော’ပဒေသပဘဝါ၊ သုဇနာ ကဝိပုင်္ဂဝါ။
* ၁၀၅။
ဝိညာတောစိတျဝိဘဝေါ၊ စိတျဟီနံ ပရိဟရေ။
တတော’စိတျဿ သမ္ပောသေ၊
ရသပေါသော သိယာ ကတေ။
ယထာ
* ၁၀၆။
ယော မာရသေန မာသန္န၊ မာသန္နဝိဇယု’ဿဝေါ။
တိဏာယပိ န မညိတ္ထ၊ သော ဝေါ ဒေတု ဇယံ ဇိနော။
* ၁၀၇။
အာရဒ္ဓကတ္တုကမ္မာဒိ၊ ကမာ’တိက္ကမလင်္ဃနေ။
ဘဂ္ဂရီတိဝိရောဓော’ယံ၊ ဂတိံ န ကွာ’ပိ ဝိန္ဒတိ။
ယထာ
* ၁၀၈။
သုဇန’ညာန မိတ္ထီနံ၊ ဝိဿာသော နော’ပပဇ္ဇတေ။
ဝိသဿ သိင်္ဂိနော ရောဂ၊ နဒီရာဇကုလဿ စ။
ယထာ
* ၁၀၉။
ဘေသဇ္ဇေ ဝိဟိတေ သုဒ္ဓ၊ ဗုဒ္ဓါဒိရတနတ္တယေ။
ပသာဒ မာစရေ နိစ္စံ၊ သဇ္ဇနေ သဂုဏေပိ စ။
သသံသယဿ ယထာ
* ၁၁၀။
မုနိန္ဒစန္ဒိမာ’လောက၊ ရသ လောလ ဝိလောစနော။
ဇနော’ဝက္ကန္တပန္ထော’ဝ၊ ရံသိဒဿနပီဏိတော။
* ၁၁၁။
သံသယာယေ’ဝ ယံကိဉ္စိ၊ ယဒိ ကီဠာဒိဟေတုနာ။
ပယုဇ္ဇတေ န ဒေါသော’ဝ၊ သသံသယသမပ္ပိတော။
ယထာ
* ၁၁၂။
ယာတေ ဒုတိယံ နိလယံ၊ ဂရုမှိ သကဂေဟတော။
ပါပုဏေယျာမ နိယတံ၊ သုခ’မဇ္ဈယနာ’ဒိနာ။
* ၁၁၃။
သုဘဂါ ဘဂိနီ သာ’ယံ၊ ဧတဿိ’စ္စေဝမာဒိကံ။
န ‘ဂါမ္မ’မိတိ နိဒ္ဒိဋ္ဌံ၊ ကဝီဟိ သကလေဟိပိ။
* ၁၁၄။
ဒုဋ္ဌာ’လင်္ကာရဝိဂမေ၊ သောဘနာ’လင်္ကတိက္ကမော။
အလင်္ကာရပရိစ္ဆေဒေ၊ အာဝိဘာဝံ ဂမိဿတိ။
* ၁၁၅။
ဒေါသေ ပရီဟရိတု မေသ ဝရော’ပဒေသော၊
သတ္ထန္တရာနုသရဏေန ကတော မယေဝံ။
ဝိညာယိ’မံ ဂရုဝရာန’ဓိက’ပ္ပသာဒါ၊
ဒေါသေ ပရံ ပရိဟရေယျ ယသောဘိလာသီ။
ဣတိ သံဃရက္ခိတမဟာသာမိဝိရစိတေ သုဗောဓာလင်္ကာရေ
ဒေါသပရိဟာရာဝဗောဓော နာမ
ဒုတိယော ပရိစ္ဆေဒေါ။
၃. ဂုဏာဝဗောဓ-တတိယပရိစ္ဆေဒ
အနုသန္ဓိ
* ၁၁၆။
သမ္ဘဝန္တိ ဂုဏာ ယသ္မာ၊ ဒေါသာနေ’ဝ’မတိက္ကမေ။
ဒဿေဿံ တေ တတော ဒါနိ၊ သဒ္ဒေ သမ္ဘူသယန္တိ ယေ။
သဒ္ဒါလင်္ကာရ ဥဒ္ဒေသ
* ၁၁၇။
ပသာဒေါ’ဇော၊ မဓုရတာ၊ သမတာ၊ သုခုမာလတာ။
သိလေသော’ဒရတာ၊ ကန္တိ၊ အတ္ထဗျတ္တိ၊ သမာဓယော။
သဒ္ဒါလင်္ကာရ ပယောဇန
* ၁၁၈။
ဂုဏေဟေ’တေဟိ သမ္ပန္နော၊ ဗန္ဓော ကဝိမနောဟရော။
သမ္ပာဒိယတိ ကတ္တူနံ၊ ကိတ္တိ မစ္စန္တနိမ္မလံ။
သဒ္ဒါလင်္ကာရ နိဒ္ဒေသ
* ၁၁၉။
အဒူရာဟိတသမ္ဗန္ဓ၊ သုဘဂါ ယာ ပဒါ’ဝလိ။
သုပသိဒ္ဓါ’ဘိဓေယျာ’ယံ၊ ပသာဒံ ဇနယေ ယထာ။
* ၁၂၀။
အလင်္ကရောန္တာ ဝဒနံ၊ မုနိနော’ဓရရံသိယော။
သောဘန္တေ’ရုဏရံသီ’ဝ၊ သမ္ပတန္တာ’မ္ဗုဇော’ဒရေ။
* ၁၂၁။
ဩဇော သမာသဗာဟုလျ၊ မေသော ဂဇ္ဇဿ ဇီဝိတံ။
ပဇ္ဇေပျ’နာ’ကုလော သော’ယံ၊
ကန္တော ကာမီယတေ ယထာ။
* ၁၂၂။
မုနိန္ဒ မန္ဒ သဉ္ဇာတ၊ ဟာသ စန္ဒန လိမ္ပိတာ။
ပလ္လဝါ ဓဝလာ တဿေ၊ ဝေကော နာ’ဓရပလ္လဝေါ။
* ၁၂၃။
ပဒါ’ဘိဓေယျဝိသယံ၊ သမာသ ဗျာသ သမ္ဘဝံ။
ယံ ပါရိဏတျံ ဟောတီ’ဟ၊ သောပိ ဩဇော’ဝ တံ ယထာ။
* ၁၂၄။
ဇောတယိတွာန သဒ္ဓမ္မံ၊ သန္တာရေတွာ သဒေဝကေ။
ဇလိတွာ အဂ္ဂိခန္ဓော’ဝ၊ နိဗ္ဗုတော သော သသာဝကော။
* ၁၂၅။
မတ္ထကဋ္ဌီ မတဿာ’ပိ၊ ရဇောဘာဝံ ဝဇန္တု မေ။
ယတော ပုညေန တေ သေန္တု၊ ဇိန ပါဒ’မ္ဗုဇဒွယေ။
* ၁၂၆။
ဣစ္စတြ နိစ္စပ္ပဏတိ၊ ဂေဓော သာဓု ပဒိဿတိ။
ဇာယတေ’ယံ ဂုဏော တိက္ခ၊ ပညာနမဘိယောဂတော။
* ၁၂၇။
မဓုရတ္တံ ပဒါသတ္တိ၊ ရ’နုပ္ပာသဝသာ ဒွိဓာ။
သိယာ သမသုတိ ပုဗ္ဗာ၊ ဝဏ္ဏာ’ဝုတ္တိ ပရော ယထာ။
* ၁၂၈။
ယဒါ ဧသော’ဘိသမ္ဗောဓိံ၊ သမ္ပတ္တော မုနိပုင်္ဂဝေါ။
တဒါ ပဘုတိ ဓမ္မဿ၊ လောကေ ဇာတော မဟု’ဿဝေါ။
* ၁၂၉။
မုနိန္ဒမန္ဒဟာသာ တေ၊ ကုန္ဒ သန္ဒောဟဝိဗ္ဘမာ။
ဒိသန္တ မနုဓာဝန္တိ၊ ဟသန္တာ စန္ဒကန္တိယော။
* ၁၃၀။
သဗ္ဗကောမလဝဏ္ဏေဟိ၊ နာ’နုပ္ပာသော ပသံသိယော။
ယထာ’ယံ မာလတီမာလာ၊ လိန လောလာ’လိမာလိနီ။
* ၁၃၁။
မုဒူဟိ ဝါ ကေဝလေဟိ၊ ကေဝလေဟိ ဖုဋေဟိ ဝါ၊
မိဿေဟိ ဝါ တိဓာ ဟောတိ၊ ဝဏ္ဏေဟိ သမတာ ယထာ။
ကေဝလမုဒုသမတာ
* ၁၃၂။
ကောကိလာ’လာပသံဝါဒီ၊ မုနိန္ဒာ’လာပဝိဗ္ဘမော။
ဟဒယင်္ဂမတံ ယာတိ၊ သတံ ဒေတိ စ နိဗ္ဗုတိံ။
ကေဝလဖုဋသမတာ
* ၁၃၃။
သမ္ဘာဝနီယသမ္ဘာဝံ၊ ဘဂဝန္တံ ဘဝန္တဂုံ။
ဘဝန္တသာဓနာ’ကင်္ခီ၊ ကော န သမ္ဘာဝယေ ဝိဘုံ။
မိဿကသမတာ
* ၁၃၄။
လဒ္ဓစန္ဒနသံသဂ္ဂ၊ သုဂန္ဓိ မလယာ’နိလော။
မန္ဒ မာယာတိ ဘီတော’ဝ၊ မုနိန္ဒမုခမာရုတာ။
* ၁၃၅။
အနိဋ္ဌုရ’က္ခရ’ပ္ပာယာ၊ သဗ္ဗကောမလ နိဿဋာ။
ကိစ္ဆမုစ္စာရဏာ’ပေတ၊ ဗျဉ္ဇနာ သုခုမာလတာ။
* ၁၃၆။
ပဿန္တာ ရူပဝိဘဝံ၊ သုဏန္တာ မဓုရံ ဂိရံ။
စရန္တိ သာဓူ [သာဓု (သီ-ဆန္ဓာနုရက္ခဏတ္ထံ)] သမ္ဗုဒ္ဓ၊ ကာလေ ကေဠိပရမ္မုခါ။
* ၁၃၇။
အလင်္ကာရဝိဟီနာ’ပိ၊ သတံ သမ္မုခတေ’ဒိသီ။
အာရောဟတိ ဝိသေသေန၊ ရမဏီယာ တ’ဒုဇ္ဇလာ။
* ၁၃၈။
ရောမဉ္စ ပိဉ္ဆ ရစနာ၊ သာဓု ဝါဒါဟိတဒ္ဓနီ။
လဠန္တိ’မေ မုနိမေဃု၊ မ္မဒါ သာဓု သိခါဝလာ။
* ၁၃၉။
သုခုမာလတ္တ မတ္ထေ’ဝ၊ ပဒတ္ထဝိသယမ္ပိ စ။
ယထာ မတာဒိသဒ္ဒေသု၊ ကိတ္တိသေသာဒိကိတ္တနံ။
* ၁၄၀။
သိလိဋ္ဌ ပဒ သံသဂ္ဂ၊ ရမဏီယ ဂုဏာ’လယော။
သဗန္ဓဂါရဝေါ သော’ယံ၊ သိလေသော နာမ တံ ယထာ။
* ၁၄၁။
ဗာလိ’န္ဒုဝိဗ္ဘမ’စ္ဆေဒိ၊ နခရာ’ဝလိ ကန္တိဘိ။
သာ မုနိန္ဒပဒ’မ္ဘောဇ၊ ကန္တိ ဝေါ ဝလိတာ’ဝတံ။
* ၁၄၂။
ဥက္ကံသဝန္တော ယောကောစိ၊ ဂုဏော ယဒိ ပတီယတေ။
ဥဒါရော’ယံ ဘဝေ တေန၊ သနာထာ ဗန္ဓပဒ္ဓတိ။
* ၁၄၃။
ပါဒမ္ဘောဇ ရဇော လိတ္တ၊ ဂတ္တာ ယေ တဝ ဂေါတမ။
အဟော! တေ ဇန္တဝေါ ယန္တိ၊ သဗ္ဗထာ နိရဇတ္တနံ။
* ၁၄၄။
ဧဝံ ဇိနာ’နုဘာဝဿ၊ သမုက္ကံသော’တြ ဒိဿတိ။
ပညဝါ ဝိဓိနာ’နေန၊ စိန္တယေ ပရ မီဒိသံ။
* ၁၄၅။
ဥဒါရော သောပိ ဝိညေယျော၊ ယံ ပသတ္ထ ဝိသေသနံ။
ယထာ ကီဠာသရော လီလာ၊ ဟာသော ဟေမင်္ဂဒါ’ဒယော။
* ၁၄၆။
လောကိယ’တ္ထာ’န’တိက္ကန္တာ၊ ကန္တာ သဗ္ဗဇနာနပိ။
ကန္တိ နာမာ’တိဝုတ္တဿ၊ ဝုတ္တာ သာ ပရိဟာရတော။
ယထာ မုနိန္ဒ ဣစ္စာဒိ။
* ၁၄၇။
အတ္ထဗျတ္တာ’ဘိဓေယျဿာ၊
နေယျတာ သဒ္ဒတော’တ္ထတော။
သာ’ယံ တဒုဘယာ နေယျ၊ ပရိဟာရေ ပဒဿိတာ။
ယထာ မရီစိစ္စာဒိ စ၊ မနောနုရဉ္ဇနောစ္စာဒိ။
ပုန အတ္ထေန ယထာ
* ၁၄၈။
သဘာဝါ’မလတာ ဓီရ၊ မုဓာ ပါဒနခေသု တေ။
ယတော တေ’ဝနတာ’နန္တ၊ မောဠိစ္ဆာယာ ဇဟန္တိ နော။
* ၁၄၉။
‘ဗန္ဓသာရော’တိ မညန္တိ၊ ယံ သမဂ္ဂါပိ ဝိညုနော။
ဒဿနာ’ဝသရံ ပတ္တော၊ သမာဓိ နာမ’ယံ ဂုဏော။
* ၁၅၀။
အညဓမ္မော တတော’ညတ္ထ၊ လောကသီမာ’နုရောဓတော။
သမ္မာ အာဓီယတေ’စ္စေ’သော၊ ‘သမာဓီ’တိ နိရုစ္စတိ။
သမာဓိ ဥဒ္ဒေသ
* ၁၅၁။
အပါဏေ ပါဏီနံ ဓမ္မော၊ သမ္မာ အာဓီယတေ ကွစိ၊။
နိရူပေ ရူပယုတ္တဿ၊ နိရသေ သရသဿ၊ စ။
* ၁၅၂။
အဒြဝေ ဒြဝယုတ္တဿ၊ အကတ္တရိပိ ကတ္တုတာ၊။
ကဌိနဿာ’သရီရေ၊ပိ၊ ရူပံ တေသံ ကမာ သိယာ။
သမာဓိနိဒ္ဒေသ
အပါဏေ ပါဏီနံ ဓမ္မော
* ၁၅၃။
ဥဏ္ဏာ ပုဏ္ဏိ’န္ဒုနာ နာထ! ဒိဝါပိ သဟ သင်္ဂမာ။
ဝိနိဒ္ဒါ သမ္ပမောဒန္တိ၊ မညေ ကုမုဒိနီ တဝ။
နိရုပေ ရူပယုတ္တဿ
* ၁၅၄။
ဒယာရသေသု မုဇ္ဇန္တာ၊ ဇနာ’မတရသေသွိ’ဝ။
သုခိတာ ဟတဒေါသာ တေ၊ နာထ! ပါဒ’မ္ဗုဇာ’နတာ။
နိရသေ သရသဿ
* ၁၅၅။
မဓုရေပိ ဂုဏေ ဓီရ၊ န’ပ္ပသီဒန္တိ ယေ တဝ။
ကီဒိသီ မနသောဝုတ္တိ၊ တေသံ ခါရဂုဏာန ဘော’။
အဒြဝေ ဒြဝယုတ္တဿ
* ၁၅၆။
သဗ္ဗတ္ထသိဒ္ဓ! စူဠက၊ ပုဋပေယျာ မဟာဂုဏာ။
ဒိသာ သမန္တာ ဓာဝန္တိ၊ ကုန္ဒသောဘာ သ လက္ခဏာ။
အကတ္တရိပိ ကတ္တုတာ
* ၁၅၇။
မာရာ’ရိဗလဝိဿဋ္ဌာ၊ ကုဏ္ဌာ နာနာဝိဓာ’ယုဓာ။
လဇ္ဇမာနာ’ညဝေသေန၊ ဇိန! ပါဒါ’နတာ တဝ။
ကဌိနဿာ သရီရေ
* ၁၅၈။
မုနိန္ဒဘာဏုမာ ကာလော၊
ဒိတော ဗောဓော’ဒယာ’စလေ။
သဒ္ဓမ္မရံသိနာ ဘာတိ၊ ဘိန္ဒ မန္ဒတမံ ပရံ။
* ၁၅၉။
ဝမနု’ဂ္ဂိရနာဒျေ’တံ၊ ဂုဏဝုတျ’ပရိစ္စုတံ။
အတိသုန္ဒရ မညံ တု၊ ကာမံ ဝိန္ဒတိ ဂါမ္မတံ။
* ၁၆၀။
ကန္တီနံ ဝမနဗျာဇာ၊ မုနိပါဒနခါ’ဝလီ။
စန္ဒကန္တီ ပိဝန္တီ’ဝ၊ နိပ္ပဘံ တံ ကရောန္တိယော။
* ၁၆၁။
အစိတ္တကတ္တုကံ ရုစျ [ရုစ္စ (သီ.)]၊ မိစ္စေဝံ ဂုဏကမ္မတံ။
သစိတ္တကတ္တုကံ ပေ’တံ၊ ဂုဏကမ္မံ ယဒု’တ္တမံ။
* ၁၆၂။
ဥဂ္ဂိရန္တော’ဝ သသ္နေဟ၊ ရသံ ဇိနဝရော ဇနေ။
ဘာသန္တော မဓုရံ ဓမ္မံ၊ ကံ န သပ္ပီဏယေ ဇနံ။
* ၁၆၃။
ယော သဒ္ဒသတ္ထကုသလော ကုသလော နိဃဏ္ဍု၊
ဆန္ဒောအလင်္ကတိသု နိစ္စကတာ’ဘိယောဂေါ။
သော’ယံ ကဝိတ္တဝိကလောပိ ကဝီသု သင်္ချ၊
မောဂ္ဂယှ ဝိန္ဒတိ ဟိ ကိတ္တိ’ မမန္ဒရူပံ။
ဣတိ သံဃရက္ခိတမဟာသာမိဝိရစိတေ သုဗောဓာလင်္ကာရေ
ဂုဏာဝဗောဓော နာမ
တတိယော ပရိစ္ဆေဒေါ။
၄. အတ္ထာလင်္ကာရာဝဗောဓ-စတုတ္ထပရိစ္ဆေဒ
* ၁၆၄။
အတ္ထာလင်္ကာရသဟိတာ၊ သဂုဏာ ဗန္ဓပဒ္ဓတိ။
အစ္စန္တကန္တာ ကန္တာ [ယတော အစ္စန္တကန္တာ (က.)] ဝ ဝုစ္စန္တေ တေ တတော’ဓုနာ။
* ၁၆၅။
သဘာဝ၊ ဝင်္ကဝုတ္တီနံ၊ ဘေဒါ ဒွိဓာ အလံကြိယာ။
ပဌမာ တတ္ထ ဝတ္ထူနံ၊ နာနာဝတ္ထာ’ဝိဘာဝိနီ။
ယထာ
* ၁၆၆။
လီလာ ဝိကန္တိ သုဘဂေါ၊ ဒိသာ ထိရ ဝိလောကနော။
ဗောဓိသတ္တင်္ကုရော ဘာသံ၊ ဝိရောစိ ဝါစ မာသဘိံ။
* ၁၆၇။
ဝုတ္တိ ဝတ္ထုသဘာဝဿ၊ ယာ’ညထာ သာ’ပရာ ဘဝေ။
တဿာ’နန္တဝိကပ္ပတ္တာ၊ ဟောတိ ဗီဇော’ပဒဿနံ။
ဝင်္ကဝုတ္တိ အတ္ထာလင်္ကာရ
ဥဒ္ဒေသ
* ၁၆၈။
တတ္ထာ’တိသယ၊ ဥပမာ၊ ရူပကာ၊ ဝုတ္တိ၊ ဒီပကံ၊။
အက္ခေပေါ၊ တ္ထန္တရနျာသော၊ ဗျတိရေကော၊ ဝိဘာဝနာ။
* ၁၆၉။
ဟေတု၊ က္ကမော၊ ပိယတရံ၊ သမာသ၊ ပရိကပ္ပနာ။
သမာဟိတံ၊ ပရိယာယ၊ ဝုတ္တိ၊ ဗျာဇောပဝဏ္ဏနံ။
* ၁၇၀။
ဝိသေသ၊ ရုဠှာဟင်္ကာရာ၊ သိလေသော၊ တုလျယောဂိတာ။
နိဒဿနံ၊ မဟန္တတ္တံ၊ ဝဉ္စနာ၊ ပ္ပကတတ္ထုတိ၊။
* ၁၇၁။
ဧကာဝလိ၊ အညမညံ၊ သဟဝုတ္တိ၊ ဝိရောဓိတာ။
ပရိဝုတ္တိ၊ ဗ္ဘမော၊ ဘာဝေါ၊ မိဿ၊ မာသီ၊ ရသီ၊ ဣတိ။
* ၁၇၂။
ဧတေ ဘေဒါ သမုဒ္ဒိဋ္ဌာ၊ ဘာဝေါ ဇီဝိတ မုစ္စတေ။
ဝင်္ကဝုတ္တီသု ပေါသေသိ၊ သိလေသော တု သိရိံ ပရံ။
နိဒ္ဒေသ
* ၁၇၃။
ပကာသကာ ဝိသေသဿ၊ သိယာ’တိသယဝုတ္တိ ယာ။
လောကာ’တိက္ကန္တဝိသယာ၊ လောကိယာ၊တိ စ သာ ဒွိဓာ။
* ၁၇၄။
လောကိယာတိသယဿေ’တေ၊
ဘေဒါ ယေ ဇာတိအာဒယော။
ပဋိပါဒီယတေ တွ’ဇ္ဇ၊ လောကာတိက္ကန္တဂေါစရာ။
* ၁၇၅။
ပိဝန္တိ ဒေဟကန္တီ ယေ၊ နေတ္တဉ္ဇလိပုဋေန တေ။
နာ’လံ ဟန္တုံ ဇိနေ’သံ တွံ၊ တဏှံ တဏှာဟရောပိ ကိံ?
* ၁၇၆။
ဥပမာနော’ပမေယျာနံ၊ သဓမ္မတ္တံ သိယော’ပမာ။
သဒ္ဒ၊ တ္ထဂမ္မာ၊ ဝါကျတ္ထ၊ ဝိသယာ၊တိ စ သာ ဘိဓာ။
* ၁၇၇။
သမာသ၊ ပစ္စယေ၊ ဝါ’ဒီ၊ သဒ္ဒါ တေသံ ဝသာ တိဓာ။
သဒ္ဒဂမ္မာ သမာသေန၊ မုနိန္ဒော စန္ဒိမာ’နနော။
* ၁၇၈။
အာယာဒီ ပစ္စယာ တေဟိ၊ ဝဒနံ ပင်္ကဇာယတေ။
မုနိန္ဒနယန ဒွန္ဒံ၊ နီလုပ္ပလဒလီယတိ။
* ၁၇၉။
ဣဝါဒီ ဣဝ၊ ဝါ၊ တုလျ၊ သမာန၊ နိဘ၊ သန္နိဘာ။
ယထာ၊ သင်္ကာသ၊ တုလိတ၊ ပ္ပကာသ၊ ပတိရူပကာ။
* ၁၈၀။
သရီ၊ သရိက္ခ၊ သံဝါဒီ၊ ဝိရောဓိ၊ သဒိသာ၊ ဝိယ။
ပဋိပက္ခ၊ ပစ္စနီကာ၊ သပက္ခော၊ ပမိတော၊ ပမာ။
* ၁၈၁။
ပဋိဗိမ္ဗ၊ ပဋိစ္ဆန္န၊ သရူပ၊ သမ၊ သမိတာ။
သဝဏ္ဏာ၊ ဘာ၊ ပဋိနိဓိ၊ သဓမ္မာ၊ ဒိ သလက္ခဏာ။
* ၁၈၂။
ဇယတျ၊ က္ကောသတိ၊ ဟသတိ၊ ပတိဂဇ္ဇတိ၊ ဒူဘတိ။
ဥသူယတျ၊ ဝဇာနာတိ၊ နိန္ဒတိ၊ ဿတိ၊ ရုန္ဓတိ။
* ၁၈၃။
တဿ စောရေတိ သောဘဂ္ဂံ၊ တဿ ကန္တိံ ဝိလုမ္ပတိ။
တေန သဒ္ဓိံ ဝိဝဒတိ၊ တုလျံ တေနာ’ဓိရောဟတိ။
* ၁၈၄။
ကစ္ဆံ ဝိဂါဟတေ၊ တဿ၊ တ မနွေတျ၊ နုဗန္ဓတိ။
တံသီလံ၊ တံနိသေဓေတိ၊ တဿ စာ’နုကရောတိ၊ မေ။
* ၁၈၅။
ဥပမာနော’ပမေယျာနံ၊ သဓမ္မတ္တံ ဝိဘာဝိဘိ။
ဣမေဟိ ဥပမာဘေဒါ၊ ကေစိ နိယျန္တိ သမ္ပတိ။
* ၁၈၆။
ဝိကာသိပဒုမံ’ဝါ’တိ၊ သုန္ဒရံ သုဂတာ’နနံ။
ဣတိ ဓမ္မောပမာ နာမ၊ တုလျဓမ္မနိဒဿနာ။
* ၁၈၇။
ဓမ္မဟီနာ ‘‘မုခ’မ္ဘောဇ၊ သဒိသံ မုနိနော’’ဣတိ။
ဝိပရီတော’ပမာ ‘‘တုလျ၊ မာနနေန’မ္ဗုဇံ တဝ’’။
* ၁၈၈။
တဝါ’နန’မိဝ’မ္ဘောဇံ၊ အမ္ဘောဇ’မိဝ တေ မုခံ။
အညမညောပမာ သာ’ယံ၊ အညမညောပမာနတော။
* ၁၈၉။
‘‘ယဒိ ကိဉ္စိ ဘဝေ’မ္ဘောဇံ၊ လောစန’ဗ္ဘမုဝိဗ္ဘမံ။
ဓာရေတုံ မုခသောဘံ တံ၊ တဝေ’’တိ အဗ္ဘုတောပမာ။
* ၁၉၀။
‘‘သုဂန္ဓိ သောဘာ သမ္ဗန္ဓီ၊ သိသိရံ’သု ဝိရောဓိ စ။
မုခံ တဝ’မ္ဗုဇံဝေ’တိ’’၊ သာ သိလေသောပမာ မတာ။
* ၁၉၁။
သရူပသဒ္ဒဝါစ္စတ္တာ၊ သာ သန္တာနောပမာ ယထာ။
ဗာလာ’ဝု’ယျာနမာလာ’ယံ၊ သာ’လကာ’နနသောဘိနီ။
* ၁၉၂။
ခယီ စန္ဒော၊ ဗဟုရဇံ၊ ပဒုမံ၊ တေဟိ တေ မုခံ။
သမာနမ္ပိ သမုက္ကံသိ၊ တျ’ယံ နိန္ဒောပမာ မတာ။
* ၁၉၃။
အသမတ္ထော မုခေနိ’န္ဒု၊ ဇိန! တေ ပဋိဂဇ္ဇိတုံ။
ဇဠော ကလင်္ကီ’တိ အယံ၊ ပဋိသေဓောပမာ သိယာ။
* ၁၉၄။
‘‘ကစ္ဆံ စန္ဒာရဝိန္ဒာနံ၊ အတိက္ကမ္မ မုခံ တဝ။
အတ္တနာ’ဝ သမံ ဇာတ’’၊ မိတျ’သာဓာရဏောပမာ။
* ၁၉၅။
‘‘သဗ္ဗ’မ္ဘောဇ’ပ္ပဘာသာရော၊ ရာသိဘူတော’ဝ ကတ္ထစိ။
တဝါ’နနံ ဝိဘာတီ’’တိ၊ ဟောတာ’ဘူတောပမာ အယံ။
* ၁၉၆။
ပတီယတေ’တ္ထဂမ္မာ တု၊ သဒ္ဒသာမတ္ထိယာ ကွစိ။
သမာသ၊ ပ္ပစ္စယေ၊ ဝါဒိ၊ သဒ္ဒယောဂံ ဝိနာ အပိ။
* ၁၉၇။
ဘိင်္ဂါနေ’မာနိ စက္ခူနိ၊ နာ’မ္ဗုဇံ မုခ’မေဝိ’ဒံ။
သုဗျတ္တသဒိသတ္တေန၊ သာ သရူပေါပမာ မတာ။
* ၁၉၈။
‘‘မယေ’ဝ မုခသောဘာ’ဿေ၊ တျလ’မိန္ဒု! ဝိကတ္ထနာ။
ယတော’မ္ဗုဇေပိ သာ’တ္ထီတိ’’၊ ပရိကပ္ပောပမာ အယံ။
* ၁၉၉။
‘‘ကိံ ဝါ’မ္ဗုဇ’န္တောဘန္တာလိ၊ ကိံ လောလနယနံ မုခံ။
မမ ဒေါလာယတေ စိတ္တ’’၊ မိစ္စ’ယံ သံသယောပမာ။
* ၂၀၀။
ကိဉ္စိ ဝတ္ထုံ ပဒဿေတွာ၊ သဓမ္မဿာ’ဘိဓာနတော။
သာမျပ္ပတီတိသဗ္ဘာဝါ၊ ပတိဝတ္ထုပမာ ယထာ။
* ၂၀၁။
ဇနေသု ဇာယမာနေသု၊ နေ’ကောပိ ဇိနသာဒိသော။
ဒုတိယော နနု နတ္ထေ’ဝ၊ ပါရိဇာတဿ ပါဒပေါ။
* ၂၀၂။
ဝါကျတ္ထေနေ’ဝ ဝါကျတ္ထော၊ ယဒိ ကောစူ’ပမီယတေ။
ဣဝယုတ္တာ၊ ဝိယုတ္တတ္တာ၊ သာ ဝါကျတ္ထောပမာ ဒွိဓာ။
ဣဝယုတ္တာ
* ၂၀၃။
ဇိနော သံက္လေသတတ္တာနံ၊ အာဝိဘူတော ဇနာန’ယံ။
ဃမ္မသန္တာပတတ္တာနံ၊ ဃမ္မကာလေ’မ္ဗုဒေါ ဝိယ။
ဣဝဝိယုတ္တာ
* ၂၀၄။
မုနိန္ဒာနန မာဘာတိ၊ ဝိလာသေကမနောဟရံ။
ဥဒ္ဓံ သမုဂ္ဂတဿာ’ပိ၊ ကိံ တေ စန္ဒ ဝိဇမ္ဘနာ။
* ၂၀၅။
သမုဗ္ဗေဇေတိ ဓီမန္တံ၊ ဘိန္နလိင်္ဂါဒိကံ တု ယံ။
ဥပမာဒူသနာယာ’လ၊ မေတံ ကတ္ထစိ တံ ယထာ။
* ၂၀၆။
ဟံသီ’ဝါ’ယံ သသီ ဘိန္န၊ လိင်္ဂါ၊ ကာသံ သရာနိ’ဝ။
ဝိဇာတိ ဝစနာ၊ ဟီနာ၊ သာ’ဝ ဘတ္တော ဘဋော’ဓိပေ။
* ၂၀၇။
‘‘ခဇ္ဇောတော ဘာဏုမာလီ’ဝ၊ ဝိဘာတိ’’တျဓိကောပမာ။
အဖုဋ္ဌတ္ထာ ‘‘ဗလမ္ဗောဓိ၊ သာဂရော ဝိယ သံခုဘိ။’’
* ၂၀၈။
‘‘စန္ဒေ ကလင်္ကော ဘိင်္ဂေါ’ဝေ’၊ တျု’ပမာပေက္ခိနီ အယံ။
ခဏ္ဍိတာ ကေရဝါ’ကာရော၊ သကလင်္ကော နိသာကရော။
* ၂၀၉။
ဣစ္စေဝမာဒိရူပေသု၊ ဘဝန္တိ ဝိဂတာ’ဒရာ။
ကရောန္တိ စာ’ဒရံ ဓီရာ၊ ပယောဂေ ကွစိ ဒေ’ဝ တု။
* ၂၁၀။
ဣတ္ထီယံ’ဝါ’ဇနော ယာတိ၊ ဝဒတျေ’သာ ပုမာ ဝိယ။
ပိယော ပါဏာ ဣဝါ’ယံ မေ၊ ဝိဇ္ဇာ ဓန’မိဝ’စ္စိတာ။
* ၂၁၁။
ဘဝံ ဝိယ မဟီပါလ၊ ဒေဝရာဇာ ဝိရောစတေ။
အလ’မံသုမတော ကစ္ဆံ၊ တေဇသာ ရောဟိတုံ အယံ။
* ၂၁၂။
ဥပမာနော’ပမေယျာနံ၊ အဘေဒဿ နိရူပနာ။
ဥပမာ’ဝ တိရောဘူတ၊ ဘေဒါ ရူပက မုစ္စတေ။
* ၂၁၃။
အသေသ ဝတ္ထု ဝိသယံ၊ ဧကဒေသ ဝိဝုတ္တိ [ဝိဝတ္တိ (ဋီကာ)]၊ စ။
တံ ဒွိဓာ ပုန ပစ္စေကံ၊ သမာသာဒိဝသာ တိဓာ။
အသေသဝတ္ထုဝိသယသမာသ
* ၂၁၄။
အင်္ဂုလိဒလ သံသောဘိံ၊ နခဒီဓိတိ ကေသရံ။
သိရသာ န ပိလန္ဓန္တိ၊ ကေ မုနိန္ဒ ပဒ’မ္ဗုဇံ။
အသေသဝတ္ထုဝိသယအသမာသ
* ၂၁၅။
ရတနာနိ ဂုဏာ ဘူရီ၊ ကရုဏာ သီတလံ ဇလံ။
ဂမ္ဘီရတ္တ မဂါဓတ္တံ၊ ပစ္စက္ခော’ယံ ဇိနော’မ္ဗုဓိ။
အသေသဝတ္ထုဝိသယမိဿက
* ၂၁၆။
စန္ဒိကာ မန္ဒဟာသာ တေ၊ မုနိန္ဒ! ဝဒနိ’န္ဒုနော။
ပဗောဓယတျ’ယံ သာဓု၊ မနော ကုမုဒ ကာနနံ။
* ၂၁၇။
အသေသဝတ္ထုဝိသယေ၊ ပဘေဒေါ ရူပကေ အယံ။
ဧကဒေသဝိဝုတ္တိမှိ၊ ဘေဒေါ ဒါနိ ပဝုစ္စတိ။
ဧကဒေသဝိဝုတ္တိသမာသ
* ၂၁၈။
ဝိလာသ ဟာသ ကုသုမံ၊ ရုစိရာ’ဓရ ပလ္လဝံ။
သုခံ ကေ ဝါ န ဝိန္ဒန္တိ၊ ပဿန္တာ မုနိနော မုခံ။
ဧကဒေသဝိဝုတ္တိအသမာသ
* ၂၁၉။
ပါဒဒွန္ဒံ မုနိန္ဒဿ၊ ဒဒါတု ဝိဇယံ တဝ။
နခရံသီ ပရံ ကန္တာ၊ ယဿ ပါပဇယဒ္ဓဇာ။
ဧကဒေသဝိဝုတ္တိမိဿက
* ၂၂၀။
သုနိမ္မလကပေါလဿ၊ မုနိန္ဒ ဝဒနိ’န္ဒုနော။
သာဓု’ပ္ပဗုဒ္ဓ ဟဒယံ၊ ဇာတံ ကေရဝ ကာနနံ။
* ၂၂၁။
ရူပကာနိ ဗဟူနျေ’ဝ [ဋီကာယံ ဥဒ္ဓဋံ ယုတ္တရူပကံ သိတပုပ္ဖုဇလံ လောလ၊ နေတ္တဘိင်္ဂ တဝါ’နနံ။ ကဿ နာမ မနော ဓီရ၊ နာကဍ္ဎတိ မနောဟရံ။]၊ ယုတ္တာ၊ ယုတ္တာဒိဘေဒတော။
ဝိသုံ န တာနိ ဝုတ္တာနိ၊ ဧတ္ထေ’ဝ’န္တောဂဓာနိ’တိ။
* ၂၂၂။
‘‘စန္ဒိမာ’ကာသပဒုမ’’၊ မိစ္စေတံ ခဏ္ဍရူပကံ။
ဒုဋ္ဌ၊ ‘‘မမ္ဗောရုဟဝနံ၊ နေတ္တာနိ’စ္စာ’’ဒိ သုန္ဒရံ။
* ၂၂၃။
ပရိယန္တော ဝိကပ္ပာနံ၊ ရူပကဿော’ပမာယ စ။
နတ္ထိ ယံ တေန ဝိညေယျံ၊ အဝုတ္တ မနုမာနတော။
* ၂၂၄။
ပုနပ္ပုန မုစ္စာရဏံ [ပုနပ္ပုနုစ္စာရဏံ ယံ (သီ. က.)]၊ ယမတ္ထဿ၊ ပဒဿ စ။
ဥဘယေသဉ္စ ဝိညေယျာ၊ သာ’ယ’မာဝုတ္တိ နာမတော။
အတ္ထာဝုတ္တိ
* ၂၂၅။
မနော ဟရတိ သဗ္ဗေသံ၊ အာဒဒါတိ ဒိသာ ဒသ။
ဂဏှာတိ နိမ္မလတ္တဉ္စ၊ ယသောရာသိ ဇိနဿ’ယံ။
ပဒါဝုတ္တိ
* ၂၂၆။
ဝိဘာသေန္တိ ဒိသာ သဗ္ဗာ၊ မုနိနော ဒေဟကန္တိယော။
ဝိဘာ သေန္တိ စ သဗ္ဗာပိ၊ စန္ဒာဒီနံ ဟတာ ဝိယ။
ဥဘယာဝုတ္တိ
* ၂၂၇။
ဇိတွာ ဝိဟရတိ က္လေသ၊ ရိပုံ လောကေ ဇိနော အယံ။
ဝိဟရတျ’ရိဝဂ္ဂေါ’ယံ၊ ရာသိဘူတော’ဝ ဒုဇ္ဇနေ။
* ၂၂၈။
ဧကတ္ထ ဝတ္တမာနမ္ပိ၊ သဗ္ဗဝါကျော’ပကာရကံ။
ဒီပကံ နာမ တံ စာဒိ၊ မဇ္ဈ၊ န္တဝိသယံ တိဓာ။
အာဒိ ဒီပက
* ၂၂၉။
အကာသိ ဗုဒ္ဓါ ဝေနေယျ၊ ဗန္ဓူန မမိတော’ဒယံ။
သဗ္ဗပါပေဟိ စ သမံ၊ နေကတိတ္ထိယမဒ္ဒနံ။
မဇ္ဈေ ဒီပက
* ၂၃၀။
ဒဿနံ မုနိနော သာဓု၊ ဇနာနံ ဇာယတေ’မတံ။
တဒ’ညေသံ တု ဇန္တူနံ၊ ဝိသံ နိစ္စော’ပတာပနံ။
အန္တဒီပက
* ၂၃၁။
အစ္စန္တ ကန္တ လာဝဏျ၊ စန္ဒာ’တပ မနောဟရော။
ဇိနာ’နနိ’န္ဒု ဣန္ဒု စ၊ ကဿ နာ’နန္ဒကော ဘဝေ။
မာလာဒီပက
* ၂၃၂။
ဟောတာ’ဝိပ္ပဋိသာရာယ၊ သီလံ၊ ပါမောဇ္ဇဟေတု သော။
တံ ပီတိဟေတု၊ သာ စာ’ယံ၊ ပဿဒ္ဓျာ’ဒိ ပသိဒ္ဓိယာ။
* ၂၃၃။
ဣစ္စာ’ဒိဒီပကတ္တေပိ၊ ပုဗ္ဗံ ပုဗ္ဗ မပေက္ခိနီ။
ဝါကျမာလာ ပဝတ္တာတိ၊ တံ မာလာဒီပကံ မတံ။
* ၂၃၄။
အနေနေ’ဝ’ပ္ပကာရေန၊ သေသာန မပိ ဒီပကေ။
ဝိကပ္ပာနံ ဝိဓာတဗ္ဗာ၊ နုဂတိ သုဒ္ဓဗုဒ္ဓိဘိ။
* ၂၃၅။
ဝိသေသ ဝစနိ’စ္ဆာယံ၊ နိသေဓဝစနံ တု ယံ။
အက္ခေပေါ နာမ သောယဉ္စ၊ တိဓာ ကာလပ္ပဘေဒတော။
* ၂၃၆။
ဧကာကီ’ နေကသေနံ တံ၊ မာရံ သ ဝိဇယီ ဇိနော။
ကထံ တ မထဝါ တဿ၊ ပါရမီဗလ မီဒိသံ။
အတီတက္ခေပေါ။
* ၂၃၇။
ကိံ စိတ္တေ’ဇာသမုဂ္ဃာတံ၊ အပတ္တော’သ္မီတိ ခိဇ္ဇသေ။
ပဏာမော နနု သော ယေ’ဝ၊ သကိမ္ပိ သုဂတေ ဂတော။
ဝတ္တမာနက္ခေပေါ။
* ၂၃၈။
သစ္စံ န တေ ဂမိဿန္တိ၊ သိဝံ သုဇနဂေါစရံ။
မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိ ပရိက္ကန္တ [ပရိကန္တ (က.)]၊ မာနသာ ယေ သုဒုဇ္ဇနာ။
အနာဂတက္ခေပေါ။
* ၂၃၉။
ဉေယျော အတ္ထန္တရနျာသော၊ ယော၊ ညဝါကျတ္ထသာဓနော။
သဗ္ဗဗျာပီ ဝိသေသဋ္ဌော၊ ဟိဝိသိဋ္ဌ’ဿ ဘေဒတော။
ဟိ ရဟိတ သဗ္ဗဗျာပီ
* ၂၄၀။
တေပိ လောကဟိတာ သတ္တာ၊ သူရိယော စန္ဒိမာ အပိ။
အတ္ထံ ပဿ ဂမိဿန္တိ၊ နိယမော ကေန လင်္ဃျတေ။
ဟိ သဟိတ သဗ္ဗဗျာပီ
* ၂၄၁။
သတ္ထာ ဒေဝမနုဿာနံ၊ ဝသီ သောပိ မုနိဿရော။
ဂတော’ဝ နိဗ္ဗုတိံ သဗ္ဗေ၊ သင်္ခါရာ န ဟိ သဿတာ။
ဟိ ရဟိတ ဝိသေသဋ္ဌ
* ၂၄၂။
ဇိနော သံသာရကန္တာရာ၊ ဇနံ ပါပေတိ [ပါပေသိ (က.)] နိဗ္ဗုတိံ။
နနု ယုတ္တာ ဂတိ သာ’ယံ၊ ဝေသာရဇ္ဇ သမင်္ဂိနံ။
ဟိ သဟိတ ဝိသေသဋ္ဌ
* ၂၄၃။
သုရတ္တံ တေ’ဓရဖုဋံ၊ ဇိန! ရဉ္ဇေတိ မာနသံ။
သယံ ရာဂပရီတာ ဟိ၊ ပရေ ရဉ္ဇေန္တိ သင်္ဂတေ။
* ၂၄၄။
ဝါစ္စေ ဂမ္မေ ထ ဝတ္ထူနံ၊ သဒိသတ္တေ ပဘေဒနံ။
ဗျတိရေကော’ယ’မပျေ’ကော၊ ဘယဘေဒါ စတုဗ္ဗိဓော။
ဝါစ္စဧကဗျတိရေက
* ၂၄၅။
ဂမ္ဘီရတ္တ မဟတ္တာဒိ၊ ဂုဏာ ဇလဓိနာ ဇိန!။
တုလျော တွ မသိ ဘေဒေါ တု၊ သရီရေနေ’ဒိသေန တေ။
ဝါစ္စ ဥဘယဗျတိရေက
* ၂၄၆။
မဟာသတ္တာ’တိဂမ္ဘီရာ၊ သာဂရော သုဂတောပိ စ။
သာဂရော’ဉ္ဇနသင်္ကာသော၊ ဇိနော စာမီကရဇ္ဇုတိ။
ဂမ္မ ဧကဗျတိရေက
* ၂၄၇။
န သန္တာပါပဟံ နေဝိ၊ စ္ဆိတဒံ မိဂလောစနံ။
မုနိန္ဒ! နယနဒွန္ဒံ၊ တဝ တဂ္ဂုဏ ဘူသိတံ။
ဂမ္မဥဘယဗျတိရေက
* ၂၄၈။
မုနိန္ဒာနန မမ္ဘောဇ၊ မေသံ နာနတ္တ မီဒိသံ။
သုဝုတ္တာ’မတသန္ဒာယီ၊ ဝဒနံ နေ’ဒိသ’မ္ဗုဇံ။
* ၂၄၉။
ပသိဒ္ဓံ ကာရဏံ ယတ္ထ၊ နိဝတ္တေတွာ’ ဉာကာရဏံ။
သာဘာဝိကတ္တ မထဝါ၊ ဝိဘာဗျံ သာ ဝိဘာဝနာ။
ကာရဏန္တရဝိဘာဝနာ
* ၂၅၀။
အနဉ္ဇိတာ’သိတံ နေတ္တံ၊ အဓရော ရဉ္ဇိတာ’ရုဏော။
သမာနတာ ဘမု စာ’ယံ၊ ဇိနာ’နာဝဉ္စိတာ တဝ။
သာဘာဝိက ဝိဘာဝနာ
* ၂၅၁။
န ဟောတိ ခလု ဒုဇ္ဇနျ၊ မပိ ဒုဇ္ဇနသင်္ဂမေ။
သဘာဝနိမ္မလတရေ၊ သာဓုဇန္တူန စေတသိ။
* ၂၅၂။
ဇနကော၊ ဉာပကော စေတိ၊ ဒုဝိဓာ ဟေတဝေါ သိယုံ။
ပဋိသင်္ခရဏံ တေသံ၊ အလင်္ကာရတာယော’ဒိတံ။
* ၂၅၃။
ဘာဝါ’ဘာဝ ကိစ္စဝသာ၊ စိတ္တဟေတုဝသာပိ စ။
ဘေဒါ’နန္တာ ဣဒံ တေသံ၊ မုခမတ္တ နိဒဿနံ။
* ၂၅၄။
ပရမတ္ထပကာသေ’က၊ ရသာ သဗ္ဗမနောဟရာ။
မုနိနော ဒေသနာ’ယံ မေ၊ ကာမံ တောသေတိ မာနသံ။
ဘာဝကိစ္စော ကာရကဟေတု။
* ၂၅၅။
ဓီရေဟိ သဟ သံဝါသာ၊ သဒ္ဓမ္မဿာ’ဘိယောဂတော။
နိဂ္ဂဟေနိ’န္ဒြိယာနဉ္စ၊ ဒုက္ခဿု’ပသမော သိယာ။
အဘာဝကိစ္စော ကာရကဟေတု။
* ၂၅၆။
မုနိန္ဒ’စန္ဒ သံဝါဒိ၊ ကန္တဘာဝေါ’ပသောဘိနာ။
မုခေနေ’ဝ သုဗောဓံ တေ၊ မနံ ပါပါ’ဘိနိဿဋံ။
ဘာဝကိစ္စော ဉာပကဟေတု။
* ၂၅၇။
သာဓုဟတ္ထာ’ရဝိန္ဒာနိ၊ သင်္ကောစယတိ တေ ကထံ။
မုနိန္ဒ! စရဏဒွန္ဒ၊ ရာဂဗာလာ’တပေါ ဖုသံ?
အယုတ္တကာရီ စိတ္တဟေတု။
* ၂၅၈။
သင်္ကောစယန္တိ ဇန္တူနံ၊ ပါဏိပင်္ကေရုဟာနိ’ဟ။
မုနိန္ဒ! စရဏဒွန္ဒ၊ နခ စန္ဒာန’ မံသဝေါ။
ယုတ္တကာရီ စိတ္တဟေတု။
* ၂၅၉။
ဥဒ္ဒိဋ္ဌာနံ ပဒတ္ထာနံ၊ အနုဒ္ဒေသော ယထာက္ကမံ။
‘သင်္ချာန’မိတိ နိဒ္ဒိဋ္ဌံ၊ ယထာသင်္ချံ ကမောပိ စ။
* ၂၆၀။
အာလာပ ဟာသ လီဠာဟိ၊ မုနိန္ဒ! ဝိဇယာ တဝ။
ကောကိလာ ကုမုဒါနိ စော၊ ပသေဝန္တေ ဝနံ ဇလံ။
* ၂၆၁။
သိယာ ပိယတရံ နာမ၊ အတ္ထရူပဿ ကဿစိ။
ပိယဿာ’တိသယေနေ’တံ၊ ယံ ဟောတိ ပဋိပါဒနံ။
* ၂၆၂။
ပီတိယာ မေ သမုပ္ပန္နာ၊ သန္တ! သန္ဒဿနာ တဝ။
ကာလေနာ’ယံ ဘဝေ ပီတိ၊ တဝေ’ဝ ပုန ဒဿနာ။
* ၂၆၃။
ဝဏ္ဏိတေနော’ပမာနေန၊ ဝုတျာ’ဓိပ္ပေတ ဝတ္ထုနော။
သမာသဝုတ္တိ နာမာ’ယံ၊ အတ္ထ သင်္ခေပ ရူပတော။
* ၂၆၄။
သာ’ယံ ဝိသေသျမတ္တေန၊ ဘိန္နာ’ဘိန္နဝိသေသနာ။
အတ္ထေ’ဝ အပရာ ပျ’တ္ထိ၊ ဘိန္နာ’ဘိန္နဝိသေသနာ။
အဘိန္နဝိသေသန
* ၂၆၅။
ဝိသုဒ္ဓါ’မတသန္ဒာယီ၊ ပသတ္ထရတနာ’လယော။
ဂမ္ဘီရော စာ’ယ’ မမ္ဗောဓိ၊ ပုညေနာ’ပါဒိတော မယာ။
ဘိန္နာဘိန္နဝိသေသန
* ၂၆၆။
ဣစ္ဆိတ’တ္ထပဒေါ သာရော၊ ဖလပုပ္ဖော’ပသောဘိတော။
သစ္ဆာယော’ယ’မပုဗ္ဗောဝ ကပ္ပရုက္ခော သမုဋ္ဌိတော။
* ၂၆၇။
သာဂရတ္တေန သဒ္ဓမ္မော၊ ရုက္ခတ္တေနော’ဒိတော ဇိနော။
သဗ္ဗေ သာဓာရဏာ ဓမ္မာ၊ ပုဗ္ဗတြာ’ညတြ တု’တ္တယံ။
* ၂၆၈။
ဝတ္ထုနော’ညပ္ပကာရေန၊ ဌိတာ ဝုတ္တိ တဒ’ညထာ။
ပရိကပ္ပီယတေ ယတ္ထ၊ သာ ဟောတိ ပရိကပ္ပနာ။
* ၂၆၉။
ဥပမာ’ဗ္ဘန္တရတ္တေန၊ ကိရိယာဒိဝသေန စ။
ကမေနော’ဒါဟရိဿာမိ၊ ဝိဝိဓာ ပရိကပ္ပနာ။
ဥပမာဗ္ဘန္တရပရိကပ္ပနာ
* ၂၇၀။
ဣစ္ဆာဘင်္ဂါ’တုရာ’သီနာ၊ တာ’တိနိစ္စလ မစ္ဆရာ။
ဝသံ နေန္တိ’ဝ ဓီရံ တံ၊ တဒါ ယောဂါ’ဘိယောဂတော။
ကြိယာပရိကပ္ပနာ
* ၂၇၁။
ဂဇံ မာရော သမာရုဠှော၊ ယုဒ္ဓါယ’စ္စန္တ’မုန္နတံ။
မဂ္ဂ မနွေသတီ နူန၊ ဇိနဘီတော ပလာယိတုံ။
ဂုဏပရိကပ္ပနာ
* ၂၇၂။
မုနိန္ဒ! ပါဒဒွန္ဒေ တေ၊ စာရု ရာဇိဝ သုန္ဒရေ။
မညေ ပါပါ’ဘိ’သမ္မဒ္ဒ၊ ဇာတသောဏေန သောဏိမာ။
* ၂၇၃။
မညေ၊ သင်္ကေ၊ ဓုဝံ၊ နူန၊ မိဝ၊ မိစ္စေဝ မာဒိဟိ။
သာ’ယံ ဗျဉ္ဇီယတေ ကွာ’ပိ၊ ကွာ’ပိ ဝါကျေန ဂမျတေ။
ဂမ္မပရိကပ္ပနာ
* ၂၇၄။
ဒယာ သဉ္ဇာတ သရသာ၊ ဒေဟာ နိက္ခန္တကန္တိယော။
ပီဏေန္တာ ဇိန! တေ သာဓု၊ ဇနံ သရသတံ နယုံ။
* ၂၇၅။
အာရဗ္ဘန္တဿ ယံကိဉ္စိ၊ ကတ္တုံ ပုညဝသာ ပုန။
သာဓန’န္တရလာဘော ယော၊ တံ ဝဒန္တိ သမာဟိတံ။
* ၂၇၆။
မာရာ’ရိဘင်္ဂါ’ဘိမုခ၊ မာနသော တဿ သတ္ထုနော။
မဟာမဟီ မဟာရဝံ၊ ရဝီ’ယ’မုပကာရိကာ။
* ၂၇၇။
အဝတွာ’ဘိမတံ တဿ၊ သိဒ္ဓိယာ ဒဿန’ညထာ။
ဝဒန္တိ တံ ‘ပရိယာယ၊ ဝုတ္တီ’တိ သုစိဗုဒ္ဓယော။
* ၂၇၈။
ဝိဝဋ’င်္ဂဏနိက္ခိတ္တံ၊ ဓန’မာရက္ခ ဝဇ္ဇိတံ။
ဓနကာမ! ယထာကာမံ၊ တုဝံ ဂစ္ဆ ယဒိစ္ဆသိ။
* ၂၇၉။
ထုတိံ ကရောတိ နိန္ဒန္တော၊ ဝိယ တံ ဗျာဇဝဏ္ဏနံ။
ဒေါသာ’ဘာသာ ဂုဏာ ဧဝ၊ ယန္တိ သန္နိဓိ မတြ ဟိ။
* ၂၈၀။
သဉ္စာလေတု မလံ တွံ’သိ၊ ဘုသံ ကုဝလယာ’ခိလံ။
ဝိသေသံ တာဝတာ နာထ!၊ ဂုဏာနံ တေ ဝဒါမ ကိံ?
* ၂၈၁။
ဝိသေသိ’စ္ဆာယံ ဒဗ္ဗဿ၊ ကြိယာ၊ ဇာတိ၊ ဂုဏဿ စ။
ဝေကလ္လဒဿနံ ယတြ၊ ဝိသေသော နာမ ယံ ဘဝေ။
* ၂၈၂။
န ရထာ၊ န စ မာတင်္ဂါ၊ န ဟယာ၊ န ပဒါတယော။
ဇိတော မာရာရိ မုနိနာ၊ သမ္ဘာရာဝဇ္ဇနေန ဟိ။
ဒဗ္ဗဝိသေသဝုတ္တိ။
* ၂၈၃။
န ဗဒ္ဓါ ဘူကုဋိ၊ နေဝ၊ ဖုရိတော ဒသနစ္ဆဒေါ။
မာရာရိဘင်္ဂံ စာ’ကာသိ၊ မုနိ ဝီရော ဝရော သယံ။
ကြိယာဝိသေသဝုတ္တိ။
* ၂၈၄။
န ဒိသာသု ဗျာတ္တာ [တတာ (က.)] ရံသိ၊
နာ’လောကော လောကပတ္ထဋော။
တထာပျ’န္ဓတမဟရံ၊ ပရံ သာဓုသုဘာသိတံ။
ဇာတိဝိသေသဝုတ္တိ။
* ၂၈၅။
န ခရံ၊ န ဟိ ဝါ ထဒ္ဓံ၊ မုနိန္ဒ! ဝစနံ တဝ။
တထာပိ ဂါဠှံ ခဏတိ၊ နိမ္မူလံ ဇနတာမဒံ။
ဂုဏဝိသေသဝုတ္တိ
* ၂၈၆။
ဒဿီယတေ’တိရိတ္တံ တု၊ သူရဝီရတ္တနံ ယဟိံ။
ဝဒန္တိ ဝိညူဝစနံ၊ ရုဠှာဟင်္ကာရ မီဒိသံ။
* ၂၈၇။
ဒမေ နန္ဒောပနန္ဒဿ၊ ကိံ မေ ဗျာပါရဒဿနာ?
ပုတ္တာ မေ ပါဒသမ္ဘတ္တာ၊ သဇ္ဇာ သန္တေ’ဝ တာဒိသေ။
* ၂၈၈။
သိလေသော ဝစနာ’နေကာ၊ ဘိဓေယျေ’ကပဒါယုတံ။
အဘိန္နပဒဝါကျာဒိ၊ ဝသာ တေဓာ’ယ မီရိတော။
* ၂၈၉။
အန္ဓတမဟရော ဟာရီ၊ သမာရုဠှော မဟောဒယံ။
ရာဇတေ ရံသိမာလီ’ယံ၊ ဘဂဝါ ဗောဓယံ ဇနေ။
အဘိန္နပဒဝါကျသိလေသော။
* ၂၉၀။
သာရဒါ’မလကာ’ဘာသော၊ သမာနီတ ပရိက္ခယော။
ကုမုဒါ’ကရသမ္ဗောဓော၊ ပီဏေတိ ဇနတံ သုဓီ။
ဘိန္နပဒဝါကျသိလေသော။
* ၂၉၁။
သမာဟိတ’တ္တဝိနယော၊ အဟီန မဒ မဒ္ဒနော။
သုဂတော ဝိသဒံ ပါတု၊ ပါဏိနံ သော ဝိနာယကော။
ဘိန္နာဘိန္နပဒဝါကျသိလေသော။
* ၂၉၂။
ဝိရုဒ္ဓါ၊ ဝိရုဒ္ဓါ၊ ဘိန္န၊ ကမ္မာ၊ နိယမဝါ၊ ပရော။
နိယမ’က္ခေပဝစနော၊ အဝိရောဓိ၊ ဝိရောဓျ’ပိ။
* ၂၉၃။
ဩစိတျ သမ္ပောသကာဒိ၊ သိလေသော၊ ပဒဇာ’ဒိ [ပဒဇာတိ (က.)] ပိ။
ဧသံ နိဒဿနေသွေ’ဝ၊ ရူပ မာဝိ ဘဝိဿတိ။
ဝိရုဒ္ဓကမ္မသိလေသ
* ၂၉၄။
သဝသေ ဝတ္တယံ လောကံ၊ အခိလံ ကလ္လဝိဂ္ဂဟော။
ပရာဘဝတိ မာရာရိ၊ ဓမ္မရာဇာ ဝိဇမ္ဘတေ။
အဝိရုဒ္ဓကမ္မသိလေသ
* ၂၉၅။
သဘာဝမဓုရံ ပုည ဝိသေသော’ဒယ သမ္ဘဝံ။
သုဏန္တိ ဝါစံ မုနိနော၊ ဇနာ ပဿန္တိ စာ’မတံ။
အဘိန္နကမ္မသိလေသ
* ၂၉၆။
အန္ဓကာရာ’ပဟာရာယ၊ သဘာဝ မဓုရာယ စ။
မနော ပီဏေတိ ဇန္တူနံ၊ ဇိနော ဝါစာယ ဘာယ စ။
နိယမဝန္တသိလေသ
* ၂၉၇။
ကေသ’က္ခီနံ’ဝ ကဏှတ္တံ၊ ဘမူနံယေဝ ဝင်္ကတာ။
ပါဏိပါဒါ’ဓရာနံ’ဝ၊ မုနိန္ဒဿာ’ဘိရတ္တတာ။
နိယမက္ခေပသိလေသ
* ၂၉၈။
ပါဏိပါဒါ’ဓရေသွေ’ဝ၊ သာရာဂေါ တဝ ဒိဿတိ။
ဒိဿတေ သော’ယ မထဝါ၊ နာထ! သာဓုဂုဏေသွ’ပိ။
အဝိရောဓိသိလေသ
* ၂၉၉။
သလက္ခဏော’တိသုဘဂေါ၊ တေဇဿီ နိယတော’ဒယော။
လောကေသော ဇိတသံက္လေသော၊
ဝိဘာတိ သမဏိဿရော။
ဝိရောဓိသိလေသ
* ၃၀၀။
အသမောပိ သမော လောကေ၊
လောကေသောပိ နရုတ္တမော။
သဒယော ပျ’ဒယော ပါပေ၊ စိတ္တာ’ယံ မုနိနော ဂတိ။
ဩစိတျသမ္ပောသကပဒသိလေသ
* ၃၀၁။
သံသာရဒုက္ခော’ပဟတာ၊ ဝနတာ ဇနတာ တွယိ။
သုခ မိစ္ဆိတ မစ္စန္တံ၊ အမတန္ဒဒ! ဝိန္ဒတိ။
* ၃၀၂။
ဂုဏယုတ္တေဟိ ဝတ္ထူဟိ၊ သမံ ကတွာန ကဿစိ။
သံကိတ္တနံ ဘဝတိ ယံ၊ သာ မတာ တုလျယောဂိတာ။
* ၃၀၃။
သမ္ပတ္တသမ္မဒေါ လောကော၊ သမ္ပတ္တာ’လောကသမ္ပဒေါ။
ဥဘောဟိ ရံသိမာလီ စ၊ ဘဂဝါ စ တမောနုဒေါ။
* ၃၀၄။
အတ္ထန္တရံ သာဓယတာ၊ ကိဉ္စိ တံ သဒိသံ ဖလံ။
ဒဿီယတေ အသန္တံ ဝါ၊ သန္တံ ဝါ တံ နိဒဿနံ။
အသန္တဖလနိဒဿန
* ၃၀၅။
ဥဒယာ သမဏိန္ဒဿ၊ ယန္တိ ပါပါ ပရာဘဝံ။
ဓမ္မရာဇဝိရုဒ္ဓါနံ၊ သူစယန္တာ ဒုရ’န္တတံ။
သန္တဖလနိဒဿန
* ၃၀၆။
သိရော နိက္ခိတ္တ စရဏော၊ စ္ဆရိယာန’မ္ဗုဇာန’ယံ။
ပရမ’ဗ္ဘုတတံ လောကေ၊ ဝိညာပေတ’တ္တနော ဇိနော။
* ၃၀၇။
ဝိဘူတိယာ မဟန္တတ္တံ၊ အဓိပ္ပာယဿ ဝါ သိယာ။
ပရမုက္ကံသတံ ယာတံ၊ တံ မဟန္တတ္တ မီရိတံ။
ဝိဘူတိမဟန္တတ္တ
* ၃၀၈။
ကိရီဋ ရတန’စ္ဆာယာ၊ နုဝိဒ္ဓါ’တပ ဝါရဏော။
ပုရာ ပရံ သိရိံ ဝိန္ဒိ၊ ဗောဓိသတ္တော’ ဘိနိက္ခမာ။
အဓိပ္ပာယမဟန္တတ္တ
* ၃၀၉။
သတ္တော သမ္ဗောဓိယံ ဗောဓိ၊ သတ္တော သတ္တဟိတာယ သော။
ဟိတွာ သ္နေဟရသာဗန္ဓ၊ မပိ ရာဟုလမာတရံ။
* ၃၁၀။
ဂေါပေတွာ ဝဏ္ဏနီယံ ယံ၊ ကိဉ္စိ ဒဿီယတေ ပရံ။
အသမံ ဝါ သမံ တဿ၊ ယဒိ သာ ဝဉ္စနာ မတာ။
အသမဝဉ္စနာ
* ၃၁၁။
ပုရတော န သဟဿေသု၊ န ပဉ္စေသု စ တာဒိနော။
မာရော ပရေသု တဿေ’သံ၊ သဟဿံ ဒသဝဍ္ဎိတံ။
သမဝဉ္စနာ
* ၃၁၂။
ဝိဝါဒ မနုယုဉ္ဇန္တော၊ မုနိန္ဒဝဒနိ’န္ဒုနာ။
သမ္ပုဏ္ဏော စန္ဒိမာ နာ’ယံ၊ ဆတ္တ မေတံ မနောဘုနော။
* ၃၁၃။
ပရာနုဝတ္တနာဒီဟိ၊ နိဗ္ဗိန္ဒေနိ’ဟ ယာ ကတာ။
ထုတိ ရ’ပ္ပကတေ သာ’ယံ၊ သိယာ အပ္ပကတတ္ထုတိ။
* ၃၁၄။
သုခံ ဇီဝန္တိ ဟရိဏာ၊ ဝနေသွ’ပရသေဝိနော။
အနာယာသော ပလာဘေဟိ၊ ဇလဒဗ္ဘင်္ကုရာဒိဘိ။
* ၃၁၅။
ဥတ္တရံ ဥတ္တရံ ယတ္ထ၊ ပုဗ္ဗပုဗ္ဗဝိသေသနံ။
သိယာ ဧကာဝလိ သာ’ယံ၊ ဒွိဓာ ဝိဓိ၊ နိသေဓတော။
ဝိဓိဧကာဝလိ
* ၃၁၆။
ပါဒါ နခါလိ ရုစိရာ၊ နခါလိ ရံသိ ဘာသုရာ။
ရံသီတမောပဟာနေ’က၊ ရသာ သောဘန္တိ သတ္ထုနော။
နိသေဓဧကာဝလိ
* ၃၁၇။
အသန္တုဋ္ဌော ယတိ နေဝ၊
သန္တောသော နာ’လယာဟတော။
နာ’လယော ယော သ ဇန္တူနံ၊ နာ’နန္တ ဗျသနာ ဝဟော။
* ၃၁၈။
ယဟိံ ဘူသိယ ဘူသတ္တံ၊ အညမညံ တု ဝတ္ထုနံ။
ဝိနာ’ဝ သဒိသတ္တံ တံ၊ အညမညဝိဘူသနံ။
* ၃၁၉။
ဗျာမံ’သု မဏ္ဍလံ တေန၊ မုနိနာ လောကဗန္ဓုနာ။
မဟန္တိံ ဝိန္ဒတီ ကန္တိံ၊ သောပိ တေနေဝ တာဒိသိံ။
* ၃၂၀။
ကထနံ သဟဘာဝဿ၊ ကြိယာယ စ၊ ဂုဏဿ စ။
‘သဟဝုတ္တီ’တိ ဝိညေယျံ၊ တ’ဒုဒါဟရဏံ ယထာ။
ကြိယာသဟဝုတ္တိ
* ၃၂၁။
ဇလန္တိ စန္ဒရံသီဟိ၊ သမံ သတ္ထု နခံ သဝေါ။
ဝိဇမ္ဘတိ စ စန္ဒေန၊ သမံ တမ္မုခစန္ဒိမာ။
ဂုဏသဟဝုတ္တိ
* ၃၂၂။
ဇိနော’ဒယေန မလီနံ၊ သဟ ဒုဇ္ဇန စေတသာ။
ပါပံ ဒိသာ သုဝိမလာ၊ သဟ သဇ္ဇန စေတသာ။
* ၃၂၃။
ဝိရောဓီနံ ပဒ’တ္ထာနံ၊ ယတ္ထ သံသဂ္ဂဒဿနံ။
သမုက္ကံသာ’ဘိဓာနတ္ထံ၊ မတာ သာ’ယံ ဝိရောဓိတာ။
* ၃၂၄။
ဂုဏာ သဘာဝ မဓုရာ၊ အပိ လောကေ’က ဗန္ဓုနော။
သေဝိတာ ပါပ သေဝီနံ၊ သမ္ပဒူသေန္တိ မာနသံ။
* ၃၂၅။
ယဿ ကဿ စိ ဒါနေန၊ ယဿ ကဿ စိ ဝတ္ထုနော။
ဝိသိဋ္ဌဿ ယ မာဒါနံ၊ ‘ပရိဝုတ္တီ’တိ သာ မတာ။
* ၃၂၆။
ပုရာ ပရေသံ ဒတွာန၊ မနုညံ နယနာဒိကံ။
မုနိနာ သမနုပ္ပတ္တာ၊ ဒါနိ သဗ္ဗညုတာသိရီ [မုနိန္ဒ! သမနုပ္ပတ္တော၊ ဒါနိ သဗ္ဗညုတာသိရိံ (က.)]။
* ၃၂၇။
ကိဉ္စိ ဒိသွာန ဝိညာတာ၊ ပဋိပဇ္ဇတိ တံသမံ။
သံသယာ’ပဂတံ ဝတ္ထုံ၊ ယတ္ထ သော’ယံ ဘမော မတော။
* ၃၂၈။
သမံ ဒိသာသု’ဇ္ဇလာသု၊ ဇိန ပါဒ နခံ’သုနာ။
ပဿန္တာ အဘိနန္ဒန္တိ၊ စန္ဒာ’တပ မနာ ဇနာ။
* ၃၂၉။
ပဝုစ္စတေ ယံ နာမာဒိ၊ ကဝီနံ ဘာဝဗောဓနံ။
ယေန ကေနစိ ဝဏ္ဏေန၊ ဘာဝေါ နာမာ’ယ မီရိတော။
* ၃၃၀။
နနု တေယေ’ဝ သန္တာနော၊ သာဂရာ န ကုလာစလာ။
မနမ္ပိ မရိယာဒံ ယေ၊ သံဝဋ္ဋေပိ ဇဟန္တိ နော။
* ၃၃၁။
အင်္ဂင်္ဂိ ဘာဝါ သဒိသ၊ ဗလဘာဝါ စ ဗန္ဓနေ။
သံသဂ္ဂေါ’လင်္ကတီနံ ယော၊ တံ ‘မိဿ’န္တိ ပဝုစ္စတိ။
အင်္ဂင်္ဂီဘာဝမိဿ
* ၃၃၂။
ပသတ္ထာ မုနိနော ပါဒ၊ နခ ရံသိ မဟာနဒီ။
အဟော! ဂါဠှံ နိမုဂ္ဂေပိ၊ သုခယတျေ’ဝ တေ ဇနေ။
သဒိသ ဗလ ဘာဝ မိဿ
* ၃၃၃။
ဝေသော သဘာဝ မဓုရော၊ ရူပံ နေတ္တ ရသာယနံ။
မဓူ’ဝ မုနိနော ဝါစာ၊ န သမ္ပီဏေတိ ကံ ဇနံ။
* ၃၃၄။
အာသီ နာမ သိယာ’တ္ထဿ၊ ဣဋ္ဌဿာ’သီသနံ ယထာ။
တိလောကေ’ကဂတိ နာထော၊
ပါတု လောက မပါယတော။
* ၃၃၅။
ရသ’ပ္ပတီတိ ဇနကံ၊ ဇာယတေ ယံ ဝိဘူသနံ။
‘ရသဝန္တ’န္တိ တံ ဉေယျံ၊ ရသဝန္တ ဝိဓာနတော။
* ၃၃၆။
ရာဂါ’နတ’ဗ္ဘုတ သရောဇ မုခံ ဓရာယ၊
ပါဒါ တိလောကဂရုနော’ဓိက ဗန္ဓရာဂါ။
အာဒါယ နိစ္စသရသေန ကရေန ဂါဠှံ၊
သဉ္စုမ္ဗယန္တိ သတတာ’ဟိတ သမ္ဘမေန။
* ၃၃၇။
ဣစ္စာ’နုဂမ္မ ပုရိမာစရိယာ’နုဘာဝံ၊
သင်္ခေပတော နိဂဒိတော’ယ မလင်္ကတီနံ။
ဘေဒေါ’ပရူပရိ ကဝီဟိ ဝိကပ္ပိယာနံ၊
ကော နာမ ပဿိတု မလံ ခလု တာသ မန္တံ။
ဣတိ သံဃရက္ခိတမဟာသာမိ ဝိရစိတေ သုဗောဓာလင်္ကာရေ
အတ္ထာလင်္ကာရာဝဗောဓော နာမ
စတုတ္ထော ပရိစ္ဆေဒေါ။
၅. ဘာဝါဝဗောဓ-ပဉ္စမပရိစ္ဆေဒ
* ၃၃၈။
ပဋိဘာနဝတာ လောက၊ ဝေါဟာရ’မနုသာရိနာ။
တတော’စိတျ သမုလ္လာသ၊ ဝေဒိနာ ကဝိနာ ပရံ။
* ၃၃၉။
ဌာယိသမ္ဗန္ဓိနော ဘာဝ၊ ဝိဘာဝါ သာ’နုဘာဝကာ။
သမ္ဗဇ္ဈန္တိ နိဗန္ဓာ တေ၊ ရသ’ဿာဒါယ သာဓုနံ။
ဘာဝအဓိပ္ပာယ
* ၃၄၀။
စိတ္တ ဝုတ္တိ ဝိသေသာ တု၊ ဘာဝယန္တိ ရသေ ယတော။
ရတျာဒယော တတော ဘာဝ၊ သဒ္ဒေန ပရိကိတ္တိတာ။
ဌာယီဘာဝအဓိပ္ပာယ
* ၃၄၁။
ဝိရောဓိနာ’ညဘာဝေန၊ ယော ဘာဝေါ န တိရောဟိတော။
သီလေန တိဋ္ဌတိ’စ္စေသော၊ ‘ဌာယီဘာဝေါ’တိ သဒ္ဒိတော။
ဌာယီဘာဝပ္ပဘေဒဥဒ္ဒေသ
* ၃၄၂။
ရတိ၊ ဟဿော၊ စ သောကော၊ စ၊
ကောဓု၊ ဿာဟာ၊ ဘယံ၊ပိ စ။
ဇိဂုစ္ဆာ၊ ဝိမှယော၊ စေဝ၊ သမော စ နဝ ဌာယိနော။
ဗျဘိစာရီဘာဝအဓိပ္ပာယ
* ၃၄၃။
တိရောဘာဝါ၊ ဝိဘာဝါ’ဒိ၊ ဝိသေသနာ’ဘိမုချတော။
ယေ တေ စရန္တိ သီလေန၊ တေ ဟောန္တိ ဗျဘိစာရိနော။
ဗျဘိစာရိဘာဝပဘေဒ
* ၃၄၄။
ဓိတိ၊ ဇဠတာ၊ ဒီနတု၊ ဂ္ဂါ၊ လသတ္တံ၊
သုတ္တံ၊ တာသော၊ ဂိလာနု၊ ဿုက၊ ဟရိသ၊
သတိ၊ ဿာ၊ ဝိသာဒါ၊ ဗဟိတ္ထာ [ဗဟိဒ္ဓါ (က.)]။
စိန္တာ၊ ဂဗ္ဗာ၊ ပမာရော၊ မရိသ၊ မဒ၊
မတု၊ မ္မာဒ၊ မောဟာ၊ ဝိဗောဓော၊
နိဒ္ဒါ၊ ဝေဂါ၊ သဗိလံ၊ မရဏ၊
စပလတာ [သစပလာ (က.)]၊ ဗျာဓိ၊ တေတ္တိံသ မေတေ။
သတ္တိကဘာဝအဓိပ္ပာယ
* ၃၄၅။
သမာဟိတ’တ္တ’ပ္ပဘဝံ၊ သတ္တံ [သတွံ (က.)] တေနော’ပပါဒိတာ။
သတ္တိကာ [သာတွိကာ (က.)] ပျ’နုဘာဝတ္တေ၊ ဝိသုံ ဘာဝါ ဘဝန္တိ တေ။
သတ္တိကဘာဝပ္ပဘေဒ
* ၃၄၆။
ထမ္ဘော၊ ပဠယ၊ ရောမဉ္စာ၊ တထာ သေဒ၊ ဿု၊ ဝေပထု။
ဝေဝဏ္ဏိယံ၊ ဝိသရတာ၊ ဘာဝါ’ဋ္ဌေ’တေ တု သတ္တိကာ။
* ၃၄၇။
ယဒါ ရတျာဒယော ဘာဝါ၊ ဌိတိသီလာ န ဟောန္တိ စေ။
တဒါ သဗ္ဗေပိ တေ ဘာဝါ၊ ဘဝန္တိ ဗျဘိစာရိနော။
* ၃၄၈။
ဝိဘာဝေါ ကာရဏံ တေသု၊ ပ္ပတ္တိယု’ဒ္ဒီပနေ တထာ။
ယော သိယာ ဗောဓကော တေသံ၊
အနုဘာဝေါ’ယ မီရိတော။
* ၃၄၉။
နေကဟေတုံ မနောဝုတ္တိ၊ ဝိသေသဉ္စ ဝိဘာဝိတုံ။
ဘာဝံ ဝိဘာဝါ’နုဘာဝါ၊ ဝဏ္ဏိယာ ဗန္ဓနေ ဖုဋံ။
* ၃၅၀။
သဝိဘာဝါ’နုဘာဝေဟိ၊ ဘာဝါ တေ တေ ယထာရဟံ။
ဝဏ္ဏနီယာ ယထော’စိတျံ၊ လောကရူပါ’နုဂါမိနာ။
* ၃၅၁။
စိတ္တ ဝုတ္တိ ဝိသေသတ္တာ၊ မာနသာ သတ္တိကာ’င်္ဂတော။
ဗဟိ နိဿဋ သေဒါဒိ၊ အနုဘာဝေဟိ ဝဏ္ဏိယာ။
ရသအဓိပ္ပာယ
* ၃၅၂။
သာမာဇိကာန မာနန္ဒော၊ ယော ဗန္ဓတ္ထာ’နုသာရိနံ။
ရသီယတီတိ တညူဟိ၊ ရသော နာမာ’ယ’မီရိတော။
ရသပ္ပဘေဒ
* ၃၅၃။
သဝိဘာဝါ၊ နုဘာဝေဟိ၊ သတ္တိက၊ဗျဘိစာရိဘိ။
အဿာဒိယတ္တ မာနီယ၊ မာနော ဌာယေ’ဝ သော ရသော။
* ၃၅၄။
သိင်္ဂါရ၊ဟဿ၊ကရုဏာ၊ ရုဒ္ဒ၊ဝီရ၊ဘယာနကာ။
ဗီဘစ္ဆ၊ဗ္ဘုတ၊သန္တာ၊ စ၊ ရသာ ဌာယီန နုက္ကမာ။
* ၃၅၅။
ဒုက္ခရူပေ’ယ’ မာနန္ဒော၊ ကထံ နု ကရုဏာဒိကေ?
သိယာ သောတူနမာနန္ဒော၊
သောကော ဝေဿန္တရဿ ဟိ။
ဌာယီဘာဝ နိဒ္ဒေသ ရတိဋ္ဌာယီဘာဝ
* ၃၅၆။
ရမ္မ၊ဒေသ၊ ကလာ၊ ကာလ၊ ဝေသာဒိ၊ ပဋိသေဝနာ။
ယုဝါန’ညောညရတ္တာနံ၊ ပမောဒေါ ရတိ ရုစ္စတေ။
* ၃၅၇။
ယုတျာ ဘာဝါနုဘာဝါ တေ၊ နိဗန္ဓာ ပေါသယန္တိ နံ။
သောပျ’ယောဂ၊ ဝိပ္ပယောဂ၊ သမ္ဘောဂါနံ ဝသာ တိဓာ။
ဟဿဋ္ဌာယီဘာဝ
* ၃၅၈။
ဝိကာရာ’ကတိအာဒီဟိ၊ အတ္တနော ထ ပရဿ ဝါ။
ဟဿော နိဒ္ဒါ၊ သမာ’လသျ၊ မုစ္ဆာဒိ၊ဗျဘိစာရိဘိ။
ပရိပေါသေ သိယာ ဟဿော၊ ဘိယျော’တ္ထိပဘုတီနံ သော။
ဟဿပ္ပဘေဒ
* ၃၅၉။
သိတ မိဟ ဝိကာသိ နယနံ၊
ကိဉ္စာ’လက္ခိယ ဒိဇံ တု တံ ဟသိတံ။
မဓုရဿရံ ဝိဟသိတံ၊ အံသသိရောကမ္ပမုပဟသိတံ။
* ၃၆၀။
အပဟသိတံ သဇလ’က္ခိ၊ ဝိက္ခိတ္တင်္ဂံ ဘဝတျ’တိဟသိတံ။
ဒွေ ဒွေ ကထိတာ စေ’သံ၊
ဇေဋ္ဌေ [မဇ္ဈေ’ဓမေတိ ဧတ္ထ မဇ္ဈေ အဓမေတိ ပဒစ္ဆေဒေါ] မဇ္ဈေ’ဓမေ စ ကမသော။
ကရုဏဋ္ဌာယီဘာဝ
* ၃၆၁။
သောကရူပေါ တု ကရုဏော၊ နိဋ္ဌပ္ပတ္တိ’ဋ္ဌ နာသတော။
တတ္ထာ’နုဘာဝါ ရုဒိတ၊ ပဠယ၊တ္ထမ္ဘကာဒယော။
ဝိသာဒါ၊လသျ၊မရဏ၊ စိန္တာ’ဒီ ဗျဘိစာရိနော။
ရုဒ္ဒဋ္ဌာယီဘာဝ
* ၃၆၂။
ကောဓော မစ္ဆရိယာ’ဒီဟိ၊ ပေါသေ တာသ၊ မဒါဒိဘိ။
နယနာ’ရုဏတာဒီဟိ၊ ရုဒ္ဒေါ နာမ ရသော ဘဝေ။
ဝီရဋ္ဌာယီဘာဝ
* ၃၆၃။
ပတာပ၊ ဝိက္ကမာ’ဒီဟု၊ ဿာဟော ‘ဝီရော’တိ သညိတော။
ရဏ၊ဒါန၊ဒယာယောဂါ၊ ဝီရော’ယံ တိဝိဓော ဘဝေ။
တေဝါ’နုဘာဝါ ဓိတိ၊မ၊ တျာ’ဒယော ဗျဘိစာရိနော။
ဘယဋ္ဌာယီဘာဝ
* ၃၆၄။
ဝိကာရာ၊သနိ၊သတ္တာ’ဒိ၊ ဘယု’က္ကံသော ဘယာနကော။
သေဒါ’ဒယော နုဘာဝေ’တ္ထ၊ တာသာ’ဒီ ဗျဘိစာရိနော။
ဇိဂုစ္ဆာဋ္ဌာယီဘာဝ
* ၃၆၅။
ဇိဂုစ္ဆာ ရုဓိရာ’ဒီဟိ၊ ပူတျာ’ဒီဟိ ဝိရာဂတော။
ဗီဘစ္ဆော ခေါဘနု’ဗ္ဗေဂီ၊ ကမေန ကရုဏာယုတော။
နာသာ ဝိကူဏနာဒီဟိ၊ သင်္ကာဒီဟိ’ဿ ပေါသနံ။
ဝိမှယဋ္ဌာယီဘာဝ
* ၃၆၆။
အတိ လောက ပဒတ္ထေဟိ၊ ဝိမှယော’ယံ ရသော’ဗ္ဘုတော။
တဿာ’နုဘာဝါ သေဒ၊ဿု၊ သာဓုဝါဒါ’ဒယော သိယုံ။
တာသာ၊ဝေဂ၊ဓိတိ၊ပ္ပညာ၊ ဟောန္တေ’တ္ထ ဗျဘိစာရိနော။
သမဋ္ဌာယီဘာဝ
* ၃၆၇။
ဌာယီဘာဝေါ သမော မေတ္တာ၊ ဒယာ၊မောဒါ’ဒိ သမ္ဘဝေါ။
ဘာဝါဒီဟိ တ’ဒုက္ကံသော၊ သန္တော သန္တ နိသေဝိတော။
ဣတိ သံဃရက္ခိတ မဟာသာမိဝိရစိတေ သုဗောဓာလင်္ကာရေ
ရသဘာဝါ’ဝဗောဓော နာမ
ပဉ္စမော ပရိစ္ဆေဒေါ။
သုဗောဓာလင်္ကာရော သမတ္တော။